gmo in-usa
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
รายงานการสบคนขอมลความกาวหนาและสถานะทางเทคโนโลยชวภาพของสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม (GMOs)
ในประเทศสหรฐอเมรกา
โดย
นาย นรนทร เรองพานช
ทปรกษาโครงการ
เสนอตอสานกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย
.) 30 ธนวาคม 2553
รายงานการสบคนขอมลความกาวหนาและสถานะทางเทคโนโลยชวภาพของสงมชวตดดแปลงทาง
พนธกรรมในประเทศสหรฐอเมรกา ภายใตโครงการการดาเนนภารกจ ) ประจาปงบประมาณ 2553
(มกราคม 2553 - ธนวาคม 2553) สานกงานทปรกษาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประจากรงวอชงตน ด.ซ.
_________________________________________________________________________________________รายงานฉบบนเปนลขสทธของสานกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย .) หากนาไปใชประโยชนโปรดอางองชอ สานกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย .) ดวย
ค าน า รายงานการสบคนขอมลความกาวหนาและสถานะทางเทคโนโลยชวภาพของสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรมในประเทศสหรฐอเมรกา มวตถประสงคการจดทาเพอตดตามความรและความกาวหนาทางเทคโนโลยของจเอมโอในประเทศสหรฐอเมรกาเพอใชเปนขอมลสนบสนนการดาเนนงานวจยและพฒนาของหนวยงานภาครฐ สถาบนการศกษา และภาคเอกชน ใหมขดความสามารถในการแขงขนกบตางประเทศ อกทง เพมความรและความเขาใจใหแกประชาชน วตถประสงคดงกลาวเปนสวนหนงของภารกจของสานกงานทปรกษาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประจาก รงวอชงตน ด.ซ. อนเปนหนวยงานภายใตสานกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย
คณะผจดทาหวงวารายงานฉบบนจะเปนประโยชนและชวยใหผอานมความรทางดานเทคโนโลยจเอมโอเพมมากยงขน เพอนาไปใชพจารณาถงประโยชนและโทษของจเอมโอและใชในการตดสนใจใหการสนบสนนหรอคดคานการพฒนาจเอมโอในประเทศไทยตอไป ทงนรายงานฉบบนสามารถสบคนไดทางเวปไซด http://www.ostc.thaiembdc.org
สานกงานทปรกษาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประจากรงวอชงตน ด.ซ. 30 ธนวาคม 2553
i
สารบญ เนอหา หนา บทสรปผบรหาร................................................................................................................................. 1 บทนา................................................................................................................................................ 3 บทท 1 ความสาคญของเทคโนโลยจเอมโอ
1.1 ประวตความเปนมาของจเอมโอ............................................................................. 4 1.2 จเอมโอคออะไร..................................................................................................... 5 1.3 เทคนคทใชในการปรบปรงพนธกรรม..................................................................... 6 1.4 การแบงประเภทของจเอมโอ
- จลนทรยดดแปลงทางพนธกรรม......................................................................... 8 - พชดดแปลงทางพนธกรรม................................................................................. 8 - สตวดดแปลงทางพนธกรรม.............................................................................. 15
บทท 2 สถานะทางเทคโนโลยจเอมโอในประเทศสหรฐฯ 2.1 สถานะทางเทคโนโลยของจลนทรย GM................................................................ 24
- จลนทรย GM ................... 24 - จลนทรย GM ................................................................ 28 - จลนทรย GM ........................................................................... 37 - จลนทรย GM …...................................................... 42 - ประโยชนดานอนๆ ของจลนทรย GM…………………………………………… .. 50 - การยอมรบและโอกาสทางการคา....................................................................... 51 - แนวโนมการพฒนาจลนทรย GM …………………………………………………..52 - สรป.................................................................................................................. 52 - ขอเสนอแนะและขอคดเหน................................................................................ 53
2.2 สถานะทางเทคโนโลยของพช GM…………………………………………………….54 - พช GM เพอประโยชนดานการเกษตรและอาหารของมนษย............................... 54 - การวเคราะหภาพรวมการปลกพช GM ระหวางป 1996-2008....................................................................................... 70 - พช GM (Bio-Pharming)……………………………….. 78 - พช GM สาหรบเปนอาหารสตว......................................................................... 87
ii
สารบญ (ตอ) เนอหา หนา บทท 2 - การยอมรบพช GM …............................................ 89 - แนวโนมการพฒนาพช GM …........................................... 94
- แนวโนมการพฒนาพช GM ................................... 96
- สรป..............................................................................................................100
- ขอเสนอแนะและขอคดเหน............................................................................100
2.3 สถานะทางเทคโนโลยของสตว GM……………………………………………… .102
- การแบงประเภทสตว GM……………………………………………………… 103
- ประโยชนทางการแพทย................................................................................105
- ประโยชนทางการเกษตรและสงแวดลอม........................................................ 113
- ปญหาและอปสรรค........................................................................................119
- สตว GM …..................................................................................121
- ความปลอดภยของอาหารจากสตว GM……………………………………… ..124
- แนวโนมการพฒนาสตว GM..........................................................................124
- สรป..............................................................................................................124
- ขอเสนอแนะและขอคดเหน............................................................................125
2.4 ตลาดการสงออกสนคาจเอมโอของประเทศสหรฐฯ................................................127 2.5 ประโยชนและขอกงวลของผบรโภคตอจเอมโอ......................................................132 2.6 กฎหมาย นโยบายและหนวยงานทควบคมจเอมโอ……………………………… ...135 2.7 การรบรและการยอมรบจเอมโอของประชาชน.......................................................153 2.8 การคมครองทรพยสนทางปญญาและสทธบตร......................................................167 2.9 หนวยงานทเกยวของกบการวจยและพฒนาจเอมโอ - หนวยงานรฐบาล สมาคม และองคกรอสระตางๆ..............................................176 - สถาบนวจยและพฒนา ในสถาบนการศกษา..................................................... 186 - บรษทและภาคเอกชน..................................................................................... 192 2.10 สรป................................................................................................................... 222
iii
สารบญ (ตอ)
เนอหา หนา บทท 3 สถานะทางเทคโนโลยจเอมโอ …......................................................... 224 3.1 นโยบายจเอมโอ …............................................................................ 224 3.2 ลาดบเหตการณเทคโนโลยจเอมโอ …........................................... 227 3.3 ความกาวหนาทางเทคโนโลยจเอมโอในประเทศไทย............................................ 230 3.4 ความชวยเหลอจากประเทศสหรฐฯ...................................................................... 236 3.5 การรบรของประชาชน และการยอมรบ.................................................................238 3.6 กฎหมายควบคม................................................................................................. 238 3.7 การคดคานจเอมโอ ….................................................................. 242 3.8 หนวยงานรฐบาลทเกยวของ................................................................................ 246 3.9 โอกาสทางการคา............................................................................................... 250 3.10 หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และสมาคมตางๆ ทเกยวของ............................... 251 3.11 แนวโนมการพฒนาจเอมโอ ….................................................... 254 3.12 สรป................................................................................................................ 254 3.13 ขอเสนอแนะและขอคดเหน............................................................................... 255 อภธานศพท.................................................................................................................................. 257 ภาคผนวก 1 แหลงขอมลทเกยวของกบจเอมโอ............................................................................. 261 ภาคผนวก 2 หนวยงานรฐบาลและสถานทตดตอทเกยวของกบการดาเนนงานดานจเอมโอ.............. 267 เอกสารอางอง................................................................................................................................. 271
iv
สารบญตาราง
ตารางท หนา
1 แสดงโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยทไดจากนานมของสตวเลยงลกดวยนม ทถกดดแปลงทางพนธกรรม Mammals transgenic)………………………………………20 2 จลนทรย GM ทสามารถยอยสลายสารพษทปนเปอนอยตามธรรมชาต……………………28 3 ตวอยางมาตรฐานการผลตเอนไซมเพอใชในอตสาหกรรมอาหาร………………………… 36 4 ผลตภณฑป ยชวภาพทวางจาหนายในทองตลาด……………………………………………42 5 สรปภาพรวม Therapeutic proteins GM…….. 49 6 สายพนธถ วเหลอง GM ทปลกเปนการคาในประเทศสหรฐฯ และสายพนธทกาลงอย ในขนตอนการพฒนาในตางประเทศ………………………………………………………… 58 7 สายพนธถ วเหลอง GM เปนการคาไดภายในอก 5 ป ขางหนา……………………………………………………… 58 8 สายพนธขาวโพด GM ธขาวโพด GM ทกาลงปลกเปนการคาในประเทศตางๆ ทวโลก…………………………………………… 59 9 สายพนธขาวโพด GM Regulatory Pipeline …………………… 59 10 สายพนธขาวโพด GM dvance R ตางประเทศ……………………………………………………………………………………61 11 สายพนธ Rapeseed GM ใน Regulatory dvanced R ……………………………………………………………………………… 61 12 สายพนธฝาย GM ทปลกเปนการคาในประเทศสหรฐฯ และตางประเทศ………………… 63 13 สายพนธฝาย GM Regulatory Pipeline…… 63 14 สายพนธฝาย GM ทอยในขนตอน Advanced R&D ในประเทศสหรฐฯ และตางประเทศ ซงคาดวาจะปลกเปนการคาไดภายในป 2013……………………………………………… 64 15 สายพนธขาว GM สายพนธขาว GM Regulatory pipeline ………………… 65 16 สายพนธขาว GM dvanced R …66 17 สายพนธมนฝรง GM Regulatory dvanced R สหรฐฯ และตางประเทศ……………………………………………………………………… 66 18 สายพนธ alfalfa GM Regulatory pipeline……………………………… 68
v
สารบญตาราง )
ตารางท หนา
19 พช GM ……………….…69 20 พช GM dvanced R เปนการคาไดภายใน 5 ป ขางหนา………………………………………………… 69 21 ตนทนในการผลตยารกษาโรคจากสงมชวตตางๆ ………………………………………… 78 22 พนทปลกทดลองพช GM APHIS ระหวางป 1991-2004……………………………………………………………………… 81 23 การพฒนาพช GM เพอประโยชนทางการแพทยของหนวยงานภาครฐและเอกชน ในประเทศสหรฐฯ และประเทศแคนาดา…………………………………………………… 82 24 แสดงการเปรยบเทยบการผลตยารกษาโรคจากสงมชวตชนดตางๆ……………………… 106 25 แสดงผลตภณฑโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยทกาลงพฒนาเพอการคา………… 110 26 แสดงการพฒนาเทคโนโลย Xenotransplantation ……………………… 112 27 แสดงตนทนการผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย……………………………… 113 28 แสดงตวอยางการพฒนาสตว GM ………………………………………… 118 29 แสดงประสทธภาพ หรอความสาเรจของการดดแปลงพนธกรรมในสตวชนดตางๆ……… 120 30 แสดงมลคาทางเศรษฐกจของผลตภณฑยารกษาโรค……………………………………… 120 31 ตลาดสงออกสนคาเกษตรจเอมโอทสาคญของประเทศสหรฐฯ ในป 2003………………… 127 32 หนวยงานและกฎหมายควบคมจเอมโอของประเทศสหรฐฯ……………………………… 138 33 หนวยงานและกฎหมายควบคมผลตภณฑทไดจากจเอมโอของประเทศสหรฐฯ.......………139 34 แสดงการรบรของประชาชนชาวอเมรกนตอพช GM และสตว GM……………………… 153 35 แสดงแหลงขาวสารสาคญทผบรโภคใชในการรบทราบหรอเรยนรถงเทคโนโลยจเอมโอ… 155 36 แสดงการเปรยบเทยบการเชอถอของประชาชนตอกลมบคคลตางๆ เกยวกบจเอมโอ…… 155 37 แสดงการเปรยบเทยบการยอมรบของผบรโภคตอสงมชวตดดแปลงพนธกรรม ชนดตางๆ…………………………………………………………………………………… 156 38 การยอมรบของผบรโภคตอพช GM และ สตว GM จาแนกตามเพศ อาย และ
ระดบการศกษา… ........................................................................................................ 157 39 ความคดเหนของผบรโภคทตองการให FDA ออกขอบงคบการตดฉลาก ผลตภณฑจเอมโอ…………………………………………………………………………… 163
vi
สารบญตาราง )
ตารางท หนา
40 ตวอยางพนธพชทไดรบความคมครอง……………………………………………………..174 41 รายชอพชดดแปลงพนธกรรมทนาเขามาทดลองปลกในประเทศไทย ระหวางปพ.ศ. 2537-2542……………………………………………………………… 231 42 แสดงสถานะการวจยและพฒนาเทคโนโลยของพช GM ในประเทศไทย………………… 234
vii
สารบญภาพ
ภาพท หนา
1 หนวยพนธกรรมในเซลลของสงมชวต……………………………………………………... 5
2 วธเทคนครคอมบแนนทดเอนเอ (recombinant DNA) ในเซลลแบคทเรย……………….. 7
3 แสดงวธการถายยนเขาสพชโดยวธ Agrobacterium และวธการใช Gene gun…………. 9
4 การถายยนดวยวธ Microinjection………………………………………………………… 16
5 การถายยนดวยวธ Embryonic stem cell-mediated transfer…………………………… 17
6 การถายยนดวยวธ Retrovirus-mediated transfer……………………………………… 18
7 แสดงการสรางแบคทเรย Pseudomonas สายพนธ “Superbug”………………………… 25 8 สดสวนการทดลองพช GM ในแปลงทดลองของภาครฐและเอกชน ระหวางป 1987 ถง 2008………………………………………………………………… . 71 9 จานวนแปลงทดลองปลกพช GM ระหวางป 1987 ถง 2008…………………………… 72 10 จานวนลกษณะโดยเฉลยของพช GM …………………………………… 74 11 จานวนพนท ) ช GM………………………………… 74 12 จานวนลกษณะของพช GM ในแปลงทดลอง……………………………………………… 75 13 จานวนแปลงทดลองปลกพช GM ในลกษณะตางๆ……………………………………… 75 14 จานวนแปลงทดลองปลกของพช GM ทมความสาคญทางเศรษฐกจ.....………………… 76 15 จานวนแปลงทดลองปลกของพช GM ชนดอนๆ..………………………………………… 76 16 พนทปลก (เอเคอร) GM …………………………………… 77 17 ลาดบเหตการณของการปลกพช GM อยางเปนการคาของประเทศสหรฐฯ……………… 77 18 แสดงขนตอนการพฒนาพช PMPs………………………………………………………… 80
19 จานวนพนธพช GM APHIS น
แปลงทดลองไดระหวางป 1987 ถง 2003..................................................................... 90
20 จานวนพนธพช GM APHIS 2005...................... 91
21 จานวนลกษณะทสาคญของพช GM 2005.................................. 91
22 แสดงขนตอนการสรางสตว GM .............109
23 แสดงกระบวนการผลตและทาใหบรสทธของ ATryn นานม GM ...................... 122
viii
สารบญภาพ (ตอ)
ภาพท หนา
24 ปลา GloFish®............................................................................................................. 123
25 ประเทศคคาทสาคญ 5 อนดบแรก ทนาเขาสนคาการเกษตรจากประเทศสหรฐฯ............ 128
26 มลคาการนาเขาสนคาและสวนแบงตลาดสนคาการเกษตรของประเทศสหรฐฯ
ในสหภาพยโรป........................................................................................................... 129
27 ปรมาณการสงออกสนคาเกษตรของประเทศสหรฐฯ ไปยงสหภาพยโรป
ระหวางป 1990-2003................................................................................................... 130
28 หนวยงานและกฎหมายควบคมผลตภณฑจากจเอมโอ................................................... 145
29 ความคดเหนของประชาชนถงประโยชนของเทคโนโลยจเอมโอ...................................... 154
30 การรบรถงผลตภณฑจเอมโอทวางขายในทองตลาด..................................................... 154
31 การยอมรบของประชาชนตอพช GM (PMPs).................... 156
32 ตวอยางแนวโนมการยอมรบสงมชวตดดแปลงพนธกรรม............................................... 158
33 แนวโนมการรบรถงอาหาร GM ............................................ 159
34 ความคดเหนของประชาชนตอการควบคมอาหาร GM FDA.................... 159
35 การสนบสนนของประชาชนชาวอเมรกนตออาหาร GM.................................................. 161
36 แสดงขอมลการตดสนใจบรโภคอาหาร GM ระหวางผชายและผหญง.............................. 161
37 แสดงจานวนรอยละความคดเหนของผบรโภคถงความปลอดภยของอาหาร GM............. 162
38 การสนบสนนเทคโนโลยจเอมโอในแตละประเทศ........................................................... 165
39 แสดงความเหนการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอ
อนๆ ทวโลก.............................................................................................. 166
40 แสดงรอยละการตดสนใจซออาหาร GM
......................................................................................................... 166
41 แนวโนมการจดสทธบตรดานเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตรในป 1976-2000............. 169
42 เทคโนโลยตางๆ ดานเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตรทไดขอจดสทธบตร.................... 170
43 การแบงตามหนวยงานทจดสทธบตรดานเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร.................... 171
- 1 -
บทสรปผบรหาร
ปจจบน ความกาวหนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยเฉพาะอยางยงในสาขาเทคโนโลยดานตางๆ เชน เทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยพลงงาน นาโนเทคโนโลย ตลอดจนความกาวหนาในดานวศวกรรมไดชวยสรางความสะดวกสบายในชวตประจาวนและสงเสรมคณภาพชวตใหดยงขน และกลายเปนสวนหนงในชวตประจาวน อยางไรกตาม ปจจยทางดานอาหารและยารกษาโรค ยงเปนปจจยสาคญทมนษยตองพงพา และเทคโนโลยชวภาพเปนเทคโนโลยหนงทมการนามาใชประโยชนในการพฒนาดานอาหารและดานการแพทยเพอประชากรของโลก โดยเฉพาะอยางยงเทคโนโลยดานดดแปลงพนธกรรมสงมชวต หรอทเรยกกนวา จเอมโอ (Genetically Modified Organisms; GMOs)
มการพ แลวกวา เพอรองรบการเพมขนของประชากรโลกทคาดวาจะสงผลกระทบถงปรมาณการผลตดานอาหารและยารกษาโรคทยงมไมเพยงพอตอความตองการ และทผานมาประเทศสหรฐอเมรกา ซงไดรบการยกยองวาเปนประเทศตนกาเนดและผนาดานเทคโนโลยจเอมโอของโลก ไดทาการวจย คนควา และพฒนาเทคโนโลยจเอมโอมาอยางตอเนอง ทงในพช สตว และจลนทรย โดยมงเนนประโยชนทางดานอาหารและทางการแพทย เนองจากเทคโนโลย จเอมโอมศกยภาพทจะปรบปรงสงมชวตไดทงดานคณภาพและปรมาณตามทเราตองการ เชน การเพมปรมาณผลผลตของพชเศรษฐกจทสาคญ การเพมคณคาทางอาหาร การผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย การพฒนาวคซนและวธการรกษาโรครายแรง การเพมความสามารถของจลนทรยในการกาจดสารพษในสงแวดลอม และการปรบปรงคณภาพดน เปนตน
ในปจจบน ไดพบวาพชดดแปลงพนธกรรมมความกาวหนาในการพฒนามากทสด และไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาไดเมอเปรยบเทยบกบการพฒนาในจลนทรยและสตว จงสงผลใหประเทศสหรฐอเมรกาสามารถขยายพนทเพาะปลกและสามารถสงออกพชจเอมโอมากทสดในโลก นอกจากนนยงพบวาประเทศอนๆ ไดใหความสนใจพฒนาและเพาะปลกพชจเอมโอมากขน เชน ประเทศแคนาดา ประเทศเมกซโก ประเทศอนเดย ประเทศจน และประเทศฟลปปนส เปนตน อยางไรกตาม ไดพบวาการตระหนกรของผบรโภคในคณประโยชนของเทคโนโลยจเอมโอยงมไมมาก รวมถงยงขาดความรความเขาใจในเทคโนโลยจเอมโอ ทาใหผบรโภคเกดความกงวลถงความปลอดภยของผลตภณฑอาหารทมจเอมโอเปนสวนประกอบ และมการตอตานจเอมโอขนในหลายประเทศโดยเฉพาะอยางยงในกลมประเทศสหภาพยโรปและประเทศญปนทมนโยบายไมอนญาตใหนาเขาสนคาทมจเอมโอเปนสวนประกอบ หรอมการจากดปรมาณการนาเขา แมแตในประเทศสหรฐอเมรกากยงมการตอตานจากหลายกลม ไมวาจะเปนนกวชาการ ประชาชน และองคกรอสระตางๆ นอกจากน ยงมคาถามถงความจาเปนในการดดแปลงพนธกรรมของสงมชวต โดยเฉพาะอยางยงการดดแปลงพนธกรรมในสตว ทผบรโภคมความรสกวาเปนการทรมานสตวและขาดจรยธรรม และเทคโนโลยจเอมโอสามารถทจะลดปญหาความอดอยากของประชากรโลกไดจรงหรอไม ปญหาความอดอยากทแทจรงเกดจากปรมาณอาหาร
- 2 -
ไมเพยงพอหรอเกดจากความยากจน คาถามเหลานเปนสงทนกวทยาศาสตรและผเกยวของตองนามาวเคราะหและพจารณาเพอหาแนวทางแกปญหาใหถกตองตอไป ในประเทศไทย เทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมไดรบความสนใจมานานกวา 20 ปมาแลว และไดมการศกษาและวจยมาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในพช แตในปจจบน ยงไมมพชจเอมโอชนดใดไดรบอนญาตใหปลกเพอการคาได และพบวา ถงแมวามะละกอและฝายเปนพชทมความกาวหนาในการพฒนามากทสดและมศกยภาพทจะผลตเพอการคาไดกตาม แตการพฒนาดงกลาวยงไมสามารถพฒนาไปไดเนองจากมการตอตานการพฒนาพชจเอมโออยางมากจากกลมองคกรอสระ (NGO) อาท กลมกรนพช และกลมเกษตรอนทรย ในป 2546 ในเรองความปลอดภย มาตรการการควบคมจากหนวยงานของรฐบาลทไมมประสทธภาพ และผลกระทบตอการสงออกสนคาทางการเกษตรของประเทศ อกทง ไมมกฎหมายควบคมจเอมโอโดยเฉพาะ ทาใหรฐบาลมคาสงหามปลกทดลองพชจเอมโอ อยางไรกตาม อาจกลาวไดวาประเทศไทยมความพรอมในการพฒนาจเอมโอ ทงดานบคลากร เครองมอและอปกรณ หนวยงานควบคม และความกาวหนาทางเทคโนโลย อกทง กาลงมการดาเนนการออกกฎหมายเพอควบคมจเอมโอมาบงคบใชในไมชาน ถงแมวา ประเทศไทยจะมความพรอมในหลายดานกตาม จากหลกฐานเชงประจกษ ไดพบวาความรและความเขาใจเทคโนโลยจเอมโอของประชาชนหรอผบรโภคชาวไทยยงมอยจากด ซงจะเปนอปสรรคสาคญของการพฒนาจเอมโอในประเทศไทย หากรฐบาลตองการผลกดนการพฒนาจเอมโอในประเทศไทย ผศกษามความเหนวา รฐบาลตองมงเนนการประชาสมพนธเชงรกเพอใหความรและความเขาใจเกยวกบขอดและขอเสยของจเอมโอแกประชาชนใหมากยงขน รวมถงการแสวงหาวธการแกไขปญหาการสงออก ซงเปนปญหาสาคญทจะสงผลกระทบตอเกษตรกรโดยตรง เมอใดทประชาชนหรอผบรโภคมความเขาใจและเลงเหนถงประโยชนของจเอมโอมากกวาโทษแลว ประชาชนจะใหการสนบสนนการพฒนาจเอมโอเพมมากขน และสงผลใหการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทยมความกาวหนาเพมขนอกแขนงหนง
- 3 -
บทน า การดาเนนชวตในปจจบนกาวหนาไปพรอมกบการพฒนาเทคโนโลยและวทยาการใหมๆ ทเกดขนอยางรวดเรว ทาใหมเทคโนโลยดานใหมๆ ขนมารบใชมนษยอยางตอเนอง ไมวาจะเปนเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เทคโนโลยนาโน เทคโนโลยดานวสดใหม ฯลฯ แตกระนนเมอประชากรของโลกมจานวนเพมสงขนและภาวะความตองการอาหารเพมขน อกทง มภาวะโรคภยอบตใหมทมนษยตองเผชญมากยงขน ทาใหมนษยดนรนคนควาหาวทยาการใหมขนมาเพอเอาชนะอปสรรคทเกดขน และเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมของสงมชวต หรอเรยกโดยยอวา “จเอมโอ” Genetically Modified Organism: GMO) จงไดรบการคนควา และนาออกเผยแพรเพอเปนประโยชนตอสาธารณะ ในทศวรรษทผานมา จเอมโอ มบทบาทตอมนษยโลกในฐานะทเปนเครองมอชวยปรบปรงผลผลตดานอาหารใหเพยงพอตอปากทองของมนษยหรอชวยพฒนาเทคนคการรกษาพยาบาล ในวงการแพทย ไดมการกลาวขานถงพชดดแปลงทางพนธกรรมอยางตอเนอง ทงในแงบวกและแงลบ และไดมขอมลดานการดดแปลงพนธกรรมพชเพอเปนอาหารของมนษยออกมาเผยแพรอยเนองๆ อยางเชน การพฒนาใหมผลผลตทสงขน มความตานทานตอโรคและแมลง แตความกาวหนาในเทคโนโลยน ยงคลอบคลมไปถงจเอมโอในจลนทรยและสตว ซงปจจบนประเทศสหรฐอเมรกา กาลงพฒนาสงมชวตทงสองอยางตอเนอง และยงมขอมลไมแพรหลายมากนก สานกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (โดยสานกงานทปรกษาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประจากรงวอชงตน) จงใหมโครงการสบคนขอมลความกาวหนาและสถานะเทคโนโลยชวภาพดาน GMOs (Genetically Modified Organisms) ในประเทศสหรฐอเมรกา เพอนาออกเผยแพรและเปนฐานขอมลในการสนบสนนและสงเสรมการพฒนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมถงพฒนากระบวนการผลตในอตสาหกรรมอาหารของประเทศไทยใหมประสทธภาพอยางยงยน เพอชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยในระยะยาวตอไป รายงานสถานะเทคโนโลยชวภาพดาน GMOs (Genetically Modified Organisms) ในประเทศสหรฐอเมรกาฉบบนประกอบไปดวยผลการศกษาจานวน 3 บท โดยบทท 1 กลาวถงความสาคญของเทคโนโลยจเอมโอ บทท 2 แสดงผลการศกษาสถานะทางเทคโนโลยจเอมโอในประเทศสหรฐอเมรกา โดยศกษาสถานะทางเทคโนโลยชวภาพของจลนทรยดดแปลงทางพนธกรรม สถานะทางเทคโนโลยของพชดดแปลงทางพนธกรรม และสถานะทางเทคโนโลยของสตวดดแปลงพนธกรรม บทท 3 ศกษาสถานะทางเทคโนโลยสงมชวตดดแปลงพนธกรรมในประเทศไทย และบทสรปและขอเสนอแนะเชงนโยบายในการพฒนาเทคโนโลยชวภาพดานจเอมโอในประเทศไทย
- 4 -
บทท 1 ความส าคญของเทคโนโลยจเอมโอ
จานวนประชากรโลกทเพมสงขน ทาใหพนทเพาะปลกเพอใชในการผลตอาหารของมนษยมจากด และมนษยมการบรโภคในปรมาณทมากขน ผผลตอาหารจงจาเปนทตองหาเทคโนโลยทชวยเพมผลผลตใหเพยงพอตอความตองการของประชากรโลก GMOs หรอ จเอมโอ (ตอไปนจะใชคาวาจเอมโอ เมอกลาวถงสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม) จงเปนอกทางเลอกหนง ทหลายประเทศใหความสนใจและเฝาศกษาคนควาถงขอดและขอเสยของเทคโนโลยน ปจจบนสงมชวตทมการวจยและพฒนาปรบปรงพนธใหไดลกษณะตามตองการมากทสด คอ พช เนองจากพชเปนอาหารหลกของมนษย นอกจากน สตวและจลนทรยไดรบความสนใจในการปรบปรงพนธดวยเชนกนแตอยในวงจากด โดยมงเนนดานการแพทยเปนหลก ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรมจงยากทจะหลกเลยงการเขามาของจเอมโอ ดงนนจงจาเปนอยางยงทคนไทยจะตองตนตวศกษาและเรยนรใหเทาทนเทคโนโลยจเอมโอ เพอสามารถนาไปปรบใชใหเปนประโยชนตอประเทศไดอยางมประสทธภาพ
จเอมโอมความสาคญอยางยงในปจจบน และเพอทราบความเปนมาและความสาคญของจเอมโอ ในบทนจะสรปใหทราบถงความเปนมาของการพฒนาจเอมโอ อธบายใหทราบวาจเอมโอคออะไร เทคโนโลยทใชในการปรบปรงพนธกรรมในปจจบน การแบงประเภทของจเอมโอ และประโยชนทไดรบจากจเอมโอ
1.1 ประวตความเปนมาของจเอมโอ ในป 1973 สงมชวตดดแปลงทางพนธกรรมทถกสรางขนมาครงแรก คอ แบคทเรย E. coli โดย Stanley Cohen และ Herbet Boyer แบคทเรย E. coli น มการแสดงออกทางลกษณะของยนทไดจากเชอแบคทเรย Salmonella หลงจากนนไมนานในเดอนกมภาพนธป 1975 ไดมการจดประชมเกยวกบเทคโนโลยใหมนและประเมนความเสยงตางๆ ทอาจจะเกดขน ณ ศนยประชม Asilomar เมอง Monterey มลรฐแคลฟอรเนย ประเทศสหรฐอเมรกา ผลการประชมสรปวาเทคโนโลยนสามารถดาเนนการตอไปได แตตองอยภายใตการดแลอยางใกลชดโดยสถาบนวจยสขภาพของประเทศสหรฐฯ จนกวาจะพสจนไดวาเทคโนโลยนปลอดภย ตอมา Herbet Boyer จดตงบรษท Genentech ซงเปนบรษทแรกทใชเทคโนโลย Recombinant DNA และในป 1978 บรษทนไดประกาศความสาเรจในการผลตอนซลน (Insulin) จาก E. coli ภายหลงจากนนในราวป 1986 มการตอตานเทคโนโลยชวภาพในการสรางพชทตานทานความหนาวเยนจากการถายยนของแบคทเรยททนอณหภมตาได (ice-minus bacteria) ทพฒนาโดยบรษท Advanced Genetic Sciences of Oakland มลรฐแคลฟอรเนย และในปเดยวกนไดมการตอตานการตดแตงทางพนธกรรมของจลนทรยทสรางโปรตนทตานทานตอยาฆาแมลงของบรษท Monsanto จะเหนไดวา
- 5 -
การพฒนาจเอมโอเกดขนมาประมาณ 30 กวาปมาแลว จากนเรามาดความหมายของจเอมโอ และวธการหรอเทคนคการสรางจเอมโอวามอะไรบาง 1.2 จเอมโอคออะไร จเอมโอ (GMOs) หรอยอมาจากคาวา Genetically Modified Organisms เปนสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรมทไดจากความกาวหนาของวทยาการทางดานเทคโนโลยชวภาพและชววทยาระดบโมเลกล (Molecular Biology) โดยการตดตอยนจากสงมชวตหนง ใสเขาไปในสงมชวตอกชนดหนงเพอใหเกดลกษณะหรอคณสมบตใหมตามตองการ หรอทาใหเกดการเปลยนแปลงไปจากพนธทมอยในธรรมชาต โดยอาศยเทคนคทางพนธวศวกรรมทเรยกวา รคอมบบแนนทดเอนเอ (Recombinant DNA) กอนทจะอธบายถงการสรางจเอมโอ ขอทาความเขาใจเบองตนเกยวกบยน (gene) กนกอนสงมชวตทกชนดมหนวยพนธกรรมหรอยน (Gene) ทเปนตวกาหนดหรอควบคมการแสดงออกของลกษณะตางๆ ของสงมชวตทกชนด โดยยนเหลานนอยบนสายดเอนเอ (DNA: Deoxyribonucleic acid) หรอลายพมพดเอนเอ (ดงแสดงไวในภาพท 1) ยนจะอยในนวเคลยสของทกเซลลในสงมชวต เชน เลอด ผวหนง ขน ชนเนอ ฯลฯ คณสมบตทสาคญของยน คอ ยนสามารถเกบและถายทอดขอมลทางพนธกรรม
ภาพท 1 หนวยพนธกรรมในเซลลของสงมชวต ทมา: http://articles.directorym.net/Recombinant_DNA_San_Francisco_CA-r1051910-San_ Francisco_CA.html
- 6 -
จากบรรพบรษไปยงลกหลานไดเพอการดารงเผาพนธ การถายทอดพนธกรรมนเปนสงทเกดขนตามธรรมชาต และเปนสงสาคญตอการพฒนาสายพนธใหม อกทงเปนววฒนาการของสงมชวตชนดนนๆ ความแตกตางของสงมชวตแตละชนดอยทลายพมพของยนทอยบนดเอนเอ หรอลายพมพดเอนเอ ไมมสงมชวตใดหรอมนษยคนใดทมลายพมพดเอนเอเหมอนกน ดงนน ยนสามารถเปนตวบงบอกถงเอกลกษณเฉพาะของสงมชวตแตละชนดหรอแตละบคคลได นกวทยาศาสตรจงนาไปใชประโยชนในการตรวจสอบพนธพชและสตว หรอสายเลอดของมนษยได โดยลายพมพดเอนเอของลกมาจากพอครงนง และจากแมครงนง คาจากดความของสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม (GMOs) น ไมรวมถงสงมชวตทไดรบการปรบปรงทางพนธกรรมโดยวธการปรบปรงพนธพชแบบดงเดม (Conventional Breeding) ทไดจากการผสมขามพนธพชตามธรรมชาตหรอจากการผสมโดยมนษย เพอใหไดลกษณะใหมทตองการ เชน ทนแลง ใหผลผลตสง ตานทานแมลง เปนตน ซงวธการนจะใชเวลานานในการคดเลอกพนธใหไดตามลกษณะทตองการ นกวทยาศาสตรจงไดพฒนาเทคนคทางพนธวศวกรรมทสามารถปรบปรงพนธสงมชวตใหไดลกษณะทตองการ มความหลากหลายและรวดเรวขน 1.3 เทคนคทใชในการปรบปรงพนธกรรม เมอเราทราบวาจเอมโอเปนอยางไรแลว เรามาดเทคนคทสาคญทเปนหวใจของการสรางสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม นนคอ เทคนครคอมบแนนทดเอนเอ (Recombinant DNA) เทคนคนเปนวธการปรบปรงพนธทรวดเรวและมประสทธภาพมากกวาวธการปรบปรงพนธกรรมของสงมชวตแบบดงเดม ซงเทคนคนจะถายยนทแสดงลกษณะทนาสนใจหรอยนเปาหมายจากสงมชวตหนง ซงเรยกวา Donor gene ไปสสงมชวตทตองการปรบปรงพนธกรรม (Recipient organism) ขนตอนและวธการของเทคนครคอมบแนนทดเอนเอ (ดงแสดงไวในภาพท 2) มข นตอนดงน
ขนตอนแรก จะเปนการเตรยมเซลลผให (Donor cell) ซงแบคทเรยทนยมใช คอ E. coli และม
องคประกอบทางชววทยาภายในแบคทเรยทสาคญในกระบวนการน คอ Plasmid DNA ทจะทาหนาทเปนพาหะ (vector) ขนถายยนทสนใจหรอยนเปาหมาย จากนนจะสกดแยกพลาสมดออกจากเซลลแบคทเรย สวนใหญจะเลอกพลาสมดทสามารถตานทานตอยาปฎชวนะไดอยางนอย 1-2 ชนด เพอเปนคณสมบตในการคดแยกพลาสมดทมยนเปาหมายทเราตองการ (recombinant DNA)
ขนตอนตอไปจะแยกดเอนเอผให (Donor DNA) ทมยนเปาหมาย ดเอนเอผใหจะไดมาจากหลายแหลง เชน สตว พช หรอ เซลลมนษย จากนนเปนกระบวนการตอเชอมดเอนเอเปาหมายกบพลาสมด กลายเปนรคอมบแนนทดเอนเอ (recombinant DNA; rDNA) นา rDNA ทไดถายกลบเขาไปในเซลล
- 7 -
แบคทเรยโดยวธการทเรยกวา Transformation ภายหลงจากทไดแบคทเรยทมยนเปาหมายแลว จะทาการเลยงแบคทเรยเพอเพมปรมาณยนเปาหมาย และสกดแยก rDNA ออก เมอไดปรมาณ rDNA ทมยนเปาหมายในปรมาณทมากแลว ขนตอนตอไปจะเปนการถายยนนสสงมชวตตางๆ เชน พช สตว จลนทรย เปนตน ในวธการทแตกตางกน
ภาพท 2 วธเทคนครคอมบแนนทดเอนเอ (Recombinant DNA) ในเซลลแบคทเรย ทมา: http://articles.directorym.net/Recombinant_DNA_San_Francisco_CA-r1051910
San_Francisco_CA.html
ในปจจบนเราสามารถสรางสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรมไดในจลนทรย พช และสตว เรามาดกนวาการสรางจเอมโอในสงมชวตเหลานทาอยางไร มชนดใดบางทนามาทดลองสรางจเอมโอและลกษณะสาคญทเปนประโยชนตอมนษยทนกวทยาศาสตรมงเนนทจะพฒนาในปจจบนและในอนาคต
- 8 -
1.4 การแบงประเภทของจเอมโอ จเอมโอ สามารถจดแบงไดเปน 3 ประเภท ไดแก 1. จลนทรยดดแปลงพนธกรรม 2. พชดดแปลงพนธกรรม 3. สตวดดแปลงพนธกรรม ซงแตละประเภทมรายละเอยดสรปไดดงน
1.4.1 จลนทรยดดแปลงทางพนธกรรม (Microorganism GM หรอ Transgenic microorganism)
ดงทกลาวไวขางตน สงมชวตทถกดดแปลงทางพนธกรรมดวยเทคนคทางพนธวศวกรรมประเภทแรก คอ จลนทรย (Microorganism) ในเวลาตอมานกวทยาศาสตรไดพฒนาจลนทรยดดแปลงพนธกรรมมากขน เพอประโยชนดานอตสาหกรรมอาหาร ทางการแพทย และทางดานสงแวดลอม
วธการถายยนเปาหมายหรอยนทมคณสมบตพเศษทเราตองการไปสจลนทรย เพอใหจลนทรยสามารถสรางสารหรอมการแสดงออกเฉพาะตามทเราตองการนน ทาไดโดยอาศยเทคนค recombinant DNA ดงทไดกลาวมาขางตน และใชเทคโนโลยชวภาพในการผลตและสกดแยกสารทเราตองการออกมาจากกระบวนการผลต เชน การเลยงจลนทรยทผลตกรดแลกตกในถงหมกชวภาพ (Bioreactor) ซงกรดแลกตกเปนกรดทสาคญในอตสาหกรรมอาหาร
ทงน ประโยชนทไดรบจากจลนทรยดดแปลงทางพนธกรรมในดานตางๆ ดงตวอยางเชน 1. ไวน จาก ยสต GM 2. โยเกรต และ Salami จาก แบคทเรยกรดแลกตก GM 3. Blue Cheese จาก เชอรา GM 4. เอนไซม Amylase จากแบคทเรย GM 5. โปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยจากแบคทเรย GM 6. แบคทเรย GM ทกาจดคราบนามน 7. แบคทเรย GM ทชวยปองกนโรคเชอราในพช
1.4.2 พชดดแปลงทางพนธกรรม (Plant GM หรอ Transgenic Plants)
พชเปนแหลงอาหารหลกทสาคญของมนษยมาตงแตในอดต ผลตภณฑอาหารสวนมากมาจากพช ในอดตกอนการสรางพชดดแปลงทางพนธกรรม มนษยไดปรบปรงผลผลตโดยใชวธการคดเลอกพนธตามธรรมชาต ซงวธการนมมานานหลายพนปมาแลว แตเมอไมกรอยปมานการคดเลอกพนธไดอาศยความรทางวทยาศาสตรในการผสมขามพนธ และคดเลอกพนธเพอใหไดลกษณะทตองการ (ใหผลผลตสง, ตานทานโรค เปนตน) เราเรยกวา การปรบปรงพนธแบบดงเดม (Conventional Breeding) วธการนจะใช
- 9 -
เวลาในการปรบปรงพนธนานเปนสบปและมการลงทนทสง อกทงผลทไดรบนนอาจจะไมไดพนธทมล กษณะทตองการ ทาใหเสยทง เวลาและเงนมหาศาล ดวยเหตน ในชวงหลายสบปกอนหนาน นกวทยาศาสตรจงคดคนการปรบปรงพนธแบบใหมโดยใชเทคนคทางพนธวศวกรรมแทนทวธการแบบดงเดม ดวยวธการดงกลาว ทาใหเราสามารถสรางพชทมลกษณะตามทตองการไดในระยะเวลาอนสน สามารถใหผลผลตสง ตานทานตอโรคและแมลง ทนทานตอสภาพอากาศทรนแรง เพอนาไปสการแกไขปญหาการขาดแคลนอาหารของมนษยในอนาคตได
ในป 1996 ในมลรฐฮาวาย ประเทศสหรฐอเมรกา พชดดแปลงทางพนธกรรมชนดแรกทผลตเปนการคา คอ มะละกอ โดยมะละกอดดแปลงพนธกรรมนมคณสมบตตานทานตอโรคใบดางจดวงแหวน (ring spot virus resistance) ซงเปนปญหาทสาคญของการปลกมะละกอทวโลก ตอมาพชอกหลายชนดไดถกพฒนาเปนพชดดแปลงทางพนธกรรม เชน ถวเหลอง ขาวโพด ฝาย และคาโนลา เปนตน
การสรางพชดดแปลงทางพนธกรรมจะอาศยเทคนคทางพนธวศวกรรมทเรยกวา Recombinant DNA (rDNA) เชนเดยวกบในจลนทรย โดยการตดแตงยนลกษณะทเราตองการจากสงมชวตชนดหนงมายงพชทเราตองการปรบปรง ยนนสามารถมาจากสายพนธเดยวกนหรอขามสายพนธ โดยมการดด แปลงพนธกรรมในพชทมบทบาทสาคญตอการดารงชวตของมนษย ไดแก ขาว ถวเหลอง มนสาปะหลง ขาวโพด ขาวสาล มนฝรง เปนตน เมอเราไดปรมาณยนหรอดเอนเอทแสดงลกษณะทตองการในปรมาณทมากเพยงพอแลว จากนนจะเปนวธการถายยนเขาสพช ซงวธการทนยมใชในการถายยนในปจจบน คอ 1) การใชเชออะโกรแบคทเรย (Agrobacterium–mediated gene transfer) และ 2) การใชเครองยงอนภาค
ภาพท 3 แสดงวธการถายยนเขาสพชโดยวธ Agrobacterium และวธการใช Gene gun ทมา: www.ag.ndsu.edu/pubs/plantsci/crops/a1219w.htm
- 10 -
(Particle Bombartment) หรอ Gene gun จากนนกนาไปเพาะเลยง ชกนาใหเกดยอด และพฒนาเซลลพชใหเจรญเตบโตเปนตนพชตนใหมทมยนทแสดงลกษณะทตองการสอดแทรกอยภายในโครโมโซมพช พชชนดใหมนจงมการเปลยนแปลงทางพนธกรรมไปจากพชดงเดม (ดงแสดงไวในภาพท 3) ทงน วธการถายยนเขาสพชโดยใชเชออะโกรแบคทเรย และการใชเครองยงอนภาค หรอ gene gun วธการถายยนเขาสเซลลพชโดยอาศยเชออะโกรแบคทเรย (Agrobacterium tumefaciens)
เตรยมเชอ Agrobacterium ซงภายในบรรจพลาสมด 2 ชนด คอ helper plasmid เปน พลาสมดทจาเปนตอการเขาสพชของเชออะโกรแบคทเรย และ bacterial plasmid ทมยนเปาหมายทจะถายเขาสพช
ตดชนสวนใบเลยงหรอตนออนของพช เพอใหเกดบรเวณทเปนรอยตดของเซลล นาชนสวนของพชมาแชในอะโกรแบคทเรยทเตรยมไว เขยาเปนครงคราวเปนเวลา 10-30
นาท เพอใหเชออะโกรแบคทเรยเกาะเซลลพชบรเวณรอยแผล ยายชนพชวางบนอาหารแขงเพาะเลยงเนอเยอ และวางกระดาษกรองทบขางบนอก
ชนหนง บมไวในทมด 2-3 วน ยายชนพชออกมาวางบนอาหารแขงสาหรบเพาะเลยงชกนายอดหรอแคลลส ซงเตม
ยาปฎชวนะเพอกาจดอะโกรแบคทเรย และเพาะเลยงใหเปนตนพชทสมบรณตอไป
วธการถายยนโดยใชเครองยงอนภาค (Particle Bombartment) วธการนใชเครองมอทใชแรงดนในการขบเคลอนอนภาคโลหะทเคลอบผวภายนอกไวดวย
ดเอนเอทจะถายเขาสพช การถายยนจะเกดขนเมออนภาคโลหะถกขบเคลอนดวยความาเรว 300-600 เมตรตอวนาท สามารถทะลผานผนงเซลลพชเขาไปได อนภาคโลหะทนยมใชคอ ทองคา และทงสเตน สารทชวยใหดเอนเอยดตดกบอนภาค ไดแก calcium chloride และ spermidine สวนอปกรณททาใหเกดแรงขบเคลอนอนภาค มชอเรยกตางๆกน คอ gunpowder device, microtargeting apparatus, biolistic device เปนตน ขนตอนทวไปในการถายยนมดงน
เตรยมชนสวนพชทใชถายยนวางบนอาหารแขงเพาะเลยงเนอเยอ อาจจะใชสารละลายนาตาลในการปรบสภาพเซลล
เคลอบดเอนเอบนอนภาคทอง หรอ ทงสเตน ตามวธการทเหมาะสม ใชอปกรณในการขบเคลอนอนภาคสงอนภาคเขาไปในเซลลพช ซงจะทาภายในตปลอด
เชอ
- 11 -
นาชนสวนพชทไดรบการถายยนไปเพาะเลยงตอจนเจรญเตบโตเปนตนพช แลวทดสอบผลการถายยนจากการแสดงออกของลกษณะทเราตองการ
อยางไรกด วธการถายยนทงสองแบบไดมวธการตรวจสอบวาพชไดรบการถายยนหรอไม โดยเรยกวา การตรวจสอบพชดดแปลงทางพนธกรรม Transgenic Plant)
การตรวจสอบพชดดแปลงทางพนธกรรม (Transgenic Plant) ภายหลงจากการถายยนเปาหมายทแสดงออกในลกษณะทเราตองการเขาสพช และเพาะเลยง
พชจนเตบโตแลว เราสามารถทดสอบวาพชไดรบการถายยนดงกลาวหรอไม ซงสามารถตรวจสอบไดในระดบชวโมเลกล และทางกายภาพ ดงน
การทดสอบทางชวโมเลกล (Molecular Biology): การตรวจสอบการถายยนเปาหมายในระดบชวโมเลกล มวตถประสงคเพอตรวจสอบวา
พชมคณสมบตตามทตองการจากการไดรบยนเปาหมายในเซลลของพช โดยทดสอบหาชนดเอนเอเปาหมาย การทดสอบการแสดงออกของยนเปาหมาย การทดสอบโปรตนทไดจากการแสดงออกของยนเปาหมาย และการทดสอบผลตภณฑของยนเปาหมาย ดงวธการดงตอไปน
1. Southern Blot: เปนวธการตรวจหาชนสวนดเอนเอ โดยสกดดเอนเอออกจากโครโมโซมพช จากนนยอยสลายดเอนเอดวยเอนไซมตดจาเพาะ แลวตรวจหาดเอนเอเปาหมายโดยใช ดเอนเอตวตรวจ (DNA probe)
2. Northern Blot: เปนวธการตรวจสอบยนเปาหมาย ดวยการตรวจการแสดงออกของยน หรอตรวจหา mRNA
3. Western Blot: เปนวธการตรวจสอบโปรตนทไดจากการแสดงออกของยนเปาหมาย 4. Elisa Test: ใชในการทดสอบผลตผลจากการแสดงออกของยนเปาหมาย เชน
เอนไซนชนดตางๆ การทดสอบทางกายภาพ (Physical Test):
เปนการทดสอบทางกายภาพของพชดดแปลงทางพนธกรรมวามลกษณะทสาคญตามทตองการหรอไม เชน การทดสอบความตานทานตอแมลงศตรพช การทดสอบความตานทานโรค และการทดสอบความตานทานสภาพแวดลอมทรนแรง เปนตน แลวประเมนคณภาพของพชทไดรบการถายยนวาดกวาพชทไมไดรบการถายยนหรอไม อยางไร
ลกษณะทสาคญทนกวทยาศาสตรสวนมากนยมปรบปรงพนธพชโดยเฉพาะพชไร คอ ปรบปรงให
พชมความตานทานตอโรคและแมลงศตรพช ทาใหเกษตรกรลดปรมาณการใชยาฆาแมลง และยาปราบศตรพช ซงชวยลดตนทนการผลตทสาคญทางหนง อกทงชวยใหผบรโภคปลอดภยจากสารเคมทมากบ
- 12 -
พชผกทรบประทาน ในทางการตลาดจะปรบปรงพชผกใหมลกษณะทดงดดตอผบรโภค เชน ลกษณะผลทใหญ เพมสสนใหนารบประทาน เพมรสชาตความหวาน เปนตน ซงลกษณะเหลานทาไดยากดวยวธการปรบปรงพนธพชแบบดงเดม (Conventional Breeding) เปนผลดตอผผลตทาใหขายไดมากขน และเปนทางเลอกใหแกผบรโภคทตองการพชทมคณภาพตามทตองการ การปรบปรงพนธพชโดยการใชวธการดดแปลงทางพนธกรรม ไดทาใหเกดผลดตอผลผลตทางการเกษตร ดงตวอยางเชน
ตวอยางพชดดแปลงทางพนธกรรม มะละกอ: การดดแปลงทางพนธกรรมสามารถพฒนามะละกอใหมคณสมบตตานทานโรคจดดางดาจาก Papaya Rings Spot virus ทมลรฐฮาวาย ประเทศสหรฐฯ ปจจบนมะละกอดดแปลงทางพนธกรรมไดรบอนญาตใหมการพฒนาในประเทศสหรฐฯ และแคนาดา แตในสหภาพยโรปไมยอมรบพชจเอมโอ ขณะทประเทศแถบเอเชยยงพฒนามะละกอใหตานทานตอเชอไวรสทองถน
มะเขอเทศ: การดดแปลงทางพนธกรรมชวยพฒนามะเขอเทศใหสกชา สามารถเกบรกษาไดนาน เปนพชไรจเอมโอชนดแรกทปลกเปนการคาในประเทศองกฤษ เมอป 1994 ตอมาในป 1998 พบวาไดหายไปจากตลาดทงในอเมรกาเหนอ และยโรป แตนกวทยาศาสตรยงคงพฒนาสรางมะเขอเทศทมลกษณะตานทานโรค แมลงศตรพช และเพมคณคาทางอาหารตอไป แอปเปล: การดดแปลงทางพนธกรรมในแอปเปลมลกษณะทสาคญสาหรบแอปเปลทกาลงพฒนา คอ การสรางความตานทานตอโรคตางๆ จากแบคทเรย เชอรา สามารถตานทานแมลงและผลสกชา ในปจจบนยงไมมแอปเปลดดแปลงทางพนธกรรมทไดรบอนญาตใหจาหนายไดในทองตลาด และยงอยในขนตอนของการทดลองในพนทปด แตการทดลองมปรมาณเพมขนทกป
กลวยหอม: การดดแปลงทางพนธกรรมในกลวยหอมในปจจบนยงอยในขนตอนการพฒนาความตานทานตอโรค Black Sigatoka disease จากเชอรา และยงคงมการทดลองในโรงเรอนเทานน ยงไมมกลวยหอมดดแปลงพนธกรรมออกวางจาหนายในทองตลาด
- 13 -
องน: การดดแปลงทางพนธกรรมในผลองน ปจจบนอยในขนตอนการพฒนาความตานทานตอโรคจากเชอรา มการทดลองในประเทศเยอรมน และยงไมมองนดดแปลงทางพนธกรรมออกจาหนายในทองตลาด
ถวเหลอง: ในป 2007 ไดพบวามถวเหลองดดแปลงพนธกรรมไดรบการพฒนาถงรอยละ 58 ของถวเหลองทงหมด โดยมการดดแปลงพนธกรรมในลกษณะทสาคญ ไดแก มความตานทานตอโรคและแมลงศตรพช เพมปรมาณกรดไขมน ถว เหลองดดแปลงพนธกรรมปลกมากในประเทศสหรฐฯ และประเทศอารเจนตนา ผลผลตจะนามาใชในอตสาหกรรมอาหารและพชอาหารสตว
ขาวโพด: ประเทศสหรฐฯ และประเทศแคนาดา เปนประเทศแรกๆ ทปลกขาวโพดดดแปลงทางพนธกรรมในป 1997 และเปนพชจเอมโอชนดเดยวทสหภาพยโรปอนญาตใหปลกเปนการคา โดยมการดดแปลงพนธกรรมในลกษณะทสาคญ ไดแก ความตานทานแมลง และยาปองกนศตรพช ขาวโพดเปนวตถดบทสาคญในอตสาหกรรมอาหารสตวและอตสาหกรรมการผลตแปง
ฝาย: ฝายนอกจากจะใชในอตสาหกรรมเสอผาแลว ยงเปนวตถดบในอตสาหกรรมอาหารสตว และเปนสวนประกอบในอตสาหกรรมอาหาร หลายประเทศทวโลกมการปลกฝายดดแปลงพนธกรรมในปรมาณสง เชน ประเทศอนเดย และประเทศสหรฐฯ ลกษณะทสาคญทไดรบการพฒนา ไดแก ความตานทานตอโรคและแมลงศตรพช
ขาวสาล: ขาวสาลดดแปลงทางพนธกรรมเคยมการทดลองปลกในทวปอเมรกาเหนอ แตไดยกเลกไปในป 2004 ปจจบนยงไมมประเทศใดปลกขาวสาลดดแปลงพนธกรรม แตนกวทยาศาสตรยงคงคดหาแนวทางในการพฒนาขาวสาลใหมความตานทานตอโรค Fusarium จากเชอรา และตานทานตอยาฆาแมลง
- 14 -
มนฝรง: มนฝรงดดแปลงพนธกรรมมลกษณะทสาคญ ไดแก มความตานทานตอโรคและแมลง ลดปรมาณอะไมโลส (Amylose) มนฝรงดดแปลงพนธกรรมถกใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมการผลตแปงและอาหารสตว และไดมการทดลองปลกในแปลงทดลองมานานหลายป แตยงไมไดรบอนญาตใหปลกเปนการคาในปจจบน แตสหภาพยโรปอาจจะอนญาตใหปลกเปนการคาได Rapeseed (Canola): Rapeseed หรอ Canola เปนพชตระกลนามนทสาคญตออตสาหกรรมอาหาร เปนวตถดบทสาคญในการผลตไบโอดเซล (biodiesel) และอาหารสตว ไดมการพฒนา rapeseed ใหปราศจากสารพษชนด erucic acid และ glucosinolates ไดเปนสายพนธใหมทเรยกวา “double-zero” หรอ “00” Rapeseed พฒนาขนในประเทศแคนาดา จงถกเปลยนชอเปน Canola (Canadian Oil) rapeseed โดยมการดดแปลงทางพนธกรรมและทดลองปลกครงแรกในประเทศแคนาดาในป 1996 ขณะทประเทศสหรฐฯ และประเทศออสเตรเลย มพนทปลก rapeseed GM ไมมาก แตไดมการพฒนาลกษณะทสาคญ คอ ความตานทานตอยาฆาแมลง
Sugarbeet: การดดแปลงพนธกรรม Sugarbeet ใหสามารถตานทานตอยาฆาแมลงและทดลองปลกเปนการคาครงแรกทประเทศสหรฐฯ ในป 2008 เปนพชดดแปลงทางพนธกรรมทไดรบอนญาตใหนาเขาในสหภาพยโรป เพอใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมอาหารและอาหารสตว แตไมไดรบอนญาตใหปลกเปนการคา ในป 2009 คาดวาจะมพนทสาหรบปลก Sugar beet GM ในประเทศสหรฐฯ จานวนประมาณรอยละ 90 ขาว: ขาวเปนแหลงอาหารทสาคญของโลก ในปจจบนยงไมมการปลกขาวดดแปลงพนธกรรมในพนทขนาดใหญ ลกษณะทสาคญทมการดดแปลงทางพนธกรรม ไดแก ความตานทานตอโรคและแมลง ลดสารทเกดภมแพ (Albumin) มความคงทนในสภาวะแลงและสภาพดนเคม ปรบปรงคณคาทางอาหาร โดยเฉพาะธาตเหลกและวตามนเอ ทผานมาประเทศจนนบเปนประเทศผนาดานการปรบปรงพนธขาว และในอนาคตอาจจะมการปลกขาว GM ในประเทศจน อนเดย ฟลปปนส อนโดนเซย แตสวนใหญไดมการปรบปรงพนธขาวทมปรมาณวตามนเอ โดยใชวธการปรบปรงพนธ แบบด ง เดม (Conventional breeding) ขาวพนธใหมนเรยกวา “ขาวพนธสทอง (Golden
- 15 -
rice)” ซงไดรบการพฒนาในทวปยโรป ในป 2004 และจะเรมแจกจายพนธขาวสทองแกเกษตรกรในประเทศทกาลงพฒนา ในป 2011 โดยไมคดมลคา
1.4.3 สตวดดแปลงทางพนธกรรม (GM Animal หรอ Transgenic Animals) นอกจากพชแลวสตวยงเปนสงมชวตอกชนดหนงทนกวทยาศาสตรใหความสนใจในการดดแปลง
ทางพนธกรรม เพอสนองความตองการการบรโภคทเพมมากขน และเพอใชประโยชนทางการแพทย ในอดตการปรบปรงพนธสตวมกใชวธการผสมเทยม หรอการผสมในหลอดทดลอง (In vitro
fertilization) แทนทการผสมพนธตามธรรมชาต นกวทยาศาสตรจะคดเลอกสตวทมคณลกษณะทตองการ และนาอสจ (sperm) จากพอพนธ กบไข (eggs) จากแมพนธ มาผสมกนในหลอดทดลอง และใหไขทไดรบการผสมเจรญเตบโตเปนตวออน (embryo) จากนนจะนาไปถายฝากตวออนนในแมพนธตอไป
แตในปจจบนวทยาการไดกาวไปอกขน นกวทยาศาสตรไดมการพฒนาสตวดดแปลงพนธกรรม (GM animal) โดยการถายยนทมลกษณะทตองการจากสงมชวตอน (อาท สตวชนดอน, พช หรอแมแตยนของมนษย) เพอใหไดลกษณะทเปนประโยชนตามทตองการ สตวดดแปลงทางพนธกรรมชนดแรกทประสบความสาเรจ ไดแก การทดลองดดแปลงทางพนธกรรมในหน (Transgenic mice) ในป 1981 โดย J.W. Gordon และ F.H. Ruddle เนองจากหนมยนทแสดงออกเหมอนกบมนษยถงรอยละ 80 มวงจรชวตทส นและควบคมดแลไดงาย ดงนนงานวจยกวา รอยละ 95 จะใชหนปนตวแทนหลกของมนษยในการศกษาวจยการพฒนาทางการแพทย หลงจากนนไดมงานทดลองทเกยวกบสตวดดแปลงพนธกรรมออกมาเปนจานวนมาก
ในปจจบน มวธการทนยมใชในการถายยนเพอสรางสตวดดแปลงทางพนธกรรมจานวน 3 วธ ไดแก
a) Microinjection: หลกการของการถายยนแบบ Microinjection คอ นกวทยาศาสตรจะคดเลอกยนของสตวทแสดง
ลกษณะทตองการ และนามาสกดดเอนเอออกมาจากโครโมโซมของสตวชนดนน จากนนจะถายยนเขาสไขทไดรบการผสมแลว (fertilized eggs) ดวยอปกรณทคลายเขมฉดยาขนาดเลกทสามารถมองเหนไดภายใตกลองจลทรรศน ยนใหมทฉดเขาไปจะรวมตวกบจโนมของไขของสตวทเปนตวรบ (recipient) กอนทเซลลใขจะเขาสระยะแบงตว (divided stage) หรออยในระยะเอมบรโอ (embryo) จากนนไขทไดรบการถายยนจะถกนาไปถายฝากกลบเขาไปในสตวอกตวหนงซงจะทาหนาทอมทองจนกระทงพฒนาเจรญ เตบโตเปนสตวดดแปลงทางพนธกรรม หรอเรยกวา Founder (F0) เทคนค Microinjection ตว GM (ดงรายละเอยดแสดงไวในภาพท 4)
- 16 -
ภาพท 4 การถายยนดวยวธ Microinjection เพอสรางสตวดดแปลงทางพนธกรรม ทมา: http://141.217.91.198/transgenic.html
b) Embryonic stem cell-mediated transfer : วธการถายยนแบบ Embryonic stem cell-mediated transfer มขนตอนทสาคญ ไดแก สกดแยกสเตมเซลลทมความสามารถในการพฒนาไปเปนเซลลจาเพาะตางๆ ( totipotent
stem cell) ออกจากเอมบรโอ (embryo) ถายยนทตองการ หรอยนเปาหมายเขาส embryonic stem cell ดวยเทคนค
homologous recombination ในหลอดทดลอง สเตมเซลลทมยนเปาหมายจะรวมตวกบเอมบรโอเจาบาน (host embryo) ในระยะ
blastocyst ทจะพฒนาตอไปเปนสตวดดแปลงพนธกรรมทไดรบยนจาก zygote ทตางกน หรอเรยกวา chimeric animals รายละเอยดไวในภาพท 5)
- 17 -
ภาพท 5 การถายยนดวยวธ Embryonic stem cell-mediated transfer ทมา: http://dels.nas.edu/ilar_n/ilarjournal/38_1/38_1Gordonfig2.jpg
สาหรบขนตอนทดสอบวาสตวชนดนไดรบยนเปาหมายทถายโอนหรอไมนน จะทดสอบไดตงแต
ทยงเปนเซลลเอมบรโออย ซงแตกตางจากอกสองวธทจะทดสอบในลกหลานของสตวทไดรบการถายยน เทคนคนเปนเทคนคทสาคญในการศกษาการควบคมพนธกรรมของกระบวนการพฒนา และไดผลดในหน
c) Retrovirus-mediated transfer: วธการ Retrovirus-mediated transfer ไดมการพฒนาและประสบความสาเรจในป 1974 โดยม
การทดลองกบหน และเปนวธการสรางสตวดดแปลงพนธกรรมทไดรบยนจาก zygote ทตางกน (chimeric animals) ดวยการผสมกนของดเอนเอ การถายยนวธนจะอาศยพาหะ (vector) ทเปนไวรส หรอ พลาสมด (plasmid) พาหะทนยมใช คอ Retrovirus ซงเปนไวรสทจะขนยายสารพนธกรรมในรปของ RNA มากกวาในรปของ DNA (ดงแสดงรายละเอยดในภาพท 6)
- 18 -
ทงน ข นตอนทสาคญโดยสรปของการถายยนดวยวธ Retrovirus-mediated transfer มดงน ไวรสทขนยายสารพนธกรรม หรอ Retrovirus ทาหนาทเปนพาหะในการถายสารทาง
พนธกรรมใหแกเซลลผรบ (host cell) ทาใหเกด chimera สตวดดแปลงพนธกรรมทไดรบยนจาก zygote ทตางกน หรอ Chimera นจะผสมตวเอง
(inbred) 20 ครง จนกระทงเกดตวออนของสตวดดแปลงทางพนธกรรม ทม ยนเปาหมายปรากฎอยในทกเซลลของตวออน (homologous transgenic offspring)
ภาพท 6 การถายยนดวยวธ Retrovirus-mediated transfer ทมา: http://dels.nas.edu/ilar_n/ilarjournal/38_1/38_1Gordonfig2.jpg
ทสาคญ สตวทสามารถเรยกวาเปนสตวดดแปลงทางพนธกรรมไดนน ตองสามารถถายทอดยนท
ไดรบจากการตดตอไปสลกหลานได ซงในปจจบนมงานทดลองทประสบความสาเรจในการถายยนสสตวนอยมาก โดยพบวามงานทดลองจานวนทนอยกวารอยละ 10 เนองจากสตวเปนสงมชวตทมโครงสรางทซบซอนมากกวาสงมชวตประเภทอน และมความยากตอการถายยนและยากตอการแสดงออกของยนใหไดลกษณะทตองการ
- 19 -
ปจจบน ลกษณะสาคญททดลองในสตวดดแปลงพนธกรรม แบงออกได 3 สวน ดงน
1. การทดลองโดยอาศยปจจยปอนเขาสพนธกรรมภายใน (Input traits): การพฒนาเพอดดแปลงพนธกรรมโดยอาศยปจจยปอนเขาชวยใหเกษตรกรผเลยงสตว และ
อตสาหกรรมนม ไดรบประโยชน ตวอยางเชน การเรงการเจรญเตบโต เพมปรมาณนานมและขนสตว และตานทานตอโรคตดตอจากไวรสและแบคทเรย เปนตน
2. การทดลองเพอไดปจจยผลลพธทเกยวของกบพนธกรรมภายนอก (Output traits): การพฒนาดานน เปนประโยชนโดยตรงตอผบรโภค ทจะไดบรโภคผลตภณฑจากสตวทม
คณภาพสงขน ตวอยางเชน เนอหมหรอเนอววทไมมมน นมทไมมโปรตนททาใหเกดทองเสย เพมคณภาพของชสตและโยเกรต เปนตน
3. การทดลองเพอสรางคณคาเพมแกพนธกรรม (Value-added traits): ยนทถายเขาไปในสตว อาจจะชวยปรบปรงเปลยนแปลงและสามารถแสดงลกษณะใหมๆ เชน
การเพมปรมาณโปรตนทเปนประโยชนตอการรกษาโรคในมนษย (therapeutic protein) ในนานม หรอโปรตนทเปนประโยชนทางอตสาหกรรม อกทงยงสามารถใชสตวเปนผใหอวยวะ (donor) ในการปลกถายอวยวะจากสตวสมนษย (xenotransplantation) ซงจะเปลยนแปลงทางพนธกรรมของอวยวะนนๆ ใหเหมอนกบของมนษย ทาใหขจดปญหาความเขากนไมไดของอวยวะขณะทาการปลกถาย และการพฒนาใหสตวเปนตวทดลองในงานวจยเกยวกบการรกษาโรคของมนษย ตวอยางการสรางโปรตนทเปนประโยชนในการรกษาโรคของมนษยจากนานมของสตวดดแปลงพนธกรรม (ดงแสดงในตารางท1) สาเหตทนกวทยาศาสตรใหความสนใจในการใชประโยชนจากสตวใหทาหนาทเสมอนเครองผลตทางชวภาพ(bioreactor) ทางการแพทยมากกวาเนนในวธการเลยงเซลลหรอเพาะเลยงเนอเยอ (cell culture) เนองจาก ผลผลตทไดจากสตวจะมปรมาณมาก และชวยลดตนทนในการสกดแยกสารทไดใหบรสทธ สตวน าดดแปลงทางพนธกรรม (Transgenic Aquaculture): นอกจากสตวบก ปจจบนมการวจ ยและพฒนาการดดแปลงพนธกรรมของสตวนา เชนปลาแซลมอน และปลาเทราห เพอใหมการเจรญเตบโตทรวดเรวขน นอกจากปลาสองชนดนแลวยงไดมการวจยในปลาดก (catfish), ปลาคารพ (carp), ปลานล (tilapia), ปลากระพง (striped bass), หอยลาย (clams), หอยนางรม (oysters), กง (shrimp), และ หอยเปาฮอ (abalone) ลกษณะทสาคญทใชในการปรบปรงพนธกรรมสตวนา ไดแก การเรงการเจรญเตบโตซงมากกวาปกตประมาณ 3-11 เทา มความสามารถในการดารงชพในนาทเยนจด และมความตานทานตอโรค
- 20 -
ตารางท1 แสดงโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยทไดจากนานมของสตวเลยงลกดวยนมทถกดดแปลงทางพนธกรรม (Mammals transgenic)
Protein Animal Use Interleukin-2 Rabbit Proliferation of T-
Lympocytes (important role to fight cancer)
Antithrombin III Goat Reduce the amount of blood needed in some surgeries
Factor VIII, Factor IX Goat, Pig, Sheep Treatment of hemophilia
CFTR Sheep Treatment of cystic fibrosis
Lactoferrin Cow Natural Antibiotic and use in coronary surgery
Alpha-1-antitrypsin Sheep Treatment of cystic fibrosis and emphysema
Lysostaphin Cow Natural antibiotic and used in coronary surgery
Spider silk protein Goat Production of ultra-strong, lightweight medical and industrial materials
ทมา: Rutovitz และ Mayer (2002)
สตวดดแปลงพนธกรรมหรอสตวจเอมโอ ไมวาจะเปนสตวบกหรอสตวนา ตางกไดรบการพฒนาเพอประโยชนในอตสาหกรรมอาหารและเสรมสรางคณภาพชวตของมนษย ดงตวอยางทเปนลกษณะประโยชนตอไปน
- 21 -
ตวอยางลกษณะทเปนประโยชนในสตวจเอมโอ -เพมปรมาณ omega-3 fatty acids ในเนอหม -สรางโปรตน C ในนานมหม ซงเปนโปรตนทสาคญในการปองกนการแขงตวของเลอดในมนษย -การสรางเอนไซม phytase ในหม เพอลดปรมาณฟอสฟอรสทอยในป ย
- สรางเอนไซม beta-galactosidase ในลาไส เพอลดการทองเสยของไก
-เพมปรมาณโปรตน beta-casein และ kappa-casein ในนานม โปรตนทงสองชนดสามารถจบกบแคลเซยมไดมากขน ชวยใหนานมมปรมาณแคลเซยมเพมขน นอกจากน นานมมความคงตวและทนความรอนมากขน ซงเปนประโยชนในอตสาหกรรมอาหาร -ลดปรมาณไขมนในนานม
- เพมปรมาณ omega-3 ในปลาเทราห - เรงการเจรญเตบโต ในปลาแซลมอน - ลดสารททาใหเกดการแพ (allegenicity) ตอมนษยในสตวนา
- 22 -
จากทกลาวมาขางตนในบทน ไดแสดงถงประวตความเปนมาและความหมายของจเอมโอ เทคนคทใชในการดดแปลงพนธกรรม และประเภทของสงมชวตทนามาดดแปลงพนธกรรม ซงทาใหผอานมองเหนภาพของจเอมโอไดชดเจนยงขน และมความเขาใจวาจเอมโอเปนอยางไร เกดขนไดอยางไร และมการนาประโยชนของจเอมโอไปใช ในบทท 2 จะแสดงสถานะทางเทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรมในจลนทรย พช และสตว ในปจจบน และแนวโนมการพฒนาในอนาคตของประเทศสหรฐฯ รวมถงไดรวบรวมความคดเหนหรอการยอมรบของผบรโภค และขอกงวลในดานตางๆ ของประชาชนตอเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรม ซงจะทาใหผอานมความเขาใจถงบทบาท ประโยชน ปญหาหรออปสรรค โอกาสทางการคา และทศทางการพฒนาเทคโนโลยน
- 23 -
บทท 2
สถานะทางเทคโนโลยจเอมโอในประเทศสหรฐฯ ในชวงหลายทศวรรษทผานมา ความกาวหนาทางเทคโนโลยชวภาพในประเทศสหรฐฯ ไดมการ
พฒนาในหลายดาน รวมถงการพฒนานวตกรรมทางชวภาพ ในการดดแปลงทางพนธกรรม (Genetic Engineering) ของพช หรอสงมชวตอนๆ เชน จลนทรย และสตว ใหมลกษณะทสาคญทจะเปนประโยชนตอมนษยในดานตางๆ โดยเฉพาะดานอาหาร และทางการแพทย จากความรเบองตนเกยวกบจเอมโอ ในบทท 1 ทาใหเราทราบถงความเปนมา สาเหตของการพฒนาจเอมโอ ประเภทของจเอมโอ รวมถงเทคนคทางพนธวศวกรรม ซงเปนเทคโนโลยทางชวภาพทเปนหวใจของการสรางสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม ในบทนจะแสดงสถานะทางเทคโนโลยจเอมโอในประเทศสหรฐฯ ทงในปจจบนและในอนาคต รายละเอยดของสงมชวตดดแปลงพนธกรรมทพฒนาโดยบรษทของประเทศสหรฐฯ และจากประเทศอนๆ ทวโลก หนวยงานททาหนาทควบคมจเอมโอ และนโยบาย จเอมโอ การยอมรบและความกงวลของผบรโภค ตลาดการคาในตางประเทศของประเทศสหรฐฯ และทศทางการพฒนาและบทบาทของจเอมโอ อนาคตของ และของโลก โดยไดสารวจขอมลในประเดนทเกยวของกบสถานะทางเทคโนโลยของจลนทรยดดแปลงพนธกรรม สถานะทางเทคโนโลยของพชดดแปลงพนธกรรม สถานะทางเทคโนโลยของสตวดดแปลงพนธกรรม ตลาดการสงออกผลตภณฑจเอมโอของประเทศสหรฐฯ ประโยชนและขอกงวล กฎหมายและนโยบายในการควบคมจเอมโอในประเทศสหรฐฯ การรบรและการยอมรบของประชาชน การคมครองทรพยสนทางปญญาและสทธบตร ภาครฐและเอกชนทพฒนาจเอมโอ และขอสรปและขอคดเหนทไดจากการสารวจสถานะทางเทคโนโลยจเอมโอ
การพจารณาสถานะทางเทคโนโลยจเอมโอในประเทศสหรฐฯ สามารถพจารณาไดจากสงมชวตทเปนทง
1) ทางพนธกรรม 2) พชดดแปลงทางพนธกรรม 3) สตวดดแปลงทางพนธกรรม ซงในแตละดานจะมสถานะทแตกตางกน ดงตอไปน
- 24 -
2.1 สถานะทางเทคโนโลยชวภาพของจลนทรยดดแปลงทางพนธกรรม จลนทรยนบไดวา เปนสงมชวตทมบทบาทสาคญตอการพฒนาเทคโนโลยชวภาพดานจเอมโอ
เนองจากเปน ไมซบซอน งายตอการเปลยนแปลงทางพนธกรรมมากกวาพชหรอสตว และนามาใชเปนพาหะ (vector) นาชนสวนดเอนเอทตองการดดแปลงทางพนธกรรมจากสงมชวตหนงไปรวมกบดเอนเอของสงมชวตอกชนดหนง เพอใหไดสงมชวต (พชและสตว) ทแสดงลกษณะตามทตองการ รวมถงเปนสงมชวตชนดแรกทประสบความสาเรจในการดดแปลงทางพนธกรรม โดยใชเทคนคทางพนธวศวกรรม 1 ในปจจบน จลนทรยทถกดดแปลงทางพนธกรรม หรอ จลนทรย GM (จากนไปผเขยนขอใชคาวา จลนทรย GM สาหรบจลนทรยทถกดดแปลงทางพนธกรรม) ไดถกพฒนาเพอประโยชนทสาคญในอก 4 ดาน ไดแก 1) การรกษาสงแวดลอม 2) การบาบดของเสยและฟนฟสภาพแวดลอมโดยวธชวภาพ หรอ Bioremediation 3) การเกษตร อตสาหกรรมอาหาร 4) และการรกษาโรค ในหวขอนจะกลาวถงความกาวหนาและสถานะทางเทคโนโลยของจลนทรย GM ใน 4 ดานดงกลาว รวมถงการยอมรบของผบรโภค การวจยและพฒนาจลนทรย GM ล GM ของประเทศสหรฐฯ ในอนาคต
2.1.1 จลนทรย GM กบ เทคโนโลยการฟนฟสภาพแวดลอมโดยวธชวภาพ
(Bioremediation)
การบาบดหรอการฟนฟสภาพแวดลอมทปนเปอนจากสารพษหรอสงสกปรกจากโรงงานอตสาหกรรมตางๆ การบาบดของเสยจากบานเรอน และสารพษจากยาฆาแมลงหรอป ยเคมทใชในการเกษตรทปลอยสแหลงนา และดนตามธรรมชาต ไดรบความสนใจอยางมากในประเทศสหรฐฯ และประเทศตางๆ ทวโลก รวมถงประเทศไทย ซงวธการบาบดสภาพแวดลอมจากสารปนเปอน ในปจจบน มอย 3 วธ คอ การบาบดทางกายภาพ การบาบดทางเคม และการบาบดทางชวภาพ (Bioremediation หรอ Biodegradation) (http://en.wikipedia.org/wiki/Soil_contamination)
ในการบาบดสารพษทอยในสงแวดลอมดวยวธทางชวภาพนน โดยทวไปจะอาศยพชหรอจลนทรย
ในการยอยสลายสารมลพษทปนเปอนในธรรมชาต หรอเปลยนรปสารพษใหอยในสภาพทมความเปนพษนอยลงหรอไมมเลย ซงจลนทรยตามธรรมชาตมบทบาทสาคญและมศกยภาพในการบาบดมลพษในสงแวดลอมไดอยางมประสทธภาพ ประหยดคาใชจายและมความเสยงตาตอการเกดผลกระทบตอ
- 25 -
สงแวดลอมเมอเปรยบเทยบกบวธการอน จงเปนทยอมรบของประชาชน แตการบาบดสภาพแวดลอมดวยจลนทรยตามธรรมชาตยงมขอจากด เชน กระบวนการยอยสลายยงไมสามารถกาจดสารพษไดทกชนด ผลตภณฑทเปนผลจากการยอยสลายอาจเปนพษตอจลนทรย ความจาเพาะของสภาพแวดลอมทเหมาะสมตอการทางานของจลนทรย การเจรญเตบโตของจลนทรยถกยบยงดวยสารพษชนดอน ทปนอยในสภาพแวดลอม สารพษบางชนดรวมตวกบอนภาคของดน ทาใหไมอยในรปทจลนทรยสามารถยอยสลายไดและใชเวลานาน (http://www.bionewsonline.com/w/what_is_bioremediation.htm) ดงนน นกวทยาศาสตรจงไดพฒนาจลนทรยใหมคณสมบตทมากกวาจลนทรยในธรรมชาต โดยใชเทคนคทางพนธวศวกรรม เพอสรางจลนทรย GM ได
สารพษสวนมากทปนเปอนอยในธรรมชาต จะอยในรปทจลนทรยตามธรรมชาตไมสามารถยอยสลายได เนองจากจลนทรยไมมระบบการสลาย (Metabolic pathway) สารประกอบทางเคมเหลาน หรออยในรปทซบซอนทสามารถปองกนการยอยสลายจากระบบการยอยสลาย (degradation pathway) ของจลนทรยตามธรรมชาตได อยางไรกตาม ยงมจลนทรยทมความสามารถในการยอยสลายสารพษหรอสารทไมไดอยในธรรมชาต หรอ Xenobiotics าปราบศตรพช สารเคมจาพวกตวทาละลายชนดตางๆ Solvents) (Organic substances) และ ารเคมชนดอนๆ ทปนเปอนอยในนา และดน
ภาพท 7 แสดงการสรางแบคทเรย Pseudomonas สายพนธ “Superbug” ทมา: http://www.studentsguide.in/microbiology/biodegradation-bioremediation-
biodeterioration/petroleum-pollutants.html
- 26 -
ไดอยางมประสทธภาพมากทสด คอ แบคทเรยชนด Pseudomonas ซงมความสามารถยอยสลายสารพษตางๆ ไดมากถง 100 ชนด ทเปนสารประกอบจาพวกไฮโดรคารบอน อะโรมาตกไฮโดรคารบอน และสารประกอบไฮโดรคารบอนแบบวง อาท ฟนอล Bio-phenol, organophosphates และ naphthalene นอกจากน ยงมจลนทรยสารพนธอนๆ ทสามารถยอยสลายสารจาพวก Xenobiotics Mycobacterium, lcaligenes Norcadia (http://www.biotechnology4u.com/ biotechnology_environment.html)
การยอยสลายสารพษของจลนทรยจะอาศยเอนไซมทจลนทรยสรางขนภายใน plasmid ดงนนการดดแปลงทางพนธกรรมของจลนทรย จงมงเนนทดเอนเอของ plasmid เพอสรางจลนทรยทมกระบวนการยอยสลาย (degradative pathway) ทแตกตางจากเดม ในป 1970 Chakrabarty และคณะ ไดพฒนาแบคทเรย Pseudomonas สายพนธใหม มชอวา “superbug” เกดจากการถาย plasmids 4 ชนด (XYL, NAH, OCT และ CAM) ทมยนทสามารถยอยสลายสารประกอบผลตภณฑปโตรเลยมจาก Pseudomonas ตางชนดกน (ดงแสดงไวในภาพท 7) ทาใหได Pseudomonas ท มบตในการยอยสลายสารประกอบไฮโดรคารบอน จากผลตภณฑปโตรเลยมไดหลายชนด เชน octane, xylene, naphthalene เปนตน และในป 1980 Pseudomonas ชนด superbug ไดรบการจดสทธบตร และเปนสทธบตรแรกทจดใหกบจลนทรยดดแปลงทางพนธกรรม (Biotechnology and Environment) นอกจากน มรายงานการพฒนาจลนทรยสายพนธ Pseudomonas aeruginosa ามารถเจรญเตบโตอยางรวดเรวในสภาพแวดลอมทมนามน และสามารถชวยกาจดคราบนามนได โดยสรางสารประกอบ surface active compounds ทเรยกวา glycolipids emulsifier ซงเปนสารประกอบทไมเปนพษและสามารถยอยสลายได มคณสมบตลดแรงตงผวระหวางนามนกบนา ทาใหนามนสามารถรวมตวกบนาได สารประกอบดงกลาวผลตโดยบรษท Ananda Chakrabarty (USA) สารลดแรงตงผวจะชวยใหเราสามารถขจดคราบนามนจากนาไดงายขน (http://www.molecular-plant-biotechnology.info/biotechnology-environments/pollution-control/) แตยงไมสามารถนามาทดลองขจดคราบนามนไดจรง เนองจากความกงวลเกยวกบการควบคมการแพร กระจายของจลนทรย GM ลอม
นอกจากน จลนทรย GM ยงสามารถนามาใชกาจดโลหะหนกทปนเปอนอยตามดนและแหลงนาตางๆ ได โดยจลนทรยชนด Deinococcus radiodurans หนกจาพวกสารปรอท ธรรมชาต โดยการถายยนทตานทานปรอท mer ) E. coli สายพนธ BL308 ไปยง D. radiodurans และไดสายพนธใหมของ D. radiodurans ทมความตานทานตอปรอท ซงเปลยนรปสารปรอทใหอยในรปทไมเปนพษ Brim , 2000) Jaysnakar และคณะ (2006) ไดรายงานการพฒนาแบคทเรยสายพนธ Pseudomonas aeruginosa CH07 ในหองปฎบตการทสามารถยอยสลาย polychlorinated biphenyls (PCB) วาขจดสารแคดเมยมไดถงรอยละ 70 และเปลยนรปสารปรอทใหอยในรปทไมเปนพษในนาเสยททดลองในถงปฎกรณชวภาพ (bioreactor)
- 27 -
ในปจจบน ปญหาการปนเปอนของสาร TNT และแหลงนา บรเวณทเคยเปน กบ เปนสงสาคญทหลายฝายกาลงหาทางแกไข จงไดมการพฒนาแบคทเรยสายพนธ Enterobacter cloacae PB2 ทไดรบยนทสรางเอนไซม pentaerythritol tetranitrate (PETN) reductase จาก E. Coli ทาใหแบคทเรยสายพนธใหมนสามารถขจด TNT ในดนและแหลงนาได โดยใชแหลงไนโตรเจนจาก TNT
Lange และคณะ (1998) ไดพฒนาแบคทเรยชนด Deinococcus radiodurans ทถกดดแปลงทางพนธกรรม โดยการถายยน tod ทสรางเอนไซม toluene dioxygenase (TDO) ในแบคทเรย D. radiodurans ทาใหแบคทเรยชนดนสามารถกาจดสาร Chlorobenzene ทเปนสารประกอบอนทรยทใชเปนสวนประกอบของยาฆาแมลงและใชผลตสารฟนอลหรอตวทาละลายอนทรยชนดอนๆ ภายใตสงแวดลอมทมกามนตรงสสงได ซงยาฆาแมลงอกชนดหนงทใชอยางแพรหลายในระบบการเกษตรของประเทศสหรฐฯ คอ Chlorypyrifos เปนยาฆาแมลงชนด organophosphate ใชในพนทปลกฝาย ขาวโพด อลมอน สม และองน ทาใหมการปนเปอนในดน
ตอมา Singh 2004) Enterobacter B-14 ใหสามารถสรางเอนไซม phosphotriesterase Chlorypyrifos และไดทดลองนาแบคทเรยชนดนลงในดนทมปรมาณ Chorpyrifos สง พบวาใหอตราการยอยสลาย horpyrifos นนจงเปนทางเลอกหนงทชวยลดปรมาณสารพษจากยาฆาแมลงในสงแวดลอมไดอยางมประสทธภาพ นอกจากน มจลนทรย GM อกหลายชนดทพฒนาให ทอยตามธรรมชาตได ดงแสดงในตารางท 2 ดงนน การบาบดสารเคมหรอโลหะหนกทเปนพษทปนเปอนอยตามธรรมชาตทงในแหลงนาและดนดวยจลนทรย GM จงเปนวธการหนงทสาคญของการลดมลภาวะทเปนพษในธรรมชาตซงมในปรมาณมากในปจจบน
เทคนคการกาจดสารพษอกวธหนงคอ การอาศยแบคทเรยทอยภายในเนอเยอสวนทอลาเลยงของพชชวยยอยสลายสารพษทพชดดซบจากดน Barac และคณะ (2004) ไดพฒนาแบคทเรยทอาศยอยภายในเนอเยอของพช (endophytic bacteria) ชนด Burkholderia cepacia VM1330 ทไดรบยนทสรางเอนไซมยอยสลายสาร toluene (สารอนทรยทละลายนาและระเหยได) แบคทเรยนอาศยอยภายในทอนาเลยงของตน yellow lupin ชวยยอยสลายสาร toluene ภายในพช และลดการระเหยของสาร toluene สสงแวดลอม เทคนคการใช endophytic bacteria นเปนประโยชนมากตอการลดมลพษตามธรรมชาตทละลายนาได ชวยเพมประสทธภาพการยอยสลายสารพษภายในทอลาเลยงของพชทกาจดสารพษ (phytoremediation) และสามารถพฒนาตอไปในพชไรทสาคญทางเศรษฐกจได
- 28 -
ตารางท 2 จลนทรย GM เปอนอยตามธรรมชาต
จลนทรย GM สารพษทปนเปอนอยตามธรรมชาต
Pseudomonas aeruginosa AC869 3,5-dichlorobenzoate และ 3-and4-chlorobenzoate
Ralstonia eutropha AE707/AE1216 Polychlorinated, Biphenyls และ Chlorobiphenyls
Pseudomonas cepacia JHR22 2-chloro,3-chloro, 2,4-dichloro และ 3,5-dichlorobiphenyl
Escherichia coli HB101/pMY402 Toluene และ Trichloroethylene (TCE)
Pseudomonas putida G786(pHG-2) Pentachloroethane และ TCE
Pseudomonas cepacia RHJ1 2,4-Dichlorophenoxyacetic Acid ทมา: Menn และคณะ (http://www.wiley-vch.de/books/biotech/pdf/v11b_gene.pdf)
2.1.2 จลนทรย
ผลตภณฑหลายชนดในอตสาหกรรมอาหารใชจลนทรยในกระบวนการผลต เชน ไวน ชสต ซอว
และผลตภณฑเบเกอร เปนตน มาเปนเวลานานแลวตงแตในอดต จนกระทงไดเรมใชจลนทรยในการผลตสารปรงแตงอาหาร (food additives) สารปรงแตงกลนรส flavours substances) อนๆ ในปจจบน ซงจลนทรยทนยมใชในอตสาหกรรมอาหาร ไดแก แบคทเรย และเชอรา จากขอไดเปรยบของจลนทรยในกระบวนการผลตอาหารทมากกวาการผลตแบบดงเดมทตองใชอณหภมและความดนสง รวมถงสารเคมทเปนอนตรายตอมนษยและสงแวดลอม จลนทรยจงสามารถประหยดคาใชจายในกระบวนการผลตไดมาก เพราะจลนทรยเจรญเตบโตรวดเรวในสภาพแวดลอมปกต ชวยลดการใชพลงงานในกระบวนการผลต และผลตผลพลอยได (Byproduct) จากกระบวนการผลตทสามารถยอยสลายไดตามธรรมชาต ซงชวยลดมลภาวะตอสงแวดลอม (http://www.gmo-compass.org/)
แตจลนทรยตามธรรมชาตมขอจากดในเรองปรมาณผลตภณฑทสามารถสรางได และผลตสารทไม
เปนทตองการในการผลต (unwanted substances) ซงอาจจะสงผลตอการยบยงการสราง หรอลดเสถยร ภาพของสารผลตภณฑทเราตองการ รวมถงไมสามารถเจรญเตบโตไดเตมทภายใตสภาวะแวดลอมของเครองมอหรออปกรณการผลตสมยใหม เชน ถงปฎกรณชวภาพ ดงนน นกวทยาศาสตรจงไดพฒนาจลนทรย GM สายพนธใหมทสามารถขจดปญหาในการผลตดงกลาว ในปจจบน บทบาทของจลนทรย
- 29 -
GM มาก โดยชวยเพมผลผลต ควบคม และลดขนตอนในกระบวนการผลต ชวยใหประหยดเวลาและคาใชจาย รวมถงสรางผลตภณฑชนดใหมๆ เชน สารทดแทนความหวาน (sweetener) สารปรงแตงกลนรสในเครองดม และสารปองกนการเนาเสยของอาหาร (preservatives) เปนตน อาหาร ไดใชจลนทรย GM ในการผลตสารทเปนองคประกอบสาคญในอาหาร ตวอยาง
Chymosin
เอนไซม Chymosin เปนผลตภณฑทเปนสวนประกอบในอตสาหกรรมอาหารชนดแรกทไดจากจลนทรยดดแปลงทางพนธกรรม ในกระบวนการผลตเนยแขงจะอาศยเอนไซม Chymosin ในการทาใหนานมจบตวกนเปนกอน (Curd milk) ซงโดยทวไปสามารถสกดเอนไซมชนดนไดในกระเพาะของลกวว แตสกดไดในปรมาณนอยประมาณรอยละ 4-8 เพอเพมปรมาณเอนไซมชนดน นกวทยาศาสตรจงหนมาใชจลนทรยในการผลต โดยการถายยนทสราง Chymosin จากเซลลภายในกระเพาะอาหารของลกวว ไปยงเชอราชนด Aspergillus niger หรอถายยนเขาไปในแบคทเรยหรอยสต จลนทรย GM จะถกเพมจานวน โดยเลยงในถงหมกชวภาพ (Bioreactor) จากนนนาไปสกดแยกเอนไซม Chymosin จากอาหารเลยงเชอ เพอทาใหบรสทธจากกระบวนการผลตเอนไซม ไดพบวารอยละ 80-90 ของเอนไซม Chymosin จากจลนทรย GM อยในรปทนาไปใชประโยชนไดมากกวาการสกดจากกระเพาะลกววหลายเทา ในปจจบน เนยแขงทขายอยในตลาดประเทศสหรฐฯ และสหราชอาณาจกร รอยละ 80-90 ผลตโดยใชเอนไซม Chymosin ทไดจากจลนทรย GM (http://www.gmo-compass.org) ตอมาในป 2007 บรษท Genencor ไดพฒนา Trichoderma reesei สายพนธ GICC03278 ทสามารถสรางเอนไซม Chymosin โดยการถายยน Chymosin B Bos taurus เอนไซมทสรางขนนมชอทางการคาวา Chymostar Supreme (FDA, 2007)
วตามนบ 2 (Riboflavin E101):
วตามนบ 2 หรอ Riboflavin E101 เปนสารปรงแตงส (colouring) ซงนามาใชในผลตภณฑเนยแขง (cheese) เครองดม และครมหลายชนด ในอดตวตามนบ 2 ถกผลตดวยกรรมวธทางเคม ตอมาไดเปลยนวธการผลตโดยหนมาใชจลนทรยในการผลตแทน เพอลดตนทน ลดปรมาณของเสย และลดการใชพลงงาน ชนดของจลนทรยทใชอยางแพรหลายในการผลต Riboflavin ไดแก เชอราสายพนธ Ashbya gossypii ยสตสายพนธ Candida famata และแบคทเรย Bacillus subtilis (Stahmann และคณะ 2000) กระบวนการทางชวเคมของการสราง Riboflavin จะเกดขนในวถทางเมตาโบลซมของ Purine (Purine pathway) ภายในเซลลของจลนทรย ดงนน Jimenez และคณะ (2005) ไดดดแปลงทางพนธกรรมของเชอรา Ashbya gossypii ใหเกดการสราง Riboflavin ใน Purine pathway ไดมากขน
- 30 -
Vitamin C (ascorbic acid E300)
วตามน L-ascorbic acid ทจาเปนตอมนษย ทาหนาทเปนสารตานทานอนมลอสระ (antioxidant) และปองกนโรคเลอดออกตามไรฟน นอกจากนยงทาหนาทเปนสารปองกนการเนาเสย และใหสในผลตภณฑไสกรอกในอตสาหกรรมอาหาร กระบวนการผลตวตามน C ทาได 2 วธ คอ ผลตจากกลโคสดวยวธทเรยกวา Reichstein process หกขนตอนทางเคมและหนงขนตอนการหมก ประสทธภาพการผลตจะอยทประมาณรอยละ 50
ซงวธการดงกลาวจะใชพลงงานและอณหภมสง รวมถงมของเสยทเกดจากสารเคมซงจะกอใหเกดมลภาวะตอสงแวดลอม ดงนนวธการผลตดวยจลนทรยจงไดรบการพฒนาขน โดยใชยสตชนด S. cerevisiae เปนจลนทรยหลกในกระบวนการผลต และขนตอนในการผลตวตามน หนง Hancock และ Viola (2002) กาลงพฒนายสต S. Cerevisiae สายพนธใหมทถกดดแปลงพนธกรรมใหสามารถผลตวตามน C จากนาตาล galactose ในขนตอนเดยว
Xanthan E415
ในผลตภณฑอาหารหลายชนดใช Xanthan เปน emulsifier หรอตวประสานเพอปองกนการแยกตวของสารสองชนด โดยเฉพาะนากบนามน เชน ในมายองเนส (Mayonnaise) และนาสลด และชวยเพมความหนดหรอความเหนยวในไอศกรมรวมถงผลตภณฑเบเกอร เ ปนตน Xanthan glucose) (sucrose) ดวยแบคทเรย Xanthomonas campestris แตเนองจากแบคทเรยชนดนไมสามารถใชนาตาลแลกโตส (lactose) เปนแหลงอาหารได ทาใหสราง Xanthan ไดในปรมาณทจากด ดงนนจงมงานวจยทเปนการพฒนาแบคทเรยดดแปลงทางพนธกรรม X. campestris 17 ใหสามารถสรางเอนไซม beta-galactosidase สาหรบการยอยสลายนาตาลแลกโตส โดยการถายยน lacZ E. coli ทาให X. campestris 17 สามารถผลต Xanthan ไดเพมขน (Fu และ Tseng, 1990)
แอสปาแทม (Aspartame)
Aspartame เปนสารใหความหวานแทนนาตาลในผลตภณฑอาหารและเครองดมหลายชนด มความหวานมากกวานาตาล 200 เทา แตใหปรมาณพลงงานหรอแคลอรตา สารนถกคนพบครงแรกในป 1965 และ 1980 ไดรบการรบรองจาก Aspartame สามารถผลตไดสองวธ คอ ทางการสงเคราะหทางเคม และกระบวนการหมกดวยจลนทรย ในกระบวนการหมกเปนกระบวนการผลตกรดอะมโนตงตนสาหรบการผลต Aspartame ดวยวธทางเคมตอไป ซงสามารถผลตกรดอะมโนไดในปรมาณทมาก โดยทวไปจะใชแบคทเรย Bacillus flavum Candida glutamicum
- 31 -
L-aspartic L-phenylalanine ภายหลงจากกระบวนการหมก จะแยกกรดอะมโนเหลานใหบรสทธและนาไปผลต aspartame (http://www.enotes.com/how-products-encyclopedia/aspartame) ในประเทศสหรฐฯ spartame แบคทเรย GM ชนดทสรางปรมาณกรดอะมโน phenylalanine ได ขน ซงพฒนาโดยบรษทมอนซานโต Monsanto) ละ Aspartame ผลต ดดแปลงทางพนธกรรม
Sugarmalts
Sugarmalts เปนสารใหความหวาน (sweetener) ชนดหนง ประกอบดวยนาตาลฟลคโตส รอยละ 35-45 นาตาล leucrose 7-15 และนาตาลโอลโกแซคคาไลดชนดอนๆ รอยละ 40-60 สารนไดจากการยอยสลายนาตาล sucrose alternansucrase จากเชอแบคทเรยทถกดดแปลงทางพนธกรรมชนด Bacillus licheniformis (พฒนาโดยบรษท Novozymes) Leuconostoc citreum (พฒนาโดยบรษท Cargrill) sugarmalts เชน ผลตภณฑเบเกอรร bake goods) หมากฝรง เจลาตน ขนมฟดดง corn flakes แยม เจลล นม และนาสลด โดยเปนสวนผสมในสดสวนรอยละ 1.5 ถง 85 (FDA, 2008a)
Pullulanase
เอนไซม pullulanase เปน glucomylase pullulanase เพอ เอนไซม pullulanase ถกใชในการผลตเบยร (เพอชวยเพมประสทธภาพในขนตอน mashing และเพมปรมาณเอทานอลในเครองดม) การผลตกลโคสไซรป (glucose syrup) การผลตสารใหความหวานจากขาวโพด (corn sweeteners) และในเบเกอรร เอนไซมชนดนผลตไดจากกระบวนการหมก fermentation) อาศย Bacillus sp. หรอเชอราชนด Trichoderma sp.
บรษท Novozymes Bacillus subtilis ทไดรบการถายยนทสราง
เอนไซม pullulanase จากแบคทเรย Bacillus acidopullulyticus (FDA, 2006c) โดยเอนไซม pullulanase จะถกเตมในขนตอนการผสมขาวมอลตกบเมลดธญญพชชนดอนๆและนา ภายใตอณหภมสง ทเรยกวา Mashing เปนขนตอนทเปลยนแปงเปนนาตาลไดเปนของเหลวทเรยกวา wort นอกจากน pullulanase ในการผลต corn syrup และ bake goods บรษท Enzymes Bio-System Ltd. ไดดดแปลงพนธกรรมแบคทเรย Bacillus subtilis สายพนธ B1-163 ทไดรบการถายยนทสราง pullulanase จาก
- 32 -
แบคทเรย Bacillus naganoensis (FDA, 1999b) และไดถายยนสรางเอนไซม pullulanase จาก Bacillus naganoensis ไปยง Bacillus subtilis B 1-163/pEB301 ทาใหแบคทเรย GM pullulanase (FDA, 1999d)
Amylase
เอนไซม amylase ถกนามาใชในผลตภณฑขนมปง และเบเกอรตางๆ เพอชวยยดอายของผลตภณฑ ทาใหเกบไวไดนานขน ลดการสญเสยจากผลตภณฑทหมดอาย นอกจากน ยงใชในอตสาหกรรมแปงในขนตอนการยอยแปง และในอตสาหกรรมผลตเครองดมแอลกอฮอลในขนตอนการยอยแปงกอนการกลน โดยทวไปยสตสามารถสรางเอนไซม amylase ทาใหตองใชเวลาในการผลตขนมปงนานมากขน ดงนนจงมการพฒนาการดดแปลงทางพนธกรรมของจลนทรยเพอใหสามารถผลตเอนไซม amylase ในปรมาณ และใช
Genencor ไดพฒนาแบคทเรย Bacillus licheniformis GICC03279 ทสามารถ
สรางเอนไซม α-amylase ชนด Maltotetraohydrolase หรอ G4 amylase ทไดรบการถายยน mta จาก Pseudomonas saccharophila (FDA, 2009a) และบรษท Novo Nordisk ไดพฒนาแบคทเรย Bacillus lichineformis LiH1464 ทไดรบการถายยนทสรางเอนไซม α-amylase Bacillus stearothermophilus ใชในการยอยสลายแปง และมชอทางการคาวา Termamyl® SC
เอนไซม α-amylase ชนดนมความคงทนตออณหภมสงภายใตสภาวะเปนกรด ซง
แตกตางจาก α-amylase ทวไป (FDA, 1999a) ขณะทบรษท Novozymes North America ไดพฒนาเอนไซม α-amylase ทมชอทางการคาวา Novozym 28035 ทผลตจากแบคทเรย Bacillus licheniformis สายพนธ MOL2083 (FDA, 2001a)
Asparaginase
เอนไซม Asparaginase ถกนามาใชในกระบวนการผลตอาหารหลายชนด เชน ขนมปง อาหารจากธญญพช ขนมขบเคยว และ มนฝรงทอด เปนตน เพอปองกนการเกด L-asparagine ซงเปนสารตงตนทจะพฒนาเปนสาร acrylamide ซงเปนสารกอใหเกดโรคมะเรง (carcinogens) ในอาหาร และมกจะเกดขนในขนตอนการใหความรอนสงกวา 120 องศาเซลเซยส เอนไซม Asparaginase
- 33 -
L-asparagine เอนไซมชนดนสามารถสรางจากเชอรา Aspergillus niger ทสามารถ ยชนและปลอดภยในอตสาหกรรมอาหารหลายชนด
บรษท Kirkpatrick & Lockhart Nicholson Graham LLP Aspergillus
niger ISO-528 (พฒนาจากสายพนธ GAM-53 ของ the northern utilization research and development division ของกระทรวงเกษตรสหรฐฯ) Asparaginase Asperagillus niger สายพนธ GAM-8 เอนไซมชนดนมชอทางการคาวา PreventASeTM และทางบรษทฯ ไดยนหนงสอขออนญาตใหเอนไซม asparaginase และสามารถนาไปใชในกระบวนการผลตจากองคการอาหารและยาสหรฐฯ (FDA) ในป 2006 (FDA 2006a) นอกจากน บรษท Novozymes เชอราสายพนธ Aspergillus oryzae BECh asparaginase Acrylaway® และไดยนหนงสอขออนญาตจากทาง FDA วาเอนไซมทผลตไดนมความปลอดภยและใชในกระบวนการผลตอาหารได ในป 2006 เชนเดยวกน (FDA 2006b)
Aspartic proteinase
ในอตสาหกรรมเนอสตว เอนไซม Aspartic proteinase จะชวยใหเนอสตวนมขน บรษท Novo Nordisk (ตงอยทมลรฐนอรทแคโลไรนา ประเทศสหรฐฯ) ไดพฒนาเชอราชนด Aspergillus oryzae ทไดรบการถายยนทสรางเอนไซม aspartic proteinase จากเชอราชนด Rhizomucor miehei โดยทางบรษทไดขออนญาตผลตเปนการคาจาก FDA ในป 1999 โดยมชอทางการคาวา Novo CarneTM Tender ผลตภณฑนอยในรปของเหลว ซงจะฉดเขาไปในเนอสตวเพอเพมความออนนมใหกบเนอสตว (FDA, 1999c)
Lipase
เอนไซม lipase เปนเอนไซมทใชในกระบวนการผลตในอตสาหกรรมอาหารหลายประเภท เชน ขนมปง แปง ชสต และไข เปนตน โดยเฉพาะอยางยงการทาใหแปง dough มความคงตวในผลตภณฑเบเกอร เอนไซม lipase สามารถใชไดทงในรปของเหลวและผง ผลตไดจากเชอราชนด Aspergillus oryzae เอนไซม lipase เกบรกษาไขขาวผงไวไดนาน ซงไขขาวผงถกใชเปนสวนประกอบในอตสาหกรรมอาหารหลายประเภท ไดแก เบเกอร พาสตา เสนกวยเตยว และครม เปนตน
- 34 -
Enzyme Technical Association ไดพฒนาเชอรา Aspergillus oryzae ใหสามารถผลตเอนไซม lipase ไดเพมมากขน และไดขออนญาตใชเอนไซมนในกระบวนการผลตอาหารจาก FDA ในป 2002 นอกจากน บรษท Novozymes North America Inc. ไดพฒนาเชอรา Aspergillus oryzae สายพนธ MStr110 ใหสามารถผลตเอนไซม lipase ไดเพมขน จากการถายยนจากเชอราชนด Fusarium oxysporum ซงทางบรษทฯ มงเนนใชเอนไซม lipase นในอตสาหกรรมเบเกอร เพอชวยในการยอยสลาย lecithin ะการเปลยนรปของไขแดง (modification of egg yorks) เอนไซม lipase ทผลตไดม 2 ชนด โดยชนดแรกมชอทางการคาวา Lecitase®Novo นยมนามาใชในอตสาหกรรมนามนและไขมน และชนดทสองมชอทางการคาวา LipopanTMF ใชในผลตภณฑเบเกอรร (FDA, 2001b) นอกจากเชอรา Aspergillus oryzae แลว เชอรา Aspergillus niger ยงเปนอกสายพนธหนงทนามาดดแปลงพนธกรรมใหสามารถผลตเอนไซม lipase ไดเพมขน โดยบรษท Kirkpatrick&Lockhart (FDA, 2009c)
ผลตภณฑไวน (Wine)
ในอตสาหกรรมการผลตไวน ไดนยมใชยสต Saccharomyces cerevisiae ในกระบวนการหมก (Fermentation) โดยขนตอนการหมกไวนมสองขนตอนทสาคญ คอ การสรางกรดมาลก (Malic acid) จากการหมกโดยยสต และเปลยนกรดมาลกใหเปนกรดแลกตก (Lactic acid) โดยอาศยแบคทเรยแลกตก ซงจะชวยลดปรมาณกรดในไวน และลดขนตอนในการหมก นกวจยจงไดพฒนายสต Saccharomyces cerevisiae ML01 (http://www.lesaffreyeastcorp.com/wineyeast/ML01%20KH%206-13-05.pdf) malolactic และ เอนไซม malate permease ) การ Oenococcous oeni จากยสต Schizosaccharomyces pombe ตามลาดบ
ยสต GM ชนดนจะชวยเพมความนมนวลของรสชาตไวนจากปรมาณกรดทลดลง และลด
กลนรสทเกดขนภายหลงจากกระบวนการเมตาโบลซมขนทสอง (Secondary Metabolism) ขณะเกบไวน รวมถงลดปรมาณสารจาพวกเอมน mines) putrescine cadaverine ทาใหเกด
ในป 2003 องคการอาหารและยาสหรฐฯ (FDA) ไดรบรองความปลอดภยในการใชยสต GM ชนดน (FDA, 2003a) ซงอตสาหกรรรมผลตไวนหลายแหงไดนายสต GM น ไปใชในกระบวนการผลต ในปจจบน มไวนทใชยสต GM ในการผลตไวน (Schuller และ Casal, 2005) และมไวน GM วางจาหนายในทองตลาด (Organic Consumer Association) แตไมมกฎหมายบงคบใหระบองคประกอบของจลนทรย GM ในฉลากผลตภณฑ ทาใหผบรโภคยากทจะหลกเลยงผลตภณฑไวน GM ได (Cummin, 2007)
- 35 -
Cellulase:
เอนไซม ellulase า วน เบยร นาผลไม และชวยเพมปรมาณแปงจากการสกดในมนฝรงหรอในพชทเปนแหลงแปงอนๆ เปนตน บรษท Dyadic International (USA) ไดพฒนาเชอราชนด Myceliophthora thermophila Eg5#27 ขน โดยเชอราชนดนไดรบการถายยน eg5 ทสราง cellulase เพมขน 6 ชดในโครโมโซม dditional copies of gene) GM cellulase ถง 20 เทาเมอเปรยบเทยบกบเชอราชนดนทไมไดถกดดแปลงทางพนธกรรม (FDA, 2009b)
จลนทรย GM ทใชในอตสาหกรรมอาหารดงกลาวขางตน เปนเพยงตวอยางสวนหนง เนองจากยงมจลนทรย GM ถกนามา ซงสวนมากจะใชประโยชนในรปของเอนไซมและสารปรงแตง (additives)
ผลตภณฑทไดจากจลนทรย GM ถกนามา ไดรบการ จาก (FD ) GM สวนใหญจะอยในประเภทสารปรงแตงอาหาร (Food Additives) ทเตมลงในขนตอนการผลตอาหาร เพอเพมประสทธภาพ คณภาพ และปรมาณของผลตภณฑใหดขน สารปรงแตงเหลานตองผานการรบรองและผานการประเมนตรวจสอบกอนนาออกสตลาด (premarket preview) จาก FDA เพอรบรองความปลอดภยกอนทจะสามารถนาไปใชในกระบวนการผลตอาหารได ผผลตตองยนเรองขออนญาตกบ FDA เพอใหการรบรองความปลอดภยของสารปรงแตง หรอทเรยกวา Generally Recognize as Safe (GRAS) Notification ภายใตพระราชบญญต Federal Food, Drugs, and Cosmetic Act ยกเวนแตสารปรงแตงหรอจลนทรย GM เหลานน เปนททราบโดยทวกนจากผเชยวชาญวามความปลอดภยตอการนาไปใชในผลตภณฑ และมหลกฐานทางวทยาศาสตรทงทางดานคณภาพและปรมาณรองรบวาเคยมการนามาใชในกระบวนการผลตอาหารมากอน หรอมรายงานความปลอดภยจากผบรโภคทเคยบรโภคอาหารทมสารปรงแตงเหลาน นมากอน (http://www.fda.gov/Food/FoodIngredientsPackaging/GenerallyRecognizedasSafeGRAS/ default.htm)
ตวอยางมาตรฐานการผลตเอนไซมทใชในอตสาหกรรมอาหาร ดงแสดงในตารางท 3 และตวอยางของ GRAS Notification สามารถศกษาจากเวปไซด http://www.cfsan.fda.gov/~rdb/opa-g120.html. ขนตอนการยนขอ GRAS Notification จาก FDA ผสนใจสามารถเขาไปดรายละเอยดไดท http://www.fda.gov/Food/FoodIngredientsPackaging/GenerallyRecognizedasSafeGRAS/ucm083062.htm นอกจากน มาตรฐานของผลตภณฑเอนไซมทไดจากจลนทรย GM เปนไปตาม Foods Chemical Codex หรอ National cademy of Sciences, 003) the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives JECFA (JECFA, 2001)
- 36 -
ตารางท 3 ตวอยางมาตรฐานการผลตเอนไซมเพอใชในอตสาหกรรมอาหาร Enzyme Activity, U/g According to declaration Total Viable Count/g Not more than 50,000 CFU Total coliform/g Not More than 30 Escherichia coli/ 25g Absent Salmonella spp./ 25g Absent Production Strain Negative by test Antibiotic activity Negative by test Lead Not more than 5 mg/kg Mycotoxin Negative by test Heavy metals Not more than 30 mg/kg
ทมา: FDA (2009b)
การตดฉลาก (Labelling) สารปรงแตง (Additives) และวตามน GM ทใชในกระบวนการผลตอาหาร
ไมมขอบงคบใหระบในฉลากของผลตภณฑ เนองจากสารเหลานจะถกแยกออกไปกอนทจะเสรจสนขนตอนการผลตของผลตภณฑนน จงไมมสารปรงแตงหรอวตามนจากจลนทรยตกคางอยในผลตภณฑสดทาย (Final Product) ขณะทเอนไซมและกรดอะมโนไมจดวาเปนอาหาร เปนเพยงสารชวยในกระบวนการผลต (aid processing substances) ดงนน สารปรงแตง วตามน เอนไซม และกรดอะมโน ทไดจากจลนทรย GM จงไมมขอบงคบใหระบในสวนผสมภายในฉลากผลตภณฑ (http://www.gmo-compass.org/eng/grocery_shopping/ingredients_additives/36gm_microorganisms_taking_place_ chemic_factories.html)
อยางไรกตาม ขณะท ไมถกจดวาเปนอาหาร และยงไมมขอบงคบใหระบลงในฉลากผลตภณฑ รวมถงไมจาเปนตองแจง รายชอเอนไซมทไดจากจลนทรย GM ใหความรวมมอ (Volunteer) เทานน ดงนน จากจลนทรย GM ในประเทศสหรฐฯ แมวาจะมหลายบรษทททาการผลตเอนไซม แตพบวามเพยง 2 บรษท คอ Novo Nordisk Genencore ทมการผลตมากทสด โดยบรษท Novo Nordisk เนองจากบรษทผผลตสวนมากไมยนยอมเปดเผยขอมลวาเอนไซมชนดใดไดมาจากจลนทรย GM
- 37 -
ดงนนเอนไซมทใชในอตสาหกรรมอาหารทไดมาจากจลนทรย GM ท FDA สามารถระบ
ไดจะมดงตอไปน คอ Chymosin, Aspartic Proteinase, Pullulanase, α-amylase และ NovamylTM (Organic Consumer Association) ซงผลตภณฑอาหารหลายชนดในประเทศสหรฐฯ ไดใชผลตภณฑเอนไซมและผลตภณฑอนๆ จากจลนทรย GM ในกระบวนการผลต และจากการทไมมขอบงคบใหระบในฉลากของผลตภณฑ จงเปนการยากทผบรโภคจะหลกเลยงอาหารทมผลตภณฑจากจลนทรย GM เปนสวนประกอบ
2.1.3 จลนทรย GM กบเกษตรกรรม
ในปจจบนเกษตรกรไดใชสารเคมเพอควบคมการแพรระบาดของแมลงและศตรพช รวมถงการใชป ยเคมในพนทเกษตรกรรมของตน สงผลใหสารเคมเหลานนแพรกระจายลงสดนและแหลงนาตามธรรมชาต เปนอนตรายตอสงมชวตตางๆ ทอยในบรเวณนน ทาใหผลผลตทไดจากการผลตทางการเกษตรซงเปนแหลงอาหารสาคญของมนษย เปนอนตรายตอรางกายของผบรโภค นกวทยาศาสตรจงไดพฒนาเทคโนโลยเพอลดการใชสารเคมในภาคการเกษตรใน 2 รปแบบทสาคญ ดงตอไปน
1. สารตานศตรพชชวภาพ (Biopesticide)
แมวาในปจจบนนกวทยาศาสตรจะประสบความสาเรจในการพฒนาพชตานทานตอโรคและแมลงศตรพชและนาออกสตลาดแลว แตนกวทยาศาสตรยงคงตองพฒนาจลนทรยในการควบคมโรคและแมลงศตรพช (microbial-insecticide) ซงไมเปนอนตรายตอมนษย แมลงชนดอนๆ และสตว ตอไป เพอลดการพงพาสารเคม เนองจากสารพษทจลนทรยสรางขนจะเนนใหเกดผลกระทบเฉพาะแมลงเปาหมายเทานน
การใชจลนทรยในรปของ Biopesticide จะนามาใชโดยการฉดพนไปยงลาตนและใบของพช
เมอแมลงศตรพชเขามาเกาะตนพช จลนทรยจะเขาไปยงแมลงและปลอยสารพษเขาสกระเพาะอาหารของแมลง จนกระทงแมลงตาย ซงสวนมากใชเวลาประมาณ 2-3 วน
- 38 -
ปจจบน ชนดของจลนทรยทนามาใชควบคมแมลงศตรพช ประกอบดวย
1) แบคทเรย: Bacillus thuringiensis var. kurstaki, Bacillus thuringiensis var. israelensis,
Bacillus thuringiensis var. tenebrinos, Bacillus sphaericus และ Bacillus popilliae
2) เชอรา: Beauveria bassiana, Lagenidium giganteum, Paecilomyces fumosoroseus, และ Lecanicillium lecanii
3) โปรโตซว: Nosema locustae 4) นมาโทด (Nematode): Steinernema feltiae, S. riobravis, และ S. carpocapsae
บรษทหลายแหงไดพฒนาและผลต microbial-insecticide ขนและมการจาหนายตงแตทศวรรษท 1960s เชน บรษท Monsanto, Mycogen, Ecogen, Repligen และ Zoecon เปนตน และผลตภณฑ microbial-insecticide (ยากาจดศตรพชชวภาพ) หลายชนดไดจดทะเบยนกบ United States Environmental Protection Agency กอนนาออกสตลาด ซงในปจจบนมผลตภณฑหลายชนด เชน Dipel®, Javelin®, Thuricide®, Worm Attack®, Caterpillar Killer®, Bactospeine®, และ SOK-Bt® เปนตน (http://www.miami-dade.ifas.ufl.edu/pdfs/fyn/bt.pdf.)
อยางไรกตาม จลนทรยททาหนาทควบคมการแพรระบาดของแมลงบางชนด สามารถสรางสารพษทมผลตอแมลงไดนอย ดงนน นกวทยาศาสตรจงพฒนาเทคโนโลยชวภาพโดยใชวธการทางพนธวศวกรรมชวยดดแปลงพนธกรรมจลนทรยชนดใหมใหมความสามารถในการควบคมแมลงศตรพชไดมากขน ซงเปนททราบกนดวาแบคทเรย Bacillus thuringiensis สามารถสรางสารพษ (endotoxin) ทเปนอนตรายตอแมลงจาพวกกดกนใบ เชน ผเสอ เตาทอง และแมลงกดกนใบประเภทอนๆ โดยมยนทเรยกวา cry ทสามารถสรางโปรตนทเปนพษตอแมลงทเรยกวา insecticidal crystal protein
จลนทรยทอาศยอยรวมกบพชสามารถแบงได 2 กลมใหญๆ คอ 1) กลม Epiphytes เปนจลนทรยทอาศยอยบรเวณรากและใบของพช เชน Pseudomonas และ 2) กลม Endophytes เปนจลนทรยทอาศยอยภายในเนอเยอของพช เชน Clavibacter xyli โดยทวไป แบคทเรยชนด B. thuringiensis จะไมอาศยอยบรเวณรากและเนอเยอของพช นกวทยาศาสตรจงถายยนทสรางสารพษ (endotoxin) จากแบคทเรยชนด B. thuringiensis ไปยงแบคทเรยกลม Pseudomonas เพอใหแบคทเรยชนดนสรางสารพษปองกนแมลงศตรพชบรเวณรากและใบได และถายยนชนดนไปสแบคทเรยชนด Clavibacter xyli เพอใหสามารถปองกนหนอน (corn ear worm) ในเนอเยอของขาวโพดได
- 39 -
All และคณะ (1994) รวมกบบรษท Ecogen ไดพฒนาแบคทเรย Bacillus thuringiensis subspecies kurstaki สายพนธ EC9399 ใหมประสทธภาพในการควบคมหนอนชนด Fall Army Worm (FAW) ในขาวโพด โดยถายยน cry ทสรางโปรตน Crystal-forming proteins ทเปนพษตอหนอน FAW แบคทเรยชนดดงกลาวเปนสวนประกอบหนงในผลตภณฑของบรษท cogen ทางการคา Condor® นอกจากน บรษท Terra Nostra Technology ยงไดพฒนาเชอราสายพนธ Beauveria bassiana ใหมประสทธภาพในการควบคมแมลงเตาทองชนด Potato Colorado Beetles ใหสงขน โดยสามารถลดจานวนตวออนของเตาทอง Potato olorado Beetles 85-91 ภายในเวลา 9 วน เมอเปรยบเทยบกบการใชยาฆาแมลง (Terra Nosta Inc., 2003)
ในการปองกนโรคพช โดยเฉพาะอยางยงเชอรา จลนทรยไดถกดดแปลงพนธกรรมใหสามารถปองกนโรคจากเชอราได โดยการถายยนทสรางเอนไซม Chitinase โดย Thomas (US Patent, 1988) ไดถายยนชนดนในลกษณะลกผสม (hybrid gene) จากแบคทเรย Bacillus thuringiensis 2 สายพนธ คอ HD-73 กบ Berliner 1715 เขาไปในจลนทรย Pseudomonas fluorescenes ทมคณสมบตปองกนโรคทเกดจากเชอราบรเวณรากของพช ใหมคณสมบตตานทานตอแมลงได
เชนเดยวกบ Katrina และ Jennifer (2000) ไดพฒนาจลนทรย Pseudomonas fluorescens ทมยน chiA สาหรบสรางเอนไซม chitinase จาก Serratia marcescens โดยแบคทเรย GM ชนดนสามารถปองกนเชอรา Rhizoctonia solani ภายในทอนาเลยงของพชตระกลถวชนด Phaseolus vulgaris ขณะเดยวกนบรษท Bio-Care Technology และ Technology Sciences Group ไดรวมกนพฒนาแบคทเรย Agrobacterium radiobacter สายพนธ K1026 ทสามารถสรางสาร Agrocin ซงมคณสมบตในการปองกนการเกดโรค Crown galls จากแบคทเรย Agrobacterium tumefaciens ได (EPA, 1999)
นอกจากน นกวทยาศาสตรยงไดพฒนาจลนทรย GM Nematode (สตวชนตาชนดหนงทไมมกระดกสนหลงคลายกบหนอนและเปนพาหะของเชอโรคทเกดจากไวรส ) ซงเปนแมลงศตรพช (pest) ทสาคญททาลายพชผลทางการเกษตรมหาศาลตอป เนองจากสารเคมปองกน nematode มราคาแพง นกวทยาศาสตรจงไดพฒนาจลนทรย GM สามารถ nematode ในรปของสารกาจดศตรพชชวภาพ (biopesticide) โดยใชแบคทเรยดดแปลงพนธกรรม Bacillus thuringiensis จานวน คอ 1) ชนดทสรางโปรตน R-3 ) R- 0 Nematode โดยผสมกบดนทปลกหรอคลกกบเมลดพชกอนนาไปปลก (US.Patent,1994) บรษท Biological Target Incorporation เปนผ แบคทเรย B. thuringiensis สายพนธใหมทสามารถยบยงการระบาดของแมลงศตรพชหลายชนด เชน Lepidoptera, Coleoptera and Diptera เปนตน และปองกนโรคทเกดจาก nematodes ในขาวโพด เพราะประกอบดวยยนทสรางโปรตนตานทานแมลง (pesticidal proteins) และ nematodes ทแตกตางกนถง 15 ชนด (Biological Target Inc.)
- 40 -
2) ป ยชวภาพ (Biofertilizer)
ในการผลตทางการเกษตร คณภาพของดนเปนปจจยหนงทสาคญตอผลผลตของพชทปลก โดยเฉพาะธาตอาหาร (ธาตไนโตรเจนและฟอสฟอรส) โครงสรางของดน เชอโรคทอยภายในดน (เชอรา) เปนสงทเกษตรกรใหความสาคญและเปนปญหาหลกของการปลกพช การปรบปรงดนทวไปจะใชป ยเคมเพมธาตอาหารและสารเคมปองกนเชอรา วธการดงกลาวสวนใหญสงผลกระทบตอสงแวดลอม คณภาพชวตของเกษตรกรและผบรโภค และสรางภาระคาใชจายทสง จากเหตผลดงกลาว การพฒนาและการใชประโยชนจากจลนทรยจงเปนแนวทางหนงทสาคญ ซงมบทบาทเพมมากขนในภาคเกษตรกรรม โดยเปนสวนผสมในป ยชวภาพ (Biofertilizer) จลนทรยจะชวยใหพชตานทานตอโลหะหนกทอยในดน ปรบปรงโครงสรางและคณภาพของดน เพมอตราการตรงกาซไนโตรเจน เพมการดดซบธาตอาหารฟอสฟอรส ปองกนโรคทเกดจากดนโดยเฉพาะโรคจากเชอรา ผลต growth hormone วตามน กรดอะมโน ชวยประหยดคาใชจาย และมวธการจดการไมยงยาก รวมถงชวยลดการปลอยสารเคมสสงแวดลอม
จลนทรยทเปนสวนประกอบใน biofertilizer ประกอบดวย 1) Rhizobium ใชกบพชตระกลถว เพมธาตไนโตรเจนในดน 2) Azotobacter ใชกบขาวสาล ขาวโพด ฝาย มะเขอเทศ มสตารด และพชผกชนดตางๆ 3) Azospirillium ใชกบ Sorghum 4) Blue green algae ชนด Nostoc, nabaena, Tolypothrix ulosira ซงจลนทรย
เหลานจะชวย กาซ จลนทรยทอาศยอยในดนจะเปลยนกาซไนโตรเจนจากอากาศไปเปนธาตไนโตรเจนในดนทพชสามารถนาไปใชประโยชนได (http://tolweb.org/notes/?note_id=3920)
5) Thiobacillus าตฟอสฟอรสใหอยในรปทพชสามารถนาไปใชได ในดนทมปรมาณธาตอาหารไนโตรเจนตา เกษตรกรสามารถใชจลนทรยชนดทสามารถสราง
ธาตไนโตรเจนจากการตรงกาซไนโตรเจนในอากาศ (nitrogen fixation bacteria) แทนการใชป ยเคม แบคทเรยชนด Rhizobium เปน nitrogen fixation bacteria ทพบทวไปในปมรากของพชตระกลถว แบคทเรย Rhizobium ชนด Sinorhizobium meliloti สายพนธ RMBPC-2 ไดรบการพฒนาใหมอตราการตรงกาซไนโตรเจนเพมขน
- 41 -
บรษท Research Seed ไดนาแบคทเรยชนด Rhizobium มาผสมกบเมลดพชชนด Alfalfa กอนปลก และพบวาการเจรญเตบโตของพช Alfalfa เพมขนมากกวา Alfalfa ทไมไดรบเชอแบคทเรยในพนทปลกทขาดธาตไนโตรเจนและมปรมาณแบคทเรย Rhizobium ในดนตา และยงพบวาธาตไนโตรเจนในดนมปรมาณเพมสงขนเชนเดยวกน ในป 1997 บรษท Research Seed ไดรบอนญาตจาก Environment Protectant Agency (EPA) ใหสามารถผลตแบคทเรยชนดนเปนการคาไดแตผลตไดในปรมาณทจากด (EPA, 1997)
สาหรบดนทมธาตฟอสฟอรสทเปนประโยชนตอพชตา และจะสงผลใหพชขาดธาตฟอสฟอรส
ได ไดพบวาแบคทเรยชนด Thiobacillus สามารถเพมปรมาณธาตฟอสฟอรสโดยเปลยนธาตฟอสฟอรสใหอยในรปทพชสามารถนาไปใชได English และคณะ (1995) ไดปรบปรงแบคทเรย Thiobacillus neapolitanus ทไดรบการถายยน csoSIA ทสราง carboxysome shell protein ชวยเพมปรมาณกาซคารบอนไดออกไซดทจาเปนตอการเจรญเตบโตของ Thiobacillus ทาใหในดนมปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชนเพมมากขนดวย นอกจากน แบคทเรย Azospirillum เปนแบคทเรยอกชนดหนงทสามารถตรงกาซไนโตรเจน Nitrogen fixation) และถก ของ แกพชทไมมปมราก (nodules) เพอเพมธาตอาหารไนโตรเจนใหแกพช Jayaraj 2004) Azospirillum hitinase โรคทเกดจากเชอราในดน (antifungal protein) โดยถายยน chitinase R ) ขาวส Azospirillum brasilense สายพนธ SP e L ท GM โรคพชจากเชอราชนด Rhizoctonia solani ได
อยางไรกตาม ป ยชวภาพ (Biofertilizers) ทวางขายในทองตลาดสวนใหญจะเปนเชอจลนทรย
ทพฒนาจากธรรมชาต ไมไดถกดดแปลงทางพนธกรรม เนองจากจลนทรยในธรรมชาตมความหลากหลายและมคณสมบตทสามารถใชเปนป ยชวภาพทดแทนป ยเคมได ป ยชวภาพเปนป ยอนทรยชนดหนงทประกอบดวยเชอจลนทรยทเปนประโยชนตอพชในดน ทาหนาทเพมปรมาณธาตอาหารในดน ปรบปรงคณภาพดน และปองกนโรคจากเชอรา (http://www.urbancreeks.org/Biofertilizers_Mycorrhizae.pdf) ดงแสดงในตารางท 4 โดยผลตภณฑป ยชวภาพสวนมากอยในรปผง และมการนามาใชกบพชใน 3 รปแบบ คอ
1. นาป ยชวภาพมาผสมกบนา จากนนนาเมลดพชมาแชสารละลายป ยชวภาพ และนาไปปลก 2. นาป ยชวภาพมาผสมกบปยคอก ทงไว 1 คน และนาไปผสมกบดนทเพาะปลกพช 3. ในกรณแปลงปลกขาวทจะตองปลอยนาขงในแปลงขาว นาป ยชวภาพผสมละลายกบนาทขง
ในแปลงขาว
- 42 -
ตารางท 4 ผลตภณฑป ยชวภาพ
ชอการคา จลนทรย บรษทผผลต AgBio-Endos Endomycorrhizal Fungi AgBio, Inc Bio Vam Trichoderma spp. T&J Enterprises
DiehardTM Mycorrhizal fungi Horticultural Alliance, Inc MycoApply®Endo Ectomycorrhizal fungi Mycorrhizal application Inc. Promote® Pisolithus tinctorius JHBiotech, Inc. Tricho® Trichoderma spp. Agrimms Technologies Ltd. SoilMoistTM Endomycorrhizal fungi JRM chemical, Inc Myke, Myke®Pro Mycorrhizal fungi Premier Tech Biotechnologies BEI, BEIM Endomycorrhizal fungi Bio-Organics ทมา: http://www.fungaldiversity.org/fdp/sfdp/FD38-2.pdf.
2.1.4 จลนทรย แพทย
ทผานมา โปรตนหรอเอนไซมทเปนประโยชนทางการแพทย (Therapeutic protein) และยาชนดตางๆ จะผลตจากการสกดจากเซลลในกระเพาะอาหารของสตว ซงใหปรมาณนอยและไมเพยงพอตอความตองการ มตนทนสงและใชเวลานาน รวมถงมผลกระทบตอสงแวดลอมอนเกดจากสารเคมในขนตอนการทาใหบรสทธและปลอยสธรรมชาต นกวทยาศาสตรและกลมอตสาหกรรมยาไดพยายามหาวธการผลตโปรตนฯ และยาดวยวธการอน ภายหลงจากทเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมดวยเทคนคพนธวศวกรรมไดมการพฒนาขน นกวทยาศาสตรจงมงพฒนาจลนทรยและไดประสบความสาเรจในการสรางแบคทเรย E. coli ดดแปลงทางพนธกรรม (Genetically engineering E. coli) ทสามารถผลตสารอนซลน (Insulin) ซงถอเปนสงมชวตดดแปลงพนธกรรม (GMOs) ชนดแรก (ดงแสดงในบทท 1) อนซลนชนดนมชอทางการคาวา Humulin ซงมยอดขายในป 2003 มากกวา 1 พนลานเหรยญสหรฐฯ หลงจากนนไดมการพฒนาพชและสตวดดแปลงพนธกรรมใหสามารถผลตผลตภณฑทางการแพทย ในปจจบน พชและสตว GM หลายชนดสามารถผลตสารทเปนประโยชนทางการแพทยได แตมปรมาณทผลตไดในสงมชวตทงสองชนดนยงอยในปรมาณทนอย ใชเวลานาน มราคาแพง (ในสตว) ใชพนทมาก (ในพช) และยงไมประสบความสาเรจเทาทควร โดยเฉพาะผลตภณฑทไดจากสตว GM ซงยงอยในขนตอนการพฒนา อกทง พช
- 43 -
GM ตองใชพนทในการปลกมาก และเกดผลกระทบตอระบบนเวศนและสงแวดลอม มตนทนสงในการสกดแยกโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย และใชเวลาในการผลตหรอมระยะเวลาการปลกพชนานมากกวาผลตจากจลนทรย GM ดงนน จลนทรย GM จงเปนทางเลอกหนงทมศกยภาพในการผลตสารทเปนประโยชนทางการแพทย เชน เอนไซม ฮอรโมนในการเจรญเตบโตของมนษย (Human Growth hormones) วคซน โปรตนในระบบภมคมกน (antibody และantigen) และโปรตนทเชอมตอกบนาตาลซงมหนาทเกยวของกบความคงตวของรปรางเซลล หรอเรยกวาไกลโคโปรตน (glycoprotein) เนองจากมตนทนในการผลตและการสกดแยกสารใหบรสทธตา การจดการหรอควบคมการผลตไดงาย และสามารถผลตไดมากในระยะเวลาอนสน
จลนทรยทนยมนามาดดแปลงทางพนธกรรมเพอประโยชนทางการแพทย ไดแก E. Coli, Saccharomyces cerevisiae และ Pichia pastoris ซงจลนทรยเหลานสวนมากถกใชในการสรางโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย หรอ Therapeutic protein โปรตนชนดนจดเปนไกลโคโปรตนซงมประโยชนในการรกษาโรครายแรงตางๆ ไดแก โรคมะเรง โรคเบาหวาน โรคโลหตจาง โรคเลอดไหลไมหยด และโรคไวรสตบอกเสบ บ เปนตน ไกลโคโปรตนทสรางจากแบคทเรยสวนใหญจะเปนชนด non-glycoprotein ซงเปนโปรตนทไมผานกระบวนการ glycosylation และโปรตนไมผานกระบวนการดดแปลงโครงสราง (Modification) เพอเปลยนรปไปเปนรปทจาเพาะหรอซบซอนขน (Posttranslation) ไกลโคโปรตนทมรปรางซบซอนโดยผานกระบวนการ glycosylation และสามารถสราง non-glycoprotein ไดดวย นกวทยาศาสตรหลายกลมไดพฒนาจลนทรย GM ตางๆ เหลานน ดงตวอยางตอไปน
โรคมะเรง (Cancer):
โรคมะเรงเปนโรคทรกษาไมหาย ผปวยทกขทรมานจากการรกษาดวยการฉายแสงและเคมบาบด ซงไมสามารถยบยงการแพรกระจายของเซลลมะเรงได อกทง ผปวยตองเสยคาใชจายทสงและไดรบผลขางเคยงจากการรกษาดงกลาว ดงนน GM ทสามารถ Therapeutic protein Monoclonal antibodies M bs) antigen Interferon จะ นกวทยาศาสตรจงไดพยายามหาวธการรกษาทลดผลขางเคยง เพมประสทธภาพ และลดคาใชจายในการรกษา จลนทรย GM จงเปนทางเลอกหนงทไดรบความสนใจ ทมนกวจยจาก University of Pennsylvania, School of Medicine ไดพฒนาวคซนทสามารถยบยงการแพรกระจายของเนองอกบรเวณเตานม (breast tumor) ไดจากแบคทเรย GM ชนด Listeria monocytogense ทมยนสรางสารกระตนภมคมกน (antigen) HER-2/Neu (ยนชนดนพบทวไปในมะเรงหลายชนด เชน มะเรงรงไข มะเรงปอด มะเรงลาไส และมะเรงตบ) ทมนกวจยไดทดลองฉดวคซนชนดนในหน พบวาสามารถหยดการ
- 44 -
แพรกระจายของเนองอกทมเซลลของยน HER-2/Neu ได (The Medical News, 2005) ขณะทนกวจยจาก University of California, Berkeley รวมกบนกวจยจากมหาวทยาลย John opkins MedImmune, Inc พฒนาแบคทเรย Listeria monocytogense ทมยนสราง antigen ชนด Mesothelin และ EphA2 ในวคซนปองกนการแพรกระจายเนองอกทตบ รงไข ตอมลกหมาก และเตานม โดยทดลองในหน และพบวาหนทพบเนองอกรอยละ 40 มชวตรอด (UC Berkeley, 2004) แบคทเรย Listeria monocytogense นอกจากจะเปนพาหะนายนทสราง antigen ของโรคมะเรงชนดตางๆ แลว ยงกระตนการทางานของระบบภมคมกนในรางกาย เชน T-cell, Interferon และ tumor necrosis เปนตน ใหเขาไปจบกลมมะเรงเปาหมายและทาลาย
แตปญหาการรกษาโรคมะเรงทสาคญ คอ เซลลมะเรงสวนมากอยในบรเวณทมออกซเจนนอย
(hypoxic area) ซงเปนบรเวณทการรกษาดวยการฉายแสง (radiation therapy) (Bettegowda และคณะ, 2003) และดวยวธการเคมบาบด (Chemotherapy) ไมสามารถยบยงเซลลมะเรง ทาใหเซลลมะเรงแพรกระจายตอไปได จากปญหาดงกลาว นกวทยาศาสตรจงคดคนการใชยนทเปนประโยชนทางการแพทย (gene therapeutic) ในการรกษาโรคมะเรง ซงมหลกการทสาคญ 3 ประการ คอ 1) ระบและแยกแยะตาแหนงเซลลมะเรงออกจากเซลลปกต (Identify tumor cell) 2) เลอกใชยนทจะนามารกษาหรอยบยงการแพรกระจายเซลลมะเรง (Identify a therapeutic gene) และ 3) พาหะทจะนายนนไปยงเซลลมะเรงเปาหมาย
จากขอเทจจรงทวาเซลลมะเรงสวนมากอยในบรเวณทมออกซเจนนอย การเลอกใชพาหะนายน
เขาไปบาบด จงเลอกใชแบคทเรยทสามารถเจรญเตบโตไดดภายใตออกซเจนนอยหรอ ไมมออกซเจน (anaerobic bacteria) เปนพาหะนายนทสามารถรกษาหรอยบยงเซลลมะเรงได แบคทเรย anaerobe ทมคณสมบตยบยงการแพรกระจายเซลลมะเรงม 4 ชนด ไดแก Clostridium, Bifidobacterium, Salmonella Corynebacterium ต anaerobic bacteria ตามธรรมชาต จะสรางสารทเปนพษตอรางกายมนษย ดงนน นกวทยาศาสตรจงไดดดแปลงพนธกรรมแบคทเรยทไมสรางสารทเปนอนตรายตอมนษย เชน Clostridium novyi-NT (แบคทเรยทตดยนทสรางสารพษ alpha ซงเปนพษตอมนษยและสตว) แต C. novyi-NT เพยงอยางเดยวไมสามารถยบยงเซลลมะเรงไดอยางมประสทธภาพจาเปนตองทางานรวมกบวธการอน เชน รกษารวมกบโปรตนทเปนพษตอเซลลมะเรง (cytotoxic therapeutics) อาท mitocin C และ dolastatin-10 ซงไดพบวาสามารถยบยงการแพรกระจายเนองอกในสตวทดลอง และทผานมาสตวทดลองรอยละ 80 สามารถหายจากโรคมะเรงได (Dang และคณะ 2001) แต anaerobic bacteria น ไมสามารถยบยงเซลลมะเรงทอยบรเวณทมออกซเจนปกตได ดงนน ตองนาแบคทเรย Clostridium novyi-NT มาใชรวมกบวธการรกษาโรคมะเรงแบบดงเดม เรยกวา Combination Bacteriolytic Cancer Therapy (Zhou และคณะ 2009) เชน การฉายแสง (Bettegowda และคณะ 2003) และเคมบาบด (Wilkinson,
- 45 -
2006) รวมถงการใช anti-microtubule agents (Dang และคณะ, 2004) เปนตน สงเหลานเปนแนวทางหนงทสาคญตอการรกษาโรคมะเรงใหมประสทธภาพมากยงขน
นอกจากน Samonella sp. ยงเปนแบคทเรยทสามารถเจรญเตบโตไดดทงในสภาวะมออกซเจน
(aerobe) และไมมออกซเจน (ananerobe) จงเปนพาหะ (vector) ทสาคญในการรกษาโรคมะเรง สถาบนมะเรงแหงชาตสหรฐฯ ไดพฒนาวคซนทมเชอแบคทเรย Samonella typhimurium ทถกดดแปลงพนธกรรม หรอ เรยกวา VNP20009 โดยใหวคซนแกผปวยโรคมะเรงผานทางกระแสเลอดไปยงบรเวณเซลลมะเรง ผปวยจะไดรบวคซนในปรมาณนอยในชวงแรกและเพมขนเรอยๆ เปนระยะเวลา 13 เดอน ซงพบวา เซลลมะเรงมขนาดเลกลงหรอเทาเดม งานทดลองนยงอยในระหวางการพฒนาใหมประสทธภาพมากขน (http://www.discoverymedicine.com/Shibin-Zhou/2009/06/16/combination-bacteriolytic-cancer-therapy-attacking-cancer-from-inside-out/)
John 1997) Samonella typhimurium สายพนธ YS72 ทไมกอใหเกดโรคใน
มนษย และไดรบยน Herpes Simplex Virus Thimidine Kinase (HSV TK) ซงสรางเอนไซม Thimidine Kinase ทชวยยบยงการแพรกระจายของเซลลมะเรงได จลนทรย GM ชนดนจะสรางโปรตนตานทานเซลลมะเรง ซงพวกเขาไดทดลองในหน และพบวาหนทไดรบ Samonella GM ชนดน จะมอตราการรอดชวตสงขน และการแพรกระจายของเซลลมะเรงลดลง ถงแมวาจะมงานทดลองทแสดงใหเหนถงความเปนไปไดทจะสามารถรกษาโรคมะเรงไดกตาม แตนกวทยาศาสตรยงไมสามารถใหการรบรองการรกษาโรคมะเรงในมนษย ซงยงตองพฒนาและคนควาเทคนคใหมๆ เพมมากขน เพอการรกษาโรคมะเรงทม ประสทธภาพในอนาคต
โรคเบาหวาน (Diabetes):
ภายหลงจากทนกวทยาศาสตรไดผลต Insulin จาก E. coli ดดแปลงพนธกรรมในป 1983 เปนตนมา การพฒนาการผลต Insulin เพอใหสามารถผลต Insulin ไดอยาง Duan และคณะ (2008) นกวทยาศาสตรจากมหาวทยาลยคอแนล ไดดดแปลงพนธกรรมแบคทเรย E. coli Nissle ทสามารถสรางโปรตน GLP-1 และ PDX-1 ซงเปนโปรตนทกระตนการสราง Insulin ในเซลลตบออนและในลาไส งานวจยนมเปาหมายการรกษาโรคเบาหวานโดยไมตองฉดยา ขณะทนกวทยาศาสตรอกกลมหนงไดดดแปลงพนธกรรม E. coli ทสามารถสรางโปรตน GLP-1 ทกระตนการสราง Insulin เชนเดยวกน งานวจยนไดนาไปทดลองในหน ภายหลงจากหนทเปนโรคเบาหวานไดรบแบคทเรย GM 0 ตาลในเลอดของหนทเคยเปนโรคเบาหวานลดลงมาอยในระดบปกต นกวทยาศาสตรกลมนยงม
- 46 -
เปาหมายทจะพฒนาแบคทเรยชนดนในอาหาร เชน โยเกรต อาหารเชา และขนม เปนตน เพอใหผปวยเบาหวานรบประทาน Insulin (http://www.popsci.com/scitech/article/ 2009-08/specially-engineered-bacteria-treat-diabetes)
โรคโลหตจาง (Anaemia):
โรคโลหตจาง เกดจากกลไกการสรางเมดเลอดแดงผดปกต ทาใหจานวนเมดเลอดแดงลดลง ซงโปรตน Erythropoietin มความสาคญในการรกษาโรคโลหตจาง โปรตน Erythropoietin เปนฮอรโมนชนดหนงท การสรางเมดเลอดแดงใหมปรมาณเพมขน อตสาหกรรมการผลตยาไดพฒนาเทคโนโลยการผลตยารกษาโรคโลหตจางจากจลนทรย โดยการถายยนทสราง Human Erythropoietin ในแบคทเรย Powell 1986) ไดทดลองผลตโปรตน Erythropoietin จาก E. Coli สายพนธ HB101 ทไดรบยนทสราง Human Erythropoietin (Apa I)
นอกจากน โปรตน Erythropoietin ยงพบในยาชนดทเรยกวา blood-doping ซงเปนยาท
ฬานยมใชเพอเพมจานวนเมดเลอดแดงในรางกาย ทาใหรางกายมกาลงมากขน แตถารบประทานมากเกนไปจะสงผลกระทบรางกาย เชน ความดนโลหตสง การอดตนของเสนเลอด และโรคหวใจ
โรคภมคมกนบกพรอง (AIDs)
โรคเอดส หรอ AIDs เปนโรครายแรงทไมสามารถรกษาใหหายได มผตดเชอจานวนมากทวโลก หลายฝายไดพยายามหาวธการรกษา แตยงไมมงานวจยใดทประสบความสาเรจในการรกษาโรคเอดสไดสมบรณ อยางไรกตาม มกลมนกวทยาศาสตรจากสถาบนมะเรงแหงชาตสหรฐฯ รายงานวาเชอเอดสสวนมากจะแพรกระจายบรเวณผวของลาไส และบรเวณทแพรพนธพบวาถกปกคลมดวยเชอแบคทเรย นกวทยาศาสตรไดนาเชอแบคทเรย E. coli ทพบบรเวณลาไสมาดดแปลงทางพนธกรรม ใหสามารถสรางโปรตนยบยงการตดเชอของไวรสเอดสในเซลลเปาหมาย เมอฉดแบคทเรย GM เชอเอดสบรเวณลาไส และบรเวณชองคลอดมจานวนลดลง (http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/4692 905.stm) งานวจยอกกลมหนงไดดดแปลงพนธกรรมของ Lactic acid bacteria (LAB) โดยใสยนสรางโปรตน Cynovirin ทมคณสมบตปองกนเชอเอดสทจบกบเยอบเมอกบรเวณเยอหมเซลล จากนนนา L B GM ปองกนกอนมเพศสมพนธ เมอทดลองในสตว พบวา L B GM สามารถปองกนการตดเชอเอดสระหวางกนได รวมถงสามารถปองกนโรคตดเชอจากเพศสมพนธอนๆได (http://www.bio-medicine.org/medicine-news/Genetically-modified-Lactic-acid-bacteria-offers-HIV-protection-7290-1/) นอกจากน เนอเยอบรเวณชองคลอดยงเปนบรเวณทมเชอแบคทเรย Lactobacillus
- 47 -
Jensenii อาศยอย ดงนน Theresa และคณะ (2003) จงแยกเชอแบคทเรยชนดนมาดดแปลงพนธกรรมใหสามารถสรางโปรตน 2D CD4 และไดพบวาเชอแบคทเรย Lactobacillus GM ชนดนสามารถลดการตดเชอหรอลดการเขาจบกบเชอเอดสชนด HIV-1 กบเซลลเปาหมายบรเวณเยอบชองคลอดได งานวจยโครงการนเปนกาวสาคญของการพฒนาเชอแบคทเรยบรเวณชองคลอดดวยการดดแปลงทางพนธกรรม เพอลดการตดเชอและแพรระบาดของเชอ HIV-1 เชนเดยวกบงานวจยของ Liu (2008) ทไดพฒนาจลนทรย GM Lactobacillus jensenii 1153 (ทอาศยอยบรเวณชองคลอดและปากมดลก) มาดดแปลงพนธกรรมใหสามารถสรางโปรตน 2D CD4 ซงสามารถลดการตดเชอ HIV-1 ได
สาร Alkaloid:
ในธรรมชาตสาร alkaloid นทรย สามารถนาไปผลตเปนยาประเภทตางๆ ได เชน ยาคลายเครยด ยากระตนประสาท หรอ ผลตสารเสพตดได (morphine, nicotine quinine) แต alkaloid benzylisoquinoline alkaloid (BIA) สามารถนาไปผลตเปนยารกษาโรคมะเรง โรคความดนโลหตสง และโรคภมคมกนบกพรองได ฯลฯ สาร alkaloid โดยทวไปสามารถสกดไดจากพช แตผลตไดในปรมาณนอยไมเพยงพอ นกวทยาศาสตรจงดดแปลงพนธกรรมยสต โดยถายยนทสราง reticuline (สารตงตนการสราง BIA) จากพช 3 ชนด และยนของมนษยทสรางเอนไซม P450 (เอนไซมทเปลยน reticuline ไปเปน morphinan alkaloid salutaridine) สยสต Saccharomyces cerevisiae ยสต GM น สามารถสราง BI และมความเปนไปไดทจะสามารถสราง BI ภายหลงจากกระบวนการหมกยสต GM สามารถ BIA ได 100-200 มลลกรมตอลตร และมศกยภาพทจะขยายการผลตในระดบอตสาหกรรมไดตอไป (Nick, 2008 และ Hawkin and Smolke, 2008)
โรคอวน
หลายคนประสบปญหาเรองนาหนกทเพมขนจนเปนความอวน ความอวนอาจจะมาจากการรบประทานอาหารมาก หรอบางคนเกดจากความผดปกตของรางกายจนกอใหเกดโรคอวน นกวทยาศาสตรไดพยายามหาวธการรกษาโรคอวน โดย an 2006) ไดพฒนายสต Saccharomyces cerevisiae ทสามารถสราง Mg(2+)-dependent phosphatidate (PA) phosphatase โดยไดรบการถายยน PAH1 ซงเปนยนแบบเดยวกบยน lipin ท หนาทสรางหรอสลายไขมนใน และชวยสลายนาตาลในเลอด (UCLA, 2005) การคนพบนเปนแนวทางในการรกษาโรคอวน หรอการควบคมนาหนก รวมถงโรคเบาหวาน
- 48 -
การปองกนฟนผ (Tooth decay) ในชองปากของมนษย จะมแบคทเรยชนด Streptococcus mutans ซงเปนจลนทรยทกอใหเกด
โรคฟนผ เนองจากนาตาลไดถกเปลยนไปเปนกรดแลกตก (lactic acid) และไดคนพบวารอยละ 85 ของโรคฟนผเกดจากจลนทรยชนดน ดงนน จงมความพยายามทจะหาวธการลดการเกดฟนผจากจลนทรย นกวทยาศาสตรจากมหาวทยาลยฟลอรดา ไดพฒนาแบคทเรยชนด Streptococcus mutans ทไมมยนสรางเอนไซม lactase dehydrogenase ททาหนาทเปลยนนาตาลไปเปนกรดแลกตก และเรยกแบคทเรยชนดนวา BCS3-L1 โดยนาแบคทเรย GM ไปใสในยาสฟนและใชแปรงฟน ซงสามารถลดการเกดฟนผในหน แตยงไมไดรบอนญาตใหทดลองกบมนษย (Newscientist, 2002)
นอกจากโรคทไดกลาวมาแลว จลนทรย GM ใน ฮอรโมน Erythropoietin สาหรบการรกษาโรคโลหตจาง (Anaemia) สรางโปรตน Blood Clothing factors ในโรคเลอดไหลไมหยด (Haemophilia) การผลตสารกระตนภมคมกน antigen) leukaemia Marciani และคณะ, 1991) ผลตวคซนปองกนโรค Hepatitis B จากยสต GM Saccharomyces cerevisiae (Valenzuala และคณะ,1982) และการสราง Human glycoprotein ทมลกษณะเหมอนกบของมนษยมากจากยสต GM Pitchia pastoris (Newscientist, 2003) เปนตน
จากประโยชนของ Therapeutic protein ทไดจาก GM ในการรกษาโรคตางๆ
ดงกลาวขางตน จะเหนไดวาจลนทรยมศกยภาพในการพฒนาวธการ หรอผลตวคซนปองกนโรครายแรงตางๆ ได ซงในปจจบน มบรษทหลายแหงไดผลต Therapeutic protein โดยเฉพาะอยางยง Insulin และ โปรตนปองกนการแขงตวของเลอด (hirudin/desirudin) จาก Saccharomyces cerevisiae ออกจาหนายในตลาด และมบางสวนทยงอยในขนตอนการพฒนาในจลนทรยชนด Pitchia pastoris (ดงแสดงในตารางท 5) นอกจากน ยงมผลตภณฑยาทพฒนาไดจากโปรตนดดแปลงทางพนธกรรม (recombinant protein) และไดรบการรบรองใหใชในประเทศสหรฐฯ และประเทศในทวปยโรปแลว สามารถศกษารายละเอยดเพมเตมไดในเวปไซด http://www.microbialcellfactories.com/content/8/1/17/table/T1
จลนทรย GM ทใชทาง ทาง และ
มการผลต ภายหลงจากกระบวนการหมกเสรจสน สารทตองการไมวาจะเปนเอนไซม therapeutic protein และhormones GM ธตอไป ซงผลตภณฑสดทายจากกระบวนการผลตจะไมมการปนเปอนของจลนทรย GM เพยงแตยน GRAS ตอ FDA เทานน
- 49 -
และผานการรบรองจาก FDA ในขนตอนเดยวกบการผลตยาทวไป
ดงนน จลนทรย GM เปนหนทางหนงทสาคญตอวงการแพทย ในการผลตยาหรอวคซนปองกนโรคทใหปรมาณทมากเพยงพอตอความตองการของผปวย และชวยลดภาระคาใชจายในการรกษา พยาบาล รวมถงเปนเทคโนโลยทมศกยภาพในการรกษาโรครายแรงตางๆ โดยเฉพาะโรคมะเรงและโรคเอดสไดในอนาคต
ตารางท 5 สรปภาพรวมโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย (Therapeutic protein) ทผลตเปนการคาและกาลงพฒนาในยสต GM
ผลตภณฑทวางจ าหนายในตลาดการคา ชอทางการคา Recombinant Protein บรษทผผลต ชนดของยสต
Actrapid Insulin NovoNordisk S. cerevisiae Ambirix Hepatitis B antigen GlaxoSmithKline S. cerevisiae
Comvax Hepatitis B antigen Merck S. cerevisiae
Glucagen Glucagon NovoNordisk S. cerevisiae
Novolog Insulin NovoNordisk S. cerevisiae
Refuldan Hirudin/Lepirudin Hoechst S. cerevisiae
Regranex rh Platelet-derived growth factor Ortho-McNeil Phama S. cerevisiae
Revasc Hirudin/Desirudin Aventis S. cerevisiae
Leukine Granulocyte-stimulating factor Berlex S. cerevisiae
ผลตภณฑทก าลงพฒนา Recombinant Protein Indicator บรษทผผลต ชนดของยสต Angiostatin Antiangiogenic factor EntreMed P. pastoris Elastase inhibitor Cystic fibrosis Dyax P. pastoris
Endostatin Antiangiogenic factor EntreMed P. pastoris
Insulin-growth factor-1 Insulin growth factor-1 deficiency Cephalon P. pastoris
Kallikrein inhibitor Herediatary angiodema Dyax P. pastoris
ทมา: Gerngross (2004)
- 50 -
2.1.5 ประโยชนดานอนๆ ของจลนทรย GM
จลนทรย GM
- การพฒนาพลาสตกทสามารถยอยสลายได (Bioplastic) การผลตพลาสตกทยอยสลายได (Bioplastics) เปนการผลตโพลเมอรชวภาพ (biopolymers) จาก
แบคทเรยทเรยกวา PHBV (poly-β-hydroxy butyrate-co-valerate) เปนสารตงตนในการผลตสาย biopolymer ทเปนองคประกอบในพลาสตกชวภาพ ซงแบคทเรย thermophilic cycanobacterium ชนด Synechococcus sp. MA19 สามารถสราง P BV งเปนสารวตถดบทใชสราง Bioplastic ไดมากขน รอยละ 20 ของมวลนาหนกแหงของเซลล (cell dry weight) ไดจากการถายยนทสรางเอนไซม PHB-synthesizing enzymes Alcallgenes eutrophus ไปยง Synechococcus PCC7942 (Asada และคณะ, 1998) แตเนองจากการผลต bioplastic large-scale) คมคา จงนยมใชพชเปนแหลงผลต bioplastic
- อตสาหกรรมดานพลงงาน กลมนกวทยาศาสตรจากมหาวทยาลยแคลฟอรเนย Berekeley Walter, 00 ) เชอ
แบคทเรย E. coli ทมพลงงานในการเคลอนไหวเพมมากขน และสามารถรบพลงงานแสงอาทตยไดสงขน โดยการถายยนทสรางโปรตนชนด proteorhodopsin ซงเปนโปรตนทจบแสงอาทตย พบทวไปในแบคทเรยชนด cyanobacteria ดเอนเอทสรางโปรตนชนดนเปรยบเสมอนกบเปนแหลงพลงงานหรอแบตเตอรของจลนทรย การคนพบนจะเปนแนวทางใหนกวทยาศาสตรดดแปลงพนธกรรมของจลนทรยทสามารถผลตเชอเพลงชวภาพ (biofuels) และผลตภณฑทางเคมอนๆ ใหมประสทธภาพ หรอมพลงงานสาหรบการพฒนาผลตภณฑเหลานนไดเพมขน ซงจะลดขอจากดของจลนทรยทพฒนาในปจจบนทมระยะเวลาในการผลตสารเหลานนในชวงเวลาอนสน
จากการสารวจไดพบวา บรษท Qteros Inc., รวมกบ University of Massachusettes Amherst ไดพฒนาจลนทรย GM ชนด Clostridium phytofermentans Q MicrobeTM กบสานกงานสทธบตรสหรฐฯ โดยมสทธบตรหมายเลข 7682811 Q MicrobeTM จลนทรย GM ชนดน สามารถผลตเชอเพลงชวภาพ biofuels) อยางมประสทธภาพ โดยลดขนตอนการหมกมวลชวภาพไปเปนเอทานอล ซงจลนทรย GM สามารถยอยสลาย cellulose และหมกนาตาลทไดจากการยอยสลายไปเปนเอทานอลในขนตอนเดยว ชวยประหยดคาใชจายและลดตนทนการผลต และใหปรมาณเอทานอลทสงขน เมอเปรยบเทยบกบวธการอนๆ จงเปนหนทางหนงทจะชวยลดราคานามน biofuel (Q Teros Inc., 2010)
- 51 -
อยางไรกตาม นกวทยาศาสตรไดพบวายงมปญหาอกอยางหนงของการผลตเอทานอลจากมวลชวภาพทมเนอเยอ cellulosic biomass) ภายหลงจากการยอย cellulose จากมวลชวภาพ จะไดนาตาลกลโคส (glucose) และไซโลส (Xylose) ซง Saccharomyces cerevisiae ตามธรรมชาตไมสามารถหมกนาตาล Xylose นกวทยาศาสตรไดพยายามแกไขปญหาน โดยสรางยสตทสามารถยอยสลายนาตาลทงสองชนดนไดดวยการดดแปลงพนธกรรมยสต ซงกลมวจยจากมหาวทยาลย Purdue r Nancy o ประสบความสาเรจในการพฒนา S. cerevisiae โดยการถายยน XR, XD และ XK ทสามารถเปลยนนาตาล Xylose ไปเปน ethanol ไดในป 1993 เรยกยสตชนดนวา Purdue yeast เปนยสตทมประสทธภาพในการเปลยนนาตาลกลโคสและนาตาลไซโลสใน cellulosic biomass biofuels (http://www.greentechamerica.com/Background. html) ขณะทบรษท DuPont Danisco Cellulosic Ethanol LLC ไดพฒนาเชอแบคทเรย Zymomonas mobilis ทใชผลตเอทานอลในเครองดม Tequila และ African palm wine ใหสามารถเปลยนนาตาล Xylose จลนทรย GM และมความทนทานตอ เอทานอล (http://www.ddce.com/technology/fermentation.html)
2.1.6 การยอมรบเทคโนโลยจลนทรย GM และโอกาสทางการคา จากเทคโนโลยการพฒนาจลนทรย GM ดงทไดกลาวมาในหวขอน จะเหนไดวามการใชจลนทรย GM อยางแพรหลายในอตสาหกรรมอาหารและการแพทย ซงผลตภณฑจากจลนทรย GM สวนใหญจะถกสกดแยกจากจลนทรย GM และถกทาใหบรสทธ กอนนาไปใชในขนตอนการผลตในอตสาหกรรมอาหาร หรอยารกษาโรค ทาใหผลตภณฑสดทายโดยเฉพาะอาหารไมมการปนเปอนของเชอจลนทรย GM และคณสมบตหรอความปลอดภยของอาหารจะไมแตกตางจากผลตภณฑอนทวไป ดงนน หนวยงาน FDA จงไมมขอบงคบใหผผลตระบสวนประกอบของสารทไดจากจเอมโอในฉลากของผลตภณฑอาหารหรอยารกษาโรค เพยงแตใหผผลตทสมครใจสามารถยน Generally Regonized as Safe (GRAS) ตอ FDA เทานน นอกจากน ผลตภณฑอาหารหรอยารกษาโรคเหลาน ยงตองผานการตรวจสอบและรบรองความปลอดภยจาก FDA กอนทจะสามารถผลตเพอจาหนายตอไปได ผบรโภคจงไมมความกงวลและยอมรบผลตภณฑทผานการรบรองจาก FDA อยางไรกตาม ประชาชนยงมขอกงวลตอการแพรกระจายของจลนทรย GM ทพฒนาในรปแบบของ bioremediation และ biofertilizer ทอาจจะสงผลกระทบตอมนษย ระบบนเวศนและสงแวดลอมในระยะยาว แมวาจลนทรย GM เหลานจะมประโยชนตอมนษยในการกาจดสารพษในธรรมชาตและเปนประโยชนทางการเกษตร และบางชนดไดรบการจดสทธบตรแลวกตาม แตยงไมไดนาไปใชอยางแพรหลาย จากปญหาดงกลาว ทาใหโอกาสทางการคาของจลนทรย GM ประเภท bioremediation และ biofertilizer จะนอยกวาจลนทรย GM ทใชประโยชนในอตสาหกรรมอาหารและการแพทยในชวงระยะเวลาอนใกล จนกวาจะมการรบรองหรอพสจนถงความปลอดภยและไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม
- 52 -
2.1.7 แนวโนมการพฒนาจลนทรย GM การพฒนาจลนทรย GM ในปจจบน สวนใหญจะมการใชประโยชนอยางแพรหลายในอตสาหกรรมอาหาร และผลตภณฑทางการแพทย อยางไรกตาม แนวโนมของการพฒนาจลนทรยในอนาคตอนใกลน จะเนนงานวจยการพฒนาเพอหาวธการรกษาโรครายแรงใหมประสทธภาพมากยงขน โดยเฉพาะอยางยง โรคมะเรง และโรคเอดส นอกจากน การพฒนาดานพลงงานเปนสงทประเทศสหรฐฯ มนโยบายทสาคญของการหาแหลงพลงงานทย งยนทดแทนการใชพลงงานจากปโตรเลยม ซงจลนทรย GM มศกยภาพทจะชวยพฒนาเชอเพลงชวภาพได 2.1.8 สรป
บทบาทของจลนทรย GM ดงทไดกลาวมาขางตน จะทราบวาจลนทรย GM ลว ยงเกยวของกบการพฒนาทางดานการเกษตร การแพทย พลงงานและการบาบดสารพษตกคางทปนเปอนอยในธรรมชาต ซงจลนทรย GM นบไดวา สาคญทชวยลดตนทนการ ลตสารอนทรย (organics substances) โดยเฉพาะเอนไซมและโปรตนชนดตางๆ ทใชในอตสาหกรรมอาหารและทางการแพทย รวมถงสามารถผลตไดในปรมาณมากเพยงพอตอความตองการในเวลาอนรวดเรว นอกจากน ยงชวยลดมลภาวะจากสารเคมทไดจากกระบวนการสงเคราะหสารเหลานทางเคมในอตสาหกรรมดานตางๆ ทงอาหาร การแพทย และการเกษตร สารอนทรย โปรตนและเอนไซมชนดตางๆ ทไดจากการสงเคราะหจากจลนทรย GM เกดจากกระบวนการหมก (fermentation) ซงตองผานกระบวนการแยกจลนทรย GM ผลตภณฑทตองการ ผลตภณฑเหลานสวนมากจะนาไปใชเปนสวนประกอบหนงของกระบวนการผลต และจะไมมจลนทรย GM ภณฑสดทายทเปนอาหารและยารกษาโรค ดงนน ในฉลากของผลตภณฑจงไมจาเปนหรอมขอบงคบจากหนวยงานของรฐบาลใหระบวาเปนผลตภณฑทมสวนประกอบของจเอมโอ มเพยงการแจงจากผผลตวาผลตภณฑของตนมสารทไดจากจลนทรย GM ทไดจากจลนทรยทไมกอใหเกดโรคและไมเปนอนตรายตอผบรโภคเปนสวนประกอบในกระบวนการผลต ในรปแบบการยนขออนญาตแบบ GRAS ตอองคการอาหารและยาสหรฐฯเทานน อยางไรกตาม หลายฝายยงมความกงวลถงอนตรายจากจลนทรย GM ป ยชวภาพทจะแพรกระจายไปสธรรมชาตอยางรวดเรวและยากตอการควบคมหรอแกไข ดงนน จะตองทดสอบความปลอดภยตอมนษยและผลกระทบตอสงแวดลอมของจลนทรย GM ในภาคการเกษตร และการกาจดสารพษตามธรรมชาต ในหวขอตอไป จะกลาวถงสถานะทางเทคโนโลยของพช GM ทใชในอตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมอาหารสตว และการแพทย
- 53 -
2.1.9 ขอเสนอแนะและขอคดเหน เทคโนโลยจลนทรยดดแปลงพนธกรรมเปนเทคโนโลยทกาวหนามากอยางหนงทจะสามารถตอบ สนองความตองการของมนษยในหลากหลายดาน ดงทผศกษาไดอธบายมาในบทน ซงผศกษาเลงเหนถงความสาคญของการพฒนาจลนทรย GM ในประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาจลนทรย GM เพอประโยชนดานอตสาหกรรมอาหาร เพราะเปนอตสาหกรรมทสรางรายไดใหแกประเทศ เนองจากมศกยภาพในการพฒนาและควบคมความปลอดภยไดมากกวาดานการรกษาสงแวดลอม การเกษตร และการแพทย ดงนน ผศกษาจงมขอเสนอแนะเกยวกบแนวทางการพฒนาจลนทรย GM เพอประโยชนดานอตสาหกรรมอาหาร
1) และประโยชน GM และใหการสนบสนนงานวจยอยางจรงจง อกทง ตองจดตงหนวยงานกากบดแลเทคโนโลยนขนมาโดยเฉพาะ เพอควบคมการทดลอง ควบคมการนาไปใช และควบคมความปลอดภย
2) นกวทยาศาสตรตองดาเนนการวจยและพฒนาจลนทรย GM ม GM ออกสภายนอกหรอออกสสภาพแวดลอม ซงจะเปนการยากตอการกาจดหรอควบคมจลนทรย GM และเปนอนตรายตอสงมชวตตางๆ รวมถงมนษย
3) การใหการศกษาแกประชาชนใหมากขน โดยการประชาสมพนธถงเทคโนโลยจลนทรย GM ทงในดานทเปนประโยชนและดานทอาจจะกอใหเกดโทษ เพอใหประชาชนรเทาทนและไมเกรงกลวตอการเขามาของเทคโนโลย อกทง ตองใหประชาชนรบทราบถงมาตรการควบคมทเขมงวดของรฐบาล ซงจะสามารถสรางความมนใจถงความปลอดภยตอผลตภณฑทมจลนทรย GM
4) ในภาคอตสาหกรรมอาหาร ควรสรางความรวมมอระหวางภาครฐบาลหรอสถานศกษาทดาเนนการวจยและพฒนาจลนทรย GM ซงจะกอใหเกดประโยชนกบนกวทยาศาสตรและภาคเอกชนในดานการถายทอดเทคโนโลยจากหองปฎบตการสภาคการผลตของเอกชน อยางไรกตาม ภาคการผลตทใชจลนทรย GM การปนเปอนของจลนทรย GM ใน
จากขอเสนอแนะในประเดนดงกลาวขางตน ผศกษามความเหนวา การใหความรแกประชาชนเปน
สงสาคญ เพราะเมอประชาชนมความรเทาทนและมนใจในความปลอดภยของผลตภณฑจากจลนทรย GM ชวย
- 54 -
2.2 สถานะทางเทคโนโลยของพช GM บทบาทของเทคโนโลยชวภาพดดแปลงทางพนธกรรมของพช (Plant GM) ในประเทศสหรฐฯ ถอไดวามการพฒนา และกาวหนาเปนอนมาก เมอเปรยบเทยบกบการพฒนาทเกยวของกบจลนทรย GM และสตว GM ในปจจบนพช GM ไดมการพฒนาเพอประโยชนดานความมนคงทางอาหาร การปรบปรงคณภาพของพชทใชเปนอาหารสตว และประโยชนดานการแพทย พช GM หลายชนดไดรบการรบรองและอนญาตใหผลตออกสตลาดการคาในประเทศสหรฐฯ และไดรบอนญาตนาเขาหรอจาหนายในตลาดของประเทศตางๆ ทวโลก ทงในทวปยโรปและประเทศในทวปเอเชย ดงนนเทคโนโลยของพช GM จงมความสาคญอยางยงตอภาคเกษตรกรรมของประเทศสหรฐฯ โดยเฉพาะอยางยงในพชไรทมความสาคญทางเศรษฐกจ ไดแก ถวเหลอง ขาวโพด ฝาย alfalfa และ sugar beet เปนตน เทคโนโลยนชวยปรบปรงผลผลตทางการเกษตรและคณภาพของผลผลต โดยเฉพาะคณคาทางอาหารใหสงขน 2.2.1 พช GM เพอประโยชนดานการเกษตรและอาหารของมนษย การพฒนาเทคโนโลยดานพช GM เกดขนในประเทศสหรฐฯ มานานกวา 14 ป และประเทศสหรฐฯ กเปน 1 ใน 6 ของประเทศทรเรมการปลกพช GM เพอเปนการคาตงแตป 1996 ซงเปนปแรกของการรบรองพช GM ใหออกสตลาดการคา จากนนมาประเทศสหรฐฯ ไดมการพฒนาพช GM มาอยางตอเนอง จนเปนประเทศผนาและผผลตพช GM รายใหญทสดของโลกในปจจบน การพฒนาเทคโนโลยพชดดแปลงทางพนธกรรมในประเทศสหรฐในปจจบน สามารถแบงออกไดเปน 3 ระยะทสาคญ (Fernandez-Cornejo และ Caswell, 2006) คอ
ระยะทหนง: การพฒนาการเพมคณลกษณะภายใน (enhanced input traits) ไดแก ความตานทานตอยาปราบศตรพช ความตานทานตอแมลงศตรพช และความตานทานตอสภาวะแวดลอมทรนแรง (Agronomic traits) พช GM ค
ระยะทสอง: มงเนนการพฒนาลกษณะเพมมลคา (added-value traits) ตวอยางเชน การเพม
คณคาทางอาหาร การปรบปรงสและรปลกษณภายนอก การเพมวตามน และการลดสารทกอใหเกดภมแพ เปนตน ซงผบรโภคจะไดรบประโยชนโดยตรงจากการบรโภคสนคาเมอสนคาชนดนออกสตลาด
ระยะทสาม:
เชอเพลงชวภาพ (biofuels)
- 55 -
ในปจจบนการพฒนาพช GM สวนมากยงอยในระยะทหนง พช GM ทสาคญหลายชนดไดรบการพฒนาจนไดรบการรบรองใหผลตเปนการคาได อกทงเกษตรกรชาวอเมรกนยงยอมรบและนามาปลกในภาคการเกษตรอยางแพรหลายในสดสวนทสงถงรอยละ 90 นอกจากนพช GM อกหลายชนดกาลงทดลองปลกในแปลงทดลองขนาดใหญ และคาดวาจะนาออกสตลาดการคาไดอกจานวนหนงภายในป 2015 สวนพช GM ยงอยในขนตอนการพฒนาในระดบหองปฎบตการ และยงไม การรบ ดงทผานมาผบรโภคชาวอเมรกนบรโภคผลตภณฑทไดจากการแปรรปทางการเกษตรจากพช GM หลายชนดในทองตลาด เชน cornmeal นามนพช นาตาล และผลตภณฑอนๆ อกมากมาย โดยไมทราบวาสนคาเหลานนมสวนประกอบของพช GM
พนทเพาะปลกพช GM ในประเทศสหรฐฯ ในชวงป 2008 มจานวนถง 62.5 ลานเฮกตาร (คดเปนรอยละ 50 ของพนทปลกพช GM ทวโลก ทมพนทจานวน 125 ลานเฮกตาร) เพมขน 4.8 ลานเฮกตาร หรอรอยละ 8 จากป 2007 (James, 2008) ซงเปนอตราการเพมของพนทเพาะปลกพช GM ทมากทสดในโลก พช GM ทสาคญทเกษตรกรปลกมาก ไดแก ถวเหลอง ขาวโพด ฝาย มนฝรง canola, sugar beet, alfalfa, squash และมะละกอ อตราการปลกพชเหลานเรมจะอมตวในปจจบน ดงนนนกวทยาศาสตร จงมงเนนการพฒนาพช GM ใหมลกษณะทสาคญอยางนอย 2 ลกษณะ (stacked traits) ในจานวนพนทปลก 62.5 ลานเฮกตาร และออกสตลาดมากขน พช GM แบบ stacked traits ทม 2-3 ลกษณะ มพนทปลกประมาณ 32.3 ลานเฮกตาร หรอคดเปนรอยละ 52 ของจานวนพนทปลกพช GM ทงหมด คลอบคลมสดสวนการตลาดถงรอยละ 50 ในป 2008 ดงนนประเทศสหรฐฯ จงไดชอวาเปนผนาการสรางพช GM ทมหลายลกษณะภายในตนเดยวกน (stacked traits) โดยเฉพาะในขาวโพด และฝาย ซงใหผลประโยชนมากมายแกเกษตรกร รวมถงไดชอวาเปนประเทศบกเบกการปลกออย GM เพอการคาในพนทประมาณ 250,000 เฮกตาร ในป 2008 ดวย
พช GM แบบลกษณะรวม (stacked traits) ทปลกในประเทศสหรฐฯ สามารถแบงได 2 ชนด
(James, 2008) คอ 1. แบบสองลกษณะรวม (double traits): พช GM ทไดรบการพฒนาลกษณะดงกลาว ไดแก
ขาวโพด และฝาย ทมลกษณะตานทานแมลงแตกตางกน 2 ชนด ตวอยางเชน ขาวโพดทตานทานแมลง
European corn borer และ corn root worm หรอ ลกษณะตานทานแมลงและตานทานตอยาปราบศตรพช
ในขาวโพด และฝาย
2. แบบสามลกษณะรวม (triple traits): ในขาวโพดทมลกษณะตานทานแมลง 2 ชนด และ
ตานทานตอยาปราบศตรพช 1 ชนด
- 56 -
พช GM แบบสามลกษณะรวม (triple traits) ในแบบชนดท 1 ไดมการนาไปพฒนาในขาวโพด มพนทเพาะปลกประมาณ 500,000 เฮกตาร ในป 2005 และเพมขนมากกวา 2 ลานเฮกตารในป 2006 โดยครอบคลมพนทปลกเกอบครงนงของขาวโพด GM หรอมากกวา 14 ลานเฮกตาร ในป 2008 ทาใหประเทศสหรฐฯ มสดสวนการปลกพช GM แบบ stacked traits มากทสดในโลก ในปจจบนประเทศทพฒนาพช GM แบบ stacked traits ม 9 ประเทศ ไดแก ประเทศแคนาดา ประเทศฟลปปนส ประเทศอเมรกาใต ประเทศฮอนดรส ประเทศโคลมเบย ประเทศอาเจนตนา และประเทศชล แมวาประเทศเหลานปลกพช GM แบบ stacked traits ในสดสวนทนอยกวาประเทศสหรฐฯ กตาม (พนทปลกรวมนอยกวา 1,250,000 เฮกตาร) แตเปนสญญาณทสาคญ แสดงใหเหนวาประเทศอนๆ ทวโลกเรมใหความสาคญในการพฒนาพช GM แบบ stacked traits เพมมากขน
ในกระบวนการพฒนาพช GM จะตองผาน การ
(Stein และ Rodriguez-Cerezo, 2009b) ดงตอไปน 1. Advanced R&D pipeline:
เปนขนตอนทพช GM อยในขนตอนการทดสอบในแปลงทดลอง และตองรวบรวมขอมลเสนอตอหนวยงาน APHIS เพอขอการรบรองอนญาตใหผลตเปนการคา
2. Regulatory pipeline: เปนขนตอนทพช GM อยในกระบวนการขออนญาตผลตเปนการคา
3. Commercial pipeline: เปนขนตอนทพช GM ไดรบการรบรองและอนญาตใหผลตเปนการคาได แตยงไมสามารถนาออกสตลาดได
4. Commercial Crop: เปนขนตอนทพช GM สามารถผลตเปนการคาออกสตลาด
ปจจบนประเทศสหรฐฯ มพช GM สามารถผลตเปนการคา (Commercial Crop) ไดแลว สวนมากเปนขาวโพด GM และถวเหลอง GM ทมความตานทานตอแมลงศตรพชและยาปราบศตรพช อกทงมอกหลายชนดทกาลงอยในขนตอนของกระบวนการขออนญาตผลตเปนการคา (Regulatory pipeline) ไดรบการรบรองและอนญาตใหผลตเปนการคาไดแลว แตยงไมไดนาออกสตลาด (Commercial Pipeline) และพบวายงม GM เปนจานวนมากยงอย รนทสอง (Second generation) ซงเปน (Advance R&D pipeline) ในลกษณะดานคณภาพ หรอเพมมลคา ดงตวอยางพช GM และการพฒนาทางเทคโนโลยพช GM ใน ตอไปน
- 57 -
ถวเหลอง (Soybean):
ถวเหลองในประเทศสหรฐฯ มพนทเพาะปลกประมาณ 30.2 ลานเฮกตาร โดยเปนถวเหลอง GM รอยละ 90 ของถวเหลองทงหมด หรอจานวน 28.6 ลานเฮกตาร ในป 2008 ถวเหลองเปนพช GM ทมพนทปลกเพมขนมากทสด โดยเพมขน 4 ลานเฮกตารจากป 2007 (James, 2008) เนองจากเกษตรกรไดเปลยนจากการปลกขาวโพดซงมคาใชจายในการปลกทสงกวามาปลกถวเหลอง อกทง ถวเหลองใหผลกาไรทมากกวาพชชนดอนๆ
ในชวงตนป 2009 ถวเหลอง GM ทปลกเปนการคาทวโลก มเพยงสายพนธเดยวซงพฒนาโดยบรษท Monsanto ในประเทศสหรฐฯ คอ สายพนธ 40-3-2 ทมความตานทานตอยาปราบศตรพชชนด glyphosate หรอเปนทรจกในชอ Roundup Ready Soybeans (Code: MON-Ø4Ø32-6) ซงสหภาพยโรปอนญาตใหนาเขาถวเหลอง GM ชนดนตงแตป 1996 ตอมาถวเหลอง GM ทไดรบการพฒนาเพมอก 4 ชนด แตยงอยในขนตอน Commercial Pipeline โดยไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาได แตยงไมสามารถนาออกสตลาด ถวเหลอง GM ทง 4 ชนดดงกลาว มเพม 2 ชนด ทคาดวาจะผลตออกสตลาดไดประมาณปลายป 2009 ไดแก ถวเหลอง GM ซงมชอทางการคาวา Roundup Ready 2 (RR2) soybean หรอพนธ MON89788 ทผลตโดยบรษท Monsanto และชอการคา LibertyLink หรอพนธ A2704-12 ผลตโดยบรษท Bayer CropScience ถวเหลอง GM ทงสองชนดนมลกษณะตานทานตอยาปราบศตรพช glyphosate และ glufosinate ตามลาดบ อกสองชนดมชอทางการคาวา Optimum GAT (Code:DP35 6Ø43-5) หรอพนธ 356043 มลกษณะเดน คอ สามารถตานทานตอยาปราบศตรพช glyphosate ผลตโดยบรษท Pioneer Hi-Bred และมชอทางการคาวา LibertyLink (Code: ACS-GMØØ6-4) หรอพนธ A5547-127 ทสามารถตานทานตอ glufosinate ผลตโดยบรษท Bayer CropScience นอกจากนมกลมถวเหลอง GM ทอยในขนตอน Regulatory Pipeline จานวน 3 ชนด (ดงสรปไวในตารางท 6) และอยระหวางพฒนา (Advance R&D pipeline) จานวน 9 ชนด (ดงสรปไวในตารางท 7) (Stein และ Rodriguez-Cerezo, 2009)
สถานะการพฒนาถวเหลอง GM ทมหลายลกษณะรวม (Stacked traits) ในปจจบนไมมถวเหลอง GM แบบลกษณะรวม (stacked traits) ทผลตเปนการคาในปจจบน อยางไรกตาม จากขอมลการพฒนาถวเหลอง GM ในตารางท 6 และ 7 พบวาภายในป 2015 จะมการพฒนาถวเหลอง GM ชนดใหมขนอก 17 ชนด ซงจะเปนแหลงพนธถวเหลอง GM ทสาคญสาหรบการพฒนาใหมสองลกษณะรวม (double-stacks traits) เมอคานวณทางคณตศาสตรถงความเปนไปไดในทางทฤษฎ นกวจยจะสามารถพฒนาถวเหลอง GM แบบ double-stacks traits ไดถง 136 ชนด
- 58 -
ตารางท 6 สายพนธถ วเหลอง GM ในประเทศสหรฐฯ และสายพนธทกาลงอยในขนตอนการพฒนาในตางประเทศ
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
ตารางท 7 สายพนธถ วเหลอง GM
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
ขาวโพด (Maize):
ในประเทศสหรฐฯ มพนทปลกขาวโพด ในป 2008 จานวน 35.3 ลานเฮกตาร ลดลงรอยละ 7 จากป 2007 (James, 2008) อยางไรกตาม ขาวโพด GM เปนท เนองจากราคาในตลาดโลก และความตองการใชเปนวตถดบเพอการผลตเอทานอลไดเพมขนอยางมากในปจจบน
ขาวโพด GM ทผลตเปนการคา ในชวงตนป 2009 มจานวน 9 ชนด ผลตโดยบรษท Monsanto 4 ชนด บรษท Dow AgroScience and Pioneer Hi-Bred 2 ชนด และบรษท Syngenta 3 ชนด แตม 2 พนธทไมไดรบการรบรองหรออนญาตใหนาเขาในสหภาพยโรป คอ MON88017 และ MIR604 (ดงแสดงไวในตารางท 8)
- 59 -
ตารางท 8 สายพนธขาวโพด GM ทปลกเปนการคาในประเทศสหรฐ และสายพนธขาวโพด GM ทกาลงปลกเปนการคาในประเทศตางๆ ทวโลก ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
ตารางท 9 สายพนธขาวโพด GM Regulatory Pipeline
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
นอกจากน พนธขาวโพด GM ทยงอยในขนตอนทผานการรบรองและอนญาตใหผลตแตยงไมได
นาออกสตลาด (Commercial Pipeline) อก 3 ชนด ซงผลตโดยบรษท Monsanto 2 ชนด (MON89034 และ LY038) และจากบรษท Syngenta 1 ชนด (3272) นอกจากนมขาวโพด GM ทอยระหวางการขออนญาตผลตเปนการคาอก 5 ชนด ไดแก ขาวโพด GM ทผลตโดยบรษท Syngenta 1 ชนด (MIR162) บรษท Pioneer Hi-Bred 1 ชนด (98140) และบรษทจากประเทศจน 3 ชนด (รายละเอยดดงสรปไวใน
- 60 -
ตารางท 9) และขาวโพด GM ทกาลงพฒนาใหมอก 7 ชนด ซงสวนใหญมการพฒนาสวนประกอบของเมลด (Seed composition) ไดแก ปรมาณกรดโอเลอก (Oleic) ทสงขน เพมปรมาณของกรดอะมโน โปรตน และเอนไซมไฟเตส เปนตน รวมถงการพฒนาใหทนทานตอสภาวะแลง ซงคาดวาจะสามารถออกสตลาดไดภายในป 2015 (ดงแสดงไวในตารางท 10) (Stein และ Rodriguez-Cerezo, 2009b)
โดยสรปไดพบวา ขาวโพด GM แบบลกษณะรวม (stacked traits) ทงแบบ Double, Triple และ
Quadruple ทอยในขนตอนขออนญาตหรอรบรองใหผลตเปนการคา (Regulatory pipeline) และทไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาไดแตยงไมไดออกสตลาด (Commercial Pipeline) ทวโลก มจานวนทงสน 17 ชนด ซงแบบ Double stacks 4 ชนดทไดรบอนญาตใหนาเขาเพอใชในการผลตอาหาร และอาหารสตว ในกลมสหภาพยโรป จากขอมลขางตนแสดงใหเหนวาภายในป 2015 คาดวาจะมขาวโพด GM สามารถผลตออกสตลาดอก 24 ชนด ซงทงหมดนสามารถนาไปพฒนาขาวโพด GM แบบ stacked traits ไดอกมาก เชน การสรางขาวโพดแบบ double stacking ได 276 ชนด (คานวณจากทฤษฎ) และแบบ triple stacking ไดมากถง 2,024 ชนด (คานวณจากทฤษฎ) จากจานวนขาวโพด GM แบบ stacked traits แสดงใหเหนถงศกยภาพของการพฒนาขาวโพด GM แบบใหมหลายชนดทจะออกสตลาดเพมมากขนในอนาคต (Stein และ Rodriguez-Cerezo, 2009b)
คารโนลา (Canola) หรอ Rapeseed
2008 ประเทศสหรฐฯ ม anola 00,000 โดยรอยละ 90 มความตานทานตอยาปราบศตรพช ในมลรฐ North akota ปลก 368,000 ) 00 425,000 (James, 2008)
ในป 2009 การพฒนาคารโนลา GM (Canola GM) ซงเปนพชนามนทสาคญ และผลตออกสตลาด
การคา ม 3 ชนด ไดแก 1) Roundup Ready คารโนลา พนธ GT73 ทตานทานตอยาปราบศตรพชชนด glyphosate
ผลตโดยบรษท Monsanto 2) คารโนลา LibertyLink พนธ T45 ทตานทานตอสาร glufosinate และ Invigor 3) คารโนลา แบบ stacked traits พนธ MS8 x RF3 ทตานทานตอสาร glufosinate และเพม
ความสามารถในการผสมของเกสรตวผ (male fertility) (รายละเอยดดงแสดงในตารางท 11)
- 61 -
ปจจบนยงไมมคารโนลา GM ชนดใหมทอยในขนตอน commercial pipeline แตมคารโนลา GM ทอยในขนตอนของการวจยและพฒนาจานวน 5 ชนด ซงม 3 ชนด ทเนนการพฒนาองคประกอบนามนในเมลด อก 2 ชนด มการพฒนาลกษณะตานทานตอโรคและยาปราบศตรพช (ตารางท 11)
ตารางท 10 สายพนธขาวโพด GM AdvanceR&D ทงในประเทศสหรฐฯ และตางประเทศ
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
ตารางท 11 สายพนธ Rapeseed GM ทปลกเปนการคา และทกาลงอยในขนตอน Regulatory และ Advanced R&D
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
- 62 -
ฝาย (Cotton):
ในประเทศสหรฐฯ มพนทเพาะปลกฝายทงหมด 3.66 ลานเฮกตาร โดยคดเปนฝาย GM 3.2 ลานเฮกตาร หรอรอยละ 88 ของพนทปลกฝายทงหมด ซงลดลงรอยละ 20 จากป 2007 (James, 2008) โดยมสาเหตมาจากราคาฝายในตลาดโลกลดลง และราคาตากวาของขาวโพดและถวเหลอง
ในปจจบน ฝาย GM ทปลกเปนการคามจานวน 12 ชนด ผลตโดยบรษทในประเทศสหรฐฯ 7
ชนดผลตในประเทศจน 2 ชนด และ ผลตในประเทศอนเดย 3 ชนด (ดงสรปไวในตารางท 12) ฝาย GM ทอยในขนตอนของ Commercial Pipeline ในปจจบนมเพยง 1 ชนด คอ พนธ COT102 ซงมคณสมบตสามารถตานทานตอแมลงศตรพช และผลตโดยบรษท Syngenta (รายละเอยดแสดงไวในตารางท 13) ฝาย GM ชนดน ถกหามปลกเปนการคาชวคราวในประเทศสหรฐฯ แตไดรบอนญาตใหใชเปนอาหารสตวในประเทศออสเตรเลย ในสวนฝาย GM ทอยในขนตอนของ Regulatory pipeline มจานวน 4 ชนด ซงสวนใหญไดรบการพฒนาใหมความตานทานตอแมลงศตรพช โดยผลตในประเทศสหรฐฯ 2 ชนด และในประเทศอนเดย 2 ชนด ฝาย GM ทง 4 ชนดดงกลาว มเพยงฝาย GlyTol ของ บรษท Bayer Cropscience เทานน ทสหภาพยโรปกาลงพจารณาอนญาตใหนาเขาได (ดรายละเอยดในตารางท 13) และมชนดทอยในขนตอนการวจยและพฒนาจานวน 2 ชนด ทพฒนาโดยบรษทในประเทศสหรฐฯ และมอกอยางนอย 8 ชนด พฒนาโดยบรษทในประเทศอนเดย ทงน ฝาย GM ทอยในขนตอนการพฒนาดงกลาวขางตน มคณสมบตตานทานตอแมลงศตรพช (ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 14)
ฝาย GM แบบลกษณะรวม (stacked traits) ไดถกพฒนาใหมความสามารถตานทานแมลง
ศตรพชไดหลากหลายชนด หรอมลกษณะทตานทานทงแมลงศตรพชและยาปราบศตรพช ในปจจบน ฝาย GM แบบ stacked traits จานวน 2 ชนดไดรบการรบรองใหนาเขาและใชผลตเปนอาหารสตว และอก 3 ชนดทอยระหวางการขออนญาตหรอรอการรบรองในสหภาพยโรป นอกจากน ฝาย GM ทมลกษณะเดยว 3 ชนด และแบบลกษณะรวม (stacked traits) อก 3 ชนด ไดรบการรบรอง หรออยในระหวางการพจารณาใหผลตเปนการคาในหลายประเทศทวโลก (Stein และ Rodriquez-Cerezo, 2009b)
- 63 -
ตารางท 12 สายพนธฝาย GM ทปลกเปนการคาในประเทศสหรฐฯ และตางประเทศ
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
ตารางท 13 สายพนธฝาย GM Regulatory Pipeline
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
- 64 -
ตารางท 14 สายพนธฝาย GM Advanced R&D ในประเทศสหรฐฯ และตางประเทศ ซงคาดวาจะปลกเปนการคาไดภายในป 2013
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
จากขอมลขางตน ฝาย GM นบวาเปนพชทไดรบการพฒนาอยางมาก ดงนนภายในป 2015 ฝาย
GM อยางนอย 25 ชนด จะไดรบการรบรองใหผลตเปนการคาออกสตลาด เปนพช GM ทมศกยภาพในการผลตในแบบสองลกษณะรวม (double-stacking) ไดผลผลตหลายรอยชนด โดยการปรบปรงพนธแบบดงเดม
ขาว (Rice):
ในปจจบน มขาว GM ทปลกเพอการคาในประเทศอหราน เพยงประเทศเดยวในโลก อยางไรกตาม ไดพบวาประเทศสหรฐฯ มการพฒนาขาว GM ทมชอการคาวา LibertyLink พนธ 601 มากอน หลงจากนนกไดมการพฒนาขาวพนธ LLRICE601 ซงไดรบการรบรองในประเทศสหรฐฯ แตยงไมไดผลตเปนการคา ตอมาในป 2009 ขาว GM LibertyLink พนธ LLRICE62 ไดพฒนาใหมความตานทานตอสาร glufosinate จนไดรบการรบรองแตไมไดนาไปผลตเปนการคาเชนกน (รายละเอยดดงแสดงไวในตารางท 15) ในประเทศจนและประเทศอนเดย มการพฒนาขาว GM อก 4 ชนด ซงอยในขนตอน regulatory pipeline นอกจากนมการพฒนาขาว GM อกอยางนอย 10 ชนดทวโลก ทอยในขนตอนการวจยและพฒนา (R&D pipeline) ซงขาว GM เหลานนอกจากมงเนนลกษณะตานทานแมลงศตรพช และยาปราบศตรพชแลว ยงไดพฒนาใหมลกษณะใหม ไดแก การเพม beta-carotene (เชน ขาวพนธ Golden Rice 1 ทพฒนาในประเทศฟลปปนส) ความตานทานตอเชอไวรส และการทนทานตอสภาวะอากาศทรนแรง โดยเฉพาะสภาวะแหงแลง และสภาวะดนเคม การพฒนาขาว GM ลกษณะดงกลาวสวนใหญดาเนนการใน
- 65 -
ตารางท 15 สายพนธขาว GM ไดรบการรบรอง แตยงไมได ในประเทศสหรฐฯ และสายพนธขาว GM ทอยในขนตอน Regulatory pipeline ในตางประเทศ
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
ทวปเอเชย (เชน ในประเทศอนเดยและฟลปปนส เปนตน) ซงเปนแหลงปลกขาวทสาคญของโลก อยางไรกตาม การพฒนาขาว GM เพอรบการรบรองใหปลกเปนการคาไดนน ขนอยกบนโยบายของแตละประเทศ (รายละเอยดสายพนธขาว GM ทกาลงอยในขนตอนการวจยและพฒนา ทงในประเทศสหรฐฯและประเทศตางๆ ดงแสดงไวในตารางท 16)
ในกรณการพฒนาขาว GM แบบลกษณะรวม (stacked traits) ในปจจบนยงไมมขาว GM ชนดใดทไดรบการรบรองใหปลกเปนการคาได แตจากตารางท 16 ไดแสดงใหเหนวาภายในป 2015 จะมขาว GM ทไดรบการรบรองใหปลกเปนการคาไดถง 15 ชนด ซงจะสามารถพฒนาสรางขาว GM ใหมลกษณะสองลกษณะรวม (double-stacking) ไดมากถงหลายรอยชนด
มนฝรง (Potato):
ในปจจบนยงไมมมนฝรง GM ชนดใดทผลตออกสตลาด ถงแมวาในประเทศสหรฐฯ ประเทศแคนาดา และประเทศเมกซโก จะใหการรบรองและการอนญาตใหผลตเปนการคาไดกตาม ในป 2009 พบวามมนฝรง GM ทอยในขนตอนขออนญาตผลตเปนการคา (Regulatory pipeline) จานวน 3 ชนด โดยในประเทศสหรฐฯ มการพฒนามนฝรง GM จานวน 1 ชนด ทมชอทางการคาวา Amflora หรอ พนธ EH92-527-1 ในประเทศอารเจนตนามการพฒนาจานวน 2 ชนด และในประเทศอนเดย จน และประเทศกลมสหภาพยโรป มการวจยและพฒนา จานวน 5 ชนด (รายละเอยดดงสรปไวในตารางท 17)
- 66 -
การวจยและพฒนามนฝรง GM ใหมหลายลกษณะ (stacked traits) ยงอยในขนตอนการพฒนา และมงเนนใหมลกษณะตานทานแมลงรวมกบตานทานตอโรคทเกดจากไวรส แตในปจจบนไมมมนฝรง GM แบบ stacked traits ผลตเปนการคาออกสตลาด ตารางท 16 สายพนธขาว GM dvanced R
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
ตารางท 17 สายพนธมนฝรง GM Regulatory และ Advanced R&D ในประเทศสหรฐฯ และตางประเทศ
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
- 67 -
Sugar beet:
ในป 2008 ม การเพาะ Sugarbeet จานวน 437,246 เฮกตาร โดยพนทมากกวาครงใชปลก RR sugar beet ซงเปนสายพนธใหม (James, 2008) Sugar beet ชนดใหมนไดรบการตอบรบจากเกษตรกรอยางมาก เพราะสามารถควบคมวชพชไดด การเกบเกยวทาไดสะดวกขน ลดคาใชจายจากการเกบเกยวและจากยาปราบศตรพช อกทงยงชวยอนรกษดนโดยลดการไถพรวน จากประโยชนทไดรบดงกลาว ทาใหการปลก sugar beet ชวง 00 RR sugar beet 0 sugar beet นอกจากน ยงพบวามการพฒนา GM sugar beet (พนธ CZW-3) ทตานทานตอยาปราบศตรพช glyphosate และปลกเปนการคาในประเทศสหรฐฯ ในป 2007 เชนเดยวกบ squash GM
Sugar beet เปนพชทสาคญอกชนดหนงทใชเปนวตถดบในการผลตนาตาล เนองจากประเทศสหรฐฯ เปนหนงในประเทศนาเขานาตาลมากทสดในโลก นาตาลทผลตในประเทศสหรฐฯ สวนใหญ (รอยละ 97) ไดใชบรโภคภายในประเทศ อยางไรกตาม นาตาล และโมลาส ทไดจาก sugar beet สายพนธ RR sugar beet ไดรบการรบรองใหสงออกในตลาดตางประเทศได และสงออกไปยงประเทศญปน และทวปยโรป (James, 2008) นอกจากนพบวานาตาลทไดจาก RR sugar beet ไมม DNA จากพช GM หลงเหลออย ดงนนนาตาลทผลตไดจงเหมอนกบนาตาลจากพชทปลกโดยทวไป และไมมความจาเปนทจะตองตดฉลากระบวาเปนพชจเอมโอในประเทศสหรฐฯ และในตลาดตางประเทศ โดยเฉพาะในประเทศญปน จากประโยชนและความสาคญดงกลาว เกษตรกร สนบสนนใหมการพฒนาในคณลกษณะอนๆเพมขน เพอเพมปรมาณผลผลตใหมากขน เชน คณลกษณะทสามารถตานทานโรค ตานทานแมลง ทนทานตอสภาวะแหงแลงหรอหนาวเยน เปนตน
Alfalfa:
Alfalfa เปนพชตระกลถวหรอรจกกนดในชอ Lucerne grass สวนใหญใชปลกเปนอาหารสตว ในประเทศสหรฐฯ สวนใหญมการเพาะปลกในแถบมลรฐแคลฟอรเนย เซาทดาโกตา และวสคอนซล (www.wikipedia.com) 2008 พบวาม Alfalfa ทงหมด 11 ลานเฮกตาร แตมเพยง 1.3 ทเปน alfalfa seeded โดยมพนทปลก Alfalfa GM (หรอสายพนธ RR Alfalfa) ประมาณ 100,000 เฮกตาร หรอรอยละ 5 ของ alfalfa seeded ทงหมด ซงไดรบการรบรองใหทาเปนการคาในป 2005 โดยมคณลกษณะตานทานยาปราบศตรพช บรษท Monsanto ไดพฒนา alfalfa สายพนธ J101 และ J163 ทตานทานตอยาปราบศตรพชชนด glyphosate ซงไดผลตเปนการคาในชวงป 2005-2007 แตไดถกยบยงการขายและการปลกพช GM ชนดน ตงแตป 2007 เพอรอการรบรองผลกระทบตอสงแวดลอม
- 68 -
จากกระทรวงเกษตรสหรฐฯ (USDA) และคาดวาจะสามารถผลตสตลาดการคาไดประมาณปลายป 2009 (รายละเอยดดงสรปไวในตารางท 18)
ถงแม พช alfalfa จะ (รอยละ 90) แตยงใชเปนอาหารของมนษย
(รอยละ 7) ประเทศสหรฐฯ สงออก alfalfa ในรปของหญาอาหารสตว (alfalfa hay) โดยมประเทศคคาทสาคญ ไดแก ประเทศเมกซโก ประเทศแคนาดา ประเทศญปน ประเทศฟลปปนส ประเทศออสเตรเลย และประเทศเกาหลใต ซงประเทศเหลาน เปนตลาดการสงออก alfalfa ง 90 (James, 2008)
ตารางท 18 สายพนธ alfafa GM ทอยในขนตอน Regulatory pipeline
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
พชชนดอนๆ:
ในประเทศสหรฐฯ ไดพบวามการปรบปรงพนธกรรมในพชชนดอนๆ ดวย ไดแก มะละกอ sugarbeet มะเขอเทศ ผกทมเปลอกแขง เชน ฝกทอง squash และพรกหวาน (sweet pepper) เปนตน และมการผลตเปนการคามทงหมด 7 ชนด ในปจจบน (ดงแสดงไวในตารางท 19) ดงตวอยางเชน การพฒนาพนธมะละกอตานทานตอโรค ringspot virus พนธ 55-1 ปลกเปนการคาในรฐฮาวาย ประเทศสหรฐฯ โดยความรวมมอระหวางมหาวทยาลยคอรแนล (Cornell University) USDA และมหาวทยาลยฮาวาย (Hawaii University) ซงเมลดพนธของมะละกอชนดนไดแจกจายใหเกษตรกรปลกอยางแพรหลาย
ในประเทศจนมการพฒนาพนธมะเขอเทศ GM ทมอายการเกบไดยาวนาน และสามารถตานทานตอเชอไวรส มการพฒนาพรกหวาน (Sweet pepper GM) และมะละกอทตานทานตอเชอไวรส ซงไดรบการรบรองอนญาตใหปลกเปนการคา แตสถานภาพการคาของพช GM เหลานยงไมเปนทชดเจนในปจจบน
พชชนดอนๆ ทไดรบอนญาตใหผลตเปนการคา แตยงไมไดนาออกสตลาด (Commercial Pipeline) มเพยงชนดเดยวในประเทศสหรฐฯ พฒนาโดย USDA-ARS คอ พลม (Plum) ซงมคณลกษณะสามารถตานทานตอไวรส (Pox virus) (ดงแสดงไวในตารางท18) สาหรบพช GM ชนดอนๆ ทกาลงอยในขนตอนการวจยและพฒนาในปจจบนสวนใหญมการพฒนาในประเทศอนเดย ไดแก มะเขอยาว
- 69 -
(eggplant) มะเขอเทศ (Tomato) กะหลาปล (Cabbage) กระเจยบมอญ (Okra) มสตาด (Mustard) และกะหลาดอก (Cauliflower) เปนตน ในประเทศจนมการพฒนาพนธพชชนดเดยวกน ไดแก ขาวสาล พรกขหน ถวลสง และกะหลาปล (ดงสรปไวในตารางท 20) ซงพช GM เหลานคาดวาจะผลตเปนการคาไดประมาณป 2015 ตารางท 19 พช GM ชนดอนๆ ทปลกเปนการคา ในประเทศสหรฐฯ และตางประเทศ
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
ตารางท 20 พช GM Advanced R&D ในตางประเทศ และคาดวาจะปลกเปนการคาไดภายใน 5 ป ขางหนา
ทมา: Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009b)
- 70 -
พช GM ทปลกในประเทศสหรฐฯ นอกจากจะปลกเพอประโยชนดานอาหารแลว ยงพฒนาเพอ
การผลตเชอเพลงชวภาพ (biofuel) ซงเปนแหลงพลงงานทมบทบาทสาคญในปจจบน ประเทศสหรฐฯ มการผลต biofuels จากเมลดขาวโพดเปนหลก โดยใชขาวโพด GM ในการผลตเอทานอล ในป 2008 ไดใชขาวโพด GM ประมาณ 8.7 ลานเฮกตาร หรอรอยละ 29 ของขาวโพด GM ทงหมด ซงคดเปนการผลต biofuel ในป 2008 ไดประมาณ 475-500 ลานแกลลอน สวนถวเหลอง GM ซงนามาผลตเอทานอลไดเชนเดยวกน ไดถกนามาใชในสดสวนรอยละ 7 ของถวเหลอง GM ทงหมด หรอประมาณ 3.5 ลานเฮกตาร
2.2.2 การวเคราะหภาพรวมการปลกพช GM ในประเทศสหรฐฯ ระหวางป 1996-2008
หากพจารณาถงภาพรวมการพฒนาพช GM ในประเทศสหรฐฯ ในชวง 12 ปแรก (1996-2008)
ภายหลงจากพช GM ชนดแรกไดรบการรบรองใหผลตเปนการคาได โดยนาขอมลของพช GM ทไดรบอนญาตใหปลกในแปลงทดลองจากหนวยงานตางๆ ในชวง 12 ปทผานมา (1996-2008) ในประเทศสหรฐฯ มารวมกน (ภาพท 8) จะพบวาบรษท Monsanto มสดสวนการปลกพช GM ในแปลงทดลองมากทสด รองลงมาเปนมหาวทยาลยตางๆ ทงของรฐบาลและเอกชน และเมอพจารณาถงขอมลการทดลองปลกพช GM (Field trials) ทไดรบอนญาตจะพบวา อตราการปลกมแนวโนมทเพมสงขนในชวงป 1987 ถง 1998 แตมการปลกทคงทหลงจากป 1998 เปนตนมา (ภาพท 9) สวนแนวโนมการพฒนาพช GM ลกษณะรวม (stacked traits) (ภาพท 10) ไดพบวามความพยายามในการเพมจานวนลกษณะทสาคญในพช GM ใหมลกษณะมากกวา 1 ลกษณะ ซงมสดสวนการพฒนาเพมขนตงแตป 2002-2008 และมพนทในการปลกทดลองโดยเฉลยตอแปลงทดลองเพมสงขนดวยเชนเดยวกน (ภาพท 11) ซงเมอนาขอมลการพฒนาพช GM ในแปลงทดลองเพอพฒนาหลายลกษณะในสายพนธเดยวกนมาแยกวเคราะห (ภาพท 12) พบวาสวนใหญเปนการพฒนาใหม 2 ลกษณะ แตการพฒนาการสรางพช GM ใหม 3 ลกษณะหรอมากกวามแนวโนมทเพมขน ตงแตป 2006
- 71 -
ภาพท 8 สดสวนการทดลองพช GM ในแปลงทดลองของภาครฐและเอกชน ระหวางป 1987 ถง 2008 ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
ในประเดนความกาวหนาของการพฒนาพนธพช GM ตามคณลกษณะตางๆ จากภาพท 13 ซง
รวบรวมโดย Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009a) สามารถวเคราะหไดวา คณลกษณะสาคญของพช
GM ทไดรบการพฒนามากทสด คอ ความตานทานตอยาปราบศตรพช (Herbicide tolerance) รองลงมา
คอ ความตานทานตอแมลงศตรพช (Insect resistance) (ซงพบวามแนวโนมลดลง) สวนลกษณะทางการ
เกษตร (Agronomic crops) (ไดแก ความตานทานตอสภาวะแลง หนาวเยน และดนเคม เปนตน) ไดม
การพฒนาเพมมากขนตงแตป 2000 การพฒนาลกษณะทางคณภาพ (Product quality) มการพฒนา
เพมขนในอตราคงท เชนเดยวกบการพฒนา Marker genes สวนในลกษณะอนๆ เชน ความตานทานตอ
แบคทเรย เชอรา เชอไวรส การสราง cellulose หรอการสรางโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย การ
เปลยนสของเมลด การลดสารทกอใหเกดภมแพ เปนตน มการพฒนาเพมมากขนตงแตป 1998 และลดลง
เลกนอยในป 2003 และมอตราในการพฒนาทเพมขนในปตอๆ มา
- 72 -
ภาพท 9 จานวนแปลงทดลองปลกพช GM 2008 ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
จากการรวบรวมของ Stein และ Rodriguez-Cerezo (2009a) ในภาพท 14 เมอพจารณาแยกตามชนดของพชไรทสาคญ พบวา ขาวโพดเปนพชทไดรบการอนญาตใหปลกในแปลงทดลองมากทสด และมแนวโนมทสงขน แมวาจะมความแปรปรวนมากในแตละปกตาม สวนถวเหลองในชวงแรกมการพฒนาไมมาก แตในชวง 5 ปหลง (2004-2008) ไดรบความสนใจจากนกวทยาศาสตรทจะพฒนาถวเหลองดดแปลงพนธกรรมมากขน สวนฝาย และ rapeseed มปรมาณการปลกทดลองนอย และมแนวโนมคอนขางคงท ในกรณของกลมพชไรชนดทมความสาคญรองลงมา ไดแก มนฝรง ขาวสาล มะเขอเทศ ยาสบ beet, alfalfa และอนๆ ดงแสดงในภาพท 15 พบวา มนฝรงเปนพชทมการพฒนาในระดบแปลงทดลองมากทสด รองลงมาคอ มะเขอเทศ สวนขาวสาลมปรมาณการทดลองสงสดในชวงป 2000-2001 ขณะท alfalfa ไดรบความสนใจในชวงป 2001-2004 แตหลงจากนนมแนวโนมทลดลง ถามองถงพนทในการปลกทดลอง (ภาพท 16) พบวา มนฝรง ยาสบ และหญา alfalfa มพนทแปลงทดลองปลกมากทสด เมอเปรยบเทยบกบพชชนดอนๆ อยางไรกตาม พช GM ทไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาจะมมากในชวงป 1996-1999 ดงแสดงในภาพท 17 เนองจากมปรมาณการพฒนาในแปลงทดลองสงสดในชวงปดงกลาว
- 73 -
โดยสรปการพฒนาพช GM ในประเทศสหรฐฯ ในชวงป (1996-2008) พชไรชนดขาวโพด และถวเหลอง เปนพชทไดรบการพฒนาในระดบแปลงทดลองมากทสด เมอเปรยบเทยบกบพชชนดอนๆ และการพฒนาพช GM ในทศวรรษแรก จะเนนการพฒนาลกษณะในรนทหนง (the First generation) มากกวารนทสองหรอสาม โดยมคณลกษณะทสามารถตานทานตอแมลงศตรพชและยาปราบศตรพช ซงเปนคณลกษณะทไดรบการพฒนาและผลตเปนการคามากทสด สาหรบในชวง 5 ปหลง พช GM ไดถกพฒนาใหมคณลกษณะทมหลายลกษณะในตนเดยวกน หรอ stacked traits เพมมากขน โดยเฉพาะคณลกษณะสองลกษณะรวม (double traits) แตการพฒนาดงกลาวยงอยในขนตอนการวจยและพฒนาในแปลงทดลองซงมจานวนแปลงทดลองปลกนอย สวนพชชนดอนๆ ไดรบการพฒนาเชนเดยวกนแตอยในสดสวนทไมมาก เชน ฝาย และ rapeseed สวนกลมพชอนๆ ทมพนททดลองปลกไมมากในปจจบน พบวามนฝรงเปนพชทมการพฒนามากทสด แตปรมาณการทดลองมนฝรงไดลดลงอยางมากในชวง 5 ปหลง (2004-2008) ภายหลงจากมกรณการถอดถอนมนฝรงทตานทานแมลง (Bt potatoes) ออกจากตลาดการคา ขณะเดยวกนมะเขอเทศ ขาวสาล และหญา alfalfa ไดมแนวโนมการปลกทดลองลดลงเชนเดยวกบมนฝรง ดงนนพช GM ทจะผลตเปนการคาในอนาคตอนใกลน จะเนนทการพฒนาในพนธขาวโพดและถวเหลอง และคณลกษณะแบบหลายลกษณะในตนเดยวกน (stacked traits) เปนสาคญ
- 74 -
ภาพท 10 จานวนลกษณะโดยเฉลยของพช GM ง ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
ภาพท 11 จานวนพนท ) โดยเฉลยของแปลงปลกพชทดลอง GM ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
- 75 -
ภาพท 12 จานวนลกษณะของพช GM ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
ภาพท 13 จานวนแปลงทดลองปลกพช GM ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
- 76 -
ภาพท 14 จานวนแปลงทดลองปลกของพช GM ทมความสาคญทางเศรษฐกจ ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
ภาพท 15 จานวนแปลงทดลองปลกของพช GM ชนดอนๆ ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
- 77 -
ภาพท 16 พนทปลก ) โดยเฉลยของพช GM ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
ภาพท 17 ลาดบเหตการณของการปลกพช GM ทมา: Stein Rodriguez-Cerezo (2009a)
- 78 -
2.2.3 พช GM กบการผลตยาชวภาพ (Bio-Pharming)
ในปจจบน พช GM สวนใหญเปนพชสาหรบผลตเปนอาหารมนษยและอาหารสตว ซงพช GM เหลาน ไดรบการพฒนาใหมคณสมบตทเปนประโยชนตอการเกษตร แตมพช GM อกประเภทหนงทไดรบการพฒนาใหเปนแหลงผลตยาชวภาพ พช GM ประเภทนสามารถจดเปนรนทสาม (the third generation) ของการพฒนาเทคโนโลย GM ในพช ซงสวนมากอยในขนตอนการวจยและพฒนา โดยทการผลตยาทางชวภาพ (Bio-Pharming) ไดมการพฒนามาแลวเปนระยะเวลากวา 20 ป โดยมการคนพบสงมชวตชนดแรกทสามารถผลตยาหรอโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยได คอ การผลต Insulin ในจลนทรยในป 1982 จนถงการวจยและพฒนาในสตว GM แตทวาการผลตยาจากสงมชวตทงสองนในปจจบนตองใชงบประมาณทสง อกทงวคซนหรอยาทผลตจะมราคาในทองตลาดทสง ซงผปวยสวนใหญไมสามารถรบภาระคาใชจายได (ตนทนในการผลตยารกษาโรคจากสงมชวตตางๆ ดงแสดงไวในตารางท 21) ดงนนการผลตยา antibody หรอโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยจากพช GM จงไดรบความสนใจมากขนเพราะสามารถผลตยาไดในปรมาณทสงและใชงบประมาณการลงทนทนอยกวาการลงทนในจลนทรยและสตว
ตารางท 21 ตนทนในการผลตยารกษาโรคจากสงมชวตตางๆ
ชนดสงมชวต ตนทนการผลต
(US dollars/gram)
จลนทรย GM 50-100 เซลลสตวเลยงลกดวยนม 500-5,000
พช GM 10-20 สตว GM 20-50
ทมา: Elbehrin (2005)
พช GM ทสามารถผลตยาไดเรยกวา “Plant-made-pharmaceuticals” PMPs) ซงเปนพช GM ชนดทสามารถผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย อาท เอนไซม ฮอรโมน วคซน สารปองกนการแขงตวของเลอด และสารสงเคราะหกระตนระบบภมคมกนทมตาแหนงจบจาเพาะเดยวกน (monoclonal antibodies) เปนตน (Byrne, 2008) พช PMPs ทปลกทดลองเพอการผลตยาชวภาพจานวนมากทสดในประเทศสหรฐฯ คอ ขาวโพด ยาสบ และขาว นอกจากนยงมพชชนดอนๆ ทกาลงอยในขนตอนการพฒนา ไดแก มนฝรง alfalfa และ safflower ซงพชกลมนมศกยภาพในการผลตโปรตนทสง และสามารถแยกสกด
- 79 -
ผลตภณฑโปรตนออกจากเนอเยอของพชไดงาย ไดมการเสนอไววา พชในอดมคตทใชในการผลตยารกษาโรคตองมคณสมบตทไมใชพชทเปนอาหารของมนษยหรอสตว ไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม และเมลดของพชจะไมสามารถเจรญเตบโตไดอก แตในความเปนจรงพชทใชทดลองในปจจบนเปนพชสาหรบผลตอาหารของมนษยและสตว ซงจะตองมการปรบปรงใหเกสรตวผของพชเหลานเปนหมน เพอปองกน มใหมการผสมพนธของพช PMPs กบพชทองถน ขณะทในทางปฎบตยงไมสามารถพฒนาพชลกษณะเชนนไดทงหมด จงจาเปนทจะตองใชพชทสามารถผสมตวเองไดและเกสรตวผของพชเปนหมนเพอลดโอกาสการผสมกบพชปกต สวนของพชทไดรบการคาดหวงใหเปนแหลงทสรางและเกบสะสมโปรตนสาหรบใชในการผลตยา คอ เมลด ซงในธรรมชาตเมลดเปนแหลงสรางและสะสมโปรตนและไขมนในปรมาณสง นอกจากน เมลดยงเปนสวนทงายในการเกบรกษาและขนยาย ดงนน ความสาเรจในการผลตโปรตนจากเมลดทเปนประโยชนทางการแพทย จงตองใชเทคโนโลยทสามารถเลอกใชสวนของยนทสามารถควบคมปรมาณการสรางโปรตนและบรเวณทตองการใหสรางโปรตนได เราเรยกยนสวนนวา Promoters ซง promoters ทมลกษณะจาเพาะสาหรบควบคมการสรางโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยในเมลดพชประกอบดวยคณลกษณะ 2 ชนด คอ 1) the beta-phaseolin promoter (เปน promoter ทมท วไปในถว) และ 2) the oleosin promoter (เปน promoter ทมท วไปใน Brassica species) และขอสาคญทตองคานง คอ บรเวณทสะสมของโปรตนภายในเซลล เนองจากตองมความมนใจวาโปรตนจะถกสรางอยางเหมาะสม และมความคงตวทด (stability) ไมเปลยนแปลงหรอถกยอยสลายไดงาย และถงแมวาเมลดพชจะเปนสวนทเหมาะสมและมขอไดเปรยบหลายอยางกตาม แตพช PMPs บางชนดกไมสามารถใชเมลดเปนทผลตและสะสมโปรตนได อาท alfalfa และยาสบ จะตองใชสวนของใบในการสรางและสะสมโปรตนแทนเมลด หรอจะใชสวนของหวมนเปนบรเวณสะสมโปรตน เชน มนฝรง นอกจากนมเทคโนโลยอกแบบหนงทใชสรางพช PMPs คอ การพฒนาใหไวรสทถกดดแปลงทางพนธกรรมมยนทสามารถสรางโปรตนทเปนประโยชนในการผลตยารกษาโรคโดยถายยนชนดนเขาสพช ถงแมวาพช PMPs จะมศกยภาพและเปนประโยชนในการผลตยารกษาโรคกตาม เกษตรกรผปลกพช PMPs ยงตองปลก เคลอนยาย และสกดโปรตน อยางระมดระวง เพอไดยาทมคณภาพและปองกนการปนเปอนกบพชอาหารชนดอนๆ รวมถงเกดผลกระทบตอสงแวดลอม ดงนนเกษตรกรตองปลกพช PMPs ในพนทปด หรอ “closed loop identity preservation” เปนระบบการจดการทควบคมและตรวจสอบพช PMPs ตงแตการปลกจนถงกระบวนการสกดโปรตนทเปนประโยชนในการผลตยารกษาโรค เมลดจากพช PMPs จะตองบรรจลงในภาชนะทปกปดมดชดและสงตอไปสกดโปรตนตอไป สวนเมลดทเหลอมไวสาหรบการฝกสอนแกเกษตรกรทอยภายใตสญญาการควบคมการปลก อปกรณทใชตองแยกออกจากการใชกบพชชนดอนๆ พนทการปลกตองแยกหางจากพนทปลกของพชชนดอน แ ละถก
- 80 -
ตรวจสอบในแปลงทดลองตลอดฤดการปลก รวมถงจะตองบนทกขอมลทกขนตอนของการทดลองอยางเขมงวด
งานวจยและพฒนาพช PMPs ตองใชระยะเวลานานในการพฒนา (ประมาณ 16 ป) เพราะตองผานการทดสอบหลายขนตอน ตงแตการพฒนาในหองปฎบตการและในแปลงทดสอบ การทดลองผลตภณฑยาในสตวทดลอง การทดลองในมนษย และการรบรองความปลอดภยจาก FDA กอนทจะผลตเปนการคาได ซงข นตอนการดาเนนการสามารถแบงเปน 7 ขนตอนสาคญ (ดงแสดงในภาพท 18)
ภาพท 18 แสดงขนตอนการพฒนาพช PMPs ทมา: Elbehri (2005)
1) ขนตอนการวจยและพฒนายาชวภาพจากพช GM ใชเวลาประมาณ 2-10 ป
2) ขนตอนการทดสอบยาชวภาพในหองปฎบตการและกบสตวทดลอง
3) ขนตอนการทดลองทางคลนก ระยะท 1 ทดสอบกบอาสาสมครทมสขภาพรางกายแขงแรง
จานวน 20-30 คน และประเมนระดบของปรมาณยาทเหมาะสมทไมกอใหเกดอนตราย
4) ขนตอนการทดลองทางคลนก ระยะท 2 ทดสอบกบผปวยทอาสาสมคร จานวน 100-300 คน
เพอทดสอบถงผลขางเคยงของยาชวภาพ
5) ขนตอนการทดลองทางคลนก ระยะท 3 ทดสอบกบผปวยทอาสาสมคร จานวน 1000-1500
คน เพอประเมนความปลอดภยของการใชยาชวภาพในชวงระยะเวลาทนานขน
- 81 -
6) องคการอาหารและยาสหรฐฯ ประเมนประสทธภาพและความปลอดภยของยาชวภาพ และให
การรบรองความปลอดภยใหผลตจาหนายสตลาดได
7) การตรวจสอบผลการใชยาชวภาพภายหลงวางจาหนายในทองตลาด
นอกจากน ในชวงป 1991 ถง 2004 พช PMPs ทไดรบอนญาตจาก Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS) ใหปลกในแปลงทดลองในประเทศสหรฐฯ มจานวน 117 แหง ซงสวนใหญไดทดลองปลกขาวโพด ยาสบ ถวเหลอง และขาว (ตารางท 22)
ตารางท 22 พนทปลกทดลองพช GM เพอประโยชนทางการแพทยทไดร บอนญาตจาก APHIS ระหวางป1991-2004
ชนดของพช จ านวนแปลงทดลองปลก ขาวโพด 63 ถวเหลอง 16 อลฟาฟา 1
ขาวบารเลย 1 Rapeseed 1
ยาสบ 14 มะเขอเทศ 1
ขาว 8 ออย 1 อนๆ 11
ทมา: Elbehri (2005)
แตพนทปลกทดลองของพช PMPs มเพยงเลกนอย เมอเปรยบเทยบกบพช GM ชนดอนๆ
อยางไรกตาม มพช PMPs จานวน 3 ชนด อยระหวางการประเมนความปลอดภยในขนตอนการทดสอบทางคลนค (clinical trials) ในการรกษาโรค non-Hodgkins lymphoma, cystic fibrosis และ E. Coli/ Traveler’s diarrhea และหากพช PMPs ไดรบการรบรองความปลอดภยวาจะไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม คาดวายารกษาโรคทผลตไดจากพช PMPs จะสามารถออกสตลาดไดประมาณป 2015 จากการสารวจไดพบวา มจานวนหนวยงานทกาลงพฒนาพช PMPs ทงในภาครฐและภาคเอกชนในประเทศสหรฐฯ มากกวา 20 แหง แตละแหงจะเชยวชาญในพชเพยงชนดเดยว (ดงสรปไวในตารางท 23) ตวอยางหนวยงานภาคเอกชนทกาลงพฒนาพช PMPs ไดแก บรษท Ventria Bioscience บรษท AltaGen และบรษท Monsanto และจากสถานการณทไมแนนอนทางตลาดการคาและภาคอตสาหกรรม
- 82 -
ไดสงผลใหบรษท Monsanto ยกเลกการพฒนาพช PMPs และมบางบรษท ไดประสบปญหาลมละลาย อาท บรษท CropTech และบรษท Large Scale Biology Corp สาหรบบรษททกาลงดาเนนการอยตองทาสญญากบเกษตรกรทมความเชยวชาญสงซงมจานวนไมมากในการผลตพชชวภาพเพอการผลตยา (bio-pharm crop) ตารางท 23 การพฒนาพช GM เพอประโยชนทางการแพทยของหนวยงานภาครฐและเอกชนในประเทศสหรฐฯ และประเทศแคนาดา
หนวยงานพฒนา ชนดของพช ผลตภณฑ
Ventria Bioscience ขาว Lactoferrin และ Lysozyme
Chlorogen, Inc. ยาสบ วคซนปองกนโรคอหวาตกโรค เซรมชนด albumin และ
โปรตน inferon Medicago (Canada) อลฟาฟา Hemoglobin
SemBio Systems (Canada) ดอกคาฝอย ยาลดความอวน ฮอรโมนเรงการเจรญเตบโตชนด
somatotropein
Large Scale Biology Corp. ยาสบ B-cell non- odgkin’s lymphoma, alpha-
galatosidase A (ปองกนโรคพนธกรรมชนด fabry disease) และวคซนรกษาโรคมะเรง
Plant Biotechnology, Cornell University
มนฝรง วคซนแบบรบประทานไดปองกนโรค Hepatitis B
AltaGen มนฝรง Hemoglobin, factor VIII และ Human growth
hormone ทมา: Elbehrin (2005)
ประโยชนทไดรบจากการผลตพช PMPs พช PMPs
PMPs 1. โดยหลกการยารกษาโรคทผลตจากพช PMPs มตนทนในการผลตนอยกวากระบวนการผลตจาก
วตถดบอน ในปจจบน เทคโนโลยนจงเปนประโยชนแกผปวยทจะมวคซนและยารกษาโรคอนๆ ในราคาท
ไมแพง แตในปจจบนยงไมชดเจนวาพช PMPs สามารถลดตนทนการผลตไดมากพอทจะชวยใหผปวย
ประหยดคาใชจายไดตามทคาดหวงไว
- 83 -
2. พช PMPs มศกยภาพทจะผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย ทมความซบซอนได
มากกวาการผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยทไดจากจลนทรยและสามารถผลตโปรตนชนดอนท
ไมสามารถผลตไดจากสตว
3. ภาคเอกชนสามารถประหยดคาใชจายไดมากขนจากจานวนของเกษตรกรทไดรบอนญาตใหปลก
พช PMPs ทมอยจากด เนองจากสามารถใชพนทในการปลกนอยกวาพชทปลกสาหรบผลตเปนอาหาร
ของมนษยและอาหารสตว แตมบางรายงานกลาววา เกษตรกรอาจจะไมไดประโยชน อยางแทจรง
เนองจากมเกษตรกรทปลกพช PMPs จานวนมาก ซงจะแขงขนกนเองโดยลดราคาผลผลต ทาใหไดรบผล
กาไรลดลง
ความเสยงของการปลกพช PMPs
ความเสยงในการปลกพช PMPs จะไมเหมอนกน เนองจากในพช PMPs แตละชนด จะมปจจยทขนอยกบผลตภณฑโปรตนทตองการ ชนดของพช เนอเยอสวนทผลตโปรตน และสงแวดลอมโดยรอบบรเวณทปลกพช PMPs ซงความเสยงทอาจจะเกดขนสามารถสรปได ดงตอไปน
1. ละอองเกสรจากพช PMPs อาจจะหลดรอดไปผสมกบพชทผลตอาหารสาหรบมนษยและพช
อาหารสตว ซงอาจสงผลกระทบตอผบรโภคและสตวทกนเมลดพช เนองจากมการปนเปอนจากพช
PMPs แตสามารถปองกนหรอลดความเสยงนได โดยการปลกพช PMPs แยกออกจากบรเวณพนทปลก
พชชนดอนๆ และใชพชทละอองเกสรตวผเปนหมน (Male sterility) หรอพชทผสมตวเองได (self-
polination) เชน ถวเหลอง และขาว สวนในกรณของขาวโพดมขอแนะนาใหดงชอดอกของเกสรตวผออก
แลวใหปลกขาวโพดทไมไดรบการดดแปลงพนธกรรมในบรเวณขางแปลงปลกเพอใหละอองเกสรตวผจาก
ขาวโพดทไมไดรบการดดแปลงพนธกรรมผสมกบเกสรตวเมยของขาวโพด PMPs แทน
2. การผสมปนเปอนระหวางเมลดจากพช PMPs กบเมลดทเปนพชอาหารสาหรบมนษยหรอพช
อาหารสาหรบสตว ซงเกดขนไดจากการไมตดฉลากสนคาใหชดเจน การผสมปะปนกนของเมลดระหวาง
การปลก การเกบเกยว การขนสง และจากเครองมอในกระบวนการสกดโปรตน หรอการงอกของพช
PMPs บนพนททเคยใชปลกพช PMPs แตไดเปลยนมาปลกพชชนดอน เปนผลมาจากการกาจดพช
PMPs บนพนทเดมไมหมด
- 84 -
3. ผลกระทบตอสงมชวต อาท จลนทรยทอยในดนจะถกยบยงการเจรญเตบโตจากการยอยสลายของ
พช PMPs และจากสารประกอบทขบออกมาจากรากของพช PMPs นอกจากน อาจจะสงผลตอการ
ปนเปอนของยนไปสพชในธรรมชาต ซงขอกงวลนนกวทยาศาสตรหลายคนไดหาวธการในก ารลด
ผลกระทบตอสงแวดลอม ดงตอไปน
- หาวธการกระตนการสรางโปรตนฯ ของยน ภายหลงจากการเกบเกยว
- ถายยนส Chloroplast DNA แทนทการถายยนเขาสจโนมของพช เพอลดการสะสมโปรตนท
เปนประโยชนทางการแพทยในเมลด โดยโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย จะไปสะสมใน
สวนของ Chloroplast ในใบแทน เทคนคนพฒนาในการปลกพชยาสบโดยบรษท Chlrogen
- ปลกพช PMPs ทมจโนมแตกตางจากพชทอยในบรเวณใกลเคยง เพอลดการปนเปอนของยน
จากพช PMPs
4. เกษตรกรอาจจะไดรบผลกระทบตอสขภาพจากสารเคมผานการสมผสใบของพช PMPs หรอจาก
การหายใจขณะเกบเกยว
5. สารพษทไดจากยาฆาแมลงอาจจะปนเปอนในผลตภณฑยาทไดจากพช PMPs
6. ผบรโภคอาจจะรบประทานอาหารทปนเปอนจากพช PMPs หรอปนเปอนโปรตนฯ ทไดจากพช
PMPs อาท lactoferrin, hormones, enzymes และ cellulase เปนตน ซงโปรตนเหลานอาจจะอยใน
รปแบบอนทไมสามารถเขากนไดกบรางกายของมนษย หรอมปรมาณทสงเกนระดบปลอดภย ซงสามารถ
กอใหเกดอนตรายแกผบรโภคได โดยเฉพาะในเดกและผสงอาย นอกจากนสมาคมการผลตอาหาร
แหงชาต (the National Food Processors Association: NFPA) ยงกลาววา “จะไมสนบสนนและจะ
คดคานการใชพชสาหรบอาหารของมนษยมาดดแปลงทางพนธกรรมเพอผลตโปรตนทเปนประโยชนทาง
การแพทย หรอการสรางพช PMPs อยางเปนการคา โดยไมไดรบการควบคมอยางมประสทธภาพ และ
กอใหเกดการปนเปอนกบแหลงอาหารของมนษย”
ประโยชนและความเสยงของการปลกพช PMPs ตอเกษตรกรและเศรษฐกจในระดบทองถน สามารถอานรายละเอยดเพมเตมไดท UCS report, The Economics of Pharmaceutical Crops: Potential Benefits and Risks for Farmers and Rural Communities หรอในเวปไซด http://www.uscusa.org/food_and_environment/genetic_engineering/economics-of-pharmaceutical-crops.html
- 85 -
การควบคมและปองกน
พช PMPs จดเปนพช GM ชนดหนง ดงนนจงถกควบคมโดยหนวยงานรฐบาลหลก 3 หนวยงาน ไดแก USDA-Animal and Plant Health Inspection Service (USDA-APHIS), the Food and Drug Administration (FDA) และ the Environment Protection Agency (EPA) เชนเดยวกบพช GM สาหรบอาหารของมนษยและอาหารสตว และนอกเหนอจากขอกาหนดในการควบคมพช GM ทวไปแลว พช PMPs ยงมการควบคมเพมเตม คอ การรบรองจาก APHIS โดยพช PMPs จะตองไดรบการพจารณาเปนระยะๆ ไมไดรบการรบรองแบบถาวร ซงแตกตางจากพช GM ชนดอนทภายหลงจากไดรบการรบรองและการพจารณาจากหนวยงานทงสามวาเปนพชกลมทไดรบการพสจนวาปลอดภยตอมนษยและสงแวดลอมแลวไมตองผานการประเมนความปลอดภยจากหนวยงานควบคมอกตอไป (unregulated plant) จะสามารถผลตเปนการคาไดโดยไมตองขออนญาตอกครง ดงนน ในป 2002 FDA และ USDA ไดออกขอกาหนดทเรยกวา Guidance for Industry: Drugs, Biologics, and Medical Devices from Bioengineered Plants for Use in Humans and Animals (สามารถอานรายละเอยดไดท www.fda.gov/cber/gdlns/bioplant.htm#i) และตอมาในป 2003 APHIS ไดประกาศขอกาหนดทเขมงวด สาหรบการปลกพชทดลองในแปลงทดลองของพช GM ทผลตสารประกอบสาหรบยารกษาโรคและสาหรบอตสาหกรรมการผลต ซงมขอกาหนดดงตอไปน
1. ผทเกยวของในการผลตพช PMPs ทกคนตองเขารวมการฝกอบรมใน APHIS-approved
training program เปนประจาทกป
2. อปกรณสาหรบการปลกและเกบเกยวพช PMPs ตองใชสาหรบพช PMPs เทานน ไมอนญาต
ใหใชรวมกบพชชนดอนๆ
3. รถแทรกเตอร และเครองมอไถหวานตองทาความสะอาดอยางดกอนนาไปใชกบพชชนดอน
4. พนทปลกทดลองพช PMPs ตองไดรบการตรวจสอบอยางใกลชดระหวางการปลก เพอให
ไดรบความมนใจวาเกษตรกรไดทาตามขนตอนทกาหนด และพช PMPs ทเกดขนในพนททภายหลงนามา
ปลกพชชนดอนตองนามาทาลายอยางถกตองและเหมาะสม
5. ขอกาหนดเกยวกบพนทปลกพช PMPs ขนอยกบชนดของพช ตวอยางเชน พชทสามารถ
ผสมพนธไดเอง (self-pollination) ในขาว และขาวบารเลย ตองปลกในพนททแยกจากพนทปลกพชทวไป
อยางนอย 50 ถงหลายรอยฟต สาหรบขาวโพดซงมละอองเกสรทเบาสามารถปลวไปตามกระแสลมไดงาย
ตองมพนทปลกหางจากพชทวไปอยางนอย 1 ไมล และตองมพนทซงทาการถากถาง หรอพนทวางไมปลก
อะไร (fallow zone) อยางนอย 50 ฟต รอบแปลงปลก ขอกาหนดนไดใชบงคบกบพชชนดอนทปลกบน
- 86 -
พนทเดยวกบทเคยปลกพช PMPs มากอน นอกจากน หากเปนขาวโพด PMPs ตองทาการปลกกอน หรอ
หลงการปลกขาวโพดทไมไดรบการดดแปลงทางพนธกรรมทอยรอบบรเวณนนอยางนอย 28 วน เพอ
ปองกนการผสมขามของละอองเกสรตวผของขาวโพด PMPs กบขาวโพดปกต
ในป 2006 USDA ไดออกกฎขอบงคบและนโยบายการปลกพช PMPs ในแปลงทดลอง และการเคลอนยายในเอกสาร Draft Guidance for APHIS Permits for Field Testing or Movement of Organisms with Pharmaceutical or Industrial Content หรอทเรยกวา “ raft Guidance” ซงสามารถอานรายละเอยดเพมเตมไดท http://www.Aphis.usda.gov/brs/pdf/Pharma_Guidance.pdf.
ขณะท FDA ซงมหนาทรบผดชอบดานความปลอดภยและการใชประโยชนจากยาทผลตไดจาก
พช PMPs ดงนนในขนตอนการทดลองทางคลนก (clinical trials) และการตลาดจะตองไดรบอนญาตจาก FDA ซง FDA มการตรวจสอบในกระบวนการผลตทกขนตอน นบตงแตขนตอนการปลกในโรงเรอน การทดลองในแปลงทดลอง จนถงกระบวนการสกดโปรตนฯ ตองดาเนนตามขนตอนของ Good Manufaturing Procedures (GMP) ซงเปนกระบวนการทอตสาหกรรมอาหารทวไปตองใชเปนมาตรฐานความปลอดภยของผลตภณฑอาหาร เพอใหไดยาทมคณภาพ ดงนน FDA จะตองทางานควบคไปกบ APHIS ในขนตอนการปลกทดลองพช PMPs ในแปลงทดลอง
สวนหนวยงาน EPA จะควบคมผลกระทบตอสงแวดลอมของโปรตนทสรางขนมาเพอตานทานตอ
แมลงศตรพชในพช PMPs ทมพนทปลกมากกวา 10 เอเคอร อยางไรกตาม EPA ไมไดดแลผลกระทบตอสงแวดลอมจากพช PMPs
อยางไรกด กระทรวงเกษตรของแตละมลรฐ (Department of agriculture of the state) ทม
แปลงทดลองพช PMPs จะคอยควบคมและประเมนผทขออนญาตปลกทดลองโดยหนวยงาน APHIS อกครง แตกระทรวงเกษตรของมลรฐอาจจะมการควบคมเพมเตมมากกวาขอกาหนดของ APHIS ซงแตกตางกนในแตละมลรฐ
พช PMPs เชนเดยวกบพช GM อนๆ ทมขอวจารณและโตแยงทงในดานทเปนประโยชน และขอ
กงวลเรองความปลอดภยและผลกระทบตอสงแวดลอม โดยในดานประโยชนของพช PMPs จะเนนถงผลประโยชนทจะเปนแหลงผลตยาทสาคญ และการประหยดคาใชจายยารกษาโรคของผปวย ขณะทฝายทไมเหนดวยจะมความกงวลถงความเสยงของการปนเปอนในอาหารและผลกระทบตอระบบนเวศน ดงนน
- 87 -
จงเปนการยากทจะคาดเดาวาเทคโนโลยนจะกลายเปนสวนหนงของระบบการเกษตร และระบบสาธารณสขในอนาคตไดหรอไม และมคาถามทยงไมไดรบคาตอบ ไดแก
1. ยาทไดจากพช PMPs จะมประสทธภาพและปลอดภย สาหรบมนษยหรอสตว หรอไม
2. ตนทนการผลตยาจาก PMPs โดยเฉพาะกระบวนการทาใหบรสทธ (purification process) จะ
ลดลงอยางมากพอทจะทาใหยารกษาโรคมราคถกลงไดหรอไม
3. กฎเกณฑ หรอขอกาหนดทมอยในปจจบนเพยงพอทจะควบคม และตรวจสอบการปลกพช PMPs หรอไม หากไมเพยงพอ จะตองมขอกาหนดอะไรเพมเตม
4. การปลกพช PMPs จะชวยใหชวตความเปนอยของเกษตรกร และเศรษฐกจในทองถนดขน
หรอไม
หากการพฒนายาจากพช PMPs ทกาลงดาเนนการอยในปจจบน สามารถตอบคาถามขางตนได และไดรบการรบรองและอนญาตใหนาออกจาหนายได จะเปนกาวทสาคญของเทคโนโลย ชวภาพและตอวงการแพทย ทกอใหเกดประโยชนอยางมหาศาลตอเศรษฐกจและสขอนามยของมนษย
2.2.4 พช GM ส าหรบเปนอาหารสตว
ในประเทศสหรฐฯ อาหารทใชเลยงสตวสวนมากไดมาจากธญญาพช โดยเฉพาะขาวโพด และถวเหลอง เปนธญญาพชหลกทใชเลยงสตวในสดสวนรอยละ 72 และรอยละ 60 ของพนทปลกทงหมด ตามลาดบ เกษตรกรชาวอเมรกนใชขาวโพด GM และถวเหลอง GM เปนอาหารสตว มาตงแตป1996 ดงนนพช GM สวนมากทผลตในประเทศสหรฐฯใชในอตสาหกรรมอาหารสตว ในปจจบนผบรโภคมความกงวลถงผลกระทบตอสขภาพสตว และความปลอดภยของผลตภณฑทไดจากสตวทกนอาหารจากพช GM ซงมผลการศกษาและวจยถงผลกระทบจากพชอาหารสตว GM (ทมตอผลตภณฑหลากหลายชนดจากสตวชนดตางๆ ไดแก วว แกะ ปลา ไก และหม เปนตน) และพบวาไมมความแตกตางอยางเปนนยสาคญของคณคาทางอาหารระหวางพชอาหารสตว GM กบพชอาหารสตวทวไป รวมถงไมมผลตอสขภาพของสตว (เชน นาหนกตว องคประกอบของสารอาหาร การกนอาหาร เปนตน) รายละเอยดของรายงานเหลานสามารถอานเพมเตมไดทวารสารวทยาศาสตรชอ the Federation of Animal Science Societies Communications ท http://www.fass.org/references/Feeding_TransgenicCrops_to_Livestock.htm นอกจากน ย งมหลกฐานทางวทยาศาสตรอนไดยนยนความเหมอนกนท เรยกวา “Substaintial
- 88 -
equivalence” ของความปลอดภยและคณคาทางโภชนาการระหวางพชอาหารสตว GM กบ พชอาหารสตวทวไปดวย
สาหรบผลตภณฑทไดจากสตวทกนพช GM เชน นานม เนอ และไข มรายงานวาไมมชนสวนของ DNA หรอโปรตนจาก DNA แปลกปลอมทมาจากพชอาหารสตว GM และDNA จากพช GM ถกยอยสลายในกระบวนการยอยอาหารภายในกระเพาะอาหารของสตวเชนเดยวกบพชปกตทวไป (DNA หรอ RNA รอยละ 95 ถกยอยสลายภายในระบบการยอยของสตว) สามารถดรายละเอยดไดท http://www.fass.org/ references/TransgenicDNA.htm แตมการศกษาพบวามชนสวน DNA เลกๆ จากพช (ซงไมใช DNA จากการดดแปลงทางพนธกรรม) สามารถผานเขาไปในเนอเยอของสตวทกนพชชนดนน และพบวามชนสวน DNA ในเนอเยอตางๆ ของไก (เชน ตบ ไต และกลามเนอ) หรอไดพบ DNA ของกระตายในคนทรบประทานเนอกระตาย การคนพบทางชววทยาเหลานยงไมเปนทชดเจนวาจะสงผลกระทบตอสตวหรอมนษยหรอไม เนองจากปรมาณชน DNA ทถกคนพบมนอยเกนกวาทจะสามารถสรางโปรตน (เอนไซม หรอสารพษ) และยงไมมรายงานทชดเจนวา DNA เหลานจะสามารถดาเนนกจกรรมทางชววทยาได ตวอยางเชน ววซงกนพชอาหารสตวทประกอบดวย พชหมกหรอหญาหมก (silage) รอยละ 40 และเมลดขาวโพด GM รอยละ 20 ซงประมาณสดสวนปรมาณของ DNA ทมาจากพชดดแปลงทางพนธกรรมทสตวกนเขาไปตอวน มเพยงรอยละ 0.00042 ซงเปนปรมาณทนอยมาก และเมอรวมกบชนสวน DNA จากพชปกตทมปรมาณนอยเชนเดยวกนแลว ทาใหไมพบ DNA ทไดจากพชดดแปลงทางพนธกรรม หรอแมแต DNA จากพชปกต ในนานม เนอ หรอไข ของสตวทกนพช GM จากเหตผลดงกลาว จงไมมความจาเปนตองกงวลตอ DNA ทมาจากการดดแปลงทางพนธกรรมวาจะสงผลกระทบทเปนอนตรายมากกวา DNA ทไดจากพชปกต หรอจากสงมชวตอนๆ ทไมไดถกดดแปลงทางพนธกรรม ทงน ในสวนของความกงวลเกยวกบผลกระทบทอาจมตอยนซงมความตานทานยาปฎชวนะจากพาหะ (Marker) ในกระบวนการทางพนธวศวกรรมของพชวา จะเขาไปในยนของจลนทรยทอยภายในสตวแลวจะกลายพนธเปนจลนทรยทกอใหเกดโรค ซงอาจเปนอนตรายตอมนษยทบรโภคผลตภณฑทไดจากสตวทมจลนทรยทกอใหเกดโรคดงกลาวนน จากรายงานของ FAO ไดพบวาเหตการณดงกลาวไมสามารถเกดขนได ในดานโภชนาการของเนอสตว นานม และไข ทไดจากสตวทกนพช GM ไดพบวามคณคาทางอาหารทไมแตกตางจากผลตภณฑทไดจากสตวทกนพชอาหารสตวทไมไดดดแปลงทางพนธกรรม และในกระบวนการเผาผลาญอาหาร ไดแก การยอย การดดซม และการนาไปใชของโปรตนทไดจาก DNA ของพช GM ในสตวชนดตางๆ พบวาไมมความแตกตางระหวางโปรตนทไดจาก DNA ของพชปกตกบโปรตนทไดจากพช GM ดงนนผลตภณฑทไดจากสตวทกนพชอาหารสตว GM ทไดรบการรบรองความปลอดภย
- 89 -
จากหนวยงานรฐบาลแลว ไมจาเปนตองระบในฉลากวาเปนผลตภณฑทมจเอมโอเปนองคประกอบ เนองจากกฎหมายในประเทศสหรฐฯ จะบงคบใหตดฉลากในกรณทผลตภณฑนนมองคประกอบของสารอาหาร หรอความปลอดภยทแตกตางจากผลตภณฑทไมไดมาจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรม หากผบรโภคตองการเลอกซอผลตภณฑจากสตวทไมไดกนพช GM สามารถซอผลตภณฑอาหารทตดฉลากวาเปนอาหารอนทรย (organic food) ได ซงกาหนดโดย USDA National Organic Program (http://www.ams.usda.gov/nop/NOP/NOPhome.html)
หนวยงานรฐบาลทควบคมและรบรองพชอาหารสตว GM ในประเทศสหรฐฯ เปนหนวยงานเดยวกบทควบคมพช GM (ดรายละเอยดเพมเตมในหวขอกฎหมายและหนวยงานทควบคมดแลพช GM บทท 2.6 ) นอกจากนมอกหนวยงานหนงคอ the Office of Surveillance and Compliance ภายใตหนวยงาน Center for Veterinary Medicine (CVM) ขององคการอาหารและยาสหรฐ (FDA) ททาหนาทควบคมพช GM ทใชเปนอาหารสตว และผลตภณฑจากสตวทกนพช GM โดยมงเนนการปนเปอนของยาชนดตางๆ โดยเฉพาะยาปฎชวนะในพชอาหารสตว ทจะสงผลกระทบตอสขภาพสตว และมนษย (ดรายละเอยดไดท เ วปไซด http://www.fda.gov/AboutFDA/CentersOffices/CVM/WhatWeDo/ucm 077913.htm)
2.2.5 การยอมรบพช GM ของเกษตรกรและผบรโภค จากทรฐบาลประเทศสหรฐฯ ไดมการบงคบใชสทธบตรคมครองทรพยสนทางปญญาสาหรบ
เทคโนโลยใหมๆ เพอคมครองผผลตหรอผพฒนาเทคโนโลยมากขนในชวงทศวรรษ 1970 และ 1980 จงสงผลใหหนวยงานภาครฐและเอกชนไดลงทนดานการวจยและพฒนาเทคโนโลยตางๆ เพมมากขน ซงรวมถงมการพฒนาเทคโนโลยของพชทสาคญทางการเกษตรใหมคณสมบตหรอคณลกษณะทเปนประโยชน โดยใชเทคนคทางเทคโนโลยชวภาพทเรยกวา “เทคโนโลยชวภาพดานการดดแปลงทางพนธกรรมของพช” (Plant GM) มากยงขน
ตงแตป 1987 ผผลตเมลดพนธหลายรายไดยนขออนญาตและการรบรองการทดลองปลกพช
GM ตอหนวยงาน Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS) ของกระทรวงเกษตรสหรฐฯ
(USDA) จานวนมากถง 11,600 ชนด ซงทผานมา มจานวนมากกวา 10,700 ชนด หรอรอยละ 92 ไดรบ
การรบรองใหปลกทดลองได และในป 2002 ไดมการรบรองพช GM จานวนมากทสด คอ ม 1,190 ชนด
(รายละเอยดดงแสดงไวในภาพท 19) พช GM สวนมากทไดรบการรบรองจะเปนพชหลกทสาคญ ไดแก
ขาวโพด (ไดรบการรบรองมากถง 5,000 ชนด) รองลงมา คอ ถวเหลอง มนฝรง มะเขอเทศ ขาวสาล และ
ฝาย (ภาพท 20) (Fernandez-Cornejo aswell, 2006)
- 90 -
คณลกษณะทสาคญทไดรบการรบรองมากทสดคอ ความตานทานตอยาปราบศตรพช (3,587
ชนด) และความตานทานตอแมลงศตรพช (3,141 ชนด) ซงมจานวนทไดรบการรบรองถง 6,600 ชนด
(รายละเอยดดงแสดงไวในภาพท 20) นอกจากน คณลกษณะอนๆ ทมความสาคญและไดรบการรบรอง
เชนเดยวกน ไดแก คณภาพของผลตภณฑ (กลนรส ลกษณะปรากฎ และคณคาทางอาหาร) จานวน
2,314 ชนด ความตานทานตอไวรสจานวน 1,239 ชนด ความตานทานเชอราจานวน 1,043 ชนด และการ
เพมคณสมบตทางการเกษตร (การทนแลง หรอการทนตอสภาพอากาศทรนแรง) จานวน 647 ชนด
(รายละเอยดดงแสดงไวในภาพท 21)
หลงจากทพช GM ไดรบการรบรองและอนญาตใหปลกทดลองเพมมากขน ผผลตไดพฒนา
พช GM เหลานนใหมความปลอดภยตอผบรโภคและสงแวดลอม จนกระทงในป 1996 พช GM บางชนด
โดยเฉพาะพช GM ทมความตานทานตอแมลงศตรพชและตานทานตอยาปราบศตรพชไดรบอนญาตให
ปลกเปนการคาไดในประเทศสหรฐฯ ซงผผลตทสาคญทผลตพช GM เปนการคา อาท บรษท Monsanto
บรษท Syngenta บรษท Pioneer และบรษท Dow AgroScience เปนตน ผลตและจาหนายพช GM ให
เกษตรกรปลกและไดรบการยอมรบอยางแพรหลายจากเกษตรกรอยางรวดเรว
ภาพท 19 จานวนพนธพช GM ทไดรบการรบรองจากหนวยงาน APHIS ใหปลกทดสอบในแปลงทดลองได ระหวางป 1987 ถง 2003 ทมา: Fernandez-Cornejo และ Caswell (2006)
- 91 -
ภาพท 20 จานวนพนธพช GM แตละชนด APHIS ในป 2005 ทมา: Fernandez- ornejo aswell 00 )
ภาพท 21 จานวนลกษณะทสาคญของพช GM ทไดรบการรบรอง ในป 2005 ทมา: Fernandez- ornejo aswell 00 )
- 92 -
ทงน การยอมรบพช GM จากเกษตรกรและผบรโภคในประเทศสหรฐฯ ไดมการสรปไว โดยม
รายละเอยดสรปได ดงน
1. เกษตรกร
- การยอมรบพช GM ของเกษตรกร
นบตงแตพช GM ไดมการพฒนาจนไดรบอนญาตใหปลกหรอผลตเปนการคาไดในป 1996 การยอมรบพช GM ของเกษตรกรชาวอเมรกนไดมเพมมากขนทกป โดยเฉพาะพชไรทมความสาคญตอเศรษฐกจและทาใหมการปลกกวางขวางมากขนในประเทศสหรฐฯ ไดแก ขาวโพด ถวเหลอง และฝาย ทมคณสมบตตานทานตอแมลงศตรพชและตานทานตอยาปราบศตรพช ในป 1997 ไดพบวามพนทปลกถวเหลองทมความตานทานตอยาปราบศตรพช (HT soybeans) จานวนเพยงรอยละ 17 ของพนทปลกถวเหลองทงหมดในประเทศสหรฐฯ ซงหลงจากการยอมรบพช GM พนทปลกไดเพมขนเปนรอยละ 91 ในป 2009
ขณะทฝายทตานทานตอยาปราบศตรพช (HT cotton) เรมแรกมพนทปลกเพยงรอยละ10 ในป 1997 ไดเพมขนเปนรอยละ 71 ในป 2009 สวนขาวโพดมพนทการปลกขาวโพด HT รอยละ 68 ในป 2009 นอกจากนพช GM ทมความตานทานตอแมลงศตรพช (Bt plant) ซงมยนจากเชอแบคทเรยในดน คอ Bacillus thuringensis (Bt) ทสรางสารทเปนพษตอแมลง พช Bt สวนมากจะพบในขาวโพดและฝาย ขณะทถ วเหลองไมพบปญหาจากแมลงศตรพชมากนก เกษตรกรปลกขาวโพด Bt ในป 1997 ในสดสวนพนทเพยง รอยละ 8 แตเพมสงขนทกปจนกระทงในป 2009 พนทปลกขาวโพด Bt มสดสวนรอยละ 63 ซงอตราการปลกขาวโพด Bt เพมสงขนในชวงป 2003-2009 เพราะมการพฒนาขาวโพด Bt ใหมความตานทานตอแมลงศตรพช 2 ชนด คอ corn rootworm (แมลงศตรพชททาลายขาวโพดมากกวา European corn borer) และ European corn borer ซงขาวโพด Bt ในชวงแรกมความตานทานตอ European corn borer เพยงชนดเดยว สวนฝาย Bt (ตานทานตอ tobacco budworm, bollworm และ pink bollworm) มอตราเพมของพนทปลกอยางรวดเรวเชนเดยวกบขาวโพด Bt จากพนทปลกในป 1997 ทมสดสวนรอยละ15 เพมเปนรอยละ 65 ในป 2009 แตอตราการปลกพช Bt เรมอมตวในปจจบน เนองจากพนทปลกทมความเสยงตอการระบาดของแมลงสวนใหญไดปลกพช Bt ในพนทดงกลาวแลว นอกจากนพนทปลกพช GM แบบ stacked traits เพมขนเชนเดยวกน โดยเฉพาะในขาวโพดและฝาย ในป 2009 พนทปลกขาวโพด (HT+Bt) มสดสวนรอยละ 46 และฝาย (HT+Bt) รอยละ 48 โดยสรปเกษตรกรชาวอเมรกนปลกพช GM ทงทมลกษณะเดยว และ stacked traits ในขาวโพดรอยละ 85 ฝายรอยละ 85 และถวเหลองรอยละ 91 ของพนทเพาะปลกพชแตละชนด
- 93 -
- ประโยชนจากการปลกพช GM ตอเกษตรกร
จากขอมลการยอมรบการปลกพช GM ของเกษตรกรทเพมมากขนทกปดงกลาวขางตน และรายงานการวจยของหนวยงาน USDA Economic Research Service (ERS) ไดพบวา เกษตรกรทปลกพช GM เชน ขาวโพด ฝาย และถวเหลอง ไดมผลผลตทเพมขนจากการควบคมแมลงศตรพชไดอยางมประสทธภาพ อกทงยงชวยประหยดเวลาในการบรหารจดการและดแลไดงายขน และลดคาใชจายการซอยาฆาแมลง แตประโยชนทไดรบจากพช Bt นนคอนขางไมแนนอนขนอยกบปรมาณการแพรระบาดของแมลงในบรเวณนน ตวอยางเชน พนทปลกทมการระบาดของแมลงไมมาก เกษตรกรจะเสยคาใชจายในการซอเมลดพนธทสงกวาการซอยาฆาแมลง ดงนนพช Bt จะใหประโยชนสงสดในพนทมการระบาดของแมลงศตรพชอยางหนก อยางไรกตาม เกษตรกรยนยอมทจะปลกพช Bt มากกวาการคานงถงความเสยหายของผลผลตทจะเกดขนจากการคาดคะเนผด โดยรวมแลวเกษตรกรสามารถลดปรมาณการใชยาฆาแมลงในพช Bt ไดถง 2.5 ลานปอนด และสงผลใหเกษตรกรในประเทศสหรฐฯ มรายไดจากการปลกพช GM ประมาณ 20 พนลานเหรยญสหรฐฯ ในชวง 12 ปแรก (1996-2007) ของการปลกพช GM เปนการคา คดเปนรอยละ 45 ของรายไดจากการปลกพช GM ทวโลก สาหรบในป 2007 เกษตรกรมรายไดประมาณ 3.8 พนลานเหรยญสหรฐฯ หรอรอยละ 37 ของรายไดจากการปลกพช GM ทวโลก ซงเปนรายไดทมากทสดเมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ (James, 2008) ดงนนเทคโนโลยชวภาพการดดแปลงพนธกรรมพช จงไดรบการตอบรบจากเกษตรกรในประเทศสหรฐฯ อยางรวดเรว
2. ผบรโภค
- การยอมรบของผบรโภค
ถงแมวา ผบรโภคสวนใหญในประเทศสหรฐฯ ยงมความวตกกงวลตออาหารทไดจากสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม (Food GM) แตขอกงวลนไมสงผลกระทบตอตลาดการคาอาหารทมพช GM เปนสวนประกอบ อยางไรกตาม มรายงานสารวจถงการยอมรบของผบรโภคตอผลตภณฑอาหาร GM ซงไดพบวา ผบรโภครอยละ 50 ยอมรบอาหาร GM ซงถกปรบปรงรสชาตใหดขนหรอสามารถรกษาความสดไดยาวขน และผบรโภครอยละ 64 ยอมรบอาหาร GM ทไดจากพชตานทานตอแมลงศตรพช (IFIC, 2005) นอกจากนผบรโภครอยละ 52 ยงสนบสนนการใชเทคโนโลยชวภาพในการผลตอาหาร ในขณะทผบรโภครอยละ 64 เหนดวยกบการขายอาหาร GM ในทองตลาด ภายหลงจากผานการรบรองจาก FDA ถงความปลอดภย (Pew Initiative, 2003) และอกรายงานหนงไดพบวา ผบรโภครอยละ 47 ยอมรบการใชพช GM เปนวตถดบในอตสาหกรรมอาหาร (Hallman, 2004) ขณะทพฤตกรรมการซออาหารทปลอดจเอมโอมรายงานวาผบรโภครอยละ 5 ยนดทจะซออาหารทไมมจเอมโอ (Loureiro และ Hine, 2002) ขณะทผบรโภครอยละ 14 ยนดทจะซอนามนพชทปลอดจเอมโอ (Tegene และคณะ, 2003) สาหรบในผลตภณฑ
- 94 -
เนอสตว พบวา ผบรโภคยนดทจะจายเพม 2.83 ถง 3 เหรยญสหรฐฯ สาหรบเนอสตวทไดจากสตวทไมไดเลยงดวยพช GM (Lusk และคณะ, 2001) สวนในอาหารธญญพช เชน Breakfast cereal ผบรโภครอยละ 35 ยนดซอสนคาทราคาเพมสงกวาสนคาปกต (Moon และ Balasubramanian, 2001) และผบรโภคมความตองการสนคาจาพวกนามนพช มนฝรง หรอมนฝรงทอดกรอบ ลดลงประมาณรอยละ 10 ถาในสนคาเหลานมสวนประกอบจากพช GM ในสดสวนรอยละ 1 ถง 5 (Rousu และคณะ, 2002) ขณะทผบรโภครอยละ 85 ยนดทจะซอขาว Golden rice ทมการเพมวตามนซในขาวจานวนรอยละ 65-75 จากขาวปกต แมวาขาว Golden rice จะมราคาทมากกวาขาวปกตกตาม (Lusk, 2002) จากตวอยางการยอมรบอาหาร GM ทสวนใหญผลตไดจากพช GM ของผบรโภคในประเทศสหรฐฯ จะเหนไดวามความแตกตางจากผบรโภคในกลมสหภาพยโรป ซงพบวาผบรโภคในประเทศกลมสหภาพยโรปกวารอยละ 86 ไมเหนดวยทจะบรโภคอาหารซงมสวนประกอบของจเอมโอ และจะไมบรโภคอาหารจเอมโอเลย
- ประโยชนตอผบรโภค
ในปจจบนสงมชวต GM ทไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาและเปนวตถดบในอตสาหกรรมอาหารตางๆ คอ พช GM ซงพชเหลานสวนมากถกพฒนาใหมความตานทานตอแมลงศตรพชและยาปราบศตรพช ชวยเพมผลผลตตอไร สงผลใหราคาสนคาทางการเกษตรลดลง ดงตวอยางในฝาย GM พบวาปรมาณฝายทวโลกสามารถผลตไดเพมสงขนรอยละ 0.7 ทาใหราคาฝายในตลาดโลกลดลง 0.31 เหรยญสหรฐฯ ตอกโลกรม ในป 2001 โดยผบรโภคไดประโยชนจากราคาฝายทลดลง หรอคดเปนมลคาโดยรวมเทากบ 63 ลานเหรยญสหรฐฯ และประโยชนอกดานหนงทผบรโภคไดรบจากพช GM คอ มปรมาณอาหารเพมขน ลดภาวะการขาดแคลนอาหาร และประหยดคาใชจายจากสนคาทมพช GM เปนสวนประกอบ ซงในปจจบน ยงไมมพช GM ทมลกษณะทเปนประโยชนดานอน (เชน เพมคณคาอาหาร ยดอายการเกบรกษา หรอประโยชนทางการแพทย) รวมถงสตว GM ชนดใดทไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาไดในปจจบน แตคาดวาเมอใดทพช GM หรอสตว GM ทมคณลกษณะดงกลาว ไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาไดเพมขน ผบรโภคจะไดประโยชนอกมากจากสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรมทงดานอาหารและทางการแพทย
2.2.6 แนวโนมการพฒนาพช GM ของประเทศสหรฐฯ จากทกลาวมาขางตน การพฒนาพช GM เพอจดประสงคในเชงพาณชยจะมแนวโนมเพมสงขนใน
ปจจบน รวมถงในอนาคตอนใกล และจะเปนการพฒนาในเชงหลายคณลกษณะรวม (stacked traits) มากขน ซงลกษณะดงกลาวสวนมากจะเปนลกษณะตานทานยาฆาแมลง (herbicide tolerance) เปนคณลกษณะพนฐานทจะพฒนารวมกบคณลกษณะอนๆ ในระดบแปลงทดลอง นอกจากน การวจยและ
- 95 -
พฒนาพนธพชไรใหมคณลกษณะสาคญทางการเกษตร (Agronomic properties) เชน การตานทานตอสภาพอากาศทรนแรง การทนตอสภาพดนเคม การเพมผลผลต การเพมอตราการเจรญเตบโต เปนตน จะไดรบความสนใจพฒนาอยางมากและรวดเรว ทาใหมความเปนไปไดวาจะมพช GM ทมคณลกษณะทางการเกษตรดงกลาวออกสตลาดในอนาคตอนใกลน ซงดไดจากแนวโนมการพฒนาในระดบแปลงทดลองทเพมสงขนอยางรวดเรวในชวงปหลงตงแตป 2004-2008 เชนเดยวกบคณลกษณะเชงคณภาพทมแนวโนมเพมสงขน แตไมเทากบคณลกษณะทางการเกษตร ในทางตรงกนขาม ปรมาณแปลงทดลองของคณลกษณะอนๆ (เชน ตานทานโรคจากแบคทเรย จากเชอรา จากไวรส การสรางเซลลโลส หรอโปรตนทสาคญในการผลตยา การเปลยนแปลงสของเมลด และการลดปรมาณสารทกอใหเกดภมแพ เปนตน ) มแนวโนมทลดลงตงแตป 2004 ซงการผลตพช GM ใหมคณลกษณะดงกลาวในทางการคาคาดวาจะยงไมเกดขนในอนาคตอนใกลน (Stein และ Rodriguez-Cerezo, 2009a)
จากขอมลการพฒนาพช GM ใน 12 ปทมาผาน จะเหนไดวาพช GM มแนวโนมการพฒนาท
เพมขน ทงในประเทศสหรฐฯและในประเทศอนๆ ทวโลก โดยในป 2008 ไดพบวามถวเหลอง GM เพยง 1
สายพนธ ทไดรบอนญาตใหปลกเปนการคาได คาดวาในป 2009 จะมสายพนธถวเหลอง GM ทไดรบ
อนญาตทางการคาเพมอก 2 สายพนธ และอกประมาณ 3 สายพนธ ทอยในขนตอนขออนมตทาเปน
การคาในป 2010 รวมถงสายพนธทยงอยในกระบวนการพฒนาอกประมาณ 11 สายพนธ ทคาดวาจะ
ไดรบการอนมตทาเปนการคาภายในป 2015 ซงพชชนดอนๆ ไดแก ขาวโพด rapseed ฝาย ขาว มนฝรง
เปนตน จะมแนวโนมในทศทางเดยวกนกบถวเหลอง สวนการพฒนาคณลกษณะทตองการ (traits) ในพช
GM มแนวโนมการพฒนาและกาลงมความสนใจคณลกษณะความตานทานตอยาฆาแมลงมากทสด และ
รองลงมา คอ ความตานทานตอแมลงศตรพช คณลกษณะขององคประกอบภายในพช ซงสวนมากมงเนน
การเพมปรมาณนามนและปรมาณแปง รวมถงคณลกษณะทาง Abiotic หรอการทนสภาพอากาศทรนแรง
ได (สภาวะแลง) ในปจจบนประเทศสหรฐ แคนาดา และบางประเทศในทวปยโรป เปนกลมประเทศหลก
ในการพฒนาพช GM แตในอนาคตคาดวาการพฒนาและการผลตเชงการคาของพช GM จะมมากขนใน
ประเทศเอเชย โดยเฉพาะในประเทศจน และอนเดย (Stein Rodriguez-Cerezo, 2009b)
นอกจากน การพฒนาพชในอนาคตจะใหความสาคญในการพฒนาพช GM ใหมคณลกษณะ
มากกวา 2 คณลกษณะภายในพชตนเดยว (stacked GM crops) และคาดวาจะมจานวนพนธพชทม
คณลกษณะ stacked traits แบบสคณลกษณะ (quadruple) ทวโลกเพมมากขน ในประเทศสหรฐฯ พบวา
เทคโนโลย stacked genes มการพฒนาใน 3 วธคอ 1) การใสยนทแสดงลกษณะอยางนอย 2 คณลกษณะ
- 96 -
ในเวลาเดยวกน 2) การใสยนชนดใหมอยางนอย 2 ชนด เขาไปในพชทไดดดแปลงทางพนธกรรมมาแลว
และ 3) การรวมกนของคณลกษณะตางๆ โดยการผสมขามพนธระหวางพช GM 2 ชนดทมลกษณะท
สาคญแตกตางกน เรยกวา breeding stack (Stein Rodriguez-Cerezo, 2009b)
อยางไรกตาม stacked genes สามารถเกดไดเองตามธรรมชาต โดยเกดจากการผสมของละออง
เกสรระหวางพช GM ชนดเดยวกน แตมคณลกษณะทสาคญ (trait) แตกตางกน โดยอาศยลมหรอแมลง
ในการผสม ซงการควบคมพชประเภทนจะแตกตางกนในแตละประเทศ โดยในประเทศสหรฐฯ จะเรยกพช
ประเภทนวา “ ombined-trait GM plants”
2.2.7 แนวโนมการพฒนาพช GM ของประเทศตางๆ ทวโลก
จากการสารวจไดพบวา ในป 2008 มประเทศทปลกพช GM เปนการคาทงหมด 25 ประเทศ และมจานวน 30 ประเทศทอนญาตใหนาเขาพช GM สาหรบเปนอาหารและใชเปนอาหารสตว เชน ประเทศญปน ประเทศสหรฐฯ ประเทศแคนาดา ประเทศเมกซโก ประเทศเกาหลใต ประเทศออสเตรเลย ประเทศฟลปปนส ประเทศนวซแลนด สหภาพยโรป และประเทศจน ปรมาณพช GM 670 ชนด ซงประกอบดวย 144 แบบ ในพช 24 ชนด พช GM ไดรบการรบรองมากทสดคอ ขาวโพด ำ 44 ) รองลงมา คอ ฝาย ำ 23 แบบ ) anola ) และถวเหลอง (8 แบบ) พช GM ชนด แบบ GTS-40-3- อยา ซงมจานวนการรบรอง 23 การรบรอง รองลงมาคอ ขาวโพด MON810 ทมความตานทานตอแมลงศตรพช ไดรบการรบรองจานวน 21 การรบรอง ขาวโพด NK603 ทม ความตานทานตอยาปราบศตรพช ไดร บการรบรองจานวน 21 การรบรองเชนเดยวกน และฝาย MON 3 0 (James, 2008) ในชวงทศวรรษแรก หลงจากทพช GM ชนดแรกไดออกสตลาดการคา ในป 1996 มลคาของพช GM ในตลาดโลกในป 2008 เทากบ 7.5 พนลานเหรยญสหรฐฯ แตถาดมลคาโดยรวมระหวางป 1996 ถงป 2008 พบวา มมลคามากกวา 50 พนลานเหรยญสหรฐฯ สาหรบในป 2009 ประมาณมลคาในตลาดโลก เทากบ 8.3 พนลานเหรยญสหรฐฯ จากมลคาของพช GM ในตลาดโลกดงกลาว จะพบวาพช GM มบทบาทสาคญในตลาดสนคาการเกษตรเพมขนอยางมากในชวง 12 ป แรก (1996-2008) และคาดวาจะมการพฒนาเทคโนโลยพช GM ในประเทศอนๆ โดยเฉพาะประเทศในทวปเอเชยทจะเรมปลกพช GM มากขนในอก 6 ปขางหนา (2010-2015) โดยสถาบน ISAAA ไดประมาณวา จานวนประเทศทปลกพช GM พนทการปลก และประโยชนทเกษตรกรจะไดรบ จะเพมสงขนเปนสองเทาภายในป 2015 พรอม
- 97 -
กบจานวนเกษตรกรจะเพมสงขนอกหลายเทาตว หรอประมาณ 20 ลานคนหรอมากกวา (James, 2008 และ Stein Rodriguez-Cerezo, 2009b)
จากชวงทศวรรษแรกของการปลกพช GM ทสวนใหญจะพฒนาและปลกในประเทศสหรฐฯ
แตสาหรบในทศวรรษทสอง (2006-2015) การปลกพช GM ภายในป 2015 จะมประเทศใหมทเรมปลกพช
GM เพมขนอกอยางนอย 15 ประเทศ หรอจานวนทงหมดประมาณ 40 ประเทศทวโลกทปลกพช GM โดย
ประเทศในทวปเอเชยจะเพมขน 3-4 ประเทศ ทวปแอฟรกาประมาณ 7-8 ประเทศ ประเทศตะวนออก
กลางประมาณ 1-2 ประเทศ และประเทศแถบละตนอเมรกาอก 2-3 ประเทศ สวนประเทศในทวปยโรปม
ความเปนไปไดทจะปลกพช GM ทงหมด 6 ประเทศ รวมถงประเทศรสเซย ซงปจจบนไดพฒนามนฝรง
GM จนใกลทจะไดรบการรบรองใหผลตเปนการคาได เชนเดยวกบอกหลายประเทศในยโรปตะวนออกทม
ศกยภาพในการปลกพช GM (James, 2009)
จากขอดหรอประโยชนของการปลกพช GM ทใหผลผลตทมคณภาพและผลผลตทสง สงผลให
พนทปลกจะเพมขนอกสองเทา หรอประมาณ 200 ลานเฮกตาร ภายในป 2015 ซงสามารถสรปเหตผลได
ดงตอไปน (James, 2009)
ประการแรก: จากความเปนไปไดของการเพมพนทปลกของพช GM ทเปนทนยมมากใน
ปจจบน 4 ชนด ไดแก ขาวโพด ถวเหลอง ฝาย และคารโนลา ทมพนทปลก 125 ลานเฮกตาร ในป 2008
ซงตากวาศกยภาพในการปลกพชเหลานทสามารถปลกไดมากถง 315 ลานเฮกตาร ดงนน จะมพนทอก
ประมาณ 200 ลานเฮกตาร สาหรบปลกพช GM ชนดอนๆ
ประการทสอง: พนทปลกทดลองของพช GM ในรนทสอง (second generation) ทม
คณลกษณะดานคณภาพหรอชวยเพมมลคา (valued-traits) และคณลกษณะทางการเกษตรทม
ความสาคญตอเศรษฐกจ (agronomic traits) ตวอยางเชน คณลกษณะททนแลง เพมคณคาทางอาหาร
และการลดสารพษหรอสารทกอใหเกดภมแพตางๆ เปนตน ในพนทปลกขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาด
ใหญ จะเพมมากขน โดยปลกพช GM ทงแบบคณลกษณะเดยว (single trait) และหลายคณลกษณะรวม
(stacked traits) ในปจจบน พช GM ชนดใหมทมความสาคญทสด ในการนามาปลกเปนการคา คอ ขาว
โดยเฉพาะขาวทมความตานทานตอแมลงหรอทมความตานทานตอโรค ซงไดปลกทดลองในแปลงทดลอง
อยางกวางขวางในประเทศจน และกาลงอยในขนตอนการขออนญาตปลกเปนการคาจากหนวยงานท
เกยวของในประเทศจน รวมถงขาว GM พนธ Golden Rice ทคาดวาจะผลตออกสตลาดไดภายในป 2012
- 98 -
เมอใดทขาว GM ไดรบการรบรองและอนญาตใหปลกเปนการคาได จะเปนปจจยกระตนการปลกพช GM
(โดยเฉพาะขาว) ใหแพรหลายไปทวโลก เพราะขาวเปนหนงในพชอาหารหลกของมนษย (ขาว ขาวสาล
และขาวโพด) ทมความสาคญตอแหลงอาหารของมนษยมากทสด และชวยเพมความมนคงดานอาหารของ
มนษย และลดการขาดแคลนอาหารใหแกประชาชนในประเทศทยากจน เพราะพนทปลกขาวกวารอยละ
90 อยในกลมประเทศเอเชย และประเทศทยากจน
จากแนวโนมการพฒนาพช GM ทงในประเทศสหรฐฯ และประเทศตางๆ ทวโลกตางให
ความสาคญ และเลงเหนถงประโยชนของพช GM ทจะสรางความมนคงดานอาหารตอมนษยในอกหลาย
สบปขางหนา โดยมงเนนการพฒนาพช GM ใหมหลายคณลกษณะรวม (stacked traits) และเรมให
ความสาคญของคณลกษณะเชงคณภาพ และลกษณะสาคญดานการเกษตรทมความสาคญทางเศรษฐกจ
ในพชชนดอนๆ เพมมากขน โดยเฉพาะอยางยงในทศวรรษทสอง (2006-2015) นอกจากน การพฒนาพช
GM สาหรบเปนวตถดบในการผลตเชอเพลงชวภาพ (biofuels) กเปนเปาหมายทสาคญในดานพลงงานใน
อนาคต ทมความสาคญรองลงมาจากดานอาหารของมนษย (James, 2008) ดงนน พช GM จงเปน
เทคโนโลยหนงทมบทบาทสาคญในดานอาหารและพลงงาน ในอกหลายสบปขางหนา
ในปจจบนหลายหนวยงานกาลงพฒนาสรางพช GM ในลกษณะตางๆ มากขน ซงนอกจาก
ประเทศสหรฐฯ แลว ยงมอกหลายประเทศทกาลงวจยและพฒนาพช GM ชนดใหมๆ ซงแนวทางการสราง
พช GM ทกาลงจะเกดขนในตลาดการคาในอนาคตนน ดงมตวอยางดงตอไปน (WHO, 2005)
1. การปรบปรงพนธใหมความตานทานไวรส:
มนฝรง ทตานทานตอไวรส feathery mottle virus
ขาวโพด ทตานทานตอไวรส maize streak virus
มนสาปะหลงสายพนธแอฟรกา ทตานทานตอไวรส mosaic virus
ขาวสาล ทตานทานตอไวรส barley yellow-dwarf virus
พช GM ดงกลาวขางตน คาดวาจะสามารถออกสตลาดไดประมาณอก 3-5 ป
- 99 -
2. ปรบปรงคณคาทางอาหาร
เพมปรมาณวตามนเอ หรอ beta-carotene ในขาวและขาวโพด
เพมปรมาณธาตเหลกในขาว
เพมปรมาณโปรตนในมนสาปะหลงและมนฝรง ซงสามารถเพมปรมาณโปรตนไดถงรอยละ
35-45 ในหวมนฝรง แตอยในขนทดลองระดบโรงเรอน
ขจดสารทกอใหเกดภมแพ และสารพษในพชบางชนด ไดแก การลดปรมาณสารไซยาไนดใน
มนสาปะหลง และการลดปรมาณสาร glycoalkaloid ซงเปนสารพษในมนฝรง
การลดปรมาณโปรตนททาใหเกดภมแพในขาวสาล
การเปลยนแปลงปรมาณแปง และกรดไขมน เชน
- มนฝรง โดยพฒนาใหมปรมาณแปงมากขนเพอแปงจะทาหนาทลดปรมาณนามน ขณะนามน
ฝรงไปทอด
- ถวเหลอง และ canola สรางพช GM ใหมปรมาณกรดไขมนอมตวลดลง
- oilseed สรางพช GM ใหมปรมาณกรดโอเลอก (Oleic acid) และกรดลอรก (lauric acid)
สงขน
การเพมปรมาณสาร antioxidant ในมะเขอเทศ ปรบปรงพนธมะเขอเทศใหมสาร lycopene
และ lutein มากขน
ความตานทานตอสารอะลมเนยม ซงเปนสารยบยงการเจรญเตบโตของพชในดนทเปนกรด ม
การทดลองในพชหลายชนด ไดแก มะละกอ ยาสบ ขาว และขาวโพด แตยงอยในชวงเรมตน
ของการวจยและพฒนา คาดวาอกหลายปกวาทจะพฒนาเปนการคาได
การปรบปรงการสงเคราะหแสงของพช (photosynthesis) ในขาวโพด และออย
จากตวอยางขางตนของการวจยและพฒนาพช GM นน ทงหมดอยในขนตอนการทดลองยง
ไมมพช GM ชนดใด ไดรบการรบรองใหปลกเปนการคาไดในปจจบน
- 100 -
2.2.8 สรป
สถานะทางเทคโนโลยของพช GM ในการวจยและพฒนา การวจยเพอ ในพชทสาคญทางเศรษฐกจของประเทศสหรฐฯ เชน ถวเหลอง ขาวโพด และฝาย และสวนมากรอยละ 70-80 เปนพช GM ประเทศสหรฐฯ มพนทการปลกพช GM มากทสดในโลก ในปจจบน นโลยของพช GM ได ฒนาจากพช GM ทมคณลกษณะทตองการเพยง 1 คณลกษณะ เปน 2 คณลกษณะ หรอ 3 คณลกษณะ ทอยภายในตนพชเดยวกน ซงจะทาใหเกษตรกรมผลผลตตอไรเพมมากขน และชวยลดตนทนการผลตและการดแลรกษา นอกจากน ยงไดพฒนาในพชอกหลากหลายชนดมากยงขน ซงพชสวนใหญจะเปนพชทมความสาคญทางอาหารของมนษยมากกวาพชปา หรอพชทไมมความสาคญทางเศรษฐกจ อกทง พช GM และวคซน ถงแมวา ผบรโภคจะยอมรบและเลงเหนถงประโยชนทไดรบจากพช GM ทงในเชงคณภาพและปรมาณกตาม ผบรโภคยงคงมความกงวลถงความปลอดภยของผลตภณฑอาหารทมพช GM และผลกระทบทอาจเกดขนตอสภาพแวดลอมหรอตอพชชนดอนๆ ในธรรมชาต ทาใหเปนอปสรรคทสาคญของการพฒนาพช GM ตองคานงถงผลกระทบทจะเกดขน และตองพฒนาเทคโนโลยทจะสามารถสรางความมนใจใหผบรโภคมากขน ซงจะสามารถเพมการสนบสนนของประชาชนตอการพฒนาเทคโนโลยพช GM ใหมความกาวหนาทจะสามารถเพมประโยชนใหแกเกษตรกรและผบรโภคไดอยางมากในอนาคต
2.2.9 ขอเสนอแนะและขอคดเหน
การพฒนาพช GM ทสามารถผลตเปนการคามาเปนเวลานานแลว โยชนตอภาคการสงออกทนารายไดมหาศาลใหแกประเทศสหรฐฯ ถงแมวาจะมหลายฝายไมเหนดวยตอการพฒนาพชดดแปลงพนธกรรมกตาม ประเทศสหรฐฯ ยงคงเดนหนาพฒนาสายพนธพช GM คณ ซงจะเปนประโยชนอยางมหาศาลตอมนษยในอนาคต ดงนน ประเทศไทยควรนาเทคโนโลยการพฒนาพชดดแปลงพนธกรรมของประเทศสหรฐฯ มาประยกตใชใหเกดประโยชนตอภาคการเกษตรของประเทศในการเพมผลผลต ลดปรมาณการนาเขาวตถดบเพอการผลตและการนาเขาเทคโนโลย และเพมประสทธภาพการจดการทางการเกษตรใหมประสทธภาพมากยงขน แตนกวจยไทยตองพฒนาพชจเอมโอดวยความระมดระวง และตองรณรงคใหความรแกประชาชนชาวไทยใหมากยงขน
- 101 -
เพอลดความกงวลและเพมความตระหนกถงประโยชนทจะไดรบของการปลกพชจเอมโอ นอกจากประโยชนทางการเกษตรแลว ประโยชนทางการแพทยยงเปนสงทนาสนใจและมความสาคญยงตอวงการแพทยไทยโดยเฉพาะเรองยารกษาโรค ซงคาดวาจะมผยอมรบมากกวาประโยชนทางการเกษตร เพราะยารกษาโรคทไดรบอนญาตใหใชไดในมนษย จะตองไดรบการทดสอบทางคลนกหลายขนตอน จนกวาจะมนใจถงความปลอดภยจงจะสามารถผลตเปนการคาได ปจจบน ประเทศไทยมศกยภาพทงดานทรพยากรพชทมความหลากหลายทางชวภาพและทรพยากรบคคล ทเราจะสามารถพฒนายารกษาโรคจากพชไดมากกวาประเทศอนๆ อยางไรกตาม รฐบาลตองเลงเหนความสาคญ และสนบสนนการวจยพฒนาพชจเอมโออยางตอเนองและจรงจง รวมถงมกฎหมายและหนวยงานควบคมดแลทไดมาตรฐานความปลอดภย เพอสรางความมนใจใหกบประชาชนถงความปลอดภยของการพฒนาพชดดแปลงพนธกรรม ซงจะชวยใหประเทศไทยลดการนาเขา และเพมการสงออกสนคาเกษตรสตลาดโลก
- 102 -
2.3) (Genetically Modified Animal)
จากเทคโนโลยการดดแปลงทางพนธกรรมของจลนทรยและพช ดงทไดกลาวมาในบททผานมา
อาจกลาวไดวาสงมชวตทงสองชนดถกพฒนาโดยเทคนคทางพนธวศวกรรม เปนประโยชนตอมนษยใน
ดานตางๆมากมาย โดยเฉพาะอยางยงประโยชนเพอความมนคงดานอาหารและทางการแพทย ในปจจบน
นอกจากสงมชวตทงสองชนดนแลว นกวทยาศาสตรยงใหความสนใจพฒนาสตวดดแปลงพนธกรรมดวย
เชนเดยวกน เพราะสตวมโครงสรางหรอลกษณะทางพนธกรรมใกลเคยงกบมนษยเรามากกวาจลนทรย
และพช ทผานมาการปรบปรงพนธสตวเพอใหไดสตวทแสดงคณลกษณะทตองการ ทงทางดานคณภาพ
หรอปรมาณ จะใชวธการปรบปรงพนธ (breeding) และคดเลอกพนธสตวทมคณลกษณะทตองการ
(selection) แตวธการดงกลาวตองใชระยะเวลาในการปรบปรงพนธยาวนาน มประสทธภาพตา และม
ขอจากดในการปรบปรงพนธ เชน ไมสามารถพฒนาใหสตวสรางผลตภณฑทเปนประโยชนทางการแพทย
ไดหรอเพมอตราการเจรญเตบโตไดตา ดงนนเทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรมจะชวยใหการปรบปรง
พนธสตวทาไดรวดเรวมากขน มความหลากหลายของคณลกษณะทตองการมากขน ประหยดเวลา และม
ประสทธภาพมากกวาการปรบปรงพนธสตวแบบดงเดม นกวทยาศาสตรจงคาดหวงวาจะสามารถดดแปลง
พนธกรรมสตวใหสามารถสรางผลตภณฑทเปนประโยชนตอมนษย โดยเฉพาะอยางยงประโยชนทาง
การแพทย ทจะชวยขจดปญหาความเขากนไมไดของโปรตนหรอผลตภณฑทางการแพทยทถกสรางขน
เพอรกษาโรคตางๆ ในมนษย นอกจากน ยงใหความสาคญในการพฒนาประโยชนดานอาหารอกดวย
ในหวขอตอไปนจะอธบายถง การแบงประเภทของสตว GM การพฒนาสตว GM เพอประโยชนใน
ดานตางๆ สถานะการพฒนาสตว GM และ GM รวมถง
แนวโนมการพฒนาสตว GM ในอนาคต
- 103 -
2.3.1 การแบงประเภทสตว GM ในการจดกลมหรอแบงประเภทของสตว GM รถแบงตามหลกเกณฑทแตกตางกนได 2
ประเภทใหญ คอ
1. การจดแบงประเภทตามวตถประสงค สามารถแบงได 2 กลม (Margawati, 2003) คอ
a) กลมทพ ฒนาเชงคณภาพ เพอเพมคณคาทางการเกษตร หรอเพมคณคาทาง
เศรษฐกจ สตว GM มนจะใชเปนอาหารของมนษย
b) กลมทพฒนาเพอสรางโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย ในนานม ไข และเลอด
ของสตว หรอถกใชเปนแบบจาลองสาหรบงานวจยทางการแพทย ซงสตว GM มนจะไมนาไปใชเปน
อาหารของมนษย
2. การจดแบงประเภทตามเทคนคการดดแปลงพนธกรรมสามารถแบง ได 2 กลม (Cummins
และ Ho, 2006) คอ
a) มสตวทมการดดแปลงทางพนธกรรม (Heritable Modification Animals)
สตว GM ในกลมน เกดจากการเปลยนแปลงทางพนธกรรมในนาเชอ (sperms)
(egg) โดยการฉดดเอนเอทตองการไปยงจโนมของสตวในสวนของนวเคลยสของตวออนทยงไมไดรบการ
ผสม (embryo pronucleus) หรอในไซโตพลาสซม (cytoplasm) 1
เทคนคทใชในการดดแปลง
พนธกรรมสตว GM ในกลมน นยมใชเทคนค Microinjection ซงเปนวธการถายอนภาคทางพนธกรรม
ขนาดเลกหรอชนสวนดเอนเอเขาไปยงเซลลสงมชวตเปาหมายทตองการ โดยใชอปกรณทเปนแทงแกว
ขนาดเลกทเรยกวาไมโครปเปตต (Micropipette) ทมขนาดของปลายของแทงแกวเพยง 0.5 ถง 5
ไมโครเมตร รวมกบกลองจลทรรศน ซงนอกจากจะนยมใชในกระบวนการดดแปลงพนธกรรมสงมชวตแลว
ยงนยมใชสาหรบการโคลนสงมชวตดวยเชนเดยวกน (http://en.wikipedia.org/wiki/Microinjection)
b) กลมสตวทไมมการดดแปลงทางพนธกรรม (Non-heritable modification animals)
สตว GM ในกลมน สวนใหญจะถกดดแปลงพนธกรรมในเซลลรางกายมากกวาในเซลลสบพนธ
เพอใหสตวมความตานทานตอโรค หรอเพอการรกษาโรคแบบ gene therapy ซงมหลกการถายยนท
ตองการโดยใชพลาสมดดเอนเอ (Plasmid DNA) จากแบคทเรยและไวรสเปนพาหะ (Vectors) นาชน
ดเอนเอสงเคราะห (Synthetic DNA) เขาไปรวมกบเซลลรางกายของสตว (Somatic Cell) เพอใหสตว
แสดงคณลกษณะทตองการ ซงเทคนคการพฒนาสตว GM แบบ Non-heritable modification น สามารถ
แบงได 3 วธ ดงตอไปน
- 104 -
ดเอนเอวคซน (DNA vaccines)
วธการนจะถายโอนยนทตองการดดแปลงพนธกรรมสตวไปยงเซลลของเนอเยอสตว เพอ
กระตนระบบภมคมกนในรางกายตอโรคตางๆ ซงดเอนเอทถกฉดเขาไปในรางกายสตวจะมความคงตว
อยางนอย 12 วน ภายหลงจากสตวไดรบวคซน DNA วธการนถกนามาใชประโยชนเพอ
หลากหลายชนด ทมความ ววทมความตานทานตอโรคท
เกดจาก Bovine herpesvirus-1 (BHV-1)
(martitis) Staphylococcus aureus วธการ DNA vaccines นอกจาก
ใชพฒนาในสตวเลยงลกดวยนมขนาดใหญแลว ยงสามารถใชในการพฒนาไกใหมความตานทานตอโรค
Bursal disease ซงเปนโรคภมคมกนบกพรองในไก และปองกนโรคคอบวมในปลาตระกลแซลมอนท
เรยกวา hemorrhagic septicemia rhabdovirus และปองกนโรควณโรค
(tuberculosis) ในปลารวมถงสตวนาตางๆ ทไดรบเชอ Mycobacterium marinum (Cummin และ Ho,
2006)
การดดแปลงพนธกรรมเชอจลนทรยทเปนพาหะ (Recombinant vaccine vectors)
เทคนคนเปนการดดแปลงทางพนธกรรมเชอจลนทรย (จาพวกเชอไวรสและแบคทเรยท
กอใหเกดโรค) โดยใชเชอจลนทรยเหลานเปนพาหะ (vectors) นาดเอนเอทกอใหเกดโรคและถายโอนเขา
สรางกายสตวในรปแบบของวคซน เพอกระตนระบบภมคมกนในรางกายของสตว เทคนคนใชพฒนา
ความสามารถในการตานทานโรค Newcastle disease และไขหวดนก (avian influenza) ในสตวปก
โดยเฉพาะในไก ซงโรคทงสองชนดนเปนโรคตดตอรายแรงและสามารถแพรระบาดสมนษยได นอกจากน
ในประเทศสหรฐฯ พบวากาลงพฒนาวคซนทมเชอไวรส pseudorabies เปนพาหะ เพอพฒนาสตวปกใหม
ความตานทานตอการตดเชอของโรคทเกดจาก circovirus และ psuedorabies virus แตยงอยระหวางการ
ทดสอบความปลอดภย อยางไรกตาม เทคนควธการ Recombinant vaccine vectors
มความเปนไปไดของการ
การดดแปลงพนธกรรมจลนทรยทอาศยอยในระบบทางเดนอาหารของสตว
(Recombinant microbes in the rumen)
การพฒนาสตว GM โดยการดดแปลงพนธกรรมจลนทรยในระบบทางเดนอาหารของสตว
ไดรบความสนใจอยางมาก เนองจากชวยใหสตวมประสทธภาพในการยอยอาหารไดมากและรวดเรวขน
อยางไรกตาม ระบบนเวศนภายในระบบทางเดนอาหารคอนขางซบซอน โดยเฉพาะโปรโตซวทเปน
- 105 -
จลนทรยทจะคอยกนจลนทรย GM ซง สาคญ
GM และถงแมวาการทดลองจะประสบความสาเรจกตาม แตอาจสงผลกระทบตอระบบนเวศน
ภายในระบบทางเดนอาหาร จนเปนสาเหตของการเกดโรคในสตวและเปนอนตรายตอมนษยเมอ
รบประทานสตว GM
ในสตวปา จลนทรยทเปนประโยชนทอาศยอยในระบบทางเดนอาหาร (probiotic) จะม
ประสทธภาพการยอยอาหาร หรอมความตานทานตอสารพษทปนเปอนอยในอาหารมากกวาในสตวเลยง
จงเปนแนวทางทสาคญแนวทางหนงในการนาจลนทรยและผลตภณฑของจลนทรยเหลานนมาประยกตใช
เพอการพฒนาสตว GM กดจากระบบทางเดนอาหารไดในอนาคต
2.3.2 ประโยชนและสถานะทางเทคโนโลยของสตว GM นกวทยาศาสตรไดวจยและพฒนาสตว GM
เปน 2 ดาน ไดแก การแพทย และ ประโยชน
ทางการเกษตร ดงมรายละเอยดดงตอไปน
2.3.2.1 ประโยชนทางการแพทย
จากความสาเรจของการพฒนาสตว GM โดยเฉพาะในหน การพฒนา
ดงกลาวสามารถสรางโปรตนของเนอเยอมนษยชนด plasminogen activator (Gordon และคณะ, 1987)
ชวยใหนกวทยาศาสตรมความเขาใจกลไกการทางานของยน และความสมพนธระหวางยน ตอมา
เทคโนโลยดงกลาวไดมการพฒนาจนสามารถถายยนทสรางโปรตนจาเพาะจากสตวชนดหนงไปยงสตวอก
ชนดหนงดวยเทคนคทางพนธวศวกรรม ดวยวตถประสงคทจะเพมการผลตโปรตนทเปนประโยชนทาง
การแพทย
เหตผลทสตว GM ช าจากคณสมบต
เฉพาะของสตว (Gottlieb และ Wheeler, 2008 และ http://www.biotech.iastate.edu/biotech_info_
series/bio10.html) สามารถสรปได ดงน
โปรตน หรอผลตภณฑทไดจากสตว GM จาก รรมชาตของ
สตวเลยงลกดวยนมทสามารถผลตโมเลกลทมความซบซอนได
สตว GM กกวาวธการเลยงเซลล (cell
culture system)
- 106 -
สตว GM มศกยภาพในการลดตนทนในการผลตโปรตนตอหนงหนวยโปรตน ซงเปรยบ
เสมอนเปน ”ถงปฎกรณชวภาพ” Bioreator) ทชวยลดคาใชจายของเครองมอหรออปกรณ
การผลตในระดบอตสาหกรรมทมราคาสง
สตว GM ศกยภาพในการนาไปพฒนาการผลตยาหรอโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย
ชนดใหมๆ ไดอยางปลอดภย
สามารถผลตซาไดหลายครง (reproducible) และรกษาสภาพเปนแหลงผลตไดหลายชวรน
การสกดผลตภณฑยาสามารถทาไดสะดวก เนองจากเปนองคประกอบในนานมของสตว
จากคณสมบตดงกลาว ทาใหนกวทยาศาสตรไดพฒนาสตว GM
ดหลายชนด แตสวนมากกาลงอยในขนตอนการพฒนา ถงแมวาการผลตโปรตน
ทเปนประโยชนทางการแพทยจะสามารถผลตไดจากสงมชวตชนดอน หรอวธการอน (ดงแสดงในตารางท
24) จากตารางท 24 สามารถอธบายขอดและขอเสยของการผลตยารกษาโรคจากสงมชวตดดแปลง
พนธกรรมไดดงน
ตารางท 24 แสดงการเปรยบเทยบการผลตยารกษาโรคจากสงมชวตชนดตางๆ
ชนดของสงมชวต ขอด ขอเสย
แบคทเรย GM ประหยดคาใชจายและงายตอการผลต ไมสามารถสรางโปรตนทมโครงสรางซบซอนได
เพาะเลยงเซลลสตวเลยงลกดวยนม
สามารถผลตโปรตนทมโครงสรางซบซอนได และควบคมการผลตไดงาย
ตนทนสง ผลตไดในปรมาณนอย ยากตอการผลตเปนอตสาหกรรม และมโอกาสปนเปอนไดมาก
พช GM
ตนทนตา งายตอการผลตเปนจานวนมาก คาใชจายในการเกบรกษาตา งายตอการขนสง ไมมการปนเปอนของเชอโรคจากมนษยและสตว และงายตอการดดแปลงยนเปาหมาย
โปรตนฯทสรางขนมา ตองผานกระบวนการดดแปลงอกหลายขนตอน มความเสยงตอสภาวะแวดลอม และสวนใหญยงอยในขนตอนการพฒนา
สตว GM
มความคาดหวงวาจะมตนทนการผลตท
ตา และงายตอการเพมกาลงการผลต
ภายหลงจากการพฒนากระบวนการผลต
ไดอยางสมบรณ
ตนทนในการพฒนาสง ผลกระทบตอสวสดภาพของ
สตว และมโอกาสเกดการแพรระบาดของเชอโรค
จากการผสมขามพนธ
ทมา: Rutovitz และ Mayer (2002)
- 107 -
จลนทรย
สงมชวตดงเชนจลนทรยโดยเฉพาะอยางยงแบคทเรย เปนสงมชวตทมศกยภาพในการผลต
โปรตนฯ ไดอยางมประสทธภาพ แตแบคทเรยไมสามารถผลตโปรตนฯ ชนดทมความซบซอนได หรอหาก
ผลตไดกเปนโปรตนฯ ทตองผานกระบวนการทเรยกวา glycosylation (
ในรปทซบซอนยงขน) ทาใหแบคทเรยไมสามารถผลตโปรตนทมความซบซอนในระดบ
อตสาหกรรมได ในขณะทเชอรา (fungi) แมวาจะสามารถผลตโปรตนทมความซบซอนได แตโปรตนทผลต
ไดมโมเลกลทไมตองการรวมอยในโครงสรางของโปรตนดวย ซงจะสงผลตอคณสมบตของโปรตนอยาง
มาก เชน ประสทธภาพการรกษาโรคของโปรตนลดลง ความคงตวของโปรตนลดลง และผลขางเคยงอนๆ
เปนตน
พช
พชเปนสงมชวตทมศกยภาพในการผลตโปรตนฯทมความซบซอน แตในโครงสรางของ
โปรตนทสรางขน มองคประกอบของโมเลกลของนาตาลทสงผลขางเคยงเมอใชเปนยารกษาโรคในมนษย
การเพาะเลยงเซลลของสตวเลยงลกดวยนม (Mammalian cell culture)
วธการนเปนวธการทวไปในการผลตยาปฎชวนะชนด monoclonal antibody แตมตนทนการ
ผลตทสง และมปรมาณการผลตโปรตนฯ ตา จงสงผลใหยารกษาโรคมราคาแพง
จากปญหาหรออปสรรคของการผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยในสงมชวตชนดอน
หรอวธการทใชผลตในปจจบน ดงกลาวขางตน ทาใหสตว GM เปนอกวธการหนงทมศกยภาพในการผลต
โปรตนฯ ทเสมอนกบโปรตนทรางกายมนษยสรางขน และเขากนไดกบเซลลในรางกายของมนษยไดเปน
อยางดและไมเกดผลขางเคยง รวมถงมศกยภาพในการผลตทงดานคณภาพและปรมาณ จงเปนวธการท
นกวทยาศาสตรคาดหวงวาจะสามารถผลตยาเพอรกษาโรคทไมสามารถรกษาใหหายไดในปจจบน และม
ราคาทผปวยสามารถรบภาระคาใชจายได
ในปจจบน นกวทยาศาสตรกาลงพฒนาสตว GM ให ยารกษาโรคชนดตางๆ หรอเพอ
ประโยชนทางการแพทยอนๆ ซงการผลตยาจากสตว นกวทยาศาสตรจะถายโอนยนของมนษยเขาไปยง
จโนมของสตว เพอใหสตวทไดรบยนของมนษยสรางโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย โดยทวไป
- 108 -
โปรตนจะผลตในนานมของสตว และนกวทยาศาสตรจะทดสอบการแสดงออกของยนทตองการในหน
กอนทจะทดลองในสตวเลยงลกดวยนมขนาดใหญ เพราะหนมการเจรญเตบโตทรวดเรว ตนทนในการ
ทดลองตา และสามารถประเมนผลการถายยนเปาหมายไดอยางรวดเรว แตหนไมสามารถเปนแหลงผลต
โปรตนฯ ในระดบอตสาหกรรมได เพราะมอตราการผลตนานมเพยง 1.5 ลตรตอครง หรอประมาณ 12
ลตรตอปเทานน ดงนน ในการผลตระดบอตสาหกรรม จะนยมทดลองถายยนเพอสรางโปรตนในหม (100-
200 ลตรตอครง) แพะ (600-800 ลตรตอครง และวว (10,000 ลตรตอป) (Echelard และคณะ, 2006) ทงน
เราสามารถแบงประเภทผลตภณฑทางการแพทยจากสตว GM ได 4 ประเภท ดงตอไปน
a) ผลตภณฑโปรตนทอยในเลอด (Blood Products)
สวนประกอบสาคญของโปรตนทอยในเลอด ไดแก antithrombin (โปรตนควบคมการแขงตวของ
เลอด) และ human albumin (โปรตนทอยในนาเลอด) ผปวยทมปรมาณ antithrombin ตา จะทาใหเกด
อาการเลอดแขงตว ซงเปนอนตรายตออวยวะตางๆและทาใหเสยชวตได ปจจบนบรษทGTC
Biotherapeutics ไดพฒนาผลตภณฑทเรยกวา ATryn ซงเปนโปรตน antithrombin
GM (Echelard และคณะ 2006) จากหนวยงาน FDA
เม อ วนท 6 ก มภาพนธ 2 009 (www.fda.gov/AnimalVeterinary/NewsEvents/FDAVeterinarian
Newsletter/ucm190728.htm) นอกจากโปรตน antithormbin แลว Human Protein C ยงเปนโปรตนทม
บทบาทในการปองกนเลอดแขงตว ซง Velander และคณะ (1992) ไดพฒนาจากหม GM ทสามารถผลต
Human Protein C ในนานมของหม โดยมอตราการผลตทสงมากถง 1 กรมตอลตร
นอกจากน สตว GM ไดถกพฒนาใหสามารถสรางโปรตนทชวยใหเลอดแขงตว(a clotting factors)
เพอรกษาผปวยทเปนโรคเลอดไหลไมหยด (Hemophilia) แตกาลงอยในขนตอนการพฒนา โรคทงสอง
ชนดนเปนโรครายแรงทปจจบนยารกษาหรอแหลงโปรตนดงกลาวสาหรบเปลยนถายใหแกผปวยมปรมาณ
จากดและราคาแพง โดยมคาใชจายในการผลตจากถงปฎกรณชวภาพ (bioreactor) ดวยงบประมาณสงถง
200,000 เหรยญสหรฐฯ ตอผปวย 1 คนตอป หรอผลตไดจากเซลลรงไขของหน Chinese Hamster ซงยง
มปรมาณจากดและราคาแพงเชนเดยวกน ดงนนนกวทยาศาสตรจงพฒนาสตว GM
ท Hemophilia (Angelika
1997; Myles และคณะ 2004) clotting factors IX
(Van Cott และคณะ, 1999) ถงปฎกรณชวภาพถง 250-1,000 ในนานมสตว และ
ผลต clotting factors ชนด VIII ในหมเชนกน โดยสามารถผลตได 2.7 ไมโครกรมตอมลลลตร ซงมากกวา
- 109 -
ผลตจาก plasma หลายสบเทา (Paleyanda และคณะ, 1997) และมตนทนการสกดแยกและทาใหบรสทธ
จากนานมตา ชวยลดคารกษาโรค Hemophilia ไดในอนาคต
b) ผลตภณฑยารกษาโรคทมโปรตนเปนองคประกอบหลก (Protein-Based Drugs)
นอกจาก โปรตนทอยในเลอดแลว สตว GM ยงสามารถผลต Protein-Based Drugs ชนดอนๆ
เชน monoclonal antibodies (Pollock 1999), human erythropoietin และ polyclonal
antibodies (Echelard และคณะ 2006) ตวอยางสตว GM protein-based drugs แพะ และ
หม โดยหม GM สามารถผลต human erythropoietin หรอทเรยกวา epo ซงเปนโปรตนทชวยสรางเซลล
เมดเลอดแดง และมความสาคญตอการรกษาผปวยโรคมะเรงและโรคไต แตมราคาแพงถาผลตดวยวธ
ดงเดม อยางไรกตาม การผลตโปรตนชนดนจากหม GM ามารถผลตไดในปรมาณทมาก ซงจะชวยลด
ตนทนการผลตไดมาก
จากการพฒนาสตว GM เพอประโยชนทางการแพทยดงกลาว พบวาสวนใหญจะผลตไดจาก
นานมของสตว GM โดยยนเปาหมาย mammalian gland
มในนานมเทานน จากการท mammal glands
ทา
ภาพท 22 แสดงขนตอนการสรางสตว GM ปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย ทมา: Echelard และคณะ (2006)
- 110 -
กระบวนการสรางสตว GM (ได
ภาพท 22) โปรตนทพฒนาใหสามารถสรางไดในนานมทสาคญ ไดแก human antithrombin (AT),
alpha1-antitrypsin (AAT), C1 esterase inhibitor, fibrinogen, albumin monoclonal antibodies
(Echelard และคณะ 2006) ซงในปจจบน มผลตภณฑโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยหลายชนดท
กาลงอยในขนตอนการพฒนาเพอผลตเปนการคา (ดงตวอยางแสดงในตารางท 25)
ตารางท 25 แสดงผลตภณฑโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยทกาลงพฒนาเพอการคา
ผลตภณฑ บรษทผผลต ชนดสตว GM ขนตอนการพฒนา
ATryn GTC Biotherapeutic แพะ ไดรบอนญาตใหผลต
เปนการคาในป 2009
C1 Esterase Inhibitor Pharming กระตาย Phase III
MM-093 Merrimacks and GTC
Biotherapeutic แพะ Phase II
Alpha-Glucosidase Pharming กระตาย Phase II (on hold)
Human Growth Hormone
Biosidus วว Preclinical
Albumin GTC Biotherapeutic วว Preclinical
Fibrinogen Pharming วว Preclinical
Collagen Pharming วว Preclinical
Lactoferrin Pharming วว Preclinical
Alpha-1 Antitrypsin GTC Biotherapeutic แพะ Preclinical
Malaria Vaccine GTC Biotherapeutic แพะ Preclinical
CD-137 MAb GTC Biotherapeutic แพะ Preclinical ทมา: Echelard และคณะ (2006)
- 111 -
c) สวนประกอบของการผลตวคซน (Vaccine Components)
สตว GM ยงสามารถถกพฒนาเพอการผลตวคซนไดเชนกน เชน การผลตวคซนปองกนโรค
มาลาเรย (Malaria vaccines) การผลตวคซนจากนานมแพะ GM (Behboodi และคณะ 2005) พะ
หนงตวสามารถผลตสารกระตนภมคมกน (antigen) 0.9 (Anthony
2001) ซงเปนปรมาณเพยงพอทประชากรจะไดรบวคซนปองกนโรคมาลาเรยถง 8.4 ลานคนตอป
d) การปลกถายอวยวะ (Xenotransplatation)
ประโยชนดานการแพทยทสาคญอกอยางหนงของการพฒนาสตว GM คอ การเปนแหลงสราง
อวยวะของมนษย สาหรบเปนวตถดบในการปลกถายอวยวะของมนษย ซงสตวทนยมพฒนาเพอประโยชน
ดงกลาวน คอ หม เนองจากหมมสรรวทยาทเขากนไดกบมนษย ขยายพนธไดอยางรวดเรว และเปนแบบ
ทดลองการตดเชอโรคของมนษยไดเปนอยางด หมมคณสมบตทดกวาลง เนองจากลงเปนสตวทเปนพาหะ
ของโรคตดตอรายแรงของมนษย เชน โรคเอดส (Mohiuddin, 2007) ดงนนเทคโนโลยแหลงผลตอวยวะ
ของมนษยในสตว GM หรอ Xenotransplantation จงเปนการพฒนาครงใหญของวงการปลกถายอวยวะ
ของมนษย เพราะจะเปนแหลงผลตอวยวะของมนษยทสามารถเขากนไดกบรางกายมนษยเปนอยางด และ
ชวยแกไขปญหาภาวะการขาดแคลนอวยวะสาหรบปลกถาย โดยเฉพาะหวใจ ตบ และมาม ความสาเรจใน
การพฒนาหม GM alpha 1,3 galactosyltransferase knockout (GT-KO) ทมอวยวะของมนษย และ
ไดทดลองปลกถายหวใจและไตจากหม GT-KO ไปยงลงบาบ ไดพบวาลงบาบสามารถมชวตรอดไดนานถง
6 เดอน (Tseng และคณะ 2005) นอกจากน หมยงถกพฒนาเพอประโยชนในการรกษาโรคเบาหวาน โดย
สามารถสรางตบออนของมนษย และไดทดลองการปลกถายตบออนของมนษยจากหมสลงทเปนโรค
เบาหวาน ปรากฎวาภายใน 3-6 เดอน อาการโรคเบาหวานในลงไดทเลาลง (Hering 2006) ซง
เปนสญญาณทดตอการรกษาโรคเบาหวานในมนษย แมวานกวทยาศาสตรจะประสบความสาเรจดงทกลาว
มากตาม แตในปจจบน ยงไมมความพรอมทจะทดลองปลกถายอวยวะจากหม GM สมนษย แมวาตบเปน
อวยวะทไมตองการความเขากนไดอยางด (perfect match) ใน และมความตานทานตอ
การปฎเสธของระบบภมคมกน (antibody mediated rejection) กตาม ทาใหนกวทยาศาสตรมความเหน
วาตบเปนอวยวะทมความเปนไปไดสงทจะประสบความสาเรจในการปลกถายอวยวะจากสตว GM (Fung
1997) สวนการปลกถายหวใจและไตยงตองมการพฒนาอกมาก เพราะอวยวะทงสองตองการ
ความเขากนไดของรางกายสง และมปจจยอนๆ ทยากตอการปลกถายจากสตว GM (McGregor
- 112 -
และคณะ 2005) อยางไรกดในปจจบน มหลายบรษททกาลงพฒนาเทคโนโลย Xenotransplantation (ดง
รายละเอยดแสดงในตารางท 26)
ตารางท 26 แสดงการพฒนาเทคโนโลย Xenotransplantation
บรษท ทอย อวยวะ ความเหน Advanced Cell Tech. Worcester, MA ไต หวใจ ใชเทคนค GM loning
Alexion Pharmaceutical New Haven, CT เซลลประสาท รกษาโรคพากนสน โดยใชหม GM Algenix Shoreview, MN ตบ พฒนาในหม เพอสรางตบเทยม
Circe Biomedical Watham, MA ตบ ตบออน พฒนาในหม เพอสรางตบเทยม
Diacrin Charlestown, MA เสนประสาท ตบ พฒนาในหม เพอรกษาโรค neurological disorders
Nextran/Baxter Princeton, NJ/Deerfield, IL
ตบ พฒนาในหม
Ximerex Omaha, NE ตบ พฒนาในหม โดยถายเซลลมนษยไปในหม
ทมา: Rutovitz Mayer 2002)
ถงแมวา เทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรมในสตว สาหรบเปนแหลงผลตอวยวะของมนษยจะม
ความกาวหนามากขนกตาม แตยงประสบกบปญหาทางดานเทคนค การควบคมจากหนวยงานรฐบาล
และขอวพากษวจารณตางๆ รวมถงขอกงวลถงความปลอดภยตอมนษย โดยเฉพาะอยางยงประเดนการ
แพรกระจายของเชอโรคทปนเปอนในอวยวะทสามารถแพรระบาดไปยงประชากรได ซงเปนสงท
นกวทยาศาสตรตองพยายามแกไขปญหาเหลาน โดยเฉพาะในประเดนขอกงวลดานความปลอดภยตอ
มนษยกบความกาวหนาทางการแพทยดานการปลกถายอวยวะตอไปในอนาคต
จากประโยชนของสตว GM ทางการแพทยทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาสตว GM
GM และแมวาจะประสบความสาเรจในการสรางสตว GM ทสามารถผลตยาไดกตาม แตยงไม
สามารถรบรองผลไดแนนอน โดยรอยละ 10-30 เทานนทประสบความสาเรจในหน GM ทนอยกวา
รอยละ 5 สาหรบการสรางสตว GM
- 113 -
(http://www.biotech.iastate.edu/biotech_
info_series/bio10.html) GM
GM ( 27) อยางไร
กตาม การพฒนาสตว GM สาหรบผลตยา (cell
culture production)
ตารางท 27 แสดงตนทนการผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย
ชนดของโปรตนฯ คณสมบตในการรกษาโรค สตว มลคา/สตว/ป AAT โรคถงลมโปงพอง แกะ $15,000 tPA โรคเลอดไหลไมหยด (Hemophilia) แพะ $75,000 Factor VIII โรคเลอดไหลไมหยด (Hemophilia) แกะ
$37,000 Factor IX โรคเลอดไหลไมหยด (Hemophilia) แกะ $20,000 Hemoglobin โรคโลหตจาง หม $3,000 Lactoferrin ชวยปองกนโรคตางๆ วว $20,000 CFTR โรคพนธกรรมในปอดและระบบทางเดน
อาหาร
แกะ, หน $75,000 Human Protein C ปองกนเลอดแขงตว หม $1,000,000 ทมา: http://www.biotech.iastate.edu/biotech_info_series/bio10.html
2.3.2.2 ประโยชนทางการเกษตรและสงแวดลอม
เทคโนโลยชวภาพดานการดดแปลงพนธกรรมในสตว นอกจากจะสามารถผลตผลตภณฑทางการ
แพทยแลว ยงมศกยภาพในการพฒนาสตวทางการเกษตร (agricultural animals) (Etherton และคณะ
2003)
GM ของ
สตว (animal welfare) ดงมรายละเอยดตอไปน
a) การเพมคณคาทางอาหาร และความปลอดภยของอาหารจากสตว GM
ในการปรบปรงหรอพฒนาคณคาทางอาหาร และความปลอดภยของอาหารจากสตวน น
เทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรมสตวเปนเทคโนโลยทมศกภาพตอการพฒนาคณลกษณะดงกลาวได ใน
- 114 -
ดานการเพมปรมาณและคณภาพของผลตภณฑอาหารจากสตวจะมงเนนผลตภณฑ 2 ชนดทสาคญ
(Rutovitz และ Mayer, 2002) คอ
ผลตภณฑเนอสตว
โดยมงเนนการเรงการเจรญเตบโต จากการถายยนซงสราง growth hormone
GM ทเรยกวา Beltsville
GM GM เพอ
เรงการเจรญเตบโตในสตวอกหลายชนด หรอสตว GM
สาหรบสาเหตทสตว GM
(metabolism)
รางกายของสตว จงทาใหเกดความไมสมดลในรางกายหรอรางกาย
ออนแอและตายในทสด นอกจากการเพมการเจรญเตบโตแลว ยงมการพฒนาเชงคณภาพ โดยพฒนาเนอ
ทมไขมนตา (lean meat) (Purcel และ Rexroad, 1993)
หรอเพมปรมาณชนดไขมนทเปนประโยชนตอรางกายใหมากขน โดย Lai และ
คณะ (2006) พฒนาหมใหสามารถสรางปรมาณกรดไขมนชนด Omega-3
ไดมากขน
ผลตภณฑน านม แมวาการพฒนานานมสวนมากจะพฒนาเพอประโยชนทางการแพทยกตาม แตการพฒนา
เพอเพมคณคาทางอาหารในนานมไดรบความสนใจเชนเดยวกน ซงสวนใหญจะมงเนนการพฒนาใน 3 ลกษณะ ดงตอไปน 1) พฒนาคณคาทางอาหารสาหรบเดก (Humanisation) 2) เพมปรมาณโปรตนในนานม และ 3) ลดปรมาณนาตาลแลกโตส (lactose) ดงรายละเอยดตอไปน Humanisation: ถายยนทสรางโปรตน human lactoferrin lysozyme lactoferrin สามารถ ของมนษยจะมปรมาณ Lysozyme และ lactoferrin 3,000 8-80 เทา ตามลาดบ (Rutovitz และ Mayer, 2002) ดงนน นกวทยาศาสตรจากมหาวทยาลยแคลฟอรเนย (เดวส) กาลงพฒนาแพะ GM ใหสามารถสราง Lysozyme ในนานมแพะ ซงคาดวาจะนามาทดลองในมนษยในอกประมาณ 5
- 115 -
ปขางหนา ถาประสบความสาเรจจะชวยลดจานวนเดกทเจบปวยจากอาการทองเสยไดอยางมาก (Bailey, 2009) การเพมปรมาณโปรตน: โปรตนทนยมเพมในนานมวว คอ casein โดยทวไปในนานมววจะมปรมาณของโปรตน beta-casein kappa casein โปรตนทงสองชนดนสามารถเพมคณคาทางอาหารของนานมววได โดย kappa-casein นมจบตวเปนกอนไดนอยลง นานมมความเปนเนอเดยวกนมากขน ทาใหมความคงตวหรอทนตอความรอนไดมากขน ซงเปนประโยชนในกระบวนการผลตของอตสาหกรรมนม ขณะท beta-casein มคณสมบตในการจบกบแคลเซยมไดด ชวยใหนานมมปรมาณแคลเซยมเพมขน ซงเปนประโยชนตอผบรโภคอยางมาก จากประโยชนของโปรตนในนานมทงสองชนดน ทาใหนกวทยาศาสตรกลมหนงพฒนาวว GM beta-casein และ kappa casein ในนานมสงขนในสดสวนรอยละ 20 และรอยละ 100 ตามลาดบ (Brophy , 2003)
การลดปรมาณน าตาลแลกโตส: ก ซงจะชวยใหนานมววมคณภาพ และเปนทตองการของตลาดมากยงขน
นอกจากน สตว GM อกกลมหนงทไดรบความสนใจและคาดวาจะสามารถผลตออกเปนการคาไดในอนาคตอนใกลน คอ ปลา GM โดย AquaBounty Inc. ไดพฒนาปลาแซลมอน tlantic salmon) ท 0 quaBounty, 00 ) ผลตเปนการคา FDA และ FDA ไดสรปรายงานผลการทดสอบความปลอดภยปลาแซลมอนชนดนตอมนษยและสงแวดลอม ขอกาหนดการตดฉลาก รายละเอยดทางสรรวทยาและทางพนธกรรมและผลการประเมนความปลอดภยภายหลงจากวางจาหนายในตลาดการคาของปลาแซลมอน GM ชนดน ผทสนใจสามารถอานรายละเอยดเพมเตมไดทเวปไ ซ ด http://www.fda.gov/downloads/AdvisoryCommittees/CommitteesMeetingMaterials/Veterinary MedicineAdvisoryCommittee/UCM224762.pdf บรษทฯ คาดวาจะไดรบอนญาตจาก แตหลายฝายมขอวตกถงผลกระทบตอสงแวดลอมและระบบนเวศน เมอพนธปลาแซลมอน GM ชนดนแพรพนธในธรรมชาต
ในปจจบน มปลาอกหลายชนดทกาลงอยในขนตอนการพฒนาเพอเรงการเจรญเตบโต ไดแก ปลาตะเพยน (carp) ปลานล (tilapia) ปลากด loach) oho salmon เปนตน (Dunham และคณะ 2002; Rahman และคณะ 1998; Nam และคณะ 2001 และ Cummin, 2004) อยางไรกตาม ปลา GM ทถกพฒนาเพอความสวยงามทเรยกวา Zebra fish ไดรบอนญาตใหจาหนายในประเทศสหรฐฯได ตงแตป 2003 (Cummins, 2004) เนองจากเปนปลาทไมไดเปนอาหารของมนษย
จากการพฒนาคณภาพของเนอสตว คณภาพของนานม (Bremel และคณะ, 1989) และลด
ปรมาณกรดไขมนทไมเปนประโยชนในอาหารประเภทตางๆ จะชวยใหผบรโภคมสขภาพอนามยทดข น
- 116 -
สามารถลดการเจบปวยจากโรคมะเรง โรคหวใจ โรคเบาหวาน และโรคความดนโลหตสง เปนตน นอกจาก
การปรบปรงคณคาทางโภชาการของอาหารแลว การลดปรมาณเชอโรคทปนเปอนอยในอาหารกเปนสง
สาคญเชนเดยวกน โดยการพฒนาสตว GM ทจะปนเปอนในอาหาร (food
borne pathogens) เชน โรคววบา (mad cow disease) และเตานมอกเสบ(martitis disease) ซงโรคเตา
นมอกเสบจะทาใหคณภาพของนานมในสตวลดลง ซงสตว GM จะ
ตอเกษตรกรในการลดคาใชจาย
อยางไรกตาม ยงไมมสตว GM เพอประโยชนดานอาหาร
เนองจากประสบปญหาของผลขางเคยงทเกดขน โดยเฉพาะโรคทเกดขนกบสตว ซงเปนสาเหต
การตายหลกของสตว GM (ดงแสดงตวอยางไวในตารางท 28) ประสทธภาพของการถายโอนยน
เปาหมายไปยงเซลลของสตวยงอยในระดบตา รวมถงมตนทนในการผลตทสงไมคมคากบการลงทน
b) การลดผลกระทบตอสงแวดลอม
การเลยงสตวโดยทวไปของเกษตรกรจะสงผลกระทบตอสงแวดลอมเนองจากปรมาณของเสยจาก
สตวโดยเฉพาะอยางยงสารประกอบฟอฟฟอรส การใชทรพยากรนาและอาหารแกสตวในปรมาณมาก ซง
สงเหลานสงผลตอระบบนเวศนและสงแวดลอมอยางมาก ดงนน นกวทยาศาสตรไดพยายามพฒนาสตว
GM องสงแวดลอม โดยไดพฒนาหม GM Enviro-PicTM
จากหมทปลอยสสงแวดลอมไดมากถงรอยละ 75 (Golovan และคณะ
2001) ขณะทในไก Mozdziak และคณะ (2003) ไดพฒนาไก GM ทสามารถสรางเอนไซม beta-
galactosidase ตาลแลกโตส (lactose)
นอกจากน การพฒนาสตวใหมการเจรญเตบโตอยางรวดเรว (growth rate) เพอเพม
อตราการผลตนานมและเนอสตวสตลาดไดอยางรวดเรว เชน การเพมอตราการเจรญเตบโตของปลา mud
roach (Nam และคณะ 2001) จะชวยลดปรมาณของเสย ลดปรมาณการใชนาจากสตวและจากอปกรณ
การผลตตางๆ ในอตสาหกรรมหรอในฟารมเลยงสตว อกทง การพฒนาสตวใหมประสทธภาพการยอย
อาหาร (feed efficiency) ลดสดสวนของปรมาณอาหารตอปรมาณผลผลตของเนอสตวหรอนม 1
ปอนด สงผลใหลดผลกระทบตอสงแวดลอมจากกระบวนการผลตและจากการลดพนทปลกพชอาหารสตว
หรอการพฒนาปลาชนด Zebra danio GloFish® ทจะเรองแสงขนในนาทมมลพษ
(www.glofish.com) ซงสามารถใชเปนเครองตรวจสอบคณภาพของนา
- 117 -
การพฒนาสตว GM ดงตวอยางขางตน จะเหนไดวาสตว GM มบทบาทและเปนประโยชนดานการ
รกษาสงแวดลอมไดอยางมาก แตนกวทยาศาตรยงตองพฒนาตอไปใหมประสทธภาพมากยงขน
โดยเฉพาะปญหาหรอขอกงวลของสาธาณชนเกยวกบผลกระทบของสตว GM เมอปลอยสธรรมชาตตอ
ระบบนเวศนหรอสายพนธสตวชนดอนๆ ทอยในธรรมชาต
c) การปรบปรงสขอนามยของสตว
สขอนามยของสตวเปนสงสาคญอนดบตนสาหรบอตสาหกรรมเลยงสตวหรอปศสตว ดงนน
เทคโนโลยดดแปลงพนธกรรม จงเปนเทคโนโลยทมงเนนการพฒนาสตวใหมความตานทานตอโรค และม
สขอนามยทสมบรณ ซงการพฒนาสตวใหมความตานทานตอโรคนน จะเปนประโยชนทงกบสตวและ
มนษย แมวาในปจจบน มการวจยและพฒนาสตว GM เชน ไก GM ท
ตานทานตอโรคทเกดจากไวรส Avian leukosis (Crittenden และ Salter, 1992) และแกะ GM ทตานทาน
ตอไวรส Ovine retrovirus (Clement, 1994) แตไมมการพฒนาสตว GM ชนดใดทประสบความสาเรจ
อยางแทจรง อาจเปนดวยการดดแปลงพนธกรรมสตวใหมความตานทานตอโรคนนไมมความจาเปนมาก
ถาเกษตรกรมระบบการบรหารจดการฟารมใหถกสขลกษณะ ลดสภาวะแวดลอมทกอใหเกดโรค ปรบปรง
สวสดภาพของสตว รวมถงใหอาหารสตวทมคณภาพ กจะสามารถปองกนโรคระบาดในสตวของตนเองได
โดยไมตองใชเทคโนโลยการดดแปลงทางพนธกรรมทมความเสยงตอสตวและมนษย
d)
เทคโนโลยทางพนธวศวกรรมสามารถพฒนาคณสมบตของวตถดบสาหรบอตสาหกรรมอาหารให
มลกษณะทเหมาะสมตอกระบวนการผลต หรอสงเสรมใหมความสะดวกรวดเรวขน โดยเฉพาะใน
อตสาหกรรมอาหารทมนานมเปนองคประกอบ โดยเพมปรมาณโปรตน β-casein ในนานม จากการ
เปลยนโครงสรางทางกายภาพของโปรตนชนด β-casein ซงจะชวยใหโปรตน β-casein ละลาย
ในนานมไดดขน (Brophy และคณะ, 2003) ทาใหลดเวลาในขนตอนการจบตวกนเปนกอน (coagulation)
และเพมความคงตวของการเกด curd
การผลต นอกจากประโยชนตออตสาหกรรมอาหารแลว สตว GM ยงสามารถผลตสาร
ทเปนประโยชนดานอนอก เชน แพะ GM ทสามารถผลตเสนใยของแมงมมได โดยมชอทางการคาวา
BioSteel® ซงใชเปนวตถดบในการผลตเสอเกราะ พฒนาโดยบรษท Nexia Biotechnologies ในประเทศ
- 118 -
แคนาดา (Nexia Biotechnologies, 2001) ตวอยางบรษทผผลตทกาลงพฒนาสตว GM เพอประโยชนดาน
การเกษตร และปญหาทเกดขนระหวางการพฒนา ดงแสดงในตารางท 28
ตารางท 28 แสดงตวอยางการพฒนาสตว GM
ชนดสตว ชนดของยน/แหลงทมา
ชบช
ผผลต วตถประสงค ความเหน
หม Growth Hormone/มนษย USDA, Beltsville เรงการเจรญเตบโต สตวบางตวเตบโตด แตเปนหมน ตาย หรอพการ
ไก Growth Hormone/ Merck Laboratories เรงการเจรญเตบโต/
ตานทานโรค
ไก 2 ใน 13 เจรญเตบโตรวดเรว และตานทานโรค
จากไวรส 1 ชนด
วว Insulin-growth factor/มนษย Granada Bioscience Inc.
พฒนาเทคนค สตวมความเปนหมนรอยละ 13-75
หม Growth Hormone/ Tufts Univ., MA เรงการเจรญเตบโต มหมเพยง 1 ตว ประสบ
ความสาเรจ แตตายภายใน 9 เดอน
หม Insulin-growth factor/มนษย USDA, Beltsville เนอทมไขมนนอย (Leaner Meat)
เนอหมตวเมยมไขมนลดลงรอยละ 6 สวนหมตวผไมแสดงลกษณะทตองการ
แกะ Growth Hormone/มนษย USDA, Beltsville เรงการเจรญเตบโต แกะ GM และโรคอนๆ และตายเรว
แกะ Growth Hormone/มนษย Univ. of Penn. พฒนาเทคนค ไดแกะ GM 1 ตว จากการถายยนสตวออนจานวน
10,332
แพะ Spider gene Nexia
Biotech/Canada BioSteel Production
รวมกบ Canada Military ในการพฒนา และ Spider silk สามารถผลตไดจากยาสบ
และมนฝรง
หม Phytase gene/E. Coli Guelph Uni./Canada
ลดปรมาณฟอสฟอรส ลดฟอฟฟอรสไดรอยละ 75
ไก Avian Sarcoma Virus
envelope/ Avian leukosis virus (ALV)
USDA ตานทานโรค ALV ไกมความตานทานเพมขน แตรอยละ 25 เปนมะเรง
รอยละ 18 ตาย ทมา: Rutovitz และ Mayer (2002)
- 119 -
2.3.3 ปญหาและอปสรรค แมวาในปจจบน สตว GM หลายชนดไดรบการวจยและพฒนาในดานตางๆ ขางตน กตาม แต
เทคนคการดดแปลงทางพนธกรรมในสตวยงมประสทธภาพทตา ทาใหการพฒนาสตว GM ไมประสบผล
สาเรจเทาทควร (ดงแสดงประสทธภาพของการพฒนาไวในตารางท 29) เพราะสตว GM
หรอยนเหลานนไมแสดงออก
และประสบปญหาความเปนหมนของสตว GM รวมถงการแสดงออกของยนทถายโอนไปยงจโนมของสตว
เปนตวกอใหเกดโรคในสตว GM เสยชวตจากโรค และบางสวน
อกทง มตนทนในการพฒนาสตว GM ทสง เชน ตนทนในการสรางลกวว GM 1
300,000 (USDA, 1999) ในแพะหรอแกะ GM ประมาณ 60,000 เหรยญสหรฐฯ (Wall
, 1997) งเนนการพฒนาสตว GM
ด จากมลคาทางการตลาด
ของผลตภณฑยาทสงในปจจบน (ดงแสดงในตารางท 30)
ขณะทประโยชนทางการเกษตร เชน การเพมอตราการเจรญเตบโต การปรบปรงคณคาทางโภชนาการ
ของนานม และการปรบปรงคณภาพของขนสตว เปนตน ยงอยในขนตอนการพฒนา เนองจากปญหาใน
ดานตางๆ ดงกลาวขางตน ดงนน สตว GM ทางการเกษตรหรอสตว GM ทจะใชเปนแหลงอาหารของ
มนษย ตอง ซงตองผาน
กระบวนการอกหลายขนตอนและใชเวลานานอกหลายป กอนทจะสามารถเปนสวนหนงในอาหารของ
มนษยได
- 120 -
ตารางท 29 แสดงประสทธภาพ หรอความสาเรจของการดดแปลงพนธกรรมในสตวชนดตางๆ
ชนดของสตว ประสทธภาพการผลตสตวดดแปลงพนธกรรม ( ) หม 0.9 แกะ 0.9 วว 0.7
หน (Rat) 4.4 หน (Mouse) 3
แพะ 1 ทมา: Rutovitz และ Mayer (2002)
ตารางท 30 แสดงมลคาทางเศรษฐกจของผลตภณฑยารกษาโรค
โปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย F-VIII F-IX Protein C AT III Fibrinogen Albumin
ปรมาณทตองการ (กก./ป) 0.3 4 10 21 150 315,000 มลคาตอกรม (US Dollars) 2,900,000 40,000 10,000 7,000 1,000 3.56 มลคาทางการตลาดตอป (Million Dollars)
882 160 100 150 150 1120
จานวนสตว GM เพอ ตามทตองการ กระตาย 217 2,857 7,143 15,000 107,000 225x106 หม 2 15 38 81 577 1212x103 แพะ 1
3 6 12 83 175,000 แกะ 1 1 3 6 45 93,000 วว 1 1 2 3 17 35,000 ทมา: Rutovitz และ Mayer, 2002 และ Wall และคณะ (1997).
- 121 -
2.3.4 สตว GM ในปจจบน งานวจยทเกยวกบการพฒนาสตว GM
ยง จานวนงานวจยทอยในชวงปลายของขนตอนการทดสอบเพอผลตเปน
การคาไมมาก ซงสวนใหญจะเปนการพฒนาเพอประโยชนทางการแพทย อยางไรกตาม มสตว GM
จากหนวยงาน FDA จานวน 2 ชนด คอ ATryn ปลา
Zebra fish
1. ผลตภณฑ ATryn:
ในชวงตนป 2009 ทาง FDA ไดพจารณาตรวจสอบความปลอดภย และใหการรบรองผลตภณฑ
ATryn (โปรตน antithrombin ชนด rhAT ทมโครงสรางเชนเดยวกบโปรตน hpAT
) พฒนาโดยบรษท GTC Biotherapeutics ณ เมอง Framingham มลรฐ Massachusetts ให
ผลตเปนการคาได ซงถอวาเปนผลตภณฑทางการแพทยจากสตว GM ชนดแรกทไดรบการรบรองจาก
หนวยงาน FDA ใหผลตเปนการคาไดในประเทศสหรฐฯ ’s enter for
Biologic Evaluation and Research (CBER), Center for Veterinary Medicine (CVM) GTC
Biotherapeutics ผผลต ATryn แพะ GM ATryn CBER
ปองกนการจบตวกนของเมดเลอด (human anticoagulant) บนพนฐานของความปลอดภย
และประสทธภาพของผลตภณฑเมอใชในมนษย CVM
(recombinant DNA construction) GM บนพนฐานความปลอดภยตอสตว
รวมถงไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม และความคงตวของการผลต AT GM 7
(generation) แตมขอยกเวน ไมอนญาตใหแพะ GM GM
ข อ ง (http://www.fda.gov/AnimalVeterinary/NewsEvents/FDAVeterinarianNewsletter/ucm
190728.htm)
ผลตภณฑ ATryn ทผลตจากนานมของแพะ GM สามารถนาไปใชในการปองกนเลอดจบตวเปน
กอน (blood cloting) เปนประโยชนตอผปวยทมปรมาณ antithrombin ในเลอดตาทตองเขารบการผาตด
และการคลอดบตร แพะ GM ชนดน จะไดรบการถายยนทสรางโปรตน rhAT ในนานมซงมปรมาณทผลต
ไดประมาณ 2 กรมตอลตร จากนนนานมแพะจะเขากระบวนการสกดแยกและทาใหบรสทธ (ดงกระบวน
การผลตซงแสดงในภาพท 23) (Echelard และคณะ, 2006) ซงจะสามารถผลตโปรตน rhAT ไดในสดสวน
รอยละ 50 จากนานมแพะ โดยทวไปโปรตน antithrombin (AT) สามารถผลตไดจากพลาสมาของมนษย
- 122 -
แตผลตไดในปรมาณนอยไมเพยงพอตอความตองการและมราคาแพง ดงตวอยางการเปรยบเทยบปรมาณ
การผลต antithrombin plasma ของประชากรในประเทศสหรฐฯ ทกคน จะสามารถผลต
antithrombin 100 ATryn
จากแพะ GM เพยง 150 ตว นอกจากน Mr. Newberry “
human antithrombin protein ใ ล า lactate แ ะยนทถายโอน
เขาไปนจะท างานเมอแพะเจรญเตบโตเตมท และเรมการสราง lactate แลวเทานน ซง antithrombin
ดดแปลงนจะผสมอยในน านมแพะ โดยไมแสดงออกหรอถกสรางในเซลลรางกายอนๆ ของแพะ ” (Rowe,
2009)
ภาพท 23 แสดงกระบวนการผลตและทาใหบรสทธของ ATryn จากนานมแพะ GM
ทมา: Echelard และคณะ (2006)
- 123 -
2. GloFish®
ภาพท 24 ปลา GloFish® ทมา: Hallerman (2004)
สตว GM อกชนดหนงทไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาไดในประเทศสหรฐฯ คอ ปลา GloFish®
(ภาพท 24) ซงเปนปลาชนด Zebrafish (Danio rerio) ทถกดดแปลงพนธกรรมใหมสสนสวยงาม พฒนา
โดย National University of Singapore และใหลขสทธในการผลตและจาหนายแกบรษท Yorktown
Technologies ออสทน ustin) ฐ ทกซส (Texas) ในป 2002 (Hallerman, 2004) จาก
การทปลา GM ชนดน ถกพฒนาโดยมวตถประสงคเพอความสวยงาม โดยไมนาไปเปนวตถดบสาหรบ
อาหารของมนษยและไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม ดงนน จงไมมกฎหมายทใชควบคมการผลตปลา GM
(FDA, 2003b) แตหลายฝายมความกงวลตอการแพรระบาดของยาปฎชวนะจากปลา GM ไปสเชอ
โรคทอยในธรรมชาต ซงอาจจะทาใหเชอโรคในธรรมชาตดอตอยา และสงผลอนตรายตอมนษยและสตว
แนวโนมการพฒนาปลา GM
ละเปนแรงกระตนใหเกดการพฒนาปลาเพอความสวยงามเพมมากขน
- 124 -
2.3.5 ความปลอดภยของอาหารทไดจากสตว GM ผลตภณฑอาหารจากสตว ทงแบบ Heritable และ Non-heritable modification GM ยงมความ
เสยงตอสขภาพของมนษย แมวาตามหลกการแลวจะไมพบชนสวนดเอนเอและผลตภณฑโปรตนจากยน
ในนานม หรอในเนอสตวกตาม แตยงไมมรายงานทยนยนตามหลกการดงกลาวมาสนบสนนอยางเพยงพอ
ดงนนความเสยงทเกดขนนเกดจากความกงวลของโปรตนทสรางขนจากดเอนเอแปลกปลอมทถายโอนเขา
ไปยงจโนมของสตวหรอจากพาหะ (vectors) ทใชในกระบวนการดดแปลงทางพนธกรรม โดยเฉพาะสตว
GM แบบ Non-heritable ทมการแสดงออกของสารทกอใหเกดโรคเพอกระตนระบบภมคมกนในสตว ซง
การรบประทานอาหารจากสตว GM ทมสารกอใหเกดโรคน จะสงผลรายแรงตอระบบภมคมกนโรคและการ
พฒนาการของมนษยโดยเฉพาะในเดก รวมถงความกงวลของสารทกอใหเกดภมแพ (allergenic protein)
ในนานมสตว จากเหตผลดงกลาวเราควรทจะหลกเลยงการรบประทานอาหารทไดจากสตว GM โดย
เฉพาะนานมจากสตว เพอความปลอดภยจนกวาจะมขอพสจนหรอการรบรองความปลอดภยจาก
หนวยงานรฐบาลในผลตภณฑอาหารจากสตว GM
2.3.6 แนวโนมการพฒนาสตว GM ในชวงระยะเวลาสน หรอประมาณ 5-10 ป ตอจากน เทคโนโลยดดแปลงทางพนธกรรมสตว จะม
แนวโนมในการพฒนาเทคนคใหมประสทธภาพในการสรางสตว GM มากยงขน ซงจะเนนทางการแพทย
มากกวาทางการเกษตร เพราะมศกยภาพในความสาเรจสงกวาทางการเกษตร และมความคมคาตอการ
พฒนา เนองจากมความตองการและมมลคาทางการตลาดทสงตอป ขณะททางการเกษตร ปลา จะเปน
สตว GM อกสตลาดการคา ซงสวนใหญจะมงเนนการพฒนาเพมอตราการเจรญเตบโต
โดยเฉพาะปลาแซลมอนทมการพฒนามาอยางตอเนองและอยในขนตอนทใกลจะสามารถผลตเปนการคา
ไดในอกไมกปขางหนาน
2.3.7 สรป เทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมสตว เปนนวตกรรมทสามารถปฎรปสขภาพอนามย และชวตความ
เปนอยของมนษยไดอยางมาก เราสามารถนาเทคโนโลยนไปพฒนาดานการแพทย ดานอตสาหกรรม
อาหารและดานสงแวดลอม โดยการพฒนาเทคนคหรอวธการวนจฉยโรค และยาชนดใหมๆ สาหรบการ
ปองกนและรกษาโรคของมนษย รวมถงการปรบปรงคณภาพของผลตภณฑอาหารทไดจากสตว เชน เพม
- 125 -
คณคาทางโภชนาการ ผลตเนอทมไขมนตา และเพมวตามนในนานม เปนตน อกทง การพฒนาสตว GM
บ ทมสารพษเจอปนสธรรมชาต และ
เพมคณภาพชวตของสตว โดยพฒนาใหสตวมความตานทานตอโรคตางๆ ทาใหมสขภาพอนามยท
แขงแรง แมวาในปจจบน มงานวจยและพฒนาสตว GM ในหนวยงานทงภาครฐและเอกชนเปนจานวนมาก
กตาม แตงานวจยเหลานนยงอยในขนตอนการพฒนา และยงไมมผลตภณฑจากสตว GM ทเปนประโยชน
ดานอาหารของมนษยไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาได มเพยงผลตภณฑจากปลา zebra fish ทพฒนา
สสนใหสวยงาม และแพะ GM ทผลตโปรตน ATryns เทานน ทไดรบอนญาตจากหนวยงาน FDA ให
สามารถผลตเปนการคาได
อยางไรกตาม การพฒนาสตว GM จะ นามาใชประโยชนทางการคาไดอยางม
ประสทธภาพ ความไมคมคาของการพฒนาทม ความสาเรจของการถายยน หรอ
ประสทธภาพของการสรางสตว GM ตา ความกงวลดานความปลอดภยตอสขภาพของสตวและมนษย จาก
ผลตภณฑตางๆ ทไดจากสตว GM และผลกระทบตอระบบนเวศนและสงแวดลอม สงเหลานเปนอปสรรค
ทสาคญตอความกาวหนาของการพฒนาสตว GM ดงนนนกวทยาศาสตร
ทมประสทธภาพตอความสาเรจในการถายยน เพอลดตนทนการผลตและ
ซงจะชวยใหสตว GM
2.3.8 ขอเสนอแนะและขอคดเหน เทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรมสตว เปนเทคโนโลยทกอใหเกดประโยชนตอมนษยมากมาย แต
ยงไมมความกาวหนาในการพฒนาเทาทควรเมอเปรยบเทยบกบการพฒนาพช GM และจลนทรย GM
เนองจากประสบปญหาจากตนทนในการพฒนาสตว GM ทสง ความซบซอนของรางกายของสตว รวมถง
ประสทธภาพของความสาเรจในการสรางสตว GM ยงอยในระดบตา ปญหาทงสองนเปนสงสาคญอนดบ
ตนทนกวทยาศาสตรตองศกษาคนควาและพฒนาเทคนคใหมประสทธภาพมากยงขน นอกจากน สงท
สาคญทผผลตหรอผพฒนาสตว GM คอ จรยธรรมและสวสดภาพของสตว ซงตองมการ
ควบคมการทดลองสตว GM GM เชน
หามดดแปลงพนธกรรมในสตวเลยง เชน สนข แมว และมา เปนตน
หามดดแปลงพนธกรรมในสตวทสงผลกระทบตอสตวชนดอนๆ
- 126 -
ตองพจารณาวธการหรอทางเลอกอนทมศกยภาพตอการผลตผลตภณฑทตองการกอนทจะ
ทดลองในสตว ซงจะไมทดลองในสตวจนกวาจะพสจนไดวาไมสามารถดาเนนการทดลองดวย
วธการอนๆ แทนการทดลองในสตวได
นอกจากน ตองสรางความมนใจใหแกผบรโภคถงความปลอดภยจากภาวะโรคตดตอจากการ
บรโภคเนอสตวหรอผลตภณฑจากสตว GM และผลกระทบตอสงแวดลอม โดยการเผยแพรขอมลหรอ
รายละเอยดการทดลองทใชเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรม หรอเทคโนโลยอนๆ ทคลายคลงกนในสตวแก
สาธารณชน และเปดโอกาสใหประชาชนแสดงความคดเหนในเรองเทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรมใน
สตว เพอรวบรวมความคดเหนจดเปนนโยบายสาธารณะ และเปนขอปฎบตในพนทนนๆ
อกประเดนหนงทควรคานงกอนทจะพฒนาสตว GM และคมคา
หรอไม GM โดยเฉพาะการผลตทางการเกษตร ทหลายฝาย
ตองการเพมปรมาณอาหารใหเพยงพอตอความตองการของประชากรโลกทเพมสงขน โดยการเพม
ปรมาณเนอสตวจากการเรงการเจรญเตบโตและการเพมปรมาณนานมดงทไดกลาวขางตน ขณะท
ประชากรโลกอกหลายลานชวตกาลงประสบปญหาความอดอยาก โดยเฉพาะในประเทศกาลงพฒนา ทงท
ในปจจบน ปรมาณอาหารทผลตไดมเพยงพอสาหรบประชากรโลกทกคน ดงนน ปญหาความอดอยากของ
ประชากรโลก อาจจะไมไดมาจากการขาดแคลนอาหารหรอมอาหารไมเพยงพอ แตเกดจากปญหาความ
ยากจน ผบรโภคไมมรายไดเพยงพอทจะซออาหารรบประทานมากกวาไมมอาหารเพยงพอ อกทง
เทคโนโลยการดดแปลงสตวใหมผลผลตทรวดเรวน ไมไดเกดขนในประเทศทยากจน หรอประเทศทกาลง
พฒนา กลบเกดขนในประเทศทพฒนาแลวหรอรารวย นอกจากน สตว GM
ช า เปนอาหารเลยงสตว ซงธญญา
พชเหลานนเปนแหลงอาหารทสาคญของมนษยเชนเดยวกน ทาใหปรมาณอาหารของมนษยตองนาไปใช
เลยงสตวเพมขน ดงนน เทคโนโลยสตว GM าจจะไมมความจาเปนสาหรบใชเปนเครองมอในการเพม
ปรมาณอาหารใหแกประชากรโลก แตตองหาทางแกไขปญหาความยากจนมากกวา ซงเปนสาเหตของ
ปญหาความอดอยากทแทจรง
จากเหตผลดงกลาว เทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมสตว ควรมงเนนเพอประโยชนทางการแพทย
มากกวาทางการเกษตร เพราะเปนหนทางทจะสามารถผลตยารกษาโรคใหเพยงพอตอความตองการทม
อยมากในปจจบน และมศกยภาพในการลดภาระคาใชจายของผปวยไดอยางมาก
- 127 -
2.4 ตลาดการสงออกสนคาจเอมโอของประเทศสหรฐฯ
ในสถานะทประเทศสหรฐฯ เปนผนาดานเทคโนโลยจเอมโอ ทงงานวจยพฒนา การนาไปใช และการผลตเปนการคา ทาใหประเทศสหรฐฯ มผลตภณฑสนคาทมจเอมโอเปนสวนประกอบ หรอมวตถดบทางการเกษตรทมความสาคญทางเศรษฐกจทไดมาจากพช GM เชน ถวเหลอง ฝาย และขาวโพด เปนจานวนมาก สนคาเหลานเปนสนคาสงออกทสาคญของประเทศสหรฐฯ ไปยงประเทศตางๆ ทวโลก โดยมประเทศคคาทสาคญ ไดแก ประเทศแคนาดา สหภาพยโรป ประเทศญปน ประเทศเมกซโก และประเทศจน เปนตน ประเทศเหลานมนโยบายดานจเอมโอและการยอมรบทแตกตางกนโดยเฉพาะนโยบายการตดฉลากผลตภณฑสนคาทมจเอมโอเปนสวนประกอบ ซงบางประเทศมนโยบายการควบคมทคลายคลงกบประเทศสหรฐฯ ขณะทประเทศอกกลมหนงมขอบงคบใหมการตดฉลากระบองคประกอบของจเอมโอในผลตภณฑ ซงเปนอปสรรคทสาคญตอการสงออกสนคาจเอมโอของประเทศสหรฐฯอยางมาก ทงน ตลาดการคาพช GM 003 Marchant Song, 00 ) 31 และ ในป 2005 ถวเหลอง GM GM GM 74, 62 และ 48 ตามลาดบ
ตารางท 31 ตลาดสงออกสนคาเกษตรจเอมโอทสาคญของประเทศสหรฐฯ ในป 2003
สนคา GM ตลาดการสงออกทส าคญ สวนแบงตลาดการคา (รอยละ) ถวเหลอง จน U น 74 ขาวโพด ญปน เมกซโก แคนาดา และอยปต 62
ฝาย จน ตรก และเมกซโก 48 ทมา: Marchant Song 00 )
ในป 2007 ปรมาณการสงออกสนคาทางการเกษตร 3 อนดบแรกของประเทศสหรฐฯ พบวา
ประเทศสหรฐฯ ไดสงออกขาวโพดจานวน 57 ลานตน รองลงมาเปนขาวสาล 33 ลานตน และถวเหลอง 30 ลานตน ซงถอวาเปนประเทศผสงออกรายใหญทสดของโลก และมมลคาของแตละสนคากวา 1 หมนลานเหรยญสหรฐฯ (FAO, 2007) ขณะทประเทศผนาเขาถวเหลองและฝายมากทสดในโลก คอ ประเทศจน โดยมมลคามากถง 1.2 หมนลานเหรยญสหรฐฯ และ 3.7 พนลานเหรยญสหรฐฯ ตามลาดบ สวนประเทศญปนเปนประเทศผนาเขาขาวโพดมากทสดในโลก ซงมมลคาถง 3.8 พนลานเหรยญสหรฐฯ (FAO, 2007) ในปจจบน ประเทศผนาเขาสนคาการเกษตรของประเทศสหรฐฯ ทสาคญ 5 อนดบแรก ไดแก ประเทศแคนาดา ประเทศเมกซโก ประเทศจน ประเทศญปน และประเทศในสหภาพยโรป ซงประเทศแคนาดาและประเทศเมกซโก เปนตลาดการคาทสาคญทสด โดยมมลคานาเขาสนคาในป 2009 จานวน 16 และ 14
- 128 -
พนลานเหรยญสหรฐฯ ตามลาดบ ขณะทประเทศจนเปนประเทศทมอตราการขยายตวของตลาดสนคามากทสด โดยมอตราการขยายตวระหวางป 2000 ถง 2009 ถง 6 เทาตว ซงแตกตางจากประเทศญปนและสหภาพยโรปทมอตราการเตบโตเพยงเลกนอยในสดสวนรอยละ 20 และ 17 ตามลาดบ (ดงสถตประเทศคคาทสาคญ ซงแสดงไวใน 25)
ภาพท 25 ประเทศคคาทสาคญ 5 อนดบแรก ทนาเขาสนคาการเกษตรจากประเทศสหรฐฯ
ทมา: USDA-FAS, 2010
นอกจากน ประเทศสหรฐฯ ยงประสบปญหาเรองของสวนแบงตลาดนาเขาของสหภาพยโรป ซงม
ปรมาณลดลงจากรอยละ 15 ในป 2000 เปนรอยละ 7 หรอมมลคา 7 พนลานเหรยญสหรฐฯ จากมลคาการ
นาเขาสนคาการเกษตรทงหมดของสหภาพยโรปทมากถง 100 พนลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2009 (ภาพท
25 และ 26) จากปญหาความเขมงวดการนาเขาสนคาทางการเกษตรหลายชนด เชน นม เนอสตว
ธญญพช พชนามน และสนคาอนๆ เปนตน โดยเฉพาะปญหาการยกเลกการนาเขาขาวโพด GM และการ
ลดลงของความตองการสนคาทมมลคาเพมสงขน (high valued products) รวมถงสภาวะเศรษฐกจตกตา
สงผลกระทบตอมลคาสนคาสงออกทางการเกษตรของประเทศสหรฐฯ ไปยงสหภาพยโรป
- 129 -
ภาพท 26 มลคาการนาเขาสนคา และสวนแบงตลาดสนคาการเกษตรของประเทศสหรฐฯ ในสหภาพยโรป ทมา: USDA-FAS, 2010
จากมลคาสนคาสงออกทางการเกษตรของประเทศสหรฐฯ ไปยงประเทศแคนาดา และประเทศ
เมกซโก ทมมลคามากเปนอนดบหนงและอนดบสอง เนองจากประเทศแคนาดามนโยบายไมบงคบการตดฉลากผลตภณฑสนคาทมจเอมโอเปนสวนประกอบ ขณะทประเทศเมกซโก ถงแมวาจะมรางกฏหมายควบคมความปลอดภยจากสนคาจเอมโอกตาม แตกฎหมายฉบบนยงไมไดถกบงคบใชอยางเปนทางการ จากการกดดนของภาคเอกชนผผลตสนคาจเอมโอและจากรฐบาลสหรฐฯ ประเทศจนเปนประเทศผพฒนาเทคโนโลยจเอมโอทสาคญรองจากประเทศสหรฐฯ (Huang และ Wang, 2002) และมมลคาการนาเขาสนคาการเกษตรจากประเทศสหรฐฯ เพมขนอยางมากจากป 2000 (ภาพท 25) ถงแมวาประเทศจนจะมกฎหมายควบคมผลตภณฑทมจเอมโอเปนสวนประกอบ และกฎหมายการตดฉลากสนคาจเอมโอออกมาบงคบใชตงแตป 2001 (Chinese MOA, 2001) กตาม ประเทศจนยงมอตราการนาเขาสนคาเกษตรจเอมโอจากประเทศสหรฐฯ อยางตอเนองและเพมขนทกป เนองจากการเจรจาตอรองระหวางรฐบาลประเทศสหรฐฯ และประเทศจน อกทง การจดตงโครงการดานการศกษาเพอเพมความเขาใจในผลตภณฑจเอมโอ ทจดโดยกระทรวงเกษตรสหรฐฯ (USDA educational programs) และทสาคญประเทศจนประสบปญหาภาวะขาดแคลนสนคาเกษตรหรออาหาร โดยเฉพาะถวเหลองทมกาลงผลตภายในประเทศไมมาก ซงจะสงผลตอภาวะราคาสนคาทสงขนได จงมความจาเปนทจะตองนาเขาผลตภณฑทางการเกษตรจากประเทศสหรฐฯ เพอบรรเทาความเดอดรอนของประชาชน สาหรบประเทศญปนและสหภาพยโรปมมลคาและอตราการเพมขนของการนาเขาสนคาการเกษตรจากประเทศสหรฐฯ นอยกวา 3 ประเทศขางตน เนองจากม
- 130 -
ภาพท 27 ปรมาณการสงออกสนคาเกษตรของประเทศสหรฐฯ ไปยงสหภาพยโรป ระหวางป 1990-2003 ทมา: Marchant Song 00 ) กฎหมายควบคมจเอมโอทเขมงวด รวมถงมกฎหมายบงคบใหผลตภณฑทมจเอมโอเปนองคประกอบตองระบในฉลากผลตภณฑ และประชาชนมความกงวลถงความปลอดภยของผลตภณฑจากจเอมโอเพมสงขน โดยเฉพาะกลมประเทศออสเตรย ประเทศฝรงเศส ประเทศเยอรมนน ประเทศกรซ ประเทศอตาล และประเทศลกเซมเบรก ทปฎเสธการนาเขาสนคาขาวโพด GM GM (USDA-FAS, 2003) ซงเรองนสงผลกระทบตอการสงออกของประเทศสหรฐฯ อยางมาก โดยเฉพาะปรมาณการสงออกขาวโพดทลดลงอยางรวดเรวจากจานวน 1.74 ลานตนในป 1997 เหลอเพยง 0.33 ลานตน และ 0.09 ลานตน ในป 1998 และป 2003 ตามลาดบขณะทการนาเขาถวเหลองยงอยในสถานการณดกวาขาวโพด แตกมจานวนลดลงอยางมากถงรอยละ 52 (ดงกราฟแสดงปรมาณการสงออกสนคาเกษตรฯ ของสหรฐฯ ไปยงสหภาพยโรป ทแสดงในภาพท 27) ซงสหภาพยโรปใหการรบรองและอนญาตนาเขาขาวโพดและถวเหลองจากประเทศอารเจนตนา และประเทศบราซล ตามลาดบ แทนทประเทศสหรฐฯ Marchant Song, 00 ) อยางไรกตาม สหภาพยโรปไดอนญาตใหนาเขาขาวโพด Bt-11 จากประเทศสหรฐฯ ในป 2004 (Smith, 2004) ซงถอวาเปนขาวโพด GM 1998
- 131 -
จากตลาดสงออกสนคาเกษตรของประเทศสหรฐฯ ดงกลาวขางตน แสดงใหเหนวานโยบายการควบคมสนคาจเอมโอของประเทศผนาเขาเปนปจจยทสาคญตอการสงออกของประเทศสหรฐฯ อยางมาก ซงจะเหนไดวาประเทศผนาเขาสนคาเกษตรจากประเทศสหรฐฯ ในปรมาณมาก จะมนโยบายการควบคมทใกลเคยงประเทศสหรฐฯ ซงไมมขอบงคบการตดฉลากผลตภณฑทมจเอมโอเปนสวนประกอบ ขณะทประเทศทมความเขมงวดของกฎหมายควบคมจะเปนอปสรรคสาคญของตลาดการคาจเอมโอของประเทศสหรฐฯ โดยเฉพาะประเทศในกลมสหภาพยโรปและประเทศญปน ทมอตราการเตบโตของการนาเขาสนคาเกษตรจากประเทศสหรฐฯ ตากวาประเทศแคนาดา ประเทศเมกซโก และประเทศจน แมวาประเทศจนจะมอตราการเตบโตของสนคาสงออกทางการเกษตรสงมากกตาม ประเทศสหรฐฯยงคงมความกงวลตอสถานะการสงออกไปยงประเทศจนในอนาคต เนองจากประเทศจนมนโยบายพฒนาจเอมโอและสงเสรมการคาจเอมโอภายในประเทศมากยงขน รวมถงนโยบายการปกปองเกษตรกรและสงแวดลอมของประเทศจน นโยบายเหลานอาจจะสงผลกระทบอยางมากตอการสงออกสนคาเกษตรของประเทศสหรฐฯไดในอนาคต
- 132 -
2.5 ประโยชนและขอกงวลของผบรโภคตอจเอมโอ
สงมชวตดดแปลงพนธกรรมทไดรบการพฒนาจนไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาได และทกาลงอยในระหวางการพฒนา ไดกอใหเกดประโยชนหลายดานตอมนษย ดงตอไปน
ประโยชนตอเกษตรกร
ทาใหเกษตรกรมพนธพชททนทานตอสภาพแวดลอม เชน ทนแลง ตานทานศตรพช หรอสามารถปองกนตนเองจากโรคพชตางๆ หรอยาฆาแมลง และยาปราบวชพช
เกษตรกรมรายไดเพมขนจากผลผลตตอไรทเพมขน ขนาดและรปลกษณของผลผลตทนารบประทาน รวมถงคณภาพของผลผลต เชน มไขมนนอยในเนอสตว มวตามนทเปนประโยชนในนานม และเกบรกษาผลผลตไวไดนานโดยไมเนาเสยเรว เปนตน ล ดคาใชจายของสารเคมในการกาจดศตรพช ซงสงผลดตอสขภาพ และความเปนอยของเกษตรกร
ประโยชนตอผบรโภค
ผบรโภคไดรบประทานผก ผลไม และเนอสตว ทมคณภาพทางโภชนาการทเพมขน เชน เพมไขมน และวตามน ทเปนประโยชน และปลอดภยจากสารพษทปนเปอนมากบอาหาร
ผบรโภคมปรมาณอาหารทเพยงพอตอความตองการ
ประโยชนตออตสาหกรรม
มวตถดบทดมคณภาพ และเพยงพอตอความตองการในขบวนการผลตในอตสาหกรรมตางๆ เชน อตสาหรรมผลตนามนพชทใชถวเหลองทมปรมาณกรดไขมนอมตวต า อตสาหกรรมผลตนม ทไดนานมทไมมเอนไซม lactase อตสาหกรรมผลตพลาสตกทยอยสลายไดงาย เอนไซมไคโมซนในการผลตเนยแขง การผลตวคซน หรอยาชนดตางๆ ในอตสาหกรรมยา เปนตน
ลดตนทนและเวลาการผลต เพมโอกาสในการแขงขนในตลาดได
- 133 -
ประโยชนทางการแพทย
ผลตเอนไซมหรอโปรตนทเปนประโยชนแกมนษย เชน อนซลนและผลตวคซนปองกนโรค ลดตนทนการผลต เชน ผลตโปรตนทเปนประโยชนตอมนษยในนานมสตวเลยงลกดวย
นม เชน โปรตนทปองกนการจบตวเปนกอนของเลอด โปรตน anti-thrombin III ใชรกษาโรค intra-vascular coagulation และคอลลาเจน เปนตน ทาใหไมตองสกดจากวธการอนทมตนทนการผลตทสงกวา
ประโยชนดานการปลกถายอวยวะจากหม (Xenotransplantation) ซงเปนแนวทางทสาคญตอการใชสตวเปนแหลงผลตอวยวะทสาคญของมนษย
ดานสงแวดลอม
ชวยลดการตดไมทาลายปาเพอการเพาะปลก การผลตพชเพอทดแทนพลงงาน ชวยลดทรพยากรนามน และถานหน ลดปรมาณสารพษในดน โดยปลกพชทมคณสมบตดดซบสารพษจากดน สรางแบคทเรยทชวยในการขจดคราบนามนในทะเล ลดปรมาณสารเคมจากยาปราบศตรพชในดนและในอากาศ
ขอกงวลจเอมโอตอมนษยและสงแวดลอม
เทคโนโลยทกชนดมทงขอดและขอเสยทงสน เทคโนโลยจเอมโอกเชนกนทปจจบนหลายฝายมขอ
กงวลเกยวกบการจดการสงมชวตทถกดดแปลงพนธกรรม และผลตภณฑทไดใหมความปลอดภยตอ
มนษยและสงแวดลอมอยางไร แมวาในปจจบนยงไมไดรบรายงานถงอนตรายทไดรบหลงจากการบรโภค
อาหารจเอมโอกตาม ความกงวลตอความเสยงของการใชผลตภณฑจากจเอมโอ เปนสงทไมอาจหลกเลยง
ได ดงตวอยางตอไปน
- 134 -
ความเสยงตอผบรโภค
ความกงวลในเรองของการเปนพาหะของสารพษ เชน ดเอนเอจากไวรสทใชในการผลตจเอมโอ อาจจะทาใหเกดโรค และความปลอดภยตอการบรโภคอาหารทมสารเอนไซม หรอโปรตนอนใดทมปรมาณมากกวาทมอยในธรรมชาตอาจจะสงผลตอสขภาพของผบรโภค
ความกงวลตอการเกดสารภมแพ (allergen) ทไดมาจากยนทตดแตง เชน มคนรบประทานถวเหลองทมยนของถวบราซลนทอย ทาใหเกดอาการแพ
ความกงวลเกยวกบการดอยาปฎชวนะในมนษย เนองจากในการสรางสงดดแปลงทางพนธกรรม ยนเปาหมายจะรวมตวกบพลาสมดทมยนทตานทานตอสารปฎชวนะ หรอ marker gene ซงเปนยนทใชในการคดเลอกสงมชวตทไดรบการถายยนเปาหมาย ถาผบรโภครบประทานอาหารจเอมโอเขาไป อาจจะทาใหการรกษาพยาบาลไมไดผล เนองจากมสารตานยาปฎชวนะอยในรางกาย แตในปจจบนยงไมมรายงานของผลกระทบดงกลาว
ความกงวลตอการดอยาปฎชวนะในเชอแบคทเรยทมอยในรางกายของมนษย โดย marker gene นน อาจจะเขาไปรวมตวกบโครโมโซมของแบคทเรย ทาใหแบคทเรยมความตานทานตอยาปฎชวนะได ซงไมเปนผลดตอการรกษาพยาบาล จากความกงวลดงกลาวนกวทยาศาสตรจงพยายามหาวธทไมตองใช marker gene ในการสรางจเอมโอ
ความเสยงตอสงแวดลอม
พชจเอมโอ สวนมากจะเปนหมน หรอไมสามารถสบพนธตอไปได จงมความกงวลวาละอองเกสรของพชจเอมโอ จะปลวไปตกในแปลงของพชพนเมอง สงผลใหพชพนเมองนนสญพนธได
ความกงวลตอความหลากหลายทางชวภาพลดลง จากพชจเอมโอทมความตานทานตอศตรพช หรอแมลงศตรพช (พชสามารถผลตสารพษฆาแมลงไดเอง) ทาใหพชและแมลงเหลานนสญพนธ สงผลใหระบบนเวศนขาดสมดลได
เพมปรมาณสารพษใหกบสงแวดลอม โดยเกษตรกรตองฉดยาฆาแมลงเพมขนกบพชททนทานตอยาปราบศตรพชชนดนน
ความกงวลตอการแพรระบาดของวชพชททนทานตอยาปราบศตรพช
- 135 -
ความเสยงตอเศรษฐกจ และสงคม
การครอบครองของบรษทขามชาตเกยวกบสทธบตร ถอครองทรพยสนทางปญญาของพชจเอมโอเหลานน ซงสงผลกระทบตอการพงพาตนเองของประเทศในเรองความมนคงทางการผลตอาหาร
ความกงวลตอการผกขาดทางการคาของบรษททผลตเมลดพนธพชจเอมโอ ทรวมถงขอบงคบตอเกษตรกรในการซอยาฆาแมลงพรอมกบเมลดพนธดวย
ผบรโภคอาจจะไมไดรบประโยชนดานราคาของผลตภณฑทถกลงอยางแทจรง เนองจากเกษตรกรไมสามารถเพมจานวนเมลดพนธไดเอง ตองซอเมลดพนธจากบรษททผกขาดการคา อกทง ปรมาณการใชยาฆาแมลงหรอยาปราบศตรพชของเกษตรกร อาจจะไมไดลดลงอยางมนยสาคญทางเศรษฐกจ
2.6 กฎหมาย นโยบายและหนวยงานทควบคมจเอมโอ นโยบายของรฐบาลสหรฐฯ ทเกยวของกบผลตภณฑทไดจากสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม (GMOs) นน ทผานมาพบวารฐบาลจะมงเนนควบคมความปลอดภยในผลตภณฑสดทาย (final products) โดยมงเนนสวนประกอบทอยในผลตภณฑสดทาย โดยไมคานงถงทมาของสวนประกอบทใชระหวางการผลต ตามสมมตฐานทวาสารหรอผลตภณฑทไดจากเทคโนโลยดดแปลงทางพนธกรรมมความเสยงเทยบเทากบทไดจากสงมชวตตามธรรมชาต ดงนนหนวยงานรฐบาลจงมงเนนการควบคมความปลอดภยในกระบวนการผลตมากกวา ซงอยภายใตกฎหมายควบคมเชนเดยวกบผลตภณฑทไดจากสงมชวตตามธรรมชาต จงไมมหนวยงานใหมจดตงขนมาทาหนาทควบคมและตรวจสอบผลตภณฑทไดจากจเอมโอโดยเฉพาะ
ในปจจบน หนวยงานหลกทควบคมสงมชวตดดแปลงพนธกรรมหรอผลตภณฑจากจเอมโอ ม 3
หนวยงาน (McHughen, 2006) ดงตอไปน 1) องคการอาหารและยาสหรฐฯ (the Food and Drug Administration; FDA) 2) กระทรวงเกษตรสหรฐฯ (U.S. Department of Agriculture; USDA) 3) หนวยงานปองกนและรกษาสงแวดลอม (the Environmental Protection Agency; EPA)
- 136 -
ผลตภณฑจเอมโอจะถกควบคมโดยกฎหมายและหนวยงานเฉพาะแตกตางกนตามประเภทของผลตภณฑ เชน ยารกษาโรค อาหารมนษย ยาฆาแมลง อาหารสตว หรอสารเคม อยางไรกตาม การจดหรอแบงแยกผลตภณฑทไดจากสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรมวาอยในความดแลของหนวยงานใดเปนสงทกระทาไดยาก เพราะสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรมหนงอาจถกควบคมโดยหนวยงานมากกวา 1 หนวยงาน เชน พช GM ทมความตานทานตอแมลงศตรพช จะถกควบคมโดยหนวยงาน EPA ในดานความปลอดภยจากสารพษทเกดขน ขณะทหนวยงาน FDA จะควบคมในดานความปลอดภยเมอนาพช GM มาเปนวตถดบในอตสาหกรรมอาหาร เปนตน เนองจากจเอมโอเปนเทคโนโลยใหมทเกดขน หนวยงานทง 3 หนวยงานน จงตองมการพฒนาหลกเกณฑการควบคมและแนวทางใหมทใชกบผลตภณฑจากจเอมโอ
หนวยงานหลกทง 3 หนวยงานน บางหนวยงานมลกษณะเปนหนวยงานยอยและกฎหมายททา
หนาทดแลผลตภณฑจากจเอมโอแตละชนดโดยเฉพาะแตกตางกนไป ดงรายละเอยดของหนวยงานและกฎหมายควบคม (Pew Initiatives, 2001) ดงตอไปน
หนวยงานทควบคม: 1. USDA:
หนวยงานยอยภายใต USDA ประกอบดวย - The Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS) - The Food Safety and Inspection Service (FSIS)—ควบคมผลตภณฑจากเนอสตว
สตวปก และไข
2. FDA: หนวยงานยอยภายใต FDA ประกอบดวย
- The Center for Food Safety and Applied Nutrition (CFSAN) - The Center for Veterinary Medicine (CVM) - The Center for Drug Evaluation and Research (CDER) - The Center for Biologics Evaluation and Research (CBER)
3. EPA: หนวยงานยอยภายใต EPA ประกอบดวย
- The Office of Pollution Prevention and Toxics
- 137 -
กฎหมายทใชควบคม:
- The Federal Insecticide, Fungicide and Rodenticide Act (FIFRA) ภายใต EPA ควบคมพช GM ทผลตสารพษฆาแมลง เพอสรางความมนใจวาพช GM นจะไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม และกาหนดระดบปรมาณสารพษฆาแมลงทมไดภายในผลตภณฑอาหารททาจากพช GM
- The Toxic Substances Control Act (TSCA) ภายใต EPA ควบคมสารพษ - The ood, rug and osmetics ct ) FDA ควบคมอาหาร ยา
รกษาโรค และเครองสาอางความความปลอดภยและมประสทธภาพในการรกษาโรค - The Plant Protection Act (PPA) ภายใต USDA ควบคมพชตานทานตอแมลงวาม
ความปลอดภยตอผบรโภคและสงแวดลอม รวมถงใชกฎหมายนควบคมการนาเขา การขนสง และการปลก พช GM
- The Virus Serum Toxin Act (VSTA) ภายใต USDA - The Public Health Service Act (PHSA) ภายใต FDA - The Dietary Supplement Health and Education Act (DSHEA) ภายใต FDA - The Meat Inspection Act (MIA) ภายใต USDA - The Poultry Products Inspections ct PPI ) USDA - The gg Products Inspection ct PI ) USDA - The Animal Health Protection Act (AHPA) ภายใต USDA - The National Environment Protection Act (NEPA)
การควบคมผลตภณฑทไดจากเทคโนโลยดดแปลงทางพนธกรรม สามารถแบงได 2 ลกษณะ คอ 1) การควบคมสงมชวตทถกดดแปลงทางพนธกรรม เชน พช สตว และจลนทรย 2) การควบคมผลตภณฑทไดจากสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม เชน อาหาร และยารกษาโรค ในการควบคมสงเหลานจะใชกฎหมายและวธการควบคมทแตกตางกน (ดงแสดงไวในตารางท 32
และ 33) ขนอยกบปจจยทสาคญดงตอไปน (CEQ-OSTP, 2001)
- 138 -
- ขนตอนในการพฒนาจเอมโอ โดยตองระบไดวาสงมชวตดดแปลงพนธกรรมน กาลงอยในขนตอนใด เชน ขนตอนการทดลองในหองปฎบตการ ขนตอนการทดสอบในแปลงทดสอบ หรออยในขนตอนทพรอมจะนาออกสตลาดการคา
- จดมงหมายในการนาไปใช ซงตองทราบวานาไปใชเปน bioremediation biocontrol นาไปใชเปนยารกษาโรคในมนษยหรอสตว หรอนาไปใชเปนอาหารของมนษย เปนตน
- ชนดของสารทผลตขนมา โดยคานงวาสารเหลานจะเปนอนตรายตอพชทอยตามธรรมชาต หรอมชนสวนทางพนธกรรมทจะทาใหวชพชตานทานตอยาปราบศตรพชหรอไม และสารเหลานจะแพรกระจายเปนมลภาวะตอสงแวดลอมหรอไม
- ชนดของสงมชวต เชน พช สตว หรอจลนทรย ตารางท 32 หนวยงานและกฎหมายควบคมจเอมโอของประเทศสหรฐฯ
ประเภทของจเอมโอ หนวยงานควบคม กฎหมายควบคม พช - พชตานทานแมลงศตรพช USDA-APHIS PPA - พชสรางสาร PIPs EPA FIFRA - พชสรางสารพษ (toxic substances) EPA TSCA - พชสราง Therapeutic proteins FDA FFDCA สตว - สตว FDA FFDCA - สตวสรางสารพษ (toxic substances) EPA TSCA จลนทรย - Bioremediation EPA TSCA - Biocontrol EPA TSCA - Biofertilizer EPA TSCA - Therapeutic proteins FDA FFDCA ทมา: http://www.pewtrusts.org/uploadedFiles/wwwpewtrustsorg/Reports/Food_and_Biotechnology/hhs_ biotech_0901.pdf
- 139 -
ตารางท 33 หนวยงานและกฎหมายควบคมผลตภณฑทไดจากจเอมโอของประเทศสหรฐฯ
ผลตภณฑ หนวยงานควบคม กฎหมาย อาหารของมนษย - จากพช FDA-CFSAN FFDCA - เนอสตว สตวปก และไข USDA-FSIS MIA, PPIA, EPIA - วตถเจอปนอาหาร FDA-CFSAN FFDCA - ผลตภณฑอาหารเสรม FDA-CFAN DSHEA อาหารสตว FDA-CVM FFDCA ยารกษาโรค และ Biologics - ยารกษาโรคของมนษย FDA-CDER FFDCA - Human Biologics FDA-CBER PHSA - ยารกษาโรคสาหรบสตว FDA-CVM FFDCA - Animal Biologics USDA-APHIS VSTA ผลตภณฑอนๆ - Cosmetics FDA-CFSAN FFDCA - Pesticides EPA FIFRA - สารเคมอนๆ ทเปนพษ EPA TSCA
ทมา: http://www.pewtrusts.org/uploadedFiles/wwwpewtrustsorg/Reports/Food_and_Biotechnology/hhs_ biotech_0901.pdf
2.6.1 การควบคมตามชนดของสงมชวต
ดงทกลาวไวขางตนวา การควบคมจเอมโอจะมความแตกตางกนตามชนดหรอประเภทของสงมชวต ในประเดนนสามารถสรปใหทราบถงลกษณะการควบคมและหนวยงานทดแลได ดงน
2.6.1.1 พช GM: หนวยงานหลกทมหนาทควบคมพช GM ไดแก P IS
(USDA) ทาหนาทควบคมอนตรายจากพช GM ทมความตานทานตอแมลงศตรพช และ EPA ควบคมการแพรกระจายของสารฆาแมลงทไดจากพช GM รวมถงควบคมพช GM ทไมไดสรางสารฆาแมลงภายใตกฎหมาย TSCA
- 140 -
a) การควบคมโดย APHIS กระทรวงเกษตรสหรฐฯ (USDA) จะทาหนาทควบคมความปลอดภยของการปลกพช GM
ทงทใชเปนอาหารสาหรบมนษยและอาหารสตว ซงหนวยงาน APHIS เปนหนวยงานหลกทมหนาทรบผดชอบในการควบคมสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม (GMOs) ในประเทศสหรฐฯ ภายใตกฎหมาย the Plant Protection Act (PPA)1 โดยควบคมสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม โดยเฉพาะพชทจะนามาปลกทจะสงผลกระทบตอพชทางการเกษตรและแมลงในธรรมชาตและสงแวดลอม พช GM กลมน เรยกวา “regulated articles” หรอ “Regulated organisms” ซง APHIS จะควบคมการนาเขา การจดการ การเคลอนยาย และการปลกในแปลงทดลอง แตทาง APHIS เปดโอกาสใหผผลตหรอผพฒนาพช GM สามารถยนคารอง (petition) แก APHIS เพอพสจนวาพช GM ดงกลาวไมสงผลกระทบตอระบบการ เกษตรหรอสงแวดลอม พช GM หรอสงมชวตชนดน น APHIS จะรบรองและจดใหอยในกลม “Deregulated organisms” ซงสามารถใชในการผลตเปนการคาไดโดยไมตองไดรบการควบคมจาก APHIS อกตอไป ผทย นคารองตองเตรยมขอมลเกยวกบลกษณะทางชววทยาของพชชนดนน ขอมลการทดลอง รายละเอยดทางพนธกรรม (genotype) และการแสดงออกทางสรรวทยา (phenotype) ของสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม และรายงานผลการทดลองในแปลงทดลอง เปนตน (http://www.aphis. usda.gov/brs/) ทาง APHIS จะพจารณาคารอง โดยพจารณาวาพช GM ชนดนน
- ทาใหพชชนดอนเกดโรคหรอไม - ทาอนตรายตอสงมชวตชนดอนทอาศยอยบรเวณนนหรอไม - ทาใหวชพชชนดอนตานทานตอยาปราบศตรพชหรอไม - สงผลกระทบตอการจดการ การเกบรกษาผลผลตหรอไม - สงผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพหรอไม ภายหลงจากการพจารณา P IS ให ทราบ รวมถงประกาศผลการ
พจารณาแกสาธารณะ รายละเอยดเกยวกบขนตอนการยนคารองสามารถดไดท http://www.aphis.usda. gov/brs/ และ APHIS ไดสรางฐานขอมลพช GM ทไดรบอนญาตใหทดลองปลกในแปลงทดลองในประเทศสหรฐฯ ซงจะแสดงรายละเอยดการขอจดทะเบยนอนญาตการนาพช GM ออกสสงแวดลอมของหนวยงานทงภาครฐและเอกชน นอกจากนยงเปนฐานขอมลทเกยวกบกฎเกณฑตางๆ ในการควบคมและการขออนญาตนาพชดดแปลงพนธกรรมทดลองปลกในแปลงทดลอง (field trials) สามารถสบคนไดจาก Information System for Biotechnology (ISB)2 ภายใตการควบคมของ USDA ซงเราสามารถนาขอมลเหลานมาวเคราะหแนวโนมการพฒนาพชดดแปลงทางพนธกรรมเชงการคาไดในอนาคต
- 141 -
b) การควบคมโดย EPA ภายใตกฎหมายป 1972 ทชอวา The Federal Insecticide, Fungicide and
Rodenticide Act (FIFRA)3 หนวยงาน EPA มอานาจในการควบคมกระบวนการผลต การขาย และการใชยาฆาแมลง เพอปองกนผลกระทบตอสงแวดลอม ดงนน สารฆาแมลงทถกผลตหรอใชในพชทงทไดจากการปรบปรงพนธพชแบบดงเดม (conventional breeding) และทไดจากการดดแปลงทางพนธกรรม จะถกควบคมโดย EPA สารฆาแมลงทผลตไดจากพช GM ทางหนวยงาน EPA จะเรยกวา plant-incorporated protectants (PIPs) โดย EPA จะตรวจสอบการแสดงออกของโปรตนทเปนสารพษฆาแมลง (pesticide) ทสรางจากยนทถายโอนมายงพช GM วาสงผลกระทบตอสงแวดลอมหรอไม แตในกรณของพชทตานทานแมลง plant pests) USDA-APHIS ความหมายของยาฆาแมลงตามกฎหมาย I R มนษยและสงแวดลอม หนวยงาน EPA ควบคม PIPs รมาณทปลอดภยในอาหาร (McHugen, 2006)
กอนทพช GM P notification xperimental Use Permits UPs) สาหรบการควบคมสารฆาแมลงทไดจากพช GM ทปลกในพนทไมมากหรอนอยกวา 10 เอเคอร ผผลตเพยงแตทาเรองแจง หรอ notification ถง EPA ถาพนทมขนาดใหญแตไมเกน 5,000 ผผลตตองยน EUP พรอมกบขอมลเกยวกบพช GM เพอสนบสนนในกระบวนการจดทะเบยน และถาพนทปลกมากกวา 5,000 เอเคอร ตองยนขอจดทะเบยน (full registration) เทานน เมอพช GM ไดรบการจดทะเบยนความปลอดภยของสารฆาแมลงทพช GM สรางขนตอสงแวดลอม ผผลตสามารถปลกและขายพช GM ชนดนนไดในประเทศสหรฐฯ ซงหนวยงาน EPA จะตรวจสอบการจดทะเบยนนทก 15 ป เพอใหมนใจวาผลตภณฑยงไดมาตรฐานตามขอกาหนด อยางไรกตาม พช GM ทพบวามความเสยงหรอเปนอนตรายตอสงแวดลอมตา สามารถขอยกเวนการจดทะเบยนได ในกรณทสารฆาแมลงเปนสวนประกอบในอาหารของมนษย ตองมในปรมาณทไมเกนมาตรฐานภายใตกฎหมาย the Federal Food, Drug and Cosmetic Act (FFDCA)4 ซงแสดงถงระดบความปลอดภยของอาหาร จงจะสามารถขอยกเวนการจดทะเบยนได ในเรองน สามารถดรายละเอยดเพมเตมไดท http://www.epa.gov/pesticides/biopesticides นอกจากน อานาจ P ยกเวนสารฆาแมลงทไมตองผานขอกาหนดระดบปรมาณสารฆาแมลงในอาหาร ถา EPA เหนวาสารฆาแมลงชนดนนไมเปนอนตรายตอผบรโภค
สาหรบการควบคม PIPs P เอนเอนนเปน PIPs สารพนธกรรมนนจะเสมอนเปนสวนหนงของพชและจะไดรบการยกเวนตามกฎหมาย I R PIPs conventional breeding) ระหวางเกสรตวผและเกสรตวเมย
- 142 -
2.6.1.2 สตว GM: หนวยงานหลกทมหนาทควบคมดแลสตว GM ไดแก หนวยงาน FDA และ EPA ดง
รายละเอยดตอไปน a) FDA หนวยงาน ’s enter for Veterinary Medicine VM) มหนาท GM
ทชอวา the Food, Drug and Cosmetics Act (FFDCA) ซงตามกฎหมายนถอวาสตว GM เปน “ยาชนดหนง” เพราะชนสวนดเอนเอทถายโอนไปยงสตว แลวทาใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางหรอการแสดงออกของเซลลในรางกายสตว เปนไปตามคาจากดความทกาหนดของ FDA ขณะทในความเปนจรงสตว GM ไมใชยา แต CVM ควบคมสตว GM ในลกษณะเปนยาชนดใหมตามกฎหมาย FDCA (FDA, 2008b) และในวนท 15 มกราคม 2009 หนวยงาน FDA ไดออกแนวทางการควบคมสตว GM ชนด Heritable Recombinant DNA Structure (Regulation of Genetically Engineered Animals Containing Heritable Recombinant DNA Constructs) ซงภาคอตสาหกรรมสามารถใชเปนแนวทางการพฒนาสตว GM ใหเปนไปตามขอกาหนดของ FDA (FDA, 2009d)
นอกจากน หนวยงาน FDA ยง สตว GM จานวน 3 ดาน
(Pew Initiative, 2001) ไดแก - สรางยารกษาโรคในสตว - การตรวจสอบวาผลตภณฑจากยนหรอดเอนเอทนามาตดแตงพนธกรรมมผลกระทบหรอ
เปนอนตรายตอสตวหรอไม เชน Growth Hormone หรอ ยารกษาโรค ดงนน ผลตภณฑทเกดขน รวมถงสตว GM จาก FDA ในสถานะ โรค (a new animal drug) เนองจากยนทสรางผลตภณฑสามารถถายทอดทางพนธกรรมจากสตว GM นลกได
- ตรวจสอบผลกระทบหรออนตรายตอสตว GM เมอนามาใชเปนแหลงผลตชวภาพ (Bioreactor) เชน โปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย เอนไซมหรอสารทใชในกระบวนการผลต
ผลตภณฑประเภทยารกษาโรคทไดจากสตว GM ตองไดรบการรบรองและอนญาตจาก
ได และ คลนค (clinical trials) กบหนวยงาน CVM New Animal Drug (INAD) (Cowan และ Becker, 0 0) clinical trials
- 143 -
ผผลตสามารถยน a New nimal rug pplication N ) ขอมลทตองเสนอไปพรอมกบ NADA ไดแก
- ขอมลความปลอดภยตอสตวทไดรบยาชนดใหมน และมความปลอดภยตอมนษยเมอ
บรโภคสตวทไดรบยารกษาโรคชนดน - ขอมลแสดงประสทธภาพของยารกษาโรค - วธการตรวจสอบสารตกคางจากยารกษาโรคน ในสตวกอนนาไปแปรรปเปนอาหารของ
มนษย - ขอมลความปลอดภยดาน Good Manufacturing Practices (GMPs) สาหรบสตว GM
GM - ขอมลการประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม
นอกจากน หนวยงาน CVM ไดมการกาหนดขอกาหนด 7 ขนตอน สาหรบการประเมนความปลอดภย และประสทธภาพของสตว GM (FDA, 2008b) ดงตอไปน -อธบายลกษณะของโครงสรางของดเอนเอทถกดดแปลงพนธกรรม (Describes the rDNA construct) และวตถประสงคของการดดแปลงพนธกรรมน -ประเมนความเสยงหรออนตรายทสามารถเกดขนไดตอสตวจากโครงสรางดเอนเอเปาหมาย (rDNA construct) ทจะถกถายโอนเขาไปในจโนมของสตว หรอตอมนษยเมอรบประทานอาหารทมดเอนเอแปลกปลอม - ประเมนความเสยงเมอถายโอน rDNA construct ไปยงสตว วาจะไมเกดการเปลยนแปลงโครงสรางของ r N Stability) r N ในตาแหนงเดม โครงสรางไมเปลยนแปลงตลอดชวตของสตว และใน ตอๆ ไป -ประเมนลกษณะทางกายภาพ และการแสดงออกของสตว GM วามอาการปวยหรอลกษณะทางกายภาพทเปลยนแปลงไปในลกษณะตางๆ ทแตกตางจากธรรมชาตหรอไม เชน อตราการเจรญเตบโต การสบพนธ และพฤตกรรม เปนตน
- ประเมนความคงตวทางพนธกรรม ในลกษณะการถายทอด r N รนลก - ประเมนความปลอดภยของอาหารและสงแวดลอม
- ตรวจสอบการแสดงออก หรอผลตภณฑทเกดขน วาเปนไปตามวตถประสงคหรอไม เชน สตว GM ทตองการหรอไม ผลตสารหรอผลตภณฑตรงตามทตองการหรอไม และผลตภณฑยาทสรางขนมประสทธภาพตอการรกษาโรค เปนตน
- 144 -
b) EPA หนวยงาน EPA มหนาทควบคมสตว GM ทผลตสารทเปนพษ (toxic substances) ภายใตกฎหมายชอวา the Toxic Substances Control Act (TSCA)5 โดยประเมนผลกระทบของสารพษตอสงแวดลอม
2.6.1.3 จลนทรย GM
EPA ทาหนาทควบคมจลนทรย GM TS โดย การใชและการพฒนา (chemical substances) ทงทเปนสารอนทรยและสารอนนทรย จากกระบวนการทางเคมหรอกระบวนการทางชวภาพ แตกฎหมาย TSCA ไมครอบคลมถงสารเคมประเภทสารฆาแมลง เนองจากมการควบคมโดยกฎหมาย I R FFDCA
ในการควบคมจลนทรย GM TS คลอบคลมจลนทรย GM ทถกดดแปลง
พนธกรรมเพอทาหนาทตางๆ ดงตอไปน สรางผลตภณฑสารเคมและเอนไซมชนดตางๆ ตวบาบดสารปนเปอนในธรรมชาต (bioremediators) ตว (biosensors) ป ยชวภาพ (biofertilizer)
โรงงานผผลตสารเคมตางๆ จากจลนทรย GM ตการผลตตอ EPA ในเอกสาร
a premanufacture notification (PMN) และเอกสารขออนญาตผลตเปนการคาทเรยกวา the Microbial Commercial Activity Notice (MCAN) โดยผผลตตองยน M N P GM ชในกระบวนการผลตเปนการคาอยางนอย 90 วน ในระหวางททาง P 0 ทาง P ะสงหามการผลตหรอจากดการผลต รวมถงกระบวนการตางๆ ทเกยวของกบการขาย การใช หรอการกาจดจลนทรย GM จะสงผลตอการ อยางไรกตาม ทาง EPA มขอยกเวนทผผลตไมตองยน M N GM สารเคมประเภทเอนไซมทใชในอตสาหกรรม (Pew Initiative, 2001)
หนวยงาน P ถา P GM
- 145 -
นาจลนทรย GM ไมวาจะนาเขามา จยหรอพฒนา รวมไปถงนาไปผลตในระดบการคากตาม ในกรณทจะนาจลนทรย GM ทมวตถประสงคในการใชเปนตวบาบดสารปนเปอนในสภาพแวดลอมและใชเปนป ยชวภาพ ปทดสอบในสงแวดลอมตามธรรมชาต ผวจยและพฒนาตองยนเอกสาร xperimental Release pplication T R ) P 0 กอนการทดสอบในธรรมชาต หนวยงาน P T R EPA ใน 2 กรณ คอ GM จยทอยในสภาพปด และถาจลนทรย GM มรายงานถงผลกระทบตอสงแวดลอมในระดบตาเมอ ในครงแรก ไมตองรายงานตอ P นาไปทดสอบในแปลงทดลองครงตอไป (http://www.epa.gov/oppt/biotech/pubs/pdf/fs-002.pdf)
2.6.2 การควบคมผลตภณฑทไดจากจเอมโอ ผลตภณฑทไดจากจเอมโอแตละชนด จะถกควบคมดวยกฎหมายและหนวยงานทแตกตางกนไป
ขนอยกบวตถประสงคการนาไปใชของผลตภณฑ เชน ผลตภณฑชนดหนงถาผผลตมวตถประสงคเพอใชในการรกษาโรค จะถกควบคมดวยกฎหมาย FFDCA แตถาผลตภณฑนใชเพอสงเสรมสขภาพ กจะถกควบคมดวยกฎหมายชอ the Dietary Supplement Health and Education Act (DSHEA) ดงตวอยางการควบคมผลตภณฑดวยกฎหมายทตางกนดงแสดงในภาพท 28 ภาพท 28 หนวยงานและกฎหมายควบคมผลตภณฑจากจเอมโอ
ทมา:www.pewtrusts.org/uploadedFiles/wwwpewtrustsorg/Reports/Food_and _Biotechnology/hhs_biotech_0901pdf
- 146 -
ทงน ผลตภณฑจากจเอมโอ การควบคมความปลอดภยตามหนวยงานทรบผดชอบเปน มใหญๆ ได 3 กลม คอ 2.6.2.1 กลมผลตภณฑอาหาร ในผลตภณฑอาหาร หนวยงาน อาหาร อาหารประเภทสารปรงแตง และอาหารเสรมชนดตางๆ ซงอานาจในการควบคมนเชนเดยวกบทใชควบคมอาหารสตว ขณะทหนวยงานของกระทรวงเกษตรสหรฐฯ US ’s ood Safety and Inspection Service SIS) รายละเอยดการควบคมของอาหารประเภทตางๆ มดงตอไปน
a) ผลตภณฑอาหารและสารปรงแตง องคการอาหารและยาสหรฐฯ มหนาทควบคมความปลอดภยของผลตภณฑอาหารของมนษยและ
สขภาพของสตวทกนพช GM ทใชเปนอาหารสตว และการตดฉลากผลตภณฑสนคาทรวมถงผลตภณฑจากสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม ภายใตพระราชบญญตชอ The Federal Food, Drug, and Cosmetic Act (FFDCA)4 ซงระบวาอาหารทกชนดตองมมาตรฐานความปลอดภยเหมอนกน โดยไมคานงวาอาหารเหลานนมาจากพชทไดพฒนาดวยวธใดกตาม ไมวาจะเปนพชท ไดปรบปรงพนธดวยวธแบบดงเดม (Conventional breeding) หรอไดจากการดดแปลงทางพนธกรรม (GM) แตถาพช GM ทไดจากการผสมระหวางพช GM ทไดรบการรบรองมากอนแลวไมจาเปนตองไดรบการรบรองจาก FDA อกครง หนวยงานภายใน FDA 2 หนวยงานทสาคญ คอ Center for Food Safety and Nutrition (CFSAN) และ Center for Veterinary Medicine (CVM) ทงสองหนวยงานนมงเนนควบคมสารทกอใหเกดภมแพ (allegens) และสารพษอนๆ (toxins) ทมในพช GM รวมถงการตรวจสอบสารอาหารและองคประกอบภายในผลผลตจากพช GM ทเปลยนแปลง (www.fda.gov)
สาหรบสาร substances) สารใหความ
หวาน เปนตน ทไดจากสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรม ซงเปนกลมสารประกอบอาหารทผผลตยนเรองเสนอตอ FDA เพอพจารณาจดใหอยในกลมมความปลอดภย หรอ generally recognized as safe (GRAS)6 และไมไดถกจดใหเปนวตถเจอปนอาหาร หรอ food additives เมอ FDA พจารณาและระบวาสารประกอบอาหารชนดนนอยในกลม GRAS แลว ผผลตสามารถนาไปใชในกระบวนการผลตไดโดยไมตองไดรบการรบรองความปลอดภยจาก FDA ภายใตกฎหมาย FFDCA อก ขณะทวตถเจอปนอาหาร (Food Additives) เปนสารซงปกตมไดใชเปนสวนประกอบหลกของอาหาร แตเตมลงไปในอาหารเพอวตถประสงคดานประสาทสมผส และดานเทคโนโลยในการผลต การแปรรป การบรรจ และการเกบรกษา
- 147 -
อาหาร เชน สารกดบด สารใหกลนรส ผงชรส สผสมอาหาร สารกนหน B B T) ถก ตามขอกาหนดของ FFDCA อยางไรกตาม ผผลตสามารถยนเอกสารตอ FDA ขอการพจารณา food additives ของตนเองวามความปลอดภย และสามารถจดอยในกลม GR S
ในป 1992 FDA7 ไดกาหนดนโยบายใหมการจดทะเบยนอาหารทไดจากพชชนดใหมหรอพช GM
(Consultant Procedure Food Derived from New Plant Varieties) นโยบายนเกยวพนกบกระบวนการยนขอการพจารณาของผพฒนาพช GM เรองความปลอดภยและคณคาทางโภชนาการของผลตภณฑอาหารทไดจากพช GM ซงทาง FDA จะพจารณาในดานตางๆ ดงตอไปน
- คณลกษณะของผลตภณฑอาหาร โดยไมคานงถงวธการพฒนา แตจะมงเนนถงผลกระทบท
อาจจะเกดขนจากการดดแปลงพนธกรรมของสงมชวตนน ซงผลกระทบนประกอบดวยการเปลยนแปลงของปรมาณสารพษ การเปลยนแปลงปรมาณของสารอาหาร และการเปลยนแปลงของสารทกอใหเกดภมแพ เปนตน
- การรวบรวมขอมลสรปรายละเอยดเกยวกบพช GM ทงหมดโดยผพฒนาพช GM สงใหแกหนวยงาน CFSAN และ CVM ของ FDA เพอใชในการพจารณา หนวยงานทงสองนจะพจารณาวาพช GM ชนดใหมนมความแตกตางจากพชปกตทวไปหรอไม ถาผลการพจารณาระบวาไมมความแตกตางกน หนวยงาน CFSAN กบ CVM จะออกจดหมายชแจงวาผลการพจารณาไดเสรจสมบรณสาหรบพช GM ในแตละชนด
นอกจากนข นตอนการควบคมทสาคญ คอ การขอความรวมมอ หรอ “Voluntary” จาก
ผประกอบการอาหารทใชว ตถดบจากพช GM ยนคารองตอ FDA เพอประเมนผลตภณฑอาหาร (Consultant Process) วามความแตกตางหรอมสารทเปนอนตรายตอมนษยและสตวหรอไม โดยเปรยบเทยบกบอาหารทไดจากพชทวไป (non-GM Plants) ดงนน FDA จะพจารณาผลตภณฑจากพช GM ในลกษณะ Consultant มากกวาการรบรองหรออนญาตอยางเปนทางการ ในปจจบนผลตภณฑอาหารของมนษยและอาหารสตวทจาหนายอยในประเทศสหรฐฯ ตางไดผานกระบวนการพจารณาดงกลาวมาแลวทงสน ดรายละเอยดเพมเตมของกระบวนการพจารณาอนญาต (Consultant process) ไดท http://www.cfsan.fda.gov/~lrd/consulpr.html และนโยบายของ FDA ทเกยวของกบอาหารทไดจาก GMOs สามารถอานรายละเอยดไดท www.fda.gov/oc/biotech/default.htm
- 148 -
b) เนอสตว
จากทไดกลาวมาขางตน เกยวกบสตว GM ทสามารถสรางผลตภณฑยารกษาโรคได (a new animal drug) และตองไดรบการรบรองจาก ซง จากเนอสตว ถา ดงนน สตว GM
ในขนตอนการฆาสตว GM the ood Safety and Inspection Service SIS) US ) the Meat Inspection Act (Cowan และ Becker, 2010) ซง USDA มอานาจในการสงหามขายเนอสตว GM ถาเหนวาเนอสตวมสารทเปนพษและไมปลอดภยตอผบรโภค
c) ผลตภณฑเสรมอาหาร (Dietary supplement)
ผลตภณฑอาหารเสรมจดเปนอาหารชนดหนงแตไมใชยา โดยเปนอาหารเสรมเพมเตมจากอาหาร
ปกตมใชเปนอาหารหลก ถกควบคมโดยกฎหมาย the Dietary Supplement Health and Education Act (DSHEA) ผผลตไมจาเปนตองขออนญาตผาน FDA เพยงแตผผลตตองมขอมลความปลอดภยสนบสนน และไมตองสงรายงานผลขางเคยงหรอการเจบปวยของผบรโภคภายหลงจากบรโภคผลตภณฑอาหารเสรมไปยง FDA ดงนน จงเปนอปสรรคสาคญในการควบคมความปลอดภย ตวอยางเชน ผลตภณฑอาหารเสรมทไดจากนานมของสตว GM ไมตองผานการรบรองจาก DSHEA กอนการจาหนาย ซงการควบคมของ S จะไดมาจากการดดแปลงพนธกรรมหรอจากวธทางธรรมชาต (Pew Initiative, 2001)
2.6.2.2 กลมผลตภณฑยา และ Biologics หนวยงาน ภายใตกฎหมาย
ปนยารกษาโรคในมนษยและสตว เชน Insulin, glucagon และ human growth hormones เปนตน และภายใตกฎหมาย the Public Health Service Act (PHSA) ใช ขณะท USDA ผลตภณฑดงกลาวประกอบดวย
a) ยารกษาโรคของมนษยและสตว และ Human Biologics (ผลตภณฑทไดจากสงมชวต หรอจาก
องคประกอบของสงมชวต เชน เซรม เลอด หรอโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย ทสามารถนามาผลตเปนวคซนหรอผลตภณฑยารกษาโรคสาหรบมนษย)
- 149 -
ผลตภณฑยารกษาโรคของมนษย ยารกษาโรคของสตว และ Human Biologics อยภายใตการ
ดแลของหนวยงาน ’s the enter for rug valuation and Research R) ’s the enter for Veterinary Medicine (CVM) และ ’s the enter for Biologics valuation and Research (CBER) ตามลาดบ กลมของยารกษาโรคทอยภายใตการควบคมของ CDER สวนใหญจะเปนโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยทไดจากพช สตว และจลนทรย GM ดงตอไปน
Monoclonal antibodies Interferons Enzymes Growth factors
หนวยงาน CDER ภายใตกฎหมาย FFDCA ใหอานาจในการพสจนความปลอดภยและ
ประสทธภาพของยารกษาโรคสาหรบมนษยและสตว กอนทยารกษาโรคเหลานนจะสามารถนาออก จาหนายในตลาดประเทศสหรฐฯ เชนเดยวกบ Human Biologics ทถกควบคมโดย B R P S งพสจนถงความปลอดภยและความบรสทธของวคซน (Human Biologics หมายถง ผลตภณฑจากไวรส เซรม antitoxin, vaccine, เลอด อนพนธของเลอด สารปองกนภมแพ ทใชในการรกษาปองกนโรคในมนษย)
การรบรองผลตภณฑยารกษาโรค หรอ human biologics ตองตรวจสอบกระบวนการ
ผลต ซงผผลตตองดาเนนการผลตภายใต Good Manufacturing Practices (GMPs) นอกจากน FDA ยง
เมอผผลตตองการนายารกษาโรคชนดใหมนจาหนายในทองตลาด ตองนาไปทดสอบความ
ปลอดภยกบสตวกอน ถาพบวามความปลอดภยจงนาไปทดลองกบมนษยในขนตอน clinical trial หลงจากทดสอบกบมนษยแลวมประสทธภาพในการรกษาโรคและปลอดภย ผผลตตองรวบรวมขอมลผลการทดสอบยนขออนญาตผลตเปนการคาตามขอกฎหมายควบคม biologic products a biological license application BL ) PHSA กอนนาออกจาหนายในทองตลาด (Pew Initiative, 2001)
- 150 -
ทงน กฎหมายทใชในการควบคมการผลตยารกษาโรคของมนษย สตว และ uman Biologics
การควบคมการผลตในสตว GM: ชนสวนดเอนเอทใชในการตดแตงพนธกรรมในสตวตองไดร บการรบรองโดย
จากทไดกลาวมากอนหนาน เกณฑการรบรองยารกษาโรคสตวขนอยกบจดประสงคการนาไปใช ดงนน การควบคมยารกษาโรคและ Human Biologics ของ ะคลอบคลมไปถงการควบคมสตว GM
การควบคมการผลตในพช GM: ถาพช GM ถกสรางเพอผลตโปรตนสาหรบเปนยารกษาโรคในมนษยและสตว หรอ human
biologics ผลตภณฑเหลานจะตองถกควบคมภายใตกฎหมายของ อยางไรกตาม ชนสวนดเอนเอทใชสรางพช GM FDA
การควบคมการผลตในจลนทรย GM: จลนทรย GM ซงภาย
หลงจากกระบวนการหมกเสรจสน สารทตองการไมวาจะเปนเอนไซม therapeutic protein และ hormones GM ธตอไป ซงผลตภณฑสดทายจากกระบวนการผลตจะไมมการปนเปอนของจลนทรย GM เพยงแตยน GRAS ตอ FDA เทานน และผานการรบรองจาก FDA ในขนตอนเดยวกบการผลตยาทวไป นา
b) Animal Biologics: ผลตภณฑ nimal Biologics virus, serum, toxin ทใชในการรกษาโรคในสตวเลยงจะถก
ควบคมโดยหนวยงาน US - P IS ชอ The Virus Serum Toxin Act (VSTA)
- 151 -
2.6.2.3 (High-Value Products) สงมชวตดดแปลงทางพนธกรรมนอกจากผลตสารทใชในผลตภณฑอาหารแลว ยงสามารถนาไปผลตในดานอนๆ เชน ยารกษาโรค รวมถงสารเคมทไมใชอาหาร เชน ยาฆาแมลง สารหลอลน สารเคมในอตสาหกรรม เครองสาอางค และผลตภณฑอนๆ จากพช สตว และจลนทรย GM การควบคมผลตภณฑเหลานขนอยกบผลตภณฑแตละชนด ดงตวอยางตอไปน
a) ยาฆาแมลง จากทไดกลาวมาแลว หนวยงาน P จากพช
และจลนทรย GM FIFRA และ TSCA ในกรณทสารฆาแมลงทสรางขนภายในพช GM เพอชวยในการปองกนพชจากแมลงศตรพช
ขณะทพชกาลงเจรญเตบโต สารฆาแมลงนเรยกวา Plant Incorporated Protectants (PIPs) ซงถกควบคมโดย EPA และ USDA-APHIS ถาสารเคมทถกสรางขนมาแลวไมไดใชเปนสารฆาแมลง หนวยงาน EPA จะไมมอานาจในการควบคมสารเคมชนดนนภายใตกฎหมาย FIFRA แตถาสารเคมเปนพษและเปนอนตรายตอมนษยและสงแวดลอม หนวยงาน EPA จะเขามาควบคมสารพษชนดนนภายใตกฎหมาย TSCA ขณะทหนวยงาน USDA-APHIS จะควบคมพช GM ทสรางสารฆาแมลงภายใตกฎหมายทชอ the Plant Pest Protection Act และหนวยงาน GM
b) สารเคมทางอตสาหกรรม
สารเคมทางอตสาหกรรมทถกผลตขนจากพชหรอสตว GM TSCA5
จากนโยบายและกฎหมายหรอขอกาหนดตางๆ ทบงคบใชในการควบคมการทดลองหรอการผลตสงมชวตดดแปลงพนธกรรมภายใตการกากบดแลจากหนวยงานรฐบาลทมความแตกตางกนดงกลาวขางตน แสดงใหเหนวาประเทศสหรฐฯ ไดใหความสาคญตอการควบคมดแลการผลตหรอการทดลองสงมชวตดดแปลงพนธกรรม เพอสรางความมนใจใหกบผบรโภคในการบรโภคอาหารทมส งมชวตดดแปลงพนธกรรมเปนสวนประกอบ รวมถงปองกนผลกระทบตอสงมชวตทอาศยอยตามธรรมชาต
- 152 -
1the Plant Protection Act (PPA) เวปไซด: http://www.aphis.usda.gov/brs/pdf/PlantProtAct2000.pdf 2Information System for Biotechnology (ISB) เวปไซด: http://www.Isb.vt.edu/ 3The Federal Insecticide, Fungicide and Rodenticide Act (FIFRA) เวปไซด: http://www.epa.gov/lawsregs/laws/fifra.html 4The Federal Food, Drug, and Cosmetic Act (FFDCA) เวปไซด: http://www.epa.gov/lawsregs/laws/ffdca.html) 5the Toxic Substance Control Act. (TSCA) เวปไซด: http://www.epa.gov/lawsregs/laws/tsca.html 6Generally Regognized as Safe (GRAS) เวปไซด: http://www.fda.gov/Food/FoodIngredientsPackaging/GenerallyRecognizedasSafeGRAS/ default.htm. 7FDA-1992: Consultant Procedure Food Derived from New Plant Varieties เวปไซด:http://www.fda.gov/food/guidancecomplianceregulatoryinformation/guidancedocuments/biotechnology/ ucm096126.html/
- 153 -
2.7 การรบรและการยอมรบจเอมโอของประชาชน
ในประเดนการรบร awareness) ) ำ ) 3)
2.7.1 การส ารวจการรบรและการยอมรบจเอมโอ เทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมสงมชวตในประเทศสหรฐฯ ไดรบการพฒนามานานหลายทศวรรษ
ตงแตการพฒนาจลนทรย (ซงเปนสงมชวตดดแปลงพนธกรรมชนดแรก จนกระทงไดประสบความสาเรจอยางมากในพช) จนถงในสตว ซงไดมงานวจยและพฒนามากมายแตยงอยในชวงแรกของการพฒนา ถงแมวาประเทศสหรฐฯ จะเปนประเทศผนาดานเทคโนโลยจเอมโอ แตการรบรถงความกาวหนาและสถานะการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอของ ยงอยในระดบตา โดยมหลกฐานจากรายงานการสารวจการรบรของประชาชนตอพชและสตว GM (ดงแสดงในตารางท34) ซงพบวา ประชาชนทรบทราบถงเทคโนโลยจเอมโอเปนอยางด มเพยงรอยละ 37 ในพช GM และรอยละ 22 ในสตว GM (IFIC, 2007) แสดงใหเหนวาประชาชนสวนใหญยงไมไดรบการประชาสมพนธถงเทคโนโลยนเทาทควร ซงสอดคลองกบความเหนของประชาชนจานวนเพยงรอยละ 30 ทเหนถงประโยชนทจะไดรบจากเทคโนโลยจเอมโอ (ภาพท 29) นอกจากน มเพยงผบรโภคชาวอเมรกนจานวนรอยละ 23 ททราบวามผลตภณฑจเอมโอ ในตลาดการคา และผบรโภคกวารอยละ 76 มความเหนวายงไมมหรอไมทราบวามผลตภณฑจเอมโอวาง (ภาพท 30)
ตารางท 34 แสดงการรบรของประชาชนชาวอเมรกนตอพช GM GM พช GM สตว GM
การรบทราบ หรอ มความร มาก 37 22 เลกนอย หรอไมม 63 78 ทมา: (IFIC, 2007)
- 154 -
ภาพท 29 ความคดเหนของประชาชนถงประโยชนของเทคโนโลยจเอมโอ
ทมา: IFIC (2008)
ภาพท 30 การรบรถงผลตภณฑจเอมโอทวางขายในทองตลาด
ทมา: IFIC (2008)
การรบรหรอรบทราบถงเทคโนโลยจเอมโอของประชาชน สวนมากประชาชนไดร บทราบขอมลผานทางสอหนงสอพมพมากทสดในสดสวนรอยละ 74-77 รองลงมาผานทางสออนเตอรเนตในสดสวน รอยละ 58 (ตารางท 35) (Fritz และคณะ, 2003) นอกจากน ประชาชนใหความเชอถอขอมลเทคโนโลยจเอมโอทพฒนาโดย ย กทสด รองลงมาเปนกลมบรษททางเทคโนโลย ชวภาพและกลมเกษตรกร อตสาหกรรมอาหาร เจาหนาทรฐบาล และบคคลทมชอเสยง ตามลาดบ 36)
- 155 -
ตารางท 35 แสดงแหลงขาวสารสาคญทผบรโภคใชในการรบทราบหรอเรยนรถงเทคโนโลยจเอมโอ
แหลงขาวสาร ผใหญ )
นกศกษา (รอยละ)
หนงสอพมพ 74 77 วารสารวทยาศาสตร 40 32 Technical Publications 47 17 นตยสาร 45 44 อนเตอรเนต 59 58 ทมา: ritz 2003)
ตารางท 36 แสดงการเปรยบเทยบการเชอถอของประชาชนตอกลมบคคลตางๆ เกยวกบจเอมโอ
กลมบคคล ระดบความเชอถอ* บรษทผลตอาหาร 3 บรษทเทคโนโลยชวภาพ 2 เจาหนาทจากหนวยงานรฐบาล 3 กลมเกษตรกร 2 นกวทยาศาสตรจากมหาวทยาลย 1 บคคลทมชอเสยง 4 *1 2=มาก 3 ทมา: ritz 2003)
เมอสอบถามถงความคดเหนของประชาชนในดานการยอมรบการดดแปลงพนธกรรมในสงมชวต
ชนดตางๆ พบวา ประชาชนมการยอมรบทแตกตางกนไป โดยประชาชนใหการยอมรบการพฒนาพช GM (ตารางท 37) เนองจากพชเปนสงมชวตทไมมขอจากดในเรองจรยธรรมหรอศลธรรมดงเชนในสตวหรอในมนษย สามารถควบคมไดงายและไมเปนอนตรายตอมนษยโดยเฉพาะอนตรายจากการแพรระบาดของโรคเหมอนเชนในจลนทรย
- 156 -
ตารางท 37 แสดงการเปรยบเทยบการยอมรบของผบรโภคตอสงมชวตดดแปลงพนธกรรมชนดตางๆ สงมชวตดดแปลงพนธกรรม อนดบการยอมรบ
พช มากทสด จลนทรย มาก
สตว นอย มนษย นอยทสด
ทมา: Fritz และคณะ (2003)
สาหรบการเปรยบเทยบการยอมรบของประชาชนระหวางพชและสตว GM นน พบวา
มความเหนวาการทดลองในสตวจะผดศลธรรมมากกวาในพช ทาใหการยอมรบสตว GM ประชาชนม GM และเมอจาแนกตามเพศ อาย และระดบการศกษา (ตารางท 38) จะเหนไดวาผหญงไมเหนดวยกบการทดลองสตว GM ซงเปนไปในทศทางเดยวกบระดบอายและการศกษา (Thomson และคณะ, 2010) นอกจากน ประชาชนยงใหการยอมรบตอการพฒนาพช GM GM รอยละ 41 ใหการยอมรบ มเพยงรอยละ 9 เทานนทไมเหนดวย 31) อยางไรกตาม GM GM โดยรอยละ 62 มความคดเหนทดตอสตว GM ในดานปรบปรงสขภาพของสตว หรอปรบปรงคณภาพอาหาร ในดานประโยชนการเพมประสทธภาพการจดการ
ภาพท 31 การยอมรบของประชาชนตอพช GM เพอประโยชนทางการแพทย (PMPs)
ทมา: IFIC (2008)
- 157 -
ตารางท 38 การยอมรบของผบรโภคตอพช GM และสตว GM จาแนกตามเพศ อาย และระดบการศกษา ยอมรบ
) ไมยอมรบ (รอยละ)
ไมแนใจ )
พช สตว พช สตว พช สตว เพศ
เพศชาย 65 36 32 59 4 5 เพศหญง 53 21 40 74 7 5
อาย <35 63 31 34 65 3 4
35-54 56 27 38 67 6 6 55+ 55 21 37 71 8 8
ระดบการศกษา มธยม 51 24 43 73 6 3
ปรญญาตร 65 27 31 66 4 8 ปรญญาโท+ 64 36 29 59 7 5 ทมา: Thomson 2010)
ฟารม (Farm efficiency) รอยละ 55 และประโยชนตอสงแวดลอมรอยละ 52 ขณะทประชาชนรอยละ 38 ยอมรบสตว GM ใช (IFIC, 2008)
เมอจาแนกตามวตถประสงคการนาไปใชประโยชนของจเอมโอ พบวา ดงตวอยางทแสดงใน ท 32 ผบรโภคใหการยอมรบพช GM 51) หรอรอยละ 64 (ตามรายงานของ IFIC, 2005) รองลงมาเปนสตว GM (รอยละ 38) และปลา GM ทมอตราการเตบโตทรวดเรว (รอยละ 23) (Hoban, 2004)
- 158 -
ภาพท 32 ตวอยางแนวโนมการยอมรบสงมชวตดดแปลงพนธกรรม
ทมา: Hoban (2004)
ผลตภณฑจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรมทมความสาคญตอมนษย และวางจาหนายในตลาด
การคาในประเทศสหรฐฯมากทสด คอ ผลตภณฑอาหาร ซงจานวนมากกวาครงมสวนประกอบของจเอมโอ มาจากพช GM
จากการสารวจการรบร (awareness) ในประเดนเรองอาหาร GM ของประชาชนชาวอเมรกน
ระหวางป 2001-2006 พบวาในป 2001 ประชาชนกวารอยละ 54 ไมทราบวามอาหารททามาจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรม (GM Food) วางขายในทองตลาด (โดยรอยละ 29 ทราบเพยงเลกนอย และรอยละ 25 ไมทราบเลย) และรอยละ 45 ทราบหรอเคยไดยนเกยวกบอาหาร GM (รอยละ 9 ทราบชดเจน แตกวา รอยละ 35 ทราบไมมาก) การรบรของประชาชนเพมมากขนเปนรอยละ 58 ในป 2006 (ภาพท 33) อกทง ประชาชนรอยละ 26 เชอวาพวกเขาไดรบประทานอาหาร GM ขณะทรอยละ 60 เชอวาพวกเขาไมไดรบประทานอาหาร GM สาหรบในกลมผซออาหารอนทรย organic) 38 กลาววา พวกเขาเชอวาเคยไดรบประทานอาหาร GM หรอ GM 54 (Mellman group, 2006) สาหรบประเดนเรองการควบคมอาหาร GM ประชาชนสวนใหญยอมรบวาพวกเขามความรเรองการควบคมอาหาร GM ของรฐบาลนอยมาก โดยมเพยงรอยละ 18 เทานนททราบ (โดยสามารถจาแนกเปนสดสวนของผททราบเปนอยางดรอยละ 3 และทราบบางรอยละ 15)
- 159 -
ภาพท 33 แนวโนมการรบรถงอาหาร GM ทมา: Mellman group (2006)
ภาพท 34 ความคดเหนของประชาชนตอการควบคมอาหาร GM ของหนวยงาน FDA
ทมา: Mellman group (2006)
- 160 -
และมประชาชนอกกวารอยละ 74 จะไมทราบเรองนเลย (รอยละ 42) หรอทราบเลกนอย (รอยละ 32) หรอแมแตกลมนกศกษาในมหาวทยาลย มเพยงรอยละ 22 เทานนททราบถงกฎเกณฑการควบคมอาหาร GM (Mellman, 2006) เนองจากการควบคมอาหาร GM โดยรฐบาลในปจจบน คอนขางไมเขมงวด อาศยความสมครใจ (volunteer) ของผผลตในการสงผลตภณฑอาหาร GM ใหแก FDA ตรวจสอบความปลอดภยเทานน ทาใหประชาชนรอยละ 41 มความเหนวามขอบงคบในการควบคมทนอยเกนไป เมอเปรยบเทยบกบประชาชนทเหนวามความเขมงวดมากเกนไปซงมสดสวนรอยละ 16 (ภาพท 34) ซงถารฐบาลมความเข ในการควบคมอาหาร GM กอนจาหนายในตลาดมากขน จะ ชวยเพมความมนใจใหกบผบรโภคในการตดสนใจซอสนคาหรอรบประทานอาหาร GM โดยมผบรโภครอยละ 43 ยนดทจะซออาหาร GM ประชาชนรอยละ 14 ไมซออาหาร GM และ รอยละ 35 มความเหนไมแตกตางจากการควบคมแบบไมเขมงวดในปจจบน
นอกจากน ตงแตป 2001 ไดมการสนบสนนของผบรโภคมากขนและมการตอตานลดลง โดยมสดสวนการยอมรบรอยละ 27 และการตอตานรอยละ 46 ในป 2006 ดงแสดงในภาพท 35 และพบวามรายงานหนงไดแสดงวา มผบรโภครอยละ 47 ยอมรบการใชพช GM เปนวตถดบในอตสาหกรรมอาหาร (Hallman, 2004) เมอจาแนกสดสวนการสนบสนนใหมอาหาร GM ไดพบวาในป 2006 ผหญงใหการสนบสนนรอยละ 21 ขณะทผชายใหการสนบสนนรอยละ 33 (Mellman group, 2006) สาหรบการรบประทานอาหาร GM ของชาวอเมรกน พบวารอยละ 38 จะรบประทานอาหาร GM และไมรบประทานอาหาร GM ในสดสวนรอยละ 54 เมอแบงการยอมรบการรบประทานอาหาร GM ตามเพศ จะพบวา เพศหญงจะรบประทานอาหาร GM ในสดสวนรอยละ 30 และไมรบประทานอาหาร GM รอยละ 61เมอเปรยบเทยบกบเพศชายทจะรบประทานอาหาร GM ในสดสวนรอยละ 47 และมผทไมรบประทานในสดสวนรอยละ 46 36)
เมอประชาชนไดรบทราบขอมล หรอไดรบความรเกยวกบสงมชวตดดแปลงพนธกรรมเพมขนวาม
การพฒนาไดอยางไร และมความปลอดภยหรอไมเปนอนตรายตอสขภาพ จากการสารวจพบวา มประชาชนใหการยอมรบเพมขน โดยมผบรโภครอยละ 45 มความรสกปลอดภยเมอซอสนคาจากรานขายของชา และมเพยงรอยละ 29 มความรสกไมปลอดภย (ภาพท 37) และเมอพจารณาแหลงขอมลเกยวกบอาหาร GM ทมอทธพลตอการตดสนใจยอมรบหรอซออาหาร GM พบวา ผบรโภครอยละ 37 มความเชอถอในขอมลทไดรบจากครอบครว รองลงมารอยละ 33 มความเชอถอในขอมลทไดจากเกษตรกร และจากกลมนกวทยาศาสตรหรออาจารยมหาวทยาลยรอยละ 32 ปจจยสาคญททาใหผบรโภคใชในการตดสนใจสนบสนนหรอคดคานเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมคอ ครอบครว ซงผบรโภคกวารอยละ 59 มความเหนวาครอบครวเปนปจจยทสาคญทสดทชวยในการตดสนใจมากกวา
- 161 -
ภาพท 35 การสนบสนนของประชาชนชาวอเมรกนตออาหาร GM ทมา: Mellman group (2006)
ภาพท 36 แสดงขอมลการตดสนใจบรโภคอาหาร GM
ทมา: Mellman group (2006)
- 162 -
ภาพท 37 แสดงจานวนรอยละความคดเหนของผบรโภคถงความปลอดภยของอาหาร GM
ทมา: Mellman group (2006)
ความเชอดานจรยธรรมสวนตว หลกการทางวทยาศาสตร หรอศาสนา แสดงใหเหนวาครอบครวเปนปจจยหลกของการยอมรบ การตดสนใจซอ และการสนบสนนการพฒนาอาหาร GM
2.7.2 ความคดเหนของประชาชนตอนโยบายการตดฉลากผลตภณฑ
ผลตภณฑอาหาร (processed foods) ทจาหนายอยในทองตลาดมากกวารอยละ 70-85 มสวนประกอบของถวเหลองหรอขาวโพด GM เชน แปงขาวโพด นาตาลเดกโทรส (dextrose) นาตาล high fructose corn syrup มนขาวโพด โปรตนจากถวเหลอง นามนถวเหลอง เลซทน lecithin) ละ di-glycerides GM ซงยากทจะตดตามแหลงทมา อกทง พชทใชเปนวตถดบในการผลตในประเทศสหรฐฯ สวนใหญเปนพช GM ซงมราคาถกกวาพชทไมใช GM และผผลตมความเชอมนถงความปลอดภยของการควบคมจเอมโอของหนวยงานรฐบาล (Harlander, 2002) นอกจากน ภาคเอกชนยงขาดระบบการแยกวตถดบจเอมโอออกจากวตถดบทไมใชจเอมโอ เชน แหลงเกบวตถดบ กระบวนการผลต การขนสง และคาใชจายในการตรวจสอบ องคประกอบเหลานทาใหม รอยละ 82 มความเหนวา ไมจาเปนทจะตองระบขอมลเพมเตมวาเปนสนคาจาก
- 163 -
จเอมโอและมผบรโภคเพยงรอยละ 1 เทานน ทอยากใหระบวาเปนอาหาร GM (Harlander, 2002) สาหรบนโยบายการตดฉลากผลตภณฑอาหารของหนวยงาน FDA ในปจจบน ยงไมมขอบงคบใหผผลตระบในฉลากสนคาวาเปนอาหาร GM แตมขอบงคบใหตดฉลากผลตภณฑสนคาเมอผลตภณฑทไดจากจเอมโอกอใหเกดภาวะภมแพ หรอ เกดการเปลยนแปลงคณคาทางอาหารทเปนองคประกอบเทานน ซงนโยบายดงกลาวมประชาชนรอยละ 64 ใหการสนบสนน ประชาชนรอยละ 24 มความเหนเฉยๆ และประชาชน รอยละ 12 ไมเหนดวย (Harlander, 2002) จากการสอบถามกลมผบรโภคทมความตองการใหเพมขอมลจเอมโอในฉลากผลตภณฑ พบวามผบรโภคเพยงรอยละ 17 เทานน ทยอมรบภาระคาใชจายเพมขน 10 เหรยญสหรฐฯ ตอป ขณะทผบรโภคจานวนมากกวารอยละ 44 ไมยอมรบภาระคาใชจายของราคาสนคาทเพมสงขน (CSPI, 2001) จากปจจยดงกลาว ทาใหบรษทผผลตสนคาไมตดฉลากระบรายละเอยดเพมเตมถงสวนประกอบทมาจากจเอมโอ แตจะผลตสนคา non-GMOs เมอตลาดมความตองการและผบรโภคยนดทจะรบภาระคาใชจายของผลตภณฑทสงขนเทานน (Harlander, 2002) อยางไรกตาม กลมผบรโภคทมความตองการใหระบรายละเอยดสวนประกอบของผลตภณฑทมจเอมโอ ความปลอดภย และเปดโอกาสใหผบรโภคมขอมลเพยงพอในการเลอกผลตภณฑทตนเองตองการได (ความคดเหนดงกลาวไดสรปไวใน 39)
ตารางท 39 ความคดเหนของผบรโภคทตองการให FDA ออกขอบงคบการตดฉลากผลตภณฑจเอมโอ ความคดเหน รอยละ
ผบรโภคควรทราบขอเทจจรง หรอขอมลทกอยาง 21 ตองการทราบเพอประโยชนตอตนเองและครอบครว 12
ความกงวลถงความปลอดภย 6 ความกงวลถงสารกอใหเกดภมแพ 4
ผบรโภคควรมทางเลอก 3 ฉลากควรเปดเผยขอมลทกอยาง 3
อนๆ 7 ไมมขอคดเหน 6
ทมา: IFIC (2006)
- 164 -
2.7.3 การยอมรบในผลตภณฑจเอมโอ
ไดมการสารวจการยอมรบในเทคโนโลยชวภาพการดดแปลงพนธกรรมสงมชวตของประชาชนใน แตละประเทศและพบวา มความคดเหนทแตกตางกน (ดงแสดงในภาพท 38) โดยกลมประเทศทยอมรบหรอเลงเหนถงประโยชนของจเอมโอ ไดแก ประเทศอนโดนเซย (รอยละ 81) ประเทศควบา (รอยละ 79) ประเทศจน (รอยละ 72) ประเทศไทย (รอยละ 72) ประเทศอนเดย (รอยละ 69) ประเทศโคลมเบย (รอยละ 66) และ ประเทศสหรฐฯ (รอยละ 66) ซงประชาชนของประเทศเหลานประมาณรอยละ 60 ใหการยอมรบจเอมโอ ขณะทอกกลมประเทศทมสดสวนการยอมรบจเอมโอประมาณรอยละ 40 ไดแก ประเทศฝรงเศส ประเทศกรซ และประเทศสเปน สาหรบประเทศอนๆ ในทวปยโรป ประเทศญปน และประเทศเกาหลใต จะเปนกลมประเทศทมความเหนเกยวกบจเอมโอ ดาน (Hoban, 2004) จะเหนไดวาประเทศกาลงพฒนาใหการยอมรบมากกวาประเทศทพฒนาแลว นอกจากน ผบรโภคยงมความคดเหนในเรองการยอมรบแตกตางกน โดยขนอยกบประโยชนหรอการประยกตใชเทคโนโลยจเอมโอ (ดงแสดงในภาพท 39) ซงจะพบวาผบรโภคกวารอยละ 85 ใหการสนบสนนการพฒนาจเอมโอ จ GM และการใชแบคทเรย GM แตมผสนบสนนสตว GM เพอเพมผลผลตเพยงรอยละ 35 หรอมผไมเหนดวยกวารอยละ 65 ขณะทเทคโนโลยการโคลนสตว ผบรโภคใหการสนบสนนเพอประโยชนทางการแพทย (รอยละ 42) มากกวาใชเปนอาหารของมนษย และเมอศกษาถงพฤตกรรมการซอของผบรโภคในแตละประเทศ ภายหลงทราบวาอาหารมสงมชวต GM เปนองคประกอบ ไดพบวาในประเทศจนมผบรโภครอยละ 66 ยงซอผลตภณฑนนตอไป รองลงมาเปนประเทศอนเดย ประเทศบราซล ประเทศสหรฐอเมรกา และประเทศแคนาดา ในสดสวนรอยละ 56, 31, 25 และ 21 ตามลาดบ ซงตรงกนขามกบประเทศองกฤษ ออสเตรเลย และประเทศเยอรมน ทผบรโภคในประเทศดงกลาวไดเลกซอผลตภณฑดงกลาว (ดงแสดงในภาพท 40)
จากการสารวจการรบรและความคดเหนของประชาชนชาวอเมรกนเกยวกบผลตภณฑจากจเอมโอ
ได วา จากจเอมโอ จเอมโอ รบร ยง เลง ไมเฉพาะแตในประเทศสหรฐฯ เทานน แตยงรวมถงประเทศตางๆ ทวโลก ทจะ
- 165 -
ภาพท 38 การสนบสนนเทคโนโลยจเอมโอ
ทมา: Hoban (2004)
และยอมรบ จเอมโอ ซงจเอมโอจะเปนเทคโนโลยทมบทบาทสาคญในการสรางความมนคงดานอาหารของมนษย เพมประสทธภาพในการรกษาโรค และพฒนาเศรษฐกจของประเทศตอไปในอนาคต
- 166 -
ภาพท 39 แสดงความเหนการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอเพอประโยชนในดานตางๆ ของประเทศอนๆ ทวโลก ทมา: Hoban (2004)
ภาพท 40 แสดงรอยละการตดสนใจซออาหาร GM ประเทศ
ทมา: Hoban (2004)
- 167 -
2.8 การคมครองทรพยสนทางปญญาและสทธบตร วตถประสงคการพฒนาเทคโนโลยชวภาพการดดแปลงพนธกรรมสงมชวต คอการสรางสงมชวตท
มลกษณะพเศษทแตกตางจากธรรมชาตเพอเปนสงมชวตสายพนธใหม ซงเปรยบไดเปนสงประดษฐหรอนวตกรรมใหมทเกดจากความรความสามารถเฉพาะบคคลหรอกลมบคคล ซงบคคลเหลานมความตองการปกปองทรพยสนทางปญญาของตนเอง เพอปองกนมใหบคคลอนนาไปใชประโยชนโดยทไมไดรบอนญาตจากเจาของสงประดษฐ การปกปองทรพยสนทางปญญานน ผประดษฐสามารถขอความคมครองในทรพยสนทางปญญาไดทสานกงานเครองหมายการคาและสทธบตรประเทศสหรฐฯ หรอ U.S. Patent and Trademark Office (USPTO) ภายใตการดแลของกระทรวงพาณชยสหรฐฯ ทงน การคมครองทรพยสนทางปญญาสามารถแบงออกได 3 ประเภท (http://www.uspto.gov/) คอ
1. เครองหมายการคา 2. สทธบตร 3. ลขสทธ
สงมชวตดดแปลงพนธกรรมจะไดรบความคมครองในรปแบบของสทธบตร สงประดษฐทไดรบการ
จดสทธบตรมระยะเวลาความคมครอง 20 ป ในประเทศสหรฐฯ และประเทศทอยภายใตการปกครองของประเทศสหรฐฯ (U.S. territories and U.S. possessions)
ทงน สทธบตรทจดทะเบยนในประเทศสหรฐฯ สามารถแบงได 3 ประเภท* คอ
1. สทธบตรผลตภณฑ (Utility Patents): สาหรบผทสรางนวตกรรม หรอการคนพบกระบวนการ (process) เครองมอ เครองจกรหรออปกรณ (machine) ทใชในอตสาหกรรมการผลต ทไดพฒนาใหมหรอเปนเทคโนโลยในรปแบบใหมและเปนประโยชน สงเหลานตองทางานไดจรงจงจะขอจดสทธบตรได
2. สทธบตรในแบบผลตภณฑ (Design Patents): สาหรบผทออกแบบเครองมอ กระบวนการ และสงประดษฐตางๆ สาหรบกระบวนการผลตแบบใหม หรอผลตภณฑแบบใหมทงทเปนงานสรางสรรคและเพอความสวยงาม
3. สทธบตรในพนธพช (Plant Patents): สาหรบผทประดษฐ พฒนา และคนพบพนธพชทม ลกษณะแบบใหม (new variety of plants)
_______________________________________ *http://www.uspto.gov/web/offices/ac/ido/oeip/taf/patdesc.htm
- 168 -
เงอนไขการขอจดสทธบตร
สงประดษฐใหมนนจะตองเปนชนดใหมทไมเคยมมากอน หรอไดรบการพฒนาโดยผอนในประเทศสหรฐฯ หรอไดรบสทธบตร หรอมรายละเอยดของสงมชวตใหมในสงตพมพในประเทศสหรฐฯ กอนหนาทผขอจดสทธบตรจะพฒนาสงมชวตชนดนน และสงมชวตใหมนตองไมไดถกนาออกจาหนาย นาไปใช หรอนาไปเพาะปลกในประเทศสหรฐฯ ในระยะเวลามากกวา 1 ป กอนขอจดสทธบตร และตองเปนสงมชวตใหมทไมเคยพบมากอนหรอไมมบคคลใดทสามารถระบชนดของสงมชวตนนไดโดยงาย ขนตอนการขอจดสทธบตร
การขอจดสทธบตรจะตองกระทาโดยผพฒนาเทคโนโลยหรอสงประดษฐ และเจาของสงมชวต GM เทานน แตสามารถจดรวมกบผอนทรวมกนพฒนาไดในฐานะเปนผพฒนารวม การยนคาขอจดสทธบตร หรอแบบ non-provisional application ผพฒนาตองเตรยมเอกสารเปนลายลกษณอกษร ดงตอไปน (http://www.uspto.gov/patents/resources/types/utility.jsp#non)
- รายละเอยดของสงมชวตดดแปลงพนธกรรม (Genetic engineering variety descriptions) - ชอเจาของสงมชวต GM - ขอถอสทธ (claims): เปนสวนสาคญของการยนขอจดสทธบตร เพราะเปนขอบเขตทจะไดรบ
ความคมครองจากสทธบตร - คาสาบาน oath declaration) - คาธรรมเนยม (application fee)
เมอสานกงานสทธบตรและเครองหมายการคาไดรบเอกสารคาขอครบถวน จะออกเลขหมาย (application number) แตผขอจดสทธบตรอาจจะไมตองยนขอถอสทธและคาสาบานมาพรอมคาขอในรปแบบทเรยกวา Provisional application (http://www.uspto.gov/ patents/resources/types/provapp.jsp) ซงทางสานกงานฯ จะออกใบอนญาตทเรยกวา Patent Pending ใหแกผยนคารอง ซงผย นคารองตองยนเอกสารทเหลอ (ขอถอสทธและคาสาบาน) ตามรายละเอยดแบบ non-provisional application ขางตน ภายใน 12 เดอน นบจากวนทได Patent Pending ถาผย นคารองไมสามารถยนเอกสารไดครบถวนตามเวลาทกาหนด คาขอแบบ Provisional application หรอ Patent Pending จะถอวาการขอจดสทธบตรเปนอนสนสด หากคาขอถกตองครบถวน ทางสานกงานฯ จะสงเอกสารไปตรวจสอบทศนยเทคโนโลย Technology enter T ) ง เพอ
- 169 -
า พบ ในกรณทมผย นขอจดสทธบตรในสงเดยวกน แตละฝายตองเสนอหลกฐานขอเทจจรง เพอพสจนวาใครเปนผพฒนาคนแรกและพฒนาเมอใด หากยงไมสามารถสรปได ทางสานกงานฯ จะใชวนทยนขอเปนเกณฑตดสน ซงฝายทถกตดสนแพไมยอมรบในการตดสนสามารถยนอทธรณตอศาลได
ภายหลงจากทรฐบาลออกกฎหมายคมครองทรพยสนทางปญญา ทาใหการพฒนาจเอมโอเกดขนในภาคเอกชนเพมมากขน โดยเฉพาะพช GM โดยมงบประมาณการลงทนเพมสงขน 14 เทาในชวงป 1960-1996 และระหวางป 1996-2000 มผลใหสทธบตรดานเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร มแนวโนมสงขนเมอเปรยบเทยบกบสทธบตรทงหมดในประเทศสหรฐฯ (ภาพท 41) ซงในจานวนดงกลาว ภาคเอกชนมจานวนสทธบตร 4,200 สทธบตร หรอรอยละ 75 ของสทธบตรดานเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตรทงหมด เมอพจารณาจาแนกตามสาขาเทคโนโลย จะพบวาเทคโนโลยการปรบปรงพนธพชม
ภาพท 41 แนวโนมการจดสทธบตรดานเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตรใน ป 1976-2000 ทมา: King eisey, 003
- 170 -
จานวนการไดรบสทธบตรสงสดเมอเปรยบเทยบกบเทคโนโลยอนๆ (ภาพท 42) และเมอแบงตามหนวยงานทขอจดสทธบตร พบวาบรษทเอกชนในประเทศสหรฐฯ มการยนขอจดสทธบตรมากทสด รองลงมาคอ บรษทเอกชนตางชาต และมหาวทยาลยของรฐหรอสถาบนทไมหวงผลกาไรในประเทศสหรฐฯ (ภาพท 43) จากขอมลขางตนจะพบวาจานวนสทธบตรจากพช GM มแนวโนมเพมสงขนในอนาคต ขอมลเกยวกบการยนคาขอจดทะเบยนแบบชวคราว (Provisional Application) ซงไมตองยนขอถอสทธ (claim) และคาสาบานมาพรอมกบคาขอไดทเวปไซด http://www.uspto.gov/web/offices/dcom/ olia/oed/grb.pdf สทธบตรทางเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรม โดยเฉพาะพช GM ในประเทศสหรฐฯ ทไดจดทะเบยนแลว สามารถสบคนไดทเวปไซด http://patft.uspto.gov/ หรอรายละเอยดตางๆทเกยวกบสทธบตร เครองหมายการคา และกฎหมายทรพยสนทางปญญา สามารถดรายละเอยดไดทเวปไซด http://www.uspto.gov/index.jsp
ภาพท 42: เทคโนโลยตางๆ ดานเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร ทไดขอจดสทธบตร ทมา: King eisey, 003
- 171 -
ภาพท 43: การแบงตามหนวยงานทจดสทธบตรดานเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร ทมา: King eisey, 003
จากการทพช GM ก GM GM อกทงเปนสงมชวตทมความสาคญทางเศรษฐกจของประเทศสหรฐฯ อยางมาก เนองจากมปรมาณและมลคาการสงออกไปยงประเทศตางๆ ในจานวนมหาศาลในแตละป อาจนบไดวาประเทศสหรฐฯเปนตลาดการคาเมลดพนธพชทใหญทสดในโลก รองลงมาคอประเทศจนและประเทศญปน สาเหตทตลาดการคาเมลดพนธในประเทศสหรฐฯเตบโตอยางรวดเรว เนองจากเกษตรกรสามารถซอเมลดพนธจากบรษทผผลตมากกวาใชเมลดพนธจากการเกบเกยวผลผลตครงกอน (save seeds) ซงเมลดพนธทสาคญในตลาดการคา ไดแก ขาวโพด ถวเหลอง ฝาย และขาวสาล
ตลาดเมลดพนธในประเทศสหรฐฯ เรมเปลยนแปลงอยางมากในชวงทศวรรษท 1930 เมอเมลด
พนธลกผสม (hybrid) ทใหผลผลตสงไดออกสตลาดการคา ซงเมลดพนธชนดนเกษตรกรไมสามารถนามาปลกใหมได ดงนนเกษตรกรจาเปนตองซอเมลดพนธใหมทกครงทปลกเพอรกษาผลผลตทสง นอกจากนน การคมครองทรพยสนทางปญญา (Intellectual property right: IPR) ยงชวยกระตนการวจยและพฒนาในภาคเอกชนมากขน โดยการออกเอกสารสทธหลกทคมครองพนธพช GM จานวน 2 แบบ คอ สทธบตร (Patent) ดงทไดกลาวมาแลวขางตน และ พระราชบญญตคมครองพนธพช (Plant Variety Protection Act: PVPA) ออกโดย Plant Variety Protection Office ภายใตสานกงานบรการการตลาดของพชทางการเกษตร (Agricultural Marketing Service) ของ USDA (Erker และ Brick, 2006) พระราชบญญตฉบบนไดออกเอกสารสทธใหแกผพฒนา ผปรบปรงพนธ และเจาของพนธพชชนดใหม สวนพระราช
- 172 -
บญญตทแกไขปใหมป 1994 จะรวมความคมครองแกมนฝรงและพชหวชนดตางๆ วตถประสงคหลกของเอกสารสทธน เพอสรางความมนใจใหแกผพฒนาพนธพชในดานผลประโยชนตางๆ จากพนธพชทไดพฒนาใหม ซงเจาของสามารถขายหรอโฆษณาเมลดพนธของพชชนดใหมไดแตเพยงผเดยว ยกเวนเจาของจะอนญาตใหผอนขายหรอโฆษณาเมลดพนธแทนตนเอง นอกจากนเจาของเอกสารสทธสามารถฟองรองตอผทละเมดสทธ และสามารถรองขอตอศาลเพอออกคาสงหามบคคลอนใดละเมดสทธในทรพยสนทางปญญาน แตพระราชบญญตนจะไมคมครองแกพนธพชใดกตาม ทไดขายหรอใชในประเทศสหรฐฯมาแลวมากกวา 1 ป หรอในตางประเทศมากกวา 4 ป (Strachan, 1992) ซงเจาของพนธพชไมมสทธยนขอความคมครองพนธพชดงกลาวได เอกสารสทธนมระยะเวลาคมครองพนธพชชนดใหม 18 ป ภายหลงจากทไดออกเอกสารสทธคมครองตามพระราชบญญตป 1970 และระยะเวลาคมครองพนธพชชนดใหม 20 ปตามพระราชบญญตป 1994 นอกจากนพระราชบญญต PVPA สามารถแบงความคมครองได 2 ประเภท (Erker และ Brick, 2006) คอ
1. ประเภทแรก ผพฒนาและเจาของผถอเอกสารสทธสามารถขายเมลดพนธทงทจดทะเบยน
หรอไมจดทะเบยนได ผทถอเอกสารสทธประเภทนตองยนเรองฟองรองในคดแพงดวยตนเอง ถาผถอ
เอกสารสทธถกละเมดสทธภายในระยะเวลาทไดรบความคมครอง ซงขอกาหนดหรอสทธตางๆ จะคลาย
กบผทถอสทธบตร (Patent) โดยผถอเอกสารสทธสามารถใชพนธพชใหมของตนอยางไรกไดตามท
ตองการ แตผทถอเอกสารสทธประเภทนไมไดรบความคมครองภายใตพระราชบญญตเมลดพนธของ
รฐบาลกลางในหวขอท 5 (Title V of the Federal Seed Act) และใน Section 35-27-113 ของพระราช
บญญตเมลดพนธของมลรฐโคโลราโด
2. ประเภททสอง ใหการคมครองพนธพชโดยการออกเฉพาะเอกสารสทธเทานน ซงไดรบความ
คมครองจากพระราชบญญตเมลดพนธของรฐบาลกลางในมาตรา 5 (Title V of the Federal Seed Act)
และใน Section 35-27-113 ของพระราชบญญตเมลดพนธของรฐโคโลราโด
ผละเมดกฎหมายทงสองประเภทขางตนนอาจจะถกฟองรองโดยรฐบาลกลางหรอรฐบาลของมลรฐโคโลราโด พนธพชทไดรบการคมครองประเภทนอาจจะถกขายไดในลกษณะของเอกสารจดทะเบยนเมลดพนธ ดงนนการขายเมลดพนธทไมไดจดทะเบยนโดยใชชอพนธจะถอวาละเมดสทธของทงเจาของเอกสารสทธ และกฎหมายของรฐบาลกลางและกฎหมายของมลรฐโคโลราโด
- 173 -
หนวยงานของรฐบาลและบรษทเอกชนสวนมากจะเลอกความคมครองพนธพชใหมของตนภายใตกฎหมาย Title V หรอแบบทสอง ซงผละเมดจะไดรบโทษปรบไมเกน 2,000 เหรยญสหรฐฯ ตามกฎหมายของรฐบาลกลาง และไมเกน 2,500 เหรยญสหรฐฯ ตามกฎหมายของรฐโคโลราโด (Erker และ Brick, 2006)
ทงนการกระทาทเปนการละเมดหรอไมไดรบอนญาตจากเจาของเอกสารสทธ ไดแก - การขาย การเสนอ การขนยาย การแลกเปลยน หรอการโฆษณาสาหรบการขายเมลดพนธท
ไดรบความคมครอง - การเผยแพรพนธพชไปยงบคคลอนโดยไมไดแจงตอผทถอสทธคมครองอย - การนาเขาพนธพชเขาประเทศสหรฐฯ หรอสงออกพนธพชออกนอกประเทศสหรฐฯ - การสงเสรมใหบคคลทสาม กระทาการในขอหนงขอใดขางตน นอกจากขอละเมดขางตนแลว การขายพนธพชซงไดรบความคมครองตามพระราชบญญตทแกไข
ในป 1994 จะมขอกาหนดเพมเตม ดงตอไปน - เมลดพนธพชทไดรบความคมครองตองจาหนายภายใตชอพนธพชเทานน - จานวนเมลดพนธทเกษตรกรนาไปใชตองไมมากไปกวาจานวนเมลดพนธทเกษตรกรตองการ
ใชในการปลกในพนทแปลงปลก - ถาเมลดพนธพชทไดรบความคมครองสามารถปลกขยายพนธไดตองแจงใหแกเจาของสทธ
ทราบ ดงนนในการระบวาเมลดพนธใดอยภายใตความคมครองของกฎหมาย ผขายตองเปนผแจงใหกบ
ผซอทราบวาเมลดพนธพชนนเปนเมลดพนธทไดรบความคมครอง นอกจากนเมลดพนธทบรรจในกระปองหรอภาชนะอนใด ตองตดฉลากทระบวาเปน “พนธทไดรบความคมครองหามเผยแพรโดยไมไดรบอนญาต” อยางไรกตาม ความคมครองนมขอยกเวน ถาเกษตรกรตองการเกบเมลดพนธไวปลกในปตอไปในพนทเทาเดมและหามขาย และยกเวนเมลดพนธทใชในงานวจยและพฒนาพนธพชใหม (Erker และ Brick, 2006) ตงแตป 1971 เปนตนมา สานกงานคมครองพนธพช (Plant Variety Protection Office) ไดออกเอกสารสทธใหแกพนธพชใหมมาแลวประมาณ 2,700 เอกสารสทธ ในพชกวา 100 ชนด ในจานวนน รอยละ 75 จะไดรบเอกสารสทธภายใน 2 ป หลงจากยนเรองขอรบความคมครอง (Strachan, 1992) (ดงตวอยางพนธพชทไดรบความคมครองทแสดงในตารางท 40)
- 174 -
ตารางท 40 ตวอยางพนธพชทไดรบความคมครอง
พนธพช ชนดพช ผผลต/ผพฒนา
Horizon ถว (Field bean) Asgrow Seed Co. Wax216 และ Bush Romano350
ถว (Garden Bean) Rogers NK Seed Co.
Primo ถว (Garden Bean) Ferry-Morse Seed Co.
Limousine Kentucky Bluegrass Deutsche Saatveredelung
Lippstadt LH191, LH197 และLH215 ขาวโพด Holden's Foundation Seeds, Inc. Lp215D ขาวโพด Wilson Seeds, Inc. PHJ90, PHK93, PHM81,PHN66 ขาวโพด
Pioneer Hi-Bred International, Inc.
MBSJ, MBUB, MM402A, 31BZ2
ขาวโพด DeKalb Plant Genetics
Gemini ผกกาดขาว (Lettuce) Sakata Seed America, Inc. Bautista ผกกาดขาว (Lettuce) Royal Sluis XP5034 มะเขอเทศ Asgrow Seed Co. W2501 และW2502 ขาวสาล AgriPro Biosciences
ทมา: Strachan, (1992)
ขนตอนการยนขอความคมครองพนธพช ผผลตหรอผพฒนาพนธพชใหมตองเตรยมรายละเอยดเกยวกบพนธพชใหมตอไปนใหครบถวนกอนยนตอสานกงานคมครองพนธพช ดงตอไปน (Strachan, 1992)
1. วธการปรบปรงพนธ วธการคดเลอก หลกฐานเกยวกบความคงตวทางพนธกรรม และความแตกตางจากพนธปกตทมอย
2. รายละเอยดของลกษณะเฉพาะทแตกตางจากพนธอนๆ
- 175 -
3. รายละเอยดของวตถประสงคของการพฒนาพนธใหม 4. รายละเอยดทแสดงความเปนเจาของ 5. ตวอยางเมลดพนธ: , 00 ก
85 6. คาธรรมเนยมจานวน 250 เหรยญสหรฐฯ และคาทดสอบจานวน 1,900 เหรยญสหรฐฯ
นอกจากน ทางสานกงานคมครองพนธพชไดจดทาฐานขอมลพนธพชทไดจดทะเบยน และเจาของเอกสารสทธสามารสบคนไดทเวปไซด http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/pvplist.pl หรอทเวปไซด http://www.ars-grin.gov/npgs/acc/acc_queries.html ขอมลเพมเตมของสานกงานคมครองพนธพชเกยวกบการยนเรองขอจดทะเบยนพนธพช คาธรรมเนยม เงอนไขตางๆ ดรายละเอยดไดทเวปไซดhttp://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/science และพระราชบญญตคมครองพนธพชและขอกาหนดของกฎเกณฑตางๆ ไดทเวปไซด http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELDEV 3002796
- 176 -
2.9 หนวยงานทเกยวของกบการวจยและพฒนาจเอมโอ 2.9.1 หนวยงานรฐบาล สมาคม และองคกรอสระตางๆ American Enterprise Institute สถานทตดตอ: 1150 17st., N.W. Washington, DC 20036 โทรศพท: (202)-862-5800 โทรสาร: (202)-862-7177 Website: www.aei.org American Society of Animal Science สถานทตดตอ: 2441 Village Green Place, Champiagn, IL 61822 โทรศพท: (217)-356-9050 โทรสาร: (217)-398-4119 Website: http://www.asas.org/index.asp?autotry=true Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS)
หนวยงาน APHIS เปนหนวยงานหนงภายใตกระทรวงเกษตรสหรฐฯ ใหสามารถแขงขนในตลาดการคาทงในและตางประเทศ รวมถงเสรมสรางความปลอดภยใหกบผบรโภคชาวอเมรกนทบรโภคสนคาทางการเกษตร สถานทตดตอ: 1400 Independence Ave., S.W. Washington, DC 20250 โทรศพท: (202)-720-2511 โทรสาร: (202)-720-3982 Website: http://www.aphis.usda.gov/ Agricultural Research Service (ARS) หนวยงาน ARS เปนหนวยงานภายใตกระทรวงเกษตรสหรฐฯ ทาหนาทศกษาวจยและพฒนาทางการเกษตร เพอแกไขปญหาทางการเกษตรตางๆ ใหมความปลอดภย ผลตภณฑมคณภาพ และสงเสรมการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศสหรฐฯ สถานทตดตอ: Jamie L. Whitten Building 1400 Independence Ave., S.W. Washington, DC 20250 โทรศพท: - โทรสาร: - Website: http://www.ars.usda.gov/
- 177 -
Beltsville Agricultural Research Center, ARS USDA สถานทตดตอ: 10300 Baltimore Blvd., Building 003, Room 223, BARC-West Beltsville, MD 20705 โทรศพท: (301)-504-6078 โทรสาร: - Website: http://www.ars.usda.gov/main/site_main.htm?modecode=12-00-00-00 Biotechnology Research Institute of the National Research Council, Canada สถานทตดตอ: 1200 Montreal Road, Bldg. M-58
Ottawa, Ontario Canada K1A 0R6
โทรศพท: (613)-993-9101 โทรสาร: (613)-952-9907 Website: http://www.nrc-cnrc.gc.ca/eng/ibp/bri.html Biotechnology Regulatory Service (USDA-BRS) หนวยงาน BRS ทาหนาทควบคมดแลพช โดยเฉพาะการดดแปลงพนธกรรมพช หรอสงมชวตดดแปลงพนธกรรมชนดอนๆ ทจะสงผลกระทบตอสขภาพของพช ซง BRS APHIS ในการควบคมดแลพช GM ดงกลาว สถานทตดตอ: USDA-APHIS BRS 4700 River Road, Unit 147 Riverdale, MD 20737 โทรศพท: (301)-734-7324 โทรสาร: - Website: http://www.aphis.usda.gov/biotechnology/brs_main.shtml E-mail: [email protected], [email protected] Biotechnology Industry Organization (Bio) สถานทตดตอ: 1201 Maryland Ave, SW, Ste.900
Washington, D.C. 20024 โทรศพท: (202)-962-9200 โทรสาร: (202)-488-6301 Website: www.bio.org E-mail: [email protected] California Biomedical Research Association สถานทตดตอ: PO. Box 19340
Sacramento, CA. 95819 โทรศพท: (916)-558-1515 โทรสาร: (916)-558-1523 Website: http://www.ca-biomed.org
- 178 -
Center for Food Safety (CFS) สถานทตดตอ: 660 Pennsylvania Ave, SE, #302
Washington, DC. 20003 โทรศพท: (202)-547-9359 โทรสาร: (202)-547-9429 Website: http://truefoodnow.org/ E-mail: [email protected] Council for Agricultural Science and Technology (CAST) สถานทตดตอ: CAST
Ames, IA โทรศพท: (515)-292-2125 โทรสาร: (515)-292-4512 Website: http://www.cast-science.org/ Center for Food Safety and Applied Nutrition (CFSAN) CFSAN เปนหนงในหกหนวยงานภายใตหนวยงาน สถานทตดตอ: 5100 Paint Branch Parkway College Park, MD 20740 โทรศพท: 1-888-723-3366 โทรสาร: - Website: http://www.fda.gov/Food/default.htm/ E-mail: [email protected], [email protected] Center for Drug Evaluation and Research (CDER)
หนวยงาน CDER อยภายใตการดแลของ FDA ทาหนาทวจย พฒนา และควบคมดแล ความปลอดภยของผลตภณฑยารกษาโรคทกชนด สถานทตดตอ: Division of Drug Information 10903 New Hampshire Avenue W051-2201, Silver Spring, MD 20993 โทรศพท: (301)-796-3400 โทรสาร: - Website: http://www.fda.gov/AboutFDA/CentersOffices/CDER/default.htm Center for Veterinary Medicine (CVM) หนยงาน CVM เปนหนวยงานภายใตองคการอาหารและยาของสหรฐฯ ทาหนาทรบผดชอบในการควบคมและดแลความปลอดภย และสขภาพของสตว รวมถงผลตภณฑจากสตว สถานทตดตอ: 7519 Standish Place, HFV-12 Rockville, MD 20855
- 179 -
โทรศพท: (240)-276-9300 โทรสาร: - Website: http://www.fda.gov/AnimalVeterinary/default.htm E-mail: [email protected] Center for Biologics Evaluation and Research (CBER) for human biologics หนวยงาน CBER เปนหนวยงานภายใน FDA ทาหนาทวจยและพฒนาผลตภณฑยารกษาโรคทเปนประโยชนตอมนษย รวมถงการควบคมความปลอดภยของผลตภณฑยาสาหรบมนษย สถานทตดตอ: Division of Communication And Consumer Affairs Outreach and Development Food and Drug Administration
1401 Rockville Pike Suite 200N/HFM-47 Rockville, MD 20852 โทรศพท: (800)-835-4709 โทรสาร: (301)-827-1800 Website: http://www.fda.gov/BiologicsBloodVaccines/default.htm E-mail: [email protected] Enzyme Technical Association สถานทตดตอ: 1601 K Street, NW
Second Floor Washington, D.C., 20006
โทรศพท: - โทรสาร: (202)-778-9100 Website: http://www.enzymetechnicalassoc.org/ Federation of Animal Science Societies (FASS)
สมาคม FASS เปนการรวมตวกนของนกวทยาศาสตรหรอองคกรทางดานสตว หรอผทสนใจทางดานการวจยและพฒนาสตว รวมกนสงเสรมและพฒนาการวจยทางดานสตว ผลตภณฑจากสตว และผลตภณฑอาหารจากสตว ใหมประสทธภาพ สถานทตดตอ: 2441 Village Green Place Champaign, IL 61822 โทรศพท: (217)-356-3182 โทรสาร: (217)-398-4119 Website: http://www.animalbiotechnology.org E-mail: [email protected]
- 180 -
Food and Drug Administration (FDA) องคการอาหารและยาสหรฐฯ มหนาทควบคมและดแลผลตภณฑอาหารและยารกษาโรค เพอความปลอดภยตอมนษยและสตว สถานทตดตอ: 10903 New Hamphire Ave., Silver Spring, MD 20993 โทรศพท: 1-888-463-6332 โทรสาร: - Website: http://www.epa.gov/ Food Safety and Inspection Service (FSIS): หนวยงาน FSIS เปนหนวยงานทางดานสาธารณสข ประจากระทรวงเกษตรสหรฐฯ มภาระหนาทรบผดชอบความปลอดภยของเนอสตว สตวปก และผลตภณฑไข และการตรวจสอบการตดฉลากผลตภณฑ และบรรจภณฑ ใหเปนไปตามขอกาหนด สถานทตดตอ: Food Safety and Inspection Service U.S. Department of Agriculture 1400 Independence Ave., S.W. Washington, DC 20250 โทรศพท: (402)-344-5000 โทรสาร: (402)-344-5005 Website: http://www.fsis.usda.gov/ Information System for Biotechnology (ISB) ISB รวมถงฐานขอมลการตรวจสอบ การพฒนา และการควบคมพช GM GM จลนทรย GM สถานทตดตอ: 1900 Kraft Dr. Virginia Tech. #13 Blacksburg, VA 24061 โทรศพท: (540)-231-3747 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: www.Isb.vt.edu/ Iowa Biotechnology Association สถานทตดตอ: - โทรศพท: - โทรสาร: - Website: www.iowabiotech.com/
- 181 -
Institute of Science in Society สถานทตดตอ: - โทรศพท: - โทรสาร: - Website: http://www.i-sis.org.uk/index.php
International Center for Technology Assessment (ICTA) สถานทตดตอ: 660 Pennsylvania Ave., SE
Suite 302 Washington, DC 20003
โทรศพท: (202)-547-9359 โทรสาร: (202)-547-9429 E-mail: [email protected] Website: http://www.icta.org/template/index.cfm
International Food Information Council สถานทตดตอ: 1100 Connecticut Avenue NW Suite 430
Washington, DC 20036 โทรศพท: (202)-296-6540 โทรสาร: - Website: http://www.foodinsight.org/ E-mail: [email protected]
International Food Policy Research Institiute (IFRPI)
สถาบน I RPI วจยและพฒนาทางดานวทยาศาสตรสาขาการเกษตร ประมง ปศสตว นโยบาย และการจดการสงแวดลอม เพอ สถานทตดตอ: 2033 K St., N.W. Washington, DC 20006 โทรศพท: (202)-862-5600 โทรสาร: (202)-467-4439 Website: http://www.ifpri.org/ E-mail: [email protected] International Service for the Acquisition of Agri-Biotech Application (ISAAA) ISAAA เปนองคกรทสนบสนนการถายทอดเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตรไปยงประเทศทกาลงพฒนา ตลอดจนภาคอตสาหกรรมตางๆ เพอเพมความมนคงดานอาหาร ลดปญหาความอดอยาก และความยากจน
- 182 -
สถานทตดตอ: 417 Bradfield Hall Cornell University, Ithaca, New York 14853 โทรศพท: (607)-255-1724 โทรสาร: (607)-255-1215 Website: http://www.isaaa.org/ E-mail: [email protected] International Dairy Foods Association: ประกอบดวยองคกรดานอาหารอก 3 องคกร ไดแก Milk Industry Foundation, the International Ice Cream Association และ the National Cheese Institute. สถานทตดตอ: 1250 H Street, NW, Suite 900
Washington, DC 20005 โทรศพท: (202)-737-4332 โทรสาร: (202)-331-7820 Website: http://www.idfa.org/ E-mail: [email protected] Livestock and Poultry Science Institute, ARS USDA สถานทตดตอ: 10300 Baltimore Avenue
Beltsville, MD 20705-2350 โทรศพท: - โทรสาร: - Website: http://www.anri.barc.usda.gov/index.asp National Academy of Sciences (NAS) NAS เปนองคกรอสระไมแสวงหาผลกาไร ทเกดจากการรวมตวของนกวทยาศาสตรในสาขาวชาตางๆ รวมกนทางานเพอแกไขปญหาทางวทยาศาสตรในสาขาวชาตางๆ ในระดบสถาบน และระดบชาต อกทง จดทารางนโยบายทางดานวทยาศาสตรแหงชาตของสหรฐอเมรกา เสนอตอสานกงานนโยบายดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Office of Science and Technology Policy) เพอจดทานโยบายดานวทยาศาสตรแหงชาตตอไป สถานทตดตอ: 500 Fifth St., N.W. Washington, DC 20001 โทรศพท: (202)-334-2000 โทรสาร: - Website: http://www.nationalacademies.org National Food Processors Association (NFPA) สมาคม N P มอตสาหกรรมอาหาร รวมกนกาหนดแนวทางดานความปลอดภยของอาหาร คณคาของอาหาร การควบคม และการวจยและพฒนา
- 183 -
สถานทตดตอ: 1350 I Street, N.W. Suite 300 Washington, DC 20005 โทรศพท: (202)-639-5900 โทรสาร: (202)-639-5932 Website: http://www.nfpa-food.org Oak Ridge National Laboratory สถานทตดตอ: Oak Ridge National Laboratory
P.O. Box 2008 Oak Ridge, TN 37831
โทรศพท: (865)-574-7199 โทรสาร: - Website: http://www.ornl.gov/
Pew Initiative on Food and Biotechnology องคกร Pew Initiative on Food and Biotechnology รวมกบองคกรสาธารณะ และองคกรภาคเอกชนตางๆ ชวยกนวจยและพฒนาทางดานวทยาศาสตร เพอแกไขปญหาทางสงคมดานตางๆ ทสงผลกระทบตอสงคมชาวอเมรกนและสงคมของประชาชนทวโลก ในดานสงแวดลอม การศกษา และสาธารณสข เปนตน สถานทตดตอ: One Commerce Square 2005 Market Street, Suite 1700 Philadelphia, PA 19103 โทรศพท: (215)-575-9050 โทรสาร: (215)-575-4939 Website: http://www.pewtrusts.org/ E-mail: [email protected] United States Environmental Protection Agency (EPA) หนวยงาน EPA เปนหนวยงานหลกททาหนาทปกปองสขภาพอนามยของมนษยและปกปองสงแวดลอม ) สถานทตดตอ: 1200 Pennsylvania Avenue, N.W., Washington, DC 20460 โทรศพท: (202)-272-0167 โทรสาร: - Website: http://www.epa.gov/ Union of Concerned Scientists Union of Concerned Scientists เปนองคกรอสระทางดานวทยาศาสตรทไมแสวงหาผลกาไร เกดจากการรวมกลมของนกวทยาศาสตร นกคดคนผลตภณฑใหมๆ ทางานรวมกน เพอปกปองสงแวดลอม และปกปองโลกของเรา
- 184 -
สถานทตดตอ: 2 Brattle Square, Cambridge, MA 02238-9105 โทรศพท: (617)-547-5552 โทรสาร: (617)-864-9405 Website: http://www.ucsusa.org/ US Department of Agriculture (USDA)
กระทรวงเกษตรสหรฐอเมรกา เปนหนวนงานหลกททาหนาทควบคมการเพาะปลกพช และการเลยงสตว ใหเปนไปตามกฎเกณฑความปลอดภยทกาหนดไว เพอใหประชาชนมความปลอดภย รวมถงสวสดภาพของปศสตว มหนวยงานภายใตกระทรวงเกษตรสหรฐฯ หลายหนวยงานททาหนาทเฉพาะดาน เชน APHIS, Biotechnology Regulatory Service (BRS), Economic Research Service (ERS), Foreign Agricultural Service (FAS) และ Food Safety และ Inspection Sevice (FSIS) เปนตน สถานทตดตอ: 1400 Independence Ave., S.W. Washington, DC 20250 โทรศพท: (202)-720-2791 โทรสาร: - Website: http://www.usda.gov/ U.S. Department of Agriculture, Farm Service Agency (USDA FSA) Biomass Crop Assistance Program (BCAP) โปรแกรม BCAP เปนแหลงเงนทนสาหรบชวยเหลอภาคเอกชน ผทนามวลชวภาพ (Biomass) สถานทตดตอ: USDA Farm Service Agency, Public Affairs Staff, Stop 0506
1400 Independence Ave., S.W. Washington, DC 20250 โทรศพท: (202)-720-2791 โทรสาร: (202)-720-4034 Website: www.fsa.usda.gov/ U.S. Department of Agriculture, Forest Service (USDA FS) หนวยงาน USDA FS สถานทตดตอ: Office of Communication Mailstop: 1111 1400 Independence Ave., SW Washington, DC 20250
- 185 -
โทรศพท: (800)-832-1355 โทรสาร - Website: www.fs.fed.us/ E-mail: [email protected] USDA’s Center for Veterinary Biologics CVB) for animal biologics หนวยงาน CVB เปนหนวยงานภายใตกระทรวงเกษตรสหรฐฯ ทาหนาทวจยและพฒนาวธการวนจฉยโรค การปองกนโรค และยารกษาโรค สาหรบสตว และควบคมความปลอดภย คณภาพ มาตรฐาน และความบรสทธของยาเหลานนใหเปนไปตามขอกาหนดทางกฎหมาย สถานทตดตอ: Center for Veterinary Biologics 1920 Dayton Avenue P.O. Box 844 Ames, Iowa 50010 โทรศพท: (515)-337-6100 โทรสาร: (515)-337-6120 Website: http://www.aphis.usda.gov/animal_health/vet_biologics/vb_contact.shtml E-mail: [email protected] USDA-Economic Research Service (ERS) หนวยงาน ERS เปนแหลงขอมลทางเศรษฐกจ และขอมลงานวจย ของกระทรวงเกษตรสหรฐฯ ทางดานอาหาร การเกษตร ทรพยากรธรรมชาต และการพฒนาชนบท สถานทตดตอ: Economic Research Service 1800 M Street N.W. Washington, DC 20036 โทรศพท: (202)-694-5050 โทรสาร: (202)-694-5757 Website: http://www.ers.usda.gov/ E-mail: [email protected]
- 186 -
2.9.2 สถาบนวจยและพฒนาในสถาบนการศกษา
Brown Medical School, Brown Alpert Medical School เมอง Providence มลรฐ Rhode lsland 02903 Website: http://www.brownmedicine.org/ Center for Microbial Ecology, Michigan State University, เมอง East Lansing มลรฐ Michigan 48824 Website: http://www.cme.msu.edu/ Cornell University เมอง Ithaca มลรฐ New York 14853 Website: http://www.cornell.edu/ Dairy Science Departments, Virginia Polytechnic and State University เมอง Blacksburg มลรฐ Virginia 24061 Website: http://www.dasc.vt.edu/ Dalhousie University in Nova Scotia, Canada เมอง Halifax มลรฐ Nova Scotia Website: http://www.dal.ca/ Department of Anesthesia, University of Colorado Health Sciences Center เมอง Aurora Colorado 80045 Website: http://anitaedge.com/CUanes/clinicalfaculty.php Department of Animal Science, University of California, Davis เมอง avis California 95616 Website: http://animalscience.ucdavis.edu/ Department of Agronomy and Range Science, University of California, เมอง avis California 95616 Website: http://www.agronomy.ucdavis.edu/calrng/range1.htm Department of Biology, University of Nebraska at Omaha เมอง Omaha มลรฐ Nebraska 68182 Website: http://www.unomaha.edu/biology/
- 187 -
Department of Biological Science Dartmouth College เมอง Hanover มลรฐ New Hampshire 03755 Website: http://www.dartmouth.edu/~biology/ Department of Evolution, Ecology, and Organismal Biology, Ohio State University, เมอง Columbus มลรฐ Ohio 43210 Website: http://eeob.osu.edu/ Department of Entomology University of Minnesota, เมอง St. Paul มลรฐ Minnesota 55108 Website: http://www.entomology.umn.edu/ Department of Fisheries and Wildlife Science Virginia Polytechnic Institute and State University, เมอง Blacksburg มลรฐ Virginia 24061 Website: http://www.fishwild.vt.edu/ Department of Genetics, Cell Biology and Development University of Minnesota, เมอง St. Paul มลรฐ Minnesota 55108 Website: http://www.gcd.umn.edu/ Department of Immunology, Holland Laboratory, George Washington University เมอง Washington District of Columbia 20037 Website: http://www.gwumc.edu/immunology/research/holland.htm Department of Veterinary and Biomedical Sciences, University of Minnesota เมอง St. Paul มลรฐ Minnesota 55108 Website: http://www.cvm.umn.edu/vbs/ Department of Veterinary Population Medicine, University of Minnesota เมอง St. Paul มลรฐ Minnesota 55108 Website: http://www.cvm.umn.edu/vpm/
- 188 -
Howard Huges Medical Institute เมอง Chevy Chase มลรฐ Maryland 20815 Website: http://www.hhmi.org/ Diabetes Institute for Immunology and Transplantation, Department of Surgery, University of Minnesota, เมอง Minneapolis มลรฐ Minnesota 55455 Website: http://www.diabetes.umn.edu/ Division of Cardiovascular Surgery, Department of Surgery, Mayo Clinic, and the Mayo Clinic William J. von Liebig Transplant Center เมอง Scottsdale มลรฐ Arizona 85259 Website: http://www.mayoclinic.org/cardiovascular-surgery-rst/ Guleph University, Canada เมอง Guleph มลรฐ Ontario ประเทศแคนาดา Website: http://www.uoguelph.ca/ Institute for Agro-Environmental Research and Development (IRDA), Quebec, Atlantic เมอง Quebec Website: http://www.irda.qc.ca Institute for Genomic Biology, University of Illinois at Champaign-Urbana เมอง Urbana มลรฐ Illinois 61801 Website: http://www.igb.illinois.edu/ Institute of Science in Society-Wine Website: http://i-sis.org/ Iowa State University เมอง Ames มลรฐ Iowa 50011 Website: http://www.iastate.edu/ Laboratory of Viral Disease, National Institute of Allergy and Infectious Diseases, National Institutes of Health, เมอง Bethesda มลรฐ MD 208892 Website: http://www.niaid.nih.gov/labsandresources/labs/aboutlabs/lvd/Pages/default.aspx
- 189 -
Lawrence Berekeley National Laboratory เมอง Berkeley California Website: http://www.lbl.gov/ Louisiana State University เมอง Baton Rouge มลรฐ Louisiana Website: http://www.lsu.edu/ Michigan State University เมอง East Lansing มลรฐ Michigan 48824 Website: http://www.msu.edu/ MIT-Biological Engineering เมอง Cambridge มลรฐ Massachusetts 02139 Website: http://web.mit.edu/be/index.shtml National Cancer Institute เมอง Bethesda มลรฐ Maryland 20892 Website: http://www.cancer.gov/ North Carolina Biotechnology Center เมอง Research Triangle Park มลรฐ North Carolina 27709 Website: http://www.ncbiotech.org/ Office of Biotechnology at Iowa State University เมอง Ames มลรฐ Iowa 50011 Website: http://www.biotech.iastate.edu/ Organic Consumers Association เมอง Finland มลรฐ Minnesota 55603 Website: http://www.organicconsumers.org/ Pennsylvania State University เมอง University Park มลรฐ Pennsylvania 16802 Website: http://www.psu.edu/ Purdue University เมอง West Lafayette มลรฐ Indiana 47907 Website: http://www.purdue.edu/
- 190 -
The Sidney Kimmel Comprehensive Cancer Center, The John Hopkins University School of Medicine, เมอง Baltimore มลรฐ Maryland 21231 Website: http://www.hopkinsmedicine.org/kimmel_cancer_center/ Transplantation Biology Research Center, Massachusetts General Hospital/Harvard Medical School, เมอง Boston มลรฐ Massachusetts 02129 Website: http://www.mghtbrc.org/ Tufts University, Massaseuchette เมอง Medford มลรฐ Massachusetts Website: http://www.tufts.edu/ 02155 University of California, Berkeley-Molecular and Cell Biology เมอง Berkeley มลรฐ California 94720 Website: http://mcb.berkeley.edu/ University of California, Davis, Technology Transfer Center เมอง Tulare มลรฐ California 93274 Website: http://www.vmtrc.ucdavis.edu/cdtc/findout.html University of California, Los Angeles เมอง Los Angeles มลรฐ California 90095 Website: http://www.ucla.edu/ University of California, Riverside เมอง Riverside มลรฐ California 92521 Website: http://www.ucr.edu/ University of Colorado at Boulder เมอง Boulder มลรฐ Colorado 80309 Website: http://www.colorado.edu/ University of Florida เมอง Gainesville มลรฐ Florida 32611 Website: http://www.ufl.edu/
- 191 -
University of Illinois, Department of Natural Resources and Environmental Sciences เมอง Urbana มลรฐ Illinois 61801 Website: http://nres.illinois.edu/ University of Minnesota, Biotechnology Institute เมอง St. Paul มลรฐ Minnesota 55108 Website: http://www.bti.umn.edu/ University of Missouri เมอง St. Louis มลรฐ Missouri 63121 Website: http://www.umsl.edu/ University of Nebraska-Lincoln, เมอง Lincoln มลรฐ Nebraska 68588 Website: http://www.unl.edu/ University of North Carolina at Chapel Hill เมอง Chapel Hill มลรฐ North Carolina 27599 Website: http://www.unc.edu/ University of Tennessie, เมอง Knoxville มลรฐ Tennessie 37996 Website: http://www.utk.edu/ University of Texas Medical School เมอง Houston มลรฐ Texas 77030 Website: http://www.uth.tmc.edu/med/ University of Texas เมอง Austin มลรฐ Texas 78712 Website: http://www.utexas.edu/ University of Wisconsin, Madison เมอง Madison Wisconsin 53706 Website: http://www.wisc.edu/
- 192 -
2.9.3 บรษทและภาคเอกชน
Advanced Cell Technology รายละเอยดบรษท: บรษท Advanced Cell Technology เปนบรษททดาเนนงานวจยและพฒนาโปรตนท
เปนประโยชนทางการแพทย โดยใชเทคนคทางเทคโนโลยชวภาพ เชน เทคโนโลย สเตมเซลล และเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรม
สถานทตดตอ: P.O. Box 1700 Santa Monica, CA 90406 โทรศพท: (310)-576-0611 โทรสาร: (310)-576-0662 E-mail: [email protected] Website: http://www.advancedcell.com/ Agarigen, Inc รายละเอยดบรษท: บรษท Agarigen พฒนาเหดดดแปลงพนธกรรม เพอเปนแหลงผลตโปรตนทเปน
ประโยชนทางการแพทย สถานทตดตอ: PO Box 14088
Research Triangle Park, NC 27709 หรอ 104 T.W. Alexander Dr. 4A Research Triangle Park, NC 27709
โทรศพท: (919) 314-5530 โทรสาร: - E-mail: [email protected]
Website: http://www.agarigen.com/home/Home/tabid/36/Default.aspx ความรวมมอ: รษท garigen ๆ กบหนวยงานรฐบาลและเอกชน ดงตวอยางตอไปน
- The Pennsylvania State University (ใหการสนบสนนสายพนธเหดดดแปลงพนธกรรม)
- University of South Carolina (สนบสนนเทคโนโลยชวภาพระดบสง)
- Penn State Hershey Medical Center (ใหความชวยเหลอประสทธภาพทางเทคโนโลยชวภาพ)
- 193 -
- Lambert Spawn (ใหคาแนะนาในการผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยในระดบอตสาหกรรม)
- บรษท BioPharm Development ร )
- บรษท GenScript Corp )
Agritope รายละเอยดของบรษท: วจยและพฒนาพช GM โดยเฉพาะผกและผลไม โดยลดอตราการเนาเสยทเกด
จากปรมาณ ethylene ในผกและผลไม รวมถงพฒนาพนธองนทมความตานทานตอโรคอกดวย
สถานทตดตอ: 16160 SW Uppers Boones Ferry Road Portland, Oregon 97224-7744
โทรศพท: (503)-670-7702 โทรสาร: (503)-670-7703 E-mail: - Website: http://www.agritope.com ตวอยางผลตภณฑ: มะเขอเทศและเชอรร(ใหผลสกชา) องน (ตานทานตอโรค)
Algenix รายละเอยดบรษท: บรษท lgenix สถานทตดตอ: 1479 Gortner Avenue
Suite 240 St. Paul, MN 55108
โทรศพท: (612)-624-1269 โทรสาร: (612)-624-1269 E-mail: - Website: http://www.algenix.com AltaGen Bioscience
รายละเอยดของบรษท: วจยและพฒนาเทคโนโลยชวภาพดานจเอมโอ เพอประโยชนทางการแพทย เชน biopharming โปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย (Therapeutic protein) Monoclonal antibodies และโปรตนทไดจากการดดแปลงพนธกรรม เปนตน
- 194 -
สถานทตดตอ: 380 Woodview Avenue Morgan Hill, CA 95037
โทรศพท: (408)-779-4533 โทรสาร: - E-mail: - Website: http://www.altagenbioscience.com
Alellyx Applied Genomics. รายละเอยดบรษท: เปนหนงในกลมบรษท Monsanto และมความรวมมอกบบรษท Canavialis ทาการ
วจยและพฒนาพนธพช ซงเนนลกษณะเพมมลคา โดยเฉพาะออย ดวยเทคนคทางพนธวศวกรรม
สถานทตดตอ: บรษทในเครอ Monsanto Techno Park, Km 104 Rod. Anhangüera Rua James Clerk Maxwell 320 13069-380 - Campinas, SP, Brazil
โทรศพท: +55 (19) 3512 4100 โทรสาร: - Website: http://www.alellyx.com.br/
ตวอยางพช GM: ออย ยคาลปตส
Alexion Pharmaceuticals รายละเอยดบรษท: บรษท Alexion Pharmaceuticals วจยและพฒนาผลตภณฑยารกษาโรคชวภาพ
(Biopharmaceuticals) เพอรกษาโรคมะเรง โรคลวคเมย และโรคไต เปนตน สถานทตดตอ: 352 Knotter Drive Cheshire, CT 06410 โทรศพท: (203)-272-2596 โทรสาร: (203)-271-8198 E-mail: [email protected] Website: http://www.alxn.com/ Amgen, Inc. รายละเอยดบรษท: mgen สงมชวตดดแปลงพนธกรรม โดยเฉพาะจากจลนทรยเพอสราง
- 195 -
สถานทตดตอ: Amgen Inc. One Amgen Center Drive Thousand Oaks, CA 91320-1799
โทรศพท: (805)-447-1000 โทรสาร: 805-447-1010 E-mail: - Website: http://www.amgen.com/ AquaBounty Farm, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท AquaBounty Farm ดาเนนธรกจดานเทคโนโลยชวภาพสตวนา โดยใช
เทคโนโลยดดแปลงพนธกรรม ผลตภณฑทสาคญของบรษท ไดแก ปลาแซลมอนทมการเจรญเตบโตทรวดเรว นอกจากน ยงไดพฒนาในปลาเทราท และกง ดวยเชนกน
สถานทตดตอ: AquaBounty Technologies Waltham, MA 02451
โทรศพท: (781)-899-7755 โทรสาร: - E-mail: - Website: http://www.aquabounty.com Product: transgenic Atlantic salmon in 1999 Aventis Cropscience
รายละเอยดบรษท: วจยและพฒนาพชเศรษฐกจทสาคญ ใหมความตานทานตอโรคและยาฆาแมลง และได
ขยายกจการของบรษท โดยรวมกบบรษท Rhone-Poulenc Ag Company และ
AgrEvo ทาใหบรษท Aventis Cropscience มกาลงการผลตทสงขนเพยงพอตอความ
ตองการของเกษตรกร แตในปจจบน บรษท Bayer Cropscience เขามาบรหารกจการ
ของบรษท Aventis Cropscience
สถานทตดตอ: T.W. Alexander Drive Research Triangle Park, NC 27709 United States
โทรศพท: (919)-549-2000 โทรสาร: - Website: http://www.bayercropscience.us/bayer/cropscience/bcsus.nsf/id/Intp_Home
- 196 -
ตวอยางพช GM: ฝาย HT ขาวโพด ธญญพช และ canola
ชอทางการคา: Liberty, Balance, Coverge, Puma, Starlink, Libertylink และ Regent
Baxter รายละเอยดบรษท: บรษท Baxter วคซน
โปรตนดดแปลงพนธกรรมทเปนประโยชนทางการแพทย สถานทตดตอ: One Baxter Parkway
Deerfield, IL 60015-4625 โทรศพท: (847)-948-2000, (800)-422-9837 โทรสาร: (800)-568-5020 E-mail: - Website: http://www.baxter.com
Bayer Cropscience
รายละเอยดบรษท: บรษท Bayer Cropscience เปนบรษทยกษใหญททาการวจยและพฒนาพชดดแปลง
พนธกรรมใหมความตานทานโรค แมลงศตรพช พฒนาดานคณภาพโดยการเพม
คณคาทางอาหาร
สถานทตดตอ: TW Alexander Drive Research Triangle Park, NC 27709
โทรศพท: (919)-549-2000 โทรสาร: - E-mail: - Website: http://www.bayercropscience.us/bayer/cropscience/bcsus.nsf/id/Intp_Home
ตวอยางพช GM: คารโนลา HT, ขาวโพด HT, ขาว HT, ถวเหลอง HT, Sugar Beet HT
ชอทางการคา: LibertyLink, SeedLink, StarLink
Becker-Underwood, Inc สถานทตดตอ: 801 Dayton Avenue
Ames, IA 50010 โทรศพท: (800)-232-5907 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: www.beckerunderwood.com
- 197 -
BioLex Therapeutic, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท BioLex ทางานวจยและพฒนาผลตภณฑยารกษาโรคจากสงมชวตโดยเฉพาะ
จากพชดดแปลงพนธกรรม สถานทตดตอ: 158 Credle Street
Pittsboro, NC 27312 โทรศพท: (919)-542-9901 โทรสาร: (919)-542-9910 E-mail: [email protected] Website: www.biolex.com BioScientific Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท BioScientific ทขนาดเลกทผลตและพฒนาจลนทรย GM
biofertilizer สถานทตดตอ: 2999 N 44th St., Ste. 100,
Phoenix, AZ 85018 โทรศพท: (623)-932-4588 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: www.biosci.com Biological Targets Inc. รายละเอยดบรษท: Biological Targets พฒนาผลตภณฑจากจลนทรยเพอประโยชนทางการ
เกษตรหลายประเภท เชน biopesticides, Insecticide ปรบปรงสภาพของดน และเทคโนโลยปรบปรงคณภาพนา
สถานทตดตอ: PO Box 1529, Pilot Point,
TX 76258-1529. โทรศพท: - โทรสาร: - Email: [email protected] Website: http://www.biologicaltargets.com/index_3.htm
- 198 -
BioEnergy International รายละเอยดบรษท: บรษท BioEnergy International พฒนาเทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรมจลนทรย
เพอประโยชนในหลายดาน โดยเฉพาะดานพลงงาน และการผลตพลาสตกชวภาพ ในจลนทรย Bacillus subtilis, Escherichia coli, Corynebacterium glutamicum, Streptomyces ยสต
สถานทตดตอ: 1 Pine Hill Drive Batterymarch Park II, Suite 301 Quincy, MA 02169
โทรศพท: (617)-657-5200 โทรสาร: (617)-657-5210 E-mail: [email protected] Website: http://www.bioenergyllc.com/index.htm
Calgene
รายละเอยดบรษท: บรษท Calgene กอตงในป 1980 ทาวจยและพฒนาพชทมความสาคญทางเศรษฐกจโดยใชเทคโนโลยชวภาพดานการดดแปลงพนธกรรม แตในป 1996 บรษท Calgene ไดถกบรษท Monsanto ซอกจการ ผลตภณฑสาคญททางบรษท Calgene ไดพฒนา คอ มะเขอเทศชนด Flavr Savr แตมะเขอเทศพนธนไมไดวางขายในตลาดการคา
สถานทตดตอ: 1920 5th st, Davis, CA 95616 โทรศพท: (530)-753-6313 โทรสาร: - Website: http://www.monsanto.com/
ตวอยางพช GM: มะเขอเทศ (ใหผลสกชา) canola และฝาย
CanaVialis S.A รายละเอยดบรษท: บรษท Cana Vialis เปนบรษทในเครอบรษท Monsanto สานกงานใหญตงอยใน
ประเทศบราซล ผลตภณฑหลกของบรษทฯ คอ การพฒนาออย GM ซงถอวาเปน แหลงพฒนาสายพนธออยทใหญทสดในโลก
สถานทตดตอ: Rua James Clerk Maxwell 360 Condomínio Techno Park Campinas | São Paulo - Brazil
- 199 -
โทรศพท: (55 19)-3512-4000 โทรสาร: (55 19)-3512-4194 E-mail: [email protected] Website: http://www.canavialis.com.br/en/index.html ตวอยางพช GM: ออย Cargrill รายละเอยดบรษท: บรษท Cargrill เปนผผลตผลตภณฑอาหารทสาคญ ทงอาหารมนษยและอาหารสตว
รวมถงการพฒนาพลงงานชวภาพ และผลตภณฑจากสงมชวต เชน เอนไซม วตามน สารใหความหวาน และสวนประกอบอนๆ ในอาหาร
สถานทตดตอ: PO Box 9300 Minneapolis, MN 55440-9300
โทรศพท: (952)-742-7575 โทรสาร: - Website: http://www.cargill.com/index.jsp Cerus Corp. รายละเอยดบรษท: บรษท Cerus Corp. พฒนาการผลตเลอดและนาเลอด จากจลนทรยทไมกอใหเกดโรค
เพอใหมปรมาณเพยงพอตอความตองการ มสานกงานอยในหลายประเทศทงในทวปอเมรกาเหนอและทวปยโรป
สถานทตดตอ: 2411 Stanwell Drive Concord, California USA 94520
โทรศพท: (925)-288-6000 โทรสาร: (925)-288-6001 Website: http://www.cerus.com/ Chlorogen, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Chlorogen ทาวจยและพฒนาพนธพชเพอประโยชนทางการแพทย นอกจากน
ยงไดพฒนาผลตภณฑพลาสตก ยาง และสารเคม สถานทตดตอ: 893 N Warson Road
Saint Louis, MO 63141-7926 โทรศพท: (314)-812-8047 โทรสาร: (314)-812-8080 Website: http://www.chlorogen.com
- 200 -
Chiron Corporation รายละเอยดบรษท: hiron orporation Novatis
ร และโรคไวรสตบอกเสบ-บ
สถานทตดตอ: Novartis Vaccines & Diagnostics, Inc. 4560 Horton Street Emeryville, CA.94608-2916
โทรศพท: (800) 524-4766 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: http://www.chiron.com/index.shtml Circe Biomedical รายละเอยดบรษท: บรษท Circe Biomedical วจยและพฒนาอวยวะเทยม และโปรตนทเปนประโยชนทาง
การแพทย สถานทตดตอ: 99 Hayden Avenue Lexington, Massachusetts, 02421 โทรศพท: (781)-863-8720 โทรสาร: (781)-861-7936 E-mail: [email protected] Website: http://www.circebio.com Diacrin รายละเอยดบรษท: บรษท Diacrin วจยและพฒนาเทคโนโลยการปลกถายอวยวะของมนษย เพอรกษา
โรครายแรงตางๆ สถานทตดตอ: 13th Street Charlestown Navy Yard
Charlestown, MASSACHUSETTS 02129 โทรศพท: (617)-242-9100 โทรสาร: - Website: http://www.diacrin.com
- 201 -
DNA Plant Technology
รายละเอยดบรษท: บรษท DNA Plant Technology กอตงในป 1991 ทาการวจยและพฒนาพช GM เพอแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนในการปลกพช โดยเฉพาะการพฒนามะเขอเทศทมลกษณะทนทานตออากาศเยน และแมวาจะสามารถพฒนามะเขอเทศใหมลกษณะดงกลาวไดกตาม สวนใหญยงอยในขนตอนทดลองในแปลงทดลอง ยงไมนาออกจาหนายในตลาดการคา
สถานทตดตอ: 6701 San Pablo Avenue Oakland, California 94608
โทรศพท: (510)-547-2395 โทรสาร: (510)-450-9395 Website: www.plan-a.com/ ตวอยางพช GM: มะเขอเทศ ชอทางการคา: Endless Summer
5-D Tropical รายละเอยดบรษท: บรษท - Tropical โดยเฉพาะปลาสวยงาม นอกจากน
ยงเปนผพฒนาปลา GloFishTM สถานทตดตอ: 6507 Bob Head Road
Plant City, FL 33565-4839 โทรศพท: (813)-986-4560 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: http://www.5dtropical.com/index.htm
Dow AgroScience LLC
รายละเอยดบรษท: บรษท Dow AgroScience ไดพฒนาสายพนธพชเพอใหไดลกษณะทเปนประโยชน
ทางการเกษตรดวยเทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรม เชน ความตานทานโรคและ
แมลง การเพมคณคาทางอาหาร (เพมกรดไขมนชนด Omega-3)
สถานทตดตอ: 9330 Zionsville Road Indianapolis, IN 46268
โทรศพท: 1-(800)-258-3033 โทรสาร: - Website: http://www.dowagro.com/pgb/
- 202 -
ตวอยางพช GM: ขาวโพด Bt, ฝาย Bt
ชอทางการคา: Nature Guard, Herculex, Herculex I, Bollgard II, Herculex T I, PhytoGen Cotton Seed
DuPont
รายละเอยดบรษท: บรษท DuPont เปนหนงในบรษทยกษใหญทพฒนาเมลดพนธพชทไดจากการดด
แปลงพนธกรรมใหมลกษณะทเปนประโยชนตอเกษตรกร ทงดานคณภาพและปรมาณ
สถานทตดตอ: DuPont Ag & Nutrition 7000 NW 62nd Avenue PO Box 1000 Johnston, IA 50131
โทรศพท: (515)-334-6884, 1-800-247-6803 ext. 6884 (โทรฟร) โทรสาร: (515)-270-4112 Website: http://www2.dupont.com/Biotechnology/en_US/index.html
ตวอยางพช GM: ขาวโพด Bt, ขาวโพด HT, ถวเหลอง (high oleic acid, reduced fatty acid)
ชอทางการคา: Herculex RW, Herculex XTRA
DuPont Danisco Cellulosic Ethanol LLC รายละเอยดบรษท: บรษท DuPont Danisco Cellulosic Ethanol มเปาหมายในการพฒนาเทคโนโลยการ
ผลตเอทานอลจากเซลลโลส ทงทางเคมและจากสงมชวต เชน พช และจลนทรย สถานทตดตอ: 500 Park Blvd., Suite 545
Itasca, IL 60143 โทรศพท: (630)-250-9300 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: http://www.ddce.com/ Dyadic International (USA), Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Dyadic International, Inc เปนบรษทวจยและพฒนาเทคโนโลยชวภาพระดบ
โลก ทพฒนาสงมชวตดดแปลงพนธกรรมเพอสรางโปรตน เอนไซม และผลตภณฑอน ทจะเ ปนประโยชนในอตสาหกรรมดานพลงงาน อตสาหกรรมเครอง นงหม อตสาหกรรมอาหารสตว อตสาหกรรมกระดาษ และอตสาหกรรมทางการแพทย
- 203 -
สถานทตดตอ: 140 Intracoastal Pointe Drive, Suite 404,
Jupiter, Florida 33477 โทรศพท: (561)-743-8333 โทรสาร: (561)-743-8343 Website: http://www.dyadic.com Dyax Corp. รายละเอยดบรษท: บรษท Dyax Corp. ทาการวจยและพฒนาผลตภณฑทางการแพทย หรอ
biopharmaceutical จากจลนทรยดดแปลงพนธกรรม สถานทตดตอ: 300 Technology Square
Cambridge, MA 02139 โทรศพท: (617)-225-2500 โทรสาร: (617)-225-2501
Website: http://www.dyax.com Eli Lilly, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Eli Lilly เปนผผลตผลตภณฑทางการแพทยรายใหญของโลก มหนวยงานวจย
และพฒนาทสาคญอย 2 แหงในประเทศสหรฐฯ ไดแก มลรฐอนเดยนา และมลรฐแคลฟอรเนย และในอกหลายประเทศทวโลก นอกจากน บรษทฯ กาลงพฒนาผลตภณฑยารกษาโรคชนดใหมจากจลนทรย GM และสตว GM
สถานทตดตอ: Lilly Corporate Center Indianapolis, IN 46285
โทรศพท: (317)-276-2000 โทรสาร: - Website: http://www.lilly.com Enzyme Bio-Systems, Ltd. สถานทตดตอ: 2600 Kennedy Drive, Beloit, Wisconsin 53511 โทรศพท: (608)-365-1112, โทรสาร: (608)-365-4526 Website: -
- 204 -
Epicyte Pharmaceutical Inc.
รายละเอยดบรษท: บรษท Epicyte เปนบรษทขนาดเลกทดาเนนกจการดานเทคโนโลยชวภาพ ตงอยใน
มลรฐแคลฟอรเนย มงานวจยและพฒนาพช GM เพอประโยชนทางการแพทย
โดยเฉพาะขาวโพด GM ซงไดพฒนารวมกบบรษท Dupont และบรษท Syngenta
สถานทตดตอ: 5810 Nancy Ridge Drive, Suite 150 San Diego, California 92121
โทรศพท: (858)-554-0281 โทรสาร: (858)-554-0288 E-mail: [email protected] Website: http://www.epicyte.com ตวอยางพช GM: ขาวโพด ชอทางการคา: Locteron (รกษาโรค hepatitis B), BLX-155 (รกษาโรคเสนเลอดอดตน) Fungi perfecti, LLC รายละเอยดบรษท: บรษท ungi perfecti
เพอใหมนษยและพชมสขภาพทด สถานทตดตอ: PO Box 7634,
Olympia, WA 98507, โทรศพท: (360)-426-9292 โทรสาร: (360)-426-9377 E-mail: [email protected] Website: http://www.fungi.com Genencor รายละเอยดบรษท: บรษท Genencor เปนผนาการวจยและพฒนาดานเทคโนโลยชวภาพทสาคญ 1 ใน
10 ของโลก ผลตภณฑทสาคญ ไดแก เอนไซม ยารกษาโรค และโปรตน จากจลนทรย GM
สถานทตดตอ: Danisco US Inc., Genencor Division 3490 Winton Place Rochester, NY 14623
โทรศพท: (585)-256-5200 1-(800)-847-5311 โทรสาร: (585)-256-5265 Website: http://www.genencor.com/wps/wcm/connect/genencor/genencor
- 205 -
Genentech รายละเอยดบรษท: บรษท Genentech มงเนนวจยและพฒนาผลตภณฑโปรตนทเปนประโยชนทาง
การแพทยจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรม สถานทตดตอ: 1 DNA Way
South San Francisco, CA 94080 โทรศพท: (650)-225-1000 โทรสาร: - Website: http://www.gene.com Genzymes Corporation รายละเอยดบรษท: บรษท Genzymes วจยและพฒนาผลตภณฑทางการแพทยจากสงมชวต
(Biopharming) สถานทตดตอ: 500 Kendall Street
Cambridge, MA 02142 โทรศพท: (617)-252-7500 โทรสาร: (617)-252-7600 Website: http://www.genzyme.com Glycos Biotechnologies, Inc. สถานทตดตอ: 711 Leverkuhn Street,
Houston, TX 77007 โทรศพท: (713)-869-9377 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: http://www.glycosbio.com/ GlycoFi, Inc., รายละเอยดบรษท: บรษท Glyco i รแพทย เชน
growth hormones, monoclonal antibodies และเอนไซม จากการดดแปลงพนธกรรมยสต เนองจากยสตทวไปไมสามารถสรางโปรตนทผานกระบวนการเปลยนแปลงโครงสรางโดยการเตมโมเลกลของนาตาลในโครงสรางของโปรตน หรอ เรยกวากระบวนการ glycosylation ซงเปนกระบวนการสาคญของการเกดโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย
- 206 -
สถานทตดตอ: 21 Lafayette Street. Suite 200 Lebanon, NH, 03766
โทรศพท: (603)-643-8186 ตอ 122 โทรสาร: (603)-643-8194
E-mail: [email protected] (Jennifer LaBerge) Website: http://www.glycofi.com GreenTech America รายละเอยดบรษท: GreenTech merica ใหม
ประสทธภาพในการยอยสลายเซลลโลสไปเปนเอทานอล (biofuels)
สถานทตดตอ: 3495 Kent Avenue West Lafayette, IN 47906
โทรศพท: (765)-588-3834, (765)-409-3067 E-mail: [email protected] Website: http://www.greentechamerica.com/index.html GTC Biotherapeutics, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท GTC Biotherapeutics ดาเนนการวจยและพฒนาโปรตนทเปนประโยชนทาง
การแพทยจากสตวดดแปลงพนธกรรม สถานทตดตอ: 175 Crossing Blvd., Framingham, MA 01702 โทรศพท: (508)-620-9700 โทรสาร: (508)-370-3797 Website: http://www.transgenic.com ผลตภณฑ: Transgenic goat, Bc6 rDNA construct in GTC155-92 ATryn treating rare clotting disorder Horticultural Alliance, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Horticultural Alliance ดาเนนธรกจเกยวกบการเกษตร พฒนาผลตภณฑจาก
จลนทรยชนดทเปนประโยชนทางการเกษตร เชน Trichoderma ซงเปนจลนทรยหลกทมอยในผลตภณฑของบรษท
- 207 -
สถานทตดตอ: 1550 66th Ave Drive East Sarasota, Florida 34243
โทรศพท: (941)-739-9121 โทรสาร: (941)-752-1890 E-mail: [email protected] Website: http://www.horticulturalalliance.com Immerge BioTherapeutics, Inc., รายละเอยดบรษท: บรษท Immerge BioTherapeutics เกดขนจากความรวมมอระหวางบรษท Bio
Transplant กบบรษท Novartis Pharma เพอดาเนนการวจยและพฒนาเทคโนโลยการปลกถายอวยวะจากสตวสมนษย (Xenotransplantation)
สถานทตดตอ: Building 75, Third Avenue, Charlestown, Massachusetts 02129, USA. โทรศพท: (617)-241-5565 โทรสาร: (617)-241-0539 Website: - JH Biotech Inc. สถานทตดตอ: 4951 Olivas Park Dr,
Ventura, CA 93003 โทรศพท: (805)-650-8933 โทรสาร: (805)-650-8942 E-mail: [email protected] Website: http://www.jhbiotech.com JRM Chemical, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท JRM Chemical วจยและพฒนาผลตภณพเกยวกบวสดปรบปรงดน เพอ
ประโยชนตอการปลกพช ซงหนงในผลตภณฑของบรษทพฒนามาจากจลนทรยชนด Mycorrhizae ทมคณสมบตชวยเปลยนธาตอาหารในดนใหอยในรปทพชสามารถใชไดมากขน
สถานทตดตอ: 4881 Neo Parkway, Cleveland, OH, 44128
โทรศพท: (216)-475-8488 โทรสาร: (216)-475-6517 Website: http://www.soilmoist.com
- 208 -
Johnson & Johnson สถานทตดตอ: One Johnson & Johnson Plaza
New Brunswick, New Jersey 08933 โทรศพท: (732)-524-0400 โทรสาร: - E-mail: - Website: http://www.jnj.com/connect/?flash=true Joule Biotechnologies สถานทตดตอ: 83 Rogers Street
Cambridge, MA 02142 โทรศพท: (617)-354-6100 โทรสาร: (617)-354-6101 E-mail: General Inquiries: [email protected]
Partner Inquiries: [email protected] Website: http://www.jouleunlimited.com/ Mascoma Corporation รายละเอยดบรษท: บรษท Mascoma ดาเนนธรกจดานพลงงานชวภาพ และการพฒนาแหลงพลงงานท
ย งยน ซงไดพฒนากระบวนการยอยสลายพชไปเปนเอทานอลจากจลนทรยดดแปลงพนธกรรม
สถานทตดตอ: 679 Ellsworth Road Rome, NY 13441
โทรศพท: (315)-356-4780 โทรสาร: (315)-356-4787 E-mail: [email protected] Website: http://www.mascoma.com/pages/index.php Medicago (Canada) รายละเอยดบรษท: บรษท Medicago ตงอยในประเทศแคนาดาเปนบรษทพฒนาวคซนเพอรกษาโรคท
เกดจากไวรส เชน H5N1 โดยใชเทคนคการดดแปลงพนธกรรมของพช ซงจะสกดผลตภณฑจากใบของพช นอกจากน ในปจจบนไดรวมลงทนกบบรษท Philip Morris International ในการพฒนายาสบ GM
- 209 -
สถานทตดตอ: 1020, route de l'Église, bureau 600 Québec, Québec G1V 3V9
โทรศพท: (418)-658-9393 โทรสาร: (418)-658-6699 E-mail: [email protected] Website: http://www.medicago.com ตวอยางพช GM: อลฟาฟา และตนยาสบ ชอทางการคา: Proficia Medlmmune, Inc รายละเอยดบรษท: บรษท MedImmune ดาเนนการวจยและพฒนาผลตภณฑทางการแพทยจากสงมชวต
(Biopharming) จากจลนทรยดดแปลงพนธกรรม เชน วคซน และแอนตบอด สถานทตดตอ: One MedImmune Way
101 Orchard Ridge Drive Gaithersburg, MD 20878
โทรศพท: (301)-398-0000 โทรสาร: - E-mail: - Website: http://www.medimmune.com Medicago, Inc. สถานทตดตอ: 1020 route de l'Église, bureau 600
Québec, Québec, Canada G1V 3V9 โทรศพท: (418)-658-9393 โทรสาร: (418)-658-6699 E-mail: [email protected] Website: http://www.medicago.com Merrimack Pharmaceuticals รายละเอยดบรษท: บรษท Merricmack Pharmaceuticals พฒนาผลตภณฑโปรตนเพอประโยชนทาง
การแพทยทมงเนนการรกษาโรคมะเรงและโรคทเกยวของกบระบบภมคมกน โดยใชเทคโนโลยชวภาพในการผลต
สถานทตดตอ: One Kendall Square, Suite B7201 Cambridge, MA 02139
- 210 -
โทรศพท: (617)-441-1000 โทรสาร: (617)-491-1386 E-mail: [email protected] Website: http://www.merrimackpharma.com/ Merck รายละเอยดบรษท: บรษท Merck
รวมถงโรคทวไปอนๆ นอกจากน ยงวจยและพฒนาผลตภณฑยาสาหรบสตวดวยเชนเดยวกน
สถานทตดตอ: One Merck Drive P.O. Box 100 Whitehouse Station, NJ 08889-0100
โทรศพท: (928)-423-1000 โทรสาร: - Website: http://www.merck.com/index.html Monsanto รายละเอยดบรษท: บรษท Monsanto เปนบรษทขนาดใหญ มหลายสาขาในประเทศตางๆ ทวโลก และ
เปนหนงในบรษทผนาดานเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมสงมชวตโดยเฉพาะพช ในปจจบน มผลตภณฑหลายชนดออกจาหนายในตลาดการคา
สถานทตดตอ: 800 N. Lindbergh Blvd. St. Louis, MO 63167
โทรศพท: (314)-694-1000 โทรสาร: - Website: http://www.monsanto.com ตวอยางพช GM: อลฟาฟา HT, คารโนลา HT, คารโนลา (high lauric acid), ขาวโพด Bt, ขาวโพด HT, ฝาย Bt, ฝาย HT, มนฝรง Bt, Sugar Beet HT, มะเขอเทศ (ใหผลสกชา) ชอทางการคา: Roundup Ready, Laurical, YieldGuard, Bollgard, NewLeaf, NewLeaf Y, NewLeaf Plus, FlavrSavr Mycorrhizal application Inc, รายละเอยดบรษท: บรษท Mycorrhizal วจยและพฒนาเชอราชนดไมโคไรซา (Mycorrhiza) ซงเปนเชอรา
ทมประโยชนตอพช อาศยอยบรเวณรากรวมกบพช ชวยใหรากพชแขงแรง เพมปรมาณธาตอาหารทอยในรปทพชสามารถใชประโยชนได
- 211 -
สถานทตดตอ: 810 NW E St. Grants Pass, OR 97528 โทรศพท: (541)-476-3985 โทรสาร: (541)-476-1581 E-mail: - Website: http://www.mycorrhiza.com Mycogen Seeds รายละเอยดบรษท: บรษท Mycogen Seeds กอตงในป 1981 พฒนาเมลดพนธพชชนดตางๆ เพอใหม
ผลผลตเพมมากขนดวยเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมสรางลกษณะตานทานตอแมลงศตรพช ตานทานโรคพช และมความทนทานตอสภาวะอากาศ ตอมาในป 1998 ไดรวมกบบรษท Dow Agroscience ทาใหบรษท Mycogen สามารถขยายชองทางการ ขายและเพมประสทธภาพของงานวจยไปยงประเทศตางๆ ไดอยางรวดเรว
สถานทตดตอ: Mycogen Seeds 9330 Zionsville Road Indianapolis, IN 46268
โทรศพท: 1-800-MYCOGEN โทรสาร: - E-mail: - Website: http://www.dowagro.com/mycogen/ ตวอยางพช GM: ขาวโพด HT, ขาวโพด Bt, ฝาย Bt ถวเหลอง อลฟาฟา ชอทางการคา: Herculex I, Rootworm, NatureGard, Bollgard II, SmartStax Nextran, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Nextran เปนบรษทลกของบรษท Baxter Healthcare Cooperation วจยและ
พฒนาเทคโนโลยการปลกถายอวยวะ สถานทตดตอ: 303 College Road East
Suite B Princeton, NJ 08540
โทรศพท: (609)-243-0009 โทรสาร: (609)-520-1235 E-mail: - Website: -
- 212 -
Nexia Biotechnologies รายละเอยดบรษท: บรษท Nexia Biotechnologies ดาเนนงานวจยและพฒนาโปรตนทไดจากการ
ดดแปลงพนธกรรมสงมชวต ผลตภณฑทสาคญของบรษท คอ การผลตเสนใยแมงมมจากนานมของแพะ หรอมชอทางการคาวา BioSteelTM และรวมกบบรษท PharmAthene พฒนาเอนไซม butyrylcholinesterase จากการดดแปลงพนธกรรม หรอมชอทางการคาวา Protexia®
สถานทตดตอ: 1000 St. Charles Ave., Block B Vaudreuil-Dorion, Quebec J7V 8P5, Canada
โทรศพท: (450)-424-3067 โทรสาร: (450)-424-4955 Website: http://www.nexiabiotech.com/ Novozymes North America, Inc รายละเอยดบรษท: บรษท Novozymes เอนไซมชนดตางๆ เพอ
ประโยชนทงดานอาหารและการแพทย โดยใชเทคโนโลยชวภาพในการผลต โดยเฉพาะการพฒนาสายพนธจลนทรยดดแปลงพนธกรรมใหสามารถสรางเอนไซมไดหลากหลายชนดขน
สถานทตดตอ: 77 Perry Chapel Church Road, P.O.Box 576, Franklinton, North Carolina 27525
โทรศพท: (919)-494-3150, โทรสาร: (919)-494-3420 Website: http://www.novozymes.com Novo Nordisk รายละเอยดบรษท: บรษท Novo Nordisk เปนบรษทสญชาตเดนมารก มฐานการผลตอยในหลายประเทศ
รวมถงประเทศสหรฐฯ และประเทศไทย ทาการวจยและพฒนาผลตภณฑทางการ แพทยจากสงมชวตโดยเฉพาะจากจลนทรยทงชนดทมอยในธรรมชาตและชนดถกดดแปลงพนธกรรม ผลตภณฑทสาคญ คอ ยารกษาโรคเบาหวาน ซงถอไดวาเปนผนาการพฒนายารกษาโรคเบาหวานของโลก
สถานทตดตอ: 100 College Road West Princeton, NJ 08540
โทรศพท: (609)-987-5800 โทรสาร: - Website: http://www.novonordisk.com
- 213 -
OmniGene Bioproducts, Inc. (OBI) รายละเอยดบรษท: OmniGene Bioproducts เปนบรษทขนาดเลก แตมทมงานวจยและพฒนาทม
ประสทธภาพรวมกนสรางสรรคผลตภณฑดานอาหาร โดยเฉพาะการพฒนาจลนทรยดดแปลงพนธกรรมเพอสรางวตามน และกรดอะมโน ทใชในอตสาหกรรมอาหารดวยกระบวนการหมก
สถานทตดตอ: 25K Olympia Avenue Woburn, MA 01801
โทรศพท: (781)-938-1966 โทรสาร: (781)-938-9256 E-mail: [email protected] Website: http://www.omnigenebioproducts.com/index.html Organic Consumer Association สถานทตดตอ: 6101 Cliff Estate Rd., Little Marais, Minnesota 55614 โทรศพท: (218)-226-4164 โทรสาร: (218)-226-4157 E-mail: [email protected] Website: http://www.purefood.org PharmAthene, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Pharm thene วคซนปองกน วธ
ชวภาพ และโปรตนท เ ปนประโยชนทางการแพทย เชน เอนไซม butyryl cholinesterase สาหรบปองกนและรกษาสารทเ ปนพษในระบบประสาท Protexia®) สารกระตนภมคมกน (antigen) ทถกดดแปลงพนธกรรม เพอผลตวคซนทมชอวา SPARVAXTM เพอปองกนอาวธชวภาพจากโรคแอนแทรค (anthrax)
สถานทตดตอ: One Park Place Suite #450 Annapolis, MD 21401
โทรศพท: (410)-269-2600 โทรสาร: (410)-269-2601 E-mail: [email protected] Website: http://www.pharmathene.com/
- 214 -
Pioneer Hi-Bred International, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Pioneer Hi-Bred เปนบรษทในเครอของบรษท Dupont และเปนผนาดานการ
พฒนาและเปนแหลงผลตพช GM ทสาคญของโลก มบรษทลกตงอยในประเทศตางๆ
ทวโลก
สถานทตดตอ: PO Box 1000 Johnston, IA 50131-0184
โทรศพท: (515)-270-3200 โทรสาร: (515)-334-4415 E-mail: [email protected] Website: http://www.pioneer.com/ ตวอยางพช GM: ขาวโพด ถวเหลอง อลฟาฟา ขาวสาล คารโนลา ชอทางการคา: AcreMax-1 (ขาวโพดตานทานแมลง) Plenish (ถวเหลองทมปรมาณกรดโอเลอกสง) Planet Biotechnology, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Planet Biotechnology ดดแปลงพนธกรรม ใหสามารถสราง
โปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย เชน แอนตบอด พลาสมา และเอนไซม เพอรกษาโรคมะเรง โรคหวใจ
สถานทตดตอ: 25571 Clawiter Road Hayward, California 94545
โทรศพท: (510)-887-1461 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: http://www.planetbiotechnology.com Promethegen Corporation รายละเอยดบรษท: บรษท Promethegen วจยและพฒนาเทคโนโลยสาหรบผลตเชอเพลงชวภาพ และ
สารเคมจากแหลงเชอเพลงทย งยน (Renewable resources) สถานทตดตอ: 700 Technological Square
Cambridge, MA 02139 โทรศพท: (617)-225-0700 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: http://promethegen.com/ .
- 215 -
Prodigene, Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Prodigene พฒนาพช GM ใหสามารถสรางโปรตนทเปนประโยชนทาง
การแพทยได และกาลงพฒนาวคซนทสามารถรบประทานได (edible vaccine) เพอรกษาโรค Hepatitis B
สถานทตดตอ: 101 Gateway BLVD STE 100 College Station, TX 77845-4473
โทรศพท: (979)-690-8537 โทรสาร: (979)-690-9527 E-mail: [email protected] Website: http://www.prodigene.com ตวอยางพช GM: ขาวโพด (สรางโปรตน Aprotinin) ขาวโพด (สรางโปรตน Avidin) ขาวโพด (สรางโปรตน trypsin) ชอทางการคา: AproliZean, Recombinant avidin TrypZean Purac America รายละเอยดบรษท: Purac merica และ
เครองดม วตามน กรดอะมโน รวมถงพฒนาเทคโนโลยดานพลาสตกชวภาพ และสารเคมทเปนมตรตอสงแวดลอม
สถานทตดตอ: 111 Barclay Boulevard Lincolnshire Corporate Center Lincolnshire, IL 60069 USA
โทรศพท: (847)-634-6330 โทรสาร: (847)-634-1992 E-mail: [email protected] Website: http://www.purac.com Purac Thailand (sales office) สถานทตดตอ: Level 8, Suite No. 843
Zuellig House, 1 Silom Road Kwaeng Silom, Khet Bangrak
Bangkok 10500 โทรศพท: (+662) 231-8174 โทรสาร: (+662)-231-8121 E-mail: [email protected]
- 216 -
Qteros รายละเอยดบรษท: บรษท Qteros การดดแปลงพนธกรรมจลนทรย
สถานทตดตอ: 100 Campus Drive
6th Floor Marlborough, MA 01752
โทรศพท: (508)-281-4060 โทรสาร: - Website: http://www.qteros.com/ ความรวมมอ: บรษท Qteros Massachusetts พฒนาแบคทเรยชนด Clostridium
phytofermentans (มชอทางการคาวา Q MicrobeTM) ทสามารถลดตนทนในขนตอนการยอยสลายวตถดบของการผลตเอทานอลได
Repligen รายละเอยดบรษท: บรษท Repligen
สถานทตดตอ: 41 Seyon Street Building #1, Suite 100 Waltham, MA 02453
โทรศพท: (781)-250.0111 โทรสาร: (781)-250-0115 E-mail: [email protected] Website: http://www.repligen.com Research Corporation Technologies (RCT) รายละเอยดบรษท: บรษท RCT ดาเนนการนาเทคโนโลยทไดจากหองปฎบตการมาใชในการผลตในระดบ
อตสาหกรรม ซงผลตภณฑหลกของบรษทฯ คอ การพฒนาเทคโนโลยการผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย เทคโนโลยการวนจยโรค และการรกษาโรค
สถานทตดตอ: 5210 East Williams Circle, Suite 240 Tucson, AZ 85711-4410
โทรศพท: (520)-748-4400 โทรสาร: (520)-748-0025 E-mail: [email protected] Website: http://www.rctech.com
- 217 -
Roche รายละเอยดบรษท: บรษท Roche ฯ วจยและพฒนาผลตภณฑยารกษาโรค และการ
พฒนาเทคโนโลยการวนจฉยโรค ซงผลตภณฑยารกษาโรคจะรวมมอกบบรษท Genentech ขณะทการวนจฉยโรคดาเนนการโดย Roche diagnostics
สถานทตดตอ: Hoffmann-La Roche Inc. 340 Kingsland Street Nutley, NJ 07110
โทรศพท: (973)-235-5000 โทรสาร: (973)-235-7600 Website: http://www.rocheusa.com Segrest Farms รายละเอยดบรษท: SegrestFarms ดาเนนกจการพฒนาปลาสวยงามชนดตางๆ รวมถงปลา GloFishTM สถานทตดตอ: P.O. Box 758
Gibsonton, Florida 33534 โทรศพท: (813)-677-9196 โทรสาร: (813)-677-4842 E-mail: [email protected] Website: http://www.segrestfarms.com/ Sembiosys Genetics Inc. รายละเอยดบรษท: บรษท Sembiosys Genetics วจยและพฒนาพชดดแปลงพนธกรรม เพอประโยชน
ดานการแพทย การเกษตร และการปรบปรงคณภาพของอาหาร สถานทตดตอ: 110, 2985–23 Avenue, N.E. Calgary, Alberta, Canada T1Y 7L3, โทรศพท: (403)-717-8774 โทรสาร: (403)-250-3886 E-mail: [email protected] Website: http://www.sembiosys.com Seminis Vegetable Seed รายละเอยดบรษท: บรษท Seminis Vegetable Seed เปนบรษทในเครอของบรษท Monsanto ททา
หนาทพฒนาเมลดพนธพชผกในดานคณภาพและปรมาณ เพอใหผบรโภคไดรบประทานผกทเปนประโยชนตอรางกาย
- 218 -
สถานทตดตอ: 800 N. Lindbergh Blvd. St. Louis, MO 63167
โทรศพท: (314)-694-1000 โทรสาร: - Website: http://www.monsantovegetableseeds.com/Pages/Default.aspx ตวอยางพช GM: Squash ตานทานโรค แตงกวา แครอท มะเขอเทศ บลอคเคอล ชอทางการคา: Freedom II, De Ruiter, Seminis Evermild และ Asgrow ความรวมมอ: บรษท Seminis Vegetable Seed ไดสรางความรวมมอกบหลายบรษท เพอพฒนาพช GM ดงตวอยางตอไปน
- รวมกบบรษท Dow AgroScience พฒนาขาวโพดใหมหลายลกษณะทมชอทางการคาวา
Genuity และ SmartStax
- รวมกบบรษท Divergence Inc. พฒนาพนธถ วเหลอง
- รวมกบบรษท BASF พฒนาพนธพชใหมปรมาณผลผลตสง และมความทนทานตอสภาวะ
อากาศทรนแรงได เชน สภาวะแหงแลง หรอหนาวเยน
- รวมกบบรษท Evogene Ltd. พฒนาพนธพชใหมประสทธภาพการใชธาตไนโตรเจนสงขนใน
พชทสาคญทางเศรษฐกจ
Syngenta รายละเอยดบรษท: บรษท Syngenta เปนบรษททพฒนาพนธพช GM ทใหญทสดแหงหนง โดยมงเนน
การปรบปรงพนธในหลายดาน เชน พนธตานทานแมลง พนธตานทานยาฆาแมลง
พนธทเพมคณคาทางอาหาร และพนธททนทานตอสภาวะแวดลอมทรนแรงได เปนตน
สถานทตดตอ: 3411 Silverside Road Wilmington, DE 19810
โทรศพท: (302)-425-2000 โทรสาร: - E-mail: - Website: http://www.syngenta-us.com/vision.aspx ตวอยางพช GM: ขาวโพด Bt, Sugar Beet HT ถวเหลอง มนฝรง ฝาย ชอทางการคา: Bt11, Lumax, Quadris Omega-500F
- 219 -
Strategic Diagnostics, Inc รายละเอยดบรษท: บรษท Strategic Diagnostics ดาเนนการวจยและพฒนาเทคโนโลยและผลตภณฑ
ดานการรกษาโรคจากสงมชวต ซงไดพฒนาเทคนคทเรยกวา Genomic Antibody Technology (GAT) เปนเทคโนโลยทสรางแอนตบอดไดโดยไมตองฉดแอนตเจนไปกระตนระบบภมคมกนใหสรางสารแอนตบอด
สถานทตดตอ: 111 Pencader Drive, Newark, DE 19702-3322
โทรศพท: (302)-456-6789 โทรสาร: (302)-456-6782
Website: http://www.sdix.com T&J Enterprises รายละเอยดบรษท: บรษท T&J Enterprises วจยและพฒนาผลตภณฑทเปนประโยชนทางการเกษตร
เชน ป ยชวภาพ เชอจลนทรย Mycorrhizae และผลตภณฑอนๆ ทชวยปรบปรงดนและเพมธาตอาหารใหอยในรปทเปนประโยชนตอพช
สถานทตดตอ: T&J Enterprises Thomas Giannou 2328 W. Providence Ave. Spokane, Washington 99205
โทรศพท: (509)-327-7670 โทรสาร: (206)-203-3990 E-mail: [email protected] Website: http://www.tandjenterprise.com Verenium Corporation
รายละเอยดบรษท: บรษท Verenium เทคโนโลยการผลต ใหไดเอนไซมทมประสทธภาพสง เพอประโยชนดานอาหารและดานพลงงาน
สถานทตดตอ: 55 Cambridge Parkway, 8th Floor Cambridge, MA 02142
โทรศพท: (617)-674-5300 โทรสาร: - E-mail: [email protected] Website: http://www.verenium.com/index.asp
- 220 -
Ventria Bioscience รายละเอยดบรษท: บรษท Ventria Bioscience เปนผนาดานการพฒนา Biopharming จากพช เพอผลต
โปรตนทเปนประโยชนทางการแพทยในการรกษาโรคในมนษยและสตว ไดพฒนาเทคโนโลยการผลตแบบใหมทมชอเรยกวา ExpressTec เทคโนโลยนใชในการผลตโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย หรอ antibodies ในพชทผสมพนธในตวเอง เชน ขาว และขาวสาล ExpressTec สามารถแบงได 3 ประเภท คอ ExpressPro (ใชในการผลตโปรตนฯ) ExpressTide (ใชในการผลตเปปไทด) และExpressMab (ใชในการผลต monoclonal antibodies
สถานทตดตอ: PO Box 273330 Fort Collins, CO 80527
โทรศพท: (800)-916-8311 โทรสาร: (970)-472-0500 E-mail: [email protected] Website: http://www.ventria.com/aboutus/ ตวอยางพช GM: ขาว (สรางโปรตน Lactoferrin และ Lysozyme) Xenogen Bioscience Corporation รายละเอยดบรษท: บรษท Xenogen
ตดเชอ รวมถงศกษาระบบภมคมกน ทรยและสตว
สถานทตดตอ: 860 Atlantic Avenue Alameda, CA 94501
โทรศพท: (510)-291-6100 โทรสาร: (510)-291-6196 Website: http://www.xenogenbiosciences.com Ximerex รายละเอยดบรษท: Ximerex จากสตว (โดยเฉพาะ
จากหม) สมนษย (Xenotransplantation) เพอรกษาผปวยทมปญหาของอวยวะลมเหลว เชน ตบออนในผปวยโรคเบาหวาน
สถานทตดตอ: 439 East Grant Street Blair, Nebraska 68008
โทรศพท: (402)-426-0660 โทรสาร: (402)-426-0663 Website: http://www.ximerex.com/
- 221 -
Yorktown Technologies รายละเอยดบรษท: Yorktown Technologies เปนหนงในบรษททไดรบอนญาตใหนาเขาปลา
GloFishTM จากบรษทผพฒนาในประเทศสงคโปร มาจาหนายในประเทศสหรฐฯ สถานทตดตอ: 9417 Great Hills Trl Ste 2058
Austin, TX 78759 โทรศพท: - โทรสาร: - E-mail: - Website: http://www.goldfish.com Zeneca รายละเอยดบรษท: บรษท Zeneca เปนหนงในเครอของบรษท Astra Zeneca
สถานทตดตอ: 1800 Concord Pike Wilmington, DE 19803-2902 United States
โทรศพท: (302)-886-3000 โทรสาร: - E-mail: - Website: http://www.usa.zeneca.com
ตวอยางพช GM: มะเขอเทศ (ใหผลสกชา)
- 222 -
2.10 สรป
เทคโนโลยชวภาพดานการดดแปลงพนธกรรมสงมชวตในประเทศสหรฐฯ ไดพฒนาอยางตอเนองมานานหลายทศวรรษเพอประโยชนทางดานอาหาร การแพทย และการเกษตร จากการทดลองและพฒนาในหองปฎบตการ จนสามารถไดรบการรบรองจากหนวยงานตางๆ ในดานความปลอดภยทงในประเทศสหรฐฯและประเทศตางๆ ใหสามารถผลตในเชงพาณชย และใชเปนสวนประกอบในอาหารหลายชนดโดยเฉพาะพช GM ซงเปนสงมชวตชนดเดยวทไดรบการรบรองใหผลตเปนการคาเพอประโยชนดานอาหารไดในปจจบน พช GM ทสาคญในประเทศสหรฐฯ ไดแก ถวเหลอง ขาวโพด และฝาย ซงถวเหลอง GM มสดสวนของพนทปลกมากทสด รองลงมา คอ ขาวโพด GM และ ฝาย GM ประเทศสหรฐฯ มพนทปลกพช GM ในสดสวนรอยละ 50 ของโลก ทาใหประเทศสหรฐฯ เปนผนาการพฒนาสงมชวตดดแปลงพนธกรรมของโลกในปจจบน ในอนาคตอนใกลนพช GM จะมงเนนพฒนาหลายลกษณะ เพอเพมคณภาพ คณคาทางอาหาร และผลตเปนการคาตอไป นอกจากประสบความสาเรจดานอาหารของพช GM แลว ดานการแพทยยงไดรบการพฒนาอยางตอเนอง และเราจะสามารถผลตยารกษาโรคจากพชในรปแบบของวคซนทรบประทานได (Edible vaccine) ซงจะเปนประโยชนตอมนษยมหาศาล ทงทางดานสาธารณสขและดานเศรษฐกจของประชาชนทจะสามารถประหยดคาใชจายของยารกษาโรคไดอยางมาก
ขณะทการพฒนาสตว GM ไดมงเนนการพฒนาในสองดาน คอ ดานการแพทย และดานการผลตเปนอาหารของมนษย ซงงานวจยและพฒนาดานสตว GM สวนมากเกยวของกบทางการแพทย เชน การผลตวคซนปองกนโรค การผลตโปรตนทเปนประโยชนตอมนษย และเทคโนโลยการปลกถายอวยวะ ขณะทการพฒนาสตว GM เพอใชประโยชนทางดานอาหาร ปลาเปนสตวทไดรบการพฒนามากทสด โดยเฉพาะปลาแซลมอนทมการเรงการเจรญเตบโต รวมถงการพฒนาสตว GM ในดานอนๆ ตวอยางเชน การเพมปรมาณ omega-3 ในเนอหม การเพมวตามนในนานมแพะ การลดปรมาณไขมนในเนอหม เปนตน แตการทดลองเหลานยงอยในชวงแรกของขนตอนการพฒนา ยงไมมสตว GM ชนดใด ทไดรบการรบรองอนญาตใหผลตเปนการคาไดในปจจบน ยกเวนโปรตน ATryn ทผลตไดจากนานมแพะ GM ซงเปนผลตภณฑทางการแพทยชนดแรกจากสตว GM ทไดรบการรบรองจาก FDA ในป 2009 และปลา GloFishTM ทมสสนสวยงาม อยางไรกตาม นกวทยาศาสตรพยายามพฒนาสตว GM เพอประโยชนทางการแพทยในการรกษาโรครายแรง เชน โรคมะเรง โรคเอดส โรคเบาหวาน โรคโลหตจาง และโรคเลอดไหลไมหยด เปนตน ซงมความหวงวาอกไมนานเราจะสามารถรกษาโรคดงกลาวได นอกจากนนผลตภณฑจากจลนทรย GM หรอเอนไซม ไดถกใชเปนสวนหนงในขนตอนการผลตของกระบวนการแปรรปในอตสาหกรรมอาหารหลายชนดมานานหลายสบป แตพบวาไมมจลนทรย GM ท
- 223 -
มชวตถกใชในอาหารโดยตรง หรอทาเปนการคาในปจจบน นอกจากน จลนทรย GM ยงมบทบาทสาคญในการผลตผลตภณฑทางการแพทยเชนเดยวกน ถงแมวา เทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมสงมชวต จะกอใหเกดประโยชนแกมนษยมากมายกตาม แตมประชาชนเพยงจานวนหนงเทานนทรบทราบคณประโยชนและสถานะการพฒนาของเทคโนโลยดงกลาว ประชาชนจานวนมากยงไมมความรหรอตระหนกวาผลตภณฑโดยเฉพาะอาหารมสงมชวตดดแปลงพนธกรรมเปนสวนประกอบ ทาใหหลายฝายเกดความกงวลถงผลกระทบทจะเกดขน โดยเฉพาะผลกระทบตอสขภาพอนามย ระบบนเวศนและสงแวดลอม ของผลตภณฑทมจเอมโอเปนองคประกอบ ซงเปนอปสรรคสาคญตอการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอตอไปในอนาคต ดงนน นกวทยาศาสตร และผผลตหรอผพฒนา ควรเรงดาเนนการใหความรความเขาใจเกยวกบเทคโนโลยจเอมโอแกประชาชนใหมากยงขน โดยเฉพาะการนาเสนอใหสาธารณชนรบทราบถงความปลอดภยของการรบประทานอาหารทมจเอมโอเปนองคประกอบ รวมถงการเพมกฎเกณฑในการควบคมทงในการทดลองจเอมโอในหองปฎบตการ และในกระบวนการผลตในอตสาหกรรมใหเขมงวดมากยงขน ซงจะชวยใหประชาชนมความมนใจและเหนถงประโยชนทไดจากผลตภณฑจเอมโอมากขน ซงสงผลใหเกดการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอใหกาวหนาตอไปในอนาคต
- 224 -
บทท 3 สถานะทางเทคโนโลยจเอมโอในประเทศไทย
ในบททผานมา ไดนาเสนอความหมายของจเอมโอ ความเปนมา เทคนคทใชในการสรางสงมชวตดดแปลงพนธกรรม กลมของสงมชวตทถกนามาดดแปลงพนธกรรม ความรและความเขาใจถงสถานะทางเทคโนโลยจเอมโอ การยอมรบของผบรโภค ประโยชนและขอกงวลของผบรโภค โอกาสทางการคาของผลตภณฑจเอมโอ ทคโนโลยจเอมโอ ประเทศไทยเปนประเทศหนงทมการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอ และมการนาไปใชในการผลตบางสวน ดงนน ขอมลทเกยวของกบสถานะของเทคโนโลยจเอมโอ จงไดถกรวบรวมและนาเสนอในรายงานฉบบน เพอประโยชนในการพฒนาตอไป ในบทนจะกลาวถงสถานะทางเทคโนโลยจเอมโอในประเทศไทย ผจดทาไดรวบรวมขอมลทเกยวของกบเทคโนโลยจเอมโอ นบแตนโยบายของรฐบาล การเขามาของเทคโนโลยจเอมโอ สถานะทางเทคโนโลยจเอมโอ ตงแตในอดดจนถงปจจบน กฎหมายและสทธบตร หนวยงานทเกยวของ การรบรและการยอมรบของประชาชน รวมถงแนวโนมการพฒนาจเอมโอในประเทศไทย เพอจะ เรยนรและเขาใจถงสถานะของเทคโนโลยจเอมโอใน และสามารถใชวจารณญาณในการตดสนใจทจะบรโภคหรอใหการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอ ตอไป 3.1 นโยบายจเอมโอของรฐบาล
โดยทวไปเทคโนโลยดานการดดแปลงพนธกรรมสงมชวตในประเทศไทย จะมงเนนทการพฒนาพช GM ดานจเอมโอของรฐบาลจงเปนนโยบายดานพช GM เปนสวนใหญโดยมนโยบายไมอนญาตใหนาเขาพช GM หรอผลตภณฑจากพช GM เพอประโยชนดานการคา รวมถงไมอนญาตใหทาการทดลองในแปลงทดลองปลก ตามขอกาหนดของพระราชบญญตกกกนพช พ.ศ. 2507 ยกเวน การนาเขาถวเหลองหรอขาวโพด เพอใชเปนอาหารสตวและใชเปนวตถดบในกระบวนการผลตในอตสาหกรรมอาหาร (Gary และ Sakchai, 2007) อยางไรกตาม มขอยกเวน อนญาตใหนกวทยาศาสตรสามารถวจยและพฒนาพช GM ได งเทานน และตองไดรบอนญาตจากหนวยงานของรฐบาลทเกยวของกอนดาเนนการทดลอง อยางไรกด ไดมการกาหนดนโยบายดานอนๆ ทเกยวของ ไดแก
- 225 -
1) นโยบายการตดฉลาก
สาหรบผลตภณฑอาหารทมสวนประกอบของจเอมโอมากกวารอยละ 5 ตองระบในฉลากผลตภณฑถงองคประกอบของจเอมโอ มกฎหมายการตดฉลากของกระทรวงสาธารณสข ป พ.ศ. 2546 (Rodrick และ Sakchai, 2005) ซงผลตภณฑทอยภายใตกฎหมายฉบบน ไดแก ถวเหลอง ถวเหลองสก ถวเหลองคว ถวเหลองกระปอง เตาห เตาหแชแขง นานมถวเหลอง แปงถวเหลอง เตาเจยวททาจากถวเหลอง ถวเหลองหมก ผลตภณฑทมวตถดบขางตนเปนสวนประกอบ ขาวโพด ขาวโพดคว ขาวโพดแชแขง ขาวโพดกระปอง แปงขาวโพด ขนมขบเคยวททาจากขาวโพด ผลตภณฑอาหารทมขาวโพดเปนสวนประกอบ ผลตภณฑอาหารทมขาวโพดปนเปนสวนประกอบ
ตอมาในปพ.ศ. 2550 รฐบาลไดยกเลกการหามปลกทดลองพช GM ปลงทดลอง (หลงจากทภายหลงไดมการประทวงจากองคกรตางๆ จนทาใหรฐบาลตองประกาศหามทาการปลกทดลองพช GM ในปพ.ศ. 2544) และไดกาหนดนโยบายการปลกพช GM ใหม ในปจจบน ปลงปลกทดลองพช GM เปนสมบตของรฐบาลเทานน และตองยนขออนญาตการปลกตอคณะรฐมนตรในแตละครงทปลก อกทงตองประกาศใหประชาชนไดรบทราบ รวมถงการทาประชาพจารณกอนดาเนน การปลกทดลองพช GM ในแปลงทดลอง (Gary และ Sakchai, 2009)
- 226 -
ขอกาหนดใหมนสรางความสบสนใหแกหนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของกบการพฒนาจเอมโออยางมากตอความไมชดเจนของนโยบายดงกลาว วารฐบาลตองการสนบสนนการพฒนาจเอมโอ ตอไปหรอไม ซงนโยบายนเปดโอกาสใหกลมตอตานจเอมโอ กลม Non-Government Organizations (NGOs) เขามาเปนสวนหนงของการตดสนใจของรฐบาล สงนเปนอปสรรคทสาคญตอการพฒนาจเอมโอ ดงนน คณะกรรมการเทคนคดานความปลอดภยชวภาพ ภายใตศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (National Center for Genetic Engineering and Biotechnology; BIOTEC) จงไดจดทาแบบจาลองแนวทางปฎบตเพอความปลอดภยสาหรบการปลกทดลองพช GM สาหรบมะละกอและมะเขอเทศ (the Models for Guidelines for Field Trial of Genetically Modified Crops for papaya and tomato) ขนมา เพอชวยผลกดนใหงานวจยและพฒนาพช GM สามารถเดนหนาไปได แนวทางฯ น ไดรบการพฒนาใหสอดคลองกบขอกาหนดของคณะรฐมนตร และนาเสนอตอกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ในเดอนสงหาคม พ .ศ. 2552 และนาเสนอตอคณะรฐมนตรพจารณาตอไป (Gary และ Sakchai, 2009)
2) นโยบายความปลอดภยทางชวภาพ
นโยบายความปลอดภยทางชวภาพ เกดขนภายหลงจากทประเทศไทยไดเขารวมเปนภาคพธสารคารตาเฮนาวาดวยความปลอดภยทางชวภาพ (Cartagena Protocol on Biosafety) เปนความตกลงระหวางประเทศทเนนเรองการเคลอนยายขามเขตแดน ซงสงมชวตใดๆ กตามทไดรบการดดแปลงทางพนธกรรมอาจมผลกระทบตอการอนรกษ และการใชประโยชนความหลากหลายทางชวภาพอยางยงยน ตลอดจนกาหนดกระบวนการทเหมาะสมในการควบคมความปลอดภยทางชวภาพ (http://www.stc.arts. chula.ac.th/Biosafety.pdf) นโยบายนไดถกจดทาขนโดยคณะกรรมการเทคนคดานความปลอดภยชวภาพ (Technical Biosafety Committee) ภายใตศนย BIOTEC เสนอตอคณะกรรมการกากบกจกรรมองคกร ompliance ommittee) Cartagena Protocol on Biosafety ในปพ.ศ. 2550 นโยบายดานความปลอดภยทางชวภาพของประเทศไทยฉบบน มงเนนใหประชาชนไดรบทราบถงประโยชนและความเสยงจากเทคโนโลย รวมถงมสวนรวมในการแสดงความคดเหนตอการวจยและพฒนาเทคโนโลยจเอมโอ นอกจากน การจดการทรพยากรทางชวภาพตองมการจดการทดไมใหสงผลกระทบตอสงมชวตในระบบนเวศน เพอรกษาความหลากหลายทางพนธกรรม ประเมนความเสยงตอการวจยและพฒนาเทคโนโลยจเอมโอ เผยแพรความรดานจเอมโอใหแกประชาชน เพอลดความกงวลตอความเสยงและเพมความเชอมนใหกบประชาชน อกทง กาหนดขอบเขตการเผยแพรขอมลททาใหประชาชนเกดความไมสบายใจ
- 227 -
นโยบายดานความปลอดภยทางชวภาพ เปนนโยบายทสาคญทจะชวยผลกดนการพฒนาเทคโนโลยชวภาพ รวมถงเทคโนโลยจเอมโอ ทดเทยมกบตางประเทศ และมศกยภาพในการแขงขนทางเทคโนโลยชวภาพมากยงขน 3.2 ล าดบเหตการณเทคโนโลยจเอมโอใ ไ
เทคโนโลยจเอมโอไดเขามาสประเทศไทยตงแตป พ.ศ. 2526 หรอประมาณ 28 ปมาแลว ซงในระยะเวลาดงกลาว รฐบาลไทยไดจดตงหนวยงานวจย หนวยงานและกฎหมายควบคมดแลการพฒนาพช GM ดงลาดบเหตการณ ดงตอไปน (Ruud และคณะ, 2003 และ Gary และ Sakchai, 2009)
ป 2526 รฐบาลจดตงศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยแหงชาต (BIOTEC) ป 2528 รฐบาลจดตงหนวยปฎบตการพนธวศวกรรมดานพช (Plant Genetic Engineering Unit;
PGEU) ณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตกาแพงแสน ป 2529 ศนย BIOT
ป 2533 ศนย BIOTEC ศกษาความเปนไปไดของความปลอดภยทางชวภาพ เมษายน 2535 ศนย BIOTEC เสนอใหรางแนวทางปฎบตเพอความปลอดภยทางชวภาพ มถนายน 2535 รางแนวทางปฎบตเพอความปลอดภยทางชวภาพระดบหองปฎบตการและแปลงทดลอง
เสรจสมบรณ มกราคม 2536 จดตงคณะกรรมการกลางดานความปลอดภยทางชวภาพแหงชาต (National Biosafety
Committee; NBC) และจดตงคณะกรรมการความปลอดภยทางชวภาพระดบสถาบน (Institutional Biosafety Committees; IBCs) ณ สถาบนศกษา และสถาบนวจยตางๆ
ป 2536 การทดลองปลกพช GM (นาเขาจากตางประเทศ) โดยปลกมะเขอเทศชนด Calgene’s Flavr Savr ทมคณลกษณะใหผลสกชา
ป 2537 เพมเตมพนธพชดดแปลงพนธกรรมตองหามอก 40 ชนด ลงในพระราชบญญตกกกนพช ป พ.ศ. 2507
ป 2537 มะเขอเทศชนด lavr Savr ป 2538 จดตงหนวยวจยลายพมพดเอนเอ N ingerprinting Unit) BIOT
มนาคม 2539 การปลกทดลองฝายตานทานตอแมลงศตรพช (ฝาย Bt) พนทภาค
ตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศ
- 228 -
ป 2540 จดตงอนกรรมการดานความปลอดภยทางชวภาพของพช Plant Biosafety Subcommittee) การควบคมโดย NBC
ป 2541 จดตงอนกรรมการดานความปลอดภยทางชวภาพของอาหาร (Food Biotsafety Subcommittee) NBC
จดตงอนกรรมการดานความปลอดภยทางชวภาพของจลนทรย Microbial Biosafety Subcommittee) NBC
ป 2542 - เกดขอโตแยงทางการคาระหวางประเทศไทยกบบางประเทศในสหภาพยโรป ในเรองการกกกนสนคาปลาทนากระปองจากประเทศไทย - จดตงอนกรรมการนโยบายการคาผลตภณฑจากเทคโนโลยชวภาพ (Subcommittee for Policy on Trade of Biotechnology Products) ภายใตการควบคมโดยคณะกรรมการนโยบายเศรษฐกจระหวางประเทศ (Committee for International Economic Policy) - แกไขพระราชบญญตกกกนพช ป พ.ศ. 2507 โดยเพมขอกาหนดการควบคมพชดดแปลงพนธกรรมใหเขมงวดมากยงขน
กนยายน ป 2542 จดทารายงานสถานภาพทางเทคโนโลยจเอมโอ BIOTEC
จดทาประชาพจารณเกยวกบจเอมโอ รมวชาการเกษตร
ตลาคม ป 2542 ทาการสารวจการรบรและทศนคตของประชาชนตอจเอมโอ
ธนวาคม ป 2542 กอตงศนยความหลากหลายทางชวภาพแหงชาต (Thailand Biodiversity Center; TB ) กลางดานความปลอดภยทางชวภาพแหงชาต NB ) ขนกบ TBC
ป 2543 -จดตงหนวยปฎบตการวจยดานเทคโนโลยดเอนเอ (DNA Technology Laboratory) -จดตงหนวยปฎบตการตรวจสอบจเอมโอ 2 หนวยงาน สงกดกรมวชาการเกษตร
และ กรมวทยาศาสตรการแพทย -องคการอาหารและยา ) พจารณามาตราการตดฉลากผลตภณฑอาหารจาก จเอมโอ
มนาคม ป 2543 กระทรวงเกษตรและสหกรณ ประกาศหามการนาเขาพชดดแปลงพนธกรรม 40 ชนด ยกเวน ถวเหลอง และขาวโพด
- 229 -
เมษายน ป 2543 เกดปญหาทางการคาระหวางประเทศไทยกบประเทศคเวตและประเทศซาอดอารา-
เบย ในเรองปลาทนากระปองในนามนพช เนองจากตองสงสยวานามนพชในปลาทนากระปองผลตจากถวเหลอง GM
มกราคม ป 2544 เกดปญหาอยางรนแรงทางการคาระหวางประเทศไทยกบประเทศอยปต เรองทนากระปองในนามนพช จนทาใหทงสองประเทศตองทาสญญาขอตกลงรวมกน
กมภาพนธ ป 2544 คณะอนกรรมการนโยบายการคาสนคาจากเทคโนโลยชวภาพ ใหการรบรองรางนโยบายจเอมโอ
มนาคม ป 2544 ศนย BIOTEC เรมการประชมรวมกบกลมผทไดประโยชนจากจเอมโอ เมษายน ป 2544 คณะรฐมนตรประกาศหามการปลกทดลองพช GM ในไรนาเปด เมษายน ป 2545 รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขเซนตขอกาหนดเกยวกบการควบคมการตด
ฉลากผลตภณฑ พฤษภาคม ป 2546 ขอกาหนดการตดฉลากผลตภณฑทมสวนประกอบของจเอมโอ กมภาพนธ ป 2549 ประเทศไทยเขารวมเปนภาคพธสารคารตาเฮนาวาดวยความปลอดภยทางชวภาพ
หรอ the Cartagena Protocol on Biosafety ธนวาคม ป 2550 รฐบาลยกเลกการหามปลกทดลองพช GM มกราคม ป 2551 คณะรฐมนตรใหความเหนชอบตอรางพระราชบญญตความปลอดภยทางชวภาพ ซง
ถอวาเปนกฎหมายควบคมความปลอดภยทางชวภาพฉบบแรกของประเทศ เมษายน ป 2551 พระราชบญญตความปลอดภยทางชวภาพ ถกสงตอไปยงสานกงานคณะกรรมการ
กฤษฎกา เพอพจารณารางกฎหมายนอกครง จากนนจะถกสงตอไปยงสภาผแทน ราษฎรเพอพจารณา และอนมตใหออกเปนกฎหมายบงคบใชตอไป ซงคาดวาจะผานการพจารณาจากสภาผแทนราษฎร ภายหลงจากป 2010
สงหาคม ป 2552 คณะกรรมการเทคนคดานความปลอดภยชวภาพ Technical Biosafety ommittee) BIOT พช GM โดยเฉพาะอยางยงสาหรบมะละกอและมะเขอเทศ (Models for Field Trial of Genetically Modified Crops for papaya and tomato) ทตรงกบขอกาหนดใหมของคณะรฐมนตร เสนอตอกรมวชาการเกษตร
- 230 -
3.3 ความกาวหนาทางเทคโนโลยจเอมโอในประเทศไทย
การวจยและพฒนาสงมชวตดดแปลงทางพนธกรรมในประเทศไทยมมานานประมาณ 20 ปมาแลว งานวจยสวนมากจะเนนการพฒนาพช GM ใน ชนด Flavr Savr ทมคณลกษณะใหผลสกชา เปนพช GM ชนดแรกทนาเขาจากตางประเทศมาทดลองปลกในประเทศไทยในปพ.ศ. 2537 Ruud , 2003) ตอมา ประเทศไทยไดนาเขาพช GM มาทดลองปลกในประเทศไทยอกหลายชนดในระหวางปพ.ศ. 2537 จนถงปพ.ศ. 2543 (ดงแสดงในตารางท 41) ซงจะพบวา ในชวงปพ.ศ. 2540-2541 มการนาเขาพช GM จากตางประเทศเปนจานวนมาก โดยบรษท Monsanto (ประเทศไทย) เปนผนาเขารายใหญ จากนน ไดมการพฒนามะละกอทตานทานโรคจดดางดาทเกดจากไวรส ซงไดรบความชวยเหลอจากมหาวทยาลยคอรแนล ประเทศสหรฐฯ และทดลองปลกฝายตานทานตอแมลงศตรพช Bt) พนท โดยไดรบความชวยเหลอดานเทคโนโลยจากบรษทมอนซานโต ) มการ เทคโนโลยน พ.ศ. 2537-2542) Bt กน GM จเอมโอ ฝาย Bt (Gary และ Sakchai, 2009)
พชอกชนดหนงทไดรบการพฒนาอยางมากจนใกลจะสามารถผลตเปนการคาไดคอ มะละกอท
ตานทานตอโรคไวรส Papaya Ringspot Virus (PRVS) ซงเปนโรคทสาคญททาใหเกษตรกรประสบปญหาการปลกมะละกออยางมาก ซงนกวทยาศาสตรไทยจากกรมวชาการเกษตรรวมกบนกวทยาศาสตรจากมหาวทยาลยคอรแนล ประเทศสหรฐฯ สามารถพฒนามะละกอ GM ไดสาเรจในปพ.ศ.2540 โดยพฒนามะละกอพนธแขกนวล 3 สายพนธ และพนธแขกดาใหสามารถตานทานตอโรคดงกลาวได ซงไดทดลองปลกในแปลงทดลองในจงหวดขอนแกน แตในปพ.ศ. 2547 มการตอตานมะละกอ GM จากกลมกรนพชอยางมากจนรฐบาลตองสงหามการปลกพช GM ในไรนาเปด (http://www.phtnet.org/article/ view-article.asp?aID=2)
พชชนดอนๆ ทกาลงดาเนนการวจยและพฒนา เชน ถวตานทานตอโรคจากไวรส ขาวททนสภาพ
ดนเคมและตานทานตอโรคทเกดจากไวรส กลวยไมทเหยวชา และพรกไทยทตานทานตอโรค (ดงแสดงในตารางท 42) จะเหนไดวาการวจยและพฒนาพช GM อกทง ในขณะนนประเทศไทยยงไมมกฎหมายควบคม จเอมโอโดยเฉพาะ ซงเปนเปาหมายสาคญของกลมตอตานทนามาเปนเงอนไขการประทวง สงผลใหรฐบาลตองออกขอหามการปลกทดลองพช GM ในแปลงทดลองในปพ.ศ. 2544 (Rodrick และSakchai, 2005)
- 231 -
ตารางท 41 รายชอพชดดแปลงพนธกรรมทนาเขามาทดลองปลกในประเทศไทย ระหวางปพ.ศ. 2537-2542
ชนดพช หนวยงานน าเขา ป ลกษณะ สถานภาพ
มะเขอเทศ บรษท Thai Pan
Trading 2537 -
ไมไดรบอนญาตนาเขา
มะเขอเทศ บรษท UpJohn 2538 ผลสกชา ทดลองปลกประสบ
ความสาเรจ
มะเขอเทศ บรษท Thai Pan
Trading 2538 - ไมไดนาเขา
ฝาย บรษท Monsanto )
2538 ตานทานตอแมลงศตรพช
(Bt Cry 1A© ) ทดลองปลกประสบ
ความสาเรจ
ขาวโพด บรษท Novartis )
2539 ตานทานตอแมลงศตรพช ทดลองปลกในแปลงทดลองปดของบรษท
ฝาย บรษท Monsanto )
2539 ตานทานตอแมลงศตรพช
(Bt Cry 1A© ) ทดลองปลกประสบ
ความสาเรจ
Squash กรมวชาการเกษตร 2539 ตานทานตอไวรสในมะละกอ
(PRSV)
ปลกทดลองในหองปฎบตการและ
ในโรงเรอน
ขาวหอมมะล-105 กรมวชาการเกษตร 2540 มยน Xa
ปลกทดลองใน
โรงเรอน ฝาย พนธ
NUCOTN 33B บรษท Monsanto )
2540 ตานทานตอหนอนเจาะสมอ
ฝาย ทดลองปลกประสบ
ความสาเรจ ฝาย พนธ
Roundup 1445, 1698
บรษท Monsanto )
2540 สรางโปรตน 4EPSPS ท
สามารถตานทานตอยาปราบวชพช roundup
ทดลองปลกประสบความสาเรจ
มะละกอ กรมวชาการเกษตร 2540 ตานทานตอไวรสในมะละกอ
(PRSV)
ปลกทดลองในแปลงทดลองของกรมวชาการเกษตร
- 232 -
ตารางท 41 ) ชนดพช หนวยงานน าเขา ป ลกษณะ สถานภาพ
ขาวโพด บรษท Pioneer (ประเทศไทย)
2540 ตานทานตอหนอนเจาะลาตน ทดลองปลกในโรงเรอน
ขาวโพด บรษท Dekalb
Genetics 2540 ตานทานตอแมลงศตรพช
ไดรบการรบรองจาก NB
ขาวโพด บรษท Monsanto )
2540 ตานทานตอแมลงศตรพช กระบวนการนาเขาไม
เหมาะสม เมลดพนธถกทาลาย ขาวโพด
(round up) บรษท Monsanto )
2540 ตานทานตอยาปราบวชพช
round up กระบวนการนาเขาไม
เหมาะสม เมลดพนธถกทาลาย มะเขอเทศ บรษททองถน 2540 ผลสกชา ไมไดรบอนญาตใหทดลองปลก
ขาวโพด บรษท Monsanto )
2541 ตานทานตอยาปราบศตรพช
ทมสาร Glyfosate ทดลองปลกในโรงเรอน
ขาวโพด บรษท Monsanto )
2541 ตานทานตอหนอนเจาะลาตน ทดลองปลกในโรงเรอนประสบ
ความสาเรจ
ขาวโพด บรษท Charoen
Produce 2541
ตานทานตอยาปราบศตรพชทมสาร Glyfosate
ไมไดรบอนญาต
ขาวโพด บรษท Cargill
Seed 2541 ตานทานตอแมลงศตรพช การทดลองปลกถกยบยง
ขาวโพดพนธ 176
บรษท Novartis )
2541 ตานทานตอแมลงศตรพช กระบวนการนาเขาไม
เหมาะสม เมลดพนธถกทาลาย ขาวโพดพนธ
176 บรษท Novartis )
2541 ตานทานตอแมลงศตรพช ทดลองปลกประสบความสาเรจ
- 233 -
ตารางท 41 )
ชนดพช หนวยงานน าเขา ป ลกษณะ สถานภาพ
ฝายลกผสม บรษท Monsanto )
2542 ตานทานตอแมลงศตรพช ทดลองปลกในโรงเรอน
ประสบความสาเรจ ฝายพนธ 1445 (ตานทานตอยาปราบศตรพช)
บรษท Monsanto )
2542 ตานทานตอยาปราบศตรพช
round up ทดลองปลกในโรงเรอน
ประสบความสาเรจ
ขาวโพดพนธ GA-21
บรษท Monsanto )
2542 ตานทานตอยาปราบศตรพช
ชนด Glyphosate ทดลองปลกในโรงเรอน
ประสบความสาเรจ
ขาวโพด บรษท Monsanto )
2542 ตานทานตอหนอนเจาะลาตน ทดลองปลกในแปลงทดลองขนาดเลก
ขาวโพด บรษท Monsanto )
2543 ตานทานตอยาปราบศตรพช
ชนด Glyphosate -
ขาวโพด พนธ C-919
บรษท Monsanto )
2543 ตานทานตอแมลงศตรพช การปลกทดลองในแปลง
ทดลองถกยบยง
ขาวโพด พนธ C-919
บรษท Monsanto )
2543 ตานทานตอยาปราบศตรพช การปลกทดลองใน
หองปฎบตการและในโรงเรอนถกยบยง
มะละกอ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 2543 ตานทานตอโรคจากไวรส
PRSV
ทดลองปลกในหองปฎบตการและ
โรงเรอน
ฝายพนธ NUCOTN33
บรษท Monsanto )
2543 ตานทานตอแมลงหนอนเจาะ
สมอฝาย
ทดลองปลกในแปลงทดลองประสบความสาเรจ
ทมา: Gary และ Sakchai (2007) และ Prasartporn (2009)
- 234 -
ตารางท 42 แสดงสถานะการวจยและพฒนาเทคโนโลยของพช GM ในประเทศไทย
ชนดพช สายพนธ ลกษณะส าคญ สถานะการทดลอง หนวยวจย/ความรวมมอ ฝาย ศรสาโรง 60 ตานทานตอหนอนเจาะสมอฝาย หองปฎบตการ BIOTEC/KU/CIRAD (ฝรงเศส)
ฝาย ตานทานตอหนอนเจาะสมอฝาย ไดพชตนแบบรนแรก มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
(2538-2544)
มะละกอ แขกดา ตานทานตอโรคทเกดจากไวรส แปลงทดลองสภาพปด กรมวชาการเกษตร/มหาวทยาลย Cornell
มะละกอ แขกดา ตานทานตอโรคทเกดจากไวรส แปลงทดลองสภาพปด มหาวทยาลยมหดล
มะละกอ แขกดา ตานทานตอโรคทเกดจากไวรส แปลงทดลองสภาพปด BIOTEC/KU/ เครอขายผปลกมะละกอ
มะละกอ แขกดา ผลสกชา ระหวางทดสอบความ
ปลอดภย BIOTECH/ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
(2542)
พรกไทย หวเรอใหญ ตานทานตอโรคทเกดจากไวรส โรงเรอนสภาพปด BIOTECH/ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
ขาว KDML 105 ตานทานตอดนเคม โรงเรอนสภาพปด BIOTECH/ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
ขาว KDML 105 ตานทานตอไวรส RRSV หองปฎบตการ BIOTECH/ Rockefeller
พรก บางชาง ตานทานโรคไวรสเสนใบดาง รอทดสอบความปลอดภย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
(2538-2541)
สบปะรด ภเกต ตานทานสารกาจดวชพช โรงเรอนสภาพปด มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย
(2543)
มะเขอเทศ VF134-1-2 ตานทานโรคใบหงกเหลอง รอทดสอบความปลอดภย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร (2542)
กลวยไม เอยสกล ความหลากหลายของสดอก อยระหวางพฒนาพช
ตนแบบ
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร (2538)
ปาลมนามน พฒนาดอกสมบรณ รอการอนมต สานกวจยและพฒนาเทคโนโลยชวภาพ
พนธไมนา เรองแสง อยระหวางพฒนาพช
ตนแบบ
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร (2549)
ยคาลปตส ลดปรมาณลกนน อยระหวางพฒนาพช
ตนแบบ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
(2549)
ทมา: Ruud 003) และศนยเผยแพรขอมลขาวสารความปลอดภยทางชวภาพของประเทศไทย
- 235 -
อยางไรกตาม รฐบาลไดยกเลกขอหามดงกลาวในป พ.ศ.2550 แตผททาการวจยและพฒนาพช GM ยงตองขออนญาตตอคณะรฐมนตร และงานวจยทกชนดตองเปนของรฐบาลและอยในความดแลของรฐบาล สาหรบจลนทรย GM เทศไทยมการพฒนาจลนทรย GM อาหารสตว GM ไฟเตส Phytase) Xylanase) และเซลลเลส (Cellulase) เปนตน นอกจากน ยงไดพฒนาจลนทรย GM เพอประโยชนดานการแพทยดวยเชนกน เชน ฮอรโมนเรงการเจรญเตบโต และวคซน เปนตน (http://bch-thai.onep.go.th/status_ research&develop.html#microoranisms) อยางไรกตาม ความกาวหนาทางเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมจลนทรยเพอประโยชนดานอตสาหกรรมอาหารในตางประเทศเกดขนมานานแลว และคาดวาจะมแนวโนมการใชจลนทรยดดแปลงพนธกรรมดานอตสาหกรรมอาหารเพมมากขนในประเทศไทย ทาใหคณะกรรมการกลางดานความปลอดภยทางชวภาพ NB ) ความสาคญของแนวทางปฎบตเพอความปลอดภยของผปฎบตงาน สงแวดลอมและชมชน ในการใชจลนทรย GM ทกประเภท เชน อตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมเกษตร อตสาหกรรมดานสงแวดลอม ฯลฯ จงไดมอบหมายใหคณะอนกรรมการดานความปลอดภยทางชวภาพดานจลนทรยจดทา “แ เพอความปลอดภยทางชวภาพส าหรบงานทใชจลนทรยดดแปลงพนธกรรมในระดบอตสาหกรรม” แนวทางปฎบตดงกลาวจะเปนประโยชนตอภาคอตาสหกรรมในการควบคมความปลอดภยตอการใชจลนทรย GM เพอเพมความมนใจใหกบประชาชนทมความกงวลตอการใชจลนทรย GM และสงเสรมการพฒนาประเทศ ผประกอบการทานใดสนใจรายละเอยดเพมเตมของแนวทางปฎบตฯ ดงกลาว สามารถอานรายละเอยดเพมเตมไดทเวปไซด http://www.biotec.or.th/Biosafety/web/db/attach/rad A6AEA.pdf
สาหรบการวจยและพฒนาสตว GM ในปจจบน ยงไมมความกาวหนาหรอยงไมมงานวจยสตว GM อยางชดเจน ซง ญมงเนนการพฒนาเครองมอ หรอชดตรวจสอบโรคสาหรบสตวนา จดทาขอมลพนธกรรมสตวนา เพอคดเลอกพนธทโตเรวและปลอดโรค ทผานมาประเทศไทยประสบความสาเรจในการโคลนวว (Cow Cloning) ดวยเทคนคการถายฝากตวออน (Embryo transfer technology) ซงเปนเทคนคเดยวกบการโคลนแกะดอลล ววโคลนชนดนเกดจากความรวมมอระหวางจฬาลงกรณมหาวทยาลยกบมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร (Nares, 2002) ถงแมวา การโคลนสตวจะไมใชการดดแปลงพนธกรรมกตาม แตถอไดวาเปนเทคโนโลยชวภาพอยางหนงทประเทศไทยมความกาวหนา
- 236 -
3.4 ความชวยเหลอจากประเทศสหรฐฯ
ประเทศสหรฐฯ ใหความชวยเหลอประเทศไทยดานเทคโนโลยจเอมโออยางตอเนอง ทงในรปแบบการสงผเชยวชาญมาใหคาปรกษา แนะนา และทางานวจยรวมกบนกวทยาศาสตรหรอหนวยงานทเกยวของกบการวจยและพฒนาจเอมโอในประเทศไทย และการใหทนวจย รวมถงความรวมมอในการสงบคคลากรจากประเทศไทยไปยงประเทศสหรฐฯ เพอเพมทกษะ ความร และเทคนคใหมๆ ของการพฒนาจเอมโอ ซงกจกรรมตางๆ เหลานกระทรวงเกษตรสหรฐฯ (USDA) และกระทรวงการตางประเทศสหรฐฯ เปนหนวยงานหลกของประเทศสหรฐฯ ทใหการสนบสนน
ในชวงระหวางป 2543-2552 มความรวมมอ เพอการถายทอดเทคโนโลยจเอมโอ ระหวางบคคลากรจาก และประเทศไทย ดงลาดบกจกรรมดงตอไปน (Rodrick และ Sakchai, 2005; Gary และ Sakchai, 2007 และ 2009)
1) sian Pacific conomic
ooperation P ) ประเทศเมกซโก ปพ.ศ. 2545 เชยงราย ประเทศไทย
ปพ.ศ. 2546 ประเทศมาเลเซย ปพ.ศ. 2547 ประเทศเกาหลใต ปพ.ศ. 2548 ร
พ.ศ. 2550 พ.ศ. 2551
2) กลมเกษตรกรสหรฐฯ ทปลกขาวโพด เดนทางมาถายทอดประสบการณการปลกขาวโพด GM
พ.ศ. 2543
3) Dr. Val Giddings รองประธานองคกรอตสาหกรรมเทคโนโลยชวภาพ (Biotech Industry
Organization; BIO) เดนทางมาเยอนประเทศไทย ในปพ.ศ. 2546
4) Ms. Cindy Richard เดนทางมาประเทศไทย เพอชวยเหลอรฐบาล
ไทยพฒนาแนวทางการเผยแพรเทคโนโลยชวภาพใหเขาถงชมชนและเกษตรกร เปนระยะเวลา 3 เดอน
ในปพ.ศ. 2547
5) รฐบาลสหรฐฯ ใหการสนบสนนโครงการ ilo Papaya Outreach กษตรกรชาว
ไทยจานวน 12 คน และกลมนกขาว เดนทางมาสงเกตการณการปลกมะละกอดดแปลงพนธกรรม และการ
ปลกมะละกอปกต อกทง แลกเปลยนความคดเหนกบนกวทยาศาสตรและเกษตรกรชาวอเมรกน ในปพ.ศ.
2548
- 237 -
6) ผแทนระดบสงจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ และจากกระทรวงสาธารณสข ไดรบเชญให
เขารวมการประชมดานการคาผลตภณฑอาหารทไดจากพชดดแปลงพนธกรรม หรอผลตภณฑทมการ
ปนเปอนจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรม ณ ประเทศสงคโปร ในปพ.ศ. 2552
7) ผเชยวชาญจากหนวยงานการเกษตรในตางประเทศ (Foreign Agricultural Service; FAS)
ภายใตกระทรวงเกษตรสหรฐฯ เดนทางมาเยอนประเทศไทย ระหวางวนท 29 พฤษภาคม-1 มถนายน
พ.ศ.2551 เพอบรรยายในหวขอ “ ” ใหแกบคคลากรภาครฐและเอกชนท
เกยวของกบจเอมโอ
8) Dr. Clive James ประธานองคกรอสระสงเสรมการปลกพชดดแปลงพนธกรรม
(International Service for the Acquisition of Agri-Biotech; ISAAA) เดนทางเยอนประเทศไทย และ
บรรยายสถานะการคาโลกของผลตภณฑจากพช GM ใหแกกลมทเกยวของกบเทคโนโลยชวภาพ
9) Dr. Chris Wozniak
(U.S. Environment Protection Agency; USEPA)
เดนทางเยอนประเทศไทย ระหวางวนท 24-28 พฤศจกายน พ.ศ. 2551 เพอบรรยายในหวขอเรอง
“ ลยชวภาพ”
10) Dr. Dennis Gansalves ผอานวยการศนย ของกระทรวงเกษตรสหรฐฯ เดนทางเยอนประเทศ
ไทยในเดอนมถนายน พ.ศ. 2552 เพอบรรยายการประชมในหวขอเรอง “การประเมนความปลอดภยของ
อาหารและสงแวดลอม” และเลาถงประสบการณของการควบคมแบบ deregulation ในมะละกอดดแปลง
พนธกรรมในมลรฐฮาวาย ประเทศสหรฐฯ
11) กระทรวงการตางประเทศสหรฐฯ และหนวยงานการเกษตรตางประเทศ จดการประชมเชง
ปฎบตการในเรอง “ gricultural
Biotechnology Risk ommunication Workshop)” ดอนกนยายน หรอตลาคม
พ.ศ. 2552 ซงเปนสวนหนงของการประชมเชงปฎบตการของ APEC ซงผเขารวมประกอบดวย ทปรกษา
รฐบาลในเรองการควบคมการพฒนาเทคโนโลยชวภาพ สมาชกสภาผแทนราษฎร กลมภาคเอกชน
นกเขยน สอมวลชน และบคคลทเกยวของกบการสอสารถงความเสยงจากเทคโนโลยชวภาพทาง
การเกษตร
- 238 -
12) โครงการฝกอบรมเทคโนโลยชวภาพประจาป ณ มหาวทยาลย Michigan State Cocharn ในปพ.ศ. 2550
13) หนวยงาน FAS ใหการสนบสนนผผลตมะละกอ GM ในประเทศสหรฐฯ เดนทางมายงประเทศ
ไทย เพอถายทอดประสบการณการปลกมะละกอ GM พ.ศ. 2550
3.5 การรบรของประชาชนไทย และการยอมรบ
อาจกลาวไดวา การรบรเทคโนโลยจเอมโอของผบรโภคชาวไทยยงอยในระดบตา ประมาณรอยละ 12 (Sakarindr, 2002) โดยผลการสารวจการรบรของผบรโภคไดพบวา ประชาชนรบรขาวสารเรองจเอมโอผานสอโทรทศนมากทสด รองลงมาเปนสอทางหนงสอพมพ อยางไรกตาม การรบขอมลหรอการศกษาถงเทคโนโลยจเอมโอ ผบรโภค ผบรโภค 90 ยงไมสามารถเขาถงแหลง ขอมลดานประโยชนของการปลกพช GM จงม วตก ม ตภณฑทมสวนประกอบของจเอมโอ เนองจากองคกรอสระหลายองคกรและกลมผตอตานจเอมโอ ประชาสมพนธถงขอเสยและอนตรายของจเอมโอผานสอหลกตางๆ อยางรนแรง นอกจากน ยงสารวจพบวามนกขาวเพยงจานวนรอยละ 10 เทานนทมเอกสารอางองในการรายงานขาวจเอมโอของตนเอง จเอมโอ) (Gary และ Sakchai, 2009)
อยางไรกตาม ผบรโภครอยละ 80 ไดแสดงความเหนวามความตองการใหตดฉลากระบสวน ประกอบของจเอมโอในผลตภณฑอาหาร และมความตองการใหรฐบาลออกนโยบายดานความปลอดภยทางชวภาพ Biosafety Policy) จเอมโอ 3.6 กฎหมายควบคม
การควบคมสงมชวตดดแปลงพนธกรรมในประเทศไทย ตองอาศยขอบงคบทางกฎหมายหลายฉบบ ซงสงมชวตแตละชนด จะใชกฎหมายในการควบคมทแตกตางกน จาแนกตามความแตกตางของสงมชวตดดแปลงพนธกรรมแตละประเภท ดงรายละเอยดตอไปน (Sakarindr, 2002) .
- 239 -
1) ในพชดดแปลงพนธกรรม มกฎหมายทใชบงคบ ดงน
พระราชบญญตกกกนพช ป พ.ศ. 2507 แกไขเพมเตม ป พ.ศ. 2542 2)
กรมวชาการเกษตรใชกฎหมายฉบบน เพอควบคมการนาเขาพชจากตางประเทศ ซงกฎหมายฉบบนไมไดใชในการควบคมพชดดแปลงพนธกรรมเปนการเฉพาะ แตไดนามาใชควบคมการนาเขาพชดดแปลงพนธกรรมโดยตรง และไมสามารถควบคมพชดดแปลงพนธกรรมทพฒนาขนมาภายในประเทศได ผทสนใจสามารถอานรายละเอยดไดท เวปไซด http://bch-thai.onep.go.th/documents/laws/plant-1.pdf?head=3&item=3&process=showTitleOfLaw&id=2&group=&lawCode=07&linkID=headLaw
พระราชบญญตคมครองพนธพช ป พ.ศ. 2542
กรมวชาการเกษตรใชกฎหมายฉบบน เพอควบคมพชดดแปลงพนธกรรม ทจะขอรบความคมครองเปนพนธพชใหม จะตองผานการประเมนความปลอดภยทางชวภาพตอสงแวดลอม สขภาพ หรอสวสดภาพของประชาชนกอน ผทสนใจสามารถอานรายละเอยดไดทเวปไซด http://bch-thai.onep.go.th/ documents/laws/plant2 .pdf?head=3 &item=3 &process=showTitleOfLaw&id=2 &group=&lawCode= 82
พระราชบญญตอาหาร ป พ.ศ. 2522 สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสข เปนหนวยงานทบงคบใช
กฎหมายฉบบน เพอควบคมความปลอดภยของอาหารทเปนหรอมสวนประกอบของสงมชวตดดแปลงพนธกรรม กอนทจะผลตและจาหนายสตลาด อกทง ในป พ.ศ. 2545 กระทรวงสาธารณสขไดแกไขเพมเตมเกยวกบการตดฉลากผลตภณฑทมสวนประกอบของถวเหลอง GM และขาวโพด GM และไดบงคบใชในป พ.ศ. 2546 ผทสนใจรายละเอยดเพมเตม สามารถอานรายละเอยดเพมเตมไดทเวปไซด http://bch-thai.onep.go.th/documents/laws/import-export2522.pdf
2) สตวดดแปลงพนธกรรม มกฎหมายทใชบงคบ ดงน
พระราชบญญตโรคระบาดสตว ป พ.ศ. 2499 แกไขเพมเตม ป พ.ศ. 2542 2)
- 240 -
กรมปศสตวใชกฎหมายฉบบน เพอเปนระเบยบขอบงคบในการนาเขาหรอสงออกปศสตวดด
แปลงพนธกรรมไดนอกเหนอไปจากใชควบคมจลนทรยดดแปลงพนธกรรมทเกยวของกบโรคระบาดสตว สาหรบรายละเอยดเพมเตม ผทสนใจสามารอานเพมเตมไดท http://bch-thai.onep.go.th/documents/ laws/animal1.pdf?head=3&item=3&process=showTitleOfLaw&id=2&group=&lawCode=30
พระราชบญญตควบคมการบาบดโรคสตว ป พ.ศ. 2505
กรมวทยาศาสตรการแพทย เปนหนวยงานทใชกฎหมายนในการควบคมสตว GM หรอสงมชวตทถกดดแปลงพนธกรรม เพอพฒนาสตวใหมความตานทานตอโรคหรอเพมประสทธภาพของระบบการยอยอาหาร เชน จลนทรย GM ภายในกระเพาะอาหาร ผทสนใจสามารถอานรายละเอยดเพม เตม ไดท เ วป ไซด http://bch-thai.onep.go.th/documents/laws/act_controlanimal.pdf?head=3& item=3&process=showTitleOfLaw&id=2&group=&lawCode=07&linkID=headLaw
3) จลนทรยดดแปลงพนธกรรม มกฎหมายทใชบงคบ ดงน
พระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตว ป พ.ศ. 2525
กรมปศสตวมหนาทรบผดชอบและบงคบใชกฎหมายฉบบน ในการควบคมจลนทรย โดยพระราชบญญตฉบบนกาหนดขอหามมใหผใดทาการผลต ครอบครอง จาหนาย นาเขา สงออก หรอนาผานเชอโรคหากไมไดรบอนญาตจากอธบด เนองจากเชอโรคนนอาจเปนอนตรายตอสงแวดลอม สขอนามยพช สตว และคนได เชอจลนทรยหรอผลผลตจากเชอจลนทรยนน ซงรวมถงเชอจลนทรย GM หรอผลผลตจากเชอจลนทรย GM ผทสนใจรายละเอยดเพมเตมสามารถอานรายละเอยดไดทเวปไซด http://bch-thai.onep.go.th/law_microorganism-3.html
4) อาหารทมจเอมโอ มกฎหมายทเกยวของทใชบงคบ ดงน
พระราชบญญตอาหาร ป พ.ศ. 2522
(ไดกลาวรายละเอยดไวในสวนของพชดดแปลงพนธกรรม หนา 239)
- 241 -
พระราชบญญตควบคมโภคภณฑ ป พ.ศ. 2495
กรมการคาภายใน ใชกฎหมายฉบบนควบคมสนคาทมจเอมโอเปนสวนประกอบ โดยหามหรอจากดปรมาณการจาหนาย ใช และการมไวครอบครอง รวมถงการวางระเบยบในการจาหนาย ผสนใจสามารถอานรายละเอยดเพมเตมไดทเวปไซด http://bch-thai.onep.go.th/documents/laws/control_ product.pdf
พระราชบญญตสงออกไปนอกและนาเขามาในราชอาณาจกรซงสนคา ป พ.ศ. 2522
กรมการคาตางประเทศ เปนหนวยงานทบงคบใชกฎหมายฉบบน ในการควบคมการนาเขาพช GM ทกชนด ทนาเขามาเพอใชเปนวตถดบในการผลตอาหาร หรอผลตภณฑสาเรจรปทมขาวโพดและถวเหลอง GM เปนองคประกอบ หรอนาเขามาในรปของเมลดขาวโพดหรอเมลดถวเหลอง เพอใชเปนอาหารสตว ผทสนใจสามารถอานรายละเอยดเพมเตมไดท เวปไซด http://bch-thai.onep.go.th/ documents/laws/import-export2522.pdf
พระราชบญญตควบคมคณภาพอาหารสตว ป พ.ศ. 2525
กรมปศสตว เปนหนวยงานควบคมและบงคบใชกฎหมายเพอควบคมอาหารสตว โดยระบชอ ประเภท ชนดหรอลกษณะของอาหารสตวทจะอนญาตหรอไมอนญาตใหนาเขาเพอการจาหนาย และอาจประกาศหามนาเขาเพอขายอาหารสตวทเปนผลผลตมาจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรม เวนแตจะไดรบอนญาตจากอธบดหรอผทอธบดมอบหมาย นอกจากนอาจจะกาหนดใหมการตดฉลากในอาหารสตวทเปนผลผลตมาจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรม
พระราชบญญตความปลอดภยทางชวภาพ (กา )
ภายหลงจากทประเทศไทยไดเขารวมภาคพธสารคารตาเฮนาวาดวยความปลอดภยทางชวภาพ (Cartagena Protocol on Biosafety) ในป พ.ศ. 2549 ซงเปนกลมประเทศทมขอตกลงรวมกนในเรองความปลอดภยทางชวภาพ ประเทศไทยจงไดจดทารางนโยบายดานความปลอดภยทางชวภาพแหงชาต และไดรบการรบรองจากกลม artagena Protocol on Biosafety 2550 ภายใตนโยบายดงกลาว ประเทศไทยไดจดทารางพระราชบญญตความปลอดภยทางชวภาพแหงชาต (National Biosafety Act.) ขน ถอวาเปนกฎหมายควบคมความปลอดภยทางชวภาพ ทรวมถงความปลอดภยของการวจยและพฒนาจเอมโอ และ ในปจจบน ราง
- 242 -
พระราชบญญตนกาลงอยในขนตอนการพจารณาจากสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เพอพจารณาแกไขกฎหมายและจะถกสงตอไปยงสภาผแทนราษฎรพจารณาอนมตใชเปนกฎหมายตอไป (Gary และ Sakchai, 2009)
นอกจากกฎหมายความปลอดภยทางชวภาพ ศนย BIOTEC ยงไดตระหนกถงความสาคญของการควบคมความปลอดภยทางชวภาพของงานวจยและพฒนาสงมชวตดดแปลงพนธกรรม จงไดมอบ หมายใหคณะกรรมการเทคนคดานความปลอดภยทางชวภาพ จดทา ”แนวทางปฎบตเพอความปลอดภยทางชวภาพ” ฉบบป พ.ศ. 2535 และป พ.ศ. 2547 เพอใชเปนแนวทางในการทาวจ ยในระดบหองปฎบตการ ระดบถงปฎกรณชวภาพขนาด 10 ลตร ขนไป ระดบโรงเรอนและระดบแปลงทดลอง และแบงระดบความเสยง รวมถงระบสถานททเหมาะสมตอการทดลอง ผทสนใจรายละเอยดของแนวทางปฎบตฯ น สามารถอานรายละเอยดเพมเตมไดทเวปไซด http://www.biotec.or.th/biosafety/download/ biosafety%20guideline-update.pdf 3.7 การคดคานจเอมโอใ ไ
ในปจจบน การพฒนาสงมชวตดดแปลงพนธกรรมในประเทศไทย ปรากฎวามกลมผคดคานมากกวากลมผสนบสนน ซงผทสนบสนนการปลกพชจเอมโอในประเทศไทยสวนใหญจะเปนกรมวชาการเกษตรและบรษทยกษใหญ เชน บรษทซพ และบรษทขามชาตจากประเทศสหรฐฯ หรอบรษทมอนซานโต ขณะทกลมคดคานจะมาจากนกวชาการ กลมเอนจโอ เครอขายเกษตรอนทรย และองคกรอสระตางๆ สงนจงเปนอปสรรคสาคญตอการพฒนาสถานะประเทศไทยสการผลตสงมชวตดดแปลงพนธกรรมเพอประโยชนทางการคาในอนาคต
กลมผตอตานไดหยบยกขอโตแยงเกยวกบการยกเลกการหามทดลองปลกพช GM ขณะ มาใชควบคมการทดลองจเอมโอ และยงไมมขอพสจนทชดเจนทางดานวทยาศาสตรของความปลอดภยตอมนษยและสงแวดลอมจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรมหากสงมชวตเหลานหลดรอดไปสธรรมชาต ดงนนกลมองคกรอสระและประชาชน จงมขอกงวลถงผลกระทบของเทคโนโลยจเอมโอ หาก GM
- 243 -
ขอกงวลดงกลาวสามารถจาแนกออกเปน 5 ประเดนทสาคญ ดงตอไปน (Gary และ Sakchai, 2009)
1) สถานะการแขงขนในตลาดโลก จาก สนคาเกษตร น และกลมประเทศทตอตานจเอมโอ กลมประเทศดงกลาวน เปนตลาดสนคาสงออกทางการเกษตรทสาคญของประเทศไทย ถาหากวาประเทศไทยกลายเปนประเทศทมการปลกพชจเอมโอแลว การสงออกไปยงกลมประเทศทตอตานหรอไมอนญาตใหนาเขาสนคาทางการเกษตรหรอสนคาแปรรปทมจเอมโอเปนสวนประกอบ ประเทศเหลานจะยกเลกการสงสนคาทางการเกษตรจากประเทศไทย หนไปสงสนคาจากประเทศทไมปลกพชจเอมโอแทน
2) สถานะการคาสนคาเกษตรภายในประเทศ พช GM จะสงผลกระทบตอการคาพชปกตทไมไดดดแปลงพนธกรรม โดยผบรโภคจะเกดความกงวลตอความเสยงทจะบรโภคพชทดดแปลงพนธกรรม โดยเฉพาะตลาดสนคาพชชนดถวเหลอง ขาวโพด ฝาย และมะละกอ อกทง ปญหานอาจจะขยายตวไปยงพชทางการเกษตรชนดอนๆ อกไดในอนาคต ถงโอกาสการปนเปอนของยนจากพชดดแปลงพนธกรรม
3) ความปลอดภยตอผบรโภค จากการทยงไมมขอมลยนยนถงความปลอดภยของจเอมโอ ทาใหผบรโภคชาวไทยอาจไดรบอนตรายจากสารพษหรอสารทกอใหเกดภมแพ การดอยาปฎชวนะ และความผดปกตตอรางกายทนาไปสโรครายแรงตางๆ ได
4) ผลกระทบตอสงมชวตในธรรมชาตทอาศยอยในบรเวณพนทปลกพช GM สงมชวตในธรรมชาต ไดแก พนธพชชนดตางๆ จลนทรยทอาศยอยในดน และสตวทอาศยอยในบรเวณรอบๆ พนทปลกพช GM กระทบ GM GM และจลนทรยในดนหรอทอยตามธรรมชาตอาจจะไดรบยนทมความตานทานตอยาปฎชวนะ หรอกลายเปนจลนทรยทกอใหเกดโรคตอมนษยได
- 244 -
5) ผลกระทบตอระบบนเวศน
พช GM ฆาแมลง ซงเมอใชยาเหลานไปนานๆ จะสงผลใหวชพชหรอแมลงตางๆ ทอาศยอยในบรเวณนนมความตานทานตอสารพษดงกลาวมากขนและเพมจานวนมากยงขน หรอสตวบางชนดไดรบยนจากพช GM จนทาใหไมสามารถสบพนธไดและสญพนธไปในทสด สงเหลานจะทาใหระบบนเวศนเกดการเปลยนแปลงและไมเกดความสมดล โดยเฉพาะอยางยงจะสงผลกระทบตอหวงโซอาหาร ซงเปนสงสาคญทจะสงผลใหสงมชวตบางชนดหรอแมแตมนษยสญพนธได
นอกจากขอกงวลใน 5 ประเดนดงกลาวขางตนแลว ยงมประเดนทสาคญอกประเดนหนงทหยบยก
มาโตแยง คอ การจดสทธบตรในเมลดพนธของบรษทยกษใหญขามชาต ซงถอไดวาเปนการครอบครองสงมชวต เมอใดทรฐบาลไทยอนญาตใหปลกพช GM เปนการคา อยาง เกษตรกรชาวไทยจะตองตกเปนทาสของบรษทขามชาตเหลานน เนองจากเมลดพนธพช GM สวนใหญจะเปนหมน หรอไมสามารถนามาปลกใหมในครงตอไปได อกทง เกษตรกรอาจจะตองซอยาปราบศตรพช หรอยาฆาแมลงควบคกบการซอเมลดพนธพช GM ดงนน จากเดมทเกษตรกรจะสามารถเกบเมลดพนธของตนเองไวใชใหมโดยไมตองเสยเงนซอ และอาจจะไมตองใชยาปราบศตรพชหรอยาฆาแมลงในปรมาณมาก กกลายเปนมคาใชจายเพมขน เปรยบเสมอนกบแหลงอาหารของประเทศไทยถกตางประเทศควบคม และประเทศไทยจะตองพงพาเมลดพนธจากตางประเทศตลอดไป เชนเดยวกบทเราพงพานามนจากตางประเทศในปจจบน ซงจะสงผลกระทบตอเศรษฐกจของประเทศไทยอยางมาก (http://www.organic thailand.com/)
มลนธชววถ (ไบโอไทย) ไดมความเหนวา “รฐบาลยงไมกระตอรอรนกบปญหานมากนก สงเกตได
จากกรณของมะละกอจเอมโอทถกเปดโปงขนเมอหลายปกอน จนถงขณะนยงไมมขอสรป มหน าซ ายงพบ
การปนเปอนจเอมโอของพชอนๆ เพมขนอก ประชาชนของเรายงขาดความร ในขณะทรฐบาลเองกดจะ
เฉยชากบปญหาน ประชาชนของเรายงมขอมลนอยมาก บางคนไมรเลยวามการปนเปอนมากขนเรอยๆ
นาสงเกตวาทผานมามแครายงานทมาจากภาคประชาชน ไมเคยมรายงานจากรฐ ภาครฐไมเคยออกมาให
ขอมลในเรองน ทงๆ ทรฐเองมหนาทเฝาระวงและตรวจสอบ สงเหลานแสดงใหเหนถงความหละหลวมของ
รฐในการจดการกบปญหา"(วภาว,2553)
นอกจากน กลมกรนพช (Green Peace) ซงเปนอกกลมหนงทมบทบาทอยางมากตอการคดคาน
เทคโนโลยจเอมโอ มความกงวลตอความปลอดภยของผบรโภคทจะตองรบประทานอาหาร
ทมสวนประกอบของจเอมโอ จงไดเรยกรองใหรฐบาลปรบปรงกฎหมายควบคมจเอมโอใหมประสทธภาพ
- 245 -
มากขน โดยเฉพาะอยางยงขอกาหนดการตดฉลากผลตภณฑทมจเอมโอ โดยผลตภณฑ
ทกชนดทมสวนผสมของพช GM ไมวาจะมในปรมาณเทาใด ตองมขอความระบถงสวนผสมนนอยาง
ชดเจน ทงน เพอเปนขอมลในการตดสนใจของผบรโภค (วภาว, 2553) และในป 2551 กลมกรนพช ได
จดทาคมอ “อาหารปลอดจเอมโอ” แจกฟรใหกบผบรโภคทวไปไดรบทราบขอมลผลตภณฑใดทม
สวนประกอบของจเอมโอ เพอเปนแนวทางใหกบผบรโภคทตองการหลกเลยงการรบประทานอาหาร
จเอมโอ ผอานทานใดสนใจสามารถอานรายละเอยดของคมอนไดทเวปไซด http://www.greenpeace.org/
raw/content/seasia/th/press/reports/ge-free-food-guidebook-2008.pdf
ในเชงเศรษฐกจ กลมกรนพชไดจดทารายงาน “ จเอมโอตนทนทไมจ าเปน”
ความลมเหลวของการปลกพชจเอมโอในประเทศตางๆ (เชน ประเทศโคลมเบย
ประเทศบราซล ประเทศจน ประเทศแคนาดา และแมแตในประเทศสหรฐฯ) ทสวนใหญพบวา พชจเอมโอ
ไมสามารถเพมผลผลตไดมากกวาพชทไมใชจเอมโอ และไมสามารถตานทานตอแมลงศตรพชในสภาพ
แวดลอมทมอณหภมสง รวมถงวชพชมความตานทานตอยาปราบศตรพชเพมมากขน ซงไมไดเปนไป
ตามทบรษทผผลตพชจเอมโอเคยโฆษณาไว ทาใหเกษตรกรตองสญเสยรายไดจากผลผลตทลดลง สญเสย
รายไดจากการสงออกทลดลง และมตนทนในการผลตมากขนจากการซอเมลดพนธพชจเอมโอทมราคาสง
คาใชจายสาหรบการซอสารเคมกาจดแมลงหรอวชพชเพมมากขน และคาใชจายในการคดแยกพชจเอมโอ
ออกจากพชทไมใชจเอมโอ คาทาความสะอาดเครองมอ คาเตรยมพนทเพาะปลก และคาจดสรางโรง
เกบผลตผลสาหรบพชจเอมโอ เปนตน) รายละเอยดเพมเตมของรายงานฉบบน สามารถอานเพมเตมไดใน
เวปไซด http://www.greenpeace.org/seasia/assets/binaries/cost_of_ge
นอกเหนอจากการคดคานการวจยและพฒนาจเอมโอในประเทศไทยจากองคกรตางๆแลว ยงม
นกวชาการบางทาน กมความคดเหนในเรองจเอมโอในแนวทางเดยวกน ดงเชน ศ.ดร.วสทธ ใบไม
ผอานวยการโครงการพฒนาองคความรและศกษานโยบายการจดการทรพยากรชวภาพในประเทศไทย
(โครงการ BRT) มความคดเหนในเรองการปลกพช GM โดยทานไดกลาวไววา “หาก
ประเทศไทยเปนประเทศในแถบแอฟรกาทยากแกการเพาะปลกพชผลทางการเกษตรเพอใชเปนอาหาร
ปลกอะไรกปลกไมขน กถอวาสมเหตสมผลอยางยงทจะมการผลกดนใหน าวทยาการพชดดแปลง
พนธกรรมมาพฒนาพนธพชพนเมอง เพอเพมผลผลตทางการเกษตร ขณะทจรงๆ แลว ประเทศไทยเรา
กลบมความอดมสมบรณของพชพนธมาก จนสามารถสงขายไปยงตางประเทศ และเปนครวของโลกได
แลวเราจะท าไปเพออะไร” วนชย, 2550)
- 246 -
จากเหตผลหลายประการขององคกรตางๆ และนกวชาการ ทมความคดเหนคดคานนโยบายการ
ปลกพช GM หรอ การพฒนาจเอมโอในประเทศไทย ดงกลาวขางตน จะเหนไดวาพวกเขามความหวงใย
ตอผลกระทบทจะเกดขนจากเทคโนโลยจเอมโอ ท
ดรบ ดงนน หนวยงานรฐบาลทเกยวของกบเทคโนโลยจเอมโอ ทจะรบฟงความคดเหนจากกลมคน
เหลานแลวนามาพจารณาหาแนวทางแกไข เพอใหไดแนวทางปฎบตททกฝายใหการยอมรบ และกอให
เกดประโยชนตอประเทศไทยมากทสด
3.8 หนวยงานรฐบาลทเกยวของ หนวยงานรฐบาลของประเทศไทยททาหนาทกากบดแลสงมชวตดดแปลงพนธกรรม เพอปองกนผลกระทบตอสงแวดลอม และความปลอดภยตอสขภาพอนามยของประชาชนชาวไทย ประกอบดวย Rud , 2003; Nares, 2009; Corey และ Sakchai, 2006)
กระทรวงเกษตรและสหกรณ จะทาหนาทควบคมการนาเขาเมลดพนธพช GM และการทดลองปลกในแปลงทดลอง ซงมหนวยงานภายในทมหนาทควบคมสงมชวตดดแปลงพนธกรรมตางชนดกน ไดแก
- กรมวชาการเกษตร กรมวชาการเกษตรมหนาทรบผดชอบในการควบคมการนาเขาเมลดพนธพช GM และ
รบรอง ตรวจสอบการปลกพช GM ในแปลงทดลองปด รวมถงประเมนความเสยงของการปลกพช GM - กรมปศสตว และกรมประมง กรมปศสตว มหนาทรบผดชอบควบคมและใหการรบรองการทดลองสตว GM ขณะทกรม
ประมงมหนาทรบผดชอบควบคมสตวนาดดแปลงพนธกรรม
- 247 -
กระทรวงสาธารณสข
- องคการอาหารและยา )
องคการอาหารและยา เปนหนวยงานหลกของกระทรวงสาธารณสข ททาหนาทควบคมดแลความปลอดภยในอาหารสาหรบมนษย รวมถงอาหารทมสวนประกอบจากจเอมโอ
กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย
- ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (BIOTEC)
BIOTEC เปนหนวยงานหลกในกระทรวงวทยาศาสตรททาหนาทควบคมและใหการสนบสนนดานเทคโนโลยในการวจยและพฒนาสงมชวตดดแปลงพนธกรรมในพช จลนทรย และสตว เพอประโยชนดานงานวจยมากกวาการคา อกทง ใหทนสนบสนนงานวจยจเอมโอ
นอกจากน BIOT (Biosafety) ซงมคณะกรรมการ และคณะอนกรรมการ ดงตอไปน
ศนยความหลากหลายทางชวภาพแหงชาต (Thailand Biodiversity Center; TBC)
คณะกรรมการกลางดานความปลอดภยทางชวภาพแหงชาต (National Biosafety
Committee; NBC)
คณะกรรมการกลางดานความปลอดภยทางชวภาพแหงชาต ดาเนนงานภายใตศนยความหลากหลายทางชวภาพแหงชาต และแตงตงอนกรรมการเพอควบคมดแลพช จลนทรย และอาหาร
- อนกรรมการดานความปลอดภยทางชวภาพของพช (Plant Biosafety
Subcommittee)
- อนกรรมการดานความปลอดภยทางชวภาพของอาหาร (Food Biotsafety
Subcommittee)
- อนกรรมการดานความปลอดภยทางชวภาพของจลนทรย(Microbial Biosafety
Subcommittee)
- 248 -
คณะกรรมการความปลอดภยทางชวภาพระดบสถาบน (Institutional Biosafety
Committees; IBCs)
คณะกรรมการฯ น คอยควบคม ดแล การปฎบตงานวจยและพฒนาในสถาบนการ ศกษาและหนวยงานของรฐบาล ใหเปนไปตามขอกาหนดของแนวทางปฎบตเพอความปลอดภยทางชวภาพ ซงในแตละสถาบนจะแตงตงคณะกรรมการฯ ประจาหนวยงานของตนเอง สาหรบผทตองการทราบรายนามผประสานงานระหวาง IBC แตละแหงสามารถสบคนไดทเวปไซด http://www.biotech.or.th/ biosafety/IBC
คณะกรรมการเทคนคดานความปลอดภยชวภาพ (Technical Biosafety Committee)
คณะกรรมการเทคนคดานความปลอดภยชวภาพ ทาหนาทใหคาปรกษาดานเทคนคแกหนวยงานทดาเนนการวจยและพฒนาเทคโนโลยจเอมโอ รวมถงใหคาปรกษาคณะกรรมการความปลอดภยทางชวภาพระดบสถาบน ทา ระหวาง IBC ของสถาบนตางๆ และระหวางหนวยงานททาหนาทควบคมจเอมโอ
นกวทยาศาสตรทานใดทกาลงจะวจยและพฒนาสงมชวตดดแปลงพนธกรรม ควรดาเนน
การดวยความระมดระวง เพอปองกนอนตรายหรอผลกระทบทจะเกดขนตอผวจย ชมชน และสงแวดลอม และถาไมมนใจถงวธการปฎบตทเหมาะสม สามารถตดตอขอคาแนะนาจากคณะกรรม IBC หรอ TBC กอนเรมดาเนนการทดลอง
กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
หนวยงานภายในของกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทมหนาทเกยวของกบการควบคมสงมชวตดดแปลงพนธกรรม ไดแก
- กรมปาไม กรมอทยานแหงชาต สานกจดการคณภาพนา กรมควบคมมลพษ
ทง 3 หนวยงาน มหนาทรบผดชอบใหการรบรองและอนญาตใหจลนทรย พช และสตวดดแปลงพนธกรรม ทจะทดลองหรอปลอยไปสธรรมชาตนอกเขตควบคมการทดลอง
- 249 -
กระทรวงอตสาหกรรม
- กรมโรงงานอตสาหกรรม
กรมโรงงานอตสาหกรรม เปนหนวยงานหลกของกระทรวงอตสาหกรรม ททาหนาทควบคมการใชจลนทรย GM
กระทรวงพาณชย
- กรมการคาตางประเทศ
กรมการคาตางประเทศ เปนหนวยงานหลกของกระทรวงพาณชย ททาหนาทควบคมและใหการรบรองสนคานาเขาหรอสงออกทเปนสงมชวตดดแปลงพนธกรรม หรอผลตภณฑทไดจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรม
หนวยงานวจยและพฒนา
สถาบนการศกษาเปนสถานทดาเนนการวจยและพฒนาสงมชวตดดแปลงพนธกรรมทสาคญของประเทศ ซงมหาวทยาลยเกษตรศาสตรและมหาวทยาลยมหดลเปนมหาวทยาลยหลกทมความ กาวหนาในงานวจยและพฒนามากทสด นอกจากน มหาวทยาลยอกหลายแหงทกาลงดาเนนการพฒนาจเอมโอเชนเดยวกน ไดแก มหาวทยาลยขอนแกน จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร เปนตน สถาบนการศกษาเหลานเปนแหลงพฒนาเทคโนโลย จเอมโอ ของประเทศ เนองจากมความพรอมดานบคลากร เครองมออปกรณ และหองปฎบตการ แตงานวจยสวนใหญจะพฒนารวมกบหนวยงานของรฐบาล เชน BIOT หรอหนวยงานจากตางประเทศ โดยเฉพาะบรษทตางประเทศ เชน บรษท Monsanto บรษท Novartis และบรษท Pioneer เปนตน ขณะทกระทรวงเกษตรสหรฐฯ เปนหนวยงานหลกของรฐบาลสหรฐฯ ทใหการสนบสนนการพฒนาจเอมโอในประเทศไทย หนวยงานเหลานจะใหการสนบสนนเงนทนวจยและการถายทอดเทคโนโลย
- 250 -
3.9 โอกาสทางการคา
ในปจจบน ประเทศไทยยงไมมสงมชวตดดแปลงพนธกรรมชนดใดไดรบอนญาตใหผลตเปนการคาได จากการตอตานอยางรนแรงของกลม NGOs Green Peace กลมเกษตรอนทรย และกลมอนๆ รวมถงการไมมกฎหมายเฉพาะทใชควบคมการพฒนาจเอมโอ ทาใหคาดไดวาจะยงไมมสงมชวตดดแปลงพนธกรรมทพฒนาในประเทศไทยผลตเปนการคาไดในอนาคตอนใกลน อยางไรกตาม จากการทประเทศไทยไดอนญาตใหมการนาเขาถวเหลอง GM GM หากผลตภณฑอาหารเหลานจะนาออกจาหนายสตลาดภายในประเทศและตลาดตางประเทศ ผประกอบการตองนาผลตภณฑของตนเองไปตรวจสอบกบหนวยงานรฐบาล เพอวเคราะหสดสวนปรมาณจเอมโอ งคประกอบกอนนาสนคาสงออกไปยงตางประเทศหรอจาหนายในประเทศ และตองระบในฉลากผลตภณฑในกรณทมสดสวนของจเอมโอ เ กฎ ซงหนวยงานรฐบาลในประเทศไทยทดาเนนการตรวจวเคราะหสดสวนปรมาณจเอมโอในผลตภณฑม 4 แหง และหองปฎบตการของบรษทเอกชน 1 แหง (Nares, 2009) ไดแก
1) (DNA Technology Laboratory, BIOTEC)
2) หองปฎบตการของสานกวจยพฒนาเทคโนโลยชวภาพ ภายใตกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ
3) กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข
4) หองปฎบตการตรวจวเคราะหจลชวะ สถาบนอาหาร
5) หองปฎบตการ บรษท Universal System จากด (ผทสนใจสามารถตดตอบรษทฯ ไดทอเมล:
- 251 -
3.10 หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และสถาบนการศกษา ทเกยวของ 3.10.1 หนวยงานภาครฐ และสมาคมตางๆ ทเกยวของ กรมวชาการเกษตร Website: http://www.doa.go.th/ กรมปศสตว Website: http://www.dld.go.th/ กรมประมง Website: http://www.fisheries.go.th/fish/web/ กรมวทยาศาสตรการแพทย Website: http://www.dmsc.moph.go.th/dmsc2010/ กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย Website: http://www.dit.go.th/ กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย Website: http://www.dft.moc.go.th/ กรมโรงงานอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม Website: http://www.diw.go.th/ Website: http://www.moac.go.th/builder/moac02/ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย Website: http://www.most.go.th/ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม Website: http://www.mnre.go.th/ กลมกรนพช (Green Peace) Website: http://www.greenpeace.org/seasia/th/ ไทยเอนจโอ Website: http://www.thaingo.org/ หองปฎบตการตรวจวเคราะหจลชวะ สถาบนอาหาร Website: http://nfi.foodfromthailand.com/services-lab-proficiency.aspx หนวยเกบรวบรวมจลนทรยเฉพาะทาง ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต Website: http://www.biotec.or.th/tncc/bcc_det.html
- 252 -
สานกวจยพฒนาเทคโนโลยชวภาพ ภายใตกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ Website: http://as.doa.go.th/biotech/ สานกจดการคณภาพนา กรมควบคมมลพษ Website: http://www.pcd.go.th/about/DivisionThai.htm#div4 สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสข Website: http://www.fda.moph.go.th/ สมาคมเทคโนโลยชวภาพสมพนธ (Biotechnology Alliance Association) Website: http://www.thaiorc.com/ สมาคมเทคโนโลยชวภาพแหงประเทศไทย (Thai Society for Biotechnology) Website: http://www.biotec.or.th/tsb/ ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (BIOTEC) Website: http://www.biotec.or.th/ องคกรสหกจอตสาหกรรมเทคโนโลยชวภาพ (Biotechnology Industry Consortium) Website: http://www.biotec.or.th/tsb/index.php?option=com_content&view=article&id=31 &Itemid=20 3.10.2 ภาคเอกชนทเกยวของ บรษท Ajinomoto (Thailand) Website: http://www.ajinomoto.co.th/2010/index.php บรษท Bangkok Green Website: http://www.bangkokgreen.com/default.asp บรษท Better Pharma Website: http://www.better-pharma.com/thai/activities.asp บรษท BRIA-BIOTEC Website: http://www.brianet.com/TAboutUs.htm บรษท Cargill Seed Website: http://www.cargill.com/worldwide/thailand/index.jsp บรษท Charoen Produce Website: http://www.cargill.com/worldwide/thailand/index.jsp
- 253 -
บรษท Chote Thana Chote Website: http://www.chotethanachote.co.th บรษท Dupont (Thailand) Website: http://www.dupont.co.th บรษท East West Seed Co. Ltd. Website: http://www.eastwestseed.com/ บรษท Mitr Phol Sugarcane Research Centre Website: http://www.mitrpholresearch.com/ บรษท Monsanto ) Website: http://www.monsanto.co.th/ บรษท Neotech Food Co., Ltd. E-mail: [email protected] โทรศพท: 032-210-620-1 บรษท Novartis ) Website: http://www.novartisoncology.com/about-us/our-global-sites/thailand.jsp?usertrack.filter_ applied=true&NovaId=4029461996574383768 บรษท Pioneer Hi-Bred (Thailand) Website: http://www.pioneer.com/web/site/portal/menuitem.6ade947d439a2eac81127b05d 10093a0/ บรษท Specialty Biotech Website: http://www.sbtthai.com E-mail: [email protected] บรษท Sweet Seed Website: - บรษท Thai Dairy Development Website: - บรษท Thai Fermentation Industry Website: http://www.msg-racha.com/Home/home.html บรษท Tapioca Development Co., Ltd. Website: http://www.tdc.co.th/ บรษท Unilever (Thailand) Website: http://www.unilever.co.th/
- 254 -
3.10.3 สถาบนการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยมหดล มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย (2543) (DNA Technology Laboratory, BIOTEC) สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร ลาดกระบง 3.11 แนวโนมการพฒนาจเอมโอในประเทศไทย
แนวโนมการพฒนาจเอมโอ อนใกล เนอง มองคกรอสระและกลมอนรกษตางๆ ดงนนแนวโนมการพฒนาจเอมโอจะอยในลกษณะการสรางความพรอมของบคคลากร เครองมอ หนวยงานวจยและพฒนา กฎหมายควบคม และการจดระบบโครงสรางการบรหารจดการดานความปลอดภยดานชวภาพ รวมถงการรณรงคประชาสมพนธจากหนวยงานรฐบาลหรอหนวยงานทเกยวของใหทราบถงประโยชนของเทคโนโลยจเอมโอใหมากกวาทเปนอยในปจจบน เพอใหประชาชนสามารถเขาถงขอมลจเอมโอ ถงประโยชนและโทษของจเอมโอดวย และ ให จเอมโอ ซงทางหนวยงานทเกยวของหวงวา เมอประชาชนไดรบทราบขอมลมากขน จะชวยใหประชาชนหนมาสนบสนนเทคโนโลยจเอมโอ ซงหมายถงการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอ 3.12 สรป
ประเทศไทยเปนประเทศทมเศรษฐกจจากการเกษตรเปนหลก และผลผลตททารายไดใหแกประเทศสวนใหญมาจากสนคาทางการเกษตร ดงนนจงเปนการยากทจะหลกเลยงการเขามาของเทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรมในสงมชวต โดยเฉพาะอยางยงการดดแปลงพนธกรรมในพชทมความกาวหนาทางเทคโนโลยอยางมากในประเทศไทย ประเทศไทยไดมการวจยและพฒนาพช GM มา
- 255 -
อยางตอเนองตงแตป พ.ศ. 2526 หรอประมาณ 20 กวาปมาแลว แตพช GM ทงหมดยงอยในขนตอนการวจยและพฒนา มเพยงมะละกอและฝายเทานนทอยในขนตอนทใกลจะไดรบอนญาตจากหนวยงานของรฐบาลใหสามารถปลกเปนการคาได อยางไรกตาม ไดเกดการตอตานจเอมโออยางมากในประเทศไทย โดยกลมผตอตานมความกงวลถงความปลอดภยของการบรโภคสนคาทมจเอมโอเปนองคประกอบ ผลกระทบตอสงแวดลอม และผลกระทบตอการสงออกสนคาการเกษตร ถงแมวาประเทศไทยจะมความพรอมในดานบคคลากรและเครองมออปกรณในการพฒนาจเอมโอกตาม แตประเทศไทยยงขาดมาตราการการควบคมจเอมโอทมประสทธภาพ และยงไมมกฎหมายฉบบใดทนามาใชควบคมการปลกพช GM โดยเฉพาะ อกทง รวมถงการขาดความรความเขาใจและการเขาถงขอมลดานประโยชนและอนตรายจากเทคโนโลยจเอมโอ ทาใหเปนอปสรรคตอการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอในประเทศไทย เมอใดทหนวยงานของรฐบาลหรอนกวทยาศาสตรทเกยวของสามารถพสจนและสรางความมนใจถงความปลอดภยของเทคโนโลยจเอมโอ และรฐบาลมความชดเจนของนโยบายจเอมโอในประเทศไทยแลว การพฒนาจเอมโอในประเทศไทยจะมความกาวหนาอกมากในอนาคต 3.13 ขอเสนอแนะและขอคดเหน
ในการผลกดนใหมการพฒนาเทคโนโลยจเอมโอในประเทศไทยอยางตอเนองและมประสทธภาพมากขน มขอเสนอแนะเชงนโยบาย โดยสรปดงน
1) ควรมการประชาสมพนธเชงรกเพอใหความรดานคณประโยชนของเทคโนโลยจเอมโอแก
ประชาชนใหมากขน แมวาอาจจะเปนสงทยากตอการเปลยนแปลงความคดเหนของประชาชน โดยเฉพาะอยางยงองคกรอสระ (NGOs) หรอกรนพชกตาม แตรฐบาลหรอหนวยงานทเกยวของยงคงตองดาเนนการประชาสมพนธหรอใหความรความเขาใจถงประโยชนทประชาชนจะไดรบ เพอประชาชนจะหนมาสนบสนนการพฒนาและใชประโยชนจเอมโอในอนาคต
2) เรงรดการออกกฎหมายความปลอดภยทางชวภาพ (Biosafety Act.) เพอใชเปนเครองมอในการควบคมการวจยและพฒนาจเอมโอ
3) หนวยงานรฐบาลทเกยวของตองมการควบคมความปลอดภยของการทดลองจเอมโออยางเครง ครด เพอสรางความมนใจใหกบประชาชน
- 256 -
4) รฐบาลตองแสดงความชดเจนของแนวทางหรอแนวนโยบายการแกไขปญหาการสงออกสนคาการเกษตรไปยงตลาดยโรป ตลาดประเทศญปน และประเทศอนๆ ทมนโยบายตอตานจเอมโอแกเกษตรกรวา สนคาจเอมโอจะไมสงผลกระทบตอตลาดการสงออก 5) หนวยงานวจยทเกยวของกบการพฒนาจเอมโอ งพสจนถงความปลอดภยจากการรบประทานผลตภณฑทมส งมชวตดดแปลงพนธกรรมเปนสวนประกอบ และผลการทดสอบของผลกระทบตอสงแวดลอม มาแสดงใหประชาชนไดรบทราบ ถงแมวาจะตองใชระยะเวลานานกตาม
6) รฐบาลควรมการพจารณาถงประโยชนและโทษ ) จเอมโออยางจรงจง และแสดงความชดเจนของนโยบายการพฒนาจเอมโอ
- 257 -
อภธานศพท
Antibody แอนตบอด (antibody) เปนโปรตนขนาดใหญในระบบภมคมกนของมนษยและสตวชนสง สรางโดยเมดเลอดขาว ทาหนาทในการตรวจจบและทาลายสงแปลกปลอมหรอเชอโรคทเขาสรางกาย ซงแอนตบอดแตละชนดจะสามารถจดจาเปาหมายจาเพาะได Antigen แอนตเจน antigen) หรอเปนสารพษทสรางจากเชอโรค ไป รางกายใหสรางแอนตบอดข นมาทาลายหรอกาจดสงแปลกปลอมทเขาสรางกาย นอกจากน แอนตเจนยงเปนตวบงบอกถงหมโลหตตางๆ อกดวย Chemotherapy เคมบาบด hemotherapy) วธหนงทใชยาเคมในการบาบดใหกบผปวยทเปนโรคมะเรง ซงมวตถประสงคในการใชเคมบาบดแตกตางกนไป เชน เพอใหผปวยหายขาดจากโรคมะเรงชนดนนๆ ใชรวมกบวธการผาตด โดยใชเคมบาบดใหมะเรงมขนาดเลกลง Chimera ไคเมรา himera) สงมชวต ทมรปรางหรอลกษณะทแตกตางไปจากปกตทวไปในธรรมชาต สงมชวตชนดนเกดจากการรวมตวทางพนธกรรมทแตกตางกนตงแต 2 ชนดขนไป Chloroplast DNA คลอโรพลาสตดเอนเอ (Chloroplast DNA) คอ ดเอนเอทอยภายในเซลลของคลอโรพลาสต ททาหนาทสงเคราะหแสงในพช ซงสวนมากอยในบรเวณใบพช) Conventional breeding การปรบปรงพนธแบบดงเดม onventional breeding) ทงชนดทผสมพนธในตวเอง ผสมขามพนธ หรอเกดจากการผสมพนธโดยมนษย โดยการคดเลอกลกษณะทตองการจนกระทงไดพชทมความคงตวของลกษณะตองการ หรอไดพนธพชบรสทธ จงหยดคดเลอกและใชในการขยายพนธตอไป วธการปรบปรงพนธแบบดงเดมจะใชเวลานาน และโอกาสทจะสามารถคดเลอกพนธพช
- 258 -
ใหไดลกษณะทตองการตาหรอมประสทธภาพตา แตพนธพชทไดจากวธการนเปนทยอมรบของผบ รโภคมากกวาวธการดดแปลงพนธกรรมสงมชวตโดยใชเทคนคทางพนธวศวกรรม DNA ดเอนเอ (DNA, Deoxyribonucleic acid) ดเอนเอ เปนสารพนธกรรมทบรรจขอมลทางพนธกรรมของสงมชวตชนดนน ซงเกดจากการผสมรวมกนของดเอนเอจากพอและแม และสามารถถายทอดไปสลกหลานได Emulsifier อมลซไฟเออร mulsifier) ตวกลางททาหนาทประสานระหวางสารสองชนดทไมสามารถผสมเขากนได เชน นามนกบไขขาว ทโดยทวไปไมสามารถรวมตวเปนเนอเดยวกนไดตองใสเคซน casein) (emulsifier) ทาใหสารทงสองชนดนละลายเขากนไดดกลายเปนนาสลด Enzymes เอนไซม (enzymes) เปนโปรตนททาหนาทเรงปฎกรยาเคมในเซลลสงมชวต เอนไซมมความจาเปนสาหรบสงมชวต เพราะปฎกรยาสวนใหญในเซลลจะเกดชามาก หรออาจจะทาใหไดผลตภณฑจากปฎกรยาเคมกลายเปนผลตภณฑชนดอนทไมตองการได เมอขาดเอนไซมจะทาใหเซลลผดปกตได Gene
ยนหรอหนวยทางพนธกรรม ทเปนสวนหนงของโครโมโซม (Chromosome) ยนเกดจากการเรยงตวกนของดเอนเอ (DNA) ในลกษณะมวนเปนเกลยว ยนทงหมดในสงมชวตจะเรยกวาจโนม ซงถายนเกดการเรยงตวผดปกตไปจากธรรมชาตจะเรยกวา การกลายพนธของสงมชวต ยนเปนสวนสาคญหรอเปนตวกาหนดการแสดงออกของลกษณะตางๆ ของสงมชวต เชน การสรางเสนผม ผวหนง สของดวงตา และเมดเลอด เปนตน นอกจากน ในสงมชวตแตละชนดหรอมนษยแตละคน จะมยนทแตกตางกนหรอเราสามารถใชยนในการบงบอกลกษณะเฉพาะของมนษยได
Glycoprotein ไกลโคโปรตน (Glycoprotein) เปนสารประกอบระหวางโปรตนกบคารโบไฮเดรต มเสถยรภาพสง สวนใหญทาหนาทเปนสารเคลอบเซลล และมความสาคญโดยทาใหเซลลตางๆ รวมกลมกนไดเปนเนอเยอ อวยวะ และระบบอวยวะในทสด ถาไกลโคโปรตนผดปกตจะกอใหเกดการแบงตวของเซลลเรวเกนไป หรอกอใหเกดโรคมะเรงได
- 259 -
Glycosylation ไกลโคไซเลชน glycosylation) นาตาลเขาไปยงโมเลกลของโปรตนกลาย เปนไกลโคโปรตน (glycoprotein) GMOs GMOs Genetically Modified Organisms) ธกรรมทเกดจากการตดเอายนจากสงมชวตหนงใสเขาไปในยนของสงมชวตอกชนดหนง เพอใหเกดสงมชวตชนดใหมทมลกษณะเฉพาะทตองการนอกเหนอจากลกษณะทวไปตามธรรมชาตของสงมชวตชนดนน GMP Good Manufacturing Practice (GMP) คอ หลกเกณฑวธการทดในการผลตอาหาร เปนเกณฑหรอขอกาหนดขนพนฐานทจาเปนในกระบวนการผลตและควบคมเพอใหผผลตปฎบตตาม และทาใหสามารถผลตอาหารไดอยางปลอดภย โดยปองกนและลดความเสยงของการปนเปอนจากสารพษ หรอสารทกอใหเกดอนตราย และเชอโรค ทเปนอนตรายตอสขภาพของผบรโภค Marker genes Marker genes วาไดเขาไปเปนสวนหนงของยนเปาหมายหรอไม ในขนตอนทางพนธวศวกรรม Metabolism เมทาบอลซม (Metabolism) คอ กระบวนการสรางและสลายทางชวเคม หรอ กระบวนการสนดาปของรางกายของสารประกอบทางเคมในเซลลสงมชวต เพอสรางสารอนทรยทมโมเลกลใหญขน หรอการสลายสารอนทรยใหมโมเลกลเลกลง Monoclonal antibody โมโนโครนอลแอนตบอด Monoclonal antibody) มแอนตบอดทมความจาเพาะตอ epitope (ตาแหนงบนแอนตเจนทกระตนระบบภมคมกน)
- 260 -
Nitrogen Fixation การตรงกาซไนโตรเจนจากอากาศ Nitrogen fixation) จบกาซไนโตรเจนจากอากาศโดยจลนทรยทอาศยอยบรเวณรากของพช หรอในดน เพอเปลยนกาซไนโตรเจนไปอยในรปทเปนประโยชนตอพช ซงพชสามารถนาไปใชในการเจรญเตบโตได Phytoremediation ไฟโตรมดเอชน (Phytoremediation) เปนกระบวนการการฟนฟสภาพแวดลอมโดยพช ซงพชจะเคลอนยาย เกบ หรอเปลยนรปสารพษทอยในสงแวดลอมใหอยในรปทเปนพษนอยลง Plasmid พลาสมด Plasmid) และมบรเวณจดเรมตนของการจาลองตวเองได จงทาใหมความสามารถในการเพมจานวนไดเองโดยไมขนกบการเพมจานวนของโครโมโซม นอกจากน พลาสมดยงสามารถถกแยกและใสกลบเขาไปในเซลลไดงาย จงนยมนามาใชเปนพาหะในการตดแตงพนธกรรมสงมชวตตามตองการ พลาสมดพบไดทวไปในธรรมชาตในแบคทเรย และยสต Recombinant DNA รคอมบแนนทดเอนเอ เปนเทคนคหรอวธการทางพนธวศวกรรมทใชในการปรบปรงพนธกรรมไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพมากกวาการปรบปรงพนธแบบดงเดม (Conventional breeding) โดยการถายยนจากสงมชวตชนดหนงไปยงสงมชวตอกชนดหนงทเราตองการปรบปรงลกษณะใหไดตามทเราตองการ Therapeutic Protein Therapeutic protein รายแรงชนดตางๆ เชน Insulin ใชรกษาโรคเบาหวาน Erythropoietin ใชรกษาโรคเลอด โรคมะเรง และโรคไต Interferon หรอ Interleukin ใชรกษาโรคมะเรงชนดตางๆ Antithrombin ใชในการปองกนการแขงตวของเลอด เปนตน
- 261 -
ภาคผนวก 1 แหลงขอมลทเกยวของกบจเอมโอ
เวปไซดหนวยงานของรฐบาลสหรฐฯ ทมหนาทรบผดชอบการควบคมเทคโนโลยชวภาพ หรอ แหลงขอมลทางเทคโนโลยชวภาพ
- http://www.aphis.usda.gov/biotech/OECD/usregs.htm
- http://www.aphis.usda.gov/bbep
- http://www.aphis.usda.gov/biotech
เวปไซดแสดงรายงานตพมพทจดทาโดย conomic Research Service RS) GM - http://www.ers.usda.gov/topics/view.asp?T=101000
เวปไซดแสดงฐานขอมลแปลงทดลองปลกพช GM ของกระทรวงเกษตรสหรฐฯ - http://www.nbiap.vt.edu/cfdocs/fieldtests1.cfm
เวปไซดแสดงสถานะการยนขออนญาตการทดลองทางเทคโนโลยชวภาพ - http://www.aphis.usda.gov/biotech/status.html
เวปไซดแสดงรายชอพนธพชทไมถกควบคมโดย APHIS - http://www.aphis.usda.gov/biotech/not_reg.html
เวปไซดแสดงการวจยและพฒนาดานเทคโนโลยชวภาพของสถาบนสขภาพแหงชาต (NIH) - http://www4.od.nih.gov/oba
เวปไซดแสดงพระราชบญญตปกปองพนธพช (Plant Protection Act; PPA) - http://www.aphis.usda.gov/ppq/weeds/PPAText.PDF
เวปไซดแสดงสงมชวตหรอผลตภณฑทผานการดดแปลงพนธกรรม หรอพช GM ทมลกษณะเปนพชทตานทานตอแมลงศตรพช (Plant Pest)
- http://www.aphis.usda.gov/brs/7cfr340.html
เวปไซดแสดงพระราชบญญต Federal Insecticide, Fungicide and Rodenticide (FIFRA) - http://www.epa.gov/epahome/laws.htm
เวปไซดแสดงขนตอนการจดทะเบยนและการจดหมวดหมสารฆาแมลง - http://www.epa.gov/epahome/rules.html#codified
- 262 -
ภาคผนวก 1 (ตอ) แหลงขอมลทเกยวของกบจเอมโอ
เวปไซดแสดงการทดลองปลกพช GM ทไดรบอนญาต
- http://www.epa.gov/epahome/rules.html#codified
เวปไซดแสดงพระราชบญญตควบคมอาหาร ยารกษาโรค และเครองสาอางค (Federal Food, Drug, and Cosmetic Act; FFDCA)
- http://www.epa.gov/epahome/laws.htm
เวปไซดแสดงถงนโยบายดานอาหารทไดจากพนธพชชนดใหม - http://www.cfsan.fda.gov/~acrobat/fr920529.pdf
เวปไซดแสดงขนตอนการใหคาปรกษาภายใตนโยบายขององคการอาหารและยาสหรฐฯ ป 1992 - http://www.cfsan.fda.gov/~lrd/consulpr.html
เวปไซดแสดงพระราชบญญตควบคมสารพษ (Toxic Substances Control Act; TSCA) - http://www.epa.gov/epahome/laws.htm
เวปไซดแสดงขนตอนการพจารณาและรายงานทเกยวของกบจลนทรย - http://www.gpoaccess.gov/cfr/retrieve.html
เวปไซดแสดงรายละเอยดเกยวกบคาจากดความ ประโยชน การควบคมจเอมโอ และผลตภณฑอาหารจาก จเอมโอ เหมาะกบผทเร มตนทจะศกษาคนควาเกยวกบจเอมโอ
- http://www.csa.com/discoveryguides/gmfood/overview.php
เวปไซดแสดงบทบาทของสถาบนเทคโนโลยชวภาพ (Biotechnology Institute) - http://www.biotechinstitute.org
เวปไซดแสดงแผนผงภาพของการดดแปลงพนธกรรมจลนทรยใหสามารถผลตโปรตนสาหรบมนษยได และภาพแสดงขนตอนการตดตอดเอนเอไปยงพลาสมดหรอหลกการดดแปลงพนธกรรมสงมชวต
- http://www3.niaid.nih.gov/NR/rdonlyres/37CDEA3D-998C-4201-A83E-
F45418A91939/0/geneticEngineering.jpg
- 263 -
ภาคผนวก 1 (ตอ) แหลงขอมลทเกยวของกบจเอมโอ
เวปไซดแสดงขนตอนการถายยนเขาสพชโดยเชออะโกรแบคทเรยและโดยวธ Gene gun เพอสรางพชดดแปลงพนธกรรม
- http://www.ag.ndsu.edu/pubs/plantsci/crops/a1219w.htm
เวปไซดแสดงขนตอนการสรางสตวดดแปลงพนธกรรม โดยมตวอยางแพะทสามารถผลตยารกษาโรคได - http://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm143980.htm
เวปไซดแสดงหนาทการตรวจสอบจเอมโอของ APHIS ทงการควบคมพช GM การนาเขา สงออก และผลตภณฑจากสตว GM รวมถงการลงทะเบยนเครองมอหรออปกรณทใชในการทดลองสตว GM
- http://www.aphis.usda.gov/biotechnology/index.shtml
เวปไซดแสดงการควบคมผลตภณฑทไดจากเทคโนโลยชวภาพ ซงรวมถงจลนทรย GM GM เพอประโยชนทางการคาหรอปลอยออกสสภาพแวดลอมแกหนวยงานปกปองสงแวดลอมสหรฐฯ (EPA) ตงแตป 1987 จนถงปจจบน
- http://www.epa.gov/oppt/biotech/
เวปไซดแสดงผลกระทบทางเศรษฐกจของจเอมโอตอเศรษฐกจทางการเกษตรของประเทศสหรฐอเมรกา - http://www.ers.usda.gov/Briefing/Biotechnology/
เวปไซดแสดงการควบคมการพฒนาและการใชประโยชนสตวดดแปลงพนธกรรม และสามารถลงคไปยงฐานขอมลแนวทางการดาเนนงานสาหรบภาคอตสาหกรรมป 2009 รวมถงคาถามจากภาคอตสาหกรรม และจากผบรโภคเกยวกบสตว GM
- http://www.fda.gov/AnimalVeterinary/DevelopmentApprovalProcess/GeneticEngineering/
GeneticallyEngineeredAnimals/default.htm
เวปไซดแสดงการควบคมอาหารสาหรบมนษยและอาหารสตวโดยองคการอาหารและยาสหรฐฯ (FDA) โยบายเกยวกบผลตภณฑอาหารทไดจากพชชนดใหมป 1992 (Statement of Policy: Foods Derived from New Plant Varieties 1992)
- http://www.fda.gov/Food/Biotechnology/default.htm
- 264 -
ภาคผนวก 1 (ตอ)
แหลงขอมลทเกยวของกบจเอมโอ เวปไซดแสดงการควบคมพชดดแปลงพนธกรรมทมลกษณะตานทานตอแมลงศตรพช หรอตอวชพช (Plant Incorporated Protectants; PIP) ของหนวยงานปกปองสงแวดลอมของสหรฐฯ (EPA) ในเวปไซดนไดรวบรวมเอกสารประวตการควบคม PIPs รายงานการประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม รายชอพช PIPs ทไดจดทะเบยนกบ EPA รายชอบรษททไดรบอนญาตใหทดลองพฒนาพช PIPs และรายชอบรษทตางๆ ทเกยวของกบอตสาหกรรมจเอมโอ
- http://www.epa.gov/pesticides/biopesticides/pips/index.htm
เวปไซดแสดงฐานขอมลหนวยงานทเกยวของ บทบาทหนาทของแตละหนวยงานควบคม และ กฎหมายควบคมจเอมโอ นอกจากน ยงเปนฐานขอมลของพช GM จเอมโอ
- http://usbiotechreg.nbii.gov/ หรอ http://usbiotechreg.nbii.gov/database_pub.asp
เวปไซดแสดงบทบาทขององคกรระหวางประเทศทใหความชวยเหลอในดานการฝกอบรม และการพฒนาเทคโนโลยชวภาพ ในประเทศตางๆ 59 ประเทศทวโลก เวปไซดนเนนถงขอมลดานความปลอดภยทางชวภาพ BioSafety) จเอมโอ) เพอชวยใหประเทศสมาชกใชเปนแนวทางการควบคมผลตภณฑเหลานน
- http://www.icgeb.org/~bsafesrv/
เวปไซดขององคการเกษตรและอาหาร (FAO) ทรวบรวมขอมลการดาเนนงานตางๆ ดานจเอมโอของ FAO และของอก 192 ประเทศ อกทง เปนศนยรวมนโยบายดานเทคโนโลยชวภาพของประเทศสมาชก และเปนฐานขอมลการพฒนาและการนาจเอมโอไปใชในภาคการเกษตรของประเทศทกาลงพฒนา
- http://www.fao.org/biotech/
เวปไซดของบรษท Monsanto ทเกยวกบขอเทจจรง และประโยชนของพช GM ตอผบรโภคและเกษตรกร - http://www.monsanto.com/biotech-gmo/asp/default.asp
- 265 -
ภาคผนวก 1 (ตอ) แหลงขอมลทเกยวของกบจเอมโอ
เวปไซดของบรษท uPont GM
- http://www2.dupont.com/Biotechnology/en_US/ เวปไซดแสดงถงขาวสารทเกยวกบอนตรายของจเอมโอตอมนษยและสงแวดลอม ซงรวบรวมโดยสมาคมผบรโภคผลตภณฑอนทรย (Organic Consumers Association; OCA)
- http://www.organicconsumers.org/gelink.cfm เวปไซดแสดงถงขาวสารดานสงแวดลอม รวมถงผลกระทบของจเอมโอตอสงแวดลอม
- http://www.enn.com/ เวปไซดทรวบรวมรายงานทเกยวของกบจเอมโอ รวมถงขอความคดเหนตอจเอมโอทใชผลตอาหารของมนษยและสตว
- http://www.pewtrusts.org/our_work_detail.aspx?id=442 เวปไซดทรวบรวมรายงานผลกระทบของจเอมโอในดานตางๆ การวเคราะหถงบทบาทของจเอมโอและคาถามทเกยวของกบจเอมโอ
- http://www.ucsusa.org/food_and_agriculture/ เวปไซดขององคกรอตสาหกรรมทางดานเทคโนโลยชวภาพ (Biotechnology Industry Organization; BIO) องคกรนถอไดวาเปนองคกรดานอตสาหกรรมเทคโนโลยชวภาพทใหญทสด ในเวปไซดนไดรวบรวมขอมลทเกยวของกบจเอมโอ และเทคโนโลยชวภาพในดานอนๆ
- http://bio.org/foodag/ เวปไซดแสดงลขสทธเทคโนโลยทางพชทจดโดยบรษทในสหรฐอเมรกา
- http://www.ers.usda.gov/data/AgBiotechIP/GETDATA.ASP เวปไซดแสดงฐานขอมลทรพยสนทางปญญาทางดานเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร
- http://www.ers.usda.gov/data/AgBiotechIP/ เวปไซดแสดงแนวทางการขออนญาตการปลกทดสอบพช GM และการขออนญาตเคลอนยายสงมชวตดดแปลงพนธกรรม เพอวตถประสงคทางการแพทยหรอประโยชนทางอตสาหกรรม
- http://www.aphis.usda.gov/brs/pdf/Pharma_Guidance.pdf. เวปไซดแสดงฐานขอมลพช GM
- http://www.agbios.com/dbase.php?action=ShowForm
- 266 -
ภาคผนวก 1 (ตอ)
แหลงขอมลทเกยวของกบจเอมโอ
เวปไซดแสดงขอมลของพช PIPs (Plant Incorporated Protectant) - http://www.epa.gov/pesticides/biopesticides/pips/index.htm#regulations
เวปไซดแสดงขอมลการปลกทดลองพช GM ในแปลงทดลอง ในประเทศสหรฐฯ - http://www.isbvt.edu/cfdocs/fieldtests1.cfm.
เวปไซดแสดงแนวทางการตดฉลากผลตภณฑอาหารทมจเอมโอเปนองคประกอบ - http://www.fda.gov/Food/GuidanceComplianceRegulatoryInformation/GuidanceDocuments/
FoodLabelingNutrition/FoodLabelingGuide/default.htm เวปไซดแสดงการประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม และการอนญาตใหปลกพช GM
- Website: http://www.aphis.usda.gov/brs/ เวปไซดการควบคมพช GM
- http://www.fda.gov/AnimalVeterinary/NewsEvents/FDAVeterinarianNewsletter/ ucm133247.htm
เวปไซดแสดงรายละเอยดพระราชบญญตปกปองพนธพช (Plant Varieties Protection ct) GM
- http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELDEV3002796 เวปไซดแสดงตวอยางแนวทางปฎบตการอนญาตใหปลกทดลองพช GM ในแปลงทดลองภายใตการควบคมของหนวยงาน APHIS
- http://www.aphis.usda.gov/brs/pdf/Pharma_Guidance.pdf เวปไซดแสดงรายงานสรปความปลอดภยตอสงมชวต สงแวดลอม ขอกาหนดการตดฉลาก รายละเอยดทางสรรวทยาและทางพนธกรรมและผลการประเมนความปลอดภยภายหลงจากวางจาหนายในตลาดการคาของปลาแซลมอน GM จากหนวยงาน FDA ของบรษท AquaBounty
- http://www.fda.gov/downloads/AdvisoryCommittees/CommitteesMeetingMaterials/ Veterinary MedicineAdvisoryCommittee/UCM224762.pdf
- 267 -
ภาคผนวก 2
หนวยงานรฐบาลและสถานทตดตอ ทเกยวของกบการด าเนนงานดานจเอมโอ
การยนเรองขออนญาตในการนาเขา การเคลอนยายระหวางมลรฐ และการทดลองในระดบแปลงทดลองของพชดดแปลงพนธกรรม สามารถตดตอไดท U.S. Department of Agriculture Animal and Plant Health Inspection Service Biotechnology Regulatory Services, Unit 147 4700 River Road Riverdale, MD 20737 Tel: (301)-734-5940 Website: http://www.aphis.usda.gov/ppq/biotech การขออนญาตในการเคลอนยายผลตภณฑชวภาพทใชรกษาสตว (veterinary biological products) เพอการทดลอง หรอเพอเปนขอมลการทดลอง สามาถตดตอไดท U.S. Department of Agriculture Animal and Plant Health Inspection Service Center for Veterinary Biologics Licensing and Policy Development 510 S. 17th St., Suite 104 Ames, Iowa 50010 Tel: (515)-232-5785 Fax: (515)-232-7120 Website: http://www.aphis.usda.gov/vs/cvb/
- 268 -
ภาคผนวก 2 )
หนวยงานรฐบาลและสถานทตดตอ ทเกยวของกบการด าเนนงานดานจเอมโอ
การขออนญาตนาเขาผลตภณฑชวภาพเพอการรกษาสตว สามารถตดตอไดท U.S. Department of Agriculture Animal and Plant Health Inspection Service Center for Veterinary Biologics 4700 River Road, Unit 148 Riverdale, MD 20737 Tel: (301)-734-8245 Fax: (301)-734-4314 Website: http://www.aphis.usda.gov/vs/cvb/ การขอขอมลเกยวกบโปรตนทเปนประโยชนทางการแพทย (therapeutic protein) หรอ ผลตภณฑการวนจฉยโรคทางชวภาพ (diagnostic biologics) สาหรบมนษย สามารถตดตอไดท U.S. Food and Drug Administration Center for Biologics Evaluation and Research Office of Therapeutics Research and Review 1401 Rockville Pike Rockville, MD 20852 Tel: (301)-827-5101 Fax: (301)-827-5397 Website: http://www.fda.gov/cber
- 269 -
ภาคผนวก 2 ) หนวยงานรฐบาลและสถานทตดตอ
ทเกยวของกบการด าเนนงานดานจเอมโอ การขอขอมลเกยวกบวคซนสาหรบใชในมนษย สามารถตดตอไดท U.S. Food and Drug Administration Center for Biologics Evaluation and Research Office of Vaccines Research and Review 1401 Rockville Pike Rockville, MD 20852 Tel: (301)-827-3070 Fax: (301)-827-3532 Website: http://www.fda.gov/cber การขอขอมลเกยวกบอาหารสตวและผลตภณฑยารกษาโรคสาหรบสตว สามารถตดตอไดท U.S. Food and Drug Administration Center for Veterinary Medicine HFV-200, 7500 Standish Place Rockville, MD 20855 Tel: (301)-827-6652 Fax: (301)-827-1484 Website: http://www.fda.gov/cvm การขอคาปรกษาเกยวกบอาหารของมนษย สามารถตดตอไดท U.S. Food and Drug Administration Center for Food Safety and Applied Nutrition HFS-013, 5100 Paint Branch Parkway College Park, MD 20740 Tel: (301)-436-1715 Fax: (301)-436-2637 Website: http://www.cfsan.fda.gov
- 270 -
ภาคผนวก 2 ) หนวยงานรฐบาลและสถานทตดตอ
ทเกยวของกบการด าเนนงานดานจเอมโอ การขอขอมลเกยวกบยารกษาโรคสาหรบมนษย สามารถตดตอไดท U.S. Food and Drug Administration Center for Drug Evaluation and Research 5600 Fishers Lane Rockville, MD 20857 Tel: (301)-827-4573 Fax: (301)-827-3056 Website: http://www.fda.gov/cder การขอขอมลทเกยวกบเครองมอทางการแพทย สามารถตดตอไดท U.S. Food and Drug Administration Center for Devices and Radiological Health Division of Small Manufacturers Assistance 1350 Piccard Drive Rockville, MD 20850 Tel: (301)-443-6597 Fax: (800)-638-2041 Website: http://www.fda.gov/cdrh
- 271 -
เอกสารอางอง วนชย ตนตวทยาพทกษ. 2550. จากพชจเอมโอสรฐบาลจเอมโอ. Website: http://www.sarakadee.com/blog/oneton/?p=19 วภาว จฬามณ. 2553. พช จเอมโอ ภยเงยบของสงคมไทย. Website: http://www.food4change.in.th/index.php/%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%
B8%8A%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%AD%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%87%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2.html
All, J.N., J.D. Stancil, T.D. Johnson, and R. Gouger. 1994. A Genetically-Modified Bacillus
thuringiensis Product Effective for Control of The Fall Armyworm (Lepidoptera: Noctuidae) on Corn. Florida Entomologist, Vol. 77, No. 4 pp: 437-440.
Alewynse, M.G. 2000. Regulation of Genetically Modified Plants in Animal Feed. FDA Veterinarian Newsletter March/April 2000 Vol.15, No.2.
Website: http://www.fda.gov/Animal Veterinary/NewsEvents/FDAVeterinarianNewsletter/ ucm133247.htm
Angelika, E. S., A.J. Kind, W.A. Ritchie, K. Mycock, A.R. Scott, M. Ritchie, I. Wilmut, A. Colman, K.H.S. Campbell. 1997. Human factor IX Transgenic Sheep Produced by Transfer of Nucleic from Transfected Fetal Fibroblastic. Science, 278(5346) pp 2130-2133. Website: http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/278/5346/2130
Anthony W.S., Li-how ChenDagger, Y. Zhang, M.C. Kennedy, L. Zou, L. Lambert, T.J.
RiceDagger, D.C. Kaslow, A. Saul, C.A. Long, H. MeadeDagger and L.H. Miller. 2001. A recombinant vaccine expressed in the milk of transgenic mice protects Aotus monkeys from a lethal challenge with Plasmodium falciparum. Proc. Of Nat. Acad. Of Science. Website: http://www.pnas.org/content/99/1/339.full.pdf+html
- 272 -
APHIS (Animal And Plant Health Inspection Service) Biotechnology Regulatory Services. 2006. Biotechnology, Federal Regulation, and the U.S. Department of Agriculture. BRS Factsheet.
Website: http://www.aphis.usda.gov/brs Aspartame. Website: http://www.enotes.com/how-products-encyclopedia/aspartame. Asada, Y., M. Miyake and J. Miyake. 1998. Production of bioplastics and hydrogen gas by
photosynthetic microorganisms. Chinese Journal of Oceanology and Limnology. Science Press, co-published with Springer-Verlag GmbH. pp.91-104.
Barac, T., S. Taghavi, B. Borremans, A. Provoost, L. Oeyen, J.V. Colpaert, J. Vangronsveld and
D. van der Lelie. 2004. Engineered Endophytic Bacteria Improve Phytoremediation of Water-Soluble, Volatile, Organic Pollutants. Nature Biotechnology. 22(5) pp: 583-588.
Website: http://www.bnl.gov/biology/cellbio/files/vanderlelie_nbt_2004.pdf Bailey, P 00 Biotech goats’ milk will help world’s children avoid disease
Website: http://www.ucdavis.edu/spotlight/0609/better_milk/index.html
Behboodi, , S L yres, Memili, M O’ oin, L hen, B Reggio, M Landry, W G Gavin, H.M. Meade, R.A. Godke, Y. Echelard. 2005. Health and reproductive profiles of malaria antigen-producing transgenic goats derived by somatic cell nuclear transfer. Cloning Stem Cells. 7(2) pp.107-118.
Website: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15971984 Bettegowda, C., L.H. Dang, R. Abrams, D.L. Huso, L. Dillehay, I. Cheong, N. Agrwal, S.
Borzillary, J.M. McCaffery, E.L. Watson, K.S. Lin, F. Bunz, K. Baidoo, M.G. Pomper, K.W. Kinzler, B. Vogelstein, and S. Zhou. 2003. Overcoming the hypoxic barrier to radiation therapy with anaerobic bacteria. PNAS 100(25).pp: 15083-15088.
- 273 -
Biological Targets Incorporation. Bt-Based Biopesticide for Insect and Nematode control. Website: http://www.biologicaltargets.com/Biopesticide.html Biotechnology and Environment. Website: http://www.biotechnology4u.com/biotechnology_environment.html Bremel, R.D., H.C. Yom, and G.T. Bleck. 1989. Alteration of milk composition using molecular
genetics. J. Dairy Sci. 72 pp: 2826-2833. Website: http://jds.fass.org/cgi/reprint/72/10/2826
Brophy, B., G. Smolenski, T Wheeler, Wells, P L’ uillier and G Laible 003 loned
transgenic cattle produce milk with higher levels of beta-casein and kappa-casein. Nat. Biotechnol., 21(2) pp: 157-162. Website: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12548290
Brim, H., S.C. McFarlan, J.K. Fredrickson, K.W. Minton, M. Zhai, L.P. Wackett, and M.J. Daly.
2000. Engineering Deinococcus radiodurans for metal remediation in radioactive mixed waste environments. Nat Biotechnol, 18 pp: 85-90.
Byrne, P. 2008. Bio-pharming. Colorado State University Extension. Rev.4/08. No. 0.307.
Website: http://www.ext.colostate.edu/pubs/crops/00307.pdf Center for Science in the Public Interest (CSPI). 2001. National Opinion Poll on Labeling of
Genetically Engineered Foods. Website: http://www.cspinet.org
Chinese Ministry of Agriculture (MOA). 2001. Biosafety Evaluation and Administration Regulations
on Agricultural Biotech Products, Import Safety Administration Regulations on Agricultural Biotech Products and Labeling Administration Regulations on Agricultural Biotech Products. Beijing China. Website: http://www.biosafety.gov.cn
- 274 -
Clark J. 2001. No Difference Found in Animals Fed GMO Corn and Soybeans. University of Illinois at Urbana-Champaign.
Website: http://www.monsanto.co.uk/news/ukshowlib.phtml?uid=5022
Clements J.E., R.J. Wall, O. Naranyan, D. Hauer, R. Schoborg, D. Sheffer, A. Powell, L.M.
Carruth, M.C. Zink, C.E. Rexroad. 1994. Development of transgenic sheep that express the visna virus envelope gene. Virology. 200(2) pp: 370-380. (Abstract) Website: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8178428
Council on Environmental Quality and the Office of Science and Technology Policy (CEQ-OSTP).
2001. Case Studies of Environmental Regulation for Biotechnology. Website: http://www.ostp.gov/html/012201.html Cowan, T. and Becker, G.S. 2010. Biotechnology in Animal Agriculture: Status and Current
Issues. Congressional Research Service 7-5700. 21 pages. Website: http://www.usembassy.it/pdf/other/RL33334.pdf
Crittenden, L.B. and Salter, D.W. 1992. A transgene, alv6, that expresses the envelope of
subgroup A Avian Leucosis Virus reduces the rate of congenital transmission of a field strain of Avain Leucosis Virus. Poultry Science. 71 pp: 799-806. (Abstract) Website: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1319049
Cummin J. 2004. Transgenic fish coming. Science in Society 21. pp:26-27. Cummin, J. and Ho M.W. 2006. Genetically Modified Food Animals Coming. Institiute of Science
in Society Report. Website: http://www.i-sis.org.uk/Genetically_Modified_Food_Animals_Coming.php.
Cummins, J. 2007. GM Wine Sold Unlabelled in the United States. ISIS Report 05/01/07. Website: http://www.i-sis.org.uk/GMwine.php.
- 275 -
Dang, L.H., C. Bettegowda, D. L. Huso, K. W. Kinzler, and B. Vogelstein. 2001. Combination bacteriolytic therapy for the treatment of experimental tumors. PNAS 98(26).pp: 15155-15160.
Dang, L.H., C. Bettegowda, N. Agrawal, I. Cheong, D.L. Huso, K.W. Kinzler, B. Vogelstein, and
S. Zhou. 2004. Targeting vascular and avascular compartments of tumors with C. novyi-NT and anti-microtubule agents. Cancer Biol Ther., March.
Duan, F., K.L. Curtis, and J.C. March. 2008. Secretion of Insulinotropic Proteins by Commensal
Bacteria: Rewiring the Gut to Treat Diabetes. Appl. Environ. Microbiol. 74 (23).pp: 7437-7438.
Dunham, R.A., N. Chatakondi, A.J. Nichols, H. Kucuktas, T.T. Chen, D.A. Powers, J.D. Weete, K.
Cummins, and R.T. Lovell. 2002. Effect of rainbow trout growth hormone complementary DNA on body shape, carcass yield, and carcass composition of F1 and F2 transgenic common carp (Cyprinus carpio). Biotechnol (NY). 2002, 4(6) pp: 604-611.
Echelard, Y., C.A. Ziomek, H.M. Meade. 2006. Production of Recombinant Therapeutic Proteins
in The milk of Transgenic Animals. BioPharm International. Vol 19 (8). Website: http://biopharminternational.findpharma.com/biopharm/article/articleDetail.jsp?id= 362005&sk=&date=&pageID=6
Einsiedel, E.F. 2005. Public Perceptions of Transgenic Animals. Rev. Sci. Tech. Off. Int. Epiz. 24
(1) pp: 149-157. Website: http://www.oie.int/boutique/extrait/14einseiedel149158.pdf
Elbehri, A. 2005. Biopharming and the Food System: Examining the Potential Benefits and Risks.
AgBioForum, 8(1): 18-25. Website: http://www.agbioforum.org/v8n1/v8n1a03-elbehri.pdf English, R.S., S. Jin and J.M. Shively. 1995. Use of Electroporation to Generate a Thiobacillus
neapolitanus Carboxysome Mutant. Appl. And Environ Microbiol. 61(9)pp: 3256-3260.
- 276 -
Erker, B. and Brick, M.A. 2006. The Plant Variety Protection Act. Colorado State University Extension. No. 0.301. Website: http://www.ext.colostate.edu/
Etherton, T.D., D.E. Bauman, C.W. Beattie, R.D. Bremel, G.L. Cromwell, V. Kapur, G. Varner,
M.B. Wheeler, M. Wiedmann. 2003. Biotechnology in Animal Agriculture: An Overview. Council for Agricultural Science and Technology. No. 23. Website: http://www.cast-science.org/websiteUploads/publicationPDFs/animalbiotech.pdf
Fernadez-Cornejo, J., and M. Caswell. 2006. The First Decade of Genetically Engineered Crops
in the United States. U.S. Department of Agriculture, Economic Research Service, Economic Information Bulletin Number 11. Website: http://www.ers.usda.gov/publications/eib11/eib11.pdf.
Fernandez-Cornejo, J. 2009. Adoption of Genetically Engineered Crops in the U.S.: Extension of Adoption. ERS/USDA data. Website: http://www.ers.usda.gov/Data/BiotechCrops/ adoption.htm
Food and Agricultural Organization (FAO). 2007. FAOSTAT Database (2007).
Website: http://faostat.fao.org/site/342/default.aspx Fritz, S., D. Husmann, G. Wingenbach, T. Rutherford, V. Egger, and P. Wadhwa. 2003.
Awareness and Acceptance of Biotechnology Issues among Youth, Undergraduates, and Adults. AgBioForum, 6(4)pp: 178-184. Website: http://www.agbioforum.org/v6n4/v6n4a05-fritz.pdf
Fu, J.F. and Tseng, Y.H. 1990. Construction of Lacotse-Utilizing Xanthomonas campestris and
Production of Xanthan Gum from Whey. Appl and Environ Microbiol., 56(4) pp: 919-923 Fung, J. A. Rao, T. Starzl. 1997. Clinical Trials and projected future of liver xenotranplantation.
World J. Surg. 21(9) pp: 956-961. Website: http://www.springerlink.com/content/j1brx1h4ubm4dxhc/
- 277 -
Gary, M. and Sakchai, P. 2007. Thailand: Agricultural Biotechnology Annual. GAIN Report
Number: TH7090. Website: http://www.fas.usda.gov/gainfiles/200707/146291754.pdf Gary, M. and Sakchai, P. 2009. Thailand: Agricultural Biotechnology Annual. GAIN Report
Number: TH9111. Website:http://gain.fas.usda.gov/Recent%20GAIN%20Publications/AGRICULTURAL%20BI
OTECHNOLOGY%20ANNUAL_Bangkok_Thailand_8-14-2009.pdf Gerngross, T.U. 2004. Advances in the production of human therapeutic proteins in yeasts and
filamentous fungi. Nature Biotech. 22(11).pp: 1409-1414. Website: http://www.biomanufacturing.org/pdf/therapeuticsinyeasts.pdf. GMO Compass. GM Microorganisms Taking the Place of Chemical Factories.
Website: http://www.gmocompass.org/eng/grocery_shopping/ingredients_ additives/ 36.gm_microorganisms _taking_place_chemical_factories.html
Golovan, S.P., R.G. Meidinger, A. Ajakaiye, M. Cottrill, M.Z. Wiederkehr, D.J. Barney, C. Plante, J.W. Pollard, M.Z. Fan, M.A. Hayes, J. Laursen, J.P. Hjorth, R.R. Hacker, J.P. Phillips, C.W. Forsberg. 2001. Pigs Expressing Salivary Phytase Produce Low-Phosphorus Manure. Nature Biotech. 19 pp: 741-745. Website: http://www.nature.com/nbt/journal/v19/n8/pdf/nbt0801_741.pdf
Gordon, K., E. Lee, J.A. Vitale, A.E. Smith, H. Westphal and L. Henninghausen. 1987.
Production of Human Tissue Plasminogen Activator in Transgenic Mouse Milk. Nature Biotech. 5 pp: 1183-1187. Website: http://www.nature.com/nbt/journal/v5/n11/abs/nbt1187-1183.html
- 278 -
Gottlieb, S. and Wheeler, M.B. 2008. Genetically Engineered Animals and Public Health: Compelling Benefits for Health Care, Nutrition, the Environment, and Animal Welfare. Biotechnology Industry Organization. Website: http://www.bio.org/foodag/animal_biotech/ge_animal_benefits.pdf
Hallerman, E. 2004. GloFish, The First GM Animal Commercialized: Profit Amid Controversy.
Website: http://www.isb.vt.edu/articles/jun0405.htm Han GS, Wu WI, and Carman GM. 2006. The Saccharomyces cerevisiae Lipin homolog is a
Mg2+-dependent phosphatidate phosphatase enzyme. J Biol Chem. 281(14) pp:9210-8. Hancock, R.D. and Viola, R. 2002. Ascorbic acid biosynthesis in higher plants and micro-
organisms. Website: http://www.scri.ac.uk/scri/file/individualreports/2002/20Asorb.pdf Hallman, W., W.Hebden, C. Cuite, H. Aquino, and J. Lang.2004. Americans and GM Food:
Knowledge, Opinion & Interest in 2004. Food Policy Institute. Website: http://www.foodpolicyinstitute.org/docs/reports/NationalStudy2004.pdf. Harlander, S.K. 2002. Safety Assessments and Public Concern for Genetically Modified Food
Products: The American View. Toxicologic Pathology. Vol 30 (1) pp: 132-134. Website: http://tpx.sagepub.com/cgi/content/abstract/30/1/132
Hawkins, K.M. and Smolke, C.D. 2008. Production of benzylisoquinoline alkaloids in
Saccharomyces cerevisiae. Nat. Chem. Biol. 4(9).pp: 564-573. Website: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18690217
- 279 -
Hering, B.J., M. Wijkstrom, M.L. Graham, Maria Hårdstedt, Tor C Aasheim, Tun Jie, Jeffrey D Ansite, Masahiko Nakano, Jane Cheng, Wei Li, Kathleen Moran, Uwe Christians, Colleen Finnegan, Charles D Mills, David E Sutherland, Pratima Bansal-Pakala, Michael P Murtaugh, Nicole Kirchhof & Henk-Jan Schuurman. 2006. Prolonged diabetes reversal after intraportal xenotransplantation of wild-type porcine islets in immunosuppressed nonhuman primates. Nat. Med. 12 pp: 301-303. Website: http://www.nature.com/nm/journal/v12/n3/abs/nm1369.html
Hoban, T.J. 2004. Public Attitudes towards Agricultural Biotechnology. Agricultural and
Development Economics Division. ESA Working Paper No. 04-09. Website:http://www.cruplifeasia.org/ref_library/Biotechnology/public_att_biotech_hoban.pdf
Huang, J., and Wang, Q. 2002. Agricultural Biotechnology Development and Policy in China.
AgBioForum, 5(4): 122-135. Website: http://www.agbioforum.org
International Food Information Council (IFIC) Polls, 1999-2005. Website: http://ific.org/publications/. International Food Information Council. 2006. Food Biotechnology: A Study of U.S. Consumer
Attitudinal Trends 2006 Report. Website: http://www.foodinsight.org/Content/3651/2006%20Biotech%20Consumer% Research% 20Report.pdf
International Food Information Council. 2007. Food Biotechnology: A Study of US Consumer
Attitudinal Trends, 2007 Report. Website: http://www.ific.org/research/07biotechres.cfm International Food Information Council. 2008. Food Biotechnology: A Study of US Consumer
Trends. Website: http://ific.org
- 280 -
ISB (2008). Information Systems for Biotechnology Website. Blacksburg, VA: ISB Project, Virginia Tech. Website: http://www.isb.vt.edu./
James, C. 2008. Global status of commercialized biotech/GM crops: 2008. ISAAA Brief 39. InternationalService for the Acquisition of Agri-biotech Applications: Ithaca, NY. Website: http://www.isaaa.org/resources/publications/briefs/
James, C. 2009. Global Status of Commercialized Biotech/GM Crops: 2009. ISAAA Brief 41. InternationalService for the Acquisition of Agri-biotech Applications: Ithaca, NY.
Website: http://www.isaaa.org/resources/publications/briefs/ Jaysankar D., A. Sarkar, and N. Ramaiah. 2006. Bioremediation of toxic substances by mercury
resistant marine bacteria. Ecotoxicology.Vol 15. pp: 385-389. Jayaraj, J., S. Muthukrishnan, and G.H. Liang. 2004. Transfer of a plant chitinase gene into a
nitrogen-fixing Azospirillum and study of its expression. Can. J. Microbiol. 50(7).pp:509-513.
Jimenez, A., M.A. Santos, M. Pompejus, and J.L. Revuelta. 2005. Metabolic Engineering of the
Purine Pathway for Riboflavin Production in Ashbya gossypii. Appl Microbiol Biotechnol, 71. pp:5743-5751.
John, M.P., K.B. Low, and D. Bermudes. 1997. Turmor-targed Samonella as a Novel-anticancer
Vector. Cancer Reasearch. 57.pp: 4537-4544. Katrina J.D. and Jennifer A.T. 2000. Introduction of the Serratia marcescens chiA gene into an
endophytic Pseudomonas fluorescens for the biocontrol of phytopathogenic fungi. Can. J. Microbiol. 46(4).pp: 363-369.
King, J. and P. Heisey. 2003. Ag Biotech Patents: Who is Doing What? AmberWaves November
2003. Website: http://www.ers.usda.gov/Amberwaves/November03/DataFeature/
- 281 -
Lai L., J.X. Kang, R. Li, J. Wang, W.T. Witt, H.Y. Yong, Y. Hao, D.M. Wax, C.N. Murphy, A. Rieke, M. Samuel, M.L. Linville, S.W. Korte, R.W. Evans, T.E. Starzl, R.S. Prather, and Y. Dai. 2006. Generation of cloned transgenic pigs rich in omega-3 fatty acids. Nat Biotechnol. 24(4) pp: 435-436.
Lange C.C., L.P. Wackett, K.W. Minton, and M.J. Daly. 1998. Engineering a recombinant
Deinococcus radiodurans for organopollutant degradation in radioactive mixed waste environment. Nat Biotechnol, 16 pp: 929-933.
Liu, X., L.A. Lagenaur, P.P. Lee, and Q. Xu. 2008. Engineering of a Human Vaginal Lactobacillus
Strain for Surface Expression of Two-Domain CD4 Molecules. Appl. Environ. Microbiol. 74 (15).pp: 4626-4635.
Loureiro, M.L., and S. Hine. 2002 “ iscovering Niche Markets: omparison of onsumer
Willingness to Pay for Local (Colorado Grown), Organic, and GMO- ree Products” Journal of Agricultural and Applied Economics, 34 (3).pp. 477-487.
Website: http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/15073/1/34030477.pdf Lusk, J L , J Roosen, and J ox 00 “ emand for Beef from attle dministered Growth
Hormones or Fed Genetically Modified Corn: A Comparison of Consumers in France, Germany, the United Kingdom, and the United States”. the American Agricultural Economics Association annual meeting.
Website: http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/20684/1/sp01lu02.pdf Lusk, J L 00 “ ffects of heap Talk on onsumer Willingness to Pay for Golden Rice” the
American Agricultural Economics Association annual meeting. Website: http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/19597/1/sp02lu01.pdf
Marchant, M.A., and Song, B. 2005. Assessment of Biotechnology Policies and International
Trade in Key Markets for U.S. Agriculture. J. Agri and Applied Econ. 37(2)pp: 379-391. Website:http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/43513/2/Marchant%20JAAE%20August% 202005.pdf
- 282 -
Marciani D.J., Kensil C.R., Beltz G.A., Hung C.H., Cronier J., and Aubert A. 1991. Genetically-engineered subunit vaccine against feline leukemia virus: protective immune response in cats. Vaccine, 2, pp: 89-96.
Margawati, E.T. 2003. Transgenic Animals: Their Benefits To Human Welfare.
Website: http://www.actionbioscience.org/biotech/margawati.html McHughen, A. 2006. Plant Genetic Engineering and Regulation in the United States. The
Regents of the University of California, Division of Agriculture and Natural Resources. Website: http://www.ucanr.org/freepubs/docs/8179.pdf McGregor, C.G., W.R. Davies, K. Oi, S.S. Teotia, J.M. Schirmer, J.M. Risdahl, H.D. Tazelaar,
W.K. Kremers, R.C. Walker, G.W. Byrne, J. Logan. 2005. Cardiac xenotransplantation: recent preclinical progress with 3-month median survival. J. Thorac Cardiovasc Surg. 130(3) pp: 844-851. Website: http://jtcs.ctsnetjournals.org/cgi/reprint/130/3/844
Mellmann Group. 2006. Review of Public Opinion Research. Website: http://www.pewtrust.org/uploadFiles/wwwpewtrustsorg/Public_Opinion/Food_
and_Biotechnology/2006summary.pdf Menn, Fu-Min, J.P. Easter, and G.S. Sayler. Genetically Engineered Microorganisms and
Bioremediation. Website: http://www.wiley-vch.de/books/biotech/pdf/v11b_gene.pdf Moon, W K , and S K Balasubramanian 00 “Public Perceptions nd Willingness-To-Pay A
Premium for Non-GM oods in the US and UK” AgBioForum, 4 (3&4). pp. 221-231. Website: http://www.agbioforum.org/v4n34/v4n34a10-moon.pdf Mohiuddin, M M 00 linical xenotransplatation of organs: why aren’t we there yet? PLoS
Med. 4(3): e75. Website:http://www.plosmedicine.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pmed.0040075;jsessionid=6293FCAEC776DB873C844DF91DE187F1
- 283 -
Mozdziak, P.E., S. Pophal, S. Borwornpinyo, and J.N. Petitte. 2003. Transgenic chickens expressing beta-galactosidase hydrolyze lactose in the intestine. J. Nutr. 133(10) pp: 3076-3079. Aquabounty Inc. AquAdvantage Fish. 2006 Website: http://www.aquabounty.com/media/IMS2Ecuador.html.
Myles L., G-C Gila, A. Cadizb, W.H. Velandera, C. Zhangc and K.E. Van Cott. 2004. Purification
of recombinant DNA-derived factor IX produced in transgenic pig milk and fractionation of active and inactive subpopulations. J. Chromatogra. Vol. 1026 (1-2) pp 149-157. Website: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14763741
Nam, Y.K., J.K. Noh, Y.S. Cho, H.J. Cho, K.N. Cho, C.G. Kim and D.S. Kim. 2001. Dramatically
accelerated growth and extraordinary gigantism of transgenic mud loach (Misgurnus mizolepis). Transgenic Res. 10(4) pp: 353-362.
Nares, D. 2002. Agricultural Biotechnology in Thailand. Asian Biotechnology and Development
Review. Website: http://www.ris.org.in/abdr_nov3.pdf Nares, D. 2009. Use and Regulation of Genetically Modified Organisms: Thailand (1). Website: http://www.apo-tokyo.org/projreps_acd/09_02-AG-GE-STM-04-B.pdf. National Academic of Science. 2003. Food Chemical Codex: Fifth Edition. Website: http://www.iom.edu/Reports/2003/Food-Chemicals-Codex-Fifth-Edition.aspx Nexia Biotechnologies Inc. 2001. BioStel®Extreme Performance Fibers Nexia Biotechnologies.
Website: http://nexiabiotech.com/HTML/technology/biosteel.shtml Newscientist. 2002. GM bacteria may banish tooth decay. Website: http://www.newscientist.com/article/dn1941-gm-bacteria-may-banish-tooth-
decay.html
- 284 -
NewsScientist. 2003. Modified yeast produces fully human proteins. Website: http://www.newscientist.com/article/dn4106-modified-yeast-produces-fully-human-proteins.html
Nick Taylor. 2008. GM Yeast used as BIA Biofactories.
Website: http://www.in-pharmatechnologist.com/Materials-Formulation/GM-yeast-used-as-BIA-biofactories
Organic Consumer Association. Genetic Engineering of Enzymes Used in Food Productions. Website: http://www.organicconsumers.org/enzymes.html Paleyanda, R.K., W.H. Velander, T.K. Lee, D.H. Scandella, F.C. Gwazdauskas, J.W. Knight, L.W.
Hoyer, W.N. Drohan and H. Lubon. 1997. Transgenic Pigs Produce Functional Human Factor VIII in Milk. Nature Biotech. 15 pp: 971-975. Website: http://www.nature.com/nbt/journal/v15/n10/full/nbt1097-971.html
Pew Initiative on Food and biotechnlogy. 2001. Guide to U.S. Regulation of Genetically Modified
Food and Agricultural Biotechnology Products. Website: http://www.pewtrusts.org/uploadedFiles/wwwpewtrustsorg/Reports/Food_and_
Biotechnology/hhs_biotech_0901.pdf Pew Initiative on Food and Biotechnology. 2003 “Public Sentiment bout Genetically Modified
ood: September 003 Update” Website: http://www.pewagbiotech.org/research/2003update/.2003. Pollock, D.P., J.P. Kutzko, E. Birk-Wilson, J.L. Williams, Y. Echelard, and H.M. Meade. 1999.
Transgenic Milk as a Method for the Production of Recombinant Antibodies. Journal of Immunological Methods. 231 pp: 147-157. Website: http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6T2Y-418YGFH-F&_user=10&_coverDate=12%2F10%2F1999&_rdoc=1&_fmt=high&_orig=search&_sort=d&_docanchor=&view=c&_searchStrId=1369375779&_rerunOrigin=google&_acct=C000050221&_version=1&_urlVersion=0&_userid=10&md5=b66c5686cc411d581f315762fe8535a5
- 285 -
Powell, S.J., K.L. Berkner, L.V. Lebo, and J.W. Adamson. 1986. Human Erythropoietin Gene:
High Level Expression in Stably Transfected Mammalian Cells and Chromosome Localization. Proc. Natl. Acd. Sci., Vol. 83. pp: 6465-6469.
Website: http://www.pnas.org/content/83/17/6465.full.pdf Prasartporn, S. 2009. Use and Regulation of Genetically Modified Organisms: Thailand (2). Website: http://www.apo-tokyo.org/projreps_acd/09_02-AG-GE-STM-04-B.pdf. Purcel, V.G. and Rexroad, C.E. 1993. Status of Research with Transgenic Farm Animals.
J. Anim. Sci. 71 pp: 10-19. Website: http://ddr.nal.usda.gov/bitstream/10113/33886/1/IND20393014.pdf
Q Teros Inc. 2010. Qteros and UMass Amherst announce the issuance of a U.S. Patent for
production of ethanol from a unique microorganism, the Q Microbe™. Press Release. Website: http://www.qteros.com/news/press/562/
Rahman, M.A., R. Mark, H. Ayad, A. Smith and N. Maclean. 1998. Expression of a novel piscine growth hormone gene results in growth enhancement in transgenic tilapia (Oreochromis niloticus). Transgenic Res. 7(5) pp: 357-369.
Rodrick, M. and Sakchai, P. 2005. Thailand: Agricultural Biotechnology Annual. GAIN Report
Number: TH5070. Website: http://www.fas.usda.gov/gainfiles/200508/146130571.pdf. Rousu, M., W.E. Huffman, J.F. Shogren, and A. Tegene. 2002 “ re U S onsumers Tolerant of
GM oods?”American Agricultural Economics Association Annual Meeting
Website: http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/19889/1/sp02ro07.pdf
Rowe, A. 2009. FDA to Evaluate Drugs Made by Genetically Modified Goats. Website: http://www.wired.com/wiredscience/2009/01/drugsfromgoats/
- 286 -
Ruud, V., T. Morakot, and B. Sakarindr. 2003. Current Status of Biosafety of Genetic Modified Foods in Thailand. Website: http://home.biotec.or.th/newscenter/Uploads/WE_pic/radF9579.pdf
Rutovitz, J. and Mayer, S. 2002. Genetically Modified and Clone Animals. All in a Good Cause?
Website: http://www.genewatch.org Sakarindr, B. 2002. Biosafety Policy Options and Capacity Building Related to Genetically
Modified Organisms in the Food Processing Industry of Asean. Website: htpp://www.croplifeasia.org/ref_library/biotechnology/Unido_GMO_Biosafety
_report.pdf. Schuller D. and Casal M. 2005. The use of genetically modified Saccharomycess cerevisiae
strains in the wine industry. Appl Microbio Biotechnol., 68(3). pp: 292-304. Singh, B.K., A. Walker, J.A.W. Morgan, and D.J. Wright. 2004. Biodegradation of Chorpyrifos by
Enterobacter Strain B-14 and Its Use in Bioremediation of Contaminated Soils. Appl. Environ Microbiol, 70.pp: 4855-4863.
Smith, E. 2004. GM Freeze Over. EUpolitix.com News.
Website:http://www.eupolitix.com/EN/News/200405/69a6cc70-d565-4ab3-b0c7-42f978ce14cb.htm
Stahmann, K.P., J.L. Revuelta, and H. Seulberger. 2000. Three biotechnical processes using
Ashbya gossypii, Candida famata, or Bacillus subtilis compete with chemical riboflavin production. Appl Microbiol Biotechnol, 53.pp: 509-516.
Springer Oenologie ML01. The First Malolactic Wine Yeast REF OE828 11/04. Website: http://www.lesaffreyeastcorp.com/wineyeast/ML01%20KH%206-13-05-pdf
- 287 -
Specially ngineered Bacteria could Replace iabetic’s Insulin Shots with Insulin Yogurt Snacks Website: http://www.popsci.com/scitech/article/2009-08/specially-engineered-bacteria-
treat-diabetes Strachan, J.M. 1992. Plant Variety Protection: An Alternative to Patents. Probe. Vol 2(2) Website: http://www.nal.usda.gov/pgdic/Probe/v2n2/plant.html. Stein, A.J. and E. Rodriguez-Cerezo. 2009a. What can data on GMO field release applications in
the USA tell us about the commercialization of new GM crops? JRC Technical Note 52545. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities. Website: http://ftp.jrc.es/EURdoc/JRC52545.pdf
Stein, A.J. and E. Rodriguez-Cerezo. 2009b. The global pipeline of new GM crops: Implication of
asynchronous approval for international trade. JRC Scientific and Technical Reports EUR 23486 EN.
Website: http://ipts.jrc.ec.europa.eu/publications/ Tegene, A., W. Huffman, M. Rousu, and J. Shogren. 2003. The Effects of Information on
Consumer Demand for Biotech Foods: Evidence from Experimental Auctions. U.S. Department of Agriculture, Econonmic Research Service, Technical Bulletin No. 1903.
Website: http://www.ers.usda.gov/Publications/TB1903/
Terra Nosta Incorporation. 2003. Beauveria Bassiana Trials Conducted by Terra Nostra Technology Provide Positive Results.
Website: http://www.allbusiness.com/environment-natural-resources/toxic-hazardous-substances/5835199-1.html
The Medical News. 2005. Cancer Vaccine based on the Bacterium Listeria monocytogenes, can cure Mice with Breast Tumors. Website: http://www.news-medical.net/news/2005/09/27/13373.aspx
- 288 -
Theresa L-Y, C., C-H Chans, D.A. Simpson, Qiang Xu, P.K. Martin, L.A. Lagenaur, G.K. Schoolnik, D.D Ho, S.L. Hillier, M. Holodniy, J.A. Lewicki, and P.P. Lee. 2003. Inhibition of HIV Infectivity by a Natural Human Isolate of Lactobacillus jensenii engineered to Express Functional Two-Domain CD4. PNAS Vol. 100, No. 20. pp: 11672-11677.
Website: http://www.pnas.org/content/100/20/11672.full.pdf+html Thompson, P.B., F.W. Bazer, E.F. Einsiedel, and M.F. Riley. 2010. Ethical Implications of Animal
Biotechnology: Considerations for Animal Welfare Decision Making. Council for Agricultural Science and Technology (CAST) Issue Paper, No. 46. CAST, Ames, Iowa. Website: http://www.cast-science.org.
Treatment Patient with Cancer with Genetically Modified Samonella typhimurium Bacteria
Website: http://www.discoverymedicine.com/Shibin-Zhou/2009/06/16/combination-bacteriolytic-cancer-therapy-attacking-cancer-from-inside-out/
Tseng, Y.L., K. Kuwaki, F.J. Dor, A. Shimizu, S. Houser, Y. Hisashi, K. Yamada, S.C. Robson, M. Awwad, H.J. Schuurman, D.H. Sachs, D.K. Cooper. 2005. Alpha-1,3, galactosyl-transferase gene-knockout pig heart transplantation in baboons with survival approaching six months. Transplantation 80 (10) pp: 1493-1500. Website: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16340796
University of California, Berkeley. 2004. Genetically Modified Bacteria Used to Create Anti-
Cancer Vaccine. Website: http://www.monsanto.co.uk/news/ukshowlib.phtml?uid=8208 University of California, Los Angeles. 2005. Researchers Discover Fat Gene. Website: http://www.physorg.com/news2757.html United State Patent 5055294. 1988. Chimeric Bacillus thuringiensis crystal protein gene
comprising HD-73 and Berliner 1715 toxin genes, transformed and expressed in Pseudomonas fluorescens
Website: http://www.freepatentsonline.com/5055294.html
- 289 -
United State Patent 5378460. 1994. Nematocidal Bacillus thuringiensis biopesticide. Website: http://www.freepatentsonline.com/5378460.html U.S. Environmental Protection Agency (EPA). 1997. Commercialization of Sinorhizobium
(Rhizobium) Meliloti, RMBPC-2. Fact Sheets. Website: http://www.epa.gov/biotech_rule/pubs/factdft6.htm. U.S. Environmental Protection Agency (EPA). 1999. Agrobacterium radiobacter strain
K1026(006474) Technical Document. Website:http://www.epa.gov/oppbppd1/biopesticides/ingredients/tech_docs/tech_006474.
htm. US Food and Drug Administration. 1999a. Notification of GRAS determination for expressing α-
amylase derived from Bacillus lichineformis LiH1464. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/709583A.PDF US Food and Drug Administration. 1999b. Agency Response Letter GRAS Notice No. GRN
000020 Website:http://www.fda.gov/Food/FoodIngredientsPackaging/GenerallyRecognizedasSafeG
RAS/GRASListings/ucm154884.htm US Food and Drug Administration. 1999c. Notification of GRAS determination for expressing
Aspartic protienase derived from Aspergillus oryzae. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/grn0034.pdf US Food and Drug Administration. 1999d. Notification of GRAS, a Pullalunase enzymes produced
by Bacillus subtilis BI -1 63/pEB301. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/grn0020.pdf US Food and Drug Administration. 2001a. Notification of GRAS determination for expressing
amylase derived from Bacillus licheniformis. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/grn000079.pdf
- 290 -
US Food and Drug Administration. 2001b. Notification of GRAS determination for expressing Lipase derived from Aspergillus oryzae MStr110.
Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/grn075.pdf US Food and Drug Administration. 2002. Notification of GRAS determination for expressing
Lipase derived from Aspergillus oryzae. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/214602A.PDF US Food and Drug Administration. 2003a. Agency Response Letter GRAS Notice No.GRN
000120. Website: http://www.fda.gov/Food/FoodIngredientsPackaging/GenerallyRecognizedasSafe GRAS/GRASListings/ucm153936.htm
U.S. Food and Drug Administration. 2003b. FDA Statement Regarding GloFish. Website: http://www.fda.gov/bbs/topics/NEWS/2003/New00994.html
US Food and Drug Administration. 2006a. Notification of GRAS determination for expressing
Asparaginase derived from Asperagillus niger GAM-8. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/grn000214.pdf US Food and Drug Administration. 2006b. Notification of GRAS determination for expressing
Asparaginase derived from Aspergillus oryzae BECh2. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/grn000201.pdf
US Food and Drug Administration. 2006c. Agency Response Letter GRAS Notice No. GRN
000205. Website:http://www.fda.gov/Food/FoodIngredientsPackaging/GenerallyRecognizedasSafeG
RAS/GRASListings/ucm153757.htm US Food and Drug Administration. 2007. Notification of GRAS determination for expressing
Chymosin derived from Trichoderma reesei GICC03278 Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/710675A.PDF
- 291 -
US Food and Drug Administration. 2008a. Notification of GRAS determination for sugarmalt. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/807991A.PDF US Food and Drug Administration. 2008b. CVM Uses Seven-Step Process to Evaluate Safety,
Effectiveness of GE Animals. FDA Veterinarian Newsletter, Vol. 23, No. 6 Website: http://www.fda.gov/AnimalVeterinary/NewsEvents/FDAVeterinarianNewsletter/
ucm190726.htm US Food and Drug Administration. 2009a. Notification of GRAS determination for expressing
modified maltotetraohydrolase (G4-amylase) derived from Bacillus licheniformis GICC03279
Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/grn000277.pdf US Food and Drug Administration. 2009b. Submission of GRAS Notice for a Cellulase Enzyme
Preparation Derived from a Genetically Modified Myceliophthora thermophia. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/grn0292.pdf. US Food and Drug Administration. 2009c. GRS Notification for PanamoreTM, a lipase preparation
from genetically modified Aspergillus niger. Website: http://www.accessdata.fda.gov/scripts/fcn/gras_notices/grn0296.pdf. U.S. Food and Drug Administration, Center for Veterinary Medicine (CVM). 2009d. Final
Guidance for Industry: Regulation of Genetically Engineered Animals Containing Heritable Recombinant DNA Constructs. Website: http://www.fda.gov/downloads/AnimalVeterinary/GuidanceCompliance Enforcement/ GuidanceforIndustry/UCM113903.pdf
US Department of Agriculture (USDA). 1999. Center for Emerging Issues. Animal Pharming: the
Industrialization of Transgenic Animals. Website: http://www.aphis.usda.gov/vs/ceah/cei/animal_pharming.htm
- 292 -
U.S. Department of Agriculture, Foreign Agricultural Service (USDA-FAS). 2003. European Union Moratorium on Biotech Foods. Washington, DC. Website: http://www.fas.usda.gov/itp/wto/eubiotech/index.htm
U.S. Department of Agriculture, Foreign Agricultural Service (USDA-FAS). 2010. After Years of
Stagnation of U.S. Exports to the EU Strong in 2010. International Agricultural Trade Report. Website: http://www.fas.usda.gov/EU%20Import%20Market.pdf
Van Eenennaam, A. L. 2005. Genetic Engineering and Animal Feed. Genetic Engineering Fact
sheet 6. University of California, ANR Communication Service. Website: http://anrcatalog.ucdavis.edu/
Van Cott, K.E., S.P. Butler, C.G. Russell, A. Subramanian, H. Lubon, F.C. Gwazdauskas, J. Knight, W.N. Drohan, W.H. Velander. 1999. Transgenic pigs as bio-reactors: a comparison of gamma-carboxylation of glutamic acid in recombinant human protein C and factor IX by the mammary gland. Genet. Anal. Biomol. Eng. 15 pp: 155-160. Website: http://www.ncbi.nlm.gov/pubmed/10596756
Velander, W.H., J.L. Johnson, R.L. Page, C.G. Russell, A. Subramanian, T.D. Wilkins, F.C. Gwazdauskas, C. Pittius, W.N. Drohan. 1992. High Level Expression of a Heterologous Protein in the milk of Transgenic Swine using the cDNA Encoding Human Protein. Proc. Natl. Acad. Sci. 89 pp: 12003-12007.
Valenzuela P., Medina A., Rutter W.J., Ammerer G. and Hall B.D. 1982. Synthesis and assembly
of hepatitis B virus surface antigen particles in yeast. Nature, 298, pp:347-350. Website: http://www.pnas.org/content/89/24/12003.full.pdf+html
Wall, R.J., D.E. Kerr, and K.R. Bondioli. 1997. Transgenic Dairy Cattle: Genetic Engineering on a
Large Scale. J. Dairy Sci. 80 pp: 2213-2224. Website: http://www.dairy-science.org/cgi/reprint/80/9/2213.pdf
- 293 -
Walter, J.M., D. Greenfield, C. Bustamante, and J. Liphardt. 2006. Light-powering Escherichia coli with proteorhodopsin. Proceeding of the National Academy of Science of the United States of America. Vol. 104 no. 7. pp:2408-2412.
WHO (World Health Organization). 2005. Modern food biotechnology, human health and
development: an evidence-based study. World Health Organization, Geneva. Website: http://www.who.int/foodsafety/publication/biotech/biotech_en.pdf.
Wilkinson, M. 2006. GM Bacteria eat Cancers.
Website: http://www.drugresearcher.com/Emerging-targets/GM-bacteria-eats-cancer . Zhou, S., C. Bettegowda, and N. Agrawal. 2009. Combination Bacteriolytic Cancer Therapy:
Attacking Cancer from Inside Out. Discovery Medicine, June 16. Website: http://www.discoverymedicine.com/Shibin-Zhou/2009/06/16/combination-
bacteriolytic-cancer-therapy-attacking-cancer-from-inside-out/