mongolia energy production and budget (dec 2014)

ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ

1

ТАНИЛЦУУЛГА

Эрчим хүчний сайдын 2015 оны төсвийн төсөл, 2016-2017 оны

төсөөлөл боловсруулсан тухай

Монгол Улсын төсвийн тухай хууль, Засгийн газрын 2014 оны 204 дугаар “Төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарын 2015 оны төсвийн хязгаарыг батлах тухай” тогтоол, тэдгээртэй холбогдон гарсан журам, зааврыг баримтлан 2015 оны төсвийн төсөл, 2016-2017 оны төсөөллийг боловсруулсан болно.

Эрчим хүчний сайдын 2015 оны төсвийн багцын задаргаа

/тэрбум төгрөгөөр/

Зардлын төрөл

2015 он

Батлагдсан хязгаар

Байгууллагын санал

Хүргүүлж буй санал

ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ САЙД 190,5 741,5 632,9

Урсгал зардал 33,0 39,4 33,0

Хөрөнгө оруулалт 157,5 383,7 157,7

Шилжих 169,5 85,6

Шинээр эхлэх 214,2 72,1

Хязгаарт багтаагүй шаардлагатай хөрөнгө оруулалт

318,3 442,2

Улсын төсвийн хөрөнгөөр хийгдэх хөрөнгө оруулалт

123,9

Хөгжлийн банк, бондын хөрөнгөөр хийгдэж буй хөрөнгө оруулалт

318,3 318,3

“Төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарын 2015 оны төсвийн хязгаар тогтоох” Засгийн

газрын 2014 оны 204 дугаар тогтоолоор батлагдсан төсвийн хязгаарт багтаан эрчим хүчний сайдын 2015 оны багцыг хүргүүлж байгаа боловч Монгол Улсын Засгийн газрын 2015 оны эдийн засаг нийгмийг хөгжүүлэх үндсэн чиглэл, салбарын үндэсний хөтөлбөрүүд болон УИХ, Засгийн газраас гаргасан тогтоол шийдвэрүүдэд тусгагдсан зорилт, төсөл арга хэмжээг хэрэгжүүлэх үүднээс эрчим хүчний сайдын багцад тусгагдах зайлшгүй шаардлагатай 442,2 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт дутагдаж байна. Үүнд:

1. Улаанбаатар хотын дулаан хангамжийг сайжруулахаар Засгийн газрын холбогдох

тогтоолууд гарч Амгалан дулааны станц барих, Дулааны IV цахилгаан станцын хүчин чадлыг 100 мВт-р өргөтгөх, Дулааны III цахилгаан станцад 50 МВт-ын турбин суурилуулах, Тавантолгойн 450 МВт цахилгаан станц, Эгийн голын усан цахилгаан станц барих болон “Шинэ бүтээн байгуулалт”-ын 18 төсөл арга хэмжээнүүдийн гүйцэтгэгчтэй гэрээ байгуулан барилга угсралтын ажил хийгдэж байна. Одоогоор санхүүжилт нь Хөгжлийн банк, бондны хөрөнгөөс гарсан боловч буцаан санхүүжилтийг 2014-2015 онуудад улсын төсөвт суулгах Засгийн газрын тогтоолтой 318,3 тэрбум төгрөг,

2. Эрчим хүчний найдвартай үйл ажиллагааг явуулах, 2015-2016 оны өвөлжилтийн

бэлтгэл ажлыг хангахад зайлшгүй хэрэгтэй зарим төсөл, арга хэмжээнүүдийг 2015 оны улсын төсөвт тусган хэрэгжүүлэхэд шаардагдах 123,9 тэрбум төгрөг.

Нэг. Төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн урсгал зардлын талаар :

Сайдын төсвийн төслийг боловсруулахдаа төсвийн байгууллагын зардал, хөрөнгө

оруулалтын төсөл, арга хэмжээний төсөвт өртөг өсөхөд нөлөөлж байгаа дотоод, гадаад


2

хүчин зүйлсийн нөлөөллийг харгалзан үзэж, хэмнэлтийг аль болох урамшуулах, салбарт менежментийн шинэ хандлага, арга барил нэвтрүүлэх, ингэснээр үр ашгийг нэмэгдүүлэх чиглэлийг баримталсан болно.

Эрчим хүчний сайдын урсгал зардлын 2015-2017 оны дунд

хугацааны төсвийн төлөвлөлт /сая төгрөгөөр/

2014 он 2015 оны төсөл Òºñººëºë

Батлагд-сан

ХБГ Áàéãóóë-

ëàãûí ñàíàë

ЭÕßàìíû ñàíàë

2016 он 2017 он

УРСГАЛ ЗАРДАЛ 35165,6 35165,6 44654,3 33003,3 32121,2 29576,8

Эрчим хүчний яам 3868,6 3868,6 4022,7 4022,7 4506,6 4506,7

Хөтөлбөр төслийн зардал

2572,0 2572,0 3152,3 2980,6 3218,4 3385,1

Татаас 28725,0 28725,0 37479,3 26000,0 24396,1 21685,0

1.1 Эрчим хүч, дулааны алдагдлын татаас

Алдагдалтай ажилладаг эрчим хүчний үйлдвэрүүдэд 2015 онд 26,0 тэрбум төгрөгийн

санхүүжилт олгохоор төсөвлөгдсөн нь 2014 оноос 2,7 тэрбум төгрөгөөр татаасын хэмжээг бууруулан төлөвлөсөн.

Эрчим хүчний компаниудын санхүү, эдийн засгийн чадавхийг сайжруулах, салбарын

өмнө тулгамдаж буй томоохон асуудлуудыг цаг алдалгүй шийдвэрлэх үүднээс сүүлийн жилүүдэдУИХ, Засгийн газраас олон чухал арга хэмжээнүүдийг авч хэрэгжүүлсээр байна. 2011 онд “Эрчим хүчний тухай” хуульд өөрчлөлт орж, уг хуулийн 9 дүгээр зүйл (Зохицуулах хорооны бүрэн эрх)-ийн 9.1.17-д “Хэрэглэгчид ирэх ачааллыг зохистой хэмжээнд хөнгөлөх зорилгоор тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид эрчим хүчний үнэ тарифын алдагдалтай холбоотой татаасыг улсын төсвөөс олгох асуудлыг Засгийн газарт оруулах” гэж заасныг удирдлага болгон эрчим хүчний компаниудын 2015 оны татаасын тооцооллыг хийлээ.

Салбарын үйлдвэр, компаниуд мөнгөн хөрөнгө, санхүүгийн чадавхигүй байдлаас шалтгаалан дулааны цахилгаан станцууд, нүүрсний уурхайнууд, түгээх, дамжуулах сүлжээ зэрэг компаниудын хооронд их хэмжээний хуримтлагдсан өр бий болж улмаар компаниуд төлөвлөгөөт засвар үйлчилгээ, техник зохион байгуулалтын арга хэмжээнүүдийг бүрэн хэрэгжүүлэх боломжгүй байгаа тул тэдгээрийн санхүү, эдийн засгийн чадавхийг хангах, мөн өвлийн оргил ачааллын үед зайлшгүй бүрдүүлэх шаардлагатай нүүрсний аюулгүйн нөөцийг бүрдүүлэх зорилгоор эрчим хүчний үнэ тарифт зохих зохицуулалт хийхийн зэрэгцээ тарифын зөрүүг татаасаар олгож ирсэн.

Мөн Завхан, Говь-Алтай зэрэг аймгууд нь усан цахилгаан станц, дизель станцын зэрэгцээ ажиллагаагаар эрчим хүч үйлдвэрлэн эрчим хүчээр хангаж байна. Иймд эрчим хүчний салбарын үйлдвэр, компаниудад үйлдвэрлэсэн эрчим хүчний өөрийн өртөг, худалдан борлуулсан цахилгаан эрчим хүчний үнийн зөрүүг нөхөх, алдагдлыг бууруулан, эрчим хүчний салбарын найдвартай, тогтвортой ажиллагааг хангах зорилгоор алдагдлын татаасыг олгож байгаа билээ.

Эрчим хүчний зохицуулах хорооны зүгээс хэрэглэгчийн үнэ тарифыг үе шаттайгаар бодит өртөгт нь хүргэх зорилгоор 2014 онд зохих өөрчлөлтүүдийг хийж төвийн бүсийн эрчим хүчний компаниудын санхүү, эдийн засгийн чадавхийг сайжруулж, татаасгүй ажиллах боломжийг бүрдүүлэхийн зэрэгцээ орон нутгийн компаниудын алдагдлыг ч мөн бууруулахаар төлөвлөж байгаа болно.

Иймд эрчим хүчний компаниудын техник, эдийн засгийн үзүүлэлтүүдийн 2013 оны гүйцэтгэл, 2014 оны хүлээгдэж буй гүйцэтгэл, 2015 оны саналыг судлан үзэж 2015 онд


3

шаардагдах татаасын хэмжээг одоогийн мөрдөж буй цахилгаан, дулааны үнэ тарифаар тооцоход орон нутгийн эрчим хүчний 7 компанид 29.7 тэрбум төгрөг, төвийн бүсийн 8 компанид 23.8 тэрбум төгрөг, Нэг худалдан авагчтай зах зээлийн алдагдалд 26.9 тэрбум төгрөг, түүнчлэн Нийслэлийн агаарын чанарыг сайжруулах бүсийн гэр хорооллын айл өрхөд үзүүлэх цахилгааны үнийн хөнгөлөлт, урамшуулалд 5 тэрбум төгрөг, нийт 85.4 тэрбум төгрөгийн эх үүсвэр дутагдаж байна.

Засгийн газрын 2014 оны “Төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарын 2015 оны төсвийн хязгаар батлах” тухай 204 дүгээр тогтоолоор Эрчим хүчний сайдын урсгал зардлын хязгаарт тусгагдсан 2015 онд эрчим хүчний салбарт чухал хэрэгцээтэй байгаа татаасын хэмжээ 21.0 тэрбум төгрөг байгаа нь орон нутгийн эрчим хүчний компаниудад шаардагдах татаасын 70 орчим хувийг, эрчим хүчний салбарт дутагдаж буй шаардлагатай эх үүсвэр /85.8 тэрбум

төгрөг/-ийн 25 хувийг санхүүжүүлэхээр байна.

Эрчим хүчний салбарт 2013 онд авсан болон 2014 онд батлагдсан татаас, Эрчим хүчний сайдын багцад 2015 онд тусгах татаасын санал, тооцоог доорх хүснэгтэд харуулав. Үүнд:

сая.төг

ЭХЗХ-ны

санал

Сайдын

багцад тусгах

7,400.0 - 23,835.4 -

1 "ДЦС-2" ТӨХК 500.0 - 393.0 -

2 "ДЦС-3" ТӨХК 1,400.0 - - -

3 "ДЦС-4" ТӨХК 2,100.0 - - -

4 "Дарханы ДЦС" ТӨХК 700.0 - 5,562.0 -

5 "Эрдэнэтийн ДЦС" ТӨХК 900.0 - 2,477.1 -

6 "ЦДҮС" ТӨХК 1,400.0 - 5,316.2 -

7 "УБЦТС" ТӨХК 400.0 - 3,836.0 -

8 "ЭБЦТС" ТӨХК - - 1,876.5 -

9 "БЗӨБЦТС" ТӨХК - - 3,476.1 -

10 "ДДС" ТӨХК - - 898.5 -

- - 26,895.4 -

23,273.6 24,310.0 29,704.6 21,000.0

11 "ДБЭХС" ТӨХК 2,000.0 2,200.0 1,200.0 1,200.0

12 "ББЭХС" ТӨХК 5,870.6 8,000.0 12,838.3 9,950.0

13 "АУЭХС" ТӨХК 8,631.5 8,650.0 8,103.0 4,650.0

Үүнээс: Говь-Алтай, Завхан аймгуудын төвийн дизель станцууд 7,499.5 7,500.0 5,603.6 3,000.0

Говь-Алтай аймгийн төвлөрсөн системд холбогдоогүй

сумдын дизель түлшний үнэ232.0 150.0 150.0 150.0

Үйл ажиллагааны алдагдлын татаас 900.0 1,000.0 2,349.4 1,500.0

14 "Даланзадгадын ДЦС" ТӨХК 1,700.0 1,600.0 2,287.8 1,700.0

15 "Багануурын ДС" ТӨХК 1,455.1 1,100.0 1,851.9 1,450.0

16 "Налайхын ДС" ТӨХК 1,645.8 1,400.0 2,652.1 1,550.0

17 "Дулаан шарын гол" ТӨХК 500.0 500.0 771.4 500.0

18 Баянхонгор аймгийн эрчим хүчний төвлөрсөн системд холбогдоогүй

сумдын дизель түлш 151.8 60.0 - -

19 Завхан аймгийн эрчим хүчний төвлөрсөн системд холбогдоогүй сумдын

дизель түлш 50.5 - - -

20 Завхан аймгийн Тосонцэнгэл сумын Эрчим хүчний үйлдвэр 418.3 - - -

21 Хэнтий аймгийн "Хэнтий-Ус" ХХК /Бэрх тосгоны дулааны станц/ 350.0 300.0 - -

22 Хөтөл тосгоны дулааны станц 500.0 500.0 - -

1,997.4 5,000.0 5,000.0 5,000.0

32,671.0 29,310.0 85,435.4 26,000.0

"Нийслэлийн агаарын чанарыг сайжруулах бүсийн гэр хорооллын

айл өрхөд цахилгааны үнийн хөнгөлөлт, урамшуулал"

Нийт татаасын хэмжээ

Төвийн бүсийн эрчим хүчний компаниуд

Бусад бүсийн эрчим хүчний компаниуд

Нэг худалдан авагчтай загварын алдагдал

2015 онд шаардлагатай

татаасын хэмжээ2014 онд

батлагдсан

татаас

2013 онд

авсан

татаас

АнгилалД/д

Эрчим хүчний тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч орон нутгийн компаниудаас хэрэглэгчдэд борлуулах үнийг бодит өртгөөр нь тогтооход хэрэглэгчийн үнэ тариф хэрхэн нэмэгдэх шаардлагатайг тооцож үзэхэд одоо мөрдөж буй үнийг дунджаар Баруун бүсэд 3.2 дахин, Алтай-Улиастайн эрчим хүчний системд 3.7 дахин, Налайх дүүрэгт 2.6 дахин, Багануур дүүрэгт 1.7 дахин, Даланзадгадад – 2.6 дахин тус тус нэмэгдүүлэх шаардлага байдаг.

Иймд орон нутгийн эрчим хүчний компаниудын 2015 оны татаасын хэмжээг хэрэглэгчдэд борлуулах эрчим хүчний үнэ тарифыг 2014 оны сүүлийн хагас жилд сард


4

дунджаар 2 хувиас хэтрүүлэхгүй хэмжээгээр нэмэгдүүлэхээр тооцож компани тус бүрээр танилцуулж байна. Нэг. “Дорнод бүсийн эрчим хүчний систем” ТӨХК

Тус компани нь цахилгаан, дулаан үйлдвэрлэх, түгээх, зохицуулалттай хангах, цахилгаан импортлох тусгай зөвшөөрлүүдийг эзэмшин Дорнод, Сүхбаатар аймгуудын нийт 22 сумын 21,605 айл өрх, 1,957 аж ахуйн нэгж байгууллагыг эрчим хүчээр ханган ажиллаж байна.

ЦЭХ-ний нийт хэрэглээний 27%-ийг Дорнод аймгийн ҮААНБ, айл өрх, 16.8%-ийг Сүхбаатар аймаг, 56.2%-ийг уул уурхайн томоохон хэрэглэгч (Төмөртийн цайрын уурхай, Цавын полиметалл уурхай, Мардайн уурхай, Тамсагийн газрын тосны орд г.м) эзэлдэг.

"ДБЭХС" ТӨХК-ийн ТЭЗҮ-үүдийн 2013 оны гүйцэтгэл, 2014 оны ХБГ, 2015 оны санал

2015/2013

санал

2015/2013

санал

1 мян.кВтц 164,528.9 166,583.2 167,416.1 2,887.2 832.9

биет мян.кВтц 27,894.4 28,300.0 28,441.5 547.1 141.5

хувь % 16.95% 16.99% 16.99% 0.03% 0.00%

3 мян.кВтц 136,634.5 138,283.2 138,974.6 2,340.1 691.4

биет мян.кВтц 11,320.2 11,929.1 12,014.3 694.1 85.2

хувь мян.кВтц 8.29% 8.63% 8.64% 0.0 0.0

4 мян.кВтц 125,314.3 126,354.1 126,960.3 1,646.0 606.3

5 Гкал 213,360.0 215,423.0 216,500.0 3,140.0 1,077.0

6 цахилгаан гр/кВтц 665.1 672.5 672.5 7.4 -

дулаан кг/Гкал 195.2 195.0 195.0 (0.2) -

7 ккал/кг 2,425.0 2,400.0 2,400.0 (25.0) -

сая.төг 16,044.6 17,576.7 19,785.4 3,740.8 2,208.7

сая.төг 14,927.7 17,143.4 19,285.7 4,358.0 2,142.3

сая.төг 12,713.0 14,594.0 16,693.7 3,980.7 2,099.7

сая.төг 1,908.5 2,221.9 2,210.2 301.7 (11.7)

сая.төг 306.2 327.5 381.7 75.5 54.3

сая.төг 1,116.9 433.3 499.7 (617.2) 66.4

сая.төг 20,089.9 20,550.0 20,985.4 895.5 435.3

сая.төг 17,825.7 19,630.9 20,086.6 2,260.9 455.7

сая.төг 11,674.0 12,871.8 12,871.8 1,197.8 -

сая.төг 5,098.6 5,621.7 5,621.7 523.1 -

сая.төг 1,053.1 1,137.4 1,137.4 84.3 -

сая.төг 2,264.2 919.1 898.7 (1,365.5) (20.4)

10 сая.төг (4,045.3) (2,973.4) (1,200.0) 2,845.3 1,773.4

11 сая.төг 2,000.0 2,200.0 1,200.0 (800.0) (1,000.0)

12 сая.төг (2,045.3) (773.4) 0.0 2,045.3 773.4

Нийт ашиг, алдагдал

Татаасын санхүүжилт

Ашиг, алдагдал

9

Нийт зардал

Үйл ажиллагааны зардал

Цахилгааны зардал

Дулааны зардал

Импортоор авсан ЦЭХ-ний зардал

Үйл ажиллагааны бус зардал

Жишмэл түлшний хувийн

зарцуулалт

Нүүрсний илчлэг

8

Нийт орлого

Үйл ажиллагааны орлого

Цахилгааны орлого

Дулааны орлого

Импортоор авсан ЦЭХ-ний орлого

Үйл ажиллагааны бус орлого

ЦЭХ түгээлт

Түгээлтийн алдагдал

Борлуулсан ЦЭХ

ДЭХ түгээлт

2015 санал

Өөрчлөлт

Нийт боловсруулалт

2 Дотоод хэрэгцээний ЦЭХ

№ ҮзүүлэлтХэмжих

нэгж2013 гүйц 2014 ХБГ

Тус компани 2015 онд 138.97 сая кВтц цахилгаан эрчим хүч, 216.5 мян.Гкал дулааны эрчим хүчийг хэрэглэгчдэд түгээж, 2014 оны хүлээгдэж буй гүйцэтгэлээс цахилгаан түгээлт 0.5%-иар, дулаан түгээлт 0.49%-иар нэмэгдэж байна.

ДБЭХС-ийн хэрэглэгчдэд борлуулах эрчим хүчний үнийг 2014 оны сүүлийн хагас жилд сард дунджаар 2 хувиар нэмэгдүүлэхээр тооцсон бөгөөд ингэхэд цахилгааны борлуулалтын орлого 1.7 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

“ДБЭХС” ТӨХК нь 2015 онд 19.8 тэрбум төгрөгийн орлого олж, 21.0 тэрбум төгрөгийн зардлын гарган 1.2 тэрбум төгрөгийн алдагдал хүлээнэ. Энэхүү алдагдлын 66.4% буюу 796.5 сая төгрөг нь Дорнод аймгийн Халхгол, Чулуунхороот, Сүхбаатар аймгийн Эрдэнэцагаан сумдын импортын цахилгаан эрчим хүчний үнийн зөрүүний алдагдал юм.

Үйл ажиллагааны зардлыг 20.1 тэрбум төгрөгөөр тооцсон. Үүнд:

1. Цахилгаан, дулааны хэрэглээний өсөлттэй уялдуулан гүйцэтгэлд ногдох төлөвлөгөөгөөр түлшний зардлыг 6.4 тэрбум төгрөгөөр;

2. Ажиллагсдын дундаж цалинг 2014 онд 10% нэмэгдүүлснийг бүтэн жилээр тооцож 2014 оны ХБГ-ээс 463.7 сая төгрөгөөр нэмэгдүүлж 6.5 тэрбум төгрөгөөр;

3. Бусад тогтмол зардлыг 2014 оноос 10%-иар нэмэгдүүлж тус тус тооцсон.


5

“Адуунчулуун” ХХК-ийннүүрсний газар дээрх үнэ тонн тутамд 2500 төгрөгөөр нэмэгдэх тохиолдолд 1 тэрбум төгрөгөөр үйл ажиллагааны зардал нэмэгдэнэ.

Тус станц нь 2014 оны эхний хагас жилийн байдлаар 1,498.0 сая төгрөгийн богино хугацаат өр төлбөртэй ба үүний 235.4 сая төгрөг нь уурхайд төлөх, 132.0 сая төгрөг нь Монгол банкинд төлөх зээлийн өр төлбөр, 736.9 сая төгрөг нь урьдчилж орсон орлого, 393.7 сая төгрөг нь татвар шимтгэл, бусад богино хугацаат өр төлбөр эзэлж байна.

Тус компанийн хэвийн үйл ажиллагааг хангахын тулд 2015 онд алдагдлыг бүрэн хэмжээгээр буюу 1.2 тэрбум төгрөгөөр улсын төсвөөс санхүүжүүлэх шаардлагатай байна.

Хоёр. “Даланзадгадын дулааны цахилгаан станц” ТӨХК

Өмнөговь аймгийн төв нь Төвийн эрчим хүчний системд холбогдсноор “ДзДЦС” ТӨХК аймгийн төвийн цахилгаан хангамжийн 42%-ийг, харин дулааны эрчим хүчийг 100% ханган ажиллаж, өвлийн улиралд бэлтгэл 1 тоноглолтой, 2 зуух 2 турбины горимоор, зуны улиралд 1 зуух, 1 турбины горимоор ажиллан 2014 оны ХБГ-ээс ЦЭХ-ний үйлдвэрлэлтийг 13%-иар өсгөн 14.3 сая кВтц, ДЭХ-ний түгээлтийг 24.9%-иар өсгөн 26 мян.Гкал-аар тус тус 2015 онд төлөвлөсөн байна.

"ДзДЦС" ТӨХК-ийн ТЭЗҮ-үүдийн 2013 оны гүйцэтгэл, 2014 оны ХБГ, 2015 оны санал

2015/2013

санал

2015/2014

санал

1 мян.кВтц 10,298.2 12,660.2 14,312.5 14,312.5 4,014.3 1,652.3

биет мян.кВтц 4,301.7 4,768.7 4,775.9 4,775.9 474.2 7.2

хувь % 41.77% 37.67% 33.37% 33.37% -8.40% -4.30%

3 мян.кВтц 3,972.0 - - - (3,972.0) -

4 мян.кВтц 5,996.5 7,891.5 9,536.6 9,536.6 3,540.1 1,645.1

биет мян.кВтц 876.8 - - - (876.8) -

хувь мян.кВтц 14.62% 0.00% 0.00% 0.00% (0.1) -

5 мян.кВтц 9,091.7 7,891.5 9,536.6 9,536.6 444.9 1,645.1

6 мян.Гкал 17.8 20.8 26.0 26.0 8.2 5.2

мян.Гкал 17.8 20.8 26.0 26.0 8.2 5.2

мян.Гкал - - - - - -

7 төг/кВтц 121.3 42.0 42.0 42.0 (79.3) 0.0

төг/Гкал 35,724.0 52,490.4 43,649.8 43,666.6 7,942.7 (8,823.8)

8 сая.төг 1,740.3 1,754.6 1,846.8 1,846.8 106.5 92.2

сая.төг 1,363.0 1,423.2 1,535.4 1,535.4 172.4 112.2

сая.төг 727.1 331.4 400.5 400.5 (326.6) 69.1

сая.төг 635.9 1,091.8 1,134.9 1,134.9 499.0 43.1

сая.төг 377.3 331.4 311.4 311.4 (65.9) (20.0)

9 сая.төг 4,480.0 4,992.4 5,463.6 4,852.9 372.8 (139.5)

сая.төг 4,215.8 4,850.1 5,342.5 4,731.8 516.0 (118.4)

сая.төг 2,906.8 3,336.9 3,679.6 3,236.4 329.6 (100.5)

сая.төг 1,309.0 1,513.3 1,662.9 1,495.4 186.4 (17.9)

сая.төг 264.2 142.2 121.1 121.1 (143.1) (21.1)

10 сая.төг (2,739.7) (3,237.7) (3,616.8) (3,006.0) (266.3) 231.7

11 сая.төг 1,700.0 1,450.0 2,000.0 1,700.0 - 250.0

12 сая.төг (1,039.7) (1,787.7) (1,616.8) (1,306.0) (266.3) 481.7

2015 төлөв

(ТЗЭ-ийн

санал)

2015 санал

Өөрчлөлт

Нийт боловсруулалт



2 Дотоод хэрэгцээний ЦЭХ

Худалдаж авсан ЦЭХ

ЦЭХ түгээлт

Түгээлтийн алдагдал


ДЭХ түгээлт

Усаар

Уураар

ЦЭХ борлуулах тариф

ДЭХ борлуулах тариф


Үйл ажиллагааны орлого

Цахилгааны орлого

Дулааны орлого





Цахилгааны зардал

Дулааны зардал




Даланзадгад хотын дулааны эрчим хүчний хэрэглээнд дараах өөрчлөлт орсноор борлуулалтын орлого 1.8%-иар нэмэгдэж байна. Үүнд:

1. 2015 оны 10 сард 1549 м2 Боловсрол соёлын газрын 200 хүүхдийн цэцэрлэг ашиглалтанд орж ҮААНБ-ын халаалтын талбай 0.37%-иар нэмэгдэнэ.

2. 2015 оны 10 сард “Минами говь” ХХК-ийн 160 айлын, “Хүннү говь” ХХК-ийн 70 айлын орон сууц ашиглалтанд орж халаалтын талбай 9.2%-иар нэмэгдэнэ.

Үйл ажиллагааны зардлыг 2014 оны ХБГ-ээс 139.5 сая төгрөгөөр бууруулж 4,852.9 сая төгрөгөөр тооцов. Үүнд:

1. Цахилгаан, дулааны хэрэглээний өсөлттэй уялдуулан гүйцэтгэлд ногдох төлөвлөгөөгөөр түлшний зардлыг 688.5 сая төгрөгөөр тооцсон;

2. Үйл ажиллагааны бусад тогтмол зардлуудыг 8-10% нэмэгдэхээр тус тус тооцсон;


6

3. Үндсэн хөрөнгийн элэгдлийн зардлыг “ДзДЦС” барих төслийн зээлийн үндсэн төлбөр төлөх хэмжээнд буюу 528.0 сая төгрөг байхаар тооцсон. /Элэгдлийн зардлын зөрүүгээр 718.2 сая төгрөгийн алдагдал хүлээнэ/

2014 оны эхний хагас жилийн байдлаар тус компани нь 2,069.2 сая төгрөгийн өглөгтэй байгаагаас 279.0 сая төгрөг нь “Тавантолгой” ХК-д төлөх нүүрсний өр, 869.4 сая төгрөг нь төслийн урт хугацаат зээлийн хүүгийн өр, 568.3 сая төгрөг нь бэлтгэн нийлүүлэгчдэд, 312.6 сая төгрөг нь татварт төлөх өр тус тус эзэлж байна.

Тус компанийн хэвийн үйл ажиллагааг хангахын тулд улсын төсвөөс 1.7 тэрбум төгрөгөөр

санхүүжүүлэх шаардлагатай байна.

Гурав. “Баруун бүсийн эрчим хүчний систем” ТӨХК

Тус компани нь 2015 онд Дөргөний УЦС-аас 33.3 сая кВтц, ОХУ-аас импортоор 140.2 сая кВтц, БНХАУ-аас импортоор 6.6 сая кВтц ЦЭХ нийт 180.2 сая кВтц ЦЭХ-ийг худалдан авч Увс, Ховд, Баян-Өлгий аймаг болон Говь-Алтай аймгийн 6 сумын хэрэглэгчдийг ЦЭХ-ээр хангаж ажиллана.

"ББЭХС" ТӨХК-ийн ТЭЗҮ-үүдийн 2013 оны гүйцэтгэл, 2014 оны ХБГ, 2015 оны санал

2015/2013

санал

2015/2014

санал

1 мян.кВт.ц 126,819.0 165,952.0 195,669.0 180,170.5 53,351.5 14,218.5

мян.кВт.ц 36,242.5 33,334.0 28,000.0 33,334.0 (2,908.5) -

мян.кВт.ц 86,937.9 128,117.1 161,028.4 140,195.9 53,258.0 12,078.8

мян.кВт.ц 3,638.6 4,500.9 6,640.6 6,640.6 3,002.0 2,139.7

2 Түгээлтэнд өгсөн ЦЭХ мян.кВт.ц 113,189.7 147,067.5 173,166.9 159,450.9 46,261.2 12,383.4

Үүнээс: Увс ЦТС мян.кВт.ц 35,344.6 36,823.3 40,255.8 40,255.8 4,911.2 3,432.5

Үүнээс: Ховд ЦТС мян.кВт.ц 40,412.6 50,029.2 60,035.1 60,035.1 19,622.5 10,005.9

Үүнээс: Баян-Өлгийн ЦТС мян.кВт.ц 32,689.1 55,755.0 70,819.0 57,103.0 24,413.9 1,348.0

Үүнээс: АУЭХС мян.кВт.ц 4,729.7 4,443.8 2,040.0 2,040.0 (2,689.7) (2,403.8)

Үүнээс: Бусад мян.кВт.ц 13.6 16.2 17.0 17.0 3.4 0.8

Биет мян.кВт.ц 27,924.6 35,517.4 41,857.5 40,075.0 12,150.4 4,557.6

Хувь % 22.02% 21.40% 21.39% 22.24% 0.0 0.0

4 Борлуулсан ЦЭХ мян.кВт.ц 98,894.4 130,434.6 153,811.5 140,095.5 41,201.1 9,660.9

сая.төг 7,236.9 8,279.9 8,304.6 10,813.0 3,576.0 2,533.1

сая.төг 5,739.1 8,019.9 8,144.6 10,652.8 4,913.7 2,632.9

сая.төг 1,497.8 260.0 160.0 160.2 (1,337.6) (99.8)

6 сая.төг 16,059.0 21,606.1 26,658.3 23,651.3 7,592.3 2,045.2

сая.төг 5,619.3 6,442.4 6,442.3 6,442.3 823.0 (0.0) сая.төг 9,264.4 15,163.7 20,216.0 17,209.0 7,944.6 2,045.3

сая.төг 1,175.3 - - - (1,175.3) -

7 сая.төг (8,822.1) (13,326.2) (18,353.7) (12,838.3) (4,016.2) 487.9

8 сая.төг 5,870.6 7,500.0 18,353.7 9,950.0 4,079.4 2,450.0

9 сая.төг (2,951.5) (5,826.2) - (2,888.3) 63.2 2,937.9



2015 төлөв

(ТЗЭ-ийн

санал)

2015 санал

Өөрчлөлт


Үүнээс: Дөргөн УЦС

Үүнээс: ОХУ-аас импортоор

Үүнээс: БНХАУ-аас импортоор

Биет

3 Системийн нийт алдагдал

Биет

5 Нийт орлого

Борлуулалтын орлого





Үйл ажиллагааны зардалХудалдаж авсан ЦЭХ-ний өртөг



Худалдаж авах ЦЭХ-ний хэмжээ 2014 оны ХБГ-ээс 8.6%-иар буюу 14.2 сая кВтц-аар нэмэгдэж байгаад дараах хүчин зүйлс нөлөөлжээ. Үүнд:

1. “Ховдын ЦТС” ХХК худалдаж авах ЦЭХ-ний захиалгыг 60.0 сая кВтц-аар ирүүлсэн нь 2014 оны ХБГ-ээс 20% буюу 10.0 сая кВтц-аар нэмэгдэж байна. Энэ нь Ховд аймагт Хөшөөтийн нүүрсний уурхай, сумдын багийн төв, хилийн заставуудыг төвлөрсөн эрчим хүчний системд холбож байгаагаас гадны тус аймгийн дулаан хангамжийн “Бадамлах Дөл” ХХК-ийн үйл ажиллагаа доголдож орон сууцны хэрэглэгчид цахилгаан тенээр халаалтын асуудлыг шийвэрлэж байгаатай холбоотой байна.

2. Баян-Өлгийн ЦШСГ-ын уул уурхайн хэрэглэгч /“Юүшэнгминг” ХХК, “СС Монг” ХХК/-

дийн ЦЭХ-ний хэрэглээг нягталж 17.1 сая кВтц-аар /2015 оны ХБГ-ээр/тооцсон нь ТЗЭ-ийн саналаас 13.7 сая кВц-аар буурч, 2014 оны ХБГ-ээс 1.4 сая кВтц-аар нэмэгдэж байна.

3. Увс аймагт жижиг дунд бизнес эрхлэгчид нэмэгдэж байгаатай холбоотой “Увс ЦТС” ХХК-ийн ХАЦЭХ-ний хэмжээ 9.3%-иар буюу 3.4 сая кВтц-аар нэмэгдэж байна.


7

Хэрэглэгчдэд борлуулах цахилгааны орлогыг шинэчилсэн /20% нэмэгдсэн/үнээр тооцож, 2015 онд үйл ажиллагааны зардлын өөрчлөлт гаргахгүй гэж үзвэл тус компани 12.8 тэрбум төгрөгийн алдагдал хүлээнэ.

Худалдаж авах ЦЭХ-ний зардлыг 17.2 тэрбум төгрөгөөр тооцсон нь 2014 оны ХБГ-ээс 2.0 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэж байна. Үүнд:

1. ОХУ-аас импортоор худалдаж авах 1 кВтц ЦЭХ-ний үнэ (1.98 рубль/кВтц)-ийг 2.05 рубль, рублийн төгрөгтэй харьцах ханшийг 52 төгрөгөөр тооцож 14.9 тэрбум төгрөг;

2. БНХАУ-аас импортоор худалдаж авах 1 кВтц ЦЭХ-ний үнийг 0.65 юань, юанийн төгрөгтэй харьцах ханшийг 285 төгрөгөөр тооцож 1.2 тэрбум төгрөг;

3. Дөргөний УЦС-аас худалдаж авах 1 кВтц ЦЭХ-ний үнийг 32.11 төгрөгөөр тооцож 1.1 тэрбум төгрөгөөр тус тус тооцсон.

2014 оны эхний хагас жилийн байдлаар тус компани 11,716.2 сая төгрөгийн богино хугацаат өр төлбөртэй ба үүний 315.0 сая төгрөг нь Монгол банкинд төлөх зээлийн өр, 1070.5 сая төгрөг нь импортын ЦЭХ-ний өр, 327.3 сая төгрөг нь татварт төлөх өр, 9,760.1 сая төгрөг нь урьдчилж орсон орлого, 151.9 сая төгрөгийн бусад өр төлбөр эзэлж байна.

Үүнээс гадна тус компани жил бүр Дөргөний УЦС-ын төслийн зээлийн хүүгийн төлбөрт 239.6 сая төгрөг, Увс, Ховдын цахилгаан түгээх сүлжээнүүд Дэлхийн банкны эрчим хүчний төслийн зээлийн үндсэн ба хүүгийн төлбөрт 387.8 сая төгрөг төлөх хуваарьтай байна.

Их хэмжээний өр төлбөртэй, импортоор худалдан авах ЦЭХ-ний төлбөр валютын ханш болон хэрэглээний өсөлтөөр нэмэгдэж байгаа нөхцөлд тус компанийн хэвийн үйл ажиллагааг хангахын тулд 9,950.0 сая төгрөгөөр улсын төсвөөс санхүүжүүлэх зайлшгүй шаардлагатай байна. Дөрөв. “Алтай-Улиастайн эрчим хүчний систем” ТӨХК

Тус компани 2015 онд Завхан, Говь-Алтай аймгуудын ЦЭХ-ний хэрэглээний 28.2%-ийг “Тайшир-Гуулингийн УЦС” ХХК, 7.7%-ийг “Есөнбулаг-Эрчим хүч” ХХК, 5.2%-ийг “Богдын гол” УЦС ХХК, 41.7%-ийг “ЦДҮС” ТӨХК, 7.2%-ийг “ББЭХС” ТӨХК, үлдсэн 10%-ийг бусад сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрээр хангаж ажиллана.

"АУЭХС" ТӨХК-ийн ТЭЗҮ-үүдийн 2013 оны гүйцэтгэл, 2014 оны ХБГ, 2015 оны санал

2015/2013

санал

2015/2014

санал

1 мян.кВт.ц 27,001.8 31,763.1 32,800.0 36,075.0 9,073.2 4,311.9

мян.кВт.ц 22,262.8 26,963.1 28,000.0 31,275.0 9,012.2 4,311.9

мян.кВт.ц 4,739.0 4,800.0 4,800.0 4,800.0 61.0 -

2 мян.кВт.ц 25,752.4 33,567.2 34,281.4 31,009.4 5,257.0 (2,557.9)

мян.кВт.ц 4,949.3 5,178.9 5,181.4 3,424.7 (1,524.7) (1,754.3)

мян.кВт.ц 17,843.8 17,200.0 18,300.0 18,300.0 456.2 1,100.0

мян.кВт.ц 654.1 600.0 600.0 600.0 (54.1) -

мян.кВт.ц - 4,416.4 4,200.0 2,684.7 2,684.7 (1,731.7)

мян.кВт.ц - 3,800.0 3,500.0 3,500.0 3,500.0 (300.0)

мян.кВт.ц 966.3 920.0 950.0 950.0 (16.3) 30.0

мян.кВт.ц 137.2 229.0 210.0 210.0 72.8 (19.0)

мян.кВт.ц 166.5 217.0 190.0 190.0 23.5 (27.0)

мян.кВт.ц 627.9 708.0 800.0 800.0 172.1 92.0

мян.кВт.ц 407.3 297.9 350.0 350.0 (57.3) 52.1

Биет мян.кВт.ц 902.6 1,059.8 1,097.0 1,097.0 194.4 37.2

Хувь % 3.50% 3.16% 3.20% 3.20% -0.30% 0.04%

3 мян.кВт.ц 51,851.6 64,270.5 65,984.4 65,984.4 14,132.8 1,713.8

4 Биет мян.кВт.ц 11,505.7 14,460.9 14,846.5 14,846.5 3,340.8 385.6

Хувь % 22.19% 22.50% 22.50% 22.50% 0.0 (0.0)

5 мян.кВт.ц 40,345.9 49,809.6 51,137.9 51,137.9 10,792.0 1,328.2

сая.төг 3,711.0 5,046.0 5,124.8 5,888.6 2,177.6 842.6

сая.төг 3,260.0 4,675.8 4,824.8 5,588.6 2,328.6 912.8

сая.төг 451.0 370.2 300.0 300.0 (151.0) (70.2)

сая.төг 14,119.6 19,126.2 19,610.0 17,795.7 3,676.1 (1,330.5)

сая.төг 14,104.0 19,110.8 19,600.0 17,795.7 3,691.7 (1,315.1)

сая.төг 15.6 15.4 10.0 - (15.6) (15.4)

8 сая.төг (10,408.6) (14,080.2) (14,485.2) (11,907.1) (1,498.5) 2,173.1 Нийт ашиг, алдагдал

7




Түгээлтэнд өгсөн ЦЭХ

Дамжуулалт, түгээлтийн алдагдал


6


Борлуулалтын орлого


Үүнээс: Хүнгүйн УЦС

Үүнээс: Нарны эх үүсвэр

Үүнээс: Сумдын дизель

2 Дотоод хэрэгцээ

Үүнээс: Гуулин УЦС

Үүнээс: Улиастай дизель станц

Үүнээс: Богдын гол УЦС

Үүнээс: Тосонцэнгэл УЦС

Үүнээс: Галуутайн УЦС

Үүнээс: "ЦДҮС" ТӨХК-иас худ.авсан

Үүнээс: "ББЭХС" ТӨХК-иас худ.авсан

Үйлдвэрлэсэн ЦЭХ

Үүнээс: Есөн булаг эрчим хүч

Үүнээс: Тайшир УЦС

2015 төлөв

(ТЗЭ-ийн

санал)

2015 санал

Өөрчлөлт





8

9 сая.төг 8,632.0 7,630.0 8,000.0 4,650.0 (3,982.0) (2,980.0)

сая.төг 7,500.0 6,480.0 6,550.0 3,000.0 (4,500.0) (3,480.0)

сая.төг 232.0 150.0 150.0 150.0 (82.0) -

сая.төг 900.0 1,000.0 1,300.0 1,500.0 600.0 500.0

10 сая.төг (5,776.6) (6,450.2) (6,485.2) (7,257.1) (1,480.5) (806.9)


Үүнээс: Говь-Алтай, Завхан аймгуудын

төвийн дизель станцууд

Үйл ажиллагааны алдагдлын татаас


Говь-Алтай аймгийн төвлөрсөн системд

холбогдоогүй сумдын дизель түлшний үнэ

Жич: 2014 онд Завхан аймгийн төв болон Улиастай сумын эрчим хүчний салбар АУЭХС-д нэгдэж 2014 оны ХБГ-ээр худалдаж авах ЦЭХ-ний хэмжээ 31.8 сая кВтц болж 17.6%-иар нэмэгдэж байна.

АУЭХС-ийн хэрэглэгчдэд борлуулах цахилгааны үнийг 2014 оны сүүлийн хагас жилд сард дунджаар 2 хувиар нэмэгдэхээр тооцсон бөгөөд ингэхэд цахилгааны борлуулалтын орлого 763.8 сая төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

Тус компанид 2015 онд 4,650.0 сая төгрөгийн санхүүжилт шаардлагатай бөгөөд энэхүү санхүүжилтийн 32% буюу 1,500.0 сая төгрөг нь үйл ажиллагааны алдагдалд, 68% буюу 3,150.0 сая төгрөг нь дизель түлшний алдагдалд зарцуулагдах тооцоо байна. Үүнд:

1. “Есөнбулаг-Эрчим хүч” ХХК-ийн дизель станцын алдагдал - 1,600.0 сая төгрөг 2. “Богдын голын УЦС” ХХК-ийн дизель станцын алдагдал – 1,400.0 сая төгрөг 3. Сумдын бага оврын дизель станцын алдагдал - 150.0 сая төгрөг

2014 оны эхний хагас жилийн байдлаар тус компани нь 1,510.6 сая төгрөгийн богино хугацаат өр төлбөртэй байгаагаас 823.6 сая төгрөг нь “ЦДҮС” ТӨХК-иас худалдаж авсан ЦЭХ-ний төлбөрийн үлдэгдэл, 277.7 сая төгрөг нь Монгол банкны зээл өр төлбөр, 308.9 сая төгрөг нь бэлтгэн нийлүүлэгчдэд төлөх өр, 74.8 сая төгрөг нь татвар шимтгэлд төлөх өр байна.

Хуримтлагдсан өр төлбөрийг барагдуулах үүднээс тус компанийн хэвийн үйл ажиллагааг хангахын тулд 4,650.0 сая төгрөгөөр улсын төсвөөс санхүүжүүлэх шаардлагатай байна.

Тав. “Багануурын дулааны станц” ТӨХК

Тус компани нь 2014, 2015 онуудад 147.3 мянган Гкал дулаан түгээж, өмнөх оноос 2.6%-иар нэмэгдэж байна.

2014/2015

санал

1 Түгээсэн ДЭХ мян.Гкал 143.6 147.3 147.3 -

Нийт орлого сая төг 3,117.0 3,029.0 3,314.2 285.2

Дулааны борлуулалт сая төг 2,883.9 2,852.4 3,137.6 285.2 ААНБ сая.төг 2,386.0 2,386.0 2,624.6 238.6

Айл өрх сая.төг 453.9 466.4 513.0 46.6

Үйл ажиллагааны бус сая.төг 233.1 176.7 176.7 -

Цахилгааны хувийн зарц.лт кВт.ц/Гкал 49.0 46.0 46.0 -

Жишмэл түлш. хувийн зарц.лт кг/Гкал 187.5 179.5 179.5 -

Нийт зардал сая.төг 4,798.2 5,166.1 5,166.1 -

Үйл ажиллагааны зардал сая.төг 4,722.7 4,995.9 4,995.9 -

Түлш сая.төг 1,296.2 1,426.4 1,426.4 -

Цалин, шимтгэл сая.төг 1,259.6 1,373.6 1,373.6 -

Элэгдэл сая.төг 335.0 351.3 351.3 -

Бусад сая.төг 1,831.8 1,844.6 1,844.6 -

Үйл ажиллагааны бус зардал сая.төг 75.5 170.2 170.2 -

Нийт ашиг, алдагдал сая.төг (1,681.2) (2,137.1) (1,851.9) 285.2

Татаасын санхүүжилт сая.төг 1,455.1 1,050.0 1,450.0 400.0

Ашиг, алдагдал сая.төг (226.1) (1,087.1) (401.9) 685.2

Дундаж үнэ төг/Гкал 20,077.1 19,364.3 21,300.7 1,936.4

Нэгжийн өртөг төг/Гкал 32,878.4 33,916.7 33,916.7 -

2

3

4

5

6



Өөрчлөлт

2015 санал

Багануур дүүргийн дулааны эрчим хүчний хэрэглээнд дараах өөрчлөлт орсны улмаас борлуулалтын орлого 0.3 хувиар нэмэгдэж байна. Үүнд:

1. Багануурын уурхай техникийн шинэчлэл хийж, халаалтын шугам 2 дугаар контурт шилжсэнээр уурхайн дулааны хэрэглээ 15 хувиар буурсан нь борлуулалтын орлогын бууралтад голлох нөлөөг үзүүлж байна.


9

2. Атимос трейд, Суман тэрх, Тулга констракшн ХХК-уудийн орон сууцны барилгууд ашиглалтад орсноор айл өрхийн халаалтын талбай 3.7%-иар нэмэгдэж байна.

3. Дулааны үнэ тариф 10% нэмэгдснээр борлуулалтын орлого 285.2 сая төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

Нийт зардал 367.9 сая төгрөг буюу 7.7%-иар нэмэгдсэнд дараах хүчин зүйлс нөлөөлжээ.

1. Багануурын уурхайн нүүрсний үнэ 2013 оны 10 дугаар сараас тонн тутамд 2000 төгрөгөөр нэмэгдсэнээс шалтгаалж түлшний зардал 10 хувь буюу 130.2 сая төгрөгөөр;

2. Цахилгааны үнэ 2013 оны 8 дугаар сар нэмэгдсэнээр цахилгааны зардал 6.1 хувь буюу 44.7 сая төгрөгөөр;

3. Ажиллагсдын шагналт цалинг 2014 оны эхнээс 10 хувиар нэмэгдүүлснээр цалингийн зардал 100.4 сая төгрөгөөр, НДШ-ийн зардал 13.6 сая төгрөгөөр;

4. Өндөр насны тэтгэвэр гарч байгаатай холбоотой тэтгэмж өссөнөөр бусад зардал 94.6 сая төгрөгөөр тус тус нэмэгдсэн байна.

Тус станц нь 2014 оны 2 дугаар улирлын байдлаар 2,823.2 сая төгрөгийн богино хугацаат өр төлбөртэй ба үүний 1,991.0 сая төгрөг нь уурхайн төлөх, 218.0 сая төгрөг нь Монгол банкинд төлөх зээлийн өр төлбөр байна.Тус компанийн хэвийн үйл ажиллагааг хангахын тулд алдагдлын 78.3 хувийг1,450.0 сая төгрөгөөр улсын төсвөөс санхүүжүүлэх шаардлагатай байна.

Зургаа. “Налайхын дулааны станц” ТӨХК

Тус компани нь 2015 онд 117.5 мянган Гкал дулаан түгээж, дулаан түгээлт өмнөх оноос 15.0%-иар нэмэгдэж байна.

2014/2015

санал

1 Түгээсэн ДЭХ мян.Гкал 98.1 102.2 117.5 15.3

Нийт орлого сая төг 1,572.1 1,759.8 2,061.0 301.2

Дулааны борлуулалт сая төг 1,478.4 1,669.8 1,961.0 291.2

ААНБ сая.төг 1,299.2 1,444.3 1,699.6 255.3

Айл өрх сая.төг 179.2 225.5 261.3 35.9

Үйл ажиллагааны бус сая.төг 93.7 90.0 100.0 10.0

Цахилгааны хувийн зарц.лт кВт.ц/Гкал -

Жишмэл түлш хувийн зарц.лт кг/Гкал 209.2 220.0 220.0 -

Нийт зардал сая.төг 3,893.6 4,284.9 4,713.1 428.2

Үйл ажиллагааны зардал сая.төг 3,827.2 4,216.6 4,638.3 421.7

Түлш сая.төг 1,942.9 1,886.4 2,075.1 188.6

Цалин, шимтгэл сая.төг 896.0 1,146.8 1,261.5 114.7

Элэгдэл сая.төг 145.4 216.0 237.6 21.6

Бусад сая.төг 842.9 967.3 1,064.1 96.8

Үйл ажиллагааны бус зардал сая.төг 66.4 68.3 74.8 6.5

Нийт ашиг, алдагдал сая.төг (2,321.5) (2,525.1) (2,652.1) (127.0)

Татаасын санхүүжилт сая.төг 1,645.8 1,400.0 1,550.0 150.0

Ашиг, алдагдал сая.төг (675.7) (1,125.1) (1,102.1) 23.0

Дундаж үнэ төг/Гкал 15,070.4 16,338.4 16,689.1 350.7

Нэгжийн өртөг төг/Гкал 39,013.3 41,258.3 39,474.9 (1,783.4)

2

3

4

5

6



Өөрчлөлт

2015 санал

Налайх дүүрэгт орон сууцны барилгажилт явагдаж байгаатай холбоотой аж ахуйн нэгж байгууллага, орон сууцны халаалтын талбай 2.1%-6.8%-иар нэмэгдэж байгаа холбоотой дулааны хэрэглээнд өөрчлөлт орж борлуулалтын орлого 11.9 хувиар нэмэгдэж, 1,759.8 сая төгрөгт хүрч байна.

2015 онд дулааны тарифыг 10 хүртэл хувиар нэмэгдүүлснээр борлуулалтын орлого 178.3 сая төгрөгөөр нэмэгдэж, 2,061.0 сая төгрөг болно.

Нийт зардал 428.2 сая төгрөг буюу 10.0%-иар нэмэгдсэнд дараах хүчин зүйлс нөлөөлжээ.

1. Дулааны үйлдвэрлэлт нэмэгдсэнтэй холбоотой түлшний зардал 10 хувь буюу 188.6 сая төгрөгөөр;


10

2. Ажиллагсдын цалинг 2015 онд 10 хувиар нэмэгдүүлснээр цалингийн зардал 100.7 сая төгрөгөөр, НДШ-ийн зардал 13.9 сая төгрөгөөр;

3. Улсын төсвөөр хийгдэж буй зуух ашиглалтад орсноор элэгдлийн зардал 21.6 сая төгрөгөөр

4. Бусад зардал 96.8 сая төгрөгөөр; 5. Үйл ажиллагааны бус зардал 6.5 сая төгрөгөөр тус тус нэмэгдэж байна .

Тус станц нь 2014 оны 2 дугаар улирлын байдлаар 1,752.8 сая төгрөгийн богино хугацаат өр төлбөртэй ба үүний 1,465.6 сая төгрөг нь уурхайн төлөх, 221.3 сая төгрөг нь Монгол банкинд төлөх зээлийн өр төлбөр байна.

Тус компанийн хэвийн үйл ажиллагааг хангахад дэмжлэг болох үүднээс алдагдлын 58.4 хувийг 1,550.0 сая төгрөгөөр улсын төсвөөс санхүүжүүлэх шаардлагатай байна.

1.2 Эрчим хүчний яамны урсгал зардал

Улсын Их хурлын 2014 оны 34 дүгээр тогтоол, Засгийн газрын 2014 оны “Төсвийн хэмнэлтийн горимд шилжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” 147 дугаар тогтоол, Сангийн яамнаас ирсэн удирдамжийн дагуу Эрчим хүчний яамны урсгал зардлыг 2014 оны тодотгосон түвшинд бариулж төлөвлөсөн болно.

Үндсэн ба нэмэгдэл цалин:Үндсэн орон тооны 100 ажилтны үндсэн цалинд 973960.0

мянган төгрөг, нэмэгдэл цалинд 62912.3 мянган төгрөгийг, óíàà, õîîëíû õºíãºëºëòºíä 69577.2

ìÿíãàí òºãðºã, нийт үндсэн ба нэмэгдэл цалинд 1106449.5 мянган төгрөг зарцуулахаар

төлөвлөсөн.

Ажил олгогчоос төлөх НДШ: Үндсэн ба нэмэгдэл цалин, унаа хоолны хөнгөлөлтийн

нийлбэр дүнгээс 11 хувиар тооцон 122168.7 мянган төгрөгийг төлөвлөлөө. Үүнд

Тэтгэврийн даатгалд 7 хувь буюу 77743.7 мянган төгрөг

Тэтгэмжийн даатгалд 0.8 хувь буюу 8884.5 мянган төгрөг

Ажилгүйдлийн даатгалд 0.2 хувь буюу 2221.7 мянган төгрөг

ҮОМШӨ-ний даатгалд 1 хувь буюу 11106.3 мянган төгрөг

Эрүүл мэндийн даатгалд 2 хувь буюу 22212.5 мянган төгрөгийг тус тус төлөвлөв.

Бичиг хэргийн зардал: Бичиг хэргийн зардалд 15848.7 мянган төгрөгийг төлөвлөсөн. Нийт ажилтнуудад бичиг хэргийн материалын норм тогтоосон бөгөөд нормын дагуу жилийн бичиг хэргийн материалын төсвийг гаргахад áè÷ãèéí öààñíû çàðäàëä æèëä äóíäàæààð 726 áîîäîë áóþó 4.2 ñàÿ òºãðºã, õýâëýã÷ áîëîí õóâèëàã÷èéí õîðíû çàðäàëä 8.5 ñàÿ òºãðºã, áóñàä áè÷èã õýðãèéí ç¿éëèéí çàðäàëä 2.8 ñàÿ òºãðºãèéã òóñ òóñ òºëºâëºëºº. Гэрэл цахилгаан: Гэрэл цахилгааны зардалд 36094.5 мянган төгрөгийг төлөвлөлөө. ЭХЗГ-аас 2013 оны 8-р сарын 01-нýýс эхлэн энгийн тоолууртай үйлдвэр, аж ахуйн нэгж байгууллагад борлуулах 1кВт/ц эрчим хүчний үнийг 116.16 (НӨАТ-òýé) төг/кВц-аар баталсан.

№ Барилга, байгууламж Үзүүлэлт Хэмжих

нэгж 2015 онд

òөлөвлөсөн

1 ЭХß-íû байр

Хэрэглээ /дундаж/ кВт/ц 36,094,4

1 кВт/ц-ийн төлбөр төг 116.16

Зардал төг 3,007.87

ДҮН Хэрэглээ /дундаж/ 25,894

Зардал 36,094,500.00

Түлш, халаалт: Түлш халаалтын зардалд 34535.5 мянган төгрөгийн зардал тооцон

төлөвлөлөө.


11

¹ Áàðèëãà

îáúåêòèéí íýð

Õýìæèõ

íýãæ

Òîî

õýìæýý

Òàðèô

òºã/ì.êóá

Сарын төлбөр

Халаалт авах

сарын тоо

Жилийн төлбөр (төг)

1 ÝÕß-íû áàéð ì.êóá 293 25,272 4,604,733 7.5 34,535,500.0

ÍÈÉÒ Ä¯Í 2197.5

34,535,500.00

Тээвэр (шатахуун): Засгийн газрын 2007 оны 12-р сарын 26-ны өдрийн 349 тоот тогтоолыг үндэслэн албан ажлын хэрэгцээний автомашин хэрэглэх эрх бүхий àëáàí òóøààëûí ìàøèíä ñàðûí õóàíëèéí õîíîãîîð ºäºðò 70 км, àëáàí àæëûí õýðýãöýýíèé 2 ìàøèíä àæëûí õîíîãò 50 êì-ээс хэтрүүлэхгүйгээр тооцон, тус ÿàìíû өдөр тутмын хэвийн үйл ажиллагааг хангах, ãàçàð, õýëòýñèéí ажилтнуудад дуудлагаар үйлчлэх, харьяа үйлдвэрүүдээр явж шалгалт хийх, бүх нийтээр амрах албан ёсны баярын өдрүүдээр гарах хариуцлагатай жижүүрийн автомашины шатахууны зардалд дуудлагын 2 автомашиныг мөн ажлын хоногт 70 км-ээс хэтрүүлэхгүйгээр тус тус тооцон шатахууны зардалд 35264.5 мянган төгрөг зарцуулахаар тооцон төлөвлөлөө. Шуудан, холбоо :Шуудан холбооны зардалд 24430.3 мянган төгрөгийг төлөвлөлөө.

Òºðèéí õîëáîîíû утаснуудын төлбөрт сард 677.8 мянган төгрөг буюу жилд 8134.3

мянган төгрөг,

Интернетийн зардалд сард 600.0 мянган төгрөг буюу жилд 7200.0 мянган төгрөг,

Óäèðäàõ àëáàí òóøààëòíóóäûí ãàð óòàñíû çàðäàëä Çàñãèéí ãàçðûí òîãòîîëûí äàãóó ñàð

á¿ð 77.0 ìÿí. òºãðºãººð òîîöîí ñàðä 231.0 ìÿí.òºã, æèëäýý 2772.0 ìÿíãàí òºãðºã,

Àëáàí áè÷èã ÿâóóëàõ áóþó øууданãèéí ¿éë÷èëãýýíèé çàрдалд сард äóíäàæààð 350.0

мянган төгрөг, жилд 4200.0 мянган төгрөг, À4 áà À5 äóãòóé, àëáàí áè÷ãèéí áîëîí

òóøààëûí áëàíê õýâë¿¿ëýõ çàðäàëä 177.0 ìÿí.òºã áóþó æèëä 2124.0 ìÿíãàí òºãðºãèéã тус

тус төлөвлөсөн.

Цэвэр, бохир усны зардал: Цэвэр бохир усны зардалд 6297.0 мянган төгрөг төлөвлөсөн.

Хэрэглээний технологийн халуун ус: УБДС ХК-тай байгуулсан “Дулааны эрчим хүчээр

хангах, хэрэглэх тухай” гэрээний дагуу төв байрны хэрэглээний халуун усны сарын

хэрэглээ 12.0 гкал áàéíà.

Цэвэр, бохир ус: Ус сувгийн удирдах ãàçðûí 2008 оны 167-р тушаалаар цэвэр ус

олборлон түгээх тарифыг 1 шоометр усыг 610 төгрөг (НӨАТ орсон), бохир ус татан

зайлуулах тарифыг 1 шоометр усыг 330 төгрөг (НӨАТ орсон) тус тус байхаар

баталсан.

Áàéãàëèéí íººöèéí áîëîí ñóóðü õóðààìæèéí òºëáºðèéã ñàð á¿ð 11832 òºãðºãººð

òºëºâëºëºº.

Цэвэр, бохир усны зардлыг барилга, байгууламж нэг бүрээр тооцвол: Дотоод албан томилолтын зардал: Дотоод албан томилолтын зардалд 126262.6 мянган

төгрөг төлөвлөлөө.

ЭХß-нû сайд, дэд сайдын хөдөө, орон нутаг дахь ЭХ-ний үйлдвэр компаниудад

ажиллах болон УИХ, Засгийн газрын гишүүдийн хөдөө, орон нутагт ажиллах зэрэг цаг

үеийн шаардлагатай гэнэтийн томилолтын зардалд 20000.0 мянган төгрөг

Эрчим хүчний ÿàìíû Òºðèéí íàðèéí áè÷ãèéí äàðãûí íýðýìæèò ЭХ-ний үйлдвэр,

компаниудад ºâºëæèëòèéí áýëòãýë àæëûí үзлэг, шалгалт хийх зардалд 60000.0 мянган

төгрөгийн зардал төлөвлөв.

Гамшгаас хамгаалах тухай хуулийн 24 дүгээр зүйлийн 1.1, 23 дугаар зүйлийн 1.1 дэхь

заалтуудыг үндэслэн Улсын онцгой комиссын ажлын хэсгийн гишүүний томилолтын

зардалд 10000.0 мянган төгрөг


12

Тус ÿàìíû удирдлагуудын 2014 онд ЭХ-ний үйлдвэр, компаниудад ажиллах албан

томилолтын зардалд 15291.8 мянган төгрөг

Тус ÿàìíû газàр, хэлтэс нэгжүүдийн àëáàí õààã÷äûí хөдөө орон нутагт ажиллах

томилолтын зардалд 35000.0 мянган төгрөгийг тус тус төлөвлөсөн.

Гадаад албан томилолт, арга хэмжээ: Монгол Улсын Сангийн сайдын 2011 оны “Гадаад томилолтын хэмжээг шинэчлэн батлах тухай” 188 тоот тушаалыг үндэслэн тус ÿàìíû 2015 оны гадаад албан томилолтын зардалд 26775.0 мянган төгрөгийг төлөвлөсөн. Үүнд: ÝÕ-íèé

ñàéäûí Àâñòðè óëñàä çîõèîí áàéãóóëàãäàõ “Âåíèéí ýð÷èì õ¿÷íèé ôîðóì”, Êàíàä óëñàä çîõèîí áàéãóóëàãäàõ “Vrans Montana” ÷óóëãà óóëçàëò, Èñïàíè óëñàä çîõèоí áàéãóóëàãäàõ “Ñýðãýýãäýõ ýð÷èì õ¿÷ ñóäàëãàà áà õýðýãëýý” ÷óóëãà óóëçàëòóóä, ÝÕ-íèé äýä ñàéä, Төрийн нарийн бичгийн дарга, газрын дарга нарын ÀÍÓ, Ôðàíö, ÎÕÓ, Òàéëàíä, ßïîí, Ìàëàéç çýðýã 6 îðîíä çîõèîí áàéãóóëàãäàõ ÷óóëãà óóëçàëò, ¿çýñãýëýí семинарт оролцох албан томилолтын зардëóóä áàãòàæ áàéíà. Ном хэвлэл авах: Өдөр тутмын Өнөөдөр, Өдрийн сонин, Çóóíû ìýäýý, òºðèéí ìýäýýëýë çýðýã ñýòã¿¿ë ñîíèíгоос тус бүр óëèðàëä захиалахад 212.5 мянган төгрөг, æèëäýý нийт 850.0 мянган төгрөгийг ном хэвлэл авахад зориулан төлөвлөлөө. Ýä õîãøèë õóäàëäàí àâàõ çàðäàë: Òàâèëãà, ýä õîãøèë, áàãà ¿íýòýé ò¿ðãýí ýëýãäýõ ç¿éëñ

õóäàëäàí àâàõàä çîðèóëæ 50000.0 ìÿíãàí òºãðºã, õөдөлмөр хамгааллын болон тус яамны албан байрны тохижилт, цэвэрлэгээ, аж ахуйн õýðýãñëèéí зардалд 9725.0 мянган төгрөг, ïðîãðàìì õàíãàìæ àâàõàä 10333.9 ìÿíãàí òºãðºã íèéò 69058.9 ìÿíãàí òºãðºãèéã төсөвлөсөн. Нормын хувцас, зөөлөн эдлэлийн çàðäàë: 2015 îíä хөдөлмөр хамгааллын болон нормын хувцас, зардалд 5610,0 ìÿíãàí òºãðºãèéí çàðäал òºëºâëºëºº. Óðñãàë çàñâàðûí çàðäàë: 2015 îíä 36975.0 ìÿíãàí òºãðºãèéí çàðäаë òºëºâëºëºº. ¯¿íä:

Автомашинуудын засвар үйлчилгээ: Тус газрын автомашины засвар, үйчилгээ хийлгэх, автотээврийн улсын үзлэгт бэлдэх, оношлогоо хийлгэх зардалд 17180.0 мянган төгрөг төлөвлөсөн.

2014-2015 оны өвөлжилтийн бэлтгэл ажлыг хангах зардлын төсөв

Áàéðíû óðñãàë çàâñàð áîëîí áóñàä çàðäàëä 18589.4 ìÿíãàí òºãðºã òºëºâëºëºº. Төлбөр хураамж болон бусад зардал: 40813.6 мянган төгрөг төлөвлөсөн. Энэхүү зардалд дараах зардлууд багтаж байна.

Аудитын үйлчилгээний төлбөр: МУ-ын Сангийн сайдын 2006 оны 256-р тушаалаар

Төсөвт байгууллагын жилийн эцсийн санхүүгийн тайланд аудит хийлгэх үйлчилгээний

төлбөрийн хэмжээг баталсан. 2014 онд 2013 оны жилийн эцсийн Санхүүгийн тайланд

аудит хийлгэх зардалд 5000.0 мянган төгрөг төлөвлөлөө.

Баяр ёслолын зардал: 2014 онд бүх нийтээр тэмдэглэдэг тэмдэглэлт баяр ёслол

болон Эрчим хүчний ажиллагсдын баярыг тэмдэглэх зардалд 24179.4 мянган

төгрөгийн зардал төлөвлөлөө. Үүнд:

Автотээврийн болон өөрөө явагч хэрэгслийн албан татвар: МУ-ын “Автотээврийн

болон өөрөө явагч хэрэгслийн албан татварын тухай” хуулийн дагуу тус ÿàìíû

балансад бүртгэлтэй 8 нэрийн автомашины 2014 оны албан татварт 1063.8 мянган

төгрөг, àãààðûí áîõèðäëûí òºëáºðò 45.0 ìÿíãàí òºãðºã, íèéò 1108.8 ìÿíãàí òºãðºã төлөхөөр

төлөвлөсөн.

Бүх нийтийн биеийн тамирыг хөгжүүлэх Засгийн газрын 2008 оны тогтоол, “Биеийн тамир спортын талаар төрөөс баримтлах бодлого” УИХ-аар батлагдсаныг тус тус үндэслэн тус ÿàìíû ажилтан, ажиллагсдын чөлөөт цагийг зөв зохистой өнгөрүүлэх, бие бялдрыг хөгжүүлэх, спортын арга туршлагыг солилцох, дээшлүүлэх зорилгоор тус ÿàìíû 2014 оны спортын арга хэмжээний зардалд 3200.0 мянган төгрөгийг төлөвлөлөө.


13

Çàñãèéí ãàçðûí 2006 оны 52 дугаар тогтоол, Сангийн сайдын 2006 оны 112 дугаар

тушаалын хавсралт “Сайдын зөвлөлийн гишүүдэд урамшуулал олгох, түүний эх

үүсвэрийг бүрдүүлэх, зарцуулах журам”-ын дагуу Эрчим хүчний сайдын çºâëºëèéí

ãèø¿¿äèéí çàðäàëä óëèðàëä 1250.0 ìÿíãàí òºãðºã áóþó æèëä 5000.0 ìÿíãàí òºãðºã

çàðöóóëàõààð òºñºâëºëºº.

Гадаадûí зочны зардал: Ãàäààä õàìòûí àæèëëàãàà æèë èðýõ òóñàì ºðãºæèæ áàéãààòàé õîëáîãäóóëàí хамтран ажилладаг гадаадын зочид төлөөлөгчдийг хүлээн авах зардалд ñàðä 449.8 ìÿíãàí òºãðºã, æèëä 5397.5 мянган төгрөгèéã төлөвлөлөө.

Áèåèéí òàìèðûí óðàëäààí, òýìöýýí : Бүх нийтийн биеийн тамирыг хөгжүүлэх Засгийн газрын 2008 оны тогтоол, “Биеийн тамир спортын талаар төрөөс баримтлах бодлого” УИХ-аар батлагдсаныг тус тус үндэслэн тус ÿàìíû ажилтан, ажиллагсдын чөлөөт цагийг зөв зохистой өнгөрүүлэх, бие бялдрыг хөгжүүлэх, спортын арга туршлагыг солилцох, дээшлүүлэх зорилгоор тус ÿàìíû 2014 оны спортын арга хэмжээний зардалд 4500,0 мянган төгрөгийг төлөвлөлөө.

Хог хаягдал устгах, ариутгал, цэвэрлэгээ:Áàéãóóëëàãûí хог хаягдлыг сард 2 удаа ачуулах

хог тээврийн зардалд 1848.0 мянган төгрөг, õàëäâàðã¿éæ¿¿ëýõ, àðèóòãàëûí çàðäàëä 318.1

ìÿíãàí òºãðºã, íèéò 2166.1 ìÿíãàí òºãðºãèéã òºëºâëºëºº.

Сургалт хурал зөвлөлгөөний зардал: Õè÷ýýë ¿éëäâýðëýëèéí äàäëàãà, ñóðãóóëèëòûí çàðäàëä 9000.0 мянган төгрөг, òºðèéí àëáàí õààã÷äûã ìýðãýæèë äýýøë¿¿ëýõ çàðäàëä 5950.0 ìÿíãàí òºãðºã, салбарын болон аж ахуйн нэгж байгуллагын удирдлагуудтай хийх хурлын зардал, сургалт, сеимнар зөвлөлгөөн зохион байгуулах зардалд 3825.0 мянган төгрөг нийт 18500.0 мянган төгрөгийг төлөвлөлөө. Эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажлын хөлс: Засгийн газрын 2013 оны 206 дугаар тогтоолоор “Эрчим корпорац” Төрийн өмчит үйлдвэрийн газрыг Эрчим хүчний яамны харьяанд шилжүүлсэн. Тухайн байгууллагын гол зорилго íü “Эрчим хүчний компаниудын эдийн засгийн үр ашгийг дээшлүүлэх, алдагдал бууруулахад чиглэсэн техник, эдийн засгийн судалгаа хийх, шинжлэх ухаан, техникийн хөгжил дэвшилтэй уялдуулан норм норматив, стандартыг тогтмол шинэчилж сайжруулах, эрчим хүчний хэмнэлттэй, үр ашигтай шинэ техник технологийн талаар судалж нэвтрүүлэх тодорхой төсөл, санал, зөвлөмж, зураг төсөл боловсруулах, гадаад дотоодын хөрөнгөөр хэрэгжих төсөл арга хэмжээний техник эдийн засгийн судалгаа, төсөл, төсвийн тооцоо, үндэслэлийг гаргах, салбарын хөгжлийн дунд, урт хугацааны бодлого, стратеги төлөвлөлтийн чиг хандлагыг тодорхойлж, төрийн захиргааны төв байгууллагыг бодлого боловсруулахад эрдэм шинжилгээний судалгаа, тооцоон дээр суурилсан бодит мэдээллээр хангах“ бөгөөд чиг үүргийн дагуу ажиллуулах үүднээс 1410,0 сая төгрөг, салбарын шинжлэх ухаан, техникийн зөвлөлийн хурал зохион байгуулах зэрэг зардалд 12.8 сая төгрөг, нийт 1422.8 сая төгрөгийг төлөвлөсөн.

Төрийн өмнөөс гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээ: Ìîíãîë óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí 2013 îíû 7 äóãààð ñàðûí 09-íèé ºäðèéí 260 äóãààð òîãòîîëûí äàãóó Óâñ, Õîâä, Õºâñãºë, Ñ¿õáààòàð àéìãèéí òºâ¿¿äýä øèíýýð áàðèãäàæ áàéãàà äóëààíû ñòàíöûí àøèãëàëòûí ºìíºõ çàõèðãààã áàéãóóëàõ, ¿éë àæèëëàãàà, ñóðãàëò ÿâóóëàõ, äóëààíû ñòàíö, äóëààíû øóãàì ñ¿ëæýýíèé àøèãëàëòûí ¿éë àæèëëàãààã ç¿ãøð¿¿ëýõэд шаардлагатай зардлууд багтаж байгаа бөгөөд 2015 онд 712500,0 мянган төгрөгийг төлөвлөсөн. Òýýâðèéí õýðýãñëèéí даатгал: Òээврийн хэрэгслийн даатгал, жолоочийн хариуцлагын даатгалд 4760.0 мянган төгрөгийн зардал төлөвлөлөө. Мэдээлэл, сурталчилгааны зардал: 2015 онд Салбарын нээлттэй өдөрдөг зохион байгуулах, салбарын үйл ажиллагааг иргэд, олон түмэнд сурталчлахад 6000.0 мянган

төгрөгийн зардал төлөвлөсөн. Үүнд 8-р сард Эрчим хүчний баяраар телевизийн мэндчилгээ дэвшүүлэхэд 1000.0 мянган төгрөг, салбарын нээлттэй өдөрлөгийг зохион байгуулах, оролцох зардалд 5000.0 мянган төгрөгийг төлөвлөлөө.


14

Газрын төлбөр: Монгол улсын Газрын тухай хууль, Газар эзэмшүүлэх гэрээний дагуу ЭХß-нû эзэмшиж буй газрын төлбөрт жилд 1717.6 мянган төгрөгийг төлөхөөр төсөвлөлөө. Шагнал, урамшуулал: Àðäûí õóâüñãàëûí îéí íаадам, Эрчим хүчний баяр, Шинэ жилээр ажил үйлсээрээ шалгарсан тэргүүний ажилтнуудыг шагнаж урамшуулах зардалд 10000.0 мянган төгрөгийн зардал төлөвлөсөн. Íýã óäààãèéí áóöàëòã¿é òóñëàìæ: Ýð÷èì õ¿÷íèé ñàëáàðûí 2013-2014 îíû õàìòûí õýëýëöýýðò çààñíû äàãóó àæèë÷äûí íèéãìèéí àñóóäëûã øèéäâýðëýõýä çîðèóëæ íýã óäààãèéí áóöàëòã¿é òóñëàìæèéí зардалд 18000.0 мянган төгрөгийн зардал төлөвлөсөн. Тэтгэвэрт гарахад нь олгох нэг удаагийн буцалтгүй тусламж: Эрчим хүчний яаманд ажиллаж байгаад өндөр насны тэтгэвэрт гарах 4 /Ц.Баярбаатар –БХЗГ-ын дарга, Г.Төрбат-СХОГ-ын мэргэжилтэн, Х.Эрдэнэчимэг-ТЗУГ-ын мэргэжилтэн, Л.Долгорсүрэн-БХЗГ-ын мэргэжилтэн/ ажилтан байгаа бөгөөд Төрийн албаны хуулийн 30 дугаар зүйлийн 30.2 дах заалтын дагуу тус бүрийг 36 сарын цалинтай тэнцэх нэг удаагийн буцалтгүй тэтгэмж олгоход 90933.1 мянган төгрөг төлөвлөсөн болно. Îëîí óëñûí ãèø¿¿íèé òàòâàð: Олон улсын байгууллагын гишүүний татварт 2014 îíä 15000,0

мянган òºãðºã төлөвлөлөө. Үүнд: Äýëõèéí ýð÷èì õ¿÷íèé çºâëºëèéí ãèø¿¿í îðíû ãèø¿¿í÷ëýëèéí òàòâàð, "The Energy Charter Secretariat", IRENA / The Secretariat of the International Renewable Energy Agency / зэрэг îëîí óëñûí áàéãóóëëàãуудаä гишүүнчлэлийн татвар, Ç¿¿í õîéä Àçèéí Ýð÷èì õ¿÷íèé àñóóäëààðõ Çàñãèéí ãàçàð õîîðîíäûí ìåõàíèçì, õàìòûí àæèëëàãààíä îëîí óëñûí áàéãóóëëàãûí ãèø¿¿í÷ëýëèéí òàòâàðûã òóñ òóñ òºëнө. 1.3 Хөтөлбөр, төслийн дотоод эх үүсвэр

Эрчим хүчний яамнаас улс орны өсөн нэмэгдэж буй цахилгаан, дулааны эрчим

хүчний хэрэгцээг хангах, системийн тогтвортой, найдвартай ажиллагааг хангах зорилгоор усан цахилгаан станц болон дулааны цахилгаан станцууд зэрэг томоохон эх үүсвэрүүдийг барьж байгуулах, цахилгаан дамжуулах болон түгээх шугам сүлжээний шинэчлэлтийн ажлыг хийж эрчим хүчний дамжуулалтын болон зүй бус алдагдлыг бууруулах, алслагдсан сум, суурин газруудыг орчин үеийн дэвшилтэд технологиор хямд үнэтэй цахилгаан, дулааны эрчим хүчээр хангах, цахилгаан, дулааны эрчим хүчний өөрийн өртгийг бууруулж эдийн засгийн үр ашгийг нэмэгдүүлэх, импортын эрчим хүчний хэрэглээг бууруулах, эрчим хүч экспортлох боломжийг бүрдүүлэх зэрэг томоохон зорилтуудыг хэрэгжүүлэх үүднээс гадаад орон, Олон Улсын байгууллагуудтай хамтран ажиллаж байгаа бөгөөд уг ажлын хүрээнд хэрэгжиж буй болон шинээр хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж буй төслийн ажлыг үр дүнд нэмэгдүүлэх, хяналт тавьж, төслийн ажлыг эрчимжүүлэх үүднээс дараах төсөл хэрэгжүүлэх нэгжүүдийн зардлуудыг 2015 онд тусган, санхүүжүүлэх шаардлагатай гэж үзлээ. Үүнд: 2014-2015 онд шилжин хэрэгжиж буй 2,207.4 тэрбум төгрөгийн төсөвт өртөгтэй 7 төсөл хэрэгжүүлэх нэгжийн зардал, 2015 онд шинээр эхлэн хэрэгжиж буй 389,4 сая төгрөгийн төсөвт өртөгтэй 1 төсөл хэрэгжүүлэх нэгжийн зардал, 773,2 сая төгрөгийн төсөвт өртөгтэй 2 төсөл, арга хэмжээний зөвлөхийн зардал болон урьдчилгаа төлбөр, нийт 2980,6 тэрбум төгрийн төсөвт өртөгтэй 12 төслийн зардлыг 2015 оны төсвийн төсөлд тусгуулах шаардлагатай байна.

Эрчим хүчний салбарын 2015-2017 оны хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийн төлөвлөгөөний төсөл


15

/сая төгрөгөөр/

2014

батлагдсан

2015

Төсөвт өртөг

Байгуулла-гын санал

Хязгаарт бариулсан

Хязгаарт багтаагүй

ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ САЛБАРЫН НИЙТ ДҮН

146,370.3 1,428,591.3 700,692.7 157,732.3 442,173.8

Хөрөнгө оруулалт 146,370.3 824,106.3 383,677.6 157,732.3 123,870.2

Шилжих 146,370.3 468,551.4 169,462.3 85,612.4 83,850.0

1.1 ЦДАШ, дэд станц 69,965.6 126,771.6 62,172.8 61,322.9 850.0

1.2 ДЦС, дулааны шугам 73,395.7 311,848.5 101,744.8 18,744.8 83,000.0

1.3 Нийслэлийн агаарын бохирдол бууруулах

2,009.0 5,000.0 833.6 833.6 0.0

1.4 Гадаадын зээлээр хэрэгжих дотоод эх үүсвэр

1,000.0 12,200.0 2,623.1 2,623.1 0.0

1.5 ТЭЗҮ, зураг төсөв боловсруулах 0.0 12,171.3 2,088.0 2,088.0 0.0

Шинээр эхлэх 0.0 355,554.9 214,215.3 72,126.3 40,020.2

2.1 ЦДАШ, дэд станц 0.0 260,802.1 166,028.5 44,191.8 32,207.2

2.2 ДЦС, дулааны шугам 0.0 87,552.8 43,278.7 26,684.5 7,813.0

2.3 Тоног төхөөрөмж

7,200.0 3,700.0 1,250.0

Хөгжлийн банкны зээл, бондын хөрөнгөөр хийгдэж буй ажлууд

604,485.0 318,303.6 0.0 318,303.6

1. Шилжих хөрөнгө оруулалтын талаар: (59 төсөл, арга хэмжээ-85,6 тэрбум төгрөг)

Шилжин санхүүжих хөрөнгө оруулалт нь 2014 оны төсвийн хуулиар эрчим хүчний

салбарын ихэнх төсөл, арга хэмжээнүүдийн төсөвт өртгийн 40-50 хувийг 2014 онд санхүүжүүлэхээр тавьж өгсний үлдэгдэл 27 төсөл арга хэмжээний 68,5 тэрбум төгрөг, 2013 онд орлого бүрдээгүйгээс санхүүжилт гараагүй 32 төсөл, арга хэмжээний 17,1 тэрбум

төгрөг, 2012 онд батлагдаж 2013, 2014 онд санхүүжилт гаргаагүй 1 төсөл арга хэмжээний 3,3 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт нийт 60 төсөл арга хэмжээний 85,6 тэрбум төгрөгөөс бүрдэж байна.

Шилжих

дүн 2014 оноос

шилжих 2013 оноос

шилжих

2012 оноос шилжих

Нийт шилжих 85,612.4 65,174.0 17,079.9 3,358.5

1.1 ЦДАШ, дэд станц 52,633.6 5,330.8 3,358.5

1.2 ДЦС, дулааны шугам 12,540.5 6,204.4

1.3 Нийслэлийн агаарын бохирдол бууруулах

833.6

1.4 Гадаадын зээлээр хэрэгжих дотоод эх үүсвэр

2,623.1

1.5 ТЭЗҮ, зураг төсөв боловсруулах

2,088.0

2. Шинээр эхлэх хөрөнгө оруулалтын талаар:

Нэг. Цахилгаан дамжуулах агаарын шугам, дэд станц

(23 өсөл, арга хэмжээ-166,0 тэрбум төгрөг)

1.1 0,4 - 35,110 кВ-ын ЦДАШ, дэд станцын өргөтгөл шинэчлэл ба сум, суурин газрын цахилгаан хангамж:


16

Монгол Улсын их хурлын 2007 оны10 дугаар тогтоолоор "Монголын улсын эрчим

хүчний нэгдсэн систем" хөтөлбөрийг баталсан. Хөтөлбөрийг 3 үе шаттайгаар хэрэгжүүлэхээр баталсан бөгөөд нэгдүгээр үе шат буюу ойрын хугацаа /2007-2012 он/-нд бүс нутгийн эрчим хүчний хангамжийг найдваржуулах, эрчим хүчний шинэ эх үүсвэр болон цахилгаан дамжуулах шугамуудыг барьсны үндсэн дээр нийт сум, суурин газрыг төвлөрсөн эрчим хүчээр болон сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрээр хангаж байнгын цахилгаан эрчим хүчтэй болгохоор заасан байдаг. Үүний дагуу Монгол Улсын 321 сум суурин газрыг жил бүр шат дараалан эрчим хүчний системд холбож байгаа бөгөөд одоогийн байдлаар холбогдоогүй 4 сум үлдээд байна. Дорноговь аймгийн Мандах, Хатанбулаг, Говь-Алтай аймгийн Бугат, Алтай сумд төвлөрсөн эрчим хүчний системд холбогдоогүй сэргээгдэх эрчим хүч болон дизель станц ажиллуулан өдөрт 3-5 цаг эрчим хүчээр хангагдаж байна.

Эдгээр 4 сумаас Мандах, Хатанбулаг, Бугат сумдыг төвлөрсөн эрчим хүчний системд

холбох боломжтой бөгөөд Алтай сумыг холбох техникийн боломжгүй учир нарны цахилгаан станцын хүчин чадлыг нэмэгдүүлэхээр төлөвлөн ажиллаж байна.

Монгол Улсын цахилгаан эрчим хүчний 5 системд35кВ-ын 8880км шугам, 260 дэд

станц, 15кВ-ын 3638км шугам, 829 дэд станц, 6-10кВ-ын 12254км шугам, 3833 дэд станц, 0,22-0,4кВ-ын 10128км цахилгаан дамжуулах агаарын шугам, дэд станцуудаар 15 тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч бүхий компаниуд үйл ажиллагаа явуулж байна.

Цахилгаан түгээх сүлжээнд тулгамдаж буй гол асуудал нь үндсэн тоноглолуудын

насжилт өндөр болсон явдал юм. 1970-1990 оны хооронд цахилгаан түгээх сүлжээг эрчимтэй барьж байгуулж байсан ба өдгөө эдгээрийн ашиглалтын хугацаа дуусч, цаашид ашиглахад хүндрэлтэй нөхцөл байдал үүсээд байна.

Орон нутгийн түгээх сүлжээнүүдий үндсэн тоноглолын насжилтийн хувьд 20 жилээс дээш насжилттай цахилгаан дамжуулах агаарын шугам нь 50%-ийг, үлдсэн 50% нь 20 хүрэхгүй жилийн насжилттай байна. Дэд станцуудын 65% нь 20 жил ба түүнээс дээш жилийн насжилттай байна.

Мөн Модон тулгуурын ашиглалтын хугацаа дуусч /15 жил/ ялзарч муудан унаж

байгаа, үйлдвэрлэлийн осол удаа дараа гарсан ашиглалтын зардал өндөр, МХЕГазраас ашиглахыг хориглосон шугамд олон байгаа боловч чухал шаардлагатай зарим сумдыг 2015 оны төсөвт оруулж байна.

Цагаансуварга - Мандахын 22 кВ-ын 60.85 км ЦДАШ, дэд станц /Дорноговь, Мандах/

Цагаансуварга - Хатанбулагийн 35 кВ-ын ЦДАШ, дэд станц барих

Төгрөг-Бугатын 15 кВ-ын 52,5 км цахилгаан дамжуулах агаарын шугам, дэд станц /Говь-Алтай/

Багануур-Цэнхэрмандал 35кВ-ын 60.2 км ЦДАШ, 35/6кВ-ын дэд станц барих /Хэнтий/


17

Улаантолгой-Бургалтайн 35 кВ-ын ЦДАШ, 35/6кВ-ын дэд станц барих /Орхон/

0,4 - 35,110 кВ-ын ЦДАШ, дэд станцын өргөтгөл шинэчлэл

1.1 Аймгуудын 1000 айлын орон сууц хөтөлбөр, шинэ суурьшлын бүсүүд

Монгол Улсын Их Хурлын 2012 оны 09 дүгээр сарын 18-ны өдрийн 37 дугаар тогтоолоор батлагдсан Монгол улсын Засгийн газрын 2012-2016 онд хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн 7 дугаар хэсэг, Шинэчлэлийн Засгийн газрын 2012 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 120 дугаар тогтоолоор батлагдсан Монгол улсын Засгийн газрын 2012-2016 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөөний 127 дахь заалтын дагуу аймаг бүрийг хот болгох зорилт тавин, 1000 айлын орон сууц барихаар төлөвлөж, Улсын төсвөөс нийт 110 орчим тэрбум төгрөгийг зарцуулахаар тооцсон байна.

Аймаг бүрт 1000 айлын орон сууц барих төсөл, арга хэмжээ эрчимтэй хэрэгжиж байна. Тухайлбал, Хэнтий, Архангай, Говьсүмбэр, Орхон, Төв, Сүхбаатар аймгуудын 1000 айлын орон сууцны хөтөлбөрт хамаарах төсөл арга хэмжээ эхлээд явагдаж байгаа бол Завхан, Сэлэнгэ, Өвөрхангай зэрэг аймгуудын цахилгаан хангамжийн зураг төсөв бэлэн болоод байна.

Дээрхи УИХ, Засгийн газрын тогтоолын дагуу аймаг бүрт 1000 айлын орон сууц барихад шаардлагатай дулаан хангамж, инженерийн шугам сүлжээ, цэвэрлэх байгууламжийн санхүүжилтийн асуудлыг 2013 оноос эхлэн Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтанд Барилга, хот байгуулалтын сайдын багцад тусган хэрэгжүүлж эхэлсэн бөгөөд шинэ суурьшлын бүсийн цахилгаан хангамжийн асуудлыг шийдвэрлэх зайлшгүй шаардлага гарч, шинээр цахилгаан хангамж татах, дэд станц барих, өргөтгөл, шинэчлэлт хийх хэрэгцээ чухал байгаа тул 2015 оны Улсын төсөвт Эрчим хүчний сайдын багцад хөрөнгө оруулалтыг шийдвэрлэхээр төсөвт өртөг 31,5 тэрбум төгрөг 2015 онд санхүүжих дүн 10,0 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөн оруулаад байна.

1.2 Улаанбаатар, Дархан, Эрдэнэт хотуудын цахилгаан хангамж

Улаанбаатар, Дархан, Эрдэнэт хотуудын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг найдваржуулах, хэрэглэгчдийн ЦЭХ-ийг өвлийн улиралд хязгаарлалт хийхгүй байх нөхцлийг бүрдүүлэх, хүчин чадалдаа тулсан дэд станцыг ачааллыг бууруулахаар шинээр хуваарилах байгууламжууд болон дэд станцыг өргөтгөх ажлыг эхлүүлэхээр төлөвлөсөн. Үүнд:

Шинээр баригдсан 110 кВ-ын дэд станцаас хуваарилах байгууламжуудруу 6 кВ-ын кабель татах /Дархан-Уул/

Хотын төвд 2*16 МВА чадал бүхий газар доор 35 кВ-ын дэд станц, 6-10 кВ-ын 6 гаргалга шугам татах /Улаанбаатар/

Төвийн хэрэглэгчдийн цахилгаан хангамж байгаа хаалттай дэд станцуудын хоорондох кабель шугамыг шинэчлэх, дэд станцуудын хооронд шинээр кабель шугам татах /Улаанбаатар/

Өмнөд дэд станцын 35/6 кВ-ын 2*10000 кВа чадалтай өргөтгөл /Орхон/

Хаалттай хуваарилах байгууламж 7-ийн өргөтгөл /Улаанбаатар/

ИХБ-3-ийн 110/35/6 кВ-ын Т-1, Т-2 хүчний трансформаторын хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх /Улаанбаатар/

Хоёр. Дулааны цахилгаан станц, дулааны шугам сүлжээ (20 төсөл, арга хэмжээ-43,2 тэрбум төгрөг)


18

Улаанбаатар хотын дулаан хангамжийг сайжруулах, дулааны нэвтрүүлэх чадварыг дээшлүүлэх бодлогын хүрээнд даралтын зөрүү бага, элэгдэлд орсон Таван шар, 1, 10 дугаар хороолол, 25 дугаар эмийн сан, төмөр зам орчмын дулааны шугамуудыг солих, Их тэнгэр, 13 дугаар хороолол, Нарны замын урд хэсгээр төлөвлөгдөж буй барилга байгууламжийг төвлөрсөн дулаанд холбох боломжтой болгохоор дараах төв магистраль шугамуудад өргөтгөл шинэчлэл хийхээр төлөвлөсөн.

Мөн Дархан хотуудын 1965-70 онд ашиглалтанд орж нийт хэрэглэгчдийн 50 хувийг

хангадаг гол шугамын ашиглалтын хугацаа дууссан металлын шинжилгээгээр ашиглах боломжгүй дүгнэлт гарсан магистраль шугам, Эрдэнэт хотын Баянбулаг багийн одоо байгаа сургууль, цэцэрлэг, өрхийн эмнэлэг болон бусад байгууллагуудыг төвлөрсөн дулаанаар хангах боломжтой шинээр дулаан дамжуулах төвийг барихаар төлөвлөөд байна. Үүнд:

12а магистралийн Тк-1211 цэгээс урагш гарсан 2ф400мм голчтой шугамыг 2ф500 мм болгон өргөтгөх, 3х500х70 хүчин чадалтай шинээр даралт өргөх насос станц барих /Улаанбаатар/

9а магистраль, ДЦС-4-н коллектороос Дэвшил САА-н баруун урд тал хүртэл 2*ф500мм-ийн голчтой 252 метр шугамыг 2*Ф700 мм, 2*ф700мм-ийн голчтой 1156 метр шугамыг 2*Ф1000 голчтой болгон өргөтгөх /Улаанбаатар/

8аб магистраль "Хөх бүрд" захын урд талын Тк-802-аас Тк-824 худаг хүртэл 2ф500мм-ийн голчтой шугамыг 2ф600мм голчтой болгон 1800м шинэчлэн өргөтгөх /Улаанбаатар/

8 Д магистраль Тк-844-с ТК-860 2100 метр ф*500мм-ын шугамыг ф*600 мм голчтой болгон 3528 м шинэчлэн өргөтгөх /Улаанбаатар/

Шарын гол сумын дулааны станцаас дулаан дамжуулах төв хүртэлх дулааны дамжуулах шугамын шинэчлэх /Дархан-Уул/

Баян-Өндөр сумын Баянбулаг багийн ус, дулаан дамжуулах төв барих /Орхон/

Дулаан дамжуулах шугамын К14-өөс К27 хүртэлх Ф600 мм голчтой 2.6 км шугамын шинэчлэлт /Дархан-Уул/ 2014 оны Монгол Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар Архангай, Баянхонгор, Говь-

Алтай, Говьсүмбэр, Дундговь, Завхан, Өвөрхангай, Төв, Хэнтий аймгийн төвд баригдах дулааны станц, дулааны шугам сүлжээний барилга угсралтын ажлыг төр хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд зохион байгуулах тухай Засгийн газрын 2014 оны 29, 42 дугаар тогтоолуудын хэрэгжилтийг хангах ажлын хүрээнд төслийн хөрөнгө оруулагч-барилга угсралтын ажлын гүйцэтгэгч-өмчлөгч-ашиглагч компаниудыг сонгож гэрээ байгуулаад байгаа бөгөөд шинээр Говьсүмбэр аймаг /Засгийн газрын 2014 оны 42 тогтоол/, Булган аймаг/ БУА эхэлсэн, дутуу санхүүжилт/-ийн төвд дулааны шинэ эх үүсвэр, дулааны шугам сүлжээг дээрх аймгуудын жишгээр барихаар төлөвлөн эхний ээлжийн санхүүжилтийг суулгахаар төлөвлөсөн.


mongolia energy production and budget (dec 2014)

Documents