ktÜ endüstriyel malzemeler

8/19/2019 KTÜ Endüstriyel Malzemeler

1/15

Endüstriyel Endüstriyel Malzeme


2/15

Çimento, su ile karıştırılınca hidratasyon ile yeni bileşikler oluşur ve sertleşme olur

Bileşenlerin hepsinin hidratasyon süresi aynı olmaz.

Katılaşmapriz!donma" hızını düşürmek i#in klinkere al#ı taşı katılıp $%& nın '() vesül-at" ile normal sürede katılaşması salanır.

/ormal portland #imentosunda 01) trikalsiyum silikat $%*", 0%) dikalsiyum silikabileşenler bulunur.

2enel Çimento *ını3arı4"*uni portland #imentoları

("5uzolan ve puzolanlı #imentolar

%"6emirli portland #imentoları

"$üru- #imentoları1"7üksek -ırın portland #imentoları

8"&lüminli #imentolar

9"Çok sül-atlı #imentolar

:"Beyaz #imentolar


3/15

Çimentonun 7apısı ve =retim Çimentolar doal ve suni olmak üzere iki ana türdür.6oal #imento taşlarının

kadar ısıtılmasıyla #abuk donan doal #imentolar ,aynı taşların daha yüksek sıcaısıtılmasıyla >e# donan doal #imentolar elde edilir.

?lk suni #imento ?n>iliz duvarcı ustası @oseph Aohn tara-ından 4:( yılında buluüretimi ancak 4: yılında @ohnson tara-ından

*uni 5ortland Çimentosu adıyla bulunup üretildi.5ortland adı, yapı işlerinde kutür taşın ren>inden alınmıştır.

Çimentonun Bileşenleri ve Oranları

Bileşik adı Bileşenlerinkimyasalformülü

Bileşenin adı Yaklaşıkoranı(%)

Kalsiyum oksit $a+ K?nezyum oksit M>+ M&/7E?D ).9!.;!


4/15

Klinkerleşme ve oluşanbileşekler Kalker ve kil uy>un oranda karıştırılıp pişirilerek klinker elde edilir. Klinker birtakım bileşenlerden meydana >elir. Bu bileşenler Çimento 7apıcı

denir.

Klinkerleşmede oluşan bileşikler,>ruplar halinde ve tek tek aşaıdasıralanmıştır.

Kire#$a+" ve silisten*i+(" oluşan oksit #i-tleri veFzellikleriG

$ao.*i+(Mono kalsiyum silikat, kalsiyum meta silikat"Ghidrolitik Fzellii yo

%$a+.(*i+( Dri kalsiyum di silikat! Belit"G491 der erir.hidrolitik Fzellii yok

1$a+.(*i+(5enta kalsiyum di silikat"G'idrolitik Fzellii yoktur. %$a+*i+( Dri kalsiyum silikat"G5ortland #imentosunun en Fnemli

yapıcılarından biridir.4;)) der di kalsiyum silikat ve kirece ayrışır.

/otG&sıl #imento Fzzellii tri kalsiyum silikata balıdır donma hızını arttırmi#in kire# katılır.

'idrolizG*H ile bir kimyasal baın par#alanmasıdır.

'idrolitikG'idroliz yapan,neden olandır.


5/15

Kire# ve alüminden oluşan oksit #i-tleri

%$a+&l(+% Dri kalsiyum alüminat!allit"GEn akti- yapıcıdır.*udakısmen #Fzülür.Çimentonun donmasında Fnemli rol oynar.

1$a+.%&l()%penta kalsiyum tri alüminat"G*u ile temassından %!

dk sonra donmaya başlar bu Fzelliinden dolayı portland#imentolarında az, alüminli #imentolarda -azladır.

Kire# ve demir oksitten oluşan oksit #i-tleri $a.e()%Mono kalsiyum -errit"G*iyah kristallerdir.

($a+.e(+%6i kalsiyum -errit"G*u ile temasında #abuk sertleşirve donar.6onduktan sonra kütlenin par#alanmasına nedenolabilecek kadar hacim artışı olabilir.

$a+.e+% Detra kalsiyum -errit".


6/15

5ortland #imentosuPortland çimentosu çoğunlukla gri renklidir. Portland çimentosu belirli orandakalkertaşı (CaCO3) ve kilin (SiO2 ve Al2O3) karıştırılıp klinkerde pişirilmesinden son bilyali degirmende !"t"lmesiyle elde edilir#

$imentonun sertleşmesini ge%iktirmek "&ere klinkere bir miktar alçı taşı da eklenir#

Sanayide büyük çapta organik maddelerden (kil, kum ve demir cevheri) üretilir.

Çimento'nun ismi ve kullanma tarihçesi omal!lara kadar geriye gider ve opus

ceamentitium diye adland!r!lm!"t!r. #u harç to$u yanardağ külü, kireç ve kiremitto$u

kat!lmas! ile elde etmi"lerdir.

%enelde s!va ve beton yap!m!nda kullan!l!r. &abiati a"!l!mlara (su, bu$, soğuk ve

s!cak) kar"! en iyi harçt!r. #u yü$den küresel kullan!mdad!r. * y!l!nda modern tar$da ilk de+a ec$ac! r. -rnst %ustav eube tara+!ndan tekra

bulunmu"tur.

#ugün kuru veya nemli dü$ende elde edilir. /emli veya yar! !slak tabirli ham çimen

d0ner +!r!nlarda yüksek ener1i kullan!m! ile edilen mua$$am hararetle kurutulup to$

haline getirilir. 233 45 ye soğutulup to$ hale getirilip alç! ve anhhydrit kat!larak elde

edilir

https://tr.wikipedia.org/wiki/Romal%C4%B1larhttps://tr.wikipedia.org/wiki/Romal%C4%B1lar


7/15

5ortland #imentosunda donma vesertleşmepriz"

Çimento su ile temas edince, en Fnemli iki yapıcısı olan trikalsiyum silikat ve tri kalsiyum alüminattan tri kalsiyum silikathidrolize urar,hidrate mono kalsiyum silikat ve kalsiyumhidroksit oluşur.

Eer #imentoya al#ı katılmışsa, su ile temas edince hızla#Fzünerek reaksiyona >irerek kalsiyum sül-o alüminat kristallerioluşturur.Buna $andelot tuzu denir.

Çimentonun Iişmesi

*ertleşmesiniprizini" tamamlamış #imentolarda >Frülen #atlamve dFkülmere neden olan >enleşme #imentonu şişmesi olarak

tanımlanır. Bu olay #imentoların yapısındaki kire#,ma>nezyum oksit ve -azl

al#ı ile, sulardan >elen kalsiyum sül-attan kaynaklanır


8/15

5ortland #imentosu dışındaki #imentolar

4"5uzolanlı #imentolarGJolkanik bFl>elerde bulunan #oksilis,alümin ve az kire# i#eren maddelere,yeterli miktarda kire#ilave edilmesive hidrolitik Fzellik kazanmalarıyla oluşanpuzolandan yapılan #imentolardır.

("6emirli portland #imentolarıGEsas maddesi cüru3erin toz haline>etirilip,kalker ile karıştırılarak -ırınlanmasıyla elde edilir.Bu#imento doal portland #imentosudur.

%"$üru- #imentolarıGEsas maddesi yüksek -ırın cüru-u olup, kalkeyerine yeterli miktarda sFnmüş kire# karıştırılıp Fütülür.

" 7üksek -ırın portland #imentolarıG*u ve ya su buharı ile hızlasoutulmuş cüru- ve portland #imentosuna 0%)!:1 oranındakatılır.

1"&lüminyumlu #imentolarGesas yapıcı bileşenler penta kalsiyumtri alüminat,tri kalsiyum penta alüminattır.7avaş donup hızlısertleşir

8"Çok sül-atlı,beyaz,renkli #imentolarG5ortland #imentosuesaslıdırlar.


9/15

Çimentonun üretim aşamaları Çimentonun üretilmesi, klaker ve kil karışımının hhazırlanması, pişirme,

pişirmeden sonra elde edilen klinkerin,dinlendirildikten sonraFütülmesi>erekirse al#ı katılarak" stoklama esas aşamalardanoluşur.'ammadde hazırlama,üretim tekniklerine >Fre ikiye ayrılır.Kuru v

yaş metot üretim teknii ve pişirme işlemidir. Kuru metotGırınlama aşaması i#in yatay deirmenlerde Fütme ve

karıştırma yapılarak hazırlanır.

7aş metotGırınlama aşamasına >elen malzeme depolanır.

5işirilmeG6Fner -ırınlarda ve ya yatay duran -ırınlarda yapılır.


10/15

Çimentoya uy>ulanan deneyle Kimyacılar tara-ından yapılan kimyasal deneyler ve inşaat

mühendisleri tara-ından ziksel ve mekanik deneyler olmak üzerü# kısımdır.

Kimyasal deneylerGkalsiyum$a+",silisyum*i+(", metal oksitlerive hidrik asitte #Fzünmeyen kısmın ve ateşle kızdırma kaybınınbelirlenmesi olarak sını3andırılır.

iziksel ve Mekanik deneyler 4"?ncelik ve kıvam deneyleri

("5riz başlan>ıcı ve bitimi deneyi %"'acim deiştirme deneyi

"Çimentonun eilmede #ekme deneyi

1"Basın# mukavemeti deneyi

8"Kalıntı tayini deneyi

9"'ava >e#ir>enlii tayiniBlaine metodu"


11/15

Betonun yapısı ve bileşenleri Beton, #imento, su, a>re>a ve kimyasal veya mineral katkı

maddelerinin homoAen olarak karıştırılmasından oluşan, başlan>ı#ta

plastik kıvamda olup, şekil verilebilen, zamanla katılaşıp sertleşeremukavemet kazanan bir yapı malzemesidir.

Beton >erek yapısı itibariyle ve >erek #elik donatı ile birliktekullanılmış olması nedeniyle aynı zamanda #i-te birleşik malzemed

Betonda a>re>a Agrega, kum ve #akıl veya kırmataş" karışımı olarak

tanımlanmaktadır. &>re>alarla il>ili bazı deneyler vardır.

4"Cos!&n>eles aınma deneyi

("'ava etkilerine dayanıklılık deneyi

%"6onma ve #Fzülme deneyi

https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=K%C4%B1rmata%C5%9F&action=edit&redlink=1https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=K%C4%B1rmata%C5%9F&action=edit&redlink=1


12/15

Betonda su Beton Karışım *uyuG

Beton üretiminde kullanılan karışım suyunun iki Fnemli işlevivardırG! Kuru haldeki #imento ve a>re>ayı plastik, işlenebilir bir kütlehaline >etirmek.! Çimento ile kimyasal reaksiyon yaparak plastik kütleninsertleşmesini salamak.

Kıvam m%e >iren su miktarına balıdır. 'atırlanacaı üzere betomukavemeti suN#imento oranına balıdır. ?şte bu sebepleşantiyeye teslimi yapılan taze betona daha -azla kıvamkazandırmak amacıyla -azladan su katmak betonunmukavemetini yok eder. 2enel olarak i#ilebilir nitelik taşıyanbütün sular betonda kullanıma uy>undur. &ncak, betondakullanılacak suyun i#ilebilir Fzellikte olması şart deildir. Bir takımFn deneyler yapılmak kaydıyla, i#ilemeyen sularla >ayet kalitelibeton üretilebilinir.


13/15

Betonda balayıcı#imento" Beton bileşimindeki balayıcı miktarı,üretilecek betondan

beklenen kalite,a>re>anın tane boyutuna >Fre ve #imentonun

cinsine >Fre belirlenir. 6ozaAG4 metreküp yerleştirilmiş ve sıkıştırılmış betonda,aırlık

cinsinden #imento miktarıdır.

Beton kalitesiG41 cm #aplı ve %) cm yükseklikli silindir veya ()cm kenar uzunluklu küp numuneler üzerinde yapılan (: >ünlükbetonun basın# dayanımı deeridir.

6eney numunesiG*ertleşmeden sonra () der sıcaklıkta kirecidoy>un suda bekletip (: >ün sonra kırmaya hazır hale >etirilenbetonlardır.

Beton sını-ı ve #imento standartlarıda Fnemli yer tutar.


14/15

Betona etki eden kimyasal maddeler

4"&lkali ve toprak alkali hidroksitlerG&monyum tuzu varsa betonaetkir

(."&sitlerG+kzalik asit hari#, tüm asitler betona etki ederler. %"IekerlerGIekerler betona etki etmezler.

"&llkollerGBetonun yapısındaki suyu #ekerek kurumasına sebepolur.

1"*ül-atlar ve sül-atlı sularG?# boşlukların azalmasına ve>e#irimsizliin artması >ibi yararlı etkilere sebep olur.

8"KlorürlerG&monyum,ma>nezyum,demir ve alüminyum klorürlezararlıdır.&lkali ve toprak alkali klorürler ise zararsızdır.

9"/itratlarG&monyum nitrat zararlı,alkali nitratlar ise zararsızdır.

:"*ül-ürlerGBtona yararlı ve zararlı etkıleri vardır.

;"7alarG2enel olarak zararlıdırlar.


15/15

Betonu zararlı maddelerden korumayolları 4"Çimentoya dayanıklılıını artırıcı kimyasal maddeler katılması

>ibi yollarla koruma.

("Mümkün olan yüksek dozaA ve incelikte #imento

kullanılarak,dolu ve sıkı yapılı bir beton imal ederek koruma. %"Çimentonun kireci ile birleşip suda #Fzünmeyen sabun

oluşturacak kimyasal madde katarak koruma.

"ararlı etkilere maruz beton yüzeyinin #eşitli maddelerlekaplanarak koruyucu bir tabaka oluşturarak koruma.

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ .

ktÜ endüstriyel malzemeler

Documents