ergonomics

240

Upload: thitirat-nganchamung

Post on 11-Sep-2014

199 views

Category:

Documents


13 download

TRANSCRIPT

Page 1: Ergonomics
Page 2: Ergonomics

กายภาพ เคมี

ชีวภาพ จิ ตว ทยาสั�งคมี

องค์�ประกอบของสิ่� งแวดล้�อมในการทำ�างาน

ความีร้�อน เสัยง แสัง ร้�งสั

ความีสั��นสัะเท�อน

สัาร้เคมีต�างๆ

ฝุ่��น ฟู!มี คว�น

ละออง

ค�าตอบแทนต$าแหน�ง

หน�าท� ชี��วโมีงการ้ท$างาน

ความีสั�มีพ�นธ์(ร้ะหว�างบ�คคล

แบคทเร้ย ไวร้�สั

ปร้สั ต สั�ตว(มีพ ษ

Page 4: Ergonomics

ERGON (work) + NOMUS (law)

“อ�านว�า เออร้(-โก-โน- ”มี คสั(

“ไมี�ใชี� ECONOMICS”

งาน กฏ+

การ้ยศาสัตร้( (Ergonomics)

มีาจิากภาษากร้กโบร้าณของค$ามีาจิากภาษากร้กโบร้าณของค$าสัองค$าค�อ สัองค$าค�อ

“อ�านว�า กา ร้ะ ยะ– – -ศาสัตร้(”ไมี�ใชี� “กา ยะ– -ศาสัตร้(”

Page 5: Ergonomics

ความีหมีายของเออร้(โกโนมี กสั(

• Ergonomics : Ergon = Work + Nomos = Law

• คณะอน�กร้ร้มีการ้บ�ญญ�ต ศ�พท(ว ศวกร้ร้มีศาสัตร้( สัาขาเคร้��องกลและอ�ตสัาหกร้ร้มีของร้าชีบ�ณฑิ ตยสัถานได้�พ จิาร้ณาบ�ญญ�ต ศ�พท( ergonomics ค�อ การ้ยศาสัตร้(– การ้ย หมีายถ7ง การ้งาน (work)– ศาสัตร้( หมีายถ7ง ว ทยาการ้ (science)

Page 6: Ergonomics

• สัถาบ�นความีปลอด้ภ�ยในการ้ท$างาน– ว ทยาการ้จิ�ด้สัภาพงาน

• OSHA– เออร้(โกโนมี กสั(เป8นความีพยายามีท�จิะปร้�บงานให�

เหมีาะก�บคน (Put the right job to the right man)

• ILO– การ้ปร้ะย�กต(ใชี�ว ชีาการ้ทางด้�านชีวว ทยาของ

มีน�ษย(และว ศวกร้ร้มีศาสัตร้(ให�เข�าก�บคนงานและสั �งแวด้ล�อมีในการ้ท$างานของเขา เพ��อให�คนงานเก ด้ความีพ7งพอใจิในการ้ท$างาน และให�ได้�ผลผล ตสั!งสั�ด้

ความีหมีายของเออร้(โกโนมี กสั(

Page 7: Ergonomics

สัร้�ปค$าจิ$าก�ด้ความีของเออร้(โกโนมี กสั(

• ศาสัตร้(ในการ้จิ�ด้สัภาพงานให�เหมีาะก�บคน ท$างาน หร้�อ

• การ้ศ7กษาคนในสั �งแวด้ล�อมีการ้ท$างานอย�างเป8นร้ะบบเพ��อการ้ปร้�บปร้�งสัภาพการ้ท$างาน

Page 8: Ergonomics

ErgonomicsErgonomics

การเร�ยนร� �ค์วามสิ่ามารถ แล้ะข�อจำ�าก�ดของมน ษย� เพื่# อใช้�ประโยช้น�ในการออกแบบทำางว�ศวกรรม เช้'น เค์ร# องม#อ เค์ร# องจำ�กร อาค์าร

ผล้�ตภั�ณฑ์� สิ่ภัาพื่แวดล้�อม รวมถ-งการออกแบบล้�กษณะแล้ะว�ธี�การทำ�างาน ให้�เก�ดค์วามเห้มาะสิ่มก�บมน ษย�ทำ�0งทำางร'างกายแล้ะจำ�ตใจำ ให้�มาก

ทำ� สิ่ ด เพื่# อให้�มน ษย�สิ่ามารถทำ�างาน ได�ด�ข-0น เร2วข-0น แล้ะ ต�องปล้อดภั�ยมากข-0น

Page 9: Ergonomics

การ้ยศาสัตร้(ให�อะไร้ได้�บ�าง

ลด้ความีล�าและการ้บาด้เจิ:บจิากงาน ลด้การ้เจิ:บป�วยเน��องจิากงาน ลด้การ้ลางานหร้�อขาด้งาน ลด้การ้เปล�ยนงาน

ค์อค์อ ไห้ล้'ไห้ล้'

ข�อศอกข�อศอก

ข�อม#อข�อม#อเอวเอว

สิ่ะโพื่กสิ่ะโพื่กเข'าเข'า

เทำ�าเทำ�า--ข�อเทำ�าข�อเทำ�า

ม#อม#อ เพ �มีความีสัะด้วกสับายในการ้ท$างาน เพ �มีปร้ะสั ทธ์ ภาพในการ้ท$างาน เพ �มีค�ณภาพของงาน

เพ �มีขว�ญและก$าล�งใจิในการ้ท$างาน

Page 10: Ergonomics

สั�งคมี

เศร้ษฐก จิเทคโนโลย

กฎหมีาย

การ้ยศาสัตร้(พ จิาร้ณาคน

Page 11: Ergonomics

• กายว ภาคศาสัตร้(• สัร้ร้ว ทยา• จิ ตว ทยา• ว ศวกร้ร้มีศาสัตร้(และ

ว ทยาศาสัตร้(กายภาพ

ว ชีาการ้แขนงต�าง ๆ ท�เป8นองค(ปร้ะกอบของเออร้(โกโนมี กสั(

Page 12: Ergonomics

กายว ภาคศาสัตร้(

• ขนาด้ร้�างกายมีน�ษย(– เป8นการ้ศ7กษาเก�ยวก�บขนาด้สั�ด้สั�วนร้�างกายมีน�ษย(

เพ��อน$าข�อมี!ลมีาใชี�ในการ้ออกแบบผล ตภ�ณฑิ( เคร้��อง มี�อ เคร้��องจิ�กร้ อ�ปกร้ณ(ค��มีคร้องความีปลอด้ภ�ย

สั�วนบ�คคลร้วมีไปถ7งสัถานท�ท$างานให�เหมีาะสัมีก�บคนท$างานมีากท�สั�ด้

Page 13: Ergonomics

– เป8นการ้ศ7กษาเก�ยวก�บโคร้งสัร้�างหน�าท�ของสั�วนต�าง ๆ ของร้�างกายท�เก�ยวข�องก�บการ้ท$างาน โด้ยเฉพาะการ้ออกแร้งและผลของแร้งท�กร้ะท$าต�อสั�วน

ต�าง ๆของร้�างกาย– ใชี�ในการ้ปร้ะเมี นการ้ออกแบบงานหร้�อสัถานท�ท$างานว�ามีความีเหมีาะสัมีก�บความีสัามีาร้ถหร้�อข�อ

จิ$าก�ด้ของผ!�ปฏ บ�ต งานเพยงใด้

ชีวกลศาสัตร้(

Page 14: Ergonomics

สัร้ร้ว ทยา

• สัร้ร้ว ทยาการ้ท$างาน– เป8นการ้ศ7กษาเก�ยวก�บการ้ใชี�พล�งงานของร้�างกายขณะ

ท$างาน การ้ออกแบบงานท�ไมี�เหมีาะสัมีจิะท$าให�ผ!�ปฏ บ�ต งาน สั!ญเสัยพล�งงานมีาก เก ด้ความีล�าและอาจิก�อให�เก ด้ป>ญหาต�อ

สั�ขภาพอนามี�ยในภายหล�งได้�• สัร้ร้ว ทยาสั �งแวด้ล�อมี

– เป8นการ้ศ7กษาผลกร้ะทบของสั �งแวด้ล�อมีในการ้ท$างานด้�าน กายภาพ ได้�แก� ความีร้�อน แสัง เสัยง ความีสั��นสัะเท�อน ท�มีต�อ

สั�ขภาพคนท$างานเพ��อน$าข�อมี!ลมีาใชี�ในการ้ปร้�บปร้�งสัภาพการ้ ท$างานต�อไป และย�งท$าให�ทร้าบถ7งความีทนทานของมีน�ษย(

แต�ละคนท�มีต�อความีเค�นท�เก ด้จิากสั �งแวด้ล�อมีด้�งกล�าวด้�วย

Page 15: Ergonomics

จิ ตว ทยา

• จิ ตว ทยาความีชี$านาญ– เป8นการ้ศ7กษาถ7งความีสัามีาร้ถหร้�อท�กษะของมีน�ษย(ในการ้ร้�บ

ร้!�ข�อมี!ล แปลความีหมีายและใชี�ข�อมี!ลน�?นในการ้ต�ด้สั นใจิ ซึ่7�ง เป8นกร้ะบวนการ้ในการ้ท$างานควบค�มีเคร้��องจิ�กร้ ท�?งน?เพ��อน$า

ผลการ้ศ7กษามีาใชี�ในการ้ออกแบบหน�าป>ด้และอ�ปกร้ณ(ควบค�มีของเคร้��องจิ�กร้ให�เหมีาะสัมีต�อไป

• จิ ตว ทยาการ้ท$างาน– เป8นการ้ศ7กษาจิ ตว ทยาของมีน�ษย(ท�เก ด้ข7?นเน��องจิากการ้

ท$างาน โด้ยอาจิกร้ะต��นผ!�ปฏ บ�ต งานในล�กษณะต�าง ๆ เชี�น การ้ ใชี�สั �งจิ!งใจิ การ้ฝุ่Aกอบร้มี การ้ปฏ สั�มีพ�นธ์(ร้ะหว�างผ!�ปฏ บ�ต งาน

ซึ่7�งจิะมีความีแตกต�างก�นไปในแต�ละบ�คคล ท�?งน?เพ��อจิะได้�ทร้าบแนวทางท�เหมีาะสัมีในการ้ออกแบบหร้�อพ�ฒนางานต�อไป

Page 16: Ergonomics

ว ศวกร้ร้มีศาสัตร้(และว ทยาศาสัตร้(กายภาพ

• ว ศวกร้ร้มีอ�ตสัาหการ้– เป8นว ชีาท�เน�นการ้ออกแบบอ�ปกร้ณ( เคร้��องมี�อ และ

สัถานท�ทานให�เก ด้ความีเหมีาะสัมี สัะด้วกสับาย และความีปลอด้ภ�ยในการ้ท$างาน

• ว ศวกร้ร้มีร้ะบบ– เป8นว ชีาท�ท$าให�เข�าใจิถ7งข�อจิ$าก�ด้ทางเทคน คการ้

ผล ต ตลอด้จินข�อย�ด้หย��นของเทคโนโลยมีาใชี�ในการ้ออกแบบร้ะบบงานเพ��อให�เก ด้ความีปลอด้ภ�ยในการ้ท$างาน

Page 17: Ergonomics

สัร้�ปว ชีาการ้แขนงต�าง ๆ ท�เป8นองค(ปร้ะกอบของเออร้(โกโนมี กสั(

Page 18: Ergonomics

ต�วอย�างการ้ว�ด้ขนาด้สั�ด้สั�วนของร้�างกายต�วอย�างการ้ว�ด้ขนาด้สั�ด้สั�วนของร้�างกาย

Page 19: Ergonomics

ล�กษณะของการ้ว�ด้ปร้ะย�กต(ใชี�สั�ด้สั�วนร้�างกายล�กษณะของการ้ว�ด้ปร้ะย�กต(ใชี�สั�ด้สั�วนร้�างกายในงานท�ต�องเคล��อนไหวหร้�อท$างานเก�ยวข�องก�บในงานท�ต�องเคล��อนไหวหร้�อท$างานเก�ยวข�องก�บ

ผ!�อ��นผ!�อ��น

Page 20: Ergonomics

ข�อมี!ลด้�านการ้ยศาสัตร้( : ขนาด้สั�ด้สั�วนร้�างกาย (หล�กการ้เล�อกใชี�)

การ้ออกแบบให�สัามีาร้ถปร้�บได้�(design for range)

การ้ออกแบบโด้ยใชี�ค�าสั!งสั�ด้ต$�าสั�ด้(design for extreme)

การ้ออกแบบโด้ยใชี�ค�าเฉล�ย(design for average)

Page 21: Ergonomics

ข�อมี!ลด้�านการ้ยศาสัตร้( การ้ใชี�แร้งของกล�ามีเน�?อ

แรงในภัาวะสิ่ถ�ต (static) แล้ะ พื่ล้ว�ต (dynamic)

แรงยก (lifting)

แรงด-ง (pulling)

แรงผล้�กห้ร#อกด (pushing)

แรงแบกห้ร#อห้าม (carrying)

แรงบ�บ (griping)

Page 22: Ergonomics
Page 23: Ergonomics

ข�อมี!ลด้�านการ้ยศาสัตร้( ความีสัามีาร้ถทางสัร้ร้ะ

ความีสัามีาร้ถในการ้สัร้�างและใชี�พล�งงานของร้�างกาย

ความีทนทานต�อสัภาพแวด้ล�อมี

ร้ะบบเล�อด้ ร้ะบบหายใจิ ร้ะบบข�บถ�าย อ��นๆ– –

Page 24: Ergonomics

ข�อมี!ลด้�านการ้ยศาสัตร้( : ค�ณล�กษณะทางพฤต กร้ร้มี

พื่ฤต�กรรมเก� ยวก�บทำ'าทำาง เช้'น การน� ง การย#น การ นอน การเด�น

พื่ฤต�กรรมทำางด�านข�อม�ล้ เช้'น สิ่�ทำ� ใช้� ล้�กษณะของต�ว อ�กษร

ค์วามเค์ยช้�นแล้ะค์วามช้อบ

Page 25: Ergonomics

ปร้�ชีญาของการ้ยศาสัตร้(

ค ด้ถ7งคนเป8นศ!นย(กลางHuman Centered thinking

ออกแบบให�สัะด้วกต�อผ!�ใชี�User Friendly Design

ออกแบบงานให�เหมีาะก�บคนFit the job to the man

เล�อกคนให�เหมีาะก�บงานFit the man to the job

Page 26: Ergonomics

ป>จิจิ�ยเสั�ยงทางการ้ยศาสัตร้(

ทำ'าทำางการทำ�างาน (posture)

ค์วามถ� ในการทำ�างาน (frequency)

แรงทำ� ใช้� (force / exertion)

น�0าห้น�กช้�0นงาน (weight / load)

ระยะเวล้า (duration)

เค์ร# องม#อ-เค์ร# องจำ�กร (tool / machine)

สิ่ภัาพื่แวดล้�อม (environment)

Page 27: Ergonomics

หล�กการ้พ�?นฐานของ การ้ออกแบบทางการ้ยศาสัตร้(

ห้ล้�กเล้� ยงการทำ�างานในภัาวะสิ่ถ�ต

ห้ล้�กเล้� ยงการใช้�แรงทำ� ไม'สิ่มมาตร

ห้ล้�กเล้� ยงการทำ�างานแบบซ้ำ�0าซ้ำากต'อเน# องเป7นนเวล้านาน

ห้ล้�กเล้� ยงทำ'าทำางการทำ�างานทำ� เสิ่� ยงห้ร#อผ�ดธีรรมช้าต�

ใช้�อ ปกรณ�ช้'วยในการทำ�างานเม# อจำ�าเป7น

Page 28: Ergonomics

องค(ปร้ะกอบของเออร้(โกโนมี กสั(ให�ความีสั$าค�ญก�บ

การ้ศ7กษาผลกร้ะทบของการ้ออกแบบงาน สัภาพการ้ท$างาน และสั �งแวด้ล�อมีในการ้ท$างานท�เก ด้ข7?นก�บคนท$างาน 2 ด้�าน ค�อ

•ด้�านกายภาพหร้�อร้�างกาย •ด้�านสัภาพจิ ตใจิ

Page 29: Ergonomics

แนวค ด้เก�ยวก�บเออร้(โกโนมี กสั(ในย�คต�าง ๆ

• อด้ตกาล : การ้จิ�ด้คนให�เหมีาะก�บงาน• อด้ต : การ้จิ�ด้งานให�เหมีาะก�บคน

• ป>จิจิ�บ�น : การ้ออกแบบงาน เคร้��องมี�อ เคร้��องใชี� และ สัภาพแวด้ล�อมีในการ้ท$างานท�?งหมีด้ร้วมีก�นให�เหมีาะ

ก�บคน เพ��อให�สัามีาร้ถควบค�มีได้� (โด้ยว ธ์การ้ออกแบบ ของเออร้(โกโนมี กสั()

Page 30: Ergonomics

เน�นการ้ร้วมีเอาความีสัามีาร้ถพ�?นฐานและข�อจิ$าก�ด้ต�าง ๆ ของมีน�ษย(ก�บท�ศนคต และความีต�องการ้ด้�านต�าง ๆ เพ��อก�อให�เก ด้สัภาพการ้

ท$างานท�มีปร้ะสั ทธ์ ภาพ (ว ธ์การ้ของเออร้(โกโนมี กสั() ซึ่7�งเป8นผลให�พน�กงานมีสั�ขภาพอนามี�ยและความีปลอด้ภ�ยด้ข7?น สัถานท�ท$างานมีความีปลอด้ภ�ยมีากข7?น และท$าให�ค�ณภาพชีว ตของ

พน�กงานด้ข7?น

อนาคต

Page 31: Ergonomics

ร้ะบบการ้ออกแบบทางด้�านเออร้(โกโนมี กสั(

สัามีาร้ถปร้ะย�กต(ใชี�ได้�เป8น 2 ปร้ะเภท ค�อ• Reactive ergonomics เป8นการ้ด้$าเน นการ้

แก�ไขให�ถ!กต�อง หล�งจิากท�เคยปฏ บ�ต งานน�?นมีาเป8นเวลานาน เชี�น การ้ออกแบบหร้�อจิ�ด้ผ�งข7?นใหมี�หล�งจิากท�มีอ�บ�ต เหต�หร้�ออาการ้เจิ:บป�วยจิากการ้ท$างานข7?นแล�ว

• Proactive ergonomics เป8นการ้ปDองก�นแก�ไขก�อนท�จิะเก ด้อ�บ�ต เหต�หร้�ออาการ้เจิ:บป�วยจิากการ้ท$างาน หร้�อเพ��อปDองก�นอ�นตร้ายท�อาจิเก ด้ข7?นจิากการ้ท$างาน

Page 32: Ergonomics

การ้ปร้ะย�กต(ใชี�หล�กการ้ของการ้ยศาสัตร้(

Page 33: Ergonomics

ความีเคร้ยด้ทางกายภาพ

เป8นผลมีาจิากความีไมี�เหมีาะสัมีของ• การ้ออกแบบสัถานท�ท$างาน• สัภาพแวด้ล�อมีการ้ท$างานทางกายภาพ• แร้งท�จิะต�องใชี�หร้�อน$?าหน�กของว�สัด้�ท�จิะต�อง

ยก• ร้ะยะทางหร้�อท�าทางการ้ท$างาน• ร้ะยะเวลาของการ้ท$างาน

Page 34: Ergonomics

ต�วอย�างข�อสั�งเกตหร้�อค$าถามีท�จิะใชี�ในการ้ปร้ะเมี นความีเคร้ยด้ทางกายภาพท�อาจิเก ด้จิากการ้ท$างาน

• พน�กงานต�องน��งหร้�อย�นท$างาน หร้�อน��งสัล�บย�นท$างาน

• พน�กงานต�องอย!�ก�บท�ในท�าเด้ยวตลอด้เวลาหร้�อสัามีาร้ถเคล��อนท�เด้ นไปมีาได้�

• พน�กงานสั�วนใหญ�สัามีาร้ถเอ�?อมีหย บสั �งของได้� สัะด้วก หร้�อต�องเอ�?อมีหร้�อเงยบ�อย ๆ

• การ้ท$างานน�?นต�องใชี�ก$าล�งมีากเก นไป

Page 35: Ergonomics

• ร้ะด้�บหร้�อความีสั!งของโตEะท$างานพอด้ หร้�อพน�กงานต�องท$างานในล�กษณะท�าทางท�ไมี�เหมีาะสัมี

• ล�กษณะงานท�ท$าซึ่$?าซึ่ากจิ$าเจิ• พน�กงานต�องร้ะมี�ด้ร้ะว�งท�กย�างก�าว• พน�กงานได้�ใชี�เคร้��องมี�อในการ้ท$างานท�เหมีาะสัมี• พน�กงานใชี�อ�ปกร้ณ(ค��มีคร้องความีปลอด้ภ�ยสั�วน

บ�คคลท�เหมีาะสัมี• สั �งแวด้ล�อมีการ้ท$างานอาจิก�อให�เก ด้ความีไมี�สับายใน

การ้ท$างาน• ล�กษณะงานท�ท$าน�าเบ��อ

ต�วอย�างข�อสั�งเกตหร้�อค$าถามีท�จิะใชี�ในการ้ปร้ะเมี นความีเคร้ยด้ทางกายภาพท�อาจิเก ด้

จิากการ้ท$างาน

Page 36: Ergonomics

การ้ด้$าเน นการ้ด้�านการ้ยศาสัตร้(ในสัถานท�ท$างาน

ควร้พ จิาร้ณาป>จิจิ�ยต�าง ๆ ด้�งน?• ป>จิจิ�ยทางด้�านจิ ตใจิ

– ท�ศนคต แร้งจิ!งใจิของผ!�ปฏ บ�ต งาน• ป>จิจิ�ยทางด้�านร้�างกาย

– อาย� เพศ สัถานะสั�ขภาพ ขนาด้ร้�างกายของผ!�ปฏ บ�ต งาน

• ป>จิจิ�ยทางสัร้ร้ภาพ– พล�งงานในร้�างกายและการ้ไหลเวยนของเล�อด้ขณะ

ปฏ บ�ต งาน

Page 37: Ergonomics

• ป>จิจิ�ยทางด้�านการ้เร้ยนร้!�– การ้ฝุ่Aกอบร้มี ความีร้!�ความีสัามีาร้ถในการ้ปร้�บต�ว

• ล�กษณะของงาน– งานท�ต�องใชี�แร้งมีาก ร้ะยะเวลา เทคน คในการ้

ท$างาน ต$าแหน�งงาน• สัภาพแวด้ล�อมีในการ้ท$างาน

– ความีร้�อน ความีเย:น เสัยงด้�ง แสังสัว�าง

การ้ด้$าเน นการ้ด้�านการ้ยศาสัตร้(ในสัถานท�ท$างาน

Page 38: Ergonomics

การ้น��งท$างาน

Page 39: Ergonomics

แสัด้งท�าทางการ้น��งท$างานในล�กษณะต�าง ๆ ซึ่7�งพบได้�ในกล��มีปร้ะเทศแถบเอเชีย

Page 40: Ergonomics

สัภาพการ้น��งท�ไมี�เหมีาะสัมี

Page 41: Ergonomics

สัถานการ้ณ(ท�เหมีาะสัมีสั$าหร้�บงานน��ง

• เป8นล�กษณะงานท�ต�องควบค�มีค�นบ�งค�บด้�วยมี�อ และต�องใชี�แร้งมีากในการ้ควบค�มี เชี�น งานข�บยานพาหนะ

• งานปร้ะกอบท�ต�องอาศ�ยความีละเอยด้ เชี�น งานเจิยร้น�ย

• เป8นงานท�ต�องใชี�ความีแมี�นย$าแน�นอน เชี�น งานสั�องกล�องจิ�ลท�ศน(

Page 42: Ergonomics

ขอบเขตและพ�?นท�สั$าหร้�บงานน��ง

Page 43: Ergonomics

• พ�?นท�ในการ้ท$างานแนวร้าบ• พ�?นท�บนโตEะท$างาน

– พ�?นท�ปกต เป8นร้ะยะท�เหมีาะสัมีในการ้ท$างาน ค�อร้ะยะจิากข�อศอกถ7งมี�อ

– พ�?นท�มีากท�สั�ด้ เป8นร้ะยะท�เหมีาะสัมีในการ้หย บจิ�บ อ�ปกร้ณ(ชี ?นสั�วน ค�อร้ะยะจิากไหล�ถ7งมี�อ

Page 44: Ergonomics

• พ�?นท�ในการ้ท$างานแนวด้ �งและแนวด้�านข�าง

• แนวทางการ้ออกแบบการ้ท$างาน– ว�สัด้�อ�ปกร้ณ(อย!�ใกล�ต�วผ!�

ปฏ บ�ต งาน ปร้ะมีาณ 41 cm ไปทางซึ่�าย

หร้�อขวาจิากก7�งกลางโตEะท$างาน

– สั!งไมี�เก น 50 cm เหน�อโตEะท$างาน

Page 45: Ergonomics

ต�วอย�างการ้ออกแบบการ้น��งท$างานก�บแผงควบค�มีทางไฟูฟูDา

• ต$าแหน�งของจิอภาพควร้อย!�ต$�ากว�าร้ะด้�บสัายตาพน�กงานเล:กน�อย

• ป��มีควบค�มีท�ต�องปร้�บ แต�งบ�อย อย!�ใน

ต$าแหน�งข�อศอก• ค�นบ�งค�บท�เป8น

ล�กษณะค�นโยก ควร้อย!�ในต$าแหน�งใกล�มี�มี

โตEะด้�านใน จิะได้�มีท�พ�ก แขน มี�อ

Page 46: Ergonomics

การ้ปร้ะเมี นความีเหมีาะสัมีของเก�าอ?พ จิาร้ณาจิาก

• พน�กพ งสัามีาร้ถปร้�บตามีแนวต�?งหร้�อหร้�อแนวนอนได้�

• จิ$านวนขาของเก�าอ? : 5 ขา มี��นคงกว�า 4 ขา• เก�าอ?มีล�อเล��อนได้� ล�อเก�าอ?ควร้เหมีาะก�บงาน• จิ�ด้ให�มีท�วางเท�า• จิ�ด้ให�มีท�เท�าแขนในกร้ณจิ$าเป8น

Page 47: Ergonomics

• สัามีาร้ถปร้�บร้ะด้�บความีสั!งของเก�าอ?ได้�• ความีสั!งของเก�าอ?เหมีาะก�บขนาด้พ�?นท�ท$างาน

(สัอด้เข�าไว�ใต�พ�?นผ วของงาน)• เก�าอ?มีขอบท�น��งด้�านหน�าโค�งมีน• เก�าอ?สัามีาร้ถปร้�บเพ��อให�ข�อพ�บด้�านหล�งของ

ห�วเข�าเท�าก�บหร้�อสั!งกว�าความีสั!งของท�น��ง 2 น ?ว

การ้ปร้ะเมี นความีเหมีาะสัมีของเก�าอ?พ จิาร้ณาจิาก

Page 48: Ergonomics

ป>จิจิ�ยในการ้ออกแบบเก�าอ?สั$าหร้�บงานน��ง

Page 49: Ergonomics

ว�ตถ�ปร้ะสังค(ในการ้ออกแบบเก�าอ?

• การ้กร้ะจิายของน$?าหน�กผ!�น��ง– น$?าหน�กของร้�างกายกร้ะจิายตลอด้บร้ เวณพ�?นท�ก�นร้อบข7?นอย!�ก�บ– การ้ออกแบบพ�?นเบาะ– ความีสั!ง– มี�มีของเก�าอ?– พน�กพ ง

• การ้ลด้แร้งเค�นท�ต�นขา: ความีสั!งของเก�าอ?ท�เหมีาะ

Page 50: Ergonomics

• การ้ร้�กษาสัภาพกร้ะด้!กสั�นหล�ง

Page 51: Ergonomics

หล�กการ้ออกแบบเก�าอ?

• ความีสั!งเก�าอ?– ควร้ปร้�บร้ะด้�บได้�– ออกแบบสั$าหร้�บเปอร้(เซึ่:นไทล(ท� 90-95– เตร้ยมีท�ร้องเท�าสั$าหร้�บคนต�วเล:ก

Page 52: Ergonomics

• ความีล7กและความีกว�างของเบาะท�น��ง– ข7?นอย!�ก�บชีน ด้เก�าอ? : พ มีพ(ด้ด้ เก�าอ?ร้�บแขก

เก�าอ?น��งท$างานท��วไป– ความีล7กของเก�าอ?ควร้ออกแบบให�เหมีาะก�บ

คนต�วเล:ก– ความีกว�างของเก�าอ?ควร้ออกแบบให�เหมีาะ

สัมีก�บคนต�วใหญ�

หล�กการ้ออกแบบเก�าอ?

Page 53: Ergonomics

• ความีโค�งและความีลาด้เอยงของเบาะท�น��งและพน�กพ ง– ร้�กษาสัภาพกร้ะด้!กสั�นหล�งของผ!�น��งให�เป8นตามี

ธ์ร้ร้มีชีาต ท�าน��งท�ด้มีป>จิจิ�ยเก�ยวข�อง 2 ป>จิจิ�ย ค�อ– มี�มีร้ะหว�างเบาะและพน�กพ ง

•เบาะเก�าอ?ควร้อย!�ในแนวร้ะด้�บหร้�อลาด้เอยง•พน�กพ งควร้ท$ามี�มี 95-105 องศาก�บเบาะ

– สั�วนท�ร้องร้�บหร้�อหน�นบร้ เวณสัะโพกหร้�อหล�งสั�วนล�าง

หล�กการ้ออกแบบเก�าอ?

Page 54: Ergonomics

สั�วนต�าง ๆ ของเก�าอ?ท�แนะน$า และไมี�แนะน$า

Page 55: Ergonomics
Page 56: Ergonomics

• ว�สัด้�ท�ใชี�ท$าเบาะน��ง– เบาะมีหน�าท�หล�ก 2 ปร้ะการ้ ค�อ

•ชี�วยกร้ะจิายความีด้�นของก�นจิากน$?าหน�กผ!�น��ง•ชี�วยให�ผ!�น��งน��งในท�าท�เหมีาะสัมี

– พน�กพ งท�น �มีจิะด้7งให�สั�วนกร้ะด้!กสั�นหล�งของผ!�น��งเอนไปข�างหน�า ท$าให�น$?าหน�กต�วกด้ไปท�หล�งสั�วนล�าง

– ท�น��งท�เป8นฟู!กน �มี จิะลด้มี�มีท�ควร้จิะเป8น ซึ่7�งจิะมีผลกร้ะทบต�อการ้ไหลเวยนโลห ตท�ขา

Page 57: Ergonomics

การ้ออกแบบท�น$าไปสั!�ความีไมี�ปลอด้ภ�ย

Page 58: Ergonomics

ออกแบบเก�าอ?โด้ยมีมี�มีหร้�อขอบแหลมีย��นออกมีา

Page 59: Ergonomics

เก�าอ?ล�อหมี�น

Page 60: Ergonomics

ฐานเก�าอ?ย��นออกมีา

Page 61: Ergonomics

ชีน ด้เก�าอ?สั$าหร้�บงานน��งต�าง ๆ

Page 62: Ergonomics

เก�าอ?สั$าหร้�บน��งท$างานสั$าน�กงาน

Page 63: Ergonomics

เก�าอ?ร้ะด้�บผ!�บร้ หาร้

Page 64: Ergonomics

เก�าอ?พ�กผ�อนและอ�านหน�งสั�อ

Page 65: Ergonomics

เก�าอ?ข�บร้ถยนต(

Page 66: Ergonomics

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

Page 67: Ergonomics

1. เก�าอ? (Chair) เก�าอ?ควร้จิะเป8น ขนาด้ท�เหมีาะสัมีก�บแต�ละบ�คคล ขอบ

หน�าของเบาะน��งควร้มีล�กษณะโค�งเพ��อให�มีพ�?นท�ว�างร้ะหว�างด้�านหน�า

ของเบาะก�บด้�านหล�งของห�วเข�าความีสั!งของเบาะน��งของพน�กพ งจิะ

ต�องปร้�บได้� และให�มี�มี 90 องศา เป8นอย�างน�อยก�บสัะโพก ห�วเข�าและ

ข�อเท�า ไมี�ว�าเท�าจิะวางอย!�บนพ�?นหร้�อ ท�พ�กเท�า พน�กพ งควร้จิะต�องสั�มีผ�สั

ก�บแผ�นหล�งโด้ยสัมีบ!ร้ณ(

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

Page 68: Ergonomics

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

Page 69: Ergonomics

2 . มีอน เตอร้( (monitor) ควร้อย!� ต$าแหน�งตร้งหน�าผ!�ใชี� และห�างจิากผ!�

ใชี�อย�างน�อย 16 น ?ว ด้�านบนสั�ด้ของจิอควร้จิะอย!�ต$าแหน�งเด้ยวก�นหร้�อต$�า

กว�าร้ะด้�บสัายตา สัามีาร้ถปร้�บความีสั!งของมีอน เตอร้(ได้�ด้�วยแท�นวางปร้�บมี�มีเงยของมีอน เตอร้(เพ��อลด้แสังจิ�าหร้�อแสังสัะท�อนจิากแสังไฟู

เหน�อศร้ษะหร้�อหน�าต�าง ใชี�จิอกร้องแสังเพ��อปDองก�นแสังจิ�าและร้�งสั

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

Page 70: Ergonomics

3 . คย(บอร้(ด้และเมี�าสั( (Keyboard and Mouse) วางต$าแหน�งของคย(บอร้(ด้และเมี�าสั(ในร้ะยะห�างและความีสั!งท�พอเหมีาะ ปล�อยแขนตามีธ์ร้ร้มีชีาต และให�ข�อศอกอย!�ใกล�ล$าต�ว ซึ่7�งจิะชี�วยให�เก ด้มี�มีท�เหมีาะสัมีร้ะหว�างข�อศอกและข�อมี�ออย!�ในแนวตร้ง

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

Page 71: Ergonomics

4 . ถาด้วางคย(บอร้(ด้และเมี�าสั( (Keyboard / Mouse Trays) ควร้ปร้�บได้�และมี��นคงแข:งแร้ง ปร้�บได้�ในหลายล�กษณะของการ้ใชี�งานท�เหมีาะสัมี แต�ย�งคงร้�กษาให�ข�อมี�ออย!�ในต$าแหน�งกลางและสัามีาร้ถวางท�พ�กข�อมี�อได้�

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

Page 72: Ergonomics

5 . แปDนหนบเอกสัาร้ (Document Holder) จิะต�องอย!�ใกล�จิอคอมีพ วเตอร้(ให�มีากท�สั�ด้ ในร้ะด้�บความีสั!งและร้ะยะห�างเท�าจิอ ซึ่7�งจิะสัน�บสัน�นให�คออย!�ในต$าแหน�งตร้ง ลด้การ้เคล��อนไหวไปมีาของศร้ษะให�น�อยท�สั�ด้ และลด้ความีเคร้ยด้ของกล�ามีเน�?อตา

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

Page 73: Ergonomics

6 . ท�พ�กข�อมี�อ (Wrist Rest) จิะต�องปร้าศจิากของท�แข:งหร้�อคมี หน�ากว�างเพยงพอแก�การ้พย�งข�อมี�อและฝุ่�ามี�อ ควร้ปร้�บความีสั!งได้�เท�าก�บของความีสั!งด้�านหน�าของคย(บอร้(ด้

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

Page 74: Ergonomics

7 . ท�วางเท�า (Foot Rest) มี��นคง แข:งแร้ง ปร้�บได้�ท�?งความีสั!ง และ

มี�มีเงย ไมี�ล��น และใหญ�เพยงพอท�จิะให�ความีสัะด้วกสับายขณะวางเท�า

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

Page 75: Ergonomics

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้( 8 . โคมีไฟู (Task Light) ให�แสัง

สัว�างเพยงพอแก�เอกสัาร้ โด้ยปร้าศจิากแสังจิ�าบนเอกสัาร้หร้�อบนจิอคอมีพ วเตอร้( ปร้�บแสังได้�เพ��อให�ความีสัว�างตามีพ�?นท�ท�ต�องการ้

Page 76: Ergonomics

การ้น��งท$างานก�บจิอคอมีพ วเตอร้(

Page 77: Ergonomics

การ้จิ�ด้ท�น��งผ!�ปฏ บ�ต งานคอมีพ วเตอร้(

ในการ้น��งท$างานคอมีพ วเตอร้(เป8นเวลานาน ๆ ควร้มีการ้พ�กสัายตาบ�างเป8นร้ะยะ ๆ โด้ยการ้ละสัายตาจิากหน�าจิอมีองไปย�งต�นไมี� หร้�อหล�บตาสั�กคร้!�ก:จิะท$าให�สัามีาร้ถลด้อาการ้เมี��อยตาได้�

Page 78: Ergonomics

การ้ย�นท$างาน

Page 79: Ergonomics
Page 80: Ergonomics
Page 81: Ergonomics

การ้ออกแบบหน�วยท�ท$างานสั$าหร้�บให�พน�กงานย�นท$างาน

• งานทำ� ต�องออกแรงมากบนพื่#0นทำ� กว�าง

Page 82: Ergonomics

• งานออกแรงม#อแล้ะต�องใช้�สิ่ายตาค์วบค์ ม

การ้ออกแบบหน�วยท�ท$างานสั$าหร้�บให�พน�กงานย�นท$างาน

Page 83: Ergonomics

• งานทำ� ต�องกระทำ�าก�บว�สิ่ด ช้�0นให้ญ่'

การ้ออกแบบหน�วยท�ท$างานสั$าหร้�บให�พน�กงานย�นท$างาน

Page 84: Ergonomics

ท�น��งชี��วคร้าวสั$าหร้�บงานย�น

Page 85: Ergonomics

ข�อควร้พ จิาร้ณาสั$าหร้�บงานย�น

• พื่#0นผ�วราบเร�ยบช้'วยในการทำรงต�วขณะย#น• ม�พื่#0นทำ� เพื่�ยงพื่อสิ่�าห้ร�บการเค์ล้# อนไห้วทำ� จำ�าเป7น• พื่#0นผ�วม�ค์วามย#ดห้ย 'นพื่อเห้มาะถ�าต�องย#นทำ�างาน

ตล้อดว�น• งานทำ� ต�องใช้�สิ่ายตาตรวจำสิ่อบ ต�องมองเห้2นช้�0น

งานอย'างช้�ดเจำนโดยไม'ต�องเค์ล้# อนศ�รษะ ห้ร#อโค์�งต�วมอง

Page 86: Ergonomics

หลกเล�ยงสั �งกด้ขวางขณะท$างาน

Page 87: Ergonomics

พ�?นท�การ้ท$างานสั$าหร้�บงานย�น

Page 88: Ergonomics
Page 89: Ergonomics

การ้หย บจิ�บแนวด้ �งสั$าหร้�บมี�อข�างเด้ยว

Page 90: Ergonomics

การ้หย บจิ�บแนวด้ �งสั$าหร้�บมี�อสัองข�าง

Page 91: Ergonomics

แนวทางในการ้ออกแบบการ้ท$างานสั$าหร้�บงานย�น

• ความีสั!งร้ะยะเอ�?อมี– ร้ะยะเอ�?อมีสั!งสั�ด้ = 1.24 x ความีสั!ง

ร้�างกาย

Page 92: Ergonomics

• ต$าแหน�งศร้ษะและมี�มีมีอง

Page 93: Ergonomics

• พ�?นผ วการ้ท$างานแบบลาด้เอยง เชี�นโตEะเขยนแบบ– พ�?นโตEะควร้ปร้�บได้�ท�?งความีสั!งและความีลาด้

เอยง– ความีสั!งของโตEะควร้ปร้�บค�าได้�ในชี�วง 65-

130 cm. จิากขอบโตEะด้�านหน�าถ7งพ�?น– มี�มีลาด้เอยงควร้อย!�ร้ะหว�าง 0-75 องศาจิาก

แนวร้ะด้�บ

Page 94: Ergonomics
Page 95: Ergonomics
Page 96: Ergonomics
Page 97: Ergonomics

การยกย�ายว�สิ่ด ด�วยม#อ

Page 98: Ergonomics

98

กฎกร้ะทร้วงก$าหนด้อ�ตร้าน$?าหน�กการ้ยก แบก หาบ หามี

ท!น ลาก เข:น พ.ศ. 2547

• ชีาย ≤ 55 Kg• หญ ง เด้:กชีายอาย� - 15 < 18 ปF ≤

25 Kg• เด้:กหญ ง อาย� - 15 < 18 ปF ≤

20 Kg • ถ�า นน . เก นอ�ตร้า ให�มีเคร้��องท��นแร้ง

Page 99: Ergonomics

• แร้ง & น$?าหน�กท�ยก• ร้ะยะร้ะหว�างสั �งของ & ผ!�ยก

– สั �งของชี ด้ล$าต�ว– สั �งของสั!งจิากพ�?น 30 น ?ว

• ขนาด้สั �งของ• ความีถ�ในการ้ยก• ความีมี��นคงของสั �งของ

ป>จิจิ�ยท�มีผลต�อการ้ยก

Page 100: Ergonomics

• ท�จิ�บ ท�ย7ด้ : ชีน ด้ของด้�ามีหร้�อห�วงสั$าหร้�บมี�อย7ด้เกาะมีผลกร้ะทบโด้ยตร้งก�บแร้งท�ต�องใชี�ในการ้ยกการ้จิ�บสั �งของท�ต�องยก มี 3 ล�กษณะ ได้�แก�

• การ้จิ�บแบบเกาะย7ด้ในล�กษณะตาขอ• การ้จิ�บแบบใชี�ก$าล�ง• การ้จิ�บแบบหย บ

• ขนาด้ของพ�?นท�สัถานท�ท$างาน : ขนาด้ของสัถานท�ท$างานจิะเป8นเคร้��องก$าหนด้ป>จิจิ�ยเก�อบท�?งหมีด้ท�เก�ยวข�องในการ้ยก (ร้ะยะห�างจิากร้�างกาย ท ศทางในการ้ยก และท�าทาง

ป>จิจิ�ยท�มีผลต�อการ้ยก

Page 101: Ergonomics

• ป>จิจิ�ยทางสัภาพแวด้ล�อมี– อ�ณหภ!มี แสังสัว�าง เสัยงด้�ง ความีสั��น

สัะเท�อน ความีมี��นคงของเท�าท�ย�นอย!�บนพ�?น• ป>จิจิ�ยด้�านบ�คคล : เพศ อาย�

– โด้ยเฉล�ยแล�วความีแข:งแร้งของแขนและล$าต�วของหญ งจิะมีปร้ะมีาณ 60% ของผ!�ชีาย

– ความีแข:งแร้งจิะลด้น�อยลงไปตามีว�ย จินอาย� 65 ปF ความีแข:งแร้งจิะลด้ลงเหล�อเพยง 75%

– บ�คคลท�เสั�ยงมีากท�สั�ด้ต�ออ�นตร้ายท�อาจิเก ด้จิากการ้ยกของ ค�อ ชี�วงอาย� 30-50 ปF

ป>จิจิ�ยท�มีผลต�อการ้ยก

Page 102: Ergonomics

เปร้ยบเทยบท�าทางการ้ยกสั �งของ

Page 103: Ergonomics

เปร้ยบเทยบท�าทางการ้ยกสั �งของ

Page 104: Ergonomics

กร้าฟูแสัด้งขอบเขตของการ้ยก

Page 105: Ergonomics

การ้จิ$าแนกขอบเขตของการ้ยก (NIOSH)

• การ้ยกเก นกว�าขด้จิ$าก�ด้สั!งสั�ด้– การ้ควบค�มีเชี งว ศวกร้ร้มี

• การ้ยกท�อย!�ร้ะหว�างขด้จิ$าก�ด้สั!งสั�ด้และการ้ยกท�เก นกว�าขด้จิ$าก�ด้– การ้ควบค�มีเชี งบร้ หาร้หร้�อเชี งว ศวกร้ร้มี

• การ้ยกท�ต$�ากว�าขด้จิ$าก�ด้– เสั�ยงอ�นตร้ายไมี�มีาก

Page 106: Ergonomics

หล�กการ้เบ�?องต�นทางการ้ยศาสัตร้(ในการ้ออกแบบงานท�จิะยก

• ร้ะยะห�างร้ะหว�างผ!�ยกและสั �งของ• ลด้เวลาในการ้ยก• หลกเล�ยงการ้ยกข7?น ยกลง• การ้ลด้แร้งท�จิะใชี�ในการ้ยก• ความีแข:งแร้งของผ!�ยก

Page 107: Ergonomics

เทคน คในการ้ยก

Page 108: Ergonomics

การ้ยกแบบ TWO-HAND Squat Lift Method

• ยกสั �งของขนาด้เล:กโด้ยวางต$าแหน�งสั �งของร้ะหว�างเข�าท�?งสัองข�าง

• ถ�ายกซึ่$?าซึ่ากจิะเก ด้ความีเหน��อยล�า• ใชี�กล�ามีเน�?อหล�ง

Page 109: Ergonomics

การ้ยกแบบ Assisted One-Hand Lift Method

• ยกของขนาด้เล:ก นน . < 30 ปอนด้( (13.6 Kg) หร้�อหากเป8นไปได้�ควร้ < 20 ปอนด้( (9.1 Kg)

• จิะต�องจิ�บว�ตถ�ได้�อย�างมี��นคงด้�วยมี�อเด้ยว

• ความียาวของสั �งของ < 18 - 20 น ?ว (45.7 – 50.8 cm)

• ใชี�กล�ามีเน�?อไหล� - แขน

Page 110: Ergonomics

ต�วอย�างการ้ยกว�ตถ�

Page 111: Ergonomics

ต�วอย�างการ้ยกว�ตถ�

Page 112: Ergonomics

ต�วอย�างการ้ปร้�บปร้�งงาน

Page 113: Ergonomics

การ้ลด้การ้เคล��อนย�ายหลายเท�ยว

Page 114: Ergonomics

ล้ดการยกของ

Page 115: Ergonomics

จิ�ด้เก:บในร้ะด้�บความีสั!งร้ะด้�บเอว

Page 116: Ergonomics

ปวดห้ล้�งจำากการทำ�างาน

Page 117: Ergonomics

สิ่'วนประกอบของห้ล้�ง

กร้ะด้!กสั�นหล�ง เป8นกร้ะด้!กแกนกลางของร้�างกาย ปร้ะกอบด้�วย กร้ะด้!กสั�วนคอ 7 ชี ?น , สั�วนอก 12

ชี ?น , สั�วนเอว 5 ชี ?น ,กร้ะเบนเหน:บ 5 เชี��อมีร้วมีเป8นชี ?นเด้ยว และก�นกบ 2 ชี ?น เชี��อมีต ด้ก�นเป8นชี ?นเด้ยว

Page 118: Ergonomics

• กร้ะด้!กสั�นหล�งร้ะด้�บคอ (Cervical) 7 ชี ?น

• กร้ะด้!กสั�นหล�งร้ะด้�บอก (Thoracic) 12 ชี ?น

• กร้ะด้!กสั�นหล�งร้ะด้�บเอว (Lumbar) 5 ชี ?น

• กร้ะด้!กก�น (Sacral) 5 ชี ?น

บร้ เวณท�มีป>ญหา ค�อ L5 – S1

Page 119: Ergonomics

โคร้งสัร้�างของกร้ะด้!กสั�นหล�ง

กร้ะด้!กสั�นหล�งแต�ละปล�อง เชี��อมีต�อก�นด้�วย หมีอนร้องกร้ะด้!ก และข�อต�อของต�วกร้ะด้!กสั�นหล�ง ท$าให�สัามีาร้ถขย�บเคล��อนไหวได้� ในแกนกลางของโพร้งกร้ะด้!กสั�นหล�ง เป8นท�อย!�ของไขปร้ะสัาทสั�นหล�งท�ต�อเน��องมีาจิากสัมีองและมีแขนงเป8นร้ากปร้ะสัาทสั�นหล�งสั�งไปเล?ยง แขน ล$าต�วและขา

Page 120: Ergonomics

โคร้งสัร้�างของกร้ะด้!กสั�นหล�ง

นอกจิากน?ย�งมีเสั�นเอ:น และกล�ามีเน�?อ หลายๆมี�ด้ และเน�?อเย��ออ�อนย7ด้ต�อเน��องเป8นแผ�นหล�ง

Page 121: Ergonomics

หน�าท�ของกร้ะด้!กสั�นหล�ง

• เป8นแกนของร้�างกาย• เป8นท�เกาะของกล�ามีเน�?อ• เป8นต�วก�นกร้ะเท�อน : เคล��อนไหว ร้�บ

น$?าหน�ก

Page 122: Ergonomics

สั�วนปร้ะกอบของกร้ะด้!กสั�นหล�ง

Page 123: Ergonomics

ภัาพื่แสิ่ดงช้'องทำางออกของเสิ่�นประสิ่าทำ

ทำ'าแอ'นห้ล้�งทำ'างอต�ว

Page 124: Ergonomics

โคร้งสัร้�างของหมีอนร้องกร้ะด้!กสั�นหล�ง

• น วเคลยสั(Nucleus) : คล�ายเยลล� มีน$?าเป8นองค(ปร้ะกอบ 80% ปร้ มีาตร้ไมี�เปล�ยนแปลงตามีแร้งอ�ด้

• แอนน!ล�สั(Annulus):เป8นโคร้งสัร้�างท�มีความีแข:งแร้งปร้ะกอบด้�วยเน�?อเย��อเหนยว

*หมีอนร้องกร้ะด้!กสั�นหล�งมีความีสั$าค�ญเพร้าะในภาวะปกต จิะร้�บน$?าหน�ก 60% ของร้�างกาย

*ถ�ามีการ้ยกของจิะเพ �มีแร้งกด้*ถ�าแร้งกด้ไมี�สัมี$�าเสัมีอ ว� �นน วเคลยสัจิะเบยด้เสั�นปร้ะสัาท

Page 125: Ergonomics

แสัด้งภาพของกร้ะด้!กสั�นหล�งเมี��อก�มีต�ว

Page 126: Ergonomics

เปร้ยบเทยบการ้ย�นและน��ง

Page 127: Ergonomics

การ้กร้ะจิายของแร้งในหมีอนร้องกร้ะด้!ก

(A)ภาวะปกต , nucleus จำะกระจำายแรงอย'างสิ่ม� าเสิ่มอสิ่�'บร�เวณรอบๆ

(B)หมีอนร้องกร้ะด้!กเร้ �มีเสั��อมี, สิ่�ญ่เสิ่�ยค์วามสิ่ามารถในการร�บน�0าห้น�กสิ่'งผ'านแรงทำ� ไม'สิ่ม� าเสิ่มอสิ่�'บร�เวณรอบๆ

(C)ห้มอนรองกระด�กเร� มเสิ่# อมข�0นร นแรง,ห้มอนรองกระด�กไม'สิ่ามารถร�บน�0าห้น�กได� น�าไปสิ่�'การย# นของห้มอนรองกระด�กไปทำ�บเสิ่�นประสิ่าทำ

Page 128: Ergonomics
Page 129: Ergonomics

ค์วามด�นต'อห้มอนรองกระด�กในทำ'าทำางต'างๆ

7

5kg.

1

0

0kg.

1

5

0kg.

2

1

4kg.

1

4

4kg.

2

0

0kg.

2

7

5kg.

Page 130: Ergonomics

สัาเหต�ของการ้ปวด้หล�ง

1. เก ด้จิากท�าหร้�อแนวของกร้ะด้!กสั�นหล�งไมี�สัมีด้�ล เมี��อแนวของกร้ะด้!กสั�นหล�งอย!�ในต$าแหน�งท�ผ ด้ปกต อาจิท$าให�เก ด้อาการ้ปวด้บร้ เวณหล�งและคอได้� ท�าย�นท�ถ!กสั�ขล�กษณะ ค�อ ท�าย�นหล�งตร้ง (flat back)

Page 131: Ergonomics

สัาเหต�ของการ้ปวด้หล�ง 2 . เก ด้จิากท�าทางการ้ปฏ บ�ต งานท�ไมี�ถ!กต�อง เชี�น การ้ย�นท$างาน โด้ยต�องก�มี ๆ เงย ๆ การ้น��งพ มีพ(ด้ด้หร้�อการ้น��งท$างานท�ต�องยกแขนออกจิากล$าต�ว การ้น��งยอง ๆ ท$างานในท�าหล�งโค�ง ร้วมีท�?งการ้ท$างานซึ่7�งต�องใชี�สัายตา และการ้หย บจิ�บว�ตถ�ท�อย!�ในร้ะด้�บสั!งจินต�องแอ�นล$าต�วเพ��อชี�วยในการ้ท$างาน เป8นต�น

Page 132: Ergonomics

สัาเหต�ของการ้ปวด้หล�ง

3. การ้ยกของหน�กในท�าท�ไมี�ถ!กต�อง การ้ยกของหน�กโด้ยท�าทางท�ไมี�ถ!กต�องจิะเป8นอ�นตร้ายร้�นแร้งกว�าอาการ้ปวด้หล�งเน��องจิากอย!�ในท�าท�ไมี�สัมีด้�ล และการ้ปฏ บ�ต งานท�ไมี�ถ!กต�องอย�างเด้ยว เน��องจิากน$?าหน�กของว�ตถ�จิะเพ �มีความีกด้ด้�นให�ก�บกล�ามีเน�?อหล�งเอ:นย7ด้ และหมีอนร้องกร้ะด้!กสั�นหล�งมีากข7?น

Page 133: Ergonomics

สัาเหต�ของการ้ปวด้หล�ง

4. สัาเหต�อ��น ๆ เชี�น การ้ปร้ะสับอ�บ�ต เหต�จิากการ้ตกจิากท�สั!ง ถ!กว�ตถ�หล�นหร้�อฟูาด้หล�ง ถ!กชีนหร้�อกร้ะแทก จินเป8นเหต�ให�กร้ะด้!กสั�นหล�งห�กหร้�ออ�กเสับ และการ้ท$างานก�บเคร้��องจิ�กร้ท�มีการ้สั��นสัะเท�อน

Page 134: Ergonomics

กฎหมีายความีปลอด้ภ�ย ปร้ะเทศไทยมีกฎหมีายท�เก�ยวข�องก�บ

การ้ยกของหน�ก ซึ่7�งควบค�มีเฉพาะแร้งงานหญ งเท�าน�?น กล�าวค�อ

ตามีปร้ะกาศกร้ะทร้วงมีหาด้ไทย เร้��องการ้ค��มีคร้องแร้งงาน หมีวด้ 2 การ้ใชี�แร้งงานหญ ง ข�อ 4 ห�ามีมี ให�นายจิ�างให�ล!กจิ�างซึ่7�งเป8นหญ งท$างานยก แบก หาบ หามี ท!น ลาก หร้�อเข:นของหน�กเก นอ�ตร้าน$?าหน�กท�ก$าหนด้ด้�งต�อไปน?

Page 135: Ergonomics

กฎหมีายความีปลอด้ภ�ย

(1) 30 ก โลกร้�มี สั$าหร้�บการ้ท$างานในท�ร้าบ

(2) 25 ก โลกร้�มี สั$าหร้�บการ้ท$างานท�ต�องข7?นบ�นได้หร้�อท�สั!ง

(3) 600 ก โลกร้�มี สั$าหร้�บการ้ลาก/หร้�อเข:นของท�ต�องบร้ร้ท�กล�อเล��อนท�ใชี�ร้าง

(4) 300 ก โลกร้�มี สั$าหร้�บการ้ลาก/หร้�อเข:นของท�ต�องบร้ร้ท�กล�อเล��อนท�ไมี�ใชี�ร้าง

Page 136: Ergonomics

กฎหมีายความีปลอด้ภ�ย

นอกจิากน?ย�งมีพร้ะร้าชีบ�ญญ�ต ค��มีคร้องแร้งงาน พ.ศ. 2541 หมีวด้ 3 การ้ใชี�แร้งงานหญ งมีาตร้า 39 (3) ห�ามีมี ให�นายจิ�างให�ล!กจิ�างซึ่7�งเป8นหญ งมีคร้ร้ภ(ท$างาน ยก แบก หามี หาบ ท!น ลาก หร้�อเข:นของหน�กเก น 15 ก โลกร้�มี

Page 137: Ergonomics

การ้ปDองก�นและการ้ร้�กษา

• ควบค�มีน$?าหน�กต�วไมี�ให�อ�วน เพร้าะจิะท$าให�กร้ะด้!กสั�นหล�งสั�วนเอวต�องร้�บน$?าหน�กมีาก

• ใชี�ท�าทางและอ ร้ ยาบทให�ถ!กต�อง ฝุ่Aกน��งและย�นในท�าหล�งตร้ง ต�วตร้ง อย�าให�หล�งโก�งหร้�อแอ�นหล�ง หลกเล�ยงการ้ก�มียกของหน�ก ห ?วของหน�กข�างใด้ข�างหน7�ง ร้องเท�าสั�นสั!งไมี�ควร้เก น 1.5 น ?ว

Page 138: Ergonomics

การ้ปDองก�นและการ้ร้�กษา

• ปร้7กษาแพทย(เมี��อมีอาการ้ปวด้หล�ง

• ออกก$าล�งกายและบร้ หาร้กล�ามีเน�?อเป8นปร้ะจิ$า เพ��อปDองก�นอาการ้ปวด้หล�ง

Page 139: Ergonomics

สัาเหต�ท�ท$าให�ปวด้หล�ง

Page 140: Ergonomics

สัาเหต�ท�ไมี�เก�ยวก�บกร้ะด้!กสั�นหล�ง

• โร้คของอว�ยวะสั�บพ�นธ์�(ในเพศหญ ง– ปวด้หล�งร้�วมีก�บปวด้ร้ะด้!– เน�?องอกท�มีด้ล!ก– ผ�าต�ด้มีด้ล!ก

• โร้คของร้ะบบทางเด้ นป>สัสัาวะ– น �วท�ไต ท�อไต เน�?องอกของไต

• พยาธ์ สัภาพท�อว�ยวะหล�งเย��อบ�ชี�องท�อง– ต�บอ�อน– ถ�งน$?าด้

Page 141: Ergonomics

โร้คร้ะบบกร้ะด้!กสั�นหล�งและกล�ามีเน�?อหล�ง

• เสั�นเอ:นเคล:ด้ยอกจิากการ้เล�นกฬา– หมีอนร้องกร้ะด้!กสั�นหล�งเคล��อน : พบ

บ�อย– การ้ต ด้เชี�?อท�กร้ะด้!กสั�นหล�งและข�อต�อ

กร้ะด้!กสั�นหล�ง– เน�?องอกกร้ะด้!กสั�นหล�ง

•เน�?องอกธ์ร้ร้มีด้า•มีะเร้:ง มี�กกร้ะจิายมีาจิากท�อ��น เชี�น มีะเร้:ง

ปอด้

Page 142: Ergonomics

– ข�อต�อกร้ะด้!กสั�นหล�งอ�กเสับ– โร้คกร้ะด้!กสั�นหล�งเสั��อมี

•หมีอนร้องกร้ะด้!กสั�นหล�งเสั��อมี•ข�อต�อกร้ะด้!กสั�นหล�ง

– โร้คกร้ะด้!กพร้�น– กร้ะด้!กสั�นหล�งแตก

•ยกของหน�ก เล�นกฬา พยาธ์ ก$าเน ด้

โร้คร้ะบบกร้ะด้!กสั�นหล�งและกล�ามีเน�?อหล�ง

Page 143: Ergonomics

สัาเหต�ของการ้บาด้เจิ:บบร้ เวณสั�วนหล�ง

• ท�าน��ง ย�น ไมี�เหมีาะสัมี• บ ด้เอ?ยวต�ว / ก�มีหล�งกร้ะท�นห�น• ต7งเฉยบพล�นของกล�ามีเน�?อ• ขาด้การ้ออกก$าล�งกาย• งานท�ต�องใชี�มี�อ : ยก ด้7ง ผล�ก• ความีเคร้ยด้ทางกายภาพ• กร้ะด้!กสั�นหล�งกด้ท�บเสั�นปร้ะสัาท• การ้สั!บบ�หร้� (ร้�นแร้งข7?น)• การ้เจิ:บป�วยอ��นๆ

Page 144: Ergonomics

ป>จิจิ�ยเสั�ยงจิากงานท�ท$าให�เก ด้การ้ปวด้หล�งสั�วนล�าง

• ก�มี/เอ?ยวบ ด้ต�ว• การ้ท$างานหน�ก• ความีหน�กของสั �งของ• ความีสั��นสัะเท�อนท��วร้�างกาย

ป>จิจิ�ยเด้�ยวท�สั$าค�ญท�สั�ด้ในการ้ท$างานด้�วยมี�อ ท�ท$าให�เก ด้การ้ปวด้หล�งสั�วนล�าง ค�อ ร้ะยะทาง

แนวนอนจิากว�ตถ�ก�บกร้ะด้!กสั�นหล�ง

Page 145: Ergonomics

สัาเหต�ของหมีอนร้องกร้ะด้!กสั�นหล�งเสั��อมี

• การ้บ ด้ของกร้ะด้!กสั�นหล�ง การ้เอ?ยวต�ว(Twisting)

• การ้กร้ะต�ก / ต7งเฉยบพล�น ยกของกร้ะท�นห�น

• การ้ถ!กกด้ด้�วยแร้ง• การ้น��ง-ย�น ท�าเด้ยวนานๆ• ขาด้การ้ออกก$าล�งกาย• การ้สั!บบ�หร้� (ร้�นแร้งข7?น)

Page 146: Ergonomics

อาการ้ของหมีอนร้องกร้ะด้!กสั�นหล�งเสั��อมี

• ปวด้หล�งอย�างเด้ยว• ปวด้หล�ง & ปวด้ขา• การ้น��ง จิะท$าให�ปวด้มีากข7?น• ย�น – เด้ น จิะปวด้น�อยลง• ก�มีหล�งสั�วนเอว จิะปวด้มีากข7?น• แอ�นหล�งสั�วนเอว จิะปวด้น�อยลง

Page 147: Ergonomics

การ้ปDองก�นการ้ปวด้หล�งจิากการ้ท$างาน

• ค�ด้เล�อกผ!�สัมี�คร้งานให�เหมีาะสัมีก�บงาน• การ้ตร้วจิสั�ขภาพ ก�อนเข�าท$างาน ตร้วจิปร้ะจิ$า

ปF• การ้ตร้วจิก$าล�งกล�ามีเน�?อของร้�างกายท�กสั�วน

– แขนขา หล�ง หน�าท�อง• การ้ให�การ้ศ7กษา ฝุ่Aกอบร้มีว ธ์การ้ท$างานอย�าง

ถ!กว ธ์ – การ้ยก การ้แบก หามี

• การ้เปล�ยนงานให�เหมีาะก�บผ!�ปฏ บ�ต งานเมี��อท$างานไปร้ะยะหน7�ง

Page 148: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

การ้นอน ท�นอนควร้จิะแน�น ย�บต�วน�อยท�สั�ด้ ไมี�ควร้ใชี�ฟู!กฟูองน$?า หร้�อเตยงสัปร้ ง เพร้าะหล�งจิะจิมีอย!�ในแอ�ง ท$าให�กร้ะด้!กสั�นหล�งแอ�น ปวด้หล�งได้�

Page 149: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

นอนตะแคง เป8นท�านอนท�ด้ท�สั�ด้ โด้ยหาหมีอนวางร้ะหว�างขา

Page 150: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

ท�านอนหงาย ควร้มีหมีอนหน�นใต�โคนขา เพ��อให�เข�างอเล:กน�อย ชี�วยลด้การ้แอ�นต�วของหล�ง

Page 151: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

ท�านอนคว$�า เป8นท�านอนท�ไมี�ด้ เพร้าะจิะท$าให�หล�งแอ�นปวด้หล�งได้�

Page 152: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

ท�าน��ง ควร้น��งให�ชี ด้ขอบในของเก�าอ?โด้ยหล�งไมี�โก�ง เก�าอ?ท�น��งต�องร้องร้�บก�น และโคนขาได้�ท�?งหมีด้ ความีสั!งพอด้ท�เท�าแตะพ�?น เก�าอ?ท�ด้ควร้มีท�เท�าแขน

Page 153: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

ท�าย�น ควร้ย�นพ�กขา 1 ข�าง ค�อ เข�าต7งข�าง-หย�อนข�าง จิ7งจิะไมี�ท$าให�หล�งแอ�น ถ�าย�นนาน ๆ ควร้หาเก�าอ?เต?ย ๆ ร้องท�ขาข�างหน7�งไว� สัล�บก�นไป ผ!�สัวมีร้องเท�าสั�นสั!งมีาก ๆ ท$าให�หล�งแอ�นเก ด้อาการ้ปวด้หล�งได้�

Page 154: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

การ้ยกของ อย�าก�มีลงยกของ ควร้ย�อเข�าลงแล�วอ� �มีของชี ด้ล$าต�ว

Page 155: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

การ้ข�บร้ถ จิ�ด้เก�าอ?หร้�อท�น��งให�ชี ด้พวงมีาล�ยพอควร้ หล�งพ งพน�กได้�ด้ และควร้มีหมีอนใบเล:ก ๆ หน�นเอวไว�

Page 156: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

การ้เขยนหน�งสั�อ อย�าท$างานโด้ยย�นก�มีต�วลงท�โตEะ หาเก�าอ?ท�สั!งพอเวลาท�เขยนหน�งสั�อ ข�อศอกอย!�ในแนวร้ะด้�บก�บโตEะ เวลาเขยนหล�งต�องตร้ง

Page 157: Ergonomics

การ้ปฏ บ�ต ตนเพ��อหลกเล�ยงอาการ้ปวด้หล�ง

การ้เอ�?อมีหย บสั �งของ หร้�อวางสั �งของในบร้ เวณท�ไกลมี�อ หร้�อสั!งจินเอ�?อมี จิะท$าให�ปวด้หล�งได้� ด้�งน�?นควร้จิะใชี�บ�นได้ หร้�อเก�าอ?ชี�วย

Page 158: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย  เพ��อท$าให�กล�ามีเน�?อหล�ง และกล�ามีเน�?อหน�าท�องแข:งแร้ง ชี�วยลด้อ�ตร้าการ้เก ด้อาการ้ปวด้หล�งได้�อย�างด้

Page 159: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

ท�าท� 1 นอนหงายชี�นเข�า 2 ข�าง แขนแนบข�างล$าต�ว จิ�งหวะท� 1 เกร้:งกล�ามีเน�?อท�องเพ��อกด้หล�งให�แนบก�บพ�?น น�บ 1-3 ชี�า ๆ จิ�งหวะท� 2 คลายกล�ามีเน�?อปล�อยพ�กตามีสับาย ท$า 5-6 คร้�?งในว�นแร้กแล�วเพ �มีข7?นในว�นต�อไป

Page 160: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

ท�าท� 2 นอนหงายชี�นเข�า 2 ข�าง ผงกศร้ษะค�างไว�น�บ 1-2 แล�วเอาลงเร้ �มีท$าคร้�?งแร้ก 10 คร้�?ง แล�วค�อยเพ �มีจินถ7ง 25 คร้�?งในว�นต�อไป

Page 161: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

ท�าท� 3 นอนหงายเหยยด้ขาท�?ง 2 ข�าง ยกขาข�างหน7�งให�ต�?งฉากก�บล$าต�ว โด้ยเข�าไมี�งอ แล�วค�อย ๆ เอาลง จิากน�?นยกอกข�างหน7�งสัล�บก�น เมี��อเอาลงแล�วยกพร้�อมีก�นท�?ง 2 ข�าง อกคร้�?งหน7�งเร้ �มีท$า 3 คร้�?งแล�วค�อยเพ �มีให�ถ7ง 10 คร้�?ง

Page 162: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

ท�าท� 4 นอนคว$�าขาเหยยด้ตร้งแล�วยกขาข�างหน7�งข7?นค�างไว� น�บ 1-3 จิ7งวางลงสัล�บก�บยกขาอกข�างหน7�ง ท$าเหมี�อนก�นโด้ยท�เข�าไมี�งอขณะยกขา ท$า 5 คร้�?งต�อไปค�อยเพ �มีข7?น

Page 163: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

ท�าท� 5 ย�นหล�งตร้ง งอเข�างอสัะโพกลงน��งให�ชี ด้พ�?นมีากท�สั�ด้โด้ยหล�งไมี�งอเลย เร้ �มีท$า 3 คร้�?ง เพ �มีข7?นจิน 10 คร้�?งว�นต�อไป

Page 164: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย ท�าท� 6 น��งหล�งตร้ง ขาข�างหน7�งเหยยด้ยาวเข�าตร้ง ขาอกข�างงอข7?นมีาต�?งไว� เร้ �มีท$าโด้ยเหยยด้แขนท�?งค!� แล�วโน�มีต�วไปข�างหน�าให�ไกลท�สั�ด้จินร้!�สั7กต7งท�หล�งขาข�างท�เหยยด้ น�บ 1-3 จิ7งค�อยเอนหล�งกล�บท�าเด้ มี ท$า 5-6 คร้�?ง ต�อไปเพ �มีข7?นเร้��อย ๆ

Page 165: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

ท�าท� 7 นอนหงายงอเข�าข7?นต�?งไว� 2 ข�าง มี�อปร้ะสัานไว�ตร้งเข�า จิากน�?นด้7งขาเข�ามีาชี ด้อกพร้�อมีก�บยกศร้ษะข7?นด้�วย น�บ 1-3 แล�วกล�บไปอย!�ท�าเด้ มี

Page 166: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

ท�าท� 8 นอนหงายงอเข�าข7?นต�?งไว�

จิ�งหวะท� 1 เกร้:งกล�ามีเน�?อท�องไว�หล�งต ด้พ�?น

Page 167: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

จิ�งหวะท� 2 ยกก�นข7?นให�พ�นพ�?น ในเวลาเด้ยวก�น น�บ 1-3 ค�อยกล�บมีาอย!�ในท�าเด้ มี

Page 168: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

ท�าท� 9 ย�นตร้งมี�อท�?ง 2 เหยยด้ย�นก$าแพงไว� เท�าท�?ง 2 ห�างจิากก$าแพงคร้7�งเมีตร้ จิ�งหวะท� 1 โน�มีต�วไปข�างหน�า ขณะท�ต�วตร้งอย!� สั�นเท�าย�งคงแตะอย!�ท�พ�?นเชี�นเด้ มี น�บ 1-3 จิากน�?นค�อยด้�นต�วกล�บมีาย�นท�าเด้ มี

Page 169: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

การ้บร้ หาร้ร้�างกายต�องท$าท�กว�น ถ�าท$าบ�างไมี�ท$าบ�างจิะไมี�ได้�ปร้ะโยชีน( อาจิเป8นเวลาเชี�า หร้�อก�อนเข�านอน ถ�าหากมีอาการ้ปวด้หล�งอย!�ให�หย�ด้การ้ออกก$าล�งกายน�?นก�อน

Page 170: Ergonomics

การ้บร้ หาร้ร้�างกาย

การ้บร้ หาร้ร้�างกายต�องท$าท�กว�น ถ�าท$าบ�างไมี�ท$าบ�างจิะไมี�ได้�ปร้ะโยชีน( อาจิเป8นเวลาเชี�า หร้�อก�อนเข�านอน ถ�าหากมีอาการ้ปวด้หล�งอย!�ให�หย�ด้การ้ออกก$าล�งกายน�?นก�อน

Page 171: Ergonomics

อาการ้ปวด้หล�งอ�นเน��องจิากการ้ท$างาน

หากค�ณปฏ บ�ต ตามีกฎง�าย ๆ ด้�งกล�าวน?ได้� โอกาสัท�ค�ณจิะเก ด้การ้บาด้เจิ:บท�หล�งก:จิะลด้น�อยลง

Page 172: Ergonomics

ภาวะการ้บาด้เจิ:บสัะสัมีจิากการ้ท$างาน(Cumulative Trauma Disorder;

CTD)

• สิ่ห้ราช้อาณาจำ�กร : Repetitive strain injury (RSI)

• ค์วามห้มาย :ภัาวะการบาดเจำ2บจำากการทำ�างานในล้�กษณะทำ� ม�

การทำ�างานในล้�กษณะซ้ำ�0าๆทำ� ทำ�าให้�เน#0อเย# อต'างๆอ'อนล้�าแล้ะบาดเจำ2บ (พื่บบ'อยทำ� ค์อ ม#อ แล้ะแขน)

Page 173: Ergonomics

ป>จิจิ�ยเสั�ยงท�สั�มีพ�นธ์(ก�บการ้เก ด้ CTDs

• การเค์ล้# อนไห้วซ้ำ�0าซ้ำาก จำ�าเจำ ในระด�บค์วามเร2วสิ่�ง• ใช้�ก�าล้�งม#อมากเก�นไป• ทำ�างานด�วยทำ'าทำางทำ� ไม'ถน�ด• Mechanical Stress (ขอบโต:ะ สิ่�นค์ม)• ค์วามสิ่� นสิ่ะเทำ#อน• อ ณห้ภั�ม� : ร�อน เย2น• การใช้�ถ งม#อทำ�างาน• เค์ร# องม#อทำ�างาน• งานใช้�ม#อจำ�บ• การห้ย�บจำ�บต'างๆ

Page 174: Ergonomics

สัร้�ปสัาเหต�ของการ้เก ด้ CTD

CTD = Muscle Tension + Repetitive Motion

+ Over Use + Incorrect or Static Posture

Page 175: Ergonomics

Muscle Tension

• เก�ดกรดแล้ค์ต�ดในกล้�ามเน#0อ >>>>> ตะค์ร�ว• การห้ม นเว�ยนของเล้#อดช้�าล้ง• เสิ่�นประสิ่าทำขาดเล้#อดแล้ะถ�กกล้�ามเน#0อบ�บ >>>>>

อาการช้า

Page 176: Ergonomics

Repetitive Motion

• การเค์ล้# อนไห้วซ้ำ�0าซ้ำากทำ�าให้�เก�ดผล้กระทำบต'อกล้�ามเน#0อแล้ะข�อต'อ

                    

Page 177: Ergonomics

Over Use

• การใช้�งานกล้�ามเน#0อแล้ะข�อต'ออย'างห้�กโห้มโดยไม'พื่�กจำะทำ�าให้�เก�ดค์วามล้�าแล้ะการบาดเจำ2บตามมา

Page 178: Ergonomics

Incorrect or Static Posture

• การทำ�างานผ�ดทำ'าทำางจำะทำ�าให้�เก�ดอาการปวดแล้ะแข2งเกร2งของอว�ยวะสิ่'วนทำ� เก� ยวข�อง

• การทำ�างานแม�จำะถ�กทำ'าทำางแต'ถ�าทำ�างานในทำ'าเด�ยว นาน ๆ จำะทำ�าให้�เก�ดการล้�าเช้'นก�น

Page 179: Ergonomics

Brown และคณะ (2527) ได้�แบ�งความีร้�นแร้งของการ้บาด้เจิ:บสัะสัมีเป8น 3

ร้ะด้�บ ด้�งน?• ระด�บทำ� 1 ปวด อ'อนล้�าบร�เวณสิ่'วนทำ� บาดเจำ2บขณะทำ�างาน

อาการด�ข-0นในขณะพื่�กงาน ตรวจำร'างกายไม'พื่บค์วามผ�ดปกต�

• ระด�บทำ� 2 ปวด อ'อนล้�าเป7น ๆ ห้าย ๆ เป7นมากขณะทำ�างานต'อเน# องจำนเล้�กงานต'อเน# องไปถ-งกล้างค์#น

“ประสิ่�ทำธี�ภัาพื่การทำ�างานล้ดล้ง” เม# อตรวจำร'างกายจำะพื่บค์วามผ�ดปกต�

• ระด�บทำ� 3 ปวด อ'อนล้�า ไม'ม�ก�าล้�งในการทำ�างาน อาการเก�ดข-0นตล้อดเวล้า เม# อตรวจำร'างกายจำะพื่บค์วามผ�ดปกต� อาการต'าง ๆ จำะค์งอย�'ห้ล้ายเด#อนจำนถ-งป;

Page 180: Ergonomics

กล��มีอาการ้บาด้เจิ:บจิาก CTD

Page 181: Ergonomics

I. การ้บาด้เจิ:บเก�ยวเน��องก�บเอ:นกล�ามีเน�?อ

(Tendon-related disorder)

Page 182: Ergonomics

• เป7นการอ�กเสิ่บของเอ2น ม�อาการเจำ2บปวดแล้ะบวม บร�เวณทำ� เอ2นอ�กเสิ่บห้ร#อกล้ 'มของเอ2นข�อม#อ ห้�วไห้ล้'

แล้ะข�อศอก• การประกอบงานเห้น#อศ�รษะ เช้'น การเช้# อม การทำาสิ่�

การซ้ำ'อมแซ้ำมรถยนต� การประกอบช้�0นสิ่'วนเล้2ก น�ก ดนตร� การบรรจำ ห้�บห้'อ การเค์ล้# อนย�ายว�สิ่ด ค์นต�ดไม�

งานก'อสิ่ร�าง

เอ:นอ�กเสับ (Tendinitis)

Page 183: Ergonomics

อาการ้แสัด้งของผ!�ป�วยเอ:นอ�กเสับท�บร้ เวณห�วไหล�

ปวด

ไม'ปวด

ไม'ปวด

Page 184: Ergonomics

การ้อ�กเสับของเอ:นและปลอกห��มีเอ:น(Tenosynovitis)

• แขน ข�อม#อ น�0วม#อ ม�อาการปวด บวม กดเจำ2บบร�เวณน�0น แล้ะม�เสิ่�ยงด�งของเอ2นเม# อขย�บทำ�างาน

• พื่น�กงานพื่�มพื่�ด�ด ค์�ย�บอร�ด ซ้ำ�กผ�าด�วยม#อ ช้'างไม� ช้'างก'อสิ่ร�าง การข�ด/การบด

Page 185: Ergonomics

โร้คเด้อเคอร้(แวงสั(

• เป7นการอ�กเสิ่บของปล้อกเอ2นทำ� น�0วห้�วแม'ม#อ จำะ ม�อาการบวม กดเจำ2บ ล้�าบากในการเค์ล้# อนไห้ว

น�0วห้�วแม'ม#อ

Page 186: Ergonomics

การ้ทด้สัอบอาการ้ของโร้คเด้อเคอร้(แวงสั(

• ถ�าห้ บน�0วห้�วแม'ม#อแล้ะบ�ดข�อม#อไปทำางน�0วก�อย (Fingelstein’s Test) จำะม�อาการปวดมาก

Page 187: Ergonomics

น ?วไกปHน (Trigger-finger Syndrome)

• ม�การต�บของปล้อกห้ �มเอ2น แล้ะ/ห้ร#อ เอ2นงอน�0วบวมเป7นร�ปกระสิ่วย

• ม�อาการน�0วต�ด; เม# องอน�0วไม'สิ่ามารถเห้ย�ยดน�0วออกได� ต�องออกแรงมากในการเห้ย�ยด น�0วจำะถ�กเห้ย�ยดในล้�กษณะด�ดออก(Snapping) + ม�เสิ่�ยงด�งในน�0ว + ค์ล้�าได�การเค์ล้# อนไห้วของปมเอ2น

Page 188: Ergonomics

ถ�งน$?าแกงเกล�ยน (Ganglion Cysts)

• เป7นค์วามผ�ดปกต�ของปล้อกเอ2นห้ร#อข�อต'อ ซ้ำ- งปรากฏเป7นก�อนน�นบนข�อม#อ จำะม�น�0าไขข�ออย�'ข�างใน ผ'าต�ดออกได�

• พื่บบ'อยในพื่น�กงานให้ม' ช้'างทำาสิ่� ช้'างไม� Meat packer

Page 189: Ergonomics

เอ:นป��มีกร้ะด้!กข�อศอกด้�านในอ�กเสับ(Medial epicondylitis or Golfer’s

elbow)

• ปวดป =มกระด�กด�านในข�อศอกร�าวไปตามแนวกล้�าม เน#0อด�านในแขน

• อาการปวดจำะมากข-0นถ�าค์ว� าแขนทำ'อนล้'างแล้ะงอข�อม#อต�านแรงผ��ตรวจำ

Page 190: Ergonomics

เอ:นป��มีกร้ะด้!กด้�านนอกอ�กเสับ(Lateral epicondylitis or Tennis

elbow)

• เก�ดจำากการฉี�กขาดของเอ2นแล้�วร'างกายย�ง ซ้ำ'อมแซ้ำมไม'เสิ่ร2จำก2ได�ร�บบาดเจำ2บซ้ำ�0าอ�ก ทำ�าให้�การ

ซ้ำ'อมแซ้ำมไม'สิ่มบ�รณ� เอ2นสิ่'วนน�0นไม'สิ่มบ�รณ� เก�ดการอ�กเสิ่บ

Page 191: Ergonomics

อาการ้

• ปวดด�านนอกของข�อศอกบร�เวณป =มกระด�ก ด�านนอก

• จำะม�อาการปวดมากข-0นถ�าเห้ย�ยดข�อศอกตรงแล้�วเห้ย�ยดข�อม#อแล้ะน�0วต�านแรงผ��ตรวจำ

• งานซ้ำ- งต�องห้ม นฝ่=าม#อปล้ายแขน เช้'น การใช้� ไขค์วง

Page 192: Ergonomics

II. การ้บาด้เจิ:บเก�ยวเน��องก�บเสั�นปร้ะสัาท

(Nerve-related disorder)

Page 193: Ergonomics

Carpal tunnel syndrome (CTS)

• เสิ่�นประสิ่าทำม�เด�ยนบร�เวณอ โมงค์�ค์าร�ป@ล้ซ้ำ- งเป7นช้'องบร�เวณด�านฝ่=าม#อของข�อม#อถ�กกดทำ�บ

• อาการปวดช้า(Paresthesia) บร�เวณฝ่=าม#อของน�0วห้�วแม'ม#อ น�0วช้�0 น�0วกล้าง แล้ะค์ร- งห้น- งของน�0วนาง

• อาการเป7นมากตอนกล้างค์#น เม# องอห้ร#อเห้ย�ยดข�อม#อนานๆ

• พื่น�กงานพื่�มพื่�ด�ด น�กดนตร� ช้'างไม� งานทำ� ต�องใช้�ข�อม#อ การบรรจำ ห้�บห้'อ การบรรจำ เน#0อสิ่�ตว� พื่น�กงานทำ�าค์วามสิ่ะอาด การข�ด การบด การเย2บ การต�ด

Page 194: Ergonomics

เสั�นปร้ะสัาทมีเด้ยนท�ถ!กบบร้�ด้ท$าให�ชีาบร้ เวณฝุ่�ามี�อ น ?วห�วแมี�มี�อ น ?วชี? น ?วกลาง และคร้7�งหน7�งของน ?วนาง

Page 195: Ergonomics

• ทำ�า Phalen’s Test จำะปวดช้าภัายใน 1 นาทำ�• ถ�าอาการมาก ค์วามร� �สิ่-กของฝ่=าม#อล้ดล้งแล้ะม�

อาการฝ่=อล้�บของเน�นฝ่=าม#อด�านน�0วห้�วแม'ม#อ

Page 196: Ergonomics

การ้ปDองก�น CTS

• ทำ'าทำางการทำ�างาน• การจำ�บ : ใช้�ทำ� 0งม#อแทำนการใช้�น�0ว• ค์วามเค์ร�ยด : แรงกดบนฝ่=าม#อ• การเค์ล้# อนไห้วซ้ำ�0าซ้ำาก• ค์วามสิ่� นสิ่ะเทำ#อน• อ ณห้ภั�ม� : ค์วามเย2น• แรง : การออกแรง จำ�บ ถ#อว�ตถ • Mechanical stresses : ขอบ สิ่�นทำ�

แข2ง ค์ม• การสิ่�บเปล้� ยนห้ม นเว�ยนงาน

Page 197: Ergonomics

กล��มีอาการ้ชี�องทางออกของทร้วงอก (Thoracic outlet syndrome)

• มีหลายสัาเหต�มี�กเก ด้จิากมีการ้กด้ของเสั�นปร้ะสัาทและเสั�นเล�อด้แด้งของ Thoracic outlet

• ปวด้ชีาบร้ เวณด้�านในแขนสั�วนบนอ�อนแร้ง• มีป>ญหาในการ้หย บจิ�บของชี ?นเล:ก ๆ• มีความีผ ด้ปกต ท�ห�วไหล� จิากการ้ยกมี�อท$างาน

เหน�อศร้ษะเป8นเวลานาน• การ้ปร้ะกอบเหน�อศร้ษะ เชี�น การ้เชี��อมี การ้ทาสั

การ้ซึ่�อมีแซึ่มีร้ถยนต(

Page 198: Ergonomics

Adson’s Test สั$าหร้�บผ!�ป�วย Thoracic outlet syndrome

• ให้�ผ��ป=วยเอ�ยงห้น�า เงยเล้2กน�อย ห้ายใจำล้-ก ๆ ด�งภัาพื่

อาการ Positive• อ�ตราการเต�นของช้�พื่จำรล้ดล้ง• ค์วามร� �สิ่-กทำ� ม#อล้ดล้ง

Page 199: Ergonomics

อาการ้ของการ้หมี�นข�อมี�อ(Rotator Culf Syndrome)

• ปวดบร�เวณห้�วไห้ล้'โดยไม'ร�าวไปค์อห้ร#อแขน• ไม'ม�อาการปวดช้า• ทำ�างานยกม#อเห้น#อศ�รษะเป7นเวล้านาน เช้'น งาน

ช้'างซ้ำ'อมบ�าร งพื่น�กงานในห้�องผ'าต�ด

Page 200: Ergonomics

III. การ้บาด้เจิ:บเก�ยวเน��องก�บการ้ไหลเวยน

เล�อด้(Circulatory-related disorder)

Page 201: Ergonomics

Hypothenar Hammer Syndrome

• เก�ดก�บค์นทำ� ใช้�ฝ่=าม#อกระแทำกว�ตถ ซ้ำ�0าๆ• บาดเจำ2บทำ� เสิ่�นเล้#อดแดงเห้น#อกระด�ก carpal

bones --> จำ�าก�ดการไห้ล้เว�ยนเล้#อดสิ่�'ม#อ --> ช้าทำ� น�0ว ไม'ร� �สิ่-กต'อค์วามเย2น ปวดสิ่ะสิ่มบร�เวณผ�วของอ �งม#อใต�น�0วห้�วแม'ม#อ

• ช้'างซ้ำ'อมบ�าร ง

Page 202: Ergonomics

ภาวะเสั�นเล�อด้อ�ลน�าร้(อ�ด้ต�นในผ!�ป�วยกล��มีอาการ้ผ ด้ปกต จิากการ้ใชี�กล�ามีเน�?อมี�อแทนค�อน

สัภาพมี�อของผ!�ป�วยกล��มีอาการ้ผ ด้ปกต จิากการ้ใชี�กล�ามีเน�?อมี�อแทนค�อนหล�งการ้ผ�าต�ด้

Page 203: Ergonomics

Hand-arm Vibration Syndrome

• ค์วามสิ่� นสิ่ะเทำ#อนทำ� ม#อแล้ะน�0ว• ช้า เจำ2บปวด น�0วม#อขาวซ้ำ�ด (White finger) สิ่�ญ่

เสิ่�ยค์วามแข2งแรงของกล้�ามเน#0อในการค์วบค์ มน�0ว

• อาการจำะร นแรงมากข-0นเม# อม�แรงสิ่� นสิ่ะเทำ#อนมากข-0น อาย มากข-0น แล้ะการอย�'ในสิ่ภัาพื่แวดล้�อมทำ� เย2น

• การใช้�ไขค์วงล้ม ค์�อน เล้# อย โซ้ำ' เค์ร# องเจำ�ยร� เค์ร# องข�ด

Page 204: Ergonomics

น ?วมี�อซึ่ด้ขาวจิากความีสั��นสัะเท�อน

ผ!�ป�วยน ?วมี�อซึ่ด้ขาวข�?นร้�นแร้ง มีภาวะเน�?อตาย (Gangrene)

Page 205: Ergonomics

V. การ้บาด้เจิ:บเก�ยวเน��องก�บถ�งน$?าใกล�ข�อ

(Bursa-related disorder)

• ถ งน�0า Bursa จำะอย�'บร�เวณใกล้�ข�อต'อต'าง ๆ เป7นถ งทำ� บรรจำ น�0าไขข�ออย�'ภัายใน ซ้ำ- งน�0าไขข�อจำะช้'วยล้ดแรงเสิ่�ยดทำานของข�อเวล้าเค์ล้# อนไห้ว

• Bursitis – เป7นการอ�กเสิ่บของถ งน�0า Bursa – ม�กพื่บม�การอ�กเสิ่บบร�เวณข�อต'อต'าง ๆ เช้'น ข�อไห้ล้' – เก�ดจำากการเค์ล้# อนไห้วแล้ะใช้�งานอว�ยวะสิ่'วนน�0นห้น�ก

เก�นไป

Page 206: Ergonomics

การ้ปDองก�น CTDs

Page 207: Ergonomics

• คน (Human)• ล�กษณะงาน (Task)

– ลด้จิ$านวนคร้�?งของงานซึ่$?าซึ่าก– ลด้แร้ง– ลด้ท�าทางการ้ท$างานท�ไมี�เหมีาะสัมี

•ลด้การ้ท$างานในล�กษณะยกไหล� หร้�อแขนเหน�อร้ะด้�บข�อไหล�หร้�อศร้ษะ

•ข�อศอกชี ด้ล$าต�วโด้ยงอข�อศอก 90 – 110 องศา•ข�อมี�อควร้อย!�ในท�าตร้ง หลกเล�ยงการ้งอ เหยยด้

บ ด้ข�อมี�อ• สัถานท�ท$างาน (Workplace)

– เก�าอ? โตEะท$างาน คย(บอร้(ด้• เคร้��องมี�อ (Tools)

Page 208: Ergonomics

ภาพแสัด้งการ้ปร้�บปร้�งการ้ท$างาน

Page 209: Ergonomics

แสัด้งต�วอย�างการ้ออกแบบด้�ามีคมี

Page 210: Ergonomics

การ้ออกแบบป��มีควบค�มี

Page 211: Ergonomics

งานใชี�สัว�านเจิาะ

Page 212: Ergonomics

การ้ออกแบบมีด้ชี$าแหละไก�

Page 213: Ergonomics

ท�าทางการ้ท$างานท�ก�อให�เก ด้การ้บาด้เจิ:บสัะสัมีสั�วนบนของร้�างกาย

Page 214: Ergonomics
Page 215: Ergonomics

ความีเคร้ยด้ในสัถานท�ท$างาน

Page 216: Ergonomics

ความีเคร้ยด้ (Stress)

• ศ.ฮั�นสั( เซึ่ลเย : ความีเคร้ยด้ ค�อ การ้ตอบสันองท�ไมี�จิ$าเพาะของร้�างกายต�อความีจิ$าเป8นใด้ ๆ ท�มีาบ�งค�บให�ร้�างกายแสัด้งออก

• นพ.แอนด้ร้!ว( เมีลฮั�ล สั : สั �งกร้ะต��นท�ก�อให�เก ด้ความีฝุ่Hนทานต�อบ�คคล เป8นแร้งฝุ่Hนทานท�ร้�างกายไมี�สัามีาร้ถร้�บได้�ง�าย ด้�งน�?นจิ7งปร้ากฏเป8นสั�ขภาพหร้�อพฤต กร้ร้มีท�บกพร้�องไป

• พร้ร้ณร้าย ทร้�พยะปร้ะภา : เป8นสัภาพความีกด้ด้�นทางอาร้มีณ( ความีค ด้ และทางกาย ท�มีาร้บกวนความีสัามีาร้ถของบ�คคลท�จิะด้$าเน นการ้ต�อสัภาพแวด้ล�อมีต�างๆ

Page 217: Ergonomics

ป>จิจิ�ยท�ก�อให�เก ด้ความีเคร้ยด้ทางสัร้ร้ร้�างกาย

(Physiological Stress)• ความีเคร้ยด้จิากการ้เคล��อนไหว : ความีสั��น

สัะเท�อน• ความีเคร้ยด้จิากอ�ณหภ!มี : ความีร้�อน ความีเย:น• ความีเคร้ยด้จิากความีกด้ด้�นบร้ร้ยากาศ :

– ความีกด้ด้�นบร้ร้ยากาศสั!ง การ้ด้$าน$?า อ�โมีงค(– ความีกด้ด้�นบร้ร้ยากาศต$�า เคร้��องบ น อวกาศ

• ความีเคร้ยด้จิากสัาร้เคมี : ฝุ่��น หมีอก คว�น สั�ร้า • ความีเคร้ยด้จิากร้�งสั : x-ray UV • การ้ท$างานหน�กเก นไป : กล�ามีเน�?อ• แสังจิ�า : สัายตา• การ้อด้นอน

Page 218: Ergonomics

• ความีกล�วและความีร้!�สั7กไมี�ปลอด้ภ�ย : Adrenal corticosteroids เปล�ยนแปลงสัมีด้�ลเคมีในร้�างกาย พฤต กร้ร้มีตร้งข�ามี

• ความีซึ่$?าซึ่าก• การ้ท$างานแข�งก�บเวลา& งานท�หน�กมีาก• การ้ร้บกวนจิ�งหวะวงจิร้ของว�น : งานกะ

ป>จิจิ�ยท�ก�อให�เก ด้ความีเคร้ยด้ทางด้�านจิ ตใจิ(Psychological Stress)

Page 219: Ergonomics

ปฏ ก ร้ ยาของร้�างกายเมี��อเก ด้ความีเคร้ยด้

Page 220: Ergonomics

ผลกร้ะทบของความีเคร้ยด้ต�อการ้ปฏ บ�ต งาน

Page 221: Ergonomics

ล�กษณะของผ!�ท�เก ด้ความีเคร้ยด้ได้�ง�าย

• คนท�ชีอบแข�งข�นสั!ง ชีอบท�าทาย ชี งด้ชี งเด้�น เอาชีนะ

• คนท�เข�มีงวด้ เอาจิร้ งเอาจิ�งก�บท�กอย�าง ไมี�มีการ้ผ�อนปร้น

• คนท�พยายามีท$าอะไร้หลายๆอย�างในเวลาเด้ยวก�น

• คนท�มีอาร้มีณ(ร้�นแร้งอ�ด้แน�นในใจิเป8นปร้ะจิ$า• คนท�ใจิร้�อน จิะท$าอะไร้ต�องให�ได้�ผลท�นทไมี�

ชีอบร้อนาน

Page 222: Ergonomics

ค์วามเห้น# อยล้�า / ค์วามล้�า (Fatigue)

• ปร้ยาพร้ วงอน�ตร้โร้จิน( : เป8นการ้เปล�ยนแปลงสัภาพทางกาย และจิ ตใจิเมี��อต�องท$างานหน�กในร้ะยะเวลาต ด้ต�อก�นนาน จิ7งท$าให�ผลผล ตลด้ลง

• มี�สัซึ่ โอ : สัภาพท�มีสัาเหต�มีาจิากการ้ท$างานท�มีแนวโน�มีท$าให�ผลผล ตลด้ลง และร้ะด้�บความีเหน��อยล�ามีแนวโน�มีโด้ยตร้งต�อผลผล ตท�ลด้ลง

Page 223: Ergonomics

ประเภัทำค์วามเห้น# อยล้�า

• Subjective fatigue : ความีร้!�สั7กด้�านจิ ตใจิ

• Objective fatigue : การ้ลด้ลงของสั �งท�ท$าให�เก ด้พล�งงานในร้�างกาย เชี�น ร้ะด้�บน$?าตาล หร้�อ มีการ้ค��งของของเสัยในร้�างกาย เชี�น CO

2 และ กร้ด้แลคต ค

Page 224: Ergonomics

ประเภัทำค์วามเห้น# อยล้�าแบ'งตามอาการ

• ความีเหน��อยล�าเฉยบพล�น (Acute fatigue)– เก ด้ข7?นในชี�วงว�นท$างาน พ�กผ�อนแล�วด้ข7?น

• ความีเหน��อยล�าเร้�?อร้�ง (Chronic fatigue)– ได้�ร้�บยา / สัาร้บางอย�างต ด้ต�อก�นนาน– ไมี�ได้�เก ด้จิากงานหร้�อขาด้การ้พ�กผ�อน

• ความีเหน��อยล�าสัะสัมี (Cumulative fatigue) – การ้ต�อร้ะยะเวลาการ้ท$างานให�ยาวออกไปโด้ยมีร้ะยะ

เวลาหย�ด้พ�กท�สั�?นมีาก

Page 225: Ergonomics

อาการทำ� เก�ดจำากค์วามเห้น# อยล้�า

• ปวด้เมี��อยกล�ามีเน�?อ• ความีเจิ:บปวด้• ง�วงนอน• สั�บสันทางจิ ต• กล�ามีเน�?อต7ง• อ�อนเพลย

Page 226: Ergonomics

ค์วามสิ่�าค์�ญ่ของค์วามเค์ร�ยดแล้ะค์วามล้�าในการทำ�างาน

• เป8นสั��อแห�งโร้คภ�ย– เก ด้การ้เปล�ยนแปลงร้ะบบควบค�มีของ

ปร้ะสัาท เชี�น ห�วใจิเต�นเร้:ว กล�ามีเน�?อหด้ต�ว– เก ด้การ้เปล�ยนแปลงทางฮัอร้(โมีน เชี�น

ฮัอร้(โมีนอะด้ร้นาลน• เป8นป>จิจิ�ยเสั�ยงต�อการ้เก ด้อ�บ�ต เหต�• เป8นป>จิจิ�ยกร้ะทบต�อการ้ท$างาน

Page 227: Ergonomics

แนวทางจิ�ด้การ้ก�บความีเคร้ยด้และความีล�าด้�วยตนเอง

• ท$าความีเข�าใจิก�บธ์ร้ร้มีชีาต ของงาน• มีการ้จิ�ด้ร้ะบบท$างานท�เหมีาะสัมี• เข�าใจิว ธ์แก�ป>ญหาในการ้ท$างาน• เข�าใจิว ธ์แก�ป>ญหาทางอาร้มีณ(และ

พฤต กร้ร้มี• ด้!แลสั�ขภาพร้�างกายและจิ ตใจิให�สัมีบ!ร้ณ(• สัร้�างท�กษะ มีน�ษยสั�มีพ�นธ์( และการ้

ท$างานร้�วมีก�บผ!�อ��น

Page 228: Ergonomics

ป>ญหาสั�ขภาพจิ ตอ��นๆ ท�พบบ�อยจิากการ้ท$างาน

Page 229: Ergonomics

กล��มีอาการ้หมีด้แร้งจิ!งใจิในการ้ท$างาน

• การห้มดแรงจำ�งใจำในการทำ�างาน (Job Burnout) ห้ร#อภัาวะห้มดไฟในการทำ�างาน เป7นภัาวะของการขาดขว�ญ่ก�าล้�งใจำในการพื่ยายามอย'างต'อเน# องทำ� จำะค์งการปฏ�บ�ต�งานในระด�บสิ่�งเอาไว� โดยมากภัาวะน�0ม�กเก�ดข-0นในช้'วงเวล้ากล้างช้�ว�ตการทำ�างานห้ร#อว�ยกล้างค์น ซ้ำ- งอาจำจำะเก�ดได�ห้ล้ายค์ร�0งแตกต'างก�นไปในแต'ล้ะค์น โดยเฉีพื่าะผ��ประกอบอาช้�พื่ทำ� ต�องให้�บร�การช้'วยเห้ล้#อผ��อ# น เช้'น ต�ารวจำ ค์ร� น�กสิ่�งค์มสิ่งเค์ราะห้� แล้ะพื่ยาบาล้ ห้ร#อเก�ดก�บพื่น�กงานทำ� ไม'ได�ร�บผล้ตอบแทำนห้ร#อรางว�ล้ตามทำ� ตนค์าดห้ว�งไว� ทำ�าให้�เก�ดอาการทำางจำ�ตใจำ ซ้ำ- งอาจำสิ่'งผล้กระทำบทำ�าให้�เก�ดอาการทำางร'างกาย เช้'น ค์วามด�นโล้ห้�ตสิ่�งข-0น เป7นต�น

Page 230: Ergonomics

– ค์วามเห้น# อยอ'อนทำางอารมณ� (Emotional Exhaustion )เป7นค์วามร� �สิ่-กของการใช้�พื่ล้�งงานทำางด�านจำ�ตใจำมากเก�นไปจำนห้มด เก�ดค์วามร� �สิ่-กเบ# อห้น'าย ห้มดเร� ยวแรง อ'อนเพื่ล้�ย เห้น# อยล้�า อารมณ�แปรปรวน ห้ง ดห้ง�ดง'าย เฉี# อยช้า ร� �สิ่-กผ�ดห้ว�ง ห้มดประโยช้น� ไม'สิ่ามารถทำ�างานได�

– ค์วามสิ่�าเร2จำในการทำ�างานล้ดล้ง (Reduced Personal Accomplishment ) โดยร� �สิ่-กล้�มเห้ล้ว ค์วามสิ่ามารถในการทำ�างานให้�ประสิ่บค์วามสิ่�าเร2จำล้ดล้ง ไม'ม�ค์วามสิ่ามารถในการจำ�ดการ ผล้ผล้�ตล้ดล้ง ขว�ญ่ก�าล้�งใจำตกต� า ไม'อยากทำ�างานเด�มทำ� ทำ�าอย�'อ�กต'อไป

– ไม'สิ่นใจำบ ค์ค์ล้อ# น (Depersonalization ) เป7นค์วามร� �สิ่-กในทำางล้บ เร� มมองค์นในแง'ร�าย ค์าดห้ว�งในต�วผ��อ# นในแง'ทำ� ไม'ด� เร� มไม'อยากม�ปฏ�สิ่�มพื่�นธี�ก�บผ��อ# น ไม'สิ่นใจำร�บผ�ดช้อบต'อบ ค์ค์ล้อ# นทำ� ตนเองต�องเก� ยวข�องห้ร#อให้�บร�การ เช้'น ห้ง ดห้ง�ดง'าย ม�ทำ�ศนค์ต�ไม'ด�ต'อล้�กค์�า

อาการ้หมีด้แร้งจิ!งใจิในการ้ท$างาน ซึ่7�งมีองค(ปร้ะกอบ 3 ปร้ะการ้ ค�อ

Page 231: Ergonomics

สัาเหต�• ป@จำจำ�ยเก� ยวก�บต�วบ ค์ค์ล้ เช้'น ร� �สิ่-กผ�ดห้ว�งก�บงานทำ� ทำ�าอย�'ทำ� ต'าง

จำากเม# อเร� มต�นเข�ามาทำ�างาน งานไม'เป7นไปตามทำ� ค์าดห้ว�ง ผ��ปฏ�บ�ต�งานบางค์นอาจำเก�ดอาการน�0เม# อเปBาห้มายของตนเองเปล้� ยนแปล้งไป เช้'น ต�องการต�าแห้น'งทำ� สิ่�งข-0น ห้ร#อต�องการผล้ตอบแทำนเพื่� มสิ่�งข-0น

• ป@จำจำ�ยเก� ยวก�บงาน เช้'น ล้�กษณะงานบางอย'างต�องการค์วามร�บผ�ดช้อบทำ� สิ่�งมาก ผ��ปฏ�บ�ต�งานต�องทำ�างานห้น�กเก�นไป ไม'ม�เวล้าสิ่'วนต�ว ห้ร#อประสิ่บป@ญ่ห้างานทำ� ทำ�าต�ดข�ดไปห้มด ซ้ำ- งตนไม'สิ่ามารถแก�ไขแล้ะค์วบค์ มไม'ได� จำ-งร� �สิ่-กว'าตนเองล้�มเห้ล้ว ไม'ประสิ่บค์วามสิ่�าเร2จำ พื่าล้โกรธีตนเอง โกรธีผ��ร'วมงานห้ร#ออาจำร� �สิ่-กว'าตนไม'ได�ร�บค์วามเป7นธีรรม จำ-งไม'อยากทำ�างานอย'างเด�มอ�กต'อไป

• ป@จำจำ�ยเก� ยวก�บองค์�กร เช้'น การบร�ห้ารงานโดยทำ� พื่น�กงานไม'ม�สิ่'วนร'วม การเปล้� ยนแปล้งต'าง ๆ ภัายในองค์�กร ฯล้ฯ

Page 232: Ergonomics

การ้ปDองก�นและควบค�มี• ปร้ะเมี นป>ญหาหร้�อภาวะแทร้กซึ่�อนอ��นท�อาจิเก ด้ข7?น เชี�น ป>ญหา

การ้ต ด้สั�ร้า สั �งเสัพต ด้ หร้�อโร้คซึ่7มีเศร้�า เป8นต�น• ค�นหาสัาเหต�ของกล��มีอาการ้หมีด้แร้งจิ!งใจิในการ้ท$างาน • ก$าหนด้มีาตร้การ้ในการ้ควบค�มีแก�ไขป>ญหา โด้ยมีแนวทางด้�งต�อ

ไปน?– เพ �มีความีสั$าค�ญให�ก�บงาน จิ�ด้งานให�ตร้งก�บความีสันใจิและความีถน�ด้

ของผ!�ปฏ บ�ต งาน – ให�โอกาสัพน�กงานในการ้มีสั�วนร้�วมีในการ้แสัด้งความีค ด้เห:นเก�ยวก�บ

งานท�ท$า– ต�?งเปDาหมีายการ้ท$างานบนพ�?นฐานความีเป8นจิร้ งท�ผ!�ปฏ บ�ต งานสัามีาร้ถ

บร้ร้ล�ได้� – งานท�ร้�บผ ด้ชีอบควร้มีความีหลากหลายพอควร้– พน�กงานท�มีความีเคร้ยด้สั!งหร้�อล�กษณะงานอาชีพท�ต�องคอยร้องร้�บ

อาร้มีณ(เสัมีอ ๆ ควร้มีการ้พ�กผ�อนร้ะหว�างว�นท$างาน หร้�อให�พน�กงานได้�มีโอกาสัเพ �มีพล�งในการ้ท$างาน

– ปร้�บผลปร้ะโยชีน(ท�พน�กงานจิะได้�ร้�บให�สัอด้คล�องก�บผลปร้ะโยชีน(ขององค(การ้ ให�ผลตอบแทนท�เหมีาะสัมี ย�ต ธ์ร้ร้มี

– จิ�ด้สัภาพการ้ท$างานให�มีความีปลอด้ภ�ย มีสั �งแวด้ล�อมีการ้ท$างานท�ด้ และมีสัว�สัด้ การ้ท�เหมีาะสัมี

– เมี��อมีการ้ค�ด้เล�อกบร้ร้จิ�พน�กงานใหมี� ควร้เล�อกจิากบ�คคลท�มีค�าน ยมีใกล�เคยงหร้�อสัอด้คล�องก�บองค(การ้

Page 233: Ergonomics

• ในร้ะด้�บบ�คคล ชี?แนะแนวทางให�ผ!�ปฏ บ�ต งานทบทวนต�วเองเก�ยวก�บความีต�องการ้ของตน ข�อด้ข�อด้�อย ตลอด้จินเปDาหมีายการ้ท$างานในอนาคต และพ จิาร้ณาว�างานท�ท$าอย!�สันองความีต�องการ้ของตนได้�หร้�อไมี�

• นอกจิากน? ควร้ผ�อนคลายความีเคร้ยด้เป8นปร้ะจิ$า โด้ยการ้ท$าก จิกร้ร้มีท�ตร้งก�บความีสันใจิ เชี�น ฟู>งเพลง เล�นกฬา สั�งสัร้ร้ค(ก�บเพ��อนฝุ่!ง ท$างานอด้ เร้ก พ!ด้ค�ยปร้7กษาป>ญหาก�บบ�คคลใกล�ชี ด้ ชี�วยเหล�อผ!�ด้�อยโอกาสั หร้�อปฏ บ�ต ธ์ร้ร้มี ฝุ่Aกท$าสัมีาธ์ ให�จิ ตใจิผ�องแผ�ว เป8นต�น

สัาเหต�

Page 234: Ergonomics

การ้ขาด้งาน

ความีหมีาย• การขาดงาน (Absenteeism) ห้มายถ-ง การ

ไม'มาทำ�างานเม# อถ�กค์าดห้ว�งว'าเป7นห้น�าทำ� ทำ� จำะต�องมาทำ�างาน โดยการขาดงานอาจำมาจำากเห้ต ผล้ต'าง ๆ รวมทำ�0งเห้ต ผล้ทำางการแพื่ทำย�ด�วย

Page 235: Ergonomics

สัาเหต�• ป>จิจิ�ยเก�ยวก�บต�วบ�คคล พื่บว'า ผ��ปฏ�บ�ต�งานทำ� ม�ว ฒิ�ภัาวะต� า ไม'ม�

ค์วามพื่-งพื่อใจำในงานทำ� ทำ�าขาดแรงจำ�งใจำทำ� ด� ห้ร#อม�ทำ�ศนค์ต�ทำ� ไม'ด�ต'อบรรยากาศการทำ�างาน ห้ร#อค์วามสิ่�มพื่�นธี�ระห้ว'างพื่น�กงานไม'ด� จำะเป7นป@จำจำ�ยทำ� ม�ผล้ต'อพื่ฤต�กรรมการขาดงานในล้�กษณะของการขาดงานช้'วงสิ่�0น ๆ แต'ขาดงานบ'อยมาก แล้ะอาจำพื่บพื่ฤต�กรรมการสิ่�บบ ห้ร� มากห้ร#อด# มสิ่ ราร'วมด�วย

• ป>จิจิ�ยเก�ยวก�บงาน ได�แก' ช้น�ดของงาน สิ่ภัาพื่แวดล้�อมในทำ� ทำ�างาน การจำ�ดร�ปแบบการผล้�ต การทำ�างานเป7นกะ ร�ปแบบการค์วบค์ มงาน ถ�าป@จำจำ�ยเห้ล้'าน�0ไม'เห้มาะสิ่ม ก2จำะทำ�าให้�ม�ค์วามถ� ของการขาดงานสิ่�ง

• ป>จิจิ�ยเก�ยวก�บองค(กร้ ได�แก' นโยบายแล้ะแนวทำางการบร�ห้ารงานเพื่# อไปสิ่�'เปBาห้มายขององค์�กร การทำ� พื่น�กงานไม'ม�สิ่'วนร'วมในการต�ดสิ่�นใจำ โดยเฉีพื่าะบรรยากาศการทำ�างานขององค์�กร ฯล้ฯ

• ป>จิจิ�ยภายนอกองค(กร้ เช้'น สิ่ภัาวะเศรษฐก�จำแล้ะสิ่�งค์ม ในช้'วงทำ� เศรษฐก�จำไม'ด� ม�กพื่บว'าพื่ฤต�กรรมการทำ�างานจำะอย�'ในระด�บต� า

Page 236: Ergonomics

ผลกร้ะทบ

• อ�ตราการขาดงานทำ� สิ่�งข-0น ย'อมม�ผล้กระทำบต'อกระบวนการผล้�ต แล้ะเพื่� มต�นทำ นการผล้�ต

• เพื่� มภัาระงานให้�ฝ่=ายบ ค์ค์ล้ ฝ่=ายแพื่ทำย� แล้ะฝ่=ายบร�ห้าร ในการตรวจำสิ่อบการขาดงาน แล้ะการด�าเน�นเร# องเก� ยวก�บสิ่�ทำธี�การร�กษาพื่ยาบาล้

Page 237: Ergonomics

การ้ปร้ะเมี น• การ้ปร้ะเมี นความีร้�นแร้งของการ้ขาด้งาน สัามีาร้ถค$านวณเป8น

ต�วเลขท�ใชี�เปร้ยบเทยบได้� ซึ่7�งต�วชี?ว�ด้ท�น ยมีใชี�โด้ยท��วไปค�อ อ�ตร้าการ้ขาด้งานท�?งหมีด้ (Gross Absence Rate; GAR) ค$านวณได้�โด้ยใชี�สั!ตร้อ�ตร้าการ้ขาด้งานท�?งหมีด้ = จิ$านวนว�นท�ขาด้งานท�?งหมีด้ x 100

ว�นท$างานท�?งหมีด้ในชี�วงเวลาหน7�ง x จิ$านวนพน�กงาน

• ถ�าค�า GAR ขององค(กร้สั!งกว�าร้�อยละ 5 แสัด้งว�ามีการ้ขาด้งานมีากเก นไป

• อาจิพ จิาร้ณาจิ$านวนว�นท�ลาป�วยต�อคร้�?ง ถ�ามีค�าเฉล�ยน�อยกว�า 4 ว�น ปร้ะกอบก�บมีความีถ�ในการ้ขาด้งานสั!ง จิะบ�งถ7งป>ญหาความีสั�มีพ�นธ์(ในการ้ท$างานท�ร้�นแร้ง ท�?งน?ต�องค$าน7งว�าภาวะด้�งกล�าวไมี�ได้�เก ด้จิากป>ญหาการ้ร้ะบาด้ของโร้ค เชี�น ไข�หว�ด้ใหญ�ร้�วมีด้�วย

• แต�ถ�าจิ$านวนว�นท�ขาด้งานต�อคร้�?งมีค�าเฉล�ยต�?งแต� 7 ว�นข7?นไป จิะบ�งบอกว�าความีร้�นแร้งของการ้เจิ:บป�วยของพน�กงานอย!�ในร้ะด้�บสั!ง ซึ่7�งองค(กร้ควร้ด้$าเน นการ้ตร้วจิสัอบเพ��อปDองก�นควบค�มีต�อไป

Page 238: Ergonomics

การ้ปDองก�นและควบค�มี

• เก:บร้วบร้วมีข�อมี!ลเก�ยวก�บการ้ขาด้งานของพน�กงานแต�ละคนและกล��มีพน�กงาน

• ตร้วจิสัอบใบร้�บร้องแพทย( ซึ่7�งจิะบ�งชี?ได้�ว�าพน�กงานหร้�อกล��มีพน�กงานปร้ะสับป>ญหาใด้ เชี�น อ�บ�ต เหต�และอ�นตร้ายในท�ท$างาน หร้�อความีเคร้ยด้จิากการ้ท$างาน เป8นต�น

• ว เคร้าะห(ข�อมี!ลเก�ยวก�บการ้ขาด้งานอย�างละเอยด้ ซึ่7�งจิะบ�งชี?เก�ยวก�บพฤต กร้ร้มีการ้ขาด้งานท�ผ ด้ปกต ได้�ว�าเก ด้ข7?นท�ไหน ในกล��มีใด้ ในชี�วงเวลาใด้ การ้ขาด้งานบ�อย ๆ ด้�วยความีเจิ:บป�วยท�ไมี�ชี�ด้เจิน อาจิบ�งบอกถ7งป>ญหาความีสั�มีพ�นธ์(ร้ะหว�างห�วหน�างานก�บผ!�ปฏ บ�ต งานได้�

Page 239: Ergonomics

• สัร้�างท�ศนคต ท�ด้และจิ ตสั$าน7กของพน�กงาน โด้ยเฉพาะในการ้ปฐมีน เทศพน�กงานใหมี� เพ��อสัร้�างความีร้!�สั7กท�ด้ของพน�กงานต�องานท�ท$า– ผ!�บร้ หาร้ต�องก$าหนด้นโยบายและว ธ์การ้เพ��อสัร้�างว�ฒนธ์ร้ร้มี

องค(กร้ในการ้สั�งเสัร้ มีให�พน�กงานมีาท$างานสัมี$�าเสัมีอ หร้�อมีจิ$านวนว�นท�ขาด้งานน�อย โด้ยให�ผลตอบแทนหร้�อร้างว�ลในร้!ปต�วเง นและค$าชีมีเชีย

– จิ�ด้สัภาพการ้ท$างานให�มีความีปลอด้ภ�ย มีสั �งแวด้ล�อมีการ้ท$างานท�ด้ และมีสัว�สัด้ การ้ท�เหมีาะสัมี

– สัร้�างความีพ7งพอใจิในงาน– จิ�ด้ก จิกร้ร้มีเพ��อพ�ฒนาความีสั�มีพ�นธ์(ร้ะหว�างพน�กงานก�บ

องค(กร้– จิ�ด้บร้ การ้ทางการ้แพทย( และมีบร้ การ้ให�ค$าปร้7กษาเมี��อ

พน�กงานมีป>ญหาสั�ขภาพกายหร้�อสั�ขภาพจิ ต

การ้ควบค�มีป>ญหาการ้ขาด้งาน โด้ย

Page 240: Ergonomics

ขอบค�ณค�ะ

ขอบค�ณคร้�บขอบค�ณคร้�บ

THE END