karanliktan aydinliĞa · aksa doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı,...

276
2017 FAALİYET RAPORU KARANLIKTAN AYDINLIĞA... E N E R J İ

Upload: others

Post on 29-Feb-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

2017 FAALİYET RAPORU KARANLIKTAN AYDINLIĞA...E N E R J İ

Page 2: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

İ Ç İ N D E K İ L E R

Adana, Türkiye doğumlu. Adana Anadolu Lisesi’nden sonra ODTÜ İİBF Kamu Yönetimi’nde okudu. British Council bursuyla yüksek lisansını Galler Üniversitesi’nde Bankacılık, Muhasebe ve Ekonomi bölümünde tamamladı. Pamukbank’ta Mali Kontrol Bölümü’nde, Boyner Holding’de Bütçe ve MIS Bölümü’nde, Turkcell’de Stratejik Planlama Bölümü’nde çalıştı.

“Ticari Bankalarda Fon Maliyeti Hesaplama Yöntemleri” adlı kitabını Türkiye Bankalar Birliği tarafından yayımladı. 2005’te goril trekking ve safari yapmak için gittiği Uganda’ya yerleşti. Uganda’da uluslararası firmalara finans konusunda danışmanlık yaptı.

1996’da fotoğraf çekmeye başladı. 12 yıl yaşadığı Uganda’da ve İstanbul’da sergileri oldu. Afrika’nın uzak ve zor bölgelerinde Afrikalıların fotoğrafını çekmek ilgisini çekiyor. Afrika’da yerleşik ilk ve tek Türk safari rehberi oldu. Türkiye’den Afrika’ya uzanan anılarını yazdığı ilk kitabı “Pigmelerle Dans” Temmuz 2017’de, Aksa Enerji’nin sponsor olduğu “Karanlık Kıtadan Aydınlık Yüzler” isimli kitabı ise 2018 yılında yayımlandı.

Meltem Yaşar, halen Olimpos, Antalya, Türkiye’de yaşayıp Uganda ve çeşitli Afrika ülkelerine safariler düzenliyor.

MELTEM YAŞARKaranlıktan Aydınlığa

KAZANCI HOLDİNG HAKKINDA

04 Grup Şirketleri

YÖNETİMDEN

10 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı 16 Yönetim Kurulu 18 CEO’nun Mesajı24 Üst Yönetim

BİR BAKIŞTA AKSA ENERJİ

30 Vizyonumuz ve Misyonumuz 32 Aksa Enerji’nin Ortaklık Yapısı 34 Rakamlarla Aksa Enerji 36 Finansal ve Operasyonel Göstergeler 42 Kilometre Taşları 44 Aksa Enerji’nin Stratejisi 45 Makroekonomik ve Sektörel Temeller46 Geleceğe Bakış

GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM

53 Dünya ve Türkiye Ekonomisi 54 Dünya Enerji Piyasasında Görünüm 58 Türkiye Enerji Piyasasında Görünüm

FAALİYETLER

68 2017 Yılı Gelişmeleri 70 Üretim Portföyü ve Özellikleri 78 Yatırımlar 80 Satışlar 84 Varlık Satışları85 Faaliyet Dönemi Sonrası Gelişmeler

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

88 Sürdürülebilirlik Stratejisi 89 Sürdürülebilir Yönetim Yapısı 90 Çevresel Sürdürülebilirlik 93 Toplumsal Sorumluluk 94 İnsan Kaynakları 96 İş Sağlığı ve Güvenliği

KURUMSAL YÖNETİM

100 Yönetim Kurulu’nun Değerlendirmesi 104 Komiteler 106 Organizasyon Şeması110 Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne Uyum Raporu 126 Bağımsızlık Beyanı129 Bilgilendirme Politikası 132 Bağış ve Yardım Politikası 133 Yönetim Kurulu ve Üst Düzey Yöneticilerin

Ücretlendirme Esaslarına İlişkin Ücret Politikası 135 Etik İlkeler 140 Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele142 Kâr Dağıtım Politikası 143 2017 Yılında Gerçekleştirilen Esas Sözleşme

Değişiklikleri

GENEL KURUL

146 Olağan Genel Kurul148 Kâr Dağıtımına İlişkin Yönetim Kurulu Kararı 149 Kâr Dağıtım Tablosu 150 Olağanüstü Genel Kurul

FİNANSAL BİLGİLER

152 Sorumluluk Beyanı153 Finansal Tablolara İlişkin Yönetim Kurulu Kararı154 Yıllık Bağlılık Raporu163 Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetçi

Raporu

SÖZLÜK

Page 3: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

Dünyada şu anda 1 milyar 100 milyon insanın elektriğe erişimi hiç yok ya da çok sınırlı. Bu durum yüzdesel olarak bakıldığında Afrika’da çok daha vahim: Sahra Altı Afrika ülkelerinde nüfusun %79’unun elektriğe erişimi hiç yok. Bu nedenle, Aksa Enerji olarak yurt dışına açılırken acil enerji ihtiyacı olan ülkeleri hedefliyoruz.

2017 yılı faaliyetlerimizi, Meltem YAŞAR’ın Afrika ile ilgili kitabından alınan güler yüzlü kareler ve gözlemler eşliğinde aktarıyoruz. Aksa Enerji’nin desteği ile yayımlanan “Karanlık Kıtadan Aydınlık Yüzler” kitabı, çabamızın doğruluğunu çok iyi özetliyor.

Y Ü Z Ü N H E P G Ü L S Ü N A F R İ K A !

Page 4: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

2 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

K A Z A N C I H O L D İ N G H A K K I N D A

KAZANCI HOLDİNG, ENERJİ, TARIM VE TURİZM ALANLARINDAKİ YATIRIMLARI, ÖDEDİĞİ VERGİLER VE YARATTIĞI İSTİHDAM İLE TÜRKİYE EKONOMİSİNE ÖNEMLİ KATKILAR SAĞLAMAKTADIR.

Page 5: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 6: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

4 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

KAZANCI HOLDİNG DÖRT KITADA ÜRETİM YAPAN, 74 FARKLI ÜLKEDEN 7 BİNDEN FAZLA ÇALIŞANIYLA 21 ÜLKEDE FAALİYET GÖSTEREN VE 160’DAN FAZLA ÜLKEYE İHRACAT YAPAN KÜRESEL BİR GÜÇTÜR.

Enerji iş kolundaki uzmanlığıyla rekabetin önünde konumlanmış olan Grubun hedefi, enerji sektöründe uzun vadeli stratejik odaklanma ile büyümek ve sektördeki lider konumunu sürdürmektir. Grup, enerjinin yanı sıra tarım ve turizm alanlarındaki yatırımları, ödediği vergiler ve yarattığı istihdam ile Türkiye ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır.

Yarım asrı aşan yolculuğu boyunca her zaman müşteri memnuniyeti ve güven ilkelerini temel alan Holding bünyesinde bulunan şirketler, kendi alanlarında göstermiş oldukları başarılar ile sektörlerinde öncü firmalar arasında yer almaktadır.

Aksa markası ile faaliyet gösteren firmalardan;

Aksa Doğalgaz, Türkiye’nin doğal gaz dağıtımı konusunda en uzman firmaları arasındadır. 21 lisanslı dağıtım bölgesi, 27 il merkezi ve 167 ilçe ve beldedeki faaliyetleri ile abonelerine güvenli, doğal ve konforlu bir yaşam için hizmet vermektedir.

1997 yılında bir Kazancı Holding iştiraki olarak kurulan Aksa Enerji, Türkiye’nin halka açık en büyük serbest elektrik üreticisidir. Globalleşmeyi hedef edinen Aksa Enerji, yerel bir enerji şirketinden KKTC ve Afrika kıtasındaki santralleriyle global bir enerji şirketine dönüşmüştür.

Şirket, bugüne kadar Türkiye’de ve yurt dışında kurduğu ve işlettiği enerji santralleri ile Türkiye’nin en büyük halka açık serbest elektrik üreticisidir. Şirket’in 2017 yıl sonu itibarıyla kurulu gücü 2.236 MW seviyesindedir.

Temelleri 1950’li yıllarda atılan Kazancı Holding enerji sektörünün lider firmalarından biridir.

Grup, 1980’li yıllarda jeneratör üretimine başlamış ve zaman içerisinde enerji sektöründeki bütünleşmiş yapılanmasını inşa etmiştir. 1990’lı yıllarda enerji santrali kurulumu ve elektrik üretimi, 2000’li yılların başında ise doğal gaz dağıtım faaliyetleriyle enerji sektöründeki dikey ve yatay yapılanmasında yeni aşamalar kaydeden Kazancı Grubu, 2010 yılında elektrik dağıtım faaliyetlerine başlamıştır.

Günümüzde Kazancı Holding dört kıtada üretim yapan, 74 farklı ülkeden 7 binden fazla çalışanıyla 21 ülkede faaliyet gösteren ve 160’dan fazla ülkeye ihracat yapan küresel bir güç konumundadır.

2015 yılında rotasını yurt dışına çevirerek özellikle Afrika’da yaptığı yatırımlarla global bir enerji şirketine dönüşen Aksa Enerji; Capital ve Fortune dergilerinin 2016 yılında yaptığı değerlendirmede Türkiye’nin en büyük 500 şirketi listelerinde ilk 50 arasında yer almaktadır.

Elektrik segmentinde, bünyesindeki Çoruh ve Fırat elektrik dağıtım şirketleri ile bu bölgelerdeki 4,5 milyon nüfusa yılda 5,98 milyar KWsa enerji dağıtımı ve 0,29 milyar KWsa elektrik satışı gerçekleştirilmektedir. Aksa Elektrik Satış ile Çoruh ve Fırat perakende satış şirketleri ise tüm Türkiye’ye yılda 7,5 milyar KWsa elektrik satışı yapmaktadır.

Türkiye jeneratör pazarının lideri Aksa Jeneratör, 160’ı aşkın ülkeye ihracatı ile Türkiye’nin en büyük ihracatçı firmalarındandır. Üretimini Türkiye, Çin ve ABD’de bulunan fabrikalarında gerçekleştirmektedir. Üretiminin %50’den fazlasını ihraç eden Aksa Jeneratör, Asya, Avrupa, Afrika ve Amerika’da bulunan 17 ofisi ile dünyanın ilk 5 jeneratör üreticisi arasındadır.

Aksa Tarım, 2004 yılından bu yana tarım sektörüne getirdiği kurumsal yapı ile besicilik, süt sığırcılığı, dış mekân süs bitkiciliği ve fidancılık alanlarında sektöre yön veren firmalar arasında yerini almıştır. Samsun ve Tekirdağ’da iki çiftliğinde AB standartlarında faaliyet göstermektedir.

Aksa Turizm, Antalya Göynük’te yer alan 5 yıldızlı Mirada Del Mar Otel ile yaz ve kongre turizminde ön sıralarda yer alırken, Erciyes Dağı’ndaki 4 yıldızlı Mirada Del Lago Otel ve 3 yıldızlı Mirada Del Monte Otel ile kış turizmine hizmet vermektedir.

GRUP ŞİRKETLERİ

KAZANCI HOLDİNG HAKKINDA

Page 7: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Bir insanı Afrika’da göreceklerine, duyacaklarına, koklayacaklarına, hissedeceklerine alıştırmak olası değildir. Doğası farklı, insanı farklı, hayvanı farklı, köyü, kasabası farklı. Çok farklı…

Afrika’yı anlamak nereden geldiğimizi anlamaktır. Ve ancak nereden geldiğimizi bilirsek, nereye doğru gittiğimize dair ipuçlarını daha rahat görebiliriz!”

Page 8: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

6 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

GRUP ŞİRKETLERİ

KAZANCI HOLDİNG HAKKINDA

AKSA DOĞALGAZ AKSA JENERATÖRwww.aksadogalgaz.com.tr www.aksa.com.tr

Faaliyet AlanıDoğal Gaz Dağıtımı ve Satışı

İştirak Oranı

Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi alana hizmet veren özel doğal gaz dağıtım şirketidir. 27 il, 167 ilçe ve beldede faaliyet gösteren Aksa Doğalgaz’ın dağıtım bölgelerinde 15 milyon insan yaşamaktadır.

Faaliyet AlanıJeneratör Üretimi ve Satışı

İştirak Oranı

%60 ihracat payıyla Türkiye’nin sektör lideri olan Şirket’in Türkiye, Çin ve ABD’de 3 üretim tesisi, 14 satış ofisi bulunmaktadır.

%99,96 %99,98

Aksa Doğalgaz Dağıtım Bölgeleri

Amerika İngiltere

CezayirTürkiye

Irak İran Çin

Vietnam

Singapur

Güney Afrika Cumhuriyeti

BAE

Kazakistan

RusyaHollanda

Gana

Kenya

Sudan

Endonezya

Aksa Jeneratör Satış Ofisleri Aksa Jeneratör Üretim Tesisleri ve Satış Ofisleri

Sakarya DüzceZonguldak

Bolu

Samsun

Sivas Gümüşhane

Ordu TrabzonRize

BilecikBalıkesir

Manisa

Mersin

Adana

Batman

Afyonkarahisar

BursaAmasya

Çanakkale

Osmaniye Şanlıurfa

SiirtVan

Ağrı

Elazığ

Hatay

Malatya

Tokat Giresun

Page 9: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KAZANCI HOLDİNG HAKKINDA 7

AKSA ENERJİ AKSA ELEKTRİK www.aksaenerji.com.tr

www.aksainvestorrelations.com/tr http://www.coruhaksa.comhttp://www.firataksa.com

http://www.coruhedas.com.trhttp://www.firatedas.com.tr

www.aksaelektrik.com.tr

Faaliyet Alanı Elektrik Üretimi

İştirak Oranı

Aksa Enerji, Türkiye’nin en büyük halka açık serbest elektrik üreticisidir. Sermayesinin %21,4’ü halka açık olan Şirket’te Goldman Sachs’ın %16,6 oranında ortaklığı bulunmaktadır. Aksa Enerji, 2017 yıl sonu itibarıyla 2.236 MW kurulu güce sahiptir. Aksa Enerji’nin hisseleri AKSEN kodu ile Borsa İstanbul’da hem BIST 100 endeksinde hem de Sürdürülebilirlik Endeksi’nde işlem görmektedir.

Faaliyet AlanıElektrik Dağıtımı ve Satışı

İştirak Oranı

Kazancı Holding, Aksa Elektrik çatısı altında Aksa Elektrik Satış A.Ş. ile yurt çapında serbest tüketicilere elektrik satış hizmeti verirken, Fırat ve Çoruh bölgelerinde ise görevli tedarikçi şirket sıfatıyla elektrik dağıtım ve perakende satış hizmetleri vermektedir. Aksa Elektrik şirketleri tüm Türkiye geneline yaklaşık 7,5 milyar KWsa elektrik satmaktadır.

%61,98 %100

Türkiye

Kıbrıs

Gana

Mali

Madagaskar Çoruh Elektrik Dağıtım Bölgeleri/Çoruh Elektrik Perakende Satış Şirketleri Aksa Enerji Üretim Santralleri

Kırklareli

EdirneTekirdağ İstanbul

KocaeliYalova Sakarya

Düzce

Bolu Çankırı Amasya

Kırıkkale

Kırşehir

Çorum

Yozgat

Tokat

OrduGiresun

SivasErzincan

Tunceli

Elazığ

Bingöl Muş

Batman

Erzurum

Diyarbakır

MardinŞırnak

Siirt

Bitlis Van

Ağrı

Iğdır

Hakkari

Gümüşhane

Trabzon

Bayburt

RizeArtvin Ardahan

Kars

BilecikBursa

Balıkesir

KütahyaEskişehir

Ankara

Konya

Karaman

Mersin

Aksaray

Niğde

Nevşehir Kayseri

Adana

Kilis

OsmaniyeGaziantep

K. Maraş

Malatya

Adıyaman

Şanlıurfa

Hatay

K.K.T.C.

ManisaUşak Afyonkarahisar

İzmir

Aydın

Muğla

Denizli

BurdurIsparta

Antalya

Çanakkale

ZonguldakKarabük

BartınKastamonu Sinop

Samsun

Fırat Elektrik Dağıtım Bölgeleri/Fırat Elektrik Perakende Satış Şirketleri Aksa Elektrik Satış Bölgeleri

Page 10: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

Y Ö N E T İ M D E N

AKSA ENERJİ’NİN SANTRAL PORTFÖYÜ 2017 YIL SONU İTİBARIYLA 9 SANTRALDEN OLUŞMAKTADIR.

Page 11: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 12: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

10 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

TÜRKİYE’NİN ÖNEMLİ ATILIMLAR GERÇEKLEŞTİRDİĞİ 2017 YILINDA AKSA ENERJİ DE İSTİKRARLI BÜYÜMESİNİ SÜRDÜRMÜŞ, ÖZELLİKLE YURT DIŞINDAKİ HAMLELERİYLE ÜLKE EKONOMİSİNE ÖNEMLİ KATKILARDA BULUNMUŞTUR.

Y Ö N E T İ M K U R U L U B A Ş K A N I ’ N I N M E S A J I

Page 13: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

YÖNETİMDEN 11

Page 14: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

12 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJI

2017 yılı, global ekonomi açısından istikrarın yakalandığı, başarılı bir yıl olmuştur. 2016 yılının ikinci yarısından itibaren toparlanan küresel iktisadi faaliyetler, özellikle gelişmiş ülkelerdeki artan büyüme ile yukarı yönlü ivme kazanmıştır.

IMF göstergelerine göre, küresel ekonomi beklentilerin üzerine çıkarak 2017 yıl sonu itibarıyla %3,7 oranında büyüme göstermiştir. ABD ekonomisi, 2017’de 2,3 oranında büyüme sağlarken, Avro Bölgesi %2,4, Japonya ise %1,8 oranında büyüme sağlamıştır. *

ABD’de büyüme, devam eden siyasi belirsizliklere rağmen dirençli seyrini sürdürmüştür. Euro Bölgesi de devam eden parasal genişlemenin etkisiyle istikrarlı büyümesini sürdürmüş, Brexit’in yarattığı olumsuz duruma rağmen ekonomik performans beklentilerin ötesine geçmiştir.

2017, gelecek yıla iyimser büyüme beklentileriyle beraber çok sayıda belirsizliği de devretmiştir. Bunlar arasında en önemlisi, gelişmiş ülke merkez bankalarının parasal normalleşme adımlarının seyridir. Bunun yanı sıra mevcut ve potansiyel jeopolitik riskler de küresel ekonomiyi baskılayabilecek diğer unsurlar olarak değerlendirilmiştir.

Buna karşılık ABD ekonomisi önderliğinde başlayan krizden çıkış eğiliminin Avrupa’ya, İngiltere’ye ve hatta Japonya’ya da olumlu biçimde yayılması ve bunun 2018’de hızlanarak devam edeceği görüşü en önemli pozitif beklentilerden biridir.

Türkiye Etkileyici Bir Performans SergilediTürkiye ekonomisi toparlanma, kayıpları telafi ve ekonomide normalleşme hedefiyle başladığı 2017 yılına büyüme performansı ile damgasını vurmuştur. İlk iki çeyrekte %5,4 büyüyen Türkiye, yılın üçüncü çeyreğinde %11,3’lük büyüme rakamını yakalamış ve yılı %7,4 düzeyinde bir büyümeyle tamamlayarak OECD ülkeleri içinde en çok büyüyen ülkelerinden biri olmaya devam etmiştir.

Yıl içerisinde ekonomide canlanma ve güvenin yeniden inşası için yeni düzenlemeler ve bir dizi teşvik paketi devreye girmiş, yeni işbirliklerinin kurulduğu, yeni projelerin başlatıldığı bir yıl olmuştur. KOBİ’lerin ve ihracatçıların finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla Hazine destekli kredilerde Kredi Garanti Fonu tarafından (KGF) sağlanan kefaletlerin üst sınırı yükseltilmiştir. İnşaat sektörünü canlandırmak amacıyla da vergilendirmeye yönelik önemli düzenlemeler yapılmıştır.

Türkiye ekonomisi açısından 2018 yılında küresel gelişmelerin yansımaları oldukça etkili olacaktır. Brent petrolde ortaya çıkacak artışların hâlihazırda yükseliş eğilimindeki cari açığın büyümesine neden olabileceği değerlendirilmektedir. Fed’in faiz artırmasının ve bilanço küçültmeye devam etmesinin Türkiye gibi dış finansmana bağımlı ekonomilerin dış finansmana erişimini zorlaştırarak maliyet artışına yol açabileceği öngörülmektedir. Buna karşılık, gelişmiş ekonomilerin ve özellikle Avrupa’nın hızlı toparlanmasının Türkiye ekonomisine olumlu bir katkı sağlayacağı da tahmin edilmektedir.

Enerjide Hareketli Bir Yılı Geride BıraktıkTürkiye, ekonomideki gelişmelere paralel olarak enerjide de hareketli bir yıl geçirmiştir.

Genç nüfusuyla ve hızla büyüyen ekonomisiyle enerji talebi artan Türkiye, hammaddenin büyük ölçüde ithalat yoluyla karşılanması nedeniyle ciddi bir yükle karşılaşmaktadır. TL’deki değer kaybı ile petroldeki yükselişin doğal gaz fiyatlarına artış getirmesi elektrik üretim maliyetini artırmaktadır. Bu süreçte özellikle düşük verimlilikle çalışan doğal gaz santralleri, yüksek maliyet-düşük fiyatlar nedeniyle üretim yapmakta sıkıntı yaşamaktadır.

Bu döngünün aşılabilmesi amacıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından “Milli Enerji ve Maden Politikası” devreye alınmış, yenilenebilir enerji kaynaklarına ve yerli kömüre yönelik teşvikler artırılmıştır.

2017 yılında enerjideki dışa bağımlılığını azaltmak için nükleer enerjiden yenilenebilir enerjiye kadar çok çeşitli alanlardaki projeler ve yatırımlar da devam etmiştir.

Aksa Enerji, başarıyla

uygulanan yurt

dışı stratejisi ve hız

kesmeden sürdürdüğü

yatırımlarla Türkiye’nin

önde gelen şirketleri

arasında üst sıralara

tırmanmaya devam

etmektedir.

*http://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2018/01/11/world-economic-outlook-update-january-2018

Page 15: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

YÖNETİMDEN 13

Bu bağlamda Milli Enerji ve Maden Politikası’nın geliştirilmesi, başarılı geçen YEKA ihaleleri, TANAP, Türk Akımı, LNG ve doğal gaz depolama, Akkuyu Nükleer Güç Santrali ve yerli kömür yatırım süreçlerinde kaydedilen ilerlemeler 2017 yılının enerji sektörü açısından önemli gelişmeleri olmuştur.

Afrika Açılımı Kârlılığımızı ArtırdıTürkiye’nin önemli atılımlar gerçekleştirdiği 2017 yılında Aksa Enerji de istikrarlı büyümesini sürdürmüş, özellikle yurt dışındaki hamleleriyle ülke ekonomisine önemli katkılarda bulunmuştur.

Küresel bir güç olma hedefine adım adım yaklaşan Şirketimiz, 2015 yılında Gana hükümetiyle imzalanan anlaşma ile başlayan, 2016 yılında Madagaskar ve Mali hükümetleriyle imzalanan anlaşmalarla devam eden küreselleşme hamlesini, 2017 yılında devreye giren enerji santralleriyle gerçekleştirmiştir.

Yıl içerisinde peş peşe devreye giren santraller sayesinde Aksa Enerji, Türkiye’nin ardından Afrika kıtasının da en önemli enerji üreticilerinden biri haline gelmiştir. Afrika ülkeleriyle imzalanan, uzun vadeli ve döviz bazlı garantili satış anlaşmaları, döviz bazlı hızlı bir nakit akışı sağlarken Şirket’in bilançosundaki potansiyel kur farkı zararına karşı doğal bir hedge mekanizması oluşturmuş, kârlılığını artırmıştır.

Dördü yurt dışında olmak üzere toplam dokuz santralinde 2,236 MW kurulu güce sahip olan Aksa Enerji 2017 yılında 17,9 TWsa enerji satışı gerçekleştirerek 3,6 milyar TL ciro elde etmiştir.

Aksa Enerji yıl içerisinde gerçekleştirdiği satışlarla da hem finansal borçluluğunu azaltmış hem de globalleşme yolunda yurt dışında gerçekleştirilen yatırımlar için kaynak yaratmıştır. Bu çerçevede 2017 yılı içerisinde Ayvacık Ayres, Hatay Sebenoba, Manisa Karakurt, Belen Atik, Kapıdağ, Kıyıköy ve Şamlı Rüzgâr Santralleri’nin satışı tamamlanarak önemli bir nakit akışı sağlanmıştır. 2018 yılının ilk günlerinde de İncesu Hidroelektrik Santrali’nin satışı tamamlanmıştır.

Aksa Enerji Devler Liginde YükseliyorAksa Enerji, başarıyla uygulanan yurt dışı stratejisi ve hız kesmeden sürdürdüğü yatırımlarla Türkiye’nin önde gelen

şirketleri arasında üst sıralara tırmanmaya devam etmektedir. Fortune dergisinin hazırladığı “Türkiye’nin En Büyük 500 Şirketi” listesinde, bir önceki yıl 61’inci sırada olan Aksa Enerji, 2017 yılında yayımlanan listede 12 basamak daha yükselerek 49’uncu sıraya yerleşmiştir. Şirketimiz, Capital dergisinin listesinde ise 78’inci sıradan, 19 basamak yükselişle, 59’uncu sıraya çıkmıştır. Uluslararası derecelendirme kuruluşu Turkrating de yıl içerisinde yaptığı değerlendirmede, Aksa Enerji’nin uzun vadede finansal yükümlülüklerini yerine getirme kapasitesi açısından güçlü seviyeye ve düşük kredi riskine sahip olduğunu bir kez daha teyit etmiştir.

Bütün bu başarılar Şirketimizin önümüzdeki dönemde erişeceği başarıların habercisi niteliğindedir. 2018 yılı, 2017 yılında devreye giren Afrika santrallerinin bütün yıl faaliyet göstereceği, olumlu etkilerini finansal tablolarımızda açıkça göreceğimiz bir yıl olacaktır.

Hedefimiz Yeni ÜlkelerYurt dışı yatırımların koordinasyonunu sağlamak amacıyla Hollanda’da tamamı Aksa Enerji Üretim A.Ş.’ye ait Aksa Global Investments B.V. adında bir çatı şirketi kuran Aksa Enerji, yeni yatırım fırsatlarını kollamaya, dünyada ihtiyaç duyulan her yere enerji taşımaya ve ülkemize döviz kazandırmaya devam edecektir.

Yurt dışı yatırımlarına devam edecek olan Şirketimiz, global bir dev olma yolunda ilerlemeyi de kararlılıkla sürdürecektir. Bu doğrultuda atılan adımlardan biri Endonezya’nın Aceh Eyaleti’nde doğal gaz santrali kurma konusunda imzalanan ön mutabakat anlaşması olmuştur. Bunun yanı sıra Afrika’da çeşitli ülkeler ile enerji santralleri kurma ve işletme amacıyla görüşmeler devam etmektedir.

Elde ettiğimiz başarılarda en büyük paya sahip olan başta çalışanlarımız olmak üzere tüm paydaşlarımız, geleceğe dair hedeflerimizi gerçekleştirme konusunda da en önemli güvencemizdir.

Bu vesileyle, tüm paydaşlarımıza teşekkürü borç bilirim.

Cemil KAZANCIYönetim Kurulu Başkanı

3,6 MİLYAR TL CİRO

Aksa Enerji 2017 yılında

3,6 milyar TL ciro elde

etmiştir.

Cemil KAZA

Page 16: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Afrikalılar hiçbir zaman kendilerini anlatma fırsatı elde edemediği için kültürlerini diğer milliyetlerden insanların tanıtmasına bağlı kaldılar. Seyahat edip diğer kültürlerle iletişime geçme fırsatı mali güçlerinin yeterli olmaması yüzünden mümkün olmadı.”

Page 17: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 18: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

16 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Y Ö N E T İ M K U R U L U

Mehmet Akif ŞamYönetim Kurulu Üyesi(1968) Mehmet Akif Şam, lisans eğitimini Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nde tamamlamıştır. İş hayatına Pronto Public Relations & Consultancy firmasında Medya Planlayıcısı olarak başlayan Şam, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda Müşavir olarak görev yapmıştır. EÜAŞ Kemerköy Elektrik Üretim A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapan Şam, 2011 yılında Kazancı Holding bünyesine katılmıştır. Kazancı Holding Ankara Temsilciliği ve Aksa Doğal Gaz Dağıtım şirketleri, Aksa Göynük Enerji Üretim A.Ş., Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Fırat Elektrik Dağıtım A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyesi olarak görevine devam eden Şam, bu görevlerinin yanı sıra 2017 yılı itibarıyla Aksa Enerji Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır.

Tülay KazancıYönetim Kurulu Üyesi(1959) Kazancı Holding Yönetim Kurulu Üyesi olan Tülay Kazancı, aynı zamanda ATK Sigorta Aracılık Hizmetleri ve Aksa Anadolu Yakası Makine Satış ve Servis Ortaklık Kurulu Üyesi olarak da görev yapmaktadır. 2010 yılı Nisan ayından bu yana Aksa Enerji Yönetim Kurulu Üyesidir.

Serdar NişliYönetim Kurulu Başkan Yardımcısı(1954) Serdar Nişli, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden lisans ve yüksek lisans dereceleri alarak mezun olmuştur. Mezuniyetinin ardından Çayırhan Termik Santrali (TEK) ve özel sektörde 18 yıl farklı görevler üstlenen Nişli, 1996 yılında Kazancı Holding bünyesine katılmıştır. Aksa Enerji’de Genel Müdür olarak görev yapan Nişli, görevine Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı olarak devam etmektedir.

Cemil KazancıYönetim Kurulu Başkanı(1961) Cemil Kazancı, çalışma hayatına aile grup şirketlerinde başlamıştır. İlk olarak jeneratör üretim ve satış alanında yöneticilik görevlerinde bulunan Kazancı, daha sonra Grup’un enerji alanındaki faaliyetlerini büyütmek ve elektrik enerjisi üretmek amacıyla, 1997 yılında faaliyete geçen Aksa Enerji’nin kuruluşunda aktif rol almıştır. Kazancı Holding ve Aksa Enerji Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerinin yanı sıra, Kazancı Holding ve Grup şirketlerinde Yönetim Kurulu Üyeliği yapmaktadır.

Page 19: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

YÖNETİMDEN 17

Cüneyt UygunEnerji Grup Başkanı, CEO ve Yönetim Kurulu Üyesi (1970) Saint Joseph Fransız Lisesi’nden mezun olduktan sonra Boğaziçi Üniversitesi’nde Matematik lisans ve Ekonomi yüksek lisans eğitimlerini tamamlamıştır. TSKB, Efes İçecek Grubu ve Turkcell’de yöneticilik yaptıktan sonra Turkcell’in Ukrayna operasyonunda CFO olarak görev alan Cüneyt Uygun, 2010 yılında Kazancı Holding bünyesine katılmıştır. 2013 yılında Aksa Enerji’ye CEO olarak atanan Uygun, aynı zamanda 2015 yılı itibarıyla Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır.

Derya UztürkYönetim Kurulu Bağımsız Üyesi(1969) Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Derya Uztürk, Boğaziçi Üniversitesi’nde aynı bölümde yüksek lisans, ABD Lehigh Üniversitesi’nde ise doktora yapmıştır. ABD’de ExxonMobil Research & Engineering Company ve son olarak SVM’de enerji sistemlerinin optimizasyonu ve yönetimi konularında Yöneticilik yapmış olan Uztürk’ün konu ile ilgili çok sayıda makalesi ve yayını bulunmaktadır.

Kayhan YararbaşYönetim Kurulu Bağımsız Üyesi(1970) Bilkent Üniversitesi İngiliz Dili Yüksek Okulu mezunu olan Yararbaş’ın Turizm ve Otel Yöneticiliği branşında Marmara Üniversitesi ve Henley College Coventry’den ön lisansları bulunmaktadır. Bilişim A.Ş.’de Satış ve Organizasyon Müdürü, Park Orman’da Mali ve İdari İşler’den sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışan Yararbaş, Dentaltourinfo (DTI GMBH) Ltd. Şti.’de Kurucu Ortak/Genel Müdür olarak görev yapmaktadır.

Haldun AlperatYönetim Kurulu Bağımsız Üyesi(1970) Lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği’nde tamamlayan Haldun Alperat, The University of Wolverhampton’da Finans üzerine MBA yapmıştır. İş hayatına Garanti Yatırım Bankası’nda Araştırma Uzmanı olarak başlamış, daha sonra Caspian Menkul Değerler, Ege Yatırım, Raymond James Menkul Değerler ve Fideltus Capital’da Yöneticilik görevleri üstlenmiş, Ekspres Yatırım’ın Genel Müdürlüğü’nü yapmıştır. Fransızca ve İngilizce bilen Alperat, SFA (İngiltere) ve SPK İleri Düzey lisanslarına sahiptir.

(8)

Page 20: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

18 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

AKSA ENERJİ, 2018 YILINDA AFRİKA’DAKİ VARLIĞINI DAHA DA PEKİŞTİRECEK, BU SANTRALLERİN TÜM YIL BOYUNCA ÇALIŞMASI İLE KÂRLILIĞINI YÜKSELTECEKTİR.

C E O ’ N U N M E S A J I

Page 21: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

YÖNETİMDEN 19

Page 22: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

20 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

CEO’NUN MESAJI

Her anlamda zorlu geçen 2016 yılının ardından 2017, ekonomide istikrarın yakalandığı, hızlı bir büyümenin gerçekleştiği bir yıl olmuştur. Kamu otoritelerince sağlanan kredi teşvikleriyle büyümede ivmelenen Türkiye, gerek yeni yatırımlarıyla gerekse yıl boyunca ilginin yüksek olduğu finansal piyasalarıyla küresel ekonomide pozitif ayrışmıştır.

Enerji üretimi ve tüketimi Türkiye’nin büyümesine paralel bir şekilde yükselmeye devam etmektedir. 2017 yılında Türkiye’nin kurulu gücü %6 artmış, 83.275 MW’a ulaşmıştır. 2016 yılında 275 GWsa olarak gerçekleşen elektrik tüketimi de 2017 yılında 290 GWsa’ya yükselmiştir.

Ciroda ve Kârda Artış SağladıkGelişen Türkiye’nin enerji kaynağı Aksa Enerji, 2017 yılında gerçekleştirdiği stratejik hamlelerle büyümeye devam etmiş, küresel bir güç olma hedefine doğru güçlü adımlarla ilerlemiştir. Dokuz santralinde 2.236 MW kurulu güce sahip olan Aksa Enerji, gerçekleştirdiği 17,9 TWsa enerji satışıyla, cirosunu 3,6 milyar TL’ye çıkarmış, 389 milyon TL kâr elde etmiştir.

Afrika’da 386 MW Kurulu Güce UlaştıkBu başarılı sonuçlarda Aksa Enerji’nin 2015 yılında başlattığı küresel açılımın büyük payı olmuştur. 2017’nin Mart ayında üretime başlayan Gana Santralimiz, 2017 yılı içerisinde 280 MW kurulu güce ulaşmıştır. Madagaskar Santralimizin 66 MW kurulu güce sahip ilk fazı Temmuz ayında devreye girerken, 40 MW kurulu güce sahip Mali Santralimiz de Ağustos ayında tamamlanarak üretime başlamıştır.

Bu ülkelerdeki döviz bazlı ve alım garantili kontratlarımızın katkısıyla 2017 yılında bu santrallerden yaratılan kârlılık toplam Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kârımızın (FAVÖK) %74’ünü oluşturmuştur.

Bu sayede, 2017 yılında gerçekleşen varlık satışları ve Türkiye enerji piyasasındaki olumsuz gelişmelere rağmen 2017 yılında devreye giren Afrika santralleri ile ciro ve kârlılığımız artış göstermiştir.

Yurt Dışında Varlığımızı Pekiştireceğiz2017 yılında Gana’nın enerji ihtiyacının %9’u, Mali’nin enerji ihtiyacının %13’ü, Madagaskar’ın enerji ihtiyacının ise %34’ü Aksa Enerji tarafından karşılanmıştır. Aksa Enerji, 2018 yılında Afrika’daki varlığını daha da pekiştirecek, bu santrallerin tüm yıl boyunca çalışması ile kârlılığını yükseltecektir.

Bir Türk enerji şirketi olarak, dünyanın herhangi bir yerinde enerji ihtiyacına çözüm üretmek, elektrik gibi temel bir ihtiyaca cevap vermek ve istihdam sağlıyor olmak Aksa Enerji açısından çok büyük bir gurur kaynağıdır. Acil enerji ihtiyacı olan başka ülkelere de hizmet götürmek için çalışmaya devam ediyoruz. .

İş Modelimizle Sektörümüze Örnek OluyoruzAksa Enerji olarak santrallerimizin kurulumundan işletimine ve bakım-onarımına kadar tüm süreçleri kendi bünyemizde etkin, hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleştiriyoruz. Bu sayede, Afrika santrallerimizi Şirketimiz bünyesindeki mevcut ekipmanları kullanarak çok düşük bir yatırım tutarıyla çok kısa sürede hizmete almış olmamız, diğer ülkelerle yaptığımız görüşmelerde de olumlu bir referans olmuştur. Gana’da başlayan, Madagaskar ve Mali’de devam eden bu başarılı modelin önümüzdeki dönemlerde diğer ülkelere de yayılarak genişlemesi için görüşme ve çalışmalarımıza devam ediyoruz.

Şirketimiz, global bir marka olma vizyonuyla yurt dışında bu adımları atarken, yurt içinde de sürdürülebilir büyüme yolunda stratejik adımlar atarak verimliliğini ve kârlılığını artırmıştır.

Yerli Üretime Katkımız SürüyorTürkiye’de özel sektör tarafından devreye alınmış yerli kömür kullanan iki santralden biri olan Bolu Göynük Termik Enerji Santralimizde üretilen elektriğin ihale kapsamındaki miktarı, 2016 yılında olduğu gibi 2017 yılında da devlet teşvikleri çerçevesinde Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş.’ye (TETAŞ) satılmıştır.

Gelişen Türkiye’nin

enerji devi Aksa

Enerji, 2017 yılında

gerçekleştirdiği stratejik

hamlelerle büyümeye

devam etmiş, küresel

bir güç olma hedefine

doğru sağlam adımlarla

ilerlemiştir.

Page 23: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

YÖNETİMDEN 21

2017 yılı sonunda yerli kömürden elektrik üretimine yönelik teşvikler daha da artırılmıştır. 2016 ve 2017 yılı için 185 TL olarak belirlenen birim fiyat 2018 yılının başından itibaren 201,4 TL’ye çıkarılarak, bu fiyatın her üç ayda bir enflasyon oranında yükseltilmesi kararlaştırılmıştır. Bu düzenleme Bolu Göynük Termik Enerji Santralimizin 2018 kârlılığına olumlu katkı yapacaktır. Ek olarak, 1 Ocak 2018’de yürürlüğe giren Kapasite Mekanizması, Bolu Göynük Termik Enerji Santralimiz ile Ali Metin Kazancı Antalya Doğal Gaz Kombine Çevrim Santralimizi de kapsamakta olup, bu iki santralimizin 2018 yılı karlılığına olumlu etki yaratacaktır.

2017 yılı içerisinde toplam 259 MW kurulu güce sahip yedi rüzgâr enerji santralinin ve 2018 Ocak ayında 15 MW kurulu güce sahip İncesu Hidroelektrik Santrali’nin satışının tamamlanması da Şirketimizi daha sağlıklı bir finansal yapıya kavuşturmuştur.

Gerçekleştirilen varlık satışları ile toplam 411,6 milyon ABD doları gelir elde edilmiş, sağlanan nakit akışı Şirketimizin kısa vadeli yükümlülüklerinin azaltılmasında kullanılmıştır.

Stratejilerimizin Başarısı Teyit EdildiŞirketimizin kârlılık odaklı başarılı stratejisi sayesinde sahip olduğu yüksek kredi kalitesi ve güçlü borç ödeme kabiliyeti, Turkrating’in verdiği notlarla bir kez daha teyit edilmiştir.

2016 yılında Aksa Enerji’yi yerli para cinsinden ulusal düzeyde yatırım yapılabilir kategoride değerlendirerek, Uzun Vadeli Ulusal Kredi Derecelendirme notunu TR A+, Kısa Vadeli Ulusal Kredi Derecelendirme notunu TR A2 olarak teyit eden Turkrating, 2017 yılında yaptığı gözden geçirmede Aksa Enerji’nin notu koruduğunu açıklamıştır.

Yüksek kredi kalitesi notu olan TR A+, Şirketimizin uzun vadede finansal yükümlülüklerini yerine getirme kapasitesi açısından güçlü seviyeye ve düşük kredi riskine sahip olduğunu gösterirken; TR A2 olan Kısa Vadeli Kredi Derecelendirme notu ise borç ödeme kabiliyeti açısından en yüksek seviye olan TR A1’in bir seviye altındadır.

Kurumsal Yönetim, Sürdürülebilir Büyüme…Aksa Enerji, küresel bir güç olma vizyonunun, kurumsal yönetim ilkelerine uyumlu, çevreye ve topluma saygılı bir anlayışla hayata geçirilebileceğinin bilincindedir. Şirketimiz, kurulduğu günden bu yana her adımını çevre ve topluma duyduğu sorumlulukla atmaktadır.

Şirketimizin 2015 yılından bu yana Borsa İstanbul’da işlem gören ve kurumsal sürdürülebilirlik performansları üst seviyede olan şirketlerin yer aldığı Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almaya devam etmesi de bu alandaki başarısının göstergesidir.

Sürdürülebilirliği, iş yapma biçiminin ve uzun vadeli stratejik yaklaşımının parçası haline getirmek için çalışan Aksa Enerji, uluslararası standartlarda ve formatta hazırlanarak, tescili yurt dışında yapılan Sürdürülebilirlik Raporu’nu 2016’nın ardından 2017 yılında da gönüllü olarak yayınlamıştır.

Kurumsal Yönetim İlkeleriyle uyumlu, iklim değişikliğinin de içinde bulunduğu çevresel, sosyal ve yönetimsel risklerinin yönetilmesi için gerekli strateji, politika ve hedeflerinin oluşturulması amacıyla çalışan Sürdürülebilirlik Komitesi, sürdürülebilirlik çalışmalarının izlenebilir ve geliştirilebilir bir yapıya kavuşturulması konusunda adımlar atmaya devam edecektir.

Bütün bu başarılar yeniliğe ve değişime açık, dinamik, kendisini ve işini geliştirme potansiyelinin farkında olan Aksa Enerji ailesi sayesinde mümkün olmuştur.

Bu vesileyle, başta Aksa Enerji çalışanları olmak üzere en büyük güvencemiz olan Kazancı Grubu’na ve tüm paydaşlarımıza teşekkürü borç bilirim.

Cüneyt UYGUNEnerji Grup Başkanı, CEO ve Yönetim Kurulu Üyesi

83.275 MW

2017 yılında Türkiye’nin

kurulu gücü %6 artmış,

83.275 MW’a ulaşmıştır.

Page 24: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Viktorya Gölü’nün ortasındaki tekneden sorumlu kişiyle bizim teknenin kaptanı konuşurken izlediğim bu manzara aslında Afrika kültürü hakkında çok önemli bir gerçeğin özetiydi:

Acele etmenin hiç bir şeyin daha hızlı gerçekleşmesine faydası yok.Zorlamak, sorular sormak da faydasız. O tekne gidebildiği zaman gidecek.”

Page 25: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 26: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

24 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Ü S T Y Ö N E T İ M

Cüneyt UYGUN (1)

Enerji Grup Başkanı, CEO ve Yönetim Kurulu ÜyesiÖzgeçmiş bilgileri için 17. sayfaya bakınız.

Murat Kirazlı (2)

Başkan Yardımcısı, Aksa Enerji Ticaret ve Satış Genel Müdürü Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü lisans eğitiminin ardından Bilkent Üniversitesi’nde Finans yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Profesyonel iş yaşamına Kurucu Ortak olarak CCM Ltd. Şti.’nde başlayan Murat Kirazlı, sonrasında sırasıyla Deloitte’da Enerji Sektörü Kıdemli Danışmanı ve Espe Enerji San. ve Tic. A.Ş.’de Enerji Ticareti Direktörü ve Limak Enerji Grubu’nda yine Enerji Ticareti Direktörü olarak görev yapmıştır. Kirazlı, Eylül 2014 tarihinde Enerji Ticareti Direktörü olarak Aksa Enerji Grubu’na katılmış ve daha sonra Ticaret ve Satıştan Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak atanmıştır.

(1) (2)

Page 27: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

25

Fatma Utan (3)

Başkan Yardımcısı, Mali İşler (CFO) Marmara Üniversitesi İktisat Bölümü mezunudur. 1989 yılında Töbank’ta Müfettiş Yardımcısı olarak bankacılık kariyerine başlayan Utan, Nahcivan Türkbank, Demirbank, İnterbank ve Halkbank’ta Müfettişlik, Bütçe Raporlama ve Mali Kontrol Yöneticiliği, Kredi ve Pazarlama Müdürlüğü, Ticari ve Kurumsal Şube Müdürlükleri yapmıştır. Fatma Utan 2010 yılında Aksa Enerji Grubu’na katılmıştır. Finansman Direktörü olarak görev yapan Utan, Temmuz 2016 itibarıyla Aksa Enerji’deki görevine Mali İşler Direktörü (CFO) olarak devam etmektedir.

Özlem McCann (4)

Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim Direktörüİzmir Amerikan Koleji’nden mezun olduktan sonra Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde Ekonomi Bölümü’nü bitirmiştir. Sermaye piyasalarında 21 yıllık tecrübesi bulunan Özlem McCann, çeşitli aracı kurumlarda kıdemli analist olarak çalıştıktan sonra Paris ve Londra’da yatırım bankacılığı alanında görevlerde bulunmuş, daha sonra HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ve Eczacıbaşı Menkul Değerler’de Yurt Dışı Satış (ICM) departmanlarında yöneticilik yapmıştır. Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey, Kurumsal Yönetim Derecelendirme Uzmanlığı ve FCA (İngiltere) lisanslarına sahip olan Özlem McCann, Aralık 2013 tarihinde Aksa Enerji bünyesinde Yatırımcı İlişkileri Müdürü olarak başladığı görevine, 2015 yılı itibarıyla Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim Müdürü, Temmuz 2016 itibarıyla ise Aksa Enerji ve Kazancı Holding Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim Direktörü olarak devam etmektedir.

(3) (4)

Page 28: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

B İ R B A K I Ş TA A K S A E N E R J İ

AKSA ENERJİ STRATEJİK YATIRIM PLANINDA RADİKAL BİR DEĞİŞİME GİTMİŞ, KÜRESEL BİR GÜÇ OLMA HEDEFİYLE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ’NDEN (KKTC) SONRA AFRİKA’DAKİ YATIRIMLARIYLA YURT DIŞINA AÇILMIŞTIR.

Page 29: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 30: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

28 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Sınırları Aşıyoruz

KIBRISMALİ

GANAMADAGASKAR

E N E R J İ

Page 31: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

BİR BAKIŞTA AKSA ENERJİ 29

Kendi ekolojisini yaratan operasyonlar oluşturuyoruz.

Santrallerimizin inşaatında da işletmesinde de yerel

halktan istihdam sağlıyoruz.

Rotamızı yurt dışına, öncelikle Afrika’ya çevirdik.

Gana, Mali ve Madagaskar’daki santrallerimizin

inşaatlarını 6-9 ay gibi kısa sürelerde tamamlayarak üç

santralimizi de yıl içerisinde faaliyete geçirdik.

Gana, Madagaskar ve Mali dışında farklı

coğrafyalarda farklı ülkelerle temas halindeyiz.

Ülkelerin acil enerji ihtiyaçlarına cevap vermeye

devam edeceğiz.

Uzmanlığımızla herhangi bir ülkedeki santrali söküp

başka bir ülkeye kısa sürede kurabiliyoruz. Afrika’daki

yatırımlarımız know-how ihracı ile ülkemize döviz

girdisi sağlıyor.

Page 32: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

30 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Bölgenin en güvenilir ve

en büyük gücü olmaktır.

Enerji sektöründeki derin bilgi ve

tecrübelerimiz ışığında, teknolojik

gelişmelere olan duyarlılığımız

ve kendini her zaman yenileyen

eğitimli ve kaliteli çalışan

kadromuzla, verimliliği yüksek

projelerimizi hayata geçirmeye

devam etmektir.

VİZYONUMUZ

MİSYONUMUZ

Page 33: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

BİR BAKIŞTA AKSA ENERJİ 31

Page 34: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

32 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ ’ N İ N O R TA K L I K YA P I S I

Aksa Enerji’nin payları A ve B grubu olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Aksa Enerji’nin 31 Aralık 2017 itibarıyla çıkarılmış sermayesi, her biri 1 TL nominal değerde 293.896.220 adedi A grubu nama yazılı pay, 319.272.898 adedi B grubu hamiline yazılı pay olmak üzere toplam 613.169.118 adet paya ayrılmıştır.

Pay Grubu Nominal Değeri (TL)

A (Nama) 293.896.220

B (Hamiline) 319.272.898

Toplam 613.169.118

Aksa Enerji’nin ortaklık yapısı ve oy oranları

Hisse Tutarı

Hisse Grubu

Hisse Oranı (%)

Oy Oranı (%)

Kazancı Holding A.Ş. 293.861.845 A 47,92 47,92

Kazancı Holding A.Ş. 86.203.133 B 14,05 14,05

Toplam Kazancı Holding A.Ş. 380.064.978 61.98 61,98

Goldman Sachs International 101.911.765 B 16,62 16,62

Ali Metin Kazancı 4.814 A 0,00 0,00

Mehmet Kazancı 4.812 A 0,00 0,00

Ş. Cemil Kazancı 4.812 A 0,00 0,00

Necati Baykal 4.811 A 0,00 0,00

Tülay Kazancı 1 A 0,00 0,00

Aksa Makine San. A.Ş. 15.125 A 0,00 0,00

Diğer (Halka Açık Kısım) 131.158.000 B 21,39 21,39

TOPLAM * 613.169.118 100,00 100,00

* Kazancı Holding A.Ş. 2012 ve 2013 yıllarında Borsa İstanbul’da yaptığı alışlar ile 4.458.962 adet pay elde etmiştir. Söz konusu paylar yukarıdaki tabloda “Diğer” (Halka Açık Kısım) payları içinde gösterilmiştir.

AKSA ENERJİ, ANA ORTAĞI KONUMUNDAKİ KAZANCI HOLDİNG’DEN ALDIĞI GÜÇLE BÜYÜMEKTEDİR. ŞİRKET’TE KAZANCI HOLDİNG %61,98, GOLDMAN SACHS INTERNATİONAL %16,62 PAYA SAHİPTİR. ŞİRKET HİSSELERİNİN %21,39’U BORSA İSTANBUL’DA İŞLEM GÖRMEKTEDİR.

Page 35: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

BİR BAKIŞTA AKSA ENERJİ 33

%61,98Kazancı Holding

%16,62Goldman Sachs Int.

%21,39Halka Açık

%0,01Diğer

Page 36: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

34 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

R A K A M L A R L A A K S A E N E R J İ

AKSA ENERJİ’NİN ÜRETİM PORTFÖYÜ, 2017 YIL SONU İTİBARIYLA 1’İ HİDROELEKTRİK 4’Ü AKARYAKIT, 3’Ü DOĞAL GAZ VE 1’İ LİNYİT SANTRALİ OLMAK ÜZERE 9 ENERJİ SANTRALİNDEN OLUŞMAKTADIR.

3

1 317,6

4 1

9Doğal Gaz Kombine Çevrim

Hidroelektrik Yatırım Tutarı (Milyon TL)

Akaryakıt

386 MW

2017’de Devreye Giren Kapasite

Linyit

Operasyonel Santral Sayısı

2.236 MW

Toplam Kurulu Güç

Page 37: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

BİR BAKIŞTA AKSA ENERJİ 35

*2017 yıl sonu kurulu gücünü ifade etmektedir. **İncesu Hidroelektrik Santrali 17 Ocak 2018 tarihinde Fernas Grup Şirketlerinden Deniz Elektrik Üretim Ltd. Şti’ye satılmıştır.

Doğal Gaz Kombine

Çevrim Santrali (%63)

Linyit Santrali (%12)

Hidroelektrik Santrali (%1) Akaryakıt Santrali (%24)

1.412 MW

270 MW

15 MW** 539 MW

2.236 MW*Toplam Kurulu Güç

Page 38: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

36 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

SAĞLADIĞI DÖVİZ GİRDİSİYLE TÜRK EKONOMİSİNİ DESTEKLEYEN AKSA ENERJİ, GLOBAL BİR ENERJİ ŞİRKETİ OLARAK, KURULU GÜCÜNÜ YURT DIŞINDA ARTIRMAYA DEVAM EDECEKTİR.

F İ N A N S A L V E O P E R A S Y O N E L G Ö S T E R G E L E R

Page 39: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

BİR BAKIŞTA AKSA ENERJİ 37

Page 40: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

38 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

FİNANSAL GÖSTERGELER

Başlıca Finansal Göstergeler

Konsolide (Milyon TL) 2013 2014 2015 2016 2017

Satış Gelirleri (net) 1.786 1.957 2.307 3.178 3.599

Net Dönem Kârı/Zararı (133) 39,4 (216,3) (362,9) 389,6

FAVÖK 311,8 343,9 442,9 434,9 492,7

Toplam Aktifler 2.876 3.460 4.042 4.153 5.211

Özsermaye 984 1.022 773 389,7 1.609

FAVÖK Marjı (%) 18 18 19 14 13,7

Toplam Yatırımlar 640 753 592 265 317,62013

2.876

3.460

4.042 4.153

5.211

2014 2015 2016 2017

Toplam Aktifler (Milyar TL )

%25 ARTIŞ

2013

493

2014 2015 2016 2017

FAVÖK (Milyon TL )

2013

3.599

2014 2015 2016 2017

Satış Gelirleri (Milyar TL )

%13 %13

1.7861.957

2.307

3.178

312344

443 435

ARTIŞ ARTIŞ

Page 41: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

BİR BAKIŞTA AKSA ENERJİ 39

2018 BEKLENTİLERİ

FAVÖK DAĞILIMI

(%)

FAVÖK (Milyon TL) 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

121,8 159,2 181,1 311,8 343,9 442,9 434,9 492,7

Türkiye ve KKTC Afrika

%24 %76

FAVÖK DAĞILIMI

(%)

Net Finansal Borç /FAVÖK 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

6,0 4,2 4,0 4,2 5,2 5,8 6,3 5,7

Döviz bazlı TL bazlı

%82 %18

2016 yılında bankalara olan borçların %44’ü TL, %45’i ABD doları, %11’i Euro bazlı olmuştur. 2017 yılında borçluluk TL lehine çevrilmiş, TL bazlı borçlar %53, ABD doları bazlı borçlar %42 ve Euro bazlı borçlar %5 olarak gerçekleşmiştir.

Page 42: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Bazıları coğrafyayı suçlar: Çöl ve tropik kuşak. Çölde olup gelişmiş olan ülke var mı? Ya da tropik kuşakta olup da ateşli ağır hastalıklardan kıvranmayan bir insan? Sıtma olup ateşler içinde titrerken veya kullanmak zorunda olduğunuz sudan dolayı vücudunuzda her ebatta parazit dolaşırken bırakın icat yapmayı, tarlada çalışmayı dahi düşünebilir misiniz?

Sıcak hava değil pek çok kişinin ileri sürdüğü gibi insanı tembelleştiren, sıcak havanın ev sahibi olduğu bir sürü tropik bölgeye has hastalıklardır...”

Page 43: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 44: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

42 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

2017 YILINDA GANA, MALİ VE MADAGASKAR’DAKİ ENERJİ SANTRALLERİNİ DEVREYE ALAN AKSA ENERJİ, GLOBAL BİR ENERJİ ŞİRKETİNE DÖNÜŞMÜŞTÜR.

K İ L O M E T R E TA Ş L A R I

1997• Aksa Enerji Üretim A.Ş. Kazancı Holding iştiraki olarak kuruldu.• Bursa’da ilk biyogaz santrali kuruldu.

1999• Hakkari Akaryakıt Santrali kuruldu.

2001• Hakkari’de ikinci santral kurularak devreye alındı.• Şırnak Akaryakıt Santrali kuruldu.• Mardin Akaryakıt Santrali kuruldu.

2003• KKTC’de 20 MW’lık mobil akaryakıt santrali devreye girdi ve KIBTEK’le elektrik satışı için 5 yıllık anlaşma imzalandı.• Samsun Akaryakıt Santrali EÜAŞ’tan satın alındı.

2004• 1. Hakkari Akaryakıt Santrali Kuzey Irak’a taşındı.

2005• Kuzey Kıbrıs Kalecik Akaryakıt Santrali’nin kurulu gücü artırıldı.

2006• Bolu Göynük Termik Enerji Santrali için Türkiye Kömür İşletmeleri’nden (TKİ) maden işletme hakkı alındı.

2007• Mardin 2 Akaryakıt Santrali faaliyete geçti.

2008• Karakurt, Sebenoba ve Şamlı RES’ler ticari faaliyetlerine başladı. • Ali Metin Kazancı Antalya DGÇS’nin ilk 200 MW’ı devreye girdi.

2009• Karakurt RES’te kapasite artışı yapıldı. • Kuzey Kıbrıs Kalecik Akaryakıt Santrali ile yapılan anlaşma 15+3 yıl olarak

2027 yılına uzatıldı. • Samsun Santrali’nin akaryakıttan doğal gaza çevrimi yapıldı.

Page 45: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

BİR BAKIŞTA AKSA ENERJİ 43

2010• Aksa Enerji Üretim A.Ş. halka arz edildi.• Karakurt RES’te kapasite artışı yapıldı. • Van DGÇS’nin kombine çevrim yatırımı tamamlandı ve kapasitesi artırıldı.

2011• Bursa Biyogaz Santrali’nin lisansı iptal edildi.• Çorum İncesu HES ticari faaliyetine başladı.• Kuzey Kıbrıs Kalecik Akaryakıt Santrali’nin kapasitesi artırıldı. • Şanlıurfa DGÇS ticari faaliyetine başladı. • Şamlı RES’te kapasite artışı yapıldı. • Samsun Santrali doğal gaz kombine çevrim santrali haline getirildi.• Kıyıköy RES Aksa Enerji Üretim A.Ş. bünyesine alındı.• Şanlıurfa Doğal Gaz Enerji Santrali’nin 11,7 MW gücündeki buhar türbini yatırımı ile

kombine çevrim yatırımı tamamlanarak devreye alındı.• Kuzey Kıbrıs Kalecik Akaryakıt Santrali’nde 13 MW’lık buhar türbini devreye alındı.• Ali Metin Kazancı Antalya DGÇS tamamlanıp 1.150 MW olarak işletmeye alındı.• Ayvacık RES devreye alındı.• Şamlı RES’in 24 MW’lık ek kapasite yatırımı tamamlandı.• Kuzey Irak’ta bulunan santral Mardin’e taşınarak Mardin 2 Santrali kuruldu.

2012• Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nin inşaatına başlandı.

2013• Kapıdağ RES’in %93 hissesi devralındı.• Hakkari Santrali’nin üretim lisansı iptal edildi.

2014• Belen/Atik RES’in 14 MW’lık bölümü ticari işletmeye alındı. • Kapıdağ RES’in kapasite artışı yapıldı.• Kıyıköy RES projesinin yapımı tamamlanan 24 MW kurulu gücündeki bölümü ticari

faaliyete başladı.• Siirt Akköy Akaryakıt Santrali devralındı.• Sebenoba RES’te kapasite artışı yapıldı.

2015• Kıyıköy RES’te kapasite artışı yapıldı.• Sebenoba RES’te kapasite artışı yapıldı.• Gana Cumhuriyeti Hükümeti ile akaryakıt enerji santrali kurulumu ve elektrik satışı için

anlaşma imzalandı. • Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nin 135 MW’lık ilk fazı ticari faaliyetine başladı.• Samsun DGÇS’nin üretim lisansı iptal edildi.

• Siirt Akköy Akaryakıt Santrali’nin üretim lisansı iptal edildi. • Turkrating Aksa Enerji’yi TR A+ ve TR A2 notlarıyla yüksek kredi kalitesi ve güçlü borç

ödeme kabiliyeti seviyelerinde derecelendirdi.• Kozbükü HES’in lisans kapasitesi artırıldı.• Aksa Enerji BIST Sürdürülebilirlik Endeksi’ne girdi.• Borsa İstanbul VİOP’ta “Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmelerinde” Piyasa Yapıcısı oldu.• Aksa Enerji ilk tahvil ihracını gerçekleştirdi.• Şanlıurfa DGÇS’de kapasite artışı yapıldı. • Van DGÇS’nin üretim lisansı iptal edildi.• Kuzey Kıbrıs Kalecik Akaryakıt Santrali’nde kapasite artışı yapıldı.

2016• Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nin 135 MW’lık ikinci fazı ticari faaliyetine başladı.• Akköy Hidroelektrik Santrali’ni elinde bulunduran Aksa Enerji’nin bağlı ortaklığı Siirt

Akköy Enerji Üretim A.Ş.’nin hisse devri gerçekleştirildi. • Turkrating Aksa Enerji’yi TR A+ ve TR A2 notlarıyla yüksek kredi kalitesi ve güçlü borç

ödeme kabiliyeti seviyelerinde derecelendirdi.• 2 yıl ve 3 yıl vadeli toplam 200 milyon TL nominal tutarda iki adet tahvil ihracı

gerçekleştirildi. • Madagaskar Cumhuriyeti Hükümeti ile 120 MW kurulu güçte akaryakıt enerji santrali

kurulumu ve elektrik satışı için anlaşma imzalandı.• 81 MW kurulu güçteki Kozbükü Hidroelektrik Santrali ticari faaliyetine başladı.• Mali Cumhuriyeti Hükümeti ile 40 MW kurulu güçte akaryakıt enerji santrali kurulumu ve

elektrik satışı için anlaşma imzalandı.• Kozbükü Hidroelektrik Santrali’nin satışı gerçekleşti.• Sebenoba, Karakurt, Şamlı, Ayvacık, Kapıdağ ve Belen/Atik rüzgâr santrallerinin satışı

konusunda anlaşma imzalandı.

2017• Mardin 1, Mardin 2 ve İdil (Şırnak) akaryakıt santrallerinin lisansları iptal edildi. • Kıyıköy Rüzgar Santrali’nin satış anlaşması imzalandı.• Ayres Ayvacık, Hatay Sebenoba, Manisa Karakurt, Belen Atik, Kapıdağ, Kıyıköy ve Şamlı

Rüzgâr Santralleri satıldı.• Gana Akaryakıt Enerji Santrali’nin 280 MW kurulu güçle ticari faaliyetine başladı.• Madagaskar Akaryakıt Enerji Santrali’nin 66 MW kurulu güce sahip ilk fazı tamamlanarak

ticari faaliyete başladı.• Mali Akaryakıt Enerji Santrali tamamlanarak ticari faaliyetine başladı.• Turkrating, Aksa Enerji’nin uzun vadede finansal yükümlülüklerini yerine getirme kapasitesi

açısından düşük kredi riskine sahip olduğunu teyit etti.

2018• İncesu Hidroelektrik Santrali’nin satışı tamamlandı.

Page 46: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

44 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ ’ N İ N S T R AT E J İ S İ

KKTC’de ticari faaliyetine devam eden 153 MW kurulu güçteki santrale ek olarak kurulan bu üç santral ile birlikte Aksa Enerji’nin 539 MW’a ulaşan yurt dışındaki kurulu gücü, Afrika santrallerindeki kurulu güç artışlarıyla birlikte 683 MW’a ulaşacaktır.

Kârlı Yatırımlarla Sürdürülebilir BüyümeSürdürülebilir büyüme hedefiyle hareket eden Aksa Enerji, sektördeki en düşük santral kurulum maliyetlerinden birine sahiptir. Büyüme ve küreselleşme stratejisi doğrultusunda 2017 yılında üç ayrı yurt dışı projesi ticari operasyona alınmıştır. Aksa Enerji, bu projeler yoluyla kâr marjını artırırken Türkiye’ye de döviz girdisi yaratmaktadır. 2017 yıl sonu itibarıyla Şirket’in Faiz Amortisman Vergi Öncesi Kârının (FAVÖK) %74’ü Afrika santrallerinden sağlanmıştır. 2018’de ise bu oranın %76’ya çıkması beklenmektedir.

Fark Yaratan ÇalışanlarKazancı Grubu’nun benimsediği “en değerli sermayemiz insan kaynağımızdır” yaklaşımı, Aksa Enerji insan kaynakları politikasının temelini oluşturmaktadır. Şirket, erişmek istediği yüksek hedeflere en kaliteli insan gücüne sahip olarak ulaşacağının bilinci ile iyi eğitimli, yetenekli ve başarılı kişilerin istihdamına öncelik vermektedir.

Aksa Enerji yeniliğe ve değişime açık, dinamik, kendisini ve işini geliştirme potansiyelinin farkında olan çalışanlarıyla sektörde fark yaratmaktadır. Ortalama 20 yıllık sektör deneyimine sahip yetkin bir teknik ekibe sahip olan Şirket, bu stratejik avantajı sayesinde başarıya uzanmaktadır.

Topluma Değer Katan Kurumsal Yönetim Anlayışı2010 yılında AKSEN koduyla Borsa İstanbul’da işlem görmeye başlayan Aksa Enerji, BIST 100 endeksinde yer almaktadır. Faaliyetlerini paydaşları için yarattığı değeri artırmak ve uzun vadeli kılmak hedefiyle sürdüren Aksa Enerji, 2015 yılında Borsa İstanbul’da işlem gören ve kurumsal sürdürülebilirlik performansları üst seviyede olan şirketlerin yer aldığı Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi’ne girmiştir. 2015 yılından beri Sürdürülebilirlik Endeksi’nde işlem gören Aksa Enerji, hem yerel hem global platformlarda tüm alanlarda sürdürülebilir gelişmeyi gönüllü olarak desteklemeyi hedef edinmiştir. Bu hedefi kalıcı kılmak amacıyla Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi’ni (United Nations Global Compact) imzalayarak küresel ekonominin sürdürülebilirliğini sağlamak için gerekli olan çevresel ve sosyal dayanakların oluşturulmasına destek vermeyi ve tüm dünya hakları için küresel yatırımlar yapmayı kabul etmiştir. Aksa Enerji, insan hakları, çalışma koşulları, çevre ve yolsuzlukla mücadele gibi konularda tüm paydaşlar ile atılacak adımların, sürdürülebilir bir geleceği şekillendirecek düzeyde güçlü bir etkiye sahip olduğuna inanmaktadır. Şirket, 2015 yılından bu yana gönüllülük ilkesi ile her yıl GRI G4 prensiplerine uygun Sürdürülebilirlik Raporu yayımlamaktadır. Aksa Enerji, sürdürülebilir ve sorumlu şirket dönüşümünün bir göstergesi olarak iklim değişikliğine duyarlı ve iklim değişikliğiyle ilgili mücadelede önlemler talep eden şirketler tarafından dünyaya yapılan bir bildiri olan The Trillion Tonne Communiqué’yi de imzalamıştır.

Kazancı Grubu’nun Gücüyle Gelenekten Geleceğe Türkiye’nin enerji sektöründe lider gruplarından biri olan Kazancı Holding, üretimden dağıtım ve satışa kadar enerji sektörünün tüm alanlarında faaliyet göstermektedir. Şirket 1980’li yıllarda jeneratör üretimine; 1990’lı yıllarda enerji santrali kurulumu ve elektrik üretimine; 2000’lerin başında doğal gaz dağıtımı; 2010 yılında ise elektrik dağıtımı faaliyetlerine başlamıştır.

Aksa Enerji, enerji sektörünün farklı alanlarında faaliyet gösteren diğer Grup şirketleriyle oluşturduğu yatay ve dikey entegrasyon sayesinde de çapraz satış imkânı, marka bilinirliği ve bütünsel hizmet sunma avantajlarından yararlanarak istikrarlı büyümesini sürdürmektedir.

Global Güç 2 kıtada 5 ülkede enerji üreten Aksa Enerji, Türkiye ve KKTC’deki üretim gücüne, 2017 yılında Afrika’daki enerji santrallerini de eklemiştir.

Aksa Enerji’nin 2015 yılında Gana Hükümeti ile imzaladığı enerji santrali kurulumu, elektrik üretimi ve üretilen elektriğin garantili satışı için yapılan anlaşma ile başlayan küresel açılımı, 2016 yılında Madagaskar ve Mali ile devam etmiştir.

Aksa Enerji, Gana santrali’nin inşaatını 9,5 ayda, Mali ve Madagaskar santrallerinin inşaatlarını ise sadece 6 ayda tamamlamıştır. Hâlihazırda Şirket bünyesinde bulunan akaryakıt santrallerinin ekipmanlarının kullanılmasıyla elde dilen bu olağanüstü başarı, Şirket’e önemli bir maliyet avantajı da sağlamıştır.

KÜRESEL BİR GÜÇ OLMA YOLUNDA EMİN ADIMLARLA İLERLEYEN AKSA ENERJİ, TÜRKİYE’NİN DÖRT BİR YANINDAKİ VE KKTC’DEKİ ÜRETİM GÜCÜNE, 2017 YILINDA AFRİKA’DAKİ SANTRALLERİNİ DE EKLEMİŞTİR.

Page 47: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

BİR BAKIŞTA AKSA ENERJİ 45

M A K R O E K O N O M İ K V E S E K T Ö R E L T E M E L L E R

2017 YILINDA ULUSLARARASI DALGALANMALARA RAĞMEN YAKALANAN %7,4 ORANINDAKİ GÜÇLÜ BÜYÜME TÜRKİYE’NİN GÜCÜNÜN VE POTANSİYELİNİN GÖSTERGESİDİR.

Güçlü Ekonomi, Artan Üretim ve İhracatTürkiye, sağlam ekonomik ve finansal altyapısı, genç nüfusu ve jeopolitik konumuyla büyüme potansiyeline sahip ülkelerin başında gelmektedir. 2017 yılında uluslararası dalgalanmalara rağmen yakalanan %7,4 oranındaki güçlü büyüme Türkiye’nin gücünün ve potansiyelinin göstergesidir.

Türkiye ekonomisinin 2017 yılında gösterdiği büyüme başarısının 2018’de de devam edeceği öngörülmektedir. Küresel ekonomide yaşanan toparlanmayla ihracatın daha da artması, düşen turizm gelirlerinin yükselişe geçmesi, hükümetin devam eden teşvikleriyle yatırımların ve istihdamın artması beklenmektedir.

Yükselen Enerji TalebiEşsiz bir coğrafi konuma sahip olan Türkiye, Hazar, Orta Asya ve Orta Doğu bölgelerinden Balkanlar ve Orta Avrupa’ya kadar uzanan bir enerji koridorunun merkezindedir.

Nüfus artışı, sanayileşme, insanların refah seviyesinin yükselmesi ve teknolojik gelişmelere paralel olarak Türkiye’nin enerji talebi artış göstermektedir.

Son 10 yılda elektrik tüketimi yılda ortalama %5,78 artış gösteren Türkiye, talep artış hızında son birkaç yıldaki düşüşe rağmen, enerji sektörü yatırımları açısından cazip ülkelerin başında gelmektedir. Enerji alanındaki yatırımları her geçen gün artan Türkiye’nin 2016 yıl sonunda 78.664 MW olan kurulu gücü, 2017 yıl sonunda 83.275 MW ’a ulaşmıştır.

83.275 MWEnerji alanındaki

yatırımları her geçen gün

artan Türkiye’nin 2016

yılında 78.664 MW olan

kurulu gücü, 2017 yıl

sonunda 83.275 MW’a

ulaşmıştır.

Page 48: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

Aksa Enerji, enerji ve altyapı yatırım ihtiyacı bulunan

Afrika ülkelerinde gerçekleştirdiği yatırımlarla

kârlılığını ve döviz bazlı satışlarının hacmini artırarak

kur farkının etkisini azaltmayı hedeflemektedir.

Aksa Enerji, yurt dışındaki yeni yatırım fırsatlarını da

takip etmekte ve değerlendirmektedir. Bu doğrultuda

hazır ekipman kullanılarak getirilen hızlı çözümleri

cazip bulan ve acil enerji ihtiyacı olan çeşitli ülkeler

ile görüşmeler sürmektedir.

GELECEĞE BAKIŞ

Page 49: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 50: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

48 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

GELECEĞE BAKIŞ

2016 yılında ise Madagaskar Cumhuriyeti’nde enerji santrali kurulması ve üretilen elektriğin garantili satışının yapılması konusunda anlaşmaya varılmıştır. Temmuz 2017’de 25 MW kurulu güçle devreye alınan santral Eylül ayı itibarıyla ilk fazın tamamlanmasıyla 66 MW kurulu güce ulaşmıştır.

Aksa Enerji, üçüncü yurt dışı anlaşmasını Mali Cumhuriyeti’nin başkenti Bamako’da bir enerji santralinin kurulması ve üretilen elektriğin garantili satışının yapılması amacıyla imzalamıştır. Ağustos 2017’de devreye alınan santral, 2017 Eylül ayından itibaren 40 MW kurulu güçle tam kapasite olarak ticari faaliyetine devam etmektedir.

Afrika’daki santrallerin inşasında Aksa Enerji Üretim A.Ş. portföyündeki mevcut santrallerin ekipmanlarının kullanılması hem yatırım tutarını minimize etmiş, hem de inşaat sürelerini ciddi oranda kısaltmıştır.

Yerel bir enerji şirketinden küresel bir enerji devine dönüşen; sağladığı döviz girdisi ile Türk ekonomisini destekleyen Aksa Enerji, yurt dışındaki kurulu gücünü artırmaya devam edecektir.

Şirket, bu doğrultuda yurt dışındaki yeni yatırım fırsatlarını da takip etmekte ve değerlendirmektedir. Hazır ekipman kullanılarak getirilen hızlı çözümleri cazip bulan, acil enerji ihtiyacı olan ülkeler ile görüşmeler sürmektedir.

Satış StratejisiAksa Enerji, döviz bazlı satışların toplam ciro içindeki payını artırarak potansiyel kur farkı zararının önüne geçmeyi amaçlamaktadır.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki Kalecik Akaryakıt Enerji Santrali’nin yanı sıra, 2017 yılı içinde faaliyete başlayan Gana, Madagaskar ve Mali akaryakıt enerji santrallerinde gerçekleştirilen döviz bazlı satışlar, Aksa Enerji’nin finansal dönüşümünün odak noktasını oluşturmaktadır. 2017 yıl sonu itibarıyla Şirket’in toplam Faiz, Vergi ve Amortisman Öncesi Kârı’nın (FAVÖK) %74 ’ü döviz bazlı gerçekleşmiştir.

Yatırım StratejisiAksa Enerji stratejik yatırım planında radikal bir değişime gitmiş, küresel bir güç olma hedefiyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden (KKTC) sonra yurt dışına açılmıştır.

Bu anlayışla yönünü Afrika’ya çeviren Şirket, Gana, Madagaskar ve Mali’de gerçekleştirdiği yatırımlarla Afrika’daki önemli enerji oyuncularından biri haline gelmiştir. Aksa Enerji, enerji ve altyapı yatırımı ihtiyacı bulunan Afrika ülkelerindeki bu yatırımlarıyla aynı zamanda, kârlılığını ve döviz bazlı satışlarının hacmini artırarak finansalları üzerindeki kur etkisini azaltmayı hedeflemektedir.

Bu çerçevede ilk olarak, 2015 yılında Gana Cumhuriyeti Hükümeti ile enerji santrali kurulumu, elektrik üretimi ve üretilen elektriğin garantili satışı konusunda enerji satış anlaşması imzalamıştır. Mart 2017 tarihinde 192,5 MW kurulu güçle ticari faaliyetine başlayan Gana Akaryakıt Enerji Santrali Ağustos 2017 itibarıyla 280 MW kurulu güce ulaşmıştır.

2017 yılında TETAŞ yerli kömürden enerji üreten serbest elektrik üreticilerinden 18 milyar KWsa enerji satın alacağını duyurmuştur. Bu çerçevede Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nde 2017 yılında üretilen elektriğin ihale kapsamındaki miktarı 2017 yılı için belirlenen 185 TL/MWsa fiyattan TETAŞ’a satılmıştır.

2 Aralık 2017 tarihli ve 30258 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararına istinaden TETAŞ tarafından “Yerli Kömür Yakıtlı Elektrik Üretim Santrallerini İşleten Özel Şirketlerden Elektrik Teminine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar” hakkında değişiklik yapılmış, TETAŞ’ın elektrik enerjisi teminine ilişkin usul ve esaslar revize edilerek belirlenmiştir. 2018 yılı itibarıyla yedi yıl boyunca yerli kömürden veya yerli kömür ile ithal kömür karışımından elektrik üreten santrallerden temin edilen toplam enerji miktarı, kararnamede belirtilen fiyat ve tedarik formülü ile hesaplanmaktadır.

Alım miktarı hesaplamasında enerji üretiminde kullanılan yerli kömür miktarı belirleyici etmen olmuştur. %100 yerli kömür ile elektrik enerjisi üreten Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nden de bu karar kapsamında enerji alımı yapılmaktadır. Kararnamede 2016 ve 2017 için 185TL/MWsa olarak belirlenen alım fiyatı, 2018 birinci çeyreği için 201,35 TL/MWsa ’e yükselmiş olup, ikinci çeyrekten itibaren 2024 yılının sonuna kadar her çeyrek, kararnamede belirtilen formül kapsamında TEFE ve ÜFE fiyat endeksleri kullanılarak revize edilecektir. 2017 yılı fiyatına göre %8,8 artış ile başlayan satın alma fiyatının TEFE ve ÜFE endeksleri ile yedi yıl boyunca revize edilecek olması, yerli kömürden elektrik üretimi yapan firmaların desteklenmesi ve yeni yatırımların teşvik edilmesi açısından önemli derecede pozitif bir katkıdır.

Yerel bir enerji

şirketinden küresel bir

enerji devine dönüşen;

sağladığı döviz girdisi

ile Türk ekonomisini

destekleyen Aksa Enerji,

yurt dışındaki kurulu

gücünü artırmaya devam

edecektir.

Page 51: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Peki Afrikalılardan ülkelerinde kalanların durumu neydi?

Yüksek Borçlu Fakir Ülkeler’in 39’unun 33’ü Sahra Altı Afrika’da 2. Dünyanın en fakir 50 ülkesinden 36’sı yine aynı bölgede. Nedenlerini çoğumuz bilmeyiz. Sadece üzülürüz.”

Page 52: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

G E N E L E K O N O M İ K G Ö R Ü N Ü M

TÜRKİYE EKONOMİSİ, TAHMİNLERİN AKSİNE 2017’DE YÜKSEK BÜYÜME PERFORMANSIYLA DİKKAT ÇEKMİŞTİR. ÖZELLİKLE ÜÇÜNCÜ ÇEYREKTEKİ %11,3 BÜYÜME PERFORMANSIYLA BEKLENTİLERİN ÜZERİNE ÇIKARAK, YILI %7,4 DÜZEYİNDE BİR BÜYÜME İLE KAPAMIŞTIR.

Page 53: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 54: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Tropik hastalıklar, doğal afetler, vahşi hayatla iç içe yaşam, hepsi bir araya gelince günü değerlendirip, akşamına da yarın yokmuş gibi eğlenmek, Afrikalı’nın en doğal özelliği.

Ev taksidi, alışveriş merkezleri gibi para biriktirmeye veya harcamaya özendiren hiçbir şey olmayan bir yaşam düşünün. Düşünemediniz değil mi? İşte orası Afrika!”

Page 55: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM 53

Türkiye’den Beklentileri Aşan BüyümeTürkiye ekonomisi, tahminlerinin aksine 2017’de yüksek büyüme performansıyla dikkati çekmiştir. İlk çeyrekte ve ikinci çeyrekte %5,4 büyüyen Türkiye, özellikle üçüncü çeyrekteki %11,3 büyüme performansıyla beklentilerin üzerine çıkmış, yılı %7,4 düzeyinde bir büyüme ile kapamıştır.

Bu hızlı büyümede, uluslararası konjonktür ile ekonomiyi canlandırmak amacıyla hayata geçirilen düzenlemelerin etkisi büyük olmuştur.

Bu çerçevede KOBİ’lerin ve ihracatçıların finansmana erişimi kolaylaştırılmış, Hazine destekli kredilerde Kredi Garanti Fonu’nca (KGF) sağlanan kefaletlerin bakiye tutarının üst sınırı 20 milyar TL’ den 250 milyar TL’ye çıkarılmıştır. Kefalet sürecini hızlandıran portföy garanti sistemi (PGS) tesis edilirken, Hazine’nin kredinin duruma göre, KOBİ dışında %85, KOBİ’ler için %90, ihracatçı için %100 kefil olması sağlanmıştır.

İnşaat sektörünü canlandırmak amacıyla KDV, damga vergisi ve tapu harçlarında düzenlemeye gidilmiş, bankalara borcu olan vatandaş ve şirketleri ilgilendiren sicil affı yürürlüğe girmiş, beyaz eşya ile bazı küçük ev aletlerinden alınan Özel Tüketim Vergisi sıfıra, mobilyaların KDV’si %8’e çekilerek, bu sektörlere hareketlilik sağlanmıştır.

Buna karşılık ekonominin diğer göstergelerinde önemli bozulmalar ortaya çıkmıştır. İşsizlik, enflasyon, bütçe açığı, cari açık, dış borç stoku 2016 yılına göre artış göstermiştir. TL, önceki iki yıla göre daha düşük oranda olsa da, yabancı paralara karşı değer kaybetmeye devam etmiştir. Brent petrolün ortalama olarak beklentilerin üstüne çıkması, cari açığa olumsuz etki eden unsurlar arasında yer almıştır.

Türkiye ekonomisi açısından 2018 yılında küresel gelişmelerden gelecek yansımaların oldukça etkili olacağı yorumları yapılmaktadır. Brent petrolde ortaya çıkacak artışlar cari açığın büyümesine katkı yapacaktır. Fed’in faiz artırması ve bilanço küçültmeye devam etmesi Türkiye gibi dış finansmana bağımlı ekonomilerin dış finansmana erişimini zorlaştırabilecek ve maliyet artışına yol açabilecektir.

Buna karşılık gelişmiş ekonomilerin ve özellikle Avrupa’nın hızlı toparlanmasının Türkiye açısından olumlu bir katkı sağlayacağı tahmin edilmektedir. Türkiye’nin, bir yandan bu ekonomilere ihracatının artması, bir yandan da bu ülkelerden Türkiye’ye gelen turist sayısının artması beklenmektedir. Dolayısıyla bu gelişmeler Türkiye’ye girecek döviz miktarını yükselterek cari açığa olumlu etki yapacaktır.

Bu değerlendirmelerin ışığında, 2018 yılında Türkiye’nin, 2017’deki hızlı büyümeyi sürdüremese de büyümeye devam edeceği, büyüme oranının %5 düzeyinde gerçekleşeceği yorumları yapılmaktadır.

Küresel finans krizinin 10’uncu yılı olan 2017 yılında dünya ekonomisinde göreceli bir istikrar gözlenmiştir. OECD Ekonomik Görünüm Raporu verilerine göre, 2017 yılında dünya ekonomisi %3,6 düzeyinde büyümüş; yılı ABD %2,2, Euro Bölgesi %2,4, Japonya ise %1,5’luk bir büyüme performansıyla kapatmıştır.

Gelişmiş ekonomilerde iyileşme trendi görülürken, kriz döneminde yüksek büyüme oranlarını sürdüren Çin ve Hindistan gibi gelişmekte olan ekonomilerin yüksek büyüme temposunu sürdüremediği gözlenmektedir.

2018 yılında da özellikle gelişmiş ekonomilerde iyiye gidişin devam edeceği beklentisi hâkimdir.

2018 yılında küresel sistemde Brent petrolün yükseleceğine ilişkin tahminlere ek olarak ABD Merkez Bankası Fed’in faiz artırmaya devam edeceği beklentisi ve bilanço küçültmeye devam edeceği gerçeği ile jeopolitik riskler, olumsuz beklentileri en fazla tetikleyen unsurlar olarak karşımıza çıkmaktadır.

Buna karşılık ABD ekonomisi önderliğinde başlayan krizden çıkış eğiliminin Avrupa’ya, İngiltere’ye ve hatta Japonya’ya da olumlu biçimde yayılarak 2018’de hız kazanması ve dünya ekonomisinin %3,3 ile %3,7 arasında bir oranda büyüyeceği görüşü ağırlık kazanmaktadır.

OECD EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU VERİLERİNE GÖRE, 2017 YILINDA DÜNYA EKONOMİSİ %3,6 DÜZEYİNDE BÜYÜMÜŞ; YILI ABD %2,2, EURO BÖLGESİ %2,4, JAPONYA İSE %1,5’LUK BİR BÜYÜME PERFORMANSIYLA KAPATMIŞTIR.

D Ü N YA V E T Ü R K İ Y E E K O N O M İ S İ

Page 56: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

54 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Küresel enerji tüketiminde Çin 5.219 TWsa ile ilk sırada yer alırken, Çin’i 3.867 TWsa ile ABD, 1.065 TWsa ile Hindistan izlemektedir. Küresel elektrik üretiminde ise Çin 6.015 TWsa ile ilk sırada yer alırken, Çin’i 4.317 TWsa ile ABD ve 1.423 TWsa ile Hindistan izlemektedir.

Bugün küresel enerji tüketiminin %85’ini fosil yakıtlar oluşturmaktadır. Petrol dünyanın temel enerji kaynağı olmaya devam ederken, bunu kömür ve doğal gaz izlemektedir. Önümüzdeki dönemde doğal gazın kömürü geride bırakarak ikinci sıraya yükseleceği, hızla yaygınlaşan LNG’nin global düzeyde entegre olmuş bir doğal gaz pazarı oluşturacağı tahmin edilmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının payının da önümüzdeki 20 yılda dört kat artacağı öngörülmektedir.

Yıllık 5 trilyon ABD doları düzeyinde gerçekleşen harcama tutarıyla enerji sektörü, küresel gayri safi milli hasılanın yaklaşık %6’sına varan bir değer üretmektedir. 2040’a kadar enerji talebinin yarı yarıya artması beklenirken, bu durum enerjiye yapılan yatırımların artmasını da beraberinde getirecektir.

Öte yandan, son dönemde dünya genelinde süregiden finansal dalgalanmalar, enerji tüketimindeki artışı sınırlarken, Enerdata Global Energy Statistical Yearbook 2017’ye göre 2017 yılında enerji tüketiminin bir önceki yıla göre %1,2 artarak, 13.435 milyon ton petrol eşdeğere (Mtpe) ulaştığı belirtilmektedir.

Artan enerji talebi ve enerjide değişen dengeler, arz ve talep pazarlarını değiştirmektedir. Enerji ithalatçısı ve bu alanda dışa bağımlı ülkeler için enerji bağımlılığından kurtulmak, ekonomik bağımsızlığa ulaşabilmek açısından büyük önem taşımaktadır. Bunun yanında jeopolitik belirsizlik ortamı, fosil yakıt kullanımında sürdürülebilirlik çerçevesinde limitlere yaklaşılması ve dramatik sinyaller vermeye başlayan iklim değişikliği, ülkeleri kendi enerji döngülerini bir an önce yeniden yaratmaya mecbur kılmaktadır. İklim değişikliğine yönelik çözümler üretilirken, sadece alternatif enerji kaynaklarını artırmaya değil, enerji verimliliğine yönelik çözümler geliştirmeye de odaklanmak gerekmektedir.

ENERDATA GLOBAL ENERGY STATISTICAL YEARBOOK 2017’YE GÖRE 2017 YILINDA ENERJİ TÜKETİMİNİN BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE %1,2 ARTTIĞI, 13.435 MİLYON TON PETROL EŞDEĞERE (MTPE) ULAŞTIĞI HESAPLANMAKTADIR.

D Ü N YA E N E R J İ P İ YA S A S I N D A G Ö R Ü N Ü M

Küresel Elektrik Tüketimi (TWsa) (2017)

5.219 3.867 1.065 927 887 533 512 509 498 448 307 296H

indi

stan

ABD

Çin

Japo

nya

Rus

ya

Alm

anya

Gün

ey K

ore

Brez

ilya

Kan

ada

Fran

sa

Birl

eşik

Kra

llık

Suud

i Ara

bist

an

Kaynak: https://yearbook.enerdata.net

13.435MİLYON TON

2017 yılında enerji tüketimi bir

önceki yıla göre %1,2 artarak,

13.435 milyon ton petrol

eşdeğere (Mtpe) ulaşmıştır.

Page 57: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Carpe diem, yani ‘Günü yaşa’ deyimi Latince bir deyim ama eminim Afrika’da yazılı tarih olsaydı, esas Afrikalıların bu deyimin sahibi olduğu ortaya çıkardı.

Yarına çıkacağının hiçbir garantisi olmayan bir hayat sürerken bugünden başka elinde bir şey olmayan bir hayatta günü yaşamaktan başka ne yapılabilir ki zaten?”

Page 58: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

56 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

DÜNYA ENERJİ PİYASASINDA GÖRÜNÜM

PetrolOPEC’in “Petrol Piyasası Raporu”na göre, Aralık 2017’de küresel petrol arzı, bir önceki yıla göre 1 milyon varil düzeyinde bir artışla 97,49 milyon varil olarak gerçekleşmiştir. Bu üretimin 32,42 milyon varili OPEC üyesi ülkeler tarafından, 58,62 milyon varili ise OPEC dışı ülkeler tarafından gerçekleştirilmiştir. OPEC tahminlerine göre 2018 yılında petrol arzı, günlük 1,25 milyon varil artışla 98,74 milyon varile ulaşacaktır.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) raporuna göre, küresel petrol talebi ise 96,44 milyon varilden 2017 yılında 98 milyon varile yükselmiştir. Bu rakamın 2018 yılında 99,3 milyon varile yükselmesi beklenmektedir. Dünyanın en büyük petrol üreticisi olan ABD aynı zamanda en büyük tüketici konumundadır. İkinci sırada ise Çin yer almaktadır

Doğal GazUluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre 2017 yılında doğal gaz talebi %1,2 artışla 3,62 trilyon m3’ten 3,67 trilyon m3’e yükselmiştir. Yılda ortalama %1 artan bu miktarın, 2019’da 3,72 trilyon m3 ve 2020’de ise 3,89 trilyon m3’e ulaşacağı öngörülmektedir.

Rapora göre, rekabetçi fiyat aralığı, bol bulunması ve karbon emisyonunu azaltmadaki rolü sayesinde, doğal gaza olan talep gelecek beş yıl içinde petrol ve kömürden daha hızlı büyüyecektir. Küresel doğal gaz talebindeki artışın % 90’ının gelişmekte olan ülkelerden kaynaklanacağı öngörülürken, doğal gaz talep artışının %40’ının Çin’den geleceği tahmin edilmektedir. Raporda buna sebep olarak ise Çin’de hava kirliliğiyle mücadele politikalarının önem kazanmasıyla birlikte doğal gaz talebinin yıllık %8,7 artacağı ve 2022 yılında tüketimin de neredeyse 340 milyar m3’e ulaşacağı gösterilmektedir. IEA verilerine göre Çin’den sonra Asya’da doğal gaz talebinin en çok artacağı bir diğer ülkenin Hindistan olacağı tahmin edilirken, 2022 yılında ülkedeki doğal gaz talebinin yaklaşık 80 milyar m3’e ulaşacağı beklenmektedir.

Tüketim miktarlarının Orta Doğu ülkelerinde yılda %2,4’lük artışla 540 milyar m3’e, Afrika kıtasında ise %3,1 artışla 150 milyar m3’e çıkacağı öngörülmektedir. Latin Amerika’da ise yıllık doğal gaz talebi büyümesinin ortalama %1,3 oranında gerçekleşmesi beklenirken, Avrupa’da daha durağan seyredeceği düşünülmektedir.

Sanayi sektörünün doğal gaz talep büyümesinde yıllık %3’lük artışla başı çekmesi ve doğal gaz talep artışının yarısını oluşturması öngörülmektedir. Ulaşımda ise doğal gaz kullanımın hızla artarak 2022 yılında 140 milyar m3’e ulaşması beklenmektedir.

Kömür Uzunca bir süredir düşüşte olan dünya kömür üretimi ve talebi, Çin’deki politika değişiklikleri, Amerika enerji piyasalarındaki dalgalanmalar ve Hindistan’ın devam eden hızlı sanayileşme hamlesiyle birlikte 2017 yılında yükselişe geçmiştir. Dünya kömür üretiminin üçte ikisini gerçekleştiren ABD, Çin ve Hindistan’da üretimdeki artışlar ise sırasıyla %7, %2 ve %3,2 olmuştur.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, 2017 yılında dünyadaki kömür talebi 2016’daki 5.357 megaton kömür eşdeğeri (mtce) düzeyinden 5.418 mtce düzeyine yükselmiştir. Bu yükselişin önümüzdeki dönemde de devam etmesi beklenmektedir.

2014-2017 Petrol Fiyatlarının Gelişimi

01 Ocak 2015 1 Ocak 2016 1 Ocak 2017

WTI Brent

1 Ocak 2018

Kaynak: eunmearns.com: EIA günlük veri

Kaynak: https://www.carbonbrief.org/iea-world-coal-demand-will-rise-despite-slashing-growth-india

20

40

60

80

100

120

Küresel Kömür Talebi (mtce)

5.588 5.588 5.470 5.357 5.418

2013 2014 2015 2016 2017

Page 59: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM 57

Yenilenebilir EnerjiBloomberg New Energy Finance (BNEF) verilerine göre, küresel yenilenebilir enerji yatırımları 2017 yılında bir önceki yıla kıyasla %3 oranında artışla 333.5 milyon ABD doları olmuştur. 2010 yılından bu yana yenilenebilir enerji alanında gerçekleştirilen toplam yatırım tutarı ise 2,5 trilyon ABD dolarını bulmuştur.

2017 yılında yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi % 6,3 artışla 6.392 TWsa’e yükselmiştir. Bu gelişmelerde yenilenebilir enerji santrallerinin kurulum maliyetlerinin giderek düşmesi ve yenilenebilir enerjinin rekabetçi hale gelmesi etkili olmuştur.

Nükleer EnerjiDünyanın 30 ülkesinde 440 nükleer enerji santrali faaliyet göstermektedir. Toplam 390 GW kapasiteye sahip olan bu santraller, dünya elektrik üretiminin %11’ini karşılamaktadır.

Uluslararası Enerji Ajansı, nükleer santrallerin kurulu gücünün 2030 yılında %42, 2040 yılında %83, 2050 yılında ise %123 artış göstereceğini öngörmektedir.

Fiyatlar Artışa GeçtiArtan taleple birlikte 2017 yılında enerji hammadde fiyatlarında artışlar yaşanmıştır. 2016 yılını 44 ABD doları düzeyinde tamamlayan Brent petrolü, 2017’de ortalama 53 ABD dolarına yükselmiştir. Dünya doğal gaz fiyatlarında da petrole paralel olarak %5 artış gözlenmiştir.

Yıl içerisinde kömür fiyatları, özellikle Çin’in değişen politikaları sonucu artan talep nedeniyle %30 düzeyinde artış göstermiştir.

2018 yılında petrol ve doğal gaz fiyatlarında artışın sürmesi, kömür fiyatlarının ise nispeten sakin bir seyir izlemesi beklenmektedir.

Kaynak: https://about.bnef.com/blog/runaway-53gw-solar-boom-in-china-pushed-global-clean-energy-investment-ahead-in-2017/

Küresel Yenilenebilir Enerji Yatırımları (Milyar ABD Doları)

268.6

321,3360,3

324,6 333,5

2013 2014 2015 2016 2017

440

6.392

NÜKLEER SANTRAL

Dünyanın 30 ülkesinde

440 nükleer enerji

santrali faaliyet

göstermektedir.

2017 yılında yenilenebilir

enerji kaynaklarından

elektrik üretimi

% 6,3 artışla 6.392

TWsa’e yükselmiştir.

TWsa

Page 60: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

58 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Sürdürülebilir kalkınma yolculuğuna kesintisiz bir biçimde devam eden Türkiye, reel sektörün üretim gücünün yanı sıra toplumsal refahın artırılması için enerji alanında bütüncül politikalar geliştirmektedir. Son 10 yıllık dönemde toplam enerji tüketiminin her yıl ortalama %5,1 oranında artış gösterdiği Türkiye’de, özel sektörün desteğiyle enerji arz güvenliği ve kaynak çeşitliliğinin artırılması ana hedefler olarak belirlenmiştir.

Özel Sektörden Katma Değer Odaklı ProjelerTürkiye’nin istikrarlı bir biçimde artış gösteren enerji ihtiyacının karşılanması yolunda Türk özel sektör firmaları önemli görevler üstlenmektedir. Enerji alanında faaliyet yürüten özel sektör firmaları, sektördeki liberalleşme sürecine paralel olarak elektrik üretiminden dağıtımına kadar farklı alanlarda Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir kalkınması açısından hayati önem taşıyan projelere imza atmaktadır. Yurt içi enerji piyasasında önemli deneyim ve uzmanlık kazanan Türk özel sektör firmaları, dünyanın farklı coğrafyalarında enerji alanında önemli projeler üstlenerek uluslararası itibarlarını artırmaktadır.

Toplam 4.313 Santral İle Üretim…Türkiye elektrik enerjisi kurulu gücü 2016 yılında 78.664 MW iken, 2017 yıl sonu itibarıyla %6 artışla 83.275 MW olarak gerçekleşmiştir. Kurulu güç içinde hidroelektriğin payı %33 iken, doğal gazın payı %32, kömürün payı ise %22 olmuştur.

Türkiye’de kurulu santral sayısı 2017 yılında 2.037 artışla 4.313 santrale ulaşmıştır. Elektrik üretimi ise 2016 yıl sonundaki 270 TWsa düzeyinden, 291 TWsa düzeyine çıkmıştır. Bunun yanı sıra artan talebin de etkisiyle Türkiye elektrik tüketimi de artış göstermeye devam ederek 2016 yılındaki 275 T Wsa’ten 2017 yıl sonunda 290 TWsa düzeyine yükselmiştir.

Serbest elektrik üreticilerinin Türkiye elektrik üretimindeki payı her geçen gün artmaya devam etmektedir. 2003 yılında Türkiye elektrik üretiminde %2 paya sahip olan serbest elektrik üreticileri, 2016 yılında %57 paya sahipken, 2017 yıl sonunda %66 paya ulaşmıştır. Üretimin yanı sıra Türkiye kurulu gücü içerisindeki payını da artırmaya devam eden serbest elektrik üreticileri 2003 yılında Türkiye kurulu gücünün %8’ine sahipken 2017 yıl sonunda bu oran %62’ye yükselmiştir. Bunun yanı sıra ülkemizde elektrik üretiminin kaynak bazlı payları sırasıyla, doğal gaz, taş kömürü ve linyit, hidroelektrik, ithal kömür, rüzgâr, motorin ve fuel-oil gibi sıvı yakıtlar, jeotermal ve güneş enerjisidir.

TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ KURULU GÜCÜ 2016 YILINDA 78.664 MW İKEN, 2017 YIL SONU İTİBARIYLA %6 ARTIŞLA 83.275 MW OLARAK GERÇEKLEŞMİŞTİR. KURULU GÜÇ İÇİNDE HİDROELEKTRİĞİN PAYI %33 İKEN, DOĞAL GAZIN PAYI %32, KÖMÜRÜN PAYI İSE %22 OLMUŞTUR.

T Ü R K İ Y E E N E R J İ P İ YA S A S I N D A G Ö R Ü N Ü M

4.313 TOPLAM SANTRAL

Türkiye’de kurulu santral

sayısı 2017 yılında

2.037 artışla 4.313

santrale ulaşmıştır.

Page 61: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM 59

Türkiye Elektrik Üretim-Tüketim Gelişimi (TWsa)

Türkiye Elektrik Üretimi – 2003 Türkiye Elektrik Üretimi – 2017

239 242 239 245 250 255 259 263 270 275 291 290

2012 2013 2014 2015 2016 2017

TüketimÜretim

Serbest Elektrik Üreticileri

EÜAŞ

Otoprodüktörler Serbest Elektrik Üreticileri

Y.İ.,Y.İ.D, İ.H.D EÜAŞ

%2

%16

%16 %66

%37 %45Y.İ., Y.İ.D., İ.H.D.

%18

290 TWsa

Türkiye’de elektrik

tüketimi 2016 yılındaki

275 TWsa seviyesinden

2017 yılında 290 TWsa

düzeyine yükselmiştir.

Page 62: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

60 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

TÜRKİYE ENERJİ PİYASASINDA GÖRÜNÜM

Kaynak: TEİAŞ

Türkiye Kaynak Bazlı Kurulu Güç Rakamları (2016-2017)

Akaryakıt

Katkı (%)

%1

%22

%32

%33

%8

%5

%1

%22

%33

%34

%7

%3

Kömür&Linyit

Doğal Gaz

Hidroelektrik

Rüzgâr

Diğerleri

2017 yıl sonu itibarıyla2016 yıl sonu itibarıyla

1.178 MW 1.101 MW

17.387 MW 18.017 MW

26.053 MW 26.401 MW

26.508 MW 27.205 MW

5.374 MW6.456 MW

2.166 MW

4.095 MW

Page 63: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM 61

Doğal Gaz, Enerji Alanındaki En Önemli İthalat Kalemi Konumunda… Türkiye’nin elektrik üretiminin en önemli kaynaklarından olan doğal gazın %99’u ithal edilmektedir. Enerjide yurt dışına bağımlılık oranını ciddi biçimde etkileyen doğal gazda, toplam rezervin 80 trilyon m3’ü (%43) Orta Doğu ülkelerinde, 54 trilyon m3’ü (%29) Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerinde, 30 trilyon m3’ü (%16) Afrika/Asya Pasifik ülkelerinde bulunmaktadır.

Türkiye’de üretilen doğal gazın tüketimi karşılama oranı ise %0,8 gibi çok düşük bir düzeyde kalmaktadır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın enerji politikalarında yerli kaynakları daha verimli değerlendirmek üzere ortaya koyduğu teşvik çalışmaları ile arama çalışmalarında bir artış ve doğal gaz üretiminde küçük de olsa bir ilerleme olması beklenmektedir.

Doğal gaz kurulu gücü 2017 yılında 26.401 MW ile geçen seneye göre anlamlı bir farklılık göstermezken iklim ve yağış koşulları nedeniyle, elektrik üretimindeki payını %33’ten %38’e yükselmiştir.

Türkiye Elektrik Üretiminin %32’si Termik SantrallerdenTürkiye elektrik üretiminde %32 oranında payı olan kömürün, elektrik üretiminde dünya genelindeki payı %41’dir. Çin’de enerjide kömür kullanım oranı %75, Hindistan’da %73, İsrail’de %54, Almanya’da %47, ABD’de ise %40 oranlarında seyretmektedir.

Türkiye’de bulunan 63 Kömür ve Linyit Yakıtlı Termik Santrallerinin (yerli kömür-linyit-ithal kömür) toplam kurulu gücü 18.677 MW olarak gerçekleşmiş ve toplam kurulu gücün %22’sini oluşturmuştur. Yerli kömüre bağlı kurulu güç 9.883MW ile %12 oranında gerçekleşirken ithal kömüre bağlı kurulu güç ise 8.793 MW ile %10’luk bir paya sahip olmuştur. Yerli kömür ile üretilen elektrik toplam üretimin %15,64’ünü, ithal kömür ile elektrik üretimi ise toplam üretimin %18,02’sini oluşturmuştur.

Ülkemiz elektrik üretiminde kömür, neredeyse tamamı ithal edilen doğal gaza karşı yerli bir kaynak olarak destek görmektedir.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 2023’e dek tüm yerel linyit ve taş kömürü rezervlerini enerji üretimi amaçlı değerlendirmeye yönelik çalışmalarını sürdürmekte ve bu konuda özel sektöre çeşitli teşvik olanaklarıyla destek olmaktadır.

Yerli ve Yenilenebilir Enerji Kaynağı: Hidro-Elektrik Santraller Türkiye kurulu gücü içerisinde %33 paya sahip olan hidroelektrik santraller elektrik üretimi içerisinde ise %20 paya sahiptir. Yenilenebilir enerji kaynakları arasında en yüksek paya sahip olan hidroelektrik santraller yerli ve yenilenebilir olması açısından Türkiye elektrik üretimi açısından da büyük önem taşımaktadır.

KPMG Türkiye, Enerji Sektörel Bakış 2018 raporuna göre, ülkemizin hidroelektrik potansiyeli, dünya toplamının %1’ini, Avrupa toplamının %16’sını oluşturmaktadır.

Hızla Gelişen Bir Kaynak: Rüzgâr EnerjisiYenilenebilir enerjinin en önemli kaynaklarından biri olan rüzgâr enerjisinde hem dünyada hem de Türkiye’de artan ölçeklerde çok sayıda yatırım bulunmaktadır. Dünyada 2000 yılında 17 GW olarak gerçekleşen rüzgâr enerjisinden elektrik üretiminin 2030 yılında 1.750 GW ’a ulaşması beklenmektedir

Türkiye’de 2016 yılı sonu itibarıyla işletmede olan lisanslı rüzgâr enerji santrallerinin kurulu gücü 5.374 MW iken bu rakam 2017 yılında 6.456 MW olarak gerçekleşmiştir.

Güneş Enerjisinde 2.060 MW Kurulu Güç…Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlası’na (GEPA) göre Türkiye, 2.737 saat yıllık toplam güneşlenme süresi ve 1.527 KWsa/m² yıllık ortalama güneş enerjisi miktarı ile güneş enerjisinden çok daha verimli yararlanabilecek bir konuma sahiptir. Güneş panellerinde yaşanan maliyet düşüşü ve panel verimlerinin artması güneş enerjisi yatırımlarına hız kazandırmıştır.

2014 yılında sadece 40 GW olan güneş enerjisiyle elektrik üretiminde 2017 yıl sonunda oluşan güç 2.432 MW* olarak gerçekleşmiştir. Buna rağmen, şebekeye bağlı güneş enerjisinin tüketime olan katkısı %2,5 seviyesindedir.

* Lisanssız güneş santralleri dahildir.

Türkiye elektrik

üretiminde %32 oranında

payı olan kömürün,

elektrik üretiminde dünya

genelindeki payı %41’dir.

Page 64: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

62 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

TÜRKİYE ENERJİ PİYASASINDA GÖRÜNÜM

Enerji Üretiminde Hızla Büyüyen Bir Kaynak: Jeotermal EnerjiJeotermal enerjiden elektrik üretiminde ilk beş ülke ABD, Filipinler, Endonezya, Türkiye ve Yeni Zelanda olarak sıralanmaktadır.

Jeotermal kaynakların kurulu gücü 2017 yıl sonunda 1.020 MW olarak gerçekleşmiştir. 2016 yıl sonunda 814 MW olarak gerçekleşen ve toplam elektrik üretimindeki payı %1 olan jeotermal enerjinin 2017 yılındaki payı %2 olmuştur. Türkiye bu rakamla jeotermal enerjiden elektrik üretimi konusunda en hızlı büyüyen ülke konumundadır.

Petroldeki İthalat Oranları Dışa Bağımlılığı Artırıyor Irak, Rusya ve İran Türkiye’nin 2016’da olduğu gibi 2017’de de en fazla ithalat yaptığı ülkeler olmuştur. Petroldeki ithalat oranları ve dışa bağımlılık Türkiye’nin içinde bulunduğu jeopolitik riskleri artırmaktadır.

Türkiye enerji sektörünün kuşkusuz en güçlü olduğu konuların başında kaynak zenginliği gelmektedir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bu alandaki stratejisini, ülkemiz sınırları içindeki tüm kaynakların etkili bir biçimde kullanılması konusunda belirleyerek ilk adımları atmıştır. Akdeniz ve Karadeniz havzalarındaki rezervlere yönelik çalışmalardan, bor rezervlerinin çok daha verimli değerlendirilmesiyle ilgili bakış açısına kadar, hükümetin tutumu sektörün geleceğine yönelik olumlu sinyaller vermektedir.

Hükümet özel sektöre yönelik desteğini, özelleştirme politikasıyla da ortaya koymaktadır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı beyanlarında 2018 ve devamında devletin sahip olduğu üretim kanallarında özelleştirme sürecinin devam edeceğini belirtmiştir.

2017 GelişmeleriTürkiye, kilit öneme sahip jeopolitik konumuyla 2017’de de uluslararası enerji projelerinde önemli görevler üstlenmeyi sürdürmüştür. TürkAkım Doğal Gaz Boru Hattı Projesi’nin Türkiye ve Rusya tarafından onaylanması ardından projenin çevresel etki değerlendirme raporuda 2017’de hazırlanmış, 4 Kasım 2018 tarihinde ise Türkiye Münhasır Ekonomik Bölgesi’ne giriş yapmıştır.

Akkuyu Nükleer Güç SantraliAkkuyu Nükleer Güç Santrali’nde Aralık 2017’de temel atma töreni gerçekleşmiştir. Takvim inşaat iznine bağlı olarak belli olacaktır. İlk ünitenin 2023 yılına yetiştirilmesi hedeflenmektedir.

Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu Rosatom ile Türk konsorsiyumunun ortaklığı arasında Akkuyu NGS’nin %49 hissesinin konsorsiyuma devredilmesini sağlayacak ön protokol anlaşması imzalanmakla beraber 2018 yılı Şubat ayı başında ise konsorsiyumu oluşturan üç şirketten ikisinin ortaklıktan çekildiği açıklanmıştır.

Milli Enerji ve Maden PolitikasıEnerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, doğal gaz ile nükleer enerjideki gelişmelerin yanı sıra yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarından maksimum seviyede faydalanarak cari açığı azaltmayı hedefleyen Milli Enerji ve Maden Politikası’nı açıklamıştır. Milli Enerji ve Maden Politikası’nın en önemli sacayaklarından biri de öngörülebilir piyasalardır. Bu kapsamda özel sektörün yatırımlarını daha da hızlı yapabildiği, yatırımların önündeki yapısal sorunların giderildiği çalışmalara ivme kazandırılmıştır.

Enerji ve Tabii

Kaynaklar Bakanlığı,

doğal gaz ile nükleer

enerjideki gelişmelerin

yanı sıra yerli ve

yenilenebilir enerji

kaynaklarından

maksimum seviyede

faydalanarak cari açığı

azaltmayı hedefleyen

Milli Enerji ve Maden

Politikası’nı açıklamıştır.

Page 65: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM 63

YEKA ihalesi gerçekleşti Arz güvenliği, yerlileştirme ve şeffaflık olmak üzere üç sacayağına oturtulan politika kapsamında Türkiye’nin en büyük lisanslı güneş enerjisi santralinin kurulmasını öngören Karapınar Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) ihalesi yapılmıştır. Milli Enerji ve Maden Politikası’nın ikinci büyük projesi olan rüzgâr YEKA ihalesi için ise 4 Alman şirketin yanı sıra Amerika, Çin, Danimarka merkezli ve rüzgâr türbini üretiminde dünyada ilk 10’da yer alan 8 konsorsiyum teklif vermiştir.

Yerli Kömürden Üretime Teşvik Yerli kömürden elektrik üretimi konusundaki teşvikler artarak devam etmiş, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş.’nin (TETAŞ) elektrik enerjisi teminine ilişkin usul ve esasları revize edilerek belirlenmiştir. 2018 yılı itibarı ile 7 yıl boyunca yerli kömürden veya yerli kömür ile ithal kömür karışımından elektrik üreten santrallerden temin edilecek toplam enerji miktarı, kararnamede belirtilen fiyat ve tedarik formülü ile hesaplanacaktır. Alım miktarı hesaplamasında enerji üretiminde kullanılan yerli kömür miktarı belirleyici etmen olmuştur.

Kararnamede alım fiyatı 2016 ve 2017 için belirlenmiş olan 185TL/MWsa tutarından 2018 birinci çeyreği için 201,35 TL/MWsa’e yükselmiş olup, 2018 yılı ikinci çeyreğinden itibaren 2024 yılının sonuna kadar her çeyrek, kararnamede belirtilen formül kapsamında TEFE ve ÜFE fiyat endeksleri kullanılarak revize edilecektir. 2017 yılı fiyatına göre %8,8 artış ile başlayan satın alma fiyatının TEFE ve ÜFE endeksleri ile 7 sene boyunca revize edilecek olması, yerli kömürden elektrik üretimi yapan firmaların desteklenmesi ve yeni yatırımların teşvik edilmesi açısından önemli derecede pozitif bir katkıdır.

2016 yılı piyasa takas fiyatı ortalamasının 140 TL/MWsa ve 2017 yılı ortalamasının ise 164 TL/MWsa olduğu dikkate alındığında, verilen teşvikin ülkemiz enerji sektöründe dengelerin ciddi ölçüde değişmesine neden olabilecek bir potansiyel taşıdığı açıktır.

2018 beklentileri“Kapasite Mekanizması” uygulaması 2018 Ocak ayı itibarıyla hayata geçmiş olup, bu mekanizma ile birlikte elektrikte arz güvenliğinin temin edileceği, santrallerin emre amadeliğinin güvence altına alınacağı belirtilmiştir.

Yerli kaynaklara öncelik vermek koşuluyla mekanizma kapsamında yer alan santrallere birim elektrik üretim maliyetlerinin piyasa fiyatının altında kalması halinde “Kapasite Mekanizması” üzerinden belli bir tutarda destek olunmaktadır.

YEKA, YEKDEM’in yerini alıyorYEKDEM’in 2020’den sonra devam ettirilmemesi kararı alınmıştır. 2020’den sonra hayata geçirilecek yenilenebilir enerji santrallerine destek YEKA modeli ile devam edecektir. Önümüzdeki dönemde yeni sahalar ve bekleyen projeler için yeni YEKA ihaleleri gerçekleştirilecektir.

Doğal gazda günlük sisteme giriş kapasitesi mevcuttaki yaklaşık 220 milyon m3’ten, 250 milyon m3’e çıkarılacaktır. Bu şekilde kışın talebin günlük 280 milyon m3’e yükseldiği soğuk günlerde olası doğal gaz arz yetersizliğinin önüne geçilmesi hedeflenmektedir. İkinci FSRU, yani yüzen LNG tesisi Şubat ayında devreye alınmıştır.

İlk Derin Deniz Petrol SondajıTürkiye’nin ilk derin deniz petrol sondajı, ülkemizin kendi sondaj gemisiyle Akdeniz’de bu kış yapılacaktır.

Son Kaynak Tedarik TarifesiSon kaynak tedarik tarifesinin düzenlenmesi hakkındaki yönetmelik ile beraber sanayi tarifesi artık açıklanmayacaktır. Bu gelişme ile beraber perakende elektrik satışında rekabetin ve perakende şirketlerinin kârlılığının artması beklenmektedir.

“Kapasite Mekanizması”

uygulaması 2018

Ocak ayı itibarıyla

hayata geçmiş olup,

bu mekanizma ile

birlikte elektrikte arz

güvenliğinin temin

edileceği, santrallerin

emre amadeliğinin

güvence altına alınacağı

belirtilmiştir.

Page 66: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 67: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Afrika’da bir çocuk doğduğunda herkesin çocuğudur. Herkes sevinir doğuma. Kendisi henüz ufacık olan, ama sırtında diğer çocukları taşıyan çocuklar görürsünüz.

Bir avluda beraber büyüyen herkes birbirini kardeş bilir. Tüm kadınları annesi, tüm çocukları kardeşi sanır ve öyle de büyür. O yüzden aile bağları karışık ve karışık olduğu kadar da sağlamdır.”

Page 68: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

F A A L İ Y E T L E R

AKSA ENERJİ, KÜRESELLEŞME STRATEJİSİ ÇERÇEVESİNDE YURT DIŞI YATIRIMLARA AĞIRLIK VERMİŞ, TÜRKİYE İÇİNDEKİ YATIRIMLARINA DEVAM EDERKEN, ÖZELLİKLE AFRİKA’DA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ YATIRIMLARLA BİR DÜNYA MARKASI OLMA YOLUNDA İLERLEMİŞTİR.

Page 69: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 70: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

68 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

ROTASINI AFRİKA’YA ÇEVİREN AKSA ENERJİ, AFRİKA ÜLKELERİNDEKİ ACİL ENERJİ İHTİYACINA SANTRALLERİYLE ÇÖZÜM SUNMAKTADIR. ŞİRKET 2017 YILINDA FAALİYETE BAŞLAYAN GANA, MADAGASKAR VE MALİ SANTRALLERİYLE AFRİKA’DA 386 MW KURULU GÜCE ULAŞMIŞTIR.

2 0 1 7 Y I L I G E L İ Ş M E L E R İ

Gana Akaryakıt Enerji Santrali Üretime BaşladıAksa Enerji’nin küreselleşme yolunda attığı ilk adım niteliğini taşıyan Gana’daki enerji santralinin inşaat çalışmaları 9,5 ay gibi çok kısa bir sürede tamamlanmış, santral faaliyete geçmiştir.

Santral kurulması ve üretilen elektriğin ABD doları bazlı garantili satışı konusunda Gana hükümetiyle yapılan anlaşmanın parlamento tarafından da onaylanmasının ardından, Aksa Enerji’nin portföyündeki Samsun Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali akaryakıt santraline dönüştürülmüş ve ekipmanının bir kısmı Gana’ya nakledilmiştir. 2017 yılı Mart ayından itibaren peyderpey devreye alınan tesisin ilk fazı Ağustos ayında 280 MW kurulu güç ile tamamlanmış ve 6,5 yıl süreli anlaşma 2 Ağustos 2017 tarihinde başlamıştır.

Madagaskar Akaryakıt Enerji Santrali’nde İlk Faz TamamlandıMadagaskar’daki 120 MW kapasiteli akaryakıt santralinin ilk fazı Eylül 2017’de tamamlanmış ve 66 MW kurulu güce ulaşılmıştır. Santral’in açılışı, Madagaskar Cumhurbaşkanı Hery Rajaonarimampianina, Başbakanı Olivier Mahafaly Solonandrasana, Enerji Bakanı Lantoniaina Rasoloelison ve birçok bakanın katıldığı bir törenle gerçekleştirilmiştir. İlk fazı 7 ay gibi kısa bir sürede tamamlanan santralin ikinci fazının inşaatına bölgedeki iletim hatlarının tamamlanmasından sonra başlanacaktır.

Mali Akaryakıt Enerji Santrali TamamlandıŞirket’in Afrika’da Gana ve Madagaskar’ın ardından gerçekleştirdiği üçüncü projesi olan 40 MW kurulu güce sahip Mali Akaryakıt Enerji Santrali inşaat çalışmaları da 6 ayda tamamlanmış ve santral Ağustos ayında ticari faaliyetine başlamıştır. Mali’nin başkenti Bamako’da kurulan santralde Eylül 2017’den bu yana üretilen elektriğin tamamı üç yıl boyunca alım garantili olarak Euro bazlı tarife üzerinden satılacaktır.

Kredi Derecelendirme NotuTürkiye’nin önde gelen kredi derecelendirme kuruluşu Turkrating’in 2017 yılında Aksa Enerji’ye verdiği notlar, Şirket’in yüksek kredi kalitesi ve güçlü borç ödeme kabiliyetine sahip olduğunu bir kez daha teyit etmiştir.

Turkrating, 13 Ekim 2017’de yayınladığı son raporunda Aksa Enerji’nin Uzun Vadeli Ulusal Kredi Derecelendirme Notu’nu TR A+, Kısa Vadeli Ulusal Kredi Derecelendirme Notu’nu TR A2 ve görünümünü durağan olarak teyit etmiştir.

Yüksek kredi kalitesine işaret eden TR A+, Şirket’in uzun vadede finansal yükümlülükleri yerine getirme kapasitesi açısından güçlü seviyeye ve düşük kredi riskine sahip olduğunu göstermektedir. TR A2 olan Kısa Vadeli Kredi Derecelendirme notu ise borç ödeme kabiliyeti açısından en yüksek seviye olan TR A1’in bir seviye altındadır.

Aksa Enerji Sürdürülebilirlik Endeksi’ndeAksa Enerji, 2015 yılından bu yana Borsa İstanbul’da işlem gören ve kurumsal sürdürülebilirlik performansları üst seviyede olan şirketlerin yer aldığı Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almaya devam etmektedir. 2015 yılında bu listeye girebilen 14 şirketten biri olan Aksa Enerji, Kasım 2016-Ekim 2017 döneminde olduğu gibi Kasım 2017-Ekim 2018 döneminde de Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almaya hak kazanmıştır.

Kurumsal Yönetim İlkeleriyle uyumlu, iklim değişikliğinin de içinde bulunduğu çevresel, sosyal ve yönetimsel risklerinin yönetilmesi için gerekli strateji, politika ve hedeflerinin oluşturulması amacıyla Sürdürülebilirlik Komitesi’ni kuran Aksa Enerji, sürdürülebilirlik çalışmalarının izlenebilir ve geliştirilebilir bir yapıya kavuşturulması konusunda adımlar atmaya devam edecektir.

Page 71: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FAALİYETLER 69

Yedi RES’in Satışı TamamlandıAksa Enerji toplam 259 MW kurulu güce sahip yedi rüzgâr santralini satmıştır. Yapılan anlaşmalar neticesinde Hatay Sebenoba Rüzgâr Santrali, Manisa Karakurt Rüzgâr Santrali, Balıkesir Şamlı Rüzgâr Santrali, Ayvacık Rüzgâr Santrali, Kapıdağ Rüzgâr Santrali, Kıyıköy Rüzgâr Santrali ve Belen/Atik Rüzgâr Santrali’nin satış işlemleri tamamlanmıştır. Satışların gerçekleşmesi sonrasında elde edilen nakit tahsilat, Aksa Enerji’nin kısa vadeli yükümlülüklerinin azaltılmasında kullanılmıştır. 2017 yılı içerisinde satışları tamamlanan 7 santralin toplam satış tutarı 307,6 milyon ABD doları olup, bu santraller üzerindeki 176,6 milyon ABD doları tutarındaki dolarlık banka kredisi de satışlardan elde edilen nakit tahsilat ile kapatılmıştır.

307,6Yedi rüzgâr santralinin

satışı ile kısa vadeli

yükümlülükler azaltılmıştır.

MİLYON ABD DOLARI

AKSA ENERJİ KARAKURT RÜZGÂR ENERJİ SANTRALİ

Page 72: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

70 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

AKSA ENERJİ, YURT İÇİNDE REKABETÇİLİĞİ AZALAN SANTRALLERİNİN LİSANSLARINI İPTAL ETMİŞ, SANTRALLERDEKİ EKİPMANLARI AFRİKA’YA TAŞIYARAK ACİL ENERJİ İHTİYACI OLAN ÜLKELERDE SANTRALLER KURMUŞTUR.

Ü R E T İ M P O R T F Ö Y Ü V E Ö Z E L L İ K L E R İ

Aksa Enerji’nin üretim portföyü, 2017 yıl sonu itibarıyla 1’i hidroelektrik, 4’ü akaryakıt, 3’ü doğal gaz ve 1’i linyit santrali olmak üzere 9 enerji santralinden oluşmaktadır.

Aksa Enerji, yurt içinde rekabetçiliği azalan santrallerinin lisanslarını iptal etmiş, santrallerdeki ekipmanları afrika’ya taşıyarak acil enerji ihtiyacı olan ülkelerde santraller kurmuştur.

Üretim Portföyünde Meydana Gelen Değişiklikler2017 yılında Mardin ili, Kızıltepe ilçesinde kurulu 32 MW ve 33 MW kurulu güçteki Mardin-1 ve Mardin-2 akaryakıt santralleri ile Şırnak ili, İdil ilçesinde 24 MW kurulu güçteki İdil Akaryakıt Santrali’nin lisansları ekipmanlarının Afrika’da kurulan santrallerde kullanılması nedeniyle iptal edilmiştir.

Afrika’da Üç Santral Devreye GirdiAksa Enerji, lisansları iptal edilen santralleri Afrika’ya taşıyarak bölgedeki enerji talebine hızlı ve pratik çözümler üretmektedir. Bu strateji çerçevesinde Gana, Madagaskar ve Mali’de kurulan enerji santralleri 2017 yılı içinde üretime geçmiştir.

Gana’da sözleşmesi 2015 yılında imzalanan ve 2017 yılı başında peyderpey devreye alınan santral, 2017 yılı Ağustos ayında ilk fazın tamamlanmasıyla birlikte, 280 MW kurulu güce ulaşmıştır. Santral, ek kapasitenin devreye alınmasıyla toplam 370 MW kurulu güce sahip olacaktır.

Madagaskar Cumhuriyeti’nde inşa edilen 120 MW kapasiteli akaryakıt santrali 2017 yılı Temmuz ayında 25 MW kurulu güçle devreye alınmış, 2 Eylül tarihinde ilk fazın tamamlanmasıyla birlikte 66 MM kurulu güce ulaşılmıştır. Santral’in 54 MW kurulu güçteki ikinci fazı ise bölgedeki iletim hatlarının tamamlanmasının ardından faaliyete geçecektir.

Mali’de 40 MW kurulu güce sahip elektrik santrali 2017 yılı Ağustos ayında 10 MW kurulu güçle faaliyete geçmiş, Eylül ayından itibaren tam kapasiteyle hizmet vermeye başlamıştır.

9Aksa Enerji’nin üretim

portföyü 2017 yıl

sonu itibarıyla 9 enerji

santralinden oluşmaktadır.

Page 73: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FAALİYETLER 71

*2017 yıl sonu santral sayısı ve kurulu gücünü ifade etmektedir.

* İncesu Hidroelektrik Santrali Ocak 2018’de satılmıştır.

Toplam Santral Sayısı* 9Toplam Kurulu Güç* 2.236 MWManisa 115 MWAntalya 1.150 MWÇorum, İncesu 15 MWBolu, Göynük 270 MWŞanlıurfa 147 MWKKTC 153 MWMali 40 MWGana 280 MWMadagaskar 66 MW

Madagaskar66 MW

Mali40 MW

Gana 280 MW

3

1.412 MW 539 MW 270 MW 15 MW

4 1 1Doğal Gaz Kombine

Çevrim Santrali

Toplam Kurulu Güç Toplam Kurulu Güç Toplam Kurulu Güç Toplam Kurulu Güç

Akaryakıt Santrali

Linyit Santrali

Hidroelektrik Santrali

Antalya

1.150 MWKuzey Kıbrıs

153 MWBolu Göynük

270 MWİncesu*

15 MWŞanlıurfa

147 MWGana

280 MWManisa

115 MWMadagaskar

66 MWMali

40 MW

Manisa 115 MW

Antalya 1.150 MW

Bolu Göynük 270 MW

Çorum, İncesu 15 MW

Şanlıurfa 147 MW

KKTC 153 MW

Page 74: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

72 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

YURT İÇİ ENERJİ SANTRALLERİ

ÜRETİM PORTFÖYÜ VE ÖZELLİKLERİ

Ali Metin Kazancı Antalya Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali, turizm ile öne çıkan Batı Akdeniz Bölgesi’nin enerji ihtiyacını karşılamak üzere 2008 yılında kurulmuştur. 2008 yılında 43,7 MW gücündeki ilk gaz türbininin devreye girmesiyle elektrik üretimine başlayan Santral, Eylül 2008-Ekim 2011 arasında devreye giren kısımlarla 1.150 MW kurulu güce ulaşmıştır.

Türkiye’nin en büyük doğal gaz enerji santrallerinden biri olan Santral’de 2 adet 300 MW gücünde Siemens SGT5-4000F gaz türbini, 1 adet 300 MW gücünde Siemens SST5-5000F buhar türbini, 4 adet 50 MW gücünde GE LM 6000 gaz türbini ve 2 adet 25 MW gücünde GE Thermodyne buhar türbini bulunmaktadır.

Kombine çevrim üretim gruplarıyla %59 termal verimliliğe ulaşan Santral, serbest üreticiler arasında en verimli tesislerden biridir. Santral’in ultra düşük NOx yanma sistemine sahip gaz türbinleri ve yakın takip edilen yanma sıcaklığı sayesinde karbonmonoksit seviyeleri tek haneli olarak gerçekleşmektedir.

Ege’nin sanayi merkezlerinden Manisa’nın enerji ihtiyacını karşılamak üzere 2008 yılında faaliyete başlayan Manisa Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali, Türkiye’de kurulmuş olan ilk gaz motorlu kombine çevrim santralidir. Santral, basit dönüşümlü olarak faaliyete başlamış, 2009 yılında kombine dönüşümü tamamlanmıştır.

Santral, 12 adet 8,7 MW gücünde Wartsila 20V34SG gaz motoru, 12 adet Aalborg kazan ve 1 adet 10,5 MW gücünde Dresser-Rand buhar türbini ile toplam 115 MW kurulu güçte üretime devam etmektedir. Santral’de son teknoloji karbonmonoksit oksidasyon sistemi mevcuttur.

2011 yılında 120 MW kurulu güçle üretime başlayan Şanlıurfa Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali, 2012 yılında devreye alınan 11,5 MW Dresser-Rand buhar türbini ve 2015 yılı içerisinde gerçekleşen kapasite artışı ile toplam 147 MW kurulu güce ulaşmıştır.

12 adet 9,7 MW gücünde Wartsila 20V34SG gaz motoruna sahiptir. Santral’de, en gelişmiş karbonmonoksit oksidasyon sistemleri mevcuttur.

Ali Metin Kazancı Antalya Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali

Manisa Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali

Şanlıurfa Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali

1.150 MW 115 MW 147 MW

Page 75: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FAALİYETLER 73

Bolu Göynük Termik Enerji Santrali

270 MW

Bolu Göynük Termik Enerji Santrali, Aksa Enerji’nin ilk linyit santralidir. İnşaatına 2012 yılında başlanan Santral’in 135 MW kurulu güçteki ilk fazı 2015 yılı Temmuz ayında, 135 MW ’lık ikinci fazı ise 2016 yılı Ocak ayında faaliyete geçmiştir. Santral yılda 2 milyar KWsa üretim yapmaktadır.

Aksa Enerji 390 milyon ABD doları yatırımla faaliyete geçirdiği Bolu Göynük Termik Enerji Santrali ile yakıt karmasına ilk kez linyiti de eklemiştir. Türkiye’de özel sektör tarafından devreye alınmış, yerli kömür kullanan iki santralden biri olan Bolu Göynük Termik Enerji Santrali, yerli kaynakları ekonomiye kazandırarak enerjide dışa bağımlılığı azaltması açısından büyük önem taşımaktadır.

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’nun (TKİ), linyit kömürü sahalarını özel sektöre açmasıyla birlikte Türkiye’nin ilk rödovanslı yatırımı olma niteliğini taşımaktadır.

Elektrik üretimi amacıyla yılda 1,8 milyon ton yerli kömür kullanılan Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nde linyit, 2 km mesafedeki açık madenden çıkarılmaktadır. Sahada, 2.450 kcal/kg ısıl değere sahip 33 milyon tondan fazla linyit rezervi bulunmaktadır.

Bolu Göynük Termik Enerji Santrali, bölge ekonomisine ve sosyal yaşamına da önemli katkılar sağlamıştır. İnşaat aşamasında 1.200 kişinin çalıştığı proje sahasında istihdamın büyük bölümü Bolu Göynük ve civar köylerden sağlanmıştır. Kendi ekosistemini yaratarak bölge yaşamına ve ticari döngüsüne katkı sağlayan Santral, çevre halkı ile işbirliği ve diyalog içinde faaliyet göstermektedir.

Aksa Enerji, çevreye duyarlı yaklaşımıyla, üretim faaliyetlerinin çevre ve insan sağlığı üzerindeki olası etkilerini bertaraf etmek amacıyla gerekli yatırımları yapmıştır. Bolu Göynük Termik Enerji Santrali, sahip olduğu ileri teknoloji sayesinde ucuz, verimli ve çevreci enerji üretimine olanak tanımaktadır.

Bolu Göynük Termik Enerji Santrali, halen kullanılmakta olan pülverize kömürle çalışan termik santrallere alternatif bir teknoloji olan “akışkan yataklı yakma” teknolojisi ile dizayn edilmiştir. Akışkan yataklı kazan sayesinde yanma odasının altından verilen hava ile bir hava yastığı oluşturularak bu yastık üzerinde kömür ve kireç taşından oluşan katı yakıtla yanma işlemi gerçekleştirilmektedir. Bu işlemle, kömürün yanma odasında daha uzun süre kalması sağlanarak yanma reaksiyonunun daha düşük sıcaklıkta olması sağlanmaktadır. Bu durum çevre için zararlı olan NOx miktarını minimum seviyeye indirmektedir.

Yanma sırasında kireç taşı kullanımı ile desülfürizasyon işlemi doğrudan kazanın içinde gerçekleştirilmektedir. Bu teknoloji sayesinde santralin çevreye gaz yönünden verebileceği zararlar ortadan kaldırılmakla birlikte, santral verimi de artarak daha ucuz enerji üretimi sağlanmaktadır. Bu teknoloji 1985 yılından bu güne kadar 50.000 MW ’tan fazla kurulu güçte uygulanarak deneme safhasını çoktan geride bırakmış ve çevre dostu olduğunu kanıtlamıştır.

Aksa Enerji, linyit kömürünün çevre ve insan sağlığı üzerine olası etkilerine karşı gerekli yatırımları yapmış ve Türkiye’de bir ilk olan baca gazı arıtma sistemini Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’ne kurmuştur. Böylece, yasal çerçeve ile 2018 yılına kadar sağlanması gereken emisyon değerlerine santralin devreye girdiği 2015 yılında ulaşılmıştır.

Aynı duyarlılık linyit kömürünün yakılması sırasında oluşan küllerin elimine edilmesinde de gösterilmektedir. Santralde ortaya çıkan küller geçici kül depolama yerine 2017 yılı içinde tamamlanarak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden çevre izni alınan Yeni Güney Kül Düzenli Depolama Sahası’nda depolanmaya başlanmıştır. Santralin devreye girmesi öncesinde de santral sahasının çevresine hem heyelanı önlemek hem de yerel dokuya katkıda bulunmak amacıyla 6 binden fazla fidan dikilmiştir.

Bolu Göynük Termik Enerji

Santrali yılda 2 milyar KWsa

üretim yapmaktadır.

MİLYAR KWsa2

Page 76: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Adını duymadığınız hastalıklar, sefalet, vahşi hayvanlar, iç savaş, dış savaş, acımasız doğa...

Yaşanması en zor şartların hepsi varken, Afrika insanı hepsini kabul edip her günün hakkını vererek yaşar.”

Page 77: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 78: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

76 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

YURT DIŞI ENERJİ SANTRALLERİ

ÜRETİM PORTFÖYÜ VE ÖZELLİKLERİ

Kuzey Kıbrıs Kalecik Akaryakıt Enerji Santrali 2003 yılında iki ünite ve toplam 35 MW kurulu güçle üretime başlamıştır. Artan enerji talebini kesintisiz bir şekilde karşılamak üzere aşamalı olarak devreye alınan ünitelerle birlikte Santral’in kurulu gücü 153 MW ’a ulaşmıştır. 6 adet 17,8 MW Wartsila 18V46 dizel motora sahip Santral, akaryakıtla çalışmaktadır.

2011 yılında santralin kombine çevrim dönüşümü tamamlanmış, 6 adet Aalborg kazan ve 1 adet 13,5 MW Dresser-Rand türbini devreye alınmıştır. Santral’de DeSOx baca gazı temizleme sistemi bulunmaktadır.

Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (KIBTEK) ile 2003 yılında yapılan beş yıllık sözleşme 2008 yılında 15+3 yıl olarak 2027 yılına kadar uzatılmıştır. Santral, ABD doları bazında belirlenmiş satış tarifesi ile alım garantili satışlarına 2003 yılından beri devam etmektedir.

Gana Cumhuriyeti Hükümeti ile 2015 yılında imzalanan anlaşma çerçevesinde Samsun Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali akaryakıt santraline dönüştürülmüş ve ekipmanının bir kısmı Gana’ya nakledilmiştir.

Gana Akaryakıt Enerji Santrali 2017 yılı Mart ayında 192,5 MW kurulu güçle faaliyete başlamış, Ağustos ayında 280 MW kurulu güce ulaşmştır.

Santral’de üretilen elektriğin ABD doları bazında belirlenmiş bir tarife ile garantili satışı konusunda Gana Hükümeti ile 6,5 yıl süreli bir enerji satış anlaşması imzalamıştır.

Santral, 2018 yılı içinde 22 adet Wartsila motor ile toplam 370 MW kapasiteye ulaşacaktır.

Kuzey Kıbrıs Kalecik Akaryakıt Enerji Santrali

Gana Akaryakıt Enerji Santrali

153 MW 280 MW

Page 79: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FAALİYETLER 77

İnşaat çalışmalarına 2016 yılının son çeyreğinde başlanan Madagaskar Akaryakıt Enerji Santrali, inşaatında Şirket portföyünde mevcut fuel-oil santrallerindeki ekipmanların kullanılması sayesinde düşük bir yatırım tutarıyla ve çok kısa sürede hizmete girmiştir.

Santral’in 25 MW kurulu güçteki ilk motorları 10 Temmuz 2017 tarihinde devreye alınmış ve 27 Temmuz 2017 tarihinde ise 36 MW ’a yükseltilmiştir. Madagaskar Akaryakıt Enerji Santrali’nin 66 MW kurulu güce sahip ilk fazı ise 2017 yılı Eylül ayında tamamlanmıştır. 54 MW ’lık kısım ise bölgedeki iletim hatlarının kurulmasının ardından tamamlanarak devreye alınacaktır.

20 yıl garantili alım anlaşması çerçevesinde enerji üretecek olan Santral, ABD doları cinsinden belirlenmiş olan elektrik satış tarifesi ile satış yapmaktadır.

İnşaatı 7 ayda tamamlanan Madagaskar Akaryakıt Enerji Santrali’nde lisansları iptal edilen Hakkari, Siirt Akköy ve İdil 2 santrallerine ait toplam 11 adet Wartsila motor kullanılmıştır.

Mali Hükümeti ile 2016 yılında imzalanan anlaşma çerçevesinde inşaatına başlanan 40 MW kurulu güce sahip Mali Akaryakıt Enerji Santrali’nin 10 MW ’lık ilk bölümü Ağustos ayında devreye alınmış, Santral 2017 yılının Eylül ayında 40 MW kurulu güce ulaşmıştır.

İnşaatı 6 ay gibi kısa bir sürede tamamlanan santralde üretile elektriğin üç yıl süre ile Euro bazında belirlenen tarifeyle garantili satışı konusunda Mali Hükümeti ile anlaşmaya varılmıştır.

Mardin Santrali’ne ait ekipmanların kullanıldığı Mali Akaryakıt Enerji Santrali’nde toplam 40 MW güce sahip 4 adet Wartsila motor bulunmaktadır.

Madagaskar Akaryakıt Enerji Santrali

Mali Akaryakıt Enerji Santrali

66 MW 40 MW

Page 80: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

78 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

YAT I R I M L A R

AKSA ENERJİ 2017 YILINDA KÜRESELLEŞME STRATEJİSİ ÇERÇEVESİNDE YURT DIŞI YATIRIMLARA AĞIRLIK VERMİŞ, ÖZELLİKLE AFRİKA’DA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ YATIRIMLARLA BİR DÜNYA MARKASI OLDUĞUNU KANITLAMIŞTIR.

Kurulduğu günden bu yana istikrarlı bir şekilde büyümeye devam eden Aksa Enerji, küreselleşme stratejisi çerçevesinde yurt dışı yatırımlara ağırlık vermiş, özellikle Afrika’da gerçekleştirdiği yatırımlarla bir dünya markası olduğunu kanıtlamıştır. Uluslararası piyasalarda yaşanan dalgalanmalara rağmen, 2017 yılında da yatırımlarına hız kesmeden devam eden Aksa Enerji, bu yatırımların meyvelerini almaya başlamıştır.

2017 yılı içinde Gana, Madagaskar ve Mali akaryakıt enerji santrallerinin inşaatı tamamlanmış ve ticari faaliyetlerine başlamıştır.

2017 yılında 317,6 milyon TL yatırım gerçekleştiren Şirket, böylece 2009-2017 döneminde 5 milyar TL’den fazla yatırıma ulaşmıştır.

Aksa Enerji’nin önümüzdeki dönem için planlanan yatırımları şu şekildedir:

• Gana’da 280 MW kurulu güçle ticari faaliyete başlayan enerji santralinin kurulu gücü 2018 yılında 370 MW ’a yükseltilecektir.

• Madagaskar Cumhuriyeti’nde 66 MW kurulu güçle faaliyet gösteren santralin ikinci fazı olan 54 MW ’lık bölüm bölgedeki iletim hatlarının tamamlanmasının ardından devreye alınacaktır.

Yatırım harcamalarının %50’sini özkaynaklarıyla gerçekleştiren Şirket, kalan kısmı ise işletme sermayesi kredileri ile finanse etmiştir. 2017 yıl sonu itibarıyla Şirket’in net finansal borcu 2.777 milyon TL, net finansal borcun FAVÖK’e oranı ise 5,7 olmuştur. Aksa Enerji 2017 yılında

317,6 milyon TL tutarında

yatırım gerçekleştirmiştir.

MİLYON TL317,6

Page 81: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FAALİYETLER 79

GANA AKARYAKIT ENERJİ SANTRALİGANA AKARYAKIT ENERJİ SANTRALİ

Page 82: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

80 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

S AT I Ş L A R

2017 YILI SON ÇEYREĞİNDE AFRİKA SANTRALLERİNİN 90 GÜNLÜK TAM KATKI YAPMASININ DA OLUMLU ETKİSİYLE, AKSA ENERJİ 2017 YILINDA 493 MİLYON TL FAVÖK VE 389 MİLYON TL NET KÂR ELDE ETMİŞTİR.

2017 Yılı Operasyonel Performans2017 yılında Türkiye elektrik üretiminin %3’ünü karşılayan Aksa Enerji’nin toplam elektrik satış hacmi, yenilenebilir enerji santrallerinin satışına rağmen Afrika santrallerinin olumlu etkisiyle bir önceki yıl ile aynı seviyede 17,9 milyar KWsa olarak gerçekleşmiştir.

Aksa Enerji 2010 yılında anlaşmalı müşteri sayısını ve satış hacmini artırma kararı almıştır. Bu strateji doğrultusunda satışların önemli bir bölümünün ikili anlaşmalar ile yapılması sayesinde satış fiyatının ve yaklaşık tüketim miktarı önceden bilinir hale gelmiş, böylece Aksa Enerji’nin mali ve operasyonel performansı spot piyasada meydana gelebilecek dalgalanmalardan korunmuş ve üretim planlaması en verimli şekilde yapılmıştır.

2017 yılında 17,9 milyar KWsa satış hacmine ulaşan Aksa Enerji, bu satışların %79’unu kontratlı satışlar çerçevesinde gerçekleştirerek üretim ve tedarik planlamasını en verimli şekilde gerçekleştirmiş, satış faaliyetlerini piyasa dalgalanmalarından önemli ölçüde korumuştur. 2017 yılı Türkiye ortalama fiyatı spot piyasada 168TL/MWsa olarak gerçekleşirken, Aksa Enerji’nin ortalama satış fiyatı Afrika santrallerinin satışları hariç 170,3 TL/MWsa olarak gerçekleşmiştir.

Kontratlı satışlar içerisinde en büyük bölümü ikili anlaşmalar ve OTC piyasasına yapılan satışlar oluşturmuş, bunu Afrika santrallerinin ve Kıbrıs santralinin garantili satış kontratları izlemiştir.

Spot piyasaya yapılan satışların oranı 2017 yılında %22 seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu durumun ana nedeni ise spot piyasa satışlarının marjının çok düşük seyretmiş olmasıdır.

2017 yılında enerji satışları bir önceki yıla paralel bir seyir izlerken, önceki yıla göre yüksek seyreden fiyatlar nedeniyle ciro 2016 yılına göre daha yüksek gerçekleşmiş ve 3,6 milyar TL olmuştur. Bununla birlikte 2017 yılında peyderpey devreye giren, son çeyrekten itibaren tam kapasiteyle çalışmaya başlayan Afrika santrallerinin yüksek kâr marjları FAVÖK üzerinde olumlu etki yaratmıştır. Aksa Enerji 2017 yılında 493 milyon TL Faiz, Amortisman, Vergi Öncesi Kârı (FAVÖK) ve 389 milyon TL net kâr elde etmiştir.

17,9 Aksa Enerji 2017 yılında

17,9 milyar KWsa satış

hacmine ulaşmıştır.

MİLYAR KWsa

Page 83: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FAALİYETLER 81

2010 2010 20102017 2017 2017

1,013,22

4,23

14,23

3,69

17,92

İkili Anlaşmalı Satışlar *(GWsa) Spot Piyasaya Satışlar (GWsa) Satışlar (GWsa)

*Afrika ve KKTC santrallerinin garantili satışları da dahil olmak üzere tüm kontratlı satışları içerir.

olmuştur. Yılın son çeyreğinde ise döviz kurlarındaki artış nedeniyle satış fiyatı 757 TL’ye çıkmış, artan üretimle satış miktarının artması yıl sonu FAVÖK tutarımıza olumlu yönde yansımıştır. Böylece Afrika santrallerinin 2017 yılı satış fiyatı 698 TL olarak gerçekleşmiş olup, bu rakam KKTC dahil olmak üzere gerçekleşen Türkiye satış fiyatının 4,1 katıdır. RES ve HES satışları nedeniyle yenilenebilir enerji segmentinden FAVÖK kaybı yaşandığı halde, Afrika santrallerinin yüksek FAVÖK katısı sayesinde 2016 yılında 435 milyon TL olarak gerçekleşen FAVÖK, 2017 yılında %13 artarak 492 milyon TL’ye ulaşmıştır. 2018 yılında Afrika santrallerinin 12 aylık katkısının Aksa Enerji’nin karlılığını olumlu etkilemesi beklenmektedir.

Afrika Satışları Gana, Madagaskar ve Mali akaryakıt enerji santrallerinin 2017 yılı içerisinde peyderpey devreye girmesiyle, santrallerin karlılığımız üzerindeki olumlu etkileri finansal tablolarımıza yansımaya başlamıştır. Yılın ilk çeyreğinde Gana Akaryakıt Enerji Santrali’nin çok küçük bir katkısı olurken, ikinci ve üçüncü çeyreklerde Mali ve Madagaskar akaryakıt enerji santrallerinin de devreye girmesiyle toplam katkı artış göstermiştir. Dördüncü çeyrekte 90 gün çalışan Afrika’daki santrallerin finansal tablolarımıza olumlu yansımaları oldukça net bir şekilde görülmüştür.

Afrika santrallerinin yılın ilk dokuz ayı için satış fiyatı 661 TL olarak gerçekleşirken satış hacmi ise 591.853 MWsa

2017 9 Aylık 2017 Yıl Sonu

MWsa TL/MWsa MWsa TL/MWsa

Türkiye Pazarı* 12.644.181 169 16.953.769 170

Afrika Pazarı 591.853 661 963.832 698

*Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dahildir.

757 Afrika santrallerinin

satış fiyatı yılın son

çeyreğinde 757 TL olarak

gerçekleşmiştir.

TL/MWsa

Page 84: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 85: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Afrika’nın eziyeti orada doğup büyümeyen ama orada yaşamaya çalışanadır. En çok da geride bıraktığı alışkanlıkları olanlara…

Bu kıtaya aşkının, bu kıtadan korkusundan ağır basanlara… Neleri geride bıraktığınızı bilirsiniz. Ama sizi Afrika’da neyin beklediğini… Asla!”

Page 86: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

84 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

V A R L I K S AT I Ş L A R I

SANTRAL SATIŞLARI SONUCUNDA AKSA ENERJİ 590 MİLYON TL KÂRELDE ETMİŞ, 176,6 MİLYON ABD DOLARI BORÇ ÖDEMİŞTIR. BORÇ ÖDEMELERİ SONRASI ŞİRKET’İN NET FİNANSAL BORÇLULUĞU 2,78 MİLYAR TL’YE DÜŞMÜŞTÜR.

Aksa Enerji portföyündeki Hatay Sebenoba Rüzgâr Santrali, Manisa Karakurt Rüzgâr Santrali, Kapıdağ Rüzgâr Santrali ve Şamlı Rüzgâr Santrali toplam 211.500.000 ABD dolarına Fernas İnşaat A.Ş.’ye; Belen/Atik Rüzgâr Santrali 27.000.000 ABD dolarına Güriş Şirketler Grubu’na; Ayres Ayvacık Rüzgâr Santrali 8.500.000 ABD dolarına Güriş Şirketler Grubu bünyesindeki Notos Elektrik Üretim A.Ş.’ye; Kıyıköy Rüzgâr Santrali 38.500.000 ABD dolarına Borusan EnBW Enerji Yatırımları ve Üretim A.Ş. ve Borusan Danışmanlık ve Ortak Hizmetler A.Ş.’ye satmıştır. Kıyıköy Rüzgâr Santrali’nin 72 MW kurulu gücündeki genişleme yatırımı için gerekli tüm izinlerin alınmasından sonra satış bakiyesi olan 21,600,000.00 Amerikan Doları’nın 2018 yılı içinde tahsil edilmesi beklenmektedir.

Santral satışları sonucunda Aksa Enerji 590 milyon TL kâr elde etmiş, 176,6 milyon ABD doları borç ödemiştir. Borç ödemeleri sonrası Şirket’in net finansal borçluluğu 2,78 milyar TL’ye düşmüştür.

307,6 Toplam 259 MW kurulu

güce sahip yedi adet rüzgâr

enerji santralinin satış

tutarı

MİLYON ABD DOLARI

Page 87: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FAALİYETLER 85

F A A L İ Y E T D Ö N E M İ S O N R A S I G E L İ Ş M E L E R

ÇORUM İLİ ÇEKEREK ÇAYI ÜZERİNDE BULUNAN 15 MW KURULU GÜCE SAHİP İNCESU HİDROELEKTRİK SANTRALİ’NİN, TOPLAM 15 MİLYON ABD DOLARI BEDELLE SATIŞI 17 OCAK 2018 TARİHİNDE TAMAMLANMIŞTIR.

Çorum ili Çekerek Çayı üzerinde bulunan 15 MW kurulu güce sahip İncesu Hidroelektrik Santrali’nin, toplam 15 milyon ABD doları bedelle Fernas Grup şirketlerinden Deniz Elektrik Üretim Ltd. Şti.’ye satışı 17 Ocak 2018 tarihinde tamamlanmıştır. Satışla birlikte, Santral’in tamamı, üretim lisansları dâhil, sahip olduğu taşınır ve taşınmaz tüm mal varlığı, hakları ve borçları ile birlikte devredilmiştir.

Çorum‘un Ortaköy ilçesine bağlı İncesu Köyü ile Yozgat‘ın Aydıncık ilçesine bağlı Kazankaya köyü arasında Çekerek Çayı üzerine yapılan Kazankaya Regülatörü ve İncesu Hidroelektrik Santrali, Aksa Enerji’nin ilk hidroelektrik enerji santrali olarak 2011 yılında faaliyete başlamış olup, 3 adet 5 MW Vatech Francis tip hidrolik türbine sahip Santral, 15 MW kurulu güce sahiptir.

Page 88: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

S Ü R D Ü R Ü L E -B İ L İ R L İ K

AKSA ENERJİ, EKONOMİK, ÇEVRESEL VE SOSYAL DEĞERLERİ KORUMAYI VE GELİŞTİRMEYİ İLKE EDİNEREK, ENERJİ ALANINDAKİ FIRSATLARI DEĞERLENDİRMEKTE; KAPSAMLI ÇALIŞMALAR GERÇEKLEŞTİRMEKTEDİR.

Page 89: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 90: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

88 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

S Ü R D Ü R Ü L E -B İ L İ R L İ K S T R AT E J İ S İ

AKSA ENERJİ’NİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ANLAYIŞI, PAYDAŞLARI VE TOPLUM İÇİN DEĞER YARATAN FAALİYETLERİNİ SÜRDÜRÜRKEN, ÇEVRESEL VE SOSYAL RİSKLERİ EN AZA İNDİRECEK ÇÖZÜMLERE ÖNCELİK VERMEKTİR.

Günümüzde enerji sektörü, diğer tüm sektörler gibi, iklim değişikliği başta olmak üzere çevresel risklerden, finansal risklerden, şirket paydaşlarının artan beklentilerinden ve teknolojik gelişmelerden etkilenmektedir. Stratejisini bu riskleri yönetecek ve herkes için değer yaratacak şekilde kurgulayan şirketler sürdürülebilir başarı elde edebilecektir.

Türkiye’nin köklü enerji üretim şirketlerinden biri olan Aksa Enerji de bu anlayış içerisinde, kurulduğu günden bu yana her adımını çevre ve topluma duyduğu sorumlulukla atmaktadır. Şirket, faaliyet gösterdiği tüm coğrafyalarda ekonomik, çevresel ve sosyal değerleri korumayı ve geliştirmeyi ilke edinerek, ulusal ve uluslararası arenada enerji alanındaki fırsatları değerlendirmekte; sektörün güçlü bir oyuncusu olarak kapsamlı çalışmalar gerçekleştirmektedir.

Aksa Enerji’nin sürdürülebilirlik anlayışı, paydaşları ve toplum için değer yaratan faaliyetlerini sürdürürken, çevresel ve sosyal riskleri en aza indirecek çözümlere öncelik vermektir. Bu anlayışı stratejisinin ayrılmaz bir parçası haline getiren Aksa Enerji, çevresel, sosyal, iş sağlığı ve güvenliği ve kurumsal yönetim alanlarındaki faaliyetlerini “Sürdürülebilirlik” çatısı altında yürütmektedir. Şirket’in sürdürülebilirlik alanındaki çalışmaları “Yönetimsel Yaklaşım”, “Çevresel Sürdürülebilirlik”, “Çalışanlar”, “Ar-Ge ve İnovasyon” ve “Toplumsal Sorumluluk” başlıkları altında toplanmıştır.

Page 91: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 89

S Ü R D Ü R Ü L E -B İ L İ R Y Ö N E T İ M YA P I S I

AKSA ENERJİ, SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ANLAYIŞININ ŞİRKET’İN KARAR, YÖNETİM, OPERASYON VE DENETİM SÜREÇLERİ İLE BÜTÜNLEŞTİRİLMESİNİ SAĞLAMA AMACIYLA DOĞRUDAN YÖNETİM KURULU ÜYESİ VE GENEL MÜDÜR’E BAĞLI SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK KOMİTESİ KURMUŞTUR.

Çevresel, sosyal ve etik sorumlulukların Şirket stratejilerine ve kültürüne entegre edilmesinde üst yönetimin bilgisi, farkındalığı ve liderliği büyük önem taşımaktadır. Kurumsal Yönetim İlkeleri ile uyumlu, çevresel, sosyal ve yönetimsel risklerin yönetilmesi için gerekli strateji, politika ve hedeflerin oluşturulmasında üst yönetim öncü bir rol oynamaktadır.

Sürdürülebilirlik KomitesiAksa Enerji, sürdürülebilirlik anlayışının Şirket’in karar, yönetim, operasyon ve denetim süreçleri ile bütünleştirilmesini sağlamak; sürdürülebilirlik kapsamında ele alınan konuların daha bütüncül yaklaşımla yönetilmesine ve raporlanmasına katkıda bulunmak amacıyla doğrudan Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür’e bağlı Sürdürülebilirlik Komitesi kurmuştur.

Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim Direktörü’nün başkanlığındaki Komite’de Yurt İçi Santraller İşletme ve Bakım Direktörü Başkan Yardımcısı olarak yer alırken, Çevre ve Enerji Mevzuatları Uzmanı da Genel Sekreter olarak görev yapmaktadır. İşletme ve Operasyon, İnsan Kaynakları, Tedarik Zinciri birimleri üst düzey yöneticileri arasından Yönetim Kurulu tarafından atanan isimler de Komite’de görev almaktadır.

Enerji Ticaret, Satış ve Pazarlama birimlerinden yine aynı usul ile belirlenen üst düzey yöneticiler de gerek görülen hallerde Komite toplantılarına katılmaktadır.

Sürdürülebilirlik Komitesi üyeleri yetki alanlarına giren önemli ve öncelikli sürdürülebilirlik konularının yönetilmesinde kilit rol oynamaktadır. Sürdürülebilirlik anlamında önemli ve öncelikli konulara yönelik risk ve fırsatlar ilgili birimler tarafından değerlendirilmekte, alınacak aksiyonların çevresel, sosyal ve ekonomik etkilerinin bütüncül olarak ele alınmasına özen gösterilmektedir.

Kurulan Sürdürülebilirlik Koordinasyon Kurulu da bu görevlerin yerine getirilmesinde Sürdürülebilirlik Komitesi’ne yardımcı olmaktadır. Çevre ve Enerji Mevzuatları Uzmanı’nın başkanlığındaki Kurul’da Kurumsal Finansman, İş Süreçleri, Tedarik Zinciri ve İnsan Kaynakları yöneticileri ile İş Güvenliği Uzmanı, Kalite ve Sosyal Sorumluluk Yönetimleri Uzmanı ve Çevre ve Enerji Yönetim Sistemleri Uzmanı görev almaktadır.

Aksa Enerji Sürdürülebilirlik Endeksi’ndeAksa Enerji’nin sürdürülebilirlik alanında attığı somut adımlar, Londra merkezli EIRIS (Ethical Investment Research Services/Etik Yatırım Araştırma Hizmetleri) tarafından gerçekleştirilen değerlendirmelerden başarıyla geçmiş ve Şirket Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi’ne bu yıl da girmeye hak kazanmıştır.

Endeks’e 2015 yılında giren 14 şirketten biri olma başarısını gösteren Aksa Enerji, 2016 yılında olduğu gibi 2017 yılında da bu başarısını devam ettirerek Kasım 2017–Ekim 2018 döneminde de Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almaya hak kazanmıştır.

Sürdürülebilirlik Raporu YayınlandıSürdürülebilirliği, iş yapma biçiminin ve uzun vadeli stratejik yaklaşımının parçası haline getirmek için çalışan Aksa Enerji, uluslararası standartlara uygun olarak hazırlanan GRI (Küresel Raporlama Girişimi) onaylı ilk Sürdürülebilirlik Raporu’nu 2016 yılında yayımlamıştır. Sürdürülebilirlik Raporu’nu gönüllülük esası ile 2017 yılında da yayımlayan Şirket, 2018 yılında da yine gönüllülük esası ile Sürdürülebilirlik Raporu’nu yayımlayacaktır.

Page 92: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

90 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Ç E V R E S E L S Ü R D Ü R Ü L E -B İ L İ R L İ K

BİR ÖNCEKİ YIL GERÇEKLEŞTİRDİĞİ YOĞUN YATIRIMLARLA VERİMLİLİĞİNİ ARTTIRAN AKSA ENERJİ, 2017 YILINDA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ 6.477.190,16 TL ÇEVRE YATIRIMIYLA ÇEVRESEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ALANINDAKİ PERFORMANSINI BİR ADIM DAHA İLERİ TAŞIMIŞTIR.

Sorumlu çevre yönetimi süreçleri, başta çalışanlar olmak üzere tüm paydaşlar nezdinde teşvik edilmekte, bu yönde çalışan eğitimleri verilmekte ve tedarikçiler bilinçlendirilmektedir. Çevre performansını düzenli olarak ölçen ve sonuçları raporlayan Şirket, bu alandaki çalışmalarını Sürdürülebilirlik Raporları ve web sitesi aracılığıyla tüm paydaşlarıyla paylaşmaktadır.

2016 yılında çok yoğun bir şekilde çevre yatırımları yapan Aksa Enerji, 2017 yılında da çevre konusundaki yatırımlarına devam etmiştir. Önceki yıllarda gerçekleştirdiği yoğun yatırımlarla verimliliğini arttıran Aksa Enerji, 2017 yılında gerçekleştirdiği 6.477.190,16 TL çevre yatırımıyla çevresel sürdürülebilirlik alanındaki performansını bir adım daha ileri taşımıştır. Şirket, önümüzdeki dönemde de çevre performansını geliştirmek amacıyla yatırımlarına devam edecektir.

Aksa Enerji Çevre Politikası iklim değişikliği, doğal kaynak yönetimi, atık yönetimi ile biyoçeşitliliğin korunmasından oluşan dört temel üzerine kuruludur.

İklim Değişikliğiİklim değişikliği, etkisi küresel olarak hissedilen, günümüzün en büyük sorunlarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Faaliyet gösterdiği sektörün çevreye ve iklim değişikliğine etkisinin farkında olan Aksa Enerji, iklim değişikliği ile mücadelede, sorunun ana kaynağı olan sera gazlarını azaltmayı öncelikli hedeflerinden biri olarak görmektedir.

Sürdürülebilir ve sorumlu şirket dönüşümünün bir göstergesi olarak, iklim değişikliğine duyarlı ve iklim değişikliğiyle mücadelede önlemler talep eden şirketler tarafından dünyaya yapılan bir bildiri olan The Trillion Tonne Communiqué’yi imzalayan Şirket, sera gazı salımlarını takip etmek amacıyla

Aksa Enerji, faaliyetlerinin çevresel etkilerini iş süreçlerinin ayrılmaz bir parçası olarak görmekte ve operasyonlarını entegre biçimde yönetmektedir. Çevresel sürdürülebilirlik yaklaşımı doğrultusunda Şirket, enerji üretim faaliyetlerinden kaynaklanan etkileri en aza indirmek, başta su olmak üzere doğal kaynakları en verimli şekilde kullanmak ve yönetmek, “minimum kaynakla maksimum enerji üretmek” hedefiyle çalışmaktadır.

Şirket, bu anlayışı kurumsal bir yapıya kavuşturmak ve tüm paydaşlarca benimsenerek uygulanmasını sağlamak amacıyla çevre politikası oluşturmuştur. Çevre politikası ile ilgili amaç ve hedefleri belirlemek, faaliyetleri bu politikaya uygun şekilde yönetmek, takip etmek ve denetlemek amacıyla Çerçeve Çevre Yönetim Sistemi (ÇÇYS) oluşturan Şirket, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Sertifikası’na sahiptir. Halihazırda merkez ofiste geçerliliğini koruyan Entegre Yönetim Sistemleri (ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi) ile ilgili uygulamaların, Ali Metin Kazancı Antalya Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali ve Bolu Göynük Termik Enerji Santrali öncelikli olarak yaygınlaştırılması ve iyileştirilmesi amacıyla Ekim 2017 itibarıyla çalışmalara başlanmıştır.

Mevcut üretim birimlerinin çevreye olan etkisiyle ilgili çalışmaları aralıksız sürdüren Şirket, kurulacak yeni üretim tesisleri için de proje öncesinde çevresel etki değerlendirmesi yapmaktadır.

2015 ve 2016 yılı Sera Gazı Emisyon Raporları hazırlamıştır. Rapor, doğrulayıcı kuruluş tarafından doğrulandıktan sonra Nisan 2017’de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulmuştur. 2017 yılı Sera Gazı Emisyon Raporları da yılbaşı itibarıyla hazırlanmaya başlanmış ve Nisan 2018’de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulacaktır.

Şirket, faaliyetlerinin çevreye olan etkisini minimize etmek ve sera gazlarının salımını azaltmak amacıyla, enerji verimliliğini çevre politikasının önemli bir bileşeni olarak görmektedir.

Bu bağlamda, Aksa Enerji’nin gerçekleştirdiği enerji verimliliği projelerinden biri atık ısıdan enerji üretimidir. Şirket, kombine çevrim santrali teknolojisi ile üretim süreçlerinde oluşan atık gazın ısısını kullanarak enerji üretmekte, bu yöntemle ünite başına enerji kullanımını ortalama %10 azaltmaktadır. Mevcut tüm doğal gaz santrallerinde ve Kuzey Kıbrıs Kalecik Akaryakıt Enerji Santrali’nde atık ısıdan enerji üretilmektedir.

Sera gazı salımlarının düşürülmesi için yapılan bir diğer proje de doğal gaz santrallerinde Oxicat filtreleri kullanılmasıdır.

2016 yılında faaliyete başlayan Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nde kullanılan ve Türkiye’de bir ilk niteliğini taşıyan “baca gazı arıtma sistemi” Avrupa Birliği yasal çerçevesinde 2018 yılına kadar sağlanması gereken yasal emisyon değerlerine 2015 yılında ulaşılmasını sağlamıştır.

Santral’de kullanılan “akışkan yataklı yakma” teknolojisi ile NOx miktarı minimum seviyeye düşürülmüştür. Santral’de aynı zamanda, yanma sırasında kireç taşı kullanımı ile desülfürizasyon işlemi doğrudan kazanın içinde gerçekleşmekte, hem zararlı gazlar ortadan kaldırılmakta hem de santral verimliliği artırılmaktadır.

Page 93: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 91

İkinci bir dekarbonizasyon tesisi ise 2,8 milyon Euro yatırımla Bolu Göynük Enerji Termik Enerji Santrali’nde kurulmuştur. Tesis sayesinde saatte 270 m3 su tasarrufu yapılmaktadır. Sürdürebilirlik açısından ters osmoz atık suları da deşarj edilmeyerek ayrı bir havuzda biriktirilerek kül nemlendirmede kullanılmaktadır.

Bu proje sayesinde saatte 14,4 m3 su tasarrufu sağlanmaktadır. Ayrıca, Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nde 17,5 milyon TL yatırımla Çatak Göleti oluşturulmuştur.

2011 yılında Manisa ve Şanlıurfa Doğal Gaz Kombine Çevrim Santralleri’nde yapılan çalışma sonucunda ters-ozmos yöntemiyle arıtılan su geri kazanılarak soğutma kulelerinde kullanılmaya başlanmıştır. 2012 yılında da soğutma kulelerinde kullanılan suyun azaltılması çalışmalarına başlanmış ve bu çalışmalar sayesinde 2013 yılından bu yana kullanılan toplam suyun %12,13’ü geri kazanılmıştır.

Altı yıl sonunda projenin toplam maliyet tasarrufu Manisa Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali için 70 bin TL, Şanlıurfa Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali için 100 bin TL olmuştur. Bunun yanı sıra Manisa’da 90 bin m3, Şanlıurfa’da ise 60 bin m3 su tasarrufu sağlanmıştır.

Atık Yönetimiİş süreçlerine yön vermesi amacıyla oluşturulan Çevre Politikası doğrultusunda gerçekleştirilen Atık Yönetimi kapsamında, atıklar mevzuata uygun şekilde bertaraf edilmektedir.

Termik enerji santrallerinin neden olduğu başlıca tehlikeli atıklar arasında ise atık yağ, kontamine ambalaj, kontamine bez, emici filtreler, yağ-su ayırıcılarından çıkan çamurlar ve hurda malzeme bulunmaktadır.

Aksa Enerji çevreci anlayış içerisinde atıkların ve tehlikeli atıkların en aza indirilmesi adına da çalışmalar yapmaktadır.Tehlikeli atıkların tamamı geri dönüşüm şirketleri tarafından geri dönüştürülmektedir. Süreçlerden açığa çıkan tehlikeli atıklar, tesis sahalarında bulunan geçici atık depolama alanlarında depolanarak insan ve çevre sağlığına zarar verebilecek maddelerin dış ortamla teması kesilmekte, Atık Yönetimi Yönetmeliği’nde belirtilen periyotlarda, lisanslı araçlarla geri dönüşüm tesislerine gönderilmektedir.

Sera Gazı Emisyonları (ton CO2- eşdeğer) 2015 2016 2017Toplam 2.372.661,4 4.211.836 4.888.820

İş modelinin değişmesi nedeniyle Türkiye’de atıl kalan HFO kapasitelerinin şirketin ticari sürdürülebilirliği amacıyla Afrika’daki diğer ülkelerde değerlendirilmesi, daha önceki yıllarda düşük kapasite kullanım oranlarıyla çalışan HFO kapasitelerinin daha yüksek oranlarla çalışmalarına sebebiyet vermektedir. Bu nedenle daha önceki yıllarda azalma eğiliminde olan sera gazı salımı 2017 ve sonrası için artma eğilimine girmiştir. Bun ek olarak 2017 yılında satışı tamamlanan 7 rüzgâr santralinin yarattığı pozitif yönlü katkı da gerçekleşmeyecektir.

Ticari sürdürülebilirliğimizi destekleyen bu gelişmeler önceki yıllarda belirlenmiş sera gazı salımına ilişkin hedeflerinin revize edilmesini gerektirmektedir. Bu hedefin belirlenmesinden önce şirketimizde sera gazı salımını artıran santrallerin yıl içinde gerçekleşen çalışma saatleri dikkate alınacak ve potansiyel yeni yatırımların şekillenmesiyle birlikte yeni hedef belirlenecektir. Ancak 2017 yılında Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nin tam kapasiteye ulaşması ve Afrika santrallerinin de devreye girmesiyle birlikte sera gazı salımı bir önceki yıla göre %16 oranında artmıştır.

Aksa Enerji, sera gazı dışındaki hava emisyonlarını da takip ederek düşürmek için çalışmalar gerçekleştirmektedir. Santrallerde kurulan emisyon ölçüm sistemleri aracılığıyla emisyonlar anlık olarak kontrol edilmektedir. Bu amaçla, akaryakıt santrallerinde NOx arıtma sistemleri kurulmuştur.

Doğal Kaynak YönetimiAksa Enerji, doğal kaynakların verimli kullanılmasını ve inovasyonu, üretimin her alanında teşvik etmektedir. Bu bağlamda su tüketimini doğru yöneterek su kaynaklarını korumaya ve su tasarrufu sağlamaya yönelik çalışmalar yürütmektedir. Kömür, doğal gaz ve akaryakıt santrallerinde operasyonlar esnasında santralin bulunduğu bölgeye bağlı olarak şebeke, yüzey ve yeraltı suyu gibi çeşitli kaynaklardan su kullanılmaktadır.

Ali Metin Kazancı Antalya Doğal Gaz Kombine Çevrim ve Bolu Göynük Termik enerji santrallerinde yürütülen dekarbonizasyon projeleriyle üretim süreçlerinde su tasarrufu sağlanmaktadır.

Ali Metin Kazancı Antalya Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali dekarbonizasyon tesisi, 2012 yılında 2,5 milyon Euro yatırımla devreye alınmıştır. Saatte 500 m3 su tasarrufu sağlayan bu tesis sayesinde Santral’in MWsa başına su tüketimi önce 1,16 m3’ten 0,71 m3’e ve 2017 yılında ise 0,66 m3’e düşmüştür. Bu sayede 2016 yılında toplam 297 bin m3, 2017 yılında ise 428 bin m3 su geri kazanılarak kullanılmıştır.

Ambalaj atıkları ise yine tesislerin bulunduğu bölgelerdeki belediyelerin anlaşmalı olduğu geri dönüşüm firmalarına gönderilmektedir.

Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nde ortaya çıkan küller geçici kül depolama yerine 2017 yılı içinde tamamlanarak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden çevre izni alınan Yeni Güney Kül Düzenli Depolama sahasında depolanmaya başlanmıştır. Santralin devreye girmesi öncesinde de Santral sahasının çevresine hem heyelanı önlemek hem de yerel dokuya katkıda bulunmak amacıyla 6 binden fazla fidan dikilmiştir.

Biyoçeşitliliğin Korunması Faaliyet alanlarındaki biyolojik çeşitliliği korumak Aksa Enerji’nin stratejik sürdürülebilirlik hedefleri arasında bulunmaktadır. Aksa Enerji’nin biyoçeşitlilik stratejisi, doğa tahribatını önleme, biyoçeşitlilik üzerindeki etkileri minimize etme, yerel biyoçeşitlilik zenginliğini koruma ve geliştirme amaçlı işbirlikleri gerçekleştirmek üzerine kurulmuştur. Bu bağlamda, operasyonların biyoçeşitlilik üzerindeki etkileri izlenmekte, değerlendirilmekte ve raporlanmaktadır.

Aksa Enerji, faaliyetlerinin çevresel etkilerini ölçmekle yetinmemekte, aynı zamanda koruma çalışmaları da gerçekleştirmektedir. Bu kapsamda, 2015 yılında Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) ile işbirliği içerisinde gerçekleştirilen Hatay Dağ Ceylanlarını Koruma Projesi kapsamında, Türkiye’deki dağ ceylanı neslinin ve habitatının korunmasına destek olunmuştur. Şirket TTKD ile işbirliğine 2016 ve 2017 yıllarında da devam etmiş, Belen Atik ve Sebenoba Rüzgâr Enerjisi Santrallerinin bulunduğu Hatay’daki Kırıkhan Gölbaşı köyü civarında yaşayan çizgili sırtlanların (hyaena hyaena) mevcut durumunun tespit edilmesi ve yaşam alanları ve ekolojileriyle ilgili bilgi edinilmesi projesine destek vermiştir. Yapılan çalışmalar kapsamında araziye yerleştirilen foto kapan ve kapanlar sayesinde, çizgili sırtlanların yanı sıra Türkiye’de neslinin tükendiği düşünülen kayalık gerbili (gerbillus dasyurus) de yeniden kayıt altına alınmıştır.

Bunun yanı sıra Belen Atik, Kapıdağ, Sebenoba ve Kıyıköy rüzgâr santrallerinde satışların tamamlanmasına kadar kışlama, ilkbahar göç, üreme ve sonbahar göç dönemlerinde olmak üzere kuş gözlemi yapılmıştır.

Page 94: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“İstediğim an bırakıp geri giderimdersiniz. Hepsi bir rüya gibi gelir döndükten sonra’dersiniz... Geri dönemezsiniz

Rüyayı yarıda bırakmamak için gözlerinizi sıkı sıkı kapatırsınız, gitmeye cesaret edemezsiniz.Afrika ana sizi koynuna almıştır bir kere. O sıcacık koyundan çıkıp gidemezsiniz.”

Page 95: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 93

T O P L U M S A L S O R U M L U L U K

AKSA ENERJİ, OPERASYONLARINI PAYDAŞLARI ÜZERİNDEKİ SOSYAL ETKİLERİNİ DİKKATE ALARAK YÜRÜTMEKTE, FAALİYET GÖSTERİLEN BÖLGELERDE YEREL HALKIN EKONOMİK, KÜLTÜREL VE TOPLUMSAL GELİŞİMİNE KATKIDA BULUNMAYI ÖNCELİKLİ HEDEF OLARAK GÖRMEKTEDİR.

halkının farklı gereksinimleri ve talepleri için özelleştirilen geri bildirim mekanizmaları ile gelen şikâyet ve talepler farklı kanallar aracılığıyla değerlendirilmektedir. Bu çerçevede Şanlıurfa Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali ve Bolu Göynük Termik Enerji Santrali’nin yer aldığı Şanlıurfa ve Bolu’da çeşitli yerel ihtiyaçların karşılanması amacıyla 17 bin TL tutarında bağış yapılırken, yıl içerisinde Türkiye Tabiatını Koruma Derneği de dâhil olmak üzere çeşitli derneklere, spor kulüplerine ve okullara da toplam 70.709,62 TL tutarında bağış yapılmıştır.

Aksa Enerji toplumsal sorumluluk anlayışı çerçevesinde gerçekleştirdiği teknik gezi ve eğitimlerle gençlerimizin gelişimine de katkıda bulunmuştur. Bu çerçevede Ali Metin Kazancı Antalya Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali çeşitli okullardan ve kurumlardan çok sayıda kişiyi ağırlamıştır. Yıl içerisinde santralde gerçekleşen geziler şunlardır:

Enerji alanında faaliyet gösteren bir şirket olmanın verdiği toplumsal sorumluluk duygusuyla, üretilen elektrik enerjisinden faydalanan ve Aksa Enerji’nin faaliyetlerinden doğrudan veya dolaylı olarak etkilenen herkes Şirket’in paydaşı olarak tanımlanmaktadır.

Şirket, bu anlayış içerisinde, operasyonlarını paydaşları üzerindeki sosyal etkilerini dikkate alarak yürütmekte, faaliyet gösterilen bölgelerde yerel halkın ekonomik, kültürel ve toplumsal gelişimine katkıda bulunmayı öncelikli hedef olarak görmektedir.

Faaliyet bölgelerinde ihtiyaç duyulan insan kaynağı bölgeden istihdam edilmekte, bu sayede bölge halkı için iş fırsatları yaratılmaktadır. 2017 yıl sonu itibarıyla şirketin Gana’da 41, Mali’de 65 ve Madagaskar’da 55 olmak üzere yerel halktan toplam 161 çalışanı bulunmaktadır. Bunun yanı sıra Afrika ülkelerinde toplam 167 yerel taşeron çalışan yer almaktadır.

Bolu Göynük Termik Enerji Santrali için ilçeye bağlı Bölücekova, Himmetoğlu ve Karaardıç köylerinden doğrudan istihdam sağlanmıştır. Santrallerde ek hizmetlere gereksinim duyulduğunda ise yine alt yüklenici firmalar bölgeden seçilerek yerel iş piyasasının canlanmasına katkıda bulunulmakta, bölge halkı için farklı gelir kaynakları oluşturulmaktadır.

Ayrıca faaliyet gösterilen bölgelerde yerel ekonomik kalkınmaya destek olan altyapı çalışmaları ve onarım projeleri aracılığıyla kalıcı değer yaratılmakta, paydaşlar ve bölge

Aksa Enerji’nin toplumla ilişkileri sadece yerel halk ile sınırlı kalmamakta, aynı zamanda iş ilişkisi içerisinde bulunulan şirketler ve tedarikçiler için de değer yaratılmaktadır.

2017 yıl sonu itibarıyla, 3 kıtada, 14 farklı ülkeden, enerji üretim ve madencilik alanlarında faaliyet gösteren taşeron, aracı kurum ve danışmanlık şirketlerini içeren 2.022 adet tedarikçi bulunmaktadır. Bu tedarikçilerden 2017 yılında 146 ana mal grubu altında 594 milyon TL tutarında alım yapılmış, tedarikçiler aracılığıyla yaklaşık 1.000 kişinin istihdamına dolaylı olarak katkıda bulunulmuştur

Şirket, sadece ekonomik ve toplumsal ihtiyaçlara cevap vermekle kalmamakta, geleceğimizin teminatı olan çocukları merkeze alan çalışmalarla, eğitime ve kültüre de destek sağlamaktadır.

Tarih Okul/Bölüm/Kurum Katılımcı Sayısı02.05.2017 Süleyman Demirel Üniversitesi Makine ve Otomasyon Bölümü 4104.05.2017 Akdeniz Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü 5609.05.2017 Süleyman Demirel Üniversitesi Mekatronik Bolümü 25 18.08.2017 EMO Antalya Şubesi 2218.08.2017 TEİAŞ 2017.10.2017 Finike Cumhuriyet Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 1727.10.2017 Afyon Kocatepe Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği 40Toplam Katılımcı Sayısı 221

Page 96: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

94 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

İ N S A N K AY N A K L A R I

EN ÖNEMLİ PAYDAŞLARI ARASINDA GÖRDÜĞÜ ÇALIŞANLARININ VERİMLİLİĞİNİ VE MEMNUNİYETİNİ SAĞLAMAK, ONLARA TÜM TESİSLERİNDE SAĞLIKLI VE GÜVENLİ BİR ÇALIŞMA ORTAMI SUNMAK AKSA ENERJİ’NİN ÖNCELİKLİ KONULARI ARASINDADIR.

Aksa Enerji’nin Türkiye’de 604, KKTC’de 101, Gana’da 89’u Türk, 41’i yerel halktan toplam 130, Mali’de 25’i Türk 65’i yerel halktan toplam 90 ve Madagaskar’da ise 39’u Türk ve 55’i yerel halktan toplam 94 çalışanı bulunmaktadır. Bunun yanı sıra Afrika ülkelerinde toplam 167 taşeron çalışanı yer almaktadır. Yurt içi ve yurt dışı tüm santrallerde yerel halkın kalkınması için istihdamın özellikle bölge halkından yapılmasına büyük özen gösterilmektedir.

Aksa Enerji, sektöründe “gelişim odaklı ve üretken profesyoneller tarafından en çok tercih edilen işveren olmayı” hedeflemektedir. Aksa Enerji’nin insan kaynakları bakış açısını; doğru işe doğru insan, farklılıkların yönetimi, fırsat eşitliği, kişisel ve mesleki gelişim gibi değerler oluşturmaktadır.

Aksa Enerji’nin değişmez hedefi, iyi eğitimli, kuruma katma değer sağlayacak, iş ahlakına sahip, gelişime açık, teknolojiyi iyi kullanabilen, yenilikçi, global pazarı takip eden, Şirket vizyonunu benimseyecek ve bu vizyonu gerçekleştirmek için çalışacak yetenekli kişileri ekibe kazandırmaktır. Şirket’te yeni bir pozisyon için işe alım ihtiyacı doğduğunda, iş tanımı ve işin gerektirdiği özellikler dikkate alınarak iç ve dış kaynaklar değerlendirilmektedir.

Aksa Enerji, çalışanlarının başarısının paydaşlarının mutluluğuna yansıdığının bilincindedir. Çalışan memnuniyeti ve aidiyeti Şirket’in insan kaynakları vizyonunun değişmez unsurlarıdır. Bu doğrultuda Şirket, insan kaynağının bağlılığını artırmak için gerekli politikaları geliştirmekte ve uygulamaktadır.

Kazancı Grubu’nun benimsediği “en değerli sermayemiz insan kaynağımızdır” yaklaşımı, Aksa Enerji insan kaynakları politikasının temelini oluşturmaktadır. En önemli paydaşları arasında gördüğü çalışanlarının verimliliğini ve memnuniyetini sağlamak, onlara tüm tesislerinde sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sunmak Aksa Enerji’nin öncelikli konuları arasındadır. Çalışan memnuniyeti ve aidiyeti Aksa Enerji’nin insan kaynakları vizyonunun değişmez unsurlarıdır. Bu doğrultuda Şirket, insan kaynağının bağlılığını artırmak için gerekli politikaları geliştirmekte ve uygulamaktadır.

Aksa Enerji’de İnsan Kaynakları PolitikasıAksa Enerji’nin insan kaynakları çalışmalarındaki temel amaçları;

• Sektöründeki insan kaynakları uygulamaları arasında “en iyi örneklerden biri” olmak,

• İnsan kaynaklarıyla ilgili tüm süreçleri rekabet avantajı sağlayacak şekilde ve etkin olarak yönetmek,

• Koordinasyonu oluşturarak performans desteği sağlamaktır.

2 Kıta, 5 Ülke, 1.019 ÇalışanAksa Enerji’de 31 Aralık 2017 itibarıyla 2 kıta ve 5 ülkede 1.019 kişi çalışmaktadır. Çalışanların %24’ü beyaz, %76’sı mavi yakalıdır. Şirket çalışanlarının %9’u Genel Müdürlük’te, %91’i ise santral ve işletmelerde görev yapmaktadır.

Aksa Enerji çalışanları, yeniliğe ve değişime açık, dinamik, kendisini ve işini geliştirme potansiyelinin farkında olan; işe alımdan itibaren gelişim ve yaratıcılığın sürdürüldüğü, çabaların ödüllendirildiği ve başarıların takdir edildiği bir takımın üyesidir.

Şirket’te insan kaynağı politikasının tüm süreç ve uygulamalarında, çalışanlara fırsat eşitliği sağlanması hedeflenmekte; ırk, din, dil, cinsiyet ve cinsel tercih bazlı ayrım yapılmamaktadır. Evrensel kabul görmüş insan hakları ilkelerini benimseyen Şirket, çocuk işçi çalıştırılmasına ve zorla çalıştırmaya karşıdır.

Kişisel ve Mesleki Gelişime Yönelik EğitimlerAksa Enerji, yetenek yönetimi çalışmaları ile mevcut ve potansiyel insan kaynağını keşfetmektedir. Hem çalışanların yeteneklerini geliştirmeleri hem de Şirket hedeflerinin gerçekleştirilmesi için gerekli kariyer yolları, çalışanlara ve Şirket’e fayda sağlayacak ortak paydalarda oluşturulmaktadır.

Aksa Enerji, sektör lideri olarak çalışanlarının kişisel ve profesyonel gelişimine özellikle önem vermektedir ve bu amaçla çalışanlarını düzenli aralıklarla organize edilen eğitimlerle desteklemektedir. Bu eğitimler vasıtasıyla, çalışanların yeni beceriler edinmesi, sürekli gelişen teknolojinin ön planda olduğu enerji sektöründe yeniliklerden haberdar olması, performans ve yetkinliklerini geliştirmesi amaçlanmaktadır.

Page 97: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 95

Aksa Enerji 2017 yılında, çalışanlara yönelik toplam 21.183 kişi x saat teknik ve mesleki eğitim çalışması gerçekleşmiştir. Kurum içi ve kurum dışı olmak üzere toplam üç ana başlık altında düzenlenen eğitim çalışmalarına ek olarak, taşeron firmalarda çalışan 400 kişiye İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi verilmiştir. Aksa Enerji’de 2017 yılında taşeronlar dahil 2.409 çalışana 1.278 saat eğitim verilmiştir.

İş Sağlığı ve Güvenliği PolitikalarıAksa Enerji, çalışan memnuniyeti ve sürdürülebilir performans için sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının önemini gözeten politikalar doğrultusunda İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) alanında çeşitli uygulamaları hayata geçirmektedir. Türkiye çapındaki tüm tesisler ve taşeron şirketlerde, ziyaretçiler ve ilişkide olunan kuruluşları da kapsayan entegre projeler geliştirilmektedir.

İSG projeleri mevzuata uyumlu ve çağdaş uygulamalara yakışır şekilde risk perspektifinden ele alınmaktadır. Aksa Enerji, yürütmekte olduğu tüm iş alanlarında öne çıkan riskleri tanımlayarak bu risklerin minimuma indirgenmesi için gereken önlemleri almaktadır. İşyeri kazalarına karşı alınan tedbirler, eğitimler aracılığıyla tüm işgücü ile paylaşılmakta ve acil durum planları konusunda tüm çalışanlar bilgilendirilmektedir. Var olan İSG uygulamaları, çalışanlarca içselleştirilen kalite sistemleri aracılığıyla güçlendirilmektedir.

Ücret ve Yan Haklar Aksa Enerji, çalışanlar için anlamlı ve işletme için sürdürülebilir optimum şartları sağlamaya odaklıdır.

Şirket, sektöründe en çok tercih edilen işveren olma hedefine paralel olarak, rekabetçi, piyasaya duyarlı ve çalışanın hayat kalitesini geliştirmeyi öngören bir ücretlendirme politikası uygulamaktadır.

Aksa Enerji’de ücretlendirme temel olarak performansa dayalıdır. Performansın yanı sıra genel makroekonomik koşullar, Türkiye’deki güncel enflasyon oranı ve sektördeki trendler, çalışanlara adil ve doğru bir ücret politikası uygulanması açısından dikkatle takip edilmektedir. Aksa Enerji’nin ücret sisteminin;

• Adil, • Şeffaf,• Ölçülebilir ve dengeli performans hedeflerine dayanan,• Sürdürülebilir başarıyı özendiren, • Şirket’in risk yönetimi prensipleri ile uyumlu bir yapıda olması

sürekli olarak gözetilmektedir.

Beyaz Yaka%24

Mavi Yaka%76

Çalışanların Dağılımı (%) Çalışanların Ülkelere Göre Dağılımı

Çalışanların Dağılımı 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017Erkek 571 533 596 748 746 745 935

Kadın 36 25 31 29 33 37 84

Toplam 607 558 627 777 779 782 1.019

Öğrenim Durumu 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017Lisans, yüksek lisans ve doktora

158 135 146 166 169 168 221

Meslek yüksekokulu 96 89 112 137 144 159 184

Meslek lisesi, lise ve altı 353 334 369 474 466 455 614

Yaş Ortalaması 2011 2012 2013 2014 2015 2016 201734,04 34,69 34,95 35,11 35,47 34,84 35,06

Kurum İçi Eğitimler Toplam Eğitim Saati Toplam KatılımcıToplam Kişi x Saat

KatılımISO 27001 1 58 58

İSG 16 1.466* 12.950

Teknik Eğitim 28 168 392

Genel Toplam 45 1.692 13.400* Taşeron çalışanlar dahildir.

Kurum Dışı Eğitimler Toplam Eğitim Saati Toplam KatılımcıToplam Kişi X Saat

KatılımOHSAS 18001 2 20 40

ISO 27001 28 25 120

ISO 9001 4 32 128

İSG 158 473 5.000

Mesleki Yeterlilik 460 24 764

Teknik Eğitim 581 143 1.731

Genel Toplam 1.233 717 7.783

Türkiye

604

101 13094 90

KKTC Gana MaliMadagaskar

Page 98: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

96 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

İ Ş S A Ğ L I Ğ I V E G Ü V E N L İ Ğ İ

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ POLİTİKASIYLA ULUSLARARASI STANDARTLARI YAKALAMA YOLUNDA ÖNEMLİ ADIMLAR ATAN AKSA ENERJİ, MAYIS 2017’DE GANA AKARYAKIT ENERJİ SANTRALİ’NDE BELİRLEDİĞİ “1 MİLYON KİŞİ x SAAT KAZASIZ ÇALIŞMA SAATİ” HEDEFİNE OCAK AYI İÇERİSİNDE ULAŞMIŞTIR.

2017 yılında yurt içi santrallerde 5 hafif yaralanmalı iş kazası meydana gelirken yurt dışı santrallerde ise proje süresince üç hafif yaralanmalı (ayak burkulması gibi), 7 ağır yaralanmalı ve 2 ölümlü iş kazası meydana gelmiştir.

İSG’ye yönelik kanun ve mevzuatlara tam uyum gözetilmekte; yasal zorunlulukların ötesinde, dünyadaki çağdaş İSG uygulamaları ve uluslararası standartlar santrallerde hayata geçirilmektedir.

Aksa Enerji, OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi sertifikası ile işçi sağlığı ve iş güvenliği konusundaki etkin yönetim süreçlerini içselleştirmiştir.

Şirket, Türkiye genelindeki tüm tesislerinde, birlikte çalıştığı taşeron şirketlerde ve ilişkide olduğu tüm kuruluşlarda İSG’ye yönelik tedbirler almayı taahhüt etmektedir.

Şirket içerisindeki stratejik tüm konularda olduğu gibi, İSG konusuna da risk perspektifinden yaklaşılarak öne çıkan tehlike ve riskler tanımlanmakta, değerlendirilmekte ve sınıflandırılmaktadır. Bu yaklaşım ile riskleri kabul edilebilir risk seviyesine indirilmesi için önlemler alınmaktadır. Çalışanların sağlık ve güvenliklerine ilişkin verilerin eksiksiz olarak kayıt altına alınmasında OHSAS 18001 bildirim talimatı uygulanmakta, elde edilen veriler Türkiye geneli ve Avrupa istatistikleri ile karşılaştırılarak değerlendirme ve geliştirme çalışmaları yapılmaktadır.

Yurt içi ve yurt dışında faaliyetlerini sürdüren Aksa Enerji, istihdam ettiği insan gücünün sağlıklı ve güvenli ortamlarda çalışması için yerel ve uluslararası mevzuatlara ve ilgili diğer yükümlülüklere uymayı taahhüt eden bir iş sağlığı ve güvenliği yönetimi anlayışını benimsemektedir.

Tüm çalışanlarına, güvenle ve memnuniyetle çalışabilecekleri koşulları ve iş ortamını sağlamak Aksa Enerji’nin öncelikli konuları arasında yer almaktadır.

Bu koşulları sağlamak amacıyla İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) konusunda çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Tüm faaliyetlerde “sıfır iş kazası” hedefi ile hareket edilmekte, buna uygun olarak gerekli tüm güvenlik önlemleri alınmakta ve mesleğe bağlı hastalıkların önlenmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Bu bağlamda 2017 yılı içerisinde yurt içi ve yurt dışı santrallerimizde toplam 4.377.134 kişi x saat çalışma yapılmıştır.

Bunun yanı sıra İş Sağlığı ve Güvenliği politikasıyla uluslararası standartları yakalama yolunda önemli adımlar atan Aksa Enerji, Mayıs 2017’de Gana Akaryakıt Enerji Santrali’nde belirlediği “1 milyon kişi x saat kazasız çalışma saati” hedefine Ocak ayı içerisinde ulaşmıştır. Aksa Enerji, bu süreyle birlikte yurt içi ve uluslararası iş kazası istatistiklerine göre önemli bir başarıya imza atarak örnek işletmeler arasında yer almıştır.

2017 yılı itibarıyla, çalışanların sağlık ve güvenlik koşullarının iyileştirilmesi, iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesine yönelik çalışmalar, Kazancı Holding bünyesindeki İş Sağlık ve Güvenliği Kurulu tarafından yürütülmektedir. %20’si Aksa Enerji çalışanlarından oluşan Kurul’da, çalışanların %70’i temsil edilmektedir.

Aksa Enerji almaya hak kazandığı aşağıdaki belgelerin sürekliliğini sağlamış ve her dört sistemi de başarıyla içselleştirmiştir:• ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi • ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi• OHSAS 18001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi • ISO 50001 Enerji Verimliliği Yönetim Sistemi

Page 99: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 97

“Hayatta doğru bildiğiniz her şeyinaslında yanlış da olabileceğinidüşündürecek bir yer demek istiyorum, vazgeçiyorum.

Gözümün önüne şimdiye kadar gördüklerim geliyor. ‘Değişik’ deyip yutkunuyorum.”

Page 100: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

K U R U M S A L Y Ö N E T İ M

Page 101: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 102: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

100 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Yatırım ağırlıklı bir sektörde faaliyet gösteren Şirket, yatırımlarını uzun vadeli proje finansmanı ile finanse etmiştir. Bu nedenle, likidite, kur ve faiz oranı riski, pozisyonları ve piyasadaki gelişmeler düzenli olarak takip edilmektedir.

Şirket, müşteri ilişkileri yönetimi, teknoloji, bilgi yönetimi ve hizmetlerin sağlanmasında yüksek hizmet kalitesini daha da ileriye taşımaya odaklanmıştır. Bu açıdan bakıldığında, pazar kaynaklı risklerin stratejik hedefler ile uyumlu bir metodoloji çerçevesinde analizi ve önceliklendirilmesi operasyonel ve finansal kârlılık hedeflerine ulaşılması desteklenmektedir.

Operasyonel açıdan kur riski bulunmamaktadır. Bununla birlikte, yatırımlar için kullanılmış olan proje finansman kredilerinin döviz bazlı olması, kur farkı giderlerine yol açabilmekte ve kârlılığı olumsuz yönde etkilemektedir. Döviz bazlı proje finansman kredilerinin tutarlarının düşürülmesi ve daha yüksek kâr marjı ile döviz bazlı FAVÖK yaratacak projelere finansman kaynağı sağlamak üzere 2016 yılı son çeyreğinden 2017 yılı sonuna kadar 81 MW kurulu güçteki hidroelektrik santrali ile toplam 259 MW kurulu güçteki rüzgâr enerji santralleri satılmış; 2018 Ocak ayı içerisinde ise yenilenebilir portföyümüzün

Riskler ve Yönetim Kurulu’nun Değerlendirmesi Aksa Enerji tüm risklerini önlemek ve azaltmak amacıyla etkin bir risk yönetimi politikası uygulamaktadır. Aksa Enerji’nin risk yönetiminin temelinde yatan felsefe, varlıkların değerlerinin korunması, operasyonel güvenlik ve sürdürülebilirlik esaslarına dayanmaktadır.

Şirket’in karşı karşıya olduğu riskler merkezi olarak yönetilmektedir. Gerekli görüldüğünde politika değişiklikleriyle, maruz kalınan finansal riskler ve karşı karşıya olunan fırsatlar etkin biçimde yönetilmektedir. Üst yönetim tarafından belirlenen politikalar çerçevesinde koruma enstrümanları satın alınmakta ve maruz kalınan risk seviyelerinin sınırlandırılmasına çalışılmaktadır.

Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi başkanlığında yılda altı kez toplanan Riskin Erken Saptanması Komitesi de risklerin belirlenmesi ve aksiyon alınması amacıyla çalışmalar yürütmektedir. Komite, her türlü potansiyel risk konusunda gerekli önlemlerin alınması, uygulanması ve bunların risk yönetimi sistemi dâhilinde yönetilmesi ve gözden geçirilmesiyle ilgili çalışmaları yürütmekte, ulaştığı sonuçları Yönetim Kurulu’na raporlamaktadır. Finansman Departmanı da bu konuda yönetim kademelerine yardımcı olmaktadır.

son santrali olan 15 MW kurulu güçteki hidroelektrik santralimizin satışı gerçekleştirilmiştir. Böylece toplam 355 MW kurulu güçteki yenilenebilir enerji portföyünün tamamı 411,6 milyon Amerikan Doları bedel ile satılarak Şirketimizin finansal borç yükü azaltılmıştır.

Türkiye enerji piyasasında artan maliyetler nedeniyle kar marjlarının düşük seyretmesi Şirket’i operasyonel açıdan olumsuz etkileyen bir faktördür.

Şirket 2017 yılında kur farkı etkisini azaltmak adına döviz bazlı satışlarını da artırma yoluna gitmiştir. 2017 yılında Şirket’in tüm yenilenebilir enerji üretimi, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması’na (YEKDEM) 73 ABD doları/MWsa fiyatından satılmıştır. YEKDEM’in yanı sıra Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki Kalecik Akaryakıt Enerji Santrali’ndeki satışlar da ABD doları bazlı ciroyu artırmıştır.

Bunlara ek olarak Afrika’da Gana, Madagaskar ve Mali santralleri yıl içinde devreye alınarak ürettikleri enerji yapılmış olan anlaşmalar bazında garantili olarak döviz cinsinden satılmıştır. Santrallerin finansallarımız üzerindeki pozitif etkisi üçüncü çeyrekten itibaren hissedilmeye başlamıştır.

Y Ö N E T İ M K U R U L U ’ N U N D E Ğ E R -L E N D İ R M E S İ

Page 103: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 101

Aksa Enerji, Afrika’daki santrallerinin tamamının ticari faaliyetine başlamasının yanı sıra varlık satışlarının da etkisiyle 2017 yıl sonunda 389 milyon TL net kâr ve 493 milyon TL FAVÖK elde etmiştir. Şirketimize ve ülkemize döviz bazlı getiri sağlayan Afrika santrallerimizin FAVÖK’e etkileri ise 2017 yılı 2. çeyrekte 73 milyon TL, 3. çeyrekte 134 milyon TL ve 4. çeyrekte ise 163 milyon TL olmuştur. Net finansal borç rakamı 3. çeyrekte 2,98 milyar TL olarak gerçekleşmiş olup, Net finansal borç/FAVÖK oranı hem FAVÖK artışı hem de RES satışlarının bir kısmının tamamlanmasıyla ikinci çeyrekteki 8,3 seviyesinden 3. çeyrekte 7,1 seviyesine gerilemiştir. Geriye kalan RES satışlarının yıl sonundan önce tamamlanmasıyla finansal borçluluğumuz 2017 yıl sonunda daha da azalarak 2,77 milyar TL olarak gerçekleşmiş ve Net Finansal Borç/FAVÖK oranımız yıl sonunda 5,7 seviyesine gerilemiştir.

Geçen senenin son çeyreğinde satışı tamamlanmış olan Kozbükü Hidroelektrik Santrali ile beraber tüm rüzgar santrallerinin ve İncesu Hidroelektrik Santrali’nin satılmasıyla (toplam 355MW ’ın 412 milyon ABD dolarına satışı) şirketimizin borçluluğu azalmıştır. İncesu Hidroelektrik Santrali hariç satışa konu rüzgâr santrallerinin tamamının satış işlemleri tamamlanmıştır. İncesu HES’in satışı ise 2018 yılı Ocak ayında tamamlanarak tüm santraller toplam 411,6 milyon ABD dolarına satılmış ve üzerlerindeki krediler kapatıldıktan/devredildikten sonra kalan bakiye Afrika yatırımlarımızın finansmanında ve Aksa Enerji’nin kısa vadeli yükümlülüklerinin azaltılmasında kullanılmıştır. Bunun yanı sıra Kıyıköy Rüzgar Santrali’nin 72 MW kurulu gücündeki genişleme yatırımı için gerekli tüm izinlerin alınmasından sonra satış bakiyesi olan 21,6 milyon ABD dolarının 2018 yılı içinde tahsil edilmesi beklenmektedir.

2017 yılı içinde faaliyete geçen Afrika santralleri, Şirket’in döviz gelirlerini artırmıştır. Santrallerin inşaatında yurt içinde rekabet şansı azalan santral ekipmanlarının kullanılması sayesinde hem toplam yatırım tutarı düşük seviyelerde gerçekleşmiş hem de santrallerin operasyona geçmesi için gerekli inşaat süresi ciddi ölçüde kısalmıştır.

İç Kontrol Sistemi ve İç Denetim Faaliyetleri Hakkında Yönetim Kurulu’nun Değerlendirmesi Aksa Enerji, kontrol ve yönetişim süreçlerinin etkinliğini değerlendirmek ve geliştirmek amacına yönelik olarak risk odaklı çalışan bir İç Denetim Birimi’ne sahiptir. İç Denetim Birimi, çalışmalarını Denetimden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi’ne raporlamaktadır. Mali raporlama sisteminin güvenilirliği, Şirket’in yatırım ve işletme sürecindeki faaliyetlerinin yasal ve şirket içi düzenlemelere uygunluğu, faaliyetlerinin etkinliği ve verimliliği, bilgi sistemlerinin güvenliği ve güvenilirliği ile ilgili denetimler gerçekleştirilmektedir. Bu doğrultuda 2017 yılında hem merkezi iç denetim hem de santrallerde yerinde iç denetim faaliyetleri gerçekleştirilmiştir.

Denetimler sonucunda risk yönetimi, iç kontrol ve yönetişim süreçlerinin etkinliği yeterli seviyede görülmüştür. Tespit edilen münferit kontrol zafiyetleri hakkında da Yönetim’e gerekli aksiyon önerileri sunulmuş ve aksiyonların zamanında uygulanıp uygulanmadığı takip edilmiştir.

Finansal Durum ve Faaliyet Sonuçlarına İlişkin Yönetim Kurulu’nun Değerlendirmesi Aksa Enerji’nin cirosu 2017 yıl sonunda 2016 yılının aynı dönemine göre %13 artış gösterirken 2017 yılı 3. çeyreğine oranla ise %9 artış göstermiştir. Şirketimizin 2017 yıl sonu sonuçları 2016 yıl sonu sonuçlarıyla karşılaştırıldığında Afrika santrallerinin olumlu kârlılık etkisi daha net görülmektedir. 2017 yıl sonunda ciro artışı %13 olarak gerçekleşirken, brüt kârlılık %16, faaliyet kârı %10 ve FAVÖK artışı %13 olarak gerçekleşmiştir. 2016 yıl sonunda 363 milyon TL zarar elde eden şirketimiz 2017 yıl sonunda ise 389 milyon TL net kar elde ederek ciddi bir fark yaratmıştır.

Afrika’da Gana, Madagaskar ve Mali’de toplam 386 MW kurulu güç devreye alınmış olup tam kapasite ile ticari faaliyetlerini sürdürmektedir. 2018 yılında bu santrallerin tüm yıl çalışmasıyla birlikte finansallarımız üzerindeki etkileri daha fazla görülecektir.

Komitelere İlişkin Yönetim Kurulu’nun DeğerlendirmesiYönetim Kurulu bünyesinde faaliyet gösteren komiteler en az üç ayda bir olmak üzere yılda en az dört kez Şirket merkezinde toplanmaktadır.

Komitelerde denetim, kurumsal yönetim, risk ve stratejiler yakından incelenmiş ve değerlendirilmiş, konulara ilişkin tavsiyeler Yönetim Kurulu’na sunulmuştur.

27 Nisan 2017 tarihinde yapılan Genel Kurul çerçevesinde mevcut Yönetim Kurulu Üyeleri üç yıl süre ile tekrar atanmış bulunmaktadır. Atama sonrasında komiteler, üyelerin tecrübeleri doğrultusunda en fazla fayda sağlanabilecek şekilde tekrar oluşturulmuş ve gerekli duyurular yapılmıştır.

Komitelere ve çalışma esaslarına ilişkin detaylı bilgi www.aksainvestorrelations.com/tr adresindeki Şirket web sitesinde yer almaktadır.

Page 104: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Afrika’yi tek bir ülkeymiş gibikullanırız hep cümle içinde…Halbuki ne kadar farklıdır yaklaşık bir milyar nüfusu olan bu kıtanın ülkeleri…

‘Aphrike’ Yunanca kökenli bir kelimedir ve ‘soğuk değil’ demektir. Yanlış değil...”

Page 105: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 106: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

104 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Denetimden Sorumlu Komite en az iki üyeden oluşur ve üyelerinin tamamı bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri arasından seçilir. Denetimden Sorumlu Komite’nin üyeleri aynı zamanda Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri olan Haldun Alperat ve Derya Uztürk’tür. Komite Başkanlığını Haldun Alperat yürütmektedir.

Denetimden Sorumlu Komite en az üç ayda bir Komite Başkanı’nın davetiyle toplanır. Gerekli görülen durumlarda yönetici, iç ve bağımsız denetçi de bilgilerine başvurulmak üzere toplantılara davet edilir. Komite dışarıdan danışmanlık hizmet alınmasına da karar verebilir. Komite masraflarını Yönetim Kurulu üstlenir. Denetim Komitesi gerekli gördüğü takdirde, belirli hususları Şirket Genel Kurulu’na bildirebilir.

Denetimden Sorumlu Komite, 2017 yılında yapılan toplantılarda periyodik denetim faaliyetleri hakkında bilgi almış, gerekli gördüğü durumlarda kapsamın genişletilmesi ya da daraltılması ve yıllık planda yapılması gereken değişiklikler üzerinde karar almıştır. Bağımsız denetim firmasının seçim sürecinde de Yönetim Kurulu’na destek olmuştur.

Denetimden Sorumlu Komite Şirket’e ait muhasebe ve raporlama sistemlerinin ilgili kanun ve düzenlemeler çerçevesinde işleyişinin, finansal bilgilerin kamuya açıklanması, bağımsız denetim ve iç kontrol sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimini yapmak üzere Denetimden Sorumlu Komite oluşturulmuştur.

Komite, kamuya açıklanacak yıllık ve ara dönem finansal tabloların, Şirket’in izlediği muhasebe ilkelerine, gerçeğe uygunluğuna ve doğruluğuna ilişkin olarak Ortaklığın sorumlu yöneticileri ve bağımsız denetçilerinin görüşlerini alarak, kendi değerlendirmeleriyle birlikte Yönetim Kurulu’na yazılı olarak bildirir.

• Bağımsız denetim şirketinin seçimiyle ilgili araştırmaların yapılması, ön onaydan sonra Yönetim Kurulu’na sunulması,

• Kamuya açıklanacak finansal tabloların ve dipnotlarının mevzuat ve uluslararası muhasebe standartlarına uygunluğunun incelenmesi,

• Şirket muhasebe sisteminin, finansal bilgilerin kamuya açıklanmasının, bağımsız denetimin ve Şirket iç kontrol sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimi,

• Şirket muhasebesi, iç kontrol sistemi ve bağımsız denetimiyle ilgili şikâyetlerin incelenmesi ve sonuçlandırılması Komite’nin görevleri arasındadır.

Kurumsal Yönetim Komitesi Kurumsal Yönetim Komitesi;• Yönetim Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkeleri

çerçevesinde bağımsızlığını ve etkinliğini sağlamak, • Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin Şirket Yönetim Kurulu

ve Şirket içerisinde benimsenmesini ve uygulanmasını sağlamak,

• Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni Şirket içerisinde geliştirmek, • Şirket etik kurallarına uyumu ve bu çerçevede davranışları

kontrol etmek, • Yönetim Kurulu’nun ve ona bağlı komitelerin işleyişi,

yapısı ve etkinliğine ilişkin önerilerde bulunmak üzere oluşturulmuştur.

Komite, bu görevler doğrultusunda 2017 yılında Şirket’in Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ ile düzenlenen Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyumunu denetlemiş, uygulanamayan ilkelerin nedenlerini araştırmış, tam uygulamama sonucu gelişen uyumsuzlukları belirleyerek iyileştirici önlemler almış, yatırımcı ilişkileri ve kamuyu aydınlatmıştır.

K O M İ T E L E R

Page 107: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 105

Riskin Erken Saptanması Komitesi Yönetim Kurulu bünyesinde görev yapan Komite’nin amacı, Şirket’in varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek operasyonel, stratejik, finansal ve uyum risklerinin erken saptanması, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin alınması, uygulanması, risk yönetimi süreçlerinin yürütülmesi için gerekli politikaların geliştirilmesi ve risklerin Şirket’in risk alma profiline uygun olarak yönetilmesi ve raporlanmasıdır.

Komite, Şirket Esas Sözleşmesi’ne ve ilgili mevzuata uygun olarak Yönetim Kurulu tarafından oluşturulmakta ve yetkilendirilmektedir. Yılda altı kez toplanan Komite, Yönetim Kurulu’na vereceği raporlarla durumu değerlendirmekte, varsa tehlikelere işaret etmekte, çözüm önerileri getirmektedir.

Riskin Erken Saptanması Komitesi Bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Derya Uztürk ile Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Akif Şam’dan* oluşmaktadır. Komite Başkanlığı’nı Derya Uztürk üstlenmiştir.

Kurumsal Yönetim Komitesi ayrıca Aday Gösterme Komitesi ve Ücret Komitesi’nin görevlerini de yerine getirmiştir. Bu kapsamda, Yönetim Kurulu ve idari sorumluluğu bulunan yöneticilik pozisyonları için uygun adayların saptanması, değerlendirilmesi konularında Yönetim Kurulu’na destek olmuştur. Komite tarafından Yönetim Kurulu’nun yapısı ve verimliliği hakkında düzenli değerlendirmeler gerçekleştirilmiş, yapılabilecek değişikliklere ilişkin tavsiyeler Yönetim Kurulu’na sunulmuştur.

Kurumsal Yönetim Komitesi, Kayhan Yararbaş (Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi ve Komite Başkanı), Mehmet Akif Şam* (Yönetim Kurulu Üyesi) ve Özlem McCann’dan (Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim Direktörü) oluşmaktadır.

* 27 Nisan 2017 tarihinde gerçekleşen Olağan Genel Kurul’da Mehmet Akif Şam, Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmış ve Kurumsal Yönetim Komitesi yeni üyesi olarak seçilmiştir.

Page 108: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

106 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

O R G A N İ Z A S Y O N Ş E M A S I

KURUMSAL İLETİŞİM, YATIRIMCI VE PAYDAŞLARLA İLİŞKİLER

DİREKTÖRÜ ÖZLEM MCCANN

YURT DIŞI SANTRALLERİ İŞLETME VE BAKIM

DİREKTÖRÜ

BATI AFRİKA SATRALLERİ İŞLETME VE BAKIM

KOORDİNATÖRÜMURAT ÇAPTUĞ

GRUP MÜDÜRÜ (URFA/MANİSA)TANER MELİH BAŞARAN

SANTRAL MÜDÜRÜ/KIBRISŞENOL İNAN

SEÇ-K (SAĞLIK, EĞİTİM, ÇEVRE, KALİTE) BÖLÜMÜ ÇEVRE

MÜHENDİSİEBRU AYDENİZ

SEÇ-K BÖLÜMÜ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UZMANI

OĞUZ BİÇER

SEÇ-K BÖLÜMÜ ÇEVRE VE ENERJİ SİSTEMLERİ UZMANI

MUSTAFA KURT

SEÇ-K BÖLÜMÜ KALİTE VE SOSYAL SORUMLULUK

YÖNETİMLERİ UZMANIAYSEL TOPÇU

SANTRAL MÜDÜRÜ/BOLU GÖYNÜKÖZCAN HAFIZOĞLU

MADEN MÜDÜRÜ/BOLU GÖYNÜKSALİH AYMAK

SANTRAL MÜDÜRÜ/ANTALYAHÜSEYİN KUYUBAŞI

YURTİÇİ SANTRALLER İŞLETME VE BAKIM DİREKTÖRÜ

SENLAV GÜNER

CEOCÜNEYT UYGUN

SANTRAL MÜDÜRÜ/ŞANLIURFAŞENER ŞENTÜRK

Page 109: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 107

AVUKATGÖZDE HASÇELİK ABRAŞ

İNSAN KAYNAKLARI

BAŞKAN YARDIMCISI – CFOFATMA UTAN

FİNANSMAN MÜDÜRÜ (ELEKTRİK SATIŞ)

EBRU KOÇ

FİNANSMAN MÜDÜRÜ (ENERJİ)

FİNANSMAN MÜDÜRÜ (ÇORUH)HASAN AKPINAR

BÜTÇE VE RAPORLAMA MÜDÜRÜSEDA DİRENÇ HALICI

KURUMSAL FİNANSMAN MÜDÜRÜ

AYLİN KIRHAN

MUHASEBE MÜDÜRÜ

Page 110: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 111: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Göz göze dokunmaya görsün…Yeter ki bırakın gözleriniz gözlerine dokunsun…

Gözleri kadar büyük bir gülümseme belirir o yanık çehrede: Sıcak, içten, gerçek…”

Page 112: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

110 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

etmektedir. Bu değişikliklerin bir kısmına Şirket’in hemen uyum sağlaması mümkündür. Bir kısmına uyum sağlamak için gerekli altyapı ve düzenleme çalışmalarının yapılması ise daha uzun bir süreç ihtiyacını doğurmaktadır. Kurumsal Yönetim İlkeleri’nden uyum sağlanamayan hususlara, ilerleyen dönemlerde, faaliyet gösterilen enerji sektörünün özelliklerinin imkân verdiği ölçülerde, uyum sağlanması yönündeki çalışmalar sürdürülecektir. Hâlihazırda uygulanmakta olanlar dışında kalan ve henüz uygulanmayan ilkeler, bugüne kadar menfaat sahipleri arasında herhangi bir çıkar çatışmasına yol açmamıştır. Aşağıdaki başlıklarda mevcut ilkeler, ilkelere uyum ve uygulanmayanlar için gerekçeler yer almaktadır.

PAY SAHİPLERİ

2. Pay Sahipleri İle İlişkiler BirimiAksa Enerji’de pay sahipleri ile ilişkiler görevini, Şirket’in Borsa İstanbul’da ilk işlem görmeye başladığı 21 Mayıs 2010 itibarıyla faaliyetlerine başlayan Yatırımcı İlişkileri Departmanı yürütmektedir. Yatırımcı İlişkileri Departmanı İcracı Yönetim Kurulu Üyesine bağlı olarak çalışmaktadır.

Yatırımcı İlişkileri Departmanı 2017 yılında; pay sahiplerinin bilgilendirilmesi faaliyetleri, pay sahiplerinin hak kullanımlarının kolaylaştırılması, Genel Kurul Toplantısı’nın gerçekleştirilmesi ve kamuyu aydınlatma esasları ile ilgili olarak yapılan açıklamalar konusunda çalışmalar yürütmüştür. 2017 yılında 67 adet özel durum açıklaması yapılmıştır.

1. Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne Uyum BeyanıAksa Enerji Üretim A.Ş.’nin Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kamuya açıklanmış olan “Kurumsal Yönetim İlkeleri” kapsamında, Sermaye Piyasası Kurulu’nun şirketlerin uyum konusunda faaliyet raporlarında yer vermesini istediği asgari unsurlara ilişkin 31.12.2017 tarihi ile sona eren faaliyet dönemine ait Uyum Raporu aşağıda sunulmaktadır.

Aksa Enerji iyi kurumsal yönetimin şirketlerin sürdürülebilirliği için temel unsur olduğu görüşünden hareketle gerekli adımları atmaktadır. Şirket, Kurumsal Yönetim’in i) Şeffaflık, ii) Adillik, iii) Sorumluluk ve iv) Hesap Verilebilirliğe dayalı dört prensibine uymayı ilke edinmiştir.

Şirket, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin gereklerine uyulmasını stratejik bir hedef olarak benimsemektedir ve Sermaye Piyasası Mevzuatınca uygulanması zorunlu ilkelere uyumu eksiksiz sağlamaktadır.

Bunun yanında, uygulanması zorunlu olmayan Kurumsal Yönetim İlkeleri’nden, Şirket’in rekabet gücünü etkilemeyecek, ticari sırlarını ifşa etmeyecek ve ortaklar arasında fırsat eşitsizliğine yol açmayacak olanları uygulamayı ilke edinmiştir. Söz konusu ilkelerin gereklerinin Şirket’in kendi dinamikleriyle uyum içinde uygulanabilmesi ve mevcut yönetim sistemlerinin ilkeler çerçevesinde iyileştirilmesi yönündeki çalışmalar devam

Yatırımcı İlişkileri Departmanı, Bilgilendirme Politikası kapsamında, Şirket’in ihraç ettiği sermaye piyasası araçlarının değerini etkileyici ve ilgili menfaat sahipleri arasında fırsat eşitsizliğine neden olmayacak, gizli olmayan ve/veya ticari sır kavramına girmeyen, yasal mevzuatın öngördüğü açıklama ve bilgilendirmenin yanı sıra, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin özüne uygun olarak, finansal ve finansal olmayan bilgiler konusunda, ilgili menfaat sahiplerinin kendi aralarındaki fırsat eşitliğini bozmadan, zamanında, doğru ve tam olarak bilgilendirilmesi faaliyetlerini yürütmektedir.

Bu amaçla, menfaat sahiplerinin Şirket ile ilgili her türlü konuda bilgi almasını sağlamak üzere; Yatırımcı İlişkileri Departmanı’nın iletişim bilgileri Şirket internet sitesinde, Yıllık Faaliyet Raporlarında ve Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda kamuoyuna açıklanmıştır. Menfaat sahiplerinin her türlü bilgi talebi için telefon, e-posta ve faks iletişim kanalları oluşturulmuştur.

Şirket’in strateji ve faaliyetlerine ilişkin gelişmeler, faaliyet gösterilen sektör ve tabi olunan yasal düzenlemeler, mevzuata uygun olarak analistler ve yatırımcılarla gerçekleştirilen toplantılarla aktarılmaktadır. Yurt içinde ve yurt dışında aracı kurumların düzenlediği yatırımcı konferanslarına katılım sağlanmaktadır. Ayrıca, yatırımcıların ve analistlerin operasyonel ve finansal gelişmeler hakkında bilgilendirilmeleri amacıyla üçer aylık dönemler halinde, finansal sonuçların açıklanmasını takiben, telekonferanslar ve/veya toplantılar düzenlenmektedir.

K U R U M S A L Y Ö N E T İ M İ L K E L E R İ ’ N E U Y U M R A P O R U

Page 113: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 111

mevzuata uygun olarak gerçekleştirmiştir. 2017 yılında kâr payı dağıtılmamış, konu ile ilgili işlemler Şirket Esas Sözleşmesi, SPK ve MKK düzenlemeleri çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Konu ile ilgili yapılması gereken ilan ve bildirimler yasal süresi içerisinde tamamlanmıştır.

Özlem McCannYatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim DirektörüTel: +90 216 681 10 53Faks: +90 216 681 57 99E-Posta: [email protected]: www.aksainvestorrelations.com/tr

Nurdan CengizekYatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim Uzmanı Tel: +90 216 681 10 36Faks: +90 216 681 57 99E-Posta: [email protected]: www.aksainvestorrelations.com/tr

3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının KullanımıPay sahiplerine eşit bilgi sunma ve değerlendirme imkânı tanıma konusunda titizlik gösterilmekte, ticari sır niteliği dışındaki bilgiler pay sahipleri ile paylaşılmaktadır.

Dönem içerisinde Yatırımcı İlişkileri Departmanı’na yöneltilen ve tamamı yanıtlanan yaklaşık 310 adet bilgi talebi, ağırlıklı olarak Şirket’in stratejisi, faaliyetleri ve finansal performansı, devam eden ve planlanan yatırımları, sektörle ilgili gelişmeler, Afrika projeleri, santral satışları, hisse performansı vs. gibi konulara ilişkin olmuştur. Bu tür sorulara verilen cevaplar, Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatına uygun olarak, henüz kamuya açıklanmamışsa cevaplanmamış, kamuya açıklanmış bilgiler ise pay sahiplerinin istifadesine sunulmuştur.

Pay sahiplerinin Şirket ile ilgili bilgilere kolay ve eşit bir şekilde erişimini sağlamak amacıyla, kamuya açıklanan tüm bilgiler kurumsal Yatırımcı İlişkileri internet sitesinde (www.aksainvestorrelations.com/tr) pay sahiplerinin kullanımına sunulmaktadır.

Esas Sözleşme’de bireysel bir hak olarak özel denetçi talep hakkı düzenlenmemiş olmakla birlikte, Türk Ticaret Kanunu’nun 438’inci maddesi uyarınca her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile Genel

Kurul’dan isteyebilir. Bugüne kadar pay sahiplerinin bu yönde bir talebi olmamıştır. Ayrıca Şirket faaliyetleri, Genel Kurul’da seçilen Bağımsız Denetçi tarafından periyodik olarak denetlenmektedir.

4. Genel Kurul ToplantılarıŞirket, varlık satışlarının Önemli Nitelikte İşlem kapsamına girmesi ve ayrılma hakkı verilmesi nedeniyle yapılan Olağanüstü Genel Kurul’unu 03.02.2017 tarihinde elektronik ve fiziki ortamda eş zamanlı olarak; 2016 yılı faaliyetlerine ilişkin Olağan Genel Kurul’unu ise 27.04.2017 tarihinde elektronik ve fiziki ortamda eş zamanlı olarak gerçekleştirmiştir.

Genel Kurul toplantıları, mevzuatın gerektirdiği biçimde, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, Sermaye Piyasası Kurulu ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na duyurulmuştur.

Toplantılara ilişkin davetler, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 414’üncü maddesi, Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmelik’in 10’uncu maddesi, 6362 sayılı Sermaye Kanunu’nun 29’uncu maddesi, Sermaye Piyasası Kurulu’nun II. 17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği” ve Ana Sözleşme’de öngörüldüğü şekilde yapılmış olup, Olağanüstü Genel Kurul için Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 09.01.2017 tarih ve 9237 sayılı baskısında ve Şirket’in www.aksainvestorrelations.com/tr internet adresinde, Olağan Genel Kurul için ise Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 03.04.2017 tarih ve 9297 sayılı baskısında ve Şirket’in www.aksainvestorrelations.com/tr internet adresinde ilan edilmiştir. Aynı zamanda Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nin Elektronik Genel Kurul Sistemi’nde (EGKS) toplantı gününün ve gündeminin belirtilmesi yoluyla süresi içerisinde yapılmıştır.

03.02.2017 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul’a ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kanunu’nun 29’uncu maddesinin ikinci fıkrası istisnası kapsamına girmeyen paylar ile ilgili olarak adresini bildiren pay sahiplerine 03.01.2017 tarihinde iadeli taahhütlü mektupla yazılı bildirim yapılmıştır. Şirket’in B Grubu nama yazılı hisse senetleri mevcut olmadığından, ayrıca bir davet şekli yapılmamıştır.

Yatırımcı İlişkileri Departmanı doğru, açık ve güvenilir bilgi akışını teminen, her çeyrek açıklanan mali tablolara ilişkin sunumlar hazırlamakta, bu sunumları e-posta ve kurumsal internet sitesi aracılığıyla yatırımcı ve analistlerle paylaşmakta, organize ettiği telekonferanslarla, yatırım çevrelerine duyurmaktadır. Yatırımcı İlişkileri Departmanı’na yönlendirilen sözlü ve yazılı sorular kamuya açıklanmış bilgiler çerçevesinde en kısa zamanda sözlü ve/veya yazılı olarak cevaplandırılmaktadır. Özel Durum Açıklamaları mevzuata uygun olarak ve Şirket’in Bilgilendirme Politikası uyarınca Yatırımcı İlişkileri Departmanı koordinasyonunda yapılmaktadır.

2017 yılı içerisinde yurt içinde ve yurt dışında katılınan konferanslar ve direkt ziyaretler vasıtasıyla, analistlerle ve yatırımcılarla 114 birebir toplantı ve 14 telekonferans gerçekleştirilmiştir. Yine bu dönemde Yatırımcı İlişkileri Departmanı’na 310 kadar bilgi talebi gelmiş, bu talepler kamuya açıklanmış bilgiler kapsamında telefon ve e-posta yoluyla yanıtlanmıştır.

Yılda 4 adet her çeyrek açıklanan finansal tabloların kamu ile paylaşılması amacıyla yatırımcı ve analistlerin bilgilendirildiği telekonferanslar yapılmıştır.

2017 yılında yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nın mevzuata uygun gerçekleştirilmesi yönünde çalışmalar yapılmıştır. Şirket’in 2016 faaliyet yılına ilişkin olağan Genel Kurul Toplantısı 27 Nisan 2017 tarihinde gerçekleştirilmiş, yasal mevzuat, Şirket Esas Sözleşmesi ve Genel Kurul Yönergesi çerçevesinde, usulüne uygun olarak yapılmıştır.

Şirket’in 2016 yılı içerisinde almış olduğu varlık satışı kararlarının onaylanması ve Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği uyarınca ayrılma hakkı verilmesi için 3 Şubat 2017 tarihinde Olağanüstü Genel Kurul gerçekleştirilmiştir. Yasal mevzuat, Şirket Esas Sözleşmesi ve Genel Kurul Yönergesi çerçevesinde usulüne uygun olarak yapılan toplantıda varlık satışları onaylanmış, ayrılma hakkı kullanmak isteyen pay sahibi olmamıştır.

Şirket’in B Grubu hisselerinin tamamı hamiline yazılı senetlerden oluşmaktadır. Bu nedenle pay sahiplik kayıtları MKK nezdinde tutulmaktadır.

Departman, hissedarların paydan doğan haklarının kullanımı konusunda da (temettü, Genel Kurul’a katılım vs.) ortakların bilgilendirilmesini sağlayarak, görevlerini

Page 114: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

112 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

03.02.2017 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul davet ilanında Genel Kurul’un yeri, gün ve saati, gündem, davetin Yönetim Kurulu tarafından yapıldığı ve pay sahiplerinin Genel Kurul’a katılım prosedürü açıklanmıştır. Ayrıca Genel Kurul ile ilgili tüm bilgilerin yer aldığı “Bilgilendirme Dokümanı” davet ilanı ile beraber tüm paydaşların bilgisine sunulmuştur. Bilgilendirme dokümanında Şirket’in ortaklık yapısını yansıtan toplam pay sayısı ve oy hakkı, varlık satışlarına ve ilgili satış anlaşmalarının tamamlanması için gerekli sözleşme şartlarına yer verilmiş, Olağanüstü Genel Kurul toplantı ilanının yapıldığı tarihte kamuya açıklanmıştır.

Pay sahiplerinin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) ve/veya Şirket’in ilgili olduğu diğer kamu kurum ve kuruluşlarının gündeme madde konulmasına ilişkin talepleri bulunmamasından dolayı, Genel Kurul gündemine dâhil edilmemiştir. Mali tablo ve raporlar, Genel Kurul gündem maddeleri, Genel Kurul toplantısına yapılan davetin ilan tarihinden itibaren pay sahiplerinin en rahat biçimde ulaşabilecekleri şekilde Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda, Şirket merkezinde ve internet sitesinde incelemeye açık tutulmuştur. Genel Kurul gündemi hazırlanırken, her teklifin ayrı bir başlık altında verilmiş olmasına dikkat edilmekte, gündem başlıkları açık ve farklı yorumlara yol açmayacak şekilde ifade edilmektedir. Gündemde “diğer”, “çeşitli” gibi ibarelerin yer almamasına özen gösterilmekte ve Genel Kurul toplantısından önce verilecek bilgiler, ilgili oldukları gündem maddelerine atıf yapılarak verilmektedir.

Genel Kurul toplantısı, pay sahiplerinin katılımını artırmak amacıyla, pay sahipleri arasında eşitsizliğe yol açmayacak ve pay sahiplerinin mümkün olan en az maliyetle katılımını sağlayacak şekilde gerçekleştirilmekte, bu amaçla Esas Sözleşme’de yer aldığı gibi, Şirket’in yönetim merkezi binasında veya yönetim merkezinin bulunduğu şehrin en elverişli yerinde yapılmaktadır.

27.04.2017 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul’a ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kanunu’nun 29’uncu maddesinin ikinci fıkrası istisnası kapsamına girmeyen paylar ile ilgili olarak adresini bildiren pay sahiplerine 29.03.2017 tarihinde iadeli taahhütlü mektupla yazılı bildirim yapılmıştır. Şirket’in B Grubu nama yazılı hisse senetleri mevcut olmadığından, ayrıca bir davet şekli yapılmamıştır.

Olağan Genel Kurul davet ilanında Genel Kurul’un yeri, gün ve saati, gündem, davetin Yönetim Kurulu tarafından yapıldığı ve pay sahiplerinin Genel Kurul’a katılım prosedürü açıklanmıştır. Ayrıca Genel Kurul ile ilgili tüm bilgilerin yer aldığı “Bilgilendirme Dokümanı” davet ilanı ile beraber tüm paydaşların bilgisine sunulmuştur. Bilgilendirme dokümanında Şirket’in ortaklık yapısını yansıtan toplam pay sayısı ve oy hakkı, Şirket sermayesinde imtiyazlı pay bulunuyorsa her bir imtiyazlı pay grubunu temsil eden pay sayısı ve oy hakkı, Şirket’in ve Şirket’in önemli iştirak ve bağlı ortaklıklarının geçmiş hesap döneminde gerçekleşen veya gelecek hesap döneminde planladığı Şirket faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyecek yönetim ve faaliyetlerindeki değişiklikler ve bu değişikliklerin gerekçeleri ile değişikliğe taraf olan tüm kuruluşların son iki hesap dönemine ilişkin faaliyet raporları ve yıllık finansal tabloları, Genel Kurul toplantı gündeminde Yönetim Kurulu Üyeleri’nin azli, değiştirilmesi veya seçimi varsa, azil ve değiştirme gerekçeleri, Yönetim Kurulu Üyeliği’ne aday gösterilecek kişiler hakkında bilgi; varsa gündemde yer alan Esas Sözleşme değişikliği ile ilgili Yönetim Kurulu kararı ile birlikte, Esas Sözleşme değişikliklerinin eski ve yeni şekilleri; Yönetim Kurulu Üyeliklerine aday gösterilecek kişilerin özgeçmişleri, son 10 yıl içerisinde yürüttüğü görevler ve ayrılma nedenleri, Şirket ve Şirket’in ilişkili tarafları ile ilişkisinin niteliği ve önemlilik düzeyi, bağımsızlık niteliğine sahip olup olmadığı ve bu kişilerin Yönetim Kurulu Üyesi seçilmesi durumunda, Şirket faaliyetlerini etkileyebilecek benzeri hususlar hakkında bilgi, Genel Kurul toplantı ilanının yapıldığı tarihte kamuya açıklanmıştır.

Toplantı başkanı Türk Ticaret Kanunu, ilgili kanun ve mevzuat uyarınca Genel Kurul’un yürütülmesi hakkında önceden hazırlıklar yaparak ve gerekli bilgiyi edinmektedir.

Genel Kurul toplantısında, gündemde yer alan konular tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılarak, pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru sorma imkânı verilmektedir. Gündemle ilgili olmayan ya da hemen cevap verilemeyecek kadar kapsamlı olan sorular en geç 15 gün içerisinde Yatırımcı İlişkileri Departmanı tarafından yazılı olarak cevaplanmaktadır. Genel Kurul toplantısı sırasında sorulan tüm sorular ile bu sorulara verilen cevaplar, en geç Genel Kurul’dan sonraki 30 gün içerisinde, internet sitesinde kamuya duyurulur. 27 Nisan 2017 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul toplantısında ve 3 Şubat 2017 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında pay sahipleri tarafından gündem önerisi verilmemiş ve ortaklar soru sorma haklarını kullanmamıştır. Olağan Genel Kurul toplantısı esnasında ortaklar, dinleyiciler ve toplantıya katılanlar tarafından soru sorulduğunda, İcra Kurulu Başkanı ve üst kademe yöneticileri tarafından gerekli açıklamalarda bulunulmaktadır.

Gündemde özellik arz eden konularla ilgili Yönetim Kurulu Üyeleri, ilgili diğer kişiler, finansal tabloların hazırlanmasında sorumluluğu bulunan yetkililer ve denetçilerin gerekli bilgilendirmeleri yapabilmek ve soruları cevaplandırmak üzere Genel Kurul toplantısında hazır bulunmaları sağlanmaktadır.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1527’nci maddesi gereğince Şirket’in Elektronik Genel Kurul hazırlıkları yasal düzenlemelere uygun şekilde yerine getirilmiş, 03.02.2017 tarihinde toplam 613.169.118 adet hisse senedinden 3 adet payın asaleten, 486.465.267 adet payın tevdi eden temsilcileri tarafından toplantıda temsil edildiği, toplam 496.295.589 adet payın katılımı sonucu %81 oranındaki bir çoğunluk ile Olağanüstü Genel Kurul

KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ’NE UYUM RAPORU

Page 115: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 113

Genel Kurul toplantılarında pay sahipleri kendilerini diğer pay sahipleri veya hariçten tayin edecekleri vekil vasıtasıyla temsil ettirebilirler. Şirket’te pay sahibi olan vekiller kendi oylarının yanı sıra, temsil ettikleri pay sahibinin sahip olduğu oyları kullanmaya yetkilidir. Yetki belgelerinin şeklini, Sermaye Piyasası Kurulu’nun konuya ilişkin düzenlemelerini dikkate alarak Yönetim Kurulu tayin ve ilan eder. Vekâleten oy kullanmaya ilişkin Sermaye Piyasası mevzuatında yer alan düzenlemelere uyulur.

Ana Sözleşme’de birikimli oy yöntemi yer almamaktadır.

Şirket sermayesinde karşılıklı iştirak ilişkisi yoktur.

Azlık haklarının kullandırılması ile ilgili olarak Şirket Ana Sözleşmesi’nde bir düzenleme bulunmamaktadır. Ana Sözleşme’de hüküm bulunmayan hallerde Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası mevzuatı düzenlemeleri geçerli olmaktadır. Şirket tarafından azlık haklarının kullanımı açısından ilgili mevzuatın yeterli olduğu kabul edilmektedir.

6. Kâr Payı HakkıŞirket Genel Kurulu tarafından kabul edilen kâr dağıtım politikası, faaliyet raporunda ve yatırımcı ilişkileri sitesinde yer almaktadır. Şirket, Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Mevzuatı, Sermaye Piyasası Kurulu Düzenleme ve Kararları, Vergi Yasaları, ilgili diğer yasal mevzuat hükümleri ile Şirket’in Esas Sözleşmesi’ni dikkate alarak, kâr dağıtım kararlarını belirlemektedir.

Kâr dağıtım politikası, pay sahiplerinin ortaklığın gelecek dönemlerde elde edeceği kârın dağıtım usul ve esaslarını öngörebilmesine imkân verecek açıklıkta asgari bilgileri içermektedir. Kâr dağıtımına ilişkin esaslar Şirket’in Ana Sözleşmesi’nin 17’nci maddesinde düzenlenmiştir. Şirket’in Türk Ticaret Kanunu, sermaye piyasası mevzuatı ve genel kabul gören muhasebe ilkelerine göre tespit edilen yıllık bilançoda gözüken net dönem kârı üzerinden, varsa geçmiş yılların zararının düşülmesinin ardından, dağıtılabilir net dönem kârının asgari %50’sinin nakden ödenmesi veya sermayeye eklenmesi ve bu suretle ihraç edilecek payların bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması veya her iki yöntemin belirli oranlarda birlikte kullanılması veya Şirket bünyesinde bırakılması şeklinde gerçekleştirilmesi ve dağıtım işlemlerinin mevzuatta öngörülen yasal sürelerde tamamlanması konularında karar vermeye Şirket Genel Kurulu yetkilidir.

Kâr dağıtımına ilişkin teklif, Şirket’in uzun vadeli stratejileri, finansman ihtiyaçları, kısa vadeli mali yükümlülükleri ile alacaklılarla yapılan anlaşmalarda yer alan şartları ve kârlılık durumu dikkate alınarak değerlendirilmekte, Yönetim Kurulu tarafından hazırlanarak Genel Kurul’un onayına sunulmaktadır. Kâr dağıtımında Şirket Ana Sözleşmesi’nde belirtilen sıra ve esaslar takip edilmektedir.

Kâr payı hesap dönemi itibarıyla mevcut payların tümüne bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır. Şirket Ana Sözleşmesi’nde kâr payı hakkına ilişkin herhangi bir imtiyaz bulunmamaktadır. Yönetim Kurulu’nun Genel Kurul’a kârın dağıtılmamasını teklif etmesi halinde, bunun nedenleri ile dağıtılmayan kârın kullanım şekline ilişkin bilgiye, kâr dağıtımına ilişkin gündem maddesinde yer verilir.

Buna istinaden, 22.03.2017 tarihinde yapılan Yönetim Kurulu toplantısında SPK mevzuatı hükümleri çerçevesinde düzenlenmiş 01.01.2016-31.12.2016 hesap dönemine ait konsolide mali tablolara göre, 2016 yılı faaliyetlerinin zarar ile sonuçlanmış olması itibarıyla, kâr dağıtımı yapılmamasının teklif edilmesine oybirliği ile karar verilmiş, bu teklif Olağan Genel Kurul’da oybirliği ile kabul edilmiştir.

7. Payların DevriŞirket paylarının devri Türk Ticaret Kanunu, sermaye piyasası mevzuatı, elektrik piyasası mevzuatı hükümlerinin saklı tutulması kaydıyla serbesttir. Şirket Esas Sözleşmesi’nde pay sahiplerinin paylarını serbestçe devretmesini zorlaştırıcı herhangi bir hüküm mevcut değildir.

Şirket sermayesinin %5 veya daha fazlasını temsil eden payların, doğrudan veya dolaylı olarak bir gerçek veya tüzel kişi tarafından edinilmesi ile yukarıda belirtilen sermaye payı değişikliklerinden bağımsız olarak Şirket’in ortaklık yapısında kontrolün değişmesi sonucunu veren pay veya pay senetlerinin devri için – işlem gerçekleştirilmeden önce – her defasında, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu onayının alınması zorunludur.

toplantısı fiziki ve elektronik ortamda eşzamanlı olarak yapılmıştır. Aynı şekilde, 27 Nisan 2017 tarihinde toplam 613.169.118 adet hisse senedinden 90.500 adet payın asaleten, 496.750.574 adet payın vekâleten katılımı sonucu %81 oranındaki bir çoğunluk ile Olağan Genel Kurul Toplantısı fiziki ve elektronik ortamda eşzamanlı olarak yapılmıştır. Her iki Genel Kurul toplantısına da medyadan katılım olmamıştır.

Olağan Genel Kurul toplantısında dönem içinde yapılan bağışlarla ilgili olarak bilgi verilmiştir. Söz konusu bağışlarla ilgili olarak ayrı bir gündem maddesi oluşturulmuştur. Sermaye Piyasası Mevzuatı gereğince 2017 yılında yapılacak bağışlarla ilgili olarak Genel Kurul tarafından tavan tutar belirlenmiştir.

Dönem içerisinde pay sahipleri tarafından özel denetçi talebi yapılmamıştır.

Genel Kurul toplantı tutanakları, Genel Kurul katılım cetvelleri Şirket merkezinde, Şirket internet sitesinde ve Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayınlanarak pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır.

5. Oy Hakları ve Azlık HaklarıŞirket’in hisseleri A ve B Grubu olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. A Grubu nama yazılı pay sahiplerinin seçeceği Yönetim Kurulu Üye adaylarının sayısı, toplam Yönetim Kurulu Üye sayısının yarısını aşamaz. Bu doğrultuda 8 kişiden oluşan Yönetim Kurulu’nun 4 üyesi A Grubu pay sahipleri tarafından gösterilen adaylar arasından seçilir.

Şirket Genel Kurul toplantılarında oy hakkının kullanılmasını zorlaştırıcı uygulamalardan kaçınılmaktadır. Bu bağlamda Şirket’in oydan yoksun hisse senedi bulunmamaktadır. Ana Sözleşme uyarınca, 1 TL itibari değerdeki her bir pay bir oya sahiptir.

Sınır ötesi de dâhil olmak üzere, her pay sahibine oy hakkını en kolay ve uygun şekilde kullanma fırsatı sağlanması, ilke olarak kabul edilmiştir. Şirket’in Ana Sözleşmesi’nde oy hakkının iktisap tarihinden itibaren belirli bir süre sonra kullanılmasını öngören ya da oy hakkının kullanımını zorlaştıran düzenleme yer almamaktadır.

Ana Sözleşme’de, pay sahibi olmayan kişilerin temsilci olarak vekâleten oy kullanmasını engelleyen hükümler yer almamaktadır.

Page 116: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Söz söze dokunmaya görsün…Bir selam edin, iki kelam edin,saatler sürecek bir sohbetin içindebulursunuz kendinizi.”

Gözünüzü, sözünüzü esirgemeyin.Sadece sizin için değil, onlar içinde bir deneyimdir bu.”

Page 117: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 118: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

116 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Şirket Bilgilendirme Politikası 11.04.2014 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile revize edilmiş, 2014 yılında yapılmış olan Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulmuş ve kamuya duyurulmuştur.

9. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği2015 yılı içerisinde Aksa Enerji’nin web sitesi yenilenmiş, tüm paydaşlarımızın her türlü detaylı bilgiye tek noktadan düzenli ve kolay ulaşımlarını sağlamak amacıyla yeni bir “Yatırımcı İlişkileri” web sitesi hayata geçirilmiştir. Kamuoyunun aydınlatılmasında ve duyurulmuş güncel ve geçmiş bilgilere erişimin sağlanması amacıyla www.aksainvestorrelations.com/tr adresindeki web sitesi etkin olarak kullanılmaktadır. Web sitesi Türkçe ve İngilizce olarak, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin öngördüğü içerikte ve şekilde hazırlanmıştır. 2017 yılı içerisinde web sitelerinde operasyonlar ile ilgili gerekli güncellemeler yapılmış; KAP duyuruları, finansal tablolar ve faaliyet raporları Kamuyu Aydınlatma Platformu ile eş zamanlı web sitesinden duyurulmuştur.

Yatırımcı İlişkileri web sitesinde mevzuat uyarınca açıklanması zorunlu bilgilerin yanı sıra; ticaret sicili bilgileri, son durum itibarıyla ortaklık ve yönetim yapısı, imtiyazlı paylar hakkında detaylı bilgi, Şirket Esas Sözleşmesi’nin son hali, özel durum açıklamaları, finansal raporlar, faaliyet raporları, izahnameler ve halka arz sirkülerleri, Genel Kurul toplantılarının gündemleri, katılanlar cetvelleri ve toplantı tutanakları, vekâleten oy kullanma formu, olduğu takdirde çağrı yoluyla hisse senedi veya vekâlet toplanmasında hazırlanan zorunlu bilgi formları ve benzeri formlar, kâr dağıtım politikası, bilgilendirme politikası, ücret politikası, etik ilkeler, rüşvet ve yolsuzluk politikası ve sürdürülebilirlik yaklaşımı yer almaktadır. Hâlihazırda internet sitesinde ilan edilen bilgi ve belgelerin yeterli olduğu düşünülmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun ilan edilmesini zorunlu kıldığı tüm belgeler ve ilanlar Şirket’in internet sitesinde eksiksiz ilan edilmektedir. Ortaklık ve yönetim yapısının son durumlarını yansıtabilmek için internet sitesi sürekli güncellenmektedir. Şirket, internet sitesi yolu ile ulaşan her türlü bilgi talebini ivedilikle cevaplandırmakta, Şirket tarafından kamuya yapılan tüm açıklamalara web sitesinden ulaşılabilmektedir.

KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK

8. Şirket Bilgilendirme PolitikasıAksa Enerji Üretim A.Ş.’nin Bilgilendirme Politikası, Sermaye Piyasası Mevzuatı hükümleri çerçevesinde, II-15.1 sayılı Özel Durumlar Tebliği kapsamında yer alan hususlar gözetilerek ticari sır niteliği taşımayan gerekli bilgi ve açıklamaları yerli ve yabancı pay sahipleri, yatırımcılar, sermaye piyasası uzmanları, aracı kurumlar ile ilgili tüm taraflar ve menfaat sahipleriyle eşzamanlı, adil, eksiksiz, açık, doğru, anlaşılır ve kolay ulaşılabilir bir şekilde paylaşmak esasıyla oluşturulmuştur.

Kamunun bilgilendirilmesinde Sermaye Piyasası Mevzuatı, Türk Ticaret Kanunu, Borsa İstanbul Mevzuatı ve diğer ilgili mevzuatın getirdiği düzenlemeler esas alınmakta, yatırım çevreleriyle etkin, aktif ve şeffaf bir iletişim hedeflenmektedir.

Bilgilendirme politikası, Yönetim Kurulu Üyeleri ile üst düzey yöneticiler ve çalışanlar tarafından bilinen “içsel bilgi” ve “ticari sır” özelliği taşımayan faaliyetlere ilişkin her türlü bilgi, belge, elektronik kayıt ve veriden oluşan, yasal olarak açıklanmasında sakınca bulunmayan bilgileri kapsamaktadır.

Şirket’in Bilgilendirme Politikası Özel Durumlar Tebliği (II-15.1) çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından oluşturularak onaylanmıştır. Bilgilendirme Politikası’nın oluşturulması, takibi, gözden geçirilmesi, güncellenmesi ve geliştirilmesinden Yönetim Kurulu sorumludur. Yönetim Kurulu bu hususta Kurumsal Yönetim Komitesi ve Yatırımcı İlişkileri Birimi ile işbirliği içerisinde çalışır ve görüş alır. Kurumsal Yönetim Komitesi, Yönetim Kurulu’na Bilgilendirme Politikası ile ilgili konularda bilgi verir ve önerilerde bulunur, Bilgilendirme Politikası’nın uygulanmasına ilişkin olarak Yönetim Kurulu’na destek verir. Bilgilendirme Politikası’nda yapılacak değişiklikler Yönetim Kurulu’nda onaylandıktan sonra Şirket web sitesinde yayınlanır ve yapılacak ilk Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulur.

Kamuya açıklanması gereken, özel durum açıklamaları, dipnotlar da dâhil olmak üzere UFRS finansal tablo bildirimleri, ticaret sicili bilgileri, son durum itibarıyla ortaklık, Yönetim Kurulu bilgileri izahnameler ve halka arz sirkülerleri, kâr dağıtım politikası İngilizce olarak web sitesinde açıklanmıştır.

10. Faaliyet RaporuŞirket Yönetim Kurulu tarafından her yıl Genel Kurul toplantısından önce detaylı faaliyet raporu hazırlanmakta, hem basılı yayın olarak hem de Şirket’in internet sitesinde ilanen ilgili menfaat sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Ayrıca mevzuat gereğince üçer aylık dönemler halinde II-17.1 (Önceki Dönemlere Ait Raporlar Yürürlükteki Tebliğ Seri XI No:29) Tebliğ hükümleri çerçevesinde faaliyet raporları hazırlanarak kamuya ilan edilmektedir.

Şirket Yönetim Kurulu faaliyet raporunu, kamuoyunun Şirket’in faaliyetleri hakkında tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak şekilde hazırlamaktadır. Söz konusu raporların Şirket faaliyetleri hakkında detay bilgiler içermesine ve söz konusu bilgilerin Şirket’in finansal durumu ve faaliyet sonuçları ile uyumlu olmasına azami özen gösterilmektedir. Şirket’in hazırladığı faaliyet raporlarında Yönetim Kurulu Üyeleri ve yöneticilerin Şirket dışında yürüttükleri görevler hakkında bilgiye ve Yönetim Kurulu Üyelerinin bağımsızlığına ilişkin beyanlarına yer verilmektedir.

Faaliyet raporlarında, Şirket’in Yönetim Kurulu Üyeleri arasından oluşturulan komitelerin yapısı ve üyeleri hakkında bilgi verilmektedir. Faaliyet raporlarında Yönetim Kurulu’nun yıl içerisinde yaptığı toplantı sayısı ve üyelerin toplantıya katılım durumuna da yer verilmektedir. Şirket Ana Sözleşmesi’ne göre Yönetim Kurulu toplantı ve karar nisaplarında TTK ve diğer ilgili mevzuat ile öngörülen düzenlemelere uyulur.

Şirket’in kuruluşundan bu yana Yönetim Kurulu Üyeleri ile ilgili olarak önemli nitelikte bir yaptırım ve ceza işlemi oluşmamıştır. Gelecekte bu tür işlemlerin olması durumunda (önemlilik seviyesi çerçevesinde), kamuoyunun bilgilendirilmesi ilke olarak kabul edilmiştir.

KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ’NE UYUM RAPORU

Page 119: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 117

MENFAAT SAHİPLERİ

11. Menfaat Sahiplerinin BilgilendirilmesiŞirket, ortakları, çalışanları, müşterileri, tedarikçileri ve toplum için her zaman değer üreten, değer ifade eden bir güven kurumu olmaya devam etmektedir. Serbest tüketicilere yapılan enerji satışları için, müşterilerin her zaman ulaşabilecekleri bir yapıda çalışan özel bir birim oluşturulmuştur. Şirket, faaliyetleri, kaliteyi etkileyebilecek olan müteahhit ve tedarikçilerin kalite taahhütlerine uymasını sağlar. Müteahhitlerin ve tedarikçilerin kalite bilincini geliştirmesi amacıyla bilgilendirme toplantıları düzenler ve taraflar arasında etkin iletişim ortamının yaratılmasına azami gayret gösterilir. Şirket, ürün, hizmet ve kaliteye verilen önem çerçevesinde, müşteri memnuniyetini geliştirmeye yönelik faaliyetlerini aralıksız sürdürür. Ayrıca, müşteri ve tedarikçileri ilgilendirilen önemli olay ve gelişmeler ile yasal değişiklikler en seri iletişim araçlarıyla müşteri ve tedarikçilerle paylaşılmaktadır.

Şirket, menfaat sahiplerinin bilgilendirilmesi amacıyla web sitesinde gerekli düzenlemeler yapılmış, Şirket ile ilgili her türlü bilgi Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda menfaat sahiplerinin bilgisine sunulmuştur.

Yatırımcı ve aracı kurumların talepleri halinde ise bu kuruluşlar ile bire bir veya toplu olarak toplantılar düzenlenmekte; yurt içinde ve yurt dışında aracı kurumların düzenlediği yatırımcı konferanslarına katılım sağlanmakta, Aksa Enerji ve sektöre ilişkin gelişmeler yatırımcılara aktarılmaktadır. Ayrıca, yatırımcıların ve analistlerin operasyonel ve finansal gelişmeler hakkında bilgilendirilmeleri amacıyla üçer aylık dönemler itibarıyla, finansal sonuçların açıklanmasını takiben telekonferanslar düzenlenmektedir. Yatırımcı İlişkileri Departmanı doğru, açık ve güvenilir bilgi akışını teminen her çeyrek açıklanan mali tablolara ilişkin sunumlar hazırlayarak e-posta yoluyla ve internet sitesi aracılığıyla bu sunumları yatırımcılarla ve analistlerle paylaşmakta ve organize ettiği telekonferanslarla da yatırım çevrelerine duyurmaktadır. Yatırımcı İlişkileri, analistler ve yatırımcılar tarafından yöneltilen, Şirket’in faaliyetlerine ve sektördeki gelişmelere ilişkin ticari sır kapsamında olmayan her türlü soru ve talebi telefon ve e-posta yoluyla yanıtlamaktadır.

Şirket’in faaliyetleri ile ilgili olarak tüm menfaat sahiplerinin haklarının korunması ve Şirket politikaları ve prosedürleri ile ilgili olarak bilgilendirilmesi, esas olarak kabul edilmiştir. Bu amaçla, gerek paydaşların,

gerek çalışanların, gerek tedarikçi ve müşterilerin gerekse de kamunun etkin bir şekilde bilgilendirilmesi, Şirket Bilgilendirme Politikası çerçevesinde yerine getirilmektedir.

Şirket’in iç iletişim kanalları, her türlü menfaat sahibinin ulaşımına açık olarak oluşturulmuş, iletişim bilgileri Şirket’in internet sitesinde de ilan edilmiştir. Söz konusu menfaat sahiplerinin, Kurumsal Yönetim Komitesi veya Denetimden Sorumlu Komite ile iletişime geçmesini zorlaştırıcı herhangi bir Şirket uygulaması bulunmamaktadır. Söz konusu komitelere tüm menfaat sahipleri diledikleri iletişim yöntemi ile ulaşabilmektedir.

Menfaat sahipleri arasında çıkar çatışmaları ortaya çıkması veya bir menfaat sahibinin birden fazla çıkar grubuna dâhil olması durumunda; sahip olunan hakların korunması açısından mümkün olduğunca dengeli bir politika izlenmekte ve her bir hakkın birbirinden bağımsız olarak korunması hedeflenmektedir. 2014 yılı içerisinde oluşturulan Etik İlkeler Politikası’nda ticari ilişkide bulunulan kişi, kurum ve kuruluşlarla, medyayla, kamu otoriteleriyle ve pay sahipleriyle ilişkilerin çerçevesi belirlenmiş, olası uyumsuzlukların çözümlenmesi amacıyla Etik Kurul kurulmuştur. Etik Kurul, Aksa Enerji Etik İlkeleri’nin ihlal edildiğine dair şikâyet ve bildirimleri soruşturmak ve çözümlemek ile sorumludur. Olası şikâyet ve bildirimler için [email protected] adresi oluşturulmuş ve paydaşlar ile paylaşılmıştır. Aksa Enerji Yönetim Kurulu Başkanı’na bağlı olarak çalışan Etik Kurul; İç Denetim Müdürü, Hukuk Direktörü ve İnsan Kaynakları Direktörü’nden oluşmaktadır.

12. Menfaat Sahiplerinin Yönetime KatılımıMenfaat sahiplerinin yönetime katılımı konusunda bir model veya mekanizma oluşturulmamıştır. Ancak Yönetim Kurulu’nda yer alan Bağımsız Üyeler Şirket’in ve pay sahiplerinin yanı sıra tüm menfaat sahiplerinin de yönetimde temsil edilmesini mümkün kılmaktadır. Şirket, çalışanlar, tedarikçiler, çeşitli sivil toplum kuruluşları ve diğer bütün menfaat sahiplerinin görüş, önerilerini ve müşteri memnuniyeti anketlerini dikkate almaktadır. Esas Sözleşme’de ifade edilmemesine karşın, Şirket’in kuruluşundan bu yana Yönetim Kurulu Başkanı ile Genel Müdür aynı kişi değildir. Şirket’te kimse sınırsız karar verme yetkisine sahip değildir.

Şirket’te çeşitli kademedeki personelin yönetime katılması amacıyla departman bazında temsilin sağlandığı, departman müdürleri ile üst düzey yöneticilerin katıldığı

Şirket faaliyetlerini önemli derecede etkileyebilecek mevzuat değişiklikleri oluştuğu takdirde (önemlilik seviyesi çerçevesinde) kamuoyunun bilgilendirilmesi ilke olarak kabul edilmiştir.

Şirket’in mali tablolarına ilişkin hazırladığı açıklayıcı dipnotlarında Şirket aleyhine açılan önemli davalar ve olası sonuçları hakkında bilgiler yer almakta, söz konusu dipnotlara yıllık faaliyet raporlarında da yer verilmektedir.

Şirket’in kuruluşundan bu yana yatırım danışmanlığı ve derecelendirme gibi konularda hizmet aldığı kurumlarla arasında çıkar çatışmaları oluşmamıştır. 2014 yılı içerisinde oluşturulan Etik İlkeler Politikası’nda ticari ilişkide bulunulan kişi, kurum ve kuruluşlarla, medyayla, kamu otoriteleriyle ve pay sahipleriyle ilişkilerin çerçevesi belirlenmiş, olası uyumsuzlukların çözümlenmesi amacıyla Etik Kurul kurulmuştur. Etik Kurul, Aksa Enerji Etik İlkeleri’nin ihlal edildiğine dair şikâyet ve bildirimleri soruşturmak ve çözümlemek ile sorumludur. Aksa Enerji Yönetim Kurulu Başkanı’na bağlı olarak çalışan Etik Kurul; İç Denetim Müdürü, Hukuk Direktörü ve İnsan Kaynakları Direktörü’nden oluşmaktadır. 2017 yılı içerisinde Etik İlkelerin ihlal edildiğine dair şikâyet veya bildirim bulunmamaktadır.

Oluşturulan prosedürlere rağmen söz konusu şirketler ile gelecekte oluşabilecek çıkar çatışmaları hakkında, Şirket’in rekabet gücünü ve ticari sırlarını etkilememesi esas olmak üzere (önemlilik seviyesi çerçevesinde), kamuoyunun bilgilendirilmesi ilke olarak kabul edilmiştir.

Şirket’in mali tablolarına ilişkin hazırladığı açıklayıcı dipnotlarında Şirket ve Şirket’in iştirak ve bağlı ortaklıkları ile ilgili bilgiler yer almakta, söz konusu dipnotlara faaliyet raporlarında da yer verilmektedir.

Şirket’in hazırladığı yıllık faaliyet raporlarında çalışanların sosyal hakları ve mesleki eğitimleri ile ilgili bilgilere yer verilmektedir.

Her yıl Olağan Genel Kurul toplantılarında Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin 1.3.6 ve 1.3.7 numaralı bölümünde yer alan hususlarla ilgili bilgilendirme yapılmakta, söz konusu hususlara yıllık faaliyet raporlarında da yer verilmektedir.

Page 120: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

118 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Çalışanlara sağlanan tüm haklarda adil davranılması, Şirket tarafından kabul edilmekte ve uygulanmaktadır. Çalışanlarla ilgili olarak alınan kararlar veya çalışanları ilgilendiren gelişmeler, departman müdürleri aracılığıyla ve e-posta yoluyla çalışanlar ile paylaşılmaktadır.

Şirket çalışanlarının görev tanımları, ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi çerçevesinde yazılı kurallara bağlanarak çalışanlara duyurulmuştur. Çalışanlara verilen ücret ve diğer menfaatlerin belirlenmesinde performans ve verimlilik esas alınmaktadır. Şirket’in, çalışanlarına yönelik olarak hisse senedi edindirme planları bulunmamaktadır.

Çalışanlar ile ilişkileri yürütmek için ayrı bir temsilci atanmamıştır. Şirket’te çalışanlarla ilişkiler, İnsan Kaynakları Departmanı ve bu Departman bünyesinde özelleştirilmiş sorumluluklarıyla İnsan Kaynakları Profesyonelleri tarafından yönetilmektedir. Aynı zamanda, çalışanların yönetime ilişkin herhangi bir sorun yaşadığında İnsan Kaynakları Departmanı’na başvurması kararlaştırılmış ve çalışanlara iletişimi yapılmıştır. Şirket, çalışanlar arasında ırk, din, dil ve cinsiyet ayrımı yapılmaması ve çalışanların Şirket içi fiziksel, ruhsal ve duygusal kötü muamelelere karşı korunması amacıyla her türlü önlemi almakta ve Etik İlkeleri uygulamaktadır. Gerek daha önce, gerek 2017 yılı içinde çalışanlardan ırk, din, dil veya cinsiyet ayrımı konusunda herhangi bir şikâyet gelmemiştir.

İnsan Kaynakları Politikası ayrıca internet sitesinde yer almakta ve kamuya duyurulmaktadır.

14. Etik Kurallar ve Sosyal SorumlulukSosyal sorumluluk anlayışı çerçevesinde bugüne kadar çeşitli uygulamalarda bulunan Şirket, yasalara ve çevresel değerlere karşı sorumluluğunun bilince bir kurum olarak, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakmanın gereğine inanmaktadır. Şirket, bu yaklaşımı faaliyetinin her aşamasında dikkate almakta ve uygulamaktadırŞirket, çevre ve insan sağlığının korunmasına yönelik 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi, 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi, OHSAS 18001:2007 İşçi Sağlığı ve İş

yönetim toplantıları yapılmakta ve bu toplantılarda ilgili konular hakkında görüş alışverişinde bulunulmaktadır. Söz konusu toplantılarda çalışanların, müşteri beklentilerinin ve tedarikçilerin görüşlerinin, talep ve beklentilerinin Üst Yönetim’e iletilmesi sağlanmaktadır. Alınan kararlar bölümler tarafından uygulanmaktadır. Şirket’in faaliyet ve süreçleri, ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi bağlamında prosedürlere bağlanarak çalışanların bilgilendirilmesi sağlanmıştır. Çalışanların katılımı ile ilgili olarak Esas Sözleşme’de herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

13. İnsan Kaynakları PolitikasıŞirket’in benimsediği “en değerli sermayemiz insan kaynağımızdır” yaklaşımı İnsan Kaynakları Politikası’nın temelini oluşturmaktadır.

İnsan kaynaklarının misyonu; yaratıcı, dinamik, bilgili, motive olmuş, etkin ve verimli bir Şirket ekibinin sürekliliğini sağlamak için tüm Şirket yönetimine ve çalışanlarına destek vermek ve ilgili birimlerle koordineli olarak insan kaynakları sistemlerini kurmaktır. Şirket, çalışanlarına her türlü kariyer gelişimi imkânını tanımaktadır. Tüm çalışanlara; kariyer ve kişisel gelişim ihtiyaçlarına, zaman içinde oluşan gereksinimlerine ve Şirket’in hedef ve stratejilerine paralel olarak farklı eğitim olanakları sağlanmaktadır. Bu doğrultuda kişilerin çalıştıkları birimlerdeki rollerinde donanımlı olmaları için gerekli tüm teknik, mesleki bilgi ve kişisel becerilerini geliştirmek amacıyla eğitimler sunulmaktadır.

Şirket, erişmek istediği yüksek hedeflere en kaliteli insan gücüne sahip olarak ulaşacağının bilinci ile iyi eğitimli, yetenekli ve başarılı kişilerin istihdamına öncelik vermektedir. İstihdamda sadece o anda açık bulunan kadro ihtiyacının giderilmesi değil, uzun vadeli Şirket hedefleri de değerlendirilmektedir. Kural olarak, personel ihtiyacı öncelikle Şirket’in mevcut personel kaynakları ile karşılanır. Kaynaklardan terfi, nakil yoluyla karşılanmayan personel açığını doldurmak üzere yeni personel alımı için Şirket dışı kaynaklara başvurulur.

Güvenliği Yönetim Sistemi ve ISO 50001:2011 Enerji Yönetim Sistemi Standardı gereklerini yerine getirerek ve sistemlerin sürekliliğini sağlayarak bu belgeleri almaya hak kazanmıştır.

Aynı zamanda sosyal sorumluluk projeleri kapsamında Kazancı Holding bünyesinde çalışmalar yapılmakta ve öğrencilere burs sağlanmaktadır.

Yönetim Kurulu tarafından Şirket ve çalışanları için Etik İlkeler 2014 yılı içerisinde yürürlüğe girmiş, 07.01.2016 tarihinde revize edilmiş ve internet sitesinde ilan edilmiş, Şirket çalışanları bu konuda ayrıca bilgilendirilmiştir.

YÖNETİM KURULU

15. Yönetim Kurulu’nun Yapısı ve OluşumuŞirket Yönetim Kurulu, aldığı stratejik kararlarla, Şirket’in risk, büyüme ve getiri dengesini en uygun düzeyde tutarak akılcı ve tedbirli risk yönetimi anlayışıyla Şirket’in öncelikle uzun vadeli çıkarlarını gözeterek, Şirket’i idare ve temsil etmekte, Şirket’in stratejik hedeflerini tanımlamakta, Şirket’in ihtiyaç duyacağı işgücü ile finansal kaynaklarını belirlemekte ve yönetimin performansını denetlemektedir.

Şirket Esas Sözleşmesi değiştirilerek 5 Ağustos 2014 yılında Genel Kurul’da onaylanmıştır. Esas Sözleşme değişikliği ile beraber Yönetim Kurulu üye sayısı 7’den 8’e yükseltilmiştir. Yönetim Kurulu’nun yarısı (A) Grubu nama yazılı pay sahiplerinin sermaye çoğunluğunun göstereceği adaylar arasından Genel Kurul’ca seçilir.

Yönetim Kurulu’nda icrada görevli olan ve olmayan üyeler bulunur. Yönetim Kurulu’nda görev alacak üyelerin çoğunluğu, Yönetim Kurulu üyeliği haricinde Şirket’te başkaca herhangi bir idari görevi bulunmayan ve Şirket’in günlük iş akışına ve olağan faaliyetlerine müdahil olmayan icrada görevli olmayan üyelerden oluşur. İcrada görevli olmayan üyelerin içerisinde Genel Kurul tarafından seçilecek Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan kurumsal Yönetim’e ilişkin düzenlemelerde belirtilen sayıda ve nitelikte Bağımsız Üye bulunur.

KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ’NE UYUM RAPORU

Page 121: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 119

2017 yılı içerisinde Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapan Yağmur Şatana başka bir kurumda tam zamanlı görev alacak olması nedeniyle 20.02.2017 tarihinde istifasını sunmuştur. Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin 4.3.2’nci maddesi f bendi gereğince Yağmur Şatana’nın istifası 20.02.2017 tarihinde kabul edilmiş, boşalan Yönetim Kurulu Üyeliği’ne, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin önerisi ile 27.04.2017 tarihinden itibaren görev yapmak ve yapılacak ilk Genel Kurul’un onayına sunulmak üzere Mehmet Akif Şam atanmıştır. Mehmet Akif Şam’ın üyeliği, 27.04.2017 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul’da paydaşların onayına sunulmuş, oy çokluğuyla kabul edilmiştir. Kendisinin özgeçmişi de bu rapora dâhil edilmiştir. Azlık pay sahiplerinin Yönetim Kurulu’na temsilci göndermelerini teminen Ana Sözleşme’de birikimli oy kullanma yöntemine yer verilmesinin, Şirket’in ahenkli yönetim yapısını bozacağı düşüncesiyle bir düzenleme yapılmamıştır. Ayrıca Bağımsız Üyelerin rapor tarihine kadar görev aldığı dönem içerisinde bağımsızlığını ortadan kaldıracak bir durum meydana gelmemiştir.

Yönetim Kurulu Üyelerinin Şirket dışında başka görevler almaları, Türk Ticaret Kanunu’na ve ilgili diğer mevzuata bağlanmıştır. Yönetim Kurulu Üyeleri Şirket işleri için yeterli zaman ayırmaktadır. Üyelerin başka bir şirkette yönetici ya da Yönetim Kurulu Üyesi olması veya başka bir şirkete danışmanlık hizmeti vermesi, çıkar çatışmasına yol açmamakta ve üyenin Şirket’teki görevini aksatmamaktadır. Bu nedenle, Yönetim Kurulu Üyelerinin Şirket dışında başka görev veya görevler alması TTK ve diğer mevzuat çerçevesinde ele alınarak sınırlandırılmamıştır.

Şirket Yönetim Kurulu, faaliyetlerini şeffaf, hesap verebilir, adil ve sorumlu bir şekilde yürütme ilkesini benimsemiştir ve uygulamaktadır.

Yönetim Kurulu Üyeleri aşağıda yer almaktadır. SPK Kurumsal Yönetim İlkelerine uygun olarak Yönetim Kurulu Üyelerinin çoğunluğu icrada görevli olmayan üyelerden oluşmaktadır.

Adı Soyadı Görevi Görev Başlangıç

Tarihiİcrada Görevli Olup

OlmadıklarıGörev

Bitiş Tarihi

Şaban Cemil Kazancı Yönetim Kurulu Başkanı 27.04.2017 Hayır 27.04.2020

Ahmet Serdar Nişli Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı 27.04.2017 Hayır 27.04.2020

Tülay Kazancı Yönetim Kurulu Üyesi 27.04.2017 Hayır 27.04.2020

Mehmet Akif Şam* Yönetim Kurulu Üyesi 27.04.2017 Hayır 20.04.2020

Cüneyt Uygun Enerji Grup Başkanı, CEO ve Yönetim Kurulu Üyesi 27.04.2017 Evet 27.04.2020

Haldun Alperat Yönetim Kurulu Üyesi – Bağımsız Üye 27.04.2017 Hayır 27.04.2020

Derya Uztürk Yönetim Kurulu Üyesi – Bağımsız Üye 27.04.2017 Hayır 27.04.2020

Kayhan Yararbaş Yönetim Kurulu Üyesi – Bağımsız Üye 27.04.2017 Hayır 27.04.2020

*Yönetim Kurulu Üyesi Yağmur Şatana’nın 20.02.2017 tarihli istifasından sonra Mehmet Akif Şam Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmış ve üyeliği 27.04.2017 tarihinde gerçekleştirilen 2016 yılı Genel Kurul toplantısında oybirliği ile kabul edilmiştir.

Yönetim Kurulu Üyeleri arasındaki görev dağılımı, Yönetim Kurulu Üyelerinin özgeçmişleri faaliyet raporunun 16. ve 17. sayfalarında sunulmuştur.

Yönetim Kurulu her Olağan Genel Kurul veya Üyelerin seçiminin yapıldığı her Genel Kurul’dan sonraki toplantısında (A) Grubu nama yazılı pay sahiplerini temsilen gelen Üyeler arasından Başkan ve Başkan Vekili seçer.

Bağımsız Üyelerin adaylık ve seçim usulü hakkında Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne ilişkin düzenlemeler uygulanır. Yönetim Kurulu Üyeleri en çok üç yıl için seçilir. Seçim süresi sona eren Yönetim Kurulu Üyeleri yeniden seçilebilir.

Yönetim Kurulu, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan Kurumsal Yönetim’e ilişkin düzenlemelerde belirtilen niteliklerin tamamına haiz üyelerden oluşmaktadır. Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Genel Müdürlük görevleri farklı kişiler tarafından icra edilmektedir.

Bağımsız Üyeler, bağımsızlık beyanlarını Yönetim Kurulu’na vermiş, dönem içerisinde bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıkmamıştır. Bağımsız Üyeler SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri Tebliği’nde yer alan bağımsızlık kriterlerini taşımaktadır.

Page 122: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 123: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

“Afrika’da gece her şeyin üzerini siyah bir çarşafla örter. Gözlerinizi kapatırsınız ya ondan daha karanlıkır. Sesler duyarsınız. Gündüz asla duyamayacağınızsesler…

Çünkü gündüzüyle gecesini ayrı hayvanlar paylaşır Afrika’nın. Cadi maki*, bebek gibi çığlıklar atar. Baykuşlar aralarında haberleşmeye başlar.”

*Maymun Familyası’na ait bir türdür.

Page 124: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

122 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Yönetim Kurulu Üyelerinin Ortaklık Dışı Görevleri

Şaban Cemil Kazancı Yönetim Kurulu Üyesi - Kazancı Holding A.Ş., Rasa Enerji Üretim A.Ş., Rasa Elektrik Üretim A.Ş., İdil İki Enerji San. ve Tic. A.Ş., , Aksa Elektrik Satış A.Ş., Aksa Elek. Per. Satış A.Ş., Çoruh Elek. Per. Satış A.Ş., Fırat Elek. Per. Satış A.Ş., Fırat Aksa Elek. Hiz. A.Ş., Çoruh Aksa Elek. Hiz. A.Ş., Aksa Jeneratör Sanayi A.Ş., Aksa Makina Sanayi A.Ş., Aksa Ankara Mak. Sat. Ve Ser. A.Ş., Aksa Servis Ve Kiralama A.Ş., Aksa Satış ve Pazarlama A.Ş. Aksa Anadolu Yakası Mak. Satış ve Servis A.Ş., ATK Sigorta Aracılık Hizm. A.Ş., Aksa Turizm İşletmeleri A.Ş., Aksa Havacılık A.Ş.

Ahmet Serdar Nişli Yönetim Kurulu Üyesi - Rasa Enerji Üretim A.Ş., Rasa Elektrik Üretim A.Ş., İdil İki Enerji San. Ve Tic. A.Ş., Aksa Elektrik Satış A.Ş., Aksa Elek. Per. Satış A.Ş., Fırat Aksa Elek. Hiz. A.Ş., Çoruh Aksa Elek. Hiz. A.Ş.

Tülay Kazancı Yönetim Kurulu Üyesi - Kazancı Holding A.Ş., Rasa Enerji Üretim A.Ş., Rasa Elektrik Üretim A.Ş., İdil İki Enerji San. ve Tic. A.Ş., Aksa Göynük Ener. Ürt. A.Ş.

Tülay Kazancı Yönetim Kurulu Üyesi - Kazancı Holding A.Ş., Rasa Enerji Üretim A.Ş., Rasa Elektrik Üretim A.Ş., İdil İki Enerji San. ve Tic. A.Ş., Aksa Turizm İşletmeleri A.Ş., Aksa Havacılık A.Ş.

Cüneyt Uygun Yönetim Kurulu Üyesi -,Deriş İnş. Müh. Müş Ltd. Şti (müdür Kazancı Holdingi temsilen Cüneyt Uygun) Aksa Teknoloji ve Müşteri Hizmetleri A.Ş., Çoruh Aksa Elektrik Hizm. A.Ş., Fırat Aksa Elektrik Hizm. A.Ş., Fırat Elektrik Perakende Satış A.Ş., Çoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş., Aksa Elektrik Perakende Satış A.Ş., Aksa Göynük Enerji Üretim A.Ş., Rasa Enerji Üretim A.Ş., Rasa Elektrik Üretim A.Ş., Aksa Göynük Enerji Üretim A.Ş., Aksa Elektrik Satış A.Ş.

Mehmet Akif Şam Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı - Aksa Göynük Enerji Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi - Aksa Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Doğalgaz Toptan Dağıtım A.Ş., Aksa Ağrı Doğalgaz Dağıtım A.Ş, Aksa Gümüşhane Bayburt Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Çanakkale Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Balıkesir Doğalgaz dağıtım A.Ş., Aksa Elazığ Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Bilecik Bolu Dağıtım A.Ş., Aksa Manisa Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Tokat Amasya Doğalgaz dağıtım A.Ş., Aksa Afyon Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Şanlıurfa Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Malatya Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Sivas Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Düzce Ereğli Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Gemlik Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Karadeniz Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Ordu Giresun Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Aksa Van Doğalgaz Dağıtım A.Ş., NAMKON Gıda Besicilik ve Hayvancılık A.Ş.

Haldun Alperat CFO - Acun Medya Grup

Derya Uztürk Ortak - Chemist Chemicals İstanbul Kimyasal Ürünler Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi

Kayhan Yararbaş Kurucu Ortak/Genel Müdür-Dentaltourinfo (DTI GMBH) Ltd.

KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ’NE UYUM RAPORU

Şirket işlerinin ve faaliyetinin gelişmesi ile Yönetim Kurulu lüzum ve ihtiyaç gördüğü takdirde idare işlerinin ve görevlerinin kendi üyeleri arasında ne şekilde ve hangi esaslar dairesinde taksim edileceğini tespit eder. Yönetim Kurulu ayrıca iş ihtiyaçlarına göre içlerinde Yönetim Kurulu Üyelerinin de bulunabileceği komite veya komisyonlar oluşturabilir.

Yönetim Kurulu, Şirket işleri gerektirdikçe, ayda bir defadan az olmamak şartıyla toplanır. Başkan’ın veya Üyelerden beşinin lüzum göstermesi ile de Yönetim Kurulu’nun ayrıca toplanması gerekir. Yönetim Kurulu toplantıları Şirket’in idare merkezinde veya idare merkezinin bulunduğu şehrin uygun bir yerinde

16. Yönetim Kurulu’nun Faaliyet EsaslarıŞirket’in yönetimi ve dışarıya karşı temsili Yönetim Kurulu’na aittir. Yönetim Kurulu, Genel Kurul’un görev ve yetkileri dışında kalan ve Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Ana Sözleşme ve ilgili diğer mevzuatla, Genel Kurul’ca kendisine verilen işlerin yürütülmesinde ve Şirket’in idaresinde görevli ve yetkilidir. Şirket tarafından verilecek bütün belgelerin ve yapılacak sözleşmelerin geçerli olabilmesi için, bunların Şirket’in unvanı altına konmuş ve Şirket’i ilzama yetkili şahısların imzasını taşıması gereklidir.

yapılabileceği gibi Yönetim Kurulu kararı ile başka bir şehirde de yapılabilir. Yönetim Kurulu Üyeleri kendi aralarında verecekleri bir kararla vazife taksimi yapıp yapmayacaklarını tespit eder. Toplantı gününden en az yedi gün önce toplantı çağrısının yapılması, çağrının gündemi içermesi ve çağrıya gündemle ilgili evrakların eklenmesi gereklidir. Yönetim Kurulu Üyelerinin tümünün toplantıda hazır bulunması halinde çağrı zorunluluğu bulunmamaktadır. Yönetim Kurulu toplantılarına davet, tehlikede bulunan bir konunun gerekli kılması halinde, iyi niyetli olarak 7 (yedi) gün önceden bildirimde bulunmaksızın da yapılabilir. Bu durumda, Yönetim Kurulu Üyelerine toplantıya hazırlanmaları ve

Page 125: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 123

17. Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve BağımsızlığıŞirket bünyesinde SPK mevzuatı çerçevesinde Denetimden Sorumlu Komite, Kurumsal Yönetim Komitesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi bulunmaktadır. Kurumsal Yönetim Komitesi’nin Aday Gösterme Komitesi ve Ücret Komitesi görevlerini de yerine getirmesi benimsenmiştir. Komitelerin başkanları bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinden seçilmiştir. Denetim Kurulu Üyelerinin tamamı Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinden oluşmaktadır.

Şirket Yönetim Kurulu Üyeleri arasından oluşturulan komiteler tüm çalışmalarını yazılı hale getirerek kaydını tutmaktadır. Bu konuda yazılı hale getirilen çalışma esaslarına uyulur. Söz konusu esaslar dâhilinde tüm komiteler görevlerine yerine getirebilmeleri için gerekli gördükleri yöneticiyi toplantılarına davet edebilir ve görüşlerini alabilir. Komite faaliyetleri için gerekli finansal kaynak Yönetim Kurulu tarafından sağlanmaktadır.

İcra Kurulu Başkanı/Genel Müdür komitelerde görev almamıştır.

Şirket Yönetim Kurulu’nun yapılanması gereği Bağımsız Yönetim Kurulu Üye sayısı üç kişidir. Oluşturulan komitelerin başkanlarının ve Denetim Komitesi’nin tamamının Bağımsız Üyelerden oluşması gerekmesinden dolayı, bir Yönetim Kurulu Üyesinin birden fazla komitede görev almaması ilkesi yerine getirilememiştir.

Komiteler, çalışma esaslarında belirtildiği sıklıkta Şirket merkezinde toplanmıştır. Toplantı detayları, ilgili komite başlıkları altında paylaşılmıştır.

Genel Kurul’da Yönetim Kurulu Üyelerinin seçilmesini takiben, Sermaye Piyasası Kurulu’nun II-17.1 Kurumsal Yönetim Tebliği’nde öngörüldüğü şekilde, komiteler yeniden oluşturulmuş, görev ve çalışma esasları gözden geçirilmiş ve söz konusu tebliğe uygun olarak güncellenmiştir. Komitelere ve çalışma esaslarına ilişkin detaylı bilgi www.aksainvestorrelations.com/tr adresindeki Yatırımcı İlişkileri web sitesinde yer almaktadır.

Denetim, Kurumsal Yönetim ve Riskin Erken Saptanması Komitelerinin etkinliğine ilişkin Yönetim Kurulu’nun değerlendirmesi olumlu yönde olmuş, değerlendirmeye Yönetim Kurulu Değerlendirmesi başlığı altında, faaliyet raporunun xx sayfalarında yer verilmiştir.

Denetimden Sorumlu Komite En az iki üyeden oluşan ve üyelerinin tamamı Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri arasından seçilen Denetimden Sorumlu Komite, sermaye piyasası mevzuatında ve komite görev ve çalışma esaslarında yer alan esaslara uygun olarak Şirket’in finansal ve operasyonel faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde gözetilmesini teminen görev yapar. Yönetim Kurulu’na bağlı olarak görev yapan Komite’nin amacı Şirket’in Esas Sözleşmesi’ne uyumlu bir şekilde, Şirket muhasebe sisteminin, finansal bilgilerin kamuya açıklanmasının, bağımsız denetiminin ve iç kontrol sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimini sağlamak, her türlü iç veya bağımsız denetimin yeterli ve şeffaf bir şekilde yapılması için gerekli tüm tedbirleri almaktır.

Buna göre:• Bağımsız denetim şirketinin seçimiyle ilgili araştırmaların

yapılması, ön onaydan sonra Yönetim Kurulu’na sunulması;• Kamuya açıklanacak finansal tabloların ve dipnotlarının

mevzuat ve uluslararası muhasebe standartlarına uygunluğunun incelenmesi;

• Şirket muhasebe sisteminin, finansal bilgilerin kamuya açıklanmasının, bağımsız denetimin ve Şirket iç kontrol sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimi;

• Şirket muhasebesi, iç kontrol sistemi ve bağımsız denetimiyle ilgili şikâyetlerin incelenmesi ve sonuçlandırılması komitenin görevleri arasındadır.

Denetim Komitesi, yılda en az dört kez bir Komite Başkanı’nın daveti üzerine toplanmaktadır. Gerekli gördüğü yönetici, iç ve bağımsız denetçiyi toplantılarına davet ederek bilgi alabilir. Dışarıdan danışmanlık alabilir. Komite masraflarını Yönetim Kurulu üstlenir. Denetim Komitesi gerekli gördüğü takdirde belirli hususları Şirket Genel Kurulu’na bildirebilir.

Denetimden sorumlu komite 04.04.2011 tarihli ve 189 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile kurulmuştur. Komite yapısı ve üyelerine ait bilgilere faaliyet raporunda 102. sayfada yer verilmiştir.

Kurumsal Yönetim Komitesi Komite’nin amacı; Şirket’in Sermaye Piyasası Kurulu’nun “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ”i ile düzenlenen Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyumu, bu ilkelerin Şirket’te uygulanmaması halinde nedenlerinin araştırılması ve tam uygulamama sonucu gelişen uyumsuzlukları belirleyerek iyileştirici önlemlerin alınması; yatırımcı ilişkileri ve

toplantıda hazır bulunmaları için yeterli süre tanınır. Bir Üyenin Yönetim Kurulu toplantılarından birinde hazır bulunması, söz konusu Üyenin bu toplantıya ilişkin davet şartından feragat ettiğine delil teşkil eder.

Şirket’in Yönetim Kurulu toplantısına katılma hakkına sahip olanlar bu toplantılara, Türk Ticaret Kanunu’nun 1527’nci maddesi uyarınca elektronik ortamda da katılabilir.

Yönetim Kurulu, Üyelerinin salt çoğunluğunun katılımı ile toplanır. Yönetim Kurulu toplantıya katılan Üyelerin salt çoğunluğunun aynı yönde oy kullanması ile karar alır. Oyların eşitliği halinde oylanan konu ertesi toplantı gündemine alınır; bu toplantıda da oy çokluğu sağlanamazsa öneri ret olunmuş sayılır. Üyelerden hiçbiri toplantı yapılması isteminde bulunmadığı takdirde, Yönetim Kurulu kararları, Yönetim Kurulu Üyelerinden birinin belirli bir konuda yaptığı karar şeklinde yazılmış önerisine, en az Üye tam sayısının çoğunluğunun yazılı onayı alınmak suretiyle alınabilir. Aynı önerinin tüm Yönetim Kurulu Üyelerine yapılmış olması bu yolla alınacak kararın geçerlilik şartıdır.

Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenen Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması bakımından önemli nitelikte sayılan işlemlerde ve Şirket’in her türlü ilişkili taraf işlemlerinde ve üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerde Sermaye Piyasası Kurulu’nun ilgili düzenlemelerine uyulur.

Yönetim Kurulu Üyelerinin her birinin konum ve görev alanlarına bakılmaksızın bir oy hakkı ve veto hakkı vardır.

Yönetim Kurulu kararlarına ilişkin karşı oy gerekçelerinin, karar zaptına geçirilmesi ve yazılı olarak denetçilere iletilmesinde yarar görülmektedir.

Şirket Yönetim Kurulu Üyeleri arasında görev dağılımı bulunmamakla beraber, oluşturulan komiteler hakkında faaliyet raporlarında ve Şirket’in internet sitesinde açıklama yapılmaktadır.

Yönetim Kurulu 1 Ocak – 31 Aralık 2017 tarihleri arasında 38 adet toplantı gerçekleştirmiş, toplantılara üyelerin tamamı katılım göstermiştir. Şirket Yönetim Kurulu, 2017 yılında tüm kararlarını toplantıya katılan Üyelerin oy birliği ile almıştır. Herhangi bir kararda muhalefet şerhi bulunmamaktadır.

Page 126: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

124 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Ayrıca, Şirket bünyesindeki Riskin Erken Saptanması Komitesi, web sitesinde de açıklanmış olan çalışma esaslarına göre görev yapmakta, Yönetim Kurulu’na yaptığı bilgilendirmeler ile olası risklerin yönetiminde Yönetim Kurulu’na destek olmaktadır.

Risk yönetim ve iç kontrol mekanizması oluşturulmuş, faaliyet raporunda bulunan Yönetim Kurulu Değerlendirmesi başlığında 98 ve 99. sayfalarda belirtilmiştir.

19. Şirket’in Stratejik HedefleriŞirket Yönetim Kurulu, Şirket’in stratejik hedeflerini bir önceki yıl tanımlamakta, bu amaçlara ulaşılabilmesi için gereklik insan ve finansal kaynağını belirlemektedir. Dönemsel olarak söz konusu hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığı kontrol edilmektedir.

Şirket Yönetim Kurulu faaliyetlerini şeffaf, hesap verebilir, adil ve sorumlu bir şekilde yürütme ilkesini benimsemiş ve uygulamaktadır.

Şirket Yönetim Kurulu her türlü işlem ve eylemlerinde mevzuata, Esas Sözleşme’ye ve Şirket iç düzenlemelerine ve oluşturulan politikalara uygunluğu gözetmektedir.

MİSYONUMUZ

Enerji sektöründeki derin bilgi ve tecrübelerimiz ışığında, teknolojik gelişmelere olan duyarlılığımız ve kendini her zaman yenileyen eğitimli ve kaliteli çalışan kadromuzla, verimliliği yüksek projelerimizi hayata geçirmeye devam etmektir.

VİZYONUMUZ Bölgenin en güvenilir ve en büyük gücü olmaktır.

STRATEJİ VE HEDEFLER

Aksa Enerji, 2017 yılında 2015 yılında başlattığı globalleşme hedefi doğrultusunda yatırımlarına hızla devam etmiş, Afrika’da kurduğu santralleri kısa sürelerde

kamuyu aydınlatma konularında çalışmalar yapmak suretiyle Yönetim Kurulu’na destek vermek ve yardımcı olmaktır. Ayrıca, Kurumsal Yönetim İlkeleri ile öngörülen Aday Gösterme Komitesi ve Ücret Komitesi’nin görevleri de Komite tarafından yerine getirilmektedir.

Yılda dört kez toplanan Kurumsal Yönetim Komitesi 04.04.2011 tarihli ve 190 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile kurulmuştur. Komite yapısı ve üyelerine ait bilgilere faaliyet raporunda 102 ve 103. sayfalarda yer verilmiştir. Riskin Erken Saptanması Komitesi Şirket’in varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin alınması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yapmakla sorumlu olan Riskin Erken Saptanması Komitesi, risk yönetim sistemlerini en az yılda bir kez gözden geçirmektedir. Yılda altı kez toplanan Riskin Erken Saptanması Komitesi 04.04.2011 tarihli ve 190 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile kurulmuştur. Komite yapısı ve üyelerine ait bilgilere faaliyet raporunda 103. sayfada yer verilmiştir. 18. Risk Yönetimi ve İç Kontrol MekanizmasıRisk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması, Şirket yönetiminin sorumluluğunda ve kontrolündedir. Şirket yönetimi, Şirket’in risk yönetimi ve iç kontrol sistemini, aşağıdaki amaçlara ulaşacak şekilde düzenli olarak gözden geçirmektedir:• Şirket varlıklarının korunması; • Kanun, düzenleme ve sözleşmelere uygunluğun sağlanması; • Operasyonların verimliliğini ve etkinliği;• Finansal ve operasyonel bilgilerin doğruluğu ve güvenirliği;

Önceden tespit edilmiş ve raporlanmış risk unsuru içeren faaliyet ve işlemlerin, yönetimce uygun görülmüş öneriler çerçevesinde bertaraf edilmesi ya da kontrol altına alınması.

Şirket’in faaliyet sonuçları, hedeflere ulaşma derecesi ve karşı karşıya olduğu risklere ilişkin tespit ve raporlamalar, ilgili yöneticilerin katılımı ile dönemsel olarak yapılan Yönetim Kurulu toplantılarında değerlendirilmektedir.

tamamlayarak faaliyete geçirmiştir. 2017 yılında da bu yatırımların kazanımlarını elde etmiş, acil enerji ihtiyacı bulunan pek çok farklı ülke ile de görüşmelerine hız kesmeden devam etmiştir. Bu anlamda 2017 yılında da enerji ve altyapı yatırım ihtiyacı bulunan Afrika ülkelerine yatırım yaparak karlılığını artırmayı ve döviz bazlı satışlarının hacmini artırarak kur farkının etkisini azaltmayı hedeflemiştir. Gana, Madagaskar ve Mali’de santral yatırımları yapan Şirketimiz Afrika ile sınırlı kalmamak suretiyle, enerji ihtiyacı bulunan başka ülkelerde de hizmet vermeyi hedeflemektedir.

Bu çerçevede, serbest piyasa koşullarında Türkiye sınırları içerisinde rekabetçi bir fiyattan elektrik üretimi gerçekleştirme imkânı gittikçe azalan bazı santrallerin, yurt dışında döviz bazlı getiri ile yüksek marj sağlayabilecek potansiyel projelerde kullanılması planlanmaktadır.

20. Mali HaklarYönetim Kurulu, yapılanması gereği ayrı bir Ücret Komitesi oluşturulmasını tercih etmemiş, Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde bu komitelere tanımlanan yapılması zorunlu görevlerin, Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından yerine getirilmesine karar vermiştir.

Yönetim Kurulu Üyelerinin ve üst düzey yöneticilerin ücretlendirme esasları yazılı hale getirilmiş ve Genel Kurul toplantısında ayrı bir madde olarak ortakların bilgisine sunularak pay sahiplerine bu konuda görüş bildirme imkânı tanınmıştır. Söz konusu politika, Şirket’in kurumsal internet sitesinde ilan edilmiştir.

Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin ücretlendirmesinde hisse senedi opsiyonları veya Şirket’in performansına dayalı ödeme planları kullanılmamıştır. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin ücretlerinin bağımsızlıklarını koruyacak düzeyde olmasına gayret gösterilmiştir. Genel Kurul tarafından bağımsız üyelere huzur hakkı ödenmesi kararlaştırılmıştır.

KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ’NE UYUM RAPORU

Page 127: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 125

22. İçsel Bilgilere Erişimi Olan Kişilerin Kamuya DuyurulmasıSermaye Piyasası Kurulu’nun Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği gereğince İçsel Bilgilere Erişimi Olanların Listesi oluşturulmuştur. Listedeki güncellemeler görev değişikliklerini müteakiben yapılmaktadır. Rapor tarihi itibarıyla Yönetim Kurulu Başkanı ve Üyelerine ilave olarak listede yer alan kişiler aşağıda belirtilmiştir.

• Şaban Cemil Kazancı - Yönetim Kurulu Başkanı • Ahmet Serdar Nişli - Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı• Tülay Kazancı - Yönetim Kurulu Üyesi • Mehmet Akif Şam - Yönetim Kurulu Üyesi• Kayhan Yararbaş - Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi • Haldun Alperat - Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi• Derya Uztürk - Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi • Cüneyt Uygun - Enerji Grup Başkanı, CEO ve Yönetim

Kurulu Üyesi • Murat Kirazlı - Başkan Yardımcısı, Aksa Enerji Ticaret ve

Satış Genel Müdürü• Fatma Utan - Başkan Yardımcısı, Mali İşler Direktörü

(CFO) • Senlav Güner - Yurt İçi Santraller İşletme ve Bakım

Direktörü • Özlem McCann - Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim

Direktörü • Serdar Şeşen - Hukuk Direktörü• Murat Çaptuğ - Batı Afrika Santralleri İşletme ve Bakım

Koordinatörü• Şenol İnan - Santral Müdürü/Kıbrıs • Mesut Dalbay - Mali Proje Müdürü

• Aylin Kırhan - Kurumsal Finansman Müdürü• Seda Halıcı - Bütçe ve Raporlama Müdürü • Cumhur İpektel - Madagaskar Proje Müdürü• Taner Melih Başaran - Grup Müdürü/Şanlıurfa-Manisa • Şener Şentürk - Santral Müdürü/Şanlıurfa• Özcan Hafızoğlu - Santral Müdürü/Bolu Göynük• Salih Aymak - Maden Müdürü/Bolu Göynük• Hüseyin Kuyubaşı - Santral Müdürü/Antalya• Canan Cacur - Muhasebe Müdürü (V)• Hasan Akpınar - Finansman Müdürü• Ebru Koç - Finansman Müdürü • Ayla Akdemir - Muhasebe Yönetmeni • Sadık Murat Ateş - Finans Yönetmeni• Cemil Bora Baskın - Bütçe ve Raporlama Yönetmeni • Gözde Hasçelik Abraş - Avukat• Ufuk Çavur - Finans Uzmanı • Nurdan Cengizek - Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim

Uzmanı• Mine Algan - Finans Uzmanı • Pervin Menekşe - Finans Uzmanı

Şirket tarafından içsel bilgilere erişimi olanların listesi, değişen proje ve konular kapsamlarına uygun olarak sürekli olarak güncel tutulmaktadır. İçsel bilgiye sahip Şirket çalışanları ile iletişim içinde olunan diğer taraflar, özel durumun oluşması sürecinde ve özel durumun oluşumundan Borsa İstanbul’da açıklanmasına kadar geçecek süreçte, bu bilginin gizliliğini korumakla yükümlü oldukları hususunda bilgilendirilmişlerdir.

Şirket yasal ve hak ve menfaatlerinin zarar görmesini engellemek amacıyla içsel bilginin açıklanmasını, ilgili tebliğ hükümleri çerçevesinde erteleyebilecektir.

Şirket’in Yönetim Kurulu Üyelerine veya üst düzey yöneticilerine borç- kredi kullandırması, lehine teminat veya kefalet vermesi şeklinde bir uygulaması bulunmamaktadır. Söz konusu işlemlerin yapılmaması ilke olarak Yönetim Kurulu tarafından kabul edilmiştir.

Şirket Yönetim Kurulu Üyelerine ve üst yönetime verilen ücretler ve sağlanan tüm menfaatler yıllık faaliyet raporlarında ve Şirket’in internet sitesinde yer almaktadır.

Yönetim Kurulu Üyeleri için aylık huzur hakkı dışında herhangi bir ücret ödemesi yapılmamaktadır. 01.01.2017-31.12.2017 hesap döneminde Yönetim Kurulu ve üst yönetime ödenen ücret ve benzeri menfaatlerin toplam tutarı 2.283.354 TL (01.01.2016-31.12.2016: 3.993.427 TL) olarak gerçekleşmiştir. “Kurumsal Yönetim İlkeleri”nin 4.6.5 no’lu maddesi uyarınca Yönetim Kurulu Üyelerine ve üst düzey yöneticilere verilen ücretler ile sağlanan diğer tüm menfaatler çeyreksel bazda finansal tabloların dipnotlarında ve yıllık faaliyet raporu vasıtasıyla kamuya açıklanmaktadır. Açıklamalar kişi bazında değil, Yönetim Kurulu ve üst düzey yöneticileri kapsayacak şekilde gerçekleştirilmektedir.

21. Gerçek Kişi Nihai Hâkim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması31.12.2017 tarihi itibarıyla Şirket’in ortaklık yapısı aşağıda sunulmuştur.

Pay Sahibinin Unvanı Nominal Tutar (TL) Oran (%)

Kazancı Holding A.Ş.(*) 380.064.978 61,98

Goldman Sachs 101.911.765 16,62

Halka Açık Kısım 131.158.000 21,39

Diğer 34.375 0,01

Toplam 613.169.118 100,00

(*) 31.12.2013 tarihi itibarıyla Kazancı Holding A.Ş.’nin halka açık kısımdaki paylardan almış olduğu toplam 4.458.962 adet pay bulunmaktadır. Söz konusu paylar yukarıdaki tabloda “Halka Açık Kısım” payları içinde gösterilmiştir.

Page 128: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

126 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Aksa Enerji Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu’nda, mevzuat, Esas Sözleşme ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından ilan edilen Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirlenen kriterler kapsamında “bağımsız üye” olarak görev yapmaya aday olduğumu, bu kapsamda;

a) Şirket, Şirket’in yönetim kontrolü ya da önemli derecede etki sahibi olduğu ortaklıklar ile Şirket’in yönetim kontrolünü elinde bulunduran veya Şirket’te önemli derecede etki sahibi olan ortaklar ve bu ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu tüzel kişiler ile kendim, eşim ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarım arasında; son beş yıl içinde önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda istihdam ilişkisinin bulunmadığını, sermaye veya oy haklarının veya imtiyazlı payların %5’inden fazlasına birlikte veya tek başıma sahip olmadığımı ya da önemli nitelikte ticari ilişki kurulmadığını,

b) Son beş yıl içerisinde, başta Şirket’in denetimi (vergi denetimi, kanuni denetim, iç denetim de dâhil), derecelendirilmesi ve danışmanlığı olmak üzere, yapılan anlaşmalar çerçevesinde Şirket’in önemli ölçüde hizmet veya ürün satın aldığı veya sattığı şirketlerde, hizmet veya ürün satın alındığı veya satıldığı dönemlerde, ortak (%5 ve üzeri), önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda çalışmadığımı veya yönetim kurulu üyesi olmadığımı,

c) Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi olarak üstleneceğim görevleri gereği gibi yerine getirecek mesleki eğitim, bilgi ve tecrübeye sahip olduğumu,

ç) Kamu kurum ve kuruluşlarında tam zamanlı çalışmadığımı,

d) 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (G.V.K.)’na göre Türkiye’de yerleşmiş sayıldığımı,

e) Özgeçmişimde görüleceği üzere, Şirket faaliyetlerine olumlu katkılarda bulunabileceğimi, Şirket ile pay sahipleri arasındaki çıkar çatışmalarında tarafsızlığımı koruyabileceğimi, menfaat sahiplerinin haklarını dikkate alarak özgürce karar verebilecek güçlü etik standartlara, mesleki itibara ve tecrübeye sahip olduğumu,

f ) Şirket faaliyetlerinin işleyişini takip edebilecek ve üstlendiğim görevlerin gereklerini tam olarak yerine getirebilecek ölçüde Şirket işlerine zaman ayıracağımı,

g) Şirket’in Yönetim Kurulu’nda son 10 yıl içerisinde altı yıldan fazla Yönetim Kurulu Üyeliği yapmadığımı,

ğ) Şirket’in veya Şirket’in yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu şirketlerin üçten fazlasında ve toplamda borsada işlem gören şirketlerin beşten fazlasında bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak görev almadığımı,beyan ederim.

Saygılarımla,

Derya Uztürk

B A Ğ I M S I Z L I K B E YA N I

Page 129: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 127

Aksa Enerji Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu’nda, mevzuat, Esas Sözleşme ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından ilan edilen Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirlenen kriterler kapsamında “bağımsız üye” olarak görev yapmaya aday olduğumu, bu kapsamda;

a) Şirket, Şirket’in yönetim kontrolü ya da önemli derecede etki sahibi olduğu ortaklıklar ile Şirket’in yönetim kontrolünü elinde bulunduran veya Şirket’te önemli derecede etki sahibi olan ortaklar ve bu ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu tüzel kişiler ile kendim, eşim ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarım arasında; son beş yıl içinde önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda istihdam ilişkisinin bulunmadığını, sermaye veya oy haklarının veya imtiyazlı payların %5’inden fazlasına birlikte veya tek başıma sahip olmadığımı ya da önemli nitelikte ticari ilişki kurulmadığını,

b) Son beş yıl içerisinde, başta Şirket’in denetimi (vergi denetimi, kanuni denetim, iç denetim de dâhil), derecelendirilmesi ve danışmanlığı olmak üzere, yapılan anlaşmalar çerçevesinde Şirket’in önemli ölçüde hizmet veya ürün satın aldığı veya sattığı şirketlerde, hizmet veya ürün satın alındığı veya satıldığı dönemlerde, ortak (%5 ve üzeri), önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda çalışmadığımı veya yönetim kurulu üyesi olmadığımı,

c) Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi olarak üstleneceğim görevleri gereği gibi yerine getirecek mesleki eğitim, bilgi ve tecrübeye sahip olduğumu,

ç) Kamu kurum ve kuruluşlarında tam zamanlı çalışmadığımı,

d) 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (G.V.K.)’na göre Türkiye’de yerleşmiş sayıldığımı,

e) Özgeçmişimde görüleceği üzere, Şirket faaliyetlerine olumlu katkılarda bulunabileceğimi, Şirket ile pay sahipleri arasındaki çıkar çatışmalarında tarafsızlığımı koruyabileceğimi, menfaat sahiplerinin haklarını dikkate alarak özgürce karar verebilecek güçlü etik standartlara, mesleki itibara ve tecrübeye sahip olduğumu,

f ) Şirket faaliyetlerinin işleyişini takip edebilecek ve üstlendiğim görevlerin gereklerini tam olarak yerine getirebilecek ölçüde Şirket işlerine zaman ayıracağımı,

g) Şirket’in Yönetim Kurulu’nda son 10 yıl içerisinde altı yıldan fazla Yönetim Kurulu Üyeliği yapmadığımı,

ğ) Şirket’in veya Şirket’in yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu şirketlerin üçten fazlasında ve toplamda borsada işlem gören şirketlerin beşten fazlasında bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak görev almadığımı,beyan ederim.

Saygılarımla,

Kayhan Yararbaş

Page 130: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

128 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Aksa Enerji Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu’nda, mevzuat, Esas Sözleşme ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından ilan edilen Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirlenen kriterler kapsamında “bağımsız üye” olarak görev yapmaya aday olduğumu, bu kapsamda;

a) Şirket, Şirket’in yönetim kontrolü ya da önemli derecede etki sahibi olduğu ortaklıklar ile Şirket’in yönetim kontrolünü elinde bulunduran veya Şirket’te önemli derecede etki sahibi olan ortaklar ve bu ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu tüzel kişiler ile kendim, eşim ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarım arasında; son beş yıl içinde önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda istihdam ilişkisinin bulunmadığını, sermaye veya oy haklarının veya imtiyazlı payların %5’inden fazlasına birlikte veya tek başıma sahip olmadığımı ya da önemli nitelikte ticari ilişki kurulmadığını,

b) Son beş yıl içerisinde, başta Şirket’in denetimi (vergi denetimi, kanuni denetim, iç denetim de dâhil), derecelendirilmesi ve danışmanlığı olmak üzere, yapılan anlaşmalar çerçevesinde Şirket’in önemli ölçüde hizmet veya ürün satın aldığı veya sattığı şirketlerde, hizmet veya ürün satın alındığı veya satıldığı dönemlerde, ortak (%5 ve üzeri), önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda çalışmadığımı veya yönetim kurulu üyesi olmadığımı,

c) Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi olarak üstleneceğim görevleri gereği gibi yerine getirecek mesleki eğitim, bilgi ve tecrübeye sahip olduğumu,

ç) Kamu kurum ve kuruluşlarında tam zamanlı çalışmadığımı,

d) 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (G.V.K.)’na göre Türkiye’de yerleşmiş sayıldığımı,

e) Özgeçmişimde görüleceği üzere, Şirket faaliyetlerine olumlu katkılarda bulunabileceğimi, Şirket ile pay sahipleri arasındaki çıkar çatışmalarında tarafsızlığımı koruyabileceğimi, menfaat sahiplerinin haklarını dikkate alarak özgürce karar verebilecek güçlü etik standartlara, mesleki itibara ve tecrübeye sahip olduğumu,

f ) Şirket faaliyetlerinin işleyişini takip edebilecek ve üstlendiğim görevlerin gereklerini tam olarak yerine getirebilecek ölçüde Şirket işlerine zaman ayıracağımı,

g) Şirket’in Yönetim Kurulu’nda son 10 yıl içerisinde altı yıldan fazla Yönetim Kurulu Üyeliği yapmadığımı,

ğ) Şirket’in veya Şirket’in yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu şirketlerin üçten fazlasında ve toplamda borsada işlem gören şirketlerin beşten fazlasında bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak görev almadığımı,beyan ederim.

Saygılarımla,

Haldun Alperat

BAĞIMSIZLIK BEYANI

Page 131: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 129

Kurulu’na Bilgilendirme Politikası ile ilgili konularda bilgi verir ve önerilerde bulunur, Bilgilendirme Politikası’nın uygulanmasına ilişkin olarak Yönetim Kurulu’na destek verir. Bilgilendirme Politikası’nda yapılacak değişiklikler Yönetim Kurulu’nda onaylandıktan sonra Şirket’in web sitesinde yayınlanır ve yapılacak ilk Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulur.

III. Kamuyu Aydınlatma Yöntem ve Araçlari Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu ve bu kapsamda yürürlüğe konulan düzenlemelerde yer alan hükümler saklı kalmak üzere, Aksa Enerji tarafından kullanılan bilgilendirme araç ve yöntemleri aşağıdaki gibidir:

Kamuoyunun bilgilendirilmesi amacıyla oluşturulmuş Kamuyu Aydınlatma Platformu (“KAP”) aracılığıyla duyurulan özel durum açıklamaları, periyodik olarak KAP üzerinden iletilen finansal tablo ve dipnotları, bağımsız denetim raporu, sorumluluk beyanları ve faaliyet raporları, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi aracılığıyla yapılan ilanlar ve duyurular, yazılı ve görsel medya aracılığıyla yapılan basın açıklamaları ve basın toplantıları, Reuters, Forex vb. veri dağıtım kuruluşlarına yapılan açıklamalar, sermaye piyasası katılımcıları ile yüz yüze veya elektronik haberleşme araçları üzerinden yapılan bilgilendirme görüşme ve toplantıları ile hazırlanan bilgilendirme ve tanıtım sunumları, kurumsal web sitesi (www.aksaenerji.com.tr),Aksa Enerji Yatırımcı İlişkileri web sitesi (www.aksainvestorrelations.com/tr) ve bilgi toplumu hizmetleri internet sitesi, telefon, elektronik posta, faks vb. iletişim yöntem ve araçları üzerinden yapılan açıklamalar, yukarıda sayılanlar haricinde ilgili mevzuat gereği ilanı gereken diğer belgeler.

I. Amaç ve Kapsam Aksa Enerji Üretim A.Ş.’nin (“Aksa Enerji” veya “Ortaklık”) Bilgilendirme Politikası, sermaye piyasası mevzuatı hükümleri çerçevesinde, II-15.1 sayılı Özel Durumlar Tebliği (“Tebliğ”) kapsamında yer alan hususlar gözetilerek ticari sır niteliği taşımayan gerekli bilgi ve açıklamaları yerli ve yabancı pay sahipleri, yatırımcılar, sermaye piyasası uzmanları, aracı kurumlar ile ilgili tüm taraflar ve menfaat sahipleriyle eş zamanlı, adil, eksiksiz, açık, doğru, anlaşılır ve kolay ulaşılabilir bir şekilde paylaşmak esasıyla oluşturulmuştur.

Kamunun bilgilendirilmesi sermaye piyasası mevzuatı, Türk Ticaret Kanunu, Borsa İstanbul Mevzuatı ve diğer ilgili mevzuatın getirdiği düzenlemeler esas alınmakta, yatırım çevreleriyle etkin, aktif ve şeffaf bir iletişim hedeflenmektedir.

Bilgilendirme politikası, Yönetim Kurulu Üyeleri ile üst düzey yöneticiler ve çalışanlar tarafından bilinen “içsel bilgi” ve “ticari sır” özelliği taşımayan faaliyetlere ilişkin her türlü bilgi, belge, elektronik kayıt ve veriden oluşan, yasal olarak açıklanmasında sakınca bulunmayan bilgileri kapsamaktadır.

II. Yetki ve Sorumluluk Ortaklığımızın Bilgilendirme Politikası Özel Durumlar Tebliği (II-15.1) çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından oluşturularak onaylanmıştır. Bilgilendirme Politikası’nın oluşturulması, takibi, gözden geçirilmesi, güncellenmesi ve geliştirilmesinden Yönetim Kurulu sorumludur. Yönetim Kurulu bu hususta Kurumsal Yönetim Komitesi ve Yatırımcı İlişkileri birimi ile işbirliği içerisinde çalışır ve görüş alır. Kurumsal Yönetim Komitesi Yönetim

IV. Finansal Tabloların Kamuya AçıklanmasıAksa Enerji’nin ara dönem ve yıllık finansal tabloları ve bunlara ilişkin dipnotlar Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemelerine ve Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (International Accounting Standards Board) tarafından yayımlanan Uluslararası Finansal Raporlama standartlarına (UFRS) uygun olarak hazırlanır ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak denetimden geçirilir ve sermaye piyasası mevzuatında belirlenen süreler içerisinde Yönetim Kurulu’nun onayını takiben KAP üzerinden kamuya duyurulur. Kamuya açıklanan finansal tablolara ve bunlara ilişkin dipnotlara en geç açıklama yapıldıktan sonraki işgünü içinde Aksa Enerji Yatırımcı İlişkileri sitesinde ayrı bir başlık altında yer verilir. Söz konusu finansal tablolar ve dipnotlar beş yıl süreyle yatırımcı ilişkileri internet sitesinde yer alır.

Finansal tablolar ve bunlara ilişkin dipnotlarla ilgili olarak pay sahiplerinin ihtiyaç duyabileceği gerekli bilgiler yatırımcı ilişkileri internet sayfasında yer almakta ve düzenli olarak güncellenmektedir. Pay sahiplerinin yaptığı tüm başvuru ve sorulara herhangi bir ayırım yapılmaksızın telefon, e-posta veya bire bir görüşmeler yolu ile cevap verilir.

B İ L G İ L E N D İ R M E P O L İ T İ K A S I

Page 132: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

130 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

b. İçsel Bilginin Kamuya Açıklanmasının Ertelenmesi ve Gizliliğinin KorunmasıAksa Enerji, yasal hak ve meşru menfaatlerinin zarar görmesini önlemek amacıyla içsel bilgilerin kamuya açıklanmasını, bunun kamunun yanıltılmasına yol açmaması ve bu bilgilerin gizli tutulmasını sağlayabilecek olması kaydıyla Tebliğ hükümleri çerçevesinde erteleyebilir. İçsel bilgilerin kamuya açıklanmasının ertelenme sebepleri ortadan kalkar kalkmaz, sözü edilen içsel bilgiler Tebliğ düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklanır.

İçsel bilgiye sahip Ortaklık çalışanları ile iletişim içinde olunan diğer taraflar, özel durumun oluşması sürecinde ve özel durumun oluşumundan Borsa İstanbul’da açıklanmasına kadar geçecek süreçte, bu bilginin gizliliğini korumakla yükümlü oldukları hususunda bilgilendirileceklerdir. Ortaklık nam ve hesabına çalışanlar henüz kamuya açıklanmamış, özel durum niteliğinde değerlendirilebilecek tüm bilgileri hiçbir suretle üçüncü kişilerle paylaşmayacaklardır. Bu kişiler tarafından istenmeden içsel bilginin üçüncü kişilere açıklanmış olduğunun belirlenmesi halinde, sermaye piyasası düzenlemeleri kapsamında, bilginin gizliliğinin sağlanamayacağı sonucuna varıldığında, Ortaklık tarafından derhal özel durum açıklaması yapılacaktır.

Ortaklık, Tebliğ hükümleri çerçevesinde içsel bilgilere erişimi olan kişilerin listesini hazırlamıştır. Ortaklık tarafından içsel bilgilere erişimi olanların listesi, değişen proje ve konular kapsamlarına uygun olarak sürekli olarak güncel tutulacaktır. Söz konusu liste, talep üzerine ilgili resmi kurum ve kuruluşların bilgisine sunulacaktır.

İçsel bilgiye erişimi olan kişiler Ortaklık hakkındaki gizli ve/veya ticari sır niteliğindeki ve kamuya açık olmayan bilgiyi kendileri veya başkalarına çıkar sağlayacak şekilde kullanamaz, Şirket hakkında yanlış, yanıltıcı bilgi veremez, haber yayamaz. Ortaklık, bu bilgilerin şirket dışına çıkarılmasını önlemeye yönelik gerekli önlemleri alacak ve uygulayacaktır.

c. Yatırımcıların ve Analistlerin Bilgilendirilmesi, Yazılı - Sözlü Açıklamalar, Basın Açıklamaları, Konferanslar, Haber Ajanslarına Yapılan AçıklamalarYatırımcıların ve analistlerin bilgilendirilmesi, söz konusu taraflar ile Ortaklık arasındaki çift yönlü bilgi akışının sağlanması Yatırımcı İlişkileri Birimi’nin görev ve sorumluluk alanıdır. Yatırımcılar ve analistler tarafından iletilen yazılı veya sözlü bilgi talepleri, kamuya açıklanmış bilgiler çerçevesinde Yatırımcı İlişkileri Birimi tarafından, ilgili birim yöneticileriyle koordineli bir şekilde, ilgili üst yöneticilerin onayları dâhilinde yazılı ve/veya sözlü olarak yanıtlanır. Diğer birimler kendilerine analist ve/veya yatırımcılardan Şirket faaliyetleri ve finansallarıyla ilgili soru ve bilgi talebi gelmesi durumunda bu talepleri Yatırımcı İlişkileri Birimi’ne yönlendirir.

Yatırımcı İlişkileri birimi Aksa Enerji’nin yurt içi ve yurt dışında mevcut ve potansiyel yatırımcı kişi ve kurumlar ile finans kuruluşları nezdinde tanıtımının yapılması, bu kurumlarda çalışan analistler ve araştırma uzmanlarının bilgi taleplerinin karşılanması, yatırımcı ilişkileri kapsamında kendilerine iletilen sorulara cevap verilesi konularında, gerektiğinde talebin içeriğine göre ilgili birimlerle koordinasyon içerisinde hareket ederek, Aksa Enerji adına iletişimde bulunur. Ortaklık yetkilileri, zaman zaman, yatırımcılar ve analistlerle bilgi paylaşmak, Şirket ve enerji piyasasıyla ilgili güncel bilgileri aktarmak amacıyla yurt içinde ve yurt dışında yatırımcı konferanslarına veya toplantılara iştirak edebilirler. Ayrıca, Yatırımcı İlişkileri Birimi’ne analistlerden ve yatırımcılardan gelen toplantı talepleri değerlendirilerek koordine edilir. Yatırımcı ve analist toplantılarında kullanılan, güncel verilerle hazırlanmış Şirket sunumu yatırımcı ve analistlere e-posta yoluyla gönderilebilir, kurumsal web sitesinde yer alabilir. Ortaklık tarafından, devam eden projeleri, orta ve uzun vadeli stratejileri gibi faaliyetlerini doğrudan ilgilendiren konularda bilgilendirme amaçlı olarak özel durum açıklamalarının içeriğine bağlı kalınarak toplantılar düzenlenebilir ve basın bültenleri hazırlanabilir. Toplantılara davet edilecek basın mensupları arasında eşitlik ilkesine sadık kalınır. Yazılı ve görsel medyaya, haber ajanslarına ve Reuters, Bloomberg, Foreks vb. veri dağıtım

V. Faaliyet Raporlarının Kamuya AçıklanmasıAksa Enerji, yıllık ve ara dönem faaliyet raporları Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu, Kurumsal Yönetim İlkeleri ve bu kapsamda yürürlüğe konulan diğer düzenlemelere uygun olarak hazırlanır ve ilgili düzenlemelerinde belirtilen süreler ve usul doğrultusunda Yönetim Kurulu onayını müteakiben KAP üzerinden kamuya açıklanır.

Kamuya açıklanan faaliyet raporlarına en geç açıklama yapıldıktan sonraki iş günü içinde Aksa Enerji Yatırımcı İlişkileri internet sitesinde ayrı bir başlık altında yer verilir. Söz konusu faaliyet raporları beş yıl süreyle yatırımcı ilişkileri internet sitesinde yer alır. Faaliyet raporu Türkçe ve/veya İngilizce olarak ilgililere verilmek üzere matbu olarak ve/veya CD formatında bastırılabilir ve hazırlanan kopyalar Yatırımcı İlişkileri Birimi’nden de temin edilebilir.

VI. Özel Durumların Kamuya Açıklanmasıa. Özel Durumların Açıklanmasına İlişkin UsulTebliğ gereği yapılması gereken açıklamalar ve bunlarla sınırlı kalmaksızın menfaat sahiplerinin kararlarını, Ortaklığın hisse senedi (ve diğer sermaye piyasası araçlarının) değerini, yatırımcıların ve analistlerin bu araçlara ilişkin yatırım kararlarını ve değerlemelerini etkileyebilecek henüz kamuya açıklanmamış her türlü önemli bilgi Sermaye Piyasası Kurulu’nun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde Yatırımcı İlişkileri Birimi’nin şirket içi ilgili yöneticiler ve Yönetim Kurulu Üyeleriyle koordinasyonuyla hazırlanır ve KAP üzerinden kamuya duyurulur; yapılan açıklama en geç sonraki işgünü içerisinde kurumsal web sitesinde yayınlanır. Özel durum açıklamaları beş yıl süreyle Aksa Enerji Yatırımcı İlişkileri internet sitesinde yer alır.

BİLGİLENDİRME POLİTİKASI

Page 133: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 131

aracılığıyla ulusal yayın yapan önemli basın organlarında Şirket ve Grup şirketleri ile ilgili olarak çıkan haberlerin takibini yapmaktadır. Bu kapsamda her sabah, yayınlanan haberler üst düzey yöneticilere ve Yatırımcı İlişkileri Birimi’ne yönlendirilmektedir.

Aksa Enerji ilke olarak, piyasada, yazılı ve sözlü medyada ve/veya internet ortamında yer alan Aksa Enerji kaynaklı olmayan haber, söylenti ve/veya spekülasyonlar hakkında görüş bildirmez. Ancak Aksa Enerji hakkında, yatırımcıların yatırım kararlarını ve sermaye piyasası araçlarının değerini etkileyebilecek öneme sahip, basın-yayın organları veya kamuoyunda çıkan, doğrudan Ortaklık yetkilileri kaynaklı olmayan ve daha önce yapılmış olan Özel Durum Açıklamaları, izahname, sirküler, finansal raporlar vb. dokümanlar aracılığı ile kamuya duyurulmuş bilgilerden farklı içerikteki haber ve söylentilerin varlığı halinde, sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde Ortaklık tarafından açıklama yapılır.

g. İleriye Yönelik BildirimlerAksa Enerji, gerekli gördüğü durumlarda Şirket’in geleceğe yönelik içsel bilgi niteliğindeki hedef ve beklentilerine ilişkin değerlendirmeleri sermaye piyasası mevzuatında belirtilen esaslar çerçevesinde kamuya açıklayabilir.

İleriye dönük bildirimler makul varsayım ve tahminlere dayandırılır. Açıklamada olası riskler, belirsizlikler ve diğer faktörler nedeniyle gerçekleşecek sonuçların beklentilerden önemli ölçüde sapabileceğine açık bir şekilde yer verilir. Öngörülmeyen gelişmeler dolayısıyla oluşan sapma durumunda tahminler revize edilebilir ve bu durum derhal Bilgilendirme Politikası’nda belirtilen usuller çerçevesinde kamuya açıklanır.

h. Sessiz Dönem ve Yasak DönemAksa Enerji asimetrik bilgi dağılımını ve faaliyet sonuçları ile ilgili Bilgilendirme Politikası’nda belirlenen usullere aykırı açıklamaları önlemek amacıyla takvim yılının belirli dönemlerinde finansal sonuçlar ve bunlarla ilgili diğer konuları sermaye piyasası katılımcıları ile paylaşmaktan kaçınır. Bu döneme “Sessiz Dönem” adı verilir. Aksa Enerji üçer aylık ara dönem sonuçlarını kamuya açıklamasından

kanallarına yazılı ve sözlü açıklamaları yapmaya sadece Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu Üyeleri, CEO ve söz konusu kişilerin uygun göreceği diğer kişiler yetkilidir.

d. Web Sitesi (www.aksaenerji.com.tr)Kamuoyunun aydınlatılmasında ve duyurulmuş güncel ve geçmiş bilgilere erişimin sağlanması amacıyla www.aksaenerji.com.tr internet adresindeki Aksa Enerji web sitesi etkin olarak kullanılır. Web sitesi Türkçe ve İngilizce olarak, sermaye piyasası mevzuatının öngördüğü içerikte ve şekilde hazırlanmıştır. Şirket Esas Sözleşmesi’nin son hali, periyodik mali tablo ve raporlar, izahnameler, halka arz sirkülerleri ve Genel Kurul toplantı gündemleri internet sitesinde yer alacaktır.

Ortaklık ve yönetim yapısının son durumlarını yansıtabilmek için internet sitesi sürekli güncellenecektir. Şirket, internet sitesi yolu ile ulaşan her türlü bilgi talebini ivedilikle cevaplandıracaktır. Ayrıca, Ortaklık tarafından kamuya yapılan tüm açıklamalara Ortaklığın web sitesinden ulaşılabilmektedir.

e. Analist RaporlarıÇeşitli aracı kurum analistleri tarafından Aksa Enerji ile ilgili hazırlanan analist raporları, hazırlayan kurumun sorumluluğu olarak kabul edilir. Bu raporlar veya gelir modelleri doğrulanmaz, onaylanmaz, sorumluluğu alınmaz ve Ortaklık web sitesinde yayımlanmaz.

Bazı belirli ve sınırlı durumlarda ve talep halinde kamunun yanlış bilgilendirilmesini önlemek amacıyla, sadece kamuya açık ve geçmişe yönelik bilgileri kullanmak ve spesifik bir konuyla sınırlı olmak kaydıyla, analist raporları gözden geçirilebilir. Ortaklık kendisi hakkında rapor hazırlayan analistleri ve iletişim bilgilerini web sitesinde açıklayabilir. Sermaye piyasası aracının fiyatı veya yatırımcıların yatırım kararları üzerinde etki doğurabilecek olsa bile, kamuya açıklanmış bilgiler üzerinde yapılan analizler ve değerlendirmeler içsel bilgi kapsamında değerlendirilmez.

f. Medya Organlarında ve İletişim Kanallarında Çıkan Haber ve Söylentilerin TakibiAksa Enerji, yurt içinde anlaştığı medya takip ajansı

önceki iki hafta ve yıllık mali sonuçlarını açıklamadan önceki üç hafta, açıklamayı takip eden işgününe kadar Sessiz Dönem uygulaması yürütecektir.

Şirket Sessiz Dönem boyunca kamuya açıklama yapmaya yetkili kişilerin katılımıyla bilgilendirme toplantıları gerçekleştirilebilir, bu kişiler konferans, panel ve benzeri etkinliklere katılabilir, yazılı ve sözlü açıklama yapabilir; ancak bu çerçevede paylaşılacak bilgiler ilgili ara dönem öncesi sonuçları ve Aksa Enerji tarafından daha önce kamuya açıklanmış bilgiler ile sınırlı tutulur.

Aksa Enerji tarafından Sessiz Dönem’den ayrı olarak takvim yılının belirli dönemlerinde içsel bilgilere erişimi olan kişilerin Aksa Enerji paylarını alıp satamayacakları “Yasak Dönem” uygulamaları yürürlüğe konur. Yasak Dönem, ilgili ara dönem finansal raporunun KAP üzerinden kamuya açıklandığı tarihten bir ay önce başlayıp, sonuçların KAP üzerinden duyurulması ile sona ermektedir.

i. İdari Sorumluluğu Bulunan Kişiler ve Bunlarla Yakından İlişkili Kişilerin BelirlenmesiAksa Enerji, Tebliğ hükümleri doğrultusunda sermayeyi temsil eden paylar ve bu paylara dayalı diğer sermaye piyasası araçlarına ilişkin ortaklık içinde idari sorumluluğu bulunan kişiler ve bunlarla yakından ilişkili kişiler tarafından gerçekleştirilen tüm işlemlerin işlemi yapan tarafından ilgili borsaya bildirilmesi için idari sorumluluğu bulunan kişileri yazılı olarak bilgilendirir. İdari sorumluluğu bulunan kişiler ile bunlarla yakından ilişkili kişilerin tespitinde Tebliğ’de belirtilen tanımlar dikkate alınır.

Page 134: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

132 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Aksa Enerji Üretim A.Ş., sayılanlarla sınırlı olmaksızın kurumsal sosyal sorumluluk anlayışı ile eğitim, kültür, sanat, çevre ve spor alanlarında faaliyet gösteren kişilere, sivil toplum kuruluşlarına, dernek veya vakıflara, kamu kurum ve kuruluşlarına Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine ve Şirket Etik İlkeleri’ne bağlı kalmak kaydıyla yardım ve bağış yapabilir.

Aksa Enerji, her bir hesap dönemi içinde yapılmış tüm bağış ve yardımlarını ilgili yılın Genel Kurul toplantısında ayrı bir gündem maddesi ile pay sahiplerinin bilgisine sunar ve yıllık faaliyet raporunda kamuya açıklar. 01.01.2017-31.12.2017 hesap dönemi içinde yapılan bağışların toplam tutarı 87.709,62 TL’dir.

B A Ğ I Ş V E YA R D I M P O L İ T İ K A S I

Page 135: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 133

1. AmaçSermaye Piyasası Mevzuatı ve Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde yer alan düzenleme, yükümlülük ve prensipler çerçevesinde Yönetim Kurulu’nca Şirket’in Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyumunu sağlamak, güven ve açıklık içerisinde çalışmaları devam ettirmek üzere belirlenecek ücretlendirme esaslarına ilişkin Yönetim Kurulu Üyelerinin ve üst düzey yöneticilerin ücretlendirme esaslarına ilişkin ücret politikasının yazılı hale getirilmesini, uygulanmasını ve denetlenmesini sağlamaktır.

2. SorumlulukÜcretlendirme politikası ve uygulamalarından Yönetim Kurulu adına Aksa Enerji Üretim A.Ş. “Kurumsal Yönetim Komitesi” sorumludur.

Kazancı Holding İnsan Kaynakları Direktörlüğü, Şirket ücretlendirme politikaları çerçevesinde günlük uygulamaları yürütmekten sorumludur.

3. Temel İlkeler3.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin ve üst düzey yöneticilerin ücretlendirme esasları yazılı hale getirilir ve Genel Kurul toplantısında ayrı bir madde olarak ortakların bilgisine sunularak pay sahiplerine bu konuda görüş bildirme imkânı tanınır.

3.2. Hazırlanan Ücret Politikası, Şirket’in internet sitesinde yer alır.

3.3. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin ücretlendirmesinde hisse senedi opsiyonları veya Şirket’in performansına dayalı ödeme planları kullanılmaz. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin ücretlerinin bağımsızlıklarını koruyacak düzeyde olmasına dikkat edilir.

3.4. Şirket, Ücret Politikası içeriğinde herhangi bir Yönetim Kurulu Üyesi’ne veya üst düzey yöneticilerine borç veremez, kredi kullandıramaz, verilmiş olan borçların ve kredilerin süresini uzatamaz, şartlarını iyileştiremez, üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandıramaz veya lehine kefalet gibi teminatlar veremez.

4. Ücretlendirme Politikaları4.1. Şirket ücretlendirme politikaları; Şirket’in uzun dönemli hedefleri ve risk yönetimleriyle uyumlu sağlıklı bir finansal yapıya sahip olacak ve aşırı risk almasını önleyecek şekilde üst düzey yöneticileri ve çalışanlarına yönelik olarak ücretlendirmeye ilişkin politikaları kapsamaktadır.

4.2. Ücretlendirme politikalarının temel amacı; ortakların ve çalışanların çıkarlarını zedeleyecek teşvik sistemlerini içermemesi, Şirket’in özsermayesi ve yıllık mali tablosu içerisinde risk teşkil edecek bir orana sahip olmaması, adil, ölçülü, karşılaştırılabilir kıstaslarla yapılmasını sağlamaktır.

4.3. Yönetim Kurulu Üyelerinin ve üst düzey yöneticilerin ücretlendirme esaslarına ilişkin önerilerde, yasal düzenlemelerin yanı sıra Şirket’in mevcut finansal durumunu, hedeflerini ve gelecekte elde edilmesi planlanan gelirlerini göz önünde bulundurur.

4.4. Geleneksel olarak benimsenen eşit performansa eşit ücret verilmesi ilkesi söz konusudur. İşin taşıdığı önem, zorluk ve sorumluluk, risk gibi özellikleri göz önüne alınarak ödenen ücretler arasında bir denge sağlanması amaçlanır.

Y Ö N E T İ M K U R U L U V E Ü S T D Ü Z E Y Y Ö N E T İ C İ L E R İ N Ü C R E T L E N D İ R M E E S A S L A R I N A İ L İ Ş K İ N Ü C R E T P O L İ T İ K A S I

Page 136: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

134 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

5.2. Değişken Ücretler: Performansa dayalı prim, ikramiye, komisyon gibi sabit ücret dışında kalan her türlü nakdi, gayrinakdi ödemelerdir. Değişken ücretler mevcut potansiyel riskler, sermaye ve likidite durumu ile gelecekte elde edilmesi planlanan gelirlerin gerçekleşme olasılığı ve zamanı dikkate alınarak özsermayeyi zayıflatmayacak şekilde belirlenir.

Yönetim Kurulu Üyelerine ve üst düzey yönetime verilecek ücretler, Şirket’in sadece kâr ya da gelir gibi kısa dönemli performansıyla ilişkilendirilmez. Yönetim Kurulu Üyelerinden oluşan komitelerin üyelerine, üstlendikleri sorumluluklar dikkate alınmak suretiyle ücretlendirme yapılabilir. Bahse konu ücretlerin, Şirket’in etik değerleri, iç dengeleri ve stratejik hedefleri ile uyumlu olmasına özen gösterilir.

İcrai görevi bulunan Yönetim Kurulu Üyeleri ile üst düzey yönetime, Şirket’in performansına bağlı ödeme yapılması mümkün olmakla birlikte, bu teşvik ödemeleri Şirket’in kurumsal değerlerine olumlu yönde etki edecek şekilde olmasına özen gösterilir.

Şirket yönetimi tarafından değişken ücretlerin garanti edilmesi mümkün değildir. 6. Politika DeğişikliğiÜcret politikası, Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından, Şirket hedef ve stratejilerini destekleyecek şekilde Şirket iş süreçlerindeki değişimlere ve sektördeki artan risklere göre gerekli görülmesi halinde motivasyon ve bağımlılığı artırmak amacıyla yılda en az bir defa gözden geçirilerek güncellenir ve Genel Kurul’da pay sahiplerinin bilgisine sunulur. Ayrıca Şirket internet sitesinde de yayınlanır.

4.5. Objektif olarak herkese hak ettiği ölçüde hiçbir kayırıcılığa ve huzursuzluğa yol açmaksızın ücret verilmesi hedeflenir.

4.6. Yönetim Kurulu Üyelerinin ve üst düzey yöneticilerin ücretlendirme esaslarına ilişkin öneriler, Şirket’in uzun vadeli hedeflerini dikkate alarak belirlenir.

4.7. Şirket’in ve Üye’nin performansı ile bağlantılı olacak şekilde ücretlendirmede kullanılabilecek ölçütler belirlenir.

4.8. Kriterlere ulaşma derecesi dikkate alınarak, Yönetim Kurulu Üyelerine ve üst düzey yöneticilere verilecek ücretlere ilişkin öneriler Yönetim Kurulu’na sunulur.

4.9. Komite alacağı kararlarda yasal düzenlemelerin yanı sıra Şirket’in mevcut finansal durumunu, hedeflerini ve gelecekte elde edilmesi planlanan gelirlerini göz önünde bulundurmak zorundadır.

5. Ücretler

Ücretler sabit ve değişken olmak üzere iki türden oluşur.

5.1. Sabit Ücretler: Yönetim Kurulu ve üst düzey yönetime verilecek ücretler Şirket’in iç dengeleri, stratejik hedefleri ve etik değerleriyle uyumlu olması sağlanmalıdır. Sabit ücret, görev ve sorumlulukların kapsamına göre belirlenir; bu ücret, her bir pozisyon için gereken şartlar ve deneyim dikkate alarak hesaplanır. Kâr ya da gelir gibi performansa bağlı olmaksızın düzenli ve sürekli olarak yılın belirli dönemlerinde sabit miktarlarda yapılan nakdi ödemelerdir. Bu ücretler emsallerine uygunluk ilkesine veya piyasa teamüllerine uygun düzeyde belirlenir. Ancak, ücretlerin belirlenmesinde Şirket’in mali durumu göz önünde bulundurulur.

YÖNETİM KURULU VE ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERİN ÜCRETLENDİRME ESASLARINA İLİŞKİN ÜCRET POLİTİKASI

Page 137: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 135

E T İ K İ L K E L E R

ve ilkelerin benimsetilmesi için çalışırlar. Çalışanlar için hem Şirket’in işleyişi hem de etik sorunlarla ilgili konularda açık iletişim kurabilecekleri bir ortam sağlarlar. Davranış ve kararlarında, her zaman kendi kişisel ilişkileri veya mali ve ticari çıkarlarıyla Şirket’e karşı olan sorumlulukları arasındaki mevcut veya ilerde meydana çıkabilecek menfaat çatışmaları da dâhil olmak üzere, dürüst ve tutarlı bir tavır sergilerler. Etik İlkelerde bilinen ya da şüphelenilen bir ihlalin olması durumunda bu durumu vakit geçirmeksizin Etik Kurulu’na bildirirler.

İşbu belge kapsamındaki ilkelerin uygulanmasından tüm Aksa Enerji çalışanları; uygulamaya refakat etmekten, uygunsuzlukları tespit etmekten ve düzeltici tedbirleri almaktan ise her seviyedeki yöneticiler sorumludur.

Ayrıca, Aksa Enerji Etik İlkelerinin uygulanmasını desteklemek üzere Yönetim Kurulu Üyeleri, Grup Başkanı ve İnsan Kaynakları yöneticileri/çalışanları görevlidir. Bu görevlerin bireysel vakalarda destek sağlama yetkisi ve yeterliği bulunmaktadır.

Belirli bir durumda ilkeleri nasıl uygulayacağı konusunda şüpheye düşülmesi durumunda sorun bir üst yöneticiye iletilir.

İlkeler ile ilgili, belirli bir vakayla sınırlı olmayan ve bugünkü ya da gelecekteki başka durumlar için de geçerli olabilecek soru veya yorumları bulunan her Aksa Enerji çalışanı, Aksa Enerji genelinde bir iç iletişime girmek zorundadır.

1. Amaç Aksa Enerji A.Ş. pay sahiplerine mali değer katmak ve kurumsal değerini yükseltmek amacıyla tanımlamış olduğu “Etik İlkeler”i bütün yönetici ve çalışanların uymak zorunda olduğu ilke ve kurallar olarak tanımlar. Bu kurallar ile Aksa Enerji yönetici ve çalışanlarının yüksek standartlarda davranış sergilemeleri, davranış ve tutumlarının kurumsal etkilerinin farkında olmaları, çalışanlarının ve pay sahiplerinin en doğru yöntemleri kullanmaları ve en yüksek nitelikteki tutumu sergilemelerini sağlamak hedeflenmektedir. Aşağıda belirtilen Aksa Enerji Etik İlkeleri’ne, Yönetim Kurulu, yöneticiler ve çalışanların tamamının uyması beklenir.

2. KapsamEtik İlkeler, tüm Aksa Enerji ve bünyesindeki şirketlerde çalışanlara yöneliktir. Aksa Enerji bünyesindeki her çalışanın bu ilkelere uyması önem taşır ve zorunludur. Bu ilkelerin uygulanması, Aksa Enerji’nin ulaşmak istediği kusursuzluğun teminatıdır. İlkeler geniş ve genel içerikli olup asgari standardı sağlar.

3. SorumlulukŞirketimizde etik ilkelere uygun bir ortam oluşturmak yöneticilerimizin sorumluluğundadır. Bunun için Yönetim Kurulu Üyelerimiz ve yöneticilerimiz öncelikle Etik ilkelerin önemini kabul edip, bu ilkelere uyarlar. Davranış ve düşünceleri ile diğer çalışanlara örnek olur, bu ilkelerin öncelikle sorumlu oldukları birimlerde yerleştirilmesini ve yaşatılmasını benimserler. Şirket kültürünün yerleştirilmesi, çalışanlara uymak zorunda oldukları normların, değerlerin

4. Etik İlkelerEtik ilkeler hem Şirketimizin başarısı hem de kişisel başarı açısından önemli bir unsurdur. Şirketimiz, çalışanlarının uymakla yükümlü oldukları etik ilkeler;• Genel kurallar,• Şirket Kaynaklarının Kullanımı,• İlişkiler,• Şirket’e karşı yükümlülükler olarak dört ana başlık altında sınıflandırılmış ve müteakip maddelerde sunulmuştur.

4.1. Genel Kurallar

4.1.1. DürüstlükTüm iş süreçlerimizde ve ilişkilerimizde doğruluk ve dürüstlük öncelikli değerlerimizdir. Çalışanlarla ve tüm paydaşlarımızla ilişkilerimizde doğruluk ve dürüstlükle hareket ederiz.

4.1.2. Hukuka SaygıFaaliyetlerimizle ilgili tüm hukuk kurallarına uygun davranırız. Çalışanlarımızın Şirket ya da kişisel çıkarlarına hizmet edeceğini düşünerek hukuka aykırı işler yapmalarına izin verilmez.

Mali ve ticari kayıtlarda doğruluk ve yasalara uygunluk esastır.

Yapılan iş konusunda hukuki alanda bir şüphe oluşmuşsa konu Etik Kurulu’na, Şirket Grup Başkanı’na ve Hukuk Direktörü’ne danışılır.

Page 138: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

136 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Kamuya açıklanmamış bilgileri bilebilecek durumda olanların bu bilgileri kullanarak kendilerine ve/veya üçüncü kişilere menfaat sağlaması (insider trading) yasaktır.

İçeriden bilgi ticareti (insider trading) yapabilecek kişiler halka açık Şirket’in Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, yöneticileri (müdür ve üstü görevdeki kişiler) denetçileri, bunların dışında meslekleri ve görevlerini ifa etmeleri sırasında bilgi sahibi olabilecek durumda olanlarla, bunlara temasları nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak bilgi sahibi olabilecek durumdaki kişilerdir.

Bu kişiler Aksa Enerji şirketlerine ait hisse senetleri ancak kamuya açıklanmış bilgileri kullanarak ve yatırım amacıyla (3 aydan fazla bir süre elinde bulundurmak yatırım amaçlı sayılır) alıp satabilirler.

Bu kişiler dışındaki Aksa Enerji çalışanları kamuya açıklanmış bilgileri kullanarak Aksa Enerji şirketlerinin hisse senetlerini süre kısıtlaması olmaksızın serbestçe alıp satabilirler.

Yukarıda yer alan uygulamalar çalışanların eş ve çocukları için de geçerli olup eş ve çocukların yaptığı işlemler çalışan tarafından yapılmış sayılır.

4.2. Şirket Kaynaklarının Kullanımı

Şirket’in parasal olan ve parasal olmayan tüm kaynaklarının kullanımında azami özen gösterilir. Bu kaynaklar kişisel amaçlı; kullanım, harcama, hediye verme, bağış ve politik yardım yapma gibi işlerde kullanılamaz.

4.2.1. Demirbaş ve KırtasiyeKırtasiye, matbua ve Şirket’e ait her türlü demirbaş, sadece Şirket işleri için kullanılır, Şirket dışına çıkarılamaz. Şirket içinde kullanımında tasarruf ilkelerine özen gösterilir.

4.1.3. GizlilikGizli bilgi, Şirket’e ait olan ve üçüncü kişiler tarafından bilinmeyen, bilinmesi halinde Şirket ve/veya paydaşları için zarara sebep olabilecek veya diğerleri için fayda sağlayabilecek, finansal, stratejik, teknik, ticari, personel özlük hakları, üçüncü taraflar ile yapılan gizlilik sözleşmesi kapsamındaki konular ve benzeri bilgiler olarak tanımlanabilir.

Çalışanlarımızın yukarıda bahsi geçen gizli bilgileri koruması ve sadece Şirket faaliyetleri için kullanması beklenir.

Çalışanlar, Aksa Enerji ve tüm paydaşlarına ait bilgilerin korunmasına özen gösterir. Çalışanlarımız, bu bilgileri sadece belirlenmiş olan yetkiler dâhilinde ilgili kişiler ile paylaşırlar. Gizli bilgileri içeriden paylaşmak suretiyle borsadan hisse alım satımı da dâhil herhangi bir ticari menfaat sağlayacak şekilde kendi amaçları doğrultusunda kullanamazlar.

Şirket’ten ayrılırken sahip olunan gizli bilgileri üçüncü kişiler ile paylaşmazlar.

Çalışma dönemi boyunca teslim aldıkları Şirket’e ait olan her türlü gizli belge veya elektronik kopya dokümanı teslim etmek zorundadırlar.

Bütün resmi açıklamalar, Aksa Enerji’nin belirlediği birimler aracılığı ile yatırımcılara, ortaklara ve kamuoyuna eşitlik ilkesi doğrultusunda, eksiksiz, eş zamanlı ve anlaşılabilir biçimde duyurulur.

4.1.4. Kişisel Menkul Kıymet YatırımlarıÇalışanlarımız kişisel yatırımlarını yönlendirirken, Şirket’teki görev ve sorumlulukları ile olası herhangi bir çıkar çatışması yaratacak firmaların hisse senetleri veya diğer yatırım araçları ile kişisel yatırım yapamazlar.

Görevden ayrılan çalışan, görevi gereği kendisine verilmiş olan her türlü kıymetleri, evrakları ve demirbaşları bir tutanakla devreder.

4.2.2. İletişim AraçlarıE-posta sadece iş gereği haberleşme aracı olarak kullanılır, iş dışındaki nedenlerle kullanılmamasına özen gösterilir.

Mümkün olduğunca, telefon yerine e-posta kullanılmasına dikkat edilir.

Faks, fotokopi, internet ve benzeri araçların özel işler için kullanılmamasına gayret edilir.

4.2.3. Şirket AraçlarıKendisine Şirket tarafından araç tahsis edilen çalışanlarımız araçların kullanımında gerekli dikkat ve özeni gösterir.

Trafik cezalarını, kendi bütçesinden karşılar ve kendi kişisel kusurları sebebiyle meydana gelen hasarlar için şirketten ödeme talebinde bulunmaz.

4.2.4. Çalışma MekânlarıBinalarda faaliyet kolu dışında mal ve hizmet alınıp satılamaz. Çalışma saatleri dışında gizlilik oluşturabilecek herhangi bir belge, evrak vs. masa üstünde veya açıkta bırakılamaz.

Şirketimizin ofis mekânlarının kullanımı ile ilgili aşağıdaki kurallara uyulur:

• Afiş, el yazısı ile hazırlanmış notlar asılamaz.• Politik veya siyasi kampanyalar yapılmaz, bu

kampanyalar için fon toplanmaz.• Yasalara ve Şirket politikalarına aykırı yayınlar

dağıtılmaz.• Alkol, uyuşturucu, silah gibi zarar verici maddeler

bulundurulamaz.

ETİK İLKELER

Page 139: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 137

4.3. İlişkiler

4.3.1. Ticari İlişkide Bulunulan Kişi, Kurum ve Kuruluşlarla İlişkiler Tüm çalışanlarımız, Şirketimiz ile ticari iş ilişkisinde bulunanlar ve müşterilerimizle olan ilişkilerinde doğru, tutarlı, güvenilir, yardımcı ve dakik olmaya dikkat ederler.

Şirketle ticari iş ilişkisi içerisinde bulunanlar ile ürün/hizmet anlaşmaları, ilgili mevzuat, Şirket politika ve esasları çerçevesinde yürütülür. Bu sözleşmeler yapılırken aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur: Şirketle ticari iş ilişkisi içerisinde bulunanlar, prensip olarak Şirket düzenlemelerine göre belirlenir; iş ve işlemler belirlenen esaslara göre yürütülür. Şirketle ticari iş ilişkisi içerisinde bulunanlar ile yapılacak sözleşmeler, protokoller hakkında Hukuk Bölümü’nün ve ilgili birimlerin görüşü alınır. Firma seçiminde, kimsenin etkisi altında kalınmadan, fayda/maliyet gibi objektif kriterler esas alınır.

4.3.2. Medyayla İlişkilerHerhangi bir yayın kuruluşuna demeç vermek, mülakat yapmak, seminer-konferans vb. yerlere konuşmacı olarak katılmak şirket üst yönetimin onayına bağlıdır. Bu faaliyetlerden kişisel kazanç elde edilemez.

4.3.3. Kamu Otoriteleriyle İlişkilerKamu otoriteleri ile ilişkiler yasalar ve şirket politika/prosedürleri çerçevesinde yürütülür. Resmi makamlar tarafından istenen bilgiler doğru olarak ve tam zamanında ilgililere verilir.

• Çalışanlarımızın kendi muhafaza sorumluluğunda bulunan gizli ve kritik bilgiler içeren her türlü evrak ve doküman, mesai saatleri içinde veya dışında masa ve dolap üstlerinde bırakılmaz.

• Mekânlar dağınık tutulmaz.• Şans oyunları oynanmaz, dağıtılmaz, satılmaz.

4.2.5. Temsil MasraflarıTemsil masrafları müşteriler ve iş toplantıları için kullanılır.

Temsil masrafları sadece ilgili olduğu alanlarda kullanılır ve harcama alanları arasında geçiş yapılamaz.

4.2.6. Şirket Adına Hediye Verme, Bağış YapmaŞirket yönetiminin belirlediği esaslar doğrultusunda Şirket adına kurum iş hedefleriyle uyumlu, yürürlükteki mevzuata uygun ve hediyenin kamuoyu tarafından öğrenilmesi durumunda Aksa Enerji’yi zor durumda bırakmayacak hediyeler verilebilir.

İş ilişkisinde bulunulan 3.kişilere verilecek hediye ve promosyon malzemelerinin muhteviyatı üst yönetim tarafından onaylanır; bunların dağıtımı için ayrıca izin almaya gerek yoktur.

4.2.7. Zaman YönetimiZaman şirketin önemli kaynaklarından biridir. Şirketimiz çalışanları zamanı iyi kullanır, iş saatleri içinde özel işlerine zaman ayırmaz. Yöneticiler, çalışanlarını şahsi işleri için görevlendirmez. Toplantılara ayrılan zamanın etkinliğini sağlamak toplantıyı düzenleyenin sorumluluğunda olup tüm katılımcıların toplantıya hazırlanarak gelmesi esastır. Toplantı için ayrılmış zamanın başlangıç ve bitiş saatlerine tüm katılımcılar uyar.

4.3.4. Pay SahipleriAksa Enerji olarak, ana amacımız tüm paydaşlarımız için sürdürülebilir bir ekonomik değer yaratmaktır. Bu doğrultuda amacımız paydaşlarımızın tamamının menfaatlerini gözetmektir.

Ortaklık ve iş ilişkileri uzun vadeli yapılandırılır ve güven esasına dayandırılır.

Şirket içi faaliyetlerin düzenlenmesinde paydaşların menfaatleri ve hakları eşit ve adil olarak gözetilir.

Tüm paydaşlar için değer yaratılması hedeflenir.

Tüm Şirket faaliyetlerinde finansal disiplin ve hesap verebilirlik çerçevesinde hareket edilir.

Ortaklara ve kamuoyuna yapılan açıklamalarda; mali tablolar, Şirket stratejileri ve yatırımlar hakkında doğru, zamanında, tam ve anlaşılabilir bilgi verilir.

4.4. Şirkete Karşı Yükümlülükler

4.4.1. Hediye Davet Yardım ve Bağış KabulüHediye Kabulü: Müşterilerden, taşeronlardan ve tedarikçilerden hediye istenemez, bu konuda imada dahi bulunulamaz. Şirket’i ve hediye alanı yükümlülük altına sokacak hiçbir hediye, para, çek, mülk, bedava tatil, özel indirim, vs. kabul edilemez. Değeri 50 TL’yi aşan ve alınacak kararları etkilemeyeceği öngörülen hediyeler bir üst yöneticiye haber verilmesi koşulu ile kabul edilebilir. Bu şekilde kabul edilebilecek hediyelerin toplamının karşılığı hiçbir şekilde 500 TL tutarını geçemez.

Davet Kabulü: Davete katılan çalışanın kararlarını etkilemeyen, Şirket politika ve çıkarlarına ters düşmeyen iş toplantılarına bir üst yöneticinin yazılı veya şifahi onayı alınmak sureti ile katılım gerçekleştirilebilir.

Page 140: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

138 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

• Müşterilerden/Tedarikçilerden kendileri için yükümlülük doğurabilecek içerik ve değerde teamül dışı hediye kabul etmemek ve yetkisini kullanarak müşterinin/tedarikçinin iş alanından maksadını aşan, normal uygulamaların dışına çıkan avantajlar (örneğin özel indirimli alışveriş yapmak) sağlamamak,

• Eş, akraba ve arkadaşlarla iş ilişkisine girmemek (Şirket lehine bir menfaat söz konusu ise bir üst yöneticiden onay alınarak iş ilişkisi kurulabilir.),

• Şirket içinde veya iştiraklerde çalışanın eş veya yakın akrabalarının terfi veya ödüllendirilme kararlarında etkili olmamak.

4.4.3. Şirket Dışında İş Yapma, Görev AlmaÇalışan, kuruluş tarafından izin verilmeksizin resmi ve özel, devamlı veya geçici, ücretli veya ücretsiz bir görev kabul edemez, ticaretle uğraşamaz.

4.4.4. Sağlık, Güvenlik ve Çevrenin Korunması Yöneticiler ve çalışanlar, Şirket faaliyetlerinin çalışanlar için en sağlıklı, en güvenilir ve çevreye etkilerinin en aza indirgenmiş şekliyle devamı için gerekli dikkat ve özeni gösterirler.

4.4.5. AyrımcılıkYöneticiler ve çalışanlar önyargısız bir şekilde herkese adil ve eşit davranırlar, hiçbir şekilde taciz yapılmasına izin vermezler. Hiç kimse, yaş, dil, ırk, tabiiyet, sağlık durumu, cinsiyet, medeni durum, din ve mezhep, siyasal düşünce, felsefi inanç gibi nedenlerle ayrımcı muameleye tabi tutulamaz. Şirket bu kurallara aykırı davrananlar hakkında iş sözleşmesi feshine kadar gidebilecek yaptırımlar uygulayabilir. Bu konudaki herhangi bir şikâyetin iletilmesi engellenemeyeceği gibi, çalışanlar şikâyetlerini 1. ve 2. üst yöneticilerini atlayarak İnsan Kaynakları Bölümü’ne bildirebilir.

4.4.6. Kişisel Yardım ve BağışlarŞirket çalışanları, Şirket dışında üçüncü şahıslara şahsi olarak maddi ve manevi yardım edebilir, bağış yapabilir, yardım derneklerinde görev alabilir.

Yardım ve Bağış Kabulü: Şirketle herhangi bir şekilde iş ilişkisi olan hiçbir kişi ve kuruluştan yardım ve bağış kabul edilemez. Teklif edilen bağış ve yardımların bilgisi her durumda üst yönetici ile paylaşılır.

4.4.2. Çıkar Çatışması Yaratacak Faaliyetlerde BulunmamakÇıkar Çatışması, Şirket çıkarlarıyla kişisel çıkar ve müşteriler veya tedarikçiler arası çıkarlar arasındaki ters yönlü ilişkidir. Aksa Enerji çalışanlarının çıkar çatışması yaratabilecek faaliyetlerden uzak durması esastır. Şirket kaynaklarının, adının ve gücünün kişisel fayda için kullanılmaması, kurumun ismini ve imajını olumsuz etkileyecek durumlardan kaçınılması tüm çalışanların en önemli sorumluluklarındandır.

Çalışanlarımız, yöneticilerimiz ve Yönetim Kurulu Üyelerimiz kendileri ya da yakınlarına çıkar sağlama anlamına gelebilecek her türlü girişimden kaçınırlar. Şirket içindeki pozisyon, Şirket malı ve hizmet bilgisi, kişisel çıkarlar için kullanılamaz.

Müşterilerden/tedarikçilerden özel menfaat sağlanamaz, müşteriler/tedarikçiler arasında aracılık ilişkisi kurarak menfaat aktarımı yapılamaz.

Müşteriler/Tedarikçiler arasında çıkar çatışması söz konusu olduğunda tüm taraflara eşit ve adil davranılır. Çalışanlarımız görevlerini tarafsız olarak yapar, bunun için gayret gösterir.

Çıkar çatışmalarını önlemek için çalışanlarımız aşağıdaki kurallara uyarlar: • Müşterilerle/Tedarikçilerle borç-alacak ilişkisine

girmemek, kefil olmamak ve onların kefaletlerini kabul etmemek,

• Müşteriler/Tedarikçiler ile masrafı tamamen veya kısmen karşılanan davet, yurt içi-dışı seyahat, tatillere bir üst yöneticinin bilgisi ve izni olmadan çıkmamak,

5. Etik İlkelere Uyumsuzlukların ÇözümlenmesiEtik İlkeleri veya Şirket politikalarını ve prosedürlerini ihlal edenler gerekirse işten ayrılmalarının istenmesi derecesine varabilecek çeşitli disiplin yaptırımlarına tabi olurlar. Disiplin yaptırımları, uygunsuz davranışları ve kuralları bozmaya neden olan fiilleri onaylayan, yönlendiren veya bu konularda bilgi sahibi olup gerekli bildirimi uygun şekilde yapmayan kişilere de uygulanır.

5.1. Etik Kurullar

5.1.1. Aksa Enerji Etik KuruluEtik Kurulu; Aksa Enerji Yönetim Kurulu Üyesi, Grup Başkanı/Grup Başkan Yardımcısı, İnsan Kaynakları Direktörü, Hukuk Direktörü ve Denetim Direktörü’nden oluşur. Kurul’un raportörlüğünü İnsan Kaynakları Bölümü yürütür. Kurul Başkanı olan Aksa Enerji Yönetim Kurulu Başkanı veya Başkan Vekili’nin onayıyla Kurul’a yeni üyeler eklenebilir/çıkarılabilir. Alınan kararlar, Yönetim Kurulu Başkan ya da Başkan Vekili’nin onayı ile uygulanır.

Aksa Enerji Müdür altı pozisyonlardaki çalışanlarla ilgili konular için toplanacak Aksa Enerji Etik Kurulu; hakkında karar alınacak çalışanın Birim Üst Yöneticisi, İnsan Kaynakları Direktörü, Hukuk Direktörü ve Denetim Direktörü’nden oluşur. Kurul Başkanı onayıyla Kurul’a yeni üyeler eklenebilir.

5.1.2. Şirket Etik Kurulu İlgili Grup Başkanı/Grup Başkanı’nın görevlendireceği Santral Müdürü başkanlığında, İnsan Kaynakları Müdürü, Denetim Direktörü’nün atayacağı bir Denetçi ve Avukat (Kadrolu Avukat olan bölgelerde kadrolu, diğer bölgelerde Sözleşmeli Avukat)’tan oluşur. Şirket Üst Yöneticisinin onayıyla Kurul’a yeni üye/ler eklenebilir. Eklenecek yeni üye/ler; tercihen konuyla ve/veya departmanla ilgili kişilerden seçilir.

ETİK İLKELER

Page 141: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 139

5.4. Etik Kurulu’nun Yetkileri

Etik Kurulu, soruşturmaya konu dosya ve belgeleri sağlıklı bir şekilde değerlendirip sonuçlandırmak amacıyla;a) İlgililerin sicil dosyasını incelemeye,b) İlgili mercilerden bilgi istemeye/almaya,c) Doğrudan doğruya tanık ve bilirkişi dinlemeye,d) Hakkında soruşturma yapılan personelin savunmasını almaya,e) Diğer inceleme ve araştırmaları yapmaya yetkilidir.

Kurul gerekli gördüğü takdirde uzman görüşüne başvurabilir ve soruşturma esnasında gizlilik prensiplerini ihlal etmeyecek tedbirleri alarak uzmanlardan faydalanabilir.

6. YürürlükRevize edilen Etik İlkeler, 07.01.2016 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Burada bahsi geçmeyen tüm hususlarda, Şirket Üst Yönetimi’nin görüşü doğrultusunda hareket edilir.

7. Kamuyu BilgilendirmeAksa Enerji Etik İlkeleri’nin kamuya ve tüm çalışanlara açıklanması zorunludur. İlkelerde herhangi bir değişikliğe gidilmesi durumunda da aynı yükümlülükler geçerlidir.

Şirket Etik Kurulu; Müdür altı pozisyonlardaki çalışanlarla ilgili konular için toplanır.

Kurul’un raportörlüğünü Şirket Üst Yöneticisinin görevlendireceği kişi yürütür.

5.2. Etik Kurulu’nun Görevi

Etik Kurul, Aksa Enerji Etik İlkelerin ihlal edildiğine dair şikâyet ve bildirimleri soruşturmak ve çözümlemek ile sorumludur.

5.3. Etik Kurulu’nun Toplanma ve Karar Prensipleri

Grubun/Şirket’in herhangi bir ünitesinde Etik İlkelerin ihlal edildiği bir durumun meydana geldiği / öğrenildiği anda durum, bağlı bulunulan bir üst yönetici kanalıyla İnsan Kaynakları Bölümü’ne yazılı olarak veya e-posta ile bildirilmek zorundadır. Bu bildirimler [email protected] e-posta adresine yapılır.

Şirket dışından gelecek etik ihlal bildirimleri de [email protected] e-posta adresine yapılır.

İnsan Kaynakları Bölümü kendisine bildirilen ihlal olayı hakkında bildirim tarihinden itibaren 6 işgünü içinde Etik Kurulunu yazılı olarak toplantıya davet eder.

Kurul, disiplin cezasını gerektiren bir olay karşısında en geç 6 işgünü içinde toplanır ve gerekiyorsa soruşturmayı başlatır. Soruşturma tamamlandığında Etik Kurulu karar alınması için tekrar toplantıya davet edilir. Kurul tarafından karar alınır, uygulanır ve karar defterine işlenir. Kurul kararları oy çokluğu ile alınır. Eşitlik halinde Kurul Başkanı’nın oyu 2 oy yerine geçer.

Karar alındıktan sonra 6 iş günü içerisinde karar personele tebliğ edilir ve varsa gerekli işlemler gerçekleştirilir. Etik Kurulu konuyu netleştirip karar alınıncaya kadar işverenin, durumdan haberdar olmadığı ve personelin soruşturma konusu ile ilgili masum olduğu kabul edilir.

Page 142: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

140 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

RÜŞVET VE YOLSUZLUKLA MÜCADELE POLİTİKASI

1. Amaç ve Kapsam1.1. Rüşvet ve Yolsuzluk İle Mücadele Politikası ve ekleri (bundan sonra Politika olarak anılacaktır) Aksa Enerji Üretim A.Ş. (bundan sonra Şirket olarak anılacaktır) ve paydaşlarını risklere karşı korumak, Şirketin kurumsal değerini ve itibarını yükseltmek amacıyla, Etik İlkeler Dokümanına ek olarak düzenlenerek, Şirketin rüşvet, yolsuzluk, iş kolaylaştırma ödemeleri, ilgili kanun ve düzenlemelere uyum, siyasi bağışlar, seyahat ve ağırlama harcamaları, hediye konularındaki ilke, uygulama, denetim ve raporlama ile ilgili esaslarına yer verilmiştir.

1.2. Politika Şirket Yönetim Kurulu tarafından kabul edilmiş ve yine Yönetim Kurulu tarafından yürütülecektir.

1.3. Şirketin Yönetim Kurulu üyeleri, yöneticileri, çalışanları, Şirket adına hareket edenler (aracı, danışman, temsilci gibi), iş ortakları (taşeronlar, tedarikçiler, acenteler) Politika kapsamındadır, Politikaya ve ilgili kanun ve düzenlemelere uygun şekilde hareket etmeleri gerekmektedir.

Aksa Enerji Etik Kurulu, ilkelerin ihlal edildiğine dair şikayet ve bildirimleri soruşturmak ve çözümlemek ile sorumludur. 2015 yılından bu yana Şirketimizdeki tüm iş birimi sorumluları Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Politikası ve Programına uyumu takip etmiş olup Etik Kurul’a veya üst yönetime herhangi bir uyumsuzluk olasılığı bildirilmemiştir. Aynı şekilde, çalışanlarımızdan ve Şirket adına hareket edenlerden de rüşvet ve yolsuzlukla ilgili herhangi bir şikayet gelmemiştir. Politika ve Programa uyum ihlallerinin ihbarı için, ihbar edenin kimliğinin anlaşılamayacağı bir sistem kurulmuş; ihbarlar için [email protected] adresi işlerlik kazandırılarak duyurusu tüm çalışanlara yapılmış; web sitemizde Etik İlkeler içerisinde de belirtilerek kamu ile paylaşılmıştır. İç denetim kapsamında Politika ve Program’a uyum 2015 yılı içerisinde bir kez olmak üzere denetlenmiş, bu denetim sırasında Politika ve Program’ın etkinliği de gözden geçirilmiştir. Kurumsal Yönetim Komitesi de İç Denetim Birimi’nden bağımsız olarak Politika ve Program’a uyumla ilgili raporlamayı Yönetim Kurulu’na yapmıştır. İnsan Kaynakları Politikamız çerçevesinde çalışanlarımıza Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Politikası kapsamında 2018 yılı içerisinde bir eğitim verilerek, bu konuya daha da dikkat çekilmesi planlanmaktadır.

2. İlke, Taahhüt ve İlgili Uygulamalar2.1. Yöneticiler, çalışanlar ve bu Politika kapsamındaki diğer kişi ve kuruluşların;- rüşvet vermeleri ve almaları,- Şirket işlerini kolaylaştırmak ve hızlandırmak için her

türlü kolaylaştırma ödemeleri yapmaları,- her şart altında ve herhangi bir şekilde siyasi bağışta

bulunmaları, -Yönetim Kurulu tarafından belirlenen haller dışında,

seyahat ve ağırlama harcaması yapmaları, hediye vermeleri ve kabul etmeleri

yasaktır.

Bu maddede belirtilen eylemler ve diğer benzeri eylemler bu Politika kapsamında Yolsuzluk olarak adlandırılmıştır.

2.2. Şirketin, yöneticileri, çalışanları, şirket adına hareket edenlerin Şirket adına ve Şirketle olan işlemlerinde Yolsuzluk eylemlerine karşı toleransı sıfırdır.

2.3. Şirket, çalışanlarınca rüşvet verilmemesi nedeniyle herhangi bir ceza verilmeyeceğini taahhüt eder.

2.4. Şirket yolsuzluk ile ilgili ihbarda bulunan personele misilleme yapmamayı taahhüt eder.

2.5. Rüşvet konusundaki ilkenin ihlal edilmesi, iş sözleşmelerinin feshine neden olabilecektir.

2.6. Herhangi bir kuruluşa yapılan bağışlar ve sponsorluklar Yönetim Kurulu tarafından kararlaştırılır ve kurumsal web sayfasında açıklanır.

R Ü Ş V E T V E Y O L S U Z L U K L A M Ü C A D E L E

Page 143: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 141

4. Politika ve Program’a Uyum, İzleme, Denetim ve Raporlama4.1. Her iş birimi sorumlusu Politika ve Program’a uyumu sürekli takip eder, herhangi bir uyumsuzluk olasılığını üst yönetime bildirir.

4.2. Politika ve Programa uyum ihlallerinin ihbarı için, ihbar edenin kimliğinin anlaşılamayacağı sistem kurulur.

4.3. Rüşvetçileri belirleme ve rüşvetçiler için kara liste sistemi oluşturmak için gerekli çalışmalar yapılır.

4.4. Politika ve Program’a uyum, iç denetim faaliyeti kapsamında belirlenmiş riskli alanlar ve risk ağırlıkları dikkate alınarak, gerektiğinde fakat yılda en az bir kere olmak üzere denetlenir, bu denetim sırasında Politika ve Program’ın etkinliği de gözden geçirilir.

4.5. Kurumsal Yönetim Komitesi, Politika ve Program’a uyumla ilgili raporlamayı gerçekleştirir. Bu raporlama Politika ve Program’ın gözden geçirilmesini de içerir.

3. Politika’nın İletişimi ve Yolsuzlukla Mücadele Programı3.1. Politikanın bir örneği işe giriş sırasında veya iş ilişkisinin başlangıcında her personele ve şirket adına hareket edenlere verilerek okunduğuna dair ilgilinin beyanı alınır.

3.2. Politika Şirketin kontrolünün olmadığı ve sözleşme uyarınca şirkete mal ve hizmet temin eden gerçek ve tüzel kişilere (örneğin yüklenici, alt yüklenici ve tedarikçilere) bildirilerek, iletişimi sağlanır.

3.3. Personel ve şirket adına hareket edenlerin eğitim programları Yolsuzluk ile mücadeleyi içerecek şekilde düzenlenir.

3.4. Şirket iş ve süreçlerindeki yolsuzluk risk alanları ve risk ağırlıklarının, yolsuzlukla etkin mücadeleye ilişkin yöntem ve araçların belirlendiği bir Yolsuzlukla Mücadele Programı (bundan sonra Program olarak anılacaktır) oluşturulur, Program Yönetim Kurulu’nca onaylandıktan sonra yürürlüğe girer.

3.5. Yönetim Kurulu, Program’ın oluşturulması, Politika’nın ve Program’ın uygulamasının takibi için Yolsuzlukla Mücadele Başkanı ve Sorumlusunu görevlendirir.

5. Politika’ya Uyumsuzlukların Çözümlenmesi5.1. Politika’yı ihlal edenler ve Program’a aykırı davrananlar gerekirse iş sözleşmelerinin feshine varabilecek çeşitli disiplin yaptırımlarına tabi olacaklardır. Disiplin yaptırımları, uygunsuz davranışları ve kuralları bozmaya neden olan fiilleri onaylayan, yönlendiren veya bu konularda bilgi sahibi olduğu halde gerekli bildirimi uygun şekilde yapmayan kişilere de uygulanacaktır.

5.2. Etik Kurul, Politika ihlal edildiğinde, Program’a aykırı davranıldığına dair şikâyet ve bildirimleri soruşturmak ve çözümlemek ile sorumludur.

5.3. Etik Kurul gerekli gördüğü takdirde uzman görüşüne başvurabilir ve soruşturma esnasında gizlilik prensiplerini ihlal etmeyecek tedbirleri alarak, uzmanlardan faydalanabilir. Soruşturma esnasında Etik Kurul tarafından istenen tüm bilgi ve belgeler kurula verilir. Tüm çalışanlar Etik Kurul’a bu anlamda yardımcı olmak durumundadır.

6. YürürlükPolitika, 29.05.2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girer. Burada bahsi geçmeyen tüm hususlarda, Şirket Üst Yönetimi’nin görüşü doğrultusunda hareket edilir.

7. Kamuyu BilgilendirmePolitika’nın kamuya ve tüm çalışanlara açıklanması zorunludur. İlkelerde herhangi bir değişikliğe gidilmesi durumunda da aynı yükümlülükler geçerlidir.

Page 144: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

142 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Şirketimizin kâr dağıtımına ilişkin temel esaslar Şirket Ana Sözleşmesi’nin 17’nci maddesinde detaylı olarak yer almaktadır.

Bu çerçevede, Şirketimizin Türk Ticaret Kanunu, sermaye piyasası mevzuatı ve genel kabul gören muhasebe ilkelerine göre tespit edilen yıllık bilançoda gözüken net dönem kârı üzerinden, varsa geçmiş yılların zararının düşülmesinin ardından, dağıtılabilir net dönem kârının asgari %50’sinin nakden ödenmesi veya sermayeye eklenmesi ve bu suretle ihraç edilecek payların bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması veya her iki yöntemin belirli oranlarda birlikte kullanılması veyahut Şirket bünyesinde bırakılması şeklinde gerçekleştirilmesi ve dağıtım işlemlerinin mevzuatta öngörülen yasal sürelerde tamamlanması konularında karar vermeye Şirketimiz Genel Kurulu yetkilidir. Kâr dağıtımına ilişkin teklif, Şirketimizin uzun vadeli stratejileri, finansman ihtiyaçları, kısa vadeli mali yükümlülükleri ile alacaklılarla yapılan anlaşmalarda yer alan şartları ve kârlılık durumu dikkate alınıp değerlendirilerek Yönetim Kurulu tarafından hazırlanmak suretiyle Genel Kurulumuzun onayına sunulacaktır ve bu teklif kâr dağıtımında Şirketimiz Ana Sözleşmesi’nde belirtilen sıra ve esaslar takip edilecektir.

Kâr payı hesap dönemi itibarıyla mevcut payların tümüne bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır. Şirket Ana Sözleşmesi’nde kâr payı hakkına ilişkin herhangi bir imtiyaz bulunmamaktadır.

Kâr payı dağıtımına karar verilen Genel Kurul toplantısında karara bağlanmak şartıyla eşit veya farklı tutarlı taksitlerle ödenebilir. Taksit sayısı Genel Kurulumuz tarafından veya Genel Kurulumuz tarafından açıkça yetkilendirildiği takdirde Yönetim Kurulumuz tarafından belirlenecektir. Taksitle ödeme yapılacağı takdirde ilgili sermaye piyasası mevzuatı gereklerine uyulur.

Kâr payı hakkına ve kârın dağıtımına ilişkin duyurular konusunda 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, II-19.1 sayılı Kâr Payı Tebliği ve sair sermaye piyasası mevzuatının ilgili hükümlerine uyulur.

Bu kâr dağıtım politikası 23 Mayıs 2014 tarihli ve 303 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile kabul edilmiş olup Şirketimizin 5 Ağustos 2014 tarihli Genel Kurul toplantısında pay sahiplerinin görüşüne sunulmuştur. Kâr Dağıtım Politikası’nda yapılan değişiklikler ayrıca ilgili mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde kamuya duyurulmuştur.

K Â R D A Ğ I T I M P O L İ T İ K A S I

Page 145: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

KURUMSAL YÖNETİM 143

2017 yılında Şirket Esas Sözleşmesi’nde herhangi bir değişiklik olmamıştır.

2 0 1 7 Y I L I N D A G E R Ç E K L E Ş T İ R İ L E N E S A S S Ö Z L E Ş M E D E Ğ İ Ş İ K L İ K L E R İ

Page 146: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

G E N E L K U R U L

Page 147: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 148: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

146 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

27.04.2017 TARİHİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN 2016 YILI OLAĞAN GENEL KURULU

2016 YILI OLAĞAN GENEL KURUL GÜNDEMİ

1- Toplantının açılışı, Genel Kurul Başkanlık Divanı’nın seçimi2 - Genel Kurul Başkanlık Divanı’na toplantı tutanaklarının imzalanması hususunda yetki verilmesi3 - 2016 yılı faaliyetleri hakkında Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ve Bağımsız Denetim Kuruluşu Raporunun özetinin okunması, görüşülmesi ve karara bağlanması4 - 2016 yılı faaliyetleri hakkında finansal tabloların hesaplarının okunması, görüşülmesi ve karara bağlanması5 - Yönetim Kurulu Üyelerinin 2016 yılındaki faaliyetleri ile ilgili olmak üzere ayrı ayrı ibrasının görüşülmesi ve karara bağlanması6 - Görev süresi sona eren yönetim kurulu üyelerinin görevine son verilmesi, yeni yönetim kurulu üyelerinin seçimi ve görev sürelerinin belirlenmesi7 - Türk Ticaret Kanunu ve sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından yapılan bağımsız denetim kuruluşunun seçiminin onaylanması hakkında karar alınması8 - 2016 yılı faaliyet kârının kullanım şekli, dağıtım miktarı, şekli ve tarihi hakkındaki Yönetim Kurulu önerisinin görüşülmesi ve karara bağlanması9 - Yönetim Kurulu Üyelerinin ücretleri ile huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi haklarının belirlenmesi10 - Yönetim Kurulu Üyelerine, Türk Ticaret Kanunu’nun 395 ve 396’ncı maddelerinde yazılı muameleleri yapabilmeleri için izin verilmesi11 - 2016 yılı içerisinde Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin 1.3.6 numaralı maddesinde belirtilen işlemler hakkında Genel Kurul’a bilgi verilmesi12 - 2016 yılı içerisinde Şirket tarafından yapılan bağış ve yardımlar hakkında pay sahiplerinin bilgilendirilmesi ve 2017 yılında Şirket tarafından yapılabilecek bağış ve yardımlar için üst limit belirlenmesi13 - Sermaye piyasası mevzuatı uyarınca 2016 yılı içinde üçüncü kişiler lehine verilmiş olan teminat, rehin, ipotekler ve elde edilmiş olan gelir veya menfaatler hakkında bilgi verilmesi14 - Borsa İstanbul A.Ş.’nin Kotasyon Yönergesinin 35’inci maddesinin 2’nci fıkrası kapsamında Şirketimize verdiği sermaye ile ilgili uyarıya ilişkin açıklama ve alınacak aksiyonlar hakkında paydaşların bilgilendirilmesi15 - Görüşler ve kapanış Gündemde Yer Alan Hak Kullanım Süreçleri

Şirket 2016 yılı faaliyetlerine ilişkin Olağan Genel Kurulu’nu 27.04.2017 tarihinde elektronik ve fiziki ortamda eş zamanlı gerçekleştirmiştir.

Genel Kurul Toplantıları, mevzuatın gerektirdiği biçimde, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, Sermaye Piyasası Kurulu ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na duyurulmuştur.

Toplantıya ilişkin davet 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 414’üncü maddesi, Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmeliğin (“Yönetmelik”) 10’uncu maddesi, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun (“SerPK”) 29’uncu maddesi, Sermaye Piyasası Kurulu’nun II-17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği” ekinde yer alan Kurumsal Yönetim İlkeleri (“Kurumsal Yönetim İlkeleri”) ve Ana Sözleşme’de öngörüldüğü şekilde Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 03.04.2017 tarih ve 9297 sayılı baskısının 200’üncü sayfasında ve Şirketimizin www.aksainvestorrelations.com/tr adresli Yatırımcı İlişkileri internet adresinde ilan edilmesi ve aynı zamanda Kamuyu Aydınlatma Platformu (“KAP”) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nin Elektronik Genel Kurul Sistemi’nde (“EGKS”) toplantı gününün ve gündeminin bildirilmesi suretiyle süresi içinde yapılmıştır. Sermaye Piyasası Kanunu’nun 29’uncu maddesinin ikinci fıkrası istisnası kapsamına girmeyen paylar ile ilgili olarak adresini bildiren pay sahiplerine 29.03. 2017 tarihinde iadeli taahhütlü mektupla yazılı bildirim gereğince yapılmıştır.

O L A Ğ A N G E N E L K U R U L

Page 149: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL KURUL 147

Olağan Genel Kurul davet ilanında Genel Kurul’un yeri, gün ve saati, gündem, davetin Yönetim Kurulu tarafından yapıldığı ve pay sahiplerinin Genel Kurul’a katılım prosedürü açıklanmıştır. Ayrıca Genel Kurul ile ilgili tüm bilgilerin yer aldığı “Bilgilendirme Dokümanı” davet ilanı ile beraber tüm paydaşların bilgisine sunulmuştur. Bilgilendirme dokümanında Şirket’in ortaklık yapısını yansıtan toplam pay sayısı ve oy hakkı, Şirket sermayesinde imtiyazlı pay bulunuyorsa her bir imtiyazlı pay grubunu temsil eden pay sayısı ve oy hakkı, Şirket’in ve Şirket’in önemli iştirak ve bağlı ortaklıklarının geçmiş hesap döneminde gerçekleşen veya gelecek hesap döneminde planladığı Şirket faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyecek yönetim ve faaliyetlerindeki değişiklikler ve bu değişikliklerin gerekçeleri ile değişikliğe taraf olan tüm kuruluşların son iki hesap dönemine ilişkin faaliyet raporları ve yıllık finansal tabloları, Genel Kurul toplantı gündeminde Yönetim Kurulu Üyelerinin azli, değiştirilmesi veya seçimi varsa, azil ve değiştirme gerekçeleri, Yönetim Kurulu Üyeliği’ne aday gösterilecek kişiler hakkında bilgi; varsa gündemde yer alan Esas Sözleşme değişikliği ile ilgili Yönetim Kurulu kararı ile birlikte, Esas Sözleşme değişikliklerinin eski ve yeni şekilleri; Yönetim Kurulu Üyelikleri’ne aday gösterilecek kişilerin özgeçmişleri, son 10 yıl içerisinde yürüttüğü görevler ve ayrılma nedenleri, Şirket ve Şirket’in ilişkili tarafları ile ilişkisinin niteliği ve önemlilik düzeyi, bağımsızlık niteliğine sahip olup olmadığı ve bu kişilerin Yönetim Kurulu Üyesi seçilmesi durumunda, Şirket faaliyetlerini etkileyebilecek benzeri hususlar hakkında bilgi, Genel Kurul toplantı ilanının yapıldığı tarihte kamuya açıklanmıştır.

Pay sahiplerinin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK)ve/veya Şirket’in ilgili olduğu diğer kamu kurum ve kuruluşlarının gündeme madde konulmasına ilişkin talepleri bulunmamasından dolayı, Genel Kurul gündemine dâhil edilmemiştir. Mali tablo ve raporlar, Genel Kurul gündem maddeleri, Genel Kurul toplantısına yapılan davetin ilan tarihinden itibaren pay sahiplerinin en rahat biçimde ulaşabilecekleri şekilde Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda, Şirket merkezinde ve internet sitesinde incelemeye açık tutulmuştur.

Genel Kurul gündemi hazırlanırken, her teklifin ayrı bir başlık altında verilmiş olmasına dikkat edilmekte, gündem başlıkları açık ve farklı yorumlara yol açmayacak şekilde ifade edilmektedir. Gündemde “diğer”, “çeşitli” gibi ibarelerin yer almamasına özen gösterilmekte ve Genel Kurul toplantısından önce verilecek bilgiler, ilgili oldukları gündem maddelerine atıf yapılarak verilmektedir.

Genel Kurul toplantısı, pay sahiplerinin katılımını artırmak amacıyla, pay sahipleri arasında eşitsizliğe yol açmayacak ve pay sahiplerinin mümkün olan en az maliyetle katılımını sağlayacak şekilde gerçekleştirilmekte, bu amaçla Esas Sözleşme’de yer aldığı gibi, Şirket’in yönetim merkezi binasında veya yönetim merkezinin bulunduğu şehrin en elverişli yerinde yapılmaktadır.

Toplantı başkanı Türk Ticaret Kanunu, ilgili kanun ve mevzuat uyarınca Genel Kurul’un yürütülmesi hakkında önceden hazırlıklar yaparak ve gerekli bilgiyi edinmektedir.

Genel Kurul toplantısında, gündemde yer alan konular tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılarak, pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru sorma imkânı verilmektedir. Gündemle ilgili olmayan ya da hemen cevap verilemeyecek kadar kapsamlı olan sorular en geç 15 gün içerisinde Yatırımcı İlişkileri Departmanı tarafından yazılı olarak cevaplanmaktadır. Genel Kurul toplantısı sırasında sorulan tüm sorular ile bu sorulara verilen cevaplar, en geç Genel Kurul’dan sonraki 30 gün içerisinde, internet sitesinde kamuya duyurulur. 2017 yılında, 27 Nisan 2017 tarihinde yapılan 2016 yılına ilişkin Olağan Genel Kurul toplantısında pay sahipleri tarafından gündem önerisi verilmemiş ve ortaklar soru sorma haklarını kullanmamıştır. Olağan Genel Kurul toplantısı esnasında ortaklar, dinleyiciler ve toplantıya katılanlar tarafından soru sorulduğunda, İcra Kurulu Başkanı ve üst kademe yöneticileri tarafından gerekli açıklamalarda bulunulmaktadır.

Gündemde özellik arz eden konularla ilgili Yönetim Kurulu Üyeleri, ilgili diğer kişiler, finansal tabloların hazırlanmasında sorumluluğu bulunan yetkililer ve denetçilerin gerekli bilgilendirmeleri yapabilmek ve soruları cevaplandırmak üzere Genel Kurul toplantısında hazır bulunmaları sağlanmaktadır.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1527’nci maddesi gereğince Şirket’in Elektronik Genel Kurul hazırlıkları yasal düzenlemelere uygun şekilde yerine getirilmiş, 27.04. 2017 tarihinde toplam 613.169.118,00 adet paydan, 90.500 TL sermayeye karşılık 90.500 adet payın asaleten, 496.750.574 TL sermayeye karşılık 496.750.574 adet payın tevdi eden temsilcileri tarafından toplantıda temsil edildiği ve gerek ilgili mevzuatın ve gerek Ana Sözleşme’nin öngördüğü toplantı nisabının mevcut olduğu anlaşılmıştır. Toplantıya medyadan katılım olmamıştır.

Olağan Genel Kurul toplantısında dönem içinde yapılan bağışlarla ilgili olarak bilgi verilmiştir. Söz konusu bağışlarla ilgili olarak ayrı bir gündem maddesi oluşturulmuştur. Sermaye Piyasası Mevzuatı gereğince 2017 yılında yapılacak bağışlarla ilgili olarak Genel Kurul tarafından tavan tutar belirlenmiştir.

Dönem içerisinde pay sahipleri tarafından özel denetçi talebi yapılmamıştır.

Genel Kurul toplantı tutanakları, Genel Kurul katılım cetvelleri Şirket merkezinde, Şirket internet sitesinde ve Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayınlanarak pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır.

Page 150: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

148 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

K Â R D A Ğ I T I M I N A İ L İ Ş K İ N Y Ö N E T İ M K U R U L U K A R A R I

AKSA ENERJİ ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİYÖNETİM KURULU KARARI

Karar No: 405Toplantı Tarihi: 05.04.2018Gündem: Olağan Genel Kurula Kar Dağıtılmamasının Teklif Edilmesi Hakkında

Şirket merkezinde yapılan Yönetim Kurulu toplantısında, sermaye piyasası mevzuatı hükümleri çerçevesinde düzenlenmiş 01.01.2017-31.12.2017 hesap dönemine ait konsolide mali tablolarda yasal kayıtlara göre 2017 yılı faaliyetlerinden dağıtılabilir kar oluşmaması sebebiyle 2017 Yılı Olağan Genel Kurulu’nda pay sahiplerine kar dağıtımı yapılmamasının teklif edilmesine oy birliği ile karar verilmiştir.

Şaban Cemil KazancıY.K Başkanı

Tülay KazancıY.K Üye

Derya UztürkBağımsız Y.K.Üye

Ahmet Serdar NişliY.K. Başkan Vekili

Mehmet Akif ŞamY.K Üye

Kayhan YararbaşBağımsız Y.K Üye

Cüneyt UygunCEO ve YK. Üye

Haldun AlperatBağımsız Y.K Üye

K h Y b

Page 151: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL KURUL 149

K Â R D A Ğ I T I M TA B L O S U

AKSA ENERJİ ÜRETİM A.Ş. 2017 YILI KÂR DAĞITIM TABLOSU1. Ödenmiş/Çıkarılmış Sermaye 613.169.1182. Toplam Yasal Yedek Akçe (Yasal Kayıtlara Göre) 12.752.093Esas sözleşme uyarınca kâr dağıtımında imtiyaz var ise söz konusu imtiyaza ilişkin bilgi

SPK’ya Göre Yasal Kayıtlara Göre3. Dönem Kârı 346.430.992 138.807.1714. Ödenecek Vergiler (-) 43.143.042 -5. Net Dönem Kârı (=) 389.574.034 138.807.1716. Geçmiş Yıllar Zararları (-) -322.535.417 -297.460.4817. Genel Kanuni Yedek Akçe Yasal Kayıtlara Göre - -8. NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRI (=) 67.038.6179. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar (+) 89.63310. Birinci Temettünün Hesaplanacağı Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Kârı 67.128.25011. Ortaklara Birinci Temettü

- Nakit -- Bedelsiz -- Toplam -

12. İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü -13. Yönetim Kurulu Üyelerine, Çalışanlara vb.’e Temettü -14. İntifa Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü -15. Ortaklara İkinci Temettü -

- Nakit -- Bedelsiz -- Toplam -

16. Genel Kanuni Yedek Akçe -17. Statü Yedekleri - -18. Özel Yedekler - -19. OLAĞANÜSTÜ YEDEK -20. Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklar

AKSA ENERJİ ÜRETİM A.Ş. 2017 YILI PAY BAŞINA TEMETTÜ BİLGİLERİ HİSSEYE

İSABET EDEN TEMETTÜ

GRUBUTOPLAM TEMETTÜ

TUTARI (TL) TUTARI (TL) ORAN (%)BRÜT A 0,00 - -

B 0,00 - -TOPLAM 0,00

NET A 0,00 - -B 0,00 - -

TOPLAM 0,00

DAĞITILAN KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRINA ORANI

ORTAKLARA DAĞITILAN KÂR PAYI TUTARI(TL) ORTAKLARA DAĞITILAN KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRINA ORANI (%)

0,00 %0

Page 152: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

150 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

03.02.2017 TARİHİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN OLAĞANÜSTÜ GENEL KURUL

OLAĞANÜSTÜ GENEL KURUL GÜNDEMİ

1. Toplantının açılışı, Genel Kurul Başkanlık Divanı’nın seçimi

2. Genel Kurul Başkanlık Divanı’na toplantı tutanaklarının imzalanması hususunda yetki verilmesi

3. Gündemin 4’üncü maddesinde görüşülecek olan işlemler, Sermaye Piyasası Kanunu’nun 23’üncü maddesi ve Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği (II- 23.1)’nin 5’inci maddesinin 1’inci Fıkrasının (b) bendi kapsamında önemli nitelikte işlem olarak değerlendirildiğinden, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliğ’i (II-23.1) uyarınca, ortaklarımızın ayrılma hakkı bulunmakta olup, ayrılma bedeli ve ayrılma hakkının kullanılmasına ilişkin işleyiş sürecinin aşağıdaki şekilde ortaklarımızın bilgisine sunulması

a. 4 no’lu gündem maddesine olumsuz oy kullanarak muhalefet şerhini toplantı tutanağına işletecek pay sahiplerimizin ayrılma hakkı kullanım süresi dâhilinde, 1,00 TL nominal değerli beher pay için 2,6065 TL olarak SPK mevzuatı çerçevesinde hesaplanmış ayrılma hakkı fiyatından paylarını Şirketimize satarak ayrılma hakkına sahip olduğu,

b. 4 no’lu gündem maddesinde görüşülecek işlemin Genel Kurul’da kabul edilebilmesi için toplantı nisabı aranmaksızın, Genel Kurul’a katılan oy hakkına haiz payların üçte ikisinin olumlu oy vermesi şartının aranacağı; ancak, toplantıda sermayeyi temsil eden oy hakkına haiz payların en az yarısının hazır bulunması hâlinde, toplantıya katılan oy hakkına haiz payların çoğunluğu ile karar alınacağı,

c. 4 no’lu gündem maddesinin Genel Kurul’da oylanmasında, II-23.1 Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği madde 7 çerçevesinde, TTK’nın 436’ncı maddesinin 1’inci fıkrasına göre taraf olan nihai kontrol eden ortak statüsündeki gerçek kişiler veya bunların yönetim kontrolüne sahip oldukları ortaklıklar, bu işlemin gerçek kişilerin kendileri için doğrudan kişisel nitelikte sonuç doğurması halinde oy kullanamayacağı, düzenleme kapsamında kalmayan ve işlem kendileri yönünden doğrudan kişisel nitelikte sonuç doğurmayan ortaklarımızın ise oy kullanabileceği,

d. SPK’nın II-23.1 Sayılı Tebliği’nin “Ayrılma hakkının kullanımı” başlığını taşıyan 9’uncu maddesinin 9’uncu fıkrasına göre; “ayrılma hakkı”nın, pay sahiplerimizin sahip olduğu payların tamamı için kullanılmasının zorunlu olduğu,

e. SPK’nın II-23.1 Sayılı Tebliği’nin “Ayrılma hakkının kullanımı” başlığını taşıyan 9’uncu maddesinin 6’ncı fıkrası hükümleri dâhilinde, “ayrılma hakkı” kullandırılmasına onaya sunulacağı Genel Kurul toplantısı tarihinden itibaren en geç 6 (altı) iş günü içinde başlanacağı ve “ayrılma hakkı” kullanım süresinin 10 (on) iş günü olacağı,

f. SPK’nın II-23.1 Tebliği’nin “Ayrılma hakkının kullanımı” başlığını taşıyan 9’uncu maddesinin 7’nci fıkrasına göre; “ayrılma hakkı”nı kullanacak pay sahiplerimizin “ayrılma hakkı”na konu paylarını, Şirketimiz adına alım işlemlerini gerçekleştirecek aracı kuruma, ayrılma hakkının kullanım sürecine ilişkin ilan edilen çerçevede genel hükümler doğrultusunda teslim ederek satışı (“ayrılma hakkı” kullanımını) gerçekleştireceği; “ayrılma hakkı”nı kullanmak için aracı kuruma başvuran pay sahiplerimize pay bedellerinin en geç “satış”ı takip eden iş günü ödeneceği,

g. Gündem maddesinin Genel Kurul toplantısında reddedilmesi durumunda “ayrılma hakkı”nın doğmayacağı hususları pay sahiplerinin bilgisine sunulmakta olup, Genel Kurul’da da bu hususlarda pay sahiplerine bilgi verilecektir.

O L A Ğ A N Ü S T Ü G E N E L K U R U L

Page 153: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL KURUL 151

4. 24.11.2016 tarihinde Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda duyurulan Kozbükü HES’in tesis olarak Nas Enerji A.Ş.’ye 89.440.904,91 ABD dolarına satılması ve 30.11.2016 tarihinde Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda duyurulan toplam 232 MW kurulu güce sahip, Şirketimiz iştiraklerinden Deniz Elektrik Üretim Ltd. Şti uhdesinde bulunan Hatay Sebenoba Rüzgâr Santrali ve Manisa Karakurt Rüzgâr Santrali, Baki Elektrik Üretim Ltd. Şti uhdesinde bulunan Balıkesir Şamlı Rüzgâr Santrali, Ayres Ayvacık Rüzgâr Enerjisinden Elektrik Üretim Santrali Ltd. Şti. uhdesinde bulunan Ayvacık Rüzgâr Santrali, Kapıdağ Rüzgâr Santrali ve Aksa Enerji Üretim A.Ş. uhdesinde bulunan Belen/Atik Rüzgâr Santrali’nin (tesis olarak) toplam 259.000.000 ABD doları bedel ile satılması, satış şartları ve satışların tamamlanması için gerekli sözleşme şartları hakkında bilgi verilmesi ve tüm işlemlerin ilgili sözleşme hükümleri kapsamında gerçekleşmesi halinde, Sermaye mevzuatı çerçevesinde önemli nitelikteki işlem tanımına girdiği değerlendirildiğinden bu işlemlerin pay sahiplerimizin onayına sunulması,

5. Görüşler ve kapanış

Şirket varlık satışlarının Önemli Nitelikte İşlem kapsamına girmesi ve ayrılma hakkı verilmesi nedeniyle yapılan Olağanüstü Genel Kurul’unu ise 03.02.2017 tarihinde elektronik ve fiziki ortamda eş zamanlı gerçekleştirmiştir.

Genel Kurul Toplantıları, mevzuatın gerektirdiği biçimde, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, Sermaye Piyasası Kurulu ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na duyurulmuştur.

Toplantıya ilişkin davet, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 414’üncü maddesi, Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmelik’in 10’uncu maddesi, 6362 sayılı Sermaye Kanunu’nun 29’uncu maddesi, Sermaye Piyasası Kurulu’nun II. 17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği” ve Ana Sözleşme’de öngörüldüğü şekilde, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 05.04.2016 tarih ve 9047 sayılı baskısında ve Şirket’in www.aksainvestorrelations.com/tr internet adresinde ilan edilmiştir. Aynı zamanda Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nin Elektronik Genel Kurul Sistemi’nde (EGKS) toplantı gününün ve gündeminin belirtilmesi yoluyla süresi içerisinde yapılmıştır. 03.05.2016 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul’a ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kanunu’nun 29’uncu maddesinin ikinci fıkrası istisnası kapsamına girmeyen paylar ile ilgili olarak adresini bildiren pay sahiplerine 30.03.2016 tarihinde iadeli taahhütlü mektupla yazılı bildirim yapılmıştır. Şirket’in B Grubu nama yazılı hisse senetleri mevcut olmadığından, ayrıca bir davet şekli yapılmamıştır.

03.02.2017 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul davet ilanında Genel Kurul’un yeri, gün ve saati, gündem, davetin Yönetim Kurulu tarafından yapıldığı ve pay sahiplerinin Genel Kurul’a katılım prosedürü açıklanmıştır. Ayrıca Genel Kurul ile ilgili tüm bilgilerin yer aldığı “Bilgilendirme Dokümanı” davet ilanı ile beraber tüm paydaşların bilgisine sunulmuştur. Bilgilendirme dokümanında Şirket’in ortaklık yapısını yansıtan toplam pay sayısı ve oy hakkı, varlık satışlarına ve ilgili satış anlaşmalarının tamamlanması için gerekli sözleşme şartlarına yer verilmiş olup Olağanüstü Genel Kurul toplantı ilanının yapıldığı tarihte kamuya açıklanmıştır.

Pay sahiplerinin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK)ve/veya Şirket’in ilgili olduğu diğer kamu kurum ve kuruluşlarının gündeme madde konulmasına ilişkin talepleri bulunmamasından dolayı, Genel Kurul gündemine dâhil edilmemiştir. Mali tablo ve raporlar, Genel Kurul gündem maddeleri, Genel Kurul toplantısına yapılan davetin ilan tarihinden itibaren pay sahiplerinin en rahat biçimde ulaşabilecekleri şekilde Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda, Şirket merkezinde ve internet sitesinde incelemeye açık tutulmuştur.

Genel Kurul gündemi hazırlanırken, her teklifin ayrı bir başlık altında verilmiş olmasına dikkat edilmekte, gündem başlıkları açık ve farklı yorumlara yol açmayacak şekilde ifade edilmektedir. Gündemde “diğer”, “çeşitli” gibi ibarelerin yer almamasına özen gösterilmekte ve Genel Kurul toplantısından önce verilecek bilgiler, ilgili oldukları gündem maddelerine atıf yapılarak verilmektedir.

Genel Kurul toplantısı, pay sahiplerinin katılımını artırmak amacıyla, pay sahipleri arasında eşitsizliğe yol açmayacak ve pay sahiplerinin mümkün olan en az maliyetle katılımını sağlayacak şekilde gerçekleştirilmekte olup bu amaçla Esas Sözleşme’de yer aldığı gibi, Şirket’in yönetim merkezi binasında veya yönetim merkezinin bulunduğu şehrin en elverişli yerinde yapılmaktadır.

Toplantı başkanı Türk Ticaret Kanunu, ilgili kanun ve mevzuat uyarınca Genel Kurul’un yürütülmesi hakkında önceden hazırlıklar yaparak ve gerekli bilgiyi edinmektedir.

Genel Kurul toplantısında, gündemde yer alan konular tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılarak, pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru sorma imkânı verilmektedir. Gündemle ilgili olmayan ya da hemen cevap verilemeyecek kadar kapsamlı olan sorular en geç 15 gün içerisinde Yatırımcı İlişkileri Departmanı tarafından yazılı olarak cevaplanmaktadır. Genel Kurul toplantısı sırasında sorulan tüm sorular ile bu sorulara verilen cevaplar, en geç Genel Kurul’dan sonraki 30 gün içerisinde, internet sitesinde kamuya duyurulur. 03.02.2017 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında pay sahipleri tarafından gündem önerisi verilmemiş ve ortaklar soru sorma haklarını kullanmamıştır. Olağan Genel Kurul toplantısı esnasında ortaklar, dinleyiciler ve toplantıya katılanlar tarafından soru sorulduğunda, İcra Kurulu Başkanı ve üst kademe yöneticileri tarafından gerekli açıklamalarda bulunulmaktadır.

Gündemde özellik arz eden konularla ilgili Yönetim Kurulu Üyeleri, ilgili diğer kişiler, finansal tabloların hazırlanmasında sorumluluğu bulunan yetkililer ve denetçilerin gerekli bilgilendirmeleri yapabilmek ve soruları cevaplandırmak üzere Genel Kurul toplantısında hazır bulunmaları sağlanmaktadır.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1527’nci maddesi gereğince Şirket’in Elektronik Genel Kurul hazırlıkları yasal düzenlemelere uygun şekilde yerine getirilmiş, 03.02.2017 tarihinde toplam 613.169.118 adet hisse senedinden 3 adet payın asaleten, 486.465.267 adet payın tevdi eden temsilcileri tarafından toplantıda temsil edildiği, toplam 496.295.589 adet payın katılımı sonucu %81 oranındaki bir çoğunluk ile Olağanüstü Genel Kurul toplantısı fiziki ve elektronik ortamda eşzamanlı olarak yapılmıştır. Toplantıya medyadan katılım olmamıştır. Dönem içerisinde pay sahipleri tarafından özel denetçi talebi yapılmamıştır.

Genel Kurul toplantı tutanakları, Genel Kurul katılım cetvelleri Şirket merkezinde, Şirket internet sitesinde ve Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayınlanarak pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır.

Page 154: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

152 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

SERMAYE PİYASASI KURULU’NUN II-14.1. SAYILI SERMAYE PİYASASINDA FİNANSAL RAPORLAMAYA İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ’NİN 9. MADDESİ GEREĞİNCE HAZIRLANAN SORUMLULUK BEYANI

FİNANSAL TABLO VE FAALİYET RAPORLARININ KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU’NUN

KARAR TARİHİ: 12.03.2018KARAR SAYISI: 404

Şirketimizce hazırlanan ve Bağımsız Denetim Şirketi KPMG Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (a member firm of KPMG International) tarafından incelemeye tabi tutulan 01.01.2017 – 31.12.2017 dönemine ait, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) Seri II-14.1 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) uyarınca Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS) ve SPK tarafından belirlenen formatlarla uyumlu olarak hazırlanan dipnotları ile birlikte Konsolide Finansal Durum Tablosu, Kapsamlı Gelir Tablosu, Nakit Akış Tablosu ve Öz Kaynak Değişim Tablosu ile Faaliyet Raporu’nun (“Finansal Raporlar”), SPK düzenlemeleri doğrultusunda;

- Tarafımızca incelendiğini,

- Şirketimizdeki görev ve sorumluluk alanımızda sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, önemli konularda gerçeğe aykırı bir açıklama ya da açıklamanın yapıldığı tarih itibariyle yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğini,

- Şirketimizdeki görev ve sorumluluk alanımızda sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, Tebliğ uyarınca hazırlanmış finansal tabloların konsolidasyon kapsamındakilerle birlikte, işletmenin aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kar ve zararı ile ilgili gerçeği dürüst bir biçimde yansıttığını ve faaliyet raporunun işin gelişimi ve performansını ve konsolidasyon kapsamındakilerle birlikte, işletmenin finansal durumunu ve karşı karşıya olunan önemli risk ve belirsizliklerle birlikte dürüstçe yansıttığını bilgilerinize sunar, yapılan açıklamadan dolayı sorumlu olduğumuzu beyan ederiz.

Saygılarımızla,

Cüneyt Uygun Derya Uztürk Haldun Alperat

CEO ve Y.K Üyesi Bağımsız Y.K.Üye Bağımsız Y.K.Üye

S O R U M L U L U KB E YA N I

Page 155: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL KURUL 153

AKSA ENERJİ ÜRETİM A.Ş.YÖNETİM KURULU KARARI

Karar Tarihi: 12.03.2018 Karar No: 404Toplantı Yeri: Şirket MerkeziGündem: 01.01.2017 – 31.12.2017 hesap dönemine ilişkin konsolide finansal tabloların ve faaliyet raporunun Borsa İstanbul A.Ş’ye gönderilmesi hk.

Şirket Yönetim Kurulu Üyeleri gündem maddesini görüşmek üzere toplandılar.

Yapılan müzakereler sonunda;Şirket’imiz Denetim Komitesi tarafından Yönetim Kurulu’na sunulan, Aksa Enerji Üretim A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının (“Grup”) Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:II-14.1sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca Uluslararası Muhasebe / Finansal Raporlama Standartları hükümlerine göre, 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide finansal tabloların ve faaliyet raporunun;

a) Tarafımızca incelendiğine,b) Grup’un görev ve sorumluluk alanında sahip olunan bilgiler çerçevesinde, konsolide finansal tabloların ve faaliyet raporunun önemli konularda gerçeğe aykırı bir açıklama içermediğine ya da açıklamanın yapıldığı tarih itibarıyla yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğine,c) Grup’un görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, yürürlükteki finansal raporlama standartlarına göre hazırlanmış konsolide finansal tabloların Grup’un aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kar ve zararı ile ilgili gerçeği dürüst bir biçimde yansıttığı ve faaliyet raporunun işin gelişimi ve performansını ortaya koyduğunu ve Grup’un finansal durumunu, karşı karşıya olduğu önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte, dürüstçe yansıttığına,

Konsolide finansal tabloların ve faaliyet raporunun kabul edilerek Borsa İstanbul A.Ş’ye gönderilmesine,

Katılanların oy birliği ile karar verildi.

F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N Y Ö N E T İ M K U R U L U K A R A R I

Şaban Cemil KazancıY.K Başkanı

Tülay KazancıY.K Üye

Derya UztürkBağımsız Y.K.Üye

Ahmet Serdar NişliY.K. Başkan Vekili

Mehmet Akif ŞamY.K Üye

Kayhan YararbaşBağımsız Y.K Üye

Cüneyt UygunCEO ve YK. Üye

Haldun AlperatBağımsız Y.K Üye

Page 156: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

154 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

01.01.2017 - 31.12.2017 AKSA ENERJİ ÜRETİM A.Ş ve BAĞLI ORTAKLIKLARI YILLIK BAĞLILIK RAPORU

1. GENEL BİLGİLERRaporun Ait Olduğu Dönem: 01.01.2017 – 31.12.2017Ticaret unvanı: Aksa Enerji Üretim A.Ş.ve Bağlı OrtaklıklarıTicaret sicili numarası: 366771Merkez Adresi : Rüzgarlıbahçe Mahallesi Özalp Çıkmazı , No:10, Kavacık, Beykoz, İstanbul/Türkiye

Aksa Enerji ve Bağlı ortaklıkları Şube adresleri aşağıda özetlenmiştir;

Şube/Santral Şirket AdresBelen Atik (*) Aksa Enerji Atik Köyü / Belen HatayMardin Rasa Elektrik Havaalanı Karşısı, Kocalar Köyü, Kızıltepe/MARDİNMardin 2 Aksa Enerji Havaalanı Karşısı, Kocalar Köyü, Kızıltepe/MARDİNİdil İki İdil İki PS 3A Botaş Pompa İstasyonu, Midyat-İdil Yolu 50. km İdil/ŞIRNAKKıbrıs Aksa Enerji Kalecik Köyü, Yeni İskele, G. Magusa, KKTCBolu-Göynük Aksa Göynük Himmetoğlu Köyü Göynük/BoluSebenoba (*) Deniz Elektrik Sebenoba RES / Gözene Köyü /Samandağ – HatayKarakurt (*) Deniz Elektrik Karakurt Kasabası, Kırkağaç/MANİSAŞamlı (*) Baki Elektrik Şamlı Rüzgar Santrali Yerolu Köyü No: 91 BalıkesirAntalya Aksa Enerji Ali Metin Kazancı Enerji San. Antalya Burdur Karayolu 30. km Selimiye (Karadon) Köyü AntalyaManisa Aksa Enerji Gürle Köyü Yolu Üzeri , Emlakdere Mevkii 45000 ManisaKıyıköy (*) Alenka Güven Mah. Papatya Sok. No:20 Kıyıköy/Vize-Kırklareli Urfa Rasa Enerji Organize Sanayi 2 Bölge Koçören Köyü Muhtarlığı bitişiği Urfa - Antep Karayolu 16 km. ŞanlıurfaKapıdağ (*) Kapıdağ Kapıdağı RES Narlı Köyü/ Erdekİncesu Aksa Enerji Sanayi Cad. No:1 İncesu Mevki Ortaköy İncesu / ÇorumAyres (*) Ayres Tuzla Yolu Pınardere Kavşağı Beyalanı Mevki Ayvacık/ÇanakkaleGana Aksa Energy Company Ghana Limited Heavy Industrial Area Plot No.2/8/9 Tema GanaMali Aksa Mali S.A. Kati (Mali) Centrale Thermique de Sirakoro Meguetana Boite Postale 1597 / MaliMadagascar Aksaf Power Limited Madagascar Ambohimangakely District Antananarivo Avadrano Madagascar

İletişim Bilgileri Telefon : 0216 681 00 00Faks : 0216 681 57 84İnternet Sitesi Adresi : www.aksaenerji.com.tr

(*)Grup, 15 Mart 2017 tarihinde Ayres Ayvacık Rüzgar’ın tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Notos Elektrik Üretim A.Ş.’ye, Kapıdağ Elektrik ve Deniz Elektrik’in tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını 8 Eylül 2017 tarihinde, Baki Elektrik’in tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını 27 Aralık 2017 tarihinde Fernas Şirketler Grubu’na, Belen/Atik Rüzgar Santrali’ni 7 Nisan 2017 tarihinde Güriş İnşaat ve Mühendislik A.Ş.’ye ve Alenka Enerji Üretim ve Yatırım A.Ş.’nin tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını 1 Aralık 2017 tarihinde Borusan EnBW Enerji Yatırımlar ve Üretim A.Ş. ve Borusan Danışmanlık ve Ortak Hizmetler A.Ş.’ye satmıştır.

Y I L L I K B A Ğ L I L I K R A P O R U

Page 157: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL KURUL 155

Aksa Enerji Üretim A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları raporda “Şirket” olarak adlandırılacaktır.

A. ŞİRKETİN ORGANİZASYON, SERMAYE VE ORTAKLIK YAPISI

• Sermayesi : Şirketin 31.12.2017 tarihi itibariyle tescilli sermayesi 613.169.118 TL’dir.• Ortaklık Yapısı : Şirketin 31.12.2017 tarihi itibariyle ortaklık bilgileri aşağıdaki gibidir.

Ortağın Adı-Soyadı / Ünvanı Ortaklık Payı (%)Kazancı Holding A.Ş. 61.98Goldman Sachs International 16.62Halka Açık kısım 21.39Diğer 0.01

B. ŞİRKETİN YÖNETİM ORGANI, ÜST DÜZEY YÖNETİCİ VE PERSONEL BİLGİLERİ

Şirketin Yönetim Organı: Şirketin yönetim kurulu 7 üyeden oluşmakta olup, üyelerin detayı aşağıdaki gibidir.

Yönetim Kurulu Üyeleri Üyelerin Ad-SoyadlarıYönetim Kurulu Başkanı Şaban Cemil KazancıYönetim Kurulu Başkan Yardımcı Ahmet Serdar NişliYönetim Kurulu Üyesi Tülay KazancıYönetim Kurulu Üyesi Mehmet Akif ŞamEnerji Grup Başkanı, CEO ve Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt UygunBağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Derya UztürkBağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Kayhan YararbaşBağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Haldun Alperat

Şirketin Üst Düzey Yöneticileri:

Ünvanı Adı SoyadıEnerji Grup Başkanı, CEO ve Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt UygunBaşkan Yardımcısı, Mali İşler Direktörü (CFO) Fatma UtanBaşkan Yardımcısı, Aksa Enerji Ticaret ve Satış Genel Müdürü Murat KirazlıMühendislik ve Türbin Santralleri Direktörü Senlav GünerYatırımcı İlişkileri ve Kurumsal İletişim Direktörü Özlem McCannBütçe ve Raporlama Müdürü Seda HalıcıKurumsal Finansman Müdürü Aylin Kırhan

Personel Sayısı : Şirketin 2017 hesap döneminde 1.019 çalışan personeli bulunmaktadır. C. ŞİRKETİN 2017 YILI ÖZET MALİ TABLOLARI

Şirketimiz 01.01.-31.12.2017 döneminde 389.646.361 TL tutarında vergi sonrası kar elde etmiş olup, 31.12.2017 tarihi itibariyle aktif toplamı 4.285.124.896 TL, özkaynak toplamı ise 798.983.232 TL’dir.

Page 158: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

156 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

2. HAKİM ŞİRKET ve HAKİM ŞİRKETE BAĞLI DİĞER ŞİRKETLER HAKKINDA BİLGİLER

A. Hakim Şirket Hakkında Genel Bilgiler:

Raporun Ait Olduğu Dönem : 01.01.2017 – 31.12.2017Ticaret Ünvanı : Kazancı Holding A.Ş.Merkez Adresi : Rüzgarlıbahçe Mahallesi Özalp Çıkmazı , No:10, Kavacık, Beykoz, İstanbul/Türkiye

B. Hakim Şirkete Bağlı Diğer Şirketler Hakkında Genel Bilgiler

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde hakim şirkete bağlı başka bir şirketlerle yapılan işlemler 3.b maddesinde açıklanmıştır.

3. HAKİM ŞİRKET ve HAKİM ŞİRKETE BAĞLI DİĞER ŞİRKETLER İLE GERÇEKLEŞTİRİLEN İŞLEMLER HAKKINDA BİLGİLER

a) HAKİM ŞİRKET İLE GERÇEKLEŞTİRİLEN İŞLEMLER

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde Kazancı Holding A.Ş’den 540.092 TL tutarında SAP sistem bakımı gideri, 3.705.583 TL tutarında diğer giderler ve 300.539 TL tutarında vade farkı geliri bulunmaktadır.

i. Hakim Şirket ile Gerçekleştirilen Mamul Alım/Satımı

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde hakim şirket ile gerçekleştirilen alım/satım işlemi bulunmamaktadır.

ii. Hakim Şirket ile Gerçekleştirilen Hizmet Alım/Satımı

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde Kazancı Holding A.Ş’den 540.092 TL tutarında SAP sistem bakımı gideri, 3.705.583 TL tutarında diğer giderler ve 300.539 TL tutarında vade farkı geliri bulunmaktadır.

i. Hakim Şirket ile Gerçekleştirilen İşlemlerde Kullanılan Yöntem

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde hakim şirket ile gerçekleştirilen işlemler için karşılaştırılabilir fiyat yöntemi kullanılmıştır.

ii. Hakim Şirket ile Yapılan İşlemlerde Fiyat ve Kar Marjının Saptanmasında Kullanılan Hesaplamalar ve Yapılan Varsayımlar

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde hakim şirket ile gerçekleştirilen işlemler SAP sistem bakımı, vade farkı gelir ve giderinden oluşmaktadır.

BAĞLILIK RAPORU

Page 159: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL KURUL 157

b) HAKİM ŞİRKETE BAĞLI DİĞER ŞİRKETLER İLE GERÇEKLEŞTİRİLEN İŞLEMLER

01.01.–31.12.2017 döneminde Kazancı Holding A.Ş’ye bağlı başka bir şirket ve gerçekleştirilen işlemler aşağıda özetlenmiştir;

i) İlişkili taraflara yapılan satışlar:

01 Ocak - 31 Aralık 2017

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Mal ve Hizmet Diğer

Aksa Elektrik Satış A.Ş. 298.684.410 71.779

Diğer 487.995 71.309

299.172.405 143.088

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar:

Çoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. 127.665.030 --

Fırat Aksa Elektrik Perakende Satış A.Ş. 72.101.998 --

Diğer 50.000 2.511

199.817.028 2.511

Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri

Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar:

Koni İnşaat Sanayi A.Ş. 16.953.366 555.664

Diğer -- 15.691

16.953.366 571.355

Toplam 515.942.799 716.954

Page 160: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

158 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

BAĞLILIK RAPORU

ii) İlişkili taraflardan yapılan alışlar:

01 Ocak - 31 Aralık 2017

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Mal ve Hizmet Diğer

Aksa Şanlıurfa Doğalgaz Dağıtım Ltd. Şti. 47.505.153 --

Aksa Manisa Doğalgaz Dağıtım A.Ş. 41.266.323 3.663

Aksa Elektrik Satış A.Ş. 21.448.834 447.330

Aksa Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş. 14.722.842 --

Kazancı Holding A.Ş. 3.705.583 540.091

ATK Sigorta aracılık Hizmetleri A.Ş 2.680.717 3.680.880

Aksa Jeneratör Sanayi A.Ş. 25.821 12.126

Diğer 65.661 1.945.256

131.420.934 6.629.346

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar:

Çoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. 6.789.291 --

Fırat Elektrik Perakende Satış A.Ş. 4.680.246 --

Diğer 455.527 156.353

11.925.064 156.353

Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar:

Koni İnşaat Sanayi A.Ş. 132.550 2.292.341

Diğer 300.168 1.312.061

432.718 3.604.402

Toplam 143.778.716 10.390.101

Page 161: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL KURUL 159

iii) İlişkili taraflara finansman gelirleri:

01 Ocak - 31 Aralık 2017

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Faiz ve Kur Farkı

Aksa Elektrik Satış A.Ş. 5.369.015

Kazancı Holding A.Ş. 1.367.971

Aksa Jeneratör Sanayi A.Ş. 1.345.541

Diğer 628.928

8.711.455

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar:

Fırat Elektrik Perakende Satış A.Ş. 422.095

Çoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. 177.471

Diğer 3.596

603.162

Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar:

Koni İnşaat Sanayi A.Ş. 359.270

Flamingo Enerji Üretim ve Satış A.Ş. 28.300

Diğer 21.399

408.969

Toplam 9.723.586

Page 162: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

160 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

BAĞLILIK RAPORU

iv) İlişkili taraflara finansman giderleri

01 Ocak - 31 Aralık 2017

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Faiz ve Kur Farkı

Aksa Elektrik Satış A.Ş. 7.414.233

Kazancı Holding A.Ş. 1.067.432

Aksa Doğalgaz Toptan Satış A.Ş 135.282

Aksa Havacılık A.Ş. 107.076

Aksa Şanlıurfa Doğalgaz Dağıtım A.Ş 77.958

Aksa Manisa Doğalgaz Dağıtım A.Ş 73.530

Aksa Jeneratör Sanayi A.Ş. 45.706

Diğer 1.925

8.923.142

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar:

Çoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. 2.077.160

Fırat Elektrik Perakende Satış A.Ş. 311.812

Diğer 11.553

2.400.525

Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri

Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar:

Koni İnşaat Sanayi A.Ş. 58.398

Elektrik Altyapı Hizmetleri Ltd. Şti. 25.881

Diğer 226.972

311.251

Toplam 11.634.918

Page 163: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

GENEL KURUL 161

4. HAKİM ŞİRKET VE HAKİM ŞİRKETE BAĞLI DİĞER ŞİRKETLER İLE GERÇEKLEŞTİRİLEN HUKUKİ İŞLEMLER

a) Hakim Şirketin Taraf Olduğu Hukuki İşlemler

Hakim şirketin taraf olduğu hukuki işlemler’in özetleri aşağıda yer almaktadır;

• ‘’Kazancı’’ markasının tescilli olduğu 01 /02 /03 /04 /05 /06 /08 /09 /10 /11 /13 /14 /15 /17 /18 /19 /21 /22 /23 /24 /25 /26 /27 /28 /32 /33 /34 /35 /36 /37 /38 /39 /41 /42 /43 /44 /45 numaralı sınıflarda kullanmama nedeniyle markanın hükümsüzlüğü talebi hakkında

• Kazancı Group Markasının İptali İle Sicilden Terkini Talebi hakkında• İşe iade davası hakkında

b) Hakim Şirkete Bağlı Başka Bir Şirketin Taraf Olduğu Hukuki İşlemler

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde hakim şirkete bağlı başka bir şirket ve taraf olduğu herhangi bir hukuki işlem bulunmamaktadır.

c) Hakim Şirketin Yönlendirmesiyle Yapılan Hukuki İşlemler

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde hakim şirketin yönlendirmesiyle herhangi bir hukuki işlem yapmamıştır.

d) Hakim Şirketin ya da Bağlı Şirketin Yararına Yapılan Hukuki İşlemler

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde hakim şirketinin ya da bağlı şirketin yararına yapılan hukuki işlemler bulunmamaktadır.

5. HAKİM ŞİRKET VE HAKİM ŞİRKETE BAĞLI DİĞER ŞİRKETLER İLE GERÇEKLEŞTİRİLEN İŞLEMLERE İLİŞKİN ALINAN ÖNLEMLER

a) Hakim Şirketin Yararına Alınan Önlemler

01.01.–31.12.2017 döneminde hakim şirket yararına herhangi bir işlem yapılmamıştır.

b) Hakim Şirketin Yararına Alınmasından Kaçınılan Önlemler

01.01.–31.12.2017 döneminde hakim şirket yararına alınmasından kaçınılan herhangi bir önlem bulunmamaktadır.

c) Başka Bir Bağlı Şirketin Yararına Alınan Önlemler

01.01.–31.12.2017 döneminde hakim şirkete bağlı başka bir bağlı şirketle herhangi bir işlem yapılmamıştır.

d) Başka Bir Bağlı Şirketin Yararına Alınmasından Kaçınılan Önlemler

01.01.–31.12.2017 döneminde hakim şirkete bağlı başka bir bağlı şirketle herhangi bir işlem yapılmamıştır.

Page 164: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

162 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

e) Şirket hakim şirket ve diğer bağlı şirketler ile yapmış olduğu işlemler neticesinde zarara uğramış mıdır?

01.01.–31.12.2017 hesap döneminde Kazancı Holding A.Ş’den 540.092 TL tutarında SAP sistem bakımı gideri, 3.705.583 TL tutarında diğer giderler ve 300.539 TL tutarında vade farkı geliri bulunmaktadır.

f ) Şirket zarara uğramışsa zararın denkleştirilip denkleştirilmediği, zarar(kayıp) denkleştirilmişse faaliyet yılı içinde nasıl gerçekleştiği ve denkleştirme de kullanılan yöntem nelerdir?

Şirket 01.01.–31.12.2017 hesap döneminde hakim şirket olan Kazancı Holding A.Ş’den alınan hizmetler sonucunda herhangi bir zarara uğramamıştır.

6. DİĞER HUSULAR

İlave edilecek herhangi bir husus bulunmamaktadır.

7. SONUÇ

Aksa Enerji’nin hakim ortakları ve hakim ortaklarının bağlı ortaklıkları ile 2017 yılı içinde yapmış olduğu tüm işlemlerde, işlemin yapıldığı veya önlemin alındığı veya alınmasından kaçınıldığı anda tarafımızca bilinen hal ve şartlara göre, her bir işlemde uygun bir karşı edim sağlandığı ve Şirket’i zarara uğratabilecek alınan veya alınmasından kaçınılan herhangi bir önlem bulunmadığı ve bu çerçevede denkleştirmeyi gerektirecek herhangi bir işlem veya önlemin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Bu rapor; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 199. Maddesi hükümlerine, gerçeği aynen dürüstçe yansıtan hesap verme ilkelerine uygun olarak hazırlanmış olup aşağıda isimleri yazılı şirketin yönetim kurulu tarafından imzalanarak onaylanmıştır.

12.03.2018

BAĞLILIK RAPORU

Şaban Cemil KazancıY.K Başkanı

Tülay KazancıY.K Üye

Derya UztürkBağımsız Y.K.Üye

Ahmet Serdar NişliY.K. Başkan Vekili

Mehmet Akif ŞamY.K Üye

Kayhan YararbaşBağımsız Y.K Üye

Cüneyt UygunCEO ve YK. Üye

Haldun AlperatBağımsız Y.K Üye

Page 165: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

12 Mart 2018Bu rapor 3 sayfa bağımsız denetim raporu ve 100 sayfa konsolide finansal tablolar ve konsolide finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotları içermektedir.

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R I3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H İ N D E S O N A E R E N H E S A P D Ö N E M İ N E A İ T F İ N A N S A L TA B L O L A R V E B A Ğ I M S I Z D E N E T Ç İ R A P O R U

Page 166: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

164 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R I

3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H İ N D E S O N A E R E N H E S A P D Ö N E M İ N E A İ T F İ N A N S A L TA B L O L A R V E B A Ğ I M S I Z D E N E T Ç İ R A P O R U

İçindekilerKonsolide Finansal Durum Tablosu Konsolide Kar veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir TablosuKonsolide Özkaynaklar Değişim TablosuKonsolide Nakit Akış TablosuKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar

Page 167: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 165

Bağımsız Denetçi Raporu

Aksa Enerji Üretim Anonim Şirketi Yönetim Kurulu’na,

A) Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimi

Görüş

Aksa Enerji Üretim Anonim Şirketi (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2017 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kar veya zarar tablosu ve konsolide diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynaklar değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dâhil olmak üzere konsolide finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.

Görüşümüze göre ilişikteki konsolide finansal tablolar, Grup’un 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını, Türkiye Muhasebe Standartları’na (“TMS”) uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.

Görüşün Dayanağı

Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları’na (“BDS”) uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar (“Etik Kurallar”) ile konsolide finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili mevzuatta yer alan etik hükümlere uygun olarak Grup’tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

Kilit Denetim Konuları

Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.

Maddi duran varlıkların yeniden değerlemesi

Maddi duran varlıkların yeniden değerleme yöntemine göre muhasebeleştirilmesi ile ilgili muhasebe politikaları ve kullanılan önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımlarının detayı için Dipnot 2.5’e bakınız.

Page 168: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

166 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Kilit denetim konusu Konunun denetimde nasıl ele alındığıGrup, 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, santrallerine ilişkin arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar, tesis makine ve cihazların konsolide finansal tablolarda maliyetinden birikmiş amortisman ve varsa birikmiş değer düşüklüğü zararları indirildikten sonraki değeri yerine yeniden değerlenmiş değeri üzerinden sunulmasını muhasebe politikası olarak seçmiştir.

Grup, bu maddi duran varlıklarının gerçeğe uygun değerinin tespiti için bu konuda uzman bağımsız değerleme şirketi ile çalışmaktadır.

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, konsolide finansal durum tablosunda 1.157.853.041 TL tutarındaki yeniden değerleme artışı bulunmaktadır.

Söz konusu değerleme modeli, uygulamasındaki önemli muhakeme ve varsayımlar nedeniyle, denetimimiz için önem arz etmektedir ve bu nedenle tarafımızca kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir.

Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir:- Grup yönetimi tarafından ilgili maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerlerini belirlemek üzere görevlendirilen değerleme uzmanlarının, yetkinlikleri ve tarafsızlıklarının değerlendirilmesi,

- Grup tarafından değerleme uzmanlarına sağlanan verilerin doğruluğunun ve uygunluğunun kontrol edilmesi,

- Değerleme uzmanları tarafından değerlemelerde kullanılan varsayımların ve tahminlerin uygunluğunun değerlendirilmesi,

- Yeniden değerlenmiş değeri ile gösterilen maddi duran varlıklarla ilgili konsolide finansal tablo notlarında yer alan açıklamaların yeterliliği ve uygunluğu TMS'ler açısından değerlendirilmiştir.

Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumlulukları

Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TMS’lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.

Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup’un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup’u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.

Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup’un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.

Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları

Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:

Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli bir yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. SPK tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS’lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu konsolide finansal tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.

SPK tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve BDS’lere uygun olarak yürütülen bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:

• Konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı "önemli yanlışlık" riskleri belirlenmekte ve değerlendirilmekte; bu risklere karşılık veren denetim prosedürleri tasarlanmakta ve uygulanmakta ve görüşümüze dayanak sağlayacak yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. Hile; muvazaa, sahtekârlık, kasıtlı ihmal, gerçeğe aykırı beyan veya iç kontrol ihlali fiillerini içerebildiğinden, hile kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riski, hata kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riskinden yüksektir.

Page 169: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 167

• Grup’un iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş bildirmek amacıyla değil ancak duruma uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla denetimle ilgili iç kontrol değerlendirilmektedir.

• Yönetim tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğu ve yapılan muhasebe tahminleri ile ilgili açıklamaların makul olup olmadığı değerlendirilmektedir.• Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak Grup’un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut

olup olmadığı hakkında ve yönetimce işletmenin sürekliliği esasını kullanılmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız halinde, raporumuzda, konsolide finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da bu açıklamaların yetersiz olması durumunda olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartlar Grup’un sürekliliğini sona erdirebilir.

• Konsolide finansal tabloların, açıklamalar dâhil olmak üzere, genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların temelini oluşturan işlem ve olayları gerçeğe uygun sunumu sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.

• Konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermek amacıyla, grup içerisindeki işletmelere veya faaliyet bölümlerine ilişkin finansal bilgiler hakkında yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. Grup denetiminin yönlendirilmesinden, gözetiminden ve yürütülmesinden sorumluyuz. Verdiğimiz denetim görüşünden de tek başımıza sorumluyuz.

Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dâhil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.

Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususları ve -varsa- ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.

Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili konunun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.

B) Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler

1) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 398 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 12 Mart 2018 tarihinde Grup’un Yönetim Kurulu’na sunulmuştur.

2) TTK’nın 402 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Grup’un 1 Ocak – 31 Aralık 2017 hesap döneminde defter tutma düzeninin, konsolide finansal tablolarının, TTK ile Grup esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.

3) TTK’nın 402 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir.

KPMG Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi

A member of KPMG International Cooperative

Şirin Soysal, SMMMSorumlu Denetçi12 Mart 2018İstanbul, Türkiye

Page 170: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

168 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L D U R U M TA B L O S U( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

VARLIKLAR Dipnot

Bağımsız denetimden geçmiş

31 Aralık 2017

Bağımsız denetimden geçmiş

31 Aralık 2016Dönen varlıklarNakit ve nakit benzerleri 5 59.577.791 219.364.855Ticari alacaklar 706.750.072 270.485.380

- İlişkili taraflardan ticari alacaklar 3 32.140.674 51.191.182- İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 4 674.609.398 219.294.198

Diğer alacaklar 94.187.924 9.149.317- İlişkili taraflardan diğer alacaklar 3 9.234.230 8.746.570- İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 8 84.953.694 402.747

Türev araçlar 6 2.576.770 6.505.190Stoklar 9 403.860.710 368.046.383Peşin ödenmiş giderler 10 32.362.134 55.630.545Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 25 3.292.537 3.311.741Diğer dönen varlıklar 16 124.924.838 94.280.951

1.427.532.776 1.026.774.362Satış amaçlı sınıflandırılan gruplara ilişkin varlıklar 31 46.013.293 448.888.338Toplam dönen varlıklar 1.473.546.069 1.475.662.700

Duran varlıklarFinansal yatırımlar 6 412.408 412.408Diğer alacaklar 15.662.583 20.170.031

- İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 8 15.662.583 20.170.031Maddi duran varlıklar 11 3.644.861.330 2.453.630.577Maddi olmayan duran varlıklar 72.616.102 60.978.594

- Diğer maddi olmayan duran varlıklar 12 72.616.102 60.978.594Peşin ödenmiş giderler 10 4.135.958 1.467.214Ertelenmiş vergi varlığı 25 -- 140.232.430Toplam duran varlıklar 3.737.688.381 2.676.891.254

TOPLAM VARLIKLAR 5.211.234.450 4.152.553.954

İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.

Page 171: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 169

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L D U R U M TA B L O S U( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.

KAYNAKLAR Dipnot

Bağımsız denetimden geçmiş

31 Aralık 2017

Bağımsız denetimden geçmiş

31 Aralık 2016Kısa vadeli yükümlülüklerKısa vadeli borçlanmalar 7 441.628.371 395.819.519Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları 7 840.155.894 658.708.167Diğer finansal yükümlülükler 7 259.814.613 290.803.980Ticari borçlar 489.602.933 344.426.682

- İlişkili taraflara ticari borçlar 3 76.256.568 64.689.396- İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar 4 413.346.365 279.737.286

Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar 15 8.876.262 4.861.166Diğer borçlar 23.837.905 14.624.568

- İlişkili taraflara diğer borçlar 3 9.020.316 --- İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar 8 14.817.589 14.624.568

Türev araçlar 6 3.052.466 --Dönem karı vergi yükümlülüğü 25 2.732.752 8.664.346Kısa vadeli karşılıklar 2.371.672 2.034.761

- Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar 15 1.679.295 1.777.690- Diğer kısa vadeli karşılıklar 13 692.377 257.071

Ertelenmiş gelirler 1.050.813 619.344Diğer kısa vadeli yükümlülükler 16 70.694.151 1.907.905

2.143.817.832 1.722.470.438Satış amaçlı sınıflandırılan varlık gruplarına ilişkin yükümlülükler 31 -- 369.543.650Toplam kısa vadeli yükümlülükler 2.143.817.832 2.092.014.088

Uzun vadeli yükümlülüklerUzun vadeli borçlanmalar 7 1.158.627.222 1.366.741.968Diğer finansal yükümlülükler 7 136.278.110 251.312.465Uzun vadeli karşılıklar 3.000.204 2.899.099

- Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar 15 3.000.204 2.899.099Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 25 101.946.554 52.187.628Toplam uzun vadeli yükümlülükler 1.399.852.090 1.673.141.160

TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER 3.543.669.922 3.765.155.248

Page 172: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

170 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L D U R U M TA B L O S U ( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

ÖZKAYNAKLAR Dipnot

Bağımsız denetimden geçmiş

31 Aralık 2017

Bağımsız denetimden geçmiş

31 Aralık 2016

Ana ortaklığa ait özkaynaklarÖdenmiş sermaye 17 613.169.118 613.169.118Ortak kontrole tabi teşebbüs veya işletmeleri içeren birleşmelerin etkisi 17 -- (117.919.849)Paylara ilişkin primler 17 247.403.635 247.403.635Maddi duran varlık yeniden değerleme artışları 887.786.445 --Tanımlanmış fayda planlarının birikmiş yeniden ölçüm kayıpları 1.566.073 1.214.288Riskten korunma kazançları 2.060.997 1.071.273Yabancı para çevirim farkları 28.174.725 33.890.084Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 17 48.267.560 44.342.753Geçmiş yıllar zararları (576.879.411) (70.191.788)Dönem net karı/(zararı) 357.310.764 (363.242.861)Ana ortaklığa ait özkaynaklar toplamı 1.608.859.906 389.736.653

Kontrol gücü olmayan paylar toplamı 17 58.704.622 (2.337.947)Toplam özkaynaklar 1.667.564.528 387.398.706

TOPLAM KAYNAKLAR 5.211.234.450 4.152.553.954

İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.

Page 173: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 171

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H İ N D E S O N A E R E N Y I L A A İ T K O N S O L İ D E K A R V E YA Z A R A R V E D İ Ğ E R K A P S A M L I G E L İ R TA B L O S U( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.

Kar veya zarar: Dipnot

Bağımsız denetimden geçmiş

1 Ocak - 31 Aralık 2017

Bağımsız denetimden geçmiş

1 Ocak - 31 Aralık 2016Sürdürülen faaliyetler Hasılat 18 3.599.311.868 3.178.201.840Satışların maliyeti (-) 18 (3.283.982.668) (2.901.198.152)Brüt kar 315.329.200 277.003.688

Genel yönetim giderleri (-) 19 (55.047.968) (30.017.491)Satış, pazarlama ve dağıtım giderleri (-) 19 (1.258.384) (839.496)Esas faaliyetlerden diğer gelirler 20 24.725.041 12.805.376Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) 20 (15.995.087) (9.297.643)Esas faaliyet karı 267.752.802 249.654.434

Yatırım faaliyetlerinden gelirler 21 591.940.550 3.950.599Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) 21 (4.160.221) (90.155.036)Finansman gideri öncesi faaliyet karı 855.533.131 163.449.997

Finansman gelirleri 23 88.925.423 51.460.853Finansman giderleri (-) 24 (598.027.562) (636.073.155)Finansman giderleri, net (509.102.139) (584.612.302)

Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı/(zararı) 346.430.992 (421.162.305)

Sürdürülen faaliyetler vergi geliri 43.143.042 58.305.896- Dönem vergi gideri 25 (4.532.705) (15.498.189)- Ertelenmiş vergi geliri 25 47.675.747 73.804.085

Sürdürülen faaliyetler dönem karı/(zararı) 389.574.034 (362.856.409)

Dönem karı/(zararı) 389.574.034 (362.856.409)

Dönem karının/(zararının) dağılımı -Kontrol gücü olmayan paylar 17 32.263.270 386.452-Ana ortaklık payları 26 357.310.764 (363.242.861)

Toplam 389.574.034 (362.856.409)

Pay başına karı/(zararı)- Ana ortaklık hissedarlarına ait pay başına kar/(zarar) 26 0,583 (0,592)- Ana ortaklık hissedarlarına ait sulandırılmış pay başına kar/(zarar) 26 0,583 (0,592)

Page 174: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

172 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H İ N D E S O N A E R E N Y I L A A İ T K O N S O L İ D E K A R V E YA Z A R A R V E D İ Ğ E R K A P S A M L I G E L İ R TA B L O S U( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Dipnot

Bağımsız denetimden geçmiş

1 Ocak - 31 Aralık 2017

Bağımsız denetimden geçmiş

1 Ocak - 31 Aralık 2016

Diğer kapsamlı gelir/(gider):Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklarTanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları 15 436.614 1.356.704Maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışları 11 1.157.853.041 --Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak diğer kapsamlı gelire ilişkin vergiler

- Ertelenmiş vergi gideri 25 (240.270.344) (271.341)

Kar veya zarar olarak yeniden sınıflandırılacaklarYabancı para çevirim farkları (6.735.273) (31.156.679)Nakit akış riskinden korunma kazançları 1.237.143 8.546.356Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak diğer kapsamlı gelire ilişkin vergiler

- Ertelenmiş vergi gideri 25 (247.429) (1.709.271)Diğer kapsamlı gelir/(gider) 912.273.752 (23.234.231)

Toplam kapsamlı gelir/(gider) 1.301.847.786 (386.090.640)

Toplam kapsamlı gelirin/(giderin) dağılımıKontrol gücü olmayan paylar 61.124.427 382.495Ana ortaklık payları 1.240.723.359 (386.473.135)Toplam 1.301.847.786 (386.090.640)

Pay başına toplam kapsamlı gelir/(gider)- Ana ortaklık hissedarlarına ait pay başına toplam kapsamlı gelir/(gider) 2,023 (0,630)- Ana ortaklık hissedarlarına ait sulandırılmış pay başına toplam kapsamlı gelir/(gider) 2,023 (0,630)

İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.

Page 175: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 173

AK

SA E

NER

Jİ Ü

RET

İM A

NO

NİM

ŞİR

KET

İ VE

B

LI O

RTA

KLI

KLA

RI

BA

ĞIM

SIZ

DE

NE

TİM

DE

N G

MİŞ

31

AR

AL

IK 2

01

7 T

AR

İHİN

DE

SO

NA

ER

EN

YIL

A A

İT K

ON

SO

LİD

E Ö

ZK

AY

NA

KL

AR

DE

ĞİŞ

İM T

AB

LOS

U(T

ÜM

TU

TARL

AR T

ÜRK

LİR

ASI

(“TL

”) O

LARA

K GÖ

STER

İLM

İŞTİ

R)

Kâr

vey

a za

rard

a ye

nide

n sı

nıfl

andı

rılm

ayac

ak

biri

kmiş

diğ

er k

apsa

mlı

gelir

ler v

e gi

derl

er

Kâr

vey

a za

rard

a ye

nide

n sı

nıfl

andı

rıla

cak

biri

kmiş

diğ

er

kaps

amlı

gelir

ler v

e gi

derl

erB

irik

miş

kar

lar

Öde

nmiş

se

rmay

e

Payl

ara

ilişk

in p

rim

ler

Ort

ak k

ontr

ole

tabi

teşe

bbüs

vey

a iş

letm

eler

i iç

eren

bi

rleş

mel

erin

et

kisi

Tanı

mla

nmış

fa

yda

plan

ları

nın

biri

kmiş

ye

nide

n öl

çüm

ka

yıpl

arı

Ris

kten

ko

runm

a ye

dekl

eri

Yaba

ncı

para

çev

rim

fa

rkla

Kar

dan

ayrı

lan

kısı

tlan

mış

ye

dekl

er

Geç

miş

yıll

ar

karl

arı/

(z

arar

ları

)N

et d

önem

kar

ı/(z

arar

ı)To

plam

Kon

trol

cü o

lmay

an

payl

arTo

plam

öz

kayn

akla

r

31 A

ralık

201

5 ta

rihi

itib

arıy

la b

akiy

e61

3.16

9.11

824

7.40

3.63

5(1

20.6

67.8

07)

121.

695

(5.7

65.3

83)

65.0

49.6

0842

.114

.653

146.

549.

145

(214

.512

.833

)77

3.46

1.83

1(2

.720

.442

)77

0.74

1.38

9

Topl

am k

apsa

mlı

gelir

Dön

em za

rarı

----

----

----

----

(363

.242

.861

)(3

63.2

42.8

61)

386.

452

(362

.856

.409

)

Geç

miş

yıl k

arlar

ına t

rans

fer

----

----

----

2.22

8.10

0(2

16.7

40.9

33)

214.

512.

833

----

--

Diğ

er k

apsa

mlı

gelir

Risk

ten

koru

nma a

maç

lı tü

rev i

şlem

lerd

en k

azan

çlar

, ve

rgi e

tkisi

net

lenm

iş--

----

--6.

836.

656

----

----

6.83

6.65

642

96.

837.

085

Akt

üery

al ka

zanç

, ver

gi et

kisi

netle

nmiş

----

--1.

092.

593

----

----

--1.

092.

593

(7.2

30)

1.08

5.36

3

Yurt

dışı

faal

iyet

lerd

en o

luşa

n ya

banc

ı par

a çev

rim

fark

ları v

e rap

orlam

a par

a biri

min

e çev

rim fa

rklar

ı--

----

----

(31.

159.

524)

----

--(3

1.15

9.52

4)2.

844

(31.

156.

680)

Topl

am k

apsa

mlı

gelir

----

--1.

092.

593

6.83

6.65

6(3

1.15

9.52

4)2.

228.

100

(216

.740

.933

)(14

8.73

0.02

8)(3

86.4

73.1

36)

382.

495

(386

.090

.641

)

Özk

ayna

klar

da m

uhas

ebel

eşti

rile

n an

a or

takl

arla

yap

ılan

işle

mle

r

Bağl

ı ort

aklık

ların

kon

trol k

aybı

ile s

onuç

lanm

ayan

pay

or

anı d

eğişi

klik

lerin

e bağ

lı ar

tış/a

zalış

----

2.74

7.95

8--

----

----

--2.

747.

958

--2.

747.

958

Ana

ort

akla

rla

yapı

lan

işle

mle

r top

lam

ı--

--2.

747.

958

----

----

----

2.74

7.95

8--

2.74

7.95

8

31 A

ralık

201

6 ta

rihi

itib

arıy

la b

akiy

e 61

3.16

9.11

824

7.40

3.63

5(1

17.9

19.8

49)

1.21

4.28

81.

071.

273

33.8

90.0

8444

.342

.753

(70.

191.

788)

(363

.242

.861

)38

9.73

6.65

3(2

.337

.947

)38

7.39

8.70

6

İlişik

teki

dip

notla

r bu

kons

olid

e fin

ansa

l tab

lolar

ın ay

rılm

az b

ir pa

rças

ıdır.

Page 176: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

174 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

AK

SA E

NER

Jİ Ü

RET

İM A

NO

NİM

ŞİR

KET

İ VE

B

LI O

RTA

KLI

KLA

RI

BA

ĞIM

SIZ

DE

NE

TİM

DE

N G

MİŞ

31

AR

AL

IK 2

01

7 T

AR

İHİN

DE

SO

NA

ER

EN

YIL

A A

İT K

ON

SO

LİD

E Ö

ZK

AY

NA

KL

AR

DE

ĞİŞ

İM T

AB

LOS

U(T

ÜM

TU

TARL

AR T

ÜRK

LİR

ASI

(“TL

”) O

LARA

K GÖ

STER

İLM

İŞTİ

R)

Kâr

vey

a za

rard

a ye

nide

n sı

nıfl

andı

rılm

ayac

ak

biri

kmiş

diğ

er

kaps

amlı

gelir

ler v

e gi

derl

er

Kâr

vey

a za

rard

a ye

nide

n sı

nıfl

andı

rıla

cak

biri

kmiş

diğ

er

kaps

amlı

gelir

ler v

e gi

derl

erB

irik

miş

kar

lar

Öde

nmiş

se

rmay

ePa

ylar

a ili

şkin

pr

imle

r

Ort

ak

kont

role

tabi

te

şebb

üs v

eya

işle

tmel

eri

içer

en

birl

eşm

eler

in

etki

si

Tanı

mla

nmış

fa

yda

plan

ları

nın

biri

kmiş

ye

nide

n öl

çüm

ka

yıpl

arı

Mad

di

dura

n va

rlık

ye

nide

n de

ğerl

eme

artı

şlar

ı

Ris

kten

ko

runm

a ye

dekl

eri

Yaba

ncı

para

çev

rim

fa

rkla

Kar

dan

ayrı

lan

kısı

tlan

mış

ye

dekl

er

Geç

miş

llar

karl

arı/

(z

arar

ları

)N

et d

önem

kar

ı/(z

arar

ı)To

plam

Kon

trol

olm

ayan

pa

ylar

Topl

am

özka

ynak

lar

31 A

ralık

201

6 ta

rihi

itib

arıy

la b

akiy

e61

3.16

9.11

824

7.40

3.63

5(1

17.9

19.8

49)

1.21

4.28

8--

1.07

1.27

333

.890

.084

44.3

42.7

53(7

0.19

1.78

8)(3

63.2

42.8

61)

389.

736.

653

(2.3

37.9

47)

387.

398.

706

Topl

am k

apsa

mlı

gelir

Dön

em k

arı

----

----

----

----

--35

7.31

0.76

435

7.31

0.76

432

.263

.270

389.

574.

034

Diğ

er k

apsa

mlı

gelir

Risk

ten

koru

nma a

maç

lı tü

rev i

şlem

lerd

en k

azan

çlar

, ve

rgi e

tkisi

net

lenm

iş--

----

----

989.

724

----

----

989.

724

(10)

989.

714

Mad

di d

uran

varlı

k ye

nide

n de

ğerle

me a

rtışl

arı

----

----

887.

786.

445

----

----

--88

7.78

6.44

529

.883

.575

917.

670.

020

Akt

üery

al ka

zanç

, ver

gi et

kisi

netle

nmiş

----

--35

1.78

5--

----

----

--35

1.78

5(2

.494

)34

9.29

1

Yurt

dışı

faal

iyet

lerd

en o

luşa

n ya

banc

ı par

a çev

rim

fark

ları v

e rap

orlam

a par

a biri

min

e çev

rim fa

rklar

ı--

----

----

--(5

.715

.359

)--

----

(5.7

15.3

59)

(1.0

19.9

14)

(6.7

35.2

73)

Topl

am k

apsa

mlı

gelir

----

--35

1.78

588

7.78

6.44

598

9.72

4(5

.715

.359

)--

--35

7.31

0.76

41.

240.

723.

359

61.1

24.4

271.

301.

847.

786

Bağl

ı ort

aklık

ların

kon

trol k

aybı

ile s

onuç

lanm

ayan

pa

y ora

nı d

eğişi

klik

lerin

e bağ

lı ar

tış/a

zalış

----

----

----

----

(21.

600.

106)

--(2

1.60

0.10

6)(8

1.85

8)

(21.

681.

964)

Ort

ak k

ontro

le ta

bi iş

letm

e birl

eşm

esiy

le el

de ed

ilen

bağl

ı ort

aklığ

ın sa

tış et

kisi

117.

919.

849

----

----

--(1

17.9

19.8

49)

----

----

Tran

sferle

r--

----

----

----

3.92

4.80

7(3

67.1

67.6

68)

363.

242.

861

----

--

Ana

ort

akla

rla

yapı

lan

işle

mle

r top

lam

ı--

--11

7.91

9.84

9--

----

--3.

924.

807

(506

.687

.623

)36

3.24

2.86

1(2

1.60

0.10

6)(8

1.85

8)(2

1.68

1.96

4)

31 A

ralık

201

7 ta

rihi

itib

arıy

la b

akiy

e 61

3.16

9.11

824

7.40

3.63

5--

1.56

6.07

388

7.78

6.44

52.

060.

997

28.1

74.7

2548

.267

.560

(576

.879

.411

)35

7.31

0.76

41.

608.

859.

906

58.7

04.6

221.

667.

564.

528

İlişik

teki

dip

notla

r bu

kons

olid

e fin

ansa

l tab

lolar

ın ay

rılm

az b

ir pa

rças

ıdır.

Page 177: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 175

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H İ N D E S O N A E R E N Y I L A A İ T K O N S O L İ D E N A K İ T A K I Ş TA B L O S U( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.

Dipnot

Bağımsız denetimden geçmiş

1 Ocak - 31 Aralık 2017

Bağımsız denetimden geçmiş

1 Ocak - 31 Aralık 2016A. İşletme faaliyetlerden nakit akışları 228.373.156 (181.838.285)Dönem/(zararı)/karı 389.574.034 (362.856.409)Dönem net kar/zararı mutabakatı ile ilgili düzeltmelerAmortisman ve itfa giderleri ile ilgili düzeltmeler 22 225.000.266 185.212.649Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar (iptali) ile ilgili düzeltmeler 15 1.737.030 1.712.859Faiz giderleri ile ilgili düzeltmeler 24 412.724.369 264.495.231Faiz gelirleri ile ilgili düzeltmeler 23 (37.687.380) (9.235.357)Vergi gideri/(geliri) ile ilgili düzeltmeler 25 (43.143.042) (58.305.896)Türev işlem gideri ile ilgili düzeltmeler 24 2.274.964 (5.165.563)Bağlı ortaklık satış zararı/(karı) 30 (532.772.001) --Satılmaya hazır duran varlıklarından satışından olan karlar ile ilgili düzeltmeler 21 (57.182.866) --Maddi duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıplar/(kazançlar) ile ilgili düzeltmeler 21 (1.985.685) 86.204.437Gerçekleşmemiş kur farkı (karları)/zararları ve çevrim farkları 270.468.189 220.429.096İşletme sermayesinde gerçekleşen diğer artış/(azalış) ile ilgili düzeltmelerStoklardaki artış/(azalış) (35.814.327) (64.551.052)İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklardaki azalış/(artış) (455.315.200) (103.544.964)İlişkili taraflardan ticari alacaklardaki azalış/(artış) 19.050.508 9.446.012İlişkili taraflardan faaliyetlerle ilgili diğer alacaklardaki azalış/(artış) (487.660) (4.841.101)İlişkili olmayan taraflardan faaliyetlerle ilgili diğer alacaklardaki azalış/(artış) 67.056.925 (196.439.920)İlişkili olmayan taraflara ticari borçlardaki artış/(azalış) 133.609.079 12.252.010İlişkili olmayan taraflardan faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki azalış/(artış) 74.796.354 (4.906.931)İlişkili taraflara ticari borçlardaki artış/(azalış) 11.567.173 (62.593.468)İlişkili taraflara faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış/(azalış) 624.490 45.919.632Faaliyetlerle ilgili diğer yükümlülüklerdeki artış/(azalış) (510.615) 70.417.610Satış amacıyla elde tutulan varlıklardaki artış/(azalış) 110.700.360 --Peşin ödenmiş giderlerdeki azalış/(artış) 20.599.668 95.560.048Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları 574.884.633 119.208.923Vergi ödemeleri (5.092.490) (10.231.295)Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar kapsamında yapılan ödemeler 15 (1.199.311) (1.315.962)Ödenen faizler (377.907.056) (298.735.308)Alınan faizler 37.687.380 9.235.357B.Yatırım faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları 242.383.084 (43.221.774)Bağlı ortaklıkların kontrolünün kaybı sonucunu doğuracak satışlara ilişkin nakit girişleri 30 494.676.970 23.617.991Satılmaya hazır duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri 72.066.016 --Maddi duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri 5.674.089 198.630.039Maddi duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları 11 (317.600.343) (206.844.868)Maddi olmayan duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları 12 (12.433.648) (58.624.936)C. Finansman faaliyetlerinde kullanılan nakit akışları (452.818.197) 235.663.991Kredilerden nakit girişleri 33 2.693.723.417 797.121.713Kredilerden nakit çıkışları 33 (3.016.247.536) (772.954.254)Çıkarılmış tahvillerden kaynaklanan değişim 33 (135.000.000) 200.000.000Türev araçlardan nakit çıkışları 4.705.922 11.496.532

Yabancı para çevirim farklarının etkisinden önce nakit ve nakit benzerlerindeki net artış/(azalış) (A+B+C) 17.938.043 10.603.932

D. Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 5 41.608.428 31.004.496Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri (A+B+C+D) 5 59.546.471 41.608.428

Page 178: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

176 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

Konsolide Finansal Tablo Dipnotları

1 Şirket’in Organizasyonu ve Faaliyet Konusu 1772 Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 1833 İlişkili Taraf Açıklamaları 2054 Ticari Alacak ve Borçlar 2125 Nakit ve Nakit Benzerleri 2136 Finansal Yatırımlar 2147 Finansal Borçlanmalar 2158 Diğer Alacak ve Borçlar 2209 Stoklar 22210 Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler 22211 Maddi Duran Varlıklar 22312 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 22713 Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Borçlar 22814 Taahhütler 22915 Çalışanlara Sağlanan Faydalar 23116 Diğer Varlık ve Yükümlülükler 23317 Sermaye, Yedekler ve Diğer Özsermaye Kalemleri 23418 Hasılat 23719 Genel Yönetim Giderleri, Satış, Pazarlama ve Dağıtım Giderleri 23820 Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ve Giderler 24021 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Giderler 24122 Çeşit Esasına Göre Sınıflandırılmış Giderler 24123 Finansman Gelirleri 24224 Finansman Giderleri 24225 Gelir Vergileri 24326 Pay Başına Kar/(Zarar) 24827 Finansal Araçlar 24828 Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi 25129 Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) 25930 Bağlı Ortaklıklardaki Pay Sahipliği Çıkışı 26131 Satış Amacıyla Elde Tutulan Varlık ve Yükümlülük Grupları 26732 Faaliyet Bölümleri 26833 Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklamalar 27034 Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar 270

Page 179: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 177

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

1 Şirket’in Organizasyonu ve Faaliyet Konusu

Aksa Enerji Üretim A.Ş. (“Aksa Enerji” veya “Şirket”), 12 Mart 1997 tarihinde elektrik enerjisi üretim tesisi kurulması, işletmeye alınması, kiralanması, elektrik enerjisi üretimi, üretilen elektrik enerjisinin ve/veya kapasitesinin müşterilere satışı faaliyetlerinde bulunmak üzere kurulmuştur. Şirket’in kayıtlı adresi, Rüzgarlıbahçe Mahallesi, Özalp Çıkmazı, No:10, Kavacık-Beykoz, İstanbul / Türkiye’dir.

Şirket hisseleri 21 Mayıs 2010 tarihinden itibaren “AKSEN” adı altında Borsa İstanbul A.Ş. (“BİST”)’de işlem görmektedir.

Şirket’in nihai ortağı Kazancı Holding A.Ş. (“Kazancı Holding”)’dir.

Aksa Enerji ve bağlı ortaklıkları hep birlikte “Grup” olarak ifade edilmektedir. Bağlı ortaklıkların 31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla detayları aşağıdaki gibidir:

Grup’un etkin pay oranı (%)

Bağlı Ortaklık ve Yabancı Şube İsmi Ana faaliyet konusu Faaliyet yeri 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016

Aksa Aksen Enerji Ticareti A.Ş. (“Aksa Aksen Enerji”) Elektrik ticareti Türkiye 100,00 100,00Aksa Energy Company Ghana Limited (“Aksa Enerji Gana”) Elektrik üretimi Gana 75,00 75,00Aksa Enerji Üretim A.Ş.-Y.Ş. (“Aksa Enerji – Y.Ş.”) Elektrik üretimi KKTC 100,00 100,00Aksa Ghana B.V. Holding şirketi Hollanda 100,00 100,00Aksa Global Investment B.V. (“Aksa Global B.V.”) Holding şirketi Hollanda 100,00 100,00Aksa Göynük Enerji Üretim A.Ş. (“Aksa Göynük Enerji”) Elektrik üretimi Türkiye 99,99 99,99Aksa Madagascar B.V. Holding şirketi Hollanda 100,00 100,00Aksa Mali S.A. Elektrik üretimi Mali 100,00 --Aksaf Power Ltd. (“Aksaf Power”) Elektrik üretimi Mauritius 58,35 58,35Alenka Enerji Üretim ve Yatırım Ltd. Şti. (“Alenka Enerji”) (***) Elektrik üretimi Türkiye -- 99,56Ayres Ayvacık Rüzgar Enerjisinden Elektrik Üretim Santrali A.Ş. (“Ayres Ayvacık Rüzgar") (*) Elektrik üretimi Türkiye -- 99,00Baki Elektrik Üretim Limited Şirketi (“Baki Elektrik”) (**) Elektrik üretimi Türkiye -- 95,00Deniz Elektrik Üretim Limited Şirketi (“Deniz Elektrik”) (**) Elektrik üretimi Türkiye -- 99,99İdil İki Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“İdil İki Enerji”) Elektrik üretimi Türkiye 99,99 99,99Kapıdağ Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Kapıdağ Rüzgar Enerjisi”) (**) Elektrik üretimi Türkiye -- 94,00Overseas Power Ltd. (“Overseas Power”) Mal ve tedarik ticareti Mauritus 100,00 100,00Rasa Elektrik Üretim A.Ş. (“Rasa Elektrik”) Elektrik üretimi Türkiye 99,96 99,96Rasa Enerji Üretim A.Ş. (“Rasa Enerji”) Elektrik üretimi Türkiye 99,99 99,99

(*) Grup, 15 Mart 2017 tarihinde Ayres Ayvacık Rüzgar’ın tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Notos Elektrik Üretim A.Ş.’ye satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.(**) Grup, 8 Eylül 2017 tarihinde Deniz Elektrik ve Kapıdağ Rüzgar Enerjisi’nin, 27 Aralık 2017 tarihinde ise Baki Elektrik’in tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Fernas Şirketler Grubu’na satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.(***) Grup, 1 Aralık 2017 tarihinde Alenka Enerji’nin tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Borusan EnBW Enerji Yatırımlar ve Üretim A.Ş. ve Borusan Danışmanlık ve Ortak Hizmetler A.Ş.’ye satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla Grup’un toplam çalışan sayısı toplam 1.019 (31 Aralık 2016: 782) kişidir.

Page 180: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

178 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Aksa Aksen Enerji:

Aksa Aksen Enerji, Grup tarafından üretilen elektriğin satışı amacıyla 8 Temmuz 2015 tarihinde %100,00 oranında hisse sahiplik oranıyla Aksa Enerji tarafından kurulmuştur.

Aksa Enerji Gana:

2015 yılında Gana Cumhuriyeti Hükümeti ile elektrik üretimi ve satışı konusunda imzalanan satış anlaşması sonucu 15 Temmuz 2015’te kurulmuştur. Raporlama tarihi itibarıyla Aksa Enerji Gana’nın toplam 370 MW kapasiteli enerji santralinin 192.5 MW kurulu gücündeki bölümün geçici kabulu 10 Nisan 2017 itibarıyla yapılmış olup elektrik üretimine başlamıştır. Santralin kurulu gücü 1 Ağustos 2017 tarihinde 192,5 MW ’tan 35 MW ’ı yedek kapasite olmak üzere toplam 280 MW ’a yükselmiştir.

Aksa Enerji - Y.Ş.:

Aksa Enerji Y.Ş. 10 Mart 2009 tarihinde KKTC- Kalecik’te kurulu dizel-jeneratör gruplarından oluşan santralini kiralama ve hizmet alımı yolu ile işletme sözleşmesi ile Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (“KIB-TEK”) ile elektrik satım anlaşması yapmıştır. Yapılan sözleşmeye göre kira süresi 1 Nisan 2009 tarihinden itibaren 15+3 yıldır. Şirket kira süresince üretmiş olduğu elektriğin tamamını Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’na satacaktır.

KKTC'deki Kalecik Enerji Santrali’nin kurulu gücünü artırma çalışmaları çerçevesinde santralin kurulu kapasitesi, lisansını iptal ettirilmiş olup aynı özelliklerdeki dizel motorlara sahip santrallerden iki ünitenin Kalecik Enerji Santrali’ne taşınması ile 33 MW artırılmıştır. Kapasitesi artırılan santralin kurulu gücü 153 MW ’a yükselmiş olup, yedek ünite sayısının artmasıyla Kalecik Enerji Santrali’nin emre amadelik yüzdesi artırılmıştır.

Aksa Enerji-Y.Ş.’nin makine ve tesisat parkurunun yer aldığı arazi Kazancı Holding tarafından KKTC’de mukim bir şahıstan 12 Şubat 2010 tarihinde 10 yıllık bir süre için kiralanmıştır. Aksa Enerji-Y.Ş. de söz konusu araziyi Kazancı Holding’den alt kiralama sözleşmesi ile 10 yıllığına kiralamıştır.

Aksa Gana B.V.:

Aksa Gana B.V. 24 Kasım 2016 tarihinde Hollanda’da Aksa Enerji Gana’nın holding şirketi olarak kurulmuştur.

Aksa Global B.V.:

Aksa Global 24 Kasım 2016 tarihinde Hollanda’da kurulmuş ve kurulacak olan yurtdışı yatırımları koordine etmek amacıyla kurulmuştur. Aksa Gana B.V. ve Aksa Madagascar B.V. şirketlerinin holding şirketi’dir.

Aksa Göynük Enerji:

Aksa Göynük Enerji’nin Türkiye Kömür İşletmeleri ile imzalamış olduğu Bolu-Göynük havzasındaki kömürün kullanılmasına yönelik bir rödevans anlaşması, Aksa Enerji’nin ise kullanılan bu kömürün 270 MW gücünde bir kömür santralinde değerlendirilmesine yönelik lisansı mevcuttur.

Page 181: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 179

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Aksa Göynük Enerji’nin %99,99 oranındaki hissesi Aksa Enerji tarafından 28 Ekim 2011 tarihi itibarıyla ilişkili taraf olan Kazancı Holding’den devir alınmıştır. Aksa Göynük Enerji’nin faaliyet konuları elektrik enerjisi üretim tesisi kurulması, işletmeye alınması, kiralanması, elektrik enerjisi üretimi ve satışı ile her türlü petrol, gaz, madencilik işlemleridir.

Santralin ilk ünitesi 135 MW kurulu güçle 30 Eylül 2015 tarihi itibarıyla faaliyete geçmiş olup, 135 MW ’lık ikinci ünite ise 29 Ocak 2016 tarihi itibarıyla faaliyete geçmiştir.

Aksa Madagascar B.V:

Aksa Madagascar B.V. 19 Ekim 2016 tarihinde Aksaf Power’ın holding şirketi olarak kurulmuştur.

Aksa Mali S.A.:

Aksa Mali S.A. 6 Şubat 2017 tarihinde Mali’de ağırlıklı olarak işletme ve bakım faaliyetlerini yürütmek amacıyla kurulmuştur. Santralin ilk motorları 4 Ağustos 2017 tarihinde devreye alınarak, santral 10 MW kurulu güç ile ticari faaliyetine başlamıştır. Toplam 40 MW kurulu güçteki santralin kalan 30 MW ’lık kısmı ise 28 Eylül 2017 tarihinde devreye girmiştir.

Aksaf Power:

Aksa Enerji, Madagaskar Cumhuriyeti'nde 120 MW kurulu güçte bir Heavy fuel oil (“HFO”) santralinin kurulması ve üretilen elektriğin 20 yıl süre ile garantili satışının yapılması amacıyla, %58,35’i Aksa Enerji’ye, %41,65’i yerel ortağa ait olmak üzere Mauritius’da yerleşik Aksaf Power adında bir şirket kurmuştur. Aksaf Power, Madagaskar Cumhuriyeti’nin elektrik ve su hizmetlerini üstlenen devlet şirketi Jiro Sy Rano Malagasy (“Jirama”) ile yaptığı anlaşma çerçevesinde avans ve teminatların alınmasından sonra projeye başlamıştır.

Elektrik satış anlaşmasında tarife ABD Doları cinsinden belirlenmiş olup, santralin yılda yaklaşık 700.000 MWsa garantili satış yapacağı öngörülmektedir. Proje ile ilgili saha, yakıt temini, tüm lisans ve izinler Jirama tarafından sağlanacaktır. 2016 yılının son çeyreğinde inşaata başlanmıştır. Santralin kurulu gücü 4 Ağustos 2017 tarihinde 50 MW'a yükselmiş olup toplam 66 MW kurulu güçteki ilk fazın kalan 16 MW gücündeki bölümü 7 Eylül’de devreye girmiştir. 54 MW kurulu güçteki ikinci fazın ise bölgedeki iletim hatlarının tamamlanmasını takiben devreye girmesi planlanmaktadır.

Alenka Enerji:

Kırklareli-Kıyıköy rüzgar parkı, toplam 27 MW kurulu güce sahip olup Alenka Enerji’nin %80,00 oranındaki hissesi Aksa Enerji tarafından 17 Ağustos 2011 tarihi itibarıyla üçüncü taraflardan satın alınmıştır. 2012, 2016 ve 2017 hesap dönemlerinde yapılan ilave hisse alımı neticesinde Grup’un ortaklık payı sırasıyla %90,45’e, %99,56’ya ve son olarak da %100’e yükselmiştir. Grup, 1 Aralık 2017 tarihinde Alenka Enerji’nin tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Borusan EnBW Enerji Yatırımlar ve Üretim A.Ş. ve Borusan Danışmanlık ve Ortak Hizmetler A.Ş.’ye satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.

Ayres Ayvacık Rüzgar:

2011 yılı içinde yatırımı tamamlanan Çanakkale Ayvacık’taki rüzgar enerjisi ile çalışan elektrik santraline sahip olan Ayres Ayvacık Rüzgar’ın %99,00 oranındaki hissesi Aksa Enerji tarafından 18 Nisan 2011 tarihi itibarıyla ilişkili taraf olan Kazancı Holding’den devir alınmıştır. Santralin kurulu gücü 5 MW ’tır.

Grup, 15 Mart 2017 tarihinde Ayres Ayvacık Rüzgar’ın tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Notos Elektrik Üretim A.Ş.’ye satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.

Page 182: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

180 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Baki Elektrik:

Baki Elektrik 4 Temmuz 2003 tarihinde, rüzgar enerjisi ile elektrik üretimi ve üretilen enerjinin müşterilere satılması amacıyla, Ankara’da kurulmuştur.

30 Mart 2004 tarihinde ünvanı Baki Elektrik Üretim Ltd. Şti. olarak değiştirilmiştir. 4 Ekim 2006 tarihinde merkezi Ankara’dan İstanbul’a nakledilmiştir. Baki Elektrik, 2007 yılında Balıkesir Şamlı İlçesinde 90 MW gücünde rüzgar enerjisi ile çalışan elektrik santralinin inşasına başlamış olup Eylül 2008’de, rüzgar enerjisi santrali yapımını tamamlamış ve üretime başlamıştır.

Ayrıca 24 MW ’lık kapasite artışının yatırımı tamamlanmış olup Bakanlık kabulü yapılarak ek kapasite ticari işletmeye alınmıştır. Yatırımın tamamlanması ile santralin kurulu gücü 114 MW ’a yükselmiştir. Şirket’in enerji üretiminde bulunduğu Balıkesir Şamlı’da kurulu santrallerin arazileri kendi mülkiyetindedir. Grup, 27 Aralık 2017 tarihinde Baki Elektrik’in tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Fernas Şirketler Grubu’na satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.

Deniz Elektrik:

Deniz Elektrik, ilk olarak 1997 yılında İzmir’de “Deniz Rüzgar Enerjisi ve Cihazları Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” ünvanıyla kurulmuştur. Şirket, ünvanını 2003 yılında “Deniz Elektrik Üretim Limited Şirketi” olarak değiştirmiştir. 14 Mayıs 2004 tarihinde Şirket hisselerinin %95’i Aksa Enerji tarafından satın alınmıştır. Aynı yılın Eylül ayında Deniz Elektrik’in merkezi İstanbul’a taşınmıştır. Aksa Enerji, 13 Ağustos 2010 tarihinde yapmış olduğu yeni hisse alımıyla Deniz Elektrik’teki ortaklık payını %99,99’a çıkartmıştır.

Deniz Elektrik, rüzgar enerjisinden elektrik üretimi faaliyeti gerçekleştirmek üzere kurulmuştur. 2004 yılında, Sebenoba/Hatay ve Karakurt /Manisa’da kurulu olan ve üretim kapasiteleri sırasıyla 30 MW ve 11 MW olan 2 rüzgar enerji santralinin işletim lisansını almıştır. Hatay ili Samandağ ilçesi sınırları içerisindeki Sebenoba Rüzgar Santrali'nin kapasite artırma çalışmaları çerçevesinde, toplam 13 MW kurulu gücündeki 2 adet 2 MW ve 3 adet 3 MW türbin olmak üzere, 5 adet rüzgar türbininin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca kabulü 20 Aralık 2014 tarihinde yapılmış ve ticari işletmeye alınmıştır. Lisans kapsamında geri kalan 17 MW'lık bölümün 2015 yılı başlarında ticari faaliyete geçmiş olup Hatay Sebenoba Rüzgar Santrali’nin toplam kurulu gücü 60 MW'a yükselmiştir.

Karakurt/Manisa’daki 11 MW kurulu gücü bulunan rüzgar enerji santrali Haziran 2007’de faaliyete başlamıştır.

Deniz Elektrik’in enerji üretiminde bulunduğu Karakurt/Manisa ve Sebenoba/Hatay’da kurulu santrallerin arazileri kendi mülkiyetindedir. Grup, 8 Eylül 2017 tarihinde Deniz Elektrik’in tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Fernas Şirketler Grubu’na satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.

İdil İki Enerji:

2001 yılında ilişkili taraflardan Koni İnşaat A.Ş tarafından Bilkent Grup’tan satın alınan İdil İki Enerji Şırnak’ta kurulu 24 MW kapasiteli İdil fuel oil santralini bünyesinde bulundurmaktadır. Santral 2001 yılında kurulmuş ve aynı yıl içinde elektrik üretimine başlamıştır. 5 Mart 2010 tarihinde % 99,99 oranındaki hissesi Aksa Enerji tarafından Koni İnşaat A.Ş’den devir alınmıştır. 7 Şubat 2017 tarihinde lisans iptali yapılmıştır.

Page 183: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 181

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Kapıdağ Rüzgar Enerjisi:

Balıkesir’de kurulu gücü 27 MW olan rüzgar enerjisi ile çalışan elektrik santraline sahip olan Kapıdağ Rüzgar’ın %94,00 oranındaki hissesi Aksa Enerji tarafından 31 Mayıs 2013 tarihi itibarıyla Kazancı Holding’den satın alınmıştır. Grup, 8 Eylül 2017 tarihinde Kapıdağ Rüzgar Enerjisi’nin tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Fernas Şirketler Grubu’na satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.

Overseas Power:

Overseas Power 18 Kasım 2016 tarihinde Mauritus’ta ağırlıklı olarak Aksaf Power’ın faaliyetleriyle ilgili hammadde ve mal tedariki faaliyetlerini yürütmek amacıyla kurulmuştur.

Rasa Elektrik:

Rasa Elektrik, ilk olarak 30 Ocak 1996 tarihinde, taşıt araçları, tarım makinaları ve jeneratör için yağ ve su soğutucusu üretimi yapmak amacıyla “Rasa Radyatör Sanayi A.Ş.” ünvanıyla İstanbul’da kurulmuştur. Rasa Radyatör, ünvanını 12 Kasım 2010 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısında aldığı kararla “Rasa Elektrik Üretim A.Ş.” olarak değiştirmiştir. Rasa Elektrik, 2001 yılında Mardin’de bulunan mobil santralin yapımını tamamlamıştır. Motorin ile çalışan santral, Mardin ve çevresinin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere 33 MW kapasite ile kurulmuştur. Sözleşmenin süresi 31 Aralık 2007 tarihinde sona ermiştir. 2007 yılında Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (“EPDK”)’dan elektrik üretim lisansı alınmış olup, üretilen enerjinin tamamı Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (“TEİAŞ”)’a satılmaya başlanmıştır. 26 Ocak 2017 tarihinde lisans iptali yapılmıştır. Ekipmanlar yurtdışı projelerinde kullanılmaktadır.

Rasa Elektrik’in elektrik üretimini gerçekleştirdiği Mardin’de kurulu santralin bulunduğu arazi Koni İnşaat A.Ş.’den (“Koni İnşaat”) 1 Aralık 2002 tarihinde her yıl yenilenmek üzere kiralanmıştır. Radyatör imalatının gerçekleştirildiği bölüm Kasım 2013 itibarıyla bölünmüş ve Rasa Endüstriyel Radyatörler Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Rasa Endüstriyel Radyatörler”) ünvanını almıştır.

Devir öncesi Siirt santrali makina ve ekipmanları Rasa Elektrik’e satılmıştır.

Rasa Enerji:

2000 yılında elektrik üretimi ve üretilen elektriğin müşterilere iletimi amacı ile kurulan Rasa Enerji 5 Mart 2010 tarihinde % 99,99 oranındaki hissesi Aksa Enerji tarafından Grup’un ilişkili kuruluşlarından Koni İnşaat A.Ş.’den devir alınmıştır. Rasa Enerji bünyesinde 2009 yılı Ağustos ayında faaliyete geçen 104 MW kapasiteli Van doğalgaz santrali, 2012 yılında kombine çevrim santraline dönüştürülmüş olup toplam 115 MW kurulu güce ulaşmış ancak Grup Yönetimi’nin talebi üzerine EPDK’ya yapılan başvuru neticesinde 12 Kasım 2015 tarihi itibarıyla üretim lisansı sona erdirilmiştir.

2011 yılı içinde yatırımı tamamlanan ve kurulu gücü 129 MW olan Şanlıurfa Santrali, Ağustos 2011 tarihi itibarıyla operasyona alınmıştır. Söz konusu doğalgaz yakıtlı enerji santralinin atık ısı kazanları ve buhar türbini yatırımı ile kombine çevrim yatırımı tamamlanarak 8 Ekim 2012 tarihi itibarıyla devreye alınmış olup 18 Kasım 2015 tarihi itibarıyla kapasitesi 18 MW artırılarak kurulu gücü 147 MW ’ye ulaşmıştır.

Page 184: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

182 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla Grup’un sahip olduğu elektrik üretim lisanslarına ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir:

Lisans sahibi Bölge Tesis tipiLisans

verilme tarihi Lisans SüresiKurulu güç-

kapasite (MWe)İşletmedeki

kapasite (MWe)Aksa Enerji KKTC Fuel oil -- -- 153 153Aksa Enerji Antalya Doğalgaz 13 Kasım 2007 30 yıl 2.050 1.150Aksa Enerji Manisa Doğalgaz 21 Şubat 2008 30 yıl 115 115Aksa Enerji İncesu-Ortaköy-Çorum (*****) HES 29 Eylül 2005 40 yıl 15 15Aksa Enerji Belen-Atik (İskenderun-Hatay) (**) RES 13 Mart 2008 49 yıl -- --Aksa Göynük Bolu Termik 25 Mart 2008 30 yıl 270 270 Aksa Enerji Gana Gana Fuel Oil -- 6,5- yıl370 370280 Aksa Mali 280 Aksa Mali

280 Aksa Mali S.A Mali Fuel Mali Fuel Oi-l -- 3 l -- 3 l -- 3 yıl 4 l 40 40 Aksaf P 0 40 Aksaf P0 40 Aksaf Power Madaga ower Madagaskar Fuel skar Fuel Oi-l -- 20 l -- 20 l -- 20 yıl12 yıl 12

Alenka Kırklareli-Kıyıköy (****) RES 4 Nisan 2007 20 yıl -- --Ayres Ayvacık (*) RES 1 Kasım 2007 25 yıl -- --Baki Elektrik Merkez-Şamlı-Balıkesir (***) RES 6 Nisan 2004 49 yıl -- --Deniz Elektrik Sebenoba-Gözene-Yayladağı-Samandağ-Hatay (***) RES 4 Haziran 2004 49 yıl -- --Deniz Elektrik Karakurt-İlyaslar-Çakaltepe-Manisa (***) RES 5 Aralık 2003 49 yıl -- --Rasa Enerji Şanlıurfa Doğalgaz 12 Mayıs 2011 49 yıl 270 147Kapıdağ Balıkesir (***) RES 12 Aralık 2006 49 yıl -- --Toplam 3.403 2.236

(*) Grup, 15 Mart 2017 tarihinde Ayres Ayvacık Rüzgar’ın tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Notos Elektrik Üretim A.Ş.’ye satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.(**) Grup, 7 Nisan 2017 tarihinde Aksa Enerji bünyesindeki Belen-Atik santralini Gür-iş Şirketler Grubu’na satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.(***) Grup, 8 Eylül 2017 tarihinde Deniz Elektrik ve Kapıdağ Rüzgar Enerjisi’nin, 27 Aralık 2017 tarihinde ise Baki Elektrik’in tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Fernas Şirketler Grubu’na satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.(****) Grup, 1 Aralık 2017 tarihinde Alenka Enerji’nin tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Borusan EnBW Enerji Yatırımlar ve Üretim A.Ş. ve Borusan Danışmanlık ve Ortak Hizmetler A.Ş.’ye satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız.(*****) Grup, 17 Ocak 2018 tarihinde Aksa Enerji bünyesindeki İncesu santralini Fernas Grup Şirketlerinden Deniz Elektrik Üretim Limited Şirketi’ne satmıştır.

Page 185: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 183

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

2 Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar

a) Finansal Tabloların Hazırlanış Şekli

Şirket ve Türkiye’de kayıtlı olan bağlı ortaklıkları muhasebe kayıtlarını, Maliye Bakanlığı’nca yayımlanmış Tek Düzen Hesap Planı çerçevesinde Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) ve vergi mevzuatına uygun olarak tutmakta ve yasal finansal tablolarını buna uygun olarak hazırlamaktadır. Yabancı bağlı ortaklıklar muhasebe kayıtlarını faaliyet gösterdikleri ülke kanunları ve uygulamalarına göre hazırlamaktadır. İlişikteki konsolide finansal tablolar ve dipnotları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri:II,14.1 no’lu ‘Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği’ (Tebliğ) hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır.

Ayrıca konsolide finansal tablolar ve dipnotlar SPK tarafından 7 Haziran 2013 tarihli duyuru ile açıklanan formatlara uygun olarak sunulmuştur.

b) Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi

SPK’nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” Standardı (“TMS 29”) uygulanmamıştır.

c) Ölçüm Esasları

Konsolide finansal tablolar, aşağıda belirtilen konsolide finansal durum tablosundaki önemli kalemler hariç olmak üzere, 31 Aralık 2004’te sona eren enflasyon etkilerinden arındırılmış tarihi maliyet temeline göre hazırlanmıştır:

• türev finansal araçlar gerçeğe uygun değerleri ile ölçülmüşlerdir,• maddi duran varlıkların içerisindeki arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazlar maliyet esasına göre gerçeğe uygun değerleri ile ölçülmüşlerdir.• satış amaçlı sınıflandırılan gruplara ilişkin varlık ve yükümlülükler kayıtlı değeriyle gerçeğe uygun değerinden ilgili varlık ve yükümlülüklerin elden çıkarma maliyetlerinin düşülmesiyle

bulunan değerinden düşük olanıyla ölçülmüşlerdir.

d) Geçerli ve Raporlama Para Birimi

Grup’un, yurt dışındaki bağlı ortaklıkları haricinde geçerli para birimleri Türk Lirası’dır (“TL”). Bu konsolide finansal tablolar, Grup’un geçerli para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur. TL olarak sunulan bütün finansal bilgiler aksi belirtilmedikçe en yakın TL’ye yuvarlanmıştır.

Page 186: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

184 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Grup şirketlerinin geçerli para birimleri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.

Şirket Geçerli para birimiAksa Enerji – Y.Ş. ABD Doları Rasa Elektrik TLRasa Enerji TLİdil İki Enerji TLAksa Göynük Enerji TLAksa Aksen Enerji TLAksa Enerji Gana ABD Doları Aksa Gana B.V. Avro Aksa Global B.V. Avro Aksa Madagascar B.V. Avro Aksa Mali S.A. Avro Aksaf Power ABD Doları Overseas Power ABD Doları Geçerli para birimi, ilgili bağlı ortaklıklarının operasyonlarında önemli ölçüde kullanılmakta veya operasyonları üzerinde önemli etkiye sahip bulunmakta olup, bu grup şirketlerine ilişkin olay ve koşulların ekonomik özünü yansıtmaktadır. Finansal tablolardaki kalemlerin ölçümü için seçilen para birimi hariç bütün para birimleri yabancı para olarak ele alınmaktadır. Dolayısıyla, geçerli para birimiyle ölçülmemiş olan işlemler ve bakiyeler, ilgili geçerli para birimleri cinsinden yeniden ifade edilmiştir.

e) Konsolidasyon Esasları

(i) İşletme birleşmeleri

İşletme birleşmeleri, kontrolün Grup’a transfer olduğu tarih olan birleşme tarihinde satın alma metodu kullanılarak muhasebeleştirilir. Kontrol, Grup’un yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığı veya bu getirilerde hak sahibi olduğu, aynı zamanda bu getirileri yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkânına sahip olduğu durumda ortaya çıkmaktadır. Kontrol değerlendirilirken ifa edilebilir potansiyel oy hakları Grup tarafından dikkate alınmaktadır.

Grup satın alma tarihindeki şerefiyeyi aşağıdaki şekilde ölçmektedir:

• Satın alma bedelinin gerçeğe uygun değeri; artı• İşletme birleşmelerinde edinilen işletme üzerindeki kontrol gücü olmayan payların kayıtlı değeri; artı• Eğer işletme birleşmesi birden çok seferde gerçekleştiriliyorsa edinen işletmenin daha önceden elde tuttuğu edinilen işletmedeki özkaynak payının birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri; eksi• Tanımlanabilir edinilen varlık ve varsayılan yükümlülüklerin muhasebeleştirilen net değeri (genelde gerçeğe uygun değeri).

Eğer yapılan değerlemede negatif bir sonuca ulaşılırsa, pazarlıklı satın alma işlemlerinden doğan kazanç kar veya zararda muhasebeleştirilir. Satın alma bedeli; var olan ilişkilerin kapatılmasıyla ilgili tutarları içermez. Bu tutarlar genelde kar veya zararda muhasebeleştirilir.

Page 187: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 185

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(ii) Ortak kontrol altındaki işletme paylarından edinimler

Grup’u kontrol eden paydaşın kontrolündeki şirketlerin paylarının transferinden kaynaklanan işletme birleşmeleri sunulan en erken karşılaştırmalı dönemin başında birleşme gerçekleşmiş gibi, ya da, ortak kontrolün sağlandığı tarihte muhasebeleştirilir. Bu amaçla karşılaştırmalı dönemler yeniden düzenlenir. Ortak kontrole tabi işletme birleşmelerinde hakların birleşmesi yöntemi kullanılır ve şerefiyeye yer verilmez. İktisap edilen varlıklar ve borçlar önceden Grup’un kontrolündeki paydaşların konsolide tablolarında kaydedilen kayıtlı değerinden kayıtlara alınırlar. İktisap edilen şirketlerin özsermaye kalemleri sermayenin haricinde Grup’un özkaynaklarında aynı kalemlere eklenir ve ortaya çıkan kar veya zarar özkaynaklar altında denkleştirici bir hesap olarak “Ortak Kontrole Tabi Teşebbüs veya İşletmeleri İçeren Birleşmelerin Etkisi” hesabında muhasebeleştirilir. Söz konusu şirketlerin, Grup’un kontrolünü kaybetmesi halinde, daha önce “Ortak Kontrole Tabi Teşebbüs veya İşletmeleri İçeren Birleşmelerin Etkisi” hesabı altında kayıtlara alınan tutarı “Geçmiş yıllar karları/(zararları)”na sınıflanır.

(iii) Bağlı ortaklıklar

Bağlı ortaklıklar, Grup tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Grup yatırım yapılan bir işletmeyi değişken getirilerine maruz kaldığı ya da bu değişken getiriler üzerinde hak sahibi olduğu ve bu getirileri yatırım yapılan işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkanına sahip olduğu durumda yatırım yapılan işletmeyi kontrol etmektedir. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları kontrolün başladığı ve kontrolün sona erdiği tarihe kadar konsolide finansal tablolara dahil edilmektedir. Gerekli olması halinde, bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Grup tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir.

(iv) Kontrol gücü olmayan paylar

Kontrol gücü olmayan paylar, bağlı ortaklığın satın alınma tarihindeki net varlık değerinin oransal tutarı üzerinden ölçülmektedir.

Grup’un bağlı ortaklıklardaki paylarında kontrol kaybıyla sonuçlanmayan değişiklikler, ortaklarla yapılan ortaklığa ilişkin işlem olarak muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylara yapılan düzeltmeler, bağlı ortaklığın net varlık değerinin oransal tutarı üzerinden hesaplanmaktadır. Şerefiye üzerinde bir düzeltme yapılmaz ve kar veya zararda kazanç veya kayıp olarak muhasebeleştirilmez.

(v) Kontrolün kaybedilmesi

Grup, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolünü kaybetmesi durumunda, bağlı ortaklığın varlık ve yükümlülüklerini, kontrol gücü olmayan paylarını ve bağlı ortaklıkla ilgili diğer özkaynaklar altındaki tutarları kayıtlarından çıkarır. Bundan kaynaklanan kazanç veya kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilir. Eğer Grup, önceki bağlı ortaklığında pay sahibi olmayı sürdürürse, kalan paylar kontrolün kaybedildiği gün itibarıyla gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülür.

(vi) Konsolidasyon esnasında elimine edilen işlemler

Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, grup içi işlemlerden dolayı oluşan tüm bakiye ve işlemler ile gerçekleşmemiş her türlü gelirler elimine edilmiştir.

Grup içi işlemlerden kaynaklanan gerçekleşmemiş zararlar da, değer düşüklüğü ile ilgili kanıt olmadığı hallerde, gerçekleşmemiş karların arındırılmasında kullanılan yöntemle arındırılmıştır. Grup’un sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynak ve kar veya zarar tablosu hesaplarından elimine edilmiştir.

Page 188: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

186 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

f ) Yabancı Para

Yabancı para cinsinden yapılan işlemler

Yabancı para işlemler ilgili Grup şirketlerinin geçerli (işlevsel) para birimlerine işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmişlerdir. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama tarihindeki kurlardan geçerli para birimine çevrilmişlerdir. Parasal kalemlere ilişkin yabancı para çevrim farkı kazancı veya zararı, dönem başındaki geçerli para birimi cinsinden itfa edilmiş tutarın etkin faiz oranı ve ödemelerin etkisinin düzeltilmesiyle dönem sonundaki yabancı para birimi cinsinden itfa edilmiş tutarın dönem sonu kurundan çevrilmiş tutarı ile arasındaki farkı ifade eder.

Yabancı para cinsinden olan ve gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen parasal olmayan varlıklar ve yükümlülükler, gerçeğe uygun değerin tespit edildiği tarihteki kurdan geçerli para birimine çevrilir. Yabancı para cinsinden olan ve tarihsel değerleriyle ölçülen parasal olmayan varlıklar ve yükümlülükler, işlemin gerçekleştiği kurdan çevrilmişlerdir. Yeniden çevrimle oluşan kur farkları, diğer kapsamlı gelirde kayıtlara alınan nakit akış riskinden korunma araçlarından doğan farklar hariç; kar veya zararda kayıtlara alınır.

Avro / TL, ABD Doları / TL, Gana Cedisi/ ABD Doları ve TL / ABD Doları kurlarındaki dönemsel değişimler raporlama dönemi sonları itibarıyla aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Avro / TL 4,5155 3,7099ABD Doları / TL 3,7719 3,5192Gana Cedisi / ABD Doları 0,2265 0,2324TL / ABD Doları 0,2651 0,2842

Yurtdışı faaliyetler

Satın alımdan kaynaklanan gerçeğe uygun değer düzeltmeleri ve şerefiye dahil olmak üzere yurtdışı faaliyetlerin varlık ve yükümlülükleri raporlama tarihindeki kurlardan TL’ye çevrilir. Yurtdışı faaliyetlerin gelir ve giderleri ilgili dönemin ortalama kurlarından TL’ye çevrilir.

Yabancı para çevrim farkları kontrol gücü olmayan paylara ilişkin çevrim farkları olmadığı sürece diğer kapsamlı gelir altında kaydedilir ve özkaynaklar altında yabancı para çevrim farkları hesabında sunulur. Ancak, eğer faaliyet, tamamına sahip olunmayan bir bağlı ortaklık ile ilgili ise, kontrol gücü olmayan paylara ilişkin kısım oransal olarak kontrol gücü olmayan pay olarak sınıflanır.

Bir yurtdışı faaliyetin satılması sonucunda kontrol, önemli etki veya müşterek kontrol kaybedildiğinde bu yabancı faaliyetle ilgili yabancı para çevrim farklarında birikmiş ilgili tutar kar veya zarara transfer edilir. Eğer Grup yabancı bir faaliyet içeren bir bağlı ortaklığının sadece bir kısmını elden çıkarıp kontrolü koruyorsa, yabancı para çevrim farkları hesabındaki birikmiş tutarın ilgili kısmı kontrol gücü olmayan pay olarak sınıflanır. Eğer Grup yabancı bir faaliyet içeren bir iştirakini veya iş ortaklığının sadece bir kısmını elden çıkarıp önemli etkiyi veya müşterek kontrolü koruyorsa, yabancı para çevrim farkları hesabındaki birikmiş tutar kar veya zarara transfer edilir.

Bir yurtdışı faaliyet ile parasal alacak veya borç ilişkisinin kapanmasının öngörülebilir gelecekte planlanmadığı ve muhtemel olmadığı durumlarda, söz konusu parasal kalemlerden oluşmuş alacak ve borç kaynaklı yabancı para çevrim kar ve zararları net yurtdışı faaliyet yatırımlarının bir parçası şeklinde tanımlanarak, diğer kapsamlı gelir altında kaydedilir ve özkaynaklar altında yabancı para çevrim farkları hesabında sunulur.

Page 189: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 187

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

2.2 TMS’ye Uygunluk Beyanı

İlişikteki konsolide finansal tablolar, Tebliğ hükümleri uyarınca KGK tarafından yayımlanan ve yürürlüğe girmiş olan Türkiye Muhasebe Standartları'na (“TMS”) uygun olarak hazırlanmıştır. TMS; Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumlardan oluşmaktadır. Grup’un 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla düzenlenmiş konsolide finansal tablolar Şirket yönetimi tarafından 12 Mart 2018 tarihinde onaylanmıştır. Şirket Genel Kurul’unun konsolide finansal tabloların yayımı sonrası söz konusu konsolide finansal tabloları değiştirme hakkı bulunmaktadır.

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti

a) Finansal Araçlar

Grup, türev olmayan finansal varlıkları belirtilen kategorilere sınıflandırır: Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar ve kredi ve alacaklar.

Grup, türev olmayan finansal yükümlülüklerini diğer finansal yükümlülükler kategorisine sınıflamaktadır.

Türev olmayan finansal varlık ve finansal yükümlülükler

(i) Türev olmayan finansal varlıklar

Grup, kredi ve alacakları oluştukları tarihte kayıt altına almaktadır. Diğer bütün finansal varlıklar Grup’un ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf durumuna geldiği işlem tarihinde kayıtlara alınır.

Grup, ilgili sözleşme uyarınca nakit akışları ile ilgili hakları sona erdiğinde veya ilgili haklarını bu finansal varlığın sahipliğinden kaynaklanan risk ve getirileri transfer ettiği bir işlemle devrettiğinde finansal varlığı kayıtlarından çıkarır. Transfer edilen bu finansal varlıktan dolayı oluşan ya da elde edilen haklar Grup tarafından ayrı bir varlık ya da yükümlülük olarak kaydedilir.

Grup’un, finansal varlık ve yükümlülüklerini, sadece ve sadece, netleştirme için yasal bir hakkı olduğunda ve işlemi net bazda gerçekleştirmek ya da varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı yapmak konusunda niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı konsolide finansal durum tablosunda göstermektedir.

Grup türev olmayan finansal varlıkları kredi ve alacaklardan oluşmaktadır.

Krediler ve alacaklar

Krediler ve alacaklar, aktif bir piyasada oluşmuş belirli bir piyasa değeri olmayan sabit ya da belirli ödemeleri olan türev olmayan finansal varlıklardır. Bu varlıklar ilk olarak gerçeğe uygun değerleri ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetlerinin eklenmesiyle muhasebeleştirilir. İlk kayıtlara alınmalarını takiben, krediler ve alacaklar, gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının etkin faiz oranları kullanılarak itfa edilmiş maliyetleri üzerinden değer düşüklükleri indirilerek gösterilmektedir.

Page 190: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

188 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Nakit ve nakit benzerleri

Nakit ve nakit benzerleri, kasa, vadesi üç ay veya daha kısa vadeli olan yüksek likiditeye sahip finansal yatırımlar ve vadesiz mevduat hesaplarından oluşmaktadır.

Diğer

Diğer türev olmayan finansal araçlar etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyetinden varsa, değer düşüklükleri düşülerek ölçülmektedir.

(ii) Türev olmayan finansal yükümlülükler

Türev olmayan finansal yükümlülükler, ilk olarak Grup’un ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf durumuna geldiği işlem tarihinde kayıtlara alınır.

Grup sözleşmeden doğan sorumlulukları sona erdiğinde veya sözleşme feshedildiği ya da kendiliğinden sona erdiğinde bir finansal yükümlülüğü kayıtlarından çıkarır.

Grup finansal yükümlülüklerini, sadece ve sadece, netleştirme için bir yasal hakkı olduğunda ve işlemi net bazda gerçekleştirmek ya da varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı yapmak konusunda niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı konsolide finansal durum tablosunda göstermektedir.

Grup’un türev olmayan finansal yükümlülükleri borçlanmalar,diğer finansal yükümlülükler, ticari borçlar ve diğer borçları içermektedir.

Bu tür finansal yükümlülükler başlangıçta gerçeğe uygun değerlerinden direkt ilişkilendirilebilen işlem maliyetlerinin düşülmesiyle ölçülmektedir. İlk defa kayıtlara alınmalarını müteakiben finansal yükümlülükler etkin faiz kullanılarak itfa edilmiş maliyet değerleri üzerinden değerlenmektedir.

Sermaye

Adi hisse senetleri

Adi hisse senetleri ödenmiş sermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisse senetleri ihracı ile doğrudan ilişkilendirilebilen ek maliyetler, varsa vergi etkisi düşüldükten sonra özkaynaklarda azalış olarak muhasebeleştirir.

(iii) Türev finansal araçlar ve finansal riskten korunma muhasebesi

Grup, maruz kaldığı yabancı para ve faiz oranı risklerinden korunmak amacıyla türev finansal araçlar kullanmaktadır. Saklı türev ürünü asıl sözleşmeden belli kriterler yerine getirildiğinde ayrılmakta ve ayrı olarak muhasebeleştirilmektedir.

Türev finansal araçlar ilk olarak gerçeğe uygun değerleriyle kayıtlara alınır ve türevlere atfolunan ilgili işlem maliyetleri oluştukları tarihte kar veya zarar olarak kaydedilir. İlk kayıtlara alınmalarına müteakiben, türevler gerçeğe uygun değerleriyle ölçülür ve oluşan değişimler aşağıdaki şekilde muhasebeleştirilir.

Nakit akış riskinden korunma işlemleri

Bir türev aracı kayıtlara alınmış bir varlığın, yükümlülüğün veya kar veya zararı etkileyecek gerçekleşme ihtimali yüksek tahmini işlemle ilgili belirli bir riskin nakit akışlarındaki değişim riskinden korunma aracı olarak tasarlanmışsa; türev aracının gerçeğe uygun değerindeki değişikliğin etkin kısmı diğer kapsamlı gelir içerisinde muhasebeleştirilir ve özkaynaklar altında finansal riskten korunma yedeği içerisinde gösterilir. Türevin gerçeğe uygun değerindeki değişimin etkin olmayan kısmı doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir.

Page 191: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 189

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Eğer finansal riskten korunmaya konu kalem finansal olmayan bir varlıksa, özkaynaklar içerisinde birikmiş olan tutar, varlık kayıt altına alınırken varlığın defter değerine dahil edilir. Diğer durumlarda, özkaynaklar içerisinde birikmiş olan tutar, finansal riskten korunmaya konu kalem kar veya zararı etkilediği dönemle aynı dönemde kar veya zarara sınıflanır. Finansal riskten korunma aracının artık finansal riskten korunma muhasebesi ile ilgili koşulları sağlayamaması, vadesinin dolması veya satılması, sona erdirilmesi veya kullanılması veya işlemden kaldırılması durumunda finansal riskten korunma muhasebesine ileriye dönük olarak son verilir. Eğer tahmini işlemin gerçekleşmesi artık beklenmiyorsa, özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilmiş bulunan bakiye kar veya zarara yeniden sınıflandırılır.

Diğer türevler

Eğer bir türev finansal araç, finansal riskten korunma muhasebesi için gerekli finansal riskten korunma ilişkisi içerisinde tasarlanmamış ise, türev araçların gerçeğe uygun değerlerindeki değişimler gerçekleştiğinde doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir.

b) Varlıklarda Değer Düşüklüğü

(i) Finansal varlıklar

Her bir raporlama tarihi itibarıyla, bir finansal varlığın tahmin edilen gelecekteki nakit akışlarının olumsuz yönde etkilendiğine dair bir veya birden fazla nesnel kanıt olması durumunda, ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığı kabul edilir.

Finansal varlıklarda değer düşüklüğüne dair nesnel kanıtlar aşağıdakileri içerir:

Borçlunun temerrüdünü veya yükümlülüğünü yerine getirememesi; Grup’un aksini dikkate alamayacağı koşullara bağlı olarak bir tutarın yeniden yapılandırılmasını; borçlunun veya ihraççının iflas etme ihtimalinin oluşmasını; bu kişilerin ödeme durumlarında negatif durumlar ortaya çıkması; menkul bir kıymetin aktif pazarının ortadan kalkması; veya bir grup finansal varlıktan beklenen nakit akışlarında ölçülebilen bir düşüşü işaret eden gözlemlenebilir bilgi.

Grup bu varlıklar için değer düşüklüğü göstergelerini varlık seviyesinde değerlendirmektedir. Bütün tek başına önemli varlıklar belirgin bir değer düşüklüğü açısından ayrı ayrı değerlendirilir.

Bir finansal varlıktaki değer düşüklüğü finansal varlığın defter değeri ile gelecekte beklenen nakit akışlarının, orijinal etkin faiz oranı ile bugünkü değerine indirgenmesi arasındaki farkı ifade eder. Zararlar kar veya zararda kayıtlara alınır ve karşılık hesabı kullanılmak suretiyle gösterilir. Değer düşüklüğü muhasebeleştirildikten sonra meydana gelen bir olay değer düşüklüğünde azalmaya neden olursa, bu azalış kar veya zararda muhasebeleştirilerek daha önce muhasebeleştirilmiş bulunan değer düşüklüğü zararından iptal edilir.

(ii) Finansal olmayan varlıklar

Grup, her bir raporlama tarihinde, stoklar ve ertelenmiş vergi varlıkları dışında kalan finansal olmayan varlıklar için değer düşüklüğü göstergesi olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir.

Page 192: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

190 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Değer düşüklüğü testi için, ayrı ayrı test edilemeyen varlıklar, gruplanmak suretiyle, diğer varlıklar ve varlık gruplarından bağımsız olarak sürdürülebilir faaliyetlerden nakit girişi yaratan en küçük birimlere ya da nakit yaratan birimlere (“NYB”) ayrılır. İşletme birleşmesinde ortaya çıkan şerefiye, değer düşüklüğü testi için birleşme sinerjisinden yararlanması beklenen NYB’lere dağıtılır.

Bir varlığın veya NYB’nin geri kazanılabilir tutarı satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değeri ile kullanım değerinden yüksek olanıdır. Kullanım değeri, varlığın gelecekteki beklenen nakit akışlarının ilgili varlık ya da NYB’deki belirli riskleri ve paranın zaman değerini yansıtan cari piyasa değerlendirmelerini göstermek için vergi öncesi iç verim oranı kullanılarak bugünkü değerine indirgenmesi ile bulunur.

Bir varlıkla ilgili NYB’nin kayıtlı değeri geri kazanılabilir tutarını aşıyorsa değer düşüklüğü gideri kayıtlara alınır.

Değer düşüklüğü zararları kar veya zararda muhasebeleştirilir. Önceki dönemlerde ayrılan değer düşüklükleri her raporlama döneminde değer düşüklüğünün azalması veya değer düşüklüğünün geçerli olmadığına dair göstergelerin olması durumunda tekrar değerlendirilir. Değer düşüklüğü, geri kazanılabilir tutar belirlenirken kullanılan tahminlerde değişiklik olması durumunda iptal edilir.

Diğer varlıklarda ise önceki dönemlerde ayrılan değer düşüklükleri bu varlığın değer düşüklüğü kayıtlara alınmasaydı, söz konusu varlık için belirlenecek olan kayıtlı değerinin amortisman veya itfa payları düşüldükten sonraki tutarını aşmayacak ölçüde geri çevrilir.

c) Stoklar

Stoklar, elde etme maliyeti ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlendirilmiştir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış masrafları düşülerek elde edilen tutardır.

Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Stoklar ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlenmektedir.

d) İlişkili Taraflar

Konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yöneticiler ve yönetim kurulu üyeleri ve onlar tarafından kontrol edilen ve önemli etkinliğe sahip bulunulan tüzel kişiler “ilişkili taraflar” olarak kabul ve ifade edilmişlerdir (Dipnot 3).

a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda Şirket ile ilişkili sayılır:

Söz konusu kişinin,

(i) Şirket üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda, (ii) Şirket üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda,(iii) Şirket veya Şirket’in bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda,

Page 193: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 191

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme Şirket ile ilişkili sayılır:

(i) İşletme ve Şirket’in aynı grubun üyesi olması halinde,(ii) İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde,(iii) Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde,(iv) İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde,(v) İşletmenin, Şirket’in ya da Şirket ile ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda plânlarının olması halinde, Şirket’in kendisinin böyle

bir plânının olması halinde, sponsor olan işverenler de Şirket ile ilişkilidir,(vi) İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde,(vii) (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici

personelinin bir üyesi olması halinde.

e) Maddi Duran Varlıklar

(i) Muhasebeleştirme ve ölçüm

Maddi duran varlıklar, arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazların dışında maliyet değerlerinden, birikmiş amortisman ve varsa değer düşüklüğü karşılığı düşülerek ölçülürler. Maliyet, ilgili varlığın satın alımıyla doğrudan ilişkili harcamaları ifade etmektedir. Grup maddi duran varlıklar içerisinde yer alan arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazları maliyet yöntemi kullanmayı bırakarak TMS 16 Maddi Duran Varlıklar standardına uygun olarak maliyet esasına göre yeniden değerleme yöntemi ile ölçme seçeneğini tercih etmiştir. Yeniden değerlenmiş tutar, yeniden değerleme tarihindeki gerçeğe uygun değerinden, müteakip birikmiş amortisman ve müteakip birikmiş değer düşüklüğü zararlarının indirilmesi suretiyle bulunan değerdir. Sözkonusu arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazların yeniden değerlenmesinden kaynaklanan artış, özkaynakta yeniden değerleme fonuna ertelenmiş vergi etkisi netlendikten sonra, kaydedilir. Yeniden değerlenen arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazların amortismanı gelir tablosunda yer alır. Yeniden değerlenen arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazlar satıldığında veya hizmetten çekildiğinde yeniden değerleme fonunda kalan bakiye doğrudan birikmiş kar/zararlara transfer edilir.

Maddi duran varlıkları oluşturan parçalar farklı faydalı ömürlere sahip ise maddi duran varlığın ayrı kısımları (önemli parçaları) olarak muhasebeleştirilir.

Bir maddi varlığın elden çıkartılmasıyla oluşan kazanç veya kayıplar, elden çıkarma tutarı ile varlığın kayıtlı değerinin karşılaştırılması ile belirlenir ve kar veya zararda “yatırım faaliyetlerinden gelirler” ya da “yatırım faaliyetlerinden giderler” altında muhasebeleştirilir.

Maden üretim aşamasındaki dekapaj sırasında kaldırılan madde kömür ile atık karışımından oluşmaktadır. Cevher atık oranının düşük olduğunda gerçekleşen dekapaj maliyetlerinin bir kısmı kömür üretiminde kullanılabilir nitelikteki cevhere ve gelecek dönemlerde çıkarılacak daha fazla miktarda kömüre ulaşıma erişim kolaylaştırması gibi fayda sağlamaktadır. Grup, dekapaj varlıklarını ancak dekapaj çalışmasına ilişkin gelecekteki ekonomik faydayı elde etmesi muhtemel olduğunda, kömür yatağının erişimi kolaylaşan kısmını tanıyabildiğinde ve ilgili dekapaj maliyetlerinin güvenilir bir şekilde ölçümleyebildiğinde oluşan maliyetleri dekapaj çalışması varlığı olarak maddi duran varlıklar altında muhasebeleştirmektedir. Üretilen belirli bir cevher miktarı için, çıkarılması beklenen cevherin öngörülen maden içeriği ile çıkarılan cevherdeki maden içeriğinin karşılaştırılarak oluşturulan dağıtım anahtarını kullanarak gelecekteki faydanın oluşturulması amacıyla ne ölçüde ek faaliyetin yapıldığını belirler.

Page 194: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

192 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Bazı arızi faaliyetler üretim dekapaj çalışması ile eş zamanlı olarak gerçekleşebilmekle birlikte bu faaliyetler üretim dekapaj çalışmasının planlandığı gibi sürdürülmesi için gerekli olamaması sebebiyle dekapaj çalışması varlığının maliyetine dahil edilmez.

(ii) Sonradan oluşan maliyetler

Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten dolayı oluşan maliyetler, söz konusu duran varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırması muhtemel ise ve maliyeti güvenilir bir şekilde ölçülebiliyorsa aktifleştirilir. Değişen parçaların kayıtlı değerleri finansal durum tablosu dışı bırakılır. Maddi duran varlıkların günlük bakım maliyetleri oluştukları tarihte kar veya zarara kaydedilir.

(iii) Amortisman

Maddi duran varlık kalemleri, hali hazırda kullanılabilir oldukları veya Grup tarafından inşa edilen varlıklar için bu varlıkların tamamlandığı ve kullanıma hazır hale geldikleri gün itibarıyla amortismana tabi tutulurlar. Amortisman, maddi duran varlık kalemlerinin maliyetlerinden tahmini kalıntı değerlerinin düşülmesinden sonra, bu kalemlerin tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal yöntem ile hesaplanmaktadır. Amortisman, başka bir varlığın defter değerine dahil edilmediği sürece, genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir. Kiralanan varlıklar, Grup kiralanan varlığın mülkiyetini kiralama sonunda makul bir kesinlikte üzerine almayacaksa, varlığın kiralama süresi ile faydalı ömürden kısa olanı üzerinden amortismana tabi tutulur. Arazi amortismana tabi değildir.

Dekapaj çalışması varlığı, ilk muhasebeleştirmeden sonra, parçası olduğu mevcut varlıkla aynı şekilde maliyetinden amortisman tutarının ve değer düşüklüğü zararlarının çıkarılması sonucunda bulunan tutar üzerinden izlenir. Dekapaj çalışması varlığı, dekapaj çalışması sonucu erişimi kolaylaşan cevher yatağının tanımlanan kısmının beklenen faydalı ömrü boyunca sistematik olarak üretim miktarı yöntemine göre amortismana tabi tutulur.

Cari ve karşılaştırmalı dönemlerde önemli maddi duran varlık kalemlerinin tahmin edilen faydalı ömürler aşağıdaki gibidir:

YılBinalar 10 - 50Tesis, makine ve ekipman 3 - 40Demirbaş 5 -15Taşıtlar 5 - 8Yeraltı ve yerüstü düzenleri 5Özel maliyetler 5

Page 195: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 193

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Santraller ilgili lisans süresi veya faydalı ömürden kısa olanı üzerinden amortismana tabii tutulmaktadır. Grup’un mevcut santralleri aşağıda belirtilen türlerine göre değişen farklı faydalı ömürlere göre amortismana tabi tutulmaktadır:

YılRüzgar enerjisi santralleri 20Fuel oil santralleri 3-40Doğalgaz santralleri 20Hidroelektrik santralleri 40Kömür santralleri 40

Santrallere ilişkin büyük bakımlar için santrallerin faydalı ömründen farklı faydalı ömürler belirlenmiştir. Bu nedenle bakımlar santrallerin ayrı parçalar halinde kayıtlara alınır.

Amortisman yöntemleri ve faydalı ömürler her raporlama tarihi itibarıyla gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.

f ) Maddi Olmayan Duran Varlıklar

(i) Muhasebeleştirme ve ölçüm

Diğer maddi olmayan duran varlıklar

Grup tarafından satın alınmış ve belirli bir faydalı ömre sahip diğer maddi olmayan duran varlıklar maliyetlerinden birikmiş itfa payları ve varsa birikmiş değer düşüklükleri çıkarılarak ölçülür.

(ii) Sonradan oluşan maliyetler

Sonradan oluşan maliyetler, yalnızca ilişkili oldukları maddi olmayan duran varlıkların gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı bir etkiye sahipse aktifleştirilir. Diğer tüm harcamalar, içsel olarak üretilen şerefiye ve ticari markalar da dahil olmak üzere oluştukları tarihte kar veya zararda muhasebeleştirilir. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri, geri kazanılabilir tutara indirilir.

(iii) İtfa payları

İtfa payları, maddi olmayan duran varlık kalemlerinin maliyetleri üzerinden tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal yöntem ile hesaplanmaktadır ve kar veya zararda muhasebeleştirilir. Lisansların tahmin edilen faydalı ömürleri 2 ila 49 yıl arasındadır. İtfa yöntemleri ve faydalı ömürler her raporlama tarihi itibarıyla gözden geçirilir ve gerektiğinde düzeltilir.

Page 196: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

194 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

g) Karşılıklar

Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut hukuki veya zımni bir yükümlülüğün bulunması ve yükümlülüğün yerine getirilmesinin ve ekonomik fayda getiren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarlarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebilmesi durumunda konsolide finansal tablolarda bu yükümlülükler için karşılık ayrılır. Karşılıklar, raporlama tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın Grup yönetimi tarafından yapılan en iyi tahmine göre hesaplanır ve etkisinin önemli olduğu durumlarda bugünkü değerine indirmek için iskonto edilir.

h) Çalışanlara Sağlanan Faydalar

(i) Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar

Çalışanlara sağlanan kısa vadeli fayda yükümlülükler ilgili hizmet verildikçe giderleştirilir. Çalışanlarının geçmiş hizmetleri sonucunda Grup’un yasal veya zımni kabulden doğan, ödemekle yükümlü olduğu ve bu yükümlülüğün güvenilir olarak tahmin edilebildiği durumlarda ödenmesi beklenen tutarlar için bir yükümlülük kaydedilir. (ii) Çalışanlara sağlanan diğer uzun vadeli faydalar

Türkiye’deki mevcut iş kanunu gereğince, Grup, çalışanların emeklilik, askerlik ya da ölüm gibi nedenlerden işten ayrılan 1 yılı doldurmuş çalışanlarına belirli miktarlarda ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı 30 gün bazında Grup’un çalışanlarının emekli olması durumunda gelecekteki tahmini muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değerini ifade etmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanlar bu tür bir ödemeye tabi tutulacakmış gibi hesaplanmış olup konsolide finansal tablolarda tahakkuk esası ile yansıtılmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı, Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanmıştır. 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla kıdem tazminatı tavanı 4.732 TL tutarındadır (31 Aralık 2016: 4.297 TL). Not 15’te açıklandığı üzere, Grup yönetimi kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında bazı tahminler kullanmıştır. Tüm aktüeryal kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir.

i) Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Şarta Bağlı Varlıklar

Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve ifası halinde ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkışına veya girişine neden olacak mevcut varlık veya yükümlülük olarak tanımlanmaktadır. Şarta bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin uzak olduğu durumlar hariç, konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Kaynak aktarımını gerektiren durumun muhtemel olması halinde ise şarta bağlı yükümlülükler konsolide finansal tablolara yansıtılır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin muhtemel hale gelmesi halinde, şarta bağlı varlıkla ilgili olarak konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklama yapılır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin kesinleşmesi durumundaysa, söz konusu varlık ve bununla ilgili gelir değişikliğinin olduğu tarihte konsolide finansal tablolara alınır.

j) Hasılat

Satış gelirlerinin önemli bir kısmı elektrik satışlarından oluşmakta olup elektriğin alıcılara teslim edilmesiyle ürün ile ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya transfer olduğu, satışla ilgili ekonomik faydanın işletmeye akacağının muhtemel olması ve gelir tutarının güvenilir bir şekilde hesaplanabildiği durumda gelir oluşmuş sayılır. Satışlar, tahakkuk esasına göre, elektrik teslimatının gerçekleşmesi durumunda aldığı veya alacağı tutarın gerçeğe uygun değeri üzerinden kaydedilir. Net satışlar, faturalanmış elektrik teslimatının, satış komisyonları ve satış vergileri düşüldükten sonraki tutarları üzerinden gösterilir. Elektrik satışlarından elde edilen gelirlere ilişkin olarak dönem içinde Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (“TEİAŞ”) tarafından Grup’a kesilen dengeleme faturaları satışların maliyeti hesabında gösterilmektedir.

Page 197: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 195

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Şirket satışlarının bir kısmı vadeli olarak gerçekleştirilmekte ve satış bedelinin makul değeri, alacakların bugünkü değerine indirgenmesi suretiyle bulunmaktadır. Alacakların bugünkü değerinin belirlenmesinde; satış bedelinin nominal değerini, ilgili mal veya hizmetin peşin satış fiyatına indirgeyen faiz oranı kullanılır. Satış bedelinin nominal değeri ile bu şekilde bulunan makul değer arasındaki fark, faiz geliri olarak ilgili dönemlere yansıtılmaktadır.

k) Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Yatırım Faaliyetlerinden Giderler

Yatırım faaliyetlerinden gelirler, bağlı ortaklık satış karı, sabit kıymet ve hurda satışlarından elde edilen gelirleri içerir. Yatırım faaliyetlerinden giderler, sabit kıymet ve bağlı ortaklık satışlarıyla oluşan giderleri ve zararları içerir. l) Finansman Gelirleri ve Finansman Maliyetleri

Finansman geliri, finansman amacıyla kullanılan döngünün bir parçasını oluşturan banka mevduat faiz gelirlerinden, yapılan fonlardan elde edilen faiz gelirlerinden, finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelirlerinden ve türev araçlardan oluşan ve kar veya zarara kaydedilen, ilişkili taraflardan alınan faiz ve vade farkı kazançlarından oluşmaktadır.

Finansman giderleri, banka kredilerinin faiz giderlerini, finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı giderlerini, türev araçlardan oluşan ve kar veya zarara kaydedilen kayıpları ve ilişkili taraflara ödenen faiz ve vade farkı giderlerini içerir. Bir varlığın iktisabı, inşaatı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilemeyen borçlanma maliyetleri etkin faiz oranı kullanılarak konsolide kar veya zarar içerisinde muhasebeleştirilmiştir.

Finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelir ve giderleri finansman gelirleri veya finansman giderleri içerisinde brüt olarak raporlanır. Ticari alacaklar ve borçların üzerindeki kur farkı ve reeskont gelirleri esas faaliyetlerden diğer gelirler içerisinde, kur farkı ve reeskont giderleri ise esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde raporlanır.

m) Borçlanma Maliyetleri

Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar (özellikli varlıklar) söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde kar veya zararda kaydedilmektedir.

n) Pay Başına Kazanç/(Kayıp)

Kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda belirtilen pay başına kazanç/(kayıp), ana ortaklığa ait net dönem karının/(zararının) ya da toplam kapsamlı gelirin/(giderin) ilgili dönem içerisinde piyasada mevcut bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur.

Page 198: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

196 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

o) Kiralama İşlemleri

(i) Bir sözleşmenin kira unsuru içerip içermediğinin belirlenmesi

Bir sözleşmenin başlangıcında, Grup, bu sözleşmenin bir kira sözleşmesi veya kira unsuru içeren bir sözleşme olup olmadığını belirler.

Sözleşmenin başlangıcında veya yeniden değerlendirilmesine takiben Grup, böyle bir sözleşmenin gerektirdiği ödemeleri kiralama ve diğer konular için yapılan ödemeler olarak gerçeğe uygun nispi değerlerine göre ayırır. Grup, bir finansal kiralama sözleşmesiyle ilgili olarak ödemelerin güvenilir bir şekilde ayrılmasının mümkün olmadığına karar verirse, ilgili varlığın gerçeğe uygun değeri kadar bir varlık ve bir yükümlülük muhasebeleştirilir. Sonradan ödemeler yapıldıkça yükümlülük azalır ve yükümlülük üzerine ilave edilen finansman maliyetleri Grup’un alternatif borçlanma oranı kullanılarak kaydedilir. (ii) Kiralanan varlıklar

Varlığın sahipliğine ilişkin önemli bütün risk ve getirilerin Grup’a devrolduğu kiralama işlemleri yoluyla kullanılan varlıklar finansal kiralama olarak sınıflandırılmıştır. İlk olarak finansal kiralama yoluyla elde edilen sabit kıymetler ilgili varlığın gerçeğe uygun değeri ile asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden ölçülür. İlk kayıtlara alınmasını takiben ise ilgili varlık için geçerli olan muhasebe politikalarına göre muhasebeleştirilir. Diğer kiralamalar altında kullanılan varlıklar faaliyet kiralaması olarak sınıflanır ve Grup’un finansal durum tablosunda muhasebeleştirilmez.

(iii) Kiralama ödemeleri

Faaliyet kiralamaları kapsamında yapılan ödemeler kira süresince doğrusal yöntemle kar veya zararda muhasebeleştirilir. Alınan kira teşvikleri kira süresince toplam kira giderlerinin bir parçası olarak muhasebeleştirilir. Finansal kiralama kapsamında yapılan asgari kira ödemeleri, finansman giderleri ve kalan yükümlülüğün azaltılması olarak paylaştırılır. Finansman giderleri, yükümlülüğün kalan bakiyesi üzerinden sabit dönem faiz oranı belirlenecek şekilde kira süresince her bir döneme dağıtılır.

p) Vergi

Vergi gideri, cari dönem vergisi ve ertelenmiş vergi toplamından oluşur. Vergi, işletme birleşmeleri veya doğrudan özkaynaklar veya diğer kapsamlı gelir ile ilişkilendirilenler dışında kar veya zararda muhasebeleştirilir.

(i) Dönem vergisi

Cari dönem vergisi cari yılda vergiye konu kar veya zarar üzerinden ve raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli olan vergi oranları ile yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca hesaplanan vergi yükümlülüğü veya alacağıdır ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülükleri ile ilgili düzeltme kayıtlarını da içerir.

Cari vergi varlığı ve yükümlülüğü mahsuplaştırılması sadece belirli şartlar sağlandığında yapılabilir. Türkiye’de vergi mevzuatı, ana ve bağlı ortaklıkların konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.

Page 199: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 197

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(ii) Ertelenmiş vergi

Ertelenmiş vergi, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan defter değerleri ile vergi matrahında kullanılan değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Aşağıdaki durumlarda meydana gelen geçici farklar için ertelenmiş vergi muhasebeleştirilmez:

• Bir işletme birleşmesi olmayan ve ne muhasebe karını ne de vergiye tabi kar veya zararı etkilemeyen bir işlem sonucu oluşan varlık veya yükümlülüklerin ilk kayıtlara alınmasında ortaya çıkan geçici farklar;

• Öngörülebilir bir gelecekteki tersine dönmesi muhtemel olmayan ve Grup’un geri çevirim zamanını kontrol edebildiği bağlı ortaklıklardaki yatırımlarıyla ilgili geçici farklar; ve• Şerefiyenin ilk muhasebeleştirilmesi sırasında oluşan vergilendirilebilir geçici farklar.

Kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları, vergi avantajları ve indirilebilir geçici farklar için ilerideki dönemde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir kar elde edileceğinin muhtemel olması halinde ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir. Vergilendirilebilir kar Grup’taki her bir bağlı ortaklığa ait iş planlarına göre belirlenir. Ertelenmiş vergi varlıkları her raporlama tarihinde gözden geçirilir ve ileriki dönemde vergiye tabi kar elde etmesinin muhtemel olması halinde bu tutarlarla sınırlı olmak üzere önceden muhasebeleştirilmeyen ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir.

Grup, ertelenmiş vergi borçlarını ve ertelenmiş vergi varlıklarını, varlıklarının defter değerlerini ne şekilde geri kazanacağı veya borçlarını ne şekilde ödeyeceği ile ilgili raporlama dönemi sonundaki beklentilerinin vergisel sonuçlarıyla tutarlı bir şekilde ölçer.

Şirket ve konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıklar ertelenmiş vergi aktif ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle mali tablolarına yansıtmışlardır, ancak konsolide bazda bir netleştirme yapılmamıştır. Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır.

(iii) Vergi riski

Dönem vergi gideri ile ertelenmiş vergi gideri tutarları belirlenirken, Grup belirsiz vergi pozisyonlarını ve ödenmesi gerekecek ek vergi ve faiz yükümlülüğü olup olmadığını dikkate almaktadır. Grup’un mevcut vergi yükümlülüğünün yeterliliği ile ilgili mesleki kanaatini değiştirecek yeni bilgiler ortaya çıkması durumunda vergi yükümlülüğündeki bu değişim, bu durumun belirlendiği döneme ait vergi giderini etkileyecektir.

q) Finansal Teminat Sözleşmesi

Finansal teminat sözleşmesi, bir borçlunun bir borçlanma aracına ilişkin vadesi gelmiş ödemelerini ilgili borçlanma aracının orijinal veya değiştirilen koşullarına uygun olarak yerine getirmemesi nedeniyle, Grup'un teminat sözleşmesi tarafının uğradığı zararları karşılamak amacıyla, sözleşmenin diğer tarafına belirli miktar ödemede bulunmasını gerektiren sözleşmedir.

Finansal teminat sözleşmesinin, ilk kayda alındığı tarih itibarıyla, gerçeğe uygun değerinden muhasebeleştirilmesi gerekmekte olup, sonraki dönemlerde ise TMS 37 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar Standardı’na veya TMS 18 Hasılat Standart’ına göre tespit edilecek olan tutardan yüksek olanı üzerinden ölçülür.

Kazancı Holding, Kazancı Ailesi ve ilişkili şirketleri ile birlikte müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla genel kredi taahhütnamesi imzalamıştır. Söz konusu genel kredi sözleşmeleri çerçevesinde 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla Grup şirketlerinin kullanmış olduğu krediler karşılığı verilen teminatlar Not 14’te açıklanmıştır.

Page 200: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

198 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

r) Bölümlere Göre Raporlama

Faaliyet bölümü, Grup’un hasılat elde edebildiği ve harcama yapabildiği işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla Grup’un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu bir kısmıdır.

Grup’un 31 Aralık 2017 tarihinde sona eren yıla ait hesap döneminde endüstriyel bölüm bazında satışlarının %99’luk (1 Ocak – 31 Aralık 2016: %99) kısmı ana faaliyet konusu olan elektrik satışlarından, kalan %1’lik (1 Ocak – 31 Aralık 2016: %1) kısmı diğer satışlarından oluşmaktadır. Bu nedenle Grup yönetimi tahsis edeceği kaynaklara ilişkin kararların alınması ve performans değerlendirmesini ayrı ayrı bölümler yerine tek bir faaliyet bölümü olarak değerlendirmektedir.

31 Aralık 2017 tarihinde sona eren yıla ait hesap döneminde, Grup faaliyet sonuçlarının belli bir kısmında Türkiye dışı işlemlerinden gelir elde etmeye başlamıştır. İlgili kırılım Not 32‘de açıklanmıştır.

s) Satış Amaçlı Sınıflandırılan Varlıklar

Sürekli kullanımdan ziyade öncelikli olarak satış veya dağıtım yoluyla geri kazanılacak olan duran varlıklar veya varlık grupları ile bu varlık gruplarına ilişkin yükümlülükler sırasıyla satış amaçlı sınıflandırılan gruplara ilişkin varlıklar ve satış amaçlı sınıflandırılan varlık gruplarına ilişkin yükümlülükler olarak gösterilmektedirler.

Satış ve dağıtım amaçlı sınıflandırılan varlık sınıflamasından önce varlıklar veya satılacak varlık grubunun bileşenleri Grup’un ilgili muhasebe politikaları doğrultusunda değerlendirilir. Bundan sonra, genellikle varlıklar veya satılacaklar grubu kayıtlı değer ile satış maliyetlerinin gerçeğe uygun değerden düşüldükten sonraki değerinden düşük olanı ile ölçülür.

Maddi olmayan duran varlıklar ve maddi duran varlıklar satış veya dağıtım amacıyla elde tutulan olarak sınıflandıktan sonra amortisman ya da itfaya tabi tutulmazlar. Buna ek olarak, satış veya dağıtım amacıyla elde tutulan olarak sınıflandıktan sonra özkaynak yöntemi ile değerlenen iştiraklerin özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilmesine son verilir.

t) Yayınlanan Ama Yürürlüğe Girmemiş ve Erken Uygulamaya Konulmayan Standartlar

Konsolide finansal tabloların onaylanma tarihi itibarıyla yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra konsolide finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır.

TFRS 9 Finansal Araçlar (2017 versiyonu)

KGK tarafından Ocak 2017’de son versiyonu yayımlanan TFRS 9 “Finansal Araçlar” Standardı, TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” Standardındaki mevcut yönlendirmeyi değiştirmekle birlikte, TMS 39’da yer alan finansal araçların muhasebeleştirilmesi, sınıflandırılması, ölçümü ve bilanço dışı bırakılması ile ilgili uygulamalar artık TFRS 9’a taşınmaktadır. TFRS 9’un son versiyonu finansal varlıklardaki değer düşüklüğünün hesaplanması için yeni bir beklenen kredi zarar modeli uygulamasının yanı sıra yeni genel riskten korunma muhasebesi gereklilikleri ile ilgili güncellenmiş uygulamalar da dahil olmak üzere, aşamalı olarak yayımlanan TFRS 9’un önceki versiyonlarında yayımlanan yönlendirmeleri de içermektedir. TFRS 9, 1 Ocak 2018 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Grup, TFRS 9’un uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir.

Page 201: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 199

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat

KGK tarafından Eylül 2016’da yayımlanan yeni hasılat standardı, mevcut TFRS’lerde yer alan rehberliği değiştirerek müşterilerle yapılan sözleşmeler için kontrol bazlı yeni bir model getirmektedir. Bu yeni standart, hasılatın muhasebeleştirilmesinde sözleşmede yer alan mal ve hizmetlere ilişkin performans yükümlülüklerini ayrıştırma ve hasılatın zamana yayılarak muhasebeleştirilmesi konularında yeni yönlendirmeler getirmekte ve hasılat bedelinin gerçeğe uygun değerden ziyade, Şirketin hak etmeyi beklediği bedel olarak ölçülmesini öngörmektedir. TFRS 15, 1 Ocak 2018 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Grup, TFRS 15’in uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir.

TFRS Yorum 22 - Yabancı Para İşlemleri ve Avans Bedeli

KGK tarafından Aralık 2017’de verilen veya alınan avanslardan yabancı para cinsinden olanlar için hangi tarihli döviz kurunun dikkate alınacağı konusunda yaşanan tereddütleri gidermek üzere TFRS Yorum 22 yayımlanmıştır. Bu Yorum, işletmeler tarafından parasal olmayan kalem niteliğindeki peşin ödenen giderler veya avans olarak alınan gelirler için muhasebeleştirilen ve yabancı para cinsinden olan varlık veya yükümlülükler için geçerlidir. Hangi tarihli döviz kurunun kullanılacağının belirlenmesi bakımından, işlem tarihi peşin ödemeye ilişkin bir varlığın veya ertelenen gelire ilişkin bir yükümlülüğün ilk muhasebeleştirme tarihi olacaktır. Önceden alınan veya peşin olarak verilen birden fazla avans bedelinin bulunduğu durumlarda, her bir avans bedeli için ayrı bir işlem tarihi belirlenmelidir. TFRS Yorum 22, 1 Ocak 2018 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Grup, standardın konsolide finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir.

TFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler Standardında Değişiklikler – Hisse Bazlı Ödeme İşlemlerinin Sınıflandırılması ve Ölçümü

KGK tarafından Aralık 2017’de hisse bazlı ödemelere ilişkin muhasebe uygulamalarındaki tutarlılığın artırılması ve bazı belirsizlikleri gidermek üzere TFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler” Standardında değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikle; ödemesi nakit olarak yapılan hisse bazlı ödemelerin ölçümü, stopaj netleştirilerek gerçekleştirilen hisse bazlı ödemelerin sınıflandırılması ve nakit olarak ödenenden özkaynağa dayalı araçla ödenen şekline dönüşen hisse bazlı ödemelerdeki değişikliğin muhasebeleştirilmesi konularına açıklık getirilmektedir. Böylelikle, nakit olarak yapılan hisse bazlı ödemelerin ölçümünde özkaynağa dayalı hisse bazlı ödemelerin ölçümünde kullanılan aynı yaklaşım benimsenmiştir. Stopaj netleştirilerek gerçekleştirilen hisse bazlı ödemeler, belirli koşulların karşılanması durumunda, özkaynağa dayalı finansal araçlar verilmek suretiyle yapılan ödemeler olarak muhasebeleştirilecektir. Bu değişiklik, 1 Ocak 2018 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Değişikliğin, Grup’un konsolide finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir.

TMS 40 Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Transferi

KGK tarafından Aralık 2017’de yatırım amaçlı gayrimenkullerden diğer varlık gruplarına ve diğer varlık gruplarından yatırım amaçlı gayrimenkul grubuna yapılan transferlere ilişkin kanıt sağlayan olaylar hakkında belirsizlikleri gidermek üzere TMS 40 “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” Standardında değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerle, yönetimin varlığın kullanımına ilişkin değişiklik niyetinin tek başına varlığın kullanım amacının değiştiğine kanıt oluşturmadığına açıklık getirilmiştir. Dolayısıyla, bir işletme, yatırım amaçlı gayrimenkul üzerinde herhangi bir iyileştirme veya geliştirme yapılmadan elden çıkarılmasına karar verdiğinde, gayrimenkul finansal tablo dışı bırakılıncaya (finansal tablodan çıkarılıncaya) kadar yatırım amaçlı gayrimenkul olarak değerlendirilmeye devam edilir ve stok olarak yeniden sınıflandırılmaz. Benzer şekilde, işletme mevcut yatırım amaçlı gayrimenkulunü gelecekte aynı şekilde kullanımına devam etmek üzere yeniden yapılandırmaya başladığında, bu gayrimenkul yatırım amaçlı gayrimenkul olarak sınıflandırılmaya devam edilir ve yeniden yapılandırma süresince sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul olarak sınıflandırılmaz. Bu değişiklik, 1 Ocak 2018 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Değişikliğin, Grup’un konsolide finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir.

Page 202: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

200 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

TFRS’lerde Yapılan Yıllık İyileştirmeler

Halihazırda yürürlükte olan standartlar için KGK tarafından Aralık 2017’de yayımlanan “TFRS’lerde Yapılan Yıllık İyileştirmeler / 2014-2016 Dönemi” aşağıda sunulmuştur. Bu değişiklikler, 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren geçerli olup, erken uygulanmalarına izin verilmektedir. Değişikliklerin, Grup’un konsolide finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir.

Yıllık iyileştirmeler - 2014–2016 Dönemi

TFRS 1 “Türkiye Finansal Raporlama Standartları’nın İlk Uygulaması”

TFRS’leri ilk kez uygulayacak olanlar için finansal araçlara ilişkin açıklamalar, çalışanlara sağlanan faydalar ve yatırım işletmelerinin konsolidasyonuna ilişkin olarak 2012-2014 dönemi yıllık iyileştirmeleri kapsamında sağlanan kısa vadeli muafiyetlerin kaldırılması.

TMS 28 “İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar”

İştiraklerdeki veya iş ortaklıklarındaki yatırımların doğrudan veya dolaylı olarak risk sermayesi girişimi, yatırım fonu, menkul kıymetler veya yatırım amaçlı sigorta fonları gibi işletmeler tarafından sahip olunması durumunda, iştiraklerdeki veya iş ortaklıklarındaki yatırımlar için TFRS 9’a göre gerçeğe uygun değer yönteminin uygulanmasına imkan tanınması.

Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar

Aşağıda listelenen yeni standartlar, yorumlar ve mevcut Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki ("UFRS”) değişiklikler Uluslararası Muhsebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayınlanmış fakat bu yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler henüz KGK tarafından TFRS’ye uyarlanmamıştır/yayınlanmamıştır ve bu sebeple TFRS’nin bir parçasını oluşturmazlar. Buna bağlı olarak UMSK tarafından yayımlanan fakat halihazırda KGK tarafından yayımlanmayan standartlara UFRS veya UMS şeklinde atıfta bulunulmaktadır. Grup, konsolide finansal tablolarında ve dipnotlarda gerekli değişiklikleri bu standart ve yorumlar TFRS’de yürürlüğe girdikten sonra yapacaktır.

UFRS 16 Kiralama İşlemleri

UMSK tarafından UFRS 16 “Kiralamalar” Standardı 13 Ocak 2016 tarihinde yayınlanmıştır. Bu Standart kiralama işlemlerinin muhasebeleştirmesinin düzenlendiği mevcut UMS 17 “Kiralama İşlemleri” Standardının, UFRS Yorum 4 “Bir Anlaşmanın Kiralama İşlemi İçerip İçermediğinin Belirlenmesi” ve UMS Yorum 15 “Faaliyet Kiralamaları – Teşvikler” yorumlarının yerini almakta ve UMS 40 “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” Standardında da değişiklikler yapılmasına neden olmuştur. UFRS 16, kiracılar açısından mevcut uygulama olan finansal kiralama işlemlerinin bilançoda ve faaliyet kiralamasına ilişkin yükümlülüklerin bilanço dışında izlenmesi şeklindeki ikili muhasebe modelini ortadan kaldırmaktadır. Bunun yerine, tüm kiralamalar için mevcut finansal kiralama muhasebesine benzer olarak bilanço bazlı tekil bir muhasebe modeli ortaya koyulmaktadır. Kiraya verenler için muhasebeleştirme mevcut uygulamalara benzer şekilde devam etmektedir. UFRS 16, 1 Ocak 2019 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olmakla birlikte UFRS 15 “Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat” standardını uygulamaya başlayan işletmeler için erken uygulamaya izin verilmektedir. Grup, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir.

Page 203: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 201

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

UFRYK 23 Gelir Vergisi İşlemlerine İlişkin Belirsizlikler

UMSK tarafından 17 Haziran 2017'de gelir vergilerinin hesaplanmasına ilişkin belirsizliklerin finansal tablolara nasıl yansıtılacağını belirlemek üzere UFRYK 23 “Gelir Vergisi İşlemlerine İlişkin Belirsizlikler” Yorumu yayımlanmıştır. Belirli bir işlem veya duruma vergi düzenlemelerinin nasıl uygulanacağına veya vergi otoritesinin bir şirketin vergi işlemlerini kabul edip etmeyeceğine yönelik belirsizlikler bulunabilir. UMS 12 "Gelir Vergileri", cari ve ertelenmiş verginin nasıl hesaplanacağına açıklık getirmekle birlikte, ancak bunlara ilişkin belirsizliklerin etkilerinin finansal tablolara nasıl yansıtılacağına yönelik rehberlik sağlamamaktadır. UFRYK 23, gelir vergilerinin muhasebeleştirmesinde gelir vergilerine ilişkin belirsizliğin etkilerinin finansal tablolara nasıl yansıtılacağını açıklığa kavuşturmak suretiyle UMS 12'de yer alan hükümlere ilave gereklilikler getirmektedir. Bu Yorumun yürürlük tarihi 1 Ocak 2019 ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri olmakla birlikte, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Grup, UFRYK 23’ün uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir.

UFRS 17 Sigorta Sözleşmeleri

18 Mayıs 2017'de, UMSK tarafından UFRS 17 Sigorta Sözleşmeleri standardı yayımlanmıştır. Sigorta sözleşmeleri için uluslararası geçerlilikte ilk standart olan UFRS 17, yatırımcıların ve ilgili diğer kişilerin sigortacıların maruz kaldığı riskleri, kârlılıklarını ve finansal durumunu daha iyi anlamalarını kolaylaştıracaktır. UFRS 17, 2004 yılında geçici bir standart olarak getirilen UFRS 4'ün yerini almıştır. UFRS 4, şirketlerin yerel muhasebe standartlarını kullanarak sigorta sözleşmelerinin muhasebeleştirmelerine izin verdiğinden uygulamalarda çok çeşitli muhasebe yaklaşımlarının kullanılmasına neden olmuştur. Bunun sonucu olarak, yatırımcıların benzer şirketlerin finansal performanslarını karşılaştırmaları güçleşmiştir. UFRS 17, tüm sigorta sözleşmelerinin tutarlı bir şekilde muhasebeleştirilmesini ve UFRS 4’ün yol açtığı karşılaştırılabilirlik sorununu hem yatırımcılar hem de sigorta şirketleri açısından çözmektedir. Yeni standarda göre, sigorta yükümlülükleri tarihi maliyet yerine güncel değerler kullanılarak muhasebeleştirilecektir. Bu bilgiler düzenli olarak güncelleneceğinden finansal tablo kullanıcılarına daha yararlı bilgiler sağlayacaktır. UFRS 17’nin yürürlük tarihi 1 Ocak 2021 ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri olmakla birlikte, erken uygulanmasına izin verilmektedir. UFRS 17’nin uygulanmasının, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir.

UFRS’deki İyileştirmeler

Yıllık İyileştirmeler - 2015–2017 Dönemi

Uygulamadaki standartlar için yayınlanan “UFRS’de Yıllık İyileştirmeler / 2015-2017 Dönemi” aşağıda sunulmuştur. Bu değişiklikler 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren geçerli olup erken uygulamaya izin verilmektedir. UFRS’lerdeki bu değişikliklerin uygulanmasının, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir.

UMS 12 Gelir Vergileri

UMS 12 temettülerden kaynaklanan gelir vergilerinin (özkaynak olarak sınıflandırılan finansal araçlara yapılan ödemeler de dahil olmak üzere) işletmenin dağıtılabilir kar tutarını oluşturan işlemlerle tutarlı olarak (örneğin; kâr veya zararda, diğer kapsamlı gelir unsurları içerisinde veya özkaynaklarda), muhasebeleştirilmesini açıklığa kavuşturmak üzere değiştirilmiştir.

Page 204: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

202 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

UFRS 3 İşletme Birleşmeleri ve UFRS 11 Müşterek Anlaşmalar

UFRS 3 ve UFRS 11, işletme tanımını karşılayan müşterek bir operasyonda sahip olduğu payın artışını nasıl muhasebeleştireceğine açıklık getirmek üzere değiştirilmiştir. Müşterek taraflardan biri kontrol gücünü elde ettiğinde, bu işlem aşamalı olarak gerçekleşen işletme birleşmesi olarak dikkate alınarak satın alan tarafın önceden sahip olduğu payı gerçeğe uygun değeriyle yeniden ölçmesi gerekecektir. Taraflardan birinin müşterek kontrolü devam ettiğinde (ya da müşterek kontrolü elde ettiğinde) daha önce sahip olunan payın yeniden ölçülmesi gerekmemektedir.

UMS 23 Borçlanma Maliyetleri

UMS 23, finansman faaliyetlerinin tek bir merkezden yürütüldüğü durumlarda aktifleştirilebilir borçlanma maliyetlerinin hesaplanmasında kullanılan genel amaçlı borçlanma havuzuna, halihazırda geliştirme aşamasında olan veya inşaatı devam eden özellikli varlıkların finansmanı için doğrudan borçlanılan tutarların dahil edilmemesi gerektiğine açıklık kazandırmak üzere değiştirilmiştir. Kullanıma veya satışa hazır olan özellikli varlıkların – veya özellikli varlık kapsamına girmeyen herhangi bir varlığın - finansmanı için direkt borçlanılan tutarlar ise genel amaçlı borçlanma havuzuna dahil edilmelidir.

UMS 28’deki değişiklikler- İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki uzun dönemli yatırımlar

UMSK tarafından Ekim 2017’de iştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlardan özkaynak yönteminin uygulanmadığı diğer finansal araçların ölçülmesinde UFRS 9 uygulanması gerektiğine açıklık getirmek üzere UMS 28’de değişiklik yapılmıştır. Bu yatırımlar, esasında, işletmenin iştiraklerdeki veya iş ortaklıklarındaki net yatırımının bir parçasını oluşturan uzun dönemli elde tutulan paylarıdır. Bir işletme, UMS 28'in ilgili paragraflarını uygulamadan önce, bu türden uzun dönemli yatırımların ölçümünde UFRS 9'u uygular. UFRS 9 uygulandığında, uzun vadeli yatırımların defter değerinde UMS 28'in uygulanmasından kaynaklanan herhangi bir düzeltme yapılmaz. Bu değişiklik, 1 Ocak 2019 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Grup, UMS 28 değişikliğinin uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir

UFRS 9’daki değişiklikler- Negatif tazminata sebep olan erken ödemeler

UMSK, Ekim 2017’de finansal araçların muhasebeleştirilmesine yönelik açıklık kazandırmak üzere UFRS 9'un gerekliliklerini değiştirmiştir. Erken ödendiğinde negatif tazminata neden olan finansal varlıklar, UFRS 9'un diğer ilgili gerekliliklerini karşılıması durumunda itfa edilmiş maliyeti üzerinden veya gerçeğe uygun değer farkları diğer kapsamlı gelire yansıtılarak ölçülebilir. UFRS 9 uyarınca, sözleşmesi erken sona erdirildiğinde, henüz ödenmemiş anapara ve faiz tutarını büyük ölçüde yansıtan 'makul bir ilave tazminat' ödenmesini gerektiren erken ödeme opsiyonu içeren finansal varlıklar bu kriteri karşılamaktadır. Bu değişiklik, 1 Ocak 2019 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Grup, UFRS 9 değişikliğinin uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir.

2.4 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları

Grup yönetimi, konsolide finansal tabloları hazırlarken Grup’un muhasebe politikalarını uygulanmasını ve raporlanan varlıkların, yükümlülüklerin, gelir ve giderlerin miktarlarını etkileyen muhakeme, tahmin ve varsayımlarda bulunmuştur. Gerçek miktarlar tahmini miktarlardan değişiklik gösterebilir.

Tahminler ve ilgili varsayımlar sürekli olarak gözden geçirilmektedir. Tahminlere yapılan değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilmektedir.

Page 205: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 203

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(i) Varsayımlar ve tahminlere bağlı belirsizlikler

Konsolide finansal tablolarda kayda alınan tutarlarla ilgili olarak, önemli etkisi olan muhasebe politikalarının uygulamasına ilişkin önemli değerlendirmeler ve müteakip dönemlerde önemli düzeltme gerektirebilecek tahminler ve varsayımlara ilişkin belirsizliklerle ilgili bilgiler aşağıdaki dipnotlarda açıklanmıştır: • Dipnot 9 – Stok karşılıkları: Stok değer düşüklüğü ile ilgili olarak stoklar fiziksel olarak ve ne kadar geçmişten geldiği incelenmekte ve kullanılamayacak olduğu tahmin edilen stok

kalemleri için karşılık ayrılmaktadır. • Dipnot 11 ve Dipnot 12 – Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürleri: Grup yönetimi maddi ve maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürlerinin belirlenmesinde

teknik ekibinin tecrübeleri ve özellikle özel maliyetler için ileriye dönük pazarlama ve yönetim stratejileri doğrultusunda önemli varsayımlarda bulunmaktadır.• Dipnot 11 – Maddi duran varlıklar içerisindeki arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazlar, finansal tablolarda değerlenmiş tutarlarından belirtilmiş

olup gerçeğe uygun değer hesaplamasında kullanılmış olan önemli varsayımlar Dipnot 11’de belirtilmiştir. İlgili maddi duran varlıkların değerlemeleri 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, bağımsız bir değerleme şirketi olan TSKB Gayrımenkul Değerleme A.Ş. tarafından yapılmıştır.

• Dipnot 15 – Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar: Kıdem tazminatı yükümlülüğü, iskonto oranları, gelecekteki maaş artışları ve çalışanların ayrılma oranlarını içeren birtakım varsayımlara dayalı aktüeryal hesaplamalar ile belirlenmektedir. Bu planların uzun vadeli olması sebebiyle, söz konusu varsayımlar önemli belirsizlikler içermektedir.

• Dipnot 25 – Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri: Ertelenmiş vergi varlıkları gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle geçici farklardan ve birikmiş zararlardan faydalanmanın kuvvetle muhtemel olması durumunda kaydedilmektedir. Kaydedilecek olan ertelenmiş vergi varlıkların tutarı belirlenirken gelecekte oluşabilecek olan vergilendirilebilir karlara ilişkin önemli tahminler ve değerlendirmeler yapmak gerekmektedir.

• Dipnot 29 – Gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesi: Gerçeğe uygun değerin belirlenmesinde kullanılan gözlemlenebilir ve gözlemlenebilir nitelikte olmayan piyasa bilgilerin kullanılmasında belli başlı tahminler yapılmaktadır.

(ii) Gerçeğe uygun değerlerin ölçümü

Grup’un çeşitli muhasebe politikaları ve açıklamaları hem finansal hem de finansal olmayan varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesini gerektirmektedir.

Grup, şayet üçüncü taraf bilgileri, örneğin aracı kote edilmiş fiyatları veya fiyatlandırma servisleri, gerçeğe uygun değeri ölçmek için kullanıldıysa değerlendirme takımı üçüncü taraflardan elde edilen bilgiyi değerlendirme sonuçlarının TFRS’nin gerekliliklerine, gerçeğe uygun değerlemelerin gerçeğe uygun değerleme hiyerarşisinde hangi seviyede sınıflandırılması gerektiği de dahil olmak üzere, uyumu sonucunu desteklemek için gözden geçirir.

Bir varlığın veya yükümlülüğün gerçeğe uygun değerini ölçerken Grup pazarda gözlemlenebilir bilgileri kullanır. Gerçeğe uygun değerlemeler aşağıda belirtilen değerleme tekniklerinde kullanılan bilgilere dayanarak belirlenen gerçeğe uygun değerleme hiyerarşisindeki değişik seviyelere sınıflanmaktadır.

• Seviye 1: Özdeş varlıklar veya borçlar için aktif piyasalardaki kayıtlı (düzeltilmemiş) fiyatla;• Seviye 2: Seviye 1’de yer alan kayıtlı fiyatlar dışında kalan ve varlıklar veya borçlar açısından doğrudan (fiyatlar aracılığıyla) veya dolaylı olarak (fiyatlardan türetilmek suretiyle)

gözlemlenebilir nitelikteki veriler;• Seviye 3: Varlık veya borçlara ilişkin olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan veriler (gözlemlenebilir nitelikte olmayan veriler).

Page 206: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

204 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(iv) Gerçeğe uygun değerin belirlenmesi

Gerçeğe uygun değerler ölçme ve/veya açıklama amacıyla aşağıdaki yöntemlerle belirlenmektedir. Uygulanabilir olması halinde, gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesinde kullanılan varsayımlarla ilgili ilave bilgiler varlık veya yükümlülüğe özgü dipnotlarda sunulmuştur.

Ticari ve diğer alacaklar

Ticari ve diğer alacakların gerçeğe uygun değerleri gelecekteki nakit akışlarının ölçüm tarihindeki piyasa faiz oranları ile indirgenmesiyle bulunacak değer olarak tahmin edilir. Belirli bir faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar indirgenme etkisinin önemsiz olması durumda orijinal fatura tutarından değerlenirler. Bu gerçeğe uygun değerler ilk muhasebeleştirme sırasında ve açıklama amacıyla her raporlama dönemi sonunda belirlenir.

Türev finansal araçlar

Türev finansal araçların gerçeğe uygun değerleri aktif piyasada işlem gören fiyatları üzerinden belirlenir veya uygun olduğu durumlarda iskonto edilmiş nakit akımları yöntemiyle belirlenir. İskonto faktörleri swap getiri eğrilerine finansal aracın özelliklerini yansıtan ek bir marj da dahil edilerek hesaplanır.

Diğer türev olmayan finansal yükümlülükler

Diğer türev olmayan finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerleri, ilk muhasebeleştirme sırasında ve açıklama amacıyla her raporlama dönemi sonunda belirlenir. Gerçeğe uygun değer, gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının ölçüm tarihindeki piyasa faiz oranları ile bugünkü değere indirgenmesi ile hesaplanmaktadır.

Maddi duran varlıklar

Maddi duran varlıklar içerisindeki arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazlar, finansal tablolarda değerlenmiş tutarlarından belirtilmiş olup gerçeğe uygun değer hesaplamasında kullanılmış olan önemli varsayımlar Dipnot 11’de belirtilmiştir. İlgili maddi duran varlıkların değerlemeleri 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, bağımsız bir değerleme şirketi olan TSKB Gayrımenkul Değerleme A.Ş. tarafından yapılmıştır.

2.5 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler

31 Aralık 2017 tarihinde sona eren yıla ait finansal tabloları hazırlanırken kullanılan önemli muhasebe politikaları, 31 Aralık 2016 tarihli finansal tablolar içerisinde detaylı olarak açıklanan muhasebe politikaları ile tutarlılık arz etmektedir. Ayrıca, maddi duran varlıklar içerisinde yer alan arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazlar da maliyet esasından yeniden değerleme esasına göre kayıtlarına almaya başlamıştır. Söz konusu maddi duran varlıkların yeniden değerleme yöntemine göre finansal tablolara yanstılması TMS 8, paragraf 17’ye göre geriye dönük olarak uygulanmamıştır.

Page 207: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 205

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

3 İlişkili Taraf Açıklamaları

(a) İlişkili Taraf Bakiyeleri 31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan kısa vadeli alacaklar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Ticari Ticari olmayan Ticari Ticari olmayan

Kısa vadeli alacaklarTicari alacaklar 32.140.674 9.234.230 51.191.182 8.746.570Şüpheli alacaklar 275.922 -- 3.410.559 --Şüpheli alacaklar karşılığı (-) (275.922) -- (3.410.559) --

Toplam 32.140.674 9.234.230 51.191.182 8.746.570

Şüpheli alacak karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

2017 20161 Ocak bakiyesi 3.410.559 3.134.496Dönem içinde ayrılan karşılık -- 276.063Önceki dönem ayrılan karşılıklardan tahsilatlar(-) (3.134.637) --

31 Aralık bakiyesi 275.922 3.410.559

i) İlişkili taraflardan alacaklar:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Ortaklardan Kazancı Holding’in iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Ticari Ticari olmayan Ticari Ticari olmayanAksa Elektrik Satış A.Ş. 29.919.413 -- 18.064.023 --Datça Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretimi A.Ş. -- 8.584.875 18.038 1.612.027Kazancı Holding -- -- 3.663.739 6.752.058Kazancı Teknik Cihazlar Yedek Parça A.Ş. -- -- 6.219.517 --Aksa Jeneratör Sanayi A.Ş. -- -- 766.757 --Diğer 78.393 -- 53.050 --Toplam 29.997.806 8.584.875 28.785.124 8.364.085

Page 208: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

206 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Ortaklardan Kazancı Holding’in dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Ticari Ticari olmayan Ticari Ticari olmayanAksa Teknoloji A.Ş. -- 176.482 -- --Çoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. -- -- 4.491.513 --Aksa Satış ve Pazarlama A.Ş. -- -- 13.788.009 --Aksa International Ltd. -- -- 3.027.389 --Diğer -- 271.949 -- --

Toplam -- 448.431 21.306.911 --

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar: Ticari Ticari olmayan Ticari Ticari olmayanKoni İnşaat A.Ş 2.142.868 -- 1.098.053 --Flamingo Enerji Üretim ve Satış A.Ş. -- 200.924 -- 363.846Diğer -- -- 1.094 18.639Toplam 2.142.868 200.924 1.099.147 382.485 Toplam ilişkili taraflardan alacaklar 32.140.674 9.234.230 51.191.182 8.746.570

ii) İlişkili taraflara borçlar:

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflara kısa vadeli borçlar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Ticari Ticari olmayan Ticari Ticari olmayan

Kısa vadeli borçlar

Ticari Borçlar 76.256.568 9.020.316 64.689.396 --Toplam borçlar 76.256.568 9.020.316 64.689.396 --

Page 209: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 207

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Ortaklardan Kazancı Holding’in iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: TicariTicari

olmayan TicariTicari

olmayanATK Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. 9.185.129 -- 8.774.002 --Aksa Şanlıurfa Doğalgaz Dağıtım Ltd. Şti. 3.873.273 -- 9.115.589 --Aksa Manisa Doğalgaz Dağıtım A.Ş. 2.610.581 -- 9.027.923 --Aksa Jeneratör Sanayi A.Ş. 388.027 -- 35.521.673 --Aksa Havacılık A.Ş. 101.368 -- 33.536 --Aksa Elektrik Satış A.Ş. 9.925 -- 171.777 --Kazancı Holding -- 5.971.956 -- --Diğer -- -- 12.210 --

Toplam 16.168.303 5.971.956 62.656.710 --

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Ortaklardan Kazancı Holding’in dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Ticari

Ticari olmayan Ticari

Ticari olmayan

Çoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. 36.183.950 -- 13.090 --Fırat Elektrik Perakende Satış A.Ş. 16.816.838 -- -- --Aksa Far East PTE Ltd 1.915.605 -- 918.564 --Aksa Power Generation Fze. 1.294.416 -- 705.841 --Diğer 400.658 -- 135.235 --

Toplam 56.611.467 -- 1.772.730 --

Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar: Ticari

Ticari olmayan Ticari

Ticari olmayan

Elektrik Altyapı Hizmetleri Ltd. Şti. 674.375 -- 212.171 --Koni İnşaat A.Ş. 260.721 -- 37.886 --Flamingo Enerji Üretim ve Satış A.Ş. -- 3.048.360 -- --Diğer 2.541.702 -- 9.899 --

Toplam 3.476.798 3.048.360 259.956 --Toplam ilişkili taraflara borçlar 76.256.568 9.020.316 64.689.396 --

Page 210: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

208 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(b) İlişkili Taraf İşlemleri

i) İlişkili taraflara yapılan satışlar:

1 Ocak – 31 Aralık 2017 1 Ocak – 31 Aralık 2016Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Mal ve Hizmet Diğer Mal ve Hizmet DiğerAksa Elektrik Satış A.Ş. 298.684.410 71.779 815.040.620 164.704Diğer 487.995 71.309 -- 133.494Toplam 299.172.405 143.088 815.040.620 298.198

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Mal ve Hizmet Diğer Mal ve Hizmet DiğerÇoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. 127.665.030 -- 92.337.005 --Fırat Aksa Elektrik Perakende Satış A.Ş. 72.101.998 -- 52.736.942 2.443Diğer 50.000 2.511 -- --Toplam 199.817.028 2.511 145.073.947 2.443 Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar: Mal ve Hizmet Diğer Mal ve Hizmet DiğerKoni İnşaat Sanayi A.Ş. 16.953.366 555.664 -- --Elektrik Altyapı Hizmetleri Ltd. Şti. -- -- -- 212.453Diğer -- 15.691 -- --Toplam 16.953.366 571.355 -- 212.453Toplam 515.942.799 716.954 960.114.567 513.094

Page 211: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 209

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

ii) İlişkili taraflardan yapılan alışlar:

1 Ocak – 31 Aralık 2017 1 Ocak – 31 Aralık 2016Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Mal ve Hizmet Diğer Mal ve Hizmet DiğerAksa Şanlıurfa Doğalgaz Dağıtım Ltd. Şti. 47.505.153 -- 39.842.985 --Aksa Manisa Doğalgaz Dağıtım A.Ş. 41.266.323 3.663 22.540.646 --Aksa Elektrik Satış A.Ş. 21.448.834 447.330 72.161.284 370.102Aksa Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş. 14.722.842 -- 95.651.175 --Kazancı Holding 3.705.583 540.091 -- 486.599ATK Sigorta aracılık Hizmetleri A.Ş 2.680.717 3.680.880 3.658 1.238.614Aksa Jeneratör Sanayi A.Ş. 25.821 12.126 25.654.851 190.645Aksa Doğalgaz Dağıtım A.Ş. -- -- 197 --Aksa Ordu Giresun Doğalgaz Dağıtım A.Ş. -- -- -- 825Diğer 65.661 1.945.256 8.704 20.889Toplam 131.420.934 6.629.346 255.863.500 2.307.674

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Mal ve Hizmet Diğer Mal ve Hizmet DiğerÇoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. 6.789.291 -- 3.269.076 --Fırat Elektrik Perakende Satış A.Ş. 4.680.246 -- 4.024.803 5.458Aksa Satış ve Pazarlama A.Ş. -- -- 1.300 6.010Aksa Servis ve Kiralama A.Ş. -- -- 2.603 2.998Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. -- -- -- 408.136Aksa Power Generation Fze. -- -- 3.965.906 --Fırat Elektrik Dağıtım A.Ş. -- -- -- 21.868Diğer 455.527 156.353 -- --Toplam 11.925.064 156.353 11.263.688 444.470

Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar: Mal ve Hizmet Diğer Mal ve Hizmet DiğerKoni İnşaat Sanayi A.Ş. 132.550 2.292.341 90.718 2.174.809Elektrik Altyapı Hizmetleri Ltd. Şti. -- -- -- 1.244.365Reform Altyapı Hizmetleri A.Ş -- -- -- 14.814Diğer 300.168 1.312.061 -- --Toplam 432.718 3.604.402 90.718 3.433.988Toplam ilişkili taraflardan yapılan alışlar 143.778.716 10.390.101 267.217.906 6.186.132

Page 212: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

210 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

iii) İlişkili taraflardan finansman gelirleri:

1 Ocak - 31 Aralık 2017

1 Ocak - 31 Aralık 2016

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Faiz ve kur farkı Faiz ve kur farkıAksa Elektrik Satış A.Ş. 5.369.015 3.886.802Kazancı Holding 1.367.971 2.752.991Aksa Jeneratör Sanayi A.Ş. 1.345.541 486.497Diğer 628.928 34.888Toplam 8.711.455 7.161.178

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Faiz ve kur farkı Faiz ve kur farkıFırat Elektrik Perakende Satış A.Ş. 422.095 164.859Çoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. 177.471 163.801Diğer 3.596 --Toplam 603.162 328.660

Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar: Faiz ve kur farkı Faiz ve kur farkıKoni İnşaat Sanayi A.Ş. 359.270 21.897Flamingo Enerji Üretim ve Satış A.Ş. 28.300 35.734Diğer 21.399 13.102Toplam 408.969 70.733

Toplam ilişkili taraflardan finansman gelirleri 9.723.586 7.560.571

Page 213: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 211

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

iv) İlişkili taraflara finansman giderleri:

1 Ocak - 31 Aralık 2017

1 Ocak - 31 Aralık 2016

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Faiz ve kur farkı Faiz ve kur farkıAksa Elektrik Satış A.Ş. 7.414.233 17.227.239Kazancı Holding 1.067.432 5.191.478Aksa Doğalgaz Toptan Satış A.Ş 135.282 --Aksa Havacılık A.Ş. 107.076 24.654Aksa Şanlıurfa Doğalgaz Dağıtım Ltd. Şti. 77.958 56.246Aksa Manisa Doğalgaz Dağıtım A.Ş. 73.530 5.344.564Aksa Jeneratör Sanayi A.Ş. 45.706 2.715.657Datça Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş -- 304.160Diğer 1.925 11.037Toplam 8.923.142 30.875.035

Ortaklardan Kazancı Holding A.Ş’nin Dolaylı iştirak ve bağlı ortaklıkları olan ilişkili taraflar: Faiz ve kur farkı Faiz ve kur farkıÇoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş. 2.077.160 2.503.660Fırat Elektrik Perakende Satış A.Ş. 311.812 4.100.374Aksa Satış ve Pazarlama A.Ş. -- 9.695Aksa Teknoloji A.Ş. -- 7.279Diğer 11.553 1.838Toplam 2.400.525 6.622.846

Direkt sermaye ilişkisi bulunmayıp üst düzey yöneticileri Grup’un yöneticileri ile aynı olan ilişkili taraflar: Faiz ve kur farkı Faiz ve kur farkıKoni İnşaat Sanayi A.Ş. 58.398 111.296Elektrik Altyapı Hizmetleri Ltd. Şti. 25.881 24.942Diğer 226.972 --Toplam 311.251 136.238 Toplam ilişkili taraflara finansman gideri 11.634.917 37.634.119

Page 214: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

212 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

v) İlişkili tarafların Grup lehine vermiş olduğu kefalet v.b. yükümlülükler:

Grup’un kullanmış olduğu kredilere karşılık yapılan genel kredi sözleşmeleri çerçevesinde ortakların ve ilişkili şirketlerin Grup lehine vermiş olduğu kefaletler toplamı 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla 1.428.109.100 TL (31 Aralık 2016: 2.402.618.776 TL)’dir.

vi) Üst yönetim kadrosuna ait ücretler ve menfaatler toplamı:

Grup’un 31 Aralık 2017 tarihinde sona eren yıla ait üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar toplamı 2.283.354 TL (31 Aralık 2016: 3.993.427 TL) tutarındadır. 4 Ticari Alacak ve Borçlar

(a) Kısa Vadeli Ticari Alacaklar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:

Kısa vadeli ticari alacaklar 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Ticari alacaklar 677.158.715 222.049.698Tahakkuk etmemiş finansman geliri (-) (2.549.317) (2.931.279)Şüpheli alacaklar 9.233.263 17.649.201Şüpheli alacaklar karşılığı (-) (9.233.263) (17.649.201)Gelir tahakkukları -- 175.779 Toplam ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 674.609.398 219.294.198

Grup’un kısa vadeli ticari alacaklarına ilişkin kredi riski, kur riski ve değer düşüklüğüne ilişkin detaylar Not 28’de açıklanmıştır.

31 Aralık tarihinde sona eren yıllardaki şüpheli alacaklar karşılığı hareketleri aşağıdaki gibidir:

2017 20161 Ocak bakiyesi 17.649.201 17.464.117Dönem içinde ayrılan karşılık 4.160.838 185.084Önceki dönem ayrılan karşılıklardan tahsilatlar (-) (12.576.777) --

31 Aralık bakiyesi 9.233.262 17.649.201

Page 215: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 213

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(b) Kısa Vadeli Ticari Borçlar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla ilişkili olmayan taraflara ticari borçlar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:

Kısa vadeli ticari borçlar 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Ticari borçlar 413.124.011 278.233.768Tahakkuk etmemiş finansman gideri (-) (3.388.553) (2.527.057)Gider tahakkukları 3.610.907 4.030.575 Toplam ilişkili olmayan taraflara ticari borçlar 413.346.365 279.737.286

Grup’un kısa vadeli ticari borçlarına ilişkin kur ve likidite riski Not 28’de açıklanmıştır.

5 Nakit ve Nakit Benzerleri

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla nakit ve nakit benzerlerinin detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Kasa 230.436 404.486Bankalar 59.347.355 218.960.369

- Vadesiz mevduat 7.502.655 20.450.147- Vadeli mevduat 51.813.380 5.091.722- Blokeli mevduat (*) 31.320 193.418.500

Toplam 59.577.791 219.364.855Kullanımı kısıtlı bakiyeler (31.320) (193.418.500)Satış amaçlı sınıflandırılan varlık grupları içerisindeki nakit ve nakit benzerleri (Not 31) -- 15.662.073Nakit akış tablosundaki nakit ve nakit benzerleri 59.546.471 41.608.428

(*) 31 Aralık 2016 tarihindeki blokeli mevduat tutarı başlıca Grup’un bağlı ortaklıklarından İdil İki Enerji bünyesindeki Kozbükü santrali satışıyla ilgili tahsil edilen satış tutarının ilgili yatırım kredisinin kapatılmasıyla ilgili elde tutulan 55.000.000 USD’lik bölümünden oluşmaktadır. Kozbükü santral inşaatı ile ilgili alınmış olan söz konusu yatırım kredisinin geri ödemesi 27 Ocak 2017 tarihinde yapılmış olup bu tarihe kadar söz konusu ödeme tutarı banka tarafından Grup’un bloke mevduat hesaplarında takip edilmiştir.

Grup’un nakit ve nakit benzerleri için kredi, kur, faiz oranı riskleri ve duyarlılık analizleri Not 28’de belirtilmiştir.

Page 216: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

214 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

6 Finansal Yatırımlar

(a) Finansal Varlıklar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla finansal varlıklar aşağıdaki gibidir:

Finansal Varlık İktisap % 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. (*) 0,67 412.408 412.408

Toplam 412.408 412.408

(*) Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.’nin sermayesine iştirak edilmek amacıyla Grup tarafından 20 Kasım 2014 tarihi itibarıyla 412.408 adet C grubu pay alınmıştır.

(b) Türev Finansal Varlıklar

Türev finansal araçlar, finansal riskten korunma muhasebesi için gerekli finansal riskten korunma ilişkisi içerisinde tasarlanmadığı durumlarda konsolide finansal tablolarda türev finansal araçlar olarak muhasebeleştirilmektedir. Grup’un finansal riskten korunma muhasebesi koşullarını yerine getiren finansal riskten korunma işlemleri ise riskten korunma amaçlı türev finansal araçlar olarak sınıflandırılmaktadır.

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla türev finansal araçların detayları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Gerçeğe uygun değeri Gerçeğe uygun değeri

Varlık Yükümlülük Varlık YükümlülükKısa vadeli türev finansal enstrümanlarNakit akış riskinden korunmaya yönelikolanlar 2.576.770 -- 1.339.627 --Alım-satım amaçlı elde tutulanlar -- (3.052.466) 5.165.563 -- Toplam 2.576.770 (3.052.466) 6.505.190 --

Satın alınan opsiyonlar da dahil olmak üzere nette alacak durumunda olan (gerçeğe uygun değeri pozitif olan) tüm türev finansal araçlar türev finansal varlıklar, nette borç durumunda olan (gerçeğe uygun değeri negatif olan) tüm türev finansal araçlar da türev finansal yükümlülükler olarak raporlanmıştır.

Grup’un, türev finansal araçlarla ilgili kredi ve kur riskleri Not 28’de açıklanmıştır.

Page 217: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 215

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

7 Finansal Borçlanmalar

Kısa vadeli 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Kısa vadeli banka kredileri 440.990.351 377.122.889Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 638.020 18.696.630

Toplam 441.628.371 395.819.519 Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları Uzun vadeli banka kredilerinin kısa vadeli kısımları 840.155.894 658.708.167

Toplam 840.155.894 658.708.167 Uzun vadeliUzun vadeli banka kredileri 1.158.627.222 1.296.240.646Finansal kiralama işlemlerinden borçlar -- 70.501.322

Toplam 1.158.627.222 1.366.741.968

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla Grup’un toplam banka kredileri ve finansal kiralama işlemlerinden borçları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016

Banka kredileri 2.439.773.467 2.332.071.702Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 638.020 89.197.952

Toplam 2.440.411.487 2.421.269.654

Page 218: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

216 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla açık olan kredilere ilişkin vade ve şartlar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017Para birimi Faiz oranı Nominal değer Kayıtlı değeri TL % 12,25 - %18,50 1.085.499.166 1.109.510.423ABD Doları 6MLibor +%0,15- 6MLibor +%6,35 1.191.195.863 1.203.091.285Avro Euribor6M+% 1,60 - % 3,84 136.291.496 127.171.759Toplam 2.412.986.525 2.439.773.467

31 Aralık 2016Para birimi Faiz oranı Nominal değer Kayıtlı değeri TL %11,50-3MTRLLibor+%7,00 896.697.513 917.471.569ABD Doları Libor +%0,15 – %6,35 1.175.894.001 1.256.151.873Avro Euribor +%1,80 – Euribor +%6,50 154.245.049 158.448.260Toplam 2.226.836.563 2.332.071.702

31 Aralık 2017Vade Para birimi Döviz tutarı TL Karşılığı1 Yıldan Az ABD Doları 144.022.552 541.282.499

Avro 13.213.331 59.664.798TL 680.198.948 680.198.948

1-2 Yıl ABD Doları 45.376.992 171.157.476Avro 10.361.626 46.787.921TL 258.454.686 258.454.686

2-3 Yıl ABD Doları 33.667.403 126.990.076Avro 2.999.060 13.542.255TL 119.621.836 119.621.836

3-4 Yıl ABD Doları 25.701.580 96.943.790Avro 1.589.367 7.176.785TL 33.505.833 33.505.833

4-5 Yıl ABD Doları 22.818.684 86.069.793TL 17.729.119 17.729.119

5 Yıl ve Üstü ABD Doları 47.893.012 180.647.652Toplam 2.439.773.467

Page 219: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 217

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık 2016Vade Para birimi Döviz tutarı TL Karşılığı1 Yıldan az ABD Doları 84.381.738 296.956.211 Avro 14.763.984 54.772.903 TL 684.101.942 684.101.9421-2 yıl ABD Doları 46.839.672 164.838.174 Avro 13.203.152 48.982.373 TL 210.519.783 210.519.7832-3 yıl ABD Doları 44.446.723 156.416.907 Avro 9.894.615 36.708.033 TL 22.849.844 22.849.8443-4 yıl ABD Doları 35.625.416 125.372.963 Avro 3.338.969 12.387.2424-5 yıl ABD Doları 30.689.744 108.003.346 Avro 1.431.137 5.309.3745 yıl ve üstü ABD Doları 114.959.159 404.564.272

Avro 77.720 288.335Toplam 2.332.071.702

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla finansal kiralama işlemlerinden borçlar detayı aşağı gibidir:

31 Aralık 2017Vade Para birimi Döviz tutarı TL Karşılığı1 Yıldan Az Avro 141.295 638.020

Toplam 638.020

Page 220: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

218 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık 2016Vade Para birimi Döviz tutarı TL Karşılığı1 yıldan az Avro 5.039.659 18.696.6311-2 yıl Avro 4.275.230 15.860.6762-3 yıl Avro 3.265.769 12.115.6763-4 yıl Avro 2.901.102 10.762.8004-5 yıl Avro 2.819.899 10.461.5445 yıl ve üstü Avro 5.741.563 21.300.625Toplam 89.197.952

31 Aralık 2016 tarihiyle Grup’un bağlı ortaklığı Alenka Enerji’ye ait olan 59.899.866 TL tutarındaki finansal kiralama işlemlerinden borçlar, Alenka Enerji’nin satılmasının ardından Grup’un finansal yükümlülükleri içerisinden çıkmıştır.

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla diğer finansal yükümlülükler aşağıdaki gibidir:

Kısa vadeli diğer finansal yükümlülükler 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016

Faktoring borçları 175.783.689 127.736.250Uzun vadeli çıkarılmış tahvil borcunun kısa vadeli kısmı 84.023.074 163.062.228Diğer finansal yükümlülükler 7.850 5.502Toplam 259.814.613 290.803.980

Uzun vadeli diğer finansal yükümlülükler 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016

Faktoring borçları 17.112.079 77.228.969Uzun vadeli çıkarılmış tahvil borcu 119.166.031 174.083.496Toplam 136.278.110 251.312.465

Şirket, 24 Haziran 2016 tarihinde, 60.000.000 TL nominal tutarlı 2 yıl vadeli, üç ayda bir kupon ödemeli ve %3,3763 kupon oranlı tahvil ihraç etmiştir. Tahvilin vade başlangıç tarihi 28 Haziran 2016 olup, itfa tarihi 28 Haziran 2018’dir.

Şirket, 24 Haziran 2016 tarihinde, 140.000.000 TL nominal tutarlı, 3 yıl vadeli, üç ayda bir kupon ödemeli %3,6795 kupon oranlı tahvil ihraç etmiştir. Tahvilin vade başlangıç tarihi 28 Haziran 2016 olup, itfa tarihi 26 Haziran 2019'dur.

Şirket, 15 Kasım 2017 tarihinde 135.000.000 TL tutarında ana para ödemesi yapmıştır.

Page 221: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 219

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla tahvil borçlarının detayı aşağı gibidir:

31 Aralık 2017Vade Para birimi TL1 Yıldan Az TL 84.023.0741-2 Yıl TL 119.166.031Toplam 203.189.105

31 Aralık 2016Vade Para birimi TL1 Yıldan Az TL 163.062.2281-2 Yıl TL 67.754.8572-3 Yıl TL 106.328.639Toplam 337.145.724 31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla faktoring borçlarının detayı aşağı gibidir:

31 Aralık 2017Vade Para birimi TL1 Yıldan Az TL 175.783.6891-2 Yıl TL 17.112.079Toplam 192.895.768

31 Aralık 2016Vade Para birimi TL1 Yıldan Az TL 127.736.2501-2 Yıl TL 63.026.6312-3 Yıl TL 14.202.338Toplam 204.965.219

Grup’un finansal borçlarına ilişkin, likidite ve kur riskine ilişkin detaylar Not 28’de açıklanmıştır.

Page 222: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

220 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

8 Diğer Alacak ve Borçlar

(a) Kısa Vadeli Diğer Alacaklar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla, ilişkili olmayan taraflardan kısa vadeli diğer alacaklar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:

Kısa vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Bağlı ortaklık satışlarından alacaklar (*) 81.434.843 --Şüpheli alacaklar 9.004.945 8.095.259Şüpheli alacaklar karşılığı (-) (9.004.945) (8.095.259)Verilen depozito ve teminatlar 354.592 292.836Diğer 3.164.259 109.911 Toplam 84.953.694 402.747

(*) Alenka Enerji’nin satışından dolayı Borusan EnBW Enerji Yatırımlar ve Üretim A.Ş’den alacaktan oluşmaktadır.

Grup’un kısa vadeli diğer alacaklarına ilişkin kredi ve kur riskine ilişkin detaylar Not 28’de açıklanmıştır.

31 Aralık tarihinde sona eren yıllara ait diğer şüpheli alacaklar karşılığı hareketleri aşağıdaki gibidir:

2017 20161 Ocak bakiyesi 8.095.259 8.173.855Dönem içinde ayrılan karşılık 3.263.714 185.554Önceki dönem ayrılan karşılıklardan tahsilatlar (-) (2.354.028) (264.150)31 Aralık bakiyesi 9.004.945 8.095.259

Page 223: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 221

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(b) Uzun Vadeli Diğer Alacaklar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla ilişkili olmayan taraflardan uzun vadeli diğer alacaklar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:

Uzun vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Verilen depozito ve teminatlar 15.662.583 20.170.031 Toplam 15.662.583 20.170.031

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla verilen depozito ve teminatlar başlıca Takasbank’a verilen 14.377.277 TL tutarındaki teminatlardan oluşmaktadır (31 Aralık 2016: 19.708.127 TL).

Grup’un uzun vadeli diğer alacaklarına ilişkin kredi ve kur riskine ilişkin detaylar Not 28’de açıklanmıştır.

(c) Kısa Vadeli Diğer Borçlar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla ilişkili olmayan taraflara diğer borçlar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır:

Kısa vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Ödenecek KDV 10.266.943 10.674.453Alınan depozito ve teminatlar 2.238.675 1.878.233Diğer 2.311.971 2.071.882

Toplam 14.817.589 14.624.568

Grup’un kısa vadeli diğer borçlarına ilişkin kur ve likidite riski Not 28’de açıklanmıştır.

Page 224: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

222 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

9 Stoklar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla stoklar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Diğer yedek parça ve işletme malzemesi stokları 242.385.416 255.002.524İlk madde ve malzeme 144.859.756 102.737.428Yarı mamuller 29.232.348 22.559.114Ticari mallar -- 298.603Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) (12.616.810) (12.551.286) Toplam 403.860.710 368.046.383

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla Grup’un stokları ağırlıklı olarak fuel oil, yağ, yakıt ve santral için gerekli olan yedek parça ve işletme malzemelerinden oluşmakta olup stoklar üzerinde verilen herhangi bir rehin, şerh veya teminat bulunmamaktadır.

Stoklara ilişkin olarak değer düşüklüğü oluşup oluşmadığı yapılan yaşlandırma çalışmaları neticesinde uzun zamandır hareket görmeyen stokların belirlenip hareket görmeme gerekçesine göre net gerçekleşebilir değeri göz önünde bulundurularak test edilmektedir.

31 Aralık 2017 tarihinde sona eren hesap döneminde, Grup’un stok değer düşüklüğü politikalarına göre hareket görmeyen stoklar ve net gerçekleşebilir değer değerlemelerine göre stoklarda değer düşüklüğü karşılığı 12.616.810TL’dir (31 Aralık 2016: 12.551.286 TL).

10 Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler

(a) Peşin Ödenmiş Giderler- Kısa Vadeli

Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Verilen ilk madde malzeme alım avansları 23.006.628 48.394.631Peşin ödenen sigorta giderleri 5.109.497 4.315.929Peşin ödenen diğer giderler 4.246.009 2.919.985 Toplam 32.362.134 55.630.545

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla verilen ilk madde malzeme alım avansları ağırlıklı olarak santral yapımı ile ilgili tedarikçilere verdiği avanslardan oluşmaktadır.

Page 225: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 223

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(b) Peşin Ödenmiş Giderler- Uzun Vadeli

Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016

Verilen sabit kıymet alımı avansları 4.099.226 1.347.580Peşin ödenen diğer giderler 36.732 119.634 Toplam 4.135.958 1.467.214

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla verilen sabit kıymet avansları ağırlıklı olarak Afrika’daki santral yapılımı ile ilgili tedarikçilere verdiği avanslardan oluşmaktadır.

11 Maddi Duran Varlıklar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla maddi duran varlıklar diğer maddi duran varlıklar ve maden varlıklarından oluşmaktadır.

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Diğer maddi duran varlıklar 3.574.857.896 2.384.068.685Maden varlıkları 70.003.434 69.561.892 Toplam 3.644.861.330 2.453.630.577

Page 226: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

224 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

AK

SA E

NER

Jİ Ü

RET

İM A

NO

NİM

ŞİR

KET

İ VE

B

LI O

RTA

KLI

KLA

RI

BA

ĞIM

SIZ

DE

NE

TİM

DE

N G

MİŞ

31

AR

AL

IK 2

01

7 T

AR

İHL

İ K

ON

SO

LİD

E F

İNA

NS

AL

TA

BL

OL

AR

A İ

LİŞ

KİN

IKL

AY

ICI

DİP

NO

TL

AR

(TÜ

M T

UTA

RLAR

RK L

İRAS

I (“

TL”)

OLA

RAK

GÖST

ERİL

MİŞ

TİR)

a) D

iğer

Mad

di D

uran

Var

lıkla

r

Ara

zi v

e ar

sala

r

Yera

ltı v

e Ye

rüst

ü D

üzen

leri

Bin

alar

Tesi

s,

mak

ine

ve

ciha

zlar

Taşı

tlar

Dem

irba

şlar

Öze

l Mal

iyet

ler

Yapı

lmak

ta

olan

ya

tırı

mla

rrTo

plam

Mal

iyet

değ

eri

1 O

cak

2017

tari

hi it

ibar

ıyla

açı

lış b

akiy

esi

42.2

27.0

791.

112.

655

27.5

41.6

062.

698.

818.

600

3.14

4.55

112

.403

.165

26.5

09.4

9536

9.78

6.00

13.

181.

543.

152

İlave

ler

----

5.03

523

3.43

5.01

336

6.90

892

1.67

1--

82.8

71.7

1631

7.60

0.34

3

Çık

ışlar

--(3

31.9

83)

(899

.447

)(3

.724

.371

)--

(790

.806

)--

(1.6

02.2

47)

(7.3

48.8

54)

Yeni

den

değe

rlem

e art

ışı (*

***)

667.

141

5.40

1.89

329

.799

.097

1.12

1.98

4.91

0--

----

--1.

157.

853.

041

Yaba

ncı p

ara ç

eviri

m et

kisi

--41

.586

1.33

1.17

137

.064

.015

8.13

176

.371

284.

798

29.9

20.2

9668

.726

.368

Satış

amaç

lı sın

ıflan

dırıl

an d

uran

varlı

klar

a tra

nsfe

rler(*

)--

----

(54.

125.

933)

----

(636

)--

(54.

126.

569)

Tran

sferle

r (**)

----

13.8

56.4

1135

5.39

9.94

2--

----

(369

.256

.353

)--

Bağl

ı ort

aklık

satış

ında

n ka

ynak

lanan

çıkı

ş(***

)--

(2.3

91)

(124

.714

)(7

7.91

4.44

5)--

(81.

221)

(1.3

47)

--(7

8.12

4.11

8)

31 A

ralık

201

7 ta

rihi

itib

arıy

la k

apan

ış b

akiy

esi

42.8

94.2

206.

221.

760

71.5

09.1

594.

310.

937.

731

3.51

9.59

012

.529

.180

26.7

92.3

1011

1.71

9.41

34.

586.

123.

363

Bir

ikm

iş a

mor

tism

an

1 O

cak

2017

tari

hi it

ibar

ıyla

açı

lış b

akiy

esi

--43

1.88

34.

775.

765

780.

438.

257

574.

175

9.14

8.22

82.

106.

159

--79

7.47

4.46

7

Dön

em am

ortis

man

ı--

53.1

551.

266.

435

214.

479.

240

185.

626

753.

558

1.75

9.14

1--

218.

497.

155

Çık

ışlar

--(3

01.9

80)

(230

.432

)(2

.487

.730

)--

(640

.308

)--

--(3

.660

.450

)

Yaba

ncı p

ara ç

eviri

m et

kisi

--4.

399

409.

863

16.3

05.7

1935

.495

87.9

83--

--16

.843

.459

Satış

amaç

lı sın

ıflan

dırıl

an d

uran

varlı

klar

a tra

nsfe

rler

----

--(8

.772

.710

)--

----

--(8

.772

.710

)

Bağl

ı ort

aklık

satış

ında

n ka

ynak

lanan

çıkı

ş--

(697

)(4

4.47

2)(9

.035

.045

)--

(34.

893)

(1.3

47)

--(9

.116

.454

)

31 A

ralık

201

7 ta

rihi

itib

arıy

la k

apan

ış b

akiy

esi

--18

6.76

06.

177.

159

990.

927.

731

795.

296

9.31

4.56

83.

863.

953

--1.

011.

265.

467

Net

kay

ıtlı

değe

r42

.894

.220

6.03

5.00

065

.332

.000

3.32

0.01

0.00

02.

724.

294

3.21

4.61

222

.928

.357

111.

719.

413

3.57

4.85

7.89

6

(*) A

ksa E

nerji

’nin

büny

esin

deki

İnce

su sa

ntra

li “S

atış

amaç

lı sın

ıflan

dırıl

an g

rupl

ara i

lişki

n va

rlıkl

ara t

rans

fer”

olar

ak sı

nıfla

nmışt

ır.(*

*)6.

060.

194

TL’l

ik tu

tar A

ksa e

nerji

Gan

a’da,

7.79

6.21

7 T

L A

ksa G

öynü

k’de a

ktifl

eşen

yöne

tim b

inas

ıyla

ilgili

dir.

Gan

a san

tral

inin

355

.399

.942

TL’l

ik tu

tarı

aktif

leşt

irilm

iştir.

(***

) Gru

p’un

bağl

ı ort

aklığ

ı Ale

nka E

nerji

’nin

satış

ında

n ka

ynak

lanm

akta

dır.

(***

*) G

rup’u

n sa

hip

oldu

ğu ar

azi v

e ars

alar,

yera

ltı ve

yer ü

stü

düze

nler

i, bin

alar v

e tes

is m

akin

e ve c

ihaz

lar ye

nide

n de

ğerle

me t

arih

inde

ki g

erçe

ğe u

ygun

değ

erin

den

birik

miş

amor

tism

an d

üşül

müş

tuta

r olan

yeni

den

değe

rlenm

e tu

tarla

rıyla

göste

rilm

iştir.

31

Ara

lık 2

017

tarih

i itib

arıy

la G

rup’u

n m

ülki

yetin

de b

ulun

an ar

azi v

e ars

alar,

yera

ltı ve

yer ü

stü

düze

nler

i, bin

alar v

e tes

is m

akin

e ve c

ihaz

ların

ger

çeğe

uyg

un d

eğer

i, Gru

p’tan

bağ

ımsız

bir

değe

rlem

e şir

keti

olan

TSK

B G

ayrım

enku

l Değ

erle

me A

.Ş. t

araf

ında

n ge

rçek

leşt

irilm

iştir.

Sah

ip o

luna

n ar

azi v

e ars

alar,

yera

ltı ve

yer ü

stü

düze

nler

i, bin

alar v

e tes

is m

akin

e ve c

ihaz

ların

ger

çeğe

uyg

un d

eğer

i mal

iyet

yönt

emin

e gör

e be

lirle

nmişt

ir. İl

gili

araz

i ve a

rsala

r, ye

raltı

ve ye

r üst

ü dü

zenl

eri, b

inal

ar ve

tesis

mak

ine v

e cih

azlar

için

1.1

57.8

53.0

41 T

L de

ğer a

rtışı

tesp

it ed

ilmişt

ir. D

eğer

lem

esi y

apıla

n va

rlıkl

arın

net

def

ter d

eğer

leri

yeni

den

değe

rlenm

iş tu

tarla

rına g

etiri

lmiş

ve o

luşa

n ila

ve d

eğer

, özs

erm

ayed

eki y

enid

en d

eğer

lem

e art

ış fo

nuna

erte

lenm

iş ve

rgi e

tkisi

net

lene

rek

887.

786.

445

TL

olar

ak k

ayde

dilm

iştir.

Page 227: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 225

AK

SA E

NER

Jİ Ü

RET

İM A

NO

NİM

ŞİR

KET

İ VE

B

LI O

RTA

KLI

KLA

RI

BA

ĞIM

SIZ

DE

NE

TİM

DE

N G

MİŞ

31

AR

AL

IK 2

01

7 T

AR

İHL

İ K

ON

SO

LİD

E F

İNA

NS

AL

TA

BL

OL

AR

A İ

LİŞ

KİN

IKL

AY

ICI

DİP

NO

TL

AR

(TÜ

M T

UTA

RLAR

RK L

İRAS

I (“

TL”)

OLA

RAK

GÖST

ERİL

MİŞ

TİR)

Ara

zi v

e ar

sala

r

Yera

ltı v

e ye

rüst

ü dü

zenl

eri

Bin

alar

Tesi

s,

mak

ine

ve

ciha

zlar

Taşı

tlar

Dem

irba

şlar

Öze

l mal

iyet

ler

Yapı

lmak

ta

olan

yat

ırım

lar

Topl

am

Mal

iyet

değ

eri

1 O

cak

2016

tari

hi it

ibar

ıyla

rapo

rlan

an a

çılış

bak

iyes

i42

.522

.119

1.40

6.65

825

.556

.151

3.29

4.04

7.31

12.

484.

955

13.7

64.9

6326

.494

.988

463.

509.

476

3.86

9.78

6.62

1

İlave

ler

--11

.930

169.

665

30.6

66.0

3056

3.75

670

7.19

618

.898

147.

437.

247

179.

574.

722

Çık

ışlar

(*)

----

--(1

.575

.486

)(2

64.2

09)

----

(284

.048

.972

)(2

85.8

88.6

67)

Yaba

ncı p

ara ç

eviri

m et

kisi

--95

.843

2.23

2.79

664

.828

.358

360.

049

74.7

94--

52.4

47.2

5112

0.03

9.09

1

Satış

amaç

lı sın

ıflan

dırıl

an g

rupl

ara i

lişki

n va

rlıkl

ara t

rans

fer(*

*)(2

95.0

40)

(253

.661

)(4

17.0

06)

(582

.050

.386

)--

(1.8

98.8

39)

(4.1

20)

(1.3

73.9

62)

(586

.293

.014

)

Stok

lara t

rans

fer(*

**)

----

--(3

7.20

2.05

3)--

(36.

506)

----

(37.

238.

559)

Tran

sferle

r(***

*)

----

--21

7.00

4--

(146

.898

)--

(8.1

70.2

56)

(8.1

00.1

50)

Bağl

ı ort

aklık

satış

ında

n k

ayna

klan

an çı

kış

--(1

48.1

15)

--(7

0.11

2.17

8)--

(61.

545)

(271

)(1

4.78

3)(7

0.33

6.89

2)

31 A

ralık

201

6 ka

panı

ş bak

iyes

i42

.227

.079

1.11

2.65

527

.541

.606

2.69

8.81

8.60

03.

144.

551

12.4

03.1

6526

.509

.495

369.

786.

001

3.18

1.54

3.15

2

Bir

ikm

iş a

mor

tism

an

1 O

cak

2016

tari

hi it

ibar

ıyla

rapo

rlan

an a

çılış

bak

iyes

i--

488.

537

3.16

0.28

876

8.77

5.33

21.

635.

493

7.98

2.71

534

2.89

7--

782.

385.

262

Dön

em am

ortis

man

ı--

72.2

1294

2.63

217

6.95

2.05

627

6.90

21.

242.

372

1.76

3.33

0--

181.

249.

504

Çık

ışlar

----

--(8

40.3

48)

(213

.843

)--

----

(1.0

54.1

91)

Yaba

ncı p

ara ç

eviri

m et

kisi

--6.

055

930.

973

35.2

93.4

6782

.786

93.6

52--

--36

.406

.933

Satış

amaç

lı sın

ıflan

dırıl

an g

rupl

ara i

lişki

n va

rlıkl

ara t

rans

fer(*

*)--

(114

.643

)(2

58.1

28)

(166

.657

.047

)(1

.207

.163

)(3

.582

)--

--(1

68.2

40.5

63)

Stok

lara t

rans

fer(*

**)

----

--(2

2.93

8.58

7)--

(146

.898

)--

--(2

3.08

5.48

5)

Tran

sferle

r(***

*)--

----

(3.5

76.9

12)

----

----

(3.5

76.9

12)

Bağl

ı ort

aklık

satış

ında

n ka

ynak

lanan

çıkı

ş--

(20.

278)

--(6

.569

.704

)--

(20.

031)

(68)

--(6

.610

.081

)

31 A

ralık

201

6 ta

rihi

itib

arıy

la k

apan

ış b

akiy

esi

--43

1.88

34.

775.

765

780.

438.

257

574.

175

9.14

8.22

82.

106.

159

--79

7.47

4.46

7

Net

kay

ıtlı

değe

ri42

.227

.079

680.

772

22.7

65.8

411.

918.

380.

343

2.57

0.37

63.

254.

937

24.4

03.3

3636

9.78

6.00

12.

384.

068.

685

(*) 2

016

yılın

da çı

kışla

r baş

lıca y

apılm

akta

olan

yatır

ımlar

altın

da ta

kip

edile

n K

ozbü

kü H

idro

elek

trik

sant

ralin

in in

şaat

ının

tam

amlan

mas

ına m

ütea

kip

26 A

ralık

201

6 ta

rihin

de 8

9.44

0.90

5 U

SD k

arşıl

ığın

da N

as E

nerji

A.Ş

.’ye

satıl

mas

ında

n ka

ynak

lanm

akta

dır.

(**)

Ayr

es A

yvac

ık R

üzga

r, Ba

ki E

lekt

rik, D

eniz

Elek

trik

ve K

apıd

ağ R

üzga

r Ene

rjisi

bağl

ı ort

aklık

ların

ın d

uran

varlı

klar

ı ve A

ksa E

nerji

’nin

büny

esin

deki

Bel

en/A

tik R

üzga

r ele

ktrik

sant

rali

“Sat

ış am

açlı

sınıfl

andı

rılan

gru

plar

a ili

şkin

varlı

klar

a tra

nsfe

r” ol

arak

sını

flam

ıştır.

(***

) Gan

a’ya t

rans

fer e

dilm

ek ü

zere

sökü

len

sant

ralle

re ai

t sab

it kı

ymet

lerd

en st

oklar

a tra

nsfe

r edi

len

tuta

rlard

an o

luşm

akta

dır.

(***

*) A

ksa E

nerji

’ye ai

t Sam

sun

sant

rali

sökü

lere

k pa

rçala

rı A

ksa E

nerji

Gan

a’ya,

Gan

a’da i

nşaa

tı de

vam

eden

ener

ji sa

ntra

linde

kul

lanılm

ak ü

zere

tran

sfer e

dilm

ekte

dir.

Aks

a Ene

rji’de

Tes

is M

akin

a ve C

ihaz

larda

mal

iyet

değ

eri

41.1

27.5

02 T

L ve

biri

kmiş

amor

tism

anı 3

.576

.912

TL

olan

sant

ral n

et k

ayıtl

ı değ

eri o

lan 3

8.28

9.95

7 T

L Ya

pılm

akta

olan

Yat

ırım

lar k

alem

ine t

rans

fer e

dilm

iştir.

Yap

ılmak

ta O

lan Y

atırı

mlar

kale

min

den

Göy

nük’t

e inş

a edi

len

sant

ralin

kul

lanım

a gire

n bö

lüm

e ait

45.7

20.8

46 T

L tu

tarın

daki

biri

kmiş

mal

iyet

Hak

lar ve

Tes

is M

akin

a ve C

ihaz

lar k

alem

lerin

e sıra

sıyla

4.37

6.34

0 T

L ve

41.

344.

506

TL

tuta

rlarıy

la tr

ansfe

r edi

lmişt

ir.

Page 228: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

226 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla inşaatı devam eden projelere ait yapılmakta olan yatırım kaleminde sınıflanmış harcamaların detayı aşağıdaki gibidir:

Proje 31 Aralık 2017

Teknik tamamlanma

yüzdesi (%) 31 Aralık 2016

Teknik tamamlanma

yüzdesi (%)Gana yatırımı 97.120.827 %99 289.933.213 %94Bolu Göynük termik santral yatırımı 2.711.502 %99 19.015.117 %99Kıbrıs Kalecik - Mobil santral yatırımı 7.134.808 %99 6.952.044 %99Diğer (*) 4.752.276 53.885.627Toplam 111.719.413 369.786.001

(*) Afrika’da yapımı devam eden yatırımlardan oluşmaktadır.

b) Maden Varlıkları

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla, maden varlıkları, maden sahası geliştirme ve ertelenen maden çıkarma maliyetlerinden oluşmaktadır.

Maliyet: 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Ertelenen maden çıkarma maliyeti 73.578.865 69.958.287Maden sahası geliştirme maliyeti 5.477.772 5.477.772

79.056.637 75.436.059

Birikmiş amortisman:Ertelenen maden çıkarma maliyeti 8.820.870 5.641.834Maden sahası geliştirme maliyeti 232.333 232.333

9.053.203 5.874.167

Net kayıtlı değeri 70.003.434 69.561.892

Cari dönem amortisman gideri 3.179.036 3.281.795Toplam 3.179.036 3.281.795

Page 229: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 227

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

12 Maddi Olmayan Duran Varlıklar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla maddi olmayan duran varlık hareket tabloları aşağıdaki şekilde özetlenmiştir:

Maliyet değeri Haklar Diğer Toplam1 Ocak 2017 tarihi itibarıyla bakiyesi 62.155.254 916.655 63.071.909İlaveler 12.425.253 8.395 12.433.648Yabancı para çevrim farkı 3.687.119 -- 3.687.119Çıkışlar (147.655) (7.914) (155.569)Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklara transferler (827.000) (9.806) (836.806)Bağlı ortaklıkların satışından kaynaklanan çıkış (158.950) (10.000) (168.950)31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla bakiyesi 77.134.021 897.330 78.031.351

İtfa payı1 Ocak 2017 tarihi itibarıyla bakiyesi 1.585.211 508.104 2.093.315Cari dönem itfa gideri 3.209.847 114.228 3.324.075Yabancı para çevrim farkı 302.366 -- 302.366Çıkışlar (79.045) (2.891) (81.936)Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklara transferler (167.566) (9.806) (177.372)Bağlı ortaklıkların satışından kaynaklanan çıkış (35.199) (10.000) (45.199)31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla bakiyesi 4.815.614 599.635 5.415.249

Net kayıtlı değeri 72.318.407 297.695 72.616.102

Page 230: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

228 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Maliyet değeri Haklar Diğer Toplam

1 Ocak 2016 tarihi itibarıyla bakiyesi 4.141.451 888.685 5.030.136İlaveler 46.636.586 80.410 46.716.996Yabancı para çevrim farkı 7.565.459 -- 7.565.459Satış amaçlı sınıflandırılan gruplara ilişkin varlıklara transfer (534.082) (52.440) (586.522)Transfer (*) 4.376.340 -- 4.376.340Bağlı ortaklıkların satışından kaynaklanan çıkış (30.500) -- (30.500)31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla bakiyesi 62.155.254 916.655 63.071.909

İtfa payı1 Ocak 2016 tarihi itibarıyla bakiyesi 1.225.823 371.511 1.597.334Cari dönem itfa gideri 544.757 136.593 681.350Yabancı para çevrim farkı 7.199 -- 7.199Satış amaçlı sınıflandırılan gruplara ilişkin varlıklara transfer (188.728) -- (188.728)Bağlı ortaklıkların satışından kaynaklanan çıkış (3.840) -- (3.840)31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla bakiyesi 1.585.211 508.104 2.093.315

Net kayıtlı değeri 60.570.043 408.551 60.978.594

(*) Yapılmakta Olan Yatırımlar kaleminden Göynük’te inşa edilen santralin kullanıma giren bölüme ait 4.376.340 TL tutarındaki birikmiş maliyet Haklar’a transfer edilmiştir.

13 Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Borçlar

Kısa vadeli karşılıklar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla, kısa vadeli karşılıklar aşağıdaki gibidir:

Kısa vadeli karşılıklar 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Dava karşılığı 692.377 257.071 Toplam 692.377 257.071

Page 231: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 229

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık tarihinde sona eren yıllar itibarıyla, karşılıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

Dava Karşılıkları Diğer karşılıklar Toplam

1 Ocak 2017 açılış 257.071 -- 257.071Cari yıl karşılığı 435.306 -- 435.30631 Aralık 2017 kapanış 692.377 -- 692.377

1 Ocak 2016 açılış 592.178 398.138 990.316Cari yıl karşılığı 87.357 -- 87.357Kullanılan/iptal edilen karşılıklar (422.464) (398.138) (820.602)31 Aralık 2016 kapanış 257.071 -- 257.071

14 Taahhütler

(a) Verilen Teminat, Rehin ve İpotekler

31 Aralık 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla Grup'un teminat, rehin ve ipotek (TRİ) pozisyonuna ilişkin tablo aşağıdaki gibidir:

Grup Tarafından Verilen Teminat, Rehin ve İpotekler (TRİ) 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’ler in toplam tutarı 2.519.454.202 2.156.051.163B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı 1.428.109.100 2.402.618.776C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı -- --D. Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı -- --

i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı -- --ii.B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplamı -- --iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı -- --

Toplam TRİ 3.947.563.302 4.558.669.939

Page 232: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

230 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla Grup tarafından verilen teminat mektuplarının detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 TL ABD Doları Avro İsviçre Frankı TL Karşılığı

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 21.758.000 -- -- -- 21.758.000Elektrik Dağıtım Şirketleri 19.264.093 -- -- -- 19.264.093Türkiye Elektrik İletişim A.Ş. 7.776.984 2.062.080 100.000 -- 16.006.493Türkiye Kömür İşletmeleri 4.525.476 -- -- -- 4.525.476Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. 665.042 -- -- -- 665.042İcra Müdürlükleri 196.444 -- -- -- 196.444Bankalar -- -- 1.457.143 -- 6.579.728Diğer 38.973.171 41.715.000 1.250.000 800.000 205.046.194

Toplam 93.159.210 43.777.080 2.807.143 800.000 274.041.470

31 Aralık 2016 TL ABD Doları Avro İsviçre Frankı TL KarşılığıBankalar -- 5.410.903 16.894.604 -- 81.719.343Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. -- 11.084.184 -- -- 39.007.460Elektrik Dağıtım Şirketleri 1.682.487 -- -- -- 1.682.487Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 29.831.720 -- -- -- 29.831.720Gümrük ve Ticaret Bakanlığı -- -- 1.250.000 -- 4.637.375İcra Müdürlükleri 874.423 -- -- -- 874.423İl Ozel İdaresi 39.646 -- -- -- 39.646KKTC Elektrik Kurumu -- 3.000.000 -- -- 10.577.077Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. 15.526.862 -- -- -- 15.526.862Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 30.142.738 3.395.119 -- -- 42.461.832Diğer 63.772.709 50.000 78 800.000 73.020.065

Toplam 141.870.585 22.940.206 18.144.682 800.000 299.378.290

Page 233: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 231

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(b) Alınan Teminatlar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla Grup tarafından alınan teminat mektuplarının detayı aşağıdaki gibidir:

Alınan Teminatın Cinsi TL ABD Doları Avro31 Aralık 2017

TL KarşılığıTeminat mektubu 190.849.018 76.080.250 2.345.500 488.407.218Teminat senedi 26.326.505 1.034.174 1.184.169 35.574.419Teminat çeki 11.387.533 28.000 3.456.000 27.098.714İpotek 700.000 -- -- 700.000Toplam 229.263.056 77.142.424 6.985.669 551.780.351

Alınan Teminatın Cinsi TL ABD Doları Avro31 Aralık 2016

TL KarşılığıTeminat mektubu 194.888.160 77.272.750 3.850.000 481.109.537Teminat senedi 26.668.303 1.050.574 935.112 33.834.655Teminat çeki 12.196.533 28.000 3.546.000 25.450.376İpotek 700.000 -- -- 700.000

Toplam 234.452.996 78.351.324 8.331.112 541.094.568 15 Çalışanlara Sağlanan Faydalar

(a) İzin Karşılığı

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar izin karşılıklarından oluşmaktadır. 31 Aralık 2017 tarihinde sona eren hesap dönemi 1.679.295 TL (31 Aralık 2016: 1.777.690 TL) izin karşılığı kayıtlara alınmıştır.

İzin karşılığı tutarı kalan izin gününün günlük ücret ile çarpılması sonucu hesaplanır. Cari dönem karşılık giderleri konsolide finansal tablolarda satışların maliyeti ve genel yönetim giderleri hesaplarında kayıtlara alınmıştır.

Page 234: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

232 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(b) Kıdem Tazminatı Karşılığı

Türkiye’de mevcut kanunlar çerçevesinde, Şirket ve Türkiye’deki bağlı ortaklıklarda bir yıllık hizmet süresini dolduran ve herhangi bir geçerli nedene bağlı olmaksızın işine son verilen, askerlik hizmeti için göreve çağrılan, vefat eden, erkekler için 25, kadınlar için 20 yıllık hizmet süresini dolduran ve emeklilik yaşına gelmiş (kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş) personele kıdem tazminatı ödemesi yapılmak zorundadır. Mevzuatın 8 Eylül 1999 tarihi itibarıyla değişmesinden dolayı emekliliğe bağlı hizmet süresi ile ilgili belirli geçiş yükümlülükleri vardır.Bu ödemeler 31 Aralık 2017 itibarıyla 30 günlük maaşın üzerinden en fazla 4.732 TL’ye göre (31 Aralık 2016: 4.297 TL) çalışılan yıl başına emeklilik ya da fesih günündeki orana göre hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı cari bazda hesaplanır ve konsolide finansal tablolara yansıtılır. Karşılık Grup’un çalışanlarının emekliliklerinden kaynaklanan gelecekteki muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. Hesaplama Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanır.

Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup’un çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TFRS, Grup’un yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür. Buna uygun olarak, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir.

Temel varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. 31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla ilişikteki konsolide finansal tablolarda yükümlülükler, çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır.

31 Aralık 2017 tarihinde kullanılan varsayımlar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016

Faiz oranı %6,50 %6,50Beklenen ücret/limit artışları %10,50 %10,50Net iskonto oranı %3,76 %3,76

31 Aralık tarihlerinde sona eren hesap dönemine ait, kıdem tazminatı karşılığındaki hareketler aşağıdaki gibidir:

2017 20161 Ocak açılış 2.899.099 4.385.783Faiz maliyeti 287.075 394.275Hizmet maliyeti 1.449.955 1.318.584Ödemeler (-) (1.199.311) (1.315.962)Satılmaya hazır yükümlülüklere transferler -- (526.877)Aktüeryal kazanç/(kayıp) (436.614) (1.356.704)31 Aralık kapanış 3.000.204 2.899.099

Page 235: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 233

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(c) Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Personele borçlar 6.112.080 3.026.921Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri 2.764.182 1.834.245 Toplam 8.876.262 4.861.166

16 Diğer Varlık ve Yükümlülükler

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla, diğer dönen varlıklar aşağıdaki gibidir:

Diğer dönen varlıklar 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Devreden Katma Değer Vergisi (“KDV”) 124.527.070 93.749.062Diğer 397.768 531.889 Toplam 124.924.838 94.280.951

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla, diğer kısa vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir:

Diğer kısa vadeli yükümlülükler 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Alınan avanslar (*) 70.694.151 1.907.905 Toplam 70.694.151 1.907.905

(*) 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla alınan avansın 56.340.906 TL’lik kısmı Aksa Enerji bünyesindeki İncesu santralinin satışına ait olarak Fernas Şirketler Grubu bünyesindeki Deniz Elektrik’ten alınan avanstan oluşmaktadır. İlgili satış 17 Ocak 2018 tarihinde tamamlanmıştır.

Page 236: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

234 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

17 Sermaye, Yedekler ve Diğer Özsermaye Kalemleri

(a) Ödenmiş Sermaye

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla Grup’un nominal sermayesi 613.169.118 TL (31 Aralık 2016: 613.169.118 TL)’dir. Nominal sermaye her biri 1 TL kıymetinde 613.169.118 adet hisseye ayrılmıştır.

Adı 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Kayıtlı sermaye tavanı (*) 4.750.000.000 4.750.000.000Onaylanmış ve çıkarılmış sermaye 613.169.118 613.169.118Toplam çıkarılmış sermaye 613.169.118 613.169.118

Grup’un 31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Hissedar Pay Oranı (%) Pay Tutarı Pay Oranı (%) Pay TutarıKazancı Holding 61,98 380.064.978 61,98 380.064.978Goldman Sachs International 16,62 101.911.765 16,62 101.911.765Halka açık kısım (*) 21,39 131.158.000 21,39 131.158.000Diğer 0,01 34.375 0,01 34.375 Toplam 100,00 613.169.118 100,00 613.169.118

(*) Kazancı Holding, 2012 ve 2013 yıllarında halka açık kısım altında bulunan paylardan yaptığı alışlar ile elde etmiş olduğu paylar yukarıdaki tabloda halka açık kısım payları içinde gösterilmiştir. 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla bu paylar 4.458.962 (31 Aralık 2016: 4.458.962) adettir.

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla hisse senetlerinin grup bazında detayı aşağıda verilmiştir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016

GrubuSermaye

Oranı (%) Pay TutarıSermaye

Oranı (%) Pay Tutarı

A Grubu Hisse Senetleri (Nama Yazılı) 47,93 293.896.220 47,93 293.896.220B Grubu Hisse Senetleri (Hamiline Yazılı) 52,07 319.272.898 52,07 319.272.898Ödenmiş Sermaye 100,00 613.169.118 100,00 613.169.118

Page 237: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 235

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Hamiline yazılı B grubu hisse senetlerinin 131.158.000 TL tutarındaki kısmı BİST’te işlem görmektedir.

Grup’un nihai ortağı Kazancı Holding’in yurtdışı kaynaklı finansal kuruluş olan Goldman Sachs International, Çin Kalkınma Bankası, T. Garanti Bankası A.Ş. (“Garanti Bankası”) ve T. İş Bankası (İş Bankası”)’ndan kullanmış olduğu 500 milyon ABD Doları tutarındaki kredinin (“Eski Kredi”) teminatı olarak Şirket’in sermayesinin %68,86’sına tekabül eden paylar üzerinde kredi teminat temsilcisi olan Garanti Bankası lehine rehin tesis edilmiştir.

2 Ağustos 2016 tarihinde Garanti Bankası ve İş Bankası öncülüğünde, T.C. Ziraat Bankası A.Ş., Türkiye Halk Bankası A.Ş., Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O., Odea Bank A.Ş. ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.'nin katılımlarıyla oluşturulan bankalar konsorsiyumu ile Kazancı Holding ve Aksa Doğalgaz Dağıtım A.Ş. arasında toplam 800 milyon ABD Doları tutarında yeni bir kredi anlaşması imzalanmıştır (“Yeni Kredi”). Yaratılan bu finansman ile yukarıda bahsedilen Eski Kredi'nin tamamı geri ödenmiş ve rehin edilen Kazancı Holding mülkiyetindeki Aksa Enerji payları serbest hale geçmiştir. Serbest hale gelen Kazancı Holding'e ait bu paylara ek olarak, yine Kazancı Holding mülkiyetindeki %9,74 tutarındaki şirket paylarının oluşturduğu toplam %61,98 sermayeyi temsil eden Aksa Enerji payları, Yeni Kredi'ye teminat olması için Teminat Temsilcisi İş Bankası’na Kazancı Holding tarafından rehin edilmiştir.

(b) Paylara İlişkin Primler

Her bir payın nominal değeri ile satış fiyatı arasındaki fark özkaynaklarda pay senedi ihraç primi olarak kaydedilir. 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla Grup’un paylara ilişkin toplam 247.403.635 TL (31 Aralık 2016: 247.403.635 TL) tutarındaki ihraç prim tutarının 96.523.266 TL’si 2010 yılında gerçekleşen ilk halka arz işlemi neticesinde 150.880.369 TL’si 2012 yılında yapılan tahsisli sermaye artırımı neticesinde oluşmuştur.

(c) Ortak Yönetim Altındaki İşletmeler:

Ortak yönetim altındaki işletmelerden satın alınan paylar kayıtlı değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Ödenen tutar ile elde edilen net varlığın kayıtlı değeri arasındaki fark özkaynaklara kaydedilir.

Grup, 31 Mayıs 2013 tarihinde Kapıdağ Rüzgar Enerjisi’nin %94 hissesini Koni İnşaat A.Ş’den 126.588.793 TL bedelle devir almıştır. Ödenen tutar ile elde edilen net varlığın kayıtlı değeri arasındaki 117.919.849 TL tutarındaki fark özkaynak değişim tablosunda ortak kontrole tabi teşebbüs veya işletmeleri içeren birleşmelerin etkisi olarak kayda alınmıştır. Kapıdağ Rüzgar Enerjisi 8 Eylül 2017 tarihinde satılarak şirket üzerinde Grup’un kontrolü sona ermiştir (Dipnot 30).

Grup, 31 Ağustos 2014 tarihinde Siirt Akköy Enerji’nin %100,00 hissesini ortak kontrol altındaki diğer ilişkili taraflardan 4.011.999 TL bedelle devir almıştır. Ödenen tutar ile elde edilen net varlığın kayıtlı değeri arasındaki 2.747.958 TL tutarındaki fark özkaynak değişim tablosunda ortak kontrole tabi teşebbüs veya işletmeleri içeren birleşmelerin etkisi olarak kayda alınmıştır. Siirt Akköy Enerji 21 Temmuz 2016 tarihinde satılarak şirket üzerinde Grup’un kontrolü sona ermiştir (Dipnot 30).

(d) Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları:

TMS 19 (2011) standardının benimsenmesi sonucunda diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilen aktüeryal kazanç ve kayıplardan oluşmaktadır.

Page 238: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

236 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(e) Finansal Riskten Korunma Yedeği:

Finansal riskten korunma yedeği, henüz gerçekleşmemiş olan finansal riskten korunmaya konu işlem ile ilgili olan nakit akış korunma aracının makul değerindeki birikmiş net değişimin etkin olan kısmından oluşmaktadır.

(f ) Yabancı Para Çevirim Farkları:

Yabancı para çevirim farkları, yabancı para bazlı finansal tabloların Şirket’in geçerli para birimi olan TL’ye çeviriminden kaynaklanan bütün yabancı para kur farklarından oluşmaktadır.

(g) Maddi Duran Varlık Değerleme Artışları:

Maddi duran varlık değerleme artışları, maddi duran varlıkların içerisindeki arazi ve arsalar, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ve tesis makine cihazlardaki yeniden değerleme farklarından oluşmaktadır.

(h) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler:

i) Yasal yedekler:

Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedek akçeler, birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçelerden oluşmaktadır. Birinci tertip yasal yedek akçeler, şirket sermayesinin %20’sine ulaşıncaya kadar yasal dönem karının %5’i oranında ayrılmaktadır. İkinci tertip yasal yedek akçeler, SPK düzenlemelerine göre kar dağıtımı yapıldığı durumlarda şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kar payı dağıtımlarının 1/10’u oranında, yasal kayıtlara göre kar dağıtımı yapıldığı durumlarda ise şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kar payı dağıtımlarının 1/11’i oranında ayrılmaktadır. Birinci ve ikinci yasal yedek akçeler, toplam sermayenin yüzde 50’sini aşmadığı sürece dağıtılamazlar; ancak ihtiyari yedek akçelerin tükenmesi halinde zararların karşılanmasında kullanılabilirler. 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, Grup’un yasal yedekler toplamı 48.267.560 TL’dir (31 Aralık 2016: 44.342.753 TL).

ii) Temettü:

Grup, temettü dağıtımlarını 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na ve SPK’nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-9.1 nolu Kar Payı Tebliği’nin öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yapar:

Şirket’in Türk Ticaret Kanunu, sermaye piyasası mevzuatı ve genel kabul gören muhasebe ilkelerine göre tespit edilen yıllık finansal konsolide tablolarında gözüken net dönem kârı üzerinden, varsa geçmiş yılların zararının düşülmesinin ardından, dağıtılabilir net dönem karının asgari %50’sinin nakden ödenmesi veya sermayeye eklenmesi ve bu suretle ihraç edilecek payların bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması veya her iki yöntemin belirli oranlarda birlikte kullanılması veyahut Grup bünyesinde bırakılması şeklinde gerçekleştirilmesine ve dağıtım işlemlerinin mevzuatta öngörülen yasal sürelerde tamamlanmasına Şirket Genel Kurulu karar verir.

Page 239: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 237

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

(ı) Kontrol Gücü Olmayan Paylar:

Bağlı ortaklıklardan net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide finansal durum tablosunda özkaynaklar altında “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla konsolide finansal durum tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla pozitif 58.704.622 TL ve negatif 2.337.947 TL’dir.

Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımlar, konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2017 ve 2016 tarihlerinde sona eren hesap dönemi itibarıyla toplam kapsamlı gelirden kontrol gücü olmayan paylara ait kar ve zarar “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sırasıyla 61.124.427 TL ve 386.452 TL tutarlarında kardır.

18 Hasılat

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıla ait hasılat aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016Yurtiçi satışlar 2.645.177.899 2.916.076.711Yurtdışı satışlar 954.133.969 262.606.821Satış iadeleri ve iskontoları (-) -- (481.692)

Net satış gelirleri 3.599.311.868 3.178.201.840Satışların maliyeti (-) (3.283.982.668) (2.901.198.152) Toplam 315.329.200 277.003.688

Page 240: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

238 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Grup’un satış gelirlerinin ve brüt karının detayı aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016Satış gelirleri - TutarElektrik 3.558.062.684 3.158.682.078Diğer 41.249.184 19.519.762 Toplam 3.599.311.868 3.178.201.840

Brüt kar

Elektrik 290.547.859 276.826.363Diğer 24.781.341 177.325 Toplam 315.329.200 277.003.688

19 Genel Yönetim Giderleri, Satış, Pazarlama ve Dağıtım Giderleri

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait genel yönetim giderleri, satış, pazarlama ve dağıtım giderleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016Genel yönetim giderleri 55.047.968 30.017.491Satış, pazarlama ve dağıtım giderleri 1.258.384 839.496 Toplam 56.306.352 30.856.987

Page 241: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 239

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait ait genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 31 Aralık 2017

1 Ocak- 31 Aralık 2016

Personel giderleri 22.291.121 13.471.318Müşavirlik ve hukuk giderleri 13.048.418 3.795.879Seyahat, taşıt ve ulaşım gideri 8.286.374 3.095.588Kira gideri 4.790.610 1.556.441Vergi, resim, harç giderleri 1.508.855 1.709.853Amortisman giderleri 507.364 1.862.689Temsil, ağırlama giderleri 350.813 901.507Elektrik, su, doğalgaz giderleri 202.525 383.755Haberleşme giderleri 187.175 112.822Diğer 3.874.713 3.127.639 Toplam 55.047.968 30.017.491

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait satış, pazarlama ve dağıtım giderleri aşağıdaki gibidir:

1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016

Navlun ve ihracat giderleri 234.677 269.652Diğer 1.023.707 569.844 Toplam 1.258.384 839.496

Page 242: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

240 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

20 Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ve Giderler

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait, esas faaliyetlerden diğer gelirler aşağıdaki gibidir:

Esas faaliyetlerden diğer gelirler1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016

Konusu kalmayan şüpheli alacaklar 18.065.441 264.150Borçlara ilişkin vade farkı gelirleri 3.097.924 2.327.420Ticari nitelikte parasal kalemlere ait kur farkı geliri, net 1.286.454 3.684.255Sigorta hasar tazminatı 162.623 3.246.245Diğer gelirler 2.112.599 3.283.306 Toplam 24.725.041 12.805.376

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait, esas faaliyetlerden diğer gider ve zararlar aşağıdaki gibidir:

Esas faaliyetlerden diğer giderler1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016

Şüpheli alacak karşılığı 7.424.552 646.701Ticari nitelikli parasal kalemlere ait kur farkı giderleri 3.930.800 4.581.487Alacaklara ilişkin vade farkı giderleri 668.339 2.647.789Dava karşılık giderleri 435.306 196.235Bağış ve yardımlar 89.633 170.817Diğer 3.446.457 1.054.614 Toplam 15.995.087 9.297.643

Page 243: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 241

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

21 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Giderler

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait, yatırım faaliyetlerinden gelirler aşağıdaki gibidir:

Yatırım faaliyetlerinden gelirler1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016Bağlı ortaklık satış karı (Not 30) 532.772.001 --Satılmaya hazır duran varlıkların satışından olan karlar (*) 57.182.866 --Sabit kıymet satış karı 1.985.683 3.950.599 Toplam 591.940.550 3.950.599

(*) 31 Aralık 2016 tarihinde satılmaya hazır duran varlıklara sınıflandırılan Aksa Enerji’nin bünyesindeki Belen-Atik santralinin satışından kaynaklanmaktadır.

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait, yatırım faaliyetlerinden giderler aşağıdaki gibidir:

Yatırım faaliyetlerinden giderler1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016Gerçekleşmeyen ihale, şartname ve diğer giderler 4.160.221 16.117.597Sabit kıymet satış zararı -- 72.132.780Bağlı ortaklık satış zararı (Not 30) -- 1.904.659 Toplam 4.160.221 90.155.036 22 Çeşit Esasına Göre Sınıflandırılmış Giderler

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait çeşit esasına göre sınıflandırılmış giderler aşağıdaki gibidir:

Amortisman ve itfa giderleri1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016Satışların maliyeti 224.492.902 183.349.960Genel yönetim giderleri (Not 19) 507.364 1.862.689 Toplam 225.000.266 185.212.649

Page 244: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

242 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Personel giderleri1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016Satışların maliyeti 61.089.102 39.570.544Genel yönetim giderleri (Not 19) 22.291.121 13.471.318 Toplam 83.380.223 53.041.862

23 Finansman Gelirleri

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait finansman gelirleri aşağıdaki gibidir:

Finansman gelirleri1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016

Borçlanmadan kaynaklanan kur farkı gelirleri, net 44.147.874 29.499.362Faiz ve vade farkı gelirleri 27.963.794 9.235.357İlişkili taraflardan alınan faiz ve vade farkı gelirleri (Not 3b)(*) 9.723.586 7.560.571Türev işlem gelirleri 7.090.169 5.165.563

Toplam 88.925.423 51.460.853(*) Kur farkı gelir ve giderleri konsolidasyona bağlı ortaklıklarda şirket bazında netlenerek sunulmaktadır.

24 Finansman Giderleri

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait, finansman giderleri aşağıdaki gibidir:

Finansman giderleri1 Ocak- 31 Aralık

20171 Ocak- 31 Aralık

2016Faiz ve vade farkı giderleri 401.089.452 300.410.119Borçlanmadan kaynaklanan kur farkı giderleri, net 171.157.060 275.568.474İlişkili taraflara ödenen faiz ve vade farkı giderleri (Not 3b)(*) 11.634.917 37.634.119Türev işlem giderleri 9.365.133 --Teminat mektubu ve banka komisyon giderleri 4.781.000 11.550.377Diğer -- 10.910.066 Toplam 598.027.562 636.073.155

(*) Kur farkı gelir ve giderleri konsolidasyona bağlı ortaklıklarda şirket bazında netlenerek sunulmaktadır.

Page 245: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 243

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

25 Gelir Vergileri

Türkiye

Kurumlar vergisi

Türkiye’de kurumlar vergisi oranı, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilerek, vergi yasalarında yer alan istisnaların indirilerek bulunacak yasal vergi matrahına uygulanan kurumlar vergisi oranı % 20’dir. 5 Aralık 2017 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7061 sayılı “Bazı Vergi Kanunları ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” kapsamında 2018, 2019 ve 2020 yılları için kurumlar vergisi oranı %20’den %22’ye çıkarılmıştır. Söz konusu kanun kapsamında, 31 Aralık 2017 tarihli konsolide finansal tablolarda ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, geçici farkların 2018, 2019 ve 2020 yıllarında vergi etkisi oluşturacak kısmı için %22 vergi oranı ile, geçici farkların 2021 ve sonraki dönemlerde vergi etkisi oluşturacak kısmı için ise %20 oranı ile hesaplanmıştır.

Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre, en az iki yıl süreyle sahip olunan iştiraklerin ve maddi duran varlıkların satışlarından elde edilen gelirlerin % 75’i satış tarihinden itibaren beş yıl içinde sermaye artışında kullanılmak üzere özkaynak hesaplarına kaydedilmesi durumunda vergi istisnasına konu olur. Geriye kalan % 25’lik kısım kurumlar vergisine tabidir. 2018’den itibaren geçerli olmak üzere bu oran taşınmazlar için %50 olarak revize edilmiştir.

Türkiye’deki vergi mevzuatı, ana ortaklık ve bağlı ortaklıklarının konsolide bir vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple, konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, konsolidasyona tabi olan her bir şirket bazında ayrı ayrı hesaplanmıştır.

Türk vergi mevzuatına göre mali zararlar, gelecekte oluşacak kurum kazancından mahsuplaştırılmak üzere beş yıl süre ile taşınabilir. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl karlarından mahsup edilemez.

Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi idaresi ile mutabakat sağlama gibi bir uygulama yoktur. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dört ay içerisinde verilir. Vergi incelemesine yetkili makamlar, hesap dönemini takip eden beş yıl süresince vergi beyannamelerini ve bunlara temel olan muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve bulguları neticesinde yeniden tarhiyat yapabilirler.

Gelir vergisi stopajı

Temettü dağıtımları üzerinde stopaj yükümlülüğü olup, bu stopaj yükümlülüğü temettü ödemesinin yapıldığı dönemde tahakkuk edilir. Türkiye’de bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye’de yerleşik kurumlara yapılanlar dışındaki temettü ödemeleri %15 oranında stopaja tabidir. Dar mükellef kurumlara ve gerçek kişilere yapılan kar dağıtımlarına ilişkin stopaj oranlarının uygulamasında, ilgili Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında yer alan stopaj oranları da göz önünde bulundurulur. Geçmiş yıllar karlarının sermayeye tahsis edilmesi, kar dağıtımı sayılmamaktadır, dolayısıyla stopaj vergisine tabi değildir.

Transfer fiyatlandırması düzenlemeleri

Türkiye’de, transfer fiyatlandırması düzenlemeleri Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” başlıklı 13. maddesinde belirtilmiştir. Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki 18 Kasım 2007 tarihli tebliğ uygulama ile ilgili detayları düzenler.

Page 246: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

244 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Vergi mükellefi, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Bu gibi transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı kurumlar vergisi için kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınır. Grubun yabancı bağlı ortakları ve iş ortakları için vergi uygulamaları

KKTC

KKTC’de kurumlar için geçerli olan kurumlar vergisi oranı %23,5’tir (31 Aralık 2016: %23,5)

Gana Cumhuriyeti

Gana Cumhuriyeti’nde kurumlar için geçerli olan kurumlar vergisi oranı %25’tir (31 Aralık 2016: %25)

Hollanda

Hollanda’da yerleşik kurumların dünya çapındaki gelirleri üzerindeki vergi oranı %20’dir (31 Aralık 2016: %20). 2017 yılı için kurumlar vergisi oranı, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisnaların indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır. Eğer herhangi bir vergi anlaşması yok ise, çifte vergilendirmeyi önleme ile ilgili yerleşik firmalar için yurtdışındaki kuruluşlardan oluşan yurtdışı işletme gelirleri için Hollanda gelir vergisi için tek taraflı kararname ile istisna sağlanmaktadır. Sadece temettü dağıtımları üzerinde ilave %5 vergi bulunmaktadır ve bu vergi karşılığı temettü ödemesinin yapıldığı dönemde tahakkuk edilmektedir.

Hollanda vergi mevzuatına göre, mali zararlar gelecekte oluşacak kurum kazancından mahsuplaştırılmak üzere dokuz yıl taşınabilir. Mali zararlar bir yıla kadar geçmiş yıl karları ile mahsuplaştırılabilir. Şirketler vergi beyannamelerini, süre uzatma talebinde bulunmadıkları takdirde ki bu normal koşullarda ilave dokuz aylık süreyi ifade eder, ilgili hesap döneminin kapanışını takip eden altı ay içerisinde vermek zorundadır. Vergi incelemesine yetkili makamlar, beyannamenin verilişini takip eden yılın başından başlamak üzere beş yıl süresince vergi beyannamelerini ve bunlara temel olan muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve bulguları neticesinde yeniden tarhiyat yapabilirler.

Mauritius

Mauritius’da kurumlar vergisi bulunmamaktadır (31 Aralık 2016: bulunmamaktadır)

Mali

Mali’de kurumlar için geçerli olan kurumlar vergisi oranı %30’dur (31 Aralık 2016: %30)

Page 247: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 245

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Madagaskar

Madagaskar’da kurumlar için geçerli olan kurumlar vergisi oranı %20’dir (31 Aralık 2016: %20)

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla itibarıyla dönem karı vergi varlığı/(yükümlülüğü) aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Ödenecek kurumlar vergisi 4.532.705 15.498.189Peşin ödenen kurumlar vergisi (5.092.490) (10.145.584)Toplam vergi varlığı/(yükümlülüğü), net (559.785) 5.352.605

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla 2.732.752 TL (31 Aralık 2016: 8.664.346 TL) tutarındaki ödenecek vergiler konsolidasyon kapsamındaki farklı bağlı ortaklıkların vergi varlık ve yükümlülükleriyle ilgili olduğundan cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar olan 3.292.537 TL tutarındaki (31 Aralık 2016: 3.311.741 TL) peşin ödenen vergiler ile netleştirilmemiştir.

Ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü

Ertelenmiş vergi, finansal durum tablosu yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan kayıtlı değerleri ile vergi matrahında kullanılan değerleri arasındaki vergi indirimine konu olmayan şerefiye ve muhasebeye ve vergiye konu olmayan ilk defa kayıtlara alınan varlık ve yükümlülük farkları hariç geçici farklar üzerinden hesaplanır.

Kayıtlara alınmamış ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, 14.541.955 TL tutarındaki önceki yıllar mali zararlarından oluşan toplam 2.908.391 TL tutarında ertelenmiş vergi varlığı kayıtlara alınmamıştır. Söz konusu zararlar 2022 yılından sonra indirime konu olmayacaktır. Söz konusu kalemlerden oluşan ertelenmiş vergi varlığı, gelecekte geçici farkların kullanılabilmesini sağlayacak vergilendirilebilir karların gerçekleşmesinin muhtemel olmaması nedeniyle kayıtlara alınmamıştır.

Söz konusu mali zararların vade tarihleri aşağıdaki tabloda verilmiştir:

2017 20162016 -- 57.754.2472018 5.437.701 5.437.7012022 9.104.254 31.340.940

14.541.955 94.532.888

Page 248: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

246 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Kayıtlara alınan ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla, ertelenmiş vergi varlığı ve ertelenmiş vergi yükümlülüğüne ait kalemler aşağıdakilerden oluşmaktadır:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016 Varlık / (Yükümlülük) Varlık / (Yükümlülük)Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi matrahı arasındaki net fark (205.908.787) (5.666.740)Devreden mali zararlar 70.943.563 58.619.557Konsolide düzeltme 30.477.706 28.626.246Şüpheli alacak karşılığı düzeltmesi 3.063.900 5.384.955Stok değer düşüklüğü karşılığı 2.775.698 1.964.682Tahvil değerlemesi 701.603 429.145Türev işlemler 671.543 (1.301.038)Kıdem tazminatı karşılığı 600.041 685.195Diğer varlıklar 471.771 587.040İzin karşılığı 369.445 388.844Dava karşılığı 152.323 90.661Banka kredilerine ilişkin faiz reeskontu düzeltmesi (795.447) 390.996Diğer (5.469.913) (2.154.741)Net ertelenmiş vergi varlığı/(yükümlülüğü) (101.946.554) 88.044.802

Ertelenmiş vergi varlığı -- 140.232.430Ertelenmiş vergi yükümlülüğü (101.946.554) (52.187.628)Net ertelenmiş vergi varlığı (101.946.554) 88.044.802

2017 ve 2016 yılları içerisinde ertelenmiş verginin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 2017Yabancı para

çevrim farkı etkisiKar veya zararda

kayda alınanBağlı ortaklık

çıkışlarının etkisi

Diğer kapsamlı gelirde kayda

alınan 31 Aralık 2017 Toplam ertelenmiş vergi varlığı/(yükümlülüğü) 88.044.802 (1.777.053) 47.675.747 4.627.723 (240.517.773) (93.334.141)

Page 249: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 247

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

1 Ocak 2016Yabancı para

çevrim farkı etkisiKar veya zararda

kayda alınan

Diğer kapsamlı gelirde kayda

alınan 31 Aralık 2016 Toplam ertelenmiş vergi varlığı/(yükümlülüğü) 16.879.712 (658.383) 73.804.085 (1.980.612) 88.044.802

31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllarda raporlanan vergi karşılığı, vergi öncesi kar/(zarar) üzerinden yasal vergi oranı kullanılarak hesaplanan tutardan farklıdır. İlgili mutabakat dökümü aşağıdaki gibidir:

2017 2016 Tutar % Tutar %Vergi öncesi zarar 346.430.992 (421.162.305)Şirket’in yasal vergi oranı ile hesaplanan vergi (69.286.198) (20,00) 84.232.461 (20,00)Kalıcı farklar:Kanunen kabul edilmeyen giderler (16.150.596) (4,66) (21.072.246) 5,00Vergiden muaf gelir 14.434.955 4,17 27.091.371 (6,43)Üzerinden ertelenmiş vergi hesaplanmayan cari dönem mali zararları -- -- (6.268.188) 1,496736 sayılı kanun etkisi (*) -- -- (9.158.644) 2,17Yurtdışı bağlı ortaklıkların vergi oranı farklarının etkisi 982.613 0,28 (792.314) 0,19Üzerinden ertelenmiş vergi hesaplanmayan geçici farklar 28.450.637 8,21 (2.957.065) 0,70İştirak satışından vergiye tabi olmayan kazancın etkisi 78.353.997 22,62 --Üzerinden ertelenmiş vergi hesaplanmış önceki dönem mali zararlarının kayıtlardan çıkarılması -- -- (12.638.390) 3,00Vergi oranı değişikliği 4.598.213 1,33Diğer, net 1.759.421 0,51 (131.089) 0,03Vergi gideri 43.143.042 12,45 58.305.896 (13,85)

(*) Şirket, 3 Ağustos 2016 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanan ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’nın onayını takiben 19 Ağustos 2016 tarihli ve 29806 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun’dan (“Vergi Barışı”) yararlanmıştır. Bu kapsamda Grup, gönüllü olarak bağlı ortaklıklarından Aksa Enerji’de 2012, 2014 ve 2015 için; Deniz Elektrik’de 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 için; Baki Elektrik’de 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015; Kapıdağ’da 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 için; kurumlar vergisi matrah artırımına başvurmuş ve bu başvuru sonucunda 185.820 TL tutarında kurumlar vergisi yükümlülüğü oluşmuştur ve Şirket söz konusu yükümlülüğün tamamını 30 Kasım 2016 tarihinde ödemiştir.

Page 250: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

248 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

26 Pay Başına Kar/(Zarar)

Pay başına kar hesaplamaları, bu rapor kapsamında verilen kar veya zarar tablosundaki net dönem karının/(zararının) ihraç edilmiş bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile yapılmıştır.

1 Ocak-31 Aralık

20171 Ocak-31 Aralık

2016 Ana ortaklık paylarına ait kar/(zarar) 357.310.764 (363.242.861)Çıkarılmış adi hisselerin ağırlıklı ortalama adedi 613.169.118 613.169.118Tam TL cinsinden pay başına kar/(zarar) 0,583 (0,592)

27 Finansal Araçlar

Grup Risk Yönetimi

Şirket finansal araçların kullanımına bağlı olarak aşağıdaki risklere maruz kalabilmektedir:

• Kredi riski• Likidite riski• Piyasa riski

Bu not Grup’un yukarıda belirtilen risklere maruz kalma durumu, Grup’un hedefleri, riski ölçmek ve yönetmek için olan politika ve süreçler ve Grup’un sermayeyi yönetimi ile ilgili bilgi sunmaktadır. Daha detaylı niceliksel ya da rakamsal açıklamalar Not 28 ve 29’da sunulmuştur.

Risk Yönetim Çerçevesi

Şirket’in Yönetim Kurulu, Grup’un risk yönetim çerçevesinin belirlenmesinden ve gözetiminden genel olarak sorumludur. Yönetim Kurulu, Grup’un risk yönetimi politikalarını geliştirmek ve izlemekle sorumlu bir Riskin Erken Saptanması Komitesi’ni kurmuştur.

Grup’un risk yönetim politikaları, karşılaşılacak riskleri saptamak ve analiz etmek, uygun risk limitlerini belirlemek ve kontrollerini kurmak ile riskleri ve risklerin limitlere bağlılığını gözlemlemek amacıyla belirlenmiştir. Risk yönetimi politikaları ve sistemleri Grup’un faaliyetlerindeki ve piyasa şartlarındaki değişiklikleri yansıtacak şekilde düzenli olarak gözden geçirilir. Grup, eğitimler ve yönetim standart ve prosedürleri vasıtasıyla, tüm çalışanların rol ve sorumluluklarını anladığı disiplinli ve yapıcı bir kontrol ortamı geliştirmeyi hedeflemektedir.

Aksa Enerji Denetim Komitesi, yönetimi, Grup’un risk yönetimi politika ve prosedürlerine uygunluğu açısından denetler ve Grup’un karşılaştığı risklere bağlı olarak risk yönetimi çerçevesinin yerine getirmesi esnasında destek vermektedir. İç denetim bölümü, risk yönetimi politika ve prosedürlerinin düzenli ve özel olarak değerlendirmelerini yapar ve sonuçları Denetim Komitesine raporlamaktadır.

Page 251: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 249

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Kredi Riski

Kredi riski, karşılıklı ilişki içinde olan taraflardan birinin bir finansal araca ilişkin olarak yükümlülüğünü yerine getirememesi sonucu diğer tarafın finansal açıdan zarara uğraması riskidir. Finansal araçları elinde bulundurmak, karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Grup’un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Ticari alacaklar, Grup politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra konsolide finansal durum tablosunda net olarak gösterilmektedir (Not 4 ve Not 8).

Grup’un ticari alacaklarının önemli bir oranını TEİAŞ’tan olan alacaklar oluşturmakta olup, Grup bu anlamda tahsilat riskinin düşük olduğu bir sektörde rol almaktadır.

Grup, nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların devamını sağlayarak likidite riskini yönetir.

Likidite riski, Grup’un net fonlama yükümlülüklerini yerine getirmeme ihtimalidir. Piyasalarda meydana gelen bozulmalar veya kredi puanının düşürülmesi gibi fon kaynaklarının azalması sonucunu doğuran olayların meydana gelmesi, likidite riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Grup yönetimi, fon kaynaklarını dağıtarak mevcut ve muhtemel yükümlülüklerini yerine getirmek için yeterli tutarda nakit ve benzeri kaynağı bulundurmak suretiyle likidite riskini yönetmektedir.

Grup ürün ve hizmetlerini maliyetlendirmede nakit akış ihtiyaçlarını izlemeye yardımcı olan ve yatırımların nakit dönüşünü etkili kılan faaliyet bazlı maliyetlendirme kullanmaktadır. Grup genellikle doğal afetler gibi makul bir şekilde öngörülemeyen durumların potansiyel etkisi hariç olarak finansal yükümlülüklerin yerine getirilmesini de içeren finansal ve operasyonel giderleri karşılamaya yeterli nakdinin olmasını temin eder.

Piyasa Riski

Piyasa riski faiz oranlarında, kurlarda veya menkul kıymetlerin ve diğer finansal sözleşmelerin değerinde meydana gelecek ve Grup’u olumsuz etkileyecek değişimlerdir. Grup için esas önemli riskler kurdaki ve faizdeki değişimlerdir.

Yabancı Para Riski

Yabancı para riski Grup'un ağırlıklı olarak ABD Doları ve Avro yükümlülüklere sahip olmasından ve Türk Lirası’nın ABD Doları ve Avro karşısındaki değer değişikliklerinden kaynaklanmaktadır.

Grup’un ayrıca yaptığı işlemlerden doğan yabancı para riski vardır. Bu riskler Grup'un geçerli para birimi dışındaki para birimi cinsinden mal alımı ve satımı yapması ve yabancı para cinsinden banka kredisi kullanmasından kaynaklanmaktadır.

Grup yapmış olduğu türev finansal sözleşmeler aracılığı ile yabancı para karşısındaki kur riskini dengelemeyi hedeflemektedir.

Kur riskinin ölçülebilmesi için yapılan duyarlılık analizinin temeli Grup genelinde yapılan toplam para birimi açıklamasını yapmaktır. Toplam yabancı para pozisyonu, yabancı para birimi bazlı tüm kısa vadeli ve uzun vadeli alım-satım sözleşmeleri ile tüm varlıklar ve yükümlülükleri içermektedir.

Page 252: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

250 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Grup, yabancı para birimleri üzerinden olan çeşitli gelir ve gider kalemleri ve bunlardan doğan yabancı para borç, alacak ve finansal borçlanmalar sebebiyle döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, Grup’un, bu konsolide finansal tabloların ilgili notlarında belirtildiği gibi, Grup şirketlerinin, başlıca TL ve Gana Cedisi olmak üzere, geçerli para biriminden farklı para birimlerinde bakiyeleri vardır. Söz konusu işlemler başlıca ABD Doları ve Avro işlemlerdir.

Faiz Oranı Riski

Fon yönetimi kapsamında portföyde bulunan faize duyarlı varlıkların faiz riskinin ölçülmesinde duyarlılık analizi yapılmaktadır. Faize duyarlı varlıkların ortalama vadesi ve faiz oranı belirlenerek, piyasa faiz oranlarındaki değişime olan duyarlılığı hesaplanmakta, piyasalar izlenerek fon yönetimi kapsamında oluşturulan menkul kıymet portföyünden kaynaklanan faiz riski, piyasa faiz oranlarındaki beklentiler çerçevesinde mevcut menkul kıymet portföyünün taşınması, arttırılması veya azaltılması yönünde alınan kararlar çerçevesinde yönetilmektedir.

Sermaye Yönetimi

Şirket’in sermaye yönetiminin esas amacı, Şirket’in operasyonlarını sürdürebilmek için güçlü bir sermaye oranını sağlamak ve Şirket ortaklarına sağladığı değeri artırmaktır.

Şirket, piyasa rekabet koşullarına, ekonomik konjonktüre ve büyüme stratejisine göre sermaye yapısını yönetir ve gerekli düzenlemeleri yapar. Sermaye yapısını güçlendirmek ve düzenlemek için, hissedarlar işletme sermayesi ihtiyacına göre direkt nakit ödemesi yapabilirler.

Dönem içerisinde Grup’un sermaye yönetimine bakış açısında herhangi bir değişiklik olmamıştır.

Page 253: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 251

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

28 Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi

Kredi Riski

Finansal varlıkların kayıtlı değeri Grup’un maksimum kredi riskini gösterir. Aşağıdaki tabloda 31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla maksimum kredi riskine maruz kalan değerlerin detayı gösterilmektedir:

AlacaklarBankalardaki

mevduat 31 Aralık 2017 Ticari alacaklar Diğer alacaklar

İlişkili taraf Diğer taraf İlişkili taraf Diğer tarafRaporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) 32.140.674 674.609.398 9.234.230 84.953.694 59.347.355A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net kayıtlı değeri 32.140.674 674.609.398 9.234.230 84.953.694 59.347.355B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların kayıtlı değeri -- -- -- -- --C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net kayıtlı değeri -- -- -- -- --D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net kayıtlı değerleri -- -- -- -- --- Vadesi geçmiş (brüt kayıtlı değeri) 275.922 9.233.263 -- 9.004.945 --

- Değer düşüklüğü (-) (275.922) (9.233.263) -- (9.004.945) --E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar -- -- -- -- --

AlacaklarBankalardaki

mevduat 31 Aralık 2016 Ticari alacaklar Diğer alacaklar

İlişkili taraf Diğer taraf İlişkili taraf Diğer tarafRaporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) 51.191.182 219.294.198 8.746.570 402.747 218.960.369A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net kayıtlı değeri 51.191.182 219.294.198 8.746.570 402.747 218.960.369B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların kayıtlı değeri -- -- -- -- --C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net kayıtlı değeri -- -- -- -- --D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net kayıtlı değerleri -- -- -- -- --- Vadesi geçmiş (brüt kayıtlı değeri) 3.410.559 17.649.201 -- 8.095.259 --

- Değer düşüklüğü (-) (3.410.559) (17.649.201) -- (8.095.259) --E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar -- -- -- -- --

(*) Verilen depozito ve teminatlar diğer alacaklara dahil edilmemiştir.

Page 254: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

252 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Likidite Riski

Grup’un 31 Aralık 2017 tarihleri itibarıyla tahmini faiz ödemeleri dahil olmak üzere finansal yükümlülüklerin ödeme planına göre belirlenmiş vadeleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 Kayıtlı değeriSözleşmeli nakit akışı

(=I+II+III+IV+V) 3 aydan az (I) 3-12 ay (II) 1-5 yıl (III) 5 yıldan fazla (IV)Türev olmayan finansal yükümlülükler 2.836.504.210 3.381.297.556 476.778.516 1.187.987.892 1.452.538.649 263.992.499Finansal borçlar 2.439.773.467 2.925.181.025 395.369.546 988.979.191 1.276.839.789 263.992.499Finansal kiralama yükümlülükleri 638.020 744.957 220.519 524.438 -- --Diğer finansal yükümlülükler 396.092.723 455.371.574 81.188.451 198.484.263 175.698.860 --Türev finansal varlıklar, net 475.697 139.223.054 50.412.540 88.810.514 -- --Nakit girişleri (2.576.770) (50.746.864) (40.330.032) (10.416.832) -- --Nakit çıkışları 3.052.467 189.969.918 90.742.572 99.227.346 -- --

Beklenen vadeler Kayıtlı değeri

Beklenen nakit çıkışlar toplamı

(=I+II+III+IV+V) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV)Türev olmayan finansal yükümlülükler 504.420.522 507.809.075 507.809.075 -- -- --İlişkili taraflara ticari borçlar 76.256.568 76.256.568 76.256.568 -- -- --İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar 413.346.365 416.734.918 416.734.918 -- -- --Diğer borçlar 14.817.589 14.817.589 14.817.589 -- -- --

31 Aralık 2016 Kayıtlı değeriSözleşmeli nakit akışı

(=I+II+III+IV+V) 3 aydan az (I) 3-12 ay (II) 1-5 yıl (III) 5 yıldan fazla (IV)Türev olmayan finansal yükümlülükler Finansal borçlar 2.332.071.702 2.770.731.940 478.857.221 712.769.847 1.230.067.275 349.037.597Finansal kiralama yükümlülükleri 89.197.952 109.863.293 5.202.715 14.196.234 75.026.584 15.437.760Diğer finansal yükümlülükler 542.116.445 651.511.666 49.243.754 266.888.058 335.379.854 --Türev finansal varlıklar, net (6.505.190) (5.695.986) (2.475.895) (3.220.091) --Nakit girişleri (6.505.190) (251.254.451) (92.769.984) (158.484.467) -- --Nakit çıkışları -- 245.558.465 90.294.089 155.264.376 -- --

Beklenen vadeler Kayıtlı değeri

Beklenen nakit çıkışlar toplamı

(=I+II+III+IV+V) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV)Türev olmayan finansal yükümlülükler İlişkili taraflara ticari borçlar 279.737.286 282.264.343 281.301.130 963.213 -- --İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar 64.689.396 64.689.396 64.689.396 -- -- --Diğer borçlar 14.624.568 14.624.568 14.624.568 -- -- --

Page 255: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 253

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Piyasa Riski

Kur riski

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla Grup’un yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır.Fonksiyonel para birimleri yabancı para olan işlemler dahil edilmemiştir.

YABANCI PARA POZİSYONU31 Aralık 2017

TL Karşılığı ABD Doları Avro GBP CHF1. Ticari alacaklar 64.625.015 8.247.606 7.422.405 -- --2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 28.397.766 7.447.143 64.222 3.522 --2b. Parasal olmayan finansal varlıklar 3.881.748 456.282 478.507 -- --3. Diğer -- -- -- -- --4. Dönen varlıklar (1+2+3) 96.904.529 16.151.031 7.965.134 3.522 --5. Ticari alacaklar -- -- -- -- --6a. Parasal finansal varlıklar -- -- -- -- --6b. Parasal olmayan finansal varlıklar -- -- -- -- --7. Diğer -- -- -- -- --8. Duran varlıklar (5+6+7) -- -- -- -- --9. Toplam varlıklar (4+8) 96.904.529 16.151.031 7.965.134 3.522 --10. Ticari borçlar 197.403.257 17.041.239 29.194.301 72.656 241.109 11. Finansal yükümlülükler 601.585.316 144.022.552 13.354.626 -- --12a. Parasal olan diğer yükümlülükler -- -- -- -- --12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler -- -- -- -- --13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) 798.988.573 161.063.791 42.548.927 72.656 241.109 14. Ticari borçlar -- -- -- -- --15. Finansal yükümlülükler (*) 729.315.747 175.457.670 14.950.052 -- --16a. Parasal olan diğer yükümlülükler -- -- -- -- --16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler -- -- -- -- --17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 729.315.747 175.457.670 14.950.052 -- --18. Toplam yükümlülükler (13+17) 1.528.304.320 336.521.461 57.498.979 72.656 241.109 19. Finansal durum tablosu dışı türev araçların net varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) -- -- -- -- --19a. Hedge edilen toplam varlık tutarı -- -- -- -- --19b. Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı -- -- -- -- --20. Net yabancı para varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (9-18+19) (1.431.399.791) (320.370.430) (49.533.845) (69.134) (241.109)21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (UFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (1.435.281.539) (320.826.712) (50.012.352) (69.134) (241.109)22. Döviz hedge için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri (2.576.770) (683.149) -- -- --23. Döviz varlıklarının hedge edilen kısmının tutarı -- -- -- -- --24. Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen kısmının tutarı 285.870.320 75.789.475 -- -- --

Page 256: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

254 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Grup’un yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır. Fonksiyonel para birimleri yabancı para olan işlemler dahil edilmemiştir.

YABANCI PARA POZİSYONU31 Aralık 2016

TL Karşılığı ABD Doları Avro GBP CHF1. Ticari alacaklar 5.435.658 370.206 1.114.000 -- --2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 221.323.607 62.862.062 25.785 875 --2b. Parasal olmayan finansal varlıklar 21.114.948 3.962.609 1.932.595 -- --3. Diğer -- -- -- -- --4. Dönen varlıklar (1+2+3) 247.874.213 67.194.877 3.072.380 875 --5. Ticari alacaklar -- -- -- -- --6a. Parasal finansal varlıklar -- -- -- -- --6b. Parasal olmayan finansal varlıklar -- -- -- -- --7. Diğer -- -- -- -- --8. Duran varlıklar (5+6+7) -- -- -- -- --9. Toplam varlıklar (4+8) 247.874.213 67.194.877 3.072.380 875 --10. Ticari borçlar 50.948.090 7.490.130 6.594.651 27.501 1.32211. Finansal yükümlülükler (*) 501.340.663 101.202.264 39.135.733 -- --12a. Parasal olan diğer yükümlülükler -- -- -- -- --12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler -- -- -- -- --13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) 552.288.753 108.692.394 45.730.384 27.501 1.32214. Ticari borçlar -- -- -- -- --15. Finansal yükümlülükler (*) 1.362.824.559 311.855.156 71.523.193 -- --16a. Parasal olan diğer yükümlülükler -- -- -- -- --16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler -- -- -- -- --17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 1.362.824.559 311.855.156 71.523.193 -- --18. Toplam yükümlülükler (13+17) 1.915.113.312 420.547.550 117.253.577 27.501 1.32219. Finansal durum tablosu dışı türev araçların net varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) -- -- -- -- --19a. Hedge edilen toplam varlık tutarı -- -- -- -- --19b. Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı -- -- -- -- --20. Net yabancı para varlık/ (yükümlülük) pozisyonu (9-18+19) (1.667.239.099) (353.352.673) (114.181.197) (26.626) (1.322)21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (UFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (1.688.354.047) (357.315.282) (116.113.792) (26.626) (1.322)22. Döviz hedge için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri (1.339.627) (381.662) -- -- --23. Döviz varlıklarının hedge edilen kısmının tutarı -- -- -- -- --24. Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen kısmının tutarı 302.280.758 85.894.737 -- -- --

(*) Satış amaçlı sınıflandırılan varlık ve yükümlülük gruplarının bakiyelerini de içermektedir.

Page 257: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 255

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Duyarlılık analizi

Grup’un kur riski genel olarak TL’nin Avro ve ABD Doları karşısındaki değer değişikliklerinden oluşmaktadır.

Kur riskinin ölçülebilmesi için yapılan duyarlılık analizinin temeli, kurum genelinde yapılan toplam para birimi açıklamasını yapmaktır. Toplam yabancı para pozisyonu, yabancı para birimi bazlı tüm kısa vadeli ve uzun vadeli satın alım sözleşmeleri ile tüm varlıklar ve yükümlülükleri içermektedir. Analiz net yabancı para yatırımlarını içermemektedir.

Grup orta ve uzun vadeli kredilerini, elde ettiği proje gelirlerinin para birimi cinsinden gerçekleştirmektedir. Kısa vadeli krediler için ise borçlanmalar havuz/portföy modeli altında dengeli olarak TL, Avro ve ABD Doları olarak gerçekleştirilmektedir.

Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu 31 Aralık 2017

Kar/Zarar Özkaynaklar

Yabancı paranın

değer kazanmasıYabancı paranın

değer kaybetmesiYabancı paranın değer kazanması

Yabancı paranın değer kaybetmesi

ABD Doları'nın TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (120.644.906) 120.644.906 (120.644.906) 120.644.9062- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 28.587.032 (28.587.032) 28.587.032 (28.587.032)3- ABD Doları net etki (1+2) (92.057.874) 92.057.874 (92.057.874) 92.057.874

Avro'nun TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde4- Avro net varlık/yükümlülüğü (22.367.008) 22.367.008 (22.367.008) 22.367.0085- Avro riskinden korunan kısım (-) -- -- -- -- 6- Avro net etki (4+5) (22.367.008) 22.367.008 (22.367.008) 22.367.008

Diğer döviz kurlarının TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü (128.065) 128.065 (128.065) 128.065 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) -- -- -- --9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8) (128.065) 128.065 (128.065) 128.065Toplam (3+6+9) (114.552.947) 114.552.947 (114.552.947) 114.552.947

Page 258: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

256 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu 31 Aralık 2016

Kar/Zarar Özkaynaklar

Yabancı paranın değer kazanması

Yabancı paranın değer kaybetmesi

Yabancı paranın değer kazanması

Yabancı paranın değer kaybetmesi

ABD Doları'nın TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (125.746.394) 125.746.394 (125.746.394) 125.746.394 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 30.228.076 (30.228.076) 30.228.076 (30.228.076)3- ABD Doları net etki (1+2) (95.518.318) 95.518.318 (95.518.318) 95.518.318

Avro'nun TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 4- Avro net varlık/yükümlülüğü (43.077.056) 43.077.056 (43.077.056) 43.077.056 5- Avro riskinden korunan kısım (-) -- -- -- -- 6- Avro net etki (4+5) (43.077.056) 43.077.056 (43.077.056) 43.077.056

Diğer döviz kurlarının TL karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü (10.337) 10.337 (10.337) 10.337 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) -- -- -- -- 9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8) (10.337) 10.337 (10.337) 10.337Toplam (3+6+9) (138.605.711) 138.605.711 (138.605.711) 138.605.711

Page 259: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 257

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Faiz oranı riski

Profil

Grup’un faiz bileşenine sahip finansal kalemlerinin rapor tarihindeki faiz yapısı şu şekildedir:

Faiz pozisyonu tablosu 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016

Sabit faizli finansal araçlar Finansal varlıklar 51.813.380 5.091.722Finansal yükümlülükler 1.550.925.460 1.212.305.246Diğer finansal yükümlülükler 396.092.723 542.116.445

Değişken faizli finansal araçlarFinansal yükümlülükler 889.486.027 1.208.964.408

Sabit faizli araçların gerçeğe uygun değer riski:

Grup’un, sabit faizli gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülük ve gerçeğe uygun değer riskinden korunma amaçlı muhasebeleştirme modeli altında kaydedilen riskten korunma amaçlı türev araçları (vadeli faiz oranı takasları) bulunmamaktadır. Bu nedenle, raporlama dönemi itibarıyla faiz oranlarındaki değişim kar veya zararı etkilemeyecektir.

Değişken faizli finansal araçlar için nakit akış duyarlılık analizi:

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, faiz oranlarında 100 baz puanlık bir değişimin özkaynaklar ile vergi öncesi kar veya zararı ne tutarda arttıracağı (azaltacağı) aşağıda gösterilmektedir. Bu analizde diğer tüm değişkenlerin, özellikle yabancı para kurlarının sabit kaldığı varsayılmaktadır. Bu analiz, 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla da aynı şekilde gerçekleştirilmiştir.

Kar veya zarar Özkaynak%1 artış %1 azalış %1 artış %1 azalış

31 Aralık 2017Değişken faizli finansal araçlar 22.067.871 (21.559.136) 22.067.871 (21.559.136) Nakit akış duyarlılığı (net) 508.736 508.73631 Aralık 2016Değişken faizli finansal araçlar 4.413.217 (1.564.291) 4.413.217 (1.564.291)Nakit akış duyarlılığı (net) 2.848.926 -- 2.848.926 --

Page 260: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

258 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Faiz oranı riski

Sermaye Riski Yönetimi

Sermayeyi yönetirken Grup’un hedefleri, ortaklarına getiri, diğer hissedarlara fayda sağlamak ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek için Grup’un faaliyette bulunabilirliğinin devamını korumaktır.

Grup sermayeyi net finansal borç/özkaynaklar oranını kullanarak izlemektedir. Net finansal borç, nakit ve nakit benzerlerinin, toplam finansal borç tutarından düşülmesiyle hesaplanmaktadır.

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla net borç/yatırılan sermaye oranları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Toplam finansal borç 2.836.504.210 2.963.386.099Nakit değerler ve bankalar (59.577.791) (219.364.855)Net finansal borç 2.776.926.419 2.744.021.244Özkaynaklar 1.667.564.528 387.398.706Net finansal borç / özkaynaklar oranı 167% 708%

Page 261: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 259

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

29 Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar)

Gerçeğe Uygun Değer

31 Aralık 2017 ve 2016 tarihleri itibarıyla varlıkların ve yükümlülüklerin kayıtlı değerleri ve gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

31 Aralık 2017 31 Aralık 2016

Not Kayıtlı değeri Gerçeğe uygun

değer Kayıtlı değeri Gerçeğe uygun

değerFinansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri 5 59.577.791 59.577.791 219.364.855 219.364.855Finansal yatırımlar 6 412.408 412.408 412.408 412.408Ticari alacaklar 3,4 706.750.072 706.750.072 270.485.380 270.485.380Diğer alacaklar (*) 3,8 93.832.711 93.832.711 11.885.379 11.885.379Türev araçlar 6 2.576.770 2.576.770 6.505.190 6.505.190 Finansal yükümlülükler Finansal borçlar 7 2.440.411.487 2.440.411.487 2.421.269.654 2.421.269.654Ticari borçlar 3,4 485.992.026 495.355.842 344.426.682 344.426.682Diğer finansal yükümlülükler 7 396.092.723 396.092.723 542.116.445 542.116.445Türev araçlar 6 3.052.466 3.052.466 -- --Diğer borçlar (**) 8 2.311.943 2.311.943 14.624.568 14.624.568

(*) Verilen depozito ve teminatlar ve vergi dairesinden alacaklar gibi kalemler diğer alacaklara dahil edilmemiştir.(**) Ödenecek vergi ve fonlar ve alınan depozito ve teminatlar gibi kalemler diğer borçlara dahil edilmemiştir.

Page 262: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

260 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları

Grup, finansal araçların tahmini gerçeğe uygun değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir.

Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin kısa vadeli olmalarından dolayı gerçeğe uygun değerlerinin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir.

Gerçeğe Uygun Değeri ile Ölçülen Finansal Araçlar

Aşağıdaki tablo gerçeğe uygun değeri ile ölçülen finansal araçları gerçeğe uygun değer seviyelerine göre ve finansal durum tablosundaki değerleri ile göstermektedir.

31 Aralık 2017 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 ToplamFinansal varlıklar Risk yönetimi ve alım satım amaçlı tutulan türev varlıklar -- 2.576.770 -- 2.576.770 -- 2.576.770 -- 2.576.770Finansal yükümlülüklerRisk yönetimi ve alım satım amaçlı tutulan türev varlıklar -- (3.052.467) -- (3.052.467)

-- (3.052.467) -- (3.052.467)

31 Aralık 2016 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 ToplamFinansal varlıklar Risk yönetimi ve alım satım amaçlı tutulan türev varlıklar -- 6.505.190 -- 6.505.190 -- 6.505.190 -- 6.505.190Finansal yükümlülükler Risk yönetimi ve alım satım amaçlı tutulan türev varlıklar -- -- -- --

-- -- -- --

Grup’un santrallerine ilişkin arazi ve arsalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri, binalar ve tesis makine ve cihazları için TSKB Gayrımenkul Değerleme A.Ş. tarafından dolaylı ve dolaysız gözlemlenebilir girdi içeren diğer değerleme teknikleri kullanılarak belirlenen makul değerleri ile ölçülmüşlerdir. (Seviye 2).

Page 263: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 261

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

30 Bağlı Ortaklıklardaki Pay Sahipliği Çıkışı

Ayres Ayvacık Rüzgar Satışı

15 Mart 2017 tarihinde, Grup, Ayres Ayvacık Rüzgar’daki hisselerinin tamamını Notos Elektrik Üretim’e 15 Mart 2017 tarihli hisse satış sözleşmesi kapsamında satmıştır. Hisse satış bedeli 8,5 milyon ABD Doları olup, satış tarihi itibarıyla şirketin borçlarının etkisi sonrasında alınan bedel 33.545.784 TL olarak gerçekleşmiştir.

Aşağıdaki tablo alınan bedel karşılığında transfer edilmesi tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki değerlerini ana başlıklar altında özetlemektedir:

Satılan tanımlanabilir varlıklar ve transfer edilen borçlar Satış tarihindeki kayıtlı değerleri Nakit ve nakit benzerleri 1İlişkili taraflardan ticari alacaklar 13.816.801İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 776.916Stoklar 366.359Peşin ödenmiş giderler 69.419Diğer dönen varlıklar 9.576Cari dönem vergisi ile ilgili varlıklar 52İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 17.002Maddi duran varlıklar 9.934.170Diğer maddi olmayan duran varlıklar 63.981Kısa vadeli borçlanmalar (131.249)Uzun vadeli borçlanmalar (10.626.280)Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları (2.377.001)İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar (411.665) İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar (153.125) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar (28.937) Ertelenmiş vergi yükümlülüğü (99.728) Yatırımın kayıtlı değeri 11.226.292Alınan bedel 33.545.784Ayres Ayvacık satışından elde edilen net kar 22.319.492 Ayres Ayvacık satışından elde edilen nakit akışlarıElden çıkarılan nakit ve nakit benzerleri (1) Elde edilen bedel 33.545.784Elde edilen net nakit 33.545.783

Transfer edilen bedel ile tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki kayıtlı değerleri arasındaki fark yatırım faaliyetlerinden giderler olarak kaydedilmiştir.

Page 264: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

262 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Deniz Elektrik Satışı

Grup, 8 Eylül 2017 tarihinde Deniz Elektrik’in tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Fernas Şirketler Grubu’na satmıştır. Hisse satış bedeli 60,5 milyon ABD Doları olup, satış tarihi itibarıyla şirketin borçlarının etkisi sonrasında alınan bedel 66.708.418 TL olarak gerçekleşmiştir.

Aşağıdaki tablo alınan bedel karşılığında transfer edilmesi tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki değerlerini ana başlıklar altında özetlemektedir:

Satılan tanımlanabilir varlıklar ve transfer edilen borçlar Satış tarihindeki kayıtlı değerleri Nakit ve nakit benzerleri 29.254 İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 2.699.513 İlişkili taraflardan ticari alacaklar 5.478 Stoklar 1.858.795 Diğer alacaklar (86.350)Peşin ödenmiş giderler 626.202 Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 112 Diğer dönen varlıklar 620 İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 43.969 Maddi duran varlıklar 139.379.460 Diğer maddi olmayan duran varlıklar 161.888 Peşin ödenmiş giderler 323.535Kısa vadeli borçlanmalar (14.230.051) İlişkili taraflara ticari borçlar (60.702.298) İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar (1.115.464)Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları (4.964.688) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar (150.012) İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar (527.815) Kısa vadeli karşıklar (80.838)Uzun vadeli borçlanmalar (66.752.221) Ertelenmiş vergi yükümlülüğü (3.547.169) Uzun vadeli karşılıklar (239.733)Yatırımın kayıtlı değeri (7.267.813)Alınan bedel 66.708.418Deniz Elektrik satışından elde edilen net kar 73.976.231 Deniz Elektrik satışından elde edilen nakit akışlarıElden çıkarılan nakit ve nakit benzerleri (29.254) Elde edilen bedel 66.708.418 Elde edilen net nakit 66.679.164

Transfer edilen bedel ile tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki kayıtlı değerleri arasındaki fark yatırım faaliyetlerinden giderler olarak kaydedilmiştir.

Page 265: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 263

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Kapıdağ Rüzgar Enerjisi Satışı

Grup, 8 Eylül 2017 tarihinde Kapıdağ Rüzgar Enerjisi’nin tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Fernas Şirketler Grubu’na satmıştır. Hisse satış bedeli 40 milyon ABD Doları olup, satış tarihi itibarıyla şirketin borçlarının etkisi sonrasında alınan bedel 47.502.258 TL olarak gerçekleşmiştir.

Aşağıdaki tablo alınan bedel karşılığında transfer edilmesi tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki değerlerini ana başlıklar altında özetlemektedir:

Satılan tanımlanabilir varlıklar ve transfer edilen borçlar Satış tarihindeki kayıtlı değerleri Nakit ve nakit benzerleri 5.791.777 İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 293.057 İlişkili taraflara ticari borçlar (29.523.188) Stoklar 48.408 Peşin ödenmiş giderler 165.602 Peşin ödenmiş giderler 522.572Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 49.522 Diğer dönen varlıklar (307) Diğer varlıklar 96.287Maddi duran varlıklar 66.868.975 Diğer maddi olmayan duran varlıklar 242.095 İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar (193.763) İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar (304.495 ) Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları (11.315.937) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar (62.371) İlişkili taraflara ticari borçlar (499.096) Uzun vadeli borçlanmalar (52.196.278) Kısa vadeli karşılıklar (36.940)Ertelenmiş vergi varlığı 4.465.485 Uzun vadeli karşılıklar (75.797)Yatırımın kayıtlı değeri (15.664.392)Alınan bedel 47.502.258Kapıdağ Rüzgar Enerjisi satışından elde edilen net kar 63.166.650Kapıdağ Rüzgar Enerjisi satışından elde edilen nakit akışlarıElden çıkarılan nakit ve nakit benzerleri (5.791.777) Elde edilen bedel 47.502.258 Elde edilen net nakit 41.710.481

Transfer edilen bedel ile tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki kayıtlı değerleri arasındaki fark yatırım faaliyetlerinden giderler olarak kaydedilmiştir.

Page 266: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

264 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Baki Elektrik Satışı

Grup, 27 Aralık 2017 tarihinde Baki Elektrik’in tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Fernas Şirketler Grubu’na satmıştır. Hisse satış bedeli 111 milyon ABD Doları olup, satış tarihi itibarıyla şirketin borçlarının etkisi sonrasında alınan bedel 190.056.072 TL olarak gerçekleşmiştir.

Aşağıdaki tablo alınan bedel karşılığında transfer edilmesi tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki değerlerini ana başlıklar altında özetlemektedir:

Satılan tanımlanabilir varlıklar ve transfer edilen borçlar Satış tarihindeki kayıtlı değerleri Nakit ve nakit benzerleri 11.302.503 İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 1.507.318 İlişkili taraflardan ticari alacaklar 3.619.693 Stoklar 1.019.476 Peşin ödenmiş giderler 425.402Diğer dönen varlıklar 160.222Maddi duran varlıklar 159.808.126 Diğer maddi olmayan duran varlıklar 52.235 İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar (28.416.796) İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar (2.365.814) Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları (35.830.929) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar (1.976.605) İlişkili taraflara ticari borçlar (1.068.313) Uzun vadeli borçlanmalar (129.340.898) Kısa vadeli karşıklar (278.377)Ertelenmiş vergi yükümlülüğü (4.553.754) Uzun vadeli karşılıklar (190.544)Yatırımın kayıtlı değeri (26.127.055)Alınan bedel 190.056.072Baki Elektrik satışından elde edilen net kar 216.183.127Baki Elektrik satışından elde edilen nakit akışlarıElden çıkarılan nakit ve nakit benzerleri (11.302.503) Elde edilen bedel 190.056.072 Elde edilen net nakit 178.753.569

Transfer edilen bedel ile tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki kayıtlı değerleri arasındaki fark yatırım faaliyetlerinden giderler olarak kaydedilmiştir

Page 267: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 265

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Alenka Enerji Satışı

Grup, 1 Aralık 2017 tarihinde Alenka Enerji’nin tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Borusan EnBW Enerji Yatırımları ve Üretim A.Ş. ve Borusan Danışmanlık ve Ortak Hizmetler A.Ş.'ne satmıştır. Hisse satış bedeli 60,1 milyon ABD Doları olup, satış tarihi itibarıyla şirketin borçlarının etkisi sonrasında alınan bedel 173.989.821 TL olarak gerçekleşmiştir.

Aşağıdaki tablo alınan bedel karşılığında transfer edilmesi tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki değerlerini ana başlıklar altında özetlemektedir:

Satılan tanımlanabilir varlıklar ve transfer edilen borçlar Satış tarihindeki kayıtlı değerleri Nakit ve nakit benzerleri 1.848 İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 1.470.647 İlişkili taraflardan ticari alacaklar 2.898.053 Stoklar 102.574 Peşin ödenmiş giderler 460.461Diğer varlıklar 101.277 Diğer dönen varlıklar 430.211 Maddi duran varlıklar 69.219.517 Diğer maddi olmayan duran varlıklar 123.751 İlişkili taraflara ticari borçlar (547.415) İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar (891.306)Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları (10.927.488) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar (381.059) Kısa vadeli karşılıklar (10.191)Uzun vadeli borçlanmalar (47.104.024) Ertelenmiş vergi varlığı 2.274.033 Uzun vadeli karşılıklar (357.569)Yatırımın kayıtlı değeri 16.863.320Alınan bedel 173.989.821Kapıdağ Rüzgar Enerjisi satışından elde edilen net kar 157.126.501Kapıdağ Rüzgar Enerjisi satışından elde edilen nakit akışlarıElden çıkarılan nakit ve nakit benzerleri (1.848) Elde edilen bedel 173.989.821 Elde edilen net nakit 173.987.973

Transfer edilen bedel ile tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki kayıtlı değerleri arasındaki fark yatırım faaliyetlerinden giderler olarak kaydedilmiştir

Page 268: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

266 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Siirt Akköy Enerji Satışı

3 Mayıs 2016 tarihinde, Grup, Siirt Akköy Enerji’deki hisselerinin tamamını DC Elektrik Üretim’e 21 Temmuz 2016 tarihli hisse satış sözleşmesi kapsamında satmıştır. Hisse satış bedeli 19 milyon ABD Doları olup, satış tarihi itibarıyla şirketin borçlarının etkisi sonrasında alınan bedel 23.631.541 TL olarak gerçekleşmiştir.

Aşağıdaki tablo alınan bedel karşılığında transfer edilmesi tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki değerlerini ana başlıklar altında özetlemektedir:

Satılan tanımlanabilir varlıklar ve transfer edilen borçlar Satış tarihindeki kayıtlı değerleri Nakit ve nakit benzerleri 13.550İlişkili taraflardan ticari alacaklar 2.118.758Stoklar 1.603.723Peşin ödenmiş giderler 101.943Diğer dönen varlıklar 32.942Cari dönem vergisi ile ilgili varlıklar 601İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar - uzun 43.105Maddi duran varlıklar 63.726.811Peşin ödenmiş giderler - uzun vadeli 32.657Maddi olmayan diğer varlıklar 26.660İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar (347.180)İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar (36.868.894)Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar (34.450)Ertelenmiş vergi yükümlülüğü (2.166.168)Toplam net tanımlanabilir varlıklar 28.284.058Ortak kontrole tabii şirket birleşme etkisi (2.747.858)Yatırımın kayıtlı değeri 25.536.200Alınan bedel 23.631.541Siirt Akköy Enerji satışından elde edilen net zarar (1.904.659)Siirt Akköy Enerji satışından elde edilen nakit akışları Elden çıkarılan nakit ve nakit benzerleri (13.550)Elde edilen bedel 23.631.541Elde edilen net nakit 23.617.991Transfer edilen bedel ile tanımlanabilir varlık ve borçların satış tarihindeki kayıtlı değerleri arasındaki fark, yatırım faaliyetlerinden giderler olarak kaydedilmiştir.

Page 269: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 267

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

31 Satış Amacıyla Elde Tutulan Varlık ve Yükümlülük Grupları

Grup, borçluluğunu azaltmak, faiz giderlerinin finansal tablolar üzerindeki etkisini azaltmak ve yurt dışındaki potansiyel yatırımlarına sermaye yaratmak amacıyla 10 Kasım 2016 tarihinde sahip olduğu rüzgar elektrik santrallerini satmaya karar vermiştir. Gelen teklifler değerlendirilip 30 Kasım 2016 tarihinde toplam 232 MW kurulu güce sahip Hatay Sebenoba Rüzgar Santrali, Manisa Karakurt Rüzgar Santrali, Balıkesir Şamlı Rüzgar Santrali, Kapıdağ Rüzgar Santrali, Ayres Ayvacık Rüzgar Santrali ve Belen/Atik Rüzgar Santralinin Güriş Şirketler Grubuna toplam 259.000.000 Amerikan Doları karşılığı satışı konusunda anlaşmaya varılmıştır. 26 Ocak 2017 tarihinde ilgili satışlarla ilgili Rekabet Kurulu ve EPDK onayları alınmış, ardından 3 Şubat 2017 tarihindeki Olağanüstü Genel Kurul’da da santrallerin satışları onaylanmıştır. Ayres Ayvacık Rüzgar Enerji 15 Mart 2017 tarihinde tüm varlık ve borçları ile birlikte Notos Elektrik Üretim A.Ş.’ye satılmıştır. Baki Elektrik, Deniz Elektrik ve Kapıdağ Rüzgar Enerjisi bağlı ortaklıklarının ilgili varlık ve yükümlülükleri ile Şirket’in maddi duran varlık olarak gösterdiği Belen-Atik rüzgar santrali “Satış amacıyla elde tutulan varlık ve yükümlülükler grubu” olarak sınıflamıştır ve buradaki üretim ve satış tesislerinin satılması planlanmıştır. 31 Aralık 2016 itibarıyla bu şirketlere ait tüm varlık ve yükümlülükler finansal tablolarda, sırasıyla, “Satış amaçlı sınıflandırılan gruplara ilişkin varlıklar” ve “Satış amaçlı sınıflandırılan gruplara ilişkin yükümlülükler” olarak sınıflanmıştır. Grup, 15 Mart 2017 tarihinde Ayres Ayvacık Rüzgar’ın tüm varlık ve borçlarıyla birlikte sahip olduğu payların tamamını Notos Elektrik Üretim A.Ş.’ye satmıştır. Detaylı bilgi için Not 30’a bakınız. Grup, Aksa Enerji bünyesindeki Belen-Atik santralinin satışı 7 Nisan 2016 tarihinde tamamlanmıştır.

Hatay Sebenoba RES, Manisa Karakurt RES ve Kapıdağ RES'in Güriş Şirketler Grubu iştiraklerine satışı beklenen süre içinde tamamlanmamış olduğudan söz konusu RES'ler için Fernas Şirketler Grubu'nun vermiş olduğu teklif Grup’un Yönetim Kurulu tarafından olumlu olarak değerlendirilmiştir. Bu nedenle, Güriş Şirketler Grubu ile söz konusu santrallere ilişkin yapılmış olan sözleşmeler, tazminat veya başka bir talebe konu olmadan fesih edilmiştir. 8 Eylül 2017 tarihinde Hatay Sebenoba RES, Manisa Karakurt RES ve Kapıdağ RES'in Fernas Şirketler Grubu’na satışı tamamlanmıştır.

1 Aralık 2017 tarihinde Kıyıköy RES’in Borusan EnBW Enerji Yatırımlar ve Üretim A.Ş. ve Borusan Danışmanlık ve Ortak Hizmetler A.Ş.’ye, 27 Aralık 2017 tarihinde ise Balıkesir Şamlı RES’in Fernas Şirketler Grubu’na satışı tamamlanmıştır. 21 Eylül 2017 tarihinde Aksa Enerji bünyesinde bulunan İncesu santralinin satışı için gelen tekliflerin değerlendirilmesine karar verilmiştir.

31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla, satış amaçlı elde tutulan gruplara ilişkin varlıklar Aksa Enerji bünyesindeki İncesu santralinden oluşmaktadır:

Satış amaçlı sınıflandırılan gruplara ilişkin varlıklar 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Nakit ve nakit benzerleri (Not 5) -- 15.662.073Ticari alacaklar -- 4.137.169Stoklar -- 4.397.724Maddi duran varlıklar 45.353.859 418.052.451Maddi olmayan duran varlıklar 659.434 397.794Ertelenmiş vergi varlığı -- 4.857.121Diğer varlıklar -- 1.384.006

46.013.293 448.888.338

Page 270: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

268 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

Satış amaçlı sınıflandırılan varlık gruplarına ilişkin yükümlülükler 31 Aralık 2017 31 Aralık 2016Borçlanmalar -- 357.470.411Ticari borçlar -- 5.394.941Diğer yükümlülükler -- 3.014.209Ertelenmiş vergi yükümlülüğü -- 3.137.212Karşılıklar -- 526.877

-- 369.543.650

32 Faaliyet Bölümleri

Aşağıda sunulan coğrafi bilgiler, Grup’un hasılatı, faiz, vergi, kıdem tazminatı, amortisman ve itfa gideri öncesi kar (FAVÖK)’ü, varlıklarını ve yükümlülüklerini, Grup’un bulunduğu ülkeyi ve Afrika bölgesini dikkate alarak analiz etmektedir. Bu bilgilerin sunumunda, bölüm hasılatı ve FAVÖK müşterilerin coğrafi konumlarına göre, bölüm varlıkları ve yükümlülükleri ise coğrafi konumlara göre sunulmuştur.

1 Ocak – 31 Aralık 2017Türkiye (*) Afrika Toplam

Toplam bölüm hasılatları 2.925.226.856 674.085.012 3.599.311.867Faiz, vergi, kıdem tazminatı, amortisman ve itfa gideri öncesi kar (FAVÖK) 125.776.323 366.976.745 492.753.068

1 Ocak – 31 Aralık 2016Türkiye (*) Afrika Toplam

Toplam bölüm hasılatları 3.178.201.840 -- 3.178.201.840Faiz, vergi, kıdem tazminatı, amortisman ve itfa gideri öncesi kar/(zarar) (FAVÖK) 435.061.075 (2.056.681) 433.004.394

Page 271: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 269

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

1 Ocak – 31 Aralık 2017Türkiye (*) Afrika Toplam

Raporlanabilir faaliyet bölümlerine aitFAVÖK 125.776.323 366.976.745 492.753.068Amortisman ve itfa payları (161.089.699) (63.910.567) (225.000.266)Finansman gelirleri/(giderleri), net (443.502.147) (65.599.992) (509.102.139)Yatırım faaliyetlerinden gelirler/(giderler), net 587.780.329 -- 587.780.329Vergi öncesi kar/(zarar) 108.964.806 237.466.186 346.430.992

1 Ocak – 31 Aralık 2016Türkiye (*) Afrika Toplam

Raporlanabilir faaliyet bölümlerine aitFAVÖK 435.061.075 (2.056.681) 433.004.394Amortisman ve itfa payları (183.349.960) -- (183.349.960)Finansman gelirleri/(giderleri), net (579.548.429) (5.063.873) (584.612.302)Yatırım faaliyetlerinden gelirler/(giderler), net (86.204.437) -- (86.204.437)Vergi öncesi kar/(zarar) (414.041.751) (7.120.554) (421.162.305)

31 Aralık 2017Türkiye (*) Afrika Toplam

Bölüm varlıkları 4.070.969.019 1.140.265.431 5.211.234.450Bölüm yükümlülükleri 3.250.565.906 293.104.016 3.543.669.922

31 Aralık 2016Türkiye (*) Afrika Toplam

Bölüm varlıkları 3.744.251.297 408.302.657 4.152.553.954Bölüm yükümlülükleri 3.748.425.738 16.729.510 3.765.155.248

(*) KKTC dahildir.

Page 272: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

270 AKSA ENERJİ 2017 FAALİYET RAPORU

A K S A E N E R J İ Ü R E T İ M A N O N İ M Ş İ R K E T İ V E B A Ğ L I O R TA K L I K L A R IB A Ğ I M S I Z D E N E T İ M D E N G E Ç M İ Ş 3 1 A R A L I K 2 0 1 7 TA R İ H L İ K O N S O L İ D E F İ N A N S A L TA B L O L A R A İ L İ Ş K İ N A Ç I K L AY I C I D İ P N O T L A R( T Ü M T U TA R L A R T Ü R K L İ R A S I ( “ T L” ) O L A R A K G Ö S T E R İ L M İ Ş T İ R )

33. Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklamalar

1 Ocak - 31 Aralık 2017 tarihleri arasında Grup’un yükümlülüklerinde finansman faaliyetlerinden kaynaklanan değişiklikler aşağıdaki gibidir:

1 Ocak 2017 Nakit girişler Nakit çıkışlar

Satılmaya hazır yükümlülük

grubuna sınıflananlar

Bağlı ortaklık satışlarının

etkisi

Diğer nakit olmayan

hareketler 31 Aralık 2017Finansal borçlanmalar 2.963.380.597 2.685.199.300 (3.080.458.617) (58.031.467) -- 326.414.398 2.836.504.211Satılmaya hazır yükümlülük grupları 357.470.411 8.524.118 (70.788.919) 58.031.467 (385.665.750) 32.428.673 --Toplam finansal yükümlülükler 3.320.851.008 2.693.723.418 (3.151.247.536) -- (385.665.750) 358.843.071 2.836.504.211

Nakit akış tablosunda finansman faaliyetlerinin içinde gösterilen “Borçlanmadan Kaynaklanan Nakit Girişleri” ve “Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları” satırlarına ilişkin nakit tutarlarındaki değişimi göstermektedir.

34 Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar

Grup, 17 Ocak 2018 tarihinde Aksa Enerji bünyesindeki İncesu santralini Fernas Grup Şirketlerinden Deniz Elektrik Üretim Limited Şirketi’ne satmıştır.

Grup’un bağlı ortaklıklarından Aksa Göynük Enerji ve Rasa Elektrik 15 Şubat 2018 tarihinde birleşmiştir.

Page 273: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

FİNANSAL BİLGİLER 271

İkili Anlaşmalar: Gerçek veya tüzel kişiler ile lisans sahibi tüzel kişiler arasında ya da lisans sahibi tüzel kişilerin kendi aralarında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin alınıp satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmalar.

Kaya Gazı: Organik madde yönünden zengin kil ile kuvars ve kalsit minerallerinden oluşan tortul kayacın küçük gözeneklerinde bulunan ve yatay sondaj ile hidrolik kırma yöntemleriyle yeryüzüne taşınabilen, konvansiyonel olmayan enerji kaynakları arasında yer alan gaz türü.

KIBTEK: Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu

Kyoto Protokolü: 11 Aralık 1997’de imzalanmış uluslararası sözleşme. Küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda mücadeleyi sağlamaya yönelik uluslararası tek çerçeve olup Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamındadır.

Mtce: Milyon ton kömür eşdeğer

Mtpe: Milyon ton petrol eşdeğer

OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü): 1960 Paris Sözleşmesi kapsamında kurulmuş uluslararası bir iktisadi yapılanmadır. Türkiye, 34 üye ülkeden biridir.

Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi (PMUM): TEİAŞ bünyesinde yer alan ve ilgili mevzuat çerçevesinde, Ulusal Yük Dağıtım Merkezi tarafından elektrik enerjisi arz ve talebinin gerçek zamanlı olarak fiziki dengelenmesi sonucu tüzel kişilerin birbirlerine borçlu ya da alacaklı oldukları tutarları hesaplamak suretiyle mali uzlaştırma sistemini çalıştıran birim.

RES: Rüzgâr Enerji Santrali

Serbest Tüketici: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimde bulunması veya iletim sistemine doğrudan bağlı olması nedeniyle tedarikçisini seçme serbestisine sahip gerçek veya tüzel kişi.

Dağıtım Bölgesi: Bir dağıtım şirketinin lisansında tanımlanan bölge

Dağıtım Şirketi: Belirlenen bir bölgede elektrik dağıtımı ile iştigal eden tüzel kişi

DGÇS: Doğal Gaz Çevrim Santrali

EPDK: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu

EURELECTRIC (The Union of the Electricity Industry-Eurelectric): Avrupa ülkeleri elektrik enerjisi sektör temsilcilerinin oluşturduğu birlik. Türkiye, Birliğin üyesi olup TESAB tarafından temsil edilmektedir.

EÜAŞ: Elektrik Üretim Anonim Şirketi

FAVÖK (EBITDA): Faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr

Fosil Yakıtlar: Hidrokarbon ve yüksek oranlarda karbon içeren kömür, petrol ve doğal gaz gibi doğal enerji kaynaklarıdır. Ölen canlı organizmaların oksijensiz ortamda milyonlarca yıl boyunca çözülmesi ile oluşur.

HES: Hidroelektrik Enerji Santrali

İ.H.D.: İşletme Hakkı Devri (TOR)

Sürdürülebilir Enerji: Gelecek nesillerin enerji ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için gerekli olan kaynakları ve yeterlilikleri tehlikeye atmadan bugünün ihtiyaçlarını karşılayabilen enerji biçimi

Tedarikçi: Müşterilerine elektrik enerjisi ve/veya kapasite sağlayan üretim şirketleri, otoprodüktörler, otoprodüktör grupları, toptan satış şirketleri, perakende satış şirketleri, perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketleri

Tüketici: Elektriği kendi ihtiyacı için alan, serbest ve serbest olmayan tüketiciler

W: Watt: Güç birimi KW: Kilowatt MW: Megawatt GW: Gigawatt TW: TerawattWsa: Watt/saat: Enerji Birimi KWsa: Kilowatt/saat MWsa: Megawatt/saat GWsa: Gigawatt/saat TWsa: Terawatt/saat

Y.İ.: Yap/İşlet (BOO)

Y.İ.D.: Yap/İşlet/Devret (BOT)

YEK: Yenilenebilir Enerji Kaynakları

YEKDEM: Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması

Yenilenebilir Enerji: Sürekli devam eden, doğal süreçlerden elde edilen enerji türüdür. Bu kaynaklar güneş, rüzgâr, akarsu, biyolojik süreçler ve jeotermal olarak sıralanabilir.

1 TW=1.000 GW=1 milyon MW=1 milyar KW=1 trilyon W1 TWsa=1.000 GWsa=1 milyon MWsa=1 milyar KWsa=1 trilyon Wsa

S Ö Z L Ü K

Page 274: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 275: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi
Page 276: KARANLIKTAN AYDINLIĞA · Aksa Doğalgaz, 21 dağıtım lisansı, 8,9 milyar m3 gaz dağıtımı, 24.421 km şebeke uzunluğu ve %20,5 pazar payı ile Türkiye’nin en geniş coğrafi

Aksa Enerji Üretim A.Ş.Rüzgârlıbahçe Mahallesi, Özalp Çıkmazı No: 10 34805 Kavacık Beykoz - İSTANBUL/TÜRKİYETel: 0 216 681 00 00Fax: 0 216 681 57 83www.aksaenerji.com.trwww.aksainvestorrelations.com/tr

E N E R J İ