govare kakon 1

32

Click here to load reader

Upload: sandy-koye

Post on 23-Feb-2016

466 views

Category:

Documents


178 download

DESCRIPTION

malpare koya :- malpareke tayebata ba share koya

TRANSCRIPT

Page 1: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

طشتى رؤشنبيرى طؤظاريكىئازادة

يةكةم سالى ،1 ذمارة2008 يةكةم كانوونى

Mobile 07501145013:Email: [email protected]

ئيمتياز خاوةنىبرايم سةيد رةهبةر

سةرنووسةربرايم سةيد ثيشرةو

سةرنووسةر جيطرىعةبدولكةريم جةالل ليوذة

نووسةران دةستةىعيسا صليوة هاوذين

خؤشناو ثةيوةستئيلنجاغى هيمن

عةبدولآل فارس ئاشناجةالل ماردين

نةخشةساز)ضيا( ثوور عةبدولال عةبدولآل

خويندةوة كةكؤنم (ى ) ئةزمونى ذمارةىذاكاو مةولود

تةوقى لة خؤشى موضركيكى ، كةوت كةكؤن طؤظارى بة ضاوم كاتى لة كة ثيبةخشيم ئةوتؤى شادييةكى دةرضوو ثيم بنى لة و هات سةرمةوة

. ناية نووسين كاكة دةيطوت بيديماية كاتةدا لةو ئةوةى طةشابؤوة وا رةنطةم ئةو

دلمةوة كانطاى لة بؤية ، بويتةوة طةنج و طةشبويتةوة يةضى ذاكاوى دةكةم نوسةران دةستةى و سةرنوسةر و ئيمتياز خاوةن زؤرى سوثاسى

هةموو وةسوثاسى كوردى وشةى راذةى بؤ بي زؤر وينةيان وةبةهيوام مةرجةدا و هةل لةم . بةراستى ماندون طؤظارةوة بةم كة دةكةم ئةوانة

كةلةخؤى قةشةنطانةى و بةثيز بابةتة ئةم ، داية خؤى جيطاى لة هةالتنى ئاوابى ئةزمونى ديارة طرتؤتةوة كؤمةلطاى بواريكى هةموو طرتووة

ئةو هةموو زؤرسوثاسى كةكؤن طؤظارى ستافى وةك ئيمة ثيشنيارو و سةرنج و خؤشى كةدةست دةكةين بةريزانة

كةم بى لةسةرةتا كاريك هيض هةلبةت بؤناردين رةخنةيان تيبينيةكان و سةرنج فراوانةوة بةسينطيكى ئيمة نابيت وكورى

,دوبارة ليوةربطرين سوديان دةدةين هةول وةردةطرين دةست ثيبدةين ئاماذةى دةمانةوى ئةوةى بةآلم بؤيان سوثاس ذاكاو مولود بةريز مامؤستاى ثيشنيارةكانى ورةخنةو خؤشى

دةست سةرةراى بؤناردين خؤى سةرنجى خال كةبةكؤمةلى بةثيويستى ليرة هاوكاريمان بؤ دةربري وئامادةيى خؤشى سةرنجةكانى كةزؤرينةى بدةينةوة بةريزيان وةآلمى كة ئةزانين

ديارة ماناكةشيان و بوون تايث هةلةى مامؤستا تايثةو هةلةى ئةوةنيةو مةبةستى كةناوةرؤكةكةى

دائةنيين لةسةرسةرمان تريشى هةمووسةرنجةكانى محمود د.وةلى بةريز بؤ هةية تايبةتمان وهةربذى..وةسوثاسى

و هاوكارى كةبةلينى كؤية تةكنيكى ثةيمانطاى راطرى حمد كردنى هاوكارى بؤناردين,.... بةهيواى خؤشى دةست و سةرنج

Page 2: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى

خرضانتاريكستانة كارةباو بى كؤية دةشتى

, طوندى دةبيت ( طوند59) نزيكةى كؤية دةشتى كؤية دةشتى طشتى , بة ئاشتى ناحيةى تة بؤ )خرابة(ش

بةرهةم نةبى زى دةم طوندى هةندى دةرامةتن بى و نةدار ئاوة كةم ديمةكارو بةيارو دةشتةكة ,زؤربةى هةية رةنيوى و

تيكةلن بةلكو ية نى هؤز و خيل يةك ثيكهاتةى كؤية , دةشتى و مةنمى زادةو بابان و يار هورمز و جاف و شيخ و سةيد لة

نةك بةرةبابن و بنةمالة زياتر .......طوندةكان اغا و كوردة بةالم هةية خؤى تايبةتى سروشتى طوندةى ,هةر هؤز

خانةدانن و ثةروةر ميوان و طوزار خزمةت بةطشتى دةشتة ئةو نوى شؤرشى و ئةيلول شؤرشى .لةسةرةتاى

ثيشمةرطة بى ,قةتيش بووة راخراو و رازاوة خوانى شيرينة وى لة زؤربةى كؤية كورانى نةبووة بارةطا و

كؤية طةنجةكانى ,زؤربةى كردووة ثيشمةرطايةتيان حةواونةتةوةو وى لة بووين ثيشمةرطة خؤيدا لةسةردةمى

هةبووة ثيشمةرطةى زؤرترين كراون, كؤية خزمةت طؤ طفتو كيشةى تةنانةت شاخ زةمانى و نوى لةشؤرشى

طةرةك كام بوو لةوةدا كؤية ثيشمةرطةكانى لةناو , ثيشمةرطة هةية زياترى شةهيدى و ثيشمةرطة بالةكايةتى و خؤشناوةتى و خاالن خال و كركوك ديرينةكانى

كؤيةن دةشتى .......قةرزارى و بيتوين و هةولير دةشتى و بووة ثيشمةرطةكان سةراى كاروان هةميشة ضونكة كؤية دةشتى بووة، ثةرينةوة و ثشوو و حةوانةوة قؤناغى بةسةردا , ئةنفالى مال و خوين و طيان بة داوة قوربانى ثيبدري طرنطى هةقة بووة كةم خؤفرؤشى و خائن و هاتووة

بةالم نةكراوة بؤ هيضى هةر كؤية دةشتى بطوترى , ناكرى كؤية لةدةشتى طوند يةك ية نى ثيويستدا ئاستى لة

رانةكيشراوة بؤ سةرةكى كارةباى يةوة ئاشتى بةناحيةى بةطشتى , بةالم هةية كارةباى دينةمؤى طوند هةندى تةنانةت با رووناكستان هةقة تاريكستانة كؤية دةشتى

كة ية نى سةرةكى كارةباى )ئيلةال( هيض وةك طوندةكى هةية ترومبيلى ريى بووة لى ثيشمةرطةى بارةطاى بةو .بةعس نية نوريان رةسوليشن اوالدى و سةيد طةرضى

)شيخ باثيرة ثيرؤزى مةرقةدى خؤيى درندايةتيةى و دينى بى بةالم ترسان وجاخى لة نةدا تيك ئيلةال( ى محمدى

دوورة لةدوكان كيلؤمةتريك , ضةند روخاند مزطةوتةكةى كارةباى نيوانة, دوكان سولتانيان هةيبة شاخى بةس

دةدا. شارةكان زؤربةى سةرةكى لةروناكى, بةشة بى كؤية دةشتى كةضى

,هةوارطةى هاوينطةية و طةشتيارى شوينى ضنارؤك كةضى خواردنطةية و لةطازينؤ ثر بووة بابان ثاشاى تةختى

, بريوة ضنارؤكى رةونةقى هةية ثضرى ثضر بة كارةبايةكى نةكوذاباوة ضركةش بؤيةك هةبا روناكى هةميشة دةبوو. دةقةوما ض ببواية هةميشةيى روناكى ,طةر

دلـتان كاربةدةستان, ناسوتى ئةىسـولتان هةيبة بة رادةبرن كاتى

بةضــــاو نابينن هةبى ويذدانتان

كؤية هةوالةكانى

تا1/2008 /1لة1/9/2008( 53)

(طالق) دياردةى دادى لةخانةى جيابوونةوة

دادى خانةى لة سةرضاوةيةكتؤماركراوة كؤية كةلةماوةى راطةياندين ثيي كؤية

, )1/9/2008 تا1/1/2008 هاوسةرطيرى ( طريبةستى399

لةم هةر هةروةها بةستراوةو جيابوونةوة ( داواى53) ماوةيةدا , تؤماركراوة كؤية دادى لةخانةى

شيوةية بةم ريذةيةش ئةم كة كة دةدا نيشان ئةوة

تا1/6/2008 لةماوةى زيادى جيابونةوة)طالق(ريذةى1/10/2008( 144)

ثييان دوثشك لةكؤية كةسوةدةدات

لةنةخؤشخانةى سةرضاوةيةك ثيى خاليد دكتؤر شةهيد

1/6/2008 ,لةماوةى راطةياندين ئةو ذمارةى1/10/2008 تا

ثيوةدانةوة كةبةهؤى نةخؤشانةى و هاتوون بوون ذةهراوى تووشى

شةهيد نةخؤشخانةى سةردانى كردووة خاليديان دكتؤر

, ( نةخؤش209) طةيشتؤتة (144) ذمارةيةشدا ئةو لةنيو

ثيوةدانى بةهؤيى نةخؤشيان (20) و بوون ذةهراوى دوثشكةوة

ثيوةدانى بةهؤى نةخؤشيشيان , هةروةها بوون ذةهراوى مارةوة

بةهؤى ( نةخؤشيشيان45) ذةهراوى ناديارةوة ثيوةدانى

ناديار لةثيوةدانى )مةبةست بوون ضى نةخؤشةكة نةزانراوة واتة

ميشوو بةهؤى ياخوود ثييوةداوة بووة ذةهراوى ..هتد زةردةوالةو

ذمارةى زؤربوونى باسة ( شايةنى كةبةهؤى لةمسالدا نةخؤشةكان

بوون ذةهراوى ثيوةدانةوة و سالى ووشكة بؤ دةطةريتةوة

سيد رةهبةرابراهيم

22

Page 3: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

بودجةي لةسةر كؤية كةكؤن: شارةواني 31 ثاريزطاكان و هةريم ثةرةسةندني ثارةي

كؤية قةزاي سنوري لة خزمةتطوزاري ثرؤذةي كؤية لة ثرؤذة18 لةوانة جيبةجيدةكا،

شةقامء ضاككردنةوةي و ريكخستن ) ثرؤذةي اليتي ترافيك ثرؤذةي كؤية، بازاري بنميضي و دروستكردن طؤرةثانةكان، و شةقام

دروستكردني شةهيدان، ريطاي تةواوكردني ذيني قوتابخانةي نزيك لة سندوقي ئاوةرؤي طةرةكي ئاوةرؤي دروستكردني تايبةت، ضيمةني، ياريطاي دوو دروستكردني ئازادي،

ضاككردنةوةو ئازادي، باخضةي دروستكردني ثرؤذة4ناوخؤييةكان... هتد. ريطا قيرتاوكردني

لوولةيي، ئاوةرؤي ) دروستكردني تةق تةق لة فراوانكردنةوةو و ضيمةني ياريطاي ئاو، تؤري

لة ثرؤذة4شار. دةروازةي كؤمثليمينتةري كؤمةلطاي ) دروستكردني سيطرتكان

هؤليك، ناحيةكة،دروستكردني كارطيري بةستي – سيطرتكان ريطاي قيرتاوكردني

4ضيمةني. ياريطاي دروستكردني و شةلغة كؤمةلطاي ) دروستكردني سكتان لة ثرؤذة

قيرتاوكردني هؤليك، دروستكردني كارطيري، دروستكردني و جةلي- نازةنين ريطاي

لة ثرؤذة دوو ضيمةني. لةطةأل ياريطايةكي و دووسايد شةقامي ) قيرتاوكردني ئاشتي

ياريطايةكي دروستكردني و كؤآلنةكان

مليار16 بري ثرؤذانة ضيمةني,هةمووئةمكراوة. تةرخان بؤ ديناري )كةكؤن( سةرؤكي دةرضووني ثيش

بودجةي لة كةوا راطةياندين، ثآي شارةواني كؤية بؤ ثارة ديكة بريكي ئةمساأل تةواوكةري

سةرقالي ئةوانيش بؤية دةكرآ، تةرخان خزمةتطوزارين، ثرؤذةي كؤمةليك ئامادةكردني

دوو شةقامي فراوانكردني لةوانة: ) ثرؤذةي ثرؤذةي كؤية- سليماني، سةرةكي سايدي هةنديك لة كةرةوة روناك هيلي داناني

ناو باخضةكاني بة بة بايةخدان شةقامةكاندا،

دينار مليار16 بري بة كؤية شارةواني لةم خزمةتطوزاري ثرؤذةي ضةندين

دةكا جيبةجآ سالةدا

كؤية لقى كوردستان مامؤستايانى يةكيتى مليؤن25 لة زياتر مانطدا9 لةماوةى

بةمامؤستايان داوة دينارى

و نةمام ضاندني و ثةرذين دروستكردني و شار كؤمةلطاي دروستكردني ضيمةن،

هؤلي دوو دروستكردني فةرمانةطةكان، فراونكردني فيستظالةكان، و كؤنفرانس

هةنديكي و تؤفيق تايةر – قادر حاجي شةقاميدي(.

يةكيتى ريكخراوى لة سةرضاوةيةك ثيى كؤية لقى كوردستان مامؤستايانى لةماوةى لقةكةيان لةسنورى كة راطةياندين (10610000) برى1/10/2008 تا1/1/2008

-2008 خويندنى بؤسالى خويندكار 56هونةرةجوانةكانى لةثةيمانطاى2009

وةرطيراون جعفر شةهيد ثةيمانطاى بةريوةبةرى سالح رفيق حميد

ثيى لةكؤية جةعفةر شةهيد هونةرةجوانةكانى-2008 خويندنى سالى ئةم بؤ راطةياندين

ثةيمانطا بةشةكةى بؤهةرسي2009 خويندكارة ذمارةى وةرطرتوة خويندكاريان56

رةطةز و بةشكان بةثيى وةرطيراوةكانيش هةشت خوينكار13 شانؤ ) بةشى بةمشيوةيةية

خوينكار20 مؤسيقا , بةشى كض وثينج كور شيوةكارى , بةشى كض وشةش كور ضواردة

( لةكؤى كض وحةظدة كور شةش خويندكار23 خويندكاريان7 وةرطيراوة خويندكارة56 ئةمحكومةتي سةرؤكي جيطري سةرداني هى خويندكاريشيان49 و شارن دةرةوةى هى

فتاح( بؤ بةريز)عمر كوردستان هةريمي كؤية زانكؤي

لة هاتبوو ثيك كة وةفديك هاورييةتي بة قائيمقامي هةوليرو ثاريزطاري لة هةريةكة

وةزيري و دارايي وةزيري كؤيةو قةزاي بةرواري ضوارشةممة رؤذي شارةواني

لة كرد كؤيةي زانكؤي سةرداني29/10/2008 بة كؤبووة كؤية زانكؤي ئةنجوومةني طةل

ثيداويستيةكاني لة بوون ئاطادار مةبةستي مامؤستايان كيشةي ضارةسةركردني زانكؤو

33

Page 4: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى

قةرةداغي دالوةر و بةطيخاني نةزةند خويندنةوة شيعر كؤريكي هاوكاري *بة

سةرؤكايةتي كؤية زانكؤي

رةنج ضاثخانةي شعر كؤريكي

)نةزةندي شاعيران لة هةريةكة بؤ خويندنةوةي كؤليذي هؤلي قةرةداغي( لة دالوةر و بةطيخاني

دواي3،30 كاتذمير لة كؤية زانكؤي ياسايي بةرواري شةمة ضوار رؤذي نيوةرؤ

ضةندين شاعران تيايدا سازكرد،29/10/2008ماتةميني ضلةي كؤية زانكؤي سةرؤكايةتي ،بؤ خويندةوة ئامادةبووان بؤ جوانيان شعري (طيرا حسين خواليخؤشبوو)د.نازم بؤ

بؤ ماتةميني ضلةي كؤية زانكؤي *سةرؤكايةتي هؤلي لة (طيرا حسين خواليخؤشبوو)د.نازم

بةرواري لة كؤية، زانكؤي سةرؤكايةتي خويندني وةزيري ئامادةبووني بة19/10/2008

و راطران سةرجةم سابير( و )د.محمد باالو ، كؤية زانكؤي فةرمانبةراني مامؤستاو

،لةو كؤية شاري حكومي حيزبيء ليثسراواني ثيشةوة بةرةو لة خواليخؤشبوو رؤلي ضلةيةدازانكؤى مامؤستايانى وةفديكى سةردانى كرا باس كؤية زانكؤي لة زانست رةوتي ضووني

كؤية زانكؤى سةرؤكايةتى بؤ الدين صالح الدين صالح زانكؤي مامؤستاياني وةفديكي كرد, بة كؤيةيان زانكؤي سةرؤكايةتي سةرداني بؤ ثشتطيري هيناني دةست بة مةبةستي مامؤستاياني بة تايبةت ريكخراويكي ثيكهيناني

بةريز اليةن ،لة كوردستان ثةيمانطاكاني زانكؤو ي ثي و ليكرا ثشتيوانيان كؤية زانكؤي سةرؤكي

هةموو ئامادةي كؤية زانكؤي وةك راطةياندن مامؤستاياني خزمةتي بؤ هاوكاريةكين جؤرة

لة رادةيةك تا كريضيةتي كيشةي بةمةش شوقةكانسةركرد. كؤيةضارة شاري

تيثى تؤفيق تايةر طةل هونةرمةندى لةيادى رؤذى لة كؤنسيرتيكى كؤية باواجى موزيكى

سازكرد كؤية لة هونةر بةريوةبةرايةتى رؤشنبيرى وةزارةتى لةذيرضاوديرى

هةولير،بةريوةبةرايةتى وهونةرى رؤشنبيرى طشتى كؤيةلةرؤذى باواجى موزيكى مؤزيك،تيثى هونةرى

طةنجانى سةنتةرى لةهؤلى20/10/2008 هونةرمةندى دواى كؤضى بةسةر سال21كؤيةلةيادى

كةتيايدا سازكرد تايةر( كؤنسيرتيكى )خالة طةل وحيزبى حكومى وبةرثرسى زؤر جةماوةريكى

, بوون تربةشدار وشارةكانى كؤيةوهةوليروسليمانى ثاكى بؤطيانى دةقيقةيةك سةرةتائامادةبوان

باواجى موزيكى تيثى ووتةى وةستان،ثاشان شةهيدان تيث عبدالرزاق(سةرؤكى لةاليةن)سةفين

رؤشنبيرى وةزيرى بةريز وتةى ،ثاشان خويندرايةوة حةويزى( )شةمال بةريز كاكةيى(لةاليةن )فةلةكةدين رؤشنبيرى طشتى بةريوةبةرايةتى بةريوةبةرى

بةئامادةبوان هةوليرثيشكةش وهونةرى دةستى كؤنسيرتةكة بةرنامةى ئةمة كرا.دوابةدواى

خالةتايةر ثاكى طيانى بؤ تيث سالوى سةرةتا ثيكرد وئامادةكردنى ثيشكةشكرالةئاوازوهؤنراوة

محةمةد( ووتنى)كؤرس(،ثاشان مامؤستا)زاهير ثيشكةش خوارةوة شيوةيةى بةم تر بةرهةمةكانى بةهارة( لة) شيرين كؤثلةيةك كرا بةئامادةبووان

هونةرمةند)صادق بةسؤزةكةى بةدةنطة هونةرمةند)ئيبراهيم حةريرى(،طؤرانى)لةيال( ووتنى

ئةزيزم,خةجى( ووتنى صابير(,طؤرانى)هاى كةركوكى(، هونةرمةند) محةمةدرةئوف

حةريفان( ووتنى طؤرانى) موتريبى دلدارى( فاتح(،طؤرانى)هةناسةى هونةرمةند)سامان

شيرزاد(،طؤرانى) بةقامات( هونةرمةند)دةرباز ووتنى )دلى محةمةد(،طؤرانى هونةرمةند)سةالح ووتنى

بردم( ووتنى وئةى هونةرمةند)هؤشمةندزاهير(،طؤرانى) زولفت

هونةرمةند)صادق طول( ووتنى هونةرمةند) ليوذة نار(ووتنى حةريرى(،طؤرانى)هةى

جةالل(،مقامى) ئورفة( ووتنى

لة بوون نيشتةجآ شؤقةكانى بؤ ثشك تيرو درا ئةنجام كؤية مامؤستاو ئامادةبووني بة20/10/2008 *بةرواري

بؤ داواكاريان ئةوانةي كؤية زانكؤي فةرمانبةراني بة ثيشكةش نيشتةجيبوون شوقةي وةرطرتني

ثشكيان تيرو كردبوو شوقةكان دابةشكردني ليذنةي ئةوانةي سةرجةم هةفتة يةك ئةنجامدرا،لةماوةي بؤ

كاروبارى بةريوةبةرايةتى ريطاى لة خةندان ناو طواستةوة مالةكانيان ببون مةند سوود دابين خويندكاران بؤ رؤذنامة خويندكاران

دةكا* بةريوةبةرايةتي ريطاي لة خةندان دامةزراوةي

رؤذانة كؤية زانكؤي خويندكارني كاروباري كؤية زانكؤي خويندكاراني بؤ ئاسؤ رؤذنامةي

بة هةفتانة طؤظاري بريارة وا دةكات دابين4 كة بكات دابين خويندكاران بؤ شيوة هةمان

4

Page 5: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

55

.. دةستكةوتةكان راطرن خاوين كؤية .......!!!؟؟ مةدةن تيك

ئةمرؤ ذينطة مةسةلةى و طرينط ثرسة لة بةيةكيك

ئةو دادةنريت جيهان ثربايةخةكانى سياسى ناوفةرهةنطى ضؤتة ضةمكة و طروث و حيزبى وكارى

ذينطةو . ثاراستنى سةنديكاكانةوة بؤ هةولدان و ليكردن داكؤكى

و ثينةطةياندن زيان و ئازارنةدان برطةيةكى , وةكو ثيسنةكردنى

زؤربةى ثةيرةوى كارنامةو سةرةكى هاوضةرخةكان اليانة و ثارت ريكخراو

ئةوةى . لةثال دةكريت ثيشكةش ريكخراوى كؤمةلةو و ثارت كةضةندين

سةريان لةوى ليرةو ثاريزى ذينطة ذينطةو ثاراستنى ئةركى و هةلداوة

بونيان ثيس لةهؤكارةكانى ريطةطرتن ئةمرؤ ريكخراوانة ئةو و ئةستؤ طرتؤتة

ريكخراوةكانى سةرةكى بةباليكى دةدرين قةلةم لة مةدةنى كؤمةلطةى

داكؤكى ذينطةو ثاراستنى ,ضونكة سامانة نةدانى بةفيرؤ و ليكردن

هةواو ئاو نةكردنى ثيس و سروشتيةكان بةمةدةنى سةرةتاى هةنطاويكى و خاك شارستانيةتة و ثيشكةوتن ثةيذةى و بون

كاركردنى بونى دروست ضى ,ئةطةر والتى لة هيشتا ريكخراوانة ئةوضةشنة

ذينطةى نية ثيويست وةكو ئيمةدا هةريمةكانى ذينطةى وةكو كوردستان

كاريكى دةوروبةر والتانى ناوضةو ترى هةولو دةكات ,ثيويست دةويت زؤرى

طةر بخريتة بؤ زياترى تةقةاليةكى لةسةر ضربكةمةوة زياتر قسةكانم

بابةتة ئةم نوسينى لة مةبةستم و ذينطة

ئةوة لةسةر جةخت ئيمة ثةرشتيارى ئةم لةسةر جدى كارى كة دةكاتةوة بةرنامةى ئيستا كة بكريت تةوةرةية كارلةسةر كة هةية الوانيان راهينانى

ذنثاريزى, دةكةن تةوةرة ( دة10) , ئالودة سةركردة ,الوى تةندروستى

ثيداويستى خاوةن ,كةسانى بون , , طةندةلى مللكى ,سامانى تايبةت

, فير , راطةياندن بيكارى و هةذارى بوو يةكيك ثاريزيش , ذينطة كارى سةر لة كارى تةوةرانةو لةم

باسى دةمةويت ئةوةى دةكريت كؤية فةرهةنطخانةى وةك ئيمة بكةم

ثاككردنةوةى هةلمةتى بةشدارى و23) لة كردوة كوردستانمان

بة كرد ( دةستمان24/10/2008) خؤل ( سةلةى100) دابةشكردنى

ضنارؤك هةوارى هاوينة لة ( دانة70 ناوشارى و حةماموك و وهيبةسةلتان

(20) كردوة دابةشمان كؤية بة ثيشكةش دانةشمان

كؤية ثةروةردةى بةريوةبةرايةتى تيث داية تريشمان ( دانةى10,) كرد

) لة طشتيةكان شوينة و يانة و وةك ( ئيمة25/10/2008

باران ريذنةى لةبةر فرهةنطخانة و زبل خؤمان ثةنجةى و بةدةست

شوينة هةلطرتةوةولة خاشاكمان ثيكرد دةستمان كانةوة نشينة هةذار بالةخانةوة شوقةو دةم لةبةر نةك بؤ خؤشى دةست ليرةشةوة هةر

بؤ قايمقماميةت و كؤية شارةوانى سوثاسى , زؤر كردنيان هاوكارى

و ئةندازيار و ئاراس كاك

دةكةم كريكرةكان سةرثةرشتيارو كردين هاوكاريان كارة ئةم بؤ كة

, دوو بون دلسؤز بةراستى كردين, تةرخان بؤ ئوتؤمبيليان

كؤيةى حةيف سةد مةخابن بةالم ئةو بؤ ليبوردنم داواى ثيس, ببورن ودلسؤزانةى راستطؤ رؤشةنبيرو ثيسن لةذينطةوة نةك كؤية, كؤية

سلفةو لةبةر زؤر ريذةيةكى بةلكو و رؤتين ذيانيكى لةبةر و معاش

و ئةزموون بى دوبارةو قسةو خةريكى هةر ئيشنةكردن

هيالككردنن خو و قسةلؤك جل و دةرون و دل , بةلكو بةخةلك

, بةداخةوة ثيسة ماليشيان ناو و ضاوكوير و نزم نةفس خةلكى شارستانيةت و ئازادى دوذمنى دانانى دواى سةعات هةردوو ثيسى لةباتى خؤلةكان سةلةى

دةست لةجياتى تيبكةن وخاشاكى خةلكةو ئةو بؤ وسوثاس خؤشى

و بةخش خؤ كة كارمةندانةى ئةو لة دةكةن كار دلخوازانة

وةكو ئةوة ئيمة, لةبرى ثرؤذةكانى

كؤية! لة سةيرة ئةم خةلكي خةونةكاني لة يةكآ ثرؤذةيةكي جيبةجيكردني شارة

تاسةو بة كة خزمةتطوزاريية، دةكةن، ضاوةرواني تامةزرؤةوة

شاريكي وةك كؤية ضونكة دةيان بة ثيويستي كةمتةرخةمكراو

ريك شارةكة سيماي كة هةية، ثرؤذة دووضاري زؤر ساآلنيكي دواي بخا،

هاتبوو، كردن ثةراويز و كاولكردن ض و بةعسدا سةردةمي لة ض

لة ناوخؤدا، شةري لةكاتي بة دذايةتيةكي ئيستاشدا هةلومةرجي

كة دةكرآ، نهيني بة ئاشكراو خؤي جيطاي لة هةر نةك بةراستي

كة طةورةشة غةدريكي بةلكو نيية، دةكرآ. ئةمةش لـآي روناك بةرؤذي

ثرؤذةي ضةندين ثةكخستني لة و روون بةلطةيةكي سوود بة طرنط

ئاشكراية. ئارامي و هيمني ئةوةش لةطةأل رةفتاري نواندني و كؤية خةلكي

وةك نةداوة هاني ئيستا تا ماقوالنة، سةر برذيتة شارؤضكةكاني شارو

داواي هؤريا هةراو بة شةقام دةسكةوتي ضونكة بكا، مافةكاني هةريم حكومةتي بووني و فيدرالي

لةوةش جطة رادةطرآ، بةرزتر زؤر ريطا بة دراوة فرضك راهاتووةو وا

داواي ئوسولييةكان و ياسايي كاتآ بؤية بكا. هةر خؤي مافةكاني دةردةضآ شارةكة بؤ ثرؤذةيةك

خؤي خؤشحالي و دةبآ شاطةشكة سةيرةكة كةضي دةردةبري،

ئةم نيشتةجآي كة يةكيك لةوةدايةبةريطر!! ببآ شارةية بةشة لةو بودجة تةرخانكردني دواي

طةشةسةندني ثارةي كةلة داهاتةى ، كةوت بةري ثاريزطاكان، و هةريم

ثرؤذةكاني لة يةكي شارةواني عومةر شةقامي دريذكردنةوةي

كةضي زانكؤ، طةرةكي لة بوو دةبابة

ئيمةوةك كة ئةوةية فةرهةنطخانةى

هةر كؤية لةسةرةتاوة بوين كةدروست

ئامانجى كؤمةلك طةورةمان زؤر

لةسةر كارى و هةية يةكيك دةكةين ثاريزية ذينطة لةمانة

وةرزش وةزارةتى و سةر وةك الوانيش و

Page 6: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى6

6

كورد ناسراوةكاني ئافرةتة لةزادة جةلي خاني نةجيبة

1917-1999

جةليزادة نةجيبةخانى محمةمةدى مةال كضةطةورةى

طةورة بةمةالى ناسراو جةليزادةى بةر دا1917/ 8/9 لةرؤذى

يةكةمى جةنطى هاتنى لةكؤتايى دوومانط و بةساليك جيهانى

، كؤية شارى بايزاغاى لةطةرةكى خةباتى هونةرو و ئةدةب شارى

كردؤتةوة ذيانى ضاوى كوردايةتى زانايةكى باوكى طةورةى مةالى شيعرى شاعيريكى و ئايينى مةزنى

ليهاتوو نةتةوةيى و كؤمةاليةتى شارى كةخةلكى كاتةى . لةو بووة شارةكانى زؤربةى و كؤية

خؤيان كورةكانى كوردستان . فةرمى قوتابخانةى نةدةناردنة

و واقيعى زانا ئةو دةبينين خؤى كضةى ئةو ثيشكةوتخوازة

كوران لةطةل دا1924 لةسالى كورانى سةرةتايى لةقوتابخانةى

ئةم و داناوة لةبةرخويندن كؤية زاناية ئةو بةرزةى هةلويستة

تاكو دا هان خؤى شارةكةى باوكانى خويندنى بةر بخةنة رؤلةكانيان . نةجيبةخان فةرمى قوتابخانةى

قوتابخانةيةدا لةو ثينجةم ثؤلى تاكو بووةتة و خويندويةتى كوران لةطةل

و هوشيار و زيرةك خويندةواريكى كؤية سةرةتايى قوتابخانةى ثيية بةم

تيكةالو قوتابخانةى يةكةمين بووةتة كضان و كوران ( ى)مختلط دوا ضونكة ، كوردستاندا لةهةموو

كضى هؤشيارة كضة ئةم بةدواى ضوونةتة شارةكة خةلكى ديكةى

وةك كوران قوتابخانةيةى ئةو مةال دادوةر كضى ( ى خان )لةتفية ) ناجية و نازةنينى سديقى

( ى شةرةف عبدالرحمان هةتاكو قوتابخانةكة بةريوةبةرى

كضان ( قوتابخانةى1933) سالى ئةو لةثايزى تاكو ، نةبووة لةكؤية

قائيمقاميةتى دةمى لةسةر سالة ( ساحيبقران زةكى ) سالح

كضان سةرةتايى قوتابخانةى كرايةوةو لةكؤية جار بةيةكةم

بووةتة نةجيبةخان لةسةرةتادا و تاكوبةريوةبةر سةرثةرشتى

شارةدا لةو و هاتووة بؤ مامؤستاى كضى يةكةمين بووةتة نةجيبة خاتو

لةسةرتاى ليهاتووة و زيرةك خاتوونة تيكةل بيستةمةوة سةدةى ضلةكانى بووة ميللةتةكةى سياسى بةخةباتى

دلسؤزى و ضاالك واليةنطريكى ئافرةتانى و هيوا(بووة )حزبى كردن خةبات بؤ كردؤتةوة هوشيار مافى هينانى وةدةست لةثيناو . لةطةل نةتةوةكةيان و خؤيان

ديمكراتى ثارتى دامةزراندنى بوةتة دا16/8/1946 لة كوردستان

و حزبة ئةو دلسؤزى اليةنطريكى ئةنداميكى بووةتة لةدوايشدا

لة بووة باشى دةوريكى و ضاالكى نةتةوةيى هوشيارى بآلوكردنةوةى

كوردستان ئافرةتانى لةنيو ديمكراتيى كؤمارى لةسةردةمى

ثيشةوا بةسةرؤكايةتى كوردستان دامةزراندنى . لةدواى محمد قازى

لة كوردستان ئافرةتانى يةكيتى باشى دةوريكى دا11/12/1952

بةسةرؤكى بةنهينى و طيراوة تيدا يةكيتية ئةو كؤيةى لقى

باشى دةوريكى و هةلبذيردراوة ئافرةتانى كردنةوةى بؤ بينيوة

دةوروبةرى و خؤى شارةكةى لة و ذناندا ريكخراوةى ئةو لةدةورى

1960 و1959 و1958 ساآلنى هةلطيرسانى ثاش واتة يشدا

1958 تةمموزى ى14 شؤرشى يةكيتى بةسةرؤكى بةئاشكرا كؤية لقى – كوردستان ئافرةتانى

ئةو بةناوى و هةلبذيردراوة كاربةدةستانى سةردانى ريكخراوة

بؤنةى و لةئاهةنط و كردووة ئةو بةناوى وتارى نيشتمانيدا

و خويندؤتةوة ذنانةوة ريكخراوةى رزطارى بزوتنةوةى ميذووى

ذنانى بزوتنةوةى و كورد نةتةوايةتى . كردؤتةوة شى خةلكةكة بؤ كوردى

لةناو سياسى ضاالكى لة جطة بووة باشى دةوريكى ذناندا كؤمةلى

هوشيارى ئاستى لةبةرزكردنةوةى لةدةورى ريزلينان و كؤمةآليةتييان

كؤمةلى ثيشبردنى لةبةرةو ذنان لةدابو دووركةوتنةوة و كوردةوارى

طرتنى و كةوتوو لةكةلك نةريتى بؤ بةخش سوود دةستورى دابو

كةريم شارةزا

28 لة كفري لة لوبنانة. خؤي .بووة دايك لة1951 شوباتي

و لوبنانة لة ئيشوكاري شويني هةر بنةمالةكةشي و خاوخيزان

لة خولياكاني زؤربةي لةوين. بةآلم ئةم بؤ دةسوريتةوة، كؤية

بواري لة بةتةماية مةبةستةش كوردستان لة ثزيشكي وةبةرهيناني

دةست تايبةتي بة كؤية لة طشتي بة واية نيازي لةوةش بآ. جطة بةكار

هةموو بة شةربةت و ئاو كارطةيةكي بكاتةوة. دةبآ كؤية لة جؤرةكاني

نةجيبي بآ؟! دكتؤر ضي ئةمة نهيني لة ثزيشكي كؤليذي لة كاتآ باوكي تةواو لوبنان لة سييةكاندا كؤتايي كة هاورآكاني، ثيضةوانةي بة دةكا،

ئةو رؤيشتن، رؤذئاوا بةرةو هةموويان وةك عيراق لة و رؤذهةآلت بةرةو

لة بوو. ساليك بةكار دةست ثزيشك دةساأل ماوةي بؤ دواي بوو مةخمور

بووة. كؤية لة ليهاتوو ثزيشكيكي وةك خةجاوةخاني لة حةز كؤية لة

هةندآ دواي دةكا حةويزي جةليالغاي لة هةندآ نارةزايي بيشةو و كيشة

و دةبن شاد بةيةك حةويزييةكان دروست بةختةوةر خيزانيكي و دةيهينآ دةبآ. كوريك منداليان دوو و دةكةن ناوي بة كضيكيش ئةمير، بةناوي

سةرةتايي كؤية لة مةنال. ئةمير لة ئامادةييش و ناوةندي و دةكا تةواو

ثزيشكي كؤليذي1975 هةولير. لة ساأل هةشت ماوةي بؤ و دةكا تةواو

خةريكي و دةبآ نيشتةجآ لةندةن لة دةطةريتةوة دةبآ. كة باآل خويندني

لة ثزيشك وةك ماوةيةك لوبنان لة دواييش دةكا كار لوبنان سوثاي زانكؤ. باوكي مامؤستا وةك1991

كؤمةلةي سةرثةشتكاري1937 لة بؤية بووة، لوبناني و كورد برايةتي

باوكي ريضكةي سةر لة كورةكةشي لوبناني و كوردستاني كؤمةلةي

خةلكي دايكي دادةمةزرينآ. ضونكة

بؤ هةية ريزمان وةفاداريةكةت

ئةمير دكتؤر دكتؤر ئةمير

نةجيب عةبدولنور،

باوكي و لوبنانية

بةرةضةلة لة ك

ديانةكاني

رؤشنبيرى هوشيار.ئةو

Page 7: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

77

هونةرى خزمةتى ( سال50) و كؤية باواجى مؤسيقاى تيثى كوردى رةسةنى

-ئيبراهيم60-ئةحمةدئيسماعيل59 جةالل -ئارام58-63 حةميد -قاسم62 محةمةد -ئةكرةم61 سابير -عبدالخالق65 عمر -حةمةعلى64 نةجيب دلشاد

-ئةحمةدحمدئةمين67 -فةرهادعبدالقادر66 مستةفا-70 -ئةحمةدصدرالدين69 -خاليدئةحمةد68

-محةمةد72 محةمةد -فةرةيدون71 ئةميرمستةفا -ئيسماعيل73 مستةفارةواندوزى على

باواجى مؤسقاى تيثى حةفتاكان صديق(..لةدةيةى كوردستان بة ثيشكةش جوان زؤر كارى كؤمةليك

طؤرانيانة ئةم ضيذى تام ئيستاش كةتاكو دةكات مؤسقاى تيثى نةمرى بةشاكارى و ماوة خؤى هةروةك .لةهةمووئةونةهامةتيانةى دادةنريت باواجى

بةدةستى داهات كورد وطةلى بةسةركؤيةوكوردستان بوو بةردةوام باواجى مؤسيقا تيثى بةعسةوة، رذيمى

وسةرى كوردى رةسةنى هونةرى كردنى لةخزمةت باواجى سةركةشةكةى ضيا وةك و دانةنواند بؤرذيم

بوو...لةهةشتاكان وبةردةوام مايةوة بةسةربةرزى لةتيثى مامؤستاكانيان شانبةشانى طةنج كؤمةليك تيثةكة ئةوكاتة بةكاركرد دةستيان باواجى مؤسيقاى

وشانؤوشيوةكارى مؤسيقا بةشى ( سي3لةهةر)-1: ) بةريزانةبوون ئةوئةندامة ئةوانيش ثيكهاتبوو

-سةربةست3 -هةذارمحةمةدعلى2 عةزيز جةالل -ضاثوك6 تاهير -سامان5 -كوردؤئيسماعيل4 صابر

-9 عبداللة -كامةران8 -دةربازعبدالخالق7 محةمةد -شيردل11 عبدالرزاق -سفين10 سعداللةمحةمةد

-جيهانطيرصالح13 -مةزهةرئيسماعيل12 ئيسماعيل -محةمةدتؤفيق16 سليمان -فازيل15 -جبارعزيز14-19 جالل -كوردؤحسن18 عبداللة -ئازاد17

ئةلياس -جةالل21سابير -قوباد20 ئةحمةدئيسماعيل الدين -صالح24 فائق -نوزاد23 جةمال -نةذاد22

-27 تاهير -سةرتيث26 ئيسماعيل -كةمال25 ئةسعد

مةولود رةوةز ئامادةكردنى تيثى دامةزراندنى بةسةر تيثةرى (سال50) سال ئةم

( مامؤستا1957) سالى لة كؤية، باواجى مؤسيقاى لة تيثيك ، دةبيت مامؤستا كؤية )باكورى( لة

) سالى هاوينى لة ، دةكات دروست قوتابخانةكةى طةنجيكى كؤمةلة بؤ )باكورى( خوليك ( مامؤستا1958 بؤ سةرةتايةك دةبيتة ئةمة دةكاتةوة كؤية شارى

ئةو كؤية.دلسؤزى باواجى مؤسيقاى تيثى بونى دروست دروست هؤى دةبيتة هونةرةكةيان بؤ طةنجة كؤمةلة

دانةمركاوةتةوة ذيلةمؤكةى ئيستا كةتاكو تيثةو ئةو بونى كةشةرةفى بةريزانةن ئةم دلسؤزانةش ئةو

-1: ثيبراوة باواجيان مؤسيقا تيثى دامةزراندنى-4 -سةردارئةحمةد3 -ئةنوةرتاهير2 زاهيرمحةمةد

-7مستةفا -ئيسماعيل6 -عةتااللةحنا5 وريائةحمةد -فوئاد9 تاهير -سيامةندعزةت8 حمدخدر كةريم

تؤماس -جانا11 حسين الدين -صالح10 سعيدئةحمةد بةريزانة مامؤستا ئةم لةخؤبوردوى و .دلسؤزى قوتابخانةيةك ببيتة باواجى مؤسيقاى تيثى كة وايكردوة

تيثةكة بةريزانة ئةم دةستى لةسةر نةوة بة نةوة و )وةزارةتى اليةن لة1/3/1972 لة تا و بكات طةشة

ثيدراوة,ئةندامانى رةسمى ئيجازةى ئةوكاتة االعالم(ى-1بووون: ) بةريزانة ئةم تيث كاتةى ئةو

-ئةنوةر2 تيث زاهيرمحةمةد/سةرؤكى الدين -صالح3 هونةرى تاهير/بةريوةبةرى

-كةريم5 ئةحمةد/ذميريار -وريا4حسين/سكرتير-8 -عةتااللةحنا7 ئةحمةد -سةردار6 حةمةد/كارطيرى

سعيد -فوئاد10 عزةت -سيامةند9 مستةفا ئيسماعيل -13ئيسماعيل - ئاشتى12 بالل -ئازاد11 ئةحمةد - ضاثوك15 عبداللة - ئةمير14 ئةنوةر الدين سراج

-18 ئيسماعيل -قوباد17 -هةلؤعبدالواحد16 شةفيق-21عةلى -نورى20 جةرجيس -ئيسحاق19 قادر وريا

-23 تؤماس -جانا22 ئيسماعيل محةمةد هةوليرى حسن -عمرحاجى24 هؤشمةندمجيدكركوكى

-27 تؤفيق -عبدالفتاح26اللة فتح -ئيبراهيم25-29 عبدالخالق -تؤفيق28 رةهبةرجةالل

-32 رةشيد -نةجات31قادر -ئازاد30 دالوةرعبدالمجيد35 -محةمةدفةتاح34 -نةوزادقادر33 رزطارعبدالكريم

-جالل37-موئةيةدعبدالرزاق36 -رةنجبةرعمر -ئةندريوس38شانازى( بيتوشى)ئةندامى-40 -جةوهةرصديق39شانازى( باكورى)ئةندامى

-43 -ئازادكةريم42 ئيسماعيل -كةمال41 خاليدحميد-45 مستةفا -جةمال44 مةزهةركةريم

-جمال47 -مةسعودمحةمةد46 هةلطوردعوسمان50 -نةوزادمحسن49 ئةبوبةكر -سليمان48 عبدالكريم

-52 عبدالرحمن -مةعروف51 محةمةد -سةالح محةمةد -سةالم54 عبدالكريم -كةمال53ئةسوةدزاهير

اسماعيل -عبداللة57 -دلزارتاهير56 -سةفيرئةحمد55

تيثى مؤسيقاى باواجى كؤية

Page 8: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى8

8

شارة لةو يةكيكة كؤية كة كوردستان، ميذوويانةى بؤ دةطةريتةوة ميذووةكةى

و بةر و لةمة سال هةزاران شارة لةو يةكيكة بليين دةتوانين بةسةر كة كوردستان كؤنانةى قةيرانى هةزاران و سةدان دا نةتةوةيى و ميذوويى سياسى

وامان ئةوةشة هةر تيثةربووة ئاوارة ئةو لةطةل ليدةكات

سالة دةيان ماوةى كة سياسيانةى خؤيان نيشتمانى و زيد لة

كوردستان( )رؤذهةالتى باكورى لة و ئاوارةبوون نيشتةجيبوون لةكؤيةدا كوردستان

اليةنة لةسةر طفتوطؤيةك ، ئةم فرةضةشنةكانى و جياوازة

. سازبكةين شارة لة يةكيك وةك كةكؤن: بةريزت

ياساى بةشى خويندكارانى ضةند ماوةى كة كؤية زانكؤى

، دةذى كؤيةدا شارى لة سالة

لة ذنان بةشدارى رووى لة بةشداريةكى كؤية كؤيةداذنانى كضان ، هةية ضاالكيانةيان

زياتريش تةنانةت زؤرترين دةكةن بةرثرسياريتى بة هةست شارستانى بؤ بةلطةية ئةمةش

ضؤن هةروةكو شارة ئةم بوونى كورد تيكؤشةرى ذنيكى دةبينين

ضةندين كوردةخان بةريز وةك ثيم شارةية ئةم قايمقامى سالة

شارى خةلكى بليم ئةوةش خؤشة ميوان خةلكيكى كؤية

خةلكى لة ريز زؤر خؤشةويستن

هيوا بيورانى:

بة مرؤظ و طةران

هةلسوكةو و تكردن ديتنى شوين

طةليكى جؤراوجؤر

سياسيةكانى روانطةى لة كؤييةكان كوردستان رؤذهةالتى

بارىشارستان

و يةت ميذوويى

ئةم لة شارة

ض ئاستيك

؟ داية عةبدولال كؤية ثور: شارى عبدلال

كة كؤنة خنجيالنةى شاريكى لة سةروةرى لة ثر ميذوويةكى

خؤى بؤ كوردستاندا ديرؤكى دةتوانين لةوانة تؤماركردووة

و ئةديبان و شاعيران بة ئاماذة حاجى وةك كوردى دةنطبيذانى

طةورةى مةالى و كؤية قادرى و تايةرتؤفيق و سيوة مامة كؤية

و رةقيب ئةى دايكى دلدارى لة هةروةها بكةين . و ........هتد

رووناكبيريةوة و ئةنديشة رووى خةلكيكى كؤية شارى خةلكى

هةروةها تةدبيرن بة و رووناكبير

غةيرى كؤية

، دةطرن جيى

خؤيةتى كة

باسيكيش تيثى لة

كؤية بالةى

ئاستيكى راستى بة ضونكة بكرى لة جار ضةندين و هةية بةرزيان كوردستاندا هةريمى ئاستى

كؤتايى لة هيناوةتةوة يةكةميان رةخنةيةك دةمةوى قسةكانمدا

كة ئةوةية ئةويش كة بطرم ئةوةى لةطةل كؤية شارى

بةالم تيداية طةورةى زانكؤى بة خويندكارةكان زؤرى زؤربةى

و كتيب سةرضاوةى نةبوونى هؤى شارةكانى لة ناضارن زانيارى

سليمانى و هةولير وةك. بكةن ثةيدا كتيب سةرضاوةى

يةكيك وةك كةكؤن: جةنابت ماوةى كة سياسيانةى طةنجة لةو

باشورى لة سالة ضةندين بة دريذةدان خةريكى كوردستان

ديدو زانكؤكان لة خويندن شارى خةلكى سةر لة بؤضونت

اليةنية دةروانية ضؤن و ضية كؤية شارة ئةم رؤشنبيريةكانى و فكرى

؟

، دةبينى جؤراوجؤر طةليكى فكر لة كؤية شارى سةيرى ئةطةر

ضةندين خاوةن بكةين ميذوودا كوردة ناسراوى كةسايةتى

)شاعير-نوسةر- ثيناسةى سياسةتمةدارو....( كة

لة دةكةن شارة ئةم رؤشبيرى بوونى ئاوةلة بة راثةرين دواى

هةريمى سةر لة دةرطاكان تةكنةلؤذياى هاتنى و كوردستان كردنةوةى ثيشكةوتوو

رؤليكى الوان تويذى سةنتةرةكان لة و فيركردن لة باشيان

، هةبووة فيركردندا و خؤفيركردن و زانكؤ كردنةوةى روانطةوة لةو

كؤية شارى لة ثةيمانطا سةر لة ثؤزةتيظى كاريطةرى

ئةم خةلكى رؤشنبيرانةى هزرى شارة

هةبووة ساالنة

لةم شارةدا كؤمةلي

كةس ك داخل بة

و بوونكؤمةليك

و زانكؤ لةم دةرضوونيان بة تر ى بة باش خزمةتيكى ثةيمانطاية

خةلكى رؤشنبيرى هزرى ئاستى دةتوانين كة دةكةن شارة ئةم

شارى رؤشنبيرى هزرى بليين لةطةل هةلسةنطاندن بة كؤية

ئاستيكى لة تر ناوضةكانى. بةرزداية دةتوانيت راطةياندن ليرةدا و لةبةرة ثؤزةتيظ رؤليكى

رؤشنبيريدا ئاستى ثيشضوونى كة ئةوةية ثيشنيار بؤية ببينيت

ئا: وريازادة صالح

Page 9: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

99

سامان هاواربكةم منيش دانم بوو شيتة،هةرضؤنيك

بومةوة هيور و بةخؤمداطرت ساماندا لةطةل ئةوبابةتة دا بريارم

،هةرضةند بكةمةوة اليى يةك قورسة كاريكى ئةمة دةمزانى

ناسةكانة دةروون كارى بؤمن. ئةمة . من دابوو بريارم تازة بةالم

و وةك ئةوانةى و سامان دةمزانى كةتةنها مرؤظانةن لةوجؤرة ئةون

لةكاتى بةلكو ناذين خؤيان بؤ بةهاناى فريشتة وةك ثيويست

ضومة دين. بؤية هةمووكةسيكةوة بةضرثة ضؤنى و ضاك دواى و الى

كاريكم سامان كاك وتم طويى لةبن بةرةئى ثيويستم قةوماوة لةدةست

بتبينم ئيوارةكةى دةكرى جةنابتة ، بكةين لةبارةيةوة دووقسةى

كردم سةيرى بةساردى زؤر سةرةتا دةنطى بى ساتيك ضةند دواى

نيشانداو رةزامةندى سةرى كردم خؤش دلى بةزةردةخةنةيةك

ى ضاوةرى ساتةكورتانةى لةو ،من ليكدانةوةى بووم ئةو وةالمى سامانم من دةكرد ئاسام بروسكة بةتةنها دونيايةك لةناو دةبينى نةى كؤكةيتةوة مؤمةكانى هةموو

ئةو بةدلى روناكى دةتوانى بريارى ئةوةى وةك ببةخشى. ئةو

و ترس و بةتةنهايى باكى دابى خؤى من ، نةمابوو تاريكى

سامانم ديكةدا لةبروسكةيةكى شةرى بةشمشيريكةوة دةدى

ضؤن دةكرد.دةمبينى بايةكةى هةرضةند بةالم دةبرى بايةكةى نة ثى بايةكةى بةرى دةيكرد

دي لةبروسكةيةكى من دةطيرا، دةكرد راى تةنها دةبينى سامانم ئاوردانةوةيةكيش هةموو لةطةل

،خةريك دةبةخشيةوة زةردةخةنةى ونبم ليكدانةوةكاندا لةناو بوو

بةئاطاى ناخؤى ضاييك دةنطى ئةو لةذورةكةى . هةركة هينامةوة

لةوة بيرم من ئيتر دةر هاتمة قسةى زمانيك بةض دةكردةوة

وا بوو ضؤن نازانم ، بكةم لةطةل دوور كةمي بريارماندا كةوت ريك

، بكةين كيشةكة باسى لةئاوةدانى زؤر دةكرد هةستم دانيشتين هةركة

لةورشةى ئاطام سةغلةتة. نةمن و لةمن ئاطاى نةئةو هةبوو، بايةكة

زانى ،بةفرسةتم مابوو كيشةكةم

هةفتةيةك خؤى كاتى كيذانةبوو نةى ئةوةى ثاش وةرطرت مؤلةتى

خؤى بؤالى سامان دلى توانى دةمزانى طوت: من دةى راكيشى

طوت: راست دةى تاظطة ، شيتة ، شيتن بةويراسى ئةوانة دةكةى لةثياوة بوو يةكيك مامةند

ئيمة لةوةتةى ثولثةرستةكان نةم فةرمانطةين لةو بةيةكةوة خؤى بةثارةى بيبسيةك بيستووة تةنها طوت: ئةمة دةى بخواتةوة

داماويكى لةتيفيش ، ثارةية شيتى نةيارةكانى لة بوو ،يةكيكيش تربوو

بوو ئةمة هيوايةتى تةنها سامان بدوى دي رةطةزةكةى لةطةل ضى و ضى نازانم و جوانى و تةمةن ،دةى نةبوو طرنط ئةوةوة بةالى

و زل روح ثياويكى طوت: سامان دةكردة دةمى خؤثةرستة. روى

ضى طوت: شيتى ودةى ذنةكان وشةيةكى دةتوانين بةهةموان ضما ذاوة ذاوة لةم من ، بدركينين ثى

بةهةر بوو خةريك بوو ضوو تاقةتم خؤم و وةرطرم مؤلةت بى بيانويةك

هةلبرى كةسةرم بةآلم دةربازكةم )نةرمين كةوت بةنةرمين ضاوم فةرمانبةرانةى بوولةو يةكيك

( ليم بوو سامان لةذورةكةى لة ضؤنة سامان كاك حالى ثرسى

هيضى منيش طوتي: بةخوا وةآلمدا نةبى ئةوة تةنها نازانم لى

دةبى تاقةت بى كةزؤر ئةوكاتانةى طر بةدةنطيكى ئةكاو لةبا نةفرةت

( . من لةباية )رقم دةكا هاوار رؤيى كاتيك ض نةرمين نازانم

لةدواوتةى بيرم تةنها ضونكة هةرضةند ( ، لةباية )رقم دةكردةوة

عةقلم نةدةضووة دةدايةوة ليكم ذيانى فؤلكلؤرو هةرضى ضونكة

و شعروطؤرانى و رابوردومان لةوشةى) نية خالى هةمانة هةرضى

لةكاتى رؤذانةش ئةم ( تةنانةت با بةحةسرةتى كارةبا برانى

دةكرى ضؤن ،ئيتر كزةبايةكين بوو خةريك ، بكةين لى نةفرةتى

نيرةمووكة ووت دةيان هةنديك بةناوى خؤى لةرووى زؤرجاريش

ئةو بةالم دةكرد برينداريان طالتةوة ئةو و وةالم دةكردة دةنطى بى

خؤى يةى سادةيي و هيمنى بةشيك ، نةدةدا لةدةست

دواى دائيرةكةمان لةكضةكانى بى لة هودة بى هةولى ضةندين

ضيتريان كةر وةرز دةنطيةكى يةك بوو لى طويم نةكةوت دةست ئةزمةى طوت: خؤ دةى لةوانة

بةدةم ثياونية! هاوةلةكةى ئةو دلدانةوةى بةناوى ثيكةنينةوة طةنجى طوت: بابة دةى بةالقرتيوة

ى كرى لةترسى زةمانةى ئةو ذنهينان باسى دةويرن كوا خانوو لةوانة يةكيكة سامانيش بكةن

خؤيان هةربةشى مووضةكانيشيان تةمةنى هةرضةندة دةكا. سامان

دةبوو (ساآلن35) بةرى لةدةورو دةقى دةضوو لةقوماشيك بةآلم

دةست طةنجيكى ئةو ، نةشكابى كارى ئيشوو لة بوو ثاك

ى بلى هةندةى مان فةرمانطةكة ماندووبوون دةزانى بةتوانابوو. نةى

لة طفتوطؤ لةكاتى ضية كوردية ثةندة ئةو ضوارضيوةى دوانى هةزارةو ) قسة دةخواليةوة

دةنطيةى بى لةو زؤرجار ( ، بةكارة تةنها بةآلم دةبوين تاقةت بى ئةو

ناخؤشمان قسةيةكى بؤجاريكيش يةكيك من ، نةبيستبوو ئةو لةدةمى

دةمويست زؤرجار لةوانةى بووم بشكينم دةنطيةكةي بى تةليسمى

جيهانة بخةمة درزيك نةبى هيض و من ضوونكة ، داخراوةكةى

دةنطى بى ضيرؤكى دةمزانى هةزاران لةو يةكيكة ئةويش

كة ترسناكانةى ضيرؤكة كيشةوطرفتى دةيان طيرانةوةشى

ئةو وةك قةت بةآلم ، ية بةدواوة نةبينى دةنطمان بى هيندة ماوةية

ئاخيرى رؤذانةى ئةم تةنانةت ، بوو وةك ، نةدةكرد باشيشى بةيانى

،ببوة تيدةثةرى دا بةالت بايةك تيذة

ضيرؤك كورتةلةباية رقم

لةشكر قارةمان

مقؤمقؤى جى فةرمانبةرةكان

هةريةكةو ئةسثى لةئاقاريك

تاودةدا خؤى لةو يةك ،نازةنين

ئةدةب

Page 10: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى1

10

سؤزونةست(( بةشيوةيةكى ئةنديشةو دةدات. ثيشان خؤيمان جوان خةياالوى

ست فاتمة( ض )ست دةبى كةواتة لةنيو ديارة بةئاشكرا بيت فاتمةيةك

لةهةموويان ومؤسيقا هونةرةكان خاوةنى ضونكة ، راكيشترة سةرنج

نيية كةسيكيش هيض بةهيزة سيحريكى مؤسيقا لةجؤرةكانى لةجؤريك حةز

نةكات لةمؤسيقاش حةز ئةطةر نةكات مؤسيقا لةئاوازى ثرثرة سروشت

باو وشةى ئاوو هاذةى ئةوةتا ثؤثةى سةر و ضل طةالو لةرانةوةى

و باران بارينى دةنطى و درةخت دةنطى ضثةى ورتةو و بولبول ضريكةى كارمان و مؤسيقاية بالندةو هةزارةها )ست الرى لةنجةو كةواتة ليدةكةن

لةنجةو ضونكة لةوةزياترة فاتمة(ش بةلكو نيية مؤسيقا بةتةنها هةر الرى

طومان بى ية طؤرانى بةستةو بةستةو لةطةل خؤش مؤسيقاى تر ئةوةندةى يةكبطريت طؤرانى لةهةمان دةبيت تر بةهيز خؤشترو

لةنهينى ثرثرة هيشتا ديرة ئةم كاتيش كام مؤسيقاية ئةم نازانين ئيمة ضونكة ناشزانين دةطريتةوة مؤسيقا ئالةتى

يةبؤية طورانى بةستةو جؤرة كام فاتمة ست لةنجةى الرو هةركةسةو

كةخؤى دادةنيت مؤسيقايةك بةجؤرة بةستةو بةو هةركةسةو ليدةكات حةزى

حةزى كةخؤى دةضوينيت طؤرانيانةى نيوة ئةم دا كاتيش لةهةمان ، ليدةكات

جوان لةمؤسيقاى ثرثرة ديرة مؤسيقاية، ية، لةطوتةى)) يؤنانى

ية(( ضةندان طؤرانى بةستةية، كةجوانيةك هةية هاوبةش فؤنيمى

مؤسيقاى و دةدات بةوينةكة ية، )) يؤنانى لةطوتةى ثيدةبةخشيت

ي، ى، ن، ية(( فؤنيمى)) ا، طؤانى )) مؤسيقاية، ة((هاوبةشن.لةطوتةى

تيكةالو بةستةية(( بةشيوةيةكى هاوبةشن فؤنيمةكان زؤربةى

ة(( دوبارة ي، ا-ة، لةوانة)س، ئاهةنطى فؤنيمانة ئةم بوونةوةى ضونكة دةكات خؤشتر مؤسيقاكة

دةق هةيةو بةهيزى سيحريكى مؤسيقادةهيليتةوة. بةنةمرى دةليت:- دا يةم سى لةديرى شاعير

طيانةكةم خةيالم، رازاوةى بووكىفاتمة! ست

دةربرينة شيوة بةم بةالم دةبينريت ضونكة بةطويضكة دةدرى رؤلةكةى دةبيسترين، مؤسيقا و طؤرانى

لةهةولى ))طؤران(( هةميشة لةزؤر دابووة نوى وينةى دؤزينةوةى

تاوس بةكوترو لةنجةى الرو شوين هةميشة بةالم ضواندووة، ...هتد ومامز

نوى وينةى دؤزينةوةى هةولى لة لةنجةى الرو ئةمجارةيان دابووة،

طؤران كةثيش ضواندووة بةطؤرانى كةواتة نةبووة، ليكضواندنة جؤرة ئةم

جوانى خودى وينةيةكى طؤران هةردى((ش دؤزيوةتةوة)) ئةحمةد

شيعرةى ديرة ئةم ئاميزى لةبةر ديرة ئةم هاتووةو بؤ ئيحاى طؤران

خؤى وةكو بةالم نوسيوة شيعرةى هةويرةكةى بةلكو نةطرتووة وةرى

لةقالبى تر جاريكى و هةلشيالوةتةوة جوانترى طةشترو رويكى داوةتةوةو

الى بةعيشووة رؤيشتنى ضونكة ثيداوة بة)) وةزنى طؤران

الى بةالم طؤرانى((ضوينراوة لةنجة هةردى((الرو )) ئةحمةد

طؤرانى(( بةستةو بة)) مؤسيقاو و ضل بؤيةو و بةرةنط ضوينراوةو جوانكارى داوةو ثيشانى تر ليباسيكى

شيعرةكةى لةديرة نواندووة، تيا خؤى جؤرة ئةم دا ))هةردى((ش دا لةخؤ وينةى دووجؤرة ليكضواندنةش

كردؤتةوة. ضر ليكدراوة ليكضواندنى وينةى يةكةم شت بةسى لةنجة الرو ضونكة

بةستةو )) مؤسيقاو بة ضويندراوةطؤرانى((

وينةكة كاتيش لةهةمان دروست طؤركى هةست بةشيوازى

بة بينين هةستى طؤرينةوةى بووة، بةضاوو لةنجة الرو ضونكة بيستنة

دةربرينة جؤرة بةم بةالم دةبينرى طويضكة بؤ دةطوازريتةوة رؤلةكةى

طؤرانى(( ضونكة)) مؤسيقاوبةستةو وينةى ديرةدا لةم كةواتة دةبيسترين

)) زمانوبيرو لة ضربوونةتةوة شيعرى

دةليت:- دا دووةم ديرى لة و بةذن نموونةى: هةيكةلى كةت باال

ية، يؤنانى بةستةية مؤسيقاية، لةنجةت الرو

ية طؤرانى نويى وينةيةكى شاعير

)ست باالى و بةذن بؤ دؤزيوةتةوة يؤنانى بةهةيكةلى فاتمة( كة

لة كةيؤنانيةكان ديارة ضواندووة، دةست دا هونةرةكان زؤربةى

بوين داهينةر نواندووةو يان ثيشخةرى هونةرى ثةيكةر كردنى لةدروست

شاعير نواندووة، خؤيان بةرزى فاتمة( )ست باالى و بةذن نةهاتووة ... هتد و حةيزةران دار بةضنارو بةسةدان وينانة ئةم ضونكة بضوينيت

وايان ضيذيكى تاموو هاتوون بةكار جار ليكضواندنى خؤيان كاتى بؤ نةماوة تيا

داواى هةميشة شيعر بةالم بووبن جوان ، ليدةكات نويمان وينةى و خودى وينةى

ئيلهامى ئةنديشةو و لةزةين وينةيةك بؤيةكةم وينةيةك هةلقوالبن شاعيرة

و يةوة شيعرى دةقيكى نيو هاتبيتة جار و خؤمالى ترى شيعريكى لةهيض ثيشترنةهاتبى. بةكار بيطانة

بةمؤسيقاو لةنجةشى الرو شاعير ئةم بةالم وضواندووة طؤرانى بةستةو

))الدى((ى لةشيعرى ليكضواندنة جؤرةدةكريت. بةدى طؤران

دةليت:- طؤران بةوةزنى بةلةنجة، بةعيشوة، ئةرؤى...

طؤرانى هةتاكو دى كةمةرت زرةى ئةرؤىبةركانى!

بةنازو رؤيشتى طؤران بةئاوازى ئافرةتةى ئةم الرى لةنجةو

ئةمةش ديارة ضواندووة، طؤرانى بةئاوازى لةنجةوالر نويية وينةيةكى جوانى وينةيةكى ، بضويندريت طؤرانى

هةست )) شيوازى لةسةربنةماى كردووة، طؤركى(( دروست

بة )) بينين هةستى طؤرينةوةى بةضاو لةنجة الرو بيستنة(( ضونكة

صليوة هاوذين

شيعرى ديرة سى لة جوانكارى وينةو نواندنى هةردى ئةحمةد فاتمة(ى ست بؤ طوليك )ضةثكة

دووهةمء بةشىكؤتايي

Page 11: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

111

كؤية ساالضوانى بة لةبيرةوةرى جوللةكةكاندووةم بةشي

ئةطةرضى كردووة يةكترى لةطةل طفتوطؤيان وبووينة. جياواز ليك تارادةيةك وشةكان

سؤرى( لةدايك بة) مسكة ناسراو عةمان ئيليا مريةم زمانى لةبارةى لةكؤية1934 سالى بووى

وتى:- دواو بؤمان جوللةكةكان مةسيحيةكان لةزمانى زؤر زمانيان جوللةكةكان

هةندى ضى ئةطةر ئةدواين ثيكةوة ئيمة بوو نزيك كارى ية جياوازى ئةم بةالم بوو جياواز وشةيان

رووبدات، ليكتينةطةيشتن ئةوةى سةر نةدةكردة ض تا ذمارةيةكةوة لةهةر ذماردنةوة لةرووى ئةوان

بوو يةكان مةسيحى هى وةكو دةيليى ذمارةيةك فةرةجة لةبنةمالةى كةسيك ضةند2001 لةسالى

لةسالى كردن لةطةل قسةم كؤيةو هاتبوونة جوو لةفةلةستين كض دوو و ذنيك و ثياويك2007

بدينن باثيرانيان بابو شوينى بؤئةوةى هاتبوون شتيكيش هةموو لة و كرد ثيكةوة قسةمان

ليكتيدةطةيشتين، ئيمةش ثيداين وشةيةكى سورى( ضةند ) مسكة لةزمانى كة وشانةى ئةو خشتة بةدوو كردمان دةيان بةجودا بوون يةك وةك جوللةكةكان و سريانى

يان جياوازن كةميك كة وشانةش ئةو روو خةينةروو. خةينة دةيان جوودا بة جياوازن

زمانى و سريانى زمانى نيوان هاوبةشةكانى وشةجوللةكةكان:-

جياوازةكان:- جياوازو ليك كةميك وشة

لة1929 سالى بووى لةدايك يةلدا سةلمان فةيمة بؤ جوللةكةكانى فؤلكلؤرةى شيعرة ديرة ئةم كؤية

طوتين:-قتيلة سمو بارةو يةلة تةيارةنخيلة ئور ئينوو ئيريس جةماعةتت

سورةو بالةكانى هات تةيارة ديرة ئةم واتاى بةينى و لةسةين لةريطان ضاو ئيمةش جةماعةتى

وتوويانة. كردنيان كؤض لةطوندى1954 سالى بووى لةدايك عةزيز بةفرين

ثيش لةكةسانى فؤلكلؤريةى ديرة ئةم هةرمؤتةئةوةية:- شيعرةكة ديرة وةرطرتووة خؤى

ميلوو سورايىلةيخيلوو ئادار ماستت

نةخوارد ئاداريان ماستى ضنة مةسيحيةكان واتا ثةنجا ماوةى بؤ مةسيحيةكان ئادار لةمانطى ضونكة

و خوين لة شتيك هةرضى دةبوون بةرؤذوو رؤذ بةرهةمةكانيةوة بةهةموو بى بوو دروست حةيوانات

ئةمة ، دةخؤن رووةكى شتى تةنها نايخؤن بةمةسيحيةكانى دةمةتةقى و سوعبةت بةشيوةى

دةطووت. هةرمؤتةيان كؤيةو بةم1928 سالى بووى لةدايك حنا موسا رفائيل

:- جوللةكةكان دةربرى ثةيظيكى ضةند شيوةية بةالم دةذيان لةشار نةبوون نشين طوند

لةطةل ليبوو زؤرى جولةكةيةكى لةبيتواتةش طوندةكانى لةطةل يان ثةيوةندى دا ئةمةش

لةطوندةكان زؤر كة هةبوو خؤيان دةوروبةرى كةمن ناوانةى لةو هةبوو. هةندى ماالتيان مةرو

فةرةجة حاتة، نموونة)سةلمان بؤ ماون لةبيرمبنيامين...هتد( عةبدة، حةسقيل، حايووم، جوو،

)فةرةجةجوو( زؤر جوللةكةكانيش - لةنيو و مةرزان و ئيلنجاغ لة عاردى بوو دةولةمةند

. هةبوو زؤرى ماالتيكى مةرو هةبوو تارةبان )شةلكة( بوو ناوى كؤية زيرنطرى طةورةترين

كورتة خريلةى يةكيكى تابليى زيرينطريكى ، بوو باالكؤية. لة دادةنرا زيرينطر بةباشترين بوو باش

دوكانى لةكؤيةو بوو قةساب ) داودؤك( طةورةترينهةبوو.

دةيان جوللةكةكان كة طؤالنةى طياو لةو هةروةها ئةم شيو، كردة دةيان )) بةندةكة(( بوو طياى خوارد

تةنها ئةمة واية كةرةوز لةشيوةى طيايةشدةخوارد. نةيان تر خةلكى خوارد دةيان جوللةكةكان

سريانى زمانى لةئاخاوتنى جوللةكةكان ئاخاوتنى سةر دةضنةوة زمانةكة هةردوو ضونكة نزيكة زؤر

هةرمؤتة كؤيةو مةسيحيةكانى بؤية عيبرى زمانى ئاخاوتن و تيدةطةيشتن جوللةكةكان لةزمانى تةواو

دووهةمء بةشىكؤتايي

بيرةوةرى

Page 12: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى1

12

كةكؤن ديداريو طؤراني ئاوازدانةرى و كةمان ذةنيارى قادر وريا مامؤستا

مناآلن ئؤثةريتى

لةسالى قادرحسن وريا بةفرى لةطةرةكى1943

لةدايك قةندى_كؤية و لةطؤمةشين بووةسةرةتايى

وناوةندىخويندوة انيةوكؤيةر لةكؤية وئامادةيى

,ثةيمانطاىتةواوكردوةلةسالى لةموسل مامؤستايانى

دةب1970لةتةواوكردوةو1969يتةمامؤستا,لةشةوطيروسيطر

مامؤستايى وهةرمؤتة تكان وة1993لةسالى كردوةو

دريذة قوتابخانةكان لةضاالكى دواتر و دةدات بةخزمةتكردن

خانةنشين2006 لةسالى 1957دةكريت.لةسالى

تيثى لةكؤرسى دةبيتةئةندام باواجى مؤسيقاى

وةكو1972 كؤيةولةسالى دةبيتةئةندام كةمان ذةنيارى هونةرى بةخزمةتى ودريذة لةتيثى دةدات

رةنطينى باواجى,دةستيكى خاوةنى ئاوازو لةدانانى هةية

طؤرانيةو ئاوازى ضةندين طولةنيرطز بةناوى كتيبيكى

ئاوازى كةكؤمةليك هؤنراوة بةنؤتةنوسراوو لةخؤدةطريت

بآلوكردؤتةوة.بةم ثرسيارةكانى شيوةيةوةآلمى

دايةوة.. كةكؤنى هونةريت ث/ئارةزوى

دةطةريتةوة؟ بؤكةى دووى و يةك ثؤلى و/لةبةرئةوةى

طؤمةشين لةطوندى سةرةتايم شايى بووم لةوى خويندوةكاتيك

ونايةى شمشال وزورناو وداوةت ويارى بيذ طؤرانى ودةنطى شوان و ورةشبةلةك وهةلثةركي مناآلن

و كاسبكاران و شوان بالؤرةى طوند ذيانى سادةيى و مازوكةران هونةربكةم كةئارةزوى وايليكردم

شتيك لةطؤمةشين جؤرة كةزؤركاريطةربوولةسةرم

كةتةنهاثيرةكان بوو شايةك دةيانكرد ئاهةنطةكان لةكؤتايى

طؤرانى)لةسةرحةساران ناتطةمى( حةسةن مريةمي واى ئةمة لييدةدا بةزورنا مةمةند

دوزةلةيةك و كةثيك كرد لةمن بكةم دروست بؤخؤم لةقةميش لةمن ئاواز مؤسيقاو وئارةزوى

كةلةطوند ئةوجةوةى ثةيدابوو الساييان وايليكردم خولقا بؤمن

هونةرى لةكارى حةز بكةمةوةو. بكةم وفةنى

بويتةئةندامى ث/ضؤن باواجى؟ لةتيثى كؤرس

ساآلنة بووم و/كةلةناوةندى شانؤ لةسةر يادةكاندا لةبؤنةو لةطةل دةخويندةوةو شيعرم

دةكرد شةرةشيعرمان هاوريكانم قادرو حاجى شيعرى ضةندين

ترم شاعيرةكانى و قانيع مامؤستا لةبةربوو. كاتيكيش

تيثى1957لةسالى باكورى دانا,رؤذيك باواجى مؤسيقاى

طةيشتمة لةكؤرانةيةك

تاقى دةنطى ئةنوةرتاهير و باكورى بردةالى منى كردمةوةو كردمةوةو تاقى دةنطى باكوريش زؤر دةنطت تؤ ثيميطوت

كؤرس باشةوبوومةئةندامى وةهاب قورشيدو تةها ئةوكاتة باواجى كؤرسى من بكرو و سادق. بووين

فيرى ث/كةى بووى؟ مؤسيقاذةنين

كةمانيكم1963 و/لةسالى مامؤستا لةطةل بةضوارديناركرى

فةرةجوآلوئةكرةم ابراهيم زاهيرو راهيناو خؤم وردةوردة باقى

ليدةداوخؤم مؤسيقام وريائةحمد فيركردومامؤستا

نؤتةو فيرى دةكردةوةو دةورةى ئاميرةكانى ذةنينى ئاوازو

مامؤستا كة دواتريش دةكردين من دةكردةوة دةورةى سةردار كةلةمن هةذاروسةرتيث لةطةل

دةورةكانم بةشدارى بضوكتربوون مؤسيقابووم فيرى دةكردو

دةذةنى كةمانم زؤرباش دةزانم هةروةهاجطةلةكةمان

بذةنم. عوديش كةى جار ث/بؤيةكةم

دةركةوتى؟ هونةرى لةكارى لةسالى بووم و/كةلةناوةندى

نةورؤز لةيادى1958 كرد بةشداريم لةشانؤطةريةك

وةرطرتبوو جةالديم دةورى ئيستاش طرتية رةسمم

تيثى1959 ماية,لةسالى كؤية هاتبوونة مةولةوى مؤسيقاى

ئاهةنطيكى كؤية لةيانةى حةدادو حازم طيرا شةوانةيان و تاهيرتؤفيق مامةسيوةو

طؤرانيان عدة ونجات قادرديالن ومالسالح من ئاهةنطة لةم طوت

كؤرس خدر جمال وتةهاقورشيدو كةمانيش ذةنيارى بووين. وةكو

بةيانى لةدواى1970لةسالى لةكؤيةلةئاهةنطيكدا ئازار11

كرد. بةشداريم بةئاواز دةستت ث/ كةى

Page 13: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

113

ثؤلس ئةلياس عةبدولكةريم عةلةكة. واتة – ئةلةكة – ئيبراهيم دايكبووي لة1948-1867 ئةلياس

زؤربةي وةك رةضةلةك بة سليمانيية خيزانة ئةو بؤ سليماني ديانةكاني

و كؤية لة كة دةطةريتةوة، ديانانة هاتوون. كؤية هةرمؤتةي طوندي ئارامي بة مردن ئةرزي – ئةرمؤتة

تايبةت ئايني خويندني هةنار. بة واتة كراوة. روناكبيرو ثةروةردة

بووة، ناودار بةرزو رؤشنبيريكي بؤ خيرخوا و مرؤظدؤست دلسؤز، بة سليماني ليقةوماواني هةذارو طرانييةكةي لةسةردةمي تايبةتي نانو ئيوارةيةك هةموو دا1918

بةر كردوون. لة ئامادة بؤ شؤرباي بؤتة دا1922 سالي لة ليهاتووي سةردةمي دارايي وةزيري

حةفيد مةحمودي شا مةملةكةتي زماني كةريم كورد. خواجا بابي

و ئارامي فارسي، عةرةبي، ، كوردي زانيوة. بازرطانيكي ضاكي بة كلداني

شوينكاري بووة، ناودار ناسراوو سليماني. سووتاوي خان لة هةبووة

) ساناندؤذ( سنة شاري تةك لة هةبووة. بازرطاني مامةلةي سةوداو يةلدةي شمايل كضي خانمي فةريدة

سنة بازرطاناني سةردةستةي ثتةوي هؤكارةثيوةندي بةو بووة.هةر سنةدا لةتةك سةوداي و بازرطاني

هيماي بةرجستةي كة هةبوة، كوردستاني كةرتي هةردوو ثيوةندي كة ئةوةي خؤرئاواية. ويراي خاوةرو

بة سةر سليماني كليسةي لةو بووة سنة مةترانخانةي

بةهؤي1924-1923 سةردةمةدا. لة اليةن لة سليمانييةوة بوردوماني

بةريتانياوة جةنطييةكاني فرؤكة و بةجيدةهيلن سليماني ديانةكان

كةريمي كةركوك. خواجا روودةكةنة نةمر، شيخي دارايي وةزيري

ئةمةكداري هةبووة، بةرزي ناوبانطي هةذارو بةرانبةر بووة، نيشتمان

ئةستيرةيةكي كورد ليقةوماواني طةلي ئاسماني لة درةوشاوةية

زاري لةسةر هةنوكةش تا كوردا، بة شاميرة شارةية. ئةم ئةم زؤرينةي

كةركوك بؤ براوة دةسبةسةري بابي هاوكاري ئةوةي لةبةر1923 طةرةكيبووة. نةمر شيخي كورد

لة كؤية حةماغاي ئةلةكة، كةريمي ئيستيفان كةركوك مةتراني سليماني

و دةكا مةسيحييةكان ثيشوازي جبريدةكةن؟ ثيشكةش خزمةتطوزارييان

كةركوك قةآلي طةرةكي لة زؤربةيان لة هةنديكيان و دةطيرسينةوة

واتة توركي بة قؤرية. قؤرو طةرةكي قؤرية لة ئةلةكة وشك. ئةسكةندةر

كامثي سةردةمةدا دةبآ. لةو نيشتةجآ ئينطليز سوثاي بة سةر ليفي ئاشوري

بؤ بووة. ئينطليز كةركوك لة هةذاروليقةوماوي خؤي بةرذةوةندي

هةكاري، دةظةري ئاوارةي ركيفي ذير خسبووة ئاشورييةكاني ئاآلي سةردةمة خؤيةوة. ئةو

ليئاوا خؤري مةزن بةريتانياي طةالني ضارةنووسي نةدةبوو،

كةوتنة بةدةستبوو. ئاشورييةكانيش لةكةركودا. رةشةكوذي شاآلوي بةر

بة سةردةمةدا، لةو كةركوك مفتي كوشتني فتواي ئايني دةمارطيري

دةدا. ئينطليزةكان مةسيحييةكان كارةساتةدا بوون. لةو بيدةنط لةمة شةرءشؤري برينيء و تاآلن

بازار زؤركراوةو هيرشيان سووتاوة.توركمانةكان

طةرةكي مةسيحييةكاني سةر بردؤتة ئئةسكةندةر قؤرية. خيزاني

برين و كوشتن بةر ئةلةكةش لة ئةسكةندةر كةوتووة. جةليل

دةدا خوآ دايكي دةبآ، بيشكةدا خةنجةري حةوت و بةسةريا

بةردةكةوآ. ئينطليزةكان بؤ دةطويزنةوة قؤرية مةسيحييةكاني

بة ئةسكةندةر مةسيح قةآل. باوكي دةبآ. دةرباز دةرثيوة و كراس توآى

ديمةنةنارةوا ئةم كة كةريم، خواجا شاآلوةدا طرياوة. لةم دةبينآ دزيوة

سليماني مةسيحيةكاني لة دةكةس تةك لة1925 سالي دةكةون. لة بةر

هةواري بةغدا لة يةكجاري بة خيزاني خةريك بازرطانييةوة بة و خستووة

دوايي كؤضي لةويش هةر بووة، دواي سليماني كردووة. مةسيحي

ئيبراهيم اليةن لة شار دروستكردني بنكةيةكي بة بووة1774 ثاشاوة

و هةمةدان سنةو نيوان بازرطاني شاري طةيشتونةتة روسيا،

هةشتةخان- ئةستراخان- روباري لةسةر هةنوكة ستالينطرادي

ئاوي ئاشي كةريم ظؤلطا. خواجة طاوران طةرةكي لة هةبووة

هةرماوزة) ناوةوة بةو ئيستةكةش ( دامةزراوة. هةروةها1929-1930 كاريزي و كانياو كةريم خواجا

سليماني. مزطةوتةكاني بة بةخشيوة باوكي خؤشكةزاي ئةلةكةي ئيسحاق خانةوادةية. لةو دةرمانساز نةوالي و خام جاو، بازرطاني كةريم خواجا

هيناوة، هةمةدانةوة لة كاآلي شمةكو بةغداوة لة شةكري كةللة هةروةها

مازووش كةتيرةو هيناوة. بازرطاني تةك لة بوردومانةكةدا كاتي بووة. لة بةطي فةتاح حةمدي ئةحمةد

كورد ناوداري هؤزانظاني ساحيبقران

دارايي وةزيري كؤية ديانيكي حكومةتةكةي

بوو نةمر مةحمودي شيخ طةبر، وشةي لة طاورطاوران: هاتووة. جيماوةي ئاطر- ئاوةرةوة

زةردةشتيية. ئةم رةوشي بةرثريشكي كةوتؤتة طةرةكة ناضاري بة بوردومانة، ئةو شاآلوي

لة كةركوك، دةكةنة روو ئةمانيش نيشتةجآ قؤرية قةآلو طةرةكي

كؤضرةوةدا، دةبن. لةو و ئةلةكة كةريمي خيزانةكةي

ناويان لة شاكير طةورةكةي كورة بة دةيانبينآ كة كةريم، داية. خواجا كورةكةي روودةكاتة تورةييةوة

ئةوا هيشتووة، بةجآ شارت بؤ دةآل بؤضي تؤ بةسةري، دةست بة من

ئاطاداري ئةويش هاتووي؟ بؤردومان ترسي لة دةكاتةوة

دةآل: كردووة. خواجةش رايان شارةكة خةلكي لة تؤ طيانيزيترة؟

زةند كةريم

Page 14: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى1

14

يةكةم و قودسي مةحمود جةواد حةمةد كؤية كاميراي

بةط

سالي لة بةر كاميراي1949

لة طةرؤك و هةولير

ديكةي شارةكاني كوردستان

و كؤيةو دةهاتنة بؤ وينةيان

و دةطرت فةرمي كاروباري ئةمانةش دةطةرانةوة. ويراى

كة طةشتيارانةي، و طةرؤك ئةم هاتونةتة سةردان مةبةستي بة

وينةي بوون، تيثةر لـآي يان كؤية، طرتووة. سالي شوينةوارةكانيان

شانؤييةكةي تيثة كاتآ1932 سليماني شبلي( بةرةو ) حةقي مةبةستي بة كؤية لة دةضيت، ضةند كؤية بينيني و ثشوودان

ضةند دةميننةوةو كاتذميريك هةردوو قشلةو وينةيةكي ديمةنيكي ضةند و قةيسةري

دةطرن. سالي ناوشار ديكةي كةركوك مةعاريفي1936

كؤية دةنيريتة وينةطريك ضةند طرتني بةمةبةستي

) جوتياري شانؤطةري تابلؤيةكي و مامؤستا هةفتاكاندا كورد(. لة

كؤية ديريني دةرهينةري ئةكتةرو سامي( يةكآ ) عةبدولآل مامؤستا

ثاشانيش و نيشاندام وينانةي لةم كوردييةكان رؤذنامة لة يةكآ لة

كردةوة. بآلوي كاميرا رةوشي بارو شيوازة بةم

كؤتايي تا مايةوة وينةطرتن و ) مةحمود هاتني و1942 سالي

ئةفسةري ثلةي بة قودسي بابةتةكة كؤية. ليرةدا تةجنيدي

و ئاماذة كة هةلدةطريت، ئةمة مةحمود لةسةر ويستةيةك

قودسي بكةين. مةحمود قودسي سوثادا. ريزي لة بوو ئةفسةريك

جيهاندا دووهةمي جةنطي لة شاري لة و دةطيريت بةديل

دةبيت. بةسةر دةست قودس شارةزاي ديليتيدا لةماوةي

بةكارهينان ضؤنيةتي و وينةطرتن كاميرا لةطةأل مامةلةكردن و

لة حةزي طةلـآ وينةطريةكةشيدا كاميرايةكةي كردووة. بة راو

هةمةجؤري وينةي ضةندين بة ئةرشيفي ضةندين و طرتووة

بؤ بةكاميرايةكةي ثيزي كاميرايةكةي بةجيهيشتووين. بة

بؤ دةطرت وينةي بةغداي بؤ شوشتنةوةشي كؤيةي الواني لة دةناردن. طةلـآ

وينةطرتن هونةري فيري كاتة ئةم كةريمي جةمالي مانة لة كردووة،

جةالل مامؤستا مةال، حةمةدي. ضةنديتي و حةويزي

تاراوطة لة قودسيش نازناوي قودسي شاري لة واتة

نازناوة ئةم ثاشانيش وةرطرتووة، موحةمةد شةهيد بؤ ثيرؤزة

خيزانةكةي كوري قودسي شانازييةوة ماوةتةوة. بة

ئةدةبي ميذووي ئاميزطيري هةذاري ئةوةتا بؤتةوة، كوردي

دةلـآ: نةمر

ضؤلكراو بارزان، بةخاكيسووتاو

خيرولآلو عيزةت، و قودسي بةخؤشناو

ي19 لة بابةتةش ئةم نووسةريطوتويةتي: دا1976حوزةيراني

كاروان... ) كاتآذيان بؤ مردن كارواني

نةمان بةرةو برد، الوي ضوارجيهان بؤ لة كرد هاواريانكوردستان بذي تا دةمرين،قودسي خؤشناو،

عيزةت و خيري بة هةلواسران هةرضواريان

ثةت( ثيكرا، ئاماذةي ثيشتر هةروةك

ذير لة كؤية الواني لة كؤمةآل قودسي( فيري ) مةحمود دةستي بوون. سالي وينةطرتن هونةري كةريمي جةمالي1945

باوكي لةطةأل كة حةمةمةال، قودسيان مةحمود هامشؤي

كاميرايةكي راسثاردة بة دةكرد، كة هات، بؤ ذاثؤني جؤري

بوو. كاتة ئةو كاميراي بضوكترين و هاورآ كاتانةدا لةم جةمال

مامؤستا هاوثؤلي و هاوتةمةن بة كاتيان بوو. زؤربةي باكوري ضةندين دةبردو بةسةر يةكةوة كاميراية بةم بةيةكةوة وينةيان

ضةند طرتووة. خؤشبةختانةش و ماون وينانة لةم وينةيةك

ثاريزراون. كاميرا رةوشي بارو ضةشنة بةم

ئةم1949 تاسالي وينةطرتن و عةلي بةريزان كة كاتةي،

كة شوان، موحةمةد حةمةدةمين،

ئازاد دواي دةبيت. لة دامةزراندني، و بووني ئةفسةري وةك

ضابطبةسةربازكردن) فؤتؤيةك كؤية ( لةتجنيد

دةهينيت. خؤي لةطةأل كؤتايي لة ضةشنة بةم

كاميرا يةكةمين دا1942 ثاأل كؤية. لة دةطاتة

طيراوة كرؤذ ئاوي سةرضاوةي لة لة

راستةوةبؤضةث:تةمةرعبدالواحد،ئةسوةدئةحمةد،د.نجم،مةقودسي. ئةحمةدباثير،مةحمود يةحيا،رةشيد مةال غديدي

1943 قودسي مةحمود كاميراي

تابري بة قودسي مةحمود 1943 راو

Page 15: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

115

رةسول فاتيحكوردستان ضةثي ناسراوي سةركردةي

ليكردين مالئاوايي

شؤرشي سةركةوتني ناسرابوون. دواي بؤلشةويك بة ثيشكةوتووخوازةش بيرة ئةو و دةكرين ئازاد ئؤكتؤبةر

بة كؤية و طشتي بة كوردستان دةهينةوة خؤيان لةطةأل مةلبةندي كة كؤية، كؤمةآليةتي تايبةتي. باري كةسايةتي هةروةهاخةسلةتي بووة، هونةروئةدةب

جطة بووة، ثةسند ال نوآي بيري كة كؤية، مرؤظي ئاينزايي و ئايني ثيكهاتةي كؤمةليك لة كؤية لةوةي

ثاشخاني ئةوةي بؤ بووة لةبار دةرفةتيكي ثيكهاتووة، بة رؤذطاريش بكا. لةطةأل طةشة زوو ضةثايةتي هزري

كة دذوارةي، بارودؤخة ئةو لةطةأل هارمؤني رةوتيكي طونجاوةو كردووة طوزةرانيان تييدا خةلك كؤمةآلني

تيكؤشةري ضلةكانةوة سةرةتاي سةندووة. لة ثةرةي لة ضةث سةركردةي بة كة رةسول، فاتيح ناسراوي

شاياني كة هةبووة، بةرضاوي رؤليكي دةذميردرآ كؤية رةسول بكرآ. فاتيح لةسةر تايبةتي ليكؤلينةوةي ئةوةية

ثيشمةرطايةتي و سياسي سةركردةيةكي هةر نةك لة بووة برشت بة قةلةم نووسةريكي بةلكو بووة، كتيبي ضةندين بوارةشدا ضةثدا. لةم هزري بواري

خةباتي ميذووي لة الثةرةيةك لةوانة: ضةند نووسيوة كاروانيكي لة كتيبي بةرطة. هةروةها سآ كوردكة طةلي

كوردستان. لة ضةث بيرؤكةي بنضينةي دوورودريذ، لة كة بووة، ئاشتي دةنطدانةوةي خاوةني ثيشتريش

لة توتنةواني و تووتن هةروةها ضاثكراوة،1954 سالي ضاثكراويشي كتيبي . دوا1958 عيراق كوردستاني

2007 لة كة خةرمانة(، ثاشماوةي لة ) مشتيك

سةرهةلداني سةردةمي كؤيةدا لة ضةث بيرؤكةي

كؤتايي دواي دةطةريتةوة يةكةم، جيهاني جةنطي

سةربازة ئةو كاتةي ئةو لةشكري لة كة كؤييانةي

لة دابوون عوسماني روسدا عوسماني جةنطي

دةطيرين. لة بةديل تيكةآلوي بةنديخانةكان

كة دةبن، روس ضةثةكاني

دوايي كؤضي ضاثكراوة. بة سةركردةيةكي ضةث هزري

لة كوردستانى ضةثي طةورةيدةستدا.

كؤية شاري لة1931 سالي لة دايك لة كاسبكار بنةمالةيةكي لة

كةلينيكى نازم دكتؤر دوايى كؤضى كرد دروست زانستى طةورةى

ديارو كارة ثيويستة تى ئاي و ماتماتيك لةبوارةكانى هاندةريك بكرينة و نةكرين لةياد بةخشةكانى خزمةت

بؤثيشخستنى بوون بةردةوام و كردن بؤخزمةت ثياوة ئةم بةداخةوة كوردستان لةكؤيةو زانست كورتةيةكة خوارةوة نايةوة,ئةمةى سةرى زوو مةزنة

-9-6لة سالح حسن نازم جوانةمةرط. دكتؤر لةذيانى هةلهيناوة بةدونيا ضاوى كؤية لةشارى1967

لةقوتابخانةى سةرةتايى خويندنى وهةرلةوشارة تةواوكردوة1979-1978 سالى كؤيى قادرى حاجى

لةئامادةيى ئامادةيى خويندنى1985-1984,لةسالى كردوة تةواو هةولير لةشارى كوردستان

خورةوشت و زيرةك خويندكاريكى ,خواليخؤشبوو خؤشةويست زؤر مامؤستاكانى لةاليةن بةرزبووةو

بروانامةى1989-1988 ,لةسالى بووة كؤليذى سةالحةددين لةزانكؤيى بةكالؤريؤسى

يةكةمى ثلةى وةرطرتووةو ماتماتيك بةشى زانست ,لةسالى هيناوة بةدةست كؤليذ زانكؤو ئاستى لةسةر كؤرساتى خويندنى بةغداد لةزانكؤي1991

سةالحةددين لةزانكؤيى دواتر تةواوكردوةو ماستةرى ثرؤفيسؤر ثةرشتى بةسةر ماستةرةكةى نامةى وةرطيراوة, بةسةركةوتوويى عبدالرحمن جابر دكتؤر

سةالحةددين لةزانكؤيى1995 تا1993 لةسالى بةناونيشانى ماتماتيك لةبةشى زانست لةكؤليذى

نازم ووتؤتةوة.دكتؤر وانةى ياريدةدةر مامؤستاى زؤر خويندكاران سةركةوتوبووةو مامؤستايةكى

خؤي لةبةرليهاتوويى وةرطرتووة لى سوديان , فةرةنسا ووآلتى بؤ نيردراوة1995 لةسالى ضةندين ووآلت بؤدةرةوةى سةفةرى لةدواى

فةرةنسى زمانى لةبوارى جياوازى بروانامةى ماتماتيك زانستى ( وDAFLوDEFL وةك)بروانامةى

لةدواى2006 تا2005 هيناوة, لةسالى بةدةست كؤليذى راطرايةتى ئةركى بؤكوردستان طةرانةوةى

دوايى كؤضى دكتؤر خواليخؤشبوو

كةلينيكى نازم زانستى طةورةى

و لةكوردستان كؤية زانكؤيى

لةبةشةكانى بةتايبةتى تى ئاى و ماتماتيك

بةجيهيشت, ضونكة بةكةسايةتيةكى دكتؤر

دةذميردرا زانستى

Page 16: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى1

16

ديرينةكانى شوينة وينةىكؤية

ئيلنجاغى هيمن

كؤية ديرينى كؤشكيكى

كةران خانى

دةرطايةك

Page 17: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

117

سةرقازيالن

خانويةك ديوارى

Page 18: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى1

18

لة و بةطشتى لةكوردستان و وعاسي شاخاوى ناوضة

،طةليك بةتايبةتى سةختةكان ضةندان لة كة هةن تؤ ئةو شوينى و ثيدان طرنطى مايةى رووةوة جيطاى ئةوةى ،بةالم ناساندن

لةو زؤريك تائيستا نيطةرانية و ماونةتةوة شاراوةيى بة شوينانة

ئةو دانيشتووانى ئةطةر تةنيا و زارةكى شيوةى بة جيطايانة ئةو دةربارةى شتيك بةسادةى

ئةطةر كاتيكدا لة ، بزانن شوينانة رووةكانى لة خؤيان مافى

ثاراستن ليكؤلينةوةو و ناساندن ئةوكات بيطومان ، ثيبدريت و شوينةوارى ميذوويى طرنكى

جوانى و سروشتى دةر شوينانة ئةو تايبةتمةنديةكانى

. دةكةويت ضةندان ئةشكةوتيك*

تايبةتمةندى دوور لةباسةكةمان ئةطةر

هيران دؤلى ،رووةوة نةكةوينةوة :لة بنينين هةنطاو نازةنين و

لة ريطاى لةسةرةتاوة شوينة دةضيت بؤ ةوة ـ نازةنين رووكارى

ريكردنى سةعات نيو ،تةنيا نيمضة ،سةرةتاش دةويت

سروشتى بةدارى دؤالييةكةى دةبيتة دواتر و ثيدةكات دةست

ضين دةست بةردارةكانى دارة ئةشكةوتةكة دةطةيتة ،كاتيكيش

شوينةت ئةو تايبةتمةندى بؤ سةروة لةضةندان

كةئةشكةوتيكى دةردةكةويت

واشيكردووة و دروستكردووة بيت فينك زؤر ئةشكةوتةكة كةناو

ئةشكةوتةكةدا راستى دةستة .لة توونيليدا شيوة بةرارةويكى

شوينى كةهةموو سةردةكةويت هةلطةرانى ثيا و دةستطرتن

ئةو بةدريذى كراوةو بؤ لةشاخ و خوارةوة ديتة ئاو كونةشاخةش

هةلكةندراوةو بؤ كانيلةى ضةندان ئةو كةتةواوى تيداية سارنجيكيشى

تونيلةكةى شيوة رووكارى ئاوةى هةموو ،بةالم ناوو دةضيتةوة

نازاني كةس و قوتدةدات ئاوةكة دةر لةكوي ئاوة ئةو جاريكيتر خةلكى الى ئةوةش ، دةبيتةوة ، ناسراوة بيبن بيرى بة ناوضةكة تونيلة كؤتايى دةطةيتة كاتيكيش بضووكى دةرطايةكى شاخةكة

بؤ ثيشت ديتة طؤشةيى سي شيوة ، ئةشكةوتة لة ضوونةدةرةوة

دةرطاكة دةرةوة لةرووكارى بةالم تةنيشتى لة و بةرزة نيويك مةترو

بضووك ريضكةيةكى ضةثيشى ئاوى هينانةوةى بؤ كة هةية

ناو بؤ دةرةوة مرؤظ ، سارنجةكةدروستكراوة

طرتن دةست و حال بة دةتوانيت دوومةتر لةدوورى و بروات دا ثيى

بيراوةكةوة ناو دةرذيتة تر ئاويكى ليدراوةو بةرزاييك كةلة

رةزو ناو دةرذيتةوة ئاوةكةشى باخةكانةوة.لةسةرووى

باخيكى رةزو ئةشكةوتةكةشدا لة لةسةربانايةكةوة و هةية زؤر

و ديت بؤ ئاويان تر بيريكىسةوزن. هةميشة

لةبةرزى دايماويك ، جوان سروشتيكى ميذوويى ،بنكةيةكى هةلدةقولي

شؤرش تةندروستىضةندان خاوةنى سةرطرد ئةشكةوتى

نةناساندراوة بةالم ، تايبةتمةندى نةثاريزراوة

ثيشى طةورةية دةوةن بةدارو

لةبةردةمى طيراوةو بةكةلةكةبةرد

و ديواركراوة بؤ دةرطاى

و هيشتراوةوةتةوة سةرى بةدريذاى

ئةشكةوتةكةش دلؤثة ريذنة

جوانيكى و دادةباريت بؤ تايبةتى

بةرانبةرى زنجيرة ضيايى

سةفينء ئاوةطرد

نيوان لةطوندةكان

ى و نازةنين سناوةو لة سكتان

بةرزايى )سؤركىسةرطرد

) شوينيكى تايبةتمةند

كة هةية بة

)ئةشكةوت ى

سةرطرد (ناسراوة

ئةو ،

ديدةوانييةعقوب

Page 19: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

119

ثالر بآ

طشتى كتيبخانةى بؤردى !!!كؤية......؟؟؟

طةالويذ بةرامبةربنكةى ئيسكان سةرةكى شةقامى شؤستةكة؟؟ سةر كردؤتة زيادةرؤيى دةرطايةك !

Page 20: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى2

20

حمد مةحمود وةلي دكتؤر دةخاتة ثيشنيار نؤ كؤية شاري طةشةثيداني بؤ كؤية تةكنيكى ثةيمانطاى راطرى

روو

تيبينيةكانى وثيشنيازو راثؤرت دةقى خوارةوة كؤنفراسى بةستنى لةكاتى ..هةرضةندة بةريزيانة دا ئةنجامى كؤية كةزانكؤى كؤية كردنةوةى ئاوةدان هةولير)ئةوكاتى ثاريزطاى بةهاوكارى خؤى لةكاتى نةدانرابووين بةداخةوة كؤية( ,ئيمةلةثةيمانطا شارى

بؤبةشدارى كراين وةنةبانطهيشتيش ليذنةية لةم كؤنفرانس تةوةرةكانى تويذينةوةو تةواوى كردنى

لةسةر كؤنفرانسة ئةم دانيشتنى لةدواين ئةوةبوو سالح( ئيمة شيخ )كاك بةريز داواكارى و تةلةفؤن

ئةم بةشدارى ضةندمامؤستايةك لةثةيمانطا راثؤرتةداضةند وةلةم كرد كؤنفرانسةمان بةريزتان بةردةمى دةخةينة خؤمان راوسةرنجيكى

: نةخريت طوي ثشت و هةبيت سودى هيوادارين كؤنفرانسيكى ئةنجامدانى بؤ دابنريت بةرنامة-1

بةهاوكارى شار ثةرةثيدانى ئاوةدانكردنةوةو) سالى كؤتايى ثيش ثةيمانطا زانكؤو و قائيمقاميةت

2008 .) هيض شار ثالنى ماستةر ئةنجامدانى بةبى-2

نةدريت. )مستقبلى( ئةنجام ترى ثرؤذةيةكى

دير لة هةر دةدريت، سةرنج كؤية شاري لة ئةوةي رؤشنبيرئاميز و خاوين و ثيك و ريك شاريكي زةمانةوة

خؤي تايبةتمةندي و شوين و كردن بازرطاني بووة. بازارو هةبووة خؤيان تايبةتي شويني كاسبيةك كارو هةر هةبووة،

ثيدةطوتن. بؤ طوزةريان كة ناوة، ناويان ثيشةوة بةناوي و دروان، كورتان طوزةري نةجاران، نمونة: طوزةري

ئةوةية، نيشانةي كوتاألفرؤشان... هتد. ئةمةش طوزةري شاردا لة كة بةوةي، الدآ، لةطةأل هةية جياوازي شار كة

بة ريطة ريسا ياساو هةيةو حكومةت دةزطاي و دام تاكيك اليةن لة نادات كؤمةأل و تاك مافةكاني ثيشيلكردني

دةكات كار جيبةجيكردن ديكةوة. دةسةآلتي كؤمةليكي يان كردني بةرقةرار و هاوآلتيان كاري ريكخستني بؤ

بةرةو كؤية شاري ئةوةي بري لة دادثةروةري. بةآلم دواي بضآ، شارستاني بةرةو زيتر بنآ هةنطاو ثيشةوة

ريك قائمقامةوة لةاليةن فراوان كؤبونةوةيةكى-3 و فةرمانبةران و حيزبى اليةنى لةطةل بخريت

و دةزطاكان بةرثرسى شارةو ئةم رؤشنبيرانى ثرؤذةكانى بؤئةوةى لةشار )نخبة( يةك و ريكخراوةكان

. بدريت ئةنجام خةلك ثيداويسى ئةولةويةتى بةثيى شار بدريت شارةكة كردنةوةى هةولى دوا لةمةو-4

خراثترين شار داخستنى ضونكة داخستنى نةوةك) م( دواتر30) هةولير ئةوةى شارة,وةك ثالنسازى

شار داخستنى و خنكان هؤي م( بؤتة100م( دواتر)60 دةبيت ثةرينةوة بةرزةثردى بة)نفق( و ثيويستى دواتر

. ناكريت ضارةسةر هةرباش كيشةكةش وجيؤلؤجى نةوت لةبرادةرانى ئةوةى-5

سولتان( )هةيبةت لةبنارى كؤية شارى تييطةيشتين دادةنريت جيؤلؤجيا ( ثيكهاتةى3بة) شارةكة تادامينى

دوا لةمةو ثرؤذةيةك هةر بؤئةنجامدانى دةبيت ,بؤية لةثاشةرؤذ ضونكة بكريت بةضاكى التربة( زؤر )تحليل

ضةند بدريت .هةول )شقوق( دةبن توشى بالةخانةكان دانى بؤئةنجام بكرين بانطهيشت بيانى كؤمثانيايةكى

التربة الجيولوجى( و)تحليل )المسح بؤئةوةى كؤية قةزاى والمعادن(لةهةمووناوضةكانى

بنةماو بى بةقسةى )واهمة( نةبين ضيتر فالن)كان( وةفالن)كان( و شت )توقعات(لةبوونى

بؤدانانى كؤنكريتى تةواو ئةنجاميكى طةيةنيتة نامانبكةين. ئةوة دةبيت كامة ,بؤئةوةى شت طارطةو

شيوازةى بةم زةوى دابةشكردنى بدريت هةول-6 بوون نيشتةجي كيشةى بتوانين بؤئةوةى نةبيت كؤن

)خدمات(لةطةل تريش وةلةاليةكى بكةين ضارةسةربة)متكاملى(. بطةيةنين طةرةكةكان بوونى دروست

كؤيةو خانةى بةنةخؤش زياتر دانى طرينطى-7

راطرى وةلى دكتؤر بةريز وةك كؤية ثةيمانطاى

كؤية شارى خةمخؤريكى ئاراستةى راثؤرتيكى

وسةرؤكايةتى قائمقاميةت كردوة كؤية شارةوانى بةنةخشةو كةتايبةتة ,ئةمةى كؤية شارى جوانكارى

كؤية، زانكؤي كردنةوةي بة بووين خؤشحاأل ئةوةي سةنتةري لة بازرطاني شارستانيترين نا دةبينين كةضي

ديواري تةنيشت لة هةواو طةرةكي لة دةضآ بةريوة شار و طاوطؤل و بزن مةرو سةر بةدةيان بةنزيخانة. رؤذانة

ناوةندي ئةوة ثيدةكريت. ئايا فرؤشتنيان و كرين ثةلوةر و ئينتةرنيت سةنتةري يان ، ية جيهاني بازرطاني

كآ ئةي ناطةيةنآ. باشة تآ خؤيان كةس كؤمثيوتةرة،

ضياو.. مةيداني داميني لة زانكؤ شار سةنتةري لة حةيوانيش

تةها عةبدة هيواي

Page 21: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

221

نازناوةكاني رةضةلةكي كؤيةسةلكان

و ناوزراندن بؤ طؤشةية ئةو ضةند ئةوةي بةقةد نيية، تةوهين شاراوةي ميذوويةكي و راستي

حةز بؤية دةردةخا، بؤ كؤيةمان كةسيك هةموو دةكةين

نةبآ هيض يان بكا، تيدا بةشداري بدةنآ. بارةيةوة لةو زانياريمان

رابردوو لة كةس نيية حةق دوا مشوري دةبآ ضونكة بترسآ،

بخؤين! رؤذ : )سةرة( كؤيةكةي سةلك

مةسةلةكة )سةلكان(ة. ديارة هةية. بةسةرةوة ثيوةندي بةآلم كؤية، خيزانيكي نازناوي

هاتووة؟ ضىيةوة لة نازناوة ئةو و سوثاس بة زانياريانةمان ئةو

سةلكانةوة بةرةبابي لة ريزةوة

حمد، سالح وةرطرتووة. ئةحمةد طونديكي خةلكي كابرايةكي

بووة. ضةمضةماأل دةوروبةري ئيستاي خزماني وةك بةرضةلةك

لة بووة ئاغا دةطيرنةوة كؤية ئةو عةزيزاغاى كةريمي بنةمالةي

و توند بآلي بووة. تا ناوضة ئايني بووة. مةسةلةي دةمارطير

وةرطرتبوو. بيوةذنيك خةست زؤر كابرايةك دةبآ، طوندةكةيان لة

سةر. خةلكي دةكاتة دةستدريذي ضاكتر ئةحمةديان لة طوندة بيكوذآ. ئةوةي بؤ ناكةوآ دةست تةختي ناكاو لـآ دووي سآو ئةويش

و دةبآ ثةيدا بؤ دةكا. دوذمنايةتي خؤي كؤية. لةطةأل بؤ هةلدي

كؤية. ديارة بؤ دةهينآ ناعوريك حةماغا بووة. كاتآ ثارةدار كابرا

دةكا لـآ داواي دةكةوآ، ثآ ضاوي قيمةت بة ض هيمةت، بة ض

ثيشكةشي بيداتآ. ئةويش

دةطيرنةوة دةكا. خزماني حةماغاي دةبآ كؤية ميريكي مالة لة ئةحمةد كة

بووة( ثالةوانيك كآ ميرة ئةو ) نازانن لةوآ هةر دين، بةشةر دةبآ مالةكة لة

نازناويكي هيض كاتة ئةو دةيكوذآ. تا ماوةيةك دواي بةآلم نةبووة،

بووبة ثيوةلكاو ) سةلكان(ي ضةند ضؤن؟ سةلكان، ئةحمةدي

لة هةية. وا شرؤظةيةك راظةو سةر: دةخةينة تيشكيان خوارةوة

كيشكة خةريكي هةر يةكةم: طواية هةلكةندوون. سةري بووةو كوشتن

سةري جاريكيان دووةم: دةلين ئةو بؤية هةلكةندووة، جووجكةيةكي

هاتووة. سييةم: وةك بةسةر ناوةي بووة، توندرةو كابرايةكي طوتمان

بةرةو جولةكة كابرايةكي دةبينآ طةرموك مزطةوتي ئاوةدستةكاني

ضؤن دةبآ، كفر ثآي ئةويش دةضآ، ئاودةستي بضيتة جولةكةيةك

ثةالماري ئاو موسلمانان. لةسةر دةيفةوتينآ. بادةداو توند سةري دةداو

(لةضي )كؤية( يان) كؤيسنجق ناوى هاتووة؟ يةوة

وةآلميكى هةروةها هاتووة لةضييةوة ئةو بؤوةآلمدانةوةى نيية ئةوتؤمان دةمةوى باسةدا لةم ئةمةى ثرسيارة سةبارةت كورتةيةكة بدويم لةسةرى

نةبي كيفايةت رةنطة كؤية بةناوى بةآلم نةبيت طرينط بابةتيكى ياخود

داوة هةولم توانا بةثيى بيت هةرضيةك شيكردنةوةيةكى ياخود وةآلميك

))كؤية((لةم بةناوى سةبارةت بضوك بكةم.. )تاهرئةحمةد بارةيةوة

كةكؤية حةويزى( لةوباوةرةداية ئيسالم ئاينى بةرلةثةيدابوونى

كةئةمةش ناوى)كؤثار( بووة هاتنى زةردةشتية, لةكاتى وشةيةكى موسولمانةكان عةرةبة لةشكرى

)كؤهسار(بووة ناوى بؤناوضةكة سان( )كؤى ناوى كؤية وةختيك

باس ترهةية بووة... بيرورايةكى دةكات عوسمانيةكان لةهاتنى

ثاشا( ياخود )قوض بةقةآلى شوينةش )كاولةسةرا(بةناوبانطة.

واية ثيى شارةزا( شة هةرضى) كةريم بةواتاى )كؤ(ية شارةكة راستى كةناوى

دانيشتوان كؤمةليك كؤكردنةوةى وشةى كردنى سوك لةشاريكدا,يان

)كوة( ى يان كوردية )كيو(ى دةكةويتةرؤخى )ضيا( كة فارسيةواتة

.. باواجى و هةيبةتسولتان ضياى تةماشاكةر وايةطةر )مسعودمحمد(ثيى

سةيرى لةلوتكةكانةوة يةكيك لةسةر بةشيوةيةكى ئةوةشارةكة بكات كؤية

هةروةهاناوبراو دةبينيت كؤكراوةيى )كويسنجق( كةناوى نازانيت بةدوورى

-1253 )ئيلخانى بؤسةردةمى بؤسةردةمى يان (بطةريتةوة1339

.. لةنط تةيمورى هؤالكؤو هيرشةكانى كؤية شارى واية زةند( ثيى )كةريم

سان شارى كؤسان ياخود :كؤ,كؤسا طردو لةووشةى

هاتووة تةثؤلكةوطردوكؤوكؤسارةوة ناسراوةكانى و كؤن كةبةشارة ..هةرضى)غالب دادةنريت كوردستان

ناوى واية ثيى (ية تالبانى هاتووة (ةوة سان )كويسنجق(لة)كؤى

بنكةى ضياى واتة

ناوى سولتان)سان(كورتكراوةى كؤية تردةليت )سلطان(ة... رايةكى

كؤركردنةوةى بنكةى سةردةمانيك ميرى كؤطةى بووة كشتوكالى بةروبومى

بردوة ناو كؤطايةيان ئةم شوينى بووة لي بة)كؤ(.. )عبدالخالق

وشةى محمدعلى(لةوباوةرةداية كؤية شارى ضونكة هاتبى كؤيةلة)كؤ(وة هةية, زؤرى شاخى طردوتةثؤلكة

كةكؤيةلة واية )سعدوآلشيخانى( ثيى وشةى ثاشان هاتوة )كوهش(ةوة

)ه( الدراوة ثيتى و بؤزيادكراوة )سنجق(ى تردةليت . ايةكى خويندنةوةى بؤئاسانى

يةزيديةكانة ئاينى )سنجق( هيمايةكى رةسمى ريو و ئاهةنط طيرانى لةكاتى

) كؤية دةضى ثي دةخةن دةرى ئاينى لةذيردةستى بةرلةئيستا ( سال500

سنجةقةيان ئةم بووبى يةزيديةكان بووة ناوةكة جؤرة بةم دانابى لةشارةكة

معروف( سنجق(... )حمدئةمين بة)كؤى ئةستيرةيةكيان كؤمةلة لةكؤية واية ثيى

واتة بوون زةمين كؤسار ئيرة ثةرستوة ..)جةالل ثةرست( بوون )ئةستيرة

توشى كؤية كةخةلكى بؤدةضي جؤبار(واى دواتر وثةراطةندةبوون شؤربوون شةرو

)كؤ(... طوتووة ثييان كؤبوونةتةوةو ليرة مةالى زادة( كضى جةلى )نةجيبةخانى

ئةفةندى( مامى نورةدين لة)شيخ طةورة لةسةردةمى كةكؤية بيستووة

, سةرؤك باوبووة زؤر سةلجوقيةكان سةربازو و تةثل خاوةن بووة لةكؤية سةربازيكى هةموو بلوكى .ئاآلو ئاآلبووة

ضووة دواتر دةرضووة لةكؤية كوردستان )سنجق( دةلين ثيى بؤية تر بؤشارةكانى

رةنطة هةريةكيك

لةئيمة ئةوة ثرسيارى

كةئاية بكةين )كؤيسنجق(

كة)سنجق( واتة)ئاآل(ى هيناوةتةكؤية ثيغةمبةريان

ئا: بؤتان ئةو داناوة لةكؤنةقةآلتيانجاف

Page 22: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى2

22

شةمثانيا بتليك و سةتؤرينيا ثاثؤرى

دا1963 ئادارى مانطى لة د. بةئيمزاى فةرمييم نوسراويكى

كاتة كةئةو ، طةيشت بةدةست جانى لة بوو رؤشنبيرى بةرثرسى

واشنتؤن شارى لة عيراق باليؤزخانةى ، ليكردم ثرسيارى . ناسر . د ئةمريكا بةرةو حةزدةكةم ريطايةك كةبةض يان ، فرؤكة بة ، بطةريمةوة عيراق

طونجاوة بؤمن كاتيكيش ض ، ثاثؤر بة كة ، كرد ئاطادارم وةآلمدا لة . منيش

، بكةم سةفةر ثاثؤر بة دةكةم حةز مانطى لة باشة ثيم طةشتةكةشم

بليتى ثينةضوو . زؤرى بيت حوزةيران ) سةتؤرينيا ثاثؤرى بةريطاى سةفةرم

Santurinia لة و طةيشت ( بةدةست دا1963 حوزةيرانى ى15 رؤذى بةرةو بةجيدةهيلى نييؤرك شارى ثاثؤر

بةرى ئيتاليا لة ناثؤلى بةندةرى دى ثاثؤريكى بة . لةويشةوة دةكةوى

هةر ئةويش ، " بوو " ئؤزنيا ناوى كة ، ) بريندتيرى شارؤضكةى لة بوو ئيتالى

لةسةر ئيتالية بةندةريكى كة ( ، لة ثاثؤرة . ئةم ئةدرياتيك دةرياى

بةرةو دةكةوى بةرى27/6/1963

بؤ دوايى ، ميسر لة ئةسكةندةرية . لوبنان ثايتةختى بةيروت

1963 حوزةيران مانطى لةسةرةتاى برادةران و مامؤستا لةضةند مالئاوايم

و ثاوان و دارستان كؤليذى لة كرد T, RANGE AND) كرد كيوى ئاذةلى

WILDLIFE COOLEGE OF FORS ) شارى لة يوتا وياليةتى زانكؤى لة

لةطةل ( فةرهادLOGAN) لؤطان ئةلعةبدولآل ئيبراهيم . تةها د ئةندازيار

، بوو دكتؤرا خويندكارى كات ئةو كة كات : بةيانى طوتم ى ثى فةرهاد بة د. تةها و من نيو و حةوت

تا دةطرم هةلت ديم خؤم ئؤتؤمبيلى كم95 ( كةOGDEN) ئؤطدن شارى

... بؤ بوو لؤطان شارى لةباشوورى خؤيدا ساتى و لةكات بةيانى

بةرةو و هاتن بؤالم هةردووكيان لة بةيانيمان . نانى بةريكةوتين ئؤطدن

فةرهاد كة خوارد، ضيشتخانةيةك ئيستطةى ضوينة دوايى ، دا ثارةكةى

هةردووكيانم . سوثاسى شةمةندةفةر سةرةتاى نييؤرك بةرةو كردو

ووآلت بةرةو طةرانةوةم طةشتى

رؤذيك شةو دوو . دواى ثيكرد دةستى لةم . هةر نيؤرك ئيستطةى طةيشتمة بؤ نارد جانتايةكيانم ئيستطةية ITALIAN) ئيتالى هيلى لةنطةرى

LINE PIER NO14بةندةرى ( لة جانتايةكانيشم بليتى و نيؤرك

و طرت وةرطرت... تاكسيةكم ئةو . هةر هةرزان ئوتيليكى ضوومة

طشتى ثةرتوكخانةى ضوومة رؤذة بة سعاتم سى . ماوةى نييؤرك

ثيرستى تةماشاكردنى خويندنةوةو ئةوانةى تايبةتى بة بةسةربرد، كتيبان

و كورد بة هةبوو ثةيوةنديان دوايى . رؤذى كوردةوة مةسةلةى ضاوم و كرى تايمزم نييؤرك رؤذنامةى هةوالة ديرى سةر خشاندة

ئةو بةرةو ئةوة . دواى طرنطةكان بةريتانيا فةرةنساو نوينةرانى تةالرةى

نةتةوة بؤ بوون لى ئةمريكاى و ثرسطةى . لة يةكطرتووةكان

بؤالتان : هاتووم طوتم فةرةنسا ، ببينم ئيوة بةرثرسيكى بؤئةوةى

نامرؤظانةى كارى دةربارةى بةرامبةر ، بدويم بةعس حكومةتى

ئيسماعيل تايةرسالح

يةكةم بةشى

Page 23: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

223

كورد طةلى و بةطشتى عيراق طةلى بةم ئةوان وةآلمى كةضى .، بةتايبةتى

نوينةرى الى ناضيتة : بؤضى بوو جؤرة بةغدا بؤ ، ى بلي يان ثى و عيراقت

!!! بةنائوميدى دةكات كارانة ئةم تةالرى ضوومة و بةجيهيشت ئةويم

لةوى ، بةريتانى نوينةرايةتى بةآلم ، دامةوة وةآلميان ديثلؤماسيانة

بوو بيسوود نةخواردةوةو ثي ئاوى دلم نوينةرايةتى تةالرى ضوومة . دوايى لة ، كرد قسةم هةمان ئةمريكا لةطةل تةلةفؤنيان ثرسطة

با طوتيان و كرد ديكة كاربةدةستيكى بةرزى باآل . ثياويكى بفةرموى

لةطةلم لةسةر شةثقة و ضوارشانة نهؤمى بؤ تةالرةكة مةسعةدى ناو هاتة

ئاماذة بؤ ذووريكى ريطاى و سييةم دوو ذوورةكة طةيشتمة . كة كردم : بةيانيتان . طوتم دانيشتبون كةس دامةوةو وةآلمى . يةكيكيان باش

. تالةبانى كاك باش : بةيانيتان طوتى جةالل كاك : من طوتم منيش

يةك خةلكى و دةيناسم ، نيم تالةبانى خويندكار . من كؤيين ئيمة ، شارين

ناوم ، يوتا وياليةتى زانكؤى لة بووم زووانة بةم و سالحة ئيسماعيل تاهير

كةس . هةمان عيراق دةطةريمةوة قةيدى طوتم منيش ، ببورة طوتى

: ضؤن طوتى كةس . هةرهةمان ناكا بؤ شتيكت و بدةم يامةرتيت دةتوانم

ثياوى هةردووكتان طوتم ؟ بكةم رؤذنامةو بيطومان ، ديثلؤماسين

، دةخوينةوة ..... هتد و طؤظار دانا بةيروت لة تايمز نييؤرك ثةيامنيرى

رثؤرت جاريك مانطى شميدز ئادةم و بةطشتى عيراق دةربارةى دةنوسى

سياسةتى لةمةر بةتايبةتى كوردستان و برين و كوشتن وة بةعس ضةوتى ديهاتى تاآلنى و كاولكردن و سوتان

لةاليةن كة ، ..... هتد كوردستان و جاش و قةومى حةرةس و سةرباز

بةبةعس سةر بةكريطيراوةكانى كة ماوةى . ئةو دةدرين ئةنجام

بانطةشةى كة واتيطةيشتم دةمخويند دةلين و دةكةن ئازادى و ديمكراتى

، هةية ئةمريكا لة ديمكرايتيةت رؤذهةآلتى لة دةدةن هةوليش

و بكا حوكم ديمكراتيةت ناوةراست بؤ باشة ، دةكةن ثشتطيرى ئيوةش

و بةعس سةر ناخةنة فشاريك ئيوة ئةم تاكو ، سورناكةنةوة لي ضاويان

دةرحةق نالةبارانة و ناياسايى كارة كابراى. نةدةن ئةنجام بةكورد

ئيمة طوتى: بةلى ديثلؤماسى ، دةخوينينةوة طؤظار زنامةورؤ

و شيمدز ئادةم دانا كة ئةوةى طفت . من دةينوسن ديكة ثةيامنيرى

بؤ تؤ ئةوةى كة ، ثيدةدةم ثةيمانت و راثؤرتيك دةيكةينة طوت ئيمةت

تةنها ، دةرةوة وةزارةتى دةينيرين لةسةر بريارى دةتوانى وةزارةت

هةردوكيانم سوثاسى . ئةوجا بدات كة تةالرةكة دةرةوةى ضومة كردو ضومة ئةوكاتة ( هةرUNلة) بوو نزيك

بةيةك بليتي برينى ( ثاشUN) تةالرى ئةنجومةنى هؤلى ضوومة دؤالر

(COUNCELSECURITYئاسايش) لةو دانيشتم كورسيةك لةسةر

تةرخان طويطران بؤ كورسيانةى وةك خةلك شوينةدا . لةو كراوة

بؤ دةرةخسى بؤ بواريان طويطر ئاخافتنى و دانوستان لة طوى ئةوةى

بطرن ئاسايش ئةنجومةنى ئةندامانىYMCA)طةرامةوة بوو نيوةرؤ . ثاش

ضومة خواردن نان بؤ بوو برسيم( تةمةن . ثياويكى هؤتيلةكة كافترياى

. بة بوو دانيشت لةنزيكةوة ساليم45 بة هةر منيش ليكردم سالوى هاى و الم هاتة كةضى دايةوة وةرامم هاى

حةز و بيت رازى : طةر كرد ثيشنيازى شوينى هةندى ثيكةوة بةيانى بكةى

وةك ، نيؤيؤرك بةناوبانطى و تايبةت (شةقامى و ئازادى ثةيكةرى بؤرسةو

BROADWAY (منيش دةبينين . دةربرى خؤم ئامادةيى كردو سوثاسم كةمن ، كردةوة ئاطادارم ئةو . لةبرى

ثيكةوة دةكرى ئايا ، نةخواردووة نانم كردو ثةسةندى . ئةويش بخؤين نانيك

. ئةوةى خوارد سادةمان نانيكى هةستم لةسةرةتاوة من ، بيت راستى

Somethig ( كوالنة لة شتيك كة ، كردiscooking (كابراية ئةم ويستم بةالم

دةكرد طومانم ضونكة ، بناسم باشتر لةاليةن ، بيت بةكريطيراو كابرا

UN) (لة عيراقةوة نوينةرايةتى سةردانى ثيشتر من بةتايبةتى

بةريتانياو فةرةنساو نوينةرايةتى ئاسايش ئةنجومةنى لة كرد ئةمريكام

كةناوى ، مرؤظة ئةم ضووم ئةوة . بؤ ، بوو ئيتالى رةضةلةك بة بو تؤنى

بانكةكانى لة يةكيك لة بوو فةرمانبةر ، خؤى قسةى طويرةى بة ، نيؤيؤرك رؤذى ) FBI (لة بيت ئةندام لةوانةية

الم هاتة تؤنى خؤى كاتى لة وايى بؤرسةى بؤ ضووين بةثىيان ثيكةوة

طؤرةثانى بةرةو دواى ، نيؤيؤرك . بةريكةوتين ئازادى كؤتةلى

بوو طؤرةثانةكة لة زؤر ئاثؤرةيةكى كؤتةلةكة لة ببنةوة نزيك دةدا هةوليان

ضووين وة . لةوى بوو بلند زؤر كة ، لة يةكيك لة برؤدويى شةقامى بؤ

يةكة هةر برى بليتمان سينةماكانيش بينينى بؤ ئةويش خؤى حسابى لةسةر لةكاتى عةرةب لؤرةنسى فليمى

بةرةو سينةما لة دةرضونمان كة ، كردةوة ئاطادار تؤنيم ، هؤتيلةكة

ثاثؤر بةهؤى عيراق بةرةو بةيانى من ليبوردنى داواى . تؤنى دةطةريمةوة

، بكا بةريم و بيت ناتوانى كة ، ليكردم ، هةية كارى و ئيش هةنديك ضونكة

و دةربرى بةناسينم خؤى خؤشحالى خواستم بؤ خؤشى طةشتيكى هيواى

. كرد لةيةكتر مالئاوايمان و( سةتؤرينيا ثاثؤرى ) ناو ضوومة15/6/1963 لةرؤذى لةبةندةرى14 زمارة ئيتالي لةنطةرى ثاثؤرةكة دةرطاى . لة نيويؤرك خؤشى ئاوازى مؤسيقى جؤقةى بةبةرطى ثاثؤرةوانيش . دوو ليدةدا

طةشتيارةكانيان بةخيرهاتنى سثييةوة دةكردن. بليتةكانيان تةماشاى دةكردو

بة سةر دى خةلكى هةندى لةوال لة جانتايان ثاثؤرةكة كارطيرى

ذوورى و وةردةطرت طةشتيارةكان . ئةم دةدان نيشان نوستنةكانيان

ضيشتخانةيةكى ، سينةما هؤلى ثاثؤرة طؤمى بارو ، شانؤ ، طةورة

. تيدابوو ثةرتوكخانةيةكى ، مةلةوانى لة طةشتيارةكان كةسوكارى و خزم بةندةرةكة شؤستى سةر

كردن مالئاوايى بؤ راوةستابوون لةسةر طةشتيارةكانيش .زؤربةى

Page 24: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى

كؤية لة وةرزش ئامادةبوونى كةمى يارية لة كض بينةرى

وةرزشيةكاندا عادل ذووان طرفتة و وكيشة لة يةكيك

بوارى يةخةى ئيستا كة طةورانةى نةبوونى طرتؤتةوة وةرزشى

ياريطا و هؤل لة ئامادةبووة بينةرى لة خؤى ئةمةش كة وةرزشيةكاندا

بةقسة ثيويستى كيشةيةكة خؤيدا ئيمة هةية.ئةوةى كردن لةسةر

و خول لةكاتى كردوة تيبينيمان زؤرى بةشيكى ثالةوانيةتيةكاندا

ضؤلى بة ياريطاكان و هؤل هيض كة ئةوةى لةطةل دةبينريت ناو ذورةوةى ضونة بؤ نرخيكيش ئةوةى وة دانةنراوة ياريطاكان

كة مةبةستمة زياتر من ليرةدا ياخود كةمى بكةم لةسةر قسةى

ذنانة و كضان بينةرى نةبوونى هةر هةر ياريطاكان ئةوة هؤلةكاندا لة

. مةثرسة ضةندين ساالنة ئةوةى لةطةل

يارية بؤ جياواز ثالةوانيةتى و دةخريت ريك وةرزشيةكان

تةرخان بؤ باشيشى بوجةيةكى ثيويست و وةك بةالم دةكريت

نابينريت وةرزشى جةماوةرى وةرزشكار ذنانى و كضان بةتايبةتى ثالةوانيةتى ضةندين لة بةداخةوة

ذمارةيةكى جؤراوجؤردا و بةهيز لة وةرزشكار لةكضانى كةم زؤر

ئةويش كة كراون بةدى دا هؤلةكان نةكر تيثةريان دةست ثةنجةكانى لة

ئاية ئةثرسم ليرةدا من ، دووة

224

وةرزشى

وةرزشي ماستةرنامةي سآ طفتوطؤي دريذةي لةكةكؤن:

كؤليذي لة كة ماستةرنامانةي، ئةو كؤية زانكؤي وةرزشي ثةروةردةي

ماستةرنامةي طفتوطؤي ريكخرا، ) كامةران لة يةك هةر

ثلةي بة نةريمان عةبدولرةحمان بة مةنمي ئةحمةد تةرزين و ناياب بة زوبير ئةنوةر ئاري و ناياب ثلةي و زؤرباشة( ئةنجامدرا ثلةي

توانيان لةوانيش هةريةك بواري لة ماجستير بروانامةي بهينن. بةم بةدةست وةرزشدا كةكؤن وةرزشي الثةرةي بؤنةيةوة

شارى لة1983 سالى محةمةد توانا تةمةنى لة هةر و بوة دايك لة كؤية

وةرزشى بوارى منداليةوة بوة بةردةوام هةلبذاردوة

ئيستاى.ئةم ئاستى تاطةيشتؤتة خؤى ليهاتوى لةبةر ياريزانة

كوردستان هةلبذاردةى بؤ توانيويةتى

دةستم1997 + سالى لةريى ئةويش كرد بةوةرزش

، قوتابخانةكانةوة ساالنةى خولى 1998 سالى ئةوةش دواى

ثيشكةوتوانى ريزى رؤيشتمة تاسالى كؤية وةرزشى يانةى

لةيارى بووم بةردةوام2006

بانطيشت هةروةها و بكات يارى تازة هةلبذاردةى بؤ كراوة

هةلبذاردةى و عيراق ثيطةيشتوانى بةهؤى بةالم عيراق ئؤلؤمثى

نةيتوانيوة عيراق سياسى بارودؤخى ئؤلؤمثى هةلبذاردةى لةطةل

سالى . ثاشان بكات بةشدارى ثةروةردةى كؤليذى لة2002

الدين صالح زانكؤى وةرزشى هؤى دةبيتة ئةمةش و وةردةطيريت

تواناى ضونى ثيش بةرةو زياتر لة كردنى بةشدارى بةهؤى ئةويش

زانكؤكان ثالةوانةتيةكانى سةرجةم لةطةل كردنى يارى وةهةروةها. عيراق زانكؤكانى هةلبذاردةى

بةم ياريزانة ئةم ناساندنى زياتر بؤ: دوا بؤمان شيوة

بةبوارى تيكةل ضؤن * سةرةتا؟ بوى وةرزش

دوور دووساليشة ماوةى و كردن بةهؤى ئةويش تومةتةوة كةو

قاضم بؤ كة نةشتةرطةريةك. درا ئةنجام

بالة يارى * ئاستى كؤية لة و بةطشتى لةكوردستان

؟ دةبينى ضؤن زؤر ثيشتر ساالنى + بةداخةوة

هؤكارةكةش ئيستا لة بوو باشتر ئةوةى بؤ دةطةريتةوة

راهينةرةكانى ثسثؤرو كةزؤربةى كؤنى شيوازى لةسةر هةر ئيستا

راهينان و مةشق جاران لةطةل دةكةن بةياريزانان

هةموو لة بالة يارى ئةوةى زؤرى كارى طؤران رويةكةوة

كؤيةش وةشارى ، هاتوة بةسةر دواكةوتنة لةم بةدةرنية

ئةوةية ئةمة بؤ بةلطةشم

ليهاتووى بةتواناو ياريزانى لةطةل ديداريك كؤية شارى

محةمةد توانا

Page 25: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

225

ثيشتر ساالنى كؤية بالةى كةتيثى دووةمى و يةكةمى ثلةى بةردةوام

بةالم دةهينا بةدةست سييةمى و نابينين ئةنجامانة ئةو ساليكة ضةند

. لةسةرت هةبوو كاريطةرى * كى؟ هةلبذيريت بالة تايارى

زؤر مالةوة + سةرةتا بةتايبةتى هةبوو كاريطةريان

من ثيش ئةوان ضونكة براكانم هةروةها و دةكرد بالةيان يارى زؤر راهينةريك وةكو برام زاناى

) بةسيم مامؤستا وة داوم يارمةتى ، داوم يارمةتى زؤر ( ئةويش عيسا

لةو بوو ( يةكيك هادى ) صالح وة لى سوودم زؤر كة كةسانةى راهينةرى ئيستا كة وةرطرت

. عيراقة ئؤلؤمثى هةلبذاردةى

زؤر ئاستيكى دةبينيت * وةك ئةمة هةية كردنت يارى باشى يانةكانى كة ئةوةى هؤى نةبؤتة

بؤ بكةن داوات كوردستان ثييانةوة؟ كردن ثةيوةندى يانةيةك ضةند + بةلى

من بةالم كردووم ثيوة ثةيوةنديان يارى كؤية يانةى بؤ تةنها حةزدةكةم

هةوليريش يانةى بؤ وة ، بكةم ئةويش كردوة ياريم ساليك ضةند و سةرؤك رزامةندى دواى

. كؤية يانةى راهينةرى بانطيشتى ضةند * سالى

يشتوانى ثيطة تازة هةلبذاردةى ؟ كراى عيراق

وة كرام بانطيشت2004 + سالى كرد دوومانطيم كةمثيكى بةشدارى

لةشارى دةكة هةلبذار لةطةل. دهؤك و هةولير هةست تاضةند زانيك يارى * وةك دراوة بةوةرزش طرنطى دةكةى

وةبةتايبةتى و كؤية شارى لة؟ خؤتان تيثةكةى

طرنطى زؤر من + بةداخةوة ياخود نةبونى بةهؤى ئةويش نابينم ضاو لة ياريزان مووضةى كةمى

و وةك كوردستان ترى يانةكانى وةرزشى ئةرشيظى لة

كؤية

Page 26: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى2

26

لة ذيانما مرؤظى رةنطاورةنطم نةبينيوة؟!

هاها...دةى دةى سةيرة

ثةيكةرى شاعيرو ناودارةكانى كؤية...!

كاريكاتير

د. ريبين

Page 27: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

227

كؤمةك خيزان95 لة زياتر كؤيةوة تةلةفزيؤنى سؤزى بةرنامةى لةريطةى كراون

و نةبيت دةرطاى مالةكةيان بدات لةدةرطا ئةوةى بى ئةو

سؤز لةخودى روخسةتيك سؤز ئةى دةلي و وةردةطري

مسك بؤنى مالةدا لةم ببارينةو حةيات ئاوى وطوآلو ئازارشكينى و ئارامى خةندةو

كةلةبةريكى كوضةو بةهةموو بكةو ثةخش مالةدا ئةو

ئارام هيدى هيدى دلةكان ثييان بذيينةوةو ذيان بكةو راتان هاتووم من بلى

دونيا وابكةم و بضلةكينم ثرلةناسؤرى لةسؤزى طوي وشادى خؤشى و بطرى ئيوة

و مالةكانتان بطةيينيتة هةنسكى و فرميسك

ولةعةتارى بسري نةداريتان لةسؤزتان بةشيك خؤيدا سؤزى

, مالة ببةخشي ثي و رؤشن ساردوسرةكانتان

بكاتةوةو طور و طةرم يارى بى ناسؤرى دل منداآلنى ثربكات دةرطاكانيان لةبةردةم

و خؤشى دابةزى لةهةلبةزو خؤيدا خؤشةويستى لةسندوقى

لةشةونمى ثربكات باخةلتان مالة , سؤز ذيان زةردةخةنةو

و نةدارى فرميسكةكانى لة ثراوثردةكات هةذارى و ذيان و وثيكةنين شيريني

هةميشة ذيان يارى.. وادةكا و ئاسودةلةدل و بي بةردةوام

ضرا و ليوبي لةسةر زةردةخةنة .نةكوذيتةوة لةمالةكان بةرنامةيةكى سؤز بةرنامةى خيزانة يةو خيرخوازى تةلةفزيؤنى

بةسةردةكاتةوة, هةذارونةدارةكان خيرخوازيةو سندوقيكى بةرنامةية ئةم

كةسيكةوة ضةند لةاليةن و داهات ثارةو و دةكري سةرثةرشتى

ذيان كةرستةكانى و ناومال كةلوثةلى كةسانى كةلةاليةن كؤدةكاتةوة

كؤمةك ثةروةر مرؤظ خيرخوازو بةمالة ثيشكةش دواتر و دةكري

لةريطةى و دةكري هةذاران بةناوى تةلةفزيؤنى بةرنامةيةكى

كؤية لةتةلةفيزيؤنى سؤز بةرنامةى بةرنامةى , هةبوونى دةكرى ثةخش

بؤبيرؤكةى دةطةريتةوة لةكؤية سؤز وةكو دلسؤز كةسانيكى ضةن

و رةزا محيدين و كاكل ثشتيوان رةفيق.ئةم ثشتيوان و نةبةزكةمال

بةكؤمةك لةسةرةتادا بةرنامةية لةريطةى هةذاران خيزانى كردنى

و كارةبايى ئاميرى كرينى و ثارةدان دةستى ذيان وثيداويستيةكانى ثؤشاك

بووة فراوان دواتر بةآلم ثيكردوة كةلةريطةى ئةوةى تاطةيشتؤتة

نةخؤش داراييةوة كؤمةكى دةرةوةى رةوانةى بؤضارةسةرى

بؤخيزانى خانووزةوى و بكرى هةريم .بةرنامةي بكات دابين هةذار

سؤزكةيةكيكةلةبةرنامةكانى كاكل ثشتيوان كؤية تةلةفزيؤنى

ناوى ئةو ناوة لةخؤى كةبةريطا سؤزو

سؤزى دةروات و دةباري لي

و شةقام كؤآلنةكان

دةكاو عةترريذ هةتابةرئةو

مالةى كةلةوانةيةهيندة

نةداربن ديواربةندى

ئامادةكردنىكةكؤن

1234567891011121314

عباس دلشادميرزا حمد اسماعيلقادر

خجيجةسليمان

داود احمد عمرسابير بةديعة رشيد غزال

كريمقادر عمر قادر

عمر تاظطةعبدالكريم فةوزية

حمدامين

/بايزاغا كؤية د/ئيسكان كؤية/بةفرى كؤية

قةندى/قةالت كؤية/قآلت كؤية/ئيسكان كؤية

/قنديل كؤية/جمعية كؤية

كؤية/شةهيدان

هةويرشةقامىم(60)

/قةلعة كؤية/ئازادى كؤية

1|2/9/20085/9/20085/9/2008

10/9/200815/9/200822/9/200827/9/200827/9/200828/9/2008

1|2/10/20084/10/20086/10/20088/10/2008

9|10/10/2008

نةخؤشى بةنةخؤشى

ثيرىنةخؤشى نةخؤشى

كةمئةندامىنةخؤشىنةخؤشىنةخؤشىجةلدة

نةخؤشىنةخؤشى بة

تاالسيمانةخؤشىنةخؤشى

1516171819202122232425262728

ئةحمةد حبيبة اسماعيل

سفين رةوين عبدالواحيد

سعيد حوسين حمد

سوار كاكة سابير

ابوبكر نةجيبة رسول

رؤستةم شوان مةولود

كريم عزيز عيسمت عزيز

حمدامين

/سةرباغ كؤية/جمعية كؤية/ئازادى كؤية/دؤالراوة كؤية/سةرباغ كؤية/جالالوة كؤية

/بفرى كؤية قةندى

كؤية/ئازادىكؤية

هةوليرسةيداوة

كؤيةكؤية/ ئيسكانكؤية/كةكؤن

11/10/200812/10/200813/10/200815/10/2008

15|16/10/200820|21/10/200822|23/10/2008

3/11/20084/11/2008

5|6/11/20086/11/20087/11/20088/11/20089/11/2008

نةخؤشىسوتان

نةخؤشىجلدة نةخؤشى

نةخؤشىجلدة

نةخؤشىنةخؤشى

دل نةخؤشىجلدة

نةخؤشىنةخؤشى نةخؤشىوثيرى روداوى

ناوىسيانى

بةروارىناونيشانمردن

هؤىمردنى

ناوىسيانى

بةروارىناونيشانمردن

هؤىمردنى

ذ

2008\ 11\10 تا9\1 لة كؤية مردوةكانى

كردوون كؤمةكى سؤز بةرنامةى كة خيزانيك

Page 28: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى2

28

شؤربا كفتةو و داوةت خواردنى جةالل دةشنى

خواردنةية ئةو شؤربا كفتةو بةطشتى كوردةواريدا كةلةناو

زؤر كؤيان لةناو بةتايبةتى خواردنانةى لةو يةكيكة بةنرخةو

داوةتى بؤنةو ئازيزو كةبؤميوانى ديارة دةكريت دروست طةورة جيا تر لةخواردنةكانى بةوةش

زياد كةكابان دةكريتةوة و سازدان لةكاتى لةثيويست

هيالك ثيوةى كردنى دروست تايبةتى طرينطى و دةبيت

كابانيكيش هةموو و ثيدةدات . من بكات دروستى ناتوانى

كةزؤرينةى زانى بةثيويسم ئاشنابكةمةوة دووبارة خوينةران

ئةو بةتايبةتيش خواردنانة بةو كةلةخواردنى تازانةى كابانة

زياتر شلة و برنج سورةوةكراو هيضى كردنى بؤدروست هةول

هةرهؤكاريك جالةبةر ترنادةن شوربا كفتةو بتةويت ئةطةر بيت

بةو ثيويست بكةيت دروست: كةرةستانةهةية

-طؤشت2 كوردى -برنجى1)-4 -ثياز3 _قيمة ,نةرموك-7 -كشميش6 -باوى5 كةرةوز

-ئاالتى,بةهارات9 -خوي8 رؤن -لةتكةنؤك10 +زيرة+دارضن

-كويز...هتد(11كردنى: دروست شيوةى

و كردن ضاك - لةثاش1 لةئاوى برنجةكة شؤرينةوةى

تاضوار سي بؤماوةى دةكةى برنجةكة بةهيزى بةثيى سعات

بةسؤزطى برنجةكة -ثاشان2دةنيى داى لةقاثيكا و دادةكةيى

و قيمةدةكةيت -طؤشتةكة3 بةيةكةوة برنجةكة و طؤشت تيكةآلوى و ئةشيلى جوانى

بةجؤريك دةكةى يةكترى-4بن يةكتر ئاويتةى كةجوان-5دةكةى وورد ثيازةكة

-6 دةكةى ورد كةرةوزةكةش -7 دةكةى لةئاو نؤكةكة لةثة

طؤشتةنةرمةكة قيمةكراو لةقيمةدةدةى)ئةطةر

و كةرةوز و ثياز نةبوو(لةطةل ئينجا كشميش و طويز و باوى

-لةدوايدا8 دةكةيتةوة سورى لةثى لةناو برنجةكة تؤثةل تؤثةل

و ئةكةى قؤلى و ئةشيلى دةست

خرى جوان و ئةكةيتةناوى قيمةكة تؤثى شيوةى تا ئةكةى

و برنج شيالنى , بؤ خروةرئةطرى ئاوت قابيك دةبيت كردنى دروست

ضةور ثي دةستى زةيت يا بى ال كردنى دروست لةدواى بكةيت-9 دةنييت داى سينيةك لةسةر

طةرم رؤنى دةهينى مةنجةليك بةقاشى ثياز زؤرنا, دوايي دةكةى

سورئةكةيةوةو لةثةنؤك طةورةو لةسةر دةكةى تى ئاوى و خوي

و دةنيى داى باش ئاطريكى هاتنى بةكول ثاش دةيكولينى

يةك يةك لةسةرخؤ ئاوةكة ناوةناوة و تيدةهاوى كفتةكان

بؤئةوةى ئةدةيتةوة هةل سةرى نةوةك نةشكاون كفتةكان بزانى

بشكى لةئاوةكة كفتةكان تيبكةوآ

ئةوة دواى دةكولى تاتةواو ثيشكةش ئينجا و ئامادةدةكرى كابانيكى هيواى دةكرى... بة

خؤش. خوانيكى باشء سووكة ميشكي تةق تةق طةنجيكى

كؤمثيوتةريكة يةكةو هةر دةطؤريت رودةدات

خؤى. مةندى تايبةت بةثيى شارى طةنجةكانى لة يةكيك

بةهرةيةكي تةق تةق هةندى هةية، سةرنجراكيشي

بؤية هةية ذيري مةندى تايبةت لة لةنزيكةوة ويستمان

خوينةراني ئاطاداري بةهرةكةي طةنجة)هةلؤ . ئةم بكةين كةكؤن

دانيشتوى صالح(و ئةسوةد) لةسالى تةقة تةق ناحيةي كةثةنك ( لةطوندى1988

بووة لةدايك خالخاالن لةبنارى ناوةندى دووةمى ثؤلى تاكو

زيرةك خويندكاريكى خويندووة هيناوة لةخويندن وازى بةالم بووة

وازهينانةكةشى هؤكارى نةبونى بؤ طةراندةوة لةخويندن

وتى تر دايكيكى هةبونى )دايك(و بوو ن ( ساآلن10) تةمةنم

كةرؤذى ثيرؤز لةرؤذيكى دواى كؤضى دايكم بوو )جةذن(ة ئيستا طةنجة كرد. ئةو

كؤمثانياى بةناوى لةكؤمثانيايةك

كؤمةلطايةدا ئةو لةتاكةكةسى فكرو هاوشيوةو لة هةية جياوازى

تايبةت بةهرةدا و رةنط لةطةل جياوازن مةندييةكانيان

كةوا كؤمةلطايةى ئةو يةكدا لةوانةية هاتووة ثيك لى ئيمةى سةيرو شتى ضةندين رؤذانة

هةنديك و روبدات تيدا سةمةرى سةيرو شتة ئةو لةوانةية كات

روبدات لةخؤمان سةمةرانة يان بيبيستين خؤمان بؤ ياخوت سةرةنج واهةية روداوى جا بيبينين

بابةتة ئةو ريذةى بةثيى راكيشة رؤذانة كةوا هةمةرةنطانةى

كةكؤن: لةهةر

كة شوينيك خةلكى ذيانى و تيداية

لةكؤمةلطاية هاتووة ثيك ك

هةريةك لةناو

لة كؤية لة هةبوو حةسةنيك مام حةمامي قولخانضي سييةكاندا، بة هةر بؤية بوو، حةسةناغا

بوو. بةناوبانط قولخانضي حةسةن طةرم حةمام ئةوةبوو ئيشوكاري

بة دووايش دار يان بآ زبأل بة جا بكا هةروةها بآ، رةش نةوتي

حةماميش. توني خاوينكردنةوةي ساكار سادةو ثياويكي حةسةن مام هةبوو. جواني كضيكي بوو،

ديارة ليدةكا، حةزي قؤز كوريكي هةبووة هةستي هةمان كضةش بؤ عاشق كورة. كابراي بةرانبةر هةلدةستآ بدةنآ، كضةكةي ئةوةي

يةكيكي كارو كةسو و خزم بة كاتة ئةو كة خويندةواريش،

دةستي و قسةزان بوون، دةطمةن بؤ دةنيرآ ، هةبوو شيعريشي

خويندةوار داخوازي. كابراي بؤني كة قسة، بة دةكا دةستدةآل: دآ لـآ ئةدةبى شيعرو

شاي باخي لة هةية طوليكت- بيخةوشة، بيطةردو طوآلنة

بة ببآ دةكا حةز ئيمة جواميريكي خزمةتكاري طولةو ئةو باخةواني هاتووين ئةوة بؤ جا جةنابتان،

بمان و بفةرمووي رةزامةنديدةيآ.

نايدةم!- ثرةي لة و كورت وةآلمي ئةوة جيطاي حةسةن مام

زيتر لةوةش بوو، سةرسورمان واقيان نةطوت. جةماعةت ضيدي طةرانةوة. دلشكاوي بة و وورما

ئاخؤ دةثرسي يةكتريان لة بةآلم كردبآ، هةلةيان قسةيةكي

جوانيان قسةي كة بوون، دلنيا برادةريكي حةسةن كردووة.مام

بةختي دةبآ، خؤشةويستي نابآ كؤية لة كاتة ئةو جةماعةت هاتةوة. تا ثيضوو ماوةيةكي

مام لة طلةييان و الي بؤ ضوون مةسةلةكةيان و كرد حةسةن

طوتي: ضؤن تيطةياند. ئةويش كردووة. جةماعةت واي قسةي لـآ ئةوي بؤ كة دةكاتةوة، ئاطادار مةسةلةكة بزانن وا و بطةرين

كؤييان شةوضةرةي

Page 29: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

229

هاوينى سال ئةم هاوينى بوو ئاوى بى هاوينى و وشكةسالى

باران هيندة رابردوو زستانى ضونكة سروشتيانة تا نةبارى

حةمامؤك بيرةكانى ئاوطلبدريتةوةو شار ئاوى و نةكةن وشك

و قاتوقرى و نةكات روولةكةمى دروست ئاوى بى نةهامةتيةكانى

لةزووةوة هةرضةندة نةبيت ساليةبةآلم كةوشكة دلنيابووين

بوون كةم زؤر ثالنةكان بى نةهامةتيةكانى بؤنةضيشتنى

كاريكى لةهاويندا ئاوى ,بى ئاوى جؤر كةضةندين كرد بةخةلك واى

هاتنةوةى بةخةبةر داهينانى داهينا بةخةلك نيوةشةودا لةخةوى هاويندا لةشةوانى بؤئةوةى

ئاوةى كاتذمير وئةو بةئاطابين دةهات بؤيان شةويك ضةند لةنيوان ترومثايةكةيان و نةضيت بةفيرؤ

ئاولةسةر وسؤندةى هةلكةن داهينانانة لةم دابنين,يةك تانكيةكان

سافيرة لةبةكارهينانى بوو بريتى سافيرةكةيان فيتة(كاتيك )فيت

و دةخست سؤندةكة لةسةرى شةثؤلى بةهؤي ئاو هاتنى لةكاتى ليى كة سافيرة ئاوةكة ثيش هةواى و ليدةهات ئينزارى وةك دةداو

دةبووة,يةكيكى خةبةرى كؤآلنةيةك بةكارهينانى ترلةداهينانةكان

لةطةل بوو كارةبايى جةرةسى كارةبايى دووتةلى دووبزمارو ئاوةكة هةركة دةكردو تةرتيبيان

و تةردةبوون تةلةكان دةهات جةرةسةكة دةطةيةنراو كارةباكة

سؤندةكةى هةبووة دةدا, يان ليى سينطى ناو يان باخةلى بردؤتةناو

ئاوةكة كاتيك خستوة لةقاضى يان خةبةرى تةربووةو هاتووة

طوتى لةهاوريكانم بؤتةوة.يةكيك

جوانكارى و ئاوى بى

بةردةوام بةطشتى نةوةدةكانةوة بةتايبةتى داية بوون لةفراوان

زانكؤي كة ئةوةى لةدواى ثةرةسةندنة ئةم ليدامةزراوة

بى طرفتى هةنديك كة وايكردوة شارة لةم ئاوى كةم يان ئاوى

سةرةتا كؤية ضونكة سةرهةلبدات و حةمامؤك بةئاوى ثشتى

ثرؤذةيةكى دواتر تؤثزاوابةستوةو لةم بؤهاتوةو تةقةوة تةق لة ئاوى

زياد بيريان هةنديك دوادوايانةش سولتان هةيبةت و لةحةمامؤك كرد

تةواو ثرؤذانة ئةم تؤبزاوا و شارة لةم ئاوى بى كيشةكانى دةبيت بةردةوام ناكةن دةستةبةر

بكةين ئةوة ضاوةروانى و ئاوى بى كةشارتوشى

بؤية دةبيتةوة نةهامةتيةكانى وةكو تر لةثرؤذةى بيركردنةوة

ضارةسةريكة وة لةزى ئاو هينانى سال كيشةية, كاتيكيش بؤئةم

زياتردةبن طرفتةكان دةبيت وشكى بؤشارى سالى وشكة ودياردةى

دةبيت طاريطةرى زياتر كؤية كةلةزى ئةوةى بةحوكمى كؤيةش

ضةندثرؤذةيةكى دةتوانرى نزيكة وة كليسة(ى ئاوى ثرؤذةى ئاو)وةك نةهامةتيانة لةم بؤئةوةى بؤبكرى

كليسة ئاوى ثرؤذةى بيت رزطارى خؤى تايبةتمةندى و طرينطى

ئاوى بى طرفتى هةيةوبةتةواوبوونى , بةآلم دةكات لةكةمبوونةوة روو

نةك دةضيت سال ئةوةبؤسى وةك ثرؤذةكة بةلكو هةرتةواونةبووة

بريارى وايةكةتازة ئةوة ضونكة درابيت دروستكردنى

سال سى دواى كارةكانى زؤرلةسةرةتاداية,ثةلةكردن

ثرؤذةية ئةم لةجيبةجيكردنى لةكيشةكانة زؤريك ضارةسةركردنى

بطوترى دةتوانرى تةنانةت دةكات ئاوى بى كةضارةسةرى

لةكؤية رابردوو لةكؤية,. هاوينى ناوببةين ئاوى بى بةهاوينى دةتوانين

بةهؤى طةرةك ضونكةضةندين دةكرا بؤدابين ئاويان تانكةرةوة جطةلةضارةسةرى ئيدارةش

هيضى فرياى تانكةر بةهؤى ئاوى بى دةبواية ترنةدةكةوت

كردن جةخت زياتر بؤ بواية هؤكاريك بؤئةوةى ثةيوةنديدار لةسةراليةنى

بةآلم بكةن جيبةجي ثرؤذةكة كة بى لةطةرمةى لةوةداية سةيرةكة

شار هاويندا ولةناوةراستى ئاوى جوانكارى رووبةرووى

جوانكارى دةبيتةوةوبريارى ئاو ثرؤذةى دةدرى..! لةجياتى

كردنى بةدروست دةكةن دةست وباخضةورازاندنةوةوكاشى ثارك

)هةرطيز شةقامةكان ريزكردنىراثرسي

راستييةكان راثرسيةوة، لة بؤ دةدا هةوأل لةمةودوا كةكؤن كؤظاريهةلدةهينجدرين

بؤ بدا، ئةنجام راثرسييةك ذمارةيةك هةر ريسايةكي ياساو وةك مةبةستةش ئةم

كؤمةلى لة ثرسيار ئاراستةي راثرسي ، هةرةمةكي شيوةيةكي بة دةكا خةلك

و تةمةن لة جياوازي رةضاوي ضيذي و ثيشة و خويندةواري لةو دةكا. مةبةست سياسةتةوة

بؤضوني ديدو زانيني راثرسينانة بويةرو رووداو بةرامبةر خةلكة راثرسي حكومةتة وكارةكاني ثرؤذة

ثرؤذة لةسةر ئةمجارة ,ديارة كؤيةية خزمةتطوزاريةكاني

و راثةرين دواي لة كؤية شاري هةريمى حكومةتي دامةزراندني

بة طؤرانكاري هةنديك كورستان وةك هةرضةندة ، ديوة خؤيةوة خؤي كاريطةري بةآلم نيية، ثيويست

خةلكي راي ئةوةي دةدا. بؤ نيشان دوو بزانين طؤرانكاريانة ئةو لةمةر

] زؤرباوةآلم ضؤنيةتىشة

باشةوةآلم

خراثة52627ذمارة

46. 44. 8.6ريذة

] ضؤنيةتىوةآلم

كةمتةرخةثارةيى بىوةآلم مى

كردنى دذايةتى كؤية 44014ذمارة

24.2% 68.9% %6.9ريذة

لةم يةكةم ثرسيارى وةآلمى دةرخراوة خشتةية

لةم دووهةم ثرسيارى وةآلمى دةرخراوة خشتةية

ثةيوةستخؤشناو

بردة سؤندةكةم شةويك بةقورسى زؤر خؤم الى

هاتبوو كةئاو ليكةوت خةوم تةواو هةتا نةبؤوة خةبةرم

تةربوون نوينةكانم شتيك هيض كةهةستام

ناوة لةم نةمابوو بةم ئاوى تةرنةبووبيت.بى

رابردوو هاوينى جؤرة ضةندان و داهينان ضةندين

بةخةلك ئيشطريي شةو شاريكة .. كؤية طرت

ئاوكيشاندا لةكاتى كيلةخوارة-كؤية ذنانوكضانى ينةى و ساآلنى لةدواىيةعقوب( فؤتؤ)ديدةوانى2008 هاوينى

Page 30: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى3

30

Sudokuسؤدؤكؤ

    8    

    6

  2  3    

    5

7    9    

    14    

  9    5  

8 7  1    

  6  

  2    3      4

7        1    5

9        6  4  

5        8     

-   4    68    

  7  

    2    3

1 9  

5    

    7    1    2    5

6    

  9 8  4  

4    

3    

6    

9    

    7  6 3

1    

2    

  5  

    38    

9    

ذاثؤنيية. بيركاري ياؤييةكي سؤدؤكؤ )1(

)2(

نؤ لة ضوارطؤشةيةكة ثيك بضووك ضوارطؤشةي

ضوارطؤشةيةكي هةر هاتووة،

تا يةكةو ذمارة لة دةتواني بضووك بةمةرجآ دايبنآ، خانةكان لة نؤ

ضوارطؤشة لة نةبيتةوة، دووبارة و ستوني لة هةروةها بضووكةكةدا،

دةزاني؟ دةبزانم !! ثيت11 لة كؤيةية شاري طةرةكيكي

طةر هاتووة، ثيك :ئاينينين. : تايةفةيةكي5+6--9+10+11+4+7+8+7+8:

كؤيةية. وآلتي طونديكي : نازناويكي5+8+4+3+4-

كؤييانةكؤييانة : نازناويكي1+5+4+7- : شويني9+10+2+1+8-

ثيتي كؤية، زاراوةي لة باوة ئةوةي دةبيتة هةموو و نايآ بةكار )المي( قةلةو

دايةوة، لةوة سةيرةكة بةآلم ) ر(، ثيتي هةندآ عاجباتيية، طوتةني كؤيي يان

قةلةوي المي هةر نةك هةية ووشة كاتآ قةلةوة، ئةوةندة بطرة تيداية،

المي لة دةكا ثر زمان دةردةبردرآ كام دةزاني بي كؤيي قةلةو. طةر

لة قةلةو المي سةيرة هةبآ كؤية زاراوةي !!!

تايبةت ناويكي ساليكي بؤ

تايبةت لة كؤية لة

ساليك شيستةكاندا، كؤية خةلكي هةية

لـآ تايبةتييان ناويكي بزاني بآلي تؤ ناوة، و سالة كام

بؤ و ضىية ناوةكةي

12345678910

ىجاحرادلد1روسعةودال2وباروكدز3كاكشاا4ارجىجار5بىزابوةك6شىنوةعى7ةوآسنفةد8رةتخةئةا910

سرمازةراش

ئةزموني ذمارةي شيكارةكانيثةيظ خشتة

دةبزانمدةزاني

طؤرةثانةكةطؤرةثاني

لة جاسماغاية طةرةكي

قةآلتة3+7+4:

سام: مس4+3

1+5+4: جام

3+2+1:

لةذنان زياتر هؤلةندا ثياوانى: دةكةن جوان خؤيان

كاتى زياتر هؤلةندى ثياوانى: امستردام دةبةن بةسةر ئاوينةدا لةبةردةم خؤيان

, لةذنان وةك رازاندنةوة و بؤخؤجوانكردن كاتذميريك ضارةطة ثياوان دةركةوت

ئاوينةدا, لةكاتيكدا لةبةردةم دةمينيتةوة 13 خؤرازاندنةوةيان بؤبايةخدانى ئافرةتان

ئةوةشدا لةطةل ناخايةنيت زياتر دةقيقة كاتيكى رةطةزةكة لةهةردوو هؤلةنديةكان

بةبةراورد ئاوينةدان لةبةردةم زؤركورت بةثيى ئةوروثى ثياوانى و ذنان لةطةل

Page 31: govare kakon 1

ىكانون ،1 ذمارةى2008 يةكةم

331

مؤتك مام بةزمي تةطبير بة اويذكارور و زان قسة خؤي سةردةمي لة دةزانن وةك مؤتك مام وةآلمي )كــاك( ضــؤن مــؤتكي مــام بزانين دةبا نةدةبوو، عاسآ لـآ هيضي بوو، ثرســيارةكانتان بة تايبةتة طؤشــةية دةداتــةوة. ئــةم نيطةرانيــةكانمان و خةم

ــان ــام تا بنووســـن، بؤمـ ــتةق قسة بة مؤتك مـ ــةكاني وةآلمة و نةسـ عةنتيكـبكا. بؤ شةرعمان

بخايــةنآ، سعاتيش نيو هةرضةند دةبآ بؤنةيةك طةر بؤ ئةوة مؤتك مام * ئةرآ كـــاري و ئيش و ناكـــةن دةوام رؤذة ئـــةو فةرمانـــةطان بةرثرسي زؤربـــةيرادةوستآ؟ موراجعان

نيطبةت موراجعيكي خــؤي بؤ حكومــةت دوايي تيداية حيكمــةتيكي ئــةوة بابةكــةممؤتYYك: مامدةكا! ض دةزانآ

ــةيي دةكةي لةطةأل قسةي و دةيبني هةرضي * ئةرآ ــدةي و طل هةية طازةنهاتووة. كوآوة لة سةرضاوةكةي طلةييانة بارودؤخةكة. ئةو لةسةر

قسةطيرةوةيةط دي قســةلؤكة. هةنــديكي قســةو تةنها هةر قسانة لةو هةنديكمؤتك: مام

ثةرؤشي لة عةليمة خوا هةنديكيان بكةن. بةآلم طلةيي دةبآ هةر راهاتوون وا فيتــةي قســانة لــةو هةنــدآ جــةنابتان رووي لة نــةبآ ئــةدةبيش دلســؤزىية. بآ و

حةرامزادانة!! ئــةو خــدر دةرويش ئــةو مةرقــةدي بة ضــارةيى مؤتك مــام ســوتام * ئةمان

دةفةوتيم! نةمدةنآ دةكةم لـآ حةزي كضةيزةمانة ئةو عاشقي

، مــارةييت حــالت مــالت، كــوا بــةآلم كردي، ثيشكةشمان ئةوامؤتك: مامهيمةتت!! زيرت. كورة

كةن! تةعينم دةمةوآ مؤتك * مامبيكاريك

بة جيهــان دارايي تةنطــذةي با هــةبآ، ئــةيوبت باشــة! ســةبريمؤتك: مامكةريمة! خوا ئةوسا بآ، تيثةر سةالمةتي

كؤيــةتان ئؤمــةتي بةســةر خــؤرايي بة دةركــردو ) كةكؤن(تــان مؤتك * مام ثيم ئايندة ذمارةي بةشكو دةكةم داوا نةكةوت، بةرم من كةضي كرد، دابةش

ببخةشن.قرةيةك

راكــةي طيرفــان لة دةست دةبآ ئاينــدة ذمــارةي تالة نــةيخؤيمؤتك: مامدةكةينةوة. ضاك سةرمان جاريك هةر دةربهينآ. ئيمة عانان

دةبن؟ سةقةت يان دةكرين، فت كؤية ثرؤذةكاني زؤربةي بؤ * ئةوةثةرؤشيك

بةدةرمانان ناذي سةربانان، منداليمؤتك: مام دةضتة بؤخؤي نةثاني هةية بزانة: نةثآي مةتةلة ئةو ئازاي طةر مؤتك * مام

سةرباني!ن.ع

لةســـةري قةلةكة قـــادر قـــودرةي بة برادةريكة ئـــةوةمؤتYYYك: مYYYاممةنسول!! دةبيتة دةنيشيتةوةو

كيذؤلــةي بؤتةيــة، دأل تؤية طؤرانييــة: بؤ لــةو ضــيية مةبةســتم مؤتك * مــامكؤية شاري

بةزمطيريك و جوانةكانمانة كضة بؤ دليــان دةلين، وا كؤييــةكان غةيرة ئةوةمؤتك: مام

ناكةن. كؤية بؤ هيضيش دوايي دةيانهينن تا

ئةدي! و ئةرآــةرآ- ــرؤذةي ئ ــاوي ث ئ

بةســــــةر ضي كؤيةهات؟

خؤش تؤ- ئينا و ليلال ئينا-

ــةيهي ــةراجعون. ئيل لبوو دةردةدار

ثرؤذةكاني دةردي بة- ســـــــايدةكةي : دوو

هةيبـــــةت بنـــــاري بـــاواجي، و ســـولتان

ثاالوطةكة تونيلةكــة،... ضوون. هتد و

ســــــويندو ئــــــةدي- نةخوارد كةالمولآليانبكةن. ضارةسةري

با-ئةدي!- ثيناوآ.. مةدي و ئةدي-

بآلوبؤتــــةوة دةرديك دةلين ثــــــــــــــــآي

ــــــــــــةونزاي ئةنفـلــاني ــ ــة، ثرؤذةك ــ كؤي

عةيامة و ســاأل ضةندــةك ــةك دواي لة يـ يـ

عةشق سؤزى )) ))

ذاكاو مةولودشوركردةوة كةجانتاكةى

بةشانىداهانى بةاليةكا ميشى قذى

وردو رةوتى ئيقاعى دةطةل جوانى

بؤم ناوى ئةفسو ئةظينيكى هانى

داران ئةظين بةياساى كردم كيشى

نةم كةدةربازبم ويستم توانى

كاتى ئةظيندارى وةك بينى ضاويم

وروذاوة ئةويش زانيم ئةوينى

يةكترى بؤ كةهةردوكمان بين لةطول

و طول يةكترا لةعةشقى

Page 32: govare kakon 1

2008 يةكةم ىكانون ،1 ذمارةى3

32

كةلووةكان نيسان20 – ئادار21: كاور

عادزو نة شةثؤر و شين بة بيكة نة ئةو ئةحمةد فةقآ باثير بة بة، مؤن ناكا. هؤيةكةشي ثآ شووت كضة

و بة ئازا دةزاني، ضاك بؤخؤت كور بخؤ. طةر كة دليكي مشوري

زؤرة. شةوي طةليك شةو نيوة هةبآ

شار بةختي ئةستيرةي

ي20 – ئYYةيلول21: تYYةرازوويةكةم: تشريني

لةطةأل يان مالةوة، لةطةأل كيشةيةكي دووضاري هاورآكانت

خوا لةرآي بةآلم دةبيت، بضووك حيكمةت ثةندو بزانة مةكة، طةورةي

نيية، طيروطرفت و كيشة بووني لة ضارةسةركردنيةتي. يةكسةر لة بةلكو

ئايار20 – نيسان21: طا ئةو و خؤت طيرفاني بة روحمآ

وةرة شةيتان كةلي بكة. لة كارةباية بيانووي بة بةتةماي خوارآ. ئةوةي

زستان بؤ مالةكةت كارةبا، زؤربووني قوذبنيكي و كةلين هةموو هيتةر بة

بة خراثة. شوكر كاريكي برازينيةوة، بة حةقت بة هةية. كةالم كارةبا ئيمرؤ

ثالني طويرةي بة نيعمةتة ئةو ساحيبت 20 – ئايYYYار21: دووانة

حوزةيرانــابرا وةك ــاران بكة ك ــارآ ب ئاشي دةب

دةطـــةرآ. بة جـــؤتي نابـــارآ دةطـــةرآ، بة تؤ ئــــــةوةي نــــــةبآ، ناشــــــوكري

نــةكرد هيضت بــاري ثيضةوانةية. بارانــةت ثرتــةو هــةر و نــةش هــات. كة بؤل

ي20 – حوزةيران ي21قرذاأل: تةمووز

ليو و دةم دةكرآ ثيت هةتا ، كض تؤي مرض كضآ بنوينة، بة. شادي بةخةندة

خةمي بةرثرسةكةت، لةالي مؤني و تير بؤي ديتةوةو بةبير مالةوةي ضؤن دةزانآ خوا ئةوجا دةكةي،

رزقي دةكا. بابةكةم لةطةأل رةفتارتئاب ي20 – تةمووز ي21شير:

شةموو سةر لة هةيني شةوي دةبيني. لة خؤش خةونيكي

بؤ كويرةكانت طرآ هةموو خةونةكةتدا دي. دنيات ديتة دةكريتةوة. ئاواتةكانت

بةخةبةر شةريف. كة شامي دةبيتة لـآ بةآلم بهينة، حةق بة شايةديكي هاتي

بة بكةي، باسي كةس الي لة نةكةي ي20 – ئYYYYYYYYYYاب ي21كض:

ئةيلوول عةنتيكةكةي فةلسةفة لةسةر طةر

دةآل:) طوآ كة برؤي، دكتؤر كابراي دةضتة خؤي بؤ بةرآ، بيدة مةدةرآ،

بة هيض و دةقةومآ ليت سةرآ( ئةوة بدةيآ، طوآ ضاك ناكةي. جا هيض

دلنياش بةرآ، بيدةية نةكةي هةرطيز

يةكةم كانووني ي21: طيسك :دووةم كانووني20 –

ــاش ليخــورينت ــةو ب تآ طوللة وةك نيي رينماييـــةكاني قســـةي دةتـــةقيني. بة

ناكـــــــةي. خـــــــؤت هاتوضؤ ثؤليسيــتيتةوة، ــايد رؤنط بة نابةس دةرؤيي، س

هــةر هاتوضؤ ثؤليسي لةســةر ئــةوجاــةت ــةدةردي با دآ. داســةكنآ ثرتةوبؤل ب

– دووةم تشريني ي21كةوان: :يةكةم كانووني ي20

ــة، دلداري و حوبحوبينة تاقةتي كضة نيي داواي دةكا حــةز كرمــانجي و كورت بة

دةكا حــةز داخــوازي. ئــةو بضــية بكةيــردي و لةماأل دانيشــآ. بــرادةر خــؤي مي

ذنهينــان دواي خؤشةويستي زؤرجارانــتنةوة و ــةرهةلدةدا. ئاوريك طواسـ سـ

– يةكةم تشريني ي21دووثشك: :دووةم تشريني ي20

ــةس ــةييت ك ــةي لـآ طل ــةري، ناك ئؤم و تايفة بة كؤية ثيـــــــاواني ضـــــــونكة بـــةآلم ئؤمـــةرن، هـــةموو بـــةرةباب لة تايبـــــــــةتي بة مةكة لـآ ئينكاريشي

ــةوة. تؤ ــازاني مالـ ــةنديان ذنـــان نـ ضـ

– دووةم كYYانووني21سYYةتأل: :شوبات ي20 طةيشتن، بةيةك ذوواندا لة كة

مةكةن. دةنا رابردوو باسي هةرطيز لة بةشيك دةبيتة ثيوةنديتان و ذيان

خؤشييةكاني ئايندةو رابردوو. باسي بكةن، هيواكانتان و ئاوات دوارؤذو

ي20 – شYYYوبات ي21نةهYYYةنط: :ئادار دةمطوت هةبواية، كؤية لة يانسيب طةر بواي فةرمانبةر دةردةضي. طةر بؤت

دةبآ. زياد موضةكةت دةكردي ئاطادارم هةوالم بواي، بةرثرسيك قولة طةر

وآلتيكي ئيفادي كة ثيرادةطةياندي،