1. T.C.MLL ETM BAKANLIIBLM TEKNOLOJLERELEKTRONK TABLOLAMA 482BK0013Ankara, 2011

2. Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereveretim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarakrencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renmemateryalidir. Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir. PARA LE SATILMAZ.i 3. NDEKLERAIKLAMALAR ...................................................................................................................viGR ....................................................................................................................................... 1RENME FAALYET1 .................................................................................................... 31. ALIMA ALANI............................................................................................................... 3 1.1. Arayz........................................................................................................................... 3 1.2. alma Kitab lemleri ............................................................................................... 41.2.1. Yeni alma Kitab Oluturma............................................................................. 51.2.2. Kaydetme............................................................................................................... 71.2.3. Kapatma................................................................................................................. 81.2.4. Kaytl alma Kitaplarn Ama ......................................................................... 8 1.3. Sayfalar ......................................................................................................................... 91.3.1. Sayfa Ekleme ......................................................................................................... 91.3.2. Sayfa Adlandrma ve Ekleme ................................................................................ 91.3.3. Sayfa Silme ve Gizleme....................................................................................... 101.3.4. Sayfa Tama ve Kopyalama ............................................................................... 10 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 11 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 13RENME FAALYET2 .................................................................................................. 142. VER LEMLER............................................................................................................. 14 2.1. Verileri Deitirme ..................................................................................................... 15 2.2. Farkl Seim Teknikleri .............................................................................................. 15 2.3. Veri ve Hcre Silme.................................................................................................... 16 2.4. Satr ve Stun lemleri............................................................................................... 172.4.1. Satr ve Stun Ekleme ......................................................................................... 172.4.2. Satr ve Stun Silme ............................................................................................ 172.4.3. Satr ve Stun Gizleme ........................................................................................ 17 2.5. Tama ve Kopyalama................................................................................................. 182.5.1. zel Yaptr........................................................................................................ 19 2.6. Otomatik Tamamlama................................................................................................. 19 2.7. Otomatik Doldur ......................................................................................................... 20 2.8. zel Listeler................................................................................................................ 21 2.9. Aklama Ekleme........................................................................................................ 22 2.10. Bul/Deitir/Git......................................................................................................... 23 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 24 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 26RENME FAALYET3 .................................................................................................. 273. BMLENDRME LEMLER...................................................................................... 27 3.1. Hcreleri Biimlendirme............................................................................................. 273.1.1. Hzl Biimlendirme ............................................................................................ 273.1.2. Biim Boyacs .................................................................................................... 273.1.3. Yaz Tipi Biimlendirme ..................................................................................... 283.1.4. Hizalama .............................................................................................................. 283.1.5. Saylar Biimlendirme ........................................................................................ 293.1.6. Kenarlk Biimlendirme ...................................................................................... 30 4. 3.2. Hcre Stilleri............................................................................................................... 30 3.3. Tabloyu Otomatik Biimlendirme .............................................................................. 31 3.4. Koullu Biimlendirme ............................................................................................... 313.4.1. lk/Son Kurallar Kullanarak Koullu Biimlendirme......................................... 313.4.2. Veri ubuklar Kullanarak Koullu Biimlendirme ............................................ 313.4.3. Renk lekleri Kullanarak Koullu Biimlendirme............................................ 323.4.4. Simge Kmeleri Kullanarak Koullu Biimlendirme.......................................... 323.4.5. Koullu Biimi Temizleme.................................................................................. 323.4.6. Yeni Kural Tanmlama ........................................................................................ 323.4.7. Kurallar Ynetme ............................................................................................... 32 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 33 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 35RENME FAALYET4 .................................................................................................. 364. SAYFA AYARLARI VE YAZDIRMA ............................................................................ 36 4.1. Sayfa Ayarlar ............................................................................................................. 364.1.1. Bask n zleme .................................................................................................. 364.1.2. Temalar................................................................................................................ 374.1.3. st Bilgi ve Alt Bilgi........................................................................................... 374.1.4. Sayfa Ynlendirme .............................................................................................. 374.1.6. Yazdrma Alann Belirleme................................................................................ 384.1.7. Balklar Yazdrma ............................................................................................. 384.1.8. Verileri Sayfaya Sdrma ................................................................................... 394.1.9. Dier Sayfa Seenekleri ...................................................................................... 39 4.2. Pencere Ayarlar.......................................................................................................... 394.2.1. Yeni Pencere........................................................................................................ 404.2.2. Pencereleri Blme ve Dondurma......................................................................... 404.2.3. Pencereleri Yerletirme ve Gizleme .................................................................... 40 4.3. Yazdrma Ayarlar....................................................................................................... 41 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 42 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 44RENME FAALYET5 .................................................................................................. 455. FORMLLER.................................................................................................................... 45 5.1. Forml Girii............................................................................................................... 45 5.2. Hesaplama Operatrleri .............................................................................................. 46 5.3. Formlleri Kopyalama ................................................................................................ 46 5.4. Hcre ve Aralk Adlandrma....................................................................................... 46 5.5. Mutlak Referans.......................................................................................................... 47 5.6. Formllerde Hata Denetimi ........................................................................................ 47 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 49RENME FAALYET6 .................................................................................................. 516. FONKSYONLAR............................................................................................................. 51 6.1. Matematiksel Fonksiyonlar......................................................................................... 516.1.1. Topla.................................................................................................................... 526.1.3. arpm ................................................................................................................. 526.1.5. Etopla................................................................................................................... 536.1.6. okETopla........................................................................................................... 536.1.7. Max...................................................................................................................... 53 ii 5. 6.1.8. Min....................................................................................................................... 54 6.2. statistiksel Fonksiyonlar ............................................................................................ 546.2.1. Eersay ................................................................................................................ 546.2.2. okeersay .......................................................................................................... 546.2.3. okeerortalama.................................................................................................. 54 6.3. Metin Fonksiyonlar.................................................................................................... 556.3.1. Sadan ................................................................................................................. 556.3.2. Soldan .................................................................................................................. 556.3.3. Paraal ................................................................................................................. 556.3.4. Birletir ................................................................................................................ 556.3.5. Uzunluk ............................................................................................................... 566.3.5. Bykharf ............................................................................................................ 566.3.6. Kkharf ............................................................................................................ 566.3.7. Yazm Dzeni ...................................................................................................... 56 6.4. Tarih Fonksiyonlar..................................................................................................... 566.4.1. Bugn................................................................................................................... 566.4.2. imdi.................................................................................................................... 576.4.3. Gn ...................................................................................................................... 576.4.4. Ay ........................................................................................................................ 576.4.5. Yl ........................................................................................................................ 576.4.6. Tarih..................................................................................................................... 576.5.1. Eer...................................................................................................................... 586.5.2. Ya da/Ve .............................................................................................................. 59 6.6. Arama ve Bavuru Fonksiyonlar ............................................................................... 596.6.1. Deyara ve Yatayara .......................................................................................... 596.6.2. Ara ....................................................................................................................... 606.6.3. ndis ..................................................................................................................... 616.6.4. Kanc................................................................................................................. 61 6.7. Bilgi Fonksiyonlar ..................................................................................................... 61 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 62 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 63RENME FAALYET7 .................................................................................................. 647. GRAFK LEMLER ....................................................................................................... 64 7.1. Grafik Oluturma ........................................................................................................ 64 7.2. Grafik Trleri .............................................................................................................. 65 7.3. Grafik Seenekleri....................................................................................................... 657.3.1. Tasarm Sekmesi.................................................................................................. 657.3.2. Dzen Sekmesi .................................................................................................... 667.3.3. Eksenler ............................................................................................................... 667.3.4. Eim izgisi ........................................................................................................ 66 7.4. Grafikleri Biimlendirme ............................................................................................ 677.4.1. Grafik ekli.......................................................................................................... 677.4.2. Grafik Metni ........................................................................................................ 677.4.3. Grafiklerin Yerleimi ve Boyutu ......................................................................... 67 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 68 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 69RENME FAALYET8 .................................................................................................. 70iii 6. 8. VER ANALZ ................................................................................................................. 70 8.1. Sralama ...................................................................................................................... 708.1.1. Birden Fazla Alana Gre Sralama ...................................................................... 70 8.2. Filtreleme .................................................................................................................... 718.2.1. Otomatik Filtre .................................................................................................... 718.2.2. Gelimi Filtre ..................................................................................................... 72 8.3. Alt Toplam .................................................................................................................. 728.3.1. Birden ok Alana Gre Alt Toplam.................................................................... 72 8.4. Verileri Dorulama ..................................................................................................... 728.4.1. Dorulama Koullar ........................................................................................... 728.4.2. Onaylanan Deer Listesi...................................................................................... 738.4.3. Girdi letisi........................................................................................................... 738.4.4. Hata Uyars......................................................................................................... 738.4.5. Geersiz Verileri aretleme ................................................................................ 74 8.5. zet Tablo................................................................................................................... 748.5.1. zet Tabloyu Sralama ve Filtreleme .................................................................. 758.5.2. Veri Alan Hesaplama Ayarlar ........................................................................... 758.5.3. zet Tabloyu Gruplama ...................................................................................... 758.5.4. zet Tabloyu Biimlendirme .............................................................................. 758.5.6. Alt Toplam ve Genel Toplamlar Dzenleme...................................................... 768.5.7. zet Grafik Oluturma ........................................................................................ 76 8.6. Verileri Gruplandrma................................................................................................. 76 8.7. Veri Tablosu................................................................................................................ 77 8.8. Yinelenen Verileri Kaldrma....................................................................................... 77 8.9. Verileri Birletirme ..................................................................................................... 77 8.10. Metni Stunlara Dntrme .................................................................................... 78 8.11. D Veri Alma ........................................................................................................... 788.11.1. Metin Dosyalarndan Veri Alma ....................................................................... 788.11.2. Veri Taban Verilerini Alma.............................................................................. 788.11.3. Web Sitesinden Veri Alma ................................................................................ 798.11.4. Verileri Yineleme .............................................................................................. 79 8.12. Senaryolar ................................................................................................................. 798.12.1. Senaryolar Dzenleme...................................................................................... 798.12.2. Senaryo zeti Oluturma................................................................................... 80 8.13. Hedef Arama ............................................................................................................. 80 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 81 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 82RENME FAALYET9 .................................................................................................. 839. MAKROLAR ..................................................................................................................... 83 9.1. Makro Kaydetme......................................................................................................... 83 9.2. Makro altrma ........................................................................................................ 84 9.3. Makrolar Bir Nesneye Atama .................................................................................... 84 9.4. Makro Gvenlii ......................................................................................................... 85 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 86 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 87RENME FAALYET10 ................................................................................................ 8810. ZELLETRME ............................................................................................................ 88 iv 7. 10.1. Hzl Eriim Ara ubuunu zelletirme ............................................................... 8910.2. Program Seenekleri ................................................................................................. 8910.2.1. Popler Kategorisi ............................................................................................. 9010.2.2. Formller Kategorisi.......................................................................................... 9010.2.3. Kaydet Kategorisi .............................................................................................. 9010.2.4. Gelimi Kategorisi ........................................................................................... 9010.3. Belge zelletirme.................................................................................................... 9110.3.1. Dosya zellikleri ............................................................................................... 9110.3.2. Belgeyi nceleme ............................................................................................... 9110.3.3. Belgeyi Tamamlama.......................................................................................... 9110.3.4. Uyumluluk Denetleyicisi ................................................................................... 9110.3.5. Dosyay ifreleme ............................................................................................. 9110.3.6. E-Posta ile Dosya Gnderme............................................................................. 92UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 94LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 95MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 96CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 99KAYNAKA ....................................................................................................................... 102 v 8. AIKLAMALAR AIKLAMALARKOD482BK0013ALAN Biliim TeknolojileriDAL/MESLEK Ortak AlanMODLN ADIElektronik Tablolama Elektronik tablolama yazlm ile hesaplama ve tablolamaMODLN TANIMI yapabilme becerilerinin kazandrld renme materyalidir.SRE 40/24N KOUL Bu modln n koulu yoktur.YETERLK Elektronik tablolama yazlmn kullanmak Genel Ama Bu modl ile gerekli ortam salandnda elektronik tablolama yazlm ile hesaplama ilemlerini yapabileceksiniz. Amalar1. Elektronik tablolama yazlm alma alan dzenlemelerini yapabileceksiniz.2. Veri ilemlerini yapabileceksiniz.MODLN AMACI3. Biimlendirme ilemlerini yapabileceksiniz.4. Forml ilemlerini yapabileceksiniz.5. Fonksiyon ilemlerini yapabileceksiniz.6. Grafik ilemlerini yapabileceksiniz.7. Verilerin analizlerini yapabileceksiniz.8. Sayfa ayarlarn yapabileceksiniz.9. Makro ilemlerini yapabileceksiniz.10.Ara ubuklarn ve menleri zelletirebileceksiniz.ETM RETM Ortam: Bilgisayar laboratuvarORTAMLARI VE Donanm: Bilgisayar ve elektronik tablolama yazlmDONANIMLARI Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.LME VE retmen modl sonunda lme arac (oktan semeliDEERLENDRMEtest, doru-yanl testi, boluk doldurma vb.) kullanarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizi deerlendirecektir.vi 9. GR GRSevgili renci,Gnmzde zaman etkili kullanmak, ok nemli bir unsurdur. Hzla gelien dnyadageride kalmamak iin her annz ok iyi deerlendirmeniz gerekmektedir. Size zamankazandracak her uygulamay renerek hzla akp giden zamana daha sk tutunabilirsiniz.Elektronik tablolama yazlmn kullanarak zamannz en etkili ekilde kullanmannyeni yollarn reneceksiniz. Verilere daha hzl ulaacak ve bu verileri analiz ederek okdaha abuk sonuca ulaabileceksiniz. Verilerinizi grafikerlerle destekleyerek anlalmas kolay sonular ve materyallerhazrlayabilirsiniz. Tablolarnzda formller kullanarak karmak hesaplar ksa zamanda vekesin sonularla oluturabilirsiniz. Ayrca verileri, bilgisayarnzda ve dijital ortamlardagvenli bir ekilde depolayabilir, istediiniz verilere annda ulaabilir ve dkmn alarakfarkl ortamlarda da kullanabilirsiniz. 1 10. 2 11. RENME FAALYET1RENME FAALYET1 AMABilgisayar ve elektronik tablolama yazlm salandnda elektronik tablolamayazlm alma alan dzenlemelerini yapabileceksiniz. ARATIRMA Gncel olarak kullanlan elektronik tablolama yazlmlarn aratrnz ve yazlmlarnortak noktalarn inceleyiniz. Elektronik tablolama yazlmnn bilgisayara kurulu aamalarn aratrnz. Elektronik tablolamann kullanld alanlar aratrnz. Bu konular aratrrken interneti kullanabilir, ofislerinde bilgisayar kullanan iyerlerinde inceleme yapabilirsiniz. 1. ALIMA ALANI1.1. Arayz Bir elektronik tablolama yazlmn atnzda greceiniz ey, kutularla dolu birpencere olacaktr. Satrlar ve stunlarn kesimesiyle oluan bu kutulara hcre ad verilir.Hcreleri oluturan satrlar saylarla stunlar ise harflerle isimlendirilir. Bir hcreyi oluturanstunun harfi ile satrn numaras, o hcrenin adresini belirler. Bu hcrelerin oluturduualana ise alma sayfas ad verilir ve btn ilemler bu alanda yaplr.Elektronik tablolama yazlmnda, birden fazla alma sayfas bulunabilir. Bir almasayfasnda, 16.384 adet stun ve 1.048.576 adet satr bulunur. alma sayfalarnn bir arayagelerek oluturduu elektronik tablolama dosyasna ise kitap ad verilir (Resim 1.1).Balk ubuu: Kullanmda olan elektronik tablolama kitabnn adn ierir.Sekmeler: Ara ubuklarn iinde barndran ve btnilemlerin (biimlendirme, izim, forml vb.) yapld blmdr.Adres ubuu: Etkin hcrenin adresini belirtir.Forml ubuu:Varsa hcre iindeki forml yoksa hcre iindeki veriyi gsterir.3 12. Kaydrma ubuklar: Sayfay yukar, aa, saa ve sola kaydrmak iinkullanlr. Klavuz izgileri: Hcreleri birbirinden ayran izgilerdir. Durum ubuu: alma sayfas hakknda eitli bilgiler ierir.Resim 1.1: Elektronik tablolama program pencere elemanlar1.2. alma Kitab lemleriBtn ofis yazlmlarnda olduu gibi elektronik tablolama yazlmnda da kitaplaroluturabilir; bunlar veri depolama aygtlarnzda saklayabilir ve gerektiinde tekrar aarakkullanabilir, gncelleyebilir veya ktsn alarak basl evrak eklinde kullanabilirsiniz.4 13. 1.2.1. Yeni alma Kitab Oluturma Yeni elektronik tablolama kitab oluturmak iin kullanabileceiniz yntemlerden biriyazlm altrmaktr. Elektronik tablolama yazlmn altrmann birka yntemi vardr.letim sisteminizin programlar mensnden elektronik tablolama yazlmnzn isminitklayarak yazlm altrmak kullanabileceiniz yntemlerden biridir (Resim 1.2). Ayrcavarsa yazlmnzn masast ksayolunu tklayarak (Resim 1.3) veya altr penceresine,elektronik tablolama yazlmnzn altrlabilir (excel) dosyasnn adn yazarak da (Resim1.4) yazlm altrabilirsiniz. Yazlm altnda yeni bir alma kitab ile beraberbalatlacaktr.Resim 1.2: Programlar mens Resim 1.3: Masast Resim 1.4: altr penceresi5 14. Resim 1.5: Yeni bir kitap oluturma Elektronik tablolama yazlm akken yeni bir kitap oluturmak istediinizde isedosya mensnden yeni (Ctrl+N) seeneinin altnda bulunan bo alma kitab simgesinitklayarak oluturabilirsiniz (Resim 1.5). 6 15. 1.2.2. Kaydetme alma kitabn kaydetmek iin yazlmn dosya mensnden kaydet (Ctrl+S)seenei tklanr. Kitap ilk kez kaydediliyorsa ekrana farkl kaydet penceresi gelir (Resim1.6). Bu pencere yardmyla alma kitabn kaydedeceiniz srcy ve kitabnzavereceiniz ismi belirleyebilirsiniz. Kitap bir kez kaydedildikten sonra bu pencere, ekranatekrar gelmeyecektir. Belgenizi farkl bir konuma veya farkl bir isimle kaydetmek istersenizdosya mensnden farkl kaydet seeneini seerek bu pencereye tekrar ulaabilirsiniz. Resim 1.6: Farkl kaydet penceresi 7 16. 1.2.3. KapatmaResim 1.7: alma kitab kapatmaAk olan bir alma kitabn, dosya mensnde bulunan kapat seenei ile veyaalma kitab penceresinde bulunan kapat simgesi ile kapatabilirsiniz. Kapatma ilemindekaydedilmemi veri varsa iletiim penceresi yardmyla bu deiiklikleri kaydedebilirsiniz.1.2.4. Kaytl alma Kitaplarn Ama Daha nce kaydedilmi bir alma kitabn amak iin dosya mensnde bulunan a(Ctrl+O) seenei kullanlr. Bu seenei setiinizde ekrana a penceresi gelir. Apenceresinden alma kitabnn kaytl olduu klasr seilir. Amak istediiniz dosya veyadosyalar seilerek a dmesi tklanr. Ayrca klasr pencerelerinden dosya simgelerinitklayarak da kaytl alma kitaplarn aabilirsiniz (Resim 1.8). Resim 1.8: Kaytl dosyalar ama8 17. 1.3. Sayfalar alma kitab, birden fazla sayfadan oluabilir. Bu sayede farkl alanlarda yaptnztablolar ve grafikler birbiri ile karmaz ve verilere daha hzl ulaabilirsiniz.1.3.1. Sayfa EklemeYeni bir alma sayfas eklemek iin mevcut bulunan alma sayfalar sekmesininstnde farenin sa tuu tklanr. Alan menden ekle seenei seilir. Alan eklepenceresinden alma sayfas tklanarak yeni bir alma sayfas eklenir. Ayrca almasayfas sekmesinin sonunda bulunan alma sayfas ekle simgesi (Shift+F11) tklanarak dabo bir alma sayfas eklenebilir. Ekle penceresinden alma sayfas ekleyebilirsiniz. alma sayfas ekle simgesini kullanarak da yeni sayfa ekleyebilirsiniz. Resim 1.9: Sayfa ekleme1.3.2. Sayfa Adlandrma ve EklemeSayfalarnz yeniden adlandrmak istediinizde deitirmek istediiniz sayfannzerinde sa tu tklanr ve ekrana Resim 1.10da yer alan men gelir. Bu menden yenidenadlandr seenei seilir. Bu ilemden sonra sayfa ismi deitirilebilir hle gelecektir. Dahasonra yeni sayfa ismi yazlarak enter (entr) tuuna basldnda sayfa ismi deimiolacaktr. Ayrca sayfa ismini ift tklayarak da ayn ilemi gerekletirebilirsiniz.9 18. Resim 1.10: Sayfa adlandrma1.3.3. Sayfa Silme ve Gizleme Sayfalarnz silmek veya gizlemek iin Resim 1.10da gsterilen menykullanabilirsiniz. Silmek veya gizlemek istediiniz sayfa isminin zerinde sa tuutkladktan sonra alan menden istediiniz komutu seerek silme veya gizleme ilemlerinigerekletirebilirsiniz. Gizlediiniz bir sayfann, ayn menden gster seeneini seereksayfa listesinde grntlenmesini salayabilirsiniz. Silinen bir sayfay geridndremeyeceinizden dolay silmeden nce emin olmalsnz.1.3.4. Sayfa Tama ve Kopyalama Sayfalarn tanmas veya ayn sayfann bir kopyasnn oluturulmas istendiindeResim 1.10da gsterilen meny tayarak veya kopyalanmak istenen sayfann zerinde satu tklanarak alr. Bu menden ta veya kopyala seeneini seeriz. Ekrana, Resim1.11de gsterilen ta veya kopyala penceresi gelecektir. Ta veya kopyala penceresindentayacanz konumdan sonra gelecek sayfa seersiniz. Sayfann bir kopyas oluturulacaksapencerede yer alan kopya olutur onay kutusu iaretlenir ve tamam dmesi tklanr. Busayede sayfa, istenen konuma tanacak veya yeni bir kopyas oluacaktr. Tamak istediiniz konumdan sonra gelen sayfay seiniz. Kopya oluturacaksanz onay kutusunu iaretlemeyi unutmaynz!Resim 1.11: Sayfa tama ve kopyalama10 19. UYGULAMA FAALYETUYGULAMA FAALYETlem Basamaklarneriler Elektronik tablolama programnn arayzelemanlarn, pencere zerinde bularak tekrarediniz. Kitabnz kaydettiiniz konuma Maa isminde bir alma kitab oluturunuz.dikkat ediniz. Oluturduunuz sayfalar mays, nisan ve martolarak tekrar sralaynz. Oluturduunuz sayfalardan mart sayfasnsiliniz, nisan ayn gizleyiniz. alma kitabnz kaydediniz ve kapatnz. Sayfa silerken hangi sayfay Maa isimli alma kitabn anz ve iindeki sildiinizden emin olunuz.mays sayfasnn adn haziran olarakdeitiriniz ve alma kitabnz tekrarkapatnz. 11 20. KONTROL LSTESBu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz. Deerlendirme ltleri Evet Hayr 1. alma kitabn belli aralklarda kaydettiniz mi? 2. alma kitabnn (ierie uygun adlandrarak) klasrleme mantna uygun bir biimde kayt ilemlerini yaptnz m? 3. Oluturulmu doru alma kitabn atnz m? 4. Sayfa silme ilemini yaptnz m? 5. Sayfa adlandrma ilemini yaptnz m?DEERLENDRMEDeerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz. 12 21. LME VE DEERLENDRMELME VE DEERLENDRMELME SORULARIAadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.1.Aadakilerden hangisi elektronik tablolama programnda etkin hcrenin adresinibelirten arayz elemandr?A) Forml ubuuB) Adres ubuuC) SekmelerD) Durum ubuu2.Yeni bir alma kitab oluturmak iin aadaki klavye ksayollarndan hangisikullanlr?A) Ctrl+OB) Ctrl+SC) Shift+F11D) Ctrl+N3.Aadakilerden hangisi bir alma kitabn kaydetme yntemlerinden biri deildir?A) Ta ve kopyala penceresini kullanmaB) Hzl eriim ara ubuunda bulunan kaydet simgesiC) Dosya mensnden kaydet seeneiD) Ctrl+S klavye ksayolu4.Satrlar ve stunlarn kesimesiyle oluan kutular aadakilerden hangisidir?A) FormlB) VeriC) HcreD) Sekme5.Aadaki bilgilerden hangisi yanltr?A) Stunlar harflerle isimlendirilir.B) Satrlar saylarla isimlendirilir.C) Elektronik tablolama dosyasna kitap ad verilir.D) Bir alma kitabnda sadece bir sayfa bulunabilir.DEERLENDRMECevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.13 22. RENME FAALYET2 RENME FAALYET2 AMABilgisayar ve elektronik tablolama yazlm salandnda elektronik tablolamayazlmnda veri girme, veri seme, satr ve stun ilemlerini yapabileceksiniz. ARATIRMA Yazlmlarda ortak seme ve kopyalama komutlarnn neler olduunu aratrnz. Kelime ilemci programnda, satr ve stun ilemlerinde karlalan zorluklararatrnz. Bu konular aratrrken interneti kullanabilir, ofislerinde bilgisayar kullanan iyerlerinde inceleme yapabilirsiniz. 2. VER LEMLER Elektronik tablolama yazlm denince akla gelen en nemli deyim veridir. Elektroniktablolama yazlmnda neredeyse tm ilemler, veriler zerinden gerekleir. Bu yzdenverilerin doru ve anlalr biimde tablolara ilenmesi ok nemlidir. Elektronik tablolama programnda veriler, hcrelere girilir. Bir hcreye verigirebilmek iin ncelikle o hcrenin etkinletirilmesi gerekmektedir. Bir hcreyietkinletirmek iin o hcreye, farenizin sol tuuyla tek tklamanz yeterlidir. Ayrca yntularyla etkin hcreyi belirleyebilirsiniz. Resim 2.1de de grlebilecei gibi etkin hcreninerevesi, siyah bir izgiyle evrelenir. Etkin hcreyi buradan anlayabileceiniz gibi adresubuundaki hcre adresinden de etkin hcreyi bulabilirsiniz. Hcrenizi etkinletirdiktensonra, klavyeden o hcreye verilerinizi girebilirisiniz.14 23. Etkin hcreResim 2.1: Etkin hcre2.1. Verileri Deitirme Bir hcrede bulunan veriyi deitirmek iin ncelikle verinin bulunduu hcreyietkinletirmelisiniz. Etkinletirdikten sonra, klavyeden yeni veriyi girerek istenilen hcredekiveriyi deitirebilirsiniz.2.2. Farkl Seim TeknikleriAyn anda birden fazla veri deitirilmek istendiinde verilerin bulunduu hcreleri desemek gerekecektir. Bitiik olan hcreleri, fare yardmyla semek iin farenizin sol tuuylaseeceiniz hcrelerin ilkine tklar ve brakmadan seeceiniz hcrelerin sonuncusuna kadarsrklersiniz. Bu ilem sonrasnda hcreler, Resim 2.2de gsterildii gibi farkl bir rengednr. Bu alana seim alan denir. Bu alandan doru hcreleri seip semediinizianlayabilirsiniz. Ayrca Shift tuuna basl tutarak yn tularna bastnzda bu yndekihcrelerin de seildiini fark edeceksiniz. Bu yntemlerle birbiri ile bitiik olan hcreleriseebilirsiniz.Resim 2.2: Bitiik hcre seimi15 24. Bitiik olmayan hcreleri semek istediinizde ise klavyeden Ctrl tuunukullanmalsnz. Ctrl tuuna basl tutarak fare ile setiiniz veya tkladnz hcreler, Resim2.3te gsterildii gibi seili hle gelir. Ayrca Ctrl+A klavye ksa yolunu kullanaraksayfanzda bulunan btn hcreleri de seebilirsiniz.Resim 2.3: Bitiik olmayan hcre seimi2.3. Veri ve Hcre Silme Veri veya verileri silmek iin ncelikle verilerin bulunduu hcre veya hcrelerinseilmesi gerekmektedir. Seme ilemi yapldktan sonra klavyeden silme (delete) tuukullanlarak veriler silinebilir. Hcreleri silmek istediinizde ise silmek istediiniz hcreninveya seili hcrelerin herhangi birinin zerinde farenizin sa tuu ile tkladnzda Resim2.4te grebileceiniz gibi sil penceresi ekrana gelecektir. Buradan silme ilemi sonrashcrelerin durumlarn belirledikten sonra, tamam dmesi tklanarak silme ilemitamamlanr. Tm satr veya tm stun seenei seilirse hcrelerin bulunduu tm satr veyastun, hcreyle birlikte silinecektir.Resim 2.4: Hcre silme 16 25. 2.4. Satr ve Stun lemleriZamanla hazrladnz tablolarda gncelleme ihtiyac hissedebilirsiniz. Yeni satrlareklemek veya artk ihtiya duyulmayan stunlar tablonuzdan kaldrmak isteyebilirsiniz.Elektronik tablolama yazlmnn salad kolaylkla bu ilemleri yapabilirsiniz.2.4.1. Satr ve Stun Ekleme Bir tabloya satr eklemek iin eklemek istediiniz yerde bulunan satr harfi zerindesa tklarsnz. Resim 2.5te grebileceiniz gibi alan menden ekle seeneinisetiinizde araya yeni bir satr eklenecektir. Ayn ekilde stun eklenmek istendiinde deeklenmek istenen yerde bulunan stun saysnn zerinde sa tklanp alan menden eklekomutu seilir. Bu ilemle istenen araya yeni bir stun eklenecektir.2.4.2. Satr ve Stun Silme Bir tabloda bulunan herhangi bir satr silmek iin silinmesi istenen yerde bulunansatr harfi zerinde sa tklanr. Resim 2.5te grebileceiniz gibi alan menden silseeneini setiinizde seilen satr silinecektir. Ayn ekilde stun silmek istediinizde desilmek istediiniz yerde bulunan stun saysnn zerinde sa tklayp Resim 2.6dagrebileceiniz gibi alan menden sil komutunu seeriz. Bu ilemden setiiniz stunsilinecektir.2.4.3. Satr ve Stun Gizleme Bir tabloda bulunan herhangi bir satr gizlemek iin gizlemek istediiniz yerdebulunan satr harfi zerinde sa tklarsnz. Resim 2.5te grebileceiniz gibi alan mendengizle seeneini setiinizde seilen satr gizlenecektir. Ayn ekilde stun gizlemekistediinizde de gizlemek istediiniz yerde bulunan stun saysnn zerinde sa tklaypResim 2.6da grebileceiniz gibi alan menden gizle komutunu seeriz. Bu ilemdensetiiniz stun gizlenecektir. Daha sonra ayn menlerden gster seeneini seerekgizlediiniz geleri tekrar gsterebilirsiniz. 17 26. Resim 2.5: Satr ilemleri Resim 2.6: Stun ilemleri2.5. Tama ve KopyalamaHcrelere girilen verileri, daha sonra baka hcrelere tamak veya ayn hcrelerinkopyasn oluturmak isteyebilirsiniz. Tama ilemini gerekletirmek iin srkle-brakveya kes-yaptr ilemleri kullanlabilir. Srkleyerek tama iin ncelikle tanmak istenenhcreler seilir. Daha sonra farenizin iaretisi, seim alannn herhangi bir kenarnagtrlr. aretinizin ekli olduunda farenin tuunu brakmadan seili hcreleri,istediiniz hcreye srkleyerek braknz. Srklediiniz hcrede veri varsa ve verideitirilecekse ekrana gelen uyar penceresindeki ierik deitirme uyarsna, tamamkomutu verilir. Deitirilmeyecekse ilem iptal edilir. Kes-yaptr yntemi uygulanacaksa ncelikle tanmak istenen hcreler seilir. Dahasonra fareninin iaretisi, seim alannn herhangi bir noktasndayken sa tu tklanr. Alanmenden kes komutu seilir. Daha sonra verilerin tanmas istenen hcre zerinde, sa tutklanarak alan menden yaptr komutu seilir. Bylelikle istenilen hcreler, istenilenkonuma tanr.18 27. 2.5.1. zel Yaptr Hcreler, iinde ok eitte ve biimde veri saklayabilir. Tama ve kopyalamailemlerinde, bu veri ve biimlerden hangisini tayacanza karar verebilirsiniz. Kes veyakopyala komutu verildikten sonra tamann gerekletirilecei hcrenin zerinde, sa tutklanarak alan menden zel yaptr (Ctrl+Alt+V) komutu seilir. Bu ilemden sonraekrana, Resim 2.7de gsterilen zel yaptr penceresi gelir. Bu pencereden hangi veri veyabiimlerin tanaca seilerek tamam tklanr ve yaptrma ilemi gereklemi olur. Ayrcapencerede bulunan ba yaptr seeneini kullanrsanz kaynak hcredeki verinin deimesidurumunda, hedef hcredeki verinin de deimesini salayabilirsiniz.stenilen veriler ve biimler seilir.Her blmden yalnz bir seenekseebilirsiniz.Setiiniz verilerle herhangi birilem yaplacaksa buradan seiniz.Kaynak hcreyle hedef hcreyiilikilendirecekseniz ba yaptryoksa tamam tklaynz. Resim 2.7: zel yaptr2.6. Otomatik Tamamlama Bir hcreye girilen veri, ayn stunda bulunan baka bir veriyle eleiyorsa otomatikolarak tamamlanr. Otomatik tamamlama, sadece metin ve metin ile saylarn beraberkullanld hcrelerde geerlidir. Sadece say, tarih ve saat gibi veriler otomatiktamamlanmaz. Resim 2.8de grlebilecei gibi otomatik tamamla seimi ktnda enter(entr) veya yn tuuna basldnda hcre, otomatik olarak tamamlanacaktr. 19 28. Resim 2.8: Otomatik tamamlama2.7. Otomatik DoldurElektronik tablolama yazlmnda saylar, gnler, aylar ve rakamlar otomatikdoldurabilir. rnein 1den 30a kadar bir liste hazrlanacaksa 30 sayy ayr ayr yazmakgerekmemektedir. Resim 2.9da gsterildii gibi listenin ilk iki hcresi yazlarak seilir.Seme ileminden sonra, seili hcrelerin sa alt kesinde siyah kk bir kare eklindebulunan hcre kulpundan tutularak listenin sonuna kadar srklenir. Liste, otomatik olaraksrklenen konuma kadar tamamlanr. Listenin iki elemann yazdktan sonra hcre kulpundan tutarak srkleyiniz. Resim 2.9: Otomatik doldurma20 29. 2.7.1. Ay, Gn ve Tarih Doldurma Ay, gn ve tarih doldurma ileminde, ilk hcreye veriyi yazmak yeterlidir. Veriyiyazdktan sonra hcre kulpundan tutarak srklediinizde Resim 2.10da gsterildii gibiseilen hcreler, veri trne gre otomatik olarak doldurulur. Resim 2.10: Ay, gn ve tarih doldurma2.8. zel ListelerSay, tarih, gn gibi hazr listeler dnda kendi listelerinizi de oluturarak otomatikdoldurma ilemini kullanabilirsiniz. Elektronik tablolama programnn dosyaseeneklergelimigenel blmndeyer alan zel listeleri dzenle seenei ile siz de kendi listelerinizi yapabilir, mevcut listeleride dzenleyebilirsiniz.21 30. Resim 2.11: zel listeler2.9. Aklama EklemeHcreler hakknda aklama ekleyerek hcre iindeki veri hakknda kullanclara, dahafazla bilgi verilebilir. Aklama eklemek istediiniz hcreyi tklatnz. Gzden geirsekmesinden yeni aklamay tklatnz. Kutuya aklama metnini yaznz. Aklamadaadnzn grntlenmesini istemiyorsanz adnz seiniz ve siliniz. Metni yazmay bitirinceaklama kutusunun dn tklatnz. Ekleme ilemi sonrasnda, fare iaretisi hcre zerinegeldiinde aklama ekrana gelecektir. Gzden geir sekmesinde bulunan dier ilemlerle daha nce yazlan aklamalarsilebilir, aklamalar arasnda gezinti yapabilirsiniz. Aklamalar blm ile aklama ekleme ve silme ilemlerini yapabilirsiniz.Resim 2.12: Aklama ekleme 22 31. 2.10. Bul/Deitir/Git Zamanla oluturduunuz tablolar oalr ve bazen iinden istediiniz veriye ulamakhayli zaman alr. Bu gibi durumlarda elektronik tablolama programnn bul seenei, iiniziolduka kolaylatrr. Giri sekmesinin dzenleme blmnde yer alan bul (Ctrl+F)seeneini tkladnzda ekrana, bul ve deitir penceresi gelir. Metin kutusuna, bulmakistediiniz kelimeyi yazarak arama yaptrabilirsiniz. Arama yapmadan nce tm seeneklersekmesini aarak daha kapsaml arama yaptrabilirsiniz. Ayrca bulunan deer, yeni birdeerle deitirilecekse Resim 2.13te gsterildii gibi deitir sekmesine geilerek aranandeer yerine, yazlacak yeni deer yazlr. Bu sayede bulunan deerler, ayn zamandabelirlediiniz yeni deerlerle deitirilir. Resim 2.13: Bul ve deitirBu pencerede yer alan git sekmesinden ise kitabnzn herhangi bir sayfas, satr,hcresi vb.ne hzlca ulaabilirsiniz. 23 32. UYGULAMA FAALYETUYGULAMA FAALYETlem Basamaklarneriler ekil 2.13teki tabloyu oluturunuz. Sra ve ay isimlerini otomatik Tablodan 7. satr ve E stununu siliniz. doldurma ilemi ile yapnz. Mart ayna ve 6. sraya denk gelen yerlere, Hangi satr ve stunusatr ve stun ekleyiniz. sildiinizden emin olunuz. Eklediiniz satr ve stunda yer alan bo Tama ileminde srkle brakhcrelere, yandaki hcrelerden veri yntemini kullanabilirsiniz.kopyalaynz. Bul ve deitir penceresini Tabloda yer alan Eren ismini Seren olarakkullannz.deitiriniz. Resim 2.1424 33. KONTROL LSTESBu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz. Deerlendirme ltleri Evet Hayr 1. Hcre verilerini istee uygun olarak deitirdiniz mi? 2. stenilen veri veya hcrenin silme ilemlerini yaptnz m? 3. stee uygun satr ve stun ilemlerini yaptnz m? 4. Tama ve kopyalama ilemlerini yaptnz m? 5. Otomatik tamamla seeneini aktif ettiniz mi? 6. Otomatik doldurma seeneklerini kullandnz m? 7. zel listeler oluturdunuz mu? 8. Hcrelere ihtiyaca uygun aklama eklediniz mi? 9. Bul/deitir/git seeneklerini kullandnz m?DEERLENDRMEDeerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.25 34. LME VE DEERLENDRMELME VE DEERLENDRMELME SORULARIAadaki cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz.1.Tabloya bir stun eklemek iin zerinde sa tklanarak ekle seeneiseilir.2.Tabloya bir satr eklemek iin zerinde sa tklanarak ekle seeneiseilir.3.Gnleri otomatik doldurmak iin ilk gn yazdktan sonra dan tutarakistenilen hcreye kadar srklenir.4.Bitiik olamayan hcreleri semek iin klavyeden . tuu kullanlr.5.Bitiik hcreleri semek iin klavyeden . tuu kullanlr.DEERLENDRMECevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.26 35. RENME FAALYET3RENME FAALYET3 AMABilgisayar ve elektronik tablolama yazlm salandnda elektronik tablolamayazlmnda biimlendirme ilemlerini yapabileceksiniz. ARATIRMA Genel yaz biimlendirme kurallarn inceleyiniz. Tarih ve para birimlerinin nasl yazldklarn inceleyiniz. Bu konular aratrrken interneti kullanabilir, ofislerinde bilgisayar kullanan iyerlerinde inceleme yapabilirsiniz.3. BMLENDRME LEMLERTablolara, srekli farkl trde veriler gireriz. Para birimi, tarih, saat gibi veri trlerininkendine zg yazl biimleri vardr. Tablonuzu biimlendirerek hem verileri doru biimdeyazm olur hem de grsel olarak daha anlalr tablolar meydana getiririz.3.1. Hcreleri BiimlendirmeHcrelere girdiiniz verileri, hem yaz tipi olarak hem de girdiiniz veri trne greayr ayr biimlendirebilirsiniz. Bunlar tek tek yapabileceiniz gibi birden fazla hcreseerek de gerekletirebilirsiniz.3.1.1. Hzl Biimlendirme Tabloda herhangi bir hcre etkin iken yaz tipi, bykl vb. zelliklerin zerindegezindiinizde hcredeki verinin otomatik olarak deitiini greceksiniz. Bu,biimlendirmenin n izlemesini grmenizi ve deiiklii uygulayp uygulamama konusundahzl bir ekilde karar vermenizi salayacaktr.3.1.2. Biim Boyacs Biim boyacs, bir hcrenin biiminin dier hcrelere de ayn ekildeuygulanabilmesini salar. Biimlendirmesini alacanz hcreyi etkinletirdikten sonra, girisekmesinde yer alan biim boyacs simgesine () tklanr. Daha sonra dabiimlendirmenin uygulanaca hcreler taranr. Biimlendirme, bitiik olmayan hcrelereuygulanacaksa biim boyacsna ift tklandktan sonra hcreleri tklayarak veya tarayarakbu ilem gerekletirilir. lem bittikten sonra ise k (Esc) tuuna baslarak ilem sonaerdirilir.27 36. 3.1.3. Yaz Tipi Biimlendirme Hcrelerde bulunan yazlarnzn tipini, giri sekmesinde bulunan yaz tipiblmnden gerekletirebilirsiniz. Ayrca yaz tipi blmnn sa alt kesinde bulunanyaz tipi simgesi ile yaz tipi penceresine de ulaabilirsiniz. Deiiklikleri uygulamadan ncedoru hcreleri setiinizden emin olunuz. Bu simgeleri kullanarak iletiim pencerelerini aabilirsiniz. Yaz tiplerini buralardan deitirebilirsiniz!Resim 3.1: Yaz tipi biimlendirme3.1.4. Hizalama Hcre iindeki verileri, dikey ve yatay olarak hizalayabilirsiniz. Bu ilemi, girisekmesinde bulunan hizalama seenekleri ile yapabilirsiniz. Resim 3.2de grebileceinizgibi hcreleri, farkl konumlara hizalayabilirsiniz. Hizalama blmesinin pencere simgesinetklayarak alan hcreleri biimlendir penceresinden bu hizalama ilemlerini, daha detaylolarak gerekletirebilirsiniz, hcre iindeki metnin ynn deitirebilirsiniz (Resim 3.2).28 37. Metnin hcre iindeki ynn deitirebilirsiniz. Hcre iinde dikey ve yatay olarak hizalayabilirsiniz. hizalayabilirsinizResim 3.2: Hizalama3.1.5. Saylar Biimlendirme Saylarla kullanlan birok veri tr vardr. Bunlar saat, tarih, para birimi vb. olabilir.Hcrelere girilen bu verilerin belirlenmesi, bize tabloyu okumada ve hesaplamalardakolaylk salayacaktr. Hizalama simgesiyle alacak hcreleri biimlendir penceresinden,say sekmesi seilir. Kategori blmesinden, hcre iindeki verinin tr seildikten sonraalan listeden say yazm zellikleri seilir (Resim 3.3) Resim 3.3: Saylar biimlendirme 29 38. 3.1.6. Kenarlk Biimlendirmealma kitabnda hcreler, tablo eklinde grnse de yazcdan kt aldnzda buereveler gzkmeyecektir. Tablonuzun kenarlklarnn grntlenmesini istiyorsanzkenarlk biimlendirmelerini yapmanz gerekmektedir. Bunun iin giri sekmesindeki yaztipi kategorisinde bulunan kenarlk simgesini ( ) kullanabilirsiniz. Ayrca hcrebiimlendirme penceresini aarak buradan da bu ilemi gerekletirebilirsiniz. Resim 3.4 tegsterildii gibi buradan izgi stilini, kalnln, ereve eklini, rengini ve hangikenarlklarn kullanlacan kolayca belirleyebilirsiniz.Resim 3.4: Kenarlk biimlendirme3.2. Hcre Stilleri Hcreleri, kendi belirlediiniz stillerle biimlendirebileceiniz gibi elektroniktablolama programnn size sunduu hazr stilleri de kullanabilirsiniz. Bu sayede zamandankazanabilir, hcre dzenlerinde bir btnlk salayabilirsiniz. Bunun iin dzenlenecekhcreler seildikten sonra giri sekmesinde bulunan stiller kategorisinden size uygun bir stiliseebilirsiniz (Resim 3.5). Resim 3.5: Hcre stilleri30 39. 3.3. Tabloyu Otomatik Biimlendirme Belirli hcreleri seerek bunlar otomatik olarak tablo eklinde biimlendirebilirsiniz.Bunun iin giri sekmesi seilir. Stiller blmnden tablo olarak biimlendir seeneialtnda bulunan tablo stillerinden herhangi birini seerek tablonuzu otomatik olarakbiimlendirebilirsiniz.3.4. Koullu BiimlendirmeTablonuzda bulunan baz verilerin, dierlerinden farkl gsterilmesini istiyorsanzveya deien deerlere gre vurgulamak istiyorsanz bu hcreleri, koullara bal olarakbiimlendirebilirsiniz. rnein, stok says % 5in altna den rnleri, krmz renk ileyazdrabilirsiniz. Bunun iin giri sekmesinden koullu biimlendirme seeneklerinikullanabilirsiniz.3.4.1. lk/Son Kurallar Kullanarak Koullu BiimlendirmeBir tabloda bulunan ilk ve son geleri belirleyerek tablonuzu koullubiimlendirebilirsiniz. rnein ilk 5 ge, son 20 ge, ilk % 5, ortalamann altnda vb. verileribiimlendirebilirsiniz.3.4.2. Veri ubuklar Kullanarak Koullu Biimlendirme Tablonun iinde bulunan verilerin oranlarna gre biimlendirme yapabilir, byleceveriler arasndaki fark kolayca vurgulayabilirsiniz. Resim 3.6: Veri ubuklar kullanarak koullu biimlendirme31 40. 3.4.3. Renk lekleri Kullanarak Koullu Biimlendirme Renk leklerini kullanarak ayn deere sahip verileri ayn renkte, farkl deerlerifarkl renkte gsterebilirsiniz.3.4.4. Simge Kmeleri Kullanarak Koullu BiimlendirmeVerileri, simgeler kullanarak Resim 3.7de grebileceiniz gibi grsel olarak dakullanclarnza anlatabilirsiniz.Resim 3.7: Simge kmeleri kullanarak koullu biimlendirme3.4.5. Koullu Biimi TemizlemeKoullu biimlendirme seeneinden koullar temizle seeneini kullanarakhcrelerdeki veya tm sayfadaki koullu biimlendirmeleri temizleyebilirsiniz.3.4.6. Yeni Kural Tanmlama Koullu biimlendirme mensnden yeni kural seeneini kullanarak siz de kendikurallarnz belirleyebilirsiniz. Yeni biimlendirme kural penceresinden istediiniz kuralbelirleyerek kendinize zg biimlendirme yapabilirsiniz.3.4.7. Kurallar YnetmeKoullu biimlendirme mensnden kurallar yneterek daha nce belirlediinizbiimlendirmeleri silebilir, mevcut biimlendirmeler zerinde deiiklikler yapabilirsiniz. 32 41. UYGULAMA FAALYETUYGULAMA FAALYETlem Basamaklarneriler Resim 3.8deki tabloyu oluturunuz. Veriye uygun biimin Tablo iindeki yaz tipi biimlendirmeleriniseildiinden emin olunuz. uygulaynz. Tablo iindeki koullu biimlendirmeleri Kenarlk izgi, ekli ve uygulaynz.kalnlklarna dikkat ediniz. Tablo iindeki hcreleri, hcre stili kullanarak biimlendiriniz. Resim 3.833 42. KONTROL LSTESBu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz.Deerlendirme ltleri EvetHayr 1. Veriye uygun hcre biimlendirme ilemlerini yaptnz m? 2. Birbirine benzeyen hcrelerde biim boyacsn kullandnz m? 3. Hcreye/veriye uygun stil ilemlerini yaptnz m? 4. Tabloya uygun otomatik biimlendirme ilemlerini yaptnz m? 5. Koullu biimlendirme ilemlerini yaptnz m?DEERLENDRMEDeerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz. 34 43. LME VE DEERLENDRMELME VE DEERLENDRMELME SORULARIAadaki cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz.1.Biimlendirme ilemleri . sekmesinden gerekletirilir.2.Say, hizalama ve yaz tipi gibi seenekler . penceresindengerekletirilir.3.Belirli deerlere gre biimlendirme yapmak iin . seenei kullanlr.4.Bir hcre ierisindeki biimlendirmeyi baka hcreye kopyalamak iin .kullanlr.5.Hazr hcre biimlendirmeleri uygulamak iin .. uygulanr.DEERLENDRMECevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.35 44. RENME FAALYET4 RENME FAALYET4 AMA Bilgisayar ve elektronik tablolama yazlm salandnda alma sayfasnnzelliine gre estetie uygun sayfa ayarlarn hatasz yapabileceksiniz. ARATIRMAGenel olarak kullanlan kt boyutlarn inceleyiniz.Yazmalarda kullanlan kt kenar boluklarn aratrnz. Aratrmalarnzda resm kurumlardan ve ofis malzemesi satan kurumlardan yardmalabilirsiniz.4. SAYFA AYARLARI VE YAZDIRMA Hazrladnz tablolar, elektronik ortamda kullanabileceiniz gibi gerektiindeyazdrarak kt ortamnda da kullanabilirsiniz. Yazdrma ilemi yaparken dzgn veilevsel bir yazdrma ilemi gerekletirmek ok nemlidir. Yazdrma ilemini dzgnyapmak hem grsel olarak btnlk salayacak hem de kt israfn nleyerek evreyikorumanza yardmc olacaktr.4.1. Sayfa AyarlarTablonuzu hazrlamadan nce kt boyutu, kenar boluklar gibi ayarlarn yaplmastablonuzun dzenlenmesinde size kolaylk salayacaktr. Siz de tekrar tekrar tablodzenlemesi yapmaktan kurtulacaksnz.4.1.1. Bask n zlemeBask n izlemeyi kullanarak kitabnz yazdrmadan nce kt zerinde, naslkacan grebilirsiniz. Bu sayede tablonuzun kada sp smadn, kenarlklarndzgn kp kmadn grntleyebilir ve yazdrmadan nce bu hatalar dzeltebilirsiniz.Dosya mensnden yazdr seeneini tkladnzda yazdr seenekleri yannda, sayfanznbask n izlemesini de grntleyebilirsiniz. 36 45. 4.1.2. Temalar Sayfa dzeni sekmesinde yer alan temalar seenei ile elektronik tablolamaprogramnn sizin iin hazrlad hazr temalar kullanarak sayfa dzenlerini vebiimlendirmeleri kullanabilirsiniz. Bu sayede hzl ve btnlk salayan tablolarhazrlayabilirsiniz.4.1.3. st Bilgi ve Alt Bilgi Kitabnzda btn sayfalarda bulunacak balklar veya alt bilgileri, st ve alt bilgiolarak sayfalarnza ekleyebilir ve bunlarn btn sayfalarda grntlenmesinisalayabilirsiniz. Ekle mensnn metin blmesinde yer alan st bilgi ve alt bilgi eklesimgesini tkladnzda grnm, sayfa dzenine geer. Burada, st bilgi veya alt bilgi ekleyazlarna tklayarak gerekli bilgileri yazabilirsiniz. Buraya yazdnz metinler, btnsayfalarda grntlenecektir. Daha sonra, sayfa grnm modlarndan normal grnmegeerek almalarnza devam edebilirsiniz.4.1.4. Sayfa Ynlendirme Tablonuzu, sayfanzda nasl kullanacanz belirleyerek sayfadan daha fazlayararlanabilirsiniz. Sayfa dzeni sekmesinde yer alan sayfa yaps blmesindenynlendirmeyi seerek sayfa ynn belirleyebilirsiniz.Resim 4.1: Sayfa ynlendirme 37 46. 4.1.5. Kenar Boluklarn AyarlamaKenar boluklar, belgenizin dzgn grntlenmesini salar. Ayrca yazcnnyazdramayaca noktalar belirlemenize olanak salar. Sayfa dzeni sekmesinden, kenarboluklar simgesinden hazr ayarlar kullanabileceiniz gibi sayfa yaps penceresinde yeralan kenar boluklar sekmesinden de bu ayarlar yapabilirsiniz.Resim 4.2: Kenar boluklar4.1.6. Yazdrma Alann Belirleme Yazdrma alann belirleyerek sayfanzda yazdrmak istemediiniz alanlarbelirleyebilir, yazdrma ileminden gereksiz alanlar karabiliriz. Yazdrmak istediinizhcreleri setikten sonra sayfa dzeni sekmesinden, yazdrma alann belirle seeneiniseerek bu alan belirleyebilirsiniz. Ayn konumdan, yazdrma alann temizle seenei ile builemi geri alabilirsiniz.4.1.7. Balklar Yazdrma Bazen tablolar, bir sayfaya smaz ve dier sayfada balk olmadndan hangistunun hangi veriyi ifade ettii anlalmaz. Bu gibi durumlarda, sayfa balklarn tmsayfalarda yazdrarak verilerin daha kolay anlalabilmesini salayabilirsiniz. Bunun iinsayfa dzeni sekmesinden sayfa balklarn yazdr seenei seilir. Sayfa yapspenceresinin alma sayfas sekmesinden yazdrlmasn istediiniz balklar, stun vesatrlar belirleyerek btn sayfalarda yazdrlmasn salayabilirsiniz. 38 47. 4.1.8. Verileri Sayfaya SdrmaTablonuzu, belirli sayda bir sayfaya sdrmak istiyorsanz Resim 4.3te gsterilensayfa yaps penceresinden sayfa sekmesi kullanlr. Burada yer alan sdr blmnden,ka sayfaya sdrlacan belirleyerek ilemi gerekletirebilirsiniz. Ayrca lekseeneinden tabloyu, belirli oranlarda kltebilir veya byltebilirsiniz.Resim 4.3: Verileri sayfaya sdrma4.1.9. Dier Sayfa SeenekleriDier sayfa seeneklerini kullanarak sayfalarnzn grnmlerini deitirebilirsiniz.Sayfa dzeni sekmesinde bulunan sayfa seenekleriyle klavuz izgilerini gizleyebilir veyayazdrma ilemi srasnda yazlmasn salayabilirsiniz. Balklar blmnde ise satr vestun balklarn gizleyebilir ve yazdrma ileminde yazdrlmasn salayabilirsiniz.4.2. Pencere Ayarlaralma sayfasnda pencereleri yneterek ilemlerinizi, daha hzl ve etkin bir ekildekullanabilirsiniz. Yeni pencereler ekleyerek veya bunlar blerek ayn anda birden fazlahcreye ulaabilirsiniz. 39 48. 4.2.1. Yeni Pencere Grnm sekmesinden yeni pencere seenei ile aktif pencerenin yeni grntsn,bir veya daha fazla olarak ekrana ekleyebilirsiniz.4.2.2. Pencereleri Blme ve Dondurma Pencerleri blerek sayfanzn, alma sayfasnn farkl alanlarnda alabilirsiniz. Herblmenin sayfa konumu, bamsz olarak deiebilir. Blmelerden herhangi birinisabitlemek istiyorsanz blmeyi dondur seenei ile blmenin sayfa konumunusabitleyebilirsiniz. Ayrca blme ilemi yapmadan ilk satr veya ilk stunu dadondurabilirsiniz. Dondurma ilemini sonlandrmak iin blmeleri z seeneinikullanabilirsiniz.Resim 4.4: Pencereleri blme ve dondurma4.2.3. Pencereleri Yerletirme ve GizlemeGrnm sekmesinde yer alan pencereleri yerletir seenei tklandnda ak olanalma sayfalar ve eklediiniz pencerelerin tm, pencereye yerletirilir. Alanpencereden, yerletirme konumunu seebilirsiniz. 40 49. 4.3. Yazdrma Ayarlar Sayfay yazdrmak iin dosya mensnden yazdr (Ctrl+P) seenei kullanlr.Yazdrma penceresinden yazdrlacak sayfa numaralar, kopya saylar ve harmanlamaseenekleri belirlenir. Ayrca yazdrma ileminin yaplaca yazcnn seimi de buradanyaplr. Yazdrma ileminden nce bask n izlemesi yapmay unutmaynz.Kopya saysnbelirleyiniz. Yazcnz seiniz. Hangi sayfalarn yazlacan seiniz. ktlarnzn nasl harmanlanacan seiniz. Kenar boluklarn kontrol ediniz ve yazdr simgesini tklatnz.Resim 4.5: Yazdrma ayarlar41 50. UYGULAMA FAALYETUYGULAMA FAALYETlem Basamaklar neriler Ders programnzn yazl olduu bir tablo oluturunuz. Sayfa ynn kd tasarruflu kullanacak Tablonun enini ve boyunu dikkate ekilde ayarlaynz.alnz. Kenar boluklarn, yazc ayarlarn ve grnm dikkate alarak ayarlaynz. Ekrana 2 pencere yerletirerek bu pencereler zerinde dondurma, gizleme ve gsterme ilemlerini yapnz. Genel kenar boluklar llerini Bask n izleme yaparak tablonuzu kontrolkullanabilirsiniz. ediniz. Yazcnz seerek tablonuzu yazdrnz. 42 51. KONTROL LSTESBu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz.Deerlendirme ltleri Evet Hayr 1. kt almadan nce bask n izlemeyi kullandnz m? 2. kt almadan nce sayfaya uygun temay setiniz mi? 3. Sayfaya uygun st ve alt bilgi eklediniz mi? 4. alma sayfas verilerinin zelliine gre sayfa ynlendirme ayarn yaptnz m? 5. kt almadan nce sayfa kenar boluklarn ayarladnz m? 6. alma sayfasnn zelliine uygun balk ayarlarn yaptnz m? 7. Pencere blme ilemlerini yaptnz m? 8. Pencere dondurma ilemlerini yaptnz m? 9. alma sayfasnn yazdrma ayarlarn yaptnz m?DEERLENDRMEDeerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz. 43 52. LME VE DEERLENDRMELME VE DEERLENDRMELME SORULARIAadaki cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz.1.Sayfa ile ilgili ayarlar . sekmesinden gerekletirilir.2.Yazdrma ileminin klavye ksayolu dr.3.Kenar boluklar penceresinden ayarlanr.4.Ayn anda bir ok pencere grntleyebilmek iin . seeneikullanlr.5.Sayfann yazcdan km grntsn, seeneinikulanarak grebilirsiniz.DEERLENDRMECevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.44 53. RENME FAALYET5RENME FAALYET5AMABilgisayar ve elektronik tablolama yazlm salandnda elektronik tablolamayazlm formllerini kullanarak hesaplamalar ksa srede yapabileceksiniz. ARATIRMAGnlk hayatta ve i hayatnda kullanlan hesaplama ilemlerinin bir listesini yapnz.Bu ilemler iin geen zaman hesaplaynz. 5. FORMLLER Elektronik tablolama programn, kelime ilemci programlardan ayran en nemlizelliklerden biri, elektronik tablolama programnn forml yardmyla karmakhesaplamalar yapabilmesidir. Bu zellii sayesinde elektronik tablolama program,karmak matematiksel ilemleri ksa srede yaparak sizlere zaman kazandracaktr.5.1. Forml Girii Hesaplama tablosundaki verileri kullanarak aritmetik ilemler yapabilmek iinmatematikte kullandnz formlleri, elektronik hesaplama programnn anlayaca dildeyazmanz gerekmektedir. Elektronik tablolama programna forml girii iin ncelikleyaplacak hesaplama ve ilemler belirlendikten sonra sonucun gsterilecei hcreetkinletirilir. Daha sonra forml ubuuna, yaplacak ilemin forml yazlr. Formlierisinde saysal veriler yerine, kullanlacak verinin bulunduu hcre adresleri yazlr.rnein A1 ve A2 hcrelerinin ierisindeki deerler toplanacaksa forml ubuuna,=A1+A2 yazlr. Forml yazma ilemi bittikten sonra enter (entr) tuuna baslarak formletkinletirilir. Sonu, otomatik olarak formln yazld hcreye gelecektir. Formlnz buraya ve hcreye, bana = simgesini koyarak yazabilirsiniz.Resim 5.1: Forml girii 45 54. Kullanacanz formller hakknda tam bilginiz yoksa forml elle yazmak yerine,Resim 5.1de gsterilen fonksiyon ekle simgesini tklayarak hazr fonksiyonlar dakullanabilirsiniz. Bu ilemleri yaparken aritmetik ilem srasna uyulmas gerektiiniunutmaynz. Aksi takdirde yapacanz ilemler yanl sonulanabilir.5.2. Hesaplama OperatrleriTablolarnzda yapacanz hesaplamalarda, kullanacanz formlleri yazabilmek iinhesaplama operatrlerinin elektronik hesaplama programndaki karlklarn bilmelisiniz.Bu operatrler aadaki gibidir: Operatrlem rnek+ toplama 3+5- karma 6-7* arpma5*9/blme9/3% Yzde %30^ st alma4^25.3. Formlleri KopyalamaFormlleri kopyalamak iin ayrca bir ilem yapmaya gerek yoktur. Hcre kopyalamailemini yaptnzda iindeki formllerle beraber kopyalanacaktr. Kopyalanan hcrede,formllerdeki kaynak deerler bulunduu konuma gre yeniden adreslenecektir. Ayrcahcre kulpundan kopyaladnzda da formller, ayn ekilde kopyalanacaktr.Forml tama ileminde ise hibir ekilde forml kaynak deerleri deimez. Hcretama ilemlerini kullanarak forml tama ilemlerini gerekletirebilirsiniz. Tadnzveya kopyaladnz hcrelerin formlleri yerine sadece deerlerini kullanacaksanz girisekmesinde yer alan zel yaptr seeneinden deerleri yaptr seeneini semelisiniz.Bu sayede sadece formllerin rettii deerler tanr.5.4. Hcre ve Aralk Adlandrma Formllerde kullandnz hcrelerin adreslerini tek tek yazabilirsiniz fakattablolarnz bydke yazdnz hcrelerin says da gitgide artacak ve bu hcre adresleriniyazmak, zaman alacaktr. Bu gibi durumlarda, hcre aralklarn yazarak iinizikolaylatrabilirsiniz.ki hcre arasnda bulunan btn hcreleri yazmak iin : simgesini kullanabilirsiniz.rnein, A1:H1 yazdnzda A1 hcresi ile H1 hcresi arasnda kalan btn hcrelerihesaplamaya dhil edecektir. Sadece iki hcre yazmak istediinizde ise ; simgesini 46 55. kulanabilirsiniz. rnein, A1;H1 yazdnzda sadece A1 ve H1 hcrelerini hesaplamayadhil edecektir. A1:H1A1;H1 Resim 5.2: Hcre ve aralk adlandrma5.5. Mutlak Referans Kopyalanan hcrede, formllerinizin kaynak deerlerinin deimesini istemiyorsanzformlnz, mutlak referans olarak belirlemelisiniz. Bunun iin formlnz olutururkensatr saylarnn ve stun harflerinin nne $ iareti koymalsnz (rnein=$A$1+$A$2gibi). Bu sayede formln kaynak deerleri asla deimez. Bu ekilde yazmadnz hcreadresleri, greceli olarak adlandrlacak ve kopyalama ilemi srasnda, kaynak hcreadresleri deiecektir.5.6. Formllerde Hata Denetimi Elektronik tablolama programnda oluturduunuz formllerde, hatalar olabilir.Elektronik tablolama program, formllerde oluabilecek hatalar veya tutarszlklarotomatik olarak bulup kullancy uyarr. Hata bulunan hcrenin sol st kesinde, bir genbelirir. Hcreyi etkinletirdiinizde Resim 5.3te gsteridii gibi hcrenin sandaki nlemiaretini tklayarak alan menden hata hakknda yardm alabilir, hatay gidermek iinverilen seeneklerden birini seebilirsiniz.Dosya mensnden seenekler daha sonra da formller kategorisini tklayarak alanpencereden hata denetleme ilemini durdurabilirsiniz. Ayrca pencerede yer alan hatadenetleme kurallarn belirleyerek kendinize gre zelletirebilirsiniz.47 56. Resim 5.3: Formllerde hata denetimiElektronik tablolama programnda en ok karlaabileceiniz hatalar ve bunlargiderebileceiniz yntemler unlardr: #AD? : Formlde bulunan metinler, program tarafndan tannmadnda kar.Fonksiyon yazmlar ve hcre adreslendirmeleri kontrol edilmelidir. #BAV! : Kaynak gsterilen hcre adreslerinde hata olduunda ortaya kar.Formlde belirttiiniz adreslerin silinmi veya tanm olmadndan emin olunuz. #BO! : Birbiriyle kesimeyen hcre adresleri kullanldnda ortaya kar. Hcrearalklarnn birbiriyle kesimesine dikkat ediniz.#BL/0! : Bir hcre sfra veya bo bir hcreye blnmeye alldnda kar. #DEER!: Formlde kullanlan hcrelerin birbiriyle farkl trde olduunda ortayakar (metinle sayy toplamak gibi.).#SAYI! : Formlde kullanlan saysal deerlerin yanl yazlmasyla ortaya kar.Saylarn yazln kontrol ediniz.#YOK: Deer bir formlde veya fonksiyonda kullanlmadnda kar. Hata olmadn dndnz bir hcrede, hata uyars alyorsanz hatay yoksayarak ilemlerinize devam edebilirsiniz ama unutmayn; hatal baladnz bir tablo, btnbir kitabnz etkileyecektir. Bu nedenle formllerinizde hata olmadndan emin olduktansonra ilemlerinize devam ediniz. 48 57. UYGULAMA FAALYETUYGULAMA FAALYET lem Basamaklar neriler Yazl sonularnzn yazl olduu bir tablo lem nceliklerine ve oluturunuz.kullandnz operatrlere dikkat Yazl ortalamalarnz otomatik hesaplamakediniz. iin forml oluturunuz.KONTROL LSTESBu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz.Deerlendirme ltleri Evet Hayr 1. Forml giri ilemlerini yaptnz m? 2. Hesaplama operatrlerini kullandnz m? 3. htiyaca uygun forml kopyalama ilemlerini yaptnz m? 4. Hcre ve aralk adlandrma ilemlerini yaptnz m? 5. Formllerde hata denetimi ilemlerini yaptnz m?DEERLENDRMEDeerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.49 58. LME VE DEERLENDRMELME VE DEERLENDRMELME SORULARIAadaki cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz.1.Forml yazmna .. simgesi ile balanr.2.Formllerde kullanlan arpma operatr, . simgesidir.3.Sfra blme hatasnda . hata uyars kar.4.Formlde eksik hcre adresi olduunda hata uyars kar.5.ki hcre arasnda bulunan btn hcreleri tanmlamak iin . simgesikullanlr.DEERLENDRMECevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.50 59. RENME FAALYET6 RENME FAALYET6 AMABilgisayar ve elektronik tablolama yazlm salandnda ihtiyacnz olan fonksiyonuseerek hatasz kullanabileceksiniz. ARATIRMAMatematikte kullandnz fonksiyonlarn hangilerinin elektronikhesaplamaprogramnda bulunduunu aratrnz.Gnlk hayatta mantksal karlatrmalarn bir listesini yapnz.Bu konular aratrrken matematik retmenlerinizden yardm alabilirsiniz. 6. FONKSYONLAR Elektronik tablolama programnda yapacanz hesaplamalarda, formlleri kendinizhazrlayarak gerekletirebilirsiniz. Bu ekilde hazrladnz formller uzadka hata yapmaoran da ykselecektir. Bu gibi durumlarda, elektronik tablolama programnda bulunan hazrfonksiyonlar kullanarak hem zamandan kazanabilir hem de hata orann azaltabilirsiniz.6.1. Matematiksel Fonksiyonlar Temel matematiksel ilemlerin tanmland fonksiyonlardr. Bu fonksiyonlar, gnlkyaamda en ok kullandnz ilemleri gerekletirmektedir. Bu fonksiyonlar kullanarakhesaplamalarnz, hzl ve hatasz ekilde yapabilirsiniz. Fonksiyon (ilev) eklenecek hcreetkinletirildikten sonra forml ubuunda bulunan fonksiyon ekle simgesi tklanr. Resim6.1de gsterilen pencereden istenilen fonksiyon seilir. Resim 6.1: Fonksiyon ekle 51 60. 6.1.1. ToplaTopla fonksiyonu ile birbirinden bamsz hcrelerdeki saysal deerleritoplayabilirsiniz. Forml =Toplam(A1:D5) eklinde yazabileceiniz gibi Resim 6.2degsterilen fonksiyon ekle penceresinden de istenilen hcre aralklarn yazarak toplamailemini gerekletirebilirsiniz.Fonksiyonu ellelem yaplacak hcreyazabilirsiniz.aralklarn belirleyiniz.Resim 6.2: Toplam fonksiyonu6.1.2. OrtalamaBelirli aralktaki saylarn ortalamasn almak iin kullanlr. Resim 6.1de gsterilenfonksiyon ekle penceresinden ortalama fonksiyonunu ekleyebilirsiniz.Kullanm : =ORTALAMA (hcre aral)rnek: =ORTALAMA (A1:A5) A1 ve A5 hcreleri arasnda kalan hcrlerinortalamasn alr.6.1.3. arpmBelirli aralktaki saylarn arpmn almak iin kullanlr. Resim 6.1de gsterilenfonksiyon ekle penceresinden de arpm fonksiyonunu ekleyebilirsiniz.Kullanm : =ARPIM (hcre aral)rnek : =ARPIM (A1;A5:B5) A1 ile A5 ve B5 hcreleri arasnda kalan hcrelerinarpmn alr. 52 61. 6.1.4. YuvarlaYuvarla fonksiyonuyla hcrelere girilen veya fonksiyon sonucunda retilen kesirlideerleri, belirlediiniz basamak kadar yuvarlayabilirsiniz. Say_rakamlar blmne 0yazarsanz en yakn tam sayya yuvarlanr.Kullanm: =YUVARLA (E4;2) Resim 6.3: Yuvarla6.1.5. EtoplaBelli aralktaki belli llere uyan deerleri toplar. rnein bir tabloda yer alan ya30un stnde olanlara denen cretlerin toplamn, bu fonksiyonla bulabilirsiniz.Kullanm: =ETOPLA (aralk;lt;toplam_aral)rnek: =ETOPLA (B1:B5;">30";C1:C5) B1 ve B5 hcreleri arasnda,30 dan byk olan satrlara denk gelen C stunlarn toplar.6.1.6. okEToplaBirden ok llere uyan deerleri toplamak iin kullanlr. rnein ya otuzdanbyk olan ve 1000 liradan fazla deme yaplan personele, denen cretin toplamnhesaplayabilirsiniz.Kullanm: =OKETOPLA (aralk1;lt1;aralk2;lt2_aral)rnek: =OKETOPLA (B1:B5;C1:C5;">30";D1:D5;>1000)6.1.7. MaxBelirli aralktaki hcrelerde bulunan verilerden en byk saysal deeri iereni bulur.Kullanm: =MAX (hcre_ aral)rnek: =MAX (D8:D16) D8 ile D16 hcreleri arasndaki en byk sayy bulur. 53 62. 6.1.8. MinBelirli aralktaki hcrelerde bulunan verilerden en kk saysal deeri iereni bulur.Kullanm: =MN (hcre_aral)rnek: =MN (D8:D16) D8 ile D16 hcreleri arasndaki en kk sayy bulur.6.2. statistiksel FonksiyonlarBelli verilerin saysn ve ortalamasn alan ve sonucunda kullancya, istatistiki verilersalayan fonksiyonlardr.6.2.1. EersayBir aralkta yer alan ve belirttiiniz tek bir lte uyan hcrelerin saysn sayar.rnein, belirli bir harfle balayan tm hcreleri veya belirttiiniz bir saydan daha kk yada daha byk saylar ieren tm hcreleri sayabilirsiniz.Kullanm: = EERSAY (aralk, lt)rnek : = EERSAY (A2:A20,">10") A2 ile A20 hcreleri arasnda, 10 saysndan byk olan hcreleri sayar.6.2.2. okeersayBir aralkta yer alan ve belirttiiniz birden fazla lte uyan hcrelerin saysn sayar.rnein, belirli bir harfle balayan ve belirli bir saydan byk saylar ieren tm hcrelerisayabilirsiniz.Kullanm: = OKEERSAY (aralk1, lt1,aralk2, lt2)rnek: = OKEERSAY (A2:A20,">10",B2:B20, "=Bay")6.2.3. okeerortalama Bir aralkta yer alan ve belirttiiniz birden fazla lte uyan hcrelerin ortalamasnalr. rnein, notu 55ten yukar ve 90dan aa olan rencilerin not ortalamasnbulabilirsiniz.Kullanm:=OKEERORTALAMA (ortalama_aral, lt1, aralk2, lt2)rnek:=OKEERORTALAMA (A2:A20,A2:A20,">55",A2:A20, "