giao thuc eigrp

Tìm hiểu giao thức định tuyến EIGRPMô phỏng giao thức trên Packet Tracer GVHD: Đỗ Đình Cường

1SVTH: Nguyễn Minh Công

http://www.ebook.edu.vn

MỤC LỤC

MỤC LỤC ........................................................................................................ 1 LỜI GIỚI THIỆU ........................................................................................... 4 LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. 5 THUẬT NGỮ VÀ VIẾT TẮT........................................................................ 6 PHẦN I: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN.GIỚI THIỆU GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN EIGRP. ............................................ 7

1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN. ..........................7 2. GIỚI THIỆU GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN EIGRP. ...................................7

PHẦN II:TÌM HIỂU GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN EIGRP ...................... 9 1. SO SÁNH GIAO THỨC EIGRP VÀ GIAO THỨC IGRP:.........................9 2. CÁC ĐẶC ĐIỂM, KỸ THUẬT CƠ BẢN CỦA GIAO THỨC EIGRP: ...11

2.1. Các đặc điểm cơ bản:.............................................................................11 2.2. Các kỹ thuật của EIGRP: .....................................................................12 2.2.1. Sự phát hiện và tái hiện các router láng giềng (Neighbor discovery and recovery): ................................................................................................................... 12 2.2.2. Giao thức truyền tải tin cậy (RTP – Reliable Transport Protocol): .............. 13 2.2.3. Thuật toán DUAL: .......................................................................................... 13 2.2.4. Cấu trúc từng phần theo giao thức (PDMs - Protocol-Dependent Modules):...

........................................................................................................................ 17 3. THÀNH PHẦN VÀ CÁC PHÉP TÍNH CỦA EIGRP: ...............................17

3.1. Các bảng của EIGRP (EIGRP Tables):...............................................17 3.1.1. Bảng láng giềng (Neighbor table):................................................................. 18 3.1.2. Bảng cấu trúc mạng (Topology table): .......................................................... 18 3.1.3. Bảng định tuyến (Routing Table): .................................................................. 19 3.2. Các dạng gói tin của EIGRP (EIGRP Packet Formats): ...................19

4. CẤU HÌNH CƠ BẢN VÀ KIỂM TRA CẤU HÌNH EIGRP: ....................23 4.1. Cấu hình EIGRP cơ bản: ......................................................................23 4.1.1. Kích hoạt giao thức định tuyến EIGRP:......................................................... 23 4.1.2. Khai báo những mạng của router mà bạn đang cấu hình có cùng EIGRP AS number: ...................................................................................................................... 23 4.1.3. Câu lệnh cấu hình cơ bản khác: ..................................................................... 25 4.2. Kiểm tra cấu hình EIGRP: ...................................................................25




4.2.1. Các câu lệnh Show: ........................................................................................ 25 4.2.2. Các câu lệnh Debug:....................................................................................... 31

5. CÁC TÍNH NĂNG NÂNG CAO CỦA EIGRP: ..........................................31 5.1. Route Summarization – tổng hợp tuyến đƣờng: ................................31 5.2. Load Balancing – Cân bằng tải: ..........................................................34 5.2.1. Load Balancing Across Equal Cost Paths – Cân bằng tải trên những tuyến đường có cùng giá trị: ................................................................................................ 34 5.2.2. Load Balancing Across Unequal Cost Paths – Cân bằng tải trên những tuyến đường không cùng giá trị: .......................................................................................... 34 5.3. EIGRP Bandwidth Use Across WAN Links – Băng thông của

EIGRP trong liên kết mạng WAN: ..........................................................35 5.4. Bandwidth Utilization over WAN Interfaces – Băng thông của

EIGRP trong giao diện mạng WAN: ......................................................36 5.5. Configuring EIGRP in a Frame Relay Hub-and-Spoke Topology –

Cấu hình EIGRP trong một cấu trúc Frame Relay Hub-and-Spoke: ..37 5.6. Configuring EIGRP in a Hybrid Multipoint Topology – Cấu hình

EIGRP trong cấu trúc Hybrid Multipoint: .............................................38 5.7. Cơ chế chứng thực của EIGRP: ...........................................................39 5.7.1. Tổng quan về cơ chế chứng thực của EIGRP: ............................................... 39 5.7.2. Cơ chế chứng thực bằng mã MD5 của EIGRP: ............................................. 39

6. SỬ DỤNG EIGRP TRONG CÁC DOANH NGHIỆP:...............................41 6.1. Kết nối SIA - Stuck in Active:...............................................................41

7. KẾT LUẬN VÀ ĐÁNH GIÁ VỀ GIAO THỨC EIGRP: ...........................42 PHẦN III: MÔ PHỎNG HOẠT ĐỘNG CỦA GIAO THỨC EIGRP TRÊN PHẦN MỀM PACKET TRACER. ................................................. 43

1. TOPOLOGY SỬ DỤNG ĐỂ MÔ PHỎNG: ................................................43 2. MỤC ĐÍCH VÀ YÊU CẦU: ..........................................................................45 3. THỰC HIỆN CẤU HÌNH: ............................................................................46

3.1. Cấu hình cho cơ bản cho PC. ................................................................46 3.2. Cấu hình cho Switch:.............................................................................46 3.2.1. Cấu hình Switch P.DT (Redisbution layer switch):........................................ 46 3.2.2. Cấu hình Switch SW_CNTT (Core layer switch): .......................................... 47 3.3. Cấu hình Web Server: ...........................................................................50 3.4. Cấu hình Cloud Frame Relay ...............................................................50




3.5. Cấu hình Router: ...................................................................................51 3.5.1. Cấu hình cơ bản: ............................................................................................ 51 3.5.2. Cấu hình giao diện (cổng) Serial Sub-interface Frame Relay Point-to-Point:.

........................................................................................................................ 52 3.5.3. Cấu hình giao thức định tuyến EIGRP (AS = 2010 ): .................................... 53 3.6. Các cấu hình nâng cao của giao thức EIGRP: ....................................54 3.6.1. Route Summarization – tổng hợp tuyến đường: ............................................. 54 3.6.2. Cấu hình cân bằng tải: ................................................................................... 55 3.6.3. Cấu hình chứng thực MD5 của EIGRP: ........................................................ 55 3.7. Cấu hình cho DNS Server: ....................................................................55

4. KẾT QUẢ: ......................................................................................................56 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 59




LỜI GIỚI THIỆU

Sự phát triển của Internet cũng đồng nghĩa với việc tăng trưởng về quy mô và công nghệ nhiều loại mạng LAN, WAN … Và đặc biệt là lưu lượng thông tin trên mạng tăng đáng kể. Chính điều đó đã làm cho vấn đề chia sẻ thông tin trên mạng hay là vấn đề định tuyến trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Trong việc thiết kế mạng và lựa chọn giao thức định tuyến sao cho phù hợp với chi phí, tài nguyên của tổ chức là đặc biệt quan trọng. Internet phát triển càng mạnh, lượng người truy nhập càng tăng yêu cầu định tuyến càng phải tin cậy, tốc độ chuyển mạch nhanh và không gây ra lặp trên mạng. Hơn nữa khi nhiều tổ chức tham gia vào mạng thì nhiều giao thức được đưa vào sử dụng dẫn đến sự phức tạp về định tuyến cũng gia tăng, và số lượng các giao thức để phục vụ cho việc định tuyến cũng có rất nhiều. Việc hiểu biết và thiết kế các mạng thông tin cỡ lớn có sử dụng các thiết bị định tuyến đang trở thành một nhu cầu vô cùng cấp thiết trong thực tế. Nó đòi hỏi người thiết kế mạng phải có sự hiểu biết sâu về giao thức sẽ sử dụng cho việc thiết kế mạng cũng như các loại giao thức định tuyến khác. Cisco là một trong những nhà cung cấp thiết bị mạng hàng đầu thế giới, ngoài ra Cisco còn đưa ra các chứng chỉ và mở các trung tâm đào tạo nhân lực về mạng máy tính cũng như phát triển các chuẩn giao thức định tuyến. Giao thức định tuyến EIGRP (Enhanced Interior Gateway Routing Protocol) được CISCO phát triển độc quyền dựa trên giao thức định tuyến IGRP nhằm nâng cao tính hiệu quả cho quá trình định tuyến trong các router của họ. Báo cáo thực tập chuyên ngành đề tài Tìm hiểu về giao thức định tuyến EIGRP và mô phỏng hoạt động của giao thức trên phần mềm Packet Tracer nhằm tìm hiểu một cách chi tiết hơn các đặc điểm, tính năng và phương thức hoạt động của giao thức định tuyến EIGRP và mô phỏng trên Packet Tracer. Nội dung chính của báo cáo thực tập gồm: Phần I: Giới thiệu chung về giao thức định tuyến. Giới thiệu giao thức định

tuyến EIGRP. Phần II: Tìm hiểu giao thức EIGRP. Phần III: Mô phỏng hoạt động của giao thức trên phần mềm Packet Tracer.




LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình hoàn thành báo cáo em đã gặp không ít khó khăn vì lượng kiến thức liên quan rất sâu rộng, nhưng được sự quan tâm giúp đỡ, hướng dẫn của thầy giáo hướng dẫn Đỗ Đình Cường cùng các thầy cô trong bộ môn Mạng và Truyền thông em đã hoàn thành báo cáo thực tập đúng thời gian quy định. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy giáo hướng dẫn Đỗ Đình Cường cùng các thầy cô trong bộ môn Mạng và Truyền thông đã giúp đỡ em hoàn thành báo cáo này. Trong quá trình hoàn thành báo cáo sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự góp ý của quý thầy cô cùng các bạn sinh viên để báo cáo được hoàn chỉnh hơn. Em xin chân thành cảm ơn.!

Thái Nguyên, ngày 19 tháng 5 năm 2010 Sinh viên

Nguyễn Minh Công




THUẬT NGỮ VÀ VIẾT TẮT

- IP (Internet Protocol): Giao thức Internet. - TCP/IP (Transmission Control Protocol/ Internet Protocol): Giao thức kiểm soát

truyền thông và Internet. - OSPF (Open shortest Path First) protocol: Giao thức tìm đường ngắn nhât đầu

tiên. - IPX (Internetwork Packet Exchange): Mạng tương tác trao đổi gói tin. - OSI (Open Systems Interconnection) model: Mô hình OSI liên kết các hệ thông

mở. - SAP (Service Advertising Protocol): Giao thức quảng cáo dịch vụ. - RIP (Routing Information Protocol): Giao thức thông tin định tuyến. - EIGRP (Enhanced Interior Gateway Routing Protocol): Giao thức định tuyến

nội miền mở rộng. - IGRP (Interior Gateway Routing Protocol): Giao thức định tuyến nội miền. - DUAL (Diffuing Update Algorithm): Thuật toán cập nhật nhiều mức. - VLSM (Variable-Length Subnet .Mask): Mặt nạ mạng có độ dài thay đổi. - CIDR (Classless Interdomain Routing): định tuyến liên miền không theo lớp địa

chỉ. - RTP (Reliable Transport Protocol): Giao thức vận chuyển tin cậy. - Apple Talk : Một tiêu chuẩn mạng cục bộ do hãng Apple computer thành lập. - PDM (Protocol dependent modules): module độc lập giao thức. - IGPs (Interior Gateway Protocols). - EGPs (Exterior Gateway Protocols ). - EGP (Exterior Gateway Protocol ). - BGP (Border Gateway Protocol ). - CSPF (Constrained Shortest Path First ). - RTMP (Routing Table Maintenance Protocol) - FSM (Finite State Machines ). - LAN (Local Network Area) - WAN (Wide Network Area) - MD5 (Message Digest 5) - SIA (Stuck in Active).




PHẦ N I:

GIỚI THIỆU CHUNG VỀ GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN. GIỚI THIỆU GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN EIGRP.

1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN. Giao thức định tuyến được sử dụng để giao tiếp giữa các router với nhau .

Giao thức định tuyến cho phép router chia sẻ các thông tin định tuyến mà nó biết cho các router khác.Từ đó router có thể xây dựng và bảo trì bảng định tuyến của nó. Một số giao thức định tuyến như :

Giao thức định tuyến trong - Interior Gateway Protocols (IGPs). Router Information Protocol (RIP). Open Shortest Path First (OSPF). Intermediate System to Intermediate System (IS-IS). Hai giao thức sau đây thuộc sở hữa của Cisco, và được hỗ trợ bởi các

router Cisco hay những router của những nhà cung cấp mà Cisco đã đăng ký công nghệ:

• Interior Gateway Routing Protocol (IGRP). • Enhanced IGRP (EIGRP).

Giao thức định tuyến ngoài - Exterior Gateway Protocols (EGPs). Exterior Gateway Protocol (EGP). Border Gateway Protocol (BGP). Constrained Shortest Path First (CSPF).

2. GIỚI THIỆU GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN EIGRP. EIGRP là giao thức riêng của Cisco, được đưa ra vào năm 1994 với IOS 9.2.1, được phát triển từ giao thức IGRP. Không giống IGRP là một giao thức định tuyến theo lớp địa chỉ, EIGRP có hỗ trợ định tuyến liên miền không theo lớp địa chỉ (CIDR- Classless Interdomain Routing) và cho phép người thiết kế mạng tối ưu không gian địa chỉ bằng VLSM. So với IGRP, EIGRP có thời gian hội tụ nhanh hơn, có khả năng mở rộng tốt hơn và khả năng chống loop cao hơn. Và đặc biệt hơn, EIGRP còn thay thế được cho giao thức Novell Routing Information Protocol (Novell RIP) và Apple talk Routing Table Maintenance Protocol (RTMP) để phục vụ tốt cho cả 2 mạng IPX và Apple Talk.




EIGRP là giao thức định tuyến nâng cao theo vectơ khoảng cách (distance vector). Nó kết hợp các ưu điểm của cả giao thức định tuyến theo vectơ khoảng cách và giao thức định tuyến theo trạng thái đường liên kết. Ví dụ như những ưu điểm tốt nhất của OSPF như thông tin cập nhật một phần, phát hiện router láng giềng…được đưa vào EIGRP. Tuy nhiên, cấu hình EIGRP dễ hơn cấu hình OSPF. Cho nên EIGRP còn được xem là giao thức định tuyến lai (hybrid routing protocol). EIGRP là một lựa chọn lý tưởng cho các mạng lớn, đa giao thức được xây dựng dựa trên các Cisco router.




PHẦ N II :

TÌM HIỂU GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN EIGRP

1. SO SÁNH GIAO THỨC EIGRP VÀ GIAO THỨC IGRP: Giao thức định tuyến EIGRP được Cisco đưa ra như là một phiên bảng mới mở rộng và nâng cao hơn của giao thức IGRP. Kỹ thuật định tuyến theo distance vector trong IGRP vẫn được sử dụng cho EIGRP. EIGRP cải tiến các quá trình hội tụ, hoạt động hiệu quả hơn IGRP. Điều này cho phép chúng ta mở rộng, cải tiến cấu trúc trong khi vẫn giữ nguyên những gì đã xây dựng trong IGRP. So sánh giữa EIGRP và IGRP:

Tính tương thích: IGRP và EIGRP hoàn toàn tương thích với nhau. EIGRP router không có ranh giới khi hoạt động chung với IGRP router. Đặc điểm này rất quan trọng khi người sử dụng muốn tận dụng ưu điểm của cả 2 giao thức. EIGRP có thể hỗ trợ nhiều giao thức khác nhau còn IGRP thì không.

Cách tính thông số định tuyến (Metric): EIGRP tính thông số định tuyến dựa trên các thông số sau:

- Băng thông ( Bandwidth ) tính theo kilobit. - Độ tải ( Load ). - Độ trễ ( Delay ). - Độ tin cậy ( Reliability ).

EIGRP và IGRP có cách tính thông số định tuyến khác nhau. EIGRP tăng thông số định tuyến của IGRP lên 256 lần vì EIGRP sử dụng thông số 32 bít, còn IGRP sử dụng thông số 24 bít. Bằng cách nhân lên hoặc chia đi 256 lần, EIGRP có thể dễ dàng chuyển đổi thông số định tuyến của IGRP . EIGRP và IGRP đều sử dụng công thức tính thông số định tuyến như sau:

Giá trị mặc định: K1=1, K2=0, K3=1, K4=0, K5=0 Khi K4=K5=0 thì phần [K5/ (độ tin cậy + K4)] trong công thức không còn là một nhân tố khi tính thông số định tuyến nữa. Do đó, công thức tính còn lại như sau: Thông số định tuyến = Băng thông + Độ trễ IGRP và EIGRP sử dụng các biểu đổi sau để tính toán thông số định tuyến: Băng thông trong công thức trên áp dụng cho IGRP = 10000000/băng thông thực sự




Băng thông trong công thức trên áp dụng cho EIGRP = (10 000 000/băng thông thực sự ) * 256 Độ trễ trong công thức trên áp dụng cho IGRP = độ trễ thực sự / 10 Độ trễ trong công thức trên áp dụng cho EIGRP = ( độ trễ thực sự / 10 ) * 256 Để các giao thức định tuyến khác nhau như OSPF và RIP chẳng hạn thực hiện chia sẻ thông tin định tuyến với nhau thì cần phải cấu hình nâng cao hơn. Trong khi đó EIGRP và IGRP có cùng số AS của hệ thống tự trị (Autonomous system) sẽ tự động phân phối và chia sẻ thông tin về đường đi với nhau.

Hình 1 -1 : Các thông số của một giao diện (cổng)

Số lượng hop: IGRP có số lượng hop tối đa là 255. EIGRP có số lượng hop tối đa là 224. Con số này dư sức đáp ứng cho một mạng được thiết kế hợp lý lớn nhất.

Hoạt động phân phối thông tin tự động: Để các giao thức khác nhau như OSPF và RIP chẳng hạn thực hiện chia sẻ thông tin định tuyến với nhau thì cần phải cấu hình nâng cao hơn. Trong khi đó IGRP và EIGRP có cùng số AS của hệ tự quản sẽ tự động phân phối và chia sẻ thông tin về đường đi với nhau.

Đánh dấu đường đi: EIGRP đánh dấu những đường mà nó học được từ IGRP hay từ bất kỳ nguồn bên ngoài nào khác là đường ngoại vi vì những con đường này không xuất phát từ các EIGRP router. IGRP thì không phân biệt đường ngoại vi (được đánh dấu bằng chữ EX ) và nội vi (được đánh dấu bằng chữ D).




2. CÁC ĐẶC ĐIỂM, KỸ THUẬT CƠ BẢN CỦA GIAO THỨC EIGRP:

2.1. Các đặc điểm cơ bản:

EIGRP hoạt động khác với IGRP. Về bản chất EIGRP là một giao thức định tuyến theo distance vector nâng cao nhưng khi cập nhật và bảo trì thông tin láng giềng và thông tin định tuyến thì nó làm việc giống như một giao thức định tuyến theo trạng thái đường liên kết. Những ưu điểm của EIGRP so với giao thức định tuyến theo vector khoảng cách thông thường:

Tốc độ hội tụ nhanh (Fast convergence): Một router đang chạy EIGRP lưu trữ tất cả bảng định tuyến của các router láng giềng để nó có thể nhanh chóng thích ứng với các tuyến đường thay thế nếu một tuyến đường ưa thích bị lỗi. Khi đó giao thức EIGRP sẽ truy vấn các router láng giềng để khám phá một con đường thay thế. Quá trình truy vấn này chỉ dừng lại khi tìm thấy một tuyến đường thay thế. Ngoài ra chúng sử dụng DUAL. DUAL đảm bảo hoạt động không bị lặp (loop) khi tính toán đường đi, cho phép mọi router trong hệ thống mạng thực hiện đồng bộ cùng lúc khi có sự thay đổi xảy ra.

Có hỗ trợ VLSM (Variable – Length Subnet Mask) và CIDR (Classless Interdomain Routing):

Không giống như IGRP, EIGRP có trao đổi thông tin về subnet mask nên nó hỗ trợ được cho hệ thống IP không theo lớp.

Hỗ trợ cho nhiều giao thức mạng khác nhau: EIGRP có hỗ trợ cho IP, IPX và Apple Talk nhờ có cấu trúc từng phần theo giao thức (PDMs – protocol dependent modules) EIGRP có thể phân phối thông tin của IPX RIP và SAP để cải tiến hoạt động toàn diện. Trên thực tế, EIGRP có thể diều khiển hai giao thức này. Router EIGRP nhận thông tin định tuyến và dịch vụ, chỉ cập nhật cho các router khác khi thông tin trong bảng định tuyến hay bảng SAP thay đổi. EIGRP còn có thể điều khiển giao thức Apple Talk Routing Table Maintenance Protocol (RTMP). RTMP sử dụng sử dụng số lượng hop để chọn đường nên khả năng chọn đường không tốt lắm. Do đó, EIGRP sử dụng thông số định tuyến tổng hợp cấu hình được để chọn đường tốt nhất cho mạng Apple Talk. Là một giao thức định tuyến theo distance vector, RTMP thực hiện trao đổi toàn bộ thông tin định tuyến theo chu kỳ. Để giảm bớt sự quá tải này, EIGRP thực hiện phân phối thông tin định tuyến Apple Talk khi có sự kiện thay đổi mà thôi. Tuy nhiên, Apple Talk client cũng muốn nhận thông tin ETMP từ các router nội bộ, do đó EIGRP dùng cho




Apple Talk chỉ nên chạy trong mạng không có client, ví dụ như các liên kết mạng WAN chẳng hạn.

Không phụ thuộc vào giao thức được định tuyến: Nhờ cấu trúc từng phần riêng biệt tương ứng với từng giao thức mà EIGRP không cần phải chỉnh sửa lâu. Ví dụ như khi phát triển để hỗ trợ giao thức mới như IP chẳng hạn, EIGRP cần phải có thêm phần mới tương ứng cho IP nhưng hoàn toàn không cần phải viết lại EIGRP.

EIGRP sử dụng băng thông hiệu quả (Efficient Use of Bandwidth): EIGRP chỉ gởi thông tin cập nhật một phần và giới hạn chứ không gởi toàn bộ bảng định tuyến. Nhờ vậy nó chỉ gởi một lượng băng thông tối thiểu khi hệ thống mạng đã ổn định. Điều này tương đương hoạt động cập nhật của OSPF, nhưng không giống như router OSPF, router EIGRP chỉ gửi thông tin cập nhật một phần cho router nào cần thông tin đó mà thôi, chứ không gởi cho mọi router khác trong vùng như OSPF. Chính vì vậy mà hoạt động cập nhật của EIGRP gọi là cập nhật giới hạn. Thay vì hoạt động cập nhật theo chu kỳ, các router EIGRP giữ liên lạc với nhau bằng các gói hello rất nhỏ. Việc trao đổi các gói hello theo định kỳ không chiếm nhiều băng thông đường truyền.

2.2. Các kỹ thuật của EIGRP: EIGRP có rất nhiều kỹ thuật mới để cải tiến hiệu quả hoạt động, tốc độ hội tụ và các chức năng so với IGRP và các giao thức định tuyến khác. Các kỹ thuật này được tập trung thành 4 loại hình sau:

2.2.1. Sự phát hiện và tái hiện các router láng giềng (Neighbor discovery and

recovery): Router định tuyến theo distance vector dạng đơn giản không thiết lập mối quan hệ với các router láng giềng của nó. RIP và IGRP router chỉ đơn giản là phát quảng bá hay multicast các thông tin cập nhật của nó ra mọi cổng đã được cấu hình. Ngược lại, EIGRP router chủ động thiết lập mối quan hệ với các láng giềng của chúng. Tương tự như cách làm của OSPF router. EIGRP router sử dụng các gói hello rất nhỏ để thực hiện việc thiết lập mối quan hệ thân mật với các router láng giềng. Mặc định, gói hello được gởi đi theo chu kỳ là 5 giây. Nếu router vẫn nhận được gói hello từ láng giềng thì nó xem như láng giềng này và các đường đi của nó vẫn còn hoạt động. Bằng thiết lập mối quan hệ này, EIGRP có thể thực hiện được những việc sau:

Tự động học được đường mới khi chúng kết nối vào hệ thống mạng. Xác định một router không còn kết nối hoặc không còn hoạt động nữa. Phát hiện sự trở lại của các router.




2.2.2. Giao thức truyền tải tin cậy (RTP – Reliable Transport Protocol): Giao thức truyền tải tin cậy (RTP – Reliable Transport Protocol) là giao thức ở lớp vận chuyển (trong mô hình OSI), thực hiện việc chuyển gói EIGRP một cách tin cậy và có thứ tự đến các router láng giềng. Trong mạng IP, host sử dụng TCP để vận chuyển các gói một cách tuần tự và tin cậy. Tuy nhiên, EIGRP là một giao thức độc lập với giao thức mạng, do đó nó không dựa vào TCP/IP để thực hiện trao đổi thông tin định tuyến giống như RIP, IGRP và OSPF đã làm. Để không phụ thuộc vào IP, EIGRP sử dụng RTP làm giao thức vận chuyển riêng độc quyền của nó để đảm bảo thông tin định tuyến. EIGRP có thể yêu cầu RTP cung cấp dịch vụ truyền tin cậy hoặc không tin cậy tùy theo yêu cầu của từng trường hợp. Ví dụ: các gói hello được truyền theo định kỳ và cần phải càng nhỏ càng tốt nên chúng không cần phải dùng chế độ truyền tin cậy. Ngược lại, việc truyền tin cậy các thông tin định tuyến sẽ có thể làm tăng tốc độ hội tụ vì EIGRP router không cần chờ hết hạn mới truyền lại. Với RTP, EIGRP có thể gởi multicast và trực tiếp cho các đối tác khác nhau cùng một lúc, giúp tối ưu hiệu quả hoạt động.

2.2.3. Thuật toán DUAL: EIGRP thường được xem là giao thức lai vì nó kết hợp các ưu điểm của cả giao thức định tuyến theo vectơ khoảng cách và giao thức định tuyến theo trạng thái đường liên kết. Và thành phần trung tâm của EIGRP là thuật toán cập nhật nhiều mức DUAL (Diffusing Update Algorithm ), là bộ máy tính toán đường đi của EIGRP. Tên đầy đủ của kỹ thuật này là DUAL FSM (finite-state machine-máy trạng thái giới hạn ). FSM là một bộ máy thuật toán nhưng không phải là một thiết bị cơ khí có các thành phần di chuyển được. FSM định nghĩa một tập hợp các trạng thái có thể trải qua, sự kiện nào gây ra trạng thái nào và sẽ có kết quả là gì. FSMs cũng mô tả một thiết bị, một chương trình máy tính, hoặc một thuật toán định tuyến sẽ xử lý một tập hợp các sự kiện đầu vào như thế nào. DUAL FSM đảm bảo rằng mỗi đường là một vòng tự do và những đường có chi phí thấp nhất được DUAL đặt trong bảng định tuyến. DUAL FSM chứa tất cả các logic được sử dụng để tính toán và so sánh đường đi trong mạng EIGRP. EIGRP sẽ giữ những tuyến đường quan trọng này và cấu trúc sẵn có ở tất cả thời gian, để thông tin có thể truy nhập ngay lập tức. DUAL chạy hai thuật toán song song là định tuyến theo trạng thái đường liên kết (LSP) và định tuyến theo vectơ khoảng cách (DVP).




Thuật toán trạng thái liên kết (LSA): Trong thuật toán trạng thái liên kết, các node mạng quảng bá giá trị liên kết của nó với các node xung quanh tới các node khác. Sau khi quảng bá tất cả các node đều biết rõ topo mạng và thuật toán sử dụng để tính toán con đường ngắn nhất tới node đích

Thuật toán Vector khoảng cách (DVA): Là một thuật toán định tuyến tương thích nhằm tính toán con đường ngắn nhất giữa các cặp node trong mạng, dựa trên phương pháp tập trung được biết đến như là thuật toán Bellman-Ford. Các node mạng thực hiện quá trình trao đổi thông tin trên cơ sở của địa chỉ đích, node kế tiếp, và con đường ngắn nhất tới đích. Đầu tiên mỗi router sẽ gửi thông tin cho biết nó có bao nhiêu kết nối và trạng thái của mỗi đường kết nối như thế nào, và nó gửi cho mọi router khác trong mạng bằng địa chỉ multicast. Do đó mỗi router đều nhận được từ tất cả các router khác thông tin về các kết nối của chúng. Kết quả là mỗi router sẽ có đầy đủ thông tin để xây dựng cơ sở dữ liệu về trạng thái các đường liên kết. Như vậy mỗi router đều có một cái nhìn đầy đủ và cụ thể về cấu trúc của hệ thống mạng. Router sẽ lưu tất cả các đường mà router láng giềng thông báo qua. Dựa trên thông số định tuyến tổng hợp của mổi đường, DUAL sẽ so sánh và chọn ra đường có chi phí thấp nhất đến đích. DUAL đảm bảo mỗi một đường này là không có lặp vòng. Đường được chọn gọi là đường thành công (successor) và nó sẽ được lưu trong bảng định tuyến, đồng thời cũng được lưu trong bảng cấu trúc mạng. Khi mạng bị đứt thì DUAL sẽ tìm đường dự phòng (feasible successor) trong bảng cấu trúc mạng. Gói tin hello được gửi theo chu kỳ và EIGRP có thể cấu hình được. Khoảng thời gian hello mặc định phụ thuộc vào băng thông tuy nhiên do gói tin hello rất nhỏ nên nó ít tốn băng thông và thời gian hội tụ nhanh. Đối với DUAL hoạt động cập nhật được diễn ra liên tục để cập nhật sự thay đổi trạng thái của một đường liên kết va thông tin được phát ra cho tất cả các router trên mạng. Hoạt động của thuật toán DUAL được thể hiện qua lưu đồ sau: Ở đây Router A chạy giao thức EIGRP và sử dụng thuật toán DUAL để tính toán đường đi tới mạng 7




Bước 1: Thuật toán DUAL tính toán thông số Feasible Distance (FD): là metric nhỏ nhất để đi đến đích theo một tuyến nhất định.

Hình II.2.2.3 -1a: Thuật toán DUAL

Bước 2: Thuật toán DUAL tính toán thông số Report Distance (SD): là metric nhỏ nhất để đi đến đích được router láng giềng quảng bá.

Hình II.2.2.3 -1b: Thuật toán DUAL




Bước 3: Thuật toán DUAL dựa vào thông số FD và RD để xác định EIGRP successor (đường chính) và EIGRP feasible successor (đường dự phòng).

Hình II.2.2.3 -1c: Thuật toán DUAL

Router B được chọn là successor vì router B có FD nhỏ nhất (metric =121) để đến network 7 khi xuất phát từ A.

Để chọn feasible successor, router A kiểm tra RD của các router EIGRP láng giềng (RD của router H = 30, RD của router D = 140) xem có nhỏ hơn FD của successor hay không ( FD = 121). Router H sẽ được chọn làm feasible successor vì có RD = 30 nhỏ hơn FD =121 của successor. Router D không là successor hay feasible successor vì có RD = 140 >121. Để tránh xảy ra lặp các tuyến đường khi xây dựng bảng topology các router được chọn là Feasible successor khi thỏa mãn điều kiện RD < FD (Feasibility Condition - FC)




2.2.4. Cấu trúc từng phần theo giao thức (PDMs - Protocol-Dependent Modules):

Một trong nhưng điểm nổi bật của EIGRP là nó được thiết kế thành từng phần riêng biệt theo giao thức. Nhờ cấu trúc này, nó có khả năng mở rộng và tương thích tốt nhất. Các giao thức được định tuyến như IP, IPX và Apple Talk được đưa vào EIGRP thông qua các PDM. EIGRP có thể dễ dàng tương thích với các giao thức được định tuyến mới hoặc các phiên bản mới của chúng như IPv6 chẳng hạn bằng cách thêm PDM vào. Mỗi PDM chịu trách nhiệm thực hiện mọi chức năng liên quan đến một giao thức được định tuyến.

3. THÀNH PHẦN VÀ CÁC PHÉP TÍNH CỦA EIGRP:

3.1. Các bảng của EIGRP (EIGRP Tables): EIGRP router lưu giữ các thông tin về đường đi và cấu trúc mạng trên RAM, nhờ đó chúng đáp ứng nhanh chóng theo sự thay đổi. Giống như OSPF, EIGRP cũng lưu giữ những thông tin này thành từng bảng và từng cơ sở dữ liệu khác nhau. EIGRP lưu các con đường mà nó học được theo một cách đặc biệt. Mỗi con đường có một trạng thái riêng và có đánh dấu để cung cấp thêm nhiều thông tin hữu dụng khác.EIGRP có 3 loại bảng sau: - Bảng láng giềng (Neighbor table) - Bảng cấu trúc mạng (Topology table) - Bảng định tuyến (Routing Table)

Hình II.3.1-1: Các bảng của EIGRP




3.1.1. Bảng láng giềng (Neighbor table): Bảng láng giềng là bảng quan trọng nhất trong EIGRP. Mỗi router EIGRP lưu giữ một bảng láng giềng, trong đó là danh sách các router kết nối trực tiếp với nó. Bảng này tương tự như cơ sở dữ liệu về các láng giềng của OSPF. Đối với mỗi giao thức mà EIGRP hỗ trợ, EIGRP có một bảng láng giềng riêng tương ứng. Khi phát hiện ra một láng giềng mới, router sẽ ghi lại địa chỉ và cổng kết nối của láng giềng đó vào bảng láng giềng. Khi láng giềng gởi gói hello, trong đó có thông số về khoảng thời gian lưu giữ. Nếu router không nhận được gói hello khi đến định kỳ thì khoảng thời gian lưu giữ là khoảng thời gian mà router chờ và vẫn xem là router láng giềng còn kết nối được và còn hoạt động. Khi khoảng thời gian lưu giữ đã hết mà vẫn không nhận được gói hello từ router láng giềng đó, thì xem như router láng giềng đã không còn kết nối được hoặc không còn hoạt động, thuật toán DUAL (Diffusing Update Algorithm) sẽ thông báo sự thay đổi này và thực hiện tính toán lại theo mạng mới.

3.1.2. Bảng cấu trúc mạng (Topology table):

Bảng cấu trúc mạng là bảng cung cấp dữ liệu để xây dựng nên bảng định tuyến của EIGRP.DUAL lấy thông tin từ bảng láng giềng và bảng cấu trúc mạng để tính toán chọn đường có chi phí thấp nhất đến từng mạng đích. Mỗi EIGRP router lưu một bảng cấu trúc mạng riêng tương ứng với từng loại giao thức mạng khác nhau. Bảng cấu trúc mạng chứa thông tin về tất cả các con đường mà router học được. Nhờ những thông tin này mà router có thể xác định đường đi khác để thay thế nhanh chóng khi cần thiết. Thuật toán DUAL chọn ra đường tốt nhất đến mạng đích gọi là đường chính (successor route). Sau đây là những thông tin chứa trong bảng cấu trúc mạng: Feasible Distance (FD): là thông số định tuyến nhỏ nhất mà EIGRP tính được cho từng mạng đích.

Route Source: là nguồn khởi phát thông tin về một con đường nào đó. Phần thông tin này chỉ có đối với những đường được học từ ngoài mạng EIGRP.

Reported Distance (RD): là thông số định tuyến đến một mạng đích do router láng giềng thân mật thông báo qua.

Thông tin về cổng giao tiếp mà router sử dụng để đi đến mạng đích. Trạng thái đường đi: Trạng thái không tác động (P - passive) là trạng thái ổn định, sẵn sàng sử dụng được. Trạng thái tác động (A - Active) là trạng thái đang trong quá trình tính toán lại của DUAL.




Bảng cấu trúc mạng còn lưu nhiều thông tin khác của đường đi. EIGRP phân loại ra đường nội vi và đường ngoại vi. Đường nội vi là đường xuất phát từ bên trong hệ tự quản (AS–Autonomous System) của EIGRP. EIGRP có gán nhãn (Adminitrator tag ) với giá trị từ 0 đến 255 để phân biệt đường thuộc loại nào. Đường ngoại vi là đường xuất phát từ bên ngoài của EIGRP. Các đường ngoại vi là những đường học được từ các giao thức định tuyến khác như RIP, OSPF, IGRP. Đường cố định cũng xem là đường ngoại vi.

3.1.3. Bảng định tuyến (Routing Table):

Bảng định tuyến EIGRP lưu giữ danh sách các đường tốt nhất đến các mạng đích. Những thông tin trong bảng định tuyến được rút ra từ bảng cấu trúc mạng. Router EIGRP có bảng định tuyến riêng cho từng giao thức mạng khác nhau. Con đường được chọn làm đường chính đến mạng đích gọi là đường successor. Từ thông tin trong bảng láng giềng và bảng cấu trúc mạng. DUAL chọn ra một đường chính và đưa lên bảng định tuyến. Đến một mạng đích có thể có đến 4 successor. Những đường này có chi phí bằng nhau hoặc không bằng nhau. Thông tin về successor cũng được đặt trong bảng cấu trúc mạng. Đường Feasible Successor (FS) là đường dự phòng cho đường successor. Đường này cũng được chọn ra cùng với đường successor nhưng chúng chỉ được lưu trong bảng cấu trúc mạng. Đến một mạng đích có thể có nhiều feasible successor được lưu trong bảng cấu trúc mạng nhưng điều này không bắt buộc. Router xem hop kế tiếp của đường feasible successor là hop dưới nó, gần mạng đích hơn nó. Do đó, chi phí của feasible successor được tính bằng chi phí của chính nó cộng với chi phí mà router láng giềng thông báo qua. Trong trường hợp successor bị sự cố thì router sẽ tìm feasible successor thay thế. Một đường feasible successor bắt buộc phải có chi phí mà router láng giềng thông báo qua thấp hơn chi phí của đường successor hiện tại. Nếu trong bảng cấu trúc mạng không có sẵn đường feasible successor thì con đường đến mạng đích tương ứng được đưa vào trạng thái Active và router bắt đầu gởi các gói yêu cấu đến tất cả các láng giềng để tính toán lại cấu trúc mạng. Sau đó với các thông tin mới nhận được, router có thể sẽ chọn ra được successor mới hoặc feasible successor mới. Đường mới được chọn xong sẽ có trạng thái là pasive.

3.2. Các dạng gói tin của EIGRP (EIGRP Packet Formats): Giống như OSPF, EIGRP dựa vào nhiều loại gói dữ liệu khác nhau để duy trì các loại bảng của nó và thiết lập mối quan hệ phức tạp với router láng giềng.




EIGRP sử dụng 5 dạng gói tin sau: - Hello (Hello). - Báo nhận (Acknowledgment Packets). - Cập nhật (Update Packets). - Yêu cầu (Query packets). - Đáp ứng (Reply Packets).

Hello Packets

Một thông điệp được dùng để duy trì bảng các router láng giềng. Các gói hello này được gửi định kỳ và được gửi theo kiểu không tin cậy.

Update Packets

Một gói EIGRP chứa các thông tin thay đổi về mạng. Các gói này được gửi theo cơ chế tin cậy. Nó được gửi chỉ khi có một thay đổi ảnh hưởng đến router:

- Khi một router láng giềng xuất hiện - Khi một router láng giềng đi từ trạng thái active sang

trạng thái passive - Khi có một sự thay đổi trong tính toán metric cho một

địa chỉ mạng đích.

Query Packets

Được gửi từ router khi router mất một đường đi về một mạng nào đó. Nếu không có đường đi dự phòng (feasible successor), router sẽ gửi ra các gói tin truy vấn (query) để hỏi về đường đi dự phòng. Khi này router sẽ chuyển sang trạng thái active. Các gói tin truy vấn của EIGRP được gửi ra theo kiểu tin cậy.

Reply Packets

Là một trả lời cho gói tin query. Nếu router không có thông tin nào trong gói reply, router sẽ gửi gói query đến tất cả các router láng giềng. Một unicast sẽ được gửi lại.

ACK Packets

Bản chất là một gói tin Hello nhưng không có dữ liệu bên trong

EIGRP dựa vào các gói hello để phát hiện, kiểm tra và tái phát hiện các router láng giềng. Tái phát hiện có nghĩa là router EIGRP không nhận được hello từ một router láng giềng trong suốt khoảng thời gian lưu giữ nhưng sau đó router láng giềng này lại tái lập lại thông tin liên lạc.Chu kỳ gửi hello của EIGRP router có thể cấu hình được.




Khoảng thời gian hello mặc định phụ thuộc vào băng thông trên từng cổng của router. Trong mạng IP, EIGRP router gửi hello theo địa chỉ multicast 224.0.0.10. EIGRP router lưu thông tin về các router láng giềng trong bảng láng giềng. Bảng láng giềng này có lưu số thứ tự (Seq No) và thời gian lưu giữ của gói EIGRP cuối cùng nhận được từ mỗi router láng giềng. Theo định kỳ và trong giới hạn của khoảng thời gian lưu giữ, router phải nhận được gói EIGRP thì những đường tương ứng mới có trạng thái Passive. Nếu router không nghe ngóng được gì về router láng giềng trong suốt khoảng thời gian lưu giữ thì EIGRP sẽ xem như router láng giềng đó đã bị sự cố và DUAL sẽ phải tính toán lại bảng định tuyến. Mặc định, khoảng thời gian lưu giữ gấp 3 lần chu kỳ hello. Người quản trị mạng có thể cấu hình giá trị cho 2 khoảng thời gian này phù hợp với hệ thống của mình.

Hình II.3.2-1: Bảng giá trị mặc định của thời gian hello và thời gian lưu giữ

OSPF bắt buộc các router láng giềng với nhau phải có cùng khoảng thời gian hello và khoảng thời gian bất động thì mới có thể thông tin liên lạc với nhau được. EIGRP thì không yêu cầu như vậy. Router sẽ học các khoảng thời gian của router láng giềng thông qua việc trao đổi gói hello. Chúng sẽ dùng thông tin trong đó để thiết lập mối quan hệ ổn định mà không cần các khoảng thời gian này phải giống nhau giữa chúng. Gói hello thường được gửi theo chế độ không bảo đảm tin cậy. Điều này có nghĩa là không có báo nhận cho các gói hello.

EIGRP router sử dụng gói báo nhận để xác nhận là đã nhận được gói EIGRP trong quá trình trao đổi tin cậy Giao thức vận chuyển tin cậy RTP (Reliable Transport Protocol) cung cấp dịch vụ liên lạc tin cậy giữa hai host EIGRP. Gói báo nhận chính là gói hello mà không có dữ liệu. Không giống như hello được gửi multicast, các gói báo nhận chỉ gửi trực tiếp cho một máy nhận. Báo nhận có thể được kết hợp vào loại gói EIGRP khác như gói trả lời chẳng hạn.

Gói cập nhật được sử dụng khi router phát hiện được một router láng giềng mới. Router EIGRP sẽ gửi gói cập nhật cho router láng giềng mới này để nó có thể




xây dựng bảng cấu trúc mạng. Có thể sẽ cần nhiều gói cập nhật mới có thể truyền tải hết các thông tin cấu trúc mạng cho router láng giềng này. Gói cập nhật còn được sử dụng khi router phát hiện sự thay đổi trong cấu trúc mạng. Trong trường hợp này, EIGRP router sẽ gửi multicast gói cập nhật cho mọi router láng giềng của nó để thông báo về sự thay đổi. Mọi gói cập nhật đều được gửi bảo đảm.

EIGRP router sử dụng gói yêu cầu khi nó cần một thông tin đặc biệt nào đó từ một hay nhiều router láng giềng của nó. Gói đáp ứng được sử dụng để trả lời cho các gói yêu cầu. Nếu một EIGRP router mất đường thành công và nó không tìm được đường dự phòng để thay thế thì DUAL sẽ đặt con đường đến mạng đích đó vào trạng thái hoạt động (Active). Sau đó router gửi multicast gói yêu cầu đến tất cả các router láng giềng để cố gắng tìm successor mới cho mạng đích này. Router láng giềng phải trả lời bằng gói đáp ứng để cung cấp thông tin hoặc cho biết là không có thông tin nào khác có thể khả thi. Gói yêu cầu có thể được gửi multicast hoặc chỉ gửi cho một máy, còn gói đáp ứng thì chỉ gửi cho máy nào gửi yêu cầu mà thôi. Cả hai loại gói này đều được gửi bảo đảm.

Hình II.3.2-2: Cơ chế gửi và nhận các gói tin EIGRP giữa 2 router láng giềng.




4. CẤU HÌNH CƠ BẢN VÀ KIỂM TRA CẤU HÌNH EIGRP:

4.1. Cấu hình EIGRP cơ bản: Trừ thuật toán DUAL là phức tạp, còn cấu hình EIGRP thì khá đơn giản, Tùy theo giao thức được định tuyến là IP,IPX hay Apple Talk mà câu lệnh cấu hình EIGRP sẽ khác nhau. Ở đây chỉ đề cập đến cấu hình EIGRP cho giao thức IP.

4.1.1. Kích hoạt giao thức định tuyến EIGRP: Việc kích hoạt giao thức EIGRP ta thực hiện trong Privileged EXEC mode. Sử dụng lệnh sau để khởi động EIGRP và xác định con số của hệ thống tự quản (autonomous system number- AS number).

router(config)# router eigrp autonomous-system-number Thông số autonomous-system-number xác định các router trong một hệ thống tự trị. Những router nào trong cùng một hệ thống mạng thì phải có con số này giống nhau để có thể thực hiện việc gửi các gói cập nhật thông tin định tuyến cho nhau.

4.1.2. Khai báo những mạng của router mà bạn đang cấu hình có cùng

EIGRP AS number: Ta sử dụng câu lệnh sau:

router(config-router)#network network-number [wildcard-mask] - Thông số network–number là địa chỉ mạng của các cổng giao tiếp trên router

thuộc về hệ thống mạng EIGRP. Router sẽ thực hiện quảng cáo thông tin về những mạng được khai báo trong câu lệnh network này.

- Thông số wildcard-mask được sử dụng từ IOS 12.0 trở lên, tham số này có thể sử dụng hoặc không. Tham số wildcard-mask được sử dụng để xác định các mạng con của các mạng classful và có thể được nhập như là một định dạng mặt nạ nghịch đảo hoặc trong mặt nạ mạng.

Wildcard mask = 255.255.255.255 – network’s subnet mask * Lưu ý: Chỉ khai báo những mạng nào kết nối trực tiếp vào router mà thôi.




Hình II.4.1.2-1: Cấu hình EIGRP cơ bản

Câu lệnh khai báo các mạng trên Router A (không chứa tham số wildcard mask) như sau:

router eigrp 109 network 10.1.0.0 network 10.4.0.0 network 172.16.7.0 network 172.16.2.0

Router A sẽ thay đổi câu lệnh network để có địa chỉ mạng dạng classful, kết quả của quá trình cấu hình sẽ như sau:

router eigrp 109 network 10.0.0.0 network 172.16.0.0

Theo mặc định EIGRP sẽ nhóm các mạng với nhau theo dạng địa classful. Do đó chỉ có 2 mạng được quảng bá trong EIGRP.

Câu lệnh khai báo các mạng trên Router A (không chứa tham số wildcard mask) như sau:

router eigrp 109 network 10.1.0.0 0.0.255.255 network 10.4.0.0 0.0.255.255 network 172.16.2.0 0.0.0.255 network 172.16.7.0 0.0.0.255

Trong trường hợp này, router A sử dụng wildcard mask để xác định các giao diện kết nối trực tiếp tham gia vào quá trình định tuyến EIGRP với AS 109. Tất cả các mạng 10.1.0.0/16, 10.4.0.0/16, 172.16.2.0/24, 172.16.7.0/24 đều tham gia vào quá trình định tuyến EIGRP với AS 109.




4.1.3. Câu lệnh cấu hình cơ bản khác: Khi cấu hình cổng serial để sử dụng trong EIGRP, việc quan trọng là cần đặt

băng thông cho cổng này. Nếu chúng ta không thay đổi băng thông của cổng, EIGRP sẽ sử dụng băng thông mặc định của cổng thay vì băng thông thực sự. Nếu đường kết nối thực sự chậm hơn, router có thể không hội tụ được, thông tin định tuyến cập nhật có thể bị mất hoặc là kết quả chọn đường không tối ưu. Để đặt băng thông (Bandwidth) cho một cổng serial trên router, dùng câu lệnh sau chế độ cấu hình của cổng đó:

Router(config-if)# bandwidth kilobits Giá trí băng thông khai báo trong lệnh bandwidth chỉ được sử dụng tính toán cho tiến trình định tuyến, giá trị này nên khai đúng với tốc độ của cổng.

Cisco còn khuyến cáo nên thêm câu lệnh sau trong cấu hình EIGRP: Router(config-if)# eigrp log-neighbor-changes

Câu lệnh này sẽ làm cho router xuất ra các câu thông báo mỗi khi có sự thay đổi của các router láng giềng liên kết trực tiếp giúp chúng ta theo dõi sự ổn định của hệ thống định tuyến và phát hiện sự cố nếu có.

4.2. Kiểm tra cấu hình EIGRP:

4.2.1. Các câu lệnh Show:

a) Show ip eigrp neighbors. Câu lệnh show ip eigrp neighbors hiển thị thông tin về các router láng giềng trong cùng AS number.

Hình II.4.2.1 - 1: Bảng thông tin về các router láng giềng Các thông tin trong bảng láng giềng:

H (handle): Là một dạng số được sử dụng trong phần mềm Cisco IOS để theo dõi một router láng giềng. Nó ghi thứ tự những router hàng xóm đã học được.

Address: Địa chỉ mạng của router láng giềng. Interface: Giao diện cổng mạng mà router sử dụng để truyền thông với router

láng giềng.




Hold (hold time): Là khoảng thời gian lưu giữ( được tính theo giây). Nếu không nhận được bất kỳ cái gì từ router láng giềng trong suốt khoảng thời gian lưu giữ thì khi khoảng thời gian này hết thời hạn, router mới xem kết nối đến router láng giềng đó không còn hoạt động. Ban đầu, khoảng thời gian này chỉ áp dụng cho các gói hello, nhưng ở các phiên bản Cisco IOS hiện nay, bất kỳ gói EIGRP nào nhận được sau gói hello đầu tiên đều khởi động lại đồng hồ đo khoảng thời gian này.

Uptime: Là khoảng thời gian đã qua tính theo giờ, phút, giây tính từ khi router láng giềng được thêm vào bảng định tuyến.

SRTT (smoothed round-trip time): Là khoảng thời gian trung bình theo mili giây mà router sử dụng để gửi gói tin EIGRP đến router láng giềng và nhận về gói tin báo nhận. Khoảng thời gian này xác định thời gian truyền lại - retransmission timeout (RTO).

RTO (retransmission timeout): Là giá trị thời gian tính theo mili giây mà router phải chờ sự xác nhận trước khi truyền một gói tin cậy từ hàng đợi đến router láng giềng. Nếu một bản cập nhật EIGRP, một truy vấn, hoặc trả lời được gửi, một bản sao của gói tin sẽ được xếp vào hàng đợi. Nếu RTOs hết hạn trước khi nhận được sự xác nhận, một bản sao của gói xếp hàng đợi sẽ được gửi.

Q Cnt (queue count): Số lượng các gói tin chờ trong hàng đợi để được gửi ra ngoài. Nếu giá trị này luôn cao hơn 0, vấn đề ùn tắc có thể xảy ra. Giá trị 0 chỉ ra rằng không có các gói tin EIGRP nào trong hàng đợi.

Seq Num: Là số thứ tự của gói nhận được mới nhất từ router láng giềng. EIGRP sử dụng chỉ số này để xác định gói cần truyền lại với router láng giềng. Bảng láng giềng này được sử dụng để hỗ trợ cho việc gửi bảo đảm tin cậy và tuần tự cho các gói dữ liệu EIGRP, tương tự như TCP thực hiện gửi bảo đảm cho các gói IP vậy.

b) Show ip route eigrp. Lệnh show ip route eigrp chỉ hiển thị các tuyến EIGRP trong bảng định tuyến IP. EIGRP hỗ trợ các loại đường sau: bên trong, bên ngoài, và đường tổng hợp. Tuyến EIGRP bên trong được xác định ký hiệu D ở cột bên trái; tuyến đường EIGRP bên ngoài (khác thông số AS number) được xác định bởi ký hiệu EX D.




Hình II.4.2.1 -2: Câu lệnh show ip route eigrp Administrative Distance (AD): Là một trọng số được router sử dụng để đánh

giá độ trung thực của thông tin định tuyến. AD càng nhỏ thì độ ưu tiên càng cao.

Route Source Default Distance Values

Connected interface 0

Static route 1

EIGRP summary route 5

Internal EIGRP 90

External EIGRP 170

IGRP 100

OSPF 110

RIP 120

IS-IS 115

EGP 140

ODR 160

External BGP 20

Internal BGP 200

Unknown* 255

Hình II.4.2.1 – 3: Bảng giá trị AD mặc định của một số giao thức định tuyến




Tùy theo yêu cầu cụ thể giá trị AD của giao thức có thể được thay đổi bằng câu lệnh distance được thực hiện trong chế độ cấu hình cho giao thức định tuyến. Tuy nhiên cần thận trọng khi thay đổi giá trị này vì sự thay đổi có thể gây ra hiện tượng lặp.

Next-hop: Là địa chỉ router láng giềng, từ đó gói tin được chuyển tiếp tới mạng đích.

Output Interface: Là giao diện cổng ra của router, từ đây gói tin bắt đầu được gửi đến mạng đích.

c) Show ip protocols.

Lệnh show ip protocols đưa ra thông tin về tất cả các giao thức định tuyến động chạy trên router.

Hình II.4.2.1 – 4: Câu lệnh Show ip protocols Trong hình trên câu lệnh cung cấp các thông tin về giao thức eigrp như:

Danh sách bộ lọc cho các gói cập nhật ra hoặc vào. Nó cũng chỉ ra EIGRP đang tạo một mạng mặc định hay nhận một mạng mặc định từ gói cập nhật.

Hiển thị thông tin về cấu hình mặc định của giao thức EIGRP như giá trị của K, số hop và phương sai.Bởi vì các router EIGRP lân cận phải được cấu hình cùng giá trị K, câu lệnh show ip protocols giúp ta xác định được giá trị K hiện thời trước khi cấu hình cho các router kế cận khác.

Cung cấp trạng thái của chức năng tự động tỏng hợp đường được bật hay tắt (chế độ này mặc định là bật).




Hiển thị số con đường tối đa mà router được phép cân bằng tải (có thể lên tới sáu con đường nếu được cấu hình bằng câu lệnh maximum-path)

Hiển thị các mạng được router định tuyến.

d) Show ip eigrp interfaces. Câu lệnh show ip eigrp interfaces hiển thị thông tin về tất cả các giao diện (cổng) đã được cấu hình EIGRP.

Hình II.4.2.1 – 5: Câu lệnh Show ip eigrp interfaces Câu lệnh cung cấp các thông tin như:

Interface: Các giao diện đã được cấu hình giao thức định tuyến EIGRP. Peers: Số láng giềng kết nối trực tiếp với EIGRP trên mỗi giao diện.. Xmit Queue Un/Reliable: Số lượng gói tin còn lại trong hàng đợi truyền

tin cậy và không tin cậy. Mean SRTT: Khoảng thời gian SRTT trung bình (tính theo mili giây). Pacing Time Un/Reliable: Nhịp thời gian được sử dụng để xác định khi

nào các gói tin EIGRP được gửi qua các giao diện. Multicast Flow Timer: Khoảng thời gian tối đa ( tính theo giây) mà router

gửi các gói tin EIGRP. Pending Routes: Số tuyến đường trong các gói tin ở hàng đợi truyền đang

chờ được gửi đi.

e) Show ip eigrp topology. Câu lệnh Show ip eigrp topology hiển thị danh sách các mạng đã được router học qua EIGRP.

Hình II.4.2.1 – 6: Câu lệnh Show ip eigrp topology




Câu lệnh hiển thị các thông tin sau: P (Passive): Mạng ở trạng thái hoạt động ổn định nhất, hoàn toàn có thể được cài đặt trong bảng định tuyển.

A (Active): Hiện thời mạng không sử được, mạng này không thể cài đặt trong bảng định tuyến và đang được thuật toán DUAL tính toán lại.

U (Update): Mạng này đang được cập nhật (được đặt trong một gói cập nhật). Mã này cũng được áp dụng nếu router đang chờ sự xác nhận cho gói cập nhật này.

Q (Query): Mạng này đang được gói tin truy vấn dò hỏi. Mã này cũng áp dụng nếu các bộ định tuyến đang chờ xác nhận cho một gói tin truy vấn. Về cơ bản, mã này chỉ ra rằng các router đã gửi một gói tin truy vấn đến một router láng giềng.

R (Reply status): Router đang trả lời cho mạng này hoặc đang chờ sự xác nhận cho gói tin trả lời.

S (Stuck-in-active status): EIGRP tập hợp những vấn đề cho mạng mà nó có liên quan.

Số lượng successors có thể sử dụng cho mỗi tuyến đường được thể hiện ở kết quả hiển thị. Trong hình trên tất cả các mạng đều có một successor, nếu chúng có giá trị đường đi bằng nhau và tới cùng một mạng thì sẽ có tối đa sáu con đường sẽ được hiển thị. Số successors lân cận sẽ tương ứng với số tuyến đường đi tốt nhất và có giá trị đường đi bằng nhau.

f) Show ip eigrp traffic.

Câu lệnh Show ip eigrp traffic hiển thị thông tin về số lượng các gói tin EIGRP đã được gửi và nhận.

Hình II.4.2.1 – 7: Câu lệnh Show ip eigrp traffic




4.2.2. Các câu lệnh Debug:

a) Debug eigrp fsm (Finite State Machines – FSM ): Câu lệnh Debug eigrp fsm hiển thị hoạt động của các EIGRP Feasible Successor giúp chúng ta xác định khi nào tiến trình định tuyến cài đặt và xóa thông tin cập nhật về đường đi.

Hình II.4.2.2 – 1: Câu lệnh debug eigrp fsm

b) Debug eigrp packet: Câu lệnh debug eigrp packet hiển thị thông tin về các gói EIGRP gửi đi và nhận được. Các gói tin này có thể là gói hello, báo nhận, cập nhật, yêu cầu, đáp ứng. Số thự tự của gói và chỉ số báo nhận được sử dụng để bảo đảm các gói EIGRP được hiển thị.

5. CÁC TÍNH NĂNG NÂNG CAO CỦA EIGRP:

5.1. Route Summarization – tổng hợp tuyến đƣờng:

Hình II.5.1. – 1: Tính năng tổng hợp tuyến đường trong EIGRP




Chế độ tự động tổng hợp các tuyến đường về dạng classful là đặc trưng của hoạt

động định tuyến theo vectơ khoảng cách. Ở các giao thức vectơ khoảng cách truyền

thông như RIPv1 đều là giao thức định tuyến dạng classful và không thể xác định

lớp mặt nạ (mask) cho các mạng không kết nối trực tiếp, bởi vì nó không trao đổi

lớp mặt nạ trong bản cập nhật định tuyến.

Trong hình II.5.1. -1 mạng 2.1.1.0/24 được kết nối trực tiếp với RTC, khi tuyến

đường này được RTC quảng bá cho RTD đã được đưa về dạng classful với địa chỉ

là 2.0.0.0/8

Chế độ tổng hợp tuyến đường nhằm mục đích là làm cho dung lượng gói cập nhật

định tuyến và bảng định tuyến nhỏ hơn nhằm tiết kiệm băng thông đường truyền và

tăng tốc độ truyền tin. Tuy nhiên chúng ta có thể tắt chế độ này và tạo ra một hay

nhiều tuyến đường tổng hợp trong mạng tại bất kỳ ranh giới của bit nào đó miễn là

có một tuyến đường cụ thể tồn tại trong bảng định tuyến. Khi một tuyến đường cụ

thể không còn tồn tại thì tuyến đường tổng hợp sẽ bị gỡ ra khỏi bảng định tuyến.

Giá trị metric nhỏ nhất của tuyến đường cụ thể sẽ được sử dụng làm metric của

tuyến đường tổng hợp.

Giao diện (cổng) Null0: Khi thực hiện tổng hợp đường tự động hoặc cấu hình

thủ công, thì router chạy EIGRP tự động sinh ra một tuyến đường trỏ đến Null0.

Đây là cổng ảo, tác dụng của cổng Null0 chính là để ngăn định tuyến lặp. Trong

trường hợp chúng ta tổng hợp đường một cách không tối ưu thì sẽ có tuyến Null0 để

hỗ trợ.Các gói tin mà không trỏ đến mạng đó được thì sẽ có khả năng bị lặp quay

ngược trở lại. Và ở đây tuyến Null0 đóng vai trò: Nếu tuyến gói tin đó đến không

tồn tại thì gói tin sẽ bị đưa đến tuyến Null 0 và bị triệt tiêu.

Có hai chế độ tổng hợp đường là chế độ tổng hợp tự động (Automatic

summarization) và chế độ tổng hợp thủ công (Manual summarization ).

- Mặc định chế độ tự động tổng hợp tuyến đường được bật cho EIGRP. Để

tắt chế độ này ta sử dụng câu lệnh no auto-summary

RouterA(config-router)#no auto-summary




Hình II.5.1. – 2: Chế độ tổng hợp tuyến đường trong EIGRP Trong hình II.5.1. – 2 sau khi chế độ tự động tổng hợp tuyến đường được tắt router RTD bây giờ đã chập nhận các tuyến đường được quảng bá từ router RTC. - Để cấu hình thủ công chế độ tổng hợp tuyến đường ta sử dụng lệnh sau: Router(config-if)#ip summary-address eigrp autonomous-system-number ip-address mask [AD] Giá trị của tham số AD trong lệnh sẽ được gán cho tuyến đường tổng hợp này. Giá trị này không bắt buộc phải cấu hình.

Hình II.5.1. – 3: Cấu hình thủ công chế độ tổng hợp tuyến đường trong EIGRP Trong hình 5.1.-3 ta thấy mạng 2.1.1.0/24 khi được router RTC quảng bá đến router RTD đã được định tuyến bởi tuyến đường tổng hợp 2.1.0.0/16 Mặc định tuyến đường tổng hợp trên ở router RTC sẽ có giá trị là 5, trên router RTD sẽ có giá trị là 90.




5.2. Load Balancing – Cân bằng tải:

5.2.1. Load Balancing Across Equal Cost Paths – Cân bằng tải trên những tuyến đường có cùng giá trị:

Cân bằng tải cùng giá trị là khả năng của một bộ định tuyến để phân phối lưu lượng dữ liệu trên tất cả các cổng mạng của mình khi có cùng thông số định tuyến (metric) từ địa chỉ đích. EIGRP sẽ tự động cân bằng tải trên tuyến đường có giá trị bằng nhau. Cân bằng tải làm tăng việc sử dụng các phân đoạn mạng và tăng hiệu quả sử dụng băng thông mạng. Đối với IP, phần mềm Cisco IOS theo mặc định sẽ cài đặt tối đa bốn tuyến đường cùng giá trị trong bảng định tuyến cho hầu hết các giao thức định tuyến. Dòng lệnh maximum-paths maximum-path có thể được sử dụng để tăng số tuyến đường cùng giá trị lên sáu. (Thiết lập maximum-path là 1 đường sẽ vô hiệu hóa chế độ cân bằng tải.)

5.2.2. Load Balancing Across Unequal Cost Paths – Cân bằng tải trên những

tuyến đường không cùng giá trị: EIGRP cũng có thể cân bằng lưu lượng dữ liệu trên nhiều tuyến đường khác thông

số định tuyến. Cấp độ mà EIGRP thực hiện cân bằng tải được điều khiển bằng câu

lệnh variance

Câu lệnh cho phép router thêm những tuyến đường có metric nhỏ hơn multiplier lần

giá trị metric nhỏ nhất của tuyến đường tới đích.

Tham số multiplier có giá trị từ 1 đến 128, giá trị mặc định là 1 đồng nghĩa với việc

router chạy chế độ cân bằng tải cùng giá trị.

Tham số multipier xác định phạm vi của giá trị metric được tiến trình EIGRP cho

phép tham gia cân bằng tải.




Hình II.5.2.2-1: Cân bằng tải trên những tuyến đường không cùng giá trị

Router E chọn con đường qua router C để đến mạng Z vì có giá trị FD nhỏ nhất bằng 20.

Với giá trị variance bằng 2, router E tiếp tục chọn con đường đi qua router B để đến mạng Z vì có FD bằng 30 < [ 2*lowest FD = 2*20 = 40 ].

Router D không được lựa chọn vì có AD = 25 > 20.

5.3. EIGRP Bandwidth Use Across WAN Links – Băng thông của EIGRP

trong liên kết mạng WAN: EIGRP hoạt động hiệu quả trong môi trường WAN. Đó là khả năng mở rộng

về cả hai liên kết: điểm-điểm (point-to-point) và đa điểm (multipoint) multiaccess nonbroadcast (NBMA).

Hình II.5.3. -1: Các liên kết trong WAN




Do các liên kết trong mạng WAN vốn có những đặc điểm khác nhau trong hoạt động, đôi khi các thông số cấu hình mặc định không phải là lựa chọn tốt nhất cho tất cả các liên kết WAN. Một sự hiểu biết vững chắc về hoạt động của EIGRP, kết hợp với kiến thức về tốc độ của liên kết có sẵn, sẽ mang lại một cấu hình hiệu quả, đáng tin cậy, và khả năng mở rộng cấu hình của router. Theo mặc định, EIGRP chỉ có thể sử dụng 50 phần trăm băng thông của một giao diện hay tập hợp các giao diện cho định tuyến lưu lượng. Băng thông mà EIGRP sử dụng được quy định bởi lệnh bandwidth, hoặc băng thông mặc định của liên kết nếu không được cấu hình. Tỷ lệ sử dụng băng thông trên mỗi giao diện cơ sở có thể được thay đổi bằng câu

lệnh sau:

ip bandwidth-percent eigrp as-number percent • as-number: là giá trị Autonomous System. • percent: là tỷ lệ băng thông mà EIGRP sử dụng.

Trong một số trường hợp cụ thể tỷ lệ này có thể được lớn hơn 100 phần trăm.

5.4. Bandwidth Utilization over WAN Interfaces – Băng thông của EIGRP

trong giao diện mạng WAN: Mặc định Cisco IOS nhận định băng thông trên các giao diện serials (nối tiếp) và các giao diện ảo Frame Relay điểm – điểm có băng thông của liên kết T1. Tuy nhiên trong thực tế chỉ một phần băng thông đó là khả dụng. Do đó khi cấu hình các giao diên ta phải thiết lập băng thông cho nó sao cho phù hợp với tốc độ thông tin cam kết (CIR - committed information rate) của mạch ảo thường trực (PVC - permanent virtual circuit). PVC thường được thiết lập bởi các nhà cung cấp dịch vụ. Khi cài đặt, mỗi cấu trúc mạng sẽ yêu cầu một cấu hình riêng. Mỗi giá trị CIR thường yêu cầu một cấu hình có sự kết hợp những đặc điểm của mạch điểm – điểm và mạch đa điểm. Khi cấu hình giao diện đa điểm, băng thông được tính bằng kết quả của phép nhân số mạch với CIR nhỏ nhất. Điều này có thể sẽ không sử dụng được tốc độ cao nhất của mạch nhưng nó đảm bảo mạch có tốc độ thấp nhất sẽ không bị quá tải.




5.5. Configuring EIGRP in a Frame Relay Hub-and-Spoke Topology – Cấu hình EIGRP trong một cấu trúc Frame Relay Hub-and-Spoke:

Hình II.5.5. -1 : Cấu hình EIGRP trong cấu trúc Frame Relay Hub-and-Spoke

Như đã biết, chúng ta có thể sử dụng câu lệnh ip bandwidth-percent eigrp as- number percent để quy định tỷ lệ băng thông mà EIGRP sẽ sử dụng trên mỗi giao diện. Hình 5.5.-1 thể hiện cấu trúc của một cấu hình hub-and-spoke thông dụng với 10 mạch ảo có eigrp as-number là 200 (trong hình chỉ thể hiện 4 mạch). Mỗi mạch được thiết kế với liên kết 56kbps nhưng với tốc độ này trong trường hợp cả 10 mạch cùng truyền tin một lúc thì giao diện S0 trên router C sẽ không thể đáp ứng được vì S0 chỉ có tốc độ là 256kbps trong khi đó 10 mạch ảo sẽ có tổng băng thông là 10 *56 =560 kbps > 256 kbps. Trong cấu trúc mạng điểm – điểm, tất cả các mạch là như nhau, các giao diện vật lý cũng như các giao diện ảo sẽ được cấu hình băng thông bằng nhau và bằng 1/10 băng thông khả dụng của S0 là 25kbps. Trên mỗi giao diện EIGRP sẽ được cấu hình với tỷ lệ là 110 phần trăm băng thông ( 25 * 110% = 27.5 kbps) để đảm bảo các gói tin EIGRP sẽ được chuyển tới mạng Frame Relay. Lúc này các gói tin EIGRP sẽ nhận khoảng 28 kbps của 56 kbps, cấu




hình này đảm bảo tỷ lệ EIGRP sử dụng băng thông là 50 phần trăm vì cấu hình băng thông trước đó được cấu hình với giá trị nhỏ hơn ( 25kbps).

5.6. Configuring EIGRP in a Hybrid Multipoint Topology – Cấu hình

EIGRP trong cấu trúc Hybrid Multipoint:

Hình II.5.6. – 1: Cấu hình EIGRP trong cấu trúc Hybrid Multipoint Hình 5.6.-1 thể hiện ví dụ về một giải pháp kết hợp. Trong hình ta thấy chỉ cố một

mạch có tốc độ thấp hơn và mạch khác có cùng CIR. Lúc này cấu hình tối ưu trên

router C là cấu hình điểm – điểm cho mạch có tốc độ thấp với băng thông bằng giá

trị CIR, các mạch còn lại sẽ được cấu hình đa điểm ảo, các giá trị CIR của chúng sẽ

được cộng lại với nhau và được cài đặt cho giao diện ảo.

Trong giao diện đa điểm, băng thông được chia đều cho tất cả các mạch. Trong

trường họp này băng thông được cài đặt là 768kbps, nó là tổng của ba giá trị CIR

bằng nhau ( 768 = 3*256 ). Mỗi liên kết sẽ chiếm một phần ba băng thông là

256kbps.




5.7. Cơ chế chứng thực của EIGRP:

5.7.1. Tổng quan về cơ chế chứng thực của EIGRP: Với cơ chế này bạn có thể ngăn chặn router của mình nhận các gói tin định tuyến gian lận bằng việc cấu hình chứng thực router láng giềng. Mặc định việc chứng thực không được sử dụng cho các gói tin cạp nhật giao thức định tuyến. Khi việc chứng thực router láng giềng ( chứng thực định tuyến) được cấu hình, router sẽ tiếng hành chứng thực nguồn gốc của gói tin cập nhật định tuyến mà nó nhận được, việc này được thực hiện bằng cách trao đổi một khóa chứng thực hoặc mật khẩu mà cả router gửi và router nhận đều biết. Có 2 hình thức chứng thực:

Chứng thực bằng mật khẩu đơn thuần ( xác thực bằng văn bản thô ): Hình thức chứng thực này được các giao thức sau đây hỗ trợ: IS-IS, OSPF, và RIPv2.

Chứng thực bằng mã MD5 (Message Digest 5 - MD5 ). Chứng thực được giao thức RIPv2, OSPF, BGP và EIGRP hỗ trợ.

Chứng thực bằng mật khẩu đơn thuần: Cơ chế này sẽ gửi một khóa chứng thực trên đường truyền, khóa này được cấu hình trên một router và mỗi router láng giềng muốn tham gia cũng phải được cấu hình cùng khóa đó.

Chứng thực bằng mã MD5: Cơ chế này sẽ gửi đi một thông điệp tóm tắt thay thế cho việc gửi đi khóa xác thực chính thức để tránh việc khóa chính có thể bị đọc trên đường truyền. MD5 là một mật mã chứng thực, trong đó một khóa và một chỉ số khóa ( key ID ) được cấu hình trên mỗi router. Dựa vào các gói tin giao thức định tuyến, khóa và chỉ số khóa bằng cách sử dụng một thuật toán router sẽ tạo ra một thông điệp tóm tắt còn gọi là hash và gắn nó vào gói tin.

Việc sử dụng chứng thực bằng mã MD5 là biện pháp an ninh được đề nghị. Không nên sử dụng chứng thực bằng mật khẩu thông thường nó dễ bị tấn công lộ mật khẩu. Việc sử dụng chứng thực mật khẩu đơn giản là để tránh những thay đổi ngẫu nhiên của hạ tầng định tuyến.

5.7.2. Cơ chế chứng thực bằng mã MD5 của EIGRP:

a) Tổng quan:

Giao thức EIGRP có thể được cấu hình để sử dụng cơ chế chứng thực MD5. Các khóa MD5 đã được tóm tắt trong mỗi gói tin EIGRP ngăn chặn việc quảng bá trái




phép hoặc thông điệp định tuyến sai từ các nguồn trái phép. Đối với chứng thực MD5, chỉ số khóa và khóa chứng thực (còn gọi là mật khẩu) phải được cấu hình trên cả router gửi và nhận. Tương ứng với mỗi một chỉ số khóa là một khóa, khóa này được lưu tại router và được quản lý bởi những chuỗi khóa ( key chains). Sự kết hợp của chuỗi khóa và giao diện cổng xác định chỉ số và khóa được sử dụng. Ngoài ra, chỉ số khóa trong chuỗi khóa xác định khoảng thời gian mà khóa có tác dụng. Chỉ một gói tin chứng thực được gửi đi bất kể có bao nhiêu khóa tồn tại. Phần mềm sẽ kiểm tra chỉ số khóa từ thấp nhất đến cao nhất và nó sẽ sử dụng giá trị đầu tiên hợp lệ. Khóa không thể được sử dụng trong khoảng thời gian mà nó không được kích hoạt. Chính vì thế mà ta nên dùng chuỗi khóa, khi này các khóa sẽ được kích hoạt chồng chéo nhau trong cùng khoảng thời gian, đảm bảo không có khóa nào không được kích hoạt. Nếu khóa không được kích hoạt có thể làm cho Router láng giềng không thể chứng thực sẽ dẫn tới lỗi cập nhật định tuyến. Trong cùng một khoảng thời gian tất cả các router có thể sử dụng một khóa giống nhau để thực hiện đồng bộ hóa.

b) Cấu hình chứng thực MD5 của EIGRP:

Có 8 bước cấu hình chứng thực MD5 của giao thức EIGRP: Bước 1: Vào chế độ cấu hình cho giao diện mà bạn muốn kích hoạt tính năng

chứng thực. Bước 2: Chỉ định chứng thực MD5 cho gói tin EIGRP sử dụng câu lệnh sau:

Router(config-if)# ip authentication mode eigrp autonomous-system md5 Bước 3: Kích hoạt tính năng chứng thực của các gói tin EIGRP với một khóa

xác định trong chuỗi khóa bằng cách sử dụng lệnh: Router(config-if)# ip authentication key-chain eigrp autonomous-system name-of-chain

Bước 4: Vào chế độ cấu hình cho chuỗi khóa bằng lệnh sau: Router(config)#key chain name-of-chain

Bước 5: Xác định chỉ số khóa được sử dụng, vào chế độ cấu hình cho khóa này sử dụng câu lênh. Router(config-keychain)#key key-id

Bước 6: Xác định mật khẩu cho khóa này sử dụng câu lệnh. Router(config-keychain-key)#key string text

Bước 7:Tùy chọn, xác định khoảng thời gian trong đó khóa này được chấp nhận để sử dụng trên các gói dữ liệu nhận được bằng cách sử dụng câu lệnh.




Router(config-keychain-key)#accept-lifetime start-time {infinite | end-time | duration seconds} Bước 8: Tùy chọn, xác định khoảng thời gian trong đó các khóa này có thể

được sử dụng để gửi gói tin bằng cách sử dụng câu lệnh.

Router(config-keychain-key)#send-lifetime start-time {infinite | end-time | duration seconds}

6. SỬ DỤNG EIGRP TRONG CÁC DOANH NGHIỆP:

Giao thức EIGRP là một giao thức định tuyến đảm bảo khả năng mở rộng của

mạng, với một mạng lớn nó hoạt động hiệu quả và điều chỉnh linh hoạt khi có sự

thay đổi. Người quản trị nếu hiểu rõ về thiết kế của mạng thì sẽ thực hiện mở rộng

mạng lưới rất hiệu quả.

Một số yếu tố ảnh hưởng đến khả năng mở rộng mạng lưới:

Số lượng router.

Lượng thông tin trao đổi giữa các router.

Độ sâu của cấu trúc mạng.

Số các đường dẫn khác qua mạng.

6.1. Kết nối SIA - Stuck in Active: Nguyên tắc của EIGRP là phải nhận đủ tất cả các câu trả lời tương ứng với

mỗi truy vấn mà nó gửi đi trên mối tuyến đường, nếu nó không nhận được câu trả

lời về một mạng nào đó trong thời gian 3 phút, thì tuyến đường đi tới mạng đó sẽ bị

trạng thái SIA.

Nguyên nhân làm cho một tuyến đường bị đặt trạng thái SIA:

Router quá tải vì trả lời quá nhiều truy vấn làm cho CPU sử dụng cao hay bộ nhớ vấn đề, và không thể cấp phát bộ nhớ để xử lý các truy vấn hoặc xây dựng các gói tin trả lời.

Liên kết giữa hai bộ định tuyến không tốt, vì vậy, một số gói dữ liệu bị mất giữa các router.

Liên kết chỉ cho phép truyền thông theo một chiều.

Có quá nhiều đường khác thông qua mạng, làm cho gói tin trả lời đến chậm.




7. KẾT LUẬN VÀ ĐÁNH GIÁ VỀ GIAO THỨC EIGRP:

EIGRP là một giao thức lai, kết hợp các ưu điểm của giao thức định tuyến theo vectơ khoảng cách và giao thức định tuyến theo trạng thái đường liên kết. EIGRP giống giao thức định tuyến theo vectơ khoảng cách ở những điểm:

Cập nhật định kỳ. Dễ cấu hình và dễ quản trị.

Giống giao thức định tuyến theo trạng thái đường liên kết ở những điểm: Sử dụng đường ngắn nhất Hỗ trợ VLSM giúp sử dụng hiệu quả không gian địa chỉ. Gửi gói thông tin về trạng thái các đường liên kết cho tất cả các router trong

mạng. Hội tụ nhanh. Không bị lặp vòng. Đáp ứng nhanh theo sự thay đổi của hệ thống mạng. Sử dụng cơ chế hello để xác định router lân cận có còn kết nối được hay

không. Tốn ít băng thông. Tính bảo mật cao hỗ trợ chứng thực MD5.

Vì tất cả những ưu điểm trên mà EIGRP là một chọn lựa lý tưởng cho các mạng lớn, đa giao thức được xây dựng dựa trên các Cisco router.




PHẦ N III:

MÔ PHỎNG HOẠT ĐỘNG CỦA GIAO THỨC EIGRP TRÊN PHẦN MỀM PACKET TRACER.

1. TOPOLOGY SỬ DỤNG ĐỂ MÔ PHỎNG:

Bảng địa chỉ IP:

Device

Interface Sub-

Interface

VLAN

Address Default

Gateway

DNS Server DLCI

S0/0.102 10.0.0.1/30 102 S0/0.103 10.0.0.5/30 103 S0/0.104 10.0.0.9/30 104

S0/0

S0/0.108 10.0.0.25/30 108 Fa0/0.10 10 171.17.10.1/24 Fa0/0.20 20 171.17.20.1/24 Fa0/0.30 30 171.17.30.1/24

Router CNTT

Fa0/0

Fa0/0.99 99 171.17.99.1/24 VLAN10 10 171.17.10.2/24 VLAN20 20 171.17.20.2/24 VLAN30 30 171.17.30.2/24

Switch CNTT

VLAN99 99 171.17.99.2/24 171.17.99.1/24 Switch PDT

VLAN99

99

171.17.99.3/24

171.17.99.1/24

Switch PCNHSSV

VLAN99

99

171.17.99.4/24 171.17.99.1/24

Switch PCNTT

VLAN99

99

171.17.99.5/24 171.17.99.1/24

PC1 10 171.17.10.2/24 171.17.10.1/24 203.162.0.11/24PC2 20 171.17.20.2/24 171.17.20.1/24 203.162.0.11/24

Mạn

g K

hoa

CN

TT

Web server CNTT

30

171.17.30.2/24

171.17.30.1/24




S0/0.201 10.0.0.2/30 201 S0/0.203 10.0.0.13/30 203 S0/0.204 10.0.0.17/30 204

S0/0

S0/0.208 10.0.0.29/30 208 Fa0/0.10 10 172.17.10.1/24 Fa0/0.20 20 172.17.20.1/24 Fa0/0.30 30 172.17.30.1/24

Router ĐH Nông Lâm

Fa0/0

Fa0/0.99 99 172.17.99.1/24 VLAN10 10 172.17.10.2/24 VLAN20 20 172.17.20.2/24 VLAN30 30 172.17.30.2/24

Switch ĐH Nông Lâm

VLAN99 99 172.17.99.2/24 172.17.99.1/24 Switch PDT

VLAN99

99

172.17.99.3/24 172.17.99.1/24

Switch PCNHSSV

VLAN99

99

172.17.99.4/24 172.17.99.1/24

Switch PCNTT

VLAN99

99

172.17.99.5/24 172.17.99.1/24

PC3 10 172.17.10.2/24 172.17.10.1/24 203.162.0.11/24PC4 20 172.17.20.2/24 172.17.20.1/24 203.162.0.11/24

Mạn

g Đ

H N

ông

Lâm

Web server ĐH Nông Lâm

30

172.17.30.2/24

172.17.30.1/24

S0/0.301 10.0.0.6/30 301 S0/0.302 10.0.0.14/30 302 S0/0.304 10.0.0.21/30 304

S0/0

S0/0.308 10.0.0.33/30 308 Fa0/0.10 10 173.17.10.1/24 Fa0/0.20 20 173.17.20.1/24 Fa0/0.30 30 173.17.30.1/24

Router ĐH Y

Fa0/0

Fa0/0.99 99 173.17.99.1/24 VLAN10 10 173.17.10.2/24 VLAN20 20 173.17.20.2/24 VLAN30 30 173.17.30.2/24

Switch ĐH Y

VLAN99 99 173.17.99.2/24 173.17.99.1/24 Switch PDT

VLAN99

99

173.17.99.3/24 173.17.99.1/24

Switch PCNHSSV

VLAN99

99

173.17.99.4/24 173.17.99.1/24

Switch PCNTT

VLAN99

99

173.17.99.5/24 173.17.99.1/24

PC5 10 173.17.10.2/24 173.17.10.1/24 203.162.0.11/24PC6 20 173.17.20.2/24 173.17.20.1/24 203.162.0.11/24

Mạn

g Đ

H Y

Web server ĐH

Y

30

173.17.30.2/24

173.17.30.1/24




S0/0.401 10.0.0.10/30 401 S0/0.402 10.0.0.18/30 402 S0/0.403 10.0.0.22/30 403

S0/0

S0/0.408 10.0.0.37/30 408 Fa0/0.10 10 174.17.10.1/24 Fa0/0.20 20 174.17.20.1/24 Fa0/0.30 30 174.17.30.1/24

Router ĐH Sư Phạm

Fa0/0

Fa0/0.99 99 174.17.99.1/24 VLAN10 10 174.17.10.2/24 VLAN20 20 174.17.20.2/24 VLAN30 30 174.17.30.2/24

Switch ĐH Sư Phạm

VLAN99 99 174.17.99.2/24 174.17.99.1/24 Switch PDT

VLAN99

99

174.17.99.3/24 174.17.99.1/24

Switch PCNHSSV

VLAN99

99

174.17.99.4/24 174.17.99.1/24

Switch PCNTT

VLAN99

99

174.17.99.5/24 174.17.99.1/24

PC7 10 174.17.10.2/24 174.17.10.1/24 203.162.0.11/24PC8 20 174.17.20.2/24 174.17.20.1/24 203.162.0.11/24

Mạn

g Đ

H Sƣ

Phạ

m

Web server ĐH Sư Phạm

30

174.17.30.2/24

174.17.30.1/24

S0/0.801 10.0.0.26/30 801 S0/0.802 10.0.0.29/30 802 S0/0.803 10.0.0.34/30 803

S0/0

S0/0.804 10.0.0.38/30 804

Router VP DHTN

Fa0/0 203.162.0.1

Mạn

g V

P Đ

HT

N

DNS Server

Fa0/0

203.162.0.11

203.162.0.1

2. MỤC ĐÍCH VÀ YÊU CẦU: a) Mục đích:

- Cấu hình định tuyến cho các thiết bị trong topology và cấu hình mô phỏng hoạt động các tính năng của giao thức EIGRP trên topology.

b) Yêu cầu: - Cấu hình địa chỉ IP, Subnet mask, Default Gateway, DNS Server cho các PC. - Cấu hình các Vlan, cổng Trunk, Default Gateway cho các Switch. - Cấu hình các cổng,Inter-Vlan, giao thức định tuyến EIGRP (AS 2010), cấu

hình Frame Relay sử dụng Sub-Interface ( kiểu kết nói giữa các Sub- interface là Point-to-Point)

- Cấu hình dịch vụ Web trên Web server của mỗi trường.




- Cấu hình dịch vụ DNS trên Server DHTN phân giải tên miền website mỗi trường tương ứng như sau:

o ĐH Thái Nguyên: http://www.dhtn.edu.vn o Khoa CNTT : http://www.kcntttn.edu.vn o Đại Học Nông Lâm: http://www.dhnltn.edu.vn o Đại Học Y: http://www.dhytn.edu.vn o Đại Học Sư Phạm: http://www.dhsptn.edu.vn

3. THỰC HIỆN CẤU HÌNH: (Trong báo cáo này trình bày việc cấu hình trong mạng của khoa công nghệ thông tin và cấu hình DNS Server các mạng khác cấu hình tương tự).

3.1. Cấu hình cho cơ bản cho PC.

Cấu hình địa chỉ IP, subnetmask, default gateway theo địa chỉ Vlan chứa PC và địa chỉ DNS cho PC là địa chỉ DNS Server.

Hình III.3.1-1: Cấu hình PC1

3.2. Cấu hình cho Switch:

3.2.1. Cấu hình Switch P.DT (Redisbution layer switch):

(Các switch P.CTHSSV, P.CNTT cấu hình tương tự). Switch> Switch>enable Switch#configure terminal Enter configuration commands, one per line. End with CNTL/Z. Switch(config)#hostname CNTT_DT CNTT_DT(config)#




CNTT_DT(config)#vlan 99 CNTT_DT(config-vlan)#exit CNTT_DT(config)#inter vlan 99 CNTT_DT(config-if)#ip address 171.17.99.3 255.255.255.0 CNTT_DT(config-if)#exit CNTT_DT(config)#interface range fa0/1-24 CNTT_DT(config-if-range)#no shutdown CNTT_DT(config-if-range)#switch port-security maximum 1 CNTT_DT(config-if-range)#switch port-security violation shutdown CNTT_DT(config-if-range)#exit CNTT_DT(config)#interface fa0/1 CNTT_DT(config-if)#switchport mode trunk CNTT_DT(config-if)#switchport trunk native vlan 99 CNTT_DT(config-if)#exit CNTT_DT(config)#interface fa0/2 CNTT_DT(config-if)#switchport mode access CNTT_DT(config-if)#switchport access vlan 10 CNTT_DT(config-if)#exit CNTT_DT(config)#ip default-gateway 171.17.99.1 CNTT_DT(config)#vtp domain cntt CNTT_DT(config)#vtp pass cntt CNTT_DT(config)#vtp version 2 CNTT_DT(config)#vtp mode client CNTT_DT(config)#end CNTT_DT#

3.2.2. Cấu hình Switch SW_CNTT (Core layer switch): Switch> Switch>enable Switch#configure terminal Switch(config)#hostname SW_CNTT SW_CNTT(config)#vlan 10 SW_CNTT(config-vlan)#name p.dt SW_CNTT(config-vlan)#exit SW_CNTT(config)#vlan 20 SW_CNTT(config-vlan)#name p.hssv




SW_CNTT(config-vlan)#exit SW_CNTT(config)#vlan 30 SW_CNTT(config-vlan)#name p.cntt SW_CNTT(config-vlan)#exit SW_CNTT(config)#vlan 99 SW_CNTT(config-vlan)#name management SW_CNTT(config-vlan)#exit SW_CNTT(config)#interface vlan 10 SW_CNTT(config-if)#ip address 171.17.10.2 255.255.255.0 SW_CNTT(config-if)#exit SW_CNTT(config)#interface vlan 20 SW_CNTT(config-if)#ip address 171.17.20.2 255.255.255.0 SW_CNTT(config-if)#exit SW_CNTT(config)#interface vlan 30 SW_CNTT(config-if)#ip address 171.17.30.2 255.255.255.0 SW_CNTT(config-if)#exit SW_CNTT(config)#interface vlan 99 SW_CNTT(config-if)#ip address 171.17.99.2 255.255.255.0 SW_CNTT(config-if)#exit SW_CNTT(config)#interface range fa0/1-24 SW_CNTT(config-if-range)#no shutdown SW_CNTT(config-if-range)#switch port-security maximum 1 SW_CNTT(config-if-range)#switch port-security violation shutdown SW_CNTT(config-if-range)#exit SW_CNTT(config)#interface range fa0/2-4 SW_CNTT(config-if-range)#switchport mode trunk SW_CNTT(config-if-range)#switchport trunk native vlan 99 SW_CNTT(config-if-range)#exit SW_CNTT(config)#interface fa0/1 SW_CNTT(config-if)#switchport mode trunk SW_CNTT(config-if)#exit SW_CNTT(config)#ip default-gateway 171.17.99.1 SW_CNTT(config)#vtp domain cntt SW_CNTT(config)#vtp password cntt SW_CNTT(config)#vtp version 2




SW_CNTT(config)#vtp mode server SW_CNTT(config)#end SW_CNTT# Để kiểm tra cấu hình về Vlan, ta sử dụng lệnh sử dụng lệnh show vlan brief

Hình III.3.2.2-1: Kiểm tra cấu hình vlan trên SW_CNTT

Để kiểm tra cấu hình VTP ta sử dụng lệnh show vtp status

Hình III.3.2.2-2: Kiểm tra cấu hình VTP trên SW_CNTT




3.3. Cấu hình Web Server:

Hình III.3.3-1: Cấu hình IP, Subnet Mask, Default Gateway cho Web server CNTT Trên thiết bị Server mô phỏng của Packet tracer cũng hỗ trợ ta một số mã lệnh html để cấu hình dịch vụ http hoặc https.

3.4. Cấu hình Cloud Frame Relay

Hình III.3.4.-1: Cấu hình Cloud Frame Relay




3.5. Cấu hình Router:

3.5.1. Cấu hình cơ bản: (Cấu hình tên, mật khẩu đặc quyền, mật khẩu đường console, vty, cấu hình Fast Ethernet interface, sub-interface, …) Router>ena Router#configure terminals Router(config)#hostname CNTT CNTT(config)#banner motd "Router Khoa CNTT DH Thai Nguyen" CNTT(config)#line console 0 CNTT(config-line)#password cntt CNTT(config-line)#login CNTT(config-line)#exit CNTT(config)#line vty 0 4 CNTT(config-line)#password cntt CNTT(config-line)#login CNTT(config-line)#exit CNTT(config)#enable secret cnttpassword CNTT(config)#inter fa0/0 CNTT(config-if)#no shutdown CNTT(config-if)#exit CNTT(config)#interface fa0/0.10 CNTT(config-subif)#encapsulation dot1Q 10 CNTT(config-subif)#ip add 171.17.10.1 255.255.255.0 CNTT(config-subif)#no shutdown CNTT(config-subif)#exit CNTT(config)#interface fa0/0.20 CNTT(config-subif)#encapsulation dot1Q 20 CNTT(config-subif)#ip add 171.17.20.1 255.255.255.0 CNTT(config-subif)#no shutdown CNTT(config-subif)#exit CNTT(config)#interface fa0/0.30 CNTT(config-subif)#encapsulation dot1Q 30 CNTT(config-subif)#ip add 171.17.30.1 255.255.255.0 CNTT(config-subif)#no shutdown




CNTT(config-subif)#exit CNTT(config)#interface fa0/0.99 CNTT(config-subif)#encapsulation dot1Q 99 CNTT(config-subif)#ip add 171.17.99.1 255.255.255.0 CNTT(config-subif)#no shutdown CNTT(config-subif)#exit CNTT(config)#

3.5.2. Cấu hình giao diện (cổng) Serial Sub-interface Frame Relay Point-to-Point: CNTT(config)# CNTT(config)#interface s0/0 CNTT(config-if)#encapsulation frame-relay CNTT(config-if)#bandwidth 64 CNTT(config-if)#no shutdown CNTT(config-if)#exit CNTT(config)#interface s0/0.102 point-to-point CNTT(config-subif)#frame-relay interface-dlci 102 CNTT(config-subif)#ip add 10.0.0.1 255.255.255.252 CNTT(config-subif)#bandwidth 64 CNTT(config-subif)#no shutdown CNTT(config-subif)#exit CNTT(config)#interface s0/0.103 point-to-point CNTT(config-subif)#frame-relay interface-dlci 103 CNTT(config-subif)#ip add 10.0.0.5 255.255.255.252 CNTT(config-subif)#bandwidth 64 CNTT(config-subif)#no shutdown CNTT(config-subif)#exit CNTT(config)#interface s0/0.104 point-to-point CNTT(config-subif)#frame-relay interface-dlci 104 CNTT(config-subif)#ip add 10.0.0.9 255.255.255.252 CNTT(config-subif)#bandwidth 64 CNTT(config-subif)#no shutdown CNTT(config-subif)#exit CNTT(config)#interface s0/0.108 point-to-point CNTT(config-subif)#frame-relay interface-dlci 108




CNTT(config-subif)#ip add 10.0.0.25 255.255.255.252 CNTT(config-subif)#bandwidth 64 CNTT(config-subif)#no shutdown CNTT(config-subif)#exit CNTT(config)# Để kiểm tra cấu hình vừa cài đặt ta sử dụng lệnh show running- config

Hình III.3.5.2.-1: Kiểm tra cấu hình bằng lệnh show running-config

3.5.3. Cấu hình giao thức định tuyến EIGRP (AS = 2010 ): CNTT# CNTT#configure terminal CNTT(config)#router eigrp 2010 CNTT(config-router)#no auto-summary CNTT(config-router)#network 171.17.10.0 0.0.0.255 CNTT(config-router)#network 171.17.20.0 0.0.0.255 CNTT(config-router)#network 171.17.30.0 0.0.0.255 CNTT(config-router)#network 10.0.0.0 0.0.0.3 CNTT(config-router)#network 10.0.0.4 0.0.0.3 CNTT(config-router)#network 10.0.0.8 0.0.0.3




CNTT(config-router)#network 10.0.0.24 0.0.0.3 CNTT(config-router)#end CNTT# Ta sử dụng lệnh show ip route để kiểm tra cấu hình định tuyến

Hình III.3.5.3.-1: Kiểm tra cấu hình định tuyến bằng lệnh show ip route

3.6. Các cấu hình nâng cao của giao thức EIGRP:

3.6.1. Route Summarization – tổng hợp tuyến đường: Trong bước cấu hình giao thức EIGRP ở trên ta đã sử dụng câu lệnh: CNTT(config-router)#no auto-summary Nghĩa là chế độ tổng hượp tuyến đường đã tắt, lúc này Router CNTT sẽ quảng bá ra các mạng khác 3 mạng riêng biệt thuộc subnet 171.17.0.0/24 và được router khác ghi nhận trong bảng định tuyến như sau:

3 tuyến đường được quảng bá

Nếu không sử dụng lệnh này chế độ tổng hợp tuyến đường sẽ có hiệu lực, lúc này Router CNTT sẽ quảng bá ra các mạng khác 1 tuyến đường chung cho 3 mạng chung subnet 171.17.0.0/24 và được router khác ghi nhận trong bảng định tuyến như sau:




3.6.2. Cấu hình cân bằng tải: CNTT# CNTT#configure terminal CNTT(config)#router eigrp 2010 CNTT(config)#variance 1 CNTT(config)#end CNTT#

1 tuyến đường tổng hợp được quảng bá

3.6.3. Cấu hình chứng thực MD5 của EIGRP: (Cấu hình chứng thực MD5 của EIGRP không được Packet Tracer hỗ trợ, các lệnh dưới đây được thực hiện trên phần mềm mô phỏng GNS3 – mang tính chất tham khảo). CNTT(config)#interface s0/0.101 point-to-point CNTT(config-if)#ip authentication mode eigrp 2010 md5 CNTT(config-if)#ip authentication key-chain eigrp 2010 cntt CNTT(config-if)#exit CNTT(config)#key chain cntt CNTT(config-keychain)#key 1 CNTT(config-keychain-key)#key-string chungthucmd5 CNTT(config-keychain-key)#accept-lifetime 06:30:00 June 2 2010 06:30:00 June 3 2010 CNTT(config-keychain-key)#send-lifetime 06:30:00 June 2 2010 06:30:00 M 3 2010 CNTT(config-keychain-key)#exit CNTT(config)#exit

3.7. Cấu hình cho DNS Server:

Hình III.3.7. -1 : Cấu hình dịch vụ DNS trên DNS server




4. KẾT QUẢ: Các Router học được các mạng được quảng bá từ router khác thông qua giao

thức EIGRP.

Hình III.4. -1 : Sử dụng câu lệnh show ip route kiểm tra bảng định tuyến

trên router CNTT




Các PC trong các mạng khác nhau đã truyền thông được với nhau. Các PC đã truy cập thành công dịch vụ Web trên Web Server của mỗi mạng.

Hình III.4. -2 : Sử dụng câu lệnh ping kiểm tra sự truyền thông từ PC1 đến

PC6 (IP: 173.17.20.3) và PC8 (IP:174.17.20.3)


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Cisco Networking Academy CCNA Exploration 3. 2. Cisco Networking Academy CCNA Exploration 4. 3. Cisco Academy CCNP Semester 1 v5.0 BSCI. 4. Bách khoa toàn thư mở trực tuyến http://www.wikipedia.org/


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

giao thuc eigrp

Documents