fdi.for.myanmar.1.2.3.article.by.zarni gyi.2017

13
FDI Foreign Direct Investment င္ငံျခားရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ ( အပိုင္း -၁၊ ၂၊ ၃) FDI Foreign Direct Investment င္ငံျခားရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ (အပိုင္း - ) နိဒါန္း အခု ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ျပည္ပရင္းႏွီးမႈေငေတြ ႕ပ ျမန္မာေတြ အလုပ္ရ စားေသာက္ေနႏိုင္လာပါပီ။ ဦးသိန္းစိန္ေခတ္မွာ ခရိုနီန ႕ အစိုးရအရာရွိျကီး လတ္ အငယ္ေတလုပ္ပိုင္ခင့္မားန ႕ ေကာင္းစားတယ္။ လယ္သမား (မန္မာ၇၀ %) သားသမီးေတျမိ႕ေပၚတက္လာ အလုပ္လာလုပ္တယ္။ ျမိ႕ငယ္ေလးေတမွာလ ပည္ပေခးေင ႕ လွပ္စစ္ဓါတ္အားလိုင္းေတြ ၊ တာဝါတိုင္ေထာင္ခီျပီးတည္ေဆာက္ေရး၊ လမ္းတံတားမား၊ ဆးရံုမား၊ စာသင္ေကာင္းမား၊ တကၠသိုလ္ေကာလိပ္မား၊ ဟိုတယ္ၾကီးမားစာ၊ င္ငံျခားသားမားန ႕ျမန္မာသူေဌးၾကီးမားအတက္ အဆင့္ျမင့္အိမ္ယာမား၊ ကြ န္ဒိုမား၊ မာ္ေတာ္ကားအေကာင္းစားမား၊ စစ္၊ရ ၊မီးသတ္ ေမာ္ေတာ္ကားၾကီး၊ထိန္းခပ္စနစ္မား၊ ဘဏ္မားစာရ ကန္ျပတာထိန္းခပ္စနစ္မား .. စတ ့ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးမႈေတြ တရားဝင္ေရာ၊ တရားမဝင္ေရာ တဟုန္ထိုးဝင္လာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျမိ႕ေနလူတန္းစားေတအလုပ္ရၾကပါတယ္။ စားႏိုင္ေသာက္ႏိုင္ျဖစ္လာပါတယ္။ တခိ႕ႏိုင္ငံျခားသားမားက ျမန္မာမားသာလုပ္ရမ ့ စားေသာက္ဆိုင္၊ ပ ရံု၊ ကုန္ေလွာင္ရံု၊ သြ င္းကုန္ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္း၊ ပ စားလုပ္ငန္းေတြ အထိ ခပ္တည္တည္ေနရာယူလာပါတယ္။ တာင္ကိုးရီးယား၊ တိုင္ဝမ္၊ မေလးရွား၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္အဆံုး ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈေတြ ဝင္ပါတယ္။ အၾကီးဆံုးအေဆာက္အဦးကေတာ့ အင္းယားကန္ေဘးက ဗိယက္နမ္ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံတ ့ ျမန္မာပလာဇာ ဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတေၾကာင့္ ျမန္မာေတြ အလုပ္ရတယ္။ သံုးႏိုင္ျဖန္းႏိုင္လာပါတယ္။ ဒါေပမ ့ ေတာေနလူတန္းစားကေတာ့ ဆန္၊ပ ႏွမ္း၊ သီးႏွံ၊ သားငါးေတြ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႕ရေတာ့ Page 1

Upload: zarni-gyi

Post on 11-Apr-2017

45 views

Category:

Education


5 download

TRANSCRIPT

FDI Foreign Direct Investment ႏငငျခားရငးႏးျမတႏမႈ (အပငး-၁၊ ၂၊ ၃)

FDI Foreign Direct Investment ႏငငျခားရငးႏးျမတႏမႈ (အပငး-၁)

နဒါနး

အခ ၂၀၁၇ ခႏစမာ ျပညပရငးႏးမႈေငြေတြန႕ပ ျမနမာေတြ အလပရ စားေသာကေနႏငလာပါပ။

ဥးသနးစနေခတမာ ခရနန႕ အစးရအရာရျကး လတ အငယေတြ လပပငခြငမားန႕ ေကာငးစားတယ။

လယသမား (ျမနမာ၇၀%) သားသမးေတြ ျမ႕ေပၚတကလာ အလပလာလပတယ။ ျမ႕ငယေလးေတြမာလ

ျပညပေခးေငြန႕ လပစစဓါတအားလငးေတြ၊ တာဝါတငေထာငချပးတညေဆာကေရး၊ လမးတတားမား၊

ေဆးရမား၊ စာသငေကာငးမား၊ တကသလေကာလပမား၊ ဟတယၾကးမားစြာ၊

ႏငငျခားသားမားန႕ျမနမာသေဌးၾကးမားအတြက အဆငျမငအမယာမား၊ ကြနဒမား၊

ေမာေတာကားအေကာငးစားမား၊ စစ၊ရ၊မးသတ ေမာေတာကားၾကး၊ထနးခပစနစမား၊ ဘဏမားစြာရ

ကြနျပတာထနးခပစနစမား .. စတ ႏငငျခားရငးႏးမႈေတြ တရားဝငေရာ၊ တရားမဝငေရာ

တဟနထးဝငလာပါတယ။ ဒေတာ ျမ႕ေနလတနးစားေတြ အလပရၾကပါတယ။

စားႏငေသာကႏငျဖစလာပါတယ။ တခ႕ႏငငျခားသားမားက ျမနမာမားသာလပရမ စားေသာကဆင၊ ပြရ၊

ကနေလာငရ၊ သြငးကနထတကနလပငနး၊ ပြစားလပငနးေတြအထ ခပတညတညေနရာယလာပါတယ။

ေတာငကးရးယား၊ တငဝမ၊ မေလးရား၊ ထငး၊ ဗယကနမအဆး ႏငငျခားရငးႏးျမတႏမႈေတြ ဝငပါတယ။

အၾကးဆးအေဆာကအဥးကေတာ အငးယားကနေဘးက ဗယကနမရငးႏးျမတႏတ ျမနမာပလာဇာ

ျဖစပါတယ။ ဒါေတြေၾကာင ျမနမာေတြ အလပရတယ။ သးႏငျဖနးႏငလာပါတယ။

ဒါေပမ ေတာေနလတနးစားကေတာ ဆန၊ပႏမး၊ သးႏ၊ သားငါးေတြ ႏငငျခားတငပ႕ရေတာ

Page 1

ဒါေပမ ေတာေနလတနးစားကေတာ ဆန၊ပႏမး၊ သးႏ၊ သားငါးေတြ ႏငငျခားတငပ႕ရေတာ

ေစးေကာငးပရလာေပမ.. ျပသနာၾကးက ဝသမေလာဘသားမားန႕ ဌာနဆငရာမား (အထးသျဖင

စကပးေရးေခးေငြ၊ န႕ တရားဝင၊တရားမဝင ေခးေငြလပငနးေတြေၾကာငပါ။ ရသငသေလာက မရတအျပင

မဆငမခငသးစြေတာ ပျပးပြသြား၊ လယယာဆးရႈးသြားသေတြ ေတာေတာမားမား ရလာပါတယ။ ဒါကေတာ

တဖကက ႏငငျခားရငးႏးမႈမားေၾကာင ေတာငသလယသမားလတနးစားေတြ ထခကနစနာေနပပါ။

.

.

ျပညပတကရကရငးႏးျမတႏမႈ

အလြန႕အလြနအေရးၾကးလပါတယ။ လအမားက ႏငငျခားေငြမားမား ေရာကလာရင ျပညသလထ

အေၾကြးမားမားတငေနမယ ေျပာၾကတယ။ မနသငသေလာက မနပါတယ။ တကယေတာ ေငြဆတာ

သးတတရင မတေဆြေကာငးျဖစျပး မသးတတရငေတာ ဒကၡေရာကရပါတယ။ ေငြေၾကးဆငရာ မဝါဒမားမာ

ခရစယာနမားက ေငြန႕အရာရာဟာ ဘရားသခငပငတယ လ႕မတယျပး လပကငၾကလ႕

တးတကၾကးပြားၾကပါတယ။ ႏငငတခက လပသားျပညသေတြကေတာ ႏငငသယဇာတေတြအားလး

သတ႕ပငတယ၊ ျပညသလထပငတယ လ႕သၾကပါတယ။ ဒလအသစတေပးျပး လမညာအပခပတ

အာဏာရငအစးရမားေၾကာင လတစပ အရမးခမးသာၾကြယဝျပး၊ ျပညသလထက မြေတသြားၾကတာ

ဖြ႕ျဖးဆႏငငမားရ လကေတြ႕အေျခအေနပါ။

အခေရးမ FDI အေၾကာငးမာ ႏငငတႏငင ျပနလညတညေဆာကရာမာ ဘယဟာ အေရးၾကးဆးလ ဆတာက

မးေမာငးထးျပခငတာပါ။

အဓကလအပခကမားကေတာ..

၁။ လသားအရငးျမစ Man

၂။ ပစၥညးမား၊ ကနၾကမးမား၊ အျခားသယဇာတမား Materials

၃။ နညးပညာ၊ နညးစနစမား၊ စကမား Method

၄။ ေငြေၾကး Money

၅။ ပတဝနကငေဒသအေျခအေန Environment

အခ FDI က နပါတ(၄)အဆငမာ ရငးႏးျမတႏမႈအျဖစ ပါဝငပါတယ။ တကယေတာ နပါတ(၄) အဆငဆေပမ

နပါတ(၁)(၂)(၃) အားလးပါဝငပါတယ။ ႏငငျခားရငးႏးျမတႏရာမာ ေငြေၾကးပမာဏန႕ပ တငးထြာေလရပါတယ။

ဥပမာ ရငးႏးျမတႏမႈ ေဒၚလာသနး၂၀ လ႕ဆရင လာရငးႏးတ ကမၸဏက ျမနမာႏငငထက ေဒၚလာအားလး

ယျပးမလာပါဘး။ တခ႕ေငြေတြက ႏငငျခားကလာတ ၾကြမးကငသေတြရ လစာ၊ ေနစရတ၊ စားစရတအျဖစ

သးရမယ။ ေငြတခ႕က ပစၥညးမား၊ ကနၾကမးမား၊ နညးပညာ (Software & Hardware) န႕ စကမားက

ျမနမာျပညသယလာရမယျဖစပါတယ။ လအပရင ျပညတြငးၾကြမးကငသမား၊ ကနၾကမးသယဇာတမားက

ကပေငြန႕ဝယသးရပါမယ။ ဒါေတြအားလးေပါငးမာ FDI ျဖစလာပါတယ။

.

.

FDI အေၾကာငးက အငတာနကမေလလာျခငး

ဝက Wikipedia စြယစကမးကေန မညမးေရးပါမယ။ Google.com ဝကဆဒထမာ FDI wiki လ႕ရကထညရင

အဂၤလပလ ဖတႏငပါျပ။ ျမနမာလဝက ကေတာ ျမနမာစာလး ကြနျပတာမာ ယနကတစနစေကာငးသြားမ

ကြနျပတာက ဘာသာျပန ျမနမာဝက အလြယေလး ေပၚလာမယျဖစပါတယ။ အခေတာ အဂၤလပ ဝကကပ

အားကး၊ အားထားရပါမယ။

.

FDI ဆတာဘာလ..?

https://en.wikipedia.org/wiki/Foreign_direct_investment

တကယေတာ FDI ဆတာ ဘာသာရပၾကးတခအလား အလြနကယျပန႕ပါတယ။ တးတကတႏငငတငး FDI

အလြနမားျပားစြာရရပါတယ။ စဥးစားၾကညပါ။ ဘယသမ ကယပကဆ မေသခာပ စးပြားမလပၾကပါဘး။

မေသခာပ ကယစကပစၥညး၊ ကယဝနထမးေတြက တျခားႏငငက မပ႕ၾကပါဘး။ ဒါေၾကာင ေသခာမ

ရငးႏးျမတႏၾကပါတယ။ အခေခတမာ မေသခာပ ကကယေခးပနငးသလ ေငြအေျမာကအမား မရငးႏးၾကပါဘး။

Page 2

FDI by country wiki ဆျပး Google.com မာရာၾကညပါ။ List of countries by received FDI - Wikipedia

ဆတာက ေတြ႕ရပါမယ။

ဒဇယားက ၾကညရင FDI မားတႏငငက တးတကတယ လ႕ ေယဘယ ေျပာရပါမယ။ အေမရကနႏငငက

နပါတ(၁) စြပါတယ။ ေဟာငေကာငက နပါတ(၂) တရပျပညကရငးႏးခငရင စတခရေအာင

ေဟာငေကာငကတဆင သြားပါတယ။ စငကာပႏငငက ေသးငယေပမ နပါတ(၁၀) အေရ႕ေတာငအာရ ဥပမာ

ျမနမာ၊လာအ၊ဗယကနမ စတႏငငေတြက ရငးႏးခငရင စငကာပကတဆင သြားပါတယ။ ဒါေၾကာင တရားဝင

FDI ျမနမာႏငငက ရငးႏးျမတႏမႈမာ စငကာပက ထပဆးေရာကမနးမသ ေရာကလာျခငးျဖစပါတယ။ သ႕ေသာ

တရားမဝငနညးန႕ ရငးႏးျမတႏရာမာ တရပ၊ ထငး ႏငငမားက ျမနမာျပညမာ အေျမာကအမား ရငးႏးထားျပ

ျဖစပါတယ။

.

ေနာကတမးကေတာ Google.com မာ fdi youtube ဆျပး ရကႏပရာၾကညပါ။ FDI အေၾကာငး အဂၤလပလ

ရငးျပထားတာေတြ ၾကညရႈ နားဆငရပါမယ။

ဒါေတြကေတာ လငယတးတကေနသမားရ သသေဖာစား၊ မသသေကာသြား နာမညေကာ

အငတာနကဝကဆက ဂဂယ Google, ဝကပဒယာ Wikipedia, ယၾက Youtube ၃ခအားျဖင ဗဟသတ

စးပြားေရးလပျခငးပါပ။

.

.

ေနာကအပငးေတြမာ FDI မားမား ရဖ႕ ႏငငေတြဘယလလပကငေနၾကသလဆတာ ေရးပါမယ။ အခေတာ

ေအာကေဖာျပပါ အဓကအခကအလကမားကပ ေရးပါမယ။

၁။ အစးရရငးႏးျမတႏမႈဥပေဒ ဘယေလာကခငျမသလ။ အလြယတကေျပာငးႏငတဥပေဒလား

၂။ အစးရအဖြ႕ ဒမကေရစကသလား၊ တနညးအားျဖင တရားဥပေဒစးမးပါသလား

၃။ Corruption Index (Transparency) အဆငေကာငးသလား၊ Ease of doing Business

စးပြားလပငနးလပဖ႕ အစးရဌာနမားန႕ ၾကးနစနစေတြ (ေပးကမးရတာေတြ) ..စတ ပြငလငးျမငသာမႈ ရသလား၊

၄။ Infra Structure လ႕ေခၚတ မဘငးဖနး၊အငတာနကလငးေတြ ေကာငးသလား၊

လမးတတားေတြေကာငးသလား၊ ခရးသြားလာမႈ လြယကေစးခသလား၊ လပစစဓါတအား ေစးခ

လြယကသလား၊ ဘဏေငြေၾကးေရးလပငနး လငျမနသလား၊ ေငြမေတြန႕ အခြနစနစ တရားမတသလား ..စတ

အေျခခအေဆာကအဥမား ေကာငးပါသလား...

အထကပါ (၄)ခကကၾကညရင ႏငငေရးတညျငမမႈ အလြနလအပတယဆတာ ျမငရပါတယ။

.

.

.

လကရျမနမာႏငငအေျခအေန

.

ျမနမာအစးရသစ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေရြးေကာကပြအႏငရျပး ၂၀၁၆ ဧျပ-ဒဇငဘာ FDI ခြငျပေငြပမာဏက

၃.၅ ဘလ ေဒၚလာကေတာ မႏစကထက ၂၈% ေရာသြားပါတယ။ MIC လ႕ေခၚတ ရငးႏးျမတႏမႈ

ေကာမရငကလ ျဖကသမးလကျပး အစားထးဖြ႕မႈ မရေသးဘးလ႕ ကမၻာ

ေငြေၾကးသတငး www.ft.com ဇႏၷဝါရလ ၂၀၁၇ မာ ေဖာျပထားပါတယ။ စးပြားေရးကဆငးေနတႏစ

လ႕ေျပာႏငပါတယ။

အခ DASSK အစးရတႏစမာ ဟလေတြ သတ႕လပသြားတ ဥပေဒစတေတြ အမားဆမားျကး . .

လယယာေျမဥပေဒ ကအစ အေျခခဥပေဒအဆး . .ျပငေနတယေလ။ ဒလေတြ (ဝသမေလာဘသား +

စစအာဏာရငေဟာငးမသားစ) က စစသားအသစ၂၅% က ေျမာကေပး support လပပး

ေနာကျပနဆြေနတနးပါပ။ တေယာကက ေထာငခလကရင. .ပားအဒတန႕ထးမမာမ႕ DASSK

လမမာပါးနပစြာလပတယ. .မေျပာငးလေသးဘး. .လ႕ ဥးဝငးထန ေျပာပါတယ။ ကာခပကယတငလ

Page 3

လမမာပါးနပစြာလပတယ. .မေျပာငးလေသးဘး. .လ႕ ဥးဝငးထန ေျပာပါတယ။ ကာခပကယတငလ

မတးတကဘးလ႕ ဝနခစကားေျပာတယ။

.

ရလဒ တႏစရလဒက DASSK အာဏာဆပကစျပလာႏငပါတယ။ ဥးသနးေရႊ ကလ စစအပစထကပ

အေသသတခငသေတြ အမားျကးရတယ။ DASSK ပ ကာကြယေပးႏငတယ။ .၂၀၁၇ ႏစကနဆ

လယယာအလပေတြ အထြကတး ကြာလတေကာငးလာမယ။ ခရနေတြရ ၁၀၀ဘလ usd100 billion

စငကာပကေန ျမနမာျပညထ ျပနဝငလာဖ႕ national plan လပေနပါတယ။ မလြယလပါ။ ခပရငးရငးေျပာရရင

လပငးေတြမားတ ျမနမာႏငင . .ပငးေအာင ေျကာကေအာင ငပရညတ႕စရာန႕ဆနျကမးစားျပးေျကနပေနတ

စတဓါတေတြ . .တနညး ဘရားေကာငးျကးက ထငေစာငညစပတေနတ လေတြ ႏးထေအာင အစးရသစက

လပေနပါတယ။ အလပ လေတြ အလပလပခငေအာင မႈစကနညးကအစ တႏငအလပေတြ လပသမား

အသားဟငး တေန႕၃ခါ စားႏငေနတေခတပါ။ အရငအစးရတနးက အမႈကမား တေျဖးေျဖး ရငးထတရပါမယ။

လပျပးရတေငြက စားေသာကဖနးမေျပာျဖစေအာင saving system (eg. Singapore CPF, USA social

security system) လပေနပါပ။ ေႏးတယ။ ျမနမာ ဆတအတငး ျမနလာဖ႕ ေမာလငေနပါတယ။

.

.

လမးမနေတာေရာကေနပါျပ။

.

ဒါေပမ ဒါက အစခရးပရပါေသးတယ။ အစးရဆတ ဌာနဆငရာမားက ရႈပေအာငလပေနဆ၊ တနညးအားျဖင

ႏႈတမန႕န႕လပေနတ စနစကေန တကမလာေသးပါဘး။ တရားဥပေဒစးမးေအာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက

လမမာပါးနပစြာ ၾကးစားေပမ အဂတလကစားမႈမားက ရေနဆျဖစပါတယ။ FDI န႕ပတသကျပး

ႏငငျခားကမၸဏၾကးေတြ ၊ ကမၸဏအေသးေတြ အပါအဝင ကမၻာလလညမားစြာလ ျမနမာျပညက ေငြထပၾကး၊

ေသး ပကျပး လာေရာကလပကငေနပါတယ။ FDI ဥပေဒက ၾကညရင ေဒၚလာတသနး န႕လ ရငးႏးလ႕ရေတာ

မားမားလာေလေလာ ေကာငးေလေလ ျဖစပါတယ။

အေရးၾကးဆးကေတာ ျပညတြငးက အေသးစား၊ အလတစား ကမၸဏမားက ျပညပကမၸဏမားက

ေငြအာဏာန႕ အႏငကငခေနရတာေတြက လြတေျမာကဖ႕၊ တရားမတတ စးပြားစနစက မျဖစႏငေပမ

တယလဖနးေအာပေရတာမားက အထငၾကးတ တာဝါတငေထာငတ ျမနမာကမၸဏေလးမားက ေငြစကျပး

အလပလပခငးခရတယ၊ ၁ႏစ၊ ၂ႏစၾကာမ လပအားခ ေစးႏႈနးေလာေပးတာမးေတြ အႏငကငမႈမးေတြ

ေနာကေနာငမေပၚဖ႕ပါ။

ဇာနၾကး

၇-မတ-၂၀၁၇

.

PDF icon -၂၀၁၆ ျမနမာႏငငရငးႏးျမပႏမႈ.pdf

https://goo.gl/7zDIwF

publication_date

Monday, October 24, 2016

..အပငး(၂)တြင ေပၚပင FDI မား ျဖစၾကတ ေၾကးန၊ ေရႊ၊ သတတြငးမား၊ ေကာကစမး၊

ျမစဆေရအားႏငအျခားေရအားလပစစမား၊ ရနကနျမ႕ကလပစစထတေရာငးေပးတ ျပညပကမၸဏမား၊

ျမနမာေတြေသာကဖ႕ အရက၊ ဘယာ၊ စးကရက (ေဆးလပ) စကရမားစြာ၊ ရနကနျမ႕တြငး အစးရပင

အမျခေျမမား က ဟတယ၊ ကြနဒ၊ ေရာပငစငတာၾကးမား ေဆာကလပျခငးျဖင ေျမေစး ကမၻာ

ေစးအၾကးဆးစာရငးဝငေအာင လပလကၾကပမား သသမ တထြာဥာဏန႕ အနညးငယေရးခငပါေသးတယ။

Page 4

FDI Foreign Direct Investment ႏငငျခားရငးႏးျမတႏမႈ (အပငး-၂)

နငငျခားရငးႏးျမပႏမႈ၊ ေရႊလကႏငေခၚေနပါတယ

၂၀၀၄ ခႏစက ကမၻာဘဏရ ျမနမာႏငငအတြက ဖြ႕ျဖးေရးပရဂကမားမာ ျခစားမႈမရဖ႕ သတေပးလကျပး၊

ဘတဂတေတြ ချပတအထ လပစစမးလငးေစဖ႕စတငပါတယ။ ဘယေနရာက ဘယအစအစဥမာပျဖစျဖစ

အကငပကျခစားမႈဆငရာ သကေသသာဓကေတြ႕ရတာန႕ ခကျခငးရပဆငးပစဖ႔ လကေႏးေနမာ

မဟတပါဘးလ႔ ေျပာၾကားခပါတယ။ အေမရကန ကမၸဏေတြ ျမနမာျပညလာမ ႏငငတကာက လာဖ႕

ေစာငၾကညေနၾကပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ၂၀၁၆ အေမရကနခရးစဥမာ သမၼတအဘားမားအစးရက

ျမနမာျပညစစအာဏာရငမား၊ သေဌးၾကးမားက ပတဆ႕တားျမစစရငးကေန ပယဖကေပးလကပါျပ။

စပယရယစစဗလေဟာငးမား တရပႏငငစးပြား ေရးသမားမား၊ မတရားစာခပမားန႕ အခြနလြတ၊ သြငး/ထတ

ပါမစမား စသျဖင သယဇာတမား၊ ဝနေဆာငမႈ၊ တဗြ၊ မဘငး၊ ေဆာကလပေရး၊ အမျခေျမ လပငနးမားန႕

အျပငးအထနစးပြားရာမႈေတြ ေခတရပဆငးေနခန အငအယဒ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အစးရကာလ

ျဖစပါတယ။ အစးရန႕ ႏငငတကာက ရငးႏးျမတႏမ ေငြလး၊ ေငြခက အကငပကအစးရဝနထမးမားန႕

ပးေပါငးျခငးမားက ကမၻာဘဏက သတေပးျခငးျဖစပါတယ။

.

.

ကမၻာဘဏ လပစစမး ရရေရးအတြက ဘဂၤလားေဒခ ႏငငမာ (RERED) Rural Electrification and

Renewable Energy Development Project ၂၀၀၂ခႏစက စတငလပေဆာငခပါတယ။ ပထမအဆင ၂၀၀၂-

၂၀၁၂ ၁၀ႏစတင ေနေရာငျခညစြမးအားန႕ အမေပါငး ၂သနးက လပစစမးလငးေအာင လပေပးႏငခတာ၊

ေဒၚလာ သနးေပါငး ၄၃၃သနး ကနကခပါတယ။ အမေခါငမးမာ ဆလာျပားေထာငတ 100W , 200W စတ

Solar Home Systems SHS ေတြက အဆငျမငတ၊ စကေတြ အေၾကြးန႕ေရာငးေပးျပး

လစဥေငြျပနေကာကပါတယ။ Solar Mini Grid မားက တညေဆာကျပး၊ ဓါတၾကးန႕အမမားက

လပစစမးေပးပါတယ။ တြကခကမႈမားအရ မး၅လးေလာက ညပငးပထြနးရင တစလက ၆ေဒၚလာ (တစယနစ

ကပတစရာႏႈနး) ဆရင ၃ႏစေလာက လပစစမးထြနးျပး၊ ဆလာအရငးေၾကပါတယ။ ေရရညခမ CFL မးလးက

ေရာငးခေပးျပး၊ Partner Organizations မားန႕ လပေဆာငေစပါတယ။ ဒါေလာက လပေပးတာေတာင

တစဦးခငးန႕အဖြ႕အစညးန႕ အႏငကငျပး အကငပက၊ ဆငးရမြေတသမားကေတာင

အျမတထတစားရကသမား ဘဂၤလားေဒခမာ ရလ႕ စမကနးတစခ႕က ရပဆငးပစရပါတယ။ ဒလလပငနးမး

မမရြာမာ လပမယဆရင အမ၁၀၀ေလာကန႕ စႏငေပမ၊ ျမနမာျပညက ဆလာဓါတအားေပးစကမားဟာ

ေစးၾကးေနျခငးဟာ ျပသနာၾကးတစခပါ။ တရပ၊ ဗယကနမ ျပျပငေျပာငးလေရးမာ Import for Rural &

Agriculture Development ပစၥညးမားက အခြနမေကာကတအျပင ဗဟန႔ေဒသ အစးရ၂ခစလးကပါ

Page 5

Agriculture Development ပစၥညးမားက အခြနမေကာကတအျပင ဗဟန႔ေဒသ အစးရ၂ခစလးကပါ

Subsidize ပပးမႈေပးၾကပါတယ။ World Bank ကပ import လပရင အခြနလြတ၊ လြယကပါမယ။

ဒါမးေတြ အကငပကမႈ (Corruption & Nepotism) ေတြေၾကာင တရပျပည ၁၉၈၉ တျပညလးအၾကြ

ဆႏၵျပချပးေနာက တရပအစးရက အကငပကတကဖကေရးက SEZ အထးစးပြားဇ စနစန႕ စတငခပါတယ။

အဒ စးပြားဇအတြငးမာ အကငပကျခစားမႈ မရမ ျပညပပ႕ကနလပငနးမားက ၊ ထေထာငေပးျခငး၊

ျမနမာအစးရကလညး ၾကးစားေနဆ ျဖစပါတယ။ သ႕ေသာ အကငပကမႈမားက အေရးမယပ

တရားေရးမ႑ငက မတးတကမႈေၾကာင သတေပးရျခငးျဖစပါတယ။

.

.

● ႏငငတကာ ရငးႏးျမပႏမႈမား

တရာမတတ ရငးႏးျမတႏမႈ ဆတာ ေရရညအကးစးပြားျဖစပါတယ။ အခြနမေပးပ၊

ဓါတဆတငသြငးေရာငးချခင၊ သယဇာတျပညပပ႕ျခငး မားက တစခကထန႕ တစသကစားမကနေအာင

ရတာမး၊ ဖြ႕ျဖးဆႏငငတငးမာ ျဖစေနကပါ။ စးပြားေရးအဆငေျပသ (တနညးအားျဖင မသားစ မပပငရသမား

ႏငငေခါငးေဆာငျဖစဖ႕လပါတယ။ အာဏာရသမား မပပငရတ ေငြရရျပး၊ စာရတေကာငးေအာင

သမၼတဦးသနးစန အစးရက လပေပးေနေသာလညး ရလဒက ထငသလမေကာငးပါ။ သမတဦးထငေကာ၊

အတငပငခပဂၢလ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည တကလာတ ၂၀၁၆ ေနာကပငးမာ ေရာငရ၊ ေခြတာ၊ စေဆာငးတ

အစးရျဖစလာမ ရငးႏးျမတႏသမားလ စတခ၊ ျပညသလထလ ေခြတာစေဆာငး ေရာငရျပး၊

စညပငသာယာမယ ျဖစပါတယ။

အေမရကန ပတဆ႕မႈ ပယဖကျပး ပကစကလာ၊ ကကာကလာ၊ ေကအကစ စသျဖင

အစားေသာကကမဏၾကးမား ဝငေရာကလာၾကပါျပ။ လကရ ျမနမာျပညက ရဝစြာ ရငးႏးျမတနသမားမာ

တရပႏငင၊ ကမၸဏမားပ စတခစြာ လပကငၾကပါတယ။ ဘာေၾကာငလဆေတာ

ျမနမာထပပငးေခါငးေဆာငမားန႕ ဥပေဒစာခပမားက ခငမာစြာခပဆထားျခငးေၾကာင ျဖစပါတယ။

ဗဟအစးရက သေဘာတတ ရငးႏးျမတႏမႈေကာမတ လကမတထး၊ ခြငျပျပးရင တရပဘဏမားက ေငြေခးဖ႕

အာမခစာခပပ ျဖစပါတယ။ အလားတ ထငးႏငငကလညး ပဂၢလေရးန႕ ဥပေဒ ၂မး ခငမာေအာာင ၾကးစားျပး၊

ရငးႏးျမတႏလကရပါတယ။

အခ ျမနမာျပညမာ ဗဟအစးရန႕စာခပျပး ရငးႏးျမတႏၾကတအထ အထငရားဆးကေတာ ဆကသြယေရး

ကမၸဏ Telenor & Ooredoo ႏစချဖစပါတယ။ ဗယကနမစစတပရ မဘငးဖနး Viettel ကလညး ဝငလာျပး

အစးရ MPT ကလညး ဂပနဆမစတမ မဘငးဖနးက ရငးႏးျမတႏထားပါျပ။ ယခငက ျမနမာဆကသြယေရးရ႕၊

ခရနမားန႕ေပါငး အျမတထတျပး၊ ႏငငေတာလ အခြနေငြမရတာထက ပျပး ပြငလငးျမငသာလာပါတယ။

.

.

ေကာမးထြနး ျပစတ

Page 6

ေကာမးထြနး ျပစတ

အၾကးစားစကမႈစမကနးမားအတြက အရငးႏးရာျခငး စာအပငယမာ ႏငငျခားကမၸဏမား သတ႕ပကဆက

အာမခရႏငမ ျမနမာႏငငမာ လာၾကမယလ႕ ေရးထားပါတယ။ ေကာမးထြနးရ စာအပမာ MIGA Multilateral

Investment Guarantee Agency (ဥပမာ World Bank) ကသ႕ ဘဏအဖြ႕အစညးမားမာ

အဖြ႕ဝငျဖစရပါတယ။ ျမနမာႏငငလ အဖြ႕ဝငျဖစေနပါျပ။ ျမနမာလ ႏငငေရးမတညျငမတ၊ မျငမသကမႈေၾကာင

ရငးႏးျမတႏသမား ေငြဆးရႈးမသြာေအာင ကာကြယေပးပါတယ။ New York Convention, Panama

Convention ကသ႕ ႏငငအစးရမားက စာခပေဖာကဖက၊ စမကနးဖကသမးရင အဒႏငငက တရားစြ၊

ေလာေၾကးျပနရေအာငလပေပးမ အဖြ႕အစညးၾကးေတြျဖစပါတယ။ ျမနမာအစးရ ၂၀၁၃ ဧျပလမာ New York

Convention မာပါဝင လကမတထးထားျပ ျဖစပါတယ။

.

လပစစလပငနးကလညး IPP ပဂၢလကက ၁၀၀% ေပးျပး အျပငဆင လပခငးရင အနညးဆး ဗယကနမ၊ ထငး

အဆငေတာ လပစစေစးခလာမာ ျဖစပါတယ။ မးထြနးဖ႕လပစစကေတာ ေစးႏႈနးခရပါမယ။

အယားကြနးလပစစကေတာ ေစးႏႈနးၾကးေပးရပါတယ။ ကမၻာလပစစေစးအၾကးဆး စငကာပမာေတာင

ဒနညးန႕ လပစစေငြေတာငးခပါတယ။ လစစစရငးႏးျမတႏျခငးမာ

ျမစဆေရအားလပစစတရပႏငငရငးႏးျမတႏမ ႈကနေဒၚလာ ဘလေပါငးမားစြာန႕ ထတသမလပစစအားလး

တရပျပညယနနျပညနယက ယသြားမယ။ အမရင ျမနမာလမးမား ဘာမမရတ ေရအားလပစစစကရမားစြာ

ဧရာဝတျမစက ျဖတျပး တညေဆာကေနဆ ျမနမာႏငငအတြက အကးမရလ႕ လထကန႕ကြကမႈန႕

ဆငးငထားပါတယ။ ရနကနျမ႕ၾကးကလညး ျမနမာတႏငငလး စးပြားေရးရ ၇၀% ရေနေတာ

လပစစအလြနဆာေလာငမြတသတေနပါတယ။ ဒါေၾကာင ႏငငျခားကမၸဏမားစြာ ထတလပျပး

ရနကနတငးအစးရက ေစးၾကးစြာန႕ ျပနေရာငးစားေနၾကပါတယ။ တယနစ တယနစ ၃၅ကပန႕ ေရာငးခတငး

၂၃ကပ ရႈးေနတယလ႕ ဒဝနၾကးက ေျပာပါတယ။ ႏငငျခားကမၸဏမားပ အားကးေနရင မၾကာခင

ၾသစေၾတးလား၊ ဖလစပင တ႕လ တယနစ ကပ၃၀၀ အထက ေစးျမငတငေတာငးမာ ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင

အၾကးစားလပစစ တာဘငစကၾကးမား တပဆငဖ႕ေခးေငြမားန႕ ဓါတအားေပးရမား အျမနလပႏငမ လကရ

ညဖငးတတရပဓါတအားစကမားက အစားထးႏငပါမယ။

.

.

● ေဒၚလာသနးခတအရငးႏးဖ႕

ပရဂကအၾကးေတြက လပဖ႕ ေခးေငြန႕ပ လပရပါတယ။ တရပျပည ျပျပငေျပာငးလခါစ

အေမရကနသမၼတနစဆငက တရပျပည အလညဖတေခၚရပါတယ။ အျပနလန လညပတသြားေရာကျပး

ညႏႈငးရငး၊ ကမၻာအဖြ႕အစညးေတြထ တရပျပည ပါဝငလာပါတယ။ ဒေတာမ ႏငငျခား၊ အထးသျဖင

အေမရကနကမၸဏမား တရပျပညက ဝငလာမ တျခားႏငငငယမားကလညး စျပ ရငးႏးျမတႏၾကပါတယ။

စစအငအားၾကးမားျခငးဟာ အလြနအေရးၾကးတအတြက ႏငငတငး စစသးစရတ ဘတဂတဟာ

အလြနၾကးမားပါတယ။ အေမရကနရ စစအငအားက တရပျပညက ေလးစားတအေနန႕

အေမရကနကမၸဏမားက မတရာမလပရပါဘး။ ဒါေၾကာင အေမရကနဝငလာရင တငးျပညစးပြားတကလာေလ

ရပါတယ။

ျမနမာႏငငကလညး ကမၸဏမားဟာ World Bank, ADB, IMF, UNIDO, UNICEF စတ

ဖြ႕ျဖးေရးလပငနးမားေနာကက ချပးလကလာပါတယ။ ေသခာျပဆမ (အာမခန႕စာရငးစစ) စတခေလာကမ

ကမၸဏမား ရငးႏးေငြ ဝငလာမာျဖစပါတယ။

.

.

● တရပစးပြားေရးလပငနးမား

ျမနမာႏငငတြငး တရပစးပြားေရးလပငနးရင မားစြာ ျပညတြငးက အာဏာပငမားန႕ပးေပါငးျပး၊ ပါမစ၊

လငစငေတြယျပး၊ အၾကးအကယ ၾကးပြားေနတာ ဘယလမ မတားႏငပါဘး။ ဥပေဒက နားလညသမားန႕

တဖတသတ စာခပမားေၾကာင ဘာမမတတႏငပ၊ ၾကညေနရပါတယ။ တရပစးပြားေရးန႕

တရပစစေရးလႊမးမးမႈက မေၾကနပတ ျမနမာစစဗလခပတစဦး (ဗလျမငေအာင) က အစးရသစလကထကမာ

အနားယ၊ ထမးသမးထားတယလ႕ သရပါတယ။ တရပျပည ၁၉၈၉ အေရးအခငးမာ ျပညသ႕ဘကက

ရပတညတ တရပစစတပ စစဗလခပၾကး ၅ဦးကလညး ထမးသမးခရသလပါ။ တငးမာလြနးတ

Page 7

ရပတညတ တရပစစတပ စစဗလခပၾကး ၅ဦးကလညး ထမးသမးခရသလပါ။ တငးမာလြနးတ

စစဗလခပေတြက ခနရစရသလ၊ အေမရကနအားေပး၊ တရပရႈ႕ခ လပသမားကေတာ ခနရစတာထက ဆးတ

ထမးသမးတာမး လပခရပါတယ။ ကခင၊ ဝ လကနကကငမားက တရပက အျပစမတငပ

ေကးဇးတငၾကပါတယ။ ကရငလကနကကငမားက အေမရကနက အျပစဖ႕ေဝးစြ၊ ေကးဇးပ တငၾကပါတယ။

ရမးလကနကကငမားကေတာ တရပန႕အေမရကနၾကားမာေနရပါတယ။ ႏငငေရးနညးတ ဂပန၊ကးရးယားန႕

အယႏငငမားရ ရငးႏးျမတႏမႈက ေစာငေပမ၊ တရပရငးႏးမႈေတြပ ဆကလကလာေနမာ ျဖစပါတယ။

တရားမတတ ရငးႏးမႈမး ျဖစဖ႕၊ ပဂၢလက အဖြ႕အစညးမား တြနးအားေပး၊ စာရငးစစ၊ အာမခေပးဖ႕ လပါတယ။

လကဝါးၾကးအပလမႈ စးပြားေရးေတြ ၾကးထြားလာပါတယ။ ဒါေၾကာင လပငနးမားအဆငမေျပမႈ (ease of

doing business 2014) မာလညး ကမၻာႏငင ၁၈၉ ႏငငမာ အဆင ၁၈၂ ျဖစေနပါတယ။

ပဂၢလကလပငနးရငမားအတြက ေငြ၊ အာဏာရသမားက လပငနးအပငစး၊ ပကျပားေအာင မလပရန၊

ကမၻာဘဏက အကာကြယေပး၊ အာမခေပးျခငးက လပေပးေနပါတယ။ ျမနမာႏငငလပငနးရငမား Political

Risk စးရမပါက ကမၻာဘဏ ေအးဂင Multilateral Investment Guarantee Agency က ဆကသြယပါလ႕

ဆပါတယ။

တရပျပညအစးရန႕ စးပြားေရးလပငနးမား က တရားမတမႈရဖ႕ကေတာ တစနညးပရပါတယ။

အကငပကျခစားတ အစးရေခါငးေဆာင အဆငျမငအရာရၾကးမားက ေထာကလမးေရးလ အဖြ႕မးန႕

တငးကပစြာ ေစာငၾကညသငပါတယ။ ဒမကေရစ ႏငငတငးမာ အစးရ အရာရၾကး၊ ပါတအၾကးကမားရ

ပငဆငမႈက ေစာငၾကညအဖြ႕ေတြ ရပါတယ။ ေငြပမဏ ေဒၚလာသနးေပါငးမားစြာ လညပတေနတ

လပငနးမားက စာရငးစစန႕အာမခလပငနးမား ပဂၢလက Institution အဖြ႕မားန႕ လပေဆာငေစဖ႕ ျဖစပါတယ။

.

.

● ရငးႏးျမတႏျခငမားးမ ႏငငအကးရရန

ႏငငတငးမာ ျပညပအရငးနးန႕ လပငနးမားလညပတျပး၊ ၅ႏစ၊ ၁၀ႏစေကာလာရင ျပညတြငးကမၸဏမားပ

ၾကးပြားလာပါတယ။ ႏငငျခားကမၸဏကေတာ တစႏစက အျမတေငြ ၁၅%ေလာက ရရငပ ေကနပလပါျပ။

သတ႕ မရငးႏငငေတြမာ လပငနးတနဖးရ ၅% အခြနေကာကျခငး၊ လပငနးအျမတေငြက အခြန ၄၀%ေလာက

ေကာကခတာေၾကာင အခြနေရာငဖ႕ ဖြ႕ျဖးဆႏငငမားမာ လာေရာကရငးႏးၾကပါတယ။ ထးစအတငး

အကငပကျခစားမႈမားက အာမခဖ႕ အေမရကနဝငလာမႈဟာ အလြနအေရးၾကးပါတယ။ ျမနမာျပညမာ

နာမညေကာတ ေရႊဓါတေငြေတြ႕ရတ ေဒဝးကမၸဏ၊ ဂပနတ႕ရ သလဝါစကမႈဇမာ ပါဝငၾကတ ဂပန၊ ကးရးယား

ကမၸဏမားလညး အေမရကနန႕ဥေရာပ ေငြအရငးနးမတညမႈန႕ စတငပါတယ။ ေနာက ၅ႏစ၊ ၁၀ႏစၾကာခန

ကယလမးေတြပ ပငဆငတ ကမၸဏအျဖစ တးတကသြားၾကပါတယ။ ထားဝယစကမႈဇ စာခပခပခတ

အမနးခငး ထငးႏငငက အတာလ-ထငး Italian-Thai ကမၸဏရ ရာဇဝငက ၾကညရင လြနခတ ၁၉၅၄ခႏစက

အတာလရငးႏးေငြန႕ စတငခေပမ၊ အခ ထငးလမးပငျဖစေနျပး ႏငငတကာမာ စကမႈဇေတြ

လကေဆာကေနပါတယ။ ျမနမာျပည Dawai Project ကလပေပမ မေအာငျမငပါဘး။

တနသၤာရတငးေဒသအစးရ ဝနၾကးခပ ထငးေရနကဆပကမးမားက လကလေလလာတအခါ ဂပနႏငငက ၇၀

- ၉၀% ရငးႏးျမတႏထားၾကတာက တအတၾသေတြ႕ရတယ ဆပါတယ။ ဒါေၾကာင

ထားဝယေရနကဆပကမးက ဂပနကမၸဏက ရငးႏးျမတႏဖ႕ အပႏထားပါတယ။ တရားဥပေဒမ ႏငငျခားက

မနကနတ ရငးႏးျမတႏမႈေတြ မလာပ၊ တရပကမၸဏၾကးမားန႕ပ လပေနရျခငးက အဆးသပ ေနပါျပ။

.

.

နဂး (သးသပခက)

မညသ႕ပငျဖစေစ အထကပါအခကမားက ျမနမာအစးရလၾကးမငးမားန႕ နားမကစဖြငထားသ

လၾကး၊လငယအားလး သျပးသားျဖစပါတယ။ လကေတြ႕မာ အေကာငထညေဖၚဖ႕ အလြနခကပါတယ။

အဓကေတာ စာရတ ျဖစပါတယ။ မမကယက စာရတ မဆးဘးလ႕ ခယေနသ မားပါတယ။

လငယလရြယမားဟာ စာရတ မနကနစြာ ေကးလကဖြ႕ျဖးေရးသာမက၊ ျမ႕ျပ၊ စကမႈ ဖြ႕ျဖးေရးကလညး

ထေရာကစြာ လပေဆာငႏငသမားျဖစပါတယ။ စာရတပညာက အစးရ စာသငေကာငးမားန႕

ဘနးၾကးေကာငးမားမသာ ထေရာကစြာ သငၾကားႏငပါတယ။ IFI Watch (88 generation) လ အဖြ႕

မားစြာလညး ပါဝငေဆာငရြကဖ႕ လပါတယ။ ျမနမာႏငင အစးရအရာရၾကးမား ေပၚလစမား၊ ေငြမား ထတသး၊

ဆခ ေနသညထက စာရတ စနမနာ ေခါငးေဆာငမား ျဖစျခငးဟာ ဆငးရမြေတမႈက ေအာငႏငတ

Page 8

ဆခ ေနသညထက စာရတ စနမနာ ေခါငးေဆာငမား ျဖစျခငးဟာ ဆငးရမြေတမႈက ေအာငႏငတ

တစခတညးေသာ နညးလမးျဖစပါတယ။

FDI Foreign Direct Investment ႏငငျခားရငးႏးျမတႏမႈ (အပငး-၃)

အာရတကမ စငကာပန႕ေတာငကးရးယားတ႕စနမနာယျခငး

စငကာပ Economic Development Board EDB အေၾကာငး န႕ ေတာငကးရးယား Korea Development

Institute (KDI) တ႕အေၾကာငး ေရးထားတ ကသနးလြင န႕ ေဒါကတာေအာငထြနးသကတ႕ ေဆာငးပါး၂ပဒက

ကးကားမာ ျဖစပါတယ။ အဒ ၂ႏငငဟာ စနစသစတခက ေအာငျမငစြာအေကာငအထညေဖၚရငးကေန ကမၻာ

ထတတနး စးပြားေရးႏငငအျဖစ ႏစ၃၀အတြငး ထးေဖါကေရာကရသြားၾကပါတယ။ ဘယလ

လသားအရငးအျမစမားက အစးရက ကငတြယအသးခသြားသလဆတအေၾကာငး ေလလာျခငးပါ။

.

.

၁။ ေတာငကးရးယား Korea Development Institute (KDI)

ကၽြနေတာန႕ ဆးလၿမ႕ ေဆာငးပါးမာ သမတဥးသနးစနအစးရလကထက ေဒါကတာေအာငထြနးသကန႕အဖြ႕

ေတာငကးရးယားေလလာေရး ခရးစဥက အေျချပ ေရးသားထားပါတယ။ ေဒါကတာေအာငထြနးသကဟာ

အေမရကနႏငငက Ph.D ရရျပး ကမၻာ ကလသမဂၢ အၾကးတမးအရာရအျဖစ ႏစေပါငးမားစြာ

တာဝနထမးေဆာငခသျဖစပါတယ။ အသကရြယၾကးခနမာ ေအးေဆးစြာအနားမယပ ျမနမာႏငငအတြက

ျပနလာလပကငေနသျဖစပါတယ။ အထးသျဖင စးပြားေရးသငတနးမားစြာက ပ႕ခေနဆပါ။သမတဥးသနးစနရ

စးပြားေရးအၾကေပးျဖစချပး ေတာငကးရးယား KDI ပစ ျမနမာ MDI ကစတငဖ႕ လပေဆာငခေပမ အခ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအစးရမာေတာ ဘယလျဖစမယမသႏငေသးပါဘး။

.

.

ေကာကႏတခကမား.

ေတာငကရးယား ႏငငဟာ ဖြ႕ၿဖးမႈ စးပြားေရးပညာ႐ႈေထာငက သးသပရင အလြနထးျခားတ

ႏငငတစႏငငျဖစပါတယ။ အမနစငစစ တစကမၻာလးမာ သတ႔တစႏငငတညးရတယလ႔ ေျပာ လ႔ရပါတယ။

Page 9

ႏငငတစႏငငျဖစပါတယ။ အမနစငစစ တစကမၻာလးမာ သတ႔တစႏငငတညးရတယလ႔ ေျပာ လ႔ရပါတယ။

၁၉၅၃ ခႏစမာ ကရးယားစစၿပးခပါ တယ။ ဒတယကမၻာစစၿပးခနအထ ကရးယားႏငငတစႏငင လးဟာ

ဂပနႏငငရ႕ ကလနအျဖစ ႏစေပါငးရာေကာ အပခပျခငးခခရတယ။ ဒတယကမၻာစစၿပးခန ႏငငရ႕ ေျမာကပငး

မဟာမတအဖြ႕ဝငႏငငျဖစတ ႐ရားက သမးပကခၿပး ေတာငပငးမာေတာ အေမရကနက အပခပခပါတယ။

အခလ ႏငငႏစျခမးျဖစၿပး ေျမာကန႔ ေတာင စစျဖစၾကတယ။ တစဖကန႔တစဖက အႀကး အကယ

တကခကခၾကၿပး အဆးအ႐ႈးေတြ ရငဆင ခၾကတယ။ ထးဆနးတာက အေမရကနက ဒစစပြက

ကလသမဂၢလကေအာကကေန ပါဝငဆငႏႊခတျဖစရပပ ျဖစတယ။

ကရးယားႏငငသားေတြကေတာ ၁၉၆ဝ ေကာက စစအစးရဥးစးသ ဗလခပႀကး ဘတခြၽနဟးေၾကာငလ႔

လကခၾကတယ။ အထးသျဖင ဗလခပႀကး ဘတခြၽနဟး တညေထာငခတ (Korea Development Institute-

KDI) ကရးယားဖြ႕ၿဖးေရး အဖြ႕အစညးေၾကာငလ႔ လကခၾကတယ။

.

KDI က တညေထာငရာမာ ႏငငျခားအထးသျဖင အေမရကနႏငငမာ နာမညရေနတ ကရးယားစးပြားေရး

ပညာရင ၁၂ ဥးက ႏငငကျပနေခၚယၿပး KDI က စတငခတယ။ KDI ရ႕ ထးျခားခကက ႏငငသမၼတႀကးန႔

တက႐ကဆကသြယ ေနတ အၾကေပးအဖြ႕တစချဖစေနတာ။ ကရးယားႏငင မာလညး အခဆရင Think-tank

ေတြအမားႀကး ရၾကပါတယ။ ဒါေပမယ KDI လ သမၼတႀကးန႔ တက႐က ဆကသြယမႈေတာ မရၾကဘး။ KDI

ဟာ အခလသမၼတႀကးက အၾကေပးတေနရာ မာ အဓကအားသာခကကေတာ စနစတကေဆာငရြက ခတ

သေတသနလပငနးေတြျဖစတယ။ KDI က စတငတညေထာငခစဥ ေရြးခယခန႔ထားခတ ပညာရင ၁၂ ဥးဟာ

ထးခြၽန ေျပာငေျမာကသေတြျဖစခတယ။ ႏငငျခားတကသလ ေတြမာ သေတသနလပငနး

အကြၽမးတဝငရသေတြ၊ စာသငၾကားခသေတြ၊ စာအပစာတမးေတြျပစတ သေတြျဖစတယ။

.

ဂာမနႏငငက ေငြေခးဖ႔ေဆြးေႏြးတအခါ ဂာမနႏငငမာအလပလပေနတ စကမႈလကမႈလပသားေတြ၊

သနာျပေတြက အေပါငခတသေဘာန႔ ေဆာင ရြကခပါတယ။ ဒတယပငးမာေတာ

အႀကးစားစကမႈလပငနးျဖစတ သမဏလပငနး သေဘၤာတညေဆာကမႈလပငနးေတြဘက ဥးလညခပါ တယ။

ကမၻာေကာ Samsung တ႔၊ LG တ႔ဟာ ဒဖြ႕ၿဖးမႈစမခကကေပါကဖြားလာခတ လပငနးႀကးမားျဖစပါတယ။

တစကမၻာလးက လႊမးျခႏငတအထ ျဖစခတယ။

.

Internet န႔ ပတသကၿပး ဆကသြယမႈအႀကးမားဆး ႏငငတစႏငငျဖစေနတယ။ ကြၽနေတာကယ ေတြ႕ပါ

အငတာနကႏႈနးဟာ အလြနျမနလပါတယ။

.

စငကာပႏငငအမးသားတကသလမာ Lee Kuan Yew School of Public Policy ဆတနာမညႀကး

ဘြ႕လြနသငတနးေကာငးရ သလ အေမရကနျပညေထာငစမာလညး Harvard တကသလမာKennedy

School ofGovernment ဆၿပး ဘြ႕လြနသငတနးေကာငး ရပါတယ။KDI မာေတာ Public Policy and

Management ဘြ႕လြနသငတနးေတြအျပင ပါရဂသငတနးေတြလညး ဖြငလစထားတာေတြ႕ရပါတယ။ KDI

School ရ႕ စာၾကညတကကလကျပတအခါ IT ပညာတးတကမႈက ထးျခားစရာ ေတြ႕ျမငခရပါတယ။ ဆး(လ)

ခရးကတစဆင ကြၽနေတာတ႔ႏငငမာ ဖြငလစမယ MDI န႔ ပတသကၿပး ေဆာငရန၊ ေရာငရနေတြက

စဥးစားခြငရခပါတယ။

.

.

.

၂။ စငကာပ Economic Development Board EDB

စာေရးျပစသ ဥးသနးလြင ၊ စငကာပအေျခခ ျမနမာလပငနးရငျဖစျပး အငဂငနယာတဥးအျဖစ

အသကေမြးခပါတယ။ စငကာပ ပငနစလာပလာစာ ဒတယထပမာ ျမသရဖစတးဆင လပငနးလပရငး

စာေပးဝါသနာရငျဖစပါတယ။ ငယစဥက လရညခြ နဆမားရရချပး ရနကနစကမႈတကသလ ၁၉၇၇

အလကထရြနးနစအငဂငနယာ BE Electronic 1977 ရရကာ ျမနမာေရနလပငနးမာ ျပနထမးဝနအရာရအျဖစ

ႏစအတနၾကာလပေဆာငခပါတယ။ ေရနကမဏၾကး ဆလပဘာဂာ ႏစေပါငးမားစြာ တာဝနထမးချပး၊

ပငစငယခပါတယ။ အခါအားေလာစာ မးမခ န႕ ျမနမာသတငးစာ၊ စာေစာငမားမာ

ေဆာငးပါးမားေရးသားေနပါတယ။ စငကာပ မာ ႏစေပါငးမားစြာ ေနထငစးပြားလပကငသအျဖစ စငကာပ EDB

Page 10

ေဆာငးပါးမားေရးသားေနပါတယ။ စငကာပ မာ ႏစေပါငးမားစြာ ေနထငစးပြားလပကငသအျဖစ စငကာပ EDB

ေဆာငးပါးက ေရးသားပါတယ။

.

ေကာကႏတခက။

ေခါငးေဆာငၾကး လကြမးယး ဥးေဆာငမႈျဖင ဤမ တးတကရသညဟဆလင မားမညမထငပါ။

သတစေယာကတညးႏင အခလျဖစရသညေတာ မဟတ။ သ႔ပါေသာလညး သမပါဘေတာလညး စကၤာပသည

အချမငေနရသည အေျခအေနသ႔မေရာကႏငပါ။ သကေသျပခက ကေတာ ကြ နေတာ တ႔

ျမနမာျပညၾကးကဘျပရလမမည။ ေခါငးေဆာငမႈ ညဖငးျပး ေစတနာ မမနပါေသာ ဘာေတြ ျဖစမညဆသညက

ဥဒဟနေဆာငစရာ ကစၥေတြ ျမနမာျပညမာ ေတြ႔ႏငပါသည။

.

စတင အၾက ဥာဏေပးသမာ ကလသမဂၢ ဌာေနကယစားလယ Dutch လမး Mr Winsenmius ဆသျဖစပါ

သည။ သကရငးႏး ျမပႏဖ႔ ေရာကလာသတစဥးက အစးရ၀နၾကး ႒ာနေပါငးစ ျဖင ဆကဆရနမလ ဘ

ေနရာတစခတညးတြင သ႔လအပခကမားက ျဖညဆညး ေပးမည ဌာနတစခ ရရန လအပေၾကာငး

တငျပခသည။ ပထမဆးေသာ အး၊ဒ၊ဘ ဥကဌက ႏငငတြငးမ ပညာေတာေပ ဆသမားက စစညးယပါသည။

အေမရကန၊ ၾသစေၾတးလ၊ ဥေရာပ၊ နယးဇလန စသညျဖင အေကာငးဆး တကသလမား မ ဘြ႔ရျပးသမားက

လခ အေကာငးဆးေပး၍ အး၊ဒ၊ဘ အရာရအျဖစ တာ၀နေပးသည။ ထ အး၊ဒ။ဘ အရာရမားထ မ

ေနာကပငးတြင အစးရ ၀နၾကး ၃ ေယာက ႏင အတြငးေရး အတြငး၀နမား အေျမာကအမား

ေပၚထြကလာပါသည၊

.

အး၊ဒ။ဘ သည နငင ၏ စကမႈလပငနးမားအတြက လအပေသာ Infrastructure မားက တည ေဆာက

ေပးရန တာ၀နယရသည။ ပထမဆး တညေဆာကေသာ သတ႔ ပေရာဂက မာ Jurong Industrial Estate

ျဖစပါသည။ စကၤာပႏငင အေနာကဘကအပငးရ ဂေရာငး ဆေသာ ရပကြက တြင ဧက ၉၀၀၀ ေကာခန႔

ရေသာ ေျမေနရာကြကတြင လအပေသာ လမး၊ လပစစမး၊ ေရတ႔က အလအေလာက အသးျပႏငေရး ႏင

ေရဆးထြကေပါကမားအျပင လအပေသာ အေဆာကအဥး မားက အစးရက တညေဆာကေပးသည။

.၁၉၆၁ ခႏစတြင ႏငငျခားပင စကရ ၁၉ ရသာရချပး ၁၉ရ၀ ခႏစတြင စကမႈ လပငနး ၃၉၀ အထ တးျမင

လာခပါသည။ ၁၉၆၈ ခႏစတြင Texas Instrument ေရာကလာျပး သေဘာတ စာခပ ခပ အျပး ရကေပါငး ၅၀

အတြငး production စႏငခသည။ သတ႔ ေနာက National Semiconductor ေရာကလာခပါသည၊ HP မ Mr

Hewlett က အေထာကေတာ ေျမာကမားစြာ လႊတျပး ေသခာမ သကယတင လာၾကညပါသည။

.

ကြ နေတာက အခနး ၂၀၀၊ ၃၀၀ ပါ၀ငေသာ ေဟာတယၾကးတစခ ျမနမာႏငငတြင ေဆာကလ ပါသည ဟ

ႏငငျခားသား တစေယာကက ေမးျပဟဆပါစ႔။ ကြ နေတာ႔တြင လမးညႊနေပး ႏငေသာ အရညအခငး မရပါ။

ဘယသ႔ဆကသြားျပး ဘယသ႔ကေမးပါဟ ကြ နေတာတြင ေျပာျပႏငေသာ အခကအလကမရပါ၊ႏငငတကာ

ကမၸဏၾကးမားက ဤကသ႔မေရမရာ အေျခအေနက လကခလမ မညမဟတ။ Mr Hewlett လပဂၢလမားမာ

ကယတင မလာမ အေထာကေတာ ေပါငးမားစြာဥးစြာ လႊတျပးမ လာသင၊ မလာသင ဆးျဖတၾကသည။

.

စကၤာပတြင ျပညပႏငငမ တငပ႔ လကေသာ ကနပစၥညးသည ေလယာဥ ႏင ဆကေရာက လာပါ လင ၄-၅

နာရအတြငး ပငရငက မမကားေပၚတြငတငခါ ေမာငးထြက သြားႏငၾကပါသည။ သေဘၤာ ႏင ေရာကလာလင ၃

ရကအတြငး ပငရင က ထတယႏငပါျပ။ ကြ နေတာတ႔ တခါက ၾကရဘးသည မာ တငပ႔ လကေသာ

ပစၥညးထပသည ယခႏစ ဧျပ ၅ ရကေန႔က ရနကနဆပကမး သ႔ေရာက ပါသည။ သၾကၤနပတရကေၾကာငဆကာ

ဧျပ ၂၅ ရက မးၾကးခပမ ကြ နေတာတ႔ ေနရာသ႔ ပစၥညး ထပ ေရာကပါသည။

.

အေကာကခြန ေကာကရာတြင စကၤာပႏငငတြင ယေန႔ (၇) ရာခငႏနး ေကာကခပါသည၊ ဤသ႔ ျမငတငရန

ခကျခငး။ဆးျဖတၾကသည မဟတပါ။ ၃%၊ ၅ % စသညျဖင အခန ၁၀ ႏစမ ယျပး တျဖညးျဖညး ျမင

တငယပါသည။ အကယ၍ အခြနေပးေဆာငျပး ပစၥညးက စကၤာပႏငင တြငးတြင မသးဘ ျပညပသ႔

ထတယပါက ေကာကချပး အခြန က ျပနေပးပါ သည။

.

စကၤာပႏငငႏင ျမနမာႏငငတ႔မာ အေျခအေန မတ၊ ကြ ျပားျခားနားမႈ ေျမာကမားစြာရပါသည။ ျမနမာႏငငက

Page 11

စကၤာပႏငငႏင ျမနမာႏငငတ႔မာ အေျခအေန မတ၊ ကြ ျပားျခားနားမႈ ေျမာကမားစြာရပါသည။ ျမနမာႏငငက

ဧရယာ ၾကးမား ကယျပန႔ျပး သယဇာတ ေပါၾကြယ၀ပါသည။ ပတကးခရန မလပါ။ တရတႏငင သမၼတေဟာငး

Jiang Zemin မာ သမၼတ မျဖစမက စကၤာပက အး၊ဒ၊ဘ အဖြ႔ အေၾကာငး ေလလာရန လာျပး ရကသတ

၂ပါတၾကာေန သြားဘးပါသည။ အျပနမာ Fujian ႏင Guangdong Special Economic Zone ၂ခ

ကထေထာငရန တာ၀န ေပးျခငး ခရပါသည။ တရတျပညကပင နညးယရသည ဆလင ျမနမာတ႔

အဖ႔နညးယရန ၀နမေလးသငပါ။

.

စကၤာပႏငင၏ ေအာငျမငမႈမားမာ ေအာငျမငေသာ ပစ (model) တခသာျဖစပါသည။၊ သတ႔အေတြ႔

အၾကမားမာ မတတမးတငျပးရေနရာ ၄ငးတ႔မ တနဖးရေသာ သခၤနးစာေတြ ရႏင ၾကပါသည။

ကြ နေတာတ႔ႏငင အေျခအေနႏင လကဖကတာကယျပး မလတာေတြ ပယၾကရသာ ရပါသည၊

.

.

.

နဂး (သးသပခက)

.

ေတာငကးရးယား ပစသည ျမနမာႏငငႏင ပမနးစပသည။ လဥးေရ၊ ႏငငကယဝနးမႈ ႏင ျငမးခမးေရး

(ေျမာကကးရးယားျခမးေျခာကမႈ) သည ျမနမာႏငငႏင ခပဆငဆငျဖစသည။ ျမနမာႏငငတြင တရပ၊ထငး

နယစပမားမာ တငးရငးသားလကနကကငတပမား၏ ျခမးေျခာကမႈက ျငမးခမးရနလသည။ ၂ႏငငစလး

ယခအခနထ ထျငမးခမးေရး မရရေသးပါ။

.

စကၤာပႏငင၏ ေအာငျမငမႈမားမာ ေအာငျမငေသာ ပစ (model) တခသာျဖစပါသည။၊ စငပကာပပစမာ

ျမနမာႏငငအတြက မသငေလာျခငးမာ စငကာပသည အလြနေသးငယေသာ ကြ နးကေလးတခ လဥးေရ

၄သနးေကာျမ႕ျပႏငငေလးတခသာ ျဖစေသာေၾကာင ေပတညး ရနကနက စကၤာပလျဇစေအာငလပမယ

..ဟေသာ စကားလးျဖင ရနကနတျမ႕တညးက စငကာပလ တးတကေအာငလပႏငပါသည။ အဘယေၾကာင

ရနကနကစငကာပနးပါး လပပခငပါသနညး ဟဆေသာ ျမနမာပညာရငသနးႏငချပး စငကာပတြင

လပကငေနဆ ျဖစသည။ ထပညာရငမားစြာ ျမနမာျပညသ႕ ျပနလာျပး စးပြားလပကငေနၾကပါသည။

ထအခကသည အလြနထးျခားခကျဖစသည။ သတ႔အေတြ႔ အၾကမားမာ မတတမးတငျပးရေနရာ ၄ငးတ႔မ

တနဖးရေသာ သခၤနးစာေတြ ရႏင ၾကပါသည။

.

တရပႏငင တဟနထး တးတကသြားျခငးမာ ေဟာငေကာငက အေျချပျပး ႏငငျခားရငးႏးျမတႏမႈမားက

ရယျခငးျဖစသည။ ယခအခါ ျမနမာႏငငသား ဆလင ဘယႏငငကမ မယၾကပါ။

ဆငးရမြေတေသာေၾကာငျဖစသည။ ႏငငတကာက ေပါကေရာကေအာငလပလပါက ယၾကညမႈရေအာင

လပရမည။ ထသ႕လပရာတြင ျမနမာႏငငသားမားကသာ လပရပါမည။ ကမၻာ ယၾကညခက ရေအာင

ႏငငတကာအသအမတျပ ျမနမာမား ဥပမာလ႕မာအမး ၾကကမာအရး ဆစကားအတငး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကသ႕ ေနာကေၾကာငးရာဇဝငေကာငးသမားစြာ ႏငငျခား (အထးသျဖင စငကာပ) မ

ျပနလာေနၾကသည။ ထသမားႏင ျပညတြငးမာ ပညာရင၊ စတထားျမငျမတသမား ဥးေဆာငပါမ FDI မားမား

ဝငလာပါမည။ ထ ဝငလာေသာႏငငျခားရငးႏးမႈ FDI မားႏင ေခးေငြမားက ပညာရင၊ အဂတနညးပါးသ မားက

စမအပခပမညအခန မေဝးေတာေၾကာငး ေမာလငရပါသည။

.

ဇာနၾကး

၁၆.မတ.၂၀၁၇

.

.

.

ကးကား

၁။ ကၽြနေတာန႕ ဆးလၿမ႕ Korea Development Institute (KDI) - ေဒါကတာေအာငထြနးသက

http://engrmyanmar.blogspot.com/…/korea-development-institu…

Page 12

http://engrmyanmar.blogspot.com/…/korea-development-institu…

.

၂။ စကၤာပအပမက (EDB အေၾကာငး) ႏင အငဂငနယာ၊စငကာပေဆာငးပါးမား - ကသနးလြင

http://engrmyanmar.blogspot.com/2017/02/edb.html

၃။ ဥပေဒမား

44.လပစစဥပေဒ.pdf

publi cation_date

Wednesday, November 5, 2014

ႏငငျခားရငးႏးျမႇပႏမႈဥပေဒ.pdfpublication_date

Friday, September 13, 2013

Page 13