ÊÔÃÔÃѵ¹� ¹Ø‹Á¿˜¡ à¢Õ¹àÃ³Ø¡Ò à͹¡¾§É� ÀÒ¾»ÃСͺ

ผู้จัดท�ำแผนกหนังสือทั่วไป � บรรณำธิกำรบริหำร กนิษฐ์ พรหมเสน � บรรณำธิกำรจัดกำร ประคอง ขุนทอง อังศุมารินทร์ ชลธนานารถ นิลก�าแหง � บรรณำธิกำรโครงกำร เครือมาศ บุญล้อม มณีนุช คู่มงคลชัย

หัวหนำ้กองบรรณำธิกำร กัญจนา ไชยสลี � บรรณำธิกำรเล่ม ณัฐชยา มีจันทร์ � ผู้ช่วยบรรณำธิกำร พูนสุข แซ่หยี่วราลี เนติกุล อธิษฐาน มรรคสุนทร วรรษมน ชาญชัยพล สุภัชญา วัฒนะคีรี ณภัทร เฉลิมชุติปภา

ออกแบบปก/รูปเล่ม ชาญวุฒิิ แซ่จุง � จัดรูปเล่ม ประกาญ จินนะ � ฝำ่ยศิลปกรรมและจัดรูปเล่ม ภิตินันท์ เกิดปลั่ง ประสำนงำนกองบรรณำธิกำร ทิพวรรณ หนูเจริญ

หำกมีค�ำแนะน�ำติชม ติดต่อได้ที่ comment@se-ed.comเยี่ยมชมหนังสือเด็กซีเอ็ดได้ที่ https://goo.gl/PsnYs0

สิริรัตน์ นุ�มฟัก เขียนเรณุกำ เอนกพงษ์ ภาพประกอบ

รำคำ 159 บำทสงวนลิขสิทธิ์ในประเทศไทยตาม พ.ร.บ. ลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537โดย บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จ�ากัด (มหาชน) © พ.ศ. 2560

ห้ามคัดลอก ลอกเลียน ดัดแปลง ท�าซ�า้ จัดพิมพ์เนื้อหาและภาพประกอบหรือกระท�าอื่นใด โดยวิธีการใด ๆ ในรูปแบบใด ๆ ไม่ว่าส่วนหนึ่งส่วนใดของหนังสือเล่มนี้

เพื่อเผยแพร่ในสื่อทุกประเภท หรือเพื่อวัตถุประสงค์ใด ๆ นอกจากจะได้รับอนุญาต

5 1 1 - 2 0 0 - 1 6 11 0 6 6 8 7 6 5 4 3 2 1 0

ข้อมูลทำงบรรณำนุกรมของส�ำนักหอสมุดแห่งชำติ สิริรัตน์ นุ่มฟัก. 100 ค�าถามวิทย์สุด SMART : WOW! พืชและสัตว์. -- กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดยูเคชั่น, 2560. 160 หน้า. -- (100 ค�าถามวิทย์สุด SMART). 1. วิทยาศาสตร์--รวมเรื่อง. I. เรณุกา เอนกพงษ์, ผู้วาดภาพประกอบ. II. ชื่อเรื่อง. 608 ISBN 978-616-08-2682-7

จัดพิมพ์และจัดจ�ำหน่ำยโดย

เลขที ่1858/87-90 ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรงุเทพฯ 10260 โทร. 0-2739-8000 สายงานการผลิต โทร. 0-2739-8333 โทรสาร 0-2739-8589

พิมพ์ที่ : บริษัท พิมพ์ดี จ�ากัด 30/2 หมู่ 1 ถนนเจษฎาวิถี ต�าบลโคกขาม อ�าเภอเมืองสมุทรสาครจังหวัดสมุทรสาคร 74000 โทร. 0-2401-9401 โทรสาร 0-2401-9417-9 นายเสริม พูนพนิช ผู้พิมพ์ พ.ศ. 2560

ในกรณทีีต้่องการซือ้หนงัสอืเป็นจ�านวนมาก เพ่ือใช้ในการสอน การฝึกอบรม การส่งเสรมิการขาย หรอืเป็นของขวญัพเิศษ เป็นต้น กรณุาตดิต่อสอบถามราคาพิเศษได้ที่ แผนกการตลาดพิเศษ บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จ�ากัด (มหาชน) โทร. 0-2739-8222 หรือโทรสาร 0-2739-8356-9

100 คำ�ถ�มวิทย์สุด SMART : WOW! พืชและสัตว์

ค�ำน�ำ

ถ้าพูดถึงวิทยาศาสตร์เด็ก ๆ หลายคนอาจร้องยี้ เพราะรู้สึกว่าเป็นเร่ืองยากและไกลตัว ทั้งที่จริง ๆ แล้ว วิทยาศาสตร์เป็นเร่ืองที่อยู่รอบตัวเรานีแ่หละ จะหันหน้า ไปไหนก็เจอแต่สิ่งที่อธิบายได้ด้วยความรู้วิทยาศาสตร์ท้ังนั้น แต่บางเรื่องก็ ไม่มีค�าตอบในห้องเรียน หรือยากเกินกว่าที่ คุณพ่อคุณแม่จะอธิบายให้เด็ก ๆ เข้าใจได้

หนังสือชดุ 100 ค�ำถำมวิทย์สุด SMART!! ทั้ง 5 เล่ม คอื WOW! วทิย์และเทคโนโลยี • WOW! อำหำรและสขุภำพ • WOW! พืชและสัตว์ • WOW! โลกและอำกำศ และ WOW! อวกำศและดวงดำว จะพาน้อง ๆ ไปไขข้อสงสัย ไม่ว่าเป็น เรื่องเล็ก ๆ ที่อยู่ ใกล้ตัว ไปจนถึงเรื่องไกลตัว ด้วยเนื้อหา อ่านง่ายและเร่ืองราวที่ทันสมัย พร้อมภาพประกอบน่ารัก ที่จะช่วยให้เด็ก ๆ ซึมซับความรู้ได้อย่างเพลิดเพลิน เปลี่ยน วิชาวิทยาศาสตร์แสนยากให้กลายเป็นเรื่องน่าทึง่ ท�าให้ไม่เบื่อ และกลัววิชาวิทยาศาสตร์อีกต่อไป กองบรรณาธิการ แผนกหนังสือท่ัวไป

ปลานอนหลับตาเหมือนคนมั้ยนะ? 11

วาฬเป็นปลารึเปล่านะ? 12

ใคร ๆ ก็ว่าไดโนเสาร์ตัวใหญ่ แล้วมีไดโนเสาร์ตัวเล็กจ๋ิวบ้างมั้ย? 14

นกวิวัฒนาการมาจากไดโนเสาร์เหรอเนีย่? 15

ทายซิว่าสัตว์เพศผู้ชนดิใดออกลูกได้? 16

ท�าไมยีราฟคอยาวจังเลย? 18

ปลาเปลี่ยนเพศได้จริงเหรอ? 20

มีสัตว์อะไรจ�าศีลในฤดูร้อนบ้างนะ? 21

มดมีความสามารถอะไรน่าทึ่งบ้างนะ? 22

ปล่อยปลาทะเลในน�้าจืด หรือปล่อยปลาน�้าจืดในทะเลได้มั้ยนะ? 24

หนูสลัดหางทิ้งได้เหมือนจ้ิงจกเหรอ? 26

ปลาไหลไฟฟ้าผลิตกระแสไฟฟ้าได้ยังไง? 27

ท�าไมหิ่งห้อยตัวน้อยถึงกะพริบแสงได้นะ? 28

ใคร ๆ ก็ว่าลิงเป็นบรรพบุรุษของคน แล้วลิงชนดิใดคล้ายคนมากที่สุด? 30

สำรบัญ

ตัวกินมดกินมดวันละหมื่น ๆ ตัวเชียวเหรอ? 32

ยุงทุกตัวต้องดูดเลือดเพื่อความอยู่รอดใช่มั้ย? 33

จิงโจ้มีถุงหน้าท้องไว้ท�าอะไร? แล้วสัตว์อะไรมีถุงหน้าท้องบ้าง? 34

สัตว์คนละชนดิจะอยู่ร่วมกันได้ด้วยเหรอ? แล้วอยู่แบบไหนกันนะ? 36

สีชมพูที่อยู่บนผิวของฮิปโปคือเลือดจริงเหรอ? 38

ท�าไมนกเค้าออกหากินตอนกลางคืนมืด ๆ ได้นะ? 39

สัตว์พยากรณ์อากาศ หรือรู้ภัยธรรมชาติได้ล่วงหน้าจริงเหรอ? 40

ถ้าเสือกับสิงโตผสมพันธุ์กัน ลูกของมันจะมีหน้าตาเป็นยังไง? 42

ปลาไม่มีหู แล้วได้ยินเสียงได้ยังไง? 44

ปะการังเป็นพืชหรือสัตว์กันแน่? 45

แมงมุมเป็นแมงหรือแมลงกันแน่? 46

หมีขั้วโลกมีผิวหนังสีด�าจริงเหรอ? 48

รู้มั้ยว่าสัตว์บกชนดิใดว่ิงเร็วที่สุดในโลก? 50

จระเข้กินก้อนหินด้วยเหรอเนีย่? 51

ช้างใช้งวงท�าอะไรได้บ้างนะ? 52

สัตว์ด�ารงชีวิตอยู่ ในทะเลทรายร้อน ๆ ได้ยังไงนะ? 54

สุนัขตาบอดสจีริงเหรอ? 56

หูยาว ๆ ของกระต่ายมีประโยชน์มากกว่าฟังเสียงเหรอ? 57

เพนกวินอาศัยอยู่ที่ขั้วโลกใต้ได้ยังไง? ไม่หนาวเหรอ? 58

ผีเสื้อกลางวันกับผีเสื้อกลางคืนต่างกันยังไง? 60

ท�าไมอิกัวนาชอบนอนอาบแดดตอนกลางวัน? 62

ลายบนตัวม้าลายมีประโยชน์รึเปล่านะ? 63

สัตว์เลี้ยงลูกด้วยน�้านมที่เกิดจากการโคลนนงิตัวแรกของโลกคืออะไร? 64

การผสมเทียมคืออะไร? และเกิดขึ้นได้ยังไง? 66

เพราะเชื่องช้ารึเปล่า เต่าถึงอายุยืน? 68

จ้ิงหรีดร้องเพลงได้จริงเหรอ? 69

ท�าไมนกยูงต้องร�าแพนหางด้วยนะ? 70

แมลงอะไรที่ตั้งแต่เกิดจนโตไม่เปลี่ยนแปลงรปูร่างเลย? 72

มีผักต้องห้ามส�าหรับแมวด้วยเหรอ? 74

ท�าไมด้วงกว่างต้องใช้เขาชนกันด้วย? 75

แฮมสเตอร์เก็บอาหารไว้ ในกระพุ้งแก้มได้ด้วยเหรอ? 76

รู้มั้ยว่าอาวุธของทากทะเลคืออะไร? 78

ไฮอีนาคล้ายสุนัข แต่ไม่ ใช่สุนัขงั้นเหรอ? 80

ถ้าโชคไม่ดีเจอหมจีะมีวิธีเอาตัวรอดยังไง? 81

ถ้าถูกงูพิษกัดควรท�ายังไงดี? 82

ตัวนิม่ใส่เกราะหุ้มล�าตัวเอาไว้ด้วยเหรอ? 84

เสือขาวก็คือเสือเผือกใช่มั้ย? 86

ท�าไมงูต้องแลบลิ้นบ่อย ๆ ด้วยนะ? 87

มีปลาหน้าตาประหลาดที่ชอบเกาะติดเพศเมียด้วยเหรอ? 88

ฟองน�้าคืออะไร? แล้วพวกมันไม่มีสมองจริงเหรอ? 90

กลิ่นผายลมของสกังก์รุนแรงมากเลยเหรอ? 92

ท�าไมหมึกถึงพ่นของเหลวสีด�าออกมานะ? 93

ท�าไมค้างคาวถึงบินไม่ชนอะไรเลยในที่มืด? 94

ต้นไม้ดูดน�้าขึ้นไปถึงยอดสูง ๆ ได้ยังไง? 96

นกกระจอกเทศมีปีก แต่ท�าไมบินไม่ได้ล่ะ? 98

ท�าไมโคอาล่ากินใบยูคาลิปตัสมีพิษได้? 99

รากพืชเปลี่ยนรปูไปท�าหน้าที่อื่นได้ด้วยเหรอ? 100

พืชเคลื่อนที่ ไม่ได้ แล้วมีวิธีป้องกันตัวเองยังไงบ้าง? 102

ปลาอะไรเดินบนบกได้? 104

มะเขือเทศเป็นผักหรือผลไม้กันแน่? 105

พืชใบเลี้ยงเด่ียวกับพืชใบเลี้ยงคู่ต่างกันยังไง? 106

พืชกินสัตว์ได้ด้วยเหรอ? 108

ใบไม้เปลี่ยนสีได้ยังไง? 110

พืชกาฝากคอยแย่งอาหารพืชอื่นงั้นเหรอ? 111

ท�าไมแตะต้นไมยราบปุ๊บ ใบก็หุบทันที? 112

รากับสาหร่ายสีเขียวอยู่ร่วมกันได้ด้วยเหรอ? 114

มีดอกไม้ที่ส่งกลิ่นเหม็นเหมือนศพด้วยเหรอ? 116

ท�าไมเมล็ดแดนดีไลออนถึงปลิวไปตามลม? 117

ต้นโกงกางโตในน�า้เค็มได้ยังไง? 118

พืชอยู่รอดกลางทะเลทรายแห้งแล้งได้ยังไง? 120

พืชไม้เลื้อยเลื้อยพันพืชอื่นได้ยังไง? 122

เฟิร์นไม่มีเมล็ด แล้วจะขยายพันธุ์ยังไง? 123

สิ่งแวดล้อมช่วยขยายพันธุ์พืชได้ด้วยเหรอ? 124

กระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงของพืชเป็นยังไง? 126

ต้นแปะก๊วยแยกเพศกันอย่างชัดเจนเลยเหรอ? 128

ต้นอาเคเชียส่งสัญญาณให้กันได้ด้วยเหรอ? 129

พืชน�า้ด�ารงชีวิตอยู่ ในน�้าได้ยังไง? 130

สาหร่ายมีแต่ ใบ แล้วจะขยายพันธุ์ได้ยังไง? 132

พืชอะไรพิษร้ายแรงถึงขนาดท�าให้ตายได้? 134

วัชพืชไร้ประโยชน์จริงเหรอ? 135

มนษุย์ช่วยขยายพันธุ์พืชได้ยังไง? 136

เห็ดสีสดเป็นเห็ดพิษท้ังหมดจริงเหรอ? 138

คามีเลียออกดอกในฤดูหนาวได้ด้วยเหรอ? 140

หัวมันฝรั่งเป็นล�าต้นที่อยู่ ใต้ดินงั้นเหรอ? 141

น�้ามันปาล์มสกัดจากส่วนไหนของต้นปาล์มน�้ามัน? 142

ต้นไม้เต้นได้ด้วยเหรอ? 144

พืชผสมตัวเองได้ด้วยเหรอ? 146

ถ้ากาบหอยแครงไม่ได้กินแมลง มันจะตายมั้ย? 147

ปัจจัยอะไรบ้างที่ส่งผลต่อการงอกของเมล็ดพืช? 148

ดอกทานตะวันหันหน้าตามแสงอาทิตย์ตลอดเวลาจริงเหรอ? 150

พืชผักสีอะไรที่มีสารเบตาแคโรทีน? 152

ดอกไม้ประจ�าชาติไทยคือดอกอะไร? 153

อ้อยใช้ท�าเชื้อเพลิงได้ด้วยเหรอ? 154

พืชคลุมดินคืออะไร? แล้วมีประโยชน์ยังไง? 156

พืชมโีรคเหมือนกันเหรอเนีย่? 159

โมกราชินพีบเฉพาะในประเทศไทยงั้นเหรอ? 160

ค�ำตอบ

ปลามีหลากหลายสายพันธุ์ ทั้งปลาน�า้จืด ปลาทะเล และยังเป็นหนึง่ในสัตว์เล้ียงแสนน่ารักทีห่ลายบ้านนยิมเลีย้งไว้ดเูลน่ เอ...แต่เคยสังเกตกนัมั้ยว่า เจ้าปลาพวกนีน้อนหลับบ้างรึเปล่า แล้วเวลานอนมันจะหลับตาเหมือนคนมั้ยนะ

ปกติปลาก็ต้องนอนพักผ ่อนเหมือนกับคนนีแ่หละ เพียงแต่มันไม่มีหนังตา จึงต้องลืมตาตลอดเวลาแม้กระทั่งตอนนอน แถมท่าทางการนอนของพวกมนัก็ไม่เหมอืนกนัอกีด้วย บางชนดินอนโดยลอยตัวนิง่ ๆ อยู่ ในน�า้ บางชนดิหลบไปนอนตามซอกหินและหมู่ปะการัง อย่างฉลามบางชนดิก็ว่ายน�า้ไปหลบัไป บางชนดิกน็อนนิง่ ๆ ทีพ่ืน้มหาสมทุร ทีเ่ราเห็นเหมือนว่ามันก�าลังว่ายน�้า แท้จริงแล้วอาจก�าลังหลับอยู่ก็ได้นะ

ปลำนอนหลับตำเหมือนคนมั้ยนะ?

11

WOW!

พืชแ

ละสัต

ว์

ค�ำตอบ

เจ้าวาฬตัวใหญ่ยักษ์ มีรปูร่างหน้าตาคล้ายปลา ล�าตัว

เพรียวยาว มีครีบกับหาง ว่ายน�า้อยู่ ในทะเลหรือมหาสมุทร

แถมหลายคนยงัชอบเรียกกนัตดิปากว่า ปลาวาฬ อยากรูจ้ริง ๆ

ว่าพวกมันเป็นปลาแน่เหรอ

แม้ว่าวาฬจะคล้ายปลามาก แต่พวกมนัไม่ ใชป่ลาหรอก

นะ ที่จริงวาฬเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน�้ำนมต่างหาก แถมยัง

เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน�้านมที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกอีกด้วย

ว่ากันว่าเดิมทีบรรพบุรุษของพวกมันอาศัยอยู่บนบก ก่อนจะ

วิวฒันาการเป็นสตัว์สะเทนิน�ำ้สะเทนิบก ขาหลงัเริ่มหดเลก็ลง

จนไม่มี ให้เหน็ และไปอาศยัอยู่ ในน�า้อย่าง

ที่เห็นในปัจจุบัน

วำฬ เป็น

ปลำ รึเปล่ำนะ?

12

100

คำ�ถ�

มวิทย

์สุด S

MART

ส่วนเหตุผลที่นักวิทยาศาสตร์ไม่จัดให้วาฬเป็นปลา ก็เพราะพวกมันเป็นสัตว์เลือดอุ่น หายใจด้วยปอด ออกลูกเป็นตัว ไม่เหมือนปลาที่ออกลูกเป็นไข่ แถมยังมีน�า้นมเอาไว้เลี้ยงลูกเหมือนสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน�้านมท่ัวไปอีกด้วย

เชื่อว่าหลายคนคงเคยเห็นภาพวาฬพ่นน�า้ออกมาสูง ๆ เหมือนน�้าพุ ใช่มั้ย รู้รึเปล่าว่านัน่คือกำรหำยใจนะ ปลาทั่วไปหายใจทางเหงือก แต่วาฬหายใจด้วยปอด พวกมนัว่ายน�า้โดยกลั้นหายใจเอาไว้ แล้วจะขึ้นมาหายใจบนผิวน�้าเป็นระยะ ๆ ขณะที่หายใจออก ไอน�้าจะกระทบกับอากาศเย็น รวมตัวเป็นหยดน�า้ พน่เป็นฝอยออกมาจากรหูำยใจ ซึง่เป็นอวยัวะพเิศษที่อยู่บริเวณหัวของมันนัน่เอง

13

WOW!

พืชแ

ละสัต

ว์

ค�ำตอบ ไดโนเสาร์เป็นสัตว์ดึกด�าบรรพ์ที่ ไม่มี ใครเคยเห็นตัว

จริง เพราะสูญพันธุ์ไปหมดแล้ว จึงได้แต่จินตนาการรปูร่าง

หน้าตาจากฟอสซลิทีข่ดุพบ หลายคนคงเคยดภูาพยนตร์เก่ียว

กบัไดโนเสาร์ แล้วเหน็ว่าพวกมนัตวัสงูใหญ่กนัทั้งนัน้เลยใชม่ัย้

อยากรู้จริง ๆ ว่าจะมีไดโนเสำร์ตัวจิ๋วบ้างรึเปล่า ถ้ามีแล้วตัว

มันจะเล็กแค่ไหนกัน

คอมป์ซอกเนทสั ถอืเป็นไดโนเสาร์ทีต่วัเลก็ท่ีสดุ มชีีวิต

อยู่ ในช่วงปลำยยุคจูแรสซกิ ขนาดตวัยาว 70-140 เซนตเิมตร

หนักเพียง 3 กิโลกรัม ซึ่งพอ ๆ กับไก่ตัวเต็มวัยเท่านั้น เห็น

ตวัเลก็แบบนี ้แต่วิ่งเรว็มากเลยนะ มนักนิสัตว์ตวัเลก็ ๆ อย่าง

แมลงหรือหนูเป็นอาหาร ฟอสซิลของมันถูกพบ

ในประเทศเยอรมนีและฝรั่งเศส ส ่วนใน

ประเทศไทยก็พบฟอสซิลส่วนกระดูกขาที่

อทุยำนแห่งชำตภิเูวียง จังหวัด

ขอนแก่นด้วย

ใคร ๆ ก็รู้วำ่ไดโนเสำร์ตัวใหญ ่

แล้วมี ไดโนเสำร์ตัวเล็กจิ๋วบำ้งมั้ย?

14

100

คำ�ถ�

มวิทย

์สุด S

MART