ndertesat popullore korce *rafaela*
TRANSCRIPT
Punoi:Rafaela ZereRenaldo DuciOlger XhihaniRovena Cocka
Themistokli Germenji
Lenda: Trashegimi
Tema:Ndertesa popullore
PROJEKT
Pranoi:Mesuese Antonela
- Te realizoje kerkime e projekte individuale rreth ndertesave popullore karakteristike per zonen.
- Te nxjerrre perfundime ne perputhje me shkallen e njohurive te fituara nga puna hulumtuese dhe kerkuese.
- Te perdore nje gjuhe te paster te termave te mesuara ne kete tematike .
Objektivat
Korça është një nga qytetet kryesore të Shqipërisë. Ajo ndodhet në Shqipërinë juglindore, pranë malit Morova, 869m mbi nivelin e detit, 179 km në jug-lindje të Tiranës.Korça është cituar si një qendër banor gjatë shekullit të 15-të, që më vonë u bë një qytet tregtar dhe artizanat. Për shkak të pozicionit të saj gjeografik dhe tokat e tij pjellore, popullsia e qytetit rritet mjaft gjatë shekullit të 17-të dhe 18-të. Gjatë kësaj periudhe, u ndërtuan ndërtesa karakteristike që janë të ruajtura në ditët e sotme. Gjatë shekullit të 19-të Korçës u bë një nga qendrat më të mëdha ekonomike, tregtare dhe kulturore të vendit.
Ndertesa e MirahoritMesonjetorja e Pare ShqipeMuzeu Kombetar I Artit MesjetarShtepia e Vangjush MiosHanet ne pazarin e vjeterShtepia RumuneFoto te ndertesave popullore ne qytetin e
Korces
NENCESHTJET:
Xhamia e Mirahorit Xhamia e Iljaz Bej Mirahorit është xhamia më e vjetër në
Shqipëri, dhe në fakt ky objekt identifikon edhe krijimin e qytetit të Korçës.
Është një objekt i rëndësishëm për gjithë shqiptarët, për vetë vlerat historike, fetare, kulturore, por edhe arkitektonike që të ofron.
Xhamisë Iljaz Bej Mirahorit është mirëpritur edhe nga vetë besimtarët apo qytetarët korçarë, të cilët prej vitesh i druheshin degradimit të godinës, siç edhe ka ndodhur më herët me shumë objekte të tjera me vlera të rralla historike dhe kulturore në Korçë.
Ka mure antike,perbehet nga afresket,si dhe ne brendesi te saj gjenden piktura nga Meka dhe Medina. Stili I kesaj xhamie eshte stili osman.
Nenceshtja 1
Ndertesa e Mirahorit
Mesonjetorja e Pare Shqipe E çelur në vitin 1887, ngritja e kësaj shkolle shënoi hapin
thelbësor në përhapjen e gjuhës shqipe. Ajo ishte kurorëzimi i përpjekjes së një sërë atdhetarëve në
shërbim të kulturës shqiptare. Tekstet e përdorura në shkollë ishin: abetarja e gramatika e
Sami Frashërit, aritmetika e Jani Vretos, historia e Naim Frashërit etj, si vepra të rilindasve tanë të shquar, dalloheshin për frymën e tyre të shëndoshë dhe përmbajtjen patriotike.
“Mësonjtorja e parë” hyri në histori si pionierja e arsimit tonë kombëtar dhe dita e çeljes së saj dhe si festë historike e tij.
Nenceshtja 2
Mesonjetorja e pare Shqipe
Muzeu Kombetar i Artit Mesjetar Eksponatet dhe fondet e pasura të tij përbëhen nga objekte historike,
kulturore e artistike të periudhës mesjetare, që lidhen kryesisht me trashëgiminë e krishterë bizantine dhe pasbizantine. Ikonat, objektet prej guri, koleksioni i objekteve prej metalesh të çmuara, druri të gdhendur, tekstili, letre etj
Ka nje arkiv prej 6500 ikona dhe 500 objekte te tjera te rendesishme. Në te paraqiten një pjesë e veprave më të mira mesjetare nga
periudha e autorë anonimë apo të identifikuar. Kështu, midis tyre dallohen ikonat e shek. XIII-XIV, duke vijuar më pas me kryeveprat e kryemjeshterve si Onufri, Nikolla, Onufër Qiprioti, Simoni i Ardenicës, Mësues Kostandini, Kostandin Jeromonaku, Kostandin Shpataraku, David Selenicasi, Vëllezërit Çetiri(Katro), Vëllezërit Zografi e bijtë e tyre, si dhe të tjera vepra e autorë që kanë punuar në viset shqiptare dhe jashtë tyre. Në mes të këtij koleksioni janë rreth 150 autorët ikonografë shqiptarë dhe të huaj të zbuluar deri sot.
Nenceshtja 3
Muzeu Kombëtar i Artit Mesjetar
Shtepia e Vangjush Mios Fondi i veprave që ai ka lënë, është nga ata që shtëpia e tij muze
të jetë një nga qendrat më të vizitueshme, e ndërkaq, sa herë që artistët e penelit organizojnë aktivitetet e tyre në Korçë, do të shfaqet madhështia e Mios.
Kjo banese ndodhet ne zemer te qytetit te Korces. Në bodrumet e kësaj galerie nuk ruhen vetëm piktura, por edhe
skulptura e qeramikë, veshje e kostume popullore e vegla muzikore prej vitesh e vitesh.
Ne te jane të grumbulluara thuajse të gjitha vlerat historike dhe kulturore të muzeve të Korçës.
Nenceshtja 4
Nga Vangjush Mio
Hanet ne pazarin e vjeter Pazari i vjetër i Korçës, me vlera historike dhe monumentale, pjesë të
rëndësishme të tij ka pasur ato që quheshin “Hane” dhe që mbajnë ende këtë emër për ndërtesat e shpallura monumente kulture të kategorisë së parë.
Hanet mbanin emra sipas klientëve që strehonin apo zonave nga vinin ata, dhe të tillë ishin Hani i Gjelit, Hani i Manastirit, Hani i Maqedonasve, Hani i Voskopojës, Hani i Elbasanit, Hani i trebickallinjve, Hani i vithkuqarëve, Hani i devollinjve etj.
Bukuria e haneve qëndronte jo vetëm në atë se ato i jepnin gjallërinë pazarit të vjetër të Korçës, por për nga ndërtimi i godinave me disa oda që lidheshin ndërmjet tyre nëpërmjet një galerie, me vlera të papërsëritshme arkitekturore.
Hanet e famshme të këtij pazari që janë shpallur monumente kulture të kategorisë së parë.
Nenceshtja 5
Nje nga Hanet
Shtepia rumune Ka marre kte emer nga nje familje rumune qe jetonte aty. Ajo është një nga ndërtesat më karakteristike të qytetit të
serenatave . Ndërtesa më e veçantë nga pikëpamja arkitekturore me nje stil
teper te vecante. Përtej kësaj, dhe krahas ruajtjes së vlerave që mbart kjo ndërtesë,
Shtëpia Rumune pershtatet me nej qender rinore. Shtëpia rumune eshte një nga ndërtesat më të veçanta në qytet
me arkitekturë eklektike, me përzierje stilesh,dhe fasada teper te bukura.
Nenceshtja 6
Shtepia Rumune
Disa nga ndertesat popullore ne Korce
.
Korca eshte nje qytet me pasuri te shumta, I cili njihet ndryshe dhe si qyteti I muzeve.
Ne te gjenden ndertesa popullore me stile te vecanta arkitekturore.
Ato kane nje rendesi te vecante si nga ana historike, politike shoqerore, ashtu edhe ne terheqjen e vizituesve te huaj e shqiptare.
Prania e ketyre ndertesave popullore, e monumenteve te shumta ben qe ajo te frekuentohet vazhdimisht dhe te jete deshmuese e ngjarjeve historike dhe arritjeve te artit.
Perfunimet:
LIBRATINTERNETI
BIBLIOGRAFIA: