materijal mere obezbedjenja

7/27/2019 Materijal Mere Obezbedjenja

1/86


2/86

Visoko sudsko i tuilako vijee Bosne i Hercegovine

Visoko sudbeno i tuiteljsko vijee Bosne i Hercegovine

High Judicial and Prosecutorial Council of Bosnia and Herzegovina

Bosna i Hercegovina Bosnia and HerzegovinaFederacija Bosne i Hercegovine

Federation of Bosnia and HerzegovinaJavna ustanova centar za edukaciju sudija i tuilaca u F BiHJavna ustanova centar za edukaciju sudaca i tuitelja u F BiH

Javna ustanova centar za edukaciju sudija i javnih tuilaca u RS

MODUL 5GRAANSKA OBLAST

SUDSKE MJERE OBEZBJEENJA

Vodei ekspert:Alma Salihbegovi, Osnovni sud Bjeljina

Konsultanti:Predrag Krsmanovi, sudija Kantonalnog suda u Tuzli

Nevenka Mitri, sudija Osnovnog suda Banja LukaMirza Jusufovi,sudija Suda BiH

Staka Gojkovi, Vrhovni sud RSViolanda ubari, Okruni sud Banja LukaAsja Razi, sudija Kantonalnog suda u Tuzli

Enisa Halilovi, sudija Kantonalnog suda u TuzliJovanka Jovanovi, predsjednik Osnovnog suda u Doboju

Sarajevo, januar/sijeanj 2006.godine


3/86

Uvod

Ovaj edukativni Modul je plod zajednikog rada grupe eksperata i konsultanata iz

razliitih dijelova Bosne i Hercegovine, koji su pokuali da korisnicima osiguraju praktini

instrument koji bi im, kao pravnim strunjacima, mogao pomoi u njihovom svakodnevnom

radu. Modul koji imate ispred sebe predstavlja dio prve serije Modula koji su elaborirani

zahvaljujui velikodunom financiranju od strane EUROPSKE KOMISIJE (CARDS 2004) i

koordinacijskom trudu Centara za edukaciju sudaca i tuitelja Republike Srpske i Federacije

Bosne i Hercegovine i Visokog sudskog i tuilakog vijea Bosne i Hercegovine. U okviru ovog

Projekta, 13 eksperata, uz pomo priblino istog broja konsultanata, obradili su 13 edukativnih

Modula i time pokrili kljune teme graanskog i krivinog, materijalnog i procesnog prava, s

naglaskom na procesno pravo. Ove teme su izabrane od strane Upravnih odbora Centara za

edukaciju sudaca i tuitelja kao najvanije, obzirom na probleme implementacije koji su se

pojavili nedavnim pravnim reformama na ovim poljima.

Uz financijsku pomo od strane Europske Komisije, Centri za edukaciju sudaca i

tuitelja ovim su reagirali na rastue zahtjeve od strane lanova pravosua (ali i drugihpravnika) za praktinim edukativnim instrumentima koji e pomoi ve imenovanim, ali i

novoimenovanim praktiarima da shvate i primijene zakon u sudskom i pravnom sistemu Bosne

i Hercegovine koji se stalno razvija.

Postupak izrade ovog a i drugih Modula je odlian primjer sposobnosti i volje lanova

pravosua u Bosni i Hercegovini predstavljenih kroz eksperte i konsultante ukljuene u

Projekat da surauju, razmjenjuju svoja pravna miljenja i prevaziu jo postojee prepreke u

formiranju harmonizovanog pravosua u zemlji.

Korisnici se pozvaju da doprinesu unapreenju ovog Modula kroz konstruktivnu

kritiku povratnu informaciju, obzirom da nam je namjera da se ovaj edukativni materijal

neprekidno aurira i unapreuje. Molimo da svoje komentare dostave Centrima za edukacijusudaca i tuitelja.

Centri za edukaciju sudaca i tuitelja i Visoko sudako i tuiteljsko vijea zahvaljuju se

svim ekspertima, konsultantima i asistentima koji su doprinijeli izradi ovih Modula za njihov

trud i predanost, kao i Europskoj Komisiji na velikodunoj podrci prvom projektu ovakve

vrste u Bosni i Hercegovini..

Branko Peri

Predsjednik

Visokog sudskog i tuilakog vijea

Bosne i HercegovineBiljana Mari

Direktorica

Centar za edukaciju sudija i tuilaca

u Republici Srpskoj

Sanela Paripovi

Direktorica

Centar za edukaciju sudija i tuilaca

u Federaciji Bosne i Hercegovine


4/86

SUDSKE MJERE OBEZBJEENJA 1

SADRAJ

UVODNE NAPOMENE ................................................................................................ 3UVOD .............................................................................................................................. 61. NADLENOSTI ZA ODLUIVANJE .................................................................... 7

1.1. Opti elementi............................................................................................... 71.2. Nadlenost u toku parninog postupka........................................................ 81.3. Nadlenost prije podnoenja tube i nakon pravosnanosti presude........ 111. 4. Razgranienje nadlenosti izmeu prvostepenog i drugostepenog.......... 14

2. USLOVI ZA ODREDJIVANJE SUDSKE MJERE OBEZBJEENJA ............. 152.1. Obavezni kumulativni uslovi...................................................................... 15

2.1.1. Kako provjeriti kad je potraivanje predlagatelja obezbjedjenjavjerovatno?............................................................................................. 152.1.2. Kako utvrditi postojanje opasnosti da bi bez predloene mjere

osiguranja protivnik obezbjedjenja mogao sprije

iti ili znatno oteatiostvarivanje potraivanja posebno time to e svoju imovinu otudjiti,prikriti, optretiti ili na drugi nain njom raspolagati, odnosnopromijeniti postojee stanje stvari ili na neki drugi nain tetno uticatina prava predlagaa obezbjedjenja? ..................................................... 16

2. 2. Jemstvo kao uslov za odreivanje mjere obezbjeenja............................. 242.2.1. Opti elementi............................................................................. 242.2.2. Razliita tumaenja ..................................................................... 252.2.3. Kako postupiti ako se odreuje jemstvo? .................................... 28

2.3. Jemstvo umjesto mjere obezbjeenja ......................................................... 283. VRSTE SUDSKIH MJERA OBEZBJEDJENJA.................................................. 29

3.1. Mjere obezbjeenja novanih potraivanja ............................................... 303.1.1. Uvod............................................................................................. 303.1.2 Vrste mjera obezbjeenja novanog potraivanja ....................... 30

3. 2. Mjere obezbjedjenja potraivanja usmjerenih na odredjenu stvar ili njendio ....................................................................................................................... 34

3. 2. 1. Uvod........................................................................................... 343.2.2. Vrste mjera obezbjeenja potraivanja ....................................... 34

3.3. Mjere obezbjedjenja drugih prava ili odravanje postojeeg stanja ......... 373.3.1. Uvod............................................................................................. 37

3.4. Postupanje suprotno mjeri obezbjeenja............................................. 404. POSTUPAK ZA ODREDJIVANJE SUDSKIH MJERA OBEZBJEDJENJA . 41

4.1. ta treba da sadri prijedlog za donoenje mjere obezbjeenja? .............. 414.1.1. Kako postupiti ako prijedlog za obezbjeenje nema sve obavezneelemente? ............................................................................................... 484.1.2. Kakav postupak slijedi nakon podnoenja potpunog prijedloga zaobezbjeenje? ......................................................................................... 49

4.2. Odreivanje privremene mjere ................................................................... 505. DEJSTVO SUDSKIH MJERA OBEZBJEDJENJA I NJIHOVO

TRAJANJE .............................................................................................................. 595.1. ta mora sadrati rjeenje o mjeri obezbjeenja? ..................................... 595.2. Kako djeluje rjeenje o sudskoj mjeri obezbjeenja? ................................ 615.3. Trajanje sudskih mjera obezbjeenja ........................................................ 62

5.3.1. Obustava postupka kod sudskih mjera obezbjeenja ................. 65


5/86


6. TROKOVI POSTUPKA KOD SUDSKIH MJERA OBEZBJEENJA.......... 677. PRODAJA POKRETNIH STVARI ....................................................................... 688. TETA U VEZI SA POSTUPKOM DONOENJA MJERA

OBEZBJEENJA .................................................................................................... 70

9. KRATAK PREGLED MJERA OBEZBJEENJA U BRKO DISTRIKTUBIH............................................................................................................................. 729.1. Uvod............................................................................................................ 729.2. Opte odredbe obezbjeenja potraivanja .................................................. 739.3. Obezbjeenje prinudnim zasnivanjem zalonog prava na nepokretnosti. 739.4. Sudsko obezbjeenje novanog potraivanja zasnivanjen zalonog prava

na osnovu sporazuma stranaka.................................................................. 739.5. Obezbjeenje prethodnim izvrenjem ........................................................ 749.6. Obezbjeenje prethodnim mjerama ........................................................... 759.7. Privremene mjere....................................................................................... 78


6/86


UVODNE NAPOMENE

Kategorije U ovom modulu obradjen je trei dio glava X Zakona oparninom postupku RS (i Federacije BiH ) pod naslovomSudske mjere obezbjedjenja ( osiguranja) .

Kljune tematske oblasti koje e se obradjivati u ovom modulusu pitanja nadlenosti, uslovi za odredivanje sudskih mjeraobezbjedenja, vrste sudskih mjera obezbjedenja, postupak zaodredivanje sudskih mjera obezbjedenja, dejstvo sudskih mjeraobezbjedenja, troskovi i teta u postupku odredivanja sudskihmjera obezbjedenja, te prodaja pokretnih stvari.

Trajanje Za obradu ovog modula potreban je jedan radni dan rasporeenu vremenski period od 4 do 6 radnih sati.

Oblik U okviru ovog vremena modul e biti predstavljen u oblikuseminara, koji podrazumijeva predavanje, vjebu i paneldiskusiju.

Ciljevi edukacije Ciljevi ovog modula su:

- Opti cilj modula je pomoi sudijama da lake i breidentifikuju mogue probleme koji se pojavljuju u konkretnim

predmetima sa predloenim mjerama obezbjeenja, da odredenjihove bitne elemente i pronau najbolje rjeenje.

Pri izradi ovog modula polazi se od u dosadanjoj sudskojpraksi evidentiranih, najaktuelnijih problema. Oni suidentifikovani u anketi obavljenoj sa sudijama prvog stepena.

Napominjemo, da je od stupanja na snagu novih Zakona oparninom postupku prolo tek dvije godine (u FBiH i manje),to nije dug period da se odrede sve teke teme.

Iako je sudska praksa dinamian proces, podloan promjenama,nadamo se da e rad na ovom modulu doprinijeti ispunjenjuopteg cilja modula.

- Konkretni cilljevi, kroz koje e se u ovom modulurealizovati opti cilj, su: identifikovati nadlenost sudova,analizirati uslove za odreivanje mjere obezbjeenja i njihovodnos sa tubenim zahtjevom, prepoznati i odreditiodgovarajuu mjeru obezbjeenja, primijeniti uobiajeni

postupak i odrediti trajanje mjera, te dati takodje opta uputstvau odnosu na tetu u vezi sa sudskim mjerama obezbjedjenja imogunostima prodaje pokretnih stvari.

Opis Sudske mjere obezbjedjenja zauzimaju poglavlje III- glavu XZakona o parninom postupku Republike Srpske i FederacijeBiH i obraene su u 23 lana ovih Zakona. Osim terminolokih

razlika, izme

u njih ne postoje sutinske razlike.


7/86


Po prvi put su sudske mjere obezbjedjenja u cjelosti regulisaneZakonom o parninom postupku. Ova materija je prijedonoenja novih Zakona o parninom postupku bila jeregulisana Zakonom ( Zakonima ) o izvrnom postupku u obliku

insitituta prethodnih i privremenih mjera. Nova zakonskaregulativa vie ne pravi razliku izmedju privremenih iprethodnih mjera, te su sve ove razlike sada spojene ujedinstven institut sudskih mjera obezbjedjenja.

To podrazumijeva da se sve odredbe Zakona o parninompostupku u vezi sa mjerama obezbjeenja odnose i na mjereobezbjedjenja koje predvidjaju takoer i drugi zakonski (materijalni ) propisi oba entiteta, kao Porodini zakoni, Zakon oradu, Zakon o zatiti od klevete i sl.

U vaeoj zakonskoj regulativi preuzeta su odredjena rjeenja iz

ranijeg (ranijih) Zakona o izvrnom postupku, ali ima dostanovena koje u sutini predstavljaju jedan novi kvalitet, jerrazradjuju i dopunjuju ranije odredbe.

Nadlenost za odluivanje (dijelom izvrenje) o mjeramaobezbjedjenja prenesena je u parnini postupak, pa su se tekdonoenjem novih Zakona o parninom postupku u veem broju

poeli pojavljivati predmeti u kojima treba odluiti o sudskimmjerama obezbjedjenja u parninom postupku. Za sudije

parniare to je dodatno optereenje, ali i novo iskustvo.Primijeeno je u praksi da ak postoji odredjena odbojnost

prema sudskim mjerama obezbjedjenja. Razlog tome moe bitipostojanja odredjenih neodumica ili nedovoljnog iskustva kododluivanja po ovim prijedlozima, jer sudske mjereobezbjedjenja predstavljaju kvalitativno novu zakonskuregulativu, koja nije jo zaivjela u praksi.

Osim toga, odluivanje o sudskim mjerama obezbjedjenjazahtijeva naroitu hitnost, pa se donose odluke kada injeninesituacije jo nisu potpuno jasne, na to sudije parniari nisunaviknuti.

Medjutim, upravo njihova pravilna i blagovremena primjena

uveliko doprinose zakonitosti i pravnoj sigurnosti, jer prijedonoenja konane odluke, za to je uvijek potreban duivremenski period, obezbjedjuju i tite interese stranaka kada jeto neophodno.

Sve ovo su razlozi zbog kojih su sudske mjere obezbjedjenjavrlo relevantna oblast, koja zahtijeva panju i dalju edukaciju.

Ovaj modul sadrae razradu najinteresantnijih tema

podmodula vezanih za ovu oblast i to:


8/86


- pitanja nadlenosti ( koji sud, u kojem okviru i do kojegmomenta je nadlean za odluivanje o sudskim mjeramaobezbjedjenja )

- uslovi za odredjivanje sudskih mjera obezbjedjenja ( ko jemoe traiti i pod kojim uslovima )

- vrste sudskih mjera obezbjedjenja ( koja potraivanja i na kojinain se mogu obezbijediti, te koje se mjere obezbjedjenjamogu odrediti )

- postupak za odredjivanje sudskih mjera obezbjedjenja ( uzosvrt na razliitost privremene mjere obezbjedjenja i mjereobezbjedjenja, trokove u postupku i prodaju pokretnih stvari.)

- dejstva sudskih mjera ( kakve su posljedice odredjivanjasudske mjere obezbjedjenja i do kada one ostaju na snazi, tetau vezi sa mjerama obezbjeenja )

-trokove u postupku sudskih mjera obezbjeenja

-prodaja pokretnih stvari u postupku obezbjeenja

-teta u vezi sa postupkom donoenja mjera obezbjeenja

-pregled postupka obezbjeenja pred sudovima Brko DistriktaBiH

Moguipredavai/edukatori

Vodei ekspert, konsultanti i ostali predavai/edukatori Centra.

Dnevni red modula Dnevni red modula se nalazi kao dio modula ili e biti kreiranod strane Centra na bazi potreba za pojedinani modul.

Vodei ekspert Alma Salihbegovi, Osnovni sud Bjeljina


9/86

[Naziv modula] 6

UVOD

Sudske mjere obezbjedjenja zauzimaju poglavlje III- glavu X Zakona o parninom

postupku Republike Srpske i Federacije BiH i obraene su u 23 lana ovih Zakona.Osim terminolokih razlika, izmeu njih ne postoje sutinske razlike.

Po prvi put su sudske mjere obezbjedjenja u cjelosti regulisane Zakonom o parninompostupku. Ova materija je prije donoenja novih Zakona o parninom postupku bila jeregulisana Zakonom ( Zakonima ) o izvrnom postupku u obliku insitituta prethodnih i

privremenih mjera. Nova zakonska regulativa vie ne pravi razliku izmedju privremenihi prethodnih mjera, te su sve ove razlike sada spojene u jedinstven institut sudskih mjeraobezbjedjenja.

To podrazumijeva da se sve odredbe Zakona o parninom postupku u vezi sa mjeramaobezbjeenja odnose i na mjere obezbjedjenja koje predvidjaju takoer i drugi zakonski

( materijalni ) propisi oba entiteta, kao Porodini zakoni, Zakon o radu, Zakon o zatitiod klevete i sl.

U vaeoj zakonskoj regulativi preuzeta su odredjena rjeenja iz ranijeg ( ranijih )Zakona o izvrnom postupku, ali ima dosta novina koje u sutini predstavljaju jedannovi kvalitet, jer razradjuju i dopunjuju ranije odredbe.

Nadlenost za odluivanje ( dijelom izvrenje ) o mjerama obezbjedjenja prenesena je uparnini postupak, pa su se tek donoenjem novih Zakona o parninom postupku uveem broju poeli pojavljivati predmeti u kojima treba odluiti o sudskim mjeramaobezbjedjenja u parninom postupku. Za sudije parniare to je dodatno optereenje, ali inovo iskustvo. Primijeeno je u praksi da ak postoji odredjena odbojnost prema

sudskim mjerama obezbjedjenja. Razlog tome moe biti postojanja odredjenihneodumica ili nedovoljnog iskustva kod odluivanja po ovim prijedlozima, jer sudskemjere obezbjedjenja predstavljaju kvalitativno novu zakonsku regulativu, koja nije jozaivjela u praksi.

Osim toga, odluivanje o sudskim mjerama obezbjedjenja zahtijeva naroitu hitnost, pase donose odluke kada injenine situacije jo nisu potpuno jasne, na to sudije parniarinisu naviknuti.

Medjutim, upravo njihova pravilna i blagovremena primjena uveliko doprinosezakonitosti i pravnoj sigurnosti, jer prije donoenja konane odluke, za to je uvijek

potreban dui vremenski period, obezbjedjuju i tite interese stranaka kada je to

neophodno.

Sve ovo su razlozi zbog kojih sudske mjere obezbjeenja predstavljaju vanu oblast,koja zahtijeva panju i dalju edukaciju.

Stoga se ve nalazimo na poetku sadraja modula, koji e obraditi teme iz tabelesadraja.


10/86

[Naziv modula] 7

1. NADLENOSTI ZA ODLUIVANJE

O nadlenosti za odluivanje o prijedlogu za obezbjeenje govori lan 268 Zakona oparninom postupku. Ovaj lan govori o nadlenosti za odluivanje to je razliitood nadlenosti za provoenje izvenja po takvoj odluci. Dakle, radi se o tome koji sud jenadlean da donese odluku-rjeenje o prijedlogu za odreivanje sudske mjereobezbjeenja, mada Zakon predvia dijelom i nain provoenja izvrenja, o emu e

biti dalje pomena u ovom modulu.

1.1. Opti elementi

Ovaj lan navodi da je za odluivanje o prijedlogu za obezbjedjenje, ukljuujui iobezbjedjenje na imovini protivnika obezbjedjenja, koja se nalazi izvan FBiH ( RS ),odnosno Bosne i Hercegovine, koji je podnesen prije pokretanja parninog postupka kaoi u toku postupka nadlean sud koji postupa po tubenom zahtjevu. Daljekonkretizuje da odluku o mjeri obezbjedjenja donosi sud koji postupa u prvomstepenu, a neposredno Vii sud, kad je prijedlog za njeno donoenje podnesenposlije dostavljanja predmeta tom sudu, radi odluivanja o pravnom lijeku.

Zakonski tekst ide dalje pa kae u stavu 2, da, nakon pravosnanosti odluke utubenom zahtjevu o prijedlogu za obezbjedjenje odluuje sud koji bi bio nadleanza odluivanje o tubenom zahtjevu u prvom stepenu.

Iz ovog lana proizilazi da se mjera obezbjeenja moe odrediti u svakoj fazi postupkaod podnoenja tube do pravosnanosti odluke, ali i prije podnoenja tube, kao i poslije

pravosnanosti odluke, sve do izvrenja presude. Potpuno jasno to potvruje ovaj lan uvezi sa l. 276 st I ZPP-a, koji odgovara na pitanje kad se mjera obezbjeenja moe

predloiti.

Ve u ovom prvom lanu postoje vane novine u odnosu na ranije propise ( u Zakonu oizvrnom postupku ).

Raniji propisi su predvidjali da je, ako je pokrenut sudski postupak, za odluivanje bionadlean sud pred kojim je postupak pokrenut, a u sluaju da postupak nije pokrenut zaodluivanje bio mjesno nadlean sud koji bi bio nadlean za odluivanje u prijedlogu zaizvrenje i nije ukljuivao obezbjedjenje na imovinu protivnika obezbjedjenja koji senalazi izvan RS, odnosno FBiH, odnosno BiH.


11/86

[Naziv modula] 8

1.2. Nadlenost u toku parninog postupka

Relevantni vaei propis vee nadlenost suda za tubeni zahtjev.

To znai da o sudskoj mjeri obezbjedjenja odluuje sud koji je nadlean zaodluivanje o tubenom zahtjevu koji se obezbjedjuje sudskom mjeromobezbjedjenja.

Stav drugi to dalje razradjuje kada navodi odredjeno da i nakon pravosnanosti odlukepo tubenom zahtjevu o prijedlogu za obezbjedjenje odluuje sud koji je nadlean zaodluivanje u tubenom zahtjevu i to u prvom stepenu.

Dakle, o prijedlogu za obezbjedjenje odluuje sud koji bi bio stvarno i mjesnonadlean da postupa po postavljenom tubenom zahtjevu, odnosno po podnesenojtubi.

Pitanje nadlenosti suda bi se trebalo raspraviti u skladu sa odredbama Zakona oparninom postupku ili drugih Zakona koji reguliu pitanje mjesne i stvarne nadlenostisuda za rjeavanje po tubenom zahtjevu.

Ako bi se mogla postaviti formula ona bi izgledala ovako:

Mjera obezbjeenja = tubeni zahtjev = nadleni sud

Ove zakonske odredbe izgledaju prilino jasne, medjutim, u praksi su se pojavile veodredjene nedoumice. To pokazuju sljedei primjeri koje smo pronali u aktuelnoj

sudskoj praksi:

Primjer 1.

Tuilac je podnio tubu, u kojoj je postavio tubeni zahtjev:

Tubenim zahtjevom trai da sud obavee tuenog da mu plati na ime duga iznos od25.000,00 KM sa zakonskom kamatom i trokovima parninog postupka.

Tuilac je iz B, a tueni iz Z. Tuba je podnesena prvostepenom sudu u B.

Osnovni sud u B je bio mjesno nadlean, na osnovu ugovorene mjesne nadlenosti, te utom smislu nije bilo ni prigovora stranaka.

U toku postupka tuilac je predloio da sud odredi sudsku mjeru obezbjedjenja,radi obezbjedjivanja novanog potraivanja, tako to e tuenom zabraniti raspolaganjenekretninama upisanim u zk.ul.br.1260 K.o.V, koje se nalaze na podruju optine Z.Prvostepeni sud se oglasio mjesno nenadlenim za odredjivanje predloene mjereobezbjedjenja i prijedlog odbacio, smatrajui da se radi o iskljuivoj nadlenosti suda naijem se podruju nalazi nepokretnost.


12/86

[Naziv modula] 9

Kako se u konkretnom sluaju nepokretnost koja je predmet mjere obezbjedjenja nalazina podruju za koje je nadlean drugi sud, smatra da je mjesno nenadlean na osnovulana 42 stav 1 i lana 19 stav 2 ZPP-a.

Po albi Vii sud je ovu odluku prvostepenog suda ukinuo.

Zakljuak je:

Iz lana 268. proizilazi da je za odluivanje o prijedlogu za obezbjedjenje nadlean sudkoji je nadlean za odluivanje o tubenom zahtjevu, koji mjera obezbjedjenja treba daobezbijedi. Ako se sud ve smatrao nadlenim ili bio nadlean da odluuje o

predmetnom tubenom zahtjevu, onda je on nadlean i da odlui o sudskoj mjeriobezbjedjenja. Ona ne moe egzistirati odvojeno od tubenog zahtjeva, te je ona ufunkciji postavljenog tubenog zahtjeva. Mjera obezbjedjenja se ne moe u pogledunadlenosti suda posmatrati odvojeno od postavljenog tubenog zahtjeva, niti ona

odredjuje nadlenost suda. Nadlenost suda odredjuje tubeni zahtjev.

Primjer 2.

Tuilac je protiv tuenog iz B, podnio tubu prvostepenom sudu u B sa tubenimzahtjevom kojim trai da:

sud utvrdi da je nedozvoljeno potraivanje tuenog prema tuiteljevom predniku uiznosu od 40.000,00 DM sa zakonskom kamatom, utvrdjeno pravosnanom presudomOptinskog suda u Sremskoj Mitrovici P-357/97, SCiG.

Naveo je, da je pred sudom u Sremskoj Mitrovici takodje u toku izvrni postupak, radiisplate potraivanja utvrdjenog pravosnanom presudom Optinskog suda u SremskojMitrovici P-357/97.

U tubi je stavio prijedlog da sud odredi sudsku mjeru obezbjedjenja, tako to ezabraniti prinudnu naplatu potraivanja tuenom, utvrdjenog pomenutom pravosnanom

presudom Optinskog suda u Sremskoj Mitrovici, a u izvrnom postupku koji se voditakodje kod Optinskog suda u Sremskoj Mitrovici.

Prvostepeni sud u B. se oglasio apsolutno nenadlenim za postupanje u ovoj pravnojstvari, sve provedene radnje u postupku ukinuo i tubu zajedno sa prijedlogom za

usvajanje-odreivanje sudske mjere obezbjedjenja odbacio.Prvostepeni sud se pozvao na lan 45. Zakona o parninom postupku RS, jer je zasudjenje u sporovima koji nastaju u toku i povodom sudskog izvrnog postupka mjesnoiskljuivo nadlean sud na ijem se podruju nalazi sud koji provodi izvrni postupak.Sljedom tog propisa, iskljuivo nadlean za raspravljanje o postavljenom tubenomzahtjevu je Optinski sud u Sremskoj Mitrovici, koji se nalazi na podruju SiCG, pa je usmislu lana 16 stav 4 Zakona o parninom postupku RS tubu i prijedlog stavljen utubi odbacio.

U ovom sluaju prvostepeni sud u B nije bio nadlean da odluuje o postavljenomtubenom zahtjevu, pa analogno tome, nije nadlean ni da odluuje o sudskoj mjeri

obezbjedjenja koja treba da obezbijedi tubeni zahtjev.


13/86

[Naziv modula] 10

Miljenja smo da je u ovom sluaju sud ispravno postupio.

Zakljuak je:

Iz navedenih primjera se ponovo izvlai zakljuakda u pogledu nadlenosti suda zaodluivanje o sudskoj mjeri obezbjedjenja u neraskidivoj funkcionalnoj vezi, kao inekim drugim sluajevima o kojima e se kasnije govoriti, stoje tubeni zahtjev imjera obezbjedjenja.

U ranijoj praksi prije donoenja vaeeg Zakona o parninom postupku, pojavili su se istavovi, o kojima je vrijedno rasmisliti, da privremenu mjeru ( mjeru obezbjedjenja )radi obezbjedjenja potraivanja moe donijeti i mjesno nenadlean parnini sud.

Takav stav je zauzeo Vrhovni sud Bosne i Hercegovine P-751/90 odlukom od

19.08.1991.g., kako slijedi:

Podnoenjem tube pokree se parnini postupak ( lan 185. Zakona o parninompostupku ), bez obzira da li je sud, kome je tuba podnesena, mjesno nadlena zasudjenje. Za odluivanje o privremenoj mjeri nadlean je sud pred kojim je postupakpokrenut, a to je u ovom sluaju prvostepeni sud (lan 282 stav 2 ZIP-a ).

Odredbama Zakona o izvrnom postupku nije propisano da privremenu mjeru trebaukinuti, ako se parnini sud koji ju je donio oglasio mjesno nenadlenim i predmetustupi drugom mjesno nadlenom sudu, a u lanu 21 stav 4 Zakona o parninom

postupku je propisano da parnine radnje nenadlenog suda nisu bez vanosti samo

zbog toga to ih je preduzeo nenadlean sud. U smislu lana 14 Zakona o izvrnompostupku, u postupku izvrenja i obezbjedjenja, shodno se primjenjuju odredbe Zakonao parninom postupku, pa je pomenuta odredba lana 21 stav 4 Zakona o parninom

postupku kada se radi o privremenoj mjeri.

Ovakav stav bi se eventualno mogao razmatrati i u smislu vaeih odredaba Zakona oparninom postupku ( lan 19 i 20 ZPP-a ). I vaei propisi predvidjaju da parnineradnje mjesno nenadlenog suda, kao to su uvidjaj, vjetaenje, sasluanje svjedoka idrugo nisu bez vanosti zato to ih je poduzeo nenadleni sud.

Ova situacija se moe pojaviti onda kad je sud odluio o mjeri obezbjedjenja prijeodgovora na tubu, te analogno tome prije stavljenog prigovora tuene o mjesnojnenadlenosti, o kojoj sud pazi tek po prigovoru stranke.

Ako je mjera ve odreena, postavlja se pitanje hoe li ona ostati na snazi zboginjenice da je o njoj odluio mjesno nenadlean sud ?

Miljenja smo da takva mjera ostaje na snazi do sljedee odluke mjesno nadlenog sudao njoj ( kome se dostavlja spis ), u skladu sa odredbama ZPP-a o postojanju uslova za

postojanje mjere obezbjeenja.


14/86

[Naziv modula] 11

1.3. Nadlenost prije podnoenja tube i nakon pravosnanosti presude

I u situacijama kad je prijedlog za donoenje sudske mjere obezbjedjenja stavljen prije

podnoenja tube prije pokretanja parninog postupka, u tom prijedlogu zaodredjivanje mjere obezbjedjenja, mora uvijek biti istaknut jasno i odredjeno tubenizahtjev, ije se obezbjedjenje mjerom trai.

Na to ukazuje lan 276 stav 3 Zakona o parninom postupku i u skladu sa timzahtjevom bie i odredjena stvarna i mjesna nadlenost suda za donoenje odluke o

privremenoj mjeri obezbjedjenja.

Odredjene nejasnoe su se u praksi prvostepenih sudova pojavile upravo u situacijamakad je zahtjev za odredjivanje mjere obezbjedjenja podnesen prije pokretanja parninog

postupka, te nakon pravosnanosti odluke po tubenom zahtjevu.

Prvostepeni sudovi razliito postupaju kod naina formiranja spisa po ovakvimzahtjevima. Ovdje se ne radi o mjesno ili stvarno nenadlenom sudu, nego se radi otome u kojem postupku e biti odluivano o prijedlogu za odredjivanje mjereobezbjedjenja. Neki sudovi ovakve mjere zavode pod oznaku R, odnosno smatraju tovanparninim predmetom, polazei od toga da jo uvijek ne postoji zasnovana parnica ida su stranke u postupku definisane kao predlaga obezbjedjenja i protivnikobezbjedjenja.

Pronaena je situacija kada je Osnovni sud donio u vanparninom postupku podoznakom R1 rjeenje, na prijedlog stranke, kojim odredjuje sudsku mjeruobezbjedjenja, tako to protivniku predlagaa ( koji je upisan kao vlasnik imovine )zabranjuje da otudji ili optereti nekretnine steene u branoj zajednici sa

predlagateljicom do pravosnanog okonanja diobe brane imovine izmedjupredlagateljice i protivnika predlagaa. Zabiljeba ove mjere obezbjedjenja je izvrena uzemljino-knjinom uredu, a predlagateljici naloeno da u roku od 30 dana oddostavljanja rjeenja podnese tubu kod istog suda, kojom e traiti utvrenjesvojinskog dijela i diobu u braku steene imovine, pod prijetnjom ukidanja odredjenemjere obezbjedjenja.

Na ovakvo rjeenje o mjeri obezbjedjenja nije bilo albe, a parnini postupak jepokrenut u skladu sa nalogom suda.

Takodje je primijeeno da se nakon pravosnanosti presuda u izvrnom postupkudonose mjere obezbjedjenja u skladu sa odredbama 268 i 269 ZPP-a, dok neki sudovi

prijedloge za donoenje mjere obezbjedjenja podnesene prije pokretanja parninogpostupka oznaavaju poslovnom oznakom P kao parnini spis.

S tim u vezi, miljenja smo da se o prijedlogu za donoenje sudske mjereobezbjedjenja podnesenom prije podnoenja tube i nakon pravosnanosti odlukeo tubenom zahtjevu moe raspravljati samo u parninom postupku.


15/86

[Naziv modula] 12

Naime, lan 268, koji govori o nadlenosti suda za odluivanje o prijedlogu zaobezbjedjenje, koji je podnesen prije pokretanja parninog postupka, kao i tokom tog

postupka kae da je nadlean sud koji postupa po tubenom zahtjevu.

Nakon pravosnanosti odluke o tubenom zahtjevu, Zakon takodje predvidja da oprijedlogu za obezbjedjenje odluuje sud koji bi bio nadlean za odluivanje otubenom zahtjevu u prvom stepenu.

Zakon koristi termin tubeni zahtjev, koji termin poznaje jedino Zakon o parninompostupku, a koji ini sutinu i cilj parnine tube.

Ako se uzme u obzir da je raniji Zakon predvidjao nadlenost suda ( u slu aju kadpostupak nije pokrenut ) koji bi bio nadlean za odluivanje o prijedlogu za izvrenje, tenije bilo dileme da se radi o nadlenom sudu koji sprovodi izvrenja, smatramo da i uovom sluaju ne bio trebalo da bude dilema, te da kod podnoenja prijedloga zadonoenje mjere obezbjedjenja prije pokretanja parninog postupka ili nakon

pravosnanosti presude o zahtjevu treba da odluuje u parninom postupku sudnadlean za odluivanje o tubenom zahtjevu.

Miljenja smo da u izvrnom postupku vie nije mogue odluivati o mjeramaobezbjedjenja, jer Zakon o izvrnom postupku ne poznaje mjere obezbjedjenja.

Na to ukazuje lan 281 stav 3 ZPP-a, koji kae da izreena mjera obezbjedjenja ostajena snazi najdue do isteka roka od 30 dana po nastupanju uslova za prisilno izvrenje.

Pri tom sudske mjere obezbjedjenja su tako koncipirane da njihovo postojanje ima svrhusamo u relacijama postojanja spora o odredjenom zahtjevu, koji zahtijeva obezbjedjenje,to jeste osnov parnice - parninog postupka, s tom razlikom to priroda spora moe dazahtijeva hitnu reakciju suda radi neodlone zatite interesa, prije no to parnica i

formalno egzistira, a ponekad i nakon pravosnanosti odluke, a prije konanogizvrenja.

Takodje je potrebno biti naroito oprezan kod prijedloga za donoenje mjereobezbjedjenja nakon pravosnanosti odluke o tubenom zahtjevu, jer se moe desiti dase zapravo u takvim sluajevima radi o novom potraivanju- novom tubenom zahtjevu.

U vezi sa nadlenou suda zanimljiv je primjer iz sudske prakse, koji govori o situacijikada je mogue i u vanparninom postupku donijeti mjeru obezbjeenja.

Primjer

Prvostepenom sudu je u vanparninom postupku radi fizike diobe meusuvlasnicima, podnesen prijedlog

da se privremeno urede odnosi izmeu suvlasnika, tako to e se predlagaimaprivremeno odrediti-dati na upravljanje i korienje zajednike nekretnine, sakonkretnim prijedlozima koja e se parcela dodijeliti na upravljanje i korienje svakomod predlagaa, kao i protivniku predlagaa.


16/86

[Naziv modula] 13

Prvostepeni sud je donio rjeenje kojim je odredio privremeno upravljanje ikorienje zajednikih nekretnina stranaka na nain kako su to predloili predlagaiosiguranja.

U rjeenju navodi da je nesporno da su predlagai nasljednici iza umrlog oca, nazajednikoj imovini sa dijelovima od i da imaju pravo na upravljanje i koritenjezajednike imovine sa ovim dijelom, pa kako ovaj postupak diobe relativno dugo traje,a protivnik predlagaa bez osnova koristi cjelokupnu zaostavtinu ve dui vremenski

period, to je sud uredio privremeno odnose upravljanja i koritenja zajednikomimovinom, kao u ovom rjeenju, odreujui priblino po imovine svakoj od stranaka.

Po albi protivnika predlagaa, ovo prvostepeno rjeenje je Vii sud potvrdio.

U obrazloenju navode da je prvostepeni sud pravilno primijenio materijalno pravo,kada je u skladu sa lanom 146 stav 2 Zakona o nasleivanju odredio svakomnasljedniku ( vanparninim strankama ) dio nasljedstva koji e privremeno koristiti ikojim e upravljati do konane diobe, te istovremeno pravilno primijenio i procesno

pravo, odnosno odredbu lana 158 stav 3 Zakona o vanparninom postupku, Tomodredbom je propisano, da sud moe do donoenja odluke nadlenog organa ( u ovomsluaju do okonanja postupka fizike diobe nekretnina ) privremeno urediti odnosezainteresovanih osoba u pogledu upravljanja i korienja zajednikim stvarima, kada tookolnosti sluaja zahtijevaju, a naroito da bi se sprijeila teta, samovlae ili oitanepravda za pojedine zainteresovane osobe.

Ne treba zanemariti injenicu da protivnik predlagaa od 2001.g sam koristi predmetnenekretnine, sa istih ubire plodove i tako ostvaruje zaradu, a zajedno sa ostalimvanparninim strankama proglaen je za zakonskog nasljednika sa dijelom od .

Prema odredbi lana 269 stav 1 ZPP-a do odreivanja mjere osiguranja moe doi akopredlaga osiguranja uini vjerovatnim postojanje potraivanja ili prava i ako postojiopasnost da bi bez takve mjere, protivnik osiguranja mogao sprijeiti ili znatno oteatiostvarenje potraivanja ili na drugi nain tetno uticati na prava predlagaaosiguranja.

U konkretnom sluaju predlagai osiguranja su uinili vjerovatnim postojanje svogpotraivanja, odnosno prava, time to su nasledjivanjem postali suvlasnici predmetnihnekretnina. Osim toga, ispunjen je i drugi uslov za izdavanje predloene mjereosiguranja, jer predmetne nekretnine iskljuivo koristi protivnik osiguranja i to od2001.g, to po miljenju suda tetno utie na prava predlagaa osiguranja u tom smisluto ne ostvaruju odgovarajue prihode usljed nekorienja predmetnih nekretnina.

Zakljuak:

Dakle, ovaj primjer govori o mogunosti donoenja mjere obzebjeenja i uvanparninom postupku, to nije niuemu protivno svim ranijim zakljucima.


17/86

[Naziv modula] 14

Naime, sud je u vanparninom postupku nadlean da izvri fiziku diobu nekretnina (nadlean za ovaj zahtjev upravo u vanparninom postupku ), te je uz to Zakonom ovanparninom postupku i predviena mogunost privremenog ureivanja odnosazainteresovanih strana u pogledu upravljanja i koritenja zajednikim stvarima, kada to

okolnosti sluaja zahtijevaju, a naroito da bi se sprijeila teta, samovlae ili oitanepravda za pojedine zainteresovane osobe.

Uz to, u konkretnom sluaju su ispunjeni i svi uslovi iz lana 269 stav 1 ZPP-a.

To znai da u konkretnom sluaju imamo odluku o mjeri obezbjeenja nadlenogsuda, u cilju obezbjeenja vjerovatno osnovanog prijedloga ( zahtjeva ) za koji jenadlean, te zakonski propis predvia takvu mogunost.

1. 4. Razgranienje nadlenosti izmeu prvostepenog i drugostepenog suda

U vezi sa nadlenou suda u praksi se pojavila situacije da drugostepeni sud, koristeise lanom 268 ZPP-a, dostavljanjem spisa prvostepenom sudu u kojem postoji prijedlogza odreivanje mjere obezbjeenja o kojem nije odlueno , prenosi svoju nadlenost zaodluivanje o mjeri obezbjedjenja.

Naime, kod razgranienja nadlenosti izmeu prvostepenog i drugostepenog suda (neposredno Vieg suda ) l. 268 ZPP-a predvidja da je tokom postupka za odluivanje o

prijedlogu za obezbjedjenje nadlean sud koji postupa po tubenom zahtjevu u prvomstepenu, a neposredno Vii sud, kad je prijedlog za njeno donoenje podnesennakon dostave predmeta tom sudu, radi odluivanja o pravnom lijeku.

U praksi se desilo da je prijedlog za odredjivanje mjere obezbjedjenja podnesen nakondostavljanja spisa neposredno Viem sudu, da je Vii sud donio odluku po albi napresudu i predmet vratio prvostepenom sudu na ponovno raspravljanje zajedno saprijedlogom za odredjivanje mjere obezbjedjenja o kojem nije odluio.

Ovakve situacije nisu prihvatljive I na mala vrata otvaraju mogunosti prenoenjanadlenosti, protivno lanu 268 ZPP-a..

Njegovim dosljednim tumaenjem proizilazi da je neposredno Vii sud nadleanda odlui o prijedlogu za odredjivanje mjere obezbjedjenja, nakon to je spis,odnosno predmet dostavljen Viem sudu.

Drugostepeni sud mora odluiti o prijedlogu za mjeru obezbjeenja, stavljenom nakondatuma dostavljanja spisa tom sudu, a koji je primljen-dostavljen drugostepenom sududok se spis nalazi kod njega.


18/86

[Naziv modula] 15

2. USLOVI ZA ODREDJIVANJE SUDSKE MJERE OBEZBJEENJA

lan 269 Zakona o parninom postupku sadri osnovne uslove za odredjivanje sudskemjere obezbjedjenja.

Ovi uslovi uglavnom odgovaraju istim uslovima za odredjivanje ranijih privremenih iprethodnih mjera predvienih u Zakonima o izvrnom postupku.

Novina je to, to je odredjeno u kom se sluaju predlagatelj obezbjeenja oslobadja odobaveze davanja jemstva, te to su od obaveze davanja jemstva oslobodjeni izuzetiBosna i Hercegovina, njeni Entiteti, Distrkt Brko, Kantoni, optine (i grad).

2.1. Obavezni kumulativni uslovi

Stav 1 lana 269 predvidja jasno da je za odredjivanje mjere obezbjedjenja potrebno dase ispune dva uslova, a to je

1. da predlagatelji obezbjedjenja uini vjerovatnim postojanje potraivanja iliprava

2. da postoji opasnost da bi bez takve mjere protivnik osiguranja mogao sprijeitiili znatno oteati ostvarivanje potraivanja, posebno time to e svojuimovinu otudjiti, prikriti, opteretiti ili na drugi nain njome raspolagati, odnosno

promijeniti postojee stanje stvari ili na neki drugi nain tetno uticati naprava predlagaa obezbjedjenja.

Kao i u ranijim propisima ne postoje nikakve dileme da se oba ova uslova morajukumulativno ispuniti da bi sud mogao usvojiti, odnosno odrediti predloenu mjeruobezbjedjenja.

Faktiko je pitanje koje se tumai vrlo iroko i preputeno je na ocjenu sudije,kada su u konkretnom sluaju ispunjeni ovi uslovi.

2.1.1. Kako provjeriti kad je potraivanje predlagatelja obezbjedjenja vjerovatno?

To dokazuje predlagatelj obezbjedjenja i na raspolaganju mu stoje sva dokazna sredstvakoja predvidja Zakon o parninom postupku. ( l. 123 do 173 )

Poto je, u pravilu, odluivanje o ovakvom prijedlogu hitno, jasno je da se morajukoristiti dokazi koji se mogu brzo i lako izvesti. Najee su to materijlni dokazi, Na

primjer, ukoliko se radi o zahtjevu za predaju nekretnina ili stvari, to bi bile razliitevrste ugovora, izvoda iz javnih registara i sl.. Ovakve dokaze je, u pravilu, najeemogue priloiti ve u vrijeme podnoenja prijedloga. Medjutim, ponekad je mogue


19/86

[Naziv modula] 16

takodje izvesti brzo i lako neki drugi dokaz kao npr. sasluanje svjedoka ije prisustvozainteresovana stranka moe brzo i lako obezbjediti ili uvidjaj.

U svakom sluaju tuilac, ve uz prijedlog za obezbjedjenje mora ponuditi dovoljnodokaza na osnovu kojih e sud zakljuiti da je vjerovatnije tubeni zahtjev osnovan,nego suprotno. To bi bio minimum standarda.

U praksi, najee postupajui sud nema veih problema kod provjere vjerovatnostitubenog zahtjeva.

Prema iskustvima, vei problemi stoje kod odgovora na pitanje

2.1.2. Kako utvrditi postojanje opasnosti da bi bez predloene mjere osiguranjaprotivnik obezbjedjenja mogao sprijeiti ili znatno oteati ostvarivanje potraivanjaposebno time to e svoju imovinu otudjiti, prikriti, optretiti ili na drugi nain njomraspolagati, odnosno promijeniti postojee stanje stvari ili na neki drugi nain tetnouticati na prava predlagaa obezbjedjenja?

U vezi sa ovim uslovima u praksi se takodje pojavljuje kao est problem ocjenjivanjesvrsishodnosti predloene mjere obezbjedjenja u vezi sa postavljenim tubenimzahtjevom. esto se zaboravlja da je cilj mjere obezbjedjenja potraivanja ili prava, teda se mjera obezbjedjenja mora konstantno posmatrati u vezi sa postavljenim tubenimzahtjevom i nalaziti ova funkcionalna veza izmedju tubenog zahtjeva i mjereobezbjedjenja. Iako se ini da su ispunjena oba kumulativna uslova iz lana 269 stav 1ZPP-a, mora se traiti odgovor na pitanje

Da li takva mjera obezbjedjenja zbilja osigurava-obezbjedjuje postavljeni tubenizahtjev?

Odnosno, s tim u vezi odgovore na pitanja

Da li e se bez predloene mjere sprijeiti ili znatno oteeti potraivanje iz tubenogzahtjeva?

Da li e protivnik imovinu otuiti, prikriti ili na drugi nain njom raspolagati ilipromijeniti postojee stanje?

Da li e na drugi nain tetno uticati na prava prdlagaa obezbjeenja?

Odgovori na ova pitanja dae odgovor na prvo postavljeno pitanje-osigurava likonkretna mjera konkretni tubeni zahtjev. Pri tom pravac razmiljanja mora biti uvijekna ovoj relaciji mjera obezbjeenja-tubeni zahtjev

Kad se govori o opasnosti iz take 2 stav 1 lana 269 ZPP-a, opte je miljenje da ovaopasnost mora biti subjektivna i da mora poticati od protivnika obezbjedjenja, bilo


20/86

[Naziv modula] 17

da se ona sastoji u aktivnom djelovanju ili proputanju djelovanja koje bi dovelo dosprjeavanja ili oteavanja izvrenja potraivanja.

Tako komentarie Vrhovni privredni sud Sl-1296/63 objavljen u Komentaru ZPP-a,FBiH- Mihajlo Dika i Jozo izmi

Za izdavanje mjere osiguranja nije dovoljno da se samo uini vjerovatno opasnost, vei da protivnik osiguranja svojim radnjama ili propustima oteava naplatu predlagateljaosiguranja ( subjektivna opasnost ).

Slian je komentar Privrednog suda Hrvatske P-1546/91 od 14.03.1991.g.

Okolnost da je protivnik osiguranja prezaduen ili trajnije nelikvidan, nije dovoljna

okolnost za odredjivanje ove mjere osiguranja, jer nedostaju aktivnosti protivnikaosiguranja usmjeren na to da sprijei ili otea naplatu trabine.

Uz ocjenu ova dva kumulativna uslova, svakako sud uvijek mora imati u vidu odnosizmedju postavljenog tubenog zahtjeva i predloene mjere obezbjedjenja i stalno

provjeravati odgovor na pitanje da li predloena mjera obezbjedjenja ili mjeraobezbjedjenja zbilja obezbjedjuju postavljeni tubeni zahtjev, o emu je ranije bilo

pomena.

Treba imati u vidu da odredjeni tubeni zahtjevi ne mogu biti obezbijedjeni mjeromobezbjedjenja.

Tako zauzima stav PSH, P-74/92 od 04.02.1992.g.:

Stoga kad se radi o tubenom zahtjevu kojim se trai samo utvrdjenje postojanjakakvog prava ili pravnog odnosa dakle deklaratorni tubeni zahtjev, onda ne postoji

potraivanje koje bi se moglo osigurati privremenom mjerom.

Mjere obezbjedjenja se ne mogu odrediti najee ni povodom konstitutivnih tubenihzahtjeva, osim u izuzetnim sluajevima.

Interesantne su takodje situacije obezbjedjenja kod alternativno postavljenog tubenogzahtjeva i to u situacijama kada tuenom pripada pravo izbora ispunjenja obaveze izalternativnih zahtjeva.

U takvom sluaju tuilac ne bi mogao mjerom obezbjedjenja izdejstvovatiobezbjedjenje jednog od tih zahtjeva, ak i ako su ispunjeni uslovi za to, ako serealizacija drugog ne dovodi u pitanje.

Tako komentarie Vrhovni sud SR Crne gore P- 299/84


21/86

[Naziv modula] 18

Kada tuenom pripada pravo izbora kod alternativnih zahtjeva, tuilac ne moeprivremenom mjerom izdejstvovati obezbjedjenje jednog od tih zahtjeva, a realizacijadrugog se ne dovodi u pitanje.

Sline situacije i zakljuci mogli su se pronai i u aktuelnoj sudskoj praksi

Primjer 1.

Prvostepenom sudu podnesena je tuba tuitelja B protiv tuenog J.

Tubom trai da sud donese presudu

kojom se ponitava predugovor o kupovini stana, zakljuen izmedju tuitelja i tuenog,ovjeren kod suda.

U tubi navodi da su razlozi prevarno unoenje odreenih uslova u predugovor o kojimase stranke nisu usaglasile.

Uz tubu stavlja prijedlog da sud dozvoli odredi mjeru obezbjedjenja kojom setuenom zabranjuje da otudji, optereti ili na drugi nain raspolae imovinom koja je

predmet predugovora iz tubenog zahtjeva, odnosno predmetnim stanom koji u posjedudri tuitelj.

Iz priloenih i dijelom izvedenih dokaza, sud je doao do zakljuka da je tubeni zahtjev

vjerovatno osnovan.Medjutim, sud odbija prijedlog da odredi sudsku mjeru obezbjedjenja.

U obrazloenju navodi da nisu ispunjeni uslovi iz lana 269 u vezi sa lanom 273ZPP-a. lan 269 stav 1 ZPP-a predvidja ispunjenje kumulativnih uslova, pod kojimasud moe odrediti mjeru obezbjedjenja, a to je da predlaga ( u ovom sluaju tuitelj )uini vjerovatnim postojanje potraivanja ili prava i da postoji opasnost da bi bez takvemjere protivnik obezbjedjenja (u ovom sluaju tueni ) mogao sprijeiti ili znatnooteati ostvarenje potraivanja. Pod pretpostavkom da je ispunjen prvi uslov, te da jetuiteljevo pravo vjerovatno, nije ispunjen drugi uslov. Postojanje opasnosti da e tuenisprijeiti ili znatno oteati ostvarenje potraivanja, mora se posmatrati u funkciji

postavljenog tubenog zahtjeva, te odgovoriti na pitanje da li predloena mjeraobezbjedjenja zbilja obezbjedjuje potraivanje iz tubenog zahtjeva i da li tuenikovoponaanje bez takve mjere moe sprijeiti ili znatno oteati ostvarenje togpotraivanja.U konkretnoj situaciji ne postoji funkcionalna veza izmedju postavljenogtubenog zahtjeva i predloene mjere obezbjedjenja. Ova mjera ne koristi obezbjedjenju

postavljenog tubenog zahtjeva, kojim se trai ponitenje predugovora i nita vie. Toznai da usvajanjem tubenog zahtjeva u krajnjem ishodu takve odluke, tuitelj vienema nikakvih prava na stranu koja je predmet predugovora iz tubenog zahtjeva, pastoga zabrana otudjenja te imovine ne obezbjedjuje tuiteljevo potraivanje i nemasmisla u konkretnoj pravnoj stvari, niti iz toga proizilazi da e tueni zbogneodredjivanja ovakve privremene mjere sprijeiti ili znatno oteati ostvarenje

potraivanja.


22/86

[Naziv modula] 19

Zakljuak je :

Miljenja smo da je sud u osnovi donio ispravnu odluku povodom predloene mjere

obezbjedjenja, a primjer takoe potvruje ranije pravilo da mjere obezbjeenja nisuprihvatljive kod deklaratornih tubenih zahtjeva.

Primjer 2.

Prvostepenom sudu podnesena je tuba vie tuitelja, protiv vie tuenih. Svi su fizikalica.

Tubom tuitelji trae da sud utvrdi,

da su nekretnine (poblie oznaene prema ktastarskim i grutnovnim podacima utubenom zahtjevu) zajednika imovina prednika tuenih i njegove umrle supruge a

prednice tuitelja, te da je udio prednice tuitelja u sticanju ove imovine , to su tueniduni priznati i trpjeti da se ovaj udio izdvoji iz ostavinske mase njihovog umrlog

prednika i po zakonu urui njenim zakonskim nasljednicima.

U tubi navode, uz dokaze, da su nekretnine koje su predmet ovog spora, na osnovupravosnanog rjeenja o preuzimanju neizgradjenog gradjevinskog zemljita, izuzete ida kod Osnovnog suda tee vanparnini postupak oko odredjivanja novane naknade zaovo izuzeto neizgradjeno gradjevinsko zemljte. Predlaga u tom vanparninom

postupku je prednik tuenih, a vanparnini postupak je prekinut i na parnicu upuenjedan od tutielja, kao umjea, radi dokazivanja da je izuzeto gradjevinsko zemljite,

brana tekovina prednice tuitelja i prednika tuenog, kao i utvrdjivanje njihovih udjelau toj imovini. To je i predmet tubenog zahtjeva.

Pored toga, tuitelji stavljaju prijedlog da se odredi sudska mjera obezbjedjenja ukojem kao protivnika predlagaa naznaavaju firmu u-ma-plast, te predlau mjeruobezbjedjenja kojom se zabranjuje firmi u-ma-plast da obavlja bilo kakvegradjevinske radove na parcelama koje su predmet tubenog zahtjeva do okonanja

parnice. Obrazlae da je Optina nezakonito raspolagala predmetnim nekretninama ukorist firme u-ma-plast, a koja je sada zapoela izvoditi odredjene gradjevinskeradove.

Sud je odbio prijedlog tuitelja za usvajanje ovakve mjere obezbjeenja..

U obrazloenju je naveo da se iz prijedloga tuitelja i stanja spisa ne moe uoptezakljuiti kakav bi to bio tubeni zahtjev koji tuitelji imaju prema firmi u-ma-plast,koja se ni u jednom od postupaka ne pojavljuje kao stranka, niti su uinili vjerovantimosnovanost i postojanje takvog zahtjeva, ni na koji nain bi firma u-ma-plast kao

protivnik obezbjedjenja svojim postupanjem osujetila potraivanje tuitelja. Predloenamjera obezbjedjenja ne obezbjedjuje, niti ima vezu sa postavljenim tubenimzahtjevom.


23/86

[Naziv modula] 20

Zakljuak je:

Miljenja smo da je odluka suda u osnovi ispravna, a ovaj primjer potvruje i da se

deklaratorni tubeni zahtjevi u pravilu ne mogu obezbjeivati mjerama obezbjeenja.

Primjer 3.

Prvostepenom sudu je Optina podnijela tubu ( uz uee umjeaa, fizikog lica,trenutnog korisnika stana ), protiv drugog fizikog lica kao nosioca stanarskog prava.

Tubom trai da se utvrdi

da je tuenom prestalo stanarsko pravo na osnovu sporazuma izmedju tuioca i tuenog

29.06.1992.g., te alternativno da sud utvrdi da je tuenom prestalo stanarsko pravo napredmetnom stanu u skladu sa lanom 1. stav 2. Zakona o izmjenama i dopunamaZakona o prestanku primjene Zakona o korienju naputene imovine.

U toku postupka, s obzirom da je paralelno tekao i upravni postupak, radi povrata stanau posjed tuenom, koji je bio u fazi izvrenja, tuitelj i umjea na strani tuitelja

predloili su

da sud odredi sudsku mjeru obezbjedjenja, tako to e obustaviti izvrenje rjeenjaMinistarstva za izbjegla i raseljena lica dozvoljenog zakljukom istog organa ododredjenog datuma, sve do pravosnanog okonanja ovog spora.

Sud je ovaj prijedlog za odredjivanje sudske mjere obezbjedjenja odbio.

U obrazloenju navodi da je iz svih priloenih materijalnih dokaza vjerovatnaosnovanost tuiteljevog tubenog zahtjeva, da je tuenom prestalo stanarsko pravo na

predmetnom stanu i to u skladu sa alternativnim tubenim zahtjevom. Medjutim, lan269 predvidja kumulativni uslov, a to je da postoji opasnost da je bez takve mjereobezbjedjenja protivnik obezbjedjenja (u ovom sluaju tueni) mogao sprijeiti iliznatno oteati ostvarenje potraivanja ili na neki drugi nain, tetno uticati na prava

predlagaa ( u ovom sluaju tuitelja i umjeaa ). Ovaj uslov nije ispunjen. Na stranituitelja ovi razlozi svakako ne stoje i predloena mjera obezbjedjenja svakako ne moeobezbjediti postavljeni deklaratorni tubeni zahtjev. Prijedlog oigledno treba da titi

interese umjeaa i njegove porodice, s obzirom na argumente predlagaa. Tvrdi se dabi izvrenjem deloacije, porodica umjeaa koju ine supruga i dvoje maloljetne djecebila dovedena u teku situaciju. Kao izbjegla i raseljena lica nali bi se na ulici, to bidovelo do neotklonivih tetnih posljedica po imovinu i zdravlje ove porodice. Sud nesmatra da bi porodica umjeaa zbog neusvajanja ove sudske mjere obezbjedjenja biladovedena u izuzetno teku situaciju ili dovelo do neotklonjivo tekih posljedica.Imovinske prilike ove porodice, s obzirom da je umjea zaposlen, nisu loije od

prosjenih prilika, niti tako loe da eventualno ne moe obezbijediti smjetaj za svojuporodicu. Drugi uvjerljivi navodi i dokazi koji bi govorili o neotklonjivim tetnimposljedicama od umjeaa nisu ponudjeni. Osim toga ova mjera obezbjedjenja neobezbjeuje tubeni zahtjev, jer nije u njegovoj funkciji, pa nema zakonskih uslova da

bude odredjena.


24/86

[Naziv modula] 21

Zakljuak je:

Ovakav zakljuak sudova u vezi sa ranijim izlaganjima, smatramo ispravnim.

Primjer 4.

Prvostepenom sudu podnesena je tuba, radi smetanja posjeda.

Tubenim zahtjevom tuilac je zatraio da sud utvrdi

da je tuena zasmetala tuitelja u mirnom i faktikom pravu korienja vode, tako to jeodredjenog dana onemoguila ienje bazena i popravku kvara, na ovom bazenu izvoru vodovoda, koje se nalazi na njivi tuene, to je dovelo do potpunog nestanka

vode u tuiteljevom domainstvu, te da se tuenoj naloi da uspostavi predjanje stanjena takav nain to e omoguiti tuiocima nesmetan pristup predmetnom bazenu

(izvoru) radi ienja i otklanjanja kvara, te tako omoguiti ponovno korienje vode,kao i da joj se naloi da se ubudue kloni smetanja tuitelja na isti ili slian nain umirnom i faktikom posjedu korienja vode, pod prijetnjom mjera izvrenja.

Tokom postupka tuitelj je zatraio da sud odredi sudsku mjeru obezbjedjenja, takoto e naloiti tuenoj da odmah uspostavi predjanje stanje kao u tubenom zahtjevu ucilju nesmetanog korienja vode.

Sud je odbio prijedlog tuitelja kao neosnovan.

U obrazloenju navodi da se iz izvedenih dokaza moe zakljuiti da je tubeni zahtjev

tuitelja vjerovatno osnovan, ali sud nije utvrdio da postoji opasnost da bi bez takvemjere obezbjedjenja protivnik obezbjedjenja ( tuena ) mogla sprijeiti ili znatno oteatiostvarenje potraivanja ili na neki drugi nain tetno uticati na prava predlagaa.

Ovo stoga to je utvrdjeno da tuitelji u domainstvima imaju bunare koje mogukoristiti kao tehniku vodu, a pitkom vodom se snadbijevaju donoenjem vode sa drugihizvora. To ne predstavlja tako teku i tetnu situaciju za tuitelja koja bi se moralaotkloniti i prije pravosnanosti odluke. Takodje predloena mjera obezbjedjenja biznaila da se u cjelosti izvrava zahtjev tuitelja koji proizilazi iz postavljenog tubenogzahtjeva, kao njegov konaan cilj, a to nije dozvoljeno u smislu lana 272 stav 3 ZPP-a.

Zakljuak je da je stav suda ispravan.

Primjer 5.

Tuilac je podnio tubu Prvostepenom sudu

Trai da sud utvrdi

da je nitav Ugovor o zamjeni nekretnina, zakljuen odreenog datuma izmedju tuiteljai tuenog, to je tuena duna priznati i trpjeti da se na osnovu presude kao podobneisprave tuitelj uknjii kao vlasnik i korisnik na predmetnim nekretninama u zemljinim

knjigama sa dijelom 1/1, ime e se uspostaviti u Zemljino-knjinom uredu stanje prije


25/86

[Naziv modula] 22

zakljuenja predmetnog ugovora o zamjeni. Ne trai predaju u posjed nekretnina koje supredmet ugovora o zamjeni.

Tokom postupka je predloio mjeru obezbjedjenja, kojom je zatraio da se tuenomzabrani optereenje ili raspolaganje predmetnom imovinom i izvri zabiljeba uzemljino-knjinom uredu, kao i zabrana daljeg zapoetog ruenja predmetnog objekta,

pokrivanje tog stambenog objekta i njegovo vraanje u prvobitno stanje, uslovno zastanovanje.

Ovo stoga jer je u medjuvremenu zapoeto ruenje predmetnog stambenog objekta, poodobrenju tuene radi izgradnje novog objekta. tako da objekat vie nije uslovan zastanovanje

Sud je udovoljio tubenom zahtjevu i djelimino udovoljio prijedlogu za usvajanjesudske mjere obezbjedjenja, tako to je tuenoj zabranio optereenje ili raspolaganje

predmetnom imovinom uz zabiljebu u zemljino-knjinom uredu, dok je preostali dioprijedloga odbio ( zabrana ruenja, pokrivanje objekta radi dovoenja u stanje uslovnoza stanovanje )

U obrazloenju navodi razloge zbog kojih smatra da pored vjerovatnosti osnovanostipotraivanja postoji subjektivna opasnost da e tuena nekrentine otudjiti, jer je ve biou toku dogovor vezan za zakljuenje ugovora o raspolaganju imovinom u korist treeglica. Medjutim, nije prihvatio mjeru obezbjedjenja u preostalom dijelu, jer smatra da neispunjava sve uslove iz lana 269 ZPP-a. Navodi da tubeni zahtjev tuitelja za sud

predstavlja okvir ispitivanja radi zatite tuiteljevog prava, te tako dolazi do zakljukada ne postoji opasnost da e bez ovog dijela predloene mjere obezbjedjenja tuenaosujetiti ili znatno oteati tuiteljevo potraivanje. Tuiteljevo potraivanje u ovomsluaju jeste ponitenje predmetnog ugovora i uspostava ranijeg zemljino-knjinog

stanja ali nema zahtjeva za predaju u posjed nekretnina. Ovako postavljeni tubenizahtjev e biti dovoljno osiguran ve djelimino usvojenom mjerom obezbjedjenja.Predloena mjera obezbjedjenja u ovom odbijajuem dijelu bi imala svoje opravdanje ismisao kod drugaije postavljenog tubenog zahtjeva.

Zakljuak je:

Ova odluka suda je u osnovi ispravna.

Primjer 6.

Tuiteljica je podnijela Prvostepenom sudu tubu protiv Republike Srpske, zajedno sasa prijedlogom za odredjivanje sudske mjere obezbjedjenja.

Zatraila je da sud donese presudu kojom e naloiti tuenoj da joj preda nakorienje po strukturi dvosoban stan na odreenoj lokaciji grada ( odrediv ali ne i

potpuno odreen ) ) ili da joj isplati 56.000,00 KM.

Navodi da je kao radnik tuene u radnom odnosu na neodredjeno vrijeme 23.01.1998.g.dobila na korienje kadrovski stan ( potpuno odreen ) u koji se uselila i zakljuilaugovor o korienju iste godine i tako stekla stanarsko pravo. Predmetni stan je tuenakupila od jedne firme iz istog grada i na osnovu ugovora se uknjiila kao vlasniik.


26/86


27/86


28/86

[Naziv modula] 25

zakona o izvrnom postupku, da jemstvo za tetu koja bi protivniku obezbjedjenjamogla nastati odredjivanjem i sprovodjenjem mjere obezbjedjenja.

Ako predlaga ne da jemstvo u odredjenom roku, sud e odbiti prijedlog zaodredjivanje mjere obezbjedjenja.

Na njegov zahtjev sud moe osloboditi predlagaa obezbjedjenja od obavezedavanja jemstva, ako sud utvrdi da on nije u finansijskoj mogunosti da jemstvo d.

2.2.2. Razliita tumaenja

U sudskoj praksi nakon donenja novog Zakona o parninom postupku, pojavile su sedileme o jemstvu kao uslov za odredjivanje mjere obezbjedjenja i sudska praksa jerazliita.

Kako postupaju sudovi?

Neki sudovi odredjivanje jemstva ne smatraju obaveznim, kumulativno odreenimuslovom za odredjivanje mjere obezbjedjenja i odluuju o mjerama u skladu sa l. 269stav 1, bez osvrta na jemstvo, dok neki sudovi odreuju jemstvo. Najvei broj je onihkoji su u nedoumici pa jemstvo i odreuju i ne odreuju, prema konkretnim situacijama.

U svakom sluaju iskustva sa jemstvom u mjerama obezbjeenja nisu velika.

U sutini stavovi su podijeljeni izmedju onih koji smatraju da stav 2lana 269 ZPP-a,nije obavezan uslov za odredjivanje mjere obezbjedjenja i da ne mora biti kumulativno

ispunjen sa ostalim uslovima iz stava 1 i onih koji smatraju jemstvo obaveznimkumulativnim uslovom koji se mora ispuniti da bi se mjera odredila.

Prvi, u glavnom, smatraju da stav 2 ovog lana zapravo samostalno egzistira i njegovaprimjena, odnosno davanje jemstva dolazi u obzir, tek ukoliko predlaga obezbjedjenjanije u situaciji da dokae vjerovatnost postojanja potraivanja i opasnost da bi bez takvemjere protivnik obezbjedjenja mogao sprijeiti ili oteati ostvarivanje potraivanja.

U tom sluaju on je duan dati jemstvo za tetu koja bi protivniku obezbjedjenja mogla

nastati odredjivanjem i provodjenjem mjere obezbjedjenja.

Drugi smatraju da je Zakon prilino jasan jer kae da sud u svakom sluaju, ukolikonije drugaije zakonom odredjeno, treba odrediti uplatu jemstva prije odredjivanjamjere obezbjedjenja, te da nije mogue odrediti mjeru obezbjedjenja bez odredjenog iuplaenog jemstva u skladu sa zakonom.To je obavezni trei uslov , bez ijeg ispunjenjanema ni mjere obezbjeenja, a izuzetak moe samo biti odreen zakonom ( ukolikozakonom nije nije drugaije odreeno ). Za sada nema primjera zakonskih izuzetaka.


29/86

[Naziv modula] 26

Postoji i tree miljenje koje kumulativnost sva tri uslova ( vjerovatnost-opasnost-jemstvo ) prihvata samo u situacijama kada postoji vjerovatnost nanoenja tetepredloenom mjerom protivniku obezbjeenja i kad se na nju ukae. U protivnomjemstvo nije obavezam kumulativan uslov za odreivanje mjere obezbjeenja.

Veinski stav u praksi jo ne postoji, niti je o ovom pitanju neki od Vrhovnih sudovaentiteta zauzeo zvamian stav, pa e o tome sigurno biti jo rasprava i miljenja.

Dotle, smo skloni treem miljenju da se jemstvo iz stava 2 lana 269 ipak ne bimoglo smatrati kumulativnim uslovom za odredjivanje mjere obezbjedjenja usvakom sluaju.

To prije svega ne proizilazi iz zakonskog teksta.

Zakon je jasno izdvojio stan 1 i odredio da se mjera obezbjeenja moe odrediti ako suispunjena dva kumulativna uslova, odreena takama i povezana veznikom i

Da je od jednake vanosti obaveza davanja jemstva kao uslov za odredjivanje mjereobezbjedjenja, onda bi jemstvo takodje trebalo biti naznaeno pod takom 3 stava 1lana 269. Medjutim, ono je odvojeno u poseban stav.

Miljenja smo da sutina ovog stava i davanje jemstva kao uslova za odredjivanjesudskih mjera obezbjedjenja jeste obezebjedjenje od tete koja bi mogla nastatiodreivanjem i provoenjem mjere obezbjedjenja. Iz prakse proizilazi da u svakomsluaju ne mora biti tete koja bi bila prouzrokovana mjerom obezbjedjenja ili ona barnije evidentna, a niti jedna od stranaka ne ukazuje na postojanje tete.To opet dovodi do

zakljuka da tete najvjerovatnije nema ili je bagatelna.Onda se postavljaju pitanja kako bi sud, zbog ega i na iji zahtjev u svakom sluajutrebao odrediti jemstvo prije donoenja odluke o mjeri obezbjedjenja?

Primjera radi u predmetima radi smetanja posjeda ili utvrivanja slunosti esto sezatrai sudska mjera obezbjedjenja, prolaska putem u kraem vremenskom periodu, radiskidanja usjeva ili obavljanja drugih poljoprivrednih radova na parceli.

Ovakve mjere su esto opravdane i u smislu lana 269, a prolazak postojeim uredjenimputem protivnika predlagaa koji i slui za prolaz protivnika predlagaa u najee vrlokratkom vremenskom periodu sasvim sigurno ne prouzrokuje nikakvu tetu, a na to nistranke ne ukazuju.

Takodje sudska mjera obezbjedjenja zabranom otudjenja nekretnina i zabiljebe uzemljinoj knjizi najee ne prouzrokuje nikakvu tetu, pa je i protivnik predlagaanajee prihvati bez prigovora.

Postavlja se pitanje da li je u takvim situacijama neophodno uopte odrediti jemstvo ikako odrediti njegovu visinu?

Stoga ve postojee praktine situacije ukazuju na to da primjena stava 2 lana 269 nijeuvijek neophodna.

Miljenja smo da primjena ove zakonske odredbe dolazi u obzir samo onda kadaprotivnik obezbjedjenja navede, protivei se mjeri obezbjedjenja da bi takvom mjerompretrpio tetu, konkretizujui u emu se ta teta ogleda.


30/86

[Naziv modula] 27

Tek onda, ukoliko to sud smatra opravdanim, naredit e u odredjednom roku uplatujemstva, kao uslov za odreivanje mjere obezbjedjenja.

Iz navedenog priozilazi da odredjivanje jemstva dolazi u obzir samo onda kada jevjerovatno da bi odredjivanjem mjere obezbjedjenja protivniku obezbjedjenjamogla nastati teta i da jemstvo kao uslov za odredjivanje mjere obezbjednja stojisamo u funkciji sa tetom koja bi morala biti vjerovatna i na koju bi moraoukazati protivnik obezbjedjenja. Svakako bi trebala biti data mogunostpredlagatelja obezbjedjenja da se on izjasni, o emu bi konanu odluku donio sud.

U ovoj situaciji, zbog vjerovatne tete za protivnika obezbjeenja, davanje jemstvajeste trei kumulativni uslov koji mora biti ispunjen da se mjera obezbjeenjaodredi.

Dakle, smatramo da je jasno, da se mjera obezbjedjenja svakako ne moe odreditiukoliko nisu ispunjeni osnovni uslovi iz stava 1 lana 269, te da u tom sluaju nema ni

potrebe, ni mogunosti raspravljanja o eventualnom jemstvu.

Tek ukoliko su ispunjeni uslovi za odredjivanje mjere obezbjedjenja iz stava 1 lana269, moe se raspravljati o jemstvu i to upravo zbog tete koju bi protivnikobezbjedjenja mogao imati odredjivanjem i provoenjem takve mjere, te da u takvojfunkcionalnoj vezi stoji stav 1 i 2 lana 269.

Ne smatramo prihvatljivim miljenje da je stav 2 lana 269 potpuno nezavisan od

uslova iz stava 1 istog lana, te da se jemstvo odredjuje samo onda kada predlagaobezbjedjenja nije uino vjerovatnim potraivanje i opasnost sprjeavanja ostvarivanjapotraivanja. Ovo stoga to takvu situaciju predvidja lan 284. Zakona o parninompostupku, koji govori o tome kada se umjesto mjere obezbjedjenja na prijedlogpredlagatelja osiguranja odredjuje jemstvo koje u ovom sluaju zapravo zamjenujemjeru obezbjedjenja. Takva situacija je mogua i po prijedlogu protivnikaobezbjedjenja. Dakle, lan 284 predvidja ili mjeru obezbjedjenja ili jemstvo umjestomjere obezbjedjenja.

Da bi jemstvo trebalo posmatrati u funkciji zatite od eventualne tete miljenja smo da

na to ukazuje i lan 270 Zakona o parninom postupku koji kae da se jemstvo iz lana269 ovog zakona vraa u roku od 8 dana, od dana prestanka vaenja mjeraobezbjedjenja, a ukoliko u medjuvremenu protivnik obezbjedjenja podnese tubu zanaknadu tete, nadleni sud za postupanje u tom predmetu, odluie o vaenjuodredjenog jemstva.

Oekujemo da e dalja sudska praksa iskristalisati jasnije stavove vezane za jemstvo izlana 269.


31/86

[Naziv modula] 28

2.2.3. Kako postupiti ako se odreuje jemstvo?

Sudije u postupku takodje imaju dileme u tom smislu da li se kod sluajeva odredjivanja

jemstva prvo donosi rjeenje kojim se utvrdjuje mjera obezbjedjenja, te odredjuje da ese ona sprovesti ukoliko se od strane predlgaa obezbjedjenja uplati jemstvo ili prvotreba donijeti rjeenje o obavezi uplate jemstva, pa u zavisnosti od postupanja

predlagaa obezbjedjenja odluiti da li se prijedlog za odredjivanje mjere obezbjedjenjaodbija ili usvaja.

Miljenja smo da je u ovom smislu stav 2 lana 269 prilino jasan, to proizilazi izdosljednog jezikog tumaenja.

Naime, ovaj stav kae sud e odrediti mjeru obezbjedjenja samo pod uslovom dapredlagatelj obezbjedjenja u roku koji odredi sud d jemstvo za tetu koja bi protivnikuobezbjedjenja mogla nastati odredjivanjem i provedbom mjere obezbjedjenja.

Dakle, davanje jemstva jeste uslov za odredjivanje mjere obezbjedjenja.

Sud bi trebao, ukoliko se odlui za davanje jemstva, prethodno naloiti predlagauobezbjedjenja davanje jemstva u odredjenom roku i odredjenom iznosu.

Tek ukoliko jemstvo bude uplaeno, sud e odrediti mjeru obezbjedjenja, a ukolikojemstvo ne bude uplaeno, odbiti prijedlog za odredjivanje mjere obezbjedjenja.

Dakle, odluka o mjeri obezbjedjenja slijedi nakon proteka roka za davanje jemstva.Rjeenjem suda bi prethodno, trebalo naloiti predlagau obezbjedjenja da uodredjenom roku da jemstvo u odredjenom iznosu, polaganjem na raun suda, uz

dostavljanje sudu dokaza o tome i uz upozorenje da e sud, ukoliko jemstvo ne budedato u odredjenom roku, odbiti njegov prijedlog za odredjivanje mjere obezbjedjenja.

Po miljenju suda alba na rjeenje sudu, kojim se nalae uplata obezbjeenja, ne bi biladozvoljena, jer se moe smatrati rjeenjem o upravljanju postupkom. Osim toga, nakon

proteka ovog roka slijedi obaveza suda da odlui o mjeri, na koje stranke imajumogunosti izjaviti albu u skladu sa ZPP-om.

2.3. Jemstvo umjesto mjere obezbjeenja

U vezi sa jemstvom je lan 284 ZPP-a

Stav 1 ovog lana predvia

- da predlaga obezbjeenja moe u prijedlogu za obezbjeivanje mjereobezbjeenja ili naknadno izjaviti da se umjesto mjere obezbjeenja zadovoljavadavanjem odreenog jemstva od strane protivnika obezbjeenja.


32/86

[Naziv modula] 29

Ovdje se u sutini radi o ponudi protivniku obezbjeenja da se davanjem odreenogjemstva oslobodi mjere obezbjeenja. Iznos ovog jemstva u svom prijedlogu odreujepredlagatelj obezbjeenja, a mogunost izbora je na protivniku obezbjeenja.

Ako protivnik obezbjeenja prihvati ponudu i da jemstvo u ovom sluaju postojanjemjere obezbjeenja postalo bi bespredmetno, pa bio se u takvom sluaju postupakodreivanja mjere obezbjeenja trebao obustaviti i ukinuti ve provedene radnje.

Dakle, ovaj stav predvia alternativu- mjera obezbjeenja ili jemstvo, a ne i jedno idrugo.

U stavu 2 lana 284 predviena je mogunost

- davanja jemstva umjesto mjere obezbjeenja koje se odreuje na prijedlogprotivnika obezbjeenja ukoliko se s tim prijedlogom usaglasi predlagaobezbjeenja.

U ovom sluaju se radi o ponudi protivnika obezbjeenja da da jemstvo umjestomjere obezbjeenja. Ovdje je uslov da se s tim usaglasi predlaga obezbjeenja. Tektada odluku o tome donosi sud, a pri donoenju odluke trebao bi voditi rauna da li jeovo jemstvo primjereno vrijednosti potraivanja koje se osigurava.

I u ovom sluaju, ako jemstvo bude odreeno, mjera obezbjeenja postaje bespredmetnai postupak s tim u vezi bi trebao biti obustavljen.

I jedna i druga situacija iz lana 284 su drugaije od jemstva koje pominje lan 269 ustavu 2, te se ovdje jasno jemstvo pojavljuje kao alternativa mjeri obezbjeenja podzakonskim pretpostavkama.

3. VRSTE SUDSKIH MJERA OBEZBJEDJENJA

Nakon optih odredaba o nadlenosti suda za odluivanje o sudskim mjeramaobezbjedjenja i uslova za odredjivanje ovih mjera, u Zakonu slijede odredbe koje

govore o vrstama sudskih mjera obezbjedjenja. Te sudske mjere obezbjedjenja sukoncipirane kao mjere obezbjedjenja novanog potraivanja, mjere obezbjedjenjausmjerene na odredjenu stvar ili na dio stvari, te mjere obezbjedjenja usmjerene nadruga prava ili odravanja postojeeg stanja. Uz to, Zakon odredjuje posljedice koje

proizilaze zbog postupanja suprotnog odluci suda u vezi sa mjerama obezbjedjenja irazrjeava neke dileme oko posljedice predbiljebe zalonog prava. Ovo poglavljeobuhvata lanove 271 do 275 Zakona o parninom postupku.


33/86

[Naziv modula] 30

3.1. Mjere obezbjeenja novanih potraivanja

3.1.1. Uvod

Vano je napomenuti da se kod razrade i primjene zakonskih odredaba koje se odnosena lanove 271 pa do 275 Zakona, svakako uvijek moraju imati u vidu ranijeobrazloeni uslovi za usvajanje sudskih mjera obezbjedjenja.

Odredjivanjem vrsta sudskih mjera obezbjedjenja, zapravo dalje se konkretizujeprimjena prethodnih zakonskih odredaba i sada praktino odredjuju konkretne mjerekoje su po svojoj sutini takve da mogu i trebaju obezbijediti potraivanje.

Medjutim, i dalje ostaje preduslov da je uinjeno vjerovatnim postojanje potraivanja i,ako je uinjeno vjerovatnim, opasnost da bi bez takve mjere protivnik osiguranja mogao

sprijeiti ili znatno oteati naplatu potraivanja tako to e svoju imovinu otudjiti,prikriti ili na drugi nain njome raspolagati.

To nas vraa na analizu lana 269 Zakona o parninom postupku.

3.1.2 Vrste mjera obezbjeenja novanog potraivanja

Zakon u lanu 271 taksativno nabraja mjere obezbjedjenja koje se mogu odrediti radiobezbjedjenja novanog potraivanja.

To znai da sud, osim u Zakonu navedenih mjera obezbjedjenja, ne bi mogao odreditidruge mjere obezbjedjenja novanih potraivanja. Pri tom, u smislu lana 275 istog

Zakona, sud moe odrediti radi obezbjedjenja potraivanja vie mjera obezbjedjenja akoje to potrebno, ali svakako u okvirima koje je Zakon propisao i stranka predloila.

Stav 1 lana 271 kao mjeru obezbjedjenja novanog potraivanja predvidja

- zabranu protivniku obezbjedjenja da otudji, sakrije, optereti ili da raspolaeodredjenom imovinom u vrijednosti koja je dovoljna za obezbjedjenje

potraivanja predlagaa obezbjedjenja. Ova zabrana e se zabiljeiti uodgovarajuim javnim registrima.

Ovakve mjere obezbjedjenja su este u sudskoj praksi.

Radi se o situacijama kada tuilac postavlja tubeni zahtjev za isplatu veeg novanogiznosa, te trai radi obezbjedjenja svog novanog potraivanja da sud zabrani tuenomda otudji, optereti ili raspolae odredjenom nepokretnom imovinom u visini vrijednosti

postavljenog tubenog zahtjeva. Ukoliko je tueni upisan kao vlasnik nekretnina uodgovarajuim javnim registrima, uobiajeno se trai i zabiljeba ove zabrane u javnimregistrima.

Ukoliko tueni kao protivnik obezbjedjenja, nije upisan kao vlasnik u javnim registrima,

moe se traiti samo zabrana otudjenja i optereenja nekretnina, ako za to postoje


34/86

[Naziv modula] 31

zakonom predvidjeni uslovi. Ovakve situacije su ve koriene i poznate u praksi svihsudova.

Stav 2 lana 271 predvidja drugu mogunost obezbjedjenja novanog potraivanja- uvanje imovine na koju se odnosi zabrana raspolaganja iz stava 1 lana 271 i

to polaganjem u depozit sudu ako je to mogue ili predajom u posjed treemlicu.

Ovdje se oigledno misli u pravilu na pokretne stvari koje su vee vrijednosti u odnosuna koje je uopte svrsishodno odrediti zabranu raspolaganja.

Kod odredjivanja ovih mjera treba voditi rauna, koje stvari je mogue uvati u sudu, teda bi to uobiajeno trebale biti stvari koje se prema objektivnim uslovima mogu zbilja iuvati u sudu. To bi najee bili razni papiri od vrijednosti, zlatni nakit i sline

pokretne stvari, koje uvanjem u sudskim prostorima ne gube na svojoj vrijednosti.

Takav je komentar odluke Vrhovnog suda RS Gvl.1/00 od 24.03.2000:

u sudski depozit se primaju na uvanje gotov novac, strana sredstva plaanja,vrijednosni papiri i dragocjenosti kao druge stvari, kao npr.umjetnike slike, kolekcijamaraca, sporni rukopisi, ako su pogodne za takav nain uvanja. Za stvari koje usljed

posebnih svojstava ili veliine nisu pogodne za uvanje u sudu (sporne maine po svojojveliini i ostalom oigledno to nisu) odreuje se uvanje depozita, odnosno uvanje

predmeta depozita, kod odgovarajueg fizikog ili pravnog lica sa kojim slubena lica

zakljuuju ugovor o uvanju (ostava ili uskladitenje) na teret povjerioca koji snositrokove uvanja i na njega pada rizik propasti ili oteenja stvari, izuzev ako bi dotoga dolo usljed vie sile

Sljedea ( trea ) mjera obezbjedjenja novanog potraivanja jeste

- zabrana duniku protivnika obezbjedjenja da isplati protivniku obezbjedjenjapotraivanja ili da u preda stvar, kao i zabrana protivniku obezbjedjenja da primistvar, da naplati potraivanje i da njome raspolae.

Praktino to znai, da bi sud mogao zabraniti treem licu, koje je dunik protivnikaobezbjedjenja (tuenog), da tuenom isplati novac koji mu duguje ili da mu predaodredjenu stvar koju mu je duan predati.

Takodje moe da zabrani protivniku obezbjedjenja (tuenom) da od svog dunika priminovac ili stvar i da time raspolae.

Zakon takodje kae u taki 3 lana 271 jasno da se zabrana moe izrei i svakoj drugojosobi od koje protivnik obezbjedjenja (tueni) moe zahtijevati isplatu ili predaju stvari.

U taki 4 Zakon odredjuje mjeru obezbje

enja


35/86

[Naziv modula] 32

- predbiljebe zalonog prava na nekretnine protivnika obezbjedjenja (tuenog) ilina pravu uknjienom na nekretnini, ali do vrijednosti dosudjene glavne trabine skamatama i trokovima.

Ova mogunost predbiljebe zalonog prava na nekretnini je dalje regulisana u stavu 2lana 271 koji odredjuje

- da se ona moe odrediti samo ukoliko o potraivanju povjerioca ve postojiodluka suda koja nije postala izvrna.

To znai da presuda mora biti donesena, a Zakon ne spominje termin pravosnanosti, pabi se mogao izvesti zakljuak da ne mora biti pravosnana.

Bitno je da je odluka donesena, ali da nije postala izvrna, odnosno da se nisu stekliuslovi za traenje izvrenja, jer nije protekao rok za dobrovoljno izvrenje obaveze(paricioni rok) tuenog iz presude.

Naravno, ovdje se radi o ispunjenju pozitivne obaveze prema presudi, a u zavisnosti odvrste obaveze iz presude, momenat izvrnosti odluke moe biti i drugaije odredjen,npr. mogue je da je presudom suda odredjen poseban rok za uskladjivanje ponaanjatuenog sa njegovom obavezom.

Stav 3 lana 271 govori o tome kome se dostavljaju rjeenja o odredjivanju mjereobezbjedjenja i kad se mjera obezbjedjenja smatra provedenom.

On nalae da se-rjeenje o odredjivanju mjere obezbjedjenja dostavlja protivniku obezbjedjenja,ali i duniku protivnika obezbjedjenja kad je to potrebno i odgovarajuim

javnim registrima, takodje kada je to potrebno. Mjera obezbjedjenja se smatraprovedenom izvrenom dostavom protivniku obezbjedjenja ili duniku ako muse dostavlja ili odgovarajuem javnom registru i to zavisno o tome koji je od ovatri datuma prijema raniji po vremenu.

Znai mjera obezbjedjenja je izvrena onog momenta kad je prvi od navedenih lica ( iliregistar) primio odluku o mjeri obezbjedjenja.

Stav 4 ovog Zakona kae

-da e se na podrujima gdje ne postoje zemljine knjige, mjere obezbjedjenjanovanog potraivanja provesti primjenom odgovarajuih pravila izvrnog

postupka.

Dakle, za izvrenje takvih mjera obezbjedjenja bio bi nadlean sud u izvrnompostupku, u skladu sa pravilima koje regulie Zakon o izvrnom postupku.


36/86

[Naziv modula] 33

Primjer iz sudske prakse

Vie tuitelja, je podnijelo tubu prvostepenom sudu protiv tuene firme u kojoj su

zaposleni, radi isplate duga, zbog neisplaenih plata, koji iznose 1.467.520,00 KM sazakonskom zateznom kamatom.

Predloili su da sud odredi sudsku mjeru obezbjedjenja

i da se tuenoj zabrani da otudji ili optereti nekretnine upisane u odredjenom kk.ulokuradi obezbjedjenja ovog novanog potraivanja i da se naloi Republikoj upravi zageodetske i imovinsko-pravne poslove da odmah po prijemu ovog rjeenja izvrizabiljebu ove mjere obezbjedjenja na predmetnim nekretninama.

Obrazloili su da je tuena svojom pismenom potvrdom priznala dug u ovom iznosu,da je firma privatizovana i da novi vlasnici prodaju i pokretnu i nepokretnu imovinu ,to su uinili ve u dva navrata i u pregovorima su o prodaji preostalog dijela zemljitau krugu upravne zgrade fabrike. Ukoliko do prodaje dodje, namirenje potraivanjatuitelja bilo bi u potpunosti osujeeno.

Sud je ovakvu mjeru obezbjedjenja novanog potraivanja usvojio i donio

Rjeenje

Na troak tuitelja odreuje se mjera obezbjeenja radi obezbjeenja novanog

potraivanja tuilaca u visini od 1.457.520,00KM, pa se tuenoj zabranjuje da otui ioptereti nekretnine upisane u zk. ul 1090 k. o. B

Nalae se Republikoj upravi za geodetske I imovinsko-pravne poslove daodmah po prijemu ovog rjeenja izvri zabiljebu ove mjere obezbjeenja u zk.ul, 1090k. o. B

Ova mjera obezbjeenja ostaje na snazi do pravosnanog okonanja ovogspora.

U obrazloenju navodi da je potraivanje tuitelja uinjena vjerovatnim, jer postoji

pismeni dokaz tuene o visini duga, da postoji opasnost da e tuena svoju imovinu upotpunosti otudjiti, te time osujetiti potraivanje tuilaca, s obzirom da je ve utvrdjenajasna tendencija prodaje imovine tuene. Smatra da navodi tuene, da imovinu prodajuradi stabilizovanja stanja u preduzeu i namirenja potraivanja drugih povjerilaca, iduupravo u prilog ocjeni suda da postoji opasnost da e tuena osujetiti potraivanjetuitelja. Smatra da potraivanje drugih povjerilaca nemaju prioritet u odnosu na

potraivanje tuilaca.


37/86

[Naziv modula] 34

3. 2. Mjere obezbjedjenja potraivanja usmjerenih na odredjenu stvar ili njen dio

3. 2. 1. Uvod

U lanu 272 ZPP-a takodje su takstativno nabrojane mjere obezbjedjenja koje semogu odrediti radi obezbjedjenja potraivanja usmjerenog na odredjenu stvar ili njendio.

Kao i u ranijem lanu Zakona, naravno u okviru predvidjenih mjera obezbjedjenja, sudmoe odrediti u smislu lana 275 vie mjera obezbjedjenja, ija je sutina da obezbijedi

potraivanje.

U ranijim Zakonima se u ovom sluaju govorilo o obezbjeenju nenovanogpotraivanja, pa ova vrsta mjera nije novina, ali ima drugaiji naziv.

3.2.2. Vrste mjera obezbjeenja potraivanja

Takom 1 stavom 1 lana 272 predvidjena je

-zabrana protivniku obezbjedjenja otudjenje, skrivanje, optereenje iliraspolaganje imovinom na koju je usmjereno potraivanje. Ako se imovinanalazi u Bosni i Hercegovini, ova zabrana e se zabiljeiti u odgovarajuim

javnim registrima.

Ova mjera je slina mjeri radi obezbjedjenja nov

ane trabine iz

lana 271 stav 1 ta

ka1 Medjutim, razlika postoji u tome to je tubeni zahtjev koji se obezbjedjuje drugaiji.

Nije usmjeren na novano potraivanje, nego na odredjenu stvar ili njen dio.

Primjera radi, u sudskoj praksi se esto pojavljuju tubeni zahtjevi za predaju u posjednekretnina ili individualno odredjene pokretne stvari ( npr. automobili, poljoprivrednemaine, oruje i slino )

Tuilac tada moe traiti da sud izrekne zabranu otudjenja, skrivanja ili raspolaganjaovakvim stvarima, koja se moe zabiljeiti u odreenim situacijama i u javnimregistrima ( katastru. zk. uredu, kod organa uprave nadlenog za registraciju vozila ilioruja)

Takom 2 stava 1 lana 272 predvidjena je mogunost

- uvanja imovine na koju se odnosi zabrana iz ranije take ovog lana i topolaganje ponovo u polog sudu, ako je to mogue ili predajom u posjed treojosobi.

I ova mjera je slina mjeri iz lana 271 taka 2


38/86

[Naziv modula] 35

Taka 3 stav 1 lana 272. predvidja takodje

-zabranu protivniku obezbjedjenja (tuenom), pa preduzima radnje koje mogunanijeti tetu imovini na koju je upravljeno potraivanje ili nalog protivnikuobezbjedjenja da obavi odredjene radnje potrebne da bi se sauvala imovina ilida bi se odralo postojee stanje stvari.

Ova mjera je oigledno prilagodjena potraivanju koje se obezbjedjuje, a to jeobezbjedjenje odredjene stvari ili njenog dijela.

U istoj funkciji je taka 4 stava 1 lana 272, koja predvidja mjeru obezbjedjenja u vidu

- ovlaenja predlagau obezbjedjenja da preduzme odredjene aktivnosti, radiobezbjedjenja ovakvog potraivanja.

lan 272 u stavu 2 konstatuje da se odredbe stava 3 i 4 lana 271 koje predvidjaju naindostavljanja rjeenja o odredjivanju mjere obezbjedjenja i provodjenja mjeraobezbjedjenja, odnosi i na mjere obezbjedjenja upravljene na obezbjedjenje odredjenestvari ili njenog dijela.

Konano u stavu 3 lana 272 zakon predvidja da ove mjere obezbjedjenja ne smiju ucjelosti obuhvatiti zahtjev koji se njime osigurava.

Ovakvo rjeenje iz stava 3 je postojalo i u ranijim propisima i sasvim je logino, sobzirom da su mjere obezbjedjenja samo sredstvo osiguranja potraivanja i da je cilj

mjere obezbjedjenja da potraivanje osigura.

Mjera osiguranja je sredstvo osiguranja potraivanja, pa ne smije biti odredjena takvamjera kojom se ne postie ta svrha, ve se njome konano ostvaruje potraivanje. U

smislu odredbi lana radi osiguranja nenovanog potraivanja, moe se odrediti svakamjera kojom se postie svrha takvog osiguranja, a osobito one nabrojane u lanku 272.i 273. Prvostupanjski sud nije odredio ni jednu od navedenih mjera, ve mjeruosiguranja koja je potpuno identina postavljenom tubenom zahtjevu, tj.naredio je

predaju nekretnine tuitelju. Odredjena mjera osiguranja kojom se prejudicira rjeenjetubenog zahtjeva, protivna je lanku, a i samom institutu osiguranja potraivanja

(P.s.H P-198/90 od 04.09.1990.g.objavljeno u Izvrni postupak u praksi, Ivica Crniu saradnji Vesne Grubi, Informator 1994).

Identian stav nalazimo i u presudi Vrhovnog suda FBiH br.P-39/99 od18.03.1999.g. objavljen u Biltenu sudske prakse Vrhovnog suda FBiH br.2 za1999.g. u kojoj se navodi:

Prvostepenom presudom obavezan je tueni da preda tuitelju predmetni poslovniprostor i naknadi mu 690,00 KM na ime trokova spora.


39/86

[Naziv modula] 36

Istom presudom odredjena je i privremena mjera kojom je tuenom naloeno da u rokuod 8 dana od dana prijema presude oslobodi poslovni prostor, te ga preda tuitelju pod

prijetnjom izvrenja i da alba na privremenu mjeru ne odlae izvrenje privremenemjere.

Prvostepeni sud je pogrijeio kada je istovremeno sa odlukom o tubenom zahtjevuodredio i privremenu mjeru, a ija je sadrina identina po vrstu i obimu glavnomtubenom zahtjevu. Iako se u smislu lana 263 Zakona o izvrnom postupku privremenamjera moe odrediti prije pokretanja i u toku sudskog postupka, te i nakon njegovogokonanja, sve dok izvrenje ne bude provedeno, u konkretnom sluaju nije bilo svrhe, ani uslova iz lana 267 istog zakona da se istovremeno sa odlukom o tubenom zahtjevuodredi privremena mjera. Odredjivanjem privremene mjere, pobijana presuda

praktino je prije svoje pravosnanosti postala izvrna, a to je suprotno naelimaZakona o parninom postupku i pravilima Zakona o izvrnom postupku.

Da je postupanje protivno stavu 3 lana 272 Zakona o parninom postupku vrlo opasnoi moe dovesti do ozbiljnih posljedica po interese stranaka, pokazuje sljedei

Primjer :

Tuilac je podnio tubu Prvostepenom sudu .

Tubenim zahtjevom je zatraio da sud

obavee tuenog da mu preda zubarsku stolicu koja je njegovo vlasnitvo a koja se kod

tuenog nalazi zbog ranijih namjera da zajedniki posluju, pa mu je predata samo kaoizlobeni primjerak. Stolica je potpuno nova i velike je vrijednosti.

Tueni je osporio tubeni zahtjev, tvrdei da stolica pripada njemu zbog odreenihposlovnih potraivanja i prebijanja dugovanja.

Uz tubu stavljen je prijedlog da sud

usvoji sudsku mjeru obezbjedjenja kojom e zubarsku stolicu odrediti na uvanje i tokod suda, do pravosnanog okonanja spora.

Sud je udovoljio ovakvoj mjeri obezbjedjenja. Zubarska stolica je primljena na uvanjeu podrumske prostorije suda, a na ovu odluku o mjeri obezbjedjenja nije bilo albe ni

jedne od strana.

Protekom odredjenog vremena tuilac se ponovo obratio sudu sa prijedlogom da sud

odredi novu mjeru obezbjedjenja, umjesto ranije, kojom e odrediti predaju zubarskestolice tuitelju na uvanje, do okonanja ovog spora, zbog injenice da podrumske

prostorije suda nisu adekvatne za uvanje ove stolice, te da su primijeene veodredjene tete na stolici zbog vlanosti prostorija i jer u podrumskim prostorima imamieva, te da e je dalje uvanje na ovakav nain dovesti do propasti.

Tueni se protivio ovakvoj mjeri, medjutim, sud je


40/86

[Naziv modula] 37

donio novu mjeru obezbjedjenja umjesto ranije, kojom je naredio predaju zubarskestolice tuitelju na uvanje do pravosnanog okonanja spora. Kako alba nije odlagalaizvrenje rjeenja, stolica je i predata tuitelju na uvanje.

Tueni je uloio albu na rjeenje, te je spis dostavljen Viem sudu.

Vii sud je ukinuo rjeenje o odredjivanju mjere obezbjedjenja predajom stolicetuitelju na uvanje, ukazujui upravo na sutinu zakonske odredbe iz lana 272 stav 3ZPP-a, odnosno da je ova mjera obezbjedjenja u cjelosti obuhvatila zahtjev tuitelja, tonije u skladu sa zakonom, te ukazujui na razmatranje mogunosti uvanja u sudu ilikod treeg lica, o emu bi se ponovo raspravilo u toku postupka pred prvostepenimsudom.

Medjutim, tuilac je u medjuvremenu stolicu prodao, tvrdei da nije imao mogunostida je uva, da gubi na vrijednosti, a osim toga stolica i jeste njegova.

Stoga je i povukao tubu kojom je traio predaju u posjed zubarske stolice.

Zakljuak je:

Ovaj primjer pokazuje koliko sud mora biti oprezan kod donoenja odluka.

Sud je najprije pogrijeio paljivo procij

materijal mere obezbedjenja

Documents