makroekonomia

MakroekonomiaMakroekonomia zajmuje się badaniem sposobu działania gospodarki jako całości.W centrum zainteresowania znajdują się w szczególności:•Czynniki określające poziom i wzrost produkcji ogółem w gospodarce w okresie krótkim i długim,•Cykliczność rozwoju gospodarki, a zwłaszcza przyczyn cykli koniunkturalnych i antycyklicznej działalności państwa,•Zatrudnienia i bezrobocia, a zwłaszcza przyczyn bezrobocia i sposobów jego zmniejszania,•Ogólnego poziomu cen i tendencji inflacyjnych, ich przyczyn i polityki antyinflacyjnej państwa,•Powiązań gospodarki z zagranicą,•Roli polityki gospodarczej państwa w procesach gospodarczych

Problemy agregacji

Zasoby – określają nagromadzony stan danej wielkości w określonym momencie

Strumienie – ukazują wartości pewnych wielkości ekonomicznych w jakimś przedziale czasu

Zasoby: zatrudnienie, bezrobocie, kapitał Strumienie: produkcja, dochód, inwestycjeMierzenie – jednostki naturalne lub pieniężneDeflowanie – podzielenie nominalnej wartości przez

indeks cen

Deflowanie

2000 2001 2002 2003

Produkcja sprzedana w cenach bieżących w mln zł

430 500 550 590

Indeks cen 107 105 103 102Produkcja sprzedana w cenach stałych z roku 2000 430 500/1,05 550/(1,05 ∙

1,03)590/(1,05 ∙1,03 1,02)∙

Produkt krajowy brutto (PKB)

Jest syntetyczną miarą wartości produkcji wytworzonej w gospodarce w ciągu roku

Jest to wartość wszystkich wytworzonych w ciągu roku dóbr i usług finalnych przez czynniki produkcji zlokalizowane na terenie danego kraju

Ruch okrężny w gospodarce

Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa

Usługi czynników produkcji

wynagrodzenia

Wydatki na dobra i usługi

Dobra i usługi

Produkt narodowy brutto (PNB) i produkt narodowy netto (PNN)

PNB jest to wartość wszystkich wytworzonych w ciągu roku dóbr i usług finalnych przez czynniki produkcji należące do obywateli danego kraju (niezależnie od miejsca świadczenia usług)PNN (nazywany również dochodem narodowym) to PNB pomniejszony o amortyzację

Ruch okrężny w gospodarce cd.

Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa

Usługi czynników produkcji

wynagrodzenia

Wydatki na dobra i usługi

Dobra i usługi

S I

Równowaga w gospodarce

PKB = CPp + S

PKB = CPd + I= < >

Determinanty dochodu narodowego (analiza krótkookresowa)

Produkcja potencjalna – produkcja możliwa do osiągnięcia, przy racjonalnym (pełnym) wykorzystaniu zasobów.

Produkcja faktyczna – produkcja rzeczywiście wytwarzana w gospodarce Ustala się ona w wyniku wzajemnego oddziaływania agregatowego popytu i agregatowej podaży

Krzywe agregatowej podaży i agregatowego popytu – ekstremalne stanowisko neoklasyczne

Dochód narodowy

Pozi

om c

en

Yp

APp

APp1

Krzywe agregatowej podaży i agregatowego popytu – ekstremalne stanowisko keynesistowskie

Dochód narodowy

Pozi

om c

en

Yp

APp

APp1

APd

Krzywe agregatowej podaży i agregatowego popytu –stanowisko kompromisowe

Dochód narodowy

Pozi

om c

en

Yp

APp

APp1

APd

Równowaga na rynku towarów

Równowaga oznacza sytuację, w której nabywcy chcą kupić dokładnie taką ilość towarów, jaką gospodarka wytwarza.

Warunek równowagi możemy zapisać następująco:APp = Y

APp = C + I

Y = C + I

Funkcja konsumpcji

Y = C + S

C/Y – przeciętna skłonność do konsumpcji

∆C/ ∆Y – krańcowa skłonność do konsumpcji, mówi ona o tym, jaka część

przyrostu dochodu przeznaczona jest na wydatki konsumpcyjne

Funkcja konsumpcji cd.

Y = C + S∆Y = ∆C + ∆S

∆Y/ ∆Y = ∆C/ ∆Y + ∆S/ ∆Y1 = ksk + kso

C = Ca + kskYS = Y – C

S = Y – (Ca +kskY)

S = Y – Ca – kskY

S = - Ca + (1-ksk)Y

S = -Ca + ksoY

Funkcja inwestycji

Inwestycje to wydatki związane z powiększaniem lub utrzymaniem zasobów kapitału (maszyn, urządzeń, budynków oraz zapasów)

Najważniejsze czynniki, mające wpływ na inwestycje: • Stopa procentowa• Skala przyrostu popytu konsumpcyjnego (zasada akceleracji)• Koszty i efektywność wyposażenia kapitałowego• Oczekiwania co do przyszłościPrzyjmijmy założenie, że:

I = Ia

Równowaga na rynku towarów cd.

Y = C + IY = Ca + kskY + Ia

Y – kskY = Ca + Ia

Y(1-ksk) = Ca + Ia

ksk1IC aa

Y

Równowaga na rynku towarów cd.

Y (Ca, Ia, ksk)

ksk1IC aa

+ + +

Mnożnik

Y = [1/(1-ksk)] C∙ a + [1/(1-ksk)] I∙ a

∆Y = 0 + [1/(1-ksk)] ∆I∙ a

∆Y = [1/(1-ksk)] ∆I∙ a

[1/(1-ksk)] = mi

∆Y = mi ∆I∙ a

Mnożnik cd.

t ∆Y ∆C ∆I

1 - - 100

2 100 80 -

3 80 64 -

4 64 51,2 -

… … … -

Y = C + I∆Y = ∆C + ∆IC = Ca + kskY∆C = ksk ∆Y

niech:ksk = 0,8∆Ia = 100

∆Y = 100 + 80 + 64 + 51,2 + …. – nieskończony ciąg geometryczny zbieżny do zera

Sg = a1 /(1-q) Sg = 100/(1-0,8) = 500 ∆Y = ∆Ia/(1-ksk)

Mnożnik cd.

Y (APd)

APp

Y = APp

APp = C + I = kskY + Ca + Ia

APp1 = C + I + ∆I =kskY + Ca + Ia + ∆Ia

Y0 Y1

∆Y = Y1 – Y0 = Ca + kskY1 + Ia + ∆Ia – (Ca + kskY0 + Ia) = Ca +kskY1 + Ia + ∆Ia – Ca – kskY0 – Ia

∆Y = kskY1 –kskY0 + ∆Ia

∆Y = ksk(Y1 – Y0) + ∆Ia

∆Y = ksk ∆Y + ∆Ia

∆Y - ksk ∆Y = ∆Ia ∆Y(1 – ksk) = ∆Ia ∆Y = ∆Ia/(1 – ksk)

Państwo a gospodarka

Państwo pełni funkcje ekonomiczne, społeczne i polityczne. Do najważniejszych funkcji ekonomicznych zaliczamy:

• Tworzenie ładu instytucjonalnego i prawnego• Funkcję alokacyjną• Funkcję redystrybucyjną• Funkcję stabilizacyjną

Budżet państwa

Budżet państwa jest to plan finansowy państwa, zawierający dochody i wydatki państwa

Funkcje budżetu:Funkcja fiskalna – gromadzenie dochodów budżetowychFunkcja redystrybucyjna – umożliwia dokonywanie

pożądanych zmian w podziale dochodu narodowegoFunkcja stymulacyjna – oddziaływanie dochodów i

wydatków budżetu na życie gospodarcze i społeczne Funkcja alokacyjna – dokonywanie zmian struktury

wytworzonego dochodu narodowego

Zasady polityki budżetowej

• zasada rocznego budżetowania• zasada zupełności• zasada jedności• zasada jawności• zasada równowagi budżetowej

Dochody budżetu państwa Dochody te to: podatki, cła, dochody z prywatyzacji, opłaty (skarbowe,

sądowe, notarialne i inne)PODATKI – przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenia pieniężne

pobierane przez państwoKlasyfikacje podatków:• dochodowe• konsumpcyjne• majątkoweInny podział:• bezpośrednie (nakładane na dochody i majątek)• pośrednie (zawarte w cenie towarów)W Polsce: dochodowe ok. 30% ( w tym od osób prawnych ok. 7%), PTU ok.

37%, składki na ubezpieczenia społeczne ok. 29%, pozostałe ok. 4%

Krzywa Laffera

Przy

chod

y z

poda

tków

Stopa podatkowa100%to

Tmax

Zasady dobrego systemu podatkowego (wg. A Smitha)

• podatki powinny być sprawiedliwe i nie powinny przekraczać możliwości podatnika

• wysokość podatków powinna być z góry określona

• sposób i warunki płatności powinny być wygodne dla płatnika

• koszty poboru podatku powinny być niskie, a podatki nie powinny wpływać hamująco na aktywność i przedsiębiorczość podatników

Wydatki budżetu państwa

z punktu widzenia przeznaczenia:• Wydatki związane z tradycyjnym pełnieniem przez

państwo takich funkcji jak: obrona narodowa, administracja i wymiar sprawiedliwości

• Wydatki związane z realizacją celów społecznych „państwa dobrobytu” (oświata, kultura, ochrona zdrowia, świadczenia socjalne)

• Wydatki wynikające z pełnienia funkcji interwencyjnych w gospodarce

Polityka fiskalna• ekspansywna polityka fiskalna – jej celem jest zwiększenie popytu

agregatowego poprzez wzrost wydatków państwa lub zmniejszenie podatków

• restrykcyjna polityka fiskalna – jej celem jest zmniejszenie popytu agregatowego poprzez zmniejszenie wydatków państwa lub wzrost podatków

Instrumenty polityki fiskalnej:• Aktywne instrumenty p.f. – to działania dotyczące dochodów i

wydatków budżetowych, które pozwolą osiągnąć zamierzone w danej sytuacji cele gospodarcze

• Pasywne instrumenty p.f. – to instrumenty które samoczynnie, bez potrzeby podejmowania konkretnych decyzji, reaguja na zmianę koniunktury. Nazywamy je automatycznymi stabilizatorami koniunktury

Mnożniki w gospodarce z uwzględnieniem państwa

Y = C + I + GC = Ca + ksk YD

YD = Y – TT = Ta + tY

I = Ia

G = Ga

Mnożniki cd.

Y = Ca + ksk(Y – Ta – tY) + Ia + Ga

Y = Ca + kskY – kskTa – ksktY + Ia + Ga

Y – kskY + ksktY = Ca + Ia + Ga – kskTa

Y(1-ksk(1-t)) = Ca + Ia + Ga – kskTa

Y = [Ca + Ia + Ga – ksk Ta]/[1-ksk(1-t)]

Mnożniki cd.

a

a

a

ΔTt)ksk(11

kskΔY

ΔGt)ksk(11

1ΔY

ΔIt)ksk(11

1ΔY

Pieniądz. Polityka monetarna

Istota pieniądza przejawia się w jego funkcjach:• Środka wymiany• Jednostki obrachunkowej (miernika wartości)• Środka płatniczego • Środka przechowywania bogactwa (środka

tezauryzacji

Zasoby pieniądza

Najczęściej przez pieniądz rozumiemy gotówkę oraz salda na bankowych rachunkach na żądanie.

W praktyce stosowane są różne definicje podaży pieniądza oraz popytu na pieniądz.

Np. w Wielkiej Brytanii wyodrębnia się następujące miary: M0, M1, M2, M3, M4 i M5

Zasoby pieniądza cd.

M0 – banknoty i monety znajdujące się w obiegu oraz pogotowie kasowe banków komercyjnych (baza monetarna)

M1 – banknoty i monety znajdujące się w obiegu oraz wkłady bankowe na żądanie

M2 – M1 oraz wkłady bankowe krótkoterminoweM3 – M1 oraz krótko- i długoterminowe wkłady bankoweM4 – M3 oraz wkłady i udziały towarzystw

ubezpieczeniowychM5 – M4 oraz bony skarbowe, obligacje i inne papiery

wartościowe

Popyt na pieniądz (wg Keynesa)

Popyt transakcyjny – posiadanie pieniądza w celu dokonywania transakcji

Popyt przezornościowy - posiadanie pieniądza w celu realizacji nieoczekiwanych zakupów

Popyt spekulacyjny – przechowywanie pieniądza w nadziei na przyszłe dochody

Kreacja pieniądza

Bank centralny wprowadzając pieniądz na rynek dokonuje jego emisji, natomiast banki komercyjne poprzez udzielanie kredytu dokonują kreacji pieniądza. Udzielając kredytu bank komercyjny musi utrzymywać pewien minimalny poziom rezerw w postaci gotówki nazywany rezerwami obowiązkowymi. Stopę rezerw obowiązkowych określa bank centralny.

Kreacja pieniądza cd.

Banki Wkłady pieniężne

(depozyty bankowe)

Rezerwy obowiązkowe (20%)

Rezerwy nieobowiązkowe umożliwiające udzielenie kredytu

A 1000 200 800

B 800 160 640

C 640 128 512

D 512 103 409

… … … …

Sg = a1/(1-q) Sg = 1000/(1-0,8) = 5000

M = 1/Sro B∙

Kreacja pieniądza cd.

M = mp B∙mp = M/B

mp = (G + D)/(G + R)

mp = (G/D + D/D)/(G/D + R/D)

mp = (su + 1)/(su + sr)

Bank centralny

Funkcje banku centralnego:• Posiada monopol na emisję pieniądza

gotówkowego• Pełni funkcję banku banków• Pełni funkcję banku państwa• Stabilizuje rynki finansowe• Współuczestniczy w realizacji polityki

pieniężnej państwa

Instrumenty oddziaływania na podaż pieniądza

Do najważniejszych instrumentów kontroli podaży pieniądza należą:

• Zmiany stopy rezerw obowiązkowych• Zmiany stopy redyskontowej• Operacje otwartego rynku

Równowaga na rynku pieniężnym

L

r1

r0

r2

QM0QM1 QM2

Stop

a pr

ocen

tow

a

Realne zasoby pieniądza

Inflacja

Jest to proces wzrostu ogólnego poziomu cen.Do pomiaru tego zjawiska wykorzystuje się

powszechnie jako wskaźnik stopę inflacji.Liczy się ją następująco:1. Porównując ogólny poziom cen w roku t1 z

analogicznym poziomem cen w roku t0 przy czym bierze się pod uwagę wskaźniki przeciętne

2. Porównując ogólny poziom cen z grudnia roku t1 z ogólnym poziomem cen z grudnia roku t0

Inflacja cd.

• inflacja pełzająca – nie wyższa niż 5%•Inflacja umiarkowana (krocząca) – 5-10%•Inflacja galopująca – 10-150% •Hiperinflacja – powyżej 150%

Skutki inflacji

• zniekształcenie informacyjnej funkcji cen• „ucieczka” od pieniądza• redystrybucja dochodów• wzrost niepewności i osłabienie aktywności

gospodarczej• niekorzystne zmiany w bilansie płatniczym• wzrost kosztów obsługi działalności

gospodarczej

Główne teorie inflacji

•popytowa teoria inflacji•kosztowa teoria inflacji •monetarna teoria inflacji

Popytowa teoria inflacji

Y0 Y1Yp

Luka inflacyjna

APp0

APp1

Dochód narodowy

Pozi

om c

en

Popytowa teoria inflacji cd.

Dochód narodowy

Pozi

om c

en

P2

P1

P0

YpY0

Kosztowa teoria inflacji

Według teorii kosztowej przyczyna inflacji jest wzrost kosztów produkcji niezależny od agregatowego popytu na towaryTypy inflacji kosztowej:•Inflacja płacowa•Inflacja wywołana przez zyski•Inflacja wywołana przez ceny dóbr importowanych•Inflacja wywołana przez podatki

Monetarna teoria inflacji

M V∙ m = P Y∙równanie Fischera

Tempo wzrostu cen zdeterminowane jest tempem wzrostu podaży pieniądzaPrzyczyną inflacji jest błędna polityka banku centralnegoNowoczesna teoria ilościowa (teoria neoilościowa) M. Friedmana:1. Szybkość obiegu pieniądza nie jest stała ale zmienia się stosunkowo wolno. Popyt

na pieniądz jest dosyć stabilny.2. Podaż pieniądza ma charakter egzogeniczny i znajduje się pod kontrolą banku

centralnego3. Podaż pieniądza ma zasadniczą rolę w kształtowaniu zmian nominalnego dochodu

narodowego4. W długim okresie zmiany pieniądz nie wpływa na wielkości realne natomiast w

krótkim zmiany podaży pieniądza powodują zmiany zarówno cen jak i realnego dochodu narodowego

Bezrobocie

Ludność w wieku produkcyjnym (Lp)

Aktywni zawodowo (zasoby siły roboczej) (Sr)

Bierni zawodowo (NSr)

Zatrudnieni (Z) Bezrobotni (B)

Bezrobocie cd.

Bezrobotnymi nazywamy osoby, które są w wieku produkcyjnym, są gotowe i zdolne do podjęcia pracy na typowych warunkach występujących w gospodarce i pomimo tego pozostają bez pracy.

Stosunek liczby aktywnych zawodowo do liczby ludności w wieku produkcyjnym nazywamy współczynnikiem aktywności zawodowej

az = Sr/Lp

Bezrobocie cd.Sr = Z+BB = Sr –Z

Sr = az L∙ p

B = az L∙ p – Z

Rozmiary bezrobocia zależą od:• Współczynnika aktywności zawodowej• Liczby ludności w wieku produkcyjnym• Rozmiarów zatrudnienia

stopa bezrobocia: b = (B/Sr) 100%∙

Bezrobocie cd.

Zasób zatrudnienia Z

Zasób bezrobociaB

Zasób osób nie należących do siły roboczejNSr

Typy bezrobocia

• bezrobocie frykcyjne• bezrobocie strukturalne

• bezrobocie koniunkturalne

Bezrobocie związane z niedopasowaniami strukturalnymi

Bezrobocie związane z nadwyżka podaży pracy nad popytem

Krzywa Beveridge’a

bezrobocie

Wol

ne m

iejs

ca p

racy

Pp = Z + VPd = Z + BPp = Pd Z = B

Przyczyny bezrobocia nierównowagi

AB

C

Siła robocza

Staw

ka p

łac

real

nych

Sr2 Sr1 Sr0

w1

w0

Przyczyny bezrobocia nierównowagi cd.

A

B C

Siła robocza

Staw

ka p

łac

real

nych

Sr2 Sr1 Sr0

w1

w0

Polityka rynku pracy

Aktywna polityka rynku pracy•Aktywna polityka makroekonomiczna•Aktywna polityka mikroekonomiczna

1.Subsydiowanie zatrudnienia2.Pożyczki dla przedsiębiorstw3.Szkolenia zawodowe4.Usługi pośrednictwa pracy

Pasywna polityka rynku pracy

Bezrobocie a inflacja

Krzywa Phillipsa

Stopa bezrobocia

Tem

po w

zros

tu p

łac

Bezrobocie a inflacja cd.

Zmodyfikowana krzywa Phillipsa

Stopa bezrobocia

Tem

po w

zros

tu c

en

Bezrobocie a inflacja cd.Naturalna stopa bezrobocia a inflacja

Stopa bezrobocia

Tem

po w

zros

tu c

en

bnb1

A

B C

D E

Wzrost gospodarczy

Wzrost gospodarczy – jest to proces powiększania podstawowych wielkości makroekonomicznych a w szczególności produkcji

Najpowszechniej stosowanym miernikami są: stopa wzrostu produkcji i indeks wzrostu produkcji.

Stopa wzrostu produkcji:g = ∆Y/ Y = (Y1 – Y0)/Y0

Indeks wzrostu produkcji:γ= Y1/Y0

Między miernikami wzrostu występują określone powiązania: g = ∆Y/Y0 = (Y1 – Y0)/Y0 = Y1/Y0 – Y0/Y0 = γ - 1

Wzrost gospodarczy cd.

Długookresowy wzrost produkcji w gospodarce wyznaczony jest przez wzrost produkcji potencjalnej

Produkcja potencjalna zależy od następujących czynników:

1. Wielkości zasobów czynników produkcji2. Efektywności wykorzystania tych czynników

Wzrost gospodarczy cd.

Y = F(K,Z)∆Y/∆K > 0, ∆Y/∆Z > 0Y (1/Z) = F(K,Z) (1/Z)∙ ∙Y/Z = F (K/Z, 1)Y/Z = F (K/Z)Y/Z – wydajność pracyK/Z – techniczne uzbrojenie pracy

Cykl koniunkturalny

Cykl koniunkturalny to okresowe zmiany aktywności gospodarczej.

Najczęściej wyodrębnia się trzy rodzaje wahań cyklicznych:

• Cykle Kitchina (ok. 3,5 roku)• Cykle Juglara (8-10 lat)• Cykle Kondratiewa (50-60 lat)

Cykl koniunkturalny cd.

Czas

Doc

hód

naro

dow

y

YF

YP


Możemy wyróżnić dwa nurty refleksji teoretycznej nt. wahań cyklicznych:

• teorie neoklasyczne (egzogeniczne)• teorie keynesistowskie (endogeniczne) teorie neoklasyczne : Teoria plam na Słońcu

(Jevonsa), teoria innowacji (Schupetera), teoria cyklu polityczego


Czas

Doc

hód

naro

dow

y

A B C D E

Handel międzynarodowy

Powiązania gospodarcze między krajami materializują się w postaci przepływów:

• towarów i usług• kapitału• ludzi (pracy)• informacjiPodstawą powiązań ekonomicznych jest specjalizacja

produkcji w efekcie której dochodzi do tzw. międzynarodowego podziału pracy

Istnieje związek między poziomem rozwoju gospodarczego a jego miejscem w międzynarodowym podziale pracy.

Handel międzynarodowy cd.

Handel zagraniczny to eksport i import towarówHandel światowy to suma eksportu wszystkich krajówRównowaga w gospodarce otwartejY = APp

APp = C + I + G + X

X = Ex – ImY = C + I + G + Ex – ImX = Xa + ksi Y∙

Y = Ca + ksk (Y – Ta – tY) + Ia + Ga + Xa – ksi Y ∙ ∙


Y = Ca + ksk Y - ksk Ta - ksk t Y + I∙ ∙ ∙ ∙ a + Ga + Xa - ksi Y∙

Y - ksk Y + ksk t Y + ksi Y = C∙ ∙ ∙ ∙ a + Ia + Ga + Xa – ksk T∙ a

Y[1 – ksk(1-t) + ksi] = Ca + Ia + Ga + Xa – ksk T∙ a

Y = (Ca + Ia + Ga + Xa – ksk T∙ a) / [1 – ksk(1-t) + ksi]

mi = 1/[1 – ksk(1-t) + ksi]

mg = 1/[1 – ksk(1-t) + ksi]

mx = 1/[1 – ksk(1-t) + ksi]

mt = -ksk/[1 – ksk(1-t) + ksi]


Korzyści z handlu międzynarodowego:

• różnice w absolutnych kosztach produkcji

• teoria obfitości zasobów• teoria kosztów komparatywnych


Teoria kosztów komparatywnychKraj A Kraj B

Towar X 1 3

Towar Y 2 4

Kraje są odizolowane:

wrA = X = 1/2Y wrB = 1/3X = 1/4Y

cxA/cyA = 1/2 cxB/cyB = ¾

Gdy kraje przestają być odizolowane:

½ < cx/cy < ¾cx/cy = 2/3


w’rA = 1X = 2/3Y

w’rB = 1/4Y = 3/8X

Z zasady kosztów komparatywnych wynika, że dany kraj powinien się specjalizować w produkcji tych towarów, których koszty produkcji są względnie niskie w porównaniu z innymi krajami.


polityka handlowa:Klasycznym instrumentem tej polityki jest cło.Cło jest opłatą, która importer lub eksporter

musi uiścić na rzecz budżetu państwa przy dokonywaniu transakcji zagranicznej.


Cena

Ilość

Pd

Pp

E

F

D

G A

C

B H

cło


• Wskutek nałożenia cła popyt krajowy i import maleją, a podaż krajowa rośnie

• Zyskują krajowi producenci (pole FGDE)• Straty ponoszą konsumenci (pola GAD i BHC)Motywy nakładania cła:• Dążenie władz do zwiększenia dochodów budżetowych• Popieranie działalności produkcyjnych w wybranych

dziedzinach• Osłanianie zatrudnienia w niekonkurencyjnych wobec

zagranicy gałęziach• Ochrona pewnych grup społecznych


Wybrane inne narzędzia polityki handlowej:• Ograniczenia ilościowe (tzw. kwoty)• Bariery pozataryfowe (normy techniczne,

przepisy sanitarne, zasady dotyczące opakowania towarów itp.)

• Subsydia eksportowe (lub subsydia skierowane przeciw importowi)


Stadia procesu integracji:• obszar preferencyjnego handlu• strefa wolnego handlu• unia celna• wspólny rynek• unia ekonomiczna

Międzynarodowe finanse

Kurs walutowy - jest relacją wymienną danej waluty na inną. Jest zatem ceną danej waluty wyrażoną w innej.

Rynek walutowy – to miejsce transakcji, których przedmiotem są waluty krajowe.

Przykład transakcji:Cena 1 samochodu wynosi 25 500 euro. Firma kupuje 50 samochodów. Do zapłaty: 25 500 euro 50 samochodów = 1 275 000 euro. ∙Kurs 1 euro = 0,66 GBP (lub 1 GPB = 1,51 euro)Bank sprzedaje: 850 000 GPB

Międzynarodowe finanse trzy główne systemy kurów walut:

•waluta złota•„czyste” płynne kursy walutowe•„kierowane” płynne kursy walutowe

waluta złota - Kurs ten zależał jedynie od zawartości złota w walucie danego kraju. System ten działał do I Wojny Światowej i po II WŚ z pewnymi modyfikacjami jako system z Bretton Woods aż do roku 1971. Oznaczał on stałe kursy wymiany między krajami.

„czyste” płynne kursy – kurs określany jest wyłącznie przez popyt i podaż bez jakiekolwiek interwencji państwa.

„kierowane” płynne kursy – państwo interweniuje poprzez zakup lub sprzedaż waluty aby zapobiec dużym wahaniom kursu.

Międzynarodowe finanse

Po II WŚ powstały cztery główne instytucje, dzięki którym gospodarka międzynarodowa mogła szybko zostać odbudowana:• Plan Marshalla• System kursów walutowych z Bretton Woods• Międzynarodowy Fundusz Walutowy• Bank Światowy

Międzynarodowe finanse Plan MarshallaOd 1945 do 1950 USA przekazały Europie Zachodniej 20 mld dol. W postaci darów i

pożyczek.System kursów walutowych z Bretton Woods

W ramach tego systemu kursy walut były stałe, ale ich zmiany były możliwe. Nowy mechanizm miał zapobiegać nieuchronnym w systemie waluty złotej zjawiskom deflacji bezrobocia.

Międzynarodowy Fundusz WalutowyJego zadaniem miało być kierowanie systemem kursów walutowych oraz spełnianie

roli swego rodzaju banku międzynarodowego. MFW udziela pożyczek krajom przeżywającym trudności w zakresie bilansu płatniczego

Bank ŚwiatowyBank udziela pożyczek krajom przedstawiającym dobrze uzasadnione projekty, które

nie mogą uzyskać kredytów ze źródeł prywatnych. Bank Światowy może emitować obligacje i wykorzystywać uzyskiwane z tego tytułu fundusze do udzielania kredytów.

Globalizacja

• Globalizacja jest to postępująca integracja państw oraz ludzi na świecie, spowodowana znoszeniem barier w przepływach dóbr, usług kapitału i wiedzy oraz znaczącą obniżką kosztów telekomunikacji i transportu.

Globalizacja

Kluczowa rolę w przyspieszaniu procesów globalizacji odegrała polityka GATT (Układ Ogólny w Sprawie Ceł i Handlu) oraz WTO Światowa Organizacja Handlu) w zakresie liberalizacji handlu i redukcji ceł

makroekonomia

Documents