OCAK-ŞUBAT 201214 � İSMMMO YAŞAM

KA

PA

K

Yaşam, kariyer, evlilik, aile,yönetici, öğrenci, nefes…Günümüzün trendkavramlarından koçluğunneredeyse kullanılmadığı alanyok gibi. ‘Akıl hocalığı’ olaraktanımlanan koçluk, kişininbelirlediği hedefe ulaşmasını yada sorunlarını çözmesinisağlıyor. Kurumsal ve bireyselalanda kullanılıyor. Ama ‘koçlukyapıyorum’ diyen herkesin ‘koç’olmadığını da bilmek gerekiyor.

Koç kullanhayatınıdeğiştir

OCAK-ŞUBAT 2012 İSMMMO YAŞAM � 15

KA

PA

K

G A Y E D E L E N

Kariyerinizde sıçrama yap-mak istiyorsunuz, işsiz kaldınız, çokönemli bir sınav öncesindesiniz,ailevi sorun yaşıyorsunuz… Ge-rek iş hayatında gerekse, özelhayatında ciddi değişim yapmakisteyenlerin yeni adresi koçlar. Ha-yatında, kariyerinde, işyerinde, evinde cid-di bir değişim yapmak isteyenler koçların ka-pısını aşındırıyor. Yaşam, kariyer, evlilik, aile, yö-netici, öğrenci, nefes… Günümüzün trend kavramla-rından koçluğun kullanılmadığı alan neredeyse yok gibi.Oyuncu, gelin, doğum koçu gibi tanımlamaları da sıkça du-yar olduk.

Koçluğu kısaca ‘akıl hocalığı’ olarak tanımlamak mümkün. Ki-şinin kendini tanımasına ve keşfetmesine yardımcı oluyor. Mutlu yaşambecerisini, içsel kaynaklara ulaşmayı, kişinin kendisiyle ilgili farkında-lığını artıran bir kişisel gelişim süreci olarak görülüyor. Koçluğun ama-cı; kişinin kendi belirlediği hedefe, koçun desteğiyle ulaşması ya da so-runlarının üstesinden tek başına gelmeyi öğrenmesi.

HERKES ‘KOÇ’ DEĞİLHer gelişen yeni kavramda olduğu

gibi koçlukta da dikkat edilmesi gerekenlervar. Son dönemde Türkiye’de çoğu insa-nın ‘koçum’ diye ortada dolaşması kafalarıkarıştırıyor. Diğer bir konu da koçluğunmentorlükle karıştırılması. Koçluk yapaninsanların mutlaka, yönetim, liderlik, da-nışmanlık ve psikolojik rehberlik konu-larında eğitim almaları gerekli görülüyor.Koçluk yapan kişi bir kurum bünyesin-deyse mentor olarak adlandırılıyor. Dı-şarıdan alınan bir hizmet şeklindeyse koç-luk olarak görülüyor. Hem koç, hem dementor sorduğu sorularla kişinin hedefineulaşmasına yardımcı oluyor.

Koçluk, Türkiye’de 2000’li yıllardakullanılmaya başlayan bir kavram ve yenigelişen bir meslek. Türkiye’de koçluk eğitimlerini tamamlamış profesyonelkoç olarak tanımlanabilecek 600 kişi olduğu tahmin ediliyor. Ama ‘koç-

KİMLER KOÇLA ÇALIŞIR?� Yaşamında kendini sorgulayan ve daha iyiyi isteyenler

� Kaynaklarının neler olduğunu bilmek isteyenler

� Liderlik yönünü geliştirmek isteyenler

� İlerlemeyi sevenler

� Odaklanma sorunu yaşayanlar

� İlişkilerinde hep aynı sorunla karşı karşıya kalanlar

� Kariyer planlamalarında arayış içinde olanlar

� Kariyer ve özel yaşamlarında vizyon oluşturmak isteyenler

� Başarı, mutluluk, huzur, para ve iç sesi dinleme kavramları

üzerinde duran ve düşünenler

� Potansiyelinin ne olduğunu bilmek isteyenler

� Hayatının en az bir boyutunda değişiklik ihtiyacı duyanlar

� Hayatıyla ilgili eyleme geçmek isteyenler

� Odaklanma sorunu yaşayanlar

� Kendini keşfetmeyi sevenler

� Hedeflerini büyütmek isteyenler

Dr. İnci Şen

OCAK-ŞUBAT 201216 � İSMMMO YAŞAM

KAPA

K

NEFES KOÇUMUZ BİLE VAR!İnsanların yaşam kaynağı nefes de koçluğun kullanıldığı ilginç alanlardan biri.

Nevşah Fidan Karamehmet, bu alanda hizmet veren bir koç. Nefes koçluğunu, bir ki-şinin nefesini analiz edip sesindeki kısıtlayıcı alışkanlıkları aşarak yüzde yüz kap-asiteyle nefes almasını sağlamak olarak anlatıyor. Bir kişi geldiğinde önce nefesi-ni analiz ediyor. Sonra nefesindeki limitleyici alışkanlıkları aşabilmesi için kişiye özelçalışmalar yaptıklarından söz ediyor. Karamehmet, şunları anlatıyor: “Nefes eğitimlerison otuz yıldır dünyada yoğun şekilde uygulanıyor ama nefes yüzyıllardır bütün mil-letlerde, ırklarda, dinlerde şifa ve ruhsal bağlantı için kullanılıyor. Eğitimlere herkeskatılabiliyor. Bir sıkıntıyı atlatmak veya şifa bulmak ya da ilerlemek ve daha iyi biryaşam sürmek, potansiyelinin tamamını kullanmak için bu eğitim tercih ediliyor. Ne-fes kapasitemizin ne kadarını kullanırsak, zekamızın, bedenimizin, yeteneklerimi-zin de o kadarını kullanırız. İnsan yüzde yüz nefes aldığında öyle güçlü, öyle dina-mik ve yetenekli hale geliyor ki yapamayacağı hiçbir şey kalmıyor. Nefesi açılan ki-şilerin kendi kendilerine hastalıkları bile iyileşebiliyor. İyi bir nefes aldıktan ve ne-fes açıldıktan sonra sağlık, başarı, mutluluk, tatmin ve dahası mümkün.”

luk yapıyorum’ diyen herkesin ‘koç’ olmadığınınfarkında olmak gerekiyor. Psikoterapist ve koç Dr.İnci Şen, son yıllarda kurumların ve kişilerin sorunçözme yeteneklerini geliştirmek için profesyonelkoçluğa ciddi talep gösterdiklerini söylüyor.

Koç eğitimini Türkiye’de alanların psikolo-ji, ekonomi ve organizasyon hakkında bilgili ol-malarının önkoşul olması gerektiğini vurgulayanŞen’e göre bu mesleklerden olup üzerine koçlukeğitimi alanlar tercih edilmeli.

HER KOÇ AYNI DEĞİLKoçluk temelde bireysel ve kurumsal ola-

rak ikiye ayrılıyor. Bireysel koçluğa, özel yaşam,anne baba, öğrenci, sanatçı ve sporcu koçluğu gi-riyor. Kurumsal alanda da kariyer, liderlik ve yö-netici koçluğu bulunuyor. Kurumsal koçlukta, ça-lışanlar için günlük ve hafta sonu koçluk prog-ramları organize ediliyor. Son yıllarda yaşam koç-luğu ünlüler sayesinde çok moda oldu. Yaşam koç-luğu kavramı altında, stil danışmanlarının yap-tığı işler bile var.

Ama insanlar artık koçluk seçimi ve ne is-tedikleri konusunda daha özenli ve dikkatliolmaya başladılar. Koçluk hizmeti içinbaşvurmadan internetten araştırma ya-pıp ciddi bir eğitim alıp almaya-caklarını inceliyorlar. Bazı kişilerde psikiyatra ve psikologa gitme-nin bir eksiklik olduğunu düşün-düklerinden koça gitmenin dahanötr olduğunu düşünüp koçlarıtercih ediyorlar. Özel sorunları olan-dan tutun, uyum bozukluğu yaşayanyeni evli ve yeni anne babalar, sanatçılar,sporcular, liderler, yöneticiler koçluğu tercihediyor. Koç kullanan birçok politikacı, belediyebaşkan adayı, sanatçı ve sporcu var.

GİZLİ YETENEĞİ ÇIKARIYORPsikoterapist ve koç Dr. İnci Şen, gelecekte

kurumsal koçluğa daha fazla ihtiyaç olacağını dü-şünüyor. Şen, koçların iş yaşamındaki katkı-

OCAK-ŞUBAT 2012

KA

PA

K

İSMMMO YAŞAM � 17

ÖZGÜVENİ ARTIRIR, SORUNLARINÇÖZÜMÜNE YARDIMCI OLUR

Koçluğun bireylere ve kurumlara pek çok açıdan katkısı bu-lunduğunu dile getiren ICF Başkanı Gürkan Sarıoğlu, yararlarınışöyle sıralıyor:� İş performansını artırır, takım çalışmasına katkı sağlar� Bireylerin hatalarından ders çıkarmasını ve sürekli öğlen-meyi sağlar.� Gelişim fırsatı ortaya çıkarır� İş-özel yaşam dengesine ulaştırır� Kişilere kendi potansiyellerini keşfettirir� Özgüveni artırır� Stresi azaltır� İlişkileri düzeltir� Sorunların azalmasına ve çözülmesine yardımcı olur� Etkili takım üyesi olabilmeyi öğretir� Yaratıcılığı artırır� Geleceği sağlıklı tasarlayabilme yetisi kazandırır� Güçlü karar verebilmeyi sağlar� Pozitif odaklı düşünme yetilerini geliştirirGürkan Sarıoğlu

larıyla ilgili de şunla-rı söylüyor:

“Kurumsal kül-türü geliştirip grubuniletişimini ve iş mem-

nuniyetinin ve üretkenliğininartmasını sağlar. Stresi az-altır, ilişkileri düzeltir, so-runların azalmasına ve çö-zülmesine yardımcı olur.

Yönetici ve yönetici adayla-rının performansını arttırır.

İş yaşamında, bireysel çalış-malarda kazandırılmaya çalışılan

özgüvenin yanı sıra olayları sen-tezleme gücünün de verilmesigereklidir. Kurumsal iç ve dış ya-pılanma sürecinde hedeflerin be-lirlenmesi, çalışanların bu sü-rece uyum sağlamaları, ku-rumsal çalışanların perfor-mansını ve kalitesini arttır-

KOÇLUK HİZMETİALMA NEDENLERİ� Kendine güven oluşturma� İş yaşam dengesi� Kariyer� İş yönetimi� İş performansı� Kişilerarası ilişkiler� İletişim becerileri� Sağlıklı davranışlar geliştirme� Takım etkililiği

OCAK-ŞUBAT 201218 � İSMMMO YAŞAM

KAPA

K

mak gibi amaçları vardır.”Peki koçluk hizmeti almanın

maliyeti ne? Kişisel koçluk ücretlerininsaati 300-1.000 TL arasında değişiyor.Kurumsal koçlukta gruba günlük prog-ramlar uygulanıyor. Katılan koç sa-yısına ve grubun büyüklüğüne göre üc-retler 1.000 – 5.000 TL arasında. Koç-luk süreci 6 ila 12 seanstan oluşuyor.Bir seans en az 45 dakika sürüyor.

YENİ ALANLARI ÇIKACAKUluslararası Koçluk Federas-

yonu (ICF) Türkiye Başkanı Gürkan Sa-rıoğlu da, Türkiye’de en çok bireysel,kariyer, yönetici, ilişki, takım ve öğrencikoçluğuna rastlandığını dile getiriyor.Bireysel olarak koçluk alanlar isekendilerini geliştirmek isteyenler, iş-

lerinde ilk terfilerini almış ve bunun stresini yaşayanlar,işlerinden memnun olmayanlar, kariyerlerinde bir dönümnoktasına gelmiş olanlarla, hayatlarında bir şeylerin is-tediği gibi gitmediğine inananlardan oluşuyor. Sarıoğlu,koçluk hizmetlerinin bireyler ve küçük işletmelerde he-nüz yeterince bilinmediğini belirterek, daha çok kurum-sal ve uluslararası şirketlerde tanınıp kullanıldığına dadikkat çekiyor. Sarıoğlu, “Şu anda emekleme safhasın-da olan koçluğun değeri giderek anlaşılmaya başlıyor. Dün-yada bilgi teknolojilerinden sonra en hızlı gelişen ikincimeslek olarak belirlenen koçluk Türkiye’de parlak bir ge-leceğe doğru yol alıyor. Telekom, ilaç, hızlı tüketim ve fi-nans sektörler, koçluğa talepte başı çekiyor” diye konu-şuyor.

Gürkan Sarıoğlu, gelecekteki öne çıkacak koçlukalanlarıyla ilgili de şu öngörüde bulunuyor:

“İşyerinin başarısı uyumlu, birbirini dinleyen an-layan takımlarla, ekiplerle katlanıyor. Bu nedenle ‘takımkoçluğunun’ oldukça öne çıkacağını söyleyebiliriz. Özelilgi grupları adı altında koçluk yapan birçok uzmanlık da-lını birleştiren koçluklar görülecektir. Duygusal zeka, po-zitif yaşam, annelere babalara, artistlere, avukatlara koç-luk, emeklilik koçluğu, lider olarak kadın koçluğu gibi alan-lar ortaya çıkıyor.”

SERTİFİKASYONU OLAN BİREĞİTİM

Koçluk, eğiti-mi ve sertifikasyonuolan bir meslek. Tür-kiye’de profesyonelkoçluk eğitimi ve-ren pek çok sertifikaprogramı var. Bun-lardan bazıları Ulus-lararası Koçluk Fe-derasyonu’nun (ICF)akredite ettiği okul-lar tarafından su-nulurken bazıları daözel müteşebbis kişi ve kurumlar tarafından veriliyor. ICF’in misyonu hem bu eği-timleri hem de koçları akredite edip mesleğin standartlarını belirlemek. Aynı za-manda etik ve uygulama kurallarını koyarak koçların bu kurallara uymasını sağ-lamak. Uymayanlara da yaptırım uygulamak. Uzmanlar, uluslararası geçerlili-ğe sahip bir eğitim için ICF’in akreditasyon verdiği programlara katılmanın öne-mine işaret ediyor. Profesyonel koç olmak için, amacı koç yetiştirmek olan ve müf-redatı buna göre yapılmış uzmanlık programlarına gitmek önem taşıyor.

OCAK-ŞUBAT 2012 İSMMMO YAŞAM � 19

ONLİNE KOÇLUKKoçluk hizmetleri teknolojik gelişmelerden de na-

sibini alıyor. Yüz yüze koçluk yanında internet üzerindenkoçluk hizmeti verenlerin sayısı artıyor. İnternet üzerindenanından mesajlaşma ya da sesle ve görüntülü iletişimi sağ-layan teknolojiler koçluğu da internete taşıyor. Uzmanlaragöre, online koçluk çalışmasının yüz yüze yapılan çalış-malardan hiçbir farkı yok. Bireylere zaman ve mekandantasarruf ettiriyor. Türkiye’nin her yerinden iyi bir koça ula-şılmasını sağlıyor. Kişisel gelişim uzmanları, psikolog vepskiyatristler bile çalışmalarını online yapmaya başladı.

Koçluk hizmeti alanlar ne diyor?

STRES AZALDI, YANLIŞ KARAR ALMA ORANIM DÜŞTÜAyşe Bakiler (30): Hizmet sektöründe büyük bir firmada çalışı-

yorum. Çalıştığım bölümde müdür oldum. 50 kişi bana bağlı çalışıyor. İlk mü-dürlük deneyimim. Firmanın bize sağladığı hakkı kullanarak koçluk hizmeti alı-yorum. Birden altına girdiğim büyük sorumluluğun üstesinden koçumun yön-lendirmesiyle geliyorum. Koçum çok deneyimli ve beni doğru şekilde yönlen-diriyor. Daha önce insan yönetmediğim için önceden tam nasıl davranacağımıkestiremiyordum. Şimdi daha rahat ve özgüvenli hareket ediyorum. Stres dü-zeyim azaldı, yanlış kararlar alma oranım düştü. Herkese tavsiye ederim.

Melih Gökmen (40): On yıldır evliyim. Güzel giden bir evliliğinardından eşimle sorunlar yaşamaya başladık. Yaş dönümünün de etkisiyle ev-lilik hayatı çekilmez hale geldi. Çocukların etkilenmemesi için bir yaşam ve ev-lilik koçuna danışmaya karar verdik. Koçumuz, doğru sorularla hayatımızda yan-lış giden şeyleri bulmamızı sağladı. Başka alanlardaki sorunları evliliğimize yan-sıtmamayı öğrendik. İş-özel yaşam dengesini daha iyi kurar hale geldik. Stresve kavgalar sona erdi. Boşanma arifesinde nikah tazelemiş gibi olduk.

KA

PA

K