¯ycie i kultura cz³owieka w pradziejach

Na bursztynowym szlaku – ¿ycie mieszkañców Pomorza w czasach imperium rzymskiego

Kultura œredniowiecznej Bydgoszczy i okolic w œwietle Ÿróde³ archeologicznych

W poszukiwaniu pocz¹tków Bydgoszczy – wycieczka œladami œredniowiecznej Bydgoszczy

Architektura sakralna Bydgoszczy

Koœció³ farny w Bydgoszczy

Mennica bydgoska

Bydgoszcz na medalach

Od Starego Rynku do placu Wolnoœci. Spacer ulicami miêdzywojennej Bydgoszczy

Miêdzywojenna Bydgoszcz miastem wielu kultur

Regiony etnograficzne województwa kujawsko-pomorskiego z krótk¹ charakterystyk¹ kultury ludowej Pa³uk, Kujaw i Borów Tucholskich

Kujawy – rys historyczny i etnograficzny

Dawne rêkodzie³o i rzemios³o ludowe – bli¿sze poznanie eksponatów, ich budowy i zastosowania

Z grafik¹ przez wieki

Jak powstaje rycina? Poznanie technik graficznych, pokaz matryc i grafik

Symbolika dzie³ sztuki

Leon Wyczó³kowski – malarstwo, rysunek i grafika (istnieje mo¿liwoœæ zamówienia lekcji na temat motywów wodnych oraz sakralnych w twórczoœci artysty)

Archeolodzy opowiedz¹ o ¿yciu naszych przodków, poka¿¹ gdzie mieszkali, czym siê zajmowali oraz jakich narzêdzi u¿ywali podczas polowañ. Poruszone zostan¹ równie¿ zagadnienia z zakresu antropogenezy.

W oparciu o teksty Ÿród³owe, archeolodzy przybli¿¹ tajemnice bursztynu oraz historiê jego rozprzestrzenianiasiê w Europie. Uczestnicy zajêæ dowiedz¹ siê: którêdy przebiega³y szlaki handlowe i w jaki sposób wywiera³y wp³yw na ¿ycie mieszkañców ziem polskich w pradziejach, jak ¿yli nasi przodkowie, jakimi narzêdziami siê pos³ugiwali oraz w jaki sposób chowali swoich zmar³ych w czasach, kiedy w Europie rozkwita³a cywilizacja imperium rzymskiego.

Celem lekcji bêdzie przybli¿enie uczniom najstarszego odcinka dziejów ich lokalnej historii, szczególnie w zakresie kultury materialnej. Uczestnicy dowiedz¹ siê gdzie mieszkali œredniowieczni mieszkañcy Bydgoszczy i okolic,jak wygl¹da³o ich ¿ycie codzienne, jak zdobywali po¿ywienie, jak spêdzali czas wolny.

Zajêcia przybli¿¹ uczniom najstarszy fragment ich lokalnej historii, rozszerz¹ zakres wiadomoœci dotycz¹cych œredniowiecza, szczególnie w zakresie kultury materialnej – wygl¹du miasta na pierwszym etapie jego rozwoju. Uczestnicy dowiedz¹ siê którêdy i jak przebiega³y granice miasta oraz gdzie zlokalizowane by³y najwa¿niejsze budowle: gród, zamek, ratusz, bramy oraz rynek.

Prelekcja pozwoli przeœledziæ historiê budownictwa sakralnego na terenie miasta. Przegl¹d budowli, dokonywany na materiale ilustracyjnym, rozpoczyna najstarszy, nieistniej¹cy ju¿ koœció³ œw. Idziego, wykazuj¹cy cechy architektury œredniowiecznej.

Lekcja poœwiêcona bêdzie historii i architekturze jednego z najstarszych zachowanych w ca³oœci zabytkowych koœcio³ów w Bydgoszczy, w oparciu o prezentacjê multimedialn¹ i wycieczkê do katedry.

Podczas lekcji zostanie omówiona ponad stuletnia historia mennicy bydgoskiej znajduj¹cej siê na terenie obecnej Wyspy M³yñskiej i dzia³aj¹cej od czasów Zygmunta III Wazy do Jana III Sobieskiego. Zajêcia po³¹czone s¹ ze spacerem po Wyspie M³yñskiej.

Zajêcia stan¹ siê okazj¹ ku temu, aby wybraæ siê na wêdrówkê po Bydgoszczy. W trakcie spotkania zostan¹ zaprezentowane medale przedstawiaj¹ce: osoby zas³u¿one dla grodu nad Brd¹, instytucje, zak³ady pracy, szko³y oraz wiele innych miejsc.

Uczniowie zostan¹ zaproszeni do udzia³u w grze planszowej dotycz¹cej miêdzywojennej Bydgoszczy. Specjalnie przygotowane pytania i zadania umo¿liwi¹ uczestnikom zabawy odbycie pasjonuj¹cego spaceru g³ówn¹ arteri¹ miasta, poznanie ciekawych miejsc i budowli, a tak¿e ¿ycia bydgoszczan i pozosta³ych po nich pami¹tek.

Lekcja przybli¿y specyfikê wielokulturowej Bydgoszczy okresu dwudziestolecia miêdzywojennego. Porównana zostanie dzia³alnoœæ Polaków, Niemców i ̄ ydów w zakresie kultury, oœwiaty i nauki.

Lekcja bêdzie stanowi³a wyjaœnienie pojêæ: etnografia, grupa regionalna, regiony etnograficzne ze wskazaniem co wyznacza granice tych obszarów. Zajêcia zostan¹ uatrakcyjnione filmem pt. „Kujawy i Pa³uki”, ukazuj¹cym specyfikê tych regionów.

Uczniowie zobacz¹ którêdy przebiega³y granice etnograficzne. Bêd¹ mieli okazjê zapoznaæ siê z budownictwemi wyposa¿eniem wnêtrza mieszkalnego, strojem kujawskim, sztuk¹ ludow¹ Kujaw, dawnymi sposobami zdobywania po¿ywienia oraz wybranymi obrzêdami dorocznymi i rodzinnymi.

Uczestnicy zajêæ bêd¹ mieli okazjê zobaczyæ eksponaty zwi¹zane z histori¹ naszego regionu. Dowiedz¹ siê jakimi przedmiotami pos³ugiwali siê kiedyœ przedstawiciele takich zawodów jak: stolarz, bednarz, cieœla, ko³odziej, rymarz oraz plecionkarz.

Lekcja przybli¿y historiê druku oraz sylwetki najwybitniejszych twórców europejskiej grafiki. Ponadto uczestnicy zajêæ bêd¹ mieli okazjê poznaæ tajniki warsztatu rytownika na przyk³adzie oryginalnych matryc graficznych.

Pokaz uwzglêdnia g³ówne grupy technik graficznych: wypuk³odruku, wklês³odruku i druku p³askiego w oparciuo matryce i odbitki graficzne.

Podczas zajêæ zostanie podjêta próba rozszyfrowania ró¿nych symboli (zwi¹zanych z motywami roœlinnymii zwierzêcymi) obecnych w sztuce europejskiej od czasów renesansu.

Lekcja ma na celu przybli¿yæ postaæ Leona Wyczó³kowskiego, jego ¿ycie i twórczoœæ. Zostan¹ zaprezentowane ró¿norodne dzie³a wybitnego malarza i grafika, znajduj¹ce siê w posiadaniu naszego Muzeum.

forma – prezentacja multimedialna, pokaz zabytkówczas trwania – 60 minut

forma – prezentacja multimedialna, pokaz zabytków czas trwania – 60 minut

forma – prezentacja multimedialna, pokaz zabytków czas trwania – 60 minut

forma – wycieczkaczas trwania – 90 minut

forma – pokaz slajdów czas trwania – 60 minut

forma – pokaz slajdów, wycieczka czas trwania – 60 minut

forma – prezentacja multimedialna, wycieczkaczas trwania – 45 minut

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 45 minut

forma – gra planszowa, pokaz zabytkówczas trwania – 90 minut

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 60 minut

forma – pokaz zabytków, filmczas trwania – 45 minut

forma – pokaz zabytków, filmczas trwania – 45 minut

forma – pokaz zabytków, filmczas trwania – 45 minut

forma – prezentacja multimedialna, pokaz matryc graficznychczas trwania – 45 minut

forma – pokaz matryc i odbitek graficznychczas trwania – 40 minut

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 45 minut

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 45 minut

Muzeum Okrêgoweim. Leona Wyczó³kowskiegow Bydgoszczyul. Grodzka 7-11 (sekretariat)85-109 Bydgoszcz

tel. 0048 52 58 59 966 fax. 0048 52 58 59 968

www.muzeum.bydgoszcz.plwww.wyczolkowski.pl

JAK DO NAS TRAFIÆ

Instytucja Kultury Miasta Bydgoszczy

ZAJÊCIA MUZEALNE

2

5

6

7

3, 4

1

SPOTKANIE Z ARCHEOLOGI¥

REGION – CHCÊ WIEDZIEÆ WIÊCEJ!

Informator dla szkó³ponadgimnazjalnych(wraz z ofert¹ dlaszkó³ wy¿szych)

W KRAINIE SZTUKI

Leon Wyczó³kowski – mieszkaniec ma³ej i du¿ej ojczyzny

Magia barwy. Historia koloru w malarstwie

Zajêcia, prowadzone w oparciu o Ÿród³a i dzie³a malarza eksponowane w Muzeum, stanowi¹ barwn¹ opowieœæo niezwyk³ych zwi¹zkach i relacjach Leona Wyczó³kowskiego z artystami, pisarzami i politykami, m.in. z Janem Matejk¹, Juliuszem S³owackim, Ignacym Janem Paderewskim, Adamem Chmielowskim oraz bydgoszczaninem Marianem Turwidem.

Podczas lekcji zostanie omówiona rola i znaczenie barwy w malarstwie europejskim ze szczególnym zwróceniem uwagi na koloryzm oraz sztukê abstrakcyjn¹.

forma – prelekcja, pokaz zabytkówczas trwania – 60 minut

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 60 minut

1 – Zbiory Archeologiczne,

ul. Mennica 2

2 – Europejskie Centrum

Pieni¹dza, Dzia³ Edukacji

i Promocji, ul. Mennica 4

3 – Galeria Sztuki Nowoczesnej,

ul. Mennica 8

4 – Dom Leona Wyczó³kowskiego,

ul. Mennica 7

5 – Spichrze nad Brd¹,

ul. Grodzka 7-11

6 – Exploseum

Sztuka baroku

Klasycyzm kontra romantyzm

W pogoni za tym, co ulotne i nietrwa³e – o rewolucji impresjonizmu

Prekursorzy wspó³czesnoœci – polska sztuka na pocz¹tku XX wieku

Nowe media – przeobra¿enia sztuki polskiej po 1945 roku

Sztuka w s³u¿bie spo³eczeñstwa. Historia XX – wiecznego designu

Kierunki i tendencje w polskiej sztuce nowoczesnej

Rycerz i muszkieter, czyli czym dawniej walczono?

Alfred Nobel i jego dziedzictwo

Praca przymusowa podczas II wojny œwiatowej

Walka konspiracyjna na Pomorzu i Kujawach podczas II wojny œwiatowej

Wyzwolenie czy zniewolenie, czyli Armia Czerwona w Polsce

Warsztaty rysunku

Warsztaty grafiki

Warsztaty design

Warsztaty dziennikarskie

Analizuj¹c pe³ne przepychu obrazy mistrzów holenderskich, w³oskich i hiszpañskich: sceny religijne, wizerunki œwiêtych, martwe natury oraz pejza¿e, zostanie przybli¿ona obyczajowoœæ mieszkañców siedemnastowiecznej Europy, podzielonej przez kontrreformacjê.

Klasycyzm i romantyzm to dwa najistotniejsze nurty artystyczne w pierwszej po³owie XIX wieku. Lekcja bêdzie stanowi³a próbê naœwietlenia zmian formalnych jakie zasz³y w tym czasie w sztuce.

Na lekcji zostan¹ zaprezentowane idee przewodnie jednego z najistotniejszych nurtów malarskich w historii sztuki.

W oparciu o zbiory Galerii Sztuki Nowoczesnej zostan¹ wymienieni oraz przedstawieni najistotniejsi twórcy oraz zaprezentowane najwa¿niejsze nurty polskiej sztuki w pierwszej po³owie XX wieku.

Na przyk³adzie wybranych obiektów prezentowanych na ekspozycji Galerii Sztuki Nowoczesnej zostan¹ ukazane g³ówne nurty polskiej sztuki w drugiej po³owie XX wieku.

Podczas zajêæ zostan¹ przybli¿one dzieje wspó³czesnej sztuki u¿ytkowej ze szczególnym zwróceniem uwagi na wzajemne relacje designu oraz innych dziedzin twórczoœci plastycznej.

Podczas lekcji s³uchacze zapoznaj¹ siê z ró¿norodnymi nurtami i postawami twórczymi w sztuce polskiej, wystêpuj¹cymi od koñca XIX wieku do wspó³czesnoœci. Zajêcia odbywaj¹ siê w oparciu o sta³¹ ekspozycjê Galeria Sztuki Nowoczesnej.

W trakcie lekcji zostan¹ przybli¿one dzieje sztuki wojennej. Uczestnicy zajêæ zapoznaj¹ siê z histori¹ broni bia³eji palnej w oparciu o repliki dawnego i dwudziestowiecznego rynsztunku oraz modeli machin oblê¿niczych.

Zajêcia maj¹ na celu przybli¿yæ postaæ Alfreda Nobla i jego osi¹gniêcia naukowe. Podczas lekcji zostan¹ wykorzystane ró¿norodne obiekty zgromadzone na wystawie Exploseum.

Podczas lekcji zostan¹ poruszone zagadnienia zwi¹zane m.in. z procedur¹ werbunku do pracy przymusowejw III Rzeszy, jej formami, warunkami oraz podzia³em narodowoœciowym robotników.

Podczas lekcji zostanie przybli¿ona historia polskich organizacji konspiracyjnych dzia³aj¹cych podczas II wojny œwiatowej, ze szczególnym uwzglêdnieniem dzia³alnoœci na terenie Pomorza i Kujaw.

Podczas lekcji zostanie przedstawiona historia obecnoœci Armii Czerwonej w Polsce na tle najistotniejszych wydarzeñ politycznych maj¹cych miejsce w naszym kraju w latach 1943-1953 oraz w okresie Zimnej Wojny.

Zajêcia muzealne w Exploseum mo¿na zmawiaæ pod numerem telefonu 883366056, od poniedzia³ku do pi¹tkuw godzinach od 9.00 do 17.00. Lekcje prowadzimy od œrody do pi¹tku w godzinach od 9.30 do 15.00. Op³ataza lekcjê wynosi: 20 z³ od grupy + bilet wstêpu (8 z³) od ka¿dego uczestnika.

(opisy poszczególnych zajêæ znajduj¹ siê wewn¹trz folderu)

– Dawno, dawno temu – ¿ycie i kultura cz³owieka w pradziejach– W spi¿arni naszych pradziadków– Dawne rêkodzie³o i rzemios³o ludowe– Regiony etnograficzne województwa kujawsko-pomorskiego– Pos³uchaj muzyki ze starej p³yty

Zajêcia stanowi¹ okazjê do rozwiniêcia umiejêtnoœci plastycznych. Uczestnicy kursu dowiedz¹ siê na jakich zasadach opiera siê sztuka rysunku oraz wykonaj¹ prace w tej technice.

Uczestnicy zajêæ bêd¹ mieli okazjê do samodzielnego opracowania matryc w technice linorytu i wykonania pierwszych odbitek.

Uczestnicy kursu poznaj¹ podstawowe regu³y i zasady sztuki projektowania oraz modelowania obiektóww przestrzeni.

Efektem warsztatów bêdzie dog³êbna wiedza o dziejach i zbiorach bydgoskiego Muzeum. Uczestnicy zajêæ poznaj¹ tajniki warsztatu dziennikarskiego oraz zwi¹zki ³¹cz¹ce literaturê i dzie³a malarskie w poszczególnych epokach.Ka¿dy uczestnik otrzyma certyfikat „M³ody Dziennikarz-Muzealnik”.

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 45 minut

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 60 minut

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 45 minut

forma – pokaz dzie³ sztukiczas trwania – 45 minut

forma – pokaz dzie³ sztukiczas trwania – 45 minut

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 45 minut

forma – pokaz dzie³ sztukiczas trwania – 60 minut

forma – oprowadzanie, pokaz replik broni

orma – prezentacja multimedialna, oprowadzanie

forma – prezentacje multimedialne, oprowadzanie

forma – wyk³ad

forma – prezentacje multimedialne, oprowadzanie

czas trwania – 120 minut

czas trwania – 120 minut

czas trwania – 120 minut

czas trwania – 120 minut

f

10

11

12

13-15

8

9

Podpisy do fotografii

Zrozumieæ sztukê wspó³czesn¹ – analiza dzie³

Analiza obrazu

Pos³uchaj muzyki ze starej p³yty

Na przyk³adzie wybranych obiektów ze zbiorów Muzeum, reprezentuj¹cych realizacje z dziedziny polskiej sztuki wspó³czesnej, przeprowadzona zostanie analiza formalna i treœciowa dzie³a.

Zajêcia prowadzone w oparciu o bogate i ró¿norodne zbiory: Dzia³u Sztuki oraz Dzia³u Biograficznego Leona Wyczó³kowskiego. Uczestnicy lekcji dowiedz¹ siê w jaki sposób odczytywaæ i interpretowaæ dzie³a malarskie.

Podczas lekcji bêdzie mo¿na zobaczyæ za pomoc¹ jakich noœników rejestrowano g³osy wielkich œpiewaków oraz nagrywano znakomite orkiestry. Przy dŸwiêkach starej p³yty uczestnicy zajêæ bêd¹ mieli okazjê bli¿ej poznaæ fonografy, patefony, gramofony tubowe oraz akcesoria fonograficzne i cylindry.

forma – pokaz dzie³ sztuki czas trwania – 60 minut

forma – pokaz dzie³ sztukiczas trwania – 45 minut

forma – pokaz zabytkówczas trwania – 45 minut

Sztuka œredniowiecza

Sztuka renesansu

Podczas zajêæ zostanie przybli¿ona tematyka, rozwi¹zania formalne oraz funkcje sztuki œredniowiecznejna przyk³adzie malarstwa, rzeŸby oraz architektury.

Epoka nowo¿ytna wi¹¿e siê z nowym spojrzeniem na œwiat i rolê sztuki. Uczestnicy zajêæ dowiedz¹ siê na czym polega³ renesansowy prze³om w formie, treœci i odbiorze dzie³a sztuki. Poznaj¹ równie¿ now¹ rolê artystyw odrodzeniowym spo³eczeñstwie.

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 45 minut

forma – prezentacja multimedialnaczas trwania – 45 minut

CYKL HISTORII SZTUKI

OFERTA EDUKACYJNA NA EXPLOSEUM

LEKCJE DLA OSÓB NIEPE£NOSPRAWNYCH

WARSZTATY

JAK ZAMÓWIÆ LEKCJE?

KIEDY I GDZIE ODBYWAJ¥ SIÊ ZAJÊCIA MUZEALNE?

OP£ATY (nie dotyczy Exploseum):

JESTEŒMY OTWARCI NA PAÑSTWA PROPOZYCJE:

– zajêcia muzealne mo¿na zamówiæ osobiœcie, telefonicznie lub za poœrednictwem poczty elektronicznej: z dwutygodniowym wyprzedzeniem w Dziale Edukacji i Promocji,

od poniedzia³ku do pi¹tku w godzinach 8.00-16.00, tel. 052 58 59 910, 911 lub 914– prosimy o precyzyjne podawanie: tematu lekcji, terminu zajêæ, informacji o liczebnoœci grupy (nie powinna

przekraczaæ 25 osób), nazwy placówki, nazwiska nauczyciela lub opiekuna, z którym przybêdzie grupa, telefonu kontaktowego oraz adresu e-mail

– nauczyciele, po uiszczeniu op³aty za wstêp do Muzeum, mog¹ na jego terenie realizowaæ w³asne zajêciaz udzia³em dzieci

– zajêcia prowadzimy od wtorku do pi¹tku w godzinach otwarcia Muzeum, w Spichrzach przy ul. Grodzkiej 7-11i budynkach muzealnych mieszcz¹cych siê na Wyspie M³yñskiej

– zajêcia muzealne trwaj¹ od 45 do 120 minut

– op³aty za lekcje uiszcza siê w kasach mieszcz¹cych siê w budynkach Muzeum, wynosi ona 20 z³ od ca³ej grupy oraz 2 z³ od uczestnika (pod warunkiem, ¿e grupa liczy ponad 10 osób)

– op³ata za warsztaty wynosi 140 z³– opiekunowie wchodz¹ bezp³atnie, ale maj¹ obowi¹zek pozostawaæ z grup¹ przez ca³y czas pobytu w Muzeum

Wszelkie pomys³y i tematy spotkañ mo¿liwych do przeprowadzenia w przestrzeni muzealnej mo¿na przesy³aæ na adres e-mail:

edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl

edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl

1. Józef Pankiewicz, Martwa natura

(fragment), 1909, olej, p³ótno

2. Ekspozycja W grodzie Bydgosta

3,4. Haczyk do wêdki

oraz rozdzielacz uprzê¿y

5. Ulica Gdañska – strona zachodnia

od ul. Pomorskiej, ok.. 1930,

autor nieznany

6. (fragment),

7. Prasa Leona Wyczó³kowskiego

8. Leon Wyczó³kowski, Autoportret

(fragment), 1912, akwarela, papier

9. Pêdzle Leona Wyczó³kowskiego

10. Boles³aw Cybis, Toaleta (fragment),

1928, olej, sklejka

11. Wojciech Weiss, Skrzypaczka

(fragment), 1921, olej, p³ótno

12. Waza do ponczu, Warszawa,

Roman Plewkiewicz, ok. 1907 r.

13 – 15. Exploseum

Teofil Ociepka, W puszczy

1970, farby akrylowe, papier

Autor fotografii:

Wojciech WoŸniak