Nr.2, Mars 2010 Viti i botimit:2010

Poezi f.2

Jete shkrimtaresh William Shekspir

f.3

JETA E NJE SHKRIMTARI.

f.4

Ese xxxxx

f.5

ESE. PIKTURA

f.6

KOMENT FOTOGRAFI

f.7

N e traditen shqiptare,7 marsi njihet si Dita e

Mesuesve,dite ne te cilen te gjithe arsimtaret shqiptare marin urimet me te per-zemerta nga nxenesit e tyre dhe mbare shoqeria.

Ne kete dite feste te gjithe

sjellim ndermend ata mesues te dashur prej te cileve kemi mesuar shume.Dhe ja ku po a f ron d i t a per t i k jtuar,falenderuar dhe respek-tuar pasi ata do te jene pjese e pandare e jetes dhe sukse-sit tone.

Nderkohe personalitete te arsimit shqip kane vene ne pah kete dite duke thene se:”kjo date e shenuar

Dita e Mesuesit,qe lidhet me ate te 7 marsit te ndritur te vitit 1887,eshte pikerisht dita kur u hap mesintorja e pare shqipe ne Korce,para 117 vjeteve”.Ajo dite e shenuar ka mbledhur rreth vetes ne koherenc ne me shume se nje shekull te gjithe shqiptaret pa dallim feje,krahine dhe ideje.Si ne te kaluaren ashtu

edhe ne ditet qe ne po je-

tojme vazhdimisht deshmo-jme per ate akt te Rilindjes sone Kombetare.

Nuk eshte rastesi qe per hapjen e Mesenjtores shqipe ne Korce enderuan e punuan koloset e mendimit perparim-t a r s h q i p t a r : N a i m i e Samiu,Jani Vreto dhe Vaso Pasha,Pandeli Sotiri e dhjetra e dhjetra atdhetare te tjere.E pare ne kete kontekst hapja e

kesaj shkolle dhe e shume te tjerave ne mbare vendin nuk ishte rastesi por fryt I perpjek-jeve per shollen dhe arsimin shqip I Lidhjes Shqiptare re Prizrenit.Ashtu sikurse nuk ka qene rastesi fakti qe kjo shkolle shqipe u hap ne Korce ne kete qytet me tradita te shkelqyera vec te tjerash edhe ne fushen e arsimit dhe kultures.Mesonjtorja shqipe e Korces shenoi nje hap te madh perpara ne zhvillimin e arsimit tone Kombetar.Ajo ishte e para shkolle fillore shqipe me fizonomi te plote laktike dhe demokratike.Celja e Mesonjtores ishte fryt i perpjekjeve te perbashketa te atdhetareve brenda vendit e te shoqerive patriotike shqip-tare te mergimit dhe perbente nje fitore per gjithe Levizjen Kombetare.

Dha ja pra per te gjtiha keto duhen falenderuar mesuesit tane.Ne diten e mesuesit shpalosim kujtimet tona te embla,vitet e kaluara ne bangat e shkolles fillore por kujtimet e embla jane ato qe te kaluaren e bejne pjese e te sotmes.Duke falenderuar mesuesit tane ju urojme atyre nje jete sa me te mbare dhe suksese ne punen e tyre!

Nëse s’të besoj, Dije se e bëj nga frika e mashtrimit, Jo se jam krijesë e dështimit. Nëse s’të them të dua, E bëj që ta thuash ti edhe për mua. Nëse ke jetë, Jetoje për dy. E nëse s’do, mos më shih në sy. Nëse ke zemër dhe je i dashuruar, Ndaje ti me mua, Harro ç’ke jetuar. Nëse ke shpirt dhe je i përmalluar, Eja ti me vrap për t’më përqafuar. E nëse më sheh me lotë në sy, Ti mos u mërzit, se ata lot Rrjedhin veç për ty.

Shënim i redaksisë Lutemi krijimet tuaja na i dërgoni me

emër, jo anonime.

Të shoh me tjetër tek luan, Ti s’e sheh që kjo zemër për ty vuan. Të shoh asaj tek i buzëqesh, E di që pranë atë do ta kesh. Përqafime, të qeshura pa fund, Në shikimet e saj ti humb. Kërkoj thjesht një shikim, Ndjenjën time mos e ler në mjerim. Përpiqu të kuptosh këtë zemër të thyer, Ndoshta për ty kjo ndjenjë është e urryer. Më fal, nëse kërkoj të më duash! Ti s’ke faj... ...me ndjenjat s’mund të luash.

L. K.

Ngrihem ne mengjes Filloj dhe flas Vjen dreka Filloj bertas Vjen mbremja plot yje Dhe plot gaz Dua ta mbyll Por vazhdoj te flas Fol ti,fol me dike Se fjala dem sben Ajo te zbukuron Te mbush me jete Fjalen e ke ti do ta kesh perjete Me lejo te flas Mos me haro Se e kam te drejte E mos ma moho Gaboj dhe fal Kur ti ben gabim Mos u deshpero Se do te falin Ti mos e haro Por se mbaj mend Dhe nje gje Mos kerko shume Here falje se Sekziston me Dhe une gaboj Nuk jam perfekte Se jeta seshte loder Seshte prej letre Ti mos gabo Se eshte mekat Ti fal se eshte dhurate.

Ai eshte nje nga perfaqesuesit e pare te Rilindjes Kombetare Shqiptare dhe u rendit si i tille pikerisht nga botimi prej tij ne vitet 1844 dhe 1845 te dy “abetare” – ve ,te cilat u bene per shume vjet tekstet e para per mesimin e gjuhes shqipe. Ai ishte per nje shkolle laike ku perparesi t’u jepej lendeve shkencore dhe arsimi te kishte karakter demokratik dhe kombetar.Pikerisht keto pikesynime pasqyroheshin dhe ne veprimtarite e organizuara te diaspores shqiptare. “ …Djali sado i vogel te jete” – theksonte Naum Veqilharxhi –“ gjithe mundimin dhe veshtiresine do ta kete sa te mesoje shenjet e te folurit, domethene shkron-jat…”Dhe cdo liber qe te marre ne dore e kendon dhe e kupton edhe,kur te arijne ne mesime te larta perseri ne gju-hen e tij, shpejt merr per para. “Kjo the-nie e tij ishte leit-motivi i punes se sho-qatave jo vetem shqiptare jo vetem ne masivizmin e deshires se shqiptareve per gjuhen e tyre te shkruar, por dhe ne praktiken konkrete te zbatimit te kesaj thenie. Keshtu ,pas botimeve te thjeshta te abetareve shqipe kaloi ne teksteve te histories dhe te arithmetikes, te cilat kerkonin nje nivel me te larte di-jesh. Po ashtu u morren masa per pergatitjen e mesimdhenesve te pare ne shkollat shqipe.Nder protago-nistet kryesore te ketyre zbatimeve ishin Thimi Marko dhe gKosturi,te cilet, dhe ne pranine e atdhetareve te tjere ngriten shoqaten “Tarafi i shqipes” e cila kishte per qellim:-Aktivizimin e mesuesve te gju-hes shqipe.-Lidhjen e Shoqates dhe me qytetet e tjera te Shqiperise,sidomos me ate te jugut per njohjen ne mase te gju-hes shqipe,hapjen e shkollave te tjera dhe krijimin e nje berthame per perhap-jen e idese shqiptare te shkrimit e kendimit te gjuhes.Nje lufte e dendur mendimesh u zhvillua midis te qenurit latin te alfabetit shqip dhe idese tjeter qe alfabeti shqip te kishte karakter helenik

te shkrimit.Zgjidhja e ketij problemi u arrit shpejt qe me kongresin e Ma-nastirit ku triumfoi te qenurit latin te karakterit te shkrimit (1908) sepse ndry-she,me vone ishte pergatitur takimi i Janines, i cili mund te sillte anomalira te medha per kete problem.Ja ku shprehet per kete problem autorja e librit te me-siperm “Sinjalizohet ne kete menyre nje fenomen kontradiktor.Propaganda shqiptare, e nxitur nga tendencat e vendeve europiane dhe kryesisht austrise kri-joi alfabetin ne nje gjuhe me permbajtje dhe struktura gramatikore latine dhe nga ana tjeter ajo greke per tendence dhenien e ketyre pa-rametrave karaktere greke dhe kjo e dyta sepse ungjilli u shkrua ne shqip me alphabet grek ne 1828 ne londer.Interesim te vecante tregojne Sami e Naim Frasheri per ceshtjen shqiptare ne fjale.Kete e shpreh dhe konsulli grek ne manastir-panurias ne kerrespodencen e tij drejtuar ministrise se jashtme te Greqise.Ne dhjetor 1886,konsulli i pergjithshem i Selanikut

informon ministrine e jashtme se I biri Asllan Bej Vrionit kishte ariritur nga Stambolli ne Selanik duke sjelle me vete libra didaktike te gjuhes shqipe te vendosura ne 10 arka per ne

Korce per tu perdorur per shkol-len shqipe qe do te funksionoje

aty dhe disa prej tyre do ti dergoje ne Vlore Shkoder Elbasan Berat dhe Leskovik.Keto libra thekson konsulli ne fjale jane shtypur ne shtypshkronjat e Bukureshtit pa qene e ditur se prej ku jane financuar ekonomikisht.Nderkohe thote ai ndihma e shtetit Turk u pa qarte sepse nuk u be asnje kontroll doganor per keto libra nderkohe qe u be kontroll doganor per librat frengjisht te te birit te Asllan Bej Vrionit.Rol te vecante te njohjes te shume problemeve nga porta e larte luajten vellezerit Frasheri ne ate kohe me detyra madhore per Porten e larte.Pikerisht me kete ndihme shoqatat

kulturore shqiptare “Dituria”dhe “Drita”me qender ne Bukuresht fil-limisht shtypen Abetaren shqip me vone ne bitet 1886-1888 vazhdojne te shtypin tekste te tjera didaktike si gramatike e shqipes historia dhe gjeografia me vne abetaria e Gasper Benusit dhe arith-metika e Jani Vretos.Botohen dhe libra artistike te tjere nga autore korcare e sidomos ato te shkruara nga Naim Frasheri.Por nuk u lejua me te njejtenn

lehtesi nga Porta e Larte botimi i fjalorit te gjuhes shqipe te Kostandin Kristoforidhit.Ne organ-izimin dhe krijimin e shkolles se pare shqipe i dyshimte mbetet qen-

drimi i milionerit korcar qe vuri te gjithe pasurine e tij per Kor-

cen,Anastas Lakshes.Drejtuar ne korrespodencen e konsullit grek te ma-nastirit Panurias,me ministine e jashtme thuhet qe A.Lakshe me gjithe perpjekjet e tij per te futur ne trashegimine e tij financimin e mesimdhenies te gjuhes shqipe per te penguar krijimin e shkolles shqipe nuk pati sukses sepse veprimtaria e shqiptareve per kete ce-shtje ishte rritur vazhdimisht.Nderkohe pas disa ditesh i njejti konsull lajmeron ministrine e tij te jashtme se Porta e Larte i kishte dhene gjirokaastritit Pan-deli Sotiri “i cili pet te vije nga Buku-reshti Thimi Marko per te hyre bashke ne Korce e te happin ate shkolle.Sotiri se bashku me vellane e tij Kostandinin botues ne revisten “Drita”kerkojne vazhdimisht toke kundrejt shumes 15.000 lira turke per ngritjen e shkolles”.Por kjo deshtoi per mos-rendim te mire te kesaj pune me lejen e administrates turke.Ne vazhdimesi ne mungese dhe te godinave shteterore per kete problem shkolla e pare shqipe ven-doset ne shtepine e familjes se Mandi Terpos.

ESE

KRIJUESE

FAQJA

Jeta eshte lufte per te ekzistuar dhe njeriut i duhet te perballet me gjithcka: me dhimbjen,hipokrizine dhe me plaget qe po shtohen gjithnje e me shume ne shoqerine e diteve te sotme. 1nga keto plage qe po shtohen eshte edhe droga.Droga,eshte ky helm i bardhe qe po push-ton boten.Kembanat e saj bashkohen me mend-jen e sa e sa te rinjve qe nuk i rezistojne dot dhe behen rob i kesaj bishe,rob i presionit shoqeror. Duket si 1loje e bukur por eshte fundi ai qe te zhgenjen,te flak tutje si 1qenie te harruar,duke te bere te pavlere,duke te zhytur ne boten e vet-mise,larg shoqerise,ne burgun e erresires i lidhur nga prangat e droges...Dhe ti vuan,jeton refrenin e jetes me ankth pa e ditur se ke shpallur lufte ndaj vetes tende sepse droga eshte 1vrasese e padukshme qe te vret dalengadale duke te ndare nga pasionet e jetes,dashuria,familja,miqesia,nga ata me te cilet ndave cdo gje por qe zgjodhe dicka tjeter,1helm me emrin SHKATERRIM... Tani endesh ne udhekryqin e jetes si 1njeri i hum-bur,ne 1rruge pa adrese.Fike lumturine dhe zgjodhe 1helm me emrin vdekje.Kjo shte ironia e fatit,kontradikta e shpirtit njerezor,aty ku flene ku-jtimet dhe zgjohen trokitje te frikeshme,deshira tunduese dhe plage shoqerore.Aty ku ze fill jeta dhe ec krah per krah me vdekjen...aty ku gjithcka varet nga zgjedhjet e tua. Gjej forcen,degjo zerin e ndergjegjesdhe te vertetesdhe zgjohu prej gjumit te tortures,te mak-thit,te droges dhe mos harro...Rikthehu ne tem-pullin e lumturise sepse ajo eshte jeta e vertete...jeta reale.

datë 10.2.2010

U në që po ju shkruaj nuk jam bir i ndonjë “të madhi”, që të flas hapur dhe pa m’u dridhur

qerpiku, por kam edhe unë, si pothuaj gjithë nxënësit e tjerë, frikë dhe ndrojtje. Prandaj nuk po prezantohem me detaje, por vetëm që jam në klasën III.

Shqetësimi dhe ajo që unë kërkoj të ndreqet nuk ka të bëjë me nxënësit apo nësuesit, por me kushtet në të cilat zhvillohet mësimdhënia.

Pas shumë orësh intensive teorie, ushtrimesh dhe disa detyrash kontrolli në lëndën e kimisë, me mësuesen tepër të përgatitur dhe me mjaft cilësi, të cilat të gjithë i pëlqejmë, Marjeta Tasho, erdhi rradha për të zhvilluar një punë laboratori…

Po tani?!... Ku, me çfarë dhe si do ta realizojmë atë?

Në klasat që gjoja janë caktuar për të tilla, por që asnjëherë nuk pastrohen dhe rrijnë gjithnjë të mbyl-lura duke shërbyer vetëm për brejtësit dhe bak-teret?...

Mendojmë për një moment se kjo çështje u zgjidh. U caktua një grup pune dhe u pastrua, por tani një problem tjetër edhe më i madh lind: Çfarë mjete të përdorim, kur ato ekzistueset janë plotësisht të dëmtuara? Çfarë substanca të futim në reaksion? Apo ato që kanë në dollapët plot pluhur një dekadë që flenë, në mos më tepër?...

Po pastaj, ku të pastrohemi? Me siguri thoni në ato çesmat e lavamanët e thyer, që asnjëherë nuk kanë parë të derdhet ujë...

Eh, ç’të vazhdoj?... Dëshiroj shumë të zhvilloj një orë të qetë dhe

plot eksperiment, si bashkëmoshatarët e shkollave të tjera të qytetit...

Megjithëse sadopak, kjo realizohet nga mësuesja, që ndonjëherë, e vënë në siklet, na i shpjegon ato në mënyrë teorike.

Tani këto na duken të bukura, se ndonjëherë përfitojmë ndonjë orë bosh, por problemet do të lindin më vonë, në universitet, kur të mos dimë kujt i thonë provëzë dhe mos kemi parë asnjë lëndë ki-mike me sy.

Shumë keq më vjen... Gjithë kjo shkollë dhe gjithë kjo padrejtësi... Kërkoj zgjidhje dhe përgjigje nga drejtoria në

gazetën e shkollës.

Gazeta “Nobel” është gazetë e rrethit letrar të shkollës dhe si e tillë, merr përsipër të botojë krijimet artistike të nxënësve. Si gazetë e rrethit letrar nuk

mund të kryejë detyrimet e gazetës shkollore (të ngerë dhe të trajtojë probleme të shkollës). Megjithatë nuk besojmë se sakrifikojmë shumë, nëse herë pas here i lemë ndonjë faqe trajtimit të tyre, kur këto probleme paraqiten. Aq më tepër që, në mungesë të botimit të gazetës së shkollës “Lyceum”, këto probleme do të mbeteshin ose do të kalonin në heshtje.

Përgjigjet nëndrejtoria. Problemi u vu në rrugën e zgjidhjes. Eshtë diskutuar me mësuese M.

Tasho dhe po përgatitet një klasë laborator me kushtet e nevojshme, por gjithashtu po ju bëjmë të ditur se në atë klasë bën shumë ftohtë dhe është pothuajse e pamundur të zhvillohet një orë normale mësimore.

Klaudeta Kalo

Na dërgoni krijimet, shkrimet, poezitë, pik-turat, fotot tuaja nëse mendoni se ja vlejnë të

botohen në gazetë. Na i dërgoni dorazi, hidhini në kutinë

postare të gazetës ose në adresat e mëposhtme:

E-mail: gazeta_nobel@yahoo.com Nr. cel.:0695230454

Miqesia eshte e cmuar dhe si e tille eshte e veshtire te gjendet dhe eshte e pamundur te harro-het.Ne ato castet e tua me te ve-shtira se kurre ndonjehere,kur ti e ndjen veten te braktisur,kur je i trishtuar dhe kur te duket sikur gjithcka shkon kunder teje ate-here ke nevoje te degjosh fjale qe te japin force te ndjesh nje dore qe te fshin lotet dhe mbi te gjitha te kesh prane nje njeri qe te kup-ton dhe te gjendet prane.Miku i vertete eshte ai qe te gjendet prane dhe ne momentet e lum-tura dhe ne momente te lumtura dhe ne momente te veshtira,eshte miku qe kur te sheh qe ti gabon te keshillon dhe perpiqet te te ndihmoje. Menyra me e mire per ti treguar nje miku se sa shume e do dhe se sa shume te do ai eshte koha.Kushtoi sa me teper kohe dhe ai do ta kuptoje se sa shume vlen per ty.Per ti treguar nje shoku ose nje shoqeje se ti ker-kon te kesh nje miqesi te ngushte

ftoje qe te dilni bashke per te shetitur dhe per tu ar-getuar,ndihmoni njeri tjetrin ne detyrat e shtepise,ftoje ne shtepi dhe bisedoni per cdo gje intere-sante.Keshtu miqesia do te for-cohet vete sepse ajo qe krijon miqesine eshte ajo cka ndodh dhe koha qe kalon.Por shume njerez ndoshta kurre nuk arriten te njihnin miqesine e vertete gjate gjithe jetes se tyre sepse e tille eshte bota ,eshte e veshtire te gjesh vertet nje njeri te dre-jte,te sinqerte dhe te dashur. Dijetare te ndryshem kane shkruar thenie te shumta per miqesine por ajo peshe qe perm-ban kjo fjale e vogel nuk mund te shprehet dot me thenie te bu-kura dhe domethenese,ajo thjesht perjetohet.Nje miqesi e ngritur mbi themele te forta nuk mund te harrohet kurre edhe pse mund te ndodhe qe largesia ti ndaje per nje fare kohe.Por qe te kesh nje mik edhe vete duhet te jesh nje mik i mire qe te kerkosh nga shoqeria cdo gje pozitive pra

ashtu si gjerat jane reciproke po keshtu eshte dhe miqesia… Tashme egzistojne shume menyra per te pasur miq,shkolla eshte ambjenti me i pershtatshem per te pasur sa me shume shoke dhe shoqe gjithashtu njohjet e reja krijohen edhe nga inter-neti,telefoni,mardheniet me njerzit e tjere,ne vendet ku kalo-jme kohen e lire etj… Miqesia kjo fjale e veshtire duhet kuptuar nga te gjithe ne sepse cdokush ka nevoje jo vetem te kete miq por edhe te jete mik.Keshtu e gjen veten net e dyja pozicionet dhe arrin te kup-tosh cdo gje.Duke mesuar se eshte kaq e vlefshme te kesh nje mik te vertet ne do te kuptojme se cdo te thote te jesh dhe vete i tille.ndoshta keshtu do te ndje-jme vleren e kesaj ndjenje e cila nuk duhet ti mungoje shpirtit tone dhe duhet te jete sa me e dlire dhe e sinqerte.Duke pasur nje shoqeri te paster hidhen the-melet e nje qytetarie te forte dhe keshtu bota do te jete shume me ndryshe nga cmund ta mendo-jme… Punoi: Xhenalda Beqollari

Redaktorë Ina Meco Rixhelsa Hajdini Iris Fili Iris Rezhda Jona Beqirllari Nergisa Agimi Xhensila Ulku Ermal Tarelli Thoma Koroveshi Jerina Cipi Arilda Hasan Anxhela Malelli

Paraqitja grafike:

Klarita Selimollari

Përgjegjës i botimit:

Rezar Naco

HORIZONTAL 1.shkrimtar gjerman 27.Vegel muzikore 50. …Messi futbollist 2.dhome burgu 28.shkrimtar…Franc 51.Liberta pa a 3.e kunderta e jugut 29.organizate separatiste ne Spanje 52.rete ne njejes 4.kenga e flamurit 53… e bashkuara arabe 5.grure,miser dhe… VERTIKAL 54. …Fetare 6.veta e 3 njejes 1.njeriu I pare 7.pjese e trupit te njeriut 15.shkrimtari Alberto… 8.loje sportive 31.duken ne qiell Krijoi:Iris Rezhda 9.fillimi I Albania… 32.krijon sarkazmen 10.stacion televiziv Italian 33.Fillimi I Iranit 11.emer djali qe fillon me A 34.tranzistor ose… 12.futbollist afrikan 35.tungjatjeta ne anglisht 13.gjarper gjigand 9.peme me kokrra 14.lume ne Spanje 36. krijohet kur qajme 15….Meksi shkrimtare 37.Hell pa h 16.Fillimi I dashurise 38.roman I shkrojtur nga Tolstoi 17.mjet per te shkrojtur 40.Andrea pa a 18.tregon kohen 41.E formojne muajt 19.shkrimtar rus 42….de Janeiro ne Brazil 20.Grow ne shqip 43.cmimi me I larte ne bote 21.ishull ne Greqi 44.luftoi si… 22.Bashkepronare ose… 45.bie ne te shkuaren 23.numer nje-shifror 46.8-ta italisht 24.viti ne italisht 47.Franc….shkrimtar 25.e formojne ditet 48.Fillimi I valsit 26.lende mesimore 49.lume ne Spanje