AI CẬP

1.Trình bày những tương đồng và khác biệt trong sự hình thành của các nền

văn minh lớn?

Trả lời 2 ý ( tương đồng, khác biệt)

a) Tương đồng:

- Điều hình thành ở những nơi có điều kiện tự nhiên tương đối thuận lợi ( Gần

nguồn nước) sông hoặc biển.

b) Khác biệt.

Đặc trưng Văn minh phương Đông Văn minh phương Tây

1/ Nghề nghiệp Trồng trọt (phát triển nông

nghiêp)

Chăn nuôi và thương nghiệp

2/ Lối sống Định cư Du cư

3/ Tư duy Tổng hợp Phân tích ( thích phiêu luu

mạo hiểm)

Cơ sở hình thành hình văn

minh nông nghiệp

Cơ sở hình thành văn ngoại

thương ( mua bán)

2.Phân biệt khái niệm Văn minh, văn hóa, văn vật và văn hiến?

Văn hóa Văn hiến Văn minh Văn Vật

- Là tổng thể những giá

trị vật chất, tinh thần

do con người sáng tạo

ra trong quá trình lịch

sử.

- Là 1 từ cổ (ít dùng)

- Về ý nghĩa có thể

thay thế cho từ ( văn

hóa)

- Chỉ những giá trị

truyền thống tốt đep,

lâu đời và thiên về

( tinh thần)

- Là trình độ phát triển

đỉnh cao của văn hóa ở

1 thời điểm nhất định.

Thiên về phương diện

vật chất.

- Dặc trưng cho 1 cho 1

khu vực rộng lớn

(mang tính đồng đại

đại – nhân loại)

- Là truyền thống văn

hóa. Biểu hiện ở nhân

tài, di tích , hiện vật…

Thiên về phương diện

vật chất.

- Mang tính lịch đại

3.Cơ sở hình thành của Văn minh Ai Cập ảnh hưởng gì đến những thành tựu

của nền văn minh này? ( Trích theo ông Trung nhé ! )

“Gồm nhiều nhân tố ảnh hưởng đến thành tự văn minh Ai Cập. Nhưng xin tách 1

nhân tố nhỏ đó là (sông Nin) để trình bài.”

Sông Nin ảnh hưởng rất lớn đến đời sống văn hóa và thành tựu Ai Cập cổ đại.

Trả lời 2 ý (sông Nin ảnh hưởng đếnVăn hóa vật chất, văn hóa tinh thần)

1. Văn hóa vật chất Giải thích

Giấy papyrus. Hai bên bờ sông Nin có rất nhiều cây papyrus,

người Ai Cập chẻ thành từng thanh mỏng ghép lại

thành giấy

Kim tự tháp. Kim tự tháp được xây ở tả ngạn sôn Nin, nhưng

nơi khai thác đá lại nằm ở hữu ngạn. Vì vậy,

người ta phải dùng thuyền chở đá từ nơi nay sang

nơi khác (theo Hêrôđôt)

2. Văn hóa tinh thần Giải thích

Thờ thủy thần ( thần sông

Nin, hay còn gọi là Odix)

Biểu tượng Hoa Sen Xanh

(sông Nin tượng trưng cho

mặt trời, sự thanh cao, sức

sáng tạo và tái sinh.

-Theo truyền thuyết sáng tạo của người Ai Cập,

trong buổi sơ khai, có 1 bông sen khổng lồ mọc

lên trên đại dương của sự hỗn mang. Từ bông sen

đó mặt trời ló dạng lần đầu tiên trên trái đất.

- Mặt trời là ( thần Ra). Ra sinh ra từ hoa Sen

xanh.

5. Vì sao Luật pháp chiếm vai trò quan trọng trong nền Văn minh Lưỡng Hà?

Câu này các bạn nên đọc bộ luật Hammurabi để hiểu rõ hơn.

(Trả lời 2 ý)

Giải thích

1.

-Luật Hammurabi là sự kết hợp giữa

thần quyền + Vương quyền.

Tổ chức Nhà nước theo chế độ quân

chủ chuyên chế.

Về Tôn giáo: Thờ đa thần

2

-Tính hà khắc + Quy định rất chặt chẽ

tất cả các hoạt động trong xã hội

(hôn nhân, quyền thừa kế …) đặc biệt

là tính công bằng được nhắc đi nhắc lại

xuyên suốt bộ luật. bộ luật quy định

chặt chẽ về nông nghiệp và thương

nghiệp và đây là 2 nhân tố quan trong

tạo nên văn minh Lưỡng Hà.

LƯỠNG HÀ

6.Vì sao Lưỡng Hà là nền văn minh duy nhất trong 4 nền văn minh cổ đại

phương Đông không còn tồn tại đến ngày nay?

Trả lời 2 ý ( tự nhiên và chiến tranh)

Giả thuyết

Do tự nhiên tàn phá

- (Nước lũ từ 2 con sông Tigris và Euphrates vào mùa xuân ) nhấn chìm và cuốn

trôi tất cả. Và quá trình sa mạc hóa.

- Do đông bằng Lưỡng Hà rất hiếm kim loại, Thương nhân, các thợ thủ công, thợ

thuyền di chuyễn đến những vùng xa hơn để phát triễn dẫn đến việc phát tán văn

hóa.

Do chiến tranh tàn phá

- Địa hình Lưỡng Hà là đồng bằng các hướng không có đồi núi hiểm trở. Chiến

tranh và nguy cơ chiến tranh kéo dài hàng nghìn năm tàn phá.

7. Tóm tắt một tác phẩm văn học và chỉ ra dấu ấn của nền Văn minh Lưỡng

Hà.

Nội dung : thường gắn liền với tín ngưỡng và phản ánh đời sống người dân lao

động

Sử thi (anh hùng ca)Chịu ảnh hưởng của tôn giáo rất mạnh.

Chủ đề thường ca ngợi các thần

Tác phẩm Khai Thiên Lập Địa.

Dấu Ấn ( có thể trả lời 3 ý đầu hoặc trả lời 5 ý như sau)

1. Địa lý: Nam thần (nước ngọt): Apus. Nữ thần (nước mặn): Tiamát

2. Tính ngưỡng đa thần.

3. Chu kì lụt của 2 con sông, tượng trưng cho cuộc chiến giữa các vị thần.

4.Các yêu tinh yêu quái do Timat tạo ra (rắn, bò cạp, người cá…) các loài đặc

trưng vùng đồng bằng sống môi trường ẩm thấp.

2.Sau khi Tiamat chết macduk dùng lưới ( hình ảnh đặc trưng vùng đồng bằng

sông nước ) bắt quái vật.

5.Macduk dùng đất Sét tạo nên con người (đất sét đặc trưng cho vùng Lưỡng Hà)

8. Mãi dâm thần thánh nên được hiểu như thế nào?

(Có thể đọc hết trả lời theo cách bạn hiểu hoặc tóm thành 2 ý như ở phần cuối)

Đầu thiên niên kỉ thứ III, những cư dân đầu tiên của nền văn minh Lượng Hà đã

thờ thần Istaro – thần ái tình, vị thần tình yêu và chiến tranh. Istaro được thể hiện là

1 thiếu nữ đồng trinh trong buổi sáng, nhưng lại là 1 “gái điếm” mỗi khi đêm

xuống. Chính những tập tục tôn giáo ở Lưỡng Hà đã tạo điều kiện cho ngành kinh

doanh mại dâm phát triển, khi những nữ tu sĩ phục vụ thần Istaro “hiến thân” cho

những người đàn ông thuộc mọi tầng lớp trong xã hội đóng góp tiền cho đền thờ

thần Istaro. Các vị vua hoặc các nam tu sĩ được phép “giao ban” với các nữ tu ở vị

trí cao để “đem đến mùa màng và cả sự sống”. Người ta quan niệm đây là “vinh

dự” cho người phụ nữ và thông qua các hoạt động này thần Istaro sẽ ban phước

lành. Đây cũng là lý do mà các đền thờ Istaro trở thành trung tâm sex, những vị tu

sĩ trở thành y tá và cũng là những nhà trị liệu tình dục. Điển hình là mối quan hệ

của nữ thần tình yêu và chiến tranh – Inanna cùng vị hôn phu Damuzi – thần thực

phẩm và rau củ.

Mại dâm hay mại dâm tôn giáo đã đi vào 1 số tác phẩm văn học đầu tiên trên thế

giới. Trong sử thi Gingamét, có nhắc đến người phụ nữ Harimtu – chỉ những cô gái

điếm thuộc tầng lớp thấp, do vua Hamurabi gọi. Trong những đạo luật của vị vua

này, gái điếm vẫn có quyền được hưởng thừa kế từ cha và được nhìn nhận với thái

độ khoan dung.

Trong tác phẩm Herodotus: “Người Babylon có 1 phong tục, theo đó buộc mọi

người phụ nữ phải ngồi trước đền thờ thần Aphrodite và quan hệ tình dục với

những người xa lạ, bất kể người đó giàu nghèo ra sao. Sau đó, nhưng người đàn

ông đi qua để chọn bạn tình. Người phụ nữ không được phép về nhà khi chưa có

người đàn ông nào chịu ném tiền vào trong vạt áo của cô ta và quan hệ với 1 người

đàn ông nào đó bên ngoài đền thờ. Họ không được phép từ chối bất cứ người đán

ông nào bởi thế là tội ác”. Như vậy, ngay từ những ngày đầu tiên của nền văn minh

Lưỡng Hà đã tồn tại cái gọi là “mại dâm dâng hiến”, nơi các cô gái sẵn sang quan

hệ với bất kì người đàn ông nào chỉ để có tiền dùng làm công đức cho ngôi đền thờ

thần Istaro.

Tóm Lại

1. Cư dân Lưỡng Hà thờ nữ thần Istaro. Istaro được thể hiện là 1 thiếu nữ đồng

trinh trong buổi sáng, nhưng lại là 1 “gái điếm” mỗi khi đêm xuống.

2. Vì tập tục trên, các nữ tu sĩ phục vụ thần Istaro “hiến thân” cho những người đàn

ông thuộc mọi tầng lớp trong xã hội đóng góp tiền cho đền thờ thần Istaro. Và

được xem là việc vinh dự và mang lại may mắn.

TRUNG QUỐC

9. Cơ sở hình thành ảnh hưởng thế nào đến văn minh Trung Hoa ?

( có thể trả lời theo 3 ý chính hoặc như phần tóm tắt tùy các bạn tốt nhất nên nêu

hết)

1.Tự Nhiên

- Lãnh thổ Trung Quốc vừa rộng, vừa có địa hình đa dạng và khá phức tạp.

- Đặc biệt là hai con sông Hoàng Hà và Trường Giang có ý nghĩa quan trọng về

nhiều mặt như kinh tế, chính trị ( đóng góp vào sự xuất hiện của Nhà nước).

2 Dân Cư

- Đông dân, nhiều tộc người sinh sống.

3 Lịch sử

- Thời Thượng cổ phát triển rực rỡ nhất vào thời Tam Hoàng, Ngũ Đế.

- Thời Tam đại vương triều Hạ-Thương-Chu

- Thời Xuân Thu- Chiến Quốc

- Thời Phong kiến Tần, nhà Hán, nhà Tùy, nhà Đường, nhà Tống, nhà Nguyên,

Nhà Minh, nhà Thanh.

Tóm Lại

- Điều kiện tự nhiên, dân cư, và bề dầy lịch sử đã tạo nên 1 nền văn hóa phong

phú đa dạng, đã đạt được những thành tựu đáng kể trên nhiều lĩnh vực.( kĩ thuật

làm giấy, kĩ thuật in, thuôc nổ, kim chỉ nam…)

10. Tứ đại phát minh của Trung Hoa là gì và có ý nghĩa ra sao?

Tứ đại phát minh Ý nghĩa

La Bàn phát minh vào thời Chiến quốc - Có ý nghĩa quan trong trong lĩnh vực

hàng hải.

- tao ra các cuộc phát kiến địa lí, tìm ra

các vùng đất mới

Giấy do hoạn quan Thái Luân nhà

Đông Hán phát minh vào năm 105

- Văn minh Trung Quốc tiến bộ nhanh

chóng.

- Đóng góp rất lớn vào việc phát triển

văn hóa

Kĩ thuật in Từ giữa thế kỷ VII kĩ thuật

in giấy đã xuất hiện

- Đóng góp quan trọng bảo tồn lâu dài

các văn bản, lưu truyền cho đời sau;

giảm bớt nguy cơ mất mát, tiêu vong.

Thuốc nổ là phát minh ngẫu nhiên của

Đạo Gia. Được dùng làm vũ khí thế kỉ

X

- có ý nghĩa quan trong trong lĩnh vực

quân sự.

- Giữ vững bờ cõi, mở rộng lãnh thỗ,

sự thay đổi lớn về trật tự xã hội

Tứ đại phát minh trên ra đời không chỉ trực tiếp giúp cải thiện đời sống vật chất

và tinh thần của con người Trung Quốc, mà đó còn là những đóng góp không nhỏ

của một nền văn minh cho toàn nhân loại.

Đưa nhân loại tiến lên một bước trong quá trình chinh phục tự nhiên và tranh đấu

với tự nhiên.

11. Khái quát Bách gia chư tử và tư tưởng triết học Tiên Tần

- Bách gia chư tử ra đời vào thời Xuân Thu-Chiến Quốc, là tên gọi chung của các

trường phái triết học như Nho gia, Lão gia, Pháp gia, Âm dương gia… ( Trăm nhà

đua tiếng hay còn gọi bách gia tranh minh)

- Tư tưởng triết học Tiên Tần rút lại chính là âm dương, bát quái, ngũ hành.

12. Điều kiện tự nhiên xã hội ảnh hưởng thế nào đến nền Văn minh Ấn Độ?

1/Ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên

- Ấn Độ được coi như là tiểu lục địa tiếp giáp với Ấn Độ Dương, phía bắc Ấn Độ

bị chắn bởi dãy núi Hymalaya. Nằm trên lưu vực của 2 con sông ẤN và HẰNG .

- Văn minh bị đóng kín ở phía Bắc (dãy Hymalaya)

- Cơ sở thuận lợi để phát triển một nền văn minh lúa nước lâu đời, truyền thống.

tạo nên các tín ngưỡng tâm linh độc đáo, các lễ hội đặc sắc. ( 2con sông)

2/ Ảnh hưởng dân cư – xã hoi- lịch sử

- Đa dạng về địa lý, chủng tộc, ngôn ngữ

- Giáp biển là điều kiện mở rộng giao lưu và giao thoa với các nền văn hóa.

- Với bề dầy lịch sử các vương triều cùng với sự xâm lăng bành trướng của các

nước đối với Ân Độ đã làm du nhập thêm các nền văn hóa, sự giao thoa giữa các

loại hình nghệ thuật,tín ngưỡng và phong tục riêng…. Đã tạo nên 1 nên văn minh

phong phú và đa dạng.

13. Lịch sử và một số luận điểm chính của Phật giáo?

- Lịch sử: ra đời vào TK VI TCN ở tây bắc Ấn Độ, do Tất Đạt Đa sáng lập,

hiệu là Thích Ca Mâu Ni. Ông là hoàng tử con vua Tịnh Phạn, do thấy tình

trạng bất xã hội mang tính đẳng cấp khắc nghiệt nên người đi tìm con đường

để giải thoát, chấm dứt khổ đau. Bỏ ngôi cị để đi tu, sau 6 năm ông đã ngộ

đạo và trở thành Phật ở tuổi 35.

- Luận điểm chính của Phật giáo:

+ Tứ diệu đế gồm: khổ đế, tập đế, diệt đế, đạo đế.

+Bát chánh đạo:( Chánh kiến, Chính tư duy, Chính ngữ, Chính nghiệp, Chính mệnh, Chính tịnh tiến, Chính niệm, Chính định,)

+ Thập nhị nhân duyên

14. Kể một câu chuyện ngụ ngôn/ tác phẩm văn học Ấn để chứng minh sự phức tạp và thâm trầm sâu sắc của triết lý tôn giáo Ấn.

Đọc sử thi Ramayana tóm tắt kể lại – chứng minh

Sự phức tạp và thâm trầm sâu sắc của triết lý tôn giáo Ấn trong sử thi

Ramayana

1 “dharma hay chính đạo giáo” được xem như khuôn vàng thước ngọc để tôn thờ.

2. Người Ấn Độ xa xưa rất coi giá trị đạo đức, như một quan niệm về luân thường

đạo lý với những phép tắc ứng xử trong gia đình và ngoài xã hội.

3Trước sự xung đột danh dự hay tình yêu, trách nhiệm với cộng đồng hay hạnh

phúc, quyền lợi cá nhân, Rama đã quyết định hy sinh hạnh phúc, quyền lợi cá nhân

để duy trì trật tự xã hội.

4. Và trong Ramayana người anh hùng lý tưởng phải là có tâm hồn trong sáng, vị

tha, sẵn sàng hy sinh quyền lợi của bản thân để thực hiện bổn phận, sẵn sàng hành

động để bênh vực điều thiện.

Câu 15: So sánh Ấn Độ giáo và Phật giáo?

Giống : Có nguồn gốc từ kinh thánh Veda.

Khác: Phật giáo Ấn Độ giáo

Người sáng lập Hoàng tử Siddharta Gotama

Không có người sáng lập, thờ đa thần

Kinh Kinh Tam Tạng

+ kinh:là tổng thể những lời Phật dạy sau khi Phật niếp bàn của các đệ tử.

+ luật: là những giới điều mà phật đã chế định.

+ luận: là những giải thích về kinh, luật do các đẹ tử sáng tác.

Kinh Veda

+ Rich veda

+ Sama veda

+ Yajua veda

+ Athacva veda

Giáo điều + tứ diệu đế

+ bát chánh đạo

+ thập nhị nhân duyên

Quan điểm về luân hồi, nghiệp chướng, giải thoát…

16. Lý giải quan niệm thẩm mỹ thông qua đặc điểm địa lí, văn hoá của Nhật Bản?

Chọn 2 quan niệm thẩm mỹ như sau: (Mỏng manh, Đơn giản)

-Mỏng manh: thông qua đặc điểm địa lí, vì Nhật Bản là nước bao quanh bởi biển,

chịu nhiều thiên tai (động đất, sóng thần) họ cho rằng vẻ đẹp mà đất nước có

được mỏng manh, dễ tàn phai

-Đơn giản, trong sáng: thông qua đặc điểm văn hoá, vì ở Nhật Bản có 2 đạo chính

là Thần đạo Shinto và Phật giáo, mà 2 đạo trên chú trọng sự trong sáng, giản đơn.

17. Kịch Noh thể hiện dấu ấn gì của văn minh Nhật Bản?

Xác định đặc điểm thẩm mĩ của Nhật Bản ( Mỏng manh, Đơn giản)

1 Mang yếu tố thiền là huyền ảo và kì bí. Vì kịch noh (bắt nguồn từ vũ điệu tôn

giáo xưa + kết hợp nghi lễ nông nghiệp)

2 Gắn với tầng lớp võ sĩ đạo. Vì đây là loại hình nghệ thuật giải trí của võ sĩ đạo.

Võ sĩ đạo là những người có đời sống hành nghề bí ẩn và đời sống tình cảm kín

đáo nhân vật trong kịch Noh dấu cảm xúc thật huyền ảo, kì bí.

3 Mang vẽ đẹp giản đơn (Nhạc cụ, phục trang , vũ điệu rất đơn giản)

18. Trình bày lịch sử phát triển và một số vấn đề chính của Thần đạo Shinto?

Lịch sử phát triển:

-Thần đạo là tôn giáo có nguồn gốc bản địa, xuất hiện từ thời công xã nguyên thủy dưới hình thức tín ngưỡng vật linh. Lúc đầu không có tên gọi.

-Thế kỷ VI, Phật giáo và Nho giáo xâm nhập vào Nhật Bản Tên Thần Đạo ra đời để phân biệt với các tôn giáo khác.

-Đến thế kỉ IX, Phật giáo phát triển mạnh Thần Đạo gần như bị loại bỏ.

-Thế kỷ XVIII, những người đề cao tư tưởng tự hào dân tộc tạo nhiều nỗ lực đưa

Thần đạo trở lại.

Một số vấn đề chính

a. Người sáng lập: không có người sáng lập

b. Lãnh tụ : không có

c. Tính chất: thờ đa thần

d. Kinh sách – giáo điều: cũng không có giáo lý, giáo điều hay lời răn.

Không bắt buộc người theo đạo phải nhất định làm gì, chỉ khuyên

hướng tới sự trong sáng và tránh điều ác.

19. Geisha thể hiện đặc trưng gì của văn minh Nhật Bản?

Xác định đặc điểm thẩm mĩ của Nhật Bản (Mỏng manh, Đơn giản, dễ tàn phai)

1.Geisha tập sự trang điểm đậm và mặc trang phục sặc sỡ về sau sẽ nhạt dần trở

nên đơn giản gần gũi với tự nhiên

2. Geisha chuyên nghiệp trang điểm nhẹ nhàng và mặc trang phục nhã nhặn. Được

đào tạo chuyên nghiệp Mang vẻ đẹp mỏng manh, vẻ đẹp dễ tàn phai.

CHÂU MỸ

20. Qua nghiên cứu lịch sử văn minh châu Mỹ, anh/chị hãy trình bày hiểu biết

của mình về lời tiên đoán tận thế 2012 được cho là của người Maya?

( trả lời 2 ý trình bài cách tính lịch và quan niệm)

Cách tính

- Lịch Long Cuort người Maya gồm 13 Baktun (mỗi baktun = 394 năm). Và

có chu kì kéo đài 5.126 năm. Ngày 21/12/2012 đúng vào ngày kết thúc 1 chu

kì lịch.

Quan niệm

- Và người Maya cổ đại quan niệm ngày kết thúc 1 chu kì lịch ( 21/12/2012)

là ngày đánh dấu sự trở lại của Bolon Yokte, vị thần Maya gắn liền với chiến

tranh và sự sáng tạo.

- Người Maya quan niệm rằng khi kết thúc chu kì sẽ thường đi cùng 1 thảm

họa thiên tai. Vì vây (21/12/2012) Loài người sẽ trải qua một thảm họa.

Nhưng nếu không bị tiêu diệt hoàn thì sẽ bước vào một thời kỳ phát triển

mới, hưng thịnh và văn minh hơn.

Câu 21.So sánh kim tự tháp Ai Cập và Kim tự tháp Châu Mỹ

Giống nhau: Đều là những công trình vĩ đại, gắn với 1 nên văn minh lớn và còn nhiều bí ẩn.

Điểm khác

Về kiến trúc

Ai Cập Châu Mỹ

Điều có đáy vuông,đỉnh nhọn,mặt tháp hình tam giác.

Mặt tháp là hình thang,chỏm bằng,xung quanh có các hệ thống bậc được dẫn lên đỉnh.

Công dụng Là lăng mộ của các Pharaon -Là nơi cúng tế và hiến tế thần linh

-Nơi quan sát thiên văn

Mô típ trang trí Mô tả các hình ảnh thế giới của người chết và cách vãng sinh.

Sử dụng những mô típ có chủ đề thế giới thần linh và sáng thế.

Ả Rập

Câu 22.Trình bày những tín điều và nghĩa vụ chính của Hồi Giáo và tín đồ

Hồi giáo?

(Trả lời 2 ý) khi nào hỏi thêm thì giải thích.

1.Có 6 tín điều:(Tin chân thánh, thiên sứ, kinh điển, sứ giả, tiền định, kiếp sau.)

2.Có 5 nghĩa vụ.

Giải thích

6 tín điều

- Tin chân thánh: “ tin rằng Allah là duy nhất độc nhất”

- Tin thiên sứ: “ tin rằng thiên sứ do Allah tạo ra từ ánh sáng và theo dõi việc

tốt xấu của con người”

- Tin kinh điển “ tin rằng kinh Koran là kinh thần thánh”

- Tin sứ giả: “tin rằng Muhammad là sứ giả do Allah phái xuống”

- Tin tiền định: “ số phận con người là do Allah an bài”

- Tin kiếp sau: “ Tin rằng có ngày tận thế và chịu phán xét Allah. Tin con

người sau khi chết có thể sống lại”

5 nghĩa vụ của tín đồ.

- Phải kiên định và thừa nhận Allah là duy nhất.

- Hàng ngày phải cầu nguyện 5 lần ( rạng đông, đúng ngọ, sau trưa, mặt trời

lặn, nữa đêm

- Đến tháng Ramadan ( tháng 9 âm lịch) phải trai giới 1 tháng.

- Phải làm việc thiện “ bố thí là bổn phận do thiên chúa đòi hỏi” theo kinh

Koran.

- Phải hành hương đến thánh địa, được xem như đắc đạo.

Câu 24. Trình bày mối liên hệ giữa Do Thái giáo, Hồi giáo và Cơ Đốc giáo.

Trả lời dựa trên 4 ý ( tính chất, lãnh tụ, kinh sách, giáo điều)

Do Thái giáo Cơ Đốc giáo Hồi giáo

Tính chất Giống nhau đều là tôn giáo Độc thần

Lãnh tụ Thánh Allah của Hồi Giáo và chúa trời trong kinh Cựu Ước của Do Thái Giáo và Cơ Đốc giáo là 1 người

Kinh sách Kinh Cựu Ước

Không chấp nhận

Tân Ước

Kinh Cựu Ước

Kinh Tân Ước

Kinh Koran

Là sự tập hợp của kinh Cựu Ước + Tân Ước + 1 phần do Muhammad sáng tạo ra.

Giáo điều Được trích 1 phần trong 2 bộ kinh Cựu Ước + Tân Ước và 1 phần do Muhammad đặt ra.

23 Chọn một câu chuyện trong Ngàn lẻ một đêm và chỉ ra dấu ấn Ả Rập trong tác phẩm đó. ( tự xử)

Chọn Aladin và cây đèn thần.

Dấu ấn Ả Rập trong tác phẩm.

1 Dấu ấn địa lý ( Ả Rập thuộc vùng Tung Đông giáp 1 phần Châu Phi) “ Phù thủy bắt cóc công chúa và lấy đèn thần về Châu Phi”

2 Dấu ấn Thần Đèn ( tên Djinn, hoặc Jinn) Quan niệm về sự tồn tại của Jinn xuất hiện từ khá sơm, đây là nhân vật xuất hiện trong truyện thần thoại cổ Ả Rập, Ba Tư và các nước Trung Đông.

HÌNH THÁI VĂN MINH

Câu 25 Phân biệt hình thái văn minh du mục và nông nghiệp.

( Câu này có trong môn cơ sở văn hóa nhé! Bạn nào chưa hiểu thì tìm lại mà đọc)

Đặc trưng Văn minh nông nghiệp Văn minh du mục

Văn minh vật chất

Địa hình Chủ yếu đồng bằng gần nguồn nước.

Chủ yếu là đồng cỏ

Sản xuất Nông Nghiệp, trồng trọt lúa nước và các loại cây lương thực khác, canh tác lúa nước;

Chăn nuôi gia súc lấy sức kéo, gia cầm lấy thịt; vật nuôi khác)

Sợi vải cây tự nhiên: đay, gai, tơ chuối sợi vải cây trồng

Trồn trọt Cây lúa khô và các cây lương thực khác, canh tác lúa khô,

Chăn nuôi gia súc lấy thịt: chăn dắt Chăn nuôi. chủ động lương thực thực phẩm.

Sợi vải cây trồng (bông); da thuộc thay da thú sơ chế, thiết kế đồ mặc bằng da thuộc.

Lối sống Định canh, định cư nhà sàn thay cho hang động; quần tụ theo xóm làng; các kiểu nhà định cư

Du cư lều trại thay hang động; quần tụ bầy đàn, cộng đồng du mục; các kiểu nhà du cư

Văn minh Tinh Thần

Nhận thức Tư duy tổng hợp, cảm tính.

Tư duy phân tích, logic, thích phiêu lưu mạo

hểm.

Tổ chức cộng đồng Trọng nữ, trọng tình, trọng đức trọng văn

trọng tập thể.

Trọng Nam, trọng võ, trọng tài, trọng sức mạnh, trọng cá nhân.

Ứng xử Môi trường-Tự nhiên – Xã hội

Hòa hợp với tự nhiên, tiếp nhận mềm dẽo

Chế ngự tự nhiên, Cứng rắn trong tiếp nhận.

Câu 26 Phân biệt văn minh công nghiệp và hậu công nghiệp

Văn minh công nghiệp Hậu công nghiệp.

Cải cách công nghệ Ứng dụng khoa học kĩ thuật.

Môi trường nhân tạo Môi trường nhân tạo

Sản xuất tự động

Áp dụng tri thức khoa học Ứng dụng công nghê thông tin

Mang tính dân chủ hóa

Quốc tế hóa, Toàn cầu hóa

Nâng cao đời sống Nâng cao chất lượng đời sống

Phát triển Vũ khí Nguy cơ huy diệt cao

PHƯƠNG TÂY

27. Điều kiện tự nhiên ảnh hưởng thế nào đến văn hóa Hy lạp cổ đại?

Địa hình

1/ Thuộc khu vực Địa Trung Hải, nơi giao nhau Âu – Á – Phi, đời sống gắn liền với biển

-> tính chất văn hóa biển, thích phiêu lưu mạo hiểm ( chinh phục tự nhiên).

2/Địa hình tiếp cận Phương Đông

-> thuận lợi phát triển thương nghiệp phát triển văn hóa giao thương Tạo nên lối tư duy phân tích logic trong văn hóa. (truyện quả táo thần bất hòa)

28. So sánh mô hình nhà nước phương Đông và phương Tây cổ đại?

Phương Đông Phương Tây

Thời gian ra đời Sớm hơn( TK IV-III Tr.CN) Muộn hơn ( TK I Tr.CN)

Thể chế chính trị

- Quân chủ chuyên chế, trung ương tập quyền

- Nhà nước quân chủ quý tộc- Nhà nước quân chủ phân quyền

- Khác với bộ máy nhà nước phương Đông,đứng đầu nhà nước Phương Tây không phải Vua mà là Đại Hội Công dân.

- Sau Đại Hôi Công dân là hội đồng dân biểu

Xã hội 3 giai cấp:

quí tộc

nông dân công xã

nô lệ

Chủ nô

Bình dân

Nô lệ

Kinh tế Nông Nghiệp tự cấp, tự túc Thủ công và thương nghiệp

29. Tư duy Hi Lạp cổ đại thể hiện trong thần thoại như thế nào?

1/ Tư duy phân tích (do ảnh hưởng của văn hóa biển, thương nghiệp, phiêu lưu

mạo hiểm tư duy, phân tích – lý trí)

2 Kể câu chuyện (Quả táo thần bất hòa) rút ra:

+ Thần linh chiến đấu vì bản thân họ.

+ Con người chiến đấu vì lợi ích. họ tư duy, phân tích dẫn chứng Paris

( không kiên nể 3 vị nữ thần và chỉ thỏa thuận với Aphrodite khi nữ thần mang lại

lợi ích “ là Helen” cho Paris. Tư tưởng hướng ngoại của văn hóa biển, không

tôn sung thần lình như văn hóa nông nghiệp ở Châu Á);

30. Phân tích đặc trưng thẩm mỹ Hy Lạp cổ đại trong một/ nhóm tác phẩm

nghệ thuật tự chọn?

1/Đặc điểm thẩm mĩ Hy Lạp:

+ Hoài hòa, Lý tưởng hóa - nổ lực vươn đến tính chân thực , cân đối, đồng đều

trong tác phẩm.

2/Ví Dụ dẫn chứng Tác phẩm “ Lực sĩ vác giáo”

Tác phẩm “Lực sĩ vác giáo” của Policles được giới mỹ thuật phương Tây đánh giá

rất cao về tỉ lệ cân đối của nó và gọi là “ sự chuẩn xác Hy Lạp” . Policles đưa ra

quan niệm đúng đắn , xây dựng nên những mẫu hình lý tưởng . Ông cho rằng sự

hài hòa chính là cơ sở của cái đẹp và sắc đẹp của con người thể hiện ở sự cân đối

của các bộ phận. Ông còn đưa ra những con số tỉ lệ cân xứng giữa các bộ phận cơ

thể của con người.

31. Vì sao người La Mã lại xây dựng câu chuyện Aeneus là tổ tiên của mình?

1/ Aeneus là 1 người anh hùng và là con trai của Aphrodite và người trần

Anchinese.

2/ Aphrodite đã bảo vệ Aeneus trong suốt cuộc chiến thành Troy cũng như sau đó

Aeneus tìm ra nước Ý và trở thành người sáng lập ra 1 phần của đế chế La Mã tại

Ý

Ý nghĩa:

1/Giải thích nguồn gốc tổ tiên họ (người Ý) là người La Mã sau khi thành Troy

thất thủ họ đã tìm ra vùng đất mới.

2/Là ca ngợi tổ tiên họ là hậu (duệ) con của thần linh ( Aphrodite)

32. Đặc trưng thẩm mỹ của LM khác biệt với HL cổ ra sao?

Trả lời 1 ý ( đặc trưng thẩm mỹ thôi khi nào yêu cầu thi gải thích)

Hi Lạp La Mã

Đặc trưng thẩm mỹ - Hoài hòa, Lý tưởng hóa

- Nổ lực vươn đến tính chân

thực , cân đối, đồng đều trong

tác phẩm.

- Hướng tới cái đẹp, cái tinh tế, chất thơ.

- Mang tính chất thực dụng

- Khi thiết kế chú ý đến

công năng sử dụng.

Biểu hiện Lối kiến trúc cột, họa tiết tinh

vi, chú trọng đường nét.

To, hùng vĩ, đồ sộ. Ua

chuộn bền vững.

Nguyên nhân Mang tính thẩm mĩ. Tính thực dụng, phục vụ

cộng đồng

33. Di sản quan trọng nhất mà văn minh LM để lại là gì? Trình bày?

Chon 1 cái trình bài

1/Luật pháp La Mã.

2/ Đấu trường La Mã

3/ Công trình giao thông.

4/ Trình bài. ( đọc giáo trình nhé ! hơi bị dài)

Ví dụ (Đấu trường La Mã)

- Biểu hiện cho sự hùng mạnh của đế chế Roma xây dựng trong 8 năm. Gồm nhiều tầng, chu vi 524m, cao 48m, vật liệu chủ yếu đá cẩm thạch. Phần trung tâm là sân đấu. Sức chứa lên đến 100 nghìn người.

34. Giải thích nguyên nhân Thiên Chúa giáo trở thành quốc giáo La Mã?

1/ Nguyên nhân chủ quan

- Bản thân Thiên Chúa giáo là 1 tôn giáo độc thần và không phân tán quyền lực, là

điều kiên vua La Mã cần.

- Bản chất Thiên chúa giáo ngay từ đầu thành lập đã tách khỏi chính trị - Vì vậy

khi kết hợp với La Mã người cầm đầu Giáo Hội không nắm giữ quyền lực mà là

vua La Mã là điều kiện thích hợp.

2/ Nguyên nhân khách quan.

- Giáo đồ Thiên Chúa giáo đa phần là tầng thấp (nô lệ, dân nghèo…) không ảnh

hởn đén lợi ích La Mã.

- La Mã chấp nhận cùng tồn tại vì Thiên Chúa Giáo phát triển quá rộng không thể

đàn áp hết.

- Lợi dụng Thiên Chúa Giáo làm quốc giáo nhằm hạn chế những xung đột và nổi

dậy từ tầng lớp thấp.

35. So sánh đặc điểm nghệ thuật Roman và Gothic Trung Cổ châu Âu ?

Đặ điểm nghệ thuật RoMan Gotich

Xuất xứ Xuất phát từ La Mã Là sáng tạo của nghệ sĩ

Pháp.

Thời gian Phát triển mạnh TK XI

Miền nam nước Pháp

Ra đời TK XII

Miền Bắc nước Pháp.

Nghệ thuật Nghệ thuật thôn dã

(thường được xây dựng

hoặc ở lối vào một khe

lũng, trên một ngọn đồi

nổi lên giữa một vùng

bằng phẳng)

Nghệ thuật thành thị

( ở các thành phố lớn

phía Bắc nước Pháp và

lan sang Châu Âu)

Quy mô Kiến trúc nhỏ thấp và tối Kiến trúc cao, lớn, sáng

chứa được nhiều người.

Phục vụ Nơi cầu nguyện tâm linh Ngoài việc là nơi cầu

nguyện tâm linh, còn là

nơi phục vụ các dịp lễ.

36. Nội dung và ý nghĩa của phong trào Phục Hưng là gì?

1/Nội dung:

Tư tưởng chủ đạo là chủ nghĩa nhân văn (chú trọng đến con người và cuộc sống trần gian).

→ đối lập với quan niệm đương thời.

→ mang nội dung chống giáo hội và phong kiến.

1/ thể hiện ở:

- Lên án chế độ cổ hủ.

- Chống lại quan niệm về con người và cuộc sống trần gian.

- Chống lại quan điểm phản khoa học

- Đề cao tinh thần dân tộc.

2/Ý nghĩa

Đánh bại hệ tư tưởng lỗi thời, giải phóng tư tưởng con người. Là bước tiến lớn trong lịch sử văn minh châu Âu. Để lại nhiều công trình bất hủ. Mở đường cho “cuộc cách mạng tiến bộ vĩ đại” sau này.

37. Phân biệt Thiên Chúa giáo, Chính thống giáo và Tin lành?

38. Nguyên nhân, kết quả và ý nghĩa của các phát kiến địa lý Châu Âu cận đại

Nguyên nhân

Kinh tế hàng hóa phát triển, nhu cầu về thị trường tăng cao. Tầng lớp giàu có xuất hiện ngày càng nhiều, sẵn sàng chi tiền để tìm nguồn

nguyên liệu mới. Con đường giao lưu thương mại với các nước phương Đông bị ách tắc.

→Việc tìm ra con đường sang phương Đông là một vấn đề cấp bách.

Kết quả

Góp phần thực hiện một bước quá độ từ thời kì khép kín sang không gian toàn cầu mở rộng.

Dẫn đến một làn sóng di cư từ châu Âu tới châu Mỹ, châu Úc Gây ra nạn cướp bóc thuộc địa, nạn buôn bán nô lệ da đen ở châu Phi và chế

độ thực dân tàn bạo sau này.

Ý nghĩa

Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển Tạo nên sự tiếp xúc giữa các nền văn minh. Được coi như cuộc cách mạng thực sự trong lĩnh vực tri thức khoa học.

39. Vai trò của các cuộc cách mạng Tư sản trong lịch sử văn minh thế giới là gì?

1) lật đổ quan hệ sản xuất phong kiến, 2) đem lại sự tiến bộ cho sản xuất3) mở ra con đường phát triển tư bản chủ nghĩa trong nền kinh tế. 4) tiền đề chuyển sang nền văn minh mới.

40. Phân tích cụ thể một đặc điểm của xã hội cận đại thông qua một học thuyết tự chọn.

Đặc điểm xã hội:

• Đề cao chủ nghĩa nhân văn bênh vực quyền con người.

• Chống quan điểm phản khoa học

• Đề cao tinh thần dân tộc

Trong học thuyết chủ nghĩa xã hội không tưởng, biểu hiện của việc đề cao chủ nghĩa nhân văn là ở những tư tưởng, những học thuyết kinh tế thể hiện sự phản kháng của nhân dân lao động chống chế độ tư bản chủ nghĩa và tìm đường xây dựng xã hội mới tốt đẹp hơn. Cụ thể là nó:

1) phê phán CNTB với bản chất bóc lột, sự phân hoá giàu nghèo, 2) xây dựng một xã hội mới tốt đẹp không có áp bức, bóc lột3) giải phóng con người, đảm bảo sự bình đẳng, cuộc sống hạnh phúc

41. Nêu những thành tựu chính trong công cuộc xây dựng CNXH

Liên Xô

- Kinh tế: Sản lượng công nghiệp, nông nghiệp tăng vượt bậc.

- Khoa học: chế tạo thành công bom nguyên tử (1949)

- Phóng thành công vệ tinh nhân tạo của Trái Đất(1957)

- Phóng tàu vũ trụ bay vòng quanh trái đất, mở đầu kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người (1961)

42. Nêu đặc điểm cuộc Cách mạng khoa học kỹ thuật lần 2

1) ó sự gắn bó chặt chẽ giữa khoa học với kĩ thuật. Khoa học đi trước mở

đường cho sản xuất

2) Cách mạng KH-KT lần thứ hai diễn ra trên phạm vi toàn cầu.

3) Nâng cao chất lượng đời sống con người.

4) Chuyển từ văn minh “ Hậu Công Nghiệp” sang “Văn minh Trí Tuệ”

5)