Obligacje MBS i CMOObligacje MBS i CMO

a kryzys rynku hipotecznego w USA

Tomasz WoźniakMKNB Bankier

SekurytyzacjaSekurytyzacja

• Polega na emisji obligacji i komercyjnych papierów wartościowych oraz sprzedaży papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami (np. kredytami hipotecznymi).

• Transfer ryzyka do instytucji, które nie są przygotowane do zarządzania nim – źródło potencjalnych kryzysów.

• Poprawa płynności banku - emitenta.

• Dalsza akcja kredytowa.

• Sekurytyzowane aktywa stają się przedmiotem obrotu na rynku wtórnym, a wartość kazdego z nich nie może przekroczyć w USA 332 700 $.

Schemat sekurytyzacjiSchemat sekurytyzacji

Emitenci papierów wartośćiowych Emitenci papierów wartośćiowych zabezpieczonych kredytem hipotecznym zabezpieczonych kredytem hipotecznym

w USAw USA

• Instytucja rządowa Ginnie Mae (The Government National Mortgage Corporation) – 1968 r.

• Zależne od rządu spółki akcyjne Fannie Mae (Federal National Mortgage Association, 1938 r.) i Freddie Mac (The Federal Home Loan Mortgage Corporation, 1970 r.), podlegają one nadzorowi OFHEO (Office of Federal Housing Enterprise Oversight), unikając w ten sposób uciążliwych regulacji.

• Powstały, aby umożliwić kupno nieruchomości gospodarstwom domowym.

• Wykupiony przez nie kredyt hipoteczny musi zostać wykorzystany na sfinansowanie nieruchomości mieszkalnej.

• Obligacje zyskują charakter papierów gwarantowanych przez państwo (dotacje, brak konieczności płacenia CIT).

Kryzys w USAKryzys w USA

• Bańka spekulacyjna a kredyty subprime.

• Mało restrykcyjna polityka monetarna.

• Hazard moralny – banki jako pośrednicy transferujący ryzyko poza sektor finansowy.

• Podwyżki stóp procentowych w celu ograniczenia nadmiernej akcji kredytowej.

• Kłopoty gospodarstw domowych ze spłacaniem kredytów hipotecznych, szczególnie rodziny o najniższych dochodach.

• Przeszacowanie hipotek - ograniczenie popytu i spadek cen – nieopłacalność sprzedaży.

• Mniejsza wartość udzielonych kredytów hipotecznych, a przez to mniejsza emisja obligacji zabezpieczonych hipoteką.

Zadłużenie gospodarstw domowych w Zadłużenie gospodarstw domowych w stosunku do dochodów osobistychstosunku do dochodów osobistych

Wartość aktywów hipotecznych Wartość aktywów hipotecznych

Oprocentowanie kredytów hipotecznychOprocentowanie kredytów hipotecznych

Sprzedaż mieszkań w USA na przestrzeni Sprzedaż mieszkań w USA na przestrzeni ostatnich 30 latostatnich 30 lat

Indeks cen domów i mieszkań (HPI)Indeks cen domów i mieszkań (HPI)

Podstawowe rodzaje obligacjiPodstawowe rodzaje obligacji

• MBS – Mortgage Backed Securities• CMO - Collateralized Mortgage Obligations

Przygotowanie do emisji: tworzenie jednolitego portfela aktywów, analiza kredytowa, sprzedaż aktywów SPV.

Lepszy rating: aktywa w pozycjach pozabilansowych – SPV w całości przejmuje ryzyko (np. rynkowe – zmiany stóp procentowych, kredytowe).

Ryzyko związane z tymi papierami jest trudne do oszacowania, ponieważ zależy ono od nie dających się do końca przewidzieć strumieni pieniężnych generowanych przez kredyty hipoteczne, będące zabezpieczeniem.

RóżniceRóżnice

MBSPapiery wartościowe zabezpieczone kredytami hipotecznymi.

Instrument sprzedawany bezpośrednio inwestorom przez bank inwestycyjny.

Termin wykupu papierów wartościowych odpowiada terminowi spłaty kredytu – środki na bieżąco przekazywane inwestorom.

Ryzyko wcześniejszej spłaty kredytu.

CMOZabezpieczone obligacje hipoteczne.

Instrument wprowadzany do spółki powierniczej jako zabezpieczenie i dzielony na transze (od 3 do 30, o stałych kuponach, wypłacanych co 1, 3 lub 6 miesięcy).

Przed terminem wykupu spłaca się w proporcjonalnych częściach kapitał lub/i odsetki.

Odsetki równolegle dla wszystkich transz, kapitał najpierw 1. transzy, po spłaceniu – kolejnej.

Fannie Mae - skup kredytów hipotecznych Fannie Mae - skup kredytów hipotecznych

Fannie Mae - emisja MBSFannie Mae - emisja MBS

W 2003 roku Freddie Mac i Fannie Mae ponosiły około 60 % ryzyka kredytowego związanego z kredytami hipotecznymi.

Dziękuję za uwagę!