gazeta "ngjallja" qershor 2015

8/20/2019 Gazeta "Ngjallja" Qershor 2015

1/12

1QERSHOR 2015 NGJALLJA

NGJALLJANr. 6 (269) Viti XXIII i botimit QERSHOR 2015 Çmimi 20 lekë

Qershori ka qenë gjithmonë njëmuaj i mbushur me kremtime tëveçanta, të lidhura ngushtë me ri-ngritjen e mahnitshme nga gërma-dhat të Kishës Orthodhokse Auto-qefale të Shqipërisë. Më 24 qershor 1992, më zgjedhjen e Fortlumturisësë Tij Anastasit, Kryepiskop të Ti-ranës, Durrësit dhe të Gjithë Shqi-

përisë filloi ringritja kanonike e Ki-shës sonë nga gërmadhat e ateizmit.

Ndërsa vitin e kaluar, më 1 qer-shor 2014, kryeqyteti përjetoi njëngjarje sa shpirtërore aq edhe histo-rike për Kishën Orthodhokse Auto-qefale të Shqipërisë, si konsakrim iqartë i Autoqefalisë së saj në gjirine Kishës Orthodhokse të përbot-shme, por edhe si afirmimi më mak-simal i arritjeve të jashtëzakonshmenë këto vite ringjalljeje nga gërma-dhat, meritë e pamohueshme e

Kryepiskoit Anastas. Një vit më pa-

U festua 1-vjetori i Shenjtërimit të Katedrales “Ngjallja e Krishtit”

Dita e sotme është një ditë falënderimi dhekujtimi; kujtojmë dhuratat e mrekullueshme qëna ka falur Perëndia që nga viti 1991. Një vitmë parë patëm gëzimin e Shenjtërimit të KishësKatedrale këtu në qendër, në Tiranë. Morënpjesë të gjitha Kishat Orthodhokse Autoqefale,Tërëshenjtëria e Tij, Patriarku Ekumenik Vartholomeu dhe 7 primatë të tjerë, përfaqësuestë Kishave të tjera Orthodhokse. Këto gjëra nuk vijnë vetvetiu. Ndaj vendosëm që të festojmënë këtë ditë kaq të bekuar, në vend të festavetë tjera në qershor edhe në gusht, si një ditëkujtimi dhe falënderimi për Perëndinë.

Më të vjetrit këtu në kishë kujtojnë se sa tëvështira ishin vitet e para, por dhe më të rinjtëduhet t’i shikojnë këto ditë dhe të jemi më mirë-njohës ndaj Perëndisë për dhuratën e madheqë Ai na ka falur... Kjo do të jetë dhe thirrja,

lutja jonë, në vazhdën e historisë, e cila nuk dotë jetë gjithmonë e lehtë...

* * *... (Koment për problemin ekonomik)

Pjesa më e madhe e juaja këtu jeni familjarëdhe e dimë fare mirë se, përveç gëzimeve qëkemi në shtëpitë tona, familjarët e dinë se si dotë zgjidhin çështjet financiare që ka shtëpia.Janë komplekse dhe kanë të bëjnë me stabi-litetin, përparimin e gjithë familjes. Deri më sotnuk ju kam folur hollësisht në lidhje me këtëçështje, por, meqenëse jemi mbledhur dhe ba-shkë me ne janë edhe përfaqësues të mitropo-

live të tjera, duhet që t’i njohim këto vështirësi.Që në çastet e para, kur vendosëm të thë-

rrisnim disa persona që të merrnin përsipër këtëmision dhe të bëheshin priftërinj, klerikë, një ngaçështjet ishte se si ata do të kishin bashkë mefamiljet e tyre një jetë dinjitoze. Pasuria e Kishësishte konfiskuar, ne nuk kishim absolutisht asgjë,kishat ishin të varfra dhe ato nuk mund të mba-nin priftërinjtë me rrogë, por, nga ana tjetër, ishtee domosdoshme që të ecnim përpara në këtë drej-tim. Klerikët e vjetër na kishin treguar se sa tëvështirë e kishin për të marrë rrogë, vetëm ngamirësia e besimtarëve që jepnin dhurata në

kishë. Vendosëm që do pranonim për klerikë

Të ecim më përpara në jetën tonë shpirtërore,

duke marrë brenda nesh Shpirtin e Shenjtë

- Nga fjala e Kryepiskopit Anastas më 1 qershor, në të kremten e Shpirtit të Shenjtë -

(vijon në faqen 2)

rë Liturgjia Hyjnore dhe shërbesatu kryesuan nga Tërëshenjtëria e Tij,Patriarku Ekumenik, Vartholomeu I,

në bashkëmeshim me Fortlumturitë

e Tyre, Patriarkun e Jerusalemit,Theofilin; të Serbisë, Irineun; të Ru-manisë, Danielin; Kryepiskopin e

Qipros, Krisostomin; të Athinës

Jeronimin, Kryepiskopin e Tiranës,Anastasin; Kryepiskopin e Varsha-vës, Savën. Bashkëmeshuan edhe

(vijon në faqen 3)

Përvjetor kujtimi dhe falënderimi

Përparimi i secilit do të thotë përparim i gjithë Kishës. Dhe ky

përparim ndihmon edhe mbarë shoqërinë që të përparojë dhe të

ecë edhe më tej.


2/12

2 NGJALLJA QERSHOR 2015

vetëm persona që kishin mbaruar të paktënshkollën e mesme dhe ata me shkollë të lartë.Dhe iu premtuam se ata dhe familjet e tyre dotë mund të kishin një jetë dinjitoze edhe ngaana financiare. Kjo nuk ishte diçka e thjeshtë.Përpjekjet tona ishin nga më të ndryshmet. Kë-shtu, u ngrit fabrika e qirinjve, me synimin që tëgjitha të ardhurat të shkonin për mbulimin e pa-gës së klerikëve. Pastaj thamë që çdo enori të

jepte 40 % të të ardhurave, që të mbuloheshin përsëri këto nevoja. Meqë kjo si e ardhur ishtediçka e vogël dhe e kufizuar, u përpoqëm që tëkrijonim pasuri, duke blerë apo duke dhënë ob-

jekte me qira, po dhe kjo nuk solli shumë fryte....E kam thënë dhe herë të tjera - që të mbu-

loheshin këto, duhej që të shkonte Kryepiskopie të trokiste në dyert e shumë miqve në mbarë

botën për t’i gjetur. Si përfundim, nga nevojatqë kemi për rrogat e priftërinjve, vetëm 1/3 mbu-

lohet nga të ardhurat, 2/3 duhet t’i gjejmë ngadonacione të ndryshme të miqve. Dhe lutja imeishte: Perëndia im, jepna një zgjidhje në lidhjeme këtë gjë, që të kemi diçka më stabël! Duhettë llogarisni këtu edhe shpenzimet për aktivitetete tjera që kemi çelur, si shkollat. Sot kemi 30shkolla, nga kopshtet e deri në shkollën e lartëdhe janë rreth 1 milion euro në vit që shpenzohen

për këto. Nuk them këtu shumën që u desh qëtë ndërtoheshin kishat. Perëndia nuk na la, Ainuk na e hoqi dashurinë e Tij gjatë gjithë këtyreviteve.

Dhe tani dua të prek një çështje shumë tërëndësishme, të cilën mund ta quajmë si një“katedrale” tjetër. Për të lehtësuar barrën që

përmendëm më sipër, gjatë gjithë këtyre vitevegrumbullonim fonde dhe sot dua t’ju vë në dijeni,

se morëm leje nga qeveria për të bërë një hi-drocentral, (i cili po ndërtohet) afër Librazhdit.

Në muajin maj morëm dhe lejen përfundimtare.

E gjithë kjo punë është bërë në heshtje, me besimdhe lutje. Kjo na jep një frymëmarrje më tëmadhe, se në të ardhmen do të kemi mundësinëqë t’i mbulojmë shpenzimet funksionale. Por,veç klerikëve e familjeve që ata kanë, janë edhenjerëzit e tjerë që punojnë brenda në Kishë. Nërast se llogarisni se sa janë të punësuar në ve-

prat sociale, arsimore, shoqërore, që ka Kisha, bëhen mbi 700 të punësuar. Në rast se e shumë-zoni këtë me 4 veta mesatarisht që kanë familjete tyre, e kuptoni se çfarë do të thotë kjo shifër.

I them këto, që të lavdërojmë Perëndinë për gjithçka që na ka dhuruar, por dhe për ato që

kemi në plan të kryejmë më tej. Dhe kini para-sysh, kjo si zgjidhje nuk i mbulon të gjitha shpen-zimet që ka Kisha. Flasim vetëm për shpenzimetfunksionale të saj. Por, Kisha është diçka e gjallëdhe duhet të bëjë më shumë punë e aktivitete

për të lehtësuar dhimbjen dhe vuajtjen që ekzis-

ton sot në shoqëri. Ne do të vazhdojmë ndihme-sën tonë për personat e varfër që janë në nevojë.

Ndihma materiale ka gjithmonë dhe një rëndësinga ana shpirtërore, dhe të gjithë duhet të më-sojmë të japim nga ajo e pakta apo e shumta qëkemi si pasuri. E kam thënë haptazi, që gjithkushta dijë, edhe në Sinod, kur kam folur për të ar-dhurat nga hidrocentrali, kam kërkuar - si porosinga Kryepiskopi - që një shumë nga të ardhurate kësaj vepre, sipas mundësive (mund të jetë5% apo 10%), të jepet për kishat që janë më tëvarfra sesa ne. Ka shumë kisha të tilla që kanënevojë. Ato nuk kanë mundësi të mbulojnë asshpenzimet e rrogave të klerikëve të tyre. Edhene patëm gëzim që të kishim ndihmë nga miqtëtanë atëherë kur bëmë hapat e parë këtu nëkëtë vend. Ju nuk i njihni ata personalisht, por

unë i njoh dhe e di se i kam lodhur në shumëraste. Ndaj edhe ne, kur të na vijë radha, duhet

të ndihmojmë persona të tjerë që janë në nevojë.

Kjo do të thotë, se një kishë e cila është kishë egjallë, Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipë-risë, duhet të ketë gjithmonë rrezatim, të ketëforcën e madhe të frymëzohet nga mirënjohja

për Zotin dhe ta shprehë këtë mirënjohje mevepra konkrete.

* * *Dhe mos harroni atë që dëgjuat në leximin

e Apostullit të sotëm, që na thotë: “Ecni si bij tëdritës”. E gjithë kjo anë financiare për të cilënflasim është vetëm për të mbështetur e fuqizuar

jetën shpirtërore. Ajo që kërkohet nga secili prejnesh është që të ecim më përpara në jetën tonë

shpirtërore, duke marrë brenda nesh Shpirtin eShenjtë. Dhe të kujtojmë edhe sot atë që apostullPavli na rikujton përherë, kur na thotë se fryti ishpirtit, i frymës, të jetë në çdo mirësi dhe drejtë-si, dhe në të vërtetë, dhe kështu duhet të jetë.Vini re këto tri gjëra, që janë tri gjëra të thjeshtadhe mjaft të qarta. I krishterë orthodhoks nuk është ai, i cili thjesht bën kryqin dhe ndez qiriun,

por është ai që jeton brenda dashurisë së Trinisësë Shenjtë dhe pastaj këtë gjë e rrezaton edhe

jashtë. Edhe këto të tria janë elemente themelore. Nisem nga i fundit: duhet të jemi njerëz të vër-tetë, të së vërtetës, larg çdo lloj forme të gënje-

shtrës. Njerëz të drejtë, njerëz që nuk do të ngu-rrojmë kurrë të bëjmë atë që është e drejtë, por edhe të mbrojmë të drejtën aty ku ajo shkelet.

Njerëz të mirësisë, njerëz të dhembshurisë, tëdashurisë. Nuk ka rëndësi që të tjerët na keqgjy-kojnë apo nuk na pranojnë, ne do të mbajmëmirësinë, buzëqeshjen që kemi. Kemi përvojëtë tillë brenda Kishës sonë. Në kohë të ndry-shme njerëz të ndryshëm duan të zvogëlojnëemrin e mirë që ka Kisha jonë dhe mendojnëse zhgënjejnë dhe na bëjnë të mos kemi kurajë

për më tej. Ne e dimë çfarë thotë lumurimi i fu-ndit, që e përsërisim vazhdimisht: “Të lumur jeni

ju, kur t’ju poshtërojnë e t’ju përndjekin, e tëthonë kundër jush çdo lloj fjale të keqe me gë-njeshtra për shkakun tim”. Statuti që ne kemi,rregulli ynë, janë lumurimet e Zotit, gëzimi ynëështë që të ngremë kryqin tonë çdo ditë, duke

pasur gëzim më Zotin.Vëllezër dhe motra, këtu qëndron dhe e

fshehta jonë për të ecur përpara. Ju fola pak më përpara për dhuratën e madhe që na faliPerëndia, por ajo që kërkohet është që, secilinga ne, ndërsa kujtojmë dhuratat dhe bamirësitëe Atij që na i ka dhënë gjatë këtyre viteve, të

përparojmë në jetën tonë shpirtërore. Përparimii secilit, do të thotë përparim i gjithë Kishës.

Dhe ky përparim ndihmon edhe mbarë shoqërinëqë të përparojë dhe të ecë edhe më tej.

Të ecim më përpara në jetën tonë shpirtërore, duke marrë

brenda nesh Shpirtin e Shenjtë- Nga fjala e Kryepiskopit Anastas më 1 qershor, në të kremten e Shpirtit të Shenjtë -

(vijon nga faqja 1)


3/12


Të dielën, më 31.05.2015, nëQendrën Kulturore pranë Katedra-les “Ngjallja e Krishtit” në Tiranë,u organizua Festivali i 16-të i RinisëOrthodhokse “Bij të Dritës”.

Siç është bërë tashmë traditë,grupe rinore të përzgjedhura nga igjithë vendi mblidhen të festojnë sëbashku në një frymë dhe shoqëridashurie. Por këtë vit, një arsye mëshumë për të festuar, ishte mirë-njohja ndaj të gjitha dhuratave tëPerëndisë dhe kujtimi i një ngjarjejetë rëndësishme për të gjithë ne: 1-vjetori i Shenjtërimit të Katedrales“Ngjallja e Krishtit”, e cila është

U zhvillua festivali i 16-të i Rinisë Orthodhokse

kthyer në simbolin e ringritjes sëKishës Orthodhokse në Shqipëri.

Pas interpretimeve të grupevekonkurruese, në skenë u ngjitënedhe grupe përshëndetëse me

tropare kishtare, këngë e valle,ndërkohë që juria u tërhoq për tëmarrë vendimin:

· Çmimi i inkurajimit iu dha grupit rinor të Këlcyrës.

· Për vallet, çmimi i parë iu dhagrupit të fëmijëve të Korçës dheçmimi i dytë, grupit rinor të Gjinarit(Elbasan).

· Për këngët, çmimi i parë iu dhakorit dhe orkestrinës së Radios

“Ngjallja” dhe çmimi i dytë, grupitrinor të Beratit.

Në përfundim të festimeve,Kryebariu ynë i dashur, Fortlum-turia e Tij, Kryepiskopi Anastas,

përshëndeti pjesëmarrësit “me dyfjalë”, siç u shpreh vetë:“Me gëzim dhe dhimbje, lavdi

Zotit!”Dhe ne, njëzëri, falënderojmë Pe-

rëndinë për bekimet që na jep gjith-monë dhe, veçanërisht, për një bekimvërtet shumë të madh, për bashkë-

punëtorin e Tij të denjë dhe Kryepi-skopin tonë të dashur, Anastasin!

Maria Taçi

Veprimtari me ratin e 1-vjetorit të Shenjtërimit

të Katedrales “Ngjallja e Krishtit”

U festua 1-vjetori

i Shenjtërimit

të Katedrales

“Ngjallja e

Krishtit”

Hirësitë e Tyre Mitropolitë, përfa-qësuesit e Patriarkëve të Aleksa-ndrisë, Antiokisë, të Moskës, tëBullgarisë, të Gjeorgjisë.

Kjo ngjarje do të rrezatojë gjatënë gjithë veprën dhe jetën e Kishëssonë dhe të vendit, pavarësisht për-

pjekjeve agresive për ta errësuar apo për ta lënë në harresë. Ajomund të quhet edhe si kulmim i ri-ngjalljes së nisur 24 qershorin e23 viteve më parë. Nuk duhet të ha-rrojmë gjithashtu, se ngjarje të tillahistorike, si ngritja e katedraleve qe-ndrore, duke nisur nga Kryekishae Shën Sofisë 15 shekuj më parë,kujtohen në kalendarët kishtarë dhekremtohen çdo vit si ngjarje-gurëthemeli të historisë së kishave loka-le dhe Orthodhokse në përgjithësi.

Me këtë rast, në përvjetorin e parë të këtij shenjtërimi, në Kate-

dralen “Ngjallja e Krishtit” pati njëkremtim panegjirik, me bashkëme-shimin e Sinodit të Shenjtë të Ki-shës Orthodhokse Autoqefale tëShqipërisë. Në fund, KryepiskopiAnastas u ndal në përkujtimin e kësajngjarjeje themelore në historinë eKishës sonë, por edhe në nevojëne arritjes së një autoqefalie ekono-mike, nëpërmjet përpjekjeve kon-krete dhe me perspektivë afatgjatë,

për të garantuar të ardhmen e ve- prës së Kishës sonë. Pastaj Hirësi

Joani falënderoi KryepiskopinAnastas për gjithë këto përpjekjetë jashtëzakonshme, duke u ndalur veçanërisht te nevoja e mirënjoh-

jes: “...Ne duhet ta lavdërojmë patjetër Perëndinë, por duhet të

falënderojmë dhe njerëzit të cilët

u përpoqën për ta realizuar këtë

vepër. Megjithëse kanë kaluar

20 vjet, prapë duket e pabesue-

shme se si është bërë kjo vepër

mbështetur kryesisht tek një njeri,

e ky njeri është Kryepiskopi ynë

i dashur Anastas...”,- tha ndër tëtjera Hirësi Joani.

(vijon nga faqja 1)


4/12


Nisën punimet për restaurimin e kishës së ShënThanasit-Karavasta e Re, projekti i të cilit u pre-zantua nga ministrja e Kulturës, znj. Mirela Kumba-ro dhe deputeti z. Erion Braçe. Projekti u hartuanga IMK dhe kap vlerën e 12 milionë lekëve.

Kisha e Shën Thanasit ndodhet në fshatinKaravasta e Re, në afërsi të luginës së Karavasta-së. Ndërtesa përfaqëson një monument historik dhe kulturor, i shpallur me vendim nr. 6, dt. 15.01. 1963. Kisha e Shën Thanasit daton në gjys-mën e dytë të shek. XVIII, dhe si datë ndërtimimban vitin 1778. Në vitin 1797 piktorët grabo-varë (Çetirët), Gjergj dhe Joan Katro, pikturuankishën me afreske.

Deri këtu mbetet vetëm që të falënderojmë

Një falënderim dhe një saktësim

- Instituti i Monumenteve të Kulturës filloi restaurimin e kishës së Shën Thanasit në Karavasta -

shtetin për interesin dhe investimin në mbrojtjene këtij monumenti shpirtëror e kulturor të kate-gorisë së parë. Por... Thuhet se në këtë kishë nuk ishte ndërhyrë që nga viti 1986. Na u duk pak içuditshëm ky konfirmim, për vetë gjendjen që

paraqet sot objekti fetar, ndaj iu drejtuam librit“Restaurimi i monumenteve të Kishës Ortho-dhokse në Shqipëri”, botim i viti 2005 dhe në tëgjetëm një kapitull kushtuar kësaj kishe, në tëcilën ishin bërë punime konservuese për ta ruaj-tur nga shkatërrimi. Dhe më konkretisht: “...Për këtë arsye (të dëmtimeve), u ndërmorën masame karakter shpëtimi, ndër të cilat ato më krye-soret ishin rindërtimi tërësor i çative... dhe largimie sistemimi i dherave për të shmangur lagështinë”.

Më poshtë thuhet gjithashtu: Punimet u kryengjatë vitit 1999 nga Dega e Monumenteve eTiranës... në bashkëpunim me firmën “Elira”.Këto punime arritën vlerën 5.482.840 lekë...”

Sigurisht, këto fonde për shpëtimin e saj usiguruan nga Kryepiskopi Anastas, i cili deri mësot ka bërë të mundura restaurime të këtyremonumenteve me vlerë shumë miliona euro.

Pra, një falënderim për shtetin, që mori përsipër restaurimin e plotë të këtij monumentikulti orthodhoks, por edhe një falënderim tëveçantë për Fortlumturinë Tij, që ka bërë tëmundur të shpëtohen e restaurohen dhjetëra edhjetëra monumente të tilla.

Gjimnazi “Kryqi i Nderuar” - zgjedhja juaj

për të ardhmen

NJOFTIM!

Nëse jeni me mëdyshje për shkollimin efëmijëve tuaj, zgjedhja duhet të jetë gjimnazi“Kryqi i Nderuar”, i cili ndodhet në një kodër

piktoreske në Sukth të Durrësit, buzë auto-stradës Tiranë - Durrës.

Të gjithë maturantët e parë të këtij gjimnazi,

në vitin shkollor 2009 - 2010, fituan të drejtën estudimit në universitetet e vendit.

* Regjistrimi kryhet para datës 22 gusht 2015dhe në këtë institucion arsimor pranohen vetëmdjem, të cilët në shkollën 9-vjeçare duhet të kenë

pasur si gjuhë të huaj të parë ose të dytë, gjuhënangleze.

Kusht për regjistrimin tuaj është dëftesa e lirimit.Testimi zhvillohet në ambientet e shkollës, në

datën 22.08.2015, ora 10:00.

Nr. kontakti: 057322080,cel. 0682005524, 0692340205e-mail: [email protected]

Drejtoria e shkollës

Gjimnazi jopublik

“KRYQI I NDERUAR”

Sukth - Durrës


5/12


Kjo ikonë e Shën Joan Vladimirit ndodhet në Mana-stirin e Ardenicës dhe është realizuar nga ikonografi i shquar,hieromurgu Kostandin Shpataraku, në vitin 1744. Ështëndër ikonat e rralla për këtë shenjtor për nga kompozimi,

pasi në të, rreth figurës së shenjtit ndodhen të pikturuaraedhe skena nga jeta e tij, që nga fillimi e deri te martirizi-mi dhe ardhja me kokën e prerë në kishën që vetë ai kishtendërtuar për nder të Hyjlindëses, pas një mrekullie.

Manastiri i Hirshëm iShën Joan Vladimirit pritiqindra besimtarë nga Mi-

tropolia e Hirshme e Tira-nës, nga i gjithë vendi, si dhenga Mali Zi etj., gjatë ditëvetë panairit të tij që u zhvilluanë 1000-vjetorin e martirizi-mit të tij, më 3 dhe 4 qershor 2015.

Kremtimi filloi që më 3qershor në darkë me agrip-ninë, në të cilën morën pjesëqindra besimtarë. Mes tyreerdhën për të uruar festënedhe autoritetet e pushtetitlokal të Elbasanit, si Krye-tari i Bashkisë z. Qazim Sej-dini; Prefekti z. Arben Kama-mi; Kryetari i Këshillit të

Kremtohet 1000-vjetori

i martirizimit të Shën Joan Vladimirit

Këto ditë është folur për një “ringritje tëManastirit të 40 Shenjtorëve në Sarandë. Së pari,duke pasur parasysh se ai është një manastir orthodhoks, i shkatërruar gjatë luftës, duket pak e çuditshme gjithë kjo zhurmë pa vënë fare nëllogari pronarin, Kishën Orthodhoksë Autoqe-fale të Shqipërisë. Edhe nëse ai manastir do tëringrihej, do të ringrihej për t’i shërbyer besim-tarëve orthodhoksë dhe jo për të bërë qejf turi-stët ngado qofshin. Vendet e kultit tërheqin vizi-torë të shumtë pikërisht me shenjtërinë dhehistorinë e tyre dhe jo duke i tjetërsuar ato për qëllime private.

Së dyti, nga sa dimë, nuk ka asnjë projekt tëtillë të aprovuar nga Instituti i Monumenteveapo Këshilli Kombëtar i Trashëgimisë, pa lejene të cilëve nuk mund të bëhet asnjë lloj ndërhyrjenë monumente.

Edhe vetë specialistët e monumenteve dolënkundër veprimeve të tilla amatoreske, si në FB,Gazeta Shqiptare etj. Arkitektja dhe restaura-torja, Lida Miraj, shkruante: “Rindërtimi?! Nuk

lejohet të rindërtohet një monument i tillë. Idejae rindërtimit është në kundërshtim të plotë me

të gjitha konventat ndërkombëtare”. Në tënjëjtën linjë ka qenë edhe qëndrimi i profesor Aleksandër Meksit, njohësi më i mirë i kishave-monument kulture në Shqipëri. Sa i takon pre-zantimit të idesë për një projekt “rindërtimi ekomercializimi” për Manastirin e 40 ShenjtorëveMeksi shkruan: “Dhe vetë vendosja e një guri, sindërtim pa leje është veprim i gabuar. Si mundtë lejohen të dhunojnë, në kundërshtim me çdoligj e kriter të zyrtarizuar shkencor, monumentetejet të rëndësishme?”. Më tej, autori i studimit“Arkitektura e kishave të Shqipërisë shek. VII-XV” (Tiranë 2004), sqaron se “vepra e artitdhe dokumenti historik, nuk ribëhen dot dhe nësetentohet, është një falsifikim. Zakonisht kjomendësi ndodh në diktaturat dhe nga ata qëduan të duken apo të vjedhin”. Në fund, Meksisqaron për të gjithë: “Restaurim nuk do të thotërindërtim, aq më tepër hipotetik, e aq me tepër një vepër që shquhet, po përsëris do tallen mene dhe do e quajnë zero si dëshmi. Më gjeniraste në Romë, Egjipt, Greqi apo gjetkë, që

rrënojat të rindërtohen. Nëse dikush do tëkontribuojë, t’ia japë paratë IMK apo kishës

për restaurime… Më e bukura është që po vazh-duam të pseudorestaurojmë, nuk do vijë as dhenjë turist...”

Vlerat e Manastirit të 40 Shenjtorëve janëtë mëdha. “Kjo qendër kulti e pelegrinazhi, ështënjë nga më unikalet në gjirin e Mesdheut dhenjë ndër monumentet më të mëdha në botënmesdhetare. Kisha e madhe dhe pjesa e saj 5metra nën tokë ruan gjurmë të shërbesave për

pelegrinët. Në këtë manastir gjenden një shu-micë pagëzimoresh. Prania e këtyre vatrave të

pagëzimit brenda një vendi përbën një rast unikalnë Mesdhe dhe tregon se manastiri, sipas tëgjitha gjasave, i kishte këto pagëzimore për t’uardhur në ndihmë pelegrinëve që vinin një ditëtë caktuar, më 9 mars, që është dita e 40 shenjto-rëve, apo edhe në data të tjera. Aty është zbulu-ar edhe banja termike, furra që përgatiste ujine ngrohtë për ata që do të pagëzoheshin”, - kathënë arkeologu Skënder Muçaj. Sipas tij, nëdhomat e manastirit janë zbuluar më parë edhedisa piktura murale.

Th. Dh.

Nuk mund të “ringresh” pa leje pronën e tjetrit

Qarkut, z. Eugen Isaj etj.,të cilët u pritën nga Hirësiae Tij, Nikolla dhe Hirësia e

Tij, Andoni.Të nesërmen, mijëra be-

simtarë dhe miq ndoqën medevocion Liturgjinë Hyjnoredhe litaninë me lipsanin eshenjtorit, që u kryen ngaHirësi Nikolla dhe HirësiAndoni, bashkë me klerikëte zonës dhe klerikë të ar-dhur nga vende të tjera.

Gjithashtu, në këtë për-vjetor të shenjtëruar, të1000-vjetorit të martirizimittë Shenjtorit, në mjediset eManastirit u mbajt edhe njëveprimtari përkujtimore,duke e parë Shën Joan Vla-

dimirin dhe kohën kur ai jetoi në aspektin teologjik,shpirtëror, historik, arki-

tekturor e gjuhësor. Lekto-rët e nderuar, profesorë eteologë, hodhën dritë mbi

jetën e shenjti t, kohën emartirizimit, mrekullitë e tij,nderimin që i është bërë nëshekuj e gjer më sot, lulë-zimin dhe rënien e Mana-stirit, ringritjen e tij, si edheikonografinë dhe ikono-grafët e afreskeve dhe iko-nave të tij. Lektorë në këtëveprimtari ishin prof. asAlbert Riska, z. Riza Hasa,z. Stefan Dedja, z. FilipBërdufi, z. Thoma Shkira,atë Stavri Çipi etj.


6/12


Këto ditë besimtarët orthodho-

ksë, por edhe dashamirës të shumtëtë artit patën mundësinë të ndjekinkoncertet e dy koreve të mrekullue-shme nga Rusia, të cilat paraqitënnjë repertor të pasur me këngë kla-sike dhe kishtare. Ato ishin Kori iDhomës, “Classica”, themeluar nëvitin 1980, me udhëheqëse artistikedhe mjeshtre të korit, znj. Nina Koro-liova dhe kori i Dhomës i Konserva-torit të Moskës, krijuar në vitin 1994,nën dirigjimin dhe udhëheqjen ar-tistike të doc. Alexander Solovjev.

ndikuar në forcimin e marrëdhë-nieve mes dy popujve. Më pas miq-të nga Rusia vizituan monumentete qytetit, amfiteatrin, muzeun arke-

qësues të autoriteteve lokale e ve-ndore, të shoqatave të ndryshmedhe të komuniteteve fetare. Spek-tatorët ishin aq të shumtë, saqë

sha Orthodhokse Autoqefale e Shqi-

përisë me bekimin e Fortlumturisësë Tij, Kryepiskopit të Tiranës,Durrësit dhe Gjithë Shqipërisë,Anastasit. Pastaj, drejtori i fonda-cionit IFUOCN-it, z. Valery Alek-sejev, tregoi historikun e koreve.Ambasadori i Rusisë në Shqipëri,z. Aleksandër Karpushin, foli për miqësinë midis dy popujve. Më paskoret shpalosën programin e tyretë larmishëm muzikor-koral dheshpirtëror-kulturor. Programi për-

bëhej si nga pjesë kishtare e klasike,ashtu edhe nga ato popullore. Spek-tatorët ndoqën me shumë interes

performancën e tyre, duke e sho-qëruar me duartrokitje.

Të nesërmen koret ruse bënënjë vizitë mbresëlënëse në qytetine lashtë të Beratit. Stacioni i parëishte katedralja e Shën Dhimitrit,ku u pritën nga shumë besimtarëe klerikë, që patën kënaqësinë tëshijonin zërat e mrekullueshëm qëi psalën Perëndisë, duke interpre-tuar vepra të njohura kishtare. Nëemër të Mitropolitit, Imzot Ignatit,miqtë i përshëndeti z. Ilia Zaka,mësues në pension i gjuhës ruse, sidhe në emër të shoqatës së Miqësi-së Shqipëri-Rusi, z. Xhovan Kaja-na. Të pranishmit i përshëndeti z.Valeri Aleksejev.

Pastaj miqtë nga Rusia vizituankalanë me kishat e saj të shumtaorthodhokse. Me tepër miqtë ngaRusia u ndalën në kishën “Fjetja e

Shën Marisë”, bashkëngjitur sëcilës ndodhet Muzeu Kombëtar “Onufri”. Punonjësit e muzeut iushpjeguan artistëve rusë historinëe kishës, traditat e shkollës së iko-nografisë në Berat, historinë e kodi-këve të qytetit, si dhe u ndalën tehistoria e Shën Gorazdit dhe An-gjellarit (2 prej 7 shenjtorëve të njo-hur sllavë), lipsanet e të cilëvendodhen në këtë kishë dhe u nde-ruan nga miqtë. Kjo ditë e bukur u

mbyll me një drekë të këndshme pranë kalasë së qytetit.

Zërat e Rusisë Orthodhokse në Shqipëri

Koncerte nga dy kore të shquara ruse në Durrës dhe Tiranë

Koncerti kishte në program muzikë klasike, kishtare,

popullore etj. Në program përfshiheshin pjesë të përpunara

nga autorë të njohur si Shçedrin, Rahmaninov, Ekimov,

Pahmutova, Prokofjev e deri te këngët popullore mjaft të

pëlqyera edhe nga publiku ynë si “Kalinka”, “Katiusha”,

“Sytë e zinj” etj.

Pjesëtarët e të dy koreve u ve-ndosën në mjediset e Manastirit tëShën Vlashit, të Akademisë Theo-logjike dhe të Skitit të Miroprurë-seve. Veprimtaria, e cila u quajt nëmënyrë kuptimplote “Zërat e Ru-sisë Orthodhokse në Shqipëri”, nisi

në datën 5 qershor nga qyteti i Du-rrësit. Koret e filluan ditën me vizi-tën në kishën katedrale “ApostullPavli dhe Shën Asti”, ku edhe psa-lën këngë kishtare për besimtarëte mbledhur aty. Pastaj, drejtori iFondacionit z. Valery Aleksejev

përshëndeti të pranishmit. Në emër të klerikëve e besimtarëve të Du-rrësit përshëndeti atë Spiro Kostoli,i cili foli edhe për historikun e qytetitdhe të kishave. Gjithashtu, z. Shpe-ndi Topollaj, në emër të shoqatës

“Miqësia Shqipëri - Rusi” përmendimomente të së kaluarës, që kanë

ologjik dhe bënë një shëtitje për-gjatë shëtitores.

Ndërsa pasdite, rreth orës 1900,u dha shfaqja e parë në sallën ePallatit të Kulturës “Aleksandër Moisiu”. Të pranishëm ishin përfa-

salla u mbush plot dhe shumë prejtyre ndenjën më këmbë. Fjala e ha-

pjes u mbajt nga Episkopi i Apo-llonisë, Hirësia e Tij, Nikolla. Ai uroimirëseardhjen dhe theksoi se kyaktivitet është organizuar nga Ki-


7/12


Të dielën, 7 qershor, koret rusemorën pjesë në Liturgjinë Hyjnorenë Katedralen “Ngjallja e Krishtit”në Tiranë, ku psalën bashkë me dykoret e Kishës. Në fund të Litur-gjisë, ata i përshëndeti dhe falënde-

roi Kryepiskopi Anastas. Pas Li-turgjisë Hyjnore artistët rusë u pri-tën nga Fortlumturia e Tij në Selinëe Sinodit të Shenjtë, për një ba-shkëbisedim të ngrohtë dhe më pasvizituan kryeqytetin.

Pasdite, dy grupet e koreve rusedhanë koncertin në sallën e Qe-ndrës Kulturore të Katedrales. Megjithë kapacitetin e saj të madh, prejrreth 800 vendesh, salla u duk shu-më e vogël në raport me numrin emadh të besimtarëve dhe artda-shësve që kishin ardhur për t’i dë-gjuar dhe që duartrokitën nxeh-tësish gjatë gjithë shfaqjes. Nëfillim kënduan koristet e grupit“Classica” dhe më pas ata të Korittë Dhomës së Konservatorit tëMoskës, për ta mbyllur me disapjesë të kënduara nga të gjithëkoristët.

Koncerti kishte në programmuzikë klasike, kishtare, populloreetj. Në program përfshiheshin

Kori i Dhomës

i Konservatorit të Moskës

Në dhjetor 1994, u krijua Kori i Dhomës i Konservatorit të Moskës

me iniciativën e prof. A. S. Sokolov dhe nga prof. B. G. Tevlin (1931-

2012), një prej dirigjentëve të jashtëzakonshëm koralë, “Artist i Popullit”

i Rusisë, që e drejtoi korin deri në fund të jetës së tij.

Kori është fitues i Çmimit të Madh dhe fitues i dy medaljeve të arit

në Konkursin Ndërkombëtar të Korit në Riva del Garda (Itali 1998),

fituesi i çmimit të parë dhe i medaljes së artë në Konkursin Ndër-

kombëtar të Koreve që mban emrin e Brahms, në Wernigerode (Gjer-

mani 1999), i Olimpiadës së I-rë Botërore të Korit në Linz (Austri, 2000)

dhe i Konkursit Ndërkombëtar të XXII-të të Muzikës Orthodhokse

Kishtare “Hajnówka” (Poloni, 2003).

Kori performon më së shumti vepra të kompozitorëve rusë dhe të

huaj, si: E. Denisov, A. Lurie, N. Sidelnikov, I. Stravinsky, A. Schnittke,

A. Schoenberg, V. Arzumanov, S. Gubaidulina, G. Kancheli, R. Ledenev,

A. Tchaikovsky, R. Shchedrin, A. Eshpai, E. Elgar, C. Nyustedt, K.

Penderecki, J. Svider, J. Tavener, R. Twardowski, E. Lloyd-Webber

dhe të tjerë.

Prej gushtit të vitit 2012, drejtor artistik i Korit është Alexander

Soloviev, fitues i konkurseve ndërkombëtare, asistent profesor i artit tëperformancës korale moderne në Konservatorin Shtetëror të Moskës.

Kori “Classica”

Kori i Dhomës “Classica” u themelua në vitin 1980, kur anëtarët e parë të tij nisën shkollimin e tyre në klasën e parë të Shkollës së Muzikëstë Moskës nr. 29, dega e korit. Pas disa vjetësh u krijua një kolektiv ngatri klasa, i cili përbënte dhe bazën e korit. Gradualisht nga një degë ekorit u krijua kolegji muzikor - pedagogjik. Nxënëset u bënë studentedhe kori i fëmijëve u shndërrua në atë studentor. Në vitin 2008 korifestoi përvjetorin e 10-të të tij.

Kori “Classica” ka marrë pjesë në shumë konkurse ndërkombëtare:1994- Greqi, Athinë (vendi I); 1995- Spanjë, Toloza (vendi III); 1996-Gjermani, Esen (vendi I); 1996- Izrael, Nethania (vendi I dhe Çmimin eMadh); 1997- Itali, Romë (vendi I).

Kori e ka si traditë të tijën të marrë pjesë në Shërbesat e Krishtlindjesdhe të Pashkës në kisha të Moskës.

Kori i Dhomës “Classica”, që nga viti 2001 funksionon në kuadrin eFondacionit Ndërkombëtar të Unitetit të Popujve të Krishterë Ortho-dhoksë (IFUOCN). Ai ka marrë pjesë në koncertet me rastin e dhëniessë Çmimit të Fondacionit në vitet 2001-2014 (Katedralja e KrishtitShpëtimtar) dhe në “Zërat e Orthodhoksisë” të mbajtura në Bullgari,Britani e Madhe, Qipro, Gjermani, Maqedoni, Poloni, Francë, Serbi, Malii Zi, Bosnjë-Hercegovinë, Itali, Letoni, Moldavi, Greqi dhe Gjeorgji.

Nina Koroliova është drejtuesja artistike dhe mjeshtrja e korit të Dho-

mës “Classica”. Ajo është fituese e shumë çmimeve ndërkombëtare tëkantos dhe është diplomuar në Konservatorin e Moskës.

pjesë të përpunuara nga autorë tënjohur si Shçedrin, Rahmaninov,Ekimov, Pahmutova, Prokofjev ederi te këngët popullore mjaft të

pëlqyera edhe nga publiku ynë si“Kalinka”, “Katiusha”, “Sytë ezinj” etj. Koncerti u mbyll me uri-min kishtar “Për shumë vjet”, për-

punuar nga Prokofjev.

Pastaj koret dhe të pranishmit i përshëndeti Kryepiskopi Anastasdhe drejtori i Fondacionit Publik

Ndërkombëtar të Unitetit të Po- pujve të Krishterë Orthodhoksë, z.Valery Aleksejev, i cili i përcolli Fort-lumturisë së Tij edhe urimet e Pa-triarkut të Moskës, Kirillit, dhe i do-rëzoi një dhuratë simbolike nga ana

e tij. Kryepiskopi, duke falënde-ruar miqtë, kujtoi fillesat e Kishëssonë në shkretëtirën e krijuar ngaateizmi, kur gjithçka nisi me himnine Pashkës “Krishti u Ngjall...”,himn i cili u këndua nga të pranish-mit dhe më pas në rusisht nga tëdy koret.

Korresp. i “Ngjallja”


8/12


Pritja e Shpirtit të Shenjtë

nga populli dhe reagimi i tyreJerusalemi ishte një qytet me rëndësi shumë

të madhe si për judenjtë që banonin në trojet etij, ashtu edhe për ata që ndodheshin të shpër-ndarë në vende të ndryshme (diaspora). Nëkëtë qytet banonin jo vetëm një pjesë, por igjithë populli i përzgjedhur. Kjo mbledhje e popullit izraelit ditën e Pendikostisë në Jeru-salem nënvizon fillimin e plotësimit të pritjeveeskatologjike të judenjve, të cilët besonin senë kohët e fundit i gjithë Izraeli i shpërndarëdo të bashkohej (mbledhja e të shpërndarëve

të diasporës).Shumë nga izraelitët e diasporës ishin kthyer

për të festuar dhe ndodheshin atë ditë nëJerusalem. Të gjithë banorët e Jerusalemit uçuditën me nxënësit dhe në momentin kur dëgjuan oshtimën, si dhe gjuhët e tjera qëfliteshin prej tyre, u bë një rrëmujë e madhedhe më pas u mblodh një grumbull i madhnjerëzish, të cilët habiteshin me ndodhinë. Oraishte afro 900 e mëngjesit (Vep.2:15). Të gjithëu mblodhën në oborrin e Tempullit të Solomonit.Të gjithë habiteshin me ngjarjen, por më tepër

me aftësinë e nxënësve që të komunikonin meta në gjuhën e gjithsecilit (Vep.2:6-7).

Gjithashtu, ungjillor Llukai na përmend edheemrat e vendeve e të kombeve nga kishinardhur judenjtë e diasporës e që ndodheshinatje atë moment (Vep.2: 9-11). Parthia ndodhejnë jug-perëndim të detit Kaspik, Midia në veri- perëndim të Iranit të sotëm dhe Elami në vendin përreth Susës, në Persinë e lashtë. Më pas, aina përmend nëntë vende të tjera nga të cilatkishin ardhur atë ditë në Jerusalem, duke bërënjë lëvizje nga lindja në perëndim dhe nga veriu

në jug. Me këtë mënyrë ai na tregon rrugën qëndoqi Ungjilli në përhapjen e tij. Mesopotamia,Kapadhokia, Ponti, Azia (e Vogël), Frigjia,Pamfilia, Egjipti, Libia, Roma, Kreta, Arabiadëgjojnë në gjuhët e tyre për madhëritë e Perë-ndisë edhe të gjithë mahniten (Vep.2:9-12).

Në përgjithësi, shën Llukai përmend 16vende e popuj, të cilët na kujtojnë 16 nipërit e Noes (Zan.10:1-2; 6:21-22). Këtë gjë ai e bën për një qëllim tjetër: duke pasur parasyshrenditjen e këtyre vendeve rreth e qark Jeru-salemit e me qendër atë, ai do të theksojë se

me ardhjen e Mesias-Krishtit u mblodh e gjithëdiaspora e shpërndarë e judenjve dhe u rive-

vazhdueshëm i Jisuit brenda historisë së Kishës.Gjithashtu edhe përkujtimi i Jerusalemit, qytetit

të shenjtë - siç konsiderohej nga Judenjtë -lidhet me vendin dhe me rolin qendror që aika edhe që do të luajë në çështjen e shpëtimittë njerëzimit si një ndërlidhës midis Izraelit eKishës dhe ngjarjes së Pendikostisë e Jeru-salemit.

Deri në atë moment nxënësit kishin njëmision të kufizuar, ndërsa me zbritjen e Shpirtittë Shenjtë ata morën fuqi, u hapën kufijtë etyre dhe përmasat e misionit u bënë Ekumenike.Ky universalitet lidhet me zgjedhjen që Jisui u bëri atyre, por më tepër me zbritjen e Shpirtit të

Shenjtë mbi ta. Apostujt atë ditë morën: a) gra-dën e kryepriftërisë, e cila mund të transme-tohet edhe te persona të tjerë, dhe b) hirin e më-simdhënies.

Dëshmia e tyre fillon që nga Jerusalemi(Vep.2:7), vazhdon në Jude dhe Samari(Vep.8:10) dhe arrin deri në kryeqytetin e pera-ndorisë së atëhershme, në Romë (Vep.11:28),e cila, në traditë, simbolizon fundin e dheut.Fundi i dheut ka kuptim të dyfishtë: a)territorial dhe b) kohor . Për predikuesit e parë të Ungjillit fraza “deri në fund të dheut ”

përbënte përpjekjen e pandërprerë të tyre për të përhapur Ungjillin në sa më shumë njerëz.Kështu urdhri i Jisuit për përhapjen e Ungjillitnë botë u drejtohet të gjithë predikuesve të Tijnë çdo kohë.

Kisha shumë herët e kishte kuptuar zbritjene Shpirtit të Shenjtë ditën e Pendikostisë si njëligjdhënie të re, me të cilën Perëndia rinovoimarrëveshjen e vjetër me popullin e Tij, siçkishte kuptuar se ajo përfaqësonte komunitetinEkumenik të kombeve. Ky rinovim i marrëve-shjes me Jisu Krishtin, si një Moisi i ri, është

elementi lidhës që bashkon Pendikostinë ju-daike me Pendikostinë e Kishës. Pendikostia judaike ishte festë e pastër bujqësore, sepselidhej me korrjen e drithërave dhe lidhjen efryteve të drurëve frutorë. Ishte festa e dytë evitit dhe festimet zgjasnin nga një ditë deri nënjë javë, meqë për këtë festë mblidheshin nëJerusalem edhe judenjtë e diasporës. NdërsaPendikostia e Izraelit të Ri - e Kishës, e ka filli-min e saj në hierapostolinë dhe në shpërndarjene nxënësve në botë për të përhapur Ungjillin, icili përbën qëllimin kryesor dhe përfundimtar

të zbritjes së Shpirtit të Shenjtë.

Pendikostia dhe rëndësia e saj për Kishën

Arkimandrit Kozma Sovjani

ndos lavdia e Izraelit, siç ata e kishin ëndërruar.Dhe kjo lavdi filloi me veprimtarinë e Apostujve për përhapjen e Ungjillit në gjithë kombet, duke pasur si pikënisje Jerusalemin, e më pas Judenë,Samarinë e deri në fund të dheut.

Rëndësia e Pendikostisë për Kishën Në Jerusalem, pra, ditën e Pendikostisë, u

mblodh i gjithë Izraeli nga e gjithë bota dhe ukrijua Kisha e parë, e cila kishte karakter Eku-menik dhe, që nga ajo ditë, filloi të transmetohetUngjilli në gjithë botën. Që në fillim të librit të“Veprave” të gjitha ngjarjet na drejtojnë tePendikostia, dita në të cilën u krye zbritja eShpitit të Shenjtë mbi nxënësit dhe filloi kështunë botë epoka e Kishës, që për të ka rezultatesotiriologjike (shpëtimtare) dhe eskatologjike. Në këtë kuptim, Pendikostia nuk është vetëm

ditëlindja e Kishës, meqë këtë ditë Kisha qëekzistonte në dëshirën, mençurinë dhe dashuri-në e Perëndisë hyri në fazën e plotësimit të premtimeve profetike, si dhe në shpëtimin dheshenjtërimin e besimtarëve, të cilat mund tërealizohen me praninë e vazhdueshme dhe me bekimin e Shpirtit të Shenjtë nëpërmjet JisuKrishtit. Kisha që nga dita e Pendikostisë, për- jeton epokën e krijesës së re, duke parë vazh-dimisht nga fundi i kësaj bote dhe fillimin e botës që vjen dhe duke pasur si synim përfu-ndimtar Mbretërinë e Perëndisë.

Ngjarja e Pendikostisë është një lidhje eJisuit me historinë e Kishës. Është një zbulim i

(Vijon nga numri i kaluar)


9/12


... Kalimi i elementit psikologjik nga faza e dytë e kalimit historik të etnogjenezës së popullit tonë, nëfazën e tretë, siç e koncepton histo-riografia shqiptare kur thotë se

kombi është: “Bashkësi e qëndrue-shme njerëzish, e formuar histori-kisht në bazë të bashkësisë së gju-hës, të territorit, të jetës ekonomikedhe të formimit psikik, që shfaqetnë bashkësinë e kulturës”. Edhekëtu koncepti është tejet i gabuar pasi formimi “psikik” nuk shfaqetnë bashkësinë e kulturës, pasi kyproces tashmë ka përfunduar qyshme etnosin. Ndryshe shënon kon-cepti historik evropian lidhur mekombësinë: “Bashkësi njerëzore

stabël, në territor të caktuar (por jo bashkësi territori), gjuhë, kulturë,traditë e psikologji të njëjtë”. Njëtrajtesë e tillë është një gabim mjafti rëndë pasi ai synon jo vetëm qëtë injorojë rolin e Doktrinës së Kri-shterë në këtë proces, sidomos tërolit të Doktrinës së Shenjtë Ortho-dhokse, por synon t’u hapë dritënjeshile koncepteve të gabuara, që elidhin procesin e formimit të kombitme pushtimin osman dhe me pro-cesin e islamizimit të vendit. Kjonë vetvete do të thotë që historio-

grafia shqiptare në një mënyrë aponë një tjetër mohon ekzistencën e

kombit shqiptar. Në rast se do të pranonim konceptin e mësipërmatëherë lind pyetja: Po bashkësiaorthodhokse dhe katolike e shqipta-rëve nuk është pjesë e këtij kombi?Por ne ju themi se jo vetëm që ësh-të pjesë e këtij kombi, por është dhe

pjesa më e lavdishme, është emble-ma e këtij kombi.

Doktrina e Shenjtë

Orthodhokse dhe hartimi

i venomeve të së drejtës

zakonore

Kontributi i Doktrinës së Shenj-të të Krishterë në formimin e psi-kologjisë së popullit shqiptar ka ndi-

kuar dukshëm edhe në një elementtjetër mjaft të rëndësishëm social,siç është hartimi i normave të sëdrejtës zakonore, të cilat morënemrat e atyre që i hartuan. Një itillë ka qenë p.sh. “Kanuni i Labë-risë”, hartuar nga Papa Zhuli, prifti krishterë, në shekullin XI, në ko-hën e pushtimin norman të vendittonë. Këto norma të së drejtës za-konore synonin që të zgjidhnin

problemet me pronën, të divorci-mit, të pjesëmarrjes së gruas në

punë jashtë shtëp isë, pa pasur vrasje e gjakmarrje.

Kontributi i shquar

i ikonave të bashkësisë

shoqërore orthodhokse

për ndriçimin e kombit

Aspekt tjetër madhor i kontribu-tit të njerëzve më të shquar të ba-shkësisë sonë orthodhokse ka qenë

beteja shekullore për alfabetin, gju-hën, shkollën shqipe. Në radhë të

parë dua të përmend punën për har-timin e alfabetit të gjuhës shqipe.Kjo ka qenë një punë titanësh or-

thodhoksë, që i vunë gjoksin në përbërje të “Shoqërisë së të Shtypu-rit Shkronja Shqip”, ku pothuajsetë gjithë ishin orthodhoksë si KotoHoxhi, Pandeli Sotiri, Jani Vreto dhe24 të tjerë. Alfabeti lindi, por duhe-shin tekstet përkatëse për të nxitur mësimin e tyre. Të parët shqiptarëqë shkruan dhe botuan abetaretfillestare ishin orthodhoksët: NaumVeqilharxhi, që shkroi “Fort i shkur-tër dhe i përdorshëm Evëtar shqip”,

botuar në vitin 1844 me shpenzimete një lunxhoti orthodhoks, VangjelZhapa. Ky filantrop, me përmasa

ballkanike, nxiti hapjen e shkollavenë fshatra e qytete: si në Gjiro-

kastër, në Tepelenë, në Përmet;duke nxitur njëherësh edhe mësi-min e gjuhës shqipe. Naum Veqil-harxhi nuk ka qenë thjesht njëshkrues i një abetareje shqipe, por një ideolog i parë i Rilindjes Ko-mbëtare Shqiptare, mendimtar ishquar iluminist, veprimtar i shko-llës shqipe. Më 1824 ai krijoi njëalfabet të veçantë, që të pranohejnga të gjithë. Figurë tjetër e shquar e orthodhoksisë shqiptare, me për-masa kombëtare, ka qenë Kosta-ndin Kristoforidhi, hartuesi i të pa-rës abetare në gegërisht, në vitin 1867dhe i një abetareje në toskërisht, nëvitin 1868, si dhe i disa librave tëvegjël për nxënësit. Ai ka qenë salëvrues edhe studiues i gjuhës shqi-

pe. Në vitin 1860 përkthen në shqip(gegërisht dhe toskërisht) Dhiatëne Re. Vepra më madhore e këtij pa-trioti është “Fjalori i gjuhës shqipe”,

botuar në vitin 1904 në Athinë. Nëvazhdim të listës së titanëve në luf-tën për shqiptarizmin do të përme-ndim dhe “Bilbilin me gjuhë shu-

më”, Koto Hoxhin, patriot i shquar iRilindjes Kombëtare Shqiptare, nga

të parët shqiptarë që punoi në Shqi- përi për hapjen e shkollave shqipedhe të arsimit në gjuhën shqipe. Nëvitin 1874 vë në skenë pjesën tea-trale “Dasma në Lunxhëri”, dukeqenë i pari pionier i historisë së tea-trit të kombit shqiptar. Koto Hoxhidhe bashkëfshatari i tij, Naqe Doku,kanë shkuar te përfaqësuesi më ilartë i administratës osmane të ko-hës për të marrë lejen nga Porta eLartë për hapjen e shkollës shqipe.

Jani Vreto, ikonë e shkëlqyer e or-thodhoksisë shqiptare, mendimtar,veprimtar i shquar, hartues i Kano-nizmës së “Shoqërisë së të ShtypuritShkronja Shqip”, një nga hartuesite abetares së parë me alfabetin e ri,

propagandues i tolerancës fetare.Thimi Mitko, veprimtar i shquar iRilindjes, folklorist. Gjithë materi-alin folklorik të grumbulluar e botoinë “Bleta shqiptare” që, siç shënonnë parathënie: motivi nxitës kaqenë qëllimi patriotik, të shpëtonte

nga harresa krijimet folklorike. Nëkëtë radhua tepër të gjatë figurashtë shquara nuk mund të mos për-menden Sevasti Qiriazi, ParashqeviQiriazi, Urani Rumbo, të cilat kra-has përpjekjeve për arsimin e gju-hën shqipe, u përpoqën edhe për emancipimin dhe lartësimin e figu-rës së gruas shqiptare. Sevastia, mendihmën edhe të vëllait të saj, Gje-rasimit, hapi shkollën e parë shqipetë vashave në Korçë, përgatiti për

botim mjaft tekste shkollore. Para-shqevia, një tjetër veprimtare eshquar e arsimit, e gjuhës shqipe.Fjalët e Urani Rumbos: “Zogu nuk mund të fluturojë me një krah” janënjë postulat i shenjtë. Ajo është e

para mësuese që vendosi në një bangë vajzat me besime të ndry-shme. Figurë shumë e shquar e or-thodhoksisë shqiptare është Pande-li Sotiri dhe vëllai i tij, Kostandini,të cilët, pasi lanë detyrat e larta

pranë Perandorisë së Habzburgë-ve në Vienë, shkuan në Stamboll,ku u bashkuan me Jani Vreton dhe

të tjerë dhe punuan për hapjen e

Kumtesë nga takimet e Lidhjes së Intelektualëve Orthodhoksë

Kontributi i Doktrinës së Krishterë (në veçanti i asaj Orthodhokse)

në formimin dhe konsolidimin e kombit shqiptar,

në zhvillimin dhe përparimin e vendit

(vijon në faqen 10)

Prof. dr. Arqile Bërxholi

Demograf-sociogjeograf

(vijon nga numri i kaluar) Në radhë të parë dua të përmend punën për hartimin ealfabetit të gjuhës shqipe. Kjo ka qenë një punë titanësh ortho-

dhoksë, që i vunë gjoksin në përbërje të “Shoqërisë së të Shty-

purit Shkronja Shqip”, ku pothuajse të gjithë ishin orthodhoksë,

si Koto Hoxhi, Pandeli Sotiri, Jani Vreto dhe 24 të tjerë.


10/12


Kontributi i Doktrinës së Krishterë (në veçanti i asaj Orthodhokse) në formimin

dhe konsolidimin e kombit shqiptar, në zhvillimin dhe përparimin e vendit

degëve të “Shoqërisë së Stambollit”, për alfabetin e gjuhës shqipe, drej-tuan revistën kulturore “Drita-Ditu-ria” dhe e botuan atë në shtypshkro-njën e ngritur me shpenzimet e ty-re. Pandeliu mori përsipër detyrëne vështirë të drejtorit të së parësshkollë shqipe, hapur në Korçë, më7 mars 1887. Vëllai i tij, Kostandini,hapi shkollën e dytë shqipe në Po-gradec, më 14 mars të vitit 1887. Itillë është Petro Nini Luarasi, nxë-nës i Koto Hoxhit, një veprimtar ishquar për shkollën dhe arsiminshqip. Ai hapi shkollën e parë shqipe

në Ersekë, në vitin 1887, si dhe disashkolla në krahinën e Kolonjës dhetë Vakëfeve. Nikolla Naço, tjetër figurë. Ka qenë kryetari i shoqërisë“Drita” të Bukureshtit, si dhe drej-tues i gazetës “Shqiptari” botuar nëBukuresht. Thoma Avrami, luftëtar i arsimit në gjuhën shqipe, si dhe

pjesëmarrës në Kongresin e Mana-stirit, në vitin 1908.

Doktrina e shenjtë

Orthodhokse frymëzuese

për respekt e paqe

Bashkësia shoqërore orthodho-kse dallohet për tradita e përvojatë tjera historike mjaft të vyera. Ajoështë karakterizuar nga respekti

për bashkësitë e tjera shoqërorefetare dhe për doktrinën e tyre, nga

respekti për fqinjët, nga dëshira për të jetuar në paqe e në mirëkuptimme ta. Në jo pak raste, figura mjaft

të ndritura të kësaj bashkësie e ka-në shprehur këtë cilësi edhe nëpër-mjet të aforizmave të tilla si: “Lernikëllëç e jataganë, merrni penën emellanë!”, çka në fakt është kon-cept filozofik. Ky koncept i ka rrë-njët në “shtresat” më të thella tëDoktrinës sonë të Shenjtë dhe nëligjet dhe kodet e kësaj doktrine,veçanërisht te Dhiata e Vjetër dheDhiata e Re, mbi të cilat u mbë-shtet dhe formimi i etikës ortho-

dhokse. Gjatë historisë shumëshe-kullore të popullit tonë, mjaft indi-vidë të shquar të bashkësisë shoqë-rore orthodhokse janë formuar mekëtë etikë që buron nga kjo doktrinë,dhe ata kanë lënë gjurmë jo vetëmnë kulturën kishtare, por në gjithëhistorinë kombëtare, në muzikë,

pikturë, skulpturë, në artin e thurjese të gdhendjes, në artin e mozaikutetj. Ky është përsëri një kontribut iveçantë i bashkësisë sonë.

Ideologjia dhe etika orthodhokseështë frymëzuese në krijimin e artit

kishtar të bashkësisë shoqëroreorthodhoke dhe e frymëzuar nga kri-

jimtari e këtij arti, që është shpreh-

je e besimit, jetës, kulturës, veprësadhuruese të gjithë bashkësisë sho-qërore të komunitetit orthodhoks.Mund të themi gjithashtu se ky art

përbën dëshmi me vlera historikedhe monumentale, ku shprehen ci-lësitë, potencialet e fuqishme, të ci-lat kanë zotëruar në këtë bashkësi.

Nëpërmjet artit shprehen potencia-let shpirtërore, intelektuale, artistikedhe ekonomiko-shoqërore. Ky artnuk është thjesht një ikonë apo një

pikturë e thjeshtë murale, por ështënjë art i vërtetë, ku janë trajtuar gjithëgjinitë e mundshme. Në këtë art va-lëzimi i ngjyrave, loja me dritë-hijentë mahnitin, uniteti i skenave masivetë mrekullon, gdhendjet në dru të ha-

bisin me precizionin dhe me ngjarjet masive të pasqyruara në to, ashtusiç të mahnitin mozaikët, vetë arki-tektura e objekteve të kultit. Veprate artit të Onufrit, të Nikollës, të Ko-standin Shpatarakut, David Seleni-cës, apo të Konstandin e AthanasZografit janë krijime me kolorit të

veçantë, të individualizuar, duke përqasur pikturën murale kishtareme mjedisin real.

Përmendëm më sipër se arti kish-tar orthodhoks ka frymëzuar etikënorthodhokse, por edhe vetë ky artështë frymëzuar prej etikës ortho-dhokse. Nuk do të mund që të reali-zoheshin relieve artistike aq masivesi në kishën e Shën Kollit, në Vo-skopojë nga David Selenica, në ki-shat e Kalasë në Berat, në kishëne Shën Kollit në Shpat të Elbasanit,në kishën e Shën Marisë në Spiletë Saraqinishtës, në kishën e ShënKollit, po në këtë fshat e shumë të

tjera, në rast se ata nuk do të ishinnjë emblemë e etikës orthodhokse.Thamë se arti kishtar orthodhoksështë trajtuar në gjithë gjinitë: mo-zaik, pikturë murale, piktura masi-ve, ikonografia, gdhendja e drurit,apo skulptura në miniaturë etj. Kyart, në çdo etapë të kalimit historik të vendit, në veçanti të bashkësisë sho-qërore orthodhokse, ka pasur edhe

pamjen e vet të kohës, të frymëzuar nga kushtet e reja, që kanë nxitur edhe një dinamizëm real të etikësorthodhokse, duke kontribuuar në

periodizimin preciz shkencor të ka-limit të historisë së artit të të gjithallojeve në trojet shqiptare. Një faqetejet e ndritur e kontributit të ba-shkësisë orthodhokse është dheshfaqja e filantropizmit të bashkë-sisë shoqërore orthodhokse, filan-tropizëm ky krejt i veçantë dhe te-

për domethënës. Të gjithë këtokontribute, së bashku e veç e veç,

janë kontribute themelore në for-mimin e kombit shqiptar, në krijimine thesarit të paçmuar të artit, kultu-

rës, moralit të këtij kombi, në ndri-çimin arsimor të tij.

Që të flisja edhe më gjatë për këto vlera kaq të spikatura të ba-shkësisë sonë do të më duheshintë kisha në dispozicion shumë netdimri dhe, që t’i shkruaja, do të du-heshin enciklopedi të tëra, por njëfjalë popullore thotë: “Për të provu-ar cilësinë e verës, mjafton edhenjë gotë”, prandaj dhe unë në këtëtakim dinjitoz, solla vetëm “njëgotë” nga kjo verë kaq ekselente.

Faleminderit për vëmendjenTuaj!

(vijon nga faqja 9)

Me www.orthodoxalbania.org

do të gjeni në internet Kishën Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë

Shihemi, lexohemi e dëgjohemi në moment dhe kudo në të gjithë globin me

www.orthodoxalbania.org

Kisha jonë Orthodhokse me faqen e sajzyrtare përpiqet të përcjellë mesazhin dhe

informacionin e saj edhe në internet.

Ajo i njeh vizitorët e saj me:

- besimin e krishterë orthodhoks,- organizimin dhe veprimtarinë e strukturave

institucionale,- lajmet më të fundit,- arsimin, edukimin dhe shërbimin social e

kulturor që ofron në shoqëri,- ndërtimin dhe restaurimin e kishave dhe

manastireve,- botimet kishtare etj.

Teksti këtu ndërthuret me fotografi, mesazh zanor,muzikor e filmik.

Këtë informacion do ta gjeni në tri gjuhë: shqip,anglisht e greqisht.

Një faqe tejet e ndritur e kontributit të bashkësisë ortho-

dhokse është dhe shfaqja e filantropizmit të bashkësisë sho-

qërore orthodhokse, filantropizëm ky krejt i veçantë dhe tepër

domethënës.


11/12


Kalendari

i Liturgjive Hyjnore,

KORRIK 2015

1 E Mërkurë † AnargjendëtKozma e Damian, romakë. Osh.

Petro, patric. (Vaj e verë)4 E Shtunë † Andrea i Kretës.Mihail Honiati i Athinës. Dëshg.Kiprila.

5 E DIEL † 5 MATEUT. Osh.Athanas Athoniti. Osh. La-mbadhi.6 E Hënë † Hierod. Asti i Du-rrësit. Osh. Sisoi. Dëshg. Luçia,Riksi etj.8 E Mërkurë † Dëshm. Prokopie Theodhosia, nëna e tij. Hierod.

i ri Anastasi.10 E Premte † Dësh. i ri Niko-dhimi në Berat. 45 dësh. nëArmeni.11 E Shtunë † Dëshmg. Efimia.Mbretëresha Ollga, e barabartëme apostujt.

12 E DIEL † 6 MATEUT.Dësh. Prokli e Ilariu. Veronika,gjakrrjedhësja.17 E Premte † Dëshmg. Mari-na. Dësh. Sperati dhe Veronika.(Vaj e verë)

18 E Shtunë † Dësh. Emiliani,Pavli, Thea, Valentina, Markeli.Osh. Pamvoi.

19 E DIEL † E ETËRVE TËSINODIT IV EKUM. Oshg.Makrina. Osh. Dioklisi.20 E Hënë † Pr. Ilia Thesviti.Osh. Avrami në Radonezh.22 E Mërkurë Maria Magda-lena, miroprurëse. Dëshg. Mar-

kela në Hios. (Vaj e verë)24 E Premte † Dëshmg. Kri-stina. Omol. Athinagora. Dësh.Borisi e Gljebi.25 E Shtunë † Fjetja e Sh. Anës.Oshg. Olimbiadha. Etërit e Sin.V Ekumenik.

26 E DIEL † 8 MATEUT.Oshdg. Parashqevia (Premtja).(Bëhet Efqeli)

27 E Hënë † Dëshm. Pandelei-moni. Osh. Angjelari, Gorazdi,

Sava, Klimi etj.

Pas 200 vjetësh, ditën e shtunë,më 2 maj 2015, Mitropoliti i Kor-çës, Hirësia e Tij Joani meshoi në

kishën e Shën Athanasit të Madh,në fshatin Sovjan. Ishte një ditë erëndësishme, sepse pas 200 vjetëshnga ndërtimi i saj, në vitin 1815, kjokishë u restaurua plotësisht.

Si pjesa më e madhe e objek-teve të kultit edhe kjo kishë u se-kuestrua nga pushteti komunist,duke shërbyer dyqan deri në vitin

1990, ku më pas, e amortizuar dhenë një gjendje mjerane, nuk mundtë kryhej asnjë lloj shërbese. Në

vitin 2014, nën kujdesin e ImzotJoanit, filloi restaurimi i kësaj kishe,duke e transformuar atë plotësishtdhe duke i dhënë fshatit Sovjan dhegjithë Mitropolisë së Korçës njëkishë të re e të bukur.

Në Liturgjinë Hyjnore morën pjesë besimtarë nga fshati, si edheshumë besimtarë nga Korça dhe

fshatrat përreth. Gjatë LiturgjisëHirësia e Tij Joani theksoi rëndë-sinë e kishës si qendër e jetës së

të gjithë besimtarëve. Gjithashtu,Hirësia iu kërkoi besimtarëve që taruajnë kishën dhe të kujdesen për të, sepse, duke ruajtur kishën, atado të ruajnë familjet e tyre të shë-ndosha.

Korresp. i “Ngjallja”

Sovjan, Mitropolia e Korçës

200-vjetori i kishës u kremtua bashkë me restaurimin e saj

Natyra e bukur e bregdetit bull-gar të Detit të Zi dhe ofertat e le-verdishme nuk janë e vetmja gjë, ecila tërheq turistë nga e gjithë bota.Shumë dashamirës nga Rusia dheFinlanda i planifikojnë pushimet e

tyre në Bullgari, në mënyrë që atotë përkojnë me një ngjarje të caktu-ar, pikërisht me Festivalin Ndërko-mbëtar të Muzikës Orthodhokse“Shën Maria - Axion Estin”. Idejae mbajtjes së këtij festivali ka lindur gjatë vitit 2003 dhe është realizuar pas një viti. Gjatë muajit qershor,ky festival do të zhvillohet për herëtë 12-të në qytetin Pomorie. Hapjaështë më 10 qershor, kurse zhvillimii forumit gjithmonë përkon mefestën “Shën Maria - Axion Estin”,të cilën Kisha Orthodhokse e

kremton në mënyrë festive në ditëntjetër. Drejtorja artistike e festivalit

Jordanka Tunxharova tregon histo-rinë e tij:

“Çdo gjë nisi si një ëndërr, e cilagjeti jehonë në tri institucione - nëmitropolinë e Slivenit, me mbë-shtetjen e Hirësisë së Tij, MitropolitJoanikij. Morëm dhe ndihmë nga

bashkia - kryetari i atëhershëm iPomories na tha se, është mirë të

realizohet një tubim i tillë i muzikësorthodhokse. Kori “Biseda sllave”

po kështu kontribuoi për krijimin efestës.”

Vjet, në skenën e festivalit u prezantuan pjesëmarrës nga 6 ve-nde, mes tyre dhe nga Bullgaria.Gjatë kësaj vere interesi për këtëveprimtari është edhe më i madh:

“Do të presim miq nga shtatëvende, ku më të shumtët në numër

janë grupet bullgare - tregon Jor-danka Tuxharova. - Kemi forma-

cione nga Rusia, Ukraina, Bjello-rusia, Rumania, Serbia dhe Greqia.Për koincidencë sivjet koret janënga vendet orthodhokse. Gjatë sti-nëve të kaluara kemi pasur miq ngaFranca, Gjermania, Holanda... Nëkëtë edicion po vazhdojmë një te-ndencë, të cilën e nisëm një vit më

parë - gjatë vitit 2014 kremtuam për-vjetorin e Petër Dinevit, kurse tanikemi kënaqësinë t’i japim nderin eduhur Dobri Hristovit. Nuk kemifutur këngë të detyrueshme, mu-ndohemi që rregullat të mos jenë

strikte. Nëse duan pjesëmarrësitmund të përfshijnë në programin e

tyre këngë kishtare nga DobriHristovi. Mbetëm të befasuar, seshumë grupe kanë respektuar këtëdëshirë tonën. Në ditën e fundit tëfestivalit, kori miks të cilin e organi-zojmë çdo herë, do të interpretojëkatër krijime të tij.”

Kori Akademik “Gaudeamus”është nga grupet që marrin pjesë

gjithmonë në edicionet e Festivalit Ndërkombëtar të Muzikës Ortho-dhokse “Shën Maria - Axion Estin”.Ja se çfarë tregoi dirigjenti i ansa-mblit, Vesella Geleva:

“Për herë të parë ne morëm pjesë në vitin 2008. Ky është njënga festivalet, të cilët koristët dheunë i presim me padurim. Me siguriqë ky është forumi më prestigjioz

për muzikën orthodhokse në Bull-gari. Gëzohem shumë se, bashkiae qytetit Pomorie gjen mjete ta fi-

nancojë, sepse ai zë një vend të rë-ndësishëm në jetën shpirtërore tëvendit tonë.”

Sipas traditës, Festivali Ndërko-mbëtar i Muzikës Orthodhokse“Shën Maria - Axion Estin” nuk mbetet vetëm në territorin e qytetitPomorie. Ai arrin pikën e vet kul-more në ditën e fundit të programit(sivjet më 14 qershor). Atëherëshërbehen Liturgji festive në kishatnë qytetet Burgas dhe Nesebër, me

pjesëmarrjen e të gjithë koreve. Marrë nga Radio Bullgaria

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva

Bullgari

Festivali Ndërkombëtar i Muzikës Orthodhoksenë qytetin Pomorie


12/12


- U krye ceremonia e diplomimit të studentëve që mbaruan Akademinë Theologjike “Ngjallja e Krishtit” -

Me një ceremoni të bukur dhe

shpirtërore, më 16 qershor, u diplo-muan 9 studentë të vitit të katërt tëAkademisë Theologjike “Ngjallja eKrishtit”, që ndodhet në mjediset eManastirit të Shën Vlashit.

Dita filloi me Liturgjinë Hyjnorenë kishën e Manastirit. Më pas, ce-remonia e diplomimit u zhvillua në

praninë e Kryepiskopit Anastas, nësallën e takimeve të Skitit të Miro-

prurëseve të Shenjta. Merrnin pjesëEpiskop Nikolla, Episkop Asti,klerikë, pedagogë e prindër të stu-

dentëve që u diplomuan. Këtë vitakademik u diplomuan 9 studentë.Ceremoninë e hapi kori i Aka-

demisë Theologjike, i cili psali pjesëtë ndryshme nga himnografia e pa-sur orthodhokse e në vazhdim drej-tori i komanduar i Akademisë, Hi-rësi Nikolla, mbajti një fjalim, me

pjesë të shkëputura nga urtësia eEtërve. Pastaj studentja e dalluar Evgjeni Kostrista lexoi disa pjesënga veprat e Shën Joan Gojartit. Nëemër të studentëve përshëndetistudentja me rezultate më të larta,Urania Çala, e cila falënderoi së pariPerëndinë për arritjen e saj dhe, sëdyti, të gjithë ata që ishin të pranishëmnë këtë ceremoni.

Kryepiskopi Anastas, duke iudrejtuar studentëve që sapo kishinmbaruar, theksoi ndër të tjera:“Zemra mbushet me mirënjohje

kur kthehemi të shohim vitet që

shkuan. Kur firmosa diplomat,

vura re se shumica kishin lindur

pasi nisi përpjekja dhe puna këtu,

pas vitit 1991. Pra, kemi një brez

që u lind në këto vite përpjekje- je për ringritjen e Kishës, një brez

që u rrit brenda Dritës së gëzimit

të Ngjalljes. Ajo që mbizotëron

në zemrën time është ajo çka na

ka thënë Zoti: Atij që i është dhë-

në shumë edhe shumë do t’i kër-

kohet… Ju janë dhënë shumë

gjëra. Juve ju dha mundësia për

katër vjet që të studioni në një

kolegj me cilësi shumë të lartë

dhe e vetmja gjë që ju kërkohej

ishte të studionit mirë… Ne nuk

ju kemi kërkuar gjë për këtë, por Zoti ju kërkon shumë dhe do t’ju

thodhokse Autoqefale këtu në

Shqipëri. Dhe të gjithë ju keni një

rol të jashtëzakonshëm për të luaj-

tur. Përparimi shpirtëror, teologjik,

shkencor i secilit do të përcak-

tojë këtë ecje përpara të Kishës

sonë. Nëse mund të jepni 100 gjë-

ra dhe jepni 90, jeni në faj. Pra,

duke marrë diplomën sot, nuk

mbaroi përpjekja juaj, mbaroivetëm faza e parë… Duhet që

Atij që i është dhënë shumë edhe shumë do t’i kërkohet

kërkojë edhe në të ardhmen.

Nuk mund që gjithë këtë bamirësi

që keni marrë ta ruani vetëm për

veten tuaj. Erdhi çasti që të merr-

ni përgjegjësitë që ju takojnë.

Kisha nuk do përparojë vetëm

me rikujtesën e veprës që ka bërë

Kryepiskopi dhe bashkëpunëto-

rë të tjerë të tij. Kemi një punë të

jashtëzakonshme përpara për të bërë për zhvillimin e Kishës Or-

Në datën 20 qershor 2015, ngaMinistria e Arsimit dhe Sportit, uorganizua ndarja e çmimeve për nxënësit fitues në olimpiadat ko-mbëtare për vitin 2015. Tre nganxënësit e Liceut Kishtar “Kryqi i

Nderuar” në Sukth: Arben Petroshi(klasa XII), fitues i vendit të tretënë biologji, Kristi Kërçyku (klasa

Vlerësohen nxënësit

e Liceut Kishtar “Kryqi i Nderuar”

X), fitues i vendit të dytë në lëndëne kimisë dhe Anastas Ranxha (klasaX), fitues i vendit të tretë në olimpi-adën e matematikës, u vlerësuan

për punën dhe përkushtimin e tyre,duke u pajisur me certifikatat për-

katëse. Një vlerësim tjetër morën disanxënës edhe nga Drejtoria Arsimo-

re Rajonale, Durrës, për vendet e tre-ta, të dyta dhe të para në olimpiadate vitit 2014-2015. Gjashtë nga nxë-nësit e kësaj shkolle morën shtatëvlerësime për lëndët; matematikë,fizikë, kimi, biologji dhe letërsi.

Liceu Kishtar “Kryqi i Nderuar”në Sukth ka çelur dyert e tij qyshnë shtator të vitit 2007 dhe, nën kuj-desin e veçantë të Fortlumturisë sëTij, Kryepiskopit Anastas, po ecën

përpara mbi themele të forta.Kjo shkollë e mesme zë një vend

të rëndësishëm brenda sistemit tëgjerë arsimor të Kishës Orthodho-kse Autoqefale të Shqipërisë, që

përfshin kopshtet, shkollat 9-vje-çare, gjimnazet dhe Shkollën eLartë Private “Logos”, duke mbu-luar kështu gjithë hapësirën edu-

kative për nxënësit dhe studentëtnë vendin tonë.

vazhdimisht të përpiqeni me më

sh umë st ud im, me më sh um ë

përpjekje shpirtërore, duke dhë-

në ofertën tuaj në Kishë. Kemi

shumë rrugë përpara dhe kushtet

nuk janë të lehta”.

Pastaj Fortlumturia e Tij, pasi iudha bekimin, i dorëzoi secilit di-

plomën. Ceremonia u mbyll me fo-

ton - kujtim të studentëve. Korresp. i “Ngjallja”

gazeta "ngjallja" qershor 2015

Documents