Manifest voor het recht op gezondheid en gezondheidszorg

voor iedereen

Gezondheid is een recht voor iedereen. Het gaat om het recht op een effectief gezondheidssysteem dat zowel kwaliteitsvolle gezondheidszorg als de onderliggende determinanten van gezondheid omvat. Dit systeem moet bovendien beantwoorden aan de nationale en lokale prioriteiten en toegankelijk zijn voor iedereen. De rechtenbenadering van gezondheid is niet nieuw. De Alma Ata-verklaring van 1978 verwees er uitdrukkelijk naar. Basisgezondheidszorg en aandacht voor de bredere sociaal-economische context werden daarin naar voor geschoven als belangrijke strategieën om het recht op gezondheid te realiseren.

Met dit manifest wil het Actieplatform gezondheid en solidariteit* niet alleen een duidelijke boodschap overbrengen aan de Belgische regering en de Europese Unie, maar vraagt het ook resultaatgerichte verbintenissen en concrete stappen om het recht op gezondheid voor iedereen mee te helpen realiseren. Dit manifest reikt enkele concrete en haalbare pistes aan om tegemoet te komen aan de uitdagingen in het Zuiden.

TOEGANG TOT GEZONDHEIDSZORG

ψ Binnen de offi ciële ontwikkelingssamenwerking moet meer geld (minstens 15% van het budget van ontwikkelingssamenwerking) naar basisgezondheidszorg gaan voor de uitbouw van een sterk publiek gezondheidssysteem. Zowel op Belgisch als op Europees niveau moet men een blijvend engagement nemen om te werken aan toegang tot gezondheidszorg voor iedereen. Steun aan de gezondheidsbegroting van het partnerland, gekoppeld aan controle- en evaluatiemechanismen met vertegenwoordigers van gebruikers en verstrekkers, is daarvoor de beste strategie.

ψ De participatie van de bevolking, van actoren van de civiele maatschappij en sociale bewegingen zoals de mutualiteiten, is essentieel voor het garanderen van de toegang tot kwaliteitsvolle gezondheidszorg. Deze actoren moeten de mogelijkheid hebben om de overheid verantwoording te doen afl eggen voor hun beleid, en het recht hebben om te ijveren voor concrete veranderingen. Het Belgisch

ontwikkelingsbeleid moet deze participatie ondersteunen.

GEZONDHEID EN GENEESMIDDELEN

ψ België en zijn Europese partners moeten ontwikkelingslanden in staat stellen om zich van levensnoodzakelijke, generische, kwaliteitsvolle en betaalbare geneesmiddelen te voorzien. Hiervoor dienen ook de capaciteiten voor eigen productie, distributie en reglementering van geneesmiddelen in het Zuiden versterkt te worden. Daarbij is het van groot belang dat het Europees handelsbeleid en de technische bijstand geen drempels opwerpen voor de toegang tot geneesmiddelen.

ψ Onderzoek moet afgestemd worden op de maatschappelijke noden en niet op commerciële belangen. De Belgische overheid moet een deel van het onderzoeksbudget voor gezondheid besteden aan het onderzoek naar zogenaamde verwaarloosde ziekten. Ook dient geïnvesteerd te worden in vernieuwende onderzoeksmechanismen waarbij de prijs van geneesmiddelen wordt losgekoppeld van de kosten van het onderzoek.

Manifest voor het recht op

STRIJD TEGEN DE COMMERCIALISERING VAN DE ZORG

ψ België, Europa en de internationale instellingen (zoals de Wereldbank, het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldgezondheidsorganisatie) moeten zich engageren, zowel in het Noorden als in het Zuiden, voor het behoud, de uitbouw en de versterking van een sterk gezondheidssysteem met kwaliteitsvolle gezondheidsdiensten toegankelijk voor iedereen. Deze versterking geldt in de eerste plaats voor het publieke gezondheidssysteem, maar ook voor mutualiteiten en andere organisaties zonder winstoogmerk. Daarnaast moet de private gezondheidssector met winstgevend doel gereguleerd worden om de toegankelijkheid van de gezondheidszorg niet te ondermijnen.

TEKORT AAN PERSONEEL BINNEN DE GEZONDHEIDSSECTOR

ψ België dient binnen het ontwikkelingsbe-leid waardig werk (goede arbeidsomstan-digheden en een waardig loon) voor het gezondheidspersoneel op te nemen als een belangrijk thema.

ψ België en zijn Europese partners moeten hun afhankelijkheid van buitenlandse gezondheidswerkers/werksters verkleinen en concrete initiatieven nemen om de Glo-bal Code of Practice on the International Recruitment of Health Personnel (WHO, mei 2010) in de praktijk te brengen.

BELEID VAN SOCIALE BESCHERMING

ψ Sociale bescherming moet een prioriteit worden in het Belgische en Europese ontwikkelingsbeleid en de buitenlandse betrekkingen. Dit beleid heeft oog voor de sociale determinanten van gezondheid. Een beleid van sociale bescherming voorziet garanties tegen inkomensverlies ten gevolge van ziekte, ouderdom, werkloosheid enz., en zorgt ervoor dat solidariteit zo georganiseerd wordt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.

ψ Sterke sociale bewegingen bieden de beste garantie om ervoor te zorgen dat het gezondheidssysteem en het systeem van sociale bescherming rechtvaardig en solidair zijn voor alle vrouwen en mannen. Overheden, zowel van donoren als ontwikkelingslanden, dienen daarom de rol van de sociale bewegingen in de uitbouw ervan te erkennen.

gezondheid en gezondheidszorg voor iedereen

Volgende organisaties onderschrijven het Manifest:

ABVV-FGTB, ACV-CSC, Africa Europe Faith and Justice Network (AEFJN), CNE - GNC, FOS-Socialistische Solidariteit, Geneeskunde voor het Volk - Médecine pour le Peuple, intal, Landsbond der Christelijke Mutualiteiten - Alliance nationale des Mutualités chrétiennes, Le Monde selon les femmes, Links Ecologisch Forum (LEF), Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten - Union nationale des Mutualités socialistes, Oxfam-Solidariteit – Oxfam-Solidarité, SETCa - BBTK, Solsoc-Solidarité Socialiste, Verbruikersateljee vzw, Wereldsolidariteit - Solidarité Mondiale, Ziekenzorg CM.

Het Actieplatform gezondheid en solidariteit is een initiatief van vakbonden, mutualiteiten, ngo’s, academici en andere organisaties en netwerken. Samen komen ze op voor een solidair gezondheids- en welzijnsbeleid en gezondheid als recht voor iedereen.

www.gezondheid-solidariteit.befamke.vekeman@gezondheid-solidariteit.be

Verantw. Uitg.: Famke Vekeman, Haachtsesteenweg 53 - 1210 BrusselDpt

: Jo

sé M

anga

no -

Oxf

am-S

olid

arite

it