energjia ...!!!!
TRANSCRIPT
KLASA :7
LENDA :FIZIKE
PUNOI :#MesueseAurela
Ka shumë llojeenergjish:
energji kimike nga fosiletdjegëse,
energji elektrike ngashfrytëzimi i fuqisë se ujit,
energji diellore, energjiae erës, energji termale,
energji bërthamore.
Energjiaelektrike
• Fusha elektrike - është një efekt i krijuar nga një ngarkesë elektrike
që ushtron një fuqi në sendet e ngarkuara në afërsinë e saj.
• Forca elektrike - është aftësia e një fushe elektrike për të vepruar,
zakonisht matet në volt (V).• Rryma elektrike - është lëvizja apo
rrjedha e pjesëzave të ngarkuaraelektrike, matet në amper (A).
• Energjia elektrike -është energjia e fituar nga rrymae ngarkesës elektrike nëpër një
përçues elektrik.
• Fuqia elektrike - është përqindja me të cilënenergjia elektrike kthehet apo ndryshohet në njëformë energjie tjetër, si drita, ngrohtësia apoenergjia mekanike.
• Ngarkesa elektrike - është një lidhje e vetive tëruajtura të disa pjesëzave nënatomike, të cilatpërcaktojnë ndërveprimin e tyre elektromagnetik. Lënda e ngarkuar elektrikisht ndikohet dhe krijohetnga fushat elektromagnetike.
• Elektromagnetizmi- është një ndërveprim themelor.
Energjiatermike
Energjia termike si energji e riperteritshme.
Eshtë energjia që fitohet ngaresurse të ndryshme nga ato qëpërdoren sot. Kjo lloj energjesynon të jetë sa me e pastër dhe sa me pak e dëmshme për mjedisinjetësor. Kjo lloj energje nxirret ngaresurse të përsëritshmesi era, rrezet e diellit, uji, etj. Shkenca e sotme është duke punuarsë tepërmi mbi këtë lloj energjieduke e parë si "shpëtim" për tëardhmen e resurseve tëpapërsëritshme të planetit.
ENERGJIA POTENCIALE E GRAVITETIT
ENERGJIA POTENCIALE E SUSTËS ELASTIKE
Dy format e shnderrimit te energjise jane puna dhe nxehtesia.-Puna A vlereson shnderrimin e energjise makroskopike te nje sistemi ne energjimakroskopike te nje sistemi tjeter dhe anasjelltas.-Nxehtesia Q vlereson shnderrimin e energjise makroskopike po ne energji mikrskopike ,sikurse rasti i shkembimit te energjise termike midis dy trupave me temperatura tendryshme ne kontakt termik.Ndryshimi i energjise se nje sistemi eshte i barabarte me minus ndryshimin e energjise sesistemeve te tjera qe bashkeveprojne me kete sistem.Qellimi kryesor i lidhur me shnderrimet energjitike eshte shnderrimi i energjisemikroskopike ne energji makroskopike ose shnderrimi i energjise ne pune.Ligji i pare i Termodinamikes eshte: Nxehtesia qe merr nje sistem shnderrohet neenergji te brendshme te sistemit dhe ne pune qe sistemi kryen ndaj trupave jashtetij : Q = U2-U1+A
Së bashku me shiun dheborën, rrezet e diellitbëjnë që bimët të rriten. Lënda organike që përbënato bimë njihet sibiomasa. Biomasa mundtë përdoret për ngrohje, për të prodhuar energjielektrike, karburante përtransport ose kimikate. Përdorimi i biomasës përcilindo nga këto qëllimequhet energji e biomasës.
Energjia gjenzbatim në fusha tëndryshme të jetëssë përditshmeduke u bërë njëfaktor shumë i rëndësishëm i zhvillimeve tëmëtejshme tënjeriut.
Energjia është aftësia e ndërveprimit të një sistemi me njëtjetërKa shumë lloje energjish: energji kimike nga fosiletdjegëse, energji elektrike nga shfrytëzimi i fuqisë seujit, energji diellore, energjia e erës, energji termale,dhe energji bërthamore nga ndarja e atomit.Ajo shfaqet në forma të ndryshme dhe e vecanta e saj është seenergjia as nuk krijohet e as nuk shkatërrohet. Ajo thjeshtshndërrohet nga njëra formë në tjetrën