ktü eek elektronik malzemeler
DESCRIPTION
KTÜ EEK Robot Topluluğu tarafından hazırlanan, robotikte kullanılan bazı devre elemanlarının tanıtımının yapıldığı bir sunum.TRANSCRIPT
![Page 1: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/1.jpg)
EROL BALABAN
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK - ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ
2013-2014
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK KULÜBÜ
ROBOT TOPLULUĞU
![Page 2: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/2.jpg)
Temel Elektronik Elemanların Tanıtılması
DirençDiyot, LEDKondansatörBobinTransistörOsilatör
![Page 3: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/3.jpg)
Temel Elektronik Elemanların Tanıtılması
MotorlarSensorlerEntegrelerSchmitt TriggerMotor Sürücü EntegresiMikrodenetleyiciler
![Page 4: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/4.jpg)
DirençDirencin kelime anlamı, birşeye karşı
gösterilen zorluktur. Devrede akıma karşı bir zorluk göstererek
akım sınırlaması yapar. Elektrik enerjisi direnç üzerinde ısıya
dönüşerek harcanır.
Devreden geçen akımı sınırlayarak belli bir değerde tutmak,
Gerilim bölücü olarak kullanıldığında gerilimi küçülterek diğer elemanların çalışmasını sağlamak,
Hassas devre elemanlarının yüksek akımdan zarar görmesini engellemek,
Yük görevi yapmak ve Isı enerjisi elde etmek gibi amaçlarla
kullanılır.
![Page 5: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/5.jpg)
Diyot
Diyot, yalnızca bir yönde akım geçiren devre elemanıdır. Bir yöndeki dirençleri ihmal edilebilecek kadar küçük, öbür yöndeki dirençleri ise çok büyük olan elemanlardır
Direncin küçük olduğu yöne "iletim yönü", büyük olduğu yöne "tıkama yönü" denir.
Diyodun anoduna, gerilim kaynağının pozitif (+) kutbu, katoduna kaynağın negatif (-) kutbu gelecek şekilde gerilim uygulandığında diyot iletime geçer.
![Page 6: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/7.jpg)
LED ("Light Emitting Diode",
Işık Yayan Diyot)
Diyot içerikli bir devre elemanıdır.
Genellikle devrelerde kontrol amaçlı kullanılır.
![Page 8: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/8.jpg)
Kondansatör
Elektrik yükünü depo edebilen ve gerektiğinde boşaltabilen elemana kondansatör denir.
İkili iletken ve aralarındaki bir yalıtkandan oluşan bir devre elemanıdır.
Birimi, 1 Voltluk potansiyel fark için kaç coulomb yük tutulduğunu belirten büyüklük yani Coulomb/Volt ’tur. Buna özel olarak Farad (F) adı verilir.
Ayrıca bunların Max. Çalışma gerilimleri vardır.
![Page 9: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/9.jpg)
BobinBobin bir iletken telin üst
üste ya da yanyana sarılması ile üretilen devre elemanıdır. Bobinin birimi henry (H), simgesi ise L dir.
Üzerinde akım indükler ve manyetik alan oluşturur.
Motorların iç yapısında kullanılır.
Trafolarda akım, gerilim veya güç çevirici olarak kullanılır. Trafolardaki sarım sayısı çok önemlidir.
![Page 10: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/10.jpg)
Transistör
Transistör, girişine uygulanan sinyali yükselterek gerilim ya da akım kazancı sağlayan devre elemanıdır.
Ayrıca bazı devrelerde de anahtarlama eleman olarak kullanılır.
![Page 11: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/11.jpg)
Osilatör
Osilatör, elektronik devrelerde, kare, testere ve üçgen elektrik sinyallerini üretir.
Bu üretmiş olduğu sinyali mikrodenetleyicimizin çalışmasında ve entegrelerimizin tetiklenmesi gereken elektronik devrelerde kullanılır.
![Page 12: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/12.jpg)
Motorlar(DC Motor)
Dc motorlar elektrik enerjisini, mekanik enerjiye çeviren motora Dc motor denir.
Dc motorların çalışma prensibi birden çok mıknatısın karşılıklı olarak yerleştirilip üzerinden akım akmasıyla oluşan manyetik alan ile çalışma prensibidir.
Duran kısım stator adı verilir, dönen kısma ise rotor adı verilir.
![Page 13: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/13.jpg)
Motorlar
(Step Motor)
Step motorlar elektriksel palsleri ayrı mekanik hareketlere çeviren araçlardır. Step motorlar terminallerine voltaj uygulandığında dönen DC motorlardan farklı çalışırlar
Step motorun rotorunun etrafını çevreleyen bobinlere sürücü devre tarafından sinyaller gönderilir. Böylece yaratılan elektromanyetik etki ile step motor küçük bir dönüş yapar. Diğer sinyalde bir sonraki bobine sinyal verilmesiyle elektromanyetik çekim bu kez de o bobine doğru gerçekleşir ve böylece küçük hareketlerle dönme işlemi sürdürülür. Bu küçük dönüş hareketlerinin her birine bir adım denir.
![Page 14: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/14.jpg)
Sensörler
( Kontranst)
Kontrast sensorler IR led ve fototransistörden oluşur. IR ledin yolladığı ışını yüzeye çarpar geri gelirse çıkışında farklı değerler oluşan devre elemanlarındandır.
QTR-8A kitinin üzerinde 8 adet IR/fototransistör çifti vardır. Bunun yanında mosfetler ile devreye ayrı bir hassasiyet katmıştır.
![Page 15: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/15.jpg)
Sensörler
( Engel)
Sharp'ın üretmiş oldugu analog bir uzaklık sensörüdür. 4cm ile 30cm arasında uzaklık ölçümü yapabilmektedir. 4,5V ile 5,5V aralığında çalışmktadır.
![Page 16: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/16.jpg)
Sensörler
(Endüstriyel Engel)
80cm Menzilli Kızılötesi Sensör birçok robot projesine uygun dijital çıkışlı, yüksek kaliteli, endüstriyel kızılötesi sensördür.
Dijital çıkışlı, yüksek kaliteli endüstriyel sensördür.
Arkasındaki trimpot ile menzili 3-80 cm arasında ayarlanabilir.
5V ile çalışır, tepki süresi oldukça düşüktür.(2 ms)
Kablo Bağlantıları;Kırmızı : +5VYeşil : GNDSarı : Data Çıkışı
![Page 17: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/17.jpg)
Sensörler
(UltraSonik Mesafe)
40 Khz frekansında ultrasonik sinyaller(sesler) üretmektedir.Bu sinyalleri insan kulağı algılayamaz.
Sensörün üzerinde 4 adet pin var.Bunlar; VCC(besleme), Trig, Echo, GND. Sensörün çalışma prensibi kısaca trig bacağına küçük frekansta(10 mikro saniye gibi) kare dalgalar gönderiyoruz. Sensör kendi içinde sinyal üretiyor. Bu sinyal farklı ortamlarda farklı hızlarda yol alıyor. Sinyal bir cisme çarpıp tekrar sensöre doğru yol alıyor. Sensöre veri geldiğinde echo bacağı lojik-1 oluyor.
Eğer ultrasonik sensör ile mesafe ölçmek istiyorsak yapmamız gereken echo bacağının kaç defa lojik-1 olduğunu bulmak.
![Page 18: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/18.jpg)
Entegreler
(Schmitt Trigger)
Schmitt tetikleyici ya da genel adıyla üç eşikli devre, pozitif geribesleme sayesinde kazanç sağlayan elektronik devre elemanıdır. Kare ve üçgen dalga üretecek şekilde de kullanılabilir.
![Page 19: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/19.jpg)
Entegreler
(Motor Sürücü)
Mikrodenetleyicilerin çıkışları DC motorları veya step motorları direkt olarak kontrol etmek için yetersiz olduğundan motor sürücü devreler kullanılır.Motor sürücü devreler ile mikrodenetleyicilerin çıkışlarından alınan sinyaller yükseltilerek motorların kontrolü sağlanır.
![Page 20: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/20.jpg)
Mikro-denetleyicile
r
Mikrodenetleyici programlanabilme, bir programı içerisinde depolayıp daha sonra çalıştırabilme özelliklerine sahip tek bir chip 'ten oluşan bilgisayardır.
Bu özelliği mikrodenetleyicileri mikroişlemcilerden ayıran özelliğidir.
Mikrodenetleyicilerde bir CPU, RAM, ROM, input - output (I/O ) uçları , seri ve parelel portlar , sayıcılar ve bazı mikrodenetleyicilerde de ADC ya da DAC bulunur.
![Page 21: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/21.jpg)
Mikrodenetleyicilerin Avantajı
Oldukça küçük boyutludurlar, çok düşük güç tüketimine sahiptirler, düşük maliyetlidirler, yüksek performansa sahiptirler.
![Page 22: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/22.jpg)
http://www.wikipedia.org/http://www.robotistan.com/
Kaynaklar
![Page 23: Ktü eek elektronik malzemeler](https://reader038.vdocuments.pub/reader038/viewer/2022102723/559026731a28ab0d168b470d/html5/thumbnails/23.jpg)
İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM
İLETİŞİM
Facebook : erolbalaban.06e-mail : [email protected]
Blog : erolbalaban.blogspot.comTel : 0553 247 79 15