geïntegreerd jaardocument 2015

Het Clusius College leidt op voor leven en werken in een groene wereld. Dat doen we met aantrekkelijke vmbo- en mbo-opleidingen, waarbij we veel aandacht schenken aan natuur, duurzaamheid, voeding en leefomgeving.

Geïntegreerd Jaardocument

2015

Herziening van ons onderwijs

Geïntegreerd jaardocument 2015

Naam instelling Stichting Clusius College Postadres Drechterwaard 10-A Bestuursnummer 40673 Postcode / Plaats 1824 EX Alkmaar Brinnummer 25EF Telefoon 072-5147666 Sector AOC Contactpersoon Joost Emmerik E-mail [email protected] E-mail [email protected] Website www.clusius.nl

2 Geïntegreerd jaardocument 2015

Inhoudsopgave Inleiding .......................................................................................................................................... 4 Verslag over 2015 van de Raad van Toezicht ................................................................................. 7 Verslag over 2015 van de Ondernemingsraad ................................................................................ 9 Verslag over 2015 van de Centrale Ouderraad ............................................................................. 11 Verslag over 2015 van de Centrale Studentenraad ....................................................................... 12 A. Bestuursverslag 1. De organisatie

1.1 Missie, visie en beleid .................................................................................................... 17 1.2 Goed bestuur, verantwoording en toezicht..................................................................... 18

2. Onderwijs

2.1 Inspectietoezicht ............................................................................................................ 20 2.2 Herziening en vernieuwing ............................................................................................ 23 2.3 Voortijdig schoolverlaten ................................................................................................ 24 2.4 Taal- en rekenbeleid ...................................................................................................... 25 2.5 Verbeteractiviteiten ........................................................................................................ 26 2.6 Zorg ............................................................................................................................... 26 2.7 Toelatingsbeleid ............................................................................................................ 27 2.8 Werken aan doelmatigheid in het mbo ........................................................................... 27 2.9 Internationalisering en culturele diversiteit ..................................................................... 30 2.10 Studenten-, leerlingen- en oudertevredenheid ............................................................... 32 2.11 Klachtenafhandeling ...................................................................................................... 34 2.12 Bedrijfsopleidingen ........................................................................................................ 36 2.13 Samenwerking ............................................................................................................... 37 2.14 Inhoudelijke verantwoording subsidies .......................................................................... 41 2.15 Leerlingen- en studentenaantallen en diploma’s ............................................................ 43

3. Personeel

3.1 Strategische Personeelsplanning .................................................................................. 47 3.2 Professionalisering ........................................................................................................ 47 3.3 Loopbaan ...................................................................................................................... 48 3.4 Arbeidsvoorwaarden ...................................................................................................... 49 3.5 Arbeidsomstandigheden ................................................................................................ 49 3.6 Diversiteit....................................................................................................................... 50 3.7 Gegevens personeel ..................................................................................................... 51

4. Bedrijfsvoering

4.1 Facilitair ......................................................................................................................... 54 4.2 Huisvesting .................................................................................................................... 54 4.3 Groen licht voor IT in de klas ......................................................................................... 55 4.4 PR & Communicatie ...................................................................................................... 55 4.5 Beleidscyclus en Planning & Control ............................................................................. 56 4.6 Risicomanagement ........................................................................................................ 57 4.7 Treasurybeleid ............................................................................................................... 60 4.8 Inkomens ....................................................................................................................... 60 4.9 Indicatoren..................................................................................................................... 61 4.10 Continuïteitsparagraaf ................................................................................................... 63

Geïntegreerd jaardocument 2015 3

B. Jaarrekening 5. Helderheid in de bekostiging (BVE) 6. Toelichting bij de jaarrekening

6.1 Balans ........................................................................................................................... 70 6.2 Staat van baten en lasten .............................................................................................. 74 6.3 Financiële kengetallen ................................................................................................... 79

7. Jaarrekening

7.1 Grondslagen voor de jaarrekening ................................................................................. 82 7.2 Balans per 31 december 2015 (na resultaatbestemming) .............................................. 85 7.3 Staat van baten en lasten 2015 ..................................................................................... 86 7.4 Kasstroomoverzicht 2015 .............................................................................................. 87 7.5 Toelichting op de balans ................................................................................................ 88 7.6 Toelichting op de staat van baten en lasten ................................................................... 94 7.7 Overzicht verbonden partijen ......................................................................................... 97 7.8 Niet uit de balans blijkende verplichtingen ..................................................................... 97

8. Overige gegevens

8.1 Controleverklaring ......................................................................................................... 99 8.2 Bestemming van het resultaat ..................................................................................... 101 8.3 Gebeurtenissen na de balansdatum ............................................................................ 101

Bijlagen Bijlage 1: Honorering en bezoldiging ........................................................................................... 102 Bijlage 2: Checklist voor mbo-instellingen voor de verantwoording over governance in het .............. Geïntegreerd Jaardocument 2015 ............................................................................... 106 Bijlage 3: Kritieke prestatie-indicatoren (KPI’s) ............................................................................ 109 Bijlage 4: Resultaten Inspectieonderzoek mbo 2015 ................................................................... 110 Bijlage 5: Overzicht projecten...................................................................................................... 111 Bijlage 6: Geoormerkte en niet-geoormerkte subsidies ............................................................... 112 Bijlage 7: Afkortingenlijst ............................................................................................................. 120


Inleiding Hierbij bieden wij u het geïntegreerd jaardocument 2015 van het Clusius College aan, met daarin het bestuursverslag en de jaarrekening 2015. Herziening van ons onderwijs Ook het vorige geïntegreerd jaardocument kreeg deze titel mee en er is alle reden om deze nog een jaar te continueren. In het mbo zijn we al enige jaren bezig met het project Herziening mbo, waarin de maatregelen vanuit Focus op Vakmanschap (herziene kwalificatiedossiers, entree-opleiding, intensiveren en verkorten van de opleidingen, meer aandacht voor studie- en loopbaanbegeleiding, etc.) een belangrijke rol spelen. Omdat we veel opleidingen en opleidingsvarianten verzorgen voor een relatief klein aantal studenten, is een belangrijke doelstelling om door dit project veel meer als één mbo te werken op het gebied van programmering, begeleiding van de beroepspraktijkvorming, resultatenstructuur en projectmatig werken (regioleren). En daarmee onder meer de interne doelmatigheid te vergroten. In het vmbo staat het vernieuwde examenprogramma voor de beroepsgerichte vakken voor de deur; daarmee starten we in het schooljaar 2016-2017 in het derde leerjaar. Ook deze nieuwe regelgeving grijpen we middels het project Herziening vmbo aan om een flinke slag te maken in ons vmbo op het gebied van afstemming tussen vestigingen (programma, leermiddelen, examinering, etc.). Beide herzieningsprojecten lopen door in 2016. Kwaliteit van ons onderwijs Een goede kwaliteit van het onderwijs leidt tot tevreden leerlingen, studenten, ouders en leerbedrijven en leidt tot tevredenheid bij het beroepenveld waarin onze gediplomeerde mbo’ers komen te werken. Met Castricum hebben we een excellente school voor de basisberoepsgerichte leerweg. Naar het oordeel van de inspectie is de kwaliteit van ons vmbo op alle vestigingen op orde. Belangrijkste aandachtspunt is maatwerk: door gedifferentieerd lesgeven aansluiten bij het niveau, de leerstijl en de achtergrond van leerlingen. Ook in ons mbo is differentiatie een verbeterpunt. Uit het driejaarlijkse inspectieonderzoek Staat van de instelling dat in 2015 heeft plaatsgevonden blijkt dat de kwaliteitsborging in ons mbo voldoende is. Hier zijn we erg blij mee. Wel is er nog een drietal opleidingen dat op onderdelen moet verbeteren. Een belangrijk aspect van de kwaliteitsborging is een goed auditsysteem. Inmiddels hebben we zowel in het vmbo als in het mbo goed functionerende audits. In het mbo doen we dit samen met ROC Kop van Noord-Holland. Door de uitkomsten van deze audits weten we hoe ons onderwijs ervoor staat en waar we verder moeten verbeteren. Ook de inspectie maakt van deze uitkomsten gebruik. We slagen er steeds beter in ons mbo vorm te geven in samenwerking met onze omgeving. De ‘meetingpoints’ – onderdeel van de centra voor innovatief vakmanschap – spelen hierin een belangrijke rol. In het ClusiusLab in Hoorn, meetingpoint voor Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, werkt dit al optimaal. Daarnaast zijn we bezig meetingpoints in te richten voor Food en Natuur & Leefomgeving. Personeel Een van onze grootste uitdagingen voor de komende jaren is het vinden en behouden van goede medewerkers, zowel kwantitatief als kwalitatief. Zeker voor de praktijkvakken en andere tekortvakken wordt het vinden van bekwame docenten steeds meer een probleem.


We merken dat het Clusius College een aantrekkelijke werkgever is, maar zullen hier voortdurend in moeten blijven investeren. Dit betekent enerzijds veel aandacht voor de instroom van jonge docenten – middels het bieden van stageplaatsen, samenwerking met opleidingen, uitstekende begeleiding – en anderzijds onze zittende medewerkers voldoende uitdaging en goede ontwikkelingsmogelijkheden bieden. De invoering van Passend Onderwijs, het nieuwe beroepsgerichte programma in het vmbo, gebruik van IT in de klas en gedifferentieerd lesgeven, vragen om voortdurende ontwikkeling van medewerkers en facilitering hiervan door het Clusius College. Ook duurzame inzetbaarheid van medewerkers in elke fase van hun loopbaan is een voortdurend aandachtspunt. Het tegengaan van werkstress en uitval zijn hierbij speerpunt. Bedrijfsvoering Onze administratieve organisatie en interne beheersing is op orde, zo concludeert ook de accountant al enkele jaren. Financieel zijn we gezond (zie hieronder). Met de ingebruikname van de vernieuwde gebouwen in Castricum en Alkmaar beschikken we in al onze vestigingen over adequate en prettige huisvesting. In Hoorn bereiden we een renovatie voor die in 2017 of 2018 van start zal gaan. Stap voor stap – maar wel langzamer dan gepland en gehoopt – krijgen we ook grip op de ondersteunende systemen voor ons onderwijs. Voor de bekostiging en bedrijfsvoeringsaspecten is er al enige jaren een goede interne audit. Financieel resultaat 2015 Uit de jaarrekening blijkt dat het Clusius College het financiële jaar afsluit met een positief resultaat van ruim € 840.000 waar een saldo van € 54.000 begroot was. Inhoudelijke toelichting hiervan is opgenomen in deel 2 van dit document. In 2016 is een positief resultaat van € 615.000 voorzien. In 2014 en 2015 heeft het Clusius College aanzienlijke investeringen gedaan in de huisvesting in Alkmaar en Castricum. Daarnaast is er geïnvesteerd in Purmerend, vanwege de onstuimige groei van het leerlingenaantal in de afgelopen jaren. In december 2012 is het Clusius College overgegaan op schatkistbankieren bij het Ministerie van Financiën. De komende jaren zal, voor wat betreft de financiële huishouding, de focus sterk liggen op het realiseren van een positieve rentabiliteit. Geïntegreerd jaardocument en jaarverslag De regelgeving met betrekking tot het geïntegreerd jaardocument in het onderwijs (RJ 660) wordt door het Clusius College toegepast. Het geïntegreerd jaardocument bestaat uit het bestuursverslag, de jaarrekening met een toelichting, de controleverklaring van de accountant en overige gegevens die volgens de regeling moeten worden toegevoegd. Het bestuursverslag is opgebouwd uit de volgende hoofdstukken:

1. De organisatie 2. Onderwijs 3. Personeel 4. Bedrijfsvoering

Met tabellen en grafieken op hoofdlijnen worden steeds de kwantitatieve gegevens op basis van de kengetallen toegelicht. In de bijlagen zijn deze gegevens vaak uitgebreider terug te vinden. Het geïntegreerd jaardocument vormt de basis voor het jaarverslag dat in juni 2016 verschijnt. In het jaarverslag is op hoofdlijnen de inhoud van het geïntegreerd jaardocument opgenomen. Daarnaast geeft het door achtergrondverhalen en foto’s een beeld van wat er allemaal gebeurt in de organisatie. Het jaarverslag is daarom een aansprekend en prettig leesbaar document voor een brede doelgroep (Inspectie van het Onderwijs en overheden, Raad van Toezicht, ondernemings-, ouder-


en studentenraad, medewerkers, ouders, studenten, bedrijven, collega-scholen, regionale organisaties en brancheorganisaties). Het jaarverslag is zowel op papier beschikbaar als digitaal toegankelijk (www.clusius.nl). In de digitale versie van het jaarverslag kan ‘doorgeklikt’ worden naar dit geïntegreerd jaardocument en andere relevante beleidsdocumenten. Middels de uitgebreide inhoudsopgave van dit document kan elke lezer zelf bepalen welke informatie voor haar/hem het meest interessant en relevant is. We nodigen u als lezer graag uit om te reageren op dit geïntegreerd jaardocument 2015 ([email protected]). Alkmaar, 28 april 2016 M.H. van Tilburg G.P. Oud Voorzitter College van Bestuur Lid College van Bestuur


Verslag over 2015 van de Raad van Toezicht De Raad van Toezicht (RvT) is in 2015 vijf keer bijeen geweest. De septembervergadering was onderdeel van een studiedag, waarin een bedrijf bezocht is en waarin de jaarlijkse evaluatie van de raad heeft plaatsgevonden. Besluiten De RvT heeft in 2015 onder meer de volgende besluiten genomen:

Vaststelling geïntegreerd jaardocument 2014 (bestuursverslag en jaarrekening) mede op basis van het accountantsverslag en het gesprek erover met de accountant.

Goedkeuring van de begroting voor 2016.

Vaststelling van de procedure voor de werving van een nieuwe accountant en de benoeming van een nieuwe accountant.

Benoeming van een nieuw lid van de raad, mede op voordracht van de Ondernemingsraad.

Herbenoeming van een lid van de raad.

Vaststelling van het profiel van de nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht en de procedure van de werving, onder begeleiding van een extern bureau.

Benoeming van een trainee in de raad voor een periode van twee jaar, met daarbij een professionaliseringstraject voor de trainee.

(Overige) besproken onderwerpen:

De raad kan zijn toezichthoudende rol uitoefenen door – naast de begroting en geïntegreerd jaardocument – onder andere de volgende (al bestaande) instrumenten:

o risicoanalyse (RvT heeft geparticipeerd in de risico-inventarisatie); o bespreking boardletter accountant; o Kaderbrief 2014-2015, waarin opgenomen de kengetallen en indicatoren waarop

gestuurd wordt; o instellingsrapportage; o (financiële) meerjarenraming op basis van drie scenario’s.

Instellingsrapportage (vijf keer per jaar): o financiële stand van zaken (o.a. staat van baten en lasten, huisvesting, liquiditeit); o personeel (o.a. ontwikkeling aantal fte’s, verzuim); o kwaliteit & onderwijs (aantallen leerlingen en studenten, inspectieonderzoeken,

opbrengsten, voortijdig schoolverlaten); o bedrijfsvoering, waaronder huisvesting; o resultaten tevredenheidsonderzoeken; o ontwikkeling speerpunten kaderbrief aan de hand van prestatie-indicatoren.

De financiële meerjarenraming vanaf 2016.

Lopende zaken aan de hand van schriftelijke mededelingen CvB, nieuwsbrieven, etc. De Raad van Toezicht toetst het beleid aan de hand van de in het strategisch beleid en de in de kaderbrief opgenomen doelstellingen en resultaten. Een evaluatie van deze doelstellingen en resultaten wordt jaarlijks besproken in de raad. Evaluatie In de evaluatie van de raad in september zijn, onder begeleiding van een externe, naast het functioneren van de raad en de leden, de volgende onderwerpen besproken:

Het monitoren van de missie, visie en kernwaarden van het Clusius College.

Samenwerken en integraliteit. De raad kiest er vooralsnog voor om geen aparte commissie in te stellen, noch voor aparte taken voor de leden, maar kiest voor integraal functioneren van de raad en zijn leden.


Informatievoorziening door het CvB en actieve informatieverwerving door de raad.

Risicomanagement. Overige activiteiten De belangrijkste overige activiteiten van de raad:

de voorzitter en de vicevoorzitter hebben het jaarlijks gesprek met de leden van het CvB gevoerd;

de voorzitter en vicevoorzitter hebben gesproken met de Ondernemingsraad, de Centrale ouderraad en de Centrale studentenraad;

de voorzitter heeft bijeenkomsten van het Platform Raden van Toezicht en VTOI (vereniging van toezichthouders) bezocht;

vestigingsbezoeken door de raad;

de themabijeenkomst in februari, gekoppeld aan de reguliere vergadering, was gewijd aan IT in het Clusius College.

Samenstelling van de raad In 2015 is de voorzitter teruggetreden; hij blijft wel aan als lid. De vicevoorzitter neemt de taak van voorzitter over. Er wordt een nieuwe vicevoorzitter benoemd. In 2016 vindt werving plaats voor een nieuwe voorzitter. Het jaar erna zijn twee leden aftredend. Dan wordt ook een besluit genomen over de omvang van de raad (nu zeven leden en een trainee)1. Eén lid was in 2015 aftredend en niet herbenoembaar. Aanwezigheid In de onderstaande tabel is de aanwezigheid van de vergaderingen van de Raad van Toezicht weergegeven. Het College van Bestuur heeft alle bijeenkomsten bijgewoond. De overige bijeenkomsten hebben betrekking op een themabijeenkomst (februari) en een studiedag (september). Eén lid heeft vanwege langdurige ziekte in 2015 geen vergaderingen bij kunnen wonen.

1 In bijlage 1 zijn de samenstelling van de raad, de (neven)functies van de leden en de honorering

opgenomen.

Feb Apr Jun Sep Dec Feb Sep

Raad van Toezicht Voorzitter

Leden

Trainee

College van Bestuur Voorzitter

Lid

B&O Manager Finance & Control

Manager I&A

Adviseur Informatiemangement

Extern Flynth accountants

Public Spirit

Vergaderingen Overige

6 4 5 44

1 1 1 1

1 1 1 1 1

1 1 1 1 1

1

2

4

1

1

3

5

1

1

1

1

1

1

1 1

1

1

1

1


Als gevolg van de Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB) heeft het Clusius College sinds 2011 een Ondernemingsraad, een Centrale studentenraad (voor het mbo) en een Centrale ouderraad (voor het vmbo).

Verslag over 2015 van de Ondernemingsraad Na de verkiezingen van de Ondernemingsraad in februari 2014 bestaat de raad uit zeven leden. Vijf leden vanuit het onderwijzend personeel en twee vanuit het onderwijsondersteunend personeel. De verkiezing is gehouden onder het voltallige personeel en de gekozen leden vertegenwoordigen dus geen vestiging. Wel is er in 2015 een wijziging geweest in samenstelling. Andries de Booij (voorzitter) en Melanie Brandenburg (lid OR) zijn na de zomervakantie van 2015 gestopt met hun werkzaamheden binnen de Ondernemingsraad. Als gevolg daarvan zijn twee nieuwe leden geïnstalleerd. Dit volgends de statuten van de Ondernemingsraad: de eerstvolgende op de uitslagenlijst van de verkiezingen wordt gevraagd voor de functie. Eén namens het onderwijzend personeel (OP) en één namens het onderwijsondersteunend personeel (OOP). De samenstelling was vanaf augustus 2015 als volgt:

Simon Blaauboer (docent) voorzitter

Walter Jegen (docent) vicevoorzitter

Hans P. Corbee (docent) secretaris

Martin van Bentheim (docent) lid

Ans Koster (OOP) lid

Sietske Groenveld (docent) lid (nieuw)

Marijn Meijer (OOP) lid (nieuw) De Ondernemingsraad komt doorgaans wekelijks bijeen en kent de volgende overleggen: OR-vergadering, het vooroverleg en de overlegvergadering met het College van Bestuur en de overleggen met de onderdeelcommissies (OdC: per vestiging en de ondersteunende afdelingen één medewerker en twee OR-leden). In 2015 is gestart met ‘BOT-overleg’. Twee keer per jaar overleg met het College van Bestuur met ‘de benen op tafel’, waarbij op informele wijze lopende zaken worden uitgediept. Het was de wens van de OR zich in 2015 breed te laten informeren om duidelijkheid te krijgen in lastige dossiers middels informatieochtenden. Zo zijn er gesprekken gevoerd met het bestuur en managers over onder meer EduArte en met de bedrijfsarts. In juni 2015 is er een informatiebijeenkomst geweest met de OdC-leden. Voor 2016 staan er twee bijeenkomsten gepland met de nadruk op professionalisering van de leden middels training. Nadruk lag en ligt op het vestigingsactiviteitenplan, docent A / B en werkdruk. In 2015 zijn er op een aantal vestigingen wisselingen van OdC-vertegenwoordigers geweest. Grootebroek, Heerhugowaard, Hoorn en Amsterdam hebben nieuwe OdC-leden. Goede informatievoorziening in 2015 was een speerpunt voor de OR. Zichtbaar blijven voor de medewerkers en in de organisatie door middel van nieuwsbrieven, columns en vestigingsbezoeken om de betrokkenheid te stimuleren. De OR behandelde in 2015 onderwerpen als gevolgen cao, flexibele schil, inzetbaarheidskader, herijking van de visie, kwaliteitsafspraken mbo, instellingsrapportages en de kaderbrief. De uitslagen van het medewerkerstevredenheidsonderzoek en het (externe) onderzoek van de beroepspraktijkvorming werden geanalyseerd op inhoud en verbeterpunten. De te lage tevredenheid van onderwijzend personeel over een aantal punten (bv. werkdruk) was en blijft een speerpunt voor de OR.


Verder bleef de OR de procesgang kritisch volgen rond de projecten als herziening mbo en vmbo. Advies over en/of instemming met, is gegeven ten aanzien van het mobiliteitsplan, aangepaste functiebeschrijvingen, de werkkostenregeling, meivakantie, realisatie van het (streef)percentage docent B. Tenslotte is in de OR gesproken over de start van het strategisch personeelsplan en de concept-regeling duurzame inzetbaarheid. Vooruitblik De OR hecht aan een goede kwaliteit van onderwijs. In 2016 wordt het beleid op het gebied van professionalisering tegen het licht gehouden. De signalen van gevoelde werkdruk worden serieus genomen en alle instrumenten die kunnen bijdragen tot het verminderen van die druk zullen onderzocht moeten worden.


Verslag over 2015 van de Centrale Ouderraad Iedere vmbo-vestiging heeft een ouderraad die de belangen behartigt van de leerlingen van de eigen school. Vanuit iedere vestigingsouderraad wordt een lid afgevaardigd naar de Centrale ouderraad. De Centrale ouderraad legt de signalen en ideeën van ouders uit de vestigingen voor aan het College van Bestuur. Op deze wijze wordt het Clusiusbrede beleid en het beleid van de vestigingen positief beïnvloed door de inbreng van ouders/verzorgers van onze leerlingen. De Centrale ouderraad heeft een adviserende rol aan het College van Bestuur en is op deze wijze actief betrokken bij de bewaking van de kwaliteit van het onderwijs binnen het Clusius College. Onderwerpen die door de Centrale ouderraad worden behandeld, zijn bijvoorbeeld onderwijstijd, de vrijwillige ouderbijdrage, de ouderen leerlingtevredenheidsonderzoeken en de evaluatie van de schoolgids en het schoolplan. Ook worden er jaarlijks in overleg met het College van Bestuur bepaalde onderwijsthema’s besproken. De Centrale ouderraad komt drie keer per schooljaar bij elkaar. In 2015 heeft de raad in februari, mei en november vergaderd. Bij de bijeenkomsten van de Centrale ouderraad is een lid van het College van Bestuur aanwezig. In juni heeft een afvaardiging van de Centrale ouderraad een bijeenkomst met de Raad van Toezicht gehad. Er kan geconcludeerd worden dat de Centrale ouderraad steeds beter in zijn rol komt. Het voorzitterschap is nu belegd binnen de raad. Dit heeft geleid tot een beter functioneren van de Centrale ouderraad. Steeds vaker worden er onderwerpen en aandachtspunten door de leden aangedragen. De sfeer is goed. Ideeën tussen de vestigingsouderraden over hoe bijvoorbeeld de ouderbetrokkenheid binnen de vestiging kan worden vergroot, worden uitgewisseld en meegenomen naar de eigen vestiging. Aan de Centrale ouderraad zijn in 2015 de volgende onderwerpen ter vaststelling voorgelegd:

Vakantie en roostervrije dagen 2015-2016

De vrijwillige ouderbijdrage 2015-2016

De gerealiseerde onderwijstijd 2014-2015 en de geplande onderwijstijd 2015-2016

Tweede week van de meivakantie 2016-2017

Reglement en Huishoudelijk reglement COR


Verslag over 2015 van de Centrale Studentenraad Het Clusius College kent een Centrale studentenraad met daaronder drie deelraden. De Centrale studentenraad is betrokken bij onderwerpen die voor het gehele Clusius College van belang zijn en de deelraden gaan over de zaken die van belang zijn voor de vestiging waarbinnen deze deelraad actief is. Elke mbo-vestiging heeft zijn eigen deelraad. De studentenraden zijn voor het vestigingsmanagement gesprekspartner op het gebied van onder andere (onderwijs)voorzieningen en onderwijsorganisatie. Met de positie van de studentenraad binnen de medezeggenschap wordt een dubbele betrokkenheid van de studenten gerealiseerd:

• Betrokkenheid op het centrale niveau binnen de instelling over zaken die binnen de gehele instelling voor de studenten van belang zijn (de Centrale studentenraad)

• Betrokkenheid op het decentrale niveau binnen de instelling over het directe en dagelijkse belang van de studenten (deelraad).

De Centrale studentenraad bestond in de eerste helft van 2015 uit vijf personen onder leiding van Lotte Cammeraat van de vestiging Alkmaar. In de tweede helft van 2015 heeft Lotte, vanwege het met succes afronden van haar opleiding, het voorzitterschap overgedragen aan (een al deelnemend lid) Sam Appelman van de vestiging Hoorn. Naast Lotte zijn nog twee leden afgetreden en zijn er vervolgens twee nieuwe leden vanuit Schagen toegetreden. In de tweede helft van 2015 bestond de Centrale studentenraad dan ook uit vier leden. De Centrale studentenraad plant jaarlijks zijn bijeenkomsten zoals beschreven in het reglement. Drie keer per jaar overlegt de Centrale studentenraad met het College van Bestuur (CvB) over de algemene gang van zaken binnen de school. De volgende onderwerpen zijn besproken tijdens de formele vergaderingen met het CvB:

• Onderwijs- en examenregeling • Introductie van de Centrale studentenraad voor de nieuwe leden; verwachtingen, rechten

en plichten • Model onderwijsovereenkomst (OOK) • Schoolkosten: vrijwillige bijdrage

De leden van de Centrale studentenraad hebben in april 2015 een tweedaagse JOB-cursus gevolgd ter voorbereiding op de wisseling van taken en rollen tijdens de tweede helft van 2015.


A. Bestuursverslag


1. De organisatie Het Clusius College heeft vestigingen in acht gemeenten ten noorden van het Noordzeekanaal. Het verzorgt opleidingen voor mbo- en vmbo-groen. Vmbo-vestigingen zijn er in Amsterdam, Castricum, Grootebroek, Heerhugowaard en Purmerend. In Alkmaar, Hoorn en Schagen zijn vestigingen met vmbo en mbo. Bestuur en Ondersteunende afdelingen zijn gevestigd in Alkmaar, in hetzelfde gebouw als de vestiging. Daarnaast verzorgt het Clusius College – binnen de Coöperatieve Onderwijsgroep Noordwest-Holland – bedrijfsopleidingen en cursus- en contractonderwijs. Juridische structuur Het Clusius College is een stichting. Het College van Bestuur (CvB) is het bevoegd gezag van de stichting en legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht (RvT). Het management wordt gevormd door de vestigingsdirecteuren. De ondersteunende afdelingen zijn dienstverlenend aan de vestigingen en ondersteunend aan het College van Bestuur. Elke afdeling van B&O (Bestuur & Ondersteunende afdelingen) staat onder leiding van een manager, die verantwoording aflegt aan het CvB. Ontwikkeling leerlingen- en studentenaantallen Het leerlingen- en studentenaantal2 – de belangrijkste factor waar het gaat om de financiële continuïteit van het Clusius College – is in 2015 (peildatum 1 oktober) gestegen (+4,1%) ten opzichte van 2014 met een totaal van 5.974. Het aantal leerlingen vmbo is 4.236 (+7,1%). Lichte daling van het aantal leerlingen was er in Grootebroek, stabilisering tot (aanzienlijke) groei in de overige vestigingen. Het aantal studenten in de beroepsopleidende leerweg (bol) van het mbo is 1.369 (-0,8%). Het aantal in de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) is 369 (-8,9%). Voor de komende jaren is de verwachting dat het aantal leerlingen in het vmbo nog licht blijft groeien tot ongeveer 4.300. Op basis van de gegevens over de basispopulatie is de verwachting, dat het aantal kinderen in het voedingsgebied van het Clusius College dat naar het voortgezet onderwijs gaat, tot 2020 redelijk stabiel blijft en daarna gaat dalen. Dit kan overigens voor verschillende regio’s in ons gebied aanzienlijk afwijken van het totaalbeeld. Jarenlang hebben we landelijk te maken gehad met een afnemend aandeel van het vmbo in het voortgezet onderwijs. Dat percentage is in ongeveer tien jaar gedaald van zo’n 60% naar minder dan 50% nu. De verwachting is – mede op basis van de resultaten van de Cito-toets en door de aanscherping van de exameneisen en eisen aan taal en rekenen in het vo – dat deze daling zich niet verder zal voortzetten en er komende jaren mogelijk weer sprake zal zijn van een stijging van het aandeel vmbo in het vo.

2 We spreken binnen het vmbo van leerlingen en binnen het mbo van studenten.


De ontwikkeling van het aantal mbo-studenten is de komende jaren onzeker. Enerzijds is de verwachting dat het aantal licht zal stijgen, mede vanwege de zich naar verwachting doorzettende groei in de agribusiness- en food-opleidingen. Anderzijds zie we dat de bbl zich nog niet herstelt na de ongunstige economische situatie in de afgelopen jaren. Daarnaast zal de inkorting van de meeste opleidingen op niveau 4 (van vier naar drie jaar) vanaf 2017 een negatieve invloed hebben op het aantal studenten. In 2015 is in Hoorn een Ad-opleiding (associate degree – tweejarig hbo) gestart, gericht op ondernemerschap, in samenwerking met en onder bevoegd gezag van Hogeschool Vilentum in Dronten, onderdeel van de Aeres-groep. Organigram

Ondersteunende afdelingen Vanuit de ondersteunende afdelingen van het Clusius College vindt alle dienstverlening aan vestigingen en ondersteuning van het College van Bestuur plaats op het gebied van Kwaliteit & Onderwijs (incl. internationalisering), Personeel & Organisatie, Finance & Control, Informatisering & Automatisering, PR & Communicatie en Projecten. Elk van deze afdelingen heeft een manager, met een van de leden van het CvB als leidinggevende, overeenkomstig de portefeuilleverdeling binnen het bestuur. Het secretariaat van het College van Bestuur ondersteunt ook de afdelingen. Een van de bestuurssecretaresses is tevens officemanager.

Raad van Toezicht

College van Bestuur

Ondersteunende afdelingen

Ondernemingsraad

Secretariaat & Office management


Onderwijsgroep Noordwest-Holland Door de oprichting van de Coöperatieve Onderwijsgroep Noordwest-Holland U.A. in 2010 is een belangrijke stap gezet naar bundeling van krachten op een aantal gebieden van ROC Kop van Noord-Holland en het Clusius College. De bedrijfsopleidingen en het cursus- en contractonderwijs van beide instellingen zijn geheel geïntegreerd, waardoor de markt van leven lang leren nog beter bediend kan worden. In het mbo wordt in enkele opleidingen samengewerkt (Groen, Grond & Infra / Monteur Mobiele Werktuigen, Zorgbedrijf Dierenhouderij). Een andere vorm van samenwerking betreft de gezamenlijke audits in het mbo van beide instellingen. Het bestuur van de coöperatie bestaat uit de beide besturen van het AOC en het ROC. SUSP Stichting Uitwisseling en Studiereizen voor het Platteland (SUSP) heeft een personele unie met de Stichting Clusius College. Het CvB van het Clusius College vormt ook het bestuur van SUSP. SUSP beijvert zich al meer dan 60 jaar om buitenlandse studenten in de gelegenheid te stellen in Nederland een stage te lopen op een agrarisch bedrijf en bemiddelt ook Nederlandse studenten op buitenlandse bedrijven, met name in Canada, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten. SUSP heeft veel deskundigheid op dit gebied in huis en werkt samen met partner-organisaties in een groot aantal landen. Mede omdat SUSP kantoor houdt bij het bestuur en ondersteunende afdelingen van het Clusius College versterken beide organisaties elkaar op het gebied van internationalisering. Daarnaast ondersteunt SUSP als zelfstandige organisatie ook andere AOC’s en instellingen.


1.1 Missie, visie en beleid Het College van Bestuur stelt jaarlijks een kaderbrief op, op basis waarvan de vestigingen hun activiteitenplannen maken en die tevens leidend is voor de activiteiten van en ondersteuning door de ondersteunende afdelingen. Het beleid van het Clusius College wordt in de kaderbrief opgehangen aan de volgende doelstellingen en randvoorwaarden: Doelstellingen:

Eigentijds, aantrekkelijk en goed onderwijs

Betrokken en professionele medewerkers

Een gezonde, zelfbewuste organisatie Randvoorwaarden:

Goede voorzieningen

Focus op kwaliteitsborging Het Clusius College heeft een hoog ambitieniveau voor wat betreft de ontwikkeling van het onderwijs en de verbetering van de kwaliteit ervan, verdere professionalisering van de organisatie en de medewerkers en overige voorzieningen. Dit vraagt om een heldere missie en visie, die uitgangspunt zijn voor beleid op basis waarvan prioriteiten worden gesteld en keuzes worden gemaakt. De missie van het Clusius College luidt: Het Clusius College: groen licht voor succes in een dynamische wereld De visie van het Clusius College luidt: Het Clusius College leidt op voor leven en werken in een groene wereld, doet dit met eigentijds en aantrekkelijk onderwijs dat in 2015 behoort tot het beste kwart van Nederland. Ons onderwijs onderscheidt zich door aandacht voor natuur, duurzaamheid, voeding en leefomgeving. Het Clusius College komt bij medewerkers, leerlingen, ouders en bedrijfsleven als eerste in gedachte wanneer het gaat om goed onderwijs omdat het

een veilige, stimulerende leeromgeving biedt

een ieder uitdaagt het beste uit zichzelf te halen

samenwerkt met ouders, bedrijfsleven en andere betrokkenen in de regio

een professionele organisatie is met modern personeelsbeleid en

zich kenmerkt door transparantie, verantwoordelijkheid en kwaliteitsbewustzijn. De kernwaarden van het Clusius College zijn betrokken, kwaliteit, professioneel en vertrouwen. In het najaar van 2015 heeft, onder begeleiding van De Argumentenfabriek herijking van de visie plaatsgevonden. Als input daarvoor is gebruik gemaakt van de uitkomsten van een digitale vragenlijst over de huidige visie en van gesprekken in teams hierover (betrokkenheid van 78% van de medewerkers). De herziene visie is begin 2016 vastgesteld.


1.2 Goed bestuur, verantwoording en toezicht Goed bestuur Het Clusius College hanteert met betrekking tot het besturen, het toezicht en de horizontale verantwoording en dialoog de governancecode van de mbo-sector. In bijlage 2 is in een checklist de naleving van de code aangegeven. In deze code is de volgende definitie opgenomen van goed bestuur: “Goed bestuur is het waarborgen van de onderlinge samenhang van de wijze van sturen, beheersen en toezicht houden van een organisatie, gericht op efficiënte en effectieve realisatie van de doelstellingen, alsmede het daarover op een open wijze communiceren en verantwoording afleggen ten behoeve van belanghebbenden.” De scheiding tussen toezicht en bestuur is binnen het Clusius College vormgegeven middels de Raad van Toezicht en het College van Bestuur, waarbij het College van Bestuur het bevoegd gezag is. De verantwoordelijkheden, taken en onderlinge verhouding tussen Raad van Toezicht en College van Bestuur zijn vastgelegd in de statuten van de stichting en het bestuursreglement, die in te zien zijn via de website. Geïntegreerd jaardocument en jaarverslag Het Clusius College verantwoordt zich aan externe en interne toezichthouders middels het geïntegreerd jaardocument en het jaarverslag. Deze voldoen aan de vereisten die gesteld worden door de overheid en zijn gebaseerd op de inrichtingsvereisten zoals opgenomen in het Burgerlijk Wetboek en zijn nader uitgewerkt in de richtlijnen RJ660 Onderwijsinstellingen en brieven en andere richtlijnen van het Ministerie van OCW. Dit geïntegreerd jaardocument voldoet aan de branchecode “Goed bestuur in de mbo-sector”. Het jaarverslag van het Clusius College is gebaseerd op dit geïntegreerd jaardocument, dat bestaat uit:

het verslag van de Raad van Toezicht

het verslag van de Ondernemingsraad

het verslag van de Centrale studentenraad

het verslag van de Centrale ouderraad

het bestuursverslag

de jaarrekening en de toelichting bij de jaarrekening

de controleverklaring van de accountant In de bijlagen zijn onder meer opgenomen de samenstelling, (neven)functies en bezoldiging en honorering van de Raad van Toezicht en het College van Bestuur. Het geïntegreerd jaardocument maakt integraal onderdeel uit van het jaarverslag en is via de digitale versie van het jaarverslag op de website te raadplegen, evenals andere meer gedetailleerde verantwoordingsdocumentatie. Het jaarverslag (incl. geïntegreerd jaardocument) wordt onder meer geagendeerd en met het CvB besproken in de Ondernemingsraad, de Centrale studentenraad en de Centrale ouderraad. Publicatie relevante documenten Voor de organisatie belangrijke documenten zoals de statuten, het bestuursreglement, de klokkenluidersregeling, de klachtenregeling en de integriteitscode zijn, onder de ‘knop’ organisatie, in te zien via de website www.clusius.nl. Ook de kaderbrief is daar opgenomen.


Verantwoordingsinstrumentarium Het Clusius College participeert in de benchmark mbo3, in de JOB-monitor (jongerenorganisatie beroepsonderwijs) en doet mee aan de monitor van het LAKS (leerlingenorganisatie in het voortgezet onderwijs). In de vo-sector is als benchmark en verantwoordingsinstrumentarium Vensters VO (voorheen Vensters voor verantwoording) in gebruik. Via de website www.clusius.nl zijn (onder vestigingsinformatie) de opbrengstcijfers van de vestigingen en tal van andere gegevens te raadplegen en kunnen de vestigingen onderling en met de landelijke cijfers worden vergeleken. Via de landelijke website kan ook vergelijking plaatsvinden met andere scholen. Extern toezicht De belangrijkste externe toezichthouders zijn de Inspectie van het onderwijs en de accountant. Bij de terugkoppeling van de inspectie naar de vestigingsdirecteur ter afsluiting van het onderzoek, is veelal een lid van het CvB aanwezig. Het inspectierapport wordt als bijlage van de instellingsrapportage geagendeerd in de vergaderingen van de RvT. De accountant van het Clusius College is Flynth. In 2015 is, na een procedure waarin verschillende accountants(kantoren) gevraagd zijn te offreren, Flynth – met een nieuwe verantwoordelijke accountant – weer voor een periode van vier jaar gecontracteerd. De accountant controleert jaarlijks de jaarrekening en de accountants zijn aanwezig in de vergadering van de Raad van Toezicht waarin de jaarrekening en het bestuursverslag door de raad besproken en vastgesteld worden. In het najaar vindt de interimcontrole plaats. De managementsamenvatting van de interimcontrole van 2015 geeft aan dat de processen op het gebied van planning & control, personeel, projecten, AO/IB, inkoop en betaling goed verlopen. Horizontale dialoog Het Clusius College bespreekt zijn resultaten en de ontwikkelingen met een groot aantal externen. De belangrijkste hiervan zijn de ouders en het bedrijfsleven. Elke (vmbo-)vestiging heeft een ouderraad die enkele keren per jaar bijeenkomt en waar de vestigingsdirecteur een toelichting geeft bij de belangrijkste ontwikkelingen. Daarnaast adviseert de ouderraad gevraagd en ongevraagd het management van de vestigingen. Eén afgevaardigde van elke ouderraad participeert in de Centrale ouderraad, die ook bevoegdheden heeft in het kader van medezeggenschap en waarmee het CvB overlegt. In het mbo heeft elk cluster van opleidingen, vallend onder een team, een sectoradviesraad (SAR), waarin vertegenwoordigers van het bedrijfsleven in die sector(en) zitting hebben. De SAR heeft een vergelijkbare functie in het mbo als de ouderraden in het vmbo. De leden van het College van Bestuur zijn regionaal onder meer actief in het bestuur van Seed Valley, in het stichtingsbestuur en de stuurgroep van de GreenPort Noord-Holland Noord (NHN), in de stuurgroep van de Kenniswerkplaats Noord-Holland Noord en in het RPA (regionaal platform arbeidsmarkt). Het jaarverslag wordt – naast beschikbaar gesteld aan alle personeelsleden – verzonden aan zo’n 300 externe organisaties en personen.

3 De AOC’s bespreken onderling de uitkomsten van de benchmark van de AOC’s.


2. Onderwijs Alles draait in het Clusius College om (goed) onderwijs. Dit is ook verwoord in de algemene en onderwijskundige visie. Om te weten of het onderwijs dat het Clusius College verzorgt goed is, hebben we een aantal kengetallen of (kritieke) prestatie-indicatoren (kpi’s) geformuleerd:

tevredenheid van studenten, leerlingen en hun ouders;

oordeel van de inspectie;

voortijdig schoolverlaten in vmbo en mbo;

aantal leerlingen en studenten per fte;

voor het vmbo: o rendement onder- en bovenbouw; o verschillen cijfers centraal examen en schoolexamen;

voor het mbo: diploma- en jaarresultaat. Een overzicht van de kpi’s is opgenomen in bijlage 3. Voor elk kengetal (kpi) is een streefwaarde opgenomen of een bandbreedte aangegeven waarop we ons richten. In het navolgende wordt uiteengezet dat we op de meeste van deze indicatoren goede resultaten en vooruitgang hebben geboekt. 2.1 Inspectietoezicht De inspectie heeft binnen het Clusius College de afgelopen jaren en ook in 2015 veel onderzoeken4 gedaan, zowel in het vmbo als in het mbo. In het mbo deels als gevolg van onderzoeken naar kwaliteitsverbetering, als uitvloeisel van vorige onderzoeken en deels als gevolg van het driejaarlijkse onderzoek de Staat van de instelling. In het vmbo zijn vanwege het ontbreken van risico’s rondom de opbrengsten alleen onderzoeken uitgevoerd in het kader van het vierjaarlijks onderzoek en het stelselonderzoek waarin scholen steekproefsgewijs geselecteerd worden en waarin gegevens verzameld worden voor het onderwijsverslag van de inspectie (“De staat van het onderwijs”). Doelstelling van het Clusius College is om voor alle leerwegen in het vmbo en opleidingen in het mbo “voldoende” (in de terminologie van de inspectie ‘basisarrangement’) te worden beoordeeld door de inspectie. Omdat ten aanzien van de opbrengsten sprake is van driejaarsgemiddelden, zullen verbeteringen (of mindere prestaties) niet onmiddellijk leiden tot aanpassing van het inspectieoordeel. Met name in het vmbo is de opgaande lijn breed gecontinueerd en is het inspectieoordeel voor alle vestigingen en alle leerwegen voldoende. In het mbo zijn de verschillen tussen opleidingen nog (te) groot.

4 Alle inspectierapporten zijn te raadplegen via de website van de inspectie www.onderwijsinspectie.nl


Vmbo Enkele jaren geleden werd geconstateerd dat met name in de gemengde leerweg de opbrengsten achterbleven. De AOC Raad heeft hiervoor toen, samen met de VO-raad, het project Opbrengstgericht werken ingericht, dat scholen ondersteuning biedt bij het analyseren van resultaten, het opstellen van verbeterplannen, ‘best practices’, etc. Alle vestigingen van het Clusius College hebben hiervan gebruik gemaakt, ook voor de andere leerwegen. Deze aandacht voor de opbrengsten heeft geleid tot aanzienlijk betere resultaten in de afgelopen jaren, met als gevolg dat alle leerwegen in alle vestigingen ‘op groen’ staan. Continue aandacht voor de opbrengsten blijkt noodzakelijk om dit resultaat in de komende jaren vast te houden. Onderzoeken door Inspectie van het onderwijs in 2015 In 2015 zijn door de Inspectie van het onderwijs de volgende onderzoeken uitgevoerd:

In onderstaande tabel is de stand van zaken van eind 2015 met betrekking tot het inspectieoordeel weergegeven.

Castricum weer Excellente School De vestiging Castricum is in 2015 onderzocht – de beoordeling heeft plaatsgevonden door de onderwijsinspectie – waarna begin 2016 voor het vierde jaar op rij voor de basisberoepsgerichte leerweg het oordeel excellent is toegekend. Castricum mag nu het predicaat excellente school drie jaar voeren. Interne audits In 2015 is er een vervolg gegeven aan de interne-auditsystematiek vmbo waarbij nieuwe auditoren zijn geschoold. Het auditteam is samengesteld uit een vestigingsdirecteur, twee teamleiders, een docent van een andere Clusius-vestiging en twee adviseurs van de afdeling Kwaliteit & Onderwijs. Jaarlijks worden drie interne audits in deze systematiek uitgevoerd. Elke drie jaar zal hierdoor een interne audit bij een vmbo-vestiging plaatsvinden.

Vestiging Type onderzoek Leerweg

Grootebroek Vierjaarlijks bezoek Basis en Kader Voldoende Voldoende

Heerhugowaard Onderwijsverslag Kader Voldoende Voldoende

Onderwijs-

kwaliteitKwaliteitszorg

Vestiging BL KL GL BL KL GL BL KL GL

Alkmaar • • • • • • • • •Amsterdam • • n.v.t. • • n.v.t. • • n.v.t.

Castricum • • • • • • • • •Grootebroek • • n.v.t. • • n.v.t. • • n.v.t.

Heerhugowaard • • • • • • • • •Hoorn • • • • • • • • •Purmerend • • • • • • • • •Schagen • • • • • • • • •

• = Voldoende • = Voldoende: basisarrangement

• = Onvoldoende • = Zw ak: verscherpt toezicht

• = Niet onderzocht

Opbrengsten Onderwijsleerproces Oordeel inspectie


De doelstellingen van de interne audit vmbo zijn:

Een onafhankelijk, geobjectiveerd oordeel geven van de onderwijskwaliteit.

Inzicht verschaffen in de kwaliteitsrisico’s van de school (early warning ten aanzien van het toezichtkader van de onderwijsinspectie).

Inzicht verschaffen in de voortgang van de schoolontwikkeling en implementatie van het vestigingsoverstijgend beleid.

Aanbevelingen en adviezen aanreiken die door de schoolleiding gebruikt kunnen worden als input voor kwaliteitsverbetering van het onderwijs en/of de organisatie.

Professionalisering van de medewerkers van het Clusius College door van elkaar te leren (ontwikkelingsgericht).

Mbo Voor het mbo geldt vanaf 2012 een nieuw toetsings- en waarderingskader. Hierin onderzoekt de inspectie de instelling eens in de drie jaar (t.b.v. de Staat van de instelling). In dit onderzoek worden alle andere onderzoeken (stelsel- en thema-onderzoeken) meegenomen en is het examenonderzoek geïntegreerd in het onderzoek. Kwaliteitsborging is naast opbrengsten en het onderwijsleerproces een belangrijk onderwerp van onderzoek. Ook onderzoekt de inspectie mogelijke financiële risico’s. In 2015 heeft het Clusius College dit onderzoek Staat van de instelling ondergaan. Waar in 2012 het oordeel over de kwaliteitsborging bij het Clusius College nog onvoldoende was, is dit in 2015 vervangen door een voldoende oordeel voor kwaliteitsborging. Op instellingniveau vindt geen vervolgtoezicht plaats. In totaal zijn de afgelopen drie jaar dertien opleidingen door de inspectie onderzocht. Tien van die opleidingen hebben een positief eindoordeel gekregen van de inspectie. Voor drie opleidingen is een tekortkoming gesignaleerd door de inspectie en wordt vervolgtoezicht uitgeoefend. In bijlage 4 is aangegeven welke opleidingen in 2015 onderzocht zijn. De drie opleidingen die vervolgtoezicht krijgen zijn hierin opgenomen. Voor die opleidingen is een verbeterplan opgesteld met als doel bij het heronderzoek de risico’s weggewerkt te hebben. Kwaliteit examens De AOC’s zijn verenigd in de stichting De Groene Standaard, die voor (de beroepsgerichte delen van) de kwalificatiedossiers examens (proeven van bekwaamheid) ontwikkelt en aansluit bij het traject van de MBO Raad. Het Clusius College maakt hiervan integraal gebruik. Het Clusius College heeft zich in 2015 aangesloten bij de De Groene Norm (de opvolger van De Groene Standaard), die de beroepsgerichte examenproducten ontwikkelt voor de herziene kwalificatiedossiers. De examensecretaris mbo ondersteunt de examencommissies op de vestigingen (VEC). De centrale examencommissie (CEC) bestaat uit de voorzitters van de VEC, een adviseur van de afdeling Kwaliteit & Onderwijs, de examensecretaris mbo en wordt voorgezeten door het lid CvB. Er vindt jaarlijks een audit plaats met betrekking tot examinering (zie hieronder). Er heeft in 2015 weer een training plaatsgevonden van zittende en nieuwe assessoren. Opleiding Paardenhouderij De opleiding Paardenhouderij was door een onderzoek in 2013 beoordeeld met een onvoldoende op onderwijskwaliteit en kwam daardoor onder verscherpt toezicht. Het resultaat van het vervolgonderzoek (‘onderzoek kwaliteitsverbetering’) bij de opleiding Paardenhouderij liet begin 2015 een aanzienlijke verbetering zien op alle fronten. De opleiding scoort voldoende op alle indicatoren. Omdat de verbeteraanpak voor deze opleiding ingezet is voor alle opleidingen van de vestiging Alkmaar, bood dit een hoopvol perspectief voor het inspectieonderzoek Staat van de instelling voor de zomer van 2015. Met name de voldoende voor kwaliteitsborging is het resultaat van veel inspanning op dit thema.


Interne audits De interne audits mbo worden (wederzijds) uitgevoerd samen met het ROC Kop van Noord-Holland. Er heeft in 2015 een tweetal interne audits plaatsgevonden bij de opleiding Groen, Grond & Infra niveau 2 (Medewerker gemechaniseerd loonbedrijf) in Schagen en de opleiding Teelt niveau 4 (Manager teelt) in Hoorn. Audit examinering mbo In het mbo zijn er audits gedaan naar de kwaliteit van de afname van examens. Deze audits hebben plaatsgevonden bij de volgende examens:

Opleiding Manager, Natuur & Recreatie, 97090, Pvb Outdoor Manager 3 (090-3)

Opleiding Allround Voedingsoperator, 97340, Pvb Alles onder controle (340-2)

Examens Engels lezen/luisteren B1 bij diverse opleidingen

Examens Nederlands spreken 3F bij diverse opleidingen

Examens Nederlands schrijven 3F bij diverse opleidingen Naar aanleiding van de audits zijn er aanbevelingen gedaan. Dit heeft geresulteerd in verbeteractiviteiten die door de VEC’s zijn geformuleerd en zijn opgenomen in de teamactiviteitenplannen.

2.2 Herziening en vernieuwing Herziening mbo Het Clusius College is in het schooljaar 2015-2016 nagenoeg integraal gestart met de opleidingen gebaseerd op de herziene kwalificatiestructuur. Vanaf 2016-2017 is dit verplicht voor alle scholen. De uitvoering van het onderwijs in de herziene kwalificatiedossiers heeft de agenda van het mbo beheerst. De opleidingsteams zijn doorgegaan met de implementatie van de nieuwe onderwijsinhoud. De opleidingen zijn gestart, zonder dat er een keuzedeelverplichting voor dit cohort is ten aanzien van examinering. Eind april 2015 heeft het College van Bestuur het Kwaliteitsplan 2015-2019 ‘Eigentijds, aantrekkelijk en goed onderwijs’ vastgesteld (zie hoofdstuk 2.14). De uitvoering van dit plan en de daarvoor beschikbare middelen betekenen een versterking van de herziening van het mbo. Voor niveau 2 in de bol is besloten dat opleidingen in het eerste leerjaar mogen afwijken van de wettelijke urennorm begeleide onderwijstijd. Dit heeft met name te maken met het type student in niveau 2, dat praktijkgericht is. Dit maakt het mogelijk dat in leerjaar 1, periode (deel van periode 1,) 2, 3 en 4 met twee dagen BPV per week worden ingevuld. De interne urennorm voor de begeleide onderwijstijd voor het eerste leerjaar van niveau 2 is 600 uur. In het tweede leerjaar moet wel voldaan worden aan de wettelijke norm voor de begeleide onderwijstijd. Herziening en vernieuwing vmbo De wettelijke herziening van het beroepsgerichte examenprogramma (vernieuwing vmbo groen) gaat per 1 augustus 2016 van start. In het Clusius College is de vestiging Castricum in 2014 al gestart in de landelijke pilot van het vernieuwde beroepsgerichte programma groen. In 2015 is ook gestart met de voorbereiding door de andere vestigingen met deze vernieuwing. Het Clusius College heeft de wettelijke herziening gezien als een uitgelezen kans om samen op te trekken. Dit samen optrekken betekende dat de (les)uren voor het examenprogramma zoveel als mogelijk gelijk moesten worden. De wijzigingen in de urentabel voor groen hadden effect op de uren voor de overige vakken in de bovenbouw. Dit leidde vervolgens tot het door alle vestigingsdirecteuren gedragen uitgangspunt om voor alle vestigingen tot één minimumlesurentabel te komen voor alle vakken in de bovenbouw en hiervoor ook één programma van toetsing en afsluiting te ontwikkelen. Standaardisatie van het onderwijsprogramma is geen doel op zich, maar een middel om de gezamenlijke inrichting van het onderwijs en de examinering (beter) mogelijk te maken.


In 2015 is hier door alle vmbo-vestigingen hard aan gewerkt. Er is een programmamanager aangesteld die samen met projectleiders en projectleden van de vestigingen uitvoering geeft aan de voorbereiding van het vernieuwde en herziene vmbo. 2.3 Voortijdig schoolverlaten Het Clusius College participeert in het kader van het kabinetsspeerpunt ‘Aanval op schooluitval’ in regionale convenanten voor voortijdig schoolverlaten. Het percentage voortijdig schoolverlaters (VSV) van het Clusius College is in 2014-2015 (voorlopige cijfers) gedaald met 76,2% ten opzichte van 2005-2006. In absolute aantallen is het aantal VSV’ers gedaald van 277 naar 66. Het Clusius College bevindt zich daarmee onder het landelijk gemiddelde. We dragen hiermee bij aan de doelstelling van de convenanten om het aantal VSV’ers terug te dringen tot maximaal 25.000 VSV’ers in 2016. In onderstaande tabellen is de ontwikkeling van het aantal VSV’ers weergegeven. Aantal nieuwe VSV’ers Clusius College vmbo en mbo

2005-2006 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015

Aantal leerlingen en studenten 5.451 5.049 5.069 5.323 5.419

Aantal VSV’ers 277 125 70 74 66

% VSV'ers totaal 5,1% 2,5% 1,4% 1,4% 1,2%


Aantal nieuwe VSV’ers Clusius College mbo

Ten opzichte van 2005-2006 is het aantal VSV’ers in het mbo met bijna 63,6% gedaald. Nadat we in 2009-2010 niet aan de ambitie voldeden, was er vanaf 2010-2011 weer een sterke daling. In het schooljaar 2014-2015 is er ten opzichte van schooljaar 2013-2014 een lichte daling in het absolute aantal VSV’ers en het percentage VSV’ers. Het Clusius College is in 2014-2015 in het mbo het op een na best presterende AOC van Nederland. In vergelijking met de overige AOC’s (mbo-gegevens): in peiljaar 2005-2006 hadden de AOC’s 8,1% VSV’ers (19.355 studenten waarvan 1.571 VSV’ers). In 2014-2015 waren er op de AOC’s 3,8% VSV’ers (21.086 studenten waarvan 808 VSV’ers). Aantal nieuwe VSV’ers Clusius College vmbo

Het totaal aantal VSV’ers vmbo laat ten opzichte van 2005-2006 een daling zien van 85,9%. Ook in het vmbo behoort het Clusius College nog steeds bij de best presterende scholen van Nederland. 2.4 Taal- en rekenbeleid Taal- en rekenvaardigheid van leerlingen en studenten vormen een belangrijke succesfactor voor het doorlopen en afsluiten van een opleiding. Onderzoeksgegevens tonen aan dat het taal- en rekenniveau van leerlingen vaak onvoldoende is. Dit geldt voor zowel het vmbo als het mbo. Beheersing van taal en rekenen is niet alleen een voorwaarde om tijdens de schoolloopbaan te kunnen slagen, het is ook een voorwaarde om maatschappelijk te kunnen functioneren. In 2010 is taalbeleid vastgesteld. Dit beleid geeft de centrale kaders, die door de vestigingen verder ingevuld zijn. Het beleid is gebaseerd op de ‘drieslag’: ontwikkeling op het gebied van taal en rekenen vindt plaats (1) in alle leergebieden (incl. stage), (2) binnen de vakgebieden taal en rekenen zelf en (3) middels ondersteuning voor leerlingen met achterstanden. In 2013 is het rekenbeleid aangepast volgens dezelfde lijn als het taalbeleid. Het taalbeleid is op alle vestigingen geïmplementeerd; de implementatie van het rekenbeleid vindt plaats. Het taal- en rekenbeleid wordt gemonitord door een taal- en rekencommunity die bestaat uit docenten van de vmbo- en mbo-vestigingen. De gerichte aanpak van taal en rekenen leidt inmiddels zowel in het vmbo als in het mbo tot verbetering van de resultaten. De steeds veranderende regelgeving en diploma- en exameneisen die in het mbo aan taal en rekenen gesteld worden aan de verschillende (instroom)cohorten, leiden tot een onoverzichtelijke situatie voor studenten, ouders en medewerkers en tot veel extra administratie.

2005-2006 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015

Aantal studenten 1.208 1.388 1.438 1.469 1.479

Aantal VSV’ers 121 63 41 47 44

% VSV'ers mbo 10,0% 4,5% 2,9% 3,2% 3,0%

2005-2006 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015

Aantal leerlingen 4.243 3.669 3.631 3.854 3.940

Aantal VSV’ers 156 62 29 27 22

% VSV'ers vmbo 3,7% 1,7% 0,8% 0,7% 0,6%


2.5 Verbeteractiviteiten Verbeteractiviteiten worden ingezet naar aanleiding van interne audits en evaluaties, inspectieonderzoeken, de managementletter van de accountant, veranderende weten regelgeving, signalen van de Raad van Toezicht en de OR, tevredenheidsonderzoeken, risico-inventarisatie en -evaluatie in het kader van de arbo en signalen van studenten-, leerlingen- en ouderraden en sectoradviesraden. De belangrijkste thema’s, die van belang zijn voor de hele instelling, worden opgenomen in de kaderbrief. Vestigingen nemen in hun activiteitenplan de verbeterpunten op. De ondersteunende afdelingen van B&O ondersteunen deze activiteiten en verzorgen (een deel van) de beleidsvoorbereiding. 2.6 Zorg In ons vmbo is ‘zorg’ een belangrijke pijler van het onderwijs. Van de vmbo-leerlingen had in schooljaar 2014-2015 40,5% een lwoo-indicatie (leerwegondersteunend onderwijs), waarvoor het Clusius College extra financiering ontvangt voor aanvullende zorg. Daarnaast heeft meer dan 5% van het aantal leerlingen in het vmbo speciale zorg nodig, voorheen leerlinggebonden financiering (lgf of ‘rugzakje’). In het mbo heeft 3,5% van het aantal studenten vergelijkbare speciale zorg nodig. Het Clusius College participeert in zes samenwerkingsverbanden VO. Gerard Oud, lid College van Bestuur, is bestuurslid van het samenwerkingsverband Noord-Kennemerland, lid van de ledenvergadering West-Friesland en lid van de Raad van Toezicht van Midden-Kennemerland. In (de besturen van) de (andere) samenwerkingsverbanden participeren doorgaans ook (door het College van Bestuur gemandateerde) vestigingsdirecteuren. Het jaar 2015 heeft, net als 2014, voor alle samenwerkingsverbanden in het teken gestaan van het implementeren van Passend Onderwijs. Met uitzondering van Amsterdam participeert – op voordracht van de Ondernemingsraad – van alle vestigingen een docent in de Ondersteuningsplanraad van het samenwerkingsverband. In 2014 zijn er schoolondersteuningsprofielen opgesteld voor zowel vmbo als mbo. Hierin staat op een uniforme wijze beschreven welke ondersteuning de school kan bieden. De middelen voor Passend Onderwijs zullen via de samenwerkingsverbanden naar de scholen gaan. Ook havo en vwo kunnen aanspraak maken op deze middelen. Omdat deze middelen op dit moment voor het Clusius College substantieel zijn (lgf + lwoo ruim € 5 miljoen), is dit een belangrijke risicofactor. De vestiging Amsterdam krijgt subsidie uit het leerplusarrangement, die een school ontvangt bij een percentage leerlingen van meer dan 30% uit risicowijken (armoede-probleem-cumulatiegebied). Ook in het mbo wordt zorg een steeds belangrijker thema. Zowel in Alkmaar, Hoorn als Schagen zijn er voor het mbo zorgplannen en zijn zorgadviesteams actief, voorzieningen die zich in het vmbo al jarenlang bewezen hebben. In Alkmaar wordt, voor studenten uit het mbo die twijfels hebben over de opleidingskeuze, een heroriëntatieproject uitgevoerd ter voorkoming van voortijdig schoolverlaten. Deze heroriëntatiemogelijkheid is er voor alle studenten van het mbo Clusius College.


2.7 Toelatingsbeleid In het vmbo volgt het Clusius College de wettelijke kaders voor toelating. Met name voor leerlingen met leerproblemen of die anderszins extra zorg behoeven, wil het Clusius College een passende en veilige leeromgeving bieden. Intake is er daarom op gericht om de juiste begeleiding te bieden. Het mbo volgt de algemene wettelijke kaders voor toelating waarbij de resultaten ten aanzien van de algemeen vormende vakken als rekenen, Nederlands en Engels wel zwaar meewegen in het advies voor het niveau waarop in de mbo-opleiding geplaatst kan worden. In het mbo is er toelatingsbeleid ontwikkeld dat er vooral op gericht is om te onderzoeken of het beroepsbeeld van de leerlingen die zich hebben aangemeld overeenkomt met de werkelijkheid. Tevens worden bij de intake tests afgenomen. Resultaten hiervan worden vooral benut voor de begeleiding tijdens de opleiding. Het mbo van het Clusius College heeft in 2015 42 studenten afgewezen waarbij allen een aanbod hebben gekregen voor een studieadviesgesprek. 2.8 Werken aan doelmatigheid in het mbo Doelmatigheid in het mbo is een van de centrale thema’s van de laatste jaren. Elke instelling is verplicht om in het geïntegreerd jaardocument te rapporteren over doelmatigheid. Het starten of beëindigen van opleidingen moet anderhalf jaar van te voren gemeld worden bij DUO (uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van OCW). In elke regio vindt afstemming plaats over (doelmatigheid van) opleidingen. In onze regio gebeurt dit in het CvB-overleg (ongeveer vier keer per jaar), waaraan naast het Clusius College het Horizon College, het Nova College, het Regio College en ROC Kop van Noord-Holland deelnemen. Bij conflicten kan beroep gedaan worden op een landelijke commissie. In de nieuw gevormde organisatie SBB (Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) is doelmatigheid – als het vanuit landelijk of regionaal perspectief bezien wordt, vaak aangeduid als macrodoelmatigheid – een van de drie thema’s (naast de kwalificatiestructuur en de beroepspraktijkvorming) waarover het bestuur van SBB adviseert aan de minister. In het groene onderwijs pleitten de afgelopen jaren met name LTO Nederland en de FNLI (voedingsmiddelenindustrie) voor concentratie van opleidingen. De AOC’s hebben dit opgepakt door regionaal en landelijk steeds meer en beter samen te werken en in de eigen organisatie het onderwijs zo doelmatig mogelijk te organiseren. Dit in de wetenschap dat, vergeleken met de ROC’s, alle AOC-opleidingen klein zijn en, door de regionale spreiding, het beëindigen van opleidingen door AOC’s bijna automatisch verlies van studenten voor die opleidingen betekent. De bereidheid van mbo-studenten om ver te reizen voor een opleiding is namelijk gering. In het Clusius College verzorgen we voor ruim 1.700 studenten mbo zo’n 70 opleidingsvarianten (negen kwalificatiedossiers met elk verschillende kwalificaties in vier niveaus en twee leerwegen). De discussie en ontwikkelingen binnen en tussen de AOC’s vinden plaats langs vier lijnen:

1. Organisatiedoelmatigheid

2. Ontwikkeldoelmatigheid

3. Uitvoeringsdoelmatigheid

4. Doelmatigheid m.b.t. opleiden voor werk


1. Organisatiedoelmatigheid

Met de voorbereiding van de invoering van de maatregelen van het actieprogramma Focus op vakmanschap van de minister van OCW is gestart met het nadenken over de wijze waarop we ons mbo, dat uitgevoerd wordt in Alkmaar, Hoorn en Schagen, efficiënter en effectiever en daarmee doelmatiger kunnen organiseren. Van oudsher zijn de opleidingen binnen het Clusius College al tamelijk efficiënt georganiseerd. De opleidingen op niveau 3 en 4 worden uitgevoerd of in Alkmaar of in Hoorn. Alleen de opleiding Tuin, Park & Landschap vindt plaats in Alkmaar (bbl) en Hoorn (bol). In Schagen vindt een cluster van opleidingen met betrekking tot entree en niveau 2 plaats. In de herziening van het mbo binnen het Clusius College is e.e.a. uitgewerkt door het onderwijs eenduidig in te richten: werken in vier perioden; werken in modules; één resultatenstructuur (waaronder studiepunten); begeleiding van de beroepspraktijkvorming door aparte begeleiders; gestandaardiseerde opleidingsplannen; één programma voor studie- en loopbaanbegeleiding; een combinatie van Clusiusbrede en (vak)specifieke keuzedelen; etc. Hierdoor kunnen in (onderdelen van) opleidingen studenten gecombineerd worden, mede waardoor opleidingen kleinschalig georganiseerd kunnen blijven en hoeft niet elk team het eigen wiel uit te vinden.

2. Ontwikkeldoelmatigheid

Het hebben van en zorgen voor adequaat en up-to-date lesmateriaal en goede toetsen en examens is al jaren een uitdaging. In de herziening van ons mbo is gebleken dat dit een (potentieel) zwakke schakel is. Leermiddelen Door het mbo meer eenduidig te organiseren (zie onder organisatiedoelmatigheid) kan ontwikkelcapaciteit beter en efficiënter ingezet worden. Daarnaast wordt landelijk samengewerkt. Van oudsher is het Ontwikkelcentrum (OC) – de leverancier van beroepsgerichte leermiddelen voor het groene (v)mbo – hierin een belangrijke speler. Door het wegvallen van de groeneplusmiddelen van het ministerie van EZ ontvangt het OC geen subsidie meer. Dit betekent dat het ambitieniveau van het OC aanzienlijk naar beneden is bijgesteld en er alleen leermiddelen ontwikkeld worden voor opleidingen met relatief grote aantallen studenten. Binnen de Centra voor Innovatief Vakmanschap (civ) zijn en worden expert-ontwikkelteams actief, waarin vakdocenten en deskundigen uit het bedrijfsleven samen leerstof ontwikkelen. Soms in de vorm van kant en klare modules en keuzedelen – die ook ingezet kunnen worden in het cursus- en contractonderwijs – soms in de vorm van een kennisbank, waarvan het materiaal door docenten en teams nog gedidactiseerd moet worden. Groen Kennisnet, de digitale kennisbank voor het hele groene onderwijs (van vmbo tot wo, beheerd door Wageningen UR), speelt een belangrijke rol waar het gaat om een centrale voorziening waar alle kennisdragers vindbaar zijn. Binnen het Clusius College en een aantal andere AOC’s wordt gebruik gemaakt van de elektronische leeromgeving N@tschool. Examens De AOC’s gezamenlijk hebben de stichting De Groene Norm opgericht, waarin examens (proeven van bekwaamheid) ontwikkeld worden. Omdat alle examens in de toekomst gevalideerd moeten zijn, kunnen door certificering van De Groene Norm als examenleverancier, de AOC’s gebruik maken van gevalideerde examens.


3. Uitvoeringsdoelmatigheid

Door de standaardisering van de opleidingsprogramma’s en de onderwijslogistiek en een verdere ontwikkeling van het gebruik van IT in het onderwijs, kan enerzijds het onderwijs efficiënter en effectiever georganiseerd worden (grotere groepen, inzet van onderwijsondersteuners) en kan anderzijds ook onderwijs t.b.v. kleinere aantallen studenten gefaciliteerd blijven worden. Daarnaast wordt ook in de uitvoering samengewerkt met andere instellingen. Mooie voorbeelden zijn de samenwerking van onze veehouderijopleiding met het Nordwin College in Friesland en onze opleiding Groen, Grond & Infra (voorheen agrarisch loonwerk) die samen met de opleiding Monteur Mobiele Werktuigen van ROC Kop van NH verzorgd wordt. In toenemende mate worden specialistische elementen van opleidingen landelijk georganiseerd (bv. door de civ’s) in de vorm van studiedagen en masterclasses. 4. Doelmatigheid m.b.t. opleiden voor werk

Het mbo leidt (wettelijk) op voor drievoudige kwalificatie: voor werk, voor doorstroom (naar een hoger niveau) en voor het kunnen functioneren in de maatschappij (burgerschap). Van groot belang is dat studenten met een mbo-diploma perspectief hebben op een baan, als het even kan op het niveau dat aansluit bij de opleiding. Als dit werk is in een andere sector, vindt het Clusius College dat prima. Uitgangspunt van het Clusius College is dat studenten in het mbo breed opgeleid moeten worden, zodat zij na hun opleiding flexibel kunnen zijn op de arbeidsmarkt. In de opleiding moet voldoende aandacht zijn voor brede vaardigheden (de zgn. 21st century skills), zoals samenwerken, ondernemerschap, communicatieve vaardigheden, kunnen reflecteren, omgaan met verschillen, internationalisering, etc. Leerlingen op het vmbo kiezen voor het overgrote deel een mbo-vervolgopleiding die ze leuk vinden en die aansluit bij hun belangstelling of passie. Zij worden hierin gesteund door hun ouders. Des te belangrijker is het dat zij, zowel tijdens de opleidingskeuze als in de opleiding, gewezen worden op het arbeidsmarktperspectief in de sector waarvoor zij opgeleid worden. De herziene kwalificatiestructuur, waarin elk kwalificatiedossier opgebouwd is uit een basis, meerdere profielen en keuzedelen, biedt, met de beroepspraktijkvorming, mogelijkheden voor studenten om in de loop van de opleiding ook het arbeidsmarktperspectief mee te laten wegen bij keuzes. In de herziening mbo is één programma ontwikkeld voor studie- en loopbaanbegeleiding, waarin aan de bovengenoemde aspecten aandacht besteed wordt. Ook de voorbereiding van de beroepspraktijkvorming krijgt veel meer aandacht dan voorheen. Om studenten goed te kunnen voorlichten en om opleidingen up-to-date te houden, is het noodzakelijk dat we beschikken over adequate arbeidsmarktinformatie. Er zijn ontwikkelingen gaande, waardoor deze meer specifiek wordt voor de regio of de sector. Nadeel van de beschikbare informatie is, dat deze vooral gebaseerd is op (extrapolatie van) historische gegevens. Vooral terugkijkt en onvoldoende rekening houdt met ontwikkelingen op de arbeidsmarkt als gevolg van digitalisering, robotisering en economische, maatschappelijke en politieke ontwikkelingen en veranderingen in beroepen. Voor de mbo-studenten van het Clusius College is het arbeidsmarktperspectief in een aantal sectoren goed zoals: de agribusiness (landen tuinbouw en periferie) en de voedingsmiddelenindustrie. Voor andere opleidingen, zoals de opleidingen in de sector Dier (Dierverzorging, Paardenhouderij, Paraveterinair) is dit beduidend minder. In de opleidingen dierverzorging hebben we de afgelopen jaren een maximum aantal leerlingen gehanteerd dat


toegelaten wordt, gebaseerd op het aantal beschikbare leerbedrijven. De andere opleidingen nemen een tussenpositie in. Er is een tendens waarneembaar, dat er door vmbo-leerlingen meer gekozen wordt voor opleidingen met een goed arbeidsmarktperspectief. Van de opleiding In- & Outdoor Styling stroomt ongeveer 50% door naar het hbo. In de andere opleidingen is dit aanzienlijk minder en ‘scoren’ we ook laag ten opzichte van de andere AOC’s (die weer lager scoren dan de ROC’s). Een van de oorzaken is dat het (aansluitende) hbo-aanbod in onze regio beperkt is. Alumnibeleid moet in het Clusius College nog een stevige ontwikkeling doormaken. Hierin wordt informatie verzameld over waar onze gediplomeerden na hun opleiding terecht komen (bv. na 1 en na 3 jaar) en wordt hun tevredenheid gemeten over in hoeverre de opleiding hen goed voorbereid heeft op hun (huidige) baan of opleiding. 2.9 Internationalisering en culturele diversiteit De Nederlandse economie is zeer internationaal georiënteerd en voor een belangrijk deel afhankelijk van export, in het bijzonder de agribusiness en food. Binnen het Clusius College zijn in de afgelopen jaren, in het kader van internationalisering op de diverse vestigingen, door studenten en medewerkers talloze initiatieven en activiteiten ontwikkeld en uitgevoerd. Deze activiteiten konden voor een deel gesubsidieerd worden vanuit subsidieprogramma’s van de Europese Commissie (o.a. VIOS, Erasmus+). Per 1 januari 2014 is het nieuwe EU-programma Erasmus+ van kracht, waar bestaande EU-subsidieprogramma’s voor ‘Leven Lang Leren’ in zijn geïntegreerd. Nieuwe kansen worden geboden om internationalisering op te nemen in de eisen die aan het hedendaagse vmbo en mbo worden gesteld. Bijstelling van internationaliseringsbeleid van het Clusius College was daarom noodzakelijk en heeft in 2014 plaatsgevonden. Het Clusius College heeft als doel om internationalisering en (culturele) diversiteit te integreren in het onderwijs. Dit is beschreven in het in 2014 ontwikkelde beleid ‘Onderwijs in een internationale context’ (OIC). Dit beleid moet er toe leiden dat internationalisering gezien wordt als onderdeel van het primaire onderwijsproces, waarin studenten en medewerkers kennis en vaardigheden opdoen. Doel is om gaandeweg (tussen 2014 en 2020) te komen van incidentele activiteiten tot een structurele aanpak waarbij onderwijs in een internationale context ingebed wordt in de onderwijsprogramma’s van het Clusius College. Een eerste resultaat van deze doelstelling is de Erasmus+ VET Mobility Charter dat wij samen met onze partners van het Horizon College en het ID College in december 2015 in ontvangst hebben mogen nemen. Dit kwaliteitscertificaat is een erkenning voor succesvolle, kwalitatief hoogstaande internationale mobiliteitsprojecten binnen het mbo. Om het charter te mogen ontvangen moet internationalisering ingeweven zijn in het beleid en het onderwijs van de organisatie. Voor het Clusius College ligt hier nog wel een uitdaging. Het levert onze studenten en docenten veel subsidiemogelijkheden voor internationalisering op en de subsidieaanvragen zijn hierdoor iets versimpeld. OIC vereist een zorgvuldige inpassing binnen het onderwijsprogramma, voldoende financiering, een adequate interne en externe organisatie en communicatie, monitoring en evaluatie van beleid en een uitvoeringsprogramma.


Internationalisering is een veelvormig en een breed begrip. Het heeft voor het Clusius College en het onderwijs de volgende dimensies:

omgaan met culturele diversiteit;

leven, leren en werken in een internationaal georiënteerde en multiculturele samenleving;

internationaal georiënteerd en/of opererend bedrijfsleven. Internationalisering en diversiteit in het vmbo Op het vmbo draagt internationalisering vooral bij aan de oriëntatie op de multiculturele samenleving waarin wij leven. Het doel van internationalisering in het vmbo is het verbreden van de culturele en algemeen maatschappelijke belangstelling en de ontwikkeling van de daaraan gekoppelde competenties van leerlingen. Op een aantal van onze vmbo-vestigingen vindt leerlingenuitwisseling met een buitenlandse partnerschool plaats. Daarnaast bestaan er tal van activiteiten waarbij thematische aspecten van internationalisering en culturele diversiteit de revue passeren, zonder dat daar direct een reis of uitwisseling aan verbonden is. Een mooi voorbeeld hiervan is het Ravensbrück-project, dat al vele jaren bestaat. Internationalisering in het mbo In 2015 hebben er in totaal 134 studenten een stage in het buitenland gedaan. Van deze studenten hebben er 110 een subsidie ontvangen vanuit de Erasmus+ gelden. 24 studenten zijn buiten Europa op ibpv geweest. Er worden in 2016 opnieuw doelen gesteld met betrekking tot (het vergroten van) het aantal ibpv’s. Het Clusius College maakt onderdeel uit van het CHIC-consortium. Een samenwerkingsverband met het ID College en Horizon College. Met CHIC wordt naast mobiliteit van studenten en personeel ingezet op deelname van aanzienlijk meer studenten aan activiteiten hetgeen kansen biedt voor verbreding van internationale contacten in het onderwijs. Internationalisering voor medewerkers Voor medewerkers, in het bijzonder docenten, is internationalisering gericht op:

het zich ontwikkelen als professional en als team;

invulling kunnen geven aan internationaliseringsaspecten in het curriculum;

het begeleiden van studenten bij internationaliseringsactiviteiten. Door de beschikbaarheid van mobiliteitsgelden voor docentenstages zijn er voor docenten diverse mogelijkheden om hun kennis te verbreden en te werken aan hun professionalisering. In 2015 hebben acht docenten gebruik gemaakt van de mogelijkheid om zich in het buitenland te oriënteren op internationalisering met ondersteuning van de Erasmus+ subsidie. De coördinatie van de internationalisering is belegd bij de afdeling Kwaliteit & Onderwijs. De uitvoering van het beleid is als volgt:

Bij de afdeling Kwaliteit & Onderwijs heeft een adviseur de (deel)taak om het aandachtsgebied internationalisering uit te voeren. Zij ondersteunt vanuit haar deskundigheid de vestigingen bij internationaliseringsactiviteiten. Tevens heeft zij een rol in de kwalitatieve aspecten bij de uitvoering van internationalisering, met name binnen het mbo.

De adviseur van de afdeling Kwaliteit & Onderwijs onderhoudt de contacten binnen CHIC, het samenwerkingsverband met de ROC’s (Horizon College en ID College), waarmee we samen het Erasmus+ programma uitvoeren dat gericht is op internationalisering in het mbo.

De internationale beroepspraktijkvorming is bij het bpv-bureau belegd, waar één begeleider verantwoordelijk is voor de begeleiding van de ibpv.


2.10 Studenten-, leerlingen- en oudertevredenheid De tevredenheidsonderzoeken bij studenten, leerlingen en ouders van het vmbo vinden tweejaarlijks plaats. Deze tevredenheidsonderzoeken worden in 2016 weer uitgevoerd. Daarom zijn de gegevens niet gewijzigd ten opzichte van 2014. Studententevredenheid mbo In 2014 heeft het Clusius College met betrekking tot het mbo geparticipeerd in de JOB-monitor. JOB (jongerenorganisatie beroepsonderwijs) voert tweejaarlijks een tevredenheidsonderzoek uit, waaraan zo’n 60 mbo-instellingen deelnemen. In 2014 was deze respons 58,6%. Het Clusius College krijgt in 2014 als instelling als rapportcijfer gemiddeld een 6,1 (6,4 in 2012). Het landelijk gemiddelde in 2014 is een 6,6. Als rapportcijfer geven studenten hun opleiding gemiddeld een 6,8 ten opzichte van een 7 in 2012. Het landelijk gemiddelde in 2014 is een 7. De belangrijkste resultaten op instellingsniveau zijn hieronder weergegeven. Deze gegevens hebben betrekking op het mbo in het schooljaar 2013-2014. Op het niveau van de vestigingen en opleidingen biedt de JOB-monitor veel aanknopingspunten voor verbeteringen. In de vestigingsactiviteitenplannen zijn de voor de vestigingen belangrijkste verbeterpunten opgenomen.

Rapportcijfer (10 puntsschaal) 2012 2014 Verschil

School 6,4 6,1 -0,3

Opleiding 7,0 6,8 -0,2

Oordeel (5 puntsschaal en % tevreden) 2012 2014 Verschil Clusius Landelijk Verschil

Lessen / programma 3,4 3,3 -0,1 46% 52% -6%

Toetsing 3,7 3,6 -0,1 60% 66% -6%

Keuze / loopbaanbegeleiding 3,0 3,2 0,2 39% 39% 0%

Studiebegeleiding 3,5 3,4 -0,1 50% 57% -7%

Competenties 3,6 3,6 0 58% 61% -3%

Stage (bol) 3,5 3,4 -0,1 50% 57% -7%

Werkplek (bbl) 3,9 3,9 0 65% 65% 0%

Veiligheid en sfeer 3,8 3,6 -0,2 57% 66% -9%

Informatie 3,4 3,4 0 49% 51% -2%

Organisatie 3,0 3,1 0,1 35% 44% -9%

Onderwijsfaciliteiten 3,6 3,2 -0,4 47% 54% -7%

School en studie 3,2 3,1 -0,1 41% 52% -11%

2014


Leerlingentevredenheid vmbo In maart 2014 heeft het Clusius College vmbo meegedaan met de monitor van het LAKS, de leerlingenorganisatie in het voortgezet onderwijs. Aan dit leerlingtevredenheidsonderzoek hebben landelijk in totaal ruim 170 scholen meegedaan. In 2012 heeft het Clusius College ook meegedaan met LAKS. In 2014 hebben in totaal 2.277 leerlingen de vragenlijst ingevuld, dit komt neer op een respons van 83%. De leerlingen hebben 88 vragen beantwoord over hoe tevreden ze zijn over de begeleiding die wordt gegeven, de docenten, het lesmateriaal, het lesgeven, de organisatie, de veiligheid, de algemene voorzieningen, het gebruik van ICT, de communicatie, de inspraak, de stagebegeleiding, het gehele toetsingsproces, hoe er wordt omgegaan met beperkingen en de onderwijsvoorzieningen. De vragen die onder deze onderwerpen zijn gesteld lopen nogal uiteen, mede omdat dit een landelijk onderzoek is en niet specifiek voor het vmbo. Hierdoor kan het voorkomen dat bepaalde vragen niet of in mindere mate relevant zijn voor het Clusius College. Ook heeft het Clusius College de leerlingen bevraagd op een aantal thema’s dat niet in de landelijk benchmark is meegenomen. Het rapportcijfer op een schaal van 1 tot 10 waarmee de tevredenheid van de leerlingen tot uitdrukking wordt gebracht, komt voor het Clusius College gemiddeld uit op een 6,9 (7,1 in 2012). Het landelijke gemiddelde is in 2014 ook een 6,9. Met betrekking tot de tevredenheid in het vmbo heeft elke vestiging de voor haar belangrijkste verbeterpunten opgenomen in het vestigingsactiviteitenplan.

Rapportcijfer (10 puntsschaal) 2012 2014 Verschil

Clusius College vmbo 7,1 6,9 -0,2

Oordeel (5 puntsschaal en % tevreden) 2012 2014 Verschil Clusius Landelijk verschil

Organisatie 3,5 3,5 0

Lesmateriaal 3,7 3,6 -0,1 54% 57% -3%

Docenten 3,6 3,6 0 58% 60% -2%

Lesgeven 3,5 3,3 -0,2 45% 43% 2%

ICT 3,3 3,3 0 43% 45% -2%

Toetsen 3,4 3,3 -0,1 45% 46% -1%

Onderwijsvoorziening 3,2 3,3 0,1 44% 47% -3%

Leefbaarheid en sfeer 3,6 3,7 0,1 59% 62% -3%

Faciliteiten 3,1 3,2 0,1 45% 48% -3%

Omgaan met beperkingen 3,3 3,9 0,6

Inspraak 3,0 3,2 0,2 37% 31% 6%

Begeleiding bij het maken van keuzes 3,4 3,4 0

Stage 3,9 3,8 -0,1 61% 65% -4%

Keuze voor deze school 3,7 3,8 0,1 geen (landelijke) resultaten

2014

geen (landelijke) resultaten




Oudertevredenheid Begin 2014 zijn de uitkomsten bekend geworden van een onderzoek dat in oktober 2013 heeft plaatsgevonden onder ouders en verzorgers van vmbo-leerlingen. Het onderzoek is afgenomen door een extern bureau. Alle ouders van de 898 leerlingen van het derde leerjaar zijn per e-mail of per brief aangeschreven om deel te nemen aan de enquête. Aan deze oproep hebben 408 ouders/verzorgers gehoor gegeven, wat een respons is van 40%. Hieronder worden de uitkomsten voor het hele Clusius College weergegeven. De scores per vestiging zijn te vinden op de website www.schoolvo.nl en gepubliceerd in een individueel rapport per vestiging. In de vragenlijst is ouders/verzorgers gevraagd het Clusius College een rapportcijfer te geven (10 puntsschaal). Het gemiddelde cijfer van het Clusius College is een 7,4. Ouders zijn over het algemeen tevreden over het Clusius College. Met name over de communicatie en de sfeer zijn de ouders zeer tevreden. Op het thema sociaal-emotioneel scoort het Clusius lager ten opzichte van het vorige onderzoek. Relatief veel ouders geven aan dat er gepest wordt op school.

Voor de vestigingsspecifieke verbeterpunten uit de tevredenheidsonderzoeken geldt dat deze opgenomen zijn in de vestigingsactiviteitenplannen. 2.11 Klachtenafhandeling De klachtenprocedure is in de school- en studiegidsen en op de website te vinden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende typen klachten: algemene klachten, klachten omtrent examens en klachten van persoonlijke aard. De routes zijn per type klacht beschreven. Het Clusius College beschikt over de volgende klachtenregelingen:

Regeling Klachten van zakelijke aard

Regeling Klachten van persoonlijke aard

Rapportcijfer* (10 puntsschaal) 2011 2013 Verschil Clusius Landelijk Verschil

Clusius College vmbo 7,6 7,4 -0,2 7,4 7,5 -0,1

* Aparte vraag in het onderzoek, geen gemiddelde van de thema’s

Oordeel per thema 2011 2013 Verschil Clusius Landelijk verschil

Algemeen 3,9 3,9 0,0 7,6 7,5 0,1

Begeleiding 3,6 3,5 -0,1 7,8 7,5 0,3

Communicatie 3,7 3,6 -0,1 7,8 7,6 0,2

Docent 3,7 3,6 -0,1 7,6 7,5 0,1

Onderwijs 3,7 3,7 0,0 7,5 7,6 -0,1

Sfeer 4,1 3,8 -0,3 7,5 7,4 0,1

Sociaal-emotioneel 4,0 3,4 -0,6 7,4 7,3 0,1

2013

2013

(10 puntsschaal) (5 puntsschaal)


Voor de examenklachten:

Examenreglement vmbo

Onderwijs- en examenregeling mbo

Reglement commissie voor beroep voor examens (vmbo en mbo) In 2015 zijn er klachten binnengekomen op de vestigingen. Meestal worden die naar tevredenheid op de vestiging zelf opgelost. Een aantal klachten is in 2015 bij het College van Bestuur binnengekomen. Deze staan hieronder weergegeven.

Het aantal klachten dat is binnengekomen is laag, te gering om hier conclusies aan te kunnen verbinden. Klachten van persoonlijke aard Binnen het Clusius College zijn er interne vertrouwenspersonen en zijn er, zoals wettelijk voorgeschreven, ook externe vertrouwenspersonen aangewezen. Deze functionarissen houden zich bezig met meldingen en klachten van persoonlijke aard, speciaal die van ongewenst gedrag. De interne vertrouwenspersonen worden niet benaderd voor vertrouwenskwesties van het personeel, daarvoor zijn de externe vertrouwenspersonen aangewezen. De drie hoofdtaken van de interne en externe vertrouwenspersonen zijn opvang en begeleiding, preventie en advies. Bij de externe vertrouwenspersonen zijn in 2015 de volgende klachten binnengekomen.

Categorieën klachten Mbo Vmbo Totaal

1. Toetsing en examinering 1 1

2. Vertrouwenskwesties 1 2 3

3. Intake/plaatsing/overgang 1 2 3

4. Onderwijsprogramma

5. Beroepspraktijkvorming (mbo-stage)

6. Docentgedrag

7. Vrijwillige bijdrage

8. Pesten 1 1

9. Algemene klachten

Totaal 3 5 8

Aard van de klachten 2015 2014

1. Seksuele intimidatie 4 1

2. Racisme/discriminatie

3. Agressie en geweld 1 1

4. Pesten 1

5. Onderwijskundig

6. Schoolorganisatorisch

7. Schorsing/verwijdering/overplaatsing 1 3

8. Communicatie 1 1

Totaal 7 7


Deze zeven klachten uit 2015 waren afkomstig van:

Vmbo-leerling of ouder: 3

Mbo-student of ouder: 1

Docent vmbo: 2

Docent mbo: 1 Het aantal vertrouwenskwesties dat gemeld wordt bij de externe vertrouwenspersoon, is, gezien de omvang van de instelling, niet hoog te noemen. Het totaal aantal meldingen is gelijk gebleven. Het aantal meldingen is te gering om er een analyse met conclusies aan te verbinden. 2.12 Bedrijfsopleidingen Vanaf 2012 zijn de bedrijfsopleidingen (incl. cursus- en contractonderwijs) van het Clusius College en van ROC Kop van Noord-Holland volledig geïntegreerd en worden ze uitgevoerd door de Onderwijsgroep Noordwest-Holland. Het Clusius College kent een sterke verankering in het agrarische bedrijfsleven. Bedrijfsopleidingen versterkt deze positie en werkt nauw samen met een keur aan bedrijven in de voedingsindustrie, glastuinbouw, personeelsvoorzieningsbedrijven, bedrijven in de groenvoorziening etc. Door de economische situatie staan de bedrijfsopleidingen onder druk. Enkele cijfers van het ‘groene’ deel van de bedrijfsopleidingen in 2015:

De Onderwijsgroep Noordwest-Holland heeft in 2015 een positief resultaat geboekt dat naar rato van de omzet is opgenomen in het resultaat van beide instellingen.

2015 %

Aantal studenten (m.b.t. bedrijfsopleidingen) 63

Totale omzet 866.095€

Verdeling omzet

Cursussen 672.361€ 77,6%

Bedrijfsopleidingen 193.734€ 22,4%

Resultaat 49.268€ 5,7%


2.13 Samenwerking Regionale verankering De afgelopen jaren heeft het Clusius College geparticipeerd in een landelijk project Regionale verankering, met vier andere AOC’s en hogeschool InHolland. Dit project wordt begin 2016 verbreed naar andere AOC’s en (groene) hogescholen. In dit project, dat is begeleid door een lector van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, is gekeken op welke wijze de onderwijsinstellingen zich (willen) positioneren en (willen) samenwerken in hun regio en welke theoretische modellen hieraan ten grondslag liggen. We hebben het gevoel dat de ‘schil’ van regionale samenwerking om ons vmbo en om onze mbo-opleidingen heen, langzaam maar zeker vorm begint te krijgen. Hetgeen wat zeker nog verder ontwikkeld kan worden, is de actieve participatie hierin van teams, docenten en management. Dit thema wordt door ons ingebracht in het vervolg van dit project, waarin de deelnemende onderwijsinstellingen van elkaar leren en good practices uitwisselen. Regioleren Een goede regionale positionering en samenwerking met regionale partners (bedrijfsleven, overheden en organisaties) is voor het Clusius College van groot belang om goed onderwijs te kunnen bieden, waarin leerlingen en studenten kennismaken met de beroepspraktijk en leren in en van de praktijk. Naast de beroepspraktijkvorming (stage in het mbo) gebeurt dit vooral middels regioleren. Hieronder verstaan we dat studenten individueel of in groepen werken aan vragen, opdrachten en projecten uit de praktijk. Daarnaast is deze samenwerking van belang om de deskundigheid van docenten – vooral die beroepsgerichte vakken geven – actueel te houden en hen te voorzien van lesmateriaal uit de beroepspraktijk. In de herziening mbo, waarin het Clusius College naast de maatregelen uit Focus op Vakmanschap nog een aantal veranderingen doorvoert, is regioleren een van de pijlers van het vernieuwde mbo. Samenwerkingsverbanden

De centra voor innovatief vakmanschap (civ)

Het Clusius College participeert in beide civ’s, Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U) en Agro & Food (A&F), die gelieerd zijn aan de ‘human capital agenda’ van de topsectoren. In beide civ’s wordt gewerkt met regionale meetingpoints en met expert-ontwikkelteams (EOT). In een regionaal meetingpoint – niet noodzakelijk een fysieke voorziening – ontmoeten onderwijs en bedrijfsleven elkaar, worden kennisbijeenkomsten (masterclasses, workshops) georganiseerd voor bedrijfsleven, studenten en docenten (vaak gecombineerd) en andere activiteiten. Het Clusius College kent met het ClusiusLab een zeer succesvol meetingpoint voor het civ T&U. Voor Food wordt een meetingpoint opgezet in Alkmaar; de tweede food-dag voor het bedrijfsleven is in voorbereiding. Een belangrijke andere activiteit van de civ’s zijn EOT’s, waarin deskundigen uit bedrijfsleven en onderwijs gezamenlijk werken aan up-to-date leermiddelen en keuzedelen. Het Clusius College participeert of gaat participeren in EOT’s voor T&U, Food en Veehouderij. De civ’s ontvangen subsidie van EZ gebaseerd op cofinanciering (vooral ‘in kind’) door bedrijfsleven en onderwijs.

Het Kenniscentrum Natuur & Leefomgeving

Dit kenniscentrum, waarin hogeschool Van Hall Larenstein en vijf AOC’s deelnemen, lijkt in zijn opzet op een civ en vult ‘het gat’ in het groene onderwijs waar geen civ actief is. De subsidie voor dit kenniscentrum is eind 2015 door EZ toegekend. Ook hierin wordt gewerkt met meetingpoints en waarschijnlijk ook met EOT’s. Het Clusius College is bezig een meetingpoint N&L op te zetten, met enerzijds GreenPort NHN als partner (vanuit onderwijs & arbeidsmarkt en op het snijvlak van agribusiness, biodiversiteit, natuurontwikkeling en duurzaamheid) en anderzijds organisaties als PWN, het Hoogheemraadschap HNK, Landschap NH, etc. Het thema ‘water’ is hierin voor het Clusius College van groot belang.


GreenPort NHN en Seed Valley

In beide organisaties is het CvB van het Clusius College bestuurlijk actief. Daarnaast wordt in tal van projecten en activiteiten samengewerkt. Het ClusiusLab speelt in deze samenwerking een belangrijke rol. Het nu aflopende project Agrivizier (met Europese subsidie) met als penvoerder GreenPort NHN, waarin een aantal innovatieve trajecten uitgevoerd is met groepen bedrijven, heeft in de afgelopen jaren veel betekend, o.a. bij de opzet van het ClusiusLab.

De AgriTech Campus is, als onderdeel van GreenPort NHN, de structurele verbinding van de agribusiness in Noord-Holland Noord met het onderwijs om de arbeidsmarkt positief te beïnvloeden. De propositie bestaat uit drie kerntaken:

Kennisafstemming tussen agribusiness, onderwijs en overheid.

Marketingmotor van NHN; het goede verhaal vertellen van de agribusiness in NHN.

Innovatietoonbank voor themaverkenningen en innovatieclusters.

De trekker van de AgriTech Campus is een projectleider van het Clusius College.

GreenTech

MBO GreenTech NHN is gestart in 2014 in het kader van de subsidieregeling Regionaal Investeringsfonds mbo (RIF). Aanleiding is het feit dat de directe vraag naar arbeidskrachten in de groene en groentechnische arbeidsmarkt nu al hoger is dan het aanbod. Doel is een kwantitatieve versterking van de instroom in de relevante groene en niet-groene mbo-opleidingen. Binnen het project GreenTech wordt de werkvloer van het onderwijs (de studenten en docenten) sterker gekoppeld aan de werkvloer van de agrosector (ondernemers en praktijk- en stagebegeleiders). Dit wordt gerealiseerd middels verbinding van groene en niet-groene opleidingen in stages, masterclasses, floormeetings en docentenstages.

Kenniswerkplaats NHN

In de Kenniswerkplaats NHN, voortgekomen uit een groen initiatief, worden (innovatieve) vragen van regionale bedrijven, organisaties en overheden gekoppeld aan studenten uit mbo, hbo en wo, soms gecombineerd. Deze voorziening wordt gesubsidieerd door de provincie.

Groene Praktijkopleiders

Het Clusius College participeert voor de opleiding Tuin, Park & Landschap (de bol-hoveniersopleidingen in Hoorn) in de Groene Praktijkopleiders. Dit samenwerkingsverband van een aantal toonaangevende hoveniers- en groot-groenbedrijven biedt intensieve stages en begeleiding voor geselecteerde studenten. Specifieke onderdelen worden door gastdocenten verzorgd. Inbedding in de organisatie – afdeling Projecten Het Clusius College heeft sinds vier jaar een centrale afdeling Projecten. De focus van de afdeling Projecten ligt op de verankering van het Clusius College in de regio en zij geeft hiermee invulling aan de school als kenniscentrum. De afdeling werkt hierin intensief samen met bedrijven, organisaties en collega-onderwijsinstellingen in en buiten de regio. Ontwikkelingen in de maatschappij én de regio worden op de voet gevolgd. De vertaling van buiten naar binnen is daarbij de rode draad en wordt gerealiseerd door samen met het bedrijfsleven onderwijscontent samen te stellen, gastsprekers uit het bedrijfsleven de school in te halen, floormeetings en masterclasses op innovatieve thema’s te organiseren en bedrijven te verbinden aan onze studenten via het uitvoeren van bedrijfsopdrachten (regioleren). Het belang is dat studenten in het mbo, door brede en vakgerichte opleidingen, een goede basis krijgen voor een passende plek op de arbeidsmarkt in binnen- of buitenland of voor een vervolgopleiding. De afdeling Projecten (met sturing vanuit het CvB) is voor het Clusius College de motor in deze samenwerkingsverbanden. Projectleiders zijn de trekkers van de meetingpoints en fungeren als ‘verbindingsofficier’ met civ’s en andere organisaties en zijn eerste aanspreekpunt voor docenten


en teams. Zij zorgen ook dat de integraliteit bewaakt wordt en de onderwijsteams aangesloten blijven. Daarnaast verkent de afdeling Projecten subsidiemogelijkheden die deze ontwikkelingen ondersteunen. De afdeling Projecten wordt (ook de aankomende jaren) deels bekostigd uit het MIP (meerjarig investeringsprogramma – extra middelen voor 2016 en 2017 van het ministerie van EZ), het Kwaliteitsplan mbo (extra middelen t/m 2018 van OCW) en aanvullende subsidies die specifiek voor bepaalde projecten worden verkend en aangevraagd (bv. Campusregeling van de provincie, Regionaal Investeringsfonds van OCW). De afdeling zorgt voor goede borging en verantwoording van deze extra middelen. (Leer)bedrijven Heel belangrijk voor het Clusius College zijn de bedrijven en instellingen in de regio waar studenten in het mbo hun beroepspraktijkvorming (stage in de bol en werkend leren in de bbl) doen en waar leerlingen in het vmbo verschillende soorten stages lopen: snuffelstages, beroepsoriënterende en maatschappelijke stages. Bij elkaar zijn dit vele honderden bedrijven en instellingen, zonder welke (voorbereidend) beroepsonderwijs niet mogelijk is. Een belangrijke rol hierin hebben de bpv-begeleiders. Enkele jaren geleden is het Clusius College gestart met de begeleiding van de beroepspraktijkvorming te laten uitvoeren door professionele begeleiders, met een eigen leidinggevende. Elke begeleider begeleidt studenten van een cluster van opleidingen en maakt deel uit van het docententeam. Een onderzoek uitgevoerd in 2015 door een onafhankelijk bureau, laat een grote tevredenheid zien bij bedrijven en studenten over deze begeleiding. Ook op andere manieren is het bedrijfsleven direct betrokken bij het onderwijs. In het mbo zijn er per sector sectoradviesraden (SAR), waarin vertegenwoordigers van het regionale bedrijfsleven de school adviseren over het onderwijs. Daarnaast is het bedrijfsleven betrokken bij de praktische examinering in het mbo, die steeds meer plaatsvindt in de vorm van proeven van bekwaamheid; geïntegreerde vormen van examinering in het beroepsonderwijs. Enkele andere samenwerkingsverbanden uitgelicht: Brancheorganisaties Het Clusius College is lid van de AOC Raad, de MBO Raad en de VO-raad. Het Clusius College is in alle drie de organisaties actief. Belangrijke taak van de AOC Raad is het behartigen van de belangen van het groene onderwijs richting het ministerie van EZ. In 2014 is de AOC Raad omgevormd tot een netwerkorganisatie, met een compact bestuur, met Jan Pieter Janssen (voorzitter CvB Citaverde College) als voorzitter en met een klein ondersteunend bureau. Er zijn themagroepen gevormd, waarbinnen de taken door alle leden opgepakt worden. De voorzitter van het College van Bestuur is namens de AOC’s lid van het bestuur van de MBO Raad. De MBO Raad behartigt van oudsher voor de AOC’s vooral werkgeverszaken (incl. cao) voor zowel het mbo als vmbo en de bekostiging in het mbo. In toenemende mate zijn de AOC’s ook betrokken bij (de belangenbehartiging rond) andere thema’s, waarvan de belangrijkste het onderwijs is (bv. het actieplan Focus op vakmanschap van de minister van OCW). Eind 2014 zijn de AOC’s volwaardig lid geworden van de MBO Raad. Op initiatief van de MBO Raad en de werkgevers is de Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) opgericht, waarin onderwijs en sociale partners (werkgevers en werknemers) de minister adviseren over macrodoelmatigheid, de nieuwe kwalificatiestructuur, het inkorten van opleidingen niveau 4 en beroepspraktijkvorming. Ook vindt hier afstemming plaats over genoemde onderwerpen. De AOC’s zijn vertegenwoordigd in het bestuur en thema-adviescommissies van de


SBB. Medio 2015 zijn de wettelijke taken van de kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven – in geval van het groene onderwijs Aequor – overgenomen door SBB. Een voor het Clusius College belangrijke activiteit van de VO-raad is Vensters VO. Dit is een webbased verantwoordingsinstrument waarin men op schoolniveau informatie kan vinden over de kwaliteit van het onderwijs, het beleid van de school en andere relevante zaken. Groene Tafel Met de aankondiging in het regeerakkoord dat de € 55 miljoen ‘groeneplusmiddelen’ die het ministerie van EZ jaarlijks extra investeert in de groene kenniskolom, na 2015 wegvallen, is per 1 januari 2014 de Groene Kenniscoöperatie overgegaan in een nieuw samenwerkingsverband van de groene kennisinstellingen, de Groene Tafel. Hierin werken de AOC’s, het groene hbo en Wageningen UR samen en behartigen onder meer de belangen van de groene kenniskolom richting het ministerie van EZ.

Belangrijk thema ook in 2015 waren de bezuinigingen in het groene onderwijs vanaf 2016, waardoor met name het mbo van de AOC’s zwaar geraakt werd (ong. € 1.000 per student minder dan de OCW-bekostigde opleidingen). In de begrotingsbehandelingen van de ministeries van OCW en EZ is, mede door een intensieve lobby van de groene onderwijsinstellingen, veel aandacht besteed aan deze bezuinigingen en de gevolgen ervan. Dit heeft geleid tot de aangenomen motie Van Meenen – Dik-Faber, waardoor het groene onderwijs ondergebracht wordt bij het ministerie van OCW. Dit zal pas plaats vinden bij de volgende kabinetsformatie.

Samenwerking met gemeenten

Zowel op het gebied van Passend Onderwijs (RMC’s) en op het gebied van aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt (Regionale educatieve agenda) wordt samengewerkt met (clusters van) gemeenten. Gerard Oud is onlangs benoemd in het bestuur van het RPA (regionaal platform arbeidsmarkt).


2.14 Inhoudelijke verantwoording subsidies Kwaliteitsplan Eind april 2015 heeft het College van Bestuur het Kwaliteitsplan 2015-2019 ‘Eigentijds, aantrekkelijk en goed onderwijs’ vastgesteld, dat toewerkt naar een toekomstbestendig mbo. Dit kwaliteitsplan is opgesteld naar aanleiding van het Bestuursakkoord dat de minister van OCW medio 2014 gesloten heeft met de MBO Raad en de daaruit voortvloeiende kwaliteitsafspraken. In het Clusius College betekent het kwaliteitsplan een versterking van het proces ‘Herziening mbo’ dat in 2013 is ingezet op basis van het actieplan Focus op Vakmanschap van de toenmalige minister van OCW. Naast de maatregelen die onderdeel zijn van dit actieplan, heeft het Clusius College in de herziening van het mbo ingezet op de beroepspraktijkvorming (één bpv-organisatie), regioleren (versterking van het mbo en de aantrekkelijkheid ervan door opdrachten en projecten uit en met de regio), versterking van de examenfunctie en standaardisering van opleidingsplannen, de onderwijslogistiek en de resultatenstructuur over opleidingen en vestigingen. Dit geheel is vastgelegd in de Handleiding Herziening mbo op basis waarvan in het schooljaar 2015-2016 nagenoeg integraal is gestart met de opleidingen gebaseerd op de herziene kwalificatiestructuur. Het kwaliteitsplan richt zich op vier van de zes landelijk geformuleerde beleidsthema’s:

professionalisering

intensivering van het taal- en rekenonderwijs

kwaliteit van de beroepspraktijkvorming

excellentie. Dit laatste thema is uitgewerkt als ‘Excellentieplan’, met een aparte beoordeling door MBO in Bedrijf, de organisatie die namens de minister de plannen heeft beoordeeld. De belangrijkste aanbevelingen die MBO in Bedrijf in de brief ‘beoordeling kwaliteitsplan’ (3 september 2015) verwoordt, betreffen:

de organisatie met betrekking tot het kwaliteitsplan, het beleggen van de verantwoordelijkheden en het monitoren en (bij)sturen van het plan;

het meer SMART formuleren van de doelstellingen en het tijdstip waarop resultaten behaald worden;

communicatie over (doelstellingen en resultaten van) het plan intern en extern;

het toedelen van de kwaliteitsmiddelen. De belangrijkste actie die is ondernomen, mede naar aanleiding van de aanbevelingen, is het aanstellen van een programmamanager Herziening mbo die tevens de uitvoering van het kwaliteitsplan monitort en (bij)stuurt. Na een inwerkperiode heeft zij begin 2016 een plan van aanpak en een actielijst opgeleverd. Het doel van dit plan van aanpak is om:

de projectorganisatie aan te vullen;

een duidelijk integraal overzicht te geven van de implementatieprocessen die nodig zijn om de doelstelling m.b.t. herziening mbo en kwaliteitsplan te bereiken;

de producten te benoemen die opgeleverd dienen te worden;

een integrale tijdsplanning neer te zetten voor de processen die nodig zijn voor het opleveren van de bovengenoemde producten;

duidelijke verantwoordelijkheden en taken te benoemen;

de projectcommunicatie duidelijk vast te leggen;

het besluitvormingsproces te definiëren.

De actielijst omvat op dit moment ruim 80 acties, deels gekoppeld aan het kwaliteitsplan, met per actie aangegeven wie verantwoordelijk is, wat de deadline is en de status. De lijst zal nog verder


aangevuld worden, waarbij met name voor acties waarbij dit nog niet belegd is, verantwoordelijken aangewezen worden. Op basis van dit plan van aanpak en de actielijst en het voortschrijdend inzicht met betrekking tot de thema’s zal het kwaliteitsplan in het voorjaar van 2016, met het oog op het schooljaar 2016-2017 geactualiseerd worden. Excellentieplan Deelname aan de Skills beroepenwedstrijden is een speerpunt in ons Excellentieplan, als onderdeel van het Kwaliteitsplan MBO. Competitie werkt goed om studenten te laten excelleren op velerlei gebied. Tot nu toe heeft het Clusius College Skills-ervaring met drie vakgebieden te weten: hoveniers, bloembinden en motortechniek. Er is een Skills-coördinator aangesteld die als taak heeft het aantal wedstrijden uit te breiden. Positieve aandacht en PR voor de deelnemende afdelingen zorgt voor groei van deelname bij andere afdelingen. Een plan van aanpak richt zich op uitbreiding van voorrondes voor de studenten (in schooljaar 2018-2019 zijn er 12-15 groene vakwedstrijden waarvan een deel 'groen – niet-groen’), professionalisering van docenten en toenemende betrokkenheid van bedrijven. Het Clusius College zet in op verbreding en verankering van de vakwedstrijden in het onderwijs met als resultaat meer uitgedaagde, excellerende studenten. In 2015 hebben er masterclasses plaatsgevonden voor studenten van het kwalificatiedossier Agrocluster in samenwerking met GreenPort NHN (AgriTech Campus). Uitbreiding vindt in 2016 plaats naar de opleidingen Food. Ook de deelname van het Clusius College aan Amsterdam Green Campus geeft de mogelijkheid voor studenten om zich te onderscheiden. NRO-projecten Het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) stelt subsidies beschikbaar voor programma’s die bijdragen aan verbetering en vernieuwing van het onderwijs. Het Clusius College is partner in twee onderzoekstrajecten: 1. Doorstroom in de Groene Beroepskolom Dit onderzoek richt zich op verbreding en verdieping van inzicht in factoren die invloed hebben op de kwalitatieve en kwantitatieve doorstroom bij groen vmbo-mbo. Het onderzoek wordt in en met drie groene AOC’s en de Vereniging Buitengewoon Groen scholen (VBG) uitgevoerd en levert concrete producten op die direct – ook al tijdens het onderzoek zelf – worden ingezet in de onderwijspraktijk. 2. Rollen in regioleren Dit onderzoek richt zich op de professionalisering van docenten voor wat betreft rollen in regioleren. Samen met WUR, APS, STOAS en AOC Terra heeft het Clusius College een intern onderzoek gedaan naar invulling van de negen rollen bij regioleren die (al eerder) door WUR en APS zijn vastgesteld. Tevens is de ontwikkelbehoefte onderzocht bij drie teams van het Clusius College die regioleren al veel toepassen. Een tool die voor dit onderzoek is ontwikkeld is de Rubrics die inzicht geeft in de inhoud van de rollen en het niveau waarop deze wordt uitgevoerd. Het resultaat van dit NRO-onderzoek helpt bij de doorontwikkeling van regioleren binnen het onderwijs. Verantwoording geoormerkte en niet-geoormerkte subsidies Het Clusius College heeft in 2015 diverse geoormerkte en niet-geoormerkte subsidies ontvangen. De financiële verantwoording van de subsidies die in 2015 zijn ontvangen en zijn vrijgevallen, is terug te vinden in hoofdstuk 7.5 in Model G. De inhoudelijke verantwoording van de subsidies is terug te vinden in bijlage 6.


2.15 Leerlingen- en studentenaantallen en diploma’s Leerlingen- en studentenaantallen

Vmbo Regulier LWOO Totaal Regulier LWOO Totaal

Alkmaar 169 108 277 134 111 245

Amsterdam 81 203 284 75 169 244

Castricum 610 411 1.021 588 421 1.009

Grootebroek 143 103 246 153 106 259

Heerhugowaard 190 102 292 177 90 267

Hoorn 236 190 426 226 173 399

Purmerend 726 335 1.061 634 302 936

Schagen 363 266 629 330 267 597

Totaal vmbo 2.518 1.718 4.236 2.317 1.639 3.956

Mbo

Alkmaar BOL BBL Totaal BOL BBL Totaal

Bloem & Design 102 20 122 106 22 128

Dierverzorging 236 0 236 282 4 286

Paardenhouderij 147 0 147 121 0 121

Paraveterinair 81 0 81 61 0 61

Sportvisserij 0 0 0 7 0 7

Tuin, Park & Landschap 0 144 144 0 160 160

Veehouderij 96 0 96 77 0 77

Voeding / FH&I 104 67 171 84 59 143

Zorgbedrijf Dierenhouderij 55 0 55 57 0 57

Totaal Alkmaar 821 231 1.052 795 245 1.040

Hoorn BOL BBL Totaal BOL BBL Totaal

Plantenteelt / Sierteelt 134 12 146 121 24 145


Groen, Grond & Infra 23 27 50 19 22 41

Monteur Mobiele Werktuigen * 31 43 74 27 52 79

Biotechnisch Analist ** 0 11 11 0 13 13

Sport, Recreatie & Toerisme 21 0 21 39 0 39

Sportvisserij 15 0 15 28 0 28

Natuur, Water & Recreatie 37 0 37 20 0 20

In- & Outdoor Styling 117 0 117 132 0 132

Commercieel Ondernemen 59 0 59 73 0 73

Totaal Hoorn 498 93 591 530 111 641

Schagen BOL BBL Totaal BOL BBL Totaal

Plantenteelt / Sierteelt 3 9 12 2 8 10

AKA 17 1 18 17 8 25

Bloem & Design 11 0 11 6 0 6

Groen, Grond & Infra 8 31 39 14 30 44

Horeca & Voeding 0 0 0 1 0 1


Totaal Schagen 50 45 95 55 49 104

Totaal mbo 1.369 369 1.738 1.380 405 1.785

Totaal Clusius College 5.974 5.741

* Monteur Mobiele Werktuigen in samenwerking met het ROC Kop van Noord-Holland.

** Biotechnisch Analist in samenwerking met het ROC Nova College.

1-10-20141-10-2015


Ontwikkeling leerlingen- en studentenaantallen

1-10-2011 1-10-2012 1-10-2013 1-10-2014 1-10-2015

Vmbo

Regulier 2.100 2.081 2.254 2.317 2.518

LWOO 1.569 1.566 1.613 1.639 1.718

Totaal 3.669 3.647 3.867 3.956 4.236

Mbo

BOL 1.253 1.341 1.358 1.380 1.369

BBL 565 454 466 391 369

Totaal 1.818 1.795 1.824 1.771 1.738

Totaal 5.487 5.442 5.691 5.727 5.974


Diploma’s mbo

Alkmaar BOL BBL Totaal BOL BBL Totaal

Entree 0 11 11 0 59 59

Niveau 2 42 26 68 56 25 81

Niveau 3 77 58 135 77 48 125

Niveau 4 90 17 107 110 7 117

Totaal Alkmaar 209 112 321 243 139 382

Hoorn

Niveau 2 17 12 29 31 7 38

Niveau 3 41 13 54 30 14 44

Niveau 4 86 0 86 53 0 53

Totaal Hoorn 144 25 169 114 21 135

Schagen

Entree 3 8 11 6 5 11

Niveau 2 11 25 36 15 13 28

Totaal Schagen 14 33 47 21 18 39

Totaal mbo 367 170 537 378 178 556

Totaal Clusius College 537 556

20142015


Relatief snelle uitschrijvers De relatief snel uitgeschreven leerlingen en studenten in het laatste kwartaal 2015:

Oktober November December Totaal

Reden uitschrijving

Herverdeling asielzoekerscentra 14 14

Belangstelling andere opleiding 3 3

Verkeerde keuze opleiding 2 1 3

Mist zelfdiscipline 1 1 2

Verhuizen 2 2

Problemen thuissituatie 1 1 2

Ziekte / gezondheidsredenen 1 1 2

Psycho / sociale beperkingen 2 2

Niveau opleiding te hoog 2 2

Liever werken 1 1 2

Onbereikbaar / geen reactie 1 1

Inhoud opleiding 1 1

Fysieke beperkingen 1 1

Verkeerd beeld beroep 1 1

Totaal 21 12 5 38


3. Personeel 3.1 Strategische Personeelsplanning Eind 2015 zijn vier vestigingen (Hoorn, Alkmaar, Castricum en Schagen) gestart met een Strategische Personeelsplanning (SPP) in samenwerking met P&O. Er is gekozen om het traject in te zetten op vestigingsniveau. Omdat onze vestigingen verschillen van elkaar (omvang, regio, geschiedenis, vmbo/mbo) is er geen blauwdruk te maken voor heel Clusius College. Inzet op vestigingsniveau zorgt ervoor dat het resultaat, het plan van aanpak, direct ingezet kan worden voor de vestiging. De betrokkenheid van P&O waarborgt dat oplossingen en maatregelen die bij meerdere vestigingen gevonden worden, zo mogelijk vertaald worden naar HRM-beleid. Door middel van analyses op externe factoren, interne ontwikkelingen en de teamanalyses is toegewerkt naar een helder beeld over de benodigde kwantiteit en kwaliteit voor de komende drie tot vijf jaar. Omdat het de eerste keer is dat de managementteams op deze manier kijken naar het huidige en gewenste personeelsbestand, is het ook een leerproces. SPP is niet opgezet als eenmalige oefening, maar leidt tot een cyclisch proces van afstemmen op alle niveaus (organisatie-vestiging-individu). De resultaten voor de vier vestigingen die nu hebben deelgenomen, zijn in het eerste kwartaal van 2016 bekend. In schooljaar 2016-2017 zullen de overige vier vestigingen aan het werk gaan met SPP. 3.2 Professionalisering De professionalisering van onderwijsgevend en onderwijsondersteunend personeel wordt vooral decentraal georganiseerd. Op basis van de kaderbrief en het vestigingsactiviteitenplan wordt een scholingsplan per vestiging opgesteld. Op de vestigingen is het afgelopen jaar o.a. aandacht geweest voor de ontwikkeling van de didactische vaardigheden en differentiatie in het lesgeven. De wijze waarop, is bepaald door de vestigingen zelf. Deels is hierbij gebruik gemaakt van intern aanwezige deskundigheid, deels zijn externe partijen aangetrokken. Ook in het kader van Passend Onderwijs heeft veel scholing plaatsgevonden. Deze is veelal georganiseerd vanuit de regionale samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs. Tot slot worden op initiatief van medewerkers op basis van individuele behoeften en wensen scholingsvragen gehonoreerd. De behoefte om kennis te delen en gezamenlijk opleidingsprogramma’s te ontwikkelen en uit te voeren neemt toe. Knelpunt hierbij is de organiseerbaarheid in combinatie met tijd. De vestigingen liggen ver uit elkaar en het lesgeven (contacturen) heeft prioriteit. Desondanks slaan we wel de weg in om daar waar mogelijk cursussen en trainingen aan te bieden aan medewerkers Clusiusbreed. Braint wordt begin 2016 weer aangeboden. Informatiebijeenkomsten en trainingen voor de groene profielen zullen in 2016 zoveel mogelijk in-company worden aangeboden. Het thema digitale vaardigheden in het onderwijs krijgt in het schooljaar 2016-2017 een prominente plek in het scholingsaanbod. Voor de managementfuncties, in de lijn en bij de ondersteunende afdelingen, zijn de studiedagen en de intervisiebijeenkomsten gecontinueerd. De twee interne studiedagen van de teamleiders zijn dit jaar voorbereid en geleid door de teamleiders van de vestiging Grootebroek. De afdelingen K&O en P&O zijn betrokken bij de voorbereidingen. De studiedagen en intervisiebijeenkomsten worden ook in 2016 gecontinueerd.


3.3 Loopbaan In april is een adviseur P&O aangesteld met als opdracht om in eerste instantie aandacht te besteden aan de begeleiding van medewerkers die uit dienst gaan en ww-gerechtigd zijn. Het speelveld is in de loop van 2015 verder uitgebreid. Met een adviseur die loopbaanadvies in het pakket heeft bieden we de mogelijkheid medewerkers gedurende hun hele loopbaan te begeleiden. Van introductiebijeenkomst tot het moment waarop de medewerker het Clusius College gaat verlaten. De adviseur is betrokken bij de onderstaande thema’s. Introductiebijeenkomst nieuwe medewerkers In 2015 is de introductiebijeenkomst voor nieuwe medewerkers door B&O in een nieuw jasje gestoken. Van de ongeveer 70 nieuwe medewerkers waren er 55 aanwezig op de bijeenkomst. In de introductiefilm hebben zij kennisgemaakt met B&O. Aangegeven is dat de nieuwe medewerkers na een half jaar uitgenodigd worden door het College van Bestuur om te vertellen hoe zij het eerste half jaar hebben ervaren bij het Clusius College. Loopbaangesprekken Medewerkers kunnen een gesprek aanvragen bij de adviseur P&O als zij vragen hebben of nadenken over hun loopbaanontwikkeling. De medewerker definieert samen met de adviseur zijn of haar vraag. Vervolgens kan de adviseur helpen bij het maken van een plan van aanpak. De adviseur beschikt over een netwerk van externe deskundigen die eventueel kunnen worden ingezet. De medewerker zelf houdt te allen tijde de regie en verantwoordelijkheid over zijn eigen loopbaan. Loopbaangesprekken zijn vooral een steun in de rug bij de keuzes die een medewerker in zijn loopbaan maakt. Een van de activiteiten die hier uit voortkomt voor 2016-2017 is een programma-aanbod voor medewerkers waarbij persoonlijk leiderschap en de regie over de eigen loopbaan centraal staan. In 2015 heeft de loopbaanadviseur met tien mensen individuele loopbaangesprekken gevoerd. Mobiliteitspool In 2015 zijn zeven medewerkers aangemeld voor de mobiliteitspool. Er zijn vier medewerkers geplaatst vanuit de mobiliteitspool in een vacature. Uitstroom, begeleiding oud-medewerkers Door interventies en begeleiding van medewerkers die WW-gerechtigd zijn, is in 2015 onder andere door bezwaar tegen de uitkering en contacten met oud-werknemers in totaal € 30.240 bespaard. Loopbaanperspectief docenten Het Clusius College vindt het belangrijk dat docenten perspectief wordt geboden om door te groeien in de functie. Het Clusius College onderscheidt twee niveaus binnen de docentenfunctie, docent A en B. Functieniveau docent C is in ontwikkeling en zal naar verwachting begin 2016 worden ingevoerd. De docent C (salarisschaal LD) is een docent die naast het docentschap, Clusiusbreed activiteiten ontwikkelt en/of (onderwijskundig) onderzoek verricht vanuit een wetenschappelijke achtergrond. In 2015 zijn zes docenten bevorderd van docent A naar docent B.


3.4 Arbeidsvoorwaarden Incidentele beloning Het beleid incidentele beloning is in 2015 gecontinueerd. In het kalenderjaar 2015 is er 24 keer

gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een incidentele beloning toe te kennen.

3.5 Arbeidsomstandigheden De organisatie van de RI&E (Risico Inventarisatie & Evaluatie) is aan verandering onderhevig. De preventiemedewerker op de vestiging wordt de spil bij de afname van de RI&E. Dit jaar is de RI&E in de nieuwe vestiging Alkmaar voor het eerst door de preventiemedewerker afgenomen. De preventiemedewerker is begeleid door Fort Markenbinnen. De deskundige van Fort Markenbinnen zal het plan van aanpak voortkomend uit de RI&E ook keuren en accorderen waarmee aan de wettelijke verplichting wordt voldaan. De bedoeling is dat de preventiemedewerkers op alle vestigingen komend jaar ingezet gaan worden voor de afname van de RI&E. Zij worden hierbij ondersteund door P&O en Fort Markenbinnen. Aandacht voor instructie veilig werken in de praktijkruimten en buitenruimten verdient onverminderd de aandacht. Externe vertrouwenspersoon Het Clusius College werkt nauw samen met de ‘De Vertrouwenspersoon’ bij situaties waarbij (sociale) veiligheid en ongewenst gedrag aan de orde zijn. Insteek is het voorkomen van het gevoel van onveiligheid bij medewerkers, studenten en leerlingen. In 2015 heeft de externe vertrouwenspersoon van medewerkers vier klachten in behandeling genomen. Alle klachten zijn afgehandeld. Werkdruk Binnen onderwijs, ook bij het Clusius College, is werkdruk een terugkerend vraagstuk waarvoor geen simpele oplossing voorhanden is. Werkdruk die als te hoog ervaren wordt, is een veelkoppig monster en voelbaar binnen alle geledingen van onze organisatie. De kernvraag is welke oorzaken van werkdruk zijn te beïnvloeden en welke niet of minder gemakkelijk en hoe kan je er als individu vervolgens mee omgaan. Samen met onder andere de Ondernemingsraad wordt gezocht naar aangrijpingspunten om te hoge werkdruk en werkstress aan te pakken.


3.6 Diversiteit Het Clusius College streeft naar een evenwichtige opbouw in leeftijd en geslacht van zijn personeelsbestand. In onderstaande tabel is de leeftijdsopbouw en de verdeling naar geslacht weergegeven van het management (vestigingsdirecteuren, adjunct-directeuren, teamleiders en managers B&O). Leeftijdsopbouw management naar geslacht (man = blauw / vrouw = roze)


3.7 Gegevens personeel Indeling naar functiegroepen

Indeling naar leeftijd en functiegroepen

Indeling naar geslacht en functiegroepen

Functiegroep

OP-10 313,41 414 78,0% 0,76 300,13 388 76,4% 0,77

OP-11 87,54 95 21,8% 0,92 89,90 96 22,9% 0,94

OP-12 1,00 1 0,2% 1,00 2,60 3 0,7% 0,87

OP 401,95 510 65,5% 0,79 392,63 487 66,3% 0,81

OBP 211,86 264 100% 0,80 199,23 243 100% 0,82

OBP 211,86 264 34,5% 0,80 199,23 243 33,7% 0,82

Totaal 613,82 774 100% 0,79 591,86 730 100% 0,81

% Fte Fte Aantal % FteFte

20142015

Gem.

omvang

baan

Gem.

omvang

baan

Aantal

Groep OP OBP Totaal % OP OBP Totaal %

<26 22 9 31 4,0% 20 6 26 3,6%

26-30 61 17 78 10,1% 51 11 62 8,5%

31-35 63 18 81 10,5% 58 17 75 10,3%

36-40 68 26 94 12,1% 65 23 88 12,1%

41-45 67 27 94 12,1% 66 25 91 12,5%

46-50 57 40 97 12,5% 55 43 98 13,4%

51-55 49 56 105 13,6% 54 53 107 14,7%

56-60 74 42 116 15,0% 73 39 112 15,3%

61-65 45 26 71 9,2% 42 25 67 9,2%

>65 4 3 7 0,9% 3 1 4 0,5%

Totaal 510 264 774 100% 487 243 730 100%

20142015

Geslacht OP OBP Totaal % OP OBP Totaal %

Aantal mannen 211 104 315 40,7% 209 103 312 42,7%

Aantal vrouwen 299 160 459 59,3% 278 140 418 57,3%

Totaal 510 264 774 100% 487 243 730 100%

20142015


Aanstelling

Deelname aan Bapo

In dienst en uit dienst (aantal medewerkers)

Fte % Fte Aantal Fte % Fte Aantal

469,8 76,5% 579 458,8 77,5% 561

135,7 22,1% 258 124,5 21,0% 220

8,3 1,4% 24 8,6 1,5% 26

Tijdelijk

Vervanging

2014

Vast

Tijdelijk

2015

2015 2014 2015 2014

Groep 55-59 >=59 Totaal

OP 3,09 7,50 10,59 119 145 80 98

OBP 1,48 3,20 4,68 68 86 39 44

Totaal 4,57 10,70 15,27 187 231 119 142

% van gerechtigden 64% 61%

Deelname

Deelname 2015

Fte's

Gerechtigden

Aantal medewerkers

Periode In dienst Uit dienst

Januari 5 5

Februari 0 3

Maart 6 1

April 3 4

Mei 1 0

Juni 2 5

Juli 7 32

Augustus 64 13

September 14 5

Oktober 10 3

November 8 4

December 6 6

Totaal 126 81

2015


Verzuim

Verzuim naar leeftijd

Leeftijdsopbouw naar geslacht (man = blauw / vrouw = roze)

2015 2014

4,68% 4,64%

13,39 17,71

1,73 1,71

ZVP

ZMF (keren/pp)

GZVD (dagen)

Leeftijd ZVP GZVD ZMF

16 - 20 jaar 2,18% 2,57 3,54

21 - 25 jaar 1,06% 2,69 2,05

26 - 30 jaar 2,70% 5,36 2,59

31 - 35 jaar 4,66% 13,95 1,82

36 - 40 jaar 5,27% 25,88 1,89

41 - 45 jaar 5,43% 9,38 2,04

46 - 50 jaar 3,38% 15,80 1,51

51 - 55 jaar 3,41% 5,89 1,62

56 - 60 jaar 6,39% 16,18 1,61

61 - 65 jaar 6,66% 22,95 1,05

> 65 jaar 1,90% 2,63 1,52

Totaal 4,68% 13,39 1,73

2015

ZVP: Ziekteverzuimpercentage Percentage verzuimde dagen t.o.v. het potentieel beschikbare kalenderdagen in de periode. GZVD: Gemiddelde ziekteverzuimduur Gemiddelde duur van de beëindigde gevallen in de periode. ZMF: Ziekmeldingsfrequentie Gemiddeld aantal nieuwe ziektegevallen per werknemer in de periode, omgerekend naar jaarbasis.


4. Bedrijfsvoering 4.1 Facilitair De adviseur Centraal inkoopbeleid en Contractmanagement (afdeling Finance & Control) licht bestaande contracten door, adviseert bij nieuwe contracten en begeleidt aanbestedingstrajecten. In de afgelopen jaren is al een aanzienlijke besparing gerealiseerd, waarvan een deel structureel. In 2015 zijn door de adviseur, naast de dagelijkse werkzaamheden, zoals de controle van contracten, drie kostenbesparende initiatieven in gang gezet. De vaste telefonie is ondergebracht bij een nieuwe provider. Naast betere tarieven worden hierdoor belkosten, zoals eerder bij mobiele telefonie is gerealiseerd, op nummerniveau inzichtelijk gemaakt. Verder zijn we veranderd van kantoorartikelenleverancier. Van een multinational zijn we overgestapt op een regionaal bedrijf met aanzienlijk betere prijzen voor dezelfde kwaliteit. Vanaf 2016 moeten de besparingen van de vaste telefonie en kantoorartikelen zichtbaar worden. Tevens heeft een Europese aanbesteding een zeer forse besparing opgeleverd voor de brandverzekering van alle panden (mede dankzij de oplevering van de twee vernieuwde panden in 2015). 4.2 Huisvesting Alkmaar en Castricum De twee grootste huisvestingsprojecten op basis van het strategisch huisvestingsplan – de (gedeeltelijke) nieuwbouw van de vestiging Alkmaar en vervanging van de tijdelijke huisvesting en (gedeeltelijke) nieuwbouw in Castricum – zijn in 2015 goeddeels afgerond, opgeleverd en in gebruik genomen. In Alkmaar lopen nog enkele werkzaamheden door in 2016 (inregelen klimaatinstallatie en de inrichting van het buitenterrein). In Castricum heeft de feestelijke opening net voor de zomervakantie plaatsgevonden en in Alkmaar eind oktober. Purmerend Ook in 2015 is het aantal leerlingen in Purmerend weer flink gegroeid. In het naastgelegen gebouw (voorheen school voor speciaal basisonderwijs), dat sinds 2014 in gebruik is, zijn verdere aanpassingen gedaan, waaronder overkapping van de binnenruimte om daarmee een extra kantinefaciliteit te creëren. Er zijn gesprekken met de gemeente gaande over de aankoop van de grond. Grootebroek In Grootebroek zijn op de verdieping extra les-, kantoor- en spreekruimten gecreëerd, waardoor met name in de opvang van leerlingen met een extra zorgvraag beter voorzien kan worden. Onderhoud De planning, aanbesteding en begeleiding van het onderhoud aan de gebouwen is evenals voorgaande jaren uitbesteed aan BBA te Heemskerk. BBA maakt tevens een meerjarenbegroting en -planning voor het groot en planmatig onderhoud van de gebouwen. Daarnaast begeleidt BBA de minder omvangrijke nieuw- en verbouwprojecten.


4.3 Groen licht voor IT in de klas De zichtbaarheid van IT in de klas is met de aankoop van vele interactieve touchscreens en de verdere uitrol van wifi 2.0 aanzienlijk vergroot. Tevens is gestart met het verstrekken van een laptop of tablet naar keuze voor alle docenten en het management. In het mbo hebben nagenoeg alle studenten een eigen laptop, in het vmbo is de keuze van een tablet of laptop voor leerlingengebruik gepland voor het komende jaar. Door deze ontwikkelingen is er meer aandacht gekomen voor de kwaliteit van de (onderwijs)inhoud die we digitaal aanbieden en hoe wij de leerlingen en studenten motiveren tot leren met gebruik van IT. Dit is één van de speerpunten van de komende jaren. Het advies van de manager afdeling I&A en de adviseur informatiemanagement om de verdere professionalisering van IT in het Clusius, volgens ‘vier in balans’ (zie onderstaande afbeelding), vorm te geven, is overgenomen en hiermee is voortvarend gestart.

Deze voor het Clusius College nieuwe aanpak betekent permanente aandacht bij elk project om dit volgens ‘vier in balans’ gestructureerd vorm te geven. De visie is er en de ICT-infrastructuur is goed op orde. De aandacht richt zich op deskundigheid en digitaal leermateriaal. De planmatige aanpak is uitgewerkt in een programmaplan (De IT-Agenda). 4.4 PR & Communicatie Goed imago Goed onderwijs in een prettige en veilige leeromgeving leidt tot positieve mond-tot-mondreclame van leerlingen, studenten en hun ouders. Samen met het beeld dat het bedrijfsleven heeft, zijn dit de belangrijkste factoren die van invloed zijn op het imago van het Clusius College. Om in beeld te komen en te blijven bij potentiële leerlingen (en hun ouders) en studenten, verspreiden de vestigingen met regelmaat berichten voor de lokale (digitale) media en de sociale media die een goed beeld geven van de onderwijsactiviteiten op de vestigingen. Werving Voor de instroom in ons vmbo onderhouden de vestigingen direct contact met de basisscholen in hun werkgebied. Het streven is om dit zo persoonlijk mogelijk te doen. In ieder geval één keer per jaar worden alle basisscholen met informatiemateriaal bezocht met daarbij dit jaar voor elke leerling een groen presentje. De werving van studenten voor onze mbo-opleidingen verloopt voornamelijk via de decanen van het voortgezet onderwijs in Noord-Holland die enkele keren per jaar materialen voor hun leerlingen krijgen aangeleverd.


Open dagen Gezien het grote belang van de open dagen voor de aanmelding, wordt een groot deel van het budget van de afdeling hiervoor ingezet. De mix van media die ingezet wordt voor publiciteit van de open dagen eind januari is daarbij aangepast. In de regionale dagen weekbladen is weer met opvallende middenpagina’s aandacht besteed aan ons vmbo en mbo. Daarnaast is ook weer digitaal campagne gevoerd en is de outdoorreclame gehandhaafd. Resultaat was dat het Clusius College de hele maand januari volop in beeld is geweest. De opkomst bij de open dagen was dan ook bijzonder goed. Tijdens de open dagen worden ook leerlingen ingezet om een compleet beeld te geven van de activiteiten en de sfeer op een vestiging. Aanmelding De werving en open dagen hebben in 2015 geleid tot groei van het totaal aantal studenten en leerlingen. Deze groei komt volledig op naam van het vmbo waar met name Purmerend weer een forse groei kende en andere vestigingen stabiliseerden of een kleine groei noteerden. In het mbo stabiliseerde het aantal studenten, zij het dat er verschuivingen te zien zijn tussen opleidingen. Website en intranet De website (als digitaal uithangbord en informatiebron) en het intranet (voor leerlingen, studenten en medewerkers) zijn niet meer weg te denken. Voor beide geldt dat er voortdurend gewerkt wordt aan verbetering, zowel wat betreft de presentatie als de informatie. 4.5 Beleidscyclus en Planning & Control Beleidscyclus De beleidscyclus van het Clusius College bestaat uit de kaderbrief voor de hele instelling, per vestiging een meerjarig VOP (vestigingsontwikkelplan) en een jaarlijks VAP (vestigingsactiviteitenplan). De missie en visie zijn het uitgangspunt voor de beleidscyclus. Jaarlijks stelt het College van Bestuur een kaderbrief op, waarin de strategische doelstellingen ge(her)formuleerd en geactualiseerd worden. Op basis van de kaderbrief en van het VOP stellen de vestigingen het VAP op. In het VAP worden doelstellingen uit de kaderbrief voor het betreffende jaar geconcretiseerd voor de vestiging en de gewenste resultaten SMART5 beschreven. Belangrijke input hiervoor zijn kengetallen aan de hand waarvan (onder andere) de ontwikkeling van het Clusius College en de vestigingen meetbaar gemaakt en gevolgd kan worden. De kaderbrief is tevens leidend voor de activiteiten van en ondersteuning door de ondersteunende afdelingen. De vestiging maakt tenminste eens per vier jaar een nieuw of geactualiseerd VOP. Onderdeel hiervan is een SWOT-analyse6 en een schets van de vestiging en haar omgeving. Bij het opstellen en/of vaststellen van het VAP in de vestiging worden de medewerkers betrokken. Elke vestiging kiest hiervoor een eigen, passende vorm. VOP en VAP worden goedgekeurd door het College van Bestuur. Planning & Control, administratieve organisatie en interne beheersing Het Clusius College beschikt over een goede planning- en controlcyclus, waaronder de vastgelegde beleidscyclus, managementinformatie met kengetallen, een adequaat instrumentarium en een planning- en controlkalender waarin de jaarlijkse cyclus is vastgelegd. Hiermee is er inzicht in de bedrijfsvoering en de resultaten op alle beleidsterreinen, waardoor er op alle niveaus beter gestuurd kan worden. In de interne verantwoording – van vestigingsdirecteuren naar College van Bestuur en van College van Bestuur naar Raad van Toezicht – zijn de afgelopen

5 SMART: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden. 6 Analyse van kansen en bedreigingen (extern) en sterke en zwakke punten (intern).


jaren belangrijke stappen gezet en ook is de informatie voor externe verantwoording sterk verbeterd. Voor alle informatie en planning op personeelsgebied wordt het HRM-systeem van Unit4 gebruikt. Om de managementinformatie nog beter toegankelijk te maken, wordt gebruik gemaakt van QlikView (Business Discovery-platform). Hierin wordt managementinformatie ontsloten uit diverse bronsystemen, waaronder EduArte, Exact en Unit4. Met het gebruik van Qlikview is de informatie overzichtelijker, sneller en actueler beschikbaar voor de gebruikers. Jaarlijks wordt voorafgaand aan de accountantscontrole, onder verantwoordelijkheid van de manager Finance & Control, een interne audit uitgevoerd op de vestigingen, waarbij de focus ligt op bekostigingsvoorwaarden en bedrijfsvoering. Deze audit betreft onder andere leerlingen- en studentendossiers, wettelijke documenten en handelingsplannen voor lwoo-geïndiceerde leerlingen. In deze audit wordt ook de onderwijstijd meegenomen en worden enkele aspecten van de financiële administratie en personeelsadministratie in kaart gebracht. 4.6 Risicomanagement De beleidscyclus, planning & control en bedrijfsvoering hebben alle ook het aspect in zich om zicht te krijgen op toekomstige risico’s en hierop te (kunnen) anticiperen. Belangrijke resultaten en instrumenten met betrekking tot risicomanagement zijn:

de planning- & controlcyclus, inclusief kengetallen en bijbehorend instrumentarium;

een planning- & controlkalender, waarin de managementinformatie- en de verantwoordingcyclus is vastgelegd. Ook de gesprekkencyclus College van Bestuur-vestigingsdirecteuren is hierin opgenomen;

meerjarenprognoses leerlingen- en studentenaantallen;

meerjarenpersoneelsplanning en -formatieplanning;

financiële meerjarenraming aan de hand van drie scenario’s op basis van leerlingen- en studentenprognoses, meerjareninvesteringsplannen (zoals het strategisch huisvestingsplan en het grootonderhoudsplan) en meerjarenformatieplanning;

interne audits;

opbrengstgegevens van mbo en vmbo (Vensters VO, MBO Transparant). Begin 2015 heeft alweer voor de zesde keer een risico-inventarisatie en -analyse plaatsgevonden. Het CvB heeft in samenspraak met de manager Finance & Control een groslijst opgesteld van voor het Clusius College mogelijk relevante risico’s. Dit resulteerde in enkele tientallen potentiële risico’s verdeeld over de categorieën personeel, budget, onderwijs, communicatie, facilitair, omgeving, organisatie en toezicht. Vervolgens is door de leden van het CvB, leden van de Raad van Toezicht, de vestigingsdirecteuren, de managers van de ondersteunende afdelingen en de leden van de Ondernemingsraad aangegeven welke risico’s zij relevant achten voor het Clusius College en wat hun ‘top 10’ is binnen deze groep. Van deze top 10 is vervolgens door een ieder de kans en impact aangegeven.


De top 10 van grootste risico’s (kans x impact) is in de tabel weergegeven.

In en met elk van deze lagen in de organisatie zijn de uitkomsten besproken. Vervolgens is er gekeken of er voor de belangrijkste risico’s nog aanvullende beheersmaatregelen getroffen moeten worden. Deze zijn onderdeel van de kaderbrief en/of activiteitenplannen. Risico’s en beheersmaatregelen Uit de hiervoor genoemde risico-inventarisatie en -analyse kan een aantal risico’s van invloed zijn op de continuïteit van de instelling. De belangrijkste hiervan worden kort toegelicht met, indien van toepassing, de beheersmaatregelen. 1. Vermindering van het budget als gevolg van overheidsbeleid Deze staat al enige jaren op 1 in de risico-inventarisatie. Concreet zijn er twee aspecten van het overheidsbeleid waarop dit risico gebaseerd is: (1) de bezuiniging vanaf 2016 door het ministerie van EZ op (vooral) het mbo en (2) Passend Onderwijs. Het wegvallen van de Groene plusmiddelen, waaronder de praktijkleermiddelen, betekent een bezuiniging op het mbo van de AOC’s van € 28 miljoen. Daarmee blijft het groene mbo ongeveer € 1.000 per student achter op het OCW-bekostigde mbo. Dit betekent, zeker op de wat langere termijn als deze bezuinigingen niet gerepareerd gaan worden, dat het onderwijs en de kwaliteit ervan onder druk komen te staan. Omdat de personele kosten het grootste deel uitmaken van de lasten, zal dat merkbaar kunnen worden in groepsgrootte, de benodigde ruimte voor ontwikkeling van het onderwijs, ruimte voor samenwerkingsprojecten met bedrijfsleven en andere stakeholders, de ondersteuning van het onderwijs, onderwijsfaciliteiten, etc. Er zullen dus keuzes gemaakt moeten gaan worden. Door de wetgeving rond Passend Onderwijs kunnen in de komende jaren geldstromen anders gaan lopen. Gezien het hoge percentage zorgleerlingen op onze scholen (ruim 40%) kan dit een substantiële vermindering van zorgmiddelen betekenen. Op de bezuinigingen en mogelijke andere toekomstige vermindering van inkomsten anticiperen we op de volgende manieren:

We hebben de afgelopen jaren substantieel en structureel bespaard in de bedrijfsvoering. Dit is onder meer gebeurd door energiemaatregelen, centrale inkoop en contractmanagement.

We houden een flexibele schil aan in het personeelsbestand (streefwaarde 17,5%).

Het resultaat van onze herziening in het vmbo en mbo zal zijn dat we efficiënter werken bij de ontwikkeling van leermiddelen, onderwijsmethoden, combineren van groepen studenten in het mbo, etc.

Het verwerven van extra middelen, bv. subsidies, om onze doelstellingen toch te kunnen realiseren.

Samenwerken waar mogelijk.

2015 2014 Verschil Categorie Risico

1 1 0 Budget Vermindering budget als gevolg van overheidsbeleid (zorg, 30+, etc.)

2 2 0 Budget Vermindering leerlingen- en studentenaantallen (vmbo en mbo)

3 3 0 Personeel Professionaliteit personeel: competenties

4 8 4 Facilitair ICT-voorzieningen (materieel)

5 10 5 Onderwijs Gebruik van ICT in het onderwijs

6 9 3 Personeel Beschikbaarheid kwalitatief goed personeel (aansluiting vraag en aanbod)

7 5 -2 Onderwijs Kwaliteit onderwijs: primaire proces, onderwijsleerproces

8 7 -1 Budget Vermindering (aanvullende) subsidies en overige inkomsten

9 6 -3 Personeel Vergrijzing personeel

10 14 4 Toezicht Toenemende eisen verantwoordingslast


2. Vermindering van leerlingen- en studentenaantallen Gezien de demografische ontwikkelingen houden we rekening met een afname van de groei in het vmbo en over enige jaren een (lichte) krimp. In de afgelopen jaren zijn we tegen de verwachting in, in ons vmbo nog aanzienlijk gegroeid. In het mbo is de afgelopen jaren sprake geweest van een afname van het aantal studenten in de beroepsbegeleidende leerweg, vooral als gevolg van de economische situatie en het wegvallen van de WVA (wet vermindering afdracht). Er lijkt nu sprake van stabilisatie in de bbl. In de beroepsopleidende leerweg is sprake van lichte groei. We zetten in op een grotere doorstroom van ons eigen vmbo naar ons mbo (nu zo’n 20%). We verwachten mede daardoor geen krimp in het mbo. Wel zullen, als gevolg van het inkorten van de opleidingen op niveau 4 van vier naar drie jaar, er vanaf 2018 minder N4-studenten zijn. Beheersmaatregelen:

Jongeren blijven interesseren voor aantrekkelijk groen onderwijs in een prettige, kleinschalige leeromgeving.

Benadrukken van het goede banenperspectief in de agrarische sector en in de foodsector.

Een uitstekende samenwerking met het regionale bedrijfsleven.

Interne doorstroom vergroten door doorlopende leerlijnen vmbo-mbo en kennismakingsprogramma’s.

Zorgen voor flexibiliteit in huisvesting en personeelsbestand, mocht er in de toekomst krimp ontstaan.

3. Professionaliteit medewerkers / kunnen beschikken over goed personeel Zeker in de ‘tekortvakken’ (rekenen, wiskunde, Nask, talen) wordt het steeds moeilijker om (goede) docenten te vinden. Dit geldt ook voor de praktijkvakken. Daarnaast worden de eisen die we aan docenten stellen steeds hoger, onder meer door de invoering van Passend Onderwijs, het gebruik van IT in de klas, de noodzaak om steeds meer gedifferentieerd les te geven en de vernieuwing van het beroepsgerichte programma in het vmbo. We anticiperen hierop door:

Een aantrekkelijke werkgever te zijn.

Ruime mogelijkheden voor medewerkers om te professionaliseren en zich te ontwikkelen (incl. coaching en intervisie).

Participatie in het Groen Consortium (opleidingsschool in het groene domein)

Uitstekende begeleiding van nieuwe medewerkers.

Loopbaanperspectief, onder andere door interne mobiliteit en intern opleiden.

Optimale benutting van de mogelijkheden van zij-instroom. 4. IT en het gebruik ervan in het onderwijs Zie het hiervoor beschreven project ‘Groen licht voor IT in de klas’, waarin zowel de materiële kant van IT (de voorzieningen) als het gebruik ervan projectmatig en planmatig wordt aangepakt, gebaseerd op de visie, uitgaande van ‘vier in balans’.


4.7 Treasurybeleid Het treasurybeleid vindt plaats binnen de kaders van de regeling van het ministerie van OCW. Bij het aantrekken, respectievelijk uitzetten van alle benodigde en niet direct-benodigde middelen wordt gehandeld overeenkomstig de in de regeling gestelde verplichtingen. In 2015 hebben er geen beleggingen plaatsgevonden in risicodragend kapitaal. Er hebben zich in het verslagjaar geen liquiditeitsproblemen voorgedaan. Schatkistbankieren Het Clusius College is in december 2012 overgestapt op schatkistbankieren bij het ministerie van Financiën. Het Clusius College heeft de beschikking over een rekening-courant faciliteit bij het ministerie van Financiën van € 4,5 miljoen. De faciliteit is in het boekjaar niet gebruikt. Per 2 januari 2015 is er een lening aangetrokken bij het ministerie van Financiën op basis van hypothecaire zekerheid ter hoogte van € 5.000.000. De lening wordt lineair afgelost over 20 jaar met een rentepercentage van 1,80% (10 jaar vast). 4.8 Inkomens Bezoldiging College van Bestuur en honorering Raad van Toezicht Naar aanleiding van de Governance Code BVE vindt de bezoldiging van het College van Bestuur vanaf 2008 niet meer plaats volgens de CAO. In de code wordt gesteld dat het ongewenst is dat het College van Bestuur als werkgever deel uitmaakt van de CAO, waar hij zelf, via de MBO Raad, over onderhandelt. De bezoldiging van het College van Bestuur is conform de beloningscode zoals deze is vastgesteld in MBO Raadverband en blijft binnen de normen van de Wet Normering Topinkomens. De honorering van de Raad van Toezicht vindt vanaf 2008 plaats conform ‘De honorering van leden van de Raad van Toezicht van mbo-instellingen’, een sectorbrede regeling die tot stand gekomen is op initiatief van het Platform voor Raden van Toezicht. In bijlage 1 zijn de honorering, bezoldiging en (neven)functies van de Raad van Toezicht en het College van Bestuur opgenomen.


4.9 Indicatoren Financiële kengetallen Voor een uitgebreide toelichting op de financiële kengetallen wordt verwezen naar hoofdstuk 6.3.

Percentage nieuwe voortijdig schoolverlaters mbo De uitgebreide toelichting is terug te vinden in hoofdstuk 2.3.


Jaarresultaat mbo Het streven van het Clusius College is om een jaarresultaat van 75% te behalen.

Bron: BRON-foto 2011-2014

Toelichting: Het jaarresultaat is het aantal gediplomeerden in een schooljaarperiode – zowel de instellingsverlaters als de gediplomeerde doorstromers binnen het Clusius College – als percentage van hetzelfde aantal gediplomeerden plus de ongediplomeerde instellingsverlaters in dezelfde periode. Diplomaresultaat mbo Het streven is om tenminste het niveau van het gemiddelde van de AOC’s te behalen. In onderstaande grafiek is te zien dat het Clusius College sinds 2011-2012 boven het gemiddelde van de AOC’s scoort.

Bron: BRON-foto 2011-2014

Toelichting: Het diplomaresultaat is het aantal gediplomeerde instellingsverlaters in een schooljaar als percentage van alle instellingsverlaters in hetzelfde jaar.


4.10 Continuïteitsparagraaf Bezuinigingen Het Clusius College heeft in 2016 ruim € 500.000 minder rijksbijdrage kunnen begroten ten opzichte van 2015 als gevolg van de bezuinigingen in het mbo. Het wegvallen van de middelen met betrekking tot Groene plus en Praktijkleren leidt tot een ongelijkwaardige bekostiging in het mbo in Nederland. Voor de meerjarenraming betekent dit dat niet meer uitgegaan kan worden van een rentabiliteit die gelijk is aan de nullijn, zonder dat er ingeboet wordt aan kwaliteit. De veronderstelling is dat binnen een aantal jaren er een correctie/compensatie wordt uitgevoerd. Zolang dit niet het geval is, zal het Clusius College interen op het vermogen. Na de verkiezingen, in het nieuwe regeerakkoord (dus op z’n vroegst eind 2017), weten we zeker waar we aan toe zijn en pas dan besluiten we welke maatregelen we (moeten) nemen om op termijn de nullijn weer ‘te pakken’. Kengetallen De komende jaren wordt als belangrijkste sturingsvariabele de liquiditeit genomen. Aangezien het Clusius College bij het ministerie van Financiën een roodstandfaciliteit heeft ter hoogte van 4,5 miljoen euro is het niet noodzakelijk om een grote buffer aan te houden. Als ondergrens van de liquide middelen wordt minimaal een saldo aangehouden van nul euro (of hoger). Voor de solvabiliteit is het belangrijk dat dit kengetal niet onder de 60% komt. Het effect hiervan is dat de rentabiliteit niet meer leidend zal zijn. Dat geeft het Clusius College de ruimte om op een verantwoorde manier kwaliteit te blijven leveren zonder dat er risico's ontstaan. Jaarlijks worden deze kengetallen opnieuw bekeken en bepaald. In de meerjarenraming wordt uitgegaan van een stabiele situatie waarbij, zonder het gemis van op termijn ruim 1 miljoen euro per jaar, er sprake zou zijn van een rentabiliteit die rond de nullijn ligt. Risicomanagement In hoofdstuk 4.6 staat beschreven op welke wijze het Clusius College het interne risicobeheersingssysteem heeft ingericht en hoe dit in de praktijk functioneert. De belangrijkste risico’s en onzekerheden zijn beschreven en voor de belangrijkste risico’s zijn beheersmaatregelen getroffen. Op bladzijde 7 is de rapportage van het toezichthoudend orgaan, de Raad van Toezicht, opgenomen.


Toelichting op de kengetallen De omvang van de personele bezetting (in fte) is afhankelijk van de ontwikkeling van de leerlingen- en studentenaantallen. De komende jaren is de verwachting dat het aantal leerlingen in het vmbo nog gaat groeien. De verwachting voor het mbo is dat het aantal studenten de komende jaren licht zal dalen voor de bbl en zal stabiliseren voor de bol.

2015 2016 2017 2018

Personele bezetting

Management / Directie 10 10 10 10

Onderwijzend personeel 441 439 445 434

Overige medewerkers 163 161 165 161

Totaal 614 610 620 605

2015 2016 2017 2018

Leerlingenaantallen (t-1)

Regulier 2.318 2.522 2.548 2.455

Lwoo 1.638 1.713 1.772 1.701

Totaal vmbo 3.956 4.235 4.320 4.156

Studentenaantallen (t-2)

BOL 1.371 1.380 1.371 1.355

BBL 467 405 368 375

Totaal mbo 1.838 1.785 1.739 1.730

Totaal 5.794 6.020 6.059 5.886


Balans

Financieringsstructuur Het Clusius College heeft per 2 januari 2015 een lening afgesloten bij het Ministerie van Financiën (schatkistbankieren) op basis van hypothecaire zekerheid ter hoogte van € 5.000.000. De lening wordt lineair afgelost over 20 jaar met een rentepercentage van 1,80% (10 jaar vast). Dit ter financiering van de nieuw- en verbouwprojecten van de vestigingen Alkmaar en Castricum. Het restant van de investeringen over 2015 is gefinancierd uit eigen middelen. De toekomstige investeringen zullen worden gefinancierd uit eigen middelen. Huisvestingsbeleid Het Clusius College heeft alle schoolgebouwen en terreinen in eigendom. De vestiging Amsterdam heeft de grond in erfpacht. De erfpacht is voor de gehele looptijd in één keer afgekocht. Mutaties van reserves en voorzieningen Jaarlijks wordt het resultaat van de Staat van baten en lasten ten gunste of ten laste van de algemene reserve gebracht. Het Clusius College heeft een onderhoudsvoorziening gevormd ter egalisatie van uitgaven voor groot en planmatig onderhoud. Voor het groot onderhoud is een meerjarenplanning opgesteld.

1 Activa

Vaste activa (in euro's)

1.2 Materiële vaste activa 60.287.000 56.924.000 54.431.000 55.937.000

Totaal vaste activa 60.287.000 56.924.000 54.431.000 55.937.000

Vlottende activa

1.5 Vorderingen 637.000 637.000 637.000 637.000

1.7 Liquide middelen 3.882.000 7.128.000 9.251.000 6.619.000

Totaal vlottende activa 4.519.000 7.765.000 9.888.000 7.256.000

Totaal activa 64.806.000 64.689.000 64.319.000 63.193.000

2 Passiva

2.1 Eigen Vermogen 38.992.000 39.608.000 39.771.000 39.129.000

2.2 Voorzieningen 2.516.000 2.266.000 2.216.000 2.216.000

2.3 Langlopende schulden 11.283.000 10.800.000 10.317.000 9.833.000

2.4 Kortlopende schulden 12.015.000 12.015.000 12.015.000 12.015.000

Totaal passiva 64.806.000 64.689.000 64.319.000 63.193.000

31 december 2015

31 december 2015

31 december 2018

31 december 2018

31 december 201731 december 2016

31 december 201731 december 2016


Staat van baten en lasten

2015 Begroting 2016 2017 2018

Baten (in euro's)

3.1 Rijksbijdragen 53.747.000 54.222.000 54.400.000 53.439.000

3.3 College-, cursus-, les- en examengelden 805.000 815.000 810.000 810.000

3.5 Overige baten 2.847.000 2.047.000 2.094.000 2.138.000

Totaal baten 57.399.000 57.084.000 57.304.000 56.387.000

Lasten

4.1 Personeelslasten 41.249.000 41.302.000 42.544.000 42.346.000

4.2 Afschrijvingen 4.451.000 5.154.000 4.742.000 4.742.000

4.3 Huisvestingslasten 3.799.000 3.569.000 3.604.000 3.640.000

4.4 Overige lasten 6.804.000 6.203.000 6.017.000 6.077.000

Totaal lasten 56.303.000 56.228.000 56.907.000 56.805.000

Saldo baten en lasten 1.096.000 856.000 397.000 -418.000

5 Financiële baten en lasten -254.000 -240.000 -233.000 -223.000

Resultaat 842.000 616.000 164.000 -641.000

9 Buitengewoon resultaat 0 0 0 0

Totaal resultaat 842.000 616.000 164.000 -641.000


Kasstroomoverzicht

Kasstroom uit operationele activiteiten (in euro's)

Saldo Staat van baten en lasten 842.000 616.000 164.000 -641.000

Aanpassing voor:

Afschrijvingen 4.451.000 5.154.000 4.742.000 4.742.000

Mutaties voorzieningen -22.000 -250.000 -50.000 0

4.429.000 4.904.000 4.692.000 4.742.000

Verandering in vlottende middelen:

Vorderingen 18.000 0 0 0

Schulden -682.000 0 0 0

-700.000 0 0 0

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten 4.571.000 5.520.000 4.856.000 4.101.000

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringen in materiële vaste activa 8.559.000 1.791.000 2.250.000 6.250.000

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten 8.559.000 1.791.000 2.250.000 6.250.000

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Mutaties langlopende schulden 4.517.000 -483.000 -483.000 -483.000

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten 4.517.000 -483.000 -483.000 -483.000

Mutatie liquide middelen 529.000 3.246.000 2.123.000 -2.632.000

Beginstand liquide middelen 3.353.000 3.882.000 7.128.000 9.251.000

Mutatie liquide middelen 529.000 3.246.000 2.123.000 -2.632.000

Eindstand liquide middelen 3.882.000 7.128.000 9.251.000 6.619.000

2015 2016 20182017


B. Jaarrekening


5. Helderheid in de bekostiging (BVE) Zoals opgenomen in het controleprotocol 2015 doen we hierbij verslag van de thema’s die staan vermeld in de notitie: ‘’Helderheid in de bekostiging van het BVE’’. Hieronder volgt een opsomming van de thema’s met daarbij een korte toelichting. Thema 1: Uitbesteding In 2015 heeft het Clusius College geen onderwijs uitbesteed. Thema 2: Investeren van publieke middelen in private activiteiten Het Clusius College investeert niet met publieke middelen in private activiteiten. Thema 3: Het verlenen van vrijstellingen Het Clusius College verleent geen vrijstellingen aan studenten voor het afleggen van toetsen of examenonderdelen. Thema 4: Les- en cursusgeld niet betaald door de student Binnen het Clusius College is er een aantal bbl-studenten voor wie het cursusgeld wordt betaald door het bedrijf waar de studenten in dienst zijn. In alle gevallen hebben de studenten het desbetreffende bedrijf gemachtigd om het cursusgeld te betalen. Thema 5: In- en uitschrijving van studenten in meer dan één opleiding tegelijk Er zijn binnen het Clusius College geen studenten die staan ingeschreven voor meer dan één opleiding. Thema 6: De student volgt een andere opleiding dan waarvoor hij is ingeschreven Alle studenten die op de peildatum van 1 oktober 2015 staan ingeschreven voor een bepaalde opleiding volgen deze opleiding ook daadwerkelijk. Het komt wel eens voor dat studenten van opleiding veranderen na de peildatum. Het is echter niet het beleid van het Clusius College om via deze procedure financieel voordeel te behalen. Thema 7: Bekostiging van maatwerktrajecten ten behoeve van bedrijven Het Clusius College verzorgt incidenteel maatwerktrajecten voor bedrijven. Op verzoek van de werkgever volgen studenten extra modules die geen onderdeel uitmaken van de reguliere opleiding. Voor dit extra onderwijs wordt van de werkgever een vergoeding gevraagd. Hierbij zijn de eisen uit de notitie helderheid gevolgd. In 2015 zijn voor het bedrijf Vezet maatwerktrajecten opgezet. Thema 8: Buitenlandse studenten Er zijn binnen het Clusius College geen buitenlandse studenten en het Clusius College verzorgt geen onderwijs in het buitenland. Horizontale, in de tijd verspreide, stapeling van diploma’s heeft in 2015 niet plaatsgevonden.


6. Toelichting bij de jaarrekening 6.1 Balans 1. Activa Vaste activa 1.2 Materiële vaste activa 1.2.1 Gebouwen en terreinen In 2015 is aan de Oranjelaan in Castricum een stuk grond aangekocht. De totale investering bedraagt € 202.474. Daarnaast zijn er in 2015 verschillende (meerjarige) investeringen in de gebouwen geactiveerd. Het gaat om onderstaande projecten:

Nieuw- en verbouw Alkmaar: € 15.138.888

Nieuw- en verbouw Castricum: € 7.867.988

ClusiusLab Hoorn: € 1.483.205

Klimaatverbetering Purmerend: € 797.402

Uitbreiding Purmerend (zes lokalen): € 574.493

Uitbreiding eerste verdieping Grootebroek: € 366.015

Renovatie kas Grootebroek: € 214.949

Tijdelijke huisvesting Purmerend: € 141.314 In totaal is er € 26.584.254 geactiveerd (opgenomen als negatieve desinvestering) in verband met de afronding van diverse (meerjarige) nieuw- en verbouwprojecten. 1.2.2 Inventaris en apparatuur Onder deze rubriek vallen naast de Inventaris en apparatuur ook de Hardware en randapparatuur, Schoolmeubilair, Machines en installaties en Uitbreiding machines en inventaris. De volledig afgeschreven Inventaris en apparatuur en Hardware en randapparatuur zijn uit de aanschaf en de cumulatieve afschrijving gehaald voor een totaalbedrag van € 1.942.572. Inventaris en apparatuur Investeringen zijn gedaan voor het verbeteren en inrichten van het draadloze netwerk, bekabeling en aanleggen van accesspoints op de vestigingen. Een andere investering betreft de aanschaf van multi-touchscreens voor diverse vestigingen. Er is totaal voor een bedrag van € 795.260 geïnvesteerd. Hardware en randapparatuur De investeringen van Hardware en randapparatuur bestaan voornamelijk uit de aanschaf van pc’s en laptops. De totale investering in Hardware en randapparatuur is € 597.012. Schoolmeubilair Op verschillende vestigingen zijn leerlingensets en kluisjes aangeschaft. De totale investering in Schoolmeubilair bedraagt € 433.239. Machines en installaties In Alkmaar zijn er (met subsidie) zonnepanelen geplaatst. De investering in de zonnepanelen bedraagt € 87.922.


Uitbreiding machines en inventaris De investeringen in deze rubriek betreffen termijnfacturen. In totaal is er per 31 december 2015 voor € 37.343 aan termijnfacturen ontvangen. De totale investering in Inventaris en apparatuur, inclusief negatieve desinvestering in verband met afronding van diverse nieuw- en verbouwprojecten, bedraagt € 2.718.800. 1.2.3 Andere vaste bedrijfsmiddelen De Andere vaste bedrijfsmiddelen bestaan uit Voertuigen en de Overige materiële vaste activa. De investeringen in Voertuigen bestaat onder andere uit een personenbusje. De totale investering in Voertuigen bedraagt € 12.683. In de Overige materiële vaste activa hebben geen mutaties plaatsgevonden. 1.2.4 In uitvoering en vooruitbetalingen De rubriek In uitvoering en vooruitbetalingen bestaat uit de investeringen met betrekking tot nieuw- en verbouwprojecten. In Alkmaar is in 2015 ten behoeve van de nieuw- en verbouw aan de Drechterwaard € 3.187.453 geïnvesteerd. In Castricum is ten behoeve van de nieuw- en verbouw € 3.614.711 geïnvesteerd. In Grootebroek is in 2015 geïnvesteerd in verband met de renovatie van de kas en de uitbreiding van de eerste verdieping. De totale investering voor de rubriek In uitvoering en vooruitbetalingen bedraagt € 7.239.531. In totaal is er een bedrag van € 28.199.164 opgenomen als desinvestering in verband met de afronding van diverse nieuw- en verbouwprojecten. Vlottende activa 1.5 Vorderingen 1.5.1 Debiteuren Het debiteurensaldo is toegenomen ten opzichte van 2014. Er staat een bedrag van € 93.816 open bij ROC Kop van NH in verband met afrekeningen van de Onderwijsgroep Noordwest-Holland. De overige openstaande posten in 2015 bestaan voornamelijk uit de gefactureerde opleidingsbijdragen mbo. Het totale saldo openstaande posten bedraagt € 422.317. 1.5.7 Overige vorderingen Onder Overige vorderingen zijn de vorderingen opgenomen in verband met nog te ontvangen rentebaten op de spaarrekeningen over 2015. De bijschrijving zal in 2016 plaatsvinden. 1.5.8 Overlopende activa In 2015 is vooruitbetaald aan crediteuren voor kosten die betrekking hebben op het financiële jaar 2016. Dit zijn onder andere de kosten voor abonnementen, softwarelicenties, voorschotten op werkweken en de opstal- en inventarisverzekering. 1.5.9 Debiteurenvoorziening in verband met oninbaarheid De voorziening wordt opgebouwd als vorderingen langer dan vier maanden openstaan. In eerste instantie wordt de vordering overgedragen aan een incassobureau. Voor het eventueel resterende risico wordt een voorziening voor oninbaarheid opgenomen. 1.7 Liquide middelen Vanaf december 2012 is het Clusius College overgestapt op schatkistbankieren bij het ministerie van Financiën. Dagelijks wordt de aangewezen hoofdrekening bij de Rabobank aangevuld dan wel afgeroomd ten laste respectievelijk ten gunste van de rekening-courant bij het ministerie van Financiën. Het Clusius College heeft de beschikking over een rekening-courantfaciliteit bij het ministerie van Financiën van € 4,5 miljoen. De faciliteit is in het boekjaar niet gebruikt.


2. Passiva 2.1 Eigen vermogen 2.1.1 Algemene reserve Het positieve resultaat van € 842.765 komt ten gunste van de Algemene reserve. 2.1.6 Bestemmingsreserve Deze reserve is ontstaan door de afkoop van de erfpacht over de grond in Amsterdam. Jaarlijks valt een gelijk deel vrij ten gunste van de Algemene reserve. 2.2 Voorzieningen 2.2.1 Personeelsvoorzieningen Jubilea Deze voorziening is getroffen om de toekomstige financiële verplichting te kunnen voldoen van medewerkers die recht hebben op een gratificatie bij het bereiken van hun 25-jarig of 40-jarig jubileum in het onderwijs. De gratificatie bedraagt bij een 25-jarige dienstverband in het onderwijs 50% en bij een 40-jarig dienstverband 100% van het bruto maandsalaris, verhoogd met de vakantietoeslag. Het Clusius College heeft gekozen voor het creëren van de voorziening door het aantal personeelsleden in fte per balansdatum te vermenigvuldigen met € 550. 2.2.3 Voorziening groot onderhoud De onderhoudsvoorziening is gevormd ter egalisatie van uitgaven voor groot en planmatig onderhoud. Voor groot onderhoud is een meerjarenplanning opgesteld door de Bouwkundige Begeleidings- en Adviesgroep BV (BBA). De tienjarige meerjarenplanning is voor de komende vijf jaar gesplitst in drie onderdelen te weten:

de kosten van klein onderhoud die ten laste komen van het resultaat;

de vervangings- of grootonderhoudskosten ten laste van de voorziening;

de verbeteringen en aanpassingen aan gebouwen die geactiveerd worden. In 2015 heeft er groot onderhoud plaatsgevonden ter hoogte van € 598.068 voor de volgende vestigingen: Alkmaar

Kantoorruimte opleiding Paard

CV-leidingen Drechterwaard 16 Amsterdam

Nieuwe verdeelkast t.b.v. technieklokalen

Bestrating terrein (achter) en aanbrengen roostergoten entree kassencomplex Castricum

Vervanging dakbedekking gymzaal

Onderhoud en monitoring WKO-installatie

Vervanging marmoleum vier lokalen Grootebroek

Raammotoren en regeltechniek kas

Renovatie lokaal Heerhugowaard

Vervangen van gasleidingen

Renovatie technieklokaal

Verbouwing lokaal


Hoorn

Schilderwerkzaamheden

Renovatie scheikunde- en VAP-lokaal

Afzuiginstallatie geïnstalleerd eerste verdieping vmbo-gebouw Purmerend

Bestrating terrein nabij dierenverblijf Schagen

Elektrotechnische werkzaamheden verlichting praktijklokalen

Vervanging boeidelen

Plafond vervangen bloemlokaal

Renoveren kleedruimtes 2.3 Langlopende schulden 2.3.3 Kredietinstellingen Het Clusius College heeft per 2 januari 2015 een lening aangetrokken bij het ministerie van Financiën op basis van hypothecaire zekerheid ter hoogte van € 5.000.000. De lening wordt lineair afgelost over 20 jaar met een rentepercentage van 1,80% (10 jaar vast). De hypothecaire leningen dienen tot zekerheid van het perceel grond met schoolgebouwen gymlokalen, fietsenstalling en verdere aanhorigheden gevestigd te Schagen, Castricum, Alkmaar, Purmerend en Hoorn. 2.4 Kortlopende schulden 2.4.2 Vooruitgefactureerde en -ontvangen termijnen onderhanden werk (OHW) In deze rubriek zijn de ontvangsten opgenomen van de nog te verantwoorden projecten. Het gaat hier om penvoerderprojecten. Er zijn in 2015 subsidies ontvangen met betrekking tot internationalisering en kleinere projecten per locatie. De in 2015 ontvangen gelden vanuit de samenwerkingsverbanden zijn hier ook opgenomen. De vrijval van deze gelden zal plaatsvinden in 2016. 2.4.3 Crediteuren De crediteuren worden dertig dagen na factuurdatum betaald. Per balansdatum bedraagt het saldo openstaande posten € 1.253.182. 2.4.7 Belastingen en premies sociale verzekeringen De afdracht aan de Belastingdienst, als gevolg van de salarissen van december 2015, zal in januari 2016 worden overgemaakt. 2.4.8 Schulden terzake van pensioenen De afdracht aan het pensioenfonds ABP, als gevolg van de salarissen van december 2015, zal in januari 2016 worden overgemaakt. 2.4.9. Overige kortlopende schulden De Overige kortlopende schulden hebben betrekking op de Nog te betalen bedragen. Onder Nog te betalen bedragen zijn onder andere de rente- en aflossingsverplichting over 2015 opgenomen van de lening. In 2016 zullen de rente en aflossing worden betaald. De aflossingsverplichting over 2015 bedraagt € 483.334 en wordt begin januari 2016 betaald. 2.4.10 Overlopende passiva Onder de Overlopende passiva worden de nog te verantwoorden subsidies gespecificeerd (zie model G). Verder bestaat deze rubriek uit de nog te betalen vakantie-uitkering en de vooruit ontvangen bedragen van leerlingen en studenten in 2015 met betrekking tot het verslagjaar 2016.


Daarnaast is er in 2015 voor € 365.589 Rijksbijdrage 2016 vooruit ontvangen van ROC Kop van Noord-Holland ten behoeve van de studenten van de opleiding Monteur Mobiele Werktuigen. 2.4.10.5 Vakantiegeld en -dagen De kosten van de salarissen worden maandelijks inclusief reservering vakantiegeld en eindejaarsuitkering geboekt. Een en ander als gevolg van het beleid om de lasten zo geleidelijk mogelijk over het jaar te boeken in de Staat van baten en lasten. 6.2 Staat van baten en lasten 3. Baten 3.1 Rijksbijdragen De Rijksbijdragen bestaan uit de Normatieve Rijksbijdrage en de geoormerkte en niet-geoormerkte subsidies. 3.1.1 Rijksbijdragen OCW en EZ De realisatie van de Rijksbijdrage per leerling voor het vmbo is in 2015 hoger uitgekomen dan de begroting. De Rijksbijdrage voor het mbo is in 2015 eveneens hoger uitgekomen ten opzichte van de begroting. De hoogte van de Rijksbijdrage 2015 is voor het vmbo gebaseerd op het leerlingenaantal van 1 oktober 2014 (t-1) en voor het mbo op het studentenaantal van 1 oktober 2013 (t-2). Onderstaande tabel geeft de opbouw en het verloop weer van de Rijksbijdrage.

Vmbo

Aantallen (t-1)

Regulier 2.318 3% 2.327 3% 2.252

LWOO 1.638 1% 1.630 1% 1.614

3.956 2% 3.957 2% 3.866

Lumpsum

Regulier 6.860€ 3% 6.707€ 1% 6.650€

LWOO 10.660€ 3% 10.415€ 1% 10.334€

Huisvestingsvergoeding 540€ 0% 540€ 0% 540€

Vaste voet incl.schoolprofiel 284.925€ 8% 263.176€ 0% 263.176€

Rijksbijdrage vmbo

Regulier 15.902.036€ 6% 15.607.236€ 4% 14.976.386€

LWOO 17.461.391€ 5% 16.976.450€ 2% 16.679.786€

Huisvestingsvergoeding 2.087.640€ 6% 2.087.640€ 6% 1.967.760€

Vaste voet incl. schoolprofiel 284.925€ 8% 263.176€ 0% 263.176€

Rijksbijdrage vmbo 35.735.992€ 5% 34.934.502€ 3% 33.887.108€

Realisatie 2015 Begroting 2015 Realisatie 2014


3.1.2 Overige subsidies OCW en EZ Onder de Overige subsidies OCW en EZ vallen de geoormerkte en niet-geoormerkte subsidies. In model G staat de detaillering van de subsidies vermeld. Hierbij is onderscheid gemaakt in geoormerkte en niet-geoormerkte subsidies, subsidies van het ministerie van OCW en EZ en aflopende en doorlopende subsidies. Er is € 394.735 meer aan subsidie vrijgevallen dan begroot voor 2015. Na de begrotingscyclus (laatste twee maanden van het kalenderjaar) is een aantal subsidies verhoogd, zoals Prestatiesubsidie VSV en Vergoeding mobiliteitsregistratie 2014. Daarnaast is de subsidie Aanvullende bekostiging na- en bijscholing leerkrachten vmbo 2015-2016 ontvangen en vrijgevallen. Deze subsidie was niet begroot. 3.1.4 Ontvangen doorbetalingen SWV In het kader van Passend Onderwijs worden de ontvangsten vanuit de samenwerkingsverbanden geboekt onder Ontvangen doorbetalingen SWV. In de begroting zijn de baten opgenomen onder de Overige baten. 3.3 College-, cursus-, les- en examengelden De opleidingsbijdrage mbo wordt door het Clusius College zelf gefactureerd aan de studenten. De directe kosten die in rekening worden gebracht voor leerlingen en studenten zoals excursies en werkweken worden gefactureerd en ontvangen per vestiging. 3.4 Baten in opdracht van derden Per 1 januari 2012 is het cursus- en contractonderwijs ondergebracht bij de Onderwijsgroep Noordwest-Holland. Het resultaat van de Onderwijsgroep Noordwest-Holland bedraagt over 2015 voor het Clusius College € 49.268 en is opgenomen onder de Overige baten.

Mbo

Aantallen (t-2)

BOL 1.333 -1% 1.333 -1% 1.350

BBL 393 -15% 393 -15% 461

1.726 -5% 1.726 -5% 1.811

Rijksbijdrage mbo

Studenten (input) 9.658.516€ 37% 7.048.125€

Diploma's (output) 1.701.079€ 25% 1.357.851€

Huisvestingsvergoeding 966.143€

Entree 420.193€

Niveau 2, 3 en 4 11.399.179€

Inhouding Cursusgeld 139.611-€ 6% 143.685-€ 9% 131.751-€

Rijksbijdrage mbo 11.679.761€ 26% 11.215.910€ 21% 9.240.368€

Overgangsbekostiging mbo 291.981-€ 335.921-€ -€

Normatieve Rijksbijdrage 47.123.773€ 9% 45.814.491€ 6% 43.127.476€

Realisatie 2015 Begroting 2015 Realisatie 2014


3.5 Overige baten 3.5.1 Verhuur onroerende zaken De baten over 2015 bestaan onder andere uit de verhuur van een aantal kantoorruimtes aan SUSP, verhuur van het pand aan de Drechterwaard 16 aan Bewonersonderneming De Rekere 2.0 en de verhuur van leslokalen en kantoorruimtes (aan de Drechterwaard te Alkmaar) aan de Onderwijsgroep Noordwest-Holland. 3.5.2 Detachering personeel In 2015 zijn hier onder andere de baten terug te vinden van de directe en indirecte loonkosten van de medewerkers die werkzaam zijn geweest ten behoeve van de Onderwijsgroep Noordwest-Holland. 3.5.5 Ouderbijdragen De vrijwillige ouderbijdrage vmbo wordt door de boekenleverancier bij de ouders geïnd en bedraagt voor 2015 € 244.086. De boekenleverancier maakt de ontvangen bedragen over aan het Clusius College en aan het eind van het schooljaar wordt de afrekening gemaakt. 3.5.6 Overige baten Bijdragen van derden Hieronder worden onder andere de ontvangsten verwerkt van personeel dat tijdelijk ingezet wordt voor instanties die een relatie hebben met de (groene) onderwijssector zoals het Ontwikkelcentrum en Cito. Het resultaat van de Onderwijsgroep Noordwest-Holland is hier terug te vinden, evenals de vergoeding voor de cursusadministratie en de indirecte huisvestingskosten. Tenslotte zijn hieronder de ontvangsten verwerkt met betrekking tot het Startcentrum en de opleiding Monteur Mobiele Werktuigen. In totaal is er in 2015 voor € 1.075.909 aan baten gerealiseerd. Projecten Onder deze rubriek wordt de vrijval verantwoord van verschillende projecten. In het bestuursverslag worden de projecten en subsidies inhoudelijk verantwoord. In 2015 zijn de ontvangen subsidies vrijgevallen van onder andere de projecten Kweekkas (€ 422.500) en Seed Breeding kas (€ 198.500) en is voor internationaliseringsprojecten ruim € 143.000 vrijgevallen. 4. Lasten 4.1 Personeelslasten 4.1.1 Lonen en salarissen Door een toename van het aantal fte’s in 2015 zijn de kosten van Lonen en salarissen gestegen ten opzichte van het vorige verslagjaar. Dit doordat het aantal leerlingen in het vmbo voor het schooljaar 2015-2016 aanzienlijk is gestegen ten opzichte van schooljaar 2014-2015. Het aantal fte is met bijna 22 toegenomen. Daarnaast is in november 2015 de cao-loonsverhoging doorgevoerd en een eenmalige uitkering (ter hoogte van € 500 per fte) uitbetaald. De kosten van de Pensioenpremies vallen lager uit dan begroot in verband met een daling van de premiepercentages. Uitgebreide gegevens inzake personeel zijn terug te vinden in hoofdstuk 3.7.

2011 2012 2013 2014 2015

Aantal fte 554,85 546,99 566,94 591,86 613,82


4.1.2.2 Personeel niet in loondienst Onder Personeel niet in loondienst zijn de kosten geboekt van de inhuur van personeel via het uitzendbureau ter vervanging van het ziekteverzuim. Daarnaast worden hieronder kosten geboekt voor inhuur van externen ten behoeve van tijdelijke uitbreiding. 4.1.2.3 Overige personeelslasten Scholingskosten personeel De Scholingskosten bestaan uit diverse cursussen en scholingstrajecten van medewerkers. Overige personele lasten Onder de Overige personele lasten worden de kosten geboekt in verband met de BWWW en WW. Tevens worden hier de loonkosten geboekt van de afgeronde projecten. 4.1.3 Uitkeringen UWV De Uitkeringen sociale fondsen betreffen de ontvangen bedragen van het UWV in verband met de ziektewetuitkeringen naar aanleiding van ziekte en verloven in verband met zwangerschap. 4.2 Afschrijvingen De Afschrijving Materiële vaste activa is onderverdeeld in zeven groepen: Gebouwen, Inventaris en apparatuur, Hardware en randapparatuur, Schoolmeubilair, Machines en installaties, Voertuigen en Overige materiële vaste activa. 4.3 Huisvestingslasten 4.3.1 Huur De Huur bestaat onder andere uit de huur van het pand Voltastraat 1 te Alkmaar en de huur van diverse gymaccommodaties. 4.3.3 Onderhoud Onder Onderhoud worden jaarlijks de kosten voor klein onderhoud aan de gebouwen en onderhoud aan de installaties geboekt. 4.3.4 Energie en Water Onder Energie en water worden alle kosten geboekt van gas, elektriciteit en water.


4.3.6 Heffingen De kosten zijn hoger uitgekomen dan het begrote bedrag. Dit is te verklaren doordat de WOZ-waarden, van de panden aan de Drechterwaard te Alkmaar en de Oranjelaan te Castricum, hoger zijn vastgesteld in het kader van de nieuwbouw. 4.3.7 Dotatie onderhoudsvoorziening In 2015 is veel grootschalig onderhoud gepleegd waarvan de kosten via de voorziening zijn gelopen. De voorziening is gewaardeerd volgens opstelling van het meerjarenonderhoudsplan. In 2015 is er € 550.000 gedoteerd aan de Voorziening groot onderhoud. 4.4 Overige lasten 4.4.1 Administratie en beheerslasten Voor Deskundigenadvies is in 2015 minder uitgegeven dan begroot. De accountantskosten ten behoeve van de controle van de jaarrekening bedragen in 2015 € 38.720 (inclusief btw). In 2014 bedroegen de kosten € 39.930 (inclusief btw). Daarnaast worden onder Administratie en beheerslasten kosten geboekt met betrekking tot Reproductie, PR & Communicatie, Representatie, Contributies bestuurlijke organisaties, Drukwerk, Portokosten, Telefonie, Verzekeringen en Kantoorbenodigdheden. 4.4.2 Inventaris, apparatuur en leermiddelen Inventaris en apparatuur Onder Inventaris en apparatuur worden de kosten geboekt die betrekking hebben op Hardware en randapparatuur (niet zijnde investeringen), Software en Infrastructuur. Leermiddelen algemeen Voor Leermiddelen algemeen is in 2015 € 592.358 uitgegeven. Dit bestaat voor het grootste gedeelte uit Praktijkleren en Leer- en hulpmiddelen. Leermiddelen vmbo Onder de Leermiddelen vmbo zijn de kosten opgenomen voor het ter beschikking stellen van de ‘gratis schoolboeken’ door het Clusius College. De totale kosten van deze ‘gratis’ leermiddelen bedragen € 1.215.565 over 2015. 4.4.4 Overige instellingslasten De kosten voor Overige instellingslasten zijn hoger uitgekomen dan begroot. In het laatste kwartaal zijn de projectkosten geboekt van de projecten Seed Breeding kas en Kweekkas. De projectkosten zijn hoger uitgekomen dan begroot. Hier tegenover staat een extra vrijval van subsidie (zie toelichting 3.5 Overige baten). Daarnaast worden hier de kosten geboekt met betrekking tot Testen en toetsen. 5 Financiële baten en lasten 5.1 Rentebaten De Rentebaten zijn ontstaan door de ontvangen vergoeding van tijdelijk overtollige middelen op de spaarrekening en het positieve saldo op de rekening-courant van het ministerie van Financiën. 5.2 Rentelasten De Rentelasten hebben betrekking op de rente over 2015 van de leningen die zijn aangetrokken bij het ministerie van Financiën, ter hoogte van in totaal € 12.000.000.


6.3 Financiële kengetallen Solvabiliteit De solvabiliteit geeft de mate aan waarin het Bestuur in staat is op langere termijn aan haar verplichtingen (rente en aflossing) te voldoen. De solvabiliteitspositie geeft de toestand op 31 december weer; er is dus sprake van een momentopname. Het Clusius College streeft naar een solvabiliteitspercentage dat ligt tussen de 35% en 60%. In 2015 komt het solvabiliteitspercentage boven de streefwaarde van 60% uit. Wel is de solvabiliteit gedaald in verband met de leningen die in 2014 en 2015 zijn aangetrokken bij het ministerie van Financiën, ter hoogte van in totaal € 12.000.000. Liquiditeit De liquiditeit geeft de mate aan waarin het Bestuur in staat is op korte termijn aan haar verplichtingen te voldoen. De liquiditeitspositie geeft de toestand op 31 december weer; er is dus sprake van een momentopname. Het Clusius College hanteert 0,5 als ondergrens. De liquiditeit van het Clusius College ligt in 2015 onder de streefwaarde. Dit is te verklaren door een daling van de liquide middelen in verband met investeringen in de nieuw- en verbouwprojecten in Alkmaar en Castricum.

2012 2013 2014 2015

Solvabiliteit 1 72,9% 73,0% 63,4% 60,2%

Solvabiliteit 2 79,0% 78,0% 67,6% 64,0%

Liquiditeit 0,95 0,87 0,32 0,38

Solvabiliteit 1 (eigen vermogen / totaal vermogen) * 100%

Solvabiliteit 2 ((eigen vermogen + voorzieningen) / totaal vermogen) * 100%

Liquiditeit (vlottende activa / kortlopende schulden)


Rentabiliteit De rentabiliteit geeft aan hoe effectief met de baten wordt omgegaan. Bij dit kengetal wordt gekeken naar de verhouding tussen het resultaat uit gewone bedrijfsvoering en de totale baten. Het Clusius College heeft geen winstoogmerk. Om toch financieel gezond te blijven hanteert het Clusius College een streefwaarde van 1%. Als onder- en bovengrens worden respectievelijk 0% en 2% aangehouden. Het positieve resultaat van 2015 wordt onder andere verklaard door een verhoging van de Rijksbijdrage vmbo en mbo en het vrijvallen van subsidies die niet waren begroot. In 2015 zijn de totale baten sterker gestegen (8,5%) dan de totale lasten (7,0%). Hierdoor komt de rentabiliteit voor 2015 hoger uit dan 2014 en ligt de rentabiliteit boven de streefwaarde van 1%. Kapitalisatiefactor De kapitalisatiefactor signaleert of een onderwijsinstelling zijn kapitaal al dan niet efficiënt benut. Dit kengetal wordt berekend door het totaal vermogen te delen door de totale baten (inclusief financiële baten). Als signaleringsgrens wordt hierbij een bovengrens van 60% gegeven voor kleine schoolbesturen en een bovengrens van 35% voor grote schoolbesturen. Het Clusius College valt onder de grote schoolbesturen aangezien de totale baten groter zijn dan 12 miljoen euro.

2012 2013 2014 2015

Rentabiliteit 0,4% 1,6% 0,2% 1,5%

Kapitalisatiefactor 26,6% 24,1% 13,1% 15,5%

Rentabiliteit (saldo baten en lasten / totale baten) * 100%

Kapitalisatiefactor ((totaal vermogen - gebouwen en terreinen) / totale baten) * 100%


Totale personeelslasten t.o.v. totale baten In onderstaande tabel en grafiek is de ontwikkeling van de totale personeelslasten en de totale baten weergegeven. Ter bevordering van de kwaliteit van het onderwijs en de verdere ontwikkeling van de organisatie is er vanaf 2015 voor gekozen om de streefwaarde te verhogen van 69% naar 70%. Dit op basis van de ontwikkelingen van de afgelopen jaren. Als onder- en bovengrens worden respectievelijk 68% en 72% aangehouden. In 2015 is het aantal fte’s flink gestegen. Dit verklaart waarom dit kengetal boven de streefwaarde van 70% uitkomt.

Totaal overige lasten t.o.v. totale baten In onderstaande tabel en grafiek is de ontwikkeling van de overige lasten (totale lasten exclusief personeelslasten) en de totale baten weergegeven. Het Clusius College heeft gekozen voor een streefwaarde van 28% als het gaat om de verhouding totaal overige lasten ten opzichte van de totale baten. Als onder- en bovengrens worden respectievelijk 26% en 30% aangehouden. Dit kengetal laat een lichte stijging zien. De stijging is te verklaren door een toename van de afschrijvingslasten als gevolg van de investeringen in gebouwen.

2012 2013 2014 2015

Totale personeelslasten (a) 35.988.420€ 36.646.809€ 38.970.249€ 41.249.257€

Totale baten (b) 50.272.949€ 51.645.067€ 52.900.155€ 57.399.448€

Percentage (a/b) 71,6% 71,0% 73,7% 71,9%

2012 2013 2014 2015

Totaal overige lasten (a) 14.246.882€ 14.226.255€ 13.673.690€ 15.053.793€

Totale baten (b) 50.272.949€ 51.645.067€ 52.900.155€ 57.399.448€

Percentage (a/b) 28,3% 27,5% 25,8% 26,2%


7. Jaarrekening 7.1 Grondslagen voor de jaarrekening Algemeen De jaarrekening is in opdracht van het College van Bestuur van Stichting Clusius College opgesteld. In opdracht van de Raad van Toezicht is de jaarrekening gecontroleerd door Flynth. De algemene grondslag voor de waardering van activa en passiva, alsmede voor het bepalen van het resultaat, is de verkrijgingsprijs. Voor zover niet anders vermeld, worden activa en passiva opgenomen voor de nominale waarde. Grondslagen voor de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven is door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze bepalingen zijn van toepassing op grond van de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs (RJ 660). De jaarrekening is opgesteld in euro’s. Vergelijkende cijfers Voor zover van toepassing zijn ter vergelijking de realisatiecijfers opgenomen van het voorgaande jaar, alsmede de cijfers van de meest recente, vastgestelde versie van de begroting van het verantwoordingsjaar. De gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa (roerende en onroerende zaken) worden gewaardeerd op aanschaffingskosten, verminderd met de afschrijvingen. Voor kosten van periodiek groot onderhoud wordt een voorziening gevormd. Deze voorziening is opgenomen onder de overige voorzieningen aan de passiefzijde van de balans. De van het ministerie overgenomen terreinen en gebouwen in het kader van de OKF-operatie worden gewaardeerd tegen de normatief bepaalde waarde. De afschrijvingen worden berekend volgens de lineaire methode op basis van de geraamde gebruiksduur. Inventaris Nieuw aangekochte inventaris met een waarde boven de € 1.000 wordt geactiveerd. Vooruitbetaalde erfpacht In 2001 heeft het Clusius College voor de komende dertig jaar de erfpacht over de grond in Amsterdam afgekocht. Dit bedrag is in het verleden volledig ten laste van het resultaat gebracht. Voor een betere toerekening van de kosten aan de jaren waar zij betrekking op hebben, is in 2003


het deel van de afkoopsom voor de nog komende jaren geactiveerd. Daar tegenover is voor hetzelfde bedrag een bestemmingsreserve gevormd. Jaarlijks wordt op de erfpacht afgeschreven en valt een gelijk deel van de bestemmingsreserve vrij ten gunste van de algemene reserve. Vorderingen De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, voor zover noodzakelijk onder aftrek van een voorziening voor het risico van oninbaarheid. Liquide middelen De liquide middelen bestaan uit kasmiddelen, banktegoeden en direct opeisbare tegoeden op spaarrekeningen, deze staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking van het Bestuur. Eigen Vermogen Algemene reserve De algemene reserve betreft een buffer ter waarborging van de continuïteit van de instelling en wordt opgebouwd uit resultaatbestemming van overschotten welke ontstaan uit het verschil tussen de toegerekende baten en de werkelijk gemaakte lasten. In geval van een tekort wordt dit resultaat ten laste van de algemene reserve gebracht. De reserves zijn publieke middelen. Voorzieningen De voorzieningen worden opgenomen voor de nominale waarde en bestaan uit verplichtingen en risico’s waarvan de omvang onzeker is, maar redelijkerwijs is in te schatten. Langlopende schulden Onder de langlopende schulden worden schulden opgenomen met een resterende looptijd van meer dan één jaar. De op korte termijn (binnen één jaar) verschuldigde aflossingen worden opgenomen onder de kortlopende schulden. Kortlopende schulden De kortlopende schulden hebben een verwachte looptijd van maximaal één jaar. Grondslagen voor de resultaatbepaling Algemeen De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Baten en lasten die hun oorsprong vinden vóór het einde van het verslagjaar worden in acht genomen als zij vóór het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Rijksbijdragen OCW en EZ Onder de Rijksbijdragen OCW en EZ worden de vergoedingen voor personele en materiële kosten opgenomen. De rijksbijdragen worden toegerekend aan het verslagjaar.


Overige baten Onder de overige baten worden de vergoedingen opgenomen die niet zijn verstrekt door het ministerie van OCW en EZ, gemeenten, provincie of andere overheidsinstellingen. De overige baten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop ze betrekking hebben. Personeelslasten Onder de Personeelslasten worden de lasten opgenomen van de personeelsleden die in dienst zijn van het Clusius College, alsmede de overige personele lasten die betrekking hebben op o.a. het inhuren van externen, scholingskosten en bedrijfsgezondheidszorg. Op grond van de gewijzigde regelgeving mag met ingang van 2010 geen voorziening meer worden getroffen voor de Bapo. De kosten voor de Bapo moeten als periodelasten worden verwerkt. Afschrijvingen De afschrijvingen zijn gerelateerd aan de aanschafwaarde van de desbetreffende materiële vaste activa. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven.

Huisvestingslasten Onder de Huisvestingslasten worden de uitgaven voor de huisvesting opgenomen. De lasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop ze betrekking hebben. Overige lasten De Overige lasten hebben betrekking op de uitgaven die voortvloeien uit aangegane afspraken dan wel noodzakelijk zijn voor het geven van onderwijs en worden toegerekend aan het verslagjaar waarop ze betrekking hebben. Financiële baten en lasten De rentebaten en -lasten betreffen de op de verslagperiode betrekking hebbende rente-opbrengsten en -lasten van uitgegeven en ontvangen leningen.

Afschrijving

in jaren

1.2.1 Gebouwen en terreinen

Nieuwbouw gebouwen 30

Gebouwen en grote verbouwingen 20

Kleine verbouwingen 10

Terreinen n.v.t.

1.2.2 Inventaris en apparatuur

Inventaris en apparatuur 5

Hardware en randapparatuur 3

Schoolmeubilair 10

Machines en installaties 10

1.2.3 Andere vaste bedrijfsmiddelen

Voertuigen 5

Overige materiële vaste activa 10


7.2 Balans per 31 december 2015 (na resultaatbestemming)

1 Activa

Vaste activa (in euro's)

1.2 Materiële vaste activa 60.286.260 56.178.624

Totaal vaste activa 60.286.260 56.178.624

Vlottende activa

1.5 Vorderingen 637.279 619.717

1.7 Liquide middelen 3.882.816 3.352.578

Totaal vlottende activa 4.520.095 3.972.295

Totaal activa 64.806.355 60.150.919

2 Passiva

2.1 Eigen Vermogen 38.991.845 38.149.080

2.2 Voorzieningen 2.516.075 2.537.743

2.3 Langlopende schulden 11.283.333 6.766.667

2.4 Kortlopende schulden 12.015.102 12.697.429

Totaal passiva 64.806.355 60.150.919

31 december 2014

31 december 2014

31 december 2015

31 december 2015


7.3 Staat van baten en lasten 2015

2015 Begroting 2015 2014

Baten (in euro's)

3.1 Rijksbijdragen 53.746.992 51.299.548 49.509.625

3.3 College-, cursus-, les- en examengelden 804.531 791.380 812.313

3.4 Baten in opdracht van derden 0 0 0

3.5 Overige baten 2.847.925 2.525.140 2.578.217

Totaal baten 57.399.448 54.616.068 52.900.155

Lasten

4.1 Personeelslasten 41.249.257 39.784.441 38.970.249

4.2 Afschrijvingen 4.450.943 4.430.159 3.210.081

4.3 Huisvestingslasten 3.798.584 3.628.350 3.656.254

4.4 Overige lasten 6.804.266 6.470.045 6.807.355

Totaal lasten 56.303.050 54.312.995 52.643.939

Saldo baten en lasten 1.096.398 303.073 256.216

5 Financiële baten en lasten -253.633 -249.463 -151.153

Resultaat 842.765 53.610 105.063

9 Buitengewoon resultaat 0 0 0

Totaal resultaat 842.765 53.610 105.063


7.4 Kasstroomoverzicht 2015

Kasstroom uit operationele activiteiten (in euro's)

Saldo Baten en Lasten 1.096.398 256.216

Aanpassing voor:

Afschrijvingen 4.450.943 3.210.081

Mutaties voorzieningen -21.668 -92.318

4.429.275 3.117.763

Verandering in vlottende middelen:

Vorderingen 17.562 -695.537

Schulden -682.327 1.226.620

-699.889 1.922.157

Totaal Kasstroom uit bedrijfsoperaties 4.825.784 5.296.136

Ontvangen interest 830 17.671

Betaalde interest -254.463 -168.824

-253.633 -151.153

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten 4.572.151 5.144.983

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringen in materiële vaste activa 8.567.082 17.172.537

Desinvesteringen in materiële vaste activa 8.503 0

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten -8.558.579 -17.172.537

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Nieuw opgenomen lening 5.000.000 7.000.000

Aflossing langlopende schulden 483.334 233.333

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten 4.516.666 6.766.667

Mutatie liquide middelen 530.238 -5.260.887

Beginstand liquide middelen 3.352.578 8.613.465

Mutatie liquide middelen 530.238 -5.260.887

Eindstand liquide middelen 3.882.816 3.352.578

2015 2014


7.5 Toelichting op de balans

1.2 Materiële vaste activa (in euro's)

Boekwaarde

Boekwaarde Investeringen Des- Afschrijvingen Boekwaarde

1-1-2015 investeringen 31-12-2015

1.2.1 Gebouwen en terreinen 32.056.039 202.475 -26.584.254 3.104.641 55.738.127

1.2.2 Inventaris en apparatuur 2.837.739 1.112.393 -1.606.407 1.302.435 4.254.104

1.2.3 Andere vaste bedrijfsmiddelen 95.053 12.683 0 43.867 63.869

1.2.4 In uitvoering en vooruitbetalingen 21.189.793 7.239.531 28.199.164 0 230.160

Materiële vaste activa 56.178.624 8.567.082 8.503 4.450.943 60.286.260

Aanschafprijs

Aanschaf- Investeringen Des- Afwaardering Aanschaf-

prijs investeringen aanschafprijs prijs

1-1-2015 31-12-2015

1.2.1 Gebouwen en terreinen 52.808.735 202.475 -26.584.254 0 79.595.464

1.2.2 Inventaris en apparatuur 6.607.885 1.112.393 -1.606.407 1.942.572 7.384.113

1.2.3 Andere vaste bedrijfsmiddelen 369.223 12.683 0 188.330 193.576

1.2.4 In uitvoering en vooruitbetalingen 21.189.793 7.239.531 28.199.164 0 230.160

Materiële vaste activa 80.975.636 8.567.082 8.503 2.130.902 87.403.313

Afschrijving

Afschrijving Afwaardering Afschrijvingen Afschrijving

cumulatief afschrijvingen cumulatief

1-1-2015 31-12-2015

1.2.1 Gebouwen en terreinen 20.752.696 0 3.104.641 23.857.337

1.2.2 Inventaris en apparatuur 3.770.146 1.942.572 1.302.435 3.130.009

1.2.3 Andere vaste bedrijfsmiddelen 274.170 188.330 43.867 129.707

1.2.4 In uitvoering en vooruitbetalingen 0 0 0 0

Materiële vaste activa 24.797.012 2.130.902 4.450.943 27.117.053

Totaal

1-1-2015 31-12-2015

1.2 Aanschafprijs 80.975.636 87.403.313

1.2 Afschrijving 24.797.012 27.117.053

Boekwaarde 56.178.624 60.286.260


1.5 Vorderingen (in euro's)

31-12-2015 31-12-2014

1.5.1 Debiteuren 422.317 360.221

1.5.7 Overige vorderingen 207 3.378

1.5.8 Overlopende activa 214.755 256.118

1.5.9 Af: Voorzieningen wegens oninbaarheid 0 0

Vorderingen 637.279 619.717

Uitsplitsing

1.5.7.2 Overige 207 3.378

Overige vorderingen 207 3.378

1.5.8.1 Vooruitbetaalde kosten 205.390 249.439

1.5.8.2 Verstrekte voorschotten 9.365 6.679

1.5.8.3 Overige overlopende activa 0 0

Overlopende activa 214.755 256.118

1.5.9.1 Stand per 1 januari 0 955

1.5.9.2 Onttrekking 0 955

1.5.9.3 Dotatie 0 0

Af: Voorzieningen wegens oninbaarheid 0 0

1.7 Liquide middelen (in euro's)

31-12-2015 31-12-2014

1.7.1 Kasmiddelen 12.102 8.913

1.7.2 Tegoeden op bank- en girorekeningen 3.720.714 3.193.665

1.7.3 Deposito's / spaarrekeningen 150.000 150.000

Liquide middelen 3.882.816 3.352.578


2.1 Eigen Vermogen (in euro's)

Stand per Resultaat Overige Stand per

1-1-2015 mutaties 31-12-2015

2.1.1 Algemene reserve 38.058.756 848.184 0 38.906.940

2.1.6 Bestemmingsreserve 90.324 -5.419 0 84.905

Eigen vermogen 38.149.080 842.765 0 38.991.845

2.2 Voorzieningen (in euro's)

Stand per Dotaties Onttrekkingen Vrijval Stand per

1-1-2015 31-12-2015

2.2.1 Personeelsvoorzieningen 311.850 26.400 0 0 338.250

2.2.3 Overige voorzieningen 2.225.893 550.000 598.068 0 2.177.825

Voorzieningen 2.537.743 576.400 598.068 0 2.516.075

Kortlopend Langlopend

deel<1 jaar deel>1 jaar

2.2.1 Personeelsvoorzieningen 44.172 294.078

2.2.3 Overige voorzieningen 781.000 1.396.825

Voorzieningen 825.172 1.690.903

2.3 Langlopende schulden (in euro's)

Stand per Aangegane Aflossingen Stand per

1-1-2015 leningen 31-12-2015

2.3.3 Kredietinstellingen

- Lening Ministerie van Financiën 6.766.667 0 233.334 6.533.333

- Lening Ministerie van Financiën 0 5.000.000 250.000 4.750.000

Langlopende schulden 6.766.667 5.000.000 483.334 11.283.333

Looptijd Looptijd Rentevoet

>1 jaar >5 jaar

2.3.3 Kredietinstellingen

- Lening Ministerie van Financiën 6.533.333 5.600.000 2,41% 4-1-2044 4-1-2044

- Lening Ministerie van Financiën 4.750.000 3.750.000 1,80% 2-1-2035 2-1-2025

Langlopende schulden 11.283.333 9.350.000

Datum

afloop lening

Datum

afloop rente


2.4 Kortlopende schulden (in euro's)

31-12-2015 31-12-2014

2.4.2 Vooruitgefactureerde en -ontvangen termijnen OHW 972.800 866.397

2.4.3 Crediteuren 1.253.182 2.413.076

2.4.7 Belastingen en premies sociale verzekeringen 2.064.162 1.949.869

2.4.8 Schulden ter zake van pensioenen 370.707 398.997

2.4.9 Overige kortlopende schulden 780.267 404.311

2.4.10 Overlopende passiva 6.573.984 6.664.779

Kortlopende schulden 12.015.102 12.697.429

Uitsplitsing

2.4.7.1 Loonheffing 2.000.570 1.857.093

2.4.7.2 Omzetbelasting 0 0

2.4.7.3 Premies sociale verzekeringen 63.592 92.776

Belastingen en premies sociale verzekeringen 2.064.162 1.949.869

2.4.10.2 Vooruitontvangen subsidies OCW/EZ 4.401.031 4.575.408

2.4.10.5 Vakantiegeld en -dagen 1.284.471 1.229.014

2.4.10.6 Accountants- en administratiekosten 20.570 14.883

2.4.10.8 Overige 867.912 845.474

Overlopende passiva 6.573.984 6.664.779


Model G

OCW

G1 - Geoormerkte subsidies zonder verrekenclausule (in euro's)

Saldo Ontvangen Vrijval Saldo Prestatie

2014 2015 afgerond?

Bekwaamheid en professionalisering mbo 2014 121.717 121.717 J

Regeling lerarenbeurs 2014-2015 82.513 82.513 J

Regeling kwaliteitsafspraken mbo 2015 559.157 559.157 J

Excellentie mbo 2015 84.354 84.354 N

Regeling lerarenbeurs mbo 2015-2016 70.450 70.450 N

Regeling lerarenbeurs VO 2015-2016 44.869 44.869 N

Subsidie zij-instroom 2015 40.000 40.000 N

Geoormerkte en aflopende subsidies 204.231 798.830 763.388 239.673

OCW

G2a - Geoormerkte en aflopende subsidies met verrekenclausule (in euro's)

Saldo Ontvangen Vrijval Saldo

2014 2015

Taal en rekenen mbo 2014 160.892 160.892

Schoolmaatschappelijk werk mbo 2014 46.700 46.700

Geoormerkte en aflopende subsidies 207.592 0 207.592 0

G2b - Geoormerkte en doorlopende subsidies

Regeling regionaal investeringsfonds mbo 2015-2018 185.554 148.443 111.357 222.640

Schoolmaatschappelijk werk mbo 2015 51.313 51.313

Geoormerkte en doorlopende subsidies 185.554 199.756 111.357 273.953

EZ

G1 - Geoormerkte subsidies zonder verrekenclausule (in euro's)

Saldo Ontvangen Vrijval Saldo Prestatie

2014 2015 afgerond?

Praktijkleren 2014 - Box 1 588.755 588.755 J

Praktijkleren 2014 - Box 2 239.824 239.824 J

Impuls: school als kenniscentrum 2014 143.110 143.110 J

Impuls: professionalisering 2014 34.346 34.346 J

Impuls: internationalisering groen onderwijs 2014 25.760 25.760 J

Landelijke agenda en Authentiek onderwijs 2014 135.946 135.946 J

Praktijkleren 2015 - Box 1 668.705 668.705 N

Landelijke agenda en Authentiek onderwijs 2015 608.884 608.884 N

Geoormerkte en doorlopende subsidies 1.167.742 1.277.589 1.167.742 1.277.589


Model G - vervolg

OCW

Niet-geoormerkte subsidies (zonder verrekenclausule, in euro's)


2014 2015

Leerplusarrangement 2014 118.500 118.500

Maatschappelijke Stage 2014-2015 231.960 231.960

Nieuwkomers 2015 3.006 3.006

Passend onderwijs mbo 2015 201.647 201.647

Prestatiebox mbo EZ VSV 2015 20.000 20.000

Prestatiebox mbo variabel VSV 2015 225.000 225.000

Prestatiebox VO 2014 563.560 563.560

Prestatiesubsidie VSV EZ vast 2015 35.000 35.000

Prestatiesubsidie VSV VO variabel 2015 12.000 12.000

Regeling na- en bijscholing leerkrachten vmbo 2015-2016 40.000 40.000

Regeling salarismix 2013 568.341 568.341


Vergoeding mobiliteitsregistratie 2014 36.720 14.493 51.213

Wachtgeld 2014 2.494 2.494

Wachtgeld 2015 1.399.142 1.399.142

Eerste opvang vreemdelingen 2015 47.500 47.500

Leerplusarrangement 2015 127.500 127.500

Praktijkgerichte leeromgeving 667.093 157.850 509.243

Prestatiebox mbo EZ VSV 2016 20.000 20.000

Prestatiebox VO 2015 731.490 731.490

Prestatiesubsidie VSV EZ vast 2016 34.913 34.913


Niet-geoormerkte subsidies 2.810.290 3.429.240 3.629.713 2.609.817

OCW en EZ


2014 2015

G1 - Geoormerkte subsidies OCW (zonder verrekening) 204.231 798.830 763.388 239.673

G2 - Geoormerkte subsidies OCW (met verrekening) 393.146 199.756 318.949 273.953

G1 - Geoormerkte subsidies EZ (zonder verrekening) 1.167.742 1.277.589 1.167.742 1.277.589

Totaal geoormerkte subsidies 1.765.118 2.276.175 2.250.078 1.791.215

Niet-geoormerkte subsidies OCW (zonder verrekening) 2.810.290 3.429.240 3.629.713 2.609.817

Totaal niet-geoormerkte subsidies 2.810.290 3.429.240 3.629.713 2.609.817

TOTAAL OCW EN EZ 4.575.408 5.705.415 5.879.792 4.401.031


7.6 Toelichting op de staat van baten en lasten

3.1 Rijksbijdragen (in euro's)

2015 Begroting 2015 2014

3.1.1 Rijksbijdragen OCW/EZ 47.123.773 45.814.491 43.127.476

3.1.2 Overige subsidies OCW/EZ 5.879.792 5.485.057 6.382.149

3.1.4 Ontvangen doorbetalingen SWV 743.427 0 0

Rijksbijdragen 53.746.992 51.299.548 49.509.625

Uitsplitsing

OCW

3.1.2.1.1 Geoormerkte subsidies 1.082.337 1.024.762 432.310

3.1.2.2.1 Niet-geoormerkte subsidies 3.629.713 3.292.553 4.902.471

Overige subsidies OCW 4.712.050 4.317.315 5.334.781

EZ

3.1.2.1.2 Geoormerkte subsidies 1.167.742 1.167.742 1.047.368

Overige subsidies EZ 1.167.742 1.167.742 1.047.368

3.3 College-, cursus-, les- en examengelden

3.3.2 Cursusgelden sector BVE 804.531 791.380 812.313

College-, cursus-, les- en examengelden 804.531 791.380 812.313

3.4 Baten in opdracht van derden

3.4.1 Contractonderwijs 0 0 0

Baten in opdracht van derden 0 0 0

3.5 Overige baten

3.5.1 Verhuur 139.383 71.700 91.626

3.5.2 Detachering personeel 283.122 252.500 288.141

3.5.5 Ouderbijdragen 244.086 248.920 222.290

3.5.6 Overige 2.181.334 1.952.020 1.976.160

Overige baten 2.847.925 2.525.140 2.578.217


4.1 Personeelslasten

2015 Begroting 2015 2014

4.1.1 Lonen en salarissen 38.705.341 37.397.291 36.728.657

4.1.2 Overige personele lasten 2.861.547 2.519.150 2.516.231

4.1.3 Af: uitkeringen 317.631 132.000 274.639

Personeelslasten 41.249.257 39.784.441 38.970.249

Uitsplitsing

4.1.1.1 Brutolonen en salarissen 30.611.552 29.170.418 28.686.845

4.1.1.2 Sociale lasten 4.320.021 4.046.288 3.941.573

4.1.1.3 Pensioenpremies 3.773.768 4.180.585 4.100.239

Lonen en salarissen 38.705.341 37.397.291 36.728.657

4.1.2.2 Personeel niet in loondienst 1.684.688 1.233.000 1.262.835

4.1.2.3 Overig 1.176.859 1.286.150 1.253.396

Overige personele lasten 2.861.547 2.519.150 2.516.231

4.2 Afschrijvingen

4.2.2 Materiële vaste activa 4.450.943 4.430.159 3.210.081

Afschrijvingen 4.450.943 4.430.159 3.210.081

4.3 Huisvestingslasten

4.3.1 Huur 341.911 269.300 406.204

4.3.2 Verzekeringen 81.634 77.000 78.381

4.3.3 Onderhoud 598.615 580.300 594.105

4.3.4 Energie en water 719.230 751.050 598.438

4.3.5 Schoonmaakkosten 1.007.250 940.500 1.003.182

4.3.6 Heffingen 232.636 175.000 179.807

4.3.7 Dotatie onderhoudsvoorziening 550.000 550.000 550.000

4.3.8 Overige 267.308 285.200 246.137

Huisvestingslasten 3.798.584 3.628.350 3.656.254


4.4 Overige lasten

2015 Begroting 2015 2014

4.4.1 Administratie en beheerslasten 1.637.235 1.802.465 1.819.440

4.4.2 Inventaris, apparatuur en leermiddelen 4.333.220 3.944.180 4.302.891

4.4.4 Overige 833.811 723.400 685.024

Overige lasten 6.804.266 6.470.045 6.807.355

Specificatie honorarium accountant

4.4.1.1 Onderzoek jaarrekening 38.720 38.720 39.930

4.4.1.2 Andere controleopdrachten 2.011 2.500 2.500

4.4.1.3 Fiscale adviezen 0 0 0

Accountantslasten 40.731 41.220 42.430

5 Financiële baten en lasten

5.1 Rentebaten 830 5.000 17.671

5.5 Rentelasten (-/-) 254.463 254.463 168.824

Financiële baten en lasten -253.633 -249.463 -151.153

RESULTAAT 842.765 53.610 105.063


7.7 Overzicht verbonden partijen Algemeen Het Clusius College heeft geen beslissende zeggenschap in onderstaande verbonden partijen. Samenwerkingsverbanden Het Clusius College participeert in zes samenwerkingsverbanden voor de leerlingenzorg in het voortgezet onderwijs.

De groene standaard Het Clusius College maakt sinds 2008 deel uit van Stichting De groene standaard, welke is opgevolgd in 2015 door Stichting de Groene Norm. Dit is een samenwerkingsverband van AOC’s, waarin competentiegerichte examenproducten worden ontwikkeld. Coöperatieve Onderwijsgroep Noordwest-Holland U.A. Op 9 juli 2010 is de samenwerking tussen het Clusius College en ROC Kop van Noord-Holland geformaliseerd door de oprichting van de Coöperatieve Onderwijsgroep Noordwest-Holland U.A. De samenwerking betreft onder andere een gezamenlijke fronten backoffice bij de bedrijfsopleidingen (cursus- en contractonderwijs). 7.8 Niet uit de balans blijkende verplichtingen Meerjarige financiële verplichtingen Technisch beheer onderhoud gebouwen De Stichting heeft een contract afgesloten voor het technisch beheer van de onroerende goederen. Het contract is afgesloten voor de periode 2016 t/m 2019 en de verplichting voor het jaar 2016 bedraagt € 54.000. Huur multifunctionele afdrukapparatuur De Stichting heeft een overeenkomst afgesloten voor de huur van afdrukapparatuur. Het contract heeft een einddatum van 31 juli 2019. Schoonmaakbedrijven De Stichting heeft overeenkomsten afgesloten met diverse schoonmaakbedrijven. De totale jaarlijkse vergoeding voor de diverse schoonmaakbedrijven bedraagt € 916.000 per jaar.

Belang

1. West-Friesland, voor de locaties Hoorn en Grootebroek < 50%

2. Kop van Noord-Holland, voor de locatie Schagen < 50%

3. Midden-Kennemerland, voor de locatie Castricum < 50%

4. Noord-Kennemerland, voor de locaties Alkmaar en Heerhugowaard < 50%

5. Waterland, voor de locatie Purmerend < 50%

6. Amsterdam Diemen, voor de locatie Amsterdam < 50%


Softwarelicenties en ICT infrastructuur De stichting heeft overeenkomsten afgesloten met leveranciers van diverse software. De kosten hiervan bedragen € 500.000 op jaarbasis. Daarnaast heeft het Clusius College verschillende contracten afgesloten met leveranciers ten behoeve van de ICT-infrastructuur (glasvezelverbinding, storage). De jaarlijkse kosten hiervoor bedragen ongeveer € 410.000. ‘Gratis schoolboeken’ In 2014 heeft het Clusius College de Europese aanbesteding van de leermiddelen (in de volksmond ‘gratis schoolboeken’) afgerond. Met leverancier Iddink is voor vier schooljaren (2015-2016 tot en met 2018-2019) een contract afgesloten. Jaarlijks bedragen de kosten ongeveer € 1.200.000 (afhankelijk van het aantal leerlingen). Leasecontracten tractoren Het Clusius College heeft twee leasecontracten afgesloten voor tractoren op de vestiging Schagen en Hoorn. De leasecontracten lopen af in januari 2016 en juni 2018. Investeringsverplichtingen Per balansdatum bedragen de niet in de balans opgenomen investeringsverplichtingen voor het nieuw- en verbouwproject van het Clusius College in Alkmaar € 121.000 (inclusief btw). Voorwaardelijke verplichting Stichting Waarborgfonds Het Clusius College heeft een verplichting jegens de Stichting Waarborgfonds BVE van ten hoogste 2% van de Rijksbijdrage. Deze verplichting ontstaat als het eigen vermogen beneden de € 9.983.165 komt.


8. Overige gegevens 8.1 Controleverklaring Aan de Raad van Toezicht van Stichting Clusius College te ALKMAAR CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag onder het hoofdstuk “jaarrekening” opgenomen jaarrekening 2015 van Stichting Clusius College te Alkmaar gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2015 en de staat van baten en lasten over 2015 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw dient weer te geven, in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante weten regelgeving opgenomen bepalingen. Het bestuur is voorts verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante weten regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 2 van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2015. Dit vereist dat wij voldoen aan voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan alsmede in het kader van de financiële rechtmatigheid voor de naleving van die relevante weten regelgeving, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.


Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Clusius College per 31 december 2015 en van het resultaat over 2015 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2015 in alle van materieel belang zijnde aspecten voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat de bedragen in overeenstemming zijn met de in de relevante weten regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in paragraaf 2.3.1. Referentiekader van het onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2015. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 393, lid 5 onder e en f van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en paragraaf 2.2.3 Jaarverslag van het onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2015 is opgesteld, en of de in artikel 392, lid 1 onder b tot en met h van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 391, lid 4 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Arnhem, 28 april 2016 Flynth Audit B.V. Was getekend Drs. R.M. Janssen RA


8.2 Bestemming van het resultaat Het resultaat volgens de Staat van baten en lasten over 2015 bedraagt € 842.765. De bestemming van het positieve resultaat over 2015 wordt vastgesteld in de vergadering van de Raad van Toezicht, d.d. 28 april 2016. Dit resultaat is reeds in de jaarrekening verwerkt. 8.3 Gebeurtenissen na de balansdatum Na afloop van het boekjaar hebben zich geen gebeurtenissen voorgedaan die belangrijk zijn voor de interpretatie van de cijfers in de jaarrekening.


Bijlage 1: Honorering en bezoldiging Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector (WNT) Bij het Clusius College is geen sprake van uit publieke middelen gefinancierde topinkomens die de norm van € 178.000 te boven gaan. Raad van Toezicht Rooster van aftreden

Honorering

De honorering voor een lid van de Raad van Toezicht bedraagt € 4.590 per jaar (indien btw van toepassing is bedragen de kosten € 5.554 per jaar) en de honorering van de voorzitter bedraagt € 6.886 per jaar (€ 8.332 inclusief btw). Vanaf 1 augustus 2015 is de heer S.A. Ruiter teruggetreden als voorzitter. De heer A.J.M. Rozemond (vicevoorzitter) heeft vanaf 1 augustus 2015 het voorzitterschap overgenomen.

Leeftijd Lid sinds Treedt af in Hernoembaar

De heer A.J.M. Rozemond Voorzitter 69 jaar 2009 2017 Nee

Mevrouw M.C. Bense Vicevoorzitter 55 jaar 2011 2019 Nee

De heer S.A. Ruiter Lid 67 jaar 2007 2016 Nee

De heer P. Kok Lid 73 jaar 2006 2015 Nee

De heer M. Pennink Lid 61 jaar 2010 2018 Nee

De heer mr. drs. E.S. Rijnders Lid 50 jaar 2009 2017 Nee

De heer mr. drs. J.W. Wessel Lid 64 jaar 2010 2018 Nee

De heer R. Viëtor Lid 51 jaar 2015 2019 Ja

Mevrouw F.R. Dijkstra Trainee 35 jaar 2015

2015

De heer A.J.M. Rozemond 5.520€

Mevrouw M.C. Bense 4.564€

De heer S.A. Ruiter 7.126€

De heer P. Kok 2.651€

De heer M. Pennink 5.522€

De heer mr. drs. E.S. Rijnders 5.522€

De heer mr. drs. J.W. Wessel 5.522€

De heer R. Viëtor 1.913€

Mevrouw F.R. Dijkstra 1.250€

39.590€


Functies en nevenfuncties De heer A.J.M. Rozemond Gepensioneerd

Voorzitter Raad van Toezicht van de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik

Lid Raad van Advies Athletic Skills Company

Lid arbitragecommissie NVF

Voorzitter VvE De Paerel Mevrouw M.C. Bense Bestuurder FNV Agrarisch Groen

Voorzitter raad van commissarissen SAZAS, verzuimverzekering sector Agrarisch Groen

Bestuurslid Colland Arbeidsmarkt Fonds

Bestuurslid Sectorraad Colland

Bestuurslid Sectorkamer Voedsel, Groen en Gastvrijheid (SBB)

Bestuurslid Fair Produce (keurmerk Paddenstoelensector)

Bestuurslid SUWAS I

Werknemersvoorzitter bestuur OBF, overbruggingsregeling sector Agrarisch Groen

Bestuurslid Stichting Baanstee Noord, Nee Mevrouw F. Dijkstra Opleidingsmanager Nederland Friesland Campina De heer P. Kok Gepensioneerd

In het kader van Stichting Beoordeling Integriteit Bouwnijverheid toezichthouder bij De Geus Bouw in Broek op Langedijk

De heer M. Pennink Directeur Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord NV

Lid Raad van Toezicht ISOB (Intergemeentelijke Stichting voor Openbaar Basisonderwijs, Castricum)

Lid Raad van Commissarissen Kennemer Wonen (Alkmaar)

Voorzitter Raad van Commissarissen ROC Kop van Noord-Holland

Vicevoorzitter Raad van Toezicht GGZ Noord-Holland Noord

Voorzitter Stichting Karavaan De heer mr. drs. E.S. Rijnders Directeur Janivo Stichting

Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Aves (Emmeloord)

Lid Raad van Commissarissen WBV Helpt Elkander (Nuenen)

Lid Raad van Commissarissen Rendo NV (Meppel)

Voorzitter bestuur Stichting Wittevrouwen Bolwerk/Stichting Vondelparc (Utrecht)

Lid Raad van Commissarissen woningstichting Centrada (Emmeloord)

Voorzitter Monumentencommissie gemeente Oldebroek

Vicevoorzitter Rekenkamercommissie gemeente Huizen

Lid Raad van Toezicht Stichting Vitus Zuid (Eindhoven)


De heer S.A. Ruiter Agrarisch ondernemer – COR BV

Voorzitter bestuur Proeftuin Zwaagdijk

Commissaris LTO Noord verzekeringen De heer drs. R.C. Viëtor Directeur Faculteit Educatie Hogeschool Leiden

Voorzitter Landelijk Netwerk Academische Pabo's

Lid Raad van Toezicht Stichting Allure (Openbaar Primair Onderwijs) te Wognum De heer mr. drs. J.W. Wessel Zelfstandig adviseur en toezichthouder

Voorzitter arbitragecommissie sierteelt VGB/VBN

Voorzitter College van Beroep MPS/ECAS College van Bestuur Samenstelling

De heer M.H. van Tilburg Bezoldiging

Overzicht nevenfuncties

Bestuurslid MBO Raad

Bestuurslid (voorzitter) Stichting Innovatie Beroepsonderwijs

Bestuurslid (voorzitter) Stichting GreenPort Noord-Holland Noord

Bestuurslid Coöperatieve Onderwijsgroep Noordwest-Holland

Bestuurslid (voorzitter) Stichting Uitwisseling en Studiereizen voor het Platteland

Raad van Commissarissen (voorzitter) Schilder^sCool

Leeftijd Fte Werkzaam sinds Lid sinds

De heer M.H. van Tilburg Voorzitter 61 jaar 1,0 1 november 2006 1 november 2006

De heer G.P. Oud Lid 56 jaar 1,0 1 augustus 1982 1 juli 2001

2015

Brutoloon 100.907€

Vakantieuitkering 8.073€

Bruto salaris 108.980€

Premiebedrag ABP 15.082€

Totaal 124.062€


De heer G.P. Oud Bezoldiging

Overzicht nevenfuncties

Bestuurslid/interntoezichthouder Vereniging Samenwerkingsverband VO-VSO West-Friesland

Lid Raad van Toezicht Stichting Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Voortgezet Onderwijs Midden-Kennemerland

Bestuurslid Vereniging Samenwerkingsverband Noord-Kennemerland VO-VSO

Bestuurslid Stichting Seed Valley (Enkhuizen)

Lid College voor Toetsen en Examens (Utrecht)

Bestuurslid Coöperatieve Onderwijsgroep Noordwest-Holland

Bestuurslid Stichting Uitwisseling en Studiereizen voor het Platteland

Bestuurslid Stichting Groene Norm

2015

Brutoloon 90.804€

Vakantieuitkering 7.264€

Bruto salaris 98.068€

Premiebedrag ABP 14.423€

Totaal 112.491€


Bijlage 2: Checklist voor mbo-instellingen voor de verantwoording over governance in het Geïntegreerd Jaardocument 2015 Voor de verantwoording over de naleving van de Governance Code in het Geïntegreerd Jaardocument over 2015 heeft het Clusius College via de MBO Raad een checklist ontvangen. In de kolom ‘Check instelling’ wordt aangegeven of het Clusius College aan een afspraak voldoet.

Deel 1: Taken, verantwoordelijkheden, inrichting en werkwijze colleges van bestuur

Nr. Afspraak uit de code ‘Goed bestuur in de bve-sector’ Check instelling

1. Het CvB zorgt bij verschillende inkomstenbronnen voor een heldere scheiding in de

verantwoording.

2. Het CvB regelt (indien van toepassing) vertegenwoordigingsbevoegdheid in een

bestuursreglement of procuratieregeling.

3. Het CvB zorgt voor actuele informatie over de behoeften en wensen van belanghebbenden en

neemt die aantoonbaar mee in zijn besluitvorming.

4. Het CvB vraagt de RvT goedkeuring voor:

a. de visie op basis waarvan het CvB wenst te opereren

b. het strategisch meerjarenplan, de begroting, het jaarplan, de jaarrekening en het jaarverslag

c. (wijzigingen in) het bestuursreglement

d. besluiten tot statutenwijziging of ontbinding van de rechtspersoon, of het aanvragen van

faillissement of surseance van betaling

e. overige majeure beslissingen, vast te leggen in de statuten en/of het bestuursreglement

5. Het CvB legt verantwoording aan de RvT af over de gang van zaken in de instelling en zijn eigen

functioneren en verschaft de RvT daartoe actief de nodige informatie.

6. Het CvB verschaft de RvT alle informatie die deze nodig heeft voor zijn toezichttaak.

7. Het CvB legt belangrijke beslissingen en complexe zaken voor advies voor aan de RvT.

8. Het CvB legt zijn taken en werkwijze vast in de statuten en/of het bestuursreglement.

9. De RvT stelt de omvang van het CvB vast.

10. Het CvB omschrijft bij een meerhoofdig CvB in het bestuursreglement de taken,

verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de leden.

11. De RvT werkt bij de werving en selectie van CvB-leden met vooraf door het CvB opgestelde en

openbare profielen. De profielen worden voor advies voorgelegd aan de ondernemingsraad en

de studentenraad.

12. De RvT evalueert jaarlijks (de leden van) het CvB en bespreekt met hen de verwachtingen en

wensen voor de toekomst.

13. Leden van de RvT mogen niet worden benoemd in het CvB van dezelfde instelling.

14. Bij belet of ontstentenis van alle CvB-leden voorziet de RvT tijdelijk in het bestuur.

15. Leden van het CvB vragen voor het aanvaarden van betaalde of onbetaalde nevenfuncties

goedkeuring aan de RvT.

16. De RvT stelt criteria vast, op grond waarvan goedkeuring wordt verleend of onthouden aan

nevenfuncties van CvB-leden.

17. Relevante nevenfuncties van CvB-leden worden in het jaarverslag openbaar gemaakt.

18. Een lid van het CvB meldt een (potentieel) tegenstrijdig belang aan de voorzitter van de RvT en

zijn collega CvB-leden. De RvT beslist of er sprake is van een tegenstrijdig belang.

19. Een CvB-lid neemt niet deel aan discussie en besluitvorming over een onderwerp waarbij dat lid

een tegenstrijdig belang heeft.

20. Belangenverstrengeling bij een CvB-lid is niet toegestaan bij familiaire of zakelijke relaties met

RvT-leden, CvB-leden en managementleden die rechtstreeks onder het CvB vallen.

21. Belangenverstrengeling bij een CvB-lid is niet toegestaan bij substantiële zakelijke relaties

tussen de eigen organisatie en een andere rechtspersoon waar een CvB-lid financiële belangen

heeft of bestuurder of toezichthouder is.

22. Het CvB zorgt voor een integriteitscode, na overleg met de ondernemingsraad.


Deel 2: Taken, verantwoordelijkheden, inrichting en werkwijze raden van toezicht


23. De RvT legt zijn taken en werkwijze vast in de statuten en/of het bestuursreglement.

24. De RvT stelt de omvang van de RvT vast, de competenties die nodig zijn, de zittingsduur en de

honorering. Alle zaken rond de samenstelling van de RvT worden geregeld in de statuten en/of

het bestuursreglement.

25. De RvT benoemt, schorst en ontslaat de leden van de RvT.

26. Bij vacatures in de RvT stelt de RvT een profielschets op. Alle profielen worden voor advies

voorgelegd aan het CvB, de ondernemingsraad en de studentenraad.

27. Bij vacatures in de RvT worden afspraken gemaakt over de wervings- en selectieprocedure.

28. De zittingsperiode voor leden van de RvT is vier jaar, met de mogelijkheid tot herbenoeming

voor één termijn. Daarbij wordt het lid beoordeeld op basis van zijn competenties in relatie tot

de profielschets.

29. De RvT stelt een rooster van aftreden vast, waarin enerzijds fris bloed en anderzijds continuïteit

wordt gewaarborgd.

30. De leden van de RvT ontvangen een honorering. De RvT stelt de hoogte van deze honorering

vast.

31. Een lid van de RvT wordt benoemd op bindende voordracht van de ondernemingsraad, indien

de OR van dit wettelijke recht gebruik wil maken.

32. Voormalige leden van het CvB, voormalige werknemers of iemand die belangrijke zakelijke

relaties heeft gehad met de instelling, kunnen geen lid van de RvT van deze instelling worden.

33. De leden van de RvT functioneren zonder last en ruggespraak.

34. De instelling maakt het financieel mogelijk dat de RvT over een secretariaat beschikt.

35. Taken, verantwoordelijkheden, bevoegdheden en samenstelling van door de RvT in te stellen

commissies worden vastgelegd in een commissiereglement.

Nog niet van

toepassing.*

36. De RvT benoemt de externe accountant. De opdrachtverlening tot niet-controlewerkzaamheden

wordt goedgekeurd door de RvT. De externe accountant woont de vergaderingen van de RvT

bij, waarin wordt gesproken over de jaarrekening en de managementletter. De externe

accountant rapporteert zijn bevindingen over de jaarrekening tegelijkertijd aan de RvT en het

CvB. De keuze voor de accountant wordt om de zes jaar gemotiveerd heroverwogen.

37. De RvT evalueert jaarlijks de leden van het CvB en het College als team. Conclusies en

afspraken worden vastgelegd in een dossier dat wordt beheerd door of namens de RvT.

38. De RvT evalueert jaarlijks zijn eigen inrichting en functioneren en de bijdragen van de

afzonderlijke leden, in afwezigheid van het CvB. Conclusies en afspraken worden vastgelegd in

een dossier dat wordt beheerd door of namens de RvT.

39. De RvT legt de werkwijze bij de evaluatie van het CvB en de RvT vast in het

bestuursreglement.

40. De RvT draagt zorgt voor een transparante en toegankelijke klokkenluidersregeling en voor een

correcte afwikkeling.

41. Een lid van de RvT meldt een (potentieel) tegenstrijdig belang aan de voorzitter van de RvT en

zijn collega RvT-leden. De RvT beslist of er sprake is van een tegenstrijdig belang.

42. Een lid van de RvT neemt niet deel aan discussie en besluitvorming over een onderwerp

waarbij dat lid een tegenstrijdig belang heeft.

43. Belangenverstrengeling bij een RvT-lid is niet toegestaan bij familiaire of zakelijke relaties met

RvT-leden, CvB-leden en managementleden die rechtstreeks onder het CvB vallen.

44. Belangenverstrengeling bij een RvT-lid is niet toegestaan bij substantiële zakelijke relaties

tussen de eigen organisatie en een andere rechtspersoon waar een RvT-lid financiële belangen

heeft of bestuurder of toezichthouder is.

45. Relevante nevenfuncties van RvT-leden worden in het jaarverslag openbaar gemaakt.

* De RvT heeft er voor gekozen (vooralsnog) niet te w erken met commissies, om daarmee de integraliteit van het lidmaatschap van de raad te borgen.


Deel 3: Inrichting en verantwoording over de horizontale dialoog

Klachtenregelingen voor externe en interne belanghebbenden


46. Het CvB formuleert wie externe belanghebbenden zijn, welke belanghebbenden waarbij worden

betrokken, hoe de belanghebbenden bij de beleidsontwikkeling worden betrokken en waarover,

hoe en aan wie welke informatie wordt gegeven.

47. De instellingen geven vorm aan de afspraken in het professioneel statuut voor werknemers.

48. Het CvB zorgt voor transparante, eenvoudige en gemakkelijk toepasbare klachtenregelingen

voor externe belanghebbenden en interne belanghebbenden en zorgt ervoor dat deze

klachtenregelingen bij de belanghebbenden bekend is.

49. De instellingen leggen verantwoording over de horizontale dialoog met externe

belanghebbenden af in het jaarverslag.

Deel 4: Overige governance-elementen in de regelgeving over verslaggeving van de rijksoverheid

Nr. Eis overheid Bron regelgeving Check instelling

50. Het geheel van verslaggevingsdocumenten bestaande uit

jaarrekening, jaarverslag en overige gegevens.

Burgerlijk Wetboek (BW)

boek 2, titel 9

51. Aansluiting BW en verslaggeving onderwijs met

· Aansluiting BW en richtlijnen jaarverslaggeving onderwijs

· Afwijkingen en in aanvulling op BW

· Aanvullende richtlijnen m.b.t. personeelsbeloningen,

profileringsfonds(HO) en vergoedingen en declaraties (HO)

· Aanlevering gegevens

52. WEB met verplichtingen t.a.v.

· Kwaliteitszorg en verslag examens

· Jaarrekening · artikel 1.3.6.

· Jaarverslag, nadere regels en verplichting om te vermelden

hoe wordt omgegaan met de code Goed Bestuur

· artikel 2.5.

· artikel 8a.2.1

· Verslag deelnemersraad · hoofdstuk 9, titel 2

· Bestuur en inrichting van de instellingen

53. UWEB met nadere uitwerking verplichtingen WEB t.a.v. informatie

en controleprotocol.

Uitvoeringsbesluit WEB,

hoofdstuk 5

54. Controleprotocol met nadere uitwerking accountantscontrole en

verantwoording met o.a. overzicht wet en regelgevingen en

overzicht verantwoording van subsidiemiddelen conform Wet

overige OCW-subsidies (WOOS) of de Regeling onderwijs

subsidies (ROS)

Onderwijscontroleprotocol

OCW / EZ

55. Medezeggenschap over strategische keuzes voor de instellingen

conform Wet op de ondernemingsraden (WOR) en zeggenschap

over onderwijs (Professioneel Statuut) en werkverdeling (CAO)

(WOR),Professioneel

Statuut en CAO

Regeling

jaarverslaggeving

onderwijs (RJO)

Wet educatie en

beroepsonderwijs (WEB),


Bijlage 3: Kritieke prestatie-indicatoren (KPI’s)

Onderwijs: Eigentijds, aantrekkelijk en goed onderwijs

Streefwaarde Bandbreedte 2014

Vmbo

- Tevredenheid ouders > 7,00 6,50 tot 7,00 7,4 • •- Tevredenheid leerlingen > 7,00 6,50 tot 7,00 6,9 • •- Verschillen CE-SE -0,3 tot 0,3 -0,5 tot 0,5 0,01 • •- Rendement onderbouw 100 tot 110 95<100 en 110>115 108 • •- Rendement bovenbouw > 'bolletje 3' 'bolletje 3' 2,73 • •- Zittende leerlingen (1 oktober) >= Begroting afwijking < 1% 4.236 • •- Leerlingen per fte > 9,75 9,5 tot 9,75 9,83 • •- Tussentijdse uitstroom (VSV)

Onderbouw <= 0,2% 0,2% < 1% 0,2% • •Bovenbouw <= 1,5% 1,5% < 4% 1,3% • •

- Oordeel inspectie opbrengst indicatoren voldoende 1x onvoldoende voldoende • •Mbo

- Tevredenheid studenten > 7,00 6,50 tot 7,00 6,45 • •- Diplomaresultaat

Entree > 80% 45,1% tot 80% 83,3% • •Niveau 2 > 70% 45,2% tot 70% 76,4% • •Niveau 3 en 4 > 70% 67,3% tot 70% 82,4% • •

- Jaarresultaat

Entree > 80% 60,7% tot 80% 89,2% • •Niveau 2 > 70% 56,5% tot 70% 80,9% • •Niveau 3 en 4 > 70% 65,3% tot 70% 78,9% • •

- Zittende studenten (1 oktober) >= Begroting afwijking < 1% 1.738 • •- Studenten per fte 14 13,5 tot 14,0 11,43 • •- Voortijdige schoolverlaters (VSV)

Entree <15% 15% tot 22,5% 17,6% • •Niveau 2 < 6% 6% tot 10% 5,4% • •Niveau 3 en 4 < 2% 2% tot 2,75% 2,1% • •

- Ongediplomeerde instellingsverlaters < 5% 5% tot 10% 7,8% • •- Oordeel inspectie voldoende 3x onvoldoende • •

Personeel: Betrokken en professionele medewerkers


- Fte <= Begroting 613,82 • •Bepaalde en onbepaalde tijd 17,5% 10% tot 25% 25,5% • •

- Verzuimpercentage 5,0% 5,0% tot 5,7% 4,7% • •- Bevoegdheden (onbevoegd/bevoegd) > 90% 85% tot 90% 79,1% • •- Beoordelings- en ontwikkelgesprekken 100% 90% tot 100% n.n.b.

- Tevredenheid medewerkers > 7,25 7,00 tot 7,25 7,2 • •

Financieel: Een gezonde, zelfbewuste organisatie


- Resultaat (staat van baten en lasten) Begroting 843.000€ • •- Liquiditeit (saldo) > € 3 miljoen 3.883.000€ • •- Investeringen Begroting 8.567.000€ • •- Solvabiliteit 50% 40% tot 75% 60,2% • •- Rentabiliteit 1% 0% tot 2% 1,5% • •- Personele lasten t.o.v. totale baten 70% 68% tot 72% 71,9% • •

2015

2015

2015


Bijlage 4: Resultaten Inspectieonderzoek mbo 2015 Kwaliteitsborging Kwaliteitsborging van het mbo Clusius College als totaal werd in 2015 heronderzocht en beoordeeld met een voldoende. Onderzoeken In 2015 zijn er diverse onderzoeken uitgevoerd. In onderstaande tabel zijn de resultaten weergegeven.

Opleiding Soort Wanneer Vestiging Oordeel

97053 Dierenhouderij (Manager dierverzorging) OKV 9 feb Alkmaar Positief

97730 Recreatiedieren (Ondernemer/manager recreatiedieren) OKV 9 feb Alkmaar Positief

97140 Groen, grond, infra (Medewerker gemechaniseerd loonbedrijf) SvdI 1 mei Schagen Positief

97761 Logistiek vakman (Manager vershandel, logistiek en transport) SvdI 1 mei Hoorn Positief

97330 Medewerker dierverzorging SvdI 1 mei Alkmaar Tekortkoming

97681 Teelt 4 (Manager teelt) SvdI 1 mei Hoorn Tekortkoming

97420 Bloemendetailhandel (Medewerker bloembinden) OKV 1 mei Alkmaar Positief

97090 Manager Natuur en Recreatie OKV 1 mei Hoorn Positief

97252 Natuur en Groene Ruimte 3 (Vakbekwaam Medewerker Groenvoorziening) OKV 1 mei Alkmaar Tekortkoming

97490 Natuur en vormgeving (Specialist natuur en vormgeving) OKV 1 mei Hoorn Positief

Opleiding On

derw

ijsp

roces

Exam

ineri

ng

en

dip

lom

eri

ng

Niv

eau

op

bre

ng

ste

n

Kw

ali

teit

sb

org

ing

Nale

vin

g w

ett

eli

jke v

ere

iste

n

97053 Dierenhouderij (Manager dierverzorging) • • •97730 Recreatiedieren (Ondernemer/manager recreatiedieren) • • •97140 Groen, grond, infra (Medewerker gemechaniseerd loonbedrijf) • • • • •97761 Logistiek vakman (Manager vershandel, logistiek en transport) • • • • •97330 Medewerker dierverzorging • • • • •97681 Teelt 4 (Manager teelt) • • • • •97420 Bloemendetailhandel (Medewerker bloembinden) •97090 Manager Natuur en Recreatie • •97252 Natuur en Groene Ruimte 3 (Vakbekwaam Medewerker Groenvoorziening) •97490 Natuur en vormgeving (Specialist natuur en vormgeving) •

• = Voldoende • = Voldoet

• = Onvoldoende • = Voldoet niet

• = Slecht


Bijlage 5: Overzicht projecten In onderstaande overzichten zijn de penvoerder en partner projecten weergegeven die zijn afgerond in 2015 en de in 2016 doorlopende projecten binnen het Clusius College.

Afgeronde projecten Locatie Startdatum Einddatum

Penvoerder projecten

Agritech Campus Extern 01-09-2013 31-12-2015

Partner projecten

Doorstroomcoach 2013-2014 Castricum 01-09-2013 31-08-2014

NRO rollen in regioleren Extern 01-10-2014 30-09-2015

Agriboard - Vizier op de toekomst Extern 01-07-2011 31-12-2015

KKIG Doorstroom leerlingen Amsterdam 01-11-2014 01-07-2015

Lopende projecten Locatie Startdatum Einddatum

Penvoerder project

Greentech NHN Extern 01-09-2014 31-08-2018

Partner project

CIV Tuinbouw & Uitgangsmaterialen Extern 01-04-2012 31-12-2016

CIV Agro & Food Extern 01-04-2012 31-12-2017

CIV T&U - Kennisdagen Extern 01-01-2013 31-12-2016

NRO doorstroom in de gr.beroepsk. Extern 01-09-2014 01-09-2016

Vis op 't droge Hoorn 01-09-2014 31-08-2016

Sla op Water Hoorn 01-09-2014 31-08-2016

Kenniscentrum Natuur- en leefomg. Extern 01-03-2015 31-12-2019

Mozambique Extern 01-09-2015 01-09-2019


Bijlage 6: Geoormerkte en niet-geoormerkte subsidies 1. Geoormerkte subsidies OCW 1.1 Intensivering Nederlandse taal en rekenen mbo 2014 De aanpak van intensivering van het taal- en rekenonderwijs heeft geresulteerd in uniforme studiewijzers op de drie mbo-vestigingen. Het taal- en rekenaanbod wordt verzorgd door taal- en rekendocenten en ingevuld met algemene taal- en rekenprogramma’s. Op basis van projecten en specifieke opdrachten worden verbindingen gelegd met de beroepscontext. Er is een AVO-studentvolgsysteem en AVO-vakken werken met dezelfde formats van module-overzichten en studiewijzers. Verder is vanaf 2013 gestart met het ontwikkelen van een AVO-plein, dit traject wordt ondersteund door CPS. In 2015 is dit volledig geïmplementeerd. Het AVO-plein vereist een eigen didactische aanpak en werkt alleen met een goed functionerend systeem van klassenmanagement. Docenten worden begeleid bij de ontwikkeling van de benodigde pedagogisch-didactische vaardigheden onder andere door lesobservaties. 1.2 Bekwaamheid en professionalisering mbo 2014 a. Bekwaamheid van het management Vestigingsdirectie en afdelingsmanagers De (begeleide) intervisiegroepen met afdelingsmanagers (ondersteunende afdelingen als F&C, P&O, K&O) en vestigingsdirecteuren worden voortgezet. De doelstelling van de intervisie is het versterken van de gezamenlijke leercirkel. Collegiale consultatie in de vorm van audits is een activiteit die voortkomt uit het MD-traject. De gezamenlijke studiedagen voor directie en staf zijn in 2015 voortgezet. Per jaar zal een programma worden opgesteld dat aansluit bij de ontwikkelingen in ons onderwijs en de speerpunten die het College van Bestuur heeft genoemd in de Kaderbrief. Teamleiders De interne studiedagen van de teamleiders zijn gecontinueerd. Onderwerpen gericht op actuele thema’s op het gebied van kwaliteit & onderwijs (onderwijskundig leiderschap) en uitvoering personeelsbeleid. In 2015-2016 heeft de vestiging Grootebroek (teamleiders en directeur) de organisatie en coördinatie op zich genomen. De afdelingen K&O en P&O zijn betrokken bij deze studiedagen. De onderwerpen zijn gericht op onderwijsontwikkeling en de vertaling van beleid naar uitvoering.

Doel regeling:

Ten behoeve van de intensivering van het taal- en rekenonderwijs in de instellingen, dat er op

gericht is om structureel een verhoging te realiseren van de taal- en rekenvaardigheden van

deelnemers.

Doel regeling:

De minister verstrekt vanaf 2012 aanvullende middelen aan het bevoegd gezag met als doel de uitvoering van de afspraken in het bestuursakkoord ten aanzien van: a. Bekwaamheid van het management; b. Professionalisering van het onderwijspersoneel; c. Kwaliteitsverbetering HRM-beleid.


b. Professionalisering van het onderwijspersoneel Centraal De focus lag dit jaar opnieuw op het faciliteren van het behalen van de bevoegdheid van onze docenten. Voor de praktijkvakken is er de samenwerking met het Groen Consortium, het samenwerkingsverband tussen Stoas/Vilentum en een aantal AOC’s. Het Clusius College is hierin actief en vooruitstrevend. We participeren op alle niveaus (bestuurlijk, directie/projectleider en op operationeel niveau). Dit jaar nam naast de versterking van het werkplekleren, de verdere professionalisering van de schoolopleiders een belangrijke plaats in. De schoolopleiders krijgen een aantal gezamenlijke trainingen aangeboden en er zijn voor studenten, schoolopleiders/werkplekbegeleiders en andere geïnteresseerden themabijeenkomsten georganiseerd. Begin 2016 wordt het traject met Braint herstart. Nieuwe medewerkers gaan de taaltraining volgen en ronden deze af met een test op niveau van 3F. Decentraal Professionalisering vindt plaats op basis van het scholingsplan van de vestigingen. De onderwerpen zijn gelieerd aan de thema’s uit het vestigingsactiviteitenplan. Instructeurs worden gestimuleerd om de instructeursopleiding te volgen. Zowel instructeurs al onderwijsassistenten nemen deel aan de ontwikkelactiviteiten van de teams op de vestigingen. c. Kwaliteitsverbetering HRM-beleid Teamleiders ervaren in toenemende mate het belang van de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het personeelsbeleid. Zij zijn de spil in de begeleiding van medewerkers. Blijvende aandacht voor de vaardigheden en instrumenten om de kwaliteit van de uitvoering van alle leidinggevenden te borgen is geboden. De adviseurs P&O ondersteunen leidinggevenden bij de voorbereiding van gesprekken. De elementaire P&O-processen zijn beschreven en er wordt naar gehandeld. In 2015 is het functiehuis geëvalueerd en is er een aantal functies bijgesteld. De begeleiding van medewerkers van werk naar werk, ter voorkoming van ww-aanspraken, is opgepakt in 2015 en wordt succesvol uitgevoerd. In toenemende mate maken medewerkers gebruik van de mogelijkheid om een loopbaangesprek aan te vragen. Eind 2015 is een start gemaakt met Strategische personeelsplanning (SPP) op vier vestigingen.


1.3 Schoolmaatschappelijk werk in het mbo 2014 De subsidie Schoolmaatschappelijk werk is binnen de drie mbo-vestigingen ingezet. Op de drie mbo’s is een schoolmaatschappelijk werker ingehuurd. Deze personen bieden onder andere (kortdurende) hulp aan de student, ondersteuning aan de school en kunnen leiden naar andere vormen van (geïndiceerde) hulp. Schoolmaatschappelijk werkers participeren in het Zorg en Advies Team van de vestiging en verzorgen bijvoorbeeld sova- en assertiviteitstrainingen. Verder wordt er gebruik gemaakt van expertise binnen de school. Zo worden onder andere coachings- en zorggesprekken gevoerd met studenten. Door schoolmaatschappelijk werk in te zetten worden problemen bij studenten eerder gesignaleerd en kunnen zij snel worden doorverwezen naar specifieke hulpverlening. De ervaringen met schoolmaatschappelijk werk zijn over het algemeen erg positief. 1.4 Regionaal Investeringsfonds mbo Greentech In 2015 heeft het Clusius College deze subsidiegelden aangewend voor het faciliteren van projectleiding, docentstages op onder andere het thema groene techniek en het verbeteren van stageopdrachten in de groene techniek. Daarnaast zijn deze gelden besteed aan het organiseren en aanbieden van masterclasses en floormeetings met onder andere als thema’s biotech/kwekersrecht, drones & robotica in de landbouw en hydroponics & led-verlichting. 2. Niet-geoormerkte subsidies OCW 2.1 Prestatiesubsidie VSV 2015

Vermindering VSV’ers De doelstellingen voor het Clusius College, ‘vermindering vsv’ zoals vastgelegd in regionale convenanten, zijn op een uitstekende wijze behaald.

Doel regeling: Onder schoolmaatschappelijk werk wordt hier verstaan: een vorm van een gerichte hulpverlening waarbij de schoolmaatschappelijk werker de volgende taken heeft: consultatie bieden, signaleren, informatie en advies geven en doorverwijzen. De schoolmaatschappelijk werker voert daartoe gesprekken met leerling en/of ouders. Als dit niet voldoende is om de problemen op te lossen, of als andere hulp nodig is, wordt bekeken welke hulpverlening of instantie hiervoor geschikt is.

Doel regeling: a. het verstrekken van subsidie met het oog op het realiseren van een landelijke vermindering van het

aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters van tenminste 40% in het schooljaar 2010-2011 ten opzichte van het schooljaar 2005-2006, en

b. het geven van uitvoeringsvoorschriften ter zake van de regionale meld- en coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten, waaronder het vaststellen van de daarvoor beschikbare budgetten.

Doel regeling: 1. De stage en praktijk van opleidingen worden inhoudelijk verrijkt om studenten gerichter kennis te laten maken met de verschillende sectoren in NHN. 2. Opleidingen werken nauw samen met preferente leerbedrijven en spelen in op de kwalitatieve en kwantitatieve vraag naar personeel. 3. Regionale samenwerking tussen het bedrijfsleven en de mbo onderwijsinstellingen wordt verder versterkt en geborgd.


Het percentage voortijdig schoolverlaters van het Clusius College is in 2014-2015 (voorlopige cijfers) gedaald met 76,2% ten opzichte van 2005-2006 (bron Ministerie van OCW). In absolute aantallen is het aantal VSV’ers gedaald van 277 naar 66. Het Clusius College bevindt zich onder het landelijk gemiddelde. We dragen hiermee bij aan de doelstelling van de convenanten om het aantal VSV’ers terug te dringen tot maximaal 25.000 VSV’ers in 2016. Het Clusius College wordt op vele plekken genoemd als het gaat om een succesvolle aanpak om voortijdig schoolverlaten terug te dringen. Verzuimcoördinatoren, alarmgroepen, betere intake en plaatsing, strikte regels bij uitschrijven en de heroriëntatie zijn voorbeelden van activiteiten die worden ingezet om deze resultaten te bereiken. 2.2 Regeling Salarismix 2013

In het kader van de regeling Salarismix heeft het Clusius College ervoor gekozen om een zorgvuldige procedure te volgen bij de bevordering van de functie docent A (LB) naar docent B (LC). Uitgangspunt is dat docenten bij plaatsing in carrièrepatroon LC voldoen aan de kwalitatieve functie-eisen van docent B. Door de groei van het aantal leerlingen hebben wij in 2015 een toename van het aantal docenten gehad van 9,3 fte. Deze nieuwe docenten zijn allen ingeschaald in de LB-schaal. Hierdoor is de procentuele verdeling LB-LC docenten nadelig beïnvloed. In oktober 2014 was 82,3 fte (21%) ingeschaald in de LC-schaal en in oktober 2015 was dat 80,6 fte (20%). Een vermindering van 1,7 fte. Het Clusius College kiest voor een meer bescheiden aanpak, waarbij zowel het kwalitatieve als het financiële aspect is meegewogen. 2.3 Prestatiebox VO 2014 Verbetering oordeel inspectie Op basis van eerder inspectieonderzoek is voortgebouwd op de ingezette koers om de kwaliteitsborging te verbeteren. Kwaliteitsborging is een van de vijf strategische doelstellingen in de kaderbrief. De vestigingen hebben deze doelstelling in concrete activiteiten uitgewerkt en opgenomen in het vestigingsactiviteitenplan (VAP). Dit heeft mede geleid tot een verbetering van de kwaliteitsborging in het vmbo (kwaliteitsbewustzijn in de teams) en eenduidigheid in beleid, processen en procedures (werken volgens de PDCA-cyclus).

Doel regeling: a. ter versterking van de salarismix binnen de Randstadregio’s door het aandeel docenten in voltijdequivalenten in bezoldigingsschaal LC en/of LD en/of LE te verhogen; b. ter verlichting van de werkdruk in de Randstadregio’s door extra functies voor instructeurs en/of docenten te realiseren.

Doel regeling: 1. Leerlingen behalen goede prestaties op de kernvakken én worden breed gevormd. 2. Scholen werken systematisch aan het maximaliseren van prestaties van leerlingen, dat wil

zeggen ze werken opbrengstgericht. 3. Leraren signaleren verschillen tussen leerlingen – niet alleen de gemiddelde leerlingen,

maar ook de cognitief zwakkere en sterkere leerlingen – en gaan hier op een adequate wijze mee om.

4. Op scholen is sprake van een ambitieuze leercultuur waar excellentie wordt gestimuleerd en hoogbegaafdheid worden ondersteund.

5. Op scholen is sprake van een lerende cultuur waarin het niet alleen draait om het leren van leerlingen, maar ook om het leren van leraren en schoolleiders. Goed HRM-beleid is daarvoor een voorwaarde.


Het gebruik van de gegevens uit Vensters voor verantwoording en de opbrengstencijfers in het Clusius College eigen systeem QlikView zijn gebruikt om te komen tot een analyse en een planmatige aanpak van kwaliteitsverbetering is in alle vestigingen uitgevoerd. Maatschappelijke en beroepsoriënterende stages Alle vmbo-vestigingen voeren sinds 2009 maatschappelijke stage uit. Hoewel dit inmiddels geen examenverplichting meer is, worden er nog steeds maatschappelijke stages gelopen. Ook vinden er vele stages plaats in het kader van beroepsoriëntatie. Dit betekent dat het Clusius College voldoet aan de door het ministerie van OCW gestelde doelen. Examinering De PTA’s (programma’s van toetsing en afsluiting) zijn geanalyseerd en waar nodig bijgesteld. De kwaliteit van de gebruikte schoolexamens wordt stelselmatig geëvalueerd en het handboek schoolexamens is aangescherpt. Taalbeleid Er is voor het gehele Clusius College taal- en rekenbeleid. In 2015 zijn er taal- en rekencommunities ingezet met de taal- en rekenexperts van de vestigingen. Zij analyseren de knelpunten ten aanzien van het behalen van de te bereiken niveaus en passen hier het taal- en rekenbeleid op aan. Vakwerkplannen Er zijn vakwerkplannen voor alle vakken en/of leergebieden uitgewerkt op alle vestigingen. Een vakwerkplan is in het vmbo de leidraad voor de docent voor uitvoering en beoordeling van het onderwijs. Daarnaast maakt de analyse van de resultaten van voorgaand jaar onderdeel uit van de vakwerkplannen. 2.4 Maatschappelijke stage OCW 2014-2015 VO

Op de vestigingen is een palet aan activiteiten en stagemogelijkheden georganiseerd en de organisatie van maatschappelijke stage geprofessionaliseerd. Alle vestigingen voeren maatschappelijke stage uit. Hoewel dit inmiddels geen examenverplichting meer is, worden er nog steeds maatschappelijke stages gelopen. 2.5 Leerplusarrangement 2014 – Amsterdam

De middelen uit deze regeling zijn op de vestiging Amsterdam ingezet voor intensievere begeleiding van de leerlingen. Er zijn op deze vestiging veel leerlingen die instromen met een leerachterstand of moeilijke privésituatie. De vier punten waarop de inzet zich concentreert zijn:

De inzet van een orthopedagoge (1 fte);

Lesgeven in kleinere groepen en extra begeleiding;

Opvang van leerlingen na het opheffen van het OPDC;

Een scholingstraject voor docenten.

Doel regeling: De maatschappelijke stage heeft als doel jongeren tijdens hun schooltijd kennis te laten maken met én een betekenisvolle bijdrage te laten leveren aan de samenleving.

Doel regeling: Ten behoeve van de vermindering van voortijdig schoolverlaten, het leveren van meer maatwerk aan leerlingen en het maximaliseren van de schoolprestaties.


3. Geoormerkte subsidies EZ 3.1 Praktijkleren 2014 – Box 1

Het Clusius College benut deze middelen om de studenten specialistische delen van het onderwijs te laten volgen en voor het afnemen van het examen in de vorm van een proeve van bekwaamheid bij de praktijkscholen PTC+ en IPC Groene ruimte. 3.2 Praktijkleren 2014 – Box 2

Deze middelen worden door het Clusius College geheel gebruikt om de opleidingen in de primaire sectoren te kunnen blijven uitvoeren. Het aantal studenten in de opleidingen die leiden naar onder meer de tuin- en akkerbouw, zaadveredeling en de veehouderij – agrarische sectoren met een groot economisch en maatschappelijk belang – is zodanig klein, dat een gezonde bedrijfsvoering op basis van de reguliere overheidssubsidie niet of moeilijk haalbaar is. 3.3 Impuls - School als kenniscentrum 2014

Deze middelen zijn op het Meerjareninvesteringsplan ingezet. Meerjareninvesteringsplan Het MIP (2.0) is volledig ingebed in de missie en visie van het Clusius College en de plannen tot 2020. Het MIP 2.0 is opgenomen in een totaal programma van activiteiten welke beschreven staan in het Kwaliteitsplan mbo 2015-2019. Tevens is het MIP 2.0 volledig ingebed in het programma van de Greenport NHN en haar onderliggende projecten zoals GreenTech en AgriTech Campus en sluit aan bij het topsectorenbeleid van de overheid aangaande Agro & Food en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en bij het Kenniscentrum Natuur & Leefomgeving. Op de vier thema’s zijn conform plan activiteiten uitgevoerd. Thema a - Versterken infrastructuur De samenwerking met de regio is in 2015 verder versterkt, mede door ontwikkelde programma’s en projecten. We constateren dat de kracht van ons MIP is: de verbinding met de landelijke projecten (civ’s, Groene Tafel, Kenniscentrum Natuur & Leefomgeving ) én met het programma van de Greenport NHN. De regionale verankering is in 2015 verder versterkt door middel van AgriTech Campus, Seedvalley, GreenTech, het meetingpoint ClusiusLab, het meetingpoint Food NHN. Ook de samenwerking met wo en hbo is hierin een onderdeel. Deze samenwerking heeft vorm gekregen in het project Agrivizier en zal vanaf 2016 verder geconsolideerd worden door de

Doel regeling: De middelen voor Praktijkleren mogen ingezet worden voor:

het inkopen van mogelijkheden voor instructie en oefening bij gespecialiseerde bedrijven, waaronder PTC+ en IPC Groene ruimte, bij de aan de WUR gelieerde praktijkbedrijven of bij productiebedrijven die daarvoor praktijksimulaties verzorgen buiten de normale productie.

het afnemen van examens in buiten de school gesimuleerde praktijksituaties of in bij een bedrijf ingekochte praktijksimulaties (in het bijzonder de proeven van bekwaamheid).

Doel regeling: Ter dekking van de uitgaven ten behoeve van voorzieningen of activiteiten voor het versterken van primaire opleidingen die leiden tot een diploma.

Doel regeling: Middelen dienen geïnvesteerd te worden in de arrangementen binnen de GKC-programmering.


samenwerking met de Amsterdam Green Campus en het project Evergreen. Ook is er op de vestiging Hoorn een associate degree-traject gestart in september 2015 i.s.m. CAH Vilentum. Het relatiebeheer zal in de komende jaren verder worden geprofessionaliseerd. Thema b - Groene kennis voor burgers en/of jeugd Dit doel wordt in diverse regioleerarrangementen en projecten behaald; studenten voeren opdrachten uit voor partners in de regio aangaande vergroten groene kennis. Verder volgen jongeren in de regio workshops in het ClusiusLab, vmbo-leerlingen doen mee aan gezonde kantine-projecten en eco-schools activiteiten. Thema c - Versterken authentiek leren Authentiek leren wordt op verschillende manier uitgewerkt. We werken hierin samen met de Kenniswerkplaats, AgriTech Campus en binnen projecten als GreenTech en de opvolger van Agrivizier te weten Evergreen. Naast regioleren worden er masterclasses, floormeetings en seminars aangeboden. Daarnaast is GGZ NHN (landgoed Willibrordus) een openluchtpraktijkleercentrum waarin studenten allerlei projecten en activiteiten uitvoeren. Het verder implementeren van authentiek leren zal ook de aankomende jaren veel aandacht krijgen. Thema d - Inhoudelijke vernieuwing van opleidingen De wettelijke landelijke vernieuwing in het mbo onderwijs staat centraal en heeft de hoogste prioriteit. De vernieuwing voor het eerste leerjaar is in 2015 gerealiseerd en er is een start gemaakt met de invulling van de basisdelen, profieldelen en keuzedelen voor het tweede en derde leerjaar. Groen Kennisnet Impulsmiddelen worden tevens ingezet om ondersteuning te bieden bij het gebruik van Groen Kennisnet in het onderwijs. 3.4 Impuls – Professionalisering 2014

Het Clusius College benut deze middelen om het regioleren binnen het Clusius College verder te professionaliseren. Het Clusius College is in 2014 het transitieproces gestart om het regioleren in te bedden in het onderwijs. Soms succesvol maar voortschrijdend inzicht laat zien dat implementatie van regioleren niet van vandaag op morgen te realiseren valt. Er zijn genoeg goede voorbeelden met name bij die opleidingsrichtingen die al langer projectonderwijs met én in de regio uitvoeren, maar het is ook duidelijk geworden dat teams nog veel vragen hebben aangaande de organisatie, begeleiding, monitoring en beoordeling. De conclusie is dat investeren in uitvoeringskracht op de vestiging én sturen/ondersteunen vanuit de organisatie van belang is teneinde te bereiken dat de teamleiders en teams zich verder kunnen professionaliseren op regioleren. 3.5 Impuls - Internationalisering groen onderwijs 2014

Coördinator internationalisering Middels deze regeling wordt binnen het Clusius College een coördinator internationalisering gefaciliteerd, die ondersteunend is voor alle internationaliseringsactiviteiten op de vestigingen.




3.6 Landelijke agenda en Authentiek onderwijs 2014

Op de domeinen Agro & Food, Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Natuur & Leefomgeving is het Clusius College betrokken bij de Centra voor Innovatief Vakmanschap, te weten civ A&F, civ T&U en het Kenniscentrum N&L. Het Clusius College bekostigt de projectleiders van (o.a.) de afdeling Projecten onder meer vanuit de regeling Landelijke agenda en Authentiek onderwijs om zo een bijdrage te leveren aan de activiteiten die voortkomen uit de civ-plannen.

Doel regeling: De landelijke agenda omvat de volgende thema’s:

versterking van de kennisinfrastructuur met nieuwe diensten voor bedrijven en organisaties, binnen en aanvullend op het initieel onderwijs, door te investeren in de organisatorische voorwaarden voor dienstverlening aan bedrijven en organisaties, waaronder de professionalisering van leerkrachten.

versterking van de doelmatigheid en effectiviteit van het opleidingenaanbod.

versterking van authentiek leren in samenwerking met bedrijfsleven en organisaties, in het bijzonder in relatie tot de Human Capital Agenda van de topsectoren Agro & Food en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en tot de sector Natuur & Leefomgeving.

de inhoudelijke vernieuwing van opleidingen.


Bijlage 7: Afkortingenlijst

AOC Agrarisch opleidingscentrum

AVO Algemeen vormend onderwijs

BAPO Bevordering arbeidsparticipatie ouderen

bbl Beroepsbegeleidende leerweg

BL Basisberoepsgerichte Leerweg

bol Beroepsopleidende leerweg

BPV Beroepspraktijkvorming

BVE Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie

BWWW Bovenwettelijke Werkloosheidswet

civ Centra voor innovatief vakmanschap

CvB College van Bestuur

EZ Economische Zaken (ministerie van)

fte Fulltime-equivalent

GKC Groene Kenniscoöperatie

GL Gemengde Leerweg

JOB Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs

KL Kaderberoepsgerichte Leerweg

KPI Kritieke prestatie-indicator

LAKS Landelijk Aktie Komitee Scholieren

LGF Leerlinggebonden financiering

LWOO Leerwegondersteunend onderwijs

mbo Middelbaar beroepsonderwijs

MD-traject Management development traject

MIP Meerjareninvesteringsplan

NRO Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek

OBP Onderwijsondersteunend en Beheerspersoneel

OCW Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (ministerie van)

OdC Onderdelencommissies

OKF Omkering Kapitaal Financieringsoperatie

OP Onderwijzend personeel

OPDC Orthopedagogische en didactische centra

OR Ondernemingsraad

ROC Regionaal opleidingencentrum

RvT Raad van Toezicht

SAR Sectoradviesraden

SUSP Stichting Uitwisseling en Studiereizen voor het Platteland

VAP Vestigingsactiviteitenplan

vmbo Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs

VO Voortgezet onderwijs

VOP Vestigingsontwikkelplan

VSV Voortijdig schoolverlater

WW Werkloosheidswet

www.clusius.nl

geïntegreerd jaardocument 2015

Documents