Monumentenin Beetsterzwaag& Olterterp

OLTER

TE

RP

BEETST

ER

ZW

AA

G

2

3

2

15

13

1

4

7

56

8

12

11

109

14

1. Huize Lyndenstein2. Overtuin Lyndenstein3. Dorpskerk4. Grietenijhuis5. Prins Heerlijck6. Huize Bordena7. Bakkerij8. Eysingahuis9. Het huis met de arend

10. Lycklamahûs

11. Lycklamapark12. Tropische kas13. Het Armenhuis14. Kantongerecht15. Van Teyens Fundatie16. Harinxmastate17. Lauswolt18. Huize Olterterp19. Sint Hippolytuskerk

3

16

17

19

18

4

U hebt een boekje in handen over monumentale pandenen parken van Beetsterzwaag en het aangrenzende dorpjeOlterterp. Voor een klein dorp als Beetsterzwaag, met eenHoofdstraat van nog geen km lengte, is het aantal rijksmonu-menten dat u aantreft verrassend groot.

De gemeente Opsterland bestaat uit 16 dorpen en kent intotaal 112 rijksmonumenten. Een groot deel daarvan,49 monumenten, bevindt zich in of in de nabijheid van deHoofdstraat van Beetsterzwaag. Beperken we ons tot alleende gebouwen en de parken, dan zijn daarvan 35 een rijksmo-nument in de zin van herenhuis, villa, landhuis met park,arbeiderswoning, boerderij, fundatie of kerk. En daar zijn wetrots op!

U kunt dit boekje meenemen op een wandeling door deHoofdstraat en door de bossen naar Olterterp. Wij maaktenvoor u een keuze uit de monumenten en hopen dat dit uwbelangstelling voor ons cultureel erfgoed zal aanwakkeren.

Rondleidingen

Smeuïge verhalen en anekdotes over de vroegerebewoners brengen de geschiedenis echt tot leven.Onze gidsen weten daar alles van en staan voor u klaar.

Bij de Stichting Historisch Beetsterzwaag kunt uhet hele jaar door rondleidingen aanvragen voorkleine of grote groepen. Er zijn diverse routeswaaruit u een keuze kunt maken.

Kijk voor het aanbod en de meest actueleinformatie op onze websitewww.historischbeetsterzwaag.nl of mail naarinfo@historischbeetsterzwaag.nl

We wensen u een prettig verblijf in Beetsterzwaag!

Het bestuur vanStichting Historisch Beetsterzwaag,

Nardus HuiskesSijanda JelsmaHeleen Verhage

Monumentenin Beetsterzwaag & Olterterp

5

Dit statige pand in neoclassicistischestijl is in 1821 gebouwd door Frans God-ard baron Boelens Van Lynden, griet-man van Opsterland, naar een ontwerpvan de Leeuwarder architect AbrahamBruinsma (1766 - 1849).

Zijn zoon Reinhard (1827 - 1896) erfthet in 1864 en verbleef er met vrouw endochter Cornelia zomers en in hetnajaar.

Freule Cornelia zette zich in voor hulp-behoevenden in het dorp en begon als12-jarige een kruidenapotheekje in hetkippenhok in de tuin. Haar ‘patiënten’kwamen voor witte stroop tegen dehoest of een eigengemaakte wondzalf.

In 1880 overlijdt Cornelia aan tbc,nog maar twintig jaar oud.

Het huis wordt in 1915 kinder-ziekenhuis. De bezittingen van defamilie Van Lynden werden onder-ge-bracht in De Corneliastichting, die alseerste doelstelling had het kosteloosopnemen van ziekelijke, gebrekkige ofbehoeftige minderjarige kinderen vande pachters van de Van Lyndens. Dezestichting doneert nog jaarlijks grotebedragen aan projecten in de zorg.Huize Lyndenstein wordt tegenwoordigdoor Revalidatie Friesland gebruikt alskantoorpand.

Hoofdstraat 3

1. Huize Lyndenstein

� www.statenstinzen.nl/staten-en-stinzen/lyndensteinwww.cornelia-stichting.nl

6

Het tegenover Huize Lyndenstein lig-gende park is een zogenoemde over-tuin, omdat het aan de overzijde van destraat ligt. De overtuin werd vermoe-delijk in 1782 aangelegd in een formeleFranse stijl met drie in elkaars verleng-de liggende vijvers en een rij linde-bomen. Aan het eind van de vijvers waseen heuvel opgeworpen, met daarophet 'zomerhuis', een klein rechthoekiggebouwtje.

Door vererving kwam het goed in hetbezit van Frans Godard Ayzo baron vanLynden, grietman van Opsterland.

Na 1832 kreeg de overtuin eenander aanzicht door een ontwerp vande fameuze tuinarchitect Lucas PietersRoodbaard.

2. Overtuin Lyndenstein

Zijn stijl was gerelateerd aan deEngelse landschapsstijl: roman-tisch, ronde vormen, slingerpadenen een, voor het oog, oneindig door-lopende vijverpartij.

De overtuin is rond 1900 het decorgeweest van godsdienstige bijeenkom-sten, georganiseerd door de familieVan Lynden, die kerkelijk rechtzinnigwas. Bij de ‘Turkse tent’, het vereni-gingsgebouwtje aan het einde van devijver, en langs de oever, verzameldenzich destijds duizenden mensen voor desprekers, die de gelovigen toesprakenvanaf een boven de vijver gebouwdspreekgestoelte.

Hoofdstraat 3