Dijital Çağda Haberciliğin Geleceği ve Sosyal Medya

İbrahim Acartwitter.com/ibrahimacar

facebook.com/ibrahimacarwww.medyaakademi.org

İletişim (Contact) İbrahim.acar@trt.net.tr

Sunumun bölümleri

1 - Teknoloji2 - Geleneksel medya ve yeni medya3 - Sosyal medya ve sosyal medyanın gücü4- TRT Haber’in sosyal medyasından başarı örnekleri...

‘Teknolojiler yalnızca insanların kullandığı

icatlar değildir, insanları yeniden icat eden

araçlardır.’

Marshall McLuhan

Bir zamanlar yeni dünyanın temel dinamiklerini bu buluş oluşturuyordu. (Ağır saban)

• Oral Sander, (Türk Akademisyen) siyaset biliminde temel eğitim kaynakları arasına giren Siyasi Tarih kitabında ‘Batının Yükselmesinin Temel Nedenleri’ni 6 maddede sıralar. Bu maddelerin en başında «Ağır Sabanın Bulunması» yer alır.

– ‘Hayvan gücü ile çalışan ağır sabanın bulunması, Kuzey Avrupa düzlüklerinde gıda maddelerinin hızla artmasına ve bu da doğal olarak nüfusun birikmesine yol açmıştır. 11 ve 14. yüzyıllar arasında tüm Avrupa’da ekilebilir alan son derece genişledi. Tarım alanlarının genişlemesi ile ortaya çıkan ürün fazlası, eski Akdeniz uygarlık merkezlerini çok aşacak olan Batı zenginliğinin, gücünün ve kültürünün temeli olacaktır. ’

Dünyamızı şimdi ne şekillendiriyor?

Bilgisayar ve internet yani;Dijital dünya...

Teknoloji...

İnternet hayatımızın merkezinde yer almaya nasıl başladı?

İnternet nasıl hayatımızın bir parçası olmaya başladı?

Web 1.0 dönemiWeb 1.0 internetin ilk dönemi için kullanılıan bir kavram. Burada kullanıcılar internet sitelerini bilgi edinme amacıyla ziyaret eder, almak istediği bilgiyi alır ve siteden gider.

Web 2.0 dönemiWeb 2.0 web 1.0’ın yetersizliğinden ortaya çıkmıştır. Web 2.0 dönemi ile web de insanlar arasında etkileşim başlamıştır. Web 2.0 döneminde kullanıcılar web 1.0 da oldukları gibi pasif ve tüketici değil bunun tam aksine üretici ve aktif bir rol üstlenmişlerdir.

Web 3.0 dönemiSemantik web yani “yapay zekalı web” dönemi. Web 3.0, içerik kontrolünün insan elinden çıkarak yazılımların kontrolüne geçtiği dünya. Öyle ki birbiri ile konuşan veritabanları sayesinde, bizim neyi sevip neyi sevmediğimizi anlayan ve buna göre içerik üreten bir web dünyasıdır. (Uber örneği...)

Geleneksel medya ve yeni medya

Bilgisayar, internet ve telekomünikasyon teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte dijital ortamda Yeni Medya diye tabir ettiğimiz bir alan ortaya çıktı ve sürekli gelişiyor.

• Klasik medya nedir?

• Klasik medya, haberi üreten ile tüketicisi arasında tek taraflı bir ilişkinin olduğu mecraları kapsamaktadır. (Gazete, dergi, TV, radyo…)

• Bu mecralarda içerik hedef kitleye sunulur ancak bir dönüş almak mümkün değildir. İçerik okuyucuya-izleyiciye-dinleyiciye tek taraflı olarak iletilmektedir.

• Bu mecralar, bilgi ve iletişim teknolojinin günümüzdeki kadar yaygın olmadığı dönemde etkili olarak kullanılmış, bugün de etkilerini yitirmemişlerdir.

• Yeni medyanın fark ve avantajları (İnsanlar neden tercih ediliyor?)

Erişilebilirlik: Geleneksel medya için üretim yapmak genellikle özel şirketlerin ve hükümetlerin sahipliğindedir; sosyal medya araçları genel olarak herkes tarafından az veya hiç maliyetle kullanılabilir.

Kullanılabilirlik: Geleneksel medya üretimi çoğunlukla uzmanlaşılmış yetenekler ve eğitim gerektirmektedir. Çoğu sosyal medya için bu geçerli değildir veya bazı durumlarda yetenekler tamamen değişmiş ve yenidir, yani herkes üretimde bulunabilir.

• Yeni medyanın fark ve avantajları

Kısa sürede geri dönüş: Geleneksel medya iletişimlerinde meydana gelen zaman farkı (günler, haftalar, hatta aylar) anında etki ve tepkisi olan sosyal medya ile kıyaslandığında uzun olabilmektedir.

Güncellenebilirlik: Geleneksel medya yayınlandıktan sonra değiştirilemez (bir dergi makalesi basıldıktan ve dağıtıldıktan sonra aynı makale üzerinde değişiklik yapılamaz), oysa sosyal medya yorumlar veya yeniden düzenlemeyle anında değiştirilebilir.

Geleneksel medyada okudun veya izledin bitti. Ama dijital yayıncılıkta arşivi okura sunuyorsun

TRT Haber Facebok sayfasında payşaılmış bir videonun erişim oranı

• Yeni medya, yeni gazetecilik

• Yeni Medya kavramı ile birlikte ‘yeni gazetecilik’ kavramı da ortaya çıkmıştır.

• Bu gelişmeler neticesinde günümüzde gazeteciden beklenen özellik ve yetkinlikler bundan 30-40 yıl öncesinden farklı bir hal almaya başlamıştır. Artık iyi birer bilgisayar ve internet kullanıcısı olmayan kişilerin gazetecilik yapmaları oldukça zordur. Gazetecilerin artık bilgi ve iletişim teknolojileri alanında yetkin olmaları beklenmektedir.

50 Milyon kişiye kaç yılda eriştiler? İçinde bulunduğumuz durumu en iyi özetleyen grafiklerden bir tanesi...

IP TV teknolojisi: Kişiselleştirilmiş medyanın en önemli örneklerinden birisini sunmakta. İnternet bağlantısı olan ve gerekli altyapısı oluşturulmuş her eve sağlayabilen bu teknoloji, aynı zamanda kişisel yayın yapabilmeniz için gerekli ortamı da sağlamakta. İstediğini istediğin zaman izliyorsun...

Yeni medyanın önlenemez bir şekilde gelişmesiyle yayıncılıkta frekans dönemi de bitiyor...

Second Screen: Kişilerin aynı anda iki ekranda bilgi alışverişinde/etkileşimde bulunması . Örneğin: TV’de izlenen bir yarışma esnasında tweet atmak veya facebook aracılığıyla yorumda bulunmak (2. Örnek TV8 yan ekran uygulaması...)

Dijital arşiv: Veriler anlık olarak depolanıyor, yedekleniyor...

Tek kare basılı bir şey yok...Bu yönüyle eleştiriye açık. Ama; matbaa, dağıtım, bina gibi gereksinimler de yok...

Akıllı telefonlar bir çok fonksiyonu bir arada barındırıyor... Profesyonel bir kamera...

Canlı yayın kolaylığı... [Periscope, Facebook, Youtube... ]

Kalsik habercilik anlayışı önemini yitiriyor: Klasik haber sitelerinden ziyade özelleştirilmiş siteler tercih ediliyor. Takip etmek istediğin kategorileri seçiyorsun onunla ilgili farklı sitelerden haberler önüne Örneğin: Bunndle uygulaması...

İçerik insanlara dokunmalı. Yoksa site ziyaret edilmez, arama motorlarında çıkmaz. Bu konuda Google’nin hizmetleri veya özel yazılımlar kullanılabilir.

Sosyal medya ve sosyal medyanın gücü

Her sosyal medya kullanıcısı broadcast yayın yapıyor... Bir yayıncı... yerel gazeteci... Fotoğrafçı... Kameraman...

Sosyal medya ile yerellik önem kazandı

Vatandaş gazeteciliği... Bir olayı en sağlıklı o bölgede bulunan vatandaş verir. Bugün bir çok haber sitesinin ‘son dakika’ kaynağı sosyal medyadaki paylaşımlar. [Dünyadaki gelişmeleri takip etmesi için yeni medya birimlerinde sadece sosyal medyadan son dakika gelişmeleri takip edecek kişiler çalıştırılıyor.]

Fotoğraf 1

Fotoğraf 2

Sosyal medya hesaplarımızda paylaştıklarımızdan sorumlu muyuz?

15 Temmuz darbe girişiminin olduğu gece @TRTHaber Twitter hesabı etkişleşimi... (Ekranda korsan bildiri okunurken..) Bizim bildirinin korsan olduğu yönünde Tweet atmamız, Cumhurbaşkanı ve Başbakanımıızın her sözünün paylaşmamız bildirinin önemini bitirdi.

15 Temmuz gecesi TRT Haber Facebook sayfası erişim grafiği...

Dijital Habercilikte zor karşılaşağımız bir olay! Hürriyet gazetesi yazı işleri darbeciler tarafından basıldığı için 26-27 yıl sonra ilk defa 16 Temmuz’da çıkamayacaktı... (Posta...)

İbrahim Acartwitter.com/ibrahimacar

facebook.com/ibrahimacarwww.medyaakademi.org

İletişim (Contact) İbrahim.acar@trt.net.tr