muhasebe usul ve hesaplari

Upload: asevim7348

Post on 04-Apr-2018

261 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    1/138

    MUHASEBEN N

    TEMEL KAVRAMLARI VE

    TEKDZEN HESAP PLANI

    Muhasebe Politikalar

    *Mali Tablolar ve A klamalar*Tekdzen Hesap leyi i ve A klamalar *1-2-3-4-5-6-7-8 Nolu Muhasebe SistemiGenel Tebli i De i iklikleri

    NDEK LER

    1, 2, 3 NO.LU MUHASEBE S STEM UYGULAMA GENEL TEBL LER 1-240MUHASEBE USUL VE ESASLARI7-40I. MUHASEBEN N TEMEL KAVRAMLARI 8-12II. MUHASEBE POL T KALARININ

    AIKLANMASI 12-13III. MAL TABLOLAR LKELER 13-23IV. MAL TABLOLARIN DZENLENMES VE SUNULMASI 24-84

    A) Temel Mali Tablolar n Dzenlenmesi

    ve Sunulmas 24-47B) Di er Mali Tablolar n Dzenlenmesi

    ve Sunulmas 47-71a) letme zet Bilano Tipi (Ek Tablo-1) 72-73b) letme zet Bilano Tipi (Ek Tablo-2) 74-77c) letme zet Gelir Tablosu Tipi

    (Ek Tablo-3) 78

    d) letme Ayr nt l Gelir Tablosu Tipi (Ek Tablo-4) 79

    e) Sat lar n Maliyeti Tablosu (Ek Tablo-5) 80f) Fon Ak m Tablosu (Ek Tablo-6) 81g) Nakit Ak m Tablosu (Ek Tablo-7) 82h) Kr Da t m Tablosu (Ek Tablo-8) 83) Y llara li kin zkaynaklar De i im

    Tablosu 84V. TEK DZEN HESAP EREVES , HESAP

    PLANI VE HESAP PLANI AIKLAMALARI 85-240

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    2/138

    A) Tek Dzen Hesap erevesi(1, 2, 3 Tebli lere Gre 85-90

    B) Hesap Plan 90-113C) Hesap Plan A klamalar 113-240

    4 SER NO.LU MUHASEBE GENEL TEBL 241-2545 SER NO.LU MUHASEBE GENEL TEBL 255-2566 SIRA NO.LU MUHASEBE S STEM UYGULAMA GENEL TEBL 2577 SIRA NO.LU MUHASEBE S STEM UYGULAMA GENEL TEBL 2598 SIRA NO.LU MUHASEBE S STEM UYGULAMA GENEL TEBL 260

    Maliye ve Gmrk Bakanl ndan:

    MUHASEBE S STEM UYGULAMA GENEL TEBL

    SIRA NO: 1

    26/12/1992 tarih ve 21.447 say l R.G.de yay mlanm t r.

    I - G R :213 say l Vergi Usul Kanununun 175 ve mkerrer 257. maddelerinin Bakanl m za verdi i yetkiye dayan larak;a) Muhasebenin Temel Kavramlar ,b) Muhasebe Politikalar n n A klanmas , c) Mali Tablolar lkeleri,d) Mali Tablolar n Dzenlenmesi ve Sunulmas , e) Tekdzen Hesap erevesi, Hesap Plan ve leyi i, konular nda dzenlemeler yap lm ve bu dzenlemeler Tebli in ekini olu turmu tur.

    II - DZENLEMEN N AMACI :Bu dzenleme; bilano usulnde defter tutan gerek ve tzel ki ilere ait te ebbs ve i letmelerin faaliyet ve sonular n n sa l kl ve gvenilir bir biimde muhasebele tirilmesi, mali tablolar arac l ile ilgililere sunulan bilgilerin tutarl l k ve mukayese edilebilirlik niteliklerini koruyarak gerek durumu yans tmas n n sa lanmas ve i letmelerde denetimin kolayla t r lmas amac yla yap lm t r.

    III - DZENLEMEN N N TEL :

    Bir i letmenin faaliyet ve sonular ile do rudan ilgili olan kesim sadece o i letmenin sahip veya ortaklar de ildir. letmelerle do rudan ilgili olan i letme sahip veya ortaklar n n yan s ra o i letme ile ticari, mali ve ekonomik ili kiler kuran i letmeler veya toplum bireyleri, kredi,

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    3/138

    finans ve yat r m kurulu lar ile e itli kamu kurum ve kurulu lar i letmenin faaliyet ve sonular ile ilgilenmekte ve bu konuda sa l kl ve gvenilir bilgi sahibi olmak istemektedirler.

    letmelerin faaliyet ve sonular konusunda bilgi kayna ise o i letmenin muhasebe kay t ve belgeleri ile bunlara dayan larak haz rlanm mali tablolard r.

    Muhasebe bilgilerinin sunuldu u mali tablolara dayan larak karar alma durumunda bulunan ilgililerin karar almalar nda en nemli etken, bu bilgilerin sa l kl ve mukayese edilebilir nitelikte olmas d r. Makro a dan milli gelir hesaplar ve benzeri istatistiklerin kar lmas nda, kalk nma planlar n n haz rlanmas nda, ulusal ve uluslararas sermaye hareketlerinin dzenlenmesinde, ekonomik faaliyetlerin Devlet taraf ndan kontrol edilmesi ve ynetilmesinde muhasebede tekdzeli in sa lanmas byk nem arzetmektedir. Kald ki, mali tablolar arac l ile ilgililerce sunulan bilgilerin denetlenmesinin gerekli oldu u hallerde, tekdzen hesap plan uygulamas n n denetimin i ykn azaltaca ve kolayla t raca da a kt r. Yap lan dzenleme,

    a) Muhasebe bilgilerinin karar alma durumunda bulunan ilgililere yeterli ve do ru olarak ula t r lmas na, b) Farkl i letmeler ile ayn i letmenin farkl dnemlerinin kar la t r lmas na, c) Mali tablolarda yer alan hesap adlar n n tm kesimler iin ayn anlam vermesine, d) Muhasebe terim ve birli inin sa lanmas suretiyle anla labilir olmas na, e) letmelerle ilgililer aras nda gven unsurunun olu turulmas na, yneliktir. Yap lan dzenlemede ngrlen usul ve esaslara uyulmas zorunlu olup, ilgili mevzuat hkmleriyle ayk r l n mali rapor ve beyannamelerinin dzenlenmesi s ras nda giderilmesi i letmelerin sorumlulu undad r.

    IV - DZENLEMEN N KAPSAMI:Yap lan dzenlemenin kapsam na bilno esas na gre defter tutan gerek ve tzel ki iler girmektedir. Di er bir anlat mla, sz konusu te ebbs ve i letmeler bu Tebli le belirlenen muhasebe usul ve esaslar na uymak zorundad rlar. Te ebbs ve i letmelerin kamu idare ve messeselerine ait olmas hukuki yap lar n n farkl l , zel kanunlar n n bulunmas , vergi muafiyet ve istisnalar ndan yararlanmalar ve kr amac gtmemeleri bu mecburiyetleri yerine getirmelerine engel te kil etmektedir.Ancak bilno esas na gre defter tutmakla beraber faaliyet konular itibariyle farkl muhasebe tekni ini kullanmak durumunda bulunan;

    a) Banka ve Sigorta irketleri,b) zel Finans Kurumlar ,c) Finansal Kiralama irketleri (faktoring vb. alanlarda faaliyet gsterenler dahil),d) Menkul K ymet Yat r m Fonlar Arac Kurumlar ve Yat r m Ortakl klar , belirlenen Muhasebenin Temel Kavramlar na, Muhasebe Politikalar n n A klanmas na ve Mali Tablolar lkelerine uymalar kayd yla bu Tebli in di er mecburiyetlerini yerine getirmekle ykml de illerdir.

    letme hesab esas na gre defter tutan i letmeler ise sadece belirlenen Muhasebenin Temel Kavramlar na uymakla ykmldrler.

    Bilano esas na gre defter tutan ve bir nceki y l aktif toplam 25 milyar liray ve net sat lar toplam 50 milyar liray a mayan i letmeler, Muhasebe Usul ve Esaslar n n Mali Tablolar n

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    4/138

    Dzenlenmesi ve Sunulmas na ili kin blmnn Temel Mali Tablolarla ilgili k sm na uymakla ykmldrler.

    V - YAPILAN DZENLEMEN N VERG MEVZUATI

    LE L K S VE YAPTIRIMI

    Bu dzenleme kapsam nda bulunan i letmeler, muhasebe sistemlerini bu Tebli ve Ekinde ngrlen kurallara uygun olarak yrteceklerdir. Ancak vergiye tabi kr n tesbiti a amas nda vergi kanunlar nda yer alan zel hkmleri gznnde bulundurmak zorundad rlar. Di er bir anlat mla, bu dzenlemede yer alan kavram ve ilkeler ile mali tablolar n dzenlenmesi ve sunulmas na ili kin esaslar erevesinde dzenlenecek mali tablolar n tekli i de i tirilemez olup; i letmeler sz konusu mali tablolardan hareketle vergiye tabi safi kazanc n tespitinde

    vergi mevzuat uyar nca istenilen bilgileri sa layacak ekilde gerekli dzenleme ve hesaplamalar yapacaklard r.

    Belirlenen muhasebe usul ve esaslar n uygulamak zorunda olduklar halde, buna uymayanlar hakk nda 213 say l Vergi Usul Kanunu ile 3568 say l Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali M avirlik ve Yeminli Mali M avirlik Kanununun ilgili hkmleri uyar nca gerekli cezai i lemler uygulanacakt r.

    VI - B LG SAYAR PROGRAMLARININ BAKANLI A

    GNDER LMES

    Muhasebe sistemlerini bu Tebli le ngrlen Tekdzen Hesap erevesi, Hesap Plan ve leyi i ile ilgili dzenlemelere gre yrten i letmelerin muhasebe kay tlar n bilgisayar

    kullanarak bilgisayar programlar arac l yla tutmalar halinde, ngrlen hesap erevesine ba l kalarak uygulad klar bilgisayar muhasebe programlar n ve hesap planlar n uygulamaya ba lamadan nce, bunlarda yap lan de i iklikler ise de i iklik tarihinden itibaren bir ay ierisinde Maliye Bakanl Gelirler Genel Mdrl stihbarat ubesi Maltepe/ANKARA adresine gndermek zorundad rlar. Bunlar n gnderilmemesi halinde haklar nda Vergi Usul Kanununun ilgili hkmleri uyar nca i lem yap l r. 2 No.lu Muhasebe Sistemi Genel Uygulama Tebli i ile getirilen hkm yledir: (1)Yap lacak yeni bir dzenlemeye kadar, bilgisayar muhasebe programlar ve hesap planlar ile bunlarda yap lacak de i ikliklerin Bakanl m za gnderilmesi zorunlulu u uygulamadan kald r lm t r.

    VII - YRRLK:

    Bu Tebli le getirilen Muhasebe Usul ve Esaslar : a) Hesap dnemi takvim y l olanlarda 1.1.1994 tarihinden,

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    5/138

    b) zel hesap dnemi kullananlarda 1994 takvim y l iinde hesap dnemlerinin a ld tarihten, geerli olmak zere yay mland tarihte yrrl e girer. VIII- 1993 HESAP DNEM N HT YAR UYGULAMA Yukar daki blmde a kland zere, bu Tebli kapsam na giren mkellefler bu Tebli le

    belirlenen Muhasebe Usul ve Esaslar na 1994 hesap dneminden ba lamak zere uymak zorundad rlar. Ancak bu mkellefler istemeleri halinde 1993 hesap dneminde de muhasebe sistemlerini belirlenen usul ve esaslara uygun olarak yrtebileceklerdir.Tebli olunur.

    MUHASEBE USUL VE ESASLARI

    Bu dzenlemede, muhasebe usul ve esaslar a a da belirtildi i ekilde 5 blm halinde a klanm t r: I - Muhasebenin Temel Kavramlar ;

    II - Muhasebe Politikalar n n A klanmas ; III - Mali Tablolar lkeleri;IV - Mali Tablolar n Dzenlenmesi ve Sunulmas ; V - Tekdzen Hesap erevesi, Hesap Plan ve Hesap Plan A klamalar .

    I- MUHASEBEN N TEMEL KAVRAMLARI:

    Muhasebenin temel kavramlar unlard r:

    1 - Sosyal Sorumluluk Kavram ,

    2 - Ki ilik Kavram ,

    3 - letmenin Sreklili i Kavram ,

    4 - Dnemsellik Kavram ,

    5 - Parayla llme Kavram ,

    6 - Maliyet Esas Kavram ,

    7 - Tarafs zl k ve Belgelendirme Kavram ,

    8 - Tutarl l k Kavram ,

    9 - Tam A klama Kavram ,

    10 - htiyatl l k Kavram ,

    11 - nemlilik Kavram ,

    12 - zn nceli i Kavram .

    1- Sosyal Sorumluluk Kavram :

    Bu kavram, muhasebenin i levini yerine getirme hususundaki sorumlulu unu belirtmekte ve muhasebenin kapsam n , anlam n , yerini ve amac n gstermektedir. Sosyal sorumluluk kavram ; muhasebenin organizasyonunda, muhasebe uygulamalar n n yrtlmesinde ve mali tablolar n dzenlenmesi ve sunulmas nda; belli ki i veya gruplar n de il, tm toplumun karlar n n gzetilmesi ve dolay s yla bilgi retiminde gere e uygun, tarafs z ve drst davran lmas gerekti ini ifade eder.

    2- Ki ilik Kavram :

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    6/138

    Bu kavram; i letmenin sahip veya sahiplerinden, yneticilerinden, personelinden ve di er ilgililerden ayr bir ki ili e sahip oldu unu ve o i letmenin muhasebe i lemlerinin sadece bu ki ilik ad na yrtlmesi gerekti ini ngrr.

    3- letmenin Sreklili i Kavram :

    Bu kavram, i letmenin faaliyetlerini bir sreye ba l olmaks z n srdrece ini ifade eder. Bu nedenle i letme sahiplerinin ya da hissedarlar n n ya am sreleriyle ba l de ildir. letmenin sreklili i kavram maliyet esas n n temelini olu turur. Bu kavram n, i letmeler a s ndan geerlili inin bulunmad veya ortadan kalkt durumlarda ise, bu husus mali tablolar n dipnotlar nda a klan r.

    4- Dnemsellik Kavram :

    Dnemsellik kavram ; i letmenin sreklili i kavram uyar nca s n rs z kabul edilen mrnn, belli dnemlere blnmesi ve her dnemin faaliyet sonular n n di er dnemlerden ba ms z olarak saptanmas d r. Gelir ve giderlerin tahakkuk esas na gre muhasebele tirilmesi, has lat,

    gelir ve krlar n ayn dneme ait maliyet, gider ve zararlarla kar la t r lmas bu kavram n gere idir.Bu kavram n, i letmeler a s ndan geerlili inin bulunmad veya ortadan kalkt durumlarda ise, bu husus mali tablolar n dipnotlar nda a klan r.

    5- Parayla llme Kavram :

    Parayla llme kavram , parayla llebilen iktisadi olay ve i lemlerin muhasebeye ortak bir l olarak para birimiyle yans t lmas n ifade eder. Muhasebe i lemleri ulusal para birimine gre yap l r.

    6- Maliyet Esas Kavram :

    Maliyet esas kavram ; para mevcudu, alacaklar ve maliyetinin belirlenmesi mmkn veya uygun olmayan di er kalemler hari, i letme taraf ndan edinilen varl k ve hizmetlerin muhasebele tirilmesinde, bunlar n elde edilme maliyetlerinin esas al nmas gere ini ifade eder.

    7- Tarafs zl k ve Belgelendirme Kavram :

    Bu kavram muhasebe kay tlar n n gerek durumu yans tan ve usulne uygun olarak dzenlenmi objektif belgelere dayand r lmas ve muhasebe kay tlar na esas al nacak yntemlerin seilmesinde tarafs z ve n yarg s z davran lmas gere ini ifade eder.

    8- Tutarl l k Kavram :

    Tutarl l k kavram ; muhasebe uygulamalar iin seilen muhasebe politikalar n n birbirini izleyen dnemlerde de i tirilmeden uygulanmas gere ini ifade eder. letmelerin mali durumunun faaliyet sonular n n ve bunlara ili kin yorumlar n kar la t r labilir olmas bu kavram n amac n olu turur. Tutarl l k kavram , benzer olay ve i lemlerde, kay t dzenleri ile de erleme llerinin de i mezli ini ve mali tablolarda biim ve ierik ynnden tek dzeni ngrr. Geerli nedenlerin bulundu u durumlarda, i letmeler, uygulad klar muhasebe politikalar n de i tirebilirler. Ancak bu de i ikliklerin ve bunlar n parasal etkilerinin mali tablolar n dipnotlar nda a klanmas zorunludur.

    9- Tam A klama Kavram :

    Tam a klama kavram ; mali tablolar n, bu tablolardan yararlanacak ki i ve kurulu lar n do ru

    karar vermelerine yard mc olacak lde yeterli, a k ve anla l r olmas n ifade eder.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    7/138

    Mali tablolarda finansal bilgilerin tam olarak a klanmas yan nda, mali tablo kalemleri kapsam nda yer almayan ancak al nacak kararlar etkileyebilecek, gerekle mesi muhtemel olaylara da yer verilmesi bu kavram n gere idir.

    10- htiyatl l k Kavram :

    Bu kavram muhasebe olaylar nda temkinli davran lmas ve i letmenin kar la abilece i risklerin gznne al nmas gere ini ifade eder. Bu kavram n sonucu olarak i letmeler, muhtemel giderleri ve zararlar iin kar l k ay r rlar, muhtemel gelir ve krlar iin ise gerekle me dnemlerine kadar herhangi bir muhasebe i lemi yapmazlar. Ancak bu kavram gizli yedekler veya gere inden fazla kar l klar ayr lmas na gereke olu turamaz.

    11- nemlilik Kavram :

    nemlilik kavram , bir hesap kalemi veya mali bir olay n nisbi a rl k ve de erinin, mali tablolara dayan larak yap lacak de erlemeleri veya al nacak kararlar etkileyebilecek dzeyde olmas n ifade eder.

    nemli hesap kalemleri, finansal olaylar ve di er hususlar n mali tablolarda yer almas zorunludur.

    12- zn nceli i Kavram :

    zn nceli i kavram , i lemlerin muhasebeye yans t lmas nda ve onlara ili kin de erlendirmelerin yap lmas nda biimlerinden ok zlerinin esas al nmas gere ini ifade eder. Genel olarak i lemlerin biimleri ile zleri paralel olmakla birlikte, baz durumlarda farkl l klar da kabilir. Bu takdirde, zn biime nceli i esast r.

    II - MUHASEBE POL T KALARININ AIKLANMASI

    1- Mali tablolar i letmenin sreklili i, tutarl l k ve dnemsellik kavramlar na dayan larak

    haz rlanm ise bunlar n a klanmas istenmez. Ancak bu kavramlardan ayr lmalar n mevcut olmas hallerinde, mali tablolar n dipnotlar nda nedenleri ile birlikte a klanmal d r. 2- htiyatl l k, zn nceli i ve nemlilik kavramlar muhasebe politikalar n n seimini ve uygulamas n ynlendirmelidir. 3- Mali tablolar n ierdi i btn nemli muhasebe politikalar anla l r ve k sa olarak a klanmal d r. 4- Kullan lan muhasebe politikalar yla ilgili a klamalar mali tablolarla btnlk olu turur. Kullan lan nemli muhasebe politikalar n n a klanmas mali tablolar n btnl ve taml iin temel ilkedir. Politikalara ili kin a klamalar i letme ynetimi taraf ndan muhasebe

    departman na toplu olarak verilmelidir.5- Bilano ve gelir tablosundaki ve di er tablolardaki yanl veya gere e uygun olmayan i lemler, muhasebe politikalar n n a klanmas veya dip notlarda belirtilmesi suretiyle dzeltilmi olamaz. Dzeltme ancak, muhasebe kay t ve tekni ine uygun olarak yap l r ve mali tablolara yans t l r. 6- Mali tablolar, dnemler itibariyle kar la t r labilir nitelikte olmal d r. 7- Mali politikalarda, cari dnem veya gelecek dnemlerde nemli etki yaratan veyayaratabilecek bir de i iklik yap lm ise durum nedenleri ile birlikte a klanmal ve bunun mali tablolara olan etkileri gsterilmelidir.

    III- MAL TABLOLAR LKELER :

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    8/138

    Mali tablolar ilkeleri, temel mali tablolar n dzenlenmesinde i letmeler taraf ndan uygulanacak kurallar ifade eder.Bu dzenlemede yer almayan konularda daha sonra yay mlanacak muhasebe standartlar na, yoksa muhasebe kavramlar na uygun olarak ncelikle, i letmenin iinde bulundu u sektrde

    sz konusu i letme bykl iin yayg n olarak kullan lan bunun da uygulanmad hallerde uluslararas standartlarda benimsenen; esaslara uyulur.Mali tablolar n haz rlanmas nda esas al nan kavram ve ilkeler ile Trk Ticaret Kanunu ve ilgili di er mevzuat hkmlerinin farkl uygulamalara yer verdi i durumlarda, i letmeler sz konusu mevzuat hkmleri uyar nca istenilen bilgileri sa layacak ekilde gerekli dzenlemeleri yaparlar. Ancak, bu dzenlemeler bu blmde yer alan ilkeler erevesinde dzenlenecek malitablolar n tekli i ilkesini de i tiremez. Mali Tablolar a a daki tablolar ierir:

    1 - Bilano

    2 - Gelir Tablosu3 - Sat lar n Maliyeti Tablosu 4 - Fon Ak m Tablolar 5 - Nakit Ak m Tablosu6 - Kr Da t m Tablosu 7 - z Kaynaklar De i im Tablosu

    Bu tablolardan, bilano ve gelir tablosu dipnotlar ve ekleri ile birlikte temel mali tablolar , di erleri ise ek mali tablolar olu turur.

    A- MAL TABLOLARIN AMALARI:

    Mali tablolar n amalar yledir: 1- Yat r mc lar, kredi verenler ve di er ilgililer iin karar almada yararl bilgiler sa lamak. 2- Gelecekteki nakit ak mlar n de erlendirmede yararl bilgiler sa lamak. 3- Varl klar, kaynaklar ve bunlardaki de i iklikler ile i letme faaliyet sonular hakk nda bilgi sa lamak.

    B - MAL TABLOLARDAK B LG LER N

    ZELL KLER :

    Mali tablolarda yer alan bilgilerin karar vericiler taraf ndan en iyi ekilde ve sratle kullan labilmesi iin bu tablolar n anla labilir, ihtiyaca uygun, gvenilir, kar la t r labilir

    olmas , zaman nda dzenlenmesi gerekir.

    C - TEMEL MAL TABLOLARIN DZENLENME

    LKELER

    Temel mali tablolar n dzenlenme ilkeleri, temel mali tablolara paralel olarak iki ana gruba ayr l r: 1- Gelir Tablosu lkeleri2- Bilano lkeleria) Varl klara li kin lkeler, b) Yabanc Kaynaklara li kin lkeler, c) zkaynaklara li kin lkeler.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    9/138

    1- GEL R TABLOSU LKELER :

    Gelir tablosu ilkelerinin amac ; sat lar n, gelirlerin, sat lar maliyetinin, giderlerin, kr ve zararlara ait hesaplar n ve belli dnemlere ait i letme faaliyeti sonular n n s n fland r lm ve gere e uygun olarak gsterilmesini sa lamakt r.

    Btn sat lar, gelir ve krlar ile maliyet, gider ve zararlar brt tutarlar zerinden gsterilirler ve hi bir sat , gelir ve kr kalemi bir maliyet, gider ve zarar kalemi ile tamamen veya k smen kar la t r lmak suretiyle gelir tablosu kapsam ndan kar lamaz. Bu ama do rultusunda benimsenen gelir tablosu ilkeleri a a da belirtilmi tir: a) Gerekle memi sat lar, gelir ve krlar; gerekle mi gibi veya gerekle enler gerek tutar ndan fazla veya az gsterilmemelidir. Belli bir dnem veya dnemlerin gere e uygun faaliyet sonular n gstermek iin, dnem veya dnemlerin ba nda veya sonunda do ru hesap kesimi i lemleri yap lmal d r. b) Belli bir dnemin sat lar ve gelirleri bunlar elde etmek iin yap lan sat lar n maliyeti

    ve giderleri ile kar la t r lmal d r. Belli bir dnem veya dnemlerin ba nda ve sonunda maliyet ve giderleri gere e uygun olarak gsterebilmek iin stoklarda, alacak ve borlarda do ru hesap kesimi i lemleri yap lmal d r. c) Maddi ve maddi olmayan duran varl klar ile zel tkenmeye tabi varl klar iin uygun amortisman ve tkenme pay ayr lmal d r. d) Maliyetler; maddi duran varl klar, stoklar, onar m ve bak m ve di er gider gruplar aras nda uygun bir ekilde da t lmal d r. Bunlardan direkt olanlar do rudan do ruya, birden fazla faaliyeti ilgilendirenleri zaman ve kullanma faktr dikkate al narak tahakkuk ettirilip, da t lmal d r.

    e) Ar zi ve ola anst niteli e sahip kr ve zararlar meydana geldikleri dnemde tahakkuk ettirilmeli, fakat normal faaliyet sonular ndan ayr olarak gsterilmelidir. f) Btn kr ve zararlardan, nceki dnemlerin mali tablolar nda dzeltme yap lmas n gerektirecek byklk ve niteliktekiler d nda kalanlar, dnemin gelir tablosunda gsterilmelidir.g) Kar l klar, i letmenin kr n keyfi bir ekilde azaltmak veya bir dneme ait kr di er dneme aktarmak amac yla kullan lmamal d r. h) Dnem sonular n n tespiti ile ilgili olarak uygulana gelen de erleme esaslar ve maliyet yntemlerinde bir de i iklik yap ld takdirde, bu de i ikli in etkileri a ka belirtilmelidir.

    ) Bilano tarihinde var olan ve sonucu belirsiz bir veya bir ka olay n gelecekte ortaya k p kmamas na ba l durumlar ifade eden, arta ba l olaylardan kaynaklanan, makul bir ekilde gere e yak n olarak tahmin edilebilen gider ve zararlar tahakkuk ettirilerek gelir

    tablosuna yans t l r. arta ba l gelir ve krlar iin ise gerekle me ihtimali yksek de olsa herhangi bir tahakkuk i lemi yap lmaz; dipnotlarda a klama yap l r.

    2- B LANO LKELER

    Bilano ilkelerinin amac ; sermaye koyan veya sonradan kendilerine ait kr i letmede b rakan sahip ve hissedarlar ile alacakl lar n i letmeye sa lad klar kaynaklar ve bunlarla elde edilen varl klar n muhasebe kay t, hesap ve tablolar nda anlaml bir ekilde tespit edilmesi ve

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    10/138

    gsterilmesi yoluyla, belli bir tarihte i letmenin mali durumunun a kl kla ve ilgililer iin gere e uygun olarak yans t lmas d r. Bilano, varl klar n iinde bulunulan zamandaki de erini veya tasfiye halinde bunlar n sat ndan elde edilecek para tutarlar n yans tan bir tablo de ildir.

    Btn varl klar, yabanc kaynaklar ve z kaynaklar bilanoda gayrisafi de erleri ile gsterilirler. Bu ilke, bilanonun net de er esas na gre dzenlenmesine bir engel olu turmaz. Bu do rultuda net de er bilano dzenlenmesinin gere i olarak indirim kalemlerinin ilgili hesaplar n alt nda a ka gsterilmesi esast r.

    Bu ama do rultusunda benimsenen bilano ilkeleri; varl klar, yabanc kaynaklar ve zkaynaklar itibariyle a a da belirtilmi tir.

    a- Varl klara li kin lkeler

    1- letmenin bir y l veya normal faaliyet dnemi iinde paraya dn ebilecek varl klar , bilanoda dnen varl klar grubu iinde gsterilir.

    2- letmenin bir y l veya normal faaliyet dnemi iinde paraya dn emeyen, hizmetlerinden bir hesap dneminden daha uzun sre yararlan lan uzun vadeli varl klar , bilanoda duran varl klar grubu iinde gsterilir. Dnem sonu bilano gnnde bu grupta yer alan hesaplardan vadeleri bir y l n alt nda kalanlar dnen varl klar grubunda ilgili hesaplara aktar l r. 3- Bilanoda varl klar , bilano tarihindeki gere e uygun de eriyle gsterebilmek iin, varl klardaki de er d klklerini gstererek kar l klar n ayr lmas zorunludur.

    Dnen varl klar grubu iinde yer alan menkul k ymetler, alacaklar, stoklar ve di er dnen varl klar iindeki ilgili kalemler iin yap lacak de erleme sonucu gerekli durumlarda uygun kar l klar ayr l r.

    Bu ilke, duran varl klar grubunda yer alan alacaklar, ba l menkul k ymetler, i tirakler, ba l ortakl klar ve di er duran varl klardaki ilgili kalemler iin de geerlidir. 4- Gelecek dnemlere ait olarak nceden denen giderler ile cari dnemde tahakkuk edenancak, gelecek dnemlerde tahsil edilecek olan gelirler kay t ve tespit edilmeli ve bilanoda ayr ca gsterilmelidir.5- Dnen ve duran varl klar grubunda yer alan alacak senetlerini bilano tarihindeki gere e uygun de erleri ile gsterebilmek iin reeskont i lemleri yap lmal d r. 6- Bilanoda duran varl klar grubunda yer alan maddi duran varl klar ile maddi olmayan duran varl klar n maliyetini e itli dnem maliyetlerine yklemek amac yla, her dnem ayr lan

    amortismanlar n birikmi tutarlar ayr ca bilanoda gsterilmelidir. 7- Duran varl klar grubu iinde yer alan zel tkenmeye tabi varl klar n maliyetini e itli dnem maliyetlerine yklemek amac yla, her dnem ayr lan tkenme paylar n n birikmi tutarlar ayr ca bilanoda gsterilmelidir. 8- Bilanonun dnen ve duran varl klar gruplar nda yer alan alacaklar, menkul k ymetler, ba l menkul k ymetler ve di er ilgili hesaplardan ve ykmllklerden i letmenin sermaye ve ynetim bak m ndan ili kili bulundu u ortaklara, personele, i tiraklere ve ba l ortakl klara ait olan tutarlar n n ayr gsterilmesi temel ilkedir. 9- Tutarlar kesinlikle saptanamayan alacaklar iin herhangi bir tahakkuk i lemi yap lmaz. Bu

    tr alacaklar bilano dipnot veya eklerinde gsterilir.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    11/138

    10- Verilen rehin, ipotek ve bilano kapsam nda yer almayan di er teminatlar n zellikleri ve kapsamlar bilano dipnot veya eklerinde a ka belirtilmelidir. Bu ilke al nan rehin, ipotek ve bilano kapsam nda yer almayan di er teminatlar iin de geerlidir.

    Ayr ca, i letme varl klar ile ilgili toplam sigorta tutarlar n n da bilano dipnot veya eklerinde a ka gsterilmesi gerekmektedir.

    b- Yabanc Kaynaklara li kin lkeler:

    1- letmenin bir y l veya normal faaliyet dnemi iinde vadesi gelen borlar , bilanoda k sa vadeli yabanc kaynaklar grubu iinde gsterilir.2- letmenin bir y l veya normal faaliyet dnemi iinde vadesi gelmemi borlar , bilanoda uzun vadeli yabanc kaynaklar grubu iinde gsterilir. Dnem sonu bilano gnnde bu grupta yer alan hesaplardan vadeleri bir y l n alt nda kalanlar k sa vadeli yabanc kaynaklar grubundaki ilgili hesaplara aktar l r.

    3- Tutarlar kesinlikle saptanamayanlar veya durumlar tart mal olanlar da iermek zere, i letmenin bilinen ve tutarlar uygun olarak tahmin edilebilen btn yabanc kaynaklar kay t ve tespit edilmeli ve bilanoda gsterilmelidir.

    letmenin bilinen ancak tutarlar uygun olarak tahmin edilemeyen durumlar da bilanonun dipnotlar nda a k olarak belirtilmelidir. 4- Gelecek dnemlere ait olarak nceden tahsil edilen has lat ile cari dnemde tahakkuk eden ancak, gelecek dnemlerde denecek olan giderler kay t ve tespit edilmeli ve bilanoda ayr ca gsterilmelidir.5- K sa ve uzun vadeli yabanc kaynaklar grubunda yer alan bor senetlerini bilno tarihindeki

    gere e uygun de erleri ile gsterebilmek iin reeskont i lemleri yap lmal d r. 6- Bilanonun k sa ve uzun vadeli yabanc kaynaklar gruplar nda yer alan borlar, al nan avanslar ve di er ilgili hesaplardan i letmenin sermaye ve ynetim bak m ndan ilgili bulundu u ortaklara, personele, i tiraklere ve ba l ortakl klara ait olan tutarlar n n ayr gsterilmesi temel ilkedir.

    c) zkaynaklara ili kin lkeler:

    1- letme sahip veya ortaklar n n sahip veya ortak s fat yla i letme varl klar zerindeki haklar zkaynaklar grubunu olu turur.

    letmenin bilno tarihindeki denmi sermayesi ile i letme faaliyetleri sonucu olu up, e itli

    adlar alt nda i letmede b rak lan krlar ile dnem net kr (zarar ) bilnoda zkaynaklar grubu iinde gsterilir.2- letmenin denmi sermayesi bilnonun kapsam iinde tek bir kalem olarak gsterilir. Ancak, esas sermaye zellikleri farkl hisse gruplar na ayr lm bulunuyorsa, esas sermaye hesaplar her grubun haklar n kar ve tasfiye paylar n n da t m nda sahip olabilecekleri zellikleri ve di er nemli zellikleri yans tacak biimde bilnonun dipnotlar nda gsterilmelidir.3- letmenin hissedarlar taraf ndan yat r lan sermayenin devam ettirilmesi gerekir. letmede herhangi bir zarar n ortaya kmas , herhangi bir nedenle zkaynaklarda meydana gelen

    azalmalar, hem dnemsel, hem de kmlatif olarak izlenmeli ve kaydedilmelidir.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    12/138

    4- zkaynaklar n bilnoda net olarak gsterilmesi iin gemi y llar zararlar ile dnem zarar , zkaynaklar grubunda indirim kalemleri olarak yer al r.5- zkaynaklar; denmi sermaye; sermaye yedekleri, kr yedekleri, gemi y l krlar (zararlar ) ve dnem net kr (zarar )ndan olu ur. Kr yedekleri yasal, stat ve ola anst

    yedekler ile yedek niteli indeki kar l klar, zel fonlar gibi i letme faaliyetleri sonucu elde edilen krlar n da t lmam k sm n ierir. Sermaye yedekleri ise hisse senedi ihra primleri, iptal edilen ortakl k paylar , yeniden de erleme de er art lar gibi kalemlerden meydana gelir. Sermaye yedekleri, gelir unsuru olarak gelir tablosuna aktar lamaz.

    IV- MAL TABLOLARIN DZENLENMES

    VE SUNULMASI (1)

    A- TEMEL MAL TABLOLARIN DZENLENMES

    VE SUNULMASI

    1- B LANO

    Bu blmde, temel mali tablolar olu turan bilano ve gelir tablosunun dzenlenmesi ve sunulmas esaslar n ierir.

    a) B LANO TANIMI

    Bilno, bir i letmenin belli bir tarihte sahip oldu u varl klar ile bu varl klar n sa lad kaynaklar gsteren mali tablodur.

    b) B LANO DZENLEME KURALLARI:

    Bilnonun dzenlenmesinde, mali tablolar ilkelerinde verilmi a klamalar esas al n r. Bilanonun aktifinde yer alan varl klar, paraya dn me h zlar na gre en ok likitten en az likit de ere do ru, pasifinde yer alan kaynaklar ise en k sa vadeli kaynaktan en uzun vadeli kayna a do ru s ralan rlar.

    c) B LANONUN B MSEL YAPISI:

    letmeler bilanolar n n bir rnekli ini sa layarak kar la t r lmalar nda kolayl k sa lamak ve anlam birli i olu turmak amac yla, ek formlardaki tipleri bilanolar n n dzenlenmesine esas al n r (Ek Tablo 1-2). Varl klar, dnen ve duran olarak adland r lan iki grupta toplan r. Dnen varl klar grubunda, bir y l veya i letmenin normal faaliyet dnemi iinde paraya evrilece i veya kullan laca tahmin edilen varl klar toplan r. Duran varl klarda ise; normal artlar alt nda bir y l iinde elden

    kar lmas d nlmeyen veya yararlar bir y lda tkenmeyecek olan varl klar yer al r.

    Kaynaklar, k sa ve uzun vadeli yabanc kaynaklarla zkaynaklardan olu ur. K sa vadeli yabanc kaynaklar bir y l iinde denmesi gereken; uzun vadeli yabanc kaynaklar ise bir y ldan sonra denecek olan borlardan olu ur. zkaynaklar ise i letme sahip veya ortaklar taraf ndan i letme ki ili ine tahsis edilmi kaynaklar olu turur. Bilano hesaplar aras nda mahsup yap lamaz. Tabloda Di er ba l alt nda yer alan bir kalem tutar n n, ait oldu u grubun toplam tutar n n % 20 sini a mas durumunda, bu kalem ayr bir ba l k alt nda ayr ca gsterilir.

    d) B LANO KALEMLER NE L K N

    AIKLAMALAR:

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    13/138

    Bilano kapsam ndaki kalemler, Hesap erevesinde s ralama ve a klamalar paralelinde yer al r.

    Ayr nt l bilanoda yer alan kalemlerin gruplama ve s ralamas , Ek Tablo 2 de de ayr ca grlece i zere a a daki gibidir.

    AKT F

    I- DNEN VARLIKLAR

    A- HAZIR DE ERLER

    1 - KASA

    2 - ALINAN EKLER

    3 - BANKALAR

    4 - VER LEN EKLER VE DEME EM RLER (-)

    5 - D ER HAZIR DE ERLER

    B- MENKUL KIYMETLER

    1 - H SSE SENETLER

    2 - ZEL KES M TAHV L, SENET VE BONOLARI

    3 - KAMU KES M TAHV L, SENET VE BONOLARI

    4 - D ER MENKUL KIYMETLER

    5 - MENKUL KIYMETLER DE ER D KL 5 -KAR ILI I (-)

    C- T CAR ALACAKLAR

    1 - ALICILAR2 - ALACAK SENETLER

    3 - ALACAK SENETLER REESKONTU (-)

    4 - VER LEN DEPOZ TO VE TEM NATLAR

    5 - D ER T CAR ALACAKLAR

    6 - PHEL T CAR ALACAKLAR

    7 - PHEL T CAR ALACAKLAR KAR ILI I (-)

    D- D ER ALACAKLAR

    1 - ORTAKLARDAN ALACAKLAR2 - T RAKLERDEN ALACAKLAR

    3 - BA LI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR

    4 - PERSONELDEN ALACAKLAR

    5 - D ER E TL ALACAKLAR

    6 - D ER ALACAK SENETLER REESKONTU (-)

    7 - PHEL D ER ALACAKLAR

    8 - PHEL D ER ALACAKLAR KAR ILI I (-)

    E- STOKLAR1 - LK MADDE VE MALZEME

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    14/138

    2 - YARI MAMLLER - RET M

    3 - MAMLLER

    4 - T CAR MALLAR

    5 - D ER STOKLAR

    6 - STOK DE ER D KL KAR ILI I (-) 7 - VER LEN S PAR AVANSLARI

    F- YILLARA YAYGIN N AAT VE ONARIM

    MAL YETLER

    1 - YILLARA YAYGIN N AAT VE ONARIM

    MAL YETLER

    2 - TA ERONLARA VER LEN AVANSLAR

    G- GELECEK AYLARA A T G DERLER VE GEL R

    TAHAKKUKLARI1 - GELECEK AYLARA A T G DERLER

    2 - GEL R TAHAKKUKLARI

    H- D ER DNEN VARLIKLAR

    1- DEVREDEN KDV

    2- ND R LECEK KDV

    3- D ER KDV

    4- PE N DENEN VERG LER VE FONLAR

    5- AVANSLARI6- PERSONEL AVANSLARI

    7- SAYIM VE TESELLM NOKSANLARI

    8- D ER E TL DNEN VARLIKLAR

    9- D ER DNEN VARLIKLAR KAR ILI I (-)

    II- DURAN VARLIKLAR

    A- T CAR ALACAKLAR

    1 - ALICILAR

    2 - ALACAK SENETLER

    3 - ALACAK SENETLER REESKONTU (-)

    4 - VER LEN DEPOZ TO VE TEM NATLAR

    5 - PHEL ALACAKLAR KAR ILI I (-)

    B- D ER ALACAKLAR

    1 - ORTAKLARDAN ALACAKLAR

    2 - T RAKLERDEN ALACAKLAR

    3 - BA LI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR

    4 - PERSONELDEN ALACAKLAR

    5 - D ER E TL ALACAKLAR

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    15/138

    6 - D ER ALACAK SENETLER REESKONTU (-)

    7 - PHEL ALACAKLAR KAR ILI I (-)

    C- MAL DURAN VARLIKLAR

    1 - BA LI MENKUL KIYMETLER

    2 - BA LI MENKUL KIYMETLER DE ER D KL KAR ILI I (-)

    3 - T RAKLER

    4 - T RAKLERE SERMAYE TAAHHTLER (-)

    5 - T RAKLERDEN SERMAYE PAYLARI DE ER

    D KL KAR ILI I (-)

    6 - BA LI ORTAKLIKLAR

    7 - BA LI ORTAKLIKLAR SERMAYE

    TAAHHTLER (-)8 - BA LI ORTAKLIKLAR SERMAYE PAYLARI

    DE ER D KL KAR ILI I (-)

    9 - D ER MAL DURAN VARLIKLAR

    10 - D ER MAL DURAN VARLIKLAR DE ER

    D KL KAR ILI I (-)

    D- MADD DURAN VARLIKLAR

    1 - ARAZ VE ARSALAR

    2 - YER ALTI VE YER ST DZENLER3 - B NALAR

    4 - TES S, MAK NA VE C HAZLAR

    5 - TA ITLAR

    6 - DEM RBA LAR

    7 - D ER MADD DURAN VARLIKLAR

    8 - B R KM AMORT SMANLAR (-)

    9 - YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR

    10 - VER LEN AVANSLAR

    E- MADD OLMAYAN DURAN VARLIKLAR

    1 - HAKLAR

    2 - EREF YE

    3 - KURULU VE RGTLENME G DERLER

    4 - ARA TIRMA VE GEL T RME G DERLER

    5 - ZEL MAL YETLER

    6 - D ER MADD OLMAYAN DURAN VARLIKLAR

    7 - B R KM AMORT SMANLAR (-)

    8 - VER LEN AVANSLAR

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    16/138

    F- ZEL TKENMEYE TAB VARLIKLAR

    1 - ARAMA G DERLER

    2 - HAZIRLIK VE GEL T RME G DERLER

    3 - D ER ZEL TKENMEYE TAB VARLIKLAR

    4 - B R KM TKENME PAYLARI (-) 5 - VER LEN AVANSLAR

    G- GELECEK YILLARA A T G DERLER VE GEL R

    TAHAKKUKLARI

    1 - GELECEK YILLARA A T G DERLER

    2 - GEL R TAHAKKUKLARI

    H- D ER DURAN VARLIKLAR

    1 - GELECEK YILLARDA ND R LECEK KDV

    2 - D ER KDV3 - PE N DENEN VERG LER VE FONLAR

    4 - D ER E TL DURAN VARLIKLAR

    PAS F

    I- KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR

    A- MAL BORLAR

    1 - BANKA KRED LER

    2 - UZUN VADEL KRED LER N ANAPARA

    TAKS TLER VE FA ZLER 3 - TAHV L ANAPARA BOR, TAKS T VE FA ZLER

    4 - IKARILMI BONOLAR VE SENETLER

    5 - IKARILMI D ER MENKUL KIYMETLER

    6 - MENKUL KIYMETLER HRA FARKI (-)

    7 - D ER MAL BORLAR

    B- T CAR BORLAR

    1 - SATICILAR

    2 - BOR SENETLER

    3 - BOR SENETLER REESKONTU (-)

    4 - ALINAN DEPOZ TO VE TEM NATLAR

    5 - D ER T CAR BORLAR

    C- D ER BORLAR

    1 - ORTAKLARA BORLAR

    2 - T RAKLERE BORLAR

    3 - BA LI ORTAKLIKLARA BORLAR

    4 - PERSONELE BORLAR

    5 - D ER E TL BORLAR

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    17/138

    6 - D ER BOR SENETLER REESKONTU (-)

    D- ALINAN AVANSLAR

    E- YILLARA YAYGIN N AAT VE ONARIM HAKED LER

    1- YILLARA YAYGIN N AAT VE ONARIM

    HAKED BEDELLER F- DENECEK VERG VE D ER YKMLLKLER

    1- DENECEK VERG VE FONLAR

    2- DENECEK SOSYAL GVENL K KES NT LER

    3- VADES GELM , ERTELENM VEYA

    TAKS TLEND R LM VERG VE D ER

    YKMLLKLER

    4- DENECEK D ER YKMLLKLER

    G- BOR VE D ER KAR ILIKLARI 1- DNEM KRI VERG VE D ER YASAL

    YKMLLK KAR ILIKLARI

    2- DNEM KRININ PE N DENEN VERG VE

    D ER YKMLLKLER (-)

    3- KIDEM TAZM NATI KAR ILI I

    4- D ER BOR VE G DER KAR ILIKLARI

    H- GELECEK AYLARA A T GEL RLER VE G DER

    TAHAKKUKLARI1 - GELECEK AYLARA A T GEL RLER

    2 - G DER TAHAKKUKLARI

    I- D ER KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR

    1- HESAPLANAN KDV

    2- D ER KDV

    3- MERKEZ VE UBELER CAR HESABI

    4- SAYIM VE TESELLM FAZLALARI

    5- D ER E TL YABANCI KAYNAKLAR

    II- UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR

    A- MAL BORLAR

    1- BANKA KRED LER

    2- IKARILMI TAHV LLER

    3- IKARILMI D ER MENKUL KIYMETLER

    4- MENKUL KIYMETLER HRA FARKI (-)

    5- D ER MAL BORLAR

    B- T CAR BORLAR

    1- SATICILAR

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    18/138

    2- BOR SENETLER

    3- BOR SENETLER REESKONTU (-)

    4- ALINAN DEPOZ TO VE TEM NATLAR

    5- D ER T CAR BORLAR

    C- D ER BORLAR1- ORTAKLARA BORLAR

    2- T RAKLERE BORLAR

    3- BA LI ORTAKLIKLARA BORLAR

    4- D ER E TL BORLAR

    5- D ER BOR SENETLER REESKONTU (-)

    6- KAMUYA OLAN ERTELENM VEYA

    TAKS TLEND R LM BORLAR

    D- ALINAN AVANSLARE- BOR VE G DER KAR ILIKLARI

    1 - KIDEM TAZM NATI KAR ILIKLARI

    2 - D ER BOR VE G DER KAR ILIKLARI

    F- GELECEK YILLARA A T GEL RLER VE G DER

    TAHAKKUKLARI

    1 - GELECEK YILLARA A T GEL RLER

    2 - G DER TAHAKKUKLARI

    G- D ER UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR 1 - GELECEK YILLARA ERTELENEN VEYA

    1 - TERK N ED LECEK KDV

    2 - D ER UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR

    2 - TOPLAMI

    IV- Z KAYNAKLAR

    A- DENM SERMAYE

    1 - SERMAYE

    2 - DENMEM SERMAYE (-)

    B- SERMAYE YEDEKLER

    1 - H SSE SENED HRA PR MLER

    2 - H SSE SENED PTAL KARLARI

    3 - MADD DURAN VARLIK YEN DEN

    3 - DE ERLEME ARTI LARI

    4 - T RAKLER YEN DEN DE ERLEME ARTI LARI

    5 - D ER SERMAYE YEDEKLER

    C- KR YEDEKLER

    1 - YASAL YEDEKLER

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    19/138

    2 - STAT YEDEKLER

    3 - OLA ANST YEDEKLER

    4 - D ER KAR YEDEKLER

    5 - ZEL FONLAR

    D- GEM YILLAR KRLARIE- GEM YILLAR ZARARLARI (-)

    F- DNEM NET KRI (ZARARI)

    e) B LANO D PNOTLARI

    Bilanoda ek bilgi olarak a a daki dipnotlar yer al r. 1. Kay tl sermaye sistemini kabul etmi bulunan ortakl klarda kay tl sermaye tavan

    TL.-2. Ynetim Kurulu Ba kan ve yeleri ile genel mdr, genel koordinatr, genel mdr

    yard mc lar ve genel sekreter gibi st yneticilere;

    a) Cari dnemde verilen her e it avans veborcun toplam tutar ................................... TL.-

    b) Cari dnem sonundaki avans veya borcunbakiyesi ..................................................... TL.-

    3. Aktif de erlerin toplam sigorta tutar TL.-4. Alacaklar iin al nm ipotek ve di er

    teminatlar n toplam tutar TL.-5. Yabanc kaynaklar iin verilmi ipotek ve

    di er teminatlar n toplam tutar

    TL.-6. Pasifte yer almayan taahhtlerin toplamtutar TL.-

    7. Kasa ve bankalardaki dviz mevcutlar :Dviz Cinsi Miktar TL. Kuru Toplam Tutar

    .................. ........... ............. ......... TL.-

    .................. ........... ............. ......... TL.-

    .................. ........... ............. ......... TL.-

    .................. ........... ............. ......... TL.-

    8. Yurt d ndan alacaklar (avanslar dahil):

    Dviz Cinsi Miktar TL. Kuru Toplam Tutar.................. ........... ............. ......... TL.-.................. ........... ............. ......... TL.-.................. ........... ............. ......... TL.-.................. ........... ............. ......... TL.-

    9. Yurt d na borlar (avanslar dahil):Dviz Cinsi Miktar TL. Kuru Toplam Tutar

    .................. ........... ............. ......... TL.-

    .................. ........... ............. ......... TL.-.................. ........... ............. ......... TL.-

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    20/138

    .................. ........... ............. ......... TL.-10. Tedavldeki tahvil ve finansman bonolar ndan

    banka garantili olanlar n tutar TL.-11. Cari ve gelecek dnemlerde yararlan lacak

    yat r m indiriminin toplam tutar TL.-12. Tedavldeki tahvillerden hisse senedine

    dn trlebilir niteliklerin tutar TL.-13. Sermayeyi temsil eden hisse senetlerinin dkm:

    Tr Tertibi Adedi sleri Toplam Tutar.......... .......... .......... .......... TL.-.......... .......... .......... .......... TL.-.......... .......... .......... .......... TL.-.......... .......... .......... .......... TL.-

    14. Cari dnemde ihra edilmi hisse seneditutar TL.-

    15. letme sahibinin veya sermayesinin % 10 ve daha fazlas na sahip ortaklar n n: Ad Pay Oran Pay Tutar................. ............ .................. TL.-................. ............ .................. TL.-................. ............ .................. TL.-16. Sermayesinin % 10 ve daha fazlas na sahip olunan i tirakler ile messese ve ba l ortakl klar n:

    Ad Pay Oran Top. Sermayesi Son. Dn. Kr.................. ........... ............. ......... TL.-.................. ........... ............. ......... TL.-.................. ........... ............. ......... TL.-

    .................. ........... ............. ......... TL.-17. Stok de erleme yntemi:a) Cari dnemde uygulanan yntem .........................b) nceki dnemde uygulanan yntem ....................c) Varsa, cari dnemdeki yntem de i ikli inin

    stoklarda meydana getirdi i art (+) veya azal (-) tutar TL.-18. Cari dnemdeki maddi duran varl k hareketleria) Sat n al nan, imal veya in a edilen maddi duran varl klar n maliyeti TL.-b) Elden kar lan veya hurdaya ayr lan maddi duran varl klar n maliyeti TL.-c) Cari dnemde ortaya kan yeniden

    de erleme art lar TL.-

    - Varl k maliyetlerinde (+) TL.-- Birikmi amortismanlarda (-) TL.-

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    21/138

    19. Ana kurulu , ba l ortakl k ve i tiraklerin ticari alacak ve ticari borlar iindeki paylar Ticari Alacak Ticari Bor

    1- Ana kurulu ..................... ..................2- Ba l Ortakl k ..................... ..................

    3- tirakler ..................... ..................20. Cari dnemdeki ortalama toplam personel

    say s 21. Bilano tarihinden sonra ortaya kan ve a klamay gerektiren hususlara ili kin bilgi 22. Belli bir neme sahip olan, ancak tutarlar tahmin edilemeyen arta ba l zararlar ile her trl arta ba l kazanlara ili kin bilgi, ( letmeyi bor alt na sokacak ve dnem sonucunu etkileyebilecek hukuki ihtilaflar n mahiyetleri bu blmde a klan r.) 23. letmenin gayri safi kar oranlar zerinde nemli lde etkide bulunan muhasebe tahminlerinde de i ikliklere ili kin bilgi ve bunlar n parasal etkileri,

    24. Bankalardaki mevduat n bloke olan na ili kin tutarlar TL.-

    25. Menkul k ymetler ve ba l menkul k ymetler grubu iinde yer al p i letmenin ortaklar , i tirakleri ve ba l ortakl klar taraf ndan kar lm bulunan menkul k ymet

    tutarlar ve bunlara ili kin ortakl klar TL.-26. tirakler ve ba l ortakl klarda isel kaynaklardan yap lan sermaye art r m nedeniyle el-

    de edilen bedelsiz hisse senedi tutarlar TL.-27. K sa ve uzun vadeli kredilerle ilgili olarak al nan kredilerin ve kar lm menkul

    k ymetlerin (kat lma intifa senedi dahil) kredi ve menkul k ymet trleri itibariyle tahakkuk etmemi gelecek dneme ili kin faiz

    borlar tutarlar TL.-28. Ortaklar, i tirakler ve ba l ortakl klar lehine verilen garanti, taahht, kefalet, aval,

    ciro gibi ykmllklerin tutar TL.-29. Mali tablolar nemli lde etkileyen ya da mali tablolar n a k, yorumlanabilir ve anla labilir olmas a s ndan a klanmas

    gerekli olan di er hususlar,30. Bilnonun onaylanarak kesinle ti i tarih:

    ...../...../.......2- GEL R TABLOSU:

    a). GEL R TABLOSU TANIMI:

    Gelir tablosu, i letmenin belli bir dnemde elde etti i tm gelirler ile ayn dnemde katland btn maliyet ve giderleri ve bunlar n sonucunda i letmenin elde etti i dnem net kr n veya dnem net zarar n kapsar.

    b) GEL R TABLOSU DZENLEME KURALLARI:

    Gelir tablosunun dzenlenmesinde Mali Tablolar ilkelerinde verilmi a klamalar esas al n r. Bu tablonun dzenlenmesinde esas faaliyetlerden sa lanan gelir ile sreklilik gsteren di er

    ola an faaliyetlerden sa lanan gelir ayr gsterilece i gibi, sreklilik gstermeyen ola and

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    22/138

    gelirler de ayr olarak gsterilir. Buna gre, esas faaliyetler iin yap lan giderler ile sreklilik gsteren di er ola an faaliyet giderleri ve sreklilik gstermeyen ola and giderler ayr ayr gsterilir.

    c) GEL R TABLOSUNUN B MSEL YAPISI:

    letmeler, gelir tablolar n n bir rnekli ini sa layarak kar la t r lmalar nda kolayl k sa lamak ve anlam birli i olu turmak amac yla ek formlardaki biimde dzenlerler. (Ek Tablo 3-4) Gelir Tablosu hesaplar aras nda mahsup yap lamaz. Tabloda di er ba l alt nda gsterilen gelir ve gider unsurlar n n ait olduklar grubun toplam tutar n n % 20sini a mas halinde, bu kalem ayr bir ba l k alt nda ayr ca gsterilir. Tutar olmayan kalemler gelir tablosunda yer almaz.

    d) GEL R TABLOSU KALEMLER NE L K N

    AIKLAMALAR:

    Gelir tablosu kapsam ndaki kalemler, hesap erevesindeki s ralama ve a klamalar paralelinde

    yer al r.Ayr nt l gelir tablosunda yer alan kalemler Ek Tablo 4de de ayr ca grlece i zere a a daki gibidir.

    A- BRT SATI LAR

    1- YURT SATI LAR

    2- YURTDI I SATI LAR

    3- D ER GEL RLER

    B- SATI ND R MLER (-)

    1- SATI TAN ADELER (-) 2- SATI SKONTOLARI (-)

    3- D ER ND R MLER (-)

    NET SATI LAR

    C- SATI LARIN MAL YET (-)

    1- SATILAN MAMULLER MAL YET (-)

    2- SATILAN T CAR MALLAR MAL YET (-)

    3- SATILAN H ZMET MAL YET (-)

    4- D ER SATI LARIN MAL YET (-)

    BRT SATI KARI VEYA ZARARI

    D- FAAL YET G DERLER (-)

    1- ARA TIRMA VE GEL T RME G DERLER (-)

    2- PAZARLAMA, SATI VE DA ITIM G DERLER (-)

    3- GENEL YNET M G DERLER (-)

    FAAL YET KRI VEYA ZARARI

    E- D ER FAAL YETLERDEN OLA AN GEL R

    VE KARLAR

    1- T RAKLERDEN TEMETT GEL RLER

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    23/138

    2- BA LI ORTAKLIKLARDAN TEMETT GEL RLER

    3- FA Z GEL RLER

    4- KAMB YO GEL RLER

    5- KONUSU KALMAYAN KAR ILIKLAR

    6- MENKUL KIYMET SATI KARLARI7- KAMB YO KRLARI

    8- REESKONT FA Z GEL RLER

    9- FAAL YETLE LG L D ER GEL R VE KRLAR

    F- D ER FAAL YETLERDEN OLA AN G DER

    VE ZARARLAR (-)

    1- REESKONT FA Z G DERLER (-)

    2- KOM SYON G DERLER (-)

    3- KAR ILIK G DERLER (-) 4- D ER G DER VE ZARARLAR (-)

    5- REESKONT FA Z G DERLER (-)

    6- D ER G DER VE ZARARLARI (-)

    G- F NANSMAN G DERLER (-)

    1- KISA VADEL BORLANMA G DERLER (-)

    2- UZUN VADEL BORLANMA G DERLER (-)

    OLA AN KAR VEYA ZARAR

    H- OLA ANDI I GEL R VE KARLAR 1- NCEK DNEM GEL R VE KARLARI

    2- D ER OLA ANDI I GEL R VE KARLAR

    I- OLA ANDI I G DER VE ZARARLAR (-)

    1- ALI MAYAN KISIM G DER VE ZARARLARI (-)

    2- NCEK DNEM G DER VE ZARARLARI (-)

    3- D ER OLA ANDI I G DER VE ZARARLAR (-)

    DNEM KARI VEYA ZARARI

    - DNEM KARI, VERG VE D ER

    YASAL YKMLLK KAR ILIKLARI (-)

    DNEM NET KARI VEYA ZARARI

    e- SATI LARIN MAL YET TABLOSU

    Gelir tablosundaki sat lar n maliyeti k sm i letmenin dnem iindeki stok hareketleri ile sat lan maml, lk madde ve malzeme ile ticari mal gibi maddelerin ve sat lan hizmetlerin maliyetini gstermek zere ayr bir tablo halinde dzenlenir. (Ek Tablo 5) Bu tablo, gelir tablosunun ekini olu turur ve gelir tablosunu tamamlar.Sat lar n maliyeti tablosunun ana kalemleri a a da a klanm t r:

    A- Direkt lk Madde ve Malzeme Giderleri: Mamln bnyesine giren mamln temel esini olu turan ve mamln bnyesine do rudan yklenebilen maddelerin kullan m bu

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    24/138

    grupta yer al r. retimde kullan lmayan ve sat lan ilk madde ve malzemenin maliyeti, tablonun ticari faaliyete ili kin blmnde dikkate al n r.

    B- Direkt ilik Giderleri: Maml meydana getirmek iin harcanan ve maliyetlere

    do rudan yklenebilen direkt i ilik giderlerini ierir.

    C- Genel retim Giderleri: retim faaliyetleri ve bu faaliyetlerle ilgili olarak yap lan hizmetlere ili kin direkt ilk madde ve malzeme ile direkt i ilik giderleri d nda kalan giderleri ierir.

    D- Yar Maml Stoklar nda De i im: Henz mamul haline gelmemi fakat ilk madde ve

    malzeme ile i ilik ve genel retim giderlerinden pay alm , retim a amas ndaki maddelerin dnem ba stoku ile dnem sonu stoku aras ndaki fark bu grupta yer al r.

    E- Mamul Stoklar nda De i im: Direkt ilk madde ve malzeme, direkt i ilik, genel retim

    giderleri ve yar mamul kullan m tutarlar n n toplam retim maliyetini verir. Dnem ba mamul stoku ile dnem sonu mamul stoku ve mamullerinin bir blmn i tketimde kullanan

    i letmelerde, szkonusu tketim miktar n n toplam aras ndaki fark Mamul Stoklar nda De i im tutar n olu turur. Bu tutar n retim maliyetine eklenmesi veya kar lmas ile sat lan mamul maliyetine ula l r.

    letmenin sat lan maml maliyeti, sat lan ticari mal maliyeti ve sat lan hizmet maliyetinin toplam , gelir tablosunda Sat lar n Maliyeti blmnde yer alan tutarlar ifade eder.

    F- GEL R TABLOSU D PNOTLARI:

    Gelir Tablosunda ek bilgi olarak a a daki a klamalar yer al r: 1- Dnemin tm amortisman giderleri ile itfa

    ve tkenme paylar TL.-a) Amortisman giderleri TL.-aa) Normal amortisman giderleri TL.-bb) Yeniden de erlemeden do an

    amortisman giderleri TL.-b) tfa ve tkenme paylar TL.-

    2- Dnemin kar l k giderleri TL.-3- Dnemin tm finansman giderleri TL.-

    a) retim maliyetine verilenler TL.-b) Sabit varl klar n maliyetine verilenler TL.-c) Do rudan gider yaz lanlar TL.-

    4- Dnemin finansman giderlerinden ana kurulu , ana ortakl k, messese, ba l ortakl k ve i tiraklerle ilgili k sm n tutar (Toplam tutar iindeki paylar % 20yi

    a anlar ayr ca gsterilecektir.) TL.-5- Ana kurulu , ana ortakl k, messese, ba l ortakl k ve i tiraklerle yap lan sat lar (Toplam tutar iindeki paylar % 20yi

    a anlar ayr ca gsterilecektir.) TL.-6- Ana kurulu , ana ortakl k, messese, ba l ortakl k ve i tiraklerden al nan ve bunlara denen faiz, kira ve benzerleri (Toplam tutar iindeki paylar % 20yi

    a anlar ayr ca gsterilecektir.) TL.-

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    25/138

    7- Ynetim kurulu ba kan ve yeleriyle genel mdr, genel koordinatr, genel mdr yard mc lar gibi st yneticilere cari dnemde sa lanan cret ve benzeri

    menfaatlerin toplam tutar TL.-8- Amortisman hesaplama yntemleri ile bu yntemlerde yap lan de i ikliklerin dnemin

    amortisman giderlerinde meydana ge-tirdi i art (+) veya azal (-) TL.-

    9- Maliyet hesaplama sistemleri (safha veya sipari ) ve stok de erleme yntemleri (a rl kl ortalama maliyet, ilk giren ilk -

    kar, hareketli ortalama maliyet v.s gibi) TL.-10- Varsa, tamamen veya k smen fiili stok sa-

    y m yap lamamas n n gerekeleri TL.-11- Yurtii ve yurtd sat lar hesap kalemi iinde yer alan yan rn, hurda, dknt gibi maddelerin sat lar ile hizmet sat lar n n ayr ayr toplamlar n n brt sat lar n yzde yirmisini

    a mas halinde bu madde ve hizmetlere ili kin tutarlar TL.-

    12- nceki dneme ili kin gelir ve giderler ile nceki dneme ait gider ve zararlar n tutar lar n ve kaynaklar gsteren a klay c not TL.-

    13- Adi ve imtiyazl hisse senetleri iin ayr ayr gsterilmek ko uluyla, hisse ba na kr ve kr pay oranlar TL.-

    B- D ER MAL TABLOLARIN DZENLENMES

    VE SUNULMASI:

    Bu blm di er mali tablolar olu turan fon ak m tablolar , kar da t m tablosu ile zkaynaklar

    de i im tablosunun dzenlenmesi ve sunulmas esaslar n ierir.

    1- FON AKIM TABLOLARI

    Bu blm belirli bir dnemde bir i letmenin faaliyetlerini finanse etmek iin sa lad kaynaklar ve bu kaynaklar n kullan ld yerleri zetleyen, finansal durumdaki de i meleri a klayan fon ak m tablolar n n dzenlenme ve sunulma esaslar n ierir.

    a) TANIMLAR

    Fon ak m tablolar nda kullan lan fon kavram ; tm finansal aralar anlam nda veya net i letme (al ma) sermayesi anlam nda ya da para ve para benzerleri anlam nda kullan l r. Fon kavram n n ieri ine gre fon ak m tablolar ;

    I- Fon Ak m Tablosu,

    II- Nakit Ak m Tablosu,

    III- Net i letme (al ma) Sermayesindeki De i im Tablosu,

    olarak ifade edilir.- Fon Ak m Tablosu: letmenin, belirli bir hesap dneminde sa lad fon kaynaklar n ve bunlar n kullan m yerlerini gsteren tablodur. Bu tabloda fon kavram tm finansal aralar kapsar.- Nakit Ak m Tablosu: letmenin belirli bir hesap dnemi iinde ortaya kan nakit

    ak lar n , kaynaklar ve kullan m yerleri bak m ndan gsteren tablodur. Bu tabloda fon

    kavram , kasa mevcudu ve bankadaki mevduatlar kapsar.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    26/138

    - Net letme (al ma) Sermayesindeki De i im Tablosu: letmenin belirli bir hesap dneminde, net i letme sermayesinin kaynaklar n ve kullan m yerlerini gsteren tablodur. Bu tabloda, fon kavram dnen varl klar ile k sa vadeli yabanc kaynaklar fark n belirten net i letme (al ma) sermayesini kapsar.

    b) KAPSAM:Bu blmn kapsam ; fon ak m tablosunun ve nakit ak m tablosunun, fon kaynak ve kullan m yerlerinin belirlenmesi ve sunulmas ile s n rl d r.

    c) FON AKIM TABLOLARININ DZENLENME

    AMACI:

    Fon ak m tablolar n n dzenlenme amac , bir i letmenin yat r m ve finansman faaliyetlerini ve dnem iindeki finansal durumdaki de i ikliklerini kapsayan bilgilerin, mali tablo kullan c lar na sunulmas d r. Tablolar, i letmenin nakit veya i letme (al ma), sermayesini do rudan etkileyen finansman ve yat r m faaliyetlerinin btn nemli ynlerini a klayarak;

    i- letmenin dnem boyunca faaliyetlerden sa lad fonlar yat r m ve finansman faaliyetlerini zetler,ii- Dnem boyunca finansal durumda meydana gelen de i iklikleri a klar.

    d) FON AKIM TABLOLARI DZENLEME

    KURALLARI:

    i) Fon ak m tablolar , temel mali tablolar ile birlikte sunulur. Bu tablolar, gelir tablosunun sunuldu u her dnem iin, cari dnem ve nceki dnem verilerini ierecek biimde dzenlenir.ii) Fon ak m tablolar dzenlenirken fon kavram n n hangi anlamda kullan ld a ka belirtilir.iii) Fon ak m tablolar nda, ola an faaliyetlerden sa lanan veya faaliyetlerde kullan lan fonlar, di er fon kaynak ve kullan m yerlerinden ayr ba l klar alt nda sunulur. Bylece i letmenin fon yaratma gcnn ne oldu u veya faaliyetlerinde ne lde fon kullan ld ortaya konulur.iv) letmenin normal olan faaliyetleri d nda kalan ola and i lemlerden elde edilen fonlar veya kullan lan fonlar, fon ak m tablosunda; nemli tutarlarda olmalar durumunda ola an faaliyetlerden sa lanan veya kullan lan fondan ayr bir ba l k alt nda sunulur. v) Baz finansal i lemler, bir tr varl n di er bir varl k tryle de i tirilmesi biiminde ortaya kar. Byle bir durum i letmenin finansman ve yat r m faaliyetinin bir paras oldu u iin, fon ak m tablolar nda yer al r. Bu tr i leme rnek olarak, tahvil borcuna kar l k hisse senedi verilmesi gsterilebilir.vi) Fon ak m tablolar ndan amalanan yarar n sa lanabilmesi iin her trl i lemin finansman ve yat r m ynleri ayr ayr a klan r. rne in, bir duran varl n sat n al nmas ndan do an fon k lar ayr , sat lmas ndan do an fon giri leri ayr ayr a klan r veya bir tahvil ihra edilerek bir varl k al nm sa; ihra edilen tahviller ayr , sat n al nan varl klar ayr a klan r. vii) Her i letme veya i letmeler toplulu u, iinde bulunduklar ko ullara gre fon ak m tablolar n en fazla bilgiyi ierecek biimde dzenler.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    27/138

    Fon ak m tablosu, net ynteme gre dzenlenir ve ola an krdan ba lan p, dnem iinde fon hareketine neden olmayan gelir ve giderlere ait bilgiler verilerek dzeltmeler yap l r. Nakit ak m tablosu ise, brt ynteme gre, dzenlenir ve dnem iinde fon sa layan gelirler ayr , fon hareketine neden olan maliyet ve gider unsurlar ayr gsterilir.

    viii) Fon hareketine neden olmayan, yaln zca hesaplar aras nda yap lan aktarmalar dolay s yla hareket gsteren hesaplar, fon ak m tablolar nda yer almaz. rnek; de er art fonlar n n veya yedeklerin denmi sermayeye eklenmesi gibi.

    e) FON AKIM TABLOLARININ B MSEL YAPISI:

    letmeler, fon ak m tablolar n n bir rnekli ini sa layarak kar la t rmalarda kolayl k sa lamak ve anlam birli i olu turmak amac yla, ek formlardaki biimde dzenlerler. (Ek Tablo 6-7)

    f) FON AKIM TABLOLARINDA YER ALAN

    KALEMLERE L K N AIKLAMALAR:

    - Fon AkIm TablosuA-FON KAYNAKLARI

    1- Faaliyetlerden Sa lanan Kaynaklar: Bu ba l kda i letmenin ola an faaliyetlerinden sa lanan net kaynak tutar gsterilir. Bu kalemin hesaplanmas nda, gelir tablosundaki ola an kr bir fon kayna olarak dikkate al n r. Bu tutara, kr n olu umuna etki eden ancak, gerek anlamda bir fon hareketi sa lamayan giderler eklenir, fon hareketi sa lamayan gelirler ise indirilir.Fon k gerektirmedi i iin eklenmesi gereken giderler; amortismanlar, kar l klar ve gelecek aylara ait giderlerin dneme ili kin paylar d r. Ola an kar olumlu etkilemekle birlikte, fon giri i sa lamayan gelecek aylara ait gelirlerin bu dneme ili kin paylar ve konusu kalmayan kar l klar bu krdan indirilir. 2- Ola and Faaliyetlerden Sa lanan Kaynaklar: Bu grupta, i letmenin sreklilik gstermeyen ola and i lemlerinden dolay sa lad net fon tutar gsterilir. Ola and gelir ve karlar ile ola and gider ve zararlar aras ndaki pozitif fark gsteren ola and kra, fon k gerektirmeyen kalemler eklenir ve fon giri i sa lamayan kalemler bu krdan indirilir.Duran varl k sat lar nda sa lanan kayna n sat tutar zerinden fon ak m tablosunda yer almas gerekti inden, ola and gelir ve krlara kaydedilen duran varl k sat kr veya zarar n n gerekli dzeltmeyi yapmak zere, ola and kra; duran varl k sat zarar eklenir ve duran varl k sat kr ise indirilir. 3- Dnen Varl klar Tutar ndaki Azal lar: Dnen varl klar n brt tutarlar nda ortaya kan azal lar ifade eder. 4- Duran Varl klar Tutar ndaki Azal lar: Duran varl klar n tutar ndaki azal lar da bir fon kayna d r. Duran varl k sat ndan sa lanan kaynaklar sat tutar zerinden tabloda gsterilir. 5- K sa Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Art lar: Bilanolardaki bor ve gider kar l klar d nda, k sa vadeli yabanc kaynak kalemlerindeki art lar gsterir. 6- Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Art lar: letmenin bilanoda yer alan bor ve gider kar l klar d nda, uzun vadeli yabanc kaynak art lar n ifade eder.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    28/138

    7- Sermaye Art r m : i letmenin sermayesinde d kaynaklardan sa lanan art tutarlar n ifade eder.8- Hisse Senetleri hra Primleri: Cari dnemle ilgili ihra primi tutarlar da bir fon kayna d r.

    B- FON KULLANIMLARI

    1- Faaliyetlerle lgili Fon Kullan m : letmenin dnem faaliyetini zararla kapatmas halinde bu zarar tutar bir kaynak kullan m d r. Fon k gerektirmeyen giderler, ola an zarar azalt r. Buna kar l k, fon giri i sa lamayan gelirler, ola an zarar art r r. Bu ekleme ve indirimler sonucunda pozitif bir tutar n ortaya kmas durumunda, sz konusu tutar fon kayna olarak dikkate al n r. 2- Ola and Faaliyetlerle lgili Kullan mlar: Ola and gelir ve krlar ile ola and gider ve zararlar aras ndaki negatif fark, ola and zarar ifade eder. Bu ola and zarara, fon k n

    gerektirmeyen kalemlerin eklenmesi ve fon giri i sa lamayan kalemlerin indirilmesi sonucunda bulunan negatif fark, ola and faaliyetlerle ilgili fon kullan m d r. Bu fark n pozitif bir tutar olmas durumunda, fon kayna olarak dikkate al nmas gerekir. 3- denen Vergi Ve Benzerleri: Bir nceki dnem kr ndan denen kurumlar ve gelir vergileri ile di er kesinti kalemlerini gsterir.4- denen Temettler: Bir nceki dnem kr ndan pay sahiplerine ve di er ki ilere denen temettleri ve yedeklerden da t lan temettleri ifade eder. 5- Dnen Varl klar n Tutar ndaki Art lar: letmenin dnen varl klar n n brt tutarlar nda meydana gelen art lar ifade eder.

    6- Duran Varl klar n Tutar ndaki Art lar: Yeniden de erlemeden kaynaklananlar d nda, duran varl klar n brt tutar nda, ortaya kan art lar ierir. 7- K sa Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Azal lar: letmenin bor ve gider kar l klar d nda, k sa vadeli yabanc kaynak kalemlerindeki azal lar ifade eder. 8- Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Azal lar: letmenin bor ve gider kar l klar d ndaki, uzun vadeli yabanc kaynaklar nda ortaya kan azal lar ifade eder. 9- Sermayedeki Azal : lgili mevzuat uyar nca sermayede yap lan indirim tutarlar n ifade eder.

    - NAK T AKIM TABLOSU

    Bir i letmede belli bir dnemde olu an nakit ak n a klayan tablo olan nakit ak m tablosunun ana kalemleri a a da a klanm t r. Bu hesap kalemleri de erlendirilirken amortismanlar, kar l klar, reeskontlar, vazgeilen alacaklar, nceki dnem gelir, kr, gider ve zararlar gibi nakit giri veya k n gerektirmeyen tutarlar n dikkate al nmas gerekir.

    A- Dnem Ba Nakit Mevcudu:

    letmenin dnem ba nda kasa ve bankalarda bulunan nakit mevcudunu ifade eder. Herhangi bir vade ta mayan ve ibraz edildiklerinde tahsili mmkn bulunan ekler, nakit mevcudu iinde de erlendirilir.

    B- Dnem i Nakit Giri leri:

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    29/138

    1- Sat lardan Elde Edilen Nakit: letmenin esas faaliyeti ile ilgili mal ve hizmet sat lar ndan sa lanan nakit giri lerini gsterir. Bu tutar n bulunmas nda, net sat has lat na sat lardan do an alacaklardaki azal lar eklenir, art lar ise indirilir. 2- Di er Faaliyetlerden Ola an Gelir ve Krlardan Dolay Sa lanan Nakit: Gelir

    tablosunda, di er faaliyetlerden ola an gelir ve krlar olarak tan mlanan kalemlerde sa lanan nakit giri leri bu grupta yer al r. Bu tutar n bulunabilmesi iin, di er faaliyetlerden ola an gelir ve krlar olarak tan mlanan kalemler toplam ndan henz nakit giri sa lamayan ve tahakkuk esas na gre do mu bulunan gelirler ile daha nceki dnemlerde pe in tahsil edilmi olup da bu dneme yans yan gelecek aylara ait gelirler hesab ndaki azal lar tahsil edilmi olup da bu dneme yans yan gelecek aylara ait gelirler hesab ndaki azal lar indirilir. Ayr ca konusu kalmayan kar l klar gibi nakit giri i sa lamayan kalemler toplamdan kar l r. 3- Ola and Gelir ve Krlardan Sa lanan Nakit: Gelir tablosunda ola and gelir ve kr kalemleri olarak tan mlanan faaliyetlerden sa lanan nakit giri lerini ierir. Bu tutar n

    bulunmas nda, toplamdan tahakkuk esas na gre do mu henz tahsil edilmemi gelirler ile nceki dnemlerde tahsil edilip bu dneme yans yan tutarlar veya hibir zaman nakit hareketi do urmayacak kalemler indirilir.4- K sa Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Art lardan Sa lanan Nakit: Esas faaliyet konusunu ilgilendiren mal ve hizmet al mlar ndan do an ticari borlar d nda kalan, k sa vadeli borlanmalar nedeniyle sa lanan nakit giri lerini ifade eder. Bunlardan menkul k ymet ihrac nedeniyle sa lanan nakit giri leri, banka kredileri ve di er k sa vadeli yabanc kaynak art lar ayr ayr gsterilir. 5- Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklardaki art lardan Sa lanan Nakit: Esas faaliyet konusunu

    ilgilendiren mal ve hizmet al mlar ndan do an ticari borlanmalar d nda kalan, uzun vadeli borlanmalardan kaynaklanan nakit giri lerini gsterir. Uzun vadeli menkul k ymet ihrac nedeniyle ortaya kan nakit giri leri ile al nan krediler ve di er uzun vadeli yabanc kaynak art lar ayr ayr gsterilir. 6- Sermaye Art r m ndan Sa lanan Nakit: Sermaye art r m nedeniyle sa lanan nakit bu grupta yer al r.7- Hisse Senedi hra Primlerinden Sa lanan Nakit: Hisse senedi ihra primlerinden sa lanan nakti ierir.8- Di er Nakit Giri leri: Menkul k ymetlerde, esas faaliyet konusu sat lardan

    kaynaklananlar d ndaki alacaklarda, di er dnen varl klarda ve duran varl klarda azal lar gibi nakit giri i sa layan unsurlar ierir.

    C- Dnem i Nakit k lar :

    1- Maliyetlerden Kaynaklanan Nakit k lar : Maliyetten kaynaklanan nakit k na ula labilmesi iin; sat lar n maliyeti ile stoklardaki art lar n ve al mlardan do an borlardaki azal lar n toplanmas ve bu tutardan amortisman gibi nakit k n gerektirmeyen giderler ile esas faaliyet konusunu ilgilendiren al mlar nedeniyle ortaya kan borlardaki art lar n ve stoklardaki azal lar n indirilmesi gerekir. 2- Faaliyet Giderlerine li kin Nakit k lar : Ara t rma ve geli tirme giderleri, pazarlama,

    sat ve da t m giderleri ile genel ynetim giderleri nedeniyle yap lan nakit k lar n ifade eder. Amortismanlar ve kar l klar gibi nakit k gerektirmeyen kalemler ile tahakkuk esas na

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    30/138

    gre do mu ancak henz denmemi giderler ve gemi dnemlerde denmi gelecek aylara ait giderlerin bu dneme ili kin paylar faaliyet giderlerinin alt nda bir indirim kalemi olarak yer al r.3- Di er Faaliyetlerden Ola an Gider ve Zararlara li kin Nakit k lar : Di er

    faaliyetlerle ilgili ola an gider ve zararlar nedeniyle yap lan demeleri ierir. Bu tutar n bulunmas nda, di er faaliyetlerden ola an gider ve zararlardan amortisman, kar l klar ve nakit k gerektirmeyen di er gider ve zararlar ve tahakkuku yap lm ancak henz denmemi veya gemi dnemlerde pe in denmi gelecek aylara ait giderlerin bu dneme ili kin paylar indirilir.4- Finansman Giderlerinden Dolay Nakit k : Maliyetlere yklenemeyen finansman giderlerinden dolay ortaya kan nakit k n ifade eder. 5- Ola and Gider ve Zararlardan Dolay Nakit k : Gelir tablosunda ola and gider ve zarar kalemleri olarak tan mlanan faaliyetlerden kaynaklanan nakit k lar n ifade eder.

    6- Duran Varl k Yat r mlar na li kin Nakit k lar : Duran varl k yat r mlar nedeniyle yap lan nakit harcama tutarlar n ierir. 7- K sa Vadeli Yabanc Kaynak demeleri: Bilanonun, faaliyet nedeniyle ortaya kan ticari borlanmalar d ndaki k sa vadeli yabanc kaynak kalemlerinde demeler sonucu ortaya kan azalmalar ifade eder. Menkul k ymetler anapara demeleri, al nan kredilerin anapara demeleri ve di er demeler ayr ayr gsterilir. Vergi ve temett demeleri bu ba l kda gsterilmez.8- Uzun Vadeli Yabanc Kaynak demeleri: Bilanoda yer alan faaliyet nedeniyle ortaya kan ticari borlanmalar d ndaki uzun vadeli yabanc kaynak demeleri sonucu meydana gelen

    azalmalar, bu grupda yer al r. Menkul k ymetler anapara demeleri, al nan krediler anapara demeleri ve di er demeler ayr ayr gsterilir. 9- denen Vergi ve Benzerleri: Dnem iinde denen kurumlar ve gelir vergileri ile di er kesinti kalemlerini ierir.10- denen Temettler: Dnem iindeki temett demeleri nedeniyle ortaya kan nakit k lar n ierir. 11- Di er Nakit k lar : Menkul k ymetlerde, sat lardan do anlar hari olmak zere alacaklarda ve di er dnen varl klarda ortaya kan art lar nedeniyle nakit k na yol aan unsurlar ifade eder.

    D- Dnem Sonu Nakit Mevcudu:letmenin dnem sonunda kasa ve bankalarda bulunan nakit mevcudunu ifade eder. Herhangi

    bir vade ta mayan, ibraz edildiklerinde tahsili mmkn bulunan ekler nakit mevcudu iinde yer al r.

    E- Nakit Art veya Azal :

    letmenin dnem ii nakit giri leri ile dnem ii nakit k lar aras ndaki fark nakit art veya azal lar n gsterir. Di er bir anlat mla dnem ii nakit giri lerinin, dnem ii nakit k lar ndan fazla olmas durumunda aradaki fark nakit art n ; az olmas durumunda ise nakit azal n ifade eder. Dnem sonu nakit mevcudu ile dnem ba nakit mevcudu aras ndaki fark,

    nakit art veya azal n gsterir.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    31/138

    2- KR DA ILIM TABLOSU

    a) TANIM:

    Kr da t m tablosu, i letmenin dnem kr n n da t m biimini gsteren tablodur.

    b) AMA:

    Kr da t m tablolar n n dzenlenme amac , zellikle sermaye irketlerinde dnem kr ndan, denecek vergilerin, ayr lan yedeklerin ve ortaklara da t lacak kr paylar n n a kca gsterilmesi ve irketlerin hisse ba na kr ile hisse ba na temett tutar n n hesaplanmas d r.

    c) KR DA ITIM TABLOSUNUN DZENLENME

    KURALLARI:

    i) Kr da t m tablosu; dnem kr ndan yap lan da t mla yedeklerden yap lan da t m , ayr ayr gsterecek biimde dzenlenir.ii) Kr da t m tablosunda; denecek vergiler ve yasal ykmllkler, ortaklara denecek 1. ve 2. temettler, ayr lan 1. tertip ve 2. tertip yasal yedeklerle stat yedekleri, ola anst yedekler

    ve krdan ayr lan zel fonlar a kca gsterilir. iii) Dnem kr n n da t m nda; imtiyazl paylar n bulunmas halinde, imtiyazl ve adi hisse senetlerine denen kr paylar , tabloda belirtilen blmlerinde ayr ayr gsterilir. iv) Kat lma intifa senedi, kra i tirakli tahvil ile kr ve zarar ortakl belgesi ihra edilmesi nedeniyle, bu senet sahiplerine mevzuat hkmleri erevesinde denen paylar, kr da t m tablosunda ayr ca gsterilir.

    d- KR DA ITIM TABLOSUNUN B MSEL

    YAPISI:

    Kr da t m tablosu ek formda sunulan biimde nceki dnem ve cari dnem verilerini ierecek ekilde dzenlenir (Ek Tablo 8).

    e) KAR DA ITIM TABLOSU KALEMLER NE

    L K N AIKLAMALAR:

    A- DNEM KRININ DA ITIMI:

    Bu blmde dnem kr n n da t m yer al r. 1- Dnem Kr : Gelir tablosunda vergi ve yasal ykmllklerden nceki kard r. 2- denecek Vergi ve Yasal Ykmllkler: Dnem kar zerinden hesaplanan vergi ve di er yasal ykmllkleri kapsar.

    3- Gemi Y llar Zarar : Zararla kapanm gemi faaliyet dnemlerinden gelen zararlar ifade eder.4- Birinci Tertip Yasal Yedek Ake: Trk Ticaret Kanunu uyar nca ayr lmas gereken % 5 birinci tertip kanuni yedek akeyi ifade eder.

    5- letmede B rak lmas ve Tasarrufu Zorunlu Yasal Fonlar: Mevzuat gere i dnem kr ndan i letmede al konacak ihtiyat veya kar l klar ile finansman fonu ve yenileme fonu gibi i letmenin mali yap s n glendirmek amac yla olu turulan fonlar. 6- Ortaklara Birinci Temett: letmenin denmi sermayesi zerinden ilgili yasa hkm ve ana

    szle mesi gere i ortaklar na da laca birinci tertip temettdr. 7- Personele Temett: Genel kurul karar yla personele da t lacak temettdr.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    32/138

    8- Ynetim Kuruluna Temett: Genel kurul karar yla ynetim kurulu yelerine da t lmas kararla t r lan temetty kapsar. 9- Ortaklara kinci Temett: Genel kurul karar yla ortaklara da t lmas kararla t r lan ikinci tertip temettdr.

    10- kinci Tertip Yasal Yedek Ake: Trk Ticaret Kanunundaki ilgili hkm uyar nca ortaklara % 5 birinci temett hari, kalan kr n da t lmas kararla t r lm k sm n n onda biridir.11- Stat Yedekleri: Ana szle me uyar nca ayr lmas gereken yedekleri kapsar.

    12- Ola anst Yedekler (Da t lmam Krlar): letmede ola anst durumlar dikkate al narak b rak lan yedek veya gemi dnemle ilgili da t m konusu yap lmayan krlar ifade eder.13- Di er Yedekler: Genel kurul karar yla ayr lan di er yedeklerdir.

    14- zel Fonlar: e itli mevzuat hkmleri gere i i letmede b rak lan fonlard r. B- YEDEKLERDEN DA ITIM:

    Bu blmde gemi y llarda ayr lm yedek ve da t lmam krlardan yap lan da t m yer al r. 1- Da t lan Yedekler: Gemi y llarda ayr lm ve bu dnem da t lan yedekleri kapsar. 2- II. Tertip Yasal Yedekler: Da t lacak yedek ve gemi y l krlar n n onda birini ifade eder.3- Ortaklara Pay: Da t lan yedek ve da t lmam krlardan ortaklara denecek k sm kapsar.4- Personele Pay: Da t lan yedek ve da t lmam krlardan personele denecek k sm

    kapsar.5- Ynetim Kuruluna Pay: Da t lan yedek ve da t lmam krlardan ynetim kuruluna denecek k sm kapsar.

    C- H SSE BA INA KR:

    Da t m konusu krdan hisse ba na d en pay burada yer al r.

    D- H SSE BA INA TEMETT:

    Da t lan krdan pay alanlara d en k s m burada yer al r.

    3- ZKAYNAKLAR DE M TABLOSUa) TANIM:

    zkaynaklar de i im tablosu; ilgili dnemde z kaynak kalemlerinde meydana gelen art veya azal lar bir btn olarak gsteren tablodur.

    b) AMA:

    zkaynaklar de i im tablosunun dzenleni amac ; zellikle sermaye irketlerinde dnem iinde zkaynak kalemlerinde meydana gelen de i melerin topluca gsterilmesini sa lamakt r.

    c) ZKAYNAKLAR DE M TABLOSUNUN

    DZENLENME KURALLARI

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    33/138

    1- zkaynaklar De i im Tablosu cari dnem ve nceki dnem verilerini ierecek biimde sunulur.

    2- Tablo; denmi sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri ve gemi dnemler kar (zarar ) ve dnem net kar (zarar) kalemlerinin herbirinin dnem ba tutar n , dnem iinde kalemlerde meydana gelen azal lar , art lar ve dnem sonu kalan n ayr ayr gsterecek biimde dzenlenir.

    d) ZKAYNAKLAR DE M TABLOSUNUN

    B MSEL YAPISI

    zkaynaklar de i im tablosu nceki dnem ve cari dnem verilerini ierecek ekilde Ek Tablo 9da grld gibi dzenlenir. Anla labilirli i sa lamak bak m ndan tablo say sal rnek uygulama ile sunulmu tur. Sat rlarda yer alan yatay kalemler, i letmede zkaynak

    kalemlerini etkileyen olaylar n niteli ine gre de i iklik gsterebilir. e) ZKAYNAKLAR DE M TABLOSU

    KALEMLER NE L K N AIKLAMALAR

    1- denmi sermaye, sermaye yedekleri, (her bir kalemi ayr ayr grlebilecek biimde), kar yedekleri (her bir kalemi ayr ayr grlecek biimde) gemi dnemler kr (zarar ), dnem net kr (zarar ) ve zkaynaklar toplam iin tabloda birer stun a l r ve her kalemin hareketi bu stun iinde izlenir. zkaynak kalemlerini art ran i lemler art , azaltan i lemler ise parantez iinde gsterilerek eksi olarak dikkate al n r. 2- zkaynak kalemlerindeki art lar ve azal lar yatay kalemlerde belirtilerek ait oldu u

    kalemin stununa ve zkaynaklar toplam stununa yaz larak kar la t r labilirli i sa lamak bak m ndan nceki dnem hareketleri, cari dnem hareketlerine ilave olarak ayr bir blm eklinde gsterilir.

    TABLODA YER ALAN RNE N AIKLANMASI:

    NCEK DNEM:

    I- 31 Aral k 1988 Kalan : Bu s rada; zkaynak kalemlerinin o dnem ba ndaki kalan tutarlar gsterilir. rnekte 1989 y l dnem ba nda z kaynak toplam n n da l m yledir: denmi Sermaye 11.250 TL.M.D.V. Yeniden De erleme Art lar 4.677 TL.

    tirak Yeniden De erleme Art lar 703 TL.Yasal Yedekler 2.062 TL.Ola anst Yedekler 7.606 TL.Dnem Net Kar veya zarar 18.315 TL.

    +___________zkaynak Toplam 44.613 TL.II- Kar Da t m : Bir nceki dnem kar n n da t m bu blmde yer al r. Krdan yedeklere aktar lan ve temett olarak da t lan tutarlar ayr ayr gsterilir. Say sal rnekte, bir nceki dnemin net dnem kr 18.315 TL.dir.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    34/138

    Bunun da l m yle olmu tur: - Yasal yedeklere aktar lan 2412- Ola anst yedeklere aktar lan 6524

    8936

    Da t lan temett 937918315

    Yedeklere devredilen tutarlar, yedek akeleri art rd ndan bu stunlarda art olarak gsterilmi tir. Kr da t m tutar ise dnem net kr (zarar ) stununda parantez iinde (9.376 TL. temett olarak da t lan, 8.936 TL. yedeklere aktar lan) gsterilmi tir. III- Hisse Senedi hra Primleri: Bu s rada, dnem iinde hisse senedi ihrac ndan dolay sa lanan primler gsterilir. Say sal rnekte; nceki dnemde hisse senedi ihrac ndan sa lanan prim 204 TL. oldu undan, bu tutar hisse senedi ihra primleri stununda gsterilmi tir. IV- denmi Sermaye Art : lgili dnemde, denmi sermayedeki art lar bu k s mda

    gsterilir. denmi sermayedeki art lardan nakden olanlar ve yeniden de erleme art lar ndan veya di er yedek ve fonlardan aktar lanlar ayr ayr gsterilir. Say sal rnekte; ilgili dnemde denmi sermayedeki art ; a a daki gibi gerekle tirilmi tir. - Nakden; 4.500 TL. Bu tutar hem denmi sermaye tutar nda hem de z kaynaklar toplam stununda yer alm t r. - Yeniden De erleme Art lar ndan aktar lan: 4.500-TL. - Bu tutar denmi sermaye blmnde art olarak, maddi duran varl klar yeniden de erleme art lar stununda eksi olarak yer alm t r. Yeniden de erleme art lar ndan aktar lan tutar, bir zkaynak kaleminden di erine aktar ld iin, zkaynak toplam n

    de i tirmemi , bu nedenle toplam stununda yer almam t r. V- Maddi Duran Varl k Sat Krlar : Bu sat rda, maddi duran varl k sat karlar n n zkaynak kalemlerine ilave edilmesinin etkileri gsterilir.VI- 1989 Y l Yeniden De erleme Art lar (Net): Bu ba l kda ilgili dnemde yap lan yeniden de erleme i leminden ortaya kan net de er art lar gsterilir. VII- 1989 Dnem Net Kr : Bu sat rda ilgili dnemin net kr (zarar ) yer al r. Bu tutar dnem net kr (zarar ) stununa ve zkaynaklar toplam stununa kaydedilir.

    VIII- 31 Aral k 1989 Kalan : lgili dnemin dnem ba kalan na hesapda meydana gelen art lar ilave edilip, azal lar kar ld nda bulunan tutard r. Bu tutar cari dnemin dnem ba kalan n ifade eder. zkaynak kalemlerinin herbiri iin de hesaplama ayr ayr yap l r. Say sal rnekte nceki dnem verilerinde denmi sermayenin dnem ba kalan 11.250 TL. dnem ii art lar (4.500 + 4.500 + 2.250 = 11.250) dnem sonu kalan 22.500 TLdir bu tutar cari dnemin dnem ba kalan olmu tur, Maddi duran varl k yeniden de erleme art lar ise; dnem ba kalan 4.677 TL. dnem ii art lar 7.425 TL, azal lar (4.500) oldu undan nceki dnem sonu kalan (cari dnem ba kalan ) 7.602 TL. olmu tur.

    CAR DNEM:

    Bu blmde iinde bulunan cari dnemdeki zkaynak hareketleri yer al r. lemler nceki dnem verilerinde a kland gibi olur.

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    35/138

    Say sal rnekde Dnem i lemler a a daki gibi gerekle tirilmi tir. - Bir nceki dnem net kr ndan 19.100 TL. temett olarak da t lm ; 3.727 TL. Yasal yedekler, 15.315 TL. Ola anst yedeklere devredilmi tir: - Dnem ii hisse senedi ihra primleri 188 TL. olmu tur.

    - tiraklerin maddi duran varl k sat karlar n sermayeye ilavesinden dolay edinilen bedelsiz hisse senetleri 119 TL.d r (Bu tutar i tirakler hesab n art r rken zkaynak grubundaki zel fonlar art rm t r). - irketin maddi duran varl k sat karlar n sabit k ymetleri yenileme fonuna ilave etmesinden ortaya kan fon 8.080 TL.dir.- denmi Sermaye art ; nakden 13.922 TL., yeniden de erleme art lar ndan aktar lan 9.000 TL., zel fonlardan aktar lan 9.000 TL. olmu tur. - 1990 y l yeniden de erleme art lar maddi duran varl klarda 16.897-TL, i tiraklerde 771.- TL toplam 17.668.- TL. olarak gerekle mi tir.

    - 1990 y l dnem net kr (zarar ) 40.523.- TL. olmu tur. 31 Aral k 1990 dnem sonu kalan ; 31 Aral k 1989 kalan na dnemin ii art lar eklenerek, azal lar kart larak bulunmu tur. zkaynaklar n dnem sonu tutar 151.158.- TL.dir. Bu tutar 31 Aral k 1990 bilanosunda yer alan zkaynak toplam d r.

    LETME ZET B LANO T P

    (..........................TL)

    AKT F (VARLIKLAR)

    nceki Dnem Cari Dnem

    DNEN VARLIKLAR

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    36/138

    A- Haz r de erler

    B- Menkul K ymetler

    1- Menkul K ymetler De er D kl Kar l (-)

    C- Ticari Alacaklar

    1- Alacak Senetleri Reeskontu (-)2- pheli Ticari Alacaklar Kar l (-)

    D- Di er Alacaklar

    1- Alacak Senetleri Reeskontu (-)

    2- pheli Di er Alacaklar Kar l (-)

    E- Stoklar

    1- Stoklar De er D kl Kar l (-)

    2- Verilen Sipari Avanslar

    F- Y llara Yayg n n aat ve Onar m Maliyetleri

    G- Gelecek Aylara Ait Giderler ve

    Gelir Tahakkuklar

    H- Di er Dnen Varl klar

    DNEN VARLIKLAR TOPLAMI

    DURAN VARLIKLAR

    A- Ticari Alacaklar

    1- Alacak Senetleri Reeskontu (-)

    2- pheli Ticari Alacaklar Kar l (-) B- Di er Alacaklar

    1- Alacak Senetleri Reeskontu (-)

    2- pheli Di er Alacaklar Kar l (-)

    C- Mali Duran Varl klar

    1- Ba l Menkul K ymetler

    2- Ba l Menkul K ymetler De er

    D kl Kar l (-)

    3- tirakler

    4- i tiraklere Sermaye Taahhtleri (-)

    5- tirakler Sermaye Paylar De er

    D kl Kar l (-)

    6- Ba l Ortakl klar

    7- Ba l Ortakl klara Sermaye

    Taahhtleri (-)

    8- Ba l Ortakl klar Sermaye Paylar

    De er D kl Kar l (-)

    9- Di er Mali Duran Varl klar

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    37/138

    10- Di er Mali Duran Varl klar De er

    D kl Kar l (-)

    D- Maddi Duran Varl klar

    1- Maddi Duran Varl klar (Brt)

    2- Birikmi Amortismanlar (-)3- Yap lmakta Olan Yat r mlar

    4- Verilen Sipari Avanslar

    E- Maddi Olmayan Duran Varl klar

    1- Maddi Olmayan Duran Varl klar (Brt)

    2- Birikmi Amortismanlar (-)

    3- Verilen Avanslar

    F- zel Tkenmeye Tabi Varl klar

    1- zel Tkenmeye Tabi Varl klar (Brt)

    2- Birikmi Tkenme Paylar (-)

    3- Verilen Avanslar

    G- Gelecek Y llara Ait Giderler ve

    Gelir Tahakkuklar

    H- Di er Duran Varl klar

    DURAN VARLIKLAR TOPLAMI

    AKT F (VARLIKLAR) TOPLAMI

    LETME ZET B LANO T P (..........................TL)

    PAS F (KAYNAKLAR) EK TABLO 1

    nceki Dnem Cari Dnem

    I- KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR

    A- Mali Borlar

    B- Ticari Borlar

    1- Bor Senetleri Reeskontu (-)

    C- Di er Borlar

    1- Bor Senetleri Reeskontu (-)

    D- Al nan Avanslar

    E- Y llara Yayg n n aat ve Onar. Hakedi leri

    F- denecek Vergi ve Ykmllkler

    G- Bor ve Gider Kar l klar

    1- Dnem Kr Vergi ve Di er

    Yasal Ykmllk Kar l klar

    2- Dnem Kr n n Pe in denen Vergi

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    38/138

    ve Di er Ykmllkler (-)

    3- K dem Tazminat Kar l

    4- Di er Bor ve Gider Kar l klar

    H- Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider

    Tahakkuklar

    I- Di er K sa Vadeli Yabanc Kaynaklar

    KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI

    II- UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR

    A- Mali Borlar

    B- Ticari Borlar

    1- Bor Senetleri Reeskontu (-)

    C- Di er Borlar

    1- Di er Bor Senetleri Reeskontu (-)D- Al nan Avanslar

    E- Bor ve Gider Kar l klar

    1- K dem Tazminat Kar l klar

    2- Di er Bor ve Gider Kar l klar

    F- Gelecek Y llara Ait Gelirler ve Gider Tahakkuklar

    G- Di er Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklar

    UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI

    lIII- Z KAYNAKLARlA- denmi Sermaye

    1- Sermaye

    2- denmemi Sermaye (-)

    B- Sermaye Yedekleri

    1- Hisse Senedi hra Primleri

    2- Hisse Senedi ptal Krlar

    3- M D V. Yeniden De erleme Art lar

    4- tirakleri Yeniden De erleme Art lar

    5- Di er Sermaye Yedekleri

    C- Kr Yedekleri

    1- Yasal Yedekler

    2- Stat Yedekleri

    3- Ola anst Yedekler

    4- Di er Kr Yedekleri

    5- zel Fonlar

    D- Gemi Y llar Krlar

    E- Gemi Y llar Zararlar (-)

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    39/138

    F- Dnem Net Kr (Zarar )

    Z KAYNAKLAR TOPLAMI

    PAS F (KAYNAKLAR) TOPLAMI

    LETME ZET B LANO T P

    (..........................TL)AKT F (VARLIKLAR)

    nceki Dnem Cari Dnem

    II- DNEN VARLIKLAR

    A- Haz r De erler

    1- Kasa

    2- Al nan ekler

    3- Bankalar4- Verilen ekler ve deme Emirleri (-)

    5- Di er Haz r De erler

    B- Menkul K ymetler

    1- Hisse Senetleri

    2- zel Kesim Tahvil, Senet ve Bonolar

    3- Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonolar

    4- Di er Menkul K ymetler

    5- Menkul K ymetler De er D kl Kar l (-)

    C- Ticari Alacaklar

    1- Al c lar

    2- Alacak Senetleri

    3- Alacak Senetleri Reeskontu (-)

    4- Verilen Depozito ve Teminatlar

    5- Di er Ticari Alacaklar

    6- pheli Ticari Alacaklar

    7- pheli Ticari Alacaklar Kar l (-)

    D- Di er Alacaklar

    1- Ortaklardan Alacaklar

    2- tiraklerden Alacaklar

    3- Ba l Ortakl klardan Alacaklar

    4- Personelden Alacaklar

    5- Di er e itli Alacaklar

    6- Di er Alacak Senetleri Reeskontu (-)

    7- pheli Di er Alacaklar

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    40/138

    8- pheli Di er Alacaklar Kar l (-)

    E- Stoklar

    1- lk Madde ve Malzeme

    2- Yar Mamuller

    3- Mamuller4- Ticari Mallar

    5- Di er Stoklar

    6- Stok De er D kl Kar l (-)

    7- Verilen Sipari Avanslar

    F- Y llara Yayg n n aat ve Onar m Maliyetleri

    1- Y llara Yayg n n aat ve Onar m Maliyetleri

    2- Ta eronlara Verilen Avanslar

    G- Gelecek Aylara Ait Giderlerve Gelir Tahakkuklar

    1- Gelecek Aylara Ait Giderler

    2- Gelir Tahakkuklar

    H- Di er Dnen Varl klar

    1- Devreden KDV

    2- ndirilecek KDV

    3- Di er KDV

    4- Pe in denen Vergiler ve Fonlar5- Avanslar

    6- Personel Avanslar

    7- Say m ve Tesellm Noksanlar

    8- Di er e itli Dnen Varl klar

    9- Di er Dnen Varl klar Kar l (-)

    DNEN VARLIKLAR TOPLAMI

    LETME ZET B LANO T P

    (..........................TL)

    PAS F (KAYNAKLAR) EK TABLO 2

    nceki Dnem Cari Dnem

    I- KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR

    A- Mali Borlar

    1- Banka Kredileri

    2- Uzun Vadeli Yab. Kredilerin Anapara

    Taksitleri ve Faizleri

    3- Tahvil, Anapara ve Bor, Taksit ve Faizleri

    4- kar lm Bonolar ve Senetler

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    41/138

    5- kar lm , Di er Menkul K ymetler

    6- Menkul K ymetler hra Fark (-)

    7- Di er Mali Borlar

    B- Ticari Borlar

    1- Sat c lar

    2- Bor Senetleri

    3- Bor Senetleri Reeskontu (-)

    4- Al nan Depozito ve Teminatlar

    5- Di er Ticari Borlar

    C- Di er Borlar

    1- Ortaklara Borlar

    2- tiraklere Borlar

    3- Ba l Ortakl klara Borlar

    4- Personele Borlar

    5- Di er e itli Borlar

    6- Di er Bor Senetleri Reeskontu (-)

    D- Al nan Avanslar

    E- Y llara Yayg n n aat ve

    Onar m Hakedi leri Bedelleri

    1- Y llara Yayg n n aat ve Onar m

    Hakedi BedelleriF- denecek Vergi ve Di er Ykmllkler

    1- denecek Vergi ve Fonlar

    2- denecek Sosyal Gvenlik Kesintileri

    3- Vadesi Gemi Ertelenmi veya

    Taksitlendirilmi Vergi ve Di er Ykm.

    4- Di er Ykmllkler

    G- Bor ve Gider Kar l klar

    1- Dnem Kr Vergi ve Di er Yasal

    Ykmllk Kar l klar

    2- Dnem Kr n n Pe in denen Vergi ve

    Di er Ykmllkleri (-)

    3- K dem Tazminat Kar l

    4- Di er Bor ve Gider Kar l klar

    H- Gelecek Aylara Ait Gelirler ve

    Gider Tahakkuklar

    1- Gelecek Aylara Ait Gelirler

    2- Gider Tahakkuklar

  • 7/29/2019 Muhasebe Usul Ve Hesaplari

    42/138

    I- Di er K sa Vadeli Yabanc Kaynaklar

    1- Hesaplanan KDV

    2- Di er KDV

    3- Merkez ve ubeler Cari Hesab

    4- Say m ve Tesellm Fazlalar

    5- Di er e itli Yabanc Kaynaklar

    KISA VADEL YABANCI

    KAYNAKLAR TOPLAMI

    LETME ZET B LANO T P

    (........