ndërtimi në rërë

8/10/2019 Ndrtimi n rr

1/15

Universiteti Shtetror i Tetovs

Fakulteti i Shkencave t Zbatuara

Arkitektur

NDRTIMI N RR THEMELIMETESE

Tetov, 2014

Punoi: Valtrim ALIJI, Ardit JAKUPI, Bekim ABAZI


2/15

NDRTIMET N RR - THEMELIMET

1

Prmbajtja

1.Hyrje ............................................................................................................................................ 2

2. Themelet ..................................................................................................................................... 3

2.1. Krkesat pr themele t mira ............................................................................................... 3

2.2. Llojet e themeleve ................................................................................................................ 4

2.3. Themelet e thella: Pilonat (Piles) ......................................................................................... 4

2.3.1. Pilonat sipas funksionit ................................................................................................. 4

2.3.2. Pilonat sipas materialit .................................................................................................. 6

2.3.3. Pilonat sipas zhvendosjes s mjedisit ........................................................................... 8

2.3.4. Metodat e vendosjes ...................................................................................................... 8

3. Ndrtimet n rr (objekte) ....................................................................................................... 11

3.1. Burj al Arab (Dubai, UAE) ................................................................................................ 11

3.2. Burj Khalifa (Dubai, UAE) ................................................................................................ 12

4. Konkluza ................................................................................................................................... 13

5. Literatura ................................................................................................................................... 14


3/15


2

1.Hyrje

Nn-struktura1 dhe mbi-struktura2 jan dy pjest e rndsishme t nj ndrtese ose

strukture. Pesha vetjake e mbi-strukturs dhe ngarkesat q veprojn mbi t prcillen n

fundament/themele3. M pas themelet kto ngarkesa i prcjellin n dheun mbi t cilin qndrojn.

Me kt nnkuptojm q themelet nuk u rezistojn ngarkesave por i transferojn n dheun

nn to. Ktu termin dhe (dheu) e prdorim n mnyr m t prgjithsuar ku bjn pjes t

gjitha llojet e toks, rrat, gurt, shkmbinjt etj. Si rrjedhoj themelet duhet t jen mjaft t fort

dhe t qndrueshm q n mnyr t sigurt ti transferojn kto ngarkesa.

Vetit fizike dhe kimike t dheut na definojn ngarkesat maksimale q mund t veprojn

mbi t. Aktivitetet sizmike, prezenca e ujit nntoksor, thellsia e shtresave nntoksore dhe

shum faktor tjer, ndikojn n sigurin e themeleve/strukturs s objektit.

Si pasoj e gjith asaj q tham, kujdes i veant duhet t tregohet gjat ndrtimit mbidhera jo fort t qndrueshm, rast konkret rra. Pr kto lloj dheu (rrn) prdoren themelet e

thella t cilt do ti sqarojm dhe do ti analizojm ne vazhdim, hap pas hapi.

1 - Pjesa e strukturs s objektit q gjendet nn nivelin e toks.2 - Pjesa e strukturs s objektit q gjendet mbi nivelin e toks.3 - sht pjesa e strukturs e cila vjen n kontakt t drejtprdrejt me tokn dhe i transmeton ngarkesat n t mendihmn e tabanve.Tabant sht ajo pjes e themelit q tangon me tokn dhe i transmeton ngarkesat drejt n tok.


4/15


3

2. Themelet

Themelet jan elemente mbajts, t cilt vendosen nn siprfaqen e toks dhe transmetojn

ngarkesat n bazament4. Prej themeleve t sigurta varet jeta e gjith konstruksionit. Riparimi i

tyre sht i kushtueshm dhe i vshtir, prandaj themelet duhet t jen rezistent dhe jetgjat, t

jen t qndrueshm kundrejt ngricave dhe ujrave agresiv, t jen ekonomik dhe t ndrtohen

leht.

2.1. Krkesat pr themele t mira

1. Themelet duhet t jen n thellsi t mjaftueshme q mos t dmtohet stabiliteti i

strukturs nga erozioni, bymimi ose tkurrja e dheut.2. Duhet t jen t projektuar q t mbajn ngarkes maksimale t mundshme dhe t

sigurt, me stabilitet dhe qndrueshmri t duhur.

3. Dizajni i tyre duhet t jet i sigurt dhe ekonomik.

4. Duhet t shmang vrshimet.

5. Lloji i themelit dhe materiali i tyre duhet t zgjidhet pasi t merret parasysh moti lokal

si dhe kushtet gjeografike dhe gjeologjike.

6. Themeli duhet tu shrbej ktyre qllimeve:

a. Shprndarjen e barabart t ngarkesave n siprfaqe m t madhe n thellsi t

mjaftueshme.

b. T siguroj q nuk ka jo-stabilitet t krijuar nga animet, prdredhjet, lvizjet

laterale, etj.

4 Shtresa e toks q ndodhet nn tabanin e themelit dhe merr ngarkesat nga ndrtesa.


5/15


4

2.2. Llojet e themeleve

Varsisht nga lloji i strukturs, ngarkesave mbi strukturn, shtresat nn toksore, etj.

inxhiniert duhet t vendosin pr llojin e themelit.

Themelet n radh t par ndahen n:

1. Themele t cekta ( thellsia gjersia)

2. Themele t thella (thellsia > gjersia)

Themelet e cekta prdoren kur ndrtesat e zakonshme kan ngarkesa t lehta apo

mesatare. Dhe ather kur bazamentin e kemi n thellsi t vogl.

Themelet e thella prdoren kur: struktura sht shum e ngarkuar, aftsia mbajtse e

shtress m t cekt t toks sht shum e vogl, kemi prezenc t ujrave nntoksor ose vet

themeli sht nn uj ose/dhe bazamenti sht n thellsi t madhe.

Llojet kryesore t themeleve t thella jan:

1. Themelet pilona (piles)

2. Keisonet (caisson)

3. Puset (well).

2.3. Themelet e thella: Pilonat (Piles)

Ekzistojn disa lloje t themeleve pilona duke u bazuar n funksionin dhe materialin prej t

cilit sht i ndrtuar.

2.3.1. Pilonat sipas funksionimit

N baz t funksionit, themelet Pilona, ndahen n:

a. Pilonat mbajtse . Vendosen n

thellsi deri ku fundi i tyre tangon

me shtres t fort toksore me

aftsi mbajtse t volitshme.


6/15


5

b. Pilonat e varura. .Pilonat nuk mbshteten n

bazament t fort mbajts por

mbahen me an t forcs s

frkimit n mes t siprfaqes

ansore t tyre dhe

mediumit/shtress s but

toksore. Vendosen n vende

ku thellsia pr bazament t fort sht shum e madhe. Duke arrit n thellsi m t

madhe kompaktsia e mediumit t butrritet me rast rritet edhe forca e frkimit.

c. Pilonat mbajtse t varura. . Kto pilona vendosen n vende ku arrim n bazament t fort, i cili m vete nuk ka

aftsi t mjaftueshme mbajtse, pr kt shkak ai mbshtetet edhe n forcn e frkimit.

d. Pilonat kundr prkuljeve.Kto lloj pilonash, zakonisht

vendosen ndr pjesn qendrore

t pllaks themelit me qllim

reduktimin e vrshimit

diferencial deri n nj shkall

t pranueshme. Kto pilona

mundsojn kompaktsimin e

dheut nn pllak dhe

ndihmojn n parandalimin e

kurbzimit t pllaks.


7/15


6

e. Pilona n knd. Vendosen n knd q tu rezistojn ngarkesave t pjerrta.

f. Pilonat mbshtjells. Jan pilona nga shtresa t holla eliku, t cilt kan form

unaze (t zbrasta n mes). Vendosn n tok pr t rrethuar material t but. Kto

pilona nuk kan pr detyr t mbajn ngarkesa, por duhet t jen mjaft t qndrueshmq ti bjn ball shtypjes s mbushjes s tyre, q mund t jet tok, uj, etj.

2.3.2. Pilonat sipas materialit

Sipas materialit nga i cili prbhen pilonat ndahen n disa lloje:

1.

Pilonat nga druri. Kto lloj pilonash duhet t jen t ruajtura nga far do llojdmtimi. Ato mund t ken prerje rrethore ose katrore. Koks s pilons i vendoset nj

unaz nga hekuri, me qllim q goditjet e ekanit mos t shkaktojn plasaritje. Fundit t

pilons i vendoset nj kpuc h ekuri q ta lehtsoj zhytjen e saj n dhe. Prdoren

pr ndrtesa, ura dhe penda, por nuk jan t kshillueshme pr tu prdorur n uj deti.

Prparsit: M t lira, meq me trajtimin e duhur mund t prdoret fardo druri.


8/15


7

Mund t zgjatet leht duke bashkuar disa pilona m t shkurtra me njra tjetrn. Prerja e

tyre sht e leht. Mund t zhyten n dhe m leht dhe me makineri m t vogl.

Dobsit: Kto pilona shkatrrohen nn ndikim e ujit dhe insekteve. Kapacitet m t

ult t mbajtjes s ngarkesave. Pr t krijuar nj pilon t gjat na nevojiten shum

pilona t vogla t cilt duhen bashkuar me nyje, dhe e cila na merr shum koh; me

rast na rritet kostoja e ndrtimit t tyre.

2. Pilona nga betoni. Kto pilona jan t ndrtuara nga betoni, jan t forta, t

qndrueshme dhe mund t mbajn m shum ngarkes n krahasim me pilonat e drurit.

Ato nuk kan defekte dhe nuk ndikohen nga insektet e ndryshme. Jan t rezistueshm

ndaj zjarrit dhe ujit. Pilonat nga betoni ndahen n dy lloje:

a. Pilona t parafabrikuara. N prerje mund t ken form katrore, rrethore oseoktagonale. Kan fortsi t madhe dhe rezistojn shkatrrimit. Jan m t

rndat, t thyeshm dhe nuk kan rezistenc t mir elastike. Konstruksioni i

tyre krkon kujdes n trajtimin e tyre dhe n transportin e tyre q t mos

dmtohen.

Prparsit: Betoni mund t prodhohet nga mjeshtr t mirfillt dhe dmtimet

mund t riparohen menjher. Armatura qndron n pozicionet e duhura dhe

nuk lviz. Ata mund t ndrtohen shum m hert me qllim q kur t zhyten n

tok t mund t punohet pandrprer. M t prshtatshm n mjedise me

lagshti. T prshtatshm kur nj pjes e tyre duhet t ngel e zbuluar.

Dobsit: T rnda dhe problematik pr transport. Zgjatja e tyre shton koston,

punn dhe energjin enevojshme. M t gjra n prerje pr tu br ball

ngarkesave. Goditjet e zhytjes s tyre i dobsojn ato.

b. Pilona t derdhura n punishte. Procesi i ndrtimit t tyre sht si vijon;

Shpohet toka n dimensionet e projektuara, m pas ajo vrim mbushet me betonose me beton dhe armatur. .

Prparsit: M pak humbje t materialit, pasi q derdhet po aq sa sht

nevoja n vend. Mund t mbajn ngarkesa m t mdha, pr shkak t

mundsis t ndryshimit t forms s shputs s tyre. .

Dobsit: Nuk sht leht t arrijm kualitet t lart t betoni pr shkak t


9/15


8

lartsis s madhe t derdhjes. Armatura ka mundsi t zhvendoset. Nuk mund

t prdoren ndr uj. Betoni i gjelbr humbet forcn pasi bie n kontakt me

dheun.

3. Pilona nga rra: Kto pilona formohen kur vrimat e shpuara i mbushim me rr dhe ikompaktsojm. Pjesa e siprme e pilons mbulohet me beton. E lir, ndrtohet leht

dhe vetm pr ngarkesa t vogla.

4. Pilonat nga eliku: Prdoren kur kushtet pr zhytje jan t vshtira dhe llojet e tjera t

pilonave nuk jan t prshtatshm. Zakonisht prdoren pr themelet e ndrtesave dhe t

urave. Prerja e tyre ka profil I, U, H.

2.3.3. Pilonat sipas zhvendosjes s mjedisit

1. Pilonat zhvendosse: Gjat zhytjes kto pilona e zhvendosin dheun prreth tyre, duke

e kompaktsuar at n t njjtn koh.

2. Pilonat jo-zhvendosse (zvendsuese): Pr vendosjen e ktyre pilonave, s pari

largohet dheu pastaj n vrimn e fituar vendohet betoni ose pilona e parafabrikuar.

2.3.4. Metodat e vendosjes

Pilonat zhvendosse shtyhen ose goditen n tok nprmjet t disa metodave:

1. eki me rnie t lir

2. eki diezel

3. Metoda e zhytjes me an t vibrimit

4. Metoda t zhytjes me an t shtypjes


10/15


9

12

3 4


11/15


10

Pilonat jo-zhvendosse (zvendsuese). Me kto lloj pilonash dheu largohet dhe vrima e

ngelur mbushet me beton ose ndonjher n to vendose pilona t parafabrikuara. Kjo mundson

q siprfaqet ansore t vrims t jen t vrazhda, me rast ritet forca e frkimit.

1. Pilonat me diametr t vogl t derdhur n punishte

2. Pilonat me diametr t madh t derdhur n punishte

3. Pilona pjesrisht t parafabrikuara

4. Pilona me ndrhyrje t betonit


12/15


11

3. Ndrtimet n rr (objekte)

3.1. Burj al Arab (Dubai, UAE)

Ky objekt sht i ndrtuar 280 metra ne largsi nga bregu, mbi uj, n nj ishull artificial t

ndrtuar pr po kt objekt. Kjo nnkuptonte q rra n at pjes nuk ishte bazament adekuat pr

ti rezistuar ngarkesave t mdha q do shkaktonte ndrtesa. Pr ta siguruar at, inxhiniert

vendosn 250 pilona me diametr 1.5 metra ne thellsi prej 45 metra nn nivelin e detit.

Duke iu referuar klasifikimit t mhershm, pilonat e Burj al Arab bjn pjes n grupet:

1.

Sipas funksionit: Pilona t varura 2. Sipas materialit: Pilona t betonit t derdhura n punishte

3. Sipas zhvendosjes:Pilona jo-zhvendosse (zvendsuese)

4. Sipas metods s vendosjes:Pilonat me diametr t madh t derdhura n punishte


13/15


14/15


13

4. Konkluza

sht mahnitse se si njeriu, me konceptet m t thjeshta t fiziks, ka arritur q t ndrtoj

mbi dheun m t pa prshtatshm pr mbajtjen e ngarkesave t mdha. Dhe ende m e

pabesueshme sht kur mendojm se ndrtesa m e madhe n bot gjendet n dhe t till, n rr.

Nj pjes e madhe e ktij suksesi sht merit e inxhinierve pionier t implikuar n

ndrtimin e Burj al Arab, i cili si i till ishte objekti i par me ato dimensione q u ndrtua n

rr. Dhe duke shikuar rritjen e hovshme t banorve t toks mund t themi q shum shpejt do

t kemi nevoj pr shfrytzimin m t shpesht t ktij koncepti. Qoft pr ndrtime sa m t

larta (Burj Khalifa) q t strehohen nj numr shum i madh banorsh, qoft pr shfrytzimin e

hapsirave t mbuluara me rr (Burj al Arab).


15/15


14

5. Literatura

1. Basic Civil Engineering,S.P. Nitsure; A.D. Pawar; L.G. Kulkarni;

Technical Publication Pune; Gusht 2006

2. Gjeoteknika pr degn arkitektur dhe mjedis

Prof. Dr. Luljeta Bozo

Tiran, 2009

3. Konstruksione Arkitektonike 1Ilia Papanikolla

Ufo university press, Tiran; Nntor 2008

4. Civil Engineering Construction: Deep Foundation (lecture notes)

Dr. Mohamad Syazli Fathi

UTM RAZAK School of Engineering & Advanced Technology; Kuala Lumpur

24 Qershor, 2012

5. Leksione t prmbledhura prKonstruksione Arkitektonike 1

Prof. Asoc. Dr. Violeta Nushi

USHT, Fakulteti i Shkencave t Zbatuara,Tetov, 2011

6. Teknikat Bashkkohore t Ndrtimit n ArkitekturProf. Asoc. Dr. Violeta Nushi

USHT, Fakulteti i Shkencave t Zbatuara,

Tetov, 2013-2014

7. Tall building and deep foundations Middle East challengesHarry G. Poulos

Coffey Geotechnics & University of Sydney Australia

2009 IOS Press. ; doi:10.3233/978-1-60750-031-5-3173

ndërtimi në rërë

Documents