genetics population พันธุศาสตร์ประชากร
TRANSCRIPT
Population Genetics ¾พÑั¹น¸ธØุÈศÒาÊสµตÃร�»ปÃรÐะªชÒา¡กÃร
พันธุศาสตรประชากร เปนการศึกษาการเปลี่ยนแปลงความถี่อัลลีลในยีนพูล
ยีนพูล (Gene pool) คือยืนทุกๆยีนในประชากรกลุมหนึ่ง
สมดุลฮารดี – ไวนเบิรก (Hardy-Weinberg Equilibrium : HWE)
ความถี่อัลลีลในยีนพูลจะไมเปลี่ยนแปลงเลย ถา
1. ประชากรมขีนาดใหญ สมาชิกทุกตัวอยูรอดและสืบพันธุไดเทาๆกันไมเลือกคู 2. ไมมีการถายเทยีนระหวางกลุมประชากร ไมเกิด mutation ไมเกิด Natural selection
และไมเกิดการเปลี่ยนแปลงอัลลีลกระทันหัน
ถาหากวา ยีนนั้นมี 2 อัลลีล คือ A มีความถี่อัลลีลเปน p และ a มีความถี่อัลลีลเปน q
p + q = 1
เอาไปยกกําลัง2 p2 + 2pq +q2 = 1
p2 = AA, 2pq = Aa และ q2 = aa
อยาลืมวาจีโนไทปที่เปน heterozyqous ตองคณู 2 ไปขางหนาเสมอ
เทคนิค: หา Geneเดน Geneดอย พันธุแท พันธุทาง และ จํานวนประชากรใหเจอ คิดไดหมด
แบบฝกหัด
Ex 1 ความถี่อัลลีลดอยสําหรับยีนทาลัสซีเมียในประชากรกลุมหนึ่งซึ่งอยูใน HWE มีคาเทากับ 0.1
จะมีผูเปนพาหะรอยละเทาไหร?
Ex 2 ความสูงถั่วลันเตาควบคุมดวยยีน T พบวาใน 1,000 ตนมีตนเตี้ย 40 ตน จะมีตนสูง heterozygous
(Tt) กี่ตน เมื่ออยูใน HWE ?
Ex 3 เลือดระบบ ABO พบวาความถี่อัลลีล IA และ i เปน 0.1 และ 0.4 ตามลําดับ จงหาวาประชากร 1,000
คนใน HWE จะมีหมูเลือดละกี่คน
Ex 4 ในประชากรไมดอกชนิดหนึ่ง ดอกสีแดงเปนลักษณะเดน ควบคุมดวยยีน R ดอกสีขาวเปนลักษณะดอย
ควบคุมดวยยีน r ในประชากรไมดอก 1,000 ตน พบดอกสีแดง 960 ตน ดอกสีขาว 40 ตน
โดยกําหนดใหเปนดอกสีแดงที่มีจีโนไทป RR 640 ตน Rr 320 ตน จงหาความถี่อัลลีลของ R และ r
Ex 5 ในประชากรกลุมหนึ่งพบวามีประชากรหมูเลือด Rh (dd) อยู 16 %
เมื่อประชากรนี้อยูในภาวะสมดุลของฮารดี-ไวนเบิรก จงคํานวณหาความถี่ของแอลลีลในประชากร
Ex 6 ประชากรของหนูในทุงหญาแหงหนึ่ง อยูในสมดุลของฮารดี-ไวนเบิรก พบวา 36 %
ของประชากรหนูมีสีเทา ซึ่งมีลักษณะดอย (aa) นอกนั้นเปนหนูสีดําซึ่งมีลักษณะเดน
1. จํานวนประชากรของหนูที่มีจีโนไทปแบบเฮเทอโรไซกัสเปนเทาใด
2. ความถี่ของอัลลีล a ในยีนพูลของประชากรเปนเทาใด
3. ถาประชากรหนูมีจํานวน 500 ตัว จะมีหนูที่มีลักษณะขนสีดําที่มี Genotype แบบ
Homozygous กี่ตัว
Ex 7 ถาผสมตนถั่วลันเตาตนสูงเขาดวยกัน พบวาไดลูกตนสูง 750 ตน ตนเตี้ย 250ตน จงหา
- ความถี่ของอัลลีล นําลักษณะตนสูงกับตนเตี้ย
- จํานวนถั่วตนสูงพันทางวามีกี่ตน
Ex 8 ลักษณะตาตี่ในแมลงหวี่ควบคุมโดยยีนดอยอยูในออโตโซม นําแมลงหวี่พันธุแทตาปกติ 60 คู
กับพันธุแทตาตี่ 40 คู เมื่อใหผสมพันธุแบบสุมในกรงเลี้ยงขนาดใหญที่มีสภาพแวดลอมสมบูรณ
จงหาคะเนวาแมลงหวี่รุนลูกที่มีตาตี่จะมีปริมาณเทาใด
Ex 9 โรคทางพันธุกรรม Galactosemia ควบคุมโดยยีนดอยบน Autosome ถาในชุมชนหนึ่งมีคนอยู 40,000
คน และ ปวยเปน โรคนี้ 1 คน จงหาวาในชุมชนนี้จะมีผูเปนพาหะกี่คน
Ex10 ถาประชากรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือจังหวัดหนึ่งมีคนเปนโรคโลหิตจางชนิดชิกเคิลเซลล
(ลักษณะดอย) จํานวน 9 คน จากจํานวนทั้งหมด 10,000 คน จงหาความถี่อัลลีลของยีนที่ควบคุม
และจํานวนคนที่มีจีโนไทปแบบเฮเทอโรไซกัส
Ex 11 ถากระตายตาแดงควบคุมดวยยีนดอย (b) มีตัวผูตาดําพันธุแท (BB) 60 ตัว heterozygous 60 ตัว
และตัวเมียตาแดง (bb) 80 ตัว ถูกนํามาปลอยไวที่ฟารมแสนนุข ถาเกิด random mating แลว
โอกาสที่จะไดกระตายตาแดงในรุน F1 และกระตายตาดําพันทางในรุน F2 เปนอยางละกี่ %
BIOLOGY By V. Ratchanont
Ex 12 ดอกลิ้นมังกร 500 ตน พบวามีตนสีชมพู (Aa) 160 ตัว และตนสีแดง (aa) อยู 300 ตน
จงหาอัตราสวนอัลลีลในยีนพูลประชากร
Ex 13 ประเทศหนึ่งมีประชากรปวยเปนโรค thalassemia 1%
ถาสุมเลือกพลเมืองของประชากรนี้มากลุมหนึ่ง ควรจะพบคนที่เปนพาหะของโรคนี้กี่ %
Ex 14 ระบบเลือด ABO ถูกควบคุมโดย multiple alleles คือ IA, IB และ I ถาอัตราสวน IA : IB : i
ในยีนพูลประชากรกลุมหนึ่งเปน 2 : 3: 15 และจํานวนประชากรทั้งหมดมี 500 คนแลว เราจะพบคนหมูเลือด
AB นอยกวาคนหมูเลือก A อยูกี่คน
Ex 15 ถาผูชาย 1 ใน 100 คนเปนตาบอดสีแดง ความถี่ของผูหญิงที่เปน heterozygous recessive
จะเปนเทาใด