Izvori prava konkurencije EU

Materijalni smisao Formalni smisao

Primarni izvori Sekundarni izvori

Stvaraju ih države članice Tri grupe:

◦ 1- ugovori o osnivanju◦ 2 – sporazumi koje je Zajednica zaključila sa

trećim državama i međ.organizacijama◦ 3 – opšta pravna načela

◦ Opšta karakteristika – opšte norme

Ugovori o osnivanju tri zajednice (Mastriht, Lisabon)

Statuti: Evropske centralne banke, Evropske investicione banke

Sadržina:◦ Konstitutivni akt (odnos sa međ.sporazumima)◦ Ustavnost

Vremensko: neodređeno vreme◦ Zajednica za ugalj i čelik◦ Evropska ekonomska zajednica

Teritorijalno Postupak izmene – redovan revizioni

postupak i pojednostavljen postupak

Sporazumi između Unije i jedne ili više trećih država (I)

Sporazumi između država članica (II)

I – sporazumi (konvencije ili ugovori)◦ Mešoviti: svojstva ugovornih strana, nadležnosti način

finansiranja◦ Obim prava i obaveza (trgovina, sporazumi,

partnerstva)

II – konvencije između država (obavezuju države potpisnike, ne i Uniju)

Nepisano pravo EU:◦ Opšti pravni principi ili načela◦ Opšta pravila međunarodnog prava

◦ Pravni osnov – tumačenje prava – pravne praznine◦ Sud pravde stvara načela

Prema poreklu i predmetu:◦ Konstitutivna (saradnje, superiornosti) – odnos

između Unije i država, pojedinaca, organa EU◦ Načela koja potiču iz prava država članica –

pojedinac i EU-državne vlasti (jednakosti, nediskriminacije)

◦ Načela materijalnog komunitarnog prava – osnovne slobode

Prema pravnoj prirodi i sadržini:◦ Obavezujuća načela – prinudna◦ Regulativna (pravna praznina u nacionalnom

pravu, načelo jednakog tretmana, pravne sigurnosti, proporcionalnosti)

◦ Opšta načela svojstvena komunitarnom poretku stvorio u postupku tumačenja i primene prava EU (4 ekonomska načela)

Pomoć u tumačenju Osnov za ispitivanje zakonitosti Pravni osnov za vanugovornu odgovornost

1- tumačenje postojećih odredbi propisa EU i popunjavanje pravnih praznina

Ovlašćenje za stvaranje novog pravila – tzv.tehnika selektivne inkorporacije

2- ocena zakonitosti sekundarnog zakonodavstva (ništavost u celini ili delimično)

3- osnov odgovornosti za naknadu štete

Stvaraju ih organi Unije – Savet, Komisija, Parlament

1. uredbe 2. uputstva 3. odluke

U redovnom postupku donosi Parlament i Savet, na predlog Komisije

Opšti pravni akti, obavezjući u celini Direktna primena Subjekti: neodređeni definisani i nedefinisani Materijalna sadržina: evropski zakon-

nadnacionalni Direktna primena Potpuna obaveznost (naknada štete u

slučaju neprimene)

Obavezuju države članice – cilj Proceduralna diskrecija – izbor instrumenta

primene Materijalna diskrecija – sloboda izbora sadržine Zakoni bez obaveze ratifikacije Harmonizacija Ne primenjuju se neposredno (nacionalne

mere transformacije) Pojedinci pokreću postupak ako ih države ne

primene

Pojedinačni administrativni akti Obavezuju samonaznačene adresate Administrativni akti, izvršni akti, kvazi

sudski

Ostali sekundarni izvori:◦ Preporuke i mišljenja◦ Ostali akti

Evropski zakoni, evropski okvirni zakoni, evropske uredbe, evropske odluke, preporuke i mišljenja

Legislativni Nelegislativni Imlementirajući

Zakonodavni akti – doneti u redovnom postupku (uredbe, uputstva, odluke)

Nezakonodavni akti – akti doneti u posebnom postupku

Delegirani akti – donosi ih Komisija po ovlašćenju

Implementirajući akti – izvršni Objavljivanje akata

Perfektna ili idealna konkurencija:◦ Postojanje velikog tržišta◦ Veliki broj kupaca i prodavaca◦ Homogeni proizvodi◦ Potrošači imaju potpune informacije◦ Potpuna mobilnost svih faktora proizvodnje

◦ Skup pravnih i drugih pravila ponašanja učesnika na tržištu koje donosi država

◦ Cilj – stvaranje pogodno pravno okruženje

Pravila konkurencije treba da:◦ Proizvođačima obezbede optimalnu lokaciju i

korišćenje raspoloživih resursa, potpunu slobodu prometa robe, usluga, kapitala

◦ Prodavcima maksimizaciju profita

◦ Potrošačima maksimizaciku koristi

Propisi koji se primenjuju na preduzeća◦ Dva oblika antikonkurentskog ponašanja

preduzeća kojima se utiče na trgovinu između država članica – restriktivni sporazumi (kartelni) i zloupotreba dominantnog položaja

Državne subvencije Ostali izvori: sekundarni izvori i sudska

praksa Organi - komisije