Journal of Ratchasuda College for Research and Development of Persons with Disabilities

ปท 9 ฉบบท 12 มกราคม - ธนวาคม 2556

ISSN 1686-6959

วตถประสงค เ พ อ เ ผ ยแ พร ค ว าม ร ท า ง ว ช า ก า ร แล ะผลงานวจยดานคนพการในสาขาตางๆ อนเปนประโยชนตอนกวชาการ นกวจยและผ สนใจทว ไป แ ล ะ เ พ อ เ ป น ส อ ข า ว ส า ร ในกา ร เ ส ร มส ร า งความสมพนธอนดระหวางบคลากรทท างานดาน คนพการ

ก าหนดออก ปละ 1 ฉบบ (มกราคม – ธนวาคม)

เจาของ วทยาลยราชสด มหาวทยาลยมหดล 111 หม 6 ถนนพทธมณฑล สาย 4 ต าบลศาลายา อ าเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม 73170

โทรศพท 0 2889 5315 - 9 โทรสาร 0 2889 5308

* บทความทกเรองไดรบการพจารณาจากผทรงคณวฒ(Peer Review) * ความคดเหน ขอมล และบทสรปตาง ๆ ทตพมพในวารสารเปนของผเขยนบทความ และมไดแสดงวา กองบรรณาธการวารสารวทยาลยราชสดาและคณะผจดท าเหนดวยทงหมด คณะท างาน น.ส.ณชนาฎ โตะด ผจดการโครงการ นายมานะ ประทปพรศกด ออกแบบปก น.ส.ปยนช นชบญชวย ประสานงาน น.ส.รงรพพรรณ อจวาท ประสานงาน นางศลษา ศรอนทร การเงนและพสด

ทปรกษา รศ.ดร.ฉลอง บญญานนต ขาราชการบ านาญ รศ.ดร.ทว เชอสวรรณทว คณบดวทยาลยราชสดา

ผทรงคณวฒ ศ.พเศษ ดร.กาญจนา คณารกษ ขาราชการบ านาญ รศ.พ.ต.อ.ดร.นพรจ ศกดศร โรงเรยนนายรอยต ารวจ รศ.ดร.คณต เขยววชย มหาวทยาลยศลปากร รศ.ดร.สมาล ดจงกจ คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด รศ.ดร.ชต เหลาวฒนา สถาบนวทยาการหนยนตภาคสนาม ผศ.ดร.ศรณย อนทโกสม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ผศ.ดร.สภาพร ชนชย มหาวทยาลยเชยงใหม ผศ.ดร.สมพนธ จนทรด มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร แพทยหญงวชรา รวไพบลย สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ แพทยหญงวภาว ลกษณากร ศนยการแพทยกาญจนาภเษก ดร.จตประภา ศรออน สถาบนมานฟาเพอการวจยและพฒนาคณภาพคนพการ ดร.มลวลย ธรรมแสง มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต ดร.ประสทธ เขยวศร สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา ดร.สขสร ดานธนวานช วทยาลยราชสดา ดร.ยอดธง รอดแกว มหาวทยาลยหอการคาไทย ดร.ไวยวฒ วฒอรรถสาร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ดร.นทธ เชยงชะนา วทยาลยราชสดา อาจารยพวงแกว กจธรรม มลนธพฒนาคนพการไทย อาจารยวทยต บนนาค มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

บรรณาธการ ผศ.ดร.เบญจพร ศกดศร วทยาลยราชสดา

กองบรรณาธการ ศ.พเศษ ดร.กาญจนา คณารกษ ขาราชการบ านาญ ศ.ดร.พฤทธ ศรบรรณพทกษ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผศ.ดร.พรพรรณ สมบรณ วทยาลยราชสดา ดร.ดลพร เผอกคง วทยาลยราชสดา ดร.สธา เหลอลมย วทยาลยราชสดา นางสาวเอมอร พทยายน วทยาลยราชสดา

สารบญ หนา บทบรรณาธการ บทความวจย 1. เจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอ านาจ 4

เนตรชนก สนา................................................................................ ........................................... 2. การรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอน 22 แบบระบบรวมและระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษา

ธญพร นวลพม…………………………………………………………………………………………………………….

3. การประเมนผลโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายส าหรบผปวยทมภาวะ 35 Motor Aphasia บนอปกรณแทบเลต

สามารถ สขเจรญ, เบญจพร ศกดศร……………………………………………………………………………………

4. รปแบบหนงสออเลกทรอนกสส าหรบคนพการทางการไดยน 50 ธรศานต ไหลหลง, เบญจพร ศกดศร...................................................................................... .......

5. การพฒนารปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา 59 ส าหรบนกศกษาหหนวกวทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล ราน เสงยม, ธรศกด ศรสรกล, จรรยา ชยนาม, นทท ศรถม, อาร ภาวสทธไพศฐ, เสร เทยนเจล.............

สารบญ (ตอ)

หนา 6. การศกษาเปรยบเทยบประสทธผลของการใชภาพนงหลายภาพแบบคลก 70 แสดงผลทละขน กบการใชภาพเคลอนไหวเปนสอประกอบการสอนการใชงาน โปรแกรมประยกต (Flash) ส าหรบนกศกษาทมความพการทางการไดยน ระดบปรญญาตร: การศกษากลมเลก

สธา เหลอลมย……………………………………………………………………………………………………………. บทความแปล 1. Educational Outcomes of Tutoring: A Meta-analysis of Findings 88

Peter A Cohen, James A. Kulik and Chen-Lin C. Kulik แปลโดย อาจารยวไลรตน ศรค า…………………………………………………………………………….…………

บทบรรณาธการ

กองบรรณาธการวารสารวทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล มวตถประสงคทชดเจนเกยวกบการสรางสรรคผลงานวชาการ งานวจย นวตกรรมและสงประดษฐ การดาเนนชวตของคนพการ ตลอดจน องคความรดานคนพการ ความพการ การพฒนาคณภาพชวตของคนพการและสงคมโดยรวมทงมต เชงกายภาพ การจดสภาพแวดลอมของสงคมและทอยอาศยเพอทกคน การดาเนนนโยบายและขอบงคบตามกฎหมายทอยในกฎกระทรวงตางๆ การจดการศกษาทสอดคลองกบคนพการแตละประเภท เพอใชเปนกรอบแนวคดและความมงมนในการพฒนาคนพการใหมความสขและรวมกนเปนพลงในสงคมไทยและสงคมโลก ดงนนบทความทกฉบบในวารสารวทยาลยราชสดา จงเกดจากการขบเคลอนของนกวชาการ คร อาจารย นกสงคมสงเคราะห ตลอดจนหนวยงานทกากบดแลงานดานคนพการและสถาบนการศกษาทวไป เพอมงมนใหสงคมไทยสามารถพฒนางานดานคนพการใหมความเขมแขงและยงยนตลอดไป

กองบรรณาธการขอขอบพระคณผทรงคณวฒทกทานทกรณาสละเวลาในการพจารณาบทความในวารสารวทยาลยราชสดา และขอขอบคณผสงบทความวชาการและบทความวจยทกทาน ททาใหวารสารวทยาลยราชสดา บรรลวตถประสงคดานงานวชาการทเกยวของกบคนพการและองคความรดานความพการทงนกองบรรณาธการพรอมจะรบฟงขอเสนอแนะและความคดเหนตางๆ เพอนามาปรบปรงใหวารสารน มความกาวหนาเปนทยอมรบทงในระดบชาตและนานาชาตตอไป

ผชวยศาสตราจารย ดร.เบญจพร ศกดศร บรรณาธการ

หนา 4วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 4 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

เจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอ านาจ Attitudes of People with Disabilities toward Empowerment

เนตรชนก สนา

สาขาการบรหารและนโยบายสวสดการสงคม คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

E-mail: nooky909@hotmail.com, nookyins@gmail.com บทคดยอ การศกษานมวตถประสงคเพอทราบถงเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ ปญหาและอปสรรคของคนพการในการเสรมสรางพลงอานาจ และเพอผลการศกษาเปนแนวทางในการพฒนาการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ โดยกลมประชากรคอ คนพการทางการเคลอนไหวหรอทางรางกายท เปนสมาชกสมาคมคนพการแหงประเทศไทยประเภทสามญ เกบรวบรวมขอมลกลมตวอยางทใชแบบสอบถามจานวน 385 คน และเกบขอมลกลมตวอยางสมภาษณเชงลกจานวน 5 คน การวเคราะหขอมลใชสถตเชงพรรณาและการวเคราะหเนอหา ผลการศกษา พบวา กลมตวอยางมเจตคตตอการเสรมสรางพลงอานาจอยในระดบสง โดยมเจตคตตอแหลงการเสรมสรางพลงอานาจภายในตนมากกวาแหลงการเสรมสรางพลงอานาจจากภายนอก ซงคาเฉลยทมากทสดของเจตคตตอแหลงการเสรมสรางพลงอานาจภายในตน คอ ความภาคภมใจในตนเองทาใหมพลงใจในการตอสและดารงชวตอสระได และคาเฉลยทมากทสดของเจตคตตอแหลงการเสรมสรางพลงอานาจจากภายนอก คอ สมาชกในครอบครวใหกาลงใจและใหความชวยเหลอยามตองการทาใหมความเขมแขงทงพลงกายและใจ และพบวาปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการอยในระดบนอย เมอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปร ระดบการศกษา รายได และระดบความพการทแตกตางกนมเจตคตตอการเสรมสรางพลงอานาจทแตกตางกนอยางมนยสาคญทระดบ 0.05 และผลการศกษายงมขอมลจากการสมภาษณเชงลกเสรมในประเดนประวตและภมหลงการเสรมสรางพลงอานาจของกรณศกษา การเขาใจความหมายการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ แหลงการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ ผลการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ ปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการ การสรางเจตคตของตนเองตอการเสรมสรางพลงอานาจและขอเสนอแนะ ค าส าคญ: เจตคต, คนพการ, การเสรมสรางพลงอานาจ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 5

Abstract This study aims to describe the attitudes of people toward empowerment, including problems and difficulties regarding the development of empowerment among persons with disabilities. The sample was a group of people with physical disabilities or mobility disabilities who are members of the Association of the Physically Handicapped of Thailand. Data were collected through questionnaire and depth interview guideline with 385 and 5 of those qualified sample respectively. The data were analyzed by descriptive statistics and content analysis. The results revealed that the sample group’s attitude towards empowerment remained at high level. It can also be found that the attitude towards empowerment mainly derived from the participants’ internal sources rather than from external sources of empowerment. The two internal sources with the highest average score driving the sample group’s attitude towards empowerment included the ability to struggle and survive independently. The external sources driving the sample group’s attitude towards empowerment with the highest average score, on the other hand, were encouragement as well as assistance given by family members, either physically or mentally, during the time of need. In addition, it can also be discovered that the difficulties and problems regarding the development of empowerment among persons with disabilities was quite low. The comparison between different variables, level of education, income, and level of disability showed a difference in the sample group’s attitude towards empowerment by holding a significance level of 0.05 (p <0.05). Furthermore, the in-depth interviews of this study also extended to the history and background of the development of empowerment of the case studies, including the understanding of the definition, sources, outcome, and problems pertaining to the development of empowerment among persons with disabilities as well as how they develop a good attitude towards empowerment as well as suggestions regarding the subject. Keywords: Attitude, People with Disabilities, Empowerment

หนา 6วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 6 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

บทน า เจตคตของคนพการมอทธพลอยางยงตอ

การเสรมสรางพลงอานาจของคนพการ เจตคตของคนพการทดจะเปนสงผลกดนสระดบศกยภาพในการคด การกระทาและการดารงชวตของคนพการทดได เนองจากเจตคตของคนพการเปน ความรสก ความคด อารมณและแนวโนมของทาทในการแสดงพฤตกรรมของคนพการซงเปนสงบงบอกเพอประเมนและเปนสงสาคญชวยผลกดนใหคนพการกาวไปขางหนาจดการกบอปสรรคหรอสงตางๆได และชวยใหประสบความสาเรจในวตถประสงคของเขาได (โสภณฑ นชนาถ , 2546) เจตคตนนมความสาคญตอความสขและความทกขของคนพการอยางมากทสด กลาวคอเจตคตของคนพการก อ ใ ห เ ก ด ก า ร เ ส ร ม ส ร า ง พ ล ง อ า น า จ (Empowerment) การคดและรสกวาตนเองมคณคามศกดและศรความเปนมนษยสงผลตอการดาเนนชวตของคนพการในการตดสนใจดวยตนเอง การนบถอตนเอง การมโอกาสแหงความเสมอภาคเปนการเรยกรองใหไดสงตางๆทเปนตวเลอกหรอตวควบคมในชวตประจาวน เชนเดยวกบพนองทไมพการของเขาหรอเพอนบานหรอเพอนฝงในการทจะเจรญเตบโตในครอบครวของเขา ไปโรงเรยนใกลบาน น งรถประจาทางรวมกบเพอนบาน ทางานในสายอาชพทเขาสาเรจการศกษา และมความสามารถตรงตามความสนใจ มครอบครวตนเองตลอดจนรบผดชอบชวตตนเองคดและพดเพอตนเอง (ราทซกา, 2002 อางถงใน สายสนย ทบทมเทศ , 2553 น.3) ไมเพยงเปนการกาหนดทางเลอกและทรพยากรใหตนเองเทานนการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการนนสามารถใชชวตสงคมภายนอก การเขามสวนรวมในกจกรรมทางสงคม และสามารถผลกดนในเรองสทธและบรการของคนพการไดอกดวย

การเสรมสรางพลงอานาจคนพการไดถกมองเหนและใหความสาคญจากการขบเคลอนอนสญญาวาดวยสทธคนพการกฎหมายระหวางประเทศดานคนพการ (Convention on the Rights of Persons with Disabilities) (สานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต , 2552) ทมงเนนคนพการเปนพลงทเขมแขงของสงคมเปนการเปลยนผานมมมองแบบเกาแบบเวทนานยมทเนนการชวยเหลอเปนมมมองใหคณคาและมงเนนการพฒนาคนพการอยางเทาเทยมกนในปจจบน ซงจะทาใหคนพการสามารถกาวขามอปสรรคของการเลอกปฏบตและความดอยโอกาสได และพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ.2550 ไดใหความสาคญในการจดสภาพแวดลอมใหเออตอการดารงชวตของคนพการ ในมาตรา 20 วา คนพการมสทธเขาถงและใชประโยชนไดจากสงอานวยความสะดวกอนเปนสาธารณะตลอดจนสวสดการและความชวยเหลอจากรฐ (สานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต, 2555) สทธสวสดการตางๆ จากพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ.2550 นนเปนสวนสาคญในการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ ซงการเสรมสรางพลงอานาจคนพการจะทาใหคนพการนนมพลงอานาจในการควบคมหรอทาสงตางๆ ได

จากสถตการจดทะเบยนคนพการเรมมจานวนเพมขนจากจานวนคนพการในปพ.ศ.2549 มการยนจดทะเบยนเพมขนเรมเขาหลกแสนคนโดยมคนพการจดทะเบยน 112,909 คน จนมาป พ.ศ.2550 มคนพการจดทะเบยนจานวน 126,327 คน ซ งเปนปทพระราชบญญตส งเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ.2550 เรมบงคบใชเมอวนท 28 กนยายน พ.ศ.2550 จากนนในป พ.ศ.2553 ปแหงการเรมจดสวสดการเบยยงชพคนพการใหแกคนพการทจดทะเบยนคนพการจานวน

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 7

คนพการกเพมขนอยางกาวกระโดด เปนจานวน 1,027,240 คน (กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2556) และสถานการณแนวโนมจานวนคนพการ จากการสารวจเกยวกบคนพการในประเทศไทยของสานกงานสถตแหงชาต ตงแตพ.ศ. 2517 – 2550 ทมคนพการประมาณ 2 แสนคน หรอรอยละ0.5 ของประชากรทงหมด และเพมขนเปน 1.9 ลานคน หรอรอยละ 2.9 ในป พ.ศ.2550 ชใหเหนวาสดสวนของคนพการตอประชากรไทยมแนวโนมเ พมสงขนตามการเ พมขนของประชากร ผลการสารวจคนพการสวนนอยไดรบความชวยเหลอหรอสวสดการจากรฐบาล คนพการสวนใหญของประเทศยงขาดโอกาสในการพฒนาคณภาพชวตทงในเรองการศกษา การประกอบอาชพ และอปกรณเครองชวยความพการ ทาใหคนพการสวนใหญตองถกทอดทงไวกบครอบครวมความเปนอยตามอตภาพ (สานกงานสถตแหงชาต , 2551) และปจจบนจานวนคนพการทจดทะเบยนของสานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาตวนท 1 ธนวาคม 2554 มจานวนคนพการรวม 1,189,301 คน คดเปนรอยละ 1.8 ของประชากรทงหมด 65, 926,261 คน จานวนคนพการดงกลาวถอวามจานวนมากและหากคนพการมเจตคตตอการเสรมสรางพลงอานาจเปนไปในทศทางทไมดหรอเปนในเชงลบนนกจะสะทอนไดวาการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการนนยงนอยอย ซงหมายถงการทคนพการรสกวาตนมคณคารสกวาตนเองนนไมดอยโอกาส การไดกาหนดทางเลอกและทรพยากรใหตนเองสามารถใชชวตในสงคมภายนอก การไดเขามสวนรวมในกจกรรมทางสงคม และสามารถผลกดนในเรองสทธและบรการของคนพการทควรจะเปนใหได อปโภคบรโภคสทธและบรการเหมอนเชนทกคนในสงคมกเปนเรองยากทจะเกดขนกบคนพการ ในความเปนจรงคนพการจานวนดงกลาวกเปนพลเมองของ

สงคมเปนสวนหนงของสงคมและสวนหนงของประเทศและของโลกเหมอนกนเชนเดยวกนกบทกคนในสงคม การสงเสรมใหคนพการเกดเจตคตทดตอการเสรมสรางพลงอานาจใหเกดขนนนจะทาใหคนพการรสกวาตนเองมพนททางสงคม หากการเกดเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจเปนทศทางทดกจะสงผลกระทบดานดทงตอคนพการ ครอบครว สงคม ในทกดาน ซงจะทาใหเกดความสข สงบ และความเจรญกาวหนาของประเทศชาตและโลกตอไป

การศกษาครงนจงมวตถประสงคเพอศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ เ พอศ กษาสภาพปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ และเพอขอมลจากการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจนจะเปนประโยชนตอแนวทางการพฒนาการเสรมสรางพลงอานาจในอนาคตตอไป โดยไดรวบรวมแนวคดผลงานทางวชาการตลอดจนงานวจยทเกยวของ เพอใชเปนกรอบในการศกษา ด ง น 1)ก ฎ ห ม า ย แ ล ะ น โ ย บ า ย ท เ ก ย ว ข อ ง 2)แนวคดเกยวกบคนพการ 3)แนวคดเกยวกบเจตคต 4)แนวคดเกยวกบการเสรมสรางพลงอานาจ 5)ข อม ล สม าคมคน พก าร แห งป ร ะ เทศ ไทย 6)ผลงานวจยทเกยวของประเดนเกยวกบเจตคตและการเสรมสรางพลงอานาจ วธด าเนนการ 1.ศกษาจากเอกสาร(Documentary Study) 2.ศกษาภาคสนาม(Field Study)ทงเชงปรมาณ และเชงคณภาพ โดยระยะเวลาในการเกบรวบรวมและว เคราะหขอมลคอ เดอนตลาคม 2555-มกราคม 2556 ก า ร ศ ก ษ า ค ร ง น ไ ด ร บ ก า ร อ น ม ต จ า กคณะอน ก ร รมการจร ยธ รรมการว จ ย ในคน มหาวทยาลยธรรมศาสตรชดท 2 วนท 28 สงหาคม

หนา 8วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 8 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

พ.ศ.2555 รหสโครงรางการวจยท 060/2555 หนงสอรบรองเลขท 038 /2555 ประชากรและกลมตวอยางทศกษา

ประชากรทใชในการศกษา คอ ประชากรคนพการทางการเคลอนไหวหรอทางรางกายทเปนสมาชกสมาคมคนพการแหงประเทศไทยประเภทสามญ จานวน 10,055 คน

กลมตวอยางทใชแบบสอบถาม จานวน 385 คน โดยการใชสตรการคานวณของทาโร ยามาเน (1973, p.125) ทระดบความเชอมน 95% วธการไดมาของกลมตวอยางโดยวธการสมกลมตวอยางแบบชนภม (Stratified Sampling) จานวน 77 จงหวด กลมตวอยางทใชวธการสมภาษณเชงลกกรณศกษาจานวน 5 คน วธการไดมาของกลมต ว อ ย า ง โ ด ย ใ ช ว ธ ก า ร ส ม ต ว อ ย า ง แ บ บเฉพาะเจาะจง(Purposive sampling)กลมตวอยางมคณสมบตทผานการเสรมสรางพลงอานาจแลวทงจากตนเองสภาพแวดลอมและสงคม เครองมอทใชในการศกษา เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลคอแบบสอบถามและแบบแนวคาถามในการสมภาษณเชงลก สถตและวธทใชในการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถามใชสถต คาความถ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบความแตกตางระหวางตวแปร (One Way ANOVA) สวนการวเคราะหขอมลจากการสมภาษณเชงลกใชการวเคราะหแบบอปนย จากนนนาขอมลมาสรปเปนประเดนตอไป ผลการศกษา สวนท 1 ขอมลทวไปของกลมตวอยางทศกษา

กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย สวนใหญมอายระหวาง 36-45 ป มอายเฉลย 44.91 ป สวนใหญสาเรจการศกษาระดบประถมศกษาและมธยมศกษาตามลาดบคอ รอยละ 37.1 และรอยละ 33.8 มการประกอบอาชพรบจ างและคาขายตามลาดบคอ รอยละ 39.3 และรอยละ 27.9 มรายไดเฉลย 5,776.36 บาท รายไดทตาสด 500 บาท สวนมากมรายไดไมเกน 5,000 บาท รอยละ 66.8 สาเหตความพการกลมตวอยางสวนมากมาจากอบตเหตรอยละ 50.6 มระยะความพการเฉลย 26.49 ป กลมตวอยางสวนใหญมระยะเวลาความพการอยใน ชวง11-20 ป ชวงไมเกน 10 ป และชวง31-40 ป ตามลาดบคอ รอยละ 26.0 รอยละ 20.5 และรอยละ 19.5 และกลมตวอยางโดยมากมระดบความพการ 4 ชวยเหลอตนเองในกจวตรประจาวนไดโดยไมตองมผดแล สามารถใชชวตภายนอกโดยมอปกรณหรอเครองชวยความพการ และสงแวดลอมตองเอออานวยตอความพการ และระดบความพการ 5 ชวยเหลอตนเองในกจวตรประจาวนไดโดยไมตองมผดแลสามารถใชชวตภายนอกไดเยยงทกคนในสงคม อาจใชอปกรณหรอเครองชวยความพการบางรอยละ 37.7 และรอยละ 35.3 ตามลาดบ สวนท 2 เจตคตของคนพการตอการเสรมสรางเสรมสรางพลงอานาจ ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ ประกอบไปดวยขอมลจากกลมตวอยางศกษาทใชแบบสอบถาม และกลมตวอยางกรณศกษาทใชวธการสมภาษณเชงลก สามารถสรปไดดงน 2.1 เจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 9

ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ โดยรวมมคาเฉลยเทากบ 3.99 แสดงวากลมตวอยางมเจตคตในระดบสงในการเสรมสรางพลงอานาจ เปนการสะทอนของคนพการออกมาในเชงบวกและมความโนมเอยงทจะตอบสนองพฤตกรรมทด ซงพฤตกรรมทเกดขนจะเกดเปนอทธพลตอการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ สอดคลองกบผลการสมภาษณชงลกกรณศกษา 5 ราย เจตคตทดตอการเสรมสรางพลงอานาจ คอ การมองโลกในแงด คดด คดบวก และคดวาถงแมจะพการแตกยงสามารถทจะไปชวยคนอนเทาททาไดไปสรางความเปลยนแปลงได และผลสดทายกคอทาด มความเชอมนในคาพด คอพดแลวตองทาได ผลการศกษาการสมภาษณเชงลกผลการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ จากกรณศกษาแบงเปนประเดนดงน 1) ทาใหมศกยภาพมกาลงมแรงทางานอยทกวนน และทาใหอยากจะพฒนาตนเองมากขน (ความเหนกรณศกษา 3 ราย) 2) ทาใหรสกอยในสงคมไดอยางศกดศรไดใชชวตเหมอนคนทวๆไป (ความเหนกรณศกษา 2 ราย) 3) ทาใหมความนาเชอถอมคนไววางใจใหทาหนาทสาคญ(ความเหนกรณศกษา 2 ราย) 4) มความเชอมนในตนเองรสกมนใจในการทาสงตางๆ ทาอะไรกประสบความสาเรจและรสกภมใจในสงททา (ความเหนกรณศกษา 2 ราย) 5) ทาใหไดรบขอมลขาวสารคนพการทรวดเรวมากขน (ความเหนกรณศกษา 1 ราย) 2.2 การเขาใจความหมายการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจในดานการเขาใจความหมาย

การเสรมสรางพลงอานาจ โดยรวมมคาเฉลยเทากบ 4.03 แสดงวากลมตวอยางมเจตคตในระดบสงในการเขาใจความหมายการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ โดยคาเฉลยทมากทสด คอ การทคนพการทาจตใจใหเขมแขงในการใชชวต รองลงมา คอ การทาใหคนพการสามารถทากจวตรประจาวนไดดวยตนเอง และการทาใหคนพการสามารถตดสนใจเลอกหรอทาสงตางๆ ดวยตนเอง ผลการศกษาการสมภาษณเชงลกการเขาใจความหมายการเสรมสรางพลงอานาจคนพการจากกรณศกษาแบงเปนประเดนดงน 1) เปนการเสรมสรางองคความร ทกษะ และการพฒนาศกยภาพสวนทเหลออยบนความพการ เชน ความรดานกฎหมาย ความรดานมตทางสงคม ความร ในด านการอย ร วมกน เปนตน (ความเหนกรณศกษา 4 ราย) 2) เปนการคด มองโลกในแงดมทศนคตทดตอสงคมโดยการสรางกาลงใจ ความมนใจ ใหกลาทจะกลบมาใชชวตได เหมอนคนไม พการท ว ไป (ความเหนกรณศกษา 4 ราย) 3) ทาใหกลมคนพการมการตอรองมสวนรวม เชน การกาหนดตวบทกฎหมายนโยบายใหคนพการมสวนรวมมตาแหนงหนาทตางๆในการรวมกาหนดนโยบายแผนและการปฏบต งานเ พอเปลยนแปลงชวตคนพการใหดขน (ความเหนกรณศกษา 2 ราย) 4) เปนความกลาสอสารจากขางใน(ความคด)ออกมาสขางนอกจากคาพด การกระทา การตดสนใจ การรบผดชอบ และการแสดงออกความรสกอยางตรงไปตรงมาตอบคคลทเกยวของ (ความเหนกรณศกษา 1 ราย) 2.3 ระดบการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ ผลการศกษาดงน คอ

หนา 10วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 10 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

2.3.1 การเสรมสรางพลงอานาจคนพการระดบบคคล ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจระดบบคคล โดยรวมมคาเฉลยเทากบ 3.96 แสดงวากลมตวอยางมเจตคตในระดบสงตอการเสรมสรางพลงอานาจระดบบคคล โดยคาเฉลยทมากทสด คอ ความสามารถสามารถพฒนาคณภาพชวตได 2.3.2 การเสรมสรางพลงอานาจคนพการระดบระหวางบคคล ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจระดบระหวางบคคล โดยรวมมคาเฉลยเทากบ 4.06 แสดงวากลมตวอยางมเจตคตในระดบสงตอการเสรมสรางพลงอานาจระดบระหวางบคคล โดยคาเฉลยทมากทสด คอ การไดพบเพอนหรอคนพการอน พดคยใหกาลงใจ ทาใหมกาลงใจในการดาเนนชวตตอไปได 2.3.3 การเสรมสรางพลงอานาจคนพการระดบสภาพแวดลอมและสงคม ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจระดบสภาพแวดลอมและสงคม โดยรวมมคาเฉลยเทากบ 3.95 แสดงวากลมตวอยางมเจตคตในระดบสงตอการเสรมสรางพลงอานาจระดบสภาพแวดลอมและสงคม โดยคาเฉลยทมากทสดคอ การจดสภาพแวดลอมในสงคมและบรการสาธารณะท เหมาะสมทาให เ ออตอการดารงชวต และการเขารวมในกจกรรมสงคมสามารถผลกดนทาใหเขาถงสทธและบรการคนพการ โดยมคาเฉลยทเทากน 2.4 แหลงการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ ผลการศกษาดงนคอ 2.4.1 แหลงการเสรมสรางพลงอานาจคนพการจากภายในตน

ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอแหลงการเสรมสรางพลงอานาจภายในตน โดยรวมมค า เฉล ย เทากบ 4.18 แสดงวากล มตวอยางมเจตคตในระดบสงตอแหลงการเสรมสรางพลงอานาจภายในตน โดยคาเฉลยทมากทสด คอ ความภาคภมใจในตนเองทาใหมพลงใจในการตอสและดารงชวตอสระได ผลการศกษาการสมภาษณเชงลกจากกรณศกษทง 5 ราย มความเหนวาแหลงการเสรมสรางพลงอานาจภายใน เปนการสรางกาลงใจใหตนเอง คดในแงบวก คดพฒนาตนเอง และสรางอาชพจากความถนดของตนเองเปนการสรางรายไดและความมนคงในชวต ไดแก มอาชพสวนตวเปดรานของตนเอง รบงานมาทาทบาน 2.4.2 แหลงการเสรมสรางพลงอานาจคนพการจากจากภายนอก ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอแหล งการเสรมสรางพลง อานาจภายนอกโดยรวมมค า เฉล ย เทากบ 3.58 แสดงวากล มตวอยางมเจตคตในระดบปานกลางตอแหลงการเสรมสรางพลงอานาจภายนอก โดยคาเฉลยทมากทสด คอ สมาชกในครอบครวใหกาล งใจและใหความชวยเหลอยามตองการทาใหมความเขมแขงทงพลงกาย/ใจ ผลการศกษาการสมภาษณเชงลกจากกรณศกษาทง 5 ราย มความเหนวา แหลงการเสร มสร า งพล ง อ านาจจากภายนอก ได แก ครอบครว องคกรคนพการ การฟนฟทางการแพทยและสาธารณสข สถานประกอบการเอกชน คนพการอนกลมคนพการและเ พอนคนพการ การจดสวสดการและดแลสทธคนพการ แหลงบคคลอน คนในสงคม บรการสอสาธารณะ ผเชยวชาญ องคกรศาสนา องคกรสงเสรมดานอาชพ การคมนาคม(ยานพาหนะ) และการกฬา

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 11

2.5 กระบวนการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ 2.5.1ขนการรบรสภาพการณของตนเองยอมรบและสรางความเขาใจ ผลการศกษาเจตคตของคนพการต อการ เส ร มส ร า งพล ง อ านาจ ข นกา รร บ รสภาพการณของตนเองยอมรบและสรางความเขาใจ โดยรวมมค า เฉล ย เทากบ 3.95 แสดงวากล มต วอย า งม เจตคต ในระดบส งต อข นการรบรสภาพการณของตนเองยอมรบและสรางความเขาใจ โดยคาเฉลยทมากทสด คอ การรบรและเขาใจในขดความสามารถของตนทาใหทาสงตางๆไดด 2.5.2 ขนการคนหาอตลกษณและศกยภาพของตนเอง ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงขนการคนหาอตลกษณและศกยภาพของตนเอง โดยรวมมคาเฉลยเทากบ 4.05 แสดงวากลมตวอยางมเจตคตในระดบสงตอขนการคนหาอตลกษณและศกยภาพของตนเอง โดยคาเฉลยทมากทสด คอ การเหนคณคาในตนเองเปนแรงจงใจในทางบวกทาใหมพลงในการดาเนนชวตตอไปได 2.5.3 ขนการพฒนาศกยภาพและคงไวซงพฤตกรรม ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงขนการพฒนาศกยภาพและคงไวซงพฤตกรรม โดยรวมมคาเฉลยเทากบ 4.24 แสดงวากลมตวอยางมเจตคตในระดบสงตอขนการพฒนาศกยภาพและคงไวซงพฤตกรรม โดยคาเฉลยทมากทสด คอ การดแลสขภาพกายและจตใจของตนเองอยเสมอทาใหมรางกายทแขงแรงและจตใจทเขมแขงได ผ ล ก า ร ศ ก ษ า ก ร ะ บ ว น ก า รเสรมสรางพลงอานาจคนพการจากการสมภาษณเชงลกกรณศกษาพบวาจดเปลยนแปลงในชวตไดวา

เกดจาก 1) ความคดทยอมรบในสภาพการณจงคดพยายามเปลยนแปลงชวตหาความรและหาอาชพทตนเองถนด 2) เกดจากแรงบนดาลใจจากผอนและพาไปพฒนาความรเตมองคความรใหมๆ และเหนคนพการตนแบบจงเปนแรงบนดาลใจในการคดเปลยนแปลงตนเอง สวนท3 ปญหาอปสรรคของคนพการในการเสรมสรางพลงอานาจ ผลการศกษาพบวากลมตวอยางมปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจอย ในระดบนอยรอยละ 58.7 รองลงมามปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจอยในระดบปานกลาง รอยละ 38.7 และมปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลง อานาจอย ในระดบมาก รอยละ 2.8 ปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายในตน(บคคลพการ) เรองการมความรสกไมเทาเทยมกบคนอนในสงคม รอยละ 51.2 และปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายในตน(บคคลพการ) เรองการไมดแลใสใจสขภาพกายและจตใจของตนเอง กลมตวอยางตอบวาเปนปญหารอยละ 8.1 ปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายนอก (สภาพแวดลอมและสงคม) เรองการเขาไมถงการสงเสรมและคมครองการมงานทาของคนพการ ทาใหมอาชพและรายไดทไมมนคงในชวต รอยละ 60.3 และปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายภายนอก (สภาพแวดลอมและสงคม) เรองสมาชกในครอบครวไมเขาใจและไมใหความชวยเหลอยามตองการ กลมตวอยางตอบวาเปนปญหารอยละ 7.5

หนา 12วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 12 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ผลการศกษาการสมภาษณเชงลกปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากกรณศกษา แบงเปนประเดนดงน 1) มาจากการไดรบการศกษาทนอยและการถกกดกนไมใหศกษา (ความเหนกรณศกษา 3 ราย) 2) เจตคตและความเขาใจคนพการจากส งคมท มองคนพการดานลบ (ท งส งคมและครอบครว) ทาใหถกกดกนดานอนๆ (ความเหนกรณศกษา 2 ราย) 3) ความคด (ของคนพการ)ททอแทหมดหวงและศกยภาพของคนพการทนอย(ความเหนกรณศกษา 2 ราย) 4) สงอานวยความสะดวกทไมเออตอคนพการ และกฎหมายและนโยบายทมการบงคบใชไมจรงจงและไมเชอมโยงบรณาการกน เปนปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการอนๆ (ความเหนกรณศกษา 1 ราย) สวนท 4 การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปร การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางระดบการศกษา รายได และระดบความพการ กบ เจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ พบวา ระดบการศกษา รายได และระดบความพการทแตกตางกน มผลตอเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ ทแตกตางกนอยางมนยสาคญทระดบ 0.05

โดยกลมทมเจตคตตอการเสรมสรางพลงอานาจคนพการมากกวากลมอนๆ คอ คนพการทมระดบการศกษาปรญญาตรหรอสงกวา คนพการทมรายไดทอยในระดบ 25,001 บาทขนไป และคนพการทมระดบความพการ 5 ชวยเหลอตนเองในกจวตรประจาวนไดโดยไมตองมผดแล สามารถใชชวตภายนอกไดเยยงทกคนในสงคม อาจใชอปกรณหรอเครองชวยความพการบาง

การอภปรายผลการศกษา ขอมลทวไปของกลมตวอยางทศกษา

กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย มอายเฉลย 44.91 ป สถานภาพโสด สาเรจการศกษาระดบประถมศกษา อธบายไดวาคนพการสวนใหญไดรบการศกษาในระดบนอย ทงนอาจเปนเพราะคนพการยงมปญหาและอปสรรคทจะเขาศกษา เชน การเดนทาง คาใชจายในการศกษา หรอ สภาพแวดลอมทจะเขาศกษาไมเอออานวยความสะดวกแกคนพการ เปนตน และการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปรพบวา คนพการทมระดบการศกษาปรญญาตรหรอสงกวามเจตคตตอการเสรมสรางพลงอานาจ มากกวากลมอน จากการศกษาอธบายไดวาระดบการศกษานนมผลตอเจตคตตอการเสรมสรางพลงอานาจ ซงการศกษาเปนสงสาคญและจาเปนทจะทาใหคนพการมการพฒนาตนเองใหมความสามารถและทกษะในการใชชวต โดยครอบครวเปนหนวยแรกทจะผลกดนสนบสนนใหคนพการมการศกษาได การประกอบอาชพของกล มตวอย างทงหมดสวนใหญรอยละ 75.3 มการประกอบอาชพ และสวนนอยของกลมตวอยางทงหมดไมไดประกอบอาชพ รอยละ 24.7 กลมตวอยางทมการประกอบอาชพสวนใหญประกอบอาชพรบจางและคาขายตามลาดบคอ รอยละ39.3 และรอยละ27.9 มรายไดเฉลย 5,776.36 บาท รายไดทตาสด 500 บาท สวนมากมรายไดไมเกน 5,000 บาท รอยละ 66.8 ซงแสดงใหเหนวาเกอบ 1 ใน 4 ของคนพการยงไมมการประกอบอาชพและจากการแสดงรายไดตาสดทาใหเหนวาคนพการมรายไดจากการไดรบเบยยงชพคนพการเพยงเทานนหากพจารณาจากรายไดทไดรบเมอนาไปใชจายอาจไมเพยงพอตอการใชในชวตประจาวน เนองจากคาครองชพในปจจบนสงขนมากอาจเปนปญหาและอปสรรคตอการดารงชวตของคนพการใหมคณภาพ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 13

ชวตทดได และการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปรพบวา คนพการทมรายไดทอย ในระด บ 25,001 บ าทข น ไป ม เ จ ตคต ต อ ก า รเสรมสรางพลงอานาจมากกวากลมอน ผลการศกษามความสอดคลองกบ เกษร พนธ (2543) กลาววาอาชพและรายไดเปนสงทสาคญตอชวตคนพการเปนสงทจะทาใหคนพการสามารถอยไดดวยตนเองสามารถพงตนเองไดไมเ ป น ภ า ร ะ ข อ ง ค ร อ บ ค ร ว แ ล ะ ส ง ค ม แ ล ะพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ. 2550 (สานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต, 2555) กยงใหความสาคญโดยการสงเสรมและคมครองการมงานทาของคนพการเพอทคนพการจะไดเกดและมความมนคงในชวต และไดใชชวตไดอยางมความสข สาเหตความพการของกล มต วอย า งสวนมากมาจากอบตเหตคดเปนรอยละ 50.6 ทงนอาจเปนเพราะสภาพสงคมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวทาใหเกดจานวนของอบตเหตทเพมมากขนจงทาใหเกดความพการตามมา ระยะความพการเฉลย 26.49 ป และกลมตวอยางโดยมากมระดบความพการ 4 ชวยเหลอตนเองในกจวตรประจาวนไดโดยไมตองมผดแล สามารถใชชวตภายนอกโดยมอปกรณหรอเครองชวยความพการ และสงแวดลอมตองเอออานวยตอความพการ และระดบความพการ 5 ชวยเหลอตนเองในกจวตรประจาวนไดโดยไมตองมผดแล สามารถใชชวตภายนอกไดเยยงทกคนในสงคม อาจใชอปกรณหรอเครองชวยความพการบาง รอยละ 37.7 และรอยละ 35.3 ตามลาดบ แสดงใหเหนวาการเขาเปนสมาชกสมาคมคนพการแหงประเทศไทยของกลมตวอยางไดผานการเสรมสรางพลงอานาจทงจากตนเองและจากภายนอกมาไดซกระยะหนงจงทาใหม คว ามสามารถท จ ะ ใช ช ว ตภายนอกและมความสามารถในการใชชวตประจาวนอยในระดบท

ด และการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปรพบว า คนพการท ม ระดบความพการ 5 ชวยเหลอตนเองในกจวตรประจาวนไดโดยไมตองมผดแลสามารถใชชวตภายนอกไดเยยงทกคนในสงคมอาจใชอปกรณหรอเครองชวยความพการบาง มเจตคตตอการเสรมสรางพลงอานาจมากกวากลมอน ซงในระดบความพการทแตกตางกนนนเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจกตางกน ดงนนการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตของคนพการยอมมนโยบายและมาตรการทแตกตางกนโดยไมเลอกกลมใดกลมหนง เพอตอบสนองความตองการและพฒนาคนพการใหมศกยภาพไดอยางตรงจดแทจรง ผลก า ร ศ กษ าม ค ว า มส อดค ล อ ง ก บการศกษาปจจยทมผลตอการพงตนเองของคนพการของ วรากรณ ขดส (2552) พบวา การพงตนเองดานการปฏบตกจวตรประจาวนอยในระดบมาก และการศกษาของ เจยมจตต ธรรมพชย (2549) การเกดพลงอานาจในตนเองของสตรพบวา ในความสามารถเผชญปญหาดานการเขาสงคม/กลม ความสามารถในการเผชญปญหาดานสขภาพ การ พงพาตนเองทางดานเศรษฐกจ การพงพาตนเองในดานการตดสนใจ การมทศนคตทดตอตนเอง และการมทกษะในวชาชพอยในระดบทสง กระบวนการเสรมสรางพลงอานาจทจดอยในรปกจกรรมการสนบสนนทางดานอารมณ ดานขอมลข าวสาร และดานบรการต างๆ มความสมพนธกบการเกดพลงอานาจในตนเองของสตรซงเชนเดยวกบคนพการทเมอเกดพลงอานาจในตนเองกจะทาใหสามารถจดการ ควบคม หรอตดสนใจเลอกหรอกระทาในสงทตนเองตองการเพอใหเกดประโยชนทงตอตนเองและสงคมโดยรวมไดอยางไมรสกวาเปนภาระของใครเปนการอยอยางรสกมพลงมอานาจและมความสขอยางภาคภมใจทจะใชชวตอย ในสงคมใหมคณคาตอไปนนเอง

หนา 14วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 14 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

และสอดคลองกบนโยบายพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชว ตคนพการพ.ศ . 2550 (สานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต, 2555) การขจดการเลอกปฏบตไมเปนธรรมตอคนพการ ขอท 4 การยอมรบและมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม เศรษฐกจและการเมองอยางเตมทและมประสทธภาพบนพนฐานแหงความเทาเทยมกบบคคลทวไป ตลอดจนไดรบสงอานวยความสะดวกและบรการตางๆ ทจาเปนสาหรบคนพการ เจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจคนพการพบวากลมตวอยางมเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจมคาเฉลยโดยรวมเทากบ 3.99 แสดงวากลมตวอยางมเจตคตในระดบสงในการเสรมสรางพลงอานาจ ซงเจตคตของเราเปนตวแปรสาคญในการกาหนดโชคชะตา (หวงถง, 2555,น.21) และเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ เปนความรสก ความคดเหน ของคนพการทมตอการเสรมสรางพลงอานาจ และความรสก ความคดเหนนนสะทอนออกมาในเชงบวก และมความโนมเ อยงท จะตอบสนองโดยประพฤตปฏบตในทศทางทด ซงพฤตกรรมท เกดขนจะเกดเปนอทธพลตอการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการ -เ จ ตคต ข องคน พก า รต อ กา ร เ ข า ใ จความหมายการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ ผลการศกษาคาเฉลยเจตคตของคนพการตอการเขาใจความหมายการเสรมสรางพลงอานาจคนพการทมากทสด คอ การทคนพการทาจตใจใหเขมแขงในการใชชวตมคาเฉลยเทากบ 4.11 (เจตคตอยในระดบสง) สอดคลองกบ นตยสารหมอชาวบาน (2552, ฉ.368) พลงใจ (Heart) ทตอง

สรางจตใจใหมความพรอม ใหสนใจใสใจ ใหเหนคณคา ใหรกจะทา ใหมงมนทจะไปใหถงจดหมาย การ"สรางความพรอมทางดานจตใจ" หรอ "สรางจตใจใหเกดความพรอม" จงเปนความสาคญลาดบแรกทตองมากอน (หรออยางนอยกมาพรอมๆ กบ) การใหความร “ตระหนกร” = “ตระหนก" + "ร” เมอ “ตระหนก”แลว สนใจตงใจแลว “ความร” ทไดจงจะเปนสงทมคา มความหมาย เพราะจะเปนเครองมอทอยากได เพอใชในการสรางคณคาทตองการ นนคอ นาความรทไดไปลงมอ "ปฏบต" ใหบงเกดผลขนมาไดจรงๆ ผลการศกษาการสมภาษณเชงลกการเขาใจความหมายการเสรมสรางพลง อานาจคนพการจากกรณศกษา กรณศกษา 4 รายกลาวตรงกนวา เปนการเสรมสรางองคความร ทกษะ และการพฒนาศกยภาพสวนทเหลออยบนความพการ เชน ความรดานกฎหมาย ความรดานรมตทางสงคม ความรในดานการอยรวมกน เปนตน กรณศกษา 4 รายกลาวตรงกนวาเปนการคด มองโลกในแงดมทศนคตทดตอสงคมโดยการสรางกาลงใจ ความมนใจ ใหกลาทจะกลบมาใชชวตไดเหมอนคนไมพการทวไป กรณศกษา 2 รายกลาววาทาใหกลมคนพการมการตอรองมสวนรวม เชน การกาหนดตวบทกฎหมายนโยบายใหคนพการมสวนรวมมตาแหนงหนาทตางๆในการรวมกาหนดนโยบายแผนและการปฏบตงานเพอเปลยนแปลงชวตคนพการใหดขน กรณศกษา 1 รายกลาววา เปนความกลาสอสารจากขางใน(ความคด)ออกมาสขางนอกจากคาพด การกระทา การตดสนใจ การรบผดชอบ และการแสดงออกความรสกอยางตรงไปตรงมาตอบคคลทเกยวของ เปนการสะทอนวากรณศกษาจากการสมภาษณเชงลกมเขาใจความหมายการเสรมสรางพลงอานาจเปนอยางดและมพลงอานาจในตนเอง ซงอาจมการรยนรจากการเขารวมกลมหรอเปนสมาชกสมาคมคนพการ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 15

แหงประเทศไทย สอดคลองกบ วตถประสงคของสมาคมคนพการแหงประเทศไทย (2552) ทมวตถประสงคของสมาคมเพอรณรงค เผยแพร และผลกดนใหภาครฐ และหนวยงานทเกยวของ จดใหมกฎหมาย นโยบาย แผนงาน โครงการหรอกจกรรมเพอการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวต คนพการ ดานการแพทย ดานการศกษา ดานอาชพ ดานกฬา และดานสงคม -เ จ ต คต ข อ งค น พ ก า ร ต อ ร ะด บ ก า รเสรมสรางพลงอานาจ ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจระดบระหวางบคคลมากกวาระดบบคคลและระดบสภาพแวดลอมและสงคม อธบายไดวากลมตวอยางคดและรสกวาการมสมพนธภาพกบผ อนหรอการไดเขาเปนสมาชกสมาคมคนพการแหงประเทศไทยมผสามารถใหคาปรกษา ใหกาลงใจ หรอ ชวยแกปญหา ทาใหคนพการมความสามารถในการดารงชวตได ซง เมองทอง เขมมณ (2554) กลาววา อานาจทเกดจาก ความสมพนธทางสงคม เชน การมเพอน การรจกคน การเปนสมาชกสมาคมวชาชพ ซงเปนวธการหนงทจะสรางเครอขายอนจะทาใหเกดอานาจ สอดคลองกบ ทว เชอสวรรณทว (2551,น.80) กา รม ส ม พ น ธภาพก บผ อ น หม ายถ ง ก า รมประสบการณรวมกบคนอน เพอจะเออใหเกดการแกไขปญหา ซงจะสามารถทาใหคนพการมคณภาพชวตทดเพมขนไดนนเอง -เ จ ต คต ข อ งค น พ ก า ร ต อ แห ล ง ก า รเสรมสรางพลงอานาจ ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอแหลงการเสรมสรางพลงอานาจภายในตนมากกวาแหลงการเสรมสรางพลงอานาจภายนอก สะทอนวาเมอคนพการมจตใจท เขมแขงเชอมนเหนคณคาในตนเองและมความภาคภมใจในตนเองทาใหสามารถตดสนใจ เลอกหรอทาส งตางๆดวยตนเองได

สอดคลองกบขนษฐา เทวนทรภกต (ม.ป.ป., น.60-62) หากบคคลพการไดมความรสกนกคดและมทศนคตเปนไปในทางสรางสรรคความสขและความสาเรจกยอมจะเกดกบคนพการนนอยางแทจรง -เจตคตของคนพการตอกระบวนการเสรมสรางพลงอานาจคนพการ ผลการศกษาเจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจขน 3 การพฒนาศกยภาพและคงไวซ งพฤตกรรม มากกว า ข น 2 การคนหาอตลกษณ ศกยภาพของตนเอง และขน 1การรบรสภาพการณของตนเองยอมรบและสรางความเขาใจ กลาวไดวากลมตวอยางมการเสรมสรางพลงอานาจในขนการพฒนาศกยภาพและคงไวซ งพฤตกรรมเปนอยางดโดยสะทอนจากการคดและรสกของกลมตวอยางในการแสวงหาความรเพมเตม ใชความสามารถ ทกษะ เพอพฒนาตนเอง รวมทงการดแลรางกายและจตใจอยสมาเสมอ กบสน (Gibson, 1995 อางถงใน อารยวรรณ อวมตาน , 2551)ก ล า ว ว า ก า ร ค ง ไ ว ซ ง ก า ร ป ฏ บ ต ท มประสทธภาพ (Holding on) เปนขนตอนสดทายของกระบวนการเสรมสรางพลงอานาจ เมอนาวธการทเลอกใชไปปฏบตแลวเกดประสทธภาพหรอประสบความสาเรจ บคคลกรสกมนใจ รสกมพลงอานาจ มความสามารถและถอวาเปนขอผกพนในการปฏบตทจะคงไวซงพฤตกรรมการแกปญหานน -การสรางเจตคตทดตอการเสรมสรางพลงอานาจ ผลการศกษาการสมภาษณเชงลกเจตคตทดตอการเสรมสรางพลงอานาจ คอ การมองโลกในแงด คดด คดบวก และคดวาถงแมจะพการแตกยงสามารถทจะไปชวยคนอนเทาททาไดไปสรางความเปลยนแปลงได และผลสดทายกคอทาด มความเชอมนในคาพด คอพดแลวตองทาได และผลการศกษาการสมภาษณเชงลกผลการเสรมสราง

หนา 16วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 16 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

พลงอานาจคนพการ จากกรณศกษา 5 ราย คอ 1) ทาใหมศกยภาพมกาลงมแรงทางานอยทกวนน และทาใหอยากจะพฒนาตนเองมากขน 2) ทาใหรสกอยในสงคมไดอยางศกดศรไดใชชวตเหมอนคนทวๆไป 3) ทาใหมความนาเชอถอมคนไววางใจใหทาหนาทสาคญ 4) มความเชอมนในตนเองรสกม น ใ จ ในการท า ส ง ต า งๆ ท าอะไ รก ประสบความสาเรจและรสกภมใจในสงททา และ 5) ทาใหไดรบขอมลขาวสารคนพการทรวดเรวมากขน ซงจากการรายงานผลของการสรางเจตคตเชงบวกและเพมความตระหนกทางสงคมตอคนพการจากรางรายงานประเทศฉบบสมบรณตามอนสญญาวาดวยสทธคนพการใน ขอ 8 การสรางความตระหนก (สานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต, 2553) ประเทศไทยไดดาเนนการเสรมสรางความตระหนกของสงคมเกยวกบสทธของคนพการตามอนสญญาวาดวยสทธคนพการและสทธตางๆโดยผานชองทางและรปแบบตางๆ สาหรบบทบาทขององคกรคนพการสมาคมคนพการแหงประเทศไทยไดใหผนาคนพการแตละจงหวดทางานเชงบรณาการโดยรวมกบเครอขายทองถน และอาสาสมครเพอสงเสรมคณภาพชวตคนพการในหลายจงหวดในการอบรมใหความรเกยวกบสทธของคนพการตามอนสญญาสทธคนพการและกฎหมายภายในประเทศ และการจดตงองคกรคนพการ นอกจากนมลนธพระมหาไถเพอการพฒนาคนพการมการจดรายการโทรทศนชอ “ตะลย 10 ทศ” เพอเปนการสรางความตระหนกเกยวกบสทธของคนพการผานรายการโทรทศน นอกจากนยงไดรบความรวมมอจากภาคเอกชนเชนผประกอบการเคเบลทว True Vision ไดสนบสนนการออกรายการ “One World” ในการรณรงคสรางความตระหนกเกยวกบคนพการ ในขณะทวรยะ นามศรพงศพนธ (2554) กลาวถงแผนพฒนาคณภาพชวตคนพการฉบบท 3

(พ.ศ.2550-2554) สาหรบยทธศาสตรท 3 ยทธศาสตรดานการสรางเสรมเจตคตทดของคนพการ ครอบครว และสงคมทมตอความพการ และคนพการ วาเปนครงแรกทองคกรดานคนพการไดมบทบาทสาคญในการผลตสอออกทางสถานวทยโทรทศนเพอสรางความตระหนกรในศกยภาพของคนพการ เชน รายการยมส รายการจบขาวมาคย ตะลยสบทศ เคยงบาเคยงไหล และมหนวยงานอนเขามาทาเรองราวของคนพการดวย แตสงเหลานกยงมไมมากพอทสรางกระแสใหสงคมไดตระหนกรถงศกยภาพของคนพการมากไปกวานนหนวยงานทจดทารายการทางวทยโทรทศนกยงไมมนใจวารายการของตนจะอยไดอยางยงยนเพยงใด ความยงยนของการผลตสอวทยโทรทศนทสรางความตระหนกรในศกยภาพของคนพการควรเปนตวชวดหนงทจะตองมสาหรบยทธศาสตรท 3 น การสรางความตระหนกรในศกยภาพของคนพการผานสอ อน ๆ เชน สอสงพมพ เวบไซต กยงมไมแพรหลายเชนเดยวกน ยงไปกวานนยงไมมหองสมดทรวบรวมสอเหลานเอาไวใหคนรนหลงไดศกษาและตอยอดตอไปหรอใหเปนทศกษาคนควาของบคคลทวไปเพอนาไปขยายผลเกยวกบการสรางความตระหนกรในศกยภาพของคนพการ การจดการเรยนการสอนเกยวกบเรองของคนพการในมหาวทยาลยกมไมมากทเหนเดนชดกมทมหาวทยาลยธรรมศาสตรในสวนทเกยวกบกฎหมายและดานสงคมสงเคราะห และจฬาลงกรณมหาวทยาลยในสวนเกยวกบสถาปตยกรรม มหาวทยาลยราชภฏ วทยาลยราชสดามหาวทยาลยมหดล ในสวนทเกยวกบการศกษาพเศษและลามภาษามอ ในแผนพฒนาคณภาพชวตคนพการฉบบท 4 คงยงตอง เนนท จะใหมหาวทยาลยตาง ๆ จดใหมการเรยนการสอนในเรองของคนพการเพอใหความรกบนกศกษา ซงถอวาเปนกลมปญญาชน และมบทบาทสาคญในการ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 17

จางงานในอนาคตความรความเขาใจของนกศกษายอมสงเสรมใหมการสรางงานใหแกคนพการได ปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายในตน (บคคลพการ) ผลการศกษาท งจากผลการศกษาเชงปรมาณและการสมภาษณเชงลก พบวา มปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายในตน (บคคลพการ) เรองการมความรสกไมเทาเทยมกบคนอนในสงคม รอยละ 51.2 และปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายในตน(บคคลพการ) เรองการไมดแลใสใจสขภาพกายและจตใจของตนเอง กลมตวอยางตอบวาเปนปญหารอยละ 8.1 และผลการศ กษาการส มภาษณ เช งล กจากกรณศกษาปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายในตน (บคคลพการ) คอ ความคด (ของคนพการ)ททอแทหมดหวงและศกยภาพของคนพการทนอย ทงนอธบายไดวาแมวาคนพการจะรสกวาตนเองดแลรางกายและจตใจตนเองไดโดยการเสรมสรางพลงอานาจจากตนเองและการไดเขารวมเปนสมาชกของสมาคมคนพการแหงประเทศไทยแตความรสกนอยเนอตาใจทแฝงอยในจตใจจากสภาพสงคมทยงมความไมเทาเทยมและไมเอออานวยความสะดวกใหกบคนพการไดรอยเปอรเซนต การสะทอนจากกลมตวอยางถงปญหาและอปสรรคดงกลาวเปนการสะทอนมมมองความรสกซงจะทาใหเกดภาวะไรอานาจของบคคลดงกลาวอนจะสงผลในเชงลบตอการเสรมสรางพลงอานาจ ผลการศกษามความสอดคลองกบ พไลลกษณ โรจนประเสรฐ (2554) กลาววาการเกดภาวะไรอานาจ (Powerlessness) เปนภาวะทบคคลรสกวาตนเองเหนอยหนาย หมดเรยวแรง ไรซงพละกาลงอานาจในการทจะดาเนนการหรอจดการกจกรรมตางๆได ซงขนษฐา เทวนทรภกต

(ม.ป.ป., น.60-62) กลาววา หากบคคลพการไดมความร สกนกคดและมทศนคต เปนไปในทางสรางสรรค ความสขและความสาเรจกยอมจะเกดกบคนพการนนอยางแทจรง ปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายนอก (สภาพแวดลอมและสงคม) ผลการศกษาท งจากผลการศกษาเชงปรมาณและการสมภาษณเชงลก พบวา ปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายนอก (สภาพแวดลอมและสงคม) เรองการเขาไมถงการสงเสรมและคมครองการมงานทาของคนพการ ทาใหมอาชพและรายไดทไมมนคงในชวต รอยละ 60.3 สะทอนใหเหนวากลมตวอยางหรอคนพการมความตองการความปลอดภยมนคงในรายไดและอาชพ ซงการมงานทามอาชพและรายไดนนจะทาใหคนพการสามารถพงตนเองได โดยตองอาศยการเสรมสรางพลงอานาจทางโครงสรางเพอทาใหคนพการเขาถงการมงาน มอาชพ และรายไดทมนคง ผลการศกษาปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากภายนอก(สภาพแวดลอมและส งคม) เร องสมาชกในครอบครวไมเขาใจและไมใหความชวยเหลอยามตองการ กลมตวอยางตอบวาเปนปญหารอยละ 7.5 ทงนอาจกลาวไดวาคนพการมองเหนวาครอบครวหรอสมาชกในครอบครวเปนแหลงในการเสรมสรางพลงอานาจในลาดบแรกๆทจะคอยชวยสงเสรมสนบสนนและพฒนาคนพการไดนนเอง ผลการศกษาการสมภาษณเชงลกปญหาและอปสรรคในการเสรมสรางพลงอานาจของคนพการจากกรณศกษา คอ 1) มาจากการไดรบการศกษาทนอยและการถกกดกนไมใหศกษา 2) เจตคตและความเขาใจคนพการจากสงคมทมองคนพการดานลบ (ทงสงคมและครอบครว) ทาใหถก

หนา 18วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 18 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

กดกนดานอนๆ สะทอนวาคนพการมองวาหากมการศกษาทนอยหรอไมไดศกษา รวมทงสงอานวยความสะดวก และการสรางเสรมเจตคตของคนในสงคมและคนพการเปนอปสรรคตอคนพการทจะไปพฒนาคณภาพชวตของคนพการใหดขนได ดงนนการผลกดนกลไกในนโยบายตางๆของหนวยงานทเกยวของใหเชอมโยงกนตองประสานกนไมใหเกดรอยตอหรออปสรรคกจะทาใหคนพการเขาถงสทธและบรการสาธารณะอยางเทาเทยมกนในสงคม ขอเสนอแนะจากการศกษา การศกษาเรอง “เจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ” ผลของการศกษาไดสะทอนสงสาคญทสนบสนนเจตคตของคนพการใหมพลงอานาจ โดยผศกษามขอเสนอแนะดงน 1.สงเสรมใหคนในสงคมและคนพการ มเจตคตทถกตองและสรางสรรคตอความพการ เมอมความเขาใจในความพการจะทาใหสงคมมการคานงถงคนพการและจดสวสดการและบรการสาธารณะตางๆ ใหไดรบเชนคนทวไปในสงคมอยางเทาเทยมดวยความเขาใจในความแตกตาง สวนคนพการเมอเขาใจในความพการกจะมการพฒนาตนเองและสงคมตอไป 2.การศกษา ควรสงเสรมและผลกดนใหคนพการ ได พฒนาม การศกษาตามความสนใจ เนองจากคนพการทมระดบการศกษาทสงหรอความรทดและสอดคลองกบความถนดของตนเองจะทาใหมพลงอานาจสามารถเขาถงทรพยากรและพฒนาคณภาพชวตของตนใหดขนไดทงยงสามารถรวมพฒนาสงคมไปพรอมกนไดอกดวย โดยทกหนวยงานทมสวนในการผลกดนเพอใหคนพการมการศกษาตองเชอมโยงบรณาการนโยบายรวมกน เชน ตงแตการออกเดนทางไปศกษาของคนพการตองมความสะดวก อปกรณหรอสงอานวยความสะดวกของคนพการตองสอดคลองกบการใชชวต

และการศกษา และควรมทางเลอกในการศกษาเพอใหคนพการสามารถตดสนใจเลอกศกษาตามทตนเองสนใจไดอาท สถานศกษา รปแบบการศกษา เพอใหสอดคลองและตรงตอความตองการของคนพการมากทสด 3.อาชพและรายได ควรสรางความมนคงทางอาชพและรายไดใหกบคนพการอยางยงยน เนองจากการมอาชพและมรายไดทเพยงพอตอการดารงชวตของตนเองและพอมเหลอเกบจะชวยทาใหคนพการมคณภาพชวตทดลดการพงพงไมถกมองวาเปนภาระและยงสามารถชวยเหลอครอบครวไดอกดวย โดยทกหนวยงานในสงคมตองรวมกนใหพนททางอาชพใหกบคนพการและพฒนาอาชพของคนพการใหเปนอาชพหลกไมใชอาชพเสรม เชน การสงเสรมและกระตนการเพมตาแหนงงานใหกบคนพการ การสงเสรมการปอนงานใหคนพการทบานและหาตลาดรองรบ รวมทงการพฒนานวตกรรมดานอาชพใหกบคนพการ เปนตน 4.สรางเสรมคนพการใหมระดบความพการทสามารถชวยเหลอตนเองได โดยการสรางนวตกรรมทางดานกายอปกรณหรอสงอานวยความสะดวกให เหมาะสมกบคนพการ และการจดสภาพแวดลอมใหเหมาะสมกบคนพการและคนทงมวลในสงคม เนองจากคนพการทมระดบความพการทสามารถชวยเหลอตนเองไดดจะมพลงอานาจและเขาถ งสวสดการการบรการและทรพยากรได เชน การใชบรการการเดนทางขนสงมวลชน การดารงชวตอสระ เปนตน ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป เพอประโยชนการศกษา และการพฒนาทตอยอดความรการศกษาเรอง “เจตคตของคนพการตอการเสรมสรางพลงอานาจ” ในการศกษาครงตอไปผศกษาเสนอแนะ ใหศกษาประชากรคนพการทยงไมผานการเสรมสรางพลงอานาจหรอไมไดเขา

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 19

กลมหรอสมาคมคนพการ เพอผลการศกษาสามารถนาไปพฒนาใหคนพการเกดการเปลยนผานไปสพฤตกรรมทดและมคณภาพชวตทดและยงยนตอไป กตตกรรมประกาศ ขอขอบคณผตอบแบบสอบถามและผใหการสมภาษณทกทานททาใหผศกษาไดเรยนรและเขาใจในเรองทศกษา และจะดาเนนการไมไดหากไมไดรบการเอออานวยความสะดวกจากสมาคมคนพการแหงประเทศไทยตองขอขอบคณทกทาน สดทายการศกษานจะเสรจสมบรณไมไดหากไมไดรบการขดเกลาและแนะนาจากผรทกทาน ขอขอบพระคณรศ.กตตยา นรามาศ รศ.ดร.ทว เชอสวรรณทว รศ.เลก สมบต รศ.ระพพรรณ คาหอม ขอขอบพระคณทกทานดวยความซาบซงจากใจจรง

หนา 20วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 20 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

เอกสารอางอง กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. (2556).สถตจดทะเบยนคนพการ.สบคนเมอ 16 มนาคม

2556 , จากhttp://www.msociety.go.th/msodatastat.php?stat_group=19&page=&page1 =1&sortby=

กระทรวงศกษาธการ.2551.พระราชบญญตการจดการศกษาสาหรบคนพการ พ.ศ.2551.กรงเทพฯ. เกษร พนธ.(2543).ปจจยทมผลตอการพงตนเองของคนพการ.วทยานพนธสงคมสงเคราะหศาสตรมหา

บณฑต ,สาขาการบรหารและนโยบายสวสดการสงคม , คณะสงคมสงเคราะหศาสตร ,มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ขนษฐา เทวนทรภกต. (ม.ป.ป.). สภาพปญหาผพการและการดาเนนเพองานพฒนาสถาบนครอบครว.

ในศศพฒน ยอดเพชร (บรรณาธการ). สถาบนครอบครวมมมองของนกสวสดการสงคม (51-103). กรงเทพฯ : เจปรนท.

เจยมจตต ธรรมพชย.(2549).กระบวนการเสรมสรางและการเกดพลงอานาจในตนเองของสตร กรณศกษาในศนยธารชวต (เพอสตร) พทยา จ.ชลบร.วทยานพนธสงคมสงเคราะหศาสตร มหาบณฑต, สาขาการบรหารและนโยบายสวสดการสงคม, คณะสงคมสงเคราะหศาสตร, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ทว เชอสวรรณเทว .(2551).มองความพการผานแนวคดและทฤษฎ (พมพครงท 1). กรงเทพฯ : ธนาเพรส จากด. ทว เชอสวรรณทว และ แฉลม แยมเอยม . (2542). อทธพลของการแขงขนกฬาเฟสปกเกมส ครงท 7

ทมอทธพลตอเจตคตของผชมการแขงขนตอคนพการ.การแนะแนวจตวทยาการศกษา,2(3-4) ,95-106.

นตยสารหมอชาวบาน . (2552) . Empowerment กบการเสรมพลงสรางสขภาพ. สบคนเมอ 10 เมษายน 2554 , จาก http://www.doctor.or.th/node/10287

พไลลกษณ โรจนประเสรฐ . (2554) . การเสรมสรางพลงอานาจ . สบคนเมอ10 เมษายน 2554 , จาก http://dhtcthai.org/en/ebook/การเสรมสรางพลงอานาจ.pdf

เมองทอง เขมมณ . (2554) . EMPOWERMENT. สบคนเมอ 8 เมษายน 2554 , จาก http://advisor.anamai.moph.go.th/hph/letter02/emp.html

วรากรณ ขดส. (2552) . ปจจยทมผลตอการพงตนเองของคนพการ ตาบลปาแดด อาเภอเมอง จงหวด เชยงใหม . การคนควาแบบอสระ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต , มหาวทยาลยเชยงใหม.

วรยะ นามศรพงศพนธ . (2554).การขบเคลอนสงคมไทย สสงคมฐานสทธสาหรบคนพการ. สบคนเมอ14 มนาคม 2556 , จากhttp://www.tede.or.th/index.php?option =com_content&view=section&layout=blog&id=4&Itemid=2

ศกดไทย สรกจบวร.(2545). จตวทยาสงคม. กรงเทพ ฯ : สวรยาสาสน.

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 21

สายสนย ทบทมเทศ . (2553) .การเปลยนผานสการดารงชวตอสระของคนพการดานการเคลอนไหว.

มหาวทยาลยมหดล. สานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต.(2555). พระราชบญญตสงเสรมและ

พฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 ฉบบอางอง (ปรบปรงครงท 7) . กรงเทพฯ . . (2553). รางรายงานประเทศฉบบสมบรณตามอนสญญาวาดวยสทธคนพการ. ม.ป.ท. . (2552). อนสญญาวาดวยสทธคนพการ.กรงเทพฯ : ไอเดย สแควร . สานกงานสถตแหงชาต. (2551). การสารวจความพการ พ.ศ.2550. กรงเทพฯ . โสภณฑ นชนาถ . (2546).การสรางสขใหชวตดวยการปรบเปลยนเจตคต.วารสารวชาการสถาบนราชภฏ

ธนบร,3(1), 53-63. หวงถง . (2555). วางไดกไรทกข. กรงเทพฯ : ว.พรนท (1991) จากด. อารยวรรณ อวมตาน . (2554) . การเสรมสรางพลงอานาจในระบบรการพยาบาล . สบคนเมอ

19 กรกฎาคม 2554 , จาก http://www.rakphat.com/Work/1_2551/AS%20633_ %c7%d4%a8%d1%c2%b8%d8%c3%a1%d4%a8/Litterature%20review/ Deniz, C.G. (2008) . The Attitudes of Responsible Local Agencies Towards Disability.

Ph.D.dissertation, Middle East Technical University. Fleury,J.D. (1991).Empowerment potential : A theory of wellness motivation. Nursing

Research, 40(5). Suk Bling, M.S. (1998). A Model of Empowerment for Hong Kong Chinese Cancer Patients

and The Role of Self-help Group in The Empowerment. .Ph.D. Dissertation, The Hong Kong Polytechnic University.

Triandis, H.C. (1971). Attitude and Attitude Change. New York : John Wiley and Sons Inc. Yamane,Taro. (1973). Statistics : An Introductory Analysis. Third edito. Newyork : Harper

and Row Publication.

หนา 22วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 22 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

การรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมและระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษา

Perception on Sign Language Songs of Deaf Students in Integrated Learning and Teaching System and Bilingual Learning and Teaching System

ธญพร นวลพม

E-mail: wangjigod@gmail.com บทคดยอ การวจยเรองน มวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบการรบรเพลงภาษามอของนกเรยน หหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมและระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษา จาแนกตามขอมลทวไปของนกเรยน โดยใชวธการวจยแบบกงทดลอง แบบ One Group Posttest Only Design จากกลมตวอยางทเปนนกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมและระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษาจานวน 130 คน เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล คอ แบบทดสอบการรบรเพลงภาษามอทผวจยสรางขน สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบท และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว ผลการวจย พบวา 1) นกเรยนทเปนกลมตวอยางสวนใหญมระดบการศกษามธยมศกษาปท 6 รอยละ 41.54 กาลงศกษาอยในโรงเรยน ทมระบบการเรยนการสอนแบบระบบสองภาษารอยละ 64.62 2) การรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทกาลงศกษาในระดบชนมธยมศกษาปท 4-6 พบวา ทงสองกลมมการรบรอยในระดบคอนขางดมคะแนนเฉลยใกลเคยงกน เมอพจารณาเปรยบเทยบตามระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมกบระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษา พบวาทงสองกลมมการรบรอยในระดบคอนขางด คะแนนเฉลยของนกเรยนทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบสองภาษามคะแนนดกวาเลกนอย ผลการทดสอบสมมตฐานการรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทมระดบการศกษาตางกน (F= 0.865, p= 0.423) และเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบตางกนมการรบรไมแตกตางกน (t= 1.406, p= 0.162) ค าส าคญ: เพลงภาษามอ, นกเรยนหหนวก, ระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวม, ระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษา

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 23

Abstract The objective of this study aimed to study and compare the perceptions on sign

language songs of deaf students in the integrated learning and bilingual learning. The study was categorized by general information of students. Quasi experimental design (One-Group Posttest Only Design) was used to study 130 deaf students who were in the integrated learning and teaching system and bilingual learning and teaching system. The research used Instrument for data collection was a questionnaire created by the researcher. The statistics used for data analysis included frequency percentage, means, standard deviation, t-test, and One-way Analysis of Variance.

The study result showed that 1) The participant students were mostly studying in grade 12 at 41.54% in the

school having the integrated learning and teaching system and bilingual learning and teaching system at 64.62%.

2) According to the comparison on the perception on sign language song of the deaf students studying in grade 10-12, it found that both group had the rather good perception with the similar average score. When comparative considering according the education system between the integrated learning and teaching system and the bilingual learning and teaching system, it found that the perception of both groups was rather good. The average score of the students studying in the bilingual system was slightly better. The result of hypothesis test in the perception on sign language song of the deaf students reveal that there was no significant different between integrated learning and teaching System and Bilingual Learning and Teaching System (t= 1.406, p= 0.162) and there was no significant different among educational levels (F= 0.865, p= 0.423).

Keywords: Sign Language Songs, Deaf Students, Integrated Learning and Teaching System, Bilingual Learning and Teaching System

หนา 24วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 24 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

บทน า มนษยไมวาชาตใดตองมภาษาผทพดไมได

อานไมออกเขยนไมไดหรอไมไดเรยนภาษาแมแตภาษาทองถ นของตนเองยอมลาบากในการดารงชวตเพราะไมสามารถตดตอกบผอนไดอยางมประสทธภาพการเรยนรภาษาเปนสงทสาคญยงสาหรบมนษย

คนหหนวก เป นคนพการท ม ร า งกายสตปญญาความรสกนกคดเชนเดยวกบคนทวไปแตการสญเสยการไดยนเปนเหตใหคนหหนวกไมสามารถรบรและเรยนรดวยการฟงเมอไมไดยนเสยงพดคนหหนวกจงไมสามารถพดได (พวงแกว, 2547) คนหหนวกจาเปนตองสอสารดวยภาษามอทรบรดวยสายตาประกอบดวยทามอระดบของมอทศทางการหนของมอการเคลอนไหวของมอและการแสดงสหนาการใชภาษามอไทยเพอการสอสารของคนหหนวกและคนทไดยนปกตจะมการใชทแตกตางกนสองแบบคอแบบท 1 การใชภาษามอไทยตามโครงสรางภาษามอไทยแบบท 2 การใชภาษามอไทยตามโครงสรางภาษาไทยการใชภาษามอไทยแบบท 1 สวนใหญใชในชมชนคนหหนวกผสอสารและผรบสารสามารถสอสารกนไดอยางอสระและเปนธรรมชาตปราศจากอทธพลของภาษาทสองเขามาแทรกแซงทา ใหการส อสารเปนไปอยางมประสทธภาพทงผสอสารและผรบสารมความเขาใจตรงกนสวนการใชภาษามอไทยแบบท 2 สวนใหญใชเพอการสอสารระหวางคนทไดยนปกตและคน หหนวกทไดรบการศกษาใชกบคนหหนวก การใชภาษามอไทยแบบท 2 นมกจะไดรบอทธพลของภาษาทหนง (ภาษาไทย) เขามาแทรกแซงคอในการเรยนภาษามอไทยเปนภาษาทสองของคนทไดยนปกตผ เรยนมกจะนาเอาลกษณะโครงสรางของภาษาไทย (ภาษาแมหรอภาษาทหนง: L1) มาใชกบภาษามอไทย(ภาษาทสอง: L2) ในการสอสารกบคน

หหนวกเจมส (James, 1998อางถงในจรภา, 2549)

การสญเสยการไดยนเปนสาเหตททาใหคนหหนวกไมสามารถรบรเนอหาทานองและอารมณของเพลงไดดวยการฟงดงเชนคนทมการไดยนปกตทวไปดงนนการทจะทาใหคนหหนวกสามารถเขาถงบทเพลงไดนนกจาเปนตองใชภาษามอซงเปนภาษาของคนหหนวกเองเปนเครองมอในการถายทอดบทเพลงแตเพลงทถกแปลเปนเพลงภาษามอแลวนนคนหหนวกสามารถรบรเนอรองทานองและอารมณความรสกในบทเพลงไดมากนอยเพยงไร การแปลเพลงภาษามอแบบใดทจะเหมาะสมกบการรบรของคนหหนวกและการจดการศกษาในโรงเรยนสอนคนหหนวกทมระบบการเรยนการสอนแบบตางกนมผลตอการรบร เพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกแตกตางกนหรอไมจากคาถามเหลานเองททาใหผวจยสนใจทจะคนควาหาคาตอบและสงแรกทผวจยตองทาคอการเลอกเพลง การเลอกเพลงทจะนามาเปนเครองมอในการศกษาวจยโดยคดเลอกบทเพลงจากการทในชวงเวลานมเพลงเพลงหนงทเราผทมการไดยนไดฟงจนคนห ไมว าจะเปนทางสถาน โทรทศนวทยหนวยงานตางๆ ทพรอมใจกนเปดตลอดระยะเวลาหนงเดอนมานคอเพลงแสงหนง (แสงหนงคอรงงาม) ผแตงเนอรองคอคณบอยด โกสยพงษ ขบรองโดยคณนภ พรชาน เปนเพลงประกอบนทรรศการเทดพระเกยรตสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาสราชนครนทรในโอกาสเจรญพระชนมายครบ 84 พรรษาเนอหาใจความสาคญของเพลงกลาวถงความซาบซงและปลาบปลมใจของประชาชนชนชาวไทยทม ตอพระองคท าน ทพระองคทานทรงงานหนกเพอผสกนกรของพระองคจะมชวตทดขนโดยไมทรงเกรงตอความเหนดเหนอย เปรยบพระองคทานดงแสงแสงหนงท เรามองไม เหนแสงท ไมมสแตแสงนนกสะทอนส งด ๆ อน

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 25

งดงามเปนการ เปร ยบเทยบส ง ใดส งหน ง ว าเหมอนกบสงหนงซงอปมาอปไมยจะใชคาเชอมเ หล า น เ ช น ด ง เ ป ร ย บ เ สมอ เป น ด จ เ ป น ต นบคลาธษฐาน (Personification) คอภาพพจนทกลาวถงสงไมมชวตเสมอนเปนสงทมชวตเชนฟารองไหซ งทงหมดท ไดกลาวมานคนสวนใหญมความสขและซาบซงไปกบเพลงทไดฟงแตคนอกจานวนหนงขาดโอกาสน จงไมยากเลยทผวจยจะตดสนใจเลอกเพลงแสงหนง (แสงหนงคอรงงาม) มาแปลเปนเพลงภาษามอ เพอใชเปนเครองมอในการศกษาการรบรเพลงภาษามอของคนหหนวก ดวยเหตผลดงกลาวจงเปนจดเรมตนใหผ วจย ทาการศกษาวจยในหวขอเรอง “การรบร เพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมและระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษา” ขน วธด าเนนการวจย การวจยนใชวธการวจยแบบทดลอง แบบ One Group Posttest Only Design ซงผวจยไดกาหนดกลมตวอยางคอ นกเรยนหหนวกระดบชนม ธ ยมศ กษาตอนปลาย โ ร ง เ ร ยน โสตศ กษ า เขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทศกษา คอ นกเรยนหหนวก ชนมธยมศกษาตอนปลายโรงเรยนโสตศกษา เขตกร ง เทพมหานคร และปรมณฑล ท งหมด 4 โรงเรยน จานวนนกเรยนทงสน 241 คน ผวจยไดกลมตวอยางมาจานวน 130 คน โดยทาการสมกลมต ว อ ย า ง ด ว ย ว ธ ส ม แ บ ง ช น ภ ม ( Stratified Sampling) โดยแบงชนภมตามระบบการจดการศกษา เปน 2 ระบบ คอ การเรยนการสอนแบบระบบรวมและ การเรยนการสอนแบบระบบสองภาษามาระบบละ 1 โรงเรยน ไดดงน

1.การ เ ร ยนการสอนแบบระบบรวม จานวน 1 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนโสตศกษาจงหวดนนทบร จานวน 46 คน 2.การเรยนการสอนแบบระบบสองภาษา จานวน 1 โรงเรยน ไดแกโรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม จานวน 84 คน รวมน ก เ ร ยนหหนวกท ง 2 โ ร ง เ ร ยน จานวน 130 คน เครองมอทใชในการวจย 1.ซดเพลงภาษามอ “เพลงแสงหนง” ทผวจยเปนผจดทาขนโดยมขนตอนดงน 1.1 คดเลอกเพลงทมการใชภาษากงแบบแผน หมายถง ภาษาทมลกษณะผสมระหวางภาษาปากและภาษาแบบแผน คอ มความสละสลวยสภาพมากกวาภาษาปาก มการสอความหมายโดยใชโวหารภาพพจน (Figure of Speech) เชน อปมาอปไมย (Simile) คอ การเปรยบเทยบโดยตรง เปรยบเทยบสงใดสงหนงวาเหมอนกบสงหนง ซงอปมาอปไมยจะใชคาเชอมเหลาน เชน ดง เปรยบ เสมอ เปน ดจ เปนตน บคลาธษฐาน (Personification) คอภาพพจนทกลาวถงสงไมมชวตเสมอนเปนสงทมชวต เชน ฟารองไห ในทนผวจยไดเลอก “เพลงแสงหนง” ซงเปนเพลงทมเนอหา การใชภาษาตรงตามทกลาวไวขางตน เชน มการเปรยบเทยบคนเหมอนดงแสง 1.2 เลอกรปแบบภาษามอ ผวจยเลอกใชภาษามอไทย (Thai Sign Language: TSL) เนองจากเปนภาษาของคนหหนวกไทย 1.3 ถอดความหมายเนอหาของเพลง “เพลงแสงหน ง”โดยมผ เช ยวชาญดานภาษาไทย คอ อาจารยสายพร แจมขา อาจารยพเศษ วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล 1.4 แปลเพลงแสงหนงเปนเพลงภาษามอโดยใชภาษามอ ตามกฎโครงสราง และ

หนา 26วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 26 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ไวยากรณของภาษามอไทย มการแปลความหมายทซอนอยในคา วล หรอประโยคของเนอรองในบทเพลง ใชภาษามอทมการสมผสของมอ และเคลอนไหวภาษามอใหสอดคลองกบจงหวะดนตรและทานองเพลงและแสดงสหนาทาทาง อารมณ ใหเหมาะสมกบอารมณของบทเพลง ผวจยในฐานะลามภาษามอเปนผแปลเพลงภาษามอ “แสงหนง” เอง 1.5 นาเพลงภาษามอทไดใหผเชยวชาญ (คนหหนวก) 3 ทานคอ อาจารยกานต อรรถยกต และนางสาวจรภา นวาตพนธ อาจารยประจา วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล อาจารยวทยต บนนาค อาจารยประจามหาวทยาลยราชภฏสวนดสต เปนผตรวจสอบคณภาพของเครองมอดานความตรงตามเนอหา(content validity) โดยไดคาความสอดคลองของผเชยวชาญแตละทาน เทากบ 1.00 (IOC= 1.00) หลงจากนน จงทาการปรบปรงแกไขเพอใหไดเพลงภาษามอทเหมาะสมกอนนาไปใชในการเกบขอมล

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 27

ตารางท 1 เนอเพลงและถอดความหมาย“เพลงแสงหนง” เพอแปลเปนเพลงภาษามอ

เนอเพลง ถอดความหมาย รไหมวาเราซาบซงใจแคไหน และรไหมวาเรานนปลาบปลมเทาไหร ทไดมเธอเปนพลงอนสาคญ เพราะวาเรานนรเธอทาเพอใคร เหนดเหนอยแคไหนเธอไมไหวหวน เพอทจะใหเรานนไดเดนตอไป

รไหมวาเราซาบซงใจและปลาบปลมมากทเราไดมสมเดจพระเจาพนางเธอกลยานวฒนาเปนกาลงใจทสาคญตอชวตของเราเรารวาพระองคทานทรงงานหนกเพอเราพระองคทานไมหวนเกรงความเหนดเหนอยเพอใหเรามพลงกาวไปสวนขางหนา

แมวาจะไมมใครมองเหนเธอ แตวาสาหรบเรานน...

แมวาจะไมมใครมองเหนการทรงงานอยางเงยบๆ ของพระองคทานแตสาหรบเรานน....

"เธอเหมอนดงกบแสงทมองไมเหน แตเมอสองมาสะทอนสงทซอนเรน กเดนชดขนทนท เปรยบเธอกบแสงแมไมมส แตเธอกสะทอนความจรงใหโลกน ไดพบเหนสงดๆ วางดงามเพยงใด "

เปรยบพระองคดงแสงแสงทไมอาจเหนตวตนไมมสใดๆ แตเมอสะทอนกบสงใดกทาใหเราไดเหนภาพความเปนจรงของสงนนดจดงทสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยานวฒนาทรงปฏบตตอปวงพสกนกรชาวไทยมาตลอดพระองคนาความชวยเหลอไปยงพนทชนบทหางไกลไปยงททประชนชนยงมความลาบากนาแสงแหงความกรณาไปย ง พนท ท ม ความม ดมด ใหความเดอดรอนไดทเลาเบาบาง

ถงแมวาพรงนจะเปนเชนไร วนและคนจะหมนเปลยนสกเทาไหร เรานนกแนใจวาจะมเธอยนอยขางหลง

เราไมรวาวนพรงนจะเปนอยางไรโลกจะหมนเปลยนวนและคนไปอกนานเทาไรแตเราแนใจวาพระองคทานยงประทบเปนกาลงใจใหเรา

จงอยากขอมอบเพลงเพลงนให ใหเธอรบรวาสาหรบเราเธอสาคญเพยงไหนทอนสดทายนจะซากบทอนกลาง

เราขอถวายบทเพลงนแดพระองคทานเพอใหพระองคทานทรงรบรวาพระองคทานสาคญตอพวกเราอยางยง

ทมา: สขสร ดานธนวานช (2548)

หนา 28วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 28 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

2.แบบทดสอบการรบรเพลงภาษามอแบงออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1 เปนแบบสอบถามขอมลทวไป ทใชในการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบลกษณะประชากรจ านวน 4 ขอประกอบดวย 1)ชอ -นามสกล 2) ระดบการศกษา 3) ระบบการเรยนการสอนและ 4) ระดบการไดยน สวนท 2 เปนแบบทดสอบการรบร ทใชในการวดระดบการรบรเพลงภาษามอ จานวน 15 ขอ คอ 1) มกลมบคคลใดบางทกลาวถงในเพลง 2) ขอความใดตอไปนทมอย ในเพลง 3) ในเพลงเปรยบเทยบ ”แสง” กบบคคลใด 4) ในเพลงเปรยบเทยบ ”แสง” กบสงใด 5) เนอเพลงทวา รไหมวาเราซาบซงใจแคไหน “เรา” ในทนหมายถงใคร 6) เนอเพลงทวา เหนดเหนอยแคไหนเธอไมไหวหวน “เธอ” ในทน หมายถงใคร 7) เนอเพลงทวา แมวาจะไมมใครมองเหนเธอ “ใคร” ในทน หมายถงบคคลใด 8) เนอเพลงทวา เรานนกแนใจวาจะม เธอยนอยข างหลง “เธอยนอยข างหลง” หมายถงอะไร 9) เนอเพลงทวา สองมาสะทอนสงทซอนเรนก เดนชดขนทนท “เดนชดขนทนท” หมายถงอะไร 10) เนอเพลงทวา สงทซอนเรน “สงทซอนเรน” หมายถงอะไร 11) เพลง“แสงหนง” มการรองซาหลายครงในทอนใด 12) ผแตงแตง ”เพลงแสงหนง” เพออะไร 13) เพลง“แสงหนง” จดเปนเพลงประเภทใด 14) เพลง“แสงหนง” เปนเพลงทมจงหวะเปนอยางไร และขอท 15) เพลง“แสงหนง” ถายทอดอารมณความรสกอยางไร ซงทง 15 ขอนเปนคาถามทเกยวของและสอดคลองกบเนอหาของเพลงภาษามอ ประกอบดวยคาถามเกยวกบความรความเขาใจเนอหาทถายทอดในบทเพลง เชน กลาวถงใคร เรองอะไร ทาไมจงกลาวเชนนน เขาใจความหมายของเพลง จงหวะ อารมณ และความรสกทถายทอดในเพลงไดถกตอง

จากนนนาแบบทดสอบใหผเชยวชาญ 3 ทาน คอ อาจารยสมมารถ ไตรวชา ผอานวยการโรงเรยนเศรษฐเสถยรในพระราชปถมภ อาจารยสกฤษฎ ว งแวงนอย อาจารยประจ า คณะคร ศาสตร มหาวทยาลย ราชภฏสวนดสต และนางสาวจรภา นวาตพนธ อาจารยประจา วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล เปนผพจารณาความเหมาะสมของคาถามสาหรบใชเกบขอมลเกยวกบประชากร และทดสอบวดระดบการรบรเพลงภาษามอ เมอไดแบบทดสอบการรบรเพลงภาษามอทเหมาะสมแลว ผวจยไดทาการแปลเปนภาษามอ โดยมผเชยวชาญดานภาษามอทเปนคนหหนวก 3 ทาน คออาจารยวทยต บนนาค อาจารยประจาคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต อาจารยกานต อรรถยกต และนางสาวจรภา นวาตพนธ อาจารยประจาวทยาล ยราชสดามหาวทยาล ยมหดล เปนผตรวจสอบคณภาพของเครองมอดานความตรงตามเนอหาไดคาความสอดคลองของผเชยวชาญของแตละทาน อยในระดบสง IOC= 1.00 และตรวจสอบคาความยากงาย คาอานาจจาแนก และคาความเชอมนของแบบทดสอบ โดยมคาความยากงายของของแบบทดสอบอยระหวาง 0.25-0.75 คาอานาจจาแนกของแบบทดสอบอยระหวาง 0.25-0.69 และมคาความเชอมนของแบบทดสอบเทากบ 0.90 การเกบรวบรวมขอมล กระบวนการดาเนนการวจยมขนตอนดงน สวนท 1 การสอบถามขอมลทวไป 1.ผวจย แจกแบบทดสอบการรบรเพลงภาษามอใหนกเรยนหหนวกคนละ 1 ชด 2.เปดซด แบบทดสอบการรบรเพลงภาษามอสวนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปทแปลเปนภาษามอใหนกเรยนดทละขอคาถาม 3.หยดเทปเพอใหนกเรยนเขยนคาตอบลงในกระดาษแบบทดสอบทแจกใหจนครบทง 4 ขอ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 29

สวนท 2 การทดสอบการรบรเพลงภาษามอ 1.ผวจยเปดซด เพลงภาษามอ “แสงหนง” ใหนกเรยนด 2.เปดซด แบบทดสอบการรบรเพลงภาษามอ ทแปลเปนภาษามอใหนกเรยนดทละขอคาถาม พรอมตวเลอกตอบทง 4 ขอ 3.หยดเทป เพอใหนกเรยนวงกลมรอบตวเลอกทเปนคาตอบลงในกระดาษแบบทดสอบทแจกใหจนครบทง 15 ขอ ทงนนกเรยนสามารถยอนดคาถาม และตวเลอกตอบทเปนภาษามอซาอกในขอทไมแนใจหรอยงไมไดตอบไดอกในตอนทายเมอเปดซดครบทง 15 ขอ การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลใชคาสถตพรรณนาสาหรบอธบายลกษณะของตวอยาง ไดแก

การแจกแจงความถ การหาคารอยละ และใชคาสถตอนมาน สาหรบการทดสอบสมมตฐานเพอเปรยบเทยบการรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทง 2 ระบบ ไดแก t-test สาหรบทดสอบคาเฉลยของประชากร 2 กลมทเปนอสระและ F-test สาหรบทดสอบคาเฉลยของประชากรทมากกวา 2 กลมทเปนอสระ ผลการวจย ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง นกเรยนทเปนกลมตวอยางสวนใหญมระดบการศกษามธยมศกษาปท 6 จานวน 54 คน คดเปนรอยละ 41.54 รองลงมาคอ มธยมศกษาปท 4 คดเปนรอยละ 30.77 และสถาบนทกาลงศกษาอยมระบบการเรยนการสอนแบบระบบสองภาษาจานวน 84 คน คดเปนรอยละ 64.62

ตารางท 2 จานวนและรอยละขอมลทวไปของนกเรยน

ขอมลทวไปของนกเรยน จ านวน (n = 130) รอยละ 1. ระดบการศกษา - มธยมศกษาปท 4 - มธยมศกษาปท 5 - มธยมศกษาปท 6

40 36 54

30.77 27.69 41.54

2. ระบบการเรยนการสอน - ระบบรวม 46 35.38 - ระบบสองภาษา 84 64.62

การรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมและระบบการ เรยนการสอนแบบสองภาษาผลการวจยพบวาเนอเพลงทนกเรยนรบรและตอบคาถามไดถกตองมากทสดคอเหนดเหนอยแคไหนเธอไมไหวหวน “เธอ” ในทนหมายถงสมเดจพระ

เจา พนางเธอเจ าฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาสราชนครนทรจานวน 115 คนคดเปนรอยละ 88.46 รองลงมาคอรบรวากลมบคคลทกลาวถงในเพลงคอสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยา ณวฒนากรมหลวงนราธ วาสรานครนทรและประชาชนชาวไทยจานวน 100 คน คดเปนรอยละ

หนา 30วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 30 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

76.92 รองลงมาคอการรบรวาสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ทรงงานหนกประชาชนชาวไทยซาบซ งและปลาบปลมแสงสะทอนสงใดกทาใหเราเหนสงนน และการรบรทวาแมวาจะไมมใครมองเหนเธอ “ใคร” ในทนหมายถงบคคลทวไป มจานวนเทากน

คอ จานวน 99 คน คดเปนรอยละ 76.15 สวนเนอเพลงทมการรบรนอยทสดคอ สองมาสะทอนสงทซอนเรนก เดนชดขนทนท “เดนชดขนทนท” หมายถงเรามองเหนวายงมคนททกขลาบากอกมากมาย จานวน 18 คน คดเปนรอยละ 13.85 รายละเอยดดงตารางท 3

ตารางท 3 ผลการวเคราะหและจานวนรอยละการรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมและระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษา

การรบรเพลงภาษามอ รบรถกตอง รบรไมถกตอง

จานวน (n=130)

รอยละ จานวน (n=130)

รอยละ

1. กลมบคคลทกลาวถงในเพลงคอสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร, ประชาชน ชาวไทย 2. ขอความทมอยในเพลงคอ สมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนากรมหลวง นราธวาสราชนครนทร ทรงงานหนก ประชาชนชาวไทยซาบซงและปลาบปลม แสงสะทอนสงใดกทาใหเราเหนสงนน 3. ในเพลงเปรยบเทยบ “แสง” กบสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร 4. ในเพลง เปรยบเทยบ “แสง” กบความกรณา ของสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาสราชนครนทร 5. เนอเพลงทวา รไหมวาเราซาบซงใจแคไหน“เรา” ในทนหมายถงประชาชนชาวไทย 6. เนอเพลงทวา เหนดเหนอยแคไหนเธอไมไหวหวน“เธอ” ในทนหมายถงสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาสราชนครนทร 7. เนอเพลงทวาแมวาจะไมมใครมองเหนเธอ“ใคร”ในทนหมายถงบคคลทวไป

100

99

98

40

88

115

99

76.92

76.15

75.38

30.77

67.69

88.46

76.15

30

31

32

90

42

15

31

23.08 23.85 24.62 69.23 32.31 11.54 23.85

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 31

การรบรเพลงภาษามอ รบรถกตอง รบรไมถกตอง

จานวน (n=130)

รอยละ จานวน (n=130)

รอยละ

8. เนอเพลงทวาเรานนกแนใจวาจะมเธอยนอย ขางหลง“เธอยนอยขางหลง” หมายถง สมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ทรงอย เปนกาลงใจสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาส ราชนครนทร ทรงใหความชวยเหลอและทรงบรรเทาความเดอดรอน 9. เนอเพลงทวาสองมาสะทอนสงทซอนเรนก เดนชดขนทนท “เดนชดขนทนท” หมายถง เรามองเหนวายงมคนททกขลาบากอก มากมาย 10. เนอเพลงทวาสงทซอนเรน“สงทซอนเรน” หมายถงประชาชนทอยหางไกล ความเจรญ 11. เพลง “แสงหนง” มการรองซาหลายครงในทอน “สองมาสะทอนสงทซอนเรน กเดนชดขนทนท” 12. ผแตง แตง “เพลงแสงหนง” เพอถวาย สมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ไดทรงทราบวาพระองคสาคญยงตอปวงชน ชาวไทย 13. เพลง “แสงหนง” จดเปนเพลงประเภทยกยองบคคล 14. เพลง “แสงหนง” เปนเพลงทมจงหวะชา 15. เพลง “แสงหนง”ถายทอดอารมณความรสกซาบซงปลาบปลมใจ

83

18

54

43

47

36

96 81

36.85

13.85

41.54

33.08

36.15

27.69

73.85 62.31

47

112

76

87

83

94

34 49

36.15 86.15 58.46 66.92 63.85 72.31 26.15 37.69

หนา 32วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 32 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ผลการวเคราะหเปรยบเทยบการรบรของนกเรยนจาแนกตามระดบการศกษาพบวานกเรยน หหนวกทมระดบการศกษาตางกนมการรบรเพลงภาษามอไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (F = 0.865, p = 0.423) ดงรายละเอยดตารางท 4 ตารางท 4 การเปรยบเทยบการรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวม และระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษาจาแนกตามระดบการศกษา

การรบร เพลงภาษามอ

มธยมศกษา ปท 4 (n=40)

มธยมศกษา ปท 5 (n=36)

มธยมศกษา ปท 6(n=54)

F P

x S.D. x S.D. x S.D. 0.865 0.423

คะแนนการรบร 8.05 2.07 8.58 2.27 8.63 2.36 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนการรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมและระบบการเรยนการสองแบบสองภาษาพบวานกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบแตกตางกนมการรบรเพลงภาษามอไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (t = 1.406, p = 0.162) ดงรายละเอยดตารางท 5 ตารางท 5 การเปรยบเทยบการรบรเพลงภาษามอของนกเรยนหหนวกทเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมและระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษา

การรบร เพลงภาษามอ

ระบบรวม (n=46)

ระบบสองภาษา (n=84)

t p

x S.D. x S.D. 1.406 0.162

คะแนนการรบร 8.07 2.19 8.64 2.26 อภปรายผล จากผลการวจยในครงน พบวา นกเรยน หหนวกทมระดบการศกษาตางกนและเรยนอยในระบบการเรยนการสอนตางกนมการรบร เพลงภาษามอไมแตกตางกน เพราะการแปลเพลงภาษามอ “เพลงแสงหนง” ไดแปลขนโดยมการวเคราะหองคประกอบหลายประการ ทงการวเคราะหภาษาทคนหหนวกใชทเปนภาษา มอไทย (Thai Sign Language) หรอภาษามอตามภาษาไทย (Signed Thai) เพราะการแปลทงสองระบบนจะมการเลอก

ทามอและการจดรปประโยคทแตกตางกน ผวจยเลอกใชภาษามอไทยซงเปนภาษาทใชในชมชน คนหหนวกไทย เปนภาษาภาษาหนงทมโครงสรางทางภาษาและไวยากรณของตนเอง โครงสรางทางภาษาและไวยากรณแตกตางกบภาษาไทย จากการวจยพบวา 83 เปอรเซนของภาษามอทพบในแตละท องถ นของประ เทศไทยม ความ เหม อนก น (จตประภา, 2542) จงมการใชในการสอสารและการถายทอดความหมายทสอดคลองและเหมาะสมกบความตองการของคนหหนวกและสถานการณ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 33

ของการรบและการสงภาษา (มลวลย , 2551) ผแปลเพลง”เพลงแสงหนง” มาเปนเพลงภาษามอคานงถงหลกการเลอกวธการแปลหรอการเปนลามเพอสอความหมายใหครบถวนสมบรณทสด โดยลามหรอผแปล จะกาหนดทาภาษามอททงสวยงาม และมศลปะ ไมเพยงแตจะสอความหมายเทานน แตการใชภาษามอยงตองกลมกลนมสมผสของภาษามอมการเคลอนไหวทตอเนอง สวยงาม และใชสหนาทาทางใหสอดคลองกบอารมณ ทานองของเพลงดวย เพอสอใหผรบ คอ คนหหนวกเขาใจใหมากทสด เพลงภาษามอจงจะเกดความบนเทงและความสนทรยกบคนหหนวกไดอยางแทจรง ดงนนนกเรยนหหนวกทมระดบการศกษาและเรยนอยในระบบการเรยนการสอนตางกนจงมการรบรเ พล งภ าษาม อ ไ ม แ ต กต า ง ก น ซ ง จ า กก า รเปรยบเทยบคะแนนการรบรเพลงภาษามอ โดยจาแนกตามระบบ การเรยนการสอนของโรงเรยน พบวา คะแนนของนกเรยนหหนวกทเรยนในโรงเรยนทมการเรยนการสอนแบบรวม มคาเฉลยเทากบ 8.07 สวนคะแนนของนกเรยนหหนวกทเรยนในโรงเรยนทมการเรยนการสอนแบบสองภาษา มคาเฉลยเทากบ 8.64 ผวจยจงเลอกใชภาษามอไทย (Thai Sign Language) ภาษาทรบรดวยตา ประกอบดวยทามอทศทางการหนของมอ การเคลอนไหวของมอและการแสดงสหนา ทามอหนง หมายถงคาหนงคา หรอวล หรอความคดรวบยอด (จตประภา,2542) ซงเปนภาษามอทใชในชมชนคนหหนวก เปนภาษาทรบรดวยตา มโครงสรางทางภาษาและไวยากรณเปนของตนเองตางจากภาษาไทย เปนภาษาทสามารถอธบายสงตาง ๆ ไดครบถวน สอดคลองกบ มลวลย (2546) ทกลาวถงภาษามอวา เปนภาษาทไดรบการพฒนามาแลวอยางสมบรณ ดวยกฎเกณฑของไวยากรณ เปนภาษาทแสดงให เหนความหลากหลายของการแสดงออก กระบวนการ และม

ทมาทไป เปนกระบวนการสรางมาจากฐานคาศพทจานวนมาก มหลกไวยากรณทละเอยดลกซงและสละสลวย เปนเครองมอแสดงถงความหมายและการขยายความ เปนภาษาทมอสรภาพสมบรณในตนเอง สามารถใชไดอยางเหมาะสม สะดวกสบาย ใชแสดงถงการมภมร ความเฉยบแหลม การสนทนาใชแทนอารมณ ความรสก เหตผล และรอยกรองกได ขอเสนอแนะ จากผลการวจยในครงน มขอเสนอแนะดงน 1.ควรมการนารปแบบการแปลเพลงภาษามอไปจดทาเพลงภาษามออน ๆ เพอนาไปใชในการการเรยนการสอนในวชาศลปะดนตรสาหรบคนหหนวก เพอใหเขาใจความหมายของบทเพลง “แสงหนง” 2.ควรมการเผยแพรเพลงภาษามอไปสลามภาษามอเพอใหการแปลเพลงภาษามอเปนไปในแนวทางเดยวกน 3.ควรมการศกษาแนวทางการนาเพลงภาษามอเขาไปใชในการจดการเรยนการสอนใหกบนกเรยนในระบบการเรยนการสอนแบบระบบรวมและระบบการเรยนการสอนแบบสองภาษา เพอใหนกเรยนไดรบร เขาใจและเขาถงความหมายของบทเพลงตางๆ ได 4 .ควรมการศกษาเปรยบเทยบความ พงพอใจของคนหต งทมตอเพลงภาษามอทมลกษณะการแปลแบบคาตอคากบเพลงภาษามอทมลกษณะการแปลแบบเอาความ 5.ควรมการศกษาประสทธผล การรบร และความพงพอใจของผใชสอบนทกเพลงภาษามอ “เพลงแสงหนง”

หนา 34วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 34 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

เอกสารอางอง จตประภา ศรออน. (2542). การสอนแบบสองภาษาสาหรบเดกหหนวกตามแนวทางการศกษาวอลดอรฟ. กรงเทพฯ: ฝายวจยวทยาลยราชสดามหาวทยาลยมหดล. มลวลย ธรรมแสง.(2546). จดประกายการศกษาพเศษ. กรงเทพฯ: โรงเรยนเศรษฐเสถยรในพระราชปถมภ. .(2551) เพลงภาษามอ:หลกการและวธคด. กรงเทพฯ: โรงเรยนเศรษฐเสถยรในพระราชปถมภ. สขสร ดานธนวานช. (2548). ความสมพนธระหวางกระบวนการสรางสมพนธสารเรองเลากบกระบวนการ คดของคนหหนวกในการเลาเรองใหผอนทราบ. วารสารวทยาลยราชสดา,5(1-2),44-49. จรภา นวาตพนธ. (2549). การวเคราะหเปรยบตางคากรยาในภาษามอไทยและภาษาไทย.วทยานพนธ ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาภาษาศาสตรประยกต, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. พวงแกว กจธรรม. (2547). เอกสารการสอนเรองการศกษาสาหรบคนทมความบกพรองทางรางกายหรอ

สขภาพสาหรบนกศกษาประกาศนยบตรบณฑตและปรญญาโท สาขาการศกษาพเศษ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

James. (1998) Work in British and American Literature (2nd ed). United Stated: Englewood

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 35

การประเมนผลโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายส าหรบผปวย ทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแทบเลต

Evaluation of Application Program of Meaningful Pictures Communication on a Tablet for People with Motor Aphasia

สามารถ สขเจรญ1, เบญจพร ศกดศร2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาการฟนฟสมรรถภาพคนพการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล

2อาจารยภาควชาฟนฟสมรรถภาพคนพการ วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล, Corresponding Author E-mail: 1samartot@gmail.com, 2benjaporn.sak@mahidol.ac.th

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอประเมนผลการใชโปรแกรมประยกตภาพสอความ หมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแทบเลตซงเปนโปรแกรมทพฒนาขนเพอชวยในการสอความหมายระหวางผปวย ญาต ผดแล และทมสหวชาชพ โดยการวจยนมผเขารวมการวจยจานวน 50 คน เปนเพศชาย 41 คนและเพศหญง 9 คน อายตงแต 30 ปขนไป ผลการวจยพบวาผเขารวมการวจยรอยละ 76.0 สามารถใชโปรแกรมภาพสอความหมายสอสารได และมผเขารวมวจยรอยละ 24.0 ทไมสามารถใชโปรแกรมภาพสอความหมายสอสารได แตผเขารวมวจยกลมนสามารถสอสารกบผอนโดยการพยกหนาหรอสายหนาสาหรบการตอบรบหรอปฏเสธตามลาดบ โดยเวลาเฉลยในการชภาพตอบคาถามเทากบ 2.26 วนาท และผเขารวมการวจยมระดบความพงพอใจโดยรวมตออปกรณแทบเลตอยในระดบมาก และสวนใหญมความคดเหนวาอปกรณแทบเลตและซอฟตแวรมความเหมาะสม

คาสาคญ: ผปวยทมภาวะ Motor Aphasia, แทบเลต

หนา 36วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 36 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

Abstract

This study aimed to evaluate an application program of meaningful pictures communication on a tablet for people with motor aphasia. The program was developed to assist in interpretation between patients, caregivers and a multidisciplinary team. This research involved 50 participants (male 41, female 9) aged over 30 years. The results showed that 76% of participants could use the program to communicate, however 24.0 % of participants could not use the program. Participants that could not use the program to communicate were able to communicate by other by non verbal means such as a nod or a shake of head for acceptance or rejection , respectively. The average time to answer questions was 2.26 seconds. Overall satisfaction with the device and the software is level quite satisfied. Equipment and software are appropriate is mainly.

Keywords: motor aphasia, tablet

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 37

ความเปนมาและความส าคญของปญหา โรคหลอดเลอดสมอง (Stroke) เปนโรค

ทางระบบประสาททพบบอยและเปนสาเหตการตายอนดบท 3 ในประเทศไทยซงมแนวโนมเพมสงขนและเปนปญหาดานสาธารณสขทสาคญของประเทศ ผลการศกษาของกระทรวงสาธารณสขและองคการอนามยโลกในป พ.ศ. 2545 พบวา โรคหลอดเลอดสมองเปนสาเหตการเสยชวตอนดบ 1 ในเพศหญง และอนดบ 3 ในเพศชายของประชากรไทยจากการศกษาในป พ.ศ.2550 พบวามผปวยโรคหลอดเลอดสมองจ านวน 1 ,850 รายตอประชากร 100,000 คน (สถาบนประสาทวทยา ส าน ก พฒนาวชาการแพทย กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข, 2552) ซงแสดงถงภาวะโรคหลอดเลอดสมองซงเปนปญหาดานสาธารณสขทสาคญมากทวโลก เนองจากเปนภาวะทพบบอยและกอใหเกดความพการไดมาก รวมถงประเทศไทย การศกษาจากรายงานของกองระบาดวทยา กระทรวงสาธารณสขป พ.ศ. 2547 พบวาโรคหลอดเลอดสมองเปนสาเหตการตายอนดบท 5 และสงผลใหผปวยเกดความพการถงรอยละ 12.6 ซงในปจจบนผปวยโรคหลอดเลอดสมองเปนโรคทพบบอยทสดในโรคทางระบบประสาทวทยาทรบคนไขไวในโรงพยาบาล โดยคนทเปนโรคนหากมอาการของโรคแมรอดชวตกมกจะมความพการหลงเหลออย โดยผปวยทมชวตรอดจากโรคหลอดเลอดสมองมกจะสญเสยการทางานของแขนขาซกขวาหรอซกซาย นอกจากน บางรายยงสญเสยความสามารถทางการสอความหมายอกดวย

โรคหลอดเลอดสมองทมพยาธสภาพทสมองสวนหนาขางเดน (Dominant Hemisphere) อาจทาใหผปวยสญเสยความสามารถในการสอความหมายกบบคคล อนไดอย างถกตองและเหมาะสม เนองจากมภาวะ Aphasia หรอ Dysphasia (ผาสก มหรรฆานเคราะห, 2541) ทา

ใหผปวยอาจสญเสยความสามารถในการเขาใจสญลกษณทางภาษาทรบรโดยการไดยนหรอการมองเหน เชน ความเขาใจถอยคา ประโยค ภาพสงของ หรอสญเสยความสามารถในการแสดงสญลกษณทางภาษาดวยการพด และการเขยน หรออาจสญเสยความสามารถทงสองดานรวมกนคอทงไมเขาใจและไมสามารถแสดงออกทางภาษาได (ผาสก มหรรฆานเคราะห, 2541) การสญเสยสมรรถภาพของรางกายจะขนอยกบความรนแรงขอ งอากา รซ ง ป ร ะ เ ม น ไ ด ด ว ยก ารทดสอบความสามารถในการใชภาษาและการสอสารของผปวยเกยวกบการเรยกชอสงของไดถกตองจากการเหนภาพ หรอบรรยายลกษณะไดจากการอานชอสงของ การพดทวนประโยคหรอขอความ การทาตามคาสงท เปนการสงดวยวาจาหรอทเปนลายลกษณอกษรเปนตน โดยทภาวะ Aphasia แบงออกเปน 3 ประเภทตามพยาธสภาพทเกดและอาการทแสดงออกมาไดแก ผทเกดพยาธสภาพทบรเวณ Wernike’s Area จะทาใหไมสามารถรบหรอเขาใจภาษาทไดรบฟงจากผ อน โดยเรยกวา Wernike’sAphasia ผทเกดพยาธสภาพทบรเวณ Broca’s Area จะทาใหมการสญเสยหรอมความลาบากในการเปลงเสยงพดโดยทไมมความบกพรองทางดานการเขาใจภาษาพดของผ อนเรยกวา Motor’s Aphasia สวนผปวยบางรายทมอาการร น แ ร งม พย า ธ สภ าพครอบคล มท ง บ ร เ วณ Wernike’s Area และ Broca’s Area จะมความบกพรองทงทางดานการรบรและการแสดงออกทางภาษาคอมความบกพรองทงทางดานการรบรและการแสดงออกทางภาษาดวยความรนแรงเทาเทยมกน ซงทาใหผปวยมความลาบากในการพด รวมทงมปญหาในการฟงเขาใจในคาพดของผอน มความบกพรองทงทางดานการอานและการเขยน ซงผทมความผดปกตดงกลาวเรยกวา Global Aphasia (เสก อกษรานเคราะห, 2535)

หนา 38วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 38 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ผปวยทมปญหาดาน Motor Aphasia ตองไดรบการบาบดโดยการฝกพด ซงบางรายอาจหายเปนปกตและใช เวลานาน แตบางรายไมสามารถหายเปนปกตได ดงนน ความผดปกตทางการสอความหมายจงสงผลกระทบถงคณภาพชวตของผปวยเปนอยางมาก และทสาคญการประเมนหรอการวนจฉยของแพทยในระยะฟนฟสมรรถภาพของผปวยบางรายเปนปญหามาก เนองจากบางครงแพทยและทมสหวชาชพตองการขอมลจากผปวยแตผปวยไมสามารถใหขอมลกบแพทยและทมสหวชาชพไดทงทรและเขาใจคาถาม ดงนนผปวยมกใชการสอสารโตตอบโดยการพยกหนา ซงถามการนาดวยรปภาพกอาจสามารถตอบได ในกรณผปวยขนรนแรงหรอรายพกฟนใหมๆ อ า จ ต อ ง ใ ช ก า ร ส อ ส า ร แ บ บ ท า ง เ ล อ ก (Augmentative and Alternative Communication : AAC) ซงเปนสอทชวยในการสอความหมายของผปวยดงกลาวทงในชวงทไดรบการฟนฟทโรงพยาบาลและเมอกลบไปอยทบานหรอกลบไปดาเนนชวตในสงคมตามปกต ปจจบนมการนาอปกรณทางเลอกมาใชในการสอความหมายสาหรบผปวยทมปญหาทางดานการสอความหมาย ในกลมของ Motor Aphasia นน จากทมการศกษาและพฒนาอปกรณทางเลอกในการส อความหมายในประเทศไทยนนม 2 ประเภท ไดแก อปกรณทาง เลอกในการส อความหมายท เปน Low-Technology เชน กระดานสอสารสาหรบผปวยชาวไทยทสญเสยความสามารถทางการพด (เบญจพร ศกดศรและคณะ, 2554)ซงมลกษณะเปนสมดภาพทจดเปนหมวดหมและมคาบรรยายใตภาพเปนภาษาไทยดงภาพท 1

ภาพท1 แสดงกระดานสอสาร

ทมา: การวจยและพฒนากระดานสอสารสาหรบผปวยชาวไทยทสญเสยความสามารถทางการพด (The Research and Development of Communication Board for Thai People with Aphasia) (เบญจพร ศกดศร และคณะ, 2554)

นอกจากนยงมอปกรณทางเลอกในการสอความหมายทเปน Hi-Technology โดยการนาภาพจากผลการวจยกระดานสอสารสาหรบผปวยชาวไ ท ย ท ส ญ เ ส ย ค ว า ม ส า ม า ร ถ ท า ง ก า ร พ ด มาประยกตใชบนอปกรณแบบเคลอนยายงายโดยพฒนาเปนโปรแกรมการใชภาพสอความหมายสาหรบผปวยโรคหลอดเลอดสมองทมปญหาดานการพดโดยประยกตใชระบบการสอสารดวยภาพและเสยงบนสมารทโฟน(ราตร เกงกลา และสพตรา ทองนวม, 2554) ซงจะมภาพ เสยง และคาบรรยายใตภาพเปนภาษาไทย ดงภาพท 2

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 39

ภาพท2 แสดงโปรแกรมภาพและเสยงบนสมารทโฟน ทมา:การศกษาวจยเรอง การใชภาพสอความหมายสาหรบผปวยโรคหลอดเลอดสมองทมปญหาดานการพดโดยการประยกตใช Application บนโทรศพทมอถอ (ราตร เกงกลา และสพตรา ทองนวม, 2554)

จากผลการทดลองใช อปกรณท งสองประเภท ไดแกกระดานสอสารสาหรบผปวยชาวไทยทสญเสยความสามารถทางการพด (เบญจพร ศกดศร และคณะ, 2554) และโปรแกรมภาพและเสยงบนสมารทโฟน (ราตร เกงกลา และสพตรา

ทองนวม, 2554) พบวา กระดานสอสารสาหรบผปวยชาวไทยทสญเสยความสามารถทางการพดและโปรแกรมภาพและเสยงบนสมารทโฟนสามารถชวยผปวยทมภาวะ Motor Aphasia สอความหมายกบญาต ผดแลและผบาบดได แตอยางไรกตาม ยงไมมการประเมนผลโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia อยางเปนระบบ ดงนน ผวจยจงมความสนใจททาการประเมนผลการใชงานโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะMotor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย ซงเปนเทคโนโลยขนสงเนองจากโปรแกรมดงกลาวมฟงกชนการทางานทครอบคลมมากกวาอปกรณชวยในการสอความหมายทเปนเทคโนโลยขนตา และจากความกาวหนาทางเทคโนโลยในปจจบนทาใหการพฒนาโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะMotor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย ซงมเสยงบรรยายภาพเปนภาษาไทย ระบบโปรแกรมมฟงกชนการเพมและลบภาพไดตามทผใชตองการนอกจากนยงสามารถจดหมวดหมของคาทตองใชในการสอความหมายไดสะดวก ดงนน เพอใหสามารถประเมนผลการใชงานโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะMotor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงายใหสามารถใชเปนอปกรณทางเลอกทชวยใหผทมความบกพรองทางการสอความหมายสามารถส อสารกบผ เ ก ยวของ ได ซ งจะ เปนประโยชนกบผดแลและผปวยเพอใชในการสอความหมายและใชชวตตามปกตไดมากขน และเนองจากในปจจบนอปกรณทเปน Hi-Technology ทนาเขาจากตางประเทศมราคาสง ภาษาทใช การตอบสนองของระบบซอฟตแวรและอปกรณจะเปนภาษาตางประเทศซงไมสอดคลองกบวถชวตของผปวยคนไทย

หนา 40วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 40 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

วตถประสงคของการวจย เพอประเมนผลการใชโปรแกรมประยกต

ภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะMotor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet)

ขอบเขตของการวจย การศกษาครงนกลมประชากรเปนผปวยโรคหลอดเลอดสมองทมภาวะ Motor Aphasia ทรกษาตวอย ในโรงพยาบาลพทธโสธร จงหวดฉะเชงเทรา ศนยการแพทยกาญจนาภเษก จงหวดนครปฐม โรงพยาบาลเจาพระยาอภยภ เบศร จงหวดปราจนบร โรงพยาบาลสมเดจพระเจาตากสนมหาราช จงหวดตาก และโรงพยาบาลอดรธาน จงหวดอดรธาน จานวน 50 รายโดยคดเลอกกลมตวอย าง เปนการส มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยกาหนดคณสมบตของกลมตวอยางซ ง เปนผป วยทมภาวะ Motor Aphasia เนองมาจากภาวะโรคหลอดเลอดสมองทไมสามารถสอความหมายโดยใชคาพดไดและโดยการวนจฉยของแพทยเวชศาสตรฟนฟ ไมมอาการบกพรองทางระบบประสาทอนๆ เปนผปวยโรคหลอดเลอดในสมองทไมมสาเหตจากภาวะเสอมของสมอง ไมมความบกพรองในการรบรหรอภาวะปญญาออน มอายตงแต 30 ป และไมเคยไดรบการฝกพดมากอน วธด าเนนการวจย การวจยครงนใชระเบยบวธการวจยเชงปรมาณ(Quantitative Research) และวธการวจยเชงคณภาพ(Qualitative Research) โดยมวธ ดาเนนการวจยดงน 1.ทบทวนวรรณกรรมและเอกสารทเกยวกบโรคหลอดเลอดสมองทมภาวะ Motor Aphasia และการใชโปรแกรมประยกตทพฒนาบนอปกรณแบบ

เคลอนยายงายเพอกาหนดกรอบแนวคดเบองตนในการวจย 2.การดาเนนการวจยประกอบดวยการศกษาขอมลเชงปรมาณ และการศกษาขอมลเชงคณภาพดงน

2.1 การศกษาขอมลเชงปรมาณแบงการดาเนนการเปน 4 ขนตอนดงตอไปน

2.1.1 การกาหนดประชากรและกลมตวอยางการวจยคร งนผ วจยกาหนดกลมตวอยางเปนผปวยโรคหลอดเลอดสมองทมภาวะMotor Aphasia ทรกษาตวอยในโรงพยาบาลพทธโสธร จงหวดฉะเชงเทรา ศนยการแพทยกาญจนาภเษก จงหวดนครปฐม โรงพยาบาลเจ า พ ร ะย าอภ ยภ เ บศ ร จ ง ห ว ดปร าจ นบ ร โรงพยาบาลสมเดจพระเจาตากสนมหาราช จงหวดตาก และโรงพยาบาลอดรธาน จงหวดอดรธานกลมตวอยางไดจากการคดเลอกกลมตวอยางโดยการสมแบบเจาะจง(Purposive Sampling) ซงกาหนดคณสมบตของกลมตวอยางเปนตามเกณฑดงน ผปวยทมภาวะ Motor Aphasia เนองมาจากภาวะโรคหลอดเลอดสมองทไมสามารถสอความหมายโดยใชคาพดไดและโดยการวนจฉยของแพทยเวชศาสตรฟนฟ ไมมอาการบกพรองทางระบบประสาทอนๆ เชน การบกพรองของเสนประสาทสมองคท 12 คอเสนประสาทไฮโพกลอสวล(Hypoglossal Nerve) เปนเสนประสาทสงการไปยงกลามเนอลน กลามเนอทใชในการกลน และกลามเนอทใชในการออกเสยง ถาเสนประสาทบกพรองจะทาใหเกดการทางานของลนและกลามเนอทใชในการออกเสยงทางานผดปกต

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 41

2.1.2 การสรางเครองมอทใชในการวจยการวจยครงนใชเครองมอทไดพฒนาขนและผานการประเมนจากผทรงคณวฒเพอใชในการเกบรวบรวมขอมลประกอบดวย แบบบนทกขอมลทวไปของผปวยแบบประเมนผลการใชงานของโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia และแบบประเมนความพงพอใจในการใช โปรแกรมประยกตภาพส อความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet) เครองมอท ใชในการวจยทง 3 ฉบบดงกลาวขางตนมขนตอนในการสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ ดงน ขนท 1 ศกษาเอกสาร รายงานการวจย แนวคด และทฤษฎทเกยวของเพอนาผลทไดมาใชกาหนดกรอบแนวคด เพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบบนทกขอมลสวนบคคลของผเขารวมการวจยแบบทดสอบความสามารถในการสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet) และแบบแสดงความคดเหนเกยวกบโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายส าหรบผ ปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet) ขนท 2 ดาเนนการสรางแบบบนทกขอมลสวนบคคลของผ เขารวมการวจยแบบทดสอบความสามารถในการสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia และแบบแสดงความคดเหนเกยวกบโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายส าหรบผ ปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet) ข น ท 3 น า แ บ บ บ น ท ก ใ หผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอดานความตรงเชงเนอหา ความครอบคลมของขอคาถาม และ

ความชดเจนของภาษา โดยผทรงคณวฒจานวน 4 ค น ป ร ะ ก อ บ ด ว ย แ พ ท ย เ ว ช ศ า ส ต ร ฟ น ฟ ผเชยวชาญทางโปรแกรมคอมพวเตอร นกแกไขความผดปกตของการส อความหมายและนกกจกรรมบาบด ขนท 4 ปรบปร งขอค าถามทผเชยวชาญเสนอแนะนา จากนนนาไปทดลองใชกบผเขารวมการวจย 2 คนเพอทดสอบความเขาใจและความชดเจนของคาถาม แลวนามาปรบปรงแกไข ขนท 5 นาแบบบนทกทปรบปรงแกไขแลวไปจดทาเปนแบบบนทกฉบบสมบรณพรอมนาไปใชกบผเขารวมการวจย 2.1.3 นาเครองมอทใชในการวจยเสนอตอคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคนมหาวทยาลยมหดล

2.1.4 การเกบรวบรวมขอมลวจยด า เนนการโดยผ ว จ ย เปนผ บนทกขอมลของผเขารวมการวจยทกคนดวยตนเองโดยผวจยเปนผถามคาถามและผเขารวมการวจยเปนผตอบคาถามโดยใชอปกรณแบบเคลอนยายงายเปนอปกรณชวยในการตอบคาถามและผวจยเปนผบนทกขอมล

2 . 1 . 5 ก า ร ว เ ค ร า ะ ห ข อ ม ลดาเนนการโดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS FOR Windows วเคราะหขอมลสถานภาพของผตอบแบบสอบถามซ งเปนตวแปรเปนลกษณะแบบตรวจสอบรายการโดยใชสถตพนฐาน ไดแก คารอยละ คาเฉลยคาความเบยงเบนมาตรฐานของแตละรายการและนาเสนอผลการวเคราะหขอมล

2.2 การศกษาขอมลเชงคณภาพ เปนการศกษาเพอใหไดขอมลในระดบลกทมความสมบรณมาก

หนา 42วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 42 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ขนและเปนการเสรมขอมลเชงปรมาณ ทาโดยการสงเกตพฤตกรรมในขณะทผ เขารวมการวจยใชโปรแกรมภาพสอความหมายสาหรบผปวยโรคหลอดเลอดสมองทมปญหาดานการพดบนอปกรณแบบเคลอนยายงาย สรปผลการวจย

ขอมลพนฐานผเขารวมการวจยทเปนกลมตวอยางทงหมดจานวน 50 คน เปนเพศชายรอยละ82.0 เพศหญงรอยละ18.0 สวนใหญมอายมากกวา 60ป คดเปนรอยละ 40.0 รองลงมามอายอยในชวง 51-60 ปคดเปนรอยละ 36.0 และนอยทสดมอายอยในชวง 41-50 ป จานวนรอยละ 14.0 ระดบการศ กษาส งส ดส วน ใหญอย ใ นระดบประถมศกษารอยละ 46.0 รองลงมาอยในระดบมธยมศกษารอยละ 28.0 จานวนนอยทสดอยในระดบสงกวาปรญญาตรรอยละ 2.0

สวนใหญประกอบอาชพรบจางรอยละ 40.0 รองลงมาประกอบอาชพเกษตรกรรมรอยละ 26.0 อาชพของผเขารวมการวจยทนอยทสดไดแกอาชพรฐวสาหกจ สมณเพศ และไมไดประกอบอาชพรอยละ 2.0 ระยะเวลาในการเปนโรคหลอดเลอดสมองถงเวลาทเขารวมการวจยสวนใหญอยในระยะเวลานอยกวา 1 ปคดเปนรอยละ 50.0 รองลงมาอยในระยะเวลา 1-2 ป รอยละ 22.0 และระยะเวลาทนอยทสดคอระยะเวลา 4-5 ปคดเปนรอยละ 2.0 ผลการใช โปรแกรมประยกตภาพส อความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet) โดยทผ เขารวมการวจยสวนใหญชภาพทตองการไดถกตองโดยใช เวลาเฉลยในการชภาพตอบซ งสามารถจาแนกตามประเดนตางๆ ไดดงน

ตารางท 1 แสดงเวลาเฉลยในการชภาพตอบคาถามจาแนกตามหมวดขอคาถาม

หมวดขอค าถาม เวลาเฉลยในการชภาพตอบ(วนาท) กจวตรประจาวน อวยวะ อาหาร เครองดม ขนมและผลไม การเคลอนไหว กจกรรมสนทนาการ อปกรณการแตงกาย

2.83 2.18 3.03 1.41 1.83 3.54 1.46 1.83

ผลการใชโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคล อนย ายง าย (Tablet) พบว าผเขารวมการวจยสวนใหญชภาพตอบคาถามไดถกตอง สาหรบภาพทชตอบผดมสาเหตมาจาก

ผเขารวมการวจยไมรจกภาพทแสดงบนอปกรณแบบเคลอนยายงายเนองจากเปนผสงอายและอยในชนบท ภาพทแสดงบนอปกรณแบบเคลอนยายงายไมสามารถสอความหมายไดชดเจน เชน หวขอการเคลอนไหว ซงขอคาถามเปนการเคลอนไหวแต

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 43

ภาพทแสดงบนแทปเลตแสดงเปนภาพนงทาใหผเขารวมการวจยบางคนไมเขาใจ และภาพทแสดงในโปรแกรมบางภาพมความคลายคลงกนมากทาให

ผเขารวมการวจยชภาพตอบผด เชนภาพเสอยดกบเสอแขนสน ภาพขาวตมกบภาพกวยเตยว และภาพขนมกบเคก

ตารางท 2 แสดงความคดเหนของผเขารวมการวจยเกยวกบอปกรณและซอฟตแวร

ดานอปกรณ และ

ซอฟตแวร

ระดบความคดเหน(รอยละ) 1 2 3 4 5 ไมสามารถให

ขอมลได ขนาดของอปกรณแบบเคลอนยายงายมความเหมาะสม 0 0 0 10 66 24 นาหนกของอปกรณแบบเคลอนยายงายมความเหมาะสม 0 0 0 12 64 24 ปมกดและระบบสมผสของอปกรณแบบเคลอนยายงาย 0 0 0 26 50 24 อปกรณแบบเคลอนยายงายดงดดความสนใจ 0 0 2 14 60 24 ภาพ เสยง และตวอกษรทปรากฏในโปรแกรมสอความหมายไดชดเจน

0 0 4 54 18 24

ภาพ และตวอกษรทปรากฏในโปรแกรมมขนาดเหมาะสม 0 0 2 58 16 24 ภาพ เสยง และตวอกษรทปรากฏในโปรแกรมมลกษณะสอดคลองกบความเขาใจของคนไทย

0 0 0 52 24 24

โครงสรางโปรแกรมทไมซบซอนงายตอการใชงาน 0 0 4 30 42 24 โปรแกรมมคาศพทครอบคลมตอการใชงาน 0 0 0 32 44 24 อปกรณแบบเคลอนยายงายมความยดหยนในการใชงาน 0 0 2 42 32 24 อปกรณแบบเคลอนยายงายใชงานไดทกสถานท 0 0 0 8 68 24 โปรแกรมทถกพฒนาขนใหใชฟร 0 0 0 8 68 24 ลดการนาเขาโปรแกรมจากตางประเทศ 0 0 0 4 72 24 อปกรณแบบเคลอนยายงายมราคาแพง 4 14 50 4 4 24 ความพงพอใจตอภาพรวม 0 0 0 70 6 24 1 = ระดบความเหนดวยนอยทสด 2 = ระดบความเหนดวยนอย 3 = ระดบความเหนดวยปานกลาง 4 = ระดบความเหนดวยมาก 5 = ระดบความเหนดวยมากทสด

จากตารางท 2 แสดงระดบความคดเหนของผเขารวมการวจยเกยวกบอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet)และซอฟตแวรมความคด เหนในประเดนตางๆ ดงน

ดานอปกรณแบบเคลอนยายงาย ระดบความคดเหนของผเขารวมการวจย

ตออปกรณแบบเคลอนยายงายสวนใหญอยในระดบความเหนดวยมากทสดไดแกขนาดของอปกรณมความเหมาะสมง ายตอการพกพารอยละ 66

หนา 44วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 44 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

นาหนกของอปกรณมความเหมาะสมรอยละ 64 ปมกด และระบบสมผสมความสะดวก งายตอการใชงานรอยละ 50 อปกรณดงดดความสนใจ รอยละ 60 และงายตอการดแลรกษารอยละ 60

ดานอปกรณแบบเคลอนยายงายมราคาแพงความคดเหนสวนใหญอยในระดบเหนดวยปานกลางรอยละ 50 และระดบเหนดวยนอยรอยละ14 ตามลาดบซงแสดงใหเหนวาผเขารวมการวจยสวนใหญเหนวาราคาของอปกรณมราคาไมแพงสามารถซอเพอนามาใชในชวตประจาวนได ดานโปรแกรมภาพสอความหมายส าหรบผปวยภาวะ Motor Aphasia

ระดบความคดเหนของผเขารวมการวจยดานโปรแกรมภาพสอความหมายสวนใหญอยในระดบความเหนดวยมากทสดไดแก โปรแกรมมโครงสรางทไมซบซอนงายตอการใชงานรอยละ 42 โปรแกรมมคาศพทครอบคลมตอการใชงานรอยละ 44 สามารถใชงานไดทกสถานทรอยละ 68 และเปนโปรแกรม Freeware รอยละ 68 ทาใหลดการนาเขาจากตางประเทศรอยละ 72

ระดบความคดเหนดวยมากไดแก ดานภาพ เสยง และตวอกษรทปรากฎในโปรแกรมสามารถสอความหมายไดชดเจนมขนาดเหมาะสมรอยละ58 และมความสอดคลองกบวถชวตของคนไทยรอยละ 52และมความยดหยนในการใชงานรอยละ 42

นอกจากนความพงพอใจตอภาพรวมของอปกรณแบบเคลอนยายงายและโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia อยในระดบความคดเหนดวยมาก คดเปนรอยละ 70

สาหรบผเขารวมการวจยทไมสามารถใชอปกรณดงกลาวไดคดเปนรอยละ 24.0 จากการสงเกตของผวจยพบวาพฤตกรรมของผเขารวมการวจยสามารถสอสารกบผวจยและญาตไดโดยการ

พยกหนา และใชนวชตอบคาถามทผวจยและญาตถาม โดยทคาถามทถามนนจะเปนคาถามปลายปด เชน “จะดมนาใชไหม” “จะเขาหองนาใชไหม” “หวขาวหรอเปลา” ผปวยสามารถตอบคาถามโดยการพยกหนาตอบรบ หรอสายหวปฏเสธหรอใชวธการชสงของทตองการทอยใกลๆ ซงผเขารวมการวจยกลมนสามารถทาไดเพยงการใชนวชสงทตองการโดยตรง โดยไมสามารถใชอปกรณแบบเคลอนยายงายตอบคาถามตามกระบวนการวจยทผวจยถามไดโดยไมทราบสาเหต ผลการวเคราะหโดยภาพรวมของการใชโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย(Tablet) และจากการแสดงความคดเหนเกยวกบดานโปรแกรมสอความหมายและดานอปกรณแบบเคลอนยายงายแสดงใหเหนวาโปรแกรมและอปกรณดงกลาวสามารถใชเปนเครองมอในการสอสารระหวางผปวยกบทมสหวชาชพ ญาตและผดแล ทาใหผปวยสามารถทากจกรรมการดาเนนชวตตางๆกบคนทวไปไดซงสงผลใหคณภาพชวตของผปวยดขน นอกจากนความคดเหนดานอปกรณแบบเคลอนยายงายมราคาแพง ผ เขารวมการวจยสวนใหญมระดบความเหนดวยปานกลางและระดบความเหนดวยนอยแสดงใหเหนวาอปกรณแบบเคลอนยายงายมร า ค า ท ผ ป ว ย ส า ม า ร ถ ซ อ แ ล ะ น า ม า ใ ช ใ นชวตประจาวนได อภปรายผลการวจย ผลการใช โปรแกรมประยกตภาพส อความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคล อนย ายง าย (Tablet)ของผเขารวมการวจยแสดงใหเหนวาผเขารวมการวจยสวนมากสามารถใชโปรแกรมเพอสอความหมายกบญาต ผดแล และทมสหวชาชพไดดวยตนเอง แต

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 45

อยางไรกตามยงมผ เขารวมการวจยบางคนทไมสามารถใชโปรแกรมนเพอสอความหมายกบญาต ผดแล และทมสหวชาชพไดทงๆทผปวยสามารถเขาใจคาถามทผวจยถาม โดยผเขารวมการวจยกลมนใชการสอความหมายกบผวจยหรอบคคลอนโดยการใชนวมอชสงทตองการสอความหมาย และใชการพยกหนาตอบรบ หรอสายหนาตอบปฏเสธ แตไมสามารถชตอบในโปรแกรมได

ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร เ ร ย น ร แ ล ะความสามารถในการใชโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย(Tablet)พบวา ผทมอายนอย (ชวงอาย 31-40 ป) สามารถเรยนรการใชโปรแกรมไดเรวกวา และสามารถใชโปรแกรมไดดกวาผทมอายมาก (ชวงอายมากกวา 60 ป) ผทมการศกษาสงสามารถเรยนรไดเรวและใชโปรแกรมไดดกวาผทมการศกษานอย ผทประกอบอาชพรบราชการสามารถเรยนรและใชโปรแกรมไดดกวาผทประกอบอาชพเกษตรกร สวนผทรบราชการกบผทมอาชพรบจางพบวาผมอาชพรบจางสวนใหญในการวจยนทางานอย ในโรงงานอตสาหกรรมมความสามารถในการเรยนร และความสามารถในการใชโปรแกรมไดไมแตกตางกน

ผลการประเมนโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย(Tablet) พบวาโปรแกรมสามารถชวยใหผปวยโรคหลอดเลอดสมองทมภาวะ Motor Aphasia สอความหมายกบญาต ผดแล และทมสหวชาชพไดตามทตองการสอความหมายดวย แตพบวาการออกแบบรปภาพ และการพฒนาระบบโปรแกรมยงมขอจากดดานคณสมบตบางประการของโปรแกรมและอปกรณแบบเคลอนยายงายถาไดมการพฒนาปรบปรงจะทาให อปกรณและโปรแกรมประยกตภาพสอ

ความหมายไดสะดวกและเหมาะสมยงขน โดยสามารถจาแนกเปนประเดนตางๆ ดงตอไปน

1. ดานอปกรณแบบเคลอนยายงาย

จากการส ง เกตการใช งานโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะMotor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย(Tablet)ของผ เ ข าร วมการว จ ย โดยส วนใหญสามารถใชอปกรณได แตมผเขารวมการวจยบางคนนอกจากจะมปญหา Motor Aphasia แลวยงมปญหาในเรองการทางานประสานกนระหวางมอกบตา มอาการสนของมอเวลาทตงใจช และผเขารวมการวจยทเปนผสงอายซงมปญหาทางดานสายตาทาใหเกดการชไมตรงปมทตองการช ถาปมมขนาดเลกทาใหเกดการชพลาด หรอชไมตรงกบปมทตองการจะชได ดงนนปมกดตางๆทใชควบคมบนอปกรณแบบเคลอนยายงายควรมขนาดทใหญพอสมควรเพอสะดวกตอการใชงาน 2. ดานโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย(Tablet)

ภาพและตวอกษรทแสดงบนอปกรณแบบเคลอนยายงายผเขารวมการวจยสวนใหญสามารถใชภาพและตวอกษรเพอสอความหมายกบผวจยได แตมผเขารวมการวจยทเปนผสงอายอาจมปญหาทางดานการมองเหนซงเปนอปสรรคตอการใชงาน ดงนนถาตองการทจะทาใหโปรแกรมครอบคลมการใชงานสาหรบผทมภาวะ Motor Aphasia ทกกลมภ าพและต ว อ กษรท แ ส ด งบน อปกรณ แบบเคลอนยายงายควรมขนาดทใหญไมนอยกวาขนาด 20 points ตวพมพหนา (Bold)

ภาพและตวอกษรทแสดงบนอปกรณแบบเคลอนยายงายในแตละหมวดสวนใหญเปนภาพท

หนา 46วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 46 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

สามารถสอความหมายไดชดเจน แตภาพในบางหมวดมความคลายคลงกนดงแสดงในภาพท 3 เชนภาพกางนวกบภาพแบมอ และภาพเสอแขนยาวกบภาพเสอเชต ซงมความคลายคลงกนมากจนทาให

ผเขารวมการวจยบางคนไมสามารถแยกแยะภาพไดชดเจน ดงนนในแตละหมวดภาพและแตละหนาจอทแสดงผลควรใชภาพทมความแตกตางกนอยางชดเจนเพอสะดวกตอการใชสอความหมายไดอยางถกตอง

ภาพท 3 แสดงตวอยางรปภาพทมความคลายคลงกน

ภาพกางนว ภาพแบมอ

ภาพเสอแขนยาว ภาพเสอเชต

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 47

จานวนภาพในแตละหมวดทแสดงบนอปกรณแบบเคลอนยายงายบางหมวดมจานวนทเหมาะสมแลว แตบางหมวดมจานวนมากเกนไปทาใหผเขารวมการวจยใชเวลานานในการคนหาภาพดงนนภาพทแสดงบนอปกรณแบบเคลอนยายงายควรมจานวนไมเกน 4 ภาพตอหนาจอหรอควรมเพยงเฉพาะภาพทจาเปนตอการใชงานสาหรบกจกรรมนนๆ และควรเปนภาพทใชอยเปนประจาในชวตประจาวนเพอสะดวกตอการเลอกภาพในการสอความหมาย ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากงานวจย

1. ผปวยทมอาการ Motor Aphasia เนองมาจากภาวะโรคหลอดเลอดในสมองสามารถใชเทคโนโลยทเปนโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย(Tablet) ในการสอความหมายกบผเกยวของได

2. ผลงานวจยสามารถนาไปเปนแนวทางปรบปรงและพฒนาเพอนาไปใชในผปวยทมภาวะ Motor Aphasia ทมสาเหตจากโรคๆอนเชน โรคสมองพการ สมองไดรบอบตเหต และโรคออทสซม (Autism)

3. ผลงานวจยจะสามารถใชเปนแนวทางในการวจยและพฒนาเทคโนโลยดานการสอความหมายใหสามารถใชงานไดสะดวกยงขน

ขอเสนอแนะจากการวจย ผลการวจยขางตนแสดงใหเหนวาในบางประเดนของอปกรณและโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย(Tablet) นน หากผปวยโรคหลอดเลอดสมองทมภาวะ Motor aphasia จะนาไปใชเพอประโยชนในการฟนฟสมรรถภาพและใชสอความหมายในชวตประจาวนใหไดประโยชนนนควรม การปรบปรงและแกไขตามขอเสนอแนะดงน

1. ภาพทนาไปใสในโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet) เมอนาไปใชในชวตประจาวนตองเปนภาพทบคคลทนาไปใชคนเคย เปนสงทใชอยเปนประจา และภาพตองสอความหมายตามทผปวยตองการไดชดเจน

2. ตวอกษรทประกอบใตภาพตองมขนาดไมนอยกวา 20 points ตวพมพหนา เพอสะดวกตอการอาน

3. จานวนหมวดหวขอของรปภาพควรมเฉพาะเทาทจาเปนทตองการใชสอสารเพอสะดวกในการคนหาภาพทตองการสอสาร

4. จานวนภาพในแตละหมวดตองมจานวนไมเกน 4 ภาพหรอควรมเพยงเฉพาะภาพทจาเปนตอการใชงานสาหรบกจกรรมนนๆ และควรเปนภาพทใชอยเปนประจาในชวตประจาวนเพอสะดวกตอการเลอกภาพในการสอความหมาย

5. ควรหลกเลยงภาพทมความคลายกน เนองจากอาจเปนเหตทาใหเกดการสอความหมายทผดพลาด

จากขอเสนอแนะทกลาวมาขางตนสามารถใชเปนขอมลในการปรบปรงทงในสวนของอปกรณแบบเคล อนย ายง ายและโปรแกรมประยกตภาพส อความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet) สามารถนาอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet) และโปรแกรมประยกตภาพสอความหมายสาหรบผปวยทมภาวะ Motor Aphasia บนอปกรณแบบเคลอนยายงาย (Tablet) ไปใชใหเกดประโยชนทงในดานการฟนฟสมรรถภาพของผปวย และใชส อความหมายในชวตประจาวน อกทงเพอใชเปนขอมลและแนวคดสาหรบผทสนใจในการทาวจยตอไป

หนา 48วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 48 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

เอกสารอางอง

จนทรชย เจรยงประเสรฐ.(ม.ป.ป.). การฝกพดสาหรบผปวยโรคหลอดเลอดสมองทมปญหาดานการพด. ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล ว ช ย ย ท ธ . ส บ ค น เ ม อ 2 0 ก ม ภ า พ น ธ 2 5 5 5 , จ า ก http://www.vichaiyut.com/jul/32_03-2548/32_03-2548_P35.pdf

ทศพร บรรยมาก. (2548). เอกสารประกอบการสอนกระบวนวชา 301234(ประสาทกายวภาคศาสตร): ภาควชากจกรรมบาบด คณะเทคนคการแพทย มหาวทยาลยเชยงใหม. บรพฒน นนทพนธ.(ม.ป.ป.).การสอสาร. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สบคนเมอ 5 มนาคม 2555,จาก

http://pirun.ku.ac.th/~g4966062/Communication.doc เบญจพร ศกศร และคณะ.(2554). รายงานการวจยเรอง “การวจยและพฒนากระดานสอสารสาหรบผปวย

ชาวไทยทสญเสยความสามารถทางการพด”. นครปฐม : วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล. เบญจมาศ พระธาน.(2535). อะเฟเซย คออะไร(Aphasia). ขอนแกนเวชสาร. 16 (มกราคม-เมษายน),

57-62. ปราศรยซอฟตแวรมลตมเดยเพอชวยในการสอสารสาหรบผบกพรอง ทางดานการพด.ศนยวจยและพฒนา

เทคโนโลยสงอานวยความสะดวกสาหรบคนพการ. ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต. สบคนเมอ 25 มนาคม 2555, จากhttp://www.nectec.or.th/atc/product_talker_t.php#1

ผาสก มหรรฆานเคราะห.(2541).ประสาทกายวภาคศาสตรพนฐาน.กรงเทพฯ:บรษท พ บ ฟอเรน บค. มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ. Elearning_file. สบคนเมอ 28 มกราคม 2555, จาก

http://reg.ksu.ac.th/teacher/sudatip/Elearning_files/data4.html ราตรเกงกลา และสพตรา ทองนวม. (2554)รายงานการวจยเรอง “การใชภาพสอความหมายสาหรบผปวย

โรคหลอดเลอดสมองทมปญหาดานการพดโดยการประยกตใช Application บนโทรศพทมอถอ”. นครปฐม: คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

สถาบนประสาทวทยา. (2552). โรคหลอดเลอดสมอง. รายงานการศกษาเพอพฒนาระบบบรการทางการ แพทยระดบตยภมและสงกวาดานโรคหลอดเลอดสมอง : สถาบนประสาทวทยา สานกพฒนาวชาการแพทย กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข.

เสก อกษรานเคราะห. (2539). ตาราเวชศาสตรฟนฟ. กรงเทพ.CEREBRAL CORTEX. ภาควชากายวภาค ศาสตร. คณะทนตแพทยศาสตร. มหาวทยาลยมหดล. สบคนเมอ 18มนาคม , 2555, จากhttp://www.dt.mahidol.ac.th/departments/anatomy/pdf/DTAN311/Cerebral_cortex (311).pdf

Augmentative and Alternative Communication(AAC). AMERICAN SPEECH-LANGUAGE- HEARING ASSOCIATION Retrieved March 25,2012 from http://www.asha.org/public/speech/disorders/aac.htm Beth M. Ansel and Michael Weinrich. Computerized approaches to communicati retraining after stroke. Current Atherosclerosis Reports. Volume4, Number 4 July, 2002.

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 49

B Jacobs; R Drew; BT Ogletree; K Pierce. Augmentative and Alternative Communicatio (AAC) foradults with severe aphasia: where we stand and how we can go further. Disability and Rehabilitation. Volume 26, Numbers 21-22, Numbers 21-22/4-18 November 2004, pp. 1231-1240(10) Jauch, 2005.

B Jacobs; R Drew; BT Ogletree; K Pierce. Augmentative and Alternative Communicatio (AAC) foradults with severe aphasia: where we stand and how we can go further. Disability and Rehabilitation. Volume 26, Numbers 21-22, Numbers 21-22/4-18 November 2004, pp. 1231-1240(10) Jauch, 2005.

Manifest.permission. delveloper. Retrieved March 25,2012 from http://developer.android.com/reference/android/Manifest.permission.html

Smalltalk aphasia. A Mobile App Recommnedation Community. Rawapps. Retrieved March 25, 2012 from http://www.rawapps.com/80209/smalltalk-aphasia/

Subhash C. Bhatnagar and Franklin Silverman. Communicating with nonverbal patients In India

หนา 50วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 50 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

รปแบบหนงสออเลกทรอนกสส าหรบคนพการทางการไดยน A Model of e-Book for Persons with Hearing Impairment

ธรศานต ไหลหลง1, เบญจพร ศกดศร2, วรรชนก สนทร3

1,3สาขาวชาเทคโนโลยมลตมเดย คณะเทคโนโลยสอสารมวลชนมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 2อาจารยภาควชาฟนฟสมรรถภาพคนพการ วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล

E-mail: 1teerasan.mct@gmail.com, 2benjaporn.sak@mahidol.ac.th บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) นาเสนอรปแบบหนงสออเลกทรอนกส สาหรบคนพการทางการไดยน 2) ศกษาความคดเหนของผเชยวชาญทมตอหนงสออเลกทรอนกสฯ 3) ศกษาความคดเหนของกลมตวอยางทมตอหนงสออเลกทรอนกสฯ การวจยในครงนผวจยไดจดทาหนงสออเลกทรอนกสสาหรบคนพการทางการไดยน และเผยแพรบนอนเตอรเนตในรปของ Digital Publishing Suite (DPS) จากนนนาหนงสออเลกทรอนกสฯ ไปประเมนความคดเหนจากผเชยวชาญ และกลมตวอยางเพอวเคราะหคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบความคดเหน ผลการวจยสรปไดวา 1) ผลการประเมนจากผเชยวชาญดานเทคโนโลยพบวา คณภาพหนงสออเลกทรอนกสฯ ในภาพรวมทกดานอยในระดบมากทสด ( = 4.70) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาดานทมากทสดอนดบ 1 คอ ดานความรความเขาใจอยในระดบมากทส ด ( = 5.00) อนดบ 2 คอ ดานการออกแบบอยในระดบมากทสด ( = 4.74) และอนดบ 3 คอดานเนอหาอยในระดบมาก ( = 4.48)ผลการประเมนความคดเหนจากผเชยวชาญดานคนพการทางการไดยนพบวา หนงสออเลกทรอนกสฯ ในภาพรวมทกดานอยในระดบปานกลาง ( = 3.27) เมอพจารณาเปนรายขอพบวามคะแนนความคดเหนเทากน 3 ดานคอ ดานการออกแบบ ดานการใชงาน และดานการปฏสมพนธ อยในระดบปานกลาง ( = 3.33) ผลการศกษาความคดเหนของกลมตวอยางซงเปนคนพการทางการไดยนพบวา คณภาพหนงสออเลกทรอนกสฯ ในภาพรวมทกดานอยในระดบมากทสด ( = 4.79) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาอนดบ 1 คอดานการใชงานอยในระดบมากทสด ( = 4.83) อนดบ 2 คอดานการออกแบบอยในระดบมากทสด ( = 4.79) และอนดบ 3 คอดานการปฏสมพนธอยในระดบมากทสด ( = 4.79) ค าส าคญ: อบค, หนงสออเลกทรอนกส, หนงสอสาหรบคนพการทางการไดยน

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 51

ABSTRACT The purposes of this research were 1) to proposed model of Electronic Book (e-Book) for Deaf and Hard of Hearing person (DHH) 2) to study opinions of expert to e-Book 3) to study opinions of samples. The researcher have developed e-Book and published by Digital Publishing Suite (DPS) and then evaluated from expert and the samples. The result of this research found that 1) The total quality of e-Book from expert technology is very good ( = 4.70) in consider by item found that 1st The knowledge and comprehension is very good ( = 5.00) 2nd The design is very good ( =4.74) 3rd The content is good ( =4.48). 2) The total quality of e-Book from DHH expert is normal ( =3.27) in consider by item found that The design, The usability, and The interactive are normal ( =3.33) 3) The opinions of samples found that The total quality of e-Book is very good ( =4.79) in consider by item found that 1st The usability is very good ( =4.83) 2nd The design is very good ( =4.79) 3rd The interactive is very good ( =4.79) Keywords: e-Book, Electronic Book, Book for Deaf, e-Book for Deaf

หนา 52วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 52 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

บทน า ปจจบนเทคโนโลยแทบเลตมความกาวหนา

และมบทบาทตอวงการการศกษา และการใชชวตประจาวนมากขนทาใหสอตางๆ หนมาพฒนาเนอหาในรปของดจทล(Digital Content) ทสามารถน า เสนอไดบนอปกรณแทบเล ตไม ว าจะเป นแอพพลเคชนตางๆ เกมส, สอสงคมออนไลน (Social Media) นตยสารอเลกทรอนกส (e-Magazine)(คนสวนใหญใช Tablet ทาอะไรกน, 2554,ออนไลน)

หนงสออเลกทรอนกส (e-Book) e-Book สวนใหญออกแบบมาสาหรบคนปกตทวไปไมไดคานงถงกลมคนพการทางการไดยน ทาใหคนพการทางการไดยนไมมโอกาสเขาถงสอในรปแบบใหม เนองจากมขอจากดในการรบร ทาใหกลมคนพการทางการไดยนไมมโอกาสเขาถงสอในรปแบบใหมน (ความพการทางการไดยน, 2555, ออนไลน)

คนพการทางการไดยนจาเปนตองไดรบสอหรอชองทางในการรบรเพมมากขนเพอทดแทนชองทางการรบรทสญเสยไป ดงนนการพฒนาสอเพอการรบรของคนพการทางการไดยนจาเปนตองมการผสมผสานสอในหลากหลายรปแบบเพอชวยใหคนพการทางการไดยนสามารถรบรไดงายขน เชน ภาษามอ รปภาพ สญลกษณ การโตตอบทสามารถสอความหมายได ซงคณสมบตดงกลาวนสามารถพฒนาไดสะดวกมากขนในปจจบน เนองจากความพรอมในดานเทคโนโลย และระบบการสอสารโทรคมนาคมทกาวหนา หนงสออเลกทรอนกสจงเปนอกชองทางหน งในการรวบรวมขอดตางของสอหลากหลายรปแบบ ซงหากมการพฒนาหนงสออเลกทรอนกสสาหรบคนพการทางการไดยนโดยเฉพาะจะเปนประโยชนตอคนพการทางการไดยนในการรบรขอมลขาวสารไดมากขน

ดงนน ผวจยจงสนใจศกษาการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสฯ ทเหมาะสมสาหรบคนพการ

ทางการไดยน โดยการออกแบบเนอหาใหมภาพ ภาษามอ ประกอบมการปฏสมพนธ (Interactive) กบเนอหา มการผสมผสานสอหลากหลายรปแบบเพอชวยสงเสรมการรบรของคนพการทางการไดยน ซงผลการวจยนจะเปนประโยชนตอการออกแบบสอการเรยนการสอนสาหรบคนพการทางการไดยน หรอเปนอกชองทางหนงในการพฒนาสอสาหรบคนพการทางการไดยนตอไปในอนาคต

วตถประสงคของการวจย

1.เพอนาเสนอรปแบบหนงสออเลกทรอนกส สาหรบคนพการทางการไดยน

2.เพอศกษาความคดเหนของผเชยวชาญทมตอหนงสออเลกทรอนกสฯ

3.ศกษาความคดเหนของคนพการทางการ ไดยน ทมตอหนงสออเลกทรอนกสฯ วธด าเนนการ

การวจยนเปนการวจยเชงทดลองเบองตน (Pre Experimental Research) โดยใชแบบแผนการวจยแบบกลมทดลองกลมดยววดผลหลงการทดลอง (One-Group Posttest Design) เกณฑการคดเลอกผเขารวมการวจย (Inclusion criteria) ประกอบดวยสองกลมคอ

1.กลมผ เช ยวชาญ (Expert Group) ประกอบดวยผเชยวชาญดานเทคโนโลยจานวน 3 ทาน พจารณาจากคณวฒการศกษาไมตากวาระดบปรญญาเอก หรอตาแหนงทางวชาการไมตากวาระดบรองศาสตราจารย ในสาขาเทคโนโลยคอมพวเตอร เทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยทางการศกษาหรอสาขาท เกยวของ มความร ความเชยวชาญดานเทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลย ส อดจ ตอล เทคโนโลยสอมลตมเดย เทคโนโลยสอออนไลน

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 53

2. ผเชยวชาญดานคนพการทางการไดยน จานวน 3 ทาน พจารณาจากคณวฒการศกษาไมตากวาระดบปรญญาโท สาขาวชาทเกยวของกบคนพการหรอมตาแหนงทาง วชาการไมตากวาระดบผชวยศาสตราจารย มความรความเชยวชาญ หรอลกษณะของการทางานท เกยวของ กบคนพการทางการไดยน เปนผมความรความเขาใจถงความตองการทางกายภาพ อารมณ สงคม การรบร และความรสกของคนพการทางการไดยน หรอเปนหนงในคนพการทางการไดยน

3. กลมทดลอง (Experimental Group) คอคนพการทางการไดยนและไมมปญหาความพการซาซอน ซงเปนคนพการทางการไดยนทวไปโดยทาการสมกลมตวอยางจานวน 35 คนมาเพอเขารวมการว จ ยโดยให กล มต วอย างทดลองอ านหน งส ออเลกทรอนกส แลวตอบแบบสอบถามความคดเหนทมตอหนงสออเลกทรอนกสในดานตางๆ เชนดานการออกแบบ ดานการใชงาน ดานเนอหา ดานปฏสมพนธดานความรความเขาใจ ทงนการเขารวมการวจยดงกลาวเปนไปตามความสมครใจ

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรคอบคคลทวไปซงเปนคนพการทางการไดยน ทงนผวจยเกบขอมลกบนกศกษา อาจารยและ บคคลากรสายสนบสนนทเปนคนพการทางการไดยน จากวทยาลยราชสดาดวย จานวน 116(N) คน

กลมทดลองคอ บคคลทวไปซงเปนคนพการทางการไดยนวทยาลยราชสดา จานวน 90(n) คน โดยวธการคานวณจากสตร

สตร n = N 1+N (e)2

การคดเลอกกลมตวอยางโดยสมจากกลมนกศกษาทมตารางเรยนตรงกบวนทผวจยจะทาการเกบขอมล

สถตทใชในการวเคราะหขอมล (Data Analysis) 1. การหาคาเฉลย ( x ) 2. การหาคาเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.)

เครองมอทใชในการวจย

1.หนงสออเลกทรอนกสฯ (e-Book) สาหรบคนพการทางการไดยน

2.แ บ บ ส อ บ ถ า ม ค ว า ม ค ด เ ห น ห น ง สออเลกทรอนกสฯสาหรบคนพการทางการไดยน ขนตอนการสรางเครองมอวจย หนงสออเลกทรอนกสฯ สาหรบคนพการทางการไดยน

1.ศกษาหลกการ ทฤษฎการรบร การออกแบบสอสาหรบคนพการทางการไดยน

2.ศกษาวธการทาหนงสออเลกทรอนกส โปรแกรมทใชในการสรางหนงสออเลกทรอนกส

3.พจารณาเลอกเนอหา โดยการสอบถามความคดเหนจากผ เชยวชาญ เนอหาในหนงสออเลกทรอนกส ประกอบดวยเนอหาเกยวกบเรองเทคโนโลย การทองเทยว อาหาร ศลปะ ขาวคราวความเคลอนไหวทเกยวของและเปนประโยชนตอคนพการทางการไดยน

4. ออกแบบและจดทาหนงสออเลกทรอนกส 5.นาหนงสออ เลกทรอนกส ไปขอความ

คดเหนจากผเชยวชาญ 6.ปร บปร งแก ไขตามค าแนะน าของ

ผเชยวชาญ 7.นาหนงสอเลกทรอนกสไปประเมนความ

คดเหนจากผเชยวชาญ และทดลองใชกบกลมตวอยาง แบบสอบถามความคดเหนหนงสออเลกทรอนกส

1.ศกษารปแบบวธการสรางแบบสอบถาม 2.สรางแบบสอบถาม 3.นาแบบสอบถามไปขอความคดเหนจาก

ผเชยวชาญ

หนา 54วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 54 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

4.ปรบปรงแกไขแบบสอบถามตามขอแนะนาของผเชยวชาญ

5.นาแบบสอบถามไปทดลองใชกบกลมตวอยาง

ขนตอนการด าเนนการวจย 1.ศกษาธรรมชาตของคนพการทางการไดยน การรบรของคนพการทางการไดยน

2.ศกษารปแบบหนงสออ เลกทรอนกส (e-Book) สาหรบคนพการทางการไดยน

3.ศ ก ษ า ก า ร ใ ช โ ป ร แ ก ร ม Adobe InDesignในการทาหนงสออเลกทรอนกส และเ ผ ยแพร บน อน เ ตอ ร เ น ต ใ น ร ป ขอ ง Digital Publishing Suite (DPS) โดยรปแบบของหนงสอจะม การผสมผสานสอหลากหลายรปแบบ เชน ขอความ ภาพนง ภาพสไลดโชว วดทศน ภาพ 360 องศา (Panorama) การปฏสมพนธกบเนอหา (Interactive) และภาพบรรยายภาษามอ

ภาพท 1 ภาพเนอหาในหนงสออเลกทรอนกสฯ ทมภาพภาษามอ

ภาพท 2 การปฏสมพนธกบเนอหา

ภาพท 3 เนอหาภายในหนงสออเลกทรอนกสท

เปนประโยชนตอคนพการทางการไดยน

ภาพท 4 หนาปกหนงสออเลกทรอนกสฯ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 55

4.นาหนงสออเลกทรอนกสฯ ไปประเมนความคดเหนจากผเชยวชาญ และปรบปรงแกไข

5.นาหนงสออเลกทรอนกสฯ ไปประเมนความคดเหนกบกลมตวอยางเพอวเคราะหคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบความคดเหน

การวเคราะหผลการวจย

ผลลพธหลก(Primary Outcome) คอระดบ ความคดเห นของกล มต วอย างท ม ต อหน งส ออเลกทรอนกสฯในดานตางๆ เชนดานการออกแบบ ดานการใชงาน ดานเนอหา ดานการปฏสมพนธตามหลกการของ User Interface Design และ Usability Test ผลการวจย 1.ผลการประเมนโดยผเชยวชาญดานเทคโนโลย ตารางท 1 ผลการประเมนโดยผเชยวชาญดานเทคโนโลย รายการ คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน แปลผล

ดานการออกแบบ 4.74 .257 มากทสด ดานเนอหา 4.48 .555 มาก ดานการใชงาน 4.63 .505 มากทสด ดานการปฏสมพนธ

4.67 .481 มากทสด

ดานความรความเขาใจ

5.00 .000 มากทสด

รวม 4.70 .360 มากทสด

จากตารางท 1 พบวาคณภาพหนงสออเลกทรอนกสฯ ในภาพรวมทกดานอยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.70 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .360 เมอ พจารณาเปนรายขอ พบวาดานทมากทสด อนดบ 1 คอ ดานความรความเขาใจมคาเฉลยเทากบ 5.00 สวนเบยงเบน มาตรฐานเทากบ .000 รองลงมา อนดบ 2 คอ ดานการออกแบบอยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.74 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .257 และดานเนอหาอยในระดบ

มาก มคาเฉลยเทากบ 4.48 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .555

2.ผลการประเมนโดยผ เชยวชาญดานคนพการทางการไดยน ตารางท 2 ผลการประเมนโดยผเชยวชาญดานคนพการทางการไดยน

รายการ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

แปลผล

ดานการออกแบบ 3.33 .385 ปานกลาง ดานเนอหา 3.10 .308 ปานกลาง ดานการใชงาน 3.33 .433 ปานกลาง ดานการปฏสมพนธ 3.33 .385 ปานกลาง

รวม 3.27 .378 ปานกลาง

จากตารางท 2 พบวา คณภาพหนงสออเลกทรอนกสฯ ในภาพรวมทกดานอย ในระดบ ปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.27 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .378 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ดานการออกแบบอยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.33 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .385 ดานการใชงาน อย ในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.33 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .433 ดานการปฏสมพนธ อยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.33 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .385 และดานเนอหาอย ในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.10 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .308 ตามลาดบ 3.ผลการประเมนความคดเหนโดยกลมตวอยาง

ตารางท 3 ผลการประเมนโดยกลมตวอยาง

รายการ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

แปลผล

ดานการออกแบบ 4.79 .432 มากทสด ดานเนอหา 4.75 .437 มากทสด ดานการใชงาน 4.83 .392 มากทสด ดานการปฏสมพนธ 4.79 .408 มากทสด รวม 4.79 .417 มากทสด

หนา 56วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 56 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

จากตารางท 3 พบว าคณภาพหน งส ออเลกทรอนกสฯ ในภาพรวมทกดานอยในระดบมาก ทสด มคาเฉลยเทากบ 4.79 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .417 เมอพจารณาเปนรายขอพบวาอนดบ 1 คอดานการใชงาน อยในระดบมากทสดมคาเฉลยเทากบ4.83 สวนเบยงเบนมาตรฐานเท ากบ .392รองลงมา อนดบ 2 คอดานการออกแบบ อยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.79 สวนเบ ยงเบน มาตรฐานเทากบ .432 อนดบ 3 คอดานการปฏสมพนธอยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.79 สวนเบยงเบน มาตรฐานเทากบ .408 และดานเนอหาอยในระดบมากทสดมคาเฉลยเทากบ 4.75 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .437

อภปรายผล

ผลการวจยช ให เหนวา กลมตวอยางมความพงพอใจตอหนงสออเลกทรอนกสฯ ในดานการใชงานอย ในระดบมากทสด ทงน เนองจากรปแบบหนงสออเลกทรอนกสฯ สาหรบคนพการทางการไดยน มการผสมผสานสอหลากหลาย รปแบบ เชน ขอความ ภาพนง ภาพสไลดโชว ว ด ท ศน ภ าพ 360 อ งศ า (Panorama) ก า รปฏสมพนธกบเนอหา (Interactive) และวดโอบรรยายภาษามอ ซงชวยใหคนพการทางการไดยนสามารถ เข า ใจ เน อหาและใช งานไดสะดวก รองลงมาคอดานการออกแบบท งน เนองจาก หนงสออเลกทรอนกสฯ ผวจยออกแบบโดยยดลกษณะการเขาถงสอมลตม เดยของคนพการทางการไดยน ทงนเพอใหคนพการทางการไดยนสามารถเรยนรและใชงานหนงสออเลกทรอนกสฯ โดยมการปฏสมพนธกบเนอหาบนแทบเลตได

ผลการประเม น โดยผ เ ช ยวชาญด านเทคโนโลยพบวา ดานความรความเขาใจอยในระดบมากท ส ด ท งน เน องจากเน อหาภายในหน งสออเลกทรอนกส เปนเนอหาทสามารถเรยนรไดงาย

มความสนกสนาน เนองจากผใชสามารถมปฏสมพนธกบเนอหาไดหลากหลายรปแบบ ซ งชวยใหผ ใชสามารถเรยนรและเขาใจเนอหาไดดขน รองลงมาคอดานการออกแบบ ทงนผวจยใหความเหนวา การออกแบบหนงสออเลกทรอนกสฯ โดยใชโปรแกรม InDesign ชวยใหการออกแบบเนอหาทาไดหลากหลายรปแบบ สามารถนาไปประยกตใชกบเนอหาไดหลากหลายรปแบบ ตอบสนองการใชงานของผใช และตอบสนองความตองการของผออกแบบเนอหาไดมากขน ทาใหผออกแบบเนอหาสามารถคดคนรปแบบการนาเสนอใหมๆ ทนาสนใจ และชวยสงเสรมการเรยนรไดดขน ผลการประเมนความคดเหนจากผเชยวชาญดานคนพการทางการไดยนพบวา ดานการออกแบบอยในระดบปานกลาง ทงนผเชยวชาญใหความเหนวาหนงสออเลกทรอนกสฯ ควรมการปรบปรงคณภาพของหนงสอใหดยงขนเชน

- ควรมภาพภาษามอประกอบในเนอหาอยางสมาเสมอ

- ควรเพมคาอธบายการใชงานใหชดเจนมากขน เชนคลก 2 ครงเพอดขอมล หรอคลก แลวเลอนเพอดภาพขยาย เปนตน

- ถาเนอหามคาศพทเฉพาะทยงไมมภาษามอ คว ร ใ ช ภ าพประกอบด ว ย เ พ อ ให ส อความหมายไดชดเจนยงขน

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะส าหรบการใชงาน

1. ในการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสฯ ควรทาการสารวจความตองการของคนพการทางการไดยนวาตองการใหรปแบบหนงสออเลกทรอนกสฯ มคณลกษณะอยางไร รวมถงเนอหาทคนพการทางการไดยนสนใจ ทงนเพอใหการออกแบบเปนไปตามความตองการของคนพการทางการไดยนมากทสด

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 57

2. ควรออกแบบเนอหาใหผใชสามารถคลกเลอกรปแบบของตวอกษร ขนาด และสพนหลงตามความตองการของผใชได ทงนเพอตอบสนองความแตกตางระหวางบคคล

3. ควรพฒนาหนงสออเลกทรอนกสฯ เปนแบบสอง Layout คอสามารถดเนอหาไดทงแนวตง และแนวนอน ซงตวโปรแกรม InDesign สามารถทาได แตขนาดไฟลของหนงสอจะมขนาดใหญขนเปนสองเทาดวยเชนกนซงควรศกษาวธการทาหนงสอ 2 Layout ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป

1. การออกแบบหนงสออเลกทรอนกสฯ ควรออกแบบใหรองรบกบคนพการประเภทอนๆ ดวยเชน คนพการทางสายตา คนพการดานทพพลภาพเปนตน เพอใหบคคลเหลานสามารถเขาถงสอการเรยนร

2. ควรพฒนาหนงสออเลกทรอนกสฯ ใหผใชสามารถดาวนโหลดและใชงานไดงายขน โดยพฒนาใหหนงสอเปน Applications ทอยใน Apple App Store หรอ Google Play Storeเพอใหผใชสามารถดาวนโหลดและใชงานไดงาย

3. ควรพฒนาภาษามอทใชในหนงสออเลกทรอนกสฯ ใหสามารถเลอกดภาษามอไทย และภาษามอสากลได เพอรองรบคนพการทางการไดยนทส อสารดวยภาษามอสากล ซ งจะเปนประโยชนตอคนพการทางการไดยนมากขน

หนา 58วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 58 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

เอกสารอางอง คนสวนใหญใช Tablet ทาอะไรกน. (2554). สบคนเมอ 14 เมษายน 2555, จาก

http://www.it24hrs.com/2011/tablet-poll-vote-used/ ความพการทางการไดยน. (2555) สบคนเมอ 3 กนยายน 2556, จาก

http://nadt.thport.com/deafnessth.html ธวชชย เกดประดบ. (2554). เทคโนโลย Tablet กบการศกษา. สบคนเมอ 14 เมษายน 2555,

จากhttp://www.it24hrs.com/2011/tablet-for-education/ โลกของคนหหนวก. (2555) สบคนเมอ 3 กนยายน 2556, จาก

http://nadt.thport.com/deafstudy.regulationsth.html สภาภรณ จกษญาณ, สเมธ กลนจนทร และ เบญนภา ชาตเชอ (2554). การผลตหนงสอดจทล. ปรญญา

นพนธเทคโนโลยบณฑต, สาขาวชาเทคโนโลยมลตมเดย, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ธญบร.

ห (2555) สบคนเมอ 3 กนยายน 2556, จาก http://nadt.thport.com/soundandhearingth.html#caring อภญญา ปลาทองและคณะ (2553). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาการงานอาชพและ

เทคโนโลย เรอง โปรแกรม Macromedia FlashMXของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทจดการ เรยนรโดยใชสอการสอนดวย E-Book กบ การจดการเรยนรแบบปกต .ปรญญานพนธ ประกาศนยบตรวชาชพคร, มหาวทยาลยราชภฏพระนคร.

Sharon E. Smaldino, Deborah L. Lowther, James D. Russell (2008) Instructional Technology and Media for Learning (9th) New Jersey Columbus, Ohio: Pearson Merrill Prentice Hall.

Adobe Company. Using Adobe Digital Publishing Suite (2013) Retrieved 8, October 2012 from http://helpx.adobe.com/digital-publishing-suite/topics.html

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 59

การพฒนารปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาส าหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล

The Development of a Ceramic Design Teaching Process Model for Deaf Student in Ratchasuda College, Mahidol University

ราน เสงยม, ธรศกด ศรสรกล, จรรยา ชยนาม, นทท ศรถม, อาร ภาวสทธไพศฐ, เสร เทยนเจล

วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล E-mail address: raranee@hotmail.com

บทคดยอ การวจยมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาสภาพและปญหากระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล และ 2) พฒนารปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล ผลการวจยสรปดงน 1. สภาพและปญหากระบวนการเรยนการสอน พบวา ปญหาจะอย ในสวนของผ เรยนท สบเนองมาจากวธการรบรของคนหหนวกและสงผลตอการเตรยมการสอนและการดาเนนการสอน จงไดพฒนารปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล ประกอบดวย 9 ขนตอนคอ 1)นาเขาสการสรางงานออกแบบ 2)การสรางหวขอและขอบเขตในการออกแบบ 3)การเกบขอมล 4)การคนควาหาขอมล(ผลตภณฑ) 5)การคนควาหาขอมล(ทมาของการออกแบบ) 6)การวเคราะหขอมล 7)การรางแบบ 8)การคดเลอกแบบและออกแบบรายละเอยด และ 9)การประเมนผลงาน 2. ปจจยเงอนไขทเกอหนนใหกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวกมประสทธภาพตองประกอบไปดวย ดานผสอน ดานผเรยน และดานการสนบสนนการจดการเรยนการสอน ไดแก ลามภาษามอไทย ผจดคาบรรยาย ผชวยสอน และเจาหนาทโสตทศนปกรณ

3. ผลการประเมนรปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวกโดยผเชยวชาญจานวน 10 ทาน พบวามความเหมาะสม (Mean อยระหวาง 4.30 ถง 4.60) และความเปนไปได (Mean อยระหวาง 4.30 ถง 4.50) มากถงมากทสดในการนาไปใช ค าส าคญ: กระบวนการสอนการออกแบบเครองเคลอบดนเผา, นกศกษาหหนวก

หนา 60วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 60 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

Abstract The purpose of this study were to: 1) study states and problems of a ceramic design teaching process and 2) develop a teaching process model of ceramic design for deaf student in Ratchasuda College, Mahidol University. Results indicate that the main problem of the ceramic design instruction comes from the deaf students’ perception problem resulting in negative effects on preparation and teaching processes. A model of teaching processes, therefore, has been developed for the purpose of solving the problem. The model includes 9 important steps as follow ; 1) introducing the ceramic design works, 2) posting a construct to ground the creation of topic and scope of ceramic design, 3) teaching how to collect the product data, 4) searching for product information, 5) searching for the data base of ceramic designs, 6) conducting data analyses, 7) sketching and modeling, 8) selecting the designs and discussing on the product details, and 9) evaluating the product. With regard to the key supportive factors that could be helpful in the development of effective teaching process, the researcher can give the list namely; 1) the instructor factors, 2) the student factors, and 3) the academic support factors including interpreter, the note taker, the teaching assistant, and the audio-visual technician. The evaluation results giving by 10 experts, in terms of the degrees of suitability and feasibility, the design model were on the averages of 4.30 to 4.60 and 4.30 to 4.50, respectively. Keywords: A Ceramic Design Teaching Process, Deaf Student

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 61

บทน า การจดการเรยนการสอนทางดานการออกแบบเครองเคลอบดนเผาในปจจบนลวนแลวแตม จ ด ป ร ะ ส ง ค เ พ อ ผ ล ต บ ณ ฑ ต ท ม ค ว า ม ร ความสามารถดานการออกแบบเครองเคลอบดนเผา สามารถนาความรไปประกอบอาชพไดอยางเชยวชาญ (สถาบนพฒนศลป, 2555) นอกจากนยงสามารถออกแบบเพอตอบสนองอตสาหกรรมการผลตเซรามกของไทย และพฒนารปแบบผลตภณฑเพอเพมมลคา โดยใชกระบวนการออกแบบอยางสรางสรรค (พพฒน จตตอารยรกษ , 2555) วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดลเปนอกสถาบนหนงทมการจดการเรยนการสอนดานเครองเคล อบดน เผามาต ง แต ป พ .ศ . 2542 โดยมจดม งหมายเ พอผลตบณฑตทมความร ความเชยวชาญในวชาชพดานการออกแบบเครองเคลอบดนเผาดวยเชนกน โดยในการจดการเรยนการสอนในวชาเอกศลปกรรมประยกตดานเครองดนเผาไดออกแบบการจดการเรยนการสอนตามแนวทาง/มาตรฐานการสอนดานการออกแบบททกสถาบนใชกนโดยเรมจากการใหความรในกลมของวชาพนฐานทางศลปะและการออกแบบ แลวเชอมตอกบกลมวชาพนฐาน ทกษะความรทางเครองเคลอบดนเผา แลวจงเขาสกลมวชาประมวลความรไปใชซงเปนกล ม ว ช าท น กศ กษาจะต องน า คว ามร เ ข า สกระบวนการออกแบบเครองเคลอบดนเผา แมวาวชาเอกศลปกรรมประยกตดานเครองดนเผาจะไดมการออกแบบและจดการเรยนการสอนดานการออกแบบเครองเคลอบดนเผาตามแนวทาง/มาตรฐานททกสถาบนทผลตบณฑตดานเครองเคลอบดนเผาใชกนแลว แตสงทแตกตางกบทกสถาบนคอกลมผ เรยน โดยเฉพาะผ เรยนในวชาเอกศลปกรรมประยกตดานเครองดนเผาทวทยาลยราชสดาคอกลมผเรยนทเปนคนหหนวก ซงมวธการสอสารทแตกตางจากคนทวไป จากการ

จดการเรยนการสอนทผานมาพบวาปญหาในการเรยนการสอนใหแกกลมผเรยนทเปนคนหหนวกคอ นกศกษาไมสามารถออกแบบเครองเคลอบดนเผาไดดหรอเหมาะสมกบหนาทการใชสอยและไมตรงกบความตองการในการใชงาน รปแบบไมนาสนใจ จงตงขอสมมตฐานวานาจะสบเนองมาจากการไมเขาใจในลาดบและขนตอนกระบวนการออกแบบอยางชดเจน ไมเขาใจวาในแตละขนตอนมการเชอมโยงการทางานกนอยางไร ซงแตกตางจากผ เ ร ย นท ว ไ ปท ส า ม า ร ถ เ ข า ส ก ร ะบวนกา รออกแบบสรางงานไดตามลาดบขนการออกแบบได เปนผลใหเกดปญหา คอ 1) ใชเวลาในการจดการเรยนการสอนมากขน และ 2) ผลการเรยนของนกศกษาไมบรรลตามวตถประสงคทตงไว จากปญหานทาใหคณะผวจยสนใจทจะศกษาแนวทางการแกปญหาดงกลาว เ พอใหนกศกษามความเขาใจในเนอหาไดอยางชดเจนและสามารถทางานออกแบบไดอยางมประสทธภาพมากย งขนและมความสอดคลองกบหลกการออกแบบผลตภณฑ เคร อง เคลอบดน เผา ซ งประโยชนทไดนอกจากจะเกดแกตวผ เรยนทจะสามารถเรยนรไดดขนแลว ผลของการศกษายงสามารถนามาประยกตใชในการจดการเรยนการสอนในรายวชาอนๆ ของวชาเอกศลปกรรมประยกตดานเครองดนเผา และรายวชาตางๆ ทเปดสอนของวทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล ตลอดจนหนวยงานตางๆ ทจดการเรยนรดานการออกแบบใหกบคนหหนวกตอไป วตถประสงคของการวจย 1. เ พ อ ศ ก ษ า ส ภ า พ แ ล ะ ป ญ ห ากระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบน ก ศ ก ษ า ห ห น ว ก ว ท ย า ล ย ร า ช ส ด า มหาวทยาลยมหดล

หนา 62วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 62 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

2. เพอพฒนารปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล วธด าเนนการวจย ก า ร ว จ ย เ ร อ ง ก า ร พ ฒ น า ร ป แ บ บกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบน ก ศ ก ษ า ห ห น ว ก ว ท ย า ล ย ร า ช ส ด า มหาวทยาลยมหดล เปนการวจยและพฒนา (Research and Development) โดยใชการวธผสาน (Mixed Method) ทงวธการเชงคณภาพสาหรบศกษาสภาพและปญหากระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล และวธการเชงปรมาณ สาหรบการทดลองสอนจากตามกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผากบกลมตวอยาง ตามแบบแผนการทดลองขนตน (Pre-Experimental Design) แบบ One-Shot Case Study จากนนพฒนาเปนรปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก และประเมนรปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวกโดยวธการอางองผเชยวชาญ (Connoisseurship) จากการจดสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยดาเนนตามขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การศกษาสภาพและปญหากระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา ส าหรบน กศ กษาหหนวก ว ทยาล ย ราชส ดา มหาวทยาลยมหดล คณะผวจยเรมศกษาสภาพและปญหากระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา ส าหรบน กศ กษาหหนวก ว ทยาล ย ราชส ดา มหาวทยาลยมหดล ดวยการพฒนาเครองมอโดยศกษาจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ พฒนาเปนขอคาถาม ประกอบไปดวย 1) (ราง)แบบบนทก

สภาพกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา และ 2) (ราง)แบบสมภาษณปญหากระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา ตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยผทรงคณวฒ นามาเกบขอมลสภาพกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา โดยใชแบบบนทกสภาพกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา ดวยการสงเกตการณการเรยนการสอน (Observation) โดยใชเทคนคการสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non-Participant Observation) ในวชาทมการสอนการออกแบบ และเกบขอมลปญหากระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา โดยใชแบบสมภาษณปญหากระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา ดวยการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) อาจารยผสอน จานวน 3 ทาน ข นตอนท 2 การสร า ง ( ร า ง ) รปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบน ก ศ ก ษ า ห ห น ว ก ว ท ย า ล ย ร า ช ส ด า มหาวทยาลยมหดล คณะผวจยไดประมวลผลขอมลโดยใชการวเคราะหเนอหา และการจดหมวดหมของสภาพและปญหากระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล ประกอบกบการวเคราะหวธการสอนเดมและการทบทวนวรรณกรรมในเรองทเกยวของ นามาสราง(ราง)รปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล ตรวจสอบ(ราง)รปแบบกระบวนการสอนฯ โดยผทรงคณวฒ ขนตอนท 3 การทดลองใช(ราง)รปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบน ก ศ ก ษ า ห ห น ว ก ว ท ย า ล ย ร า ช ส ด า มหาวทยาลยมหดล

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 63

ทดลองใช(ราง)รปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล โดยใชเวลารวม 80 ชวโมง (บรรยายและปฏบต) โดยศกษาปจจยสนบสนนและปจจยอปสรรคในการใช(ราง)รปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผา ส าหร บน กศ กษาห หนวกว ทยาล ย ร าชส ด า มหาวทยาลยมหดล ระหวางทาการทดลอง ขนตอนท 4 การพฒนาและตรวจสอบรปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาส าหรบน กศ กษาหหนวก ว ทยาล ย ราชส ดา มหาวทยาลยมหดล นาขอมลทไดจากการทดลองมาพฒนาเปน รปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาส าหรบน กศ กษาหหนวก ว ทยาล ย ราชส ดา มหาวทยาลยมหดล เพอใหผเชยวชาญจานวน10 ทาน ประกอบไปดวยผเชยวชาญทางดานการศกษา ด านห หนวกศ กษ า และด านกา รออกแบบ ตรวจสอบโดยใชแบบประเมนรปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล นาขอมลเชงปรมาณความคดเหนของผเชยวชาญดานความเหมาะสมและความเปนไปไดจากแบบประเมนรปแบบกระบวนการสอน มาทาการวเคราะหขอมลดวยการหาคาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ซงเกณฑการยอมรบอยท 3.50 ขนไป (จากคะแนนเตม 5.00) และวเคราะหเนอหาจากขอเสนอแนะเ พมเตมและจากความคดเหนทมตอรปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบน ก ศ ก ษ า ห ห น ว ก ว ท ย า ล ย ร า ช ส ด า มหาวทยาลยมหดล นาขอมลทไดมาพฒนาใหเปนรปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษา หหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดลทสมบรณ

ผลการวจย จ า ก ก า ร ศ ก ษ า ส ภ า พ แ ล ะ ป ญ ห ากระบวนการเรยนการสอนในแตละดานคอผสอน ผเรยน การจดการเรยนการสอน สภาพแวดลอม พบวา ผสอน เนอหาการเรยนร สภาพการจดการเรยนการสอนและสภาพแวดลอม ในแตละสวนมความเหมาะสมทเออตอการจดการเรยนการสอนใหเกดประสทธภาพ มการใหบรการสนบสนนแกนกศกษาอยางครบถวนคอมลามภาษามอ ผจดคาบรรยาย และเจาหนาทโสตทศนปกรณ ตลอดเวลาทจดการเรยนการสอน แตปญหาจะอยในสวนของผเรยนทสบเนองมาจากวธการรบรของคนหหนวกและสงผลตอการเตรยมการสอนและการดาเนนการสอน รวมถงจากการวเคราะหกระบวนการเรยนการสอนการออกแบบเครองเคลอบดนเผาแบบเดมกพบปญหาในเรอง เดยวกน ดงนนจ งทาการวเคราะหในประเดนปญหาดงกลาวประกอบกบการทบทวนวรรณกรรม เพอนามาพฒนาเปนรปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบน ก ศ ก ษ า ห ห น ว ก ว ท ย า ล ย ร า ช ส ด า มหาวทยาลยมหดล ประกอบดวย 9 ขนตอนคอ 1)นาเขาสการสรางงานออกแบบ 2)การสรางหวขอและขอบเขตในการออกแบบ 3)การเกบขอมล 4)การคนควาหาขอมล (ผลตภณฑ) 5)การคนควาหาขอมล(ทมาของการออกแบบ) 6)การวเคราะหขอมล 7)การรางแบบ 8)การคดเลอกแบบและออกแบบรายละเอยด และ 9)การประเมนผลงาน โดยนาไปทดลองใชสอนและศกษาปจจยเงอนไข จากนนสรปเปนรปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดลเ พอใหผเชยวชาญจานวน 10 ทาน ตรวจสอบโดยใชแบบประเมน มาทาการวเคราะหขอมลดวยการหาคาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ผลคอมความเหมาะสม

หนา 64วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 64 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

(Mean อยระหวาง 4.30 ถง 4.60) และความเปนไปได (Mean อยระหวาง 4.30 ถง 4.50) มากถงมากทสด ความคดเหนของผเชยวชาญทกทานเหนวามความเหมาะสม สอดคลองกบการรบรของนกศกษาหหนวก เขาใจงาย ชดเจน สามารถนาหลกการ กระบวนการ ปจจยเงอนไขในสาขาอนๆ

มาคดบรณาการ เชอมโยงกน กจะพฒนาการเรยนรในคนหหนวกใหสมบรณยงขน รปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล สามารถสรปและนาเสนอเปนแบบจาลองโครงสรางดงน

ภาพท 1 รปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล

ปจจยเงอนไข 1. ดานผสอน มความรความเขาใจเกยวกบขนตอนกระบวนการออกแบบอยางชดเจนตลอดจนมทกษะเกยวกบกระบวนการผลตการนา

เนอหาของการสอน มาอธบายใหเขาใจไดงาย เปนลาดบขน มองเหนเปนรปธรรม รวมถงการหาตวอยางทง 2 มตและ 3 มต มาชวยเสร มใหนกศกษาไดเขาใจไดชดเจนยงขน

2. ดานผเรยน ควรมความรเกยวกบศลปะ การออกแบบขนพนฐาน คอ ศลปวจกษณ การออกแบบขนพนฐาน การวาดเสนพนฐาน ศลปะปฏบต 2 มตและ 3 มต และการเขยนแบบ

3. ดานการสนบสนนการจดการเรยนการสอน ควรมลามภาษามอไทย ผจดคาบรรยาย ผชวยสอน และเจาหนาทโสตทศนปกรณ คอยอานวยความสะดวกในการจดการเรยนการสอนทกครง

กระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาส าหรบนกศกษาหหนวก

ขนตอนท 1 น าเขาสการสรางงานออกแบบ - ดตวอยางภาพจากสอพาวเวอพอยท ชวยกนตอบ - จบฉลากภาพทาเปนรายบคคล - ดงานจรง 3 มต ทาเปนรายบคคล - หาภาพงานออกแบบมานาเสนอ

\

ขนตอนท 2 การสรางหวขอและขอบเขตในการออกแบบ - เชอมโยงผลงานของนกศกษากบสถานท - สอพาวเวอพอยทลกษณะของอาคาร

สถานทและการตกแตง - สอพาวเวอพอยทการวเคราะหสถานทกบ

การคดของตกแตง

ขนตอนท 3 การเกบขอมลของนกศกษา - กาหนดหวขอในการออกแบบ - สอพาวเวอพอยทแสดงชนดของแหลงขอมล - คาสาคญในการใชหาขอมล - สอพาวเวอพอยทวธในการใชอนเตอเนตใน

การหาขอมลและ วธการเกบขอมลภาพใหไดคณภาพ

- ขนตอนวธการเกบขอมลดวยการถายภาพ

ขนตอนท 4 การคนควาหาขอมล(ผลตภณฑ ) - หวขอในการเกบขอมลผลตภณฑ

ขนตอนท 6 การวเคราะหขอมล - สอพาวเวอพอยทแสดงวธการจดการขอมลดวยการทาสมดตดภาพ - จดทาบอรดแสดงขนตอนวธการทาสมด ตดภาพ - นกศกษานาขอมลทง 2 สวนมาจดทาสมด ตดภาพ

ขนตอนท 7 การรางแบบ - สอพาวเวอพอยทแสดงขนตอนการรางแบบ - จดทาบอรดแสดงขนตอนวธการรางแบบ - จดแสดงขนตอนการนาธรรมชาตมาใชสรางงานออกแบบในลกษณะ 3 มต - นกศกษารางแบบในลกษณะ2 มตและ 3 มต

ขนตอนท 8 การคดเลอกแบบและออกแบบรายละเอยด - คดเลอกแบบทดทสดทงจากแบบ2มตและ 3 มตทมความเปนไปไดมาทาใหมรายละเอยดและมความสมบรณมากทสด - เขยนแบบแสดงรายละเอยดของผลงาน

ขนตอนท 9 การประเมนผลงาน - หวขอทใชในการประเมนผลงานดานตางๆ - การวางแผนขนตอนการผลต

ขนตอนท 5 การคนควาหาขอมล(ทมาของการออกแบบ) - หวขอในการเกบขอมลการออกแบบ - หวขอในการเกบชอมลผลตภณฑ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 65

อภปรายผลการวจย จากการศกษาในสวนของสภาพของผสอน สภาพผเรยน สภาพการจดการเรยนการสอนและสภาพแวดลอม ในแตละสวนมความเหมาะสมทเออตอการจดการเรยนการสอนใหเกดประสทธภาพ ทงในสวนของผสอนทมคณวฒ ความรความสามารถตรงกบสาขาวชาคอเครองเคลอบดนเผาและมจานวนผสอนทพอเหมาะกบผเรยน ในสวนของผเรยน มความร พนฐานและประสบการณเดมทเพยงพอทจะเรยนในรายวชาออกแบบเครองดนเผาได รวมถงความเพยงพอของวสดอปกรณตอการจดการเรยนการสอน สวนของสภาพการจดการเรยนการสอนนน วตถประสงค เนอหาของรายวชา และการดาเนนการสอนจดทาเพอใหผเรยนสามารถออกแบบผลงานไดอยางมคณภาพ มการจดการเรยนรทงทฤษฎและปฏบต เปนลาดบขน มการใชสอตางๆ อปกรณอานวยความสะดวกในการสอนเชนคอมพวเตอร และวชชวลไลเซอร โดยขนตอนทงหมดมการอธบายผานลามภาษามอ ในสวนของสภาพแวดลอมของหองเรยน ทงพนท โตะ เกาอ ชนวางของมความเพยงพอในการทางานของนกศกษารวมถงความสะอาด มการใหบรการสนบสนนแกนกศกษาอยางครบถวนคอมลามภาษามอ ผจดคาบรรยาย เจาหนาทโสตทศนปกรณ ตลอดเวลาทจดการเรยนการสอน ซ งมความสอดคลองกบท จตประภา ศรออน (2542) ไดกลาวถงสภาพการจดการเรยนการสอนสาหรบนกศกษาหหนวกวาในการจดการเรยนการสอนแตละเนอหา แตละครงตองมการวางแผนการลวงหนาในการเตรยมการสอนระหวางผสอน บคคลากรใหความชวยเหลอในหองเรยน และผเรยน เพอใหการจดการเรยนการสอนเปนไปดวยความราบรน ตรงตามวตถประสงค 1) ผสอนกาหนดเนอหาสาระ วางแผนการสอน จดทาเอกสารแจกนกศกษา ชแจงวธดาเนนกจกรรมการเรยนการสอนใหผรวมงานได

ทราบ 2) ลามภาษามอ เปนผถายทอดความรเนอหาจากผสอน 3) ผชวยจดคาบรรยาย ทาหนาทจดคาบรรยายของอาจารยผสอน 4) ผชวยสอน เปนอาจารยทมานงฟงคาสอนเพอทาความเขาใจและไปสอนเสรม5)เจาหนาทโสตทศนศกษาคอยอานวยความสะดวกในการใชโสตทศนปกรณในการเรยนการสอน การศกษาปญหาในแตละสวน สวนของผสอนไมเกดปญหาแตอยางใด สวนของผ เรยนปญหาเกดจากวธการเรยนรทใชสายตาเปนหลกและตองมองดลามแปลเนอหาตลอดเวลาทาใหไมสามารถจดบนทกไดดวยตวเอง ทาใหจดจาไดในระยะเวลาสนๆ หรอจาไมไดเลย สงผลตอความรเดมประสบการณเดมทจะนามาใชในการเรยนตอเนอง รวมถงการไมชอบแสวงหาความรเพมเตม จะตองบอกใหไปโดยระบแหลงความรอยางชดเจน จงจะสามารถไปหาขอมลความร ไดแตกยงไมดเทาทควร สวนปญหาของการจดการเรยนการสอนนน เนอหาทใชสอนไมไดมปญหาหรอยากแตอยางใด แตปญหาอยทสบเนองมาจากความไมเขาใจในแตละขนตอนทสอน ของนกศกษาทเกดจากการไมเชอมโยงขอมลในสวนตางๆของเนอหาเขาดวยกน หรอจาไดนอย อนเปนผลสบเนองมาจากการรบร สอดคลองกบนกวชาการดานคนหหนวกทงในและตางประเทศและในประเทศ ไดแก ศรยา นยมธรรม (2538) ทไดศกษาถงผลของหหนวกทมตอการรบรทางการเหน พบวา หากสญเสยการไดยนตงแตเลกจะสงผลกระทบตอการรบรทางสายตาดวย การทจะใหประสบการณจากการไดยนนนมความหมายและคงทนอยไดนาน จงตองอาศยกระบวนการทซบซอนมากกวาความทรงจาทไดจากการเหนคนหหนวกจงมปญหาในการจาแนกเสยงและการสรางคา โดยปกตการรบรจากการเหนมกเรยนรไดเรว แตกลมไดเรวเชนกนทงยงมปญหาในเรองทเปนนามธรรม เพราะไมอาจเหนไดดวยสายตา แตถา

หนา 66วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 66 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

เปนการเรยนรจากการไดยนจะจดจาไดรายละเอยด โดยเฉพาะถาฟงบอยๆกจะยงจาไดมากและการฟงคาอธบายรายละเอยดลกซงจะทาไดมากกวาการเหนดงนนจงพบเสมอๆวาคนหหนวกมกขลม นอกจากจะใชสายตาในการเรยนรแลว เดกหหนวกจะใชมอคลา ดมกลนและลองลมชมรส เปนวถทางในการ เ ร ยนร ข อ ง เ ด กห หนวก ซ ง ส ง ผลต อกระบวนการคด (Thinking) ศรยา นยมธรรม (2538) ไดสรปผลจากศกษางานวจยวาการบกพรองทางภาษาสงผลถงการประมวลขอมลและกอใหเกดการขาดประสบการณและสงผลถงการพฒนาการและการพฒนาความคดรวบยอด ซงเปนสงท เชอมโยงไปสปญหาในการเตรยมการสอน ผสอนจะตองมการจดการกบเนอหาทจะสอนแกนกศกษาหหนวกใหเขาใจไดงายดวยภาษาทไมซบซอนเปนลาดบขน และลามภาษามอตองเขาใจกอนจงจะสามารถแปลเปนภาษามอได ผวจยทาการวเคราะหรปแบบกระบวนการจดการเรยนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวกแบบเดม ซงแบงไดเปน 7 ขนตอนคอ 1) การนาเขาสบทเรยน 2) การสรางหวขอและขอบเขตในการออกแบบ 3) การคนควาหาขอมล 4) การกาหนดทมาของการออกแบบ 5) การออกแบบราง 6) การคดเลอกและการออกแบบรายละเอยด 7) การประเมนผล ซงกระบวนการสอนนกมรปแบบท ใกล เคยงกบกระบวนการออกแบบของ Don Koberg and Jim Bagnall (1976 อางถงในนวลนอย บญวงษ, 2539) ทม 7 ขนตอนคอ 1) เตรยมรบสภาพ 2) วเคราะห 3) กาหนดขอบเขต 4) คดคนออกแบบ 5) คดเลอก 6) พฒนาแบบ และ 7) ประเมนผล และนวลนอย บญวงษ (2539) ทแบงกระบวนการออกแบบเปน 8 ขนตอน คอ 1) การกาหนดขอบเขตของปญหา 2) การคนควาหาขอมล 3) การวเคราะห 4) การสรางแนวความคดหลก 5) การออกแบบราง 6) การ

คดเลอก 7) การออกแบบรายละเอยด และ 8) การประเมนผล โดยทวไปถอวาเปนกระบวนการออกแบบท ม ข นตอนท น า ไปส การสร า งงานออกแบบทดได แตกระบวนการจดการเรยนการสอนแบบเดมน นกศกษาสามารถทจะสรางผลงานไดแตยงไมด สบเนองจากความเขาใจในแตละขนตอนทไมชดเจน เมอเหนตวอยางทนามาใหศกษาอาจจะมความเขาใจ แตเมอตองไปหาดวยตวเองทมความแตกตางไปจากตวอยางกทาใหเกดความไมแนใจ ไมเขาใจ รวมถงคณภาพของขอมลทไปสบคนและนากลบมานาเสนอกไมดเทาทควรดวยเพราะ ขอจากดของภาษาททาใหการสบคนเปนไปไดในวงแคบ ไมเขาใจในวธหาขอมล ขอมลทไดมาจงไมชดเจน เชน ภาพทพมพออกมาไมมความละเอยด ดไมรเรองวาคออะไร งานออกแบบทหามากเปนงานธรรมดาเพราะใชคาสบคนทงายๆ ไมเฉพาะเจาะจง การทไมไปหาขอมลจากสถานทจรงหรอไปแลวแตเกบขอมลอยางไมไดคณภาพ เชน จการถายภาพทไมมรายละเอยด ไมมมมมองในการถายภาพ ทาใหนามาใชในการออกแบบไดไมด การทไมมระบบการจดเกบรวบรวมขอมลของตนเองเพอนามาประมวลเปนงานออกแบบทาใหขอมลบางสวนขาดหายไป ทสาคญทสดคอ ความทไมคอยสนใจในธรรมชาตและสงรอบตวซงอาจรวมถงความเขาใจในตนเองดวยทาใหหาทมาในการออกแบบไดไมนาสนใจ เมอไดผลของสภาพปญหา และวเคราะหกระบวนการจดการเรยนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวกแบบเดมแลว ผวจยไดนาขอมลทกสวน รวมถงการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ โดยเฉพาะแนวคดในการสอนของ Gray (1972) ไดเสนอหลกการไว คอ การสรางแรงจงใจแกผเรยน แรงจงใจเปนสงททาใหผเรยนมทศนคตทดตอวชาศลปะโดยใชวธการสรางความกระตอรอรนดวยเทคนคกระบวนการหรอตามความตองการของผเรยน การใชตวอยาง

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 67

หลายๆรปแบบทงนกเพอสรางความเขาใจเกยวกบผลงานศลปะตางๆ การหาแนวทางในการทางานใหแกผเรยนเชนการอธบายขนตอนการทางาน การใหความชวยเหลอผเรยนในชนเรยนดวยวธการตางๆ เชน การสาธตเทคนควธการทางานศลปะปฏบตการชวยเหลอผเรยนโดยตรง การแนะนาหรอวจารณผลงานพรอมทงการใหกาลงใจแกผเรยน การเปดโอกาสใหผเรยนซกถามขอสงสยทเกยวกบการเรยน ผวจยไดนาแนวคดหลกการตางๆ มาป ร ะ ม ว ล เ พ อ ส ร า ง แ ล ะ พ ฒ น า เ ป น ( ร า ง )กระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบน ก ศ ก ษ า ห ห น ว ก ว ท ย า ล ย ร า ช ส ด า มหาว ทยาล ยมห ด ล ปร ะกอบด ว ยท ง หมด 9 ขนตอนคอ 1) นาเขาสการสรางงานออกแบบ 2) การสรางหวขอและขอบเขตในการออกแบบ 3 ) ก า ร เก บข อม ล 4 ) ก า รค น คว าห าข อม ล(ผลตภณฑ) 5) การคนควาหาขอมล(ทมาของการออกแบบ) 6) การวเคราะหขอมล 7) การรางแบบ 8) การคดเลอกแบบและออกแบบรายละเอยด และ 9) การประเมนผลงาน ในกระบวนการสอนนข นตอนต า งๆ ไม ได ม คว ามแตกต า ง ไปจากกระบวนการออกแบบทไดทาการศกษาหาขอมลมามากนกแตจะเปนการเพมรายละเอยดท จะมงเนนแกปญหาจากทไดศกษาของนกศกษาหหนวกคอ จะมการใหดตวอยาง แลกเปลยนความคดเหนในทกขนตอน นกศกษาชวยกนสรปผสอนเพมเตมในสวนทขาด และใหนกศกษาจดบนทกเกบเปนขอมลดวยตนเอง รวมกบแบบบนทกเพอใหนกศกษาใชเกบขอมลไดอยางสมบรณ จากนนมการทาซาเปนรายบคคล เพอตรวจสอบความเขาใจ กอนทจะทาการเกบขอมลจะสอบถามถงสงทสนใจเพอใหไดคาสาคญหรอคาขางเคยงทจะใชในการสบคนขอมลอยางมคณภาพ มการแลกเปลยนความคดเหนถงแหลงขอมล วธการเขาถงขอมลอยางมคณภาพ เชน ขนตอนการสบคน จนถงการบนทกภาพ (Save

File) ทไดคณภาพคอเมอนามาพรนทแลวภาพทไดมความละเอยด สชดเจน และกอนทจะไปหาขอมลจากแหลงขอมลจรงนกศกษาจาเปนทจะตองเรยนรเกยวกบการถายภาพดวยกลอง เพราะการมองผานเลนสกลองจะชวยใหมมมมองทอย ในขอบเขต เลอกมองเฉพาะทได และไดเหนในสงทอาจจะไมเคยสงเกตเหน หรอมองขามไป (Close up) เปนการชวยเสรมการมอง การเหนใหมประสทธภาพมากยงขน สงเหลานจะมสวนชวยเพมเตมแรงบนดาลใจในการออกแบบใหแกนกออกแบบได รวมถงชวยใหเขาใจในมมมองเวลารางแบบอกดวย กอนการออกไปเกบขอมลในแตละสวนไดใหมการพดคยแลกเปลยนถงสงทจะตองไปเกบขอมล และใหจดบนทกเพอการเกบขอมลทครบถวน เมอนกศกษาไดขอมลมาครบทกสวนแลวจะตองมการแยกแยะขอมลเพอนามาใช ในขนตอนน ไดนาวธการทาสมดตดภาพ (Scrapbook) มาใช การตดภาพแบบเลาเรองตามลาดบขนจะชวยในเรองการจาของนกศกษาใหเขาใจในขนตอนการทางานของตนเองอกดวย สามารถผสมผสานขอมลเ พอนามาใชออกแบบ ไดนาขนตอนการออกแบบจากธรรมชาตมาแสดงใหนกศกษาไดเหนลาดบขนเพอเชอมโยงกบงานออกแบบของตนเอง ทงการอธบายประกอบการฉายภาพตวอยาง การพมพภาพมาจดแสดงเพอสามารถมองเหนและกลบมาทบทวนไดและทสาคญทสดคอตวอยางแบบ 3 มตทเหนลาดบขนการออกแบบจากธรรมชาตทนามาจดเรยงแสดงใหเหนขนตอนทชดเจนและเชอมโยงเทยบเคยงกบการทางานของนกศกษาไดตลอดเวลา เปนสงทชวยใหนกศกษารางงานออกแบบของตนเองทง 2 และ 3 มตไดมคณภาพและมความเขาใจเพมมากขนและดขน เมอไดรางผลงานแลวกนาแบบมาวเคราะหร ว มก บน ก ศ กษ า เ พ อ เ ล อ ก ป ร บ ล ด เ พ มรายละเอยด ใหงานมความสมบรณมากทสดจากนนจงนามาเขยนแบบเพอดความเปนไปไดกอนทางาน

หนา 68วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 68 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

จรงและไดเหนขนาดของงานทแทจรงกอนทาตนแบบขนาดเทาจรง ขนตอนนจะไดตนแบบของงานออกแบบทพรอมเขาสกระบวนการผลต จะทาการประเมนผลทงประโยชนใชสอย ความงามและความเปนไปไดในการผลต ขอเสนอแนะจากการวจย 1. ขอเสนอแนะทไดจากการวจย 1.1 เทคนคการสอนโดยใชการถายภาพมความสาคญมาก เนองจากนกศกษาเปนคนหหนวกจะใชการรบรทางตาเปนหลก ดงนนการจดการเรยนการสอนโดยการใหความรดานการถายภาพแกนกศกษาหหนวก จะชวยเสรมใหการเรยนรของของนกศกษามประสทธภาพมากยงขน 1.2 เทคนคการทาสมดตดภาพ (Scrapbook) เปนวธการทใชภาพมาตดผสมผสานกบการเลาเรอง เมอนามาใช ในกระบวนการออกแบบจะชวยในเรองการจดจาของนกศกษาใหเขาใจในขนตอนการทางานของตนเองดยงขนและสามารถกลบไปทบทวนไดตลอดเวลา

1.3 รปแบบกระบวนการสอนการออกแบบเครองดนเผาสาหรบนกศกษาหหนวก วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล นสามารถนาไปประยกตใชในการเรยนการสอนในวชาอนๆ สาหรบนกศกษาหหนวกได เนองจากกระบวนการทคณะผวจยพฒนาขนใชเทคนคการสอนเชงรปธรรม เชน การสอนโดยการตวอยางทเปนรปภาพหรอตวอยางทเปนของจรง เปนตน

2. ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป

2.1 ควรมการพฒนารปแบบกระบวนการสอนการออกแบบพนฐานสาหรบนกศกษาหหนวก เพอใหนกศกษามการพฒนาองคความรทางดานการออกแบบทเปนพนฐานทสาคญของการเรยนทางดานการออกแบบทกสาขาวชา

2.2 ควรมการศกษารปแบบการทางานออกแบบเครองเคลอบดนเผาของคนหหนวกในระดบอาชพ เพอหาแนวทางในการจดการเรยนการสอนเพอใหผเรยนเตรยมความพรอมเพอเขาสอาชพทางเครองเคลอบดนเผาในอนาคต

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 69

เอกสารอางอง คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยบรพา. (2555). ปรชญาและวตถประสงคของหลกสตร.สบคนเมอ 26 ธนวาคม 2555, จาก http://www.fineartbuu.com/th/programs-04.php จตประภา ศรออน, และคณะ . (2542). คมอการใชลามภาษามอในหองเรยน. นครปฐม: มหาวทยาลยมหดล. นวลนอย บญวงษ. (2539). หลกการออกแบบ. กรงเทพมหานคร: สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. พพฒน จตตอารยรกษ. (2555). ทางเลอกใหมของการศกษาตอดานเซรามกพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

สบคนเมอ 19 ธนวาคม 2555, จากhttp://www.thaiceramicsociety.com/ce_chulajomklao.php

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. (2556). หลกสตรศลปบณฑต สาขาวชาออกแบบ เซรามกส (หลกสตรปรบปรง พ.ศ. 2555) สบคนเมอ 4 มกราคม 2556, จากhttp://www.kmutnb.ac.th/program.php

มหาวทยาลยศลปากร. (2556). หลกสตรศลปบณฑต สาขาเครองเคลอบกนเผา (หลกสตรปรบปรง พ.ศ. 2555). สบคนเมอ 26 ธนวาคม 2555, จาก http://www.decorate.su.ac.th/ceramics.html ศรยา นยมธรรม. (2538). ความบกพรองทางการไดยน. กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร สถาบนพฒนศลป. (2555). หลกสตรศลปบณฑต สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา (หลกสตรปรบปรง 2555). สบคนเมอ 19 ธนวาคม 2555, จาก http://registra.bpi.ac.th/index.php?method=1&school_id=14&school_id2=Gray, W. B. (1972). Student Teaching Art. Pennsylvania: macmillion publishing.

หนา 70วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 70 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

การศกษาเปรยบเทยบประสทธผลของการใชภาพนงหลายภาพแบบคลกแสดงผลทละขนกบการใชภาพเคลอนไหวเปนสอประกอบการสอนการใชงานโปรแกรมประยกต (Flash) ส าหรบนกศกษาทม

ความพการทางการไดยนระดบปรญญาตร: การศกษากลมเลก Comparative Study on the effectiveness of the Step by Step Multiple Static Graphics and the Animated Graphics as an Instructional Media for Application Program (Flash)

for Undergraduate Deaf Students: A Pilot Study

สธา เหลอลมย อาจารยประจาภาควชาหหนวกศกษา วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล

E-mail: sutha.lua@mahidol.ac.th บทคดยอ

งานวจยนเปนการศกษาเปรยบเทยบประสทธผลของสอการสอนคอมพวเตอรสองรปแบบคอ แบบภาพนงหลายภาพทคลกแสดงผลทละขน (SSG)กบแบบภาพเคลอนไหว(AG) ทมตอการเรยนรการใชงานโปรแกรมประยกต (กรณศกษา: เครองมอในกลองเครองมอของโปรแกรม Flash) ในดานการชวยทาความเขาใจ(ลดภาระการเรยนร) และในดานการชวยจา(การคงอยของความร) แกผเรยนทมความพการทางการไดยน โดยทาการศกษาในกลมตวอยางขนาดเลก ซงแบงเปนกลมทดลอง 2 กลม กลมหนงเรยนดวยสอ SSG อกกลมหนงเรยนดวยสอ AG วดผลของสอดานการชวยทาความเขาใจดวยการสอบวดความรหลงเรยนดวยขอสอบรวมกบการสอบปฏบต พรอมทงสอบถามความคดเหนของผเรยนทมตอสอทงสองแบบเทยบกน วดผลของสอดานการชวยจาดวยการสอบซาหลงเรยน 1 เดอน แลวเปรยบเทยบคะแนนสอบซากบคะแนนสอบหลงเรยน ผลการวจยพบวา ในดานการชวยทาความเขาใจ สอ AG มสวนชวยใหผเรยนเรยนรไดดกวาสอ SSG ในกรณสอนใชเครองมอทมลกษณะการใชงานแบบตอเนอง เชน การวาดรปดวยดนสอ และปากกาสวนกรณเครองมอทมการใชงานเปนแบบลาดบขนตอนเชน เครองมอเทส สอการสอนแบบ SSG ใหผลดกวา สอดคลองกบการแสดงความคดเหนของนกศกษาทมตอสอทงสองแบบ สาหรบผลของสอดานการชวยจา สอ AG มแนวโนมชวยการจดจาความรไดดกวาสอแบบ SSG ในกรณเรยนรเครองมอทตองอาศยความตอเนองในการแสดงการทางาน สวนกรณเครองมอทตองเรยนรแบบเปนลาดบขนตอน สอการสอนทงสองแบบใหผลไมตางกน ค าส าคญ: สอภาพนงหลายภาพ, สอภาพเคลอนไหว, โปรแกรมประยกต, Flash, นกศกษาทพการทางการไดยน, สอการสอนคอมพวเตอร, สอดานการชวยทาความเชาใจ, สอดานการชวยจา

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 71

Abstract This study is a comparative study on the effectiveness between two types of instructional computer media, the Step by Step Multiple Static Graphics(SSG) and the Animated Graphics (AG), for teaching undergraduate deaf students an application program (Flash). The study was performed only on some tools in tool box including pencil, pen, and paint bucket tool. Pencil and pen are kind of continuous operation tool while the latter is quite a step by step operation tool. It is a pilot study on small two groups of deaf students, one as a SSG group and the other as an AG group. The effectiveness of the two media as learning aid was compared in two issues including understanding and memorizing. As an understanding aid, posttest score,practice score and opinion of students were used in assessment while as a memorizing aid, the posttest and retest scores were used. The result obtained indicates that AG media works better as an understanding aid on the continuous operation tools while SSG media tends to work better on step by step tool. This result also conforms to students’ opinion. As a memorizing aid, AG media work better on the continuous operation tools. In case of step by step tool the effectiveness of the two media is not different. Keywords: Multiple Static Graphics, Animated Graphics, Application Program, Deaf Student, Instructional Computer Media, Understanding Aid, Memorizing Aid

หนา 72วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 72 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ความส าคญและทมาของปญหา ผพการทางการไดยนมชองทางการเรยนร

หลกเพยงทางตา (visual learning) ทาใหมอปสรรคในการเรยนรอยางยง ผเรยนตองใชความพยายามในการทาความเขา ใจกบขอมลทตามองเหนเปนหลก ทาใหเกดภาระในการเรยนร (cognitive load) ตอผเรยนเปนอยางมาก เปนเหตใหเรยนรไดชาและขาดประสทธภาพ ซงสงผลใหผเรยนไมคอยเขาใจส งทอาจารยสอนและลมอยางรวดเรว ผพการทางการไดยนจงตองการสอการเรยนการสอนทนอกจากจะไมสรางภาระในการเรยนรแลวยงตองสามารถลดภาระการเรยนรใหกบผเรยนไดมากทสดเทาทจะทาได เพอชวยใหการเรยนรเปนไปอยางมประสทธภาพมากขน ดงนนในการผลตสอทเหมาะสมเพอผพการทางการไดยนจงตองคานงถงความเหมาะสมขององคประกอบตางๆ ทจะนามาใชสรางสอโดยพจารณาในแงของภาระการ เ ร ยนร ท จ ะ เก ดข นก บผ เ ร ยน ผ ว จ ยซ งรบผดชอบสอนรายวชาดานโปรแกรมประยกตใหกบนกศกษาผพการทางการไดยนจงสนใจทจะศกษาวา ระหวางการใชภาพนงหลายภาพกบการใชภาพเคลอนไหวในการสอนใชโปรแกรมประยกต สอแบบใดทจะชวยลดภาระในการเรยนร และสามารถชวยใหผเรยนเรยนรไดงายขน เขาใจและจดจาสงทเรยนไดดกวากน โดยไดดาเนนการวจยในการเรยนการสอนการใชงานโปรแกรมประยกต คอโปรแกรม Macromedia Flash โดยจะดาเนนการศกษาในสวนของการสอนใชเครองมอในแถบเครองมอ (tool box) ซงจะเลอกเครองมอบางชนดมาทาการวจยกลมเลก เพอใหไดขอมลสาหรบใชเปนแนวทางในการปรบปรงสอและเครองมอวจยใหเหมาะสมสาหรบการเกบขอมลในตวอยางกลมใหญตอไป

งานวจยทเกยวของ ความกาวหนาของเทคโนโลยคอมพวเตอร

ในปจจบนชวยใหสามารถออกแบบ พฒนา ผลต และนาเสนอภาพกราฟกเพอการเรยนการสอนไดงายขน ไมเพยงแตคณภาพของกราฟกทเพมขนเทานน ประเภทของงานกราฟกกเพมมากขน เชน ภาพนง ภาพเคลอนไหว ภาพวดโอ ฯลฯ ความหลากหลายดงกลาวนไดนาไปสคาถามทวา กราฟกประเภทใดทมประโยชนมากทสดในสถานการณการเรยนทมความจาเพาะตางกน นนคอ ควรจะใชกราฟกประเภทใด และเมอใด

ผ ล ก า ร ศ ก ษ า ว จ ย เ ก ย ว ก บ ก า ร ใ ชภาพเคลอนไหวในการเรยนรของผเรยนปกตทวไปนนยงไมไดขอสรปทชชดถงประโยชนของการใชภาพเคลอนไหวเพอสงเสรมการเรยนรไดอยางชดเจน เนองจากผลการวจยจากแหลงตางๆ ไดขอสรปทหลากหลายและมหลายกรณทใหผลสรปตรงขามกน เชน Large และคณะ (1996) (อางถงใน Fengfeng Ke, 2006) สรปวา ภาพเคลอนไหวสงเสรมการเรยนรเชงกระบวนการ (procedural) แตไมสงเสรมดานการบรรยาย (descriptive) สวน ChanLin (1998) สรปวา ภาพเคลอนไหวสามารถสงเสรมการเรยนรทงสองลกษณะ

Tversky และคณะ (2002) ไดรายงานไววาการใชภาพเคลอนไหวชวยลดภาระการเรยน (cognitive load) และชวยนกเรยนสราง automated schemas ขนได

Ke (2006) ไดทา meta analysis โดยนางานวจยเชงทดลองทศกษาเปรยบเทยบการใชภาพเคลอนไหวกบภาพนงในการเรยนการสอนจานวน 34 งาน มาวเคราะห พบวา โดยทวไปภาพเคลอนไหวใหผลเชงบวกเลกนอยสาหรบนาไปใชชวยการเรยนร และจากการทบทวนวรรณกรรม Ke พบวาผลการวจยเชงทดลองหลายๆ งานท เปรยบเทยบประสทธภาพของ

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 73

ภาพเคล อน ไหวก บภาพน ง ได ให ข อบ ง ช ว า ภาพเคลอนไหวจะชวยสงเสรมการเรยนรหรอไมนนขนกบการออกแบบและวธการนาภาพเคลอนไหวไปใช (Baek & Layne, 1988; ChanLin, 2001; Rieber, 1990, 1991; Spotts & Dwyer, 1996; Szabo & Poohkay, 1996)

Rieber (1990) ไดทาการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบการใชภาพเคลอนไหวในการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอร แลวใหขอแนะนาในการออกแบบการใชภาพเคลอนไหวในบทเรยน 3 ขอ ดงน

1.ควร ใช ภ าพเคล อน ไหว เฉพาะ เม อบทเรยนตองการใชคณสมบตของมนซงไดแก การทาใหมองเหนภาพ (visualization) การแสดงการเคลอนไหว (motion) และการแสดงทศทางการเคลอนทของวตถ (trajectory)

2.จากหลกฐานตางๆ ใหขอแนะนาวา เมอผเรยนไมเคยมความรเกยวกบเรองทเรยนมากอน พวกเขาอาจไมรวาจะเขาถงรายละเอยดหรอสงทภาพเคลอนไหวกาลงบอกใบไดอยางไร

3.สวนสาคญทสดของภาพเคลอนไหวในบทเรยนคอมพวเตอรอาจเปนการประยกตใชภาพกราฟกแบบมปฏสมพนธ

Lai (2012) ไดทาการศกษาผลของการใชภาพนง ภาพเคลอนไหว และการสรางภาพในใจ ในการ เ ร ยน เน อหาท ซ บซ อน ค อการ เ ร ยนตวหนงสอจน โดยวดผลกระทบตอการเรยนทเกดขนแบบทนทและแบบระยะยาว โดยแบงนกศกษาทพดภาษาองกฤษเปนภาษาแม จานวน 185 คน เปน 5 กลมคอ

1.กลมควบคม (ใชแตตวหนงสอ) 2.กลมตวหนงสอรวมกบคาพด 3.กลมภาพนงภาพเดยว 4.กลมภาพนงหลายภาพแบบเปลยนแปลง

ทละนอย

5. กลมภาพเคลอนไหว ทสามารถดซาได Lai ใหทกกลมเรยนอกขระจน 18 ตวแลว

แปลเปนภาษาองกฤษ แลวทาการวดผลหลงเรยนทนท และวดความทรงจาหลงเรยน 1 เดอน พบวาทกกลมทใชภาพไดผลดกวากลมควบคมเมอวดผลทนทหลงการฝก โดยกลมภาพนงหลายภาพแบบเปล ยนแปลงทละนอยท าคะแนนไดส งท ส ด รองลงมาคอ กล มภาพเคล อนไหวและกล มตวหนงสอรวมกบคาพด(ไดคะแนนเทากน) กลมภาพนงภาพเดยว และกลมควบคม ตามลาดบ และในกรณทวดผลหลงฝก 1 เดอน พบวา กลมภาพนงหลายภาพแบบเปลยนแปลงทละนอยยงคงทาคะแนนไดดกวากลมอนๆ รองลงมาไดแก กลมภาพเคลอนไหว กลมตวหนงสอรวมกบคาพด กลมภาพนงภาพเดยว และกลมควบคมตามลาดบ ซงเมอทดสอบความแตกตางทางสถตแลวพบวากลมภาพนงหลายภาพทาคะแนนไดดกวากลมอนๆ อยางมนยสาคญ(ยกเวนกลมภาพเคลอนไหวเพยงกลมเดยวทมคะแนนใกลเคยงกบกลมภาพนงหลายภาพ) แสดงว าการใชภาพน งหลายภาพและภาพเคลอนไหวชวยคงความจาไวไดนานกวาวธการอนๆ

จะเหนไดวาการจะเลอกใชสอประเภทใดระหวางการใชภาพนงกบการใชภาพเคลอนไหวนนมสงทตองคานงถงเกยวกบความเหมาะสมของลกษณะเนอหาบทเรยน วตถประสงคการเรยนร การออกแบบและวธการนาภาพเคลอนไหวไปใช ซ ง โ ดยหล กการแล ว ภาพเคล อน ไหวควรมประสทธผลสาหรบใชแสดงการเปลยนแปลงทางกายภาพและตาแหนงของวตถ และสนนษฐานวาการใชภาพเคล อนไหว เปนส อการสอนจะมประสทธผลมากกวาการใชภาพนงในการสอขอมลทเกยวของกบทศทางหรอการเปลยนแปลงตามเวลา (Mayer & Moreno, 2002 และ Rieber, 1991) ดงนนการใชภาพเคลอนไหวจงเหมาะ

หนา 74วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 74 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

สาหรบการเรยนเนอหาลกษณะดงกลาว โดยเปนตวชวยลดภาระ ในการประมวลผลขอมลในความจาระยะสน และชวยเพมศกยภาพในการเปลยนเปนความจาระยะยาว (Rieber & Kini, 1991) แตประสทธผลของการใชภาพเคลอนไหวอาจถกลดทอนดวยปจจยอนๆ เชน เนอหาทมวตถประสงคการเรยนมากหรอยากเกนไป การออกแบบการสอนทไมดพอ หรอการทนกเรยนไมส า ม า ร ถ เ ข า ถ ง ข อ ม ล ท ก า ล ง แ ส ด ง อ ย ใ นภาพเคลอนไหวนนได เปนตน (Rieber , 1990)

การศกษาวจยททาการเปรยบเทยบการใชภ าพน ง ก บภาพ เคล อน ไหว และการศ กษาประสทธภาพของภาพเคลอนไหวทมตอการเรยนรในกรณตางๆ ดงกลาวขางตน ทงหมดเปนการวจยทดาเนนการศกษาในผ เรยนปกตไมใชผ พการทางการไดยน ดงนนผวจยจงตองการศกษาวจยในกลมผ เรยนทมความพการทางการไดย นซ งมธรรมชาตการเรยนรทตางไปจากคนปกต เพอใหไดขอสรปความรทชดเจนเพอนาไปใชในการตดสนใจผลตสอการเรยนรทสอดคลองตรงกบความตองการสาหรบกลมผเรยนทตองการความชวยเหลอเอาใจใสในการเรยนรเปนพเศษนโดยเฉพาะ เครองมอในกลองเครองมอ (Tool box) ทเลอกมาวจยกลมเลก

เครองมอในกลองเครองมอของโปรแกรม Flash ทเลอกมาวจยกลมเลก ไดแก 1.ดนสอ 2.ปากกา และ 3.เครองมอเทส ซงเปนเครองมอทใ ช ในการสร า งภ าพกรา ฟก เ พอน า ไปสร า งภาพเคลอนไหวในโปรแกรม Flash ตอไป โดยเครองมอแตละชนดมรปแบบและขอบเขตการใชงานทตางกน ดงน

1.ดนสอ ( ) เปนเครองมอวาดรปดวยวธการลากเมาส

ผใชสามารถกาหนดความหนา และรปแบบความโคงของเสนดนสอได (ตรง-โคง-อสระ) ดงแสดงในภาพท 1

ภาพท 1 รปแบบการใชงานเครองมอดนสอ

2.ปากกา ( )

เครองมอชนดนมวธการวาดทตางจากเครองมอดนสอโดยสนเชง กลาวคอ ใชวธการคลกเพอสรางโหนดและสวนโคง โดยควบคมความโคงจากการลากแขนปรบความโคง เสนทวาดดวยปากกาจะสามารถดดแปลงไดดกวาเสนทวาดดวยดนสอ ดงแสดงในภาพท 2

ภาพท 2 การวาดรปและปรบความโคงในเครองมอปากกา

แขนปรบความโคง

โหนด

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 75

2.เครองมอเทส ( ) เปนเครองมอทใชในการลงสวตถทวาดใน

โปรแกรม Flash แบงการลงสเปน 3 แบบ คอ 1.แบบทบ 2.แบบไลระดบส และ 3.แบบลวดลายบตแมบ ดงแสดงในภาพท 3

สทบ

(Solid)

สแบบไลระดบส

(gradient)

สแบบลวดลายบตแมบ (bitmap pattern)

ภาพท 3 รปแบบการเทสดวยเครองมอเทส

จะเหนวาเครองมอสองชนดแรกคอ ดนสอ และปากกา จะมวธการใชงานแบบตอเนอง การแสดงวธการใชงานแบบตอเนองชวยใหเหนผลการทางานของเครองมอไดชดเจน สวนเครองมอเทสเปนเครองมอทมลกษณะการใชงานแบบเปนขนตอน เปนการคลกเลอกกาหนดลกษณะสทตองการเท เสรจแลวเทสลงในพนททตองการเปนขนๆ ไป

ค าถามวจย 1.ระหวางสอภาพนงหลายภาพแบบคลก

แสดงผลทละขน (Step by step - multiple Static Graphics: SSG) กบภาพเคลอนไหว (Animated Graphics: AG) สอประเภทใดและในกรณใดทชวยลดภาระการเรยนรในการใชเครองมอตางๆ ในแถบเครองมอใหกบผเรยน

2. ระหวางสอภาพนงหลายภาพแบบคลกแสดงผลทละขน (SSG) กบภาพเคลอนไหว (AG) สอประเภทใดและในกรณใดทชวยสงเสรมการจดจาความร ในการใช เครองมอตางๆ ในแถบเครองมอใหกบผเรยน

วตถประสงคของการวจย 1.เ พ อศ กษา เปร ยบ เท ยบผลของส อประเภทภาพนงหลายภาพแบบคลกแสดงผลทละขน (SSG) กบ สอประเภทภาพเคลอนไหว (AG) ในดานการเรยนร (การลดภาระการเรยน/การชวยทาความเขาใจ) ของผเรยนทพการทางการไดยน

2.เพอศกษาเปรยบเทยบผลของสอประเภทภาพนงหลายภาพแบบคลกแสดงผลทละขน (SSG) กบสอประเภทภาพเคลอนไหว (AG)ในดานการจดจาความรของผเรยนทพการทางการไดยน

ขนตอนการด าเนนการวจย มขนตอนทสาคญคอ

1.สร า งส อประกอบการสอนการ ใชเครองมอในแถบเครองมอของโปรแกรม Flash สองแบบคอ แบบภาพนงหลายภาพทคลกแสดงผลทละขน (SSG) และแบบภาพเคลอนไหว (AG)

2.สร า ง เคร อ งม อว ดผลต า งๆ ได แก แบบทดสอบวดความร แบบทดสอบภาคปฏบต แบบสอบถามความคดเหน(แบบสมภาษณ)

3.วจยโดยการนาสอทงสองรปแบบทสรางขนไปใชในการสอนเปรยบเทยบกนแลวประเมนผล

หนา 76วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 76 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

จากคะแนนทไดจากเครองมอวดตางๆ

ลกษณะส าคญของสอการสอน

สอประกอบการสอนแบบภาพนงหลายภาพทคลกแสดงผลทละขน (SSG) และแบบภาพเคลอนไหว (AG) ทสรางขนเปนสอทพยายามจากดการสอความดวยตวหนงสอใหนอยทสดเพอลดภาระการเรยนรทางสายตาใหกบผเรยน และสอทงสองประเภทประกอบดวยสวนของการสอนวธ ใช เครองมอและสวนของการสาธตการนาเครองมอไปใชสรางงาน เมอผเรยนทกคนไดเรยนรวธใชเครองมอจากสอแลวกจะมการฝกปฏบตสรางงานตามสอดวยทกครง

สอทงสอง มรายละเอยดดงน สอภาพนงหลายภาพทคลกแสดงผลทละ

ขน (SSG) สอ SSG เปนสอภาพนงของหนาจอโปรแกรม

ประยกตทแสดงการใช เครองมอไปทละภาพตามลาดบ ไมมการใสขอความอธบายแตมการใชเครองหมายชวยนาสายตาใหผเรยน เชน การใชวงกลมหรอกรอบสเหลยมทมสเดนขนมา โดยในการสอน อาจารยจะอธบายใหฟงกอน(โดยมลามแปลเปนภาษามอ) จากนนอาจารยจะใชสอ SSG โดยคลก 1 ครง สอกจะแสดงภาพประกอบตามทอาจารยไดอธบายไป 1 ภาพ ดงนน ผเรยนจะไดดภาพประกอบไปทละภาพ ซงจะแสดงไปเปนลาดบตามขนตอนการใชงานเครองมอ โดยมการควบคมการแสดงผลทละภาพตามลาดบขนของการคลกเมาส ตวอยางของสอ SSG ในการสอนใชงานเครองมอวาดภาพ(ปากกา) บางขนตอน แสดงดงภาพท 4

ภาพท 4 วธการแสดงผลของสอ SSG ในเครองมอปากกา

สอภาพเคลอนไหว (AG) สอ AG เปนสอภาพเคลอนไหวแสดงการ

ใชเครองมอเดยวกนกบสอ SSG ไดจากการบนทกการใชงานเครองมอบนหนาจอคอมพวเตอรโดยมการเคลอนลกศรของเมาสเปนตวชวยนาสายตา โดยผเรยนจะไดเหนการเคลอนเมาสทางานอยางชาๆ และในการจดการเรยนการสอน สอ AG จะแสดงภาพนงในเฟรมแรกกอน เพอใหผสอนอธบายเน อ ห า แล ว จ ง คล กท ต ว ส อ เ พ อ ให ผ เ ร ย น ดภาพเคลอนไหวตามเนอหาทผสอนบรรยาย ดงแสดงในภาพท 5

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 77

ภาพท 5 การแสดงสอ AG ในเครองมอปากกา ระเบยบวธวจย ประชากร

คอ ผพการทางการไดยนทมพนฐานการใชงานคอมพวเตอรเบองตน และสนใจเรยนรการใชงานโปรแกรมประยกต กลมตวอยาง กลมตวอยาง เปนนกศกษาของหล ก ส ต รห หน วกศ กษ า ว ท ย าล ย ร า ชส ด า ทลงทะเบยนเรยนวชาการใชงานโปรแกรมกราฟก จานวน 13 คน

วธการสมตวอยางเขากลมทดลอง สมตวอยางเขากลมทดลองแยกเปน 2 กลม โดยใชวธเรยงคะแนนผลการเรยนเฉลยของนกศกษาทงหมด แลวจดเขากลมท 1 และ 2 สลบกนไปตามลาดบ จากนนจบสลากเพอกาหนดประเภทสอทจะใชในการสอนใหกบกลมทดลองแตละกลม การเกบขอมล

วดความรกอนเรยนดวยแบบทดสอบวดความร จากนนนาสอการสอนแตละแบบไปใชกบกลมตวอยางแตละกลม คอ กลมทดลอง SSG และกลมทดลอง AG

กระบวนการสอนในแตละครง (ครงละ

3 คาบ) เปนการสอนและวดผลการใชเครองมอในแถบเครองมอ 1 ชนด โดยในชวโมงแรกกลมทดลอง SSG เรยนและฝกปฏบตตามสอของตนเอง ในชวโมงทสองกลมทดลอง AG เรยนและฝกปฏบตตามสอของตนเอง จากนนในชวโมงท 3 ทดสอบความรหลงเรยนดวยแบบทดสอบความร และสอบปฏบตร วมกนเ พอใหผลการสอบท ไดสะทอนประสทธผลของสอแตละแบบมากทสด จากนนวดความคดเหนหลงเรยนดวยแบบสอบถามความคดเหนหลงเรยน

เมอเกบขอมลหลงเรยนไปแลว ทาการวดการคงอยของความรหลงเรยนไปแลว 1 เดอน ดวยการสอบซา(retest) ดวยแบบทดสอบวดความรเดม

เมอวดการคงอยของความรเรยบรอยแลว มการสอบถามความคดเหนทนกศกษามตอสอทงสองประเภทเปรยบเทยบกน โดยผวจยมการทบทวนสอทงสองประเภทใหนกศกษาทงสองกลม ดอยางตอเนองกน แลวจงวดความคดเหน

ขนตอนและวธการในการวเคราะหขอมล

เนองจากกลมตวอยางในงานวจยนมขนาดเลกและไมทราบการแจกแจงของประชากร จงใชสถตนอนพาราเมตรกในการทดสอบทางสถต

หนา 78วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 78 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ขนท 1 วเคราะหพนฐานความรกอนเรยนของกลมทดลองทงสอง นาคะแนน pretest ของกลมทดลองทงสองกลม มาวเคราะหวามความแตกตางกนอยางมนยสาคญหรอไม โดยใชสถตแบบนอนพาราเมตรกสาหรบกลมตวอยางทเปนอสระตอกน (Wilcoxon Rank Sum Test) โดยคะแนน pretest จะตองไมตางกน นนคอกลมตวอยางทงสองกลมตองมพนฐานความรเทาเทยมกนจงจะดาเนนการวจยตอไป ขนท 2 วเคราะหเปรยบเทยบประสทธผลของสอทงสองแบบในดานการชวยในการเรยนร นาคะแนน pretest และ คะแนน posttest ของแตละกลม มาวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตาง ดวยสถตนอนพาราเมตรกว ธ Wilcoxon Signed Rank Sum Test for the Matched Pairs Difference นาคะแนน posttest และคะแนนปฏบตของกลม SSG และ AG มาวเคราะหเปรยบเทยบกน โดยใชสถตแบบนอนพาราเมตรกสาหรบกลมตวอยางทเปนอสระกนวธ Wilcoxon Rank Sum Test เ พอวดประสทธผลของสอทงสองแบบเปรยบเทยบกน

น า ข อม ลความค ด เห นท ไ ด จ ากการสอบถามความคดเหนมาวเคราะหรวมดวย ขนท 3 วเคราะหเปรยบเทยบประสทธผลของสอทงสองแบบในดานการชวยจดจาความร นาคะแนนสอบซา(retest) มาวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางกบคะแนนทดสอบหลงเรยน เพอวดการคงอยของความร ดวยสถตนอนพาราเมตรกวธ Wilcoxon Signed Rank Sum Test for the Matched Pairs Difference

น า ข อม ลความค ด เห นท ไ ด จ ากการสอบถามความคดเหนมาวเคราะหรวมดวย ผลการวจย 1.ผลการวดพนฐานความรกอนเรยน (pre-test) ของกลมทดลองทงสองกลม ดงตารางท 1

ตารางท 1 คะแนนความรกอนเรยนในเครองมอทงสามชนดของกลม AG และ SSG

2. ผลของสอทงสองแบบในดานการชวยในการเรยนร

2.1 คะแนน pre-test กบคะแนน post-test ของแตละกลม เมอเรยนเครองมอทตางกน 3 ชนด ดวยสอแบบ AG และแบบ SSG ดงตารางท 2

เครองมอ กลม คะแนน pretest เฉลย

ดนสอ SSG 4.9 ±1.2 AG 4.3 ±2.1

ปากกา SSG 4.1 ±1.2 AG 4.0 ±1.4

เทส SSG 4.7 ±1.4 AG 4.3 ±1.9

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 79

ตารางท 2 คะแนน pre-test และ post-test ของเครองมอแตละชนดในกลม AG และ SSG

เครองมอ กลม คะแนน Pretest เฉลย คะแนน Posttest เฉลย

ดนสอ SSG 4.9 ±1.2 7.0 ±1.6 AG 4.3 ±2.1 7.2 ±1.8

ปากกา SSG 4.1 ±1.2 6.1 ± 0.7 AG 4.0 ±1.4 6.8 ±1.9

เทส SSG 4.7 ±1.4 7.3 ±1.6 AG 4.3 ±1.9 6.5 ±1.4

2.2 คะแนนทดสอบหลงเรยนและคะแนนปฏบตของนกศกษาในแตละกลม ดงตารางท 3

ตารางท 3 คะแนนทดสอบหลงเรยนและคะแนนปฏบตของเครองมอแตละชนดในกลม AG และ SSG

เครองมอ กลม คะแนน posttest เฉลย คะแนน Practice เฉลย ดนสอ SSG 7.0 ±1.6 6.9 ±1.1

AG 7.2 ±1.8 8.4 ±1.2 ปากกา SSG 6.1 ± 0.7 6.7 ± 1.1

AG 6.8 ±1.9 8.0 ±1.0 เทส SSG 7.3 ±1.6 7.4 ±0.9

AG 6.5 ±1.4 7.3 ±1.0

3. ผลของสอทงสองแบบในดานการชวยจดจาความร 3.1 คะแนนสอบหลงเรยน และคะแนนสอบซา (retest) ดงตารางท 4

ตารางท 4 คะแนนสอบหลงเรยนและคาแนนสอบซาของเครองมอแตละชนดในกลม AG และ SSG

เครองมอ กลม คะแนน posttest เฉลย คะแนนสอบซ าเฉลย

ดนสอ SSG 7.0 ± 1.6 6.3 ± 1.3 AG 7.2 ± 1.8 7.2 ±1.5

ปากกา SSG 6.1 ± 0.7 5.0 ±1.2 AG 6.8 ± 1.9 6.5 ± 1.8

เทส SSG 7.3 ± 1.6 7.1 ± 1.6 AG 6.5 ± 1.4 6.8 ± 1.0

หนา 80วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 80 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

3.2 คะแนนสอบซาเฉลยระหวางกลม AG และ SSG ดงตารางท 5

ตารางท 5 คะแบบสอบซาเฉลยของเครองมอแตละชนดในกลม AG และ SSG

เครองมอ คะแนนสอบซ าเฉลย

SSG AG ดนสอ 6.3 ± 1.3 7.2 ± 1.5 ปากกา 5.0 ± 1.2 6.5 ± 1.8 เทส 7.1 ± 1.6 6.8 ± 1.0

4.คะแนนเฉลยระหวางกลม AG และ SSG แยกเปนรายเครองมอ ดงตารางท 6

ตารางท 6 คะแนนเฉลยกอนเรยนและหลงเรยนทงหมดของเครองมอแตละชนดในกลม AG และ SSG

เครองมอ กลม pretest posttest retest Practice ดนสอ SSG 4.9 ±1.2 7.0 ±1.6 6.3 ±1.3 6.9 ±1.1

AG 4.3 ±2.1 7.2 ±1.8 7.2 ±1.5 8.4 ±1.2 ปากกา SSG 4.1 ±1.2 6.1 ± 0.7 5.0 ±1.2 6.7 ± 1.1

AG 4.0 ±1.4 6.8 ±1.9 6.5 ±1.8 8.0 ±1.0 เทส SSG 4.7 ±1.4 7.3 ±1.6 7.1 ±1.6 7.4 ±0.9

AG 4.3 ±1.9 6.5 ±1.4 6.8 ±1.0 7.3 ±1.0 5. ผลการสอบถามความคดเหนของนกศกษาทเขารวมการวจยทง 13 คน ทมตอสอ AG เปรยบเทยบกบ SSG นกศกษาคนท 1:

- สอเกยวกบเรองการวาดรปใช AG จะดกวามากๆ

- สอเกยวกบขนตอน เชน การเทส ใช SSG ดกวา AG

- ชอบสอ AG เพราะมความตอเนอง - สอ AG ทไดเรยนมอตราเรวพอเหมาะ

สอเขาใจไดงาย แตความยาวมากเกนไป นกศกษาคนท 2:

- ชอบสอ SSG มากกวา แตในหวขอเกยวกบการวาดภาพ ใชสอ AG เหมาะกวาเพราะ

ตอเนอง เหตทชอบ SSG เพราะนาเสนอเปนขนตอน มการหยดอธบาย ถาด AG นานๆ จะตามไมทน พอละสายตาแคอดใจกจะงงและตามไมทน ควรแบงคลปออกเปนสวนๆ แลวฉายใหดทละขน

นกศกษาคนท 3: - ชอบสอ AG เพราะมความตอเนอง

โดยเฉพาะ เรองการวาดภาพ ไมตองมลามกดเขาใจได

- กรณหวขอทมรายละเอยดเปนขนตอน การสงงานบนเมนใช SSG จะไมงง ตามทน

- คดวา สอ SSG และ AG ของอาจารยทาไดเหมาะสมดแล ว แตต วเองชอบเรยนร จาก AG

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 81

นกศกษาคนท 4: - ชอบสอ AG (คดวาทง SSG และ AG ดกวา

การศกษาจากบนทกของผจดคาบรรยาย) แตยงคงเลอก SSG ในหวขอทตองเรยนรแบบเปนลาดบขนตอน

- ความเหนตอ SSG: คดวาเหมาะสมดแลว - ความเหนตอ AG: ความยาวมากเกนไป

แสดงชาๆ ทละขน (ลากเมาสตรงๆ อยาเคลอนไหวมาก)

นกศกษาคนท 5: - ชอบสอ SSG เพราะตามทนเปนขนเปน

ตอน มความเหมาะสมทงจานวนภาพ อตราเรวในการคลกเปลยนภาพ และการสอความหมาย

- เรองการวาดรป คดวา สอ AG ใหความตอเนองดกวา ชวยใหเหนวาเรมคลก-ลากทไหน แตควรแบงวดโอใหสนกวาน (คลปภาพเคลอนไหวสวนใหญทใช มความยาวประมาณ 3 นาท)

- สอ AG มขอเสยหนงขอคอ ยาวเกนไป และควบคมยาก หากควบคมสอ AG ไดงายๆ จะเลอก AG แทน

- SSG เหมาะจะใชตอนอาจารยสอน แต AG เหมาะทจะนาไปใชทบทวนดวยตนเอง

นกศกษาคนท 6: - เลอกสอ SSG เพราะบอกวามองวดโอไม

ทน แตถาสอ AG มปมควบคมการเลน/หยด จะเปลยนมาเลอกสอ AG แทน

- การดภาพจากสอ SSG จะชวยใหจาเนอหาไดดและนาน

- สอทงสองแบบมความเหมาะสมและดกวาสอทเคยเรยน

นกศกษาคนท 7: - เลอกสอ SSG เพราะดรปไดชดเจน

- ชอบสอ AG แตจะตองไมยาวเกนไป คอแสดงเฉพาะขนตอนทจาเปน การชเมาสทบรเวณใดบรเวณหนงนานๆ อาจทาใหคน หหนวกเกดความสบสนได

นกศกษาคนท 8: - เลอกสอ SSG เพราะชอบทมจงหวะหยด

เปนชวงๆ ทาใหสามารถดซาหรอพจารณารปทแตละขนไดงาย ทสาคญรปทใชในสอสามารถสอความหมายไดดอยแลว

- ถาสอ AG มปมหยด/เลน จะชวยใหควบคมการดภาพไดงาย และตวเองจะเปลยนไปเลอกสอ AG แทน

- สอ AG ทยาวเกนไป ทาใหงวงนอน แตในหวขอการวาดรป สอ AG จะชวยใหเขาใจวธการไดงายกวาสอ SSG มาก

นกศกษาคนท 9: - ชอบสอ AG โดยบอกวา มประโยชนมาก

ในการสอนเรองการวาดภาพ เพราะวดโอทาชาๆ ชวยใหเหนขนตอนชดเจน

- เรองทเกยวกบการทางานเปนขนเปนตอนแบบ 1-2-3 นาจะใชสอ SSG จะเหมาะสมกวา

- ในแงของการทบทวน คดวา ถาใชสอ AG ในการทบทวน อาจไมจาเปนตองมการแสดงทามอกได

นกศกษาคนท 10: - ชอบสอ AG โดยระบวาใชดทงในการสอน

และการดทบทวนทบาน แตบอกวา AG ทอาจารยเปดใหดยาวเกนไป

นกศกษาคนท 11: - เลอกสอ SSG เพราะมอาจารยอธบายเปน

ขนๆ สอ AG ตามไมทน ไมเขาใจ - อยากใหมภาษามอในสอดวย

หนา 82วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 82 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

นกศกษาคนท 12: - เลอกสอ SSG เพราะดสอ AG ไมทน ตอน

ทเมาสขยบไปมาจะไมเขาใจ นกศกษาคนท 13: - เลอกสอ SSG เพราะดวดโอใน AG ไมทน

วเคราะหผลการวจย ผลการวเคราะหพนฐานความรกอนเรยนของกลมทดลองทงสอง

เมอเปรยบเทยบคะแนนความรกอนเรยน (pre-test) เกยวกบเครองมอชนดตางๆ กน 3 ชนด (ดนสอ ปากกา และอปกรณเทส) ระหวางกลมทเรยนดวยสอแบบ AG และแบบ SSG ดวยสถตนอนพาราเมตรกแบบ Wilcoxon Rank Sum Test พบวา สาหรบการศกษาในเครองมอทง 3 ชนด คะแนน pre-test ของกลมทดลองทงสองกลมไมแตกตางกน ทระดบนยสาคญ 0.05 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบประสทธผลของสอทงสองแบบในดานการชวยในการเรยนร

เมอเปรยบเทยบคะแนน pre-test กบคะแนน post-test ของแตละกลม เมอเรยนเครองมอทตางกน 3 ชนด ดวยสอแบบ AG และแบบ SSG ด ว ย สถ ต น อนพา ร า เมต ร ก แบบ Wilcoxon Signed Rank Sum Test for the Matched Pairs Difference พบวา ในทกเครองมอและทกกลม คะแนน post-test จะสงกวาคะแนน pre-test อยางมนยสาคญทระดบ 0.05 ดงกราฟในภาพท 6

ภาพท 6 กราฟเปรยบเทยบคะแนนเฉลยกอนเรยนกบคะแนนเฉลยหลงเรยนของแตละกลม

พจารณาจากคะแนนทดสอบหลงเรยนและคะแนนปฏบตของนกศกษาในแตละกลมเทยบกน ซงเมอเปรยบเทยบคะแนนทดสอบความรหลงเรยนและคะแนนปฏบตเฉลยระหวางกลม AG และ SSG ดวยสถตนอนพาราเมตรกวธ Wilcoxon Rank Sum Test พบวา คะแนนระหวางกลม AG และ SSG ไมแตกตางกนทระดบนยสาคญ 0.05 ในทกเครองมอททาการวจย

อยางไรกด มขอสงเกตวา คะแนนปฏบตของนกศกษาในกลม AG มแนวโนมสงกวากลม SSG ในการเรยนเครองมอปากกา (pen) และดนสอ (pencil) ดงกราฟในภาพท 7 ขอสงเกตนสอดคลองกบขอสนนษฐานของ Mayer & Moreno (2002) และ Rieber (1991) ทวา การใชภาพเคลอนไหวเปนสอการสอนจะมประสทธภาพมากกวาการใชภาพนงในการสอขอมลทเกยวของกบทศทางหรอการเปลยนแปลงตามเวลา ซ งในงานวจยนคอ ทศทางและตาแหนงการวาดภาพดวยเครองมอดนสอและปากกานนเอง

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 83

ภาพท 7 เปรยบเทยบคะแนนปฏบตเฉลยระหวางกลม AG และ SSG ผลการวเคราะหเปรยบเทยบประสทธผลของสอทงสองแบบในดานการชวยจดจ าความร

วดความคงอยของความร โดยอาศยการทดสอบซาหลงเรยนผานไปแลว 1 เดอน ดวยขอสอบเดยวกนกบขอสอบวดความรหลงเรยน (post test) จากนนนาคะแนนสอบซา (retest) มาวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางกบคะแนนสอบหลงเรยน ซงจากการใชการทดสอบสถตดวยวธ Wilcoxon Signed Rank Sum Test for the Matched Pairs Difference พบวาขอมลคะแนนสอบหลงเรยนและสอบซามคะแนนเทากนหลายค ทาใหตองตดขอมลทคะแนนเทากนเหลานนทงไปหลายคา มผลใหกาลงในการทดสอบสถตวธนลดลงจนไมสามารถวเคราะหได มเพยงกลม SSG เมอเรยนเครองมอปากกาเทานนทสามารถทดสอบสถตได และไดผลวาคะแนนสอบซาไมแตกตางจากคะแนนทดสอบหลงเรยน ดงแสดงในภาพท 8

ภาพท 8 กราฟเปรยบเทยบคะแนนเฉลยหลงเรยนกบคะแนนสอบซาของแตละกลม

เมอพจารณาความแตกตางของคะแนนเฉลยหลงเรยนกบคะแนนสอบซาในกลมอนๆ เทยบกบกลม SSG ของเครองมอปากกา จะเหนวาคะแนนทดสอบหลงเรยนกบคะแนนสอบซามคาใกลเคยงกนยงกวา ดงนนจงนาจะสรปไดวา ทกกลมทาคะแนนสอบซาไดไมแตกตางจากคะแนนทดสอบหลงเรยน อยางไรกด เมอพจารณาเฉพาะกลมทเรยนดวยสอ AG เทยบกบกลม SSG ในเครองมอทงสามชนดพบวา กลม AG จะทาคะแนนสอบซาไดใกลเคยงกบคะแนนทดสอบหลงเรยนมากกวากลม SSG

และเมอเปรยบเทยบคะแนนสอบซาเฉลยระหวางกลม AG และ SSG คะแนนสอบซาของนกศกษาในกลม AG มแนวโนมจะไดคะแนนสงกวากลม SSG เมอเรยนเครองมอวาดรปดวยดนสอและปากกา แตคะแนนแทบไมตางกนเมอเรยนเครองมอเทส ดงกราฟในภาพท 9

7.46.76.9 7.3

8.08.4

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

9.0

10.0

Pencil Pen Painting

เครองมอ

คะแนน

SSG

AG6.5

7.36.8

6.1

7.27.0 6.87.16.5

5.0

7.2

6.3

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

SSG AG SSG AG SSG AG

กลม

คะแนน

posttest

retest

เครองมอปากกา เครองมอเทส เครองมอดนสอ

หนา 84วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 84 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ภาพท 9 การเปรยบเทยบคะแนนสอบซาเฉลยระหวางกลม SSG และ AG

ดงนน สอแบบ AG อาจมสวนชวยในการจดจาความรไดดกวาสอแบบ SSG ในกรณเรยนรเครองมอทตองอาศยความตอเนองในการแสดงการทางาน เชน เครองมอ ดนสอและปากกา การวเคราะหเปรยบเทยบประสทธผลของสอ AG และ SSG แยกเปนรายเครองมอ

เมอวเคราะหเปรยบเทยบคะแนนเฉล ยระหวางกลม AG และ SSG แยกเปนรายเครองมอ พบวา ในเครองมอดนสอและปากกา ซ ง เปนเครองมอทมลกษณะการใชงานทตอเนอง คะแนนสอบซาและคะแนนปฏบตของกลมทเรยนดวยสอ AG มแนวโนมไดคะแนนสงกวากลมทเรยนดวยสอ SSG ซงสอดคลองกบขอแนะนาในการออกแบบก า ร ใ ช ภ า พ เ ค ล อ น ไ ห ว ใ น บ ท เ ร ย น ข อ ง Rieber(1990) สวนเครองมอเทส ซงเปนเครองมอทมลกษณะการใชงานแบบเปนขนตอน พบวาคะแนนสอบซาและคะแนนปฏบตของทงสองกลมใกลเคยงกน แตคะแนนทดสอบหลงเรยนของกลม SSG มแนวโนมสงกวากลม AG เลกนอย ดงกราฟในภาพท 10 ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ Lai (2012) ในการเรยนตวอกษรจนทวา กลมสอภาพ

หลายภาพแบบเปลยนแปลงทละนอยทาคะแนนไดดกวากลมภาพเคลอนไหว ทงนการเขยนตวอกษรจนตองมลาดบขนตอน ซงตรงกบการนาเสนอของสอ SSG นนเอง ภาพท 10 กราฟเปรยบเทยบคะแนนเฉลยระหวางกลม SSG และ AG ในเครองมอสามชนด

ดงนนเมอพจารณาแยกตามประเภทของเครองมอ จะพบวาเครองมอทมลกษณะการใชงานแบบตอเนอง เรยนดวยสอ AG ใหผลดกวา และเครองมอทมลกษณะการใชงานแบบเปนขนตอน

6.3

5.0

7.1 6.86.5

7.2

0.0

1.02.0

3.04.0

5.0

6.07.0

8.09.0

10.0

Pencil Pen Painting

เครองมอ

คะแนน

SSG

AG

4.9

7.0 6.3

6.9

4.3

7.2 7.2

8.4

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

9.0

10.0

Pretest Posttest Retest Practiceคะแนนเฉลย

เครองมอ: ดนสอ SSG

AG

4.1

6.1

5.0

6.7

4.0

6.8 6.5

8.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

9.0

10.0

Pretest Posttest Retest Practice

คะแนนเฉลย

เครองมอ: ปากกา SSG

AG

4.7

7.3 7.1 7.4

4.3

6.5 6.8

7.3

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

9.0

10.0

Pretest Posttest Retest Practice

คะแนนเฉลย

เครองมอ: เทส SSG

AG

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 85

เรยนดวยสอ SSG มแนวโนมใหผลดกวาเลกนอย การวเคราะหความคดเหนจากการสมภาษณทมตอสอ AG เปรยบเทยบกบ SSG

จากภาพรวมของผลการสอบถามความคดเหนของนกศกษาพบวา นกศกษาสวนใหญคดวาสอทงสองแบบ (ทง SSG และ AG) ดกวาสอการเรยนท เปนการจดบนทกโดยผ จดคาบรรยาย นกศกษาสวนใหญตองการสอการสอนแบบ AG ในกรณเครองมอทมลกษณะการใชงานแบบตอเนอง เชน การวาดรปดวยดนสอและปากกา ท งนนกศกษาระบวาใชสอ AG จะดกวามาก ไมตองมลามกดเขาใจได และชอบสอ AG เพราะมความตอเนอง แตสอ AG ตองไมยาวเกนไป

สวนหวขอทตองเรยนรแบบเปนลาดบขนตอนเชน การเทส ใช SSG ดกวา AG เพราะดการสงงานบนเมน ไดทน ไมงง

ทงนผเรยนมขอคดเหนเพมเตมทนาสนใจเกยวกบสอทงสองแบบดงนคอ - ส อ AG ใช ดท ง ในการสอนและการด

ทบทวนทบาน บางคนระบวาถาใชสอ AG ในการทบทวน อาจไมจาเปนตองมการแสดงทามอกได

- ลกษณะของสอ AG ตองไมยาวเกนไปและต อ ง ค ว บ ค ม ก า ร เ ล น / ห ย ด ไ ด (คลปภาพเคลอนไหวสวนใหญทใช มความยาวประมาณ 3 นาท)

- สอ SSG เหมาะจะใชตอนอาจารยสอน แต AG เหมาะทจะนาไปใชทบทวนดวยตนเอง กรณทสอ AG มความยาวเกนไป (ตาม

ความคดเหนของนกศกษาบางคน) จะมผลในการลดทอนประสทธภาพของการใชภาพเคลอนไหวได (Rieber, 1990)

สรปผลการวจย จากการวเคราะหคะแนนทดสอบตางๆ

สามารถสรปไดวา เครองมอทมลกษณะการใชงานแบบตอเนอง เรยนดวยสอ AG ใหผลสมฤทธการเรยนดกวา สวนเครองมอทมลกษณะการใชงานแบบเปนขนตอน เรยนดวยสอ SSG มแนวโนมใหผลดกวา สอดคลองกบความคดเหนของผเรยนทสวนใหญระบวาตองการสอการสอนแบบ AG ในกรณเครองมอทมลกษณะการใชงานแบบตอเนอง เชน การวาดรปดวยดนสอ และปากกา สวนหวขอทตองเรยนรแบบเปนลาดบขนตอนเชน การเทส ตองการสอการสอนแบบ SSG

เมอเปรยบเทยบประสทธผลของสอทงสองแบบในดานการชวยในการเรยนร ในทกเครองมอและทกกลม คะแนน post-test จะสงกวาคะแนน pre-test อยางมนยสาคญทระดบ 0.05 และเมอเปรยบเทยบคะแนนทดสอบหลงเรยนและคะแนนปฏบตของนกศกษาในแตละกลมเทยบกน พบวา คะแนนระหวางกลม AG และ SSG ไมแตกตางกนทระดบนยสาคญ 0.05 ในทกเครองมอทท าการว จ ย อย า ง ไรกดคะแนนปฏบตของนกศกษาในกลม AG มแนวโนมสงกวากลม SSG ในการเรยนเคร องมอปากกา (pen) และดนสอ (pencil) และคะแนนของนกศกษาในกลม SSG มแนวโนมสงกวากลม AG ในการเรยนเครองมอเทส ดงนน สอแบบ AG นาจะมสวนชวยในการเรยนร (ลดภาระการเรยน) ไดดกวาสอแบบ SSG ในกรณเครองมอทตองอาศยความตอเนองในการแสดงการทางาน เชน เครองมอ ดนสอและปากกา สวนสอแบบ SSG มแนวโนมทจะชวยการเรยนรเครองมอชนดททางานแบบเปนลาดบขนตอนไดดกวาสอ AG เพราะสอ SSG มลกษณะการแสดงผลตามจงหวะการกดเมาส จงเหมอนเปนการแสดงขนตอนการใชเครองมอ ซงนกศกษาหหนวกสามารถแยกแยะเปนขนตอนไดงายกวาการดภาพเคลอนไหวตอเนอง

หนา 86วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 86 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

เมอเปรยบเทยบประสทธผลของสอทงสองแบบในดานการชวยจดจาความร ทกกลมทาคะแนนสอบซาไดไมแตกตางจากคะแนนทดสอบหลงเรยน อยางไรกด เมอพจารณาเฉพาะกลมทเรยนดวยสอ AG เทยบกบกลม SSG ในเครองมอทงสามชนดพบวา กลม AG จะทาคะแนนสอบซาไดใกลเคยงกบคะแนนทดสอบหลงเรยนมากกวากลม SSG และเมอเปรยบเทยบคะแนนสอบซาเฉลยระหวางกลม AG และ SSG คะแนนสอบซาของนกศกษาในกลม AG มแนวโนมจะไดคะแนนสงกวากลม SSG เมอเรยนเครองมอวาดรปดวยดนสอและปากกา แตคะแนนแทบไมตางกนเมอเรยนเครองมอเทส ดงนน สอแบบ AG อาจมสวนชวยในการจดจาความรไดดกวาสอแบบ SSG ในกรณเรยนรเครองมอทตองอาศยความตอเนองในการแสดงการทางาน เชน เครองมอดนสอและปากกา กตตกรรมประกาศ

ผวจยขอขอบคณนกศกษาผพการทางการไดยนวชาเอกเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษาทง 13 คนทเขารวมการวจยครงนอยางตงใจ คณศศธร ทรพยวฒนไพศาล ลามภาษามอประจาวชาทรวมหารอและถายทาภาษามอประกอบเครองมอวจย อาจารย ดร.สพน นายอง หวหนาภาควชาหหนวกศกษาทชวยอานวยความสะดวกตลอดการทาวจยน รวมถงบคลากรในวทยาลยราชสดาซงมไดเอยนามทชวยอานวยความสะดวกในขนตอนการเกบขอมลวจย โครงการวจยนไดรบทนอดหนนการวจยจากมหาวทยาลยมหดล

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 87

เอกสารอางอง Baek, Y.K., & Layne, B.H. (1988) Color, graphics and animation in a computer-assisted

learning tutorial lesson. Journal of Computer-Based Instruction, 15(4), 131-135. ChanLin, L.J. (1998). Animation to teach students of different knowledge levels. Journal of

Instructional Psychology, 25(3), 166-176. ChanLin, L.J. (2001). Formats and prior knowledge on learning in a computer-based lesson.

Journal of Computer Assisted Learning, 17, 409-419. Fengfeng, K., Huifen, L., Yu-Hui, C. & Francis, D., (2006). Effects of animation on multi-level

learning outcomes for learners with different characteristics: A meta-analytic assessment and interpretation. Journal of Visual Literacy, 26(1), 15-40.

Large, A., Beheshti, J., Breuleux, A., & Renaud, A. (1996). Effect of animation in enhancing descriptive and procedural texts in a multimedia learning environment. Journal of the American Society for Information Science, 47(6), 437-448.

Lai, F. & Newby, T.J. (2012). Impact of static graphics, animated graphics and mental imagery on a complex learning task. Australian Journal of Educational Technology, 28(1), 91-104.

Mayer, R.E., & Moreno, R. (2002). Aids to computer-based multimedia learning. Learning and Instruction, 12,107-119.

Rieber, L.P. (1990). Animation in Computer-Based Instruction. Educational Technology research and development, 38(1), 77-86.

Rieber, L.P. (1990). Using computer animated graphics in science instruction with children. Journal of Educational Psychology, 82(1), 135-140.

Rieber, L.P., & Kini, A.S. (1991). Theoretical foundations of instructional applications of computer-generated animated visuals. Journal of Computer-Based Instruction, 18(3), 83-88.

Rieber, L.P. (1991). Animation, incidental learning, and continuing motivation. Journal of Educational Psychology, 83(3), 318-328.

Spotts, J., & Dwyer, F. (1996). The effect of computer-generated animation on student achievement of different types of educational objectives. International Journal of Instructional Media, 23(4), 365-375.

Szabo, M., & Poohkey, B. (1996). An experimental study of animation, mathematics achievement, and attitude toward computer-assisted instruction. Journal of Research on Computing in Education, 28 (3), 0888-6504.

Tversky, B.. Morrison, J.. & Betrancourt, M. (2002). Animation: Can it facilitate? International Journal of Human Computer Studies, 57, 247-262.

หนา 88วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 88 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

Educational Outcomes of Tutoring: A Meta-analysis of Findings ผลลพธทางการศกษาของการตว : การวเคราะหอภมานจากผลการวจย

Peter A Cohen, James A. Kilik and Chen-Lin C. Kulik 1

แปลโดย อาจารยวไลรตน ศรคา อาจารยภาควชาหหนวกศกษา วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล

E-mail: wilairutsrikam@yahoo.com บทคดยอ

การวเคราะหอภมาน (Meta-analysis) จากผลการวจยการประเมนผลโปรแกรมการตวในโรงเรยนอยางอสระจานวน 65 โปรแกรมแสดงใหเหนวา โปรแกรมเหลานมผลกระทบทางบวกกบผลการเรยนทางดานวชาการ และทศนคตของนกเรยนผถกตว นกเรยนทไดรบการตวจะประสบความสาเรจในการสอบดกวา(outperform)นกเรยนกลมควบคม(control students) และนกเรยนทถกตว สามารถพฒนาทศนคตทมตอเนอหาสาระทครอบคลมในโปรแกรมการตวไปในทางบวกอกดวย การวเคราะหอภมานยงแสดงใหเหนอกวา โปรแกรมการตวมผลกระทบทางบวกกบนกเรยนททาหนาทเปนผตว เชนเดยวกบนกเรยนทไดรบการตว ผตวกไดรบความเขาใจในเรองดงกลาวดขนและพฒนาทศนคตทมตอเนอหาสาระทครอบคลมในโปรแกรมการตวไปในทางบวกเพมมากขน การมสวนรวมในโปรแกรมการตวมผลกระทบเพยงเลกนอยหรอไมมผลกระทบเลยกบการเคารพตนเอง(self-esteem)ในการเปนผตวหรอผถกตว โปรแกรมการตวในโรงเรยนประถมและโรงเรยนมธยมหลายแหงในปจจบน แตกตางจากโปรแกรมการตวในอดต โปรแกรมการตวสมยใหมน นกเรยนจะถกตวโดยเพอนรนเดยวกน(peers) หรอบคคลทใกลจะ เป นม ออาช พ (paraprofessionals) มากกว า คร ประจ า การ ใน โ ร ง เ ร ยน หร อผ ต วม ออาช พ(professionaltutors) การใชเพอนรนเดยวกน(peers)และบคคลทใกลจะเปนมออาชพสงผลอยางใหญหลวงตอการจดโปรแกรมการตว ไมมโปรแกรมการตวใดๆ ทจดไวใหเฉพาะสาหรบลกคนมเงนชนสงตอไปอกแลว ดงนน โปรแกรมการตวในปจจบนจงเปดโอกาสใหกบทงนกเรยนชายและนกเรยนหญงในหองเรยนธรรมดาทวประเทศเหมอนกนทงหมด ครและนกวจยเปนจานวนมากไดเขยนรายงานเกยวกบผลกระทบของโปรแกรมเชนน ทมตอนกเรยน ถงแมว าบางรายงานจะอยบนพนฐานของความชนชอบเปนการสวนตว (subjective impressions) และการสงเกตทไมเปนทางการ ทมคณคาและมขอบเขตในการดาเนนการทเปนระบบกตาม(limited scientific value) แตกมรายงานอนๆอกหลายรายงานทไดพรรณนาผลการศกษาโดยการทดลองเชงปฏบตการ(experimental studies)เกยวกบการตว ในการศกษาเชนน โดยปกตแลว ผวจยจะเปรยบเทยบผลการเรยนของกลมนกเรยนทมความสามารถเทาเทยมกนระหวางกลมทถกตว กบกลมทไมถกตวการเปรยบเทยบจะมงเนนไปทการไดรบการเรยนรทเพมขนใน 2 แบบ คอหองเรยนทถกตวกบหองเรยนทไมถกตว และบางครงกครอบคลมไปถงพฒนาการทเพมขนอยางมประสทธผลของนกเรยนทถกตวกบนกเรยนทไมถกตวเปนตน 1. เจาของบทความ : Peter A. Cohen, James A. Kulk, and Chen-Lin C. Kulik. American Educational Research Journal. Vol.19: 2 Summer, 1982: 237- 248.

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 89

การทบทวนผลการศกษาวจยทสาคญจะปรากฏอยในวรรณกรรมทางการศกษาในปทผานมาเมอไมนานมาน(Devin-Sheehan, Feldman, & Allen, 1976; Ellson, 1976; Fitz-Gibbon, 1977; Rosenshine & Furst, 1969) พบวาการทบทวนวรรณกรรมแตละอยางสรปไดวา โปรแกรมการตวสามารถมสวนชวยการเจรญงอกงามทางวชาการของนกเรยนทไดรบการตว และบางทกยงชวยใหเกดการเตบโตของนกเรยนทเปนผตวอกดวย อย า ง ไรก ตาม สอง ในสามของการทบทวนวรรณกรรม(Ellson, 1976; Rosenshine & Furst, 1969)รายงานวา การมสวนชวยเหลานไดแสดงใหเหนผลอยางชด เจนก เฉพาะในโปรแกรมทมโครงสรางด และในโปรแกรมทมงเนนในดานความรเทานน เพราะเหตผลแตละเหตผลของการทบทวนวรรณกรรมทง 4 เรอง ไดใชการบรรยายทไมเปนทางการ และใชเทคนค box score สาหรบการสรปผลการศกษาว จ ย จ ง ไมม การทบทวนวรรณกรรมใดๆท ใหความถกตองและแมนยาเกยวกบการเรยนรทเพมขน สาหรบความคาดหวงจากการตว หรอสภาวการณตางๆ ซงอาจเปนไปไดทจะเกดผลกระทบในทางบวก ดงนน เพอสรปผลการศกษาวจยใหถกตองแมนยามากขน จงจาเปนทจะตองใชการทบทวนวรรณกรรมทเปนทางการมากขน

ในป ค.ศ. 1977 Hartleyไดแนะนาการใชวธการทบทวนวรรณกรรมทเขมขนมากขนในสาขาน ระเบยบวธวจยท เธอนามาใช เรยกวา การวเคราะหอภมาน (Meta-analysis) วธการนถกพรรณนาครงแรกโดย Glass (1976) ในการกลาวสนทรพจนของประธาน(presidential address) ตอสมาคม American Educational Research Association การวเคราะหอภมานเปนการวเคราะหทางสถตเกยวกบการรวบรวมผลลพธจานวนมาก จากการศกษาวจยของแตละบคคล

ตามวตถประสงคของการบรณาการผลการวจย ในการประยกตใชวธการนกบผลการวจยการสอนคณตศาสตรในโรงเรยนประถมศกษา และโรงเรยนมธยมศกษา Hartley ซงยงไมสามารถแสดงใหเหนถงผลกระทบของการตวทเปนไปในทางบวกมากนก แตผลกระทบของการต วกย งแข งแกร งกว าผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก ก า ร ส อ น โ ด ย ว ธ อ น ๆ เ ช น การสอนโดยใช computer-basedinstruction, programmed instruction, และการสอนดวยindividual learning packages Hartleyยงแสดงใหเหนอกวาผลกระทบของการตว ยงแขงแกรงอยางมนยสาคญตอบางสภาวการณมากกวาในเรองอนๆ ถงแมวาการศกษาวจยของ Hartley จะทาใหเกดความรเกยวกบการตวทนาสนใจ แตผลงานของเธอกยงคงคอนขางอย ในวงจากด นนคอ ประการแรก การวเคราะหของ HartleyครอบคลมแตเพยงการสอนวชาคณตศาสตรเทานนHartleyไมไดชชดวาโปรแกรมการตว มผลกระทบอยางนาพจ ารณา เหม อนก น ในท กว ช าหร อ ไม หร อผลกระทบเชนนนถกจากดอยแตเพยงการสอนวชาคณตศาสตรเทานน ประการทสอง Hartley ศกษาแตเพยงผลกระทบของผลสมฤทธเทานน เธอไมไดตดสน วาการตวมผลกระทบทางบวกหรอทางลบเกยวกบการสอน เชน ทศนคตทมตอโรงเรยน ทศนคตทมตอวชาในโรงเรยน หรอตอความคดรวบยอดของตนเองทแตกตางกนมากกวาประการทสอง การวเคราะหของHartley อยบนพนฐานในผลของการวจย(findings) มากกวาการศกษาวจย(studies) การศกษาวจยทงหมด 73 เรอง แตนาผลของการวจยมาเพยง 29 เรอง ทาให Hartley ยงยากทจะตดสนกบปรมาณความผดพลาดในสถตประการทสาม Hartley สรปโดยรวม วาการศกษาวจยของผลงานยงไมครอบคลมระเบยบ วธวจย ซงผทบทวนวรรณกรรมทงหลายจะไมตรวจงานวจยทไมมกลมควบคมอยางจรงจง

หนา 90วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 90 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

บทความน ร า ยง านผลล พธ จ ากการวเคราะหอภมาน ทสรางสรรคจากผลงานของ Hartley (1977) ซงตอบคาถามหลกๆเกยวกบการตวหลายคาถาม เชน การเรยนโดยการตวจะทาใหมประสทธผลไดอยางไร แบบของโปรแกรมการตวทไมปกตมประสทธผลไหม การตวมประสทธผลตอผลลพธทางการศกษาหรอไม การศกษาแบบใดทแสดงใหเหนผลกระทบของการตวอยางชดเจนมากทสด ไมเหมอนกบการศกษาของ Hartleyการวเคราะหอภมาน(Meta-analysis)น ครอบคลมการศกษาเนอหาวชาทแตกตางกน และพรรณนาผลลพธสาหรบนกเรยนทมาจากโรงเรยนทแตกตางกน มการปฏบตตอผลลพธอยางแบงแยกสาหรบผตวทเปนนกเรยน กบผถกตว และการวเคราะห อภมานนประกอบดวยการศกษาท เปนไปตามมาตรฐานทางระเบยบวธวจยทเปนเหตเปนผล วธการวจย(Research Methods)

ในสวนน จะพรรณนาวธการดาเนนงาน แล ะข น ต อน ท ใ ช ใ น ก า ร ก า ห นด ท ต ง ท จ ะทาการศกษา ตลอดจนหลกเกณฑทจะศกษา และการใหนาหนกผลลพธ ของการศกษา

แหลงขอมล(Sources of Data)

ขนแรกในการวเคราะหอภมานน ตองรวบรวมจ านวนการศ กษาว จ ยท ต รวจสอบผลกระทบของโปรแกรมการตว ทจดใหกบเดกทอยในวยเรยน(school-age children) เราเรมกระบวนการรวบรวมโดยการคนหาฐานขอมล 3 ประการด วยคอมพว เตอร ผ าน Lockheed’s DIALOG Online Information Service: ERIC: ซ งเปนฐานขอมลทางการศกษาจากศนย the Educational Resources Information Center ซ ง ป ร ะกอบด ว ยแ ฟมกา รว จ ย 2 แ ฟ ม ค อ Research in Education and Current Index to

Journals in Education: Comprehensive Dissertation Abstracts; และ Psychological Abstracts บรรณานกรมในบทความซงคนหาผานทางคอมพวเตอร ทเปนแหลงขอมลทสอง สาหรบการวเคราะหอภมานซงการคนหาขอมลทงหมดมจานวนมากกวา 500 เรอง

เราใชขอแนะนา 3 ประการ เพอลดขอมลทงหมดมากกวา 500 เรองโดยรวมเขามาเปนเรองทจะตองศกษาจานวนสดทาย 65 เรอง2 เพอรวมเขาไวในการวเคราะหของเรา การศกษาวจยทงหลายต อ ง เ ก ดข น ในห อ ง เ ร ยนประถมศ กษาและมธยมศกษาเทานน ประการทสอง การศกษาวจยทงหลายตองรายงานผลลพธทถกวดเชงปรมาณ ทงกลมถกตว และกลมควบคมท ไมถกตว (non-tutored control group) และประการทสาม การศกษาวจยทงหลายตองเปนอสระจากความผดหรอขอบกพรองเกยวกบระเบยบวธวจยททาใหเกดความเสยหายทงหลายทงปวง ดงเชนระดบทมความถนดทางการ เร ยนแตกต างกน ในกล มเปรยบเทยบ และ “การสอนทขาดความยตธรรม เกยวกบขอสอบ” (unfair “teaching of the test”)ใหกบคนๆหนงในกลม ประการสดทาย เราใชขอแนะนา(guidelines) ทถกสรางขน สาหรบการวเคราะหอภมานอนกอนของเรา(เชน Kulik, Kulik, & Cohen, 1979a, 1979b) เพอใหแนใจวา การศกษาวจยแตละอยางถกนบเพยงหนงครงใน แตละการวเคราะห ลกษณะของการศกษาวจย

การศกษาวจยจานวน 65 เรองทใชในการวเคราะหน เปนการศกษาวจยทแตกตางกนหลายแบบ เพอทจะพรรณนาลกษณะทสาคญของการ

2บญชรายการทสมบรณของการศกษาวจย ทใชในการวเคราะหใน

บทความ ไดมาจาก Peter A. Cohen

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 91

ศกษาวจย เราใหคาจากดความ 15 ตวแปร 4 ตวแปรพรรณนาแบบของโปรแกรมการตว ซงถกใชในการศกษาครงน ไมวาการตวแบบมโครงสรางหรอไมมโครงสราง ไมวาการตวแบบมนกเรยนตางวยกน(cross-age)หรอไม ไมวาการตวจะเปนการเ ส ร ม ( supplement) ห ร อ ก า ร ท ด แ ท น(substitute)การสอนในหองเรยนหรอไม และไมวาผตวจะไดรบการฝกอบรมหรอไมกตาม อก 3 ตวแปรพรรณนาแงมมของการออกแบบการทดลองในการศกษาวจย ซงกาหนดใหมการสมกบการไมสม(random versus nonrandom assignment) นกเรยน กบกลมทนามาเปรยบเทยบ การควบคมผลกระทบของคร โดยการใชครคนเดยวกนทงกลมทดลอง(experimental group)และกลมควบคม(control group) และการควบคมเกยวกบอคตหรอความลาเอยง(bias)ของผทาขอสอบผานการสอบไลมาตรฐาน(standardized examinations)อก 6 ตวแปรพรรณนาลกษณะของการจดทารายวชา รวมทงระยะเวลาของโปรแกรม ระดบชนเรยนของผตว ระดบชนเรยนของผถกตว เนอหาสาระของวชา ระดบความสามารถเฉลยของผถกตว และระดบทกษะทถกใชทดสอบในการสอบไล อก 2 ตวแปรสดทายพรรณนาลกษณะการตพมพงานการศกษาวจย ซงไดแก ลกษณะการตพมพงานการศกษาวจย และปทพมพ ผลลพธของการศกษาวจย

การศกษาวจยจานวน 65 เรองพรรณนาผลกระทบของโปรแกรมการตว ทงผตวและผถกตว ผลกระทบ เหล าน อ ย ใ น เน อห าสาระส าคญ 3 ประการคอ ผลสมฤทธของนกเรยน ซงวดโดยการสอบไล ความนยมชมชอบเกยวกบทศนคตของนกเรยนทมตอเนอหาสาระวชา และความนยมชมชอบเกยวกบความคดรวบยอดในตนเอง(self-concept)ของนกเรยน เพอแสดงใหเหนผลกระทบ

เชงปรมาณของโปรแกรมการตวในแตละเนอหาสาระ เราใช the Effect Size (ES), โดยใหคานยามวา เปนความแตกตางระหวางคาเฉลยของ 2 กลมหารดวยคาเบยงเบนมาตรฐานของกลมควบคม(Glass, 1976) สาหรบการศกษาทรายงานคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน สาหรบกลมทดลอง(experimental group) และกลมควบคม(control group) เราคานวณ ES จากการวดทจดหาไว สาหรบการศกษาวจยทรายงานนอยลง เราคานวณ ES จากสถต เชน tและ Fโดยใชวธการดาเนนงาน ซงพรรณนาโดย McGraw และ Glass(1980) ผลลพธ

ใ น ส ว นน เ ร า เ ร ม จ า กก า ร พร รณ น าผลกระทบของโปรแกรมการตว ทมตอนกเรยนผซงไดรบการตว ตอจากนน เราจะกลบมากลาวถงผลกระทบของโปรแกรมการตว ทมตอนกเรยนททาหนาทเปนผตวในโปรแกรมการตวเหลาน

ผลกระทบทมตอผถกตว (Effects on Tutees) จานวนการศกษาวจย 52 เรอง จากท งหมด 65เ ร อ ง ร ายง านผลล พธ เ ก ย วก บผลสมฤทธทางวชาการของนกเรยนทถกตว จานวนการศกษาวจย 52 เรองดงกลาว ม 9 เรองรายงานเก ย วกบความคดรวบยอดของตน เอง ( self-concept) 8 เรองรายงานเกยวกบทศนคตทมตอเนอหาวชา(subject matter)

ผลสมฤทธทางวชาการ(achievement) จานวนการศกษาวจย 45 เรอง จากทงหมด 52 เรอง เปนเรองเกยวกบการศกษาผลสมฤทธทางวชาการของนกเรยน ผลการสอบไลของนกเรยน ซงถกตว ดกวาผลการสอบไลของนกเรยน ในหองททาตามระเบยบแบบแผน(convention class)ในอก 6 เรองผลการสอบไลของนกเรยนในหองททาตามระเบยบแบบแผนดกวาผลการสอบไลของนกเรยนทถกตวและใน 1 เรอง ไมมความแตกตาง

หนา 92วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 92 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

กนระหวางผถกตว กบนกเรยนททาตามระเบยบแบบแผน(convention students)จานวนการศกษาวจย 20 เรองทใชในการเปรยบเทยบ รายงานความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต ในผลลพธจากวธการสอน 2 แบบดงกลาว ผลลพธจานวน 19 เรองของการศกษาวจยนยมชมชอบผถกตว และผลลพธจานวน 1 เรองของการศกษาวจยนยมชมชอบการสอนแบบททาตามระเบยบแบบแผน(convention) จะเหนไดอยางชดเจนวา การศกษาวจยสวนใหญนยมชมชอบผถกตว คาES เฉลยในการศกษาวจย 52 เรอง เทากบ 40 คาความผดพลาดมาตรฐานของ ES เทากบ .69 คา ES เฉลยเทากบ 40 หมายความวาในหองเรยนทมลกษณะเฉพาะ การตวไดยกระดบผลการเรยนของนกเรยนทถกตวสงขน ประมาณ 2 ใน 5 ของหนวยคาเบยงเบนมาตรฐาน กลาวไดอกอยางหนงคอนกเรยนกลมทถกตวโดยเฉลย ไดคะแนนอยในอนดบเปอรเซนตไทล(percentile rank)ท 66 สงกวานกเรยนทไมถกตว Cohen (1977) อ า ง ถ ง ผ ล ก ร ะทบ ข อง ขน า ดก า ร ว ด( magnitude) น เ ป น ข น า ด ท ป า น ก ล า ง(modest)ทสดแลว ถงแมผลกระทบของการตวน เปนขนาดทปานกลาง(modest)ทสดในการศกษาวจยทมลกษณะเฉพาะ ขนาดของผลกระทบกยงแปรผนจากการศกษาหนงไปอกการศกษาหนง(รปท 1) คา ES มากทสด(2.3)มาจากการศกษาของ (Mohan 1972) การศกษาวจยอนๆ 4 เรองกไดรายงานผลกระทบอยางมาก

ภาพท 1 การกระจายทแสดงผลกระทบของการตวทมตอผลสมฤทธของผถกตวในการศกษาวจย 52 เรอง

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 93

ตารางท 1 คาเฉลย(mean) และคาความผดพลาดมาตรฐาน(standard error)ของขนาดผลกระทบ สาหรบผลสมฤทธของผถกตว เมอการศกษาวจยถกจาแนกในวธทหลากหลาย

Category of Study Number of Studies Effect Size

Mean Standard Error

Implementation Substitute 29 .47 .10 Supplement 23 .31 .10 Tutor Training No 13 .36 .09 Yes 39 .41 .09 Cross-age Tutoring No 24 .29 .07 Yes 28 .49 .11 Structured Tutoring * No 23 .26 .06 Yes 29 .51 .11 Random Assignment to Groups No 22 .32 .07 Yes 30 .46 .11 Control for Instruction Effect Different Instructors 10 .36 .10 Same Instructor 42 .41 .08 Control for Author Bias *** Instructor Developed Test 12 .84 .21 Commercial Standardized Test 40 .27 .05 Duration of Treatment *** 0 – 4 Weeks 6 .95 .28 5 – 18 Weeks 30 .42 .08 19 – 36 Weeks 14 .16 .09 Class Level of Tutees 1 – 3 36 .45 .09 4 – 6 10 .25 .12 7 – 9

6 .33 .17

หนา 94วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 94 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ตารางท 1 คาเฉลย(mean) และคาความผดพลาดมาตรฐาน(standard error)ของขนาดผลกระทบ สาหรบผลสมฤทธของผถกตว เมอการศกษาวจยถกจาแนกในวธทหลากหลาย (ตอ)

* Significant difference among effect sizes for categories of this variable, p < .10. ** p < .05. *** p < .01.

Category of Study Number of Studies Effect Size

Mean Standard Error

Class Level of Tutors

1 – 3 15 .39 .13 4 – 6 10 .64 .27 7 – 9 14 .24 .07 10 – 12 11 .36 .11 Subject Matter ** Math 18 .06 .16 Reading 30 .29 .06 Other 4 .30 .13 Average Ability of Tutee Low 40 .42 .08 Middle 12 .33 .14 Level of Achievement Measure *** Low-order 16 .76 .17 Mixed 36 .24 .05 Source of Study ** Unpublished 6 .85 .42 Dissertation 30 .27 .06 Published 16 .47 .12 Study Year 1961-1965 2 .06 .34 1966-1971 17 .32 .08 1971- 1975 26 .45 .11 1976-1980 7 .44 .26

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 95

(กบ ES เทากบ .8 หรอสงกวา) และการศกษาวจยอก 11 เรองรายงานผลกระทบอยในพสยปานกลาง(medium range)(กบ ES เทากบ .5 หรอมากกวา แตนอยกวา .8) สวนการศกษาวจยอนๆไดรายงานผลกระทบเลกๆ นอยๆ และเปนประเดนปลกยอย (trivial)เกยวกบการตวผถกตว

การตรวจสอบขอมลตอไปแสดงใหเหนวา การศกษาวจย พรอมดวยลกษณะทแนนอน สงผลกระทบอยางคงทมาก(ตารางท 1) ในภาพรวม ล กษณะ 6 ประการ มความสม พ นธอย า งมนยสาคญ กบขนาดของผลกระทบ(size of effect) ผลกระทบของการตวมมากขนในโปรแกรมทถกทาเปนโครงสราง และในโปรแกรมทมระยะเวลาสนๆ ผลกระทบดงกลาวมมากขน เมอสอนและทดสอบนกเรยนทมทกษะระดบตาลงไป และเมอวชาทตวเป น ว ช าคณ ตศาสตร ม ากกว า ว ช าการ อ าน ผลกระทบกยงมมากขน ในแบบทดสอบทถกพฒนาระดบทองถน(locally developed tests) และมผลกระทบนอยลงในแบบทดสอบมาตรฐานระดบชาต(nationally standardized tests) ประการสดทาย การศกษาวจยทพรรณนาในวทยานพนธระดบปรญญาเอกไดรายงานผลกระทบนอยลงมากกวาการศกษาวจยทพรรณนาในบทความทตพมพในวารสาร หรอในเอกสารทไมไดรบการตพมพ ท ศนค ต ท ม ต อ เ น อ ห า ว ช า ( Attitude toward subject matter) การศกษาวจย 8 เรองรายงานผลลพธเกยวกบทศนคตของนกเรยนทมตอเนอหาวชาทเขากาลงถกสอน ในการศกษาวจยทงหมด 8 เรองน ทศนคตของนกเรยนเปนไปในทางบวกกบโปรแกรมการตวในชนเรยน อยางไรกตาม การศกษาวจย 1 เรอง จากทงหมด 8 เรองน รายงานผลกระทบวามมากพอทจะเชอถอไดในทางสถต คา เฉลย ES เทากบ 29 คาความผดพลาดมาตรฐาน(standard error)เทากบ .08 ถงแมวา

จานวนการศกษาวจยพอท เชอถอไดมนอย แตผลลพธกคงเสนคงวาพอสาหรบเราทจะสรปดวยความเชอมนวา โปรแกรมการตวมผลกระทบทางบวกกบทศนคตของนกเรยนทถกตว ทมตอวชาทเขาถกสอน

ค ว า ม ค ด ร ว บ ย อ ด ใ น ต น เ อ ง ( self-concept)การศกษาวจย 9 เรองรายงานผลกระทบของโปรแกรมการตวทมตอความคดรวบยอดในตนเองของนกเรยนทถกตวใน 7 เรอง จากทงหมด 9 เรองนความคดรวบยอดในตนเองของนกเรยนนยมชมชอบโปรแกรมการตวในหองเรยน สวนอก 2 เรอง ความคดรวบยอดในตนเองของนกเรยนนยมชมชอบหองเรยนทปราศจากโปรแกรมการตว คาเฉลย ES ในการศกษาวจย 9 เรอง เทากบ .09 คาความผดพลาดมาตรฐาน(standard error)เทากบ .042 จะเหนไดอยางชดเจนวาผลกระทบนเลกนอยมาก และไมมากพอทจะเชอถอไดในทางสถต ผลกระทบท ม ต อผ ต วท เป นนก เร ยน (Effects on Student Tutors) จากการศกษาวจยจานวน 65 เรองทเราตงไวม 38 เรองทตรวจสอบผลกระทบทมตอผลสมฤทธทางการเรยนของผตวทเปนนก เรยน 16 เร องตรวจสอบการ เปล ยนความคดรวบยอดในตนเอง(self-concept) ของผตว และ 5 เรองตรวจสอบการเปลยนทศนคตของผตวทมตอวชาทเขาถกสอน ผลสมฤทธทางวชาการ(Achievement) ใน 33 เรอง จากการศกษาวจยจานวน 38 เรอง ผลกระทบทางการตรวจสอบในดานน นกเรยนททาหนาทเปนผตว มผลการเรยนดกวานกเรยนกลมควบคมในการสอบไลวชาทถกสอน สวน 5 เรองทเหลอ คะแนนสอบไลของนกเรยนทไมไดเปนผตว ดกว านก เรยนทท าหนาท เปนผ ตว จากการเปรยบเทยบการศกษาวจยจานวน 38 เรอง ม 10 เรองรายงานผลลพธทมนยสาคญทางสถต และใน

หนา 96วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 96 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

แตละกรณ ความแตกตางดงกลาวนยมชมชอบไปทางดานนกเรยนททาหนาทเปนผตว คาเฉลย ES ในการศกษาวจย 38 เรอง เทากบ .33 คาความผดพลาดมาตรฐาน(standard error)เทากบ .09 มเพยง 1 ใน 11 เรอง ทถกรวมไวในการวเคราะหน มความสมพนธอยางมนยสาคญทางสถตกบขนาดของผลกระทบ ซงกคอประเภทของเนอหาวชาทถกสอนในโปรแกรมการตว (ตารางท 1) ท ศนค ต ท ม ต อ เ น อ ห า ว ช า ( Attitude toward subject matter) ใน 4 เรอง จากการศกษาวจยจานวน 5 เรอง ทตรวจสอบผลกระทบในดานน ผตวมทศนคตไปในทางบวกมากขน สวนในการศกษาวจยอกเรองหนง นกเรยนทไมไดทาหนาทเปนผตวมทศนคตไปในทางบวกมากขน มเพยงการศกษาวจยจานวน 1 เรอง แสดงความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตในทศนคตทางดานเนอหาวชาของผตวและนกเรยนทเรยนตามระเบยบแบบแผน(conventional students) และการศกษาวจยนกนยมชมชอบไปทางดานนกเรยนททาหนาทเปนผตว คาเฉลย ES สาหรบทศนคตทมตอเนอหาวชา เทากบ .42 คาความผดพลาดมาตรฐาน(standard error)เทากบ .46 Cohen (1977) ไดอางถงผลกระทบของขนาด(magnitude)นเปนขนาดปานกลาง

ค ว า ม ค ด ร ว บ ย อ ด ใ น ต น เ อ ง ( self-concept)การศกษาวจยจานวนทงหมด 16 เรองรายงานผลกระทบของโปรแกรมการตวทมตอความคดรวบยอดในตนเองของนกเรยนททาหนาทเปนผตว ในการศกษาวจย 12 เรอง ความคดรวบยอดในตนเองสงขนในผตว มากกวาผทไมไดทาหนาทเปนผตว สวน 4 เรองทเหลอ ความคดรวบยอดในตนเองสงขนในผทไมไดทาหนาทเปนผตว มากกวาผตว การศกษาวจยจานวน 4 เรองแสดงความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต และในแตละกรณ ความแตกตางดงกลาวนยมชมชอบไป

ทางดานนกเรยนททาหนาทเปนผตว อยางไรกตาม ผลกระทบเฉลยทมตอความคดรวบยอดในตนเองมเพยงเลกนอย คาเฉลย ES เทากบ .18 คาความผดพลาดมาตรฐาน(standard error)เทากบ .12 การอภปรายผล (Discussion)

ข อม ล ข า วส า รจากวร รณกรรมทา งการศกษาทเกยวกบโปรแกรมการตวมความชดเจนเพยงพอโปรแกรมเหลานมผลกระทบแนนอนและเปนไปในทางบวกทมผลการเรยนทางวชาการ และทศนคตของนกเรยนผไดรบการตว นกเรยนซงถกตวมผลการเรยนในการสอบไลดกวาเพอนทไมถกตว และพวกเขามทศนคตตอวชาทถกตวไปในทางบวกมากขน โปรแกรมการตวยงมผลกระทบตอนกเรยนททาหนาทเปนผตวไปในทางบวกอกดวย ผตวเหลานไมเพยงแตพฒนาทศนคตตอวชาทเขาสอนไปในทางบวกมากขนเทานน แตยงเขาใจในเนอหาวชาดงกลาวเพมขนอกดวย

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 97

ตารางท 2 คาเฉลย(mean) และคาความผดพลาดมาตรฐาน(standard error)ของขนาดผลกระทบ สาหรบผลสมฤทธของผตวเมอการศกษาวจยถกจาแนกในวธทหลากหลาย

Category of Study

Number of Studies

Effect Size

Mean Standard Error

Implementation

Substitute 25 .40 .12

Supplement 13 .20 .11

Tutor Training

No 11 .32 .10

Yes 27 .34 .12

Cross-age Tutoring

No 11 .28 .08

Yes 27 .35 .12

Structured Tutoring

No 16 .32 .08

Yes 22 .34 .14

Duration of Treatment

0 – 4 Weeks 3 .56 .25

5 – 18 Weeks 25 .38 .13

19 – 36 Weeks 9 .10 .09

Class Level of Tutees

1 – 3 29 .35 .11

4 – 6 7 .16 .10

7 – 9 2 .62 .22

Class Level of Tutors

1 – 3 16 .25 .07

4 – 6 12 .48 .26

7 – 9 10 .28 .10

หนา 98วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 98 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ตารางท 2 คาเฉลย(mean) และคาความผดพลาดมาตรฐาน(standard error)ของขนาดผลกระทบ สาหรบผลสมฤทธของผตวเมอการศกษาวจยถกจาแนกในวธทหลากหลาย(ตอ)

* Significant difference among effect sizes for categories of this variable, p < 0.05.

จะเหนไดชดเจนว า โปรแกรมการตวมผลกระทบตอความคดรวบยอดในตนเองของนกเรยนนอยมาก โปรแกรมการตวกไมมผลทาใหทงผตวและผถกตวเปลยนแปลงในเรองของการเคารพตนเอง(self-esteem)วรรณกรรมทางการศกษาดงกลาวมการรายงานเกยวกบเรองราวของการเปลยนแปลงอยางรนแรงตอความคดรวบยอดในตนเองทมผลมาจากโปรแกรมการตว แตการศกษาวจยเชงปรมาณไมไดสนบสนนการรายงานเหลาน การเปลยนแปลงอยาง

รนแรงตอการเคารพตนเอง(self-esteem) ปรากฏใหเหนอยางผดพวก (atypical)

โดยทวไป ผลลพธทเกดขนมความสมาเสมอกบผลการว จ ยของผ ทบทวนวรรณกรรมอนๆ ตวอยางเชน ผทบทวนวรรณกรรมจานวนมากรายงานวา โปรแกรมการตวแบบมโครงสรางทาใหเกดผลกระทบอยางแขงแกรง(Ellson, 1976; Rosenshine& Furst, 1969) ถงแมวา เราพบวา ทงโปรแกรมการตวแบบมโครงสรางและแบบไมมโครงสรางทาใหเกดผลกระทบทสามารถวดได แตผลกระทบดงกลาวจาก

Category of Study

Number of Studies

Effect Size

Mean Standard Error

Subject Matter *

Math 11 .62 .22

Reading 24 .21 .05

Average Ability of Tutor

Very Low 19 .42 .17

Low 11 .23 .07

Middle 8 .25 .12

Source of Study

Dissertation 29 .25 .04

Published 7 .22 .16

Study Year

1966-1971 10 .35 .12

1971- 1975 23 .33 .13

1976-1980 5 .28 .19

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 99

โปรแกรมการตวแบบมโครงสรางแขงแกรงมากกวา เชนเดยวกบผทบทวนวรรณกรรมอนๆ (เชน Fitz-Gibbon,1977) เรากยงพบวา ระดบความมประสทธผลของโปรแกรมการตว ไมวาจะขนอยกบแบบทดสอบมาตรฐานหรอแบบทดสอบท พฒนาขนในทองถนหรอไมกตาม ซงใชในการวดผล ผลกระทบแขงแกรงมากขน เมอวดดวยแบบทดสอบทพฒนาขนในทองถน

ผลลพธจากการวเคราะหของเราสอดคลองอย างใกล ช ดกบผลลพธท รายงานโดย Hartley (1977)ตวอยางเชน เขารายงานคา ES เทากบ .6 สาหรบการศกษาวจยการตววชาคณตศาสตร ผลลพธของเราเปนแบบเดยวกนสาหรบการศกษาวจยการสอนคณตศาสตร (ตวอยางเชน คา ES ของเราเทากบ .6) แตเราพบผลกระทบเกยวกบการตวคอนขางนอยลงในสาขาการสอนการอาน Hartleyกยงรายงายดวยวา ปจจยท เพมเข ามาบางปจจ ยสมพนธกบขนาดผลกระทบของโปรแกรม รวมทงแบบของการรายงาน(วทยานพนธระดบปรญญาเอก กบ การรายงานของโรงเรยนรฐ) และแบบของการสอบไล(แบบทดสอบทพฒนาขนในทองถน กบแบบทดสอบมาตรฐาน) การวเคราะหอภมานของเรายงแสดงใหเหนดวยวา ปจจยทงสองนสมพนธกบขนาดผลกระทบ

เพราะฉะนน ผทบทวนวรรณกรรมทงหลาย และนกวเคราะหอภมานเหนดวยกบการขยายตวอยางมากกบปจจยโปรแกรมการตว แตการเหนดวยอยางเปนเอกฉนทเกยวกบผลสมฤทธในการแปลความหมายของปจจยเหลานอาจกลบกลายเปนเรองยงยากมากขน ความสมพนธทตรงไปตรงมามบอยๆกลบยงยากซบซอนในเร องการสอบน อาจจะเปนกรณกบความสมพนธบางอยางระหวางลกษณะของการศกษาวจยกบผลลพธการตวทผทบทวนวรรณกรรมใหขอสงเกตไว

ตวอยางทดประการหนงคอ ความสมพนธระหว างแหล งท มาของการศกษาวจยกบขนาดผลกระทบทถกรายงาน ซงพบในการวเคราะหอภมาน

วา บทความในวารสารรายงานผลการวจยแขงแกรงขนมากกวาวทยานพนธระดบปรญญาเอก และผลลพธนถกรายงานบอยๆในการว เคราะห อภมานอนๆ (Smith, 1980) ดงนน การเลอกตพมพผลลพธการวจยสามารถอธบายขอแตกตางในผลการศกษาวจยจากวทยานพนธระดบปรญญาเอก และบทความในวารสาร แตผลลพธอนไหน (ซงนามาจากบทความในวารสาร หรอจากวทยานพนธระดบปรญญาเอก) ทควรจะยอมรบวาถกตองแมนยามากกวา ถากระบวนการเลอก ซงสดทายนาไปสการตพมพงานวจย อยบนพนฐานของความแขงแกรงของผลการศกษาวจย แลวผลลพธทถกเลอกนอยทสด ตวอยางเชน ผลการศกษาวจยจากวทยานพนธระดบปรญญาเอก จะกาหนดใหมพนฐานทดทสดสาหรบการประเมนขนาดของผลกระทบในการตว ถากระบวนการเลอกแทนทจะอยบนพนฐานคณภาพของการออกแบบวจย แลวผลลพธการวจยทถกเลอกมากทสด ตวอยางเชน ผลการศกษาวจยจากบทความในวารสาร จะกาหนดใหมพนฐานทดท ส ดส าหรบการประเมนขนาดของผลกระทบ

การวเคราะหอภมานยนยนบางสงบางอยางทถกสงสยเกยวกบการตวมาเปนเวลานาน การวเคราะหอภมานแสดงดงทผวจารณทงหลายไดเสนอแนะให เหนวา การตวเปนประโยชนทงผตวและผถกตว ทงระดบความรความคด(cognitive level) และระดบความรกความอบอน(affective level) ยงไปกวานน การตวยงเฉพาะเจาะจงความแขงแกรงโดยเฉลยของผลกระทบในการตว และการตวยงบงบอกเอกลกษณการจดทาโครงการ และเงอนไขวา ผลกระทบทไหนแขงแกรงทสด ประการสดทาย การวเคราะหอภมานยงยกประเดนคาถามใหมๆบางประการเกยวกบการตว การวเคราะหอภมานจงทาทายนกวจยอนๆ และผทบทวนวรรณกรรมทงหลายใหสามารถแยกแยะ ตวแปรทสาคญ(key variables) ภายใตพนฐาน การแปรเปลยนในผลลพธของการตว

หนา 100วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 100 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

เอกสารอางอง Cohen, J. Statistical power analysis for the behavioral science (Rev.ed.). New York: Academic Press,

1977. Devin-Sheehan, L., Feldman, R. S., & Aleen, V.L. Research on children tutoring children: A critical

Review of Educational Research, 1976, 46, 355-385 Ellson, D. G. Tutoring. In N. Gage (Ed.), The psychology of teaching methods. Chicago: University of

Chicago Press, 1976 Fitz-Gibbon, C. T. An analysis of the literature of cross-age tutoring. Washington, D.C.: National

Institute of Education, 1977. (Eric Document Reproduction Service No. ED 148 807). Glass, G. V Primary, secondary, and meta-analysis of research. Education Researcher, 1976, 5, 3-8 Glass, G. V & Smith, M. L., Meta-analysis of research on class size and archievement. Educational Evaluation and Policy Analysis, 1979, 1, 2-16 Hartley, S. S. Meta-analysis of the effects of individually paced instruction in mathematics (Doctoral

dissertation, University of Colorado, 1977). Dissertation Abstract International, 1977, 38(7-A), 4003. (University Microfilms No.77-29,926).

Kulik, J. A., Kulik, C.-L. C.,& Cohen, P. A. A meta analysis of outcome studies of Keller’s Personalized System of Instruction. American Psychologist, 1979, 34, 307-318. (a)

Kulik, J. A., Kulik, C.-L. C.,& Cohen, P. A. Research on audiotutorial instruction: A meta analysis of comparative studies. Research in Higher Education, 1979, 11, 321-341. (b)

McGaw, B., & Glass, G. V Choice of the metric for effect size in meta-analysis. American Educational Research Journal, 1980, 17, 325-337

Mohan, M. Peer tutoring as a technique for teaching the unmotivated. Fredonia, N.Y.: State University of New York, Teacher Education Research Center, 1972. (ERIC Document Reproduction Service No. Ed 061 154).

Rosenshine, B., & Furst, N. The effect of tutoring upon pupil achievement: A research review. Washington, D.C.: Office of Education, 1969. ERIC Document Reproduction Service No. Ed 064 462).

Smith, M. L. Publication bias and meta-analysis. Evaluation in Education: An International Review Series, 1980, 4(1), 22-24.

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 101

ปรญญาตร หลกสตรศลปศาสตรบณฑต สาขาวชาหหนวกศกษา จบแลวประกอบอาชพ

- ครสอนภาษามอไทย ครสอนเดกหหนวก ครแนะแนว - ลามภาษามอทางการศกษา - นกเทคโนโลยทางการศกษา - ดานงานศลปะและงานออกแบบ เชน เครองดนเผา ซลสกรน เปนตน - หรอประกอบอาชพอสระตามความถนด (หมายเหต มทนการศกษาใหส าหรบผทมผลการเรยนดหรอยากจน)

ปรญญาตรหลกสตรศลปศาสตรบณฑต สาขาวชาลามภาษามอไทย จบแลวประกอบอาชพ

- ลามภาษามอในองคกรดานคนพการ สถาบนการศกษา สถาบนทางการแพทย หรอทางานในองคกรระดบนานาชาต เชน UN, NGO ฯลฯ

- ลามอสระ ปรญญาโทหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาการฟนฟสมรรถภาพคนพการ (ภาคปกตและภาคพเศษ)

จบแลวประกอบอาชพ - นกใหคาปรกษาในงานฟนฟสมรรถภาพคนพการ - การบรหารงานฟนฟ - การพฒนานวตกรรมเทคโนโลยสงอานวยความสะดวกสาหรบคนพการ - นกสงคมสงเคราะห หรอทางานทเกยวของกบคนพการ

เปดรบสมครสอบคดเลอกนกศกษาใหม ระดบปรญญาตร สาขาวชาหหนวกศกษา ป ก ารศ กษา 255 8 และระด บปรญญาตร ส าขาว ช า ล ามภาษา ม อ ไทย ปการศกษา 2559 โดยรบระบบโควตาและระบบกลาง (Admissions) ทงผเรยนสายศลปและสายวทยาศาสตร สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท งานบรการการศกษา วทยาลยราชสดา 0-2889-5315-9 0-2889-5308 หรอ www.rs.mahidol.ac.th

มทนการศกษาส าหรบผทเรยนด - ปานกลาง

ขาวประชาสมพนธ

หนา 102วารสารวทยาลยราชสดา ปท 8 ฉบบท 11 หนา 102 วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12

ค าแนะน าในการเสนอผลงานเพอตพมพ

การเตรยมผลงาน 1. ใหพมพผลงานโดยใชอกษร TH SarabunPSK 16 ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ระยะหาง 1 บรรทด สวนชอเรอง

พมพตวหนาและเพมขนาดตามความเหมาะสมแบงเปน 2 คอลมน 2. ใชกระดาษขนาด A4 พมพหางจากขอบกระดาษไมนอยกวา 1 นว ทงสดาน พมพหนาเดยว ใสเลขหนาทมมขวา

บน เนอหารวมตารางและรปภาพ รวมทงหมดไมตากวา 10 หนา ไมควรเกน 15 หนา 3. สาหรบบทความวจย/วชาการ ใหจดทาบทคดยอและ Abstract แยกจากเนอหา โดยแตละสวนตองประกอบดวย

ชอเรอง ชอผเขยน หนวยงานทสงกดและสถานทตดตอ รวมทง E-mail address 4. บทคดยอภาษาไทยมความยาวประมาณ 250 คา หรอไมเกนครงหนากระดาษ 5. Abstract เขยนเปนภาษาองกฤษ ความยาวประมาณ 250 คา หรอไมเกนครงหนากระดาษทมเนอหาตรงกบกบ

บทคดยอภาษาไทย 6. เนอหาใหเขยนตามลาดบหวขอดงน 1) บทนา (Introduction) 2) วธดาเนนการ (Method) ประกอบดวย

ผเขารวมวจย เครองมอทใชในการวจย สถตและวธทใชในการวเคราะหขอมล ฯลฯ 3) ผลการวจย (Results) 4) อภปรายและขอเสนอแนะ (Discussion) 5) กตตกรรมประกาศ (Acknowledgment) (ถาม) 6) เอกสารอางอง (References)

7. การเขยนอางองเอกสารในเนอหา ใหใชระบบ นาม -ป ในวงเลบ ระบตามหลงเนอหาทอางถง ตวอยางเชน ขนษฐา มาด (2540) หรอ (ขนษฐา มาด, 2540)

8. ในเนอหาใหระบบรเวณทจะใสตารางหรอรปภาพ และเขยนเลขทตาราง ชอตารางหรอภาพ รป กากบไวดวย ตามตวอยาง ตารางท 1 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของตวแปรอสระ

9. การเขยนตารางใหแยกออกจากเนอหา และใหพมพเสนตารางตามแนวนอนเทานน สวนรปภาพใหเขยนเลขทรปภาพและชอรปภาพดานหลงรป แผนละ 1 ตาราง หรอ 1 รปภาพ แนบมาขางทายเนอหา

10. การเขยนเอกสารอางองทายบทความวจยหรอบทความ (References) ใหใชรปแบบตาม(APA Style) การน าสงผลงาน 1. ใหเรยงลาดบเอกสาร ดงน

1) ใบปะหนา เขยนชอ สถานททางาน/สถานศกษา เบอรโทรศพท และ E-mail address (ถาม) 2) บทคดยอภาษาไทย 3) บทคดยอภาษาองกฤษ (Abstract) 4) เนอหา 5) เอกสารอางอง 6) ตาราง 7) รปภาพ

2. ใหจดทาเอกสารดงกลาวดวยไฟลอเลกทรอนกสทาง E-mail หรอ จดทาเปนตนฉบบ 1 ชด สาเนา 2 ชด นาสงเอกสารไปท

บรรณาธการวารสารวทยาลยราชสดา วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล 111 หม 6 ตาบลศาลายา อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม 73170 โทรศพท 0 2889 5315-9 โทรสาร 0 2889 5308

วารสารวทยาลยราชสดา ปท 9 ฉบบท 12 หนา 103

หมายเหต การตรวจแกไขตนฉบบ บรรณาธการวารสารฯ ขอสงวนสทธในการตรวจแกไขและตพมพตามลาดบกอนหลงตามความเหมาะสม เมอบทความวจยหรอบทความวชาการไดรบการพจารณาใหลงพมพ ผเขยนจะตองมอบแผนดสกเกตของบทความวจยหรอบทความวชาการนนใหกองบรรณาธการ และจะไดรบวารสารฯ เลมทลงพมพบทความวจยหรอบทความวชาการของทาน ทานละ 1 เลม

*********************************

ใบสมครสมาชกวารสารวทยาลยราชสดา

ขาพเจา…………………………………………………………………………….. สมาชกวารสารวทยาลยราชสดา ขอสมครเปนสมาชกวารสารวทยาลยราชสดา (ส าหรบเจาหนาท) ( ) 1 ป (100 บาท) สมาชกเลขท……………… /…………. พรอมนไดสง เรมเปนสมาชกตงแต……../……/…... ( ) เงนสด………………………บาท ( ) ฉบบท…………หมดอาย……/………/…… ( ) เชคธนาคาร……………………… ( ) วนท………………ฉบบท……………………. สาขา………………………………………………. (ฉบบสดทาย) เลขท……………………………..วนท……………………………... ตวแลกเงน/ธนาณต ปณจ.พทธมณฑล สงจายในนาม วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล อาเภอพทธมณฑล ตาบลศาลายาจงหวดนครปฐม 73170 โทร. 0 2889 5315-8 โทรสาร. 0 2889 5308

โปรดสงวารสารไปท ชอ-สกล…………………………………………………………………….. ทอย/ททางาน……………………………………………………………. ถนน…………………........เขต/อาเภอ……………………………….. จงหวด…………………………รหสไปรษณย……………………….. โทรศพท…………………………………… ลงชอ………………………………….. (…………………..……………) ………/……..…/….……