gazeta czeladzka nr 3

7/22/2019 Gazeta Czeladzka nr 3

1/8

Nr 3 Listopad 2013Towarzystwo Powszechne CzeladCZELADZKA

GAZETA

OTWARCIE UNIWERSYTETU

POWSZECHNEGO

ISSN -2300-7427

Kolejny, nowy rok szkolny sta si faktem.Podczas uroczystej Inauguracji wKolegium

Pracownikw Sub Spoecznych w Czeladzi

do grona suchaczy doczyli tegoroczni

rekrutanci. Suchacze pierwszego roku - bo

o nich mowa zoyli uroczyste lubowanie,

a indeksy odebrali z rk Minister Edukacji

Narodowej Pani Krystyny Szumilas.czytaj na str. 4 i 5

Inauguracja roku szkolnego2013/2014

w Kolegium Pracownikw

Sub Spoecznych w Czeladzi

W pogodne, sobotnie przedpoudnie 5padziernika br. w siedzibie czeladzkiegoKolegium Pracownikw Sub Spoecznychodbya si uroczysta inauguracja, utworzonegoprzez Towarzystwo Powszechne Czelad,spoecznego Uniwersytetu Powszechnego.Rozpoczcie pierwszego roku akademickiegouwietnia obecno wielu znakomitych

goci: posa na Sejm RP Waldemara Andzela,Wicemarszaka Wojewdztwa lskiegoArkadiusza Chciskiego, dyrektora WydziauEdukacji Urzdu Marszakowskiego EwyBaran, proboszcza parafii w. StanisawaBiM, ks. Kanonika Jarosawa Wolskiego.Wrd licznie zgromadzonej publicznociznalazy si osobistoci czeladzkiego yciaspoecznego, politycznego i kulturalnego: ra-dni miejscy, dyrektorzy placwek owiato-wych, przedstawiciele miejskich organizacjii stowarzysze. Po powitaniu zgromadzonych

przez gospodarza miejsca uroczystoci dy-rektor Kolegium Pracownikw Sub Spoecz-nych pani Ann Zasad Chorab, prezesTowarzystwa Powszechnego Czelad (ToPo)Zbigniew Szaleniec przedstawi ide pow-

stania, zaoenia programowe oraz zasadyfunkcjonowania Uniwersytetu Powszechnego.Jednoczenie podkreli, e nowopowstaaspoeczna uczelnia nawizuje do dziaaj-cego w naszym miecie przedwojennegoUniwersytetu Powszechnego.Nastpnie gos zabrali honorowi gocie.Gratulujc pomysodawcom i organizatorom,

inicjatywy yczyli powodzenia na przyszo.Doceniajc wag tego spoecznego projektudeklarowali pomoc i wsparcie organizacyjne.Gwny wykad inauguracyjny poprzedziakrtka prelekcja dyrektora Muzeum Saturnw Czeladzi - Iwony Szaleniec, ktra przedsta-wia histori przedwojennego UniwersytetuPowszechnego, genez jego powstania i naj-bardziej znanych wychowankw. Niecier-pliwie oczekiwany przez zgromadzon, niemal100 osobow publiczno, gwny punktprogramu, wykad inauguracyjny pt. Odsiecz

wiedeska geniusz strategiczny krla JanaIII Sobieskiego nikogo nie zawid. ProfesorUniwersytetu lskiego Dariusz Nawrotw sposb porywajcy opowiedzia o jednej

cd. na str. 4

Czelad w potrzebie.le zarzdzane miasto tonie w dugach. Nie s real-

izowane adne inwestycje rozwojowe. O obietnicachwyborczych Pani Burmistrz mona ju zapomnie. Trwa permanentny konflikt pomidzy Burmistrzema Rad Miasta, ktry paraliuje procesy decyzyjne

i uniemoliwia wypracowanie programu rozwoju na-szej gminy. Nie s wykorzystywane moliwoci pozyskiwaniarodkw z funduszy Unii Europejskiej. Korzystajz nich z powodzeniem inne gminy naszego regionu. Autorytarne rzdy Pani Burmistrz powoduj mar-nowanie potencjau spoecznej aktywnoci. Organi-zacjom pozarzdowym nie stwarza si waciwegoklimatu do dziaania. Ich potrzeby i aspiracje s lek-cewaone. le pracuje Urzd Miasta. Wiele decyzji adminis-tracyjnych wydawanych jest z duym opnieniem.Wiele spraw miesicami czeka na rozpatrzenie.

W tej atmosferze nie rodz si adne inicjatywy narzecz rozwoju miasta i poprawy warunkw ycia jegomieszkacw. Radni nie udzielili Pani Burmistrz absolutorium zarok 2012 i wystpili o ogoszenie referendum w spra-

wie jej odwoania.Tak dalej by nie moe.

Trzy lata dreptania w miejscu wystarczy.Czas na zmiany.

Wemy los naszego miasta w nasze rce !!!Nic o nas bez nas!!!

Wzywamy wszystkich mieszkacwnaszego miasta do udziau

w referendum w dniu 8 grudnia.

ODEZWA

Obywatelski Komitetna Rzecz Odnowy Czeladzi


2/8

GAZETA CZELADZKA2

RADNYM RADY MIEJSKIEJ,

NAUCZYCIELEM MSZ-SP2 W CZELADZI,

WICEPREZESEM TOWARZYSTWA POWSZECHNEGO CZELAD

Gazeta Czeladzka - 8 grudnia w naszym miecie

odbdzie si referendum w sprawie odwoaniaBurmistrza . Czy bdzie Pan w nim uczestniczy?Andrzej Mentel - Tak, powiem wicej, chcia-

bym przekona mieszacw Czeladzi, abyw dniu referendum poszli do urn i oddali swjgos. Jestem o tym przekonany, e od tego zaleyczy nasze miasto bdzie si rozwijao czy pozo-stanie w stagnacji jeszcze przez rok.G Cz - Co Pana zdaniem zdecydowao o pod-

jciu przez Rad Miejsk decyzji o referendum ?A M - Przyczyn byo wiele. Rozpoczn od Re-gionalnej Izby Obrachunkowej, ktra na wiosntego roku przeprowadzia kompleksow kon-

trol Urzdu Miasta Czelad. Efektem tej kon-troli byy postawienie zarzutu nieprawidowociw zarzdzaniu finansami publicznymi. PrezesRegionalnej Izby Obrachunkowej sformuowacznie 20 wnioskw dotyczcych ksigowoci,wynagrodze, podatku od nieruchomoci i wy-datkw inwestycyjnych, wydatkw na podresubowe oraz wydatkw w zakresie dugu

publicznego. Z kolei Komisja Rewizyjna Ra-dy Miejskiej, uzasadniajc swe stanowisko nie-udzielenia absolutorium Burmistrzowi Miastaza 2012 rok, w swoim protokole przedstawiaa20 zarzutw dotyczcych realizacji budetu

Gminy w poprzednim roku. Szczegowo pi-saem o tym w poprzednim numerze GazetyCzeladzkiej, teraz wspomn tylko kilka. Przez-naczenie rodkw z czynszw lokatorw bu-dynkw ZBK, ponad 2 milionw 324 tysicezotych na inne cele ni mieszkaniowe. Dziwimnie to, bo potrzeby lokatorw s ogromne.Ludzie latami czekaj na wymian okien, drz-wi czy piecw w swoich mieszkaniach. Kolej-ne nieprawidowoci to: niezapacenie za wzstraacki, nieterminowe wypaty pensji pra-cownikom, opnione odprowadzanie skadekZUS-owskich, uzbrojenie prywatnych dziaekwbrew uchwale Rady Miejskiej. Dalsze zarzuty

to: wykorzystywanie samochodu subowegodo celw prywatnych a take ograniczeniedostpu do informacji i dokumentw finanso-wych, niezbdnych do sprawowania funkcji kon-trolnych przez Rad Miejsk.G Cz - No tak, lista zarzutw jest duga. Czy

jednak widzi Pan pozytywne aspekty obecnej ka-dencji?A M - Tak, ale jest ich niewiele. Zakoczonazostaa budowa, rozpocztej jeszcze w poprzed-niej kadencji Rady Miejskiej, ulicy Gdaskiej

pooonej we Wschodniej Strefie Ekonomicz-nej. Pozwoli ona uwolni due tereny pod in-

westycje, ktre jak sdz, mog sta si wanymbodcem rozwojowym Gminy. Zakoczona zos-taa renowacja Galerii Elektrownia. To RadaMiejska podjt uchwa zobowizaa Burmis-trza do realizacji tej inwestycji. Mam nadziej,

e oferta przyszej dziaalnoci Elektrowni bdzierwnie interesujca, jak ta sprzed remontu, gdy

prowadzio j Stowarzyszenie Inicjatyw Kul-turalnych. To najwiksze inwestycje obecnejkadencji, na realizacj ktrych otrzymalimyrodki z Urzdu Marszakowskiego. Do cieka-wszych inicjatyw tej kadencji zaliczam, moenieskromnie, przyjty przez Rad Miejsk, mjwniosek dotyczcy wprowadzenia w naszymmiecie budetu obywatelskiego. Dorana komis-

ja ds. budetu obywatelskiego Rady Miejskiej,do koca grudnia ma opracowa zasady funk-cjonowania w/w budetu. Mieszkacy sami bd

mogli zdecydowa co dla spoecznoci lokalnejjest najwaniejsze. To doskonay przykad spo-ecznej dyskusji oraz demokratycznego podej-mowania decyzji przez mieszkacw. Pomys

budetu obywatelskiego nasun szereg pytai wtpliwoci, dlatego te wraz z czonkami To-warzystwa Powszechnego Czelad przepro-wadzilimy w tym temacie konsultacje spoecz-ne. Wyniki ankiety i oczekiwania mieszkacwwykorzystane zostan w pracy Komisji ds.

budetu obywatelskiego.G Cz - Wspomnia Pan, o Towarzystwie Pow-

szechnym Czelad. Jak rol peni Pan w tym

stowarzyszeniu?A M - W Towarzystwie Powszechnym jest-em wiceprezesem. Jest to dla mnie nowedowiadczenie i kolejne wyzwanie. Nasze sto-warzyszenie to grupa wspaniaych ludzi. Pragni-emy prowadzi dziaalno edukacyjn, promo-wa kultur, przyblia mieszkacom aspektyycia spoecznego, gospodarczego, aktywizowai kreowa spoeczestwo obywatelskie. W ce-lu realizacji naszych zada powoalimy Uni-wersytet Powszechny. W padzierniku odbyasi uroczysta inauguracja pierwszego roku aka-demickiego. Obecnie odbywaj si zajcia m. in.

z informatyki dla seniorw. Dla rodzicw, peda-gogw i nauczycieli w ramach Akademii Dob-rego Rodzica rozpoczy sie zajcia pokazujce

jak pokonywa trudnoci w wychowaniu dziecka.Odbywaj si warsztaty artystyczne dla dzieci.Proponujemy rwnie zajcia z technik relaksa-cyjnych, spotkania uwiadamiajce zagroenienowymi uzalenieniami (od internetu, telefonukomrkowego, zakupw). To tylko niektre pro-

pozycje zaj. Dziaalno w Towarzystwie Pow-szechnym jest dla mnie nierozerwalnie zwiza-na z prac w Komisji Edukacji, Kultury i Sportuw Radzie Miejskiej, ktrej przewodnicz.G Cz - Wikszo kojarzy Pana jednak przede

wszystkim z dziaalnoci sportow

A M - Myl, e tak. Moja praca zawodowajest cile powizana z dziaalnoci spoecznw stowarzyszeniach sportowych. Najduejdziaam w Szkolnym Zwizku Sportowym, bood czasu rozpoczcia pracy zawodowej. W la-

tach dziewidziesitych, dziki mojej ini-cjatywie powstay: Miejski Szkolny ZwizekSportowy- stowarzyszenie posiadajce osobo-wo prawn, a w 2003 roku - Miejski Cze-ladzki Klub Sportowy, ktrego zostaem preze-sem i do 2006 roku kierowaem jego dzia-alnoci . Klub w tym czasie rozwija si dy-namicznie, powstay sekcje sportowe piki no-nej, koszykwki chopcw, siatkwki dziew-czt, tenisa stoowego i lekkiej atletyki.W 2006 roku zostaem radnym Rady Miejskieji musiaem podj decyzj o rezygnacji z pra-cy w Zarzdzie Klubu, ktry prowadzi dzia-alno gospodarcz. Teraz jestem czonkiemZarzdu MSZS i czonkiem MCKS.G Cz- Jakie dziaania, inicjatywy z perspek-tywy dziaalnoci w stowarzyszeniach uwaa Pan

za godne uwagi?A M - Uwaam, e wszystkie dziaania,

pomysy, projekty przynoszce korzy naszejlokalnej spoecznoci s godne podkrelenia.W dziaalnoci Miejskiego Szkolnego ZwizkuSportowego na uwag zasuguje realizacja pro-

jektw konkursowych ogaszanych przez Mini-sterstwo Sportu i Turystyki w Warszawie. Od2005 roku wielokrotnie, dziki dobrze przygo-towanym wnioskom, otrzymywalimy rodki na

realizacj zada sportowo-rekreacyjnych, wspie-ranych przez pastwo. W ostatnich dwch la-tach dziki naszej dziaalnoci 320 dzieci szk

podstawowych mogo uczy si jazdy na nartacha kilkaset nauczyo si pywa. cznie z Mini-sterstwa Sportu i Turystki pozyskalimy rodkina ponad 320 tys. z, co pozwolio wzbogaciofert zaj sportowych dla dzieci i modziey.W 2004 jako prezes MCKS z wczesnym zas-tpc burmistrza - Zbigniewem Szalecem, pod-

jlimy dziaania zmierzajce do utworzeniaklas sportowych w Miejskim Zespole Szk.Pomys wspaniay, dajcy dzieciom i modziey

moliwo realizacji swoich pasji a naszaszkoa od kilku lat lokuje si w czowce us-portowionych szk naszego wojewdztwa. Je-stem rwnie czonkiem Towarzystwa Polsko-Ukraiskiego Zustric, w ktrym wspl-nie podjlimy szereg ciekawych inicjatywm.in. zbirki lekw przeciwgrypowych dlamieszkacw ydaczowa, pozyskania z KomisjiEuropejskiej rodkw finansowych na realizacj

projektu Lets Europe, umoliwiajcego bez-patn wymian modziey midzy mia-stami partnerskimi Czeladzi i ydaczowa.G Cz- Dzikuj za rozmowA M- dzikuj

WYWIAD Z ANDRZEJEM MENTLEM

Iga Dulian


3/8

GAZETA CZELADZKA3

Koncert charytatywny w SDK Odeon

Spoeczny Komitet Murem za Muremw Czeladzi zorganizowa w dniu 26 padziernikaw SDK Odeon drugi koncert charytatywny, ktregocelem bya zbirka funduszy na odbudow zniszczo-

nego muru oporowego przy kociele w. StanisawaB i M w Czeladzi. W koncercie wystpiy dwa zespoymuzyczne. Jeden z Dolnego lska - Dance Menu,grajcy muzyk rozrywkow oraz drugi z Czeladzi -Melisa Band, grajcy muzyk rockow.

w 1898 roku w Galicji. Na fali masowo

powstajcych w kraju w latach dwudziestych,uniwersytetw powszechnych, z inicjatywy sa-morzdu miejskiego z burmistrzem Gaewskimna czele oraz Starosty Bdziskiego Jzefa

Boxy, w Czeladzi rozpocz dziaalno pierwszyw Powiecie Bdziskim Uniwersytet Powsze-chny. Uroczysta inauguracja I roku szkolnegoodbya si 9 marca 1930 roku. Uniwersytet

funkcjonowa do wybuchu wojny, pocztkowoz siedzib w budynku Stray Poarnej przy ul.Parkowej pniej (od 1933 r) w prywatnym do-mu p. Trojaka przy ul. Reymonta 25.W zaoeniach programowych czeladzkiego UP

czytamy:Przeznaczenie. Uniwersytet powszechnyprzeznaczony jest dla wszystkich. Wszyscy mo-g zdobywa w nim wiato i wiedz, mogpogbia swj stosunek do zagadnie spoecz-no pastwowych i zblia si do rde kul-tury ze szczeglnym uwzgldnieniem wsp-czesnej kultury polskiej i oglnoludzkiej.Cel Uniwersytetu. Naczelnym zadaniem Uni-wersytetu Powszechnego jest ksztatowanieosobowoci czowieka. Udzielanie wiadomocinie jest celem a rodkiem do osignicia

zamierze.

Z uwagi na rodowisko. Uniwersytet maprzygotowa ludzi uspoecznionych i o roz-szerzonym horyzoncie umysowym. Ma przy-gotowa szereg aktywnych jednostek, ktremogyby zaj stanowisko przodownicze w y-ciu spoeczno-samorzdowym, a dziki skrys-talizowanemu pogldowi na zagadnienia spo-eczne, pastwowe, mogy by przodownikamiw tych dziedzinach ycia danego rodowiska.

Z uwagi na jednostk. Ma dopomc czowie-kowi do: zorientowania si w caoksztacie ycia

wspczesnego skrystalizowania pogldu osobistego na

zagadnienia spoeczno - pastwowe, zblienia czowieka do rde wiedzy i kultury oglnej ze szczeglnym uwzgldnieniem kultury polskiej, wykrywania i rozwijania wasnych zaintereso- wa, oraz da podstawy czynnego stosunku

do pracy spoecznej.

W kocu XIX wieku znamiennym zjawiskiem,

wystpujcym w wielu krajach byo powstawanieinstytucji owiatowych, majcych za cel dok-sztacanie osb dorosych. Czoow rol wrdnich zajmoway uniwersytety ludowe, powstaew Danii oraz uniwersytety powszechne, ktrychojczyzn bya Anglia.Twrc uniwersytetw ludowych by wybitnyduski pisarz i polityk Mikoaj Grundtvig,wyznajcy zasad, e przyszo kraju zaleyod rozwoju demokracji. Uniwersytety, ktrych

podstaw nauczania stanowiy przedmioty hu-manistyczne, realizoway naczelne zadanie pole-

gajce na przygotowaniu do udziau w yciu

obywatelskim.Z kolei twrc uniwersytetu powszechnego i jegozaoycielem w 1873 roku by docent Uniwersy-tetu w Cambridge, James Stuart. Idea uniwersy-tetu powszechnego polegaa na rozszerzeniuwaciwej dziaalnoci uczelni akademickiej po-

za krg studiujcej modziey i wyjcie z wy-kadami do szerszych warstw spoeczestwa.

Pod koniec XIX wieku ruch uniwersytetwpowszechnych obj prawie ca Europ, Ame-ryk a nawet Australi. Na przeomie wiekw

XIX i XX pierwsze z nich pojawiy si rwniena ziemiach polskich, we wszystkich trzech

zaborach.Z czasem struktura organizacyjna i formydziaalnoci UP ulegay zmianom, poszerzay

si rwnie ich zadania. Oprcz popularyzacjiwiedzy uniwersytety stawiay sobie za celaktywizacj kulturaln okrelonych rodowisk.

Poza organizowaniem odczytw zajmoway siszerzeniem samoksztacenia, upowszechnianiemczytelnictwa, zakadaniem bibliotek, dokszta-caniem dorosych, organizowaniem amator-

skiego ruchu artystycznego. W wielu krajachuniwersytety powszechne odbiegay pod wzgl-dem struktury organizacyjnej znacznie odoryginau angielskiego. Nie dziaay one jakoagendy wyszych uczelni lecz jako samodziel-ne instytucje owiatowe powoane do ycia

przez rnorodne rodowiska spoeczne lubjak np. w Polsce z inicjatywy partii politycz-nych bd dziaajcych organizacji spoecz-nych. Pierwszy uniwersytet powszechny na

ziemiach polskich powoany zosta do ycia

Warunki przyjcia. Do uniwersytetu moe byprzyjty kady, kto ukoczy 18 lat ycia i wy-kae si przygotowaniem oglnym przynajm-niej w zakresie 7 klas szkoy powszechnej.

Program edukacji zosta zaplanowany na

2 lata po 9 miesicy zaj w kadym rokui obejmowa wykady z nauk humanistycznych:polonistyki (literatura polska, wiczenia roz-wijajce sprawne wadanie jzykiemw mowie i pimie), historii (powszechneji Polski), nauk przyrodniczych: biologii, fizyki,chemii, technologii; nauk spoecznych (geo-

grafia gosp. Polski, statystyka, ekonomiaspoeczna, historia ruchw spoecznych,ustawodawstwo).

Pocztkowo zajcia odbyway si 4, pniej5 razy w tygodniu w godzinach od 6 do9 wieczorem. Pierwszym dyrektorem UP zosta

instruktor owiaty pozaszkolnej na PowiatBdziski Roman Chmielewski, kierownikiemadministracyjnym przez dugie lata by Jan

Zygmunt. Po wyjedzie Chmielewskiego na sta-e do Warszawy stanowisko dyrektora Uni-wersytetu piastowali kolejno: dr Micha

Rzadkiewicz, in. Jerzy Szydowski, dr TadeuszPasierbiski i prof. Kazimierz Stankiewicz.Kadr wykadowcz tworzyli dowiadczenipedagodzy z tytuami naukowymi.W cigu 9 lat akademickich czeladzkauczelnia wypucia ok. 300 wychowankw.Warto doda, e podejmujcych edukacje

byo znacznie wicej, niestety wielu z zapisa-nych zaprzestawao uczszcza, nie mogcpodoa tak duemu wysikowi umysowemu.Jednake benedyktyska i mrwcza pracazarwno wykadowcw jak i suchaczy przy-niosa oczekiwane efekty. Uniwersytet wycho-wa cay zastp osb, ktre po opuszczeniu

jego murw udzielay si aktywnie w yciuspoecznym i organizacyjnym miasta.Niestety ta bardzo poyteczna dla spoecz-noci czeladzkiej praca u podstaw trwaa

zalewie 9 lat. Inauguracja jubileuszowego 10roku szkolnego, nie odbya si bowiem 1 wrze-

nia 1939 roku wybucha II wojna wiatowa.Mroczna noc okupacji ogarna kraj i Pola-kw wraz ze wszystkich strefami ich ycia.W tych trudnych czasach wielu absolwentwUniwersytetu Powszechnego zaangaowao siw tajn dziaalno konspiracyjn, za co kilku

z nich zapacio najwysz cen.

PRZEDWOJENNY UNIWERSYTET POWSZECHNY

Komitet prowadzi sprzeda cegieek o wartoci

20, 50, 100 z. cegieki mona naby

w Czeladzi przy ul. Bytomskiej 47 oraz Rynek 16,

a take podczas koncertw i wernisay w Muzeum Saturn

w Czeladzi.

Podczas koncertu dzieci z ZSS w Czeladzi wrazz rodzicami i wychowawczyni sprzedaway wykonaneprzez siebie anioki i serca z masy solnej. Zebrana dopuszki kwota zasilia konto Spoecznego Komitetu.

Komitet zbiera take dobrowolne wpaty na rzecz odbu-

dowy muru na konto w Banku Pocztowym:Nr konta:

90 1320 1999 2337 6913 2000 0001Jan Powaka

Iwona Szaleniec


4/8

GAZETA CZELADZKA4

z najbardziej chwalebnych bitew w historiipolskiego ora, ktrej 330. rocznicobchodzilimy we wrzeniu b.r. Fascynujcaopowie poruszya wyobrani suchaczytym bardziej, e znalazy si w niej wtkiczeladzkie, bowiem nasze miasto gociowojska krla Jana III, maszerujce z odsiecz

pod oblony Wiede, a take dotkliwiedowiadczyo pobytu wracajcych oddziawpo historycznym, wspaniaym zwycistwie.Po zakoczeniu czci oficjalnej uczestnicymieli moliwo zwiedzenia kolegium, a nas-tpnie porozmawiania ze znajomymi przyfiliance kawy. Mogli spokojnie zdecydowa,na ktre zajcia z bogatej oferty zgosiswj akces. Na uroczysto inauguracyjnUniwersyteru Powszechnego zaproszenieZbigniewa Szaleca przyja i pierwotniepotwierdzia sw obecno pani MinisterEdukacji Krystyna Szumilas. Niestety zewzgldu na wane, nage obowizki paniMinister nie moga przyby do Czeladzi 5padziernika. Uczestniczya natomiast 2 dnipniej (7 padziernika) w uroczystym roz-poczciu roku szkolnego Kolegium Pracow-

OTWARCIE UNIWERSYTETU

POWSZECHNEGOnikw Sub Spoecznych. Przekazaa ww-czas gratulacje i yczenia czeladzkiemuUniwersytetowi Powszechnemu. ZaoycieleUniwersytetu, czonkowie Towarzystwa Pow-szechnego Czelad maj nadziej, e po takudanej inauguracji, Uniwersytet Powszechnyna stae wpisze si w krajobraz miasta spo-ecznych placwek edukacyjnych. Program

nowopowstaej uczelni skierowany jestdo czeladzian wszystkich grup wiekowych:dzieci, modziey, dorosych - zarwno tychwychowujcych potomstwo jaki i seniorw.Organizatorzy deklaruj ch wsppracy z in-nymi tego typu placwkami, funkcjonujcymina terenie Czeladzi. Uniwersytet Powszechnytak jak Uniwersytet III Wieku, dziaajcy podegid czeladzkiej Miejskiej Biblioteki Pub-licznej oraz Wyszej Szkoy Biznesu w Db-rowie Grniczej czy Uniwersytet Parafialnymaj ten sam szczytny cel: aktywizacjspoeczestwa, wyksztacenie spoeczestwaodpowiedzialnego i wiadomego oraz kreo-wanie spoeczestwa obywatelskiego. Zapra-szamy na wykady oraz zajcia w ramachAkademii Dobrego Rodzica, Akademii Seniora,a take warsztaty dla dzieci i modziey.

Iga Dulian, Piotr Sobolewski

cig dalszy ze str. 1

Do nich te Pani Minister skierowaa sowa,

o tym, jak wany w dzisiejszych czasach jest

fakt, e wci znajduj si ludzie, ktrzy

chc pomaga i suy innym. I to w sposbprofesjonalny. A tego wanie oczekuje si

od absolwentw Kolegium Pracownikw

Sub Spoecznych - by przez trzy lata nauki

zdobyli niezbdn wiedz do profesjona-

lnego dziaania w zawodzie pracownika

socjalnego. Pomc ma im w tym nie tylko

przygotowanie teoretyczne w ramach obo-

wizujcego programu ksztacenia, ale

przede wszystkim zdobycie dowiadczenia

praktycznego podczas realizowanych

(ponad 500 godzin) praktyk, w rnegorodzaju placwkach pomocy spoecznej.

Obowizkowe praktyki w domach pomocy

spoecznej, domach dziecka, miejskich

orodkach pomocy spoecznej, wietlicach

rodowiskowych, noclegowniach itd. maj

pomc suchaczom w poznaniu specyfiki

pracy z podopiecznymi tego typu placwek,

jednoczenie daj suchaczom moliwo

zweryfikowania swoich wasnych oczeki-

wa i moliwoci pracy z rnymi grupami

spoecznymi.W tym roku indeksy szkoy odebrao

45-ciu nowych suchaczy, ktrzy ksztaci

si bd w zawodzie pracownika socjal-

nego na dwch wydziaach: stacjonarnym

i niestacjonarnym.

cd. ze str. 1

Przemawia dyr. KPSS Anna Zasada-Chorab, za stoem prezydialnym: Pose Waldemar Andzel, Czonek Zarzdu Woj.

lskiego Arkadiusz Chciski, Prezes TP CzeladZbigniwe Szaleniec. Na zdjciu m in. Ks. Proboszcz Jarosaw Wolski, Jan Powaka, Iwona Szaleniec, Prezes TP Czelad ZbigniewSzaleniec, dyr Wydziau Edukacji Urzedu Marszakowskiego Ewa Baran, dyr. KPSS A. Zasada-Chorab.Wykad inauguracyjny prowadzi dr hab. Dariusz Nawrot.

Iga Dulian


5/8

GAZETA CZELADZKA5

Ruszya Akademia Dobrego Rodzica! Dnia 14listopada br. w KPSS odbya si pierwsza pre-lekcja poczona z warsztatami pt. Jak pokonatrudne momenty w wychowaniu dziecka de-dykowana rodzicom i opiekunom. Zajcia po-prowadzili dr Aleksander Maka oraz mgr AdrianDrdze. Na spotkanie przybyo wiele osbw zrnicowanym przedziale wiekowym i mimotych rnic wszyscy uczestnicy oczekiwali odwykadowcw tego samego: porad. Ci jednakmajc z gry inne zaoenie co do formy zajskierowali dyskusj w stron warsztatow,odnoszc si do praktycznych eksperymentwi prowokacji. Ujmujc rodzin, jako pewien sys-tem, ktrego dziecko jest spoiwem i z tej pers-pektywy patrzc, przekazali gociom swojwiedz, na temat tego jakie czynniki wpywajna funkcjonowanie dziecka w owym systemie.Uczestnicy prelekcji mieli okazj dowiedziesi, jakie to najczstsze bdy popeniajrodzice w okresie ksztatowania osobowo-ci dziecka, w jaki sposb naley wyznaczagranice w ramach systemu, aby jednoczenienie zaburzy jego adu. Wyjaniono take skdbior si uzalenienia wrd modych ludzi,kierujc szczegln uwag rodzicw i opiekunwna fakt, e s temu problemowi wspwinni. Odsamego pocztku bowiem traktuj dziecko jakpojemnik, bdcy niczym innym, ni poczuciemwartoci dziecka, zapeniany przez rodzicwwartociami dostrzegalnymi tylko dla nich sa-mych. Zapominaj przy tym, i spoeczestwoich pociech moe w przyszoci przyj zu-

penie inaczej.Kolejne spotkanie z cyklu Akademia DobregoRodzica odbdzie si w dniu 26 listopadabr. w siedzibie Kolegium Pracownikw SubSpoecznych o godzinie 13:00, na ktre za-praszamy nie tylko rodzicw i opiekunw, aletake nauczycieli oraz pedagogw. Gociemhonorowym warsztatw bdzie Rzecznik PrawDziecka Marek Michalak.

Rodzicem by

Inauguracja roku szkolnego 2013/2014 w Kolegium Pracownikw Sub Spoecznych w Czeladzi

Fatima Orliska

Zbigniwe Szaleniec, dyr. KPSS A. Zasada-Chorab, Minister Edukacji Krystyna Szumilas, Pose Jarosaw Pieta.

dr Aleksander Makamgr Adrian Drdze Zbigniew Szaleniec


6/8

GAZETA CZELADZKA6 Obywatel SeniorS takie miasta, ktre zapraszaj seniorwdo rady, pytaj ich o zdanie, projektujprzestrze dla ludzi starszych. Tymi mdrymisowami otworzya we wrzeniu w Katowicach drugi Kongres Obywatel senior prof.Irena Lipowicz-Rzecznik Praw Obywatelskich,ktra obja honorowy patronat nad t im-prez. Na lsku yje 5 milionw ludzi,a co pity obywatel ma wicej ni 60 lat.Dugowieczno to jedna ze zdobyczy cy-wilizacji. yjemy duej, a osignity wiek

nie powinien odbiera prawa dostpu dowszystkich form ycia spoecznego. Dla-tego wszelkie dziaania propagujce de-nie do rwnego traktowania oraz troskao ludzi dojrzaych z racji wieku, s bardzowanym zadaniem pastwa, samorzdwi ludzi modych. Ci ostatni naznaczeni s tepitnem staroci, wszak wad modoci jestto, e szybko si jej pozbywamy. W czasieKongresu poruszano midzy innymi takiekwestie jak: rzdowy program polityki senio-ralnej, prawa osb starszych, dyskryminacja

ze wzgldu na wiek. Dowiedzielimy si ezaplanowano w budecie pastwa pokane Barbara Strzelecka

W poprzednim numerze naszego czaso-

pisma obiecalimy, e w miar moliwoci

regularnie zajmowa si problemami miesz-

kacw Czeladzi. Zachcalimy czytelni-

kw do nadsyania listw i zgaszania prob-

lemw, z ktrymi przyszo si im na co dzie

boryka. W tym wydaniu chcemy pochyli

si nad problematyczn kwesti opat za

wod w Czeladzkiej Spdzielni Mieszka-

niowej.

Otrzymalimy od naszego Czytelnika

list, w ktrym opisuje on sytuacj wielu

mieszkacw tej spdzielni, zarzucajc

jej wadzom ciganie i wykorzystywanie

nienalenych im pienidzy od swoich loka-

torw. Zgodnie z regulaminem z dnia 1 sty-

cznia 2013 roku prawidowoci jest roz-

liczanie zuycia wody wedug stanw licz-

nikw zamontowanych w mieszkaniach.

Oczywiste jest zatem, e im wicej licznik

wskazuje, tym wiksze koszta mieszkacy

ponosz. Problem pojawia si jednak

w momencie, gdy przychodzi im paci za

tzw. niedobr wody tj. za wod, ktra rze-

komo zanika w poszczeglnych ujciach

wodnych. By moe istnieje pewna luka

w przepisach i nikt nie dostrzega, i docho-

dzi do kradziey?

Wraz z opisem caej sytuacji otrzymali-

my od naszego Czytelnika krtkie rozlicze-

nie i podsumowanie kosztw, z ktrego

jasno wynika, e niedobr ten to kolosa-

lny litra, na stan ktrego lokatorzy wpywu

nie maj, a za ktry zobowizani zostali do

poniesienia odpowiedzialnoci finansowej.

W konsekwencji zobowizania te sigaj

kwoty kilkuset zotych za okres szeciu

miesicy, na co wikszo z osb dotknitych

problemem kategorycznie nie moe so-bie pozwoli. Jeeli nawet s mieszkacy,

ktrych sytuacja finansowa pozwala na

zapacenie rachunku nie usprawiedliwia

to niesprawiedliwoci i oszustwa ze strony

spdzielni, z ktrym Pastwo zamierzaj

walczy. Jak si okazuje po sprawdzeniu

danych ociennych miast czeladzianie nie

jedyni walcz z wiatrakami. Fakt, i do-

chodzi do naduycia to jedno, drugie nato-

miast to, to, e nikt z zarzdu Spdzielni

Mieszkaniowej nie reaguje na gos spo-ecznoci zamieszkujcej lokale sp-

dzielni przynalene. Pan, od ktrego list

otrzymalimy zacza kopi pism, jakie

osobicie zoy w tej sprawie. Oczywicie

i to okazao si bezskuteczne, std te nie

powinna dziwi ch odwoania zarzdu

spdzielni. Z tym te o pomoc Czytelnik

zwraca si do nas.

Czy my moemy udzieli pomocy? Formal-

nie nie. Na pewno moemy jednak (i chcemy

czyni to) nagoni spraw.Niewykluczone, e z Pastwa udziaem

zdoamy trafi na inne poszlaki mogce

przynie rozwizanie problemu.Jakub Knopek

rodki na aktywizacj zawodow, ustawicz-ne ksztacenie i szkolenie opiekunw.Priorytetem bdzie nie tylko program akty-wizacji seniorw, ale te dostosowanierynku produkcyjnego i usugowego w takisposb, by bardziej wykorzysta ludzi star-szych, bo ich dowiadczenie i wiedza snieocenione. Starszy czowiek nie powin-ien kojarzy si tylko z niedostwem, alez mdroci i dowiadczeniem. Warto tewidzie wszystkie odcienie staroci. Staro

ma by wida, cho wiemy, e obecniepropagowany jest kult modoci i pikna.Trzeba jednak pamita, e modo szybkoucieka. Staro naley odczarowa. Jest onatakim samym etapem ycia czowieka

jak inne, dlatego cieszy fakt, e nasi par-lamentarzyci i europosowie powicajostatnio polityce senioralnej tyle uwagi.Musimy jeszcze tylko popracowa nad zmia-n wiadomoci, zmian filozofii myleniana temat staroci i w rodzinie, przedszkolu,szkole uczy szacunku i respektu dla osb

starszych. A moment zalenoci ekonomicz-nej i emocjonalnej naley odracza na tak

dugo, jak si da. Wanym atrybutem te jestbudowanie wizi midzypokoleniowej i wza-

jemne czerpanie korzyci z dowiadczeniai z modoci. Na licie wydarze Kongresu byo rwnie

bardzo ciekawe wystpienie europosa JanaOlbrychta, ktry zwrci szczegln uwagna wikszy dostp staszych do wiata cyf-rowego,by mogli swobodnie porusza siw sieci i bardziej korzysta ze zdobyczy tech-niki (bd tworzone strony i portale inter-netowe dla seniorw) Przekaza te waninformacj, e na lata 2014-2020 r. Parla-ment Europejski przeznaczy wicej pieni-dzy na sprawy spoeczne.Kongres odby si po raz drugi w Parku ls-kim. Impreza ta wpisaa si na stae do ka-

lendarza wydarze powiconych teraniej-szoci i przyszoci osb starszych i jestniewtpliwie wanym gosem w kreowaniupolityki senioralnej. Uczestniczyam w tej imprezie dziki kol.Marii Katoch, ktra serfujc po internecienatkna si na ogoszenie. W komitecie or-ganizacyjnym znalazam midzy innymi naz-wisko Zbigniewa Szaleca. To cieszy, e byySenator i wiceburmistrz Czeladzi, a obecnywiceprezydent Sosnowca popiera takie akcjei dostrzega wag tego spoecznego proble-

mu.

RELACJA z KONGRESU

CZYTELNICY PISZ


7/8

GAZETA CZELADZKA7

Od pocztku swych rzdw, Pani bur-mistrz Kosmala obiecywaa, e amyEcha Czeladzi odda do dyspozycjimieszkacw i wreszcie u schyku kadencjizrealizowaa swoj zapowied. W ostatnim,padziernikowym wydaniu samorzdo-wego miesicznika Pani Kosmala dopu-cia do gosu oburzonych mieszkacw.Dziwnym trafem oburzeni mieszkacybyli oburzeni wycznie na dziaania opo-zycji. Szczeglnie dostao si PO i to nietylko czeladzkiej ale take tej z Bdzinai Sosnowca. Zapewne ucieszy si z krytykiCzonek Zarzdu Wojewdztwa, odpow-iedzialny za podzia rodkw europejskich,Arkadiusz Chciski. A tak na powanie,w kadej szanujcej si instytucji ano-nimy, zwaszcza kamliwe, wrzuca sido kosza, jedynie w Czeladzi drukowa-

ne s w gazecie. My nie bdziemyodpowiada na faszywe pomwienia. Sporo miejsca w lokalnej prasiepowica si tematowi Galerii Elektro-wnia. Przez dugi czas bya niechcianprzez obecne wadze inwestycj, realiza-cj ktrej wymusia Rada Miasta. Dzi-siaj przedstawiana jest jako wielki sukcesekipy rzdzcej. Ale niech tam, szkodatylko, e we wszystkich artykuach brak

jakiejkolwiek informacji kto przygotowapodwaliny pod dzisiejszy sukces. Ktoprzej obiekt po kopalni, kto uratowamaszyny, kto utworzy i rozpropagowagaleri, kto zoy wniosek o rodki narewitalizacj. Szkoda take, e nie napi-sano ani sowa o przyszej dziaalnocigalerii. Unia Europejska daje pienidze,ale w zamian wymaga realizacji m. in.tzw. wskanikw napenienia obiektu.Jeeli w cigu roku odpowiednia liczbaosb nie odwiedzi galerii, trzeba bdziezwrci cz albo nawet cao dotacji.Pani Burmistrz informujemy, e wys-tawy dobrych, przycigajcych widzwartystw naley zamawia niejednokrot-nie z rocznym wyprzedzeniem. A moezostaniemy zaskoczeni bo program wy-staw na 2014 rok jest ju gotowy ? Pani Burmistrz znakomicie wyko-rzystuje w Echu swoje zdjcia. Piknie

wyglda na fotografii z uczestnikami Uni-wersytetu III Wieku. Szkoda tylko, e nawsplnym zdjciu zabrako miejsca dlazaoyciela Uniwersytetu, radnego Do-

minika Penara, ktry w tekcie jest tylkoprzedstawicielem WSB. Z kolei zdjciez Krystyn Sienkiewicz zrobione pod-czas inauguracji sezonu kulturalnego Ode-onu, sugeruje dobr wspprac miastaz czeladzkim Spdzielczym Domem Kul-tury. Tymczasem, nie jest tajemnic, epo raz pierwszy od wielu lat Odeon nieotrzyma z magistratu ani zotwki, nawetna Akcj Lato dla najmodszych. A przeciedo Odeonu uczszczaj doroli i dzieci nietylko bdcy czonkami spdzielni. Z kolei artyku opatrzony zdjciemPani burmistrz z dyrektorami placwekowiatowych, informuje, e w przeci-wiestwie do ubiegego roku, kiedyto aden z dyrektorw nie zasuy nanagrod przyznawan z okazji Dnia Edu-kacji Narodowej w obecnym, refe-

rendalnym roku na nagrod Burmis-trza zasuyli wszyscy. Prawdopodob-nie jednak, mimo naszej sugestii, niktnie pomyla o zoeniu wnioskwo przyznanie czeladzkim nauczycielomnagrd Kuratora i Ministra Edukacji.A szkoda. A propos Ministra Edukacji, wadzachwali si na amach Echa wizytw naszym miecie Pani Minister Krys-

tyny Szumilas. Niestety ani sowemnie wspomina si, e szefowa resortuEdukacji odwiedzia Czelad oraz Sos-nowiec na zaproszenie Zbigniewa Sza-leca, Prezesa Towarzystwa Powszech-nego Czelad z okazji midzy innymiuroczystego otwarcia, powstaego z inic-jatywy Towarzystwa Powszechnego Cze-lad oraz Kolegium PracownikwSub Spoecznych w Czeladzi, Uniwer-sytetu Powszechnego. Przy okazji, szko-da, e Pani burmistrz nie skorzystaaz zaproszenia na inauguracj Uniwer-sytetu a czeladzka gazeta samorzdowanie zauwaya powstania na terenie na-szego niezbyt duego miasta nowej u-czelni spoecznej, ktrej bezpatna ofertawykadw i warsztatw skierowana jestdo wszystkich mieszkacw Czeladzi.

WYBIRCZY PRZEGLDECHA CZELADZI

PRAWDY, PPRAWDY I KAMSTWA

Pani burmistrz Kosmala

zakcia obchody

11 Listopada !! W przeszoci zdarzao si ju,e obchody rocznicy odzyskaniaprzez Polsk niepodlegoci w Cze-ladzi zakcali politycy opozycji.Tak dziao si np. w 2010 roku,kiedy krytycy wczesnego burmis-trza gonymi okrzykami przeszka-dzali w wygoszeniu okoliczno-ciowego wystpienia. Podczas tego-

rocznego 11 Listopada mielimydo czynienia z kuriozaln sytuacj,bowiem to Pani Burmistrz zakciapowag narodowego wita, wyko-rzystujc swoje podpomnikoweprzemwienie do atakowania prze-ciwnikw politycznych. To prawda,Ochotnicza Stra Poarna by mo-e nie powinna w tym dniu dopomi-na si o przyznane przez RadMiasta pienidze na stojcy w ga-

rau od kilku miesicy samochdstraacki. Co jednak pasuje zwyk-emu obywatelowi, nie przystoi bur-mistrzowi miasta. Na szczcie aniPani burmistrz, ani nikt z wadz mias-ta nie przyby wieczorem do Ode-onu, gdzie jak co roku zespOrfeusz piewa pieni legionowei onierskie. Przynajmniej tam at-

mosfera bya znakomita.

Iga Dulian

Masz co do powiedzenia, chceszmie wpyw na to, co dzieje si wTwoim miecie lub chcesz podzie-li si wasnymi uwagami na tematfunkcjonowania miasta, zgo si donas, napisz, wylij e-maila. Chtnieporozmawiamy i przekaemy na a-mach naszego pisma Twoje uwagi,refleksje, propozycje. Zaley nam naformuowaniu problemw i sposobwich rozwizywania. Wiele zaley odludzi sprawujcych wadz w gminie,od ich kompetencji, ale te nie mniejod stopnia aktywnoci obywateli,krytycznej obserwacji rzeczywistocioraz od przeciwstawiania si w po-r niepokojcym zjawiskom w sferzespoecznej, gospodarczej, czy polity-cznej. Moesz zachowa anonimo-wo lub wystpi pod pseudonimem.A moe chcesz, t drog, opublikowafraszk, wiersz lub inny wasny tekst,dotd pisany do szuflady.

ZAPRASZAMY

Od redakcji


8/8

Szanowni Pastwo,

8 grudnia odbdzie si referendum w sprawie

odwoania burmistrz Teresy Kosmali. Odbywa si

ono z inicjatywy Rady Miejskiej. Bezporednim

jego powodem jest destrukcja gminnych finansw,liczne nieprawidowoci w codziennej dziaalno-

ci, naduywanie wadzy oraz nieprawdopodobna

arogancja. Zarzuty postawione pani burmistrz

przez radnych potwierdzia Regionalna Izba Obrachunkowa,

ktra nadzoruje realizacj budetw przez gminy. Pani Teresa Kosmala nie jest

osob, w ktrej rkach powinna spoczywa przyszo naszego miasta. Dalsze

sprawowanie przez ni wadzy pogbia bdzie jedynie krytyczny stan miasta.

Z tego powodu Rada Miejska zdecydowaa si na przeprowadzenie referendum.

Redaktor naczelny:Jakub Knopek

mail: [email protected]:

Polskapresse Sp. z o.o., OddziaPoligrafia, Drukarnia w Sosnowcu

GAZETA CZELADZKA8

8.XII.PRZESANIE RADYMIEJSKIEJ

wskazuj, e zdecydowana wikszo czela-dzian krytycznie ocenia dziaania obecnychwadz. Czy w takich okolicznociach monaliczy, e obecny gospodarz miasta zrobi dlamieszkacw co wicej ni przez ostatnie trzylata. Raczej bdzie tylko gorzej. Mona by na tomachn rk, stracilimy trzy lata moemyi cztery, tyle tylko, e rok 2014 jest rokiemszczeglnym. To rok, w ktrym naley przygo-towywa projekty, zoy wnioski i pozyskarodki na ich realizacj z nowego finansowaniazaplanowanego przez Uni Europejsk nalata 2014-2020. Jeeli zmarnujemy ten rok,zmarnujemy szans rozwoju naszego miasta na

wiele lat. Komisarz nie daje gwarancji, ale daje jaknadziej, e tej szansy nie zmarnujemy, ewszystkie wysiki Rady Miasta i urzdnikwskupi si na tym, co dzi najwaniejsze, po-zyskiwaniu rodkw na rozwj naszej MaejOjczyzny. Dlatego apelujemy do mieszkacw, idcie8 grudnia na referendum. Od Was zaleyprzyszo naszego miasta.

Wrd przeciwnikw referendum s trzygrupy mieszkacw. Pierwsza, mao liczna topoplecznicy obecnej pani Burmistrz, ktrzy nie-zalenie od tego jak pani Kosmala sprawujewadz, bd jej broni, poniewa tylko przyniej mog dalej funkcjonowa. Tej grupy nic nie

przekona, szkoda argumentw. Drug, liczniejsz grup przeciwnikw re-ferendum stanowi ci, ktrzy dali si przeko-na demagogicznym informacjom pani Bur-mistrz zamieszczanym w Echu Czeladzi, eklska tej kadencji to wina zych radnych,utrudniajcych lub wrcz uniemoliwiajcych

prac wadzy. Ot, w historii czeladzkiego

samorzdu od czasu kiedy burmistrz wybiera-ny jest w wyborach bezporednich, nigdy niezdarzyo si by urzdujcy Burmistrz posiadawikszo w Radzie Miasta. Kadej kadencjitowarzyszyy ktnie i ostre starcia. Czstokro,dugo trzeba byo przekonywa radnych dowyraenia zgody na budow boiska przy-szkolnego czy remontu szkoy. Do dzi wspomi-na si jedn radn, ktra gosowaa przeciw-ko remontowi przedszkola, w ktrym sama pra-cowaa. Na zo burmistrzowi nie zgodzonosi na remont elewacji budynku Urzdu Miasta,ktry do dzi straszy swym wygldem i przy-

Moe jednak lepszy komisarz ?nosi wstyd naszemu miastu. A jednak mi-mo takiej sytuacji w latach 2002-2010 zrobio-no w Czeladzi bardzo wiele. Wyremontowanowszystkie szkoy, wszystkie przedszkola,wszystkie budynki uytecznoci publicznej(MOPS, biblioteka) powstao kilka boisk spor-towych, wyremontowano rynek, powstay ki-lometry nowych sieci wodocigowych i ka-nalizacyjnych. Dugo mona by jeszcze wyli-cza, udowadniajc, e mimo niesprzyjajcejrady mona zrobi bardzo wiele. Trzecia, chyba najliczniejsza grupa czela-dzian, ktra zastanawia si czy i na referen-dum, to Ci ktrzy uwaaj, e przecie za rok

bd wybory a mianowany komisarz i tak b-dzie tylko administratorem. Wszystkim tymzadam pytanie a co bdzie jak Pani Kosmalazostanie ?Pani Burmistrz bdzie trudno nawet admini-strowa. Wzajemna wrogo Burmistrza i Rady,zapewne nie zmaleje a jeszcze spotguje si.

Niestety, pani Burmistrz co zauwayli take jejzwolennicy nie pozyskaa sobie nawet miejs-kich urzdnikw, traktujc ich wycznie jakokonieczn spucizn po poprzedniku Zamiastwykorzysta ich wiedz i umiejtnoci, otoczyasi wsk grup doradcw. Wszystkie sondae

Od Redakcji

Rada Miejska w Czeladzi

gazeta czeladzka nr 3

Documents