An ni n&ch cltiinn mi an dhsgh cha. 'n aithris mi maire&ch.

Vol. IX. SIDNI, C E A P B R E A T U N N , DI -HAOINE, M A I G H 10, 1901. No. 45.

Litir as an Eilean Sgiathanach.

r ^ ^ l H I R M O CHRIDHE:—Tha docbas n & 1 a g a i n nach bi dad agad a n aghaidh IgpiSraj aite thoirt d o ' n litir s o a i m s a' M f i A C -^ 8 h « rft TALLA. Ged a. d h ' fhaodas cuid dhc na briatliraii a tba mi 'dol a sgiiobhadh a bhith searbh gu leor !e iomadh fear dhe mo luchd-diith-chadh, cha dubbairt sin nach fhaod iad a bhith fior gu leSr. Tha seanfhacal a m i a tha *g radii, gu 'in bheil an fhlrinn searbli na uaircannan. Ach tha rudan searbha c l i o feumail diiuinn iom-adacli uair ri rudan milis. Mar is trice, is ann searbh a tha na cungaidhcan leighis a tha 'n luohd-sgilo a' toirt do na daoine tinne gus an leigheas.

Anns a' chcud aite, tha mi 'meas gu'ni bhcil na Gaidheil choire, clmeasda, a tha le toil agus le tlachd a' leughadh agus a' paigheadh . a' MIIIC-TALLA, ro airidh air cliu agus air moladh mor fhaotainn. Tha iad a' nochdadh gu soilleir do shluagh an t-saoghail gu 'm bheil do dhuinealas annta na tha 'toirt orra najh gabh iad dad . do naire gcd a theid aca air Gailig a leughadh agus a labhairt. Tha iad a' nochdadh mar an ceudna gu 'm bheil meas aca air na daoine o 'n d' thainig iad. Agus c'ar son nach bitheadh ? Bha na seana Ghaidhcil, mar shluagh, comharraichte 'nan latha 's 'nan linn air son an caoimhneis, an carantais, an gliocais, an tuigse, agus am breith-neachaidh. Bha iad duineil, tapaidh, treuu. Tha 'Ghailig, mar chanain, gu soilleir a' nochdadh dhuinn gu 'n robh buadhan gle neo-chumanta air am buileachadh air na Gaidheil a bh' ann o shean. Agus a' mhuiuntir a tha aineolach air a' Ghailig, cha 'n urrainn gu 'm bheil a' bheag de mheas aca air na Gaidheil a bha bo6 anns na linntean a dh' fhalbh. Ach tha luchd-leughaidh a' MIIIC-TALLA a' nochdadh dhuinn gu soilleir nach d' fhas iad fhathast cho m6r asda fhein 's nach fhiach leotha Gailig a leughadh no 'labhairt.

Tha moran Ghaidheal air an taobh so dhe 'n chuan a tha smaointean gu 'm bi na Gaill agus na Gaidheil uaibhreacb, mhor-chuiseaeh a tha, gu mi-fhortanacb, tuilleadh is pailt ann an Alaba, ag aniharc sios orra, ma bhios Gailig aca. Ach ma thachair gu 'n robh cuid dhiubh cho mi-fhortan-ach's gu 'n d' ionnsaich iad Gailig a labhairt an uair a bha iad 6g, maoth, gun phrois, gun uaill, aig gluin am mathar, tha 'dh' aon toileachadh aca nach aithne dhaibh Gailig a loughadh ! An uair a theid iad do 'n eaglais Di-domhnaich, ged a bhios an t-seirbhis aims a' Ghailig, cha 'n aill leotha leabhar Gailig fhosgladh ! Is aithne dhomhsa nighean 6g—bha i air fastadh ann an taigh dluth dhomh—agus ged nach robh ach gann facal Beurla 'na ceann, cha tugadh i Biobull no Tiomnadh Nuadh Gailig leatha do 'n eaglais air son rud sam bith ! Tha mi eolaeh air earrann mhath de Shiorrachd Earra-ghaidheil, de Sbiorr-achd Inbhirnis, agus de Shiorrachd Rois, agus cha 'n 'eil eagal orm a radh, nach 'eil aon as an fhichead de 'n t-sluagh 6g a blieir leabhar Gailig do 'n eaglais air Di dombnaich ! " Nach fheum

iad a bhith coltaoh ris na h-uaislean 1" arsa duine coir a thachair lium o chioim ghoirid, agus o 'fal-mhagadli orra.

Tha mi 'n dochas nacli 'oil claim nan Gaidheal a tha 'fuireach air an taobh agaibhse dlie 'n chuan cho proiseil agus cho mor asda flicin ris a' mhuinntir air an robh mi as iomradh. Air aon

o ni tha fhios agam, agus is e sin, nach biodh paipear-naighcaclid Gailig mar a tha am MAC-TALLA beo sia miosan ann an Alaba ! Tha mi ag aideachadh g u 'm bheil naire orm so a radh. Cha 'n fhiosrach mi g u 'm bheil cinneach eile a m i s an t-saoghal gu loir aig am bheil dhncas air an canain fhein ach na Gaidheil 'nan onar ! Agus their mi so, agus cha 'n 'eil eagal orm a radh, nach 'eil a' Ghailig dad air dlieireadh air canain sam bith fo 'n ghrcin anus na briathran sin leis an labhair sinn gu modhail ri daoine agus leis an dean sinn sejrbhis do Dhia. Tha mise 'labhairt Gailig o chionn dluth air tri fichead bliadlma; agus o chionn deich bliadhna fichead tha mi an deigh uine mhatli a chaitheamh ann a bhith 'sgriobhadh, a' leughadh, agus a' rannsach-adh na Gailig, agus mar is eolaiche a tha mi 'fas oirre, is ann is m6 mo mheas oirre. Tha i 'na canain a tha ro aosda agus ro thaitneach ri 'h-eisdeachd a thaobh cho tlafch agus cho deadh-fhuainineach 's a tha i. C' aite am faighcar bardachd clio taitneach ti 'leughadh agus ri 'h-cisdeachd ri deadh bhardacbd Ghailig ? C' aite an cluinnear cliu Dhe air a sheiun cho taitneach agus cho fior dhruighteach's a chluinnear o ann an eaglais aims am bi na sailm Ghailig air an seinn gu fonnmhor, ceolmhor, binn 1 Gha tachair duine sam bith rium a's iomchuidhe agus a's modhaile' a labhras na seaua Ghaidheal coir, ciiiin, siobhalta. Ach feumaidh mi aideachadh gu 'm bheil an seann sluagh fhein a' fas na 's suaraiche mu 'n Ghailig na bha iad. Tha cuid dhiubh a' smaoineachadh gu 'm biodh iad fhein agus an teaglilaichean m&ran na bu mheasaile agus na b' fhearr suidheachadh anns an t-saoghal nan do thachair dhaibh a bhith air am breith agus air an arach ann an aite anns nach robh facal Gailig ri chluinntinn. Tha iad air am mealladh gu mor. Tha miltean air mhiltean arms na bailtean mora aig nach 'oil aon fhacal Gailig, agus tha an aireamh a's m6 dhiubh na 's bochd-ainne crannachur na na daoino aig nach 'eil ach gann facal Beurla. Cha dean a' Ghailig bochd sinn, agus cha dean a' Bhcurla beairteach sinn. Is coir dhuinn air a h-uile cor a' Bheurla ionns-achadh ; oir, gun teagp.mh sam bith, is i canain cho feumail dhuinn 's a th' anns an t-saoghal. Ach cha ch6ir dhuinn air chor sam bith a' Ghailig a dhichuimhncachadh. Ged a chaillinn-sa an diugh a h-nile facal Gailig a tha 'nam cheann, cha chuireadh e aon fhacal Beurla staigh rium. Is ann air a' phuing so a tha moran a' dol am raearachd. Le cion toirt fa near, tha iad a' toirt orra fhein a chreidsinn, gu 'm bheil am beagan Gailig a th' aca 'g an cumail o Bheurla ionnsach-adh. Seallamaid beagan na 's fhaide s teach anns a' phuing so. Tha moran ann am Breatunu a

tha feuchainn ri Fraingis is Gearmailt ionnsach-adh, a chionn gu 'm bheil iad a' creidsinn gu ' in faigh iad moran na 's fhearr air aghart anns an t-saoghal ma bhios colas math aca air an da chanain so. Ach tha de thur's de thuigse annta na tha 'toirt orra bhith creidsinn nach e na tha aca de Bheurla a tha 'g an cumail air an ais, ach a chionn nach 'eil Fraingis no Gearmailt aca. Agus tha fhios aca gle mhath, ged a chailleadh iad a h-uile facal Beurla 'th' aca nach cuireadh sin aon fhacal Fraingis no aon fhacal Gearmailt a staigh riutha. Rud eile dheth, cha 'n 'eil a h-aon dhe na Gaill BO a' deanamh dimcas air an canain mhathaireil, mar a tha moran dhe na Gaidheil a' deanamh. Agus tha so 'na chliu dhaibh.

Cha bhiodh e feumail, tha mi 'creidsinn, gu 'n abraiim moran tuilleadh, o ' n a tha ' n litir so fada gu leor mar tha. Ach mu 'n criochnaich mi feumaidh mi radh gu 'm bheil mi 'n dochas gu 'n seas gach fior Ghaidheal gu dileas air taobh na Gailig; agus cha 'n urrainn e a dhilseachd a nochdadh na's fhearr na am MAC-TALLA a leughadh agus a phaigheadh gu riaghailteach. Fouch-adh iad mar an ceudna ri tuilleadh de luchd-gabhail fhaotainn dha< Nan tugadh a h-uile fear a tha 'g a leughadh lan oidhirp air companach fhaotainn, theid mi an urras gu 'n soirbhicheadh an gnotlifich lo iomadach fear, v

Tha toil agad barail dhaoine fhaotainn a thaobh co dhiubh a tha no nach 'eil am MAC-TALLA a' fas na's fhearr, no a' fas na 's miosa; Is e gnothach gle iongantach leamsa gu 'n cuireadh duine sam bith anns am bheil tur teagamh anns a' chuis. Ailhnichidh mise cia mar is coir dhut do ghnothach a dheanamh clio math ri fear sam bith eile dhe na bheil a' leughadh Mine-. TALLA, agus tha mi 'g innseadh dhut nach robh e latha riamh o'n cheud latha 'dh' fhosgail e a shuilean air talamh nam bed, cho mor 's cho maiseach's cho laidir's cho fallainn 's cho fios-rach 's cho fuaimneach 's cho measail 's cho cliuiteach, agus cho eolach air clanna nan Gaidheal air feadh cheithir ranna ruadha 'n t-saoghail 's a tha e 'n diugh. Sin agad mo theisd-sa air a' MHAC-TALLA. Math's ir, -r a tha e 'n diugh, bhiodh e moran na b' fhearr anns gach doigh nan robh na Gaidheil clio caoimhneil ris 's bu choir dhaibh. Ach thugadh iad uile lamh-chuidcachaidh seachad, agus bidh am M'.J-TALLA, an uine gun bhith fada, cho mor's cho laidir's cho enmhachdach's gur gann a dh' aithnichear e, Is mi do charaid dileas IAIN\

Sniodhasart, 13, 4, '01.

Facal ao Dha Eile do Cfusid de Ghili-eaa Oga na Duthchadh.

LITIR II.

^ T ' H A sibh air falbh o 'ur dachaidh fad an A t-samhraidh's an fhoghair a' cosnadh air-

gid gu trioblaideach, agus gu goirt; ach is duil-ich leam a radh nach 'eil sibh a deanamh buil cheart de na bheil sibh a cosnadh cho daor. An

3 4 6 M A C - T A L L A

uair a thig sibh dhacbaidh, deireadh an fhoghair, agus deannan beag airgid agaibh anns an sporran, bu choir dhuibh cuimhnc bhith agaibh air co trioblaideach's a bha sibh an am a bith 'g a chos-nadh, agus an aire mhath a thoirt da. Cumaibh an comhnuidh ann 'ur cuimhne nach mair an oigo 's an t-slainte gu brath, " Thig an latha, 's cha 'n 'eil fad thuige, anns am bi sibh lag, farm, gun treoir, gun speirid, agus, faodaidh o bhith gun duine ann leis an truagh sibh. An uair a thig latha na coise briste bu mhath beagan airgid a bhith air chul na laimhe. A h-uile fear dhibh-se a tha glic bidh e 'cur beagan anns a' bhanca an drasta !s a rithist, a dh' fheitheamh air latha na coise briste. Tha, agus bha e 'na chotnharradh air duine glic a bhith 'g ulluchadh airson an ama tha ri teachd. Ach 'illean, nach 'eil e fior a thaobh iomadh a h-aon de 'r seorsa-sa gur ann an goraiche a tha sibh a cosg an airgid a tha sibh a' cosnadh gu goirt fad an t-Samhraidh 's an fhoghair? An uair a thig sibh dhachaidh bhar na Galldachd mu thoiseach a' Gheamhraidh, an aite an aire thoirt air gnothach an taigbe mar bu choir dhuibh, 's ann a chaitheas sibh bhur n-uine air cheilidh o thaigh gu taigh. An uair a thachras triuir no ceathrar dhibh ann an aon taigh, cuiridh sibh a dh' iarraidh botuil de 'n mhugaid a tha Peige Bhan a' reic anns a' bhaile ud thall. An uair a thraigheas sibh am fear sin cuiridh sibh a dh' iarraidh fir eile. O fhear gu fear cha stad sibh gus am bi 'n dall daorach oirbh. Toisichidh bean an taighe ri deanamh cupan ti dhuibh feuch am fuaraich sibh. Bidh e faisge air da uair 'sa' tnhaduinn mu'm bi 'n ti seachad. Theid sibh an uair sin dhachaidh mar is fhearr a dh' fhaodas. Bidh sibh taingeil nach 'eil sluagh na duthchadh 'g a 'r faicinn. Tha fhios agaibh gu 'n cuireadh an doigh falbh a bhios agaibh ann an cuimhne nan daoine an doigh seolaidh a bhios aig na bataichean sgadain, an uair a bhios iad a tighinn a steach bun an locha. 's a' ghaoth direach nan aghaidh. An lar-na-mhaireach an uair a dh' fheoraicheas 'ur parantan dhibh c'aite an robh sibh, no ciod e churn cho fada gu 'n tighinn dhachaidh sibh, cha leig an naire dhuibh an fhirinn innseadh. Toisichidh sibh ri gabhail leith-sgeulan breugach; agus feuchaidh sibh ris an dubh a chur air a' gheal dhaibh. Tha 'ur parantan-sa mar a tha parantan eile, tuilleadh is ullanih gu bhith crcidsinn a h-uile diog a their sibh riu. Caidlidh sibh air 'ur leapaichean gus am bi aird-fheasgair ann. An hair a dh' eireas sibh's a gheibh sibh greim de 'n bhiadh—ma dh' fhaodta gu bheil 'ur mathraich-fean truagha a' cur a' ghreim a 's fhearr a stigh seachad air am beoil fhein airson a thoirt duibh— cuiridh sibh umaibh am bad aodaich a's fhearr a th' agaibh, agus bheir sibh aite gun mheas air chor-eiginn oirbh ! Tha duil agaibh gu bheil meas mor aig na nigheannan oga oirbh. 'S ann aca nach 'eiL Feumar aideachadh gu bheil meas gu leor aig na h-oinsichean oirbh—

"Eoin na h-aoin iteig." "Ciod eile dlieanadh amadan Ach leannachd ri oinsieh."

Ach na nigheannan coire, measail, tuigseach, turail, cha bhi cuid no gnothuch aca ribh. Tha fios aca gu 'm b' fhearr dhaibh clach a cheangal le ropa mu 'n amhaichean agus iad fein a bhathadh ann an sruth a' mhuillinn na fear dhibh a phos-adh. Is iomadh nigheann ghasda de 'n d' rinn fear de 'r seorsa lan dhiol-deirc. Nach cianail an gnothuch mar a tha iomadh te anns an duth

aich ? An uair bu choir dhaibh a bhith aig. an obair fhein 'nan taighean, 's ann a bhios iad 's cliabli air am muin a' cur a mach inneireach, 's a tarrainn mhonadh ; no 'g obair le cois-chruim no le spaid, no le cliathadh anns an achadh ! Nam biodh an cuid fhear aig obair fhcumail sam bith cha bu lefch ghearaiu ; aoh's ann a bhios iad a' cur seachad na h-uine nan seasamh a' gabhail pioba, agus an druim ri balla, ar nco 'nan sineadh 'nam baoghairean air na cnoic. Tha na nigheannan glice air dol nam faireachadh, agus tha iad ag radh nach bi cuid no gnothach aca ri fear sam bith do na lunndairean spaideil. a tha co lionmhor anns an duthaich. Ach ma ghabhas sibhse comhairle 'na thrath cha 'n eagal duibh. Sguiribh de cheilidh nan taighean. Air a h-uile cor sguiribh de cheilidh na Sabaid. Eiribh ann an am, agus rachaibh a laidhe ann an am. Na bithibh idir mar a bhios na cait 'n 'ur cadal air an latha, 's n 'ur caithris air an oidhche. Bithibh dichiollaCh aig gach obair; agus deanaibh buil mhath de 'r tuarasdal. Ma bhios airgiod agaibh a chorr air na dh' fhcu-mas sibh fhein, cuiribh arms a' bhanca e, ar neo thugaibh do 'r parantan e. Seachnaibh gach droch cuidcachd, ar nco cha bhi meas aig duinc coir sam bith oirbh. Innsibh an fhirinn an comhnuidh. Cha robh rath riamh air luchd-inn-seadh nam breug. Os cionn gach ni grad sguir* ibh do na mionnan sgrathail sin a tha sibh a cleachdadh. Ged a tha moran de na daoine ris an canar daoine uaisle a' cleachdadh a bhith ris na mionnan, na bithibhse idir 'g an leantuinn anns a' chleachdadh shuarach so. Ni an ceard a's suaraiche a th' anns an duthaich mionnan a cheart cho uleanta ri uachdaran fearainn. Ma bha gus nach robh meas air luchd nam mionnan 's an am a dh' fhalbh, cha 'n 'oil meas sam bith an diugh orra. Seachnaibh an taigh-osda. Mur seachain, cha bhi agaibh mar luchd-comuinn ach a h-uile sgimileir a's suaraiche a th' anns an duthaich. Ged a dh' fhagadh sibh a h-uilo sgilinn a th' agaibh ris an t-saoghal anns an taigh-osda cha 'n fhaigh sibh taing 'sam bith air a shon air a chcann mu dheircadh. Dh' fhalbh latha arms an robh meas mor air an fhear a thraigheadh na botuil, 's bu mho a chosgadh de chuid airgid anns an taigh-osda. Cha 'n 'urrainn fear seach fear dhibh beahnachd Dhe iarraidh air fhein no air na bhios maillo ris ann an taigh-osda. Far am bi 'n-t-ol bidh boilieh, far am bi boilich bidh breugan, agus far am bi na breugan, bidh athair nam brcug o fhein air cheanu na cuideachd. Cha 'n abair mi 'n corr an drasta. Bheir mi dhuibh bcachd duine choir a sgriobh mu olcas an oil mu 'n d' rugadh mi-fhin no sibh fhein—

"Nach dona mar spors, Bhi suidhe mu bhordaibh, No bhith milleadh mo storais Le goraich gun mheas. Lo siaraich, 's le Staplaich, Le briathran mi-ghuathaicht'; Le speuradh's le saradh An abharsair dhnibh. Bidli an donas's an dolas, Le chonus's de chomhstri, 'S de tharninn air dhornaibh, Anns a' chomhail nach glic: Ri fuathas's ri sgainneil; Ri gruaidhean *ga'm pronnadb, Lo gruagan 'gan tarruinn, Lo barrachd de 'n mhisg."

Seaclmaibh an t-o!c, agus seachnaidh an t-olc sibh. Deanaibh a:i ni a tha ceart's cha 'n eagal duibh. Is mi bhur dearbh charaid

B o D A C H A N A ' G H A B A I D H .

O Chionn Tri Fiehead Bliadhna.

L e I & s i i .

CAIB. X X I I I .

"AIB BEULAOBII AN UACIIDAKAIN."

AN ceann beagan sheachdainean chaidh Uachdaran Aird-Shannta, agus a bhean 's a theaghlach do 'n Ghaidhealtaehd. An uair a rainig iad dhachaidh, rinn an tuath, mar a bha nadarra gu leor dhaibh, fleadhachas is fodhail gu ledr riutha. Fhuaradh fios gu 'n robh iad air an rathad dhachaidh, agus rinneadh gach ni a ghabh-adh deanamh a chum a nochdadh dhaibh gu 'u robh meas mor aig an tuath orra, agus gu 'n robh aoibhneas orra a chionn gu 'n d' thainig iad air an ais gu slan, fallain.

Air mullach gach cnoic a b' airde na cheile, bha torr de gach seorsa connaidh, agus dhe gach ni eile a ghabhadh losgadh, deas gus goinnein a chur ris cho luath 's a thigeadh iad a steach air criochan na h-oighreachd. Bha am feasgar ann an uair a thainig iad air tir aig Laimrig-nan-lann, agus cha bu luaithe a thainig am bata anns an robh iad ami an sealhidh a' chladaich na chuireadh goinnein ris an torr chonnaidh a b ' fhaisge air an laimrig; agus mar a bha na carab-aid anns an robh iad a' dol air an aghait troimh '11 oighreachd, bha teine an deigh teine air a lasadh, agus bha 'n tuath a' deanamh iolach-ghairdeachais a chluinnteadh, ri latha ciuin, air mhlltean a dh' astar.

An uair a choinnicheadh baidean dhe 'n tuath ris an Uachdaran an aite's an aite mar a bha e 'dol air aghart troimh 'ri oighreachd, chuireadh e fail to orra le caoimhneas agus lo cridhealas mar bu ghnath leis. Agus bha '11 doigh anns an robh iad 'ga fhreagairt a' nochdadh gu soilleir dlia gu 'n rob!i iad cho measail's cho miadhail air 's a bba iad riamh. Mu dheireadh rainig iad an taigh, agus bha am maor's am baillidh, agus na tuathanaich bu chothromaich a bh' air an oighreachd. 'g am feitheamh air an raonaidh faisge air an dorus gus failte chridheil a chur orra. Thug iad so uile crathadh-laimhe do 'n Uachdaran, do'n mhnaoi's d' a theaghlach. Agus o 'n a bha '11 t-Uachdaran agus a theaghlach sgith an deigh an tuiuis fhada air an d' thainig iad an lath' ud, ghu'idh iad air an tuath an leithsgeul a ghabhai!. Rinn an tuath so gu toil each ; oir thuig iad gu 'm feumadh gu 'm biodli iad air an sarachadh gu mor, gu sonraichte a' bliean's a' chlann lag, an deigh an astair a chuir iad 'nan deigh an lath' ud.

Ged nach d' thug an t-Uachdaran ordugh sam bith seachad a thaobh nan teinntean-aidhir a bh' air an lasadh air feadh na h-oighreachd, thug e ordugh cuirm is fleadhachas gu leor a thoirt do thuath na h-oighreachd gu leir. Rinn e so cha b' ann a mhain a chionn gu 'n do ghabh c amhrus o na chual' e o Uachdaran Langadail, agus o 'n mhaighstir-sgoile, gu 'in faodadh gruaim a bhith aig an tuath ris, ach mar tbaingealachd air son gu 'n robh e fhein's a bhean's a theaghlach a' tilleadh dhachaidh gu slan, fallain an deigh an turuis fhada a thug iad a dh' iarraidh na slainte.

Chuir tuath na h-oighreachd am feasgar agus an oidhche seaehad cho toilichte 's cho cridheil 's cho sunndach's a b' urrainn a bhith. Ged a bha cuid mhor dhiubh air an sarachadh le droch riaghladh, cha b' ann air an Uachdaran a bha iad a' cur 11a coire idir. Cha ro'oh e doirbh dhaibh a tliuigsinn gu 'm bu duine e a bha gu

M A C - T A L L A 347

nadarra gle iochdmhor, agus a bha tuilleadh is deas gus a bhith 'smaointean gu 'n robh daoine eile cho fad an aghaidh an uilc's a bha e-fhein.

Ach ma chuir an tuath am feasgar agus an oidhche seachad gu cridheil sunndach, chuir an t-Uachdaran am feasgar agus an oidhche seachad ann an suidheachadh gle mhi-thoilichte. Riamh o 'n a dh' innis Uachdaran Langadail dha mu 'n droch riaghladh a bh' air an oighreachd aige, bha faiteachas air 'aghaidh a nochdadh an lathair a chuid tuatha. Ach an uair a chunnaic a an fhodhail a rinn iad ris fhein agus ri 'theaghlach cho luath's a thainig iad air tir aig Laimrig-nan-lann, agus fad an rathaid gus an d' rainig iad a thaigh fhein, bha 'chogais 'ga dhiteadh gu mor a chionn gu 'n do thachair dha luchd-dreuchd a bhith fo laimh a bha 'deanamh oucoir air an t-sluaigh. "Tha iad," ars' esan ris fhein, "a' deanamh math an aghaidh an uilc. Ach mu'm bi mise moran na 's sinne na tha mi, bidh caochladh cuir air cl6 Challum." Is gann gu 'n do dhuin a shiiil an oidhch' ud ach a' smaointean air caoimhneas na tuatha, agus air eucoir is ainneart an luchd-riaghlaidh a bha fo 'laimh.

Mu 'n d' thainig am dha eirigh 's a' mhaduinn an la-iar-na-mhaireach, shuidhich e 'na inntinn ciod bu choir dha a dheanamh. An dcigji dha eirigh agus a bhiadh-maidno a ghabhail, chaidh e do 'n t-seomar-ghnothaich far an robh am maor 's am baillidh 'ga fheitheamh. Chuir o failto orra mar naoh biodh amhrus aige gu 'n robh dad sam bith cearr. Bha iadsan, mar a bha diigheach agus glic dhaibh, gle iriosal agus gle mhodha.il 'na lathair. Cha do leig esan air gu 'n cual' e dad cearr mu dheibhinn na h obrach a bh' aca. Bu duine e a bha comasach air a riiintean a chumail am falach gle mhath, an uair a bhiodh e glic dha sin a dheanamh. Cha 'n e h-uile duine a tha comasach air so a dheanamh. Tha cuid de dhaoine ann air an aithnich thu anns a' milkmaid co dhiubh tha no nach 'eil iad toilichte.

Thug e greis nihath air bruidhinn riutha mu dheidhinn suidheachadh an t-sluaigh, agus mu dheidhinn na doigh anns an robh iad a' riaghladh na h-oighreachd re na h-uine a bha o air falbh as an rioghachd. Leis a h-uile ccasnachadh a bha e a' deanamh orra ghabh iad amhrus gu 'n cual' e rud eiginn nach do chord ris. Ghabh iad an t-eagal. Mar a tha 'm facal ag radh, "Tuigidh cu a chionta."

Nam b' fhior iad fhein, bha a h-uile atharrach-adh a rinn iad ceart gu leor, agus bha 'n sluagh toilichte gu leor leis gach ni a rinneadh. Cha do leig esan dad air mu na ehual' e mu 'n deidh-inn air eagal gu 'n rachadh iad 'nam faireachadh, agus gu 'n tugadh iad oidhirp air falach a chur air an an obair a rinn iad le toirt air an tuath seasamh air an taobh.

Bha e 'na chleachdadh aig an Uachdaran a bhith o am gu am ag amharc thairis air leabh-raichean a' mhail, an uair a chuireadh am baillidh na cunntasan gu leir ann an ordugh. Anns an am so, thug c an aire gu 'n robh aireamh de dh' ainmeannan ura anns na leabh-raichean, agus gu 'n robh cuid dhe na h-ainmean-nan air an robh e eolach air an dubhadh am mach. An uair a dh' fheoraich e dhe 'n mhaor's dhe 'n bhaillidh, an e basachadh a rinn cuid dhe 'n tuath an uair a dhubhadh an ainmeannan am mach as na leabhraichean, thuirt iad ris gur ann a thugadh uatha am fearann a chionn nach robh iad 'ga obrachadh ceart. An uair a dh' fheuraich e dhiubh an crobh na tuathanaih ura ann an cleamlmas no

ann an cairdeas ris na daoine o 'n tugadh am fearann, thuirt iad ris nach robh. Cha dubhairt e an corr riutha mu 'n glinothach.

An aite gabhail mu thamh an oidhch' ud mar bu ghnath leis is ann a chuir e seachad an oidhche a sgriobhadh litrichean thun na tuatha ag iarraidh orra tighinn thun an taigho far an robh e aig uair ainmichte air an fheasgar ud fliein. Agus ann an soilleireachadh an latha dh' flialbh raarcaiche ann an oabhaig leis na lithrichean g' an ionnsuidh.

Ghabh an tuath ioghnadh gu leor an uair a fhuair iad na litrichean. Cha b' urrainn daibh a thuigsinn c' ar son a chuir an t-Uachdaran fios orra. Bha eagal air cuid dhiubh gur ann a bha e 'smaointean an cur air falbh as an duthaich mar a bha cuid do dh' Uachdarain eile na Gaidh-ealtachd a' maoidhcadh a dheanamh air an cuid tuatha fhein.

Aig an uair ainmichte bha 'u tuath gu leir aig taigh an uachdarain. Fhuair am maor 's am balllidh litir o ' n Uachdaran mar an ceudna; ach cha do chuir so ioghnadh sam bith orra o 'n a bha iad 'na sheirbhis. Ach an uair a rainig iad taigh an Uachdarain agus a churinaic iad aireamh mbor de thuath na b-oighreachd 'nan seasamh air an reidhlein mu ciiionneamh an dorus, is gann a bha fhios aca ciod a theireadh iad.

"Ciod e 'chuir an so sibh an diugh, 'fhearaT' ars' am maor, agus coltas gle ghruamach air a ghnuis.

Fhreagair fear dhiubh, agus thuirt e, "Thainig sinn uilc an so an diugh a ehionn gu 'n do chuir an t-Uachdaran fios oirnn. Is cinntoach nach b' ann gun aobhar a chuir e fios oirnn ; ach feumaidh gu 'm bheil gnothach sonraichte aige ruinn mu 'ri do chuir e litrichean g' ar n-iarraidh 's a' mhadainn mhoich an diugh."

Sheall am maor's am baillidh air a cheile. Thuirt am maor, "Ged nach e so latha na gugair-eachd, feumaidh gur ann air ghugaireachd a chuireadli sibh."

"Ma ' s ann air ghugaireachd a chuireadh sinn, is e an t-Uachdaran a chuir ann sinn ; tha 'ainm ris na litrichean a fhuair a h-uile fear dhinn an diugh, agus is e fear de sheirbhisich an Uachdarain, a' marcacbd air aon de dli' eich an CJachd-arain, a thug dhuinn na litrichean," arsa fear beag tapaidh dbe na bli' anns a' chuideachd.

Sheall am maor's am baillidh a rithist air a cheile, agus thainig atharrachadh dreach air an gniiis. Ach mu 'n do tharr iad facal a radh, thainig an t-Uachdaran am mach agus chuir e failte orra gu leir. Dh' aithnichcadh duine sam bith air a ghnuis nach robh e toilichtc.

Thuirt e riutha gu 'n robh gnothach s&nraichte aige riutha, agus gu 'm b' fhearr dhaibh a dhol a steach do 'n t-seomar-dhinneireach.

Chaidh iad uile a steaeh ; agus ged a bha 'n seomar m6r, farsuinn, agus aiteachan-suidhe gu lc6r air an cur ann, is gann gu 'm faigheadh na h-uile a chruinnich an lath 'ud aite-suidhc. Chuireadh na daoine bu sliinne 'nan suidhc, agus sheas na daoino 'b 'oige air an culaobh.

Fad mionad no dha bha na h uile a bh' anns an t-seomar, ach an t-Uachdarair 'na 6nar, fo mhor-ioghnadh car son a ghairmeadh cuideachd iad.

(Hi chriocJmachadh's an ath aireamh).

Ge b'e 'bhios gu math rium, bidh mi gu trie aige. Ge b'e 'chaomhnas an t-slat, is beag air a mhac. Ge b'e do'n d' thug thu 'mhin, thoir dha a' chath. Ge b'e 'ghleidheas a long gheabh e latha.

Litriclieaa SSIH MIiac-Talla.

A NNS an aire irah a thainig a mach air a' ~ choigeamh latha deug dhe 'n Mhart, thug sinn iomradh air dithis no triuir de 'n luchd-gabhail a bhi 'gc ;ran nach robh am MAC-TALLA cho math 'sa bha e bliadhnaichean roimhe. Chuir sinu rom'.ainn an sin fhaotainn a mach an robh no nach i .'oh a' bharail sin coitchionn am measg ar leugl idairean, agus air son an aobhair sin thug sinn i-uireadh dhaibh uile an caochladh bharailean a i-hur an ceill dhuinn gu saor agus gu soilleir, gun '-gatb, gun eagal. Fhuair sinn air-eamh mhath de dh' fhiosan-freagairt. Agus tha sinn a nise '•; an toirt do ar leughadairean anns an ordugh anns an d' fhuair sinn iad :

Litir a Sidni Tuath. Tha do phaipear gasda tighinn g' am ionnsuidh

gu riaghailteach bho 'n th6isicheadh air a chlo-bhualadh, agus is i mo bheachd gu bheil e gach bliadhna dol na's fhearr. Cha 'n 'eil coire agam ri fhaotainn dha na tha air a chlo-bhualadh ann bho :' .aidh gu 'chul. Ri 'n gabhail bhar a cheile, tha na naigheachdan, na litrichean, na h-eachdraidhean, na sgeulachdan agus a' bhard-achd a tha ann cho fior thaitneacb agus nach eil mi-fhin ag iarraidh atharrachaidh sam bith, agus biclh mi 'ga ghabhail 'ga leughadh 's ga phaigh-eadh fhad 'sa theid again air feum a dheanamh dheth, agus tha mi an dochas gu 'n dean gach fior Ghaidheal 'san duthaich an ni ceudna.

lOMIIAR I.)0MHN"ULLACH.

As an Dun Ghlas. Their mi gur h-i mo bharail fein gu bheil

MAC-TALLA a' dol na 's fhearr a h-uile latha, agus gu bheil e aig an am so na 's fhearr na .bha e riamh. Cha 'n eil mi smaointeachadh gu 'm bu choir do neach sam bith da sgeul iarraidh a b' fhearr na " O chionn tri fichead bliadhna," agus "Bliadhna Thearlaich." Agus. tha gach aon de luchd-leughaidh a' phaipeir air am bheil mi eolach dhe 'n cheart bharail. B' fhior thoigh leam a bhi cluinntinn o " Bhodachan a' Gharaidh" na bu trice ; tha meas mor againn air a chuid litrichean, agus tha sinn an dochas gu 'n sgriobh e moran dhiubh am bliadhna. 'Nam bharail fhin, cha bhiodh e as an rathad dhuibh beagan dhe na sgeulachdan. 's dhe na comhraidhean abhachdach a bha anns a MHAC-TALLA 'S na ccud bhliadhri-aichean a chlo-bhualadh fhathast; oir, tha moran de leughadairean ura aig a phaipeir, agus cha mhi-chordadh e ris na seana leughadairean fein cuid diubh fhaotainn uair eile. Ach a thaobh MAC-TALLA bhi dol na 's miosa, cha 'n eil e 'deanamh sin idir; 's aim a tha e 'dol na 's fhearr na h-uile seachdain.

ALASDAIE MAC-GILLE-BIIRATII.

Dunmaglass, N . S.

As a Mheinn Uir. Cha 'n 'eil mise smaointeachadh gu bheil MAC-

TALLA cho math 'sa bha e bliadhnaichean roimhe. A dh' aon ni tha e daonnan fad air deireadh's na naigheachdan. Gheibhear na naigheachdan as na paipearan Beurla tri no ceithir a lathaichean mas fhaighear as a' MIIAC-TALLA iad, agus cha bhi na naigheachdan air an innse dad na 's fhearr na bhios iad aims na paipearan Beurla: Cha 'n eil mi, air an aobhar sin, a' toirt suil air na naigheachdan anns a' MHAC-TALLA ach uair gle ainneamh. Agus tha fhios agam gu bheil moran eile de na leughadairean air an aon dc-igh. Faodaidh mi a radii gu bheil mi a' gabhail a MIIAC-TALLA o'n bha e ceithir miosan a dh' aois, agus a nise tha mi a' gabhail da aireamh gach seachdain. Is mi ur caraid,

Reserve Mines, C. B. M. R. MAC-NEILL. (Air a leaniuinn air taobh 350).

http://mhodha.il

548 A C - T A L L A

Air a Chur a Mach Uair 'san t-Seachdain.

A P H R I S . BHadhna, $1.00 Sia Miosan .50 Tri Miosan, 30

Cuircar am paipear gu luolid-gabhail arm an Breatunn. an New Zealand, 's an dutlichannan cein eile air son 1.52 neo 6s. 3d. 'sa bhliadhna. Tha 'phris ri bhi aii a phaighoadh toiseaeh na bliadhua.

Biodb gach litir us eile air a sooladh gu

PUBLISHERS MAC-TALLA, Sydney, Cape Breton.

DI-HAOINE, MAIGH 10, 1901.

Anns an aireamh so gheibhear cunntas litriohean a sgriobh cairdean ugainri mu 'n MIIAC-TALLA, a' freagairt nan ceistean a chuir sinn air ar luchd-leughaidh air a choigeamh latha deug dhe'n Mhart. Cha 'ri eil aon litir no aon bharail a fhuair sinn ri bhi air a cumail an cleth, agus ged a tha dha no tri littichean, a bha tuilleadh us fada, air an giorrachadh, cha 'n eil brigh lio seadh aoin dhiubh air atharr-achadh. Tha beagan litricheari a fhuair sinn do nach b'urrainn dhuinn aite dheanamh air an t-seaclidain so ; gheibh ar luchd-leugbaidh iad sin anns an ath aireamh.

J* THA an Riaghladh Breatunnach an

deigh riaghailt ur a dheanamh a thaobh biadhadh nan saighdearan. O thoiseach an afch mliios, bidh gach feoil agus biadh eilo air son an airm air a cheannach ann am Breatunn fein, no anns na Colonies. Tha so air a dheanamh air iarrtus luchd-togail cruidh anns na h-Eileanan Breatunnach, a bha 'gearan gu robh feoil agus biadh eile 'ga cheannach ann an duth-channan cein a roghainn air na bha ri chreic aig na tuathanaich Breatunnach fein. Cuiridh an riaghailt ur so call air tuathanaich nan Staidean, ach ni e feum do thuathanaich Eirinn us Shasunn, agus ma dh' fhaodte do thuathanaich Chanada.

J* Mu 'N do thoisicheadh air togail an

rathaid-iarruinn eadar Port Hastings agus Broad Cove, dh' aontaich comh-airle siorrachd Inbhirnis leth-cheud us tri mile dolair a thoirt mar chuid-eachadh do Mhac-Coinnich & Mann. Bha so air a dheanamh air chumhnant gu 'n biodh an rathad criochnaichte air a cheathramh latha deug dhe 'n mhios a tighinn. Tha e nise soilleir nach bi e criochnaichte air an latha sin, agus bha Mac-Coinnich & Mann air beulaobh na comhairle air an t-seachdain s'a chaidh ag iarraidh sia miosan eile air son an obair a dheanamh. Dhiult a' chomhairle sin a thoirt dhaibh, agus tha aca nise ris an rathad a thogail gu h-iomlan air an cosdus fein. Thatar ag radh gu faod e bhith gu 'n tairg a' chomhairle cuideachadh adh dhaibh aia suidhe na h-ath

bhliadhna, air chumhnant gu 'n cuir iad an rathad cho fada tuath ri Cheti-camp, agus gu 'n ruith iad incur eadar Mabou us Orangedale.

Tha sinn ag radh ann an ait eile nach eil litir no barail a fhuair sinn mu 'n MHAC-TALLA air a chnmail an

cleth. Pha sinn air son sin a chearfc-achadh. Fhuair sinn aon litir nach cuir sinn an clo an ainm an fhir a sgriobh i, agus tha an deagh aobhar againn. Ged a tha na Gaidh-eil anns an duthaich so 'nan daoine air leth sitheil, agus iarratach air a bhi 'cumail nan aithnean, tha eagal oirnn nan toireamaid ainm an fhir a sgriobh an litir ud am follais nach biodh a bheatha sabhailte. A m bheil fhios agaibh gu do bha e 'g iarraidh oirnn a dheanamh air son MAC-TALLA

bhi na's fhior fhearr na tha e an suil-ean a luchd-leughaidh 1 Tha, sinn a bhi clo-bhualadh carrainn dheth gach seachdain ann am Beurla! Cha 'n ei! sinn a' dol a thoirt an corr iomraidh air an duine so no air a litir, gun fhios nach fhaodamaid leigeil le facal no dha tuiteam a bhrathadh an duino bochd, le chur an comas dhaoine cile fhaotainn am mach co o ' s caito'm beil e ; agus na 'n tachradh sin, b' e mo thruaighe esan!

Ach gun a bhi ri tuilleadh abhachd-ais, cha 'n eil sinn a' creidsinn gum biodh e ceart no feumail earanu dhe'n MIIAO-TALLA chlo-bhualadh ann am Beurla. Tha an aireamh a's motiia de luchd-leughaidh a phaipeir 'ga ghabhail agus a' seasamh ri chul gu dileas a chionn gur paipear Gailig e, agus na 'm biodh a' bheag no mhor de Bheurla air a chur ann, cha bhiodh e cho math nan suilean 'sa tha e, agus cha bhiodh ach fior bheagan tlachd aca ann. Agus na 'm faigheadh a' Bheurla stigh aou uair, bhiodh i gle bhuailteach air a bhi 'gabhail seilbh air, a lion beagan us beagan, agus an ceann ghrunn bhliadhnaichean 'se bhiodh agaibh paipear Beurla anns am biodh leth no cairteal taoibh-duill-eig air a chur air leth mar " Chuil do 'n Ghailig." Air an aobhar sin cha leig neach sam bifch a leas a bhi comh-airleachadh dhuinn Beurla chur anns a MIIAC-TALLA. Tha paipearan Beurla gu le6r anns an duthaich; cha 'n eil ann ach aon phaipear Gailig, agus bu bhochd an gnothuch an aon phaipear sin a bhi air a thruailleadh le Beurla.

"Is toigh leinn a' Ghailig, A bardachd's a ceol;

Is trie thug i nios sinn 'Nuair bhith'maid fo leon:

'S i dh' ionnsaich sinn trath Ann an laithean ar n-6ig,

'S nach treig sinn gu brath Gus an laidh sinn fo 'n fhod."

Anns an ath aireamh, gheibh ar leughadairean litir o sgriobhadair ur a tha toirt mar ainm-pinn dha fc'in "Mac-Uisdean." Cluinnear uaithe gu trie an deigh so, agus tha sinn an dochas gu 'n taitinn a chuid sgriobhaidh ris na Gaidheil anns gach ccarna dhe 'n t-saoghal.

A C H zap

cnaair air $d>zd> Tha Cotaicliean-uachdair air an creic an stor-aicbean eile air pris moran na 's airde na so, nach eil faisg cho math ris, ann an aodach no ann an deanamh.

COTAiCHEAN A ' S FHEARR MR PRISEAN EILE.

A N S T O R

i l l j i i l l air Sraid Shea riot.

Eachdraidli 2d Bliadhna GU IANUARAIDH I, 1981.

Urrasachadh an greim $32,332,908,00 Teachd-a-stigh 1,392,980.4-3 Earras 7,799,983.89 Airgead air laimh 505,546.25 Luach=airgeid gach ni a tha air a chur air leth air son

teaniisiteachd nam " policies" = = = = = = $1,505,546.25

1I; B-REEN, Halifax, Manager anus na

Roinneaa lochdrach.

Luchd-gnothuich an Ceap Brea tunn :

I A I N MAO NEILL, Sidni. A . W . WOODILL, J. W . E D W A R D S , Glace Bay.

ova ocotm riirmshins: A chuideachd a's motha tha 'n Canada air son deanamh us creic

AIRNEIS - TAIGHE 'S BRAIT - URLAIR. T H A STOC MOB D A O N N A N A G A I N N A I R L A I M H

' N A R T A I G H - C E A N N A C H D A I R

Sraid Shea riot. Sidni. Tha sinn a' creic gach scors' innsridh air an cuirear feum am broinn taighe,

Tha ar prisean ccart. Taghail againn.

" Ceannaich o'n Chuideachd a 's Motha, 's caomhain t ' a i rgead ."

£ 5 < i f f . •5

A m h e r s t , N . S.

A Chuideachd Ghriasaefid a's flotha tha 's rta Roinnean Iseal.

Tha ar Brogan, agus gach seorsa caiseirt a tha sinn a deanamh, an deigh ainm mor fhaotainn.

Tha Mr. 1). F. Doinhnullach, a Stellarton, a' cur cuairt os ar leth air Ceap Breatunn's taobh an ear Nobha Scotia, uair 'san raidhc. Ann am bailo Halifacs tha sinn a' cumail aig 153 Granville Street.

M A C - T A L L A 349

Naigheachdan.

Chaidh Micheal Domhnullaoh, a mhuinntir Cobh nan Eirionnach, a ghoirteachadh gu dona ann am meinn Chaledonia feasgar Di-luain s'a chaidhu l h a doehas aig na dotairean nach aobharaich an goirteachadh a bhas, ach gu 'n teid e am feobhas* Tha moran sgiorraidhean a' tachairt arins na meinnean air a bhliadhna so;

Tha e air innse gu bheil Diuc Earr-aghaidheil a brath Eilean Thireadh a ehreiCi 'S e eilean gle thorach a tha ann an Tireadh. Tha i mu dha mile dheug a dh' fliad agus mu chcithir mile a leud. Tha an t-eilean so ana-barrach comhnard ; agus ni gle iongan-fach cha 'H fhas craobhan idir air. Tha mu thrl mile sluaigh a deanamh ah comhnuidh ann an Tireadh.

Thatar air an t-samhradh so a' dol a chur aireamh mhor cbraobhan air Eilean Sable, agus ma dh' i'hasas iad bidh iad na 'm fasgadh mor do na h-eich a tha 'g aiteach an eilein stoir-raeil siiii Cha 'n eil aig an am so ach da chraoibh air an eilean uile gu leir. Tha an fcalamh math gu leor, ach tha na gaothannan cho fuar 's cho laidir 's gu bheil e doirbh do chraoibh seas-umh riutha.

Eadar na thuit anns na blair agus na chaochail le tinneas, chaill an t-arm Breatunnach gu ruige so ann an Cog-adh Africa mu Dheas, seachd ceud us ceithir deug (714) de dh' oifigich, agus Ceithir mile deug da cheud's tri fichead 'sa ceithir (14,264) de shaighdearan cumanta. A bharrachd air na chaill ant beatha, bha c6rr us ceithir ceud air an cur dhachaidh tinri, agus tha cuid dhiubh sin nach bi comasach air obair sam bith a dheanamh fhad's is bed iad. Is uamhasach an ni an cogadh.

Thainig bean do bhaile Halifacs oidhche Di-ciaduin air an t-seachdain s'a chaidh a thug seachad mar a h-ainm Mairi D. Eastman. Ghabh i seomar ann an aon de na taighean-6sda, agus mharbh i i-fein le urchair daga. Dh' fhag i litir sgriobhte anns an d' iarr i gun oidhearp sam bith a bhi air a thoirt air fhaotainn a mach co i, no co as a thainig i. Phaigh i muinntir an taigh 6sda air son tamh na h-oidhche, agus bha suiin bheag airgeid na sporan nuair a fhuair-eadh marbh i. Cha d' fhuaireadh fiosrachadh sam bith mu deidhinn fhathast.

Tha sgeul uamhasach air tighinu a Eilean a' Phrionnsa. Ann an Rose Valley, beagan mhiltean a mach a Baile-Shearlot, bha seana-bhean, ban-Leod-ach, air a faotainn inarbh 'na tigh fein o chionn ghoirid, agus an deigh a tiodhlacadh ghabh daoine amhrus uach bu bhas nadarra a fhuair i. Chaidh an corp a thogail, agus fhuair na dotairean laraichean air an aodann's air an amhaich a nochd gu soilleir gu 'm b ' ann air a tachdadh a bha i. Chaidh an sin a mac fein, Gilleasbuig Mac-Leoid, a chur an greim air son a mort. Dh' aicheidh o a chionta 'nuair a chaidh a ghlacadh, ach oidli-che na Sabaid s'a chaidh thainig e ri bheatha fein anns a' phriosan; chroch e e-fein le stiallan a shrac e a searbhadair 'sa shnaim e ri cheile. Bha Mac-Leoid a fuireach san aon tigh ri 'rnhatbair. Bu leatba-sa darra leth an fhearainn, agus thatar a deanamh gnr ann air son gum biodh an t-iomlan aige fein a chuir e crioch oirre.

Tha comhairle na siorrachd so na suidhe air an t-seachdain so. Tha gnothuichean cudthromach air am beulaobh air an turus so, togail taigh-curtach agus taigh-caothaich, a bharrachd air gach gnothuch eile is abbaist a bhi aca ri dheanamh aig suidhe 'n t-sainhraidh. Cha 'n eil aca de dh' airgead rbidean us dhrochaidean air son na bliadhna so ach $1,912, suim nach eil ach gle shuarach air son na tha de roidean 's de dhrochaidean • ri 'h deanamh's ri 'ri car ad h air feadh na siorrachd,

Bha na gualadaireau agus an luchd-obrach eile a tha 'g obair anns na raeinnean an taobh deas na siorrachd So ag iarraidh ardacbadh tuarasdail toiseach an t-samhraidh so, agus air do chuideachd a' ghuail sin a dhiult-adh dhaibh, bha a' chuis air a cur air beulaobh cuirt-reiteachaidh. Bha a chuirt sin 'na suidhe o chionn aireamh sheachdainean ann a Halifacs agus a rithist aim an Glace Bay far an robh daoine air an ceasnachadh air gach taobh. An deigh dhaibh mar sin eisdeachd ris na bha ri radh air gach taobh, thug uaislean na cuirte mach breth gu robh a' chuideachd a deanamh cho beag air a' ghual a bha iad a creic's nach b' urrainn dhaibh tuarasdail an luchd-obrach ardacbadh gun call mor fhulang. Tha na tuarasdail mar sin ri fuireach mar a bha iad, air a bhliadhna so co-dhiu.

Ghabh aon de phaipearan Halifacs air fein o chionn ghoirid innse do mhuinntir a' bhaile sin nach eil gradh mor sam bith aig muinntir na duthcha dhaibh, agus gu robh na deagh aobh-air aca. An aite bhi an comain a' phaipeir air son sin innse dhaibh, ni a i r 'm bu choir dhaibh a bhi fiosrach o chionn fhada, 's ann a tha iad a' gabhail na feirge ris. Ach cha dean an fhearg sin call mor sam bith; mar is luaithe chreidcas muinntir Halifacs gu bheil barrachd's iad fein ann an Nobha Scotia, 's ann is fhearr dhaibh air a' cheann mu dheireadh. Tha moran dhiubh, a reir coltais gus an latha 'n diugh a creidsinn gur h-e am baile 's am bheil iad-fein a' comhnuidh, teis-meadhon na Criosd-achd, agus nach eil aite sam bith eile airidh air ni sam bith ach na chi Halifacs frcagarrach a sheach-nadh.

Cha 'n eil e 'na ni annasach idir anns an duthaich so daoine agus mnathan fhaieinn a tha air aois mhor a ruigheachd. Ach 's ann gle ainn-eamh a gheibhear dithis 'san aon teaghlacb a tha air a dhol fada seachad air an aireamh bMiadhnaichean a tha air brdachadh do 'n mhor chuid dhe 'n chinne dhaonna. Tha dithis pheath-raichean a' comhnuidh air an Eilean Fhada, 's an t-siorraclid so, Oighrig agus Anna Nic-a-Phi, agus tha iad le cheile gle fhaisg air a' cheud bliadhna. Tha Oighrig ceithir fichead us naodh bliadhn' deug a dh'aois air an t-samhradh so, agus cha 'n eil Anna ach bliadhna na 's bige na i. Tha iad le cheile gu slan fallain 'nam bodhaig 's 'nan inntinn, agus a' deanamh an cuid dhe 'n churachd cho math ri dithis's an duthaich. Tha Oio-hris; na deagh bhan-fhighiche, agus cha 'n eil deireadh-foghair no geamhradh nach eil i gu riaghail teach air a bheairt a figheadh clbth us drogaid nach eilear a deanamh na's fhearr an Ceap Breatunn. Gu ma fada bcb iad le cheile !

11 S1J

•*lfttfr a m s i n a fairase #iif

Larigans olla-cliairte air $1.10—bha iad roimhe so $1.75. Dongola Bals, le buinn dhubailte, air $1.15—tha ceannaichean eile faotainn $1.75 orra. Da phaidhir de shocsaichean cloimhe air cairteal dolair, agus am paidhir bhrog a's .fhearr a chuir thu riamh air do dha chois $3.00. Tha sinn a deanamh ar n-uile dhichioll air luach t' airgeid a thoirt dhut ann an caiseart, agus theid sinn an urras air gach paidlur a chreiccas sinn.

[BATHAR CRUAIDH Tha sinn a' cumail SOITHEACH-COCAIREACHD gach seorsa : : : : ] PAINT agus OLLA

UIDHEAM SAOIRSNEACHD

Tha sinn a' creic air na prisean a's isle.

SYDNEY HARDWARE Co., T e l 3 p F e b . e 2 o ! % i - i y r Sydney Hotel Block.

Dealbhadairearu Seomar Dhealbh os cionn Stor Aonghais Mhic Guaire

OBAIR MHATH AIR A DEANAMH AN

E A L A M H A C H D AIR PRIS R E U S A N T A

350 M A C - T A L L A (Ah- a leantuinn o thaobh 31f!).

Gie Riaraichte Leis. Tha raise 'gabhail 'sa leughadh

MHIO-TALLA, agus tha mi gle riaraichte leis. Gu 'n robh buaidh agus piseach air !

D. I. MAC EACIIAIRN.

Port Hastings, C. B.

O Bhodach na Geaiaich. Gabh mo leithsgeul 'nuair a bheir

mi dhut mo bheachd air MAC-TALLA : 's e sin gur ann a ta e fas anns gaeh buaidh mhath a bha air ann an tus a laithean ; agus gur bochd an comharr-adh air mac Albannach a bhi ag iarraidh cron sam bith a dheanamh do dhaoine a tha deanamh saothair cho urramach ann an sealladh nan daoine aig am bheil breithneachadh agus gradh do 'n Ghailig. Gu ma fada beo thu agus ceo as do thigh..

II . S. MAC LEOID.

P. S.—Tha mo cheann maol agus abraidh iad air uairean "Bodach na Geaiaich" rium.

A Antigonish. 'S i barail Dhomhuill Mhic-Isaic,

Loch an Fhuamliair, N . S., gu bheil MAC-TALLA cho math 'sa bha e, ach

gu faodadh o bhi na b' fhearr. Chord-adh e gu math ris tuilleadh litrichean fhaicinn ann bho " Bhodacban a' Gharaidh," "B. A. Mac Gille-mhaoil," "Murchadh Cam," " C. C." agus iomadacb fear eile. Cha 'n eil fhios nach faic ar luchd-leugbaidh litir o Mhac-Isaic fein an iiine ghoird. Theid aige air Gailig a sgriobhadh cuimseach math.

A New York. Bu mhath le Aonghas Mac-Leoid,

am baile-mor New York, pairt de dh' eachdraidh nam fineachan Gaidh-ealach fhaicinn anns a MHAC-TALLA. Tha o dho 'n bbarail gum biodh sin gle thaitneacb le roinn mhor de 'n luchd-leughaidb.

Beachd ar Caraid " C. C . " A reir mo bbeachd-sa tha MAC-

TALLA a dol na's fhearr gach bliadhna. Tha 'm paipcar ni 's fearr, an clo-bhualadh n i ' s fearr, agus iomadh ni fior thaifcneach aige ga thoirt dhuinn gach seachdain. Faodaidh nach 'eil litrichean taitneach cho lionmhor ann 'sa bha iad, ach tha e soilleir nach e e coirc an fhir-dheasachaidh tha sin, ach coire an luclid-leugbaidh. Coma co dhiu, tha mise gle riaraichte leis a MHAC-TALLA. C. C.

Strathalba, E. P. I.

Is ann mar sin a tha'm beagan a tha 'n taobh so co-dhiu. Cha ehreid mi o neach sam bith gu deachaidh no gu bheil MAC-TALLA a dol air ais. A

guidhe soii'bheacbadh gu leor leis, Is mi, &c.. M . D.

Guth a Ceap Nor. A thaobh MHIC-TALLA 'S i mo

bharail nacli 'oil e air chor sam bith a' dol air ais. Tha m i ' m barail gur fior thoigh leis a chuid a's lionmhoire d'a luchd-gabhail gu 'm biodh litir a cearna air chor-eigin de 'n t-saoghal anns a MIIAC-TALLA gach seachdain,

A Gabarouse. Tha mise gabhail MIIIC-TALLA, agus

tha mi lan riaraichte leis. Bu mhath leain a bhi 'ga fhaigbinn gach uair a thigeadh am posta. Tha mi toilichte gu bheil na h-uircad de luchd-gabhail aige, agus tha mi 'n doehas g u ' m bi an aireamh a' fas gus am bithear 'ga ghabhail anns gach teaghlach Gaidh-ealach a tha 'n Canada.

MAIBI E. NIC-GILLEAIW.

Gabarouso, C. B.

A Albany, N. Y. Tha am paipear a' fas na 's fhearr

fad na h-uine, agus tha mi toilichte fhaicinn gu bheil a soirbheachadh leis cho math.

A. R. DOMIINULLACII.

Albany, N . Y .

A Dailche, Ontario. Cha 'n 'eil e fior gu bheil M A C -

TALLA 'dol air ais. Dh' fhaodte nach 'eil na h-6rain a bhios ann air uair-eaunan cho math 'sa bhios ami air uaireannan eile, ach tha e doirbh sin a bhi air atharrachadh. Tha iad mar a thuirt ministear rium uair mu na searmoin : " Bidh cuid dhiubh math, 's cuid dhiubh gle thioram, direacb a rcir a chinn-teagaisg 's an fhir a bhios 'g an. deanamh." Cha bu choir do Ghaidheal sam bith a bhi as aon ais MIIIC-TALLA. Tha mi 'guidhe saoghal fada, soirbheachail dhut.

D. U . MAC-GILLE-BHRATII.

Dailche, Ont.

O Alasdair Piobaire. Cha 'n 'eil raise acli 'nam choigreach

do 'n MIIAC-TALLA—cha 'n oil ach

iiine ghoirid o'n thoisicb mi ri ghabhail—ach cha 'n urrainn mi fhaicinn gu bheil clad cearr air. Tha deagh sgeulaclidan ann, deagh 6rain, agus naigbeachdan na seachdain air an innse gu pongail. Gu de 'n corr a tha dhith oirnn 1 Dh' fhaoidto gu bheil-euid a smaoineachadh g a ' m bu choir cnap 6ir a bhi air fliileadh a stigh ann nuair a ruigeadh e iad gach seachdain. Cha ghabhadh ni a b' fhearr na MAC-TALLA toirt fo dhruim taighe anns am bheil Gailig. Tha e math air son toirt air muinntir 6g leughadh an canain fein ionnsachadh. Bidh iad air son na naigbeachdan a leughadh aim gach uair a thig c, agus le bhi toirt na h-oidheirp gu trie, ionnsaichidh iad a' Ghailig a leughadh gun strith sam bith, Bu choir do gach teaghlach aig am bheil Gailig a bhi gabhail a MHIC-TALLA. GU raa fada be6 e-fein agus a? Ghailig choir, canain ar sinnsirean !

ALASDAIR PIOBAIRE. Pictou, N . S.

(Si leantuinn).

COTAICHEAN-ILA C H D A I R geamhraiclh us ear-raieh, fad agus goirid, do dhaoine 's do ghillean. REEFERS do gacli neach a tlia 'g an iarraidh, air prisean cearta. D E I S E A C H A N de dh' iomadh seorsa, do shean us og, agus air na pvisean a's isle. Tha sinn cuideachd a' cumail

Sioc lan de Leiiitean, agus gach seorsa Aodaieh-iochdair, Colairean, Cufaichean, Neckties.

A e n s ' s ann asainn a tha 'n stoc

nruneaicnean i s mnaiieiaean a's motha tha 'n Nobha Scotia.

Taghail a stigh. Cha mheas sinn 'na dhragh sam bith am bathar a shcalltuinn dhut.

THE ft* lEM Sraid Shearlot, Sidni, C. B.

Ma tha thu air son

G. K. Cochran, Mgr.

ISIS?.

bhi agad, ceannaich bho

T P . I T A L C O l ^ B B S c S C O T Tha sinn a' fosgladh luchd car de charbadan dhe gach seorsa an ceann

ah-uile dha no tri sheachdainean. Tha sinn a toirt barr air each a thaobh

FASAIN, DEANAM H, BUAINEAD us PRISEAN nan carbadan a tha sinn a creic. Agus tha sin a cheart cho fior mu 'n acuinn, mu 'n bhathar each, mu na truncaichean's mu na maileidean a tha sinn a cieic. F. Falconer & Son.

Sraid Shearlot, Sidni, C. B.

S>$tor Leabhraichean PEaittmoS air a h-ur-fhose:ladh ann an

Togalach a MhaoTalla, agus anns am bheil an stoc a's motha's a's saoire de

Bbafbar Paipefr '$ ae MMMt Mi eacb

a chunnacas riamh an Ceap Breatunn.

*s T A G H A I L A S T I G H A G U S F A I C . *

T ne

44$ I

I c t l l o . 4 B

mcl their Tartans. TS c PO i.-; ainm do Icabbar bcajyluaclimlior a •«• tha 'toirt eachdraidh nam Fincochan Ouidhcalach, agus dealbh a' Bhreacain a bhuineadh do gaoh Fine,—mar an oeudna saoh *'Iollaoh-OathaM agus "Suaicheantas" a bhiodh naFlnoachan a' cleaehdadh an am catba. Ghoibb tbu an leabhar so lots a phos-ta ma chuirons t.u oejthir I asdain (SO cents) ga

A L E X A N D E R BAIN, Port Hawkosbnry.Cape Breton

r P. MOORE, B A T H A R C R U A I D H ,

Iarunn, Uidheanian Saoirsneaclid, Uidh eam'an Gaibhneachd, Tairnnean, &c.

S I D N I ,

0

Luaiclh-Ciieardan, &c.

i'beid againn air gacli obair an eo-oheangal i'i cur a stigh pbioban nisge agus blathach-aidh thaighean a dheanamh le deagh luchd-obracb agus air prisean iscal. Cuir deuch-ainn oirnn agus biodh fhios agad gu bbcil so fior. Ghcibb an dnino aig am bi bcagan obraeb a clieavt uiread aire ris an duine aig am bi morau, agus bi gach ni a ghabhas sinn cs laimh air a dbeanamb an ealamacbd.

S H A W & BFAIBSTO, Pl'.one 217 Sidni, O. B.

Fob V '01—1 yr

L L. G U L L I V A N , C E A N N A I C H E F E A R A I N N .

FUARA;-;N US TAIGIIEAN M 'N CBEIC ANNS

GACH CEARNA DE SLIIDNI.

ALPWOEAD GA TIIOIRT SEACHAD AIR RIABH Victoria Block, So. Charlotte St.,

C. B. S I D N I . C. B.

352 M A C - T A L L A

Comhradh Eadar Nighean agus Gilie.

I S E .

Co theid mar-rium do 'n taigh-fhaire ? Co ni sugradh learn ris a ghealaich ? Oigfhir aoibheil a bhroillich sholuis, Thacliair sinn anns a choille dharaieh.

Faill il 6 agus ho ro eile, Faill il 6 agus ho ro eile, Faill il o agus ho ro eile; Hoirinn 6 is tu m' anam's in' eudail.

E S A N .

B' fhearr leam fhiu na bo laoigh is gamlm-ach,

'S na tha chnodhan an deidh na samhna, Guuibithinn fhln is mo chruinneag ghreanu-

lr, ho r

'M badan coille gun duine teann oirnn.

I S E .

B' fhearr leam fh'in na coig ficliead peigh-inn,

'S lan mo chroige de 'n 6r a ' s buidhe, Ciiim bithinn fhin agus gradh mo ehridhe 'N gleamian caoin's sinn air gaolabruidh-

inn. E S A N .

Nis a dhaoine tha Anna 'm ghlaeaibb, Nighean fliaoilidh nan gruaidlie dathte; Gabhaibh Albainn is Eirinn's Sasunn, 'S leigibh leamsa leis na bheil again.

Taigh-tarlaidh nan Uaislean. Beir soraidh no dha Gu taigh tarlaidh nan uaislean; Far bheil an aon nighean, Is tri fir an luaidh rith'.

O hug eile, o hi ri ri ri, 0 hi ri a hu, o hug eile no ha o ho re.

Far bheil an aon nighean, Is tri fir an lnaidh rith': Rob donn an fhuilt channaich, Gaol mhala gun ghruaman;

Is Alasdair fearail A's ceanalta gluasad.

Is Donnaehadh an gallan, 0 bhaile nam fuaran.

'Roib, stad is bi oeillidb, Is eisd ri mo dhuanaig.

Mo clioniliairle dhian dhuifc, 'S nrar fhiach i cuir bhuait i;

Leig dhiot an te ghreannach, 'S glac bean a chuil dualaich.

Te 'chumadh do leinc, 'S bu cheutaiche dh' fiiuaigheadh;

A dh' eireadh 'sa niliadiiinn 'S a ghlacadh a bhuarach.

Te 'clmmadh a teauga, 'S nach teannadh ri buaireas.

'S fearr bothan an t-sugraidh Na luchairt a bbruaillein.

lorram. 'S truagh naeli robh mi, hu il ho ro, 'N rioehd na h-eala, ho im o, No 'n riochd faoileig, hu il ho ro, Chrin na mara, e cho ri no.

No 'n riochd faoileig clirln mara; Shnamh;:mn an caol ' s racliainn, thairis.

Ruiginn/air^jari '-bheil am fear ud; M' aighear, m' eibhneas, 's mo cheud

leannan. '̂ jta* 'Sioban nam beann a dol tharraiun, 'S deathacb nan stuc ga 'r sior dhalladh.

Banais an noclicl 'sa Chill Uachdraich; 'S nam bithinn ann dheanahnffoadacb.

Nam biodh to oil' ami 'bhiodht' a luaidh riut,

Sgafchainu bun is barr a euailein.

Bh' eireadh mo shron aird' na stuadliach, 'S dh' fhalbhadh m' anail na 'ce6 uaine.

'S cruaidh an sgeul an diugh a fhuair mi; Thug Clann-Neill druim a chuain orr'.

Chaidh iad fodha anns an fliuaradh; Luchd nan leadan troma, dualaeh.

Luchd nan seol ard 's nan long luaineach; Fir nach meathadh ri uchd cruadail.

Taigh-an-Droma. Ran nan le dr&bhair a bha diombach

airson na bha aigo ri 'phaigbeadh an Taighran-Droma.

L U I N N B A O .

'S i mo dhuthaich 'tha 'tigli'nn air ni' aire, 'S i mo dhuthaich 'tha 'tigh'nn air m' aire, ! S i mo dhuthaich 'tha 'tigh'nn air m' aire, An t-Eilein Muileach 'tha lurach, beami-

aoh.

Taigh-an-Droma gun dean mi 'fhagail, 'S cha bu chruaidh leam e bhith na fhasaeh; Fhuair mi feoil ami's cha ghearradh sabh i, 'S cha dugadh m' fhiaclan mir as a chaise.

Nuair a chaidh ini staigh do 'n t-seombar, Bha na trinnseirean aim an ordagh, Is bha brot aim gun ghraine feola; 'S air learn fhin gum bu phris dha grota.

Nuair a chaidli air gairm gu cunntas Cha robh agam bonu airgid miithaidh; Thug rni not dh'i 's bu mhor mo sliiiil innt', '8 cha do thill tliugam ach aon ehrun d'i.

'S e 'n t-Eilein Muileach an t-Eilein agh-mhor,

An t-Eilein ciatach mu 'n iadh an saile; \S bcag an t-ioiiglmndh gach ni a dh' finis

aun, Gheibhteadh biadli ann's cha 'n iarrteadh

paigheadh.

Cha robii na tuiltean mora a bha anns na Staidean cho miilteach 'sa bha eagal air daoine bhitheadh iad. Thraoigh na h-uisgeachan mu 'n d' rainig iad neart mor, agus mar sin tha an call moran na 's lugha na bha choltas orra aon uair a clheanadh iad.

Bha aireamh mhor de na h-eich a bha an Iliaghladh Breatunnach a' ceannach anns na. Staidean a' basach-adh air an turus-cuain eadar New Orleans agus Cape Town. Thatar a nis air fhaotainn a inach gu robh cairdean aig na Boerich ann an New Orleans a bha sgaoileadh thinneasan marbhteach am measg nan each mu 'n rachadh an cur air bord nan soithich-ean, agus 'se sin a bha 'g aobharach-adh na h-uiread dhiubh a bhi basach-adh. An deigh so, cha bhi cotbrom air a thoirt do na daoine aingidh sin an ais-innleachdan an-iochdmhor a chur an gniomh, oir thatar a deanarah gach faiceall air gach duine chumail o dhol rathad nan each ach iadsan a bhios a frithealadb orra., 'sa bhios a dol 'nan cois thar a chuain.

AMY fVIHORAEDH. Feasgair de dh' Orain Albannach

(BEUftLA AGUS GAILIG.)

'Cuaii't troimh C'nanada, a' gabhail a stigh I nan Roiuuean Iochdrach.

& MAIGH-IUN, J 9 0 J . J*

GEO. W . COLBY, Manager, 10 E. 14th St., New York.

DeWit t & Mack inlay. Hd=creic a g u s a o r a c n I n n e a l Obair Electric de sheorsa sam bith air a deanamb.

Stoc mor de dh' innsridh Electric.

Air son CARABH BHICYCLES tha sin lan nidheamaichte air son ENAffi-

ELLING, BRAZING agus VULCANIZING a dheanamh.

Air Sraid Phitt, faisg air Searlot, Sidni, C. B.

p e a d a i p e a m ,

Telephone 223.

AIR.

iSTSeorsachan eiie air $1.75, $4.00, $5.00, agus suas. Tbeid sinn an arras orra nile.

= i f m Stor Sheudan us ^ l A w w i o v u , Ghloineachan Sula. Sraid Shearlofc, Sidni.

'gan creic air prisean anabarrach iseal ann an stor

( Asm an TogaSach °̂ an Rosaich.

So beagan dhe na bargain:—

Brogan troma Grain .$1 65 a nise $1 25 " • Ceire 2 25 " 1 75

Botainnean fada 3 25 " 2 75 Brogan Steilleig 3 75 " 3 25 Brogan Sgoilte 1 20 " 90

Tha Brogan Bhan a creic air prisean a cheart cho iseal. Gheibhear fior' bhargan. Cuimhnich an t-aitc.

Ross Block, Sraid Shearlot, Sidni, C. B. A . W . R E D D E N & C o .

TIM. CHLAR.

A toiseacbadh DI-LUAIN, OCT. ruithidh na Carbaid gach latha, ac] aich, ;nar a lcanas:

8. 1000, i Di-don-

MANUFACTURERS' LIFE

S T A T I O N S 9o

EXPRESS 92

EXPRESS

A. M. P. M. LOUISBURG 7 30 1 0 0 Catalone 7 41 1 1 1 Mira 7 5 2 1 22 *Homevillo 8 01 1 3 1

8 10 1 4 0

Glaoo Bay Ar 8 21 Do 8 28 1 5 4 Bridgeport 8 33 1-59 Dominion 8 38 2 04 S Y D N E Y 9 00 2 26

S T A T I O N S 9l

EXPRESS 93

EXPRESS

A . M . P. M. 9 25 4 10

Dominion 9 47 4 32 9 52 4 37

Glace Bay Ar 9 57 Do 10 04 4 42 1 0 1 8 4 56 10 27 5 05

Mira 10 30 5 14 Catalonc 10 47 5 25 LOUISBUKG 10 58 5 36

Tha a chuideachd so a'creic "pholicies" dhe gach seorsa thr.thar a cur a mach air son urras-beatha. Glieibhear gacli fios-rachadh a dh' iarrar, agus na prisean, bho

A. 0. BAILLIH, Agent, Port Hastings, C. B. L . L . G U L L I V A N , Agent, Sidni. M. LEBETTUII , " Sidni Tuath.

*A ciallaobadli nach stad an carbad aeh nuair a chuirear a mach comhaira.

A. N. McGILL FHINNEIX, Supt.

WANTED- RELIABLE HEN ia every locality throughout Canada to introduce our goods, lacking up show-cards on trees, fences, along: roads, and all conspicuous places, also distributing small advor.ising matter. Commission or salary S60.00 per monch and expenses not to exceed $2.50 per day. Steady employment to good, honest, reliable men. No experience needful. Write for full particulars.

THE EMPIRE MEDICINE CO., London, Ont.

C O R P A i C U T E i 8 6 o .

E A E E A S , $ 3 , 0 0 0 , 0 0 0 . 0 0 E A B R A S B A I G I I T U - - 1 2 , 0 0 0 , 0 0 0 . 0 0 A I R G E A D T A I M I I - - - 1 , 7 0 0 , 0 0 0 . 0 0

LL'CHD.RiaghiaUlh: Tliomas E. Kenny, Thomas Ritchie,

Ceann-suidhe. lar-Cheann-Suidlie. Michael Dwyer, Wiley Smith, H. G. Bauld,

Hon. H. H. Fuller, M. L. G , Hon. Daibhidli Mac Iain.

Ard-Oifis—Halifax

| D. H. DUNCAN, Awl-Fhear-Gnntbuich. Meur-Oifis ann an Sidni .

! J. E. BURCHELL, Pear-Gnotbaich.

Thagacn gnothuich is abhaist a dlieau-amh ann am banea 'ga cliur air adhart, agus tha

BANCA-CAOMMNAIDH ann anns am faodar suim sail bith, o dlio-lar suas, a chur air riabh 3%'sa bhliadhna,

M A G " T A L E . A 351

IT a

iohean gu 'n cur ri ghearr. Tha Captain Rt

CED nach 'eil an t-earrach fhathast seachad, tha barrachd de choltas an t-samhraidh air na h-achaidhean na 's minic a bhiodh orra mu mheadhon a Mhaigh's na bliadhnaichean adh'aom. Tha 'n acarsaid agus an cuan air a bhi saor o d heigh o chionn tri seachd-uinean ; agus tha na Fitzgeralds agus na Burtonaich ag ullachadh an soith-

fairge gu h-aith-imsey

ri 'shoitheach ur fhaotuinn air a' criochrnchadh, 's cha 'n fhada gus am bi e fein 'n an deigh. An sin, 'n uair bhios na ceithir soithichean so air fairge, agus a thoisicheas an soith-each-smuide Weymouth air ruith eadar Sidni agus an t-iiite so, 's col-tach gu 'm faod sinn falbh no tighinn cho minic's a's aill leinn.

Air an t-samhradh s' a chaidh bha slighe air fhosgladh do fhios dealan-aich troimh shiorrachd Inbharnis cho fada near ri Rudha na Feola, air chor 's gu faodar fios a chur air falbli no fios fhaotuinn troimh gach taobh de Cheap Breatuinn. Mar so, ged tha sinn tuilleadh is ullamh air a bhi gearan, tha adhartas a tighinn air an duthaich aim an iomadh doigh. Cha 'n urrainn oigridh ar tir a thuigsinn mar sharaicheadh ar n-athraichean le easbhuidh rathaidean agus gach comh-fhurtachd eile tha cho lionmhor ag-ainne.™Bha aig a mheud dhiubh's a bha fuireach fad o 'n chladach ri bhi gu trie a' giulan uallaichean troma troimh 'n choille air dhroch ceuman coiso; agus eadhon an deigh do chuid dhiubh a bhi comasach air eich a bheathaeh-adh bhiodh na seorsa rathaidean a bh' ann cho lan de shlochdan puill's gur e nor obair na h-eiginn a bb' ann faighinn idir trompa. Tha deadh chuimhne agam fein 'n uair nach robh e comasach cairt a thoirt as a so a dh' ionnsuidh a chladaich, ged nach ell ach mu ochd mile's an astar. 'S cuimhne leam mar an ceudna gur o uidheam-gbiulan ris an canadh iad carn-slaoid, 's a bha air a tharruing le

each no darah, a bha daoine gu trie a cleachdadh 'n uair bhiodh a bheag aca ri tharruing o 'n dachaidh no d' a b-ionnsuidh re an t-samhraidh. 'Nuair bha mi a' m' bhalachan cha robh ceannaiche idir an Ceap Nor. Dh' fheumadh daoine dhol an dara cuid gu White Point no gu Bagh St. Lawrence air th6ir ceannachd. A nis o chionn aireamh bhliadhnaichan tha triuir mharsantan 's an aite. Tha carbadan cho lionmhor's gur ainmic teaghlach a tha as an eugmhais. Tha mar an ceudna uidheaman-spealaidh, &c, gle phailt 'n ar ineasg. Tha ceithir no coig muillean-sabhaidh's an aito, ach cha 'n cil cuid dhiubh ri sabhadh ach uine gle ghoirid gach biiadhna. Faodar a bhi cinnteach gu bheil an sabh-mor air a chur air chul gu buil-each. 'S minic a bha sinn sgith dheth. Cha bu droch obair do dhithis dhaoine mu dha cheud troidli a shabhadh leis an aon la. 'S ann an diugh a tha sinn a faicinn cho fad air ais's a bha sinn 'n uair'bha sinn a cleachdadh ar neart agus ar n-uine a sabaid ri fiodh leis an t-sabh-mhor, agus cumhachd uisge gu leor cho pailt 'n ar measg.— Cha bhiodh e iomchuidh criochnach-adh gun i'acal no dha a radh mu ar luchd-ceaird. Tha triuir ghoibhnean againn; agus air son shaor, 's beag nach 'eil saor anns gach tigh, gu h-ai-aidh 'a a chearna so dhe 'n aitc. Ged tha iomadh aon dhe na seaun saoir air dol as an t-sealladh, tha daoin' oga ag eirigh suas a ghnath a tha nochd-adh an teomachd le bhi 'n an saoir fein-iumisaichte mu 'n gann a ehluinn-ear iomradh orra. B' ann lo dithis dhiubh so a bha pairt de thaobh a stigh a mhansa air a leasachadh cho doigheal o chionn ghoirid. M. D.

April 30, 1901. ~ >̂ ——

Ceist. Bu mhath leam gu 'n innseadh sibh

fein no aon de 'r leughadairean dhomh ciod a Ghailig a tha air an ainm Gollam. Tha an cluine d' am buin e ag radh gur h-ainm Gaidhealach a tha ann, agus ma's e, feumaidh gu bheil Gailig air. Cuiiidh am fear no an te a bheir an t-ainm Gailig dhomh comain mhor orm. D. G.

Tha aon dhiubhsan a tha 'sa chuideachd againn an uine ghoirid 'g ar fagail. Air an aobhar sin agus airson ram a dheanamh do Bhathar Ur a tha air an t-slighe tighinn a Sasunn, tha sinn a tairgse

t - I o m l a n d e a r S1 DE DH' INNSRIDH-TAIGHE

air prisean a-tha bho 20 gu 40 sent air an dolair na -s isle na bha iad roimhe so.

TAGHAIL TRATH AQUS FAIQH ROOM A NAH B A R G A N .

G O R D O N & K E I T H , A . T. G R A N T , Manage r ,

Cuirear "Leabhar nan Cnoc" leis a phosta gu aite sam bith an Canada no ' s na Staidean air son SOcts. Reicear e anns an oifis air 75cts.

F A I G H DO D H E A L B H A N air an tarruinn anns ant-SeomarDhealbh Ur a tha 'n Togalach McVey, air sraid Shearlot. An t-aite 's saoire tha 'sa bhaile. Bidh an obair dhe 'n t-scorsa's fhearr.

C. H . WOODILL.

Aon sam bith air am bi nithean grinn a dbith air son adblacadh nam marbh,

racbadb o do 'n bhutli aig

(Alasdair Mac Iain Bheutaln) a tha cumail gach ni a dh'fhcunias a Icithid

CISTEACHAN-LAIDHE dhe gach soorsa—beagus mor, geal us d abb, agus dho gach seorsa iiodha—cruaidh us bog. Andaichoan Dubha agus Anart Goal, agus na h-uile seorsa Bat liar-Airgeid us cile nach urrainnear ainmeachadh an so.

Faodar corahradh a dlieanamb ris a coar-na sain bith dho 'n duthaich air an

Telephone No. 02. A. J. BHUTAN.

Sidni, Feb. 8, '01.

T "VKA mi ag iarraidh duinc math stuama, - cadar ?>0 us 45 bliadhna dh' aois, gu dhol a dh' obair air fearann aig St. Espcrit, an Ceap Breatnnn. Bheir mi tuarasdal math do dhuinc fhrcagras orm, bidh cosnadh aigc fad nabliadbna, agus bidh c air a phaighcadh uair 'sa mhios. 'S e duino a rahuinntir Eilean a Phrionnsa a b' fhearr learn. Sgriobhadh o ngain, ag innso cia fhad 'sa bha e ri tuathan-achas, agus ainmicheadh o an tuarasdal a bhios a dhith air. Scoladh c a litir gn

JOHN D. MCDONALD, Torge House, Salamanca, N. Y.

no gu MRS. JOHN D. MCDONALD,

St. Ksperit, C. B.

Bathar Cruaidh Tuagharman . . S 0^ll3ll o o a o o o * Locraichean . . Glasan . . . . . . Tairnean . . . . Sgianan, etc . .

Aonghas Hao leoi raipear-balla. A C Paint 011a . . . Potty . . Varnish. Glome . Etc., etc.

WONDERFUL RESULTS

OF THE

l e t York Life Insurance Do.'s Policies.

Agent the New York Life Insurance Co., Sydney. C. B.

Dear Sir,—Tiie memoranda attached show that 28 Year Policies maturing in 1899, on the ordinary and 20 payment life plans have furnished 20 years insurance at S0.00 to $12.00 per $1000, and an investment of the balance of preniums at from G per cent, to 7 per cent, compound interest; while the Endowments are paying 1 per cent compound interest on the total preniums paid with the life insurance—20 years—free.

Can any other company show such results —at same premium rate—for past 20 years? Or can you beat it for Sayings, Investment, or Insurance anywhere?

Yours truly THOS. A . BUCKNER,

Superintendent of Agoncie?.

R . C U N N I N G H A M ,

L E I G H - F H I A C A L .

Mu choinneamh stor Prowse Bros. &

Oroweil.

SIDNI, C. B.

M A C E A C H U I N N & M A C C A B E ,

F I R - D A G H A .

Ceannach'us ereic fcarainn, Airgead lasaid,

&c. Sec A. J. G. MACEACIIUINN. IAIN J. MACCABE.

P J E A R N & M A C D O K A L D ,

P I B - T A G R A I D H , N O T A I R E A N ,

& c , & c .

S I D N I , - - - C . B.

D . A. HEARN. FIONNLADH DOMHNULLACII.

P v OS & R O S ,

F I R - L A G H A , N O T A I R E A N , & C .

Airgead ri thoirt seachad an iasad.

S I D N I , C . B .

UISDEAN Ros. HOWARD S. ROS, B . A .

A . J O N E S , M . D . , C . M . ,

L J G H I C H E ,

OIKS: Ri taobh stor Aonghais Mhic G uaire.

S I D N I , C . B .

J J . R O Y , M . ] ) , ,

OIJTS:—An Togalach McVcy.

A CUOMIINUIDH:—An tigh C. W . Hill.

S I D N I , - - - C . B .

D R . Gr. T . M A C G I L L E A I N ,

D O T A I R F H I A C A L .

OIFIS:—Os cionn Stor Harrington.

S I D N I , - - c . B.

P O . P E T T E R S O N ,

C E A N N A I C H E ; T A I L L E A R .

Oisean Sraidean Sheorais agus Phitt,

S I D N I , C . B .

jNJiALL M A C FHEARGHAIS,

C E A N N A I C H E - T A I L L E A R .

Na h-Aodaichean a's fhearr agus na Fas-ain a's uire.

S I D N I , C . B.

J E . B U R C H E L L ,

U R R A S A C H A D H B E A T H A

A G U S T E I N E

anus na cnideachdan a's fhearr am Breat

unn 's an America.

S I D N I , C . B.

Q II. BOWM,

U R R A S A C H A D H T E I N E AGUS

L E A C A N G L A I N E .

S I D N I , C . B.

c, V . W E T M O R E , U R R A S A C H A D H T E I N E , BLJATHA,

SGIORRAIDH, & E E A C A N G L A I N E .

An tigh a Chommercial Bank,

S I D N I , - - - C . B .