สบคนขอมลเพมเตมไดท www.mfa.go.th/phraviharn

50 ประเดน

ถาม - ตอบ กรณ

ปราสาทพระวหาร

กระทรวงการตางประเทศกมภาพนธ 2556

ป

1

50 ประเดน ถาม - ตอบ

กรณปราสาทพระวหาร

50 ป

2 3

ค�ำน�ำ

เมอป 2505 ศาลยตธรรมระหวางประเทศไดตดสนวา

ปราสาทพระวหารตงอยในดนแดนภายใตอธปไตยของกมพชา

และใหไทยถอนก�าลงออกจากตวปราสาทพระวหารและบรเวณ

ใกลเคยงปราสาท ซงประเทศไทยไดปฏบตตามพนธกรณ

ดงกล าวแล วทกประการ ทว าเกอบคร งศตวรรษต อมา

เมอวนท 28 เมษายน 2554 กมพชาไดยนขอใหศาลโลก

ตความค�าพพากษาคดปราสาทพระวหาร ป 2505 โดยอางวา

ไทยกบกมพชามความเหนทขดแยงกนเกยวกบความหมาย

หรอขอบเขตของค�าพพากษาเดม โดยเฉพาะอยางยงในประเดน

ขอบเขตบรเวณใกลเคยงของปราสาทพระวหาร ดงนนแมไทย

จะไมไดรบอ�านาจศาลโลกแลวในปจจบน แตกตองกลบไปตอส

คดในศาลโลกอกครงหนงตามผลของการรบอ�านาจศาลในคดเดม

เมอกวา 50 ปมาแลว เพอคดคานค�าฟองของกมพชาและรกษา

ผลประโยชนของชาตอยางเตมท

กระทรวงการตางประเทศตระหนกดวา ประชาชนชาวไทย

จ�านวนมากใหความสนใจตดตามความคบหนาเกยวกบคด

ตความค�าพพากษาคดปราสาทพระวหารป 2505 โดยเฉพาะ

เมอใกลก�าหนดทศาลโลกจะมค�าตดสนคดฯ ซงคาดวาจะเปน

ชวงปลายป 2556 อยางไรกตาม ดวยเหตททงคดเดมเมอป 2505

และคดตความฯ ทอยในการพจารณาของศาลขณะน เปนประเดน

ทเกยวของกบประวตศาสตรและกฎหมายระหวางประเทศ

อกทงมประเดนดานเทคนคซงมรายละเอยดปลกยอยและ

ซบซอนมาก จงอาจท�าใหประชาชนจ�านวนมากยงมขอของใจ

หรอสบสนในหลายประเดน และตองการรบทราบขอเทจจรง

หรอค�าอธบายเพมเตม เพอประโยชนในการตดตามและท�า

ความเขาใจความเปนมา และสถานะลาสดเกยวกบคดฯ ตลอดจน

การด�าเนนการทผานมาของทางการไทยในการตอสคดฯ

หนงสอ “50 ป 50 ประเดน ถาม - ตอบ กรณปราสาท

พระวหาร” เปนการรวบรวมขอสงสยตาง ๆ ทมผสอบถามเกยวกบ

กรณปราสาทพระวหารอยบอยครง ซงกระทรวงการตางประเทศ

ไดประมวลน�าเสนอในรปแบบค�าถาม - ค�าตอบ จ�านวน 50 ขอ

ในวาระครบรอบ 50 ปนบแตศาลโลกมค�าพพากษาในคด

ปราสาทพระวหาร เพอชแจงขอเทจจรงอยางกระชบและ

เขาใจไดงาย และหวงเปนอยางยงวา หนงสอเลมนจะชวย

สรางความเขาใจทถกตองเกยวกบคดตความค�าพพากษาคด

ปราสาทพระวหารป 2505 ใหแกผ อานทงโดยสวนตวและ

สงคมไทยโดยรวม

กระทรวงการตางประเทศ

กมภาพนธ 2556

4 5

คณะรฐมนตรมมตเมอวนท 10 กรกฎาคม 2505 ใหไทย

ปฏบตตามค�าพพากษาของศาลโลก โดยก�าหนดขอบเขต

ปราสาท คอ ทางทศเหนอทระยะ 20 เมตรจากบนไดนาคไปทาง

ทศตะวนออกจนถงชองบนไดหก และทางทศตะวนตกทระยะ

100 เมตร จากแกนของตวปราสาทไปทางทศใตจนจรด

ขอบหนาผา รวมทงใหสรางปายแสดงเขต และลอมรวลวดหนาม

เมอวนท 15 กรกฎาคม 2505 ฝายไทยไดน�าเสาธงไทย

ออกจากพนทนน และถอนก�าลงทหารและต�ารวจออกจาก

ปราสาท

1.ศำลโลกตดสนคดปรำสำทพระวหำรเมอใด วำอยำงไร

ศาลโลกไดมค�าพพากษาเมอวนท 15 มถนายน 2505

ตดสนให

(1) ปราสาทพระวหารตงอย ในดนแดนภายใตอธปไตย

ของกมพชา

(2) ไทยตองถอนก�าลงทหารหรอต�ารวจ ซงไทยสงไปประจ�า

ทปราสาทพระวหารหรอบรเวณใกลเคยงปราสาทในดนแดนของ

กมพชา

(3) ไทยตองคนบรรดาโบราณวตถทไทยอาจไดโยกยาย

ออกไปจากปราสาทพระวหารหรอบรเวณปราสาท

อยางไรกตาม ศาลโลกไมไดตดสนเรองเสนเขตแดนระหวาง

ประเทศทงสอง และไมไดตดสนวาเขตแดนจะตองเปนไปตาม

แผนทมาตราสวน 1 : 200,000 ตามทกมพชากลาวอาง

เมอวนท 3 กรกฎาคม 2505 รฐบาลไทยออกแถลงการณ

ไมเหนดวยกบค�าพพากษาของศาลโลก แตประเทศไทยในฐานะ

ประเทศสมาชกสหประชาชาต จะยนยอมปฏบตตามพนธกรณ

ตาง ๆ ซงเปนผลจากค�าพพากษา

เมอวนท 6 กรกฎาคม 2505 พ.อ. ถนด คอมนตร

รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศในขณะนน ไดม

หนงสอแจงการปฏบตตามค�าพพากษาแกผรกษาการเลขาธการ

สหประชาชาต โดยระบวา ไทยขอสงวนสทธทไทยมหรออาจม

ในอนาคตทจะเรยกรองเอาปราสาทพระวหารกลบคนมา

ตอบ:

ตอบ:

2. ไทยปฏบตตำมค�ำตดสนศำลโลกอยำงไรบำง

ภาพท 1 : แนวรวลวดหนามแสดงขอบเขตบรเวณใกลเคยงปราสาทพระวหาร

ตามมตคณะรฐมนตร วนท 10 กรกฎาคม 2505

6 7

วนท 6 กรกฎาคม 2505 พ.อ. ถนด คอมนตร

รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศไดมหนงสอถงรกษาการ

เลขาธการสหประชาชาตวา รฐบาลไทยไดออกแถลงการณ

เมอวนท 3 กรกฎาคม 2505 ไมเหนดวยกบค�าพพากษา แตใน

ฐานะประเทศสมาชกสหประชาชาต ไทยจะปฏบตตามพนธกรณ

ตาง ๆ อนเปนผลมาจากค�าพพากษา ตามขอ 94 ของกฎบตร

3. ไทยสงมอบเฉพำะปรำสำททเปนหนแตพนดน ใตตวปรำสำทยงเปนของไทยอยจรงหรอไม

ตอบ: ไมใช พนดนใตตวปราสาทเปนของกมพชาเชนเดยวกบ

ตวปราสาท ดวยผลของค�าตดสนของศาลโลกทตดสนใหปราสาท

พระวหารตงอยในดนแดนภายใตอธปไตยของกมพชา

ใช

4.สรปวำตงแตป2505หลงศำลโลกตดสน ปรำสำทพระวหำรเปนของกมพชำใชหรอไม

ตอบ:

ภาพท 3 : สมเดจพระนโรดม สหนทรงน�าชาวกมพชาขนไปยงตวปราสาทพระวหาร

ในป พ.ศ. 2506 หลงฝายไทยสงมอบปราสาทคนแกกมพชาแลว (ทมา : หนงสอพมพ

นวยอรกไทมส)

ภาพท 2 : เจาหนาทฝายไทยท�าการถอนเสาธงชาตไทยออกจากบรเวณปราสาท

พระวหาร โดยไมลดธงลง (ทมา : นตยสารสารคด ฉบบท 282 สงหาคม 2551)

5.กำรสงวนสทธในจดหมำยของ พ.อ. ถนดคอมนตรสงวนสทธ วำอยำงไรและขณะนมผลหรอไม

ตอบ:

8 9

ไทยยดถอสนปนน�าเปนเสนเขตแดนตามขอบทของ

อนสญญาสยาม - ฝรงเศส ป ค.ศ. 1904 สวนเสนขอบเขตปราสาท

ตามมตคณะรฐมนตรวนท 10 กรกฎาคม 2505 นน ไทยไมถอวา

เปนเขตแดน ส�าหรบกมพชายดถอเสนตามแผนท 1 : 200,000

ดงนน จงยงไมมขอสรปเกยวกบเสนเขตแดนในบรเวณดงกลาว

เนองจากไทยและกมพชายงตกลงกนไมได และยงตองเจรจากน

ในกรอบของคณะกรรมาธการเขตแดนรวมไทย - กมพชา (JBC)

6. ไทยหรอกมพชำสำมำรถรอฟนคดปรำสำท พระวหำรไดหรอไม

ตอบ:

7.กำรรอฟนคดกบกำรยนขอตควำมค�ำพพำกษำ เหมอนกนหรอไม

ตอบ:

ภาพท 4 : บรรยากาศการพจารณาคดปราสาทพระวหารทศาลยตธรรมระหวาง

ประเทศ ป 2505 (ทมา : ววฒนาการสงคมไทยกบหสนยายชด พล นกร กมหงวน

ของ ป. อนทรปาลต เลม 2 โดย วชตวงศ ณ ปอมเพชร)

สหประชาชาต โดยในหนงสอดงกลาวไดแจงดวยวา ไทยขอสงวน

สทธทไทยมหรออาจมในอนาคตทจะเรยกเอาปราสาทพระวหาร

กลบคนมา โดยอาศยกระบวนการทางกฎหมายทมอยหรอจะ

เกดขนในภายหลง ทงน กระบวนการทางกฎหมายทมอยในปจจบน

เปนไปตามกฎบตรสหประชาชาต และธรรมนญศาลโลก กลาวคอ

ค�าพพากษาของศาลโลกถอเปนทสดและไมสามารถอทธรณได

ตามขอ 60 ของธรรมนญศาลโลก แตหากจะขอใหศาลพจารณา

แกไขค�าพพากษาตามขอ 61 ของธรรมนญศาลโลกแลว คกรณ

กตองเสนอหลกฐานใหมภายในระยะเวลา 10 ปหลงจากทศาล

มค�าพพากษา ซงระยะเวลาดงกลาวสนสดไปตงแตป 2515

ไมได เพราะเลยก�าหนดเวลา 10 ป ในการยนขอให

ศาลโลกแกไขค�าตดสนแลว (ขอ 61 ของธรรมนญศาลโลก) และ

ค�าตดสนของศาลโลกถอเปนทสด (ขอ 60 ของธรรมนญศาลโลก)

ไมเหมอนกน การรอฟนคด คอ การขอใหศาลโลก

เปลยนค�าพพากษา เชน ขอใหศาลโลกตดสนวาปราสาท

พระวหารเปนของไทย ซงท�าไมไดแลวเพราะเลยก�าหนดเวลา

10 ปมาแลว แตการขอตความ คอ การขอใหศาลอธบายวา

ค�าตดสนเดมหมายความวาอยางไร ซงสามารถท�าเมอใดกได

เพราะไมมก�าหนดเวลา

8.หลงจำกปฏบตตำมค�ำตดสนของศำลโลก ประเทศไทยยดถอแนวเสนเขตแดนบรเวณ ปรำสำทพระวหำรอยำงไรและกมพชำ ยดถอเสนเขตแดนใด

ตอบ:

10 11

สนปนน�ำ คอ แนวสนตอเนองในภมประเทศ เมอฝนตก จะแบงน�ำเปนสองสวนซงอำจไมใชสนเขำหรอขอบหนำผำกได โดยปกตตองใชเครองมอทำงเทคนคในกำรพสจนหำ สนปนน�ำทงนตรงบรเวณปรำสำทพระวหำรจนถงบดน ยงไมเคยมกำรส�ำรวจหำสนปนน�ำในภมประเทศจรง

แผนทล�าดบชด L7017 คอ แผนทประเทศไทย

มาตราสวน 1 : 50,000 ทจดท�าขนโดยกรมแผนททหาร ซงม

การพมพหลายครง โดยในแตละครงไดมการปรบปรงรายละเอยด

ใหถกตองและชดเจนมากยงขน

ตอบ:

9. แผนทชดL7017คออะไร

ภาพท 5 : ภาพโดยประมาณแสดง “พนททบซอน 4.6 ตารางกโลเมตร” โดยเสนสฟา

เปนเสนเขตแดนตามความเขาใจของไทย ตามแผนท L7017 เสนสเหลองเปนขอบเขต

บรเวณใกลเคยงปราสาทพระวหารตามมตคณะรฐมนตรป 2505 สวนเสนสแดงเปน

เสนเขตแดนตามแผนทภาคผนวก 1 มาตราสวน 1 : 200,000 ระวางดงรก ตามความ

เขาใจของกมพชา

10.ท�ำไมจงม“พนทอำงสทธทบซอน4.6ตำรำง กโลเมตร”

“พนทอ างสทธทบซ อน 4.6 ตารางกโลเมตร”

เปนเรองทเกดขนใหมไมเกน 10 ปมาน โดยเปนผลจากการ

ทกมพชาตองการขนทะเบยนปราสาทพระวหารเปนมรดกโลก

ฝายเดยว โดยไมไดปรกษาหารอกบไทยตามทเคยตกลงกนไว

ท จะร วมมอพฒนาเขาพระวหารและบ รณปฏส งขรณ

ปราสาทพระวหารเพอเป นสญลกษณแห งมตรภาพและ

ความสมพนธ ทแน นแฟนและยงยนระหวางสองประเทศ

ในการยนขนทะเบยนเปนมรดกโลก กมพชาตองก�าหนดพนท

กนชน (Buffer zones) รอบๆ ปราสาท ซงไดปรากฏแนชด

อยางเปนทางการตอสาธารณชนในการประชมคณะกรรมการ

มรดกโลกสมยสามญ ครงท 31 ทเมองไครสตเชรช ประเทศ

นวซแลนด ระหวางวนท 23 มถนายน - 2 กรกฎาคม 2550 วา

พนททกมพชาตองการล�าเขามาในดนแดนไทยประมาณ 4.6

ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 3,000 ไร ในการน กมพชาไดอาง

เสนเขตแดนตามแผนทมาตราสวน 1 : 200,000 โดยถายทอด

เสนตามทกมพชาเขาใจเอาเอง และไมตรงกบเสนทกมพชาอาง

ในคดเดม ป 2505 ดงนนเรอง “พนทอางสทธทบซอน 4.6 ตาราง

กโลเมตร” จงเปนปญหาเขตแดนทเกดขนใหม ซงไทยและกมพชา

มพนธกรณตองแกไขรวมกนตามกฎหมายระหวางประเทศ

โดยการเจรจาในกรอบคณะกรรมาธการเขตแดนรวมไทย -

กมพชา (JBC) ซงเปนกลไกทวภาคทมหนาทในการแกไขปญหา

เขตแดน

ตอบ:

12 13

กลไกหลกในการแกไขปญหาเขตแดนไทย - กมพชา คอ

คณะกรรมาธการเขตแดนรวมไทย - กมพชา (JBC) ซงจดตง

ขนในป 2540 และมบนทกความเขาใจวาดวยการส�ารวจ

และจดท�าหลกเขตแดนทางบก (MOU) ป 2543 เปนกรอบ

ในการด�าเนนการ มวตถประสงคหลกในการรวมกนส�ารวจและ

จดท�าหลกเขตแดนทางบก การประชมเจบซครงลาสดจดขน

ระหวางวนท 13 - 14 กมภาพนธ 2555 ณ กรงเทพมหานคร

ท�าไดโดยการแสดงอธปไตยของไทยในรปแบบตาง ๆ

ในพนททไทยมสทธตามกฎหมายระหวางประเทศ หากประเทศ

เพอนบานท เกยวของด�าเนนการใดทละเมดสทธของไทย

ไทยจะยนหนงสอประทวงในระดบรฐบาลและระดบทองถน ซงม

ผลตามกฎหมายระหวางประเทศในการรกษาสทธทางดานเขตแดน

กมพชาได ยนขอขนทะเบยนปราสาทพระวหาร

เปนมรดกโลกตอองคการการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรม

แหงสหประชาชาต หรอยเนสโก (UNESCO) โดยไดสงเอกสาร

เพอการขนทะเบยนปราสาทพระวหารเปนมรดกโลกใหแก

ศนยมรดกโลกเมอวนท 30 มกราคม 2549 เพอน�าเสนอ

เขาสทประชมคณะกรรมการมรดกโลก สมยสามญ ครงท 31

ทเมองไครสตเชรช ประเทศนวซแลนด ในป 2550

ตอบ:

11.ไทยและกมพชำมกลไกใดในกำรแกไขปญหำ ดำนเขตแดน

13.กมพชำยนขนทะเบยนมรดกโลกเมอใด

12.กำรรกษำสทธทำงดำนเขตแดนตำมกฎหมำย ระหวำงประเทศตองท�ำอยำงไร

ตอบ:

ตอบ:

กมพชายนขอขนทะเบยนตวปราสาทพระวหาร

ชะงอนเขาทมพนทกวาง หนาผา และถ�าตาง ๆ ทอยรอบปราสาท

กมพชายนขอขนทะเบยนมรดกโลกฝายเดยว โดยไมได

ปรกษาหารอกบไทยตามทเคยตกลงกนไวในกรอบคณะกรรมการรวม

เพอพฒนาเขาพระวหารและมตทประชมคณะรฐมนตรรวม

ไทย - กมพชา ระหวางวนท 31 พฤษภาคม - 1 มถนายน 2546

ซงทงสองฝายตกลงทจะร วมมอเพอพฒนาเขาพระวหาร

และบรณปฏสงขรณปราสาทพระวหารเพอเปนสญลกษณ

แหงมตรภาพและความสมพนธทแนนแฟนและยงยนระหวาง

สองประเทศ

นอกจากน กมพชายงไดแนบแผนทก�าหนดเขตหลก (Core

zone) เขตกนชน (Buffer zone) และเขตพฒนา (Development

zone) ของบรเวณปราสาทพระวหารซงล�าเขามาในดนแดนไทย

ทกมพชาอางสทธ (พนท 4.6 ตารางกโลเมตร) ประกอบค�ารอง

ยนขอจดทะเบยนปราสาทพระวหารเปนมรดกโลกของกมพชา

อยางไรกด ทประชมคณะกรรมการมรดกโลก สมยสามญ

ครงท 31 เมอป 2550 ไดมมต (1) ใหเลอนการขนทะเบยนปราสาท

พระวหารออกไป (2) ใหกมพชาเพมมาตรการอนรกษและ

การจดการโบราณสถานพรอมกบแสดงความคบหนาในการจดท�า

แผนบรหารจดการ (Management plan) ท เหมาะสม

ซงความคบหนาดงกลาวจะชวยใหสามารถขนทะเบยนปราสาท

พระวหารอยางเปนทางการไดในการประชมคณะกรรมการ

ตอบ:

14.ในครงแรกกมพชำเอำอะไรไปขนทะเบยน มรดกโลกบำง

15.ค�ำขอของกมพชำทยนขอขนทะเบยนมรดกโลก ในป2549มปญหำอยำงไร

ตอบ:

14 15

มรดกโลก สมยท 32 ป 2551 และ (3) ใหกมพชารายงาน

ความคบหนาแกศนยมรดกโลกภายในวนท 1 กมภาพนธ 2551

ซงตอมากมพชาไดเสนอรายงานความคบหนาแกศนยมรดกโลก

ภายในก�าหนด

ไทยคดคานค�าขอของกมพชาไมใชเพราะวาไมตองการ

ให กมพชาขนทะเบยนปราสาทพระวหารเป นมรดกโลก

แตไทยเปนหวงวาพนทรอบปราสาททกมพชาเสนอขนทะเบยน

ตงแตตนนนรกล�าดนแดนไทยคดเปนพนทประมาณ 4.6 ตาราง

กโลเมตร และหากไทยและกมพชายงตกลงกนไมไดในเรองพนท

ดงกลาว คงไมสามารถดแลและพฒนาพนทปราสาทพระวหารได

ไทยไดเสนอใหกมพชาถอนค�าขอขนทะเบยนเดม

ของตนในหลายโอกาส และไปขนทะเบยนมรดกโลกรวมกน โดยให

ไทยและกมพชาน�าปราสาทพระวหารในพนทฝงกมพชา รวมทง

พนทในดนแดนไทยทจ�าเปนส�าหรบการบรหารจดการปราสาท

ในฐานะมรดกโลกไปขนทะเบยนมรดกโลกรวมกน

แตกมพชาปฏเสธขอเสนอดงกลาว โดยใหเหตผลวา ปราสาท

พระวหารตงอยในดนแดนภายใตอธปไตยของกมพชาอยางชดเจน

จงเปนสทธโดยชอบธรรมของกมพชาทจะขนทะเบยนฝายเดยว

16.ท�ำไมประเทศไทยจงคดคำนค�ำขอของกมพชำ

17.ไทยเคยขอขนทะเบยนรวมหรอไม และกมพชำวำอยำงไร

ตอบ:

ตอบ:

เม อวนท 17 พฤษภาคม 2550 กระทรวง

การตางประเทศไดมหนงสอประทวงคดคานการขอขนทะเบยน

ปราสาทพระวหารเปนมรดกโลก

มการหารอระหวางรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ

ของทงสองฝายทสงคโปร เมอวนท 21 กมภาพนธ 2551

ไทยยนยนวา ไทยไมขดขวางการขอขนทะเบยนปราสาทพระวหาร

แตจะตองไมกระทบสทธเรองเขตแดนและอธปไตยของไทย

เมอวนท 30 มนาคม 2551 มการหารอระดบนายกรฐมนตร

ทงสองฝาย โดยไทยเสนอใหจดท�าแผนบรหารจดการรวมกน

ในพนทรอบปราสาทพระวหาร

ภาพท 6 : ภาพถายทางอากาศ แสดงตวปราสาทพระวหาร

18.กระทรวงกำรตำงประเทศในสมยรฐบำล สมครสนทรเวชไดพยำยำมแกไขปญหำ กำรขนทะเบยนมรดกโลกของกมพชำอยำงไร

ตอบ:

16 17

เมอวนท 14 พฤษภาคม 2551 รฐมนตรวาการกระทรวง

การตางประเทศไดหารอกบนายสก อาน รองนายกรฐมนตร

กมพชา ทเกาะกง ประเทศกมพชา โดยฝายไทยย�าวา ปญหาอยท

การก�าหนดเขตพนทบรหารจดการทล�าเขามาในดนแดนไทย

กมพชาตกลงทจะขนทะเบยนเฉพาะตวปราสาท

พระวหาร และได เสนอแผนผ ง ใหม ให ไทยพจารณา

ใหความเหนชอบกอนยนตอคณะกรรมการมรดกโลก

ในการยนขอขนทะเบยนตอทประชมคณะกรรมการมรดกโลก

สมยท 32 ป 2551 ทเมองควเบก ประเทศแคนาดา กมพชา

ลดขนาดทรพยสนทยนขอขนทะเบยนลงเหลอเฉพาะตวปราสาท

พระวหาร ไมรวมชะงอนเขา หนาผา และถ�าตาง ๆ ในบรเวณ

ใกลเคยง และกมพชาไดใชแผนผงฉบบใหม (Revised Graphic

Plan of the Property - RGPP) ประกอบการยนขอขนทะเบยน

โดยแสดงเฉพาะตวปราสาท และไมไดแสดงเสนเขตกนชนและ

เขตพฒนาทรกล�าเขามาในดนแดนไทย

ทประชมคณะกรรมการมรดกโลก สมยท 32 ทเมอง

ควเบก ประเทศแคนาดา มมตเมอวนท 7 กรกฎาคม 2551

ใหขนทะเบยนปราสาทพระวหารเปนมรดกโลก เนองจาก

19.จำกกำรด�ำเนนกำรของกระทรวง กำรตำงประเทศในสมยรฐบำลสมครสนทรเวช กมพชำไดเปลยนแปลงค�ำขอและทรพยสน ทขนทะเบยนอยำงไร

ตอบ:

20.คณะกรรมกำรมรดกโลกมมตขนทะเบยน มรดกโลกเมอใดอำศยเหตผลอยำงไร

ตอบ:

มคณค าท โดดเด นเป นสากลตามหลกเกณฑ 3 ข อของ

การขนทะเบยนมรดกโลก ไดแก (1) เปนตวแทนทแสดงถง

ความเปนเอกลกษณดานศลปกรรม หรอตวแทนของความงดงาม

และเปนผลงานชนเอกทจดท�าขนดวยการสรางสรรคอนชาญฉลาด

ยง (2) เปนเอกลกษณหายากยง หรอเปนของแทดงเดม และ

(3) เปนตวอยางของลกษณะโดยทวไปของสงกอสรางอนเปน

ตวแทนของการพฒนาทางดานวฒนธรรม สงคม ศลปกรรม

วทยาศาสตร เทคโนโลย หรออตสาหกรรม

ภาพท 7 : ภายในบรเวณปราสาทพระวหาร

คณะกรรมการมรดกโลกมมตใหขนทะเบยนเฉพาะ

ตวปราสาทพระวหาร ไมรวมชะงอนเขาทมพนทกวาง หนาผา และ

ถ�าตาง ๆ ตามขอ 9 ของขอตดสนของทประชมคณะกรรมการ

มรดกโลก สมยท 32 ป 2551

21.โบรำณสถำนทคณะกรรมกำรมรดกโลกมมต ใหขนทะเบยนมรดกโลกครอบคลมเพยงใด

ตอบ:

18 19

ไมรกล�า เพราะโบราณสถานทขนทะเบยนมเพยง

เฉพาะตวปราสาทเทานน ซงศาลโลกไดตดสนใหตวปราสาท

อยในดนแดนภายใตอธปไตยของกมพชา

เปนผลด เนองจากเปนการจ�ากดการขนทะเบยน

แคตวปราสาท ไมไดเอาเรองเขตแดนทยงเปนปญหาอย มา

เกยวของ

ในการประชมดงกลาว ไทยในฐานะผสงเกตการณ

(ไทยยงไมไดเปนสมาชกคณะกรรมการมรดกโลก ในขณะนน)

ไดคดคานการขนทะเบยน รวมทงเอกสารทกชนและแผนผง

ทงปวงทกมพชายนประกอบค�าขอขนทะเบยน

22.โบรำณสถำนทขนทะเบยนมรดกโลกรกล�ำ เขำมำในเขตแดนไทยหรอไม

ตอบ:

23.กำรทกมพชำลดขนำดโบรำณสถำน ทขนทะเบยนลงและท�ำแผนผงใหม ขนทะเบยนมรดกโลกเฉพำะตวปรำสำท มผลดหรอผลเสยตอไทยอยำงไร

ตอบ:

24.คณะผแทนไทยทเขำรวมกำรประชม คณะกรรมกำรมรดกโลกสมยท32ทควเบก ด�ำเนนกำรอยำงไรบำง

ตอบ:

ไมกระทบ เนองจากตามขอ 11 วรรค 3 ของ

Operational Guidelines ของอนสญญาการค มครอง

มรดกโลก มสาระส�าคญวา การรวมเอาโบราณสถานทตง

อยในพนททมการอางสทธโดยประเทศมากกวาหนงประเทศ

จะไมกระทบการอางสทธของอกประเทศหนงทเปนคพพาท

ไมวาทางใด

ไมควร เนองจากการเปนภาคอนสญญาฯ ยงเปดโอกาส

ใหไทยมสทธคดคาน แทนทจะปลอยใหกมพชาด�าเนนการ

อยเพยงฝายเดยว

ทงน การทไทยประกาศเจตนารมณลาออกจากการเปนภาค

อนสญญาฯ ในระหวางการประชมคณะกรรมการมรดกโลก

สมยท 35 ป 2554 ทกรงปารส ประเทศฝรงเศส ยงไมถอวา

เปนการถอนตวจากการเปนภาคอนสญญาฯ เนองจากการถอนตว

จากการเปนภาคอนสญญาฯ จะมผลสมบรณ 12 เดอน

ภายหลงจากทไดยนหนงสอบอกเลกการเปนภาคอนสญญาฯ

เปนลายลกษณอกษรตอผ อ�านวยการใหญยเนสโก ซงไทย

ยงไมเคยยนหนงสอดงกลาว ดงนน จงถอวาปจจบนไทยยงเปน

ภาคอนสญญาฯ

25.ตำมอนสญญำคมครองมรดกโลก กำรขนทะเบยนฯของโบรำณสถำนทมมำกกวำ หนงประเทศอำงสทธจะท�ำใหกระทบสทธ ประเทศอนทอำงสทธในเขตแดนหรอไม

ตอบ:

26.ไทยควรถอนตวจำกกำรเปนภำคอนสญญำ มรดกโลกหรอไม

ตอบ:

20 21

เมอวนท 28 เมษายน 2554 และในเวลาเดยวกน

กมพชาขอใหศาลโลกมค�าสงมาตรการชวคราวดวย

27.กมพชำยนตควำมค�ำตดสนศำลโลกเมอใด

ตอบ:

ภาพท 8 : วงสนตภาพ (Peace Palace) ณ กรงเฮก ประเทศเนเธอรแลนด ทท�าการ

ของศาลยตธรรมระหวางประเทศ (ทมา : ศาลยตธรรมระหวางประเทศ)

เพราะการยนค�าขอตอศาลโลกของกมพชาในครงน

ไมใชเปนการฟองคดใหม แตเปนการขอใหศาลตความคดเกา

ทศาลโลกไดตดสนไปแลวเมอป 2505 และหากไทยปฏเสธทจะ

ตอส คดในศาลโลก กมพชาสามารถเรยกรองใหศาลตดสน

บนพนฐานของค�าขอ ค� า ให การและเอกสารประกอบ

ของฝายกมพชาฝายเดยวได ตามขอ 53 ของธรรมนญศาลโลก

ซงเมอศาลโลกมค�าตดสนออกมากจะมผลผกพนไทยดวย

28.ท�ำไมไทยตองไปตอสคดกำรยนตควำมน ในศำลโลก

ตอบ:

กลาวโดยสรปกคอ : กมพชาขอใหศาลโลกวนจฉยวา

ไทยตองเคารพดนแดนของกมพชา ซงดนแดนในพนทปราสาท

และบรเวณใกลเคยงถกก�าหนดโดยแผนทภาคผนวก 1 (แผนท

มาตราสวน 1 : 200,000 ระวางดงรก)

29.กำรยนขอตควำมของกมพชำมรำยละเอยด พอสงเขปอยำงไร

ตอบ:

ภาพท 9 : ทตงของปราสาทพระวหาร ตามแผนทภาคผนวก 1 มาตราสวน

1 : 200,000 ระวางดงรก

22 23

ขอตอสของไทยแบงเปน 2 สวน คอ การคดคานค�าขอ

ใหมมาตรการชวคราว และขอตอสในคดตความซงเปนคดหลก

กำรคดคำนค�ำขอใหมมำตรกำรชวครำว

(1) ศาลโลกไมมอ�านาจเบองตน (prima facie jurisdiction)

เนองจากไทยไดปฏบตตามค�าพพากษาของศาลโลกครบถวนแลว

รวมทงไมมขอพพาทในประเดนทกมพชายกขน นอกจากน ค�าขอ

ของกมพชาไมมความสมพนธใด ๆ กบประเดนในสาระส�าคญ

ของขอพพาท

(2) ไมมความจ�าเปนเรงดวนทจะท�าใหศาลโลก ตองมค�าสง

ออกมาตรการชวคราว เนองจาก

- ขณะนกลไกคณะกรรมาธการเขตแดนรวมไทย - กมพชา

(JBC) คณะกรรมการชายแดนทวไปไทย - กมพชา (GBC) และ

การระงบขอพพาทโดยกลไกทวภาคโดยมอาเซยน (ASEAN)

สนบสนน มความคบหนาด และ

- เหตปะทะตามแนวชายแดนตาง ๆ ทเกดขนในชวงเดอน

เมษายน 2554 ซงกมพชากลาวอาง เกดขนทบรเวณปราสาท

ตาเมอนและปราสาทตาควาย ซงอยหางจากปราสาทพระวหาร

158 กโลเมตร และ 147 กโลเมตร ตามล�าดบ

(3) ค� าขอของกมพชา เป นการด วนสรป กล าว คอ

เปนการตดสนเรองสารตถะของคด ทง ๆ ทศาลโลกยงไมไดตดสน

คดตความ (คดหลก)

กำรคดคำนค�ำขอใหพจำรณำคดตควำม

ศาลโลกไมมอ�านาจพจารณาและกมพชาไมมอ�านาจฟอง

เนองจากค�าฟองของกมพชาไมใชค�าขอตความค�าพพากษาเกา

30.ขอตอสของไทยมอยำงไรบำง

ตอบ:

ตามทกมพชาอาง แตเปนการฟองคดใหมเกยวกบขอพพาทใหม

ทเพงจะเกดขนเมอ 5 - 6 ปมาน เพราะกมพชาตองการขนทะเบยน

ปราสาทเปนมรดกโลก จงเกดขอพพาทใหมเรองเสนเขตแดน

ซงอยนอกขอบเขตของคดเกาเมอป 2505 และเปนเรองทจะ

ตองเจรจากนในกรอบของเจบซตามบนทกความเขาใจป 2543

ซงการฟองคดใหมไมอาจท�าไดเพราะไทยไมไดรบอ�านาจศาลโลกแลว

ดงนน ค�าฟองของกมพชาจงเปนการใชกระบวนวธพจารณาความ

ไปในทางมชอบ (détournement de procédure)

ไทยและกมพชาไมมขอพพาทในเรองการตความค�าพพากษา

ในคดเดม ค�าฟองปจจบนของกมพชาเปนการเปลยนทาทรอฟน

เรองทจบไปตงแตป 2505 แลว เพราะกมพชาไดยอมรบ

อยางเปนทางการตงแตปนนวาไทยไดปฏบตตามค�าพพากษาแลว

โดยไทยไดถอนก�าลงและเจาหนาทออกจากปราสาทพระวหาร

และบรเวณใกล เคยงปราสาทตามขอบเขตทก�าหนดโดย

มตคณะรฐมนตรวนท 10 กรกฎาคม 2505 ซงสอดคลองกบ

ขอบเขตของพนทพพาทในคดเดมตามความเขาใจทงของคความ

และของศาล

ค�าฟ องของกมพชาเป นเสมอนการอทธรณทซ อนมา

ในรปค�าขอตความ ซงขดธรรมนญศาลและแนวค�าพพากษา

ของศาลเรองการตความ เนองจากกมพชาขอตความค�าพพากษา

สวนทเปนเหตผล ไมใชสวนทเปนค�าตดสน โดยมวตถประสงค

เพอขอใหศาลตดสนสงทศาลไดเคยปฏเสธทจะตดสนใหแลว

อยางชดแจงเมอป 2505 เนองจากอยนอกขอบเขตของคด

คอหนง เสนเขตแดนอยทไหน และสอง แผนทผนวกค�าฟอง

ของกมพชาทกมพชาเรยกวา “แผนทภาคผนวก 1” นนมสถานะ

ทางกฎหมายอยางไร

ดงนน ไทยจงเหนวาศาลไมมอ�านาจพจารณาและไมอาจรบ

ค�าขอของกมพชาได หรอหากศาลเหนวามอ�านาจและรบค�าขอ

24 25

กไมมเรองทจะตองตความ หรอหากศาลฯ เหนวามอ�านาจและ

รบค�าขอใหตความ กควรตดสนวาค�าพพากษาศาลฯ ในป 2505

มไดตดสนวาเสนเขตแดนเปนไปตาม “แผนทภาคผนวก 1”

คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 3 พฤษภาคม 2554

1. แตงตงคณะด�าเนนคดปราสาทพระวหารของประเทศไทย

ซงประกอบดวย เอกอครราชทต ณ กรงเฮก ในฐานะตวแทน

(agent) ทนายของฝ ายไทย รฐมนตรว าการกระทรวง

การตางประเทศ รฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหม เลขาธการ

คณะกรรมการกฤษฎกา อยการสงสด ผบญชาการทหารบก

เจ ากรมแผนททหาร อธบดกรมสนธสญญาและกฎหมาย

และผอ�านวยการกองเขตแดน

2. แต งตงคณะท�างานของกระทรวงการตางประเทศ

เพอสนบสนนการด�าเนนคด

3. มอบหมายใหคณะกรรมการพเศษเพอพจารณาอนสญญาตาง ๆ

( ซ ง เ ป นคณะกรรมการท ป ระกอบด วยผ ท ร งคณวฒ

ดานกฎหมายจากหนวยงานภาครฐและภาควชาการรวม 34 คน

มรฐมนตรว าการกระทรวงการตางประเทศเปนประธาน)

เปนคณะกรรมการทปรกษาท�าหนาทกลนกรองใหความเหน

ก อนน�าเรองท เกยวข องกบการก�าหนดทาทของฝายไทย

ในกระบวนการพจารณาค�าขอตความของศาลโลกน�าเสนอ

คณะรฐมนตรใหความเหนชอบตอไป

31.คณะบคคลและผรบผดชอบในกำรตอสคด ทศำลโลกประกอบไปดวยบคคลใดบำง และแบงควำมรบผดชอบอยำงไร

ตอบ:

3 คน ไดแก (1) ศาสตราจารยเจมส ครอวฟอรด

(James Crawford) (2) ศาสตราจารยโดนลด เอม แมคเรย

(Donald M. McRae) และ (3) ศาสตราจารยอแลง เเปลเลต

(Alain Pellet) ซงรฐบาลไทยเหนชอบใหบคคลดงกลาว

เป นทปรกษากฎหมายระหว างประเทศส�าหรบต อส คด

ในศาลโลก โดยพจารณาจากคณสมบตและความสามารถ

ทโดดเดนเปนหลก รวมถงการยอมรบในระดบสากลดวย

Professor James Crawford

ศาสตราจารยครอวฟอรด เปนชาวออสเตรเลย ปจจบน

เปนศาสตราจารยดานกฎหมายระหวางประเทศทมหาวทยาลย

เคมบรดจ สหราชอาณาจกร มประสบการณวาความในเวท

ระหวางประเทศตาง ๆ มากทสดคนหนงของโลก ทงในศาลโลก

ภาพท 10 : บรรยากาศการพจารณาค�าขอมาตรการชวคราวของกมพชา เมอวนท

30 พฤษภาคม 2554 (ทมา : ศาลยตธรรมระหวางประเทศ)

32.รฐบำลไทยไดวำจำงทปรกษำกฎหมำย ตำงประเทศเปนทนำยของฝำยไทยกคน มใครบำงมประวตยอๆอยำงไร

ตอบ:

26 27

ศาลกฎหมายทะเลระหวางประเทศ ศาลอาญาระหวางประเทศ

และศนยระหวางประเทศเพอระงบขอพพาทดานการลงทน

(International Center for the Settlement of Investment

Disputes - ICSID) โดยเคยเปนทนายความใหแกรฐบาล

มาเลเซยในคดเกาะปเลา บาต ปเตะห (Pulau Batu Puteh)

เมอป 2551 และคดขอพพาทเกยวกบอธปไตยเหนอหมเกาะ

สปาดนและลตกน

Professor Donald M. McRae

ศาสตราจารยแมคเรย มสญชาตแคนาดา/นวซแลนด

เปนสมาชกศาลประจ�าอนญาโตตลาการ (Permanent Court of

Arbitration - PCA) ตงแตป 2531 และสมาชกคณะกรรมาธการ

กฎหมายระหวางประเทศแหงสหประชาชาต ตงแตป 2549

นอกจากน ยงเปนทนายความของรฐบาลนวซแลนดดานกฎหมาย

การคาระหวางประเทศ รวมทงคดตาง ๆ ในองคการการคาโลก

(WTO) ตงแตป 2541 ถงปจจบน เปนทปรกษาของรฐบาล

นวซแลนดด านเขตทางทะเล ระหวางป 2543 - 2548

เปนทปรกษาของแคนาดาในขอพพาทระหวางแคนาดา -

ภาพท 11 : คณะทนายความของไทยในศาลยตธรรมระหวางประเทศ

สหรฐอเมรกา ในคดเขตทางทะเลในอาวเมน (Gulf of Maine

Maritime Boundary) และระหวางแคนาดา - ฝรงเศส ในคด

เขตทางทะเลบรเวณหมเกาะแซงปแยรและมเกอลง (St. Pierre

and Miquelon Maritime Boundary) และเปนทนายความให

สาธารณรฐซรนาเม (Suriname) ในคดระหวางกายอานากบ

ซรนาเม (Guyana v. Suriname) เมอป 2549

Professor Alain Pellet

ศาสตราจารยเเปลเลต มสญชาตฝรงเศส ปจจบนเปน

ศาสตราจารยดานกฎหมายระหวางประเทศทมหาวทยาลยปารส

นองแตร (University Paris Ouest, Nanterre - La Défense)

ไดรบเลอกตงเปนสมาชกคณะกรรมาธการกฎหมายระหวาง

ประเทศแหงสหประชาชาต (International Law Commission)

ตงแตป 2533 และเคยด�ารงต�าแหนงประธานคณะกรรมาธการ

กฎหมายระหวางประเทศแหงสหประชาชาต จากป 2540 -

2541 และมประสบการณวาความในศาลโลกมากกวา 35 คด

เปนทปรกษากฎหมายและทนายใหแกประเทศตาง ๆ กวา 20

ประเทศ รวมถงอนโดนเซย (คดขอพพาทเกยวกบอธปไตยเหนอ

หมเกาะสปาดน (Sipadan) และลกตน (Ligitan)) และสงคโปร

(คดขอพพาทเกยวกบอธปไตยเหนอเกาะเปดรา บลงกา (Pedra

Blanca))

คณะรฐมนตรมมตเมอวนท 3 พฤษภาคม 2554

เหนชอบใหแตงตงคณะทปรกษากฎหมายฯ เปนทนายฝายไทย

ตามทกระทรวงการตางประเทศเสนอ

33.บคคลใดมอ�ำนำจและเปนผแตงตงบคคล ตำมขอ32

ตอบ:

28 29

1. ประชมรวมกบคณะด�าเนนคดปราสาทพระวหาร

ของประเทศไทยเพอเตรยมขอตอสของไทย

2. รวมจดท�าค�าใหการและท�าหนาทเปนทนายใหการ

ตอศาลโลกในระหวางการนงพจารณา (oral hearings)

ของศาลโลก ระหวางวนท 30 - 31 พฤษภาคม 2554

ไมมการเปลยนแปลงองคประกอบของคณะบคคล

ทรบผดชอบ

กมพชาเปนฝายยนขอตความค�าพพากษาคดปราสาท

พระวหารป 2505 ซงเปนสทธของคความตามขอ 60 ของธรรมนญ

ศาลยตธรรมระหวางประเทศ และยอมเปนฝายทสามารถ

ขอถอนค�าขอใหศาลโลกตความดงกลาว อยางไรกด รฐบาลและ

กระทรวงการตางประเทศไดด�าเนนการทางการเมองและการทต

มาอยางสม�าเสมอ โดยค�านงถงความมศกดศรอยางเทาเทยมกน

ของทงไทยและกมพชา ทงน สาธารณชนควรมความเขาใจดวย

วา ประเดนปราสาทพระวหารเปนประเดนทมความออนไหว

ทางการเมองภายในของกมพชาเชนเดยวกน จงคาดวากมพชา

นาจะไมถอนฟอง

34.กำรตอสคดทศำลโลกของคณะบคคลตำม ขอ 32 ในสมยนำยกรฐมนตรอภสทธเวชชำชวะ ไดมกำรด�ำเนนกำรอะไรไปบำง

ตอบ:

35.หลงจำกทรฐบำลปจจบนทมนำงสำวยงลกษณ ชนวตรนำยกรฐมนตรเขำมำบรหำรประเทศ ไดเปลยนแปลงคณะบคคลตำงๆทรบผดชอบ ในกำรด�ำเนนคดหรอไมอยำงไร

ตอบ:

36.เปนไปไดหรอไมทจะขอใหกมพชำถอนฟอง กอนศำลโลกตดสน

ตอบ:

ศาลโลกมค�าสงมาตรการชวคราว เมอวนท 18

กรกฎาคม 2554 ดงน

(1) ใหไทยและกมพชาถอนทหารออกจากเขตปลอดทหาร

ชวคราว (Provisional Demilitarized Zone - PDZ) ทศาลฯ

ก�าหนด และงดเวนการด�าเนนกจกรรมทใชอาวธไปยงพนท

ดงกลาว

(2) ไมใหไทยขดขวางการเขาออกปราสาทพระวหาร

โดยเสรของกมพชา หรอการสงเครองอปโภคบรโภคไปยงบคลากร

ทไมใชทหารของกมพชาทอยในปราสาทพระวหาร

(3) ใหอนญาตผสงเกตการณทตงขนโดยอาเซยนเขาไป

ยงเขตปลอดทหารชวคราว

(4) ใหงดเวนการกระท�าใด ๆ ทท�าใหขอพพาทในศาลโลก

ทวความรายแรงหรอแกไขยากขน

37.ศำลโลกไดมค�ำสงมำตรกำรคมครองชวครำว กอนตดสนคดเมอใดและอยำงไร

ตอบ:

ภาพท 12 : เขตปลอดทหารชวคราว (Provisional Demilitarized Zone - PDZ)

ตามค�าสงมาตรการชวคราวของศาลยตธรรมระหวางประเทศ เมอวนท 18 กรกฎาคม

2554

30 31

38.ไทยและกมพชำตองปฏบตตำมค�ำสงเรอง มำตรกำรชวครำวหรอไมและถำไมปฏบตตำม จะมผลอยำงไร

ตอบ: ไทยและกมพชาตองปฏบตตามค�าสงของศาลโลก

เนองจากขอ 94 ของกฎบตรสหประชาชาต ก�าหนดวารฐสมาชก

สหประชาชาตตองปฏบตตามค�าตดสนของศาลโลก

หากไมปฏบตตาม อกฝายอาจเสนอเรองใหองคกรทเกยวของ

ของสหประชาชาต โดยเฉพาะอยางยงคณะมนตรความมนคง

แหงสหประชาชาต พจารณาออกมาตรการเพอใหปฏบตตาม

ค�าสงมาตรการชวคราวของศาลโลก (ขอ 94 วรรค 2 ของกฎบตร

สหประชาชาต)

คดตควำมจดท�าขอสงเกตเปนลายลกษณอกษร (Written Observa-

tions) และค�าอธบายเพมเตมเปนลายลกษณอกษร (Further

Written Explanations) ของฝ ายไทยร วมกบผ แทน

คณะด�าเนนคดปราสาทพระวหารของประเทศไทยและคณะเจาหนาท

กระทรวงการตางประเทศ ตามแนวทางทไดรบความเหนชอบ

จากคณะรฐมนตร (เมอวนท 8 พฤศจกายน 2554 และวนท

5 มถนายน 2555 ตามล�าดบ) และจากคณะด�าเนนคดปราสาท

พระวหารของประเทศไทย ตลอดจนคณะกรรมการพเศษ

เพอพจารณาอนสญญาตาง ๆ และไดยนเอกสารดงกลาวทงสอง

39.หลงจำกทรฐบำลปจจบนทมนำงสำวยงลกษณ ชนวตรนำยกรฐมนตรเขำบรหำรประเทศ คณะบคคลตำงๆทรบผดชอบในกำรด�ำเนนคด ไดด�ำเนนกำรตอสคดทศำลโลกในเรองใดบำง

ตอบ:

ตอศาลโลกเมอวนท 21 พฤศจกายน 2554 และ 21 มถนายน

2555 ตามล�าดบ

กำรปฏบตตำมค�ำสงมำตรกำรชวครำวมการประชมของสวนราชการทเกยวของอยางตอเนอง

โดยคณะรฐมนตรไดเหนชอบทาททเกยวของกบการปฏบต

ตามค�าสงมาตรการชวคราวเมอวนท 18 ตลาคม 2554 และ

นายกรฐมนตรไดมอบหมายใหรฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหม

น�าทาทซงคณะรฐมนตรไดอนมตแลว หารอกบฝายกมพชา

ระหวางการประชมคณะกรรมการชายแดนทวไปไทย - กมพชา (GBC)

เมอวนท 21 ธนวาคม 2554 ไทยและกมพชาไดตกลงกน

ระหวางการประชมจบซทกรงพนมเปญวา จะจดตงคณะท�างาน

รวม (Joint Working Group) ขนมาเพอเปนกลไกในการพจารณา

การปฏบตตามค�าสงมาตรการชวคราวของศาลโลกรวมกน

อยางเทาเทยม โปรงใส และตรวจสอบได

ระหวางวนท 3 - 4 เมษายน 2555 มการประชมคณะท�างานรวม

ครงท 1 ทกรงเทพมหานคร สรปสาระส�าคญไดวา ไทยและกมพชา

จะใชกลไกประสานงานตาง ๆ เพอเสรมสรางบรรยากาศทเปนมตร

กระชบความสมพนธ และปองกนไมใหเกดความขดแยง

พรอมทงใหเกบกทนระเบดในพนททมความจ�าเปน โดยเฉพาะ

เขตปลอดทหารชวคราว และตกลงกนทจะหารอเกยวกบการปฏบต

ตามค�าสงมาตรการชวคราวในประเดนอน ๆ ในการประชม

คณะท�างานรวมครงตอไป

ระหวางวนท 26 - 28 มถนายน 2555 มการประชม

คณะท�างานรวม ครงท 2 ทกรงพนมเปญ สรปสาระส�าคญไดวา

ทงสองฝายตกลงใหศนยปฏบตการท นระเบดแหงชาตไทย

และกมพชา (TMAC และ CMAC) ประชมในสปดาหทสาม

ของเดอนกรกฎาคม 2555 ทกรงเทพมหานคร เพอหารอ

เกยวกบแผนการเกบกทนระเบดรวมในเขตปลอดทหารชวคราว

32 33

เพอความปลอดภยของคณะผ สงเกตการณรวมและอ�านวย

ความสะดวกใหกบกระบวนการปรบก�าลงทหาร และเหนวา

ควรด�าเนนการปรบก�าลงทหารออกจากเขตปลอดทหารชวคราว

ภายใน 30 วน หลงจากเสรจสนการเกบกทนระเบดรวมในบรเวณ

ทจ�าเปน โดยใหคณะผสงเกตการณเขาสงเกตการณการปรบก�าลง

เมอวนท 18 กรกฎาคม 2555 ไทยและกมพชาไดเรม

ปรบก�าลงทหารบางสวนของแตละฝายในเขตปลอดทหารชวคราว

โดยใหเจาหนาทต�ารวจเขาปฏบตหนาทแทน

ภาพท 13 : การประชมคณะท�างานรวม ไทย - กมพชา (Joint Working Group

- JWG) ครงท 1 ทกรงเทพมหานคร

ระหวางวนท 17 - 19 ธนวาคม 2555 มการประชมคณะท�างานรวม

ครงท 3 ทกรงเทพมหานคร สรปสาระส�าคญไดวา ไทยและกมพชา

ตกลงทจะใหเจาหนาททงสองฝายไปรวมกนก�าหนดต�าแหนง

จด A B C และ D ของเขตปลอดทหารชวคราวในภมประเทศ พรอมทง

ใหศนยปฏบตการทนระเบดแหงชาตของทงสองประเทศรวมกน

เตรยมแผนการเกบกทนระเบดรวม (Joint Demining Plan)

ในพนททจ�าเปน (required areas) ของเขตปลอดทหารชวคราว

ภายในเดอนกมภาพนธ 2556 และจะเรมการเกบกทนระเบดรวม

ในไตรมาสแรกของป 2556

ภาพท 14 และ 15 : การปรบก�าลงทหารบางสวนของฝายไทยและกมพชา

เมอวนท 18 กรกฎาคม 2555 (ทมา : ส�านกขาวเอเอฟพ)

ภาพท 16 : การประชมคณะท�างานรวม ไทย - กมพชา (JWG) ครงท 3

ทกรงเทพมหานคร

34 35

ศาลโลกก�าหนดใหมการนงพจารณาค�าอธบายชแจง

ทางวาจาเพมเตม (Further Oral Explanations หรอ Oral

Hearings) ทกรงเฮก ประเทศเนเธอรแลนด ระหวางวนท 15 -

19 เมษายน 2556

เนองจากเอกสารขอเขยนมความยาวมาก การอธบาย

ทางวาจาตอศาลโลกจงเปนโอกาสใหหยบยกประเดนส�าคญ

ในเอกสารขอเขยนของไทยเพอใหศาลโลกตระหนก และย�าขอ

ต อส หลกเพอใหศาลโลกกลบไปพจารณาประเดนเหลาน

ในเอกสารขอเขยนของไทยในการจดท�าค�าตดสน นอกจากน

จะมการตอบโตประเดนทกมพชาหยบยกขนในระหวางการอธบาย

ทางวาจาของกมพชาดวย

ขนอยกบวาศาลโลกจะก�าหนดกระบวนการเพมเตม

หรอไม หากไมมกระบวนการเพมเตม คาดวาศาลโลกจะม

ค�าตดสนในชวงปลายป 2556

40.ขนตอนและกรอบเวลำในกำรตอสคดทศำลโลก ในอนำคตพอสงเขปมอะไรบำง

ตอบ:

41.ไทยจะอธบำยอะไรตอศำลโลกในชวง กำรอธบำยทำงวำจำทกรงเฮก ระหวำงวนท15-19เมษำยน2556

ตอบ:

ตอบ:

42.คำดวำศำลโลกนำจะมค�ำตดสนเมอใด

มความเปนไปได 4 แนวทาง คอ

(1) ศาลโลกตดสนวากมพชาไมมอ�านาจฟอง และ

ศาลโลกไมมอ�านาจพจารณา พรอมทงจ�าหนายคด

(2) ศาลโลกรบตความค�าพพากษา โดยก�าหนดขอบเขต

พนทปราสาทพระวหารสอดคลองกบแนวทางของไทย กลาวคอ

ขอบเขตพนทปราสาทฯ เปนไปตามเสนมตคณะรฐมนตรป 2505

(3) ศาลโลกรบตความค�าพพากษา โดยก�าหนดขอบเขต

พนทปราสาทพระวหารสอดคลองกบแนวทางของกมพชา

กลาวคอ ขอบเขตพนทปราสาทฯ เปนไปตามเสนแผนท

ภาคผนวก 1 (แผนทมาตราสวน 1 : 200,000 ระวางดงรก)

(4) ศาลโลกรบตความค�าพพากษา โดยก�าหนดขอบเขต

พนทปราสาทพระวหารตามแนวทางอนทศาลโลกเหนวาสมควร

ตามขอ 60 ของธรรมนญศาล ค�าพพากษาของศาลโลก

ถอเปนทสด และไมสามารถอทธรณได

ไทยและกมพชา ในฐานะสมาชกสหประชาชาต

มพนธกรณตองปฏบตตามค�าตดสนของศาลโลก ตามขอ 94

ของกฎบตรสหประชาชาต

ตอบ:

43.คำดวำศำลจะตดสนออกมำอยำงไร

ตอบ:

44.คควำมสำมำรถอทธรณค�ำพพำกษำของ ศำลโลกในคดตควำมไดหรอไม

45.ถำศำลโลกมค�ำตดสนออกมำไทยและกมพชำ จะตองปฏบตตำมค�ำตดสนของศำลโลกหรอไม

ตอบ:

36 37

46.ถำไทยหรอกมพชำไมปฏบตตำมค�ำตดสน ของศำลโลกศำลฯจะมมำตรกำรบงคบอยำงไร และจะมผลทำงกฎหมำยตำมมำอยำงไรบำง

ศาลโลกไมมอ�านาจหนาทบงคบคด แตไทยและกมพชา

ตางสามารถขอใหคณะมนตรความมนคงพจารณาออกมาตรการใด ๆ

ทเหนสมควรและไมขดกฎบตรสหประชาชาต เพอบงคบคดได

โดยเปนไปตามขอ 94 วรรค 2 ของกฎบตรสหประชาชาต

ไมมความเกยวของกน การก�าหนดเสนเขตแดนส�าหรบ

พนทบรเวณปราสาทพระวหารเปนไปตามอนสญญาสยาม -

ฝรงเศส ค.ศ. 1904 ขณะทเสนเขตแดนบรเวณจงหวดตราด

อย ภายใตสนธสญญาสยาม - ฝรงเศส ค.ศ. 1907 ซงเปน

ภาพท 17 : องคคณะผพพากษาศาลยตธรรมระหวางประเทศ ณ วนท 27 เมษายน

พ.ศ. 2555 (ทมา : ศาลยตธรรมระหวางประเทศ)

47.ปญหำเขตแดนในบรเวณปรำสำทพระวหำร มควำมเกยวโยงกบกำรแบงเขตทำงทะเล ในอำวไทยระหวำงไทยกบกมพชำหรอไม

ตอบ:

ตอบ:

ความตกลงคนละฉบบกน ส�าหรบเขตทางทะเล ไทยกบฝรงเศส

ไมเคยมความตกลงระหวางกน ดงนน จงเปนไปไมไดในทางเทคนค

ทการก�าหนดเสนเขตแดนในบรเวณปราสาทพระวหารจะกระทบ

กบการแบงเขตทางทะเลในอาวไทย

ไมได เนองจากอนสญญาดงกลาวถกยกเลกไปแลว

“อนสญญากรงโตเกยว” หรอ อนสญญาสนตภาพระหวาง

ประเทศไทยกบฝรงเศส พ.ศ. 2484 (ค.ศ. 1941) ลงนามท

กรงโตเกยวน เปนอนสญญาทสบเนองมาจากกรณพพาท

อนโดจนระหวางไทยกบฝรงเศสในป 2484 ซงญปนไดเขามา

ไกลเกลย ผลของอนสญญากรงโตเกยวท�าใหไทยไดรบดนแดน

ทเคยเสยใหฝรงเศสกลบคนมา รวมถงปราสาทพระวหารดวย

แตตอมาในป 2489 ไดมการจดท�าความตกลงระหวางไทยกบ

ฝรงเศสฉบบใหม คอ ความตกลงระงบกรณระหวางไทยกบ

ฝรงเศส หรอ “ความตกลงกรงวอชงตน” (Washington Accord)

ซงไดยกเลกอนสญญากรงโตเกยวและท�าใหไทยตองคนดนแดน

ทไดคนมาเมอป 2484 ใหแกฝรงเศส

1. เวบไซตของศาลโลก : www.icj-cij.org

2. เวบไซต ของกระทรวงการต างประเทศ :

www.mfa.go.th/phraviharn

48.ไทยสำมำรถอำงอนสญญำกรงโตเกยว ในกำรตอสคดไดหรอไม

49.ประชำชนสำมำรถตดตำมและอำนเอกสำร ในคดไดทไหน

ตอบ:

ตอบ:

38 39

50.นอกจำกเอกสำรชดค�ำถำม-ค�ำตอบน กระทรวงกำรตำงประเทศจดท�ำเอกสำร เกยวกบปรำสำทพระวหำรอยำงไรบำง

- ได จดแถลงข าวเกยวกบการส คด ในศาลโลก

เปนระยะ ๆ

- ไดจดท�าหนงสอ “ขอมลทประชาชนไทยควรทราบ

เกยวกบกรณปราสาทพระวหารและการเจรจาเขตแดนไทย -

กมพชา” ซงเปนการจดพมพครงท 2 โดยปรบปรงขอมล

ใหมความทนสมยมากยงขน และใหรวมถงพฒนาการลาสด

เกยวกบการด�าเนนการในกรอบของศาลโลก

- ไดจดท�าแผนพบ “สรปขอมลสถานะของคดตความ

ค�าพพากษาคดปราสาทพระวหารป 2505” สรปความคบหนา

ของการด�าเนนการท เ กยวข องกบคดตความค�าพพากษา

คดปราสาทพระวหาร และการปฏบตตามค�าสงมาตรการชวคราว

ของศาลโลก

- มการรวบรวมขอมลขาวสารทเกยวของ และ

สอประชาสมพนธ ท ได ผลตข นท งหมดไว ใน เวบ ไซต :

www.mfa.go.th/phraviharn

- นอกจากหนงสอค�าถาม - ค�าตอบ กรณปราสาทพระวหาร

เลมน กระทรวงการตางประเทศอย ระหวางการจดท�าสอ

ในรปแบบอนเพมเตม อาท สารคดโทรทศนและวทย หนงสอการตน

และคลปวดทศน เพอใหประชาชนทกกลมเขาใจเกยวกบคด

ซงเปนประเดนทละเอยดและซบซอนไดมากขน

ตอบ:

พ.ศ. 2442

- พระเจาบรมวงศเธอ กรมหลวงสรรพสทธประสงค ทรงคนพบ

ปราสาทพระวหาร

พ.ศ. 2447

- สยามและฝรงเศสจดท�าอนสญญาก�าหนดเขตแดนระหวาง

สยาม - อนโดจน (รวมถงพนททปราสาทพระวหารตงอย)

พ.ศ. 2447 - 2450

- คณะกรรมการปกปนผสมสยาม - ฝรงเศส ชดท 1

ท�าการปกปนเขตแดนระหวางสยาม - อนโดจน ตามอนสญญา

พ.ศ. 2447

พ.ศ. 2451

- ฝรงเศสจดท�าแผนทมาตราสวน 1 : 200,000 (จ�านวน

11 ระวาง) และจดสงใหประเทศไทย แตไมไดมการรบรอง

โดยคณะกรรมการปกปนผสม

พ.ศ. 2473

- การเสดจเยอนปราสาทพระวหารของสมเดจฯ กรมพระยา

ด�ารงราชานภาพ โดยมขาหลวงฝรงเศสใหการตอนรบ

พ.ศ. 2496

- กมพชาไดรบเอกราชจากฝรงเศส

พฤศจกายน 2501

- กมพชาตดความสมพนธทางการทตกบไทย

กมภาพนธ 2502

- ไทยและกมพชาสถาปนาความสมพนธทางการทตกลบคน

ล�ำดบเหตกำรณทส�ำคญเกยวกบปรำสำทพระวหำร

40 41

6 ตลาคม 2502

- กมพชาฟองไทยตอศาลยตธรรมระหวางประเทศในคด

ปราสาทพระวหาร

26 พฤษภาคม 2504

- ศาลโลกมค�าพพากษา (ชนการคดคานเบองตน) ตดสนวา

ศาลโลกมอ�านาจพจารณาคด

15 มถนายน 2505

- ศาลโลกมค�าพพากษา (ชนเนอหา) ตดสนใหอธปไตยเหนอ

ปราสาทพระวหารเปนของกมพชา ใหไทยถอนทหารและต�ารวจ

ออกจากปราสาท และบรเวณใกลเคยงปราสาท และคนวตถโบราณ

ทอาจไดน�าออกมาจากปราสาท

3 กรกฎาคม 2505

- รฐบาลไทยออกแถลงการณแสดงความไมเหนดวยตอ

ผลค�าพพากษาของศาลโลก แตในฐานะสมาชกสหประชาชาต

ไทยจะปฏบตตามค�าพพากษาของศาลโลก

6 กรกฎาคม 2505

- รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศมหนงสอถง

รกษาการเลขาธการสหประชาชาต แจงวาไทยไมเหนดวยตอ

ผลค�าพพากษาของศาลโลก แตกจะปฏบตตามในฐานะสมาชก

สหประชาชาต พรอมสงวนสทธในการทวงคนปราสาทพระวหาร

โดยวธทางกฎหมาย

10 กรกฎาคม 2505

- คณะรฐมนตรมมตใหปฏบตตามค�าพพากษาพรอมก�าหนด

ขอบเขตบรเวณใกลเคยงปราสาทพระวหาร และใหสรางปาย

แสดงเขตดงกลาว และสรางรวลวดหนามลอมรอบ

15 กรกฎาคม 2505

- ประเทศไทยถอนทหารและต�ารวจออกจากปราสาท

พระวหาร และเคลอนยายเสาธงออกจากพนทโดยไมไดเชญ

ธงชาตไทยลงจากยอดเสา

5 มกราคม 2506

- สมเดจพระนโรดม สหน เสดจฯ เยอนปราสาทพระวหาร

ในพธเขาครอบครองปราสาทพระวหารอยางเปนทางการ

30 พฤษภาคม - 1 มถนายน 2546

- ในการประชมคณะรฐมนตรรวมไทย - กมพชา ทงสองฝาย

ไดตกลงกนทจะรวมมอพฒนาเขาพระวหารและบรณปฏสงขรณ

ปราสาทพระวหาร

30 มกราคม 2549

- กมพชายนขอขนทะเบยนปราสาทพระวหารเปนมรดกโลก

7 กรกฎาคม 2551

- ทประชมคณะกรรมการมรดกโลก สมยท 32 มมตให

ปราสาทพระวหารเปนมรดกโลก

กรกฎาคม - ตลาคม 2551

- เหตการณความตงเครยดและการปะทะตามแนวชายแดน

ไทย - กมพชาในพนทใกลปราสาทพระวหาร

3 เมษายน 2552

- เหตการณปะทะตามแนวชายแดนไทย - กมพชาในพนท

ใกลปราสาทพระวหาร

4 - 7 กมภาพนธ 2554

- เหตการณปะทะตามแนวชายแดนไทย - กมพชาในพนท

ใกลปราสาทพระวหาร

42 43

14 กมภาพนธ 2554

- คณะมนตรความมนคงแหงสหประชาชาตประชมเกยวกบ

กรณเหตการณปะทะตามแนวชายแดนไทย - กมพชา โดยประธาน

การประชมไดออกแถลงขาวเรยกรองใหทงสองฝายใชความอดทน

อดกลนและยตการปะทะอยางถาวรโดยเรว และใหมการเจรจา

โดยใหอาเซยนมบทบาทสนบสนน

22 กมภาพนธ 2554

- การประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยนอยางไมเปนทางการ

โดยอนโดนเซยในฐานะประธานอาเซยนในขณะนน ไดออก

แถลงการณ (Statement by the Chairman of ASEAN) เรยกรอง

ใหไทยและกมพชากลบมาเจรจาทวภาคกนตอไปตามกลไกทมอย

โดยใหอนโดนเซยมบทบาทสนบสนนตามความเหมาะสม

7 - 8 เมษายน 2554

- การประชมคณะกรรมาธการเขตแดนรวมไทย - กมพชา

ทเมองโบกอร อนโดนเซย โดยมการหารอเกยวกบการเชญ

ผ สงเกตการณอนโดนเซยไปยงพนททไดรบผลกระทบจาก

เหตการณปะทะบรเวณชายแดนไทย - กมพชา

28 เมษายน 2554

- กมพชายนขอใหศาลโลกตความค�าพพากษาคดปราสาท

พระวหารป 2505 และขอใหศาลโลกออกค�าสงมาตรการชวคราว

30 - 31 พฤษภาคม 2554

- ไทยและกมพชารวมการนงพจารณาค�าขอใหศาลโลกออกค�าสง

มาตรการชวคราวทศาลโลก ณ กรงเฮก

18 กรกฎาคม 2554

- ศาลโลกมค�าสงออกมาตรการชวคราว 4 ประการ รวมถง

การก�าหนดเขตปลอดทหารชวคราวรอบปราสาทพระวหาร เนอท

ประมาณ 17.3 ตารางกโลเมตร

18 ตลาคม 2554

- คณะรฐมนตรมมตใหปฏบตตามค�าสงฯ ของศาลโลก

21 พฤศจกายน 2554

- ไทยยนข อสงเกตเป นลายลกษณอกษร (Written

Observations)

21 ธนวาคม 2554

- การประชมคณะกรรมการชายแดนทวไปไทย - กมพชา

ครงท 8 ทงสองฝายตกลงทจะจดตงคณะท�างานรวม เพอหารอ

เกยวกบการปฏบตตามค�าสงมาตรการชวคราวของศาลโลก

อยางโปรงใส เทาเทยม และตรวจสอบได

8 มนาคม 2555

- กมพชายนค�าตอบ (Response) ตอขอสงเกตของไทย

3 - 5 เมษายน 2555

- การประชมคณะท�างานรวม ครงท 1 ทกรงเทพมหานคร

21 มถนายน 2555

- ไทยยนค�าอธบายเพมเตมเปนลายลกษณอกษร (Further

Written Explanations)

26 - 28 มถนายน 2555

- การประชมคณะท�างานรวม ครงท 2 ทกรงพนมเปญ

18 กรกฎาคม 2555

- ไทยและกมพชาไดปรบก�าลงทางทหารบางสวนเพอ

น�าไปสการปฏบตตามค�าสงฯ ของศาลโลก

17 - 19 ธนวาคม 2555

- การประชมคณะท�างานรวม ครงท 3 ทกรงเทพมหานคร

44 45

15 - 19 เมษายน 2556

- ศาลโลกก�าหนดใหมการอธบายทางวาจาเพมเตม (Further

Oral Explanations) ทศาลโลก ณ กรงเฮก

ปลายป 2556

- ศาลโลกมค�าพพากษาคดตความค�าพพากษาคดปราสาท

พระวหารป 2505

* * *

THE COURT,

by nine votes to three,fi fif inds that the Temple of Preah Vihear IS situated in

territory under the sovereignty of Cambodia;

fififi fif inds in consequence,

by nine votes to three,

that Thailand is under an obligation to withdraw any military or police forces, or other guards or keepers, stationed by her at the Temple, or in its vicinity on Cambodian territory;

by seven votes to fif ive,

that Thailand is under an obligation to restore to Cambodia any objects of the kind specifif ied in Cambodia’s fifif ifth Submission which may, since the date of the occupation of the Temple by Thailand in 1954, have been removed from the Temple or the Temple area by the Thai authorities.

Operative Paragraphs of 1962 ICJ Judgment on the case concerning the Temple of Preah Vihear

46 47

กระทรวงกำรตำงประเทศกมภำพนธ2556

ศาล

โดยคะแนนเสยงเกาตอสาม

ลงความเหนวาปราสาทพระวหารตงอยในดนแดนภายใต

อธปไตยของกมพชา

โดยเหตน จงพพากษา

โดยคะแนนเสยงเกาตอสาม

ว าประเทศไทยมพนธกรณทจะต องถอนก�าลงทหาร

หรอต�ารวจผเฝารกษา หรอผดแลซงประเทศไทยสงไปประจ�า

อย ทปราสาทพระวหารหรอในบรเวณใกลเคยงปราสาท

ในดนแดนของกมพชา

โดยคะแนนเสยงเจดตอหา

ว าประเทศไทยมพนธกรณทจะต องคนให แก กมพชา

บรรดาวตถชนดทไดระบไวในค�าแถลงสรปขอหาของกมพชา

ซงเจาหนาทไทยอาจจะไดโยกยายออกไปจากปราสาทหรอ

พนทปราสาทนบแตวนทประเทศไทยเขาครอบครองปราสาท

เมอ ค.ศ. 1954 (พ.ศ. 2497)

ขอบทปฏบตกำรของค�ำพพำกษำ ของศำลยตธรรมระหวำงประเทศ ในคดปรำสำทพระวหำรป2505

สบคนขอมลเพมเตมไดทwww.mfa.go.th/phraviharn