goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

13
ﻣﺠﻠﻪ ﺣﮑﯿﻢ ﺳﯿﺪ اﺳﻤﺎﻋ ﯿﻞ ﺟﺮﺟﺎﻧﯽ: ﺳﺎل5 : ﺷﻤﺎره1 : ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن96 ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﮋوﻫﺸﯽ٧٧ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﯽ و رواﻧﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎي ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي و ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ، اﻧﺴﺠﺎم ﺧﺎﻧﻮاده، اﺑﺮاز ﻣﺤﺒﺖ و ﻇﺎﻫﺮ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ در ﻣﻌﻠﻤﺎن ﻣﺘﺄﻫﻞ ﻣﻘﻄﻊ اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺷﻬﺮ ﮐﺮج ﻫﺎدي ﺳﻠﯿﻤﯽ1 * ، ﭘﺮﯾﺎ ﺣﺴﯿﻦ زاده2 ، اﻗﺒﺎل زارﻋﯽ3 ، زﯾﻨﺐ ﺑﺪل ﭘﻮر4 1 . داﻧﺸﺠﻮي دﮐﺘﺮي ﻣﺸﺎوره ﺧﺎﻧﻮاده، داﻧﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن، ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس، اﯾﺮان. 2 . ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ﻣﺸﺎوره ﺧﺎﻧﻮاده، ﭘﺮدﯾﺲ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ، داﻧﺸﮕﺎه ﺧﻮارزﻣﯽ، ﺗﻬﺮان، اﯾﺮان. 3 . داﻧﺸﯿﺎر، داﻧﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ، داﻧﺸﮕ ﺎه ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن، ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس، اﯾﺮان. 4 . ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ﻣﺸﺎوره ﺧﺎﻧﻮاده، داﻧﺸﮑﺪه روان ﺷﻨﺎﺳﯽ و ﻋﻠﻮم ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﻣﺤﻘﻖ اردﺑﯿﻠﯽ، اردﺑﯿﻞ، اﯾﺮان. ﭼﮑﯿﺪه زﻣﯿﻨﻪ و ﻫﺪف: ﺳﻼﻣﺘﯽ ﺑﯽ ﺗﺮدﯾﺪ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ اﺑﻌﺎد ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﯿﺎت اﻧﺴﺎن اﺳﺖ و ﻋﻮاﻣﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻓﺮدي و ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ اﺳﺎ در اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻫﺪف از ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﯽ و رواﻧﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎي ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي و ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ، اﻧﺴﺠﺎم ﺧﺎﻧﻮاده، اﺑﺮاز ﻣﺤﺒﺖ و ﻇﺎﻫﺮ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ در ﻣﻌﻠﻤﺎن ﻣﺘﺄﻫﻞ ﻣﻘﻄﻊ اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺷﻬﺮ ﮐﺮج اﺳﺖ. روش ﺑﺮرﺳﯽ: روش ﭘﮋوﻫﺶ، ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و از ﻧﻮع ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻠﯿﻪ ﻣﻌﻠﻤﺎن ﻣﺘﺄﻫﻞ ﻣﻘﻄﻊ اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺷﻬﺮﮐﺮج در ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ94 - 93 ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن آﻧﺎن ﺑﺮاﺳﺎس ﺟﺪول ﻣﻮرﮔﺎن) Morgan ( 358 ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮي ﺧﻮﺷﻪ اي ﺗﺼﺎدﻓﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري داده ﻫﺎ از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎي زﻣﯿﻨﻪ ﯾﺎﺑﯽ ﺳﻼﻣﺖ) SF36 ( ، ﺳﺎزﮔﺎري دوﺗ ﺎﯾﯽ) DAS ( ، ﻣﻘﯿﺎس ﻓﺮاﯾﻨﺪﺧﺎﻧﻮاده ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ) SFPS ( و ﻣﻘﯿﺎس ﻣﺤﺘﻮاي ﺧﺎﻧﻮاده ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ) SFCS ( اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. داده ﻫﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﭘﯿﺮﺳﻮن و رﮔﺮﺳﯿﻮن ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪﻧﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ: ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﭘﯿﺮﺳﻮن ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨ داري ﺑﯿﻦ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﯽ و رواﻧﯽ ﺑﺎ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎي ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي و ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ) 488 / 0 r= ، 05 / 0 P< ( ، اﻧﺴﺠﺎم ﺧﺎﻧﻮاده) 474 / 0 r= ، 05 / 0 P< ( ، اﺑﺮازﻣﺤﺒﺖ) 356 / 0 r= ، 05 / 0 P< ( و ﻇﺎﻫﺮ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ) 409 / 0 r= ، 05 / 0 P< ( وﺟﻮد دارد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ رﮔﺮﺳﯿﻮن ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎي ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي و ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎ ﺳﻬﻢ7 / 23 درﺻﺪ ، اﻧﺴﺠﺎم ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺎ3 / 18 درﺻﺪ ، اﺑﺮاز ﻣﺤﺒﺖ ﺑﺎ6 / 12 درﺻﺪ و ﻇﺎﻫﺮ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺑﺎ8 / 12 درﺻﺪ ، در ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺎ ﻫﻢ30 درﺻﺪ از وارﯾﺎﻧﺲ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﯽ و رواﻧﯽ را ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي: ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي و ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ، اﻧﺴﺠﺎم ﺧﺎﻧﻮاده، اﺑﺮاز ﻣﺤﺒﺖ و ﻇﺎﻫﺮ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺗﻮان ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﯽ و رواﻧﯽ را دار ﻧﺪ و ﺑﺎ ﺑﻬﺒﻮد اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ در ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﯽ و رواﻧﯽ در اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻮد. ﮐﻠﻤﺎت ﮐﻠﯿﺪي: ﺳﻼﻣﺖ، ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي، ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ، اﻧﺴﺠﺎم ﺧﺎﻧﻮاده، اﺑﺮاز ﻣﺤﺒﺖ، ﻇﺎﻫﺮ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل: ﻫﺎدي ﺳﻠﯿﻤﯽ آدرس: اﯾﺮان، ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس، داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن، داﻧﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ اﯾﻤﯿﻞ: [email protected] Downloaded from goums.ac.ir at 22:06 +0430 on Friday June 12th 2020

Upload: others

Post on 06-Jun-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

پژوهشیمقاله 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : یل جرجانیمجله حکیم سید اسماع

٧٧

و محبت ابراز خانواده، انسجام مسئله، حل و گیري تصمیم هاي مؤلفه اساس بر روانی و جسمی سالمت بینی پیش

کرج شهر ابتدایی مقطع متأهل معلمان در فیزیکی ظاهر

4، زینب بدل پور3، اقبال زارعی2زاده ، پریا حسین*1هادي سلیمی

.مشاوره خانواده، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایراندانشجوي دکتري . 1

.الملل، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، پردیس بین. 2

.اه هرمزگان، بندرعباس، ایراندانشیار، دانشکده علوم انسانی، دانشگ. 3

.شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشکده روان. 4

چکیده

تواند نقش ترین ابعاد مسائل حیات انسان است و عوامل گوناگون فردي و خانوادگی می تردید از مهم سالمتی بی :زمینه و هدف

و گیري هاي تصمیم مؤلفه اساس بر روانی و جسمی سالمت بینی هدف از پژوهش حاضر پیش. داشته باشند مسئلهدر این یساسا

.است کرج شهر ابتدایی مقطع متأهل معلمان در فیزیکی ظاهر و محبت ابراز خانواده، انسجام ،مسئله حل

جامعه آماري شامل کلیه معلمان متأهل مقطع ابتدایی . تحلیلی و از نوع همبستگی است-روش پژوهش، توصیفی :بررسی روش

گیري نمونه صورت نفر به Morgan (358(بودند که از میان آنان براساس جدول مورگان 93-94شهرکرج در سال تحصیلی

، )DAS(ایی ، سازگاري دوت)SF36(یابی سالمت هاي زمینه ها از پرسشنامه آوري داده براي جمع. اي تصادفی انتخاب شدند خوشه

ها از طریق همبستگی داده. استفاده شد )SFCS(و مقیاس محتواي خانواده سامانی )SFPS(مقیاس فرایندخانواده سامانی

.تحلیل شدند و پیرسون و رگرسیون چندگانه تجزیه

گیري و هاي تصمیم داري بین سالمت جسمی و روانی با مؤلفهی نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه معن :ها یافته

فیزیکی و ظاهر) >356/0r=، 05/0P(، ابرازمحبت )>474/0r= ،05/0P(، انسجام خانواده )>488/0r= ،05/0P( مسئله حل

)409/0r= ،05/0P< (با سهم مسئله گیري و حل هاي تصمیم نشان داد که مؤلفه همچنین نتایج رگرسیون چندگانه. وجود دارد

درصد 30هم مجموع با ، دردرصد 8/12فیزیکی با و ظاهر درصد 6/12محبت با ، ابرازدرصد 3/18با ، انسجام خانوادهدرصد 7/23

.نمایند از واریانس سالمت جسمی و روانی را تبیین می

بینی سالمت جسمی و روانی را فیزیکی توان پیش محبت و ظاهر ، انسجام خانواده، ابرازمسئله گیري و حل تصمیم: گیري نتیجه

.توان شاهد افزایش سالمت جسمی و روانی در اعضاي خانواده بود ها می ند و با بهبود این عوامل در خانوادهدار

فیزیکی محبت، ظاهر ابراز خانواده، انسجام ،مسئله گیري، حل سالمت، تصمیم :کلمات کلیدي

سلیمی هادي: نویسنده مسئول

انسانی علوم دانشکده، هرمزگان دانشگاه، بندرعباس ایران،: آدرس

[email protected]: ایمیل

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 2: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

پژوهشیمقاله 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : یل جرجانیمجله حکیم سید اسماع

٧٨

مقدمه

ترین ابعاد مسائل حیات انسان تردید از مهم بی سالمت

توانند فعالیت کامل ها در صورتی می ي انسان همه .است

داشته باشند که هم خود را سالم احساس کنند و هم جامعه

ن ، سازماسالمتدر مورد مفهوم . )1(ها را سالم بداند آن

) World Health Organization(جهانی بهداشت

حالت رفاه سالمتی«: استداده ارائهترین تعریف را پذیرفته

و آسایش کامل روانی، جسمی و اجتماعی است و فقط

سالمتهمچنین . )2(» ا نقص عضو نیستیفقدان بیماري و

هر که شده تعریفحالتی از بهزیستی عنوان روان به

ي ها تنشتواند با یی خودش آگاهی دارد، میی به تواناشخص

بخش مولد و ثمر صورت بهطبیعی زندگی مقابله کند،

با اجتماع مشارکت و همکاري فعالیت کند و قادر است

.)3(داشته باشد

و بیماري یک حالت سالمتیپژوهشگران معتقدند

مطلق و مستقل و یک رویداد نیست، بلکه فرایندي است که

شناختی در ل فرهنگی، اجتماعی و روانتأثیر عوام

در این میان نحوه . )4(شود گیري آن برجسته می شکل

شده ذکرمقابله و رویارویی صحیح با تأثیرات منفی عوامل

دانش و چگونگی . تواند موجب ارتقاي سالمت فرد شود می

هاي مهارترسان به مقابله ثمربخش با شرایط آسیب

شامل مسئله حل. شود الق میاط مسئله گیري و حل تصمیم

هاي شناختی، رفتاري و نگرشی اي از مؤلفه مجموعه پیچیده

یا روشی براي مسئلهی براي حل راهکه به دنبال ) 5( است

هدف این مطالعه بررسی مهارت ).6(رسیدن به هدف است

در سطح خانواده است، حال مسئله گیري و حل تصمیم

اند که رسی خود فرد پرداختهکه سایر مطالعات تنها به بر آن

هاي شیوهدار ی هاي موجود در این بعد رابطه معن یبررس

با سالمت عمومی را تأیید حل مسئله گیري و یمتصم

رابطه این شده انجامهاي همچنین پژوهش ).7و8(اند کرده

و افزایش ) 9(مهارت را در کاهش مشکالت جسمی و روانی

.اند دهتأیید کر) 10و11(سالمت ذهنی

اتحاد و بیانگرانسجام و پیوند میان اعضاي خانواده که

افزایش سالمت، یکی از عوامل استیکی شدن اعضاي آن

مراد از انسجام خانواده احساس همبستگی، . در خانواده است

پیوند و تعهد عاطفی است که اعضاي یک خانواده نسبت به

سیدند که پژوهشگران به این نتیجه ر. )12(همدیگر دارند

با سالمت داري بین انسجام خانواده ی رابطه مثبت و معن

داري بین انسجام ی و رابطه منفی و معن) 13(عمومی

خانواده با عالئم جسمانی، اضطراب و اختالل در عملکرد

هاي دیگري تأثیر مثبت پژوهش .)14(اجتماعی وجود دارد

اي انسجام خانواده را بر روي سالمت جسمی و روانی اعض

این همچنین در پژوهشی. اند کردهتأیید ) 12و15(خانواده

هاي با خانوادهبین که انسجام خانواده در نتیجه حاصل شده

هاي عادي تفاوت با خانواده یسهدر مقا ایدزمبتال به بیمار

.)16(داري وجود دارد ی معن

ابراز مهر و محبت در میان دو شخص ممکن است

جان، توجه، انگیزش و حافظه مناطق مغزي مرتبط با هی

ین دستگاه چن همرا فعال سازد و ) ساختارهاي لیمبیک(

عصبی خودمختار را کنترل کند؛ یعنی تنیدگی را کاهش

Bloch). 17(دهد و عملکرد دستگاه ایمنی را بهتر سازد

پریشان وجود يها چه در خانواده معتقد است آن) 1986(

یج تدر بهکه )18(است اعضامحبت و توجه بین ندارد ابراز

منجر به توقف و رکود بهزیستی و گردد و روابط سرد می

بیان عشق و محبت در خانواده .)19(رشد اعضا خواهد شد

ها یسختدهد و اعضا را در مقابل به افراد احساس تعلق می

دهد که کیفیت تحقیقات نشان می ).20(سازد مقاوم می

را به المت اعضاي خانوادهسها مثبت زناشویی و روابط زوج

- 23(دهد طور مستقیم و غیرمستقیم تحت تأثیر قرار می

ها دیگر نشان از ارتباط سازگاري و محبت زوج پژوهش). 21

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 3: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

پژوهشیمقاله 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : یل جرجانیمجله حکیم سید اسماع

٧٩

جسمی و روانی زوجین و حتی سالمتنسبت به همدیگر با

).24(فرزندان است

که در شناخت خویش با آن هر انسانی اولین چیزي

امروزه ). 25(د جسمانی و فیزیکی است شود، بع مواجه می

گریزي از ... ها، تابلوهاي تبلیغاتی و ها، فیلم تحت تأثیر رسانه

وجود ندارد ،شود تعریف می فیزیکی ظاهر چه که زیبایی آن

شده کسانی که رضایت بیشتري انجامي ها در پژوهش). 26(

روانی باالتري سالمتفیزیکی خود داشتند از از ظاهر

زیبایی و جذابیت فیزیکی افراد و ).27- 29(دار بودند برخور

در تعامل ها آناي که هر شخص با اعضاي خانواده مخصوصاً

که در این پژوهش منظور زیبایی کل اعضاي خانواده (است

و زیبایی .گذارد بر نوع رفتار و ذهنیت فرد تأثیر می) است

نیز در نوعی در تعامل چهره به چهره و به جذابیت فیزیکی

از اهمیت زیادي فردي و بین هاي اجتماعی عملکرد

یکی از معیارهاي انتخاب عنوان بهو )26( برخوردار است

اساس براي جنس مذکر بر مخصوصاًشریک زندگی

طبق . اهمیت وافري دارد) 30(هاي صورت گرفته پژوهش

نظریه انتخاب جنسی در انتخاب همسر، ادراك جذابیت

و به همین ) 31و32(برد رد را باال میاحتمال پذیرش ف

ها عالمت مهمی از ارزش خاطر جذابیت فیزیکی انسان

بین ورزیدگی شده انجامطبق پژوهش . ها است همسري آن

یري و موفقیت همسري رابطه گ جفتو جذابیت ظاهري با

توان ذکر کرد یمی کل طور بهپس ). 33(دارد وجود مثبتی

اي که جذابیت و اعضاي خانواده که وقتی فرد با افراد و

زیبایی فیزیکی دارند مراوده و تعامل کند احساس

تري دارد در مقایسه با افرادي که این جذابیت را متفاوت

.ندارند

خانوادگی و ،در زندگی فردي واالي سالمتاهمیت

ذکرشدهبا توجه به مطالب .اجتماعی بر کسی پوشیده نیست

ایی در سالمت اعضاي خود داشته تواند نقش بسز خانواده می

در خانواده هاي محیط رو بررسی نقش مؤلفه از این. باشد

ریزي گذاري و برنامه اعمال سیاست منظور بهسالمت افراد

همچنین به علت . در حوزه سالمت حائز اهمیت فراوانی است

آموزانی تواند در پرورش دانش میمعلمان که سالمت ینقش

پژوهش حاضر از ، هدف شته باشدسالم و توانمند دا

هاي مؤلفه اساس بر روانی و جسمی سالمت بینی پیش

و محبت ابراز خانواده، انسجام ،مسئله حل و گیري تصمیم

کرج شهر ابتدایی مقطع متأهل معلمان در فیزیکی ظاهر

.بود

بررسی روش

و از نوع همبستگی تحلیلی-حاضر توصیفیروش تحقیق

و زن متأهل پژوهش کلیه معلمان مرد جامعه آماري این. بود

و مشغول به تدریس در سال کرج شهرمقطع ابتدایی

گیري نمونه ي در مطالعه حاضر شیوه. بودند 93-94تحصیلی

ناحیه 4از بین . بودشده به کار گرفته تصادفی اي خوشه

و Krejcie اساس جدول کرج بر پرورش شهر و آموزش

Morgan، 358 عنوان نمونه به ان مرد و زن بهنفر از معلم

.صورت تصادفی انتخاب شدند

گیري شامل متأهل بودن، معیارهاي ورود در نمونه

گذشت حداقل یک سال از زندگی مشترك، تدریس در

آوري جمعبراي . بود کرج شهرمقطع ابتدایی و سکونت در

.هاي زیر استفاده شد ها از پرسشنامه داده

):SF36(یابی سالمت مینهفرم کوتاه پرسشنامه ز

یک پرسشنامه خودگزارشی است و عمدتاً جهت بررسی

و Wareشود که توسط کیفیت زندگی و سالمت استفاده می

Sherbourne 36این ابزار داراي ). 34(است شده ساخته

عبارت است که دو عامل سالمت جسمی و روانی را از طریق

هاي باید نمره براي هر مقیاس). 35(سنجد مقیاس می 8

بسته به (ي هر مقیاس با استفاده از طیف لیکرت ها سؤال

گذاري شده، جمع شوند و به کد) سؤالهاي هر تعداد گزینه

50اساس میانگین تبدیل شوند سپس بر 100تا 0طیفی از

ر هر مقیاس نمره استاندارد هر فرد د 10و انحراف استاندارد

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 4: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

پژوهشیمقاله 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : یل جرجانیمجله حکیم سید اسماع

٨٠

روایی این مقیاس مورد تأیید اعتبار و در ایران. محاسبه شود

هاي یاسمقضرایب همسانی درونی خرده . است گرفته قرار

آزمایی آن با و ضرایب باز 70/0–85/0آن بین گانه هشت

است شده گزارش 43/0–79/0فاصله زمانی یک هفته بین

ضریب پایایی این پرسشنامه با روش آلفاي کرونباخ ). 36(

و سالمت جسمی 93/0انی محاسبه و براي عامل سالمت رو

).37(است شده گزارش 86/0

Dyadic Adjustment(ی یدوتامقیاس سازگاري

Scale(: مقیاس محبت از اینز گیري میزان ابرا براي اندازه

1976ماده در سال 32این مقیاس با . شده است استفاده

منظور سنجش میزان سازگاري و ، بهSpanierتوسط

این مقیاس چهار بعد رضایت دو. شد رضایت زناشویی تهیه

محبت را نفري و ابراز نفري، توافق دو نفري، همبستگی دو

صورت بهسؤال 29ي مقیاس براي بند درجه .سنجد می

، براي یک سؤال با 5تا 0ي بین گذار نمرهطیف لیکرت و با

و براي دو سؤال به صورت بله و 6تا 0طیف لیکرت بین

نمره کل مجموع تمام . است 0و 1گذاري خیر با نمره

دهنده نشاناست و نمرات باالتر 153سؤاالت بین صفر تا

96/0این مقیاس با آلفاي کرونباخ .کیفیت بهتر متغیر است

در ). 38( توجهی برخوردار است از همسانی درونی قابل

و با روش آلفاي 86/0ایران اعتبار مقیاس با روش بازآزمایی

زمان آن با پرسشنامه و میزان روایی هم 89/0کرونباخ

شده گزارش 90/0برابر Lock-Wallaceسازگاري زناشویی

).39( است

Self-report( خانواده یندآگزارشی فر مقیاس خود

Family Process Scale(: منظور سنجش به

و انسجام خانواده از این مقیاس مسئله گیري و حل تصمیم

ي الگوي بر پایه) 2005(انی استفاده شد که توسط سام

43شده و داراي نظري فرایند و محتواي خانواده ساخته

کامالًتا 5= موافقم کامالً( لیکرتی اي سؤال مدرج پنج نمره

زیر. گیرد بر می را در است که پنج حیطه )1=مخالفم

کدام و انسجام هر مسئله گیري و حل هاي تصمیم مقیاس

بیانگر باال هرکداممره باالتر در هستند و ن سؤال 10داراي

منظور به .بودن سطح آن متغیر در سیستم خانواده است

خانواده، سامانی روش یندآتعیین پایایی مقیاس فر

ضریب آلفا ). 40(برد ي آلفاي کرونباخ را به کار محاسبه

هاي مقابله و انسجام خانواده به ترتیب براي عامل مهارت

روایی این مقیاس . شده است گزارش 76/0 و 86/0برابر با

نیز در دو مطالعه با استفاده از روش تحلیل عاملی توسط

نتایج این دو مطالعه . سامانی مورد ارزیابی قرارگرفته است

).41(سنجی این مقیاس است حاکی از کفایت روان

-Self( مقیاس خودگزارشی محتواي خانواده

report Family Content Scale(: ظور سنجش من به

این مقیاس . فیزیکی خانواده از این مقیاس استفاده شد ظاهر

یند و محتواي آي مدل بافت نگر فر توسط سامانی بر پایه

مطابق مطالعه سامانی و صادق . شده است خانواده طراحی

سؤالی، هفت عامل را مورد ارزیابی 38زاده این پرسشنامه

پنج س طیف براسا سؤاالتگذاري و نمره دهد قرار می

. است )1=مخالفم کامالًتا 5= موافقم کامالً( لیکرتی اي نمره

نمره باالتر کهاست سؤال 8فیزیکی داراي مقیاس ظاهر زیر

). 42( در آن بیانگر رضایت فرد از ظاهر خود و خانواده است

منظور تعیین پایایی مقیاس محتواي خانواده، سامانی به

ضریب آلفاي . فته استروش آلفاي کرونباخ به کار گر

83/0فیزیکی خانواده برابر با ظاهر متغیرکرونباخ براي

روایی این مقیاس نیز با استفاده از روش . شده است گزارش

گرفته است که نتایج این دو بررسی قرار تحلیل عامل مورد

هاي مطالعه حاکی از کفایت این مقیاس به لحاظ شاخص

ضریب در پژوهشی دیگر). 41و42(سنجی بوده است روان

86/0تا 65/0آلفاي کرونباخ براي عوامل این مقیاس از

پس از انتخاب و است که ذکر قابل ).43(شده است گزارش

هاي الزم و همچنین مشخص موضوع و کسب مجوز دییتأ

تصادفی به صورت بهکردن تعداد نمونه، ابزارهاي پژوهش

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 5: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

پژوهشیمقاله 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : یل جرجانیمجله حکیم سید اسماع

٨١

در موردالزم هاي پژوهش داده شد و اطالعات نمونه

گویی به ابزار پژوهش، داوطلبانه بودن و عدم اجبار در پاسخ

نحوه پاسخگویی به ابزارها، عدم نشان دادن چهره خوب یا

جهت یک پژوهش ها و کمک در بد، محرمانه بودن پاسخ

ن گردید و آنگاه بعد از تبیی مطالعه موردهاي به نمونه اصیل

ي شد و پس از جدا کردن آور جمعها گویی، پرسشنامه پاسخ

از طریق ضریب همبستگی ها داده، قبول قابلهاي پرسشنامه

و توسط رگرسیون چندگانه همزمانپیرسون و تحلیل

.شدند لیتحل و هیتجز SPSS-18افزار نرم

یافته ها

2/64( زن 230متشکل از هاي مورد بررسی نمونه

بودفر ن 358مجموع و در) درصد 8/35(مرد 128و )درصد

نفر 191 یلحاظ مدرك کارشناس که بیشتر افراد نمونه را از

از )درصد7/27( نفر 99مدت ازدواج نظر ، از)درصد 4/53(

نفر 166داشتن فرزند، لحاظ ازسال و 18تا 13

).1 شماره جدول( تشکیل دادندفرزند 2با ) درصد 4/46(

معیتیتوزیع فراوانی و درصد فراوانی متغیرهاي ج. 1 جدول

درصد تعداد متغیرهاي جمعیتی

تسی

جن

2/64 230 زن

8/35 128 مرد

یصیل

حك ت

مدر

1/6 22 دیپلم

6/34 124 کاردانی

4/53 191 کارشناسی

9/5 21 ارشد و باالتر

جت ازدوا

مدا

9/17 64 سال 6 تا 1

2/21 76 سال 12 تا 7

7/27 99 سال 18 تا 13

6/19 70 سال 24 تا 19

7/13 49 سال 24 از بیش

تعداد فرزند

2/9 33 فرزند بدون

8/28 103 فرزند 1

4/46 166 فرزند 2

1/15 54 فرزند 3

6/0 2 فرزند و باالتر 4

میانگین متغیرهاي پژوهش نشان داد که سالمت نتایج

گیري ، تصمیم36/19±34/4جسمی و روانی داراي میانگین

، انسجام 005/38±95/6نگین داراي میا مسئله و حل

محبت داراي ، ابراز44/40±62/6خانواده داراي میانگین

فیزیکی داراي میانگین و ظاهر 10/ 48±18/1میانگین

).2 شماره جدول( است 98/4±09/30

پژوهش متغیرهاي ي دامنه و معیار انحراف میانگین،. 2جدول

Mean ± SD Min Max متغیرها

31 15 36/19±34/4 جسمی و روانی سالمت

گیري و حل تصمیم

مسئله95/6±005/38 21 50

50 13 44/40±62/6 انسجام خانواده

13 3 48/10±18/1 محبت ابراز

40 14 09/30±98/4 فیزیکی ظاهر

هاي پژوهش نشان داد که بررسی نتایج میانگین متغیر

اساس میزان میانگین سالمت در بین نمونه پژوهش بر

) 45، 44(ا تحقیقات قبلی در حد پایینی قرار دارد مقایسه ب

اساس نمره بین بر و همچنین میانگین سایر متغیرهاي پیش

نتایج اساس بر .کل هر مقیاس در حد متوسطی قرار دارد

جسمی و روانی با مؤلفه سالمترابطه تحلیل همبستگی

محبت ، انسجام خانواده، ابرازمسئله گیري و حل تصمیمهاي

و 356/0، 474/0، 488/0به ترتیب برابر با فیزیکی اهرو ظ

ی معن P> 05/0است که تمامی این روابط در سطح 409/0

).3 شماره جدول( دار هستند

بین با متغیر مالك یش ماتریس همبستگی بین متغیرهاي پ .3 جدول

سالمت جسمی و روانی

5 4 3 2 1 متغیرها

1 جسمی و روانی سالمت

گیري و تصمیم

مسئله حل488/0 1

1 653/0 474/0 انسجام خانواده

1 497/0 436/0 356/0 ابرازمحبت

1 276/0 576/0 593/0 409/0 ظاهرفیزیکی

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 6: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

پژوهشیمقاله 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : یل جرجانیمجله حکیم سید اسماع

٨٢

اساس جسمی و روانی بر سالمتمنظور بررسی مقدار به

محبت و ، انسجام خانواده، ابرازمسئله گیري و حل تصمیم

.شدندگانه همزمان استفاده از رگرسیون چ فیزیکی ظاهر

به . ي خطی نبودن و نرمال بودن برقرار بودها مفروضه

منظور بررسی مفروضه خطی نبودن از ضریب تولرانس

نزدیک و تر کوچک تولرانس ضریب چقدر هر. استفاده شد

مقدار هر و باالست خطی هم که دهد می نشان باشد صفر

که دهد می نشان باشد 1 نزدیک و بیشتر تولرانس ضریب

رو ضریب تولرانس براي از این .است تر کم خطی هم

ابراز خانواده، انسجام مسئله، حل و گیري متغیرهاي تصمیم

، 913/0، 889/0ظاهر فیزیکی به ترتیب برابر با و محبت

خطی بودن رابطه هم بود که نشان از کم 734/0و 823/0

ضه نرمال براي بررسی مفرو. هاي مستقل است بین متغیر

اسمیرنوف استفاده شد که میزان -بودن از آزمون کولموگروف

حل و گیري این شاخص براي متغیرهاي سالمت، تصمیم

ظاهر فیزیکی به و ابراز محبت خانواده، انسجام مسئله،

، )<P>( ،099/0 )200/0 P 115/0( 121/0ترتیب برابر با

110/0 )115/0 P>( ،188/0 )098/0 P> ( 141/0و

)074/0 P> ( بود که با توجه به باالتر بودن سطح معنی

هاي توان نتیجه گرفت که توزیع داده می 05/0داري آن از

.این متغیرها نرمال است

بین داري متغیرهاي پیشبا توجه به اینکه سطح معنی

، مسئله گیري و حل اساس تصمیم سالمت جسمی و روانی بر

05/0فیزیکی کمتر از رمحبت و ظاه انسجام خانواده، ابراز

دار است یونی معنی رگرستوان گفت مدل یماست

)16/37F=، 001/0P< .(هاي صورت که مهارت ینبد

محبت و ، انسجام خانواده، ابرازمسئله گیري و حل تصمیم

توانند سالمت جسمی و روانی را پیش فیزیکی می ظاهر

داد که نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان . بینی کنند

بهدرصد از واریانس سالمت جسمی و روانی معلمان 30

با توجه به ضرایب . یله این چهار متغیر قابل تبیین استوس

، )=291/0B= ،017/0P(محبت بتا، به ترتیب ابراز

، انسجام )=148/0B= ،001/0P( مسئله گیري و حل تصمیم

)120/0B= ،006/0P= (فیزیکی و ظاهر)112/0B= ،

030/0P=( سهم مهمی در تبیین سالمت جسمی و روانی

درصد از واریانس 29جداگانه طور بهصورت که ینبد. دارند

درصد توسط 14محبت، سالمت جسمی و روانی توسط ابراز

درصد توسط انسجام خانواده 12، مسئله گیري و حل تصمیم

بینی یشپدرصد توسط ظاهر و جذابیت فیزیکی 11و

بین با یزان همبستگی متغیرهاي پیشهمچنین م. شود می

به دست آمد 548/0متغیر مالك سالمت جسمی و روانی

).4 شماره جدول(

بین با متغیر مالك سالمت یشبین متغیرهاي پرگرسیون و ضرایب نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه. 4 جدول

جسمی و روانی

متغیر

مالك

همبستگی بین متغیر پیش

چندگانه

ضریب

(R2)تعیین

مقدار بتاي

)β(استاندارد

مقدار

(B)بتا

خطاي

معیار

T آماره

P-Value

ی و سم

جت

المس

یروان

گیري و یمتصم

مسئله حل

548/0 300/0 237/0 148/0 040/0 67/3 001/0

006/0 78/2 043/0 120/0 183/0 خانواده انسجام

017/0 39/2 122/0 291/0 126/0 ابرازمحبت

030/0 18/2 051/0 112/0 128/0 یظاهرفیزیک

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 7: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

پژوهشیمقاله 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : یل جرجانیمجله حکیم سید اسماع

٨٣

بحث و نتیجه گیري

جسمی و روانی سالمتبینی هدف پژوهش حاضر پیش

، انسجام خانواده، ابرازمسئله گیري و حل اساس تصمیم بر

بر. کرج بود فیزیکی در معلمان متأهل شهر محبت و ظاهر

در زمینه مطالعه مورد هاي نمونه ،هاي پژوهش اساس یافته

سالمت جسمی و روانی با توجه به میانگین آن

شده انجامهاي با پژوهشو در مقایسه )34/4±36/19(

در مورد . از وضعیت نسبتاً خوبی برخوردار نبودند) 44و45(

با توجه به میانگین آن مسئله حلگیري و تصمیم مؤلفه

توان اساس نمره کل این مؤلفه می و بر )95/6±005/38(

در حد مطالعه موردکه این متغیر در میان نمونه اذعان کرد

سالمتبین پژوهش در بررسی فرضیه. متوسطی بوده است

نتایج ، مسئله گیري و حل تصمیممؤلفه جسمی و روانی با

بین داريی نشان داد که رابطه معنها تحلیل داده و یهتجز

مسئله گیري و حل تصمیم و مؤلفه وجود دارد این دو متغیر

ها این یافته .جسمی و روانی را دارد سالمتبینی توان پیش

، )9( Malouff، )8(، محمدي )7(با نتایج پژوهش برغندان

گیري رابطه بین تصمیم در زمینه) 11(و پرتو ) 10(کاظمی

عوامل . با سالمت جسمی و روانی همسو است حل مسئلهو

نند در نظریه ک خوبی تبیین می و شرایطی که این یافته را به

جسمی و سالمتسو دارند که از یک هایی ریشه و یافته

کنند و روانی را محصول تفکر مبتنی بر حل مسئله تلقی می

هاي مبتنی بر حل از سوي دیگر، تأثیر درمانی مداخله

وري مسئله را روش مناسبی جهت ترمیم و افزایش کنش

واقع در). 8(دانند دار میی روانی، اجتماعی و شغلی معن

برانگیز و هاي چالش افراد در زندگی با انواع موقعیت

هاي شوند که دچار ناراحتی رو مواجه می مشکالت پیش

شوند حال وقتی با استفاده از مهارت جسمی و روانی می

گیري و حل مسئله بتوانند راه مناسبی در جهت هاي تصمیم

د چنین مشکالت را اجرا کنند از ایجا حل مشکل پیدا و آن

مسئله به عبارتی حل .کنند جسمی و روانی جلوگیري می

شود که در ي درونی و بیرونی میها کنشموجب سازگاري

در ). 10(شود نتیجه باعث بهبود سالمت جسمی و روانی می

هاي جا که مراد از داشتن مهارت این میان از آن

توان میدر واحد خانواده است مسئله گیري و حل تصمیم

شود، در گونه تبیین کرد که فرد در خانواده متولد می ینا

ی کل طور بهمیرد و یابد و در خانواده می خانواده پرورش می

با خانواده در تماس است و وقتی سیستم خانواده از مهارت

یا مسئلهی براي مقابله با حل راه عنوان به مسئله هاي حل

برخوردار باشد کمک وافري ) 6(روشی براي رسیدن به هدف

هاي و پدیده مسائلکند تا در مقابل به اعضاي خود می

شود زندگی که موجب تهدید و تنزل سالمت اعضاي خود می

را در مقابل دهنده انطباقهاي سازگارانه و رفتارها و کنش

رسان به کار بگیرند و سالمت خود را هاي آسیب پدیده

.حفظ کنند

جسمی و روانی و انسجام سالمتابطه بین ر در زمینه

ن این دو متغیر رابطه نتیجه پژوهش نشان داد که بی خانواده

انسجام خانواده توان وجود دارد و مؤلفه داريمثبت و معنی

با توجه به . بینی سالمت جسمی و روانی را دارد پیش

و در مقایسه ) 44/40±62/6(انسجام خانواده میانگین مؤلفه

ره کل مقیاس این مؤلفه، انسجام خانواده در میان نمونه با نم

نتایج . در حد متوسط و تقریباً خوبی بوده است مطالعه مورد

و ) 14(، چراغی )13(پژوهش حاضر با نتایج پژوهش عزیزي

نتایج پژوهش باباپور نشان داد . همسو است) 12(جمشیدي

بتال به ایدزمبیمار دارايهاي که انسجام خانواده در خانواده

؛ و )16(داري وجود دارد ی هاي عادي تفاوت معن با خانواده

تیجه پژوهشگران به این نچراغی و همکاران، در پژوهش

داري بین انسجام خانواده و ی رسیدند که رابطه مثبت و معن

داري بین انسجام ی روان و رابطه منفی و معن سالمت

ل در عملکرد خانواده با عالئم جسمانی، اضطراب و اختال

توان در تبیین این یافته می). 14(اجتماعی وجود دارد

گونه ذکر کرد که وقتی انسجام خانواده باال باشد به این این

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 8: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

پژوهشیمقاله 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : یل جرجانیمجله حکیم سید اسماع

٨٤

عاطفی در پیوند و تعهدمعنی است که احساس همبستگی،

در عضويشود وقتی که موجب می )12( باال است خانواده

شود روانی میخانواده دچار مشکل یا ناراحتی جسمی و

صدد حل مشکل و دریک سپر حمایتی عنوان خانواده به

کنند که موجب ناراحتی وي، او را حمایت و پشتیبانی

که در این زمینه پژوهشی این شود کاهش و رفع مشکل می

بینی کننده یافته را تأیید کرد که انسجام در خانواده پیش

ی کل طور به ).15(است اسالمت جسمی و روانی در اعض

که خانواده منسجم باشد اعضاي خانواده احساس یهنگام

اي دارند که در کنند و با این احساس که خانواده انزوا نمی

توانند به آن تکیه کنند احساس آرامش شرایط گوناگون می

.کنند خاطر و امنیت می

جسمی و روانی سالمتمحبت و در رابطه بین ابراز

داري داد رابطه مثبت و معنی حاضر نشان نتایج پژوهش

توان پیش محبت ابراز این دو متغیر وجود دارد و مؤلفهبین

با محبت ابراز مؤلفه. بینی سالمت جسمی و روانی را دارد

با نمره و در مقایسه )10/ 48±18/1(میانگین آن توجه به

با یافته .کل مقیاس، این مؤلفه در حد متوسطی قرار دارد

) 23(ی باغ قرهو ) 22(، دانش )21(کوهی همطالع هاي

مثبت دهد که کیفیت تحقیقات نشان می. همسو است

طور مستقیم و را به سالمتها زناشویی و روابط زوج

پژوهشی دیگر ). 22(دهد غیرمستقیم تحت تأثیر قرار می

ها نسبت به سازگاري و محبت زوجدار معنی نشان از ارتباط

و حتی فرزندان ها می و روانی زوججس سالمتهمدیگر با

بیان محبت و عاطفه و دریافت و درك آن در ). 24( دارد

خانواده موجب گرمی و انبساط خاطر در اعضاي خانواده

محبت باعث ایجاد روابط سرد در خانواده شود و عدم ابراز می

گردد که ریزي یک خانواده آشفته و پریشان می و پی) 19(

شود کود بهزیستی در اعضاي آن میبه طبع آن موجب ر

که موجب ابراز مهر و محبت در خانواده جدا از این). 18(

گردد کاهش تنیدگی و بهبود عملکرد دستگاه ایمنی می

شود در عضو خانواده می خاطر تعلقموجب احساس ) 17(

هاي زندگی و که موجب مقاومت بیشتر در مقابل سختی

شود ندگی در عضو خانواده میتر ز هاي سالم انتخاب شیوه

ه این موارد در افزایش سالمتی فرد نقش ب که همه) 20(

.سزایی دارند

داري با ارتباط معنی فیزیکی ظاهر حاضرپژوهش در

بینی سالمت جسمی و روانی داشت و همچنین توان پیش

این مؤلفه با توجه به . را دارا بود جسمی و روانی سالمت

و نمره کل مقیاس آن در حد )09/30±98/4(میانگین آن

فیزیکی در این جایی که ظاهر از آن .قرار داشت متوسطی

ی اشاره به رضایت از جذابیت اعضاي کل طور بهپژوهش

خانواده دارد پژوهشی یافت نشد که رابطه بین رضایت از

جذابیت فیزیکی اعضاي خانواده و سالمت جسمی و روانی را

در ارتباط بین رضایت از ظاهربررسی کرده باشد؛ اما

کسانی که نشان داد ها نتایج پژوهش ،با سالمت فیزیکی خود

سالمتفیزیکی خود داشتند از رضایت بیشتري از ظاهر

بهجذابیت ظاهري . )29-27(روانی باالتري برخوردار بودند

فردي و اجتماعی تأثیر شگرفی دارد ینبدر تعامالت شدت

افرادي با جذابیت فیزیکی باال کنار درقرار گرفتن ). 26(

شود و همچنین مراوده موجب احساس آرامش و انرژي می

با افرادي که از آراستگی و جمال پایینی برخوردار هستند

شود که به این خاطر زیبایی موجب دریافت حس منفی می

زیبایی ). 33(رود مهم ارزش همسري به شمار می عالئماز

تري به ه سینماي جهان نگاهی عمیقاي است ک ظاهر مقوله

فیزیکی بر روي مخاطبان، آن دارد و با آگاهی از تأثیر ظاهر

با انتخاب بازیگرانی زیبا به لحاظ فیزیکی، سعی در القاي

با نگاهی به زندگی .حس مثبت به تماشاچیان خود دارد

توان به این نکته واقف شد که می کامالًشخصی و اجتماعی

ي خود سعی در ایجاد و تداوم ارتباط با مرهدر زندگی روز

زیبا و آراسته هستند؛ ،ظاهري نظر ازکسانی داریم که

شوند و در مقابل از موجب نشاط و فرح ذهنی می چراکه

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 9: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

پژوهشیمقاله 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : یل جرجانیمجله حکیم سید اسماع

٨٥

ظاهري، بسیار نامرتب و ژولیده نظر ازارتباط با افرادي که

ینا با. کنیم هستند، به خاطر القاي حس منفی اجتناب می

توان نتیجه ذکر کرد که وقتی فرد در خانواده با وجود می

نمایی هستند موجب اعضایی مراوده دارد که داراي خوش

شود بخش می بخش و انرژي داشتن ذهنیت و احساس لذت

.که بر سطح سالمت فرد اثر مثبتی دارد

شود این نتیجه حاصل می ها با توجه به یافتهی کل طور به

ي بر سالمت جسمی و روانی که خانواده تأثیر نیرومند

هاي خانواده با مجهز کردن خود به مهارت. اعضاي خود دارد

، وحدت بخشی و برقراري اتحاد بین اعضا، مسئله حل

مهرورزي و بیان عشق و حفظ آراستگی، تمیزي و زیبایی

عنوان بهتواند در ارتقاي سالمت اعضاي خود و خود می

اعضایش سالمت بهان رس مکانیسمی در مقابل عوامل آسیب

دیگر هر عضو خانواده براي رسیدن به یانب به. عمل کند

ازی به اعضایی نیازمند است که نوع بهسطحی از سالمت

، ایجاد حس وحدت و حل راهشناسی و ارائه مسئله نظر

و سرمحبت و آراستگی، جذابیت و توجه به یکپارچگی، ابراز

به پزشکان، رو از این. خود در حد متناسبی باشند وضع

سالمت شناسان، مشاوران و سایر متخصصان حوزه روان

از تأثیرگذاري شود با آگاهی پیشنهاد می گیخانواد فردي و

پژوهش حاضر در سالمت جسمی و روانی در متغیرهاي

را از ها خانوادههاي آموزشی، ها و کارگاه ریزي برنامه

گیري، وه تصمیمو نح مسئله هاي حل مهارت تأثیرگذاري

وجود یک خانواده منسجم، بیان محبت و مهرورزي و

وضع و سرو ظاهر بههمچنین تأثیر رسیدن و اهمیت دادن

تا آگاه کنندخود و اثر آن بر سالمت سایر اعضاي خانواده

این پژوهش . گامی در جهت حفظ و ارتقاي سالمت باشد

ست؛ از ها داراي محدودیت و مشکالتی ا چون سایر پژوهش

کرج انجام جایی که این پژوهش بر روي معلمان شهر آن

ي آور جمعگرفته است، استفاده تنها از پرسشنامه براي

هاي اطالعات و عدم استفاده از ابزارهاي دیگر، سوگیري

موجود در پاسخ به پرسشنامه و عدم کنترل کردن

توانند نتایج را مخدوش کنند؛ ی مینوع بهمتغیرهایی که

پس در . باید در تعمیم نتایج، احتیاط الزم را به عمل آورد

تواند پژوهشی دیگر و با اعمال کنترل بیشتر این تحقیق می

تري از جوامع آماري گوناگون انجام بر روي سطح گسترده

.شود

تشکر و تقدیر

ارشد کارشناسی دوره نامه پایان از قسمتی مقاله این

پایان در. است پ500/369 کد با خوارزمی دانشگاه

کارمندان معلمان، کلیه از دانند می الزم خود بر پژوهشگران

یاري که دوستانی سایر و کرج شهر پرورش و آموزش اداره

قدردانی و تشکر صمیمانه بودند پژوهش این در ما گر

.نمایند

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 10: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

مقاله پژوهشی 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : مجله حکیم سید اسماعیل جرجانی

٨٦

References

1.Vadadhir AA, Sadati SMH, Ahmadi B.

Women's health from the perspective of

magazine's hygiene and health. Journal of

Women's Research. 2009; 6(2): 133-155.

(Persian).

2.World health organization. WHO definition of

Health. Available at:

http://www.who.int/about/definition/en/print.ht

ml. [Cited 2015 Nov 15].

3.World health organization. Mental health: a

state of well-being. 2014, Available from:

http://www.who.int/features/factfiles/mental_he

alth/en/. [Cited 2015 Nov 15].

4.Bzaziyan S, Besharat MA. Comparison

emotional intelligence, mental and physical

health in various occupations. Journal of

Applied Psychology. 2010; 3(1): 7-26. (Persian).

5.Kermanshahi F, Vahidnia N, Rahmani F,

Salimi H. Predictive role of decision making and

problem solving skills, coping strategies, marital

adjustment and family social prestige in

prediction of mental health. Int J of Biology,

Pharmacy and Allied Sciences. 2015; 4(9):

5812-5822. Available at: www.ijbpas.com.

6.Wang Y, Chiew V. On the cognitive process

of human problem solving. Cognitive Systems

Research. 2008; 11(1), 81-92.

7.Barghandan M, Enayati MS, Mehrabi Zadeh

Honarmand M. The Effectiveness of Problem

Solving Skill in Group Training on General

Health and Marital Satisfaction of Wives of

Satellite Workers. Journal of New findings in

psychology. 2008: 2(7): 95- 107. (Persian).

8.Mohammadi N. The relationship between

problem-solving styles with general health.

Journal of Psychology. 2005; 4(32): 322-336.

(Persian).

9.Malouff JM, Thorsteinsson EB, Schutte

NS. The efficacy of problem solving therapy in

reducing mental and physical health problems:

A meta-analysis. Journal of Clinical Psychology

Review. 2007; 27: 46–57.

10.Kazemi H, Keshavarzian F. An Assessment

of the Relationship between metacognitive

States, Problem Solving and Psychological well-

being. New Educational Approaches. 2012; 7(1):

91-106. (Persian).

11.Parto M, Besharat MA. The direct and

indirect effects of self- efficacy and problem

solving on mental health in adolescents:

Assessing the role of coping strategies as

mediating mechanism. Journal of Procedia -

Social and Behavioral Sciences. 2011; 30: 639 –

643.

12.Jamshidi B, Razmia M, Haghighatb S,

Samani S. The Relationship between Family

Cohesion and Flexibility with Dimensions of

Perfectionism. Iranian Journal of Psychiatry and

Clinical Psychology. 2008; 14(2): 199-205.

(Persian).

13.Azizi M. Compare family solidarity and

public health in children of employed and

unemployed women in Bushehr [MD Thesis].

Islamic Azad University of Marvdasht. 2011.

(Persian).

14.Cheraghi M, Hasanzadeh M, Sabzi N.

Relationship between family cohesion and

mental health in elementary teachers in city of

Shiraz. First national conference on educational

psychology; 2012 May, 24, Tehran. (Persian).

15.Hemmati F. Relationship between

Adjustment and family solidarity, amount of

mental pleasure with mental and physical health

of children [MD Thesis]. Tarbiat Modares

University. 2011. (Persian).

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 11: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

مقاله پژوهشی 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : مجله حکیم سید اسماعیل جرجانی

٨٧

16.Babapoor Khairoddin J. Bahavarnia E.

Compare solidarity and flexibility of families

with members of patients with AIDS with

families of general population. Quarterly Journal

of Counseling and Psychotherapy. 2012; 3(11):

43-60. (Persian).

17.Mashak R. The relationship between love

Styles (intimacy, pleasure and commitment)

with marital satisfaction in married students.

Journal of Women and the culture. 2010; 1(2):

83-97. (Persian).

18.Gharachedaghi M. (In translation) An

Introduction to the Psychotherapies. Bloch S.

Tehran: roshd publications. 1992. (Persian).

19.Ramesht M, Farshad S. Investigation the

effect life skills training on the prevention of

substance abuse in students. Second Seminars of

mental health Students; 2005 March. 70-72,

Tehran. (Persian).

20.Haghighatian M, Haghighat F, Ghoreishi R,

Mahsenipoor P. The Effects of Family Relations

on Youth Mental Health in the City of Isfahan.

Journal of Health System Research. 2011; 7(3):

353- 363. (Persian).

21.Kouhi S, Etemadi A, fatehi Zadeh M.

Investigation the relationship between

personality traits and mental health of with

married frustration in couples. Journal of

Researches Cognitive and Behavioral Sciences.

2015; 4 (1): 71-84. (Persian).

22.Danesh S, Heydariyan M. Relationship

between interest and mutual respect with marital

satisfaction of wives in the city of Qom. Journal

of Counseling Research & Developments. 2006;

5(18): 59-76. (Persian).

23.Gharehbaghy F, Aguilar Vafaie M. The Role

of Marital Conflict and Family Emotional

Security in Children’s Physical and Psychosocial

Health. Iranian Journal of Psychiatry and

Clinical Psychology. 2010; 15(4): 359-367.

(Persian).

24.Darviaeh Z, Kahaki F. Investigating the

relationship marital adjustment and

psychological well-being. Journal of Women's

Studies. 2009; 6(1): 91-104. (Persian).

25.Katibayi G, Ganjavi L, Hasan Begay Z,

Ghanbari S, Sadat Seyed Mousavi P.

Effectiveness of cognitive restructuring on

correction negative body image and increasing

self-esteem in adolescent girls. Journal of

Psychology. 2011; 14(4): 357-369. (Persian).

26.Asgari khanghah M, Mehrbod T.

Examination the Anthropological of Beauty of

the face: a case study of young people aged 30-

20 in Tehran. Iranian Journal of Anthropology

Research. 2014; 3 (1): 109-125. (Persian).

27.Gullone E. Adolescent body-image

dissatisfaction: Relationships with self-esteem,

anxiety and depression. Journal of child

psychology and psychiatry. 1998; 39(2): 255-

262.

28.Ivarsson T, Svalander P, Litlere O, Nevonene

L. Weight concerns, body image, depression and

anxiety in Swedish adolescents. Journal of

Eating Behaviors. 2006; 7(2): 161-175.

29.Hoseyni SE, Ghasemi N, Malayi Gonbadi G,

Rezayi L. Comparison of the Level of Stress and

Body Image among Individuals Aged 20-30

Seeking and Not Seeking Cosmetic Surgeries in

Ahvaz Province. Journal of Modern

Industrial/Organization Psychology. 2010; 1(3):

75-84. (Persian).

30.Nasirzadeh R, Rasool Zadeh Tabatabaie K.

Physical criteria for mate selection in college

students of Tehran universities. Journal of

Fundamentals of Mental Health. 2009; 11(1):

41-50. (Persian).

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 12: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

مقاله پژوهشی 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : مجله حکیم سید اسماعیل جرجانی

٨٨

31.Buss DM, Schmitt DP. Sexual strategies

theory: An evolutionary perspective on human

mating. Journal of Psychology Review. 1993;

100: 204-32.

32.Gangestad SW, Simpson JA. The evolution

of human mating. Trade-offs and strategic

pluralism. Journal of Behavioral and Brain

Science. 2000; 23: 573-644.

33.Honekopp J, Rudolph U, Beier L, Liebert A.

Physical attractiveness of face and body as

indicators of physical fitness in men. Journal of

Evolution and Human Behavior. 2007; 28: 106-

111.

34.Ware JE, Sherbourne CD. The MOS 36-item

short-form health survey (SF-36). I. Conceptual

framework and item selection. Med Care. 1992;

30(6):473-83.

35.Larson JS. The MOS 36-item short form

health survey. A conceptual analysis. Journal of

Evaluation & the Health Professions. 1997;

20(1): 14-27.

36.Montazeri A, Goshtasebi A, Vahdaninia M,

Gan-dek B. The Short Form Health Survey (SF-

36): translation and validation study of the

Iranian version. Qual Life Res. 2005; 14(3):875-

82.

37.Fouladvand K, Farzad V, Shararay M,

Sangari H. Psychometric characteristic of

Ware’s mental and physical health

questionnaire. Journal of Behavioral Scenes.

2009; 3(3):201-207. (Persian).

38.Sanaei B, Alagheband S, Falahati Sh,

Houman A. Family and marriage measurement

scales. Tehran: Besat Publication. 2009.

(Persian).

39.Mollahzadeh J. The relationship between

marital adjustment with personality factors and

coping styles in childrens of martyr [PhD

Thesis]. Tarbiat Modarres University. 2001.

(Persian).

40.Samani S. Design and develop Family

Process Scale for Iranian families. Journal of

Psychiatry and Clinical psychology. 2007;

14(2): 162-168. (Persian).

41.Samani S. Validity and reliability of the

family process and content scales. Paper

presented in the XXIX international Congress of

Psychology; 2008 July, 20-25, Berlin, Germany.

42.Samani S. Sadeghzadeh M. Reliability and

validity of the self-report family content scale.

Psychological Reports, 2010; 106: 539-547.

43.Jafari MA. A comparison academic

achievement of students in variety of family

based process and content of family model [MD

Thesis]. Islamic Azad University of Marvdasht.

2010. (Persian).

44.Azad Marzabadi E, Ashtiani A, Ahmadi-

Zade1 M.J, Zamani-Nasab R. Relationship

between physical-mental health and spirituality

with self-efficacy in military staff. Journal of

Military Medicine. 2015; 16(4): 217- 223.

(Persian).

45.Fooladvand Kh, Valiollah F, Shaharary M,

Sangari AK. Role of social support, academic

stress and academic self-efficacy on mental and

physical health. Journal of Contemporary

Psychology. 2009; 4(2): 81- 93. (Persian).

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020

Page 13: goums.ac.irgoums.ac.ir/jorjanijournal/article-1-534-fa.pdf · !-

مقاله پژوهشی 96بهار و تابستان : 1شماره : 5سال : مجله حکیم سید اسماعیل جرجانی

٨٩

Prediction of physical and mental health based on components of decision making and

problem solving, family solidarity, expression of love and physical appearance among

married teachers of elementary schools in Karaj city, Iran

Hadi Salimi1*, Parya Hoseinzadeh2, Eghbal Zarei3, Zeynab Badal Poor4

1. Ph.D. Student of Family Counseling, Faculty of Humanities Sciences, Hormozgan University, Bandar Abbas,

Iran.

2. M.A. of family counseling, Campus International, Kharazmi University, Tehran, Iran.

3. Associate Professor of Psychology, Faculty of Humanities Sciences, Hormozgan University, Bandar Abbas, Iran.

4.MA of family counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Mohaghegh Ardabili,

Ardabil, Iran.

Abstract

Background & Objective: Health is undoubtedly on of the most important aspects of human life issues

and various personal and family factors can have a key role in this issue. The aim of the present study was

to predict physical and mental health among married teachers of elementary schools in Karaj city based

on components of decision making and problem solving, family solidarity, expression of love and

physical appearance.

Methods: The research method was descriptive-analytical. The statistical population included all married

teachers of elementary schools in Karaj city in the academic year 2014-2015. 358 individuals were

selected based on Morgan table using random cluster sampling. Health Survey Questionnaire (SF36),

Dyadic Adjustment Scale (DAS), Samani Family Process Scale (SFPS) and Samani Family Content Scale

(SFCS) were used to collect information. The data were analyzed using Pearson correlation and multiple

regressions.

Results: Pearson correlation results showed that there was a significant relationship between physical and

mental health with components of decision making and problem solving (r= 0/488, P< 0/05), family

solidarity (r= 0/474, P< 0/05), expression of love(r= 0/356, P< 0/05) and physical appearance (r= 0/409,

P< 0/05). Results of multiple regression showed that components of decision making and problem solving

with value %23.7, family solidarity with %18.3, expression of love with %12.6 and physical appearance

with %12.8, in total consist %30 of physical variance and mental health.

Conclusion: Decision making and problem solving, family solidarity, expression of love and physical

appearance could be used to predict the physical and mental health. By improving these factors the

physical and mental health in family members could be increased.

Keywords: health, decision making, problem solving, family solidarity, expression of love, physical

appearance

Corresponding Author: Hadi Salimi Address: Hormozgan University, Bandar Abbas, Iran. E-mail: [email protected]

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 2

2:06

+04

30 o

n F

riday

Jun

e 12

th 2

020