8/14/2019 Imam Gazali

1/2

rnek HayatbrahimAHN

TLERMAM-I GAZALDEN

Ocak 200974

8/14/2019 Imam Gazali

2/2

75

Imam- Gazal, Horasann Ts eh-rinde M. 1058 tarihinde domu, yine Tsun yaknlarndaki Tabi-ra kasabasnda 1111de 55 yanda vefat etmitir.

mrnn ilk seneleri ilim tahsiliyle gemi, ortayalarnda ilmin zirvesine km, itibar ve hr-

metin en muhteemini grm, sonraki sene-

lerinde ise byk bir fikri inklap geirerek i

lemine dnm, ihls ve tasavvuf mertebelerin-

de mesafe katetmi, on bir seneyi bulan bir inzi-

vaya girmitir.

Olaanst gayret ve azmi sayesinde ksa za-

manda yaad devir ve muhitin tek limi ol-

maya namzet hale gelen Gazali, Tstan ayr-

lp Badadda, Nizamiye medresesine gelince

burada mehur Nizamlmlkn dikkatini e-

ker. Nihayet en yksek payeye erierek Nizamiy-

ye medresesinin ba mderrisliine tayin edilir.

Devlet bykleri nezdinde hrmet ve say-

g en yksek noktadadr. te tam bu srada

Gazaliden mthi bir ruh inklp meydana ge-

lir. Herkesin, gpta ve imrenme ile bakt ko-

numundan istifa ederekama doru yola kar.

Mana byklerini ziyaret edip, tasavvuf ehli-

nin hllerini inceledikten sonra amn mehurCamii Emeviyesinin geni minaresi iinde in-

zivaya ekilir ve bu inziva, tam on bir yl srer.

Bu srada zaman zaman mtevazgruplara vaazlar

verip, sohbetler yapan Gazali, eserler yazp, tefek-

kre de dalm, insanlarn hlini, iltifat ve ikram-

larnn faniliini, insan gerein tatmin etmesi

gereini pek ak seik anlam, derin feyizlere,

ilhamlara mazhar olmutur. Tabiri cizse ite asl

mrid Gazali, bundan sonra meydana gelmitir.

Elli be senelik mr iine s

k

t

rd

beyzgeen eserin iinde hyl-Ulm, El-Mnkz

mined-Dall, Kimyy Saadet gibi deerli eser-

leri vardr, Kelm, felsefe, usl- fkh ilimlerine

ait eserleri de kymetlidir. slm leminin halen

her yannda okunan hyl-Ulm eitli dil-

lere, bu arada Trkeye de tercme edilmitir.

Eserlerinde bulunan nasihat ve tavsiyelerinden

bazlaru ekildedir:

Ey Oul! Allahtan nasl korkulmas gereki-

yorsa yle kork. Ona kulluk grevini gerei gibi

yap. Haram kld eylerden mmkn olduu

nispette kan. Allahn saadete uzanan yolundan

ayrlma. Hayatn dzene sokan emirlerini sakn

ihmal etme ki, yaayn shhat bulsun, gzlerin

aydn olsun.

Ey Oul! Aklnn hemen kabul etmeyecei

eyi syleme. Lzumsuz lftan, ok glmekten,

aka ve alaya almaktan, din kardeinle tartmak-

tan sakn. Byle yapmak saygdeerlii gtrr,

kin ve dmanlk kaplan aar.

Ey Oul! Arbal, terbiyeli, saygl ve neza-

ketli olmaya ok dikkat et ve itina gster. Ancak

byle yaparken gurura kaplma. Halka tepeden

bakma. Sonra senden bu sfatla sz edilir.

Ey Oul! Btn ilerinde ortayolu tut. nk

ilerin en hayrls orta yoldur. Az konu. Karla-

tn her Mslmana selm ver. Yryne dik-

kat et.

Ey Oul! Uradn bir toplantda yer alan-

larn zerine dikilip durma. Sokak ve caddeleri

meclis gibi kullanma. Dkknlar sohbet yeri ola-

rak seme. Fikr tartmada kendini hakl kar-mak iin inat gsterme. Edep ve terbiyesini yi-

tirmi patavatsz kimselerle tartma. Bir hkm

verirken ahs grmdr de.

Ey Oul! Fayda salayacak frsatlar karma.

Muhta olduun eylere iyice sahip k. Grlme-

sini acele ettiin ilerinde dikkatini baka tarafla-

ra datma. inde bulunduun toplumun det ve

geleneklerine saygl ol. Ahirette seni rsvay ede-

cek irkin det ve geleneklerden sakn. Bir eyinneticesini iyice dnp hesaba katmadan yap-

makta acele etme.

Ey Oul! Mmin kardeini sevindir. Peygam-

ber Efendimiz (s.a.v..) yle buyurmutur: Bir

kimse dnyada bir mmin kardeini sevindirirse,

Cenab- Hak k yamet gnnde onun kalbini fe-

rahlatr. Mmin kardeinin ihtiyacn gr. Eer

kardein senden kk ise, ona edep ve terbiyeyi

ret. Okut ve tahsil yapmasn temin et. Tatl sz-

lerle t ver, fena hallere dmesine mni ol.