ANG PAGLITAW NG MGA KATUTUBONG IMPERYO SA ASYA

ANG PAGLITAW NG MGA KATUTUBONG IMPERYO SA ASYAIMPERYONG AKKADIANSARGON IMATATAGPUAN SA AGADE, GITNANG MESOPOTAMIAMAGKAHIWALAY ANG ESTADO AT RELIHIYONANG DAHILAN SA PAGBAGKSAK NG IMPERYO AY ANG PAGIGING LANTAD NG REHIYON KAYA WALANG DEPENSA SA MGA MANANALAKAYIMPERYONG BABYLONIAANG MGA AMORITE ANG LUMIKHA NITOLUMAKAS ANG IMPERYO SA PANAHON NI HAMMURABINAGAWA NILANG SAKUPIN ANG ASSYRIACODE OF HAMMURABI ANG TAWAG SA KALIPUNAN NG BATAS NA TINIPON NI HAMMURABI NA IPINAGAWAD SA LAPIDA NA GAWA SA LUWAD NA MAHIGPIT NA IPINATUPAD SA MGA MAMAYAN, RETRIBUTIVE JUSTICE ANG TAWAG NITO DAHIL ANG PAGGAWAD NG KATARUNGAN AYBATAY SA BIGAT NG KASALANANLAYUNIN NITO NA IPAALALA SA LAHAT NG MAMAMAYANANG MAHIGPIT NA PAGPATUPAD NG BATASMATAPOS ANG SUMALAKAY ANG MGA HITTITE GALING SA ASIA MINOR AT NAGTATAG NG IMPERYO SA KANLURANG ASYA

IMPERYONG ASSYRIANITO AY MATATAGPUAN SA HILAGANG MESOPOTAMIAGUMAMIT SILA NG DAHAS SA PAGLAWAK NG KANILANG NASASAKUPANYARI SA BAKAL ANG KANILANG MGA SANDATA AT MARAMI SILANG ESTRATEHIYA AT TAKTIKA SA PAKIKIPAGDIGMAANG MGA LALAKI AY INATASANG MAGLINGKOD SA HUKBONG SANDATAHAN UPANG LALONG MADAGDAGAN ANG KARANGALAN NG IMPERYO

IMPERYONG CHALDEAN O BABYLONIAN IIPINAGSAMANG PWERSA NG TRIBO NG CHALDEAN AT MEDES LABAN SA ASSYRIA AT NAGTATAG NG IMPERYO SA TIMOG MESOPOTAMIA ( LUPAING NAPAPAGITNAAN NG DALAWANG ILOG-IRAQ SA KASALUKUYAN)SUMIGLA ANG IMPERYO SA PANAHON NI HARING NEBUCHADNEZZARPAGLIKHA NG HANGING GARDENS OF BABYLON NATERRACE NG HALAMAN AT BULAKLAK PARA SA ASAWA NI NEBUCHADNEZZARMGA KABIHASNAN NG MGA KALAPIT LUGAR SA MESOPOTAMIAARAMEAN-POPULAR SA KANILANG WIKA NA PINALAGANAP SA KANLURANG ASYA. ANG WIKANG ARAMAIC AY ANG GINAMIT NA WIKA SA PALESTINE SA PANAHON NI HESU KRISTOLYDIAN- ITO ANG NAGPASIMULA NG PAGGAMIT NG BARYA PARA SA PAGBILI NG PRODUKTOPHONECIAN-MGA NANIRAHAN SA LEBANON NA MGA MAGAGALING NA MANLALAYAG AT MASIGLA SA KALAKALANSILA ANG PANGUNAHING GUMAMIT NG ALPABETONG PHOENICIAN NA MAY 22 KATINIG NA SIYANG GINAGAMIT NGAYON SA DAIGDIG, ANG PHOENETIC ALPHABETHEBREW GUMAMIT NG WIKANG SEMETIC, AMBAG NILA ANG IDEYA NG MONOTEISMO O PANINIWALA SA IISANG DIYOS, MAHALAGANG BATAYAN NG KANILANG PANINIWALA ANG UNANG LIMANG AKLAT NG LUMANG TIPAN O OLD TESTAMENT NG HOLY BIBLE, TINAWAG NILA ITONG TORAH O PENTATEUCHHITTITE- MULA SA LAHING ARYAN, PINAKAMAHALAGANG IMBENSYON NG MGA HITTITE ANG PAGMIMINA NG IRON ORE AT PAGGAWA NG IBAT-IBANG KAGAMITANG BAKAL.

ANG PAGLITAW NG IBA PANG MGA KATUTUBONG AT DAYUHANG IMPERYO SA REHIYONIMPERYONG PERSIAN O ACHAEMENIDSA NGAYON ANG PERSIA AY ANG MODERNONG BANSA NG IRANPANGUNAHING IMPERYO NA ITINATAG NI ACHAEMENES AY ANG IMPERYONG ACHAEMENIDSA PANAHON NI CYRUS THE GREAT SINAKOP NITO ANG MEDES AT CHALDEAN SA MESOPOTAMIASA PAHANON NI DARIUS THE GREAT, IDINAGDAG ANG EGYPT, INDIA, AT PAGTANGKANG PAGSAKOP NG GREECEITO AY IPINAGPATULOY NI XERXES, SUBALIT ANG KAMPAYANG MILITAR AY NABIGONG SAKUPIN ANG GREECE.ANG MGA AMBAG NG PERSIAN SA SANDAIGDIG AY ANG COURT ETTIQUETE O KAASALAN SA LOOB NG PALASYO NG EMPERADORNAMAYAGPAG DIN SA PANAHONG ITO ANG PANGARAL AT PAGSAMBA NG IISANG DIYOS, NA TINATAWG NA ZOROASTRIANISM MULA KAY ZRATHUSTRA O ZOROASTER, ANG PANINIWALANG ITO AY IPINATUPAD BILANG OPISYAL NA RELIHIYON NG IMPERYO SA PANAHON NI CYRUS THE GREATBUMAGSAK ANG PERSIA MULA SA PAKIKIPAGDIGMA SA IMPERYO NG MACEDONIA SA KAMAY NI ALEXANDER THE GREATIMPERYONG MACEDONIANITO AY MATATAGPUAN SA HILAGA NG TANGWAY NG GREECEKILALA SI HARING PHILIP NA GUMAPI SA HUKBONG ATHENS NA NAGHAHARI SA GREECE, INANGKIN NILA ANG KABIHASNANG GREECE NA HELLENICHUMALILI SI ALEXANDER THE GREAT NG MAMATAY ANG KANYANG AMA SI KING PHILIPSA TAONG 20 GULANG KINIKILALA SI ALEXANDER THE GREAT BILANG DAKILANG LIDER MILITAR SA BUONG KASAYSAYANSINAKOP NI ALEXANDER THE GREAT ANG BUONG KANLURANG ASYA NANG MATALO NG KANYANG HUKBO ANG MGA PERSIAN, UMABOT ANG KANYANG IMPERYO SA EGYPT AT INDIAKAALINSABAY NG PAGLAGANAP NG TERITORYO, PINALAGANAP NI ALEXANDER ANG KULTURANG HELLENISTIC, NA ANG IBIG SABIHIN AY ANG PAGSANIB NG KABIHASNANG ASYANO AT KABIHASNANG GREEKNAMATAY SI ALEXANDER THE GREAT SA GULANG NA 32 SA DI MALAMANG DAHILAN, AT ANG IMPERYO AY PINAGHATIAN NG KANYANG MGA TAPAT NA HENERAL ( GREECE AT MACEDONIA, EGYPT, SYRIA )

IMPERYONG ROMANISA SA PINAKADAKILANG IMPERYO SA KASAYSAYAN NG DAIGIDIGMULA SA PAGIGIGING REPUBLIKA NAGIGING IMPERYO ITO AT LALONG LUMAKAS NG TALUNIN ANG IMPERYO NG CARTHAGE SA HILAGANG APRIKA SA TATLONG SERYE NG PUNIC WARSSINAKOP DIN NITO ANG MACEDONIA AT EGYPT NG TALUNIN NITO ANG HUKBO NI REYNA CLEOPATRA AT MARK ANTHONY NG EGYPT SA LABANA NG ACTIUMANG KANLURANG ASYA AY NAGING BAHAGI NG IMPERYO NA UMABOT SA ILOG EUPHRATESPAX ROMANA-ITO AY ANG PAGHAHARI NG KAPAYAPAAN AT KATAHIMIKAN AS BUONG IMPERYO AT SA MGA NASASAKUPAN NITO AT MASAGANA ANG KALAKALAN NA NAGUUGNAY SA IMPERYO AT KARATIG LUGAR NG ASYA TULAD NG CHINANAGIGING DALAWA ANG KAHARIAN SA PANAHON NI EMPEROR DIOCLETAN, ITO AY ANG KANLURANG BAHAGI NA NANATILI SA ROME AT ANG ISA AY SA SILANGANG BAHAGI NG ASYA SA CONSTANTINOPLE NA TINATAWAG NA BYZANTINE EMPIRE NA SA KASALUKUYANG PANAHON AY NASA ISTANBUL ( CONSTANTINOPLE )

IMPERYONG PARTHIANNAGING KARIBAL SA IMPERYONG ROMAN, ANG DAHILAN NG SIGALOT AY ANG PAG-AAGAWAN NG KONTORL SA BANSANG ARMENIA KUNG SAAN PAWANG DUMARAAN ANG KARKAGADA NG SEDA MULA CHINA ( SILK ROAD)BUMAGSAK ANG IMPERYO NG IPASUNOG NG EMPERADOR NG ROMA NA SI MARCUS AURELIUS ANG KABISERA NITO SA TIGRIS ( LUGAR SA MESOPOTAMIA O IRAQ MALAPIT SA TIGRIS RIVER )IMPERYONG SASSANIDIKALAWANG IMPERYONG PERSIAN NA ITINATAG NI ARDASHIR INAGTATAGUMPAY DAHIL SA PAKIKIPAGALYANSA SA MGA PARING ZOROASTRIAN:PAG-UTOS SA MGA MAMAMAYAN NA MAGIGING TAPAT SA SIMBAHANPAGBIGAY NG KARAPATAN SA MGA PARING ZOROASTRIAN NA MAGMAMAY-ARI NG MGA LUPAIN AT MANGOLEKTA NG AMBAG SA SIMBAHANBUMAGSAK ANG RELIHIYON AT KAPANGYARIHAN NG SASSANIAN SA PAGLITAW NG RELIHIYONG ISLAM SA REHIYON

ANG PAG-UNLAD NG KABIHASNANG ARAB-ISLAMICSI MUHAMMAD AT ANG ISLAMISINILANG MULA SA GRUPONG QURAYSH SA MECCA, NA TANYAG SA KALAKALANG CARAVAN O GRUPO NG MGA MANGANAGLAKAL NA SAMA-SAMANG NAGLALAKBAYSI MUHAMMAD ANG NAGPASIMULA NG PANINIWALANG MONOTEISMOAT NAGARAL UKOL SA ISLAMNAGTATAG SIYA NG UMMA O PAMAYANANG MUSLIMSA PAGPANAW NI MUHAMMAD ANG PAMAYANANG MUSLIM AY NAGHIRANG NG KAPALIT AT ANG LIDER AY TINATAW NA CALIPH ( KHALIFAT RASUL-ALLAH )NA ANG IBIG SABIHIN AY KAPALIT NG APOSTOL O MENSAHERO NI ALLAHORTHODOX CALIPHATEPINAMUNUAN NI ABU BAKR, SIYA ANG NAGSIMULANG MAGPALAGANAP NG ISLAM SA HALOS BUONG KANLURANG ASYAOMAR-ANG NAGPASIMULA SA KAUGALIANG WASTONG PAGDARASAL, PAG-AAYUNO, AT ANG PAGBAWAL NG PAGKAIN NG BABOYUTHMAN-PAGSIMULA NG PAGSAKOP NG KABUBUAN NG KANLURANG ASYA. EGYPT, LYBIA AT ARAMENIAALI-SA PANAHON NG PAGKAMATAY NI ALI, NAHATI ANG MGA MUSLIM SA DALAWANG GRUPO, ANG SHIITE NA TAGUSUNOD SA KANYA NA NANINIWALA NA ANG MAY KARAPATANG MAGMANA SA KAPANGYARIHAN AY ANG MGA ANAK AT KAMAG-ANAK LAMANG NI ALI AT ANG SUNNA O TRADISYONG NAGMULA KAY MUHAMMAD NA NANALIG NA ANG CALIP AY ISA RIN PULITIKA NA PINUNO AT HINDI LAMANG SA IISANG ANGKAN ANG PAGPILI NG CALIPH

UMMAYAD CALIPHATE SI MU-AWIYAH ANG NAKAAGAW NG KAPANGYARIHAN NG CALIPHATE SA PAGKAMATAY NI ALILALONG LUMAKAS ANG KAPAGYARIHANG CALIPH AT NAAGAW NITO ANG ILANG BAHAGI NG HILAGANG APRIKA ANG TIMOG BAHAGI NG SPAINTINANGKA RING SALUPIN NITO ANG FRANCE AT CONSTANTINOPLE NGUNIT ITO ATY NABIGONAGHINA AT BUMAGSAK DIN ANG CALIPHATE NA ITO DAHIL SA MAG-ALSA ANG MGA TERITORYONG SAKOP NITOABBASID CALIPHATE

PUMALIT SA UMAYYAD CALIPHATESA BAGHDAD IRAQ, ANG SENTRO NITOITO AY TINATAWAG NI GININTUANG PANAHON NG ISLAM DAHIL SA PAMUMULAKLAK NG PANITIKAN AT AGHAMLUMITAW SA PANAHONG ITO ANG MGA ULAMA O MGA EKSPERTO SA TRADISYONG ISLAMIC.SA PANAHONG ITO NAGING MATIBAY ANG PAMAYANANG MUSLIM NA TINATAWAG NA SHARIAMGA PANANALAKAY NG MGA TURK AT MONGOL1055 C.E. NANG MAPASAKAMAY NG MGA SELJUK TURK ANG ABBASID AT PINALITAN ANG CALIPH NG TITULO NA SULTAN ANG LIDER NG MGA MUSLIMSUMALAKAY AT WINASAK RIN NG MGA MONGOLS ANG KABISERA SA BAGDHAD NA TULUYANG HUMANTONG SA PAGHINA NG CALIPHATENAPASAILAIM NG MONGOL ANG HALOS BUONG KANLURANG ASYA SA PANAHONG 1250 C.E.IMPERYONG SAFAVID AT OTTOMAN

ANG DALAWANG IMPERYONG ISLAMIC NA NAGING MAKAPANGYARIHAN SA HULING BAHAGI NG IKA-15 SIGLO HANGGANG SA UNANG DEKADA NG IKA -20 SIGLO ANG IMPERYONG SAFAVID NG PERSIA AT ANG IMPERYONG OTTOMAN SA TURKEYANG PAGHINA NG MGA MONGOL ANG DAHILAN SA PAGLAKAS NG KAPANGYARIHAN NG MGA OTTOMAN TURKSINAKOP NITO ANG BYZANTINE EMPIRE AT ANG CONSTANTINOPLE AY TINAWAG NA ISTANBULLUMAWIG ANG KAPANGYARIHAN NITO SA TULONG NG MGA JANISSARIES NA BINUBUO NG MGA MANDIRIGMANG KABATAANSA APAT NA SIGLO NANAMAYAGPAG ANG OTTOMAN EMPIRE, SUBALIT NG LUMAON NATALO ITO NG PWERSANG EUROPEO AT ANG KANLURANG ASYA AY GANAPP NA NAPASAKAMAY NG MGA KANLURANIN AT ANG MGA BANSA NITO AY NAPASAILALIM NG SISTEMAN MANDATO KUNG SAAN MAY PATNUBAY SA MGA TAGA KANLURANIN