İbo proje bitmiş

8/7/2019 bo Proje Bitmi

1/33

NDEKLERNDEKLER 1

NSZ 3

ZET 3

1 . VERLEN BLGLER VE STENENLER : 4

2 . BALANGI N SELEN BLGLER : 4

3 . DL SAYILARININ HESABI : 5

4 . G HESABI : 5

5 . DNDRME MOMENTLER HESABI : 6

6 . MODLLERN VE DL ARKLARIN BOYUT HESAPLARI : 7

6 .1. BRNC KADEME N MODLN HESAPLANMASI : 7

6. 2 . BRNC KADEME DL ARKLARIN BOYUTLARI : 9

6 . 3 .KNC KADEME N MODLN HESAPLANMASI : 10

6. 4 . KNC KADEME DL ARKLARIN BOYUTLARI : 13

7 . D KUVVETLER VE YATAKLARA GELEN TEPKLER : 13

7 .1 YATAKLARA GELEN KUVVETLER : 14

1. Mil, A ve B yataklarna gelen kuvvetler : 14

2. Mil, C ve D yataklarna gelen kuvvetler : 16

3. Mil, E ve F yataklarna gelen kuvvetler : 19

8 . MLLERN MUKAVEMET VE DEFORMASYON KONTROLLER : 21

1.ML ( GR ML ) : 21

2 . ML ( ARA ML ) : 23

3.ML ( IKI ML ) : 25

8 . 1 . MLLERN DEFORMASYONLARININ KONTROL : 27

1 . ML ( burulma kontrol ) : 27



1


2/33

9 . KAMALARIN BOYUTLANDIRILMASI: 28

10 . RULMANLI YATAKLARIN SELMES : 29

1 . MLN ( GR MLNN) YATAKLANMASI : 29

2 . MLN ( ARA MLN) YATAKLANMASI : 30

3 . ML ( IKI MLNN ) YATAKLANMASI : 31

11.SEHM HESAPLAMALARI : 32

12.YATAKLAMA VE YA : 33

13 .TABLOLAR: 34

Tablo 1 : Standart Modl Deerler 34

Tablo 2 : Di Form Faktr YF 35

Tablo 4 : Uygu Kamalarn Standart Boyutlar 37

13 .KAYNAK KTAPLAR: 38

2


3/33

NSZ

Dili arklar iki bin yldan daha fazla gemie sahip makina elemanlardr. Eski a ve orta

ada su ekmek, yk kaldrmak, deirmen tan dndrme gibi ilevlerde kullanlan dili arklar son

iki yzyln teknolojik gelimeleri sayesinde, hemen her makinada kullanlan bir eleman olmulardr.

Dili kutularndan, g ve hareket iletim eleman olarak faydalanlr. G ekil bana dayal

olarak iletilir. Dili kutular bir milden dier bir mile hareket ve g iletiminde devir saysn kltp

bytmekte ve momenti deitirerek iletmek iin kullanlrlar.

Bu proje almasnda ise dili ark mekanizmalarndan 2 kademeli ( dz ) dili kutusunun

mukavemet hesaplar ve izimi yaplmtr.

BRAHM GRAY GLER

ZET

Dili arklar dnen bir milden dier mile momentle hareketi iletirler. Dililer eksenleri paralel

olaca gibi eksenleri kesiebilir. Dili arklar evrim oran ( i ) > 1 ise hz azaltc yani Redktr,

evrim oran ( i ) < 1 ise hz azaltc, eer evrim oran ( i ) = 1 ise sadece hareketi iletirler.

. Tahrik edilen makinenin karakteristik zellikleri ok iyi bilinirse uygun Redktr seimi yaplabilir.

Redktrlerde kullanlan yalarn belli bir kalitede olmas gerekmektedir. Redktrde bulunan paralar

belli bir zaman sonunda sklp bakm yapldktan sonra temizlenerek montaj yaplmaldr.

ng = 1500 d/d , n = 73 d/d, P = 1000 kW ve 2 kademeli olarak bu bilgiler dorultusundadili arkn boyutlar hesaplanmtr. Ayrca sehim ve mukavemet hesaplar da yaplmtr.

Aratrma ve almalarmda bana yardmc olan deerli hocamz Yrd. Do. Dr. Mehmet

REN e teekkrlerimi arz ederim.

3


4/33

1 . VERLEN BLGLER VE STENENLER :

VERLENLER=

Giri gc = Pgiri = 1000 W Kademe says = 2

Giri mil devri = ng = 1500 devir/dakika 1.Kademe dili tipi = Dz dili ark

k mil devri = n = 73 devir/dakika 2.Kademe dili tipi = Dz dili ark

STENLENLER =

1 - Dili ark mekanizmasnn tam olarak hesab (dili arklar,miller,dili ark milbalantlar,yataklar) ve konstrksiyonu.

2-Giri milinde eilme nedeniyle ortaya kan sehimin hesab. ( 0,005 .m ) , ( m = modl )

3-Mekanizmann k miline taklacak elastik kavramann hesab ve konstrksiyonu

4-Mekanizmann giri ve k millerinin ve zerlerindeki dili arklarn imalat resimleri

5-Sistemin monte edilmi halde btn grntleri.

2 . BALANGI N SELEN BLGLER :

Birinci kademe dililerin malzemesi : Ck15 (Sementasyon elii)kinci kademe dililerin malzemesi : 16 MnCr5 (Sementasyon elii)

Birinci kademe dz dililerin verimi = 12 = 0,95kinci kademe dz dililerin verimi = 34 = 0,95Rulmanl yataklarn verimi = y = 0,97 alnd.

Bylece, toplam verim = toplam = 12 . 34 . y = 0,95. 0,95.0,97 = 0,875 bulundu.

4


5/33

3 . DL SAYILARININ HESABI :

evrim oran toplam ; giri mil devrinin k mil devrine blnmesiyle bulunur.

top = ng / n = 1500 / 73 = 20,548 bulundu.

Toplam hz d 1.kademedeki hz d, ve 2.kademedeki hz dnn arplmasylabulunabilir

top = 12 . 34Birinci kademedeki hz d iin 12 1,2 . top 12 = 5,439

34 = top / 12

34 =20,548 /5,439

34 =3,778 alnr.

BU DURUMDA

z1 = 20 seildi.

z2 = 109 ( z1 says 1. kademedeki hz d olan 12 ile arplrsa z2 elde edilir. )z3 = 22 seildi.

z4 = 83 ( z3 says 2. kademedeki hz d olan 34 ile arplrsa z4 elde edilir. )

4 . G HESABI :

Giri gc olan Pgiri = 1000 W idi

k gc olan Pk ; giri gc ile toplam verimin arplmas sonucunda bulunabilir.

Pk= Pgiri. top = 1000 . 0,875 = 875 W bulunur.Toplam redktrdeki g kayb ise Pgiri Pk= 1000 875 = 125 W olarak bulunur.

5


6/33

5 . DNDRME MOMENTLER HESABI :

Dndrme momentlerini hesaplamak iin ilk nce millerin dn hzlarn bulmamz iimizeyaracaktr.

ng = n1 = 1500 d/d idi.n2= 275,786 d/d ( kinci mildeki hz bulunurken n2 = n1 / 12 forml kullanlr. )n3 = n2 = 275,786 d/d ( Ayn mil olduklarndan dolay )n4 = n = 73 d / d

Md1 = P / w1

w1 = ( 2 . . n1 ) / 60w1 = ( 2 . . 1500 ) / 60w1 = 157,08 1 / s

Md1 = 1000 / 157,08Md1 = 6,366 N . m = 6366 N . mm

Md2 = 12 . Md1 . 12Md2 = 5,439 . 6366 . 0,95Md2 = 32893,44 N. mm

Md3 = 32893,44 N.mm ( Md2 ve Md3 eittir nk ayn mildir. )

Md4 = 34 . Md3 . toplamMd4 = 3,778 . 32893,44 . 0,875Md4 = 108737,49 N.mm

Mil ve dililerin boyutlandrlmasnda bu momentler S katsays ile arplarak muhtemel maksimum

momentler bulunacaktr.Emniyet darbe faktr S = 1,25 tercih edilmitir.

6


7/33

6 . MODLLERN VE DL ARKLARIN BOYUT HESAPLARI :

6 .1. BRNC KADEME N MODLN HESAPLANMASI :

Bir dili arkn m ve z deerleri bilindii takdirde, dier btn lleri hesaplanabilir.Burada mdeerinin (yani modln) hesaplanabilmesi iin bir takm seimler yapmamz gerekecek.

A - ) Genilik says ( ) :

Genilik says modle gre ( m), apa gre ( d), yada adma gre ( t), verilebilir.Burada

modle gre seim yaplacaktr.Hassas ilenmi ve iki taraftan yataklanm dililerde m = 18 20arasnda seilmesi uygundur.

m = 20 seildi.

B - ) Di Form faktr (Yf) :

= 20 iin z = 20 olmas durumundaTablo 2 : Di Form Faktr (YF) tablosuna baklarak bulunur.

Yf = 2.91 bulundu.

C - ) Kavrama oran ( ) :Kavrama oran 1,1 1,4 arasnda alnmas tavsiye edilir.Eer sistemin daha emniyetli almasn

istiyorsak kk alnmasnda fayda vardr.

= 1,3 seildi.

D - ) Malzeme :

Birinci kademe dililerin malzemesi olarak Ck 15

k = 740 N/mm2 ( Kopma mukavemeti )HB = 1460 N/mm2 ( Brinel sertlik deeri )E = 2,1 . 105 N/mm2 ( Elastisite katsays ) d = 407 N/mm2 ( Tam deiken mukavemet deeri )K = 1,4 ( Di kknde entik faktr ) em= d / K = 290 N/mm2 em= (0,2 0,4) . Hb = 0,35 . 1460 = 511 N/mm2

Bylece di kk mukavemetine ve di yzeyi ezilmesine gre modlleri hesaplamak iin gerekentm deerler seilmi oldu.

7


8/33

Di kk mukavemetine gre modl :

m = 31

1

...

...2

emm

fd

z

KMS

= 3

290.3,1.20.20

91,2.6366.25,1.2= 0,675 mm

Di yzeyi ezilmesine gre modl :

m = 322

1

12

12

1

...

1....2

emm

d

z

i

iEMS

+

= 322

5

511.3,1.20.20

439,5

1439,5.10.1,2.6366.25,1.2

+

= 1,134 mm

m 0,675 Tablo 1de ki standart modl deeri m = 1,25 olarak seilir.m 1,134

Bulunan bu m deerini yzey ezilmesi asndan ve eilmeden tr di dibi krlmas asndankontrol etmek gerekir.

Eilmeden tr di dibi krlmas asndan kontrol :

evre kuvveti F = 2 . S .Md1 / d1 bantsyla bulunabilir.Burada d1 yuvarlanma dairesi apdr ved1 = m . z1 bantsyla bulunabilir.

d1 = m . z1 = 1.25 . 20 = 25 mm

F= (2 . 1,25 . 6366 ) / 25 = 636,6 N alnr .

emax = Kf .bm

F

.. em olmal.Burada Kf = 2,91 b = m . m = 20 . 1,25 = 25 mm dur.

emax = 2,91.25.3,1.25,1

6,636= 45,6 290 N/mm2 olduundan EMNYETLDR

Yzey ezilmesi asndan kontrol :

Yzey ezilmesi asndan kontrol yapmak iin hertz bantsna baklr.

max = Km . K . K .

1

12

12

.

1

db

i

iF

+

em olmaldr.

Burada, malzeme katsays Km = E.35,0 bantsndan bulunabilir ( Dili arklarn malzemesiayn seildii iin )

Yuvarlanma noktas katsays K = cos.sin1

bantsndan bulunabilir.Burada = 20

seilmiti.

8


9/33

Di uzunluk katsays K =

1bantsndan bulunabilir. = 1,3 alnmt.Bu durumda :

Km = 271,109K = 1,764K = 0,877 alnr .

max = 271,109 . 1,764 . 0.877 .

25.25

439,5

1439,5.6,636

+

= 460,56 511 N/mm2

olduu iin EMNYETLDR

6. 2 . BRNC KADEME DL ARKLARIN BOYUTLARI :

Dndren dili (z1 = 20) Dndrlen dili (z2 =109)Modl (m) 1,25mm 1,25 mmAdm t = . m , ( taksimat (P) ) 3,927 mm 3,927 mm

Di genilii b = m . m 25 mm 25 mmYuvarlanma dairesi apd1,2 = m . z1,2

25 mm 136,25 mm

Ba dairesi apda1,2 = d1,2 + 2.m

27,5 mm 138,75 mm

Taban dairesi apdf1,2 = d1,2 2,5.m

21,875 mm 133,125 mm

Mil eksenleri arasndaki uzaklka = (d1 + d2 )/2

a = 80,625 mm

Di ba ykseklii =ha1,2 = ( da1,2 / 2 ) ( d1,2 / 2 ) = m 1,25 mm 1,25 mm

Di kalnl = s0 =P / 2 1,9635 mm 1,9635 mm

Di aral = e0 =P / 2 1,9635 mm 1,9635 mmTaban ykseklii =

hf1,2 1,2 . m 1,5 mm 1,25 mm

di ykseklii =h1,2 = ha1,2 + hf1,2 2,75 mm 2,75 mm

9


10/33

6 . 3 .KNC KADEME N MODLN HESAPLANMASI :

A - ) Genilik says ( ) :

Genilik says modle gre ( m), apa gre ( d), yada adma gre ( t), verilebilir.Buradamodle gre seim yaplacaktr.Hassas ilenmi ve iki taraftan yataklanm dililerde m = 18 20arasnda seilmesi uygundur.

m = 20 seildi.

B - ) Di Form faktr (Yf) :

= 20 iin z = 22 olmas durumundaTablo 2 : Di Form Faktr (YF) tablosuna baklarak bulunur..

Yf = 2,83 bulundu.

C - ) Kavrama oran ( ) :Kavrama oran 1,1 1,4 arasnda alnmas tavsiye edilir.Eer sistemin daha emniyetli almasn

istiyorsak kk alnmasnda fayda vardr.

= 1,3 seildi.

D - ) Malzeme

kinci kademe dililerin malzemesi olarak 16 MnCr5 seilmiti

k = 880 N/mm2 ( Kopma mukavemeti )HB = 1800 N/mm2 ( Brinel sertlik deeri )E = 2,1 . 105 N/mm2 ( Elastisite katsays )

d = 484 N/mm2

( Tam deiken mukavemet deeri )K = 1,6 ( Di kknde entik faktr ) em= d / K = 302.5 N/mm2 em= (0,2 0,4) . Hb = 0,35 . 1800 = 630 N/mm2

Bylece di kk mukavemetine ve di yzeyi ezilmesine gre modlleri hesaplamak iingereken tm deerler seilmi oldu.

10


11/33

Di kk mukavemetine gre modl :

m = 33

3

...

...2

emm

fd

z

KMS

=3

5,302.3,1.20.22

83,2.44,32893.25,1.2

= 1,104 mm

Di yzeyi ezilmesine gre modl :

m = 322

3

34

34

3

...

1....2

emm

d

z

i

iEMS

+

= 322

5

630.3,1.20.22

778,3

1778,3.10.1,2.44,32893.25,1.2

+

= 1,635 mm

m 1,104 Tablo 1de ki standart modl deeri m = 1,75 olarak seilir.m 1,635

Bulunan bu m deerini yzey ezilmesi asndan ve eilmeden tr di dibi krlmasasndan kontrol etmek gerekir.

Eilmeden tr di dibi krlmas asndan kontrol :

evre kuvveti F = 2 . S .Md3 / d3 bantsyla bulunabilir.Burada d3 yuvarlanma dairesi apdrve d3 = m . z3 bantsyla bulunabilir.

d3 = m . z3 = 1,75 . 22 = 38,5 mm

F= (2 . 1,25 . 32893,44) / 38,5 = 2135,94 N alnr .

emax = Kf .bm

F

.. em olmal.Burada Kf = 2,83 b = m . m = 20 . 1,75 = 35 mm dir.

emax = 2,83.35.3,1.75,1

94,2135= 75,91 302,5 N/mm2 olduundan EMNYETLDR

11


12/33

Yzey ezilmesi asndan kontrol :

Yzey ezilmesi asndan kontrol yapmak iin hertz bantsna baklr.

max = Km . K . K .

3

34

34

.

1

db

i

iF+

em olmaldr.

Burada, malzeme katsays Km = E.35,0 bantsndan bulunabilir ( Dili arklarn malzemesiayn seildii iin )

Yuvarlanma noktas katsays K = cos.sin

1 bantsndan bulunabilir.Burada = 20

seilmiti.

Di uzunluk katsays K =

1bantsndan bulunabilir. = 1,3 alnmt.Bu durumda :

Km = 271,109K = 1,764K = 0,877 alnr .

max = 271,109 .1,764 . 0,877 .

5,38.35

778,3

1778,3.94,2135

+

= 593,833 630 N/mm2 olduu iin

EMNYETLDR

12


13/33

6. 4 . KNC KADEME DL ARKLARIN BOYUTLARI :

Dndren dili (z3 = 22) Dndrlen dili (z4 =83)Modl (m) 1,75 mm 1,75 mm

Adm t = . m , ( taksimat (P) ) 5,498 mm 5,498 mmDi genilii b = m . m 35 mm 35 mmYuvarlanma dairesi apd3,4 = m . z3,4

38,5 mm 145,25 mm

Ba dairesi apda3,4 = d3,4 + 2.m

42 mm 148,75 mm

Taban dairesi apdf3,4 = d3,4 2,5.m

34,125 mm 140,875 mm

Mil eksenleri arasndaki uzaklka = (d3 + d4 )/2

a = 91,875 mm

Di ba ykseklii =ha3,4 = ( da3,4 / 2 ) ( d3,4 / 2 ) = m 1,75 mm 1,75 mm

Di kalnl = s0 =P / 2 2,749 mm 2,749 mm

Di aral = e0 =P / 2 2,749 mm 2,749 mm

Taban ykseklii =hf3,4 1,2 . m 2,1 mm 2,1 mm

di ykseklii =h3,4 = ha3,4 + hf3,4 3,85 mm 3,85 mm

7 . D KUVVETLER VE YATAKLARA GELEN TEPKLER :

Di kuvvetleri ve yataklara gelen tepkileri hesaplamak iin aada sembolleri ile gsterilen kuvvetlerihesaplamamz gerekir.Kuvvetler ark numaralar ile birlikte belirtileceklerdir.

Fz = Di kuvveti, Fr= Radyal kuvvet, Fe = Eksenel kuvvet, Fn = Normal kuvvet,F = evresel kuvvet

arklarn birbirlerine uyguladklar

evresel kuvvetler :

F21 = -F12 = 2 . S . Md1 / d1 = 2 . 1,25 . 6366 / 25 = 636,6 NF34 = -F43 = 2 . S . Md2 / d3 = 2 . 1,25 . 32893,44 / 38,5 = 2135,938 N

13


14/33

Radyal kuvvetler :

Fr21 = -Fr12 = F21 . tg = 636,6 . tg 20 = 231,703 NFr43 = -Fr34 = F34 . tg = 2135,938 . tg 20 = 777,418 N

Eksenel kuvvetler :

Fe12 = -Fe21 = 0Fe43= -Fe34 = 0

Btn dililer dz olduklar iin eksenel kuvvet oluturmazlar

A B

C D

E F

7 .1 YATAKLARA GELEN KUVVETLER :

1. Mil, A ve B yataklarna gelen kuvvetler :

Yataklar aras mesafe 100 mm alnd.(

AB = 100 mm)

(x y) dzleminde : Sadece radyal kuvvet vardr.

MA = 0;FBy . 100 Fr21 . 50 = 0FBy = 231,703 . 50 / 100 = 115,8515 NFAy= 231,703 - FBy = 231,703 115,8515 = 115,8515 N ( y = 0 olduu iin )Mey1 = 5792,575 N.mm bulunur.

14


15/33

50 50FAy FBy

A B

Fr21

115,8515N

115,8515 N

(-)Mey =5792,575 N.mm

(x z) dzleminde : Sadece evre kuvveti vardr.

MA = 0;-FBz . 100 +F21 . 50 = 0FBz = 636,6. 50 / 100 = 318,3 NFAz= 636,6- FBz = 318,3 N ( y = 0 olduu iin )Mez1 = 15915 N.mm bulunur

FAz FBz

A B

F21

318,3 N

318,3 N

15


16/33

(+)

MeZ=15915 N.mm

A ve B yatana gelen bileke radyal kuvvetler :

FAr =22

AzAy FF + =22 3,3188515,115 + = 338,728 N

FBr =22

BzBy FF + =22 3,3188515,115 + = 338,728 N

2. Mil, C ve D yataklarna gelen kuvvetler :

Yataklar aras mesafe 275 mm alnd..(

CD = 275 mm)

(x y) dzleminde (FCy , FDy ) :

Mc = 0 ;Fr12 . x1 - Fr43 . x2 + FDy . x3 = 0231,703 . 50 777,418.205 + FDy . 275 = 0FDy = 537,4 N

y = 0 ,FCy Fr12 + Fr43 FDy = 0FCy 231,703 + 777,418 537,4 = 0FCy = -8,315 N

50 155 70

Fr12FDy

16


17/33

FcyC D

Fr43

537,4 N

8,315 N

240,018 N

MeY1= 415,75 N.mm

MeY2= 37618 N.mm

(x z ) dzleminde ( FCz , FDz ) :

MC = 0 ;- F12 . x1 + F43 . x2 - FDz . x3 = 0-636,6 . 50 + 2135,938 . 205 -FDz . 275 = 0FDz = 1476,5 N

y = 0 ;FCz - F12 + F43 - FDz = 0FCz 636,6 + 2135,938 1476,5 = 0FCz = -22,883 N

F12

FDz

17


18/33

C D

FCzF43

1476,5 N

22,883 N

659,483 N

Mez=1144,15 N.mm

Mez= 103355 N.mm

C ve D yatana gelen bileke radyal kuvvetler :

FCr =22

CzCy FF + =22

883,22315,8 + = 24,35 N

FDr =22

DzDy FF + =22 5,14764,537 + = 1571,25 N

3. Mil, E ve F yataklarna gelen kuvvetler :

Yataklar aras mesafe 140 mm alnd..(

EF = 140 mm)

(x y) dzleminde ( FEy, FFy ) :

18


19/33

ME = 0 ;-Fr34 . 70 + FFy . 140 = 0-777,418. 70 + FFy . 140= 0FFy = 388,709 N

y = 0 ,FEy Fr34+FFy = 0FEy 777,418+ 388,709 = 0FEy =388,709 N

70 Fr34 70

E F

FFy

FEy

388,709 N

388,709 N

Mey =27209,63 N.mm

(+)

(x z ) dzleminde ( FEz , FFz ) :

ME = 0 ;- F34 . x1 + FFz . x3 = 0

19


20/33

-2135,938 .70+FFz . 140= 0FFz = 1067,969 N

y = 0 ;FEz -F34 + FFz = 0FEz 2135,938 + 1067,969 =0

FEz = 1067,969 N

F43

E F

FEz FFz

FEz = 1067,969 N

FFz = 1067,969 N

Mez= 74757,83 N.mm

(+)

E ve F yatana gelen bileke radyal kuvvetler :

FEr =22

EzEy

FF + = 22 969,1067709,388 + = 1136,508 N

FFr =22

FzFy FF + =22

969,1067709,388 + = 1136,508 N

20


21/33

8 . MLLERN MUKAVEMET VE DEFORMASYON KONTROLLER :

1.ML (GR ML ) :

Malzeme : Ck 15 seildi.z1 ark ile yekpare retilecektir.

AK () = 440 N / mm2 D (e) = 370 N / mm2 AK = 250 N / mm2

eT = 420 N / mm2

eTD = 280 N / mm2

T = 210 N / mm2

TD = 180 N / mm2

1.mildeki bileke eilme momenti ve burulma momenti :

Me1 = Memax1 =2

1

2

1 ezey MM + =22 15915575,5792 + = 16936,386 N.mm (ark merkezinde)

Mbmax = S . Md1 = 1,25 . 6366 = 7957,5 N.mm alnd.(S = alma emniyet katsays)

Mil ap iin n hesap :

em = AK / Smil = 250 / 12 = 20,833 N / mm2

d > 3 max833,20.

.16

bM = 12,48 mm (Sadece burulmann bulunduu giri ksm iin)

A ve B yatann oturaca mil ap ve yataklar aras mil ap 20 mm seildi.

Z1 kesitinin srekli mukavemet kontrol :

Kesit burulmaya ve dinamik eilmeye zorlanmaktadr.

Analitik yntem :

21


22/33

Eilme gerilmesi e =W

Me =)20.(

32

386,16936

3 = 21,56 N/ mm2

Burulma gerilmesi b =p

b

W

M=

)20.(16

5,7957

3 = 5,065 N / mm2

hesap = em = 5,065 = T / S

( S = 12 ) seilirse

T = em . S = 5,065 .12 = 60,8 N / mm2

T = 210 > 60,8 N / mm

2

muk = 22 .2 +

muk = 22 065,5*256,21 +

muk = 22,72 N / mm2

muk em = muk hesap / S ( S = 5 )

muk hesap = muk em . S

muk hesap = 22,72 . 5

muk hesap = 113,6 N / mm2

eT D = 280 > 113,6 N / mm2 olduu iin EMNYETLDR

2 . ML ( ARA ML ) :

Malzeme : 16 MnCr5 seildi.

AK () = 640 N / mm2 D (e) = 440 N / mm2

22


23/33

AK = 360 N / mm2

eT = 700 (840 ) N / mm2

eTD = 420 N / mm

T = 430 N / mm2 TD = 270 N / mm

z2 dilisi mile kamalanacaktr.z3 dilisi ise mille yekpare retilecektir.


Me2 = Memax2 =2

2

2

2 ezey MM + =22 10335537618 + = 109988,04 N.mm

Me3 = Memax3 =2

3

2

3 ezey MM + =22 83,7475763,27209 + = 79555,5 N.mm

Mbmax = S . Md2 = 1,25 . 32893,44= 41116,8 N . mm


em = AK / Smil = 360 / 12 = 30 N / mm2

d > 3 max30.

.16

bM = 19,111 mm

C ve D yatann oturaca mil ap 30 mm,yataklar aras mil ap 32 mm seildi.


Eilme gerilmesi e = W

Me = )30.(

32

04,109988

3 = 41,5 N / mm2

23


24/33


b

W

M=

)30.(16

8,41116

3 = 7,755 N / mm2

hesap = em = 7,755 = T / S9( S = 12 ) seilirse

T = em . S = 7,755 . 12 = 93,07 N / mm2

T = 430 > 93,07 N / mm2

muk = 22 .2 +

muk = 22 755,7*25,41 +

muk =42,925 N / mm2



muk hesap = 42,925 . 5 muk hesap = 214,624 N / mm2

eTD = 280 > 214,624 N / mm2 olduu iin EMNYETLDR

3.ML (IKI ML )

Malzeme : Ck 15 seildi.z4 dilisi mile kamalanacaktr

AK () = 440 N / mm2 D (e) = 370 N / mm

2

AK = 250 N / mm2

24


25/33

eT = 420 N / mm2

eTD = 280 N / mm2

T = 210 N / mm2

TD = 180 N / mm2


Me = Memax =22

ezey MM + =22 83,7475763,27209 + = 79555,62 N.mm (ark merkezinde)

Mbmax = S . Md4 = 1,25 . 108737,49 = 135921,87 N.mm alnd.(S = alma emniyet katsays)


em = AK / Smil = 250 / 12 = 20,833 N / mm2

d > 3 max833,20.

.16

bM = 32,15 mm (Sadece burulmann bulunduu giri ksm iin)

E ve F yatann oturaca mil ap 35 mm,yataklar aras mil ap 40 mm seildi

Z4 kesitinin srekli mukavemet kontrol :


Analitik yntem :

25


26/33

Eilme gerilmesi e =W

Me =)35.(

32

62,79555

3 =18,9 N / mm2


b

W

M

= )35.(16

87,135921

3 = 16,145 N/ mm2

hesap = em = 16,145 = T / S

( S = 12 ) seilirse

T = em . S = 16,145 .12 = 193,74 N / mm2

T = 210 > 193,74 N / mm2

muk = 22 .2 +

muk = 22 145,16*29,18 +

muk =29,64 N / mm2



muk hesap = 29,64 . 5

muk hesap =148,2 N / mm2

eTD = 280 > 148,2 N / mm2 olduu iin EMNYETLDR

8 . 1 . MLLERN DEFORMASYONLARININ KONTROL :

1 . ML (burulma kontrol ) :

max em olmal

Ip = . d4 / 32 = . (25)4 / 32 = 38349,5 mm4

26


27/33

max = Mbmax . L / (G . Ip )= 7957,5 . 100 /( 80000 . 38349,5 ) = 0,000633

em =Gr

l

S

AK 1..

=80000

1.

10

100.

12

250= 0,0026

max em koulu saland iin mil EMNYETLDR.

2 . ML (burulma kontrol) :

max em olmal

Ip = . d4 / 32 = . (30)4 / 32 = 79521,6 mm4

max = Mbmax . L / (G . Ip ) = 41116,8 . 275 / (80000 . 79521,6) = 0,00178

em =Gr

l

S

AK 1..

=80000

1.

15

275.

12

360= 0,006875


3 . ML ( burulma kontrol ) :

max em olmal

Ip = . d4 / 32 = . (35)4 / 32 = 147323,5 mm4

max = Mbmax . L / (G . Ip )= 135921,87. 140 /(80000 . 147323,5) = 0,00161

em =Gr

l

S

AK 1..

=80000

1.

5,17

140.

12

250= 0,00208


9 . KAMALARIN BOYUTLANDIRILMASI :

z2 ve z4 dili arklar kamalarla balanmtr.Kama malzemeleri olarak St37 2 alnd.Kamalar milve diliden daha yumuak alnd iin ezilme kontrolleri sadece kama asndan yaplacaktr.

AK = 240 N / mm2 AK = 140 N / mm2 em em = 120 N / mm2 em = 70 N / mm2

27


28/33

z2 arkn balayan kama :

Mil ap d = 35 mm iin kama genilii b =10 mm , h = 8mm , t1 = 5 mm, t2 = 3,3 mm Tablo 4denokundu.Kamay ezilmeye ve kesmeye zorlayan kuvvet ;mil evresindeki evre kuvvetidir.

F = 2 . S . Md2 / d = 2 . 1,25 . 32893,44 / 35 = 2349,53 N

Kesilmeye gre kama boyunun belirlenmesi :

=lb

F

. em olmaldr. = em alnp l ekilirse.l F / ( b . em ) alnr.

L 2349,53 / ( 10 . 70 ) = 3,356 mm

z2 arknn gbek genilii (35 mm) de gz nne alnarak standart bir boy olarak tablodan l = 22 mmalnd.

Ezilme kontrol :

=2

.. tl

F=

3,3.22

53,2349= 32,36 N / mm2 < em olduu iin EMNYETLDR.

z4 arkn balayan kama :

Mil ap d = 40 mm iin kama genilii b =12 mm, h = 8mm , t1 = 5,0 mm, t2 = 3,3 mm Tablo 4denokundu.Kamay ezilmeye ve kesmeye zorlayan kuvvet ;mil evresindeki evre kuvvetidir.

F = 2 . S . Md4 / d = 2 . 1,25 . 108737,49 / 40 = 6796,09 N

Kesilmeye gre kama boyunun belirlenmesi :

=lb

F

. em olmaldr. = em alnp l ekilirse.l F / ( b . em ) alnr.

L 6796,09 / ( 12 . 70 ) = 8,09 mm

z4 arknn gbek genilii (40 mm) de gz nne alnarak standart bir boy olarak tablodan l = 30 mm

alnd.

28


29/33

Ezilme kontrol :

=2

.. tl

F=

3,3.30

09,6796= 68,64 N / mm2 < em olduu iin EMNYETLDR .

10 . RULMANLI YATAKLARIN SELMES :

1 . MLN ( GR MLNN) YATAKLANMASI :

Eksenel yk yoktur.

n1 = ngiri = 1500 d / d , Lh = 12000 saat , = mr denklem ss = 3 , C = dinamikyk says

A yatann seimi :

Yatan oturaca ap =20 mm dir .

FA r = 338,728 N

L = ( Lh . n1 . 60 ) / 106

L = ( 12000 . 1500 . 60 ) / 106

L = 1080 milyon devirL = ( C / FAr ) => 1080 = (C / 338,728)3

C = 3475,3 NC = 3,4753 kN

Tablo 3den ap 20 mm olan ve dinamik yk says gerekenden daha byk olan ( C = 7,20 kN )D=D ap=42mmB=Genilik=12mm

6004 numaral sabit bilyal yatak seildi .

B yatann seimi :


FBr = 338,728 N

L = ( Lh . n1 . 60 ) / 106

L = ( 12000 . 1500 . 60 ) / 106

L = 1080 milyon devir

29


30/33

L = ( C / FAr ) => 1080 = (C / 338,728)3

C = 3475,3 NC = 3,4753 kN

Tablo 3den

ap 20 mm olan ve dinamik yk says gerekenden daha byk olan ( C = 7,20 kN )D=D ap=42mmB=Genilik=12mm


2 . MLN ( ARA MLN) YATAKLANMASI :

n2 = n3 = 275,786 d / d , Lh = 12000 saat , = mr denklem ss = 3 , C = dinamik yk says

Eksenel yk yoktur.

C yatann seimi :


FCr = 24,35 N

L = ( Lh . n2 . 60 ) / 106

L = ( 12000 . 275,786 . 60 ) / 106

L = 198,56 milyon devir

L = ( C / FCr ) => 198,56 = ( C / 24,35 )3

C = 142,058 NC = 0,142058 kN

Tablo 3den ap 30 mm olan ve dinamik yk says gerekenden daha byk olan ( C =8,65 kN )D=D ap=55mmB=Genilik=9 mm


D yatann seimi :

Yatan oturaca ap = 30 mm dir .

FDr = 1571,25 N

L = ( Lh . n3 . 60 ) / 106

L = ( 12000 . 275,786 . 60 ) / 106


30


31/33

L = ( C / FDr ) => 198,56 = ( C / 1571,25 )3

C = 9166,62 NC = 9,16662 kN

Tablo 3den ap 30 mm olan ve dinamik yk says gerekenden daha byk olan ( C = 9,80 kN )

D=D ap=55mmB=Genilik=13 mm


3. ML (IKI MLNN ) YATAKLANMASI :

n4 = nk = 73 d / d , Lh = 12000 saat , = mr denklem ss = 3 , C = dinamikyk says

Eksenel yk yoktur.

E yatann seimi :


FE r = 1136,508 N

L = ( Lh . n . 60 ) / 106

L = ( 12000 . 73 . 60 ) / 106


L = ( C / FEr ) => 52,56 = ( C / 1136,508 )3

C = 4257,2 NC = 4,2572 kN

Tablo 3den ap 35 mm olan ve dinamik yk says gerekenden daha byk olan ( C = 9,50 kN )D=D ap=62 mmB=Genilik=9 mm

16007 numaral sabit bilyal yatak seildi.

F yatann seimi :


FFr = 1136,508 N

L = ( Lh . n . 60 ) / 106

L = ( 12000 . 73 . 60 ) / 106


31


32/33

L = ( C / FEr ) => 52,56 = ( C / 1136,508 )3

C = 4257,2 NC = 4,2572 kN

Tablo 3den ap 35 mm olan ve dinamik yk says gerekenden daha byk olan ( C = 9,50 kN )

D=D ap=62 mmB=Genilik=9 mm

16007 numaral sabit bilyal yatak seildi.

11.SEHM HESAPLAMALARI :

A-B Mili iin :

12.YATAKLAMA VE YA :

Yalama Ve Ya

Yalamann amac di yzeylerindeki srtnmeyi ve anmay mmkn olduu kadarazaltmak ve ayrca srtnme ssn dar atmaktr. Redktrlerin uzun mrl olmas ve iyiperformansl alabilmesi iin kullanlan yan seiminin doru olmas ve belirtilen zamanlardadeiimlerinin yaplmas gerekir. Kullanlan ya ayn zamanda dililere yataklara ve keelere zararvermemeli ve yeteri kadar uzun mrl olmaldr.

Bu gaye iin en uygunu bilhassa madeni yalardr (katkl veya katksz).Dililerin verilenevre hzlarnda ve ykleme durumlarnda yaklak olarak sv srtnmeyi (di yzeylerinin mekanik

olarak birbirine temas etmemesi) elde etmek iin vizkoziteleri yeterli ise madeni yalarla srtnme gkayb ok azaltlabilir.

32

YGUNU00565,0f

64

20**10*1,2*48

100*677,45f

**48*Ff

mm50

mm50.

mm100

45,677

20cos/6,63620cos/

00625,0

25,1*005,0

1,25m

005,0

45

3

3

2

1

12

mm

IEl

l

l

l

NF

FFF

f

f

f

=

=

=

=

=

=

=

==

=


33/33

Ancak bu art yerine getirilemiyorsa (kk evre hzlarnda)gresle yalamay bavurulur; okkk evre hzlarnda duruma gre kat yalama maddesi de (r: Mobilden-Dislfid) gibi kullanlabilir.Bununla beraber her iki halde de , srtnme katsays sv srtnme blgesindeki yalamadakindendaha yksek olur ve stelik burada yan srtnme ssn iletmesi hemen hemen sfr olur.

Yalama ekli

Genellikle dili arklarn yalanmasnda , nemsiz ve dk hzlarda elle,orta hzlardadaldrmal ve sratmal ve yksek hzlarda pskrtmeli ve ya sisi ile yalama yntemlerikullanlmaktadr.

-Daldrmal veya sratmal yntem Yaptm bu projemde de daldrmal ve sratmal yntemkabul edilmitir. Rulman ve yataklarn yalanmas da diliden srayan yala yaplmas kabul edilmitir

İbo proje bitmiş

Documents