FINANSIJSKO PRAVO

J A V N E F I N A N S I J E JAVNE FINANSIJE KAO FINANSIJSKA DJELATNOST DRAVE I NAUNA DISCIPLINA FINANSIJSKA DJELATNOST ILI FINANSIJSKA PRIVREDA*PRIKUPLJANJE FINANSIJSKIH SREDSTAVA (porezi i dravna imovina)*RASPOPREIVANJE I TROENJE NA JAVNE RASHODE (podmirivanje javnih potreba, obezbjeivanje javnih dobara )

FINANSIJE (u uem i irem smislu)

1.JAVNE FINANSIJE (drave i drugih javnopravnih tijela) 2.POSLOVNE FINANSIJE (individualnih preduzetnika i preduzea) 3.MONETARNE FINASIJE (centralne i poslovnih banaka i osiguravajuih drutava)

OSNOVNE KARAKTERISTIKE JAVNIH FINANSIJA (FINANSIJSKE PRIVREDE)PRENOEENJE SREDSTAVA NA JAVNE ORGANE : porezi (prinudnim putem ), zajmovi (dobrovoljnim putem) DVA SUBJEKTA FINANSIJSKE AKTIVNOSTI : AKTIVNI I PASIVNI SUBJEKT -drava i poreski obveznici (fizika i pravna lica)

OSNOVNE KARAKTERISTIKE JAVNIH FINANSIJA (NASTAVAK) JAVNE FINANSIJE KAO DIO JAVNE PRIVREDE I DIO NACIONALNE PRIVREDE PRINUDA

RAZLIKE IZMEU FINANSIJSKE PRIVREDE I PRIVATNE PRIVREDEMOTIV a) podmirivanje javnih rashoda; b) dobit NEPOSTOJANJE PRINCIPA NEPOSREDNE PROTIVINIDBEOSTVARIVANJE JAVNOG INTERESA I ZADOVOLJENJE JAVNIH POTREBA

RAZLIKE IZMEU FINANSIJSKE PRIVREDE I PRIVATNE PRIVREDEPRIKUPLJANJE FINANSIJSKIH SREDSTAVA PRINUDNIM PUTEM (POREZI I DRUGE DABINE)ODLUIVANJE a) Skuptina b) privatni preduzetnik

INSTITUCIJE JAVNIH FINANSIJA 1.JAVNI PRIHODI - DERIVATIVNI ( javnopravni) JAVNI PRIHODI - ORIGINARNI (privatnopravni) JAVNI PRIHODI 2.JAVNI RASHODI - OBEZBJEIVANJE JAVNIH DOBARA a)ISTA JAVNA DOBRA ( odbrana, policija, uprava) - nekonkurentnost u potronji - neiskljuivost b) NEISTA JAVNA DOBRA ( obrazovanje, zdravstvena zattita, putevi)

INSTITUCIJE JAVNIH FINANSIJA(NASTAVAK)3.BUDET 4.FINANSIJSKO IZRAVNJAVANJE IZMEU RAZLIITIH NIVOA DRAVNE VLASTI (centralni i lokalni organi ili federacija , lanice federacije optine)

FINANSIJSKO PRAVONACIONALNO FINANSIJSKO PRAVO (Finansijsko pravo Crne Gore, Finansijsko pravo Francuske i sl.)MEUNARODNO FINANSIJSKO PRAVODEZINTEGRACIJA FINANSIJSKOG PRAVA NA DVIJE NAUNE DISCIPLINE I SAMOSTALNE GRANE PRAVA (dio javnog prava)PORESKO PRAVOBUDETSKO PRAVO

ODNOS NAUKE O FINANSIJAMA I FINANSIJSKOG PRAVA SA DRUGIM NAUNIM DISCIPLINAMA POLITIKA EKONOMIJA (ekonomske kategorije, novac i finasije, istorija ekonomskih doktrina)EKONOMSKA POLITIKA (poreska i budetska politika)BANKARSKO PRAVOMONETARNO PRAVO (novac i novani tokovi)SOCIOLOGIJA I PSIHOLOGIJA (uticaj poreza na ponaanje poreskih obveznika)MATEMATIKI I STATISTIKI METODI

ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA SA DRUGIM GRANAMA PRAVAODNOS FINANSIJSKOG PRAVA I USTAVNOG PRAVA (subjektivno poresko i subjektivno budetsko pravo skuptine zatieno ustavom)ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA I UPRAVNOG PRAVA (poreski upravni organi -utvrivanje, naplata i kontrola naplate poreza) budetska inicijativa, izrada i izvr enje budeta od upravnih organa)

ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA SA DRUGIM GRANAMA PRAVAODNOS FINANSIJSKOG PRAVA I MEUNARODNOG JAVNOG PRAVA- bilateralne i multilateralne konvencije,- Nadnacionalno poresko i budetsko pravo Evropske Unije,-uredbe i direktive -Harmonizacija nacionalnih poreskih propisa ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA I KRIVINOG PRAVA (krivina djela npr. poreska utaja, krijumarenje i dr.)

FINANSIJSKE TEORIJEMERKANTILNA FINANSIJSKA TEORIJA ( XVI-XVII VIJEK) Promet, razmjena , trgovina novac tj. plemeniti metali ( zlato i srebro) visoke uvozne carine- zabrana uvoza 2. FIZIOKRATSKA FINANSIJSKA TEORIJA (XVIII VIJEK) -Viak vrijednosti u zeljoradnji -neposredni porezi ( porez na zemljoradnju) -posredni porezi (ostali porezi)

FINANSIJSKE TEORIJE(nastavak)3. FINANSIJSKA TEORIJA U GRAANSKOJ KLASINOJ TEORIJI (A. SMIT, D. RIKARDO)EKONOMSKE SLOBODE, LINA INICIJATIVA, PRIVATNO PREDUZETNITTVO, NEMJEAANJE DRAVE U PRIVREDU Poreski principi (optosti, odredjenosti, ugodnosti, ekonominosti)4. SAVREMENA GRAANSKA FINANSIJSKA TEORIJA - KEJNS (DRAVNI INTERVENCIONIZAM)

FINANSIJSKI ODNOSI U SLOENIM DRAVAMA FISKALNI ODNOS ( DRAVA PORESKI OBVEZNICI)FINANSIJSKI ODNOS (RAZLIITI NIVOI DRAVNE VLASTI)

FINANSIJSKI ODNOSI U SLOENIM DRAVAMAOVLAENJE ZA USTANOVLJAVANJE JAVNIH PRIHODAOVLAENJE ZA UVOENJE JAVNIH PRIHODAOVLAENJE ZA UTVRIVANJE VISINE JAVNIH PRIHODA

FINANSIJSKI ODNOSI U SLOENIM DRAVAMASISTEM ODVOJENIH PRIHODA slobodni sistem odvojenih prihoda (ovlaenje na ustanovljavanje izvora , vrste i oblika prihoda, uvoenje i utvrivanje visine) vezani sistem odvojenih prihoda ( samo pravo na utvrivanje visine prihoda)SISTEM ZAJEDNIKIH PRIHODA doznake (na pr. od federacije prema lanicama) doprinosi (na pr.lanice daju sredstva federaciji )MJEOVITI SISTEM PRIHODA

FINANSIJSKI ODNOSI U SLOENIM DRAVAMA -nastavakFISKALNI SUVERENITET potpuni suverenitat ogranieni suverenitet originaran suverenitet izvedeni suverenitet FINANSIJSKI SUVERENITET

JAVNI PRIHODI IZVORI JAVNIH PRIHODA 1. DOMENSKI PRIHODI 2. OBAVEZNA DAVANJA (POREZI I DRUGE DABINE) 3. DOBROVOLJNA DAVANJA (JAVNI ZAJAM I POKLONI)

ISTORIJSKI RAZVOJ DABINA ROBOVLASNIKE DRAVE (GRKA, RIM): 1.TRIBUTI ( Na linost i imovinu- institut ratne odtete 2.TAKSE (sudske i pristanine) 3.CARINE ( na uvoz, izvoz i tranzit robe, promet robe izmeu provincija u Rimu tzv. unutranje carine 4.LITURGIJE I TRIJERARHIJE

ISTORIJSKI RAZVOJ DABINA FEUDALNE DRAVE: 1. REGALI (lov , ribolov, rudnici, kamenolomi, mlinovi, ciglane i dr.) 2. TAKSE ( putevi, mostovi, pristani ta , pijace i dr.) 3.TRIBUTI

ISTORIJSKI RAZVOJ DABINA 4. POREZI -POREZI ZA USTUPLJENO ZEMLJITE cijena zakupa tj.zakupnina, -LINI POREZ ZA STRANCE I POLUSLOBODNO STANOVNITVO - POREZI NA IMOVINU (neposredni porezi uz odobrenje Staleke skuptine)

ISTORIJSKI RAZVOJ DABINA 5. AKCIZE I CARINE (posredni porezi koje je uvodio vladar bez ugovora sa Stalekom skuptinom 6.JAVNI ZAJAM -privatno-pravni karakter zajma kratki rokovi i visoka kamata Lino obezbjeenje i garancija za vraanje zajma (zalaganje dragocijenosti, ili pravo ubiranja carina i dr.)

ISTORIJSKI RAZVOJ DABINA STALEKA SKUPTINA Poreske privilegije za plemstvo i svetenstvoPoreska obaveza za trei graanski stale

ISTORIJSKI RAZVOJ DABINA SAVREMENE DRAVE: -POREZ KAO REDOVAN I IZDAAN JAVNI PRIHOD -POREZ OPTA OBAVEZA (Zakonom utvrene poreska oslobaanja i olakice)

KARAKTERISTIKE SREDNJOVJEKOVNIH DABINASve dabine su fiskalnog karakteraNijesu imali obiljeje opte obavezeNijesu predstavljali glavni prihod drave ve samo dopunski izvor finansiranja Obaveza plaanja u naturi a tek kasnije u novcu

PODJELA JAVNIH PRIHODAORIGINERNI I DERIVATIVNI JAVNI PRIHODIJAVNOPRAVNI I PRIVATNOPRAVNI JAVNI PRIHODI

PODJELA JAVNIH PRIHODA 3. REDOVNI I VANREDNI PRIHODIPRIHODI OD STANOVNITVA I PRIHODI OD PRAVNIH LICA ( obavezna davanja porezi dobrovoljna davanja- javni zajam, pokloni

PODJELA JAVNIH PRIHODA

5. POVRATNI I NEPOVRATNI PRIHODI

6. PRIHODI U NOVCU I U NATURI

PODJELA JAVNIH PRIHODANAMJENSKI I NENAMJENSKI PRIHODI (DESTINIRANI I NEDESTINIRANI)PRIHODI RAZLIITIH NIVOA DRAVNE VLASTI- PRIHODI CENTRALNIH ORGANA -PRIHODI OPTINA

POJAM POREZA 1.DERIVATIVNOST POREZA 2.PRISILNOST (PRINUDNOST) POREZA ( prisilnost kod neplaanja poreza prinudna naplata)

POJAM POREZA 3.FINANSIRANJE JAVNIH RASHODA

4. ODSUSTVO NEPOSREDNE PROTIVNAKNADE neposredna veza izmeu plaanja poreza i koristi od upotrebe javnog dobra ne postoji

POJAM POREZA 5. POREZ JE NOVANO DAVANJE mjesni samodoprinos kao namjenski lokalni porez moe se izvriti i u naturi

6. POREZI SU NEDESTINIRANI PRIHODI princip budetske neefektacije

TEORIJE OPRAVDANJA POREZA1. TEORIJA SILE2. TEORIJA CIJENE (EKVIVALENCIJE) -TEORIJA OSIGURANJA - TEORIJA UIVANJA

TEORIJE OPRAVDANJA POREZA3. TEORIJA RTVE - APSOLUTNO JEDNAKA RTVA (Glavarina) - PROPORCIONALNO JEDNAKA RTVA Proporcionalne poreske stope - MINIMALNA RTVA Progresivne poreske stope

TEORIJA OPRAVDANJA POREZA 4. ORGANSKA TEORIJA Organska povezanost drave i graana Porez dunost i interes graana 5. SOCIJALISTIKA TEORIJA Porez kao graanska dunost u cilju podmirivanja tzv.optedrutvenih i zajednikih potreba

TEORIJE OPRAVDANJA POREZA6. TEORIJA SUVERENITETA (Vladajua teorija opravdanja poreza) Poreska sposobnost

CILJEVI OPOREZIVANJA FISKALNI CILJ EKSTRAFISKALNI CILJEVI 1. EKONOMSKI CILJEVI 2. SOCIJALNI CILJEVI 3. POLITIKI CILJEVI 4. OSTALI CILJEVI

EKONOMSKI CILJEVI

MIKROEKONOMSKE PRIRODE MAKROEKONOMSKE PRIRODE 1) STABILNOST CIJENA 2) PUNA ZAPOSLENOST 3 URAVNOTEENI PLATNI BILANS EKSPANZIVNA PORESKA POLITIKA RESTRIKTIVNA PORESKA POLITIKA

CILJEVI OPOREZIVANJA 2. SOCIJALNI CILJEVI

3. POLITIKI CILJEVI

OSTALI CILJEVI (ZDRAVSTVENI, KULTURNI, DEMOGRAFSKI I DR.) EKSTRAFISKALNI CILJEVI POREZA ILI BUDETSKE SUBVENCIJE

KLASIFIKACIJA POREZA 1. NEPOSREDNI I POSREDNI POREZI- Fiziokratska teorija( Porezi na zemljoradnju kao neposredni porezi ) - J.S. Mil, A. Vagner, B. Moll (Prevaljivanje) - efle ( Manifestacija poreske snage) - F.Flora, B.Griziotti, E. Morselli ( Prije troenja dohotka tj. na izvoru i pri troenju dohotka)

KLASIFIKACIJA POREZA POSREDNI POREZI Izdanost i elastinost Anonimni porezi Laka naplata Optost Nedostatak : nepravini, nesocijalni (regresivni efekat)

KLASIFIKACIJA POREZA NEPOSREDNI POREZI Relativno stabilni prihodiPravinost Nedostaci: Nijesu elastini Nijesu opti Psiholoki nepovoljni

KLASIFIKACIJA POREZA 2.SUBJEKTNI I OBJEKTNI POREZI 3.SINTETIKI I ANALITIKI POREZI 4.FUNDIRANI I NEFUNDIRANI POREZI ( 1864. god Italija )

KLASIFIKACIJA POREZA 5. REDOVNI I VANREDNI POREZI ( Porez na dohodak i Porez na promet ) 6. REPARTICIONI I KVOTNI 7.CENTRALNI I LOKALNI POREZI

KLASIFIKACIJA POREZA8.OSNOVNI I DOPUNSKI POREZI

9.OPTI I NAMJENSKI POREZI

KLASIFIKACIJA POREZA-OECD-ORGANIZACIJA ZA EKONOMSKU SARADNJU I RAZVOJ-KOMITET ZA FISKALNE POSLOVE1000 POREZI NA DOHODAK2000 DOPRINOSI ZA SOCIJALNO OSIGURANJE3000 POREZI NA PLATNI SPISAK I RADNU SNAGU4000 POREZI NA IMOVINU5000 POREZI NA DOBRA I USLUGE6000 OSTALI POREZI

ELEMENTI OPOREZIVANJA LINI ELEMENTI OPOREZIVANJA:PORESKI SUBJEKT - AKTIVNI PORESKI SUBJEKT (DRAVA) - PASIVNI PORESKI SUBJEKT (PORESKI OBVEZNIK)

LINI ELEMENTI OPOREZIVANJA

- PORESKI DESTINATOR -PORESKI PLATAC -PORESKI JEMAC

MATERIJALNI ELEMENTI OPOREZIVANJA 1.PORESKI IZVOR a)PRIHOD b) IMOVINA BRUTO I NETO PRIHOD DOHODAK KAO ZBIR NETO (ISTIH PRIHODA) U GODINI DANA

MATERIJALNI ELEMENTI OPOREZIVANJA 2. PORESKI OBJEKT (STVARI, USLUGE ILI PRAVA) - PORESKI OBJEKT IMOVINA, PORESKI IZVOR PRIHOD OD IMOVINE 3.PORESKA SPOSOBNOST

MATERIJALNI ELEMENTI

4.PORESKA OSNOVICA

5.PORESKA JEDINICA

MATERIJALNI ELEMENTI OPOREZIVANJA6.PORESKA STOPA - PROPORCIONALNA PORESKA STOPA - PROGRESIVNA PORESKA STOPA - DEGRESIVNA PORESKA STOPA

PROPORCIONALNE PORESKE STOPEPORESKI OBVEZNIK A-100 NOVANIH JEDINICAPORESKI OBVEZNIK B- 200 NOVANIH JEDINICAPORESKI OBVEZNIK C-300 NOVANIH JEDINICASVI PLAAJU POREZ PO STOPI OD 10%

PROGRESIVNE PORESKE STOPEPORESKI OBVEZNIK A- 100 NOV. JEDINICA PLAA POREZ PO STOPI 10%PORESKI OBVEZNIK B-200 NOV. JEDINICA PLAA POREZ PO STOPI 15%PORESKI OBVEZNIK C-300 NOV. JEDINICA PLAA POREZ PO STOPI 20%

DEGRESIVNE PORESKE STOPEPORESKI OBVEZNIK A- 100 NOV. JEDINICA PLAA POREZ PO STOPI 10%PORESKI OBVEZNIK B- 200 NOV. JEDINICA PLAA POREZ PO STOPI 8 %PORESKI OBVEZNIK C-300 NOV. JEDINICA PLAA POREZ PO STOPI 6%

MATERIJALNI ELEMENTI OPOREZIVANJA 7. PORESKI KATASTAR Neposredni porezi

8.PORESKA TARIFA(carinska tarifa) Poreske objekti , poreske jedinice i poreske stope

9.PORESKA LISTA Imena poreskih obveznika i i visina poreskog duga

MATERIJALNI ELEMENTI OPOREZIVANJA10. RAZREZ POREZA

11. PORESKA OPOMENA

MATERIJALNI ELEMENTI OPOREZIVANJA 12. OTPIS POREZA 13. POEK POREZA 14. ZASTARELOST POREZAApsolutni (10 godina ) i relativni rok zastarelosti (5 godina)

MATERIJALNI ELEMENTI OPOREZIVANJA 15.PORESKA OSLOBAANJA Izuzimanje od oporezivanja TRAJNA I PRIVREMENA 16. PORESKE OLAKICE ILI SMANJENJE POREZA Umanjenje poreske osnovice ili umanjenje razrezanog poreza

EFEKTI OPOREZIVANJA FINANSIJSKI EFEKAT SOCIJALNO -POLITIKI EFEKAT EKONOMSKI EFEKAT 1.MIKROEKONOMSKI EFEKAT 2.MAKROEKONOMSKI EFEKAT ( EFEKTI TRANJE)

EFEKTI OPOREZIVANJA 1. EFEKAT SUPSTITUCIJE (SIGNALNA DEJSTVA OPOREZIVANJA) OPREDELJIVANJE ZA SUPSTITUT KOJI SE BLAE OPOREZUJE ILI JE NEOPOREZOVAN

EFEKAT SUPSTITUCIJE ZAKONITA EVAZIJA POREZA Korienje pravnih praznina Promjena dijelatnosti Promjena mjesta prebivalita Smanjenje ili odustanak od potronje oporezovanih proizvoda

CJENOVNI EFEKAT 1. PERKUSIJA PORESKI OBVEZNIK I PORESKA OBAVEZA (ZAKONOM ILI RIJEENJEM PORESKOG ORGANA)

CJENOVNI EFEKAT 2.REPERKUSIJA UNAPRIJED, UNAZAD I BONO PREVALJIVANJE NAMJERAVANO I NENAMJERAVANO PREVALJIVANJE 3. INCIDENCA

EFEKTI POSLE INCIDENCE DIFUZIJA POREZA EFEKTI DOHOTKA EFEKTI STIMULACIJE EFEKTI NA RADNI NAPOR EFEKTI NA TEDNJU EFEKTI NA POTRONJU

IZBJEGAVANJE PLAANJA POREZA (EVAZIJA POREZA) OTPOR PLAANJU POREZA 1.VISINA PORESKOG OPTEREENJA (Zakon opadajueg prinosa) 2. NAMJENA TROENJA PORESKIH SREDSTAVA (NEDESTINIRANI POREZI)

IZBJEGAVANJE PLAANJA POREZA (EVAZIJA POREZA) 3. PORESKI OBLIK (Neposredni porezi) 4. PERCEPCIJA JAVNOSTI O PRAVINOSTI PORESKOG SISTEMA

VRSTE PORESKE EVAZIJE 1.ZAKONITA PORESKA EVAZIJA 2. NEZAKONITA PORESKA EVAZIJA

VRSTE PORESKE EVAZIJE ZAKONITA (DOPUTENA) PORESKA EVAZIJA 1.LEGITIMNO IZBJEGAVANJE (MINIMIZOVANJE ) PORESKE OBAVEZE 2.NEPRIHVATLJIVA ZAKONITA PORESKA EVAZIJA (NEPRIHVATLJIVO MINIMIZOVANJE PORESKE OBAVEZE) tzv.ZLOUPOTREBA PRAVA

NEPRIHVATLJIVA ZAKONITA PORESKA EVAZIJA MJERE PROTIV NEPRIHVATLJIVE EVAZIJETEST NAMJERE (SAVJESNI PORESKI OBVEZNIK)TEST POSTOJANJA ELEMENATA VJETAKOG

NEPRIHVATLJIVA ZAKONITA PORESKA EVAZIJATEST PORESKE UTEDE (neplaanje poreza)TEST POSTOJANJA RIJEENJA NADLENOG PORESKOG ORGANA Zabrana transakcija i izjednaavanje sa nezakonitom evazijom Neisplativost

VRSTE NEZAKONITE PORESKE EVAZIJE

1. POTPUNA EVAZIJA

2. DJELIMINA EVAZIJA

VRSTE NEZAKONITE PORESKE EVAZIJEDEFRAUDACIJA ( PORESKA UTAJA) - POREZI NA IMOVINU, POREZI NA DOHODAK, DOPRINOSI ZA SOC.OSIGURANJEKONTRABANDA (KRIJUMARENJE) - CARINE, POREZI NA PROMET, AKCIZE

NEZAKONITA PORESKA EVAZIJA PORESKI MORAL AKTIVNO IZBJEGAVANJE PLAANJA POREZA PASIVNO IZBJEGAVANJE POREZA

MJERE PROTIV NEZAKONITE PORESKE EVAZIJE PREVENTIVNE MJERE

MJERE PROTIV NEZAKONITE PORESKE EVAZIJE1. PREKRAJNE SANKCIJE - NOVANE KAZNE - ZATITNE MJERE2. KRIVINE SANKCIJE - NOVANA KAZNA - KAZNA ZATVORA

PRINCIPI OPOREZIVANJA A.SMIT ( 1776 god.) etiru kanona oporezivanjaPorez da se plaa srazmjerno dohotkuPorez treba da je odreen a ne proizvoljanUgodnost plaanja porezaTrokovi ubiranja poreza treba da budu to manji

PRINCIPI OPOREZIVANJAA. Vagner (XIX vijek)Finansijsko -politika naela oporezivanjaEkonomsko- politika naela oporezivanjaSocijalnopolitika naela oporezivanja Poresko-tehnika naela oporezivanja

FINANSIJSKI PORESKI PRINCIPI 1. PRINCIP IZDANOSTI(dovoljnosti)

2. PRINCIP ELASTINOSTI( porez na dohodak fizikih lica

EKONOMSKI PORESKI PRINCIPI 1. PRINCIP IZBORA PORESKOG IZVORA(dohodak i imovina)

2. PRINCIP IZBORA VRSTE POREZA (svrha oporezivanja)

SOCIJALNO-POLITIKI PRINCIPI OPOREZIVANJA PRAVEDNOST OPOREZIVANJA 1.PRINCIP OPTOSTI PORESKE OBAVEZE 2.PRINCIP RAVNOMJERNOSTI OPOREZIVANJA

PORESKO-TEHNIKI PRINCIPI OPOREZIVANJA 1.PRINCIP ODREENOSTI POREZA Zakonom utvrena poreska obaveza,rok plaanja, nain plaanja i iznos poreskog duga, (gdje , kada, kako i koliko treba da se plati na ime poreza)

PORESKO-TEHNIKI PRINCIPI OPOREZIVANJA 2.PRINCIP UGODNOSTI PLAANJA POREZA

3.PRINCIP EKONOMINOSTI

PORESKOPRAVNI ODNOSSUBJEKTIVNO PORESKO PRAVO DRAVE - PORESKI ZAHTJEV U IREM SMISLU- PORESKI ZAHTJEV U UEM SMISLUPORESKA DUNOST (MATERIJALNA I FORMALNA STRANA)ZAKONSKI OPIS PORESKOG INJENINOG STANJA

ZAKONSKI OPIS PORESKOG INJENINOG STANJAPORESKI POVJERILACPORESKI OBVEZNIKPORESKI OBJEKATVEZA IZMEU PORESKOG OBVEZNIKA I PORESKOG OBJEKTAPORESKA OSNOVICAPORESKA JEDINICAPORESKA STOPAPORESKA OLAKICA

PORESKOPRAVNI ODNOSPORESKI IMOVINSKI ODNOSPORESKI UPRAVNI ODNOS -STRANKE U PORESKOPRAVNOM ODNOSU-PORESKI POVJERIOCI KAO AKTIVNI PORESKI SUBJEKTI: 1. DRAVA, 2. AUTONOMNE (PARASTATALNE) INSTITUCIE -SAMOSTALNOST -OBAVLJANJE JAVNE DJELATNOSTI U INTERESU ZAJEDNICE LICA -OBAVLJANJE FUNKCIJE NA OSNOVU ZAKONA

PORESKI DUNICIKAO PASIVNI PORESKI SUBJEKTFIZIKA LICAPORESKO PRAVNA SPOSOBNOST KAO POSEBNA PRAVNA SPOSOBNOSTSTIE SE RODJENJEM- PRESTAJE SMRUPRAVNO LICE( UPIS U SUDSKI REGISTAR)

DVOSTRUKO OPOREZIVANJEINDENTINOST PORESKOG OBVEZNIKAINDENTINOST PORESKOG OBJEKTAINDENTINOST POREZAINDENTINOST PERIODAVIE PORESKIH VLASTI ISTOG RANGA

FENOMENI SLINI DVOSTRUKOM OPOREZIVANJUNADOPOREZIVANJEPORESKI POVJERIOCI RAZLIITOG RANGAKUMULIRANJE POREZAVIE RAZLIITIH POREZA IZ ISTOG PORESKOG IZVORA

Vrste dvostrukog oporezivanja 1. MEUNARODNO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE kao sukob poreskih zakona izmeu: - dvije suverene drave - jedna meunarodna organizacija i jedna drava 2.INTERNO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE dvije federalne jedinice ili dvije optine

VRSTE DVOSTRUKOG OPOREZIVANJANAMJERNO I NENAMJERNO DVOSTRUKO OPOREZIVANJEOBINO I MULTIPLIKOVANO DVOSTRUKO OPOREZIVANJESTVARNO I POTENCIJALNO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE REALNO , LINO I MJEOVITO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE

ODLUUJUE INJENICE SUKOBA PORESKIH ZAKONADRAVLJANSTVO (SAD I FILIPINI)REZIDENSTVO KAO STALNO ILI PRIVREMENO FIZIKO PRISUSTVO LICA NA ODREENOJ TERITORIJI. (veina savremenih drava i sve zemlje lanice OECD kombinuju rezidenstvo i izvor).IZVOR (ZEMLJE LATINSKE AMERIKE VENECUELA,PANAMA, KOSTARIKA,BOLIVIJA)

METODI ZA SPRIJEAVANJE DVOSTRUKOG OPOREZIVANJAMETOD IZUZIMANJAMETOD KREDITABILATERALNE I MULTILATERALNE KONVENCIJE O IZBJEGAVANJU DVOSTRUKOG OPOREZIVANJA Prvi opti ugovor o izbjegavanju dvostukog oporezivanja dohotka izmedju Pruske i Austrougarske potpisan je 1899.godine.

JAVNI ZAJAMZAJMODAVCI - FIZIKA I PRAVNA LICAZAJMOPRIMAC - DRAVAUZROCI :Vanredni rashodiVremensko i materijalno nepoklapanje javnih prihoda i javnih rashoda i Intervencija drave u privredi

JAVNI ZAJAMUSLOVI ZA USPJEH JAVNOG ZAJMA:

OBILJE KAPITALA NA TRITUNEPOLJULJANI RENOME I UGLED DRAVE KAO ZAJMOPRIMCA

OSNOVNE KARAKTERISTIKE JAVNOG ZAJMAPOSTOJANJE ELEMENTA PRIHODA I RASHODAPOVRATNOSTKAMATADOBROVOLJNOSTVRAA SE IZ BUDETSKIH (DABINSKIH I DOMENSKIH) JAVNIH PRIHODA

VRSTE JAVNIH ZAJMOVAUNUTRANJI I INOSTRANI JAVNI ZAJAMDOBROVOLJNI, PRINUDNI I PATRIOTSKI ZAJMOVI

PRIVATNI I JAVNI ZAJAM (RAZLIKE) 1.JAVNI ZAJAM JE PERSONALAN 2.NEMOGUNOST NAPLATE DUGA PRINUDNIM PUTEM 3.MOE SE ZAKLJUITI NA NEODREENO VRIJEME I MOGU SE JEDNOSTRANO MJENJATI USLOVE UGOVORA

PRIVATNI I JAVNI ZAJAM (RAZLIKE) 4.VEZANI ZA DUGORONU EGZISTENCIJU DRAVE 5. ZAJMODAVCI ( STANOVNITVO, BANKE, MEUNARODNE FINANSIJSKE INSTITUCIJE I DRAVE)

VRSTE JAVNIH ZAJMOVA 3.KRATKORONI, SREDNJORONI I DUGORONI ZAJMOVI KRATKORONI ZAJAM- ROK VRAANJA DO 3 GODINE SREDNJORONI ZAJAM- ROK VRAANJA DO 10 GODINA DUGORONI ZAJAM- ROK VRAANJA PREKO10 GODINA

VRSTE JAVNIH ZAJMOVA4. LETEI I KONSOLIDOVANI JAVNI ZAJAMKONSOLIDOVANI ZAJAMZAJAM SA ROKOM (OTPLATNI ZAJAM) RENTNI ZAJAM (VJEITA RENTA)

VRSTE JAVNIH ZAMOVA

5.ZAJMOVI IRIH I UIH POLITIKO-TERITORIJALNIH JEDINICA6. NOVANI I ROBNI ZAJMOVI

VRSTE JAVNIH ZAJMOVA7. ZAJMOVI GDJE SE KAO POVJERIOCI JAVLJAJU BANKE, STANOVNITVO, MEUNARODNE FINANSIJSKE INSTITUCIJE, DRAVE8. PRODUKTIVNI I NEPRODUKTIVNI ZAJMOVI

TEHNIKA JAVNOG ZAJMAEMISIJA JAVNOG ZAJMAOTPLATA JAVNOG ZAJMAKONVERZIJA I KONSOLIDACIJA JAVNOG ZAJMA

EMISIJA JAVNOG ZAJMAEMISIJA JAVNOG ZAJMA S JAVNIM UPISOMEMISIJA JAVNOG ZAJMA POSREDOVANJEM BANAKAPRODAJA OBVEZNICA NA BERZI

OTPLATA JAVNOG ZAJMAOTPLATA JAVNOG ZAJMA U JEDNAKIM ANUITETIMA (DIO GLAVNICE I I KAMATE)OTPLATA JAVNOG ZAJMA U JEDNAKIM GODINJIM IZNOSIMA (SMANJENJEM GLAVNICE SMANJUJE SE I IZNOS KAMATE)OTPLATA JAVNOG ZAJMA U CIJELINI

KONVERZIJA I KONSOLIDACIJA KONSOLIDACIJA JAVNOG ZAJMA (LETEI ZAJAM U ZAJAM SA ROKOM I SL.) KONVERZIJA JAVNOG ZAJMA (SMANJENJE KAMATE) DOBROVOLJNA I PRINUDNA KONVERZIJA

JAVNI ZAJAM UGOVOR U MAASTRICHTU 1992. godine BUDETSKA DISCIPLINA USLOV ZA ULAZAK U EVROSKU UNIJU; DA GODINJI BUDETSKI DEFICIT NE IZNOSI VIE OD 3% BDP LANICE EU; DA UKUPNO ZADUENJE LANICE EU NE IZNOSI VIE OD 60% NJENOG BDP;

JAVNI RASHODIIZDACI DRAVE

U CILJU ZADOVOLJENJE JAVNIH POTREBA

VRE SE U NOVCU

NAELA JAVNIH RASHODA 1. NAELO OPTEG INTERESA

2.NAELO UMJERENOSTI 3. NAELO TEDNJE Naelo vremenskog rasporeivanja javnih rashoda Naelo podmirenja po prioritetu

UZROCI PORASTA JAVNIH RASHODAWagner Zakon porasta javnih rashoda Gaston ezPRIVIDNI UZROCI JAVNIH RASHODA 1. SMANJENJE KUPOVNE SNAGE NOVCA 2. PROMJENE U TEHNICI SASTAVLJANJA BUDETA 3.PROMJENA U VELIINI DRAVNE TERITORIJE I BROJA STANOVNIKA

UZROCI PORASTA JAVNIH RASHODA STVARNI UZROCI PORASTA JAVNIH RASHODA 1. POLITIKI UZROCI ( RASHODI ZA VOJSKU) 2. EKONOMSKI UZROCI (INTERVENCIJA DRAVE) 3. FINANSIJSKI UZROCI ( OTPLATA ZAJMA)

PODJELA JAVNIH RASHODA1.REDOVNI I VANREDNI JAVNI RASHODI2.PRODUKTIVNI I NEPRODUKTIVNI JAVNI RASHODI3.INVESTICIONI I TRANSFERNI JAVNI RASHODI

PODJELA JAVNIH RASHODA 4.LINI I MATERIJALNI JAVNI RASHODI 5.ODGODIVI I NEODGODIVI JAVNI RASHODI 6.RASHODI CENTRALNIH I LOKALNIH ORGANA 7. NOVANI I NATURALNI JAVNI RASHODI

STRUKTURA JAVNIH RASHODAVOJNI RASHODIRASHODI SOCIJALNOG OSIGURANJA ( ZDRAVSTVENA ZATITA, PENZIJE,DJEIJI DODATAK, NAKNADE ZA VRIJEME PRIVREMENE NEZAPOSLENOSTI)RASHODI ZA OBRAZOVANJE

STRUKTURA JAVNIH RASHODA RASHODI DRAVNE UPRAVE I SUDSTVARASHODI NEPOSREDNE I POSEDNE INTERVENCIJE DRAVE U PRIVREDI)RASHODI ZA NAUNIISTRAIVAKI RADRASHODI NAMJENJENI ZATITI IVOTNE SREDINE

STRUKTURA JAVNIH RASHODARASHODI U OBLASTI KULTURERASHODI U OBLASTI SPORTARASHODI ZA OTPLATU JAVNOG ZAJMA RAZNI OBLICI SOCIJALNE POMOI

POKRIE JAVNIH RASHODA * KLASINA TEORIJA REDOVNE RASHODE PODMIRITI REDOVNIM PRIHODIMA PRAVE VANREDNE RASHODE ( KOJI NE DAJU PRIHODE) PODMIRITI DABINAMA

POKRIE JAVNIH RASHODA NEPRAVE VANREDNE RASHODE KOJI DAJU PRIHODE (NA PR. INVESTICIJE) PODMIRITI ZAJMOVIMA * SAVREMENA TEORIJA POKRIA JAVNIH RASHODA

BUDET KAO INSTRUMENT FINANSIRANJA JAVNIH RASHODAPlan javnih prihoda i rashoda.Raunsko-pravni akt za vremenski period od godine dana.Donosi ga javnopravno tijelo (skuptina, parlament).Ustavom i zakonom utvren postupak za donoenje budeta.

POLITIKO OBILJEJE BUDETABudet je politiki dokument Budet je instrument kontrole rada izvrne vlasti ( vlade),Budet je funkcionalna veza izmeu parlamenta i vlade,Budet je zakon sui generis.

BUDETSKO PRAVOBUDETSKO PRAVO KAO SAMOSTALNA NAUNA DISCIPLINA I POSEBNI NASTAVNI PREDMET NA UNIVERZITETIMA U SVIJETUBUDETSKO PRAVO KAO SKUP OVLAENJA SKUPTINE ENGLESKA ( XVII VIJEK )

BUDETSKO PRAVO ENGLESKA 1628. godine PETICIJA O PRAVU (neposredni porezi),1688. godine ZAKON O PRAVIMA (pravo parlamenta da odobrava sve javne dabine)1665. godine, finansiranje rata protiv Holandije, APROPRIJACIJSKE KLAUZULE (pravo odluivanja o javnim rashodima)1689. godine BUDETSKO PRAVO U ENGLESKOJFRANCUSKA , 1789. godine Deklaracija prava (pravo Skuptine da odluuje o uvoenju poreza. Ustav iz 1791. godine, predvia pravo Skuptine da odluuje o svim prihodima i rashodima drave

BUDETSKO PRAVO SKUPTINESUBJEKTIVNO BUDETSKO PRAVO Pravo sastavljanja,donoenja budeta , izvrenja budeta i kontrole troenja budetskih sredstavaAPSOLUTNO I RELATIVNO BUDETSKO PRAVOPOTPUNO I NEPOTPUNO BUDETSKO PRAVOOBJEKTIVNO BUDETSKO PRAVO (propisi kojim se reguliu tehnika pitanja)

BUDETSKI PRINCIPI STATIKI PRINCIPI:PRINCIP POTPUNOSTI (UNIVERZALNOSTI)BRUTO METOD PRIKAZIVANJA JAVNIH PRIHODA I RASHODANETO METOD (PREBIJANJE PRIHODA I RASHODA)

PRINCIP BUDETSKOG JEDINSTVAPreglednost, bolja kontrola, podmirenje po prioritetu DVOJNI BUDETI (DANSKA I VEDSKA)REDOVNI ( TEKUI ) BUDETKAPITALNI (INVESTICIONI) BUDETANEKSNI BUDET (dravni putevi, pota, eljeznica, telegraf, telefon)AUTONOMNI BUDET (ustanove socijalnog osiguranja)

PRINCIP NEEFEKTACIJESVEUKUPNO POKRIESVI PRIHODI SLUE ZA FINANSIRANJE SVIH JAVNIH RASHODANEDESTINIRANOST JAVNIH PRIHODA

PRINCIP JASNOE I BUDETSKE PREGLEDNOSTIJASNOST I PREGLEDNOST JAVNIH PRIHODA I JAVNIH RASHODAPRIHODI PO IZVORIMA, VRSTAMA , OBLICIMA, PODOBLICIMARASHODI PO NOSIOCIMA I NAMJENAMA

DINAMIKI BUDETSKI PRINCIPI PRINCIP REALNOSTI DIREKTNI METOD PLANIRANJA-SLOBODNA PROCJENA-INDIREKTNI METOD PLANIRANJA-PRIHODI OD POREZA I DBP-DEFP, FINANSIJSKI ZAKON, VIEGOINJI BUDET SU FINANSIJSKI DOKUMENTI KOJE DONOSI PARLAMENT ITALIJE

PRINCIP BUDETSKE RAVNOTEE PRIHODI I RASHODI U BUDETU MORAJU BITI URAVNOTEENI-BUDETSKI DEFICIT -BUDETSKI SFICITZLATNO PRAVILO U KLASINIM FINANSIJAMABUDETSKI DEFICIT U FUNKCIJI OIVLJAVANJA PRIVREDE- ekonomska ravnotea

PRINCIP JAVNOSTI BUDET JE JAVNI AKT SASTAVLJANJE, DONOENJE, IZVRENJE I KONTROLU BUDETA PRATI JAVNOST SKUPTINSKA BUDETSKA DEBATA JE JAVNAJAVNO OBJAVLJIVANJE BUDETA I ZAVRNOG RAUNA BUDETA

PRINCIP PREDHODNOG ODOBRENJAODOBRENJE OD STRANE SKUPTINE PREDHODI IZVRENJU BUDETA1. PRIVREMENO FINANSIRANJE BUDETSKE DVANAESTINE SKUPTINA ODOBRAVA VLADI TROENJE NAJVIE 1/12 SREDSTAVA TRI DO ETIRI MJESECA2.AVANSIRANJE U VELIKOJ BRITANIJI

PRINCIP JEDNOGODINJOSTI BUDETSKA GODINA SE POKLAPA SA KALENDARSKOM GODINOM (FRANCUSKA; ITALIJA,NJEMAKA...)1. APRIL VELIKA BRITANIJA1. JUL SAD

POSTUPAK SASTAVLJANJA BUDETA 1.BUDETSKA INICIJATIVA ORGANA UPRAVE 2.MINISTAR FINANSIJA DONOSI OPTA UPUTSTVA ZA IZRADU NACRTA BUDETA3.NACRT BUDETA UTVRUJE MINISTARSTVO FINANSIJA4.PRIJEDLOG BUDETA UTVRUJE VLADA

POSTUPAK DONOENJA BUDETA 5. ODBORI, KOMITETI ILI KOMISIJE SKUPTINE RASPRAVLJAJU O PRIJEDLOGU BUDETA 6. RASPRAVA O BUDETU U PLENUMU SKUPTINE

POSTUPAK DONOENJA BUDETA U SKUPTINI BUDETSKI EKSPOZE MINISTRA FINANSIJA SKUPTINSKA RASPRAVA O BUDETU U NAELU I POJEDINOSTIMA AMANDMANI (IZMJENE I DOPUNE PRIJEDLOGA BUDETA)

IZVRENJE BUDETA PRIKUPLJANJE JAVNIH PRIHODA RASPOREIVANJE JAVNIH PRIHODA NA KORISNIKE I TROENJE ZA UTVRENE NAMJENE 1.NAREDBODAVCI 2.RAUNOPOLAGAI

IZVRENJE BUDETA 1. NAREDBODAVCI-ANGAOVANJE BUDETSKOG KREDITA-KONSTATOVANJE OPRAVDANOSTI ISPLATE-IZDAVANJE NALOGA ZA ISPLATU 2.RAUNOPOLAGAI

BUDETSKA KONTROLA 1. DOKUMENTARNA I TERENSKA KONTROLA 2.KONTROLA NAD NAREDBODAVCIMA I KONTROLA NAD RAUNOPOLAGAIMA

BUDETSKA KONTROLA 3.PREVENTIVNA I NAKNADNA BUDETSKA KONTROLA -GENERALNO RAUNOVOSTVO DRAVE ITALIJE -FINANSIJSKI KONTROLORI U EVROPSKOJ UNIJI

BUDETSKA KONTROLAGENERALNA INSPEKCIJA U FRANCUSKOJ ( NAKNADNA KONTROLA RAUNOPOLAGAA) KONTROLA ANGAOVANIH RASHODA ( PREDHODNA KONTROLA PREKO KONTROLORA U SVIM DRAVNIM ORGANIMA)

BUDETSKA KONTROLA 4.UPRAVNA KONTROLA IZVRENJA BUDETA 5.INSTITUCIONALNA, EKSTERNA, STRUNA, OBJEKTIVNA, NEZAVISNA BUDETSKA KONTROLA 6.SKUPTINSKA (POLITIKA) BUDETSKA KONTROLA

BUDETSKA KONTROLA INSTITUCIONALNA, EKSTERNA, STRUNA, OBJEKTIVNA, NEZAVISNA BUDETSKA KONTROLA GENERALNI REVIZOR JAVNIH RASHODA ILI RAUNOVODSTVENI SUD (ANGLOSAKSONSKO ILI ROMANSKO-GERMANSKO PRAVNO SHVATANJE I PRAKSA