Janusz Chodorowski prezydent Mielca

Minęło 6 lat uczestnictwa Polski w stmkturzc Unii Europejskiej. Uzyskanie swobody w poruszan ia się po większości krajów europejskich zwiększyło zna­cząco migrację zagraniczną Polaków. To zjawisko z kolei dało możliwość b ieżącego porów­nywania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego

miast polskich na tle innych w Europie. Z roku na rok rośnie rywalizacja gospodarcza i spo­łeczna pomiędzy jednostkami samorządu terytorial­nego w kraju i na całym kontynencie . Lepsze i atrak­cyjniejsze osiągają przewagę konkurencyjną na rynku miast i regionów, a to z reguły przekłada się na zwię­kszony ruch hlrystów lub inwestorów i jest impulsem do dalszego rozwoju. Jednym z najbardziej przemawiających do wyobrażni argumentów jest pozytywny wizerunek miasta . Stan techniczny i estetyka obiektów użytku pub licznego, domów mieszkalnych i ich otoczenia, placów, ulic, zieleni i urządzeń plenerowych, porządek i czystość, a ponadto oświetlenie w nocy, decydują w dużej mierze

o pierwszym wrażeniu gościa przybyłego do danego miasta . Równie ważnym elementem wizerunku miasta jest życzliwa postawajego władz, ludzi w poszczególnych instytucjach i mieszkańców do tegoż gościa, a w od­niesieniu do inwestorów - stosowanie klarownych za­sad współpracy, ułatwi eń i ulg oraz tworzenie dobrych warunków technicznych d la planowanej inwestycji. Trzeba też podkreślić, że wyksztalcenie pozytywnego wizerunku miasta jest bardzo ważne dla samych jego mieszkańców. Dobre ocenianie miejsca zamieszkania wpływa bowiem na ich zadowolenie z przynależności do miejskiej wspólnoty o raz tworzy mocne wi ęz i z własnym miejscem zamieszkania, a pośrednio przy­czynia się do wzrostu aktywności obywatelskiej. Tymi m .in. przesłankami kierowano się , opracowując

"Srraregię rozwoju społeczno-gospodarczego miasta Mielca na lata 2007-2015 z prognozą do roku 2020 " nakreślając wniej wizję naszego miasta w 20 15 r.: "M ielee - nowoczesnym ośrodkiem przemysłowym

3

i przyjaznym miastem, które zapewnia warunk i wszechstronnego rozwoju, a zwłaszcza godnego i bezpiecznego życia, osied lania się, kształcenia oraz prowadzenia działal nośc i gospodarczej i społecznej -miastem, w którym mieszkańcy mogą na europejskim poziomic zaspokajać swoje potrzcby i aspiracje". Stąd też samorządowc władze miasta przez wiele lat konsekwentnic wspicrają rozwój Specjalnej Strefy Ekonomiczncj EURO-PA RK MIELEC i innych ob­szarów przcmysłowych na terenie Mielca. Z inicjaty­wy samorządu micjskicgo powstał Mielecki Park Przemysłowy, a ostatnio doprowadzono do budowy Inkubatora Nowoczcsnych Tcchnologii. Tworzone są też coraz Icpsze warunk i życiowe dla mieszkańców. Systematycznie unowocześniana jest infrastrukhlra miejska , a zwłaszcza uklad komunikacyj ny, sieci urządzcil komunalnych oraz placówki oświatowe,

kulturalne i sportowe. Przygotowywane są tereny pod budownictwo. Tak ie wieloki erunkowe działania będą kontynuowane z determinacją i konsekwencją .

Na leży jednak z<lllważyć, że pozytywny wizerunek

fot. Edwan/ Michocki

miasta można os iągnąć z udzia łem wszystkich miesz­kallcÓW miasta. Nie ma bowiem takich osób w mieśc ie , które swoją działa lnośc ią i zachowaniem nie wpływałyby (chociaż w różnym stopniu) na wizeru­nek miasta. Dyskutując o sprawach miasta każdy jego obywatel powinien zadać sobie pytanie: a co ja robi ę i mogę rob ić dla mojego środowiska?

Efekty dynamicznego rozwoju Mielca jako ośrodka przemysłowcgo i środowiska , w którym zdecydowa­na większość mieszkańców zgodnie pracuje na dobrą markę miasta, znajdują potwierdzenie zarówno w danych statystycznych jak i licznych pochlebnych opiniach osób zzcwnątrz. Nie jest też przypadkiem, że Mielec - jako jedno z pierwszych miast w kraju - zosta ł nagrodzony presti­żowym God łem Promocyjnym "Teraz Polska", a firmy o światowej renomie - Sikorsky Aircraft Corporation i Husqvarna właśn ie w naszym m ieśc i e

ulokowały swoje po lsk ie siedziby.

lallllSZ Chot/orowski

II'g. I )'SllI1kll H el/ryka MOII/ora

oczątki pr.lcmyslu w M ielcu i Jcgo okolicach, będących w posiadaniu możnych rodów Mieleckich i Tar­nowskich, należy wiązać z działa l ­

"olic i ą m'';;',l>w wiatraków, gorzelni i barci oraz zakładam i wytwarzającym i belki drewniane, klepki i popiół. Niemałe ilośc i produktów drzew­nych splawiano w XVI w. do Gdailska, s kąd wysyłano je na eksport, główni e na zachód Europy. Z młynów najwię kszym był młyn w Mielcu wybudowany obok zamku nad rzeką Wisłoką. Wymienianymi w dokumentach były też młyny w Rzochowie i Rzemicniu. W majątkach Mieleckich i Tarnowskich powstawały także

kopalnie nidy i kużnice, ale z różnych przyczyn nie rozwinęły działalnośc i i już pod koniec XVI w. zaczęły upadać, a w XV II w. zostały zlikwido­wane. ( Pamiątką po ni ch zostały nazwy miejscowośc i , m.in. Huta Komorowska, Hucina, Hucisko i Ruda.) Nie wiadomo dotąd, j ak zorganizowana była w Mielcu produkcja płótna,

ale wiadomo, że współwł aściciel Mielca Seba­stian Mielecki wysyłał w XV I w. spore ilośc i

p łótna (zapewne dobrej jakośc i , sko.ro były zamówienia) do Gdal1ska. W Rzochowle lub w jego pob li żu od XVI w. do XVIII w. czynny był zak ład bielący płótno (b iech). W XV II w. renomę uzyska ła wytwórnia cegieł Marcina Pluty z Mielca, która w 1632 r. otrzymała zlecenie Rady Miejskiej w Tarnowie na wypalenie 37 tys. cegieł.

Ibrzymie zniszczenia, powstałe w czas ie "potopu szwedzkiego" i najazdów wojsk Rakoczego, a póż­niej narastający kryzys pailstwa,

zalmnowa,ly rozwój gospodarczy Mielca i Rzo­chowa oraz oko lic. Czynne były wprawdzie młyny i go rzelnie, powstawały też nowe zakłady

pr.lctwórstwa spożywczego, z reguły przy ~ol~ warkach, a le miały one ledwie loka lne znacze l11e I

nie uzyskały w iększego uznania. Po I rozbior.le

Józef Wilek KierowIlik "'F !=ia!1I Promocji i Illformacji

Ur.ęlJU Miej.~kiego IV MielclI

...... tońg rnldccRicqo pr;;crnysłu

Polski ( 1772), ki edy Mielec i Rzochów znalazły się w zaborze austriackim, w obu miasteczkach (ter­minologia austri acka) nic było większych zakładów pr.lemysłowych, a mieszkańcy zajmowa li się rze­miosłem i rolnictwem. Jedynym większym nowym zak ł adem , pows t a ł y m na początku rządów austriackich, był browar w Mielcu w budynkach byłego klasztoru tryni tarzy. Sytuacja ta utrzymy­wała s i ę niemal do połowy XIX w. W 2. po ł. XIX w. mie leccy Żydzi wybudowa li i unlchomili kilka zak ładów przemysłowych: cegiel ni ę - Abraham Habe r i spółka, fabrykę octll - Salpitcr Lej zo~ i fabrykę świ ec - Deutsch Mojżesz Majer. W ostalnlll~ d z ies ięcio l eci u XIX w. hr. Wacław Oborsk t ~njCll~ nl il ~"g i " ln ięi chmielarn i ę·

la pobudzenia rozwoju gospodarczego, a zwłaszcza kształcen i a pracowni ków dla przemysłu i rzemiosła, otwarto w

Szlio!, Przemysłową Dokształcającą. I woj­na św i atowa na początku, kiedy to w latach 19 14-1915 przez Mielec i okolice kilkakrotnie przetoczył s i ę front , spowodowała wielkie znisz­czenia, a zwłaszcza w przemyś l e. Po odejściu frontu daleko na wschód, od polowy 1915 r. ga li cyjskic władze krajowe podj ę ł y działania w celu odbudowania zniszczonego kraju, m.in. poprzez udzielanie kredytów pr.lcmysłowcom, rzemieś l ­nikom hand lowcom i właśc ic i e lom ziemskim. Działa~iami administracyjnymi w tym zakresie zaj ę ł y się starostwa, a opiniowaniem pod~11 i roz liczaniem wykorzystania środków Konlltety Mężów Zaufania Krajowego Patronatu Przemy­słowego. Przcwodniczącym mieleckiego Komitetu został inż. Jan Haladej.

6

dzielenie pożyczek pomogło przed-i odbudować część zakła-

dów przedwojennych. Sytuacja po­:, r>ra wllla się nieco po odzyskaniu przez

~Pc,ls~'e niepod l egłośc i. Rozwinęła produkcję Pra­co',vnla Artystyczno-Stolarska Bolesława Prinza. W 1921 r. rozpoczęła produkcję Pierwsza Chemiczna Fabryka Przetworów Drzewnych na Cyrance. Przeds i ębiorcy żydowscy uruchamiali najczęściej niewielkie fabryki mydła, świec, pasty do bu tów i smarów. Szerszy asortyment (mydło,

szczotki , pędzle, miotły, sznury itp.) produkowała fi rma " Hel ios" Nacheme Brodta przy ul. Kolejowej. Z kolei Mateusz Ryniewicz uruchomił garbarni ę ·

przybyły ze Stanów Zjedno-

t~~I:~~::~~A:P: Zygmunt Rymanowski e l ektrown i ę , która przez lat dostarczała energię

elektryczną miasta. Około 1925 r. rozpoczęła produkcję fabryka wyrobów betonowych Lazera Men dla Kleimana, a Stan i sław Weryński

rozpoczął produkcję mebli stylowych w wytwórni przy ul. T. Kościuszki. Cegielnie prowadzili L. Brenner i Mojżesz Ascheim, który ponadto wybudował nowoczesną fabrykę ceram i czną. W latach 30. działały też: Fabryka Pieców Kaflowych Spółki Kaflarzy przy ul. Żeromskiego i podobna fabryka P. Stemplera, Wyroby z Cementu Spółk i Kaflarzy, tartak Z. Ryma­nowskiego przy ul. Kościuszki , Fabryka Wody

Sodowej i Lemoniady Władysława Szymańskiego

przy ul. Piłsudskiego oraz kilka żydowskich

wytwórni wód gazowych, młyn "Ziarno" przy ul. Sienkiewicza i młyn Konstancji Oborskiej . W 1935 roku funkcjonowało 87 niewielkich za kładów prze­mysłowych i rzemieślniczych, w tym m.in.: 3 be­toniarnie, cegielnia, 2 kaflarnie, II stolarni i 3 dru­karnie. W połowie lat 30. władze państwowe

podjęły decyzję o utworzeniu Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP) i budowie Państwowych Zakładów Lotniczych - Wytwórni Płatowców Nr 2 na terenach podmieleckiej wsi Cyranka.

1938 r. fabryka rozpoczęła działalność ~P'CUU,uKuYJną, a w lipcu 1939 r.

wyprodukowano pierwszy samolot PZL~ P3 7 "Łoś" . Fun~

kcjOllo'wanie Wytwórni w znaczący sposób wlllynęlo na życ i e miasta, bowiem przy produkcj i 5al110101,;w zatrudniono około 700 pracowników. Liczba mieszkańców Mielca wzrosła w latach 1937-1939 od okolo 9 500 do 12 500 05ób. W ce lu zachęcenia społeczeństwa do tworzenia nowych podmiotów gospodarczych w 1938 r. zorgani­zowano "Tydz i eń Propagandy Przemysłu, Handlu i Rzemiosła Polskiego" . At rakcyjność M ielca systematycznie rosła , a kolejne firmy rozpoczynały budowę swych filii , m.in. "Leo" z Bydgoszczy (fabryka obuwia), "H. Cegielski" z Poznania (fabryka obrabiarek) i Spółka z Warszawy (stolarn ia mechaniczna). Planowano też budowę huty szkła.

II wojna światowa i okupacja hitl erowska (1939-1944) zahamowały ten proces. Fabryka samo­lotów (Flugzeugwerk), po usuni ęc iu niewielkich uszkodzeń i wprowadzeniu przymusowej pracy, została uruchomiona i do kOI1ca okupacji służyła niemieckiemu przemysłowi wojennemu. Przygo­towaniem młodzieży do pracy zajmowała s ię

przyzakładowa szkoła zawodowa. Na terenie miasta większymi firmami , szczególnie w przemyś le budowlanym, były przedsiębiorstwa

niemieckie , m.in . J. Henniga, Baeumera i Loescha, K. Pohla i A. Sefta. Wśród polskich firm wyróżn iały się: zakład przemysłu drzewnego H. Królikiewicz przy ul. A. Kędziora, wytwórn ia regałów W. Kapusty przy ul. T. Kościuszki,

cegielnia L. Żegulowskiego przy ul. T. Koś­ciuszki, Towarzystwo Inżyn ieryjno-Budowlane

"Trawers" przy ul. T. Kośc iuszki oraz kaflarnia Spólki Kaflarzy przy ul. S. Żeromskiego i Torowej. Wiele mniejszych zakładów produk­cyjnych podporządkowano niemieckim inte­resom, zwłaszcza po usuni ęc iu Żydów z Mielca przez hitlerowców 9 III 1942 r. Zjawiskiem powszechnym było staranie s i ę młodzieży o zatrudnienie w przemyśle i rzemiośle w celu uniknięcia wywózki na roboty przymusowe do III Rzeszy.

~~~.r~::~;~if~~:[Mielca spod okupacji (6 VIII 1944 r.), mimo miasta przez Niemców

Wisłoki oraz innych zagrożeó

wojennych, spowodowało wzmożenie aktywności

gospodarczej mielczan. Po naprawieniu szkód wojennych wznowiono funkcjonowanie PZL i niema l wszystkich zakładów przemysłowych (z wyjątkiem niektórych żydowskich fabryczek) na terenie miasta. Po za kończeniu wojny, mimo nadal bardzo trudnej sytuacji gospodarczej, tworzyły się

nowe spółki i spółdzie lnie , g łównie w zakresie produkcj i materiałów budowlanych. Niektóre z nich przejęły w użytkowanie dawne żydowski e zakłady

przemysłowe, które zostały uspołecznione z mocy ówczesnego prawa. Nie powrócono nato-miast do przedwojennej koncepcji budowy fabryk obuwia i obrabiarek oraz huty szkła .

potrzebę zas ilania prze-mysłu młodą kadrą

rozwijano szkolnictwo zawodowe I . Średnia Szkoła

-e'Z'lw,od,owa" Gimnazjum Przemysłowe PZL, Państwowe Liceum Administracyj no-Gos­podarcze). W 1949 roku zmieniono część nazwy PZL na "Wytwórnie Sprzętu Komunikacyjnego", a w 1952 roku na "Wytwórnia Sprzętu Komunikacyj nego", otw i erając tym możliwości znacznego rozszerzenia produkcji O nowe wyroby zw iązane główni e z rozwijającą s i ę komunikacją. Wykorzystanie tej szansy poprzez produkcję samolotów, samochodów różnego przeznaczenia, silników, aparatury pali ­wowej i pojazdów elektrycznych zapewn iło

Wytwórni , miastu i regionowi pomyś lne warunki

rozwoju w latach 1952-1990. (Liczba mieszkańców powi~kszyła si~ około 6 razy, przekraczając 60 tysi~cy.) Poza WSK na terenie Mielca rozwijały si~ inne dziedziny przemysłu, ale bez porównam a wolniej i na znacznie mniejszą skal~.

latach 1947-1951 proces przymu­uspołeczniania i łączenia

zalkladów przemysłowych dopro­, .mdlzil do niemal całkowitej likwi­

P'l'Wf"n~lch firm. W ten sposób powstały w 1951 r. Mieleckie Zakłady Terenowego Przemysłu Materiałów Budowlanych, które skupiły na terenie powiatu mieleckiego: 3 cegielnie, 3 kaflarnie, betoniarnię, wibrobetoniarni~ i żwirownię. Iden­tyczny rodowód miało Rejonowe Przedsiębiorstwo Młynów Gospodarczych w Mielcu, które objęło zarząd nad młynami gospodarczymi na terenie powiatów: tarnobrzeskiego, dębickiego, niżańskie­go i mieleckiego (w tym 2 w samym Mielcu) i wkrótce potem, po dołączeniu innych zakładów spożywczych, zostało przekształcone na Mieleckie Zakłady Spożywcze Przemysłu Terenowego. Kolejnym przedsi~biorstwem tego typu były Tarnobrzeskie Zakłady Przemysłu Terenowego, w których skład weszły zakłady o różnej produkcji, m.in.: Wytwórnia Wód Gazowanych i Rozlewnia Piwa oraz Wytwórnia Win i Miodów Pitnych w Mielcu. W 1955 r. powstało Przedsi~biorstwo Jajczarsko-Drobiarskie, w 1958 r. Kopalnictwo Naftowe - Zakład Eksploatacji Partynia w Mielcu, a w 1969 r. Zakłady Gazów Technicznych "Polgaz". Równolegle rozwijały się spółdzielnie, które poza własnym majątkiem przyjmowały uspołecznione przymusowo prywatne zakłady i stawały się faktycznie przedsi~biorstwami przemysłowo­handlowymi. Powstały wówczas: Powszechna Spółdzielnia Spożywców "Społem" (1948), Po­wiatowy Związek Gminnych Spółdzielni "Samo­pomoc Chłopska" (1948), Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska (1949), Spółdzielnia Pracy "Pokój" (1951), Spółdzielnia Branży Skórzanej (1954), Spółdzielnia im. M. Fornalskiej (1954) i Spół­dzielnia Ogrodniczo-Pszczelarska (1957). Poszukiwanie lepszych rozwiązań w spółdzielczości było główną przyczyną łączenia się mniejszych spółdzielni. W ten sposób w 1964 r. powstała Spółdzielnia "Przyszłość", która z kolei w 1973 r. połączyła się z Spółdzielnią "Pokój" w Powiatową Spółdzielnię Pracy Usług Wielobranżowych "Przy­szłoŚć". Dynamiczny rozwój WSK i w mniejszym stoniu pozostałych zakładów przemysłowych potwierdzał systematyczny wzrost zatmdnienia. W 1960 r. w mieleckim przemyśłe pracowało 8 346 osób, w 1970 r. - 16765 osób, w 1980 r. - 19440 osób, a w 1986 r. - 20 935 osób. Wyroby mieleckiego przemysłu, a zwłaszcza WSK, wymagały wysokich kwalifikacji zawodowych pracowników. Powstały ponadpodstawowe szkoły zawodowe: Technikum Mechaniczne, Zasadnicza Szkoła Metalowa (póż-

niej Zasadnicza Szkoła Zawodowa) i szereg innych szkół. Z ich połączenia w 1967 r. utworzono Zespół Szkół Zawodowych MPC, a w 1977 r. Zespół Szkół Technicznych WSK "PZL-Mielce". Wyższą kadrę kształcono poprzez zorganizowane przy WSK Mielce Punkty Konsultacyjne: Politechniki Krakowskiej (od 1961 r.), Politechniki Warszawskiej (1972-1974) i Politechniki Rzeszowskiej (od 1974 r.). Ponadto w 1974 r. utworzono Zespół Szkół Zawodowych nr l , a w 1976 r. Zespół Szkół Ekonomicznych. Rozwój mieleckiego ośrodka przemysłowego, jednego z większych w Polsce południowo-wschodniej , osłabł w latach 80., na co duży wpływ miał pogł~biający się kryzys społeczno-gospodarczy i polityczny państwa.

ł~bokie przemiany ustrojowe państwa po 1989 r. zdecydowanie negatywnie wpłyn~ły na funkcjonowanie monokul­turowego przemysłu mieleckiego.

zbytu na wschodzie, a zwłaszcza w był głównym odbiorcą samołotów z

M"el ,," W konsekwencji upadło wiele mniejszych firm koopemjących z WSK. Narastało bezrobocie, które w 1993 r. przekroczyło 20%. Równocześnie podejmowano próby tworzenia nowych jakości w gospodarce regionu, m.in. poprzez utworzenie Agencji Rozwoju Regionalnego MARR S.A. (1991) i uruchomienie łnkubatora Przedsiębior­czości lN-MARR (1992). Restmkturyzacja WSK (przekształcenie zakładów w spółki prawa handlo­wego), rozpocz~ta w 1993 r. , tylko w niewielkim stopniu hamowała post~pujący proces upadania mieleckiego ośrodka przemysłowego. Ostatecznie w 1999 r. ogłoszono upadłość Zakładu Lotniczego " PZL-Mielce" Sp. z 0.0., a następnie spółki matki WSK "PZL-Mielec" SA. Nieco wcześniej (1998) udało się jednak powołać do życia Polskie Zakłady Lotnicze Sp. z 0.0. , które przej~ły bez obciążeń produkcję lotniczą. Prawdziwym kołem ratunkowym dla Mielca było jednak utworzenie w 1995 r. pierwszej w Polsce Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO­PARK MIELEC, której istotą były bardzo korzystne warunki do inwestowania, a zwłaszcza zwolnienia z cz~ści podatków. Potwierdzeniem słuszności tej koncepcji było znaczące zaangażowanie się kapitału zagranicznego: amerykańskiego, austriackiego, francuskiego, niemieckiego, południowoafrykań­skiego, koreańskiego i w mniejszym stopniu kilku innych, a także nicmały wkład kapitału polski. Pozytywną cechą nowego organizmu gospodarczego była dywersyfikacja produkcji. Poza tradycyjnym w Mielcu przemysłem elektromaszynowym podjęto produkcj~ m.in: materiałów do budownictwa, artykułów chemicznych i tworzyw sztucznych, artykułów z przetwórstwa drewna, mebli, szkła, worków papierowych oraz produktów farmace­utycznych.

dr hab. Wojciech DziemimlOwicz Uniwersytet Warszawski

Zakład Rozwoju i Polityki Lokalnej

Trudllo jest oceniać Mielec w sposób obiektywny, gdy wiqże się Z nim licZIle pozytywne wspomlliellia zawodowe. Mimo to postaram się zwrf;cić uwagę IUI kilka cZYllllików atmkcyjll()!l~ci inwestycyjllej, f) którycII warto pamiętać, gdy my.Wmy o silnej pozycji Mielca w przy!Ojzlo.\~ci.

I. Wskaźniki statystyczne są

ważne, ale nie najważniejsze. Uważam, że w literaturze przed­miotu mamy już zbyt wiele opra­cowań tra ktuj ących o konku ­rencyjności miast i gmin na pod­stawie wyłącznie statystyk. Już od daw na obraz, jaki rysuje się

badaczom przypomina mni ej w ięcej obraz zaprezentowany na rys. I najatrakcyjniejsze dla poten­cjalnych inwestorów są: duże mi asta, gminy położone w ich sąs iedztwie, gminy położone na szlakach komunikacyjnych (obec­nych i planowanych). Jednak war­to zastanow ić s i ę, dlaczego np. w Polsce wschodniej jedne gmll1y odnoszą sukces, inne nie.

Dlaczego w otoczeniu dużych

miast są m iejscowości , które w pełni wykor.lystują tę rentę, ale są również takie, które wydają s ię zdecydowanie przegrywać w kon­kurencj i o inwestorów. Naj prost· szym wyjaśnieniem mogłyby być specjalne strefy ekonomiczne. Statystyki pokazują , że SSE są

ważnym czynnikiem lokalizacji dla wielu inwestorów, ale gros przedsiębiorstw działa poza stre­fam i. Dzieje s ię tak, ponieważ specjalne strefy przyciągają okreś­lony charakter przedsięwzięć i w tym obszarze Mielec odnosi wiele sukcesów. Dzięki temu miasto plasuje się całkiem wysoko w kategorii zamożność . Jednak nieco

s łab i ej prezentuje s ię pozycja miasta , gdy analizuj emy liczbę pracujących lub liczbę podmiotów z udziałem zagrani cznym przypa· dającą na 1000 mieszkańców. Strefy są bardzo ważnym czyn· nikiem lokalizacj i, jednak w kom· pleksowym myś leni u o rozwoju miasta czy gminy powi nny stano· wić jeden z wiel u instrumentów. Wydaje s i ę, że Mielec jest przykła· dem miejsca, gdzie widać stosowa· nie rÓŻnych bodźców dl a rozwoju. Statystycznie świadczą o tym bar· dzo dobre wskaźniki przedsiębior· czośc i , czy li małych zakładów, które lokuj ą się poza strefą . Wio docznie mają ku temu dogodne warunki .

9

Rys.l Klimat przeds iębiorczości - 2009

Klimat przedsiębiorczości

• najlepszy .--0_

D c",<>dny źródło: IVlVlV.geoprojit.eulVlVlv.geoprojif.eu

2. Relacj e wład ze lokalne -przed s iębio rcy.

Analizując konkurencyjność gmin w zabiegani u o inwestorów zagra­nicznych (w skali całej Polski) zau­ważyl iśmy ciekawą zależność: zde­cydowana w i ększość samorzą­dowców oczekuje inwestora "każ­dego, byle by stworzył miejsca pra­cy". J ednocześnie zależności zacho­Wall i statystyk wyraźnie pokazują, że wysoka konkurencyjność miast i gmin idzie w parze z jasno sprecy­zowanymi oczeki waniami , np. inwestorów oferujących wysokie technologie, eksporterów, czy bu­dujących lokalne więzi koopera­cyjne. Co więcej, wysoka konku­rencyjność współwystępuje z re ła­cjami władze loka ł ne - inwestorzy zagraniczni , które określam mia­nem "pro aktywne". Oznaczają one otwartość przedsiębiorców i samo­rządu na wzajemną współpracę . Na drugim biegunie mamy relacje "pasywne", charakteryzujące się brakiem jakichkolwiek kontaktów i chęci do ich nawiązywania zarówno ze strony biznesu, jak i władz lo­kalnych. W takich układach zazwy­czaj panuje bardzo zły klimat dla biznesu. Jednak trudnośc i w nawią­zywaniu relacji samorząd lokalny -biznes są dość powszechne, co

potwierdzają nasze badania. Można zadać pytanie, co stoi na przesz­kodzie budowaniu korzystnych relacji? Sądząc po zaangażowaniu władz w Mielcu w rÓŻne procesy gospodarcze oraz analizując fo rn1y i zakres inforn1acj i skierowanej dla biznesu na stronie internetowej mia­sta, mogę jednoznacznie ocenić, że w Mielcu "przedsię iorcy są dobrze rozum ian i" (po wyróżnieniach, któ­re otrzymał Mielec w ostatn ich la­tach wiem, że nie jestem odosob­niony w tym sądzie) .

3. S ł a bość r elacj i b iznes -administracja. Słabość tych relacji wynika przede wszystkich ze stereotypów (rys. 2). Jeden ze stereotypów pokazuje ad­ministrację lokalną jako organizację zbiurokratyzowaną , a przedsiębior­ców stawia w roli oczekujących je­dynie pien iędzy (obniżania podat­ków). Trudno oczekiwać, by przy takich zastrzeżeniach rodzi ła się współpraca. J ednocześ n ie sami samorządowcy przyznają w wię­kszości , że nie znają potrzeb przed­siębiorców. Samorząd boi się rów­nież konsekwencji relacji na styku biznes-pol ityka. Wydaje s i ę, że w dobie powszech­nych podejrzeń, podsłuchów, nagła-

Rys . 2 "Współpraca samorządu z przedsiębiorcami jest utrudniona. ponieważ przedsiębiorcy .. . " (odpowiedzi od 512 miast i gmin w Polsce, w %)

3 -o ~

" ~ ~

:~ 8.

" o

" -2 .e. ~ o -o

~ e N ~

o -2 , E :;; ~ o • ~

~ o o :o

" .;;; -2 o e -o

• ~ ~ • • ~

~ co o;:: -O' l "§ ~ ~ • ~

• • "~ , o "~

N

52 ]' • -~ ~ o

" ~ ~ ;; N • o -" o o • " o • " " 5' ,

45 46 N N , • • -2 :;:! ~ ~

o ~ "§ " 2 ~ " o o ~

30 2 o o -~

" o-

28 ~ o E o -2 " ~ 23 o 02

21

10

.~--

[Ol. EJlI"urtl Hicl!ocf.ii

Rys. 3 "Współpraca samorządu z przedsiębiorcami jest utrudniona, ponieważ samorząd . .. " (odpowiedzi od 512 miast i gm in w Polsce, w %)

• .ll ·0 o c .9 ~ ~

·rt ~

] ~ ~

!I. "- N o ·0 :E .",

• ~ ~ .~ ~ E ~ 2 ~

~

l ~ ~

~ ·0 ~ • , " o g .~ ,g-

~ N ~ ~

.~ ,

~ :i;- • o ~ o il o ~

~ o ,

.~ , , o ~

, " ." o • " § :E o

c c .~ o ~ .g ~ , :;;;

60 .1! ~ o ~ N .,

r- , .8

, 9 • o

~ ~ o o 5' o

~ " '; E " ~ ~ o " '8. o o "=' ·E E , ~ '3 o , ~ ~ • 8. • o ., o o o o

·2 ," , 24 o ~ f- ~ o

20 ~ r'- 18 >- o

·2

.!.'!

I::!!!!._',::==~=~

śniani a korupcji etc. jedyną formą odpowiedzi aktywnych i współ­pracujących na zdrowych zasadach samorządowców - jest pełna trans­parentność dz iałań. Wysta rczy przejrzeć stronę internetową Mielca i nieco poznać to miasto "od środka", by stwierdzić, że władze lokalne prowadzą właśc i wą po· litykę informacyj ną .

4. \Vspółpraca . Z mojego punktu w idzenia współ­praca powinna występować w jak najszerszym zakres ie, a najważ­niejsze są tu relacje: władze loka lne - biznes - instytucje otoczenia biz­nesu. Tu również mogę wymienić co najmniej kilka czynników, które zwracają uwagę podczas ana lizy Mielca. Np. współwystępowanie aktywnego samorządu , aktywnej agencj i rozwoju lokalnego, spec­jalnej strefy ekonomicznej i innych instytucji (np. inkubator przedsię­biorczości), które ze sobą współ­pracują, tworzy poczucie "solidne­go otoczenia biznesu".

s. Potencjał roz\\'ojowy w oto­czeniu. Kiedy zajmowa liśmy się Mielcem jako subregionalnym biegunem wzrostu, an a lizowa liśmy relacje między miastem, a otaczającymi je gm inami . Wówczas poznaliśmy bardzo ciekawą inicjatywę konwen­tu wójtów. Usłyszeliśmy, że Mielec jest bardzo ważny dla okolicznych gmin ze wzgl ędu na miejsca pracy, ofertę edukacyjną, w mniejszym stopniu jako ośrodek kulturalny. J ed nocześni e badane gminy oferują Mielcowi główni e zasoby siły roboczej do pracy przy produkcj i (SSE). Oznacza to, że myśląc o przyszłości miasta należy mieć na uwadze wspieranie szerszego jego otoczenia, ponieważ silne relacje mogą powodować , zdecydowane zwiększen ie oddziaływania pozy­tywnych czynników rozwojowych. Glównie chodzi o kapitał ludzki. J akość szkól, jakość edukacji , a tak­że dobra komunikacja uspraw­niająca mobilność , szczególnie lu­dzi miodych, lecz nie tylko, powin­ny stać s i ę kluczowym punktem dyskusji o konkurencyjnośc i miasta w przyszłości.

6. Kapitał lud zki i ka pitał

spoleczny. To właśnie człowiek jest czyn­nikiem loka lizacji, na który chcę zwrócić uwagę na zakOllczenie, choć wiem, że jakość siły roboczej jest jednym z najważniejszych

czynników lokalizacji. Ale nawet wysokie wykształcenie, utożsa­miane z kapita łem ludzkim nie jest odbierane przez inwestorów jed­noznaczme. Wystarczy wspom­nieć, że ludzie mogą mieć dyplom ukończenia studiów, ale znacznie różn ią się cechami osobowoś­

ciowymi. Dlatego obok wykształ­cenia istotne jest ,jacy jesteśmy"? Pracowici, utożsam iający się z pracodawcą, ufni , c h ętni do współpracy, lojalni? Te elementy można kształtować już na pozio-

mie nawet przedszkola i szkoły podstawowej , w dalszym etapie kształtowane są przez społeczność - w ten sposób budowany jest ka­pitał społeczny.

Dlatego z dużym zadowoleniem na leży prLyjąć fakt, iż władze lo­ka lne w pełni rozumieją potrzebę stawiania na oświatę . W tym duchu odczytuję m.in . powstanie siedzi­by Ośrodka AGH, liczne kursy i szkolenia . W dobie funkcjonującej mody warto zastanow ić s ię nad możliwościam i wsparc ia ludzi i przemysłów kreatywnych. Ko­nieczne jest również zwrócenie uwagi na najmłodszych .

Posumowa nie Moim zdaniem Mielec ma stwo­rzone bardzo silne podstawy kon-

••

kurencyj ności i jego pozycja jako ośrodka subregionalnego nie jest zagrożona. Warto jednak wycho­dzić dalej naprzeciw wyzwaniom, które nakreślane są na poziomie europejskim. Hasła innowacyj­ność, młodzież w drodze, konku­rencyjność gospodarki, "ekolo­giczny przemysł" są wskazów­kami obszarów, w których miasto z takim potencjałem j ak Mie lec może sobie świetnie radzić w przyszłośc i . Temu wszystkiemu na pewno może służyć bardzo dobra współpraca na li nii władze samo­rządowe Mielca i okolicznych gmin - przedsięb iorców oraz instytucji otoczenia biznesu.

Wojciech Dziemianowicz

t , ,

Rozwój Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Mieleu charak­teryzuje, w porównaniu z innymi strefami w Polsce, jedna z najwyższych dynamik rozwojowych. W niniejszym anyku le przedstawiono charakterystykę rozwoju SSE wraz z jego periodyzacją. Podziału rozwoju cyklu SSE EURO-PARK M łELEC na poszczególne etapy dokonano w oparciu o krytyczną ocenę koncepcji cyklu życiowego stref. W przypadku mieleckiej strefy wydzielono cztery etapy rozwoju:

- Faza II - wzrost generowany głównie czynnikami zewnętrLnymi (2000-200 I)

I. Etapnarodzin(1995- l 996) 2. Etap wzrostu

3. Etap dojrzałości (2002-2005) 4. Etap przejściowy (od 2006)

Głównymi kryteriami podziału chronologicznego były w przypadku Mielca czynniki zewnętrzne (takie jak zmiany regu ł acji prawnych, stopiell konkurencji pomiędzy strefami) oraz osiągn ięcia strefy, tj. wielkość inwestycji i liczba nowoutworLonych miejsc pracy oraz dynamika wydawania zezwoleń.

- Faza [ - wzrost generowany głównie czynnikami wewnętrz­nymi (1997- l 999)

Etap narodzin (1995-1996)

Kluczowym czynnikiem roz­woju stre fy w tym okresie był fakt, że Agencji Rozwoj u

Przemysłu udało się sprawnie pozys­kać nieruchomości i infrastrukturę d ła

przyszłych inwestorów. Ponieważ ARP była właścicielem oferowanego majątku chętnie w niego inwestowała.

Taka sytuacja pozwoliła , oprócz wydawania samych zezwoleń, zaofe­rować w Mieleu profesjonalny prog­ram obsługi inwestora. Składały się na niego następujące elementy: bezpo­średnia sprzeda ż lub dzierżawa

działk i , obsługa geodezyjna, opraco­wywanie miejscowego planu zagos­podarowania terenu (obecnie w gestii UrLędu Miasta) i wydawanie pozwo­leń na budowę. W połowic lat90-tych tak profesjonalna i kompleksowa obsługa inwestorów należała w Polsce dorLadkośc i .

OlbrL)'mią szansą rozv"oju, jaką otrzymała SSE EURO-PARK MIELEC była prLewaga cza­

sowa nad innymi strefami, powstają­cymi w naszym kraju. Od 6 pażdzier­

nika 1995 roku, kiedy weszło w życ ic

rozporządzenie Rady Ministrów o us­tanowieniu pierwszej w Polsce, SSE w Mieleu minęło dziewięć miesięcy do czasu ustanowienia stref: katowickiej i suwa lskiej. Do czasu powołania

następnych stref zdążono w Mieleu wydać 6 zezwoleń , a następnych 13 czekało już na zatwierdzenie. Tymcza­sem pierwsze zezwolenie w Kato­wickiej SSE dotyczyło fabryki Opla w Gliwicach i zostało wydane pod koniec września 1996 roku. W 1996 roku w strefie Suwalskiej wydano 10 zezwoleń. W pozostałych strefach pierwsze zezwolenia wydawano w 1997, a nawet w 1998 roku (Lódzka i Legnicka SSE).

Etap wzrostu 1 (1997-1999)

Pełne funkcjonowanie strefa roz­poczęła dopiero w styczniu 1996 roku, po podpisaniu

zarządzenia powierLającego mielec­kiemu oddziałowi ARP udzielanie zezwoleń. PrLewaga czasowa nad in­nymi strefami zaowocowała przyciąg­nięciem do konca 1997 roku 28 inwes­torów, w tym trzech dużych pracodaw­ców: Lear (do ł 999 UT Automotive), BRW i Kamot-Mielec(dawny Kamax). Przedsięb iorstwa, które uzyskały zez­wolenia do końca ł 999 r., zainwesto­wały ponad 90% skumulowanych nakładów inwestycyjnych w strefie i koncentrowały pod koniec 2009 roku ponad 2/3 ogółu pracowników prLed­siębiorstw strefowych. W tym okresie ZarLądzający dokonał licznych zaku­pów działek, a jego nakłady inwesty­cyj ne na rozbudowę i modernizację

13

14

(. .. ) Był '" .. "'","~ iaWRllłfji i ... ~k...,. ..... -fil _ a.Ii' fil.'" ps' .'7 z:ełłedth" .,....., . ... i ,,"''0 ~ 'ełeUfPCJ1iał , : l • • • ,.h .... . ws,orÓfa. Ił' ".

HlSQI'1łiI .,.." .... .,.tś. S n ...... "_""1' fil .... JlllWIIiIi 100 """ PLN: """M'OP21l t ,s1S'8" ~ Kirchoff. :I ...,.. , .,p'.,._ lina }s:t.w /I11III_ oIJec1Ue .. "''' .... "i'gbptńskiego.

infrastruktury oraz nabycie majątku trwałego przekroczyły 43 mln zł, co stanowiło aż 4% nakładów inwes­tycyjnych przedsiębiorstw strefowych w tym czasie. Był to okres najw ię­

kszych inwestycji i rozbudowy strefy - w tym czasie w strefie powstało 15 zakładów grccnficld i podjęło decyzję lokalizacyj ną 8 z \O największych

inwestorów, w tym wszystkie cztery przedsiębiorstwa, które zainwesto­waly w Mielcu powyżej 100 mln PLN: Kronwoood, Mclnox, BRW, KirchotT. Z tych 8 największych fi rm jedynie (BRW) jest obecnie własnością kapi-

WIu olskiego.

latach 1998-1999 zczy,:olenia na prowadzenie działalności były już wydane wc wszyst­

kich ówcześnie is tniejących SS E w

Polsce. Pomimo konkurencji innych stref pozyskiwani byli w Mielcu kolejni znaczący inwestorl)' (chrono­logicznie: Kronowood (obecnie Krono­span), Lcar, Zielona Budka, Kirchhoff, Onduline, Franl<;eh.1Ch). Zdecydowała o tym m.in. dostępność infrastruktury technicznej powstałej lub zmoder­nizowanej w pierwszych dwóch latach działalności oraz obniżająca ryzyko inwestycyjne obecność w stre fi e in­nych działających inwestorów.

Etap wzrostu II (2000-2001)

Okres obcjmltiący lata 2000-2001 miał, podobnie jak wcześniejszy, charakter wzrostoW)'. W prze­

ciwieństwie do pienvszej fazy wzrostu rozwój strefy stymulowany był przez

istotny czynnik zewnętrLny. Z powodu obaw związanych z krytyczną oceną stref przez Unię Europejską i grożbą likwidacji ulg podatkowych znacząco wzrosło zainteresowanie strefą. W 2000 roku wydano rekordową liczbę -30pozwolcń.

Zmiana ustawy z grudnia 2000 roku pozwoliła na wydzielanie z istniejącej powierzchni stref tzw. podstref. ZarLądzający SSE Europark-Mielee bardzo ostrożnie występował z wnioskami do Ministra Gospodarki i Pracy o przeprowadzenie zmiany granic i włączenia do strefy terenów położonych w innych gminach. Pierw­sze podstrefy, tzw. obszary przemys­łowe powołano w 2001 roku w Chełmie, Gorlicach i Dębicy, a także w południowej dzielnicy Miclca - Woj.-

sławi u. Powiększono wtedy powierL­ehnię SSE o ponad 122 ha, w tym w Mielcu - o ponad 53 ha. Rok 2001 zapisał się wyjątkowo

korąstnie jako czas bardzo wysokich inwestycji (przekraczających 500 mln zł) firm strefowych wynikający głów­nie z rozbudowy i wyposażania

obiektów przedsiębiorstw BRW i Kro­nowood oraz z budowy nowych zakładów m.in. następujących firnl: Fakro-WDF, Henryk Bury i Sanglass. Lata 2000-2001 były nadal okresem dużych inwestycji Zarządzającego w rozbudowę i modernizację infrastruk­tury oraz nabycie majątku trwałego (sięgnęły one 24,2 mln zł). W latach 2000-200 I stre fa pozyskała ty łko jednego znaczącego inwestora (l-len­ryk Bury) oraz 3 średnic firnly zatrud-

niające powyżej 50 osób. W okresie 2000-2001 SSE EURO-PARK MIELEC przyciągała już głównie małych i średnich inwestorów. Proces przeno­szenia do strefy lokalnych i regio­nalnych firm prLedsiębioreów stał s i ę drugim, po rozwoju istniejących

przedsiębiorstw, żródłem nakładów

finansowych i nowo powstałych miejsc pracy.

Etap dojrzałości (2002-2005)

Charakterystycznym dla etapu dojrza.łości zjawis.k.ie~l j~st stOPfllOWY rozwoJ IstnIe­

jących, kluczowych dla SSE inwes­torów oraz liczne pozwolenia wydane dla małych i średnich firm. Brakowało jednak w tym czasie dużych, nowych

inwestycji, a sumaryczne nakłady

inwestycyjne (niemal 500 mln zł) było znacząco niższe od tych z rekordo­wego roku 1998 (733 mln zł). Na okres 2002-2005 prąpadał dalszy orga­niczny rozwój firm, które już wcześ­niej dz iałały w strefie. Na koniec 2002 roku osiągnięto prawic 4-krotny poziom zainwestowanego kapitału w stosunku do prLewidywanego w Pła­nic Rozwoju Strefy w Mielcu (500 mln zł) i prLekroczono zakładaną do osiągnięcia na okres 2006-2010 liczbę 7 tysięcy nowych miejsc pracy. W latach 2002 i 2003 utworzono pod­strefy w Sanoku, Leżajsku, Jarosła­wiu, Pustkowie, Dębicy, wyłączając ze strefy obszary położone w Mielcu, o powierzchni ponad 70 ha. W sumie od roku 200 I włączono do strefy tereny

15

16

należące do 7 gmin połudn iowej I'olski. położonych, poza Chclmem, na obszarLC województwa podkarpackiego. Znaczenie wszystk ich podstref bylo jednak niewielkie. Filmy w obS7.amch prLCmyslowyeh poZ.1 Miclcem 111inwestowaly do kO(lea 2004 roku zaledwic 7 mln zł i Zll tmdniały ponad 350 osób.

Etap przejściowy (od 2006 r.)

P odobJlic jak wetapic tkljr/ .. 1łości po roku 2006 kontynuowany był stopniowy rozwój istniejących. kluezQI.\.')'eh dla

SSE prt.cdsi"biorstw oraz liczne pDZ\\.'olenia wydane dla małych i ŚT\.'<1nieh fiml. Globalny k1yLYS gospodarczy oraz wynikające z niego wahania zatrudnienia w strefie wskazują na pr.lejśc iowy charakter ostatniego okresu rozwoju SSE w Mielcu. I'oniźej podano pozytyv.ne wydam'uia. które mogą zmodyfi­kować kierunek rozwoju SSE EURO-I'ARK MIELEC: - Zakup (16 marca 2007 roku) i modemizacj(( Polskich Zakladów Lotniczych pr.lez firnl(( United Technologies Holdings. W romach amerykańskiego koncemu. bezpośrednią. polcgającą na produkcji kabin i całych

helikopterów Black Hawk. współprac(( z I'ZL Mielec podj<;:ła spółka Sikorsky Aircrafl Corpomtion. - Wejśc ie n"41łych i średnich finll (ponad 85%

podmiotów, które po 2005 roku otrL}'mały

pozwolenia 1"41 prowadl.cnie dzi:J łalności w strefie) produkujących wyroby w branży

moto'Y"I.llcyjnej i lotn iczcj. Wyrażnie krysIali ­zuje si(( w ten sposób skupienie firnl produk-

cyjnych o ściśle ukierunkowanym profilu. co założono w 1lTlOdyfi kowanynl planie roz­woju SSE EURO-PARK MIELEC. - Powstanie Mieleckiego Parku PrLClllysło­

wegowynikające m.in. z kontynuacji działań zmierI.lljących do dywersyfi kacji stmktul)' wielkoŚCiowej pr.ledsiębiorstw dziabjących w mieście. Uwolnienie nowych ten.'Ilów inwestycyjnych w ramach Mielcckicgo Parku PrLCmysłowego (projekt realizowany prLCZ MARR) stanowi znacztjcą S1 .. 1nS(( rozwojową dla małych i średnich pr/.cd­si"biorców. Istotnym wydarzeniem, które w prl)'S1Jości może rrL}'c.l)'Jlić się tkl utrzymania pozycji Mielca jako dynamicmie rozwijającego się ośrodka zaawansowanych działalności

należy zaliczyć budowę Inkubatoro Nowych Technologii IN-TECH w Mielcu oraz utwor.lcnie w zeszłym roku Zamiejscowego Ośrodka Dydaktycznego Akademii Gómi­czo-HutnicLCj oferującego unikalne mi~­kierunkowe studia z zakresu i nżynierii mechanicznej i materialowej. Od 2006 roku prLcstrLcnna ekspansja strefy ma miejsce głównie poza Mielcem. Do SSE utwor.lono nowe pod~trefy : w Lublinie. Rzeszowie, Ropczycach, Lubaczowie. Radzyniu Podlaskim i Zamościu . W fimmch posiadających zezwolenia w poz.1mielcckich podslrefach pracowało pod koniec 2009 roku ponad 5,5 tys. osób. Jedną trzecią zezwoleń na prowadzenie działalności w SSE EURO­PARK MIELEC wydano finnOIll, które podj((ły działalność poza MielcenI. Niemniej inwestycje poniesione w Mielcu w latach 2006-2009 stanowi ły 26% ogółu inwestycji w tym mieście w ciąb'U minionych 15 la1.

Ostatni okres pokazał. że Mielecka SSE nalC'"L}' do najbardziej aktywnych w kraju w zakresie pozyskiwania inwestorów. W 2009 roku .... 'Ydano w Mielcu rekordową wśród wszystkich stref licl.bę 23 zez'woleń na prowadzenie działalności. W porównaniu z innymi specjalnymi strefami ekonomiC2Ilynli SSE w Mielcu OOznaCI.ll1a się na koniec 2009 roku również innymi wysokimi wskaźnikami akt)'\l1)()ŚCi i efektywności: drugim miejscem poTamobrLCSkiej SSE pod w.lględem stopnia zagospodarowania gruntów oraz trLecią lokatą z uwagi na waność wskaźnika liC'Lby miejsc pracy w pr.leliczeniu na l ha(ustępując jedynie Suwalskiej i Katowickiej SSE). Całościowy bilans działalności strefy jest z pewnością pozytywny. Według ustano­wionegow grudniu 1996rokll l'lanll Rozwoju Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Mielcu mia ło powstać 7 tysięcy miejsc pracy w strefie. Razem za pozostałymi podstrefami w szeroko pojętym regionie stwor.lono 15 t ysięcy nowych miejsc pracy, a do końca 2009 roku w s.mnym Mielcu zainwestowano ponad 4.2 mld zlotych. Co więcej zrealizowano szereg niezbędnych działań stymulujących rozwój skupienia przemysłowego finn branży IOłniczcj i motory7aC)'jnej w oparciu o boospOO.1I\:ZC atuty Mielca i regionu. Za sukces można uznać również dywersyfikację działalności gospodarc-LCj na OOszarLC strefy.

Istotnym wydarzeniem, które HI

przyszłości może przyczynić się

do utrzymal/ia pozycji Mielca jako dynamicznie rozwijajqce­go się ośrodka zaawclllsowa­I/ych działalności nale::y zali­czyć budowę I"kuba/ora No­wych Technologii IN-TECH w Mielcu oraz II/warzenie w zesz­łym roku Zamiejscowego O,{:­rodka Dydaktyc::nego Akademii Górniczo-Hutniczej ( . .)

Lp. NAZWA FIRM\' I ADRES

I.

2,

3,

4,

5,

6,

7,

8,

AeroAT Sp. z 0.0. ul. COP-u 2

AgmaT S.A. ul. Wojsb Polskicgo 3

1 AG Serwis Sp. z 0.0. ul. Wojsb Polskicgo

,3

2,

3

EAUH" , 11 . ul. WOJsb Polsklcgo 3

WYKAZ N! t"IRM PRZEMYSŁOWYCH

, S,A,

.j.

' MIELCU r STAN N, , •• ' .'. ' . '.1

RODZAJ PRODUKCJ I

I'rodukcja sprz~tu lotniczcgo

Produkcja osprz~tu dla tclckomunibcji

Produkcja i serwis odzicży roboczcj

Lascrowa obróbb mctalu, dystrybucja i serwis agregatów prądotwórczych

Produkcja i dystrybucja akumulatorów kwasowych

Produkcja mcbli

Produkcja akccsoriów do tclcfonów komórkowych

Obsluga oprogramowania dla firm

Produkcja opakowań plastikowych

Produkcja kól zębatych i przekladni kątowych

Produkcja lotnicza

Produkcja odzicży i obuwia mcdyczncgo

ODłłlORCY

Polsb, USA, Anglia. Szwecja, Szwajcaria. Korca. Holandia,

Gc " To ,.M,

I'olsb, Nicmcy, Litwa Czcchy, Bialoruś

Polsb

Polsb

Polsb. Rosja, Nicmcy, Czcchy

I'olsb, Wielb Brytania, Niemcy, Rosja

USA,

Polsb

Polsb

Polsb, Algieria, Sudan

Polsb, Czcchy, Slowacja 12, ~:d:;o~:~~;?E 3 ~"c,C,-,-------------------1-------------------------------------------C-----------------------1

Produkcji zcstawów Ilaprnwczych (paTOwników) do ehlodziarko-zamrnżarek i zamrnżarck ornz uszczclck

magnctycznych do chlodziarek. 13,

Krcmpa Andrzcj i Krcmpa Wladyslaw ul. Przcmyslow:

163b

3

1

17. ~;.~~O~Sb"1 "~O

~~"' 3

~Sp, zoo 18. ~;.~t '

, , 1'0m13plan Micłec Sp. Z 0.0.

19. ul. Wojsb polskiego 3 1

20, ~~".I,' o ,3

21. ~I'I~:j';,'1 3 1 22, ~r'(~~J~k:l: I . z_o.o.

::"; 3

23, ~I"\t:;kl;~ , ,~,o, 3

- f,'t1 , ' l ;

24, ul. .

=1 , ; I'iotr i Karmelita

25, ul. I'iaskowa 4 1

, i Adam

c Gomy

Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych

Produkcja specjalistycznych maszyn i urządzeń

Produkcja okicn dachowych

Produkcja podzcspolów do motol)'Z3cji

Produkcja odzicży

Produkcja wyrobów z drcwna

Produkcja wyrobów z metalu

Galwanizowanie

Produkcja wyrobów gumowych

Produkcja zespolów samochodowych

Produkcja opakowań drewnianych i mcbli

. i n ci~żarowych i autobusó; i uszczclek do urządzcń

sanitarnych.

Polsb, Rosja, Ukrnina, Slowacja, Czechy

Polsb

Polsb

Polsb. Turcja, Nicmcy, Szwecja

Niemcy

Polsb

Polsb

Polsb

Polsb, UE, P31istwa wschodnie

Polsb, Anglia, Francja

Polsb

Polsb

17

King & Fow1cr Polsb Sp. z 0.0.

26. ul. Wojsb Polskiego 3 Galwanizowanie Polska www.aero istics.~om

KirchhofT Polska Sp. z 0.0. Produk~ja części i podzespołów dla przemysłu Polska, Portugalia, Ni~m~y,

27. ul. Wojsb Polskiego 3 motoryzacyjnego Francja, Czechy, Rosja

www.kirchhofT. I Kirkham Motorsports Sp. z 0,0,

USA, Niemcy, Wielka Brytania, 28. ul. Wojska Polskiego 3 Produkcja podzespołów samochodowych

Francja www.kirkhammotors rts.com Kronospan Mielce Sp. z 0.0.

29. ul. Wojska Polskiego 3 Produkcja wyrobów z drewna Brak danych www.kronos ano I Lear Corporation Poland II Sp. zO.O.

30. ul. Wojska Polskiego 3 Produkcja wiązek elektrycznych do samochodów Anglia, Szwecja, Belgia wwwjear, I Leopard Automobile Sp. z 0.0.

31. ul. Wojska Polskiego 3 I' rodukcja zespołów samochodowych i innych pojazdów I'olska, Szwecja www.leo ardaUlomobile.Nm

I'olska, Kraje Skandynawskie, Melex A&D Tyszkiewicz Sp. j. Niemcy, Francja, Hiszpania

32. ul. Wojska Polskiego 3 Produkcja wózków z nap-;dcm elektrycznym I' onugalia, Chorwacja Słowacja, www.melex.com.pl Litwa, Austria, Egipt, Emiraty

Arabskie A~entyna Australia Miclec-Diesel Gaz Sp. z 0.0.

33. ul. Wojska Polskiego 3 Instalacje silnikowe Polska www.mdgaz,pl Metalpol Sp. z 0.0.

Produkcja spn;żyn 34. ul. Kwiatkowskiego 13 Polska, Litwa, Ukraina

www.metalpol-sj,pl Mondi Bags Mielec Sp. z 0.0. Azerbejdżan, Ukraina, Rumunia,

35. ul. Wojska Polskiego 12 Produkcja opakowali papierowych Holandia, Bclgia, Austria, Litwa www.mondigroup.eom Sencgal Turc'a Onduline Production Sp. z 0.0. Rosja, Białoruś, Ukraina, Rumunia,

36. ul. Wojska Polskiego 3 Produkcja pokryć dachowych Bu/garia, W"gry, Mołdawia, Litwa, www.onduline.eom.pl Lotwa, Estonia, Czechy, Francja

l' lastic Factory Cobi S.A. 37. ul. Wojska Polskiego 3 Produkcja zabawek z tworzyw sztucznych

Wielka Brytania, Ukraina www.cobi.pl

I' lastwag Sp. Z 0.0.

38. ul. Zegoty 7 www.Dlaslwa!.!.IJ I

Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych Brak danych

Polskic Zaklady Lomicze Sp. z 0.0. Polska, USA, Chiny,Nepal,

39. ul. Wojska Polskiego 3 Produk~ja sprzętu lotniczego www.Dzlmielec.nl

Indonezja,U E

P-K PPH Joongpol Sp. z 0.0. Szwecja, Dania, Norwegia, 40. ul. Wojska Polskiego 3 I' rodukcja pianki polictylenowej Niemcy, Czechy, Litwa, Ukraina

www.{oon\!poLeonl.pl I'PH Mak-Mir

41. ul. Wojska Polskiego 3 Produkcja bram i ogrodzcn I' olska, Szwccja www.makmir.pl

42. I' PHU P&S Sp. z 0.0. Produkcja wyrobów z mctali, blach stalowych i

Polska ul. Wojska Polskiego 3 aluminiowych I' PUH Wojcicch Tycner

43. ul. Wojska Polskiego 6b I' rodukcja anykułów instalacyjno sanitarnych I'olska, Czechy, Rosja www.! cner.com. I Gardnem Arcospacc Mielce Sp. z 0.0.

44. ul. Wojska Polskiego 3 Produkcja podzespołów lomiczych Wielka Brytania www. ardncr-aeros cc.eom Remog Polska Sp. z 0,0,

45. ul. Wojska Polskiego 16 Produkcja podzespołów lomiczych Polska, Niemcy, Irlandia www.remo I RSM Zakł, Prod. Maszyn i Urządzen

46. ul. Wojska Polskiego 3 Produkcja maszyn i urządzcn dla budownictwa Polska, USA www.rsm.biz. I ~REG FORM" S.C.

47. T. Działo, K. Działo, M. Zelazko, K. Leś Produkcja fornl wtryskowych, wykrojników i

Polska, Belgia, Dania, Nicmcy ul. Wojsławska 2a oprzyrządowania, www.;cgfor.com.nl

Retech Sp, z 0.0. Produkcja układów stcrujący~h, kabli oraz podzespołów ze

48. ul. Wojska Polskiego 6a stali nicrdzcwnej do pieców gastronomicznych,

Polska, Niemcy www.rctech.pl

"RIWPOL" Produkcja wyrobów mctalowych dla branży mcblarskiej,

49. ul. Tuwima 39 Polska www.riwIXLcu

lotniczej, motoryzacyjncj i wojskowej.

"RSM" Sp. z 0.0. Produkcja maszyn do wykonywania rynien, paneli

50. ul. Wojska Polskiego 3 Polska, Francja, Irlandia, USA www.rsm.biz.pl

dachowych i parapetów metodą ciąg/ą.

18

in Mie lec

tJprU('tJll'u"ie grufit':J1e: MUr:,aIllIU J\lmlejsku - Ptll)'k

EKSPORT WYROBÓW MIELECKICH FIRM NA ŚWIECIE w latach 1950 - 2010

o

K A NA D A

STANY o

ZJEDNOCZONE

o NIKARAGUA

o Wenezuela

KOLUMBIA

• BRAZYLIA

BOLIWIA

l> O ::o " Gl

'" m o z --I

r -< m Z

l>

Legenda:

SAHARA ZACHODNIA

o, • .".0

o ALGIERIA

MAURETANIA

S VAlBARD

o o LIBIA EGIPT

R o

KAZACHSTAN

ARABIA

SAUDYJSKA o " '/UrY

MALI N /G E R

S ENEGAL ·

GWINEA ~

~. ~ KOŚCI (!I

SŁON'OWEJ

CZAD o SUDAN

DEM. REP.

KONGA

ETIOPIA ,"ł' v

~~ o

KENIA .,

TANZANIA

ANGOL A

ZAMBIA :t f

ZlM6ABWf § HAItI/SIA .~

BOTSWANA ~

o REP. POlUOHlOWEJ AFRyI(J

I o J I

A N T A R K T Y D A

o

S J

o .... ~ o

I N D I E

A

o MONGOLIA

o • KORĘA

PK

CHINY KOREA PO.

0IłłALEZJA o

o o INDONEZJA

•

o

AUSTRALIA

.. ..

• - odbiorcy mieleckich wyrobów Opl'lICOJtlllllie graficzne DlIJlliall Ma/ek

in Mie lec

opruc:olt'ltIJie ;.:rafic ,,,e: Mar:Ulllw MuJejsku • Pltt)'k

1 51. ,L \VoJ,"".1

.:~: 14

52. '~"\~~J::;P' .00 u. J --.. '

53. ~rg\~;j,~;~; 3

Spioroflcx Sp. z 0.0.

54. ul. Wojska Polskiego 6r

. , "' 55 ~:,m" -Z,~,"dl ;

, ; 25/4 . 56. uLI

57. " WOJ'''' I :.';'"" .::: TECHMIX Fabryka Reklamy Sp. z 0.0.

58. ul. Moniuszki 12a www.tcchmix.com.pl

59. ul. Wojsk; I

WAI3EX Sp. z 0.0.

, ',00

3

60. ul. Janusza Korczaka 21 www.wabcx.com.pl

61.

62. ul. Wojska Polskiego 3

63. ~"k1,d ", Gładysck

64.

Zakłady Elektroniki i Mechaniki Precyzyjncj R&G Sp. z 0.0.

67.

ul. Traugutta 7 I

. z 0,0.

:,~',d; ?b~~,, " . Tadcusz Kulik:;-~ski , Wiesław Smaczny ul. Partyzantów 19A

;

Produkcja szkła l13nowancgo

Produkcja materia/ów ochrony dla różnych branż

Produkcja oprogramowania

Produkcja wyrobów z aluminium ze stali nicrdzewnej

Produkcja cz~ści lotniczych, samochodowych

Produkcja zestawów jezdnych

Opracowywanie dokumentacji technicznej, produkcja cZ1fści lotniczych

Projektowanie i produkcja systemów idcmyfikacji wizualnej

Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych

l'rodukcja aparatury wtryskowcj

Produkcja podzespołów lotniczych

l' rodukcja akcesoriów dla przemysłu meblarskiego

Produkcja oprzyrządowania technologicznego do środków transponu.

l' rodukcja metalowych wyrobów gotowych

Produkcja oprzyrządowania i narz~dzi

Produkcja obuwia

ul. RacJawicka 7 Produkcja stolarki okicnncj i drzwiowej z I'CV oraz żaluzji Z~'~~d . .1 68.

Polska

Polska, Białoruś

Polska

Polska

Polska, Niemcy, W/od.y

Polska

Niemcy, Austria, Anglia

!'Ol"': ~:~:.:::_ ; . Francja, Rumunia, Norwegia,

WIochy, Litwa, Estonia, . • Ro~", C,~hy

Brak danych

Polska, Niemcy, Holandia, l3 ulgaria, Litwa

Polska, Dania, Francja Nicmcy, USA,Australia

USA

Polska

Polska, Słowacja, Węgry, Czechy, Bulgaria, Ukraina,

Rosja, Rumunia , Litwa.

Polska, Nicmcy, Węgry, Rosja

Polska, Kanada, Francja, Anglia, Nicmcy

Polska, Ukraina, Białoruś i Słowacja.

Ukraina, Fr ,cj~ , - .. . nnziomych i pionowy,h

~~~ .~'~'~~-----+------~" ~~--~------~--------~ Z.,~~~d .: Rom~". Poili

69. ,'WoJ'''' I Produkcja zaworów tcrmostatycznych Polska, Niemcy, Włochy

70.

71.

72.

Zakłady Fam13ceutycznc ColfamJ S,A. ul. Wojska Polskiego 3 www.colfaml.pl

Produkcja wyrobów farmaceutycznych

Produkcja artykułów spożywczych

Polska

Polska, Węgry, Nicmcy Litwa ,,~~;;~~:~ ~-... : I Z.'::', ~~:::::r,;;'P~ .. ~,~o~.~o~.-----------t--------~:::::;~::~-::::;=-:::::::;~-------t~::::~;::::-::::::-=::::-t ul. Wojska ~ j-t>' 3 Produkcja fomJ z tworzyw sztucznych l'olska, Włochy, Nicmcy, Anglia

..... " ... Redaguje: ZIIIIp6I..-1Ik6w Biura PromocJI I Infonnac:jI Opracowania glaftc .... 1 aIcład: Marzar.,. MadajaIca - Patyk Druk: la .... PolIgraftc ... , ZbIgniew GajaIc, Mlalac ul, Kon:zaka 23

23

o ,.; o ~

~

Mielec i Stalowa powiat Wola i mielecki powiat

stalowo wolski

~ ~ ~

M M

Mielec i Stalowa powiat Wola i mielecki powiat

stalowo wolski

24

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU (w mln zl) (dane GUS z 31.12.2008)

~ ~

N ,..: M M ~ o ,.;

~ m M M N

M

Rzeszów Dębica i Krosno - Sanok i Jasło i Ropczyce i powiat powiat powiat powiat powiat Sędziszów miejski dębicki miejski sanocki jasielski powiat

ropczycko-sędziszowski

Leżajsk i Tarnobrzeg

powiat powiat leżajski miejski

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU NA l MIESZKANCA (w zł) (dane GUS z 31.12.2008)

~ N ~ m M ~

M ~

m ~ N

N ~ o ~ ~ N ~

o '" '" o m N ~ ~ ~

~ ~ ~ ~ o ~ ~ ~ ~ m m

~ ~ '" ~ o ~ ~

Krosno - Dębica i Rzeszów Ropczyce i Sanoki Leżajsk i Jasło i Tarnobrzeg

powiat powiat powiat Sędziszów powiat powiat powiat powiat miejski dębicki miejski powiat sanocki le:tajski jasielski miejski

ropczycko-sędz iszowski

Jllstylla Nowakowska

Specjalna Strefa Ekonomiczna a dochody budżetowe miasta Mielca (Fragment pracy magisterskiej" Preferencyjna polityka podatkowa ... " napisanej IV Szkole Głównej Handlowej IV Warszawie II'

2008 roku Ilagmllzollej IV "Konkllrsie /U/najlepszq pracę magisterską dotyczqcq promocji polskiej gospodarki" organizowanym przez FUl/dację Polskiego Godła Promocyjnego Teraz Polska oraz Polską Agencję Informacji i Il1westycji Zagranicz/lych pOll patm/wlem honorowym Ministra Gospodarki IV 2008 roku. Dallc z lat 2008 i 20091Iw{,cl"il Damian Małek)

Podatek dochodowy od osób prawnych SSE Euro-Park Mielec, jako pierwsza polska specjalna stre fa ekonomiczna, pozyskała w pierwszych latach

swojej działalnosc i relatywn ie najwięcej inwestorów. Podmioty te generowały popyt na rÓŻnego rodzaju towary i usług i , co przyczyniło s ię do powstawania ko łejnych firm w otoczeniu mieleckiej stre fy. Ponadto, osoby zatrudnione w przedsiębiorstwach działających w ramach SSE, poprzez wzrost dochodów rozporządzalnych, napędzały popyt konsumpcyjny - potrzeba jego zaspokojenia również wpłynęła na rozwój dz iałal nośc i gospodarczej w regionie. Zjawiska te określa się w literaturze mianem odpowiednio zaopatrzeniowych i dochodowych efektów mnożnikowych.

Efekty te widoczne są pr.ly analizie wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych, w których gm ina posiada swój udział-w początkowym okresie funkcjonowania SSE Euro-Park Mielec, pomimo faktu udzie łania ulg w tym podatku, odnotowano dynamiczny wzrost ich wielkośc i (Rys. [).

Ry~·. I. Wpływy udziałów w p(J{latku dochodowy m od osób prawnych do bIldżetumiasta Mielca w latach /995 - 2009 (zł)

2009

2008 2007 2006 2005 2004

2003 2002 200 1 2000 1999 1998

1997 1996 1995

O

736717 554863

644531 9 18227

594766 747901

730873 307291

152674

1 525021

2344887

2236770 2836647

2483466

3642 197

500 000 1 000 000 1 500 000 2 000 000 2 500 000 3 000 000 3 500 000 4 000 000

Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań z wykonania budżetu miasta Mielca za lata 1995 - 2009.

Pod koniec lat 90-tych natomiast, z uwagi na konkurencję 16 pozostałych , ówcześnie ustanowionych specjalnych stref ekonomicznych, dynamika wzrostu analizowanej wielkości wyraźnie spadła. Przyczyniły się do tego również systematyczneobniźki stawki podatkowej ' .

Skokowy wzrost wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych w 2004 r. był efektem zaostrzenia przepisów prawnych wobec przeds ięb iorców, którzy uzyskali zezwolenie przed I stycznia 200 l - istotnego ograniczenia prawa do zwolni en od podatku dochodowego oraz całkowitego zniesienia prawa do preferencji podatkowych, w związku z akcesją Polski do Unii Europejskiej. Ponadto, zwiększono wówczas udział gmin we wpływach z tytułu tego podatku2

• Wpływy te byłyby jeszcze wyższe, gdlby nie fakt zredukowania w 2004 r. stawki podatkowej o 6 punktów procentowych w stosunku do roku popr.ledniego .

Aktualnie, systematyczny wzrost wpływów udziałów gminy w podatku dochodowym od osób prawnych wytłumaczyć można zjawiskiem wyczerpywania limitu ulg, przysługujących poszczególnym przedsiębiorcom.

25

26

Podatek dochodowy od osób fi zycznych

Przewaga czasowa nad innymi strefami i wyni kające z tego wysokie zainteresowanie mielecką SSE w początkowym okres ie jej funkcjonowania, znalazły swoje odzwierciedlenie w dynamicznym wzroście zatrudnienia w powstających na jej terenie przedsiębiorstwach (Rys. 2). Fim1y te, jak również zatrudnieni w nich pracownicy - na skutek generowan ia dodatkowego popytu na produkty, usługi i dobra konsumpcyjne - wpłynęli na rozwój kolejnych podmiotów gospodarczych na obszarze oddziaływania mie łeckiej SSE (zaopatrzeniowe i dochodowe efekty mnożnikowe). W ten sposób napływający do strefy inwestorzy przyczynili się do gwałtownego spadku stopy bezrobocia w regionie (Rys. 3).

Intensywny rozwój dzialalnośc i gospodarczej i wynikający z niej wzrost stopy zatrudnienia przełożyły s ię na coraz wyższe wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych, w których gmina ma swój udział (Rys. 4) . Dochody z tego tytułu byłyby w tym okresie jeszcze większe, gdyby nie fakt jednoczesnej redukcji stawek podatkowych i podnoszenia progów podatkowych~ .

Ry~·. 2. Zatrudlliellie w przedsiębiorMwach prowadzących dzialalllo.~ć gospodarczą Ila terellie SSE ElIro-Park Mielec w latach 1998 - 2009.

16000 1582415558

14000

12000 11 588 11 983

10375 11 003

10000

8000

6000

4000

2000

o 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań z pr.lcbiegu realizacji celów ustanowienia Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielce za lata 1998 - 2003 i 2007 r. oraz raportów Ministerstwa Gospodarki o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych z lat 2004 - 2009.

Ry~·. 3. Przeciętlla ~·topa bezrobocia w powiecie mieleckim Ila tle wojewódzhl'a podkarpackiego i Polski w latach J 996 - 2009 (wedlllg .'itallllllU dziel; 30 czerwca, %).

20 19,5

19,4

18 17

16,3 16,7

16 15,9 18' 16,1 9

14,8 dl. 4,' 14

14,3 3,7

4;3--+ 14,3 14,1 14,3

13,1 13,6 13,6

12 12,3 12A 12.6

12 11,6 11,6 - Mielec 11,2

- woj . podkarpackie 10, / '0.8

10 9,6 - Polska

9,1

8 1996 1997 1996 '''' 2000 2001 2002 2003 2001 2005 2006 2007 2008 2009

Źródło: opracowanie własne na podstawie załączników do obwieszczeń Prezesa GUS w sprawie przeci"tnej stopy bezrobocia w kraju oraz na obszarze działan ia powiatowych urz"d6w pracy z ł at 1996- 2009.

Ry~·. 4. Wplywy udziałów w podatku dochodowym mi os()h fizyczlJych t/o hlldżetumiasta Mielca w latach /995 - 2009 (zł).

24646984 20881 984

30058332 33466613

30291 235

2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001

17 166003

2000 1999 1998 1997 1996 1995

12558000 11993659

12682488 12818252

11776615 10590099

7968890 6345670

5178579

o 5 000 000 10 000 000 15 000 000 20 000 000 25 000 000 30 000 000 35 000 000

Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań z wykonania budżetu miasta Mielca za lata 1995 - 2009.

Obniżenie dynamiki wzrostu wpływów udziałów w podatku dochodowym od osób fi zycznych pod koniec lat 90-tych było konsekwencją zarówno konkurencji ze strony pozosta łych , ówcześnie ustanowionych specjalnych stref ekonomicznych, jak i zjawiska nasycenia mieleckiej SSE inwestorami.

Wzrostowa tendencja, cechuj ąca j uż od kilku lat dochody gminy z tytułu podatku dochodowego do osób fi zycznych, wynika w dużej mierze z zamrożenia na okres 6 lat, począwszy od 200 I r. , progów podatkowych!. Ponadto, w 2004 r. mi al miejsce skokowy (o ponad 8 punktów procentowych) wzrost udziału gmin we wpływach z tego podatkt{ Od tego czasu udz ia ł ten (co prawda w niewielkim stopniu) systematyczni e rOśnie, a docelowo wyni eść ma 39,34%. Podatek od nieruchomości

Działanie zaopatrzeniowych i dochodo­wych efektów mnożnikowych widoczne jest również przy analizie wpływów z podatku od nieruchomośc i , pochodzących od osób prawnych - w pierwszych ł atach działalnośc i SSE Euro­Park Mielec, pomimo całkowitego zwolnienia strefowych inwestorów z tego podatku , odnoto­wano gwałtowny wzrost ich wielkośc i (Rys . 5). Było to jednak nie ty lko efektem intensywnego rozwoju przeds iębiorczości na obszarze oddzia­ływania mi eleckiej SSE, ł ecz także wysokiej w tym okresie dynamiki wzrostu stawek podatku od gruntów i budynków związanych z prowadze­niem dz i a ła lnośc i gospodarczef.

W 2001 r., w konsekwencji ZOleSleOla całkowitego ustawowego zwolnienia z podatku od ni eru chomośc i w specjalnych stre fach ekonomicznych, wpływy z tego podatku wyraż­nie wzros ł y. Od tego czasu obserwujemy syste­matyczny ich wzrost - wynika to ni e tylko z co­rocznego podwyższania stawek podatkowych, ale również ze zjawi ska wyczerpywania limitu ulg, przys łu g ującyc h poszczególn ym przed s i ę ­biorcom.

,~

'00' ,~

'00'

'00'

'00' ,~

,-,-1997

,-,W,

Ry~·. 5. 'VJJływy z podatku od lI;erllc!lOlIIości położo­lIych lIa terellie mittsltt Mielca w laradl 1995 - 2009 (zl).

'!!! __ . " 8 25 858

~~~_"'22 M5~0

!,!,!~!!!, __ , ~ 781 158

!'!'!~~ ___ " 285 7 15

'!'!!'!'!~ __ • 19 424 9 30

'!'!!!!'!!!" __ " 381 007

2 189377 141 530

1 B48883 5863 680

___ 18987570

1------ 9 174 2 17 osoby r~ne

o '"

• osoby prnwn". w tym:

- SSE

5 000 000 1 o 000 000 15 000 000 20 000 000 25 000 000 30 000 000

Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań z wykona­nia budżetu miasta Micleaza lata 1995 - 2009.

27

28

Wnioski

Pomimo prowadzonej w SSE preferencyjnej pol ityki podatkowej, w analizowanym okresie odnotowano znaczny wzrost wpływów z tytułu podatków dochodowych oraz podatku od nieruchomości do budżetu miasta Mielca. Potwierdza to zarazem tezę, że przywil eje podatkowe udzielane strefowym inwestorom nie stanowią istotnego obciążenia dl a budżetu lokalnego. Przymawi ają za tym w szczególnośc i nas tępuj ące argumenty: - Podatek dochodowy od osób prawnych odgrywa w budżec ie samorządowym marginal ną ro lę!, zatem udzielanie zwolnien w zakresi e tego podatku jest dla gminy niemal nieodczuwalne. - Zgodnie z Programem Pomocy Regionalnej /la lata 2004 - 2008, katalog zwolni en przedmiotowych z podatku od nieruchomości nie obejmuje budynków, które - w porównaniu do gruntów i budowli - są bardzo wysoko opodatkowane9

.

- Ubytek dochodów gminy, będący konsekwencją ulg w podatku od nieruchomości udzielanych na podstawie ustawy o SSE, jest w całośc i rekompensowany w fornlie subwencji ogólnej 'o.

Warto ponadto podkreś li ć , że w początkowym okresie funkcjonowan ia strefy, przyw ileje podatkowe dotyczyły dochodów potencjalnych, które - w przypadku braku ulg - zapewne w ogóle by nie powstały. Co w ięcej , zaostrzenie przepi sów prawnych wobec przeds iębiorców prowadzących dzialalność gospodarczą w specjalnych strefach ekonomicznych spowodowalo skokowy wzrost dochodów budżetowych w 2001 r. i 2004 r. Od tego czasu udz i a ł dz i ałających na terenie strefy przeds iębiorstw w generowan iu wpływów z podatku od ni eruchomości jest bardzo wysoki - aktua lnie wynosi około 50%. Znaczący wpływ mielecki ej SSE na dochody budżetu lokalnego potwierdza również fakt, i ż dochody gminy z tytu łu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych ś rednio w 40% pochodzą od zamieszkalych w Mielcu pracowników tych przedsiębiorstw. Dodatkowe wplywy do budżetu samorządowego, wynikające z funkcjonowania specjalnych stref ekonomi cznych, potwierdz ić można także matematycznie -jako sumę : - wpływów udziałów w podatku dochodowym od osób prawnych, pochodzących od firnl SSE, - wpływów z podatku od nieruchomośc i , pochodzących od finn SS E, - wpływów udziałów w podatku dochodowym od osób fi zycznych, pochodzących od pracowników SSE", - częśc i rekompensującej subwencji ogólnej (j eś li gmina ją otrzymuje), - pomniejszoną o kwotę udzielonych w SSE ulg podatkowych. Przeprowadzona w taki sposób analiza dla miasta Mielca za 2006 r. wykazala, że strefa mielecka wygenerowała ponad 20 mln zł wpływów do budżetu . Kwota ta stanow i ła niemal 1/5 ogółu os iągni ętych wówczas dochodów budżetowych.

Pozytywny wplyw przywi lejów podatkowych na budżet lokalny nie powinien wi ęc budzi ć żadnych wątpliwości - przyc iągające inwestorów zachę ty podatkowe przyczyniły s ię do ogólnego rozwoju przeds iębiorczośc i w region ie, co znajduje pelne odzwierciedlenie w wynikach finansowych budżetu miasta Mielca dla anal izowanego przedziału czasu. Potwierdzają one zarazem, że utworzenie SSE Euro-Park Mielec było dla miasta opłacalną inwes tycją.

Dla uzyskania pełniej szego obrazu oddziaływania przywilejów podatkowych w specjalnych strefach ekonomicznych na stan finansów samorządu terytorialnego, analogiczne badan ia na leżałoby przeprowadzić dla innych miast i gmin, w których funkcjonują strefy. Zestawien ie otrzymanych wyników z pewnośc ią wskazałoby prawidłowośc i wynikające z wielkośc i miasta/gminy oraz powierzchni obszaru zajmowanego przez stre fę.

Cenne wnioski można byłoby s fomlUłować również w oparciu o anal izę dynamiczną dochodów budżetowych miasta podobnej wie lkośc i do Mielca, które - jako monokulturowy ośrodek przemysłowy - szczególn ie odczuło negatywne skutki transfomlacji ustrojowej. Stanowiloby to podstawę do przeprowadzenia symulacj i budżetu lokalnego miasta Mielca w sytuacji braku SSE Euro-Park Mielec .

Ponadto, bardzo interesuj ącym zagadnieniem są konsekwencje dla budżetu samorządowego, wynikające ze zniesienia w przyszłośc i specja lnych stref ekonomicznych. Pozbawienie przeds iębiorców przywilejów podatkowych niewątpliwie wywoła wzrost dochodów budżetowych z tytułu podatków. Z drugiej strony jednak, na skutek wycofania się częśc i inwestorów z zajmowanego dotychczas obszaru, wpływy te ulegną ograniczeniu . Dlatego opracowanie prognozy w tym zakresie wymagałoby uprzedni ego zbadania trwałośc i lokal izacji podmiotów prowadzących dz iałalność gospodarczą w SSE.

Przypisy: I ) Na przestrzeni lat 1996 2000 stawk" podatku dochodowego od osób prawnych zredukowano z 40% do 30%. 2) 001003 T. udzial gmin wc wplywachzpodatkudochodowcgoodosób prawnych wynosil 5%, natomiast od 2004 T, 6,71 %. 3) Począwszy od 1004 r. sta'Wka podatku dochodowego od osób prawnych wynosi 19%. 4) Na przcstrlcni lat 1996 1000 stawki podatku dochodowcgo od osób fizycznych dla [, [I i 1[1 progu podatkowcgo zredukowano odpowicdnio z I I % do 19%, z 33% do 30% oraz z 45% do 40%; w tym okresic progi w podatku dochodowym od osób fizycznych wzrosly l·krotnic z 16 380 zł i 32 760 zł w 1996 r. do odpowiednio 32 736z1 i 65 472 zl w 2000 r. 5) Wlatach2001 2006 progi wpodatkudochodowymodosób fizycznych wynosily niczmiennie 37 014 z1 i 74 048 zł. 6) Udział gmin wc wplywaeh z podatku dochodowcgo od osób fizycznych podniesiono z 27,60% w 1003 r. do 35.72% w 2004 r. 7) Na prlestrzeni lat 1996 1000 stawki podatku od nicruchomości na terenic miasta Mielca dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz dla budynków lub ich cz"ści związanych z prowadzeniem dzialalności gospodarczej wzrosły nicmal2·krotnic odpowiednio z 0,27 zł/m' pow. w 1996 r. do 0,47 zł/m' pow. w 2000 r. orazz8,31 zł/m' pow. uż , w 1996r. do 14.00zllm' pow. uż , w2000. 8) W 2007 r. wpływy z tytułuudzialu w podatku dochodowym od osób prawnych stanowily jcdynie 1,3 7% ogólu dochodów miasta Mielca. 9) Stawki podatku od nieruchomości obowiązujące na terenie miasta Miclca w 2008 r. dla gruntów związanych z prowadzeniem dzialalności gospodarczej , budynków lub ich cz"ści związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budowli lub ich ez"ści wynosiły odpowiednio: 0.59 zllm' pow. , 17,13 zl/m' pow. uż. oraz2% wartości. 10) Ulgi w podatku od nieruchomości udzielone na podstawie uchwały Rady Miejskiej w Mielcu oraz ustawy o SSE wyniosły w 2007 r, odpowiednio l 884 110zl i I 933 850 zł. Cz"ść rekompensująca subwencji ogólnej dla miasta Mielca za 1007 r. pokryła wi"c ponad polow~ ogólnej kwoty ulg w podatku od nieruchomości ,

prlyznanych strefowym inwcstorom. I I) Urz"dy skarbowe nie udostępniają takich danych. ale wpływy te można oszacować jako iloczyn wpływów udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz stosunku zatrudnienia w SSE do zatrudnienia w powiecie,

EDWARD M ICHOCKI

- kompetentny układ w polskiej gospodarce

~~)I~~~;~;:;J:fi~;la::t 21 stulecia lIasze podklllpackie miasto znakomicie {Jorl/sza się po wyżynach mediów iI/formacyjnych,

przez kilka lat po roku 1989 llostawalo cięgi od trl/dllej rzeczywisto.ici kOl/ca x:x wieku. Dzisiaj miasto I. zbiera duże plusy w rankil/gach, ratillgach i stricte naukowych ocelIach analitycznych. Niemalże przez

b":':;~i~ ostatnie dziesięciolecie Mielec utrzyfll/ije się na pozycji lidera ol/no.illie warto/;ci prOllukcji sprzellallej {Jrzemy.l"łu l mieszklll/ca. AI/gażlijqc zaawallsowane techllologie niektóre firmy ulokowane w tym mie.fcie prodllkujq wyroby wysoko

przetworzone. Analiza porówI/awcza obejnl/ije aż cztely województwa pollu/niowo-wschodniej Polski - podklllpackie, nllllo{Jolskie, .fwiętokrzyskie j luhelskie. / jeszczejedlla ważna uwaga - samorzqd caly czas rozporzqdza budżetem miejskim bez długu publiczllego i posiada wysokie zdolno.ici jl/westowallia. Jednak droga do wielu, wielu laurów i zdobycia najwyższego godła promocyjnego" Teraz Polska "łatwa lIiebyla.

PI ERWSZY ROZRUCH Z JAPOŃSKĄ POMOCĄ Sygnalcm początkującym wychodzenie z marazmu, a raczej z niebezpiecznej zapaści gospodarczej spowodowanej załama­niem się monokultury prLemysłowej, na której miasto sta ło przez pół wieku, było za łożenie pienvszej mieleckiej spółki akcyjnej pod nazwą Agencja Rozwoju Regionalnego "MARR". W sukurs biedniejącemu miastu przyszedł rLąd Japonii, który prąznał ok. 30 mln dolarów na mielecki po­mysł gospodarczy, wsparty autorytetem samego premiera RP, Jana Krzysztofa Bieleckiego! Symbolem tamtego czasu jest tablica pamiątkowa z fl agami narodowymi Japonii i Polski. Były to pierwsze zagraniczne środki, za które powstała jedna z kilkujaskólck próbujących zmian na lepsze, czyli Inkubator Przedsiębiorczości "In-MA RR". W tych sprawach działali

związkowcy NSZZ "Solidarność"i młodzi menedżerowie,

którzy wkrótce dotarli do programu StTuder i sięgnęli po zachodnią pomoc finansową. Jednak to było za mało dla załogi WSK "PZL-Mielec", mocno zaniepokojonej szybko postępującą pauperyzacją największego w Polsce producenta lotniczego, który utracił wschodni rynek zbytu, pokażnej grupy pracowniczej wręcz zdesperowanej gwałtownym

zubożeniem swoich rodzin i utratą pracy prLez tysiące

pracowników. W tamtych pamiętnych dniach prLez ekrany telewizorów co rusz prLewijały się ponure obrazki zMielea ..

SKRÓCONY CZAS PRZEKONYWANIA Dzisiaj j uż tak nic jest, na szczęście, pon ieważ 15 lat temu rozpoczął się proces pokonywania dystansu dzielącego nasze miasto od europejskich standardów. Nic tylko zdołano

pozbyć się barier hamujących dobrą przyszłość. Udało się również przekonać ponad stu inwestorów do zbudowania swoich nowych fiml w SS E Euro-Park Mielce, a dzięki przedsiębiorczości biznesmenów zagranicznych i krajowych stała się ona motorem wzrostu gospodarczego Mielca, a nawet regionu podkarpackiego. W rezu ltacie gremia przemysłowe ulokowane w Mielcu i władze miejskie mogą obecnie i ść dalej według własnej, pragmatycznej wizji rozwoju. Przykład Mielca pokazuje, że dalekowzroczne poszukiwanie i znajdowanie szans dla mi ejscowego potencjału, i to w różnych dziedzinach, może sukcesywnie zwiększać atrakcyjność gospodarczą, hand lową i kulturową każdej ambitnej zbiorowości. To wszystko dzieje się nad Wisłoką, na naszych oczach i niemal równocześnie z 15 -letnią dzia łalnością Specjalnej Strefy Ekonomicznej, która

29

30

prLe tarła polskie doświadczenia w zakresie odbudowywania i tworzenia ośrodków wytwórczych, wyodn;:bnionych ustawo­wymi przepisami.

UDANYDE:BI UT STREFYE:KONOMICZN EJ Mielecki eksperyment ze strefą ckonomiezną powiódł się znakomicie. Wspierali go i polscy ministrowie przemysłu, i Irlandczycy z Shannon, którzy stali się wzorcem rozwiązań sytuacji kryzysowych w ośrodkach, gdzie upadł tradycyjny prLemysl. Jednak zawsze pamiętajmy, że był realizowany w specyficznych, bardzo niekorzystnych warunkach spo­łeczno-gospodarczych regionu rzeszowskiego, który po 1989 roku został zaliczony do mocno podupadłego terytorium, leżącego na ścian ie wschodniej naszego kraj u. Z doświad­czenia mieleckich menedżerów, którzy entuzjazmu do biznesu rynkowego nauczyli się w marszu, skorąstało

póżniej kilkanaście innych obszarów naszego kraju. Jednym ze żródel tego sukcesu było nowatorskie potraktowanie kompetencji samorządowych i państwowych, jakie już na początku działalności SSE Euro-Park Mielec prLckazały

Oddziałow i Agencji Rozwoju PrLemysłu rÓŻne jednostki administracyjne, a w siedzibie OARP otwarto nawet bank. Do realizacji polityki inwestycyjnej potrLebne były instrumenty prawno-organizacyjne i część z nich wypracował mielecki samorząd - rada miejska i prczydent. Wszystko, co było możliwe, zapewniono SSE, aby skrócić i uprościć proces in­westycyjny "od pomysłu do przemysłu". Dziś przedsięb iorcy i kierownictwa firm, które tutaj zainwestowały dobrze wiedzą, że do Mielea prąszli dzięk i mądrym ułatw ieniom

forrnalnym, wykazaniu rzeczowego zainteresowania potrze­bami inwestora i stworLeniu otwartego klimatu na etapie ne­gocjacji. Niebagatclnym atutem dla pozyskania inwestorów było zapewnienie firmom odpowiedn iej infrastruktury technicznej i logistycznej. Można dziś śmiało powiedzieć, że w wiciu prąpadkach dość konkretne ulgi były nawet mniej istotne, aniżeli ten swoisty klimat, jaki do dzisiaj towarzyszy rozmówcom na każdym etapie inwestorskich uzgodnień.

ZOSTAĆ BENEFICJENTEM .. IOJNEJ UNII Dosyć wcześnie, jeszcze w tzw. przedakcesyjnym okresie Mielec ustawiał się w ko łejce po środki finansowe z Unii Europejskiej. Zważmy, że kraje do niej należące (wtedy tylko 15 państw) stosowały bardzo wygórowane i bezwzględne kryteria wobec składanych aplikacji. Długą listę zaaprobo­wanych przez Brukselę projektów inwestycyjnych i modcr­nizacyjnych mieleckich beneficjentów zapoczątkowały trzy obiekty, skrupulatnie rozl iczane i na każdym etapie monito­rowane przez unijnych inspcktorów. Najpienv zostało wzniesione Centrum Wystawienniczo­Promocyjnc, na którym po raz pierwszy w Mielcu zazna-

*** * * Europejska Gmina - -* * * * * Europejskie Miasto

Mielec g mina miejska

laureat

w rankingu Europej ska Gmina, Europejskie Miasto

w wOjewództwie podkarpac kim

DZIENNIK GAllH _ .....

...---- -=. _ .

czono nicbieską flagI; z dwunastoma złotymi gwiazdkami. Bardzo potTzebnym, a jednoczcśnic niczwykle dla nas spcktakularnym historycznie przedsil;wzięciem była oczysz­czalnia ścieków komunalnych w Mieleu, do której solidnie przygotowano się w latach 1994 - 1998, by w następnej kadencji samorząd mógł pozyskać ok. 26 mln euro z programu ISPA i przystąpić do budowy ekologicznego kompleksu komunalnego - oczyszczalni , kolektorów i sieci kanal izacji śc iekowej. Niedługo potem za pieniądzc z programów Phare powstały m.in. nowe ulice, którc ze zmo­dcrnizowanymi drogami tworzą dzisiaj układ komunika­cyjny, zwany obwodnicą wewnętrLną miasta. Chodzi tu o kilka ważnych arterii (miejskich, powiatowych i wojewódz­kich), z których korąstają prLcwozy tranzytowe i transport lokalny: ulice Wincentego Witosa, Partyzantów, Wojska Polskiego, KazimierLa Jagiellończyka, Stanisława Padykuły, Wolności. Poważną ska łę inwestycj i drogowych wymusiło

natężenie ruchu, gwałtownic rosnące na mieleckich ulicach. Było ono efektem kołowego transportu towarów, który przestawał był wydolny prLez intensywną dz iała lność firnl działających w SS E Euro- Park Mielec (wtedy kilkadziesiąt, a dzisiaj grubo ponad sto). Ówczesne badania wykazały, że przez Mielec tam i z powrotem jcżdziło ok. 300 do 500 TIR­ów, a prognozy zakładały ciągły wzrost liczby przejazdów samochodami ciężarowymi, nie mówiącjużo osobowych. Na dodatek w tym czasie bardzo podupadł transport kolejowy. Wykonane inwestycje drogowe w zasadniczy sposób załatwiają problemy transportu kołowego po mieście , ale nie rozwiązują go w kwestiach szerszych i dlatego czekamy na realizację drogowych i kolejowych połączeń ponadlo­kalnych. Dotychczas pozyskane środki fi nansowe z pakietu pro­gramów Unii Europejskiej zostały w głównej mierLe przeznaczone na cele publ iczne w zakresie budowy obiektów ekologicznych, modernizacji mieleckiego układu komunika­cyjnego, technicznego i programowego unowocześniania oświaty, bazy rekreacyjnej , prowadzenia szkoleń restTuktu-

ryzacyjnych, tworzenia zaplecza dla działalności promocyj­nej i wystawienniczej oraz infornlatyzacji instytucji miejs­kich.

GLOS NA UKI, SI LA KONSU L TACJ I , MOC OPINII J uż pierwsze pięciolecie pok aza ło , a następne lata potw ierdziły to, że w wielu szczegółach podkarpackie miasto Mielec jest d la innych rejonów przykładem wielec budującym. Nasz prymat w wiel u dziedzinach podkreślają dość dobre sądy wyrażane przy różnych okazjach prLez liczące się gremia naukowe - krakowskie: Zakład Rozwoju

31

J2

Regionalnego Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Małopolski Instytut Samo­rLądu Terytorialnego i Administracji, Uniwersytet Pedago­giczny, Uniwersytet Ekonomiczny, Akademia Górniczo­Hutnicza, warszawskie: Instytut Badan nad Gospodarką Rynkową, Centrum Badan Regionalnych, Poli technika Warszawska, a także wrocławskie: Uniwersytet Wrocławski). W podobnym duchu pojaw iło się wiele opiniotwórczych wystąpien, opracowan i publikacji wybitnych analityków oraz znakomitych praktyków i znawców współezesnych zagadnien społeczno-gospodarczych (wśród nich Wojciech D"Liemi:mowicz, JCJl)' 1·lausncr, Antoni Tajduś, Michał Sliwa, Bolesław Domrtitski, Zbigniew Kąkol, Jacek Szlachta, Andrzej PIUsek, Wacław Nclcc, Maciej Sysło, Kr.l.)'SZlof Gwosdz, Grażyna Pmwclska-Slm)'pck, Wisła Surażska, Krystyna Lcśniak-Moczuk). Równic miło nam było , kiedy do Mielca zjeżdżali goście za­graniczni, choćby z Włoch, Hiszpanii, Meksyku, Białorus i ,

Nonvegii, Stanów Zjednoczonych i Austrii, a także z naszych miast partnerskich wc Francji, na Węgrzech i Ukrainie, w Niemczech i Portugali i. Przyjemnie nam było, ponieważ spodziewali się innej Polski i nic takiego Mielca, gdzie oprócz naturalnej serdeczności i typowej polskiej gOSc inności zastali miasto europejskie i jego kompetentnych przedstawicieli z różnych miejskich środowisk . Można sądzić (po planach rozwoju Mielca), że jak prąjadą do nas za 3 lata, to jeszcze bardziej się zdziwią. Naukowcy i studcnci z wielu ośrodków akademickich uważają, że główną cechą interesującego pod wieloma względami miasta jest lokalny potencjał, który mobilizuje s i ę wokół spraw najważniejszych dla rozwoju człowieka i skupia s i ę na nim samym. W tym przypadku idzie o mieszkanca Mielca lub okolicy, zarówno zatrudnionego (zwłaszcza w przemyślc), jak też o osoby poszukujące pracy lub pragnące

się ksz tałcić oraz o mielczan najmłodszych, ze żłobków i przedszkoli. Służy temu ciąglc rozwijający się system infrastruktury społecznej, dedykowanej potrLebom dzieci , młodzieży i dorosłych. Wdzięczność za to podkreśla biskup tarnowski Wiktor Skworc, który od 1998 roku wielokrotnie swoim autorytetem wspierał koncepcje wynikłe ze współpracy pomiędzy samorządem miasta Mielca, hierarchią kościelną w Tarnowie i pięcioma mielcckimi parafiami (jednym z takich pożytecznych projektów było utworzenie Katolickiego Centrum Edukacji Młodzicży "Kana", której działalność została skierowana do młodzieży niczamożnej i bezrobotnej). Podobnie dobrze postrzega się dbałość mielczan o infras trukturę techniczną swego miasta. 12 lat temu, u schyłku kadencji 1994 - 1998 miejskie władze samorządowe przeprowadzi ły wśród mieszkańców Mielca publiczny sondaż. Wc współpracy z Małopolskim Instytutem Samorządu Terytorialnego i Administracji w Krakowie została opracowana i zanalizowana ankieta. Oparto się

wówczas na niezalcżnej ocenie naukowej badanego materiału. Okazało się, że respondenci wskazali zarLądowi i radnym swoje priorytety inwestycyjne. Spośród kilkunastu kierunków na czoło wysunęła się potrLeba generalnych zmian w układzie komunikacyjnym miasta (72% ankietowanych) oraz pojawi ło się oczekiwanie, aby w ramach ochrony rodowi ska naturalnego piln ie uporządkować miejską

gospodarkę śc iekowo-kanalizacyjną (ok. 30% ankietowa­nych). SamorLąd Mielca wziął pod uwagę konkl uzje MISTiA oraz ankietowe sugestie mieszkańców, a ich szczegółowa realizacja nastąpi ła w trakcie trzech kolejnych kadencj i: 1998 - 2002, 2002 -2006 i 2006 -2010 Podobnie, alc znacznie szerLej poddano społecznej konsultacji projekty dwu strategii miasta - tej zrealizowanej w latach 2000 - 2006 oraz obowiązującej

obeenie, która sięga roku 2015. Kwestię dalszej przyszłośei miasta zawiera dołączona do strategii prognoza do 2020 roku. Wynika z niej, że wiele dobrych stron miasta Mielca pozwala na prawidłowy, pożądany i zrównoważony rozwój ponad 60-tysięcznego ośrod k a ad mi nistracyjno-przemysłowego,

położonego w centrum ziemi mieleckiej. Na tej podstawie Mielec może nadal inwestować w swój rozkwit. Tendencja podbijania gospodarczego bębenka powoduje, że poruszają się nowe, te uśpione pokłady kapitału

ludzkiego. To widać w wielu naszych współczesnych zacho­waniach. Np. w grupie przedsiębiorczej młodzieży jeden patrzy na drugiego i zaczyna koncypować: jeżeli założę

własny biznes, to pewnie mi się powiedzie albo nie, a może będzie lepiej,jak zacznę się s tarać o posadę w nowych firnlach w strefie ekonomicznej lub tych, które ostatnio weszły do Mieleckiego Parku Przemysłowego, chyba że zacznę lub będę kontynuował studia nic wyjeżdżając z Mielca, bo na miejscu są dwie wyższe uczelnie - a kiedy zdobędę wiedzę i dobre wykształcenie, to prądam się rodzinie, swemu miastu i nowoczesnemu prLemysłowi. Już niebawem także dla wysokiej klasy specjal istów będą w Mielcu dostępne atrakcyjne technologie innowacyjne, klóre zostaną zgromadzone w powstającym ośrodku transferu nowych technologi i, czyli takim regionalnym inkubatorze pomysłów i nowych rozwiązail technicznych. Mogą one okazać się prLydatne we wszystkich rodzajach przemysłu przetwórczego, jakie tutaj w Mielcu mamy, tj. w produkcji lotniczej, motoryzacyjnej, spożywczej , farnlace utycznej, meblarskiej, chemicznej i innych.

Mieleccy radni uchwalają zasady finansowania Mieleckiego Parku Pnelllyslowego .....

SAMI DLA SIE:BIE Z perspektywy czasu stwierdzamy, że Mielec jest najw ię­

kszym poza Krakowem ośrodk iem przemysłowym w połudn iowo-wschodniej Polsce. Mamy na to "twarde", wyliczeniowe dowody oraz prLykłady udziału w rozwoj u mieleckiej gospodarki przez fimly z międzynarodowych koncernów - Sikorsky z UTC, ZUA z EAOS i HusgvaITk'l. Ponadto ten wzrost atrakcyjnośc i jest coraz częściej dostrzegany prLez samych mielczan, co z perspektywy czasu jest najbardziej istotne, bowiem jeszcze kilkanaśc ie lat temu pytani o przyszłość swego miasta PT Czytelnicy "Kor­so"widzieli ją w najczamiejszych barwach. Większość nie dała się prLekonać do sensu tworLenia strefy ekonomicznej. Niektórzy ani na jotę nic wierzyli, że wkrótce będą żyli w kompetentnie poukładanym mieście - jest ono nada ł lotnicze, a jednocześnie bogatsze w kilkanaście innych branż

przemysłowych .

Widząc po trzebę niebana łnego podsumowania tego felietonu, proponuję prLeczy tać jeszcze dwa zdania w punktach: pierwszy: kiedy dzisiaj słyszymy aprobatę czy uwagi mielczan wobec zrealizowanych inwestycj i i wielu pomysłów

na cywilizowanie Mielca, lo trzeba wrócić do początku i przyjąć, że tak na dobrą sprawę mielczanie trap ią się lub cieszą z tego, co sami dla siebie wymyślili i wykonali, drugi: jeśli w publicznych kwestiach Mielca nadal pojaw iają

się nowe trudne pytania, to z uznaniem przyj mijmy wyostrLoną wyobrażnię mieszkańców Mielca, dajmy sobie czas i us iądżmy do rozmów, a na wszelki wypadek popatrzmy jeszcze raz na punkt pierwszy.

Edward !t1ic!lOcki

(. .. ) kilkallaście lat temu pytalli o przy.\·zlo.\~ć swego miasta PT Czytelllicy " Kor­.'W "widzielijq w Ilajczarniejszych barwach. Większość Ilie dala się przekollać do !>jell.\"II tworzellia strefy ekOlwmicZllej. Niektórzy alli Ilajotę Ilie wierzyli, że wkrótce będq żyli w kompetelltllie poukladallym midcie ( ... )

34

Gospodarka oparta na wiedzy

Współczesna gospodarka charakteryzuje się dynamicznym tempem rozwoju, staje się coraz bardziej konkurencyjna i innowacyjna. Uzyskanie trwalej pr.lewagi konkurencyjnej jakiejkolwiek organizacji (pr.leds iębioTStwa) jest związane z wiedzą i umiejętnościami wszystkich jej czlonków (pracowników). Dlatego też przeds iębiorca oczekuje ~ swoich pracowników kwalifikacji wymagających posługI­wania s i ę nowoczesnymi maszynami i technologiami, a także kultury organizacyj nej obejmującej umicjętnośc i pracy w zespole, w tym krea tywności, odpowiedzialności i ciągłcgo doskonalenia si ę.

Coraz częśc iejjest wyrażany pogląd , że naszc dzieci ucząc się są pr.lygotowywane do wykonywania zawodu, który jeszcze nic zosta ł sprecyzowany. Z kolei w wielu zawodach, które wykonywal i nas i rodzice, nastąpiły takie przeobrażenia , że bez aktualizacji wiedzy trudno by łoby dzisiaj odna leżć s ię z prze s t a rza ł y mi umiejętnośc iam i na rynk u pracy. Niejednokrotnie są to zawody, które przyjęły już inną nazwę· Chociażby przykład raehmistr.la, zajmującego się pr.lelicza­niem przychodów i rozchodów każdego przeds iębiorstwa,

którego zastąpił księgowy, pos ługujący się odpowiednim oprogramowaniem komputerowym, czy ś l usarza, którego zas tąpił operator obrabiarek, a pracę zecera przygotowu­jącego ręcznie materiał do druku obecnie wykonuje operator komputerowego s kładu tekstu. O gospodarce XX ł wieku mówimy, że jest oparta na wiedzy.

Na d/ligą metę jedynym pew"ym źró(lIem kOllkure"CJinej przewagi prze(/siębiorstwtt j est jego zdollw.{:ć

(lo lIczeniII się szybciej "iż il/l,i

{plVj (ir hab. il/=. Zbigl/iew Kqkol. IJrorek,or ds. kS:/(llcel/ia A GH II' Krakowie)

Oznacza to, że dominują w niej produkty i usługi, których wartość rynkowa za l eży w pi.leWażającym stopniu od wykształcenia człowieka, a nic od zużytych materiałów czy energii i włożonej pracy fi zycznej. Zupełnie inną wiedzę należy posiadać, aby wyprodukować mąkę, samochód ł ub

samolot. Inna będzie cena każdego z wymienionych produktów w przeliczeniu na ki logramy. W przypadku mąki jest to waność z pr.ledzialu 1-4 złlkg. Z kolei cena standardowo wypos.1żonego l-tonowego samochodu waha się w granicach 40-80 tysięcy złotych. Wykonując proste obliczenie, otr.lymujemy wartość z przedz iału 40-80 zllkg. Jednostkowa cena samolotu jest jeszcze wyższa, ponieważ os iąga kwotę rzędu 4000-8000 zł/kg, a nawet więcej. Sądzę, że podane liczby pr.lemaw iają do wyobrażni - im bardziej wyrafinowana wiedza i zastosowana technologia, tym większa jest rynkowa wartość produktu. W przypadku miniaturowych procesorów (o wadze r.lędu ok. 20 gramów) znajdujących się w każdym komputerze mamy do czynien i~ ~ jeszcze większym i wartościam i . Obecnie cena śrcdllleJ jakości procesora wynosi 400-800 zł , eo w przeliczeniu na kilogram daję kwotę r.lędu ... 20000-40000 złlkg! W tych przykładach znajdujemy także odpowiedż na pytanie, dlaczego najbardziej technologiczn ie rozwini<;: tym miej scem na ziemi jest amerykarlska Dolina Kr.lemowa (S'l tam prowadzone m.in. badania naukowe zwi'lzane z wdrażan i el~~ nowyc h rozwiązań tec hn olog icznyc h w produk e~ l procesorów kolejnej generacji) i dlaczego na PodkarpaelU warto inwestować w rozwój Doliny Lotniczej. To także jest nowoczesny technologicznie i innowacyjny pr.lemysl.

Czlowiek- najlepsza inwestycja Od wielu lat są organizowane w Mielcu konferencje naukowe, których głównym przesianiem jest upowszec hnienie kształcenia na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy. Staje się oczywiste, że inwestowanie w kapi tał ludzki i wiara w edukację jest najlepszą drogą do osiągnięcia celów biznesowych każdego prLedsiębiorstwa. Dlatego też w Mielcu - największym ośrodku przemysłowym w wojewódz­twie podkarpackim - sens istnienia różnorodnych programów edukacyjnych trafia na niezmiernie podatny grunt. Z satysfakcją na łeży odnotować inicjatywę samorządów miasta i powiatu, która odniosła się do potrzeby nawiązania śc i słej współpracy z Akademią Górniczo-H utniczą w Krakowie. W jej efekcie z początkiem roku akademickiego 2009/2010 został uruchomiony Zamiejscowy Oddział

Dydaktyczny AG H w Mielcu. Studia na kierunku mechanika i budowa maszyn, prowadzonym przez Wydział ł nżynieri i

Mechanicznej i Robotyki rozpoczęło 60 studentów. Bicżący

rok oznacza rozpoczęcie stud iów przez kolejnych 60 st udentów - tym razem na kierunku mechatronika oraz po raz pierwszy w kraju na studiach międzykierunkowych inżynieria mechaniczna i materiałowa, które uruchomiono na wyrażne

zapotrLebowanie mieleckiego przemysłu. To nic jedyny obszar aktywności tej uczelni w naszym mieście. W pażdziemiku 2010 roku dob iegły końca 3-semestralne podyplomowe studia pedagogiczne d ła kadry inżynieryjno-technicznej, w większości wywodzącej się z przedsiębiorstw skupionych w mieleckiej Specjalnej Strcfie Ekonomicznej. Nowatorskim rozwiązaniem tych studiów

było prowadzenie części zajęć w systemie kształcenia na odległość (ang. e-teaming). Do polskiego systemu edukacji wkraczają nowe metody kształcenia oparte na Internecie oraz elektronicznych platforntaeh edukacyjnych. Już obecnie zajęc ia dydaktyczne z powodzeniem mogą być u nas prowadzone przez kadrę

naukową, która prLede wszystkim z powodów logistycznych i czasowych nic może sobie pozwolić na zbyt częste prqjazdy do Mielca z odległych ośrodków akademickich. Wykłady, wideokonferencjc, dyskusje i zaliczenia przedmiotów mogą odbywać się drogą elektroniczną. Jest to prLyszłość edukacji, która pozwala osobom pracującym podejmować naukę w dowolnym czasie i miejscu, np. po pracy w zaciszu domowym. Cieszymy się również z lego, że już od dwunast u ł at funkcjo­nuje w Mielcu Wyższa Szkoła Gospodarki i ZarLądzania, która daje swoim studentom solidne fundamenty pod rozumien ie mechanizmów rynkowych oraz regionalnej gospodarki.

Partnerska współpraca

sukcesu kluczem do

Od pewnego czasu dostrzegamy w Mielcu doniosłość oraz potrLebę współpracy trLech kluczowych partnerów: edukacj i, przemysłu i samorządu. Chcemy, aby pracodawcy z grup przemysłowych stali się w pełni partnerami systemu edukacji w procesie ksz tałcenia zawodowego. O unikatowych rozw iązan iach mieleckich środowisk z uznaniem mówi się w województwie podkarpackim oraz w Polsce.

35

Oto kilka przykładów: W latach 2005-2007 uczniowic szkół zawodowych uczcstniczyli w 4-tygodnowych praktykach wakacyjnych, które odbywały s ię w mieleckich prLcdsiębiorstwach.

Znamienny był tytuł tego projektu - "Chcę s ię uczyć i pra­cować". Za wykonaną pracę uczniowie otrzymali swoje pierwsze wynagrodzenie, wzrosły także ich szanse na podjęcie pracy po zakończeniu szkoły. łnny pilotażowy projekt z lat 2009-2010 zakładał zorganizo­wanie dla nauczycieli zawodu staży w zakładach pracy. Zapoznawszy się z nowoczesnymi rozwiązan iami technolo­gicznymi w przemyśle elektromaszynowym, metalowym i lotniczym, nauczyciele będą mogli wykorzystać nabytą

wiedzę i poczynione obserwacje w prowadzonych przez siebie zajęciach dla młodzieży ze szkół zawodowych. Także w tym przypadku należy odnotować tytuł projektu - .,Nauczy­ciele kształcenia zawodowego wobec wyzwań gospodarki opartej na wiedzy". Systematycznie od wiciu j uż lat odbywają się w ramach projektów finansowanych z Unii Europejskiej szkolenia d ła

osób dorosłych w zakresie inżynierskiego projektowania komputerowego oraz obsługi i programowania obrabiarek sterowanych numerycznie (CNC). Już niebawem wc wszystkich szkoleniach zawodowych organizowanych w Mielcu ich uczestnicy (uczniowie i osoby dorosłe) będą mogli skorLystać z nowoczesnej bazy dydak­tycznej zlokalizowanej w Regionalnym Centrum Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania. Projekt w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego realizuje powiat mielecki i jego jednostka organizacyjna Centrum Kształcenia Praktycznego i Dosko­nalenia Nauczycieli. Z kolei badania poswięcone wdrażaniu nowych rozwiązań techno łogicznych będą mogły być

prowadzone prLez przedsiębiorców i ich pracowników w nowocześnie wyposażonym Inkubatorze Nowych Techno­logii " ł nlech", budowanym przez Mielecką Agencję

Rozwoju Regionalnego "MARR" SA w ramach Programu Operacyjnego Polski Wschodniej. Realizacja tych i innych projektów nic byłaby możliwa,

gdyby nic było woli współpracy ze strony mieleckiego prze­mysłu . Dzisiaj w Mielcu nikogo już nie musimy do niej na siłę zachęcać, pon ieważ wcześniej samoistnie zrodził s i ę tu podatny grunt dla tego rodzaju doświadczeń. Egzemplifikację tej filozofii myślen ia i posun ięć organizacyjnych znajdujemy w aktywności mieleckich przedsiębiorstw. Modelowymi przykładami są tutaj firn1y zagraniczne PZL Mielec oraz KirchhoIT Polska, które w sposób prLemyślany dbają o pern1anentny rozwój indywidualny swoich pracowników. W podobnym duchu są planowane systemowe zmiany w polskim szkolnictwie zawodowym. Na konferencji naukowej "Nowoczesna szkoła zawodowa -

bliżej człowieka, techniki i rynku pracy", która odbyła się w Mielcu 3 września 2010 roku, prezes fi rmy lotniczej PZ L Mielec Janusz Zakręck i stwierdził, że kształcenie kadr jest kluczowym warunkiem pomyślności misji zrównoważonego ji pracowniczych na dowolnych kierunkach studiów. Program realizowany w światowym koncernie lotniczym Sikorsky pokrywa koszty związane z opłatami rekrutacyjnymi, seminaryjnymi, czes nym i zakupem wyma-ganych podręczników, a także należnośc iami akademickimi za zajęcia. Z uznaniem należy także odnieść się do inicjatywy KirchhotT Polska, która dotyczy stworzenia warunków do nawiązania partnerskiej współpracy pomiędzy szkolnictwem zawodowym Miełca a niemieckimi szkołami zawodowymi działającymi w miejscowości Olpe - głównej siedzibie firmy KirchhotT. Podobne przykłady zaczynają się w Miełcu mnożyć, a będzie ich więcej , kiedy prLez naj bliższe ł ata poznamy efekty przenikania nowych rozwiązań w obręb ie lokalnego współ­istnienia edukacji zawodowej, przemysłu i samorLądów. Wtej mierLe z nicukrywanym zainteresowaniem czekamy na realizację zapowiedzi swiatowego koncernu Husgvarna, który wybrał Mielec dla realizacji swoich celów przemy­słowych.

W sukurs zamierzeniom nieco pozytywistycznym, by nic powiedzieć technokratycznym, powinno prąjść otwarte podejście do nowoczesnej kultury pracy. Oprócz tzw. "umiejętności twardych", czyli operatorskich, inżynierskich, menedżerskich i znajomości przynajmniej jednego języka obcego, niezbędne są również "umiejętności miękk ie" , czyli przestrzeganie norm etycznych, budowanie wzajemnego zaufania, okazywanie szacunku, prLekonanie o potrzebie ciągłego uzupełniania wiedzy i pełna identyfikacja z firmą, w której pracujemy. Zakończenie

Wspólny udział w misjach gospodarczyc h, a także

innowacyjna i konkurencyjna gospodarka bezwzględnie

wymaga czasu, poświęceń i nakładów. Mamy też

świadomość, .że zaniedbanie kadr w zakresie edukacji może doprowadzić do zatrLymania wzrostu gospodarczego i obniżyć atrakcyjność inwestycyjną naszego ośrodka

przemysłowego. Aby budować wizję społeczeństwa

uczącego się chcemy tworzyć w Mielcu rozległy i prLyehylny klimat dla nowoczesnej edukacji, począwszy od szkół podsta­wowych, poprLez gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne, aż po szkoły wyższe, w tym także Uniwersytet l łł Wieku w Mielcu. Nasze dążenia pokrywają s ię ze słowami prof. Zbigniewa Kąkoła, który na inauguracji roku akademickiego 2010/2011 w mieleckim Zamiejscowym Ośrodku Dydaktycznym AG H powiedział: "Człow iek, jego wiedza i doświadczenie jest kluczem do sukcesu".

Zdzisław Nowakowski

Edward MicllOCki

TO KOLEIJKA POWOJENNEGO

PRZEMYSŁU

MOTORYZACYJNEGO

-----_____ \" PI h-~

t ~

_ T---.. ___ !1

Produkcja pojazdów i cząsci motoryzacyjnych w Mielcu sięga roku 1945, kiedy to w Warszawie rozpoczęły się prace nad ciągn ikiem Ursus C-45. Wówczas Pailslwowc Zakłady Lotnicze w Mielcu przystąpily do tego przedsięwzięcia jako kooperant. Właściwie bez Mielca produkcja potrzebnych rolnictwu traktorów byłaby wprost niemożliwa, ponieważ

przedwojenny przemysł motoryzacyjny prLcslal istnieć w wyniku II wojny światowej i tylko lUlaj, w zakładach

lotniczych można było liczyć na przetwarzanie blachy w części głębok o tłoczone. Obróbkę prowadzono na wysokowydajnym "SchulcrLc" i innych nowoczesnych prasach (jeszcze w 1938 r. zakupilje w Niemczech dla celów lotniczych inż. Michał Skarbiński - dyrcktor tcchniczny

Mudejsku - Pl/tyk

wytwórni lotniczcj PZL w Miclcu-Cyrancc, a po woj nie profcsor Politcchniki Warszawskiej). Prasy były dość duże, toteż w 1944 r. nie wywieżli ich ani Nicmcy, ani Rosjanie nie dali sobie znimi rady w rok póżn iej. Tcchnologicznc możliwości gh;:bokiego t łoczenia blachy dawały Mielcowi produkcyjny monopol, zwłaszcza w przemyślc lotniczym i motoryzacyjnym, a nawct w produkcji artykułów gospodarstwa domowcgo. Rozumiała to kadra techniczna - odważni rcalizatorLY polskiej myśli technicznej w lotnictwie i motoryzacji, inżynicrow i e, tcchnicy i fachowcy rOżnych branż, ludzie pochodzący nicmaI z całej Po ł ski, którym zalcżało, aby jak najlcpiej wykorzystać

zachowany z wojny potcncjał technologiczno-wytwórczy PZL-Mielcc. Asortyment wyrobów szybko się poszerzał -obok częśc i do ursusów i motocykla SHL M04 pojawiły się nawet wagi i naczynia aluminiowe, które potrzebował

zubożały kraj. Już w 1947 r. uruchomiono linię montażową picrwszych w powojennej Polsce autobusów na podwoziach rOżnych typów - z I cy łandów, studcbakerów, buldogów itp. I dalej - to nic z innych wytwórni krajowych, lecz właśnic z Miclca pochodziły picrwsze polskic karctki pogotowia typu dodgc i st rażackic wozy gaśniczc z podwoziami od studcbakcrów. PrLcz pcwicn czas produkowano części

zamiennc do samochodów ciężarowych i osobowo towaro­wych, zisów i willysów). Podwozia, zcspoły napędowc i głównc układy pojazdów najczęścicj pozyskiwano z powojcnncgo dcmobilu lub importu, alc konstrukcje nadwozi powstawały wc własnym biurLc konstrukcyjnym, którc

"!~~:~~1;;~~":':iIO z odradzającymi si" motory-J: zespolami konstruktorów i projektantów,

wykładali na uczelniach politechnicznych. W kilka później rozwini"tą w Mielcu produkcję zaczęły

prLcjmowac nowe ośrodki przemysłu motoryzacyjnego. Tutejszy sentyment do "czterech kółek" zosIa! wyci­szony. a dla zakładów lotniczych PZ L-Mielcc jako WSK­Mielce przygotowano produkcję samolotów. A kiedy nadarLy/a s i ę okazja, mieleccy konstruktorzy znów zajęli się produkcją motoryzacyjną . l tak po 1956 r. na stolach kreślarsk ich znów pojawila się dokumentacja samo­chodów - osobowych i dostawczych oraz projekty moto­cykli i przyczepek do tych pojazdów. Dodam, źe nic tylko motoryzacja nabierała blasku, bowiem do niedawna przez kilka dziesil;:cioleci wozily turystów wagoniki górskich kolejek linowych na popularne szczyty polskich Karpat, tj. na Szyndz ielnię oraz z zakopiańskich Kuźnic na Kaspro­wy Wierch (wagoniki z Mielea jeździly bezwypadkowo pr.lez40 lat aź do wiosny 2007 r., ale w 2008 r. zostały wy­mienione na inny typ). Najbardziej spektakularnym pomysłem, notabene wdroźonym do produkcji seryjnej ,

ElektrycZIIY przebój murki "Mele. ... " mu już 40 lut

o,x-IO.'Ojedell ze .\"(u polskich IUI podwoziu ullgielskim

leylulld tiger

byl pierwszy w Polsce małolitraźowy "Mikrus" -pomyślany jako samochód dla każdej rodziny modelu 2+2. Kiedy po ki lku latach kariery temu dobrze zapowiadająccmu się autku powiedziano rosyjskie "nic nada, nie lzia", pojaw iły s i ę inne konstrukcje - samochody chłodnic na podwoziach polskich cięźarówek star, źubr, jelcz, czy telewizyjne wozy transmisyjne o nazwie "Mielec" (i dla telewizj i czarno-białej , i kolorowej). To

wszystko było nasze i pierwsze w powojcnnej historii polskiej motoryzacji. Tak samo jak pierwszymi w Polsce pojazdami elektrycznymi do transponu osób były meleksy, które od 1970 r. produkuje się w Mieleu niepr.lcrwanie, obecnie w os iemdzies ięciu sprytnie pomyślanych i ekologicznych wcrsjach, które są eksploato­wanc na lotn iskach pasaźerskich, polach golfowych, trasach turystycznych i chronionych obszarach leśnych. Obecnie miasto Mielec i elektryczny "Melex" szczycą się pres tiźowym godłem

promocyjnym "TERAZ POLSKA"! Edward MidlOcki

POLSKII (;OOtQ PWMOCY)NE

w.,<><>""""-"'"

-,-­_ _ lO c ," • • , .

,..--....--.,. II Mjqsc~

Gminy Miejskiej Mielec .-G .. ,~, .. ,,,, ...

-,-­_ _ , c_,.", --' tltl uszo ... ' Choduro~m" ~M;<kw

~

N AJLEPSZY P IIEZYOEN'f M IASTA

ROKU20iO

Najbardziej prestiżowe Polskie Godło Promocyjne "Teraz I)olska" dla Mielca nadal ważne

Na podstawie analizy wskaźników, dokumentów i innych materiałów świadczących o utrzymywaniu si~ wysokiej dynamiki rozwoju miasta Mielca w latach 2009-2010 Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego "Teraz Polska" w Warszawie przedłuźyła waźność poslugiwania si~ Godlem przez miasto Mielec do maja 2011 r.

Mielec przyjazny przedsiębiorczości

Wielką Galą Samorządu i Biznesu, zorganizowaną 23 paździemika 20 lOr. w l [otelu Gromada w Warszawie, zakończono V Ogólnopolski Konkurs "Samorząd Przyjazny Przedsi~biorczości 2010". To współzawodnictwo, organizowane przez Firm~ Europa 2000 Consulting w Warszawie pod Patronatem Honorowym Ministerstwa Infrastruktury, ma na celu wypromować te gminy w Polsce, które wyróżniają si~ w zakresie atrakcyjnych ołert dla inwestorów i wzorowo współpracują

z przedsi~bioreamic Doceniając osobisty trud włodarzy Gmin, organizatorzy przyznają też indywidualne nagrody specjalne. W tegorocznej imprezie Gmina Miejska Mielce odniosła duży sukces, zdobywając dwie statuetki.

Oto wyniki: *Kategoria: Gmina Miejska l. Gmina Miasto Ostrów Wielkopolski złota statuetka 2. Gmina Miejska Mielec srebma statuetka 3. Gmina Miasto Płock brązowa statuetka Wyróźnienia:

l. Gmina Miejska WałbrLych 2. Gmina Żagań o statusie miejskim 3. Gmina Miasto Rzeszów 4. Gmina Miasto Puławy * Tytuł l statuetka: "Najlepszy Prezydent Miasta Roku 201 O" - Janusz Chodorowski prezydent miasta Mielca -Tadeusz F erenc prezydent miasta Rzeszowa - Radosław Torzyński prezydent miasta Ostrów Wielkopolski.

Jó:;efWitek