ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

1

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËÛÍ ÒÓÕÀÉ ÕÓÓËÜ ÒÎÃÒÎÎÌÆÈÄ ÎÐÑÎÍ ÍÝÌÝËÒ

ªªÐ×˪ËÒÈÉÍ ÒÓÕÀÉ

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÇÀÑÃÈÉÍ ÃÀÇÐÛÍ ÕÝÐÝÃƯ¯ËÝÃ× ÀÃÅÍÒËÀÃ

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËÛÍ ÅЪÍÕÈÉ ÃÀÇÀÐ

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

2

Íýìýëò, ººð÷ëºëò îðñîí õóóëü:

1. Íèéãìèéí äààòãàëûí òóõàé õóóëüä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé;

2. Íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãààñ îëãîõ òýòãýâýð, òýòãýìæèéí òóõàé õóóëüä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé;

3. Íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãààñ îëãîõ àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæèéí òóõàé õóóëüä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé;

4. Íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãààñ îëãîõ ¿éëäâýðëýëèéí îñîë, ìýðãýæëýýñ øàëòãààëñàí ºâ÷íèé òýòãýâýð, òýòãýìæ, òºëáºðèéí òóõàé õóóëüä íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé;

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

3

ÍÝÃ. “ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËÛÍ ÒÓÕÀÉ ÕÓÓËÜÄ ÍÝÌÝËÒ, ªªÐ×˪ËÒ ÎÐÓÓËÀÕ ÒÓÕÀÉ” ÕÓÓËÈÉÍ ÄÀÃÓÓ ÍÝÌÝËÒ, ªªÐ×˪ËÒ ÎÐÑÎÍ ÇÀÀËÒÛÍ ÕÀÐÜÖÓÓËÀËÒ

¹ÕÓÓËÈÉÍ ÇÀÀËÒ ÕÓÓËÈÉÍ ªªÐ×˪ËÒÈÉÍ ¯Ð įÍ, À×

ÕÎËÁÎÃÄÎËÕóó÷èí Øèíý

1

4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 7 äàõü õýñýã:

Öàà áóãà ìàëëàí òàéãàä àìüäàð÷ áóé öààòàí èðãýíèéã óëñûí òºñ⺺ñ øèìòãýëèéã õàðèóöàæ òýòãýâðèéí áîëîí òýòãýìæèéí íèéãìèéí äààòãàëä õàìðóóëñíààð:

• ºíäºðíàñíûòýòãýâýð,• òàõèðäóòóóãèéíòýòãýâýð,• òýæýýã÷ýýàëäñàíûòýòãýâýð,• õºäºëìºðèéí÷àäâàðààò¿ðàëäñàíû

òýòãýìæ,• æèðýìñíèéáîëîíàìàðæñàíûòýòãýìæ,• îðøóóëãûíòýòãýìæ

àâàõ ýðõ ¿¿ñ÷ íèéãìèéí áàòàëãàà íüõàíãàãäàõ áîëîìæòîé áîëîâ.

ØÈÍÝ ÇÀÀËÒ “7. Öàà áóãà ìàëëàí òàéãàä àìüäàð÷ áàéãàà öààòàí èðãýíèéã ýíý õóóëèéí 3 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñãèéí 1, 2äàõü çààëòàä çààñàí äààòãàëä òºðººñ äààòãóóëíà.”

16 äóãààð ç¿éëèéí 9, 10 äàõü õýñýã:

2

ØÈÍÝ ÇÀÀËÒ “9.Ýíýõóóëèéí4ä¿ãýýðç¿éëèéí7äàõüõýñýãò çààñàí äààòãóóëàã÷èéí òºëáºë çîõèõ íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã ýíý õóóëèéí 15 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõüõýñýãò çààñàí õóâèàð òîîöîí óëñûí òºñ⺺ñ æèë á¿ð íèéãìèéí äààòãàëûíñàíä òºëíº.” “10. Ýíýç¿éëèéí9äýõõýñýãòçààñàííèéãìèéíäààòãàëûí øèìòãýëèéã òîîöîõ îðëîãûí õýìæýý, øèìòãýë òºëºõ æóðìûã Çàñãèéíãàçàð áàòàëíà.”

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

4

3

4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñãèéí 1 äýõ çààëò:

Èðãýíèé õóóëèéí 343, 359 ä¿ãýýð ç¿éëäçààñíààð àæèë îëãîã÷ íü èðãýíòýé áàéãóóëñàí ãýðýýãýýð òîõèðñîí öàëèí õºëñ, îðëîãîä íèéãìèéã äààòãàëûíøèìòãýëíîãäóóëæ,àëáàíæóðìûíäààòãàëäõàìðóóëàõ àñóóäëûã íýã ìºð îéëãîí õýðýãæ¿¿ëñíýýð äààòãóóëàã÷èéí íèéãìèéíáàòàëãààãõàíãàõáîëîìæá¿ðäñýí.

“1.ªì÷èéí á¿õ õýâøëèéí àæ àõóéíýãæ, áàéãóóëëàãà, òºðèéí áóñ,øàøíû áîëîí áóñàä áàéãóóëëàãà,èðãýíòýé õºäºëìºðèéí ãýðýýãýýð,ýñõ¿ë Èðãýíèé õóóëèéí 343, 359ä¿ãýýð ç¿éëä çààñíààð èðãýíòýéáàéãóóëñàí ãýðýýíèé äàãóó àæèëëàæ áàéãàà Ìîíãîë óëñûí èðãýí,ãàäààäûíèðãýí,õàðüÿàëàëã¿éõ¿í;”

“1. ªì÷èéí á¿õ õýâøëèéí àæ àõóé íýãæ,áàéãóóëëàãà, òºðèéí áóñ, øàøíû áîëîíáóñàäáàéãóóëëàãà,èðãýíòýéõºäºëìºðèéíãýðýý áîëîí Èðãýíèé õóóëèéí 343, 359ä¿ãýýð ç¿éëä çààñàí ãýðýýíèé äàãóóàæèëëàæ áàéãàà Ìîíãîë óëñûí èðãýí,ãàäààäûíèðãýí,õàðüÿàëàëã¿éõ¿í;”

4

4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 6 äàõü õýñýã: Òýòãýâýð àâàã÷ íü Àæèë îëãîã÷, èðãýíòýéõºäºëìºðèéí ãýðýý áîëîí Èðãýíèé õóóëèéí 343, 359 ä¿ãýýð ç¿éëä çààñàí ãýðýýíèéäàãóó àæèëëàæ áàéãàà áîë òýòãýâýð,òýòãýìæ, ¯ÎÌت-íèé äààòãàëä õàìðàãäàõáîëîìæòîé áîëîâ.

1-ýýñ äýýø àæèë ýðõýëæ áóé äààòãóóëàã÷íü 10 õóâèàð øèìòãýë òºëæ áàéñíûã àæèëã¿éäëèéíäààòãàëààñáóñàä4òºðëèéíäààòãàëä õàìðàãäàæ, äààòãóóëàã÷ 9.8õóâèàð, ÀÎ íü 10.8-12.8 õóâèàð øèìòãýëòºëºõ ººð÷ëºëò îðëîî.

“6.Àæèë îëãîã÷, èðãýíòýéõºäºëìºðèéí ãýðýý áîëîí Èðãýíèé õóóëèéí 343, 359 ä¿ãýýð ç¿éëäçààñàí ãýðýýíèé äàãóó àæèëëàæ áàéãàà òýòãýâýð àâàã÷ ýíý õóóëèéí 3 äóãààðç¿éëèéí2äàõüõýñãèéí3,5-äçààñíààñ áóñàä òºðëèéí äààòãàëä àëáàí æóðìààð äààòãóóëíà.

“6. Àæèë îëãîã÷, èðãýíòýé áàéãóóëñàíõºäºëìºðèéí ãýðýý áîëîí Èðãýíèé õóóëèéí 343, 359 ä¿ãýýð ç¿éëä çààñàíãýðýýíèé äàãóó àæèëëàæ áàéãàà òýòãýâýð àâàã÷ ýíý õóóëèéí 3 äóãààð ç¿éëèéí 2äàõüõýñãèéí3,5äàõüçààëòàäçààñíààñáóñàä òºðëèéí äààòãàëä àëáàí æóðìààð äààòãóóëíà. ¯íäñýí àæëààñ ãàäóóðáàéãóóëñàí õºäºëìºðèéí ãýðýý áîëîí Èðãýíèé õóóëèéí 343, 359 ä¿ãýýð ç¿éëäçààñàí ãýðýýíèé äàãóó äàâõàð àæèë ýðõýëæ áàéãàà Ìîíãîë Óëñûí èðãýí,ãàäààäûí èðãýí, õàðüÿàëàëã¿é õ¿í ýíýõóóëèéí3äóãààðç¿éëèéí2äàõüõýñãèéí5 äàõü çààëòàä çààñíààñ áóñàä òºðëèéí äààòãàëä àëáàí æóðìààð äààòãóóëíà.”

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

5

5

12 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýã:

2.ÍįÇíüíèéãìèéíäààòãàëûíñàíãèéíòºñâèéí òºñëèéã Òºñâèéí áàéãóóëëàããûí óäèðäëàãà, ñàíõ¿¿æèëòèéí òóõàéáîëîí Ìîíãîë óëñûí íýãäñýí òºñâèéí òóõàé õóóëüä íèéö¿¿ëýí áîëîâñðóóëæíèéãìèéí äààòãàëûí àñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéí çàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãàä õ¿ðã¿¿ëíý. Íèéãìèéí äààòãàëûíàñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéí çàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãà íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí òºñâèéí òºñëèéã æèë á¿ðèéí8 äóãààð ñàðûí 15-íû äîòîð òºñâèéíàñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéí çàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãàä õ¿ðã¿¿ëíý.Ñàíõ¿¿ãèéí àñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéíçàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãà íü íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí òºñâèéí òºñëèéã òóõàéí æèëèéí óëñûí òºñâèéí òºñëèéíõàìòÇàñãèéíãàçàðòìýä¿¿ëíý.Çà íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí òºñâèéí òºñëèéã óëñûí òºñâèéí òºñëèéí õàìò ÓÈÕ-ä 10 äóãààð ñàðûí1-íèéºäðèéíäîòîðºðãºíìýä¿¿ëíý.

“2. Íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéíòºñâèéã Òºñâèéí òóõàé õóóëèéí 8.4-ò çààñàí öàãëàáàðûí äàãóóáîëîâñðóóëæ, áàòàëíà. Íèéãìèéí äààòãàëûí òºâ áàéãóóëëàãà íü íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí òºñâèéí òºñëèéãÍèéãìèéíäààòãàëûí¿íäýñíèéçºâëºëèéí õóðëààð õýëýëö¿¿ëýíæèë á¿ðèéí 08 äóãààð ñàðûí 01-íèéºäðèéí äîòîð íèéãìèéí õàìãààëëûí àñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéí çàõèðãààíû òºâáàéãóóëëàãàäõ¿ðã¿¿ëíý.

Íèéãìèéí äààòãàëûí òóõàé õóóëüä çààñàí íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí òºñâèéí òºñºë áîëîâñðóóëàõ, áàòëàõ, õ¿ðã¿¿ëýõöàãàëáàðûã 2013 îíîîñ ìºðäºæ ýõýëñýíÒºñâèéí òóõàé õóóëèéí 8 äóãààð ç¿éëèéí8.4-òíèéö¿¿ëýâ.(8.4.1.òºñâèéíòºâëºð¿¿ëýíçàõèðàã÷èäõàðüÿàëàãääàãòºñâèéí øóóä çàõèðàã÷ íü æèëèéí òºñâèéí òºñ뺺 æèë á¿ðèéí 7 äóãààð ñàðûí 25-íû äîòîð õàðüÿàëàõòºñâèéíòºâëºð¿¿ëýíçàõèðàã÷èäõ¿ðã¿¿ëýõ;

8.4.2.òºñâèéí òºâëºð¿¿ëýí çàõèðàã÷, òºñâèéíòºâëºð¿¿ëýí çàõèðàã÷èä õàðüÿàëàãääàãã¿é òºñâèéíøóóä çàõèðàã÷ æèë á¿ðèéí 8 äóãààð ñàðûí 01-íèéäîòîðæèëèéí òºñâèéí òºñ뺺 õàðüÿàëàãäàõ òºñâèéíåðºíõèéëºíçàõèðàã÷èäõ¿ðã¿¿ëýõ;

8.4.3.òºñâèéí åðºíõèéëºí çàõèðàã÷ æèëèéí òºñâèéíñàíàëàà æèë á¿ðèéí 8 äóãààð ñàðûí 15-íû äîòîðñàíõ¿¿,òºñâèéíàñóóäàëýðõýëñýíòºðèéíçàõèðãààíûòºâáàéãóóëëàãàäõ¿ðã¿¿ëýõ;

8.4.4.ñàíõ¿¿, òºñâèéí àñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéíçàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãà ýíý õóóëèéí 8.4.3-òçààñàíæèëèéíòºñâèéíñàíàëûãíýãòãýíáîëîâñðóóëæ,æèëá¿ðèéí9ä¿ãýýðñàðûí15-íûäîòîðÇàñãèéíºðãºíìýä¿¿ëýõ)

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

6

6

13 äóãààð ç¿éëèéí 1-3 äàõü õýñýã

1. Íèéãìèéí äààòãàëûí òºâ áàéãóóëëàãà íüíèéãìèéíäààòãàëûíñàíòóñá¿ðèéíîðëîãî, çàðëàãûí áàéäàëä õÿíàëòòàâüæ, òàéëàí òýíöëèéã äîð äóðäñàíõóãàöààíä óëèðàë, æèëýýð íýãòãýíãàðãàæ ¯íäýñíèé çºâëºëä òàéëàãíàæáàéíà: 1/íèéãìèéíäààòãàëûíñàíòóñá¿ðèéíîðëîãî,çàðëàãûíòàéëàíãñóì,ä¿¿ðãèéííèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà óëèðëûí äàðàà ñàðûí 15-íû äîòîðàéìàã,íèéñëýëèéííèéãìèéíäààòãàëûíáàéãóóëëàãàä, àéìàã íèéñëýëèéííèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà òóõàéí óëèðëûí äàðàà ñàðûí 25-íû äîòîð íèéãìèéí äààòãàëûí òºâ áàéãóóëëàãàäòóñòóñèð¿¿ëíý.2/Íèéãìèéíäààòãàëûíòºâáàéãóóëëàãàíü íèéãìèéí äààòãàëûí ñàí òóñ á¿ðèéí óëèðëûí íýãäñýí òàéëàíãäàðàà óëèðëûí íýãäñýí òàéëàíã äàðàà óëèðëûíõî¸ðäàõüñàðûí10-íûäîòîð,æèëèéíýöñèéíõèéãäàðààîíû2äóãààðñàðûí 25-íû äîòîð òóñ òóñ íýãòãýíñàíàë ä¿ãíýëòýý ¯íäýñíèé çºâëºëäîðóóëíà.3/̄ íäýñíèéçºâëºëíüóëèðëûíòàéëàíãäàðààãèéíóëèðëûíñ¿¿ëèéíñàðûí10-íû äîòîð, æèëèéí òàéëàíã äàðààãèéíæèëèéí 1 ä¿ãýýð óëèðàëä áàãòààæõÿíàíõýëýëöýíý.

“1.Ñóì,ä¿¿ðãèéííèéãìèéíäààòãàëûíáàéãóóëëàãà íü íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí óëèðëûí áîëîí æèëèéí òºñâèéíã¿éöýòãýë,ñàíõ¿¿ãèéíòàéëàíãÒºñâèéíòóõàéõóóëèéí8.9.1-òçààñàíöàãëàáàðûí äàãóó áîëîâñðóóëæ,òàéëàãíàíà.”

“2. Àéìàã, íèéñëýëèéí íèéãìèéíäààòãàëûí áàéãóóëëàãà íü íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí õàãàñ æèëèéí áîëîí æèëèéíòºñâèéíã¿éöýòãýë,ñàíõ¿¿ãèéííýãòãýñýí òàéëàíã Òºñâèéí òóõàé õóóëèéí 8.9.2-ò çààñàí öàãëàáàðûíäàãóó, íèéãìèéí äààòãàëûí òºâáàéãóóëëàãà íü Òºñâèéí òóõàé õóóëèéí 8.9.5-ä çààñàí öàãëàáàðûí äàãóó òóñòóñ áîëîâñðóóëíà.

“3. Íèéãìèéí äààòãàëûí ¿íäýñíèéçºâëºë íü íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí õàãàñ æèëèéí òºñâèéí ã¿éöýòãýë, ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíã æèëá¿ðèéí09ä¿ãýýðñàðûí10-íûºäðèéíäîòîð, íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéíæèëèéíòºñâèéíã¿éöýòãýë,ñàíõ¿¿ãèéíòàéëàíã äàðàà îíû 05 äóãààð ñàðûí 25-íûºäðèéíäîòîðõÿíàíõýëýëöýæ,íèéòýä ìýäýýëíý.”

Íèéãìèéí äààòãàëûí òóõàé õóóëüä çààñàí íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí òºñâèéí ã¿éöýòãýë,ñàíõ¿¿ãèéíòàéëàíãáîëîâñðóóëæ,òàéëàãíàõöàãàëáàðûã2013îíîîñìºðäºæýõýëñýí Òºñâèéí òóõàé õóóëèéí 8 äóãààðç¿éëèéí8.9.1,8.9.2,8.9.5-äíèéö¿¿ëýâ.

(8.9.1.òºñâèéí øóóä çàõèðàã÷ óëèðëûí òºñâèéíã¿éöýòãýë, ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíã äàðàà óëèðëûí ýõíèéñàðûí15-íûäîòîðãàðãàæõàðüÿàëàãäàõäýýäøàòíûòºñâèéí çàõèðàã÷èä, æèëèéí òºñâèéí ã¿éöýòãýë,ñàíõ¿¿ãèéíòàéëàíãäàðààîíû01ä¿ãýýðñàðûí25-íûäîòîð òºðèéí àóäèòûíáàéãóóëëàãàä õ¿ðã¿¿ëæ, àóäèòõèéñýí ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíã 02 äóãààð ñàðûí 25-íûäîòîðõàðüÿàëàãäàõäýýäøàòíûòºñâèéí çàõèðàã÷èäõ¿ðã¿¿ëýõ;

8.9.2.òºñâèéí òºâëºð¿¿ëýí çàõèðàã÷ õàãàñ æèëèéíòºñâèéí ã¿éöýòãýë, ñàíõ¿¿ãèéí íýãòãýñýí òàéëàíãæèë á¿ðèéí 7 äóãààð ñàðûí 25-íû äîòîð ãàðãàæòºñâèéí åðºíõèéëºí çàõèðàã÷èä, æèëèéí òºñâèéíã¿éöýòãýë, ñàíõ¿¿ãèéí íýãòãýñýí òàéëàíã äàðàà îíû3äóãààðñàðûí05-íûºäðèéíäîòîðòºðèéíàóäèòûíáàéãóóëëàãàä õ¿ðã¿¿ëæ, àóäèò õèéñýí òàéëàíã æèëá¿ðèéí3äóãààð ñàðûí25-íûºäðèéíäîòîð òºñâèéíåðºíõèéëºíçàõèðàã÷èäõ¿ðã¿¿ëýõ;

8.9.5.òºñâèéí åðºíõèéëºí çàõèðàã÷ õàãàñ æèëèéíòºñâèéí ã¿éöýòãýë, ñàíõ¿¿ãèéí íýãòãýñýí òàéëàíãæèë á¿ðèéí 8 äóãààð ñàðûí 15-íû äîòîð ñàíõ¿¿,òºñâèéí àñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéí çàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãàä, æèëèéí òºñâèéí ã¿éöýòãýë, ñàíõ¿¿ãèéííýãòãýñýí òàéëàíã äàðàà îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 05-íûäîòîð òºðèéí àóäèòûí òºâ áàéãóóëëàãàä õ¿ðã¿¿ëæ,àóäèòõèéñýíòàéëàíãæèëá¿ðèéí4ä¿ãýýðñàðûí25-íû äîòîð ñàíõ¿¿, òºñâèéí àñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéíçàõèðãààíûòºâáàéãóóëëàãàäõ¿ðã¿¿ëýõ;)

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

7

13 äóãààð ç¿éëèéí 4 äýõ õýñýã

Ýíý çààëòûí äóãàà𠺺ð÷ëºãäñºí, ìºííèéãìèéí äààòãàëûí ñàí òóñ á¿ðèéíîðëîãûí çàðöóóëàãäààã¿é ¿ëäýãäëèéãóëèðàëä1óäààòºâëºð¿¿ëýõçààëòûãòóõàéá¿ð òºâëºð¿¿ëæ áàéõààð çîõèöóóëàëòõèéñýí.

7

2.Íèéãìèéíäààòãàëûí ñàí òóñ á¿ðèéíîðëîãûí çàðöóóëàãäààã¿é ¿ëäýãäýë/çàðëàãààñ äàâñàí îðëîãî/-èéãçàéëøã¿é øààðäëàãàòàé òîõèîëäîëäíèéãìèéí äààòãàëûí çîõèõ äýýä øàòíû áàéãóóëëàãà òóõàéí òºðëèéí ñàíä íü óëèðàëä1óäààòºâëºð¿¿ëæáîëíî.Õýðýâóã ¿ëäýãäëèéã äàðààãèéí ñàð, óëèðàëäøèëæ¿¿ëýí çàðöóóëàõ øààðäëàãàòàéáîë íèéãìèéí äààòãàëûí çîõèõ äýýä øàòíû áàéãóóëëàãûí çºâøººðºë àâíà.

“4. Àéìàã, ä¿¿ðãèéí íèéãìèéíäààòãàëûí áàéãóóëëàãà íü íèéãìèéí äààòãàëûí ñàí òóñ á¿ðèéí îðëîãûíçàðöóóëàãäààã¿é¿ëäýãäýë/çàðëàãààñäàâñàí îðëîãî/-èéã òóõàéí ñàí òóñá¿ðèéí íèéãìèéí äààòãàëûí òºâáàéãóóëëàãûí äàíñàíä òºâëºð¿¿ëæáàéíà. Òóõàéí ñàíãèéí îðëîãûí çàðöóóëàãäààã¿é ¿ëäýãäëèéãäàðàà ñàðä øèëæ¿¿ëýí çàðöóóëàõøààðäëàãàòàé òîõèîëäîëä íèéãìèéí äààòãàëûí òºâ áàéãóóëëàãààñ çºâøººðºë àâíà.”

8

15 äóãààð ç¿éëèéí 6, 7 äàõü õýñýã

Òýòãýâðèéã õºíãºëºëòòýé íºõöºëººð òîãòîîõ àæèë ìýðãýæëèéí æàãñààëòûã Õºäºëìºðèéí áîëîí Õ¿í àìûí õºãæèë,íèéãìèéí õàìãààëëûí ñàéä õàìòðàí òîãòîîõ òóõàé ººð÷ëºëò îðñîí. Èíãýñíýýð æàãñààëòûã ¿íýí çºâ, øóóðõàé òîãòîîõ,ìºðäºõ áîëîìæòîé áîëëîî.

6. Àæëûí áàéðíû íºõöºëèéí àæèëëàã÷äûí ýð¿¿ë ìýíäýä ñºðºãíºëºº¿ç¿¿ëýõõ¿÷èíç¿éëèéãõºäºëìºðõàìãààëàë, àþóëã¿é àæèëëàãààíûøààðäëàãûí õ¿ðýýíä øèéäâýðëýõáîëîìæã¿é, ò¿¿í÷ëýí õºäºëìºðèéíõàëóóí,ãàçðûíäîîðõèíºõöºëäõàìààðàõàæèë ìýðãýæëèéí æàãñààëòûã Íèéãìèéí äààòãàëûí¯íäýñíèéçºâëºëèéíñàíàëûã¿íäýñëýíÇàñãèéíãàçàðòîãòîîíî.

“6. Òýòãýâðèéã õºíãºëºëòòýé íºõöºëººð òîãòîîõ ãàçðûí äîîð áîëîí õºäºëìºðèéí õîðòîé, õàëóóí, õ¿íäíºõöºëäõàìààðàõàæèë,ìýðãýæëèéíæàãñààëòûã õºäºëìºðèéí áîëîí íèéãìèéí õàìãààëëûí àñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéí çàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãà õàìòðàí áàòàëíà.”

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

8

9

7. Çàñãèéí ãàçàðæèë á¿ð äààòãóóëàã÷èéíøèìòãýë òºëºõ îðëîãûí äýýä õýìæýýã ¯íäýñíèé ñòàòèñòèêèéí õîðîîíîîñãàðãàñàí äóíäàæ öàëèí, õºäºëìºðèéíõºëñ, ò¿¿íòýéàäèëòãàõ îðëîãî,Íèéãìèéíäààòãàëûí ¿íäýñíèé çºâëºëèéí ñàíàëûã¿íäýñëýí Íèéãìèéí äààòãàëûí ¿íäýñíèéçºâëºëèéí ñàíàëûã ¿íäýñëýí Íèéãìèéíäààòãàëûíòóõàéõóóëèéí4ä¿ãýýðç¿éëèéí1 äýõ õýñýãò çààñàí äààòãàëûí õýëáýð òóñ á¿ðýýðÿëãàâàðòàéãààðòîãòîîíî.

“7. Àæèë îëãîã÷, äààòãóóëàã÷èéííèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëºõ áîëîí òýòãýâýð, òýòãýìæ òîãòîîõîäáàðèìòëàõ õºäºëìºðèéí õºëñíèé äýýä õýìæýýãÍèéãìèéíäààòãàëûí¿íäýñíèéçºâëºëèéí ñàíàëûã õàðãàëçàí íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí óëñûí äóíäàæ öàëèí áîëîí ¯íäýñíèéñòàòèñòèêèéí õîðîîíîîñ ìýäýýëñýíäóíäàæ öàëèíä òóñ òóñ ¿íäýñëýíÇàñãèéíãàçàðæèëá¿ðòîãòîîíî.

Ǻâõºíøèìòãýëòºëºõáóñòýòãýâýð,òýòãýìæòîãòîîõîä áàðèìòëàõ õºäºëìºðèéí õºëñ,ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãûí äýýä õýìæýýãíèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí óëñûí äóíäàæöàëèíáîëîí¯íäýñíèéñòàòèñòèêèéíõîðîîíîîñ ìýäýýëñýí äóíäàæ öàëèíä òóñ òóñ ¿íäýñëýíÇàñãèéíãàçàðòîãòîîñíîîðõóóëèéãíýãîéëãîëòîéõýðýãæ¿¿ëýõ,òýòãýâýð,òýòãýìæòîãòîîëòòîé èðãýäýýñ èð¿¿ëäýã ãîìäëûã íýãìºð øèéäâýðëýõ áîëîìæòîé áîëëîî. ̺í øèìòãýë òºëºõ õºäºëìºðèéí õºëñ, ò¿¿íòýéàäèëòãàõ îðëîãûí äýýä õýìæýýã àæèë îëãîã÷èéí õóâüä ìºðäºõººð çîõèöóóëñàí.

10

16 äóãààð ç¿éëèéí 1, 3, 6 äàõü õýñýãÀæèë îëãîã÷ íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã òóõàéí ñàðäàà áàãòààí çààâàë òºëºõ áà õàðèí òàéëàíãàà äàðàà ñàðûí 05-íû äîòîð íèéãìèéí äààòãàëûíáàéãóóëëàãàä èð¿¿ëýõ çîõèöóóëàëòûãòîäîðõîé áîëãîñíîîð íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí îðëîãî õóãàöààíäàà òºâëºðºõ áîëîìæá¿ðäëýý.

1. Àæèë îëãîã÷ íü äààòãóóëàã÷èéí òºëáºë çîõèõ íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã ò¿¿íäõºäºëìºðèéíõºëñ,ò¿¿íòýéàäèëòãàõîðëîãî îëãîõ á¿ðäýý ýíý õóóëèéí 15äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí õóâüõýìæýýãýýð òîîöîí ñóóòãàæ, òóõàéí ñàðäíü áàãòààí “íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãèéí äàíñàíäøèëæ¿¿ëíý.

“1.Ýíýõóóëèéí4ä¿ãýýðç¿éëèéí2äàõüõýñýãò çààñàí äààòãóóëàã÷èéí áîëîí àæèë îëãîã÷èéí òóõàéí ñàðä òºëáºë çîõèõ íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã íèéãìèéí äààòãàëûí òºðºë á¿ðýýð ýíýõóóëèéí15äóãààðç¿éëèéí1äýõõýñýãòçààñàíõóâüõýìæýýãýýðñàðá¿ðòîîöîæ,òóõàéí ñàðä íü áàãòààí íèéãìèéí äààòãàëûíäàíñàíäøèëæ¿¿ëíý.”

11

4.Ýíý õóóëèéí4ä¿ãýýð ç¿éëèéí2äàõüõýñýãò çààñàí äààòãóóëàã÷èéí áîëîí àæèë îëãîã÷èéí òóõàéí ñàðûí òºëºõ øèìòãýëèéã äàðàà ñàðûí 5-íû äîòîð òºëñºí áàéíà.Øèìòãýëòºëºõ,òàéëàãíàõýöñèéíõóãàöààíèéãìèéíäààòãàëûíòºðºëá¿ðòíýãàäèëáàéíà. Õýðýâ ýíý õóãàöàà äîëîî õîíîã á¿ðèéí àìðàëò, íèéòýýð àìðàõ áàÿðûíºäºðòýé äàâõöâàë äàðààãèéí àæëûí ºäºð øèìòãýëèéã òºëæ òàéëàãíàíà.

“3. Àæèë îëãîã÷ íü òóõàéí ñàðûí øèìòãýë òºëºëòèéí òàéëàíã äàðàà ñàðûí 05-íû äîòîð íèéãìèéíäààòãàëûí áàéãóóëëàãàä èð¿¿ëýõáºãººä ýíý õóãàöàà äîëîî õîíîã á¿ðèéíàìðàëò,íèéòýýðàìðàõáàÿðûíºäºðòýé äàâõàöâàë äàðààãèéí àæëûí ºäºð òàéëàãíàíà.”

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

9

6.Ýíýõóóëèéí4ä¿ãýýðç¿éëèéí3äàõüõýñýãò çààñàí äààòãóóëàã÷ øèìòãýëýý äààòãàã÷òàé áàéãóóëñàí ãýðýýíä çààñíû äàãóó ººðºº òºëíº.

“6. Ýíý õóóëèéí 4 ä¿ãýýð ç¿éëèéí3 äàõü õýñýãò çààñàí äààòãóóëàã÷ íèéãìèéíäààòãàëûíøèìòãýëýýñàð,óëèðàë,õàãàñæèë,æèëýýð ãýðýýíèéäàãóó òºëíº.”

Ìàë÷èä,òàðèàëàí÷,áè÷èëóóðõàéýðõëýã÷,õóâèàðàà áèçíåñ ýðõëýã÷ çýðýã îðëîãî íü òîãòâîðã¿é èðãýä ººðñäèéí îðëîãûíöèêëä òààðóóëàí ñàéí äóðûí äààòãàëûíøèìòãýëèéãòºëºõáîëîìæá¿ðäëýý.

12

12 äóãààð ç¿éëèéí 4 äýõ õýñýã

Ǻâõºí äóãààðëàëòûí ººð÷ëºëò îðóóëñàí.

4.Ýíýç¿éëèéí2 äàõü õýñýãò çààñíààð áàòëàãäñàí õºðºíãèéã Ñàíãèéí ÿàìñàðûí õóâààðèéí äàãóó òóõàéí ñàðûí ýõíèé 10 õîíîãò áàãòààí çîõèõ ñàíä øèëæ¿¿ëíý.

“4. Ýíý ç¿éëèéí 3 äàõü õýñýãò çààñíààð áàòëàãäñàí õºðºíãèéã Ñàíãèéí ÿàì ñàðûí õóâààðèéíäàãóó òóõàéí ñàðûí ýõíèé 10 õîíîãò áàãòààíçîõèõñàíäøèëæ¿¿ëíý.”

13

21 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 8 äàõü çààëò

Íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãààñ îëãîõ òýòãýâýð,òýòãýìæèéíòóõàéõóóëüäíýìýëò,ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé õóóëèéí äàãóó íýð òîìü¸îíûõýñãýýñ“õ¿¿õýä16íàñ,ñóðãóóëüäñóðàëöàæáàéãààáîë19íàñõ¿ðòýë”ãýñíèéãõàññàí.

8/ Òýòãýâýð ãýæ äààòãóóëàã÷èéã ºíäºðíàñëàõàä íàñàí òóðøèä íü, òàõèðäóòóó áîëîõîä õºäºëìºðèéí ÷àäâàð íü ñýðãýýãäýõ õ¿ðòýë ýñõ¿ë ºíäºðíàñíû òýòãýâýð àâàõ íàñàíä õ¿ðòýë,íàñ áàðàõàä íü ò¿¿íèé ãýð á¿ëèéíõºäºëìºðèéí÷àäâàðã¿éãèø¿¿ä(õ¿¿õýä16íàñ,ñóðãóóëüäñóðàëöàæáàéãààáîë19 íàñ õ¿ðòýë)-èéí íèéãìèéí áàòàëãààãõàíãàõ çîðèëãîîð íèéãìèéí äààòãàëûí ñàíãààññàðá¿ðîëãîõìºíãºíõºðºíãèéã;

“8/Òýòãýâýðãýæäààòãóóëàã÷èéãºíäºðíàñëàõàä íàñàí òóðøèä íü, òàõèðäóòóó áîëîõîä õºäºëìºðèéí ÷àäâàð íü ñýðãýýãäýõ õ¿ðòýë ýñõ¿ë ºíäºðíàñíû òýòãýâýðàâàõ íàñàíä õ¿ðòýë,íàñ áàðàõàä íü ò¿¿íèé ãýð á¿ëèéíõºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿äèéííèéãìèéí áàòàëãààã õàíãàõ çîðèëãîîð íèéãìèéíäààòãàëûíñàíãààññàðá¿ðîëãîõìºíãºíõºðºíãèéã;”

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

10

ÕΨÐ. “ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËÛÍ ÑÀÍÃÀÀÑ ÎËÃÎÕ ÒÝÒÃÝÂÝÐ, ÒÝÒÃÝÌÆÈÉÍ ÒÓÕÀÉ ÕÓÓËÜÄ ÍÝÌÝËÒ, ªªÐ×˪ËÒ ÎÐÓÓËÀÕ ÒÓÕÀÉ ÕÓÓËÈÉÍ” ÇÀÀËÒÛÍ ÕÀÐÜÖÓÓËÀËÒ

¹ÕÓÓËÈÉÍ ÇÀÀËÒ ÕÓÓËÈÉÍ ªªÐ×˪ËÒÈÉÍ ¯Ð įÍ, À×

ÕÎËÁÎÃÄÎËÕóó÷èí Øèíý

1

16 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýã:

• 2 àñðàí õàìãààëàã÷ íü äààòãóóëàã÷áàéñàí200îð÷èìá¿òýíºí÷èíõ¿¿õäýäîëãîõ òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéí õýìæýý íýìýãäýæ õ¿¿õäèéí íèéãìèéíáàòàëãàà íü ñàéæèðíà.

ØÈÍÝ ÇÀÀËÒ

“2. Ýíý õóóëèéí 12 äóãààð ç¿éëèéí 1äýõ õýñãèéí 1-3-ò çààñàí ãýð á¿ëèéíõºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿íèé 2òýæýýã÷ íü íàñ áàðñàí òîõèîëäîëä òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéã íàñ áàðñàí 2äààòãóóëàã÷èéíàâ÷áàéñàíõºäºëìºðèéíõºëñíèéíèéëáýðýýñýíýõóóëèéí14ä¿ãýýðç¿éëä çààñàí õóâü õýìæýýãýýð áîäîæòîãòîîíî.”

2

22 äóãààð ç¿éëèéí 4 äýõ õýñýã:

• Öàëèíã íîòëîõ áàðèìòã¿éãýýñòýòãýâðèéí äîîä õýìæýýãýýð òýòãýâýð àâäàã 20 îð÷èì ìÿíãàíòýòãýâýð àâàã÷èéí òýòãýâýð òîäîðõîé õýìæýýãýýðíýìýãäýõáîëîìæá¿ðäëýý.

• Òýòãýâýð àâàã÷èéí îðëîãî íýìýãäñýíýýð òýäãýýðèéí íèéãìèéí áàòàëãàà ñàéæðàõíºõöëèéãá¿ðä¿¿ëëýý.

ØÈÍÝ ÇÀÀËÒ

“4. Äààòãóóëàã÷èéí 1995 îíîîñ ºìíºõ¿åèéíõºäºëìºðèéíõºëñ,ò¿¿íòýéàäèëòãàõîðëîãî íü àðõèâûí áàðèìòààð íîòëîãäîõ áîëîìæã¿é òîõèîëäîëä Íèéãìèéíäààòãàëûí ¿íäýñíèé çºâëºëèéí ñàíàëûãõàðãàëçàí íèéãìèéí äààòãàëûí áîëîí õºäºëìºðèéí àñóóäàë ýðõýëñýí Çàñãèéí ãàçðûí ãèø¿¿äèéí õàìòðàí áàòàëñàíàæèë,ìýðãýæëèéíæèøèãöàëèíä¿íäýñëýíòýòãýâýð òîãòîîëãîõ ñàðûí äóíäàæ õºäºëìºðèéí õºëñèéã òîäîðõîéëæ áîëíî.”

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

11

3

28 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 2 äàõü çààëò: • 2015 îíû 07 äóãààð ñàðûí 01-íèé

ºäðººñ õóóëü ìºðäºãäºæ ýõýëñíýýñ õîéø Çàñãèéí ãàçàð òýòãýâýð òîãòîîõîä áàðèìòëàõ õºäºëìºðèéí õºëñíèé õýìæýýã ä¿éö¿¿ëýí òîîöîõèòãýëö¿¿ðèéã øèíý÷ëýí áàòàëñíûäàðàà òýòãýâýð àâàã÷ íü òýòãýâýð òîãòîîëãîñîí öàëèíãàà çºâõºí 1 óäàà ñîëèõ áîëîìæèéã îëãîëîî.

• Òýòãýâýð íýìýãäñýíýýð íèéãìèéí áàòàëãàà ñàéæðàõ, òýòãýâðèéí çºð¿¿áàãàñàõ òààòàé áîëîìæèéã ýíýõ¿¿õóóëèéí çîõèöóóëàë îëãîæ áàéíà.

• 1995 îíîîñ ºìíº õîéíî òîãòîîñîí òýòãýâðèéí çºð¿¿íèé òàëààðõ ñàíàëãîìäîë íýã ìºð øèéäâýðëýãäýíý.

ØÈÍÝ ÇÀÀËÒ

“2/ Àâ÷ áàéãàà òýòãýâðèéã íü òîãòîîõîäáàðèìòàëñàí õºäºëìºðèéí õºëñíèé õýìæýýã ä¿éö¿¿ëýí òîîöîõ èòãýëö¿¿ðèéãÇàñãèéí ãàçðààñ øèíý÷ëýí òîãòîîñîíòîé óÿëäóóëàí õºäºëìºðèéí õºëñíèé õýìæýýíü ººð÷ëºãäºõ ¿íäýñëýëòýé áîëñîí íüòîãòîîãäîæ òýòãýâýð àâàã÷ õ¿ñýëòýýãàðãàñàíòîõèîëäîëäçºâõºííýãóäàà;”

4

5 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýã: • 20-èîñ èë¿¿ æèë, ñàð àæèëëàñàí

äààòãóóëàã÷èéí øèìòãýë òºëñºí ñàðûí íýìýãäëèéã ìºí îðóóëàí òîîöîõ çîõèöóóëàëò õèéñíýýð òýòãýâýð íü òîäîðõîé õýìæýýãýýð íýìýãäýõ áîëîìæ á¿ðäýæáàéíà.

Òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã 20æèëýýñèë¿¿òºëñºíæèëòóòàìäºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîñîí õºäºëìºðèéí õºëñíèé 1,5 õóâèàðáîäîæ íýìýãäýë îëãîíî.

“2. Òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã20 æèëýýñ èë¿¿ òºëñºí æèë òóòàìä 1,5õóâèàð, ñàð òóòàìä 0,125 õóâèàð ºíäºð íàñíû òýòãýâýð òîãòîîëãîñîí õºäºëìºðèéí õºëñíººñ òîîöîæ íýìýãäýë îëãîíî.

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

12

5

12 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 1 äýõ çààëò:

• 19 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäèéã òýæýýã÷ýýàëäñàíû òýòãýâýð àâàõ ãýð á¿ëèéíõºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿íýýðòîãòîîäîã áîëñíîîð õ¿¿õäèéíýðõèéã õàìãààëæ, äààòãàëûí¿éë÷èëãýýã øààðäëàãàã¿é áàðèìòáè÷èã íýõýëã¿éãýýð ò¿ðãýí øóóðõàé,÷èðýãäýëã¿é õ¿ðãýõ íºõöºë áîëîìæá¿ðäýíý.

• Ñóðãóóëüä ñóðàõ áîëîìæã¿é õ¿¿õýä19 íàñ õ¿ðòýë òýæýýã÷ýý àëäñàíûòýòãýâýð àâñíààð îðëîãûí íàéäâàðòàé ýõ¿¿ñâýðòýéáîëæíèéãìèéíáàòàëãààãíü õàíãàõ áîëîìæòîé áîëëîî.

1. Õóóëü ¸ñîîð òýæýýõ ººð õ¿íáàéãàà ýñýõèéã õàðãàëçàõã¿éãýýðòºð¿¿ëñýíáóþó¿ð÷ëýíàâñàí16íàñ(ñóðãóóëüä ñóðàëöàæ áàéãàà áîë 19 íàñ)õ¿ðýýã¿éõ¿¿õýä(¿¿íäýöãýýíàñáàðñíààñ õîéø ìýíäýëñýí, òºðñºíõ¿¿õýäíüõàìààðíà);

“1/. Õóóëü ¸ñîîð òýæýýõ ººð õ¿í áàéãààýñýõèéã õàðãàëçàõã¿éãýýð òºð¿¿ëñýí áóþó¿ð÷ëýí àâñàí 19 íàñ õ¿ðýýã¿é õ¿¿õýä /¿¿íäýöãýýíàñáàðñíààñõîéøìýíäýëñýí,òºðñºíõ¿¿õýäíüõàìààðíà/;”

6

15 äóãààð ç¿éë:

Òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéã òýæýýã÷ íü íàñ áàðñàí ºäðººñ ýõëýí õ¿¿õäýä 16 íàñ ( ñóðãóóëüäñóðàëöàæáàéãààáîë19íàñ)õ¿ðòýë,òàõèð äóòóó èðãýíä õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà àëäñàí õóãàöààíä íü,òýòãýâðèéí íàñàíä õ¿ðñýí èðãýíäíàñ áàðñíû äàðààãèéí ñàð äóóñòàä îëãîíî.

“15 äóãààð ç¿éë: Òýæýýã÷ýý àëäñàíûòýòãýâðèéã òýæýýã÷ íü íàñ áàðñàí ºäðººñ ýõëýíõ¿¿õäýä19 íàñ õ¿ðòýë,òàõèðäóòóóèðãýíä õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà àëäñàí õóãàöààíä íü, òýòãýâðèéí íàñàíä õ¿ðñýíèðãýíä íàñ áàðñíû äàðààãèéí ñàð äóóñòàë îëãîíî.”

7

24 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 4 äýõ õýñãèéí 1 ä¿ãýýð çààëò:• Æèðýìñýí áîëîí àìàðæñàí

äààòãóóëàã÷ýõõ¿íäýòãýõøàëòãààíòàéáîë 6 ñàðûí äîòîð íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãàä ºðãºäºë, õîëáîãäîõáàðèì ìàòåðèàëàà á¿ðä¿¿ëýí ºã÷òýòãýìæ àâàõ áîëîìæèéã á¿ðä¿¿ëæºã뺺.

• Òýòãýìæ àâ÷ ÷àäàõã¿é áîãèíî áàéñàí42õîíîãèéíõóãàöààã180õîíîãáîëãîíóðòàñãàâ.

Õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíûòýòãýìæ àâàõ äààòãóóëàã÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàð ò¿ð àëäñàíºäðººñ õîéø 4 äîëîî õîíîãèéí,õýðýâ õ¿íäýòãýõ øàëòãààíòàéáàéñàíáîë6ñàðûíäîòîð,æèðýìñýíáîëîí àìàðæñàíû òýòãýìæ àâàõ äààòãóóëàã÷ ýìíýëãèéí õóóäàñ àâñíààñ õîéø 4 äîëîî õîíîãèéí äîòîðõ¿íäýòãýõøàëòãààíòàéáàéñàíáîë 6 äîëîî õîíîãèéí äîòîð

Õºäºëìºðèéí÷àäâàðò¿ðàëäñàíûòýòãýìæàâàõäààòãóóëàã÷õºäºëìºðèéí÷àäâàðò¿ðàëäñàí ºäðººñ õîéø 4 äîëîî õîíîãèéí,õýðýâõ¿íäýòãýõøàëòãààíòàéáàéñàíáîë6ñàðûíäîòîð,æèðýìñýíáîëîíàìàðæñàíûòýòãýìæ àâàõ äààòãóóëàã÷ ýìíýëãèéí õóóäàñ àâñíààñ õîéø 4 äîëîî õîíîãèéí äîòîðõ¿íäýòãýõøàëòãààíòàéáàéñàíáîë6 ñàðûí äîòîð

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

13

8

26 äóãààð ç¿éëèéí 4 äýõ õýñýã:

• Àñðàìæèéí ãàçàðò àñðóóëæ òýòãýâýð àâàã÷èä òýòãýâðèéã íü á¿ðýí îëãîõáîëîâ.

Àñðàìæèéí ãàçàðò àñðóóëæ áàéãàà òýòãýâýð àâàã÷èä óðüä òîãòîîîñîí òýòãýâðèéíõ íü 30 õóâèéã îëãîæ áîëíî.

Õ¿÷èíã¿éáîëñîí

9

28äóãààðç¿éëèéí1äýõõýñãèéí2,/3/äàõüçààëòûíäóãààðûã“3/,4/”ãýæòóñ òóñ ººð÷èëñºí.

28 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò 2 äàõüçààëòûã íýìæ îðóóëñàí. Ǻâõºí äóãààðëàëòûí ººð÷ëºëò

îðóóëñàí.

10

12 äóãààð ç¿éëèéí 3 äàõü õýñýã:• Òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéã õóâü

òýíö¿¿ëýí òîãòîîëãîæ àâàõ íºõöëèéãõºíãºð¿¿ëæ øèìòãýëèéã íèéòäýý5-ààñ äîîøã¿é æèë, ¿¿íýýñ 1 æèë íüòàñðàëòã¿éòºëñºíòýæýýã÷íàñáàðñàíáîë òýòãýâðèéã õóâü òýíö¿¿ëýí àâàõáîëìæá¿ðäëýý.

• Èíãýñíýýðºí÷èíõ¿¿õä¿¿ä,ãýðá¿ëèéíõºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é ãèø¿¿äèéíîðëîãî íýìýãäýæ, íèéãìèéí áàòàëãààíü õàíãàãäàíà.

Òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã íèéòäýý5-ààñäîîøã¿éæèë,¿¿íýýññ¿¿ëèéí 1 æèë íü òàñðàëòã¿éòºëñºí òýæýýã÷ íàñ áàðñàí áîë ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿éãèø¿¿ä íü ò¿¿íèé øèìòãýë òºëñºíõóãàöààíä íîãäîõ òýæýýã÷ýý àëäñàíûòýòãýâðèéãõóâüòýíö¿¿ëýíòîãòîîëãîæ àâàõ ýðõòýé.

“Òýòãýâðèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã íèéòäýý5-ààñäîîøã¿éæèë,¿¿íýýñ 1 æèë íü òàñðàëòã¿éòºëñºíòýæýýã÷íàñáàðñàíáîë ãýð á¿ëèéí õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿éãèø¿¿ä íü ò¿¿íèé øèìòãýë òºëñºíõóãàöààíä íîãäîõ òýæýýã÷ýý àëäñàíû òýòãýâðèéãõóâüòýíö¿¿ëýíòîãòîîëãîæàâàõýðõòýé.”

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

14

ÃÓÐÀÂ. “ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËÛÍ ÑÀÍÃÀÀÑ ÎËÃÎÕ ÀÆÈËïÉÄËÈÉÍ ÒÝÒÃÝÌÆÈÉÍ ÒÓÕÀÉ ÕÓÓËÜÄÍÝÌÝËÒ, ªªÐ×˪ËÒ ÎÐÓÓËÀÕ ÒÓÕÀÉ ÕÓÓËÜ”-ÈÉÍ ÇÀÀËÒÛÍ ÕÀÐÜÖÓÓËÀËÒ

¹ÕÓÓËÈÉÍ ÇÀÀËÒ ÕÓÓËÈÉÍ ªªÐ×˪ËÒÈÉÍ ¯Ð įÍ, À×

ÕÎËÁÎÃÄÎËÕóó÷èí Øèíý

1

2 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýã: • Àæèë îëãîã÷ àæèëòíóóäàà ¿íäýñëýëã¿é õàëæ, àæèëã¿éäëèéíòýòãýìæ àâñíû äàðàà áóöààí àâàõ çýðãýýð àæèëã¿éäëèéí ñàíäñàíààòàé õîõðîë ó÷ðóóëàõ ¿éëàæèëëàãàà áàãàñíà.

Óðüä íü àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæ àâñàíäààòãóóëàã÷ àæèëã¿éäëèéí äààòãàëûíøèìòãýë 6 ñàð òºëñºí íºõöºëä òýòãýìæ àâàõýðõíüäàõèí¿¿ñíý.

Óðüä íü àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæ àâñàíäààòãóóëàã÷ àæèëã¿éäëèéí äààòãàëûíøèìòãýë 12 ñàð òºëñºí íºõöºëä òýòãýìæ àâàõýðõíüäàõèí¿¿ñíý.

3 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýã:• 2010îíäáàòëàãäñàí“Õºäºëìºðèéí

õºëñíèé äîîä õýìæýýíèé òóõàé õóóëü”-èéí5äóãààðç¿éëäíèéö¿¿ëýíýíý çààëòûã ººð÷ëºâ.

2 Àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæèéí äîîäõýìæýý Çàñãèéí ãàçðààñ òîãòîîñîí õºäºëìºðèéí õºëñíèé äîîä õýìæýýíèé 75õóâèàñáàãàã¿éáàéíà.

Àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæèéíäîîä õýìæýýÕºäºëìºð, íèéãìèéí çºâøëèéí ãóðâàí òàëò ¿íäýñíèé õîðîîíîîñ òîãòîîñîí õºäºëìºðèéí õºëñíèé äîîä õýìæýýíèé75õóâèàñáàãàã¿éáàéíà.

4 ä¿ãýýð ç¿éë:3 Äààòãóóëàã÷èä àæèëã¿éäëèéí

òýòãýìæèéã Õºäºëìºðèéí õóóëüä çààñíààð àæëààñ õàëàãäñàíû òýòãýìæ àâ÷ áàéãàà áîë ò¿¿íèéã àâ÷ äóóññàíûäàðààãèéí ºäðººñ, õýðýâ àæëààñõàëàãäñàíû òýòãýìæ îëãîãäîîã¿é áîëýíý õóóëèéí 6 äóãààð ç¿éëä çààñíûäàãóó á¿ðòã¿¿ëñíèé äàðààãèéí ºäðººñòóñ òóñ ýõëýí àæëûí76 ºäºð äóóñòàë õóãàöààíä îëãîíî.

Äààòãóóëàã÷èäàæèëã¿éäëèéíòýòãýìæèéãýíýõóóëèéí6äóãààðç¿éëäçààñíûäàãóóá¿ðòã¿¿ëñíèé äàðààãèéí ºäðººñ ýõëýíàæëûí 76 ºäðèéí õóãàöààíä îëãîíî.

• Àæèëã¿é áîëñîí äààòãóóëàã÷Õºäºëìºðèéí áîëîí Òºðèéí àëáàíû òóõàé õóóëüä çààñíû äàãóó òýòãýìæ àâ÷ áàéãàà ýñýõýýñ ¿ëõàìààðàí àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæàâàõ áîëîìæòîé áîëëîî.

• Äààòãóóëàã÷ àæèëã¿éäëèéíòýòãýìæèéã ìàòåðèàë á¿ðä¿¿ëýíºãñºí ºäðººñ ýõëýí øóóä àâàõ áîëîìæá¿ðäëýý.

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

15

5 äóãààð ç¿éë:

• Õ¿íäýòãýí ¿çýõ øàëòãààíû óëìààñ14 õîíîãò àìæèæ á¿ðòã¿¿ëýýã¿éäààòãóóëàã÷ 3 ñàðûí äîòîð á¿ðòã¿¿ëæ, àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæàâàõ ýðõ ¿¿ñýõ òààëàìæòàéçîõèöóóëàëòûã áèé áîëãîëîî.

4Àæëààñ õàëàãäñàí äààòãóóëàã÷ àæèë îëãîã÷òîéãîî òîîöîî õèéæ äóóññàíààñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð îðøèí ñóóãàà íóòàã äýâñãýðèéíõýý õºäºëìºð ýðõëýëòèéí àëáàíä, óã àëáà áàéõã¿éáîë íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãàä á¿ðòã¿¿ëýõ¿¿ðýãòýé.

Àæëààñ õàëàãäñàí äààòãóóëàã÷ àæèë îëãîã÷òîéãîî òîîöîî õèéæ äóóññàíààñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð, õ¿íäýòãýí ¿çýõ øàëòãààíòàé áîë 3 õ¿ðòýë ñàðûí äîòîð îðøèí ñóóãàà íóòàã äýâñãýðèéíõýý õºäºëìºð ýðõëýëòèéí àëáàíä, óã àëáàáàéõã¿é áîë íèéãìèéí äààòãàëûíáàéãóóëëàãàäá¿ðòã¿¿ëýõ¿¿ðýãòýé.

6 äóãààð ç¿éëèéí 3 äàõü õýñýã: • Õóóëüä àæèëã¿éäëèéí äààòãàëûíñàíãààñ òýòãýìæ îëãîõ æóðìûã Íèéãìèéíäààòãàëûí¿íäýñíèéçºâëºëáàòëàõ òóõàé íýìýëò çààëòûã îðóóëàâ.

• Ýíý àñóóäëûã çîõèöóóëñíààð àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæèéã øóóðõàéîëãîõ áîëîìòîé áîëîâ.

5

ØÈÍÝ ÇÀÀËÒ

Àæèëã¿éäëèéíäààòãàëûíñàíãààñòýòãýìæîëãîõ æóðìûã íèéãìèéí õàìãààëëûí àñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéí çàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãûíñàíàëûã¿íäýñëýíÍèéãìèéíäààòãàëûí¿íäýñíèéçºâëºëáàòàëíà.

7 äóãààð ç¿éë:• Äààòãóóëàã÷ ñàðä 2 õóâààæ àâäàã

áàéñàí òýòãýìæèéã òóõàéí ñàðäàà Ẻíä íü 1 óäàà àâàõ áîëîìæ á¿ðäëýý.

6 Àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæèéã õºäºëìºðýðõëýëòèéí àëáà óã àëáà áàéõã¿é áîëíèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà ñàðä 2 óäàà òîîöîæ îëãîíî.

Àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæèéã õºäºëìºðýðõëýëòèéí àëáà óã àëáà áàéõã¿é áîëíèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãà ñàðä 2 õ¿ðòýëõ õóãàöààíäòîîöîæ îëãîíî.

8 äóãààð ç¿éë:• Äààòãóóëàã÷ ÿìàð øàëòãààíààð

àæëààñ ÷ºëººëºãäñºíèéã ¿ëõàðãàëçàí àæëûí 76 ºäðººð òîîöîí àæèëã¿éäëèéí òýòãýìæ îëãîõáîëñíîîð àæèëã¿é áàéõ ¿åèéíîðëîãûí õýìæýý ºñºõ áîëîìæòîé áîëëîî.

7Äàðààõ íºõöºëä äààòãóóëàã÷äàä îëãîâîëçîõèõàæèëã¿éäëèéíòýòãýìæýýñàæëûí36ºäºðò îíîãäîõûã íü õàñíà:1/ ººðèéí õ¿ñýëòýýð õºäºëìºðèéíãýðýýãýýöóöàëñàí;2/õºäºëìºðèéíñàõèëãûãóäààäàðààáóþóíîöòîé çºð÷ñºíèé óëìààñ çàõèðãààíû ñàíàà÷ëàãààð àæëààñ õàëàãäñàí.

Õ¿÷èíã¿éáîëñîí

ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËòàíû íàñàí òóðøèéí áàòàëãàà

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ËÀÂËÀÕ

16

ĪЪÂ. “ÍÈÉÃÌÈÉÍ ÄÀÀÒÃÀËÛÍ ÑÀÍÃÀÀÑ ÎËÃÎÕ ¯ÉËÄÂÝÐËÝËÈÉÍ ÎÑÎË, ÌÝÐÃÝÆËÝÝÑ ØÀËÒÃÀÀËÑÀÍ ªÂ×ÍÈÉ ÒÝÒÃÝÂÝÐ, ÒÝÒÃÝÌÆ, ÒªËÁªÐÈÉÍ ÒÓÕÀÉ ÕÓÓËÜÄ ÍÝÌÝËÒ ªªÐ×˪ËÒ

ÎÐÓÓËÀÕ ÒÓÕÀÉ ÕÓÓËÜ”-ÈÉÍ ÇÀÀËÒÛÍ ÕÀÐÜÖÓÓËÀËÒ

¹ÕÓÓËÈÉÍ ÇÀÀËÒ ÕÓÓËÈÉÍ ªªÐ×˪ËÒÈÉÍ ¯Ð įÍ, À×

ÕÎËÁÎÃÄÎËÕóó÷èí Øèíý

6 äóãààð ç¿éëèéí 3 äàõü õýñýã:•Õóóëèíä ¯ÎÌت-íèé äààòãàëûí ñàíãààñ

òàõèð äóòóóãèéí òýòãýâýð àâàã÷èä õºäºëìºð ýðõýëæ íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëáºë òýòãýâðèéí õýìæýýã íýìýãä¿¿ëýíòîãòîîõçîõèöóóëàëòîðñîíîîð1513 òýòãýâýð àâàã÷èéí òýòãýâýð òîäîðõîé õýìæýýãýýðíýìýãäýæ,òýäãýýðèéííèéãìèéíáàòàëãàà õàíãàãäàõ áîëîìæòîé áîëëîî.

1. ØÈÍÝ ÇÀÀËÒ “3.Òýòãýâýð òîãòîîëãîñîí áîëîâ÷ 12 ñàðààñäîîøã¿é õóãàöààíä àæèë, õºäºëìºð ýðõýëæ,íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë òºëñºí äààòãóóëàã÷èéí àâ÷ áàéãàà òýòãýâðèéí õýìæýýã àíõíû òýòãýâýð òîãòîîëãîñîí äóíäàæ öàëèíãààñ 12 ñàð òóòàìä 1.5 õóâèàð áîäîæ íýìýãä¿¿ëýíòîãòîîíî.”

17 äóãààð ç¿éëèéí 5 äàõü õýñýã:• Òóñ ñàíãààñ òýòãýâýð àâàã÷èéí

õºäºëìºðèéí ÷àäâàðûã íºõºí ñýðãýýõ ÷èãëýëýýð çîõèîí áàéãóóëàõ àæèë òîäîðõîé áîëíî.

• Æóðìûí õýðýãæèëòèéã çîõèîí áàéãóóëàõ àæèë¿ðä¿íòýéáîëíî.

• Òóñëàìæ,¿éë÷èëãýýíèé÷àíàðñàéæèðíà.• Õÿíàëòòàâèõáîëîìæá¿ðäýíý.

2. ØÈÍÝ ÇÀÀËÒ “5.¯éëäâýðëýëèéí îñîë, ìýðãý/æëýýñøàëòãààëñàí ºâ÷íèé óëìààñ òàõèð äóòóó áîëñîí äààòãóóëàã÷èéã ìýðãýæëýýñ øàëòãààëñàí ºâ÷íèé ñóâèëëûí ¿éë÷èëãýýíä õàìðóóëàõ æóðìûãíèéãìèéí äààòãàëûí òºâ áàéãóóëëàãà áàòàëíà.”