james owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္...

112
1

Upload: trinhnhu

Post on 26-Feb-2019

223 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

1

Page 2: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

2

စမကနးခန႔ခြမႈJames OwenDavid Ney

စေပါငးေရးသားၾကသမားအာကာစး David NeyWilliam Ford Alison ChanJames Owen သေတသနအေထာကအကျပအာကာစးေဟမာနထြနးယဇငထြနးမးေအာငေထြးေစာဆာေဂးဒထငေအာငလငးAlex Chuan-Hsien Chang

 ဂရပဖစဒဇငးElzemiek Zinkstokရထြတဥးေဝယမးျမင

ဓာတပJames Owenထးသႏာ

ဤသေတသနတြင တစစတတစေဒသမ ပါဝငကညေပးၾကသအားမားအားလးႏင ဤအစရငခစာ ထတေဝႏငေရးအတြက ကညခၾကသမားအားလးက စာေရးသမားမ ေကးဇးတငပါသည။ အထးသျဖင ရနကနႏငငေရးသပၸေကာငးမ မးေအာငေထြးႏင အာကာစးတ႔အား ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝ စစတမး ဒဇငးဆြျခငး၊ အေကာငအထညေဖာေဆာငျခငးႏင ဆနးစစသးသပျခငးတ႔တြင ပါဝငကညခမႈမားအတြက ေကးဇးတငလပါသည။ ျပနလညသးသပသည အဖြ႔ကလညး ေမးခြနးမား ပစထတရာတြင ကညေပးသညအတြက ေကးဇးတငလပါသည။

အာရေဖာငေဒးရငးႏင ရနကနႏငငေရးသပၸေကာငးမ လပေဖာကငဖကမားသညလညး ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမး အေကာငအထညေဖာ ေကာကယျခငးႏင ဤအစရငခစာ ထတေဝျခငး တြငလညး မားစြာပါဝင ကညခၾကပါသည။ ထအတြကလညး ၎တ႔၏ လမးညႊနေပးမႈ၊ စတရညစြာ အားေပးကညမႈတ႔အတြက ေကးဇးတငရလပါသည။ အထးသျဖင တနဖးရေသာ မတခကမား ေပးခသည Mark Koenigh၊ အႀကဥာဏႏင ပပးကညမႈမား ေပးခသည Matthew Arnold ႏင KIM N.B. Ninh တ႔ကလညး ေကးဇးတငေၾကာငး ေဖာျပလပါသည။

ေနာကဆးအေနျဖင ၎တ႔၏ အမတခါးမားဖြင၍ ၿမ႕ ျပလေနမႈဘဝစစတမးတြင ပါဝငေပးေသာ ရနကန၊ ေတာငႀကးႏင ဘားအၿမ႕ေနျပညသမားအား အထးေကးဇးတငရေၾကာငး ေဖာျပလပါသည။

Page 3: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

3

လကရတြင ကမာၻလဥးေရမာ ေကးလကဧရယာထက ၿမ႕ ျပဧရယာတြင ပမေနထငလာ ၾကပါသည။ စကပးစးပြားတြင အေျခခမႈမာ ျမနမာလမႈ အသငးအဝနးက ႀကးစးထားေသာလညး ၂ဝ၁၄ သနးေခါငစာရငး ေကာကခမႈတြင ၿပးခေသာ ႏစအနညးငယ အတြငး အလြနပငျမနဆနေသာ ၿမ႕ ျပျဖစထြနးမႈ ေပၚထြကလာမႈက မတတမးတင ေဖာျပႏငခသည။ ႏစေပါငးမားစြာ စစအပခပမႈတြင ေနခရၿပး ႏငငသည ျပျပငေျပာငးလမႈ စတငချခငးႏငအတ ပမလြတလပစြာ လႈပရားသြားလာႏငသလ ၿမ႕မားတြင အလပအကင အခြငအလမး ပမမားျပား လာေသာေၾကာငလညး ျဖစသည။ ျမနမာႏငငတြင ယၾကည စတခရေသာ အခကအလက ရားပါးမႈႏင အစးရ၏ ၿမ႕ျပ စမမႈဆငရာ အေတြ႔အႀက နညးပါးမႈေၾကာင ရႈပေထြးေသာ ၿမ႕ ျပျဖစထြနးမႈ ျပနာမားမာ မဝါဒခမတသမားအတြက အထးအေလးထားရမည စနေခၚမႈမား ျဖစလာသည။ သေဘာထား ခယခက စစတမးေကာကယျခငးသည ကမာၻအႏ႔ အစးရမားမ မဝါဒ ခမတျခငးက အေထာကအကျပရနအတြက အသးျပေသာ နညးလမးတစခလညး ျဖစသည။ ၿမ႕ ျပလေနမႈ ဘဝစစတမး စမးသပေကာကခမႈ သည ျမနမာၿမ႕မား ေနထငရနႏင အလပလပရနအတြက မညကသ႔ အေျခအေနရသညက မးေမာငးထးေဖာျပရန ရညရြယေသာ စမကနး၏ အစလညး ျဖစသည။ အာရေဖာငေဒးရငး၏ အာရတကအတြငး သေဘာထား ခယခကစစတမး ၃ဝဝ ေကာ လပေဆာငခမႈ အေတြ႔အႀက ႏင ၂ဝ၁၄ ခႏစ ျမနမာႏငင - ေျပာငးလ ေနေသာ လ႔အဖြ႔အစညး အတြငးရ ႏငငသားမား၏ အသပညာႏင တနဖးထားမႈမား စစတမးေကာကခမႈ အေတြ႔အႀကမားအေပၚ အေျခခကာ ယခစစတမးက လပေဆာငချခငးလညး ျဖစသည။

ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝႏင ပတသကၿပး ျမနမာႏငငတြင ပထမဆးအႀကမ စစတမးေကာကယမႈ ျဖစသလ စမးသပ ႀကးစားအားထတမႈျဖစေသာေၾကာင စစတမးေကာကယသညေနရာႏင စျပသည အရြယအစားတြင အကန႔ အသတျဖငသာ လပေဆာငထားျခငးျဖစသည။ ယခ ရာေဖြေတြ႔ရခကမားအားျဖင အစးရႏင အျခားေသာ ၿမ႕ျပ ေရးရာတြင ပါဝငသမားအၾကား ေဆြးေႏြးမႈမား ပမထြကေပၚလာရန ရညရြယထားၿပး စစတမးေမးခြနးမားႏင သေတသနနညးနာမားက ပမေကာငးမြနေအာငျပလပကာ ၂ဝ၁၈တြင အျခားေသာ ၿမ႕မားကပါ တးခ႕လပေဆာင သြားမညျဖစသည။

ၿမ႕ ျပလေနမႈ ဘဝစစတမး က ရနကနႏငငေရး သပၺေကာငး ႏင အတတြဖကကာ လပေဆာငချခငးျဖစၿပး ၎တ႔ကလညး ယခစမးသပလပေဆာငမႈ၏ ဒဇငးပေဖာျခငး၊ အေကာငအထညေဖာျခငးႏင ဆနးစစသးသပျခငး ျဖစစဥမားတြင အေရးႀကးေသာက႑မ ပါဝငလပေဆာငခမႈအတြက ေကးဇးတငလပါသည။ ယခ ၿမ႕ ျပလေနမႈဘဝ စစတမးႏင အႏစခပ အစရငခစာက ယေက ႏငငတကာဖြ႔ၿဖးေရးဌာန၊ ၾသစေတးလ ကနသြယမႈႏင ႏငငျခားေရးရာ ဌာနႏင ဆြစဇာလနဖြ႔ၿဖးေရးႏင ပးေပါငးေဆာငရြကေရး ေအဂငစတ႔မ ပပးကညေပးျခငး ျဖစပါသည။ ဤစာတမးတြင ေဖာျပထားေသာ သေဘာထားအျမငမားမာ စာတမးျပစသမား၏ သေဘာထားအျမငမား ျဖစၿပး အာရေဖာငေဒးရငးႏင ပပးသအလရငမား၏ သေဘာထားအျမငက ထငဟပေစလမမညမဟတပါ။

Dr. Kim N.B. Ninhဌာေနကယစားလယအာရေဖာငေဒးရငး

Page 4: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

4

ေကးဇးတငလႊာ ၂

၁။ အႏစခပ ၆ ၂။ မတဆက ၈ ၃။ သေတသနနညးလမး ၁၃

၄။ ေယဘယ ျခငအျမင ၁၆ တငးျပည၏လားရာ ၁၈ ၿမ႕ေတာ၏ ဥးတညရာလမးေၾကာငး ၁၉ အေကာငးျမငျခငး(သ႔) အဆးျမငျခငးအတြက အေၾကာငးျပခကမား ၂ဝ

၅။ ေနထငရန သငေတာမႈ အေျခအေန ၂၂ အားလပခန ၂၄ သယယပ႔ေဆာငေရး ၂၅ လမးခရး ေဘးကငးလျခမႈ ၂၆ အမားျပညသ ပ႔ေဆာငေရး ၂၇ ၿမ႕ျပလေနသပသညးမႈ ၂၈

၆။ ကနးမာသာယာဝေျပာမႈ ၃၂ ေပာရႊငမႈ ၃၄ ဘဝေနထငမႈအေပၚ ေကနပႏစသကမႈ ၃၅ စးရမပပနမႈ ၃၆ ကနးမာေရး ၃၈ ၇။ ကားမေရးရာ ၄ဝ အလပအကင ၄၂ ပညာေရး ၄၃ ကနးမာေရး ၄၄ ရလပငနးဝနေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြး ၄၅

Page 5: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

5

၈။ အလပႏငစးပြားေရးအခြငအလမးမား ၄၇ ေငြေရးေၾကးေရး အေျခအေန ၄၈ အလပအကငအခြငအလမးမား ၄၉ အလပအကငတးတကမႈအတြက အခြငအလမးမား ၅ဝ လကရအလပအကင ၅၁ တစလစာဝငေငြ ၅၁ လမႈအဆငအတနးေျပာငးလႏငမႈ ၅၃

၉။ အစးရဝနေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြး ၅၄ ေကာငးမားႏငတကသလမား ၅၆ စညပငသာယာေရးဝနေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြး ၅၈ စညပငသာယာေရးရနပေငြမားက ခြတမးချခငး ၆၁ စညပငသာယာေရးအဖြ႕မားႏင ဆကဆရျခငး ၆၂ ရပကြကအပခပေရးမးမား ၆၃ ၁ဝ။ အခြနေကာကချခငးအေပၚ အျမငသေဘာထားမား ၆၄ အခြနေငြေပးျခငး ၆၆ အခြနေပးေဆာငရျခငးအေပၚ သေဘာထားမား ၆၇ အခြနဆငရာ သတငးအခကအလကမားက ပမသလျခငး ၇ဝ

၁၁။ အမတသ႐ပလကၡဏာႏင ရပရြာအသကအဝနး ၇၂ လမးေရးအစအဖြ႕မားႏင ဘာသာေရးအစအဖြ႕မားအၾကားလမႈဆကဆေရး ၇၄ ရပရြာအသကအဝနးသစတ ၇၆ ေပးကမးလဒါနးျခငး ၇၈ ဘာသာေရးႏငပတသကဆကႏြယမႈႏင ဂဏယမႈ ၈ဝ ၿမ႕အေပၚဂဏယမႈ ၈၁

ေနာကဆကတြ ၈၂၁။ သေတသနနညးနာ ၈၂၂။ အငတာဗးေမးခြနးလႊာ ၈၉

အခနးဆးမတစႏင ရညညႊနးကးကားခကမား ၁၁ဝ

Page 6: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

ၿခငသးသပမႈ

ၿမ႕၏ေနေပာသာယာမႈ

ကား၊မ ေရးရာ

စတခမးသာေပာရႊငမႈ

ေျဖဆသမားက ႏငင၏ အနာဂါတလားရာထက ၿမ႕၏

အနာဂါတလားရာအေပၚ ပ၍ အေကာငးျမငသည။

ေယဘယအားျဖင ေျဖဆသမားက

ေပာရႊငမႈရသညဟ ေျဖဆၾကေသာလညး ၿမ႕တစခႏင တစခအၾကား ႀကးမားေသာ ကြျပားမႈ ရသည။

ေျဖဆသမားက ၎တ႔ၿမ႕သည သာယာေနေပာဖြယ ေကာငးသညဟ

ခစားရသည။ သ႔ေသာ လမးလၿခမႈ ႏင ပတသကၿပး စးရမမကငး ျဖစၾကသည။

အမးသမးမားသည အမးသား မားနညးတ ပညာေရးအဆင

အတနး ရၾကသည။ သ႔ေသာလညး အမးသမးမားသည မ႐းဖလာ ကား၊မ အခနးက႑က ဆကလက ထမးေဆာငရဆျဖစၿပး အမမႈကစၥႏင ကေလးျပစ ေစာငေရာကျခငးတ႔တြင တာဝန ပမယေနရသည။

Page 7: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

အစးရဝနေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြး

ကယပငသြငျပငလကၡဏာႏင ရပရြာအသငးအဝနး

အခြနအေကာကအေပၚ သေဘာထားအျမင

ေျဖဆသမားသည အခြနအေကာကက ဆန႔ကငလျခငး လးဝမရၾကေခ။

ေျဖဆသ အမားစက ၎တ႔၏ၿမ႕ မ လမားသည ယၾကညရသည ဟ

သေဘာတသည။

ေဒသဆငရာ အဆငတြင လမႈ အေႏာငအဖြ႔မာ ပ၍ပင အားေကာငးၿပး ၉၃% ေသာ ေျဖဆသမားက ၎တ႔၏ အမနးခငးမားႏင နးစပမႈရသည ခစားရသည။

၉၆% ေသာ ေျဖဆသမားက အခြနအေကာက သည ႏငငသားမား၏ တာဝနျဖစသညဟ လကခၾကသည။

၇ဝ% ေသာ ေျဖဆသမားက အခြနအေကာက သးမးအား မတသညဟ ထငျမငၾကသည။

၆၆% ေသာ ေျဖဆသမားက ၿမ႕ေတာ အေျခအေန တးေကာငးမြနေစမည ဆပါက ပစၥညးခြနက ေပးေဆာငရန သေဘာတညၾကသည။

အျငငးအခ ျဖစပြားမႈ ေျဖရငးရနႏင ဆးျဖတခက ခယရနအတြက

ရပကြကအပခပေရးမးထ သြားသည နညးလမးက ပမႏစသကၾကသည။

ေျဖဆသမားသည ေစးမား စမခန႔ခြမႈ

ႏငပတသက၍ စတေကနပမႈ အမားဆး ရၾကၿပး ေရေျမာငး စမ ခန႔ခြမႈ စနစႏင ပတသတ၍ စတေကနပမႈ အနညးဆး ျဖစသည။

၅၂% သည အမနးခငးႏင အျငငးအခ ျဖစပြားပါက ရပကြကအပခပေရးမးထ သြားမညဟ ေျဖဆၾကသည။

၄၈% သည အမႈအခငး ျဖစပြားပါက ရပကြကအပခပေရးမးထ သြားမညဟ ေျဖဆၾကသည။

ေျဖဆသမားက ၎တ႔၏ ၿမ႕ အတြက ဂဏယၾကသည။

၈၂% ေသာ ေျဖဆသမားက ၎တ႔ၿမ႕အတြက အကးျပမည ဆပါက အစးရ၏ ေဆာငရြကမႈမားက ကညရန ေစတနာ လပအားေပး ကညမည ျဖစသည။

၈၉% ေသာ ေျဖဆသမားက မညသည အခြနအေကာကမားကေပးရမညႏင

၎အခြနအေကာကမားက မညကသ႔သးစြမည ဆသညႏင ပတသကၿပး သတငးအခကအလက ပမရလသည။

ေျဖဆသမားက စညပငသာယာေရးအဖြ႔/YCDC သည

ျပညသ၏ လအပခကမားအေပၚ ပမ၍ ျဖညဆညးႏငလာသညဟ ယၾကညၾကသည။

Page 8: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ
Page 9: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

9

ျမနမာၿမ႕မားသည အရြယအစားအားျဖငေရာ ရႈပေထြးမႈႏင အေရးပါမႈ အရာတြငေရာ ႀကးထြားလာပါသည။ ေကးလကမလမား ၿမ႕ျပသ႔ ေျပာငးေရႊ႕လာကာ ၿမ႕ျပႀကးထြားမႈ ျဖစေပၚလာၿပး လကရ ျမနမာ လဥးေရ၏ သးပတစပသည ၿမ႕ႀကးႏင ၿမ႕မားတြင ေနထငေနၾကသည။ အာရႏငငမားႏင ကမာၻ႔အေတြ႕အႀကအရ ထကသ႔ ၿမ႕ျပ ျဖစထြနးမႈ မးသည ဆကလကျဖစပြားေနဥးမည ျဖစသည။၁ အာရတကရ အျခားေသာ ၿမ႕မားထက ရနကနသည ပမလငျမနစြာ ႀကးထြားလာမည ဟ ေမာမနးထားၿပး ရနကနျပငပရ ၿမ႕ျပေန လဥးေရမာလညး ဆကလကၿပး လငျမနစြာ ႀကးထြားေနဥးမညဟ ေမာမနးထားသည။၂

စးပြားေရးႏင လမႈေရးရာလပငနးမားအတြက ၿမ႕မားသည ဆခကျဖစသည။ ၿမ႕တ႔သည စးပြားေရး ဖြ႔ၿဖးတးတကရနအတြကႏင လသားအရငးအျမစ ဖြ႔ၿဖးရနအတြက အစြမးထကေသာ တြနးအားမား ျဖစႏငသည။ သ႔ေသာလညး ထေရာကေသာ စမခနခြမႈ မရပါက လမားစြာက လာေရာကအေျခခရန ဆြေဆာငႏငခမႈ၏ အကးဆက အျဖစ ၿမ႕မားသည ျပနာမားျဖင ပတဆ႔ကပညပေနေသာ ေနရာမား ျဖစလာမည။ ရညလားေသာ လမးပတဆ႔မႈ၊ မသမးဆညးႏငေသာ အမႈကမား ေတာငပရာပႏင ေရႀကးေနေသာ လမးမားမာ ျမငေတြ႔ေနက ရငးႏးလြနးလသည ဥပမာမား ျဖစသည။

ၿမ႕ မားက စမခန႔ခြရျခငးသည ႏငငတငးအတြက ခကခေသာ စနေခၚမႈ တစရပျဖစၿပး အထးသျဖင အျခားႏငငမားႏငမတ ဆးျဖတခက ခမတသမားသည အခကအလကႏင အေထာကအထားက လကလမး မမႈ နညးပါးသည ျမနမာႏငငအတြကေတာ ပခကခပါသည။ ေကာငးမြနေသာ ဆးျဖတခကမားျဖစရန တနဖးရေသာ သတငး အခကအလကမား လအပပါသည။ ဆလသညမာ အခကအလက အရငးအျမစမားစြာမ ဆးျဖတခကက ထတႏတရယျခငး ျဖစသည။

ယခငက မကကြယျပျခငး ခထားရသည အခကအလက အရငးအျမစ ပစတစခမာ ျပညသလထ၏ ခစားထငျမငမႈႏင သးသပခကျဖစသည။ စစအပခပမႈ ေအာကတြင ျပညသလထသည အစးရ၏ ျပနာ ေဖာထတျခငးႏင အသအမတျပျခငးတြင လႊမးမးမႈ အနညးငယ (သ႔မဟတ) လးဝ မရေခ။၃ အေျခတညစ ဒမကေရစ အသြင ကးေျပာငးေရး ကာလတြငမ အစးရသည ျပညသက ပမေကာငးမြနစြာ တ႔ျပနျဖညဆညးႏငရန ျပညသ၏ လအပခကမားက နားလညႏငရန ႀကးပမးလႈပရားလာသည။၄

သ႔ေသာ အဆပါ ျပညသ၏ လအပခကမားမာ အဘယနညး။ လေတြ မညမ ေပာရႊငေကနပမႈရသနညး။ အေျခအေနမား ပမေကာငးမြန လာသလား (သ႔မဟတ) ပမ ဆးရြားလာသလား။ ၿမ႕မားအေနျဖင မညသညေနရာတြင အလပျဖစၿပး ပမတးတကေကာငးမြနေအာင မညကသ႔ လပႏငမညနညး။ ၿမ႕မား တစၿမ႕ႏငတစၿမ႕ ႏႈငးယဥရာတြင မညကသ႔ အေျခအေနရသနညး။ ၿမ႕ေနျပညသတ႔သည ၎တ႔ၿမ႕က ပမေကာငးမြန လပေဆာငရာတြင အစးရကကညမည မညကသ႔ ဆႏၵမား ရေနသနညး။

ၿမ႕ ျပလေနမႈဘဝ စစတမးသည အထကပါ ေမးခြနးမားက ေျဖဆႏငရန လပေဆာငထားသည နညးလမးတစခ ျဖစသည။ ျမနမာႏငငတြင

ဤသ႔ေသာ စစတမးက ပထမဆးအႀကမ ျပလပျခငးျဖစၿပး ၿမ႕ ျပတြင ေနထငၾကသမား၏ ဘဝအေတြ႔အႀကမားႏင ျပညသလထ၏ သေဘာထားမားက ၿမ႕မားအႏ႔ ႏစမားစြာ ေမးျမနးထားျခငး ျဖစသည။ လႊတေတာအမတမားမ သတ႔၏ မဆႏၵနယမ ျပညသမားက ပမ နားလည လေသာေၾကာင ရနကနႏငငေရး သပၸေကာငးက စစတမးမား ျပစရနေတာငးဆရာမ ၿမ႕ ျပလေနမႈဘဝစစတမး အစပး လာချခငးျဖစသည။ အာရေဖာငေဒးရငးသည စစတမးျပစျခငးတြင အေတြ႔အႀကမားစြာရၿပး အာရတကတြင စစတမးေပါငး ၃ဝဝ ေကာ ျပစလပေဆာငခၿပးျဖစသည။ ယခစစတမးအတြက ရနကနႏငငေရး သပၸေကာငးႏင ပးေပါငးကာ ျမနမာႏငငရ ၿမ႕မားတြင ႏစမားစြာ ၾကာျမငေအာင လပေဆာငမည စစတမးက ဒဇငးေရးဆြ အေကာင အထညေဖာခသည။

ၿမ႕ ျပလေနမႈ ဘဝ စစတမး စမးသပလပေဆာငမႈက ရနကန၊ ေတာငႀကးႏင ဘားအၿမ႕ရ ၿမ႕ျပေန ျပညသ ၁၄ဝဝ အား ၎တ႔၏ အေတြ႔အႀက၊ သေဘာထားႏင အေတြးအျမငဆငရာ ေမးခြနး ၁၁၈ ခက ေမးျမနးျခငးျဖင လပေဆာငခသည။ စစတမးသည ၿမ႕မားက စးပြား ကနသြယမႈဆငရာ ဗဟခကအျဖစ အာရစကျခငး သကသကမဟတဘ ၿမ႕ေနျပညသမား၏ အေတြ႔အႀကႏင သေဘာထား အယအဆက အလးစ ၿခငႏငရန လပေဆာငထားျခငးျဖစသည။ စစတမးသည အေၾကာငးအရာ ေခါငးစဥ ၇ မး ပါဝငၿပး ၎တ႔မာ - ၿမ႕ျပ အေျခအေန အေပၚ ၿမ႕ေနျပညသလထမား၏ ရႈေထာငစ၊ ၿမ႕ျပတြင ေနထငရမႈ အေပၚ သေဘာထားအျမငမား၊ အစးရ ဝနေဆာငမႈလပငနးမား ရရႏငမႈ၊ အခြနအေကာကဆငရာ သေဘာထားအျမင၊ အလပအကင ႏင စးပြားေရး အခြငအလမး၊ ကယပငလကၡဏာ၊ ရပရြာအသငးအဝနး ႏင ႏငငေရး ပါဝငမႈ၊ သာယာဝေျပာမႈတ႔ျဖစသည။ လဥးေရ ထထပမႈ ေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ စနေခၚမႈမား (ဥပမာ- ေလထအရညအေသြး နမပါးမႈ) ႏင အကးေကးဇးမား (ဥပမာ- ေဖာေျဖေရးအတြက ေရြးခယ စရာ မားလာျခငး) စသညတ႔ကလညး စစတမးတြင ထညသြငး ထားသည။

စစတမးေမးခြနးမားအတြက ကမာၻအႏ႔မ စစတမးေမးခြနးမားက အေျခခ ထားၿပး အထကပါ အေၾကာငးအရာ ေခါငးစဥ ၇ ခကႏင ကကညမည ေမးခြနးမားအျဖစ ျပစထားျခငး ျဖစသည။ တခ႕အေျခအေနတြင ႏငငတကာမ အေျခအေနႏင ႏႈငးယဥလသျဖင ေမးခြနးမားက ေျပာငးလျခငးမရ တက႐ကထညသြငး ေမးျမနးထားျခငးလညးရသည။ အခ႕ေမးခြနးမားမာမ ျမနမာႏငင၏ ၿမ႕ျပအေျခအေနႏင ကကညရန ေမးခြနးမားက ျပနလညျပျပင ပသြငးထားပါသည။ ေမးခြနးမားက စစတမးေကာကချခငးဆငရာ၊ ၿမ႕ျပေရးရာႏင ျမနမာအေရး ကၽြမးကင ပညာရငအဖြ႔မ သးသပျပစထားျခငးလညး ျဖစသည။ ေမးခြနး ဘာသာျပနထားမႈက ထပဆငစစေဆးရနအတြက ေမးခြနးမားက ၿမ႕ေနျပညသမားအား ကနဥး စမးသပေမးျမနးခသည၊ ၿပးေနာက ျပနလည မြမးမချခငး ျဖစသည။ ယခစစတမးမ ရာေဖြေတြ႔ရမႈမားက ဆနးစစေလလာခက အား ၿမ႕ ျပလေနမႈဘဝ စစတမး ၂ဝ၁၈ အတြက ေမးခြနးမား ျပစရာတြင ထညသြငးစဥးစား အသးျပႏငမညျဖစသည။

သေတသန ေလလာမႈ ျပလပခေသာ ၿမ႕ျပဧရယာ ငါးခတြင ေနထငေနေသာ လဥးေရက ၿခငသးသပ ေကာကခကဆြႏငမည

Page 10: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

10

သေတသန နညးလမးမးက ယခ ၿမ႕ ျပလေနမႈဘဝ စစတမးတြင အသးျပထားသည။ ထ႔ျပင ျပညသမားႏင မကႏာခငးဆင ေတြ႔ဆ ေဆြးေႏြးျခငး၊ လမႈကြနရကမ တ႔ျပနခကမားက ဖတရႈသးသပျခငး စသည အစးရမ ျပညသ႔ထက အျမငက ရယသည နညးလမးမားကပါ ျဖညစြကခသည။ အစးရ မဝါဒခမတျခငး၏ အဓက ဝေသသ သးခကက အေထာကအထား ေပးျခငးအားျဖင ပပးရန စစတမးမားက ကမာၻအႏ႔ အသးျပၾကသည။၅

Agenda ခမတျခငး။ ကစၥရပတစခအား မဝါဒတစခ အျဖစ အစးရက ထညသြငးစဥးစားေစျခငး။ အစးရမ ဝငေရာကလပေဆာငရန လအပေသာ ႏငငေရး၊ စးပြားေရး ႏင လမႈေရး ျပနာမားက အစးရ အေနျဖင သတထား သျမင လာေစရန ၿမ႕ ျပလေနမႈဘဝ စစတမးမ ကညေပးနငသည။

မဝါဒမား ေဖာထတျခငး။ မဝါဒမား ဒဇငးေရးဆြျခငး။ ေကာငးမြန၍ အရညအေသြး ရေသာ အခကအလကသည မဝါဒေဖာထတျခငးအတြက မရမျဖစ အေရးပါပါသည။ ၿမ႕ျပလေနမႈ ဘဝစစတမးသည “မထေရာကေသာ မဝါဒဒဇငးက ေပၚထြကေစသည ယတမတနေသာ ထငျမငယဆခကမားႏင အမနတကယရေသာ ျပနာက မေျဖရငးႏငျခငး” ၆ တ႔က ေရာငၾကဥႏငေအာင ကညေပးႏငသည။

အကျဖတ သးသပျခငး။ မဝါဒတစခ၏ ထေရာကမႈက ဆနးစစေလလာျခငး။အခနကာလ တစခအတြငး ျပနာမားက မညသ႔ေျဖရငးသညႏင ျပညသမား၏ အေျပာငးအလအေပၚ ပပးေပးမႈတ႔က မတတမးတင ျပစေလလာရန နညးလမးတစခအျဖစ ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမးက အသးျပႏငသည။

စစတမးဆသညမာ အဘယနညး။

ေဖာျပခက ၂.၁

စစတမးဆသညမာ အေၾကာငးအရာအလက ေမးခြနးမားက အေျခခ၍ လတစစ၏ သေဘာထားအျမငမား၊ အေတြ႔အႀကမားက ဆနးစစေမးျမနးျခငးပင ျဖစသည။ စစတမးမားက ကမာၻတစဝနးရ သေတသန ပညာရငမား၊ အစးရမားႏင စးပြားေရးလပငနးမားက အသးျပၾကသည။ စစတမးရလဒမားက ေနရာမားအလက၊ အပစမားအလက ႏင အခနကာလ ၾကာလာသညႏင အမ ႏႈငးယဥေလလာ ႏငမညျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင စစတမးေကာငးမားသည ေလလာမည လအပစ (ဥပမာ - ဘားအ ၿမ႕တြင ေနထင သမား) က ေယဘယအားျဖင ကယစားျပေပးႏငေသာ ရလဒထြကႏငသညဟ သေတသန ပညာရငမားက တြကခကၿပး ယၾကညရႏငေသာ လဥးေရပမာဏကသာ ေကာကခေလရသည။

စစတမးႏငသနးေခါငစာရငးတ႔၏ ကြာျခားခက

ပ ၂.၁

သနးေခါငစာရငးသည ႏငငတြငးရ လဥးေရအားလးက ေကာကယျခငးျဖစသည။

စစတမးသည လပေဆာငမႈတြငပါဝငသည လဥးေရ အခးအစားတစခအား နမနာအျဖစ

ေကာကယျခငးျဖစသည။

ယခ အႏစခပ အစရငခစာသည စမးသပစမကနးမ ထြကေပၚလာေသာ ေတြ႔ရခကမားက ေရြးခယထားျခငး ျဖစသည။ ေမးခြနးမားက ျပနလညတ႔ျပနခက အျပညအစက ေနာကဆကတြ ၂ တြင ေတြ႔ရႏငသည။ ေနာကခ အခကအလကမား ပမပါဝငၿပး အေသးစတ ကေသာ ဆနးစစေလလာခကအတြက အာရ ေဖာငေဒးရငး၏ မၾကာေသးခငက ထတေဝထားေသာ စာတမးျဖစသည “ျမနမာႏငင၏ အခြနအေကာကမားအေပၚ ၿမ႕ ျပေနျပညသမား၏ သေဘာထားအျမင”

Page 11: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

11

တြင ေတြ႔ႏငသည။ ၎ စာတမးသည ၿမ႕ျပလေနမႈ ဘဝစစတမးတြင ပါဝငေသာ ေျဖဆသမား၏ အခြနအေကာကႏင အခြနစနစအေပၚ နားလညမႈႏင ယၾကညမႈတ႔က စနစတက အကျဖတ သးသပထားျခငး ျဖစသည။

ၿမ႕ ျပလေနမႈဘဝစစတမး စမးသပစမကနးက စကတငဘာ ၂ဝ၁၇ တြင လပေဆာငခၿပး ၿမ႕သးၿမ႕အတြငးရ ၿမ႕ျပေနရာ ငါးေနရာတ႔ ပါဝင ခသည။ ေရြးခယခေသာ ၿမ႕သးခ - ဘားအ၊ ရနကနႏင ေတာငႀကး တ႔သည သကဆငရာ ျပညနယႏင တငးေဒသႀကးတ႔၏ ၿမ႕ေတာမား ျဖစၿပး လဥးေရ၊ ဖြ႔ၿဖးတးတကမႈ အဆငမားႏင တငးရငးသား လမးဖြ႔စညးပ အမးမး ပါဝငသည။ ျမနမာႏငငရ ၿမ႕မားစြာတြင ယငးတ႔ႏင တညသည သြငျပငလကၡဏာမးရသညအတြက ျမနမာႏငင၏ ၿမ႕ျပအေျခအေနက ထငဟပမႈရသညဟ သတမတ ယဆသည။ စာရငးဇယား အရၾကညလင ရလဒမားသည ျမနမာၿမ႕ျပ လဥးေရ (သမဟတ ရနကန) က ကယစားျပျခငး မရေခ။ ရနကနၿမ႕ အတြငးရ ၿမ႕ နယသးခတြငလညး ၿမ႕တစၿမ႕အေနျဖင ၿမ႕ လယေခါငတြငရသည ေသးငယသည ေကာကတတား (ရနကနၿမ႕ေတာ ခနးမတညရရာ) မ အႀကးဆး ဆငေျခဖးၿမ႕နယ တစခ ျဖစသည ေျမာကဒဂလညး ပါဝငပါသည။ စစတမးတြင ပါဝငေသာ ရနကနၿမ႕နယ သးခအား ရနကနဟေသာ အမညျဖငသာ စစတမးတေလာက အသးျပထားကာ ခေရပြင သေကၤတျဖင အမတအသား ျပထားပါသည။

ယခ စမးသပစစတမးမ ေတြ႔ရခကမား၊ အစးရႏင အျခားေသာ ပါဝငစပဆငသမားႏငပါ ေဆြးေႏြးထားခကမားက စစတမးေကာက သည နညးလမးက ျပနလညျပျပငရာတြင အသးျပသြားပါမည။ ၎တ႔တြင မညသည ၿမ႕က ထညသြငးမည၊ မညသညနညးလမးႏင မညသည ေမးခြနးမားကသးမညတ႔ ပါဝငပါသည။ ၿမ႕အေရအတြက တးခကာ ၿမ႕ ျပလေနမႈ ဘဝစစတမးက ပမန လပေဆာငျခငးအားျဖင ျမနမာႏငငရ ၿမ႕ ျပျပညသမား၏ ဘဝအေတြ႔အႀကမားက အခနကာလ အလက ႏႈငးယဥလာႏငမည ျဖစသည။ စစတမးအားျဖင ႏငငေရး၊ စးပြားေရး ႏင လမႈေရး အေျပာငးအလ ကာလအတြငးရ ၿမ႕ျပလေနမႈ ဘဝ၏ ျမငကြငးက ေပးစြမးႏငမည။ ထကသ႔ စစတမးမား ေဖာေဆာင ျခငးျဖင အစးရ၏ မဝါဒခမတျခငးႏင ဆးျဖတခကချခငးတ႔က ေထာကပႏငၿပး ျမနမာၿမ႕မား ပမေနထငေကာငး၊ အလပအကငေကာငး လာေစရန ကညေပးႏငမညဟ ကၽြႏပတ႔အေနျဖင ေမာလငမပါသည။

Page 12: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

12

Page 13: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

13

ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမး (The City Life Survey)ကနဥး ေကာကယမႈက ကးကြယရာဘာသာ၅ခႏင ကြျပားျခားနားေသာ လမးအစအဖြ႔ ၂၃ ခတ႔မ အရြယေရာကၿပးသ ၁၄ဝဝ က လဥးေရနမနာအျဖစ ၿမ႕နယ၅ၿမ႕နယ၏ၿမ႕လယရပ ကြကမားတြင ျပလပခပါသည။ စစတမးေကာကယေသာၿမ႕ျပဧရယာမားက လဥးေရနမနာက ကယစားျပမႈရေစရနအတြက ဤစစတမးတြင ေစစပေသခာေသာ ကပနးနမနာေရြးခယျခငး လပထးက အသးျပခ ပါသည။ ဤေလလာမႈတြငပါဝငေသာၿမ႕နယမားကမ ကပနးေရြးခယ ချခငးမဟတေသာလညး၊ၿမ႕နယမားရလဥးေရကယစားျပ အစတအပငး မးစက ကျခငမေစရန အတြကရပကြက၊ အမေထာငစႏင လတစဥးခငး အဆငတ႔တြငျပလပေသာ အဆငသးဆငပါ ကပနးျဖစေစျခငး (three-stage randomization) နညးလမးျဖင ေရြးခယခပါသည။၇

ျမနမာႏငငတြငၿမ႕ႀကးမား၏နယနမတက တကစြာ သတမတထားျခငး မရဘ၊ ထၿမ႕မား၏ ခန႔မနးလဥးေရက အလြယတကမရရႏငပါ။ ၂ဝ၁၄ ခနစ သနးေခါငစာရငးတြင ၿမ႕နယမား၏ ခန႔မနးလဥးေရက ေဖာျပထားေသာလညး၊ ၿမ႕နယမားစြာတြင ေကးလကဧရယာမား ပါဝငပါသည။ ဥပမာ ဘားအၿမ႕နယ၏ ၁၈ ရာခငႏႈနးသညသာ ၿမ႕ျပ ျဖစပါသည။ ဤသေတသနတြင ၿမ႕ျပဧရယာဆသညက ၂ဝ၁၄ ခႏစ သနးေခါငစာရငးအရ ၿမ႕နယတစခ၏ - ၿမ႕ေပၚရပကြကမားတြင ေနထငေသာ - ၿမ႕ေပၚလဥးေရအျဖစ သတမတထားပါသည။ ေနာကဆကတြ ၁ တြင ေတြ႔ရသညအတငး၊ ထၿမ႕ျပဧရယာမားသည လဥးေရပမာဏအားျဖင ႀကးမားထငရားစြာ ကြျပားျခားနားႏငပါသည။ အခ႕ျဖစရပမားတြင၊ၿမ႕ျပဧရယာဟသညမာ (ဥပမာေတာငႀကးကသ႔) ၿမ႕ႀကးမား ပငျဖစေသာလညး၊ အခ႕ေနရာမားရ (ဥပမာအားျဖင ရနကန၊ မႏေလး၊ ေနျပညေတာစသည)ၿမ႕ျပဧရယာမားသည ၿမ႕ႀကးမား၏တစတတပငးအေနျဖငပါဝငသည ၁ဝဝရာခငႏနးျပည ၿမ႕ျပ ၿမ႕နယမားပင ျဖစေနတတသည။ ရနကနၿမ႕ေတာတြင ၿမ႕နယသးခက ထညသြငးထားေသာလညး၊ ဤစစတမးကရနကနတစၿမ႕လး၏ ကယစားျပနမနာအျဖစ မမတယသငသကသ႔ ျမနမာႏငင၏ လဥးေရ နမနာေကာကယချခငးမရေသာ ၿမ႕ျပဧရယာမား သ႔မဟတ ၿမ႕ျပ အေတြ႔အၾကမား၏ ကယစားျပနမနာအျဖစလညးမမတယႏငေပ။ သ႔ေသာလညး၊ ဤၿမ႕ျပၿမ႕နယမားမရရေသာအသအျမငမားသည အျခားေသာၿမ႕ျပဧရယာမားတြင လပကငေနၾကေသာ မဝါဒခမတသမားအတြကအသးဝငဆျဖစႏငသညဟေမာလငပါသည။

ရနကန၊ဘားအႏငေတာငႀကးၿမ႕မား၏ စစေပါငးလဥးေရႏင ႏႈငးယဥပါက နမနာလဥးေရ၁၄ဝဝဆသညမာ နညးပါးေကာငး နညးပါးႏငေသာလညး ေလလာမႈအမးအစားတစခအတြက ဤနမနာ အရြယအစားမာသငတငေလာကနၿပး၊ နမနာေကာကယခေသာ လဥးေရမ အႏမာနေကာကခကခရနအတြက လေလာကပါသည။ ရညညႊနးကးကားခက အျဖစေျပာရမညဆပါက၊ လဥးေရ သနး ၃ဝဝ ေကာရေသာ အေမရကနျပညေထာငစတြင စစတမးမားအတြက

ပမးမနမနာ လဥးေရမာလအေယာက၁,ဝဝဝျဖစသည။၈ ဤစစတမးအား ဆနးစစသးသပရာတြငအသးျပေသာ စာရငးအငးဆငရာနညးလမးမားသည စစတမးအေျချပသညလဥးေရအေၾကာငး ေကာကခကမားခမတရနအတြက လပဂၢလ ၃ဝ ဥးေလာကသာ ပါဝငသည ေသးငယေသာ လဥးေရနမႈနာပစမားသာ လအပပါသည။ ေကာကတတားၿမ႕နယတြင ၅၇ ဥးကသာ စစတမး ေကာကယ ထားျခငးရေသာလညး သေတသနစစစသမားအေနျဖင ေကာကတတားၿမ႕နယရ လဥးေရႏငစပလဥးသည ခငလေသာ စာရငးအငးအေျချပေကာကခကမား ခႏငသည။

နမနာဥးေရပမာဏအရြယအစားက အေရးႀကးသကသ႔ပင လဥးေရနမနာသည စစတမးအေျချပေကာကယရာ လဥးေရအား ကယစားျပျခငးရ၊မရမာလညး တနးတအေရးႀကးပါသည။ ဤလဥးေရနမနာက ကားမအခးအားျဖငမလလဥးေရကနးစပစြာကယစားျပပါသည။ သ႔ေသာအသကအရြယပႀကးေသာ အေျခခေနထငသမား၏တ႔ျပနေျဖဆမႈကမ လြနစြာကယစားျပေနပါသည။ ကအေၾကာငးမလစြာပင၊ဤစစတမးေကာကယခနတြင လမးႏငကးကြယရာဘာသာကသ႔ေသာ လဥးေရဆငရာအဓကကေသာ လကၡဏာရပမားႏင စပလဥး၍ ၿမ႕နယအဆငသနးေခါငစာရငးအခကအလကမား မရရႏငခေသးပါ။ ထအခကမားမရသညအတြက၊ စစတမးနမနာကစစတမးအေျချပေကာကယရာလဥးေရ၏ လဥးေရဆငရာထအခကအလကမားက လေလာကစြာကယစားျပျခငးရ၊မရဆသညက ဆနးစစသးသပရနခယဥးပါသည။သ႔ေသာျငားလညး အသးျပခေသာ ေစစပေသခာေသာ ကပနးနမနာေရြးခယျခငး လပထးက မသားစႏင လတစဥးခငးအဆငမားတြင ကပနးနမနာေရြးခယျခငးကေသခာေစ ခၿပး၊ ယငးနညးလမးက ထလဥးေရစနမနာသည ၿမ႕နယတစခခငးစ၏ အရြယေရာကၿပးေသာ ၿမ႕ျပလဥးေရကလေလာကစြာကယစားျပသညဟ တစစတတစပငးေသခာေစပါသည။

ရနကန၊ဘားအႏငေတာငႀကးၿမ႕မား၏ စစေပါငး လဥးေရႏင ႏႈငးယဥပါက နမနာလဥးေရ ဆသညမာ နညးပါးေကာငး နညးပါးႏငေသာလညး ေလလာမႈအမးအစား တစခအတြက ဤနမနာ အရြယအစားမာ သငတငေလာကနၿပး၊ နမနာေကာကယခေသာ လဥးေရမ အႏမာနေကာကခကခရနအတြက လေလာကပါသည။

၁၄ဝဝ

Page 14: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

14

အဓကေမးခြနးၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမးက ကမၻာတစဝမးမသေတသနစစတမးမားမ ေရြးခယထားေသာေမးခြနးမားျဖင ေကာကယခပါသည။ အခ႕ျဖစရပမားတြင တက႐ကနႈငးယဥမႈမားျပႏငရနအတြက ေမးခြနမားက ပကတအတငး အတအကမေျပာငးမလထားရခပါသည။ ဥပမာ - တစဥးခငး ကနးမာေရးဝေျပာမႈႏင ဆငသည ေမးခြနးေလးခက၂ဝ၁၁ မစ၍ အဂၤလနႏငင၏ နမနာလဥးေရက ႏစစဥေမးျမနးသည အဂၤလနႏငငအစးရ၏ အမးသားစာရငးဇယားမားဆငရာ႐းမ ရယထားျခငးျဖစသည။

အျခားေမးခြနးမားကမ ျမနမာႏငငအေျခအေနႏင ၿမ႕ျပအေျခအေနမားႏင အဝငခြငက ရေစရနျပျပငေျပာငးလခပါသည။ ယငးေမးခြနးမားကသေတသန စစတမးမားႏင ပတသက၍လညးေကာငး၊ ၿမ႕ျပေရးရာကစၥမားႏင ပတသက၍လညးေကာငး၊ ျမနမာႏငငနငပတသက၍လညးေကာငး ကြမးကငေသာပညာရငအစအဖြ႔မ ျပနလနသးသပစစေဆးခသည။ ဘာသာျပနၿပးေသာ ေမးခြနးမားက မလဘာသာစကားသ႔ တဖနဘာသာျပန ၿပးခနတြင ထေမးခြနးမားအား ၿမ႕ျပေနျပညသမားအား စမးသပေမးျမနးခၿပး ထပမမြမးမခပါသည။

အဓကေမခြနးမားက အခနးခြတငးတြငလညး ယခပစအတငး ထညသြငးေဖာျပသြားမည ျဖစပါသည။

Page 15: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

15

ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမး ေကာကယထားေသာ ၿမ႕နယမား

ပ ၃.၁

ေတာငႀကး၄ဝ၄ ဥး

ဘားအ၁၅၁ ဥး

ရနကန*၈၄၅ ဥး

* စစတမးတစေလာကတြင ရနကနၿမ႕ရ စစတမး ေကာကယထားေသာ ၿမ႕နယ ၃ ခက ရနကန ဟ၍သာ အတေကာက ေဖာျပထားသည။

ေျမာက ဒဂ ၃၆၇ ဥး

သာေကတ ၄၂၁ ဥး

ေကာကတတား ၅၇ ဥး

Page 16: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

16

Page 17: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

17

၅၄% ေသာ စစတမးေျဖဆသအမားစက တငးျပညသည လမးေၾကာငး မနဘကသ႔ ဥးတညေနသညဟ ထငျမငသည။

၆၆% ေသာ စစတမးေျဖဆသ သးပႏစပက မမတ႔ၿမ႕သည လမးေၾကာငး မနဘကသ႔ ဥးတညေနသညဟ ထငျမငသည။

တ႔သည ေျဖဆသမား အေနျဖင အေကာငးျမငမႈမားအတြက အမားဆးေပးေသာ အေၾကာငးျပခကသးခက ျဖစသည။

ေတာငႀကး

အေျခခအေဆာကအအ၃၅%

ၿငမးခမးေရး၁၄%

ဖြ႕ၿဖးေရး၁၃%

ဘားအ

ရနကန*

ဤအခနးတြင ေနထငရာေဒသႏင တစႏငငလးဖြ႔ျဖးတးတကမႈမားအေပၚ စစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕ျပေနထငသမား၏ စတေနသေဘာထားကတငျပျခငးျဖစၿပး၊ ၄ငးတ႔၏အျပသေဘာေဆာငေသာအျမငမားႏင မႏစၿမ႕ေသာ အျမငသေဘာမား အတြက ေပးေသာအေၾကာငးျပခကမားက အေသးစတေဖာျပထားသည။

၇၅%

၅၂%

၆၁%

Page 18: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

18

တငးျပည၏ဥးတညရာလမးေၾကာငးႏငစပလဥး၍ ေျဖဆသမားက အေကာငးျမငပရသည။

အာရေဖာငေဒးရငး၏ အျခားေသာစစတမးမား၏ ဥးတညရာအတငး ၂ဝ၁၇ ခႏစ ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမးအား တငးျပညသည မနကနေသာလမးေၾကာငး သ႔မဟတ မားယြငးေသာ လမးေၾကာငးဘကသ႔ ဥးတညေနပါသလားဟေသာ ေမးခြနးေမးျခငးျဖင အစခခပါသည။၉ ေယဘယျခၾကညပါက ေျဖဆသ ၅၄% မာ တငးျပညသည မနကနေသာလမးေၾကာငးသ႔ ဥးတညေနသညဟ ရႈျမငၾကသည။ ဤတ႔ျပနေျဖဆခကသည လးဝဥ အေကာငးဘကမရျမငသညဟ မဆႏင ေသာလညး ၇% ကသာ တငးျပညသည မားယြငးေသာလမးေၾကာငးသ႔ ဥးတညေနသညဟ ထငျမငေၾကာငး ေျဖဆခၾကသည။ သ႔ေသာ တငးျပညသည လမးေၾကာငးအမနကလညး ဥးမတည၊ လမးေၾကာငးအမားသ႔လညး ဥးတညမေနဟ ေျဖဆခၾကသမား၏ ေလးပတစပနးပါး (၂၃%)ခန႔က တငးျပညအေနအထားမာ တန႕ေနသညဟေသာ ခစားမႈက ေဖာျပလၾကသည။ အျခားေသာ ေျဖဆသ ၁၇% က မသပါ သ႔မဟတ မေျဖဆခငပါဟ ေျဖဆ ခၾကသည။ ေျဖဆသအမးသမးမား၏ ၅ဝ ရာခငႏနးသည ႏငငသည လမးေၾကာငးမနဘကသ႕ ဥးတညေနသညဟ ယဆၾကၿပး ၆ ရာခငႏနးမာမ လမးေၾကာငးမားဘကသ႔ ဥးတညေနသညဟ ထငျမငၾကသည။

ထေမးခြနးအား ေနာကဆးေမးျမနးထားေသာ အာရေဖာငေဒးရငးမ ၂ဝ၁၄ ခႏစတြင ျပလပခေသာ ေျပာငးလေနေသာ လ႕အဖြ႕အစညးအတြငး ႏငငသားအသပညာႏင တနဖးမား စစတမးၿပးသညမစ၍ အေကာငးျမငမႈသည အနညးငယေလာနညးလာသညက ေတြ႕ရရသည။

ထေမးခြနးအား ယခငကေမးျမနးထားရာတြင ေနထငသ ၆၂ ရာခငႏႈနးမာ ႏငငသည လမးေၾကာငးမနသ႔ ဥးတညေနသညဟ ယဆၾကေသာေၾကာင ထရလဒသည မၾကာေသးမက ေကာကယခေသာ စစတမးထက ၈ ရာခငႏနး ျမငမားသည။ ထ႔အျပင မၾကာေသးမက ေကာကယခေသာ စစတမးတြင မားယြငးေသာ ဥးတညရာသ႔ ဥးတညေနသညဟ ေျဖဆခသအေရအတြက ရာခငႏႈနး ပမားခၿပး ၂ဝ၁၄ ခႏစတြင ျပလပခေသာ စစတမးတြငမ ၄ ရာခငႏနးသာလင ထသ႕ေျဖဆခၾကျခငးျဖစသည။၁ဝ

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၁၈။ ေယဘယအားျဖငလကရနငငတြငး အေျခအေနမားသညအေကာငးဘကသ႔ ဦးတည ေနသညဟ သငေျပာနငပါသလား(သ႔) အဆး ဘကသ႔ ဦးတညေနသညဟ သငေျပာနငပါသလား

တငးျပည၏ ဥးတညရာလမးေၾကာငးအေပၚ အသကအရြယအလက အျမငမား

ေဖာျပခက ၄.၁

အသကအရြယႀကးရငသမားကငယရြယသမားထက တငးျပည၏ ဥးတညရာလမးေၾကာငးႏင ပတသက၍ ပမအေကာငးျမငၾကဟနရသည။ တငးျပညသည မနကနေသာ ဥးတညရာလမးေၾကာငးသ႔ ေရ႕ရႈ ဥးတညေနသညဟ အသက ၄ဝ ေကာ ပဂၢလမားက အသက ၄ဝ ေအာကမားထက ၁ဝ ရာခငႏႈနးနးပါး ေျပာႏငေျခ ပရၾကသည။ အသကငယရြယေသာ ေျဖဆသမားက အေရးအရာမားသည ေျပာငးလ ချခငး မရဟေျပာႏငေျခပမမားၿပး၊ တငးျပညသည မားယြငးေသာ ဥးတညရာလမးေၾကာငးသ႔ ေရ႕ရႈ ဥးတညေနသညဟ ပၿပးေျပာႏငေျခရသညက ေတြ႕ရရသည။ သ႔ေသာလညး၊ မညသည အသက အပစမမဆ ေျဖဆသမား၏ ၁ဝ% ထကေကာၿပး တငးျပညသည မားယြငးေသာလမးေၾကာငးသ႔ ဥးတညေနသညဟမယၾကညၾကပါ။ စတဝငစား စရာျဖစသညမာ မမေနထငရာ ၿမ႕ႀကးမားသည မနကနေသာ ဥးတညရာလမးေၾကာငးသ႔ ေရးရႈဥးတညေနသညက ယၾကညသည မယ ၾကညသညႏင စပလဥး၍ေျဖဆမႈတြင အသက ပငယေသာ ေျဖဆသမားႏင အသကပႀကးေသာ ေျဖဆသမားအၾကား ကြာျခားမႈ မရသေလာကပင ျဖစသည။ မညသ႔ပငဆေစကာမ ၂ ရာခငႏႈနး အမတေအာကသာ ရေသာလညး၊ အသက ပငယေသာ ေျဖဆသမားက အသကပႀကးေသာ ေျဖဆသမားထက အနညးငယပမ၍ အေကာငးျမင ၾကပါသည။

ေသာေျဖဆသမားမာ တငးျပညသည မနကနေသာလမးေၾကာငးသ႔

ဥးတညေနသညဟ ရႈျမငၾကသည။

၅၄%

Page 19: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

19

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

သေဘာတပါသညသေဘာမတပါ

ေမးခြနး ၁၉။ ေယဘယအားျဖငရနကနၿမ႕တြငးရ အေျခအေနမားသည အေကာငးဘကသ႔ ဦးတည ေနသညဟ သငေျပာနငပါသလား (သ႔) အဆး ဘကသ႔ ဦးတညေနသညဟ သငေျပာနငပါသလား။

၎တ႔ ေနထငရာၿမ႕ႀကးမား၏ ဥးတညရာလမးေၾကာငးႏငစပလဥး၍ ေျဖဆသမားအၾကား အေကာငးျမငမႈ ပမျမငမားပါသည။

၎တ႔၏ ၿမ႕ႀကးမားသညမနကနေသာလမးေၾကာငးသ႔ ဥးတညေနသညဟ ေျဖဆသသးပႏစပ (၆၆%) ခန႔က အခငအမာ ဆၾကသည။ စစတမးေကာကယ ခေသာ ၿမ႕နယမားအားလးတြင ထအေကာငးျမငမႈသည တနးတတညရေနၿပး ေတာငႀကးတြငေနထငသမားက (၇၅% ျဖင) အေကာငးျမငမႈအရဆးျဖစၿပး၊ ဘားအတြငေနထငသမားက (၅၂% ျဖင) အေကာငးျမငမႈ အနညးဆး ျဖစၾကသည။ စစတမးေကာကယသမားအနက ၃ဝ% က တငးျပညသည မနကနေသာ လမးေၾကာငးကျဖစေစ၊ မားယြငးေသာလမးေၾကာငးကျဖစေစ ဥးတညေနသညဟ မထငျမငေၾကာငး ေျဖဆခၾကၿပး၊ အျခား ၁၄% က ၎တ႔ မသေၾကာငး သ႔မဟတ မေျဖဆလေၾကာငး တ႔ျပနေျဖဆခၾကသည။ ေျဖဆသအမးသမးမား၏ ၆၄ ရာခငႏႈနးက ၎တ႔ေနထငရာ ၿမ႕မားသည အေကာငးဘကသ႔ ဥးတညေနသညဟ ေျဖဆခၾကၿပး ၄ ရာခငႏႈနးက အဆးဘကသ႔ ဥးတညေနသညဟ ေျဖဆခၾကသည။

အဓကေမးခြနး

သငႏငင၊ သငျမ႕သည လမးေၾကာငးမနသ႔ ဥးတညေနပါသလား။ ၿမ႕ႀကး ၃ ခ* ႏင စစတမးတစခလး။

ပ ၄.၁

မသပါ

ႏငင

ရနကန*

ေတာငႀကး

ဘားအ

၁၅% ၁၄ဝဝ ဥး

သေဘာတပါသညသေဘာမတပါ၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

၂၂%၆%

၇% ၈၄၅ ဥး၆၄%၂၂%၇%

၁၄% ၁၅၁ ဥး၃ဝ% ၅၂%၃%

၅၄%

၆% ၄ဝ၄ ဥး၇၅%၂% ၁၈%

Page 20: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

20

ေျဖဆသမားက အေျခခအေဆာကအအ၊ ျငမးခမးေရးႏင ဖြ႔ျဖးတးတကမႈတ႔က ယငးတ႔၏ အေကာငးျမငမႈ၏ အေၾကာငးျပခကမားအျဖစ ၾကမေရအမားဆးေဖာျပၾကသည။

တငးျပညသည မားယြငးေသာလမးေၾကာငးသ႔ ဥးတညေရြ႕လားေနသညဟ ထငျမငယဆၾကသညေျဖဆသမားက စးပြားေရးလညပတမႈ၊ ယာဥေၾကာ ပတဆ႔မႈႏင အေျခခအေဆာကအအမားက ယငးတ႔၏ အဆးျမငမႈအတြက အေၾကာငးျပခကမားအျဖစ ႀကမေရအမားဆးေဖာျပၾကသည။ ရလဒမားသည ၂ဝ၁၄ ခႏစ အာရေဖာငေဒးရငး သေတသနစစတမးႏငတညေနၿပး၊ ယငးသေတသန စစတမးနစခစလးတြင လမးမႀကးမားႏင အေျခခအေဆာက အအတ႔က အေကာငးျမငမႈအတြက နပါတတစ အေၾကာငးအျဖစ ေဖာျပၾကကာ၊ အငအားနညးလာေသာ စးပြားေရးက အဆးျမငမႈအတြက နပါတတစ အေဖာျပဆး အေၾကာငးျပခကျဖစလာခၿပး၊ ပဋပကၡသည ေဖာျပခရေသာစာရငးတြငပင ပါဝငချခငးမရပါ။ ထသ႔ကြျပားမႈသည သေတသနစစတမး တစခခငးစက ျပလပခသည အခနကြာျခားမႈၾကာငျဖစႏငေသာလညး၊ ပဋပကၡ၏ သကေရာကမႈက မကဝါးထငထငမရသည ၿမ႕ျပပတဝနးကငမားက အဓက ထားသည ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစာတမး၏ ထငဟငမႈလညး ျဖစေကာငးျဖစႏင ပါလမမည။

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၂ဝ။ အဘယေၾကာငအေကာငးဘကသ႔

ဦးတညေနသညဟဆရသနညး။

ေမးခြနး ၂၁။ အဘယေၾကာင အဆးဘကသ႔

ဦးတညေနသညဟ ဆရသနညး။

Page 21: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

21

အေကာငးျမငျခငးႏင အဆးျမငျခငးမားအတြက အေၾကာငးျပခကမား (စစတမးတစခလး)

ပ ၄.၂

အေျခခအေဆာကအဦ

ၿငမးခမးေရး

ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ

စးပြားေရး

ႏငငေရး

လျခမႈ

ပညာေရး

ကနးမာေရး

သယယပ႔ေဆာငေရး

အကငပကျခစားမႈနညးလာျခငး

အျခား

စးပြားေရး

ယာဥေၾကာပတဆ႔မႈ

အေျခခအေဆာကအဦ

ႏငငေရး

စညးကမးမမႈ

အေထြေထြျပနာမား

ဘာသာေရး

သန႔ရငးမႈ

လျခမႈ

မတညၿငမမႈ

အျခား3

ေဒသတြငးေကာငးမြနေနသညအရာမား ေဒသတြငး အႀကးမားဆး ျပနာမား ၉ဝ၃ ဥး ၆၇ ဥး

၄ဝ%၄ဝ% ၃ဝ%၃ဝ% ၂ဝ%၂ဝ% ၁ဝ%၁ဝ%

၃%

၃%

၄၃%၃၅%

၁၄%

၁၃%

၇%

၇%

၄%

၁%

< ဝ.၅%

< ဝ.၅%

< ဝ.၅%

၁ဝ%

၇%

၇%

၆%

၆%

၄%

၄%

၄%

၁၈%

Page 22: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

22

Page 23: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

23

ဤအခနးတြင ၿမ႕နယ ၅ ၿမ႕နယ တစခခငးစရ ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝႏင ဆကႏြယေနေသာ တမထးျခားသညအခကမားအေပၚ ထားရသည ေျဖဆသမား၏ ရႈျမငပကေဖာျပထားသည။ ေယဘယအားျဖင ၿမ႕ႀကးမားတြငရေသာ ၿမ႕ျပေနရာမားႏင ဝနေဆာငမႈမားက ေျဖဆသမားက သရၾကေသာလညး ထအရာမားက လကလမးမႏငရန အတြက အခြငအလမးမားကမ အကန႔အသတျဖငသာရရသညဟ ဤသေတသနစစတမးကေတြ႔ရခသည။ အျခားအခနးမားႏငမတဘ၊ ဤအပငးတစေလာကလးရ တ႔ျပနေျဖဆမႈမားမာ အရပေဒသေပၚ မတည၍ ၿမ႕ႀကးမားႏင ၿမ႕နယမားအလက ထငရားေသာ ကြျပားမႈမား

ရသည။ မညသညၿမ႕ႀကးသ႔မဟတ ၿမ႕နယကမ စစတမးေကာကယ သည အျခားၿမ႕ႀကးတစခခထက ေနထငရန သငေတာမႈအေျခ အေနအရ တသမတတညး ပမျမငမားသညဟ ေျဖဆေဖာျပထားျခငး မရပါ။ သ႔ေသာလညး ေျဖဆမႈပစသည ခန႔မနးႏငေသာ အေနအထား မားျဖစရာ၊ ပ၍ၿမ႕ျပဆနေသာ ၿမ႕နယမားတြင သာလြနေကာငးမြနေသာ အမားျပညသသယယပ႕ေဆာငေရးစနစလကလမးမႏငမႈရျခငးက တငျပၾကၿပး ဆညမႈႏင ေလထညစညမးမႈမားႏငစပလဥး၍ အႏတလကၡဏာေဆာငေသာ သေဘာထားမားကလညး တငျပၾကသည။

ေဖာေျဖေရးအတြက ေရြးခယစရာမား ရသညဟ ၇၃% ႏင ေဈးဝယစရာ ေနရာမားရသညဟ ၉ဝ% ေသာ ေျဖဆသမားက ၎တ႔၏ ၿမ႕အသး သးတြင ၿမ႕ျပ၏ ဝနေဆာငမႈေကာငး မားရေၾကာငး တငျပခၾကသည။

၄၅% ေသာ ေျဖဆသမားက ၎တ႔တြင ၿမ႕ျပ ဝနေဆာငမႈမားက ရယ ခစားရန အားလပခန အလအေလာက မရပါ ဟ ေျဖဆခၾကသည။

ရနကနၿမ႕တြင အဓကအသးျပေသာ သယယပ႔ေဆာငေရးမာ အမားျပညသသး သယယပ႔ေဆာငေရး (၄၆%) ျဖစၿပး ဘားအႏင ေတာငၾကးတြငမ ေမာေတာ ဆငကယမားက အမားဆး (၅၁% ႏင ၇၁%) အသးျပၾကသည။

၅၄%ေသာ ေျဖဆသမားက ၿမ႕တြငးတြင ေမာေတာဆငကယစးရာတြင ယာဥေၾကာလျခေဘးကငးျခငးသည စတအပပနရဆး အခကျဖစေၾကာငး ေျဖၾကားၾကသည။

ေဖာေျဖေရး

၇၃%ေစးဝယျခငး

၉ဝ%အားလပခန

၄၅%

ေတာငႀကး

ဘားအ

ရနကန*

၇၁%

၄၆%

၅၁%

Page 24: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

24

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၃၈။ ရနကနၿမ႕တြင ေကာငးမြနေသာ

အမားျပညသဆငရာ ပနးျခမား၊ ပနးဥယာဥမား

ရသည။

ေမးခြနး ၄ဝ။ ရနကနၿမ႕တြင အမအျပငထြကၿပး

စားေသာကရနေနရာေကာငးမားစြာရသည။

ေမးခြနး ၄၁။ ရနကနၿမ႕တြင ေဈးဝယထြကရန

ေနရာေကာငးမားစြာရသည။

ေမးခြနး ၄၂။ ရနကနၿမ႕တြင ေဖာေျဖေရးနင

အပနးေျဖစရာ ေနရာမားစြာရသည။

ေမးခြနး ၄၃။ ရနကနၿမ႕ရ

ေကာငးမြနေသာအရာမားက ေတြ႕ၾကခစားနငရန

ကြနေတာမာ အခနပရသည။

ေျဖဆသမားေနထငရာ သကဆငရာၿမ႕ႀကးမားသည ေကာငးမြနေသာ ၿမ႕ျပေနရာမားႏင ဝနေဆာငမႈမားရေသာလညး၊ ယငးတ႔က ရရခစားႏငရနအခနအနညးငယသာ ရသညဟေျဖဆခၾကသည။

ၿမ႕ျပေနထငသမားက ယငးတ႔ႏငသကဆငရာ ၿမ႕ႀကးမားတြင အားလပခန လပေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြးႏငစပလဥး၍ အျပသေဘာေဆာငေသာ ေဖာျပခကမားက မညသညအတငးအတာထ သေဘာတေၾကာငး ေမးခြနး ၆ ခ ျဖင အစဥလကေမးျမနးခပါသည။ နယေျမေဒသအားလးရ ေျဖဆမႈမားက ၇၃% (ေဖာေျဖမႈႏငအပနးေျဖမႈ)ႏင ၉ဝ% (ေဈးဝယထြကျခငး) အၾကား သေဘာ တေၾကာငး သ႔မဟတ ခငခငမာမာသေဘာတေၾကာငးျပကာ မားစြာ အေကာငးျမငမႈရသည။ အထးသျဖင ေတာငႀကးတြင ထသ႕သေဘာတညမႈမား ျမငမားသည အဆငရေၾကာငး တသမတတညးေတြ႔ရရသည။ ၈၂ ရာခငႏနးေအာက မနညးေသာ ေျဖဆသမားသည အထကပါ ေဖာျပခကမားအား သေဘာတျခငး (သ႔) ခငခငမာမာသေဘာတျခငးရသည။ ဘားအတြင အနမဆး ေသာသေဘာတမႈရေသာလညး၊ ေျဖဆမႈမားမာ အဆးျမငသည သေဘာထားမား ရမေနပါ။ ဘားအရ ေျဖဆသမား၏ ၅၂% ကသာ “ဘားအတြင ေဖာေျဖမႈႏင အပနးေျဖမႈတ႔အတြက ေကာငးမြနေသာေနရာမား မားျပားစြာရသည”ဟေသာ ေဖာျပခကက သေဘာတၾကေသာလညး၊ ၂၄% က မသပါ သ႔မဟတ ထေမးခြနးက ေျဖဆႏငျခငးမရပါ။

အားလပခနလပေဆာငမႈမားႏငစပလဥးသည ေမးခြနးမားက ေျဖဆႏငစြမး မရျခငးသည ရေနေသာၿမ႕ျပေနရာမားႏင ဝနေဆာငမႈမားႏင ျပညျပညဝဝ ပတသက ကြမးဝငမႈမရေသာေၾကာငဟ ဆလႏငေခရပါသည။ ထသးသပခကက ထေမးခြနးစဥတြင ေမးေသာေနာကဆးေမးခြနးျဖစသည “[xxx]ၿမ႕ရ ေကာငးမြနေသာအရာမားက ေတြ႔ၾကခစားႏငရန ကၽြနေတာတြင အခနပရသည။”ဟေသာ ေမးခြနးကေျဖသည တ႔ျပနေျဖဆခကမားက အတညျပေထာကခေနပါသည။ ထေမးခြနးက စစတမးေျဖဆသမား၏ ၄၇% ကသာ ေထာကခသညသေဘာေျဖဆခပါသည။ ေတာငႀကးၿမ႕ရ ေျဖဆသမားအနက ၆၃% က ထေဖာျပခကအေပၚ သေဘာတသည သ႔မဟတ အလြနသေဘာတေၾကာငး ေျဖဆၾကျခငးျဖင အခနပအမားဆးရေၾကာငး ေဖာျပခခနတြင၊ သာေကတ၊ ဘားအႏငေျမာကဒဂၿမ႕နယမားရ စစတမးေကာကယခရသမား၏ ၄ဝ% က ယငးတ႔၏ၿမ႕မားက ေပးမညအရာမားက ရရခစားရန လေလာကေသာ အခနရပါသည ဟေသာအျမငက သေဘာမတ သ႔မဟတ အလြနသေဘာမတခၾကပါ။

ဘားအရ ေျဖဆသမား၏ ၅၂% ကသာ “ဘားအတြင ေဖာေျဖမႈႏင အပနးေျဖမႈတ႔အတြက ေကာငးမြနေသာေနရာမား မားျပားစြာရသည”ဟေသာ ေဖာျပခကက သေဘာတၾက ေသာလညး၊ ၂၄% က မသပါ သ႔မဟတ ထေမးခြနးက ေျဖဆႏငျခငးမရပါ။

Page 25: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

25

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၃၂။ အလပသ႔သြားရန မညသညသြားလာေရး

နညးက သငအမားဆးအသးျပသနညး။

စစတမးေကာကယခရေသာေနထငသမား၏ ၁ဝ% ေအာကမာ အလပသြားရန သယယပ႔ေဆာငေရးအတြက အဓကအားျဖင ကားကအသးျပပါသည။

အလပသြားအလပျပနအတြက ၎တ႔၏ အဓကသယယပ႔ေဆာငေရးပစႏင ပတသက၍ ေမးျမနးသညအခါ၊ ၿမ႕ျပနယေျမေဒသမားအၾကား ႀကးမားေသာ ကြာျခားခကရပါသည။ ရနကနရၿမ႕နယမားရ ေျဖဆသမားက အမားျပညသ ဆငရာ သယယပ႔ေဆာငေရးစနစႏင စြမးအငမလေသာ သယယပ႔ေဆာငေရး (ဥပမာစကဘးစးျခငး၊ လမးေလာကျခငး) တ႔က ၈၉ ရာခငႏႈနး အမသဟ ျပေနရမႈက ေဖာျပခၾကေသာလညး၊ ေတာငႀကးႏင ဘားအရ ထကဝကထကမကေသာ ေျဖဆသမားက ကယပငေမာေတာဆငကယျဖင သြားလာမႈအေပၚ (၅၉% ႏင ၅၅% အသးသး) အားထားမခၾကပါသည)။ အလပလပၾကသညဟေျဖဆၾကေသာ အမးသမးေျဖဆသမားအနက ၇၁%ေသာ အမးသမးမားသည အမားျပညသသယယပ႕ေဆာငေရးသ႕ စြမးအငမလေသာ သယယပ႕ေဆာငေရးအသးျပ၍ လပငနးေနရာသ႕သြားေရာကၾကသညဟ ေျဖဆထားၿပး ၂၉ ရာခငႏနးမာမႈ ကယပငပဂၢလကသယယပ႕ေဆာငေရးကသာ အမျပၾကသညဟေဖာျပၾကသည။ အလပအကငရေသာ အမးသမးမား၏ အသးအမားဆးေသာ သယယပ႕ေဆာငေရးမာ လမးေလာကျခငးပငျဖစသည။ ထအေၾကာငးအခကအရ အမးသမးမားသည ၎တ႕အမႏငနးေသာ

ၿမ႕ျပ၏ သာယာစေျပျခငးအေပၚ သေဘာတညမႈ (စစတမးတစခလး)

ပ ၅.၁

အလပမားတြင အလပလပကငၾကသညဟ ယဆနငသည။ ၂ဝ၁၄ ခႏစ ျမနမာႏငငသနးေခါငစာရငးေကာကယမႈအရ ထအမးသမးမားသည မသားစစးပြားေရးလပငနးမားတြင ပါဝငလပကင ေဆာငရြကေနၾကသမား ျဖစသညဟ ယဆႏငသည။

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသည

သေဘာတပါသည

လးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

ပနးျခႏငကစားကြငးမား

စားေသာကစရာေနရာမား

ေစးဆငမား

ေဖာေျဖေရး

အားလပခန

၁၄ဝဝ ဥး

၁၄ဝဝ ဥး

၁၄ဝဝ ဥး

၁၄ဝဝ ဥး

၁၃၉၄ ဥး

၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

၁%

၃%

၂%

၂%

၂၅%

၃ဝ%

၃ဝ%

၂၁%

၁ဝ%၃၇%၁၇%၂၆%၁ဝ%

၅၇%

၅၉%

၆ဝ%

၅၃%

၆%

၄%

၆%

၈% ၆%

၆%မသပါ

၅%

၃%

၁ဝ%

၄%

Page 26: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

26

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၃၇။ သငၿမ႕ေပၚကလမးမားတြင ကား/

ဆငကယ (စကတပယာဥ) စးလင ႐ပပငးဆငရာ

လျခမႈအတြက စတပရသည။

ယာဥေၾကာလျခေဘးကငးေရးသညေတာငႀကးၿမ႕ေပၚေနထငသမားအတြကအဓကပပနစရာျဖစသည။

ေျဖဆသမား၏ထကဝကေကာ(၅၄%)က “ၿမ႕တြငးလမးမားတြင စကတပယာဥမား စးနငးသညအခါ ကြနပ၏ရပပငးဆငရာ ေဘးကငးလျခမႈ အတြက ကြနပစးရမေနရပါသည”ဟေသာေဖာျပခကက သေဘာတၾကသည သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကပါသည။ ၿမ႕နယမားတစေလာကတြင ဤစးရမ ပပနမႈက ျမငမားဆျဖစၿပး၊ ေမာေတာဆငကယအသးျပသ ပမမားျပားသည ေဒသမားတြင စးရမပပနမႈအမားဆးျဖစသည။ ရနကနရစစတမးေကာကယရာ ၿမ႕နယသးခ၏ ၄၅% က ထေမးခြနးအတြက သေဘာတမႈ သ႔မဟတ အလြန သေဘာတမႈက ေဖာျပခၾကေသာလညး၊ ဘားအတြင ေနထငသမား၏ ၅၁% ႏင ေတာငႀကးတြင ေနထငသမား၏ ၇ဝ% (အလြနသေဘာတသ၂၁%)အၾကားက မမတ႔သကဆငရာ ၿမ႕ႀကးမားရ စကတပယာဥမား စးနငးသညအခါ ရပပငးဆငရာ လျခေဘးကငးမႈအတြက စးရမခပါသညဟေျဖဆခၾကပါသည။

အလပသ႔သြားရန မညသညသြားလာေရးနညးက သငအမားဆးအသးျပသနညး။ (ၿမ႕ႀကး ၃ ခႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၅.၂

ေျဖဆသအမးသမးအားလးအနကမ ၅၃ ရာခငႏႈနးသည စကတပယာဥမားစးရာတြင ၎တ႕၏ ႐ပပငးဆငရာ လျခမႈအတြက စတပပနရပါသညဆသညအခကအား ခငခငမာမာသေဘာတျခငးသ႕ သေဘာတျခငး ရသညက ေတြ႕ရသည။

ရနကန*

ေတာငႀကး

စစေပါငး

ဘားအ

၁% ၁%

၁%

၁%

၁%

<၁%

<၁% <၁%

ဆငကယ ကယပငကား လမးေလာက ဆကား ဆငကယ အငား

အငားယာဥ ဘတ(စ)႐းကား/ ႀကပ႔စကဘး

၄၃၆ ဥး

၂၉ဝ ဥး

၉၆ ဥး

၈၂၂ ဥး

၁ဝ%

၅၉%

၅၅%

၂၈% ၈% ၈%၆%၂၅% ၂၄%

၅%

၅%

၂၇%

၂၆% ၇%

၄%

၄%

၄%

၁ဝ% ၁၁% ၄၃%၂၄%

အမားသးကယပင ကာယ

Page 27: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

27

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၃၄။ ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚ

သငမညသည အတငးအတာအထ သေဘာ

တညပါသနညး။ သငၿမ႕တြင အမားျပညသ

အသးျပေသာ သယယပ႔ေဆာငေရးမာ ေဘးကငး

လျခသည။

ေမးခြနး ၃၅။ ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚ

သငမညသည အတငးအတာအထ သေဘာ

တညပါသနညး။ သငၿမ႕တြင အမားျပညသ

အသးျပေသာ သယယပ႔ေဆာငေရးမာ အဆငေျပသည။

ေမးခြနး ၃၃။ ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚ

သငမညသညအတငးအတာအထ သေဘာတည

ပါသနညး။ သငၿမ႕တြင အမားျပညသအသးျပေသာ

သယယပ႔ေဆာငေရးမာ စရတသကသာသည။

ေျဖဆသအမားစက၎တ႔ ၿမ႕ႀကးမားရ အမားျပညသသး သယယပ႔ေဆာငေရးက စရတသကသာၿပး လျခေဘးကငးကာ သကေသာငသကသာရေၾကာငး သေဘာတၾကသည။

သေတသနစစတမးတြင ဤအပငးအတြကေရြးခယထားေသာ ေမးခြနးမားသည အမားျပညသသးသယယပ႔ေဆာငေရး၏ စရတသကသာမႈ၊ ေဘးကငးလျခမႈႏင အဆငေျပေခာေမြ႕မႈတ႔က အဓကထားရညရြယပါသည။ ထရေထာငနယပယ သးခလးတစေလာက အျမငမားသည ေဖာျပခကမားအေပၚသေဘာတျခငး သ႔မဟတ အလြနသေဘာတျခငး (၇ဝ%ေကာ) ျဖင ေထာကခၾကပါသည။ ေျဖဆသအမးသမးမားအနက ၆၈ ရာခငႏႈနးေသာ အမးသမးမားသည အလြနသေဘာတသည (သ႔) သေဘာတသညဟေျဖဆခၾကသည။

“ၿမ႕တြငးလမးမားတြင စကတပယာဥမား စးနငးသညအခါ ကြနပ၏ရပပငးဆငရာ ေဘးကငးလျခမႈ အတြက ကြနပစးရမေနရပါသည။” (ၿမ႕ႀကး ၃ ခႏင စစတမးတစခလး)

မသပါ

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

ရနကန*

ေတာငႀကး

ဘားအ

စစေပါငး

၅%

၅%

၄%

၈၄၅ ဥး

၄ဝ၄ ဥး

၁၅၁ ဥး

၁၄ဝဝ ဥး

၁၃%

၂၁%

၁၉%

၁၆%၃၈%၈%၂၆%၁ဝ%

၃၂%၁၄%၂၄%၇%

၅ဝ%

၃၃%၆%

၆%

၃၂%

၁၄%၉%

၁၂%

ပ ၅.၃

သေဘာတပါသညသေဘာမတပါ၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

Page 28: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

28

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၄၇။ ေအာကေဖာျပပါ စာသားမားအေပၚ

သငမညသည အတငးအတာအထ သေဘာတည

ပါသနညး။ သငၿမ႕သည လေနထထပသည။

ေမးခြနး ၄၅။ ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚ

သငမညသည အတငးအတာအထ သေဘာတည

ပါသနညး။ သငၿမ႕သည ဆညသည။

ေမးခြနး ၄၆။ ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚ

သငမညသည အတငးအတာအထ သေဘာတည

ပါသနညး။ သငၿမ႕သည သန႔ရငးလတဆတေသာ

ေလေကာငးေလသန႔ရသည။

ၿမ႕ျပသ႔စျပေရာကရလာမႈသည ၿမ႕ျပဝနးကငအတြက စးပြားေရးႏငလမႈေရးအကးအျမတမား ရလာေစသညတင၊ ၿမ႕ျပလေနသပသညးလာမႈႏင အတပါလာသည အခကအခအတားအဆးမားကလညး ေျဖဆသမားက သတမမၾကသည။

စစတမးေကာကယခေသာၿမ႕နယငါးခရ ၿမ႕ျပအေျခခေနထငသမားက ၎တ႔၏သကဆငရာၿမ႕နယမားသည လထထပလြနးသည၊ ဆညလြနးသညႏင ေလေကာငးေလသန႔ ရရသညဟ ခစားရပါသလားဟ ေမးျမနးခပါသည။ ေျဖဆတ႔ျပနမႈမားက ၿမ႕နယအလက ကြျပားမႈမားရပါသည။ ဘားအၿမ႕တြင ေနထငသမားအေနျဖင မမတ႔၏ ၿမ႕ႀကးက မညမလထထပသညဟ ျမငပါ သနညးဟ ေမးျမနးေသာအခါ၊ ဘားအၿမ႕သည အလြနလထထပပါသညဟေသာ အခကက ၆၇% က သေဘာတသည သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကၿပး၊ ၁၈% ကမ သေဘာမတ သ႔မဟတ အလြနသေဘာမတေၾကာငး ေျဖဆမႈအားျဖင အေျဖမးစ အမားအျပားရရခသည။ ႀကတငခန႔မနးႏငသည အတငးပင လေနသပသညးမႈ ပမျမငမားေသာ ၿမ႕နယမားတြင ေနထငသမားက ထေမးခြနးက အျမငဆးသေဘာတမႈက ေဖာျပခၾကသည။ ေကာကတတား ၿမ႕နယတြင ေနထငသမားထမ မမတ႔ၿမ႕သည လေနအလြန ထထပသညဟ သေဘာတၾကသ ၉၂% အနက၊ ၇၉% က အလြနသေဘာတေၾကာငး သသာစြာေျဖဆခၾကသည။ ၿခငၾကညလင ၿမ႕နယမားအားလးရ ေျဖဆသ အမးသမးမားအနက ၈ဝ ရာခငႏနးေသာ အမးသမးမားသည အလြန သေဘာတသည သ႔ သေဘာတသညဟေျဖဆၾကသည။

ေျဖဆသအမားစက၎တ႔ ၿမ႕ႀကးမားရ အမားျပညသသး သယယပ႔ေဆာငေရးက . . . (စစတမးတစခလး)

ပ ၅.၄

မမတ႔၏ၿမ႕သညအလြနဆညပါသလားဟ ေမးျမနးေသာအခါ၊ ေတာငႀကးၿမ႕က ေျဖဆသမား၏ ၆၅% က ထေဖာျပခကက သေဘာမတ ကန႔ကြကၾကျခငးျဖင ပမအျပသေဘာ ေဆာငေသာ အျမငရၾကသည။ ေျမာကဒဂႏင သာေကတ တ႔က မမတ႔ၿမ႕ႀကးမားသည အလြနဆညသညဟ

သေဘာတပါသညသေဘာမတပါ

အဆငေျပသည

လျခသည

သကသာသည

၁၃၉၉ ဥး

၁၃၉၉ ဥး

၁၃၉၉ ဥး

၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

၂%

၁%

၁% ၂၁%

၂၁%၅၃%

၅၄%

၁ဝ%

၁ဝ%

၆%

၆%

၂၁%၄၇%၁၂%၉%

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

Page 29: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

29

သေဘာတပါသည

သေဘာတပါသည

သေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

ေတာငႀကး

ေတာငႀကး

ဘားအ

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

သာေကတ

ေကာကတတား

ေကာကတတား

၄ဝ၄ ဥး

၄ဝ၁ ဥး

၁၄၈ ဥး

၁၄၉ ဥး

၃၆၆ ဥး

၃၆၅ ဥး

၄၂၁ ဥး

၄၂၁ ဥး

၅၇ ဥး

၅၇ ဥး

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%၅ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%၆ဝ%

၇ဝ%

၇ဝ%၇ဝ%

၈ဝ%

၈ဝ%၈ဝ%

၉ဝ%

၉ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁%

၃%

၄%

၁၈%၅၈%၁၆%၆%

၁၅% ၁၆%

၁၂% ၄% ၃၉% ၄၁%

၆% ၄%

၄%၆% ၁၂% ၇၉%

၁၅%

၁၁%

၇%

၄% ၂၄%

၁၆% ၁၂% ၃၇% ၃၅%

၁၈% ၁၈%၃၃%

၂ဝ% ၁၄% ၄၂% ၁၄%

၂၅% ၂ဝ% ၃၂% ၁၁%

၅ဝ% ၁၆% ၆%၁၃%

၃၉% ၅ဝ%

၄၅% ၂၂%

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

ၿမ႕သည လေနသပသညးၾကပေတာကလြနးသည။ (ၿမ႕ျပဧရယာ ၅ ခ)

ၿမ႕သည ဆညလြနးသည။ (ၿမ႕ျပဧရယာ ၅ ခ)

ပ ၅.၅

ပ ၅.၆

Page 30: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

30

ေလထအရညအေသြးႏငသကဆငသည ေမးခြနးအေပၚေျဖဆၾကရာတြင၊ ေတာငႀကးႏငဘားအၿမ႕မားက (၉၆%ႏင၉ဝ% သေဘာတသ႔ မဟတအလြနသေဘာတၾကၿပး) သတ႔ၿမ႕ႀကးမားသည ေလေကာငးေလသန႔ ရသညဟ အျပတအသတ ေျဖဆၾကသည။

သေဘာတသ ၅၅% ရၿပး၊ ဘားအၿမ႕က ၄၄% ရသညအတြက ပမအျမငကြျပားၾကသည။ တစဖန ပမလေနသပသညးေသာ ေကာကတတားကသ႔ေသာ ၿမ႕ေနလထတြင၊ မမတ႔ၿမ႕သည အလြနဆညပါသညဟ ေျဖဆသ ၇၂%ရၿပး၊ ဆညမႈႏငပတသကၿပး ျပငးထနေသာ အျမငရၾကသည။

ေလထအရညအေသြးႏငသကဆငသည ေမးခြနးအေပၚ ေျဖဆၾကရာတြင၊ ေတာငႀကးႏင ဘားအၿမ႕မားက (၉၆% ႏင ၉၁%

သေဘာတ သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကၿပး) သတ႔ၿမ႕ႀကးမားသည ေလေကာငးေလသန႔ရသညဟ အျပတအသတေျဖဆၾကသည။ ရနကနရ ၿမ႕နယမားတြငမ လေနပမထထပေသာ ၿမ႕ႀကးမားက ေလထအရညအေသြးအေပၚ ပမမေကာငးျမငစတျဖင ရႈျမငၾကသညအတြက၊ ထအခကႏငပတသက၍ အေကာငးျမငသႏင မေကာငးျမငသ ထကဝကခန႔စ ကြျပားေနၾကပါသည။

၄ဝ၄ ဥး

၁၄၉ ဥး

၃၆၅ ဥး

၄၂၁ ဥး

၅၇ ဥး

၁% ၄၉%၄၇%၂%

၅%

၈%

၁၁% ၃၁%

၃ဝ% ၂၅% ၁၆% ၁၉% ၁၁%

၁၆% ၃၃% ၇%

၂၅% ၁၆% ၃၁% ၁၈%

၄% ၄၈% ၄၃%

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

ၿမ႕သည ေလေကာငးေလသန႔ရသည။ (ၿမ႕ျပဧရယာ ၅ ခ)

ပ ၅.၇

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

သေဘာတပါသညသေဘာမတပါ၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ%၆ဝ% ၇ဝ%၇ဝ% ၈ဝ%၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

Page 31: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

31

Page 32: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

32

Page 33: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

33

ေပာရႊငမႈႏငပတသကေသာ ရမတမာ ျမငမားၿပး ပမးမအားျဖင . . .

၆.၇ (စေကး ၁ဝ အနက)

ေျဖဆသအမားစျဖစေသာ ၇ဝ% က ကနးမာေရးရမတမားႏင ပတသက၍ အနညးဆး ၇.ဝ အဆင ေဖာျပၾကသည။

ကနးမာသာယာဝေျပာမႈႏင ပတသကလင ၿမ႕အလက* ေျဖဆမႈမားမာ သသသာသာ ကြျပားေနသည။

ဘဝအေပၚေကနပမႈႏငပတသကေသာ ရမတမာ ျမငမားၿပး ပမးမအားျဖင . . .

၆.၄ (စေကး ၁ဝ အနက)

စးရမပပနမႈႏငပတသကေသာ ရမတမာ နမကၿပး ပမးမအားျဖင . . .

၃.၃ (စေကး ၁ဝ အနက)

ဤေခါငးစဥတြင ေပာရႊငခမးေျမမႈ၊ ကနးမာေရး၊ စတပပနရမႈႏင ဘဝေနထငမႈအေပၚ ေယဘယေကနပႏစသကမႈတ႔ႏင စပလဥးသည ၿမ႕ျပေနထငသမား၏ အျမငမားက ေဖာျပထားပါသည။ ဤအမးအစားမားရ ေမးခြနးမားတစခစက ေယဘယအားျဖင အေကာငးသေဘာ ေျဖဆခၾကၿပး၊ ရလာဒအေနျဖင စစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕နယမားအားလးတြင သပမကြာျခားလပါ။ ဘားအၿမ႕ေန လထအေနျဖင ေမးျမနးေသာ ေမးခြနးမားအားလးအတြက အျခားၿမ႕နယမားႏင နႈငးယဥပါက ပမနမသညရလဒက ေျဖဆ ေဖာျပခၾကၿပး တညေသာအတငးအထြာအားျဖငပင ေတာငႀကးၿမ႕မ ေျဖဆမႈမားက ပမ၍အေကာငးဘကသ႔ဥးတညပါသည။ အေရးအႀကးဆးမာ ဤအပငးသည ကနးမာသာယာဝေျပာမႈႏင သကဆငသည အျမငမားက အခနေျပာငးလမႈႏင လကေလာ ညေထြစြာ ေျခရာခႏငအတြက ေနာငတြငျပလပမည စစတမးမား အတြက အေျခချဖစႏငပါသည။ ဤအပငးတစေလာကလးတြင၊ ေျဖဆသမားနင၂ဝ၁၇ခႏစ ၿဗတနႏငငအစးရက ျပလပသည ပဂၢလက ကနးမာသာယာဝေျပာမႈ စစတမးတ႔အၾကားရ ရလာဒမားက ႏႈငးယဥသညအခါ ရရသညကးကားေဖာျပခကမားက

တငျပသြားပါမည။ ဤစစတမးႏငကကညေစရနႏင ႏငငတကာႏင ႏႈငးယဥခနဆႏငရန၊ ဤသေတသနစစတမးရ ေမးခြနးမားက တကစြာ ေရြးခယစာစခေသာလညး၊ ယခငကတငျပခသညအတငး ဤေမးခြနးမားရ အစစအမနတနဖးမားမာမ အနာဂတ စစတမးမားတြင ႐ပလးေပၚလာပါလမမည။

Page 34: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

34

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၁၅။ ျခငၾကညလင မေန႔ကသငဘယေလာက

ေပာရႊငခပါသလ။

ေျဖဆသအမားစကေပာရႊငခၾကသညဟေျဖဆတငျပခၾကသည။

စစတမးေကာကယေသာ ၿမ႕ေနလထ၏ ထကဝကေကာ (၅၅%)က စစတမးမေျဖဆခငေန႔က ေပာရႊငခၾကသည (စေကး ၇ မ ၁ဝ) ဟ ေဖာျပၾကၿပး၊ ေလးပတစပခန႔ (၂၃%)က ေပာရႊငမႈ စေကး၁ဝတြင ၁ဝဟတငျပၾကပါသည။ ေျဖဆသအမးသမးမား၏ ၅၄ ရာခငႏႈနးက ယမေန႔က ေပာရႊငခၾကသညဟ ေျဖဆခၿပး ၂၃ရာခငႏႈနးသည စေကး ၁ဝ တြင ၁ဝ ဟ ေျဖဆခၾကသည။ စစတမးေျဖဆသတ႔ထမ ပမးမအမတမာျဖစႏငေျခ ၁ဝတြင ၆.၇ ရ၍သာမနအေျခအေနအတငးအတာတစရပ၏ ပမးမအမတထကျမငသညဟ ဆႏငသည။ စစတမးေျဖဆသမားအနက ၁၂ ရာခငႏႈနးကသာ စေကး ဝ (သည) ႏင ၃ အၾကားေျဖဆခၾကသည။ ရလဒမားက ၿဗတနႏငငတစဝမးတြင ႏစစဥ ျပလပေသာ စစတမးေကာကယမႈႏင ႏႈငးယဥၾကညပါက စေကး ၁ဝ တြင ပမးမ ၇.၅ ရသည ၿဗတနႏငငရ ေပာရႊငမႈအဆငထက အနညးငယနမပါးေနသညက ေတြ႔ရရသည။ (အဂၤလနႏငငအစးရ၏ အမးသားစာရငးဇယားမားဆငရာ႐း, ၂ဝ၁၇ခႏစ)

ဘားအၿမ႕ေနမားကပမးမေပာရႊငမႈအဆင(၅.၆)သာေဖာျပခၾကၿပး၊ေနထငသမားအနက၂၁%က စေကး ဝႏင၃အၾကား သာအမတေပးခၾကသညကေတြ႔ရရသည။ ေတာငႀကးၿမ႕ေနမားကေပာရႊငမႈပမးမအဆငမားထမ အျမငဆး (၇.၆)

ကေဖာျပခၾကၿပး၊ စေကးအမတ၃ႏငေအာကတငျပသ၅%သာရသျဖင မေပာရႊငဟေသာ တ႔ျပနမႈရာခငနႈနးအနမဆးျဖစပါသည။ ေပာရႊငမႈႏင ဤစစတမးတြင ေမးျမနး သြားသည ကစၥရပမားအေပၚ ျခငအေကာငးျမငျခငးတ႔အၾကား ရငးလငးေသာဆကႏြယမႈမားႏငအတ ေနာကဆကတြ အစရငခစာမား၊ အနာဂတတြငျပလပမည စစတမးမားမ တစဆင စဥဆကမျပတခြျခားဆနးစစျခငးမားလပေဆာငျခငးသည ၿမ႕ျပလေနမႈ အေနအထားမားအၾကား ဥပမာ ပ၍ လျခေသာ၊ ပ၍ေအးခမး ေသာ ၿမ႕ျပဝနးကငက ပမေပးစြမးႏငေသာေၾကာင သ႔မဟတ ၿမ႕ျပေနထငသမားအေနျဖင ပ၍ ေပာရႊငေသာေၾကာင ၎တ႕ေနထငရာၿမ႕မားအေပၚ ပ၍ေကာငးမြနေသာ အျမငသေဘာထားမား ရျခငးဟတ၊မဟတ စသညဆကႏြယမႈ မားက ထညသြငးစဥးစား ဆနးစစသြားမညျဖစသည။

ရနကန*

ေတာငႀကး

ဘားအ

စစေပါငး

၈၃၄ ဥး

၄ဝ၃ ဥး

၁၅၁ ဥး

၁၃၉၈ ဥး

၅၃%၃၄%၁၃%

၅%

၂၁%

၁၂% ၃၄% ၅၅%

၄၈% ၃၂%

၂၈% ၆၈%

ပမန အလြနေပာရႊငသညမေပာရႊငပါ

အလြနေပာရႊငသညမေပာရႊငပါ

တကယရည ေပာရႊငမႈ။ (ၿမ႕ႀကး* ၃ ၿမ႕ႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၆.၁

၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ%၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

Page 35: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

35

၈ ၉ ၁ဝ၅ ၇၄ ၆၃၂၁

၆.၅၅.၆

ဘားအ ရနကန* ေတာငႀကး

၇.၆

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၁၃။ ျခငေျပာရလင ယခလကရ

သငဘဝကဘယေလာကအတငးအတာအထ

ေကနပပါသလ။

ေျဖဆသအားလး၏ ထကဝကေအာက အနညးငယသာနညးေသာ (၄၉%)ရာခငႏႈနးက မမတ႔ဘဝေနထငမႈ အေပၚေကနပႏစသကၾကသည။

စေကး၁ဝတြင ပမးမစေကးအဆင ၆.၄ ျဖင စစတမးေျဖဆၾကသအားလး၏ ပမးမလဥးေရသည အလယအလတအမးအစားအတြငး ကေရာကေနပါသည။ လြနခေသာ ေမးခြနးအတြငး ေဖာျပခေသာေပာရြငမႈအဆငကသ႔ပင စေကးအမတ ဝ ႏင ၃ အၾကား ေပးျခငးျဖင ၿမ႕ေနလမား၏ ၁၂% ကသာ မေကာငးသည သေဘာ ေျဖဆခၾကသည။ (ထတညေသာေမးခြနးကပင ၿဗတနတြင ေနထငေနသမားက ေမးျမနးသညအခါ ၂ဝ၁၇ ခႏစဇြနလအတြငး ေျဖဆမႈတြင စေကး ၁ဝ အနက ပမးမ ၇.၇ ရသညအတြက ၿဗတနရေျဖဆသမားက အနညးငယ ပျမငမားသညအမတေပးခၾကပါသည။)

ေျဖဆမႈမားသညၿမ႕နယမား အားလးအၾကားကကညမႈမရပါ။ ေတာငႀကး ၿမ႕ေပၚေနသမားက စေကး ၇ ႏင ၁ဝ အၾကား အမတေပးသ ၅၉% ျဖင ဘဝေနထငမႈအေပၚ ေကနပႏစသကမႈ အျမငဆးအဆငက ေဖာျပခၾကသည။ ယငးႏငေျပာငးျပနပင၊ ေျဖဆသမား၏ ေလးပတစပခန႔ (၂၆%)သာ အျမငဆး ၇ ေပးျခငးျဖင ဘားအၿမ႕ေနမားက ေကနပမႈ အနမဆးအဆင ေဖာျပေျဖဆခ ၾကသည။ ဘားအမေျဖဆမႈမားက မညသ႔ပငလြနကစြာမေကာငးျမငမႈ ရေသာလညး (စေကး ၃ ႏငေအာက အမတေပးသ ၁၆% သာ)၊ စစတမးေျဖဆသ မား၏ ၆ဝ% နးပါးက အလယစေကးအမတ (၄-၆) က ေရြးခယခၾကျခငးျဖင ၎တ႔သည အလယအလတဘကသ႔ ယမးၾကပါသည။

ဝ သည “လးဝမေပာရႊငျခငး” ျဖစၿပး၊ ၁ဝ သည “အျပညအဝေပာရႊငျခငး” ကရညညႊနးထားရာ ဝ မ ၁ဝ အထ ရမတမဥးေပၚတြင သငမေန႔က မညသညအတငးအတာအထ ေပာရႊငခသညက ေျဖဆေဖာျပပါ။ (ၿမ႕ႀကး ၃ ၿမ႕၏ ရမတ)

ပ ၆.၂

Page 36: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

36

၅.၅ ၆.၃ ၇.၂

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၁၆။ ျခငေျပာရလင မေန႔က

သငဘယေလာကအတငးအတာအထ

စတပပနမႈမားရခပါသလ။

ေျဖဆသမားအနကထကဝကေကာ(၅၆%) က အမတ ၁ဝ ရ စေကးေပၚတြင စေကးအမတ ဝ ႏင ၃ အၾကား အမတေပးျခငးျဖင စးရမပပနမႈ အနညး ငယသာ ခစားေနရသညဟ ေဖာျပၾကသည။

ထအစအဖြ႔အတြငး ေျဖဆသမားအနက အျမငဆးေသာ အခးအစား (၃၁%) က စစတမး မေျဖခငေန႔က စးရမပပနမႈလးဝမခစားခရပါဟ ေျဖဆခၾကသည။ ေျဖဆသအမးသမးမား၏ ၅၅ ရာခငႏႈနးသည စးရမးပပနမႈ နညးခသညဟ ေျဖဆခၾကသည။ စစေပါငးပမးမအမတ အဆင ၃.၃ ရ ဘားအႏင ေကာကတတားၿမ႕ေနလထ၏ ပမစးရမ ပပနေနမႈက ပမးမအမတအဆင ၄.၃၊ ေျမာကဒဂမ ပမးမအမတအဆင ၃.ဝ ျဖင စးရမပပနမႈအဆင အနမဆးေဖာျပခ ၾကသညအတြက စစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕နယငါးၿမ႕နယလးရ ပမးမတ႔ျပနေျဖဆမႈက သသာစြာနမကေနသည။ တစဖန ထအမတအဆငမား သည ထတညေသာ ေမးခြနးေမးသညအခါ ပမးမအားျဖင ၂.၉ ရသည ၿဗတနႏငငမ အမတအဆငမားႏင ကကညမႈရေနပါသည။

ေျဖဆသမားအနက ထကဝကေကာ ၅၆% က အမတ၁ဝရစေကးေပၚတြင စေကးအမတ ဝ ႏင ၃ အၾကား အမတေပးျခငးျဖင စးရမပပနမႈ အနညးငယသာ ခစားေနရသညဟ ေဖာျပၾကသည။

၈ ၉ ၁ဝ၅ ၇၄ ၆၃၂၁

ဘားအ ရနကန* ေတာငႀကး

ဝ သည “လးဝမေကနပျခငး” ျဖစၿပး၊ ၁ဝ သည “အျပညအဝေကနပျခငး” ကရညညႊနးထားရာ ဝ မ ၁ဝ အထ ရမတမဥးေပၚတြင သငဘဝအေပၚ လကရမညသညအတငးအတာအထ ေကနပသညက ေျဖဆေဖာျပပါ။ (ၿမ႕ႀကး ၃ ၿမ႕၏ ရမတ)

ပ ၆.၃

Page 37: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

37

၄.၃၃.၇၂.၇

၈ ၉ ၁ဝ၅ ၇၄ ၆၃၂၁

ဘားအရနကန*ေတာငႀကး

ဝ သည “လးဝစးရမပပနမႈ မရျခငး” ျဖစၿပး၊ ၁ဝ သည “စးရမပပနမႈ အျမငဆး” ကရညညႊနးထားရာ ဝ မ ၁ဝ အထ ရမတမဥးေပၚတြင သငမေန႔က မညမစးရမပပနခရသညက ေျဖဆေဖာျပပါ။ (ၿမ႕ႀကး ၃ ၿမ႕၏ ရမတ)

စးရမပပနမႈ (ၿမ႕ႀကး ၃ ၿမ႕ႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၆.၅

ပ ၆.၄

ရနကန*

ေတာငႀကး

ဘားအ

စစေပါငး

၈၄၄ ဥး

၄ဝ၂ ဥး

၁၅၁ ဥး

၁၃၉၇ ဥး

၂၁%

၁ဝ%

၁၉%

၁၈%၂၆%၅၆%

၄ဝ%၄ဝ%

၂၄%၆၆%

၂၄%၅၅%

ပမန အလြန စးရမပပနသည

အနညးငယစးရမပပနသည

အလြနစးရမပပနသညစးရမပပနမႈမရပါ

၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ%၆ဝ%၇ဝ%၈ဝ% ၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

Page 38: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

38

ေျဖဆသမားက ေယဘယအားျဖင ၎တ႔ကယ၎တ႔ ကနးမာၾကသညဟ ရႈျမငၾကသည။

၇ဝ% ေအာက အနညးငယမသာနမေသာ ေျဖဆသမားက မမတ႔သည ကနးမာေရးေကာငးသညဟ အမတ ၁ဝ ရ စေကးတြင အနမဆး ၇ ဟေသာ ေျဖဆမႈက အကျဖတ၍ ေဖာျပခၾကသည။ေတာငႀကးၿမ႕မ စစတမးေျဖဆခၾကေသာ ၿမ႕ေနလထ ၇၅% က အမတစေကးအမတ ၇ မ ၁ဝ အတြငး မမတ႔ကနးမာေရးက ထားရေျဖဆျခငးျဖင အေကာငးဆးကနးမာေရး အေျခအေနက ေဖာျပေျဖဆခၾကသည။ဘားအၿမ႕မ ေျဖဆသမားသည ကနးမာေရး ေကာငးမြနမႈအေပၚ အနမဆးအဆင (အေကာငးျမငေသာ အေျဖ ၅၂%) ႏင စေကးအမတ ၃ ႏငေအာကက ၁၆% က ေျဖဆခၾကျခငးျဖင ကနးမာေရးမေကာငးမႈအတြက အျမငဆးအဆင ေဖာျပခၾကသည။

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၁၇။ ေယဘယအားျဖင သငကနးမာေရး

အေျခအေနဘယလရပါသလ။

3%

ကနးမာေရးအေျခအေန။ (ၿမ႕ႀကး ၃ ၿမ႕ႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၆.၆

ရနကန*

ေတာငႀကး

ဘားအ

စစေပါငး

၈၄၅ ဥး

၄ဝ၄ ဥး

၁၅၁ ဥး

၁၄ဝဝ ဥး

၆၉%

၆၉%၂၄%၇%

၂၆%၇%

၇၅%၂ဝ%

၅၂%၃၂%၁၆%

ကနးမာခခာ

ပမန ေကာငးဆး

၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ%၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

Page 39: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

39

Page 40: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

40

Page 41: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

41

အလပမရပါဟ ေျဖဆေသာ အမးသား ၂၇% ႏင အမးသမး ၅ဝ% တ႔ကႏႈငးယဥမႈအရ အမးသားမားႏငယဥလင အမးသမးမား၏ အလပလပကငမႈမာ နညးပါးပါသည။

စစတမးေကာကၿမ႕ႀကးမားအားလး ျခငၾကညလင ကားမ ပညာေရးအဆငအတနးမာ တညၾကပါသည။

အမမႈကစၥမားအား ၆-၁ဝ နာရၾကာ လပကငသ ၂၇ % ႏင ၁၁-၁၅ နာရၾကာ လပကငသ ၁၄ % ရသညျဖစရာ အမးသမးမားအေနျဖင အမမႈကစၥႏငရငေသြးျပစရာတြင တာဝနပယရသညသေဘာျဖစသည။

အမးသားမားအေနျဖငမ ၆-၁ဝ နာရၾကာ လပကငသ ၁၂% ႏင ၁၁-၁၅ နာရၾကာ လပကငသ ၃% သာရသည။

ဤအပငးကအမးသမးႏငအမးသားတ႔အတြက၎တ႔ ၿမ႕ႀကးမားက ေတြ႔ၾကခစားရသည ကြျပားျခားနားေသာ နညးလမးမားက ကငတြယတငျပထားပါသည။ ပညာေရး ရရမႈတြငသသာေသာ ကြာျခားမႈမရေသာလညး၊ အမးသမးမား အေနျဖင အလပသမားအငအားစတြင ပါဝငမႈက သသသာသာ ပနညးပါးၿပး အခေၾကးေငြမရေသာ အမတြငးအလပမားအတြက ကနဆးရခနက အမးသားမားထကသသသာသာ ပမားပါသည။ စစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕နယငါးခစလးတြင၊ အမးသမးမားကအမးသားမားထကမမကယကယကနးမာေရးေကာငးသညဟ ထငျမငယဆမႈပ၍နညးပါးပါသည။

အလပ မလပကငသည

အမးသမး

၅ဝ%

အလပ မလပကငသည

အမးသား

၂၇%

၁ဝ

၁ဝ

၁၅

၁၅

တစေန႔တာ အမမႈကစၥအလပခန

တစေန႔တာ အမမႈကစၥအလပခန

၆-၁ဝ နာရၾကာ

၂၇%

၆-၁ဝ နာရၾကာ

၁၂%

၁၁-၁၅ နာရၾကာ

၁၄%

၁၁-၁၅ နာရၾကာ

၃%

အမးသမး

အမးသား

Page 42: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

42

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၈။ အလပအကင အမးအစား

စစတမးေကာကယခေသာၿမ႕နယမားအားလးတြငအမးသမးမား၏ အလပအကငရရေနမႈက အမးသားမားထကသသသာသာနညးပါးပါသည။

အလပအကငအမးအစားက ေမးျမနးသညအခါ၊ ေျဖဆသအမးသမး ၅ဝ% က “အလပမလပပါ” ေျဖဆခၾကၿပး ေျဖဆသအမးသား၂၇ ရာခငႏႈနးကသာ ထသ႔ ေျဖဆခသညက ႏႈငးယဥႏငပါသည။ တစနညးဆပါက အမးသမးမားသည အလပလကမျဖစႏငေျခ ၂ ဆခန႕ပမားၿပး အလပအကငရာေဖြေနျခငးလညးမရပါ။ ထ႔အျပင အခနျပညအလပခန႔ထားျခငးခရေသာ၊အခနပငးအလပခန႔ထားျခငး ခရ ေသာ၊ ေန႔စားအလပလပကငေနေသာ၊ သ႔မဟတ အလပအကငရရရနအတြက တကၾကြစြာရာေဖြေနေသာအမးသမးရာခငနႈနးက အမးသားမားထက ပမနညးပါး ပါသည။

ဤေတြ႔ရခကက ျမနမာႏငင၏ ၂ဝ၁၄ ခႏစသနးေခါငစာရငး အခကအလက မားႏင ကကညမႈရပါသည။ သနးေခါငစာရငးက ၿမ႕ျပေန အမးသားမား၏ ၈ဝ% က စးပြားေရးအရ တကၾကြေနမႈႏငနႈငးယဥပါက ၿမ႕ျပေနအမးသမး ၄၇% သာ စးပြားေရးအရ တကၾကြလႈပရားမႈရသညဟ ဆပါသည။ ထ႔ျပင၊ အမးသမးမားက မမတ႔၏ အလပအကငအမးအစားက (၆၁%က) “မသားစလပငနးက ပပးကညေပးေနသမား”အျဖစသာ ပမဖြငဆ လသညက ေတြ႔ရၿပး၊ အမးသားမားကမ ထသ႔ဖြငဆလသ ၄ဝ%သာ ရပါသည။ Myanmar’s Thematic Report on Gender Dimensions [REF]၁၁ တြင ေဖာျပထားသညအတငး၊ “မသားစလပငနးက ပပးကညေပးေနသမားသည ၎တ႔စကထတရေသာ လပအားအေနျဖင စးပြားေရးအရကညေပးေနမႈ ရေနသညတင အခေၾကး ေငြအတြက အလပလပျခငး မဟတပါ”။ ဤသညမသားစစးပြားေရးလပငနးမား တြင အလပလပၾကေသာလညး၊ ၎တ႔က ၎တ႔၏လပအားအတြက နညးလမး တက အခေၾကးေငြေပးအပခရျခငးမရေသာ အမေထာငစဝငမားက ဆလသည။

ကမာၻ႔ေရစးေၾကာငးႏငအဝငစြာပင စစတမးေကာကယေသာ ၿမ႕ႀကးမားရ အမးသမးမားသည အခေၾကးေငြမရေသာ အမတြငးအလပမားက အမးသားမားထက ပမတာဝနယရႏငေျခမားပါသည။

ဤစစတမးအရ အမးသမးမားသည ကေလးထနးျခငးႏင ခကျပတျခငး၊ အမသန႔ရငးေရး၊ ေလာဖြတျခငးႏင အမဆငဖြငျခငးကသ႔ေသာ အမအလပ မားအတြက ပမတာဝနယရႏငေျခရပါသည။ ေျဖဆသအမးသား ၁၉% က အမအလပလးဝမလပပါ၊ ကေလးလးဝမထနးပါဟ ေျဖဆၾကၿပး ထသ႔ေျဖဆသ အမးသမးမာမ ၅% သာရျခငးျဖင ႏႈငးယဥၾကညႏငပါသည။ ေျဖဆသ အမးသမး ၂၇% က အမအလပႏင ကေလးထနးျခငးအတြက တစေန႔လင ၆ နာရမ ၁ဝ နာရအထ လပေဆာငရသညဟ ေျဖဆၾကၿပး၊ ထသ႔ ဆငတေျဖဆသ အမးသား ၁၂% ထက ႏစဆေကာပမားပါသည။ ထ႔အျပင၊ အမအလပ ၁၁ နာရ မ ၁၅ နာရ ၾကား လပေဆာငရသ အမးသမး ၁၄%ရၿပး၊ ထသ႔ေျဖဆသ အမးသား ၃% ထက ေလးဆေကာပမမားျပားသညက ေတြ႔ရရသည။ ရရႏငေသာ အေထာကအထား မားက ၿမ႕ျပေန အလပလကမ အမးသမးမားက အထကတြင ေဖာျပခေသာ အမေထာငစတာဝနမားက ထမးရြကရနအတြက အမတြငေနၾကသညဟ ညႊနးဆေနပါသည။

3%

ကား ၉၆၇ ဥး

မ၇ဝဝ ဥး

၆%

၂၃%

၄၂%

၂၇%

၂%

၂%

၃%

၅ဝ%

၃ဝ%

၁၆%

၄ဝ% ၅ဝ%၃ဝ%၂ဝ%၁ဝ%

ကား/မ အလပအကငအေျခအေန။ (စစတမးတစခလး)

ပ ၇.၁

ေန႔စား

အခနပငး

အခနျပည

အလပ မလပပါ

အလပ မလပပါ။ သ႔ေသာ

အလပရာလကရ

Page 43: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

43

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၅။ ပညာအရညအခငး(သငယျပးဆးခသည

အျမငဆးပညာေရးအဆင)

စစတမးေကာကယေသာ ျမနမာႏငငၿမ႕ႀကးမားတြင သသာေသာ ပညာေရးကြာဟမႈမား မရေနပါ။

ေျဖဆသမား၏ အျမငဆးအဆင ပညာေရးရရမႈႏငပတသက၍ ေမးျမနးသညအခါ၊ရာခငႏႈနးတညေသာ (၆%) အမးသားမားႏင အမးသမးမားက ဘြ႔လြနအဆင၊ အလယတနးအဆင (၂၂%)ႏင ေကာငးပညာေရးလးဝမရ(၂%)တ႔က ေရြးခယ ခၾကသည။ အျခားေသာ တ႔ျပနေျဖဆမႈမားတြငမ ေသးငယေသာ ကြာျခားမႈမား ရသည။ ဘြ႔ရအဆငအျဖစ ေရြးခယသအမးသားမားမာ ထသ႔ေရြးခယသ အမးသမးမားထက အနညးငယသာပမား (၂၅% ႏင ၂၄%) ၿပး၊ အထကတနးအဆငဟ ေျဖဆသ အမးသားမားက ထသ႔ေျဖဆသအမးသမးမားထက ၂% ပမား (၃၅% ႏင ၃၃%) ပါသည။ အႀကးဆးကြာဟခကက မလတနးအဆင ေကာငးပညာေရး တြင ေတြ႔ရပါသည။ မမတ႔၏ ပညာေရး ရရမႈအျမငဆးမာ မလတနးအဆင ျဖစပါ သညဟ ေျဖဆၾကသ အမးသမးမားက ထသ႔ေျဖဆသ အမးသားမားထက ၅% ပမား (၁၄% ႏင ၉%) သည။ ကြာဟခကကေသးငယေသာလညး၊ ထအခကက မလတနးအဆင ေအာငျမင ၿပးေနာက ေကာငးထြကသ အမးသားမားထက ေကာငးထြကသအမးသမးမားက ပမ မားျပားႏငေျခရသညဟေသာအခကႏင အမးသားမားက အထကတနး အဆငႏင/သ႔မဟတဘြ႔ရအဆငသငယမႈမား ၿပးဆးႏငေျခပမားသညဟေသာ အခကတ႔ကညႊနးဆေနသညဟ သသာစြာ ေဖာျပေနဟနတပါသည။

၂ဝ၁၄ ခနစ ျမနမာႏငငသနးေခါငစာရငးအရ ပမအသကအရြယႀကးေသာ အရြယမားအၾကားတြင အမးသားႏင အမးသမးစာတတေျမာကႏႈနး ကြာျခား ခကက အနညးငယသသာေသာလညး၊ အရြယေရာကၿပးသ စာတတေျမာကမႈ ႏႈနးသည အမးသားမားႏင အမးသမးမားအၾကား အနညးႏငအမား တနးတ ညမမႈရေနသျဖင၊ အခနၾကာလာသညနငအမ အမးသားႏင အမးသမးမား အၾကား ပညာေရးကြာဟခက ကဥးေျမာငးလာသညဟ ယဆစရာရပါသည။ ၂ဝ၁၄ခနစ ျမနမာႏငင သနးေခါငစာရငးက “စာတတေျမာကမႈ အဆငအတနးမားသညေကးလကေဒသမားထက ၿမ႕ျပေဒသမားတြင ေယဘယအားျဖင ပမ ျမငမားၿပး၊ ေကးလကေဒသမားတြင ကားမအၾကား ကြာဟခကက ပမႀကးမား သညဟ ေဖာျပေနပါသည။” ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမးက စာတတေျမာကမႈ ႏႈနးအေၾကာငး သးသန႔ေမးခြနးမားမေမးျမနးခေသာလညး၊ ၿမ႕ျပေဒသမားရ အမးသားႏင အမးသမးတ႔အၾကား ပညာေရးအဆငကြာဟခကရသညတင ထကြာဟခကသည အေတာအတန ေသးငယသညဟေသာအဆက ဤစစတမးမ ေကာကခရရေသာ အခကအလကမားက ေထာကခလကရသည။

3%

16%

23%

ကား ၉၆၇ ဥး

မ၇ဝဝ ဥး

၆%

၆%

၂၅%

၃၅%

၃၃%

၂၂%

၉%

၃%

၂%

၁၄%

၂၂%

၂၄%

၄ဝ% ၅ဝ%၃ဝ%၂ဝ%၁ဝ%

ကား/မ ပညာေရး အေျခအေန။ (စစတမးတစခလး)

ပ ၇.၂

ဘြ႕လြန

ဘြ႕ရ

အထကတနး

အလယတနး

မလတနး

ေကာငးမေနဖးပါ

Page 44: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

44

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၈။ ေယဘယအားျဖင သငကနးမာေရး

အေျခအေနဘယလရပါသလ။

စစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕နယမားအားလးတြင၊ အမးသမးမားက အမးသားမားထက ကနးမာေရးအဆင ပနမေၾကာငး ေျဖဆခၾကသည။

ဤစစတမးအတြငး အမးသမးမား၏ ကနးမာေရးႏငပတသက၍ သးသန႔ေမးခြနးမား မေမးျမနးခေသာလညး၊ ေျဖဆသမားက အလြနေနမေကာငးျဖစေနပါက ‘ဝ’ ႏင လးဝကနးမာပါက ‘၁ဝ’ ဟေသာ စေကးအေပၚတြင မမတ႔၏ ကနးမာေရးက အဆငသတမတေပးရန ေျဖဆသမားက ေမးျမနးခပါသည။ ေျဖဆမႈမား၏ ပမးမကနးက တြကခက၍ ယငးက ကားမအေျခချဖင ခြျခမးလကေသာအခါ၊ စစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕နယတစခခငးစရ အမးသမးမားက အမးသားမားထက ကနးမာေရး ပနမေၾကာငး ေတြ႔ရရသည။ အႀကးမားဆးကြာဟခကက ဘားအႏင ေကာကတတားတ႔တြင ေတြ႔ႏငၿပး၊ အမးသားမားထက ကနးမာေရးစေကး အမတတစမတအျပည ပနမစြာ တငျပခၾကသည။ အေသးငယဆးကြာျခားခကက ေတာငႀကးတြင ေတြ႔ခရၿပး စေကးအမတအားျဖင ဝ.၂ သာ ရပါသည။

စစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕နယမားအားလးတြင၊ အမးသမးမားက အမးသားမားထကကနးမာေရးအဆငပနမေၾကာငး ေျဖဆခၾကသည။

Page 45: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

45

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၈၄။ အတငးအတာ ၁ မ ၅ အတြငး မမၿမ႕ရ

ရမား၏ ဝနေဆာငမႈအရညအေသြးက သငမညသ႔

အမတေပးမညနညး။

ျမနမာႏငငရအမးသမးမားသညအၾကမးဖကခရမႈႏင ရာဇဝတကးလြနမႈမား ခရႏငေျခ ပမားေသာလညး၊ အမးသားမားထက ရလပငနးဝနေဆာငမႈ ကသ႔ေသာ ပမနနညးလမးတက တရားစရငေရးစနစက လကလမးမမႈ ပမနညးပါးႏငေျခရသညဟ ထငျမငရသည။

မမတ႔ၿမ႕နယမားရ ရလပငနးဝနေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြးက အဆငသတမတေပးရန ေျဖဆသမားက ေမးျမနးေသာအခါ၊ အမးသမးမားက “မသပါ”ဟ ႏစဆနးပါးပမေျဖဆၾကပါသည။ အမးမးေသာ အေၾကာငးမားေၾကာင ျမနမာႏငငရ အမးသမးမားသည ပမနနညးလမးတကျဖစေသာ တရားစရငေရးစနစႏင ဆကဆလမႈ ပမနညးပါးသညဟေသာ Justice Baseမထတေဝခသည “Women’s Access to Justice in the Plural Legal System of Myanmar” စာတမးပါေတြ႔ရခကအား ဤၿမ႕ျပလေနမႈဘဝ စစတမးမေတြ႕ရခကမားက ေထာကခေနသညဟ ယဆႏငသည။၁၂

ကား

၇ဝဝ ဥး

၆၉၈ ဥး

၂၆%၂၄%၉%၅%

၅% ၁၄% ၂၉% ၃ဝ% ၂%

၁%

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

အလြနေကာငးေကာငးအလြနဆးရြား ဆး

ေကာငးမြနဆးရြား

၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ%၆ဝ%၇ဝ% ၇ဝ%၈ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

ကား/မ တရားမတမႈ ရပငခြင။ (စစတမးတစခလး)

ပ ၇.၃

မသပါ

၃၅%

၁၉%

Page 46: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

46

Page 47: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

47

လြနခေသာ ၂ ႏစအတြငးတြင ေငြေရးေၾကးေရးအေျခအေနသည တညသည သ႔မဟတ ပမေကာငးမြနလာသညဟ ေျဖဆသမားက တငျပရာတြင

အေျခအေနတညသညဟ

ေျဖဆသ ၅၁%အေျခအေနပမေကာငးမြနလာသညဟ

ေျဖဆသ ၂၆%

လစဥမသားစဝငေငြ ၃၅ဝ,ဝဝဝ ေအာက

ရရသညဟ ေျဖဆသ ၇၅% အထက

အလပႀကးစားလပကငမႈ၏ တနဖးက

ယၾကညသ ၈ဝ%

ဤအပငးတြင ၿမ႕နယငါးခအတြငးရ ၿမ႕ေပၚေနထငသမားအၾကား ေငြေရးေၾကးေရးႏင အလပအေျခအေနမားအေပၚ ရႈျမငပမားက တငျပထားသည။ ေယဘယျခၾကညပါက၊ လြနခေသာႏစအတြငး အေျခအေနမားက သသာထငရားစြာ မေျပာငးလခပါ။ အလပအကင တးတကႏငမႈအတြက အခြငအလမးမားက အနညးငယမတးတကခသညဟ ရႈျမင ၾကသညတင၊ အလပအကင အခြငအလမးမားႏင ေျဖဆသမားျမငေသာ ေငြေရးေၾကးေရး ဆငရာ အေျခအေနေကာငးမြနမႈတ႔ ေျပာငးလခသညဆလငပင အနညးငယမသာ ေျပာငးလခသညဟ ထငျမငရသည။ ေကာကတတားၿမ႕နယတြင ေငြေရးေၾကးေရးအရ အေျခအေန ေကာငးမြနမႈႏင အလပအကင အခြငအလမးတ႔တြင ပမနမေသာ ရလဒမားႏင အလပအကငတးတကမႈအတြက ပမျမငမားေသာ ရလဒမားရေနျခငးျဖင ဤသေတသန စစတမးက ၿမ႕နယမားအၾကား ကြျပားျခားနားေသာေျဖဆတ႔ျပနမႈမားက ေဖာျပေနပါသည။အမးသားႏငအမးသမးတ႔အၾကား ကနးဂဏနးအရ ကြာျခားမႈအလြနနညးပါသည။

Page 48: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

48

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၁၁၃။ လြနခေသာ ၂ ႏစႏင ႏႈငးယဥပါက

ေငြေရးေၾကးေရးအရ ပမေကာငးမြနလာသညဟ

ထငျမငပါသလား။

ေယဘယျခၾကညပါက၊ ဤၿမ႕နယငါးခရ ေနထငသမား၏ ေငြေရးေၾကးေရးအေျခအေနေကာငးမြနမႈသည၊ လြနခေသာႏစအတြငး တညၿငမေနဆ ျဖစသညဟ ထငျမငရသည။ ၎တ႔၏ အေျခအေနေကာငးမြနမႈ ေျပာငးလခ သညဟ ေျဖဆၾကသမားအနက ေကာကတတားၿမ႕နယရ ေျဖဆသ အမားစက အေျခအေနမားပမဆးဝါးလာခသညဟေျဖဆခၾကသည။

ေျဖဆသအမားစ (၅၁%) က လြနခေသာနစအတြငး ၎တ႔၏ ေငြေရးေၾကးေရး အေျခအေနသည “မေျပာငးမလအတတ”ပငျဖစေနခသညဟ ေျဖဆေဖာျပ ၾကသည။ သ႔ေသာလညး ေငြေရးေၾကးေရးအေျခအေန ေျပာငးလခသညဟ ေျဖဆသမားအနက အနညးငယဆသလ ပမားသညလမားစမ “ပမေကာငးမြန”လာသညဟ ေဖာျပခသည။ ၂၆% က ေငြေရးေၾကးေရးအရ အေျခအေန ပမတးတက ေကာငးမြနလာသညဟ ေျဖဆခၾကၿပး ၂၂% က ေငြေရးေၾကးေရးအရ ပမဆးဝါးသြားခသညဟ ေျဖဆၾကသည။ အမးသားႏင အမးသမးမားအၾကား ေျဖဆမႈမားတြင ကနးဂဏနးအရ သသာထငရားေသာ ကြာျခားခကမရပါ။ သ႔ေသာလညး ၿမ႕နယမားအၾကားတြင ကြာျခားခကမား ရသည။ ဥပမာေျမာကဒဂတြင ၁၉% ကသာ ၎တ႔၏ ေငြေရးေၾကးေရး

အေျခအေန “ပမဆးဝါး”သြားခသညဟ ေျဖဆခၾကေသာလညး ၂၅% ကမ အေျခအေန “ပမေကာငးမြန”လာသညဟ ေျဖဆခၾကသည။ ေကာကတတားၿမ႕နယတြငမ ၂၈% ထက ပမားသမားက အေျခအေန “ပမဆးဝါး” သြားခသညဟ ေျဖဆ ခၾကၿပး ၂၁% ကသာ အေျခအေန “ပမေကာငးမြန” လာခ သညဟ ေျဖဆခၾကသည။ ဘားအတြင ေျဖဆသမား၏ ၃၁ ရာခငႏႈနးမာ ေငြေရးေၾကးေရးအရ ပမေကာငးမြနလာသညဟ ေျဖဆၾကသျဖင ေငြေရးေၾကးေရးအေျခအေန တးတကမႈ အမားဆးမာ ဘားအၿမ႕ဟ ယဆရသည။

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

၈၄၄ ဥး

၁၅၁ ဥး

၃၆၇ ဥး

၄၂၁ ဥး

၅၇ ဥး

၁၃၉၉ ဥး

၂ဝ%

၂၆%

၁၉%

၂၄%

၃ဝ%

၂၂% ၂၆%၅၁%

၅ဝ%

၄၂% ၂၃%

၂၆%

၅၄% ၂၅%

၄၃% ၃၁%

၂ဝ%၅၃%

ပမန ပေကာငးပဆး

ပေကာငးပဆး၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ%၆ဝ%၇ဝ%၈ဝ% ၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

လြနခေသာ ၂ ႏစအတြငး ေငြေရးေၾကးေရးဆငရာ အေျပာငးအလ။ (ၿမ႕ျပဧရယာ ၅ ခႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၈.၁

Page 49: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

49

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၁၁၄။ လြနခေသာ ၂ ႏစႏင ႏႈငးယဥပါက

အလပအကငအခြငအလမးမားႏင ပတသက၍

ပမေကာငးမြနလာသညဟ ထငျမငပါသလား။

ေငြေရးေၾကးေရးအေျခအေနအေၾကာငး ေမးခေသာ ယခငေမးခြနးႏင တညစြာပင ယခေမးခြနးအတြက အေတြ႔ရအမားဆး (၄၆%နးပါးရ) တ႔ျပနေျဖဆမႈမာ အေျခ အေနမားက “မေျပာငးမလယခငအတငး”ဟ၍ ျဖစသည။

တစဖန အလပအကငအခြငအလမးအေျခအေနမား ေျပာငးလခသညဟ ေျဖဆသမားအနက အနညးငယေသာလမားက အလပအကငအခြငအလမးမား “ပမတးတကေကာငးမြန”လာခသညဟ ေျဖဆခၾကသည။ အမးသားမားထက ပမားေသာ အမးသမးအခးအစားက အလပအကင အခြငအလမးမားသည “မေျပာငးမလယခငအတငး”ဟ ေဖာျပခၾကသည။ ဤေမးခြနးက ေျဖဆသ တစဥးတညးအတြကမဟတဘ၊ အမေထာငစတစခလးအတြက အခြင အလမးမားအတြက ေမးျမနးခသညအတြက၊ ဤေျဖဆတ႔ျပနမႈက အမးသားမားႏင အမးသမးမားအၾကားတြင မမတ႔အမေထာငစ၏ အလပအကငအခြငအလမးအေပၚ ရႈျမငပတြင စတဝငစားစရာ ကြာျခားမႈရေၾကာငး ေဖာျပေနသည။ ထ႔ထကပမေသာ ခြျခမးစတျဖာမႈက အမးသားဥးစးေသာ အမေထာငစႏင အမးသမးဥးစးေသာ အမေထာငစမားအၾကား ႏႈငးယဥသညအခါ ထကြာျခားမႈ ဆကလကရေနႏငပါသလားဟေသာအခကက စးစမးေဖာထတ ႏငသည။ စတဝငစားစရာေကာငးေလာကေအာငပင အႀကးမားဆး တးတကမႈက ေဖာျပခသည ဘားအၿမ႕တြင အမးသမးမားက အေျခအေနမား “ပမတးတကေကာငးမြန” လာခသညဟ သသသာသာ ပမေျပာလၾကသည။ ယခငေမးခြနးကသ႔ပင အလပအကင အခြငအလမးမား ေျပာငးလလာခသညဟ ေျဖဆၾကသမားအနက ေကာကတတားၿမ႕နယတြငသာ အမားစက အေျခအေနမားက “ပမဆးဝါး”လာခသညဟေျပာဆၾကသည။

အနညးငယေသာလမားက အလပအကငအခြငအလမးမား “ပမတးတက ေကာငးမြန” လာခသညဟ ေျဖဆခၾကသည။ အမးသားမားထက ပမားေသာ အမးသမးအခးအစားက အလပအကင အခြငအလမး မားသည “မေျပာငးမလ ယခငအတငး”ဟ ေဖာျပခၾကသည။

စစေပါငး ၁၃၉၉ ဥး၂၃% ၄၆% ၂၈%

ယခငအတငး ပေကာငးပဆး

ပေကာငးပဆး

၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၆ဝ%၇ဝ%၈ဝ% ၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

လြနခေသာ ၂ ႏစအတြငး အလပအကငအခြငအလမးဆငရာ အေျပာငးအလ။ (စစတမးတစခလး)

ပ ၈.၂

Page 50: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

50

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၁၁၄။ လြနခေသာ ၂ ႏစႏင ႏႈငးယဥပါက

အသကေမြးဝမးေၾကာငးပညာဆငရာ တးတကမႈႏင

ပတသက၍ ပမေကာငးမြနလာသညဟ

ထငျမငပါသလား။

ေျဖဆသမား၏ အႀကးမားဆး အခးအစား(၄၄%) က အလပအကင တးတကႏငမႈအတြက အခြငအလမးမားသည လြနခေသာႏစအတြငး “မေျပာငးမလ ယခငအတငး”ဟ ေျဖဆၾကသည။

အေျခအေနမား ေျပာငးလသြားခသညဟ ယဆၾကသမားအနက အနညး ငယသသာေသာ လအမား (၆၁%) က အလပအကင တးတကႏငမႈအတြက အခြငအလမးမားက တးတကခသညဟ ထငျမငၾကသည။ အမးသားႏင အမးသမးမားအၾကား ကနးဂဏနးအရ သသာထငရားေသာ ျခားနားမႈမရခပါ။ ၿမ႕နယမားအၾကား ခြျခားစစေဆးသညအခါ စတဝငစားစရာေကာငးေသာ ကြာျခားမႈမား ေပၚထြကလာခသည။ ဘားအၿမ႕ရ ေျဖဆသမားက အလပအကင အခြငအလမးႏင ေငြေရးေၾကးေရးအေျခအေနေကာငးမြနမႈတ႔တြင တစႏစၿပး တစႏစ အႀကးမားဆး တးတကမႈက ေဖာျပခေသာလညး အလပအကငတးတကမႈ အတြက အခြငအလမးမား “ပမတးတကေကာငးမြန”လာခသညဟ ေျဖဆၾကသ မားတြငမ ၿမ႕နယငါးၿမ႕နယလးတြင အနမဆးေသာ အခးအစား (၂၈%)သာရခသည။ ေကာကတတားတြင ေနထငသမားကမ အလပအကင အခြင အလမးႏင ေငြေရးေၾကးေရးအေျခအေနမားက “ပမဆးဝါး”လာခသညဟ ေျဖဆတငျပခၾကေသာလညး၊ အလပအကင တးတကမႈအတြက အခြငအလမး မားက တးတကလာခသညဟ ေျဖဆ ၾကသမားမာ အျမငဆးအခးအစား (၃ဝ%) ရခသည။

ေျဖဆသမား၏ အႀကးမားဆး အခးအစား ၄၄% က အလပအကင တးတကႏငမႈအတြက အခြငအလမးမားသည လြနခေသာ ႏစအတြငး “မေျပာငးမလ ယခငအတငး”ဟ ေျဖဆၾကသည

လြနခေသာ ၂ ႏစအတြငး အလပအကငတးတကမႈအတြက အခြငအလမးမား။ (စစတမးတစခလး)

ပ ၈.၃

စစေပါငး ၁၃၉၉ ဥး၁၈% ၄၃% ၂၉%

ယခငအတငး ပေကာငးပဆး

ပေကာငးပဆး၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၆ဝ%၇ဝ%၈ဝ% ၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

Page 51: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

51

အဓကေမးခြနး

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၈။ အလပအကငအမးအစား

ေမးခြနး ၇။ ၿပးခေသာလက သငအမရဝငေငြသည

အၾကမးအားျဖင ဘယေလာကျဖစပါသလ။

ေျဖဆသ ၅ဝ% ေကာက ၎တ႔၏ အမေထာငစသည လစဥျမနမာကပေငြ ၂၅ဝ,ဝဝဝ ကပေအာက နညးေသာဝငေငြရၿပး ၇၅% နးပါးက လစဥျမနမာကပေငြ ၃၅ဝ,ဝဝဝ ကပေအာက နညးေသာဝငေငြရသညဟ ေဖာျပၾကသည။

ျမနမာႏငငတြင ကားမအေပၚအေျခခေသာ လစာေငြကြာဟမႈရေသာလညး၊ ဤစစတမးက ေျဖဆသတစဥးခငး၏ တစဥးခငးဝငေငြက ေမးျမနးျခငးမဟတဘ၊အမေထာငစတစခလး၏ ဝငေငြကေမးျမနးျခငးျဖစသျဖင ထအခကက ဤေနရာတြင ထငရားျခငးမရပါ။ ရနကနရၿမ႕နယသးခအတြက အမေထာငစ ပမးမတစလဝငေငြ (၃ဝဝ,ဝဝဝ ျမနမာကပ) က ေတာငႀကးၿမ႕ရ အမေထာငစ ပမးမတစလဝငေငြ (၂ဝဝ,ဝဝဝ ျမနမာကပ) ထက ၅ဝ% ပမားၿပး၊ ဘားအရ အမေထာငစ ပမးမတစလဝငေငြ (၁၉ဝ,ဝဝဝ ျမနမာကပ) ထက ၅၇% ပမမားျပားပါသည။ ရနကနရၿမ႕နယသးၿမ႕လးတြငအမေထာငစပမးမ တစလဝငေငြမာ အၾကမးအားျဖင ၃ဝဝ,ဝဝဝ ျမနမာကပရေသာလညး၊ ေကာကတတားၿမ႕နယသည အျမငဆးအမေထာငစတစလဝငေငြရပါသည။

စစတမးေကာကယခေသာ လအားလးအနက ၃၆% ကသာ အခနျပည ခန႔ထားျခငးခရသညဟ တငျပခၾကသည။

ေန႔စားလပသားမားႏင အခနပငးအလပသမားမားအပါအဝင၊ ေျဖဆၾကသမား၏ ၅၉% တြင အလပအကငပစ တစခခရၾကသည။ အၾကမးအားျဖင ၃၉% က အလပမလပၾကပါဟ ေျဖဆၾကေသာလညး၊ အလပလကမႏႈနးက ပမနတြကခက တငးတာမႈအရ ၂% သညသာ အလပလကမ သ႔မဟတ အလပအကင ရာေဖြေနၾကသညဟ ေျဖဆေဖာျပၾကသည။ အမးသမးမား၏ ၅ဝ% ေကာက သတ႔သည အလပမလပၾကဘ အလပအကငလညး ရာေဖြေနျခငးမရဟ ေျဖဆၾကသည။ စစတမးတြင အသကအရြယႀကးသမားက ပမကယစားျပထားၿပး၊ထအခကက အလပလကမျဖစေနၿပး အလပအကငလညး ရာေဖြေနျခငးမရေသာ ေျဖဆသအခးအစား ျမငမားေနမႈ၏ အေၾကာငးတစစတတစပငးျဖစႏငပါသည။

လကရအလပအကင။ (စစတမးတစခလး)

ပ ၈.၄

အခနပငး

အလပရာေနဆ

အလပမလပပါ

အခနျပည

ေန႔စား

၁၉%

၃၉%

၃၆%

၃%

၄%

၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ%၃ဝ%၂ဝ%၁ဝ%

Page 52: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

52

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေကာကတတားေျမာကဒဂ

သာေကတ

တစလစာဝငေငြ။ (ၿမ႕ျပဧရယာ ၅ ခ)

ပ ၈.၅

၂၈၈ ဥး

၈%၇%

၂ဝ%

၂ဝ%

၁၈%

၂၅%

၁၂%

၃၁%

၁၂%

၁၆%၉%

၂၁%

၁၇%

၂၂%

၂၅%

၂၅%

၂၁%

၁ဝ%

၁ဝ%

၈%

၈%

၆%

၄ဝ%

၁၉%

၉%

၂ဝ%

၂၉%

၁၃%

၄%

၄%

၄%

ဝ%

၃%

၃%

၂%

၁၁၇ ဥး

၄၉ ဥး

၃၃၁ ဥး

၂၅၅ ဥး

> ၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၅၁,ဝဝဝ-၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၃၅၁,ဝဝဝ-၄၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၂၅၁,ဝဝဝ-၃၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၁၅၁,ဝဝဝ-၂၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၉,ဝဝဝ-၁၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

< ၄၉,ဝဝဝ ကပ

> ၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၅၁,ဝဝဝ-၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၃၅၁,ဝဝဝ-၄၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၂၅၁,ဝဝဝ-၃၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၁၅၁,ဝဝဝ-၂၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၉,ဝဝဝ-၁၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

< ၄၉,ဝဝဝ ကပ

> ၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၅၁,ဝဝဝ-၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၃၅၁,ဝဝဝ-၄၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၂၅၁,ဝဝဝ-၃၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၁၅၁,ဝဝဝ-၂၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၉,ဝဝဝ-၁၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

< ၄၉,ဝဝဝ ကပ

> ၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၅၁,ဝဝဝ-၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၃၅၁,ဝဝဝ-၄၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၂၅၁,ဝဝဝ-၃၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၁၅၁,ဝဝဝ-၂၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၉,ဝဝဝ-၁၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

< ၄၉,ဝဝဝ ကပ

> ၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၅၁,ဝဝဝ-၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၃၅၁,ဝဝဝ-၄၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၂၅၁,ဝဝဝ-၃၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၁၅၁,ဝဝဝ-၂၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၉,ဝဝဝ-၁၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

< ၄၉,ဝဝဝ ကပ

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

Page 53: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

53

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၂၂။ ေအာကေဖာျပပါစာသား အေပၚ

သငမညသည အတငးအတာအထ သေဘာ

တညပါသနညး။

ဤနငငတြင အလပႀကးစားလပကငေသာ

သတစေယာကသည တးတကေအာငျမငနငသည။

ေမးခြနး ၂၃။ ေအာကေဖာျပပါစာသား အေပၚ

သငမညသည အတငးအတာအထ

သေဘာတညပါသနညး။

သငေနထငရာ ရနကနၿမ႕တြင

အလပႀကးစားလပကငေသာ သတစေယာကသည

တးတကေအာငျမငနငသည။

ေျဖဆသမားအေနျဖင အလပႀကးစားလပကငမႈ၏တနဖးတြင ခငခငမာမာယၾကညမႈရသည။

ႀကးစားပမးစား လပကငမႈမတစဆင လတစဥး၏ တးတကျမငမားႏငမႈ အေၾကာငး ေမးျမနးေသာအခါ ေျဖဆသမား၏ အမားအျပားျဖစေသာ ၈ဝ% က ၎တ႔၏ သကဆငရာ ၿမ႕ႀကးတြငသာမက ႏငငတြငပါ အလပႀကးစားလပကငမႈက တက႐ကအကးေကးဇး ရရေစႏငသညက သေဘာတသည သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကပါသည။ ေတာငႀကးၿမ႕ရ ေျဖဆသမားက အလပႀကးစား လပကငမႈမတစဆင လတစဥးခငး၏ တးတကျမငမားႏငမႈအေပၚ ယၾကညမႈ

ဝငေငြႏင လမႈအဆငအတနးေျပာငးလႏငမႈ အေပၚအျမငေဖာျပခက ၈.၁

“ဤႏငငတြင အလပႀကးစားလပကငေသာသတစေယာကသည တးတက ေအာငျမငႏငသည။” ဆေသာအဆက သေဘာတသညလား၊ သေဘာမတ သညလား ေမးျမနးေသာအခါ ဝငေငြပၿပးနညးပါးေသာ ေျဖဆသမားက ပမခမးသာေသာ ေျဖဆသမားထက ပမ၍ သေဘာတ (သ႕) အလြန သေဘာတႏငဖြယရသညက ေတြ႔ရသည။ ဝငေငြျမငလာသညႏငအမ ေျဖဆသမားသည ဤအဆျပခကက သေဘာတမႈ မေျပာငးမလ နညးသထကနညးလာသညကေတြ႕ရပါသည။ အဆငးရဆး ေျဖဆသ မား၏ ၈၅% နးပါးက သေဘာတ(သ႕)အလြနသေဘာတ ဟ၍ေျဖဆၾကၿပး၊ အခမးသာဆး ေျဖဆသမား၏ ၆၇% ကသာ သေဘာတ(သ႕)အလြန သေဘာတဟ ေျဖဆၾကသညက ေတြ႕ရပါသည။

အျမငမားဆး (၈၅% က ႏငငႏငစပလဥး၍၊ ၈၆% က မမၿမ႕ႏငစပလဥး၍) ေဖာျပၾကျခငးျဖင စစတမးေကာကယ ခေသာ ၿမ႕နယမားအတြငး သေဘာတညမႈက တစေျပးညျဖစ ေနသည။ ဤေတြ႔ရခကမားက ပမေကာငးမြနေသာ ဘဝရရေစ ႏငသညမာ အလပႀကးစားမႈ သ႔မဟတ က သ႔မဟတ အဆက အသြယလားဟ ေမးျမနးသည ၂ဝ၁၄ ခနစႏငငသား အသ ပညာႏင တနဖးစစတမးႏင ကကညမႈရသည။

ဝငေငြအခးအစားႏင ဤနငငတြင အလပႀကးစားလပကငေသာ သတစေယာကသည တးတကေအာငျမငနငသညဟသည အယအဆ။ (စစတမးတစခလး)

ပ ၈.၆

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတသညသေဘာမတပါ၄ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၆ဝ%၇ဝ%၈ဝ% ၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

၃ဝ%

၂၉%၄၆%၁၁%၁၂%

၆% ၁၂% ၄၃% ၃၆%

၃၅%၄၇%၈%၈%

၈% ၇% ၄၁% ၄၁%

၃၇%

၃၈%၄၆%၆%၁ဝ%

၄၇%၈%၇%၁%

၁%

၁%

၃%

၃%

၃% ၃၈%၁၇%၁၁%

၅ဝ,ဝဝဝ ကပေအာက

၅ဝ-၁၅ဝဝဝ ကပ

၁၅ဝ-၂၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၂၅ဝ-၃၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၃၅ဝ-၄၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၄၅ဝ-၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပ

၅၅ဝ,ဝဝဝ ကပအထက

Page 54: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

54

Page 55: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

55

ေျဖဆသမားအေနျဖင အခြငအေရးရလင ရနပေငြအမားဆး ထညဝငလသည က႑မား ရပကြကအပခပေရးမးမား အား

အျငငးပြားမႈမားအတြက ဆးျဖတပငခြငရသမားအျဖစ မတယမႈႏင ပတသက၍

၅၂% က အမနးနားခငးမားႏင အျငငးပြားမႈ ျဖစပြားပါက ရပကြက အပခပေရးမးထသ႔ သြားမည ျဖစေၾကာငးႏင

၄၈% က ရာဇဝတမႈတစစတရာ ျဖစပြားပါက ရပကြကအပခပေရးမးထသ႔ သြားမညဟ ေျဖဆၾကသည။

ေျဖဆသမား၏ တဝကေကာက ၿပးခ ေသာႏစအတြငး စညပငသာယာ/ၿမ႕ေတာစညပငတ႔၏ တးတကမႈက အသအမတျပခၾကသည။

ဤအပငးက ျပညနယ/ျမနစပါယဝနေဆာငမႈမားႏင ထဝနေဆာငမႈမားက စမထနးသမးရေသာ အဖြ႕အစညးမားအေပၚ ၿမ႕ျပေနထငသမား၏ အျမငမားက အေသးစတေဖာျပထားသည။ စစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕နယငါးခလးတြင၊ ေျဖဆသမားသည ၎တ႔ပမနပတသကဆကဆေနရသည ဝနေဆာငမႈမားအေပၚ အေပါငးလကၡဏာေဆာငေသာ အျမငရၾကသည။ စာသငေကာငးမား၊ တကသလမား၊ လမး၊ ပနးျခမားႏင ေဈးမားအားလးက သးသပခကအျမငေကာငးမား ရရၾကၿပး၊ အျမငတြင မထငရားေသာ ဝနေဆာငမႈမား၊ သ႔မဟတ ျပနာတစစတစရာ ရမသာထေတြ႔ဆကဆရေသာ ဝနေဆာငမႈမားျဖစသည ေရဆးေျမာငး၊ ပကလငး မားႏင ေရႏတေျမာငးမားအေပၚတြင ေဝဖနမႈမားစြာရရခသည။ ေျဖဆသမားက ၄ငးတ႔၏ၿမ႕ႀကးမားတြငအျပသေဘာေဆာငေသာျပျပငေျပာငးလမႈ မားျပလပသညက ေတြ႔ျမငၾကသညဟ တငျပၾကၿပး၊ စစတမးေျဖဆၾကသမား၏ ၇၂% က လပစစမး ရရမႈတြင တးတကမႈရသညက အသအမတျပၾကသည။ စညပငသာယာေရး ေကာမတမားအေပၚ လတစဥး၏ သကေရာကလႊမးမးႏငမႈမာ ျခၾကညလင နမပါးေသာလညး ေျဖဆသအမားစက ယငးအဖြ႔အစညးမားသည ၎တ႔တာဝနရရာ နယပယမားအတြငး ျပညသမား၏ လအပခကအေပၚ ပမ၍ တ႔ျပနျဖညဆညး ေပးလာၾကသညက သေဘာတၾကပါသည။

လမးအေျခအေန

၂၃%အမႈကသမးစနစ

၁၆%

လမးမး

၁၆%ေရေျမာငး

၂ဝ%

Page 56: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

56

အဓကေမးခြနး ေမးခြနး ၈၅။

အတငးအတာ ၁ မ ၅ အတြငး ေအာကေဖာျပပါ

ရနကနၿမ႕ရ ဝနေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြးက

သငမညသ႔ အမတေပးမညနညး။ ေကာငးမား

ေမးခြနး ၈၆။

အတငးအတာ ၁ မ ၅ အတြငး ေအာကေဖာျပပါ

ရနကနၿမ႕ရ ဝနေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြးက

သငမညသ႔ အမတေပးမညနညး။ တကသလမား

ေျဖဆသမားအနကမ အနညးငယေသာ လမားစကသာ ၎တ႔ၿမ႕ေတာရ ပညာေရးအဖြ႔အစညးမားအေပၚ အျပသေဘာေဆာငေသာ အျမငရၾကသည။

၎တ႔ေနထငေသာ ၿမ႕ႀကးမားရ ေကာငးမား၏ အရညအေသြးက ေမးျမနးသညအခါ စစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕ေပၚ ေနထငသမားမ ထကဝကေကာ (၅၅%)က ၎တ႔ၿမ႕ျပရ ေကာငးမားအေပၚ ေကာငးမြနေသာ အျမငရၾကၿပး ၅ မတစေကးေပၚတြင ၄ သ႔မဟတ ၅ ဟ အဆငသတမတ ေျဖဆ ခၾကသည။ ေျဖဆသမား၏ ေလးပတစပေကာ႐မ (၂၇%)ကေကာငးမား၏ အရညအေသြးက ပမးမသာမနအဆင (၅ မတစေကးတြင ၃ က ေရြးခယျခငး)ျဖင ေဖာျပေျဖဆခၿပး၊ စစတမး၏ ၁ဝ % မာ ေကာငးမား၏ အရညအေသြးအေပၚ စတဘဝငမကျဖစသညဟ ယဆရၿပး ၅ မတစေကးတြင ၂ သ႔မဟတ ထ႔ထက နညးေသာ အေျဖမားျဖင ေျဖဆခၾကသည။ အမးသမးေျဖဆသမားသည အမးသားေျဖဆသမားထက အေကာငးျမငေသာ အျမငပမရၾကသည။ အမးသမးေျဖဆသမားမ ၈% ကသာ ၿမ႕တြငးရ ေကာငးမားအေပၚ ေကာငးမြနေသာ အျမငမရေၾကာငးေတြ႔ရရသည။ေကာကတတားၿမ႕နယမလြ၍ ၿမ႕နယငါးခအတြငး ကနးဂဏနးအရ ကြာျခားမႈမရပါ။ ေကာကတတားၿမ႕နယတြငမ စစတမးေျဖဆခသမားက အေကာငးျမငမႈတြင ပနမေသာအမတမားက ေျဖဆခၿပး၊ ၎တ႔ၿမ႕ႀကးတြငရေသာ ေကာငးမား၏ အရညအေသြးက မသဟ ေျဖဆေသာသ ၁၉% ရသည။

ေယဘယျခၾကညပါက ၎တ႔၏ ၿမ႕ႀကးရတကသလမားအေပၚ ၎တ႔ျမငေသာအရညအေသြးႏငပတသက၍ ေမးျမနးသညအခါ စစတမးေျဖဆခသ ၃၄% က မေျဖဆႏငခၾကပါ။ “မသပါ” သ႔မဟတ “မေျဖလပါ”ဟ ေျဖဆသညအေျဖမားက ဖယထတရန အေျဖမားကျပငဆငၿပးေနာက အေျဖမားသည ယခငေမးခြနးတြင ေမးျမနးခေသာ ေကာငးမားက အဆငသတမတျခငးမားႏင ကကညဆျဖစသည။ ျခငၾကညပါက ေျဖဆခၾကသမား၏ ၅၅% က တညေသာ အမတစေကးေပၚတြငအမတ ၄ သ႔မဟတ ၅ ျဖင အျပသေဘာေဆာငစြာ တကသလမားက အဆငသတမတေျဖဆခၾကသည။ အမးသမးေျဖဆသမား၏ ၅၈% ထမ အေကာငးျမငေသာရလဒမားက ရရခသည။ ၆ဝ% ေအာက အနညးငယမသာ နမေသာေျဖဆသမားက ၎တ႔၏တကသလမားက အဆင ၄ သ႔မဟတ ၅ ဟ အဆငသတမတေျဖဆျခငးျဖင ဘားအႏငေတာငႀကးၿမ႕မားမ ေျဖဆသမားသည အျမငဆးအဆငျဖင တငျပေျဖဆခၾကသည။ “မသပါ”ဟေသာတ႔ျပနေျဖဆမႈမားက ဖယထတၿပးသညအခါတြငပင ေကာကတတားၿမ႕ ေနထငသမားအေပၚ စစတမးေကာကယခကမ အေကာငးသေဘာ အဆငသတမတခကမာ ၿမ႕ျပ ၅ ခအတြငး အနမဆးရာခငနႈနးအေနျဖင(၄၆%)သာရခပါသည။ ရနကနရတကသလမားက (အတငးအတာ ၁ မ ၅ အတြငး) ၁ သ႔မဟတ ၂ အဆငက ၃၂% က ေပးျခငးျဖင မေကာငးသညသေဘာ သတမတမႈ အျမငဆးအဆငက ေတြ႔ရခရသည။

ၿမ႕ေပၚေနထငသမား၏ ၅၅% က ၎တ႔ၿမ႕ျပရ ေကာငးမားအေပၚ ေကာငးမြနေသာ အျမငရၾကၿပး ၅ မတစေကးေပၚတြင ၄ သ႔မဟတ ၅ ဟ အဆငသတမတ ေျဖဆခၾကသည။

Page 57: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

57

မသပါ

မသပါ

ေတာငႀကး

ေတာငႀကး

ဘားအ

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

သာေကတ

ေကာကတတား

ေကာကတတား

၈%

၂၂%

၉%

၂၉%

၉%

၃၃%

၇%

၄၆%

၁၉%

၅၁%

၄၂ဝ ဥး

၄၂ဝ ဥး

၅၇ ဥး

၅၇ ဥး

၃၆၇ ဥး

၃၆၇ ဥး

၁၅၁ ဥး

၁၅၁ ဥး

၄ဝ၃ ဥး

၄ဝ၃ ဥး

၃၅%

၂၃%၁ဝ%၁၂%၄%

၆%

၁၁% ၂၂%

၂၈% ၃၅%

၄၄%၂၂%၇%

၅%

၂၇% ၄%

၁၆% ၂၉% ၂%

၂%

၅၈%

၄%၄၃%၃၄%၈%

၅% ၃ဝ% ၅ဝ% ၅%

၄%၅၄%၂၄%၈%

၂၄%၇% ၃%

၂၂%၁၉%၂%

၂%

၁%

၂%

၂%

၂%

၂%

၁%

၁%

၂%

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

အလြနေကာငးေကာငးအလြနဆးရြား ဆး

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

အလြနေကာငးေကာငးအလြနဆးရြား ဆး

အလြနေကာငး

အလြနေကာငး

အလြနဆးရြား

အလြနဆးရြား

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%

၇ဝ%

၇ဝ%

၈ဝ%

၈ဝ%

၉ဝ%

၉ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

ေကာငးမား၏ အရညအေသြးအေပၚ ထငျမငခက (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာ)

တကသလမား၏ အရညအေသြးအေပၚ ထငျမငခက (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာ)

ပ ၉.၁

ပ ၉.၂

Page 58: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

58

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၇၃ မ ၈ဝ။ ၿမ႕နယစညပင/ ရနကနၿမ႕ေတာ

စညပငမ ပပးေပးေသာ ေအာကပါဝနေဆာငမႈမား

အားေကနပမႈရပါသည။

• လမးမား၏ အရညအေသြး

• အမမားအတြက ေပးေဆာငေသာ

အမႈကသမးဝနေဆာငမႈ

• လမးမး

• စညပငသာယာမ အမမားသ႔ေပးေဝေသာ

ပကလငးေရ အရညအေသြး

• မလာစနစ

• ေရႏႈတေျမာငးစနစ

• ပနးျခမားစမထနးသမးျခငး

• ေစးမားအားစမထနးသမးျခငး

ေမးခြနး ၄၄။ ၿမ႕ရလမးမားႏင

အမားျပညသဆငရာေနရာမားသည သန႔ရငးသည။

ေမးခြနး ၁၁၆။ လြနခေသာ၂ ႏစက အေျခအေနႏင

ႏႈငးယဥလင သငအမအေျခအေနသည လပစစမးရ

ရမႈပ၍ေကာငးလာသည၊ အတတ (သ႕)

ပ၍ဆးလာသညဟ ေျပာႏငပါသလား။

ေမးခြနး ၉ဝ။ ၿမ႕ေတာစညပငသာယာေရးဌာနသည

ၿမ႕အတြက ေနာငႏစတြငျပလပမည

စမထားမႈႏငပတသက၍ ျပညသကအသေပး

ေျပာဆသည။

စစတမးေျဖဆခသမား၏ ထကဝကေကာက ဝနေဆာငမႈမားက ပမေကာငးမြနလာသညဟ ရငးရငးလငးလငး အသအမတျပလာခၾကျပး စညပငသာယာေရး ဝနေဆာငမႈမားအေပၚ ေယဘယအားျဖင အေကာငးျမငေသာ ရႈျမငမႈမားျပသခၾကသည။

ေျဖဆသအားလးက ၿမ႕နယ/ရနကနၿမ႕ေတာ စညပငသာယာေရးေကာမတ၏ ပမျမငသာေသာ ဝနေဆာငမႈမားႏငပတသက၍ အေကာငးျမငဆး ေျပာဆႏင ခၾကသည။ လမးအရညအေသြး (၅၄%သေဘာတ)၊ အမႈကသမး (၅၄% သေဘာတ)၊ လမးမး (၅ဝ%သေဘာတ)၊ ပနးျခစမခန႔ခြမႈႏင ေဈးစမခန႔ခြမႈ (ပနးျခ၅၃% သေဘာတ၊ ေဈး၅၅%သေဘာတ) ကသ႔ေသာ ဝနေဆာငမႈမား အစရသည ဝနေဆာငမႈေပးျခငးမား၏ အရညအေသြးအေပၚေကနပမႈက ေျဖဆသမား၏ အနညးဆးတစဝကက ေဖာျပခၾကသည။ ေျဖဆသ အမးသားမားႏင အမးသမးမားအၾကားတြင သသာေသာ ကြာဟခကကမ မေတြ႔ရေပ။ လပစစမးေပးမႈကသ႔ ယခငက ပကကြကခေသာ ဝနေဆာငမႈ ကလညး လြနခေသာ ၂ ႏစအတြငး တးတကလာမႈအတြက အသမတျပခရသည။ ေယဘယအားျဖင ေျဖဆသ ၇၂% က လပစစမးေပးမႈက တးတကလာခသညဟ သေဘာတၾကၿပး၊ ေတာငႀကးၿမ႕ေနမား၏ ေလးပသးပ (၇၅%)က ၎တ႔ၿမ႕သည သန႔ရငးေသာ လမးမားႏင အမားျပညသမားအတြက ေနရာမားရသညဟ သေဘာတၾကၿပး တခ႕မာ အလြနသေဘာတၾကသည။ အမးသမးေျဖဆသမား၏ ၇၁% က လပစစျဖန႔ေဝေပးမႈတြင ပမေကာငးမြနလာသညဟ ျမငၾကသည။ ၅၈% ကမ ၿမ႕တြငးတြင သန႔ရငးေသာလမးမားႏင အမားျပညသမားအတြက ေနရာမား ရသညဟ သေဘာတၾကသည။

ေရပကလငးမားႏငေရဆးေျမာငးတ႔အေပၚအျမငမားက ၂၂% ေအာက ေကနပမႈကျပေနၿပး ေျဖဆမႈတစခႏငတစခတြင ကြာျခားခကမားကျပေနသည။ထသ႔ အေကာငးမျမငမႈမားသည အစဥေခာေမြ႔စြာ လညပတေနျခငးထက ျပနာတစရပ ျဖစေပၚလာေသာအခနတြင ရရေသာ ဝနေဆာငမႈ၏ အေျခအေနေၾကာင ျဖစနငပါသည။ အျခားတစဖကတြငလညး ေျဖဆသမားအေနျဖင ထကသ႔ေသာ ဝနေဆာငမႈမးက တစခနဖးမ ရရချခငး မရေသးေသာေျကာငဟ ေကာကခကခႏငပါသည။ ဥပမာသာေကတၿမ႕နယတြင ေနထငသမားသည စညပငသာယာအဖြ႔က ေရဆးေျမာငးမား ထနးသမးေပးမႈ အေပၚ မေကာငးေသာအျမင (၆၂%) က ေဖာျပခေသာလညး၊ မေကာငးေသာ အျမင ေျဖဆမႈမားက ထဝနေဆာငမႈစနစက နားလညမႈမရျခငးသ႔မဟတ ထစနစႏင စပလဥး၍ပြငလငးျမငသာမႈ မရျခငးတ႔ကလညး ျပဆျခငးျဖစႏငသည။ထ႔အျပင စညပငသာယာေရးအဖြ႔မားႏင ေျပာဆဆကသြယမႈအေျခအေနက ေမးျမနးသညအခါ၊ ေယဘယအားျဖငေျဖဆမႈမားက အႏႈတသေဘာသေဘာ ေဆာငသညက ေတြ႔ရသည။ ဘားအႏငေတာငႀကးၿမ႕ အသးသးတ႔တြင စစတမးေျဖဆခသည ေနထငသ ၅၁% ႏင ၅၇% အသးသးတ႔က ထအဖြ႔အစညးမားသည ယငးတ႔၏ စမခကမားက ဆကသြယေျပာၾကား ခပါသလားဆသည ေမးခြနးကသေဘာမတ၊ အလြနသေဘာမတ သ႔မဟတ မေျဖဆႏငခၾကပါ။ ထသ႔ဆကသြယေျပာၾကားမႈမရျခငးက ပကလငးေရပပးေပးမႈ၏အရညအေသြးအေပၚအျမငက ေမးျမနးေသာအခါ၊ စစတမးေျဖဆခေသာ ဘားအၿမ႕ေနမား၏ ၇၄% က ထဝနေဆာငမႈက စညပငသာယာေရးအဖြ႕က

မညမေကာငးမြနစြာ ေပးေနေၾကာငးမသရပါဟ ေျဖဆရျခငး အေၾကာငးအရငးက ရငးျပႏငပါသည။အထကတြင ေဖာျပခ သကသ႔ပင၊ သရနားလညမႈတြငအကန႔အသတရေနျခငးသည အရညအေသြးက မသျခငးေၾကာငထက ဝနေဆာငမႈ မရျခငးေၾကာင ျဖစႏငပါသည။ ျခငသးသပၾကညလင ၅၃% ေသာ ေျဖဆသအမးသမးမားသည ၄ငးတ႔ၿမ႕၏ ေရပကလငး ဝနေဆာငမႈက ေကနပမႈမရပါ။ ၆ဝ% ကမ ေရဆးေျမာငးႏင ပတသက၍ ေကနပမႈမရၾကပါ။

Page 59: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

59

ေျဖဆသ အားလး၏ ၅၄% (၅၆%ေသာ ေျဖဆသ အမးသမးမား) ကေရႏႈတေျမာငးဝနေဆာငမႈသည လကခႏငေလာကေသာအဆင အတနးမရဟ ေျဖဆတငျပၾကျခငးျဖင ေရႏႈတေျမာငးဝနေဆာငမႈသညစစတမးေကာကယခေသာ ၿမ႕နယအားလးတြင မေကာငးဆး တ႔ျပန ေျဖဆမႈ ရရခသည။ ေရစးေရလာျပနာမားက သတအထားမဆး အခနျဖစေသာ မးရာသအတြငး ေမးခြနးမားက ေမးျမနးချခငး ျဖစသျဖင၊ ႏစတစႏစတြငးစစတမး ေကာကယခေသာ အခနပငးက ရႈျမငပမားအေပၚ သသာထငရားစြာ သကေရာကလႊမးမးႏငပါသည။ ၿမ႕ျပစမကနးမား ခမတျခငးႏင ဤရႈျမငပမားအေပၚ တ႔ျပနေျဖဆ မႈမားတြင သတခပသငေသာအခကျဖစသည ရာသဥတဆငရာ ကြျပားျခားနားေသာ အေျခအေနမားေၾကာင ဥးစားေပးမႈဆငရာ အေလး ထားစရာကစၥႏင ရႈျမငပမားသည ႏစတစႏစအတြငးအခနကာလရာသအလက အမနတကယေျပာငးလေနေပသည။

စစတမးေျဖဆခသမား၏ ထကဝကေကာ က ဝနေဆာငမႈမားက ပမေကာငးမြန လာသညဟ ရငးရငးလငးလငး အသအမတျပလာခၾကၿပး စညပင သာယာေရး ဝနေဆာငမႈမားအေပၚ ေယဘယအားျဖင အေကာငးျမငေသာ ရႈျမငမႈမားျပသခၾကသည။

ေအာကပါ စညပငသာယာဝနေဆာငမႈမားအား “ေကနပမႈရသည။” (စစတမးတစခလး)ပ ၉.၃

ေစးစမခန႔ခြမႈ

ပနးျခစမခန႔ခြမႈ

ေရဆးထတေျမာငး

သးေရပကလငး

လမးမး

အမႈကသမးဆညးျခငး

လမးအရညအေသြး

ေရစးေရလာ/ေရႏတေျမာငး

သေဘာတသေဘာမတ

၄ဝ%၅ဝ%၆ဝ%၇ဝ%၈ဝ% ၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ%၃ဝ% ၃ဝ%၂ဝ% ၂ဝ%၁ဝ% ၁ဝ%

သေဘာတသေဘာမတ

၅၅%

၅၃%

၃ဝ%

၂၁%

၂၂%

၅ဝ%

၅၄%

၅၄%

၅၄%

၄၂%

၃၅%

၃၈%

၃၃%

၂၉%

၁၆%

၂၂%

၁၄ဝဝ ဥး

Page 60: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

60

“ၿမ႕မားတြင သန႔ရငးေသာ ပနးျခမားရသည။” (စစတမးတစခလး)

“လြနခေသာ ၂ ႏစအတြငးလပစစမးေပးေဝမႈ တးတကလာသည။” (စစတမးတစခလး)

“ၿမ႕ေတာစညပငသာယာေရးဌာနသည ၿမ႕အတြက ေနာငႏစတြငျပလပမည စမထားမႈႏငပတသက၍ ျပညသကအသေပး ေျပာဆသည။” (စစတမးတစခလး)

ပ ၉.၄

ပ ၉.၅

ပ ၉.၆

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

ေကာငးမြနဆးရြား

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတ

ေကာငးမြန

သေဘာတ

သေဘာမတ

ဆးရြား

သေဘာမတ

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%

၇ဝ%

၇ဝ%

၇ဝ%

၈ဝ%

၈ဝ%

၈ဝ%

၉ဝ%

၉ဝ%

၉ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁၃၉၈ ဥး

၁၄ဝဝ ဥး

၁၄ဝဝ ဥး

စစေပါငး

စစေပါငး

စစေပါငး

၆%

၇% ၂ဝ% ၇၂%

၁၉%၂၈%၅%၁၇%၁၈%

၁၉% ၁၈% ၃၉% ၁၆%

Page 61: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

61

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၈၁။ သငကယသင စညပငသာယာဌာန၏

အႀကးအက တစေယာကျဖစသညဟ စတကးျကညပါ။

သငတြင ပေစ ၂ဝ ေစ ရၿပး၊ ထပေစမားသည

စညပငသာယာဌာန၏ ေရ႕လာမညနစ ဘတဂကေငြက

ကယစားျပသည။ ေအာကေဖာျပပါ စညပင

သာယာဌာန၏ ဦးစားေပးက႑ ၅ မးတြင

သငအေနျဖင ပ၍ဘတဂကသးစြသငသညဟ

ထငသညအတငး ပေစမားကေနရာခထားနငသည။

သငဆႏၵအရ ပေစမားက ႀကကသလ ထားနငသည။

(ညႊနၾကားခက။ ပေစမားက သကဆငရာ စတရနး

အကြကမားအတြငး ေနရာခရန ညႊနၾကားပါ။

စစတမးေျဖဆသမားအား သတ႔စတေကနပသညအထ

ပေစမားက အကြကမားတြင ေနရာေျပာငးေရႊ႕

ခထားၾကညရန တကတြနးပါ။)

ၿမ႕စညပငသာယာေရး ရပေငြမားက ေရြးခယထားေသာ ဝနေဆာငမႈ မားအၾကား အေကာငးဆး ခြေဝသညနညးလမးက ေျဖဆသမားအား ေမးျမနးသညအခါ ပမျမငသာေသာ ဝနေဆာငမႈမားကသာ အမတ အျမငဆးရရျပနသည။

ေရေျမာငးမား၊ ေရဆးထတေျမာငးမား၊ ပကလငးေရ၊ လမးမးလငးေအာငလပျခငး၊အမႈကသမးျခငးႏင လမးအေျခအေနမားအၾကား ပေစႏစဆယက မညသ႔မညပခြေဝရမညက ေျဖဆသမားက ေမးျမနးခသည။ ပမအေကာငးျမငခရေသာ ဝနေဆာငမႈမား (လမးပနးဆကသြယေရး အေျခအေနမား ၂၃%၊ အမႈက၁၆%ႏင လပစစမးရရျခငး ၁၆%) က ဘတဂက၏ထကဝကေကာ ရရခပါသည။ စတေကနပမႈရျခငး အနမဆးအမတ ေပးျခငးခရသညတင ျမငသာမႈ အားနညးေသာ သ႔မဟတ မရရေနေသာ ဝနေဆာငမႈမားမာ ဘတဂတအနညးငယသာ ခြေဝမႈကရရသည။ ပကေရႏင ေရဆးထတေျမာငးတ႔အတြက ျမနစပါယဘတဂကမ ခြတမးအနမဆး (ေရဆး ထတေျမာငး၁၁%) ႏင ဒတယအနမဆး (ပကေရ၁၄%) ရရၾကသည။ မေကာငးေသာ ရႈျမငေျဖဆမႈ အျမငဆးရရခေသာလညး၊ တစခတညးေသာ ျခြငးခကမာ ေရေျမာငးကစၥျဖစၿပး၊ ယငးက ဒတယအမားဆး အရငးအျမစသးစြမႈအျဖစ (ဘတဂက၏ ၂၀%) ခြတမးခေပးခသည။

ေရစးေရလာ/ေရႏတေျမာငး

ေရဆးထတေျမာငး

သးေရပကလငးလမးမး

အမႈကသမးဆညးျခငး

လမးအေျခအေန

“စညပငသာယာဘတဂကက စတႀကကခြတမးခေဝျခငး” (ေျဖဆသအားလး၏ ပမးမ)

ပ ၉.၇

၂၃% ၂ဝ%

၁၁%

၁၄%

၁၆%

၁၆%

Page 62: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

62

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၉၄။ သငလျပညသတစေယာကအေနျဖင

ရနကနၿမ႕ေတာ စညပငသာယာဌာန၏

ဆးျဖတခကမားအေပၚ မညမလႊမးမးနငသညဟ

ယဆပါသနညး။

ေမးခြနး ၉၃။ လြနခေသာ တစနစကနင ႏႈငးယဥလင

ၿမ႕ေတာစညပငသာယာဌာနသည ျပညသမား၏

လအပခကမားက ပမတန႔ျပနလာသည။

ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာရ ေျဖဆသမားက ၎တ႔တြင အဆငနမေသာ ႏငငေရးကယစားျပ ခရမႈသာရသညဟ ၎တ႔ကယ၎တ႔ရႈျမငၾကသည။

ေျဖဆသမား၏ ထကဝကေကာ (၅၂%) က စညပငသာယာေရးေကာမတ သ႔မဟတ DAO တ႔၏ ဆးျဖတခကမားအေပၚ ၾသဇာလႊမးမးႏငမႈရသညဟ မခစားရေၾကာငး ေျဖဆေဖာျပခၾကသည။ ၁၅% ေအာကနညးေသာ ေျဖဆသမားကသာ သကဆငရာၿမ႕နယမားရစညပငသာယာေရးေကာမတ သ႔မဟတ DAO တ႔၏ ဆးျဖတခကမားအေပၚ ၾသဇာလႊမးမးႏငမႈ “အခ႕” သ႔မဟတ “အမားအျပား”ရႏငသညဟ ယၾကညေၾကာငး တငျပခၾကသည။ အထးသျဖင ေတာငႀကးတြင “အလြနနညးေသာ” ၾသဇာလႊမးမးမႈသာ ရႏငသည သ႔မဟတ “ၾသဇာလႊမးမးႏငမႈလးဝမရႏင”ဟ အခငအမာေျပာၾကားသညေျဖဆသ ၈၂% ႏင ၾသဇာလႊမးမးႏငမႈ “အခ႕” သ႔မဟတ “အမားအျပား” ရႏငသညဟ ေျပာၾကားသ ၉% မသာ ရျခငးျဖင ထေမးခြနးအေပၚတြင အမတနမနမသာ ေပးခသည။ ရလပငနး ဝနေဆာငမႈ၏ အရညအေသြးႏင သကဆငသည ေမးခြနးနင တညစြာပင၊ စညပငသာယာေရး ေကာမတ၏ ဆးျဖတခကမားအေပၚ မညမၾသဇာ လႊမးမးႏငသညဟ ယၾကညေၾကာငး ေမးျမနးသညအခါ အမးသမးမားသည အမးသားမားထက “မသပါ”ဟ ႏစဆနးပါး ေျဖဆလၾကပါသည။

စညပငသာယာေရးေကာမတမား၏ ဆးျဖတခကချခငးအေပၚ လမားအေနျဖင ၾသဇာလႊမးမးႏငမႈ မားမားစားစား မရပါဟေသာ ထငရားေပၚလြငသည ရႈျမငခကရလငကစား၊ ေျဖဆသအမားစက လြနခေသာႏစအတြငး စညပင သာယာေရး အဖြ႕မား၏ တ႔ျပနျဖညဆညးေပးႏငမႈတြင တးတကလာမႈမားက အသအမတျပၾကပါသည။ လြနခေသာ နစအတြငး စညပငသာယာေရး ေကာမတတ႔သည ပမ၍တ႔ျပနျဖညဆညးေပးမႈမား ရလာသညဟ ယၾကည ပါသလားဟ ေမးျမနးသညအခါ ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာလးရ စစတမးေျဖဆခၾကသမား၏ထကဝကေကာက သေဘာတၾကသည သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကပါသည။ ေျဖဆသအမးသမးမား၏ ၅၄% ကလညး ထ တငျပခကက သေဘာတသည သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကပါသည။ ၿမ႕နယမားအၾကား တးတကမႈအေပၚ ရႈျမငပက ကကညမႈရေနၿပး၊ ေျမာကဒဂရ စစတမးေျဖဆခၾကသမားက သေဘာတမႈအျမငဆး (၆၂% သေဘာတ သ႔မဟတ အလြနသေဘာတ) ျဖငတငျပေျဖဆခၾကသည။

ေျဖဆသမား၏ ထကဝကေကာ ၅၂% က စညပငသာယာေရးေကာမတ သ႔မဟတ အဖြ႕တ႔၏ ဆးျဖတခကမား အေပၚ ၾသဇာလႊမးမးႏငမႈရသညဟ မခစားရေၾကာငး ေျဖဆေဖာျပခၾကသည။

“စညပငသာယာေရး အဖြ႕မားအေပၚ ၾသဇာလႊမးမးႏငမႈ” (စစတမးတစခလး)

ပ ၉.၈

အမားအျပား

တစခတေလ

မသပါ

အနညးငယ

လးဝမရပါ ၁၄ဝဝ ဥး၅၂%

၁၉%

၁၅%

၉%

၅%

၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ%၃ဝ%၂ဝ%၁ဝ%

Page 63: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

63

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၂၈။ အကယ၍သငအမနငအမနးနားခငးတစ

ဦးတျပနာအေျခအတငျဖစပါကထျပနာကေျဖရ

ငးရနသငမညသထမအကအညေတာငးမညနညး။

(တစခ ထကပ၍ေရြးနငသည။)

ေမးခြနး ၂၉။ အကယ၍သငမသားစဝငတစဦးသညရာဇ

ဝတမႈတစခတြငကးလြနခ ရလငထျပနာကေျဖရငး

ရနသငမညသထမအကအညေတာငးမညနညး။(တစခ

ထကပ၍ေရြးနငသည။)

ေမးခြနး ၉၅။ သငလ ျပညသတစေယာကအေနျဖင

ၿမေတာစညပငသာယာဌာန၏ ဆးျဖတခကမားအေပၚ

လြမးမးနငရနအေကာငးဆးနညးလမးမာ

မညသညနညးလမး ျဖစပါသနညး။

သေတသနစစတမးျပလပေနခနတစေလာကလးတြင ကြျပားျခားနားေသာ အေျခအေနသးရပက ေျဖရငးရန မညသ႔က ဆကသြယမညဆသညႏငစပလဥး၍ စစတမးတြင ပါဝငေျဖဆသမားက ေမးခြနးသးခေမးျမနးခပါသည။ မမ၏ မသားစဝငတစဥးက အကးလြနခရသညအခါ အမနးခငးႏင အျငငးပြားရန ျဖစသညအခါ သ႔မဟတ စညပငသာယာေရးေကာမတ၏ ဆးျဖတခကတစခ အေပၚ ၾသဇာလႊမးမးရနလအပေနသညအခါမးတြင အျငငးပြားမႈေျဖရငးျခငးႏငဆးျဖတခကချခငးတ႔အတြက အာဏာရသအျဖစ ရပကြကအပခပေရးမးက မေျပာငးမလ မတယၾကသည။ ရာဇဝတမႈ သ႔မဟတ ရနျဖစမႈတ႔တြင ရပကြကအပခပေရးမးမားက အဓကဖနေျဖသပဂၢလမားအျဖစ ဘအတညဆး ေဖာျပၾကၿပး ေျဖဆသမား၏ ထကဝကေကာ (၅၂%) က အျငငးပြား ရနျဖစမႈ မားတြင ရပကြကအပခပေရးမးက ေရြးခယၾကၿပး ေျဖဆသမား၏ ၄၈% က ရာဇဝတျပစမႈအေျခအေနတစခက ညႊနၾကားရန ရပကြကအပခပေရးမးက ဆကသြယရနေရြးခယၾကသည။ နႈငးယဥၾကညပါက၊ မသားစဝငတစဥးက ရာဇဝတျပစမႈတစခ၏ ကးလြနခရသျဖစခသည အေျခအေနျဖစရပမး၏ ၃၆% တြငသာ ရမားက ဆကသြယရန ေရြးခယခၾကသည။

စညပငသာယာေရးဆငရာ ဆးျဖတခကတစခအေပၚ ၾသဇာလႊမးမးရန ေနထငသတစဥးက လအပေသာအခါမးတြင ရပကြကအပခပေရးမးက

ရပကြက အပခပေရးမး

လမးလႀကး

မသားစႏင သငယခငးမား

ရအရာရ

အျခားရပမရပဖမား

မေျဖၾကားလ

မမကယတင

သညးခမည

အျခား

အမနးခငးႏင အျငငးပြား ရနျဖစသညအခါ

မသားစဝငတစဥး ျပစမႈကးလြန ခရသညအခါ

ပမေရြးခယလမႈက ေတြ႔ရရသည။ စညပငသာယာေရး ေကာမတတ႔၏ ဆးျဖတခကမားက ၾသဇာလႊမးမးရန အေကာငးဆးနညးလမးက ေမးျမနးသညအခါ ေျဖဆသမား၏၂၄% က ရပကြကအပခပေရးမးက ခဥးကပျခငးျဖစေၾကာငး အခငအမာေျပာဆခၿပး ယငးႏငပမာဏတေသာ အေရအတြကက “မသပါ”ဟ ေျဖဆခၾကသည။ ဘားအၿမ႕ေန ေနထငသမား စညပငသာယာေရးအဖြ႔မားက မညကသ႔ ဆကသြယ ေမးျမနးရမညက မသပါဟ ၄ဝ%ခန႔ကေျဖဆျကသည။ ထေမးခြနးက အမးသမးမားက “မသပါ”ဟပမေျဖဆလၾကၿပး၊ စညပငသာယာေရးအဖြ႔မားက ၾသဇာလႊမးမးရနအတြက အမးသမးမားႏင ယဥလငအမးသားမား၏ ႏစဆက မမတ႔၏လႊတေတာအမတထ ပမသြားလၾကၿပး၊ အမးသမး မားကမ ယငးသ႔လႊမးမးရနအတြက ရပကြကအပခပေရးမး ထသ႔သာ ပမသြားလၾကသညဟတငျပေျဖဆခၾကသည။

“ျပနာမားက ေျဖရငးရန ဆကသြယမညပဂၢလ” (စစတမးတစခလး)

ပ ၉.၉

၁၃၉၉ ဥး

၇၀၉ ၆၆၅

၃၂ဝ ၁၉၄

၁၈ဝ ၁၁၃

၁ဝ၂ ၅ဝ၂

၇၂ ၅၆

၆၂၅၇

၄၂ ၁၈

၂၁

၃၃ ၅၉

၁၃၉၉ ဥး

Page 64: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

64

Page 65: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

65

၁၁% ေသာ ေျဖဆသမားကသာ ဝငေငြခြန ေပးေဆာငဖးၾကသည။

၉၄% ေသာ ေျဖဆသမားက သငတငေသာ အခြနထမးျခငးသည ႏငငသားမား၏ တာဝနျဖစေၾကာငး သေဘာတၾကသည။

၈၉% ေသာ ေျဖဆသမားသည မညသညအခြနမားက ေပးေဆာငရမညႏင အခြနေငြမားက မညသ႔သးစြေၾကာငး သတငးအခကအလကပမ ရယလၾကသည။

၆၃% ေသာ ေျဖဆသမားက ကနခေသာ အခြနစညးၾကပကာလတြင ပစၥညးခြန ေပးေဆာငခသညဟ ဆေသာလညး ၿမ႕အလက ကြာျခားမႈရသည။

ေသာ ေျဖဆသမားက ပမေကာငးမြနေသာ ဝနေဆာငမႈမားက ျဖစေစႏငမညဆပါက ပစၥညးခြနက ပမထမးေဆာငၾကမညျဖစသည။

ေသာ ေျဖဆသမားက ေကာကခရရေသာ အခြနမားက ဥးစားေပး လအပသည က႑မားတြင သးစြေနသညဟ ယၾကညၾကသည။

ဤအခနးတြင ႏငငသားမားက အခြနေကာကချခငးအေပၚ မညသည သေဘာထားမားထား ရသညက သးသပထားသည။ ျမနမာနငငရ ၿမ႕ေပၚ ေနထငသမားက ေပးေဆာငေသာ အေရးႀကးဆးေသာ အခြနသးချဖစသည ဝငေငြခြန၊ ကနသြယခြနႏင ပစၥညးခြနတ႔က အေလးေပးေဖာျပထားပါသည။ ဤစစတမးမ ေျဖဆသအမားစသည ဝငေငြခြနႏင ကနသြယခြနတ႔က မေပးေဆာငၾကပါ။ ထကဝကေကာက ပစၥညးခြနေပးေဆာငၾကသညဟ ေျဖဆၾကပါသည။ ေျဖဆသမားသည အခြနထမးျခငးက ဆန႔ကငသမား မဟတၾကပါ။ အခြနထမးျခငးသည ႏငငသားတာဝနျဖစေၾကာငး ၎တ႔က အသအမတျပၾကသည။ ဝငေငြခြန၊ ကနသြယခြနႏင ပစၥညးခြနမားသည သငတငသညဟ ထငျမငယဆၾကသည။ ၿမ႕ေပၚေနထငသမားက မညသည အခြနမားက ၎တ႔ေပးေဆာငရမညႏင ၎တ႔၏ အခြနေငြမားက မညသ႔ သးစြေၾကာငးႏင သကဆငသည သတငးအခကအလကအခ႕က သလေၾကာငး အလြနသေဘာတၾကသည။

၄၇%

၆၆%

Page 66: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

66

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၅၅။ ေဖာျပထားေသာ အခြနမားက သငေပးေဆာငဖးပါသလား။ [ဝငေငြခြန]

ေမးခြနး ၅၅။ ေဖာျပထားေသာ အခြနမားက သငေပးေဆာငဖးပါသလား။ [ကနသြယခြန]

ေမးခြနး ၅၂။ ‘ပစၥညးခြန’ဆသညမာသငပငဆငမႈ၏ ႐ပလကၡဏာအေပၚ ဆနးစစ သတမတထားသညက အေျခခ၍ စညပငသာယာဌာနသ႔ ၆ လတစႀကမ ပမနေပးဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ သငမသားစ၊ သငအမပငရင အေနျဖင လြနခေသာ ၆ အတြငး ပစၥညးခြန ေပးေဆာငဖးပါသလား။

အလြနနညးေသာ လအနညးငယကသာ ဝငေငြခြနေပးေဆာငဖးေၾကာငး တငျပေျဖဆၾကၿပး၊ ေျဖဆသမား၏ ထကဝကေကာက ကနသြယခြန ေပးေဆာငခဖးျခငး မရေၾကာငးေျပာဆသည။

ေျဖဆသမား၏ ၁၁% ကသာ ဝငေငြခြန အၿမေဆာငေၾကာငး တငျပၾကသည။ ဝငေငြခြနေပးေဆာငျခငး အေတြ႔အၾကသည ပမတးတကဖြ႔ျဖးေသာ ရနကနတြင အျမငဆး (ေကာကတတားတြင ၂၇% ထ) ျဖစၿပး၊ ဖြ႔ၿဖးတးတကမႈနညးေသာ ဘားအတြင (၈% ျဖင) အနမဆးျဖစသည။ ေျဖဆသ အမးသမးမား ၈၂% က ဝငေငြခြန ေပးေဆာငဖးျခငး မရေၾကာငးေျဖဆခၾကၿပး ေျဖဆသအမးသားမား၏ ၈ဝ% ကလညး ထသ႔ပင ေျဖဆခၾကသည။ ထ႔ေၾကာင အမးသမး မားသည အမးသားထက ႏစဆခန႔အလပလကမျဖစေသာလညး ဝငေငြခြန ေပးေဆာငမႈ သည အလပအကငရျခငးႏင မသကဆငဟ ေကာကခကခႏငပါသည။ ကနသြယခြနကမ ၾကားဖးသႏင ေပးေဆာင ဖးသတ႔အၾကား ကြာဟခကမာ ပမေသးငယသည။ ၄၅% ထကနညး ေသာ ေျဖဆသမားကသာ ကနသြယခြန ေပးေဆာငဖးေၾကာငး ေျဖဆၾကသည။ ေျဖဆသ ၅ဝ% ေကာကမ လြနခေသာ အခြန ေကာကကာလအတြငး မမတ႔အမေထာငစက ပစၥညးခြနေပးေဆာငခ ေၾကာငး ေျဖဆၾကသည။

ေပးေဆာငသည မသပါ မေပးေဆာငပါ

“ဝငေငြခြန၊ ကနသြယခြန၊ ပစၥညးခြန ေပးေဆာငသညဟ တငျပလာေသာ ေျဖဆသ ရာခငႏႈနး” (စစတမးတစခလး)

ပ ၁ဝ.၁

ဝငေငြခြန

ကနသြယခြန

ပစၥညးခြန ၁၃၉၈ ဥး

၁၃၉၈ ဥး

၁၃၉၈ ဥး

၆၃%

၄၅%

၁၁% ၉% ၈၁%

၆% ၄၉%

၇% ၃ဝ%

၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ%၂ဝ%၁ဝ%

Page 67: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

67

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၆၂။ သငေလာမတေသာ အခြနေပးေဆာငျခငးသည ႏငငသားတငး၏ ျပညသ႔တာဝနျဖစသည။

ေမးခြနး ၅၇။ ေဖာျပပါ အခြနမားသည တရားမတမႈရပါသလား [ဝငေငြခြန]။

ေမးခြနး ၅၇။ ေဖာျပပါ အခြနမားသည တရားမတမႈရပါသလား [ကနသြယခြန]။

ေမးခြနး ၅၇။ ေဖာျပပါ အခြနမားသည တရားမတမႈရပါသလား [ပစၥညးခြန]။

ေမးခြနး ၆၄။ ကၽြႏပႏင ကၽြႏပေနထငရာၿမ႕အတြက ပမေကာငးမြနေသာ စညပငသာယာေရး ဝနေဆာငမႈမား ရရမညဆပါကပစၥညးခြနက တးျမႇင ေပးေဆာငပါမည။

ေမးခြနး ၆၈။ သငေပးေဆာငေသာအခြနသည အလအပဆးေနရာတြင သးစြရနေရာကရသညဟ ယၾကညမႈမညမရသနညး။၁။ မေသခာပါ၂။ ဒလပါပ၃။ ယၾကညမႈရသည

အခြနထမးျခငးသညႏငငသားတာဝနျဖစေၾကာငး ခငမာကယျပန႔စြာ အသအမတျပထားသည။

၂ဝဝ၈ ခနစ ျမနမာႏငငဖြ႔စညးပ အေျခခဥပေဒပဒမ ၃၈၉ က “ႏငငသားတငးသည ဥပေဒအရ ေပးေဆာငရမည အခြနအေကာကမားက ေပးေဆာငရန တာဝနရသည” ဟ ျပ႒ာနးထားပါသည။၁၃ ေျဖဆသ ၉၄% အျပညက ၎တ႔ ေပးေဆာငရမည သငေလာေသာ အခြနေဝစက ေပးေဆာငျခငးသည ႏငငသား တာဝနတစရပျဖစေၾကာငး ေယဘယသေဘာတၾကသည။ သေဘာတညမႈ အဆငသည ေျမာကဒဂတြင ၉၆% အထ ျမငမားေရာကရၿပး အနမဆးျဖစေသာ ဘားအတြငပင ခငမာအားေကာငးေသာ ၈၅% ရပါသည။ ေကာကတတားရ ေျဖဆသ ၆၂% က ထေဖာျပခကက ခငခငမာမာသေဘာတၾကၿပး၊ ၃၂% က သေဘာတၾကသည။

ထထပတတညေသာ ေမးခြနးက ေမးျမနးသညအခါ စစတမးေျဖဆခသည မတပတငထားေသာ အေမရကန မဆႏၵရငမား၏ ၈၆% က အခြနထမးျခငးသည ႏငငသားတာဝန တစရပျဖစေၾကာငး ယၾကညၾကသည။၁၄၊ ၁၅ ထအခကက အာဖရက ၃၆ ႏငငအၾကား စစတမးအရ အခြနေပးျခငးသည ႏငငသား တာဝနတစရပျဖစေၾကာငး ေထာကခေသာေျဖဆသ ပမးမ ၇၂% သာ ရျခငးႏင ႏႈငးယဥႏငသည။၁၆ ထပမးမ ရာခငႏႈနးတြင ႏငဂးရးယားမာ ၉ဝ % ထရၿပးႏင အဂစတြင ၄၇% ထကဆငးသညကေတြ႔ရသည။၁၇

ေျဖဆသအမားစက ဝငေငြခြန၊ ကနသြယခြနႏင ပစၥညးခြနတ႔က သငတငမႈရေၾကာငး ေတြးထငၾကသည။

ဤစစတမးကဝငေငြခြန၊ ကနသြယခြနႏင ပစၥညးခြနတ႔သည သငတငသညဟ ယဆပါသလားဟ ေျဖဆသမားက ေမးျမနးခပါသည။ ကနသြယခြနႏငဝငေငြခြနတ႔ကမၾကားဖးပါဟေျဖဆခၾကသမားကဖယထတခပါသည။ၾကားဖးသမားအတြငး တြင အခြနမားသညသငတငမႈရသညဟ သငတငမႈမရဟေျဖဆသမား၏ သးဆထကမနေသာ ေျဖဆသမားကေျပာဆေျဖၾကားခသည။ ပစၥညးခြနသည သငတငမႈရသညဟ ေျဖဆသမားကသငတငမႈမရဟေျဖဆသမားထက (၇၂% သငတငမႈရသညႏင ၁၁% သငတငမႈမရ) ခႏစဆနးပါးမားျပားပါသည။အခြနသငတငမႈႏင ပတသက၍ အမးသမး ႏင အမးသား ေျဖၾကားသမားအၾကား သသသာသာ အျမငကြာဟမႈက မေတြ႔ရပါ။ အမးသမးေျဖဆသေတြထမ မသပါ ဟေျဖဆသမာ အမးသားေျဖဆသမားထက ရာႏႈနးပမားသညက မတသား သငသည။ (ဝငေငြခြနတြင ၁၂% ပမမားျပားျခငး၊ ကနသြယခြနတြင ၁ဝ% ပမ မားျပားျခငး၊ ပစၥညးခြနတြင ၈% ပမမားျပားျခငး)

Page 68: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

68

အကယ၍ ပစၥညးခြနပမေပးေဆာငရျခငးက ၎တ႔အတြကႏင ၎တ႔၏ ၿမ႕အတြက ပမေကာငးမြနေသာ လမႈေရးဝနေဆာငမႈ မားက ဆလသညဆပါက ပစၥညးခြန ပမေပးေဆာငရျခငးက ေျဖဆ သမား၏ ၆ဝ%ေကာက ေထာကခေပးေဆာငၾကမညျဖစသည။

ႏငငသားမားသည ျမနစပါယဝနေဆာငမႈမားက ပမလခငၾက ေသာလညး ထဝနေဆာငမႈမားအတြကေပးေဆာငလျခငးမရဟ မတယနငသည။ ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမးမ အေထာကအထားမားက ထယဆခကနင ကြျပားေနေၾကာငးေတြ႔ရေပမည။ ပစၥညးခြန

ပမေပးေဆာငရျခငးသည ပမေသာျမနစပါယဝနေဆာငမႈမား ရရလမမညဟဆပါလင ပစၥညးခြနပမေပးေဆာငလစတ ရသညဟေသာ အခကက ၁၇% ကသာ ျငငးဆကန႔ကြကခပါသည။ ဤေမးခြနး အေပၚအားအသာဆး တ႔ျပနေျဖဆမႈမားက ေတာငႀကးမ ျဖစၿပး၊ ထသ႔သာဝနေဆာငမႈ ပမလာမညဆပါကပစၥညးခြန ပမေပး ေဆာငလစတ ရပါသညဟေသာအခကက ေတာငႀကးမေျဖဆသမား အနက ၇ဝ% အျပညက သေဘာတခၾကသည။ စစတမးတစေလာက တြငလညး ၆၃%ေသာ အမးသမးေျဖဆသမားက ေပးေဆာငလ ေၾကာငး သေဘာတခၾကသည။

“အခြနမားသည မတမႈရပါသလား။” (စစတမးတစခလး)

ပ ၁ဝ.၂

တရားမတမႈ ရသည

မသပါ တရားမတမႈ မရပါ

၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ%၂ဝ%၁ဝ%

၇၅၁ ဥး

၉၄၈ ဥး

၁,၃၆၆ ဥး

ဝငေငြခြန

ကနသြယခြန

ပစၥညးခြန

စစေပါငး

၇ဝ%

၇ဝ%

၇၂% ၁၈% ၁၁%

၁ဝ% ၂ဝ%

၁၂% ၁၇%

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

“ပမေသာ ျမနစပါယဝနေဆာငမႈမား ရရမညဆပါက အခြနပမေပးေဆာငပါမည။” (စစတမးတစခလး)

ပ ၁ဝ.၃

၁၃၂၂ ဥး၅% ၁၂% ၁၇% ၄၃% ၂၃%

သေဘာတသေဘာမတ

၄ဝ%၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ%၃ဝ% ၂ဝ%၂ဝ% ၁ဝ%၁ဝ%

Page 69: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

69

မမတ႔၏အခြနေငြမားသည ယငးတ႔ကအလအပဆးေနရာမားသ႔ ေရာကရသြားသညဟ ယၾကညသမားက မေသခာသမားထက ပမမားျပားသည။

ေျဖဆသအားလး၏ထကဝကနးပါး (၄၇%) က သတ႔၏ အခြနေငြ မားသည အလအပဆးေနရာ သ႔ေရာကရသြားသညဟ ယၾကညမႈ ရသညဟ ေျပာဆၾကသည။ ထထပတေမးခြနးမားကပင ေမးခသည ေတာငငႏင သေတာငႀကးၿမ႕နယမားရ ေကးလကႏင ၿမ႕ျပေနထငသ မားက ေကာကယေသာ International Growth Center စစတမး အတြငး ရရခေသာအခးအစားထကအနညးငယပမားပါသည။ ထစစတမးအတြငး မေသခာဟ ေျဖေသာအေျဖမား (၄၁%) က ၿမ႕ျပလေနမႈ စစတမး (၂၆%) ထက ပမျမငမားေသာႏႈနးက ေတြ႔ရခသည။ ေျမာကဒဂက ယၾကညမႈအျမငဆးက ျပသခၿပး၊ ေတာငႀကးက ကြာျခားမႈအနညးငယႏင ဒတယလကပါသည။ ျခငၾကညလင အမးသမးေျဖဆသ ၄၅% မာ ယျကညမႈအျပညရျပး ၂၄% က မေသခာေၾကာငး ေျဖဆခပါသည။

ေျဖဆသအားလး၏ထကဝကနးပါး ျဖစေသာ ၄၇% က သတ႔၏ အခြနေငြမားသည အလအပဆးေနရာ သ႔ေရာကရသြားသညဟ ယၾကညမႈ ရသညဟ ေျပာဆၾကသည။

ယၾကညပါသည ဒလပါပ မေသခာပါ

“အခြနေငြမားသည လအပသညေနရာသ႔ ေရာကရသြားသညဟ ယၾကညမႈ မညမ ရသနညး။” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၁ဝ.၄

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

၄ဝ၄ ဥး

၁၄၈ ဥး

၃၆၆ ဥး

၄၂၁ ဥး

၅၇ ဥး

၁၃၉၆ ဥး

၄၈%

၃၂%

၅၃%

၄၆%

၃၇%

၄၇% ၂၇% ၂၆%

၂၅% ၃၉%

၂၈% ၂၆%

၁၉% ၂၈%

၄၁% ၂၇%

၃ဝ% ၂၂%

၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ%၂ဝ%၁ဝ%

Page 70: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

70

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၆၉။ ေပးရမညအခြနမားႏငပကသက၍ ပမရငးလငးေသာ သတငးအခကအလကမား ရရလသည။

ေမးခြနး ၇ဝ။ အစးရမ အခြနမားက မညသ႕မညပ သးစြေနသညဆေသာ အခကအလကမား ပမရရလသည။

ႏငငသားမားက ေပးေဆာငသငေသာ အခြနမားႏငပတသက၍ သတငးအခကအလကမား ပမရရလမႈက ထငထငရားရားေတြ႔ရသည။

ေျဖဆသအားလး၏ သးပႏစပနးပါး (၆ဝ%) က ၎တ႔ေပးေဆာငသငသည အခြနမားႏငစပလဥး၍ သတငးအခကအလကမား ပမရရလသညဟေသာ ေဖာျပခကက အလြနသေဘာတၾကသည။ ထႏႈနးက ေကာကတတားႏင ေတာငႀကးတြင ၇ဝ% ေကာထ ေရာကရသည။ ထရလဒမားက ပမမားျပားေသာသတငးအခကအလကမား ပပးေပးရန အစးရအေပၚ ေတာငးဆမႈ တစရပျဖစသည။

“မညသညအခြနမားက ေပးေဆာငရမညက ရငးလငးစြာ သရလသည။” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၁ဝ.၅

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

၄ဝ၃ ဥး

၁၅၁ ဥး

၃၆၇ ဥး

၄၂ဝ ဥး

၅၇ ဥး

၁၃၉၈ ဥး

၇၂%၁၈%၄%၄%

၆%

၃%

၇%

၂% ၂% ၁၈% ၇ဝ%၇%

၅% ၃% ၂၉% ၆ဝ%

၃ဝ% ၅၈%၁%၃%

၁%

၃% ၄၃% ၅ဝ%

၁ဝ% ၅% ၂၁% ၅၄%

၄ဝ%၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ%၃ဝ% ၂ဝ%၂ဝ% ၁ဝ%၁ဝ%

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတသေဘာမတ

Page 71: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

71

အစးရက အခြနမားက မညသ႔မညပသးစြသညႏငစပလဥးသည သတငးအခကအလကမား ပမပပးေပးရန လအပလာသည။

“အစးရကအခြနမားက မညသ႔သးစြေနသညဆေသာ သတငးအခကအလကမား ပမရရလသည” ဟေသာ ေဖာျပခကက ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမးအတြငးရ အခြနႏငဆငေသာ ေမးခြနးမားအားလးထတြင သေဘာတညမႈ အမားဆး ရရပါသည။ ေျဖဆမႈအားလး၏ ၉ဝ% ခန႔က သေဘာတေၾကာငး ေဖာျပခၿပး၊ ေယဘယအားျဖင ၆၃% က အလြနသေဘာတေၾကာငးျဖင ေကာကတတားႏင ေတာငႀကးၿမ႕နယမားတြင ၇၃% ေကာ ရခပါသည။ ေျမာကဒဂတြင သေဘာ တညမႈ အနမဆးျဖစၿပး ၅၄% သာ အလြနသေဘာတသညဟ ေဖာျပခသည။ ေယဘယအားျဖင ၈၇% ေသာ အမးသမး ေျဖဆသမားက အခြနေငြသးစြမႈႏင ပတသက၍ သတငးအခကအလက ပမသရလၾကၿပး အစးရက မညသ႔မညပ သးစြသညဆေသာ သတငးအခကအလကကလညး သရလေၾကာငး လကခ ၾကသည။

“အစးရက အခြနမားက မညသ႔မညပသးစြသညႏင စပလဥးသည သတငးအခကအလကမား ပမပပးေပးရန လအပလာသည။” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၁ဝ.၆

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

၄ဝ၃ ဥး

၁၅၁ ဥး

၃၆၇ ဥး

၄၂ဝ ဥး

၅၇ ဥး

၁၃၉၈ ဥး

၃၂%

၆ဝ%၁၇%၅%၉%၅%

၃%

၇%

၂% ၂%

၃% ၂၆% ၆၃%

၁၆% ၇၄%၅%

၅%

၂% ၂၇% ၆၁%

၃% ၃၉% ၅၄%

၁၈%၄%၃%၁%

၁%

၁%

၄ဝ%၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ%၃ဝ% ၂ဝ%၂ဝ% ၁ဝ%၁ဝ%

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတသေဘာမတ

Page 72: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

72

Page 73: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

73

၆၂% ေသာ ေျဖဆသမားက ၎တ႔၏ ၿမ႕ေန အမားစသည ယၾကညရသညဟ သေဘာတ (သ႔) အလြနသေဘာတၾကသည။

၉၃% ေကာရေသာ ေျဖဆသမားက အမနးခငးမားႏင ခငမငရငးႏးမႈရသညဟ သေဘာတ (သ႔) အလြနသေဘာတၾကသည။

၈၂% ေသာ ေျဖဆသတ႔သည “၎တ႔၏ ၿမ႕ႀကးမားက ကညပပးေပးမည အစးရ၏ ေဆာငရြကခကမားက ကညေထာကပ ေပးရန အတြက လပအားေပးလစတ ရသည”ဟ သေဘာတ (သ႔) အလြန သေဘာတၾကသည။

၉၇% ေသာ ေျဖဆသမားက မမၿမ႕က ဂဏယၾကေၾကာငး ေဖာျပခၾကသည။

ဤအပငးတြင ၿမ႕ျပေနထငသမား၏ အမတသရပလကၡဏာ၊ တနဖးမားႏင အသကအဝနး စတဓါတမားႏငသကဆငသည အျမငမားက အေသးစတေဖာျပ ထားသည။ ေျဖဆသမားက အမနးခငးမားႏင နးကပေသာဆကႏြယမႈမားက ေဖာျပခၾကေသာလညး လမႈ အသကအဝနးႀကးတစခလးက ယၾကညမႈနမေၾကာငးေဖာျပခၾကသည။ အထးသျဖင ဘာသာျခားႏင လမးျခားမားအေပၚ ယၾကညမႈနမသည။ ဘာသာျခားႏင လမးျခား မားအေပၚ ယၾကညမႈတြင အမးသမးမားက အမးသားမားထက ပမနမေသာ အဆငက မေျပာငးမလ ေဖာျပခၾကသည။ ေျဖဆသမားသည မမတ႔၏ သကဆငရာ ဘာသာတရား၊ မခငဘာသာစကားႏင ေနထငသညၿမ႕အေပၚ ဂဏယမႈ ျမငမားေၾကာငး ေဖာျပခၾကသည။ ေျဖဆသအားလးနးပါးခန႔က လြနခေသာတစႏစအတြငး အတငးအတာ တစခအထ အလအတနးျပလပခၾကသည။ စတဝငစားစရာေကာငးသညမာ ၈ဝ% ေကာေသာ ပမာဏက ၎တ႔၏ ၿမ႕ႀကးမားက ကညပပးေပးမည အစးရ၏ ေဆာငရြကခကမားက ကညေထာကပေပးရနအတြက လပအားေပးလစတက ေဖာျပခၾကသည။

Page 74: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

74

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၉၇။ ေယဘယအားျဖင ကြနပေနထငရာၿမ႕ရ

ကြနပနငဘာသာမတသည အျခားဘာသာမ

လအမားစသည ယၾကညလ႔ရသည။

ေမးခြနး ၉၈။ ေယဘယအားျဖင ကြနပေနထငရာၿမ႕ရ

ကြနပနင လမးမတသည အျခားလမးမားမ

လအမားစသည ယၾကညလ႔ရသည။

အၾကမးအားျဖင ေျဖဆသ ၃ဝ% က မမတ႔ဘာသာဝငမားမလြ၍ ဘာသာျခားပဂၢလမားက မယၾကညႏငေၾကာငး ထငျမငယဆၾကသညတင ၄၃% ေကာက ဘာသာျခားမားက ယၾကညႏငေၾကာငး ထငျမငယဆၾကသည။ ေတာငႀကးၿမ႕တြင ဘာသာျခားပဂၢလမားအေပၚ ယၾကညႏငမႈ အဆငျမငသညက ျပသခေသာလညး၊ ဘားအၿမ႕က ယၾကညမႈအနမဆး ေဖာျပခၾကသည။ ပမးမအားျဖင အမးသမးမားက အမးသားမားထက ဘာသာျခားမားအေပၚ ယၾကညမႈပနမေၾကာငး ေတြ႔ရရသည။ မမလမးအျပင လမးျခားမားကလညး ယၾကညႏငသည ဟေသာအခကက အမးသမး ၃၈% ကသာ သေဘာတ သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကေသာလညး အမးသားမား၏ ၄၇% ေကာက သေဘာတသည သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကသည။

ဘာသာျခားမားႏင ႏႈငးယဥပါက လမးျခားပဂၢလမားအေပၚ အနညးငယ ပမျမငမားေသာ ယၾကညမႈအဆငရေၾကာငး ေျဖဆသမားတြငေတြ႔ရရသည။ ၄၆% ေသာ ေျဖဆသမားက လမးမတသ ပဂၢလမားအေပၚ ယၾကညႏငေၾကာငး ေျပာဆခၾကၿပး ၂၇% က မယၾကညႏငေၾကာငး ေျပာဆခၾကသည။ ဘာသာျခားမားႏင သကဆငေသာကစၥကသ႔ပင အမးသမးမားက အမးသား မားထက ယၾကညႏငမႈပနညးၾကသည။ ေတာငႀကးမ ေျဖဆသမား၏ ၆၁% က အျခားလမးစမားမ ပဂၢလမားက ယၾကညမႈေပးႏငေၾကာငး ခငခငမာမာ သေဘာတ သ႔မဟတ သာမနသေဘာတလၾကသည။ သာေကတမ ေျဖဆသမား ထမ ၃၅% မာ ထေဖာျပခကက လးဝသေဘာမတ သ႔မဟတ သေဘာမတလၾကပါ။

၆၁% ေသာ ေတာငႀကးၿမ႕မ ေျဖဆသမားသည လမးျခားပဂၢလမားက ယၾကညရသညဟ သေဘာတ (သ႔) အလြနသေဘာပတလၾကသည။

Page 75: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

75

“ေယဘယအားျဖင သငၿမ႕တြင သငဘာသာမလြ၍” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာ)

“ေယဘယအားျဖင သငၿမ႕တြင သငလမးမလြ၍” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာ)

ပ ၁၁.၁

ပ ၁၁.၂

ေတာငႀကး

ေတာငႀကး

ဘားအ

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

သာေကတ

ေကာကတတား

ေကာကတတား

၄ဝ၄ ဥး

၄ဝ၄ ဥး

၁၅၁ ဥး

၁၅၁ ဥး

၃၆၇ ဥး

၃၆၇ ဥး

၄၂၁ ဥး

၄၂၁ ဥး

၅၇ ဥး

၅၇ ဥး

၂၇%

၇%

၄%၃၈%၂၁%၂၃%၇%

၁၇%

၅% ၁၄% ၂၃% ၂၆% ၂၃%

၂ဝ% ၁၈% ၂၆% ၁ဝ%

၂၃%၂၃%၂၄%၁၆%

၂၇%

၃၂%

၇%

၄%

၁၁%

၂၃%၃ဝ%၁၈%၁၈%၅%

၂၇%၂ဝ%၂ဝ%၁၄%

၃၈%၂၃%၂၂%၇%

၂၇%၂၇%၁၈%၁၃%

၂၉%၁၇%၁၅%

၁၄%၁၈%၄%

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၄ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%

၇ဝ%

၇ဝ%

၈ဝ%

၈ဝ% ၉ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတ

သေဘာတ

သေဘာမတ

သေဘာမတ

၁%

မသပါ

မသပါ

၉%

၆%

၈%

၉%

၆%

၆%

၉%

၇%

၇%

၇%

Page 76: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

76

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၉၆။ ေယဘယအားျဖင ကြနပေနထငရာၿမ႕ရ

လအမားစသည ယၾကညလ႔ရသည။

ေမးခြနး ၉၉။ ကြနပအမနးနားရပကြက

ပတဝနးကငမလမားနင ရငးနးမႈရသည။

ေျဖဆသအမားစ (၆၂%) က ၎တ႔ၿမ႕ရ လအမားစက ယၾကညႏငသည ဟေသာ ေဖာျပခကက သေဘာတၾကသည သ႔မဟတ အလြန သေဘာတၾကသည။

ဤစစတမးကေနထငသမား၏ ရပရြာအသကအဝနးသစတ၏ အားေကာငး သနမာမႈက တငးတာႏငရနအလ႔ငာ လမားအၾကားတြင အခငးခငး ယၾကည ႏငမႈႏင မမတ႔၏အမနးခငးမားႏင ကြမးဝငနးစပမႈႏငပတသက၍ ပမကယျပန႔စြာ ေမးျမနးခပါသည။ ထေဖာျပခကက သေဘာတေသာ သ႔မဟတ အလြနသေဘာ တေသာ ၇၄% ေသာ ေျဖဆသမားျဖင ေတာငႀကးၿမ႕သည ျမငမားေသာ ယၾကညႏငမႈအဆငက ေဖာျပခၾကသည။ ဘားအရ လမား၏ ယၾကညႏငမႈမာ အနမဆးအဆငျဖစသည။ ဘားအရ ေျဖဆသမား၏ ၅၂% ကသာ ထေဖာျပခက က သေဘာတခၾကၿပး၊ ၿမ႕နယငါးခစလးတြင အျမငဆး ရာခငႏႈနးျဖစေသာ ၂၈% က သေဘာမတပါ သ႔မဟတ အလြနသေဘာမတၾကပါဟ ေဖာျပခသည။ အမးသမး ေျဖဆသမား၏ ၆ဝ% က သေဘာတ သ႔မဟတ အလြန သေဘာတ ခၾကၿပး ၁၉%က သေဘာမတ သ႔မဟတ လးဝ သေဘာမတပါဟ ေျဖဆ ခၾကသည။

“ေယဘယအားျဖင သငၿမ႕တြင သငလမးမလြ၍” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၁၁.၃

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတသညသေဘာမတပါ

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

၄ဝ%၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ%၃ဝ% ၂ဝ%၂ဝ% ၁ဝ%၁ဝ%

၄ဝ၄ ဥး

၁၅၁ ဥး

၃၆၆ ဥး

၄၂၁ ဥး

၅၇ ဥး

၁၃၉၉ ဥး

၁%

၁%

၃%

၁ဝ%

၂ဝ%

၁၆%

၁၃%

၁၄%

၁၇%

၃၇%

၄၄%

၄၁%

၃၆%

၁၆%

၂၁%

၅%

၄%

၅%

၁၅%

၁၈%

၅%

၂၅%

၁၉%

၂၅%

၄၆%

၄၂%

၂၆%

၆%

၁၅%

၂၃%

Page 77: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

77

ေျဖဆသမားက မမတ႔အမနးခငးမားႏင အလြနအမငး နးကပကြမးဝငမႈက ေဖာျပခၾကသည။

“ကြႏပအမနးနားရပကြကပတဝနးကငမလမားႏငရငးႏးမႈရသည။”ဟေသာ ေဖာျပခကက ေျဖဆသမား၏ ၉၃% ေကာက သေဘာတခၾကသည။ ၂% ကသာထေဖာျပခကက သေဘာမတခၾကပ အလြနသေဘာမတသမာ သညရာခငႏႈနး ျဖစသည။ ထအခကႏငပတသက၍ ၿမ႕နယမားအၾကား ကနးဂဏနးမားအရ ကြာျခားေျပာငးလမႈ အလြနအနညးငယသာရခသည။ ဤရလဒမားက ယၾကညမႈအေပၚ တငးတာခသည အတငးအထြာမားႏင ေပါငးစပၾကညပါက၊ ဤၿမ႕မားတြင ေနထငသမားသည ေသးငယၿပး၊ ေထာကပကညမႈနင ရငးႏးကြမးဝငမႈမား ေရာယကေနသာ ကြနယကအတြငး နစျမပေနသညဟ ျပဆႏငပါသည။ သ႔ေသာဤၿမ႕မားတြင ေနထငသမားအေနျဖင မမတ႔သည ယၾကညႏငမႈ ပမနညးပါးေသာ ပမကယျပန႔သည ဆကဆေရးကြနယကအတြငး ေရာကရေနသညဟလညး မမတ႔ကယကယမမတ႔ ရႈျမငေနၾကသည။

“ကြႏပအမနးနားရပကြကပတဝနးကငမလမားႏငရငးႏးမႈရသည။” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၁၁.၄

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတသညသေဘာမတပါ

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

၃၃%

၈%

၃% ၅%

၅%

၄% ၁၈% ၄၄% ၃၅%

၅၇%

၅၅% ၃၈%

၃၄%

၃၄% ၅၆%

၆၄%

၄ဝ%၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ%၃ဝ% ၂ဝ%၂ဝ% ၁ဝ%၁ဝ%

၄ဝ၄ ဥး

၁၅၁ ဥး

၃၆၇ ဥး

၄၂၁ ဥး

၅၇ ဥး

၁၃၉၉ ဥး

၁%

၁%

၂%

၂%

၂%

၁%

၅% ၄၇% ၄၆%

Page 78: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

78

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၁ဝဝ။ လြနခေသာနစအတြငး သငပရဟတအဖြ႕

မားသ႔ အႀကမမညမ လဒါနးခပါသလ။

ေမးခြနး ၁ဝ၂။ သငပရဟတအဖြ႕အစညးမား၊ လမႈ

အကးျပ အဖြ႕အစညးမားတြင ပရဟတလပငနးမား

ကညလပကငေဆာငရြကပါသလား။ (ဥပမာ-နာေရး

ကညမႈ အဖြ႕အစညးမား၊ ရပရြာအေျခစက

အဖြ႕အစညးမား၊ လမႈအကးျပစးပြားေရးလပငနးမား)

ေမးခြနး ၁ဝ၃။ ေအာကေဖာျပပါ စာသားအေပၚ

သငမညသည အတငးအတာအထ သေဘာတည

ပါသနညး။

ကြနပေနထငရာၿမ႕အတြက အကးျဖစေစမည အစးရ

လပငနးရပမားက ပပးေပးနငရန အခနေပး ကည

လပကင ေဆာငရြကလပါသည။

ျမနမာႏငငသည ေပးကမးလဒါနးျခငးတြင ကမၻာတြငဥးေဆာငေနသည နငင တစနငငျဖစသညအတြက၁၉၊ ၂ဝ လြနခသညတစႏစအတြငး လဒါနးမႈတစခခက မျပလပခပါဟ ေျဖဆသမာ ေျဖဆသမား၏ ၄% သာ ရေနျခငးမာ အၾသစရာမရပါ။ သာေကတတြင ေနထငသမား၏ ၃၉% ခန႔က အနညးဆး တစလတစႀကမခန႔ လဒါနးျခငးမား ျပလပၾကသညဟ ေဖာျပၾကသည။ ၎တ႔၏ ထသ႔ပမန လဒါနးျခငးတြင အမးသားႏင အမးသမးမားအၾကား စာရငးကနးဂဏနးအရ သသာထငရားေသာ ကြာျခားမႈမရပါ။

ေျဖဆသမား၏ ၅ဝ% ေကာက ပရဟတအသငးတစခခ သ႔မဟတ အရပဘက လ႔အဖြ႔အစညးဝင အဖြ႔အစညးတစခခအတြက ေစတနာဝနထမးမလပခပါဟ ေဖာျပၾကေသာလညး ၈၂% က “ကြနပ၏ၿမ႕က အကးရေစႏငေသာ အစးရ၏ လပေဆာငခကမားက ကညပပးေပးရနအတြက လပအားေပးလပါသည” ဟေသာေဖာျပခကက သေဘာတၾကသည။ ေျဖဆသ ၈၅% က ထေမးခြနးက သေဘာတသည သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကျခငးျဖင ေတာငႀကးၿမ႕မ ေျဖဆသမားက ထေမးခြနးက အေထာကခဆး ေျဖဆခၾကၿပး၊ ထေဖာျပခကက ၄၆% ကသာ သေဘာတ သ႔မဟတ အလြနသေဘာတၾကျခငးျဖင ေကာကတတားၿမ႕နယက ေထာကခမႈအနညးဆး ေျဖဆမႈမားျပလပခၾကသည။ ဤေမးခြနးတြင ေျဖဆသအမးသမးႏင အမးသားတ႔ၾကား ကနးဂဏနးအရ သသာေသာ ကြျပားမႈမရပါ။

“လြနခေသာႏစအတြငး သငပရဟတအဖြ႔မားသ႔ အႀကမမညမ လဒါနးခပါသလ။” (စစတမးတစခလး)

ပ ၁၁.၅

၁၄ဝဝ ဥး

၆%

၄%

၉%

၉%

၂၃%

၄၈%

၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ%၃ဝ%၂ဝ%၁ဝ%

ဘယေတာမ

အထးပြေတာမားတြင

လအနညးငယတငး

လစဥ

အပတစဥ

တစခါတရ

Page 79: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

79

“သင ပရဟတအဖ႔ြအစညးမား၊ လမႈအကးျပအဖ႔ြအစညးမားတြင ပရဟတလပငနးမား ကညလပကငေဆာငရြကပါသလား။” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

“ကြႏပေနထငရာၿမ႕အတြက အကးျဖစေစမည အစးရလပငနးရပမားက ပပးေပးႏငရန အခနေပး ကညလပကင ေဆာငရြကလပါသည။” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၁၁.၆

ပ ၁၁.၇

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

၄ဝ၄ ဥး

၄ဝ၄ ဥး

၁၅၁ ဥး

၁၅ဝ ဥး

၃၆၇ ဥး

၃၆၇ ဥး

၄၂၁ ဥး

၄၂၁ ဥး

၅၇ ဥး

၅၇ ဥး

၁၄ဝဝ ဥး

၁၄ဝဝ ဥး

၂၉%၅၂%၁ဝ%၆%

၅%

၅%

၆%

၁၁%

၅% ၉% ၅ဝ% ၃၂%

၁၂% ၃၅% ၄၂%

၇%

၁ဝ%

၁ဝ% ၅ဝ% ၃၁%

၅၇% ၂၄%

၅၅% ၂၅%

၄၃%

၄၆%

၆၇%

၄၃%

၆၁%

၅ဝ% ၂၄% ၁၅% ၇% ၄%

၂၃% ၇% ၅%၂%

၃၁% ၁၃% ၅% ၇%

၁၄% ၉% ၅% ၄%

၂၁% ၂၁% ၉%

၂၇% ၂ဝ% ၁ဝ%

မေဆာငရြက ပြမားတြငသာေဆာငရြက လအနညးငယတငး လစဥ အပတစဥ

၁%

၃%

၁%

၁%

၁%

၂%

တစခါတရ ေန႔စဥ

၄ဝ% ၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ% ၁ဝဝ%၃ဝ%၂ဝ%၁ဝ%

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

သေဘာတသညလညးမဟတ၊ မတသညလညးမဟတ

လးဝသေဘာတသည

သေဘာတသညလးဝသေဘာမတပါ

သေဘာမတပါ

သေဘာတသညသေဘာမတပါ

၂%

၃%

၂%

၁%

၁%

၄ဝ%၄ဝ% ၅ဝ%၅ဝ% ၆ဝ% ၇ဝ% ၈ဝ% ၉ဝ%၃ဝ%၃ဝ% ၂ဝ%၂ဝ% ၁ဝ%၁ဝ%

Page 80: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

80

အဓကေမးခြနး

ေမးခြနး ၁ဝ၇။ သငကးကြယရာ(သ႔)

သငႀကးျပငးခရာ ဘာသာတရား။

ေမးခြနး ၁၁ဝ။ သငကးကြယရာ ဘာသာ

တရား (သ႔) သငႀကးျပငးခရာ ဘာသာ

တရား အတြက သငဂဏယပါသလား။

ေျဖဆသမားက ၎တ႔၏ ဘာသာေရးယၾကညမႈႏင နးကပေသာ ပတသကဆကႏြယမႈက ေဖာျပခၾကသည။

၉၉%ေကာက ၎တ႔၏ ဘာသာတရား သ႔မဟတ ၎တ႔က ျပစပးေထာငခသည ဘာသာတရားက “အလြနအေရးႀကး”သညဟ ေျဖဆခၾကၿပး၊ ေျဖဆသ ၁၄ဝဝ တြင ၁ ဥး တညးေသာ ေျဖဆသကသာ “အေရးမႀကးပါ” ဟ ဆပါသည။ မမတ႔ ႀကးျပငးလာရာတြင ေျပာဆခသည အဓကဘာသာစကားအေပၚ ဂဏယပါသလားဟ ဆေသာေမးခြနးကလညး တညေသာအေျဖမားကသာ ေျဖဆခၾကသည။

အလြန အေရးႀကး အေရးႀကး

ဂဏယပါသည ဂဏမယပါ

“သငအတြက ဘာသာတရား၏ အေရးႀကးမႈ” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

“သငကးကြယရာ ဘာသာတရားအတြက ဂဏယပါသလား။ ” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၁၁.၈

ပ ၁၁.၉

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

၄ဝ၄ ဥး

၄ဝ၂ ဥး

၁၅ဝ ဥး

၁၅၁ ဥး

၃၆၇ ဥး

၃၆၇ ဥး

၄၂၁ ဥး

၄၁၇ ဥး

၅၇ ဥး

၅၆ ဥး

၁၃၇၉ ဥး

၁၉၃၉ ဥး

၉၇%

၁ဝဝ%

၁ဝဝ%

၁ဝဝ%

၁ဝဝ%

၉၁%

၉၉%

၅%

၃%

၃%

၃%

၁၁%

၉၈%

၉၉%

၉၇%

၉၇%

၈၉%

၂%

၁%

၄ဝ%

၄ဝ%

၅ဝ%

၅ဝ%

၆ဝ%

၆ဝ%

၇ဝ%

၇ဝ%

၈ဝ%

၈ဝ%

၉ဝ%

၉ဝ%

၃ဝ%

၃ဝ%

၂ဝ%

၂ဝ%

၁ဝ%

၁ဝ%

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

Page 81: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

81

ေျဖဆသမား၏အလြနမားျပားေသာလမားစ(၉၇%)ကသတ႔ေနထငခရာသကဆငရာၿမ႕မားအေပၚဂဏယေၾကာငးေဖာျပခၾကသည။

ေတာငႀကးၿမ႕ႏင ေျမာကဒဂၿမ႕ေနမားက မမၿမ႕က ဂဏယမႈအျမငဆးအဆင (၉၉.၈% ႏင ၉၇.၆% အသးသး) က ေဖာျပခၾကသည။ ႏႈငးယဥၾကညပါက ေကာကတတားၿမ႕တြင ပနညးေသာ ေနထငသအခးအစားက ၎တ႔ေနထငရာၿမ႕က ဂဏယသညဟေျဖဆခၾကသည။ သ႔ေသာလညး စစတမးေျဖဆသမား၏ ၈၆% က မမတ႔၏ၿမ႕အေပၚ ဂဏယသညဟ ေျဖဆၾကျခငးျဖင စစတမးေကာကယခေသာ ေဒသမားအားလးတြင ျမငမားေသာ ဂဏယမႈကကကညမႈ ရခပါသည။ အမးသမးနင အမးသားေျဖဆသမားၾကားတြငမ သသသာသာ ျခားနားခကမရေၾကာငး ေတြ႔ရရပါသည။

အဓကေမးခြနးေမးခြနး ၁၁၁။ သငေနထငရာၿမ႕အတြက

သငဂဏယပါသလား။

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

အဓကေမးခြနး

“သငေနထငရာၿမ႕အတြက သငဂဏယပါသလား။” (ၿမ႕ျပ ၅ ေနရာႏင စစတမးတစခလး)

ပ ၁၁.၁ဝ

ေတာငႀကး

ဘားအ

ေျမာကဒဂ

သာေကတ

ေကာကတတား

စစေပါငး

၄ဝ၂ ဥး

၁၅၁ ဥး

၃၆၇ ဥး

၄၁၇ ဥး

၅၆ ဥး

၁၃၉၃ ဥး

၁ဝဝ%

၉၃%

၉၈%

၉၆% ၃%

၅%

၁%

၂%

၈၆%

၉၈%

၁၁%

Page 82: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

82

အကဥးခပၿမ႕ျပလေနမႈစစတမးသည ၿမ႕ျပလေနမႈဘဝအေပၚအမားျပညသတ႔၏ ရႈျမငပႏင ေနထငရငသနရေသာ အေတြ႔အၾကမားက မတတမးတငရန ျမနမာႏငငတြင ပထမဆးျပလပေသာ ကာလရည ေလလာဆနးစစမႈျဖစသည။ ဤကနဥးေရ႕ေျပးစစတမးသည အခနတစခတြငးရ ေျဖဆတ႔ ျပနမႈမားက ဖမးဆပမတတမးတငထားျခငးျဖစသညတင ဤသေတသနစစတမးေတြ႔ရခကမားက အရြယေရာကၿပးေသာ ၿမ႕ေပၚေနထငသမား၏ သေဘာထားႏင အျမငမားေျပာငးလမႈႏငတမးညြတမႈမားက ေဖာထတႏငရန အနာဂတတြငျပလပမည သေတသနမားအတြက အေျခခအျဖစ အသးျပႏငေပလမမည။ စစေပါငးအားျဖင ျမနမာႏငငတစဝမးမ ၿမ႕ႀကး၃ ၿမ႕ရ ၿမ႕နယ ၅ ခက ကယစားျပသည အမးသားႏင အမးသမး ၁၄ဝဝ ေယာကက စစတမးေကာကယထားပါသည။ ဤစစတမးရလဒမားသညၿမ႕နယ ၅ ခ၏ ကယစားျပျဖစသည။

သေတသနအခကအလကမားက၂ဝ၁၇ခႏစစကတငဘာလ၂၈ရကႏငေအာကတဘာလ၁၇ရကအတြငးႀကးၾကပကြပကသ ၄ ဥးႏငအတ အမးသား စစတမးေကာကခသ ၇ ဥး၊ အမးသမးစစတမးစာရငးေကာကခသ ၁၃ ဥးပါဝငေသာ အဖြ႔ျဖငၿမ႕နယငါးခ၏ ၿမ႕ေပၚရပကြကမားအတြငး မကႏာခငးဆင အငတာဗးေမးျမနးမႈမားမတစဆင ေကာကယခပါသည။ စစတမးေကာကအဖြ႔မားက ရနကနရ သာေကတ၊ ေကာကတတားႏင ေျမာကဒဂၿမ႕နယမားႏင ဘားအႏင ေတာငႀကးၿမ႕နယမားရ ၿမ႕ေပၚရပကြကမားတြင တစျပငနကတညး စစတမးေကာကယချခငး ျဖစသည။အငတာဗး ေမးျမနးမႈမားအားလးက ေမးခြနးစာရြကမတစဆင မတတမးတငခပါသည။

ကြငးဆငးေဆာငရြကမႈက ရနကနႏငငေရးသပၸေကာငး (YSPS) မ ဥးေဆာငျပလပချခငးျဖစသည။

ၿမ႕ႀကးမားကေရြးခယျခငးေရြးခယခေသာ ၿမ႕ႀကးသးခမာ ၎တ႔တညရရာ သကဆငရာျပညနယမားႏင တငးေဒသႀကးမား၏ ၿမ႕ေတာမားျဖစၾကၿပး လဥးေရ ပမာဏ၊ ဖြ႔ျဖးတးတကမႈႏင လမးေရးအရဖြ႔စညးပတ႔၏ အနမအျမငအနညးအမား အတငးအတာက ထငဟပျပသေနသည။ ထ႔ေၾကာင ထၿမ႕မားသည ထအတငးအတာအတြငး ကေရာကတညေသာ ျမနမာႏငင၏ မားစြာေသာၿမ႕ႀကးမားအရ ျမနမာႏငင၏ ၿမ႕ျပသြငျပငအေနအထားက ထငဟပႏငပါသည။ ၿမ႕လယရ ေသးငယေသာ ေကာကတတား (ရနကနၿမ႕ေတာခနးမ အပါအဝင) ၿမနယမ ႀကးမားၿပး အစြနအဖားကေသာ ေျမာကဒဂတ႔ ပါဝငျခငးျဖင ရနကနၿမ႕ေတာအတြငးရ ေရြးခယခေသာ ၿမ႕နယသးၿမ႕က ကြျပားျခားနားမႈတစစတစရာက ထငဟပေနပါသည။

ေတာငႀကးေတာငႀကးၿမ႕သည ရမးျပညနယ၏ ၿမ႕ေတာျဖစၿပး ေတာငႀကးခ႐ငေတာငႀကးၿမ႕တြငတညရပါသည။ ေတာငႀကးၿမ႕၏ ၿမ႕ျပဧရယာတြင ရပကြက ၂၂ ခ ပါဝငၿပး သနးေခါငစာရငးအရ ၿမ႕ျပလဥးေရမာ ၂၆၆,၄၉ဝ ဥးရပါသည။ ၿမ႕ျပေနလဥးေရမာ ၿမ႕နယတစခလး၏ ၆ဝ.၈% ရသညအတြက ျပညနယအတြငးတြင လေနအထထပဆး ၿမ႕ျပဧရယာျဖစလာသည။ ေရႊ႕ေျပာငးေနထငမႈမားႏင ၿမ႕ေတာ၏ နယနမတမားက စမအပခပေရးအရ ေျပာငးလမႈမား၏ အကးဆကအေနျဖင ၿမ႕ျပေနလဥးေရက ပမတးတကမားျပားလာေနသည။ ရမးျပညနယ၏ အျခားၿမ႕နယမားကသ႔ပင၊ ေတာငႀကးသည ရမး၊ ပအ႔ဝ၊ ဗမာ၊ ကးကန႔၊ ဓန၊ အငးသားႏင တ႐တလမးမားအပါအဝင အဓကလမးေရးအပစ အမားအျပားစလငမႈရသညၿမ႕ အျဖစလသမားပါသည။

ဘားအဘားအၿမ႕သည ဘားအၿမ႕နယႏင ဘားအခ႐ငအတြငး တညရၿပး ကရငျပညနယ၏ ၿမ႕ေတာျဖစသည။ ဘားအၿမ႕ၿမ႕ျပဧရယာတြင ရပကြကကးခ ပါဝငၿပး သနးေခါငစာရငးအရဘားအၿမ႕နယ၏ၿမ႕ေပၚေနလဥးေရမာ၇၅,၈၈၃ဥးျဖစၿပး၊ယငးသညဘားအၿမ႕နယ၏ စစေပါငးလဥးေရျဖစေသာ ၄၂၁,၅၇၅ ၏ ၁၈ ရာခငႏႈနးျဖစသည။ ဘားအၿမ႕တြင ကရငလမးစမားႏင ေနာကထပလဥးေရမားျပားေသာ လမးစမားျဖစသည မြန၊ ဗမာႏင ရမးလမးမားျဖင ဖြ႔စညးထားေသာလညး၊ ဘားအၿမ႕နယသည လမးေရးအရ ေရာေႏာေနေသာ ၿမ႕တစၿမ႕ျဖစသည။၂၁ ၎တြင သသာထငရားေသာ အေရအတြကရသည ေရႊ႕ေျပာငးေနထငသမားရၿပး၊ ထေရႊ႕ေျပာငးေနထငလာသမားတြင ျမစဝကြနးေပၚေဒသမ ဧရာဝတကရငမားႏင ျမနမာႏငင အပပငးေဒသမ လာေသာဗမာမားျဖစၾကသည။

ေျမာကဒဂ၊ရနကနေျမာကဒဂၿမ႕သည ရနကနၿမ႕ေတာတြင မားမၾကာေသးမက အေျခခေနထငေသာၿမ႕နယျဖစၿပး၊ရနကနတငးေဒသႀကးအေရ႕ပငးခ႐ငအတြငးတညရသည။ ေျမာကဒဂၿမ႕နယသည ၿမ႕ေပၚရပကြက ၂၇ ချဖင အျပညအဝ ၿမ႕ျပဆနေသာၿမ႕နယျဖစသည။ ၎တြင၂ဝ၁၄ခႏစသနးေခါငစာရငးအရ

Page 83: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

83

လဥးေရ ၂ဝ၃,၉၄၈ ဥး ရသည။ ေျမာကဒဂတြင ပမးမလဥးေရထက ပမားေသာလဥးေရရၿပး ရနကနၿမ႕ေတာရ ၿမ႕ေပၚနားနးသည အျခားၿမ႕နယမား ကသ႔ပင သာမနထကပမျမနဆနစြာ ဖြ႔ၿဖးလာေနသည။ ေျမာကဒဂၿမ႕နယက လြနခေသာ ၁၆နစအတြငး ဖြ႔ျဖးတးတကမႈ ၆.၂၉ % ရခၿပး ၿမ႕ေတာတစခလးအတြက JICA က ခန႔မနးထားေသာ ခန႔မနးရာခငႏႈနး ၂.၆ ရာခငႏႈနးထက ႏစဆေကာပပါသည။၂၂ ရနကနၿမ႕ေတာတြငးရ ၿမ႕ျပနားနး အေျခခေနထငမႈမား အားလးထတြင ေျမာကဒဂက အၾကြယဝဆးျဖစသည။ သ႔ေသာလညး ၿမ႕နယအတြငးတြင လမႈစးပြားေရးဆငရာ ကြျပားစလငမႈက ေျပာငးလေနဆျဖစၿပး ၿမ႕နယလဥးေရ၏ ထကဝကနးပါးက တစလလင ၂ဝဝ,ဝဝဝ ကပေအာက နညးေသာဝငေငြျဖင ေနထငေနသမား ျဖစၾကသည။၂၃

သာေကတ၊ရနကနသာေကတၿမ႕သည ရနကနၿမ႕ေတာမ ခ႕ထြငလာေသာၿမ႕ျဖစၿပး ရနကနတငးေဒသႀကးႏင အေရ႕ပငခ႐ငအတြငး တညရသည။ ရနကနၿမ႕ေတာတြငး လဥးေရတးပြားလာမႈႏင အမယာမားမလေလာကမႈမားက ေျဖရငးျခငးအေနျဖင ေတာငဥကလာႏင ေျမာကဥကလာ ၿမ႕နယတ႔နငအတ သာေကတၿမ႕နယက ၁၉၅၉ ႏင ၁၉၆ဝ ခႏစအတြငး ရနကနၿမ႕ေတာအတြငးသ႔ ေပါငးစညးထညသြငးခသည။ သာေကတတြင ၁၉ ရပကြကရၿပး၊ စစေပါငးလဥးေရမာ ၅၅,၄၈၂ ဥး ျဖစသည။ အမေထာငစတစခလးဝငေငြ တစလလင ၂ဝဝ,ဝဝဝ ျမနမာကပေအာက ရသညဟ တငျပေျဖဆၾကသည ေနထငသမား၏ ၆ဝ ရာခငနႈနးနးပါးသည သာေကတတြငရသျဖင သာေကတသည အမေထာငစဝငေငြ အနမဆး သးပတစပတြင ပါဝငေနသည။၂၄

ေကာကတတား၊ရနကနေကာကတတားၿမ႕သည ရနကနတငးေဒသႀကးႏင အေနာကပငးခ႐ငအတြငး တညရေသာ ရနကနၿမ႕၏ သကတမးအရငဆး ၿမ႕နယမားအနကမ တစချဖစသည။ ၿဗတသအစးရ၏ ၿမ႕ျပမလစမကနးအတြငးသ႔ ေပါငးစပျခငးခရၿပး ေကာကတတားၿမ႕နယသည ရနကနၿမ႕ေတာ၏ စာရငးဝငအပခပေရး၊ ဘာသာေရးႏင သမငးဝငအေဆာကအဥး ၁၈၉ ခအနက ၃၃ ခ တညရရာၿမ႕လညးျဖစသည။ ေကာကတတားၿမ႕နယသည ၿမ႕ေပၚဧရယာ အျပညအဝျဖစၿပး၊ ရပကြက ၉ ခႏင လဥးေရ ၂၉,၈၅၃ ရသည။ ေကာကတတားၿမ႕နယသည ရနကနၿမ႕ေတာ၏ ေဆာကလပေရး အမားဆး ျပလပေသာ ၿမ႕နယမားအနကမ တစချဖစၿပး၊ ၿမ႕ေနလထ၏ ၉၇ ရာခငႏႈနးက မသားစအမားေနထငေသာ အခနးမားႏင ကြနဒမနယမ မားတြင ေနထငၾကပါသည။ ၿမ႕နယ၏ လမႈစးပြားေရးဖြ႔စညးပမာ ရနကနၿမ႕ေတာအတြငး ေရာေထြးမႈရသည ၿမ႕နယမားအနကမ တစချဖစၿပး၊ ဝငေငြနညး၊ ဝငေငြအလယအလတႏင ဝငေငြအလြနျမငမားေသာ အဖြ႔မားက သသာထငရားစြာ ကယစားျပထားမႈရသည။၂၅

စစတမးေကာကယစာရငးေရးသြငးသ သငတနးၿမ႕ျပလေနမႈဘဝစစတမးေကာကယရန သကဆငရာ ျပညနယအစးရမားထမ ခြငျပခကရရၿပးေနာက၊ YSPS က စစတမးေကာကယ စာရငးေရးသြငးသ ၂ဝ ဥးႏင ၎တ႔၏ ႀကးၾကပကြပကသမားအတြက သငတနးတစခက ဥးေဆာငျပလပခသည။ သငတနးမာ သးရကၾကာျမငခၿပး၊

l ပထမေန႔တြင စာရငးေရးသြငးသမားက စစတမးေကာကယျခငး၊ အငတာဗးေမးျမနးျခငး နညးလမးမားႏင အငတာဗးေမးျမနးျခငးဆငရာ ကငဝတမားက မတဆကေပးခသည။

l ဒတယေန႔တြင၊ စာရငးေရးသြငးသမားက စစတမးေမးခြနးလႊာနင ရငးႏးကြမးဝငသြားေစေအာင စစဥျပလပခၿပး၊ အခကအလကေကာကယျခငးႏင ပတသကသည သငေလာသည နညးလမးမားက သငၾကားေပးခသည။

l တတယေန႔တြင သငတနးဆရာမား၏ ကညေပးမႈျဖင ရနကန ၿမ႕ထေနရာမားတြင အငတာဗးေမးျမနးျခငးႏင အခကအလကေကာကယစေဆာငးျခငး ဆငရာနညးလမးမားက လကေတြ႔ျပလပခၾကသည။

ေမးခြနးလႊာဒဇငးပစေမးခြနးမားက ကမာၻတစလႊားမ သေတသနစစတမးမားက ျပနလနသးသပၿပး စစညးခသည။ ေမးခြနးမားသည ျမနမာႏငင၏ ေနာကခ ဆကစပအေျခအေနႏင ေလာကပတစြာ ကကညမႈရေၾကာငး ေသခာေစရန ေမးခြနးမားက ျပျပငခသည။ ျမနမာႏငငတြင ေကာကယခေသာ အျခားသေတသန စစတမးမားတြင ေမးျမနးခေသာ ေမးခြနးမားႏင ပမတကေသာ ႏႈငးယဥမႈျဖစေစရနအတြက အခ႕ေသာေမးခြနးမားက ေျပာငးလခသည။ ထ႔ေနာက ထေမးခြနးမားက ၿမ႕ျပကစၥရပမား၊ သေတသနစစတမး သ႔မဟတ ျမနမာႏငငအေျခအေနတ႔အေပၚ နားလည တတကြမးသည ကြမးကငပညာရင ဆယဥးပါအဖြ႔က သးသပစစစခသည။ ေမးခြနးတစခခငးစက ေျဖဆသမားက မညသ႔နားလညသြားႏငသည ဆသညအခကက အထးထညသြငးစဥးစားခသည။ ေမးခြနးမားက ျမနမာဘာသာျဖင ဖနတးေရးသား ေမးျမနးခသည။ ကရငျပညနယႏင ရမးျပညနယအစးရမားက ဤသေတသနစစတမးတြင အခ႕ေသာေမးခြနးမားပါဝငမပါဝင ေမးျမနးခၿပး၊ ယငးတ႔က သေတသနစစတမး၏ မရငးအၾကမးအတြငး သြတသြငးခသည။ ထ႔ေနာက ေမးခြနးမားက ကြငးဆငးစစေဆးခၿပး၊ လအပသလ ျပငဆငေျပာငးလခသည။ သေတသနစစတမးက ေနာကဆးအေခာသတ ျပနဆျခငးမျပမ စစေပါငး ရစၾကမ ျပနလညျပလပခသည။

ဤသေတသနစစတမးက ၿမ႕ျပဝနးကင၊ ၿမ႕ႀကးမားတြင ေနထငရငသနႏငမႈအေပၚ အျမငမား၊ အစးရဝနေဆာငမႈမားက လကလမးမမႈ၊ အခြနေကာကချခငးအေပၚ သေဘာထား၊ အလပႏင စးပြားေရးဆငရာ အခြငအလမးမား၊ ရပရြာအသကအဝနးအတြငး အမတသ႐ပလကၡဏာႏင

Page 84: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

84

ကနးမာဝေျပာမႈတ႔အေပၚ ေယဘယျခငေသာ အျမငက ဂရဓမၼျပခသည။ သေတသနစစတမးတြင လဥးေရဆငရာ ေမးခြနး ၁၂ခႏင အေၾကာငးအရာကစၥဆငရာ ေမးခြနး ၁ဝ၆ ခ ပါဝငသည။

သေတသနစစတမး နမနာဤသေတသနစစတမးက နမနာရယခသည ၿမ႕နယငါးၿမ႕နယရ ၿမ႕ေပၚ ရပကြကမားက ကယစားျပႏငေစရန ရညရြယခသည။ ၎သည ရနကနၿမ႕ေတာက ကယစားျပမဟတသကသ႔ ပမကယကယျပန႔ျပန႔ဆရလင၊ ျမနမာႏငင၏ ၿမ႕ျပဧရယာမား၏ ကယစားျပလညး မဟတပါ။ ဤသေတသနစစတမးပါ ၿမ႕နယတစခစ၏ အထးသျဖင လမးေရးႏင ဘာသာေရးတ႔နင သကဆငေသာ လဥးေရဆငရာ ကစၥရပမားႏင သကဆငသည ကန႔သတမႈရသည အခကအလကမားက ျပငးထနေသာ ကပနးနမနာျပျခငးစနစက ကယစားျပနမနာတစခ ျဖစေစချခငး ရမရက ဆနးစစရနအတြက အခကေတြ႔ေစပါသည။ အေစာပငးတြင မတခကျပခသကသ႔၊ ဤနမနာက ရေနေသာ ကားမလငအခးက ထငဟပေနၿပး၊ ပမငယရြယသမားက ကယစားျပမႈ အားနညးပါသည။ နမနာသည ကယစားျပမႈရမရ သးသပဆးျဖတႏငရနအတြက ယငးနမနာက ၿမနယအဆင အေထြေထြအပခပေရးဥးစးဌာနက ေပးအပခေသာ ၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၇ ၿမ႕ေတာ လဥးေရဆငရာအခကအလကမားႏင ႏႈငးယဥခသည။

l စတဝငစားေသာ လဥးေရ - ၿမ႕နယ ၅ခရ ၿမ႕ေပၚရပကြကေန ျမနမာႏငငသား အရြယေရာကၿပးသမား l စစမနေသာ လဥးေရနမနာ - ၿမ႕နယ ၅ခရ ၿမ႕ေပၚရပကြကမားရ ျမနမာႏငငသား အရြယေရာကၿပးသ ၁,၄၉၈ဥး။ ယငးကနးဂဏနးသည

စစတမးတြင ပါဝငရန ေရြးခယခေသာ စစေပါငး လအေရအတြက ျဖစသည။ l ရရေသာ လဥးေရနမနာ - ၿမ႕နယ ၅ခရ ၿမ႕ေပၚရပကြကမားရ ျမနမာႏငငသား အရြယေရာကၿပးသ ၁,၄ဝဝဥး။ ယငးကနးဂဏနးသည

စစတမးတြင ပါဝငခေသာ စစေပါငး လအေရအတြက ျဖစသည။ ၎သည မပါဝငႏငခေသာ သ႔မဟတ မပါဝငလေသာသမားက ႏႈတပယထားသည “စစမနေသာ နမနာ” အေရအတြက ျဖစသည။

ၿမ႕နယ ၁၈ ႏစအထက လဥးေရ စစေပါငး မသားစ စစေပါငး အခးက နမနာ လဥးေရ

ေတာငႀကး ၉၃,၄၆၈ ၂၉,၇၆၆ ၂၈၆

ဘားအ ၃၅,၂၉၃ ၉,၇၆၉ ၁ဝ၈

ေျမာကဒဂ ၁၄၂,၃၉၁ ၃၉,၉၅ဝ ၄၃၆

သာေကတ ၁၆၃,၁၆၄ ၄၅,၉၉၇ ၅ဝဝ

ေကာကတတား ၂၂,၆၆ဝ ၆,ဝ၇၈ ၇ဝ

စစေပါငး ၄၅၆,၉၇၆ ၁၃၁,၅၆ဝ ၁,၄ဝဝ

လဥးေရနမနာသတမတေသာ လပငနးစဥအဆင ၁ - အာရေဖာငေဒးရငးႏင YSPS တ႔က လေလာကေသာ တကမႈရရရနအတြက လဥးေရနမနာပမာဏ စစေပါငး လေပါငး ၁,၄ဝဝ ဥးႏင အထကပါဇယားတြင ေဖာျပထားေသာ အရြယအစားမားရသည ၿမ႕နယအဆင နမနာမား လအပလမမညဟ ဆးျဖတခၾကသည။ လဥးေရအတြငးရ လတစဥးခငးစတငး ေရြးခယခရႏငရန တညေသာ ျဖစတနစြမးရေၾကာငး ေသခာေစရနအတြက၊ ၿမ႕နယတစခစမ ထတယေသာ လဥးေရနမနာအေရအတြကက အေထြေထြအပခပေရးဥးစးဌာနမ ေပးအပေသာအခကအလကမားမ သတမတသည အရြယေရာကၿပးသ လဥးေရျဖင ဆးျဖတပါသည။ လဥးေရ၏ ဆယပတစပက ရနကနဧရယာတြင ေနထငၾကသျဖင၊ ဘားအႏင ေတာငႀကးတ႔မ ပမမားျပားေသာ နမနာမားက ထတယခသည။ လဥးေရ ၁,၄ဝဝ ပါ စစတမး၏ ေဘာငအတြငး ရေနေစရနအတြက၊ သာေကတနင ေျမာကဒဂတ႔မ နမနာအရြယအစားမားက ေလာခခသည။ ေရြးခယခေသာ ၿမ႕နယမား၏ နမနာအရြယအစားက အထကပါ ဇယားတြင တငျပထားပါသည။

အဆင ၂ - အာရေဖာငေဒးရငးႏင YSPSတ႔က ခြျခမးစတျဖာရနအတြက ၿမ႕နယငါးၿမ႕နယ၏ ၿမ႕ေပၚ ရပကြကမားက ေရြးခယခသည။ ေတာငႀကး၊ ဘားအ၊ ေျမာကဒဂ၊ သာေကတႏင ေကာကတတားတ႔က ၎တ႔၏ ကြျပားစလငေသာ လဥးေရဆငရာ ဖြ႔စညးတညေဆာကပအပါအဝင အမးမးေသာ အေၾကာငးမားေၾကာင ေရြးခယခၿပး၊ စစတမးေကာကယျခငးက စတဝငစားမႈျပေသာ စညပငသာယာ႐းစကရာေနရာမားတြင ပထမ စမးသပေကာကယမႈ ျပခသည။ ထၿမ႕နယမားအတြငး၊ ၿမ႕ေပၚရပကြက သးပတစပက အရြယအစားႏင အခးကေသာ ျဖစတနစြမးျဖင စနစတကနမနာေကာကယျခငးစနစမတစဆင ကပနးေရြးခယခသည။ ရပကြကမားက ေရးဥးမလ နမနာယနစျဖစသည။

အဆင ၃ - အမေထာငစမားသည ဒတယအဆင နမနာယနစျဖစၿပး၊ ၎တ႔က စနစတကနမနာေကာကယျခငးျဖင ေရြးခယခသည။ ရပကြက အပခပေရးမး႐းမ တကေသာ အမေထာငစစာရငးတစခ ရရႏငခပါက စစတမးေျဖဆေစမည ပထမဆးအမေထာငစက ၁ မ ၉ အတြငးမ

Page 85: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

85

နပါတတစခက ကပနးေရြးခယျခငးျဖင ေရြးခယခသည။ ေနာကဆကတြ အမေထာငစမားကေရြးခယရာတြငမ ၾကားနပါတတစခက ရယၿပး၊ ပထမအမေထာငစ၏ နပါတထသ႔ ထၾကားနပါတက ေပါငးထညျခငးျဖင ကပနးေရြးခယခသည။ အခ႕ေသာ ေနထငသမားသည မအားလပ၊ စစတမးမေျဖဆႏင သ႔မဟတ စစတမးမေျဖဆလခသျဖင၊ နမနာအရြယအစားက နစဆျပခသည။ ေျမာကဒဂႏင ေကာကတတားတ႔ကသ႔ေသာ လေနထထပၿပး၊ အခနးမားစြာပါဝငေသာ အေဆာကအဥးမားစြာပါဝငသည ၿမ႕ျပၿမ႕နယမားအတြက၊ အေဆာကအဥးတစခစႏင တစခနးစတ႔က နပါတစဥသတမတခသည။ စတးဆငမား၊ ဘဏမားႏင လပငနးသးအေဆာကအဥးမားကသ႔ေသာ အေဆာကအဥးအခ႕က စာရငးမ ဖယရားခသည။

အဆင ၄ - အမေထာငစတစခ သ႔မဟတ အခနးတစခက ေရြးခယၿပးေနာက၊ ထအမေထာငစအတြငးမ ေျဖဆမညသက ေရြးခယရန အငတာဗးေတြ႔ဆေမးျမနးသမားက Kish Grid က အသးျပခသည။ အမေထာငစဝငမားက ၎တ႔၏ အမညမား၊ ပမေသးငယသြားေသာ အစဥျဖင ၎တ႔၏ အသကမားျဖင စာရငးသြငးခၿပး၊ ေျဖဆေစမညသက Kish grid စညးမဥးမားအရ ကပနးေရြးခယခသည။

ၿမ႕နယလဥးေရ

ၿမ႕နယစစေပါငးၿမ႕ျပလဥးေရ (၁၈ႏစအထက)

စစတမးေကာကယခသည ရပကြကမား

နမနာ အရညအတြက

ေတာငႀကး ၉၃,၄၆၈ ၇ ၄ဝ၄

ဘားအ ၃၅,၂၉၃ ၃ ၁၅၁

ေျမာကဒဂ ၁၄၂,၃၉၁ ၇ ၃၆၇

သာေကတ ၁၆၃,၁၆၄ ၇ ၄၂၁

ေကာကတတား ၂၂,၆၆ဝ ၃ ၅၇

စစေပါငး ၄၅၆,၉၇၆ ၂၇ ၁,၄ဝဝ

မားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပထားသညအတငးအတာ (Margin of Error)

ေျဖဆသအားလးေပါငး ၁၄ဝဝ ဥးမ တ႕ျပနေျဖဆခေသာ အေျဖႏစခစရေမးခြနးမား (ဥပမာ ဟတပါသည-မဟတပါသ႕ သေဘာတပါသည-သေဘာမတပါ) အတြက မားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပထားသညအတငးအတာ (margin of error)သည ၁.၆ ရာခငႏနး ( p=0.9 and 1-p=0.1 ျဖစလင) ႏင ၂.၆ ရာခငႏနး (p=0.5 and 1-p=0.5 ျဖစလင) အၾကားျဖစသည။ ထမားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပထားသည အတငးအတာသည အေျဖႏစခစမရေသာ ေမးခြနးမား ( ဥပမာ Likert scale) မား၏ နမနာပစရယရာ မားယြငးတြကခကမႈမားက ထညသြငး စဥးစားျခငးမျပဘ စစေပါငး နမနာ၏ ခန႔မနးအတငးအတာတြကခကမႈမားကသာ ထညသြငးသည။ ေအာကေဖာျပပါအခကမားသည ေအာကဆငႏင အထကဆင အတငးအတာကန႔သတခကမားျဖစသည။

မားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပထားသညအတငးအတာ (ေအာကဆင)

မားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပထားသညအတငးအတာ (အထကဆင)

ၿမ႕နယတစၿမ႕နယခငးစ၏ နမနာsample မားအေပၚရ ခန႕မနး မားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပထားသညအတငးအတာသည စစေပါငးနမနာ၏ မားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပထားသည အတငးအတာထက ပၾကးသည။ ေအာကပါဇယားတြင နမနာတြငပါရသည လပဂၢလမားအားလးမ ေျဖဆထားသည အေျဖႏစခစရေမးခြနးမားအတြက ၿမ႕နယအဆင မားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပထားသညအတငးအတာ၏ အထကဆငကန႕သတခကမားျပထားသည။

Page 86: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

86

ၿမ႕နယ နမနာ လဥးေရ မားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပပမာဏေတာငၾကး ၄ဝ၄ +/- ၅%ဘားအ ၁၅၁ +/- ၈%ေျမာကဒဂ ၃၆၇ +/- ၅%သာေကတ ၄၂၁ +/- ၅%ေကာကတတား ၅၇ +/- ၁၃%

စစေပါငး ၁,၄ဝဝ +/- ၂.၆၂%

ေမးခြနးတစခစ၏ မားယြငးတြကခကမႈအတြက ခြငျပထားသည အတငးအတာ တစခစက အထကတြင ၾကညရႈႏငသည။

စာရငးေကာကယေရးသြငးသမားစာရငးေကာကယေရးသြငးသ ၂ဝဥးက အဖြ႔တစခစအတြက ကယပင ၾကးၾကပကြပကသတစဥးျဖင အဖြ႔ ၄ ဖြ႔ခြခသည။ အဖြ႔တစခခငးစက ၿမ႕နယ တစခက စစတမးေကာကယရန တာဝနရပါသည။ အဖြ႔တစခက သာေကတႏင ေကာကတတားျမ႕နယႏစခလးက စစတမးေကာကယခသည။ စစတမးစာရငးေကာကယ ေရးသြငးသမားသည ရနကန၊ ဖဒ၊ ပခးႏင ဘားအတ႔မ ျဖစၿပး၊ ခန႔မနးေျခအားျဖင အသက ၂ဝ-၃ဝ အတြငး ျဖစၾကသည။ စာရငးေကာကယေရးသြငးသ ၂ဝ ဥးက ကားမလငႏင ၿမ႕နယအားျဖင ခြျခမးခမႈက ေအာကပါဇယားတြင စာရငးျပထားပါသည။

ၿမ႕နယ ႀကးၾကပသအမးသမး စစတမးေကာကယသ

အမးသား စစတမးေကာကယသ

စစေပါငး

ေတာငႀကး ၁ ၂ ၃ ၅

ဘားအ ၁ ၃ ၂ ၅

ေျမာကဒဂ ၁ ၄ ၁ ၅

သာေကတ/ေကာကတတား ၁ ၄ ၁ ၅

စစေပါငး ၄ ၁၃ ၇ ၂ဝ

အရညအေသြးစထနးသမးမႈ အရညအေသြးစထနးသမးမႈက အခကအလက ေကာကယမႈလပငနးစဥ တစေလာကလးတြင ကငသးအေကာငအထညေဖာခပါသည။ အငတာဗး ေမးျမနးမႈမားမ စစေပါငး ၂၂%က ျပနလညၾကညရႈစစေဆးေသာ အျခား အလႊာတစခ၏ ၾကးၾကပစစေဆးမႈက ခေစခပါသည။ ထသ႔ စစေဆးျခငး မားတြင အငတာဗးမားအတြငး တက႐ကေလလာမႈ (အငတာဗးေမးျမနးမႈ ၂ဝဝခ၊ ၁၄%)ႏင/သ႔မဟတ ျပနလညသြားေရာကျခငး သ႔မဟတ အငတာဗး ေမးျမနးမႈျပလပခသည အမသ႔ ညႇႏႈငးေဆာငရြကေရး႐းမ ဖနးေခၚဆမႈ (အငတာဗးေမးျမနးမႈ ၉၈ခ၊ ၇%)တ႔ ပါဝငသည။

ကဒနပါတသြငးျခငးႏင အခကအလကသြငးျခငးၿပးစးသြားသည စစတမးစာအပမား ဗဟ႐း (YSPS)သ႔ ေရာကရေသာအခါ၊ ျမ႕နယႏင ရပကြကမားအလက ခြျခားခသည။ အဖြငေမးခြနးပစ ေမးခြနး မားက အဂၤလပဘာသာသ႔ ျပနဆသည အဖြ႔က သးျခား မတတမးတင စမကငတြယခသည။ လြမားျပနဆႏငေျခရမႈက ေလာခရနအတြက၊ အဂၤလပ သ႔ ျပနဆထားျခငးက ျမနမာဘာသာသ႔ ျပနလညျပနဆခၿပး၊ တကမႈက စစေဆးခသည။

အခကအလကသြငးျခငး လပငနးစဥအတြငး၊ တညေသာ အခကအလကမားက ေရးသြငးရန အခကအလကေရးသြငးမႈ ကြမးကငသ နစဖြ႔က ငါးရမး ခသည။ အခကအလကမားက ႏစၾကမေရးသြငးၿပးေနာက၊ ထေရးသြငးမႈႏစခအၾကားရ ကြာျခားမႈမားက ေဖာထတႏငရန အခကအလကႏစစက ႏႈငးယဥခသည။ အမားတစခက ေဖာထတေတြ႔ရသညအခါ၊ မရငးစာရြကစာတမးမားက ျပနလညစစေဆးခၿပး၊ မနကနစြာ ေရးသြငးခသည။ တကမႈက ေနာကတစဖန စစေဆးႏငရနအတြက၊ အခကအလကေရးသြငးမႈ လပငနးစဥမတစဆင စစတမးေျဖဆထားသည စာအပမားက ကပနးေရြးခယခၿပး၊ ဇယားသြငးထားေသာ အခကအလကမားႏင တကဆငစစေဆးခသည။

Page 87: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

87

စစတမးေကာကယမႈပစ၏ အကန႔အသတမားဤသေတသနသည အေရအတြက စထားသည သေတသနနညးလမးက အသးျပထားျခငးျဖစသည။ ရာေဖြေတြ႔ရခကမားသညလညး ၿမ႕သးၿမ႕ရ ၿမ႕ ျပေနရာငါးခမ နမနာယထားျခငး ျဖစသည။ ဤၿမ႕ ျပေနရာ ငါးခသည ျမနမာႏငငရ ၿမ႕ ျပ အေျခအေန အမးမးက ထငဟပႏငေလာကသည မတကြျပားမႈမး ရေသာလညး ျမနမာႏငင၏ ၿမ႕ျပေဒသအားလးက ကနးဂဏနးစာရငးအငးအရ ကယစားျပမႈ မရေခ။ ေတြ႔ရခကမားသည အလယအလတမ အႀကးစားၿမ႕မား၏ အေျခအေနမားက အမားဆး ၿခငမႏငပါသည။ ေတြ႔ရခကမားက ျမနမာႏငငလဥးေရက စာရငးဇယား ကနးဂဏနးမားအရ ကယစားမျပေသာလညး ကယကယျပန႔ျပန႔ျဖစေနသည အေျခအေနမားကမ ရညညႊနးျပသလကရသည။

ထၿမ႕မားမ လဥးေရစစေပါငးႏငႏႈငးစာလင (စစတမးေကာကယရန) ေရြးခယခသမားက ၿခငၾကညရလင သကလတပငး အမားစ ျဖစေနၿပး ငယရြယသ အေရအတြကမာ နညးပါးေနသည။ ၿမ႕နယလဥးေရႏင ပတသကသည (ေကးလကေနထငသ လဥးေရမားပါ အမားအားျဖင ထညသြငး ထားသည) ရရႏငေသာ သနးေခါငစာရငး အခကအလကမားအရ အမနတကယရသည လဥးေရႏင ႏႈငးယဥရလင အသက ၂ဝ-၂၉ ႏစ အၾကားအပစမား စစတမးတြင ကယစားျပပါဝငမႈပငးတြင အားအနညးဆး ျဖစေနသည။ ဤစာတမးတြင ေဖာျပသည ရလဒမားတြင တစစတ တစေဒသအားျဖင အသကအရြယႏင ကားမအလက ၿမ႕ ေနလဥးေရ စာရငးက ရရႏငရန ခကခသညအတြက အသကအရြယ (သ႔) ကား၊မ က မထညခေသာေၾကာင ရလဒမားက ဆနးစစေလလာမညဆလင ဤအခကကလညး ထညသြငးစဥးစားသငပါသည။

Page 88: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

88

သနးေခါငစာရငး စစတမးေကာကယခသည လဥးေရစစေပါငး (ၿမ႕ျပႏငနယ)

ၿမ႕ျပလေနမႈစစတမးစစတမးေကာကယခသည လဥးေရစစေပါငး (ၿမ႕ျပ)

လဥးေရကား ၇ဝ၁ ဥး

မ ၆၉၈ ဥး

လဥးေရကား ၁,၇၉၃,၂၇၁ ဥး

မ ၂,၁ဝ၉,၈၉၉ ဥး

၃.၇%၇၅+

၇ဝ-၇၄

၆၅-၆၉

၆ဝ-၆၄

၅၅-၅၉

၅ဝ-၅၄

၄၅-၄၉

၄ဝ-၄၄

၃၅-၃၉

၃ဝ-၃၄

၂၅-၂၉

၂ဝ-၂၄

၂.၃%

၃.၆%

၅.ဝ%

၆.၆%

၈.ဝ%

၉.၄%

၁ဝ.၂%

၁ဝ.၆%

၁၂.ဝ%

၁၃.၄%

၁၅.၂%

ဝ.၉%၇၅+

၇ဝ-၇၄

၆၅-၆၉

၆ဝ-၆၄

၅၅-၅၉

၅ဝ-၅၄

၄၅-၄၉

၄ဝ-၄၄

၃၅-၃၉

၃ဝ-၃၄

၂၅-၂၉

၂ဝ-၂၄

၃.၆%

၄.၂%

၇.၁%

၉.ဝ%

၁၁.၄%

၁၄.၇%

၁၃.၇%

၁ဝ.၁%

၁၁.၇%

၇.၃%

၆.၃%

ကား% မ%

Page 89: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

89

(က) ကယေရးရာဇဝင၁။ သငသည မညသညအသကအပစထတြင ပါဝငပါသလ။

ေျဖဆသအားလး

၁၈ ႏစေအာက ၂%၁၈-၁၉ ႏစ ၆%၂ဝ-၂၄ ၆%၂၅-၂၉ ၁၁%၃ဝ-၃၄ ၁ဝ%၃၅-၃၉ ၁၃%၄ဝ-၄၄ ၁၃%၄၅-၄၉ ၁၂%၅ဝ-၅၄ ၉%၅၅-၅၉ ၇%၆ဝ-၆၄ ၄%၆၅-၆၉ ၅%၇ဝ-၇၄ ၂%၇၅ ႏစႏငအထက ၂%

၂။ ကား/မ လင

ေျဖဆသအားလး

ကား ၅ဝ%

မ ၅ဝ%

ၾကားလင < ၁%

၃။ ကးကြယသညဘာသာ

ေျဖဆသအားလး

ဗဒၶဘာသာ ၉၁%ခရစယာန ၂%အစၥလာမ ၆%ဟႏၵ < ၁%ဘဟာအ < ၁%ဘာသာမမသပါမေျပာၾကားလပါ

၄။ လမး(အေျဖတစခမက ေျဖၾကားႏင)

ေျဖဆသအားလး

ဗမာ ၉၉၁ ဥး

အျခား ၁၅ဝ ဥး

ပအဝ ၁၄ဝ ဥး

ကရင ၆၉ ဥး

ရမး ၅၆ ဥး

အငးသား ၄၃ ဥး

ရခင ၃၁ ဥး

Page 90: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

90

၅။ သငၿပးဆးခသည အျမငဆးပညာေရးအဆင

ေျဖဆသအားလး

ဘြ႕လြနတကေရာကဆ/ဘြ႕ရၿပး ၆%တကသလတကေရာကဆ/ဘြ႕ရၿပး ၂၄%အထကတနး ၃၄%အလယတနး ၂၂%မလတနး ၁၁%အတနးပညာမသငၾကားဖးပါ။ ၂%မေျဖၾကားလ < ၁%

၆။ သငဒၿမ႕မာ ေနထငတာ ဘယေလာကၾကာၿပလ။

ေျဖဆသအားလး

၁ဝ ႏစအထက ၁၇%၁ဝ -၂ဝ ႏစ ၂၅%၂၁- ၃ဝ ႏစ ၂၂%၃၁- ၄ဝ ႏစ ၁၅%၄ဝ ႏစအထက ၂၁%

၇။ ၿပးခေသာလက သငအမရ႕ဝငေငြသည အၾကမးအားျဖင ဘယေလာကျဖစပါသလ။

ေျဖၾကားသအေရအတြက ၁၁၄ဝ ဥး။

၄၉ဝဝဝ-၁ဝဝဝဝဝ ၂၂%

၁ဝ၁ဝဝဝ-၃ဝဝဝဝဝ ၄၉%

၃ဝ၁ဝဝဝ-၆ဝဝဝဝဝ ၂၂%

၆ဝ၁ဝဝဝ-၉ဝဝဝဝဝ ၂%

၉ဝ၁ဝဝဝ အထက ၅%

၈။ အလပအကငအမးအစား

ေျဖဆသအားလး

ေန႕စား ၄%အခနပငး ၁၉%အခနျပည ၃၆%အလပမလပပါ။ ၃၈%လကရအလပမလပပါ၊သ႔ေသာအလပရာေနသည။

၂%

မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

၉။ သငအလပလပကငရာ အဖြ႕အစညး

ေျဖၾကားသအေရအတြက ၈၄၂ ဥး။

အစးရ ၆%ပဂၢလကကမၸဏ ၁၇%အရပဘကအဖြ႕အစညး < ၁%အကးအျမတမယေသာ အစးရမဟတသညအဖြ႔အစညး

< ၁%

အစးရမဟတေသာ ႏငငတကာအဖြ႕အစညး

< ၁%

ကယပငအလပ ၇၃%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

၁ဝ။ သငမညသညေနအမအမးအစားတြင ေနထငသနညး။

ေျဖဆသအေရအတြက ၁၃၉၈ ဥး

ဝါးထရ ၄%သစသား ၃၅%အတ ၃၂%အတ - အထပျမင ၂၃%ကြနကရစ ၁%ကြနကရစ - အထပျမင

၅%

မေျဖၾကားလပါ

Page 91: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

91

၁၁။ သငလကရေနထငေသာ အမက မညသပငဆငသနညး။

ေျဖဆသအားလး

ကြႏပပငသည။ ၄၆%ကြႏပမဘ/အျခားကြႏပမသားစဝငမားပငသည။ ၃၇%

ကြႏပႏငဆကစပမႈမရေသာ အမပငရငတစဥး ပငသည။ ၁၆%

အစးရအမရာ ၁%

၁၂။ ေအာကေဖာျပပါထမ သငမညသညမဘငးဖနးအမးအစားက ပငဆငပါသနညး။

(တစခထကပ၍ေရြးခယႏငသည။)

ေျဖဆသအားလး

ရးရးမဘငးဖနး ၁၃.၅%

စမတဖနး ၇၇%ရးရးမဘငးဖနးနင စမတဖနး

(၂ မးစလး)ဝ.၅%

မပငဆငပါ၉%

(ခ) ေပာရႊငေကနပမႈ

သငဘဝအေပၚ ေပာရႊငေကနပမႈႏင ပတသကသညေမးခြနးမားအား ဆကလကေမးျမနးလပါသည။ ဤေမးခြနးမားအတြက အေျဖသည မန/မား မရပါ။ ေပာရႊငေကနပမႈအလက သညမ ၁ဝ အထ အဆငသတမတေပးရနျဖစၿပး သညမာ ေကနပမႈလးဝမရျခငးျဖစၿပး ၁ဝ မာ အလးစ ေကနပႏစသကျခငးက ဆလပါသည။

၁၃။ ၿခငေျပာရလငယခလကရသငဘဝကဘယေလာကအတငးအတာအထေကနပပါသလ။ ေျဖဆသအားလး လးဝ ေကနပမႈမရပါ။ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇ ၈ ၉ အျပညအဝ ေကနပမႈရသည။ ၃% < ၁% ၂% ၆% ၄% ၂၉% ၆% ၁၁% ၁၃% ၇% ၁၇%

မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

၁၄။ ၿခငေျပာရလင သငဘဝတြင သငျပလပတအရာေတြက သငဘယေလာကအတငးအတာအထ အဓပၸာယရတယလ႔ ခစားရပါသလ။ ေျဖဆသအားလး လးဝ အဓပၸာယမရပါ။ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇ ၈ ၉ အျပညအဝ အဓပၸာယရသည။၁% < ၁% ၁% ၂% ၄% ၃ဝ% ၆% ၁၅% ၁၅% ၇% ၁၉%

မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

၁၅။ ၿခငၾကညလငမေန႕ကသငဘယေလာကေပာရႊငခပါသလ။ေျဖဆသအားလးလးဝ မေပာရႊငပါ။ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇ ၈ ၉ အျပညအဝ ေပာရႊငသည။၅% ၁% ၃% ၃% ၃% ၂၅% ၆% ၁ဝ% ၁၄% ၉% ၂၃%

မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

၁၆။ ၿခငေျပာရလငမေန႕ကသငဘယေလာကအတငးအတာအထစတပပနမႈမားရခပါသလ။ေျဖဆသအားလး လးဝ စတမပပနခပါ။ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇ ၈ ၉ အျပညအဝ စတပပနခရသည။၃၁% ၈% ၁ဝ% ၈% ၄% ၁၈% ၄% ၄% ၅% ၂% ၆%

မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

Page 92: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

92

၁၇။ ေယဘယအားျဖငသငကနးမာေရးအေျခအေနဘယလရပါသလ။ ေျဖဆသအားလးလးဝ မေကာငးမြနပါ။ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇ ၈ ၉ အျပညအဝ ေကာငးမြနပါသည။< ၁% < ၁% ၂% ၄% ၅% ၁၃% ၆% ၁ဝ% ၁၆% ၁ဝ% ၃၃%

မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

တငးျပည၏ ဥးတညရာလမးေၾကာငး၁၈။ ေယဘယအားျဖင လကရႏငငတြငးအေျခအေနမားသည အေကာငးဘကသ႔ ဥးတညေနသညဟသငေျပာႏငပါသလား (သ႔) အဆးဘကသ႔ ဥးတညေနသညဟသငေျပာႏငပါသလား။ေျဖဆသအားလးအဆးဘက ၁%၂ ၅%၃ ၂၃%၄ ၃၂%အေကာငးဘက ၂၃%မသပါ။ ၁၅%မေျဖၾကားလပါ။ ၂%

ၿမ႕၏ ဥးတညရာလမးေၾကာငး ၁၉။ ေယဘယအားျဖငရနကနၿမ႕တြငးရအေျခအေနမားသညအေကာငးဘကသ႔ဥးတညေနသညဟသငေျပာႏငပါသလား (သ႔) အဆးဘကသ႔ ဥးတညေနသညဟ သငေျပာႏငပါသလား။ေျဖဆသအားလးအဆးဘက ၁%၂ ၄%၃ ၂၂%၄ ၃၆%အေကာငးဘက ၃ဝ%မသပါ။ ၆%မေျဖၾကားလပါ။ ၁%

၂ဝ။ အဘယေၾကာငအေကာငးဘကသ႔ ဥးတညေနသညဟဆရသနညး။ (ညႊနၾကားခက။ေမးခြနး၁၉တြင၄ (သ႔မဟတ) ၅ ေျဖၾကား ထားသမားကသာေမးရန။)

အေျခခ အေဆာကအအ ၃၅%

အေထြေထြ အျခား ၁၈%

ၿငမးခမးေရး ၁၄%

အေထြေထြ တးတကမႈ ၁၃%

စးပြားေရး ၇%

ႏငငေရး ၇%

လျခေရး ၄%

ပညာေရး ၁%

ကနးမာေရး < ၁%

ပြငလငးျမငသာမႈ < ၁%

အဂတလကစားျခငး နညးပါလာမႈ < ၁%

Page 93: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

93

၂၁။ အဘယေၾကာငအဆးဘကသ႔ဥးတညေနသညဟ ဆရသနညး။ (ညႊနၾကားခက။ ေမးခြနး ၁၉ တြင ၁ (သ႔မဟတ) ၂ ေျဖၾကား ထားသမားကသာေမးရန။)

စးပြားေရး ၄၃%

ယာဥေၾကာ ပတဆ႔မႈ ၁ဝ%

အေျခခ အေဆာကအအ ၇%

အျခား ၇%

စညးကမးမရျခငး ၆%

ႏငငေရး ၆%

အေထြေထြ ၄%

ဘာသာေရး ၄%

ၾကြကႏင ျခငေပါမားျခငး ၄%

မတညၿငမမႈ ၃%

လျခေရး ၃%

လမႈအဆငအတနးတးတကႏငမႈ(နငင)

၂၂။ ေအာကေဖာျပပါစာသားအေပၚသငမညသည အတငးအတာအထ သေဘာတညပါသနညး။

ဤႏငငတြငအလပႀကးစား လပကငေသာ သတစေယာကသညတးတကေအာငျမငႏငသည။

ေျဖဆသအားလး

အလြနသေဘာတသည။ ၃၅%သေဘာတသည။ ၄၅%သေဘာတသညလမဟတ၊သေဘာမတသညလမဟတ။

၁ဝ%

သေဘာမတပါ။ ၈%လးဝသေဘာမတပါ။ ၂%မသပါ။ ၁%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

၂၃။ ေအာကေဖာျပပါစာသားအေပၚသငမညသည အတငးအတာအထ သေဘာတညပါသနညး။

သငေနထငရာရနကနၿမ႕တြငအလပၾကးစားလပကငေသာသတစေယာကသညတးတကေအာငျမငႏငသည။

ေျဖဆသအားလး

အလြနသေဘာတသည။ ၃၂%သေဘာတသည။ ၄၈%သေဘာတသညလမဟတ၊သေဘာမတသညလမဟတ။

၁ဝ%

သေဘာမတပါ။ ၈%လးဝသေဘာမတပါ။ ၁%မသပါ။ < ၁%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

(ဂ) ေနေပာသာယာမႈ

ေနအမတြင ေဘးကငးလျခမႈအေျခအေနအေပၚ သေဘာထားအျမင၂၄။ ညေမာငၿပးေနာက၊ အမထမာ လၿခစတခရသညဟ

သငခစားရပါသလား။

ေျဖဆသအားလး

အလြနေဘးကငးလျခသည။ ၆၄%အသငအတငေဘးကငးလျခသည။ ၂၆%အနညးငယမလျခပါ။ ၇%အလြနမလျခပါ။ ၂%မသပါ။ < ၁%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

Page 94: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

94

အမ၊ရပကြကပတဝနးကငတြငေဘးကငးလျခမႈအေျခအေနအေပၚသေဘာထားအျမင၂၅။ ညေမာငၿပးေနာက သငအမပတဝနးကင၊ ရပကြကပတဝနးကင

အနးတစဝက၌ တစေယာကတညး လမးေလာကေသာအခါ ေဘးကငးလျခသညဟ သငခစားရပါသလား။

ေျဖဆသအားလး

အလြနေဘးကငးလျခသည။ ၄၂%အသငအတငေဘးကငးလျခသည။ ၃ဝ%အနညးငယမလျခပါ။ ၁၆%အလြနမလျခပါ။ ၆%မသပါ။ ၆%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

အၾကမးဖကမႈ၊ရာဇဝတမႈႏငၾကေတြ႔ဖးျခငး၂၆။ လြနခေသာႏစအတြငးသငအမ (သ႔) ရပကြကပတဝနးကင၌

ျဖစပြားခေသာ အၾကမးဖကမႈ (သ႔) ရာဇဝတမႈတြငသင (သ႔) သငမသားစဝင တစဥးဥးသည ခရသျဖစဖးပါသလား။ေျဖဆသအားလး

ခရဖးပါသည။ ၇%မခရဖးပါ။ ၉၂%မသပါ။ < ၁%မေျဖၾကားလပါ။

လျခေရးႏငေဘးကငးမႈေျပာငးလမႈအေျခအေန27. လြနခေသာႏစအတြငးသင၏ေဘးကငးလျခမႈအေျခအေနသည

ေျဖဆသအားလး

တးတကလာသည။ ၄၆%ဆတယတသြားသည။ ၆%မေျပာငးလပါ။ ၄၆%မသပါ။ ၁%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

ျပနာေျဖရငးရာတြငပါဝငၾကသမား28. အကယ၍သငအမႏငအမနးနားခငးတစဥး

တ႔ ျပနာအေျခအတငျဖစပါက ထျပနာက ေျဖရငးရန သငမညသထမ အကအညေတာငးမညနညး။ (တစခထကပ၍ေရြးႏငသည။)

ေျဖဆသအားလး

ရပကြကအပခပေရးမး ၇၂၉ ဥးလမးလႀကး ၃၂ဝ ဥးမသားစႏငမတေဆြသငယခငးမား ၁၈ဝ ဥး ရအရာရမား ၁ဝ၂ ဥး အျခားရပမရပဖမား ၇၂ ဥး မေျဖၾကားလပါ ၅၇ ဥး ကယတင ၄၂ ဥး သညးခမယ ၂၁ ဥး အေထြေထြအပခပေရးမးရး ၆ ဥးအလပရင ၅ ဥး လႊတေတာကယစားလယအမတမား ၄ ဥး အမနးနားခငးမား ၄ ဥး ဘာသာေရးေခါငးေဆာငမား ၃ ဥးမသပါ ၃ ဥးဥပေဒ ၂ ဥးယၾကညစတခရေသာသ ၂ ဥးမျဖစဘးပါ ၂ ဥးစစတပ ၁ ဥးဘရားသခင ၁ ဥး

Page 95: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

95

၂၉။ အကယ၍သငမသားစဝငတစဥးသညရာဇဝတမႈတစခတြငကးလြနခရလငထျပနာကေျဖရငးရနသငမညသထမအကအည ေတာငး မညနညး။(တစခထကပ၍ေရြးႏငသည။)

ေျဖဆသအားလး

ရပကြကအပခပေရးမး ၆၆၅ ဥးရအရာရမား ၅ဝ၂ ဥးလမးလၾကး ၁၉၄ ဥးမသားစႏငမတေဆြသငယခငးမား ၁၁၃ ဥးမေျဖၾကားလပါ ၆၂ ဥးအျခားရပမရပဖမား ၅၆ ဥးကယတင ၁၈ ဥးအမနးနားခငးမား ၁ဝ ဥးဥပေဒ ၁ဝ ဥးမသပါ ၇ ဥးမျဖစဘးပါ ၆ ဥးသကဆငရာအရာရမား ၆ ဥး အေထြေထြအပခပေရးမးရး ၅ ဥးလႊတေတာကယစားလယအမတမား ၅ ဥးယၾကညစတခရေသာသ ၂ ဥးဘရားသခင ၂ ဥးမညသကမ အကအညမေတာငးပါ ၂ ဥးဘာသာေရးေခါငးေဆာငမား ၁ ဥးစညပငသာယာေရးအရာရမား ၁ ဥးသညးခမယ ၁ ဥးအလပရင ၁ ဥး

ေနသာထငသာရမႈ၃ဝ။ ေဖာျပပါစာသားအေပၚ သငမညသည အတငးအတာအထ

သေဘာတညပါသနညး။ ဤၿမ႕တြင ကနပစၥညးမားႏင ဝနေဆာငမႈမားက သငတငေသာ ေစးႏႈနးျဖင ရာေဖြရရရနလြယကသည။

ေျဖဆသအားလး

အလြနသေဘာတသည။ ၂၃%သေဘာတသည။ ၄ဝ%သေဘာတသညလမဟတ၊ မတသညလမဟတ။ ၁၅%

သေဘာမတပါ။ ၁၄%လးဝသေဘာမတပါ။ ၄%မသပါ။ ၃%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

ေနထငမႈအေျခအေန၃၁။ ေအာကေဖာျပပါစာသားအေပၚသငမညသညအတငးအတာအ

ထသေဘာတညပါသနညး။သငလကရေနထငရာရနကနၿမ႕ရေနရာထငခငးသညအကယအဝနးႏငအရညအေသြးအရသငႏငသငမသားစ၏လအပခကႏငကကညသည။

ေျဖဆသအားလး

အလြနသေဘာတသည။ ၂၉%သေဘာတသည။ ၅၄%သေဘာတသညလမဟတ၊ မတသညလမဟတ။ ၅%

သေဘာမတပါ။ ၁ဝ%လးဝသေဘာမတပါ။ ၂%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

Page 96: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

96

အလပသြားသည သြားလာေရးနညး၃၂။ အလပသ႔သြားရနမညသညသြားလာေရးနညးကသငအမားဆး

အသးျပသနညး။

ေျဖဆသဥးေရ = ၈၂၁ ဥး

ဘတ(စ)ကား ၂၄%ရထား ဝ%ကယပငကား ၈%အငားယာဥ (ကား) ၈%အငားယာဥ (ေမာေတာဆငကယ) ၁%စကဘး ၆%ေမာေတာဆငကယ ၂၈%လမးေလာက ၂၅%႐းကား/ ႀကပ႔ < ၁%ဆကကား < ၁%

ျပညသ႕သယယပ႔ေဆာငေရး အရညအေသြး

ေအာကေဖာျပပါစာသားအေပၚသငမညသညအတငးအတာအထသေဘာတညပါသနညး။ရနကနၿမ႕တြငအမားျပညသအသးျပေသာသယယပ႔ေဆာငေရးမာ. . .

ေျဖဆသအားလး

အလ

ြန သ

ေဘာတ

သည

သေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ညလ

ညး

မဟတ

မတ

သည

လည

းမဟ

သေဘ

ာမတ

လးဝ

သေဘ

ာမတ

ပါ။

မေျဖ

ၾကား

လပါ

မသပါ

၃၃။ စရတသကသာသည။ ၂၁% ၄၇% ၁၃% ၉% ၂% ၇% ၂%

၃၄။ ေဘးကငးလျခသည။ ၂၁% ၅၃% ၁၁% ၆% ၁% ၇% ၂%

၃၅။ အဆငေျပသည။ ၂၁% ၅၄% ၁ဝ% ၆% ၁% ၇% ၁%

အလပသြားရနၾကာခန၃၆။ သငအလပကေရာကရရနဘယေလာကၾကာၾကာသြားရပါသလ။

ေျဖဆသ အေရအတြက = ၈၂၁ ဥး

၁၅မနစေအာကေလာနညးသည။ ၃၇%၁၅မနစႏငမနစ၃ဝၾကား ၂၃%မနစ၃ဝမ၁နာရထ ၁၆%၁နာရမ၁နာရ၂၉မနစထ ၅%၁နာရ၃ဝမနစမ၂နာရ ၄%၂နာရထကပသည။ ၂%မသပါ။ ၁ဝ%မေျဖၾကားလပါ။ ၃%

Page 97: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

97

ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚသငမညသညအတငးအတာအထသေဘာတညပါသနညး။

ေျဖဆသအားလး

အလ

ြနသေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ညလ

ညး

မဟတ

၊ မတ

သည

လည

း မဟ

သေဘ

ာမတ

ပါ။

လးဝ

သေဘ

ာမတ

ပါ။

မသပါ

မေျဖ

ၾကား

လပါ

၃၇။ ၿမ႕ေပၚကလမးမားတြငကား/ဆငကယ (စကတပယာဥ) စးလငကြႏပ၏ ႐ပပငးဆငရာလျခမႈအတြကစတပရသည။

၁၆% ၃၈% ၇% ၂၆% ၁ဝ% ၄% <၁%

၃၈။ ၿမ႕တြငေကာငးမြနေသာ အမားျပညသဆငရာပနးျခမား၊ ပနးဥယာဥမားရသည။

၂၅% ၅၇% ၆% ၆% ၁% ၅% ဝ%

၃၉။ ၿမ႕တြငေကာငးမြနေသာ အမားျပညသဆငရာေစးမားရသည။ ၂၆% ၆၄% ၄% ၄% <၁% ၂% ဝ%

၄ဝ။ ၿမ႕တြငအမအျပငထြကၿပး စားေသာကရနေနရာေကာငး မားစြာရသည။

၃ဝ% ၅၉% ၄% ၃% <၁% ၄% ဝ%

၄၁။ ၿမ႕တြငေစးဝယထြကရနေနရာေကာငးမားစြာရသည။ ၃ဝ% ၆ဝ% ၅% ၂% <၁% ၃% ဝ%

၄၂။ ၿမ႕တြငေဖာေျဖေရးႏငအပနးေျဖစရာေနရာမားစြာရသည။ ၂၁% ၅၃% ၆% ၈% ၂% ၁ဝ% <၁%

၄၃။ ၿမ႕ရေကာငးမြနေသာအရာမားက ေတြ႕ႀကခစားႏငရန ကၽြနေတာမာ အခနပရသည။

၁ဝ% ၃၇% ၁၇% ၂၆% ၁ဝ% ၁% <၁%

၄၄။ ၿမ႕ရလမးမားႏငအမားျပညသဆငရာေနရာမားသည သန႔ရငးသည။

၁၆% ၃၉% ၁၈% ၁၉% ၆% ၁% ဝ%

၄၅။ ၿမ႕သညဆညသည။ ၁၃% ၃ဝ% ၁၁% ၃ဝ% ၈% ၂% ဝ%

၄၆။ ၿမ႕တြငသန႔ရငးလတဆတေသာေလေကာငးေလသန႔ ရသည။ ၂၆% ၃၈% ၁၁% ၁၈% ၇% <၁% ဝ%

၄၇။ ၿမ႕သညလေနထထပသည။ ၃၇% ၄၄% ၈% ၈% ၂% <၁% ဝ%

၄၈။ ၿမ႕တြငေကာငးမြနေသာလကကငဖနးအငတာနကျမနႏႈနးရသည။ ၁၂% ၄၄% ၁၄% ၁ဝ% ၂% ၁၈% <၁%

၄၉။ ကြႏပတ႔ၿမ႕တြင မးယစေဆးစြမႈသည ျပနာတစရပျဖစသည။ ၃၅% ၂၄% ၅% ၁၄% ၁ဝ% ၁၃% <၁%

၅ဝ။ ကြႏပတ႔ၿမ႕တြငမးယစေဆးဝါးထတလပျခငး၊ ျဖန႔ျဖးေရာငးချခငး၊သယယပ႔ေဆာငျခငးသည ျပနာတစရပျဖစသည။

၃၅% ၁၉% ၄% ၁၄% ၁၁% ၁၈% <၁%

၅၁။ ၿမ႕ျပ(ရနကန၏)ယဥေကးမႈႏငစ႐ကလကၡဏာက ထနးသမးရနအေရးၾကးသည။

၇၄% ၂၂% ၂% <၁% <၁% ၂% <၁%

၅၂။ ခန႕မနးေျခအားျဖင၊ သငတစေန႔က ဘယႏစနာရမ အမအလပ (ခကျပတျခငး၊ သန႔ရငးေရး၊ အဝတေလာ၊ ေစးဆငတြင ေစးဝယ) (သ႕) ကေလးထနးျခငးက ျပလပပါသလ။

မလပပါ ၁၂%တစနာရ ေအာက ၂%၁နာရမ ၅နာရ ၅၇%၆နာရမ ၁ဝနာရ ၂ဝ%၁၁နာရမ ၁၅ နာရ ၈%၁၅နာရ အထက ဝ%

Page 98: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

98

(ဃ) အခြနေပးေဆာငျခငးအေပၚ အျမငသေဘာထားမား

ပစၥညးခြနအေၾကာငးသေဘာေပါကမႈအား စမးသပျခငး၅၃။ ‘ပစၥညးခြန’ဆသညမာသငပငဆငမႈ၏ ႐ပလကၡဏာအေပၚ

ဆနးစစသတမတထားသညက အေျခခ၍ စညပငသာယာဌာန သ႔ ၆ လတစႀကမ ပမနေပးဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။

သငမသားစ၊ သငအမပငရင အေနျဖင လြနခေသာ ၆ အတြငး ပစၥညးခြန ေပးေဆာငဖးပါသလား။

ေျဖဆသ အားလး

ေပးေဆာငခဖးပါသည။ ၅၉%မေပးေဆာငခဖးပါ။ ၃ဝ%မသပါ။ ၁ဝ%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

ပစၥညးခြန ပမာဏ ( ယခငေမးခြနး အတြက ေပးေဆာငခဖးပါသညဟ ေျဖဆခသမားကသာ ေမးျမနးရန) ၅၄။ ပစၥညးခြန ေပးေဆာငခပါက သင(သ႔) သငအမပငရငသည

မညမေပးေဆာငခပါသနညး။

ေျဖဆသအေရအတြက = ၆၉၂ ဥး

၁ဝဝဝဝ ကပေအာက ၉၅%၁ဝဝဝဝ-၂ဝဝဝဝ ၂%၂ဝဝဝ၁-၄ဝဝဝဝ ၁%၄ဝဝဝဝ ကပအထက ၂%

၅၅။ ေဖာျပထားေသာ အခြနမားက သငေပးေဆာငဖးပါသလား။ေျဖဆသအားလး

ၾကား

ဖး

ပါသ

မၾက

ား ဖ

းပါ

မသပါ

မေျဖ

လပါ

ဝငေငြခြနဝနထမးမား၏ လခအေပၚမတည၍ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ ၅၅% ၃၅% ၁ဝ% <၁%

ကနသြယခြနကနပစၥညးမားႏင ဝနေဆာငမႈမားအေပၚ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ မားေသာအားျဖင ကနပစၥညး သ႔မဟတ ဝနေဆာငမႈတနဖး၏ ၅% က ေပးေဆာငရသည။

၆၉% ၂၄% ၇% <၁%

Page 99: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

99

၅၆။ ေဖာျပထားေသာ အခြနမားက သငေပးေဆာငဖးပါသလား။ေျဖဆသအားလး

ေပးေ

ဆာင

ဖး

ပါသ

မေပး

ေဆာင

ဖး

ပါ

မသပါ

မေျဖ

ဆ လ

ပါ

ဝငေငြခြန ဝနထမးမား၏ လခအေပၚမတည၍ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ ၁၁% ၈၁% ၉% < ၁%

ကနသြယခြန ကနပစၥညးမားႏင ဝနေဆာငမႈမားအေပၚ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ မားေသာအားျဖင ကနပစၥညး သ႔မဟတ ဝနေဆာငမႈတနဖး၏ ၅% က ေပးေဆာငရသည။

၄၅% ၄၉% ၆% < ၁%

ပစၥညးခြနပငဆငမႈအေဆာကအအ၏ ႐ပလကၡဏာအေပၚ ဆနးစစသတမတ ထားသညက အေျခခ၍ စညပငသာယာဌာနသ႔ ၆ လတစႀကမ ပမနေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။

၆၃% ၃ဝ% ၇% < ၁%

၅၇။ ေဖာျပပါ အခြနမားအနက အစးရအတြက အေရးအႀကးဆး (ဝငေငြအေပးႏငဆး)မာ မညသညအခြနျဖစသနညး။ သတ႔၏ အေရးပါမႈအရ အဆငခြေပးပါ။ (၁ = အေရးအပါဆးျဖစသည။)(အခြနအမးအစားတငးတြင မတညေသာ အေျဖတစခစ ေျဖဆရန)

ေျဖဆသအားလး

အဆ

င ၁

အဆ

င ၂

အဆ

င ၃

မသပါ

ဝငေငြခြန ဝနထမးမား၏ လခအေပၚမတည၍ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ ၁၄% ၁၉% ၂၂% ၄၄%

ကနသြယခြန ကနပစၥညးမားႏင ဝနေဆာငမႈမားအေပၚ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ မားေသာအားျဖင ကနပစၥညး သ႔မဟတ ဝနေဆာငမႈတနဖး၏ ၅% က ေပးေဆာငရသည။

၃၁% ၁၇% ၉% ၄၃%

ပစၥညးခြန ပငဆငမႈအေဆာကအအ၏ ႐ပလကၡဏာအေပၚ ဆနးစစသတမတ ထားသညက အေျခခ၍ စညပငသာယာဌာနသ႔ ၆ လတစႀကမ ပမနေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။

၁၄% ၂ဝ% ၂၄% ၄၂%

Page 100: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

100

၅၈။ ေဖာျပပါ အခြနမားသည တရားမတမႈရပါသလား။ေမးခြနးနပါတ ၅၃ ႏင ၅၅ တြင “သပါသည” ႏင “ေပးေဆာငဖးပါသည” ဟ ေျဖဆခသမားသာ

တရာ

းမတ

မႈ ရသ

တရာ

းမတ

မႈ မရ

ပါ

မသပါ

မေျဖ

ဆ လ

ပါ

ဝငေငြခြန ဝနထမးမား၏ လခအေပၚမတည၍ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ ၅၇% ၁၇% ၂၃% ၃%

ကနသြယခြန ကနပစၥညးမားႏင ဝနေဆာငမႈမားအေပၚ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ မားေသာအားျဖင ကနပစၥညး သ႔မဟတ ဝနေဆာငမႈတနဖး၏ ၅% က ေပးေဆာငရသည။

၆ဝ% ၁၈% ၂ဝ% ၃%

ပစၥညးခြန ပငဆငမႈအေဆာကအအ၏ ႐ပလကၡဏာအေပၚ ဆနးစစသတမတ ထားသညက အေျခခ၍ စညပငသာယာဌာနသ႔ ၆ လတစႀကမ ပမနေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။

၇ဝ% ၁ဝ% ၁၇% ၂%

၅၉။ ဤအခြနမားမဝငေငြမားက မညသညအစးရအဆငမ အမားဆးရရသနညး။ေမးခြနးနပါတ ၅၃ ႏင ၅၅ တြင “သပါသည” ႏင “ေပးေဆာငဖးပါသည” ဟ ေျဖဆခသမားသာ

ျပည

ေထာင

စ အ

စးရ

ျပည

နယ

တငး

ေဒသ

ၾကး

အစး

စညပင

ာယာေ

ရး ဌ

ာန

မသပါ

ဝငေငြခြန ဝနထမးမား၏ လခအေပၚမတည၍ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ ၁၉% ၆% ၁၆% ၆ဝ%

ကနသြယခြန ကနပစၥညးမားႏင ဝနေဆာငမႈမားအေပၚ ေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။ မားေသာအားျဖင ကနပစၥညး သ႔မဟတ ဝနေဆာငမႈတနဖး၏ ၅% က ေပးေဆာငရသည။

၁၈% ၉% ၁၄% ၅၉%

ပစၥညးခြန ပငဆငမႈအေဆာကအအ၏ ႐ပလကၡဏာအေပၚ ဆနးစစသတမတ ထားသညက အေျခခ၍ စညပငသာယာဌာနသ႔ ၆ လတစႀကမ ပမနေပးေဆာငရေသာ အခြနျဖစသည။

၁၂% ၅% ၃ဝ% ၅၃%

Page 101: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

101

ပစၥညးခြနႏငရငးႏးကၽြမးဝငမႈရျခငး၆ဝ။ ကြႏပ အခ စညပငသာယာဌာနမ စာရြကတစရြကက ျပပါမည။

(ညႊနၾကားခက။ သကဆငရာၿမ႕နယ စညပငသာယာဌာန၏ ပစၥညးခြနေျပစာကျပပါ။)

သင (သ႔) သငအမပငရငသည လြနခေသာ ၆လအတြငး ဤအခြနက ေပးေဆာငခဖးပါသလား။

ေျဖဆသအားလး

ေပးေဆာငခဖးပါသည။ ၆၃%

မေပးေဆာငခဖးပါ။ ၂၈%

မသပါ။ ၉%

မေျဖဆလပါ။ ဝ%

ပစၥညးခြန ေပးေဆာငမႈပမာဏ

၆၁။ ေမးခြနး ၆ဝ တြင ေပးေဆာငခရသညဟ ေျဖဆခပါက သင(သ႔) သငအမပငရငသည မညမေပးေဆာငခပါသနညး။

ေမးခြနးနပါတ ၆ဝ တြင ေပးေဆာငခသညဟ ေျဖဆခသအေရအတြက (၇၅၆ ဥး)

၁ ေသာငးကပေအာက ၉ဝ%

၁ ေသာငးမ ၂ ေသာငးကပ ၃%

၂ ေသာငး ႏင ၁ကပ မ ၄ ေသာငးကပ ၄%

၄ ေသာငးကပ အထက ၃%

ကနသြယခြန ၆၂။ ကြႏပ အခ ေျပစာႏင အခြနတဆပေခါငး ဥပမာတစခ ျပပါမည။

သငကနပစၥညး (သ႔) ဝနေဆာငမႈတစခက ဝယယေသာအခါ ဤအခြနက ေပးေဆာငခဖးပါသလား။

ေျဖဆသအားလး

ေပးေဆာငခဖးပါသည ၅၆%မေပးေဆာငခဖးပါ ၃၇%မသပါ ၇%မေျဖဆလပါ ဝ%

ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚသငမညသညအတငးအတာအထသေဘာတညပါသနညး။ ေျဖဆသအားလး

အလ

ြနသေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ညလ

မဟတ

၊ သ

ေဘာ

မတသ

ညလ

မဟ

တ။

သေဘ

ာမတ

ပါ။

လးဝ

သေဘ

ာမတ

ပါ။

မသပါ

မေျဖ

ၾကား

လပါ

၆၃။ သငေလာမတေသာ အခြနေပးေဆာငျခငးသည ႏငငသားတငး၏ ျပညသ႔တာဝနျဖစသည။ ၄၁% ၄၉% ၄% ၂% < ၁% ၃% < ၁%

Page 102: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

102

၆၄။ ႏငငသားမား သည အစးရႏင သေဘာထား မတကဆငသည တငေအာင အခြနမားက အျမေပးေဆာငသငသည။ ၂၈% ၄၈% ၈% ၈% ၁% ၆% < ၁%

၆၅။ ကၽြႏပႏင ကၽြႏပေနထငရာၿမ႕အတြက ပမေကာငးမြနေသာ စညပင သာယာေရး ဝနေဆာငမႈမား ရရမညဆပါကပစၥညးခြနက တးျမငေပးေဆာငပါမည။

၂၁% ၄၁% ၁၆% ၁၂% ၅% ၅% < ၁%

၆၆။ ကြႏပ၏ အမနးနားခငးအမားစသည ပစၥညးခြန ေပးေဆာင ၾကသည။ ၁၆% ၃၉% ၂% ၄% ၂% ၃၆% < ၁%

၆၇။ ေပးေဆာငရမည ပစၥညးခြနပမာဏက မေပးေဆာငသမားသည ဒဏခတခရသည။ ၁၈% ၅ဝ% ၇% ၁၁% ၃% ၁ဝ% < ၁%

အဆငဆင/ အလႊာလကအခြနကေသာအခြနစနစအေပၚၾကကႏစသကမႈ၆၈။ သငသည သမၼတျဖစၿပး၊ ျပညသ(၃) ေယာကဆက အခြန မားက ေကာကခသညဟ စတကးၾကညပါ။ ထသ႕ေကာကယရာတြင ျပညသ (၃) ေယာကရ႕ မတညတဝငေငြအလက ပေစေတြန႕ေဖာျပထားပါတယ။ သငအေနန႕ ျပညသတစေယာကခငးစကေန အခြန မညမေကာကခမညနညး။[ပေစ တစေစသည ေငြ (၁) သနးက ကယစားျပသည ဆပါက၊ ျပညသ A တြင ပေစ ( ၈) ေစ ရသည။ ျပညသ B တြင ပေစ ( ၄ ) ေစရသည။ ျပညသ C တြင ပေစ (၁၆) ေစရသည။](စစတမးေမးျမနးသမ ဤေလကငခနးအဆးတြင ေထာငမနစတဂကြကတစခခငးအတြငးတြင ပေစမညမ ေနာကဆးရသညက မတသားပါ။)ျပညသ A:___________ပေစျပညသ B:___________ပေစျပညသ C:___________ပေစအစးရ :___________ပေစ

ေျဖဆသ အေရအတြက ၁၁၄၂ ဥး ျပညသ B ျပညသ A ျပညသ Cျပညသဝငေငြအရ ေကာကခမည အခြနပမာဏ ၁၆% ၂၈% ၃၁%

အခြနဝငေငြသးစြမႈအေပၚယၾကညမႈ၆၉။ သငေပးေဆာငေသာအခြနသည အလအပဆးေနရာတြင

သးစြရနေရာကရသညဟ ယၾကညမႈမညမရသနညး။

ေျဖဆသအားလး

မေသခာပါ ၂၆%ဒလပါပ ၂၇%ယၾကညမႈရသည ၄၇%မသပါ < ၁%

ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚသငမညသညအတငးအတာအထသေဘာတညပါသနညး။ေျဖဆသအားလး

အလ

ြနသေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ညလ

မဟတ

၊ သ

ေဘာ

မတသ

ညလ

မဟ

တ။

သေဘ

ာမတ

ပါ။

လးဝ

သေဘ

ာမတ

ပါ။

မေျဖ

ၾကား

လပါ

၇ဝ။ ကြႏပေပးေဆာငရမည အခြနမားႏင ပတသက၍ ပရငးလငးေသာ သတငးအခကအလကမား ကြႏပရရလသည။ ၆ဝ% ၂၉% ၃% ၅% ၁% ၂%

၇၁။အစးရသည အခြနမားက မညသ႔သးစြေနသညဆေသာ သတငး အခကအလကမား ပမရရလသည။ ၆၃% ၂၆% ၃% ၅% ၁% ၂%

၇၂။ အခြနေပးေဆာငျခငးသည ကြႏပအတြက ကသလေကာငးမႈ ျဖစသည။

၃ဝ% ၄၄% ၁ဝ% ၁ဝ% ၄% ၃%

Page 103: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

103

(င) အစးရဝနေဆာငမႈမား

စညပငသာယာေရးဝနေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြး ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚသငမညသညအတငးအတာအထသေဘာတညပါသနညး။ ရနကနၿမ႕စညပငသာယာဌာနမေပးေသာေအာကေဖာျပပါဝနေဆာငမႈမားအေပၚကြႏပစတေကနပမႈရပါသည။ေျဖဆသအားလး

အလ

ြနသေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ညလ

မဟတ

၊ သ

ေဘာမ

တသ

ညလ

မဟ

တ။

သေဘ

ာမတ

ပါ။

လးဝ

သေဘ

ာမတ

ပါ။

မသပါ

မေျဖ

ၾကား

လပါ

၇၃။ လမးမား၏ အရညအေသြး ၁၃% ၄၁% ၁၆% ၂ဝ% ၉% ၁% < ၁%၇၄။ အမမားအတြက ေပးေဆာငေသာ အမႈကသမးဝနေဆာငမႈ ၁ဝ% ၄၄% ၁ဝ% ၁၈% ၁၅% ၃% < ၁%၇၅။ လမးမး ၈% ၄၂% ၁ဝ% ၂ဝ% ၁၇% ၂% < ၁%၇၆။ စညပငသာယာမ အမမားသ႔ေပးေဝေသာ ပကလငးေရ အရညအေသြး ၃% ၁၉% ၇% ၂ဝ% ၁၅% ၃၆% < ၁%၇၇။ မလာကန ၂% ၂ဝ% ၇% ၂၃% ၁၉% ၂၉% < ၁%၇၈။ ေရေျမာငးမား စးဆငးမႈ ၅% ၂၅% ၁၁% ၂၄% ၂၉% ၅% < ၁%၇၉။ ပနးျခမားအား စမခန႔ခြမႈ ၈% ၄၅% ၁၂% ၉% ၇% ၁၉% < ၁%၈ဝ။ ေစးမားအား စမခန႔ခြမႈ ၈% ၄၇% ၁၅% ၁၄% ၈% ၈% < ၁%

ဘတဂကခြေဝျခငး၈၁။ သငကယသင စညပငသာယာဌာန၏ အႀကးအက တစေယာကျဖစသညဟစတကးၾကညပါ။ သငတြင ပေစ ၂ဝ ေစ ရၿပး၊ ထပေစမားသည စညပငသာယာဌာန၏ လာမညႏစ ဘတဂကေငြက ကယစားျပသည။ ေအာကေဖာျပပါ စညပငသာယာဌာန၏ ဥးစားေပးက႑ ၅ မးတြင သငအေနျဖင ပ၍ဘတဂကသးစြသငသညဟ ထငသညအတငး ပေစမားကေနရာခထားႏငသည။ သငဆႏၵအရ ပေစမားက ႀကကသလ ထားႏငသည။ (ညႊနၾကားခက။ ပေစမားက သကဆငရာစတရနးအကြကမားအတြငး ေနရာခရန ညႊနၾကားပါ။ စစတမးေျဖဆသမားအား သတ႔စတေကနပသည အထ ပေစမားက အကြကမားတြင ေနရာေျပာငးေ႔ရြခထားၾကညရန တကတြနးပါ။)၁။ လမးမားအေျခအေန၂။ အမႈကသမးယမႈ၃။ လမးမးမား၄။ ပကလငးေရ၅။ မလာကန၆။ ေရေျမာငးမား

ေျဖဆသ အေရအတြက = ၁၂၃၁ ဥးစညပငသာယာဌာန၏ တာဝနဝတရားမား ဘတဂက ကပေငြစစေပါငး၏ ရာခငႏႈနးက ခြေဝျခငး

လမးမားအေျခအေန ၂၃%

အမႈကသမးယမႈ ၁၆%

လမးမးမား ၁၆%

ပကလငးေရ ၁၄%

မလာကန ၁၁%

ေရေျမာငးမား ၂ဝ%

Page 104: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

104

စညပငသာယာဌာနအေပၚယၾကညမႈ၈၂။ စညပငသာယာဌာနအေပၚသငယၾကညပါသလား။

ေျဖဆသအားလး

ယၾကညပါသည။ ၅၁%မယၾကညပါ။ ၂၉%ဒလပါပ။ < ၁%မသပါ။ ၁၅%မေျဖဆလပါ။ ၅%

အစးရ၏အျခားေသာဝနေဆာငမႈမား၏အရညအေသြး အတငးအတာ ၁ မ ၅ အတြငး ေအာကေဖာျပပါ ရနကနၿမ႕ရ ဝနေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြးကသငမညသ႔အမတေပးမညနညး။ေျဖဆသအားလး

အလ

ြနညသ

ည။

ညသ

ည။

သာမ

ေကာင

းသည

အလ

ြနေက

ာငးသ

ည။

မသပါ

မေျဖ

ၾကား

လပါ

၈၃။ ေဆး႐ေဆးခနးမား ၄% ၁၁% ၂၇% ၄၅% ၅% ၈% < ၁%

၈၄။ ရမား၏ ဝနေဆာငမႈမား ၅% ၁၁% ၂၆% ၂၈% ၂% ၂၇% < ၁%

၈၅။ ေကာငးမား ၂% ၈% ၂၇% ၅၁% ၄% ၉% < ၁%

၈၆။ တကသလမား ၁% ၇% ၂၁% ၃၃% ၃% ၃၄% < ၁%

ဒၿမ႕မာေအာကေဖာျပပါဝနေဆာငမႈမားရရဖ႕သငအေနန႕ဘယေလာကလြယကပါသလ။[ေျဖဆသ အားလး]၈၇။ ေဆး႐၊ ေဆးခနးမားရရရနခကခ ၁၁%

၂ ၁၄%

၃ ၁၇%

၄ ၃၂%

ရရရနလြယက ၂၁%

မသပါ < ၁%

မေျဖဆလပါ ၅%

၈၈။ ရမား၏ဝနေဆာငမႈမားရရရနခကခ ၁၂%

၂ ၁ဝ%

၃ ၁၈%

၄ ၂၂%

ရရရနလြယက ၁၂%

မသပါ ၇%

မေျဖဆလပါ ၁၉%

Page 105: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

105

ေအာကေဖာျပပါစာသားမားအေပၚသငမညသညအတငးအတာအထသေဘာတညပါသနညး။

ေျဖဆသ အားလး

အလ

ြနသေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ညလ

မဟတ

၊ သ

ေဘာ

မတသ

ညလ

မဟတ

သေဘ

ာမတ

ပါ။

လးဝ

သေဘ

ာမတ

ပါ။

မသပါ

မေျဖ

ၾကား

လပါ

၈၉။ အမားျပညသပငေနရာတြင အစးရႏင ပတသကသည ကြႏပအျမင မားက ေျပာဆထတေဖာရာတြင လၿခမႈရသညဟ ခစားရသည။

၁၆% ၃၆% ၈% ၁၅% ၇% ၁၅% ၂%

၉ဝ။ ၿမ႕ေတာစညပငသာယာေရးဌာနသည ၿမ႕အတြက ေနာငႏစတြင ျပလပမည စမထားမႈႏငပတသက၍ ျပညသက အသေပးေျပာဆသည။

၁၉% ၂၈% ၅% ၁၇% ၁၈% ၁၃% < ၁%

၉၁။လြနခေသာတစႏစကႏင ႏႈငးယဥလင ျပညေထာငစအစးရသည ျပညသမား၏ လအပခကမားက ပမ တန႔ျပနလာသည။

၁၄% ၅၄% ၁၂% ၉% ၂% ၉% < ၁%

၉၂။လြနခေသာတစႏစကႏင ႏႈငးယဥလင [xxx] ျပညနယ/ တငးေဒသႀကး အစးရသည ျပညသမား၏ လအပခကမားက ပမ တန႕ျပနလာသည။

၁၄% ၅၄% ၁၂% ၈% ၁% ၁ဝ% < ၁%

၉၃။ လြနခေသာတစႏစကႏင ႏႈငးယဥလငၿမ႕ေတာစညပင သာယာဌာနသည ျပညသမား၏ လအပခကမားက ပမတန႕ျပနလာသည။

၈% ၄၈% ၁၇% ၁၂% ၆% ၈% < ၁%

စညပငသာယာဌာန၏ဆးျဖတခကမားအေပၚျပညသမားအေနျဖငလႊမးမးႏငမႈ၉၄။ သငလျပညသတစေယာကအေနျဖင ရနကနၿမ႕ေတာ

စညပငသာယာဌာန၏ ဆးျဖတခကမားအေပၚ မညမ လႊမးမးႏငသညဟ ယဆပါသနညး။

ေျဖဆသ အားလး

အမားႀကး ၅%အခ႕ ၉%အနညးငယသာ ၁၉%လးဝမရပါ ၅၂%မသပါ ၁၅%မေျဖၾကားလပါ < ၁%

Page 106: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

106

စညပငသာယာဌာန၏ဆးျဖတခကမားအေပၚလႊမးမးႏငသညနညးလမးမား၉၅။ သငလ ျပညသတစေယာကအေနျဖင

ၿမ႕ေတာစညပငသာယာဌာန၏ ဆးျဖတခကမားအေပၚ လႊမးမးႏငရန အေကာငးဆးနညးလမးမာ မညသညနညးလမး ျဖစပါသနညး။

ေျဖဆသအားလး

စညပငသာယာေရးဝနထမးမားႏင စကားေျပာၾကားျခငး ၁၇%

စညပငသာယာဌာနသ႕ စာေရးသားျခငး ၇%စညပငသာယာဌာနသ႔ အလေငြထညဝငျခငး ၂%

ေဖဘြတခ (သ႕) (အျခားလမႈမဒယာ) မတစဆင စညပငသာယာေရးဌာနသ႔ စာေရးသားျခငး

၇%

ရပကြကလႀကးက ေျပာၾကားျခငး ၂၄%ရပကြကအတြငးရ ရပမရပဖလၾကးမားက ေျပာၾကားျခငး ၅%

လႊတေတာအမတက ေျပာၾကားျခငး ၁၂%ၾကားလတစေယာကက ေျပာၾကားျခငး < ၁%ဆႏၵျပျခငး < ၁%မသပါ ၂၄%မေျဖၾကားလပါ ၃%

(စ) ကယပငအမတအသားႏငလ႕အသကအဝနး

ေျဖဆသ အားလး

အလ

ြနသေဘ

ာ တ

သည

သေဘ

ာတသ

ည။

သေဘ

ာတသ

ညလ

မ ဟ

တ၊

သေဘ

ာ မတ

သည

လမဟ

တ။

သေဘ

ာမတ

ပါ။

လးဝ

သေဘ

ာမတ

ပါ။

မသပါ

မေျဖ

ၾကား

လပါ

၉၆။ ေယဘယအားျဖင ကြႏပေနထငရာၿမ႕ရ လအမားစသည ယၾကည လ႕ရသည။

၂၁% ၄၁% ၁၇% ၁၆% ၃% ၂% < ၁%

၉၇။ ေယဘယအားျဖင ကြႏပေနထငရာၿမ႕ရ ကြႏပႏင ဘာသာမတသည အျခားဘာသာမ လအမားစသည ယၾကညလ႕ရသည။

၁၄% ၂၉% ၁၉% ၂ဝ% ၁ဝ% ၇% < ၁%

၉၈။ ေယဘယအားျဖင ကြႏပေနထငရာၿမ႕ရ ကြႏပႏင လမးမတသည အျခားလမးမားမ လအမားစသည ယၾကညလ႕ရသည။

၁၅% ၃၁% ၂ဝ% ၁၉% ၈% ၆% < ၁%

၉၉။ ကြႏပ အမနးနားရပကြက ပတဝနးကငမ လမားႏင ရငးႏးမႈရသည။ ၄၆% ၄၇% ၅% ၂% < ၁% < ၁% < ၁%

Page 107: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

107

အလအတနး၁ဝဝ။ လြနခေသာႏစအတြငးသငပရဟတအဖြ႕မားသ႕အႀကမမညမ

လဒါနးခပါသလ။

ေျဖဆသ အားလး

ဘယေတာမ ၄%အထးပြေတာမားတြင ၆%လ အနညးငယတငး ၉%လစဥ ၂၃%အပတစဥ ၉%တစခါတရ ၄၈%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

လတနးမႈမားအားသးစြမႈအေပၚယၾကညမႈ၁ဝ၁။ သငလဒါနးမႈမားသညလအပမႈအမားဆးရသညေနရာမားသ႕ေ

ရာကရမညဟသင မညမယၾကညမႈ ရပါသလ။

ေျဖဆသ အားလး

မေသခာပါ။ ၄%ဒလပါပ။ ၁၁%ယၾကညမႈရသည။ ၈၅%မသပါ။ < ၁%

ပရဟတလပငနးေဆာငရြကျခငး၁ဝ၂။ သင ပရဟတအဖ႔ြအစညးမား၊ လမႈအကးျပ အဖ႔ြအစညး

မားတြင ပရဟတလပငနးမား ကညလပကငေဆာငရြက ပါသလား။ (ဥပမာ-နာေရး ကညမႈ အဖ႔ြအစညးမား၊ ရပရြာအေျခစက အဖ႔ြအစညးမား၊ လမႈအကးျပ စးပြားေရးလပငနးမား)

ေျဖဆသအားလး

မေဆာငရြကပါ။ ၅ဝ%ေဆာငရြကပါသည၊ ပြမားတြင။ ၂၄%ေဆာငရြကပါသည၊ လ အနညးငယတငး။ ၁၅%ေဆာငရြကပါသည၊ လစဥ။ ၇%ေဆာငရြကပါသည၊ အပတစဥ။ ၄%ေန႔စဥ < ၁%တစခါတရ < ၁%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

အစးရ၏လပငနးရပမားအတြကကညလပကငေဆာငရြကေပးျခငး၁ဝ၃။ ေဖာျပပါ စာသားအေပၚ သငမညသည အတငးအတာအထ

သေဘာတညပါသနညး။ကြႏပေနထငရာၿမ႕အတြက အကးျဖစေစမည အစးရလပငနးရပမားက ပပးေပးႏငရန အခနေပး ကညလပကင ေဆာငရြကလပါသည။

ေျဖဆသအားလး

အလြနသေဘာတသည။ ၃၂%သေဘာတသည။ ၅ဝ%သေဘာတသညလမဟတ၊ သေဘာမတသညလမဟတ။

၉%

သေဘာမတပါ။ ၅%လးဝသေဘာမတပါ။ ၁%မသပါ။ ၂%မေျဖၾကားလပါ။ < ၁%

Page 108: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

108

ခယမႈ/ ျဖစတညမႈ၁ဝ၄။ အခ သငလမးျဖစတညမႈႏငပတသက၍ ေမးခြနးအခ႕

ေမးျမနးလပါသည။ ေမးခြနး (၁ဝ၄) သငကေလးဘဝအတြငး အမတြင မညသည ဘာသာစကားက ေျပာခပါသလ။(ေဖာျပပါ စာရငးထမ အနးစပဆးက ေရြးခယရန။)

ဗမာ ၈၂%ရမး ၂%ကရင ၃%ရခင ၁%ခငး < ၁%မြန < ၁%တ႐တ < ၁%ဟႏၵ < ၁%ကခင < ၁%အငးသား < ၁%ပအ႔ဝ ၉%

ဝ < ၁%ဓႏ < ၁%ထားဝယ < ၁%မေလး < ၁%

ေျဖဆသအားလး ဘဂၤါလ < ၁%ေဂၚရခါး < ၁%ပေလာင < ၁%တေမးလ < ၁%ေတာင႐း < ၁%အဂၤလပ < ၁%

ကၽြနေတာဖတျပမယအေၾကာငးအရာေတြဟာ သငအတြကမညမအေရးပါတယဆတာက ေျဖၾကားေပးႏငမလား။ သတ႔ေတြဟာ အလြနအေရးပါသည၊ သာမနမသာအေရးႀကးသည (သ႕) အေရးမႀကးဘး ဟေျဖၾကားေပးႏငမလား။

ေမးခြနး (၁ဝ၆) မ (၁၁၂) ထ ေျဖဆသ အေရအတြက ၁၄ဝဝ ဥး

အလ

ြန အ

ေရးႀက

းသည

အသ

ငအတ

င အ

ေရး

ႀကးသ

ည။

အေရ

းမႀက

းပါ။

၁ဝ၅။ သငကေလးဘဝတြင အမတြငေျပာေသာ အဓကဘာသာစကား (ညႊနၾကားခက။ သတ႔ရ႕ ကေလးဘဝတြင ေျပာၾကားသည ဘာသာစကားသည ဗမာမဟတဟ ေျဖၾကားသမားကသာ ေမးျမနးရန။)

ေျဖဆသ အေရအတြက ၂၄၆ ဥး

၇၇% ၂ဝ% ၂%

၁ဝ၆။ ဗမာဘာသာစကား ၉ဝ% ၉% < ၁%၁ဝ၇။ သငကးကြယရာ(သ႕) သငႀကးျပငးခရာ ဘာသာတရား ၉၇% ၃% < ၁%၁ဝ၈။ သငေနထငရာၿမ႕ ၈၈% ၁၁% < ၁%

Page 109: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

109

ေအာကပါေမးခြနးမားက လမးျဖစတညမႈႏင ပတသကၿပး အလြနအေရးႀကးသည (သ႕)အသငအတငအေရးႀကးသညဟ ေျဖဆခသမားကသာ ေမးျမနးပါ။

ဂဏယ

ပါသ

ည။

ဂဏမယ

ပါ။

မေျဖ

ၾကား

လပါ

၁ဝ၉။ သငကေလးဘဝတြင အမတြငေျပာေသာ အဓကဘာသာစကား အတြက သငဂဏယပါသလား။

၉၈% ၁% < ၁%

၁၁ဝ။ သငကးကြယရာ ဘာသာတရား (သ႕) သငႀကးျပငးခရာ ဘာသာ တရားအတြက သငဂဏယပါသလား။

၉၉% < ၁% < ၁%

၁၁၁။ သငေနထငရာၿမ႕အတြက သငဂဏယပါသလား။ ၉၇% ၂% ၁%

၁၁၂။ သငႀကးျပငးရာေဒသ (သ႔) ၿမ႕အတြက သငဂဏယပါသလား။ ၉၈% ၂% < ၁%

(စ) အလပအကငႏင စးပြားေရး

လြနခေသာ ၂ ႏစက အေျခအေနႏင ႏႈငးယဥလင သငအမအေျခအေနသည ေအာကပါအခကမားအရ ပ၍ေကာငးလာသည၊ အတတ (သ႕) ပ၍ဆးလာသညဟေျပာႏငပါသလား။

ေျဖဆသအားလး

ပ၍ေက

ာငးလ

ာသည

အတ

တပင

ျဖစသ

ည။

ပ၍ဆ

းလာသ

ည။

မသပါ

မေျဖ

ၾကား

လပါ

၁၁၃။သငအမ၏ ေငြေၾကးအေျခအေန ၂၆% ၅၁% ၂၂% < ၁% < ၁%

၁၁၄။ အလပအကငအခြငအလမးမား ၂၈% ၄၆% ၂၃% ၃% < ၁%

၁၁၅။အသကေမြးဝမးေၾကာငးဆငရာ ေရ႕ဆကတကလမးႏငမႈ အခြငအလမးမား

၂၉% ၄၃% ၁၈% ၉% < ၁%

၁၁၆။ လပစစမးရရမႈ ၇၂% ၂၁% ၇% < ၁% ဝ%

၁၁၇။ ေခးေငြရယႏငမႈ ၂ဝ% ၅% ၂% ၇၂% < ၁%

စစတမးေကာကယမႈၿပးဆးပါၿပ။မတေဆြရ႕ပါဝငမႈန႕စတရညသညးခမႈတ႕အတြကအထးပေကးဇးတငရအပပါတယ။

၁၁၈။ သငၿမ႕ထမာေကာကယခတ စစတမးရ႕ၿခငရလဒေတြန႔ပတသကၿပး သငသခငပါသလား။ေျဖဆသအားလးသခငတယ ၈၂%

မသခငပါ ၁၈%

Page 110: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

110

Page 111: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

111

Page 112: James Owen - asiafoundation.org · အႀကံဥာဏ္ ... ႏွင့္ ဘားအံၿမိဳ႕ရွိ ၿမိဳ႕ျပေန ျပည္သူ ၁၄ဝဝ

112

႐းခပ

၄၆၅ ကယလဖးနးယားလမး၊ ၉ လႊာ၊ ဆနဖရနစစၥက ၊ CA 94104 USAဖနး - ၄၁၅-၉၈၂-၄၆၄ဝ၊ [email protected]

ျမနမာ အမတ ၁၁၊ ကယမငးကယခငးရပသာလမး၊ ဗဟနးၿမ႕နယ၊ ရနကန၊ ျမနမာ။

ဖနး - +၉၅-၁-၈၆၀၃၅၇ ၊ [email protected]

www.asiafoundation.org