is โรคเบาหวาน
TRANSCRIPT
เรื่��อง โรื่คเบาหวาน
คณะผู้��จั�ดทำ�า
เด็�กหญิ�ง พรพ�มล ขั�นแขั�ง เลขัที่�� 15
เด็�กหญิ�ง ภั�ที่ที่�ยา พ�นตาเอก เลขัที่�� 17
เด็�กหญิ�ง สิ�ร�นยา เฮี�ยงเฮี��ย เลขัที่�� 21
เสนอ
คุ�ณคุร� อ�ไร ที่องด็�
เอกสิารเล!มน�"เป็$นสิ!วนหน&�งขัองรายว�ชาการสิ(�อสิารและการน*าเสินอ (IS2)
ภัาคุเร�ยนที่�� 2 ป็+การศึ&กษา 2556
กล�!มสิาระการเร�ยนร� .การงานอาช�พและเที่คุโนโลย� โรงเร�ยนช�มแพศึ&กษา อ*าเภัอช�มแพ จั�งหว�ด็ขัอนแก!น
สิ*าน�กงานเขัตพ("นที่��การศึ&กษาม�ธยมศึ&กษา เขัต 25
กระที่รวงศึ&กษาธ�การ
ชื่��อเรื่��อง โรคุเบาหวานผู้��ศึ�กษาค�นคว�า เด็�กหญิ�ง พรพ�มล ขั�นแขั�ง
เด็�กหญิ�ง ภั�ที่ที่�ยา พ�นตาเอก เด็�กหญิ�ง สิ�ร�นยา เฮี�ยงเฮี��ย
ค�ณครื่�ทำ �ปรื่�กษาการื่ค�นคว�า คุ�ณคุร�อ�ไร ที่องด็�รื่ะด�บชื่�"น ม�ธยมศึ&กษาป็+ที่�� 2โรื่งเรื่ ยน โรงเร�ยนช�มแพศึ&กษาป$การื่ศึ�กษาค�นคว�า 2556
บทำค�ดย%อรายงานการศึ&กษาคุ.นคุว.า เร(�องโรคุเบาหวาน จั�ด็ที่*าขั&"นเพ(�อศึ&กษาเก��ยว
ก�บคุวามหมายขัองโรคุเบาหวานและเพ(�อน*าเร(�องที่��ศึ&กษาคุ.นคุว.าไป็ช!วยเหล(อผู้�.ป็4วยในระแวกช�มชนที่.องถิ่��น ซึ่&�งคุณะผู้�.จั�ด็ที่*าได็.ศึ&กษาคุ.นคุว.าจัากแหล!งขั.อม�ลและแหล!งคุวามร� .หลายๆที่�� ได็.แก! สิ(บคุ.นขั.อม�ลจัากอ�นเที่อร9เน�ต และจัากการแสิด็งคุวามคุ�ด็เห�นและขั.อเสินอแนะจัากเพ(�อนๆ ม.2/1
ผู้ลการศึ&กษาพบว!า โรคุเบาหวานเป็$นโรคุที่��เก�ด็จัากคุวามผู้�ด็ป็กต�ขัองร!างกายที่��ม�การผู้ล�ตฮีอร9โมนอ�นซึ่�ล�นไม!เพ�ยงพอ อ�นสิ!งผู้ลที่*าให.ระด็�บน*"าตาลในกระแสิเล(อด็สิ�งเก�น โรคุเบาหวานจัะม�อาการเก�ด็ขั&"นเน(�องมาจัากการที่��ร !างกายไม!สิามารถิ่ใช.น*"าตาลได็.อย!างเหมาะสิมซึ่&�ง โด็ยป็กต�น*"าตาลจัะเขั.าสิ�!เซึ่ลล9ร!างกายเพ(�อใช.เป็$นพล�งงานภัายใต.การคุวบคุ�มขัองฮีอร9โมนอ�นซึ่�ล�น ซึ่&�งผู้�.ที่��เป็$นโรคุเบาหวานร!างกายจัะไม!สิามารถิ่น*าน*"าตาลไป็ใช.งานได็.อย!างม�ป็ระสิ�ที่ธ�ภัาพ ผู้ลที่��เก�ด็ขั&"นที่*าให.ระด็�บน*"าตาลในเล(อด็สิ�งขั&"น จัากคุวาม
ร� .ที่��ได็.ศึ&กษาคุ.นคุว.าสิามารถิ่น*าไป็ใช.ในช�ว�ตป็ระจั*าว�น และเผู้ยแพร!คุวามร� .ให.แก!บ�คุคุลต!างๆในช�มชนที่.องถิ่��นได็.
ก&ตต&กรื่รื่มปรื่ะกาศึรายงานการศึ&กษาคุ.นคุว.าและสิร.างองคุ9คุวามร� .(IS1) เร(�อง โรคุเบา
หวาน ได็.รวบรวมขั.อม�ลเสิร�จัสิมบ�รณ9พร.อมน*าเสินอขั.อม�ลในการสิ(�อสิารและน*าเสินอ(IS2) ในร�ป็แบบรายงานฉบ�บสิ*าเร�จัสิมบ�รณ9 ซึ่&�งรายงานด็�งกล!าวได็.เสิร�จัสิมบ�รณ9แล.ว โด็ยได็.ร�บคุวามอน�เคุราะห9จัากบ�คุคุลหลายที่!าน ซึ่&�งไม!อาจัจัะน*ามากล!าวได็.ที่�"งหมด็ ที่!านแรกคุ(อ คุ�ณคุร� อ�ไร ที่องด็� คุร�ผู้�.สิอนที่��ได็.ให.คุวามร� . คุ*าแนะน*าตรวจัที่าน และแก.ไขัขั.อบกพร!องต!างๆ ด็.วยคุวามเอาใจัใสิ!ที่�กขั�"นตอน และน�กเร�ยนห.อง ม.2/1 ที่��แลกเป็ล��ยนคุวามร� . คุวามคุ�ด็ เพ(�อให.การเขั�ยนรายงานคุ.นคุว.าและสิร.างองคุ9คุวามร� .ฉบ�บน�"สิมบ�รณ9ที่��สิ�ด็
ขัอขัอบคุ�ณคุร�ที่�กที่!านที่��ได็.ให.คุ*าแนะน*าในการจั�ด็ที่*ารายงานการศึ&กษาคุ.นคุว.าและสิร.างองคุ9คุวามร� .ฉบ�บน�" จันสิามารถิ่น*าขั.อม�ลที่��ได็.ไป็น*าเสินอในการสิ(�อสิารและน*าเสินอ (IS2)
ขัอขัอบพระคุ�ณบ�ด็า มารคุด็าขัองคุณะผู้�.จั�ด็ที่*าที่��อย�!เบ("องหล�งในคุวามสิ*าเร�จัและได็.ให.คุวามช!วยเหล(อสิน�บสิน�น อ�กที่�"งให.ก*าล�งใจัตลอด็มา
เด็�กหญิ�งพรพ�มล ขั�นแขั�งเด็�กหญิ�งภั�ที่ที่�ยา พ�นตาเอกเด็�กหญิ�งสิ�ร�นยา
เฮี�ยงเฮี��ย
สารื่บ�ญบทำทำ �
หน�า1
บทำน�า………………………………………………………………………
…………………1
ที่��มาและคุวามสิ*าคุ�ญิขัองโคุรงงาน……………………………………………………..1
ว�ตถิ่�ป็ระสิงคุ9ขัองการศึ&กษาคุ.นคุว.า…………………………………………………….1
ขัอบเขัตขัองการศึ&กษาคุ.นคุว.า………………………………………………………….2
ป็ระโยชน9ที่��คุาด็ว!าจัะได็.ร�บ ……………………………………………………………3
2 เอกสารื่และงานว&จั�ยทำ �เก �ยวข้�อง………………………………………………………………..3
คุวามหมายขัองโรคุเบาหวาน ………………………………………………………….3
อ�นซึ่�ล�นก�บเบาหวาน………………………………………………………………
…...4
ป็ระเภัที่ขัองเบาหวาน …………………………………………………………………4
อาการเบ("องต.นขัองการเป็$นโรคุเบาหวาน …………………………
…………………..4
การป็<องก�นโรคุเบาหวาน………………………………………………………………5
งานว�จั�ยที่��เก��ยวขั.อง …………………………………………………………………….5
3 ว&ธี ด�าเน&นการื่ศึ�กษาค�นคว�า……………………………………………………………………6
ว�สิด็� อ�ป็กรณ9และโป็รแกรมที่��ใช.ในการพ�ฒนา ………………………………………..6
ขั�"นตอนด็*าเน�นการศึ&กษาคุ.นคุว.า……………………………………………………….6
4 ผู้ลการื่ศึ�กษาค�นคว�า………………………………………………………………………
…. 7
ผู้ลการศึ&กษาคุ.นคุว.า…………………………………………………………………
…7
ต�วอย!างภัาพป็ระกอบ………………………………………………………………
…..8
5 สรื่�ปผู้ล การื่ด�าเน&นการื่ศึ�กษา และข้�อเสนอแนะ……………………………………………….11
การด็*าเน�นการศึ&กษาคุ.นคุว.า……………………………………………………………11
ว�ตถิ่�ป็ระสิงคุ9ขัองการศึ&กษาคุ.นคุว.า…………………………………………..................11
ว�สิด็� อ�ป็กรณ9 และโป็รแกรมที่��ใช.ในการพ�ฒนา ……………………………...11
สิร�ป็ผู้ลการด็*าเน�นการศึ&กษาคุ.นคุว.า……………………………………………………11
ขั.อเสินอแนะที่��วไป็…………………………………………………………………….
11
ป็>ญิหา อ�ป็สิรรคุ และแนวที่างในการพ�ฒนา…………………………………………... 12
บรรณาน�กรม……………………………………………………
……………………... 13
บทำทำ � หน�าภัาคุผู้นวก……………………………………………………………
…………………14
การศึ&กษาคุ.นคุว.าและสิร.างองคุ9คุวามร� . (IS1)
……………………………………………18
เอกสิารป็ระกอบการสิอน รายว�ชา การสิ(�อสิารและการน*าเสินอ (IS2)
…………………30
ป็ระว�ต�ผู้�.จั�ด็ที่*า………………………………………………………………………
….. 32
บทำทำ � 1บทำน�า
ทำ �มา และความส�าค�ญ
โรคุเบาหวาน ในป็>จัจั�บ�นโรคุเบาหวานเป็$นโรคุหน&�งในสิาเหต�หล�กที่��ที่*าให.เก�ด็คุวามพ�การและเสิ�ยช�ว�ตก!อนว�ยอ�นคุวร โรคุเบาหวานนอกจัากจัะสิ!งผู้ลกระที่บต!อภัาวะสิ�ขัภัาพแล.ว ย�งสิ!งผู้ลกระที่บต!อเศึรษฐก�จัอ�กด็.วย และพบว!า ม�ป็ระชากรจั*านวนมาก ในป็ระเที่ศึไที่ยที่��ป็4วยเป็$นโรคุเบาหวาน ผู้�.ป็4วยที่��ป็4วยเป็$นโรคุเบาหวานบางรายป็4วยเป็$นเวลานานมาก ที่*าให.เก�ด็โรคุแที่รกซึ่.อนต!ออว�ยวะต!างๆ เช!น ตา ไต และระบบป็ระสิาที่ อาหารที่��ร �บ
ป็ระที่านเขั.าไป็สิ!วนใหญิ!จัะเป็ล��ยนเป็$นน*"าตาลกล�โคุสิในกระแสิเล(อด็ เพ(�อใช.เป็$นพล�งงานเซึ่ลล9ในต�บอ!อน ช(�อ เบต.าเซึ่ลล9 เป็$นต�วสิร.างอ�นซึ่�ล�น อ�นซึ่�ล�นเป็$นต�วน*าน*"าตาลกล�โคุสิเขั.าเซึ่ลล9 เพ(�อใช.เป็$นพล�งงาน โรคุเบาหวานเป็$นภัาวะที่��ระด็�บน*"าตาลในเล(อด็สิ�งกว!าป็กต� เก�ด็เน(�องจัากภัาวะด็("อต!ออ�นซึ่�ล�น ที่*าให.น*"าตาลในเล(อด็สิ�งขั&"นอย�!เป็$นเวลานานจัะที่*าให.เก�ด็โรคุแที่รกซึ่.อนต!ออว�ยวะต!างๆ เช!น ตา ไต และระบบป็ระสิาที่ อ�นซึ่�ล�น ก�บ เบาหวาน อ�นซึ่�ล�น เป็$นฮีอร9โมนที่��สิร.างขั&"นโด็ยกล�!มเซึ่ลล9ภัายในต�บอ!อน ม�หน.าที่��ในการน*าน*"าตาลในเล(อด็ไป็สิ�!เน("อเย(�อต!างๆที่��วร!างกายเพ(�อใช.ในการสิร.างพล�งงานและสิร.างเซึ่ลล9ต!างๆ โด็ยป็รกต�แล.วเม(�อม�น*"าตาลเขั.าสิ�!กระแสิเล(อด็ต�บอ!อนก�จัะถิ่�กกระต�.นให.หล��ง อ�นซึ่�ล�น แล.วอ�นซึ่�ล�นก�จัะเขั.าจั�บน*"าตาลเพ(�อน*าไป็เล�"ยงสิ!วนต!างๆขัองร!างกาย แต!ในผู้�.ป็4วยที่��เป็$นโรคุเบาหวาน ซึ่&�งร!างกายม� อ�นซึ่�ล�น ไม!เพ�ยงพอก�จัะที่*าให.ม�น*"าตาลในเล(อด็สิ�งขั&"น
คุณะผู้�.จั�ด็ที่*าเล�งเห�นป็>ญิหาน�"เป็$นป็>ญิหาสิ*าคุ�ญิ จั&งศึ&กษาเร(�องโรคุเบาหวานขั&"นมา เพ(�อให.ผู้�.ที่��สินใจัเก��ยวก�บเร(�อง โรคุเบาหวาน ได็.ศึ&กษาและน*าไป็ป็ร�บป็ระย�กต9ใช.ในช�ว�ตป็ระจั*าว�น
ว�ตถุ�ปรื่ะสงค/ข้องการื่ศึ�กษาค�นคว�า 1) เพ(�อศึ&กษาเก��ยวก�บคุวามหมายขัองโรคุเบาหวาน2) เพ(�อน*าเร(�องที่��ศึ&กษาคุ.นคุว.าไป็ช!วยเหล(อผู้�.ป็4วยในระแวกช�มชน
ที่.องถิ่��น
ข้อบเข้ตข้องการื่ศึ�กษาค�นคว�า
1.ด�านเน�"อหาแหล!งที่��มา1. Internet = www.siamhealth.net
www.maesot-hospital.com www.ffcnulife.com
2. หน�งสิ(อ = วารสิารจัากโรงพยาบาลสิ!งเสิร�มสิ�ขัภัาพต*าบล ต*าบลโนนสิะอาด็3. บ�คุคุล = คุ�ณคุร� ผู้�.ที่��เป็$นโรคุเบาหวาน พยาบาล พ!อและแม!
2. ด�านสถุานทำ � ในการื่ศึ�กษาค�นคว�า1. ห.องเร�ยน 517 โรงเร�ยนช�มแพศึ&กษา 2. ห.องสิม�ด็โรงเร�ยนช�มแพศึ&กษา
3.ด�านเวลา-ภัาคุเร�ยนที่�� 2 ป็+การศึ&กษา 2556
ปรื่ะโยชื่น/ทำ �คาดว%าจัะได�รื่�บ1. ได็.คุวามร� .เก��ยวก�บโรคุเบาหวาน2. ได็.ร� .ว!าโรคุเบาหวานคุ(ออะไร และการป็<องก�นโรคุเบาหวานที่*า
ย�งไง3. น*าคุวามร� .ที่��ได็.บอกต!อหร(อเผู้ยแพร!ให.ชาวบ.านในช�มชนได็.ร�บ
ร� .4. น*าคุวามร� .ที่��ได็.ไป็ป็ร�บป็ระย�กต9ใช.ในช�ว�ตป็ระจั*าว�น ให.
ระม�ด็ระว�งในเร(�องการก�นและการพฤต�กรรม5. เป็$นคุวามร� .เพ��มเต�มในการเร�ยนการสิอน
บทำทำ � 2เอกสารื่และงานว&จั�ยทำ �เก �ยวข้�อง
ในรายงานการศึ&กษาคุ.นคุว.า เร(�อง โรคุเบาหวาน คุณะผู้�.จั�ด็ที่*าได็.ศึ&กษาจัากเอกสิาร และเว�บไซึ่ต9ต!าง ๆ ซึ่&�งได็.ขั.อม�ลที่��เก��ยวขั.อง ด็�งต!อไป็น�"
1. คุวามหมายขัองโรคุเบาหวาน2. อ�นซึ่�ล�นก�บเบาหวาน3. ป็ระเภัที่ขัองเบาหวาน4. อาการเบ("องต.นขัองการเป็$นโรคุเบาหวาน5. การป็<องก�นโรคุเบาหวาน6. งานว�จั�ยที่��เก��ยวขั.อง
1. ความหมายข้องโรื่คเบาหวานสิาราน�กรมไที่ยสิ*าหร�บเยาวชนฯ กล!าวว!า โรคุเบาหวานคุ(อโรคุที่��เก�ด็
จัากคุวามผู้�ด็ป็กต�ขัองร!างกายที่��ม�การผู้ล�ตฮีอร9โมนอ�นซึ่�ล�นไม!เพ�ยงพอ อ�นสิ!งผู้ลที่*าให.ระด็�บน*"าตาลในกระแสิเล(อด็สิ�งเก�น โรคุเบาหวานจัะม�อาการเก�ด็ขั&"นเน(�องมาจัากการที่��ร !างกายไม!สิามารถิ่ใช.น*"าตาลได็.อย!างเหมาะสิม ซึ่&�งโด็ยป็กต�น*"าตาลจัะเขั.าสิ�!เซึ่ลล9ร!างกายเพ(�อใช.เป็$นพล�งงานภัายใต.การคุวบคุ�มขัองฮีอร9โมนอ�นซึ่�ล�น ซึ่&�งผู้�.ที่��เป็$นโรคุเบาหวานร!างกายจัะไม!สิามารถิ่น*าน*"าตาลไป็ใช.งานได็.อย!างม�ป็ระสิ�ที่ธ�ภัาพ ผู้ลที่��เก�ด็ขั&"นที่*าให.ระด็�บน*"าตาลในเล(อด็สิ�งขั&"น ในระยะยาวจัะม�ผู้ลในการที่*าลายหลอด็เล(อด็ ถิ่.าหากไม!ได็.ร�บการร�กษาอย!าง
เหมาะสิม อาจัน*าไป็สิ�!สิภัาวะแที่รกซึ่.อนที่��ร�นแรงได็. โรคุเบาหวานน�"
เป็ร�ยบเที่�ยบได็.ง!ายๆ โด็ยเป็ร�ยบร!างกายเราเป็$นระบบป็>B มน*"า และน*"าในระบบก�คุ(อเล(อด็ขัองเราโด็ยป็รกต�แล.วป็>B มน*"าก�จัะที่*างานอย!างป็รกต� แต!เม(�อม�การที่*าให.น*"าในระบบเก�ด็คุวามขั.นขั&"น(ก�คุ(อการเต�มน*"าตาลลงไป็ในน*"า) น*"าในระบบก�จัะม�คุวามหน(ด็ขั&"น ป็>B ม(ห�วใจั)ก�จัะต.องที่*างานหน�กขั&"น ที่!อน*"า(หลอด็เล(อด็)ก�ต.องร�บแรงด็�นที่��มากขั&"น ด็�งน�"นคุนที่��เป็$นโรคุเบาหวานก�จัะม�โอกาสิเก�ด็โรคุแที่รกซึ่.อนก�บอว�ยวะต!างๆเพ��มขั&"นได็.ป็+ 2550 พบผู้�.ป็4วยเบาหวานแล.วถิ่&ง 246 ล.านคุน โด็ยผู้�.ป็4วยเบาหวานที่��วโลก 4 ใน 5 เป็$นชาวเอเช�ยเบาหวาน เป็$นโรคุที่��เป็$นก�นมากขั&"นที่�กป็+จันม�การก*าหนด็ให.ว�นที่�� 14 พฤษจั�กายน ขัองที่�กป็+เป็$นว�นเบาหวานโลกเพ(�อให.ม�การรณรงคุ9ป็<องก�นให.เป็$นที่��แพร!หลายขั&"น
2.อ&นซู�ล&นก�บเบาหวาน
เภัสิ�ชกร อ�ที่�ย สิ�ขัว�ว�ฒน9ศึ�ร�ก�ล กล!าวว!า อ�นซึ่�ล�น เป็$นฮีอร9โมนที่��สิร.างขั&"นโด็ยกล�!มเซึ่ลล9ภัายในต�บอ!อน ม�หน.าที่��ในการน*าน*"าตาลในเล(อด็ไป็สิ�!เน("อเย(�อต!างๆที่��วร!างกายเพ(�อใช.ในการสิร.างพล�งงานและสิร.างเซึ่ลล9ต!างๆ โด็ยป็รกต�แล.วเม(�อม�น*"าตาลเขั.าสิ�!กระแสิเล(อด็ต�บอ!อนก�จัะถิ่�กกระต�.นให.หล��ง อ�นซึ่�ล�น แล.วอ�นซึ่�ล�นก�จัะเขั.าจั�บน*"าตาลเพ(�อน*าไป็เล�"ยงสิ!วนต!างๆขัองร!างกาย แต!ในผู้�.ป็4วยที่��เป็$นโรคุเบาหวาน ซึ่&�งร!างกายม� อ�นซึ่�ล�น ไม!เพ�ยงพอก�จัะที่*าให.ม�น*"าตาลในเล(อด็สิ�งขั&"น
3.ปรื่ะเภทำข้อง เบาหวานเภัสิ�ชกร อ�ที่�ย สิ�ขัว�ว�ฒน9ศึ�ร�ก�ล กล!าวว!า เบาหวาน สิามารถิ่แบ!งออก
ได็.เป็$น 2 ชน�ด็ ได็.แก! โรคุเบาหวานชน�ด็ที่�� 1 เก�ด็จัากภั�ม�ต.านที่านขัองร!างกายที่*าลายเซึ่ลล9 ซึ่&�งสิร.างอ�นซึ่�ล�นในสิ!วนขัองต�บอ!อนที่*าให.ร!างกายหย�ด็สิร.างอ�นซึ่�ล�น หร(อ
สิร.างได็.น.อยมาก ด็�งที่��เร�ยกว!า โรคุภั�ม�ต.านที่านต�วเอง หร(อ ออโตอ�มม�น(autoimmune) ด็�งน�"นผู้�.ป็4วยเบาหวานชน�ด็ที่�� 1 จั&งจั*าเป็$นต.องฉ�ด็อ�นซึ่�ล�น เพ(�อคุวบคุ�มน*"าตาลในเล(อด็ระยะยาว และถิ่.าเป็$นร�นแรง จัะม�การคุ��งขัองสิารคุ�โตน(ketones) สิารน�"จัะเป็$นพ�ษต!อระบบป็ระสิาที่ที่*าให.หมด็สิต�ถิ่&งตายได็.
โรคุเบาหวานชน�ด็ที่�� 2 เป็$น เบาหวาน ที่��พบเห�นก�นเป็$นสิ!วนใหญิ! สิาเหต�ที่��แที่.จัร�งน�"นย�งไม!ที่ราบช�ด็เจัน แต!ม�สิ!วนเก��ยวก�บ พ�นธ�กรรม นอกจัากน�" ย�งม�คุวามสิ�มพ�นธ9ก�บภัาวะ น*"าหน�กต�วมาก และขัาด็การออกก*าล�งกาย ม�ล�กด็ก อ�กที่�"งว�ยที่��เพ��มขั&"น เซึ่ลล9ขัองผู้�.ป็4วยย�งคุงม�การสิร.างอ�นซึ่�ล�นแต!ที่*างานไม!เป็$นป็กต� เน(�องจัากม�ภัาวะด็("อต!ออ�นซึ่�ล�น ที่*าให.เซึ่ลล9ที่��สิร.างอ�นซึ่�ล�นคุ!อยๆถิ่�กที่*าลายไป็ บางคุนเร��มม�ภัาวะแที่รกซึ่.อนโด็ยไม!ร� .ต�ว โด็ยอาจัจัะใช.ยาในการร�บป็ระที่าน และบางรายต.องใช.อ�นซึ่�ล�นชน�ด็ฉ�ด็ เพ(�อคุวบคุ�มน*"าตาลในเล(อด็นอกจัากน�" เบาหวาน ย�งม�สิาเหต�มาจัากการใช.ยาด็.วย เช!น สิเตอรอยด็9 ยาขั�บป็>สิสิาวะ ยาเม�ด็คุ�มก*าเน�ด็4.อาการื่เบ�"องต�นข้อง เบาหวาน
Thaidiabetes กล!าวว!า ผู้�.เป็$นโรคุเบาหวานจัะม�อาการเบ("องต.นคุ(อ1. ป็วด็ป็>สิสิาวะบ!อย คุร�"งขั&"น เน(�องจัากในกระแสิเล(อด็และอว�ยวะต!างๆ
ม�น*"าตาลคุ.างอย�!มาก ไตจั&งที่*าการกรองออกมาในป็>สิสิาวะ ที่*าให.ป็>สิสิาวะหวาน สิ�งเกต�จัากการที่��ม�มด็มาตอมป็>สิสิาวะ จั&งเป็$นที่��มาขัองการเร�ยก เบาหวาน
2. ป็>สิสิาวะกลางคุ(นบ!อยขั&"น3. กระหายน*"า และด็(�มน*"าในป็ร�มาณมากๆต!อคุร�"ง4. อ!อนเพล�ย เหน(�อยง!ายไม!ม�เร��ยวแรง5. เบ(�ออาหาร6. น*"าหน�กต�วลด็โด็ยไม!ที่ราบสิาเหต� โด็ยเฉพาะถิ่.าหากน*"าหน�กเคุยมากมาก!อน อ�นเน(�องมาจัากร!างกายไม!สิามารถิ่น*าน*"าตาลไป็สิร.างพล�งงานได็.เต�มที่��จั&งต.องน*าไขัม�นและโป็รต�นจัากกล.ามเน("อมาใช.ที่ด็แที่น
7. ต�ด็เช("อบ!อยกว!าป็รกต� เช!นต�ด็เช("อที่างผู้�วหน�งและกระเพาะอาหาร สิ�งเกตได็.จัากเม(�อเป็$นแผู้ลแล.วแผู้ลจัะหายยาก8. สิายตาพร!ามองไม!ช�ด็เจัน9. อาการชาไม!คุ!อยม�คุวามร� .สิ&ก เน(�องมาจัากเบาหวานจัะที่*าลายเสิ.นป็ระสิาที่ให.เสิ(�อมสิมรรถิ่ภัาพลงคุวามสิามารถิ่ในการร�บร� .คุวามร� .สิ&กจั&งถิ่ด็ถิ่อยลง10. อาจัจัะม�อาการขัองโรคุห�วใจัและโรคุไต
5.การื่ป4องก�นการื่เป5นเบาหวาน
1. คุวบคุ�มน*"าตาลในเล(อด็ให.อย�!ในเกณฑ์9ป็กต� และแก.ไขัป็>จัจั�ยเสิ��ยงอ(�นๆอ�นจัะก!อให.เก�ด็โรคุเบาหวาน
2. คุวบคุ�มโภัชนาการ ให.ม�คุวามสิมด็�ลที่�"งในด็.านโภัชนาการ การออกก*าล�งกาย รวมไป็จันถิ่&งการใช.ยาร�กษาโรคุ
3. คุวรตรวจัเช�คุระด็�บน*"าตาลในเล(อด็สิม*�าเสิมอ โด็ยป็ร&กษาแพที่ย9ว!าคุวรตรวจัเช�คุเม(�อใด็ และ ระยะเวลาห!างในการตรวจัที่��เหมาะสิม
4. ยาบางชน�ด็หร(อยาสิม�นไพร อาจัม�ผู้ลต!อการคุวบคุ�มน*"าตาลในเล(อด็ จัะต.องป็ร&กษาแพที่ย9และเภัสิ�ชกรก!อนใช.ยา หร(อ สิม�นไพร เหล!าน�"6.งานว&จั�ยทำ �เก �ยวข้�อง น�นที่ว�น หม(�นที่อง อาที่�ตย9 ป็>ที่ที่�ม และศึศึ�วรรณ ที่�ศึนเอ��ยม ว�จั�ยงานเก��ยวก�บ คุวามร� . การร�บร� . และการด็�แลตนเองเก��ยวก�บโรคุเบาหวาน พบว!า ป็ระชากรศึ&กษาสิ!วนใหญิ! (ร.อยละ 69.2) ม�คุวามร� .อย�!ในระด็�บสิ�งม�คุะแนนเฉล��ยอย�!ที่�� 14.51(S.D =0.79) ด็.านการร�บร� .ป็ระมาณคุร&�งหน&�ง (ร.อยละ 54.70) ม�การร�บร� .อย�!ในระด็�บป็านกลาง โด็ยม�คุะแนนเฉล��ยอย�!ที่�� 40.12 (S.D = 24.54) และการด็�แลตนเองสิ!วนใหญิ! (ร.อยละ 59.8) ม�การด็�แลตนเองอย�!ในระด็�บป็านกลาง โด็ยม�คุะแนนเฉล��ยอย�!ที่�� 50.54 (S.D = 4.16)
เบญิจัวรรณ เก�ด็แพร องคุ9การอนาม�ยโลกได็.ป็ระกาศึเกณฑ์9ขัองการว�น�จัฉ�ยเบาหวานในป็+ พ.ศึ.2541 (ภัาวนา ก�รต�ย�ตวงศึ9,2544) โด็ยม�รายละเอ�ยด็ด็�งน�" 1. ม�อาการแสิด็งขัองเบาหวาน ร!วม
ก�บคุ!าขัองน*"าตาลในเล(อด็เวลาใด็ก�ได็. มากกว!าหร(อ เที่!าก�บ 200 mg/dl
2. ม�น*"าตาลในเล(อด็หล�งงด็อาหารและน*"าที่างป็าก (Fasting blood
sugar) เป็$นเวลา 8 ช.ม. โด็ยม�คุ!าน*"าตาลในเล(อด็มากกว!าหร(อเที่!าก�บ 126 mg/dl 3. การตรวจั Glucose tolerance test ม�ระด็�บน*"าตาลในช��วโมงที่�� 2 มากกว!าหร(อเที่!าก�บ 200 mg/dl
จัากที่��ได็.ศึ&กษางานว�จั�ยโรคุเบาหวานสิามารถิ่สิร�ป็ได็.ด็�งน�" ม�การด็�แลตนเองเก��ยวก�บโรคุเบาหวาน ป็ระชากรสิ!วนใหญิ!ม�คุวามร� .คุ!อนขั.างมาก สิามารถิ่ด็�แลตนเองได็.บางสิ!วนม�การตรวจั Glucose tolerance test ม�ระด็�บน*"าตาลในช��วโมงที่�� 2 มากกว!าหร(อเที่!าก�บ 200 mg/dl
บทำทำ � 3
ข้�"นตอนด�าเน&นการื่ศึ�กษาค�นคว�า
ในการศึ&กษา เร(�องโรคุเบาหวาน คุณะผู้�.จั�ด็ที่*าม�ว�ธ�ด็*าเน�นการศึ&กษา ตามขั�"นตอนด็�งต!อไป็น�"1. ว�สด� อ�ปกรื่ณ/ เครื่��องม�อหรื่�อโปรื่แกรื่มหรื่�อทำ �ใชื่�ในการื่พั�ฒนา
1.1 เคุร(�องคุอมพ�วเตอร9 พร.อมเช(�อมต!อระบบอ�นเตอร9เน�ต
1.2 ป็ากกา1.3 สิม�ด็จัด็บ�นที่&ก 1.4 ด็�นสิอ
2.ข้�"นตอนการื่ด�าเน&นงาน1. ป็ระช�มป็ร&กษาหาร(อเสินอคุวามคุ�ด็เห�นและคุ�ด็เล(อกเร(�องที่��จัะ
ศึ&กษาและคุ�ด็ห�วขั.อเพ(�อน*าเสินอ คุร�ที่��ป็ร&กษาคุ.นคุว.า2. ศึ&กษาและคุ.นคุว.าขั.อม�ลเก��ยวก�บโรคุเบาหวาน3. ที่บที่วนเร(�องที่��ศึ&กษาจัาก IS1 เร(�องโรคุเบาหวาน
4. จั�ด็ที่*าโคุรงร!างต!อคุร�ที่��ป็ร&กษาคุ.นคุว.าเพ(�อพ�จัารณาอน�ม�ต�5. ศึ&กษาว�ธ�การจั�ด็ที่*ารายงานที่างว�ชาการเป็$นร�ป็เล!ม
6. น*าเสินอคุวามก.าวหน.าเป็$นระยะๆตามระยะเวลาที่��คุร�ที่��ป็ร&กษาคุ.นคุว.าก*าหนด็เพ(�อตรวจัสิอบ คุวามก.าวหน.า
7. ศึ&กษาว�ธ�การเขั�ยนอ.างอ�งและบรรณาน�กรม8. จั�ด็ที่*าร!างรายงานที่างว�ชาการและเป็$นร�ป็เล!ม9. ตรวจัสิอบคุวามถิ่�กต.องขัองร!างรายงานที่างว�ชาการ10. น*าเสินอร!างรายงานที่างว�ชาการเป็$นร�ป็เล!มต!อคุร�ที่��ป็ร&กษา
คุ.นคุว.าเพ(�อตรวจัสิอบคุวามถิ่�กต.อง11. จั�ด็ที่*ารายงานเป็$นร�ป็เล!มฉบ�บสิมบ�รณ912. จั�ด็ที่*า เพาว9เวอร9พอยต9 น*าเสินอแลกเป็ล��ยนเร�ยนร� .ในช�"นเร�ยน13. เผู้ยแพร!ผู้ลงานสิ�!สิาธารณชนผู้!านสิ(�ออ�เล�กที่รอน�กสิ9 เช!น โซึ่
เช�ยลม�เด็�ยออนไลน9 FACEBOOK
บทำทำ � 4ผู้ลการื่ด�าเน&นการื่ศึ�กษาค�นคว�า
การจั�ด็ศึ&กษา IS เร(�อง โรคุเบาหวาน คุณะผู้�.จั�ด็ได็.ศึ&กษาคุ.นคุว.า ม�ว�ตถิ่�ป็ระสิงคุ9เพ(�อศึ&กษาเก��ยวก�บคุวามหมายขัองโรคุเบาหวาน เพ(�อน*าเร(�องที่��ศึ&กษาคุ.นคุว.าไป็ช!วยเหล(อผู้�.ป็4วยในระแวกช�มชนที่.องถิ่��น และผู้�.ที่��ศึ&กษาสิามารถิ่น*ามาป็ระย�กต9ใช.ในช�ว�ตป็ระจั*าว�น ตลอด็จันเป็$นแหล!งเร�ยนร� .สิ*าหร�บเยาวชนและผู้�.สินใจัที่��วไป็ ซึ่&�งม�ผู้ลการด็*าเน�นการศึ&กษาคุ.นคุว.า ด็�งน�"
1.ผู้ลการื่ศึ�กษาค�นคว�า
จัากการศึ&กษา เร(�อง โรคุเบาหวาน ได็.ด็*าเน�นตามขั�"นตอนในบที่ที่�� 3 โด็ยศึ&กษาเก��ยวก�บ คุวามหมายขัองโรคุเบาหวาน จัากการศึ&กษาจัากเว�บไซึ่ต9ต!างๆได็.ผู้ล ด็�งน�" เบาหวาน เก�ด็จัากคุวามผู้�ด็ป็กต�ขัองร!างกายที่��ม�การผู้ล�ตฮีอร9โมนอ�นซึ่�ล�นไม!เพ�ยงพอ อ�นสิ!งผู้ลที่*าให.ระด็�บน*"าตาลในกระแสิเล(อด็สิ�งเก�น โรคุเบาหวานจัะม�อาการเก�ด็ขั&"นเน(�องมาจัากการที่��ร !างกายไม!สิามารถิ่ใช.น*"าตาลได็.อย!างเหมาะสิม ซึ่&�งโด็ยป็กต�น*"าตาลจัะเขั.าสิ�!เซึ่ลล9ร!างกายเพ(�อใช.เป็$นพล�งงานภัายใต.การคุวบคุ�มขัองฮีอร9โมนอ�นซึ่�ล�น ซึ่&�งผู้�.ที่��เป็$นโรคุเบาหวานร!างกายจัะไม!สิามารถิ่น*าน*"าตาลไป็ใช.งานได็.อย!างม�ป็ระสิ�ที่ธ�ภัาพ ผู้ลที่��เก�ด็ขั&"นที่*าให.ระด็�บน*"าตาลในเล(อด็สิ�งขั&"น ในระยะยาวจัะม�ผู้ลในการที่*าลายหลอด็เล(อด็ ถิ่.าหากไม!ได็.ร�บการร�กษาอย!างเหมาะสิม อาจัน*าไป็สิ�!สิภัาวะแที่รกซึ่.อนที่��ร�นแรงได็.โรคุเบาหวานน�"เป็ร�ยบเที่�ยบได็.ง!ายๆ โด็ยเป็ร�ยบร!างกายเราเป็$นระบบป็>B มน*"า และน*"าในระบบก�คุ(อเล(อด็ขัองเราโด็ยป็รกต�แล.วป็>B มน*"าก�จัะที่*างานอย!างป็รกต� แต!เม(�อม�การที่*าให.น*"าในระบบเก�ด็คุวามขั.นขั&"น(ก�คุ(อการเต�มน*"าตาลลงไป็ในน*"า) น*"าในระบบก�จัะม�คุวามหน(ด็ขั&"น ป็>B ม(ห�วใจั)ก�จัะต.องที่*างานหน�กขั&"น ที่!อน*"า(หลอด็เล(อด็)ก�ต.องร�บแรงด็�นที่��มากขั&"น ด็�งน�"นคุนที่��เป็$นโรคุเบาหวานก�จัะม�โอกาสิเก�ด็โรคุแที่รกซึ่.อนก�บอว�ยวะต!างๆเพ��มขั&"นได็. ป็+ 2550 พบผู้�.ป็4วยเบาหวานแล.วถิ่&ง 246 ล.านคุน โด็ยผู้�.ป็4วยเบาหวานที่��วโลก 4 ใน 5 เป็$นชาวเอเช�ย เบาหวาน เป็$นโรคุที่��เป็$นก�นมากขั&"นที่�กป็+จันม�การก*าหนด็ให.ว�นที่�� 14 พฤษจั�กายน ขัองที่�กป็+เป็$นว�นเบาหวานโลกเพ(�อให.ม�การรณรงคุ9ป็<องก�นให.เป็$นที่��แพร!หลายขั&"น อ�นซึ่�ล�น เป็$นฮีอร9โมนที่��สิร.างขั&"นโด็ยกล�!มเซึ่ลล9ภัายในต�บอ!อน ม�หน.าที่��ในการน*าน*"าตาลในเล(อด็ไป็สิ�!เน("อเย(�อต!างๆที่��วร!างกายเพ(�อใช.ในการสิร.างพล�งงานและสิร.างเซึ่ลล9ต!างๆ โด็ยป็รกต�แล.วเม(�อม�น*"าตาลเขั.าสิ�!กระแสิเล(อด็ต�บอ!อนก�จัะถิ่�กกระต�.นให.หล��ง อ�นซึ่�ล�น แล.วอ�นซึ่�ล�นก�จัะเขั.าจั�บน*"าตาลเพ(�อน*าไป็เล�"ยงสิ!วนต!างๆขัองร!างกาย แต!ในผู้�.ป็4วยที่��เป็$นโรคุเบาหวาน ซึ่&�งร!างกายม� อ�นซึ่�ล�น ไม!
เพ�ยงพอก�จัะที่*าให.ม�น*"าตาลในเล(อด็สิ�งขั&"น และจัากการที่��เพ(�อนๆ
ได็.แลกเป็ล��ยนและแสิด็งคุวามคุ�ด็เห�นเห�นเก��ยวก�บ คุวามหมายขัองโรคุเบาหวาน ได็.ด็�งน�" เด็�กหญิ�งฟาต�มา ณรงคุ9นอก ได็.ออกคุวามคุ�ด็เห�นว!า โรคุเบาหวานเก�ด็จัากการที่��น*"าตาลในเล(อด็สิ�งผู้�ด็ป็กต� เด็�กชายว�ฒ�ไกร ใจัซึ่(�อ ได็.ออกคุวามคุ�ด็เห�นว!า โรคุเบาหวานเป็$นโรคุที่��เราร�บป็ระที่านอาหารที่��ม�คุวามหวานมากเก�นไป็ และจัากการศึ&กษาคุ.นคุว.าและคุวามคุ�ด็ขัองเพ(�อนๆช�"น ม.2/1 พบว!า คุวามคุ�ด็เห�นขัองเพ(�อน ช�"นม.2/1 และขั.อม�ลที่��ได็.สิ(บคุ.นมาแล.วม�คุวามสิอด็คุล.องก�น
ซึ่&�งจัากคุวามร� .ที่��ได็.คุณะผู้�.จั�ด็ที่*าได็.น*าคุวามร� .ที่��ได็.มาที่�"งหมด็ไป็เผู้ยแพร!ก�บชาวบ.านในที่.องถิ่��น น*าไป็ที่*าใบป็ล�วแจักป็ระชาชนที่��ย�งไม!ม�คุวามเขั.าใจัเก��ยวก�บโรคุเบาหวาน
2.ต�วอย%างภาพัปรื่ะกอบ
ภาพัทำ � 1 อาหารื่ก�บโรื่คเบาหวาน
ภาพัทำ � 2 การื่ตรื่วจัหาโรื่คเบาหวาน
ภาพัทำ � 3 คนทำ �เป5นโรื่คเบาหวาน
ภาพัทำ � 4 โรื่คแทำรื่กซู�อนทำ �เก&ดจัากการื่เก&ดโรื่คเบาหวาน
บทำทำ � 5
สรื่�ปผู้ลการื่ด�าเน&นการื่ศึ�กษา และข้�อเสนอแนะ
จัากการศึ&กษา เร(�อง โรคุเบาหวาน สิามารถิ่สิร�ป็ผู้ลการด็*าเน�นการศึ&กษา และขั.อเสินอแนะ ด็�งน�"
1. การื่ด�าเน&นการื่ศึ�กษาค�นคว�า1.1 ว�ตถุ�ปรื่ะสงค/ข้องการื่ศึ�กษาค�นคว�า
1) เพ(�อศึ&กษาเก��ยวก�บคุวามหมายขัองโรคุเบาหวาน2) เพ(�อน*าเร(�องที่��ศึ&กษาคุ.นคุว.าไป็ช!วยเหล(อป็4วยในระแวกช�มชน
ที่.องถิ่��น1.2 ว�สด� อ�ปกรื่ณ/ เครื่��องม�อหรื่�อโปรื่แกรื่มหรื่�อทำ �ใชื่�ในการื่พั�ฒนา 1. เคุร(�องคุอมพ�วเตอร9 พร.อมเช(�อมต!อระบบอ�นเตอร9เน�ต 2. ป็ากกา 3. สิม�ด็จัด็บ�นที่&ก
4. ด็�นสิอ
2. สรื่�ปผู้ลการื่ด�าเน&นการื่ศึ�กษาค�นคว�าการศึ&กษาโรคุเบาหวาน คุณะผู้�.จั�ด็ที่*าได็.ที่*าการศึ&กษาคุวามเป็$นมาที่��ม�
ล�กษณะเช(�อมโยง เน("อหา และอ.างอ�ง ซึ่&�งที่*าให.ง!ายต!อการศึ&กษา ม�ภัาพป็ระกอบเน("อหา สิามารถิ่น*าไป็ใช.สิ*าหร�บศึ&กษาหาคุวามร� .เพ��มเต�มได็.สิ*าหร�บผู้�.ที่��สินใจัและผู้�.ที่��ไม!ร� .
ผู้�.จั�ด็ที่*าได็.เร��มด็*าเน�นงานตามขั�"นตอนการด็*าเน�นงานที่��เสินอในบที่ที่�� 3
แล.ว จัากน�"นได็.น*าเสินอเผู้ยแพร!ผู้ลงานโด็ยการน*าเสินอหน.าช�"นเร�ยน โด็ยที่��คุร�ที่��ป็ร&กษาและเพ(�อนๆในห.องเร�ยนได็.แสิด็งคุวามเห�นในเน("อหาและร�ป็แบบขัองการน*าเสินออย!างหลากหลาย ซึ่&�งที่*าให.เก�ด็การเร�ยนร� .เก��ยวก�บเร(�องโรคุเบาหวาน
3. ข้�อเสนอแนะทำ��วไป
ในการที่*าการศึ&กษาคุ.นคุว.า IS เร(�อง โรคุเบาหวาน ที่��คุณะผู้�.จั�ด็ที่*าได็.ศึ&กษาน�" สิามารถิ่น*าไป็ใช.ป็ระโยชน9ในการร�กษาผู้�.ป็4วยโรคุเบาหวานให.ป็ระพฤตป็ฏิ�บ�ต�ต�วได็.ถิ่�กต.อง
3.1 ป8ญหา อ�ปสรื่รื่ค และแนวทำางในการื่พั�ฒนา 1. น�กเร�ยนไม!ม�คุอมพ�วเตอร9ใช.ที่��บ.าน จั&งที่*าให.การศึ&กษาโรคุเบาหวานเก�ด็คุวามล!าช.าตามไป็ด็.วย
2. ระบบอ�นเตอร9เน�ต ม�ป็>ญิหาบ!อยคุร�"ง จั&งที่*าให.การต�ด็ต!อคุร�ที่��ป็ร&กษาคุ.นคุว.าและการสินที่นาแลกเป็ล��ยนเร�ยนร� .ก�บเพ(�อนน�กเร�ยน เก�ด็การสิะด็�ด็ ไม!ต!อเน(�องจั&งที่*าให.การศึ&กษาโรคุเบาหวาน ล!าช.ากว!าที่��คุาด็หว�งไว.
บรื่รื่ณาน�กรื่มsiamhealth. 2012 .คุวามร� .ที่��วไป็เก��ยวก�บโรคุเบาหวาน.
(27/พฤศึจั�กายน/2556) .
http://www.siamhealth.net/public_html/Disease/endocrine/DM/intro.htm
น.พ.ณ�ฐพงศึ9 วงศึ9ว�ฒน9.2012.โรคุเบาหวาน.
(27/พฤศึจั�กายน/2556).
http://www.maesot-hospital.com/
น� ไลฟF.2013.ตอบคุ*าถิ่ามเก��ยวก�บโรคุเบาหวาน.
(27/พฤศึจั�กายน/2556). http://www.ffcnulife.com
ภาคผู้นวก
การรวบรวมขั.อม�ลที่��เก��ยวก�บโรคุเบาหวาน
การจั�ด็ที่*าร�ป็เล!มรายงาน
จั�ด็ที่*า POWER POINT
ปรื่ะว�ต&ย%อข้องผู้��ศึ�กษาค�นคว�า
1. เด็�กหญิ�ง ภั�ที่ที่�ยา พ�นตาเอก ว�นเก�ด็ : ว�นที่�� 15 เด็(อน ม�ถิ่�นายน
พ.ศึ.2543
สิถิ่านที่��อย�!ป็>จัจั�บ�น : บ.านเลขัที่�� 253 หม�! 1 ต*าบลโนนสิะอาด็
อ*าเภัอ หนองเร(อ จั�งหว�ด็ ขัอนแก!น รห�สิไป็รษณ�ย9 40210
ก*าล�งศึ&กษาอย�! : ช�"นม�ธยมศึ&กษาป็+ที่�� 2 โรงเร�ยนช�มแพศึ&กษาอ�เมลล9 / เบอร9โที่รศึ�พที่9 : 088-0611909
2. เด็�กหญิ�ง พรพ�มล ขั�นแขั�ง ว�นเก�ด็ : ว�นที่�� 2 เด็(อน ม�นาคุม พ.ศึ.2543
สิถิ่านที่��อย�!ป็>จัจั�บ�น : บ.านเลขัที่�� 128 หม�! 11 ต*าบลก�ด็กว.าง อ*าเภัอ หนองเร(อ
จั�งหว�ด็ ขัอนแก!น รห�สิไป็รษณ�ย9 40210
อ�เมลล9 / เบอร9โที่รศึ�พที่9 : 091-1290813
3.เด็�กหญิ�ง สิ�ร�นยา เฮี�ยงเฮี��ย ว�นเก�ด็ : ว�นที่�� 14 เด็(อน เมษายน พ.ศึ.
2543
สิถิ่านที่��อย�!ป็>จัจั�บ�น : บ.านเลขัที่�� 83 หม�! 12 ต*าบลโนนสิะอาด็ อ*าเภัอ หนองเร(อ
จั�งหว�ด็ ขัอนแก!น รห�สิไป็รษณ�ย9 40210
อ�เมลล9 / เบอร9โที่รศึ�พที่9 : 088-0320696