มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ

วาดวยสทธแรงงานขามชาต

แนวทางสำหรบผกำหนดนโยบายและผปฏบตในเอเชยและแปซฟก

สำนกงานแรงงานระหวางประเทศ

กรงเทพฯ พ.ศ. 2550

ลขสทธ © องคการแรงงานระหวางประเทศ พ.ศ. 2551 พมพครงท 1 พ.ศ. 2551 สงพมพของสำนกงานแรงงานระหวางประเท สงวนลขสทธตามพธสารฉบบท 2 ของอนสญญาวาดวยลขสทธสากล อยางไรกตาม อาจสามารนำเนอหาบางสวนของสงพมพไปใชได โดยไมตองไดรบอนญาต ภายใตเงอนไขวาตองระบแหลงทมาของเนอหานน สำหรบการทำซำหรอการแปลนน สามารยนเรองขอสทธไดท Publications Bureau (Rights and Permissions), International Labour Office, CH-1211 Geneva 22, Switzerland โดยสำนกงานแรงงานระหวางประเทศมความยนดตอกายนขอสทธดงกลาว หองสมด สถาบน และผใชอน ๆ ซงจดทะเบยนในสหราชอาณาจกรกบ Copyright Licensing Agency, 90 Tottenham Court Road, London W1T 4LP (โทรสาร + 44 (2)20 7631 5500; อเมล cla@cla.co.uk) และในสหรฐกบ Copyright Clearance Center, 222 Rosewood Drive, Danvers, MA 01923 (โทรสาร +1 978 750 4470; อเมล info@copyright.com) หรอในประเทศอน ๆ กบ Reproduction Rights Organizations สามารถถายเอกสารสงพมพไดตามวตถประสงคทกำหนดไวในใบอนญาตทออกไวใหกบองคกรเหลาน ___________________________________________________________________________________________

สำนกงานแรงงานระหวางประเทศ มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศวาดวยสทธแรงงานขามชาต: แนวทางสำหรบผกำหนดนโยบายและผปฏบตในเอเชยและแปซฟก เจนวา สำนกงานแรงงานระหวางประเทศ ค.ศ. 2008 ฉบบภาษาไทย ฉบบพมพ ISBN 978-92-2-820246-5, ฉบบเวบ ISBN 978-92-2-820247-2, ฉบบ CD-Rom ISBN 978-92-2-820248-9 ฉบบภาษาองกฤษ : International Labour Standards on Migrant Workers’ Rights: Guide for Policymakers and Practitioners in Asia and the Pacific ฉบบพมพ ISBN 978-92-2-120246-2, ฉบบเวบ ISBN 978-92-2-120247-9, ฉบบ CD-Rom ISBN 978-92-2-120248-6 ___________________________________________________________________________________________

รปแบบการนำเสนอในสงพมพของ ILO เปนไปตามแนวปฏบตของสหประชาชาต และการนำเสนอขอมลตาง ๆ มไดแสดงถงความเหนใด ๆ ของสำนกแรงงานระหวางประเทศเกยวกบสถานะทางกฎหมายของประเทศ พนท หรอเขตการปกครอง หรออำนาจการปกครองใด ๆ หรอเกยวกบการกำหนดแนวเขตชายแดนใด ๆ ผเขยนรบผดชอบตอความเหนทแสดงไวในบทความ การศกษา และขอเขยนทตพมพอน ๆ แตเพยงผเดยว การจดพมพสงพมพนไมไดแสดงถงการรบรองของสำนกงานแรงงานระหวางประเทศตอความเหนตาง ๆ ทแสดงไวในสงพมพน สงพมพฉบบนไดรบการสนบสนนจากรฐบาลประเทศญปนและองคการแรงงานระหวางประเทศ ทานสามารถหาสงพมพของ ILO ไดจากรานขายหนงสอชนนำ หรอสำนกงานประจำภมภาคของ ILO ในหลายประเทศ หรอตดตอโดยตรงท ILO Publications, International Labour Office, CH-1211 Geneva 22, Switzerland อเมล pubvente@ilo.org หรอ สำนกงานแรงงานระหวางประเทศ ประจำประเทศเอเชยตะวนออก, ชน 10 อาคารสหประชาชาต, ตไปรษณย 2-349, ถนนราชดำเนนนอก, กรงเทพมหานคร 10200, ประเทศไทย โทรสาร (66) 2280 1735, 288 3062 หรอ อเมล bangkok@ilo.org หากทานตองการเอกสารฉบบเวบของสงตพมพน ทานสามารถหาไดท www.ilo.org/asia/library/pub15.htm ___________________________________________________________________________________________

ภาพปกโดย ILO Subregional Office for East Asia, ILO-IPEC, Mekong Subregional Project to Combat Trafficking in Children and Women, ILO/DCOMM ออกแบบปกและจดหนาโดย Asia Document Bureau Ltd. พมพในประเทศไทย

�

คำนำ

บทท 1 บทนำ

1. สถานการณโลกวาดวยการยายถนฐานแรงงาน

2. ปจจยผลกดนและปจจยดงดดททำใหเกดการยายถน

3. ประโยชนและโทษของการยายถน

4. แนวโนมการยายถนฐานแรงงานในภมภาคเอเชย

5. มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศสามารถชวยแรงงานขามชาตไดอยางไร

6. เปาหมายของคมอ

7. เนอหาของคมอ

บทท 2 ขอตกลงทยตธรรมสำหรบแรงงานขามชาต

1. “แรงงานยายถน” และ “แรงงานขามชาต” คอใคร

2. แรงงานขามชาตและมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ 2.1 มาตรฐานแรงงานสากลวาดวยการยายถน 2.2 หลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน

3. ความเทาเทยมในการทำงานและการเลอกปฏบต 3.1 ความเทาเทยมในการทำงานคออะไร 3.2 การเลอกปฏบตคออะไร 3.3 อะไรไมใชการเลอกปฏบต 3.4 การปฏบตการในเชงบวกคออะไร

สารบญ

vii

1

1

1

2

3

4

5

5

7

7

88

10

1111121314

��

4. การเลอกปฏบตทางเชอชาตและชาตพนธตอแรงงานยายถนและแรงงานขามชาต

5. มตหญงชายของการยายถน 5.1 การมผหญงยายถนมากขน 5.2 การเลอกปฏบตทางเพศในตลาดแรงงาน 5.3 ความเสยงสำหรบแรงงานขามชาตหญง 5.4 การนำมตหญงชายเขาสกระแสหลกนโยบายการยายถนฐานแรงงาน

6. การคมครองชนพนเมองและชนเผา

บทท 3 สทธของแรงงานขามชาต

1. หลกการและสทธขนพนฐานในทกขนตอนของการยายถน 1.1 สทธดานสหภาพแรงงาน 1.2 อสรภาพจากการเปนแรงงานบงคบ 1.3 อสรภาพจากการเปนแรงงานเดก 1.4 อสรภาพจากการเลอกปฏบต

2. กอนออกเดนทางและระหวางการเดนทาง 2.1 การรบขอมลเกยวกบสภาพการทำงานและความเปนอย 2.2 การจดหางาน 2.3 สญญาจาง 2.4 ความชวยเหลอในการเดนทาง 2.5 บรการดานสขภาพ 2.6 เสรภาพในการเดนทาง

3. เมอเดนทางมาถงทหมาย 3.1 การยกเวนภาษศลกากร 3.2 ความชวยเหลอในการหางานทเหมาะสม 3.3 การปรบตวเขากบสภาพแวดลอมใหม

4. ระหวางการทำงาน 4.1 คาตอบแทน 4.2 ขอกำหนดและสภาพในการทำงาน 4.3 สขภาพและความปลอดภย 4.4 โอกาสในการทำงานและเสรภาพในการเปลยนงาน 4.5 ความมนคงในการทำงาน 4.6 ความกาวหนาในการทำงาน 4.7 โอกาสในการทำงานอนและการฝกอาชพ 4.8 การประกนสงคม

15

1616161719

20

23

2323242526

26272829303031

31313131

323233353536363737

���

4.9 ทพกอาศย 4.10 การเขาถงกระบวนการทางกฏหมาย 4.11 เสรภาพในการเดนทาง 4.12 เอชไอว/เอดส

5. สทธทางสงคมและสทธพลเมองในประเทศเจาบาน5.1 สทธในสญชาตและสทธในอสงหารมทรพย 5.2 การศกษาและวฒนธรรม 5.3 การสงเงนกลบประเทศ 5.4 การพบและการเยยมเยอนครอบครว 5.5 บรการทางสงคม

6. การคนสประเทศและการสงกลบ 6.1 เหตในการสงกลบ 6.2 การอทธรณตอการเลกจางทไมเปนธรรม 6.3 คาเดนทาง 6.4 สทธในประเทศททำงานสำหรบแรงงานขามชาตทจะเดนทางกลบไปยง ประเทศของตน 6.5 สทธในประเทศบานเกดสำหรบแรงงานขามชาตทเดนทางกลบไปยงประเทศของตน

บทท 4 ILO และมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ

1. ILO คออะไร 1.1 ทประชมแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Conference หรอ ILC) 1.2 คณะประศาสนการ (Governing Body)1.3 สำนกงานแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Office)

2. มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศคออะไร

3. มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศกำหนดขนอยางไร

4. มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศนำไปใชปฏบตไดอยางไร 5. การใหสตยาบนคออะไร

6. กระบวนการเจรจาและการเขาถง ILO

7. จะหาขอมลเพมเตมเรองมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศไดจากทไหน

38383940

404040414141

41424242

4242

45

45454747

47

48

48

49

50

51

�v

บทท 5 การปฏบตใชมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ

1. การกำกบดแลตามปกต (regular supervision) 1.1 การสงรายงานโดยรฐบาล

ก. รายงานประจำชวง (periodic reports) ข. รายงานพเศษ (special reports)

1.2 การพจารณารายงานจากรฐบาลและการตดตามผล ก. คณะกรรมการผเชยวชาญวาดวยการปฏบตตามอนสญญาและขอแนะ (Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations หรอ CEAR) ข. คณะกรรมการทประชมใหญวาดวยการปฏบตใชมาตรฐาน (Conference Committee on the Application of Standards)

2. ขนตอนการรองเรยน (complaint procedures)1.1 การคดคาน (representations) ภายใตมาตรา 24 และ 25 ในธรรมนญ ILO1.2 การรองเรยน (complaints) ภายใตมาตรา 26 – 34 ในธรรมนญ ILO 1.3 การรองเรยนเรองการละเมดเสรภาพในการสมาคม

3. กรอบพหภาค ILO วาดวยการยายถนฐานแรงงาน (ILO Multilateral Framework on Labour Migration)

4. แนวปฏบตเพอคมครองสทธแรงงานขามชาต 4.1 บทบาทของรฐบาล 4.2 บทบาทขององคกรนายจาง 4.3 บทบาทของสหภาพแรงงาน 4.4 บทบาทขององคกรภาคประชาสงคมอนๆ

เชงอรรถทายบท

ภาคผนวก

ภาคผนวก 1: มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศเกยวกบแรงงานขามชาต ภาคผนวก 2: แหลงขอมลและเอกสารอางอง ภาคผนวก 3: สถานะการใหสตยาบนตออนสญญาแรงงานขามชาตของประเทศตางๆภาคผนวก 4: ขอสงเกตทวไปของคณะกรรมการผเชยวชาญวาดวยการปฏบตตามอนสญญา และขอแนะ (CEACR) (ค.ศ. 2001) อนสญญาวาดวยการเกณฑแรงงาน หรอแรงงานบงคบ พ.ศ. 2473 (ค.ศ. 1930) (ฉบบท 29)ภาคผนวก 5: ตวอยางขอสงเกตและคำขอโดยตรงของกรรมการผเชยวชาญดานการปฏบต ตามอนสญญาและขอแนะ (CEACR) ตอรฐบาล ภาคผนวก 6: นยามศพท

53

5353535455

55

55

56575759

61

6363656666

68

72

727680

85

87100

v

9111314

151819

26272829303233343536

3838

394649545657586061

รายการกรอบขอความ

กรอบท 1: ผลภยและผเสยหายจากการคามนษย กรอบท 2: หลกการและสทธขนพนฐานในการทำงานและอนสญญาทเกยวของ กรอบท 3: เพศ เชอชาต ศาสนา และขอกำหนดตามลกษณะงาน กรอบท 4: ปฏบตการในเชงบวกคออะไรและทำไมจงจำเปนตองใช กรอบท 5: บทคดลอกจากปฏญญาเดอรบนและแผนปฏบตการของการประชมโลกวาดวย การขจดการเหยยดผว การเลอกปฏบตทางเชอชาต ความกลวตอคนตางชาต และการไมยอมรบอนๆ กรอบท 6: ผทำงานรบใชในบาน กรอบท 7: การนำมตหญงชายเขาสกระแสหลกคออะไร กรอบท 8: มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศใหความคมครองแรงงานจากการเลอกปฏบตได อยางไร ตวอยางจากสหรฐอเมรกา กรอบท 9: ความเสยงในชวงการจดหางาน กอนเดนทาง และระหวางการเดนทาง กรอบท 10: สำนกงานจดหางานเอกชนกบแรงงานขามชาต กรอบท 11: สญญาจางงาน กรอบท 12: หามไมใหมการบงคบตรวจโรคกรอบท 13: ความเสยงขณะทำงานและอาศยอยตางประเทศกรอบท 14: คาตอบแทน กรอบท 15: การคมครองการตงครรภ สทธซงแรงงานขามชาตหญงสวนใหญถกปฏเสธ กรอบท 16: ความรนแรงตอแรงงานขามชาต กรอบท 17: ความปลอดภยและสขอนามยในการทำงาน (OSH) กรอบท 18: มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศคมครองสทธทางประกนสงคมของแรงงาน ขามชาตอยางไร ตวอยางจากฟลปปนส กรอบท 19: ทพกอาศย กรอบท 20: บทบาทของผชวยทตดานแรงงานและสวสดการสงคมในการชวยเหลอแรงงาน ขามชาต ตวอยางจากฟลปปนส กรอบท 21: โครงสราง ILO กรอบท 22: กระบวนการใหสตยาบน กรอบท 23: การสำรวจทวไปเกยวกบอนสญญาและขอแนะ กรอบท 24: การกำกบดแลการปฏบตตามอนสญญาแรงงานระหวางประเทศและขอแนะกรอบท 25: ตวอยางคำคดคานภายใตมาตรา 24 กรอบท 26: ตวอยางการรองเรยนภายใตมาตรา 26 และ 33 กรอบท 27: ตวอยางการรองเรยนการละเมดเสรภาพในการสมาคม กรอบท 28: ขนตอนการรองเรยน

v��

การ ย ายถนฐานแรงงานกำลงทวขนเรอยๆจนกลายเปนปรากฏการณถาวรใน ตลาดแรงงานปจจบน ในบางกรณ การยายถนฐานของแรงงานเกดจากความ

คำนำ

จำเปนพนฐาน ความเหลอมลำทางเศรษฐกจและสงคมระหวางประเทศหรอตงแตภายในประเทศเปนปจจยสำคญซงผลกดนใหผคนตองแสวงโอกาสทางเศรษฐกจในตางประเทศ การทผหญงมโอกาสนอยลงในการทำงานหาเลยงชพในประเทศของตนกเปนอกสาเหตหนงททำใหมจำนวนแรงงานหญงเดนทางออกนอกประเทศมาทำงานเปนแรงงานขามชาตมากขนเคยงขางกบแรงงานชาย โดยเฉพาะในงานระดบลางทมรายไดนอย การยายถนฐานแรงงานเปนประเดนซงมความเหนขดแยงกนอย ฝายทสนบสนนกจะยกขอดมาอางในสวนทการยายถนฐานแรงงานไปตางประเทศชวยบรรเทาปญหาการวางงานในประเทศตนทาง และชวยแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานในประเทศปลายทาง อกทงยงเปนการใหโอกาสแรงงานขามชาตพฒนาทกษะฝมอในตางประเทศ และสรางรายไดเปนเงนสงกลบไปยงประเทศตนทางอกดวย ฝายทไมเหนดวยกอางถงปญหาไมสามารถสรางงานทมคณคาในประเทศตนทางและปญหา “สมองไหล” ทตามมา รวมถงสภาพการทำงานทยำแยในประเทศปลายทางซงเกดจากการมแรงงานขามชาตหลงไหลเขามาเปนจำนวนมาก นอกจากน ยงมปญหาโอกาสการทำงานทนอยลงสำหรบแรงงานไรฝมอทเปนพลเมอง ผลตภาพทตกตำ หรอความเสยงตอความมนคงและเอกราชของประเทศทรบแรงงาน แตละประเทศมความตองการทางตลาดแรงงานทไมเหมอนกน และภารกจอยางหนงในการเจรจาทางสงคมของประเทศตางๆในเอเซยแปซฟกคอการหาสมดลทดทสดระหวางการใชแรงงานพลเมองและแรงงานขามชาต ไมวาผลของการเจรจาทางสงคมนนจะเปนอยางไร ทงฝายสนบสนนและฝายคดคานการยายถนฐานแรงงานในระดบนานาชาตกมความเหนพองกนในอยางนอยหนงเรอง คอ ทกฝายจะไดรบประโยชนจากการยายถนฐานแรงงานทเปนไปตามระเบยบกฏเกณฑทกำหนด ซงมนยวาการหาประโยชนจากแรงงานขามชาตทงทจดทะเบยนและไมจดทะเบยนนมใชสงทจะกระทำได ในมมมองน ประเทศสมาชกองคการแรงงานระหวางประเทศไดกำหนดสทธบางประการทแรงงานขามชาตทงทจดทะเบยนหรอไมไดจดทะเบยนควรจะไดรบ ไมวาประเทศตนทางหรอประเทศเจาบานจะมนโยบายแรงงานอยางไร องคการแรงงานระหวางประเทศมงหวงทจะเสนอคมอฉบบนใหเปนแหลงขอมลทนำไปใชในการอางองไดโดยสะดวก และใหความกระจางเกยวกบสทธตางๆของแรงงานขามชาตใหผกำหนดนโยบายและผปฏบต ขอขอบคณ ทม เดอ เมเยอร บษกร สรยสาร และเนลน แฮสเพลส ผเขยนคมอฉบบน ซงเปนผลของความรวมมอระหวางสำนกงานแรงงานระหวางประเทศประจำกลมเอเซยตะวนออก (ILO

v���

Subregional Office for East Asia) และโครงการจดการการเคลอนยายแรงงานขามชาต (Project Managing Cross Border Movements) รวมกบโครงการธรรมาภบาลกบการยายถนในภมภาคเอเซย (Asian Project on Governance of Labour Migration) และโครงการอนภาคลมแมนำโขงเพอตอตานการคาเดกและหญง (Mekong Subregional Project to Combat Trafficking in Children and Women) โดยไดรบการสนบสนนจากรฐบาลญปนและองคการแรงงานระหวางประเทศ ขอขอบคณผเขารวมสมมนา ซงจดขนทประเทศไทยในเดอนมถนายน ค.ศ. 2007 ทไดรวมแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะ รวมทงเพอนรวมงานในองคการแรงงานระหวางประเทศทใหขอเสนอแนะทางวชาการ โดยเฉพาะอยางยงคณะทำงานเกยวกบความเสมอภาคแรงงานยายถนและคนพนเมอง (Equality, Migrant Workers and Indigenous Peoples Team) แหงแผนกมาตรฐานแรงงาน (Labour Standards Department) เจาหนาทในโครงการยายถนฐานแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Migration) และแผนกสภาพของงาน (Conditions of Work) ในเจนวา และขอขอบคณเจาหนาทในสำนกงานแรงงานระหวางประเทศในกรงเทพฯ เบจง เบรต และจารการตาร

บล ซอลเทอร

ผอำนวยการ สำนกงานแรงงานระหวางประเทศประจำกลมเอเซยตะวนออก

บทนำ

�

การยายถนเปนประเดนปญหาทสำคญของโลก ในชวง 40 ปทผานมา จำนวนผยายถนฐานขามประเทศเพอหางานทำไดเพมขนกวาหนงเทาตวทวโลก จาก 75 ลานคนใน ค.ศ. 1965 เพมเปน 191 ลานคนในค.ศ. 2005 ซงหมายความวา จากคนจำนวน 35 คน จะม 1 คน หรอรอยละ 3 ของประชากรโลก ทอาศยอยนอกประเทศเกดของตน1

สำนกงานแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Office หรอ ILO) คาดการณวาใน ค.ศ. 2005 จากจำนวนผยายถนฐานเกอบ 200 ลานคนทวโลก ชายหญง 90 ลานคนเปนแรงงานขามชาต หนวยประชากรแหงสหประชาชาต (United Nations Population Division) ระบวาในป 2005 มผยายถนฐานขามประเทศในเอเชยจำนวน 53 ลานคน2 ซงประมาณครงหนงของจำนวนนเปนผทยายถนฐานเพอหางานทำ ตวเลขนไมรวมแรงงานยายถนภายในประเทศ จำนวนคาดการณของหนวยงานทไมใชภาครฐฯมกสงกวาน การยายถนฐานในปจจบนเปนสวนหนงของกระบวนการเปลยนแปลงในพลวตรโลก การทตลาดเศรษฐกจของโลกเรงผสานรวมกนมากขน พรอมกบระบบคมนาคมและการสอสารทมประสทธภาพมากขนในปจจบน ทำใหคนจำนวนมากสามารถเดนทางขามพรมแดนไดโดยสะดวกยงขน แรงงานยายถนสวนใหญเดนทางไปทำงานในตางประเทศกเพราะไมสามารถหางานทำเพอเลยงชพเลยงครอบครวไดเพยงพอในประเทศของตน อกทงชองวางของรายไดทขยายกวางขนและความแตกตางดานคณภาพชวตภายในและระหวางประเทศยงเปนแรงผลกดนเสรมใหเกดการยายถนอกดวย ในระดบมหภาค การขาดแคลนแรงงานในประเทศซงมฐานะทางเศรษฐกจทดกวา และการมแรงงานมากเกนความตองการหรอการทำงานตำระดบในประเทศทมฐานะทางเศรษฐกจดอยกวา เปนปจจยผลกดนและปจจยดงดดทสำคญสำหรบการยายถน ความไมมนคงทางสงคม เศรษฐกจ และวกฤตการณทางการเมองกเปนปจจยทผลกดนใหผคนเดนทางออกนอกประเทศเชนกน ในสภาพการณโลกาภวฒน การทผคนจะเดนทางขามพรมแดนประเทศนบเปนปรากฎการณทหลกเลยงไมไดและมแตจะเพมมากขนทกท ในความเปนจรงแลว ผคนจะยงคงยายถน

บทนำ

1. สถานการณโลกวาดวยการยายถนฐานแรงงาน

1

2. ปจจยผลกดนและปจจยดงดดททำใหเกดการยายถน

บทนำ

�

เพอทำงานตอไป และความทาทายสำหรบผกำหนดนโยบายกคอจะทำอยางไรเพอใหเกดประโยชนสงสดจากการยายถนนน และจำกดผลเสยทเกดตอแรงงาน ผจางงาน และสงคม ใหนอยทสดได การยายถนฐานแรงงานมทงประโยชนและโทษ ในดานบวกนน แรงงานสามารถหางานทมรายไดสงกวาและสามารถสงเงนกลบบานได ทำใหแรงงานและครอบครวมคณภาพชวตทดขนและมความมนคงในชวตมากขน ประเทศตนทางกไดรบประโยชนหลายประการ รวมถงรายไดเขาประเทศทชวยบรรเทาความยากจน ภาวะการวางงานทลดลง และการโอนถายทกษะและเทคโนโลยตางๆดวย แตในดานลบนน ประเทศตนทางกตองสญเสยแรงงานไป ซงบอยครงแรงงานสวนทเสยไปจะเปนแรงงานในวยหนมสาว ประเทศตองสญเสยรายไดจากภาษ และสญเสยผลผลตประชาชาตทควรไดจากแรงงานเหลาน3 แรงงานมทกษะและนกวชาชพสวนใหญจะมอำนาจตอรองและมกไดรบคาตอบแทนทเปนธรรมและความคมครองสทธมากกวาเมอเทยบกบแรงงานยายถนซงทำงานทอาศยทกษะตำกวา แรงงานกลมหลงมกไมไดรบคาตอบแทนทเปนธรรมและความคมครองเทากบกลมแรก พวกเขาอยในสภาพทเสยเปรยบมากกวาเพราะมกทำงานอยในภาคการทำงานทอยชายขอบการคมครองของกฎหมาย แรงงานขามชาตฝมอตำหรอกงฝมอซงเปนแรงงานกลมทใหญทสดในหมแรงงานขามชาตมกประสบปญหานานปการในการเดนทางเขามาทำงาน และแมเมออยในประเทศปลายทางแลวกยงประสบปญหาถกเอารดเอาเปรยบเพราะระดบการศกษาทตำ ชนชาตหรอชาตพนธ เพศ สภาวะการทำงาน หรอสถานะแรงงานขามชาตของตน แรงงานกลมนจงมความเสยงตอการถกเลอกปฏบต การถกแสวงหาประโยชน และการถกกระทำ มากกวาแรงงานทมทกษะ ในประเทศปลายทาง แรงงานขามชาตมกถกละเวนไมใหความคมครอง สทธ และประโยชนอนทพลเมองของประเทศนนไดรบ ประเทศทรบแรงงานขามชาตไปทำงานตองพจารณาทงขอดขอเสยของการยายถน ผจางงานและประเทศไดรบประโยชนทางเศรษฐกจจากแรงงานขามชาตเหลาน แตการบรหารจดการใหแรงงานเขามาทำงานอยางมระบบจำตองใชทรพยากร ซงในบางครง ประเทศปลายทางกอาจลงเลทจะจดสรรให เชน มบอยครงทแรงงานขามชาตประสบปญหาไมสามารถเขาถงบรการการศกษาภาครฐฯและบรการสาธารณสขของประเทศเจาบาน หรอในบางครงไมสามารถเขาถงบรการใดๆไดเลยกม นอกจากนน แมวาจะไมมหลกฐานเพยงพอตอคำกลาวอางทวาแรงงานตางดาวมาแยงงานของพลเมองในประเทศนน คนในประเทศสวนใหญกยงคงมความรสกตอตานอยางรนแรงตอแรงงานขามชาตอย ทำใหไมสามารถเกดการปฏบตอยางเปนธรรมตอแรงงานขามชาตในประเทศเจาบานได แมจะประสบปญหาตางๆ แรงงานยายถนจำนวนมากยงตดสนใจยอมเสยงหางานทำในตางประเทศเพออนาคตทพวกเขาคดวาดกวาทจะไมมงานทำหรอตองผจญกบปญหาการขาดความมนคงในประเทศของตน รฐบาลของทงประเทศตนทางและปลายทางจำเปนตองรบมอกบการยายถนทดเหมอนจะไมหยดยงและจะเพมขนเรอยๆ ดวยเหตนจงควรจะมการลงทนใหเกดการบรหารจดการทเหมาะสำหรบการยายถนฐานแรงงานเพอหยดยงการเดนทางเขามาทำงานโดย

3. ประโยชนและโทษของการยายถน

บทนำ

�

ผดกฎหมาย และปองกนการคามนษยดวย การปองกนการกระทำผดเปนมาตรการทเปนเหตเปนผลและประหยดกวาการแกไขทปลายเหต ในอดตทผานมา การเคลอนยายผคนขามพรมแดนในเอเชยเปนไปอยางไมเปนทางการและไมมระบบแบบแผน รฐบาลประเทศตางๆ โดยเฉพาะประเทศปลายทางมกจะพยายามควบคมการยายถนดงกลาว แตทงน จำนวนชายหญงในทวปเอเชยทเดนทางไปทำงานยงตางประเทศโดยผานการจดการของรฐฯไดลดลงอยางมาก เชนเดยวกบในภมภาคอนของโลก การยายถนฐานแรงงานในภมภาคนไดผนมาอยภายใตการจดการของเอกชนเพมมากขนทกท ไมวาจะเปนบคคลหรอสำนกงานจดหางาน ซงสำนกงานจดหางานสวนใหญมกเปนสำนกงานขนาดเลกและไมไดจดทะเบยน ปรากฎการณนทำใหแรงงานยายถนจำนวนมากขนเสยงตอการถกปฏบตมชอบในการจดหางานและการถกละเมดสทธในการทำงาน การยายถนโดยไมผานชองทางทกำหนดในภมภาคน รวมถงการลกลอบนำบคคลเขามาในประเทศและการคามนษย กำลงเปลยนแปลงไปในรปแบบและมตใหม ซงไมเพยงแตทำใหเกดปญหาการแสวงหาประโยชนและการกระทำทมชอบตอแรงงานยายถนเทานน แตยงกอใหเกดความหวาดกลวตอแรงงานขามชาตและความระแวงในเรองความมนคง และความสงบเรยบรอยในประเทศทรบแรงงานขามชาตอกดวย แนวโนมเมอเรวๆนบงบอกวามแรงงานเอเชยจำนวนมากขนไดยายถนไปหางานทำยงประเทศอนภายในทวปเอเชยดวยกน ทงจากประเทศตนทางรายดงเดมแตในอดต เชน อนเดย ปากสถาน ฟลปปนส อนโดนเซย และศรลงกา และจากประเทศตนทางรายใหม เชน บงคลาเทศ กมพชา อนโดนเซย สปป. ลาว และเวยดนาม แรงงานจากประเทศเหลานไดยายถนไปหางานทำยงประเทศอนในเอเชย ประเทศปลายทางหลกคอ ญปน สาธารณรฐเกาหล มาเลเซย สงคโปร ไทย บรไนดารซาลาม เขตปกครองพเศษฮองกง(จน) และไตหวน(จน) แนวโนมนสะทอนใหเหนความเปลยนแปลงจากเดมทแรงงานเอเชยมกจะเดนทางไปทำงานในตะวนออกกลางในสองทศวรรษทผานมา แตในปจจบน จากจำนวนแรงงานขามชาต 25 ลานคนในเอเชย มจำนวนมากททำงานอยในประเทศเพอนบานของตน เชน แรงงานอนโดนเซยไปทำงานในมาเลเซย แรงงานกมพชา ลาว และแรงงานชนชาตพมารวมทงกลมชาตพนธและชนเผาทอาศยอยในเมยนมารมาทำงานในประเทศไทย แรงงานอฟกานสถานไปทำงานในปากสถาน แรงงานเนปาลและบงคลาเทศไปทำงานในอนเดย แรงงานซามวและครบาเตยไปทำงานในนวซแลนด นอกจากน ยงมแรงงานหลายลานคนจากเอเชยใตและเอเชยตะวนออกเฉยงใตทไปทำงานในตะวนออกกลาง ยโรป และสหรฐฯอเมรกา โอกาสทางเศรษฐกจทลดลงและการสญเสยทดนทำกน รวมทงความเสยงตอการถกคามนษยไดทำใหเกดการยายถนและทำใหชนพนเมองและชนเผาในภมภาคนกลายสภาพเปนคนเมองมากขน การยายถนฐานแรงงานเกอบทงหมดในเอเชยเปนการยายแบบชวคราว แรงงานขามชาตสวนใหญจะไปทำงานตามสญญาจางทกำหนดเวลาหนงหรอสองป แรงงานทยายถนฐานสวนใหญเปนแรงงานฝมอตำและแรงงานกงฝมอ เชน คนงานกอสราง ผทำงานรบใชในบาน ผทำงานใน

4. แนวโนมการยายถนฐานแรงงานในภมภาคเอเชย4

บทนำ

�

ภาคบนเทง และผทำงานภาคการผลต แนวโนมโลกของการทผหญงจะเดนทางไปเปนแรงงานขามชาตในตางประเทศเพมขนกเหนเดนชดในเอเชยเชนกน ซงแรงงานครงหนงของทงหมดทไปทำงานในตางประเทศเปนผหญงซงโดยมาเดนทางไปตางประเทศเพอหางานทำดวยตนเอง โดยเฉพาะจากประเทศกมพชา สปป. ลาว เมยนมาร อนโดนเซย ฟลปปนส และศรลงกา แตละประเทศมสทธทจะกำหนดนโยบายแรงงานและการยายถนฐานแรงงานในประเทศของตนซงตองอาศยนโยบายระดบชาตทสอดคลองและครอบคลมเพอบรหารจดการการยายถนฐานแรงงาน รวมทงใหความคมครองสทธสำหรบแรงงานขามชาตดวย ทงนควรใหความใสใจเปนพเศษกบขอเสยเปรยบนานาประการและการถกกดกนทแรงงานขามชาตมกประสบเนองจากสถานะทางเพศ ชนชาตหรอชาตพนธ สภาวะการทำงาน และสถานะแรงงานขามชาตของตน ประเทศสมาชกองคการแรงงานระหวางประเทศมเจตจำนงคทจะคมครองสทธและประโยชนของแรงงานยายถน (แรงงานขามชาต) ตามทบญญตไวในธรรมนญองคการแรงงานระหวางประเทศ ค.ศ. 1919 ซงเปนพนธกรณทไดรบการยนยนใน ค.ศ. 19445 และเนนยำอกครงใน ค.ศ. 1998 เมอปฏญญา ILO วาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน (ILO Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work) ไดเรยกรองใหม “ความใสใจเปนพเศษตอปญหาบคคลผมความตองการพเศษทางสงคม โดยเฉพาะอยางยงผวางงานและแรงงานยายถน” สหประชาชาต6และองคการแรงงานระหวางประเทศไดรบรองมาตรฐานหลายประการทมงใหความคมครองสทธแรงงานยายถนระหวางประเทศโดยเฉพาะ ในชวงไมกปมาน การบรหารโลกาภวฒนและกระแสการยายถนฐานทเพมขนไดกลายเปนประเดนปญหาเรงดวนสำหรบผกำหนดนโยบาย นายจาง แรงงาน องคกรของบคคลดงกลาว และประชาสงคมทวโลก มาตรฐานแรงงานซงนำไปใชโดยรฐบาล แรงงาน และนายจาง เปนสงทกำหนดมาตรฐานทางสงคมขนตำอนเปนพนฐานทจะทำใหผคนสามารถทำงานไดโดยเสร ปลอดภย และมศกดศร มาตรฐานดงกลาวนมขนเพอใหรบรองวาการพฒนาทางเศรษฐกจมไดมเปาหมายเพยงเพอใหเศรษฐกจพฒนาเทานน แตการพฒนาเศรษฐกจเปนเพยงเครองมอในการพฒนาชวตของผคน มาตรฐานนสามารถชวยรฐบาลและนายจางมใหยดตดอยกบการลดตนทนดานแรงงานเพอสรางขอไดเปรยบในการคาระหวางประเทศเทานน แตชวยสรางสนามแขงขนทเปนธรรมในเศรษฐกจโลก มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศเปนแรงบนดาลใจใหเกดการพฒนากฎหมาย นโยบาย และวถปฏบตในระดบชาต แรงงานขามชาตนบลานคนไดรบประโยชนจากกฎหมายของประเทศทไดบงคบใชเพอปฏบตตามมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ แมวาจะมแรงงานขามชาตเพยงไมกคนทจะตระหนกถงความเชอมโยงน ยกตวอยางเชน นอยคนจะทราบวาแผนโปสเตอรเรองมาตรฐานความปลอดภยและสขอนามยในการทำงานทตดอยในโรงงาน หรอกฎเรองเวลาพกและการลาคลอด เปนผลมาจากอนสญญาทวาดวยเรองดงกลา เชนน มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ จงมผลอยางเปนรปธรรมตอชวตและสภาพการทำงานของแรงงานนบลานคน รวมทงแรงงานขามชาตดวย

5. มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศสามารถชวยแรงงานขามชาตไดอยางไร

บทนำ

�

คมอฉบบนนำเสนอสาระของมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศทเกยวกบแรงงานยายถนโดยเฉพาะแรงงานขามชาตในปจจบน เพอใหความกระจางแกผกำหนดนโยบายและผปฏบตงานเกยวกบการยายถนฐานเพอหางานทำในเอเชยและแปซฟก โดยมงหวงจะใหสาระเหลานเปนประโยชนในการกำหนดและบงคบใชนโยบายทเหมาะสม รวมทงมาตรการในเชงปฏบตทสอดคลองระหวางความตองการแรงงานของตลาดกบสทธของแรงงานขามชาต เนองจากการยายถนฐานเพอหางานทำเปนประเดนซบซอนมหลายแงมม มแรงงานทงชายหญง หลากเชอชาต สถานะทางสงคม กลมชาตพนธและชนชาต คมอนจงมงหวงทจะสรางความเขาใจทดขนเกยวกบแรงงานขามชาตและบำรงความเคารพตอสทธมนษยชนและสทธแรงงานขนพนฐาน คมอฉบบนเขยนมาสำหรบผกำหนดนโยบายและเจาหนาทในระดบปฏบตททำงานดานการยายถนฐานแรงงานในภาครฐและภาคเอกชน โดยมเปาหมายเพอใหผบรหารระดบสงและระดบกลางททำงานดานการยายถนภายในหนวยงานตางๆของรฐฯคนเคยกบแงมมจำเพาะของการจางงานและแรงงานในการยายถน คมอฉบบนยงมงหวงจะใหขอมลกบนายจางและองคกรนายจางทประสบปญหาขาดแคลนแรงงานในประเทศ และกบผใชแรงงานและองคกรแรงงานซงมหนาทปกปองทงแรงงานพลเมองและแรงงานขามชาต อนเปนประโยชนทอาจจะดสวนทางกน ตวแรงงานขามชาตเอง และองคกรหรอกลมประชาสงคมทสนใจเปนตวแทนพทกษสทธของแรงงาน และเสรมสรางแรงงานสมพนธอนมนคง ยงยน และกลมเกลยวในกลมแรงงานตางๆ กอาจไดรบประโยชนจากคมอฉบบนเชนกน เนองจากคมอฉบบนจดทำขนเพอผกำหนดนโยบายและผปฏบตงานเกยวกบการยายถนฐานในเอเชยและแปซฟก จงเนนขอมลและตวอยางการยายถนในภมภาคน แตการยายถนฐานเปนปรากฏการณทเกดขนทวโลก ประเทศตางๆและประชาชนทกทตองรบมอกบปญหาทคลายคลงกนและอาจไดรบประโยชนจากประสบการณ บทเรยน และวถปฏบตทดซงเรยนรมาจากทอน ดงนนคมอฉบบนจงอาจนำไปใชไดนอกเขตเอเชยแปซฟกดวย และเปนทหวงวาคมอนจะสามารถสรางแรงบนดาลใจไดในสวนอนๆของโลก คมอนมทงหมดหาบท รวมบทท 1: บทนำนดวย บทท 2: ขอตกลงทยตธรรมสำหรบแรงงานขามชาตใหคำอธบายศพทพนฐานและแนวคดตางๆในเรองการยายถนฐานและการเลอกปฏบต และใหภาพรวมมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศทมความสำคญตอการคมครองสทธแรงงานขามชาต บทท3: สทธของแรงงานขามชาต ใหคำอธบายเรองหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงานซงใชกบแรงงานทกคน และกลาวถงสทธของแรงงานขามชาตตามทกำหนดในมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศในทกขนตอนของการยายถน ตงแตกอนออกเดนทาง ระหวางเดนทาง เมอถงทหมาย ในระหวางการทำงาน ไปจนถงการคนสประเทศและการสงกลบ บทท 4: ILO และมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ บทนสามารถใหความกระจางตอผอานทอาจมขอสงสยเกยวกบองคการแรงงานระหวางประเทศและการกำหนดมาตรฐานแรงงานระหวาง

6. เปาหมายของคมอ

7. เนอหาของคมอ

บทนำ

�

ประเทศ โดยอธบายวา อะไรคอบทบาทของมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศและเหตใดประเทศสมาชกองคการแรงงานระหวางประเทศจงรบรองมาตรฐานเหลาน มาตรฐานเหลานเกดขนมาไดอยางไร นำไปใชอยางไรในบรบทของแตละประเทศ และมประโยชนอะไรในเชงปฏบต บทท 5: การใชมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ กลาวถงกลไกและขนตอนทองคการแรงงานระหวางประเทศใชเพอชวยประเทศตางๆใหสามารถปฏบตตามขอกำหนดในมาตรฐานนนได บทนกลาวถงการหารอรปแบบตางๆ รวมทงการรองเรยนและกระบวนการตางๆทสามารถนำมาใชเพอชวยใหเกดการคมครองสทธและเสรภาพของแรงงานทกคน รวมทงผทไดยายถนฐานมาเพอทำงานเพอชวตทดขน เชงอรรถทายบทอางองโดยเฉพาะถงทมาของขอมลโดยละเอยดและชดเจน เพอใหผอานทตองการศกษาเอกสารตนฉบบของมาตรฐานนนๆสามารถหาขอความหรอขอมลทตองการได ภาคผนวกมขอมลดงตอไปน:

• ภาคผนวก 1 เปนรายการมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศทเกยวของกบแรงงานขามชาต ไดแก อนสญญาและขอแนะขององคการแรงงานระหวางประเทศและ เวบไซทตางๆ มาตรฐานของสหประชาชาต และมาตรฐานในระดบภมภาค

• ภาคผนวก 2 เปนแหลงขอมลและเอกสารอางอง โดยรวบรวมบรรณานกรม สงพมพอนๆทเกยวของ สอการอบรมและประชาสมพนธ และเวบไซทเกยวกบการยายถนฐานระหวางประเทศ

• ภาคผนวก 3 เปนภาพรวมของสถานการณการใหสตยาบนตออนสญญาแรงงานขามชาตฉบบสำคญของประเทศตางๆ

• ภาคผนวก 4 เปนคำแนะนำของ ILO ในเรองการปฏบตใชอนสญญาวาดวยการเกณฑแรงงานหรอแรงงานบงคบ พ.ศ. 2473 (ค.ศ. 1930) (ฉบบท 29)

• ภาคผนวก 5 เปนตวอยางขอสงเกตและคำขอโดยตรงของคณะกรรมการผเชยวชาญดานการปฏบตตามอนสญญาและขอแนะ (CEACR) ตอรฐบาลประเทศตาง

• ภาคผนวก 6 เปนนยามศพทซงอธบายคำศพทและนยามทใชในคมอฉบบน

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

�

องคการแรงงานระหวางประเทศสนบสนนชายและหญงทกคนในวยทำงาน รวมทงแรงงานยายถน ใหไดมโอกาสทำงานทมคณคาและมผลตผลในสภาพทเสร เปนธรรม ปลอดภย และมศกดศรของความเปนมนษย การทำงานทมคณคาสำหรบแรงงานยายถนหมายความวาแรงงานจะตอง:

• มสทธมนษยชนขนพนฐานในททำงาน รวมถงสทธทจะไดรบการคมครองจาก การกดกนทางเพศ เชอชาต ชาตพนธ หรอภมหลงทางสงคม

• ไดทำงานทมผลตผลเพอเปนฐานในการเลยงชพ • ไดรบการคมครองจากอบตเหต การบาดเจบและการเจบปวยจากการทำงาน

และไดเขารวมโครงการประกนสงคม • ไดรบการยอมรบเปนสวนหนงของสงคมและมสวนรวมในการแสดงความคดเหน

แรงงานยายถน (migrant workers) คอบคคลทออกจากบานพอหางานทำนอกบานเกดหรอนอกประเทศเกดของตน บคคลซงยายถนฐานเพอหางานทำภายในประเทศของตน ถอเปนแรงงานยายถน “ภายในประเทศ” (domestic) หรอ แรงงานยายถน “ภายใน” (internal) บคคลซงยายถนฐานเพอหางานทำในตางประเทศมกถกเรยกวา “แรงงานตางดาว” หรอ “แรงงานขามชาต” ณ ทน จะใชคำวา “แรงงานยายถน” (migrant workers) เมอกลาวถงแรงงานทเดนทางออกจากบานไปทำงานในถนอน ไมวาจะเปนภายในหรอนอกประเทศ และ ”แรงงานขามชาต” (international migrant workers) เมอกลาวถง แรงงานยายถนทไปทำงานในตางประเทศ เมอแรงงานขามชาตเดนทางเขาประเทศและทำงานตามทบญญตไวในกฎหมายตรวจคนเขาเมองของประเทศทมาทำงาน ถอวาแรงงานนนเปนแรงงานขามชาตท “จดทะเบยน” (regularly admitted หรอ registered) หรอ แรงงานขามชาต “ปกต” (regular) แตเมอแรงงานขามชาตเขามาทำงานโดยมไดผานกระบวนการตามกฎหมาย โดยไมสามารถแสดงหลกฐานวาไดเขามาอยางถกกฎหมายได แรงงานนนจะถอวาเปนแรงงาน “ไมจดทะเบยน” (irregular หรอ unregistered) หรอ แรงงานท “ไมมเอกสาร” (undocumented) อยางไรกด แมวาเมอแรงงานขามชาตทไมจดทะเบยนไดงานทำแลว และไมสามารถปรบสถานะเปนแรงงานจดทะเบยนไดกตาม แรงงานกลมนกยงมสทธทจะไดรบการคมครองสทธมนษยชนโดยทวไปและในสถานททำงานดวยเชนกน

ขอตกลงทยตธรรม

สำหรบแรงงานขามชาต

1. “แรงงานยายถน” และ “แรงงานขามชาต” คอใคร

2

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

�

แรงงานขามชาต (international migrant workers) หมายถงทงแรงงานทอพยพยายถนมาทำงานในชวงสนๆ หรอตามฤดกาลและแรงงานทยายถนฐานมาเปนการถาวรดวย แรงงานเหลานอาจยายทอยโดย:

• ผานโครงการทรฐบาลสนบสนน • ผานการจดหางานของเอกชน (เชน โดยการจดการของสำนกจดหางานเอกชน) • เดนทางมาเองเพอหางานทำ

หากแรงงานเดนทางเขาไปยงประเทศอนอยางผดกฎหมายโดยเจตนา และไดรบความชวยเหลอจากบคคลซงไดรบผลประโยชนจากการละเมดกฎหมายตรวจคนเขาเมอง กถอวาแรงงานขามชาตนนไดถก “ลกลอบนำเขามาในประเทศ”7 (smuggled) หากการเขาเมองโดยผดกฎหมายนนมไดเกดจากการยนยอม แตเกดจากการหลอกลวงโดยเจตนาจะหาประโยชนจากบคคลนน กถอวาบคคลนนไดถก “คามนษย” (trafficked) อยางไรกตาม แรงงานขามชาตซงเดนทางมาตามทกฎหมายกำหนดกอาจถกคามนษยไดเชนกน8 (ดขอความในกรอบท 1) อนสญญาและขอแนะขององคการแรงงานระหวางประเทศนนมงหวงทจะใหบงคบใชกบแรงงานทกคนไมวาสญชาตใด หรออกนยหนง มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศมผลบงคบใชตอแรงงานขามชาตเชนเดยวกนกบทบงคบใชกบแรงงานทเปนพลเมองของประเทศนน ซงหมายความวา โดยหลกการแลว มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศทกฉบบมความสำคญตอแรงงานยายถนโดยเฉพาะแรงงานขามชาตเพราะเปนการกำหนดมาตรฐานแรงงานขนตำอนเปนทยอมรบโดยสากล คมอฉบบนจะกลาวถงมาตรฐานทมความสำคญโดยเฉพาะตอการคมครองสทธแรงงานขามชาตและอธบายเนอหาทสำคญในเรองซงแรงงานขามชาตควรจะไดรบการปฎบตและไดรบโอกาสทเทาเทยมกบแรงงานอนๆ เปนหลก มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศดงกลาวอาจจำแนกไดเปนสามประเภทคราวๆ ดงตอไปน:

• มาตรฐานวาดวยการยายถนฐานในฐานะทเปนองคประกอบนโยบายการจางงาน • มาตรฐานวาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน • มาตรฐานอนทเกยวกบแรงงานขามชาต รวมถงมาตรฐานเรองประกนสงคม

นโยบายการจางงาน สำนกงานจดหางานของเอกชนและของรฐฯ เงอนไขในการจางงานและการทำงาน รวมทงมาตรฐานทนำไปปฏบตใชในภาคทมแรงงานยายถนทำงานอยจำนวนมาก

2.1 มาตรฐานแรงงานสากลวาดวยการยายถน ประเทศตางๆมอำนาจอธปไตยในการกำหนดวาจะใหใครเขามาในเขตแดนไดและในการกำหนดตลาดแรงงานของตน แตเพอใหแนใจวาการใชอำนาจอธปไตยจะไมสวนทางกบหลกการของการปฏบตโดยเทาเทยมทระบไวในมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ และเพอใหมการคมครองแรงงานในชวงทจากบานมาทำงาน ประเทศสมาชกองคการแรงงานระหวาง

2. แรงงานขามชาตและมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

�

กรอบท 1: ผลภยและผเสยหายจากการคามนษย

มแรงงานขามชาตอกสองกลมทไดรบความคมครองจากมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ ซงใหความคมครองการยายถนฐานเพอหางานทำสำหรบแรงงานทไปทำงานนอกประเทศของตน: (1) ผลภยและบคคลพลดถน และ (2) ผเสยหายจากการคามนษย ผลภย ”ผลภย” (refugee) คอบคคลซงอาศยอยนอกประเทศทตนเองถอสญชาตอย “เหตเพราะความกลวอนมเหตสมควรวาจะถกลงทณฑเพราะเหตผลทางเชอชาต ศาสนา สญชาต การเปนสมาชกกลมสงคมกลมใดกลมหนง ทำใหบคคลนนไมสามารถหรอไมตองการจะอยภายใตความคมครองของประเทศน”* ผลภยแตกตางจากแรงงานขามชาตตรงทแรงงานขามชาตเปนผเลอกเองทจะยายถนฐานไปยงประเทศอน แตผลภย (หรอบคคลพลดถน) ถกกดดนใหออกมาจากประเทศบานเกดของตน หรอไมสามารถกลบไปอยางปลอดภยได ผเสยหายจากการคามนษย ผทเปน “ผเสยหายจากการคามนษย” (victim of trafficking) คอบคคลทถกหลอกลวงหรอบงคบใหตกอยในสถานการณทถกหาประโยชนทางเพศหรอทางแรงงาน การคามนษยนนอาจเกดขนไดทงภายในและระหวางประเทศ บคคลผถกนำมาคามนษยขามประเทศถอวาเปนเหยออาชญากรรม มใชผรวมสมคบในการกออาชญากรรมนน (เชน มใชเปนผละเมดกฎหมายตรวจคนเขาเมอง) บอยครงทผเสยหายจากการคามนษยเปนแรงงานยายถนและแรงงานขามชาต แตความแตกตางในนยามคอการทผเสยหายจากการคามนษยมสวนรวมในสถานการณทถกแสวงประโยชนมไดเปนไปไปโดยความยนยอมพรอมใจหรอไดรบขอมล แตเกดจากการหลวงลวงหรอบบบงคบ**

* มาตรา 1 A ของอนสญญาสหประชาชาต พ.ศ. 2494 (ค.ศ. 1951) วาดวยสถานภาพของผลภย

** นยามลาสดและเปนทยอมรบมากทสดของการคามนษยบญญตไวในพธสาร (พาเลอรโม) วาดวยการปองกน

ปราบปราม และลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะผหญงและเดก เพอเสรมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตาน

องคกรอาชญากรรมขามชาต พ.ศ. 2543 ((Palermo) Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in

Persons, Especially Women and Children, supplementing the United Nations Convention Against

Transnational Organized Crime, 2000):

• ”การคามนษย” หมายถงการจดหา ขนสง จดสง ใหทพกพง หรอรบไวซงบคคลดวยการขมขหรอใชกำลงหรอ

การบบบงคบรปแบบอน การลกพาตว การฉอโกง การหลอกลวง การใชอำนาจในทางมชอบหรอการหา

ประโยชนจากภาวะเสยงของผอน หรอการใหหรอรบเงนหรอผลประโยชนเพอทำตามความตองการของบคคล

โดยมวตถประสงคเพอแสวงประโยชน การแสวงประโยชนหมายรวมถง “การแสวงประโยชนจากการคาประเวณผ

อนหรอการแสวงประโยชนทางเพศรปแบบอน การใชแรงงานบงคบหรอบงคบใหบรการ การใชแรงงานทาสหรอ

การปฏบตทคลายคลง การบงคบใหเปนขารบใช หรอการนำอวยวะออกจากราง” เปนอยางนอย

• การทผเสยหายจากการคามนษยยนยอมตอการแสวงประโยชนจะมไดลบลางการแสวงประโยชนนน

หากไดมการนำวธการขางตนวธใดวธหนงมาใช เชน การใชอำนาจในทางมชอบ

• ถอวาการจดหา ขนสง จดสง ใหทพกพง หรอรบไวซงเดกเพอวตถประสงคในการแสวงประโยชนเปน “การคา

มนษย” แมจะมไดเกยวของกบวธการใดทกลาวถงขางตน

• ให ”เดก” หมายถงบคคลใดทมอายตำกวาสบแปดปบรบรณ

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

�0

ประเทศ ไดรบรองมาตรฐานสากลหาฉบบทยงมผลบงคบใชในปจจบน (อนสญญาสองฉบบและขอแนะสามฉบบ) ซงจดทำขนเพอใหการคมครองแรงงานขามชาตโดยเฉพาะ ดงตอไปน:

• อนสญญาวาดวยการอพยพเพอการทำงาน (ฉบบแกไข) พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) (ฉบบท 97) และ ขอแนะ (ฉบบแกไข) พ.ศ. 2492 (ฉบบท 86)

• ขอแนะวาดวยการคมครองแรงงานอพยพ (ประเทศดอยพฒนา) พ.ศ. 2498 (ค.ศ. 1955) (ฉบบท 100)

• อนสญญาวาดวยแรงงานอพยพ (บทบญญตเสรม) พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) (ฉบบท 143) และขอแนะวาดวยแรงงานอพยพ พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) (ฉบบท 151)

ใหถอเปนขอสงเกตวา “แรงงานอพยพ” ทกลาวถงในมาตรฐานเหลาน หมายถเฉพาะ แรงงานตางชาต หรอแรงงานจากนอกประเทศ” เทานน และมไดหมายรวมถง แรงงานยายถนภายในประเทศ นอกจากน อนสญญาวาดวยแรงงานอพยพทงสองฉบบ (ฉบบท 97 และ 143) เปนอนสญญาทกลาวถงสทธของลกจางขามชาตและมไดใหความคมครองสทธของชาวตางชาตซงเปนผททำงานในกจการของตนเอง9 2.2 หลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน ในปจจบนเปนทยอมรบแลววามาตรฐานบางประการเปนรากฐานไปสการพฒนาสงคมและเศรษฐกจทเปนธรรม และชวยใหประเทศสมาชกองคการแรงงานระหวางประเทศ สามารถรบมอกบแรงกดดนจากการแขงขนในเศรษฐกจโลกในยคโลกาภวฒน ได ทงยงสงเสรมและสนบสนนใหความสำคญ และปฏบตตามหลกการทเปนพนฐานของมาตรฐานซงกำหนดไวในธรรมนญองคการแรงงานระหวางประเทศในทกท ในค.ศ. 1998 รฐบาลประเทศตางๆ องคกรนายจาง และองคกรแรงงานตางๆ จงไดรบรอง ปฎญญาวาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน และมาตรฐานอนๆทกำหนดตามมา บทนำของปฎญญาไดเรยกรองเปนการเฉพาะใหมงความสนใจไปทการใหความคมครอง ”บคคลทมความจำเปนพเศษ โดยเฉพาะอยางยงผวางงานและแรงงานยายถน” และใหมความพยายามในทกระดบทจะแกปญหาเกยวกบบคคลเหลาน

หลกการและสทธขนพนฐานในการทำงานมความครอบคลมในสประเดนตอไปน: • เสรภาพในการสมาคมและการรบรบรองทมผลจรงจงสำหรบสทธในการตอรองรวม • การขจดการใชแรงงานบงคบในทกรปแบบ • การยกเลกอยางไดผลตอการใชแรงงานเดก • การขจดการเลอกปฏบตในดานการมงานทำและการประกอบอาชพ

ปฎญญาองคการแรงงานระหวางประเทศวาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงานไดระบอยางชดเจนวาหลกการและสทธดงกลาวมความเปนสากลและใหความคมครองตอ มนษยทกคนในทกประเทศ ไมวาจะมสญชาตใดหรอทพำนกใดหรอมสถานะเปนผยายถนหรอไม และไมวาจะมการพฒนาเศรษฐกจอยทระดบใด แมในประเทศซงรฐบาลยงไมไดใหสตยาบนตออนสญญาทเกยวของ กยงตองเคารพหลกการและสทธขนพนฐานดงกลาว มหลายกรณทคณะกรรมการผเชยวชาญดานการปฏบตตามอนสญญาและขอแนะขององคการแรงงานระหวางประเทศ (ILO Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations หรอ CEACR) และคณะกรรมการวาดวยเสรภาพในการสมาคม

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

กรอบท 2: หลกการและสทธขนพนฐานในการทำงานและอนสญญาทเกยวของ (ดรายละเอยดเพมเตมไดจากภาคผนวก 1)

• เสรภาพในการสมาคม อนสญญาวาดวยเสรภาพในการสมาคมและการคมครองสทธ และการรบรบรองทมผลจรงจง ในการรวมตว พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948) (ฉบบท 87) สำหรบสทธในการตอรองรวม อนสญญาวาดวยสทธในการรวมตวและรวมเจรจาตอรอง พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) (ฉบบท 98) • การขจดการใชแรงงานบงคบ อนสญญาวาดวยการเกณฑแรงงานหรอแรงงานบงคบ พ.ศ. หรอแรงงานจำยอมในทกรปแบบ 2473 (ค.ศ. 1930) (ฉบบท 29) อนสญญาวาดวยการยกเลกแรงงานบงคบ พ.ศ. 2500 (ค.ศ. 1959) (ฉบบท 105) • การยกเลกอยางไดผลตอการ อนสญญาวาดวยอายขนตำทอนญาตใหจางงานได พ.ศ. 2516 การใชแรงงานเดก (ค.ศ. 1973) (ฉบบท 138) อนสญญาวาดวยรปแบบทเลวรายทสดของการใชแรงงานเดก พ.ศ. 2542 (ค.ศ. 1999) (ฉบบท 182) • การขจดการเลอกปฏบตในดานการ อนสญญาวาดวยคาตอบแทนทเทาเทยมกน พ.ศ. 2494 มงานทำและการประกอบอาชพ (ค.ศ. 1951) (ฉบบท 100) อนสญญาวาดวยการเลอกปฏบต (การจางงานและอาชพ) พ.ศ. 2501 (ค.ศ. 1958) (ฉบบท 111)

(Committee on Freedom of Association หรอ CFA) ไดเสนอขอคดเหนเกยวกบการปฏบตใชมาตรฐานเหลานกบแรงงานขามชาตซงเขาเมองโดยไมถกขนตอนตามกฎหมาย (ดกรอบท 24 ในสวน 1.2 ของบทท 5) 3.1 ความเทาเทยมในการทำงานคออะไร ความเทาเทยมในการทำงานคอคณประโยชนและหลกการพนฐานซงทำใหแรงงานสามารถไดรบสวนแบงทเปนธรรมไดจากผลผลตและความมงคงทแรงงานเหลานชวยสรางขนมา

• หลกการเรองโอกาสทเทาเทยมในการทำงานมจดมงหมายเพอใหบคคลสามารถพฒนาศกยภาพทางเศรษฐกจของตนไดอยางเตมท และสามารถจดสรรเวลาและพลงงานของตนใหกบงานทมการนำเวลาและพลงงานนนไปใชอยางมผลตภาพมากทสดและใหผลตอบแทนสงสด

• หลกการเรองการปฏบตทเทาเทยมมจดมงหมายเพอใหการทำงานของบคคลไดรบผลตอบแทนตามผลตภาพและผลงาน โดยคำนงถงลกษณะอนเปนวตถประสงคของตวงาน (เชน ทกษะ ความร หนาทรบผดชอบ สภาพการทำงาน) และโดย

3. ความเทาเทยมในการทำงานและการเลอกปฏบต

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

ปราศจากการแทรกแซงโดยการพจารณาโดยเหตผลอนทไมเกยวของกบผลงาน (เชน เพศ เชอชาต หรอศาสนา)

ประเทศเจาบานจะไดรบประโยชนทางเศรษฐกจหากสามารถใชแรงงานตางชาตซงเดนทางมาทำงานในประเทศไดอยางเตมศกยภาพ ตวแรงงานขามชาตเอง เศรษฐกจของประเทศเจาบานและเศรษฐกจของประเทศตนทางกจะไดรบประโยชนเชนกน หากแรงงานไดรบคาจางและการปฏบตเหมอนกนสำหรบผลงานซงใหผลผลตเทากน การเลอกปฏบตเปนสงทกดกรอนความเทาเทยมทางโอกาสและความเทาเทยมทางการปฏบตในการทำงาน 3.2 การเลอกปฏบตคออะไร การเลอกปฏบตในสถานททำงานคอการทบคคลไดรบการปฏบตในเรองงานหรอในเรองโอกาสอยางแตกตางไปจากบคคลอน ซงการปฏบตดงกลาวนนกระทำไปโดยไมมเหตผลทเปนวตถวสยหรอเหตผลทางกฎหมายมาสนบสนนได เชน ผลตภาพหรอคณสมบตทมมาแตเดมอาจเปนเหตผลทจะจายคาตอบแทนใหบคคลหนงมากกวาอกบคคลหนงสำหรบการทำงานทมมลคาเทากน แตหากมคนสองคนทมคณสมบตเทากน แตมความแตกตางทางดานเชอชาต สผว เพศ หรอชาตตระกล ไดรบเงนเดอนไมเทากนสำหรบการทำงานในหนาทเดยวกนหรอคลายคลงกนยอมถอเปนการเลอกปฏบต อนสญญาวาดวยการเลอกปฏบต (การจางงานและอาชพ) พ.ศ. 2501 (ค.ศ. 1958) (ฉบบท 111) ไดนยาม การเลอกปฏบต (discrimination) ไววาเปน การแบงแยกใดๆเนองจากเหตผลทางเชอชาต สผว เพศ ศาสนา ความคดทางการเมอง ประเดนทางสญชาต หรอภมหลงทางสงคม10 ซงทำใหสญเสยหรอกระทบตอความเทาเทยมดานโอกาสหรอการปฏบตในการจางงานหรออาชพ ในหลายประเทศการเลอกปฏบตในการจางงานเนองจากความพการทางรางกายและปญญา อาย สถานภาพการสมรส การตงครรภ รสนยมทางเพศ ทรพยสมบต หรอภาวะการตดเชอเอชไอว11 ถอปนสงตองหามเชนกน อนสญญาฉบบท 111 ไดระบเปนการจำเพาะหามมใหมการเลอกปฏบตในรปแบบใดไมวาโดยตรง หรอ โดยออม กตาม

• การเลอกปฏบตโดยตรง (direct discrimination) เกดขนเมอมความไมเทาเทยมในการปฏบตตอแรงงานทมความแตกตางทางเชอชาต สผว เพศ หรอความแตกตางอนใดตามทครอบคลมในอนสญญา ซงการเลอกปฏบตนเปนผลโดยตรงมาจากกฎหมาย กฎเกณฑ หรอวถปฏบตทแบงแยกอยางชดเจนระหวางแรงงานกลมตางๆตามเหตผลทกลาวมาแลว เชน กฎหมายทไมอนญาตใหผหญงลงนามในสญญา กฎหมายแรงงานทกำหนดใหแรงงานภายในประเทศซงยายถนจากชนบทมาทำงานในเมองไดรบคาจางนอยกวาแรงงานทมภมลำเนาอยในเมองนน ประกาศรบสมครงานทกำหนดรปลกษณและเพศของผสมคร หรอกฎหมายทไมใหความคมครองการตงครรภกบแรงงานขามชาต เปนตน

• การเลอกปฏบตโดยออม (indirect discrimination) หมายถงกฎเกณฑและวถปฏบตทดเหมอนจะเปนกลาง แตเมอนำไปปฏบตแลวทำใหเกดความเสยเปรยบตอบคคลเพศใดเพศหนง เชอชาต สผว หรอลกษณะอนอยางใดอยางหนง ลกษณะการเลอกปฏบตนอาจเปนการกำหนดคณสมบตทไมเกยวของกบตวงาน ไมวาจะเปน

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

ตำแหนงบรหารหรอตำแหนงเลขานการ เชน ความสงหรอนำหนกของผทำงานไปในทางทเออประโยชนตอบคคลเพศใดเพศหนง เชอชาตหรอสผวใดสผวหนง12 กฎหรอระเบยบทจำกดสทธของผทำงานรบใชในบาน ซงสวนใหญเปนแรงงานยายถนหญง (ทมาจากกลมชาตพนธกลมใดกลมหนง) อาจถอไดวาเปนการเลอกปฏบตทางออมดวยเหตผลทางเพศ (และเชอชาตหรอกำเนดทางชาตพนธ) ของแรงงานยายถนนนดวย

3.3 อะไรไมใชการเลอกปฏบต การเลอกจางงานเฉพาะจากกลมเชอชาต สผว เพศ กำเนดทางชาตพนธหรอสงคม ศาสนาหรอความคดเหนทางการเมอง ถอเปนการเลอกปฏบต อยางไรกด จะไมถอวานโยบายการจางงานเปนการเลอกปฏบตหากเปนไปดวยเหตผลและความจำเปนทแทจรงของงานนน เชน การจางพนกงานประจำหองนำทเปนผชายเพอทำงานในหองนำชาย และการจางพนกงานประจำหองนำทเปนผหญงเพอทำงานในหองนำหญง ในกรณยกเวนเหลาน อาจตงคณสมบตบางประการ เชน เพศ เชอชาต หรอศาสนาเปนขอกำหนดทจำเปนตามลกษณะงานนนได

กรอบท 3: เพศ เชอชาต ศาสนา และขอกำหนดตามลกษณะงาน

แมการเลอกปฏบตจะเปนสงทไมควรกระทำ และการคดเลอกบคคลเขาทำงานควรเปนไปตามขอกำหนดของงานนน อาจมความจำเปนทางธรกจสำหรบงานบางอยางซงตองกำหนดเพศ เชอชาต สญชาต หรอแหลงกำเนดของผทำงาน ความจำเปนดงกลาวอาจรวมถง: • การใหบรการอาหารและเครองดมซงมเชอชาต ภาษา หรอศาสนาเปนขอกำหนดหรอคณสมบตในการ

ทำงาน • การใหบรการสวนบคคล เชน บรการดานสขภาพ สวสดการ การศกษา ซงผปฏบตงานใหบรการทเปน

คนเพศเดยวกนหรอเพศอน เชอชาตเดยวกนหรอเชอชาตอน จะสามารถปฏบตไดอยางมประสทธผลมากทสด

ในกรณทมความจำเปนเชนน นายจางตองอธบายเหตผลใหชดเจนวาการคดเลอกคนเขาทำงานเปนไปตามความตองการของงานเทานน ตวอยางขอกำหนดเฉพาะจากความจำเปนของกจการ • ขอกำหนดทางภาษา เชน บรษททดำเนนธรกจในประเทศจนทกำลงรบสมครพนกงานเพอดแลลกคา

ชาวจนอาจกำหนดใหพนกงานตองพดโตตอบเปนภาษาจนกลางได ควรระบขอกำหนดทางภาษาอยางชดเจนวา “พดโตตอบเปนภาษาจนกลางได” แทนทจะบอกวา “จนเทานน”

• ขอกำหนดเกยวกบประเดนออนไหวทางศาสนา เชน พนกงานททำงานในครวฮาลาลจะตองมคณสมบตตามทกำหนดโดยการรบรองของ สภาศาสนาอสลามแหงสงคโปร (Maijlis Ugama Islam Sigapura) หรอพนกงานเกบเงนในซเปอรมารเกตอาจตองจบตองเนอหมเวลาคดเงน เปนตน

ทมา: Ministry of Manpower Singapore, (Tripartite) Code of Responsible Employment Practices,

Recruitment and Selection, Case Study Series 1/2004, Appendix A, 2002.

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

3.4 ปฏบตการในเชงบวกคออะไร การปฏบตหรอจดใหมโอกาสทแตกตางกนสำหรบบคคลเฉพาะกลมเปนสงททำไดและควรทำหากมวตถประสงคเพอ:

• ใหความคมครองแรงงานกลมใดกลมหนงดวยเหตผลพเศษ เชน ใหความคมครองภาวะเจรญพนธของแรงงานทงหญงและชายทงหมดทอยในชวงอายทจะมบตรได

• สงเสรมความเทาเทยมโดยใชปฏบตการในเชงบวกหรอโดยใชมาตรการพเศษชวคราว

กรอบท 4: ปฏบตการในเชงบวกคออะไรและทำไมจงจำเปนตองใช

ปฏบตการในเชงบวก (positive หรอ affirmative action) คอมาตรการชวคราวทใชแกไขผลจากการเลอกปฏบตทผานมาในอดต เพอใหเกดความเปนธรรมในดานโอกาสและการปฏบตระหวางกลมคนตางๆในสงคม มาตรการดงกลาวมงผลไปทคนกลมใดกลมหนง และมเปาหมายเพอขจดและปองกนการเลอกปฏบต และเพอขจดความเสยเปรยบอนเกดจากคตนยม พฤตกรรม และโครงสรางตางๆในปจจบนทเปนผลมาจากภาพเหมารวมดานสงคม เชอชาต และเพศของคนกลมนน การใชนโยบายดงกลาวเกดจากขอสงเกตวาการหามมใหมการเลอกปฏบตทางดานกฎหมายนนยงไมเพยงพอทจะกอใหเกดความเทาเทยมและความเปนธรรมในเชงปฏบตได ปฏบตการในเชงบวก ถอเปนการกระตนใหเกดความเปนธรรมในเชงปฏบต ทงน จะตองไมถอวาปฏบตการในเชงบวกทมตอกลมคนกลมใดกลมหนงเพอขจดผลของการเลอกปฏบตทมมาแตอดต เชน ปฏบตการทมตอผหญง ชนเผาพนเมอง หรอกลมชาตพนธชนกลมนอย เปนการเลอกปฏบตตอคนกลมอน เหตเพราะเมอไดขจดผลของการเลอกปฏบตออกไปจนหมดสนแลว กควรทจะเลกการใชมาตรการดงกลาว ตวอยางปฏบตการในเชงบวก ระเบยบอนญาตใหพนกงานสนบสนนบคคลศาสนาใดศาสนาหนงหรอความเชอใดความเชอหนงใหสมครเขาทำงานบางอยาง หรอเขารบการอบรม อนเปนสวนหนงของโครงการเพอชดเชยผลของความไมเทาเทยมทางโอกาสในอดต ยกตวอยางเชน นายจางอาจ: • ลงโฆษณาในหนงสอพมพกลมชาตพนธเพอสนบสนนใหบคคลทนบถอศาสนาชนกลมนอยมาสมคร • จดการอบรมเพอใหความรกบสมาชกกลมทางศาสนาทดอยโอกาสใหสามารถแขงขนไดมากขน • อบรมพนกงานทมอยใหทำงานซงในอดตเคยเปนงานทมอบหมายใหเฉพาะบคคลศาสนาใดศาสนาหนง

นายจางตองแจงเหตผลสำหรบปฏบตการในเชงบวกในการโฆษณาและในสถานททำงาน หาไมแลว ปฏบตการในเชงบวกนนอาจถกมองวาเปนการเลอกปฏบตได ปรบปรงจาก: ILO , ABC of Women Workers’ Rights and Gender Equality, ILO: Geneva, 2000 หนา 10 และ

The Muslim Council of Britain, Muslims in the Workplace: A good practice guide for employers and

employees, London, 2005.

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

การเลอกปฏบตทางเชอชาตและชาตพนธตอแรงงานยายถนและแรงงานขามชาตทพบทวไป รวมถง:

• การเลอกปฏบตโดยตรง: การปฏบตซงแสดงความชนชอบตอแรงงานผใดผหนงนอยกวาแรงงานผอนในททำงาน จากเหตผลทางเชอชาตหรอสผว ซงเปนการปฏบตทแตกตางจากทบคคลเชอชาตอนจะไดรบในสถานการณเดยวกนหรอสถานการณทคลายคลงกน

• การเลอกปฏบตทางออม: ผลของขอกำหนดบางประการ (เชน ทรงผม) เงอนไข (เชน การประเมนผลงาน) หรอวธปฏบต (เชน จองจบผดและวากลาวตเตยนแมกระทำความผดเลกนอยทผอนกกระทำอย) ทำใหเกดผลกระทบอยางยงตอคนเชอชาตใดเชอชาตหนง

• การขมเหงรงแกทางเชอชาต: การมความประพฤตหรอแสดงความคดเหนตอบคคลใดบคคลหนงซงเปนทรกนทวไปวาบคคลทมเชอชาตนนไมชอบหรอเหนวาเปนการขมเหงรงแก เชน การพดสอเสยดหรอลอเลยนลกษณะทางเชอชาต

• การเหมารวมรปแบบทางเชอชาต: การใชเชอชาต และโดยเฉพาะอยางยงลกษณะในเชงลบใดๆเกยวกบเชอชาตนนในการประมวลขอมลเกยวกบบคคล

• การถกโจมตหรอตกเปนเหยอถกกระทำ: การถกจองจบผดดวยเหตผลทางเชอชาต สผว หรอกำเนดทางชาตพนธ อนเปนผลจากการรองเรยนหรอใชสทธทางกฎหมายของบคคลนน

4. การเลอกปฏบตทางเชอชาตและชาตพนธตอแรงงานยายถนและแรงงานขามชาต

กรอบท 5: บทคดลอกจากปฏญญาเดอรบนและแผนปฏบตการของการประชมโลกวาดวยการขจดการเหยยดผว การเลอกปฏบตทางเชอชาต ความกลวตอคนตางชาต และการไมยอมรบอนๆ

แผนปฏบตการ: 29. ขอเรยกรองใหรฐดำเนนมาตรการทเปนรปธรรมเพอขจดการเหยยดผว การเลอกปฏบตทางเชอชาต ความกลวตอคนตางชาต และการไมยอมรบอนๆในททำงานตอแรงงานทกคน รวมทงแรงงานยายถนและแรงงานขามชาต และเรยกรองใหรฐใหความเทาเทยมตามกฎหมายโดยสมบรณสำหรบทกคน รวมทงกฎหมายแรงงานดวย นอกจากน รฐควรขจดอปสรรค เมอเหมาะสม ในการเขารวมการฝกอาชพ การตอรองรวม การทำงาน การทำสญญาและกจกรรมสหภาพแรงงาน การเขาถงคณะตลาการและคณะกรรมการบรหารทรบเรองรองเรยน การหางานในสวนอนๆในประเทศทพำนก และการทำงานในสภาพทปลอดภยและไมเปนอนตรายตอสขภาพ … 31. เนองจากมสดสวนแรงงานยายถนทเปนหญงเพมขน จงขอเรยกรองใหรฐเนนความสำคญเปนพเศษในเรองประเดนมตหญงชาย รวมทงการเลอกปฏบตทางเพศ โดยเฉพาะอยางยงในกรณทมอปสรรคซำซอนหลายประการสำหรบแรงงานยายถนและแรงงานขามชาตหญง ควรมการศกษาโดยละเอยดไมเฉพาะในเรองการละเมดสทธมนษยชนตอแรงงานขามชาตหญงเทานน แตรวมถงเรองการทแรงงานเหลานมสวนสรางเสรมเศรษฐกจในประเทศตนทางและในประเทศเจาบานดวย และควรแนบผลการศกษาดงกลาวในรายงานซงสงใหองคกรสนธสญญาตางๆ

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

5.1 การมผหญงยายถนมากขน ใน ค.ศ. 1960 มจำนวนผยายถนทเปนหญงเกอบ 47 คนจาก 100 คนซงพำนกและทำงานนอกประเทศเกดของตน นบแตนน สดสวนผยายถนซงเปนหญงไดเพมขนอยางตอเนอง14 เมอถงใน ค.ศ. 2000 มผยายถนหญงประมาณ 95 ลานคน ซงคดเปนเกอบครงของผยายถนฐานระหวางประเทศทวโล15 นอกจากนผ หญงยงเปนสวนสำคญในกระแสการยายถนภายในประเทศอกดวย มผหญงจำนวนมากขนทกททยายถนฐานเพอไปทำงานตางประเทศโดยลำพง สวนใหญเปนผหาเลยงหลกของครอบครว หลายคนเดนทางไปตางประเทศหลายครงในชวงชวต โดยทำงานหลายอยางเปนเวลานานป และบางคนกทำงานอยตางประเทศเปนการถาวร16 ซงแนวโนมนจะยงคงดำเนนตอไป17

ในประเทศกำลงพฒนาทรบแรงงานขามชาตเปนแรงงานชวคราวเทานน สดสวนของผหญงในกระแสแรงงานยายถนไดเพมขนนบตงแตปลายทศวรรษ 1970 เปนตนมา จดหมายหลกของแรงงานขามชาตหญงคอเอเชยตะวนตก ขอบแปซฟก เอเชยตะวนออก และเอเชยตะวนออกเฉยงใต เมอ ค.ศ. 2000 มการคาดการณวาจำนวนแรงงานขามชาตหญงในเอเชยตะวนออกและตะวนอกเฉยงใตมมากกวาชาย (5 ลานคนตอ 4.9 ลานคน)18 มแรงงานขามชาตหญงจำนวนมากจากประเทศตนทางบางประเทศในเอเชย เชน การคาดการณระดบประเทศระบวาใน ค.ศ. 2000 มแรงงานขามชาตหญงถง 68% ในแรงงานชาวอนโดนเซยซงทำงานอยในตางประเทศ จากแรงงานขามชาตชาวศรลงกาจำนวน 1.2 ลานคน มแรงงานหญงถง 75% และจากแรงงานขามชาตชาวฟลปนสทมเอกสารเกอบ 3 ลานคน และทไมมเอกสาร 1.8 ลานคน มแรงงานหญ 46%19 มผหญงในทกกลมอาย ทกระดบการศกษา และทกภมหลงทางสงคมทยายถนฐานแรงงาน บางคนมการศกษาสงและสามารถหางานทสอดคลองกบคณสมบตของตนได แตจำนวนมากซงมาจากครอบครวทมรายไดตำและมการศกษานอยมกลงเอยดวยการทำงานทกษะตำตางๆ20 ตลาดแรงงานตองการแรงงานขามชาตหญงสงสดในภาคการทำงานทเกยวของกบบทบาทดงเดมของเพศหญง เชน งานรบใชในบาน พยาบาลและบรการสวนบคคล งานทำความสะอาด งานบนเทง และ งานขายบรการทางเพศ รวมทงงานขายปลกและงานภาคการผลตซงใชแรงงานจำนวนมากตามโรงงานขนาดเลกและโรงงานนรก21 5.2 การเลอกปฏบตทางเพศในตลาดแรงงาน ประเทศสวนใหญมกฎหมายหามมใหมการเลอกปฏบตทางเพศโดยตรง แตในความเปนจรง ผหญงยงคงตองเผชญกบการถกกดกนแบบใดแบบหนงหรอหลายแบบพรอมกน ในชวงชวตและโลกของการทำงาน มผหญงจำนวนมากประกอบอาชพทเรยกวา “5 Cs” คอ caring (การบรบาล) cashiering (เปนพนกงานเกบเงน) catering (ทำอาหาร) cleaning (ทำความสะอาด) และ clerical (เปนเสมยน) งานเหลานมกอยในบรษทขนาดเลกทไมมสหภาพแรงงาน

5. มตหญงชายของการยายถน13

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

ซงหมายความวาแรงงานหญงเหลานจะมอำนาจในการตอรอง และมโอกาสในการยกระดบฐานะทางเศรษฐกจของตวเองไดนอยกวา เมอเทยบกบแรงงานชาย22 สถานการณเชนนมใหเหนอย และเปนมตหนงของการยายถนฐานแรงงานดวยเชนกน:

• ในประเทศตนทาง ความยากจน การเลอกปฏบตในตลาดแรงงาน การทไมสามารถเขาถงทรพยากรทสรางผลผลต และการมโอกาสนอยลงทจะรวมกจกรรมทางเศรษฐกจ นบเปนปจจยทผลกดนใหผหญงตองยายถนฐานเพอหางานทำ ยกตวอยางเชน ในประเทศทสงออกแรงงานขามชาตหญงจำนวนมาก เชน อนโดนเซยและฟลปปนส มอตราการวางงานทเดนชดสำหรบผหญงในวยสาว (อาย 15 – 24 ป)23 ขอจำกดตางๆสำหรบผหญงในการยายถนโดยเฉพาะการเดนทางไปทำงานตางประเทศอยางถกกฎหมาย การขาดความร และความรนแรง มกจะผลกดนใหผหญงตองยายถนฐานเพอหางานทำโดยผดกฎหมาย ทำใหผหญงเสยงตอการทจะถกคามนษยดวย

• ในประเทศเจาบาน แรงงานขามชาตหญงมกมระดบความรสงกวาแรงงานขามชาตทเปนชาย แตปรญญาหรอวฒทางการศกษาของแรงงานขามชาตหญงอาจไมไดรบการยอมรบในประเทศเจาบานเทาทควร การทไมคอยมงานทกษะสงใหผหญงทำ ทำใหแรงงานขามชาตหญงหลายคนตองทำงานซงตำกวาระดบความสามารถของตน24 สวนใหญงานทมความตองการใชแรงงานหญงสง มกเปนงานในบทบาทดงเดมของสตร ทถกจำแนกไววาเปนบทบาทของเพศหญงโดยเฉพาะ เชน งานคนรบใชในบาน หรองานใหบรการทางเพศ และงานภาคบรบาล ซงมกเปนงานททำใหแรงงานขามชาตหญง “ทกษะถดถอย” การขาดแคลนตำแหนงงานทกษะสงสำหรบผหญงสงผลใหแรงงานขามชาตหญงหลายคนตองทำงานซงตำกวาคณสมบต ของตน25

5.3 ความเสยงสำหรบแรงงานขามชาตหญง ผชายและผหญงมกจะมประสบการณการเปนแรงงานขามชาตทแตกตางกน แตนโยบายแรงงานขามชาตและตลาดแรงงานกลบไมไดคำนงถงจดน เมอเปรยบเทยบกนแลว ตลาดแรงงานใหโอกาสและชองทางในการยายถนฐานแรงงานขามประเทศอยางถกกฎหมายแกแรงงานชายมากกวา แรงงานขามชาตชายมกจะมตำแหนงงานทถกกฎหมายรองรบ เชน งานกอสรางและงานการเกษตร แตในทางกลบกน ตำแหนงงานสำหรบแรงงานขามชาตหญงมกจะอยในภาคงานทไมมการควบคมและไมไดจางงานอยางถกกฎหมายเสมอไป การขาดความคมครองทางกฎหมายสำหรบแรงงานททำงานในภาคงานทผหญงทำอยมกทำใหแรงงานขามชาตหญงนบลานคนตองเสยงตอการถกกระทำนานาประการ การขาดชองทางการยายถนฐานเพอหางานทำอยางถกกฎหมายทำใหผหญงเหลานตกอยในสถานการณทอนตราย ในชวงของการเดนทางเขามาทำงาน ผหญงมความเสยงทจะถกคามนษยและเสยงตอภยอนตรายอนๆ สงกวาผชาย เมอมาถงประเทศปลายทางแลว ผหญงกมกจะตองเผชญกบการเลอกปฏบตนานปการ การหาประโยชนในรปแบบตางๆ การถกทำราย และถกกระทำในขนรนแรง รวมทงการถกจองจำเยยงทาสใหขายบรการทางเพศและเปนคนรบใชในบาน และถกใชเปนแรงงานบงคบ นอกจากนผหญงยงมความเสยงสงตอการถกคกคามทางเพศ ถกขมขน และถกไลออกจากงานเนองจากตงครรภอกดวย

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

การมองผหญงวาดอยคณคาและการใหผหญงทำงานทกษะตำและงานกงทกษะเปนสวนใหญจงเพมสภาพความเสยงตออนตรายแกผหญง ลกษณะทางสงคมอนของผหญง เชน เชอชาตหรอชาตพนธ ชนชน และศาสนา กอาจมสวนในการเพมความเสยงนได การเลอกปฏบตตอผหญงมกเชอมโยงกบการเลอกปฏบตประเภทอนๆดวย อนง แรงงานขามชาตหญงจงตองประสบกบการเลอกปฏบตซำซอนในหลายดานดวยกน26 ไดแก:

• การเลอกปฏบตระหวางหญงกบชาย • การเลอกปฏบตระหวางชาวตางชาตกบพลเมองของประเทศ • การเลอกปฏบตระหวางผพงพงหรอผตดตามของแรงงานขามชาตกบผเปนแรงงาน

ขามชาต • การเลอกปฏบตระหวางแรงงานขามชาตทมเอกสารและไมมเอกสาร

ปรากฎการณทมผหญงมาเปนแรงงานขามชาตมากขนจะยงมอยตอไปและดจะมมากขน จงเกดการหาประโยชนในรปแบบใหมๆ เมอกระแสโลกาภวฒนทำใหเกดการเคลอนยายแรงงานมากขน พรอมกบการควบคมกลไกตลาดและการเตบโตของเศรษฐกจนอกระบบนอย รฐบาลประเทศตางๆจงเรงเพมกำลงความเขมงวดในการควบคมชายแดนทามกลางสถานการณทมการเคลอนยายของแรงงานทเขามาทำงานโดยไมผานกระบวนการตามกฎหมายเพมมากขน สภาวการณดงกลาวเอออำนวยใหเกดการหาประโยชนจากแรงงานขามชาต โดยเฉพาะอยางยงแรงงานหญงซงเขาเมองนอกชองทางกฎหมาย แรงงานขามชาตหญงท

กรอบท 6: ผทำงานรบใชในบาน

แรงงานขามชาตหญงหลายคนทำงานรบใชในบาน ประเทศอนโดนเซย ศรลงกา และฟลปปนสไดสงแรงงานหญงจำนวนเพมขนไปยงรฐอาหรบในชวงสบปทผานมา ซงสวนใหญไปเพอทำงานรบใชในบาน* ประเทศไทยรบแรงงานขามชาตหญงจำนวนมากจากประเทศเพอนบานมาทำงานรบใชในบานเชนกน ประเทศอนในเอเชยซงรบแรงงานขามชาตหญงคอเขตปกครองพเศษฮองกง (จน) มาเลเซย และสงคโปร นอกจากน ยงมการยายถนภายในประเทศเพอทำงานรบใชในบานเปนจำนวนมาก กฎหมายของหลายประเทศมไดใหความคมครองการทำงานรบใชในบาน ดงนน ผทำงานรบใชในบานซงโดยมากเปนผหญงและเดกจงมความเสยงอยางยงตอการถกเลอกปฏบต การถกแสวงประโยชน และการถกกระทำ แรงงานเหลานมกเสยงตอการถกคามนษย เปนแรงงานบงคบ และเปนแรงงานขดหน ผทำงานรบใชในบานหลายคนตองทนทำงานในสภาพทยำแยและตองทนตอการถกละเมดสทธอนๆในการทำงานซงรวมถง: • คาจางทตำมาก (มกตำกวาคาแรงขนตำอยางมาก) • เวลาทำงานทยาวนาน (ถง 15 – 18 ชวโมงตอวน) • ไมมวนหยดประจำ และมวนหยดนอยวน • ไมไดรบอาหารและทพกเพยงพอ • การถกจองจำและใหอยโดดเดยว • การชะลอหรอไมยอมจายคาจางและการยดเอกสารประจำตว • การขมขและใชความรนแรงในททำงาน รวมทงการทำรายทางกาย ทางใจ และทางเพศ

* ทมา: ILO, “Female Migrant Workers in the Labour Market: Global challenges and trends,” ILO Gender

News, International Women’s Day, 8 March 2007 – Special Issue on Women and Migration, หนา 2

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

เขามาแบบนสามารถกลายเปนผเดนทางเขาเมองอยางผดกฎหมายไดงาย และตองตรากตรำหาเลยงชพอยในเศรษฐกจนอกระบบหรอภาคธรกจทผดกฎหมาย แตกยงไมสามารถทจะหลดพนความยากจนไปได27 แนวโนมนเมอนำมารวมกบความมนชาหรอรงเกยจเดยดฉนทตอแรงงานขามชาตโดยรวม กอรปกบแนวคดและมมมองทเอาเปรยบเพศหญงโดยเฉพาะแลว นบเปนความทาทายทยงใหญสำหรบแรงงานขามชาตหญงเลยทเดยว 5.4 การนำมตหญงชายเขาสกระแสหลกนโยบายการยายถนฐานแรงงาน การยายถนฐานเพอทำงานสรางประโยชนหลายประการใหแรงงานขามชาตหญงและครอบครว ในหลายกรณการยายถนฐานเพอหางานทำไดทำใหผหญงสามารถหาเลยงครอบครวและเปนตวแทนทางเศรษฐกจทสำคญซงมบทบาทหลกในการบรรเทาความยากจนและพฒนาชมชนและประเทศตนทาง อยางไรกด ยงไมมความคมครองสทธใหกบแรงงานขามชาตหญงใหสมกบประโยชนทแรงงานกลมนไดสรางขน นโยบายแรงงานขามชาตควรมงขจดการเลอกปฏบต และความไมเทาเทยมทมตอแรงงานขามชาตหญง เพอทแรงงานเหลานจะไดทำงานในสภาพทมคณคาและไดรบความเคารพในสทธมนษยชนขนพนฐานและสทธแรงงาน28 สทธความเสมอภาคระหวางหญงชายในททำงาน ประการสำคญๆ รวมถง:29

• ความเสมอภาคทางโอกาสและการปฏบตระหวางชายและหญงในการทำงาน • คาแรงทเทากนสำหรบงานทมมลคาเทากน • การคมครองการตงครรภ • การสรางสมดลยและการกระจายความรบผดชอบทเปนธรรมขนระหวางหญงชาย

ทงในงานทมและไมมคาตอบแทนสำหรบแรงงานชายและหญงทมภาระครอบครว การใหความคมครองสทธดงกลาวมากขนจะทำใหเกดประโยชนสงสดสำหรบทกฝาย ทงแรง งานหญงเอง ครอบครวและชมชนของแรงงานเหลานน ประเทศตนทางและประเทศเจาบาน ดวยเหตน จงเปนเรองจำเปนทจะนำความคดและมมมองดานมตหญงชายมาบรรจไวในกระแสหลกของนโยบาย โครงการ และกจกรรมเกยวกบแรงงานขามชาตตางๆ ในป ค.ศ. 1995 ณ การประชมสตรโลกครงทส ประเทศสมาชกองคการสหประชาชาต 189 ประเทศไดรวมแสดง

กรอบท 7: การนำมตหญงชายเขาสกระแสหลกคออะไร • เปาหมายสงสดของการนำมตหญงชายเขาสกระแสหลก (gender mainstreaming) คอการทำใหเกด

ความเสมอภาคระหวางเพศ • การนำมตหญงชายเขาสกระแสหลกคอกระบวนการประเมนผลกระทบของของกจกรรม กฎหมาย

นโยบายหรอโครงการใดทวางแผนไว ซงจะมตอหญงและชาย ในทกเรอง ทกระดบ • กลยทธทใชคอการนำปญหาและประสบการณของทงผหญงและผชายมาเปนสวนสำคญเพอกำหนด

ดำเนนการ ตดตามและประเมนผลนโยบายและโครงการตางๆ ในทกภาคการเมอง เศรษฐกจและสงคม เพอใหผหญงและผชายไดรบประโยชนอยางเทาเทยม และเพอขจดความอยตธรรม

ทมา: United Nations Economic and Social Council (ESCSOC): Agreed Conclusions E/1997/L.30. หนา 2

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

�0

เจตนารมณทจะใหมการสะทอนมตหญงชายในนโยบายทกนโยบายและโครงการทกโครงการ เพอสงเสรมความเทาเทยมกน และขจดความไมเปนธรรมระหวางชายและหญงในสงคมตางๆ30 การนำมตหญงชายเขาสกระแสหลกของนโยบายและโครงการเกยวกบแรงงานขามชาตในประเทศบานเกดและประเทศเจาบาน ในบางสวนหมายถง:

• การเกบและวเคราะหขอมลโดยจำแนกตามเพศ และการนำขอมลดงกลาวไปใชในนโยบายและโครงการตางๆ

• การยอมรบถงความคลายคลงและความแตกตางในประสบการณการยายถนของหญงชายกลมตางๆ ในเรองความเสยงตางๆ การถกละเมดสทธ และผลทตามมา

• การแกปญหาผลกระทบซงมตอหญงและชายกลมตางๆของกฎหมาย นโยบาย และโครงการทมความแตกตางและบอยครงเปนการเลอกปฏบต เชน:

o การขจดมาตรการ “คมครอง” ผหญงซงกลบทำใหผหญงไมสามารถเขาสการทำงานทปลอดภยและมผลตผลได

o การขจดการเลอกปฏบต เพราะตงครรภหรอเพราะมครอบครว เนองจากเปนการผลกภาระการสบเผาพนธไปทผหญงแตเพยงฝายเดยว

o การจดใหมการคมครองการเจญพนธของแรงงานขามชาตชายและหญงทอยในวยมบตรได และคมครองการตงครรภของแรงงานหญง

• การสนบสนนใหแรงงานขามชาตหญงมสทธมเสยงและมตวแทน เพอใหสามารถนำความคดเหนและมมมองของแรงงานกลมนไปใชในกลไกการกำหนดนโยบายและการตดสนใจ

• การขยายความคมครองแรงงานใหครอบคลมในทกภาคเศรษฐกจและอาชพ รวมถงงานทมแรงงานขามชาตหญงทำเปนสวนใหญ เชน งานรบใชในบาน

• การสงเสรมใหมโอกาสและการปฏบตทเทาเทยมสำหรบแรงงานขามชาตหญง โดยการกำหนดมาตรการพเศษเพอขจดอคตตอบคคลเพราะยดตดอยกบภาพเหมารวมหญงหรอชาย และขจดการเลอกปฏบตตอแรงงานขามชาตดวย

การทำใหชนพนเมองตองถกบงคบใหอยตามชายขอบในหลายสงคมมกทำใหชนกลมนหลกหนออกจากชมชนและกลายเปนผยายถน การกอบโกยผลประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตในวงกวาง การพฒนาอตสาหกรรมและเหมองแร การใชปาในเชงพาณชย และการขยายตวของเมองอยางรวดเรว ทำใหชนพนเมองและชนเผาจำตองออกไปหางานเลยงชพนอกชมชนดงเดมของตนเพอความอยรอด อคตและการกดกนตอชนพนเมองและชนเผายงมอยทวไปในหลายสงคม และในบางครงการทชนกลมนอยไมมสญชาต ไมมสถานะทางกฎหมาย และไมสามารถถอครองทดน ทำใหพวกเขาไมมทางเลอกในการประกอบอาชพ ชนพนเมองและชนเผาจำนวนมากทำงานเปนแรงงานราคาถก รบจางธรกจขนาดใหญ บางคนตองกลายเปนแรงงานตามฤดกาลหรอแรงงานชวคราวในประเทศของตนเองหรอในตางประเทศ บางครงชนพนเมองกตองขายทดนและทรพยสนเพอจายคาเดนทางและคาจดหางานใหกบสำนกงานจดหางานหรอนายหนา สภาพการทำงานและการจดหางานสำหรบชนพนเมองและชนเผามกจะอยตำกวามาตรฐานแรงงานของประเทศและมาตรฐานสากล ทงน เปนเพราะคนกลมนขาดความรเรองกฎหมาย

6. การคมครองชนพนเมองและชนเผา31

ขอตกลงท

ยตธรร

มสำห

รบแรง

งานขามชาต

��

และขาดความเขาใจเกยวกบสทธของตนเอง ชนเผาและชนพนเมองจงถกเลอกปฏบตซำซอน ทงจากการทไดคาจางตำกวาผอน ตองทำงานในสภาพทอนตราย ถกบงคบขมขใหทำงาน รวมทงทำงานเปนแรงงานขดหน แรงงานใชหนในรปแบบอน และแรงงานบงคบ องคการแรงงานระหวางประเทศ (ILO) ไดทำงานเพอคมครองสทธของชนพนเมองและชนเผามาเปนเวลายาวนาน ระหวางป ค.ศ. 1936 และ 1957 ILO ไดรบรองอนสญญาหลายฉบบเพอใชคมครองชนพนเมองและชนเผา อนสญญาเหลานบญญตขอกำหนดไวในประเดนตางๆ เชน การจดหางาน สญญาจาง และแรงงานบงคบ และเนองจากทาง ILO คาดการณวาวฒนธรรมพนเมองมแนวโนมจะถกผสานและหลอมรวมเขาในการพฒนากระแสหลก ทาง ILO จงไดใหการรบรองอนสญญาวาดวยประชากรพนเมองและชนเผา พ.ศ. 2500 (ฉบบท 107) ใน ค.ศ. 1957 ใน ค.ศ. 1989 ILO ไดทบทวนแกไขอนสญญาฉบบท 107 และรบรองอนสญญาวาดวยชนพนเมองและชนเผา พ.ศ. 2532 (ค.ศ. 1989) (ฉบบท 169)32 อนสญญาฉบบนสะทอนถงจดเปลยนในวธทำงานของ ILO ดานชนพนเมองและชนเผา ในอนสญญาฉบบท 169 การใหความคมครองยงคงเปนวตถประสงคหลก แตจะกระทำโดยคำนงถงความหลากหลายทางวฒนธรรมและความหลากหลายทางชวภาพโดยรวมมากขน อกทงจะใหความเคารพมากขนตอวฒนธรรม วถชวตทแตกตาง โดยเฉพาะประเพณ จารตของชนพนเมองและชนเผา และความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางชนกลมนกบผนดนทพวกเขาจบจองมาแตดงเดมดวย ในเรองการทำงาน อนสญญาฉบบนเนนถงความจำเปนทจะตองมมาตรการพเศษเพอคมครองแรงงานชนพนเมองและชนเผาในดานทแรงงานกลมนยงไมไดรบการคมครองอยางมประสทธผลจากมาตรฐานแรงงานทมผลบงคบใชภายในประเทศ อนสญญาฉบบนมงทจะปองกนไมใหเกดการเลอกปฏบตตอแรงงานชนพนเมองหรอชนเผา และมงทจะทำใหแรงงานกลมนไดรบการปฏบตเชนเดยวกบแรงงานอน ในเรอง:

• การรบเขาทำงาน • การไดรบคาตอบแทนทเทาเทยม • สวสดการดานสขภาพและสงคม • สทธในการรวมสมาคม

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

สทธของแรงงานขามชาตทจะกลาวถงในทนคอสทธและเสรภาพทระบไวในมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศฉบบตางๆ ซงเกยวของโดยตรงกบแรงงานขามชาตในปจจบน33 เนอความในบทนจะเนนเรองแรงงานขามชาต แตคำชนำทใหกสามารถนำไปใชในการแกปญหาใหกบแรงงานยายถนในประเทศ และใชบรหารจดการการยายถนฐานแรงงานภายในประเทศไดดวยเชนกน34 ในบทนจะกลาวถงสทธในแตละขนตอนของการยายถนเพอทำงาน โดยเรมจากหลกการและสทธขนพนฐานสำคญสประการตามทนยามโดยปฏญญา ILO วาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน จากนนจงอธบายสทธตางๆในแตละขนตอนของการยายถน ตงแตกอนออกเดนทางและระหวางการเดนทาง เมอมาถงทหมาย ระหวางทำงาน สทธทางสงคมและพลเมองในประเทศเจาบาน จนถงการคนสประเทศและการสงกลบ ดงทไดกลาวมาแลวในบทท 2 ปฏญญา ILO วาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงานไดระบหลกการและสทธสำคญสประการสำหรบแรงงานทกคน โดยไมคำนงถงสญชาตหรอสถานะความเปนผยายถน หลกการและสทธสประการดงตอไปนจะตองไดรบการปฏบตในทกขนตอนของกระบวนการยายถนฐานแรงงานและจะตองไดรบการเคารพแมในประเทศซงรฐบาลยงมไดใหสตยาบนตออนสญญาทเกยวของ 1.1 สทธดานสหภาพแรงงาน35 ธรรมนญองคการแรงงานระหวางประเทศ ปฏญญา ILO วาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน และอนสญญาแรงงานระหวางประเทศหลายฉบบไดบญญตความคมครองสำหรบสทธของแรงงานทกคน (ทงแรงงานขามชาตทจดทะเบยนและไมจดทะเบยน) ในการจดตงหรอเขารวมกบองคกรทปกปองและสงเสรมประโยชนทางอาชพของตน อนสญญาวาดวยเสรภาพในการสมาคมและการคมครองสทธในการรวมตว พ.ศ. 2491 (ค.ศ.1948) (ฉบบท 87) และอนสญญาวาดวยสทธในการรวมตวและรวมเจรจาตอรอง พ.ศ. 2492 (ค.ศ.1949) (ฉบบท 98) เปนอนสญญาทกำหนดหามการเลอกปฏบตดวยเหตผลดานสญชาต หรอการเลอกปฏบต

1. หลกการและสทธขนพนฐานในทกขนตอนของการยายถน

3สทธของแรงงานขามชาต

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

เพราะเขาประเทศโดยผดกฎหมาย สำหรบแรงงานทตองการเขาเปนสมาชกองคกรแรงงานหรอตองการจดตงสหภาพแรงงาน สทธขนพนฐานดานสหภาพแรงงานคอสทธในการ:

• จดตงและเปนสมาชกสหภาพหรอสมาคมทแรงงานขามชาตเปนผเลอก • เขารวมในการรวมกลมเพอเจรจาในเรองทมผลตอสภาพการทำงานและเงอนไขใน

การจางงาน • เลอกบคคลมาเปนผแทน • ใชกลไกทางอนญาโตตลาการและการไกลเกลยเพอยตขอขดแยง • นดหยดงาน

แรงงานขามชาตควรไดรบอนญาตใหรบตำแหนงในสหภาพแรงงานและในองคกรบรหารแรงงานสมพนธ รวมทงองคกรทเปนตวแทนแรงงานในการดำเนนการตางๆ หลงจากทไดอาศยอยในประเทศมาเปนเวลาทพอควรแลว เชน อาศยมาแลวเปนเวลาสองป นอกจากน แรงงานขามชาตควรไดรบสทธพลเมองทจำเปนตองมเพอสามารถใชสทธดานสหภาพแรงงานดวย เชน:

• สทธทางเสรภาพและความปลอดภยของบคคล และเสรภาพจากการจบกมและกกขงโดยไมเปนธรรม

• สทธในการมความคดเหนและแสดงความคดเหน โดยเฉพาะสทธในการมความคดเหนโดยปราศจากการแทรกแซง และในการแสวงหา รบ และใหขอมลและความคดผานสอใด ไมวาจะในประเทศไหนกตาม

• สทธในการชมนม • สทธในการไดรบการพจารณาคดทยตธรรมโดยคณะตลาการทอสระและเปนกลาง • สทธในการททรพยสนของสหภาพแรงงานจะไดรบการคมครอง

1.2 อสรภาพจากการเปนแรงงานบงคบ การทำงานตองเกดขนดวยความสมครใจและดวยสงจงใจ มใชเกดจาการบงคบหรอขมข ยกตวอยางเชน:

• แรงงานขามชาตจะตองไมถกกดดนใหทำงานดวยการขมขหรอการบบบงคบ • แรงงานขามชาตจะตองไมถกกกขง • แรงงานขามชาตจะตองสามารถยตการจางงานของตนได โดยแจงลวงหนาตอ

นายจางตามทกฎหมายของประเทศกำหนด • การลงโทษแรงงานขามชาต (เชนในกรณททำผดระเบยบความปลอดภยและสข

อนามยของสถานททำงาน) จะตองไมกระทำโดยบงคบใหทำงานเพม • แรงงานขามชาตทเขารวมในการนดหยดงานอยางถกกฎหมายจะตองไมถกบงคบ

ใหกลบเขาทำงาน หลกการนใชสำหรบแรงงานทงหมด ไมวาจะอยในสถานะใด อยางไรกตาม แรงงานขามชาตมกจะเสยงตอการถกบบบงคบใหทำงานลกษณะใดลกษณะหนง เชน งานอนตราย การทำงานลวงเวลามากเกนควร หรอแมแตงานทผดกฎหมาย (เชน งานในอตสาหกรรมบนเทง) โดยมาก

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

แรงงานขามชาตยอมทำงานเพราะถกขมขวาจะสงกลบประเทศ (ในกรณทเปนแรงงานทไมไดจดทะเบยน) นอกจากน การขมขมกจะมาในรปแบบของการทำรายรางกายหรอลงโทษ ไมยอมจายคาแรง และยดเอกสารประจำตวไว เหตเพราะแรงงานขามชาตมความเสยงทจะถกบงคบใหทำงาน ใน ค.ศ. 2001 คณะ กรรมาธการผเชยวชาญดานการปฏบตใชอนสญญาและขอแนะ (Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations หรอ CEACR) ไดตงขอสงเกตทวไป (general observation) ขอใหรฐบาลของทกประเทศบรรจขอมลเรองมาตรการทรฐบาลไดดำเนนการเพอปองกน ปราบปราม และลงโทษการคามนษยเพอนำไปหาประโยชน ไวในรายงานประเทศททางรฐบาลจะตองสงใหองคการแรงงานระหวางประเทศภายใตพนธกรณในอนสญญาการเกณฑแรงงานหรอแรงงานบงคบ พ.ศ. 2473 (ค.ศ. 1930) (ฉบบท 29) ทางคณะกรรมาธการฯไดขอใหบรรจขอมลดงตอไปนโดยเฉพาะ:

• มาตรการดานกฎหมายและการบงคบใชเพอตอตานการเกณฑแรงงานบงคบในแรงงานขามชาตทงทไดจดทะเบยนและไมไดจดทะเบยน โดยเฉพาะในโรงงานนรก งานขายบรการทางเพศ งานคนรบใชในบาน และงานในภาคการเกษตร

• มาตรการในทางปฏบต รวมทงมาตรการทจำเปนในการดำเนนคดความชนศาล มาตรการเพอสนบสนนใหผเสยหายเขามาขอความชวยเหลอจากทางการ (เชน การอนญาตใหอยในประเทศนบจากขนตอนการเรมคดความถงเมอจบสนคดความได อยางนอยในชวงทมการพจารณาคด และใหความคมครองพยานอยางมประสทธภาพ) และมาตรการทออกแบบมาเพอเสรมสรางการสบสวนเครอขายอาชญากรรมอยางจรงจง (ดรายละเอยดในภาคผนวก 4)

1.3 อสรภาพจากการเปนแรงงานเดก เดกหรอผเยาวทเดนทางมากบแรงงานขามชาตหรอบตรของแรงงานขามชาตไมควรจะไดรบอนญาตใหทำงานกอนทจะมอายถงเกณฑแรงงานขนตำทกำหนดไวในกฎหมายของประเทศนน หรออายขนตำทกำหนดไวสำหรบงานบางประเภท สำหรบงานประจำเตมเวลา อายขนตำในการทำงานไมควรตำกวาอายของเดกทเรยนชนสงสดในการศกษาภาคบงคบ และไมควรตำกวา 15 ป สำหรบงานอนตรายบางประเภทอายขนตำในการทำงานไมควรนอยกวา 18 ป เพออำนวยความสะดวกในการพสจนอาย หนวยงานของรฐฯควรมระบบการแจงเกดทมประสทธผล และควรออกสตบตร36 ใหกบบตรของแรงงานขามชาตดวย ผเยาวทตดตามแรงงานขามชาตโดยเฉพาะบตรของแรงงานขามชาตมกจะเสยงตอการถกใชแรงงานเดกในรปแบบทเลวรายทสด ไดแก การคามนษย การทำงานขดหน การแสวงประโยชนทางเพศ กจกรรมทผดกฎหมาย (เชน ถกบงคบใหขอทาน) และการทำงานในสภาวะทอนตรายซงทำใหเดกขามชาตมความเสยงสงตออนตราย ความรนแรง และการถกกระทำตางๆ เดกขามชาตทงชายและหญงและชมชนของเดกเหลานมสทธทจะไดรบความคมครองจากมาตรการทมประสทธภาพทดำเนนการตามกำหนดเวลา (time-bound measures) เพอลดความเสยงตอการถกใชแรงงานเดกในรปแบบทเลวรายทสด37

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

1.4 อสรภาพจากการเลอกปฏบต38 แมวาประเทศตางๆจะมสทธทจะกำหนดเงอนไขในการอนญาตใหแรงงานขามชาตเขามาทำงานไดหรอไม และในลกษณะใด เงอนไขเหลานจะตองไมสงผลใหมการเลอกปฏบตดวยเหตผลทางเชอชาต สผว เพศ สถานะทางสญชาต ภมหลงทางสงคม ศาสนา หรอความคดเหนทางการเมอง กฎหมายจงไมควรอนญาตใหมการกระทำดงตวอยางตอไปน:

• ”การแบงส” เชน แบงแยกระหวางแรงงานขามชาต (หรอระหวางแรงงานพลเมองของประเทศกบแรงงานขามชาต) แตละกลมทมสผว ลกษณะทางเชอชาต ชาตพนธ หรอภมหลงทางสงคมแตกตางกน

• การเลอกปฏบตโดยมมลฐานจากภาพเหมารวมทางเพศและมตหญงชาย เชน การตงครรภ สถานะทางครอบครว และการใชมาตรการ “คมครอง” ตางๆ ทจำกดไมใหแรงงานขามชาตหญงสามารถทำงานทปลอดภยและมผลตผลได

แรงงานขามชาตมกถกเลอกปฏบตในหลายดานและในทกขนตอนของการยายถน ยกตวอยางเชน แรงงานขามชาตอาจมสผวและกำเนดทางสงคมทแตกตางหรอเปนผหญงดวย คณสมบตเหลานมกมเหตแหงการเลอกปฏบตทซำซอนสำหรบผถกเลอกปฏบต จงควรแกปญหาการเลอกปฏบตในทกรปแบบหรอทกระดบไปพรอมกน

กรอบท 8: มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศใหความคมครองแรงงานจากการเลอกปฏบตไดอยางไร ตวอยางจากสหรฐอเมรกา ในสหรฐฯ เปนเรองผดกฎหมายทนายจางจะตอบโตแรงงานขามชาตโดยการแจงใหหนวยงานตรวจคนเขาเมองมาจบ เนองจากแรงงานขามชาตไดมาเรยกรองใหมการแกไขการกระทำทผดตอกฎหมายแรงงาน รฐบาลไดดำเนนคดกบนายจางทโตตอบดวยวธน ในเรองการเลอกปฏบตในการทำงาน รฐบญญตสทธพลเมอง ค.ศ. 1964 ไดใหความคมครองกบแรงงานขามชาตดวยในการหามไมใหมการเลอกปฏบตโดยเหตผลทางสญชาตกำเนด การใหประโยชนแรงงานพลเมองเหนอแรงงานขามชาตและการเออประโยชนตอแรงงานขามชาตจากประเทศหนง มากกวาแรงงานขามชาตจากอกประเทศหนงถอวาผดกฎหมาย รฐบญญตสทธพลเมองยงหามไมใหมการเลอกปฏบตเนองจากการตงครรภ ดงนน จงเปนการผดกฎหมายทนายจางจะบงคบใหลกจางตรวจหาการตงครรภเพอเลอกปฏบตตอคนงานเนองจากกำลงตงครรภอย

ทมา: ILO, Multilateral Framework on Labour Migration: Non-binding principles and guidelines for a

rights-based approach to labour migration, Geneva, 31 October-2November 2005, หนา 62.

แรงงานขามชาตเสยงตอการถกหาประโยชนตงแตกอนออกเดนทางจากประเทศตนทาง แรงงานเหลานมกขาดขอมลทถกตองเกยวกบงาน สภาพการทำงาน และสภาพความเปนอยในตางประเทศ อกทงยงไมไดรบทราบขอมลครบถวนเกยวกบกระบวนการทซบซอนในการเดนทางไปตางประเทศ บอยครงทแรงงานตองจายเงนมากเกนจำเปนเพอใหไดเอกสาร และไมอาจจะแยกแยะไดระหวางสำนกจดหางานจรงกบสำนกจดหางานทหลอกลวง หรอหนวยงานขององคกรอาชญากรรม บอยครงทคนเหลานถกบงคบใหทำในสงทเปนการละเมดตอสทธ

2. กอนออกเดนทางและระหวางการเดนทาง

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

มนษยชนของตน (เชน ถกกกขงไวในททเรยกวา “ศนยจดหางาน”) นอกจากน ยงตองเสยงกบภยทแพรหลายจากการคามนษย โดยเฉพาะอยางยงสำหรบหญงสาวและผเยาว

กรอบท 9: ความเสยงในชวงการจดหางาน กอนเดนทาง และระหวางการเดนทาง • การทไมสามารถเขาถงขอมลทถกตองและเชอถอไดเรองตลาดแรงงานในตางประเทศและขอมลเกยวก

บชองทางการยายถนโดยถกกฎหมายอยางเพยงพอ• การจดหางานทผดกฎหมายและการคามนษย• การทตองจายคาธรรมเนยมในการจดหางานและคาเอกสารตางๆในราคาทแพงเกนควร• การถกหลอกลวงเรองลกษณะงานทจะไปทำ• การปลอมแปลงเอกสาร• การถกโกงและขมขเรยกเงนโดยสำนกจดหางานหรอนายหนา• การตองทำงานขดหน• การทำงานทไมมประสทธภาพของเจาหนาท หรอการถกกระทำโดยเจาหนาท• การฝกอบรมทไมเหมาะสมและแพงเกนไป• การถกหาประโยชนและถกกระทำระหวางทรองาน (เชน ถกกกขงอยใน “ศนยจดหางาน”)• การขาดความรเรองกระบวนการและขอกำหนดในการผานแดน• การเดนทางทอนตรายและการลกลอบเขาประเทศ• การตกเปนเหยอถกกระทำในชวงทรอผานแดน

สทธของแรงงานขามชาต ทงในประเทศบานเกดของตน และในระหวางเดนทางมาประเทศปลายทาง มดงตอไปน: 2.1 การรบขอมลเกยวกบสภาพการทำงานและความเปนอย39 กอนเดนทางไปตางประเทศ แรงงานขามชาตมสทธทจะไดรบขอมลเกยวกบสภาพการทำงานและความเปนอยโดยรวมในประเทศทจะไปทำงาน และขอมลเกยวกบเรองอนๆทแรงงานขามชาตควรร:

• ขอมลทใหควรจะเปนภาษาของแรงงานขามชาต หรออยางนอยกควรเปนภาษาทแรงงานขามชาตเขาใจได

• ขอมลนควรใหโดยไมคดมลคา • ตองมมาตรการจดการกบการโฆษณาทไมเปนจรงในเรองการไปทำงานตางประเทศ

และการเดนทางเขาประเทศ40 ผหญงและผเยาว โดยเฉพาะอยางยงทมาจากเขตชนบทมกไดรบขอมลนอยทสดเกยวกบคาใชจาย ความเสยง และประโยชนของการยายถน เนองจากไมสามารถเขาถงขอมลไดเพยงพอ มอตราการรหนงสอตำ ฯลฯ ซงสามารถนำไปสการถกแสวงประโยชนได ดงนนจงควรใหความสนใจเปนพเศษกบประเดนนเพอใหขอมลทถกตองสามารถเขาถงแรงงานกลมดงกลาวได

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

2.2 การจดหางาน41 ผทควรทำหนาทจดหางานใหแรงงานขามชาตควรเปนหนวยงานดงตอไปนเทานน:

• หนวยงานของรฐ • นายจางในอนาคต • สำนกงานจดหางานเอกชนทไดรบอนญาต

การจดหางานทใหบรการโดยสำนกจดหางานของรฐควรเปนบรการทใหเปลา42 สวนนายจางและสำนกงานจดหางานเอกชนททำกจการนกควรจะไดรบอนญาตจากหนวยงานของรฐฯทรบผดชอบเรองนกอน และควรทำงานภายใตการกำกบควบคมของรฐฯ เพอปกปองแรงงานขามชาตจากการหาประโยชนในรปแบบตางๆทอาจเกดขนได เชน:

• การคดคาธรรมเนยมแพงเกนไป • การทำสญญาปลอม • การโฆษณาชวนเชอ หลอกลวง หรอเกนจรง • ความพยายามทจะหลกเลยงการตรวจคนเขาเมอง

กรอบท 10: สำนกงานจดหางานเอกชนกบแรงงานขามชาต

ใน ค.ศ. 1997 ทประชมผเชยวชาญระหวางประเทศซงจดประชมโดย ILO ไดกำหนดคำแนะนำเพอสงเสรมใหสำนกงานจดหางานเอกชนทจดหางานในตางประเทศมการกำกบดแลตนเอง ภายหลง คณะประศาสนการ ILO ไดรบรองคำแนะนำซงระบใหมแนวปฏบตซงครอบคลมในเรองดงตอไปน สำหรบสำนกงานจดหาแรงงานไปทำงานตางประเทศ: • มาตรฐานขนตำในการประกอบกจการของสำนกงานจดหางานเอกชน รวมทงขอกำหนดคณสมบตขน

ตำของพนกงานและผจดการ • การใหขอมลทครบถวนและชดเจนเกยวกบคาใชจายและเงอนไขทงหมดในการใหบรการตอลกคา • การปฏบตตามหลกการทวากอนประกาศรบสมครงาน สำนกงานจดหางานเอกชนจะตองขอขอมลให

มากทสดเทาทจะเปนไปไดเกยวกบงานนน รวมทงขอมลเรองหนาทรบผดชอบ คาจาง เงนเดอนและสวสดการอน สภาพการทำงาน รวมทงการจดการเรองเดนทางและทพก

• การปฏบตตามหลกการทวาสำนกงานจดหางานเอกชนจะไมจดใหแรงงานไปทำงานทสำนกงานทราบวาเปนงานอนตรายหรอมความเสยง หรอเปนงานทแรงงานอาจถกกระทำหรอถกเลอกปฏบตโดยวธใดวธหนงได

• การปฏบตตามหลกการทตองใหขอมลเกยวกบขอกำหนดและเงอนไขในการจางงานกบแรงงานขามชาตในภาษาแมของแรงงาน หรอในภาษาซงแรงงานคนเคย ใหมากทสดเทาทจะทำได

• การไมตอรองขอลดคาจางกบแรงงานขามชาต • การทำบนทกขอมลเกยวกบแรงงานทงหมดทไดรบการวาจางหรอสงไปทำงานโดยผานสำนกงาน เพอ

ใหหนวยงานทรบผดชอบตรวจสอบได โดยใหขอมลดงกลาวเปนขอมลทเกยวของโดยตรงกบการจางงานและดวยการเคารพในความเปนสวนตวของแรงงานและครอบครว

ทมา: ILO, Guide to Private Employment Agencies: Regulation, monitoring and enforcement, Geneva,

2007, หนา 41, http://www.ilo.org/public/English/employment/skills/index.htm.

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

ควรอนญาตใหสำนกงานจดหางานเอกชนสามารถใหบรการจดหางานไดเฉพาะสำหรบแรงงานบางประเภทหรองานบางประเภทเทานน43และอนญาตใหเรยกเกบคาบรการในการจดหางานจากแรงงานได ภายใตขอกำหนดทเขมงวดเทานน ไมควรมการเรยกเกบคาธรรมเนยมหรอคาใชจายใดจากแรงงาน ไมวาโดยตรงหรอโดยออม ทงหมดหรอบางสวนกตาม และหามมใหมการหกคาแรงไมวาโดยตรงหรอโดยทางออมเพอใชหนในการจดหางาน (ซงตวแรงงาน นายจาง นายหนา หรอผจดหางาน เปนผกอไว)44 2.3 สญญาจาง45 หากรฐบาลมระบบในการควบคมการทำสญญาจางงาน กอนออกเดนทาง แรงงานขามชาตมสทธทจะไดรบสญญาวาจางเปนลายลกษณอกษร ซงระบถงสภาพการทำงานและขอตกลงในการจางงาน และโดยเฉพาะอยางยงคาตอบแทนและอายสญญา รฐบาลของประเทศตนทางและปลายทางอาจมขอตกลงกนไดวาจะตองมอบสญญาจางหนงฉบบใหแรงงานเปนผเกบไวเมอเดนทางมาถงประเทศปลายทางแลว ในกรณน กอนออกเดนทางแรงงานขามชาตกควรทจะไดรบเอกสารซงอยางนอยทสดตองใหขอมลเรองประเภทของงานทจะไปทำและเงอนไขอนในการทำงาน โดยเฉพาะอยางยงคาจางขนตำทประกนวาจะตองไดรบ สญญาจางหรอเอกสารใดเกยวกบการจางงานควรจดทำในภาษาทแรงงานขามชาตเขาใจ หากแรงงานขามชาตอานหนงสอไมออก ควรอธบายเนอความในสญญาจางหรอเอกสารดงกลาวใหฟงอยางชดเจน สญญาจางงาน (หรอใบอนญาตทำงาน) ไมควรละเมดตอสทธของแรงงานขามชาตตาม ทบญญตในกฎหมาย เชน สญญาจางไมควรกำหนดใหแรงงานตกลงทจะไมเขาเปนสมาชกสหภาพ ไมแตงงาน ไมตงครรภ หรอยนยอมใหตรวจการตงครรภเปนระยะๆ

กรอบท 11: สญญาจางงาน

สญญาจางงานแตละฉบบควรมขอมลดงตอไปน: • ชอเตมของผใชแรงงาน วนทและสถานทเกด สถานะทางครอบครว ทอย สถานทจดหางาน• ลกษณะงาน ประเภทงาน (ตามหมวดหมอาชพ) และสถานททำงาน• คาตอบแทนสำหรบการทำงานในชวโมงปกต คาลวงเวลา คาทำงานตอนกลางคนและในวนหยด

และวธการจายคาจาง• เงนโบนส เงนชดเชย และเงนเบยเลยง หากม• เงอนไขและขอบเขตทนายจางสามารถหกเงนจากคาตอบแทนได• รายละเอยดเงอนไขเรองอาหารและทพก หากนายจางเปนผจดหาให• อายสญญาและเงอนไขในการตอและยกเลกสญญา• เงอนไขในการเดนทางเขาและพำนกในประเทศปลายทาง• วธการชำระคาใชจายในการเดนทางของแรงงานและครอบครว• วธการชำระคาใชจายในการเดนทางกลบประเทศ หากเปนการเดนทางมาทำงานระยะสน• เหตผลททำใหยกเลกสญญากอนหมดอายได

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

�0

2.4 ความชวยเหลอในการเดนทาง46 เมอแรงงานเดนทางออกนอกประเทศ โดยเฉพาะอยางยงหากเปนครงแรก กมกจะตองการความชวยเหลอในขนตอนการปฏบตและขนตอนทกำหนดโดยทางการ แรงงานมสทธไดรบความชวยเหลอจากเจาหนาทของรฐฯในการจดการดานเอกสารและพธการอนๆในกระบวนการตรวจคนเขาเมอง บรการนควรจดใหโดยไมคดมลคา 2.5 บรการดานสขภาพ47 แรงงานขามชาตและสมาชกครอบครวทไดรบอนญาตใหเดนทางมาดวยมสทธไดรบการตรวจสขภาพและการบรการดานสขภาพกอนออกเดนทาง ระหวางเดนทาง และเมอมาถงแลว

กรอบท 11: หามไมใหมการบงคบตรวจโรค

รฐบาลของประเทศอนเดยไดพจารณาประเดนเรองการบงคบตรวจหาโรค และมความเหนวาไมมเหตผลทางสาธารณสขในการบงคบตรวจหาเชอเอชไอว/เอดส ในทางกลบกน การกระทำดงกลาวอาจเปนการไมสรางสรรคเนองจากอาจทำใหผทมความเสยงเกดความกลวและไมกลาทจะมาตรวจ ทำใหไมสามารถทจะตรวจพบและใหการรกษาได การตรวจหาเชอเอชไอวโดยสมครใจ ควบคไปกบการใหคำปรกษากอนและหลงการตรวจ เปนกลยทธทดกวาและสอดคลองกบคำแนะนำขององคการอนามยโลกในเรองการตรวจหาเชอเอชไอว ในบรบทของนโยบายแหงชาตเกยวกบเอชไอว/เอดส ทางรฐบาลอนเดยไดกำหนดนโยบายการตรวจหาเชอเอชไอวทครอบคลม โดยมองคประกอบดงตอไปน:

i. จะตองไมบงคบใหบคคลใดตรวจหาเชอเอชไอว ii. จะตองไมนำการตรวจหาเชอเอชไอวมาเปนขอแมในการจางงาน หรอขอแมในการใหบรการทาง

สขภาพในระหวางการจางงาน อยางไรกตาม สำหรบผทรบราชการในกองทพ กอนการจางงานอาจมการตรวจหาเชอเอชไอวไดโดยสมครใจ ควบคไปกบการใหคำปรกษากอนและหลงการตรวจ และใหเกบผลของการตรวจนนไวเปนความลบ

iii. ควรมการจดหาอปกรณสถานทเพอใชในการตรวจและการใหคำปรกษากอนและหลงตรวจอยางเพยงพอทวทงประเทศเปนขนๆไป ควรจะมศนยและเครองมอเพอการตรวจหาเชอเอชไอว และใหคำปรกษาอยางนอยหนงแหงในหนงอำเภอ

iv. ในกรณทบคคลตองการตรวจหาเชอเอชไอว ควรใหบรการทงหมดทจำเปนแกบคคลนนและควรเกบผลการตรวจไวเปนความลบ ควรใหผลตรวจกบผรบการตรวจและครอบครวหากผรบการตรวจยนยอม การเปดเผยผลการตรวจหาเชอเอชไอว ตอผทมเพศสมพนธกบผรบการตรวจควรกระทำโดยแพทยเจาของไขโดยกระทำควบคกบการใหคำปรกษาทเหมาะสม อยางไรกด ควรสนบสนนใหผตดเชอบอกเรองนกบครอบครว เพอจะไดรบการดแลทเหมาะสมทบานและเพอจะไดรบกำลงใจจากสมาชกในครอบครวดวย

v. ในกรณของการแตงงาน หากฝายใดตองการทจะใหอกฝายตรวจหาเชอเอชไอว ควรใหมการตรวจจนเปนทพอใจแกบคคลทเกยวของ

ทมา: National AIDS Policy of India,

http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/APCITY/UNPAN009846.pdf.

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

แรงงานขามชาตจะตองไมถกบงคบใหตรวจสขภาพ หรอบงคบใหตรวจสขภาพเพอนำขอมลนนมาเปดเผย เชน การตรวจหาการตงครรภ หรอการตรวจหาเชอเอชไอว/เอดส แรงงานขามชาตจะตองไมเสยสทธในการทำงานหรอถกไลออกจากงานหากตรวจพบวาเปนโรคเหลาน 2.6 เสรภาพในการเดนทาง แรงงานขามชาตทไดรบการจดหางานหรอจางงานโดยนายจางไมควรตองเปนผจายคาเดนทางของตน หรอในบางกรณคาเดนทางของครอบครวดวย แตในทางปฏบต แรงงานขามชาตเกอบจะทงหมดตองจายคาเดนทางของตนเอง และการจดการในการเดนทางมกนำไปสการจดหางานทไมเปนธรรมอยเปนประจำ ทจรงแลวผจดหางานหรอนายจางควรเปนผจายคาเดนทาง48 ควรมการกำหนดในขอตกลงทวภาคระหวางประเทศตนทางและปลายทางวาจะใชวธใดในการชำระคาเดนทางของแรงงานขามชาตและครอบครว49 สำหรบแรงงานขามชาตทเดนทางมาโดยไมมสญญาจางหรอผทยงมไดมผรบเขาทำงานเปนทแนนอน ทางการจะตองจดการใหคาใชจายการเดนทางสำหรบแรงงานนนในระดบทตำทสด การเดนทางไปตางแดนอาจเปนประสบการณทนากลวสำหรบแรงงานขามชาต โดยเฉพาะ อยางยงหากเดนทางเปนครงแรก และจะเปนเรองทนาหวนเกรงมากขนเปนสองเทาหาก แรงงานไมสามารถพดภาษาของประเทศทไปได ดงนน จงมกจะมความจำเปนทจะตองให ขอมลแรงงานเกยวกบประเทศทจะไปกอนออกเดนทาง เมอเดนทางมาถงประเทศทหมายแลว แรงงานขามชาตกควรจะไดรบความชวยเหลอดานภาษาและเรองอนๆดวย ตามความเหมาะสม 3.1 การยกเวนภาษศลกากร50 แรงงานขามชาตมสทธในการนำของใชสวนตวเขามาในประเทศทตนมาทำงานโดยไมตองเสยภาษศลกากร ทงนรวมถงของใชสวนตวของสมาชกครอบครวทไดรบอนญาตใหตดตามมาดวย และเครองมอทใชประกอบอาชพ 3.2 ความชวยเหลอในการหางานทเหมาะสม51 แรงงานขามชาตมสทธทจะไดรบบรการในการจดหางานทเหมาะสมจากหนวยงานของรฐฯทรบผดชอบ โดยไมคดคาธรรมเนยมหรอคาจดการใด 3.3 การปรบตวเขากบสภาพแวดลอมใหม52 ในชวงแรกของการเขามาทำงานในประเทศ แรงงานขามชาตมสทธทจะไดรบความชวยเหลออนจำเปนใดๆในการปรบตวเขากบสภาพแวดลอมใหม ความชวยเหลอดงกลาวอาจรวมถงการแปลภาษา ความชวยเหลอเรองเอกสารและพธการอนๆ และการใหขอมลคำแนะนำเรองสวนตวและครอบครว เชน เรองทพก ควรหามมใหมการเลอกปฏบตดานการจดหาทพกใหแรงงานขามชาต

3. เมอเดนทางมาถงทหมาย

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

แรงงานขามชาตมความเสยงหลายแงมมเมอมาทำงานและอาศยอยในตางประเทศ แรงงานขามชาตจำนวนมากถกละเมดสทธอยางรายแรง (ดกรอบท 13)

ประเทศสมาชกทกประเทศควรดำเนนนโยบายระดบชาตเพอสงเสรมและประกนโอกาสทเทาเทยมและการปฏบตทเปนธรรมในการทำงานสำหรบแรงงานขามชาตและครอบครวทพำนกอยในประเทศโดยถกกฎหมาย53 ผยายถนซงเขาประเทศโดยถกกฎหมายมสทธไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกบแรงงานพลเมองของประเทศในเรองเงอนไขการทำงาน ซงรวมถงคาตอบแทน การเปนสมาชกสหภาพแรงงาน ทพก การประกนสงคม (โดยมขอจำกดบางประการ) ภาษรายได และกระบวนการทางกฎหมาย54

4. ระหวางการทำงาน

กรอบท 13: ความเสยงขณะทำงานและอาศยอยตางประเทศ

ความเกลยดกลวคนตางชาตและการเลอกปฏบตทำใหเกด: • งานทไมไดรบการคมครองทางแรงงานหรอทางสงคม • การละเมดสญญาจางงาน • การยดเกบบตรประจำตวและเอกสารสำคญ • สภาพการทำงานและความเปนอยทยำแย • การใชแรงงานบงคบและแรงงานขดหน • การไมจายคาจางหรอจายชา และการหกเงนจากคาจางโดยไมชอบดวยกฎหมาย • ความเสยงตอสขภาพและความปลอดภย • การละเมดทางกาย ทางจตใจ และทางเพศ • การจำกดเสรภาพในการเดนทางและโยกยายถนฐาน • การจำกดตวเลอกในการทำงานอยางมเสรภาพ • การจำกดเสรภาพในการสมาคม • ความลำบากในการสงเงนกลบบาน • การเลกจางโดยไมชอบดวยกฎหมาย ลำเอยง หรอไมเปนธรรม • การขาดขอมลเรองบรการและกลไกการแกปญหาตางๆ • การไมมสถานทตหรอการทสถานทตใหบรการอยางไมเพยงพอ

ปรบปรงจาก: Gender Promotion Programme, International Labour Office, Preventing Discrimination,

Exploitation and Abuse of Women Migrant Workers: An information guide, Booklet 1 Introduction: Why

the focus on women international migrant workers, Geneva, 2003, Box 1.3, Vulnerabilities at different

stages of the migration process, หนา 22

4.1 คาตอบแทน55 หลกการขนพนฐานอยางหนงเกยวกบการจายคาตอบแทนจะตององกบลกษณะอนเปนวตถวสยของงานททำ (เชน ทกษะทใช ความร เงอนไขในการทำงาน และภาระรบผดชอบ) และจะตองไมเกยวกบเพศภาวะ56 หรอเชอชาตของแรงงานสวนใหญททำหนาทในงานประเภทนน ยกตวอยางเชน หากจะประเมนวาแรงงานไดรบคาตอบแทนทเทาเทยมสำหรบงานทม

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

มลคาเทากน57 จะตองนำคาตอบแทนนนมาเปรยบเทยบกบคาตอบแทนทแรงงานทเปนพลเมองของประเทศนนไดรบในงานประเภทเดยวกน และการทำงานประเภททสามารถเทยบเคยงกนได โดยคำนงถงลกษณะอนเปนวตถวสยของงานดวย อนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศหลายฉบบไดประกนสทธเพมเตมเกยวกบคาตอบแทนใหกบแรงงานขามชาต ดงตอไปน:

• คาจางขนตำ (กำหนดโดยการตกลงรวม การตดสนของอน-ญาโตตลาการหรอเจาหนาทผมอำนาจ ภายใตขอกำหนดเ ด ย ว ก น ก บ พ ล เ ม อ ง ข อ งประเทศเจาบาน)

• การมสวนรวมโดยมผแทนในกลไกทางกฎหมายเพอกำหนดคาจาง

• การไดรบคาจางเปนเงนสด อยางสมำเสมอ โดยตรง

• เสรภาพในการใชจายคาจางตามทตนตองการ • การจดหาอาหาร ทพก เครองนงหม ของใชจำเปนและบรการอนๆอยางสมำเสมอ

หากสงเหลานเปนสวนหนงของคาตอบแทน การให “สนตอบแทน” จะตองมมลคาทยตธรรมและเพยงพอตอความตองการของแรงงานและครอบครว ตามการประเมนของหนวยงานทรบผดชอบ58

แรงงานขามชาตทไมมสถานะตามกฎหมายควรไดรบคาตอบแทนสำหรบการทำงานทไดกระทำไปแลวอยาง เดยวกนกบท แรงงานพลเมองของประเทศได รบการจายคาจางท คง คางอย59 4.2 ขอกำหนดและสภาพในการทำงาน60 สำหรบเรองขอกำหนดและสภาพในการทำงาน แรงงานขามชาตควรไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกบพลเมองของประเทศททำงานอย นอกจากคาตอบแทนแลวขอกำหนดและสภาพในการทำงานดงกลาวหมายรวมถง:

• ชวโมงการทำงาน (โดยมขอจำกดสำหรบผเยาว) • เวลาพก (รวมถงเวลาพกใหนมบตรดวย) • ขอตกลงทำงานลวงเวลา • วนหยดทไดรบคาจาง • การฝกงานและฝกอบรม • การปองกนจากสารพษ เครองจกรอนตราย เสยง และแรงสนสะเทอน • การปองกนจากความรนแรงและการลวงละเมดทางเพศในททำงาน • การใหสวสดการและผลประโยชนอน

กรอบท 14: คาตอบแทน คาตอบแทน (remuneration) หมายถงคาจางหรอรายไดทนายจางจายใหกบบคคลทรบจางตามสญญาทเปนหรอไมเปนลายลกษณอกษรกตาม ตองานหรอการใหบรการทไดกระทำแลวหรอสญญาวาจะกระทำคาตอบแทน หมายรวมถงคาจางและรายไดทเปนตวเงน หรอสนตอบแทนและสวสดการอน เชน เบยเลยงครอบครว ตามแตกรณ

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

แรงงานหญงและแรงงานผเยาวควรจะไดรบความใสใจเปนพเศษและไดรบสทธคมครองพเศษ ในเรองตอไปน:

• อายขนตำในการทำงาน (สำหรบผเยาว) • ขอจำกดตางๆ เพอคมครองแรงงานผเยาว (เชน หามไมใหทำงานลวงเวลา) • ขอจำกดเรองทำงานกลางคน (สำหรบผเยาว) • ขอจำกดเรองงานทใหผหญงทำ เพอใหความคมครองทางอนามยเจรญพนธ (เชน

หามไมใหทำงานทสมผสกบสารอนตรายในชวงตงครรภ) • ความคมครองในชวงตงครรภ (รวมทงการลาคลอด สวสดการในชวงลาคลอด

และการคมครองไมใหถกไลออกจากงาน)

กรอบท 15: การคมครองการตงครรภ สทธซงแรงงานขามชาตหญงสวนใหญถกปฏเสธ

แรงงานขามชาตหญงมกไมไดรบความคมครองสทธการตงครรภ หากเปนแรงงานยายถนภายในประเทศแรงงานเหลานมกทำงานในภาคทไมมการคมครองการเปนมารดา แรงงานขามชาตมกถกบงคบใหตรวจการตงครรภกอนออกเดนทางหรอถกใหออกจากงานและสงกลบประเทศเมอตงครรภในขณะททำงาน ใน ค.ศ. 1919 ทประชมแรงงานระหวางประเทศในการประชมสมยท 1 ไดรบรองอนสญญาแรงงานระหวางประเทศฉบบแรกวาดวยการคมครองการเปนมารดา การมการคมครองการมบตรอยางเพยงพอเปนสงทสำคญสำหรบสงคมในอนาคต โดยจะเออใหผหญงสามารถมบทบาทดานการเจรญพนธและการผลตงาน และปองกนไมใหมการเลอกปฏบตในการจางงานจากบทบาทการเปนมารดา บทบญญตสำคญในอนสญญาคมครองการเปนมารดาฉบบแรกและฉบบตอมารวมถงการใหความคมครองตอการถกใหออกจากงานระหวางและหลงการคลอด และสทธประโยชนการเปนมารดาในรปของวนลาและคาจางทยงคงจายใหในชวงทลา ยงคงมการละเมดสทธขนพนฐานดานการคมครองการตงครรภ แมวากฎหมายระดบประเทศเกอบทกประเทศไดใหความคมครองในประเดนนแลว ดวยเหตน ใน ค.ศ. 2000 สมาชกประเทศของ ILO จงไดรบรองอนสญญาวาดวยการคมครองการเปนมารดา พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000)* เพอ: • ขยายขอบเขตการคมครองใหครอบคลมถงผหญงทำงานทกคน รวมทงหญงททำงานใหกบครอบครว

ซงแตกตางไปจากลกษณะการทำงานทวไป • หามมใหเลกจางแรงงานหญงเพราะตงครรภ คลอดบตร หรอผลทตามมาคอการดแลบตร โดยใหภาระ

การพสจนเปนของนายจาง • สนบสนนใหประเทศตางๆมมาตรการเพอปองกนการเลอกปฏบตตอการมบตรในการทำงาน รวมถงการ

เขาถงการจางงาน และหามมใหมการตรวจการตงครรภในการจดหางาน ยกเวนในสถานการณทมความจำเปนโดยเฉพาะเทานน**

* อนสญญาวาดวยการคมครองการเปนมารดา พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) (ฉบบท 183)

** ยกเวนงานซงกฎหมายและระเบยบของประเทศหามไมใหหญงมครรภหรอใหนมบตรทำ และมความเสยงอยาง

ชดเจนตอสขภาพของหญงผนนและบตร, อนสญญาฉบบท 183 มาตรา 9

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

กรอบท 16: ความรนแรงตอแรงงานขามชาต ความรนแรงในททำงานหมายรวมถงการกระทำ เหตการณ หรอพฤตกรรมใดทบคคลถกโจมต ขมข ทำราย ทำใหบาดเจบ โดยไรเหตผล ในขณะททำงาน หรอซงเปนผลมาจากการทำงานของบคคลนน อาจเปนการฆาตรกรรม การทำรายรางกาย การขมขน การคกคามทางเพศ การขมข การรงแก การกลมรม หรอการขมเหงดวยวาจากได

• การคกคามทางเพศ (sexual harassment) หมายถงพฤตกรรมทไมพงประสงคโดยมเจตนาทางเพศ

หรอพฤตกรรมอนทเกยวโยงกบเรองเพศ ทลบหลตอศกดศรของหญงและชาย ซงอาจหมายรวมถงพฤตกรรมอนไมพงประสงคทางกาย ทางวาจา และทไมใชวาจาดวย

• การรงแกหรอการรม (bullying หรอ mobbing) คอการแสดงปฏกรยาในเชงลบตอผลสมฤทธ ผลงานอาชพ ของบคคลหรอกลมลกจาง (โดยไรเหตผล) เปนประจำซำแลวซำเลา อยางไมลดละ

ทมา: ILO, Violence at Work, Third edition, Geneva, 2006 หนา vi. 20 – 22 และ ILO, Action against Sexual

Harassment at Work in Asia and the Pacific, Bangkok, 2001 หนา 17

4.3 สขภาพและความปลอดภย61 แรงงานขามชาตมสทธทจะไดรบความคมครองดานความปลอดภยและสขอนามยในการทำงาน เชนเดยวกบแรงงานพลเมองของประเทศ แรงงานขามชาตมกถกรบเขาไปในประเทศเพอใหทำงานท “สกปรก” “อนตราย” และ “ไรศกดศร” ซงพลเมองในประเทศไมตองการจะทำ ดวยเหตน แรงงานขามชาตจงจดวาเปนกลมท “มความเสยง” ทางอาชวอนามย ขอแนะสำหรบแรงงานอพยพ พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) (ฉบบท 151) ไดขอใหประเทศสมาชก “ใชมาตรการทเหมาะสมทงปวงเพอปองกนไมใหแรงงานอพยพตองมความเสยงตอสขภาพเปนพเศษ” แรงงานขามชาตควรไดรบประโยชนจากมาตรการพเศษตางๆ นอกเหนอจากมาตรการทมผลกบแรงงานทวไปดวย รวมถงมาตรการทจะคมครองแรงงานกลมนจากความเจบปวยซงไมมอยในประเทศบานเกดของตน และซงตนไมมภมคมกนเพยงพอ นอกจากน แรงงานยงควรไดรบคำแนะนำและความชวยเหลอในปญหาทางจตใจทเกดจากการมาทำงานและใชชวตอยในสภาพแวดลอมทไมคนเคย รวมทงในเรองการอบรมและใหขอมลเกยวกบอบตเหตและโรคภยในการทำงาน แรงงานขามชาตทเปนผลภย หรอหลบหนการทำรายทารณในครอบครวหรอประเทศบานเกด อาจเปนผทมสขภาพไมแขงแรงอยแลวดวย 4.4 โอกาสในการทำงานและเสรภาพในการเปลยนงาน62 หลงจากทไดพำนกอยในประเทศเจาบานเพอวตถประสงคในการทำงานเปนเวลาสงสดสองปแลว แรงงานขามชาตควรจะไดรบสทธทจะเลอกงานได หากประเทศเจาบานอนญาตใหมการทำสญญาจางงานทมกำหนดเวลาตายตวนอยกวาสองป ควรอนญาตใหแรงงานมอสระทจะเปลยนงานไดหลงหมดอายสญญาวาจางฉบบแรกแลว

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

ประเทศจะสามารถจำกดประเภทงานหรอหนาทซงอนญาตใหแรงงานขามชาตทำไดหากมความจำเปนเพอรกษาผลประโยชนของประเทศนน (มกเปนงานราชการ โดยเฉพาะอยางยงงานความมนคงและการปองกนประเทศ) 4.5 ความมนคงในการทำงาน63 แรงงานขามชาตทกคนมสทธไดรบ “การปฏบตทเทาเทยม” เรองความมนคงในการทำงาน แมวาจะไมมมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศขอใดทกำหนดใหแรงงานขามชาตมสทธสมบรณแตเพยงผเดยวในการทำงานอยางใดอยางหนง แตแรงงานขามชาตนนกไมควรถกกดกน ยกตวอยางเชน ในกรณทจะตองมการปลดคนงานออกเนองจากมแรงงานมากเกนจำเปน แรงงานขามชาตทถกปลดออกไมควรเสยสทธทจะพำนกอยในประเทศหรอสทธในการทจะทำงานไปดวย64 แตควรไดรบอนญาตใหอยตอเปนเวลาเพยงพอทจะหางานใหมได 4.6 ความกาวหนาในการทำงาน65 การทแรงงานขามชาตไดรบการจางมาเพอทำงานใดงานหนงไมไดหมายความวาแรงงานคนนนจะตองทำงานนนตลอดไปโดยไมไดรบการพจารณาตามประสบการณ ความสามารถ

กรอบท 17: ความปลอดภยและสขอนามยในการทำงาน (OSH)

เพอปองกนอบตเหต การบาดเจบ และโรคภยในสถานททำงาน นายจางทกคนมหนาทตอง: • พจารณาวางานใดมอนตรายตอสขภาพ และกำหนดขนตอนความปลอดภยและสขอนามยทเหมาะสม

สำหรบงานนน • ใหขอมลดานสขภาพและความปลอดภย และปดฉลากทเหมาะสมและคำเตอนลงบนผลตภณฑท

เปนอนตราย โดยเขยนเปนภาษาทแรงงานขามชาตจะเขาใจได • จดอบรมใหแรงงานและตงกฎใหแรงงานตองปฏบตตามขนตอนความปลอดภยและสขอนามย • ทำใหสภาพแวดลอมในการทำงานมความปลอดภยจากอบตเหตและโรคภย ดวยการสงเสรมวฒนธรรม

การปองกนและใชความปลอดภยและสขอนามยเปนสวนหนงในการบรหารงานปกต

แรงงานมหนาทตอง: • ใหความรวมมอกบนายจางในการระบความเสยงทมตอการบาดเจบและสขภาพในสถานททำงาน

และพฒนากระบวนการทเหมาะสมเพอรองรบกบความเสยงนน • ปฏบตตามขนตอนความปลอดภยและสขอนามยทกำหนดไว • รายงานใหนายจางทราบเรองอนตรายตอการเกดอบตเหตและอนตรายตอสขภาพทพบ

แรงงานมสทธทจะ: • สอบถามขอมลเรองกรณอบตเหตหรอความเจบปวยทเกดขนจากการไมปฏบตตามขนตอนความ

ปลอดภยและสขอนามย • ปฏเสธไมทำงานในสภาพทเปนอนตรายตอชวตและความปลอดภยของตน • แจงใหผตรวจแรงงานทราบโดยมตองกลวตอคำขหรอการลงโทษ

ทมา: อนสญญาวาดวยความปลอดภยและสขอนามยในการทำงาน พ.ศ. 2524 (ค.ศ.1981) (ฉบบท 155); ILO,

Guidelines on Occupational Safety and Health Management Systems, ILO-OSH 2001, Geneva, 2001.

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

หรอความประพฤต แรงงานขามชาตควรไดรบโอกาสเทาเทยมกบพลเมองของประเทศ ในการเลอนขนและมความกาวหนาในการทำงาน หากมคณสมบตเทาเทยมกน ผหญงกควรไดรบโอกาสในเรองนเทากบผชายดวย 4.7 โอกาสในการทำงานอนและการฝกอาชพ66 แรงงานขามชาตควรมโอกาสเทาเทยมกบพลเมองของประเทศในการไดรบคำแนะนำดานการประกอบอาชพและบรการการจดหางาน นอกจากนน ควรมโอกาสเทาเทยมในการไดรบการฝกอบรมอาชพทตนเลอกบนพนฐานของความเหมาะสมตามคณสมบตทบคคลมตอการฝกอบรมนน ประเทศเจาบานตองพจารณาวาแรงงานขามชาตชายและหญงมความตองการพเศษใดหรอไมเรองโอกาสในการศกษา การฝกอบรม และการเรยนรตลอดชวต แรงงานขามชาตมกมโอกาสในการทำงานนอยเพราะทกษะทไดรบฝกหดมาจากบานเกดไมไดรบการยอมรบในตางประเทศ การมกลไกเพอประเมน รบรอง และใหการยอมรบทกษะและคณวฒจะทำใหแรงงานทกคนมโอกาสทดขนในการทำงาน และอาจมมาตรการพเศษสำหรบแรงงานขามชาตไดเพอการน67 การจดการดานแรงงานขามชาตจะมประสทธภาพมากขนหากสามารถปรบระบบมาตรฐานทกษะและระบบการรบรองของประเทศตนทางและประเทศปลายทางใหสอดคลองกนได 4.8 การประกนสงคม68 ระบบประกนสงคมทำใหเกดความมนคงทางเศรษฐกจตอผทตองสญเสยรายไดในกรณทวางงาน เจบปวย ชราภาพ ความรบผดชอบตอครอบครว เชน ตงครรภและดแลบตร เจบปวยเรอรง ตองการการดแลทางการแพทย การสญเสยผสรางรายไดหลกในครอบครว และการบาดเจบจากการทำงาน ในกรณดงกลาว ผประกนตนจะไดรบเงนชวยเหลอจากภาครฐฯ และ/หรอเงนสมทบจากนายจางและลกจาง แรงงานขามชาตควรไดรบการปฏบตดานสทธประโยชนทางประกนสงคมทไมแตกตางไปจากแรงงานพลเมองของประเทศ อาจใชขอกำหนดตางๆในแบบเดยวกบท ใชสำหรบแรงงานพลเมองของประเทศ เชน ขอกำหนดในการเปนผ พำนกอย ภายในประเทศ อนญาตใหมข อยกเว นไดเฉพาะในกรณซ งส ทธ ประโยชนน นจ ายโดยใชเง นทนของร ฐฯและสทธประโยชนฯซ งจายใหกบบคคลทไมมคณสมบตตามเง อนไขทกำหนดสำหรบเงนบำเหนจบำนาญปกต69 หากแรงงานขามชาตหรอครอบครวออกจากประเทศททำงานอยไป กไมควรทจะเสยสทธทพงมพงไดในประเทศบานเกด สทธประโยชนเหลานควรตดตามแรงงานขามชาตไป ไมวาจะพำนกอยในประเทศใดกตาม แตจะใหเปนเชนนไดกตอเมอประเทศตางๆรวมกนปรบระบบสวสดการสงคมของตนใหสอดคลองกบมาตรฐาน ILO แรงงานขามชาตทไมมเอกสาร ซงไมสามารถจดทะเบยนได ควรสามารถขอรบสทธประโยชนทางประกนสงคมไดจากการทำงานในอดตภายใตเงอนไขเดยวกนกบแรงงานพลเมองของประเทศ70

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

กรอบท 18: มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศคมครองสทธทางประกนสงคมของแรงงานขามชาตอยางไร ตวอยางจากฟลปปนส

ในประเทศฟลปปนส มบนทกขอตกลงทกำหนดใหสำนกงานจดหางานซงจดหาแรงงานสำหรบเรอตางชาตตองจายเงนสมทบรายไตรมาสใหระบบประกนสงคมของฟลปปนส แรงงานจะไดรบความคมครองทางประกนสงคมเมอลงนามในสญญาจางงานสำหรบผททำงานบนเรอโดยมสำนกงานจดหางานและเจาของเรอตางชาตเปนนายจาง ทมา: ILO, Multilateral Framework on Labour Migration: Non-binding principles and guidelines for a

rights-based approach to labour migration, Geneva, 31 October-2 November 2005, หนา 62.

4.9 ทพกอาศย71 การมทพกอาศยทเหมาะสมเปนปจจยสำคญททำใหเกดการทำงานทมผลตภาพ แตวสาหกจขนาดเล กอาจม ป ญหาในการจ ดท พ กท เหมาะสมใหกบแรงงานขามชาตได ชาวตางชาตจะอยในสภาพทเสยเปรยบอยางมากเมอยายไปอย ต างประเทศ โดยเฉพาะอยางย งเม อเปนแรงงานตามฤดกาลทไรฝมอ แรงงานขามชาตอาจตกเปนเหยอของการกระทำทไรคณธรรมจากเจาของท พกเอกชนหรอตองรอเปนรายสดทายกวาจะไดรบการจดสรรใหเขาอยในทพกของรฐบาล โดยปกตแลว นายจางไมควรตองจดหาทพกใหกบแรงงานยกเวนแตในสถานการณทจำเปน72 แตกลบเปนสงทปฏบตกนอยางแพรหลาย คาเชาสำหรบทพกทพอเหมาะพอเพยงควรมราคาทเหมาะสมและเปนสดสวนทสมเหตสมผลกบรายไดของแรงงาน73 หากนายจางเปนผจดหาทพกให กไมควรแสวงกำไรจากคาเชา และไมควรกำหนดใหคาเชาเปนสวนหนงของคาจางในการทำงาน74 มาตรฐานเหลานมขนเพอปองกนการจดหางานทบบบงคบใหแรงงานตองเชาทพกจากนายจาง (นอกเหนอไปจากทอาจตองซออาหาร เสอผา และอปกรณ) ทำใหเกดหนซงแรงงานขามชาตจะตองชดใช 4.10 การเขาถงกระบวนการทางกฎหมาย75 แรงงานขามชาตควรไดรบสทธเทาเทยมกบพลเมองของประเทศในดานการพจารณาคด รวมทงสทธในการไดรบความชวยเหลอทางกฎหมาย เมอเกดความขดแยงขนเกยวกบสภาพการทำงาน การใชสทธดานสหภาพแรงงาน หรอดานประกนสงคม

กรอบท 19: ทพกอาศย

ในการใหใบอนญาตทำงาน กระทรวงแรงงานจะตองพจารณาศกยภาพของนายจางในการจดใหมทพกอยางเพยงพอดวย • แรงงานแตละคนมพนทซงจดใหเทาไร • หองพกมการระบายอากาศอยางเพยงพอ

หรอไม

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

4.11 เสรภาพในการเดนทาง76 แรงงานขามชาตมเสรภาพในการเดนทางจากทหนงไปอกทหนงในประเทศททำงานอยในเวลาใดกได หากแรงงานดงกลาวอาศยอยในประเทศนนโดยถกกฎหมาย ตวอยางเชน แรงงานขามชาตควรไดรบอนญาตใหออกไปเพอสงสรรคหรอหยอนใจภายนอกสถานททำงาน โดยออกไปนอกเวลางานรวมทงในเวลากลางคนดวย หรอเดนทางไปเยยมญาตมตรทอาศยอยในประเทศเจาบานและประเทศบานเกดในชวงวนหยดหรอชวงลาพก แรงงานไมควรถกกกขงหรอกกบรเวณใหอยเฉพาะภายในสถานททำงาน การจำกดการเดนทางภายในประเทศของแรงงานขามชาตจะกระทำไดกตอเมอมการใชขอจำกดเดยวกนกบแรงงานทเปนพลเมองของประเทศดวยเทานน นโยบาย “กำหนดเขต” ทมอยในบางประเทศ และนโยบายทจำกดการเคลอนไหวของแรงงานขามชาตจากเขตภายนอกไมใหเดนทางเขามายงเมองหรอจงหวดอนนนเปนการขดตอบทบญญตน

กรอบท 20: บทบาทของผชวยทตดานแรงงานและสวสดการสงคมในการชวยเหลอแรงงานขามชาต ตวอยางจากฟลปปนส

ในเดอนกมภาพนธ ค.ศ. 2004 ประธานาธบดฟลปปนสไดออกคำสงของฝายบรหารเลขท 287 เพอใหมการสงนกสงคมสงเคราะหไปทำหนาทผชวยทตดานสวสดการสงคมในบางประเทศซงมแรงงานฟลลปปนสโพนทะเลอยเปนจำนวนมาก การคดเลอกเจาหนาทไปดำรงตำแหนงการทตดงกลาวกระทำรวมกบกรมการตางประเทศ (Department of Foreign Affairs หรอ DFA) กรมแรงงานและการจางงาน (Department of Labour and Employment) และสำนกงานจดหาแรงงานไปตางประเทศของฟลปปนส (Philippine Overseas Employment Agency) บางสวนในคำสงของฝายบรหารกลาวถง: • รฐบญญตแรงงานขามชาตและชาวฟลปปนสโพนทะเล (Migrant Workers and Overseas Filipino

Act) ซงกำหนดใหจดตงศนยใหความชวยเหลอแรงงานขามชาตและชาวฟลปปนสโพนทะเล (Migrant Workers and Overseas Filipinos Resource Centers) ขนในประเทศทมแรงงานขามชาตชาวฟลปปนสจำนวนมากเพอใหคำปรกษา ใหความชวยเหลอดานกฎหมาย สวสดการ และบรการอนๆ

• ประมวลกฎหมายแรงงานฟลลปปนสซงกำหนดใหผชวยทตแรงงานและเจาหนาทกงศลใหความคมครองกบแรงงานฟลลปปนสในทกเรองทเกยวกบการทำงาน

• รฐบญญตตอตานการคามนษย (Anti-Trafficking in Persons Act) ค.ศ. 2003 ซงใหอำนาจหนวยงานของรฐฯ โดยเฉพาะอยางยงกรมสวสดการและพฒนาสงคม (Department of Social Welfare and Development หรอ DSWD) ใหกำหนดและดำเนนโครงการฟนฟและคมครองผเสยหายจากการคามนษย บทบาทและหนาทของผชวยทตดานสวสดการสงคม ไดแก: • การสรางเครอขายกบหนวยงานสวสดการสงคมในตางประเทศ และ/หรอบคคลและกลมซงอาจขอ

ความชวยเหลอในการจดบรการทางสงคมทเหมาะสมใหได • การตอบสนองและตดตามการแกปญหาและขอรองเรยน/ซกถามจากแรงงานฟลปปนสโพนทะเล

และครอบครว • การสงรายงานประจำใหกบ DSWD และ DFA ในประเทศฟลปปนสเรองแผนและกจกรรมทได

ดำเนนการ คำแนะนำ และรายงานสถานการณแรงงานฟลปปนสโพนทะเล โดยเฉพาะอยางยงผทกำลงประสบปญหาในประเทศเจาบาน

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

�0

4.12 เอชไอว/เอดส การทำงานของแรงงานขามชาตจำเปนตองเคลอนยายและอยไกลบานเปนเวลานานป ความจำเปนทจะตองทำงานและอยหางไกลจากคชวตทำใหเพมความเสยงในการตดเชอเอชไอว/เอดส สภาพแวดลอมทมการเลอกปฏบตและการไมเคารพในสทธมนษยชนเปนปจจยซำเตมทำใหแรงงานขามชาตมความเสยงตอการตดเชอเพมขนและไมสามารถแกไขปญหาไดเตมทเนองจากไมสามารถเขาถงบรการตรวจหาเชอโดยสมครใจ บรการการใหคำปรกษา การรกษา และบรการสนบสนนตางๆไดโดยสะดวก นอกจากน แรงงานขามชาตยงไมอยในสถานะทจะเขารวมในการรณรงคเพอสนบสนนและปองกนดานเอชไอว/เอดสอกดวย การทดสอบตามขนตอนประจำทางการแพทยใด เชน การตรวจสขภาพในประเทศตนทางหรอประเทศปลายทาง กอนทจะมการจางงาน หรอทกระทำเปนปกตสำหรบแรงงานขามชาตไมควรจะมการบงคบตรวจเอชไอวดวย77 นายจาง แรงงานขามชาต และตวแทนควรสนบสนนการตรวจโดยสมครใจโดยเกบขอมลเปนความลบซงใหบรการโดยเจาหนาทสาธารณสขทมความรในเรองน78 เพอจำกดผลกระทบของเอชไอว/เอดสในสถานททำงาน และผลกระทบทมตอสงคม สถานททำงานตางๆควรจดใหมการใหคำปรกษาและการสนบสนนทางสงคมรปแบบอนๆใหกบแรงงานขามชาตทตดเชอและไดรบผลกระทบจากเอชไอว/เอดส79 ควรจะมนโยบายทางสงคมทเออใหแรงงานขามชาตและครอบครวสามารถไดรบประโยชนตางๆทพลเมองในประเทศนนไดรบ ในระหวางททำงานอยในประเทศเจาบาน แรงงานขามชาตควรไดรบสทธทางสงคมและสทธพลเมองดงตอไปน 5.1 สทธในสญชาต80และสทธในอสงหารมทรพย มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศมไดกำหนดใหประเทศเอกราชตองใหสญชาตกบแรงงานขามชาต แตควรอนญาตใหแรงงานขามชาตยนขอสญชาตไดหลงจากพำนกอยในประเทศเจาบานมาแลวอยางนอยหาป หากไมเปนการขดตอนโยบายของประเทศเจาบาน ขอตกลงทวภาคระหวางประเทศทสงแรงงานและประเทศทรบแรงงานควรบญญตในเรองการไดมา ครอบครอง และโอนสทธในอสงหารมทรพยชนบทและเมองโดยแรงงานขามชาต81 อยางไรกด ควรใหเวลาพอสมควรแกแรงงานขามชาตทจดทะเบยนหรอยอยางถกกฎหมายใหจดการกบอสงหารมทรพยของตนกอนทจะกำหนดใหกลบประเทศบานเกด82 5.2 การศกษาและวฒนธรรม83 แรงงานขามชาตและครอบครวมสทธ ไดรบการปฏบตท เทาเทยมในดานการศกษา และนอกจากน ยงมสทธทจะไดรบความชวยเหลอใหเรยนภาษาของประเทศทตนทำงานอย หากจำเปน ควรอนญาตใหบตรของแรงงานขามชาตไดเรยนในโรงเรยนเพอใหเดกเหลานไดรบความรในภาษาแมของตนดวย แรงงานขามชาตและครอบครวมสทธทจะเขารวมในกจกรรม

5. สทธทางสงคมและสทธพลเมองในประเทศเจาบาน

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

ทางวฒนธรรมของประเทศโดยเทาเทยมกบพลเมองของประเทศ และในขณะเดยวกนกมสทธทจะดำรงไวซงวฒนธรรมของตน นอกจากน แรงงานขามชาตยงมสทธในการนบถอศาสนาและปฏบตตามธรรมเนยมและพธกรรมของชาตตนดวย 5.3 การสงเงนกลบประเทศ84 แรงงานขามชาตมสทธทจะสงเงนสวนหนงของรายไดและเงนออมตามทตองการ โดยอยในขอบเขตทกฎหมายและระเบยบเรองการโอนเงนขามประเทศของประเทศนนอนญาตใหทำได การสงเงนกลบบานของแรงงานขามชาตเปนการชวยเหลอความเปนอยของสมาชกครอบครวทยงอยในประเทศบานเกดไดดวย แตในทางปฏบตแลว ยงมความจำเปนตองปรบปรงระบบการสงเงนกลบประเทศใหมความปลอดภย สมเหตสมผล และมประสทธภาพยงขน 5.4 การพบและการเยยมเยอนครอบครว85 รฐบาลของประเทศตางๆควรใชมาตรการทกอยางทเปนไปไดเพอใหครอบครว (เชนสาม ภรรยา บตร และพอแม) ไดอยดวยกน ในกรณทครอบครวไมสามารถมาอยดวยกนได แรงงานขามชาตทไดทำงานมาแลวอยางนอยหนงปควรไดรบอนญาตใหกลบไปเยยมครอบครวในชวงวนหยดประจำปทตนมสทธไดรบ โดยไดรบคาจางดวย และครอบครวกควรไดรบอนญาตใหเดนทางมาเยยมแรงงานขามชาตไดในชวงวนหยดประจำปซงแรงงานขามชาตมสทธไดรบโดยยงไดรบคาจางอยเชนกน 5.5 บรการทางสงคม86 แรงงานขามชาตมสทธไดรบความชวยเหลอและคำแนะนำในการปรบตวเขากบสภาพแวดลอมทไมคนเคย ซงโดยมากจะเปนการใหขอมล บรการ และสงอำนวยความสะดวกทางการศกษา การฝกอาชพ การฝกภาษา บรการทางสขภาพ ความชวยเหลอทางกฎหมาย การประกนสงคม ทพก การเดนทาง และการพกผอนหยอนใจ หากเปนไปได ควรใหบรการในภาษาแมของแรงงานขามชาต หรอควรจดใหมลามแปลภาษาให และควรเปนบรการทใหโดยไมคดมลคา สงคมมกคาดการณวาแรงงานขามชาตจะเดนทางกลบสประเทศของตนโดยสมครใจและอยางเปนระเบยบเรยบรอยเมอสนสดสญญาการจางงาน หรอเมอออมเงนไดมากพอ แตในความเปนจรง การคนสประเทศและการสงกลบแรงงานขามชาตนนมไดเปนไปอยางมระเบยบเรยบรอยหรอโดยสมครใจเสมอไป

แรงงานขามชาตจำนวนมากมแรงจงใจทจะอยตอ แมวาจะตองกลายเปนแรงงานนอกกฎหมาย เพราะสามารถหางานทมรายไดสงกวาในประเทศเจาบาน ในบางกรณ แรงงานขามชาตอาจตองกลบประเทศของตนโดยไมสมครใจเนองจากตองออกจากงานเพราะเจบปวยหรอไดรบบาดเจบ หรอถกปลดออกโดยกระทนหน ประเทศตนทางและปลายทางมกมบทบญญตทใหความคมครองแรงงานขามชาตเรองการคนสประเทศและการสงกลบอยไมเพยงพอ

6. การคนสประเทศและการสงกลบ

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

6.1 เหตในการสงกลบ การสงกลบประเทศดวยเหตทแรงงานมการตดเชอหรอเจบปวยชนดใดกตามซงไมมผลตองานทแรงงานนนไดรบการจางใหมาทำ เปนการเลอกปฏบตในรปแบบทยอมรบไมได 6.2 การอทธรณตอการเลกจางทไมเปนธรรม87 แรงงานขามชาตมสทธอทธรณการถกเลกจางและการสนสดการอนญาตใหพำนกอยในประเทศได แรงงานขามชาตทไดรบผลกระทบมสทธทจะรองเรยนการกระทำนน และหากประสบความสำเรจในการรองเรยนกจะมสทธกลบเขาทำงาน หรอไดเวลาทจะหางานอนทำได อกทงยงมสทธจะไดรบคาชดเชยสำหรบคาจางทสญเสยไปดวย แรงงานขามชาตมสทธเทาเทยมแรงงานพลเมองของประเทศในการไดรบความชวยเหลอทางกฎหมาย และนอกจากนนยงมสทธทจะมลามแปลภาษาใหในการดำเนนการใดๆดวย 6.3 คาเดนทาง88 แมวามาตรฐาน ILO ทมอยจะไมไดบญญตสทธของแรงงานขามชาตทจะเดนทางกลบประเทศของตนโดยไมตองเสยคาใชจายในทกกรณ แตในกรณทแรงงานขามชาตไมไดทำงานทไดรบวาจางมาได ดวยเหตผลทตนไมไดเปนผกอ หรอไมมงานอนทเหมาะสมใหทำได แรงงานและครอบครวทไดรบอนญาตใหตดตามมาจะไมตองเสยคาใชจายในการเดนทางกลบประเทศ ในกรณทแรงงานขามชาตและครอบครวถกเนรเทศ แรงงานอาจตองเสยคาใชจายในการเดนทางแตจะไมตองเสยคาใชจายในการจดการหรอคาใชจายดานตลาการทนำไปสการเนรเทศนน อกทงยงไมตองเสยคาใชจายในการปฏบตใหเปนไปตามคำสงการเนรเทศ เชน คาใชจายสำหรบตำรวจทนำไปสงทชายแดน 6.4 สทธในประเทศททำงานสำหรบแรงงานขามชาตทจะเดนทางกลบไปยงประเทศของตน89 ไมวาจะเปนแรงงานทจดทะเบยนหรอไม แรงงานขามชาตทจะกลบประเทศของตนมสทธจะไดรบคาจางทคงคางอย คาชดเชยในการเลกจาง คาชดเชยวนหยดทไมไดใชสทธ รวมทงเงนคนจากทจายสมทบใหกองทนประกนสงคมดวยในบางกรณ หากมปญหาเกดขนในการขอรบสทธดงกลาว แรงงานขามชาตควรไดรบการปฏบตเชนเดยวกบแรงงานพลเมองของประเทศในการเขาถงกระบวนการยตธรรมและความชวยเหลอทางกฎหมาย แรงงานขามชาตควรไดรบอนญาตใหอยในประเทศตอไปเปนเวลาพอสมควรเพอใหสามารถดำเนนการเรยกรองคาชดเชยและผลประโยชนตางๆเหลานได 6.5 สทธในประเทศบานเกดสำหรบแรงงานขามชาตทเดนทางกลบไปยงประเทศของตน90 หากแรงงานขามชาตยงคงถอสญชาตของประเทศบานเกดอย แรงงานมสทธจะไดรบความชวยเหลอเมอเดนทางกลบไป แรงงานมสทธจะไดรบสวสดการจากการวางงานหากจำเปน

สทธของแ

รงงา

นขามชาต

��

และหากประเทศนนมบรการจดหางาน แรงงานกมสทธทจะไดรบบรการนนดวยโดยไมจำเปนตองมคณสมบตในการตองอยในประเทศนน หรอเคยทำงานทกำหนดมากอน สทธทางประกนสงคมทแรงงานพงไดรบจะตองครอบคลมสทธทเกดขนในชวงทไปทำงานยงตางประเทศดวย เชนเดยวกบในกรณการเดนทางเขาประเทศทจะไปทำงาน เมอเดนทางกลบมายงประเทศบานเกด แรงงานขามชาตและครอบครวควรไดรบการยกเวนภาษศลกากรสำหรบทรพยสนสวนตวทนำมาดวย การยกเวนนควรใหครอบคลมถงเครองมอวชาชพและอปกรณอนทแรงงานไดเปนเจาของมาเปนเวลาพอสมควรแลวและมเจตนาจะนำมาใชเพอประกอบอาชพดวย การคนสสงคมอาจเปนปญหาใหญสำหรบแรงงานขามชาตทเดนทางกลบประเทศ โดยเฉพาะอยางยงหากเปนผหญง ปญหามกเกดขนเมอแรงงานเดนทางกลบมาถงประเทศของตนและจำตองเผชญกบการคกคามหรอขดรดทแอบแฝงอยในชมชนบานเกด แรงงานอาจประสบปญหาครอบครวจากการแยกกนอยมาเปนเวลานาน (เชน การทฝายใดฝายหนงไปมความสมพนธนอกสมรส และการมปญหากบลกๆ) สงเหลานอาจเพมความยากลำบากในการปรบตวใหกบผทเดนทางกลบมา รวมทงอาจมปญหาไมสามารถหางานทเหมาะสมทำได หรอปญหาในการตงกจการ ปญหาทางเศรษฐกจในครอบครวกสามารถเกดขนได เนองจากครอบครวทบานอาจใชเงนทแรงงานสงกลบมาหมดไปเพอความอยรอดหรอหมดไปกบการบรโภคแลว ผลกคอแรงงานขามชาตหลายคนตองประสบกบแรงกดดนใหเดนทางกลบไปหางานทำในตางประเทศอก และผทเคยเปนเหยอการคามนษยมากอนกเสยงตอการถกนำไปคามนษยซำอก การกลบประเทศและการคนสสงคมเปนขนตอนการยายถนฐานแรงงานทไดรบความสนใจและปฏบตการทางนโยบายนอยและมการใหความคมครองในขนตอนนนอยทสด

ILO แ

ละมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

องคการแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Organization หรอ ILO) กอตงขนเมอ ค.ศ. 1919 ILO เปนหนวยงานชำนาญพเศษในระบบของสหประชาชาตทมภารกจเพอแสวงความเปนธรรมทางสงคมและสงเสรมการทำงานทมคณคาสำหรบชายและหญงทกท โดยไมคำนงถงเชอชาต เพศ มตหญงชาย หรอภมหลงทางสงคม ILO ทำงานสเปาหมายนโดยผสมผสานการกำหนดมาตรฐานตางๆเขากบการใหความรวมมอทางวชาการและการแลกเปลยนขอมล ILO ไม เหมอนหนวยงานอนในองคการสหประชาชาต เนองจากเปนองคกรไตรภาค ซงประกอบดวยผแทนจากฝายรฐบาล นายจาง และแรงงาน ILO ทำงานบนพนฐานของการเจรจาและความรวมมอในระหวางภาคทงสามสวนน แตละประเทศสมาชกรฐบาลมคะแนนเสยงสองคะแนน และนายจางและลกจางมฝายละหนงคะแนนในทประชมแรงงานระหวางประเทศ

ไตรภาค

นายจาง รฐบาล ลกจาง หนวยงานใน ILO แบงออกเปนสามสายหลกคอ ทประชมแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Conference) คณะประศาสนการ (Governing Body) และสำนกงานแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Office) 1.1 ทประชมแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Conference หรอ ILC) ทประชมแรงงานระหวางประเทศ (ILC) คอหนวยงานหลกทกำหนดนโยบายของ ILO และเปนเวทเพออภปรายและหารอในประเดนทางสงคมและแรงงานทสำคญ ในเดอนมถนายนของทกปตวแทนไตรภาคจากประเทศสมาชกทกประเทศจะมารวมกนเพอหารอ รบรอง และกำกบการนำมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศไปใชปฏบต ILC เปนผรบรองงบประมาณและคดเลอกตวแทนมวาระทจะมาทำงานในคณะประศาสนการ (ดกรอบท 21)

1. ILO คออะไร

4ILO และมาตรฐาน

แรงงานระหวางประเทศ

ILO แ

ละมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

ในจำนวนประเทศสมาชกทงหมด 181 ประเทศ (เมอ 1 สงหาคม พ.ศ. 2550) มผแทนสคนเขารวมประชมประจำป โดยสองคนเปนตวแทนจากรฐบาล และอกสองคนเปนตวแทนจากองคกรนายจางและองคกรแรงงานฝายละหนงคน รฐบาลเปนผแตงตงตวแทนองคกรนายจางและตวแทนองคกรแรงงานภายหลงจากทไดมการหารอกบองคกรระดบชาตทเปนตวแทนนายจาง

กรอบท 21: โครงสราง ILO กรอบท 21: โครงสราง ILO

องคการแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Organization) ประเทศสมาชก (181 ประเทศ)

สมาชกแตละประเทศสงตวแทน 4 คน

2 คนจากภาครฐฯ 1 คนจากองคกรนายจาง 1 คนจากองคกรแรงงาน

เขารวมประชมใหญประจำปในเดอนมถนายน

การประชมแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Conference)

พจารณาประเดนปญหาและรบรองอนสญญาและขอแนะ คณะผแทนจากแตละฝายของทประชมทำการเลอกตง

คณะประศาสนการ (Governing Body)

สมาชกไตรภาค 56 คน 28 คนจากรฐบาล (10 คนเปนตวแทนของประเทศทเปน

สมาชกถาวร) 14 คนจากนายจาง 14 คนจากลกจาง

กำหนดประชมปละสามครงและกำกบการทำงานของ

สำนกงานแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Office)

สำนกเลขาธการถาวร

การทำงานรวมถง: สงเสรมมาตรฐาน

ความรวมมอทางวชาการ รวบรวมและแลกเปลยนขอมล

ตพมพผลของการวจย

ILO แ

ละมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

และลกจางไดครอบคลมทสด และรฐบาลเปนผรบผดชอบคาใชจายในการสงตวแทนทงหมดไปประชม 1.2 คณะประศาสนการ (Governing Body) คณะประศาสนการคอสภาบรหารของ ILO ทกำกบการทำงานของสำนกงานแรงงานระหวางประเทศ หรอจะเรยวา “คณะกรรมการบรหาร” กได คณะประศาสนการเปนผพจารณาโครงการและงบประมาณของ ILO กอนสงตอไปยงทประชมแรงงานระหวางประเทศ (ILC) เพอการอนมต นอกจากนนยงเปนผกำหนดวาระการประชม ILC และลงคะแนนเลอกผอำนวยการใหญของ ILO ซงรบหนาทเปนหวหนาผบรหารองคกรมวาระหาปอกดวย คณะประศาสนการมสมาชกทงหมด 56 คน เปนตวแทนรฐบาล 28 คน เปนตวแทนนายจาง 14 คน และอก 14 คนเปนตวแทนลกจาง ในคณะประศาสนการมตวแทนรฐบาล 10 ประเทศทเปนสมาชกถาวร และทเหลอมาจากการเลอกตง 1.3 สำนกงานแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Office) สำนกงานแรงงานระหวางประเทศคอสำนกเลขาธการประจำและหนวยประสานในการปฏบตภารกจของ ILO ซงรวมถงการวจย สบคนขอเทจจรง ความรวมมอทางวชาการ และทำสอสงพมพ สำนกงานใหญตงอยทนครเจนวา และมสำนกงานภาคสนามอก 58 แหง ILO ใหความชวยเหลอประเทศสมาชกโดยเปดใหมการใหสตยาบนมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศและนำมาตรฐานเหลานนไปใชปฏบต นอกจากน ยงใหความชวยเหลอและความรวมมอทางวชาการในสาขาตางๆ เชน การปฏรปกฎหมายแรงงาน หลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน นโยบายการจางงาน ขอมลตลาดแรงงาน การพฒนาวสาหกจและการฝกอาชพ การเงนสำหรบวสาหกจขนาดเลก (microfinance) การประกนสงคม ความปลอดภยและสขอนามยในการทำงาน สภาพการทำงาน การบรหารแรงงาน แรงงานสมพนธ และการตรวจแรงงาน มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ (international labour standards) ซงเปนหลกอางองสากลทสะทอนถงระดบการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมนน เปนสงทกำหนดหลกการขนพนฐาน สทธและหนาทของนายจางและแรงงาน รวมถงวตถประสงคเชงนโยบาย พนทในการปฏบตการ หรอใหการชนำดานวธการและขนตอนทจะนำไปปฏบต มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศไดสรางขนมาเพอสงเสรมการทำงานทมคณคาสำหรบแรงงานทกสญชาตในโลก ซงในเชงกฎหมายนน มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศจะปรากฏในรปแบบของ:

• อนสญญาหรอพธสาร (Conventions หรอ Protocols)91 คอสนธสญญาระหวางประเทศทมผลผกพนทางกฎหมายซงประเทศสมาชกสามารถใหสตยาบนได เปนเครองมอทบญญตหลกการพนฐานซงประเทศทใหสตยาบนจะตองนำไปปฏบตหรอ

• ขอแนะ (Recommendations) คอแนวปฏบตทไมมขอผกพนทางกฎหมายแตทรงอำนาจและไมจำเปนตองใหสตยาบน เครองมอนจะมผลบงคบใชเมอทประชมแรงงานระหวางประเทศใหการรบรอง

2. มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศคออะไร

ILO แ

ละมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

อนสญญาเปนเครองมอทบญญตมาตรฐานขนตำซงไดผานการเจรจามาแลวอยางกวางขวาง และเปนผลของการตกลงกนระหวางรฐบาลของประเทศสมาชก ILO กบองคกรนายจาง และองคกรแรงงานจากประเทศสมาชก สวนขอแนะเปนเครองมอทใหการชนำทเฉพาะเจาะจงตอวถปฏบตทางกฎหมายและการดำเนนการของประเทศตางๆ และการรณรงคในระดบนานาชาต โดยปกตขอแนะจะกำหนดมาพรอมกบอนสญญาฉบบใดฉบบหนงเพอเปนบทเสรมสำหรบอนสญญานน แตขอแนะบางฉบบไดบญญตออกมาเปนฉบบเดยวโดยไมไดองกบอนสญญาฉบบใด ในโลกปจจบน บทบาทของมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศกคอใหการชนำอยางเปนทางการในเรองตางๆทเกยวกบการทำงาน เพอใหภารกจสามารถบรรลเปาหมายทจะนำผคนหลดพนจากความยากจน แตกใหพนทกบประเทศตางๆทจะทำการปรบเปลยนอนจำเปนเพอเพมผลตภาพและยกระดบรายไดดวย ในปจจบน มอนสญญาแรงงานระหวางประเทศทยงใชอย 75 ฉบบ พธสาร 5 ฉบบ และขอแนะ 79 ฉบบ92 มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศรางขนโดยตวแทนจากรฐบาล นายจาง และลกจาง มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศผานการรบรองโดยทประชมแรงงานระหวางประเทศในการประชมประจำป ในขนตอนแรก คณะประศาสนการเหนพองกนทจะบรรจประเดนเขาในวาระการประชมแรงงานระหวางประเทศซงมกำหนดจะจดในอนาคต สำนกงานแรงงานระหวางประเทศจดทำรายงานทวเคราะหกฎหมายและวถปฏบตตางๆในประเทศสมาชกเกยวกบประเดนทจะหารอ จากนนจงจดสงรายงานไปใหประเทศสมาชกและใหองคกรนายจางกบองคกรแรงงานเพอใหแสดงความคดเหนกลบมาแลวนำมาหารอในการประชมแรงงานระหวางประเทศ จากนน สำนกงานฯจงจดทำรายงานฉบบทสองพรอมแนบรางอนบญญตเพอขอความคดเหนจากสมาชกและเสนอตอทประชมครงตอไปเพอหารอ ในการหารอนนจะมการแกไขรางอนบญญตตามจำเปนและเสนอตอทประชมเพอรบรอง “การหารอสองรอบ”นทำใหผเขารวมประชมมเวลามากพอทจะพจารณารางอนบญญตในบรบทจากประสบการณตนเองและใหขอคดเหนได ในการรบรองอนสญญาหรอขอแนะจำเปนตองผานเสยงสนบสนนสองในสาม เมออนบญญตผานการรบรองโดยทประชมแรงงานระหวางประเทศแลว ธรรมนญ ILO กำหนดใหประเทศสมาชกตอเสนออนบญญตนนตอสภานตบญญตของตนเพอแจงใหทราบและเพอพจารณา หากเปนอนสญญาหมายความวาจะตองเสนอตอฝายนตบญญตเพอใหพจารณออกกฎหมายของประเทศใหสอดคลองกบการใหสตยาบน การจะใหมการปฏบตตามมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศมกตองอาศยการเจรจาและการเพยรพยามยามโนมนาวสรางความเชอมนในกระบวนการทกำหนดไวเพอการดงกลาว การนำ

3. มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศกำหนดขนอยางไร

4. มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศนำไปใชปฏบตไดอยางไร

ILO แ

ละมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

อนสญญาทใหสตยาบนไปและขอแนะทไดรบรองไปปฏบตได มระบบกำกบดแลทครอบคลม ILO ชวยประเทศสมาชกแปรมาตรฐานทงหลายออกเปนนโยบายและการดำเนนการตางๆอยางเปนรปธรรม โดยใชระบบกำกบดแลน มาตรฐานในอนสญญาและขอแนะมากมายไดถกนำไปบรรจไวในกฎหมายและวถปฏบตของประเทศสวนใหญในหมสมาชก ILO อยางกวางขวาง (ดรายละเอยดเพมในบทท 5) การใหสตยาบน (rati f ication) คอการทรฐบาลยอมรบอนสญญาหรอสนธสญญาระหวางประเทศอยางเปนทางการ ซงเปนการกระทำโดยเอกราชและสมครใจของรฐฯ เมอรฐบาลใหสตยาบนตออนสญญาใดบทบญญตในอนสญญากจะมผลผกพนทางกฎหมายตอประเทศนน93 หลงจากทใหสตยาบนแลว โดยมากอนสญญานนจะมผลบงคบใชหนงปหลงวนทใหสตยาบน ซงหมายความวาประเทศทไดใหสตยาบนไปจะตองดำเนนการเพอบรรจสาระของอนสญญาไวในกฎหมายและวถปฏบตตางๆของประเทศ เชน โดยการประกาศใชกฎหมายและนโยบายทเหมาะสม ประเทศมพนธกรณทจะตองสงรายงานความก าวหน า ในการปฏบ ต ใ ชอนสญญานนดวย (ดกรอบท 22)94 การใหสตยาบนอนสญญาของ ILO เปนจดเรมตนกระบวนการเจรจาและความรวมมอระหวางรฐบาลกบ ILO อนสญญาแรงงานระหวางประเทศแตกตางจากสนธสญญาระหวางประเทศอนๆเพราะไมสามารถใหสตยาบนโดยมขอสงวนได จงจำเปนทจะตองรบรองอนสญญาทงฉบบในการใหสตยาบน ดงนน กอนทจะใหสตยาบนตออนสญญา รฐบาล องคกรนายจาง และองคกรแรงงานจงควรหารอเพอทำความเขาใจรวมกนเกยวกบพนธกรณซงจะตองปฏบตตามรวมกนดวย95 ทวโลก อนสญญาฉบบท 97 และ 143 ไดมประเทศใหสตยาบนแลว 47 และ 23 ประเทศตามลำดบ (เมอ 1 สงหาคม พ.ศ. 2550) ในภมภาคเอเชยและแปซฟก ประเทศทใหสตยาบนอนสญญาฉบบท 97 แลวมเฉพาะ นวซแลนด ซาบาห (มาเลเซย) และทาจกสถานเทานน และอนสญญานมผลในทางปฏบตตอ ฮองกง เนองจากเปนเขตปกครองพเศษของจน ในสมาชกประเทศเอเชยแปซฟก 31 ประเทศ มเพยงฟลปปนสและทาจกสถานทไดใหสตยาบนอนสญญาฉบบท 143 แลว และมภาครฐ 37 ประเทศทไดใหสตยาบนอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการคมครองสทธแรงงานขามชาตและสมาชกครอบครว พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990) แลว (ดตารางการใหสตยาบนในภาคผนวก 3)

5. การใหสตยาบนคออะไรกรอบท 22: กระบวนการใหสตยาบน

รฐบาล

ILO

การจดทะเบยนอยางเปนทางการ

มผลบงคบใช 1 ป หลงจากนน

พนธกรณ:• กำหนดสงรายงานฉบบแรกในปถดไป • กำหนดสงรายงานทก 2 ป (เฉพาะอนสญญา หลกและอนสญญาเรงดวน) หรอทก 5 ป (สำหรบอนสญญาอนๆ) • สงรายงานเฉพาะกาล หากไดรบคำขอ

ทมา: ILO, ILO Convention on Indigenous and

Tribal People, 1989 (No. 169): A Manual,

Geneva, 2003. หนา 71

ILO แ

ละมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

�0

การเจรจาระหวาง ILO กบภาคทเกยวของมกเรมขนนานกอนทประเทศจะใหสตยาบนตออนสญญา และจะยงคงดำเนนตอไปหลงจากทไดใหสตยาบนอนสญญาไปแลว วตถประสงคของการเจรจาคอให ILO กบภาคไดทำงานรวมกนเพอใหแนใจวากฎหมายและแนวปฏบตของประเทศมความสอดคลองกบบทบญญตในอนสญญานน เนองจาก ILO มโครงสรางไตรภาค จงเปดโอกาสใหผทอยนอกภาครฐฯสามารถเขารวมในกจกรรมขอ ILO และสามารถเขาถงกลไกของ ILO ไดมากกวาทสามารถทำไดกบองคการระหวางประเทศอนๆ ความสมพนธกบองคกรนอกภาครฐฯมในลกษณะดงตอไปน:

• บรณาการหนสวนทางสงคมทอยนอกภาครฐฯเขากบ ILO • มอบหมายใหองคกรเอกชนระหวางประเทศบางรายทมคณสมบตตามเกณฑเปนท

ปรกษา ILO • ประสานความรวมมอในระดบปฏบตการกบองคกรตางๆซงเปนองคกรระหวาง

ประเทศ องคกรในประเทศ และองคกรทองถน97 แมตวแรงงานขามชาตเองในฐานะทเปนตวบคคลจะไมมสถานะอยางเปนทางการอยในโครงสรางไตรภาคของ ILO กจะสามารถเขารวมในการประชม ILO และกจกรรมอนๆได ในลกษณะตอไปน:

• ในฐานะตวแทนรฐบาล หรอตวแทนองคกรนายจาง องคกรแรงงาน รวมทงองคกรทเปนตวแทนแรงงานขามชาต

• ในฐานะทปรกษาของตวแทนทไปรวมประชมแรงงานระหวางประเทศ • ในฐานะตวแทนองคกรพฒนาเอกชนทอยในบญชองคกรพฒนาเอกชนระหวาง

ประเทศพเศษของ ILO

บญชพเศษของ ILO คอบญชรายชอองคกรพฒนาเอกชนทมเปาหมายและกจกรรมสอดคลองกบจตวญญาณ เปาหมาย และหลกการของ ILO องคกรพฒนาเอกชนดงกลาวควรมภารกจในระหวางประเทศและมโครงการอยในหลายประเทศ ตวอยางองคกรพฒนาเอกชนทมรายชออยในบญชไดแก Anti-Slavery International, Center for Migration Studies และ International Catholic Migration Commission มองคกรพฒนาเอกชนรายอนทดำเนนการอยางจรงจงในประเดนเพอแรงงานขามชาต เชน Amnesty International เปนตน องคกรพฒนาเอกชนทตองการจะมชออยในบญชสามารถแจงความจำนงคไดทผอำนวยการใหญ ILO หากองคกรเอกชนตองการเขารวมในการประชม จะตองสงจดหมายเพอขอเขารวมไปยงผอำนวยการใหญ อยางนอยหนงเดอนกอนวนทกำหนดจะเรมประชม แรงงานขามชาตสามารถสงจดหมายขอรวมประชมตอ ILO ไดเองเชนกน โดย:

• ผานองคกรนายจาง หรอองคกรแรงงานใดกได รวมทงองคกรนายจางและองคกรแรงงานทเปนชนพนเมองและชนเผาดวย

• สงจดหมายขอรวมประชมเองโดยตรง

6. กระบวนการเจรจาและการเขาถง ILO96

ILO แ

ละมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

คณะกรรมการผเชยวชาญ (Committee of Experts) และคณะกรรมการผจดการประชม (Conference Committee) ไดเนนวา ความคดเหนจากกลมทกลาวถงขางตนมคณคาตอการทำงานของ ILO หากความคดเหนดงกลาวสามารถตรวจสอบอางองไดกบขอมล เชน ตวบทกฎหมาย ระเบยบขอบงคบ หรอเอกสารทางการอนๆ เชน โฉนดทดนหรอคำพพากษาศาล มรายการมาตรฐาน ILO และสงพมพทคดเลอกแลวทเกยวของกบแรงงานขามชาตบรรจอยในภาคผนวก 1 สหภาพแรงงานหรอองคกรทคลายคลงกนทกสหภาพทกองคกรททำงานปกปองผลประโยชนของแรงงานขามชาต หรอองคกรทกองคกรททำงานดานนโยบายแรงงานขามชาต ควรมเอกสารเรองมาตรฐานเหลาน และมสงพมพเหลานไวในหองสมด

7. จะหาขอมลเพมเตมเรองมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศไดจากทไหน

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

องคการแรงงานระหวางประเทศมความแตกตางจากหนวยงานทกำหนดมาตรฐานหนวยงานอนๆของสหประชาชาตในแงทวา ILO ไมเพยงกำหนดมาตรฐานแตมการตดตามใหมการปฏบตใชมาตรฐานเหลานนดวย ILO มกลไกของตนเองทจะกำกบใหมการปฏบตใชมาตรฐานในอนสญญาซงประเทศไดใหสตยาบนไปแลว และมกลไกทจะรบคำรองเรยนจากภาคทเกยวของ และพจารณาดำเนนการในกรณทรองเรยนนน กลไกหลกในระบบกำกบดแลของ ILO คอการกำกบดแลตามปกต (regular supervision) หรอระบบการสงรายงาน (reporting system) และขนตอนการรองเรยน (complaint procedures) 1.1 การสงรายงานโดยรฐบาล ประเทศสมาชก ILO จะตองสงรายงานประจำชวงในเรองอนสญญาทไดใหสตยาบนไว และสงรายงานพเศษในเรองสถานะของกฎหมายและการดำเนนการของประเทศในเรองทเกยวกบสาระของอนสญญาหรอขอแนะทยงไมไดใหสตยาบน

ก. รายงานประจำชวง (periodic reports) เมอประเทศสมาชก ILO ใหสตยาบนอนสญญาแลว ประเทศจะตองสงรายงานวาไดนำสาระของอนสญญาไปใชปฏบตในประเทศอยางไร รายงานฉบบแรกมกำหนดสงหนงปหลงจากทอนสญญามผลบงคบใช หลงจากนน จะตองสงรายงานประจำชวงเกยวกบอนสญญาท ใหสตยาบน คอทกสองปสำหรบแปดอนสญญาหลก (fundamental conventions) และอนสญญาเรงดวน (priority conventions)98และทกหาปสำหรบอนสญญาฉบบอนๆ อยางไรกตาม คณะผเชยวชาญ (Committee of Experts) อาจขอใหประเทศสงรายงานโดยละเอยดไดหากเหนวาจำเปน ประเทศทสงรายงานจะใหขอมลเรองสถานะทางกฎหมายและการปฏบตการจรง โดยเฉพาะอยางยงจะรายงานวาไดมการนำสาระของอนสญญาไปทำใหเกดผล อยางไรทางกฎหมาย คำพพากษาศาล การตรวจแรงงาน และมาตรการทางงบประมาณ หรอมาตรการอนๆ รฐบาลจะตองจดทำรายงานประจำชวงและสงไป

1. การกำกบดแลตามปกต (regular supersivion)

5การปฏบตใชมาตรฐาน

แรงงานระหวางประเทศ

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

ใหองคกรนายจางและองคกรแรงงานซงเปนตวแทนของนายจางและลกจางทครอบคลมทสดในประเทศเพอขอความเหน โดยนายจางและลกจางอาจสงความเหนไปทรฐบาลของตนหรอสงไปท ILO โดยตรงกได

ข. รายงานพเศษ (special reports) ในบางชวงประเทศสมาชกจะไดรบคำรองขอใหสงรายงานเรองกฎหมายและวถปฏบตในประเทศในบางหวขอ ไมวาประเทศนนจะไดใหสตยาบนตออนสญญาในหวขอนนแลวหรอไมกตาม รายงานพเศษทไดรบจากรฐตางๆและขอมลทไดสงเพมเตมจากองคกรนายจางและองคกรแรงงานจะนำไปเปนพนฐานในการสำรวจประจำปในเชงลกวาดวยกฎหมายและแนวปฏบตในกลมประเทศสมาชกทคณะกรรมการผเชยวชาญจะจดทำขน การสำรวจนชวยใหคณะกรรมการผเชยวชาญไดพจารณาถงผลกระทบของอนสญญาและขอแนะฉบบตางๆ ประเมนประเดนปญหาตางๆทรฐบาลแจงมาจากการนำอนสญญาและขอแนะดงกลาวไปปฏบต และหาแนวทางเพอขจดอปสรรคเหลานน99

กรอบท 23: การสำรวจทวไปเกยวกบอนสญญาและขอแนะ

ใน ค.ศ. 1998 คณะกรรมการผเชยวชาญขององคการแรงงานระหวางประเทศไดทำการสำรวจทวไป (general survey) เกยวกบกฏหมายและการปฏบตเรองแรงงานขามชาตในประเทศสมาชก ไมวาประเทศนนจะไดใหสตยาบนตออนสญญาฉบบทเกยวของแลวหรอไมกตาม คณะกรรมการฯไดตงขอสงเกตดวยความสนใจถงนโยบายทหลากหลายและเปนนวตกรรมใหมทประเทศตางๆไดกำหนดขนเพอนำหลกการมาตรฐานเกยวกบแรงงานขามชาตมาใช ยกตวอยางเชน ในประเทศเบลารสและอสราเอล นายจางหรอสำนกงานจดหางานมพนธะทจะตองจดทำสญญาจางงานใหกบแรงงานขามชาตในภาษาแมของแรงงานหรอในภาษาทแรงงานจะเขาใจได ในประเทศแอนทกวและบารบดา บลแกเรย โครเอเทย และสหสาธารณรฐแทนซาเนย (แซนซบาร) จะตองจดทำสญญาจางแรงงานขามชาตตามรปแบบทมการกำหนดไวแลว ขอบงคบเหลานมขนเพอประกนวาแรงงานขามชาตซงอาจไมคนเคยกบมาตรฐานและขอสญญาในการจางงานในประเทศเจาบานจะไดรบการคมครองขนพนฐานจากการถกกระทำและถกหาประโยชน คณะกรรมการฯไดตงขอสงเกตดวยวาในประเทศสวสเซอรแลนด บรการจดหางานของรฐฯเปนบรการทใหโดยไมคดมลคากบแรงงานขามชาตซงเขาประเทศโดยถกกฏหมายทมใบอนญาตใหทำงานในประเทศอยแลว และประเทศเยอรมนใหบรการชวยเหลอการกลบคนถนสำหรบแรงงานขามชาตทเดนทางกลบประเทศบานเกด คณะกรรมการฯมความสนใจเรองบรการพเศษทประเทศฟลปปนสจดใหมเพอใหขอมลผหญงทจะเดนทางไปทำงานในตางประเทศ ใหทราบเรองสภาพการทำงานและการใชชวตในประเทศเจาบาน และเพอปองกนไมใหแรงงานหญงเหลานรบทำงานทตองเสยงตอการถกกระทำหรอถกหาประโยชนดวยการเนนใหเหนถงแนวปฏบตทเปนนวตกรรมใหมๆเหลาน คณะกรรมการผเชยวชาญจงชวยใหประเทศตางๆไดเรยนรจากประสบการณของกนและกนได ทมา: ILO, Rules of the Game: A brief introduction to international labour standards, Geneva, 2005, หนา

63; ILO, Migrant Workers, General Survey of the Committee of Experts on the Application of Conventions

and Recommendations, International Labour Conference, 87th Session, 1999, Report III, Part IB.

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

1.2 การพจารณารายงานจากรฐบาลและการตดตามผล มหนวยงานสองหนวยงานซงกำกบดแลการบงคบใชอนสญญา ILO ทงทไดใหสตยาบนแลวและยงไมไดใหสตยาบนคอ คณะกรรมการผเชยวชาญดานการปฏบตใชอนสญญาและขอแนะ (Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations) และคณะกรรมการทประชมใหญวาดวยการปฏบตใชมาตรฐาน (Conference Committee on the Application of Standards) คณะกรรมการทงสองเปนผพจารณารายงานซงรฐบาลประเทศตางๆสงไป

ก. คณะกรรมการผเชยวชาญวาดวยการปฏบตตามอนสญญาและขอแนะ (Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations หรอ CEACR)

คณะกรรมการ CEACR เปนผพจารณารายงานประจำชวง (periodic reports) ซงรฐบาลสงไป คณะกรรมการผเชยวชาญชดนประกอบดวยผเชยวชาญทางกฎหมาย 20 คนทไดรบการคดเลอกมาบนพนฐานความเปนอสระ ความเปนกลาง และความเชยวชาญในสาขากฎหมายและแรงงานของแตละคน คณะกรรมการฯจะประเมนสถานะการนำมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศทไดใหสตยาบนแลวไปใชปฏบตในประเทศนน และชใหเหนความขดแยงกนระหวางกฎหมายและวถปฏบตในประเทศกบขอกำหนดตามอนสญญาฯ คณะกรรมการฯจะใหความคดเหนในสองรปแบบเพอเปนแนวทางใหประเทศนำไปใชในการปฏบตตามอนสญญาไดแก: • ขอสงเกต (observations) มกใชในกรณทเปนปญหารนแรงและเรอรงมาเปน

เวลานาน ซงรฐบาลไมสามารถปฏบตตามพนธกรณได หรออาจใชเพอตงขอสงเกตในประเดนปญหาทไดมการแกไขใหคบหนาแลว ขอสงเกตเหลานจะตพมพในรายงานประจำปของคณะกรรมการฯซงสงตอทประชมแรงงานระหวางประเทศและเปนขอมลทเปดเผยตอสาธารณ100

• คำขอโดยตรง (direct requests) สงใหกบรฐบาลและองคกรทเกยวของโดยตรง เพอขอขอมลหรอคำอธบายในประเดนเฉพาะตางๆ คำขอโดยตรงจะไมตพมพในรายงานประจำปของคณะกรรมการฯแตจะเผยแพรทางเวบไซทสาธารณะของ ILO101

(ดตวอยางขอสงเกตและคำขอโดยตรงของคณะกรรมการ CEACR ไดในภาคผนวก 5)

ข. คณะกรรมการทประชมใหญวาดวยการปฏบตใชมาตรฐาน (Conference Committee on the Application of Standards)

รายงานประจำปของคณะกรรมการผเชยวชาญ ซงปกตจะรบรองในเดอนธนวาคม จะนำเสนอตอทประชมแรงงานระหวางประเทศในเดอนมถนายนของปถดไปเพอพจารณาโดยคณะกรรมการทประชมใหญวาดวยการปฏบต ใชมาตรฐาน คณะกรรมการทประชมใหญวาดวยการปฏบตใชมาตรฐานเปนคณะกรรมการถาวรทประกอบดวยตวแทนจากรฐบาล นายจาง และลกจาง คณะกรรมการฯจะพจารณารายงานและคดเลอกขอสงเกตเพอนำมาหารอ โดยรฐบาลทถกกลาวถงจะ

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

เมอประเทศใดไมปฏบตตามพนธกรณภายใตอนสญญา ILO ทไดใหสตยาบนไว อาจมการสงคำรองเรยนไปยง ILO ไดโดยผานชองทางตางๆทมอย ตอไปนคอขนตอนการรองเรยนและตวอยางขอรองเรยนเรองแรงงานขามชาตทไดสงผานขนตอนดงกลาว

กรอบท 24: การกำกบดแลการปฏบตตามอนสญญาแรงงานระหวางประเทศและขอแนะ

ขอมลและรายงานประจำชวงจากรฐบาล และขอคดเหนจากนายจางและลกจาง

คณะกรรมการผเชยวชาญ (อสระ) วาดวยการปฏบตใชอนสญญาและขอแนะ (Independent Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations)

คำขอโดยตรงตอรฐบาล (direct requests)

ขอสงเกตตพมพในรายงานประจำป (observations)

คณะกรรมการทประชมใหญวาดวยการปฏบตใชมาตรฐาน (ไตรภาค) (Conference Committee on the Application of Standards)

รฐบาล + นายจาง + ลกจาง

การประชมแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Conference)

2. ขนตอนการรองเรยน (complaint procedures)

ไดรบเชญใหมาเสนอขอมลเรองสถานการณทเปนประเดนตอคณะกรรมการทประชมฯ ในหลายกรณ คณะกรรมการฯจะมขอสรปแนะนำขนตอนเฉพาะใหรฐบาลดำเนนการเพอแกไขปญหา หรอแนะนำใหเชญคณะผแทนจาก ILO ใหไปเยอมเยอนเพอปรกษาหารอ หรอขอความชวยเหลอทางวชาการจาก ILO เพอรวมแกปญหานน สาระของการหารอและขอสรปสถานการณทคณะกรรมการฯไดพจารณาจะตพมพในรายงานของคณะกรรมการฯ และจะเนนสถานการณทควรหวงใยเปนพเศษโดยตพมพในพนทเฉพาะ ในรายงานทวไป (general report) ของคณะกรรมการฯ102

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

2.1 การคดคาน (representations) ภายใตมาตรา 24 ในธรรมนญ ILO การคดคานภายใตมาตรา 24 คอการแสดงความไมเหนชอบในขนทเบาทสดตอการทรฐบาลไมปฏบตตามอนสญญาซงไดใหสตยาบนไปแลวได ผทสามารถทำการคดคานไดมเฉพาะองคกรนายจางและองคกรแรงงานเทานน103ทจะสงคำคดคานรฐบาลซงองคกรนายจางหรอองคกรแรงงานนนเหนวาไมไดนำอนสญญาทประเทศไดใหสตยาบนไวมาปฏบตอยางเหมาะสม บคคลหรอองคกรพฒนาเอกชนไมสามารถสงคำคดคานตอ ILO โดยตรงได แตสามารถสงขอมลทเกยวของผานองคกรนายจางหรอองคกรแรงงานได คณะประศาสนการ ILO จะพจารณาในชนตนวาสามารถรบคำคดคานนนไดหรอไม104 หากสามารถรบได จะมการตงคณะกรรมการไตรภาคซงมสมาชกสามคนเพอพจารณาคำคดคานนนและพจารณาคำชแจงของรฐบาล คณะกรรมการนจะจดทำรายงานเพอแจงขนตอนการดำเนนการของคณะกรรมการในการพจารณาคำคดคาน เสนอขอมลสรปในเรองประเดนทมการคดคาน และเสนอคำแนะนำเพอใหคณะประศาสนการตดสน อกทงยงอาจเสนอประเดนดานกฎหมายท เกยวของกบกรณนไปทคณะกรรมการผ เชยวชาญวาดวยการปฏบตใชมาตรฐานดวย หากคำชแจงของรฐบาลยงไมเปนทพอใจ คณะประศาสนการอาจตพมพเผยแพรคำคดคานและคำชแจงนนได (มาตรา 25)

กรอบท 25: ตวอยางคำคดคานภายใตมาตรา 24 ในการประชมสมยท 288 (พฤศจกายน ค.ศ. 2003) คณะประศาสนการไดรบรองรายงานของคณะกรรมการไตรภาคซงตงขนเพอพจารณคำคดคานทยนโดยสหพนธสหภาพแรงงานฟลปปนส (TUCP) ภายใตมาตรา 24 ของธรรมนญ ILO โดยกลาวหาวาประเทศจนไมปฏบตตามอนสญญาฉบบท 97 ในเรองเขตการปกครองพเศษฮองกง ขอกลาวหามสวนเกยวของกบมาตราการบางอยางทรฐบาลเขตปกครองพเศษฮองกงไดอนมตใหใชในเรองคาจางและสทธทางประกนสงคมของผทำงานรบใชในบานซงเปนชาวตางชาต และเปนมาตรการทมผลเสยตอแรงงานชาวฟลปปนส อกทงยงเปนการละเมดตอมาตรา 6 ในอนสญญาดวย คณะประศาสนการไดใหคำแนะนำวาดวย: • ขอกำหนดเรองการพำนกอยในประเทศเพอใหมสทธไดรบบรการสาธารณสข และการทแรงงานตางชาต

ซงทำงานรบใชในบานจะสามารถขอรบสทธนนได • การจดเกบคาฝกงานสำหรบลกจาง ซงบงคบใหนายจางแรงงานขามชาตทกคนตองจาย • คาจางขนตำสำหรบแรงงานตางชาตททำงานรบใชในบาน

หลงจากทไดเสนอคำแนะนำไปแลว คณะกรรมการผเชยวชาญไดตดตามผลตอมากบรฐบาลโดยผานชองทางกำกบดแลปกตเรองการปฏบตใชอนสญญาฉบบท 97 โดยเขตปกครองพเศษฮองกง

2.2 การรองเรยน (complaints) ภายใตมาตรา 26 - 34 ในธรรมนญ ILO การรองเรยนภายใตมาตรา 26 – 34 มกเปนเรองการละเมดทรายแรงและมมายาวนานตอพนธกรณโดยประเทศทไดใหสตยาบนตออนสญญา ILO105 เนองจากเปนขนตอนทใชเพอ

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

รองเรยนการละเมดขนรายแรง ขนตอนนจงไมไดใชบอยนกและมกใชเปนทางเลอกสดทายเมอไมสามารถมการสบสวนไดอยางถวนถภายใตระบบกำกบดแลปกตเทานน สวนใหญภาค ILO จะตดตามประเดนเรองการปฏบตตามอนสญญาโดยผานระบบกำกบดแลปกต ซงเปนวธการทคอนขางจะไดผลอยแลวในการสนบสนนใหรฐบาลปฏบตตามมาตรฐานของ ILO ภาคตางๆอาจสงคำรองเรยนไดในลกษณะตอไปน (1) การรองเรยนโดยประเทศสมาชกตอประเทศสมาชก หากประเทศสมาชกทงสองไดใหสตยาบนตออนสญญาเดยวกนแลว (2) การรองเรยนโดยผแทนในการประชมแรงงานระหวางประเทศ ในการทประเทศไมปฏบตตามอนสญญาทใหสตยาบนไว หรอ (3) คณะประศาสนการเปนผรองเรยนเอง เมอไดรบการรองเรยน คณะประศาสนการอาจแตงตงคณะกรรมการสอบสวน (Commission of Inquiry) อนประกอบดวยกรรมการอสระสามคน การพจารณาโดยคณะกรรมการนเปนชนสงสดในขนตอนสอบสวนขอมลของ ILO และคณะกรรมการฯมหนาททำการสอบสวนเกยวกบการรองเรยนนนอยางสมบรณ รวมทงตรวจสอบขอมลทงหมดในกรณนนดวย คณะ กรรมการฯจะใหคำแนะนำเรองมาตรการทจะนำไปใชเพอแกไขประเดนปญหาในขอรองเรยน จนถงปจจบน ไดมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนมาแลว 11 คณะ เมอประเทศไมปฏบตตามคำแนะนำของคณะกรรมการสอบสวน คณะประศาสนการอาจแนะนำใหทประชมใหญดำเนนการ “ตามทถกตองและเหนควร” เพอใหมการปฏบตตามขอแนะนำดงกลาวตอไป

กรอบท 26: ตวอยางการรองเรยนภายใตมาตรา 26 และ 33 หลงจากตวแทนในการประชมใหญจากองคกรแรงงาน 25 คนไดยนเรองรองเรยนภายใตมาตรา 26 ของธรรมนญ ILO ในเดอนมนาคม ค.ศ. 1997 คณะประศาสนการไดแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอพจารณาการปฏบตตามอนสญญาฉบบท 29 โดยประเทศเมยนมาร หลงจากทไดมการสบสวนอยางละเอยด (ซงในการนมไดรบอนญาตใหไปทำการสบคนขอเทจจรงในเมยนมาร) คณะกรรมการสอบสวนไดเสนอขอมลสรปกรณนในรายงานทตพมพใน ค.ศ. 1998 วามการใชแรงงานบงคบอยางกวางขวางและเปนระบบในเมยนมาร โดยรฐฯและทหารไดบงคบใหพลเมองทำงานหลายอยาง เชน ยกของ กอสราง ซอมบำรง และใหบรการคายทหาร บางรายกถกบงคบใหทำงานดานสนบสนนใหกบทางทหารหรองานการเกษตร งานตดไม และโครงการผลตอนๆทเปนโครงการของรฐฯหรอของทหาร และในบางครงเปนงานเพอประโยชนสวนบคคล งานกอสรางและซอมบำรงถนน ทางรถไฟ และสะพาน รวมทงงานโครงสรางพนฐานอนๆ และกจอนๆอกหลายประการ จากการทรฐบาลเมยนมารไมปฏบตตามอนสญญาฉบบท 29 “อยางทาทายและยาวนาน” และจากการทม “การใชแรงงานบงคบอยางตอเนองและกวางขวาง” เมอ ค.ศ. 1999 ทประชมแรงงานระหวางประเทศจงไดม มตวาดวยการใชแรงงานบงคบอยางกวางขวางในเมยนมาร โดยประกาศไมใหความรวมมอหรอความชวย เหลอทางวชาการตอเมยนมาร ยกเวนในกรณเพอปฏบตตามคำแนะนำโดยตรงของคณะกรรมการสอบสวน ใน ค.ศ. 2000 ทประชมแรงงานระหวางประเทศ ไดมมตวาดวยมาตรการทแนะนำโดยคณะประศาสน การภายใตมาตรา 33 ของธรรมนญ ILO ในเรองของเมยนมาร เพอขอใหภาค ILO องคการระหวาง ประเทศ และสหประชาชาต ทบทวนความสมพนธกบเมยนมาร โดยเฉพาะอยางยงเพอปองกนไมใหมการ ใชประโยชนจากความสมพนธดงกลาวเพอใหมแรงงานบงคบตอไป

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

2.3 การรองเรยนเรองการละเมดเสรภาพในการสมาคม การรองเรยนเรองการทประเทศละเมดเสรภาพในการสมาคมเปนการรองเรยนประเทศทไมปฏบตตามพนธกรณในธรรมนญ ILO วาดวยสทธของแรงงานในการรวมตวและการรวมเจรจาตอรอง การรองเรยนลกษณะนสามารถกระทำโดยองคกรนายจาง องคกรแรงงาน หรอรฐบาลของประเทศอนได เชนเดยวกนกบในกรณของการคดคาน บคคลไมสามารถรองเรยนเองโดยตรงกบ ILO แตสามารถมอบขอมลเรองนใหกบองคกรนายจาง หรอองคกรแรงงานเพอขอใหองคกรนนดำเนนการใหได เนองจากพนธกรณวาดวยเสรภาพในการสมาคมมทมาจากในธรรมนญ ILO การรองเรยนในเรองนจงสามารถกระทำไดแมประเทศนนจะยงไมไดใหสตยาบนตออนสญญาทเกยวของ คออนสญญาวาดวยเสรภาพในการสมาคมและการคมครองสทธในการรวมตว พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948) (ฉบบท 87) และอนสญญาวาดวยสทธในการรวมตวและการรวมเจรจาตอรอง พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) (ฉบบท 98) คำรองเรยนเรองการละเมดเสรภาพในการสมาคมจะพจารณาโดยคณะกรรมการวาดวยเสรภาพในการสมาคม คณะกรรมการวาดวยเสรภาพในการสมาคม (Committee on Freedom of Association หรอ CFA) ใน ค.ศ. 1951 ILO ไดแตงตงคณะกรรมการวาดวยเสรภาพในการสมาคม (CFA) ขนเพอพจารณาคำรองเรยนเรองการละเมดเสรภาพในการสมาคม คณะกรรมการนจะพจารณาเฉพาะขอกลาวหาในเรองการละเมดเสรภาพในการสมาคม ซงรวมทงประเดนเรอง:

• สทธของแรงงานและนายจางทจะจดตงองคกรเพอปกปองและเสรมสรางผลประโยชนของตนในการทำงาน

• สทธในการนดหยดงาน • การคมครองเสรภาพพลเมอง โดยเฉพาะอยางยงในสวนทจำเปนตอการใชสทธทาง

สหภาพแรงงาน • สทธของแรงงานทจะไดรบการคมครองจากการเลอกปฏบต เพอตอตาน

สหภาพแรงงาน • สทธขององคกรแรงงานและนายจางทจะไดรบความคมครองจากการกระทำท

กาวกายซงกนและกน • สทธของแรงงานและนายจางในการเจรารวมเพอตอรองขอสญญาและเงอนไขใน

การทำงาน (”การตอรองรวม”) คณะกรรมการ CFA เปนคณะกรรมการไตรภาคซงมกำหนดประชมปละสามครง และประกอบไปดวยประธานกรรมการอสระและกรรมการสามคนทเปนตวแทนจากฝานรฐบาล นายจาง และลกจาง ในคณะประศาสนการ คณะกรรมการนมหนาทพจารณารบคำรองเรยนและหาขอเทจจรงโดยการเจรจากบรฐบาลทเกยวของ หากพบวามการละเมดมาตรฐานหรอหลกการเสรภาพในการสมาคม คณะกรรมการฯจะเสนอรายงานผานคณะประศาสนการและใหคำแนะนำวาจะสามารถแกไขสถานการณทเปนปญหาไดอยางไร หลงจากนนจะมการกำหนดใหรฐบาลตองรายงานผลการปฏบตตามคำแนะนำนน

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

�0

กรอบท 27: ตวอยางการรองเรยนการละเมดเสรภาพในการสมาคม กรณ AFL-CIO และ CTM กบ รฐบาลสหรฐอเมรกา (ค.ศ. 2002) ใน ค.ศ. 2002 สหพนธสหภาพแรงงานและองคการอตสาหกรรมอเมรกา (AFL-CIO) และสมาพนธแรงงานเมกซกน (CTM) ไดยนคำรองเรยนรฐบาลสหรฐอเมรกา ในกรณหมายเลข 2227 โดยกลาวถงผลตอสทธดานเสรภาพในการสมาคมของแรงงานทไมมเอกสารประมาณ 8 ลานคนในสหรฐฯ จากการทศาลฏกาสหรฐฯไดมคำพพากษาไมใหแรงานทไมมเอกสารคนหนงไดรบคาจางยอนหลงจากรายไดทสญไปเนองจากถกไลออกจากงานโดยผดกฏหมายเพราะไปใชสทธทางสหภาพทไดรบการคมครองโดยรฐบญญตแรงงานสมพนธ (NLRA) เพราะแรงงานคนนนเปนคนตางชาต หลงจากทไดพจารณากรณนแลว คณะกรรมการวาดวยเสรภาพในการสมาคม (CFA) ไดสรปวาทางแกไขทมอยสำหรบแรงงานทไมมเอกสารนนไมเพยงพอทจะใหความคมครองแรงงานจากการเลอกปฏบตดวยเหตผลการตอตานสหภาพแรงงานได คณะกรรมการ CFA มความเหนวา: • ทางแกไขสำหรบแรงงานทไมมเอกสารทถกไลออกเนองจากพยายามใชสทธทางสหภาพแรงงานของตน

ประกอบไปดวย (1) คำสงศาลใหยตการละเมดตอรฐบญญต NLRA และ (2) การประกาศใหลกจางทราบอยางชดเจนเรองสทธของลกจางภายใตกฏหมาย NLRA และการจดทำคำอธบายทละเอยดเกยวกบการปฏบตซงไมเปนธรรมทกลาวถงขางตน

• ใหสามารถดำเนนการกบผทไมยอมปฏบตตามได โดยใชคำสงศาลบงคบใหปฏบตตามคำสงของคณะกรรมการแรงงานสมพนธแหงชาต (NLRB) ซงไดมาดวยการดำเนนคดหรอการตกลงกนในชนศาล ทางแกไขนมไดถอวาเปนการเหนดวยกบการเลอกปฏบตดวยเหตผลตอตานสหภาพแรงงานทไดเกดขนแลว แตจะสามารถเปนสงปองปรามไมใหเกดการกระทำเชนนไดอกในอนาคต แตวธการนคงจะไมไดใหความคมครองตอแรงงานทไมมเอกสารทอาจถกไลออกเพราะใชสทธในการสมาคม หากไมมการกำหนดบทลงโทษใดเพอปองปรามไมใหเกดการกระทำเชนนขนอก

กรณนเปนกรณทชใหเหนประเดนซงมความสำคญอยางยงในทางปฏบตสำหรบแรงงานทไมมเอกสาร เพอใหความคมครองสทธในการจดตงของแรงงานทไมมเอกสาร รฐฯจะตองไมเพยงประกาศวาแรงงานมเสรภาพในการสมาคม แตจะตองกำหนดบทลงโทษหากมการละเมดเสรภาพนดวย รฐฯตองกำหนดวธการทเปนรปธรรมเพอแกไขสถานการณน โดยคำนงถงความเสยงเฉพาะของแรงงานบางประเภทเพอมใหมการหาประโยชนจากความเสยงนนไดอกดวยการละเมดสทธในการจดตง กรณสหภาพแรงงานทวไปสเปน กบ รฐบาลสเปน (ค.ศ. 2001) ใน ค.ศ. 2001 สหภาพแรงงานทวไปสเปน (UGT) รองเรยนวากฏหมายใหมเกยวกบคนตางชาต (พรบ. เลขท 8/2000 วาดวยสทธของคนตางชาตในสเปนและการนำคนตางชาตเขาสสงคม) เปนการจำกดตอสทธทางสหภาพแรงงานของคนตางชาตเพราะกำหนดใหเฉพาะผทไดรบอนญาตใหอยในประเทศสเปนเทานนสามารถเขามสวนรวมได โดยการจำกดเชนน กฏหมายฉบบดงกลาวไดทำการแบงแยกอยางชดเจนระหวางผทเรยกวาชาวตางชาตท “ถกกฏหมาย” ซงไดรบสทธทางสหภาพแรงงานเทาเทยมกบพลเมอง สเปน และชาวตางชาตท “ไมไดขนทะเบยนตามกฏหมาย” ซงไมไดรบสทธนน คณะกรรมการ CFA อางถงการทสเปนไดใหสตยาบนตออนสญญาฉบบท 87 ซงเปนอนสญญาทประกนสทธในการจดตงสำหรบแรงงานทกคน “โดยไมมการเลอกปฏบตแตอยางใด” (ยกเวนสำหรบทหารและตำรวจ)แลว และเนนวาสหภาพฯจะตองไดรบสทธทจะเปนตวแทนและใหความชวยเหลอแรงงานซงไดรบความคมครองจากอนสญญาเพอแสวงหาและปกปองประโยชนสำหรบแรงงานเหลานตอไป

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

ในกรณทประเทศไดใหสตยาบนตอมาตรฐานทเกยวของแลว จะสามารถเสนอประเดนทางกฎหมายทเกยวของกบขอรองเรยนไปยงคณะกรรมการผเชยวชาญได คณะกรรมการ CFA อาจเลอกทจะทำการ “ตดตอโดยตรง” (direct contacts) กบรฐบาลของประเทศนนเพอรวมกนแกไขปญหาโดยตรงกบเจาหนาทของรฐฯและหนสวนทางสงคมดวยการเจรจาได ในการทำงานกวา 50 ปคณะกรรมกา CFA ไดพจารณากรณการรองเรยนมาแลวกวา 2,500 กรณ รายงานของคณะกรรมาธการโลก (World Commission) วาดวยมตทางสงคมของโลกาภวฒน ฉบบทใชชอวา โลกาภวฒนทเปนธรรม การสรางโอกาสสำหรบทกคน (A Fair Globalization

กรอบท 28: ขนตอนการรองเรยน

หากประเทศละเมดหรอไมปฏบตตามพนธกรณในบทบญญตของอนสญญา ILO ทไดใหสตยาบนไว

หรอบทบญญตในธรรมนญ ILO

องคกรดงตอไปน:

การรองเรยน(Complaint)

การละเมดเสรภาพในการสมาคม ภายใตธรรมนญ ILO

การรองเรยน(Complaint)

ภายใตมาตรา 26 - 34 ในธรรมนญ ILO

การคดคาน(Representation)

ภายใตมาตรา 24 – 25 ในธรรมนญ ILO

สามารถยนเรอง:

- องคกรนายจาง หรอ- องคกรแรงงาน- ประเทศสมาชกอน

- ประเทศสมาชกอน- ตวแทนทประชม ILC หรอ- คณะประศาสนการ ILO(ในอำนาจหนาทของตนเอง)

- องคกรนายจาง หรอ- องคกรแรงงาน

หากพจารณาวาสามารถรบคำคดคานหรอคำรองเรยนนนได:

3. กรอบพหภาค ILO วาดวยการยายถนฐานแรงงาน (ILO Multilateral Framework on Labour Migration)

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

กรอบท 28: ขนตอนการรองเรยน (ตอ)

อาจขอความเหนเรองประเดนทางกฏหมายจากคณะกรรมการ

ผเชยวชาญหากประเทศไดใหสตยาบนตออนสญญาวาดวยเสรภาพในการสมาคมและการ

คมครองสทธในการรวมตว และอนสญญาวาดวยสทธในการรวมตวและรวมเจรจาตอรองแลว

(1) รฐบาลอาจยอมรบคำแนะนำ หรอสงเรองตอไปยงศาลยตธรรม

ระหวางประเทศ (2) หากรฐบาลไมปฏบตตาม

คณะประศาสนการอาจแนะนำใหทประชมใหญดำเนนการตามทถกตอง

และเหมาะสมเพอใหปฏบต ตามไดโดยสะดวก

คณะประศาสนการอาจตดสนใจ ตพมพหรอไมตพมพเผยแพรคำ

คดคานและคำแนะนำ และอาจขอความเหนจากคณะกรรมการผเชยวชาญเกยวกบประเดน

ทางกฏหมายได

กรณรองเรยนสงตอไปยงคณะกรรมการถาวรในคณะประศาสน

การ คอคณะกรรมการวาดวยเสรภาพในการสมาคม

(ประกอบดวยประธานอสระ และตวแทนสามคนจากรฐบาล

แรงงาน และนายจาง ฝายละคน)

คณะกรรมการ CFA พจารณาคำรองเรยนและคำชแจงจากรฐบาล

ทเกยวของ และจดทำคำแนะนำเสนอตอคณะประศาสนการ

เพอใหการรบรอง

คณะประศาสนการอาจแตงตง คณะกรรมการสอบสวน

(ประกอบดวยสมาชกอสระ 3 คน) เพอพจารณาคำรองเรยนโดย

สมบรณและจดทำรายงานพรอมคำแนะนำตอการรองเรยนนน

รายงานตพมพเผยแพร

คณะประศาสนการจะแตงตง คณะกรรมการไตรภาค

(ประกอบดวยสมาชก 3 คน) เพอพจารณากรณ

และใหคำแนะนำ

Creating Opportunities for All) ไดเรยกรองใหมกระบวนการโลกาภวฒนทสรางประโยชนใหทกคนอยางเทาเทยม และไดเนนความจำเปนทจะตองมกรอบพหภาคเพอบรหารการยายถนฐานขามประเทศของแรงงาน ผลสำคญอยางหนงจากการหารอทวไปเกยวกบแรงงานขามชาตทการประชมแรงงานระหวางประเทศ ค.ศ. 2004 คอการทประเทศสมาชก 177 ประเทศไดมฉนทามตรบรองมตวาดวยขอตกลงทเปนธรรมสำหรบแรงงานขามชาตในเศรษฐกจโลก (Resolution Concerning A Fair Deal For Migrant Workers In A Global Economy) มตนกำหนดให ILO และภาคดำเนนแผนปฏบตการรวมกบองคการระหวางประเทศองคการอนๆทเกยวของ องคประกอบทมนวตกรรมมากทสดของแผนปฏบตการนคอ “การกำหนดกรอบพหภาคไมผกพนเพอทำงานดานการยายถนฐานแรงงานในแนวทางทคำนงถงสทธของผเกยวของเปนพนฐาน โดยพจารณาถงความตองการของตลาดแรงงาน พรอมทงนำเสนอแนวปฏบตและหลกการเพอใหเกดนโยบายทกำหนดจากวถปฏบตทดทสดและมาตรฐานระหวางประเทศ”

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

กรอบพหภาคนประกอบดวยแนวทางและหลกการระหวางประเทศซงกำหนดจากมาตรฐานแรงงานและสทธมนษยชนระหวางประเทศ และวถปฏบตทดทสดในประเทศตนทางและประเทศเจาบาน กรอบนเปนแนวทางทไมผกพนเพอใชในการกำหนดนโยบาย และไมเพยงกลาวถงหลกการในเรองทไดมการเจรจาตกลงระหวางประเทศไปแลวเทานน แตยงมแนวทางทกำหนดเปนรายละเอยดอยางเหมาะสมในเรองนโยบายและกฎหมายทสามารถนำไปใชเปนแบบจำลองเพอปฏรปนโยบายในหวขอจำเพาะประมาณ 20 เรองดวยกน โดยคำนงใหมความยดหยนสอดคลองกบความตองการของประเทศตางๆเพอทจะคอยๆปรบนโยบายในประเทศใหสมพนธกบหลกการสากล ตงแตนโยบายการอนญาตใหแรงงานขามชาตเดนทางเขาประเทศจนถงนโยบายการปฏบตตอแรงงานกลมน โดยรวมแบงปนประโยชนจากการเคลอนยายแรงงานและการนำคนกลมนเขาสสงคมดวย วตถประสงคหลกของกรอบพหพาคคอ เพอชวยเหลอประเทศสมาชกใหพฒนานโยบายการยายถนฐานแรงงานทมประสทธผลยงขน เพอจะไดรบประโยชนสงสดจากการยายถนฐานแรงงานและจำกดผลเสยใหนอยทสด กรอบพหภาคนม เนอหาทครอบคลมในหลายประเดนดวยกน ซงสวนทสำคญรวมถง การสงเสรมการทำงานทมคณคา การสงเสรมการยายถนฐานเพอหางานทำซงมการบรหารจดการโดยขอตกลงทวภาคและพหภาค การสงเสรมใหมการจดหางานทถกตองตามหลกศลธรรม การปองกนการกระทำทเปนการทำรายตอแรงงานขามชาตโดยการสรางและเสรมสรางศกยภาพองคกร การทำใหการสงเงนกลบบานมประสทธภาพและผลตผลมากขนในประเทศตนทาง การสงเสรมการนำแรงงานขามชาตเขาสสงคมประเทศเจาบาน การพฒนาประกนสงคมและสทธความคมครองทางสงคมอนๆดวยโครงการนวตกรรม และการสงเสรมสทธของแรงงานขามชาต การคมครองสทธแรงงานขามชาตจำเปนตองมฐานทางกฎหมายทมนคงและสอดคลองกบกฎหมายและมาตรฐานระหวางประเทศ และตองอาศยความรวมมออยางแขงขนระหวางรฐบาล องคกรนายจาง องคกรแรงงาน และประชาสงคม แนวปฏบตสำหรบผมบทบาทหลกดงกลาว มดงตอไปน106 4.1 บทบาทของรฐบาล

• ใหสตยาบนและปฏบตตามมาตรฐานกฎหมายระหวางประเทศทสงเสรมสทธความเทาเทยมทางมนษย แรงงาน และความเสมอภาคระหวางหญงชายทกฉบบโดยสมบรณ โดยเฉพาะอยางยง อนสญญา ILO ฉบบท 97 และ 143 อนสญญาหลกของ ILO แปดฉบบ และอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการคมครองสทธแรงงานขามชาตและสมาชกครอบครว พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990)

• รบรอง ปฏบต และบงคบใชนโยบายท:

- ประกนสทธทจะมเสรภาพในการสมาคมสำหรบแรงงานขามชาตชายหญงทก

4. แนวปฏบตเพอคมครองสทธแรงงานขามชาต

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

คน และกำหนดใหองคกรนายจางและองคกรแรงงานตองปฏบตตาม - คมครองแรงงานขามชาตจากการเปนแรงงานบงคบ รวมทงการเปนแรงงานขดหนและการถกคา

มนษย โดยเฉพาะสำหรบแรงงานขามชาตทไมมสถานภาพตามกฎหมายหรอกลมแรงงานขามชาตทมความเสยงเปนพเศษตอสภาพดงกลาว

- ทำใหแนใจวาจะมการจางแรงงานทมอายถงเกณฑทำงานไดแลวเทานนและปองกนการใชแรงงานเดกในรปแบบทเลวรายทสดอยางมประสทธผล ซงรวมทงปองกนการคามนษยและการใชแรงงานบงคบสำหรบแรงงานเดกขามชาตและลกหลานของแรงงานขามชาตดวย

- ขจดการเลอกปฏบตทกรปแบบตอแรงงานขามชาตในการจางงานและการทำงาน ยกตวอยางเชน ขจดการเลอกปฏบตดวยการบงคบใหตรวจหาเชอเอชไอว หรอตรวจหาการตงครรภ และการใชมาตรการ “คมครอง” สำหรบผหญง ซงเปนการจำกดไมใหแรงงานขามชาตหญงสามารถเขาทำงานทมผลตผลและปลอดภยได

• กำหนดใหมกลไกวเคราะหตลาดแรงงานอยางเปนประจำโดยใหความสนใจกบมตหญงชาย รวมทง

ประเดนทเกยวของ ยกตวอยางเชน: - มการเกบและวเคราะหขอมลทจำแนกเพศ - มนโยบายและกฎหมายแรงงานโดยเฉพาะเพอแกปญหาความไม เทาเทยม โดย (1)

ใหครอบคลมภาคเศรษฐกจทมแรงงานขามชาตหญงทำงานอยจำนวนมาก และ (2) ระบความเสยงและความเปราะบางสำหรบแรงงานขามชาตหญงและแรงงานขามชาตทไมไดจดทะเบยนในบางอาชพ ทงในดานการจางงาน การใหความคมครองการตงครรภ คาจาง ความปลอดภยและสขอนามยในการทำงาน และสภาพการทำงานอน

• เขมงวดกบมาตราการเพอคนหาและระบการกระทำทเปนการทำรายตอแรงงานขามชาต ซงรวมถง

การลวงละเมดหรอความรนแรงทางกายหรอทางเพศ การจำกดการเคลอนไหวหรอการกกขง การใชเปนแรงงานขดหน การใชเปนแรงงานบงคบ การไมยอมจายคาจางและผลประโยชนอนหรอจายตำกวามาตรฐานหรอจายชา การยดหนงสอเดนทางหรอบตรประจำตวหรอเอกสารเดนทางอน และการขวาจะสงตวใหเจาหนาท โดยเฉพาะอยางยงในภาคการทำงานทอยนอกชองทางควบคมและคมครองปกต เชน การทำงานรบใชในบานเปนตน

• รเรมโครงการใหความคมครองใหเปนสวนหนงของนโยบายแรงงานขามชาตทครอบคลม โดยบรรจ

บทบญญตทสำคญในมาตรฐาน ILO วาดวยแรงงานขามชาตเขาไวดวย โครงการดงกลาวควรมองคประกอบตอไปนเปนอยางนอย: - การใหขอมลแนะนำเบองตนอยางเพยงพอในภาษาทแรงงานขามชาตเขาใจ และการใหบรการ

ชวยเหลออนๆ รวมทงบรการทางกงศลทมประสทธผลโดยเจาหนาทหญงและชาย - การกำกบดแลสำนกจดหางานเอกชนเพอปองกนการหลอกลวง - การมกลไกบงคบใชทมประสทธผลสำหรบคมครองสทธแรงงานขามชาต และการจดฝกอบรม

เรองสทธมนษยชนใหกบเจาหนาทของรฐฯทงหมดททำงานเรองแรงงานขามชาต - การใหมบรการทางสงคมเพอชวยจดหาทพกซงปลอดภย การศกษาและการอบรมภาษา รวมถง

บรการจดหางานใหแรงงานขามชาต - การมมาตรการแกไขและจด “สถานทปลอดภย” สำหรบผเสยหายจากการคามนษยและผถก

กระทำ โดยเฉพาะอยางยงผหญงและเดก - การมกฎหมายและนโยบายเพอปองกนการกระทำทเปนการทำรายแรงงานขามชาต การลกลอบ

พาแรงงานขามชาตเขามาในประเทศ การคามนษย และการเคลอนยายแรงงานขามชาตโดย

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

ผดกฎหมาย - การดำเนนการในระดบชมชนเพอแกไขปญหาทตนตอ และแกไขผลกระทบของ

การยายถนและการคามนษย โดยเนนการแกไขเรองความไมเสมอภาคในมตหญงชาย

• กำหนดมาตรการเพอใหแรงงานขามชาตทกคนไดรบคาจางโดยตรงและอยาง

สมำเสมอ ใหแรงงานขามชาตมเสรทจะใชจายคาจางไดตามตองการ และใหแรงงานขามชาตไดรบคาจางเมอสนสดการทำงานโดยใหสอดคลองกบบทบญญตในมาตรฐาน ILO ฉบบตางๆ กฎหมาย และวถปฏบตในประเทศ

• กำหนดใหมการตรวจแรงงานในสถานททำงานทกแหงทจางแรงงานขามชาต เพอ

ตดตามสภาพการทำงานของแรงงานกลมนอยางมประสทธผล และเพอกำกบใหการทำงานเปนไปตามสญญาจางงาน พรอมทงจดหาทรพยากรทจำเปนสำหรบผตรวจแรงงาน และจดใหมเจาหนาทซงมทกษะความรเพยงพอในการทำงานดานสทธแรงงานขามชาตและความตองการทแตกตางกนของแรงงานขามชาตชายและหญง

4.2 บทบาทขององคกรนายจาง

• กำกบดแลใหนายจาง สำนกจดหางาน หรอองคกรใหความสะดวกแรงงานขามชาตในการเดนทางเขาออกประเทศรวมทงระหวางการเดนทาง โดยการใหขอมล จดการอบรม และใหความชวยเหลอในภาษาทแรงงานขามชาตเขาใจกอนทจะออกเดนทางและเมอเดนทางมาถงประเทศปลายทางแลว ในเรองกระบวนการยายถนฐานแรงงาน สทธของแรงงานขามชาต และสภาพการทำงานและความเปนอยโดยทวไปในประเทศปลายทาง

• สรางความตระหนกเรองประเดนแรงงานขามชาตในหมนายจาง โดยเฉพาะอยางยง

นายจางทมแรงงานขามชาตจำนวนมาก และใหนายจางมสวนรวมในการสงเสรมสทธและสวสดการสำหรบแรงงานขามชาต

• สรางความตระหนกเรองวถปฏบตในการจางงานและสภาพการทำงานในหม

นายจาง เพอสงเสรมหลกการเรองการปฏบตโดยเทาเทยมระหวางแรงงานพลเมองกบแรงงานขามชาต

• กำหนดใหมและสงเสรมมาตรฐานวถปฏบตสำหรบนายจาง ซงรวมถงการใหม

สญญาจางเปนลายลกษณอกษรดวย • รวมมอกบรฐบาล สหภาพแรงงาน และองคกรพฒนาเอกชนเพอสงเสรมใหมนโน

บายแรงงานขามชาตทกำหนดขนจากสภาพความเปนจรง มความโปรงใส และ คำนงถงสทธของผเกยวของเปนหลก รวมทงรวมมอในการปองกนและคมครองจากการกระทำทเปนการทำรายตอแรงงานขามชาตทเดนทางเขามา เชน การลกลอบพาเขาประเทศ การคามนษย และการใชแรงงานบงคบและแรงงานเดก

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

• บรณาการประเดนปญหาจำเพาะของแรงงานขามชาตชายและหญงเขาในการตอรองรวมและการเจรจาทางสงคม

• ปรบปรงสถานะของแรงงานขามชาตในตลาดแรงงาน ยกตวอยางเชน โดยการจด

อบรมอาชพและใหโอกาสทางการศกษา

4.3 บทบาทของสหภาพแรงงาน

• ใหการสนบสนนแรงงานขามชาตอยางจรงจง รวมทงแรงงานขามชาตทเปนหญงดวย และใหความชวยเหลอแรงงานขามชาตในการจดตงองคกรของตนเอง เพอสงเสรมใหแรงงานขามชาตมสทธและมเสยง

• แจงใหสมาชกทราบเรองของ ILO และกลไกขององคการ และประกนวาแรงงานทก

คน รวมทงแรงงานขามชาต มความเขาใจเรองสทธของตน เรองอนสญญาฉบบสำคญๆของ ILO และเรองมาตรฐานระหวางประเทศฉบบตางๆทเกยวของกบตน

• สรางเครอขายกบองคกรแรงงานในประเทศตนทางและปลายทาง เพอใหแนใจวา

แรงงานขามชาตทราบเรองสทธของตน และไดรบความชวยเหลอตลอดกระบวนการทเดนทางมาทำงาน

• รวมงานกบหนสวนทางสงคมอน และสมาคมแรงงานขามชาต เพอใหมการออกปาก

ออกเสยง และการมสวนรวมมากขนในประเดนทางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง • บรณาการประเดนปญหาจำเพาะของแรงงานขามชาตชายและหญงเขาใน

กระบวนการตอรองรวมและการเจรจาทางสงคม • ใชสรรพวธทงหมดทมอยสำหรบสหภาพแรงงานภายใตระบบการกำกบดแลของ

ILO เพอใหแรงงานขามชาตไดมสทธตามอนสญญาทประเทศไดใหสตยาบนไปแลว • รกษาความสมพนธทดในการทำงาน ใหความรวมมอ และแลกเปลยนขอมลกบ

สมาคมนายจางและองคกรพฒนาเอกชน เพอผลกดนใหเกดนโยบายแรงงานขามชาตทกำหนดขนโดยมขอมลเปนฐาน มความโปรงใส และคำนงถงสทธของผเกยวของเปนหลก

4.4 บทบาทขององคกรภาคประชาสงคมอนๆ

• ทำงานเปนหนสวนกบสหภาพแรงงานหรอสมาคมแรงงาน และรกษาความสมพนธทดกบนายจางและรฐบาล

• ผลกดนใหมการเคารพสทธแรงงานขามชาตโดยการเขารวมอยางแขงขนใน

กระบวนการหารอกบ ILO และภาค (โดยผานองคกรแรงงานและองคกรนายจาง

การ

ปฏบตใชมาต

รฐาน

แรง

งานระ

หวางป

ระเท

ศ

��

หรอในฐานะองคกรทขนบญชอยในบญชพเศษ ILO สำหรบองคกรพฒนาเอกชนระหวางประเทศ) ดวยการใหขอมลทเกยวของในการหารอ

• ผลกดนใหมการนำแรงงานขามชาตเขาสสงคม การเคารพในความแตกตางทาง

วฒนธรรม การปองกนการเลอกปฏบต และการกำหนดใหมมาตรการเพอขจดการเหยยดเชอชาต ขจดความหวาดกลวคนตางชาตและการเลอกปฏบตดวยเหตผลทางนโยบายทกดกนแรงงานขามชาตเพศใดเพศหนง

• สงเสรมการรณรงคใหความรกบสาธารณชนและสรางความตระหนกรในเรองผล

ประโยชนทแรงงานขามชาตสรางใหกบประเทศเจาบาน • สรางเสรมการอบรมเรองความรกฎหมาย ความรทางการเงน (การคำนวณรายได

และรายจายและการจดสรรเงนสงกลบบาน) การพฒนาทกษะอาชพและทกษะ และทกษะในการจดตงองคกร สำหรบแรงงานขามชาต

• สรางและเสรมเครอขายชมชนใหแขงแกรงเพอใหความชวยเหลอแรงงานขามชาต • สงเสรมใหมความเชอมโยงระหวางชมชนขามชาตกบธรกจตางๆ • สรางแรงจงใจในการสรางและพฒนาวสาหกจ รวมทงการประกอบธรกจของบคคล

ขามชาตและการพฒนาวสาหกจขนาดเลกโดยแรงงานขามชาตชายหญงในประเทศตนทางและปลายทาง

เชงอรร

ถทายบท

��

บคคลเขาประเทศไววาเปน “การจดการเพอทจะไดรบประโยชนตอบแทน จากการนำบคคลเขามาโดยผดกฎหมายยงประเทศสมาชกทบคคลนนมไดถอสญชาตหรอเปนผพำนกถาวรอย ทงทางตรงและทางออม ทงทเปนตวเงนและเปนรปธรรมอน” ดขอมลเพมเตมไดจาก ILO, A Global Alliance against Forced Labour, Geneva, 2005, หนา 5 a. อนสญญาฉบบท 97 มาตรา 11(1); อนสญญาฉบบท 143 มาตรา 11(1) อนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศวาดวยการอพยพเพอการทำงาน (ฉบบแกไข) พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) (ฉบบท 97) ไดใหนยาม “แรงงานอพยพ” (หรอ “แรง งานขามชาต”)วาเปน “บคคลทยายถนจากประเทศหนงไปยงอกประเทศโดยหวงจะไดรบการจางงาน มากกวาจะไปดวยเหตผลสวนตวอน และหมายรวมถงบคคลใดท เขาประเทศโดยชอบดวยกฎหมายในฐานะแรงงานขามชาต” ใ น ทำ น อ ง เ ด ย ว ก น ม า ต ร า 2 ( 1 ) ข อ ง อ น ส ญ ญ า (สหประชาชาต) ระหวางประเทศวาดวยการคมครองสทธของแรงงานขามชาตและสมาชกครอบครว มตสมชชาท 45/158 ภาคผนวก 45 U.N. GAOR Supp. (ฉบบท 49A) ท 262 U.N. Doc.A/45/49(1990) ไดนยามแรงงานขามชาตวาเปน “บคคลผกำลงจะไดรบการวาจาง ถกจาง หรอเคยถกวาจางใหทำกจกรรมโดยรบคาตอบแทนในประเทศซงบคคลนนมไดถอสญชาต” อนสญญาฉบบท 97 มไดใหความคมครองแรงงานชายแดน แรงงานอาชพอสระและศลปนระยะสน หรอผททำงานบนเรอ อนสญญาฉบบท 143 กมไดใหความคมครองกลมบคคลดงกลาวและบคคลอกสองประเภทคอ (1) บคคลทเขาประเทศมาเพอวตถประสงคในการฝกอบรมและการศกษาโดยเฉพาะ และ (2) บคคลทนายจางขอใหเขามาประกอบกจเปนการชวคราวในเวลาทกำหนดไวแนนอนในประเทศ นยามของแรงงานขามชาตในอนสญญาสหประชาชาตนนกนความกวางกวาทปรากฏในอนสญญาขององคการแรงงานระหวางประเทศ และหมายรวมถงแรงงานชายแดน แรงงานตามฤดกาล แรงงานเฉพาะกจ ผททำงานบนเรอ และผททำงานในสถานทในทะเลดวย ประเดนทางสญชาตหมายรวมถงการแบงแยกบคคลตามสถานท เกด บรรพบรษหรอแหลงทมาในตางประเทศ การเลอกปฏบตจะเกดขนไดจากจากสถานภาพทางสงคมเมอการทชนชนหรอกลมสงคมอาชพกลมใดกลมหนง เชน สงคมเกษตรกร จะเปนตวกำหนดอาชพของบคคลนนในอนาคต ILO, Equality in Employment and Occupation, General Survey by the Committee of Experts on the Application of Conventions and Recommendations, International Labour Conference, 75t h Session, Geneva 1988 หนา 32 และ 53.

Global Commission on Migration (GCIM), Migration in an Interconnected World: New directions for action, Report of the Global Commission on Migration, Switzerland, October 2005, หนา 83. United Nations Department of Economic and Social Welfare, Population Division, Trends in Total Migrant Stock: The 2005 revision, CD-ROM Documentation, February 2006. เรองเดยวกน หนา 15-17 เรองเดยวกน หนา 6-7 มาตรา 427 ของสนธสญญาแวรซายส ซงเปนรากฐานสการกอตงองคการแรงงานระหวางประเทศใน ค.ศ. 1919 บญญตวา “ใหมาตรฐานทกำหนดโดยกฎหมายในแตละประเทศวาดวยเงอนไขแรงงานควรพจารณาถงการปฏบตอยางเปนธรรมทางเศรษฐกจตอแรงงานทกคนทอาศยโดยชอบดวยกฎหมายอยในประเทศน ” ปฎญญาทวาดวยเปาหมายและวตถประสงคขององคการแรงงานระหวางประเทศ ซงรจกกนในนามวา ปฎญญาฟลาเดลเฟย ซงไดผานการรบรองใน ค.ศ. 1944 และบรรจเขาไวในธรรมนญองคการแรงงานระหวางประเทศ ไดกลาวโดยจำเพาะถงปญหาของแรงงานทไปทำงานในตางประเทศในวรรค III (c) วา: ทประชมเหนชอบถงหนาทโดยธรรมขององคการแรงงานระหวางประเทศใหจดทำโครงการในประเทศตางๆของโลกซงจะกระทำโดยสมฤทธผล...การจางแรงงานทเออใหเกดการทำงานอยางเตมตามทกษะทมและทกอใหเกดการกนดอยดโดยสวนรวม...การจดใหมสงเอออำนวยตอการฝกอบรมและการโอนถายแรงงาน รวมทงการยายถนฐานเพอทำงานและตงรกราก เพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาวและโดยมหลกประกนทพอเพยงจากทกฝายทเกยวของ ใน ค.ศ. 1990 สหประชาชาตไดรบรองอนสญญาคมครองสทธแรงงานขามชาตและสมาชกครอบครว มาตรฐานทสำคญสำหรบคมครองสทธแรงงานขามชาตคอพธสารสองฉบบทเพมเตมจากอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตซงรบรองใน ค.ศ. 2000 พธสารดงกลาวคอ พธสารเพอปองกนและปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดก และพธสารเพอตอตานการลกลอบนำผยายถนเขาประเทศโดยทางบก ทะเล แ ล ะ อ า ก า ศ ใ น ค ม อ ฉ บ บ น ไ ด ก ล า ว ถ ง อ น ส ญ ญ าสหประชาชาตและพธสารเพมเตม รวมท งอนสญญาสหประชาชาตฉบบอนๆในสวนทมความสมพนธโดยเฉพาะกบแรงงานขามชาต มาตรา 3 ของ พธสาร (พาเลอรโม) วาดวยการลกลอบนำผย ายถ น เข าประ เทศโดยทางบก ทะ เล และอากาศ บทบญญตเพมเตมสำหรบอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาต ไดใหนยามการลกลอบนำ

เชงอรรถทายบท

1

2

345

6

7

8

9

10

เชงอรร

ถทายบท

��

มการกลาวถงไวในอนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศสฉบบและขอแนะตออนสญญานน คอ อนสญญาวาดวยการเลอกปฏบต (การจางงานและอาชพ) พ.ศ. 2501 (ค.ศ. 1958) (ฉบบท 111) และขอแนะ (ฉบบท 111) อนสญญาคาตอบแทนทเทาเทยมกน พ.ศ. 2494 (ค.ศ. 1951) (ฉบบท 100) และขอแนะ (ฉบบท 90) อนสญญาวาดวยแรงงานซงมความรบผดชอบตอครอบครว พ.ศ. 2524 (ค.ศ. 1981) (ฉบบท 156) และขอแนะ (ฉบบท 165) อนสญญาวาดวยการคมครองการเปนมารดา พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) (ฉบบท 183) และขอแนะ (ฉบบท 191) อนสญญาท 100 และ 111 เปนอนสญญาฉบบพนฐาน United Nations Department of Public Information, Platform for Action and the Beijing Declaration, New York, 1996, หนา 11. ILO, ILO Convention on Indigenous and Tribal Peoples, 1989 (No. 169): A manual, Geneva, 2003. อนสญญาฉบบท 107 ปจจบนปดการใหสตยาบนแลว แตมผลบงคบตอประเทศทไดใหสตยาบนไปแลว ประเทศทไดเคยใหสตยาบนอนสญญา 107 จะเพกถอนสตยาบนนนโดยอตโนมตเมอใหสตยาบนตออนสญญา 169 เรองเดยวกน หนา 5 อนสญญาและขอแนะบางฉบบทกลาวถงในบทนไมไดใหความคมครองแรงงานกลมตอไปน แรงงานชายแดน แรงงานทประกอบอาชพอสระ ศลปนทมาทำงานในระยะสน ผททำงานบนเรอ ผททำงานในกจการของตนเอง บคคลทเขาประเทศเพอวตถประสงคทางการฝกอบรมหรอการศกษาโดยเฉพาะ และแรงงานทอยในประเทศโดยไมมใบอนญาต หากผอานสนใจตวบทของอนสญญา สามารถดไดจากทระบในเชงอรรถในขอถดไป อนสญญา 87; อนสญญา 97 มาตรา 6(1)(a)(ii); อนสญญา 98; อนสญญา 135; ขอแนะ 143; อนสญญา 141; ขอแนะ 149; อนสญญา 143; อนสญญา 10; ขอแนะ 151, วรรค 2(g) ขอแนะวาดวยอายขนตำทอนญาตใหจางงานได พ.ศ. 2516 (ค.ศ. 1973) (ฉบบท 146) วรรค 16(a) อนสญญา 182 มาตรา 7(2)(d) อนสญญา 97 มาตรา 6; อนสญญา 111 มาตรา 1(a); อนสญญา 143 มาตรา 10 และ 12(g) ขอแนะ 86 วรรค 5(2) ดเชงอรรถทายบท ขอ 45 อนสญญา 97 มาตรา 2 อนสญญา 97 มาตรา 3; อนสญญา 97 ภาคผนวก I มาตรา 3 และภาคผนวก II มาตรา 3 อนสญญา 97 มาตรา 7; อนสญญา 97 ภาคผนวก I มาตรา 4 อนสญญา 181 มาตรา 7 อนสญญา 95 มาตรา 9 อนสญญา 97 ภาคผนวก I มาตรา 5 และภาคผนวก II มาตรา 6 ดขอแนะ 86 Model Agreement มาตรา 22 อนสญญา 97 มาตรา 2 ภาคผนวก I มาตรา 4 และ 6 ภาคผนวก II มาตรา 4 และ 7 อนสญญา 97 มาตรา 5; ขอแนะ 86 วรรค 12 และ 14;

ILO, ABC of Women Workers’ Rights and Gender Equality, ILO: Geneva, 2000, หนา 28-29. เรองเดยวกน Gender P romot ion P rogramme (GENPROM) , International Labour Office, Preventing Discrimination, Exploitation and Abuse of Women Migrant Workers: An information guide, Booklet 1 Introduction: Why the focus on women international migrant workers, Geneva, 2003. GENPROM, Preventing Discrimination, Exploitation and Abuse of Women Migrant Workers, Booklet 1, หนา 9. United Nations Population Fund (UNFPA), State of World Population 2006: A passage to hope, women and international migration, September 2006. GENPROM, Preventing Discrimination, Exploitation and Abuse of Women Migrant Workers, Booklet 1, หนา 10. GCIM, Migration in an Interconnected World, หนา 14. GENPROM, Preventing Discrimination, Exploitation and Abuse of Women Migrant Workers, Booklet 1, หนา 9-10. เรองเดยวกน หนา 10 ILO, Global Employment Trends for Women Brief, March 2007, กรอบ 4, หนา 9. GCIM, Migration in an Interconnected World, หนา 14. ILO, Global Employment Trends for Women Brief, หนา 12. ILO, Labour and Social Trends in ASEAN 2007: Integrations, challenges and opportunities, ILO: Bangkok, 2007, หนา 23. การศกษาฉบบหนงขององคการแรงงานระหวางประเทศชใหเหนวา รอยละ 23 ของผททำงานรบใชในบานจบการศกษาระดบมหาวทยาลย United Nations Development Fund for Women (UNIFEM), Human Rights Protections Applicable to Women Migrant Workers: A UNIFEM Briefing Paper, Roundtable on the Human Rights of Women Migrant Workers under CEDAW, 11 July 2003, หนา 20. ILO, “Female Migrant Workers in the Labour Market: Global challenges and trends,” ILO Gender News, International Women’s Day, 8 March 2007 – Special Issue on Women and Migration, หนา 2. GENPROM, Preventing Discrimination, Exploitation and Abuse of Women Migrant Workers, Booklet 1, หนา 15. UNIFEM, Human Rights Protections Applicable to Women Migrant Workers, หนา 4. ILO, Global Employment Trends for Women Brief, หนา 9. สทธความเสมอภาคระหวางเพศในททำงานประการหลกนน

11

1213

14

15

16

1718

1920

2122

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

3738

394041

42

434445

46

47

เชงอรร

ถทายบท

�0

ขอแนะ 100 วรรค 8 ขอแนะ 100 วรรค 7 ขอแนะ 86 ภาคผนวก มาตรา 12 อนสญญา 97 ภาคผนวก III มาตรา 1 ขอแนะ 151 วรรค 2(a) รวมกบ อนสญญา 97 มาตรา 2 ดอนสญญา 97 ภาคผนวก II มาตรา 10 และ 11 อนสญญา 97 มาตรา 6(1)(a)(iii); อนสญญา 97 ภาคผนวก I มาตรา 6(c) และภาคผนวก II มาตรา 7(c); ขอแนะ 100 วรรค 21 และ 22 อนสญญา 143 อนสญญา 97 มาตรา 6 อนสญญา 97 มาตรา 6(1)(a)(i); ขอแนะ 100 วรรค 23, 25 และ 36; ขอแนะ 151 วรรค 2 นคอสาระสำคญในอนสญญาฉบบท 100 แตกมการ กลาวซำถงมาตรฐานนในบทบญญตอน เชน อนสญญาฉบบท 111 อนสญญาวาดวยนโยบายการมงานทำ พ.ศ. 2507 (ค.ศ. 1964) (ฉบบท 122) และในมาตรา 6(1) (a) ของอนสญญาฉบบท 97 มาตรา 6(1)(a) ในอนสญญาฉบบท 97 กำหนดใหประเทศทใหสตยาบนปฏบตตอแรงงานขามชาต “ไมดอยไปกวาทปฏบตตอผถอสญชาตของประเทศนน ในเรอง. . . (1) คาตอบแทน และเบยเลยงสำหรบครอบครวหากเปนสวนหนงของคาตอบแทนทจะตองไดรบ...” “การปฏบตทไมดอยไปกวา” หมายความถงการปฏบตทไมจำเปนจะตองเหมอนกน แตมความเทาเทยมกน อนสญญาวาดวยการคมครองคาจาง พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) (ฉบบท 95) ไดกำหนดมาตรฐานเพมเตมสำหรบการจายคาจางไว อนสญญาฉบบนมผลบงคบใชตอพลเมองของประเทศเจาบาน และตอแรงงานขามชาตเสมอกน อนสญญา 143 มาตรา 9(1) อนสญญา 143 มาตรา 12(g) ขอแนะ 100 วรรค 45 และ 46; ขอแนะ 151 วรรค 20, 21 และ 22 อนสญญา 143 มาตรา 14(a) อนสญญา 143 มาตรา 8; ขอแนะ 151 วรรค 2(d) อนสญญา 143 มาตรา 8 ขอแนะ 100 วรรค 38, 39 และ 40; ขอแนะ 151 วรรค 2(c) ขอแนะ 151 วรรค 2(a) และ (b) ขอแนะ 195 วรรค 12 อนสญญา 118; อนสญญา 97 มาตรา 6(1)(b); ขอแนะ 100 วรรค 45, 46 และ 47; อนสญญา 143 มาตรา 10; ขอแนะ 151 วรรค 34; อนสญญา 157; ขอแนะ 167 อนสญญา 97 มาตรา 6 อนสญญา 143 มาตรา 9(1) สามารถหาคำแนะนำโดยละเอยดไดจากขอแนะทพกอาศยแรงงาน พ.ศ. 2504 (ค.ศ. 1961) (ฉบบท 115) ขอแนะ 115 วรรค 12(2) ขอแนะ 115 วรรค 4 ขอแนะ 115 วรรค 12(3) อนสญญา 97 มาตรา 6(1)(d); อนสญญา 143 มาตรา 9(2); ขอแนะ 151 วรรค 33 และ 34

อนสญญา 143 มาตรา 14(a) และ (c) ILO Code of Practice on HIV/AIDS and the World of Work วรรค 8.1. เรองเดยวก วรรค 5.2 เรองเดยวกน วรรค 9 ขอแนะ 100 วรรค 51 ตวอยางขอตกลงในภาคผนวกขอแนะ 86 มาตรา 18 ขอแนะ 86 วรรค 18 ขอแนะ 100 วรรค 49(d) และ (e); อนสญญา 143 มาตรา 12(f); ขอแนะ 151 วรรค 7 อนสญญา 97 มาตรา 9 อนสญญา 143 มาตรา 13; ขอแนะ 151 วรรค 13, 14, 15, 16, 17, 18 และ 19 อนสญญา 97 มาตรา 2; ขอแนะ 151 วรรค7(1)(a) และ 24 ขอแนะ 151 วรรค 32, 33 และ 34 อนสญญา 97 ภาคผนวก II มาตรา 9; ขอแนะ 100 วรรค 10; อนสญญา 143 มาตรา 9(3) อนสญญา 143 มาตรา 9(1) และ (2); ขอแนะ 151 วรรค 33 และ 34 อนสญญา 97 ภาคผนวก III มาตรา 2; ขอแนะ 86 วรรค 20 พธสารคออนบญญตทแกไขอนสญญาบางสวน ยกตวอยางเชน พธสารของอนสญญาวาดวยงานกลางคน (สตร) (ฉบบแกไข) พ.ศ. 2491 ( ค.ศ. 1990) ไดบญญตสภาพการณตางๆทรฐฯสามารถไมตองบงคบใชการหามมใหผหญงทำงานในตอนกลางคน ประเทศจะสามารถใหสตยาบนพธสารไดกตอเมอไดใหสตยาบนตออนสญญาของพธสารนนแลว ณ วนท 1 กรกฏาคม ค.ศ. 2007 ILO ไดรบรองอนสญญา 187 ฉบบ และขอแนะ 198 ฉบบ ซงวาดวยหลายประเดนดวยกน เชน คาจาง ความปลอดภยและสขอนามยในการทำงาน แรงงานบงคบ แรงงานเดก การคมครองการตงครรภ การบรหารแรงงาน การหารอไตรภาค และเสรภาพในการสมาคม รวมทงไดกลาวถงแรงงานเฉพาะบางประเภท เชน แรงงานขามชาตดวย ILO, ILO Standards and Women Workers, Bangkok, หนา 41. อนสญญาเร งด วนซ งกลาวถ งในกรอบท 22 รวมถ ง อนสญญาวาดวยการตรวจแรงงาน พ.ศ. 2490 (ค.ศ. 1947) (ฉบบท 81) อนสญญาวาดวยนโยบายการมงานทำ พ.ศ. 2507 (ค.ศ. 1964) (ฉบบท 122) อนสญญาวาดวยการตรวจแรงงาน (งานเกษตรกรรม) พ.ศ. 2512 (ค.ศ. 1969) (ฉบบท 129) และอนสญญาวาดวยการปรกษาหารอระบบไตรภาค (มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ) พ.ศ. 2519 (ค.ศ. 1976) (ฉบบท 144) ILO, ILO Convention on Indigenous and Tribal Peoples, 1989 (No. 169), หนา 70-71. หากตองการขอมลเพมเตมเรองการตดตอ ILO โดยองคกรพฒนาเอกชน ดท Asian Migrant Center et.al., A UN Road Map : A gu ide f o r As ian NGOs in t he internat ional human r ights system and other mechanisms, second edition, 2004.

48495051

52

535455

56

57

58

596061

62636465666768

697071

72737475

7677

787980818283

8485

868788

89

9091

92

93

94

95

96

เชงอรร

ถทายบท

��

ด http://www.ilo.org/public/comp/civil/ngo/relngios.htm ดเชงอรรถทายบท ขอ 94 ใน ค.ศ. 1998 ไดมการสำรวจโดยคณะกรรมการผเชยวชาญในเรองอนสญญาและขอแนะทมงใหความคมครองแรงงานขามชาตโดยเฉพาะ คอ ILO: Migrant Workers, General survey on the reports on the Migration for Employment Convention (Revised) (No. 97), and Recommendation (Revised) (No. 86), 1949, and the Migrant Workers (Supplementary Provisions) Convention (No. 143, and Recommendation (No. 151), 1975, Report III (Part 4B), International Labour Conference, 87t h Session, Geneva, 1999. การสอสารจากองคกรแรงงานและองคกรนายจางมกกระทำในรปแบบขอสงเกตมากกวาคำขอโดยตรง และอาจนำมาหารอในทประชมแรงงานระหวางประเทศได ดขอมลเพมเตมจากฐานขอมล ILOLEX บนเวบไซทของ ILO ไดท http://www.ilo.org/ilolex/english/. ILO, Rules of the Game: A brief introduction to International Labour Standards, Geneva, 2005, หนา 77. คำทใชในมาตรา 24 ของธรรมนญ ILO คอ “industrial association of employers or workers” มาตรา 2 (2) ของคำสงถาวรวาดวยขนตอนในการพจารณาคำคดคานภายใตมาตรา 24 และ 25 ของธรรมนญองคการแรงงานระหวางประเทศไดกำหนดเงอนไขดงตอไปนสำหรบการรบคำคดคาน โดยคำคดคานนนตอง: - แจงมายงองคการแรงงานระหวางประเทศอยางเปน ลายลกษณอกษร - สงมาจากองคกรนายจางหรอองคกรแรงงาน - อางองถงมาตรา 24 ในธรรมนญ ILO โดยจำเพาะ - เกยวของกบสมาชกองคการฯ - อางองถงอนสญญาซงประเทศทไดรบการคดคานเปน ภาคอย - โดยตองแจงวาประเทศสมาชกนนไมสามารถปฏบต ตามอนสญญาฉบบทเกยวของในประเดนไหนภายใน เขตอำนาจศาลของประเทศดงกลาว ประเทศทมการรองเรยนมกเปนประเทศสมาชก ILO แตอาจรองเรยนประเทศทไมไดเปนสมาชก ILO อกตอไปแลวไดเชนกน หากประเทศนนไดคงไวซงพนธกรณทไดใหสตยาบนตออนสญญาไปในอดต สามารถหารายละเอยดเพมไดจาก ILO, ILO Multilateral Framework on Labour Migrat ion: Non-binding pr incip les and guidel ines for a r ights-based approach to labour migration, Geneva, 31 October-2 November 2005 ดท “Checklist: Means of action to protect the rights and welfare of migrant workers” ใน ILO, Labour Migration Policy and Management: Training modules, Bangkok, 2004, หนา 71-72.

979899

100

101

102

103

104

105

106

ภาค

ผนวก

��

ภาคผนวก 1

มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศเกยวกบแรงงานขามชาต

อนสญญาหลกของ ILO เสรภาพในการสมาคม C. 87 อนสญญาวาดวยเสรภาพในการสมาคมและการคมครองสทธในการรวมตว พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948) C. 98 อนสญญาวาดวยสทธในการรวมตวและรวมเจรจาตอรอง พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) ความเสมอภาคในการทำงาน C. 100 อนสญญาวาดวยคาตอบแทนทเทาเทยมกน พ.ศ. 2494 (ค.ศ. 1951) R. 90 ขอแนะวาดวยคาตอบแทนทเทาเทยมกน พ.ศ. 2494 (ค.ศ. 1951) C. 111 อนสญญาวาดวยการเลอกปฏบต (การจางานและอาชพ) พ.ศ. 2501 (ค.ศ. 1958)

R. 111 ขอแนะวาดวยการเลอกปฏบต (การจางงานและอาชพ) พ.ศ. 2501 (ค.ศ. 1958) แรงงานบงคบ C. 29 อนสญญาวาดวยการเกณฑแรงงานหรอแรงงานบงคบ พ.ศ. 2473 (ค.ศ. 1930) R. 35 ขอแนะวาดวยการเกณฑแรงงานหรอแรงงานบงคบ (การบงคบทางออม) พ.ศ. 2473 (ค.ศ. 1930) C. 105 อนสญญาวาดวยการยกเลกแรงงานบงคบ พ.ศ. 2490 (ค.ศ. 1957) แรงงานเดก C. 138 อนสญญาวาดวยอายขนตำทอนญาตใหจางงานได พ.ศ. 2516 (ค.ศ. 1973) R. 146 ขอแนะวาดวยอายขนตำทอนญาตใหจางงานได .ศ. 2516 (ค.ศ. 1973) C. 182 อนสญญาวาดวยรปแบบทเลวรายทสดของการใชแรงงานเดก พ.ศ. 2542 (ค.ศ. 1999) R. 190 ขอแนะวาดวยรปแบบทเลวรายทสดของการใชแรงงานเดก พ.ศ. 2542 (ค.ศ. 1999) อนสญญาและขอแนะ ILO ทเกยวกบแรงงานขามชาตโดยเฉพาะ

C. 97 อนสญญาวาดวยการอพยพเพอการทำงาน (ฉบบแกไข) พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) R. 86 ขอแนะวาดวยการอพยพเพอการทำงาน (ฉบบแกไข) พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949)

C. 143 อนสญญาวาดวยแรงงานอพยพ (บทบญญตเพมเตม) พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) R. 100 ขอแนะวาดวยการคมครองแรงงานอพยพ (ประเทศดอยพฒนา) พ.ศ. 2498 (ค.ศ. 1955) R. 151 ขอแนะวาดวยแรงงานอพยพ พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975)

ภาค

ผนวก

��

อนสญญาและขอแนะ ILO บางฉบบทกลาวถงแรงงานขามชาต C. 19 อนสญญาวาดวยการปฏบตทเทาเทยมกน (คาทดแทนกรณประสบอบตเหต) พ.ศ. 2468 (ค.ศ. 1925) C. 26 อนสญญาวาดวยกลไกในการกำหนดคาจางขนตำ พ.ศ. 2471 (ค.ศ. 1928) C. 81 อนสญญาวาดวยการตรวจแรงงาน พ.ศ. 2490 (ค.ศ. 1947) C. 88 อนสญญาวาดวยการจดบรการจดหางาน พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948) C. 94 อนสญญาวาดวยขอบทดานแรงงาน (สญญาจางทเกยวของกบรฐ) พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) C. 95 อนสญญาวาดวยการคมครองคาจาง พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) C. 102 อนสญญาวาดวยการประกนสงคม (มาตรฐานขนตำ) พ.ศ. 2495 (ค.ศ. 1952) C. 110 อนสญญาวาดวยงานในไร พ.ศ. 2501 (ค.ศ. 1958)

R. 115 ขอแนะวาดวยทพกอาศยแรงงาน พ.ศ. 2504 (ค.ศ. 1961) C. 117 อนสญญาวาดวยนโยบายสงคม (เปาหมายและมาตรฐานเบองตน) พ.ศ. 2505 (ค.ศ. 1962) C. 118 อนสญญาวาดวยการปฏบตทเทาเทยมกน (การประกนสงคม) พ.ศ. 2505 (ค.ศ. 1962) C. 121 อนสญญาวาดวยสทธประโยชนกรณไดรบบาดเจบจากการจางงาน พ.ศ. 2507 (ค.ศ. 1964) C. 122 อนสญญาวาดวยนโยบายการมงานทำ พ.ศ. 2507 (ค.ศ. 1964)

R. 122 ขอแนะวาดวยนโยบายการมงานทำ พ.ศ. 2507 (ค.ศ. 1964) R. 169 ขอแนะวาดวยนโยบายการมงานทำ (บทบญญตเพมเตม) พ.ศ. 2527

C. 129 อนสญญาวาดวยการตรวจแรงงาน (งานเกษตรกรรม) พ.ศ. 2512 (ค.ศ. 1969) C. 131 อนสญญาวาดวยการกำหนดอตราคาจางขนตำ พ.ศ. 2513 (ค.ศ. 1970) C. 135 อนสญญาวาดวยผแทนแรงงาน พ.ศ. 2514 (ค.ศ. 1971)

R. 143 ขอแนะวาดวยผแทนแรงงาน พ.ศ. 2514 (ค.ศ. 1971) C. 141 อนสญญาวาดวยองคกรของแรงงานชนบท พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975)

R. 149 ขอแนะวาดวยองคกรของแรงงานชนบท พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) C. 142 อนสญญาวาดวยการพฒนาทรพยากรมนษย พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975)

R. 195 ขอแนะวาดวยการพฒนาทรพยากรมนษย พ.ศ. 2547 (ค.ศ. 2004) C. 149 อนสญญาวาดวยผททำงานดานพยาบาล พ.ศ. 2520 (ค.ศ. 1977) C. 155 อนสญญาวาดวยความปลอดภยและสขอนามยในการทำงาน พ.ศ. 2524 (ค.ศ. 1981)

R. 164 ขอแนะวาดวยความปลอดภยและสขอนามยในการทำงาน พ.ศ. 2524 (ค.ศ. 1981) C. 157 อนสญญาวาดวยการรกษาสทธดานการประกนสงคม พ.ศ. 2525 (ค.ศ. 1982)

R. 167 ขอแนะวาดวยการรกษาสทธดานการประกนสงคม พ.ศ. 2526 (ค.ศ. 1983) C. 158 อนสญญาวาดวยการเลกจาง พ.ศ. 2525 (ค.ศ. 1982) C. 167 อนสญญาวาดวยความปลอดภยและสขอนามยในงานกอสราง พ.ศ. 2531 (ค.ศ. 1988) C. 168 อนสญญาวาดวยการสงเสรมการมงานทำและคมครองกรณวางงาน พ.ศ. 2531 (ค.ศ. 1988) C. 169 อนสญญาวาดวยชนพนเมองและชนเผา พ.ศ. 2532 (ค.ศ. 1989) C. 172 อนสญญาวาดวยสภาพการทำงาน (โรงแรมและภตตาคาร) พ.ศ. 2534 (ค.ศ. 1991) C. 176 อนสญญาวาดวยความปลอดภยและสขอนามยในการทำงานเหมองแร พ.ศ. 2538 (ค.ศ. 1995) C. 181 อนสญญาวาดวยสำนกหางานเอกชน พ.ศ. 2540 (ค.ศ. 1997)

R. 188 ขอแนะวาดวยสำนกหางานเอกชน พ.ศ. 2540 (ค.ศ. 1997) C. 183 อนสญญาวาดวยการคมครองการเปนมารดา พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) C. 184 อนสญญาวาดวยความปลอดภยและสขอนามยในงานการเกษตร พ.ศ. 2544 (ค.ศ. 2001)

ภาค

ผนวก

��

แหลงขอมลเกยวกบอนสญญาและขอแนะของ ILO ทกฝายทมความสนใจเรองสทธแรงงานอพยพควรมเอกสารตวบทของอนสญญาและขอแนะบางฉบบทมรายการในคมอน หากจะใหดควรมครบทกฉบบ ผทสนใจสามารถหาขอมลเรองมาตรฐานแรงงานสากลไดจากฐานขอมลตางๆ ซงเปดตอสาธารณะโดยผานทางเวบไซทของ ILO ดงน:

• ILOLEX (http://www.ilo.org/ilolex/english/) มเนอหาของอนสญญาและขอแนะทกฉบบ รวมทงรายงานตางๆจากหนวยงานกำกบดแลของ ILO เกยวกบการนำมาตรฐานไปใชปฏบต

• APPLIS (http://webfusion.ilo.org/public/db/standards/normes/appl/index.cfm?lang=EN) มความครอบคลมนอยกวา แตมขอมลในเชงเปรยบเทยบเกยวกบการใหสตยาบน และมรายละเอยดเรองพนธกรณของประเทศทใหสตยาบนในการรายงาน ณ เวลาใดเวลาหนง

• NATLEX (http://www.ilo.org/dyn/natlex/natlex_browse.home) เดมเปนฐานขอมลกฎหมายแรงงานของประเทศ แตกมลงคไปยงขอมลประเทศและเวบไซทอนทมขอมลเกยวกบมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ

• Libsynd (http://webfusion.ilo.org/public/db/standards/normes/libsynd/ index.cfm?Lang=EN&hdroff=1) เปนฐานขอมลรายงานของหนวยงานกำกบดแลใน ILO วาดวย

เสรภาพในการสมาคมและสทธในการรวมเจรจาตอรอง • โฮมเพจของ ILO วาดวยมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ (http://www.ilo.org/public/english/ standards/norm/index.htm) ใหขอมลลาสดเกยวกบมาตรฐาน และมลงคไปยงฐานขอมล

สอเผยแพร และขอมลภมหลงดวย • โฮมเพจของ ILO วาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน (http://www.ilo.org/dyn/ declaris/DECLARATIONWEB.INDEXPAGE) ใหขอมลลาสดเกยวกบปฏญญา ILO วาดวย

หลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน ขอมลทรวบรวมโดยกลไกตดตามผลของปฏญญาดงกลาว (เชน การทบทวนประจำป) ขอมลและการวเคราะหทเผยแพรในรายงานโลก (Global Reports) และมลงคไปยงขอมลการคนควาและขอมลเผยแพร

สามารถขอรบอนสญญาและขอแนะทกลาวถงทงหมดเปนรายฉบบจากสำนกงานทองทของ ILO หรอจาก ILO Publications, International Labour Office, CH-1211 Geneva 22, Switzerland มาตรฐานสหประชาชาตเกยวกบแรงงานขามชาต

• ปฎญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (UDHR) พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948) • อนสญญาระหวางประเทศวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ (ICERD) พ.ศ.

2508 (ค.ศ. 1965) • กตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธการเมอง (ICCPR) พ.ศ. 2509 (ค.ศ. 1966) • กตการะหวางประเทศวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม (ICESCR) พ.ศ. 2509 (ค.ศ.

1966) • อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (CEDAW) พ.ศ. 2522 (ค.ศ. 1979) • อนสญญาเพอตอตานการทรมาน หรอการปฏบต หรอการลงโทษอนทโหดราย ไรมนษยธรรม

หรอยำยศกดศร พ.ศ. 2527 (ค.ศ. 1984) • อนสญญาระหวางประเทศวาดวยการคมครองสทธแรงงานขามชาตและสมาชกครอบครว (MWC)

พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990)

ภาค

ผนวก

��

• พธสารเพอปองกน ปราบปราม และลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะผหญงและเดก บทบญญตเพมเตมสำหรบอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาต พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000)

• พธสารเพอตอตานการลกลอบนำผยายถนเขาประเทศโดยทางบก ทะเล และอากาศ บทบญญตเพมเตมสำหรบอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาต พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000)

• อนสญญาวาดวยสทธเดก (CRC) พ.ศ. 2532 และพธสารเลอกรบตออนสญญาสทธเดกวาดวยการคาเดก การคาประเวณเดก และสอลามกทเกยวกบเดก พ.ศ. 2544 (ค.ศ. 2001)

มาตรฐานในภมภาคเกยวกบแรงงานขามชาต มมาตรฐานมากมายในระดบภมภาคอยรอบโลก มาตรฐานชนหนงทสมควรกลาวถงในบรบทเอเชยแปซฟกคอ ปฏญญาอาเซยนวาดวยการคมครองและสงเสรมสทธของแรงงานขามชาต ซงไดรบรองทการประชมสดยอด อาเซยน ครงท 12 ณ เมองเซบ (ฟลปปนส) เมอเดอนมกราคม ค.ศ. 2007 (http://www.aseansec.org/19264.htm)

ภาค

ผนวก

��

ภาคผนวก 2

แหลงขอมลและเอกสารอางอง

แหลงขอมล Chappel l , Duncan & Di Mart ino, Vi t tor io, Violence at Work, 3rd ed., ILO, Geneva, 2006. Gender Promotion Programme, ILO, Preventing Discrimination, Exploitation and Abuse of Women Migrant Workers: An information guide, Geneva, 2003. Global Commission on Migration (GCIM), Migra-tion in an Interconnected World: New directions for action, Report of the Global Commission on Migration, Switzerland, October 2005. Haspels, Nelien, Kasim, Zaitun Mohamed, Thomas, Constance & Mc Cann, Deirdre, Action against Sexual Harassment at Work in Asia and the Pacific, ILO, Bangkok, 2001. ILO, ABC of Women Workers’ Rights and Gender Equality, Geneva, 2000. ILO, Equality in Employment and Occupation, General Survey by the Committee of Experts on t h e A p p l i c a t i o n o f C o n v e n t i o n s a n d Recommendat ions, Internat ional Labour Conference, 75th Session, Geneva, 1988. ILO, “Female Migrant Workers in the Labour Market: Global challenges and trends,” ILO Gender News, International Women’s Day, 8 March 2007 – Special Issue on Women and Migration.

ILO, Guide to Private Employment Agencies: Regulation, monitoring and enforcement , Geneva, 2007. http://www.ilo.org/public/English/ employment/skills/index.htm. ILO, Guidelines on Occupational Safety and Health Management Systems, ILO-OSH 2001, Geneva, 2001. ILO, Global Employment Trends for Women Brief, March 2007. ILO, ILO Convention on Indigenous and Tribal Peoples, 1989 (No. 169): A manual, Geneva, 2003. ILO, ILO Multilateral Framework on Labour Migra t ion : Non-b ind ing pr inc ip les and guidelines for a rights-based approach to labour migration, adopted by the Tripartite Meeting of Experts, Geneva, 31 October-2 N o v e m b e r 2 0 0 5 , e n d o r s e d b y t h e I L O Governing Body at its 295th Session, Geneva, March 2006. ILO, ILO Standards and Women Workers, Bangkok, 1990. ILO, Labour and Social Trends in ASEAN 2007: Integrations, challenges and opportunities, ILO: Bangkok, 2007. ILO, Labour Migration Policy and Management: Training modules, Bangkok, 2004.

ภาค

ผนวก

��

ILO, Migrant Workers, General Survey of the Committee of Experts on the Application of C o n v e n t i o n s a n d R e c o m m e n d a t i o n s , International Labour Conference, 87th Session, 1999, Report III, Part IB. ILO, Rules of the Game: A brief introduction to International Labour Standards, Geneva, 2005. ILO, Towards a Fair Deal for Migrant Workers in the Global Economy, Report VI, 92nd Session of the International Labour Conference, 2004. ILO, Violence at Work, 3rd ed., Geneva, 2006. Landuyt , Kater ine , “ In ternat iona l Lega l Framework on Migration,” Working paper prepared for insert ion in OSCE/IOM/ILO Handbook on Establishing Effective Labour Migration Policies in Countries of Origin and Destination, 2006. Ministry of Manpower Singapore, (Tripartite) Code of Responsible Employment Practices, Recruitment and Selection, Case Study Series 1/2004, Appendix A, 2002. Muslim Council of Britain, The, Muslims in the Workp lace : A good prac t ice gu ide fo r employers and employees, London, 2005. National AIDS Policy of India, http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/ documents/APCITY/UNPAN009846.pdf. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division, Trends in Total Migrant Stock: The 2005 revision, CD-ROM Documentation, February 2006. U n i t e d N a t i o n s D e p a r t m e n t o f P u b l i c Information, Platform for Action and the Beijing

Declaration, New York, 1996. United Nations Fund for Women (UNIFEM), Human Rights Protect ions Applicable to Women Migrant Workers: A UNIFEM briefing paper, Roundtable on the Human Rights of Women Migrant Workers under CEDAW, 11 July 2003. United Nations Population Fund (UNFPA), State of World Population 2006: A passage to hope, women and international migration, September 2006. รายงานโลกของ ILO วาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน เพอเปนการตดตามผลปฏญญา ILO วาดวยหลกการและสทธขนพนฐานในการทำงาน พ.ศ. 2541 (ค.ศ. 1998) ILO จะสงมอบรายงานโลก (Global Report) ตอทประชมแรงงานระหวางประเทศในเดอนมถนายนของทกป (ดรายการขางลาง) รายงานตอไปนมใหดไดท www.ilo.org/declaration Equality at work: Tackling the challenges, 2007. The End of Child Labour: Within Reach, 2006. A Global Alliance Against Forced Labour, 2005. Organizing for Social Justice, 2004. Time for Equality at Work, 2003. A Future without Child Labour, 2002. Stopping Forced Labour, 2001. Your Voice at Work, 2000.

ภาค

ผนวก

��

สงพมพอนเกยวกบการยายถนและแรงงานขามชาต Anggraeni, Dewi, Dreamseekers: Indonesian women as domestic workers in Asia, ILO Jakarta and PT Equinox Publishing, Jakarta, 2006. ILO, Human Trafficking and Forced Labour Exploitation: Guidance for legislation and law enforcement, Geneva, 2005. ILO, Migrant Workers, Labour Education 2002/4 No. 129, Geneva, 2002. Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE), International Organization for M i g r a t i o n ( I O M ) & I L O , Handbook on Establishing Effective Labour Migration Policies in Countries of Origin and Destination, 2006. World Commission on the Social Dimension of Globalization, A Fair Globalization: Creating opportunities for all, Geneva, 2004. สอการอบรมและขอมลอางองเกยวกบการยายถนโดยปลอดภยและสทธแรงงานขามชาต A UN Road Map: A guide for Asian NGOs to the international human rights system and other mechanisms. Joint publication of the Asian Migrants Center, the Ateneo Human Rights C e n t e r , t h e C a n a d i a n H u m a n R i g h t s Foundation, and the Asia Pacific Forum on Women Law and Development, 2nd edition, 2004, http://www.equitas.org/english/ed-manuals/un-road-map.php. Empowerment for Children, Youth and Families: 3-R Trainers’ Kit on Rights, Responsibilities and Representation. Busakorn Suriyasarn, Rosalinda Terhorst & Nelien Haspels, ILO, Bangkok, 2006,

Book 6: Module 9 ‘A Smart Job Seeker’. Labour Migration Policy and Management: Training modules. ILO, Bangkok, 2004. Preventing Discrimination, Exploitation and Abuse o f Women Mig ran t Worke rs : An i n f o rma t i on gu ide . G e n d e r P r o m o t i o n Programme, ILO, Geneva, 2003. Promoting Gender Equality: A resource kit for trade unions. Gender Promotion Programme, ILO, Geneva, 2002. Trafficking for Forced Labour, How to Monitor Recruitment of Migrant Workers: Training manual. Special Action Programme to Combat Forced Labour, ILO, 2006. Travel Smart – Work Smart: A ‘smart’ guide for m ig ran t wo r ke r s i n Tha i l and . M e k o n g Subregional Project to Combat Trafficking in Children and Women, ILO, Bangkok, April 2007. เวบไชตท เปนประโยชนเกยวกบการยายถนระหวางประเทศ Amnesty International: http://www.web.amnesty.org Anti-Slavery International: http://www.antislavery.org Asia-Pacific Migration Research Network: http://www.unesco.org/most/apmrn.htm Asian Migrant Center: http://www.asian-migrants.org Bangkok Declaration on Irregular Migration: http://ww.thaiembdc.org/info/bdim.html

ภาค

ผนวก

��

Coalition Against Trafficking in Women (CATW): http://www.catwinternational.org/ Global Alliance Against Trafficking in Women (GAATW): http://www.thai.net/gaatw Global Campaign for the Ratification of the Convention on the Rights of Migrants: http://www.migrantsrights.org Human Rights Watch (HRW): http://www.hrw.org International Labour Office (ILO): http://www.ilo.org ILO International Labour Migration Database: http://www.ilo.org/public/english/protection/ migrant/ilmdb/index.htm International Confederation of Free Trade Unions (ICFTU): http://www.icftu.org International Human Rights Law Group: http://www.hrlawgroup.org International Organization for Migration: http://www.iom.int Migration Information Source: http://www.migrationinformation.org Migrant Rights International: http://migrantwatch.org Network of Migrant Workers Organizations: http://www.solidar.org Philippine Overseas Employment Administration: http://www.poea.gov.ph Public Services International (PSI) – Migration and Women Health Workers: http://www.world-psi.org/migration

Scalabrini Migration Center: http://www.scalabrini.asn.au United Nations Development Fund for Women (UNIFEM): http://www.unifem.org United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR): http://www.unhcr.ch United Nations Population Division: International Migration Report 2002: http://www.un.org/esa/population/unpop.htm US State Department Annual Trafficking in Persons Report: http://www.state.gov/g/tip/rls/tiprpt/

ภาค

ผนวก

�0

ภาคผนวก 3

สถานะการใหสตยาบนตออนสญญาแรงงานขามชาตของประเทศตางๆณ วนท 1 สงหาคม ค.ศ. 2007

อนสญญา ILO วาดวยการอพยพเพอการทำงาน (ฉบบแกไข) พ.ศ. 2492 (ค.ศ. 1949) (ฉบบท 97)อนสญญา ILO วาดวยแรงงานอพยพ (บทบญญตเพมเตม) พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) (ฉบบท 143)

อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการคมครองสทธแรงงานขามชาตและสมาชกครอบครว พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990)

สถานะ: อนสญญา ILO ฉบบท 97 ใหสตยาบน 47 ประเทศ อนสญญา ILO ฉบบท 143 ใหสตยาบน 23 ประเทศ อนสญญาระหวางประเทศ (สหประชาชาต): รฐภาค 37 ประเทศ ลงนาม 15 ประเทศ

ประเทศ

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 97

ภาคผนวกทไมไดรวมในการให

สตยาบน อนสญญาฉบบท 97

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 143

ใหสตยาบนหรอภาคยานวต อนสญญา

สหประชาชาต UN MWC

อลเบเนย 2 ม.ค. 200512 ก.ย. 2006

(ไมรวมสวนท 2)5 ม.ย. 2007

อลจเรย 19 ต.ค. 1962 ภาคผนวก II 21 เม.ย. 2005

อารเจนตนา 27 ก.พ. 2007

อารมเนย 27 ม.ค. 2007 27 ม.ค. 2007

อสเซอรไบจน 11 ม.ค. 1999

บาฮามาส 25 พ.ค. 1976 ภาคผนวก I ถง III

บงคลาเทศ 7 ต.ค. 1998 (ลงนาม)

บารเบโดส 8 พ.ค. 1967 ภาคผนวก I ถง III

เบลเยยม 27 ก.ค. 1953

เบลซ 15ธ.ค. 1983 14 พ.ย. 2001

เบนน 11 ม.ย. 198015 ก.ย. 2005

(ลงนาม)

โบลเวย 12 ต.ค. 2000

บอสเนย เฮอรเซโกวนา 2 ม.ย. 1993 ภาคผนวก III 2 ม.ย. 1993 13 ธ.ค. 1996

ภาค

ผนวก

��

ประเทศ

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 97

ภาคผนวกทไมไดรวมในการให

สตยาบน อนสญญาฉบบท 97

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 143

ใหสตยาบนหรอภาคยานวต อนสญญา

สหประชาชาต UN MWC

บราซล 18 ม.ย. 1965

บรกนา ฟาโซ 9 ม.ย. 1961 9 ธ.ค. 1977 26 พ.ย. 2003

กมพชา27 ก.ย. 2004

(ลงนาม)

คาเมอรน 3 ก.ย. 1962 ภาคผนวก I ถง III 4 ก.ค. 1978

เคป แวรด 16 ก.ย. 1997

ชล 21 ม.ค. 2005

โคลมเบย 24 พ.ค. 1995

โคโมโรส22 ก.ย. 2000

(ลงนาม)

ควบา 29 เม.ย. 1952

ไซปรส 23 ก.ย. 1960 ภาคผนวก I ถง III 28 ม.ย. 1997

โดมนกา 28 ก.พ. 1983 ภาคผนวก I ถง III

เอกวาดอร 5 เม.ย. 1978 ภาคผนวก I ถง III 6 ก.พ. 2002

เอล ซลวาดอร 14 ม.ค. 2003

อยปต 19 ก.พ. 1993

ฝรงเศส 29 ม.ค. 1953 ภาคผนวก II

กาบอง15 ธ.ค. 2004

(ลงนาม)

เยอรมน 22 ม.ย. 1959

กานา 8 ก.ย. 2000

กรานาดา 9 ก.ค. 1952 ภาคผนวก I ถง III

กวเตมาลา 13 ก.พ. 1952 14 ม.ค. 2003

กน 5 ม.ย. 1978 8 ก.ย. 2000

กน บสโซ12 ก.ย. 2000

(ลงนาม)

กายานา 8 ม.ย. 1966 ภาคผนวก I ถง III15 ก.ย. 2005

(ลงนาม)

ฮอนดรส 11 ส.ค. 2005

ภาค

ผนวก

��

ประเทศ

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 97

ภาคผนวกทไมไดรวมในการให

สตยาบน อนสญญาฉบบท 97

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 143

ใหสตยาบนหรอภาคยานวต อนสญญา

สหประชาชาต UN MWC

ฮองกง (เขตปกครองพเศษของจน) 22 ม.ค. 1951*

อนโดนเซย22 ก.ย. 2004

(ลงนาม)

อสราเอล 30 ม.ค. 1953

อตาล 22 ต.ค. 1953 23 ม.ย. 1981

จาไมกา 22 ม.ย. 1962 ภาคผนวก I ถง III

เคนยา 30 พ.ย. 1965 ภาคผนวก I ถง III 9 เม.ย. 1979

เคอรกซสถาน 29 ก.ย. 2003

เลโซโท 16 ก.ย. 2005

ไลบเรย22 ก.ย. 2004

(ลงนาม)

ลเบยน อาหรบ จามารหยา

18 ม.ย. 2004

มาดากสการ 14 ม.ย. 2001 ภาคผนวก III

มาลาว 22 ม.ค. 1965

มาล 5 ม.ย 2003

มาเลเซย (ซาบาห) 3 ม.ค. 1964 ภาคผนวก I ถง III

มวรตาเนย 22 ม.ค. 2007

มารเชยส 2 ธ.ค. 1969 ภาคผนวก I ถง III

เมกซโก 8 ม.ค. 1999

สาธารณรฐมลโดวา 12 ธ.ค. 2005

มอนเตเนโกร 3 ม.ย. 2006 ภาคผนวก III 3 ม.ย. 200626 ต.ค. 2006

(ลงนาม)

โมรอกโก 21 ม.ย. 1993

เนเธอรแลนด 20 พ.ค. 1952

นวซแลนด 10 พ.ย. 1950 ภาคผนวก I

นคารากว 26 ต.ค. 2005

ไนจเรย 17 ก.พ. 1955 ภาคผนวก I ถง III

ภาค

ผนวก

��

ประเทศ

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 97

ภาคผนวกทไมไดรวมในการให

สตยาบน อนสญญาฉบบท 97

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 143

ใหสตยาบนหรอภาคยานวต อนสญญา

สหประชาชาต UN MWC

นอรเวย 17 ก.พ. 1955 24 ม.ค. 1979

ปารากวย13 ก.ย. 2000

(ลงนาม)

เปร 14 ก.ย. 2005

ฟลปปนส 14 ก.ย. 2006 5 ก.ค. 1995

โปรตเกส 12 ธ.ค. 1978 12 ธ.ค. 1978

เซนต ลเซย 14 พ.ค. 1980 ภาคผนวก I ถง III

ซาน มารโน 23 พ.ค. 1985

เซา โทเม และ ปรนซเป 6 ก.ย. 2000 (ลงนาม)

เซเนกล 9 ม.ย. 1999

เซอรเบย 24 พ.ย. 2000 ภาคผนวก III 24 พ.ย. 200011 พ.ย 2004

(ลงนาม)

เซแชลส 15 ธ.ค. 1994

ซเอรา เลโอน15 ก.ย. 2000

(ลงนาม)

สโลวเนย 29 พ.ค. 1992 ภาคผนวก III 29 พ.ค. 1992

สเปญ 21 ม.ค. 1967

สวเดน 28 ธ.ค. 1982

ศรลงกา 11 ม.ค. 1996

ซเรย 2 ม.ย. 2005

ทาจกสถาน 10 เม.ย. 2007 10 เม.ย. 2007 8 ม.ค. 2002

แทนซาเนย (แซนซบาร) 22 ม.ย. 1966 ภาคผนวก I ถง III

อดตสาธารณรฐ ยโกสลาฟ มาซโดเนย

17 พ.ย. 1991 17 พ.ย. 1991

ตมอรเลสเต 30 ม.ค. 2004

ตรนแดด และ โตเบโก 24 พ.ค. 1963 ภาคผนวก I ถง III

โตโก 8 พ.ย. 198315 พ.ย. 2001

(ลงนาม)

ตรก 27 ก.ย. 2004

อกานดา 31 ม.ค. 1978 14 พ.ย. 1995

ภาค

ผนวก

��

* ฮองกงเปนเขตปกครองพเศษของจน ซงจนไดแจงวาฮองกงจะยงคงปฏบตตามอนสญญา ILO ฉบบท 97 เมอวนท 1 กรกฏาคม 1997 วนทฮองกงคนสการปกครองของศาธารณรฐประชาชนจน การลงนาม คอขนตอนแรกในการใหสตยาบนตออนสญญาระหวางประเทศ (สหประชาชาต) ภาคยานวตคอการยอมรบ “ทงหมดทงมวล” ของอนสญญา ซงมความหมายเทากบการใหสตยาบน เพอแสดงวาประเทศนนไดเปนประเทศคสญญาหรอเปนภาครฐของอนสญญานนแลว สามารถดอนสญญา ILO ฉบบเตมและขอมลทเกยวของไดทเวบไซทของ ILO www.ilo.org/ilolex สามารถดตารางการใหสตยาบน เนอความในอนสญญา และมตและรายงานเรองสทธมนษยชนของแรงงานขามชาตทเวบไซทของคณะกรรมธการสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต www.unhchr.ch

ประเทศ

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 97

ภาคผนวกทไมไดรวมในการให

สตยาบน อนสญญาฉบบท 97

ใหสตยาบน อนสญญา ILO ฉบบท 143

ใหสตยาบนหรอภาคยานวต อนสญญา

สหประชาชาต UN MWC

สกราชอาณาจกร 22 ม.ค. 1951 ภาคผนวก I ถง III

อรกวย 18 ม.ค. 1953 15 ก.พ. 2001

เวเนซเอลลา 9 ม.ย. 1983 17 ส.ค. 1983

แซมเบย 2 ธ.ค. 1964 ภาคผนวก I ถง III

ภาค

ผนวก

��

ภาคผนวก 4

ขอสงเกตทวไปของคณะกรรมการผเชยวชาญวาดวยการปฏบตตามอนสญญาและขอแนะ (CEARC) (ค.ศ.2001)

อนสญญาวาดวยการเกณฑแรงงานหรอแรงงานบงคบ พ.ศ. 2473 (ค.ศ.1930) (ฉบบท 29)

คณะกรรมการขอใหรฐบาลทกประเทศใหขอมลเรองมาตรการทไดมการใชหรอจะใชเพอปองกน ปราบปราม และลงโทษการกระทำทเปนการคามนษยเพอวตถประสงคในการหาประโยชน ไวในรายงานฉบบตอไปภายใตอนสญญาฉบบน โดยนยแหงมาตรา 1 วรรค 1 และมาตรา 25 ของอนสญญา คณะกรรมการมความประสงคจะไดขอมลเรองกฎหมายและการดำเนนการในดานตอไปน:

(1.) บทบญญตกฎหมายในประเทศซงมวตถประสงคเพอลงโทษ (ก.) การใชแรงงานบงคบหรอแรงงานจำเปน (ข.) การคามนษย ตามนยามในมาตรา 3 ของพธสารเพอปองกน ปราบปราม และลงโทษการคา

มนษย โดยเฉพาะผหญงและเดก ซงใชเสรมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานองคกรอาชญากรรมขามชาต (ดไดจากวรรค 73 ของรายงานทวไป ในสวนทหนงของรายงานฉบบน)

(ค.) ผหาประโยชนจากการคาประเวณผอน

(2.) มาตรการในการบงคบใชบทลงโทษทกลาวถงตาม (1.) อยางเขมงวดตอผใชแรงงานบงคบจากแรงงานยายถนทงทถกและไมถกกฎหมาย เชน ในโรงงานนรก การคาประเวณ งานรบใชในบานและงานภาคการเกษตร โดยเฉพาะมาตรการทจำเปนตองมในทางปฏบตเพอเรมและดำเนนการตามกระบวนการทางศาล รวมทง

(ก.) มาตรการเพอสนบสนนใหผเสยหายหนไปขอความชวยเหลอจากทางการ เชน (1.) การอนญาตใหอยในประเทศไดอยางนอยในชวงทมการพจารณาคดในชนศาล และอาจให

อยโดยถาวร (2.) การใหความคมครองผเสยหายทพรอมจะเปนพยานเบกความตอศาล และครอบครว

ผเสยหายอยางมประสทธภาพ มใหถกทำรายโดยผทหาประโยชนจากตน ทงในประเทศปลายทางและประเทศตนทาง ทงกอน ระหวาง และหลงจากการพจารณาคดของศาล และหลงจากทผหาประโยชนไดพนโทษออกมาจากเรอนจำแลว และการเขารวมของรฐบาลในความรวมมอระหวางรฐบาลทกำหนดใหมขนเพอการน

(3.) มาตรการเพอใหขอมลผเสยหายและผทอาจเปนผเสยหายจากการคามนษยได ในเรองมาตรการตาม (1.) และ (2.) โดยคำนงถงอปสรรคทางภาษาและสภาพการณทผเสยหายอาจถกจองจำอย

(ข.) มาตรการเพอสนบสนนใหเกดการดำเนนการสบสวนอยางจรงจงเกยวกบองคกรอาชญากรรมในสวนทเกยวของกบการคามนษย การหาประโยชนจากการคาประเวณผอน และการใชแรงงานในโรงงานนรก รวมทง

(1.) การจดหาอปกรณและทรพยากรมนษยใหกบหนวยงานบงคบใชกฎหมายอยางเพยงพอ

ภาค

ผนวก

��

(2.) การอบรมเฉพาะทางสำหรบเจาหนาทบงคบใชกฎหมาย รวมทงเจาหนาทซงทำงานดานตรวจคนเขาเมอง ตรวจแรงงาน และหนวยจโจม เพอแกไขปญหาการคามนษยในวถทางทเออตอการจบกมผหาประโยชนมากกวาทจะจบกมผไดรบความเสยหาย

(3.) ความรวมมอระหวางประเทศสำหรบหนวยงานทบงคบใชกฎหมาย เพอปองกนและปราบปรามการคามนษย

(ค.) ความรวมมอกบองคกรนายจาง องคกรแรงงาน และองคกรพฒนาเอกชนททำงานดานคมครองสทธมนษยชนและตอตานกบการคามนษย ในเรองทกลาวถงตาม (2.)(ก.) และ (ข.) (2.)

(3.) ปญหาททางการประสบในการปองกนและปราบปรามการใชแรงงานบงคบซงอาจใชแรงงานยายถน

ทงทถกและไมถกกฎหมาย และมาตรการทใชหรอจะใชเพอแกปญหาเหลานน

ภาค

ผนวก

��

ภาคผนวก 5

ตวอยางขอสงเกตและคำขอโดยตรงของคณะกรรมการผเชยวชาญ ดานการปฏบตตามอนสญญาและขอแนะ (CEACR) ตอรฐบาล

ขอสงเกต CEACR: ขอสงเกตเฉพาะรายเกยวกบอนสญญาฉบบท 29 วาดวยการเกณฑแรงงงานหรอแรงงานบงคบ พ.ศ. 2473 (Forced Labour Convention, 1950) ประเทศอนโดนเซย (ใหสตยาบน ค.ศ. 1950) ตพมพ ค.ศ. 2005 … 3. การหาประโยชนจากแรงงานขามชาต – ในความคดเหนครงกอนคณะกรรมการฯไดขอใหรฐบาลใหขอมลโดยสมบรณเพอตอบโตความคดเหนจากสมาพนธแรงงานเสรระหวางประเทศ (International Confederation of Free Trade Unions หรอ ICFTU) เรองการหาประโยชนจากแรงงานขามชาต ขอกำหนดทใหแรงงานขามชาต ตองผานการจดหางานโดยสำนกงานจดหางาน และการทไมมกฎหมายกำหนดสทธของแรงงานขามชาตชาวอนโดนเซยและควบคมกระบวนการยายถนฐานแรงงาน ทำใหแรงงานเหลานตองเสยงกบการถกหาประโยชน ICFTUระบวาแรงงานไรทกษะชาวอนโดนเซยทตองการไปทำงานตางประเทศตองผานการจดหางานจากสำนกงานจดหางานซงขดรดคาบรการและคาฝกอบรมเปนเงนจำนวนสงมาก สงนทำใหแรงงานขามชาตตองมหนสนจำนวนมากตงแตกอนไปทำงานยงตางประเทศดวยซำ กฎหมายกำหนดใหแรงงานขามชาตตองเซนสญญากบสำนกงานจดหางานโดยทแรงงานไมมกำลงตอรองเงอนไขในสญญานน สญญาบางฉบบเขยนเปนภาษาตางประเทศและผสมครงานถกบงคบใหโกหกเรองอาย ทอย และแมแตเรองทวาตนเปนใคร ทายทสด แรงงานเหลานตองจำยอมรบงานอะไรกไดทมผเสนอให แมจะเปนงานซงแตกตางจากทระบไวในสญญากตาม ดงนน แรงงานกลมนจงอยในสถานการณทเสยงตอการถกหาประโยชนและการถกใชเปนแรงงานบงคบ ICFTU ระบวาแรงงานทจะขามชาตถกหาประโยชนทงกอน ระหวาง และหลงการเดนทางไปทำงานตางประเทศ สำนกงานจดหางานกำหนดใหแรงงานเหลานอาศยอยในคายฝกงานเปนเวลาถง 14 เดอน ซงแรงงานอาจถกบงคบใหทำงานใหพนกงานของสำนกงานจดหางานดวย นอกจากน สภาพความเปนอยในคายดงกลาวยงแรนแคนและแรงงานบางคนมไดรบอสรภาพในการเคลอนไหวเสมอไป สำนกงานจดหางานเหลานสามารถสรางผลกำไรไดอยางงามเนองจากการหาประโยชนจากแรงงานขามชาตยงคงดำเนนไปหลงจากแรงงานไดเดนทางออกจากประเทศตนทางไปแลว เมอไปถงตางประเทศแรงงานขามชาตตองชดใชหนคาบรการจดหางานซงมกสงกวาเพดานทกำหนดโดยรฐบาล เงนเดอนของแรงงานขามชาตจะถกนำมาจายเปนคาตอบแทนใหกบสำนกงานจดหางาน ซงจำนวนเดอนทจะตองจายคนนขนอยกบวาเดนทางไปทำงานในประเทศไหน และแตกตางกนไปในแตละประเทศ ในสภาวการณเชนน เปนเรองยากทแรงงานขามชาตซงถกปฏบตมชอบและถกบงคบใหทำงานเปนเวลาทยาวนานกวาวนทำงานปกตในสภาพทยำแยจะออกจากงานได เนองจากยงผกมดอยดวยสญญาทไดลงนามไปแลวและเงนทยงคางหนสำนกงานจดหางานอย แรงงานเหลานประสบปญหาในการไดรบขอมลและความชวยเหลอจากหนวยงานกงศลของประเทศตน โดยเฉพาะอยางยงในเรองกลไกการแกไขทางกฎหมาย สดทายคอแรงงานขามชาตยงตองจายคาบรการเพอตออายสญญาซงมกเปนจำนวนทสงกวาทกฎหมายกำหนด สำนกงานจดหางานบางแหงมสวนเกยวพนกบการคามนษยดวยการบบบงคบและ

ภาค

ผนวก

��

หลอกลวงในการจดหางานและขนสงแรงงานขามชาตไปยงตางประเทศ และสมควรไดรบการลงโทษตามความผดนน ในเอกสารซงไดสงมาในเดอนสงหาคม ค.ศ. 2004 ทาง ICFTU ไดระบขอกลาวหาดง กลาวไวโดยสมบรณ ในคำตอบของรฐบาลอนโดนเซยระบวาการจดหางานใหแรงงานขามชาตชาวอนโดนเซยอยภายใตความรบผดชอบของรฐบาล ซงควบคมโดยกจจานเบกษาเลขท 104A/MEN/2002 และกระทำโดยผานสำนกงานจดหางานของรฐฯและเอกชนประมาณ 400 แหงในปจจบน สำนกงานจดหางานเอกชนตองมใบอนญาตซงจะออกใหเมอไดทำการตรวจสอบวามคณสมบตตามเกณฑประการแลวเทานน รฐบาลยอมรบวาอาจเกดการหาประโยชนขนในกระบวนการจดหางานใหกบแรงงานขามชาตโดยตลอด จงไดกำกบดแลการทำงานของสำนกงานจดหางานและลงโทษสำนกงานจดหางานทไมปฏบตตามระเบยบ ระหวาง ค.ศ. 2002 และ 2003 มสำนกงาน 61 แหงถกลงโทษ และ 53 แหงถกถอนใบอนญาต และไดมการดำเนนคดกบสำนกงานแปดแหง กระทรวงแรงงานและการยายถน (Ministry of Manpower and Transmigration) รวมกบตำรวจไดทำการกวาดลางคายฝกอบรมและพกอาศยแรงงานขามชาตหลายแหง ทางรฐบาลถงกบสงใหงดการสงคนงานอนโดนเซยไปทำงานในเขตเอเชย-แปซฟกในชวงกมภาพนธ-สงหาคม ค.ศ. 2003 นอกจากน รฐบาลยงไดใหขอมลเรองขนตอนตางๆในกระบวนการจดหางานซง ICFTU อางถงในความคดเหนของตน ขอมลดงกลาวมดงน:

- สำนกงานจดหางานจะตองแจงใหแรงงานทราบถงลกษณะของงานทจะใหทำ เงอนไขในการทำงานและขอจำกดเกยวกบประเทศปลายทาง เพอใหคนงานไดตดสนใจอยางเสรวาจะเดนทางไปและลงนามในสญญาจางงานหรอไม หากสำนกงานจดหางานไมปฏบตตามจะถกลงโทษ หากงานทไปทำไมเหมอนกบงานทระบในสญญาจาง แรงงานตองแจงใหหนวยงานรฐฯทรบผดชอบทราบเพอดำเนนการกบสำนกงานจดหางานหรอนายจาง มสำนกงานจดหางานทเคยถกลงโทษเชนนมาแลว (ถกถอนใบอนญาต และถกสงใหจายคาชดเชยกบแรงงาน) และรฐบาลมบญชดำรายชอสำนกงานจดหางานทละเมดเหลาน - รฐบาลไดกำหนดคาใชจายในการจดหางานโดยขนอยกบปจจยหลายประการ เชน อปสงคและอปทาน โดยเฉพาะอยางยง เพอปองกนมใหแรงงานถกหาประโยชนจากสำนกงานจดหางาน ในบรบทน ขอตกลงการจดหางานททำขนระหวางสำนกงานจดหางานและแรงงานจะตองกำหนดสทธและหนาทของทงสองฝาย โดยเฉพาะอยางยงตองระบคาใชจายทแรงงานจะตองเสยและระบบในการจาย รฐบาลจะตองตรวจสอบขอตกลงดงกลาวเพอปองกนมใหแรงงานเสยคาใชจายมากเกนควร - มการควบคมการใหแรงงานมาเตรยมตวในศนยอบรมและสภาพความเปนอยในหอพกแลวตามสมควร รฐบาลแจงวาไมเคยไดรบการรองเรยนจากแรงงานทถกสงไปอยตามครวเรอนหลงจากเสรจสนการฝกอบรมแลวเพอรอเอกสารเดนทางไปตางประเทศ - ขอกำหนดใหแรงงานตองกลบประเทศอนโดนเซยเมอหมดสญญาจางมขนเพอใหไดกลบมาพบปะกบครอบครว บางครง ประเทศเจาบานกมขอบงคบใหแรงงานกลบบานเมอสนสดสญญาจางเชนนน ขอกำหนดนยงอนญาตใหแรงงานสามารถมาตออายสญญาจางไดดวยตนเองโดยไมตองผานสำนกงานจดหางาน จงเปนการหลกเลยงการถกหาประโยชนอกทางหนง

ทายทสด รฐบาลระบวาทราบดถงการทแรงงานขามชาตขาดอำนาจในการตอรอง และดวยเหตนรฐบาลจงกำลงพยายามปรบปรงสภาพของแรงงาขามชาตดวยการทำขอตกลงพธศาลกบประเศเจาบาน นอกจากน ยงได

ภาค

ผนวก

��

มการรางกฎหมายวาดวยการจดหางานและคมครองแรงงาขามชาตโดยมวตถประสงคเพอ กำหนดอายขนตำในการเดนทางไปทำงานตางประเทศใหสงขนกวาเดม เพมบทบาทของสำนกงานแรงงานของรฐฯในกระบวนการจดหางานระดบภมภาค จำกดขอบเขตของใบอนญาตทใหกบสำนกงานจดหางาน จำกดคาใชจายในการจดหางานทแรงงานตองจาย และเพมการลงโทษสำหรบสำนกงานจดหางานททำผดกฎหมาย

คณะกรรมการฯไดรบทราบขอมลทงหมด และตงขอสงเกตวา รฐบาลทราบวาอาจมการกระทำมชอบในระหวางขนตอนการจดหางานใหแรงงาขามชาตชาวอนโดนเซย และกำลงใชมาตรการเพอปราบปรามการกระทำผดดงกลาวและลงโทษผกระทำ แมคณะกรรมการฯจะยนดทรฐบาลอนโดนเซยไดดำเนนการเชนน คณะกรรมการฯจะขอบคณยงหากรฐบาลจะใหขอมลเพมขน โดยเฉพาะอยางยงในเรองของ:

- ลกษณะการกำกบดแลกจกรรมภายในประเทศของสำนกงานจดหางาน โดยเฉพาะอยางยงการตรวจสอบขอตกลงจดหางานและสญญาจางงาน การปฏบตตามขอกำหนดในสญญา คาใชจายจรงทแรงงานจะตองเสยในการจดหางาน การฝกอบรมทจดให สภาพความเปนอยภายในศนยอบรมและหอพกในศนยฯ และระยะเวลาการรองาน - วธการซงกระทรวงแรงงานและการยายถนใชเพอควบคมดงกลาว - ลกษณะของการกระทำผดซงมการรายงานเขามา การลงโทษ และคำตดสนของศาล โดยขอใหแนบเอกสารคำตดสนมาดวย - สงอำนวยความสะดวกทจดหาให (กลไกใหความชวยเหลอ การแกไขทางกฎหมาย ฯลฯ) สำหรบแรงงานขามชาตชาวอนโดนเซยซงถกหาประโยชนในประเทศเจาบาน และขอตกลงพธสารซงไดลงนามกบประเทศเหลานน โดยขอใหแนบเอกสารดงกลาวมาดวย

ทายทสด คณะกรรมการฯไดแสดงความหวงวารางกฎหมายวาดวยการจดหางานและการใหความคมครองแรงงานขามชาตจะผานการรบรองและนำมาใชในอนาคตอนใกล คณะกรรมการฯไดขอใหรฐบาลฯใหขอมลในเรองนตามทสหพนธแรงงานแหงประเทศอนโดนเซย (Indonesian Trade Union Congress) ไดเสนอขอคดเหน และไดสงใหรฐบาลฯเมอวนท 15 พฤศจกายน ค.ศ. 2004

ทมา: http://www.ilo.org/ilolex/cgi-lex/pdconv.pl?host=status01&textbase=iloeng&document= 7699&chapter=6&query=%28C029%29+%40ref+%2B+%28Indonesia%29+%40ref&highlight= &querytype=bool&context=0 CEACR: ขอสงเกตเฉพาะรายเกยวกบอนสญญาวาดวยการเลอกปฏบต (การจางงานและอาชพ) พ.ศ. 2501 (Discrimination (Employment and Occupation) Convention, 1958) (ฉบบท 111) สาธารณรฐเกาหล (ใหสตยาบน ค.ศ. 1998) ตพมพ ค.ศ. 2007 1. มาตราท 1(a) ความเทาเทยมทางโอกาสและการปฏบตดวยเหตผลทางเชอชาต สผว และประเดนทางสญชาต – คณะกรรมการฯรบทราบขอความทสอสารจากสมาพนธแรงงานเสรระหวางประเทศ (ICFTU) ซงลงวนท 6 กนยายน ค.ศ. 2005 และรบทราบคำตอบของรฐบาลทมตอขอความดงกลาว ซงลงวนท 24 พฤษภาคม ค.ศ. 2006 ICFTU ไดแสดงความหวงใยเกยวกบความไมยดหยนของระบบฝกงานอตสาหกรรม (Industrial Trainee System) ซงอนญาตใหแรงงานตางชาตเดนทางเขาประเทศในฐานะผฝกงานได และ ICFTU ยงได

ภาค

ผนวก

�0

แสดงความหวงใยเกยวกบระบบการออกใบอนญาตทำงานภายใตรฐบญญตการจางแรงงานตางชาต พ.ศ. 2547 (Employment of Foreign Labourers Act, 2004) ซงทำใหแรงงานขามชาตตองพงพงนายจางมากเกนไปจงมความเสยงทจะถกหาประโยชนและกระทำมชอบ อกทงยงจำกดความเคลอนไหวและการเขาถงงานทมคาจางสงกวาดวย ICFTU ระบวาหากแรงงานตองการเปลยนไปทำงานทมรายไดมากกวากจะกลายเปนแรงงานทไมมสถานภาพทางกฎหมาย และจงมความเสยงเพมขนอกจากแรงกดดนของนายจางและการอาจถกสงกลบประเทศ ทา ICFTU ยงมความกงวลเรองทรฐบาลใชกำลงสงกลบแรงงานตางชาตทไมมสถานภาพทางกฎหมาย ซงแทจรงคอการใชนโยบายการเลอกปฏบตนนเอง คณะกรรมการฯรบทราบวารฐบาลยอมรบวาระบบฝกงานอตสาหกรรมเปนระบบทมปญหาพอสมควรและระบวาจะเลกใชระบบนโดยใหระบบแรงงานตางชาตของสาธารณรฐเกาหลอยภายใตการกำกบดแลของระบบการจางแรงงานตางชาต (Employment Permit System) ซงจะมผลบงคบใชในวนท 1 มกราคม ค.ศ. 2007 สำหรบขอกลาวหาเรองการจำกดความเคลอนไหวของแรงงาน รฐบาลชแจงวาเปนสงทหลกเลยงไมไดเพอปองกนมใหเกดความสบสนและเพอแกปญหาการขาดแคลนกำลงแรงงาน แตรฐบาลกยงอนญาตใหมความเคลอนไหวไดบาง คณะกรรมการฯรบทราบถงคำยนยนของรฐบาลวาทงแรงงานพลเมองของประเทศและแรงงานตางชาตทผานการจางงานโดยถกกฎหมายตางมหลกประกนในสทธขนพนฐานของแรงงาน คณะกรรมการฯยงรบทราบดวยวารฐบาลกำลงดำเนนมาตรการเพอจงใจใหแรงงานตางชาตเดนทางกลบเองโดยสมครใจ 2. คณะกรรมการฯระบวาบทบญญตทงหมดในอนสญญาจะตองนำไปปฏบตใชโดยเทาเทยมกบทงแรงงานขามชาตและแรงงานพลเมองของประเทศ ดงนนโครงการและนโยบายเกยวกบแรงงานขามชาตจงไมควรทำใหเกดการเลอกปฏบตดวยเหตผลทางเชอชาต สผว ประเดนทางสญชาต เพศ ศาสนา แหลงกำเนดทางสงคม หรอความเหนทางการเมอง หากระบบการจางแรงงานขามชาตทำใหแรงงานเหลานนอยในสภาพทมความเสยงโดยเฉพาะ และใหโอกาสนายจางใชอำนาจอยางเกนขอบเขตกบแรงงาน อาจเกดการเลอกปฏบตตอแรงงานขามชาตดวยเหตผลตามทไดระบไวในอนสญญา โดยเฉพาะเหตผลทางเชอชาต สผว และประเดนทางสญชาต คณะกรรมการฯขอใหรฐบาลใหขอมลเพมเกยวกบลกษณะและขอบเขตของการสรางแรงจงใจเพอใหแรงงานตางชาตเดนทางกลบประเทศดวยความสมครใจ นอกจากน คณะกรรมการฯยงขอขอมลเพมเตมเกยวกบระบบการจางแรงงานตางชาต โดยเฉพาะขอมลวาระบบนจะประกนวาแรงงานขามชาตจะไดรบความคมครองจากการเลอกปฏบตดวยเหตผลทระบในอนสญญาไดอยางไร รวมทงการปองกนการเลอกปฏบตดวยเหตผลทางเชอชาต สผว และประเดนทางสญชาต กรณาใหขอมลเกยวกบมาตรการอนใดทไดดำเนนการหรอจะดำเนนการเพอประกนวาในทางปฏบตจะไมมการเลอกปฏบตตอแรงงานขามชาตดวยเหตผลทปรากฏในอนสญญา คณะกรรมการฯจะยนดหากไดรบขอมลเรองลกษณะและจำนวนของการรองเรยนโดยแรงงานขามชาตตอศาลหรอองคกรปกครอง และผลการตดสนนนดวย 3. ความคมครองตามกฎหมาย – จากการทรฐบาลยงมไดตอบขอสงเกตกอนหนาของคณะกรรมการ คณะกรรมการฯจงขอใหชแจงขอมลมาอกครงหนงในเรองการบงคบใชบทบญญตทเกยวของในรฐบญญตคณะกรรมาธการสทธมนษยชนแหงชาต (National Human Rights Commission Act) รวมถงลกษณะและผลของการรองเรยน การสบสวน หรอการสำรวจใดๆทกระทำภายใตรฐบญญตนในเรองการจางงานและอาชพ คณะกรรมการฯจะขอขอมลในประเดนอนตอไปในคำขอโดยตรงถงรฐบาล ทมา: http://www.ilo.org/ilolex/cgi-lex/pdconv.pl?host=status01&textbase=iloeng&document= 7699&chapter=6&query=%28C029%29+%40ref+%2B+%28Indonesia%29+%40ref&highlight= &querytype=bool&context=0

ภาค

ผนวก

��

CEACR: ขอสงเกตเฉพาะรายเกยวกบอนสญญาการจดบรการจดหางาน พ.ศ. 2491 (Employment Service Convention, 1948) (ฉบบท 88) ประเทศไทย (ใหสตยาบน ค.ศ. 1969) ตพมพ ค.ศ. 2007 คณะกรรมการฯแจงวายงไมไดรบรายงานจากรฐบาล จงมความจำเปนตองเผยแพรซำขอสงเกตจากป ค.ศ. 2005 ดงตอไปน: คณะกรรมการฯรบทราบขอมลจากรายงานของรฐบาลทไดรบในเดอน พฤศจกายน ค.ศ. 2004 ซงตอบขอคดเหนในคำขอโดยตรง (direct request) ของคณะกรรมการฯจากป ค.ศ. 1999 ในเดอนกมภาพนธ ค.ศ. 2005 รฐบาลไดรบขอสงเกตจากสภาองคการลกจางแรงงานแหงประเทศไทย (National Congress of Thai Labour หรอ NCTL) ซงรฐบาลไดใหคำตอบดงน: 1. มาตรการเพอเอออำนวยการเคลอนไหวของแรงงานขามชาต และความรวมมอกบสำนกงานจดหางานเอกชน – NCTL ระบวายงมการหลอกลวงผหางานทตองการทำงานตางประเทศอย ปญหาสวนหนงเกดจากการทผหางานขาดความเชอถอในบรการของรฐฯ หรอในความเปนธรรมของระเบยบรฐบาล ทาง NCTL เรยกรองใหรฐบาลดำเนนการในเชงรกมากขนในการประกาศรบสมครงานเพอใหเขาถงผหางานทตองการทำงานในตางประเทศจำนวนมากขน นอกจากน ยงเรยกรองใหรฐบาลจดใหมการทบทวนสำหรบมาตรการทถอปฏบตอยเปนประจำ ซงในบรบทน ทาง NCTL ระบวาคณะกรรมการพฒนาการจดหางานและคมครองคนหางาน (Committee on the Development of Employment and Jobseekers Protection หรอ CDEJP) ขาดประสทธภาพ และคนหางานจำนวนมากไมทราบวามบรการของคณะกรรมการนอย NCTL เสนอใหรฐบาลเพมการสนบสนนตอคณะกรรมการดงกลาวเพอใหสามารถมบทบาทไดมากขน 2. รฐบาลไดแจกแจงมาตรการทใชเพอแกปญหาทสำนกงานจดหางานเอกชนหลอกลวงและแสวงประโยชนจากผหางาน:

- มาตรการปองกน – มการตดตามการทำงานของสำนกงานจดหางานเอกชนเพอใหแนใจวาไดปฏบตตามกฎหมายของประเทศแลว และหากมผฝาฝนกจะไดรบโทษอยางหนก กรมการจดหางานไดประสานกบสำนกงานตรวจคนเขาเมองเพอตดตามแรงงานซงไปทำงานในตางประเทศ แรงงานตองไปรายงานตวทจดตรวจในทาอากาศยานและแสดงเอกสารการไดรบอนญาตใหไปทำงานในตางประเทศ รฐบาลมการรณรงคอยางสมำเสมอเพอใหขอมลกบผหางานเรองขนตอนการไปทำงานตางประเทศโดยถกกฎหมาย - มาตรการปราบปราม – รฐบาลไดจดตงศนยปราบปรามการหลอกลวงขนในสำนกงานจดหางานระดบจงหวดเพอเผยแพรขอมลเรองการทำงานในตางประเทศและเพอรบเรองรองเรยนจากผหางานซงถกหลอกลวงโดยผจดหางานเอกชน โดยจะบนทกการลงโทษสำนกงานจดหางานเอกชนททำการละเมดกฎหมายนนดวย

3.คณะกรรมการอางถงบทบญญตสวนทวาบรการจดหางานของรฐฯตองดำเนนมาตรการทเหมาะสมเพอ “เอออำนวยการเคลอนไหวแรงงานจากประเทศหนงไปยงอกประเทศหนง ซงไดรบอนญาตโดยรฐบาลทเกยวขอ” (มาตรา 6 วรรคยอย (b)(iv) ของอนสญญา และวรรค 27(2) ของขอแนะฉบบท 83 วาดวยการจดบรการจดหางาน เรองความรวมมอระหวางประเทศของหนวยงานบรการจดหางานในการยายถนฐานระหวางประเทศ พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948)) นอกจากน ยงใหมการใชมาตรการทจำเปนเพอใหเกดความรวมมออยางมประสทธผลระหวางสำนกงานจดหางานของรฐฯและของเอกชน (มาตรา 11 ของอนสญญาฉบบท 88) โดยคำนงถงขอคดเหน ของคณะกรรมการฯเรองการปฏบตใชอนสญญาวาดวยนโยบายการมงานทำ พ.ศ. 2507 (Employment Policy

ภาค

ผนวก

��

Convention, 1964) (ฉบบท 122) คณะกรรมการฯหวงวารฐบาลจะเสรมสรางบรการจดหางานของรฐฯเพอให ความคมครองแรงงานขามชาตไดอยางเพยงพอ และขอใหรฐบาลใหขอมลเพมเตมในเรองการดำเนนการเพอใหเกดผลเตมทตามมาตรา 11 ของอนสญญาฉบบท 88 คณะกรรมการฯยงไดอางถงบทบญญตซงทประชมแรงงาน ระหวางประเทศไดรบรองไปเมอเรวๆนในการประชมสมยท 85 (ค.ศ. 1997) วาดวยการปองกนการกระทำมชอบ ตอแรงงานขามชาตโดยสำนกงานจดหางานเอกชน ตามอนสญญาฉบบท 181 และขอแนะฉบบท 188 คณะ กรรมการฯระบวาอนสญญาฉบบท 181 ยอมรบบทบาทของสำนกงานจดหางานเอกชนในตลาดแรงงานและ ความจำเปนทจะตองมความรวมมอระหวางสำนกงานจดหางานของรฐฯและของเอกชน

คณะกรรมการฯหวงวารฐบาลจะพยายามทกวถทางเพอใหมการดำเนนการทจำเปนในอนาคตอนใกล ขอใหรฐบาลชแจงรายละเอยดตอขอคดเหนนภายใน ค.ศ. 2007 ทมา: http://www.ilo.org/ilolex/cgi-lex/pdconv.pl?host=status01&textbase=iloilc&document= 241&chapter=3&query=Thailand%40ref%2BObservation%40ref%2B%23YEAR% 3D2007&highlight=&querytype=bool&context=0 CEACR: ขอสงเกตเฉพาะรายเกยวกบอนสญญาวาดวยสำนกงานจดหางานโดยเสยคาบรการ (ฉบบแกไข) พ.ศ. 2492 (Fee-Charging Employment Agencies Convention (Revised), 1949) (ฉบบท 96) ปากสถาน (ใหสตยาบน ค.ศ. 1952) ตพมพ ค.ศ. 2007 1. สวน II ของอนสญญาการยกเลกการเกบคาบรการโดยหวงผลกำไรของสำนกงานจดหางานอยางตอเนอง – ในรายงานซงไดรบในเดอนกมภาพนธ ค.ศ. 2006 รฐบาลไดกลาวถงองคกรการจางงานตางประเทศ (Overseas Employment Corporation หรอ OEC) ซงเปนหนวยงานเอกชนทจนถงปจจบนสามารถสงชาวปากสถานหลากหลายอาชพไปทำงานตางประเทศไดแลวถง 125,000 คน ทาง OEC ไดใชเทคนควธทนสมยโดยมงจดหาโอกาสการทำงานทดทสดในตางประเทศใหกบชาวปากสถาน นายจางชาวตางชาตจะตองกรอกเอกสารทกำหนดและยนขออนญาตจากหนวยงานคมครองแรงงานทไปตางประเทศ (Protector of Emigrants) ทเกยวของ นายจางชาวตางชาตจะเรมกระบวนการจดหางานโดยประกาศรบสมครงานจากบคคลทวไป รวมถงจดใหมการสมภาษณและทดสอบ ในการคดเลอกแรงงานไมมการกำหนดจำนวนแรงงานทจะผานการคดเลอกจากเขตหรอจงหวดใด รฐบาลยงไดแจงดวยวาหนวยงานสนบสนนการทำงานในตางประเทศ (Overseas Employment Promoters หรอ OPEs) เปนหนวยงานเอกชนและไดกอตงสมาคมผสนบสนนการทำงานตางประเทศแหงปากสถาน (Pakistan Overseas Employment Promoters’ Association หรอ POEPA) รวมกบผนำในจงหวดและเขต โดย POEPA มหนาทรบและจดการกบประเดนปญหาและเรองรองเรยนท OEP ประสบในการจดหางานตางประเทศใหชาวปากสถาน ทาง POEPA และกระทรวงแรงงาน กำลงแรงงาน และชาวปากสถานในตางประเทศ (Ministry of Labour, Manpower and Overseas Pakistanis) มการประสานกนอยางใกลชด เพอแกไขประเดนปญหาตางๆทพบเปนครงคราว ภายใตมาตรา 12 ของคำสงวาดวยการเดนทางออกนอกประเทศ พ.ศ. 2522 (Emigration Ordinance, 1979) กระทรวงฯไดออกใบอนญาตจดหางานไปแลว 2,265 ฉบบ ซงในจำนวนนมสำนกงานจดหางาน 1,180 แหงทยงดำเนนธรกจอย 2. ในเรองเกยวกบการยกเลกหนวยบรการจดหางานซ งคดคาธรรมเนยม ตามทกำหนดในสวน I I ของอนสญญา รฐบาลเนนยำวาไดมการรางระเบยบเพอควบคมการทำงานของหนวยงานบรการจดหางานซงคดคาธรรมเนยมแลว นอกจากน รฐบาลยงยนยนวานโยบายเรองการตออายใบอนญาตของ OEP กำหนดใหตออายไดครงละหนง สอง หรอสามป เกยวกบมาตรา 9 ของอนสญญา รฐบาลแจงวาเนองจากสภาพทางเศรษฐกจของปากสถาน จงไดมการจดเกบภาษกบแรงงานปากสถานทไปทำงานในตางประเทศ ดงนน รฐบาล

ภาค

ผนวก

��

จงไมอยในฐานะทจะใชนโยบายยกเลกบรการจดหางานซงคดคาธรรมเนยมกบแรงงานขามชาตได นอกจากนน ยงระบวาไดมการลงโทษ OEP ทไดฝาฝนคำสงวาดวยการเดนทางออกนอกประเทศ พ.ศ. 2522 (Emigration Ordinance, 1979) และระเบยบการเดนทางออกนอกประเทศ พ.ศ. 2522 (Emigration Rules, 1979) แลวดวย 3. คณะกรรมการฯระบถงขอคดเหนเกยวกบการปฏบตตามอนสญญาของสมาพนธรวมสหภาพแรงงานปากสถาน (All Pakistan Federation of Trade Unions หรอ APFTU) ซงไดสงใหคณะกรรมการฯในเดอนมถนายน ค.ศ. 2005 ทาง APFTU ไดแจงวาหนวยงานบรการจดหางานไดรบอนญาตใหเกบคาทำเนยมการสงแรงงานไปทำงานตางประเทศได และหนวยงานบรการจดหางานบางแหงมสวนเกยวพนกบการคามนษยดวย 4. คณะกรรมการฯยงไดเทาความวาใน ค.ศ. 1977 ไดรบทราบถงการบงคบใชรฐบญญต (ระเบยบ) หนวยงานบรการจดหางานซงคดคาธรรมเนยม พ.ศ. 2519 (Fee-Charging Employment Agencies (Regulation) Act, 1976) ซงกำหนดใหมการออกใบอนญาตใหสำนกงานจดหางานซงคดคาบรการ และใหอำนาจทางหนวยงานของรฐฯใหสามารถสงหามการทำงานทงหมดหรอการทำงานใดๆของหนวยงานบรการจดหางานซงคดคาบรการในพนทใดซงมหนวยงานบรการจดหางานของรฐฯอย ตามมาตรา 1(3) ในรฐบญญต กฎหมายฉบบนจะมผลบงคบใชเมอรฐบาลกลางประกาศโดยตพมพในกจจานเบกษา คณะกรรมการฯไดเคยขอใหรฐบาลบงคบใชกฎหมายดงกลาวมาแลวเปนระยะๆ เพอใหบรรลวตถประสงคของสวน II ของอนสญญา คอการคอยๆยกเลกบรการของหนวยงานบรการจดหางานซงคดคาธรรมเนยมโดยหวงผลกำไร เมอพจารณาวาไมมความกาวหนาในการยกเลกบรการของหนวยงานบรการจดหางานซงคดคาธรรมเนยมดงกลาว ทางคณะกรรมการฯจงขอใหรฐบาลใหขอมลในประเดนดงตอไปนในรายงานฉบบตอไป:

- มาตรการทไดดำเนนเพอยกเลกบรการของหนวยงานบรการจดหางานซงคดคาธรรมเนยม จำนวนหนวยงานบรการจดหางานของรฐฯและพนทบรการ (มาตรา 3 วรรค 1 และ 2) - มาตรการทไดดำเนนเพอหารอกบองคกรนายจางและองคกรลกจางเกยวกบการกำกบดแลหนวยงานบรการจดหางานซงคดคาบรการทงหมด (มาตรา 4 วรรค 3) - สำหรบผสนบสนนการทำงานในตางประเทศ มาตรการทไดดำเนนเพอใหแนใจวาหนวยงานเหลานจะไดรบอนญาตใหบรการไดแบบปตอป โดยใหการตออายใบอนญาตขนอยกบการพจารณาของหนวยงานรฐฯทรบผดชอบ (มาตรา 5 วรรค 2(b)) และคดคาธรรมเนยมและคาใชจายตามอตราทไดยนขอและไดรบอนญาตจากหนวยงานของรฐฯทรบผดชอบ (มาตรา 5 วรรค 2(c))

5. การทบทวนอนสญญาฉบบท 96 และการคมครองแรงงานขามชาต คณะกรรมการฯเทาความวาในเดอนมนาคม ค.ศ. 2006 ทาง ILO ไดตพมพกรอบงานพหภาควาดวยการยายถนฐานแรงงาน (Multilateral Framework on Labour Migration) ซงไดบญญตหลกการไมผกพนและแนวทางเพอการดำเนนการยายถนฐานแรงงานทตงอยบนพนฐานของสทธ กรอบพหภาคดงกลาวยงไดกำหนดโดยเฉพาะในเรองการออกใบอนญาตและกำกบดแลหนวยงานบรการจดหางานสำหรบแรงงานขามชาตใหเปนไปตามอนสญญาวาดวยสำนกงานหางานเอกชน พ.ศ. 2540 (Private Employment Agencies Convention, 1997) (ฉบบท 181) และขอแนะ (ฉบบท 188) อนสญญาฉบบท 181 ไดยอมรบถงบทบาทของสำนกงานหางานเอกชนในกลไกของตลาดแรงงาน คณะประศาสนการ ILO ไดเชญใหประเทศภาคอนสญญาฉบบท 96 พจารณาการใหสตยาบนอนสญญาฉบบท 181 ตามความเหมาะสม ซงจะมผลบอกเลกอนสญญาฉบบท 96 โดยอตโนมต (เอกสาร GB.273/LILS/4(Rev.1), 273rd Session, Geneva, November 1998) คณะกรรมการฯขอเชญชวนใหรฐบาลแจงใหคณะกรรมการฯทราบถงความคบหนาซงอาจเกดขนหลงการหารอกบหนสวนทางสงคมตางๆ เพอใหเกด

ภาค

ผนวก

��

การปฏบตใชมาตรฐานแรงงานระหวางประเทศทเกยวของในการจดหางานในตางประเทศใหกบแรงงานไดอยางสมบรณตอไป (มาตรา 5 วรรค 2(d)) คณะกรรมการฯขอใหรฐบาลรายงานโดยละเอยดตอขอคดเหนนภายใน ค.ศ. 2008 ทมา: http://www.ilo.org/ilolex/cgi-lex/pdconv.pl?host=status01&textbase=iloilc&document= 285&chapter=3&query=Pakistan%40ref%2BObservation%40ref%2B%23YEAR% 3D2007&highlight=&querytype=bool&context=0 CEACR: ขอสงเกตเฉพาะรายเกยวกบอนสญญาวาดวยการปฏบตทเทาเทยมกน (คาทดแทนกรณประสบอบตเหต) พ.ศ. 2468 (Equality of Treatment (Accident Compensation) Convention, 1925) (ฉบบท 19) มาเลเซย คาบสมทรมาเลเซย (ใหสตยาบน ค.ศ. 1957) ตพมพ ค.ศ. 2007 ในขอคดเหนครงกอน คณะกรรมการฯไดขอใหรฐบาลใหขอมลเร องมาตรการทใชเพอประกนวาแรงงานตางชาต (และผอยในอปการะ) ซงถอสญชาตของประเทศทไดใหสตยาบนอนสญญาแลวจะไดรบคาทดแทนซงเทาเทยมกบแรงงานทเปนพลเมองของประเทศหากประสบอบตเหตจากการทำงาน ในรายงานฉบบกอน รฐบาลไดระบวาแมรฐบาลจะเขาใจความหวงใยของคณะกรรมการฯ รฐบาลกมความเหนวาระบบคาทดแทนปจจบนซงแยกระหวางแรงงานตางชาตและแรงงานพลเมองของประเทศเปนระบบทใชไดผลนาพอใจ และคาทดแทนทจายใหแรงงานตางชาตกมไดตำกวาคาทดแทนซงจายใหแรงงานชาวมาเลเซย รฐบาลแจงวาจำเปนตองมการตดสนใจในระดบนโยบายกอนจงจะสามารถดำเนนการกบประเดนปญหาเรองการไมปฏบตตามอนสญญาได คณะกรรมการฯมความเสยใจทตองระบวารฐบาลมไดมการดำเนนมาตรการเพอใหกฎหมายของประเทศปฏบตตามอนสญญา คณะกรรมการฯยำวากฎหมายของประเทศซงกำหนดหลกการใหมการปฏบตแตกตางกนสำหรบพลเมองของประเทศและแรงงานตางชาตในกรณทบาดเจบจากการทำงาน เปนกฎหมายทไมสอดคลองกบอนสญญา ในประเทศมาเลเซย หากเกดอบตเหตจากการทำงาน ผประสบอบตเหตจะไดรบสทธประโยชนซงกำหนดโดยกฎหมายสองฉบบดวยกน รฐบญญตประกนสงคมของลกจาง พ.ศ. 2512 (Employee’s Social Security Act, 1969) กำหนดใหแรงงานพลเมองไดรบบำนาญ แตตามรฐบญญตคาทดแทนผทำงาน พ.ศ. 2495 (Workmen’s Compensation Act, 1952) แรงงานตางชาตมสทธไดรบคาทดแทนเปนเงนกอน ยงไปกวาน เงอนไขในการทำประกนอบตเหตจากการทำงานยงแตกตางกนระหวางแรงงานพลเมอง (บงคบใหมประกนเมอมรายไดตำกวา RM 3,000) และแรงงานตางชาต (ไมบงคบใหทำประกนสำหรบแรงงานทมไดปฏบตงานใชแรงและมรายไดเกน RM 500) ดงนน คณะกรรมการฯจงจำเปนตองอางองวาตามมาตร 1 วรรค 1 และ 2 ของอนสญญา แตละประเทศสมาชกทไดใหสตยาบนตออนสญญาแลวยนยอมทจะใหมการปฏบตตอพลเมองหรอผทอยในการอปการะของประเทศสมาชกอนทไดใหสตยาบนตออนสญญาเชนกนและไดประสบอบตเหตจากการทำงานภายในประเทศนนในแบบเดยวกนกบท ใหพลเมองของประเทศตนโดยไมมการตอตานในเรอคาทดแทนสำหรบแรงงาน คณะกรรมการฯพจารณาวาดวยคาทดแทนซงจะจายใหแรงงานตางชาตภายใตรฐบญญตคาทดแทนผทำงานไมไดจดวาดอยกวาคาทดแทนสำหรบแรงงานพลเมองของประเทศ แรงงานไมวาจะเปนพลเมองของมาเลเซยหรอของประเทศอนจงควรไดรบอนญาตใหเลอกวาจะตองการไดรบความคมครองสวนบคคลจากระบบไหน มาตรการเชนนจะสอดคลองกบหลกการพนฐานทกำหนดในอนสญญา ซงกำหนดใหรฐภาคปฏบตตามหลกการการปฏบตโดยเทาเทยมในเรองคาทดแทนคนทำงานระหวางคนงานทเปนพลเมองของตนและแรงงานตางชาต

ภาค

ผนวก

��

(พลเมองของประเทศสมาชกอนใดทไดใหสตยาบนตออนสญญา) และจะตองประกนวาแรงงานตางชาตหรอผอยในอปการะซงไดรบอบตเหตจากการทำงานและเดนทางกลบประเทศของตนสามารถรบคาทดแทนไดในตางประเทศโดยอาศยการจดการแบบพเศษ คณะกรรมการฯจงหวงเปนอยางยงวารฐบาลจะพจารณาประเดนนซำและใหขอมลในการรายงานครงตอไปเกยวกบมาตรการทใชหรอจะใชเพอทำใหกฎหมายและระเบยบของประเทศมความสอดคลองกบอนสญญา คณะกรรมการฯยงขอใหรฐบาลใหขอมลรายละเอยดทางสถตเกยวกบจำนวนและสญชาตของแรงงานตางชาตททำงานอยในประเทศดวย ขอใหรฐบาลชแจงในรายละเอยดตอขอคดเหนนภายใน ค.ศ. 2007 ทมา: http://www.ilo.org/ilolex/cgi-lex/pdconv.pl?host=status01&textbase=iloeng&document= 8922&chapter=6&query=%28C019%29+%40ref+%2B+%28Malaysia%29+%40ref&highlight= &querytype=bool&context=0 CEACR: ขอสงเกตเฉพาะรายเรองอนสญญาฉบบท 111 วาดวยการเลอกปฏบต (การจางงานและอาชพ) พ.ศ. 2501 (Discrimination (Employment and Occupation), 1958) ซาอดอาราเบย (ใหสตยาบน ค.ศ. 1978) ตพมพ ค.ศ. 2005 การเลอกปฏบตตอแรงงานขามชาตดวยเหตผลทางเชอชาต ศาสนา และเพศ 2. คณะกรรมการฯรบทราบว สมาพนธแรงงานเสรระหวางประเทศ (ICFTU) ไดระบวามการเลอกปฏบตอยางมนยสำคญตอแรงงานขามชาตดวยเหตผลทางเชอชาต ศาสนา เพศ และสญชาต คณะกรรมการฯขอทาวความวาแมอนสญญาบบท 111 จะมไดกำหนดวาหามเลอกปฏบตเพราะสญชาต แรงงานขามชาตยงคงไดรบความคมครองโดยอนสญญานอยหากเปนผเสยหายจากการเลอกปฏบตในการจางงานและอาชพโดยมพนฐานมาจากเหตแหงการเลอกปฏบตในอนสญญาขอใดขอหนงหรอหลายขอรวมกน ซงรวมถงเหตผลทางศาสนา เชอชาต เพศ (ดยอหนาท 17 ในการสำรวจทวไป ค.ศ. 1988 วาดวยความเทาเทยมในการจางงานและอาชพ) 3. มาตราท 1 และ 2 ของอนสญญา การเลอกปฏบตทางศาสนา – คณะกรรมการฯรบทราบขอคดเหนของ ICFTU วาแรงงานขามชาตซงมไดเปนมสลมจะตองไมแสดงสญลกษณทางศาสนา เชน ไมกางเขนของศาสนาครสตหรอเครองหมายตละกะ (tilaka) ของศาสนาฮนดในทสาธารณะ ทาง ICFTU ไดกลาวดวยวา แมจะดเหมอนวาการเลอกปฏบตตอศาสนาฮนดจะลดลงเนองจากการประกาศรบสมครงานตางๆในหนงสอพมพมไดกำหนดใหผสมครเปนชาวมสลมหรอชาวครสตเทานนอกตอไป แตยงคงมการเลอกปฏบตทางศาสนาอย ทงโดยตรงเมอประกาศรบสมครงานระบวาไมรบบคคลทอยในกลมศาสนาบางกลม หรอโดยออมเมอมการหามไมใหแรงงานขามชาตปฏบตศาสนกจอยางเปดเผย ซงมผลทำใหแรงงานขามชาตไมมาสมครงานดงกลาว คณะกรรมการฯรบทราบวา คำตอบของรฐบาลระบวาไมมการเลอกปฏบตแตประการใดในอาชพและการทำงาน ทงกฎหมายดานแรงงานและคนงาน (Code on Labour and Workers) นนไดรวมแนวคดของการไมเลอกปฏบตไวแลวโดยไมไดระบถงศาสนา ความคดเหนทางการเมอง เชอชาต และประเทศกำเนด และใหคำจำกดความ “คนงาน” วา เปน “บคคล” โดยไมแบงแยกวามความเชอทางศาสนาใด คณะกรรมการฯขอใหรฐบาลระบวาประกาศโฆษณางานยงอางถงศาสนาอยหรอไมในความเปนจรง และขอใหรฐบาลใหขอมลเกยวกบมาตรการทใชหรอจะใชเพอจดการกบความเขาใจทวามการเลอกปฏบตทางดานศาสนาอย ไมวาโดยตรงหรอโดยออม ในทกรปแบบ

ภาค

ผนวก

��

4. การเลอกปฏบตดวยเหตผลทางเชอชาตและประเดนทางสญชาต – คณะกรรมการฯไดรบขอมลจาก ICFTU ซงกลาวถงการทคณะกรรมการเพอขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตแหงสหประชาชาต (United Nations Committee on the Elimination of Racial Discrimination) (CERD/C/62/CO/8) ไดแสดงความกงวลเรองขอกลาวหาวามอคตทางเชอชาตอยางมนยสำคญตอแรงงานขามชาต โดยเฉพาะอยางยงแรงงานทมาจากเอเชยและแอฟรกา ในเรองน ICFTU ไดระบวาแมกฎหมายจะใหความคมครองทงผทถอสญชาตและผมไดถอสญชาตของประเทศนนจากการทำงานทตนมไดตกลง และใหความคมครองจากการถกกระทำโดยนายจาง ซงรวมถงการละเมดสญญาจาง การทำรายรางกาย การใหขอมลททำใหหลงผด และการปฏบตทไมเปนธรรม นายจางของแรงงานขามชาตทไดคาจางตำมกไมปฏบตตามบทบญญตน ในบรบทเดยวกน คณะกรรมการฯรบแจงจาก ICFTU วาระบบอปถมภแรงงาน (labour sponsorship system) ทำใหแรงงานขามชาตตองพงพานายจางอยางมาก และเปดโอกาสใหนายจางสามารถกดดนแรงงานไดอยางเกนควร ICFTU ระบวาระบบนทำใหเกดผลเสยตอสภาพการทำงานของแรงงานขามชาต เนองจากนายจางไดบงคบใหแรงงานขามชาตหญงและชายทำงานเกนเวลาปกตโดยไมจายคาลวงเวลาและไมใหมวนหยด กลาวกนวานายจางหลายรายไดละเมดกฎหมายแรงงาน ซงบางครงทำใหเกดการแสวงประโยชนจากแรงงานขามชาตอยางมาก เชน การลดคาจางโดยผดกฎหมาย การไมยอมใหมวนหยด และการไมยอมจายคาจางและสทธประโยชนอนใหกบลกจาง ICFTU ยงไดกลาวหาอกดวยวาการทแรงงานขามชาตตองพงพงนายจางอยางมากทำใหแรงงานไมสามารถเขาถงกลไกการรองเรยนของกรมขอพพาททางแรงงาน (Labour Disputes Department) ได 5. คณะกรรมการฯรบทราบการทรฐบาลระบวาไมมการเลอกปฏบตในรปแบบใดในระเบยบขอใดทใชอยเลย และมระเบยบพเศษทใชควบคมความสมพนธระหวางนายจางกบแรงงานขามชาตโดยอาศยอำนาจจากคำสงสภารฐมนตรเลขท 166 ลงวนท 12/7/1421 (Council of Ministers Order No. 166 of 12/7/1421) ในเรองขอกลาวหาวามการลดคาจาง รฐบาลแจงวาหากมการกระทำเชนนนจรงกจะเปนการละเมดอยางรายแรงตอระเบยบทมอยและสามารถลงโทษตามกฎหมายได อยางไรกด รฐบาลระบวาแรงงานบางคนอาจไดรบคาจางนอยลงซงเปนผลมาจากการบดเบอนของสำนกงานคนกลางในประเทศตนทาง เนองจากสำนกงานเหลานใหขอมลผดพลาดในเรองจำนวนคาจางจรง ปจจบนรฐบาลกำลงหารอประเดนปญหานกบสถานเอกอครราชทตทงหมดทเกยวของและไดขอความรวมมอจากสถานเอกอครราชทตเหลานเพอแกไขปญหาดงกลาวแลว 6. คณะกรรมการฯรบแจงจากรฐบาลวาขอกลาวหาดงกลาวกวางเกนไปและหากมการกระทำเชนนนจรงไมกรายกไมสามารถถอไดวาเปนการกระทำโดยแพรหลาย รฐบาลระบวาความถกตองของขอมลนสามารถพสจนไดจากการทแรงงานตางชาตยงคงเดนทางมาทำงานในซาอดอาราเบย นอกจากน รฐบาลยงไดยำขอมลทเคยแจงกอนหนานวากฎหมายอสลามเปนรฐธรรมนญของราชอาณาจกรซงมหลกการเรองศกดศรและหามมใหมการ กระทำทไมยตธรรมในทกรปแบบ จงเปนกฎหมายทใหความคมครองดานความเปนธรรมและความเทาเทยมได เนองจากขอกลาวหานมความรนแรง คณะกรรมการฯกงวลวารปแบบของระบบอปถมภแรงงานขามชาตโดยเฉพาะอยางยงการทนายจางสามารถใชอำนาจกบแรงงานขามชาตไดมากเกนควรอาจนำไปสการเลอกปฏบตตอแรงงานขามชาตดวยเหตผลทางเชอชาตและประเดนทางสญชาตในเรองเกยวกบสภาพการทำงานของแรงงานเหลาน 7. ในขอสงเกตกอนหนาน คณะกรรมการฯไดขอใหรฐบาลพจารณามาตรา 2 ของอนสญญา ซงกำหนดใหรฐบาลประกาศใชและดำเนนการตามนโยบายระดบประเทศทกำหนดมาเพอสงเสรมความเทาเทยมทางโอกาสและการปฏบตในการจางงานและอาชพดวยวธซงเหมาะสมกบสภาพและวถปฏบตของประเทศ โดยมงทจะขจดการเลอกปฏบตใดๆดวยเหตผลทางเชอชาต สผว เพศ ศาสนา ความคดเหนทางการเมอง ประเดนทางสญชาต หรอแหลงกำเนดทางสงคม คณะกรรมการฯยงไดชใหเหนความสำคญของการดำเนนมาตรการเพอแกปญหาการเลอกปฏบตในทกรปแบบทงทางตรงและทางออม และไดขอใหรฐบาลดำเนนการทจำเปนเพอประกน

ภาค

ผนวก

��

วาหลกการของอนสญญาเรองการสงเสรมความเทาเทยมในการทำงานและอาชพดวยพนฐานทงหมดทระบในมาตรา 1(1)(a) ไดนำมาใชโดยสมบรณ รวมทงการใหมความเทาเทยมในการทำงานและอาชพบนพนฐานของศาสนา ความคดเหนทางการเมอง เชอชาต และประเดนทางสญชาตดวย จากรายงานของรฐบาล คณะกรรมการฯไมพบวาไดมการดำเนนมาตรการดงกลาว คณะกรรมการฯจงขอใหรฐบาลประกนวาแรงงานทกคนรวมทงแรงงานขามชาตจะไดรบความคมครองจากการเลอกปฏบตบนพนฐานทกขอซงกำหนดหามไวในมาตรา 1(1)(a) ของอนสญญา และขอใหประกาศใชและดำเนนการตามนโยบายระดบชาตซงกำหนดมาเพอสงเสรมความเทาเทยมทางโอกาสและการปฏบตในเรองการทำงานและอาชพดวยวธทเหมาะสมกบสภาพและวถปฏบตของประเทศ ซงใหความคมครองกบแรงงานทกคนรวมทงแรงงานขามชาตชายหญงดวย นอกจากน คณะกรรมการฯขอใหรฐบาลศกษาสถานการณแรงงานยายถนโดยละเอยดเพอรบทราบสถานการณในทางปฏบตจรงเกยวกบขอกลาวหาเรองการเลอกปฏบตจากเหตผลทางเชอชาตและประเดนทางสญชาต 8. การเลอกปฏบตดวยเหตผลทางเพศ – คณะกรรมการฯรบทราบขอมลจาก ICFTU วาแรงงานขามชาตซงทำงานรบใชในบานไมไดรบความคมครองโดยกฎหมายแรงงานและมความเสยงโดยเฉพาะตอการถกแสวงประโยชนและไลออกจากงานโดยไรเหตผล เนองจากแรงงานเหลานสวนใหญเปนหญง ผหญงจงไดรบผลกระทบโดยเฉพาะ มผหญงอยางนอย 1 ลานคนจากศรลงกา ฟลปปนสและอนโดนเซยทำงานโดยถกกฎหมายในงานซงมรายไดนอยทสดและมจำนวนมากททำงานรบใชในบาน มผหญงจากแอฟรกาและประเทศเอเชยอนจำนวนไมมากนกทำงานทมสถานะตำเชนกน ICFTU ระบวาการเลอกปฏบตทางเพศเปนปญหารนแรงในซาอดอาราเบย และรปแบบทวไปในการเลอกปฏบตและการกระทำตอแรงงานขามชาตหญง ไดแก การบงคบกกขง การลวงละเมดทางเพศ การทำรายทางเพศ และการขมขน ICFTU ระบวานอกเหนอจากทมการรองเรยนเรองชวโมงทำงานทมากเกนไป การไมจายเงนเดอน การปฏเสธสทธประโยชน และการถกขมขจากนายจางแลว ผททำงานรบใชในบานหลายรายตองประสบความยากลำบากอนอนสบเนองมาจากสภาพการทำงานทโดดเดยว ICFTU ยงบอกดวยวามการจำกดสทธของแรงงานขามชาตหญงมากขนดวยระบบทมอยซงแยกหญงและชายออกจากกน จำกดเสรภาพในการแสดงออกและเคลอนไหว และมความลำเอยงทางเพศในระบบตลาการ 9. คณะกรรมการฯรบทราบคำตอบจากรฐบาลวาผทำงานรบใชในบานซงอาศยอยกบครอบครวชาวซาอดอยในสภาพทปลอดภยเนองจากไดรบการดแลและใสใจเหมอนเปนสมาชกครอบครว รฐบาลยงไดเนนวาไดพยายามคมครองสทธและศกดศรของทกคนทอาศยอยในเขตแดนของประเทศ อกทงยงไดพยายามใหเกดความเปนธรรมและความเทาเทยมสำหรบบคคลเหลานดวย เมอพจารณาถงความรนแรงของขอกลาวหาจาก ICFTU เรองผททำงานรบใชในบานซงเปนแรงงานขามชาตหญงจากแอฟรกาและเอเชยแลว คณะกรรมการฯจงขอใหรฐบาลใหขอมลเกยวกบมาตรการทใชเพอใหความคมครองทางกฎหมายแกแรงงานเหลานและวถปฏบตเพอปองกนการถกกระทำและการเลอกปฏบตในสภาพความเปนอยและสภาพการทำงาน 10. การบงคบใช – คณะกรรมการฯรบทราบคำกลาวของ ICFTU วาถงแมจะมความกาวหนาในการยนเรองรองเรยน การบงคบใชกยงเปนปญหาในเรองของขอรองเรยนซงสงโดยแรงงานขามชาต ICFTU ไดกลาวถงเปนการเฉพาะวา ทางการซาอดไมมความสามารถหรอลงเลทจะบงคบใชคำตดสนกบนายจางของแรงงานขามชาตหญง และระบวาแรงงานขามชาตสวนมาก ซงหลายคนเปนหญง ไมมความรเกยวกบหนวยงานบงคบใชทเกยวของกบกรณของตน และไมมโอกาสทจะเขาถงหนวยงานเหลานหรอไดรบแจงถงสทธของตน คณะกรรมการฯขอใหรฐบาลใหขอมลเรองมาตรการทใชหรอจะใชเพอแจงแรงงานขามชาตใหทราบถงสทธของตน ปรบปรงการเขาถงศาลยตธรรมและหนวยงานอนทเกยวของ และใหมการบงคบใชคำตดสนของตลาการในเรองขอรองเรยนอยางมประสทธผล ขอใหรฐบาลใหขอมลเกยวกบจำนวนเรองรองเรยนดานการเลอกปฏบตดวยเหตผลทางเชอชาต และเพศซงไดรบจากแรงงานขามชาตชายและหญงและการแกไขปญหาทจดใหกบแรงงานเหลานน

ภาค

ผนวก

��

. . . ทมา: http://www.ilo.org/ilolex/cgi-lex/pdconv.pl?host=status01&textbase=iloeng&document= 8067&chapter=6&query=%28C111%29+%40ref+%2B+%28saudi+arabia%29+%40ref&highlight= &querytype=bool&context=0 คำขอโดยตรง CEACR: คำขอโดยตรงเฉพาะรายเกยวกบอนสญญาวาดวยการเกณฑแรงงานหรอแรงงานบงคบ พ.ศ. 2473 (Forced Labour Convention, 1930) (ฉบบท 29) ญปน (ใหสตยาบน ค.ศ. 1932) สง ค.ศ. 2007 มาตร 2(1) และ 25 ของอนสญญา การคามนษยเพอแสวงประโยชนทางเพศ 1. คณะกรรมการฯไดรบทราบขอมลจากสภาเขตคนโต (Kanto Regional Council) แหงสหภาพการตอเรอและวศวกรรมญปน (All Japan Shipbuilding and Engineering Union หรอ ZENZOSEN) ลงวนท 29 พฤษภาคม และ 29 สงหาคม ค.ศ. 2005 รวมทงขอมลทไดรบจาก ZENZOSEN ลงวนท 27 และ 28 สงหาคม ค.ศ. 2006 ขอมลเหลานเปนขอมลเกยวกบการคามนษยเพอแสวงประโยชนทางเพศในญปนปจจบน พรอมกบขอมลทไดสงมาในเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 2005 ZENZOSEN ไดแนบรายงานชอ “การคามนษยเพอแสวงประโยชนทางเพศในญปน” (Human Trafficking for Sexual Exploitation in Japan) ซงจดทำโดยโครงการปฏบตการพเศษของ ILO เพอตอตานแรงงานบงคบ (ILO Special Action Programme to Combat Forced Labour) รวมกบสำนกงาน ILO ญปน 2. คณะกรรมการฯรบทราบการสอสารจากรฐบาลลงวนท 20 ตลาคม ค.ศ. 2005 ซงเปนการชแจงตอขอกลาวหาของ ZENZOSEN ใน ค.ศ. 2005 ในเรองปญหาการคามนษยเพอแสวงประโยชนทางเพศ ในรายงานของรฐบาลมสวนทเปนรายงานสรปลงวนท 7 ธนวาคม ค.ศ. 2004 ชอวา “แผนปฏบตการของญปนวาดวยมาตรการเพอตอสการคามนษย” (Japan’s Action Plan of Measures to Combat Trafficking in Persons) รายงานฉบบนกลาวถงคณะกรรมการประสานงานระหวางกระทรวง (Inter-Ministerial Liaison Committee) ซงเปนคณะทำงานทตงขนในเดอนเมษายน ค.ศ. 2004 เพอแกปญหาการคามนษย และไดสรปมาตรการตางๆทใชหรอจะใชภายใตแผนปฏบตการน มาตรการเหลานรวมถงการเกบขอมลซงระบวามความจำเปนเพอใหบรรล “ความเขาใจอยางถองแทถงสถานการณปจจบนเกยวกบการคามนษย” และ “มาตรการโดยรวมและครอบคลมเพอตอสการคามนษย” รายงานระบวาคณะทำงานจะตรวจสอบและทบทวนการปฏบตใชแผนปฏบตการนในดาน “สถานะของความกาวหนาในนโยบายของแผนปฏบตการ การแลกเปลยนขอมลระหวางกระทรวงและหนวยงานทเกยวของ และการประสานนโยบายทจำเปน” ซงในการทำเชนน คณะทำงาน “จะใหความรวมมอและประสานงานตามทจำเปนกบสถาบนทเกยวของเพอคมครองผเสยหายจากการคามนษย” 3. คณะกรรมการฯรบทราบถงการแกไขประมวลกฎหมายอาญาและกฎหมายคนเขาเมอง รวมทงกฎหมายอนๆใน ค.ศ. 2005 ซงกำหนดความผดทางอาญาในการซอและขายบคคล อกทงไดเพมโทษจำคกเปนเจดป และสบปในกรณการคามนษยเพอวตถประสงคทางการคา รวมทงกำหนดการควบคมทเขมงวดมากขนเกยวกบการเดนทางเขาประเทศและสถานะผพำนกอยในประเทศของแรงงานททำงานในดานบนเทง เรงรมย และธรกจทางเพศ และอนญาตใหมการใหสถานะผพำนกชวคราวเพอคมครองผเสยหายจากการคามนษยดวย

ภาค

ผนวก

��

4. คณะกรรมการรบทราบคำชแจงของรฐบาลในรายงานวาจะจดทำรายงานเกยวกบ “มาตรการทงหมด” ทรฐบาลดำเนนการอยเพอตอสกบปญหาการคามนษยเพอแสวงประโยชนทางเพศ คณะกรรมการฯขอใหรฐบาลใหขอมลเกยวกบงานทดำเนนอยของคณะทำงานระหวางกระทรวง รวมทงผลของการทบทวนและตรวจสอบความกาวหนาเกยวกบการดำเนนการตามแผนปฏบตการในรายงานฉบบตอไป 5. สถตเกยวกบมาตรการคมครอง – ขอมลจากเวบไซทกระทรวงตางประเทศระบวาในปงบประมาณ ค.ศ. 2005 ผเสยหานจำนวน 112 คนไดรบบรการความคมครองจากศนยใหคำปรกษาสตร (Women’s Consultative Centres) ซงเปนจำนวนทเพมขนจาก 88 คนในปกอน และในเดอนเมษายน ค.ศ. 2005 กระทรวงสขภาพ แรงงาน และสวสดการ (Ministry of Health, Labour and Welfare) ไดเรมใหเงนอดหนนบานพกเอกชนและสงอำนวยความสะดวกอนเพอเปนแหลงความคมครองเพมเตม มรายงานวาสำนกงานตรวจคนเขาเมอง (Immigration Bureau) ไดใหสถานะผพำนกชวคราวกบผเสยหาย 47 รายใน ค.ศ. 2005 และ ณ วนท 31 มนาคม ค.ศ. 2006 มรายงานวาสำนกงานระหวางประเทศเพอการโยกยายถนฐาน (International Office for Migration) ไดใหความชวยเหลอในการสงผเสยหายจำนวน 67 คนกลบประเทศอยางปลอดภย โดยอาศยเงนทนจากรฐบาลญปนจำนวนประมาณ 160,000 เหรยญสหรฐฯ 6. สถตเกยวกบมาตรการบงคบใช – คณะกรรมการฯไดรบ “บนทกการคามนษย ค.ศ. 2005” (Record of Trafficking in 2005) ซงแนบมาพรอมกบเอกสารจาก AFSEU ลงวนท 28 สงหาคม ค.ศ. 2006 เอกสารนเปนรายงานสถตป ค.ศ. 2005 ซงจดทำขนโดยหนวยงานของรฐฯ คอสำนกงานความปลอดภยชมชนของสำนกงานตำรวจแหงชาต (National Police Community Safety Bureau) รายงานนระบวา มผถกจบกม 83 คน (เพมขน 25 คน จาก 58 คนในปกอน) ในจำนวนน 57 คนเปนนายจางและ 26 คนเปนนายหนาจดหางาน มผเสยหาย 117 คนจากเกาประเทศ (เพมขน 40 คนจากจำนวนผเสยหาย 77 คนในปกอน) ไดรบความคมครองจากสำนกงานใหคำปรกษาผหญง (Women’s Counseling Offices) และไดนำบทบญญตในประมวลกฎหมายอาญาใหมมาใชเปนครงแรกในการจบกมและดำเนนคดกบเจาของบรษทจดหางานชาวไตหวนและนายหนาชาวอนโดนเซยอกสองคนในขอหาคาบคคล สถตจากเวบไซทกระทรวงตางประเทศระบวาจำนวนการดำเนนคดการคามนษยเพมขนจากเดมทมผกระทำความผด 48 คนใน ค.ศ. 2004 เปน 75 คนใน ค.ศ. 2005 7. คณะกรรมการฯหวงวารฐบาลจะยงคงใหขอมลททนตอเหตการณในเรองความพยายามของรฐบาลเพอแกปญหาการคามนษยเพอแสวงประโยชนทางเพศซงเปนปญหาทรนแรง และโดยเฉพาะอยางยงคณะกรรมการฯหวงวารฐบาลจะแจงขอมลในเรองความกาวหนา(และปญหา)ในการบงคบใชประมวลกฎหมายอาญา ค.ศ. 2005 ทไดปฏรปใหมและกฎหมายอนทไดมการแกไข รวมทงปญหาในการกำหนดระดบเอกสารบนทกซงจะนำมาใชเปนหลกฐานพสจนความผดในการคามนษย สถตทรวมถงจำนวนคดการคามนษยภายใตประมวลกฎหมายอาญาฉบบทบทวนใหมซงไดมคำพพากษาใหลงโทษและจองจำผกระทำผดแลว ทมา: http://www.ilo.org/ilolex/cgi-lex/pdconv.pl?host=status01&textbase=iloeng&document= 19290&chapter=9&query=%28C029%29+%40ref+%2B+%28Japan%29+%40ref&highlight= &querytype=bool&context=0

ภาค

ผนวก

�00

การคดคาน (representation) – การแสดงความไมเ ห น ช อ บ ใ น ข น ท เ บ า ท ส ด ซ ง อ ง ค ก ร น า ย จ า ง หรอองคกรแรงงานเสนอตอคณะประศาสนการ ILO ตอการทรฐบาลไมปฏบตตามพนธกรณในอนสญญาทใหสตยาบนไว การคามนษย (human trafficking) – ”การจดหา ขนสง สงผาน ใหทพกพง หรอรบบคคล โดยการขมขหรอใชกำลง หรอการบงคบในรปแบบอน ในการลกพา การหลอกลวง การใชตำแหนงหรออำนาจไปในทางทผดตอบคคลทอยในภาวะเสยงหรอการใหหรอรบเงนหรอผลประโยชนเพอใหบคคลนนยนยอม เพ อวตถประสงค ในการหาประโยชน การหาประโยชนนหมายรวมถงการหาประโยชนจากการคาประเวณผอน หรอการหาประโยชนทางเพศในรปแบบอน การใชแรงงานบงคบหรอบงคบใหบรการ การใชแรงงานทาสหรอการปฏบตทคลายคลงกน การบงคบใหเปนขารบใชหรอการนำอวยวะออกจากราง เปนอยางนอย” (พธสารเพอปองกน ปราบปราม และลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะผหญงและเดก ค.ศ. 2000 มาตรา 3a)

ผ เสยหายจากการคามนษย (v ic t im of trafficking) – บคคลซงถกหลอกลวงหรอบงคบใหอยในสถานการณทถกหาประโยชนทางเพศ หรอทางแรงงานโดยการคามนษยภายในหรอระหวางประเทศ

การนำมตหญงชายเขาสกระแสหลก (gender mainstreaming) – กลยทธซ งนำปญหาและประสบการณของทงผหญงและผชายมาเปนสวนสำคญเพอกำหนด ดำเนนการ ตดตาม และประเมนผลนโยบายและโครงการตางๆ ในทกภาคการเมอง เศรษฐกจและสงคม เพอใหผหญงและผชายไดรบ

ภาคผนวก 6

นยามศพท

ประโยชนอยางเทาเทยม และเพอขจดความอยตธรรม นอกจากน ยงใชสำหรบกระบวนการประเมนผลกระทบตอหญงและชายในการดำเนนการทกๆอยาง รวมทงกฎหมาย นโยบายหรอโครงการ ในทกสาขาและทกระดบ การรองเรยน (complaint) – คำศพททใชสำหรบการกลาวหาขนรนแรงภายใตมาตรา 26 – 34 ของธรรมนญ ILO ตอประเทศทไมปฏบตตามตอบทบญญตในอนสญญาท ไดใหสตยาบนไว โดยสมบรณ การลกลอบนำเขาประเทศ (smuggling) – “การ จดหาใหบคคลเขามาโดยผดกฎหมายในประเทศ ซงบคคลนนมไดถอสญชาตหรอเปนผพำนกถาวรอย เพอทจะไดรบผลประโยชนทางการเงนหรอประโยชน อนทงโดยตรงและโดยออม” (พธสารเพอตอตานการ ลกลอบนำผยายถนเขาประเทศโดยทางบก ทะเล และ อากาศ ค.ศ. 2000 มาตรา 3a) การเลอกปฏบต (discrimination) – การแบงแยก กดกน หรอการใหสทธพ เศษใดทม เหตมาจากเผาพนธหรอเชอชาต สผว เพศ ศาสนา ความเหนทางการเมอง ประเดนทางสญชาต หรอภมหลงทางสงคม ซงทำใหสญเสยหรอกระทบตอความเทาเทยมดานโอกาส หรอการปฏบตในการจางงานหรออาชพ การเลอกปฏบตมทงโดยตรงและโดยออม

ก า ร เ ล อ ก ป ฏ บ ต โ ด ย ต ร ง ( d i r e c t discrimination) คอการทกฎหมาย กฎเกณฑ หรอวถปฏบต ทำใหเกดการปฏบตทไมเทาเทยมกนระหวางแรงงานทมความแตกตางทางเผาพนธหรอเชอชาต สผว หรอดานอนใดทระบไวในอนสญญา และทำใหเกดความแตกตางอยาง

ภาค

ผนวก

�0�

ชดเจนในหมแรงงานกลมตางๆดวยเหตดงกลาว ยกตวอยางเชน กฎหมายทไมอนญาตใหผหญงลงนามในสญญา กฎหมายแรงงานทกำหนดใหแรงงานภายในประเทศซงยายถนจากชนบทมาทำงานในเมองไดรบคาจางนอยกวาแรงงานทมภมลำเนาอยในเมองนน หรอประกาศรบสมครงานทกำหนดรปลกษณและเพศของผสมคร เปนตน ก า ร เ ล อ กปฏ บ ต โ ด ยอ อ ม ( i n d i r e c t discrimination) หมายถงกฎเกณฑและวถปฏบตทด เหมอนจะเปนกลาง แต เมอนำไปปฏบตแลวทำใหเกดความเสยเปรยบตอบคคลเพศใดเพศหน ง เผาพนธหรอเชอชาต สผว หรอลกษณะอนอยางใดอยางหนง ลกษณะการเลอกปฏบตนอาจเปนการกำหนดคณสมบตทไมเกยวของกบตวงาน ไมวาจะเปนตำแหนงบรหารหรอตำแหนงเลขานการ เชน ความสงหรอนำหนกของผทำงานไปในทางทเออประโยชนตอบคคลเพศใดเพศหน ง เผาพนธหรอสผวใด สผวหนง

การใหสตยาบน (ratification) – การทรฐใดรฐหนงตกลงอย าง เปนทางการท จะรบขอผกพน โดยบทบญญตในอนสญญา การใหสตยาบนมกตองไดรบอนมตโดยองคกรนตบญญตของรฐ ซงสวนใหญหมายถงรฐสภา (หรอองคกรนตบญญตตางๆในกรณทรฐนนเปนสหพนธรฐ) ขอแนะ (Recommendation) – แนวปฏบตซงไมมขอผกพนทางกฎหมายและไมตองใหสตยาบน เนองจากขอแนะจะมผลเมอทประชมแรงงานระหวางประเทศใหการรบรองโดยมากขอแนะจะเปนบทเสรมจากอนสญญาและใหรายละเอยดทเฉพาะเจาะจงในแ น ว ท า ง ก า ร นำ อ น ส ญ ญ า ไ ป ป ฏ บ ต ใ ห ไ ด ผ ล อยางไรกตาม ขอแนะบางฉบบกไมเชอมโยงกบอนสญญาใดๆ ขอสงเกต (observation) – ความคดเหนของคณะก ร ร ม ก า ร ผ เ ช ย ว ช า ญ ว า ด ว ย ก า ร ป ฏ บ ต ต า มอนสญญาและขอแนะ มกใชในกรณทเปนปญหารนแรงและเปนเรอรงมานานซงรฐบาลไมสามารถ

ปฏบตตามพนธกรณภายใตอนสญญาท ได ใหสตยาบนได ความเทาเทยมในการทำงาน (equality at work) – คานยมและหลกการพนฐานทชวยใหแรงงานสามารถไดรบสวนแบงทเปนธรรมจากประโยชนทตนชวยสราง

หลกการเร องโอกาสท เท า เทยม (equa l opportunity) มงทำใหเกดความมนใจวาบคคลจะสามารถพฒนาศกยภาพทางเศรษฐกจของตนไดสงสด และจะสามารถใชเวลาและพลงงานเพอทำงานทมผลตผลและผลตอบแทนสงสด หลกการเรอการปฏบตทเทาเทยม (equal treatment) มงทำใหเกดความมนใจวาการทำงานของบคคลจะไดรบรางวลตามผลตภาพและผลงาน โดยพจารณาลกษณะอนเปนวตถวสยของงานนน (เชนทกษะ ความร หนาทรบผดชอบ สภาพการทำงาน) และโดยไมมการแทรกแซงจากขอพจารณาอนท ไม เกยวกบผลงาน (เชน เพศ เชอชาต หรอศาสนา)

ความเสมอภาคระหวางเพศ (gender equality) – ความเสมอภาคทางสทธ หนาทรบผดชอบ โอกาส การปฏบต และการเหนคณคาของผหญงและผชาย เดกหญงและเดกชาย ในชวตและในการทำงาน เพอใหบคคลทกชวงอายทงสองเพศไดมโอกาสเทากนทจะประสบความสำเรจในชวต ความเสมอภาคระหวางเพศหมายรวมถงการมสทธมนษยชนและสทธแรงงานท เสมอกน การแบงงานกนทำ อำนาจตดสนใจ และรายไดทเทากนดวย ความหวาดกลวคนตางชาต (xenophobia) – ความกลวซงไมมเหตผล ความไมเชอใจ หรอความเกลยดทมตอคนแปลกหนา ชาวตางชาต หรออะไรกตามทดแตกตางหรอไมเหมอนกบตน คาตอบแทน (remuneration) – คาจางหรอคาแรงทนายจางตองจายใหกบบคคลทจางมาตามสญญาจางงานทเปนหรอไมเปนลายลกษณอกษรตองานหรอการใหบรการทไดกระทำแลวหรอสญญาวาจะกระทำ

ภาค

ผนวก

�0�

คำขอโดยตรง (direct request) – ความคดเหนทคณะกรรมการผเชยวชาญวาดวยการปฏบตตามอนสญญาและขอแนะเสนอตอรฐบาล เพอขอขอมลหรอคำชแจงเพมเตมในประเดนเฉพาะทเกยวกบการปฏบตตามอนสญญาซงประเทศไดใหสตยาบนไว ไตรภาค (tripartite หรอ tripartism) – นยามของโครงสราง ILO หมายถงสามสวน คอ รฐบาล และตวแทนจากองคกรนายจาง องคกรแรงงาน ทงสามสวนมตวแทนในองคกรหลกของ ILO และมสวนรวมในการตดสนใจตางๆ รวมทงการกำหนด มาตรฐานแรงงานระหวางประเทศ และการกำกบดแลการปฏบตตามมาตรฐานเหลานนดวย ปฎญญา (declaration) – ปฎญญาคอมาตรฐานอยางเปนทางการทมความศกดสทธและนำมาใชไมบอยนกเมอตองการประกาศหลกการทจะมความสำ ค ญ ต ล อ ด ไ ป ใ น ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ข อ ง I L O ปฎญญาฉบบแรกทประกาศออกมาคอ ปฎญญาฟลาเดลเฟย ซงไดนำมาบรรจไวในธรรมนญ ILO ในครงทไดมการแกไขธรรมนญเมอป 1946 ตวอยางทสองคอปฎญญาว าด วยนโยบายการแบ งสผ วของสาธารณรฐแอฟรกาใต ซงทประชมไดรบรองในป 1964 ปรบปรงในป 1988 และยกเลกในป 1991 เมอไมมความจำเปนตองใชปฎญญานตอไปอกฉบบคอปฎญญาวาดวยหลกการขนพนฐานและสทธในการทำงาน (Declara t ion on Fundamenta l Principles and Rights at Work) ซงมเปาหมายเพอเนนความสำคญในบรบทโลกภวฒนของหลกการและสทธทไดบรรจไวแลวในธรรมนญและในปฎญญาฟลาเดลเฟย ปฏบตการในเชงบวก (affirmative action หรอ positive action) – มาตรการพเศษชวคราวเพอแกไขผลจากการเลอกปฏบตทผานมาในอดตเพอใหเกดความเปนธรรมในดานโอกาสและการปฏบตระหวางกลมคนตางๆในสงคม ประเทศสมาชก (ILO) (Member States (of the ILO)) – ประเทศทเปนสมาชก ILO และมขอผกพนจะตองปฏบตตามธรรมนญ ILO

ประเดนทางสญชาต (national extraction) – การแบงแยกตามสถานทเกด บรรพบรษ หรอประเทศกำ เ น ด ข อ ง ป ร ะ ช า ก ร ท ม แ ห ล ง กำ เ น ด ใ น อ ก ประเทศหนง ผลภย (refugee) – บคคลซงอาศยอยนอกประเทศทตนเปนพลเมองอย และไมสามารถหรอไมตองการใหตวเองอยภายใตความคมครองของประเทศนน เนองจากมเหตสมควรทจะกลววาจะถกลงทณฑดวยเหตผลทางเชอชาต ศาสนา สญชาต การเปนสมาชกกลมสงคมกลมใดกลมหนง หรอความเหนทางการเมอง พธสาร (Protocol) – มาตรฐานทใชแกไขหรอเสรมอนสญญาแรงงานระหวางประเทศ ทประชมแรงงานระหวางประเทศจะรบรองพธสารตามขนตอนทกำหนดในธรรมนญ ILO และประเทศสมาชก ILO จะใหสตยาบนตอพธสารไดกตอเมอไดใหสตยาบนตออนสญญาทเกยวของกบพธสารนนแลวเทานน ภมหลงทางสงคม (social origin) – การทบคคลเปนสมาชกของชนชน วรรณะหรอกลมสงคมอาชพ เชน เปนเกษตรกร มต (resolution) – การแสดงความคดเหนอยางเปนทางการในหวขอทหารอโดยทประชมแรงงานระหวางประเทศ มาตรฐาน (standard) – ขอตกลงระหวางประเทศเชน อนสญญา (Convention) หรอสนธสญญา (treaty) ซงเปนบทบญญตพนฐานหรอแนวทางในเร องใดเร องหน ในภาษาองกฤษ บางคร งใชคำวา instrument ซ งเป นศพทท ใช เร ยกเอกสารทางกฎหมาย ซงในบรบทของ ILO หมายถง อนสญญา ข อแนะ (Recommenda t i on ) หร อ พ ธ สาร (Protocol) แรงงานขามชาต (international migrant workers) – บคคลทเดนทางไปทำงานในตางประเทศ แรงงานเดก (child labour) – งานททำโดยเดกซงม อายตำกว าท กฎหมายอนญาตใหทำงานได

ภาค

ผนวก

�0�

ซงหมายรวมถงงานประจำ (14 ชวโมงตอสปดาห หรอมากกวา) ทเดกทำและเปนอปสรรคตอการศกษาและการพฒนา ทำใหเกดความเสยหายทางรางกายหรอทางจตใจ หรอเปนงานอนตรายตามทไดนยามไวในอนสญญาวาดวยรปแบบทเลวรายทสดของการใชแรงงานเดก ค.ศ. 1999 (ฉบบท 182) ของ ILO แรงงานบงคบ (forced labour) – งานหรอบรการทงหมดทไดจากบคคลซงอยภายใตความกลววาจะไดรบโทษ และเปนงานหรอบรการทบคคลนนไมไดสมครใจทำ บางคร ง เรยกวา “แรงงานจำยอม” (compulsory labour) แรงงานยายถน (migrant workers) – บคคลทเดนทางพอหางานทำนอกบานเกดหรอนอกประเทศเกดของตน อนสญญา (Convention) – สนธสญญาระหวางประเทศ ซงมผลผกพนตามกฎหมายหลงจากทใหสตยาบนแลว