ณ เวลา ท ทาน ผ อาน ได รบ Horizon ฉบบ น นา จะ เปน ชวง เวลา ท ทก ทาน ได ฟง ถอยแถลง สาบาน ตน ของ ประธานาธบด คน ใหม ของ สหรฐอเมรกา ท ยง คง เปน นาย บา รก โอ บามา ผ ท ยง คง เนน ถง จดยน ของ นโยบาย พลงงาน ทดแทน นบ แต กาว แรก ท เขา มา ปฏบต งาน เมอ 4 ป ท แลว โดย ประธานาธบด โอ บา มา ตระหนก ด วา พลงงาน เปน เรอง ท สำคญ ตอ ความ มนคง ของ ชาต และ นโยบาย สนบสนน พลงงาน ทดแทน นอก เหนอ จาก สามารถ ชวย สราง ความ มนคง ดาน พลงงาน อยาง ยงยน แลว ยง จะ ชวย ให เศรษฐกจ ลด การ พงพา นำมน จาก ตาง ประเทศ ชวย สราง งาน อาชพ และ แก ปญหา มลภาวะ ใน สง แวดลอม

โดย เบ อง หล งค วาม ชด เจน ใน นโยบาย พลงงาน ของ สหรฐอเมรกา (อยาง ท ไม เคย ชดเจน มา กอน) เรา คง หลก เลยง ท จะ ไม กลาว ถง นก วทยาศาสตร เชอ สาย จน-อเมรกน ผ ดำรง ตำแหนง Secretary of Energy ชอ Dr.Steven Chu น ไม ได บคคล น

“So imagine a world 6 degrees warmer.

It’s not going to recognize geographical

boundaries. It’s not going to recognize

anything. So agriculture regions today will be

wiped out.”

Steven Chu (1948—)The 12th United States Secretary of EnergyNobel Prize in Physics (1997) on cooling and trapping of atoms with laser light

เปน กำลง สำคญ ใน การ สราง จดยน ดาน พลงงาน สะอาด ให กบ ประธานาธบด โอ บามา โดย Dr.Steven Chu ม แนวคด ท ชดเจน ดาน ‘Green Energy’ เพอ เตรยม ความ พรอม และ รองรบ ปญหา จาก การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ โดย เฉพาะ อยาง ยง การ เพม สดสวน การ ใช พลงงาน นวเคลยร การ ใช เชอ เพลง ชวภาพ ใน ภาค ขนสง รวม ถง การ เพม การ ใช พลงงาน ให ม ประสทธภาพ อยางไร กตาม Dr.Steven Chu ม แนว โนม ท จะ ลา ออก จาก ตำแหนง Secretary of Energy เพอ ทมเท เวลา ให กบ งาน สอน และ งาน วจย ท เขา รก ตอ ไป (Politico Pro 2012)

Horizon ฉบบ น ม เนอหา หลก คอ STI for Alternative Energy หวง วา จะ ชวย เปด มม มอง ใหมๆ ใน ดาน พลงงาน ให ทก ทาน ได ตระหนก ถง ความ สำคญ ของ พลงงาน

ศรฉตรา ไชยวงควลาน

Editor’s vision

Horizon พด คย กบ บคคล 3 ทาน ทาน แรก ศาสตราจารย ดร.บณฑต เออ อาภรณ ผ อำนวย การ สถาบนวจย พลงงาน จะ มา พด ถง ความ เปน ไป ได ใน การ พงพา พลงงาน หมนเวยน ม ความ เปน ไป ได มาก นอย เพยง ใด ทาน ท สอง คณวน ด กญชร ยา คง ประธาน กรรมการ และ กรรมการ ผ จดการ ใหญ บรษท เอส พซ จ จำกด (มหาชน) เปน ผ ผลต

พลงงาน ไฟฟา จาก แสง อาทตย ราย ใหญ ของ ประเทศ และ ภมภาค อาเซยน

และ ทาน สดทาย รศ.ดร.วฒน พงศ รกษ วเชยร ผ อำนวย การ สถาบน พฒนา เศรษฐกจ และ เทคโนโลย ชมชน แหง เอเชย มหาวทยาลย ราชภฏ เชยงใหม ผ เดน เขา ปา

เพอ สราง ‘ยโทเปย’ ดวย การ ทดลอง สราง ชมชน ท พงพา

พลงงาน ดวย ตนเอง

ดำเนนการผลตโดย

บรษท เปนไท พบลชชง จำกด

โทรศพท 0 2736 9918

โทรสาร 0 2736 8891

อเมล waymagazine@yahoo.com

เวบไซต waymagazine.org

เจาของ

สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร

เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

บรรณาธการผพมพโฆษณา

ดร.สชาต อดมโสภกจ

ดร.ศรฉตรา ไชยวงควลาน

ทปรกษา

ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน

ดร.ญาดา มกดาพทกษ

รศ.ดร.ศกรนทร ภมรตน

รศ.ดร.ชาตร ศรไพพรรณ

บรรณาธการบรหาร

ดร.สชาต อดมโสภกจ

ดร.ศรฉตรา ไชยวงควลาน

กองบรรณาธการ

อาศร จระวทยาบญ

ณศรา จนทรประทน

นนทวฒน มะกรดอนทร

ดร.จกรพงศ พงศธไนศวรรย

บรรณาธการตนฉบบ

วรพงษ สนทรฉตราวฒน

ศลปกรรม

ณขวญ ศรอรโณทย

สำนกงาน

ศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปค

สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร

เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

เลขท 319 อาคารจตรสจามจร ชน 14

ถนนพญาไท แขวงปทมวน เขตปทมวน

กรงเทพฯ 10330

โทรศพท 0 2160 5432 ตอ 308, 706, 305

อเมล horizon@sti.or.th

เวบไซต http://www.sti.or.th/horizon

ดร.จกร พงศ พงศ ธ ไน ศ วรรย เปน นก วจย นโยบาย อาวโส แหง สำนกงาน คณะ กรรมการ นโยบาย วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม แหง ชาต หรอ สว ทน. เขา เคย เปน หนง ใน ผ ชวย นก วจย ทำ แผน ให แก กระทรวง พลงงาน Horizon จง ชวน ดร.จกร พงศ มอง แผน หรอ นโยบาย ของ ประเทศ ตงแต อดต เพอ มอง ถง ทศทาง ดาน พลงงาน ใน อนาคต

30_ Visionแนว โนม ของ พลงงาน จะ เปน เชน ไร วทยาศาสตร และ เทคโนโลย จะ ชวย พฒนา ให เกด ประโยชน ตอ พลงงาน อยางไร ฟงมม มอง จาก ดร.ณอ คณ สทธ พงศ ปลด กระทรวง พลงงาน และ ดร.ไพ ร นทร ช โชต ถาวร ประธาน เจา หนาท บรหาร และ กรรมการ ผ จดการ ใหญ บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) วา ดวย เรอง ‘พลงงาน’ คน แรก ให มม มอง เรอง การ ใช พลงงาน อยาง ม ประสทธภาพ ใน ภาค สวน อตสาหกรรม สวน คน หลง จะ มา ตอบ ประเดน รอน ‘ทำไม นำมน ตอง ราคา แพง’

36_Interview

11 Contents18_ Gen next

04 News review 06 Statistic features 08 Foresight society 12 In & Out 14 Special report 16 Cultural science 18 Gen next 20 Features 30 Vision 36 Interview 44 Global warming 45 Thai point 46 Myth & science 48 Smart life 50 Science media

กระทรวง พลงงาน มน โย บาย ท จะ สง เสรม ให เกษตรกร ปลก ‘หญา เน เปย ร’ เพอ ผลต เปน พลงงาน ชว มวล หรอ นำ มา หมก เปน กาช ชวภาพ โดย นาย พงษ ศกด รก ต พงษ ไพศาล รฐมนตร วาการ กระทรวง พลงงาน ได เปด เผย ใน งาน Green Energy Forum วา

“กระทรวง พลงงาน จะ ใหการ สนบสนน การ ผลต พลงงาน ไฟฟา จาก หญา เน เปย ร หรอ หญา เลยง ชาง ซง ให ผลผลต ประมาณ 36-80 ตน ตอ ไร โดย หญา เน เปย ร 1 พน ไร สามารถ ผลต ไฟฟา ได 1 เมกะ วตต ซง ใช เงน ลงทน ประมาณ 100 ลาน บาท”

ปจจบน ประเทศไทย ม ความ ตองการ พลงงาน ไฟฟา ประมาณ 27,000 เมกะ วตตตอป และ ซอ พลงงาน ไฟฟา จาก ตาง ประเทศ ใน สดสวน รอย ละ 54 ทงน กระทรวง พลงงาน จะ สง เสรม ให ม การ ปลก หญา เน เปย ร จำนวน 8 พน ไร เพอ ผลต กระแส ไฟฟา สง เขา ระบบ โดย ใน ขณะ น ม

ถอ เปน อก หนง กาว ของ พลงงาน ทาง เลอก คอ ความ สำเรจ ของ สหรฐอเมรกา ท พฒนา เทคโนโลย การ ขด เจาะ โดย ใช แรง ดน นำ ขนาด สง ผสม สาร เคม และ ทราย เพอ ทำให หน ราว ควบค กบ การ เจาะ แนว ราบ เพอ ชวย เพม ผว สมผส ของ หลม เจาะ กบ ชน หน ซง ทำให ผลต ได ใน ปรมาณ มาก ขน และ ม ตนทน ตำ ลง ทำให สหรฐอเมรกา ลด การนำ เขา กาซ ธรรมชาต และ สามารถ สง ได โดย ใน ป 2020 คาด การณ วา จะ ม กำลง การ ผลต 5-15 ลาน บารเรล ตอ วน และ ม ตนทน การ ผลต ท 44-68 ดอลลาร ตอ บารเรล

ใน รายงาน Global Trend 2030: Alternative

โรงงาน ผลต กระแส ไฟฟา ชว มวล จาก หญา เน เปย ร ท จงหวด เชยงใหม และ กำลง กอสราง ท จงหวด นครราชสมา รวม ทง จะ สง เสรม ให เกษตรกร ปลก มาก ยง ขน

คำถาม ท จำเปน ตอง พจารณา ตอวา เมอ หญา เน เปย ร เปน พช ตาง ถน การ สง เสรม ให ปลก ใน วง กวาง นน จะ สามารถ ควบคม ได หรอ ไม ใน อนาคต จะ เปน ปญหา เหมอน เชน ‘กระถน ณรงค’ หรอ ‘ผก ตบ ชวา’ หรอ เปลา และ เรา สามารถ ใช ‘กระถน ณรงค’ หรอ ‘ผก ตบ ชวา’ นำ ผลต เปน กาซ ชว มวล สำหรบ ผลต กระแส ไฟฟา ได หรอไม โดย ไม จำเปน ตอง ไป สง เสรม ให ปลก หญา เน เปย ร

หญาเนเปยร ทางเลอกของแหลงพลงงาน?

อเมรกน ขด เจาะ หนนำมน สำเรจ

Worlds ได ระบ ภายใน 20 ป สหรฐ อาจ จะ ไม ตอง พง พง การนำ เขา กาซ ธรรมชาต หรอ วา นำมน จาก ตาง ประเทศ และ สามารถ เปน ผ สง ออก ได ดวย ซง อาจ เปนไปได วา การ พฒนา เทคโนโลย การ ขด เจาะ และ ผลต กาซ ธรรมชาต ของ ประเทศ สหรฐอเมรกา สามารถ สร าง ความ ม นคง ของ พลงงาน ใน ประเทศ ไดดวย

แตเทคโนโลย การ ใช นำ ใน การ ขด เจาะ อาจ ไม สามารถ ใชได กบ ประเทศ จน ซง เปน แหลง หนนำมน ขนาด ใหญ ทสด ของ โลก ดวยปรมาณ นำ ของ จน อาจ จะ ไม มาก เทากบ ของ สหรฐอเมรกา ทำให ตอง จบตา วา นก วทยาศาสตร ชาว จน จะ ใช เทคโนโลย ใด ท สามารถ ขด เจาะ ผลต พลงงาน จาก หนนำมน น ได

อยางไร กตาม ก ม กระแส การ ตอ ตาน หรอ ขอ กงวล เกยว กบ เทคโนโลย การ ใช นำ ซง อาจ ทำให แหลง นำ ใตดน

: 4

n e w sพงศวราวฑฒ หมนยทธ

: 4

r e v i e w

หาก พด ถง แหลง พลงงาน ไฟฟา ท มประเดนโตแยงมากทสด คอ ‘นวเคลยร’ แต จาก เหตการณ แผน ดน ไหว ใหญ และ ส นา ม ท ประเทศ ญปน ทำให หลาย ฝาย ได ทบทวน แผนการ กอสราง โรงงาน ไฟฟา นวเคลยร ใน ประเทศไทย ซง ตาม เดม คาด วา ใน ป 2560 เรา อาจ จะ ได โรงงาน ไฟฟา พลงงาน นวเคลยร แหง แรก ใน ประเทศ

เมอ โครงการ โรงงาน ไฟฟา พลงงาน นวเคลยร ได ถก ปด ฝน อก ครง โดย ถอ เปน นโยบาย สำคญ ท รฐมนตร ได มอบ หมาย ให หนวย งาน ภาย ใต กระทรวง วทยาศาสตร และ เทคโนโลย คอ สำนกงาน ปรมาณ เพอ สนต และ สถาบน

เอามย...นวเคลยร

ม การ ปน เปอน สาร เคม หรอ ทำให ชน หน ราว ซง กรณ เกด แผน ดน ไหว ก จะ ทำให ได รบ ผล เสย หาย มาก ยง ขน

สำหรบ ประเทศไทย แหลง หนนำมน พบ ท อำเภอ แมสอด อำเภอ แมระมาด และ อำเภอ อมผาง จงหวด ตาก อำเภอ บาน ปา คา และ อำเภอ ล จงหวด ลำพน และ ท อำเภอ เมอง จงหวด กระบ ซง ใน ปจจบน ใช เปน สวน ผสม ใน การ ผลต ปนซเมนต และ วสด กอสราง เทานน จำเปน จะตอง มการ พฒนา เพอ ให เทคโนโลย การ ขด เจาะ และ ผลต กาซ ธรรมชาต จาก หนนำมน ให สามารถ ดำเนน การ ได ใน ประเทศไทย จะ ทำให ประเทศไทย สามารถ ลด การนำ เขา พลงงาน จาก ตาง ประเทศ ได จำนวน มาก กลาว คอ เฉพาะ ท อำเภอ แมสอด จงหวด ตาก ม หนนำมน ท พบ แลว ประมาณ 390 ลาน ตน หรอ คด เปน 3,900 ลาน บารเรล ซง สามารถ ใชได 60 ป

เทคโนโลย นวเคลยร แหง ชาต (องคการ มหาชน) ไป ศกษา ราย ละเอยด เพม เตม รวม ทง จดทำ แผน ปฏบต การ เพอ รองรบ โครงการ น

ไมใช เฉพาะ ประเทศไทย เทานน ประเทศ ใน อา เชย น คอ เวยดนาม และ กมพชา ม แผนการ กอสราง โรงงาน ไฟฟา พลงงาน นวเคลยร โดย ใน เวยดนาม ได ม การ กอสราง โรงงาน จำนวน 4 แหง คาด วา จะ แลว เสรจ ภายใน ป 2563 และ กมพชา ได เลอก บรเวณ จงหวด เกาะ กง เปน ท ตง โรงงาน ไฟฟา พลงงาน นวเคลยร แหง แรก ของ ประเทศ

เมอ ประเทศ เพอน บาน ของ เรา ได กอสราง โรงงาน ไฟฟา นวเคลยร แลว ประเทศไทย ละ พรอม หรอ ยง หรอ จะ กาว อยางไร สำหรบ เรอง น หาก พจารณา ใน ดาน ความ ปลอดภย พลงงาน นวเคลยร ถอวา เปน พลงงาน ท ม ความ สะอาด มาก ทสด การ รว ไหล ของ สาร ปฏกรณ นวเคลยร ม อตรา นอย มาก (หาก ไม เกด จาก ความ สะเพรา หรอ ภย พบต ธรรมชาต) แต คน ไทย จำนวน มาก ยง ไมม ความ เขาใจ อยาง ด พอ วา นวเคลยร คอ อะไร สราง แลว ม ผล ก ระ ทบ อยางไร ประเดน น ถอ เปน ความ ทาทาย อยาง ทสด ท กระทรวง วทยาศาสตร และ เทคโนโลย จะ ตอง สอสาร ให ประชาชน เขาใจ และ เหน ความ สำคญ ของ ความ มนคง ดาน พลงงาน ของ ประเทศ

แลว คณ ละ ถา ม โรงงาน ไฟฟา นวเคลยร มา ตง ใกลๆ บาน คณ พรอม หรอ ไม คณ จะ ตอ ตาน หรอ เปลา หรอ วา....ตอง รอ ให ไฟ ดบ ทว ประเทศ คณ เทานน ท จะ ให คำ ตอบ ได

5 : 5 :

statistic FEaturEsนนทวฒน มะกรดอนทร

สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

: 6

ป 2554 ประเทศไทย ม สดสวน การ ใช พลงงาน ทดแทน และ

พลงงาน หมนเวยน แบบ ดงเดม รอย ละ 21.4 ของ การ ใช

พลงงาน ขน สดทาย

•รอย ละ 12.2 นำ ไป ใช เพอ พลงงาน หมนเวยน แบบ ดงเดม

•รอย ละ 6.40 เพอ ความ รอน

(แสง อาทตย/ชว มวล/ขยะ/กาซ ชวภาพ)

•รอย ละ 1.40 เพอ ไฟฟา (โดย ใช แสง อาทตย/ลม/ชว มวล/

ขยะ/กาซ ชวภาพ)

•รอย ละ 1.40 ใช เชอ เพลง ชวภาพ

• รอย ละ 0.03 เพอ พลงงาน ไฟฟา พลงงาน นำ

Alternative Energy Statistics

พลงงานทดแทนของประเทศไทยและการลงทน

คำ จำกด ความ หมาย พลงงาน ทดแทน ประกอบ ดวย พลงงาน หมนเวยน เชอ เพลง ชวภาพ และ พลงงาน ทด แทน อนๆ ท ใช ทดแทน ปโตรเลยม พลงงาน หมนเวยน ประกอบ ดวย พลงงาน แสง อาทตย พลงงาน ลม ไฟฟา พลงงาน ชว มวล กาซ ชวภาพ ขยะ พลงงาน ความ รอน ใต พภพ พลงงาน นำ ขน นำลง และ พลงงาน คลนพลงงาน หมนเวยน แบบ ดงเดม ประกอบ ดวย ฟน ถาน แกลบ และ วสด เหลอ ใช ทางการ เกษตร (ใช ใน บาน อย อาศย และ อตสาหกรรม ครว เรอน)ชว มวล ประกอบ ดวย ฟน แกลบ กาก ออย และ วสด เหลอ ใช ทางการ เกษตร

7 :

แสงอาทตย 24,472 ลานบาท

ขยะ2,264 ลานบาท

ชวมวล13,901

ลานบาท

กาซชวภาพ3,757 ลานบาท

นำ330

ลานบาท

ลม139

ลานบาทเชอเพลงชวภาพ73 ลานบาท

เพอใหเหนพฒนาการ นคอตวเลขภาพรวมการใชพลงงานทดแทนของโลกและประเทศไทย

20 อนดบประเทศทใชพลงงานทดแทน ป 2551

ประเทศไทยลงทนเรองพลงงานไปเทาไร

พลงงานทดแทนของประเทศไทยและการลงทน

สดสวนการใชพลงงานทดแทนตอการใชพลงงานทงหมด ป พ.ศ. 2551 ขอมลจาก IMD WORLD COMPETITIVENESS ONLINE

มลคาการลงทนดานพลงงานทดแทนในประเทศไทย ป 2554 ทมา: รายงานพลงงานทดแทนของประเทศไทย 2555, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน

ไอซแ

ลนด

82.9

%

นอรเว

ย 45

.3 %

บราซ

ล 44

.5 %

ฟลปป

นส 4

3.1

%

อนโด

นเซย

34.

4 %

นวซแ

ลนด

33.1

%

สวเด

น 32

.4 %

อนเด

ย 28

.1 %

โคลม

เบย

27.7

%

ออสเต

รย 2

7.1

%

ฟนแล

นด 2

6.1

%

เปร

24.0

%

ชล 2

2.1

%

สวตเ

ซอรแ

ลนด

20.6

%

ไทย

19.3

%

เดนม

ารก

18.9

%

โปรต

เกส

18.3

%

แคนา

ดา 1

7.0

%

โรมาเน

ย 14

.4 %

เวเนซ

เอลา 1

2.5

%

รายงาน เรอง Deciding the Future : Energy Policy Scenarios to 2050 ซง จด ทำ World Energy Council (WEC) ใน ป ค.ศ. 2007 ม วตถประสงค เพอ ทำความ เขาใจ อนาคต ดาน พลงงาน ท เปน ไป ได เพอ ประเมน ความ ทาทาย ตางๆ ท จะ เกด ขน ใน อนาคต และ เพอ ระบ บทบาท นโยบาย ของ WEC วา จะ สนบสนน หรอ เปน อปสรรค ตอ การ ทำงาน ให บรรล เปา หมาย อยางไร

ประเดน สำคญ ท ใช ใน การ จด ทำ ภาพ อนาคต เปน แรง กดดน ใน มต ตางๆ ไดแก อปสงค อปทาน สง แวดลอม และ การเมอง รายงาน ฉบบ น สะทอน ความ คด เหน ของ ผคน กวา 400 คน จาก ทว โลก ซง อย ใน ภาค อตสาหกรรม ภาค รฐ นก วชาการ และ ภาค ประชา สงคม ทงน การ จด ทำ ภาพ อนาคต ของ WEC อย บน พน ฐาน ‘3A’ ไดแก

Accessible หมาย ถง ทก คน สามารถ เขา ถง พลงงาน รป แบบ ใหม ได

Available หมาย ถง ม แหลง พลงงาน ท มนคง ปลอดภย และ เชอ ถอ ได

Acceptable หมาย ถง ตอบ สนอง เปา หมาย เชง สงคม และ สง แวดลอม

การ จด ทำ ภาพ อนาคต ทง 4 ภาพ ใน รายงาน ฉบบ น ตง อย บน 2 แกน คอ บทบาท ของ ภาค รฐ และ ความ รวม มอ จาก หลาย ภาค สวน นอกจาก น เพอ สนบสนน ขอมล เชง คณภาพ ท ได จาก การ หารอ ใน หม ผ เชยวชาญ คณะ ทำงาน ยง ได ใช แบบ จำลอง ทาง คณตศาสตร เพอ ให ขอมล เชง ปรมาณ สำหรบ ใช ประกอบ การ จด ทำ ภาพ อนาคต ดวย

ภาพ อนาคต ท ได ช ให เหน วา พลงงาน ฟอสซล จะ ยง คง เปน สวน ใหญ ของ พลงงาน ขน ตน ใน ชวง 4 ทศวรรษ ขาง หนา สง ท ตอง วางแผน คอ การ เพม แหลง พลงงาน ของ โลก ขน อก 1 เทา ตว และ ตอง บรหาร จดการ การ ปลอย กาซ เรอน กระจก อยาง ม ประสทธภาพ รวม ไป ดวย

ForEsight sociEtyสชาต อดมโสภกจ

ภาพ อนาคต

นโยบาย พลงงาน ของ โลก

: 8

โดย แรง ผลก ดน ท สำคญ คอ ราคา พลงงาน ท สง ขน ประเทศ ท พฒนา แลว ตอง มง พฒนาการ ใช พลงงาน อยาง ม ประสทธภาพ ทงน การ ลงทน วจย และ พฒนา ใน เรอง ดง กลาว ทง ใน ภาค รฐ และ เอกชน ถอ เปน ความ ตองการ เรง ดวน

สง สำคญ ท พบ ใน ระหวาง การ จด ทำ ภาพ อนาคต ดง กลาว คอ ภมภาค ตางๆ ของ โลก ม อตรา การ เจรญ เตบโต ทาง เศรษฐกจ และ สงคม ตาง กน การ กำหนด ความ สำคญ ของ เรอง ตางๆ ใน ระดบ นโยบาย จง ยอม แตก ตาง กน เชน แอฟรกา ม ความ กงวล เกยว กบ การ

เขา ถง พลงงาน ใน ขณะ ท แถบ ยโรป ให ความ สำคญ กบ การ จด ทำ นโยบาย เพอ ตอบ สนอง เปา หมาย ทาง สงคม และ สง แวดลอม มากกวา นอกจาก น ผ เชยวชาญ ของ WEC ยง อธบาย วา ประเทศ ตางๆ ทง ใน เอเชย แอฟรกา และ ละตน อเมรกา ลวน ตอง รวม มอ กน เพอ มง ส 3A และ ตอง รวม มอ กบ ประเทศ ท พฒนา แลว เพอ รบ การ ถายทอด เทคโนโลย และ ผ เชยวชาญ

รายงาน ฉบบ น แสดง ภาพ อนาคต นโยบาย พลงงาน ของ โลก ไว 4 ภาพ โดย ใช สตว ตางๆ เปน สญลกษณ ไดแก สงโต ยราฟ ชาง และ เสอ ดาว

สงโต เปน สตว ท ม ความ เชยวชาญ สง เปน สตว

สงคม จะ จโจม หลง จาก ม การ วางแผน เปน อยาง ด และ ทำงาน เปน ทม ม วนย เปน ตวแทน ของ ภาค รฐ ท ม บทบาท อยาง เขม แขง ภาค เอกชน และ สาธารณะ ท รวม มอ อยาง แนบ แนน ทง ใน ระดบ ประเทศ และ นานาชาต ใน ภาพ อนาคต น มาตรฐาน การ ใช ชวต ของ ชาว แอ ฟ ร กน จะ ด ขน การ เขา ถง พลงงาน เปน ไป อยาง กาว กระโดด เศรษฐกจ ของ เอเชย ยง คง เตบโต การ พฒนา ‘สะอาด’ (Clean Development) ได รบ ความ สำคญ สงสด กลม ละตน อเมรกน พยายาม ปกปอง สง แวดลอม การ ใช ถานหน ใน ยโรป ลด ลง สวน อเมรกาเหนอ ให ความ ชวย เหลอ ตาง ประเทศ มาก ขน และ พยายาม ‘เขยว’ ใน บาน ตนเอง

9 :

ยราฟ เปน สตว ท ปรบ ตว ได ด ม ความ เปน อสระ เตบโต

ใน สภาพ แวดลอม ท ไมม ระเบยบ มาก นก และ มอง เหน โอกาส ท ยาว ไกล เปน ตวแทน ของ การ ใช ตลาด เปน ตวนำ โดย ภาค รฐ ม บทบาท นอย แต ยง คง ม ความ รวม มอ อยาง แนบ แนน ระหวาง ภาค เอกชน และ สาธารณะ ใน ภาพ อนาคต น ความ ตองการ พลงงาน ของ แอฟรกา ชะลอ ตว และ ทก คน เขา ถง แหลง พลงงาน เอเชย ม การ ใช พลงงาน มาก ขน และ การ ปลด ปลอย กาซ เรอน กระจก ก มาก ขน เปน เงา ตาม ตว สถานการณ สวน ใหญ ของ ยโรป ไม เปลยนแปลง ไป จาก ปจจบน (Status Quo) แต มง เนน เทคโนโลย คารบอน ตำ มาก ขน กลม ละตน อเมรกา ม โครงสราง พน ฐาน ไม ด นก ทำให ความ กาวหนา สะดด สวน อเมรกาเหนอ ให ความ สำคญ กบ พลงงาน ส เขยว มาก ขน

ชาง ภายใน ครอบครว ท เปน ระเบยบ แต ม ความ สมพนธ ระหวาง ครอบครว นอย เปน ตวแทน ของ ภาค รฐ

ท ม บทบาท ใน การ กำหนด นโยบาย แต ม ความ รวม มอ ใน ระดบ นานาชาต นอย การ ม สวน รวม ของ ภาค เอกชน และ สาธารณะ จำกด ใน ภาพ อนาคต น แอฟรกา จะ เขา ถง พลงงาน ได มาก ขน สวน แผน คารบอน ตำ หยด ชะงก เอเชย ม การ กาว กระโดด เรอง พลงงาน สะอาด รฐบาล ใน ยโรป ใหการ สนบสนน ภาค เอกชน และ บรรล ขอ ตกลง ความ รวม มอ ระดบ ทวภาค ภายใน ยโรป เอง ละตน อเมรกา ประสบ กบ ความ ยง ยาก ใน การ เขา ถง พลงงาน และ ความ เขม ขน ของ การ ใช พลงงาน (Energy Intensity*) การ พฒนา โครงสราง พน ฐาน ดาน พลงงาน ของ อเมรกาเหนอ ชะลอ ตว ภาค เอกชน ลงทน นอย ลง

* Energy intensity เปนการ วด ประสทธภาพ การ ใช พลงงาน ของ ระดบ ประเทศ โดย คำนวณ สดสวน ปรมาณ พลงงาน ท ใช เทยบ กบ ผลตภณฑ มวล รวม ใน ประเทศ (GDP)

: 10

WEC ได เสนอ แนะ วา ไม วา ใน ป ค.ศ. 2050 จะ เกด ภาพ อนาคต เชน ใด กตาม ทก ประเทศ ควร กระตน การ พฒนา พลงงาน สะอาด และ ลงทน ดาน โครงสราง พน ฐาน โดย จด ทำ นโยบาย ให สอดคลอง กบ บรบท ของ แตละ ภมภาค ทงน ขอ เสนอ แนะ ระดบ ระดบ นโยบาย ม 7 ขอ ดงน

สง เสรม ประสทธภาพ ของ พลงงาน ตลอด สาย โซ พลงงาน 1. ตงแต การ สำรวจ ไป จนถง การ ใช ทง การ สราง ความ ตระหนก ให แก ผ ใช พลงงาน การ สราง แรง จงใจ ทาง การ เงน การ กำกบ ดแล และ การ สราง มาตรฐานสราง ความ ตระหนก แก สาธารณะ ให เขาใจ วา ภาค ขนสง 2. ม บทบาท สำคญ ใน การ ใช พลงงาน อยาง ม ประสทธภาพ ผาน การ วางแผน ระดบ เมอง การ จด ทำ มาตรการ ตางๆ และ การ พฒนา เทคโนโลย ท เกยวของ ตง ราคา คารบอน ให สง พอท จะ เปลยนแปลง พฤตกรรม 3. แต ไม สง มาก จน กระทบ ตอ การ เตบโต ทาง เศรษฐกจประสาน ตลาด พลงงาน ระดบ ภมภาค และ ระดบ โลก ไว 4. ดวย กน เพอ ให เกด ความ คม คา ใน การ ลงทน สราง กรอบ การ ถายทอด เทคโนโลย ระดบ นานาชาต โดย 5. เคารพ ตอ ทรพยสน ทาง ปญญา ชวย เหลอ ประเทศ ตางๆ ใน การ พฒนา เทคโนโลย ให สอดคลอง กบ ความ ตองการ พลงงาน และ พฒนา ทกษะ ท จำเปนจดการ เจรจา ระดบ นานาชาต เกยว กบ ความ มนคง ของ 6. อปสงค และ อปทาน ดาน พลงงานม กรอบ การ จด เกบ ภาษ กฎหมาย และ การ พาณชย เพอ 7. จำกด ความ เสยง ใน การ ลงทน และ ชวย ให ผ ประกอบ การ สามารถ กำหนด คาด หวง เกยว กบ ความ เสยง และ ผล ตอบแทน ได

เสอ ดาวเปน สตว ท ชอบ อย โดด เดยว ออก ลา สตว

ตาม ลำพง เปน ตวแทน ของ การ ตอบ สนอง ตอ ประเดน พลงงาน โดย รฐ ม บทบาท นอย รวม ทง การ ม สวน รวม ของ ภาค เอกชน และ สาธารณะ ก จำกด ดวย ใน ภาพ อนาคต น แอฟรกา ม ความ กาวหนา คอน ขาง นอย ใน การ เขา ถง พลงงาน การ เตบโต ทาง เศรษฐกจ ของ เอเชย เปน ไป อยาง ชาๆ แต มนคง ทำให ความ ตองการ พลงงาน ใน แถบ น ไมม ปญหา มาก นก ให ความ สำคญ กบ ความ มนคง ทาง พลงงาน มากกวา การ เปลยนแปลง ของ สภาพ ภม อากาศ ยโรป ม การ พฒนา พลงงาน สะอาด คอน ขาง ชา ละตน อเมรกา ม ราคา พลงงาน สง ตอง ปน สวน พลงงาน สวน อเมรกาเหนอ เกด สภาพ ถดถอย ของ ความ มนคง ดาน พลงงาน

นอกจาก น ผ เชยวชาญ ของ WEC ยง ช วา ตลาด พลงงาน ของ โลก ใน อนาคต ม พลวต สง เชน ใน ป ค.ศ. 2050 โลก ตอง ผลต พลงงาน มากกวา ปจจบน อก 1 เทา ตว โดย นก นโยบาย ตอง พจารณา พลงงาน ทก รป แบบ ท เปน ไป ได ปรมาณ นำมน ดบ จาก ตะวนออกกลาง อาจ ลด ลง เนองจาก ขอ จำกด ทาง เทคนค ประกอบ กบ ขาด การ วางแผน การ พฒนา ใน ภาค สนาม ท ด พอ

ความ ตองการ กาซ ธรรมชาต ม มาก ขน จน นำ ไป ส ความ ตงเครยด เนองจาก กาซ ธรรมชาต เปน แหลง พลงงาน สำคญ ท ชวย ลด การ ปลด ปลอย กาซ เรอน กระจก หาก เทคโนโลย ดก จบ คารบอน กาวหนา จน ใช งาน ได แลว ความ ตองการ ถานหน จะ พง สง ขน จน นำ ไป ส ภาวะ ตงตว ระหวาง อปสงค กบ อปทาน

สวน เทคโนโลย นวเคลยร ของ เอเชย และ แอฟรกา เปน ไป อยาง เชอง ชา เพราะ รฐบาล ของ ประเทศ ตางๆ ประสบ กบ ความ ยง ยาก ใน การ ดำเนน งาน เกยว กบ การ ออกแบบ ให เปน ไป ตาม มาตรฐาน สากล สวน หนวย งาน ระหวาง ประเทศ ก วตก กงวล เกยว กบ การ กำจด กาก กมมนตรงส และ การ แพร กระจาย อาวธ

สวน พลงงาน หมนเวยน จะ ได รบ ความ สำคญ มาก ขน แต ยง ไม นา จะ ครอง สวน ใหญ ของ ตลาด พลงงาน

ทมา: World Energy Council (2007) Deciding the Future: Energy Policy Scenarios to 2050. 11 :

in & outชลสา ไชยพฒนะพฤกษ

: 12

เมอ พด ถง ‘เบยร’ หลาย คน คง นกถง เครอง ดม ส อำพน ฟอง ส ขาว ลอย ฟอง บน ผวนำ การ เฉลม ฉลอง ใน เทศกาล การ สงสรรค กบ เพอน ฝง แต คง เปน คน สวน นอย ท จะ นกถง เบยร ใน แง มม ประวตศาสตร

จาก ‘ทวดเบยร’ ถง ‘เหลนพลงงานชวภาพ’

ไดแก ซอว หมก เตาเจยว ม โซะ เตาหย ถว นต โตะ เทม เป อาหาร หมก จาก นม ไดแก โย เกรต นม เปรยว เนย แขง

ผลตภณฑ หมก จาก เนอ สตว ไดแก แหนม • ไสกรอก เปรยว ซา ลา ม ปลาสม (ปลารา)

อาหาร หมก จาก ผก ไดแก กม จ ซาว เครา ท • (Sauerkraut) แตงกวา ดอง เก ยม ฉา ย ไวน

นอกจาก น ยง ม ผงชรส นำสม สายช เอนไซม (ท ใช • ใน อตสาหกรรม อาหาร) อาหาร เสรม ยา ยา ปฏชวนะ วคซน และ ปย เปนตน

‘การ หมก’ เปนก ระ บวน การ หนง ของ เทคโนโลย ชวภาพ ใน การ ใช ประโยชน จาก สง ม ชวต และ กระบวนการ ตางๆ ของ สง ม ชวต โดย เฉพาะ อยาง ยง การ ใช ประโยชน จาก จลนทรย ไดแก ยสต (นยม ใช มาก ทสด) แบคทเรย และ รา

ตวแปร ท ทำให กระบวนการ หมก ได ผลตภณฑ ท แตก ตาง กน ไดแก

1.วตถดบ หลก ท เปน สาร อนทรย ทำ หนาท เปน สาร ตง ตน ของ กระบวนการ หมก ไดแก ธญพช แปง ขาว

เบยรคออะไรเกดมาเพอใคร

เบยร คอ เครอง ดม แอลกอฮอล ชนด แรก ของ โลก เรม ผลต มา นาน กวา 7,000 ป กอน ครสตกาล โดย ชนชาต บาบโลเนย (Babylonia) เรม เปน ท รจก ใน สมย อยปต โบราณ และ เม โส โป เต เมย (Mesopotamia)

เบยร นบ เปน ผลตภณฑ แรก ของ โลก ท ได จาก การ หมก โดย ม วตถดบ ตง ตน คอ ธญพช เชน ขาว บารเลย ขาว มอลท เปนตน ดวย ภมปญญา ของ คนใน สมย โบราณ ท สามารถ พฒนา เทคโนโลย กระบวนการ หมก จน ได เปน ผลตภณฑ ตางๆ จาก หลาก หลาย ทอง ถน ทว ทก มม โลก เปน ท รจก กน ใน ปจจบน ดงน

อาหาร หมก จาก ถว เหลอง และ ถว เมลด แห งอนๆ •

IN

13 :

ชวมวล* คอ สารอนทรย ทเปนแหลงกกเกบพลงงานจากธรรมชาตและสามารถนำมา

ใชผลตพลงงานได เชน เศษวสดเหลอใช

ทางการเกษตรหรอกากจากกระบวนการ

ผลตในอตสาหกรรมเกษตรซงประเทศไทย

มอยเปนจำนวนมากเชน

•แกลบไดจากการสขาวเปลอก

•ชานออยไดจากการผลตนำตาลทราย

• เศษไม ไดจากการแปรรปไมยางพารา/ไมยคาลปตส/ ไม

อนๆ

•กากปาลมไดจากการสกดนำมนปาลมดบออกจากผลปาลม

สด

•กากมนสำปะหลงไดจากการผลตแปงมนสำปะหลง

•ซงขาวโพดไดจากการสขาวโพดเพอนำเมลดออกจากกาบ

•กะลามะพราวไดจากการนำมาปอกเปลอกเพอนำเนอมะพราว

ไปผลตกะท

•สาเหลาไดจากการผลตแอลกอฮอล

รหรอไม

*ช ว มวล สามารถเปล ยนรป

เปนพลงงานได เพราะพชใช

คารบอนไดออกไซดและนำ ใน

การเจรญเตบโต โดยสงเคราะห

แสงใหไดเปนแปงและนำตาลแลว

กกเกบไวเปนพลงงานตามสวน

ตางๆของพชดงนนเมอนำพชมา

เปนเชอเพลงเรากจะไดพลงงานท

ถกกกเกบไว

**กาซมเธน (Methane / CH4)

เปนกาซไมมส ตดไฟได เปน

องคประกอบสวนใหญของกาซ

ธรรมชาต และอาจไดมาจากการ

หมกมลสตวและสามารถนำมาใช

เปนเชอเพลงราคาถกได

***เอธานอล (Ethanol) เกดจาก

การนำเอาพชมาหมกเพอเปลยน

แปงเปนนำตาล จากนนจงเปลยน

จากนำตาลเปนแอลกอฮอลโดยใช

เอนไซมหรอกรดบางชนดชวยยอย

กาก ถว เหลอง กาก นำตาล เปนตน และ เปน อาหาร เลยง เชอ จลนทรย ให สามารถ ทำงาน ได อยาง ด

2.สภาวะ ความ ตองการ อากาศ หรอ ออกซเจน (Aerobic Fermentation) หรอ ไม ตองการ อากาศ (Anaerobic Fermentation) นน จะ สง ผล ตอ การ เตบโต ของ จลนทรย ซง เปน พระเอก หลก ของ กระบวนการ หมก และ คณภาพ ของ ผลตภณฑ สดทาย ท ได จาก การ หมก รวม ไป ถง ความ เหมาะ สม ของ อณหภม และ ความ เปน ก รด-ดาง ก เชน กน

3.นอกจาก น ยง อาจ ม ตว เรง ปฏกรยา (Catalyst) หรอ ตว ยบยง ปฏกรยา (Inhibitor) หรอ ปรมาณ นำ เปน ตวประกอบ แต ยง คง ม อทธพล ตอ การ แสดง บทบาท ของ จลนทรย อย ไม นอย

4.การ ปน เปอน (Contamination) จาก สง แปลก ปลอม ไม วา จะ เปน เศษ วสด สาร อนทรย หรอ จลนทรย ซง อาจ เขาไป รบกวน กระบวนการ หมก ทำให ไม สามารถ ทำงาน ได อยาง ม ประสทธภาพ สง ผล ตอ คณภาพ และ ปรมาณ ของ ผลตภณฑ ได ใน อตสาหกรรม ท ตองการ สาร บรสทธ อยาง อตสาหกรรม อาหาร และ ยา จง จำเปน ตอง ใช เทคนค ปลอด เชอ ท เรยก วา Aseptic Technique เพอ ลด ความ เสยง ตอ การ ปน เปอน ใน ทก ขน ตอน ให เหลอ นอย ทสด

ปจจบน เทคโนโลย เพอ ผลต ‘พลงงาน ชวภาพ’ ททาง ภาค รฐ และ ภาค เอกชน กำลง ให ความ สนใจ อยาง มาก ไดแก การ ใช หลก การ หมก ท นำ ชว มวล* (เปน

สาร ตง ตน) มา หมก ดวย แบคทเรย ใน สภาวะ ไร อากาศ (Anaerobic Fermentation) เมอ ชว มวล ดง กลาว ถก ยอย สลาย จะ แตก ตว เกด เปน กาซ ชวภาพ (Biogas) ซง ประกอบ ดวย กาซ ม เธน**(Methane - CH4) (ใช เปน เชอ เพลง ใน เครองยนต สำหรบ ผลต ไฟฟา) และ กาซ คารบอนไดออกไซด (Carbon Dioxide - CO2) เขยน เปน สมการเคม งายๆ ดงน

C6H12O6 → 3CO2 + 3CH4

นอกจาก น เรา ยง สามารถ ใช ประโยชน จาก การ หมก น ใน การ ยอย สลาย ขยะ อนทรย ภายใน ชมชน มล สตว จาก ฟารม นำ เสย จาก ภาค ครว เรอน และ ภาค การเกษตร เพอ ผลต กาซ ชวภาพ และ ใช การ หมก ของ เหลอ จาก การเกษตร ใน ทอง ถน เชน ออย มน สำปะหลง ขาวโพด กาก นำตาล และ เศษ ลำตน ออย เพอ ใช เปน สาร ตง ตน โดย จลนทรย อน เกด จาก การ หมก จะ ทำการ ยอย แปง นำตาล และ เซลลโลส ตางๆ ให เปน เอ ธา นอล***(Ethanol) เพอ ใช เปน พลงงาน ทดแทน ตอ ไป ดงสมการ (อกท!)

C6H12O6 → 2C2H5OH + 2CO2

spEcial rEport

ความ รวม มอ ดาน การ วจย และ พฒนา พลงงาน ชว มวล ของ สหภาพ ยโรปและ อาเซยนใน ยค ใกล วน สน โลกเปน ท ทราบ กน ด วา วกฤต ดาน พลงงาน เปน ปญหา ท ม ความ สำคญ อยาง มาก ใน ระดบ โลก และ ภมภาค โดย แตละ ประเทศ และ กลม ประชาคม ได ออก มาตรการ รบมอ วกฤต ดง กลาว ท หลาก หลาย และ แตก ตาง กน ความ คบ หนา ลาสด จาก การ ประชม เชง วชาการ เรอง การ พฒนา งาน วจย เพอ อนาคต และ การ ใช ประโยชน จาก พลงงาน ชว มวล อยาง ยงยน ‘Sustainable Development of Biomass Use in View of Future Research Initiative’ ณ กรง วอรซอ ร ประเทศ โปแลนด ใน ชวง วน ท 15-16 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 ซง ผ เขยน ได ม โอกาส เขา รวม นำ เสนอ บทความ เชง นโยบาย ใน หวขอ เรอง ‘ความ หลาก หลาย การ ใช ประโยชน ของ ผลผลต พลอย ได และ ของ เสย จาก มน สำปะหลง ออย และ ขาว สำหรบ การ ผลต พลงงาน ชว มวล’ (Multi-usages of Cassava, Sugarcane and Rice (CSR) By-products and Waste for Biomass Energy Generation)

การ ประชม น เปน กจกรรม ท สบ เนอง มา จาก ความ รวม มอ ระหวาง สหภาพ ยโรป และ อาเซยน ใน การ ประยกต ใช งาน ทาง ดาน วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม (วทน.) เพอ การ พฒนา ความ ยงยน ของ โลก ผ เขยน จะ ขอ สรป ประเดน สำคญ ท ได รบ จาก ท ประชม โดย สงเขป ดงน

สหภาพ ยโรป มง เนน ให ความ สำคญ กบ พช พลงงาน ทาง เลอก ใหม หรอ ท เรยก กน วา พลงงาน ทาง เลอก รน ท 3 (3rd Generation) โดย เฉพาะ สาหราย ท ม ผ เชยวชาญ จาก 3 ประเทศ คอ เนเธอรแลนด โปแลนด และ เยอรมน ได นำ เสนอ ถง ความ กาวหนา ทาง เทคโนโลย และ ความ เปน ไป ได ของ พลงงาน จาก สาหราย เชน เทคนค การ สกด เพอ ให ได สารประกอบ ท สำคญ มา ใช ใน เชง พาณชย อาท โปรตน ท ม คณคา สง เพอ ใช เปน

แหลง อาหาร และ ยา ท ม มลคา เชง เศรษฐกจ ตลอด จน กระบวนการ สดทาย กอน แปรรป เปน พลงงาน รป แบบ การ เลยง สาหราย ให ได คณภาพ ท คงท สมำเสมอ และ คาด วา ม ความ เปน ไป ไดท จะ ม ฟารม สาหราย แบบ เปด สำหรบ ผลต พลงงาน เชง พาณชย ภายใน ป พ.ศ. 2593

กรณ ศกษา: ฟารม เลยง สาหราย แบบ เปด (Open Seaweed Farm)

ณ เมอง de Schelphoek ประเทศ เนเธอรแลนด

ทมา: Dr.Willem Brandenburg จาก Wageningen University,

Netherland

นอกจาก น ทาง ยโรป ยง เนน การนำ สา รมธ ยนต

(Intermediates) ท เกด ขน ระหวาง ปฏกรยา ทาง เคม เชน กรด แลก ตก ไป ใช ประโยชน สราง มลคา เปน ผลต ภณฑ อนๆ เพม เตม กอน จะ สน สด กระบวนการ ได เปน พลงงาน ชว มวล ซง จาก ผล งาน ของ Dr.Joachim Venus จาก Leibniz-Institute for Agricultural Engineering Potsdam-Bornim ประเทศ เยอรมน ได เรม วจย เพอ ขยาย กำลง การ ผลต ของ เครอง หมก ชวภาพ จาก ขนาด ความ จ 3 ลตร ไป เปน 350 ลตร รวม ถง การ สราง เครอ ขาย ทดลอง ศกษา คณสมบต ของ พลงงาน ชว มวล จาก แหลง

กอศกด โตวรรธกวณชย

: 14

สำหรบ ประเทศไทย ท ตอง พงพา การนำ เขา พลงงาน เปน หลก การ ใช พลงงาน ทดแทน จาก ชว มวล นน ถอวา ม ศกยภาพ สง สำหรบ ประเทศ เกษตรกรรม อยาง ประเทศไทย โดย เฉพาะ อยาง ยง การ ใช ของ เหลอ ใช จาก การเกษตร จาก พช เศรษฐกจ 3 ชนด หลก ไดแก ออย มน สำปะหลง และ ขาว ซง ใน ปจจบน สามารถ ผลต ใน ปรมาณ ท เพยง พอใช ทดแทน นำมน ท ใช ใน การ ขนสง บาง สวน แลว

อยางไร กตาม ประเทศไทย ยง ประสบ ปญหา การ ผลต เชง เศรษฐกจ เนองจาก ยง แขงขน ดาน ราคา เทคโนโลย ไม ได เมอ เปรยบ เทยบ กบ ราคา พลงงาน ฟอสซล ประเทศไทย จง ยง จำเปน ตอง นำ เขา พลงงาน และ เรง วจย เทคโนโลย พลงงาน ชว มวล ให ม ประสทธภาพ

ขอ สรป ท เหน รวม กน คอ ใน ขณะ ท ปรมาณ การ ใช พลงงาน ของ โลก เพม ขน อยาง ตอ เนอง บรบท ของ การ ใช พลงงาน และ เทคโนโลย พลงงาน ได เปลยนแปลง ไป ส การ ใช พลงงาน ท ตอง คำนง ถง สง แวดลอม มาก ขน จาก ปจจย ดาน การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ

ดง นน ทศทาง ของ การ วจย และ พฒนา พลงงาน เพอ อนาคต นน ควร จะ มง เนน ใน สวน ท เปน พลงงาน ทาง เลอก ใหม โดย พลงงาน ชว มวล เปน หนง ใน นโยบาย พลงงาน ทดแทน ท ม นย สำคญ อยางไร กตาม การ ลงทน ดาน เทคโนโลย พลงงาน ชว มวล ยง ตอง เผชญ กบ ความ เสยง หลาย ประการ โดย เฉพาะ ดาน ตนทน และ คา ใช จาย ท คอน ขาง สง การ ขาด เทคโนโลย ท เหมาะ สม กบ แตละ พนท อก ทง ตลาด รองรบ ก ยง ม ขนาด จำกด ม การ แขงขน แยง ชง ใช ประโยชน จาก ทรพยากร ท เปน แหลง อาหาร การ ขาด ผ ประกอบ การ และ ผ ใช เทคโนโลย ท ม ความ ร ความ ชำนาญ ใน เทคโนโลย และ การ ลงทน ท เกยวของ และ มาตรการ สนบสนน จาก ภาค รฐ ท ยง ไม เพยง พอ

ทงหมด ถอ เปน อปสรรค ท สำคญ ตอ การ พฒนา งาน วจย และ พฒนา เพอ บรรล เปา หมาย ใน การ แกไข ปญหา วกฤต พลงงาน ของ ประเทศ โดยท นก วางแผน นโยบาย ตอง คำนง ถง ความ เสยง เหลา น เพอ ใหการ วางแผน นโยบาย เปน ไป ได อยาง ม ประสทธภาพ และ ครอบคลม ใน ทก มต ตอ ไป

ตางๆ เพอ เกบ เปน ฐาน ขอมล เบอง ตน เพอ ใช ใน การ รวม ทำ วจย กบ ประ เท ศอนๆ ทว โลก

อยางไร กตาม ม ขอ สงเกต จาก ศาสตราจารย Dr.Rudolf K. Thauer ผ เชยวชาญ จาก Max Planck Instituite Fürterrestrische Mikrobiologie จาก เยอรมน ท ให ขอมล ใน มม มอง ดาน สง แวดลอม วา การ สง เสรม การ พฒนา พลงงาน ชว มวล นน ควร ตอง คำนง ถง หลก ของ การ ปลอย กาซ เรอน กระจก ดวย โดย ได ชแจง วา การ ปลอย กาซ เรอน กระจก นน มา จาก ภาค เกษตรกรรม เปน อยาง มาก ดวย สดสวน ถง รอย ละ 20 ของ ปรมาณ การ ปลอย กาซ เรอน กระจก ทงหมด ของ เยอรมน สดสวน ดง กลาว จะ เพม ขน หาก สง เสรม การ ปลก พช พลงงาน โดย ไม คำนง ถง ระบบ การ จดการ ใน ภาค เกษตรกรรม ท เหมาะ สม

ทงน ทาน ยง ได นำ เสนอ ผล งาน วจย ท ม การ เกบ สถต การ ปลก พช ของ เยอรมน ได ผล สรป วา การ ใช ประโยชน จาก ของ เหลอ ใช ใน ภาค เกษตร เพอ ใช ผลต เปน พลงงาน ชว มวล นน จะ ไมม ผล ชวย ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก อยาง ม นย สำคญ สง ผล ให กลม สหภาพ ยโรป ยง ไมม มต รบรอง มาตรการ การ สง เสรม การ ปลก พช พลงงาน และ การ ใช ประโยชน จาก พลงงาน ชว มวล ใน ปจจบน วา เปน มาตรการ ท สามารถ ลด ปญหา โลก รอน ได

ใน ขณะ ท ประเทศ ตรก ซง ถอ เปน ประเทศ ท ม การ พฒนา ทาง ดาน เศรษฐกจ โดย รวม ชา กวา ประเทศ อน ใน กลม สหภาพ ยโรป ยง คง ให ความ สำคญ กบ พลงงาน จาก กาซ ชวภาพ (Biogas) ท ใช ของ เหลอ ทางการ เกษตร โดย ใน ปจจบน ม การ สนบสนน การ พฒนา บอ หมก กาซ ชวภาพ ขนาด 30 กโล วตต ทว ประเทศ และ ม โครงการ กอสราง บอ หมก กาซ ชวภาพ นำรอง ท ขนาด 350 กโล วตต ภายใน ป พ.ศ. 2556

หมอ หมก กาซ ชวภาพ ขนาด 30 กโล วตต

ทมา: Prof. Dr.Günnur KOวAR, Ege

University,Institute of Solar Energy

Turkey

15 :

cultural sciEncE ปรนนท วรรณสวาง

เปน ท ทราบ กน ด วา ประเทศไทย ม ความ เจรญ เตบโต ทาง เศรษฐกจ อยาง รวดเรว มา ตงแต ชวงทศวรรษ 2520 จน ทำให ไทย กลาย เปน ประเทศ อตสาหกรรม ใหม และ ประเทศ ราย ได ปาน กลาง คอน ขาง สง อยางไร กตาม การ พฒนา เศรษฐกจ ท ผาน มา เนน ความ เจรญ ใน เชง ปรมาณ โดย เนน ท ตวเลข จ ด พ แต ไม ได สนใจ ความ เจรญ ใน เชง คณภาพ

การ พฒนา ท เนน คณภาพ ตอง คำนง ถง มต ตางๆ อยาง รอบ ดาน และ สมดล ทง ดาน เศรษฐกจ สงคม และ สง แวดลอม แนวทาง การ พฒนา น เปน สง ท นานาชาต สนบสนน ใน เวท การ ประชม นานาชาต หลาย เวท เชน การ ประชม สหประชาชาต วา ดวย การ พฒนา ท ยงยน ค.ศ. 2012 หรอ การ ประชม Rio+20 ท นคร ร โอ เดอ จา เน โร ประเทศ บราซล เมอ เดอน มถนายน 2555

การ พฒนา เศรษฐกจ ส เขยว เปน วาระ หลก ของ การ ประชม แสดง ให เหน วา โลก เรา ตองการ การ พฒนา ท ใสใจ สง แวดลอม มาก ขน โดย นานา ประเทศ ตอง รวมใจ ลด การ ปลอย คารบอน และ กาซ เรอน กระจก ทง หลาย (ซง สวน ใหญ มา จาก การ เผา ผลาญ เชอ เพลง ธรรมชาต) มง ส สงคม คารบอน ตำ เพอ หลก เลยง หายนะ อน เกด จาก ภาวะ โลก รอน อยางไร กตาม ใน การ ปรบ เปลยน วถ การ ดำเนน ชวต และ เศรษฐกจ ให เปน แบบ คารบอน ตำ มก ม ผ แยง วา น คอ ตนทน ท เปน ภาระ แก พวก เขา หรอ ไม หรอ เปน หวง วาการ ปรบ เปลยน ดง กลาว จะ ทำให เศรษฐกจ เตบโต ชา ลง และ สง ผลก ระ ทบ ตอ คน ยากจน

เพอ ตอบ ขอ โต แยง ดง กลาว ผ สนบสนน การ พฒนา ท เปน มตร กบ สง แวดลอม และ ปลอย คารบอน ตำ

เศรษฐกจไทยกบเสนทางสเขยวสการพฒนาทยงยน

จง ได พยายาม ช ให เหน จาก อก มม มอง หนง วาการ พฒนา แบบ Low-carbon Green Growth (LCGG) ตาง หาก ท ชวย ลด ตนทน ซอน เรน ซง ถก ผลก ไป ให สงคม สง แวดลอม และ คน รน หลง รบ ภาระ แทน มา นาน และ แนวทาง การ เตบโต แบบ ส เขยว คารบอน ตำ นน ม เพยง แต เปน ไป ได แต ยง เปน โอกาส และ สง จำเปน ตอ การ รกษา ขด ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ ประเทศ แนวทาง ดง กลาว ได ถก เสนอ ไว ใน แผนท นำทาง ส ความ เจรญ ส เขยว คารบอน ตำ สำหรบ เอเชย และ แปซฟก (Low Carbon Green Growth Roadmap for Asia and the Pacific) ท ต พมพ เผย แพร โดย คณะ กรรมาธการ เศรษฐกจ และ สงคม สำหรบ เอเชย และ แปซฟก แหง สหประชาชาต หรอ UN ESCAP เมอ กลาง ป 2555

ใน แผนท นำทาง น ESCAP เสนอ วา LCGG เปน กลยทธ ทาง เศรษฐกจ ใน การ สราง ความ มนคง ทาง พลงงาน การ รกษา ความ สมดล ทาง เศรษฐกจ และ การ จดการ กบ ความ ยากจน ซง เปนการ สราง โอกาส ครง สำคญ ให เกด การ พฒนา อยาง กาว กระโดด แก ประเทศ กำลง พฒนา แนวทาง น เปนการ เปลยนแปลง ระบบ เศรษฐกจ โดย รวม ซง ตอง เรม จาก ภาค รฐ ใน การ เปน ผนำ ใน การ เปลยนแปลง กระตน ให เกด นวตกรรม ส เขยว และ ลด การ เตบโต ท เปน ผล มา จาก การ บรโภค ทรพยากร อยาง สน เปลอง

แผนท นำทาง น ได เสนอ แนวทาง ไว 5 แนวทาง ไดแก

: 16

อานเพมเตม :UN ESCAP and KOICA, Low Carbon 1. Green Growth Roadmap for Asia and the Pacific, 2012Pasuk Phongpaichit & Pornthep 2. Benyaapikul, Locked in the Middle-Income Trap: Thailand’s economy between resilience and future challenges, March 2012.

แนวทาง ท 1 ปรบปรง คณภาพ การ พฒนา เพอ ให เกด การ พฒนา ท สมดล และ ทำให อตรา การ ขยาย ตว สทธ ของ จ ด พ สงสด โดย ตอง คำนง ถง คณภาพ เชง เศรษฐกจ (ไดแก อตรา การ วาง งาน ตำ มลคา เพม และ ขด ความ สามารถ ใน การ แขงขน สง และ ความ ยดหยน ตอ การ ปรบ ตว) คณภาพ เชง นเวศ (ไดแก การ ใช พลงงาน และ ทรพยากรธรรมชาต อยาง ม ประสทธภาพ และ ไม กอ มลพษ) และ คณภาพ เชง สงคม (ไดแก การก ระ จาย ราย ได อยาง ทว ถง การ จด สวสดการ สงคม คณภาพ ชวต ท ด)

แนวทาง ท 2 เปลยน โครงสราง ท ไม อาจ ม อง เหน ได ของ ระบบ เศรษฐกจ โดย การ ปฏรป ภาษ สง แวดลอม (Environmental tax reform: ETR) และ การ ปฏรป การ เงน การ คลง เพอ สง แวดลอม (Environmental Fiscal reform: EFR) ซง ทง สอง สง น เปน เครอง มอ สำคญ สำหรบ การ พฒนา ส เขยว โดย การ เปลยน ฐาน ภาษ จาก ฐาน ราย ได / แรงงาน เปน ฐาน การ ใช ทรพยากร / การ กอ มลพษ ซง การ เปลยน ฐาน ภาษ จะ ไม ทำให ราย ได ของ รฐ ลด ลง

แนวทาง ท 3 เปลยน โครงสราง ท มอง เหน ได ของ ระบบ เศรษฐกจ วางแผน และ ออกแบบ โครงสราง พน ฐาน ท ม ประสทธภาพ เชง นเวศ ไดแก การ วาง ผงเมอง ท ด ซง จะ ชวย หยด ยง การ แผ ขยาย ตว ของ เมอง (Urban Sprawl) ทำให เมอง ม ความ กระชบ (Compact) และ ม การ พฒนา เมอง ให ประกอบ ดวย โครง ขาย ของ ชมชน สมบรณ ใน ตว ท เปน ศนยกลาง ความ เจรญ อย หลาย ศนย โดย ไม กระจก ตว อย แต ใน ยาน กลาง เมอง

แนวทาง ท 4 พลก ใหการ พฒนา ส เขยว และ นวตกรรม เขยว กลาย เปน โอกาส ทาง ธรกจ โอกาส ทาง ธรกจ ส เขยว กำลง เพม สง ขน แต ยง ม ชอง วาง เรอง เวลา และ ราคา ม ความ ไม แนนอน ปญหา เรอง ความ ร ความ ชำนาญ เชง เทคนค วชาการ และ การ ขาด ความ ตระหนก ของ ผ บรโภค นโยบาย ภาค รฐ ม ความ สำคญ ยง ตอ การ สราง สภาพ เออ ขจด อปสรรค สราง แรง จงใจ ทาง ธรกจ ผาน การ ตง เปา หมาย กำหนด มาตรฐาน กฎ ระเบยบ สง จงใจ ทางการ เงน และ ฉลาก นเวศ (Eco-labeling) และ การ สง เสรม ความ รบ ผด ชอบ ตอ สงคม ของ บรรษท (CSR)

แนวทาง ท 5 กำหนด ยทธศาสตร และ ปฏบต ตาม ยทธศาสตร การ พฒนา แบบ คารบอน ตำ โดย ทำให การ บรรเทา และ การ ปรบ ตว รองรบ การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ เปน วาระ แหง ชาต

ดง นน อาจ กลาว ได วาการ พฒนา เศรษฐกจ ตาม

แนวทาง ท มง ส เศรษฐกจ ส เขยว และ สงคม คารบอน ตำ เปน ทาง เลอก ท จำเปน ตอ ความ เจรญ เตบโต ท ยงยน ใน อนาคต ของ ไทย และ ประเทศ ใน ภมภาค เอเชย และ แปซฟก เพราะ นอกจาก จะ ลด ความ สญ เสย ซอน เรน ใน ระบบ เศรษฐกจ แลว ยง เปนการ สราง โอกาส ทาง ธรกจ ใหมๆ ท สามารถ กระจาย ผล ประโยชน อยาง ทว ถง สง ผล ด ตอ คณภาพ ชวต ของ ประชาชน และ ระบบ นเวศ อก ทง ยง สอดคลอง กบ ปรชญา เศรษฐกจ พอ เพยง ท พระบาท สมเดจ พระเจาอยหว ทรง ม พระ ราช ดำรส ชแนะ แนวทาง ไว

Five tracks for low carbon green growth

17 :

gEn nExt[ t e x t ] กองบรรณาธการ[ p h o t o ] อนช ยนตมต

อานแผน

พลงงาน

โดยนกท

ำแผนพล

งงาน

ดร.จกรพงศ พงศธไนศวรรยเปนนกวจยนโยบายอาวโส

แหงสำนกงานคณะกรรมการ นโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย

และนวตกรรมแหงชาต หรอ สวทน. เขาเคยเปนหนงในผชวยนกวจย

ดานนโยบายใหแก กระทรวงพลงงาน Horizon จงชวน ดร.จกรพงศ มองแผนหรอนโยบายพลงงาน

ของประเทศตงแตอดต เพอมองไปยงอนาคต

1 วาดวยนโยบายดานพลงงานนโยบาย พลงงาน ของ บาน เรา ใน อดต ท ผาน มา ยง

ไมม การ บรณาการ จน กระทง กระทรวง พลงงาน ได เกด ขน จง ม การ ทำ นโยบาย พลงงาน แต กระนน ก ไม ได ม แผน หรอ นโยบาย ท ชดเจน เทาใด ชวง นน จะ เปน ใน ลกษณะ คด มาตรการ อะไร ได ก ใช ไป อยาง นน แต ใน ชวง ตงแต ป 2004-2005 ดวย สถานการณ วกฤต พลงงาน ครง ใหม ราคา นำมน ท เพม สง ขน ทำให ภาค รฐ โดย เฉพาะ กระทรวง พลงงาน เลง เหน ความ สำคญ ของ การ ทำ นโยบาย พลงงาน

ใน ชวง นน ม งาน วจย ท บรณาการ หวขอ วจย ดาน พลงงาน ท จะ มา ชวย ลด การ ใช พลงงาน และ หา พลงงาน ทดแทน การ ใช พลงงาน ภายใน ประเทศ คอน ขาง มาก ตอน นน ผม ก ม โอกาส ได ไป รวม ทำ วจย ให สำนก นโยบาย และแผน พลงงาน โดย กระทรวง พลงงานก ไดเหน จด เรม ตน ของ การ ให ความ สำคญ กบ นโยบาย ดาน พลงงาน อยาง เปน รป ธรรม

ใน ป 2008 ม การ เรม ทำ แผนพลงงานท เรยก วา Renewable Energy Development Plan ตง เปา ไว วา ภายใน 15 ป จะ ม การ ใช พลงงาน ทดแทน 8 เปอรเซนต ของ พลงงาน ทงหมด ตอ มา ม การ ตง เปา ใหม ใน แผนท เรยก วา Alternative Energy Development Plan ตง เปา ไว วา ในอก 10 ป เรา จะ ใช พลงงาน ทดแทนดวยสดสวนถง 25 เปอรเซนต ของ พลงงาน ทงหมด

2 นโยบายรถยนตคนแรก:อโคคารทหายไป

สำหรบ นโยบาย รถ คน แรก โดย เจตนา เดม ผม เขาใจ วา ตองการ สง เสรม การ ใช รถ อ โค คาร ซง จรงๆ แลว การ สง เสรม การ ใช รถ อ โค คาร ถก บรรจ ไว ใน แผน อก แผน หนง ของ กระทรวง พลงงาน ซง เรยก วา แผน อนรกษ พลงงาน 20 ป หรอ Energy Efficiency Development Plan ใน แผน ม การ ระบ วา รถยนต ประสทธภาพ สง ควร จะ ถก สง เสรม ให ม การ ใช มาก ขน ซง อ โค คาร เปน หนง ใน รถยนต ประเภท นน

มาตรการ รถ คน แรก ก ม สวน สง เสรม ให รถ ใน กลม อ โค คาร ม สดสวน เขา มา ใน ตลาด รถ สง ขน จรง แต ดวย ชวง เวลา ท รฐบาล กำหนด มน สน แค 1 ป แทนท มน จะ เปน นโยบาย ระยะ ยาว เพอ วา รถ อ โค คาร จะ ได รบ การ สนบสนน จาก ภาค รฐ ปจจบน น ยอด ขาย รถ อ โค คาร อย ท 1.3 ลาน คน ซง นา จะ เปน นโยบาย ระยะ ยาว เมอ เปน นโยบาย ระยะ สน มน ก จะ เกด ผล ขาง เคยง อยาง อน เชน รถ ตด การ ใช พลงงาน ใน ป ท ผาน มา อาจ สง ขน ผด ปกต เพราะ ม จำนวน รถยนต เพม มาก ขน อยาง ผด ปกต ถาม วา มาตรการ ด ไหม ด ใน หลก การ ท บอก วา สง เสรม การ ใช รถ ประสทธภาพ สง แต ใน การ ปฏบต อาจ ตองคำนงถงปจจยอนๆ ดวย

3 พลงงาน:เศรษฐกจและสงแวดลอมปจจย ภายนอก ท นา จะ ม ผล ตอ การ วางแผน

ดาน พลงงาน ประเดน แรก คอ เศรษฐกจ ประเดน ท สอง สง แวดลอม จรงๆ มน ก ม ประเดน อนๆ เชน สงคม แต ผม อยาก จะ พด ถง 2 ประเดน น

ปจจย ดาน เศรษฐกจ ผม วา เปน สง สำคญ สำหรบ ประเทศ กำลง พฒนา ประเดน น จะ ม นำ หนก มากกวา ประเดน ดาน สง แวดลอม นด หนอย ก คอ พลงงาน เกอบ ทงหมด ของ ประเทศไทย โดย เฉพาะ ภาค ขนสง เรา นำ เขา มา เกอบ ทงหมด การ ใช พลงงาน ท เพม ขน อยาง ตอ เนอง จะ ทำให เรา ม คา ใช จาย นำ เขา พลงงาน คอน ขาง สง การ เตบโต ทาง เศรษฐกจ ตอง ใช พลงงาน ถา เรา เพม ประสทธภาพ การ ใช พลงงาน ให มาก ขน ใน ขณะ ท เศรษฐกจ เรา ก โต ได ดวย จะ ทำให ภาระ ดาน การ เงน การ คลง ของ ประเทศ ลด ลง หรอ เรา หา พลงงาน ทดแทน ท ม อย ใน ประเทศ มน จะ ชวย ได

สวน เรอง สง แวดลอม โดย เฉพาะ ปญหา การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ หรอ โลก รอน แนนอน ทสด การ ใช พลงงาน โดย สวน ใหญ ของ บาน เรา เปน พลงงาน ฟอสซล ซง ม การ ปลอย กาซ เรอน กระจก ทก วน น ก ม การ เจรจา ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก จาก ภาค สวน ตางๆ ใน ระดบ โลก โชค ด ประเทศไทย เปน ประเทศ ท กำลง พฒนา ก เลย ไม ตอง ม Commitment ท ตอง ไป ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก แต วา เรา ก ตอง รายงาน ปรมาณ การ ใช พลง าน การ ปลอย กาซ ให ทาง ยเอน วา สถานะ เรา เปนอยางไร และ เสนอ แผนการ ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก ดวย วธ ใด

รายงาน แหง ชาต วา ดวย การ ปลอย กาซ เรอน กระจก พบ วา ภาค พลงงาน ปลอย กาซ เรอน กระจก มาก ทสด เพราะ ฉะนน ก เปน ปจจย เขา มา บบ นอกจาก ตอง พฒนา เศรษฐกจ แลว เรา ตอง ลด คา ใช จาย ดาน พลงงาน และ ตอง ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก ดวย ฉะนน การ ลด การ ปลอย ทำได 2 แนวทาง

การ ใช พลงงาน ให ม ประสทธภาพ มาก ขน หรอ ใช พลงงาน ท ม สดสวน ของ คารบอน ตำ หรอ Carbon Neutral คอ ไมม คารบอน เชน เชอ เพลง ชวภาพ ชว มวล พลงงาน หมนเวยน พวก น ชวย ลด การ ปลอย และ ทำให เศรษฐกจ เรา พฒนา ไป ได

โดยนกท

ำแผนพล

งงาน

19 :

FEaturEsกองบรรณาธการ

ST

I

for

AlternativeEnergy

ทก วน น พลงงาน เปน หนง ใน ปจจย สำคญ ของ มนษย พด อก แบบ พลงงาน ม ความ สำคญ ตอ ชวต ไม ตาง จาก เสอผา อาหาร ท อย อาศย และ ยา รกษา โรค พลงงาน ยง ม บทบาท และ เปน ตว ขบ เคลอน หลก ใน การ พฒนา เศรษฐกจ เปน ตว ช วด ความ เจรญ ของ ชมชน และ ประเทศ ท สำคญ พลงงาน กลาย เปน ความ มนคง ของ ประเทศ แต ขณะ น โลก ของ เรา ได รบ ผลก ระ ทบ ใน หลาย ดาน ทง จาก การ เผา ไหม ของ พลงงาน กอ ให เกด มลพษ ตอ สง แวดลอม แหลง ทรพยากร พลงงาน ท ลด ลง จาก ความ ตองการ ใช พลงงาน ท เพม มาก ขน อยาง ตอ เนอง

นอกจาก ความตระหนก ใช พลงงาน อยาง ม ประสทธภาพ ซง เปน เรอง ของ สามญสำนก สวน บคคล แลว ใน ภาพ ใหญ กวา นน การ สรรหา พลงงาน หมนเวยน หรอ พลงงาน ทาง เลอก ยง เปน เรอง จำเปน เรง ดวน

เชอ เพลง ฟอสซล เปน ทรพยากร ท ม อย อยาง จำกด หนง อณหภม ของ โลก กำลง เพม สง ขน จาก การ ปลอย กาซ คารบอนไดออกไซด ซง ม สาเหต มา จาก เชอ เพ ลง ฟอส ซ สอก หนง

ทาง เลอก หนง ใน การ ตอบ ปญหา ให กบ ปญหา สอง ขอใหญๆ ขาง ตน พลงงาน หมนเวยน อาจ เปน คำ ตอบ

21 :

Renewable Energy

ความ สำคญ ของ การ วางแผน หา พลงงาน ทาง เลอก ท สามารถ ลด ผลก ระ ทบ ดง ขาง ตน ถอ เปน แนวทาง สำคญ ของ นโยบาย ใน ประเทศ ตางๆ ทว โลก ทง ประเทศ ท พฒนา แลว ท จำเปน ตองหา พลงงาน ทดแทน ท ม อตรา การ ปลอย กาซ เรอน กระจก ตำ เมอ เทยบ กบ เชอ เพลง ฟอสซล ท ใช อย เดม เพอ เพม คณภาพ ของ สง แวดลอม และ ให บรรล เปา หมาย การ ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก ท ได ตง ไว สวน ประเทศ กำลง พฒนา เอง ท ถง แม จะ ไม ได ถก บงคบ ให ตอง ลด กาซ เรอน กระจก แต ดวย ปรมาณ ความ ตองการ ใช พลงงาน และ จำนวน ประชากร ท เพม ขน สง ใน ปจจบน ประกอบ กบ แนว โนม การ เจรญ เตบโต ของ เศรษฐกจ ใน อนาคต ทำให หลาย ประเทศ มง วจย และ พฒนา พลงงาน สะอาด เพอ เปน ทาง เลอก ทดแทน กบ เชอ เพลง ฟอสซล ใน ระยะ ยาว แลว เชน กน ยกตวอยางเชน

สหภาพ ยโรป (European Union) เปน หนง ใน กลม ประเทศ ท ม ความ กระตอรอรน ใน การ วจย และ พฒนา พลงงาน ทดแทน เพม ขน อยาง ตอ เนอง จาก การ ตง เปา หมาย การ ลด กาซ เรอน กระจก ระยะ ยาว เพอ ให อณหภม โลก ไม สง เกน กวา 2 องศา เซลเซยส ได กำหนด เปา หมาย ใน การ ลด กาซ เรอน กระจก ใน ป ค.ศ. 2025 ไว ท อตรา การ ปลอย ให ตำ กวา ระดบ กาซ เรอน กระจก ใน ป ค.ศ. 1990 ให ได ถง รอย ละ 25-40 รฐ สมาชก ใน สหภาพ ยโรป น จง ได จด ตง The European Renewable Energy Council (EREC) เพอ ตอบ สนอง ตอ ขอ ตกลง รวม กน ของ ประชาคม ยโรป (European Commission) ท เหน พอง กน วา ประเทศ ใน สหภาพ ยโรป สามารถ พฒนา และ เพม ศกยภาพ พลงงาน ทาง เลอก เพอ ใช พลงงาน ทดแทน เชอ เพลง ฟอสซล หรอ พลงงาน ประ เภท อนๆ ได

การ ตง เปา หมาย การ เพม สดสวน พลงงาน ทดแทน ของ สหภาพ ยโรป ใน ภาพ รวม ตง เปา หมาย ให สดสวน พลงงาน ทดแทน ท รอย ละ 20 ของ พลงงาน ทงหมด ภายใน ป 2020 โดย เพม สดสวน ใน ภาค ขนสง 12 เปอรเซนต ของ พลงงาน ท ใช ใน ภาค ขนสง ใน การ ผลต ความ รอน 18 เปอรเซนตของ พลงงาน ทงหมด และ ใน การ ผลต ไฟฟา 34 เปอรเซนตของ พลงงาน ท ใช ทงหมด

Intergovernmental Panel on Climate Change หรอ IPCC ได นำ เสนอ เอกสาร รายงาน พเศษ วา ดวย แหลง พลงงาน หมนเวยน และ มาตรการ ลด การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ หรอ Special Report on Renewable Energy Sources and Climate Change Mitigation โดย ช ให เหน วา การ พฒนา พลงงาน หมนเวยน จะ เปน หนทาง หลก ใน การ รกษา ภม อากาศ ของ โลก ม ให สงขนมากกวา ระดบ ท กำหนด คอ 2 องศา เซลเซยส

รายงาน ของ IPCC ช ให เหน วา แม พลงงาน หมนเวยน จะ เตบโต อยาง รวดเรว ใน ระยะ เวลา ท ผาน มา ใน ป 2009 พลงงาน ลม เตบโต รอย ละ 30 ตอ ป สวน พลงงาน แสง อาทตย เตบโต มากกวา รอย ละ 50 ตอ ป แต กระนน การ ใช พลงงาน หมนเวยน ยง อย ใน ระดบ ตำ เมอ เทยบ กบ ศกยภาพ ทาง เทคนค

IPCC ประมาณ การณ วา ปจจบน โลก ม การ ใช พลงงาน หมนเวยน เพยง รอย ละ 2.5 ของ ศพย ภาพ ของ พลงงาน หมนเวยน ทว โลก เทานน พด อก แบบ ก ตอง วา พลงงาน หมนเวยน รอย ละ 97.5 ท โลก ม อย นน ยง ไม ได ถก นำ มา ใช นก วทยาศาสตร ของ IPCC มนใจ วา ศกยภาพ ของ พลงงาน หมนเวยน นน ม มากกวา ระดบ ความ ตองการ ใช อย มาก เพราะ ฉะนน ศกยภาพ ทาง เทคนค ของ พลงงาน หมนเวยน จง ไมใช ขอ จำกด ของ การ พฒนา พลงงาน หมนเวยน แต อยาง ใด

: 22

การ ใช พลงงาน ของ โลก ป 2010 เปรยบ เทยบ กบ ป 1973

*อตราการเพมการใชพลงงานในภาพรวมในชวง10ปทผานมาโดยเฉลยตอป:2.5%

นำมน ถานหน เชอเพลงชวภาพ นวเคลยรไฮโดร กาซธรรมชาต

0

10

20

30

40

50

1973

MTOE: Million Ton of Oil Equivalent

2010

5 อนดบ ประเทศ ส เขยว

สวเดน 40%แลทเวย 33 %ฟนแลนด 29%ออสเตรย 23%โปรตเกส 21%

สดสวน การ ใช พลงงาน หมนเวยน ของ สหภาพ ยโรป ป 2005

*Percentage of energy derived from renewable energy sources in 2005

เชอเพลงชวภาพ67.7%

พลงงานแสงอาทตย

1.7%พลงงานลม

7.7%

พลงงานนำ

19%

พลงงาน

ความรอนใตพภพ

3.9%

23 :

การ เสรม สราง ความ มนคง ดาน พลงงาน ทรพยากรธรรมชาต และ สง แวดลอม ของ ประเทศ ดวย วทน. เปน ยทธศาสตร หนง ใน นโยบาย และ แผน วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม แหง ชาต ฉบบ ท 1 (พ.ศ. 2555-2564) เนองจาก การ พฒนา ใน ชวง ท ผา นมา ได ทา ลาย ทรพยากรธรรมชาต และ สง แวดลอม อยาง รนแรง จน ใน ปจจบน ขอบเขต ของ ปญหา ได ขยาย วง ออก ไป ทว โลก โดย เฉพาะ ปญหา ภาวะ โลก รอน และ การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ ยทธศาสตร ดาน พลงงาน ทรพยากรธรรมชาต และ สง แวดลอม ในนโยบาย และ แผน วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม แหง ชา ตฯ ฉบบ น ให ความ สาคญ ตอ การ วจย และ พฒนา เพอ ลด ตนทน และ สราง แหลง พลงงาน ทาง เลอก ใหมๆ ท เปน พลงงาน สะอาด และ การ เพม ประสทธภาพ การ ใช พลงงาน ใน ภาค อตสาหกรรม และ ครว เรอน ซง เปน ชอง ทาง หนง ท จะ ชวย ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก

การเต ร ยม ความ พรอม รองรบ และ ปรบ ตว ตอ การ เปลยนแปลง ทาง ธรรมชาต ซง จะ ให ความ สาคญ ตอ การ สราง ฐาน ขอมล องค ความ ร และ การ ตดตาม และ เฝา ระวง เกยว กบ ทรพยากรธรรมชาต และ สง แวดลอม ของ ประเทศไทย โดย สง เสรม ให ประชาชน และ หนว ยงาน ใน พนท ชมชน ทอง ถน เขา มา ม สวน รวม ฐาน ความ ร ดาน ทรพยากรธรรมชาต และ สง แวดลอม เหลา น จะ เปน ปจจย สนบสนน ให เกด การ วางแผน เพอ เตรยม ความ พรอม และ ปรบ ตว รองรบ ความ เปลยนแปลง ทาง ธรรมชาต ได อยาง ทน ทวงท สราง สมดล ระหวาง การ อนรกษและ ใช ประโยชน อยาง ยงยน ซง จะ ชวย บรรเทา ความ สญ เสย ตลอด จน เปนก า ลง ใน การ ปองกน และ รกษา ผล ประโยชนของ ประเทศ จาก ขอ ตกลง ตาม พนธกรณระหวาง ประเทศ ใน อนาคต โดย ม กลยทธ ดาน วทน. ดงน

วทยาศาสตรอยตรงไหนของ แผน พลงงาน ของ ประเทศไทย

: 24

กลยทธท1วทน. เพอการปรบตวเตอนภยรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงภมอากาศ(Adaptation)

เปาหมาย:สา นกงาน คณะ กรรมการ นโยบาย วทยาศาสตร

เทคโนโลย และ นวตกรรม แห ง ชาต (สว ทน. ) กระทรวง วทยาศาสตร และ เทคโนโลย เพม ความ ถก ตอง และ แมน ยา ใน การ ทา นาย โดย ใช แบบ จา ลอง สนบสนน การ ลด ผลก ระ ทบ ทง ทาง ตรง ท เหน ได อยาง เดน ชด และ ทาง ออม ท แฝง เรน ใน ประเดน ตางๆ รวม ทง แก ปญหา และ วางแผน ของ ประเทศไทย เพอ รองรบ การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ และ ภมประเทศ ทง ใน ระยะ สน และ ระยะ ยาว

มาตรการ ท 1 การ พฒนา วทน. เพอ การ สง เสรม การ พฒนา แบบ จา ลอง พลง งา นทรพ ยาก ธรรมชาต และ สง แวดลอม

พฒนา แบบ จา ลอง ระบบ โลก (Earth System Modeling) แบบ จา ลอง มลพษ (Pollutants Modeling) แบบ จา ลอง การ วจย และ การ คาด การณ สภาพ อากาศ (Weather Research and Forecasting (WRF) Model) แบบ จา ลอง ทรพยากรธรรมชาต แบบ จา ลอง การ บรหาร จดการ นำ และ แบบ จา ลอง พลงงาน เพอ เปน ฐาน ขอมล ความ ร เพอ ประกอบ การ วางแผน การ บรหาร จดการ ดาน พลงงาน และทรพยากรธรรมชาต ท รวม ถง การ รองรบ และ ปรบ ตว ตอ การ เปลยนแปลง ของ สง แวดลอม และ สภาพ ภม อากาศ ตลอด จน การ สง เสรม การ ใช แบบ จา ลอง ตางๆ ให ม การ แปล ผล ขอมล จาก แบบ จา ลอง (Interpretation) เพอ ประโยชนใน การ วางแผน การ ตดสน ใจ และ การ รบมอ กบ เหตการณ ตางๆ อยาง ทน ทวงท โดย ม การ สอสาร กบกลม เปา หมาย อยาง ทว ถง รวดเรว และ เขาใจ ได งาย เชน ศนย ขอมล (Data Centre) เพอ การ สง ผาน ขอมล อยาง เปน ระบบ (Formalized Data Transfer)

มาตรการ ท 2 การ พฒนา ระบบ การ เตอน ภย (Early Warning System)

พฒนา งาน วทยาศาสตร เทคโนโลยและ นวตกรรม เพอน า ไป ใช ใน การ ตดตาม การ เปลยนแปลง ของ สภาพ แวดลอม อาท ภย ธรรมชาต มลพษ รงส ฯลฯ ให เชอม ตอ กบ ระบบ การ สอสาร ท เหมาะ สม เพอ เตอน ภย ให ประชาชน สามารถ อพยพ หรอ เตรยม รบมอ กบ ภย ธรรมชาต ท อาจ เกด ขน เชน ระบบ ตรวจ จบ และ ตดตาม ภย นำ ทวม และ ดน ถลม การ คาด การณ ภม อากาศ ระดบ ฤดกาล เพอ การ เตอน ภย การ ใช ระบบ สอสาร ดาวเทยม เพอ การ เตอน ภย เปนตน

มาตรการ ท 3 การ พฒนา วทน. เพอ การ ลด ผลก ระ ทบ ตอ การ เปลยนแปลง ทาง กายภาพ ของ ภมประเทศ เกษตร การ คา บรการ สาธารณสข และ ความ หลาก หลาย ทาง ชวภาพ

พฒนา และ นา งาน วทยาศาสตร เทคโนโลยและ นวตกรรม ไป ใช ใน การ ปองกน และ แกไข ปญหา จาก การ เปลยนแปลง ทาง กายภาพ ของ ภมประเทศ เกษตร การ คา บรการ สาธารณสข และ ความ หลาก หลาย ทาง ชวภาพ เชน การ จดการ ปญหา อทกภย ธรรมชาต ของ ภมศาสตร /ภมประเทศ การ รอง รบผลก ระ ทบ ท ม ตอ โครงสราง พน ฐาน ตางๆ ชายฝง ทะเล การ รก ลำ ของ นำ เคม ดน ถลม การ เพาะ ปลก การ กดกน ทางการ คา ท เกยว กบ ประเดน สง แวดลอม (Carbon/Water Footprint and Foodmiles) การ ผลต วคซน หรอ ยา ท ใช ปองกน หรอ รกษา โรค อบต ใหม อบต ซำ และ การ เปลยนแปลง ของ ทรพยากร ชวภาพ เปนตน

25 : 25 :

กลยทธท2การสงเสรมการพฒนาและใชประโยชนจากวทน.เพอลดการปลอยกาซเรอนกระจก(Mitigation)

เปาหมาย:ใช พลงงาน อยาง ม ประสทธภาพ และ ลด การ

ปลอย กาซ เรอน กระจก ใน สาขา การ เผา ไหม เชอ เพลง เพอ การ ผลต พลงงาน ขนสง อตสาหกรรม การ ผลต และ กอสราง และ เกษตรกรรม

มาตรการ ท 1 การ พฒนา วทน. เพอ การ ใช พลงงาน อยาง ม ประสทธภาพ (Energy Efficiency)

พฒนา และ นา งาน วทยา ศาสตร เทคโนโลยและ นวตกรรม เพอ เพม ประสทธภาพ การ ใช พลงงาน ใน ภาค การ ผลต อตสาหกรรม ยาน พาหนะ ประหยด พลงงาน และ เครอง ใช ไฟฟา ประหยด พลงงาน โดย มง เนน แผน งานการ ลด ความ เขม ขน ใน การ ใช พลงงาน ใน กระบวนการ ผลต ทาง เศรษฐกจ (Energy Intensity of Economic Growth)

มาตรการ ท 2 การ พฒนา วทน. เพอ การ สราง ความ มนคง ดาน พลงงาน ดวย พลงงาน ทดแทน และ พลงงาน รป แบบ ใหม

พฒนา และ นา วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม ไป ใช ใน การ สราง ความ มนคง ดาน พลงงาน ของ ประเทศ ดวย พลงงาน ทดแทน ตลอด จน เพม ประสทธภาพ

ของ เทคโนโลย พลงงาน ขน ท 1 (1st generation) รวม ทงกา รพฒ นา เทคโนโลยพลงงาน ทดแทน ใน ระดบ เทคโนโลยขน ท 2 และ ขน ท 3 (2nd and 3rd generation) และ การเต ร ยม ความ พรอม ดาน ความ ปลอดภย จาก การ ผลต กระแส ไฟฟา ดวย เทคโนโลย นวเคลยร เพอ เต ร ยม พรอม สาห รบ โอกาส ใน การ เกด ขน ของ โรง ไฟฟา นวเคลยร ทง ใน ประเทศ เพอน บาน และ ประเทศไทย

มาตรการ ท 3 การ พฒนา วทน. เพอ การ พฒนา องค ความ ร หรอ เทคโนโลย รป แบบ ใหม ท ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก

พฒนา และ นา งาน วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม เพอ การ ตดตาม และ พฒนา องค ความ ร และ เทคโนโลย ท ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก รป แบบ ใหม เชน Clean Development Mechanism (CDM), Carbon Capture and Storage (CCS), Reducing Emissions from Deforestation and Degradation (REDD), Land Use, and Land-Use Change and Forestry (LULUCF) เปนตน

มาตรการ ท 4 การ พฒนา วทน. เพอ การ บรหาร จดการ และ ลด ของ เสย อยาง ม ประสทธภาพ

พฒนา และ นา งาน วทยาศาสตร เทคโนโลยและ นวตกรรม มา ใช ใน การ จดการ ลด และ กา จด ของ เสย อาท ระบบ รไซเคล เตา เผา ประสทธภาพ สง เพอ กา จด ขยะ กระบวนการ ผลต ไร ของ เสย เปนตน

กลยทธท3วทน.เพอการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางสมดลระหวางการอนรกษและการพฒนา

เปาหมาย:จดการ ทรพยากรธรรมชาต ให เกด ความ สมดล

ของ ระบบ นเวศ และ การ ใช ทรพยากรธรรมชาต อยาง คม คา

มาตรการ ท 1 การ พฒนา วทน. เพอ เพม ประสทธภาพ การ บรหาร จดการ การ อนรกษ ทรพยากรธรรมชาต ของ ประเทศ

พฒนา งาน วทยาศาสตร เทคโนโลยและ นวตกรรม และ นา ไป ใช ใน การ เพม ประสทธภาพ การ บรหาร จดการ การ อนรกษ ทรพยากรธรรมชาต ของ ประเทศ เชน การ พฒนา ดาน ขอมล สารสนเทศ เพอ การ จดสรร การ ใช ทรพยากร การ พฒนา ระบบ รวบรวม และ จด ทา ขอมล ระดบ ทอง ถน เชง บรณ า การ ระบบ สารสนเทศ เพอ การ เฝา ระวง การ กอ มลพษ การ บกรก พนท อนรกษ พนท สาธารณะ แหลง นำ ธรรมชาต รวม ทง การ ทา เหมอง แร ตลอด จน การ พฒนา ฐาน ขอมล ระดบ พนท อาท ขอมล ทรพยากร ดน และ การ ใชประโยชน ทดน ขอมล ความ หลาก หลาย ทาง ชวภาพ และ พนท ชม นำ ให เปน มาตรฐาน เดยวกน โดย ใช เทคโนโลยสารสนเทศ

: 26

เสรม สราง ประสทธภาพ ใน การ ตดตาม ตรวจ สอบ และ จดการ ทรพยากรธรรมชาตไดอยาง ทน การ รวม ทง เปน เครอง มอ ใน การ ปองกน และ ปราบ ปราม การ ใช ประโยชน จาก ทรพยากรธรรมชาตอยาง ผด กฎหมาย และ จด ให ม การ ศกษา วจย วทน. เพอ สราง ภมคมกน และ ม การ ตดตาม ขอมล ผลก ระ ทบ จาก การ เปลยนแปลง ของ สภาวะ แวดลอม โลก ท สง ผลก ระ ทบ ตอ การ บรหาร จดการ ทรพยากรธรรมชาตและ สง แวดลอม ของ ประเทศ เปนตน

มาตรการท 2 การ พฒนา วทน. เพอ การ ฟนฟ พฒนา ทรพยากรธรรมชาต และ สราง ความ หลาก หลาย ทาง ชวภาพ ส สภาพ สมดล

พฒนา งาน วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม และ นา ไป ใช ใน การ ตรวจ สอบ ควบ คม บา รง รกษา ฟนฟ ทรพยากรธรรมชาต และ ความ

กลยทธท4วทน.เพอการบรหารจดการนำของประเทศ

เปาหมาย:สนบสนน การ บรหาร จดการ ทรพยากร นำ ของ

ประเทศ อยาง เปน ธรรม และ เกด ประโยชน สงสด ตอ การ พฒนา เศรษฐกจ และ สงคม

มาตรการ ท 1 การ พฒนา วทน. เพอ สนบสนน ระบบ การ จดหา นำ (Provision)

พฒนา งาน วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม และ นา ไป ใช ใน การ พฒนา ระบบ การ จดหา นำ และ การ บรหาร จดการ ขอมล เชน การ จด ทา แผนท นำ ชมชน กา รสารว จระ ยะ ไกล และ ภาพถาย จาก ดาวเทยม แผนท และ ระบบ ภม สารสนเทศ และ ขอมล สนบ สน นอนๆ

การ ใช เทคโนโลย ฝน หลวง การ พฒนา โทร มาตร วด นำ อตโนมต การ ใช เทคโนโลย การ บรหาร จดการ แหลง นำ ใตดน และ การ ใช ประโยชน นำ ใตดน ให สอดคลอง กบ ศกยภาพ รวม ทง ระบบ สารสนเทศ และ ตดตาม สถานการณ แผน ดน ทรด เพอ ประกาศ เขต ควบคม การ ใช นำ บาดาล และ แก ปญหา การ ลด

หลาก หลาย ทาง ชวภาพ ใหกลบ ส สภาพ สมดล เชน การ พฒนา เครอง มอ อปกรณ วเคราะห ทดสอบ ท ม ความ แมน ยา และ ใช งาย เพอ ให คนใน พนท ม สวน รวม ใน การ ตรวจ สอบ ตดตาม และ ศกษา สง แวดลอม รวม ทง พฒนา ระบบ รวม และ รายงาน ผล ท ม ประสทธภาพ เปนตน รวม ถง การ พฒนา และ นา งาน วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม ไป ใช ใน การ ฟนฟ ทรพยากรธรรมชาต และ สภาพ แวดลอม โดย การ ม สวน รวม ของ ชมชน เพอ รกษา สมดล ของ ระบบ นเวศ และ ม การ ใช ประโยชน ท สอดคลอง กบ สมรรถนะ เชน การ ใช เทคโนโลย สารสนเทศ เพอ การ ตรวจ สอบ ความ เหมาะ สม ของ พนท ใน การ ใช ประโยชน ทดน ผน ปา ขนาด ใหญ และ ระบบ นเวศ พนท ชม นำ การ ใช เทคโนโลย เพอ การ ฟนฟ ชายฝง และ ทะเล ไทย ให คน ความ อดม สมบรณ และ การ ลงทน วจย ดาน วทน. เพอ สนบสนน การ ฟนฟความ หลาก หลาย ทาง ชวภาพ ของ ประเทศ

สถานการณ การ ใช พลงงาน ทดแทน ของ ประเทศ เปรยบ เทยบ กบ เปา หมาย ท กำหนด ใน AEDP

ประเภท หนวย เปา หมาย ใหม สถานการณ ปจจบน

(ธนวาคม2555)

ไฟฟา KTOE MW MW

1. พลงงาน ลม 134 1,200 110.93

2. พลงงาน แสง อาทตย 224 2,000 310.02

3. ไฟฟา พลง นำ ขนาด เลก 756 1,608 96.03

4. พลงงาน ชว มวล 1,896 3,630 1,956.85

5. กาซ ชวภาพ 270 600 188.75

6. พลงงาน จาก ขยะ 72 160 42.72

7. พลงงาน รป แบบ ใหม 0.86 3 N/A

รวม 3,352.86 9,201 2,705.30

ความ รอน

1. พลงงาน แสง อาทตย KTOE 100 3.37

2. พลงงาน ชว มวล KTOE 8,200 4,510.81

3. กาซ ชวภาพ KTOE 1,000

3.1 กาซ ชวภาพ 797 421.34

3.2 CBG (5% ของ NGV) 203 N/A

4. พลงงาน จาก ขยะ KTOE 35 78.18

รวม KTOE 9,335 5,013.70

เชอ เพลง ชวภาพ

1. เอ ทา นอล ลล/วน 9.0 1.38

2. ไบ โอ ดเซล ลล/วน 5.97 2.48

3. เชอ เพลง ใหม ทดแทน ดเซล ลล/วน 25.0 -

รวม ลล/วน 39.97 3.86

KTOE 12,222 1,120.80

27 :

ลง ของ นำ ใตดน การ ใช เทคโนโลยนา นำ เสย กลบ มา ใช ใหม เพอ การเกษตร และ การ พฒนา ระบบ สารสนเทศ เพอ การ เชอม โยง โครงสราง นำ ระดบ ภมภาค ลม นำ โขง เปนตน

มาตรการ ท 2 การ พฒนา วทน. เพอ การ จดสรร นำ (Allocation)

พฒนา งาน วทยาศาสตร เทคโนโลยและ นวตกรรม เพอ นา ไป ใช ใน การ พยากรณและ การ วางแผน จดสรร นำ ของ ประเทศ เพอ ใช ประโยชน ดาน เกษตรกรรม การ ผลต การ บรโภค อยาง เตม ประสทธภาพ รวม ถงกา รนา วทน. ไป ใช ใน การ เพม ประสทธภาพ การ จดสรร นำ และ ปองกน ปญหา ภย แลง การ จดการ ความ เสยง (เทคโนโลย /มาตรการ แบบ ใช โครงสราง, เทคโนโลย /มาตรการ แบบ ไม ใช โครงสราง, เทคโนโลย เพอ จดการ ความ เสยง นำ แลง ใน ภาค สวน ตางๆ) การ พฒนา เทคโนโลย เพอ การ ออกแบบ เสน ทาง นำ เพม ปรมาณ นำ ตนทน/ความ จ/ เกบ กก/ แพร กระจาย วศวกรรม เพอ การ จดสรร นำ ตาม ฤดกาล พฒนา ระบบ โครง ขาย นำ ตอ เชอม แหลง นำ-พนท ทวม-พนท แลง การ คาด การณ ภม อากาศ ระดบ ฤดกาล และ การ คาด การณ สภาพ อากาศ ระยะ สน เปนตน

ทศทางของเราแผนพลงงาน ของ ประเทศไทยประกอบ ดวย

3 แผน หลก ไดแก แผน พฒนา พลงงาน ทดแทน และ พลงงาน ทาง เลอก 25 เปอรเซนต ใน 10 ป แผน อนรกษ พลงงาน 20 ป (พ.ศ. 2554 - 2573) และแผน พฒนา กำลง การ ผลต ไฟฟา

แผน พลงงาน ทาง เลอก หลก ของ ประเทศไทย เปน ไปไมได เลย ท จะ ไม กลาว ถง แผน พฒนา พลงงาน ทดแทน และ พลงงาน ทาง เลอก 25 เปอรเซนต ใน 10 ป (พ.ศ. 2555-2564) หรอ Alternative Energy Development Plan: AEDP (2012-2021) จด ทำ โดย กระทรวง พลงงาน เพอ กำหนด กรอบ และ ทศทาง การ

มาตรการ ท 3 การ พฒนา วทน. เพอ การ จดการ นำ (Management)

การ พฒนา เทคโนโลยเพอ การ จดการ ทรพยากร นำ ของ ประเทศ ทง ใน มต กา รดา เนน งาน เพม ประสทธภาพ การ บรหาร จดการ และ การ จดการ ภย พบต มง เนน การ สราง ความ ยดหยน ใน การ จดการ ทก สถานการณ ท เออ อา นวย ตอ การ แกไข ปญหา นำ ขาดแคลน การ ปองกน นำ ทวม การ หน ภย เชน วศวกรรม เขอน และ ฝาย วศวกรรม การ ระบาย นำ วศวกรรม กา รบา บด นำ เสย โดย ธรรมชาต วศวกรรม ไลนำ เสย กา รบา บด นำ เสย ดวย กระบวนการ ทาง ฟสกส เคม วศวกรรม ผน นำ ระบบ สารสนเทศ เพอ การ จดการ นำ ใน พนท ลม นำ โดย ให ความ สาคญ กบ การ จดการ คณภาพ นำ การ ปองกน นำ หลาก และ นำ แรง ของ พนท ลม นำ วกฤต มง เนน เทคโนโลย ท ชมชน และ ประชาชน ใน พนท สามารถ บรหาร จดการ ตนเอง ได การ พฒนา เทคโนโลย เพอ การ จดการ นำ เคม จาก นำ ทะเล รก กา รกา หนด สถานการณ นำ ทง Supply และ Demand การ เชอม โยง การ บรหาร โครงสราง นำ ระบบ ชวย ใน การ ตดสน ใจ (DSS) ระบบ ตด ตาม และ บา รง รกษา ระบบ ควบคม อตโนมต (Automization) และ SCADA และ การ ใช เทคนค 3R (Reduce-Reuse-Recycle) เปนตน

พฒนา พลงงาน ทดแทน ของ ประเทศ โดย ม สดสวน การ ใช พลงงาน ทดแทน เพม ขน จาก 7,413 ktoe ใน ป พ.ศ. 2555 เปน 25,000 ktoe ใน ป พ.ศ. 2564 หรอ คด เปน 25 เปอรเซนตของ การ ใช พลงงาน รวม ทงหมด (คาด วา จะ ม ความ ตองการ ใช พลงงาน ทงหมด ใน ป พ.ศ. 2564 อย ท 99,838 ktoe)

จาก สถานการณ ใน ปจจบน ประเทศไทย ใช พลงงาน ประเภท ตางๆ ม สดสวน คอ กาซ ธรรมชาต 44 เปอรเซนต นำมน 36 เปอรเซนต ถานหน และ ลกไนต 17 เปอรเซนต และ อนๆ 3 เปอรเซนต พลงงาน ทดแทน จง เปน เปา หมาย สำคญ ท ถก นำ มา ใช ใน การ ผลต ไฟฟา

เรอง: ภาสพงศ พลพพฒน

: 28

ทดแทน กาซ ธรรมชาต และ นำมน ท ม การ ใช ใน สดสวน รวม กน สง ถง 80 เปอรเซนต (สง ผล ตอ ความ ไม มนคง ใน ดาน พลงงาน) โดย พลงงาน ทดแทน ท ม การ กลาว ถงกน มาก ใน ปจจบน คอ พลงงาน แสง อาทตย พลงงาน ลม ไฟฟา พลง นำ พลงงาน ชว มวล กาซ ชวภาพ และ พลงงาน จาก ขยะ ประโยชน ท ได รบ จาก พลงงาน ทดแทน ทงหมด น ม มากมาย มหาศาล ตงแต ลด ตนทน การนำ เขา นำมน จาก ตาง ประเทศ ชวย ประหยด เงน ตรา จำนวน หลาย พน ลาน บาท ทง ยง ชวย รกษา มลภาวะ ทาง อากาศ และ ยง นำ วตถดบ จาก การเกษตร มา ใชได อก ดวย

เมอ พจารณา การ ใช พลงงาน ทดแทน ใน ป ท ผาน มา จะ เหน ได วา ม แนว โนม เพม ขน ใน เกอบ ทก ประเภท ทงน อาจ ม ปจจย ใน หลายๆ ดาน ท เขา มา ม ผล ตอ การ เพม ขน ของ การ บรโภค พลงงาน ทดแทน รวม ทง ประชาชน ม ความ ตระหนก ถง ปญหา แหลง เชอ เพลง ฟอสซล (Fossil Fuel) ท คาด การณ วา จะ หมด ลง ใน อนาคต และ การ เพม ขน ของ กาซ คารบอนไดออกไซด จาก การ ใช แหลง พลงงาน ทมา จาก ฟอสซล ท ม ผล ทำให เกด ภาวะ โลก รอน และ ปญหา การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ

AEDP (2012-2021) จง ได กำหนด ยทธศาสตร สง เสรม การ พฒนา พลงงาน ทดแทน ไว 6 ประเดน คอ

การ สง เสรม ให ชมชน ม สวน รวม ใน การ ผลต และ การ 1. ใช พลงงาน ทดแทน อยาง กวาง ขวางการ ปรบ มาตรการ จงใจ สำหรบ การ ลงทน จาก ภาค 2. เอกชน ให เหมาะ สม กบ สถานการณการ แกไข กฎหมายและ กฎ ระเบยบ ท ยง ไม เออ ตอ การ 3. พฒนา พลงงาน ทดแทนการ ปรบปรง ระบบ โครงสราง พน ฐาน เชน ระบบ 4. สายสง สาย จำหนาย ไฟฟา รวม ทง การ พฒนา ระบบ Smart Gridการ ประชาสมพนธ และ สราง ความ ร ความ เขาใจ ตอ 5. ประชาชนการ สง เสรม ให งาน วจย เปน เครอง มอ ใน การ พฒนา 6. อตสาหกรรม พลงงาน ทดแทน แบบ ครบ วงจร

ตวอยาง ผล งาน จาก การ ศกษา วจย พลงงาน ทดแทน ของ กระทรวง วทยาศาสตร และ เทคโนโลย เชน

• การ พฒนา เซลล แสง อาทตย ท เปน ไฮ บรด ชนด

เซลล ซอน ระ หวา งอะ มอรฟส ซลคอน กบ ผลก ซ ล คอน แบบ ฟ ลม บาง ให ม ประสทธภาพ กวา 11 เปอรเซนต บน พนท ขนาด 0.75 ตร.ซม. เปนการ เพม ประสทธภาพ เซลล แสง อา ทต ย ชนด ไฮ บรด บน กระจก TCO (Transparent

Conductive Oxide) ท จะ สามารถ ลด ตนทน ของ ระบบ เซลล แสง อาทตย โดย รวม

• การ พฒนา ระบบ การ สกด นำมน ปาลม แบบ ไม ใช ไอ นำ ขนาด 1 ตน ผล ปาลม ตอ ชวโมง ให เหมาะ สม กบ การ ใช งาน ใน แตละ ทอง ถน โดย ม ขอ เดน คอ ใช พนท การ ตง โรงงาน เลก ลด การ ใช พลงงาน ดแล รกษา งาย ไม กอ ให เกด นำ เสย สามารถ เคลอนท ได ผลต นำมน ปาลม เกรด เอ และ กาก เหลอ จาก กระบวนการ ผลต สามารถ ใช เปน อาหาร สตว ได

• การ พฒนา ระบบ ผลต ไบ โอ ดเซล แบบ ตอ เนอง (Continuous Process) ขนาด 2,000 ลตร ตอ วน แทน การ ใช ระบบ แบบ กะ (Batch Process) โดย ใช เทคโนโลย ทอ ปฏกรณ แบบ ตอ เนอง ท พฒนา ขน เพอ เพม ประสทธภาพ ใน การ เกด ปฏกรยา และ คณภาพ ของ นำ มน ไบ โอ ดเซล และ ไมม การ ใช นำ ใน ระบบ การ ลาง ทำให ไมม นำ เสย เกด ขน ใน กระบวน การ ผลต ไบ โอ ดเซล

• การ พฒนา ระบบ ผลต กาซ เชอ เพลง จาก ชว มวล และ ขยะ มลฝอย โดย ใช ปฏกรณ ผลต กาซ เชอ เพลง แบบ ไหล ลง (Down-draft Gasifier) ซง จะ ให กำเนด กาซ เชอ เพลง สาม ชนด คอ CO, H

2 และ CH

4 โดย กาซ เชอ เพลง ท

ได จะ ผาน ระบบ ทำความ สะอาด กาซ เพอ กำจด สง สกปรก ท ปะปน มา กบ กาซ จาก นน จง ไหล เขา ส เครองยนต ดเซล แบบ ใช เชอ เพลง รวม (Dual-fuel Diesel Engine) เพอ ให กำเนด กระแส ไฟฟา

หาก ประเทศไทย สามารถ พฒนา พลงงาน ทดแทน ให เปน หนง ใน พลงงาน หลก ของ ประเทศ จาก การ เสรม สราง การ ใช พลงงาน ทดแทน ใน ระดบ ชมชน ใน รป แบบ ชมชน ส เขยว แบบ ครบ วงจร การ สนบสนน อตสาหกรรม การ ผลต เทคโนโลย พลงงาน ทดแทน ใน ประเทศ รวม ทง การ วจย พฒนา สง เสรม เทคโนโลย พลงงาน ทดแทน ของ ประเทศ ให สามารถ แขงขน ใน ตลาด สากล จะ ทำให ประเทศไทย สามารถ ทดแทน การ ใช พลงงาน จาก เชอ เพลง ฟอสซล และ ลด การนำ เขา นำมน จาก ตาง ประเทศ โดย หน มา ใช พลงงาน ทดแทน และ พลงงาน ทาง เลอก ได อยาง ยงยน จะ สง ผล ให ประเทศไทย ม ความ มนคง ดาน พลงงาน เพม ขน ใน อนาคต

29 :

vision

: 30

ทานหนงเปนปลดกระ

ทรวงพลงง

าน

ทานหนงเปนซอ

โอบรษท

ปตท.จำก

ด(มหาชน

)

แนวโนม

ของพลงงา

นจะเปนเชนไรว

ทยาศา

สตรแล

ะ

เทคโนโล

ยจะชว

ยพฒน

าใหเกด

ประโยชนตอพลงง

าน

อยางไรค

ำถามเบองต

นตองก

ารตอบคำถ

ามทใหญ

กวานนคำ

ถามนนมวา

,

เราจะส

งตอโล

กใบนใหคนรนต

อไปดวยสภาพ

แบบไหน

เรา จะ สง ต

อ โลก ใบ น

ให คน รน ต

อ ไป

ดวย สภา

พ แบบ ไหน

[ t e x t ] กองบรรณาธการ[ p h o t o ] อนช ยนตมต

31 :

01 ดร.ณอคณ สทธพงศปลดกระทรวงพลงงาน

ทศทาง ของ พลงงานประเทศไทย เปน ประเทศ ท ตอง นำ เขา พลง งาน

สทธ เรา เนน นำ เขา ฉะนน เรา ก เสย ดลการคา นำมน สง ท เรา จะ ตอง ทำ คอ ลด การ พงพา พลงงาน ท นำ เขา จาก ตาง ประเทศ ซง วธ การ ม 2-3 อยาง

อยาง แรก คอ การ พฒนา พลงงาน ทดแทน หรอ พลงงาน ทาง เลอก ท ม ใน ประเทศ นอกจาก น แลว การ ประหยด พลงงาน ก เปน หวใจ สำคญ มน ก ชวย ลด การนำ เขา

อยาง ท สอง ความ มนคง พลงงาน เปน เรอง สำคญ ทสด ฉะนน ถา เรา จะ มง เนน ความ มนคง ทาง พลงงาน ก ม 2-3 อยาง ความ มนคง จะ เกด ขน ได ก คอ การ พฒนา ของ ท เรา ใช ใช อยาง ประหยด ลด การนำ เขา เสาะ แสวงหา ทรพยากร ภายใน ประเทศ ทก รป แบบ มน ก ม อย แค น ยทธศาสตร ก จะ เกาะ เกยว อย กบ ประเดน น

ตอง ชวย อตสาหกรรม ขนาด กลาง และ เลก

ถา เรา ด ภาคสวนท ใช พลงงาน มาก ทสด ใน อดต ท ผาน มา คอ ภาค ขนสง กบ อตสาหกรรม 2 ภาค สวน น พอๆ กน เลย สง ท สำคญ คอ การ ปรบปรง ประสทธภาพ การ ใช พลงงาน ใน ภาค อตสาหกรรม และ ภาค ขนสง ภาค ท อย อาศย ซง 3 ภาค สวน น เปน ภาค สวน ท ใช พลงงาน มาก ทสด

Energy Efficiency ใน ภาค ขนสง ก ม วธ การ เดยว คอ ปรบ ปรง โล จ สต ก เชน เรา ทำ รถ ขนสง มวลชน รถไฟ ใตดน ซง เปน เรอง ของ โล จ สต ก ท ลด การ ใช พลงงาน ซง เปน mega project ของ รฐบาล สวน โรงงาน อตสาหกรรม ซง เปน sector ใหญ ม ทง โรงงาน อตสาหกรรม ขนาด ใหญ กลาง และ เลก

อตสาหกรรม ขนาด ใหญ ก ถก กฎหมาย บงคบ ให เปน โรงงาน ควบคม ท ตอง ดำเนน การ ประหยด พลงงาน ตาม ท กฎหมาย กำหนด ถา เรา มา มอง ด อตสาหกรรม เหลา น ม เงน ทน ม กำลง คน ม เทคโนโลย ซง คอน ขาง จะ ไป ได ดวย ตว เอง แต ผม คด วา ปญหา ใน บาน เรา คอ

: 32

อตสาหกรรม ขนาด กลาง และ ขนาด เลก ซง ขาด แคลน ทง 3 สง ท อตสาหกรรม ขนาด ใหญ ม เรา ตอง เขาไป ชวย อตสาหกรรม เหลา น ให เขา อย รอด ได ปจจบน คาแรง ก 300 บาท ฉะนน การ ลด ตนทน ดาน พลงงาน ก เปน เรอง สำคญ ใน การ ไป ชวย เขา ผม วา ม หลาย วธ การ นะ เทคโนโลย บาง อยาง ถา ให เขา ซอ เขา คง ซอ ไม ไหว คง ตอง ใช วธ ประยกต นำ เทคโนโลย ท เขา ม อย ไป ตอย อด เปนตน

ESCO ชวย ไดเรา ตอง ไป นง ด นะ ครบ วา ภายใน โรงงาน

อตสาหกรรม ตว ท ใช พลงงาน มาก ทสด คอ มอเตอร ไฟ ฟา ใชมย ซง เขา ก เอา ของ ถก จาก จน แดง มา ใช เนน ของ ถก แต ใน ระยะ ยาว แลว มน กน ไฟ เยอะ ไมม ประโยชน ตอ ประเทศ เลย แลว เขา ก ซอ เครองจกร มา แลว จะ ทำ อยางไร เขา ก ไม อยาก เปลยน เรา จง เนน ธรกจ ท เรยก วา ESCO: Energy service company มอเตอร ราคา 1 ลาน บาท ESCO ลงทน ให คณ 1 ลาน แต ถา คณ ประหยด ได ป ละ แสน ESCO ขอ แบง คณ 5 หมน บาท นะ ประหยด ไป 2 แสน ขอ แบง ครง หนง มน ก เปน ธรกจ หนง เจาของ ธรกจ ไม ตอง ทำ อะไร ม คน มา ลงทน ให หมด ESCO กบ เจาของ มน เปน ภาพ ท win-win สง ท กระทรวง พลงงาน ทำ พยายาม เนน บทบาท ของ Energy Service Company เขา มา เปน กลไก ใน การ ดำเนน การ ทงหมด ซง เรา กำลง ทำ

มาตรการ ขน เดด ขาด?ใน การ ท จะ ใช การ บงคบ ดวย กฎหมาย ผม คด

วา คง ไมใช อยาง นน นะ แต สง สำคญ เรอง การ ประหยด พลงงาน ผม วา ขนอยกบตว เอง น แหละ อยาง หอง น เยน ไป แลว ตง ไว ท 25 องศา ออก จาก หอง ก ปด ไฟ สมย น ก ม light-sensor ท ไมม ใคร อย มน ก ดบ ไฟ ซง อปกรณ เหลา น สามารถ พฒนา ใน ประเทศ ได

บาน เรา ไมม การ ไป ควบคม พฤตกรรม การ ใช ไฟฟา ของ ภาค เอกชน หรอ ประชาชน เพราะเราคดวา ถาคณมตงคคณกจายไป แต ถา เรา สราง ความ ตระหนก ให ประชาชน ใหคดวาคณ ม เงน ก จรง แต การ ไม ประหยด พลงงาน ทำให ประเทศ ใช พลงงาน ไมม ประสทธภาพ สรางมลพษ เพม ขน สง ท ผม พยายาม ทำ คอ ให เดกๆ เปน ทตพลงงาน กลบ ไป บอก พอ แม

Alternative Energyผม วา เรอง พลงงาน ทดแทน นะ ประเทศ เรา

เปน ประเทศ เกษตร สามารถ ปลก พช ได ตลอด ม ระบบ ชลประทาน ท ด ผม วา หวใจ ของ ประเทศ นา จะ ปรบ สมดล ระหวาง พช อาหาร กบ พช พลงงาน เชน พช ท สามารถใชเปน พลงงาน ปาลม มน สำปะหลง ซง สามารถ แปลง เปน เอ ธา นอล แต สง ท จำเปน คอ การ พฒนา เทคโนโลย ชวภาพ ให เหมาะ สม กบ สง แวดลอม บาน เรา

ใน อนาคต สาหราย เซลล เดยว จะ เขา มามบทบาท มาก เรา ตอง ปรบปรง สาย พนธ ให เหมาะ สม สา มารถ ผลตนำมน ให มาก ขน ซง ผม วา พวก น เปน เทคโนโลย ท วน หนง มน จะ เขา มา

33 :

นำมน ภาษ บาปสถานการณ พลงงาน ใน บาน

เรา ไม ได ถอวา แย แต วา มน ม สง ท ไม เหมาะ สม พอ สมควร ถา มอง ใน ระดบ อาเซยน ด ไม ด ตอง ถาม วา การ เขา ถง แหลง พลงงาน ของ คน ไทย เปน ไง ก ตอง บอก วา ใชได เรา อย ใน ประ เท ศตนๆ ของ อาเซยน เรา เปน รอง แค สงคโปร หลาย ประเทศ ใน อาเซยน ผคน เขา ถง แหลง พลงงาน ได นอย กวา คน ไทย ยก ตวอยาง มาเลเซย ม คน ไม ได ใช ไฟฟา มากขน 40 เปอรเซนต

แต ถาม วา เรา ด เลศ ไหม ก ตอง ตอบ วา ยง เรา ยง ม การ อดหนน ราคา พลงงาน คอ ราคา พลงงาน ยง ไม ได เปน ไป ตาม กลไก ตลาด ซง ไม ด ถาม วา ยก เรอง น มา พด ทำไม เพราะ พลงงาน เปน Community ท เมอ ใช จะ ได ประโยชน และ ได โทษ ได โทษ อยางไร โทษ ท แนๆ

ดร.ไพรนทร ชโชตถาวร ประธานเจาหนาทบรหารและกรรมการผจดการใหญ

บรษท ปตท. จำกด (มหาชน)

02

นโยบาย รถ คน แรก สวน ทาง กบ นโยบาย ดาน พลงงาน?

ผม วา มน ไป ดวย กน นะ ผม วา สง หนง เรา ตอง เขาใจ วา ยาน พาหนะ มน เปน ปจจย สำคญ ของ คน มน เปน ส ถานะทางสงคม อยาง หนง ถก ตอ งมย ผม คด วา ถา ใคร บอก วา คณ ไม ควร ขบ รถยนต รถ ตด กน นำมน ผม วา มน ก ไม ถก ถา เขา ม รถ มน เพม การทำงานดวย นะ นโยบาย รถ คน แรก จะ เปน รถ อย ตาง จงหวด รอย ละ 80 ใน กรงเทพฯ แค รอย ละ 20 เอง ผม วาน โย บาย น มน ลง ไป ราก หญา นะ เกษตรกร ซอ ปคอพ เขา เพม ผลต ภาพ และการทำงาน รวมถงรายได ผม คด อยาง น นะ

: 34

คอ กาซ เรอน กระจกและมลพษ ฉะนน เรา จะ สงเกต วา ราคา นำมน เปน สนคา ท เรา เกบ ภาษ สรรพ สามต หรอ Sin Tax หรอ Luxury Tax ทำไม นำมน จง ใช ภาษ แบบ น ถา นำเมา เรา จะ ไม สงสย ใช มย แต นำมน ทำไม ตอง เกบ ภาษ สรรพสามต เบยร ขวด หนง 25 บาท ขาย ตง 100 เพราะ กน แลว มน เปน โทษ นำมน ใช เยอะๆ ก เปน โทษ เพราะ มน เปน ทรพยากร ท ใช แลว บาน ปลาย ใช แลว เกด การ เสพ ตด พอ เรา ใช พลงงาน ราคา ถก มน ก เสพ ตด

ปลอย นำมน เปน อสระถาม วา ประเทศ ท เจรญ แลว กบ ประเทศ กำลง

พฒนา ใน แง ของ พลงงาน ตาง กน ตรง ไหน ตาง กน ตรง ท รฐ ไป ยง กบ ราคาพลงงาน ใน อาเซยน ประเทศ ท ปลอย ราคา พลงงาน ไป ตาม กลไก ตลาด คอ สงคโปร อก 9 ประเทศ อดหนนและชดเชยราคาหมด ประเทศ ท เจรญ แลว ไมม ใคร ไป ยง กบ มน ขอ เทจ จรง ก คอ จำนวน ประเทศ ท ไป ยง กบ ราคา นำมน ไป ปกปอง ไป อดหนน ม เยอะ กวา ประเทศ ท ปลอย นะ

ใน ภาพ รวม พลงงาน ทก อยาง ใน ประเทศ เรา นำ เขา ประมาณ ครง หนง นำมน ดบ เรา เอา เขา มา กาซธรรมชาต เรา เอา มา จาก มาเลเซย ไฟฟา เอา มา จาก ลาว น คอ ภาพ ใหญ ของ พลงงาน ใน แง ของ ความ มนคง ทาง พลงงาน เรา ไม ด

มายา คต เรอง นำมนความ จรง เรา ร เรอง พลงงาน นอย มาก เมอ เรา ร นอย

แลว เรา ทำตว เหมอน ผ ร เรา ก เลย เกด ความ เชอ ผดๆ เกด อวชชา มายา คต เกด มจฉาทฐ ขน มา คอ ร จรง แต ไป บดเบอน แลว ร ไม จรง ก เยอะ อยาง โรง ไฟฟา นวเคลยร ก เถยง กน เยอะ แต คน ท ร จรงๆ ไหม วาท เถยง กน จะ เอา ไม เอา มน คอ อะไร

ถาน หน เนย เดยว น พด คำ วา ถานหน ก บาป แลว อยา พด วา เอา มา ใช เลย แลว บอก วา ไม สราง โรง ไฟฟา แต อยาก ใช ไฟฟา แลว จะ เปน ไป ได ไง มน เสก ขน มา ได ไง ฉะนน เรา จะ เหน วา ม ความ เขาใจ ท ไม ถก อวชชา คอ ไมร น โอเค มายา คต คอ เชอ ผดๆ แต เจตนา บดเบอน ก เยอะ มจฉาทฐ น เยอะ

ใน ประวตศาสตร อเมรกา ม อย 2 ครง ท เขา ออก ราง บญญต เพอ บงคบ ใหการ ศกษา คน อเมรกน ครง แรก เขา ใช คำ วา Defense Education Act of 1958 ใน

สมย จอหน เอฟ เคเนด ตอน นน อเมรกา ชนะสงคราม โลก ก หยง ผยอง วา ตว เปน ผนำ ของ โลก เสร วน ด คนด เหน ดาว เทยม ส ป ตน กบน ผาน นาน ฟา อเมรกา อก พก เดยว ย ร กา กา รน ขน ไป โคจรรอบโลก อเมรกา ก ชอก ออก ราง พระ ราช บญญ ต ใหการ ศกษา ดาน การ ปองกน ประเทศ แลว ก เกด นา ซา เกด อะไร ขน มา ก ไป ถง ดวง จนทร

สวน ครง ท สอง ส ตเวน ช พด กบ โอ บา มา วา เรา จะ ไม สง โลก ใบ น ให คนรนถดไป ดวย อณหภม ท รอน ขน จงม Energy Education Act เพอใหความรดานพลงงาน

สมมต ม ถานหน ม นำมน ให ใช ไม จบ สน ถาม วา ปญหา จบ มย ก ไม จบ เพราะ วากาซเรอนกระจกท เรา ปลอย ออก มา มน กำลงเพมขน ตอน น เรา อย ใน หอง อบ แกส พษ สำหรบ ประหาร ชวต โอ บา มา จง ออก มา ประกาศ วา US Energy Policy is Climate Change Policy ซง เปน คำ พด ท กน ความ หมาย ลก ซง ซง มน ใกล ตว มาก ถา ใคร จะ สงเกต จาก เดอน ท แลว มะมวง มน ออกดอก นอก ฤด เรา ไมร วา เรา อย ใน ฤด อะไร การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ หรอ climate change มน ม จรง

35 :

ไม สก ทอง มา ทำ ฟนใน วน น ผ ใช พลงงาน เรยก รอง แต สทธ อยาก

จะ ใช พลงงานราคา ถก แตผม ถาม วา ผ ใช พลงงาน มสทธเรยกรองดวย หรอ ไม คำ ตอบ คอ ม แตสทธ มา พรอม กบ หนาท หนาท ของ เรา คอ เรา ตอง สง ตอ พลงงาน น ให กบ ลก หลาน ของ เรา ใน รน ตอ ไป เรา จะ ตอง ลด ภาวะ กาซ เรอน กระจก ให มาก ทสด กรณ เอน จ ว ท เราอยาก ใช ใน ราคา ถก มน เหมอน กบ เรา เอา ไม สก ทอง มา เผา เปน ฟน แทนท จะ สราง เปน บาน มน ม ตวเลข หนง เขา เรยก วา Energy Efficiency หรอ Energy Elasticity กได คอ เขา เอาการ ใช พลงงาน ของ ผ บรโภค พลงงาน กบ การ ใช พลงงาน ตอ จ ด พ ถา จ ด พ โต ขน ก จะ ใช พลงงาน เยอะ ขน โดย ประเทศ ญปน ม อตรา การ ใช พลงงาน ตอ GDP ตำ มาก ท 0.4 แต ประเทศไทย ม ท 1.4

ประชา นยมเมอเราคด พลงงาน เปน โภคภณฑ ก อย ภาย ใต

หลก เศรษฐศาสตร หลก เศรษฐศาสตร บอก วา ตราบ ใด ท วกฤต กบ True Value ของ สนคา นน มน ไม สอดคลอง กน มน จะ เกด ความ เสยง มหาศาล ยก ตวอยาง นำ แกว น เมอ คณ กลบ ไป โดย ไม ได ดม เรา ก จะ ทง แต คณ ไป ทำ อยาง น ท ซา อฯ หรอ อสราเอล ไม ได ถา จะ กน ก ตอง กน ให หมด เพราะ นำ ท นน แพง แพง กวา นำมน อก

อยาง เวลา เรา อาบ นำ ก เปด นำ ทง ไว ถาม วา ทำไม เรา ทำ แบบ นน เรา จะ ปด กได ทำไม ข เกยจ ปด ก มน ถ กนะ ไหล ให ตาย มน ก ไม เปนไร มน ก อย ภาย ใต หลก เศรษฐศาสตร ถา เรา ทำให พลงงาน ราคา ถก เรา ก จะ ใช มน ถกๆ เรา เปน ประเทศ ท ม จำนวน รถ แทกซ ตอ 1 ตาราง กโลเมตร ท สง มาก เพราะ เรา เปด แทกซ เสร ไมม ประเทศ ไหน ม แทกซ เสร เพราะทกคนจะ ถอย รถ แทกซ จะ ได เงน ก ตอ เมอ ลอ หมน มน ก ทำให แทกซ เยอะ มาก เมอ แทกซ เยอะ คน ขบ ก เยอะ มาก ตวเลข ของ แทกซ ท ม ใบ ขบข ถก ตอง ม ไม ถง ครง สงเกต เวลา ขน รถ คนใน รป กบ คน ขบ คนละ คน กน ผด กฎหมาย นะ ครบ แลว ทำไม เรา ปลอย ก แทกซ มน เยอะ ตอง หา คน มา ขบ ให ได แลว จะ ได เงน ลอ ตอง หมน ตลอด เวลา

ฉะนน สง ท เขา ตองการ คอ เชอ เพลง ตอง ถก ทสด นน คอ เหตผล วา ทำไมพลงงาน ตอง ถก ไม อยาง นน ก ไม ได กำไร มน ผด มา ตงแต วา ทำไม เรา ม แทกซ เยอะ แบบ น ละ มน ผด ตงแต นโยบาย แทกซ เสร

เรา จะ ไม สง มอบ โลก ใบ น ให รน ตอ ไป ดวย อณหภมเพมขน 4 องศา

เพอ ให ได มา ซง พลงงาน ท ด ม ผลก ระ ทบ นอย เรา ตอง ใช วทน. ใน การ ขด หา พลงงาน มา ใช แต นอกจาก วทน. มน ม มต หนง ของ ความ ร วทน.คอ Hard Knowledge แต Soft Knowledge ก คอ แลว เรา จะ เอา Hard Knowledge มา ประยกต อยางไร ผม ยก ตวอยาง โรง ไฟฟา นวเคลยร เถยง กน วา จะ เอา ไม เอา ผม ถาม วา ร มย วา เถยง อะไร กน อย เหน อนตราย แลว คณ เหน ประ โย ชนมย หรอ เรา จะ พด เรอง ถานหน อยางไร ไม ให ทะเลาะ กน

Soft Knowledge ก คอ การ ประยกต Hard Knowledge อยาง ม อารยะ เพราะ ไม วา เรา จะ ตดสน ใจ อยางไร สม มต จะ เอา โรง ไฟ ฟา นวเคลยร กได หรอ ไม เอา กได ผล ของ การ ตดสน ใจ ไม ได เกด ใน รน เรา 15 ป หลง จาก น ถา เกด เรา บอก ไม เอา 15 ป ขาง หนา ลก หลาน มา ถอน หงอก เรา ทำไม พอ ตดสน ใจ แบบ น ผม เดอด รอน มาก เลย เรา ตอง ตอบ เขา ให ได นะ เรอง พลงงาน มน เห มอน ท สต เวน ช บอก เรา จะ ไม สง มอบ โลก ใบ น ให รน ตอ ไป ดวย อณหภมเพมขน 4 องศา เรา กำลง ฆา เขา ดวย เอา โทษ ให เขา เอา ประโยชน มา ท เรา

ฉะนน การ ตดสน ใจ ว า จะ เอา น ว เคลยร ไม เอานวเคลยร หรอ จะ ไบ โอ หรอ ไม ไบ โอ พด กน ให จบ แบบ ไม ตอง ทะเลาะ กน บน พน ฐาน ของ เหต และ ผล ท ด วทยาศาสตร เทคโนโลย เปน สวน หนง แต สวน ท สำคญ คอ การ เอา วทยาศาสตร มา ใช ตอง ใช อยาง เปน วทยาศาสตร ไมใช ใช อยาง เปน ไสยศาสตร บน ฐาน ของ ประโยชน คน หม มาก

ขจด อวชชาผม คด วา สงคม ของ มนษย เรา มนด ขน เรอยๆ มน ม

อะไร ใหมๆ ให เรา มา เรอยๆ แต เพยง วา มน จะ ด กวา น ได ถาเรา ตงใจ ชวย กน ผม คด วา การ ทำ อ วชชา ให หมด ไป เปน เรอง สำคญ ทสด โดย วทยาลย พลงงาน เปน เรอง หนง ท เรา จะ ทำ วทยาลย พลงงาน จะ เปน ท ท เรยน 1 ชวโมง พด คย แลก เปลยน 3 ชวโมง ซง มคน หลาย กลม ทง เอน จ โอ และนกวชาการ เถยง กน เสรจ แลว ก กลบ ไป คด ตอ คน ท ใจ เปน ธรรม เขา จะ ร เรอง มน เปน แบบ น ผนำ ทาง ความ คด จำเปน ตอ งม Forum แบบ น ไม อยาง นน เรา จะ ได แต นง ด ทว ซง เปนการสอสารทางเดยว หรอ ปลอย ให ใคร กได พด เรอยเปอย อย ขาง เดยว เชนบอนำ มน ยง ไม หมด อะไร แบบ น

พลงงาน เปน ความ มนคง ชนด ใหม ของ มนษย ใน ศตวรรษ ท 21 ใคร บาง คน เปรย วา พลงงาน คอ ปจจย ท 6 ใน ชวต เสย แลว เปน คำ กลาว ท ไม ได เกน เลย ความ จรง นก หาก หลบตา นก ภาพ วา วน หนง เกด ไฟฟา ดบ ทง วน ชวต คง ไม ปก ต แนๆ

Horizon พด คย กบ บคคล 3 ทาน ทาน แรก ศาสตราจารย ดร.บณฑต เออ อาภรณ ผ อำนวย การ สถาบนวจยพลงงาน

จะ มา พด ถง ความ เปน ไป ได ใน การ พงพา พลงงาน หมนเวยน ม ความ เปน ไป ได มาก นอย เพยง ใด

ทาน ท สอง คณวน ด กญชร ยา คง ประธาน กรรมการ และ กรรมการ ผ จดการ ใหญ บรษท เอส พซ จ จำกด (มหาชน) เปน ผ ผลต พลงงาน ไฟฟา จาก แสง อาทตย ราย ใหญ ของ ประเทศ และ ภมภาคอาเซยน และ ทาน สดทาย

รศ.ดร.วฒน พงศ รกษ วเชยร ผ อำนวย การ สถาบน พฒนา เศรษฐกจ และ เทคโนโลย ชมชน แหง เอเชย มหาวทยาลย ราชภฏ เชยงใหม ผ เดน เขา ปา เพอ สราง ‘ยโทเปย’ ดวย การ ทดลอง สราง ชมชน ท พงพา พลงงาน ดวย ตนเอง

ไม วา ความ คด เหน ของ ทง 3 ทาน จะ ตรง กน หรอ เหน ตาง แต ทง สาม ตาง ก ม จด รวม เดยวกน คอ การ หาทาง เลอก ท ด กวา ให กบ ชวต ท แขวน อย กบ พลงงาน ประหนง ตาง คน ตาง ม ยโทเปย เฉพาะ ของ ตนเอง

[ t e x t ] กองบรรณาธการ[ p h o t o ] อนช ยนตมต

ย โ ท เ ป ย เ ฉพา ะ

intErviEw

สถานการณพลงงานในปจจบนเปนอยางไรเหนศกยภาพของพลงงานทดแทนมย

แนนอน ประเทศไทย ม แนว โนม ความ ตองการ ใช พลงงาน มาก ขน ตาม การ เตบโต ของ เศรษฐกจ จำนวน ประชากร ท เพม ขน รวม ถง สภาพ ความ เปน อย ท ด ขน เพราะ ฉะนน ความ ตองการ พลงงาน ยอม เพม ขน

เรา ก ม แหลง ทรพยากร เหมอน กน แต ใน บรบท แบบ น ก ชดเจน วา เรา ตอง นำ เขา พลงงาน เพม ขน เรา คาด การณ วา อตราสวน การนำ เขา พลงงาน ตอ ไป อาจ จะ เพม ขน เปน 90 เปอรเซนต แปล วา อะไร แปล วา ประเทศไทย เปลยน สภาพ จาก ประเทศ ท พงพา พลงงาน ภายใน ของ ตว เอง เปน หลก ไป พงพา พลงงาน จาก ตาง ประเทศ เปน หลก ก ตอง มา ด วา เรา จะ ปรบ ตวอยาง ไร

01 ศาสตราจารยดร.บณฑต

เอออาภรณผอำนวยการสถาบนวจยพลงงาน

: 36

สง ท เรา พฒนา ประเทศ 20-30 ป ท ผาน มา เรา เนน พฒนา อตสาหกรรม เรา ม แรงงาน มาก แลว เรา ก ใช พลงงาน มาก เมอ มอง ไป ใน อนาคต ประกอบ กบ บรบท แบบ น เรา ตองเต ร ยม วา จะ ทำ อยางไร ให โครงสราง ทาง เศรษฐกจ ของ ประเทศ ปรบ เปลยน ไป เปน High Labor Intensive หรอ ไม ก High Energy Intensive อาจ จะ ตอง ปรบ เปลยน เรา ตอง ไม เปน เหมอน เดม

จาก บรบท ท กลาว ไป เรา ตอง ยอมรบ ความ จรง วา พลงงาน หมนเวยน เปน ตว เสรม ถา เรา ด ทว โลก รวม ถง ประเทศไทย ดวย มอง ไป อก 10-20 ป ขาง หนา พลงงาน หมนเวยน ท เขา มา คง ไม ได เขา มา แทน ฟอสซลอยางเตมรปแบบ พลงงาน หมนเวยน ยง ตอง เปน สวน เสรม ฟอสซล ตอง เปน หลก เพราะ อะไร เพราะ เรา ตอง ยอมรบ วา ความ ตองการ ใช พลงงาน มน ม ตลอด เวลา ซง เชอ เพลง ฟอสซล สามารถผลตไดตลอดเวลา

สนองความตองการนได ใน ขณะ ท พลงงาน หมนเวยน เชน สายลม แสงแดด

มาๆ หายๆ มน ไม สามารถ ตอบ สนอง ทนท แลว ขอ เสย คอ ราคา แพง ถาม วา ขอ เสย เมอ คร ท มน มาๆ หายๆ สามารถ ใช เทคโนโลย แกไข ได ไหม...แก ได เพยง แต วา ราคา แพง ขน ไป อก เมอ มอง ใน ภาพ รวม พลงงาน หมนเวยน เขา มา ไหม เขา มา แนนอน มาก ขน ไหม มาก ขน แนนอน แต ไม ได เปน ตว หลก นะ ผม ก คาด วา ภายใน 20 ป ขาง หนา พลงงาน หมนเวยน เขา มา สก 20 เปอรเซนต ก เกง แลว ซง เยอะ มาก นะ ฟง ด 20 เปอรเซนต คน ท ไม เขาใจ วา ทำไม ไม 50 เปอรเซนต ไป เลย

10 ป ท ผาน มา สดสวน การ เตบโต ของ พลงงาน หมนเวยน เตบโต เยอะ นะ ทว โลก เลย แต การ เตบโต นน ม ปจจย ปจจย ท วา นน คอ การ อดหนน จาก รฐบาล มน จง จะ โต ได เพราะ ตนทน ยง ส กบ ฟอสซล ไม ได ถง แม

37 :

พลงงาน หมนเวยน ตองการ การ อดหนน จาก รฐบาล ถา ไมม การ อดหนน พลงงาน หมนเวยน ก ยง ส ไม ได โดย สวน ตว ผม นะ ถง อยางไร พลงงาน หมนเวยน ก ม ราคา สง กวา ฟอสซล เพราะ อะไร พลงงาน หมนเวยน เปน สนคา ตว หนง สนคา ม หลาย เกรด กระ เปา หลยส วต ตอง กบ ยหอ ท ขาย ประต นำ ยง ไง หลยส ก ม ราคา สง กวา แนนอน พลงงาน หมนเวยน ก เชน กน พลงงาน เปน สนคา จะ ให พลงงาน ไฟฟา ทมา จาก แสง อาทตย ราคา เทากบ โรง ไฟฟา ถานหน มน คง ไมใช เพราะ สนคา คนละ เกรด พลงงาน หมนเวยน มน เหมอน Premium Grade เพราะ ฉะนน ราคา มน ไม ลด ลง มา เทา ถานหน แน นอน

มน จะ สะอาด แต ใน ทสด ถา เศรษฐกจ ลม ก ตอง กลบ มา ด วา ราคา แพ งมย ถา เรา ด แนว โนม เศรษฐกจ ของ อเมรกา ป น ไม ดเลย ถา เรา ด การ เตบโต ของ พลงงาน หมนเวยนเ มอ 10 ป ท แลว ทว โลก เตบ โต เรอยๆ เรม ม การ ชะลอ ตว ให เหน ชดเจน เมอ ป ท แลว เพราะ เศรษฐกจ ไม ด รฐบาล ก ไมม เงน อดหนน ก เอา ไป ทำ อ ยาง อน กอน ใช มย

พลงงาน หมนเวยน ตองการ การ อดหนน จาก รฐบาล ถา ไมม การ อดหนน พลงงาน หมนเวยน ก ยง ส ไม ได โดย สวน ตว ผม นะ ถง อยางไร พลงงาน หมนเวยน ก ม ราคา สง กวา ฟอสซล เพราะ อะไร พลงงาน หมนเวยน เปน สนคา ตว หนง สนคา ม หลาย เกรด กระ เปา หลยส วต ตอง กบ ยหอ ท ขาย ประต นำ ยง ไง หลยส ก ม ราคา สง กวา แนนอน พลงงาน หมนเวยน ก เชน กน พลงงาน เปน สนคา จะ ให พลงงาน ไฟฟา ทมา จาก แสง อาทตย ราคา เทากบ

โรง ไฟฟา ถานหน มน คง ไมใช เพราะ สนคา คนละ เกรด พลงงาน หมนเวยน มน เหมอน Premium Grade เพราะ ฉะนน ราคา มน ไม ลด ลง มา เทา ถานหน แน นอน

สมย ท ผม เปน นสต เมอ 20-30 ป ท แลว ตอน นน ราคา ของ ไฟฟา ท ผลต จาก แสง อาทตย สง กวา เชอ เพลง ถานหน วน นน ผม คย กบ อาจารย แบบ วน น เลย อาจารย ทาน ก บอก เดยว มน จะ ลง มา อก สบ ป ก ส ได แต วน น ก ยง เหมอน เดม

แตมนกลดลงจรงไมใชหรอก ลด ลง แต ก ยง แพง กวา ใช มย โดย สวน ตว ผม

เรยน ร มา และ เชอ วา ราคา ของ พลงงาน หมนเวยน ลด ลง แน แต ไม เทากบ ฟอสซล ถา ผม เปน ผ ผลต ไฟฟา จาก พลงงานแสงอาทตย แลวผม จะ ขาย ใน ราคา ท ตอบ สนอง

: 38

กลไก ตลาด ผม เหน ราคา ฟอสซล เพม ขน ผม ก จะ เพม ราคา ขน เหมอน กน เพราะ สนคา ผม มน เปน Premium Grade สนคา ผม ถง มน จะ สง กวา ฟอสซล แต มน ก ขาย ได เพราะ ฉะนน ราคา มน ไม ลง มา ตำ กวา ฟอสซล หรอก น คอ ความ เชอ สวน ตว ท อย ใน วงการ พลงงาน มา ตงแต อาย 20

แต วา ความ เชอ แตละ คน ไม เหมอน กน ผม ไม เชอ วา มน จะ เทา กน เพราะ สนคา คนละ เกรด ตาม สมมตฐาน ของ ผม พลงงาน หมนเวยน จะ เขา มา เรอยๆ แต ยง ไง ก ตองการ การ อดหนน ฉะนน จะ อดหนน ได มาก นอย แค ไหน ก ขน อย กบ กระเปา ของ ประ เทศ นนๆ วา ม มาก แค ไหน อยา ลม วา กระเปา ของรฐบาลท ม ตอง ไป ดแล เลยง ปาก เลยง ทอง ประชาชน กอน ตอง ไป ดแล สงคม กอน พลงงาน มน เปน สนคา ท ออก จะ ฟมเฟอย หนอย

พลงงาน มน อย ดวย ตว พลง งาน โดดๆ ไม ได สง ท เรา พด กน มา วา เรา ตอง เอา แบบ น หรอ แบบ นน มน ไม ได เพราะ พลงงาน ไป โยง กบ สง แวดลอม กบ เศรษฐกจ โยง กบ สงคม เพราะ ฉะนน เรา ตอง ด วา มน จะ ไป ได ไหม ถา เรา จะ เสนอ อะไร

ถาม ตอ ไป วา พลงงาน หมนเวยน ตว ไหน ท เหมาะ กบ เรา ก ตอง ถาม ไป อก วา ประเทศไทย ม ภม สภาพ อยางไร เรา อย ใน เขต รอน ชน เพราะ ฉะนน เรา ม แสงแดด เยอะ แนนอน พอ ม แสงแดด เยอะ เรากมพชเกดขน เมอตนทน ของ เรา คอ แสงแดด และ พช ศกยภาพ หลก ของ เรา คอ พลงงานแสงอาทคตยและเชอเพลงชวภาพ สวน จะ ไป ประยกต แบบ ไหนคอย วา กน

ในอาเซยนเราถอวาเปนผนำประเทศหนง ท พฒนา แกส ชวภาพ จาก นำ เสย อตสาหกรรม ฉะนน พลงงาน ชว มวล (Biomass) กาซ ชวภาพ (Biogas) หรอ ไบ โอ ดเซล เรา ป ทาง มา ดแลว ถง เวลา ท ตอง ขยบ อก หนอย แลว สง ออก

ตองมกลไกอะไรบางเพอดนพลงงานเหลานเขาสระบบ

จรงๆ มน ตอง ม 3 ทาง หลก แต เอา แค 2 ทาง กอน คอ ภาค รฐ ภาค เอกชน สวน ทาง ท 3 คอ หนวย งาน อสระ สถาบน ทางการ ศกษา สถาบน การ วจย ท จะ ตอง สนบสนน การ ผลต เทคโนโลย แต ตว หลก คอ ผ ชนำ ทศทาง คอ ภาค รฐ ถา ทศทาง ชดเจน วา สนบสนน อยาง น นะ จะ เดน หนา เชอ เพลง ชวภาพ (Biofuel) แลว แผน เปน อยางไร ม กลไก ใน การ สนบสนน ขบ เคลอน ผลก ดน อยางไร ภาค

เอกชน จะ ตอง นำ เขา เทคโนโลย ผลต เทคโนโลย สวน ไหน จะ ตอง นำ เขา ตอง เรยน ร ก วา กน ไป

กลไก การ สนบสนน ไมใช ฟร อยาง เดยว ตอง สนบสนน ให เกด การ พฒนา ดวย ใน ขณะ ท องค ความ ร ตางๆ สถาบน ทางการ ศกษา สถาบนวจย ท เปน ถง ความ ร ของ ประเทศ ตอง เขา มาส นบ สนน ถาม วา กลไก เหลา น ทำงาน หรอ ยง ทำ อย แต อยาก จะ ให มน ม ประสทธผล มาก ขน

เปนไปไดไหมวาทภาครฐใหการสนบสนนไมมากพอตอเรองเหลานเหมอนทอาจารยกลาวตอนตนวารฐนำไปอดหนนในสวนอนเชนปากทองประชาชน

อน นน ผม รบ ได ตอง ม แต สวน ทมา สนบสนน เรอง พลงงาน จะ ตอง ม ประสทธผล และเกดประสทธภาพ มาก ขน ยก ตวอยาง การ ให ทน วจย บาง คน อยาก ทำ เรอง แสงแดด บาง คน อยาก ทำ เรอง ลม บาง คน อยาก จะ ทำ คลน ก แบง กน ไป ไอ คน ทำ แดด ก ไม โต มาก นก เพราะ เรา ไม พง เปา เรา กระจาย ไป หมด ยค น เรา ตอง Shape and Focus ตอง ทำให แหลมคม ถง จะ อย รอด อย รอด ไม ได หมาย ถง ตว ก ของ ก ก ไป คน เดยว แต เรา ไป แบบ ใคร แหลม ขน มา เรา ดง ไป ดวย กน ไม ได ไป คน เดยว

ตอนนกระแสความรเรองพลงงานมหลายชดมากจนเกดความสบสนเราจะจดการอยางไร

ใช เพราะ ความ ร หลาย ชด เปน ความ ร ท ไม ตรง กน ความ จรง กบ ความ ถก ตอง เวลา ให ขอมล ทก คน ก เชอ วา ตว เอง ถก เพราะ ใน หนวย งาน ไมม ใคร บอก วา ขอมล คณ ไม ถก และ ทก คน ก บอก วา ตว เอง ถก แต ขอมล ท ถก ตอง ของ แตละ คน มน ไม ตรง กน คน เรา ตอง ม ทง เกง ด และ กลา เรา ตอง คอยๆ เรยน ร ความ ร ใช เวลา ความ ร ไม สามารถ เนรมต ได ตอง เรยน ร ตอง ผดๆ ถกๆ แลว เดยว มน ก จะ กลน กรอง เอง ชาว บาน เขา ก จะ คอยๆ เรยน ร เอง วา อน ไหน มน ไม จรง ความ เหน ท แตก ตาง มน เกด ขน ได นะ แต ความ จรง ม หนง เดยว แลว สงคม ก ควร ม ความ เหน ตาง เพราะ ถา ไป ทาง เดยวกน หมด แลว มน ไป ผด ทาง น เจง เลย

39 :

มองสถานการณพลงงานตอนนอยางไร พลงงานทดแทนททำอยมศกยภาพแคไหนเมอเทยบกบพลงงานทดแทนตวอน

กอน อน ตอง เขาใจ กอน วา พลงงาน ม 3 ประเภท ใหญ หนง ฟอสซล คอ พลงงาน สน เปลอง ทมา จาก กาซ ธรรมชาต ถานหน นำมน ซง ลวน แต ม ปรมาณ จำกด และ ไม สามารถ ควบคม ราคา ได ใน ขณะ น เรา ม วกฤต จาก พลงงาน สน เปลอง ตรง น สบ เนองจาก การ ท เรา ตอง พงพา กาซ ธรรมชาต 70 เปอรเซนต ใน 70 เปอรเซนต น กวา 20 เปอรเซนต มา จาก พมา นอก นน เรา ก ผลต ไฟฟา จาก นำมน เตา ถานหน ซง ลวน แต ม ปญหา ทง แง ปรมาณ ราคา และ ปญหา สง แวดลอม สง ผล ให เรา ตอง เผชญ กบ การ สรรหา พลงงาน ทดแทน

พลงงานประเภททสอง ไม วา จะ เปน กาซชวภาพ หรอชวมวล ก ลวน ม ตนทน วตถดบ ซง เอา มา ใช เปน แหลง เชอ เพลง ผลต พลงงาน ซง วตถ ดบ ของ ชวมวล มน ไม ได เหลอ ใช นะ คะ เชน แกลบ ตอง ซอ ม ราคา 1,500 บาท ตอ ตน และ เรม หา ลำบาก การ ผลต ไฟฟา จาก พลงงาน ทดแทน ก ไม ได เปน ทางออก ท ด เทาใด นก กบ ประเทศ เรา แม ประเทศ เรา เปน ประเทศ เกษตรกรรม แต ม วสด เหลอ ใช จากการเกษตร นอย มาก เพราะ คน พา กนเอา ไป reuse ดาน ตางๆ กน หมด

สวนกลม พลงงาน ประเภท ท 3 แสง อาทตย ลม นำ ซง เปน พลง ง านท ม ขอด ตรง ท ไม มตนทน คา เชอ เพลง แต มน ม ฤดกาล เชน แสง อาทตย ผลต ได กลาง วน กลาง คน

ก ตอง พงพา พลงงาน ท ผลต จาก กาซ หรอ อนๆ เขา มา เสรม ดง นน รป แบบ ความ มนคง ของ พลงงาน โดย แท จะ ตอง เปน พลงงาน ผสม ผสาน

ใน ปจ บน ประเทศไทย ม กำลง การ ผลต พลงงาน 32,000 เมกะ วตต 70 เปอรเซนต เปน กาซ ธรรมชาต ใน วน น เรา กำลง เกด ปญหา วกฤต พลงงาน เนองจาก พมา จำเปน ตอง หยด สง ทอ กาซ ซง ประเทศไทย อาจ จะ ขาด พลงงาน ใน ชวง เดอน เมษายน ชวง เวลา นน ก เปน ชวง พค ความ ตองการ ใช พลงงาน พอด จาก ขาว ท ได อาน วน น ทก อณหภม 1 องศา ท สง ขน นน หมาย ถง ตองการ พลงงาน การ ผลต ไฟฟา 300 เมกะ วตต ถา เกด เหตการณ อณหภม สง กวา 2 องศา ก คอ ไฟฟา ดบ รฐบาล โดย กระทรวง พลงงาน ก กำลง บรหาร จดการ คอ ไม ให ดบ ทง ประเทศ แต จะ เลอก ดบ เปน จด เชน หาง สรรพ สนคา หรอ พวก แหลง ชมชน ท ใช พลงงาน สง

น เพยง เขา ซอม ทอ นะ เกด เขา ม ปญหา ใหญ กวา นน ละ สง ท เรา ตอง ปรบ และ ดำเนน การ ทนท ภาค รฐ ตอง ใหการ สนบสนน ให เกด การ ผลต ไฟฟา จาก พลงงาน ทดแทน และ พลงงาน หมน เวยน มากๆ เพอ ท เอา มา ชวย ลด การ ผลต ไฟฟา จาก พลงงาน สน เปลอง ฉะนน ไม วา จะ เปน ชวมวล กาซชวภาพ แสงแดด ลม ตอง ผลต เยอะๆ เลย เพอ เปา หมาย ท ชดเจน วา เรา จะ ไม พง พง พลงงาน สน เปลอง ท อย ใน จด วกฤต

02 คณวนดกญชรยาคง

ประธานกรรมการและกรรมการผจดการใหญ

บรษทเอสพซจจำกด(มหาชน)

: 40

ฟงแลวกสอดคลองกบนโยบายทมทงพลงงานทดแทนและนโยบายอนรกษพลงงานของรฐบาล สงผลใหบรษทเอสพซจจำกดมหาชนพฒนาโครงการโซลารฟารมซงเปนโครงการทผลตพลงงานจากแสงอาทตยแหงแรกของประเทศไทยและในอาเซยน

ใน ขณะ นน ก ตอง บอก วา ยง ไมม ใคร เชอ มน วา จะ สามารถ พฒนา โครงการ ผลต ไฟฟา จาก พลงงาน แสง อาทตย ใน เชง พาณชย บรษท กได ทำการ ศกษา รป แบบ ทาง ธรกจ ให ม ศกยภาพ ท จะ พฒนา ได ใน เชง พาณชย เรา ม โครงการ พฒนา โซ ลาร ฟารม ทงหมด 36 โครงการ รวม กวา 250 เมกะ วตต ตาม แผน จะ พฒนา ให เสรจ ใน สน ป น เพอ เชอม โยง จำหนาย กบ การ ไฟฟา สวน ภมภาค อยาง นอย ทสด เรา จะ เปน สวน ชวย ให ม ไฟฟา จาก พลงงาน แสง อาทตย เขา ส ระบบ จำหนาย ของ การ ไฟฟา ได ใน เวลา กลาง วน 250 เมกะ วตต ซง ตอง บอก วา ใหญ ทสด ใน ประเทศ และ ภมภาค อาเซยน

ใน กลม อาเซยน ประเทศไทย เปน ผนำ พฒนา พลงงาน หมนเวยน ทง ดาน แสง อาทตย ลม พลงงาน ทดแทน ชวมวล กาซชวภาพ เรา ลำ หนา กวา ใคร ใน เรอง พลงงาน หมนเวยน

มอปสรรคบางไหมจาก การ ท ภาค รฐ ใหการ สนบสนน อยาง ตอ

เนอง แต ตอน น ก ม หยด ชะงก เลก นอย ใน เรอง ของ การ สนบสนน อตสาหกรรม โซ ลาร เซลล ใน การ ผลต ไฟฟา เพอ เชอม โยง จำหนาย พอ ชะงก ทำให นก ลงทน หนเห ไป ประเทศ อน เปนการ เสย โอกาส จรงๆ แลว เรอง ของ การ ผลต พลงงาน จาก แสง อาทตย ควร พฒนา อยาง ตอ เนอง

อปสรรคเชงเทคโนโลยมบางไหมไมม คะ เรา เลอก เทคโนโลย ท เรา ม ความ มนใจ ม

การ ผลต มา แลวก วา 30 ป เรา เลอก แผง จาก ญปน ซง เขา ม ประวตการ ผลต แผง เซลล แสง อาทตย ชนด โพ ล ครสตล ไลน มา แลวก วา 40 ป ม การ ใช งาน อย ใน ภาค สนาม กวา

30 ป แลว และ เขา ม สภาพ การ เงน ท มนคง มาก สวน เครอง แปลง ไฟ เรา นำ เขา จาก เยอรมน เพราะ

พลงงาน แส งอาท ตย ผลต ไฟฟากระแส ตรง ดง นน สง ท เรา ตอง ทำการ เปลยนแปลง คอ จาก กระแสตรง เปนก ระ แส สลบ เพอ เชอม โยง กบ ระบบ จำหนาย การ ไฟฟา เรา เลอก เยอรมน ดวย ขอมล เดยวกน กบ ผ ผลต ประเทศ ญปน คอ ประสบการณ ดานเทคโนโลยของ เขา

มปญหาอนไหมเชนฝนทเกาะแผงฝน ไม เปน ปญหา แต อยา เปน ขนก หรอ อะไร ท ไป

ปด นานๆ แลว พระเจา ก ชวย ดแลใหเราใน ฤด ฝนอยแลว

มปญหาเรองสายสงไปไมถงไหมไมม คะ การ ไฟฟา เขา จะ เลอก กำหนด พนท ท เขา

ตองการ ให ไฟ เรา เขาไป ใน ระบบ จำหนาย ของ การ ไฟฟา อย แลว

ขอเดาวาคณคงชอบฤดรอนทสดชอบ ทก ฤด คะ แต ชวง พค ของ พลงงาน แสง อาทตย

คอ ชวง 10 โมง เชา ถง บาย สอง โมง ฤด รอน กบ ฤด หนาว จะ ด กวา ฤด ฝน พลงงาน เปน ปจจย ท 6 ใน ชวต แลว นะ คะ ปจจย ท 5 คอ มอ ถอ ฉะนน ถา เรา ไมม พลงงาน จะ เกด อะไร ขน แอร แสง สวาง ต เยน เกบ อาหาร อตสาหกรรม ขนาด กลาง ขนาด ใหญ ทก อยาง จะ เกด ความ แตก ตน หมด เลย สง ท สำคญ พลงงาน ท ม อย อยาง จำกด ตนทน ก จะ กระโดด สง ผล ให ตนทน สนคา สง ขน ผคน ก เกด ปญหา ทาง เศรษฐกจ ตาม ไป ดวย ฉะนน การ หา พลงงาน มา ชดเชย ยง ไม พอ เพยง ตอง รจก ใช พลงงาน อยาง ม ประสทธภาพ ดวย

จาก การ ท ภาค รฐ ใหการ สนบสนน อยาง ตอ เนอง แต ตอน น ก ม หยด ชะงก เลก นอย ใน เรอง ของ การ สนบสนน อตสาหกรรม โซ ลาร เซลล ใน การ ผลต ไฟฟา เพอ เชอม โยง จำหนาย พอ ชะงก ทำให นก ลงทน หนเห ไป ประเทศ อน เปนการ เสย โอกาส จรงๆ แลว เรอง ของ การ ผลต พลงงาน จาก แสง อาทตย ควร พฒนา อยาง ตอ เนอง

41 :

โครงการ ‘เชยงใหม เวลดกรนซต’ทอาจารยทำอะไรคอดอกผลทอาจารยคาดหวง

ผม อยาก ให มน เปนตน แบบ ของ การ ใช ชวต ชมชน สามารถ พงพา ตนเอง ได อยาง แทจรง แมวา ตอน น ‘เชยงใหม เวลด กร น ซต’ ยง เปนการ ทดลอง เรา เรยก วา Smart Community แต ผม อยาก ใช คำ วา ‘ชมชน ฉลาด’ มากกวา

อะไรเปนแรงจงใจพาใหอาจารยลกขนมาทำ ‘ชมชนฉลาด’

ผม ทำงาน ใน สาย พลงงาน มา นาน ประมาณ 30-40 ป ปญหา เรอง พลงงาน ของ บาน เรา ยง ได แต คด กบ พด เสย เยอะ แต ไม คอย ได ลงมอ ทำ หรอ ถา ลงมอ ทำ ก ไม คอย บรณาการ ยง อย ใน กรอบ ของ งาน วจย ผม ก เลย ลอง มา ทำให ชมชน ของ เขา อย ได จรง พสจน ให เหน ดวย การ ลงมอ ทำ แลว ทก อยาง มน ตอง ใช งาน ได อยาง ยงยน หวใจ สำคญ คอ ชมชน สามารถ พงพา ตว เอง ได ประจวบ เหมาะ กบ ผม เกษยณ อาย ราชการ จง ไมม ภาระ ดาน การ วจย หรอ เขยน เปเปอร มาก นก แต ผม ยง อยาก ทำงาน อยาก ทำงาน ให เกด ผล จรง แก ชมชน กได รบ การ สนบสนน จาก ตาง ประเทศ ดวย

มใครลงขนบางหลก คอ อเมรกา แลว ก กระทรวง พลงงาน ก คอ

สำนก นโยบาย และ แผนฯ อก สวน หนง สภา วจย แหง ชาต ซง เนน การ ถายทอด เทคโนโลย

อาจารยบอกวาหวใจสำคญคอชมชนสามารถพงพาตวเองไดความหมายของการพงพาตวเองอยระดบไหน

พน ฐาน ม 5 อยาง หนง ผลต พลงงาน หรอ ผลต อาหาร เอง ได ถาม วา ตอง ผลต ให ได 100 เปอร เซน ตมย ก ไม จำเปน นะ แต อยาก ให มากกวา 50 เปอรเซนต ชมชน แหง ใด กตาม ท สามารถ อย ได ดวย ตนเอง ก เพราะ เขา ผลต อาหาร เอง นะ ครบ ซง อาจ จะ ผลต อาหาร เอง ได สก 70 เปอรเซนต ซอ จาก ภายนอก 30 เปอรเซนต สอง เรา หน ไม พน เรอง การ ผลต พลงงาน ซง เรา ก ยง ไม สามารถ ผลต ได 100 เปอรเซนต สาม วงจร ท อย อาศย เรา ใช วสด ใน ทอง ถน เปน หลก ครบ ซง ม หลาย รป แบบ เนน การ รกษา สง แวดลอม และ ประหยด พลงงาน เปน หลก ราคา ถก ส วงจร เศรษฐกจ ชมชน ตอง สามารถ สราง ราย ได ได พน ฐาน คอ การเกษตร เรา อาจ จะ ม ราน ขาย สนคา เกษตร ของ ชมชน และ สดทาย วงจร สดทาย ท ชมชน ตอง ยด ไว คอ ธรรมชาต สง แวดลอม เรา พงพา ธรรมชาต ธรรมชาต ก พง เรา ผม คด วา ถา เรา ทำได ครบ ทง 5 อยาง เรา ก จะ เปน Low Carbon Society เปน Smart Community

พลงงานชนดใดทชมชนผลตเองถา เรา จะ พงพา ตว เอง ได ใน เรอง พลงงาน ก จะ ม 3

อน หนง ตอง ใช แหลง พลงงาน ใน ชมชน สอง ตอง เปน แบบ การก ระ จาย ส จด เลกๆ หลายๆ แหง หรอ Decentralized สาม Hybrid เรา ตอง ใช แหลง พลงงาน อยาง นอย 2 แหลง ขน ไป ซง ใน ทอง ถน ก ม แสง อาทตย ไบ โอ แมส ลม และ นำ แต เมอ พจารณา จาก สภาพ ภมประเทศ ผม มอง ไป ท แสง อา ทต ย กบ ชวมวล

เทคโนโลยพลงงานชวมวล เรา ใช เครองยนต ดเซล ซง จด เดน ของ เครอง ดเซล ก คอ วา เรา สามารถ จดหา เชอ เพลง ได หลาย รป แบบ กาซชวภาพ กได ไบ โอ ดเซล หรอ นำมน

03 รศ.ดร.วฒนพงศ

รกษวเชยรผอำนวยการสถาบนพฒนา

เศรษฐกจและเทคโนโลยชมชนแหงเอเชย

มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

: 42

เหลอ ใช ถา เรา เอา มา ใช ผสม กน มน คอ Hybrid เรา ยง ใช แสง อาทตย ท ใช กลาง วน เสรม ดวย แบตเตอรแบงค ซง จะ รกษา เสถยรภาพของพลงงานได

มโซลารฟารมในพนทดวยใชไหมครบครบ ตอน น ผม อยาก ทำให เหน วา เรา สามารถ ผลต

ไฟฟา ได แต ตอง ทำ เปนสายสงซง เชอม โยง ได ถา เรา นก ภาพ ชมชน เหมอน ประเทศไทย แลว โรง ไฟฟา แตละ แหง ใน ชมชน ก เหมอน การ ไฟฟา ฝาย ผลต โรง ไฟฟา หลก ใน ชมชน ม 3 แหง เรา สามารถ จะ สง ไฟฟา ได ทง กระแสตรง (DC) และ กระแสสลบ (AC) คำ วา Smart Grid ของ เรา คอ สายสงของเราสามารถ รบ ได ทง กระแสตรง และ กระแสสลบ

อะไรคออปสรรคอป สรรค ใน เนอ งาน ไมม นะ ครบ ก ม บาง เลกๆ

นอยๆ ถา เรา ผลต ไฟฟา ได เอง เรา ก ใช เอง โดยท ไม ตอง ซอ ไฟ จาก ขาง นอก ถา ชมชน เรา สามารถ ผลต ไฟฟา ได เอง เรา ก ซอ ไฟ จาก ชมชน ถา ชมชน ไมม เรา ก ซอ ไฟ จาก การไฟ ฟา สวน ภมภาค ถก ไหม ครบ ม เชน นน จะ ม การ ถก เถยง กน ตลอด พลงงาน ทดแทน ใช ไม ได 2-3 วน ก ออก ขาว ตอน กาซธรรมชาตจาก พมา ม ปญหา ก ถาม กน วา จะ จดหา ยง ไง เพราะ เรา พง ฟอสซล เปน หลก และ พง กาซธรรมชาตเยอะ ดวย แลว ก บอก วา พลงงาน ทดแทน ใช ไม ได คำ วา ใช ไม ได เพราะ เรา ไม บรหาร เรา คด วาการ ใช พลงงาน ทดแทน เหมอน พลงงาน รวม ศนย หรอ Centralize นำ มน จาก ปม ท เรา ใช กน มน เปน แบบ รวม ศนย การ รวม ศนย ขนาด มน ใหญ แต Decentralize จะ ตาง ไป เพราะ ผลต ท ใด ก ใช ท นน เรา ตอง พฒนา ตรง น เพราะ เขา ก ทำ กน ทว โลก นะ ครบ

การจดสรรพนทภายในโครงการเปนอยางไรบางพนท เรา ได ของ ราชภฏ มา 500 ไร แบง เปน พนท

ใชสอย 200 ไร อก 300 ไร เปน ปา เพอ รกษา สมดล ทาง ระบบ นเวศ ซง เรา แบง เปน 3 โซน โซน แรก สถาบน ส เขยว ซง เปนตน แบบ อาคาร ของ เรา สวน ใหญ เปน โฟม ทงหมด ตอง ประหยด พลงงาน ให ได 60-70 เปอรเซนต เปนตน แบบ อาคาร ส เขยว โซน ท สอง ชมชน ฉลาด โซน ท สาม เปน โซน ของ นทรรศการ ผม กำลง พฒนา ให เปน พนท ของ ความ รวม มอ ของ หนวย งาน ตางๆ

สมาชกในชมชนคอใครม บคลากร ของ เรา 12 คน คน งาน อก 12 คน

นกศกษา 40 คน ถา เรา บรณ า การ แลว ทำให ครบ ทง 5 วงจร อยาง ท เลา ไป การ ผลต อาหาร-พลงงาน, ท อย อาศย, การ สราง เศรษฐกจ, และ รกษา สง แวดลอม ถา เรม จาก คน นอยๆ มน จะ ดแล งาย แต การ ขยาย ตอง คอยๆ ทำ ซง คง ไมใช

รป แบบ เดยว หรอก มน สามารถ ปรบ ให เขา สถานการณ ของ ใคร ของ มน ได ทก วน น ท ม ปญหา คอ เรา คด เรา ก เถยง กน บน ความ คด แต เรา ไม ได ทำ หรอก ผม เถยง มา 30 ป แลว ผม ก ไม เอา แลว มา อย ใน ปา กม หนา กม ตา ทำให สำเรจ ด กวา

ปญหาเชงเทคนคอยางแสงอาทตยมน ก ม นด หนอย แต ผม วา มน ไมใช ปญหา เรา

รจก มน นอย เอง ตาง หาก ถา เรา รจก นสย แสง อาทตย มน มา เฉพาะ กลาง วน น ชดเจน แลว มน มา ไม สมำเสมอ ดวย ถา เรา รจก มน คอ ถา ม มากก ใช มาก มนอ ยก ใช นอย ไมม ก ไม ได ใช เลย ทน ทก คน ก มอง แต วา มน ใช ไม ได ซง คด ผด แลว บาง คน ก ถาม วา แลว ตอน กลาง คน ละ เรา ก ใช ชวมวล ส มน ทำงาน 24 ชวโมง ชวมวลเรา ใชได เรา ใช เครองยนต ดเซล ได พง ตว เอง ได แลว เรา ก ตอง ม แบต เต อร แบงคสำรองพลงงาน เพราะ เรา ไม ได นำ ไฟฟา เขา ระบบ เพอ ขาย ถา ไม อยาก เหลอ ทง ก เอา เขา เบต เต อร แบงค ซง มน ม ประโยชน เยอะ

อาจารยมความหวงกบสงทกำลงกมหนากมตาทำอยนมากนอยแคไหน

ผม อยาก เรยน วา คง ไมใช ชมชน ท เรา กำลง ทำ อย น เพยง ลำพง ผม อยาก เชญ ชวน ผ ท ม ความ ตงใจ ไม วา ภาค รฐ เอกชน ให ดำเนน การ เรา ควร เรม ตน การ พงพา ของ เรา เอง การ พงพา พลงงาน ของ เรา เอง มน ตง บน ฐาน พลงงาน ทดแทน ประเดน คอ มน ใชได จรง ไหม ซง คำ ตอบ มน ไม ได มา จา กการ นง คด หรอ กำหนด นโยบาย แลว ให ทน วจย แต มน มา จาก การ ทดลอง ใช จรง เรา จะ ตองหา นวตกรรม ทง ซอฟทแวร ทง ฮารดแวร ทง ชมชน สงคม แลว ชวย กน ทำ ผม วา ยง ไง ก ตอง ทำ มน หลก เลยง ไม ได ก คง เปน ทาง หนง พลงงาน ของ เรา ตอน น เปน ระบบ รวม ศนย ซง ชดเจน วา พงพา ตว เอง ไม ได เรา นำ เขา 70 เปอรเซนต

ถา เรา จะ รบมอ เรอง พลงงาน นะ ครบ มน เหน ชดเจน วา พงพา ตว เอง ไม ได 70 เปอรเซนต พงพา ได 30 เปอรเซนต ตรง น มน เสย สมดล ทาง เศรษฐกจ ถา กลบ กน เรา พงพา ตว เอง 70 เปอรเซนต นำ เขา 30 เปอรเซนต ได แค น ก วเศษ แลว

ประเทศไทย ม ศกยภาพ ไหม ม แต ศกย ภาพ ใน การ พฒนา เพอ นำ ไป ส การ ใช จรง นน ตำ แลว ตอ ไป เทคโนโลย ม ไหม ม แต ปญหา ก คอ เรา อยา ไป คด วา เทคโนโลย ตอง พงพา ตว เอง เสมอ ไป ผม เรยน นะ ครบ วา เรา นำ เขา ทง เทคโนโลย และ ตว พลงงาน แลว ตอ ไป ถา เปน พลงงาน ทดแทน เรา อยา รงเกยจ ท จะ นำ เขา บาง อยาง แลว ก นำ มา พฒนา เปน ของ เรา เอง แม เรา จะ นำ เขา เทคโนโลย แต เรา ก ตอง พงพา ตว เอง ได ใน ระดบ หนง

43 :

global warmingสรชย สถตคณารตน

ไป เจรจา ทำไม? ประเทศไทย ได อะไร? ไม ไป ได หรอ ไม? เปน คำถาม ท ได รบ อย บอย ครง หาก ม การ สนทนา เรอง การ เจรจา Climate Change ใน การ ประชม รฐ ภาค หรอ Conference of the Parties (COP) ภาย ใต อนสญญา สหประชาชาต วา ดวย การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ (United Nations Framework Convention on Climate Change: UNFCCC) ท ม การ จด ทก ปลาย ป

ผ แทน ของ สำนกงาน คณะ กรรมการ นโยบาย วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม แหง ชาต (สว ทน.) ได เขา รวม เปน คณะ ผ แทน ไทย ตงแต การ ประชม COP15 ท โคเปน ฮา เกน ราช อาณาจกร เดนมารก COP16 ท เมอง แคน คน สหรฐ เมกซโก COP17 ท เมอง เด อร บน สาธารณรฐ แอฟรกาใต และ ลาสด COP18 ท กรง โด ฮา รฐ กา ตาร โดย ได รบ มอบ หมาย ให เปน ผ แทน หลก ใน การ เจรจา ดาน การ พฒนา และ การ ถายทอด เทคโนโลย (Technology Development and Transfer)

ผล สรป ท ได จาก การ เจรจา เปน แนวทาง ท จะ นำ ไป ปฏบต ใน ระดบ นานาชาต ไม วา จะ เปน ขอ ตกลง แนวทาง ปฏบต หรอ แม กระทง กลไก ใน การ พฒนา และ ถายทอด เทคโนโลย ประโยชน ท เขา รวม การ เจรจา ทำให ประเทศไทย ได ประโยชน คอ ได เปน ผ รวม กำหนด แนวทาง โดย ผลก ดน ประเดน ท เปน ผล ประโยชน ของ ประเทศ และ คดคาน ประเดน ท ประเทศ จะ เสย ประโยชน นอกจาก นน

การถายทอดเทคโนโลย ภายใตการเจรจาใน UNFCCC จะ ทำให เรา ร ขอมล วงใน ท จะ ทำให ประเทศ สามารถ เตรยม

ความ พรอม ได ทน ทวงท กลไก การ ถายทอด เทคโนโลย (Technology

Mechanism) ท เปน ผล จาก การ เจรจา ประกอบ ไป ดวย Technology Executive Committee และ Climate Technology Center and Network จะ เปน กลไก ท ใช ใน การ ถายทอด เทคโนโลย ท เกยวของ กบ Climate Change จาก ประเทศ ท พฒนา แลว มา ส ประเทศ กำลง พฒนา

ประเทศไทย จำเปน ท จะ ตองเต ร ยม พรอม ใน 2 ประเดน คอ เตรยม ตง หนวย งาน ท จะ ทำ หนาท รบ เทคโนโลย เขา ส ประเทศ และ เตรยม คำ ตอบ วา ประเทศไทย ตองการ เทคโนโลย ใด บาง จาก ตาง ประเทศ

เปน ท ถก เถยง กน ใน ระดบ นานาชาต วา เทคโนโลย ใด บาง ท เกยวของ กบ Climate Change คำ ตอบ อาจ จะ ตอบ ได วา ก ทกๆ เทคโนโลย ใน โลก นน แหละ ดวย เหต ท วา Climate Change เกยว พน ไป เสย ทก เรอง แต หาก จะ พจารณา ใน มม มอง ดาน ผล ประโยชน ของ ประเทศ เจาของ เทคโนโลย ซง เนน ท การ ลด การ ปลอย กาซ เรอน กระจก (Mitigation) มากกวา เทคโนโลย ใน การ ปรบ ตว (Adaptation) แลว เทคโนโลย พลงงาน หมนเวยน นา จะ ม โอกาส ท จะ ได รบ การ ถายทอด เทคโนโลย มากกวา เทคโนโลย อนๆ การ ศกษา เทคโนโลย พลงงาน หมนเวยน ใน ราย ละเอยด ให ร วา เทคโนโลย ใด ขน ตอน ใด องค ความ ร ใด ท ประเทศไทย ตองการ นา จะ เปน ยทธศาสตร ท ถก ตอง ใน การเต ร ยม ตว รบ การ ถายทอด เทคโนโลย

: 44

thai pointผศ.ดร.วจตร อดอาย

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวรเทคโนโลย การ ผลต นำ มน

และ ไบ โอ ดเซล จาก สบ ดำ

กบ ดเซล ให ม ความ หนด ใกล เคยง กบ ด เซล ใช ได กบ รถยนต ด เซล

ทวไป ขณะ เดยวกน หาก นำ มา ผาน กระบวนการ เปลยน

โครงสราง โดย ผาน กระบวน การ Transesterification จะ ได ไบ โอ ดเซล ท ได ตาม เกณฑ มาตรฐาน ซง เปนการ สนอง ตอ นโยบาย ของ รฐ และ แก ปญหา พลงงาน ใน ระดบ ฐานราก ให เกษตรกร ท ตอง ใช เครองยนต เพอ การเกษตร สามารถ ผลต พลงงาน

ใช ใน ทอง ถน และ สามารถ พงพา ตนเอง ได ใน ระยะ ยาว

นอกจาก น ยง รวม ไป ถง การ พฒนา พนท ท ม ศกยภาพ มา ผลต พช พลงงาน จะ เปนการ ใช ทรพยากร อยาง คม คา มาก ทสด เพราะ สบ ดำเปน พช ยนตน ท มอาย ยนนาน สามารถ เกบ ผลผลต ได ตลอด 15-20 ป สามารถ ให ผลผลต ภายใน 8-9 เดอน หลง การ ปลก และ ยง ชวย ปรบ สภาพ พน ดน เสอม สภาพ ให ฟน ตว ท สำคญ พช ชนด น จด เปน พช พลงงาน ท ควร สง เสรม โดย เฉพาะ พนท ภาค เหนอ ของ ประเทศ สามารถ แก ปญหา ดาน พลงงาน อยาง เรง ดวน ได เพราะ นำมน สบ ดำ ท สกด ได นน หาก นำ มาก รอง ให ใส หรอ ปลอย ให ตก ตะกอน สามารถ นำ ไป ใช ทดแทน นำมน ดเซล สำหรบ เครองยนต สบ เดยว ของ เกษตรกร โดย ไม ตอง ผสม สวน ผสม ใดๆ อก

ผลพลอยได จาก การ สกด แปรรป นำมน สามารถ นำ มา ใช ให เกด ประโยชน ได เชน กาก สบ ดำ มาใช เปน เชอ เพลง ชว มวล โดยใชเทคโนโลย Gasifier หรอ อาจนำ มา เปน ปย ชวภาพ กล เซ อรน และ สบ ซง เปน ผลต ภณฑ ท เกด จาก กระบวน การ ผลต ไบ โอ ดเซล สามารถ นำ มา ใช เปน สาร ทำความ สะอาด และ เครอง สำอาง ได จาก โครงการ ท ดำเนน มา ตอ เนอง น เปนการ สราง เครอ ขาย ชมชน โดย ยด หลก ความ ตองการ ของ ชมชน หรอ ทอง ถน เปน สำคญ ท สามารถ นำ ผล งาน วจย ไป ปรบ ใช ใน ทอง ถน เปนการ แก ปญหา ได ตรง จด เปนการ พฒนา ระยะ ยาว อยาง ยงยน

ปญหา วกฤตการณ นำมน เชอ เพลง เปน ผล สบ เนองจาก การนำ เขา พลงงาน เกอบ 60 เปอรเซนต ของ พลงงาน ใน ประเทศ โดย เฉพาะ อยาง ยง น ำมน เช อ เพล ง ท ม การ นำ เขา ท ง ใน รป นำมน ดบ นำมน สำเรจรป และ กาซ ธรรมชาต ทาง เลอก หนง ท จะ ลด การนำ เขา เชอ เพลง ฟอสซล เหลา น ได ก คอ การ สราง พลงงาน ทดแทน โดย เฉพาะ การ ใช พลงงาน ชว มวล (Biomass) มา เปน พลงงาน ทดแทน เพอ ลด การนำ เขา เชอ เพลง ฟอสซล จาก ตาง ประเทศ

ท มหาวทยาลย นเรศวร มน โย บาย สำคญ ใน การนำ งาน วจย ลงพน ท จรง (Area Based) เพอ ศกษา ปญหา ท แท จรง ใน ระดบ ราก หญา พนท ชมชน หรอ ทอง ถน ส การ พฒนา ประเทศ อยาง ยงยน ใน ระยะ ยาว ผม ได ดำเนน โครงการ ถายทอด เทคโนโลย การ ผลต นำ มน และ ไบ โอ ดเซล จาก สบ ดำ ขน โดย ได นำ เอา ผล งาน วจย ไป ประยกต ใช กบ ชมชน ภาค เอกชน และ องคกร สวน ทอง ถน ใน ลกษณะ โครงการ เชง บรณาการ การ ทำงาน วจย เชง พนท ตลอด ระยะ เวลา 10 กวา ป ทำให ทราบ ถง ปญหา ความ ตองการ ใน แตละ พนท จะ ม ความ แตก ตาง กน

ดง นน การ ประยกต เอางาน วจย ระดบ พน ฐาน (Basic Research) มา ปรบ ใช สำหรบ แก ปญหา ใน ชมชน หรอ ทอง ถน นน นบ วา เปน สง สำคญ ยง สำหรบ นก วจย โครงการ ถายทอด เทคโนโลย การ ผลต นำ มน และ ไบ โอ ดเซล จาก สบ ดำ เปน โครงการ ท สามารถ นำ มา เปนตน แบบ ใน การ ผลต ไบ โอ ดเซล เพอ ใช เปน พลงงาน ทดแทน หรอ พลงงาน ทาง เลอก

โดย การ ถายทอด เทคโนโลย ตงแต การเต ร ยมก ลา พนธ สบ ดำ การเต ร ยม พนท การ ปลก การ ดแล เกบ เกยว การ แปรรป เครอง กะเทาะ เปลอก เครอง หบ และ กา รนำ ไบ โอ ดเซล ไป ใช ทดสอบ กบ สถานการณ จรง ซง ได รบ ความ รวม มอ จาก องคการ บรหาร สวน ทอง ถน และ ภาค เอกชน ให ใช พนท ปลก สบ ดำ นำรอง เพอ เกบ เมลด และ สกด นำมน สบ ดำ นำมน สบ ดำ บรสทธ สามารถ นำ มา ใช กบ เครองยนต ดเซล รอบ ตำ ของ เกษตรกร ได โดยตรง หรอ นำ มา ผสม

45 :

: 46

myth & sciEncEนงรตน อสโร

ภาพ: ชลธชา ตไลลา

หากมองในมมมองของการพฒนาอยางยงยนทใหความสำคญกบมตทางสงแวดลอมตามทกลาวอางมาทงหมดในตอนท 1 (Horizonฉบบท 10)สญลกษณ วงกลม ของ การ พฒนา อยาง ยงยน ท เรา คน เคยคง ตอง ปรบปรง ใหม ภาย ใต ความ รวม มอ ระดบ นานาชาต โดย เพม ศกยภาพ ของ การ พฒนา อยาง ยงยน ให ครอบคลม พนท สงสด นน หมาย ถง จะ ตอง คำนง ถง การ พฒนา บรบท ของ ความ สมพนธ ระหวาง มต ทาง สงคม และ มต ทาง สง แวดลอม (Socio-environmental Development) และ การ พฒนา บรบท ของ ความ สมพนธ ระหวาง มต ทาง เศรษฐกจ และ มต ทาง สง แวดลอม (Eco-environmental Development) ให ม ความ กาวหนา ถง ขด สด ดวย เชน กน สวน การ พฒนา บรบท ของ ความ สมพนธ ระหวาง มต ทาง สงคม และ มต ทาง เศรษฐกจ ท ปราศจาก มต ดาน สง แวดลอม จะ ตอง ถก กำจด ไป

นา เสยดาย ท สญลกษณ ของ การ พฒนา อยาง ยงยน ภาย ใต ขอ ตกลง ระดบ นานาชาต ท กลาว มา ขาง ตน เปน ได แค เพยง สญลกษณ ใน อดมคต เทานน จะ เหน ได จาก ระยะ เวลา การ ดำเนน งาน ของ อนสญญา ดาน สง แวดลอม ท ยง ไม สามารถ หา ขอ ยต ท ชดเจน ได ตงแต อดต จนถง ปจจบน น นน อาจ เปน เพราะ แท ท จรง แลว มนษย โลก ผ ถก ครอบงำ ดวย ระบบ ทนนยม เหน การ พฒนา อยาง ยงยน เปนการ เพม ประสทธภาพ ให กบ การ เจรญ เตบโต ดาน สงคม และ เศรษฐกจ ของ ตน ดวย การ ใช ทรพยากรธรรมชาต ท เหลอ อย จำกด อยาง คม คา และ ให เกด ประสทธภาพ มาก ทสด เพอ ใหการ สะสม ความ ‘สมบรณ พรอม’ ยง คง ดำเนน ตอ ไป ได เพยง แต ตอง ตระหนก ถง ‘ตนทน’ ให มาก ขน เทานน มนษย กำลง มอง การ พฒนา อยาง ยงยน ดวย มม มอง ใน ความ ยงยน ของ การ พฒนา (‘ความ สมบรณ พรอม’) ไมใช ความ ยงยน ของ สง แวดลอม (‘ตนทน’) ดง ท กลาว อาง

อยางไร ก ด แรง ผลก ดน จาก กลม อนรกษ ธรรมชาต และ สง แวดลอม ยง คง ดำเนน ตอ ไป พรอม กบ ความ พยายาม ใน การ ดำเนน งาน ของ องคการ สหประชาชาต เพอ ให อนสญญา และ พธสาร ดาน สง แวดลอม ฉบบ ตางๆ บรรล ตาม วตถประสงค ท วาง ไว กำหนด ให ม วาระ การ ประชม เพอ เจรจา ขอ ปฏบต ขอ เรยก รอง และ รายงาน ผล การ ดำเนน งาน ใน การ ปฏบต ตาม ขอ บงคบ ของ พนธกรณ ตางๆ ท นานา ประเทศ ให คำ รบรอง (สตยาบน - Ratification) ไว ทำให เกด กลม เจรจา ดาน สง แวดลอม ขน โดย ม ผ แทน เจรจา จาก ประเทศ ตางๆ เขา ประชม รวม กน ซง การ เจรจา ดง กลาว ยง แฝง ไว ดวย นย ยะ แหง การเมอง สงคม และ เศรษฐกจ ของ แตละ ประเทศ จง ไมใช เรอง งาย ท จะ หา ขอ ยต ของ การ เจรจา ดาน สง แวดลอม ได ภายใน ระยะ เวลา อน สน

ยง ไป กวา นน เรา ยง ไม สามารถ เพก เฉย ตอ การ เจรจา ดาน สง แวดลอม ได เนองจาก การ เพลยง พลำ จาก ความ ไม ใสใจ

การเจรจาดานสงแวดลอมระดบนานาชาต(ตอนจบ)

47 :

ผล การ เจรจา ดง กลาว อาจ ทำให ประเทศ เกด บาดแผล ฉกรรจ จาก การ หา ผล ประโยชน ทางการ เมอง สงคม และ เศรษฐกจ ได อยาง งายดาย ภาย ใต คำ อาง แหง ความ กลว การ ลม สลาย ของ สง แวดลอม โลก ดง นน ใน เวท โลก ของ การ เจรจา ดาน สง แวดลอม คง ไมใช เรอง แปลก ท เรา จะ ตอง พลก ตำรา พชย สงคราม โบราณ ท กลาว วา ‘ร เขา ร เรา รบ รอย ครง ชนะ รอย ครง’ มา ประยกต ใช

เพราะ หาก พจารณา ใน มม มอง ของ การเมอง สงคม เศรษฐกจ และ ทรพยากรธรรมชาต แลว เรา ม ความ

จำเปน อยาง ยง ท จะ ตอง ทำความ เขาใจ และ ยอมรบ วา ประเดน ปญหา สง แวดลอม โลก ไม สามารถ แกไข ได โดย การ บรหาร จดการ เชง อนรกษ สง- แวดลอม ได เพยง อยาง เดยว แต จำเปน ตอง เขาใจ

ถง ความ สมพนธ อน ลก ซง และ สลบ ซบ ซอน ทางการ เมอง สงคม และ เศรษฐกจ ใน ระดบ ประเทศ ระดบ กลม

ประเทศ ระดบ ภมภาค จนถง ระดบ โลก ควบค กน ไป ดวย ดง นน หาก เรา ‘ร เขา’ เรา ก จะ สามารถ วเคราะห ความ ตองการ ทแท จรง ของ เขา ออก จาก บรบท แหง ทาท ใน การ แสดงออก ทำให เรา ร แนวทาง และ วธ ใน การ เจรจา ตอ รอง กบ เขา และ หาก เรา ‘ร เรา’ เรา ก จะ สามารถ ตอบ สนอง ความ ตองการ ของ เรา ได อยาง ตรง ประเดน และ สามารถ หา สมดล ใน การ เจรจา ตอ รอง ได อยาง ยดหยน และ ม ประสทธภาพ โดย คำนง ถง ผล ประโยชน ของ ประเทศ ชาต และ ประชาชน ของ เรา เปน หลก ดง นน การ ‘ร เขา ร เรา’ ใน การ เจรจา ดาน สง แวดลอม ระดบ นานาชาต คอ สง สำคญ ท จะ ทำให เรา ชนะ การ เจรจา ดาน

สง แวดลอม ทง รอย ครง นน ได หรอ อยาง นอย ทสด เรา ก จะ ไม เพลยง พลำ จาก การ ตอ รอง บน เวท โลก อยาง แนนอน

ผ ท สนใจ เรอง การ เจรจา ดาน สง แวดลอม ระดบ นานาชาต จง ตอง เรยน ร ความ เปน ‘เรา’ ใน มต ทางการ เมอง สงคม เศรษฐกจ และ สง แวดลอม รวม ถง ความ เชอม โยง กน อยาง ซบ ซอน ระหวาง มต ดง กลาว เพอ ให เขาใจ จด ออน จด แขง โอกาส และ อปสรรค ของ ‘เรา’ จน สามารถ ประเมน ความ ตองการ และ ความ จำเปน ทแท จรง ได อยาง ม เหตผล และ จด ลำดบ ความ สำคญ กอน หลง ได อยาง เหมาะ สม

ใน ขณะ เดยวกน ก ตอง เรยน ร ความ เปน ‘เขา’ ใน ลกษณะ เดยวกน เพอ ให ร เทา ทน ใน การ เจรจา ตอ รอง ตาม บทบาท ท พง กระทำ ได โดย คำนง ถง ความ สมพนธ อน ด ระหวาง ประเทศ ควบค ไป กบ การ ดำรง อย ได ของ มนษยชาต ภาย ใต ขอ จำกด ทาง ทรพยากรธรรมชาต และ เยยวยา ความ ออน ลา ของ สง แวดลอม ท เกด ขน ทงหมด น คอ ภารกจ อน ยง ใหญ ของ ผ สนใจ และ กลม ผ แทน เจรจา ดาน สง แวดลอม ท จะ ตอง จด ระบบ การ บรหาร จดการ และ รวบรวม องค ความ ร ทงหมด เขา ไว ดวย กน โดย อาศย ความ เขาใจ ความ พยายาม และ ความ อดทน ตอ แรง กดดน จาก ทง ภายใน และ นอก ประเทศ

การ เจรจา ดาน สง แวดลอม ระดบ นานาชาต ใน วน น คณ รจก ทง ‘เขา’ และ ‘เรา’ ด พอแลว หรอ ยง?

ปฏญญารโอ

แถลงการณหลกการดานปาไม

UNFCC CBD

Agenda 21

สงแวดลอม

สงคม เศรษฐกจ

การพฒนาอยางยงยน

ปฏญญารโอ

แถลงการณหลกการดานปาไม

UNFCC CBD

Agenda 21

สงแวดลอม

สงคม เศรษฐกจ

การพฒนาอยางยงยน

smart liFEจกรพงศ พงศธไนศวรรย

ใน อดต หลาย คน คง เคย เหน การ ใช รถยนต ไฟฟา ใน ภาพยนตร แนว วทยาศาสตร เรา คง คด วา โอกาส ท จะ ได ใช รถยนต ประเภท น คง ใช เวลา อก หลาย สบ ป แต ใน ทสด ดวย การ พฒนา เทคโนโลย ท กาวหนา ไป อยาง มาก ใน ชวง ระยะ เวลา ไม ก ป ท ผาน มา เพอ แกไข ปญหา ดาน สง แวดลอม และ สราง ความ มนคง ดาน พลงงาน ปจจบน เรา จง ได เหน รถยนต ไฟฟา ท ทน สมย ใน ภาพยนตร วง อย บน ทอง ถนน ให เหน โดย ทวไป แลว ทง ใน ตาง ประเทศ และ ใน ประเทศไทย ยง กวา นน เทคโนโลย น ยง กลาย เปน หนง ใน ความ หวง ท จะ สนบสนน ให เกด การ พฒนาการ ขนสง ท ยงยน ใน อนาคต อก ดวย

กำเนดของรถยนตไฟฟาอน ท จรง แลว รถยนต ไฟฟา ไมใช เทคโนโลย ใหม

มน ได ถอ กำเนด ขน กวา 170 ป มา แลว ซง รถยนต ไฟฟา คน แรก เปน รถยนต 3 ลอ ขบ เคลอน ดวย มอเตอร ไฟฟา ท ม แหลง พลงงาน มา จาก แบต เต อร ท ไม สามารถ ประจไฟฟา ได และ ตอ มา เมอ ม การ คด คน แบต เต อร ตะกว (Lead-acid Battery) ขน จง ม การ ประยกต ใช แบต เต อร ชนด น กบ เทคโนโลย ยาน ยนต ไฟฟา ทำให รถยนต ไฟฟา สามารถ เตม พลงงาน ได โดย การ ประจไฟฟา เปน ครง แรก นบ ตงแต นน เปนตน มา รถยนต ไฟฟา จง ได รบ ความ นยม เปน อยาง มาก ใน สหรฐอเมรกา เหตผล สำคญ ท ทำให รถยนต ไฟฟา ได รบ ความ นยม เมอ เทยบ กบ เทคโนโลย ยาน ยนต ประ เภท อนๆ คอ ความ สะดวก สบาย ใน การ ใช งาน และ เปน เทคโนโลย ท สะอาด ไมม การ ปลอย มลพษ ใน

ขณะ ท รถยนต ท ใช เครองยนต สนดาป ภายใน (Internal Combustion Engine, ICE) ใช งาน ได ไม สะดวก นก เนองจาก ตอง ใช มอ หมน เครองยนต ใน ชวง สตารท เครอง และ ม มลพษ จาก ทอ ไอ เสย คอน ขาง มาก

จดจบของรถยนตไฟฟาความ นยม ของ รถยนต ไฟฟา เรม ลด ลง เมอ

เทคโนโลย รถยนต ICE ค แขง ท สำคญ ได แกไข จด ออน ท สำคญ ของ ตว เอง ได จาก การ ประดษฐ มอเตอร สำหรบ สตารท เครองยนต ICE ทำให การ ใช รถยนต ประเภท น ม ความ สะดวก มาก ยง ขน นอกจาก นน จด เปลยน ท สำคญ ท ทำให รถยนต ไฟฟา ลด ความ นยม ไป อยาง รวดเรว คอ การ ปฏวต การ ผลต รถยนต แบบ Mass Production ของ

รถยนตไฟฟาเทคโนโลยยานยนตเพออนาคต

: 48

ทมา: C. C. Chang and K. T. Chau (2001), Modern Electric Vehicle Technology: Oxford University Press.

รถยนต รน Ford Model T โดย Henry Ford ท ผลต รถยนต ใน ลกษณะ อตสาหกรรม ขนาด ใหญ สง ผล ให รถยนต ICE รน น ม ราคา ลด ตำ ลง ประมาณ รอย ละ 70 ยง กวา นน รถยนต เหลา น ยง ได รบ การ พฒนา สมรรถนะ ให ด ยง ขน โดย สามารถ วง ได ไกล กวา รถยนต ไฟฟา 2-3 เทา ดวย คา ใช จาย ตอ ระยะ การ เดน ทาง ท ตำ กวา ใน ทสด รถยนต ไฟฟา กได หาย ไป จาก ตลาด ยาน ยนต ใน ทศวรรษ ท 1930

รถยนตไฟฟากบความหวงครงใหมเนองจาก วกฤตการณ ราคา นำมน ใน ชวง ทศวรรษ

ท 1970 เทคโนโลย ยาน ยนต ไฟฟา กลบ มา ได รบ ความ สนใจ อก ครง โดย ได รบ ความ หวง วา จะ เปน เทคโนโลย ท จะ ชวย ลด การ พงพา การ ใช พลงงาน โดย เฉพาะ เชอ เพลง ฟอสซล ใน ภาค ขนสง ดง นน หลาย ประเทศ ทว โลก จง ได หน กลบ มา พฒนา เทคโนโลย ยาน ยนต ไฟฟา ของ ตนเอง อก ครง

แต แลว หลง จาก สภาวะ วกฤต ดาน นำมน ได คลคลาย ลง ใน ชวง ปลาย ทศวรรษ ท 1970 แรง ผลก ดน และ กจกรรม ใน การ วจย และ พฒนา ยาน ยนต ไฟฟา กได ลด นอย ลง อยาง รวดเรว ทำให เทคโนโลย ยาน ยนต ประเภท น ยง ไม ได รบ การ พฒนา ไป จนถง ขน สามารถ จำหนาย ใน เชง พาณชย แต อยาง ใด อยางไร กตาม เทคโนโลย ยาน ยนต ไฟฟา ได รบ ความ สนใจ อก ครง หนง ใน ชวง ทศวรรษ ท 1990 ดวย ความ หวง วา เทคโนโลย น จะ ม สวน สำคญ ใน การ แกไข ปญหา มลพษ ทาง อากาศ ใน เขต เมอง และ ปญหา การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ (Climate Change) จาก ปรากฏการณ เรอน กระจก (Greenhouse Effect) จาก การ ใช พลงงาน ปโตรเลยม ใน ภาค ขนสง รวม ทง เรอง ความ มนคง ดาน พลงงาน เนองจาก ราคา นำมน ท เพม สง ขน อก ครง

ใน ป 1997 รถยนต ไฟฟา กได เรม วาง จำหนาย ใน ตลาด อก ครง และ ใน ป เดยวกน น เอง Toyota กได เปด ตว รถยนต ลกผสม ระหวาง เครองยนต ICE และ มอเตอร ไฟฟา หรอ รถ ยนต ไฮ บรด (Hybrid Car) รน แรก ของ โลก นน คอ Toyota Prius และ ตอ มา Honda กได เปด ตว รถ ยนต ไฮ บร ดร น Honda Insight ส ตลาด ใน ปลาย ป 2000 รวม ทง รถยนต รน อน ๆ ตอ มา อก มากมาย

เทคโนโลยเพอการ ขนสงทยงยน

จาก ความ สำเรจ ของ รถ ยนต ไฮ บรด ใน ชวง เวลา ท ผาน มา รวม ทง ความ ตระหนก ถง ผลก ระ ทบ ตอ สง แวดลอม ปรากฏการณ สภาวะ โลก รอน และ ราคา นำมน ท เพม สง ขน อยาง ตอ เนอง เทคโนโลย ยาน ยนต ไฟฟา จง เปน หนง

ใน ความ หวง ของ เทคโนโลย ดาน การ ขนสง ใน อนาคต ท เปน มตร ตอ สง แวดลอม และ ม ประสทธภาพ ดาน การ ใช พลงงาน สง เทคโนโลย น จง ได รบ การ สนบสนน จาก มาตรการ ตาง ๆ ใน หลาย ประเทศ เชน การ ออก กฎหมาย ดาน สง แวดลอม และ กฎหมาย นโยบาย พลงงาน ใน สหรฐอเมรกา การ กำหนด เปา หมาย คา มาตรฐาน การ ปลอย กาซ เรอน กระจก (Emission Standard) สำหรบ ยาน ยนต ใหม ของ ประเทศ ใน กลม สหภาพ ยโรป การ ให เงน อดหนน กบ ยาน ยนต ไฟฟา หรอ การ คด ภาษ รถยนต ไฟฟา ใน อตรา พเศษ เพอ ทำให ราคา ของ เทคโนโลย น สามารถ แขงขน กบ ราคา ของ เทคโนโลย เครองยนต ICE ได รวม ทง การ ให เงน สนบสนน งาน วจย และ พฒนา ท เกยวของ กบ เทคโนโลย ยาน ยนต ไฟฟา เปนตน

การ กำหนด มาตรการ ดง กลาว ขาง ตน ใน หลายๆ ประเทศ สง เสรม ให บรษท ผ ผลต รถยนต ทว โลก ทง ใน สหรฐอเมรกา ยโรป และ ญปน หน กลบ มา สนใจ และ ลงทน พฒนา เทคโนโลย ยาน ยนต ไฟฟา อยาง จรงจง เพอ ให สามารถ จำหนาย ยาน ยนต ไฟฟา ได ใน เชง พาณชย ได อยาง กวาง ขวาง ใน อนาคต อน ใกล น

ยาน ยนต ไฟฟา (Electric Vehicle, EV) หมาย ถง ยาน ยนต ท ขบ เคลอน โดย ใช พลงงาน ไฟฟา ทงหมด หรอ บาง สวน ซง ม ทง ท สามารถ ประจไฟฟา จาก ระบบ ไฟฟา ทวไป ได และ ไม สามารถ ประจไฟฟา ได โดย แบง เปน 3 ประเภท ดงน

รถยนต ไฟฟา แบบ ใช แบต เต อร เพยง อยาง เดยว • (Battery Electric Vehicle, BEV) เปน รถยนต ท ขบ เคลอน ดวย มอเตอร โดย ใช พลงงาน ไฟฟา จาก แบต เต อร เพยง อยาง เดยว โดย ไมม การ ใช เครองยนต ICE สนบสนนรถ ยนต ไฮ บรด (Hybrid Electric Vehicle, HEV) • เปน รถยนต ท ไม ได ม แหลง พลงงาน ขบ เคลอน หลก เพยง แหลง เดยว แต ม ระบบ พลงงาน สนบสนน แบบ ผน กลบ เพอ เกบ สำรอง พลงงาน ใน รป พลงงาน ไฟฟา จง เปนการ ผสม ผสาน ระหวาง เครองยนต ICE กบ ระบบ มอเตอร ไฟฟารถ ยนต ไฮ บรด แบบ ปลกอน (Plug-in)•

: 50

sciEncE mEdiaแสงจรง

ทม งาน วจย แหง มหาวทยาลย วสคอนซน สหรฐอเมรกา พบ วา บน ดวง จนทร ม แร ธาต ฮเลยม-3 มากกวา โลก ประมาณ 1 ลาน ตน หรอ ประมาณ พน ลาน กโลกรม มากกวา ท ม อย บน โลก น กวา 30 ลาน เทา นก วทยาศาสตร เชอ วา ใน อนาคต ธาต ตว น จะ เปน หนง ใน วตถดบ สำคญ ท นำ มา แปรรป ผลต เปน พลงงาน

ใน ป พ.ศ. 2474 นก เขยน นยาย วทยาศาสตร ชอ เรย คม มนส เคย จนตนาการ เอา ไว วา ใน อนาคต มนษย จะ ทำ เหมอง บน ดวง จนทร สง ท เขา ได พยากรณ ไว เมอ เกอบ 80 ป ท แลว กำลง จะ กลาย เปน จรง ภาย หลง จาก ‘อารเคเค’ บรษท พลงงาน ซง เปน หนวย งาน รฐวสาหกจ ภาย ใต การ กำกบ ของ รฐบาล รสเซย วางแผน เตรยม สง มนษย ขน ไป ตง ฐาน อาศย อย บน ดวง จนทร เพอ ขด เจาะ ทำ เหมอง หา แร ธาต แหลง พลงงาน ใหม มา ใช แทน นำมน และ กาซ ธรรมชาต ท กำลง จะ หมด ลง พวก เขา ม แผน สง มนษย ขน ไป ตง ฐาน บน ดวง จนทร ใน อก 14 ป ขาง หนา นบ จาก น หรอ ประมาณ พ.ศ. 2563 ซง เปา หมาย หลก ก เพอ ทำ เหมอง ขด เจาะ แร ฮเลยม-3 กลบ มา ใช เปน วตถดบ ใน การ ผลต พลงงาน บน พน โลก

ขณะ ท รฐบาล ญปน ม โครงการ รวม กบ ประเทศ ฝรงเศส จด ตง สถาน บน ดวง จนทร เพอ สำรวจ กาซ ฮเลยม จาก การ คำนวณ เบอง ตน คาด วา บน ดวง จนทร ม ฮเลยม-3 อย มากกวา 1 ลาน ตน ซง เปน ปรมาณ มหาศาล เมอ เทยบ กบ ท ม บน โลก ถา นำ มา ใช เพยง 25 ตน จะ สามารถ ผลต พลงงาน ปอน ประเทศ ขนาด ใหญ เชน สหรฐอเมรกา ได นาน 1 ป เตม

แต ใน ภาพยนตร เรอง Moon ได สง มนษย ขน ไป ขด เจาะ ฮเลยม-3 เพอ สง กลบ มา ใช เปน พลงงาน ให โลก แลว โดย ม บรษท ลนาร อน ดส ตร (Lunar Industries) เปน ผ ผกขาด สมปทาน แต เพยง ผ เดยว เทานน

แซม เบล เปน พนกงาน ของ ลนาร อน ดส ตร เขา ทำงาน อย บน ดวง จนทร โดย ม หน ยนต ‘เก อร ต’ ผ ชวย ประจำ ฐาน คอย ให ความ ชวย เหลอ ใน ทกๆ ดาน ใน สญญา ของ บรษท มนษย ท จะ ขน ไป ประจำ การ บน ดวง จนทร จะ ม สญญา คนละ 3 ป แลว เขา จะ ได ออก จาก ดวงดาว โดด เดยว เพอ หวน คน ส บาน

Moon พด ถง เรอง ของ ความ เปน มนษย ผาน ฉาก หลง ใน ยค ท มนษย สามารถ หา พลงงาน จาก แหลง อน นอก โลก เวลา ใน ภาพยนตร นน แซม เหลอ เวลา อก เพยง แค 2 สปดาห ก จะ ครบ กำหนด สญญา จาง 3 ป เขา อยาก กลบ บาน ลอง นกด วา คณ อย บน ดาว ดวง อน ท ไมใช โลก เปน มนษย คน เดยว ท อย บน นน วนๆ ได พด คย กบ หน ยนต เวลา 2 สปดาห ท กำลง จะ ผาน ไป คอ ชวง เวลา ท เขา รอ คอย

บน โลก แซม ม ภรรยา และ ลกสาว ตว เลก เขา เฝา มอง พวก เธอ ผาน วดโอ ท ถายทอด มา จาก โลก แต เขา ก ไม ได พด คย กบ เธอ แบบ เร ยล ไทม ดวย ดาวเทยม ขดของ อย ตลอด เวลา

เรอง ซบ ซอน ยง ยาก ไป กวา นน เมอ แซม พบ วา เขา ไมใช มนษย คน เดยว บน ดาว ดวง น เอา ให เขาใจ ยาก เขาไป อก ยง ม แซม เบล อก หลาย รอย คน บน ดวง จนทร เดยว กบ เขา ยง ไม พอ ยง เขาใจ ยาก ไม พอ เขา เปน แซม เบล คน ท 5 สรป แลว ก คอ เขา เปน มนษย โคลน ของ แซม เบล

เมอ ตระหนก ร ถง ตว ตน ของ ตว เอง แซม อาดร เหมอน ถก ปลอย ให ลอย ควาง อย ใน ความ มด ของ อวกาศ เขา คอ ใคร? แลว ความ ทรง จำ ท เขา ม ตอ บาน ตอ ภรรยา ตอ ลกสาว มน ไมใช ความ ทรง จำ ของ เขา หรอ Moon ตง คำถาม ถง ความ เปน มนษย ถง ความ ทรง จำ ท มนษย ม ตอ ตนเอง แมวา เขา คน นน จะ เปน มนษย โคลนนง กตาม

บนดวงจนทรมความทรงจำ

สมครสมาชก

ใบสมครสมาชก สมาชกใหมเรมฉบบท ตออายฉบบทอตราคาสมาชก 1ป(4ฉบบ200บาท) 2ป(8ฉบบ400บาท)

สถานทจดสงวารสาร

ชอ-นามสกล ตำแหนง ฝาย/แผนก ชอหนวยงาน ทอย

รหสไปรษณย โทรศพท ตอ โทรสาร อเมล

จดสงใบเสรจรบเงนท ทเดยวกบทสงวารสาร ตามทอยดานลาง

ชอ ทอย

วธการชำระเงน

โอนเงนเขาบญชธนาคารชอบญชสำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาตธนาคารกรงไทยสาขาถนนกรงศรอยธยาบญชออมทรพยเลขทบญช013-0-16014-8และสงใบสมครพรอมสำเนาหลกฐานการโอนเงนไปทคณอภชชยาบญเจรญทางโทรสาร021605438

สงใบสมครมาท

วารสารสำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาตเลขท319อาคารจตรสจามจรชน14ถนนพญาไทเขตปทมวนกรงเทพฯ10330โทรศพท021605432โทรสาร021605438อเมลhorizon@sti.or.th