olelo rarik 'v niaikghh w w · 2015-06-02 · uks lux lawe ptra: kuaraaaa, olelo hcolih, a....

4
- s M'JT ii r ( ew WW V H?isr n n.u j iij.i f f i IE jV leMtwu s .. i ? a-- Ifii - lb. B'! Ii If: HAWAII HOLOMUA., HJLVTAIII HOLOMUA. I i I HI HI 'IHiillMM Wl jVjC-xA- ' Ckc KwsaSA-- 'o n Olelo Hoopukxla t tela a mo fcaia ' s' EcoUii.IO taio feUas&s ' Poaono. keka&is. kts.co 1 pak ssu sas & Hooiabi PaU.pate!na trtahoS) kect; aco XjKoPerji: ELUADALA : rariK p m 'v niaiKgHH w w he EeaBsJ. Ko fct OJelo Hoo-U.-- v (fS.03) no ka Makahiki ma : auaat e a, c ke Me k ko Ktkc He HOOKAH! aelikeosx. DALA ($1.(9) no EoaoMa- - Iscti He I kneta co iCi cc fc HWB MU3. MB tie HcciaLJ keia Ulna, oi tA, A c k Kppe IlookVm ! DaU&o:S taXai.a EIo IHU bo kenota. S LU&. pel aku.. Efcooannuii n JIHoa.at Uks Lux Lawe PtrA : Kuaraaaa, Olelo Hcolih, a. Kke we la sclikc p ana LasiSocfeieg Xttt o kt Pfpv a ka Lana a me ka Lena sa t::ci4 &spf isest hccit tUU tr.. hcca&s poiolei ssi t Hoohana Xul p ka pepa. XeeKa Hajca: Ma ka lwle J3rAoe patU kekahiOI!a Hoouas, usUxb a Mel !sca pshaku i noho araa iho nei pb4 kc oI e bcokaa mu U ke aku. Aole so act hooaait k e ka apepa Ko Jfauaii Pat-oJH- o. kaiJ nnpepi ex4 ka owlU pakh Huina o na alanui - - , . - - r jT'-f- , sU vsle ao m. aal ka H- - vfcj.- - i!8.. - v .$ k okaraantn. Naeanu a me Moiwahine. a- -s J',1! 4, BUKEII HELU 7. rpa Knhlknhl Manaw'a llulu -- o ei KAAAllI MK AIXA I OAITD. A.M. A-J- t. P.St I'. ii. HfHie HoihHmIm 6:J A:. l:tt 4S ittttllMMMlMI T.-S- 9: 5:0 'isa, iUaWeJa " 7339' ISA 11 : A,X. AJJ. P.X. r.v. Htdeis UnmlMlii JW IMkt I Mbm... WJ Haalale U il.RMW 60f mti i iiwteNttn..., sum ,M bb ISMtne wal4 no, KoetialaSilwtt. 48-tf- il UUI HANA SOPA HONOLULU 0 makou o ca pou no lakoc na inoa na inoa inalalo iho ke hooiaio akn noi nuikoa ua makaukau mau ka makou iriICIKI HAS A. SOPA I10U E hoolawa i ka nflikapoim o na poe ka-lu- nie na SOl'A IIOI.OI LOLK MAKSIAK; 1 Hookoinoui iloko o na Palm he 100 paona. Mai ke 42 a ke 50 Auka Sopa oloko o ka pahu hookah!. Ko hooia akn nui makou itmta o ka lehulehu o ka makou Sopa ka oi o ka Macmae, mamua o na sopa o ae i hoo-komo- ia mai iloko nei. O kula a. mu kcia naliu naka'ii. a kuniia mawaho IIUI SOPA HOXO- - ULU, ae loan no ma na Halcknai a pan o kcia knlanakanhalc. HUI If ANA SOPA HONOLULU. M.: Jl". ifcOHESNlCY &. SONS, n9-tf- w Na Airena. HD1.0 SING L 0 Y (Bi.Ntt Lty & CoT) 'Alanui roi, Helu 53. Ua wehe hou ae nei lalcou ma ko lakou Haiti Hou, a malaila lakou e inalama mau ai i ua waiwai ma na kumukuai haaltaa loa, a o ua mau TV.nivrai la, oia no ka Lole, na Sili-k- a Pake, Na Pahoehoe, Na Ribinc, Na Eko.Dala, na Lihilihi o kela a me keia ano, a pela aku. jan25-tfdn- 1S7. KAMtKIM UOMUItUMU KAITX.ANA A SIN'OKK NO KK KUAI A MK KA IIOOLIMALIMA O keia mikini hnmuhumu a SINGKR uahana ia ma na apana like ole ho SO, o laa ka aiikini humuhumu Household, Domc8ita, Automatic, etc, etc, i hiki ole ko helu papa aku. Eia makou ke knai aku nei ma ko knai hookna hapa. 0 na poo makemake ma ka hoolimalima, e lo&a no ka niikinl ma ia nno no fo.CK) o ka mahinn. 0 ka hoojxinopono hoc ana a me ka hana hou ana i na mikini, na inakau. kau e hana ia aku. 2?. SERGKRSEX, Agena. JCihi o alanni Betela. CJ MGOARTI-n- r Ma ka HaltpoiiaVa Hoe o Kamskl H-Borb- V:i no iia : Waiwai, Paa. ! JIE MOOLELO :.vo ka kaita: LEONE DEBIMA. -- : 0 : NOREMANDI. MOKUNA IV. HULI HOI ME KA HAAIIEO KOMO I KE ANA-PD- XI A LIMALOA KA XOHO ANA I KA HALE MAKAMA-K- A OLE E KA LANAKILA! MA-HE- A OE? Ke hoomau ala no lakou i ka he-l- e ana, a ma kekabi mau wahi ua ike iho la oia (Leone) i kona huli anakee ana ae a hele hou aki la imua a lapuu hou ae la. me ka hookikekee ana ma kekahi wahi, a- - iloko paha o hookah i hora a oi ua ku iho la lakou. Maanei i lohe ia ac ai ke kamakamailio ana o na poe powa me ka leo liilii me ka awiwi nui, ia wa i hoomau ia aku ai ko laua nei lawe ia ana aku no mua. Komo aku la laua ma kekahi alanui ololi loa, mai keia kulana aku a hiki i ko laua kauoha ia ana mat e kulon iho ilalo, a ma ia ano i onou ia aku ai laua iloko o kekahf vahi i hoomaka mai ai ko laua ilU papalina c ike ole i ka huiKui6jk'e ea: Ike iho la laua i ka hemo ana ae o na lima o na kanaka e paa ana ia hua, a huli hoi hope aku la hoi lakou. Aole i liuliu, lohe ae la laua i ka uina ana mai o kekahi pani hao nona ke o i holo ae ma na paia pohaku o kahi a laua e ku ana, a in. wa i hoalii iho ai ka halai hoanoano papuhea. Hoolono ae la ka naita opio, lohe aela no ia i ka hanu o kona kokoolua, aohe mea e ae. "E Gaberiela i kahea ae ai ka naita opio. "Eo! Eia no au, e kuu haku," wahi a Gaberiela i pane mai ai. - "0 kaua wale no ka paha ko loko o keia wahi?" "Pela ko'u manao." "Me he la he wahi hoopaahao ke- ia i hookomo ia mai nei kaua?" "Oia maoli no ke ano." 4,Aolo anei e hiki ia kaua ke we- - hewehe ae i ua kaula i nakiikii ia , ai ko kaua mau lima. uNo ke aha ana hoi ka ole. E hoao kaua." , Ia wa i hele hookokoke ae ai ke- -i la a me keia o laua a hiki i ko laua pili pu ana, e hoohuli ana i ke ' kua o kekahi i kekahi. "E hoao mua mai oe e wehe i ke kaula,. o ko'u mau lima, aia a hemo ko'u. alaila, welie aku au i kou," wahi a Leone i pane aku ai ia Ga- beriela. "v He manawa pokole ka laua hoo-k- o ana i keia hana a laua i make- - make ai, ua -- hemo io ae la na ku-p- ee i hoopaa ia ai ko laua mau lima, a hemo pu ae la no hoi ua kahakahana lole i hoopaaia ai ko laua mau niaka. "A-ha-,J wahi a Gaberiela i pane ae ai i ko kakaa aua ae o kona mau maks mahope iho o koua upoi ana a me ka wehe ana ae i kona mau lihilihi nmka no kekahi nmnawa pokole, i mea e maopopo ai iaia aole i lioopoino ia na nam. paah&ua o koua mu maka, a hoomau mai la oia i keamailio ana, raole loa i loa ia kaua he pomaikai oi aku ma keia hana ana iho . nei a kaua. HONOLULU, Manomano ka pouli o keia wahi!" He oiaio, he pouli io no. Ina no e kaakaa ole ana no ka maka, a i ole e kaakaa ana paha, ua like no a like ia mau mea. "Oiai hoi aole hisi ia kaua ke ike me ko'u mau maka," wahi a Gaberiela i pane mai ai, ,ralaila e hoao hoi kaua i ka ike haha. Hala ae la ka ike a ka maka, pale ko ka- ua pono ilaila, e alio hoi e hoao ka- ua i ka ike a ka welelau lima." I lawa no a pau ke kamailio ana a ua wahi Gaberiela nei, o kona hoomaka koke mai la no ia i kana hana, ia wa nae i kamailio aku ai kona haku opio iaia e akahele loa ia ma kana hana ana pela o poho-l- o hewa auanei oia iloko o kekahi lua-me- ki i maopopo mua ole ia la- ua. "Ua pau mua ae nei no ia mea ia'u i ka noonoo ia. He mea mao-poD- O aole kaua i ike heaha la na alahele a keia poe puuwai eleelei hana ai i mea no kaua e poino ai. E haha hele aku ana au ma kela a ma keia wahi a'u e hookolo aku ai, o'u mau lima no hci maluna, a o kuu mau wawae ne hoi malalo e nee ai." Ua hoomaka mai la ua wahi Ga- beriela nei i kana hana, a o ka ho-pe- na o ia hana ana, ua hoomaopo-p- o iho la laua i ke ano o'kahi o la-- " ua i hoopaa ia ai, he wahi ia nona . . ' - "' '' r " '. i5t - ikajpaiahohua 6;lalqti Aelev'alua-lu- a a pela jio hoi me kona mau pa ia, he awaawaa. xoaa asu ja ia Gaberiela kahi wahi kupono e haule iho ai ko laua mau kikala a hoolu-ol- u, nolaila, hookolo aku la ka nai- ta opio a hoea ma ia wahi a noho iho la: '"Me he mea la," wahi a ka nai- ta opio i pane aku ai ia Gaberiela; "eia kaua iloko o kekahi a-n- a ma-lok- o o kekahi mauna." "Pela no ka hoomaopopo aku," wahi a, Gaberiela. "He mea akaka loa, mamuli o ko kaua lawe ia ana mai e na poe powa i keia wahi, e kau mai ana ko lakou inaina maluna o kaua, no kokaua pepehi ana i kekahi mau kanaka o lakou, ma ka la inehi-iiei- ." Oia io paha ke kumu o keia paa ana o kaua, aole paha. Aole i ma- opopo loa ia'u. Maanei i kamailio iho ai laua no ke kumu o ko laua paa ana a me ko laua poino ana, e hoopaakiki ana ka naita opio, aohe kumu e ae o kaili ana mai o keia poino malu na o laua oia wale no ka make ana o na kanaka powa ia laua, a o Ga beriela hoi e hoole ana oia, me ko na hoakaka ana mai penei: "E kuu haku, o kou manao ana. o Ke kumu i kau mai ai keia poino maluna o kaua, mamuli no ia o ke- la hana i lawelawe ia ai e kaua ma ka la inchinei he kuhihewa loa ia. No ka mea, ina ua ike keia poe po- wa i ka poino ana o kela mau hoa powa o lakou inchinei, nokeaha la- kou i kali ai a hala he mau hora liuliu wale, alaila kii mai lakou ia kaua? 0 kekahi, he mea haohao loa. ka hiki ia lakou ke ike o kaua ua mea na laua i pepehi f kela man hoa po wa o lakou, oiai he eha wale no poe mawaho ae o kaua i ike i ko kaua hana ana iahana, oAlakasiuma me kana wahine, o ka lede opio no a me kana luaui makuakane; ma waho ae o keift-po- eha a. me kaua j nei el us, aohe poa e ae i ike, koe wale no kela kiaalna Kazak. ina POAONO, MARAKI 5, 1892. nae ua hai aku ka lede opio a o ko- na luaui makuakane paha iaia ia mea. "Aole oia wale no," wahi a Gabe- riela i hoomau mai ai i kansTkama-ili- o ana," he mau mea e ae no ke- kahi a'u i manao ai e hoakaka aku h'a oe no kahi i loaa mai ai keia ku lana popilikia ia kaua, aka nae ua manao au he mau mea makehewa ia e hoike aku ai imua ou, ao ka mea pono ia'u e hai aku ai ia oe i keia wa, oia ko'u ike ana mai nei i ke Kiaaina o Kozala maluna o ke- kahi waapa ia kaua i lawe ia mai nei. Oiai oe e nana ana i ka hale-al- ii o Baala Tamara, e nana ana au ma kekahi aoao o ka muliwai, a ike aku la au i ua Kiaaina 'la e kau ana maluna o kefcahi waapa, a ma ia wa au i ike ai i kekahi mea i hana ia mai e ua waapa la, a me ka poe aku o ko kakou waapa, ka mea hoi a'u e hoomaopopo loa nei he hoailona ia i panai ia mawa-en- a o na aoao elua no ko kaua paa pio aria?' "Aole anei oe i kuhihewa, e Gabe- riela ?' "Aole e kuu haku," wahi a Gabe- riela i pane mai ai, "ua ike no au i ka'u mea e kamailio nei; malia paha ua kuhihewrv io au, eia nae he mea kupaianaha ko'ujke ana i ke- la kiaaina ma kela wahi L keia po, a me kona haawi hoailona ana mai i , iiajkanakaloxkajwaaplilaweTmaiS jfj ia kaua he mau pio.' " 0 ko'u L'iunao maoli no, o kela Abu Zama-r- a ke kumu o ko kaU pilikia." Aole i pau. KE ALAJIEIjE POHIHIHI 1 Ka Welaii Hema MOKUNA, XII. KA HOPEXA WELIWELI. ""Ae." i pane mai ai"o "Alama, ""Mawaena o keia lahuikanaka o na 3oe lopa haahaa lea, o lakou na ka- naka mana koikoi a hoolohe ia o ka lakou mau kauoha, Ua like lakou me na Alii nui o ko kakou mau aina. ife kauoha mana ka lakou, he leo hoolohe ia, a nolaila aohe o kaua manaolana ma o ke Kocna la." Ua lilo no ieia mau olelo a Ala- ma i mau mea ole imua o'u, aole hiki ia'u ke manaoio i kana mau mea rhoike mai ai ia'u, ua paa loa iho la no ko'n manao e kamailio aku ana no au i ke Koena, e like me ka'u i hooholo ai. Hoao mai la o Alama, e hoohuli-hu- li i ko'u manao me ka .hoakaka ana mai i kekahi mau kumu e hiki ai au kc haalele i ka'u i hooholo mua ai, ska, oia aaau mea nae a pau, uavlilo i mau ca ole iaia. Ua noonoo iho laau pnei, aia. iloko o kela a me keia kanaka, ina no he kanaka puuwai cleele ia,"aole no c ole ana e loaa he wahi huna manao aloha iloko o ona houpo. Anoia mea, ua .masaoiho laau aole no i nele he manao oia ano iloko o ke Keens, ka me nana na olelo Ihtoike maopopo leaaaai imua o'u.-h- c kanaka ia-- i piha meja.x ha-- awina o ke aloha,. Ja' oi r :A. . aku au iaia, e like me ka'u i ma- nao ai, aole auanei e ole ana kona ae mai, Nolaila, aohe mea nana e kapae ae i keia manao paa o'u, a ua holo loa iho la iloko o'u ka manao, ma ka wa mua loa e ulia. ai ka laki o ko'u halawai ana me ia, e kamailio aku ana no au iaia. MOKUNA XHI. .' KE KOEXA PUUWAI UAHOA POnO KA MAXAOLAXA HEKAU MAT LA KA MAKE. I kekahi la hoea mai la ke Koc- na nei i ko'u rumi, a o ko'u mana-w- a no ia i hauluulu ae ai i ko'u mau ikaika kamailio a pau, a ka- mailio aku la au imua ona i Ka'u mau mea i makemake ai. Hoike aku la au imua ona no ko'u aloha ia Alama, a pela no hoi oia no'u. Ua makemake maua e hoo huiia maua ma ka berita o ka mare i hiki ai ia maua ke oia me kalia-uo- li a me ka oluolu. Alaila. anehe aku la au e kamailio iaia no ko'u makemake ole no nei mea he make, aka, ia'u i manao ai e hoopuka aku ia mea, ua pane mai la ua Koena nei: - "Ke kamailio mai nei oe i keka- hi mea pohihihi loa ia'u. Ke olelo mai nei.oe. ua makemake loa oe e lhiametthffililo-olua- - i hookahi. He mea kupanaha keia ia'u. Aole anei o kou manao ma ia olelo ana mai la au ia'u, oia .ko olua hookdSwale ia ana kekahi mai kakahi mai? Aole anei pela?" "E hookaawale ia maua!" wahi a'u i hooho ae ai me na ninau aha aku i ua Koeno nei, "Heaha la ke kumu o kau ninau? Kai no hoi o ko mau makemake maoli, oia no ko maua hoohui ia ana." I kela wa i haka pono mai ai na mohi maka o ua Koeno la maluna o'u me ka hoike pu ana mai i ke ano pahaohao. Iaia e nana mai ana ia'u, o ko'u hoomaka aku la no ia e kamailio iaia, me ka wiwo ole a me ka hopo ole, no ka poino e kau mai ana maluna o'u a me Alama, a nonoi aku la au iaia e ko-k- ua mai oia ia maua ma ka hoopa-kel- e ana ia maua mailoko mai o kela make mainoino a weliweli loa hoi. 0 keia mau olelo nae a pau a'u i ua Koeno nei, ua nana wale mai la no oia ia'u me na onohi maka i hoopihaia me ke pahaohao, me he mau olelo la ka'u i hiki ole ke mao- popo ko lakou ano. uUa ike au," wahi a'u i kamailio .aku ai iai3, "he ano oluolu a noo noo aloha no hoi kou; he kanaka oe i hoopihaia me na manao aloha no kekahi poe, e like me ka'u i hoo- maopopo ai no kou mio no'u nei a me Alama, a he ano hoi l pili aku i ke ana kiekie loa o na haawina maikai e loaa ana i ke kanaka, oia hoi, ka hoole ana o ke kanaka iaia iho." 'Pela no," i pane mai ai ua Koe- no nei me ka hikiwawe, me he mea la akahi no a loaa iaia ka olelo i 9 hiki iaia ke hoomaopopo iho, me ka hoomau ana mair "o ko makou ano iho la ia, a pela i hana ia ai makou. Owai auanei ke kanaka i nele i ka haawina o ka hoole ana iaia-iho- ? Aole, oiai o ko makou ano maoli no ia." He mea oiaio he mau oleloano 6 keia a ua AVho nei i,hoopuka mai ai imua o'u, aka,aoIe.nae au i kike olelo aku iaia maluna o ia manao ana i hoike mai ai, ua hehu koke aku la no ka'u kii ana i kaolelo ma kahi i ku i ko'u pono a pela hoi me ko Alama. "Makemake au e hoopakele mai oe ia'u a me Alama mai keia poino mai." "Ko olua poino; heaha ia poino au, ii kamailio mai nei?" wahi a ua Koeno nei i ninau mai ai. "Kai no hoi o ka poino o ka make ae, kela make weliweli a ou-k- ou e hana mau nei?" Me na hiohiona i ulupuni ia me ke pahaohao nui, ua pane mai la ua Koeno nei: "Make weliweli ! Heaha kau mea e olelo nei he weliweli ? Aole maopopo iki ia'u kau mea c kamai- lio mai nei Me he mea la, kc ole au e kuhihewa, ua hoowahawaha maoli oe i nei mea he make; eia nae he mea pohihihi ia i hiki ole ia'u ke hoomaopopo. Manao au, aole ou inakau i nei mea he make?" "Aole paha he mea weliweli e ae a ko'u naau i hopo ai, e'like me ia mea he make," wahi a'u i pane aku ai-- i ua Koeno nei. Alaila, aa hou mai la na maka o ua Koeno ne1, a olelo mai la. "Aole maopopo kau mea e ka- mailio mai nei." Olelo aku la au iaia, "aole anei ou hoomaopopo, o ka make oia ke pookela o na mea i hoowahawaha loa ia e na lahuikanaka noonoo hoo pono a pau, koe wale no paha keia lahui. Aole i pau. HE MEA PONO ANEI E HANA IA? 3Ir Lunahooponopono o ka .Hawaii Holomua, Aloha oe: E ae mai auanei oe e hookomo iho ma kahi kaawale o na kolamu o kau pepa, no ko'u iini nui, malia paha o loaa mai he mau wehewehe naauao ana iloko o kuu lahui, oiai ke kokoke mai nei ko kakou kau Ahaolelo, a ina he mea pono ehana koke ia. 1. Aole anei he mea pono e hana ia i kanawai e kakoo ana i ka la- hui o ka manao nui no ka lahui Hawaii, mai ka holomoku ana e kuai lilo i na aina, a i kekahi ala hou ae e hoihoi hou ia mai ai ia pono. Ma nei ano paha, e loaa ai ha mana i kela a me keia e kuai iloko o na makahiki he 25 a hala kela manawa, alaila, pili hou ka aina iaia, ina oia e oia ana, a i ole i kona mau hooilina e oia ana? 2. Aole anei he mea pono e hoo-ponopo- no hou ia he kanawai e pili ana i ka auhau tculoko. Internal Taxes. Ma nei mau kumu. (1) Pauku 3 e pili ana i ka au- hau kula? $2:00, e hoemi iho i $1. (2) Pauku 9 e pili ana i ka au- hau alanui $2, e hoemi iho i$l. A ke hookomo mai paha auanei i oukou i ka'u pakui i hoolala ai ma ia wahi, me ka wehewehe pokole ana maluna o keia hoemi ana? Hama. E hooponopono iai kanawai ma- luna o na loaa makahiki o ke kana- ka, a e" kapa Iucome Taxes, peneia paha, e uku kela kane keia kane e noho ana maloko o keia Aupuni. Auhau kino o $1. mawaena o ka 16 a 60. Auhau kula 20 a 60 ma- kahiki $1. Auhau alanui mai ka 17 a 50 makahiki $1. No ka huina loaa makahiki i oi ole aku mamua n $300 (ekolu haneri dala), a ina e oi aku mamua o kela huina e uku oia i ka auhau akahi pa-kene- ta no ke dala. I mea e hoomaopopo pono ai, e loaa no malalo nei he mau wehewehe pokole ana: A. He kanaka kepa o $17 o ka maluna, huina loaa makakiki $204 $300 auhau. B. He Luna Ajipuni, $2000 ka loaa makahiki, e uku oia he $3 au NA HELU A PAU 15. hau kumau malalo o ka loaa mai kahiki, he $300 o ka like ole $1700 e uku oia he $17. O ke kumu nui o ko'u lawe ana mai i keia mau hoololi ana, ke ole au e kuhihewa. Ua like loa ka au- hau e uku ia nei ke kanaka ilihune haahaa loa, he $5.00 me se kanaka waiwai, a he nui loa aku ka loaa makahiki, mai ka $600 a $10,000, a pela hoi ka poe kalepa, a mau haku o na mahiko, he mau loaa makahiki i hele a nolunolu, oiai nae kahi kanaka Hawaii he $10 a $17 o ka mahina, he wahine a he mau keiki lehulehu. 3. Aole anei he mea pono e komo pu na kumukula iloko o keia kana- wai auhau loaa makahiki, he mea oiaio, o ka manao o na poe nana i hana ia kanawai, i ka wa kahiko he poe lakou o hooulu ana i ka naauao i ka lahui no ka uku haa- haa loa, a iloko o kcia manawa ke noho nei lakou maluna oka loaa makahiki, mai ka $20 o ka mahi- na a ka $125 i oi papa kolu aku imua o ka aelike o na limahana o kcia Pae Aina. Aole anei ua pono kela. E lawe mai paha kakou a ninau iho no ka hiki ia kakou e hoomao- popo i ka papa like o na kulana iloko o ka aina, a oia paha keta: Eia ka nui o na Kauka e noho nei i Hawaii nei, no ka loaa makihiki he $200-- a pii aku iluna, no ke Kumukula poo-6- 00 a $l200Luna Aupuni-60- 0 a $5000-Loio-6- 00 a luna loa aku, Luna Mahiko 3000 a 5000-Lu- na malalo aku -- 10 a hiki i ka 125-Kakauo- lelo 600 a ka $2000. No ka poe kalepa-Li- ma hana iko o loko nei o ka aina mai ka $600 a hiki i ka $1500 o ka makahiki, a he lehulehu wale ae mawaho o keia, i hiki ole ke olelo ae ua like me A kanaka kepa he 10-17- -ka loaa malama. Pehea hoi ka Auhau o na kaa, Carts & Drays-m- ai ka $2. a ka $5.--ma na kuaaina he nui ka hana ino o.keia mau kaa i na ala- nui. Pehea hoi e hoihoi ae i ka auhiu hapahaneli o na mai ke ko-h- o wale ana, a ke koho pololei, a oia paha keia, e uku kela a me keia mahiko i ka auhau, i like mc ka nui o na tona kopaa e loaa ana ia ia. O keia kekahi hana hoopohihi hi loa i ko'u noonoo, oiai au e lawe- lawe ana i ka oihana Hope Luna Helu. - I ka wa a na ona mahiko i hoike mai ai he manaolana e loaa ana ia ia he tona, o ka pololei, he 2000 tona o ka aina ana i hoike mai ai, e loaa ana 2 tona he 4 tona ka pololei, a pela wale aku, he nui ke poho o ke aupuni ma nei ano hana. O ka wili hoi a lakou i hoi- ke mai ai he 10 tona iloko o 12 ho- ra hana, he 15 a 20 aku la ka polo lei, a o ka ninau, ua lawa ae nei ka hooiaio ana ma kou aoao e hehi aku ai no kela, oiai ke ku mai nei kela malalo o ka hoohiki pololei A i kahi makahiki ae, hooi aku nei oe iluna o'ka huina i loaa i ka ma- kahiki mua i hala, a eia ka pane, he makahiki la loa keia aohe ulu pono o ke ko, a pela wale aku, he mau haneri loli like ole. E hoomau aku ana keia maka peni, ma ka hoikeike ana aku imua o kakou, a na ka lehulehu c wae i ka mea pono ma na kumu lehu- lehu wale no ka pono o ko kakou aina makua. No keia puleaku. E haalele iho ana ka mokukaua Amerika "Pensacola" ia anei ma- hope iho o ke ku ana mai o ka mo-kua- hi Mariposa no onei, maa la 10 ae nei o Maraki. Pomaikai nui! wahi a kekahi poe e kamailio hele nei i ke alanui, oiai, ua puka mai nei ka hua a kiona he kanapi; laki kakou 11 Ma ka la inehinei, ua holo puka laki mai la kekahi lio ma Ke alanui Moiwahine mai a helo iho la mala- lo nei o ko makou keena, e motio pololei ana i kona alahele ma ke alanui Nuuanu, a e olena lima ko- -i kua, paa ai ua kupueu la. -- P a0 ts B 4," .'atSW't ' " i3&,: "? " J i "$ ?iT. ;. .. v -f " . v 3 :Ji '.. -1 . 5S . - a a . KftifiNS&LV-fei- i v ",A SST-.-- ,, - -- 'rP',.. ft" & Sii . ' - '7iWBRSfflFSrit- - WSS 5 -- O .fi m

Upload: others

Post on 23-Feb-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Olelo rariK 'v niaiKgHH w w · 2015-06-02 · Uks Lux Lawe PtrA: Kuaraaaa, Olelo Hcolih, a. Kke we la sclikc p ana LasiSocfeieg Xttt o kt Pfpv a ka Lana a me ka Lena sa t::ci4 &spf

- sM'JT iir ( ew WW VH?isr

n n.u j iij.i f f i IE jV leMtwu s

.. i ?

a--

Ifii-

lb.B'!

IiIf:

HAWAII HOLOMUA.,HJLVTAIII HOLOMUA. I i I HI HI 'IHiillMM Wl jVjC-xA- ' Ckc KwsaSA-- 'o n Olelo

Hoopukxla t tela a mo fcaia ' s' EcoUii.IO taio feUas&s '

Poaono. keka&is. kts.co 1 pak ssusas & Hooiabi PaU.pate!natrtahoS) kect; acoXjKoPerji: ELUADALA : rariK p m 'v niaiKgHH w w he EeaBsJ. Ko fct OJelo Hoo-U.-- v

(fS.03) no ka Makahiki ma : auaat e a, c ke Me kko Ktkc He HOOKAH! aelikeosx.DALA ($1.(9) no EoaoMa- -

Iscti He I kneta co iCi ccfc HWB MU3.MB tie HcciaLJkeia Ulna, oi tA,

A c k Kppe IlookVm ! DaU&o:S taXai.a EIo IHU bokenota. S LU&. pel aku..

Efcooannuii n JIHoa.atUks Lux Lawe PtrA : Kuaraaaa, Olelo Hcolih, a.Kke we la sclikc p ana

LasiSocfeieg Xttt o kt Pfpva ka Lana a me ka Lena sa t::ci4 &spf isest hccit

tUU tr.. hcca&s poiolei ssi tHoohana Xul p ka pepa.

XeeKa Hajca: Ma ka lwle J3rAoe patU kekahiOI!aHoouas, usUxb a Mel !sca

pshaku i noho araa iho nei pb4 kc oI e bcokaa mu U keaku. Aole so act hooaait k eka apepa Ko Jfauaii Pat-oJH- o.

kaiJ nnpepi ex4 ka owlU pakhHuina o na alanui - - , . - - r jT'-f- , sU vsle ao m. aal ka

H- - vfcj.- - i!8.. - v .$ k okaraantn.Naeanu a me Moiwahine. a- -s

J',1!

4,

BUKEII HELU 7.

rpa Knhlknhl Manaw'a llulu

--o ei

KAAAllI MK AIXA I OAITD.

A.M. A-J-t. P.St I'. ii.HfHie HoihHmIm 6:J A:. l:tt 4SittttllMMMlMI T.-S- 9: 5:0 'isa,iUaWeJa " 7339' ISA 11 :

A,X. AJJ. P.X. r.v.

Htdeis UnmlMlii JWIMkt I Mbm... WJ

Haalale U il.RMW 60fmti i iiwteNttn..., sum

,M bb ISMtne wal4 no,KoetialaSilwtt.

48-tf-il

UUI HANA SOPA HONOLULU

0 makou o ca pou no lakoc na inoana inoa inalalo iho ke hooiaio akn noinuikoa ua makaukau mau ka makou

iriICIKI HAS A. SOPA I10U

E hoolawa i ka nflikapoim o na poe ka-lu-

nie na

SOl'A IIOI.OI LOLK MAKSIAK;

1 Hookoinoui iloko o na Palm he 100paona.

Mai ke 42 a ke 50 Auka Sopa oloko oka pahu hookah!.

Ko hooia akn nui makou itmta o kalehulehu o ka makou Sopa ka oi o kaMacmae, mamua o na sopa o ae i hoo-komo- ia

mai iloko nei.

O kula a. mu kcia naliu naka'ii.a kuniia mawaho IIUI SOPA HOXO- -ULU, ae loan no ma na Halcknai a

pan o kcia knlanakanhalc.

HUI If ANA SOPA HONOLULU.

M.: Jl". ifcOHESNlCY &. SONS,n9-tf- w Na Airena.

HD1.0 SING L 0 Y

(Bi.Ntt Lty & CoT)

'Alanui roi, Helu 53.

Ua wehe hou ae nei lalcou ma ko

lakou Haiti Hou, a malaila lakou e

inalama mau ai i ua waiwai ma na

kumukuai haaltaa loa, a o ua mau

TV.nivrai la, oia no ka Lole, na Sili-k- a

Pake, Na Pahoehoe, Na Ribinc,

Na Eko.Dala, na Lihilihi o kela a

me keia ano, a pela aku.

jan25-tfdn- 1S7.

KAMtKIM UOMUItUMU KAITX.ANA A

SIN'OKK NO KK KUAI A MK

KA IIOOLIMALIMA

O keia mikini hnmuhumu a SINGKRuahana ia ma na apana like ole ho SO, olaa ka aiikini humuhumu Household,Domc8ita, Automatic, etc, etc, i hiki oleko helu papa aku. Eia makou ke knaiaku nei ma ko knai hookna hapa. 0 napoo makemake ma ka hoolimalima, elo&a no ka niikinl ma ia nno no fo.CK) oka mahinn.

0 ka hoojxinopono hoc ana a me kahana hou ana i na mikini, na inakau.kau e hana ia aku.

2?. SERGKRSEX,

Agena.JCihi o alanni Betela.

CJ MGOARTI-n- r

Ma ka HaltpoiiaVa Hoe o Kamskl

H-Borb- V:i no iia : Waiwai, Paa.

! JIE MOOLELO:.vo ka kaita:

LEONE DEBIMA.

-- : 0 :

NOREMANDI.MOKUNA IV.

HULI HOI ME KA HAAIIEO KOMO I

KE ANA-PD- XI A LIMALOA KA

XOHO ANA I KA HALE MAKAMA-K- A

OLE E KA LANAKILA! MA-HE- A

OE?

Ke hoomau ala no lakou i ka he-l- e

ana, a ma kekabi mau wahi uaike iho la oia (Leone) i kona hulianakee ana ae a hele hou aki laimua a lapuu hou ae la. me kahookikekee ana ma kekahi wahi, a--

iloko paha o hookah i hora a oi uaku iho la lakou. Maanei i lohe ia

ac ai ke kamakamailio ana o na

poe powa me ka leo liilii me ka

awiwi nui, ia wa i hoomau ia akuai ko laua nei lawe ia ana aku no

mua.

Komo aku la laua ma kekahialanui ololi loa, mai keia kulanaaku a hiki i ko laua kauoha ia anamat e kulon iho ilalo, a ma ia ano i

onou ia aku ai laua iloko o kekahfvahi i hoomaka mai ai ko laua ilU

papalina c ike ole i ka huiKui6jk'e

ea: Ike iho la laua i ka hemo anaae o na lima o na kanaka e paa

ana ia hua, a huli hoi hope aku lahoi lakou. Aole i liuliu, lohe ae lalaua i ka uina ana mai o kekahipani hao nona ke o i holo ae ma napaia pohaku o kahi a laua e ku

ana, a in. wa i hoalii iho ai ka halaihoanoano papuhea. Hoolono ae la

ka naita opio, lohe aela no ia i kahanu o kona kokoolua, aohe mea

e ae.

"E Gaberiela i kahea ae ai ka

naita opio.

"Eo! Eia no au, e kuu haku,"wahi a Gaberiela i pane mai ai.

- "0 kaua wale no ka paha ko loko

o keia wahi?""Pela ko'u manao."

"Me he la he wahi hoopaahao ke-

ia i hookomo ia mai nei kaua?""Oia maoli no ke ano."4,Aolo anei e hiki ia kaua ke we--

hewehe ae i ua kaula i nakiikii ia, ai ko kaua mau lima.

uNo ke aha ana hoi ka ole. Ehoao kaua."

, Ia wa i hele hookokoke ae ai ke--i

la a me keia o laua a hiki i ko lauapili pu ana, e hoohuli ana i ke

' kua o kekahi i kekahi."E hoao mua mai oe e wehe i ke

kaula,. o ko'u mau lima, aia a hemoko'u. alaila, welie aku au i kou,"

wahi a Leone i pane aku ai ia Ga-

beriela. "v

He manawa pokole ka laua hoo-k-o

ana i keia hana a laua i make--

make ai, ua --hemo io ae la na ku-p- ee

i hoopaa ia ai ko laua mau

lima, a hemo pu ae la no hoi uakahakahana lole i hoopaaia ai ko

laua mau niaka."A-ha-,J wahi a Gaberiela i pane

ae ai i ko kakaa aua ae o kona mau

maks mahope iho o koua upoi anaa me ka wehe ana ae i kona mau

lihilihi nmka no kekahi nmnawa

pokole, i mea e maopopo ai iaiaaole i lioopoino ia na nam. paah&ua

o koua mu maka, a hoomau maila oia i keamailio ana, raole loa

i loa ia kaua he pomaikai oi akuma keia hana ana iho . nei a kaua.

HONOLULU,

Manomano ka pouli o keia wahi!"

He oiaio, he pouli io no. Inano e kaakaa ole ana no ka maka, ai ole e kaakaa ana paha, ua like no

a like ia mau mea.

"Oiai hoi aole hisi ia kaua keike me ko'u mau maka," wahi a

Gaberiela i pane mai ai, ,ralaila e

hoao hoi kaua i ka ike haha. Halaae la ka ike a ka maka, pale ko ka-

ua pono ilaila, e alio hoi e hoao ka-

ua i ka ike a ka welelau lima."

I lawa no a pau ke kamailio anaa ua wahi Gaberiela nei, o kona

hoomaka koke mai la no ia i kanahana, ia wa nae i kamailio aku aikona haku opio iaia e akahele loa

ia ma kana hana ana pela o poho-l- o

hewa auanei oia iloko o kekahilua-me- ki i maopopo mua ole ia la-

ua.

"Ua pau mua ae nei no ia mea

ia'u i ka noonoo ia. He mea mao-poD- O

aole kaua i ike heaha la naalahele a keia poe puuwai eleeleihana ai i mea no kaua e poino ai.

E haha hele aku ana au ma kela a

ma keia wahi a'u e hookolo aku ai,

o'u mau lima no hci maluna, a o

kuu mau wawae ne hoi malalo e

nee ai."

Ua hoomaka mai la ua wahi Ga-

beriela nei i kana hana, a o ka ho-pe- na

o ia hana ana, ua hoomaopo-p- o

iho la laua i ke ano o'kahi o la-- "

ua i hoopaa ia ai, he wahi ia nona. . '- "' '' r

"'. i5t -

ikajpaiahohua 6;lalqti Aelev'alua-lu- a

a pela jio hoi me kona mau pa

ia, he awaawaa. xoaa asu ja iaGaberiela kahi wahi kupono e haule

iho ai ko laua mau kikala a hoolu-ol- u,

nolaila, hookolo aku la ka nai-

ta opio a hoea ma ia wahi a noho

iho la:

'"Me he mea la," wahi a ka nai-

ta opio i pane aku ai ia Gaberiela;

"eia kaua iloko o kekahi a-n- a ma-lok- o

o kekahi mauna.""Pela no ka hoomaopopo aku,"

wahi a, Gaberiela.

"He mea akaka loa, mamuli o

ko kaua lawe ia ana mai e na poe

powa i keia wahi, e kau mai anako lakou inaina maluna o kaua, no

kokaua pepehi ana i kekahi maukanaka o lakou, ma ka la inehi-iiei- ."

Oia io paha ke kumu o keia paaana o kaua, aole paha. Aole i ma-

opopo loa ia'u.Maanei i kamailio iho ai laua no

ke kumu o ko laua paa ana a me

ko laua poino ana, e hoopaakikiana ka naita opio, aohe kumu e aeo kaili ana mai o keia poino maluna o laua oia wale no ka make anao na kanaka powa ia laua, a o Ga

beriela hoi e hoole ana oia, me ko

na hoakaka ana mai penei:"E kuu haku, o kou manao ana.

o Ke kumu i kau mai ai keia poino

maluna o kaua, mamuli no ia o ke-

la hana i lawelawe ia ai e kaua maka la inchinei he kuhihewa loa ia.No ka mea, ina ua ike keia poe po-

wa i ka poino ana o kela mau hoapowa o lakou inchinei, nokeaha la-

kou i kali ai a hala he mau horaliuliu wale, alaila kii mai lakou iakaua?

0 kekahi, he mea haohao loa. kahiki ia lakou ke ike o kaua ua mea

na laua i pepehi fkela man hoa po

wa o lakou, oiai he eha wale no poemawaho ae o kaua i ike i ko kauahana ana iahana, oAlakasiumame kana wahine, o ka lede opio noa me kana luaui makuakane; mawaho ae o keift-po- eha a. me kaua j

nei elus, aohe poa e ae i ike, koe

wale no kela kiaalna Kazak. ina

POAONO, MARAKI 5, 1892.

nae ua hai aku ka lede opio a o ko-

na luaui makuakane paha iaia iamea.

"Aole oia wale no," wahi a Gabe-

riela i hoomau mai ai i kansTkama-ili- o

ana," he mau mea e ae no ke-

kahi a'u i manao ai e hoakaka akuh'a oe no kahi i loaa mai ai keia kulana popilikia ia kaua, aka nae uamanao au he mau mea makehewa

ia e hoike aku ai imua ou, ao kamea pono ia'u e hai aku ai ia oe ikeia wa, oia ko'u ike ana mai nei ike Kiaaina o Kozala maluna o ke-

kahi waapa ia kaua i lawe ia mainei. Oiai oe e nana ana i ka hale-al- ii

o Baala Tamara, e nana ana au

ma kekahi aoao o ka muliwai, a

ike aku la au i ua Kiaaina 'la e

kau ana maluna o kefcahi waapa, a

ma ia wa au i ike ai i kekahi mea ihana ia mai e ua waapa la, a me

ka poe aku o ko kakou waapa,

ka mea hoi a'u e hoomaopopo loa

nei he hoailona ia i panai ia mawa-en- a

o na aoao elua no ko kaua paa

pio aria?'

"Aole anei oe i kuhihewa, e Gabe-

riela ?'"Aole e kuu haku," wahi a Gabe-

riela i pane mai ai, "ua ike no aui ka'u mea e kamailio nei; maliapaha ua kuhihewrv io au, eia nae he

mea kupaianaha ko'ujke ana i ke-

la kiaaina ma kela wahi L keia po,

a me kona haawi hoailona ana mai

i , iiajkanakaloxkajwaaplilaweTmaiSjfj ia kaua he mau pio.'

" 0 ko'uL'iunao maoli no, o kela Abu Zama-r- a

ke kumu o ko kaU pilikia."

Aole i pau.

KE ALAJIEIjE POHIHIHI

1

Ka Welaii Hema

MOKUNA, XII.

KA HOPEXA WELIWELI.

""Ae." i pane mai ai"o "Alama,

""Mawaena o keia lahuikanaka o na

3oe lopa haahaa lea, o lakou na ka-

naka mana koikoi a hoolohe ia o

ka lakou mau kauoha, Ua likelakou me na Alii nui o ko kakoumau aina. ife kauoha mana kalakou, he leo hoolohe ia, a nolailaaohe o kaua manaolana ma o keKocna la."

Ua lilo no ieia mau olelo a Ala-

ma i mau mea ole imua o'u, aole

hiki ia'u ke manaoio i kana maumea rhoike mai ai ia'u, ua paa loaiho la no ko'n manao e kamailioaku ana no au i ke Koena, e likeme ka'u i hooholo ai.

Hoao mai la o Alama, e hoohuli-hu- li

i ko'u manao me ka .hoakaka

ana mai i kekahi mau kumu e hiki

ai au kc haalele i ka'u i hooholo

mua ai, ska, oia aaau mea nae apau, uavlilo i mau ca ole iaia.

Ua noonoo iho laau pnei, aia.

iloko o kela a me keia kanaka, inano he kanaka puuwai cleele ia,"aole

no c ole ana e loaa he wahi huna

manao aloha iloko o ona houpo.

Anoia mea, ua .masaoiho laauaole no i nele he manao oia ano

iloko o ke Keens, ka me nana naolelo Ihtoike maopopo leaaaai imua

o'u.-h- c kanaka ia-- i piha meja.x ha--

awina o ke aloha,. Ja' oi

r :A. .

aku au iaia, e like me ka'u i ma-

nao ai, aole auanei e ole ana kona

ae mai,Nolaila, aohe mea nana e kapae

ae i keia manao paa o'u, a ua holo

loa iho la iloko o'u ka manao, ma

ka wa mua loa e ulia. ai ka

laki o ko'u halawai ana me ia, e

kamailio aku ana no au iaia.

MOKUNA XHI. .'

KE KOEXA PUUWAI UAHOA POnO

KA MAXAOLAXA HEKAU MAT

LA KA MAKE.

I kekahi la hoea mai la ke Koc-

na nei i ko'u rumi, a o ko'u mana-w- a

no ia i hauluulu ae ai i ko'u

mau ikaika kamailio a pau, a ka-

mailio aku la au imua ona i Ka'u

mau mea i makemake ai.

Hoike aku la au imua ona no

ko'u aloha ia Alama, a pela no hoi

oia no'u. Ua makemake maua e hoo

huiia maua ma ka berita o ka mare

i hiki ai ia maua ke oia me kalia-uo- li

a me ka oluolu. Alaila. anehe

aku la au e kamailio iaia no ko'u

makemake ole no nei mea he make,

aka, ia'u i manao ai e hoopuka aku

ia mea, ua pane mai la ua Koena

nei:- "Ke kamailio mai nei oe i keka-

hi mea pohihihi loa ia'u. Ke olelo

mai nei.oe. ua makemake loa oe e

lhiametthffililo-olua- -

i hookahi. He mea kupanaha keia

ia'u. Aole anei o kou manao ma

ia olelo ana mai la au ia'u, oia .ko

olua hookdSwale ia ana kekahi mai

kakahi mai? Aole anei pela?"

"E hookaawale ia maua!" wahi

a'u i hooho ae ai me na ninau aha

aku i ua Koeno nei, "Heaha la ke

kumu o kau ninau? Kai no hoi o

ko mau makemake maoli, oia no

ko maua hoohui ia ana."

I kela wa i haka pono mai ai na

mohi maka o ua Koeno la maluna

o'u me ka hoike pu ana mai i ke

ano pahaohao. Iaia e nana mai

ana ia'u, o ko'u hoomaka aku la no

ia e kamailio iaia, me ka wiwo ole

a me ka hopo ole, no ka poino e

kau mai ana maluna o'u a me

Alama, a nonoi aku la au iaia e ko-k- ua

mai oia ia maua ma ka hoopa-kel- e

ana ia maua mailoko mai o

kela make mainoino a weliweli loa

hoi.

0 keia mau olelo nae a pau a'u i

ua Koeno nei, ua nana wale mai la

no oia ia'u me na onohi maka ihoopihaia me ke pahaohao, me he

mau olelo la ka'u i hiki ole ke mao-

popo ko lakou ano.

uUa ike au," wahi a'u i kamailio

.aku ai iai3, "he ano oluolu a noo

noo aloha no hoi kou; he kanaka

oe i hoopihaia me na manao aloha

no kekahi poe, e like me ka'u i hoo-

maopopo ai no kou mio no'u nei a

me Alama, a he ano hoi l pili aku

i ke ana kiekie loa o na haawina

maikai e loaa ana i ke kanaka, oia

hoi, ka hoole ana o ke kanaka iaia

iho."

'Pela no," i pane mai ai ua Koe-

no nei me ka hikiwawe, me he mea

la akahi no a loaa iaia ka olelo i9

hiki iaia ke hoomaopopo iho, me

ka hoomau ana mair "o ko makou

ano iho la ia, a pela i hana ia aimakou. Owai auanei ke kanaka i

nele i ka haawina o ka hoole anaiaia-iho- ? Aole, oiai o ko makou

ano maoli no ia."He mea oiaio he mau oleloano 6

keia a ua AVho nei i,hoopuka mai

ai imua o'u, aka,aoIe.nae au i kike

olelo aku iaia maluna o ia manao

ana i hoike mai ai, ua hehu koke

aku la no ka'u kii ana i kaolelo

ma kahi i ku i ko'u pono a pela hoi

me ko Alama.

"Makemake au e hoopakele mai

oe ia'u a me Alama mai keia poino

mai."

"Ko olua poino; heaha ia poino

au, ii kamailio mai nei?" wahi a ua

Koeno nei i ninau mai ai.

"Kai no hoi o ka poino o ka

make ae, kela make weliweli a ou-k- ou

e hana mau nei?"Me na hiohiona i ulupuni ia me

ke pahaohao nui, ua pane mai la

ua Koeno nei:"Make weliweli ! Heaha kau

mea e olelo nei he weliweli ? Aole

maopopo iki ia'u kau mea c kamai-

lio mai nei Me he mea la, kc ole

au e kuhihewa, ua hoowahawaha

maoli oe i nei mea he make; eia nae

he mea pohihihi ia i hiki ole ia'u

ke hoomaopopo. Manao au, aole

ou inakau i nei mea he make?""Aole paha he mea weliweli e ae

a ko'u naau i hopo ai, e'like me ia

mea he make," wahi a'u i pane akuai-- i ua Koeno nei.

Alaila, aa hou mai la na maka o

ua Koeno ne1, a olelo mai la.

"Aole maopopo kau mea e ka-

mailio mai nei."

Olelo aku la au iaia, "aole anei

ou hoomaopopo, o ka make oia kepookela o na mea i hoowahawaha

loa ia e na lahuikanaka noonoo hoo

pono a pau, koe wale no paha keia

lahui.Aole i pau.

HE MEA PONO ANEI E HANAIA?

3Ir Lunahooponopono o ka .HawaiiHolomua, Aloha oe:

E ae mai auanei oe e hookomoiho ma kahi kaawale o na kolamuo kau pepa, no ko'u iini nui, maliapaha o loaa mai he mau wehewehenaauao ana iloko o kuu lahui, oiaike kokoke mai nei ko kakou kauAhaolelo, a ina he mea pono ehanakoke ia.

1. Aole anei he mea pono e hanaia i kanawai e kakoo ana i ka la-

hui o ka manao nui no ka lahuiHawaii, mai ka holomoku ana e

kuai lilo i na aina, a i kekahi alahou ae e hoihoi hou ia mai ai iapono. Ma nei ano paha, e loaa aiha mana i kela a me keia e kuaiiloko o na makahiki he 25 a halakela manawa, alaila, pili hou kaaina iaia, ina oia e oia ana, a i olei kona mau hooilina e oia ana?

2. Aole anei he mea pono e hoo-ponopo- no

hou ia he kanawai e piliana i ka auhau tculoko. InternalTaxes. Ma nei mau kumu.

(1) Pauku 3 e pili ana i ka au-

hau kula? $2:00, e hoemi iho i $1.(2) Pauku 9 e pili ana i ka au-

hau alanui $2, e hoemi iho i$l.A ke hookomo mai paha auanei

i oukou i ka'u pakui i hoolala ai maia wahi, me ka wehewehe pokoleana maluna o keia hoemi ana?Hama.

E hooponopono iai kanawai ma-

luna o na loaa makahiki o ke kana-

ka, a e" kapa Iucome Taxes, peneiapaha, e uku kela kane keia kane e

noho ana maloko o keia Aupuni.Auhau kino o $1. mawaena o ka16 a 60. Auhau kula 20 a 60 ma-

kahiki $1. Auhau alanui mai ka17 a 50 makahiki $1. No ka huinaloaa makahiki i oi ole aku mamua n$300 (ekolu haneri dala), a ina eoi aku mamua o kela huina e ukuoia i ka auhau akahi pa-kene- ta

no ke dala. I mea e hoomaopopopono ai, e loaa no malalo nei hemau wehewehe pokole ana:

A. He kanaka kepa o $17 o kamaluna, huina loaa makakiki $204$300 auhau.

B. He Luna Ajipuni, $2000 kaloaa makahiki, e uku oia he $3 au

NA HELU A PAU 15.

hau kumau malalo o ka loaa maikahiki, he $300 o ka like ole $1700e uku oia he $17.

O ke kumu nui o ko'u lawe anamai i keia mau hoololi ana, ke oleau e kuhihewa. Ua like loa ka au-

hau e uku ia nei ke kanaka ilihunehaahaa loa, he $5.00 me se kanakawaiwai, a he nui loa aku ka loaamakahiki, mai ka $600 a $10,000,a pela hoi ka poe kalepa, a mauhaku o na mahiko, he mau loaamakahiki i hele a nolunolu, oiainae kahi kanaka Hawaii he $10 a$17 o ka mahina, he wahine a hemau keiki lehulehu.

3. Aole anei he mea pono e komopu na kumukula iloko o keia kana-

wai auhau loaa makahiki, he meaoiaio, o ka manao o na poe nana ihana ia kanawai, i ka wa kahikohe poe lakou o hooulu ana i kanaauao i ka lahui no ka uku haa-

haa loa, a iloko o kcia manawa kenoho nei lakou maluna oka loaamakahiki, mai ka $20 o ka mahi-

na a ka $125 i oi papa kolu akuimua o ka aelike o na limahana o

kcia Pae Aina. Aole anei ua ponokela.

E lawe mai paha kakou a ninauiho no ka hiki ia kakou e hoomao-

popo i ka papa like o na kulanailoko o ka aina, a oia paha keta:Eia ka nui o na Kauka e noho neii Hawaii nei, no ka loaa makihikihe $200--a pii aku iluna, no ke

Kumukula poo-6-00 a $l200LunaAupuni-60- 0 a $5000-Loio-6- 00 aluna loa aku, Luna Mahiko 3000 a5000-Lu- na malalo aku --10 a hiki i

ka 125-Kakauo-lelo 600 a ka $2000.

No ka poe kalepa-Li- ma hana iko o

loko nei o ka aina mai ka $600 ahiki i ka $1500 o ka makahiki, ahe lehulehu wale ae mawaho o keia,i hiki ole ke olelo ae ua like me

A kanaka kepa he 10-17--ka loaa

malama. Pehea hoi ka Auhau o

na kaa, Carts & Drays-m- ai ka $2.

a ka $5.--ma na kuaaina he nui kahana ino o.keia mau kaa i na ala-

nui.Pehea hoi e hoihoi ae i ka auhiu

hapahaneli o na mai ke ko-h- o

wale ana, a ke koho pololei, aoia paha keia, e uku kela a me keiamahiko i ka auhau, i like mc kanui o na tona kopaa e loaa ana iaia. O keia kekahi hana hoopohihihi loa i ko'u noonoo, oiai au e lawe-

lawe ana i ka oihana Hope LunaHelu.- I ka wa a na ona mahiko i hoikemai ai he manaolana e loaa ana iaia he tona, o ka pololei,he 2000 tona o ka aina ana i hoikemai ai, e loaa ana 2 tona he 4 tonaka pololei, a pela wale aku, he nuike poho o ke aupuni ma nei anohana. O ka wili hoi a lakou i hoi-

ke mai ai he 10 tona iloko o 12 ho-

ra hana, he 15 a 20 aku la ka pololei, a o ka ninau, ua lawa ae neika hooiaio ana ma kou aoao e hehiaku ai no kela, oiai ke ku mai neikela malalo o ka hoohiki pololeiA i kahi makahiki ae, hooi aku neioe iluna o'ka huina i loaa i ka ma-

kahiki mua i hala, a eia ka pane,he makahiki la loa keia aohe ulupono o ke ko, a pela wale aku, hemau haneri loli like ole.

E hoomau aku ana keia makapeni, ma ka hoikeike ana aku imuao kakou, a na ka lehulehu c wae ika mea pono ma na kumu lehu-

lehu wale no ka pono o ko kakouaina makua.

No keia puleaku.

E haalele iho ana ka mokukauaAmerika "Pensacola" ia anei ma-

hope iho o ke ku ana mai o ka mo-kua- hi

Mariposa no onei, maa la10 ae nei o Maraki.

Pomaikai nui! wahi a kekahipoe e kamailio hele nei i ke alanui,oiai, ua puka mai nei ka hua a

kiona he kanapi; laki kakou 11

Ma ka la inehinei, ua holo pukalaki mai la kekahi lio ma Ke alanuiMoiwahine mai a helo iho la mala-

lo nei o ko makou keena, e motiopololei ana i kona alahele ma kealanui Nuuanu, a e olena lima ko- -i

kua, paa ai ua kupueu la.

--Pa0

ts

B4," .'atSW't ' " i3&,: "? " J i"$ ?iT. ;. ..

v - f"

. v 3 :Ji '.. -1. 5S

.

- a a . KftifiNS&LV-fei- i v ",A SST-.--,,

- -- 'rP',.. ft" &Sii . '

- '7iWBRSfflFSrit- - WSS5 -- O .fi m

Page 2: Olelo rariK 'v niaiKgHH w w · 2015-06-02 · Uks Lux Lawe PtrA: Kuaraaaa, Olelo Hcolih, a. Kke we la sclikc p ana LasiSocfeieg Xttt o kt Pfpv a ka Lana a me ka Lena sa t::ci4 &spf

I

:

S

MA KE KAU0H7V

I Iralikc aimeJa Olelo Hooholo a keKa Ahaoldo o 1SS2, i hooholo ai ma kalaj4 o Moi 18S2, c malataaia ka la 17 o ilaraki, ka La Hanan o Kamebareeha HI.f la'Kalflia Anpnni, a e pani ana naKeena Oihana Anpnni a pan o ke An-pu- ni

0. X. SPJ2TCEB.1116 U Kabina Kalaiaina

A'.I KOHO J SILA IA.

E la wc ia inai no koia man koho iuake Keena Kalaiaina a hoea i ka liora 12

awake o ka Poataa, la S o Maraki ISte.no ke kukoln ana i hale ma ke Kabnxoka Haleinsi Papalc roa Kapalama.

Eikcnoke kii a mc na lioakaka I

ana ma ke Kecna o ka Lsna 2fui o naliana Hon.

E nkali ia ami ktHa s me kein koholoekokslii kikoo dala i hooiaia nonaka hoina o ($1 elhni pa-ksn- o kalinina dala I kohoia ma: ai, c nkuia anahsi ia dala ma kc kaaoha a ke KabinaKalalaina, a o na kikoodalu 'la boi e lilono iaikc Anpuni Haii ma ka wa e

hiki ole ai i ka mea kobo mai, ke bookoi ka aeJike i kakania, ma ke kskaninoaana a me ka haawi ana inai i ka Bona i

kanobaia no ka hooko pono ana i nabana hi, iloko oeono (CJ Ia mabope ibooka haawi ia ana aku ka olelo boikcno ka lilo ana oka bana iaia

0 na koho a pau, e iono e kakau mo-akak-

mawaho "Kobo no ka Hale maka Halcinai Pnpule."

Aolc i hoopua ke Kubina Kalaiainaiaia Ibo no ka ationo ana i kc kobo baa-ba- a

loa a kobo c se paha.

C. X, SPENCER.Kabina Kalaiaina.

Keoiia KalRtaina, Maraki 1, 1S02n'JM-lU- sl

A IIOMJS UIUIMA KOXA IIKMAHAWAII.

Ke haavi in akn nci kn hoolnha inakoia:

1. He 0 mau apana mu Olslouioauu 2

a mu Capana ina Onihali 1 me 2 ma A'o-n- u,

Ilunm, i hookainrulo ia no ka iio

nlilo nna aku i na poe o makemake anac loaa ona mnu apana aina c nolio ai.

2. : iko ii no na palapala aina o keicinau apana ma ke Keena Aina, OibanaKalaiaina, Honolulu, a i ole ia, ma kekeoua oibana o J 11'Kuaimoku ma Pahoe-ho- e

A'ona, llcma, .Hawaii.3. Na J irA'uaimoLuekubikubinkui

na apana l ka mea e makemake ana e

ike, i ua mau apana ala, a no ia bana euknia oia i $1.00 e ka mea e ncnoi akumm iaia no ia bana.

I. O ku joo o makemake ana i mau

inana aina o nonoi mai mu ke kakauana i ke Kuhinu Kalaiaina ma kn pala-

pala pa'i bakabakaia, ne loaa no na kope

o ia ano paiapalu, me kn uku ole, makn lima o J IP A'unimoku i olelo iaao la.

fi. Aolo e noonoo ia kckahi noi mai ko

kabi mea i loan imm kn aina.0. 0 ka men noi, be mea pono e loaa

inin na maknbiki piba.7. He unii makabiki i tie ia ai ka men

noi, no kn boolean una no kaaina, a iloko o in manawa c bookuu ia no mai kauubrui mai. '

8. E pono o kukulu oiu i bale malunnn ninn, iloko o booknbi makabiki, n

c hoomau ana no ke koenn n i o namaknbiki be umi.

5?. E pono oia ke pu u puu mo ka paoolea i un apana aina la iloko o hookuhimaknbiki.

10. K pono oia o uku e mn'kela u mekoia bapaba i ku ukupance mnlunn o kekumuknni o ka aina i bookuu ole ia, mu

ka f tu no ku maknbiki. Unhiki no i'kn men i kmti ninn ke hooknni ko kumuknni bolookoa n o ko hapa pa-

lm o in, i men c booki in ni kn uku aimi ka ukunauee.

11. Aole hiki ke hoolilolu ku palupulnnulikc i banaia, nolo no boi e hiki ko

kuni in kn ninn n hiki i kn booko pono

in nna o nn kuniu nelike a pau.12. 0 kn hiki ole nun ke booko ia kc-

kahi o na kumu nelike he mea in o neleai i ku ninn.

0. X. SPENOEK,Kuhinu Kulninuiu.

Kcona Kalaiaina Feb. 23, 1S92.n210.-Sta- l. .

HOOLOLI 1 MANAO IA O KEKUMUKANAWAI.

Hu Kaumvnl u hoololi ai i naPauku --IS, 50, 59, U2, a meG3 -- o ke Kumukanawai a c

pakui mai i pauku hou i ku

Kumukauawai, c kapaia Pau-

ku SS. 'E Hoohohhi c hi Mot a i ka

AhaoldQ o kc Aitpnni Hatcaiii

Pauku 1. Ma keia ko hoololiianoi kn Pauku 4S o ke Kumukanu-xv- ai

a peuci o heluheluia ai ua Pa-

uku la:

Pauku IS. O na Bihi Kamuvni

a pau i hooholoia e ku Ahaolclomamua o "ka Hlo ana i kauawai o

rnihoia imua oka Moi. Ina eapo-n- o

oia, e kakauiuoaoia, :l ma iamea o lilo ai ItTfkanatvai; aka, inaublooiai kttkauiuoa.e hoihoi houac'ota ine Jia kuuiu iu o kona hoo-

le aua i ka Ahaolelo, a ua ka Aha- -

olelo okakau i ua kumu o kona

hoole aua maloko o kdakou hnkemrtnloln. a o hauai.hou lakou i ka-- iagnoonoo ana o ufijNo Ina iuahoie

o ia noonoo hou ana ua hoapouoia

ua Bila Kauawai nei o ka elua-h- a- apakolu o na hoa a pau i kohoia o

ka Ahaolelo, a hoihoi houia aku i

ka Moi no ko kakauiuoa aua, alalia, o lilo no ia i kauawai. Mav ibi

.mauhana. ana a pu, e ivooaopo;f&i ke koho ana ma ke kafc& a ii

na ac a me na hoole, a e kakauia

ma ka buke moolclo o ka Ahaolelo

iia iuoa o na poe a pau 1 koho ina

ka aea nic ka hoole ika Bila Kanawai. Ina e hoihoi ole ia mai keka- -

hi Bila Kauawai e ka 3Ioi iloko ona la he 10 koe ka la Sabati ma-ho- pe

o ka waiho ia ana aku imuaona, alalia, e lilo no ia i kanawai,me he la he kauawai i kakauinoaiae ia, ke ole nae e hiki ole ka hoi-

hoi ana mai mamuli o ka hookuu

c ia ana o ka Ahaolelo, a ina1 pela

aole ia c lilo i kanawai."

Pauku '2. .Ma keia kc hooioina

nei ka Pauku 56 o ke Kumukaua-wa- ia penei e heluhelu ia ai ua

Pauku nei:

"Pauku 56. 0 ke Alii o ka Aha-

olelo lie kane kupaoia no ke Aupu-n- i

i hiki aku oia i na makahiki heiwakalua-kumamalim- a, ai noho ma

ke Aupuni no na makahiki ekolu,

a he waiwai koua iloko o keia Au-

puni i kupono i ka auhau i hiki

aku i ka ekolu tausani dala mawa-

ho' ae o na hihia a pau, a i ole in.

he loaa makahiki kona aole i emi

malalo o eono haneri dala."Pauku o. Ma keia ke hoololiia

nei ka Pauku 59 o ke Kumukana-vra- i

a penei e heluhelu ia ai ua Pa-

uku la:

'Pauku 59. O keia a me keia

kaiie kupa o ko Hawaii Paeaina

ina he awaii lmerika, a he Eu-ro- pa

palia ma ka hanau ana, a inaua hiki aku kona mau makahiki i

ka iwakalua, a ua kookaa oia i ko-

na mau auhau, a ma ua hookomo

oiu i kona iuoa ma ka papa iuoa o

iia poe kolio o kona apana no ke

koho ana i ua 'Lii o ka Ahaolelo,

alaila, ua kupono oia i kekoho i na

'Lii, a ua loaa iaia ke kuleana e ko-

ho i na 'Lii o ka Ahaolelo i keia

a me keia koho ana, ina nae."

A e hoololiia no hoi ka mahelu

elua o ua pauku la a penei u helu-

helu ia ai.

"Alua Ma waiwai ponoi kona

ma keia Paeaina i kupono i ka au-

hau ia i emi ole iho ka waiwai io

malalo o hookahi tausani dala ma-

waho ae o na hihia a pau, a i ole

pela, ua loaa maoliiaia kekahi loaa

makahiki i emi ole malalo o eono

haneri dala i ka makahiki mamua

ponoi iho o koua hookomo ana i

kona inoa iloko o na iuoa o ka jhic

kupono i ke koho.

Pauku. 1. Ma keia ke hoololiia

nei ka Pauku 63 iHce Kumukana-wa- i

a penei c holuholu ia ai uaPauku la:

'Pauku 6o. Aole c noho kekahi

i Alii a i Lunamakaainaua ma kaAhaolelo, ina aole i koho ia malalo

a kulike hoi mo na hoakaka ana a

keia Kumukanawai."Pauku 5. Ma keia ke hoololiia

mei ka Pauku 62 o ke Kumukana-

wai, a penei o heluhelu ia ai uaPauku la.

"Pauku 62. O keia a me keia

kane kupa o ko iawaii Paeainaiuu he ifawaii, Aiuerika, a ho

Europa paha ma ka hanau ana ina

ua hoohiki oia e kokua mamuli o

ko Kumukanawai a me na kanawai

o like mo ka mea i hoakaka ia no

na joo nana o koho i na 'Lii. a ua

hookaa i kona mau auhau, a uahiki aku oia i na makahiki he iwa-

kalua, a i noho ma keia Aupuni no

ka makahiki hookahi mamua pono

iho o ko koho ana, a i ike i ka helu-

helu a me ke kakaulima ma kaolelo Hawaii, a Euelani. a Europapaha, ina i hauauia mahopc mai o

ka makahiki IS 10. a ina ua hoo-

komo i koua iuoa ma ka papa iuoa

o na poo koho o koua apana c like

me ka mea i hoakaka ia ma ke ka-

nawai. alails, ua loaa iaia kc ku-lea- ua

o hookomo i hookahi halota

no ka Lunamakaainaua a maupaha oia apana; aka

nae, o na olelo no ka makahiki hoo

kahi mamua pouoi iho o ke koho

aua a me ka iko heluhelu a kakau-

lima ma ka olelo Hawaii, Enelani

Europa phaoIe ia e pili i na

poeoMoho ana roa keia Aupuni i

ka mafcawa i kukalaia ai keia Ku-

mukanawai, iuac hoop&a lakoul&kou inoa a koho halota lakou.

: ke ,,koho mu ana. laalalo p.

2Ktmiukaawai.n&

Pauku 6. Ma keia ke fpakniianei i k Kumukanawai he Paukuhou ma ke ano he hoololi i ua Ka- -

niukanawaila ekapaia Pauku SSJ?001"-- : : '.MAKAKl-J- ,

j a penei c heluhelu ia ai. ua Paukula- -

'Pauku So. Uahikii ka Aha-

olelo i keia a mc keia maaawa ea b,

hana i na Kanawai ana--i inanao ai. .nn nrt e- hruiimnmvinn no

a me ka uoomalu ana me ka hoo--

uiauuu --u.. i ... "u a pau, af Luau j e na ana maloko a

i ole ia. o kekahi papa hookahi a ka hale hooikaika kino ma Mana-lah- ui

naha i iawe ia mai iloko o ke ' manu. ma ka bom ?nb atiina laAupuni no ka hana ana i ul liana

. .oihaua mahiai, a ua hiki no hni

ma ia kanawai c hoohaiki a kau

palena i ka manawa e noho ai ma'lokookeAupuniokpoelimahanalifoTwahine Kanemake o Hawaii.oihanainahiai a me ua oihana a ! Eia oia ke paa nei i ka niakia o kehana paha a lakou e lawelawc ai."

l Aupuni a Kana Haku Alii Kane ihooholoia ka omau ai maluna o ka umauma o

Bila mamua ae ma ka Heluhelu fa--, oia hoi. - He Hooulu' vi:i i.: i u:

Ekolu ia ana iloko o ka Ahaolelo o Ii

ke Aupuni Hawaii ma ka la 10 !

Xoveinalia, M. H. 1890. I

CHARLES WILCOX.""

Kakauolelo.

211 tfd l-l tfw

HE HOOLOLI IMAXAO IA.:.so:

Ka Pauku 55 o ke Kumukanawai o

18S7, e like me na olelo o ka

Pauku S5 o ia Kumukanawai.E hoololiia c ka Moi a mc ka I

Ahaoldo o kc Aupuni Hawaii. ,

Pauku 1. E hoololiia a ma keia

ua hooholoia no ka Pauku 55 o ke

Kumukanawai oliJST, ma ke kapaem-- i i ii!t lmnnlMln "p1ji:i lumfiri lll( '

kaualima" ma ka lalaui ehiku, a ehookomo ana i na huolelo "elimahaneri" nia ia wahi, a o heluheluiaua Pauku la peuei:

"Pauku 55. E ukuia na Luna-

makaainaua no ka lakou hana c

likelne ka mea i oleloia ma kc ka-

nawai, no loko ac o ka waihona

Dala o kc Aupuni, aole no nae e

hoonui ia keia uku i ke au o namakahiki elua i hooholo ia ai kaolelo e hoonui i ka uku aole hoi e

kau ia kekahi kanawai c hoouia- - !

huahua aua l ka uku o ua j)oe la

mamua o na "dala elima haneri" no

keia a mc keia au o na makahikielua."

Ke hooia nci au fia hoohoioia kaBila mamua ac ma ka HeluheluEkolu ia aua iloko o ka Ahaolelo o

kc Aupuni Hawaii unFlK la 10 o j

Noyemabu, M. H. 1890. j

CHAKLEfcS WILCOX, j

Kakauolelo. ,

i

211 tfd 41 tfw

HOOLAHA XO KA 0 ANA.

I kulike ai me ke kanawai (Ka-

nawai Kivila, Pauku 309 a 317)

ma keia kc hoolaha aku nei au i na

makua mea keiki a mc na kahuhauai o na keiki c uoho ana ma-

loko o ka apana mai Maunalua a

Moanalua, ho poe keiki ka lakou i

pau mua ole i ka o ia, e lawe mai

lakou i ua j)oe keiki la i ka HaleHaawi Laau o ka Papa Ola ma

Alanui Moi, Honolulu, no ka o

wale ia ana mc ka uku ole ia.

Ko hai pu ia aku nei ka lohc i

na kanaka makua i pau ole i ka o

ia e hele mai ma ia wahi hookahi

no ia hana.

0 ka palahehe pipi (bovine va-ci- uc

virus) wale no ka palahehe e

hoohana ia ai, aohe ho mea e ae.

E noho ana ke Kauka ma kahi i

hoikeia ae la mai ka hora S a kahora 10 A.'M.,a mai ka hora 1 a kahora 2 p. jc, o keia a mc keia la,

koo ka auina la Poaono.

0 na makua mea keiki a me uakahu hauai he poe" keiki ka lakoui pau i ka o ole ia, ua ku i ka hoo-p- ai

ia ma ka elima dala, a o ka ha-pal- ua

o ia mau dala e haawi ia anai ka mea nana i hoike mai. (Pauku316, Kanawai Kivila.)

DAVID DAXTOX.Peresidena o ka Papa Ola.

u2l3-lwk- d

KA BUKE MOOLELO:o-.- y

HON.R-W- . WILCOX.(WILIKOIvT.) x

E LOAA no ka buke nialuua ae

uo ka h&palua dala wale no kc ni-n- au

ia Tu&& K. Xakaxakla, am

ke keena o ka Nupepa ' Hawaii. c

HOLOMCA." ". c ."""

. ' Il236-tf-w4- 5- .

HlAWAII II OLOM-- A.

KehooianeiauuaLa- -

1

"EALUKA PULE IAEA- -KALAW

Ke kalahe aku nei makou i ko j

ir,V, ,t-i-. .- ,I "-- uiou iuMiwr uhoaloha o ka K1J'"- - hoosahi, mai 'u. i- --

- t.i t it : - 'uwuiaKa-ea- e larau i ta vuaaiua i

, o keia Poaono iho, oiai o ua Ahaai- -n l.. i : : : . .

j " " uauni lii mai uiii, liu &.. jv--maikai ia o ka Home HoohanauKeiki o Kapiolani, kekalu o nahana kaulana loa i hoalaia e keia '

!

j

uui. iiuiaua, uia twcia uuiu iiiu- -bin--n ?i ?i Arnwiinn .. ;

hapai ae nei, he i.ea pono i na Ha- -'

waii aloha Alii, aloha aina a alohaIahui ke hoike ae i ko lakou aloha I

lahui ma ko lakou hele ana ae me J

na lau oliva o ke kokua ma ko la-- ,

kou mau lima ma kahi a ma ka"

manawa i hake ia ae la.mmmmmmmm

KALAKAUA KjI EMEPERA I

1

0 HA WAII A ME AXE- -

RIKA HUIPUIA.

Ua oleloia i kekahi wa a ka Moi

Kalakaua e noho ana ma kekahipapa alumina i haawia nona ma-

loko o ke kulanakauhale o Kapala-kik- o.

ua haawi ae oia l kekahi mauolelo liookaau imua o na hoa c i

noho pu ana me ia, a ua manaotaina eia io ka Moi Kalakaua ke oianei i keia wa, ina paha ua ko io noia olelo ana. 0 ko kumu i ulu maiai keia mau olelo a ua Moi nei, ma-

muli ia o kona lohc mau ana i konamau hoa e kamailio ana no kahoo-hu- i

aina ia Hawaii mc AmerikaHuipuia. A eia na olelo a ka Moi

i hoopuka ae ai:"He makemake loa au i keia

mau kamailio no ka hoohui Aupu-

ni a ua hookahua no au i ke ala;hele hookoia ai ia hana. E hoo

hui uo au ia Amerika Huipuia meHawaii, n ua'u no auanei e uohohoomalu maluna o ia mau ainaelua ma ke auo he Emepera, ma. ko

oukou wa o makaukau ai.'' jk

O na olelo keia a ka Moi Kalafi : i i... ..: : i... :.. ..NKUUil 1 llinjpnn.il .11. a uuu au ly 11

paha ina eia la oia ke oia nei.

KA BUKE MOOLELE HAWAIIMA KA OLELO BERITANIA.

Ma ke ku ana mai a ka mokuahiAuseteralia i keia pule aku nei, ualoaa mai la ia Prof-- W. D. Alex-

ander he mau kope kakaikahi o

kana buke moolelo Hawaii i kakauiho nei no ka ponihikai o ko kakouOihana Hoonaauao Kuloko. Maka Olelo Beritania i kakauia aikeia buke, a nolaila o na kula e

hoonaauaoia ana ma ia olelo, uakula e hoowaiwai nui ia aua c naike i hoakoakoa ia maloko oia bukea o na kula a mc ka poe i ike oleia olelo c nele ana lakou ia mau I

pomaikai.

He bukc keia o 310 aoao, a uamahelc ia iloko o na Mahele III.Mahele 1. ua pili ia i ka moolelokahiko loa a Hawaii nei ka hoeamua ana mai o na kanaka i keiamau Pae Moku, kc auo kahiko o

ka noho ana o iawaii nei, ke anoo ka hoomana a mc ua mea e ae henui j Mahele II. Ka Moolelo Hawaiia hoea i ka Make ana Jo Kameha-meh-a

I. ka ike ia ana o Hawaiinei c KapenjL Kuke, a pela aku;Mahelc HI. Ka Moolelo .Hawaiimai ka Noho Moi ana mat o Liho-lih- o

a hoea i ka pii aua aku o kaMoiwahine Liliuokalani maluna oka Xoho Alii. Mahope o ka buke,he mau hoike waiwai nui, e laa kaHclu Kanaka o 1890, ka emi a meka pii ana o ka lahui mai ka ma-

kahiki 1SS4 mai, ka papa hoike ika holomua o ka Oihana Kalepa oka aina, kc ano o ka puana ponoi na huaolelo Hawaii, na inoa Ha-

waii kahiko o ua malama. na iuoao na la o ka malama, na papa ku-auh-au

alii, ka papa hoike helu ka-

nakal

mai ka 1832 a hiki i ka 1S90,

ka Papa Hoike Manawa o kekahimau mea ano nui i komo iloko oka Moolelo Hawaii. TJa hoopihaiakeia buke me na kii oKaahumanu,Kaiana, Kamehameha I-- Kame-hame- ha

IL, Kamshameha HI.,Kamohauieba JY.j Moiwahine Etna,Kamehameha V , Lunalilo, Kala-

kaua, Moiwahine Kapiolani. Ber-nieePau- ahi

Bihopa, ke Alii KaMoiwahine Liliubkslani,' ka Hoo--

ilin Kalaunu Kaiulani a me keka-iblxu- ra

kii ae be nni."

1 0 K.V MALALV KEIA O HIXA1- -AELEELE.

He elua no inoa c keia malaxna i

iHeluwaio "Hinaiaeleele a o i ka kekahi poe A cia na ano lua o keiamaija nia ia mau helu:

(1) O ke kumu i kapaia ai keiakea maIan,:i ?'rffc "m- -

luawosa mauu aoikl "malama keia c momona ax ia manua iaa Bono uoi ra uuiauiuu i na

. . .....hulu eieele. JSolaila, ua kapaiaaku, o Hinaiaeleele, uo ka eieeleaua o ka utuaunuv o ke Kolea. He

hoIPao na mcaaIanf .? ."" " uu uiibu u. wau.on,amaka mai ka Uko ta oI"a aia me ka ohia lehua. He malamamaikai uoka banau a,,a' a noIokokeia nfdan,a ua kanaka lealea loa1 ke olioli a me ka hula. I keia

alama e Wo ai ka moana,tea, nwkefafcmakamckeia

k U Katamail Keiki l na niamu.

(2). O jTakalu ka inoa o keiamalama, o ka hoomaka aua keia ok kau (summer.) He malaiuaweI--- mo keia ka la nolaila ioIel ia ai. ''Ua wela Makalii Kaelo

ia Kaulua," a ua-- kapaia hoi o"Kuauhuhupaina." He malamakupono keia e hoomaka ai ka ha- -

nai hipa ana e puka ino loa ai meku uiu&e uiu a pouu uic. i u Kt;

kanaka e hauauia ana i keia mala--

ma. lie kanaka noho malic ano nu- -.

nuiia, a ina o hoonauluulu ia aku,aolie ine.i e ua ai kona inaina, a hekanaka maikai e like me ka mea ioleloia: "Makalii ke kaner--o Hii-- .poi ka wahiiic, hanau kanaka mai-

kai.

VWAI KA ELELE KUIIINAKUPONO E HOOUNA IA

AI I AMERIKA HUI--

PUIA NO KA IMIANA IKUIKA-

HI PANAI-LIK- Et

Huwnii"Holoiuu.i Puka L;i 31ur.ki 1

Ua olelo ia o ka lili pili lahuimawaeua o kahi lahui a mo kahilahui maloko o kahi aupuni, hemea maikai ole ia. Pela no, hemea maikai io ole ia no ka hoohuoiia ana ao-- oia mea mawaena o na la

hui i like olo na ili, ka nohonu, kahoohihi, ka niakee aua, a me kahoopulakaumaka ana "i kc a-- u ikia mc kc a-- u nui" o na nohona uhi-kola- ko

o ka aiua, ina nae c kaulikeaua ka pahola ia ana o na hoohoi-h- oi

ko ana i na aoao ai elua. Aka, ma ka wa c ike iaaku ai, e hoopii mahuahua ia akuana na hookaipunahele ana i keka-

hi hapa o ka lahui, me ke kapaehoomaopopo ole ia ana ae o kekahihapa o ka lahui, me he puolo opa-l- a

i kapae wale ia ac ma kuouo,aolc anei c lilo ana ia haua pela i

kumu kupono e hookahua ia iho aika nini iloko o na houpo o ia poeno na haua hookae ia la lakou ahookapuhi hoi i kekahi pot: okoa.Alaila,e ahewa ia anei keia niniana i komo iloko o keia poe uo ia-k- ou

na oiwi i hookae ia, no ko la-

kou ike maopopo aua, ua hooholoia ka olelo paa maluna o lakou,''aohe mea malalo iho o ka la, i Ju-

ki ia lakou ke haua, oiai uo nae henui na hana i hana ia c kekahi poeo lakou ma na wa i hala ae, i lilo i

mau kumu hoike maopopo, he mauhana no kekahi i hiki ia lakou keliana, ma kahi i hiki ole ai i keka-

hi poe ke hana. Aka, me keiamau mea maopopo no nae i paama ko Hawaii nei moolclo, ua hoo-maka- po

ia iho la no nae. Manaomakou, o ua nini ana i komo ilokoo kekahi mahele o ka Iahuikanakai ku ma ke kulana o ke kapae waleia ana ae. e like mc ka makou ihoakaka ae la, he nini ia i apono iae hiki ole ai ke ahewa ia, a o ko ualahui la oni ana e hoauhee ia akuna hoomaewaewa ia ana ona, e likeme ia iho la ke ano, aole ia he he-- wa

i ko makou noonoo ana. Xola-il- a,

i ka hoopili aua ac i keia hoo-kula- na

manao ana i ko kakou kulana lahui e noho nei i keia wa, kewaiho wale ac Ia na mea a pau imuao ko kakou mau maka mc ka moa-kak- a

leae kuhihewa ole ai kakou.Ano c kamailio aua kakou no kc

Kuikahi Pauailike mawaena o Ha- -waii Aupuni Moi a me Hawaii Aupuni Bepubalika, o ka imi ana akui mea e loacmai ia kuikahi ia ka-

kou, oia ka haua a kakou e noweioaku nei. O ka h3na-ira- i kuikahi ihoala ia ae nei i ka makahiki mualoa o ka nohoalii ana o ko kaiceuMoiwahine i aloha nui ia, he hanaia i waiho ia. aku ma ka lima o ke-

kahi o na keonimana i lawelawc ina hana. o keia aupuni no na manawa he lehulehu. Aka o ka hopena o keia hana i Tioohana ia aku,ua hoea aku la i 'kahi oka nele,pelanaloou loaa' mai ia kakou.

j?

Aheaha kc kumu o ia nelc ana?iHeaha hoi aole roakou i ike. A ina no e hoouna ia aka he huakai o

ia ano hookahi malalo o ke alakaif ana a sesatn Keommana a maukeonimana o ke ano hookahi o kahiliuai ia dike no mc keia ae la,manaoio no masou e ioonxa mmjma no ia huakai me ka paoa uui,e halawai ana no me sa maKapoaa me kc kuapuu. Hookahi noho- -

pena he nele. Ina o keia iho la ka Qjaj ua ku kakou ma ko kulanahope haina maopopo o na huakai o ; jjalepa kupilikii loa i keia wa. ma-se- ia

ano e hookui ia aku ai; alalia . muy 0 j;0 kakou liooncle ia auaaole auei he mea kupono ke hoololi j j ule fca icsm ana mai ia kakou

i ae na noonoo anaa olelo iho, ua ne1 Ie ae la hoi ia oe ka hiialo i hiipoinui ia e au, e aho hoi c hoao au i '

kahi keiki i kapae ia aku ma kuo- -no. Ae, ma ke auo hana e like me

! keia, he mea maa mau i na lanifoi o Hawaii i hala ac nei, ke ka- -

pae ana ae i ke kanaka Hawaii ma -

knouo. a kikoo aku la ko lakou j

mau ohohia ana maluna o kekahi !

hapa okoa aku o kona lahui. Me

he mea Ia o ka Moi Kalakaua I ka j

mua loa o na Moi i alakai mau oleia e na rula alakai aupuni a kona ,

mau mua i lawelawc ai. iahi lilo na j

kanaka Hawaii l mau Komisma ,

Kiekie i ko na Aina E, a i mahalonui ia hoi. 1 Kona au he Kouiisi- -

na Hawaii kai hoouna. ia i" kevAu- -i

DUUl u juuaiiii, a tuna uiiuv mai u. ;

f , , , -- , ., .noaiaKo paanana ana mai laua mai.rsana nonoi no i hele kino aku l

j

Amerika Huipuia c nonoi ai i kaoluolu o ko laila lahui. e ac mai i l

Kuikahi Panailikc inawaena o ia j

aupuni me kona wahi aupuni panaf,

naiki maloko o ka Pakipika, a ua r

i : l.. r .... t...:i...i.; i,. ii

!

hoi, ka mea i kii pinepine ia i ke.... j. .... Aln. ............ .lift .. .. kJ. 1

.hilmai ia c ua mau Moi la, e like ,

uo me keia hiliuai i hoohana iaaku j

nei. he nele no nae ka mea i loaa .

mai.

Aole-n- o i uclc ko kakou MoolcloHawaii i ka hoike ana mai, he huakai nelc mau keia ina he mea ma-

waho ae o ke kanaka Hawaii, kekii aku. Mc keia man mea mao-

popo, kc olelo nei makou penei, no-kca- ha

aolc i hoouna ia aku i kana-

ka Hawaii maoli ma keia huakaiimi kuikahi ? Ina ua nele ae lakakou ma na hooikaika ana a ke-

kahi o ko kakou man hoaloha o

kekahi mahele lahui o loko o kaaiua, alaila, aolc auei he mea ponoke hoouna i kc kanaka Hawaii.

Aole kc Alii i nele i ua kanaka(Hawaii) i kupono no keia hana.Eia no na mea Hanohauc SamuelaPaka, C. P. laukea, Keoni Iua(John Ena) Keoni Kamaki. (JohnA. Cumminh) Jo hn E. Bush, K WWilikoki, Antonc Rota, J L Kaulukou, Mark Kobikana, B. H. H oapili, J. Xawahi, Kiaaina KeoniBeka, J. W. Kalua, P. Kaitoa. ame kekahi poe Hawaii e ae he nui.Aole anei he poe kupono keia o hoouna ia ai no keia hana, oiai ua ne-

lc ac la hoi kakou i ka aoao o keiamau niakamaka o kakou ?

A ina no hoi aole o keia poe Ha-

waii ae la, aolc auei c ac aua kaMakuahine o ka lahui Hawaii, c

kulia i ka uuu no ku nai ana i imihaie a imi pono uo ka aiua, c likeme ka Kona mua Alii i haua ai?

Kc kamailio nci makou i keia,aolc uo ko makou manao ana c ho-

oulu i ka nohona kuec mawaena o

na kanaka Hawaii a mc na haole-ao- lc

cla, aka kc koi nci makoumc ka maopopo lea uo ko kc kana-ka Hawaii kuleana ma ka hauahoopakelc i kona aiua mailoko maio ka nohona hum: a ka nele.

UA KAKOO IA MAIK0MA-KOJ- J

MANAO.

(Hawaii Holomua Puka La Maraki )

Ma ka la inehinei, mahopc iho oka puka ana aku o ko makou pepao ia la, ua lohc ia aku la kekahimau haole c kamailio ana mawahoiho o ka hale leta no ka mea c piliana i ko kakou nelc ana i ke Kui-kahi Panailikc ma keia huakai akunei a Hon. J. Mott Smith. 31a iawa a laua e kamailio ana ua hilrpu aku la kekahi o ko makou maumakamaka. a kamailio pu iho la nokeia nelc kuikahi o kakou. Heleloa aku la hoi ka lakou mau olelono ka pilikia e hekau mai ana ma-

luna o ka amay a oiai lakou c kupaoe ana ma ke alahele o ka lakoumau kamailio aua, ua hoea mai lahe ninau mai kekahi haole mai, aoia hoikeia; Aole anei he meapono ke hoouna i kanaka Hawaiimaoli i Amerika Huipuia no kaimi ana i kuikahi? Ua paue akuko makou makamaka, "O ka hanapono wale no ia i koe. e hana al'f'Tela ko?u manao" wahi a-- ua ma-

kamaka haole nei. "manao au maka pilikia e like me keia ke ano,aole he mea pono ke nana i ka ao-ao.K-

Aupuni i ku ai kakou;aka-h- e mea pono ke hoouna ia i

kanaka Hawaii." 0 keia iho la kahoxkoe maopopo ai, eia Ka manao

a makou i hoaiai aku ai ke mohala

like mai nei iwaena o na haole opu

aloha io maoli ia Hawaii, c nanaok ana i ka aoao kalai aupuni a

keia alne keia i ku ai.

r ua J HALA WAI MAKA AI--

XAAA.

jj0 Kuikahi Kalepa me Amerika

jfu jplIja e iiije me na mea i upu ia: i:A :. . i10; : na la. i aui ae nei

ll0iafla. mamuli o keia kulana pt--no auhuhu i hohola ia mai malunao kakou he mea pono-ke- . hapai iaona mau halawai makaaiuana nn;ma na wauj a xu o ka Pae Aina

no ja noonoo aua i kameae hoonauja ue a ja piHkia.

Mft Ja iuau i,ai:uraiuiakaainaJi.akoakoa au a 'lii a mo na luuamakaainaua 0 keia: Kau Ahaoleloap E kapau ae kakou j ka nantana j ko k.lkou uuu, aoao kajai au.

. , . . :.. i. ipUm O KU IlCU HUM HUUUW IkA .V

ao Hooniaemae he enemi nona k.i

Aoao Liberala. a pela hoi ko Kalai- -

aina i keia mau aoao ae hi ak.v

mo ka lokalu aua keia mau aoa

a pau, e akoakoa lakou a o noonoono keia poiuo e hawelaicui nei ko

na huelo awahia maluna o k.v

aiua.V. in n:i niMinoti iimi lilt kt

akahele. a c i..:,ia na lioomao- -, , . ,

imivi iinn iiki til lii:il:lftnil O K Ulil- -i'v'"ha ana o ka ill keokeo l ka ui ulaula. Ke manao nei makou, aolrkeia he pilikia a ho porno e kau,lana maluna o kekahi hapa o kalahui wale no a koo kokahi aolc,aka c. laulaha ana keia porno malu-

na o ka lahui holookoa a pau.

E noonoo ia keia manao. Ow.nka ka lahui o hoouna aku ai uo kaimi ana i kuikahi? JNo koia ninauua akaka ko makou manao ma komakou pena o ka Poalua noi, aka.ua koe ko ka lahui manao. No k

makou ake nui i ko Hawaii nci no-

hona holomua ma ua auo a pau cku nei makou a kamailio ao me kahopo ole' Aolc o makou kamiluaiki ina e hui like ua kanaka Hawaii me na hnolo-kuouoo- uo o lokonei o ka aina a mc na haole alohaia Hawaii nei o kuka a e noonoo i

keia kuniuhana auo uui, c loaa anaho alahelc c loaa mai ai ho kuikahinana e kapae ao -- i keia pilikia t

hapapa mai nui malum' o kakou

MAI IIOQKEEKEE.

Ua loaa mai ia makou ho uuuiouo, o ua manao hookeokeu o kekahi poe no ka Imua Alanui hou oHonolulu nci, mamuli o ka huono-h- o

ana aku nei o ka Luna Alanui 1

haole ma kahi malama Iioki o kaupuni, a e ohi ana paha i ka $.a i ole, i ka flOO. o ka mahin.i. twahi a kekahi poe e ninau una. h

hana hiki ole auei ia iuu he kana-ka Hawaii ma ia wahi? Ua ulu atna kue ana a kekahi poe no keiamau hcolala hana o olelo aua. aol'no i nana ia mai ka lahui oiwi ma-

mua o na poe e ae. iua uuu lie oiaiokeia ma na lono i hoike ia mai, u.iulu ae keia mail manao hookekeemaiwaena ue uo ia o ua lalu o k.tHui Liberala, a ina pela io, eia k imakou c uwuo aku nei, mai hookpfkec oukou, malia he haolo Libera-la no hoi keia i huonoho ia aku la,a ina pela, he xai no hoi ha mo iaauua hookahi no o oukou, aohe pa-

ha ia he mea e hewa ai, malia nohoi c hoo noho ia ac kekahi o oukouma ke alanui me ke kopala a mika welu ulaula hoailona, heaha ihouo hoi ka hewa o ia? 0 ke keokeoka mea oi ae mamua o na mea ipau, a he hope na ano waihooluu tae, nolaila, mai hookeekee, no kamea, he mea mau no in, i kealo ihola no ka ulu, a o ka hala iho la noia.

O kc kumu i hoopau ia ai kci,ikanaka Hawaii, aole makou i ik rua hoomahui ia in.ai nae ia makouua manao wale ia he kanaka kel.iI koho ole i ka balota o Mr. W. H.Kamaki, u i koho hoi ia Mr. W. ( .Waila ma ka la koho balota, a uaike ia hoi ia koho ole ana o ua ka-

naka la ia JLr. Kamaki, oiai ma kawa i helu ia ai na balota a ike ia oMr. W. O. Waila kai puka, o kahuro ae la no la o keia kanaka lhoopau ia aku la, a wahi a ka oleloia, o keia iho la ke kumu i hoopauia ai. Pela paha, aole paha.

E kala no makou i hoouaauaoaku ai i ka Papa Alanui i kohoiaiho nei, ma ko lakou auo he mau Iaialakou no "ka Hui Oiwi o Hawaii"e ike mua lakou i na kanaka ma-

kaukau hana o ko lakou ahahui ihoeia nae aole i hoplohe. ia mai ia leoao, ua huhuki ae la na kaeleawaa

ovS- -

IF H- W fj

V

Page 3: Olelo rariK 'v niaiKgHH w w · 2015-06-02 · Uks Lux Lawe PtrA: Kuaraaaa, Olelo Hcolih, a. Kke we la sclikc p ana LasiSocfeieg Xttt o kt Pfpv a ka Lana a me ka Lena sa t::ci4 &spf

ikcoioihoikeboH,ka,aoacnkaTnolokook3apan3,-chooialkbdajOiS-7 ttl KUPOEI

alaala he lice ik kstuli, a Ian useka f is o kaubale, oiai ua ike no

kakou he kaubale kanaka o Hono-

lulu noi, kahi nona ka oldo ia. ananmma ak nwnt mai.

(1 ka Iiua ilio la anei ia a aa ka-k- oo

o ka Aoao Liberala e liana mai

ai malum o ka iahui Hawaii ? Ho

owio ka inakou i oldo aku ai, mak inakou jiepa o ka la 22 aku nei

o Fdcruri i ka i ana. Mai Hoo-hAlahah- t."

oia k wa mm loaamakou i bhei i tut kaunka c nuncaua do ka hookohu ia aua o Mr.Katwuki i lanaaknui. Ka kauanana c hoike mai nei i koiia ano ame ka aoao kalai Atiptini ana i ku

at.uia bci ka Aoao Lflierala. No-Ui- U,

e hewa anei inakou keoiek)ae Hum ! Na ka Hui Ltberahlka Mo !'" (Ka Leo, Poaha, Febe-rvm- rt

lb, 1S82) ma ka ltoopau mua

aua i ke kanaka Hawaii tnaoli maikabi e kna ai kaua ai a sue kanai a. I'ehea hoti aku ka loihi o koka lahui Hawaii Iioolololie una ilo-k- o

o ke kuhiiiowK. Aku. aolu tahaksia hewa no ka hui, oiai, o ku pe--

jiehr kanaka i lraim ia e kekahi kauaka kulaita hoopuiiw i mannoiniloko i ka hui. aole in he hewn nd j

ka hui, no ia kanaka no ia hewn, j

Malm lioi. lie loan kumu kupono no

ka Ik0HUI ia nun o keia kanakaHawaii itmi kana umeke poi aku,eia into nolo i hoike ia mai in inakou.0 kokahi aono keia o ka ninau ainakou e kamailio nei.

JfOOJfALAHALA KA IIUI LI-

BERALA LAIIUI.

,! ?i i i iiir ikc auauci ko mnKou poe nuiu-iMlf- u

i nn Olelo Hooholo o ka HuiLiberal International LibcralaIguaJ oia kn mubele buole, i boo j

holo ai miiloko o Uobikana Hale !

nu keahiahi Poalua nei, Maraki 1:

l.'Oiui, o nu koonimnnu i kohoia no ka Papa Alanui no ka Apanao Komi, Qahu nei, ua hele mai la-k- ou

imua o kekahi halawai o kaAoaoliibcrala a hnawi mai i ka la-k- ou

oiaio pan hauohano, ina lakouu koho in ana, nlaila. e liana puaua lukou me ka Hui Libcrala; aoiui nmiuuli o ia mea ua kono in kaHui Liberaln Lnbui InternationalLiberal League e kakoo aku noko koho ia ana o Messrs DwightMaholonn a me Fernandez c likeme in i uo inuu in ai e ka Aoao La-h- ni

Liboralu.2. E hooholoiti, aole i hooknu-nmhui- n

ka Hui Liberala LahuiIutornntioiml Liberal League no

ka liana a lukou e lawolawe nei, kaoi aku nae ma ka mea e pili anama ku'lakon man hookolut aua i

nu luim malnlo ilio a me kekahipoe o ao muileko uiui o na mahele ouapou-kii- kalai nupuui ia lakou,mawuho aku hoi o ua kanaka ma-kauk- au

a i nele liana hoi, o lakounne ho poo lain lakou no ka AoaoLiburulu. '

u. E hooboloiu, o ku ninkeinakoii ku Aoao Liberala Ijuhui Inter-

national Liberal League e hala-u- ai

mo uu boa o ku Papa Alanui ame ko lukou luna Alanui, mokahui pu una me ku Aono Labui Li-

berala, o noouoo mnloko o kekahibnlawui i nu kuee e ku nei i keiawu mawnxenu o ua aoao u pau.

1CEM KUE KOHO BALOTA

Aj&lilh Q. K. APIKI OKA U

IfA WAIL

Ui komo ku palapaia hoopii aMr. 0. K. Apiki o Kau, Hawaii,iinua o ka Abu Kiokie, no ko kueuna i ko koho balotu ma ia ajnuui.Ua kakauia koia llapula hoopii c

na inon ho 47. a ho poe koho balo-

ta lakou. Ponei ke ano nni o keiahoopii. Aia he oluu muu mahelekoho balota maioko o keia annua,n o nu moho holo luiuimukaainauaoiu no o J. N. Kapabu o ka Aoao

Liberala a mo 0. K. Apiki o kaAoao Hoomaomuc. Ma ka la ko-

ho balota, ua lona ia J N. KaiKthuho 4)1 ma ka mahele koho ekahi, aho 120 balota ma ka mahele koho

elua, ua like me ISO a pau no J N

Kapabu; uo 0. K. Apiki hoi, ualoua ho 43 balota iaia ma ka mahe-

le koho okahi. a he 123 balota maka mahele koho elua, huiua pau ualike me 16S balota nona, oiahoi he 12 balota ka oi o Kapabu,mamua o kona. Ua olelo ia maio-

ko o ka paiapab hoopii, he 15 mau

balota o Apiki i kapae ia e na Lu-

na Nana o ka mahele koho ekahi,a hoole lakou aole e helu, oiai hemau balota ia i kaha pe'a ia ina kaaoao hema o ka iaoa o xpiki, a uakue bol ia haua ana i ke kanawai.A ua koi na poe hoopii, ua kuponono ia"mau balota ke helu in4 aole ikue i kcikanajrai ko kabn aua peia.0 kcknbrkuinu hoopii, oia ka aeia ana o kekahi kanaka, o Ivaaipoa-lim- a

kona inoa. aoltTia lie kanaka

inoa ma ka papa Inoa o ka poe ko- -

ho balota o ka mahele 2, a ua koho

balota no hoi keia kanaka. O ke-ka- hi

kumu oia ka malama ana o kaPapa Nana o ka mahele 1 i halawaino ke kakauinoa ana o kapoe kohoma ka ia 30 o Ianuari, a ma ianoho ana a ka Papa ua pau i kekakauinoa he 20 a oi poe koho

a ua koho no hoikeia poe ma ka Ia koho balota. 0kekahi kumu, oia ka hoole ana o

ka Papa Nana o ka mahele koho2 i kekahi balota o Apiki aole e

liolu ia, oiai aole i kupono ke kahapea X ma ka inoa o Apiki, oiai naeua olelo ka jkxj hoopii, ma keia pa-

lapaia, ua kupono 'no "la kaha, a heraoa pono ke helu ia keia balota noApiki.

Maimili o keia palapaia hoopiiuu Iwopuka ka Lunakanawai Kie-ki- e

i ke kauoha e noho ka aha maka la 24 o keia malama no ka Iiook

loho ana i keia hoopii ma ka HaleHookolokolo o Waiohinu. iiora 1

auiua Ja, oiai oia ke kanawai c kunei i keia wa.

Ma ka holo ana aku o ka moku- -

ahi Malulani ma ka Poalua nei, ualaweia aku la ka lobe i na lunanana koho balota a me J. N. Ka'palm no kainanawa e hooloheia aika hoopii. Ua hoounaia aku nakope o ka palapaia hoopii me kaawiwi loa, a no ia kumu ua helepu ole me na palapaia kii o ka Aha.Ua hoike no hoi ke Kakauolelo o

ka Aba Kiekie ia mea ma na palapaia i hoopuka ia.

0 ka helu clua keia o na kuekouo balota o keia kau. Koho ba- -

ni' Jirtii iwlm iitiniipi n Infill- i'--

PEIIEA KEIA f

Ua hoike ia mai ia inakou kalobe, e kekahi kanaka hana malaloo ka Luna Alanui mua iho nei. a inoho liana- - mai hoi malalo o keia

rLuna Alanui hoti, no kekahi maula o ka mahina iho nei i hala, a uakipnku ia mai oia mai ka hana ae,a ua koi aku oia e uku ia mai konamau la i hana ai malalo.o ka LunaAlanui hou, Mr. Kumtfki, a wahi akana hoike mai ia makou, ua koi

aku oia e uku ia mai, a ua pane iamai e ka Luna Alanui Mr. Kainaki,aohc dala e hiki ai ke uku ia mai;a ua Hoike pu mui keia boa kanakaia makou i ka la i waiho mai ai kaLuna Alanui mua iho nei i kahana, ua uku mui la oia i na poehaua a pau malalo ona a hiki iawa, a i na la mai nei hoi o ka nohohana ana me ka Luna Alanui bou,a liuopau ia mai nei, aole i'uku lamai ia mau la o ka lubi una.

He hoike keia no ke kulana ali

o keia Luna Alanui hou,ma ka hoonce ana aku i ka hana o

ku lehulebu imua. oiui, ma ka boo-maopo- po

ana i kc kulana i ka a i

waiho mui ai ku Luna. Alanui mua,ua maopopo uu hookua aku oia i

Kona poe hana a pau, a i in la mualoa hoi o keia Luna Alanui, i konabookui ana aku me ka la hope o kamahina o Feberuari aku nei. uahiki ole ke uku ia ua poe i hana a ihoopau ia mai hoi e ua Luna Ala:nui hi, nolaila, kc ninau nei makou,Pehca keia ? Nowai la ka hiki anamui o keia hoofnTikia i na poe i

noho kuuwu no ka hana a ka lehu-

lebu, a o ka hopeua aole e uku iaaku e ua luna o ka Oihana ? no kaLuna Alanui anei7a i ole, noJcaPapa Alanui paha'? Ma ko kale-huleb-u

aoao, ka makou e hoolale-lal- e

aku nei i ka Papa Alanui a me

ka Luna Alanui hou, ua ili iho ma-

hina o ko oukou mau hokua kaauamo aua i na mea e jxhio ai kalehulebu, a me ka poe i lawelawe ika liana o ka lehulebu, nolaila, bemea pono ke noonoo koke ia kahi ehoopau ia ae ai ka pilikia o ka poea ka lehulebu i aie ai i ko lakouuku hana, ma o ka haua la a kalehulebu iloko o ko oukou lima, a imea hoi e hoopilikia ole ia ai kapoe no lakou ia mau uku hana, e

na poe a lakou x aie ai i kahi ai o

keia mau la e uee nei, me ka ma-naola- na

mai kahi uku o ko lakouhaua aua. e hoopau ia ai ua maupilikia la. aole hoi ma ka hoopauavviwi wale ana aku no me ka ma-ua-o

c houlolohi wale i ka hou o kolakou lac i kahe ai i mea e loaa aika ai. Ua ulu mai keia mamuli o kahoomaopopo ia ana, ina ua hiki ika-Lun-

a Alanui mua ke uku i kapoo e hana ana malalo ona i konala i waiho mai ai i ka hana LuuaAlanui, a he hoike hoi e hoomao-

popo mai ana, aia no he waibonadala no ia hana ia la, a pehea ihola hoi i kc kaa ana mai o ia hauahookahi no iloko o ka lima o keiaLuna Alanui hou, oia anei ka wa inele loa ai a hiki ole ke uku ia kapoe i hoopau ia mai ka hana ae ?

Nolaila keianinau i Juki mai ai,Pehea Kim J fcl X?

NEILA I

31a ka Pcaha nei i ulia. ae ai nalono hauwawa-olel- o mai ka lehule-h-u

mai o na kanaka, e olelo ana,Ua paa ako la ko'u inoa malalo o'

ka palapaia hoopii e hoonoa ana ike koho ia ana iho nei o ua JLii o

Oahu nei. Olelo ae la hoi kekahipoe, "Aole makou i kakauinoa akunei i keia palapaia, he Iapuwale nahana a ka Hui Liberala. He heo-"pa- u

i na kanaka Hawaii mai kahana aku a hoonoho ae la i haole."Mamuli o keia mau hauwawa, uanoii pono aku la makou i ka oiaioo ka hoopii io ia ana e hoonoa i kekoho ia ana o na 'Lii o ka moku-pu- ni

o Oahu nei, aua pane i& mai lakekahi mea: " Ae, he mea oiaio keia,o ko'u nonoi ia aua mai nei no ia e

kekahi lunakoikoioka Aoao Libera-la eheje au i ke Keena Loio oVke-pok- a

e kakauinoa ai iua palapaiaj hoopii la, ua hoole aku nei nae au'

Nolaila, ua maopopo loa, eia uakupueu nei ke oni ae nei. a ke honeae nei. Ina e maopopo ana ia ma-

kou ke kumu a mau kumu hoopiipaha i hookahua ia ai ua hoopii la,alaila, e hoao ana makou e kilokiloe i oia houua i ke ano o ua bebehou nei a ka Aoao Liberala, he kei-- ki

nana makua paha, me ka imiloaa, a i ole he keiki holehoie iwi

! paha. 0 keia mau mamala olelohope a makou i hoopuka ae la, ewaiho ana ka mawaewae ia o kolaua mau ano a hoea mai ko ma-

kou manawa e kilokilo laula ai noua bebe nei. Ua oleloia nae, o Ma-kal- ii

keia malama, nolaila, eia kaolelo a kabiko, "0 Makalii kekanc, o Hiipoi ka wahi, hanau ka-

naka maikai." A ma kekahi olelohoi a kabiko, be keiki lealea loa ike oli a me ka hula ke keiki e ha-

nau ia ana i keia malama. Malia,ho -- f keiki olioli a hulaolapa a hulaku'i" ua keiki nei a kakou. Alianae hoi, e kali kakou.

HA-I- A IA KA PAPA ALA2SUIE NA HUI LIBERkLA

'Ka uwepa kiliani li-- ki eMa ko kikala li-- ki e"

Maka halawai ohumuhumuauaaka Hui Liberala Lnbui Intemational Liberala League a na haole,maioko o Uobikana-Hal- e ma ka poPoalua nei, ua hooholo lakou e huilakou me ka Hui Liberala Hawaiia halawai maioko o ka hale paikaukabiko ma ke ahiabi Ponha iho nei,Maraki o, a ua hoounu ia aku hoihe muu letn kauoha awiwi e uabuila e hookikina uku ana i kn PapaAlanui a me ka Luna Alanui houe hele ae ma ua halawai la a e hoi-

ke mai lakou i ka lukou muu lit la

ana i maiiao ai no na alanui o

kakou nei, a me he mea la e hoikepu mai lakou i na kanaka paahanaa lakou c boobana uku ai, he Libe-

rala haole paha, a he Liberala Ha-

waii palm heaha la?0 keia ano hana muiui hookiki-

na niana a keia Ahuhui e lawelawenei, oia iho la ku ruin alakai alunua makou i kahoahua nkirui iloko o

ko makou mau nianao alakai i nawa i hala ae nei. no na mea e piliaua i na Ahabui Kalai Aupuni o

keia auo. A no keia ano buna, i

puana ae nei makou"Ku uwepa kiliani li-- ki e,Ma ko Kikala li-- ki e."

Oia ua hiki. Ua kuleana keiahui a me ka hui nona ka Luna Alanui e noho nei mahoe iho o kckapae ia nun mai o ka makou ole-lo-- ao

makaniaka a hoaloba e koimui i ka Papa Alanui a ka lipokulinui wale, c hookolokolo ia oukou,oiai he wa pololi keia no ka poe i

maa l ka ai ana i nei mea he dina(papa aina awakea), a oia in c pu-a- hi

nui mai la, me ka wiliwili maio na lima a koikoi ha leo, Peheakeia pehea keia? Jso keaha aolemakou ma o no keaha aole ma-

kou maanei? Pilikia ! Pilikia I

Nuinui pilikia Pu-pu-pu- no"Eia ka makou e i nei, e na Hawaiiina he wa maka pehu hana keia oka aina. a he pilikia hoi e paholalike ana maluna o ka ili-ulau- la ame ka ilikeokeo, pehea o ka ili-ulau- la

anei ke kiola ia mai kahi e loaaai kana wahi koalaala ai, a haawiuku ia wahi tnana i ka ilikeokeo?Manao makou, aole pel3, ua lakoukekahi, na kakou kekahi. 0 kahie noho ia ana e ke kanaka ili-ulau- la.

mai haawi aku ia wahi i kaj ili-keok- i wahi kona aohe i no- -hoia e ke kauaka ili-ulau- la. 0 iamanao keia o ka Holomca. A inala hoi i kalea ole ka Papa-Alam- u ika makou i hoonaauao aku ai i oiahouua, ina uo la aohe olelo ana.Eia na hana ke pahec nei me kaholokeloke ole. Aka, c hoomanaoaole i poina ka Holoscua i ke ka-

koo aua i ec kanaka Hawaii, soleo ke kuhihewa p ka wa i hala ihanaiainejc3.noouoo knliu ole, homea ia no ka HoLoxuA"e niakawe- -

laweia lo&.ai aole. A eia heu kamakoc e k.Bpaa.msbope o ka Ha-

waii, a e hele aka imua me kawiwo ole, a ina ole ia keia hana eoukou, alaila, e aho c hoihoi houaku oukou i ka hana i ka haole.Hewa ia la? O ka hoopono ke ka-h- ua

ncL

HOOLAHA RULA NO KA PEPAPUKA PULE.

0 na poe Iawe i ka puka pule ina luna. he mea pono ke uku e aema ka lima o ko makou mau lunamamua ae o ka pau ana o keia ma--

hina, oiai ma ka pule mua o ka ma

hina o Maraki e hiki mai ana ehooko ia aku ana ko makou mau

rula i na luna, oia hoi ka hookaa e

max i ka uku pepa, a i ole pela, e

pani ia ana ia inoa.? Ma ke kauoha.

NU HOU KULOKO.Ua lilo ae nei ia Mr. E. B. Tho-

mas ka aelike no ka haua ana ika hale iiohaku no ka nupepa Bu-letin- a.

Ua hoouna aku ko kakou HaleLeta ma ka mokuahi Auseteralia o

ka Poalua nei, he 10,365 leta a he3273 nupepa.

Ke upu ia aku nei e ku mai anaka mokukaua Adiinarala Beritania"Warapaita no Honolulu nei maiEquimalu mai.

Ma keia Poalua ae c ku aku aika mokuahi Auseteralia no Kapa-lakik- o,

ina aole oia i halawai mena kuia ma ka moana.

Ua iilo ae nei o Mr. H. Dan-

iels o Wailuku i Hope Makai Nuino ka Apana o Lahaina, Maui, makahi o Mr. Makalua i waiho aku.

Ua baalele aku uei o Kev. V. H.Barnes, o ka Esaleaia Katolika maHonolulu nei i kona kulana ma ia

Ekalesia no kekahi kihapai maKanada.

I kekahi mau la o keia pule, a ikeia pule" ae paha, e baalele mai aika mokukaua Penesecola i keiamau kaiaulu a holo aku ma konaalahele moana noKapalakiko.

E makaala ae na makua meakeici a me na kahu hanai i ka ole-

lo hooloha a ka Papa Ola e pukaaku nei'ma ko makou pepa o keiala, malalo o kc poo Ma ke Kauoha.

Ma ka lono hope loa i loaa mainei, aole ka mokukaua Penesacolae baalele koke iho ana ia Kou nei,a pau ka Aha Hulahula Alii c ma-

lama ia ana ma ka la 17 o keia mahina. .1- ,- - - -

Uu oleloia ua waiho iho o Luna-kanawai Kuihelani he muu wahwiii hiki ka huhia i ka $10,000. a uaili iho.laj ka wahine kanemake ame Mrs. Samuel Parker, 0 laua nahooilina.

Q kn huinn loaa o ku Aha Melei malama ia ai maioko o ka HahMele Hou ma ka uo Poaono uei,ua hiki aku i ka 2S4. 0 na lilohe $101.45. koena ma ka waihoua,he $184.55.

Ma kxt mokuahi Kalnudiue o kaLa Pule nei, i huli hoi mai ai kcKuhina o ko nu Ainu E me kanaletle, me na Mea Hanohano H. P.Balauinu. O. "V. Akepoka a me W.H. CornwelL

I kekahi la i hala ae nei, ua loaai ka moku Hidalgo, kekahi o ua moku c kalewa mai neiraawaho ae nei o.kakou, he koho-l- a

pamucUi, mawaho aku o LaeAhi. Ua loaa na pahu aila he 150.

Ma ka holo ana aku a ka moku-

ahi Auseteralhvina ka Poalua nei,ua lawe aku oia i na ohua he 207,

mawaena oia poe, he 90 pee Puki-- ki

a oi aku. Ua lawe pu-ak- oia 1

na waiwai Hawaii i hiki ka huinaike$SS,10620,'

Ma keia mau mua aku e hoi auaka malama ana o ka Bana PuhiOhe Hawaii i kaua mau aba melema ka Da Hotele Hawaii ma kekihi o ua pa ahve pili ana ma kealanui Hotele me Rikekc Ke ha-

na ia nei ko lakou halau hou ma iawahi.

Ma ke kakahiaka Sabati iho nei,Feb. 28, ua pau i ke ahi ka haleKalabu maJCaiopihi, KohalaAkaua me elinm mau hale e ae, koe kahale o kekahi Paniolo o Ramonakoo inoa a. me kekahi haole o N.P. McBougah, a-- me ka halefaiaLo

"

Bam. -

Ma keia pule ae c hoopuka houj aku ai makou i kekahi kukuluma- -nao mai keia kanaka kamahao mai Ua ialaQ mai na Hm mene-no- na

ka inoa o Levi-i-Levi-oIe-i- a." j meQe qXq 0 ka ffiAe ajj aku Ia

Ua loaa mai he lono mai Molokai

mai. e hoike ana ua hoopai ia ihoIa e Lunakanawai Kalauokalani o

Mr. Kane o Halawa. Molokai, no

ka hewa i pili i ke kanawai koho1

balota. He ekolu hora hoopaahao

a ua. kaohi ia kona pouo koho ba--i

lota no ekolu makahiki.

.Ma ke kakahiaka La Pule ..A."c I

i

Sunedel ua loaa aku Ia ke kino i

makeo kekahi kanaka nona ka!

inoa o Enoka. he luma no luna o j

ka moku kuna Kulamanu, ma kealanui Papu, kokoke i kahi o Mr. !

Henrv Smith. Kakauolelo o kaAha Kiekie.

ana ia uei a uaia wale asu la, no-.-

ka la 54 o keia malama e no-- laila ua piha M makahiki heho ai ka Lunakanawai Kiekie Ala-- L Ua kan-

-

mia oia ia Ha.paki e boolohe i ka hoopii a Mr. j

O. K. Apiki no ke koho balota maKau i keia kau koho iho nei. 0

atu e . .

aua l Keia uoopu. wa n axuiuuu nuia. Kau, Hawaii. I

He ekolu wale no mau wahi j

mokukaua c mo-k- u mai nei ma ko J

kakou awa i keia wa, oia hoi he 1 1

Liona a he 2 mau manu Aeto e i

hookikaha mai nei, a me he mea lahe nui mai koe o ua ohana la, oiuike hookokoke aku nei i ke KauAhaolelo e webe ia ai.

Ua hookohu ae nei ke Kuhina o

ko na Aina E. ka Mea Hauohanoj

Samuel Parker i keia poe keoni-man- a

i mau boa hanohano uo keKomlsina Hoikeike Nui o Kikako,oia ua Mea Hanohano V. G. Irwin,Geo. C. Beckley, John Ena, WalterHill, ka Luna Leta, a me Bro. G.Bertram, kumu nui o ke kula o

Sana Lui.

Ma ka auina la Poaha uei, uahopu ia o J. Poe, kekahi o ua mohoholo balota lunamaknainana a na ,

hui Kalaiaiua me Mikanika no kaApana Eha o Honolulu nei, mamu-li o ka hoopii a ka Loio Kuhina oke Aupuni no ko J. Poe waiho oleana aku i kana hoike no na lilo

tholo balota i keia kau koho iho nei,e like me ke kauoha a ke Kanawai.

Wahi a ko makou wahi Ronada:Ua hoea ae ka, ma ka halawai a Ka

Hui Liberala i malama ai i ka poPoaha nei kekahi hui hookani o namea kani, a ua nui ka lealea o napoe i hiki kino ae. A nolaila makana koho aku, he "'keiki hulaku'i" aku ana ke keiki a ka HuiLiberala e oni mai nei E nana aei ko makou manao pepa malalo o

ke poo ,fc0niUa Kupueu Nei La."

Ma ka lono i loaa mai ia makou,he elua moho holo balota o ka mo-kupu- ni

o Oahu nei, oia 0 J. Gay,ho moho alii, a me J. Poe he luna-makaaina-

me 9 mau moho o uamekupuni e ae, i hoopii ia e ka Lo-

io Kuhina, no ka waiho ole anaaku i ku lakou mau hoike no na li-

lo holo balota, i ke Kuhina Kalai-ain- u,

iloko o 10 la mahope iho o kekoho aua, e like me kc kanawaikoho balota o 1890.

E ikeia ana ma kekahi pukaani-an- io ka. halekuai o ka Hui Kuai

Lako Hao Pacific Hardware Co

ke kii o na kanaka na lakou i hoa-uh- ee

mai nei na hui hukibuki kaula o Kapalakiko. 0 keia ka HuiSekotia. Aia no hoi ma ia wahihookahi, kc kii o ka Hui Hawaiinana i ulupa iho nei ko onei mauhui hookelakela ikaika oia ano. Ehewa anei hoi ke papa lealea kaHui Hawaii me keia Hui Sekotia oKapalaldko? Nawai hoi e hewaka mea maikai. O ia-Hu- ki !

' 0 ka pilikia nui, oia ka pilikiaKumukanawai, aole o ka pilikianele hana.?f Aoao "Liberala. "0ka pilikia nui, oia ka pilikia nelehana, aole-- ke Kumukanawai."Ah Keiki Oiwi 0 Hawaii. Mai hoo-halah-ala

ka Aoao Liberala no kanele i ka hana mai ka Papa Alanuimai, a me ka Luna Alanui. oiai hepilikia Kumukanawai ko lakou j o

ka poe kupono e hoohalahala oiaNa Keiki Oiwi o Hawaii, oiai o kapilikia nele hana ka pilikia o kaaina a lakou i wanana e ai.

KA PAANI KINIPOPO MA LA-

HAINA.

Ma ka la 27 o Feberuari aku nei.ua malama ia kahookuku kinipopomawaena o ka hui o Lahaina meWaikapu, a ma. ia ulele kini-pop- o j

ana ua lilo ka eo 1 ka. hui o Lahai-na. He 24 puni a ko Lahaina poeia IS wale no a ko Waikapu.

E ulele hou ana no keia mau huima ka la 17 o keia mahina. Nawaiia auanei ka eha a laua ? Mea.iamai nae, e lilo ana ka ev kXahai-n- a

ke ole e lanakila o Waikapu.

GEO. LUCAS UA HALA! ALO-

HA NO. '

,

J ia Mr. George Lucas, ketcabi o nakamaaina kuonoouo o Honolulunei. Ua niau aku kona uhane maka auina la o nehinei, hora 2 me20 minute. O kekahi kamaaina kabiko keia o Honolulu nei. He 71

Qna mau fti a halaaku la.

Ua hanauia oia ma ka maheleaina cClare,. Jrelaui, Mei 7, 1S21.t-- .... .t :-- :-- o.: .- -: ..ocvu luua uiui uu ua iiu. uui jiu;sh.- -ralia mai ma ka makahiki 1S49, anoho iki maanei no ekolu uule waleno. Ehiku makahiki mahope mai, !

Iulai 9, 1S56. hoi mai oia no Ha- -

waii uei mai Kalepoui mai, oia mekana wuhine a me elua mau keiki.A maiia manawa mai kona noho

Rq qU nd ma kda aoa0o ka iuakupapau he eouo ana maukeikikaue a hookahi kaikamahinc '

me umikumamakahi poe nioopuna.

EIA IHO KA, KE AHI A .( AE!

E MAKAUKAU 1 K LIULIU !

Ua loaa mai he lono mai Kauaimai, no ka hoea ana aku o kekahihaole Geremania ilaila, a o nei hao-

le ka mea nana i kamailio akuimua o na kauaka maoli ke uuumau ia nei i keia a me keia la kapahu ana ae o kekahi haunaele ma ;

Honolulu nei. Wahi a nei haole ihoike aku ai, he nui na haole, naPake a menaPukikiilakoponomena mea kaua i keia wa. a ke kaliuei lakou o ke kahea ae a ko lakoualakai. Ua olelo, aku la ua haolenei ma ka hooia ana i kana mauolelo, penei: '' E makaala oukou i

ka'u mau olelo, he oiaio loa." Pelaio anei hoi ?

NA MAKE O LOKO 0 KA MA-

LAMA 0 FEBERUARI AKUNEI MA HONOLULU

NEI.

0 ka nui o nn make o Honolulunei iloko nku nei o ku malama oFeberuari, e like meka hoike a Mr.C. Bj. Reynolds, Agena o ka PapaOla, he 47. He 28 kane, a be 19

wahine.Iwaena 0 kern poe make he 25

kanaka Hawaii, 6 Pake, (3 Pukiki,4 Iapaua, 3 Amerika, aohe haolePelekane, a he 3 no na lahui c ae.He S 0 lakou i loaa ole na lapaauana a na kauka, ke ole nae makoue kuhibewa oia kc ano oka hoa-olel- o

"unattended.''O ka nui o na poe make ina ka

Apana 1, be 9: Apana 2, he 12;Apana 0. he 12; Apana 4, he 10;Apana 5, he 4.

Feb. M H 1SSS. Huina make 4S."" 18S9. " " 47.

" " "1S90. (56.

" " '1S91. 5--

'" i: 1892. ' ' 47.

NA 'PALAPALItU- -f

Malalo o keia poo e hoopuk.i manaku ai makou i 11a palapaia a nn maka-

niaka c liocuiia mai ana i o makou nei.Aole nae maluna o makou mi hewa a 111c

na kinaunaa o ia man palapaia. A mako makou ano he wahaolelo kuokoa noka lahni, ku hookuu akca nei makou ikekahi wahi o ka makou nupepa no namanao o ka lehulebu. Koe nae ma namanao haknkolc walu a pilikino paha,nn makou e noouoo ke kupono ku hoo-- J

komo ma ko makou pea a me ke ku-

pono ole. Y. hoouna ma! i na manaome na ino.i ponoi o na poe ua lukou iamau manao, a aole no hoi makou e ho-

ike aku ia man inoa, ke makemake la' ebana pela.l

NANAHU HEWA I KE ALELO.

KA LOW ALANUI HOC.

I ka Ia mua o keia mahina. uahoopau mau1 Hawaiioiaio 0 hana ana i ka poyHokL-- O

kaLuua Hoki a me kekahi mauHawaii e ae o lakou kai hoopaume ka maopopo ole o ko Takou mauhewa pakahi, a ua hoonoho ia akula ka haole ma ia wahk ''' r

O-k-e aloha paha kehto ui'mauhoa nei o ka Hui Liberala i na la ihala hope ae nei,- - mea ae no ke alo-ha-"i

ka lahui, mea ae no iie koleakau ahua.

i0 ke aloha paha keia la, o kain aina pilikinp, no kg koho ole ana--

o keia mau hoa kanaka i ks balota.o Bila Poi o kc kau ahaolelo akunei o ka makahiki 1S90, oia iho laka, ka mea e hoopau iaai keia mauHawaii oiaio. Na ka lahui no e

nana mai i ka pololei o ka hana aSeiakLuo ka Hui Liberala.

Najk ekahi ,Hawaii Okio.D-- Kanoelehua.

NA BALOTA I KAHA-PE'-A IA.

Mr4 Lunahooponopono o ka uu-pe- pa

Hawau HolohIa;Aloha nui oe:

Ua ike au i kau hoakaka- - nocauo na balota i kaha-pe'- a ia o HiloAkau ma ka Poaono o keia pule"aku nei i hala, Feb. 20.

A oiai hoi, ke nokc nei no au i

ka wa'uwa'u a me ka anaanai anai koru poo no ka paakiki a me kahuikau o kahi noouoo no keia ka-

nawai koho balota malu, a malia u

loaa ana" i kekahi mau inakaniakana weheweheana e pauaikepolueao ko'u poo, a penei no ia:

Pauku 10$. Kanawai "Koho Ba--

Iota Malu Hoakaka 3 "Ma kamanawa e loaa mai ai i ka mankoho balota kana balota a mau ba-

lota paha maikaluntihoomalu maio ke koho balotae kaha iho i kaha-pe'- a uiu ka aoaoakau o ka pepa balota 0 kuponoana ma kola aoao mai o ka mohoaUa i uiakemako ai 0 koho, a okaha penei: (X)"

O ke kiko dokiiuura o kekahihuahelu a mau huabelu paha, aiano ia ma ka akau o ua mau hua-helu la, e like paha mo keia:.22 hajKi 10;.0SS hapa 100a o ka "aoao akau hoi o ka pepabalota," oia no kahi i boomaka akuai o ka moa, a "ma keia aoao maioka moho ana i makeHiake at" 0

--kaha-pe'a iho, oia hoi ma ka aoaoakau uo o ua pepa balota la u hkoUI& ka hoomaka ana aku o ka inon,a he "kupono uo ia ma keia aoaoniai o ka moho aua i makemakeai e koho."

Hoohalike Iua e ku ko kauakai kai kc alo ma Honolulu, aia konr.lima akau ma ka akau; a o ka wu-l- au

akau ma kona kun, a o ka wo-Ia- u

hema kona alo. A ina c kakuuana ua kanaka la i kona inon, uhoomaka ana oia c kakau ma kaaoao akau o ka pepa a e pau unana huapalapala o koua inoa ponoima ka aoao hema 0 ka apana pepa.

Aka, c kuhibewa ana paha m oka pau ana o na huapalapala okona inoa a kaha-pe'- a iho, he akauia nona, aka, he hema ia no kapepa balota. A ina he mau boa kokeia kanaka c ku mai ana ma konaalo i ake 0 ikc i kona inoa. alaila, ehoohuli koke nku ana oia i kahi okona inoa i paa ai imua o keia poo& ikc koke ia no aia no ka akau oua pepa la ma kabi o kona inoa ihoomaka aku ai.

Ina e ku ana na kanaka clua healo a be alo. alaila c lilo ana knlima akau 0 kekahi ma ka hema okekahi, a o ka hema hoi o kekahi iakau no kekahi, a i mea c like ai

na akau 0 laua, e pili aku paha kealo o kc kanaka mahope i ke kuu oka mea mamua o laua, alaila like,pela no ua apana pepa balota la,ina oia ka like."

0 ka oleloao hoi a ke KuhinaKalaiaina i ka poe kohoj ua waiholaula mai oia i kc kaha-pe'- a ana"ma ktaoao," mc ku unuhi pu oleaua mai i keia Hoakaka 3 0 kaPauku 10S i hoike ia ao la maluna.A no"ia mea ua kakau iho la au i

kahi balota malalo o ua kubikuhia kc Kuhina Kalaiaiua.

Nolaila, o ke koho balota a puuika Paeaiua, aia ia malalo 0 na oleloao a ke Kuhina Kalaiaiua, nolohoi malalo pouoi o nu huaolelo akeia Hoakaka 3 0 ka Pauku 105 oke Kanawai Koho Balota Huikaua Makuisa. A no in mea, ua nuika nalulu .1 ine ka niua o ko'uwahi apana poo.

A noluiia kc nonoi aku nui au i

na wehewehe loea ana i "pau ko aohau o Alakai," o ka kc Kuhiniipaha kai pono. o ke kanawai pahakai puali, a o ka noonoo paha kaipokole. Mc ka hiaai i kou ahonui.

Kou haahaa,Ha'ukawahaikkanuakkkht.

NA MEA HOU 0 KA APANA uKOLOA, KAUAI.

Ma ka la 27 o Feberuari nei, uahookolokolo ia o Kiha loio no kahewa komo hewa i kekahi aina, okekahi wahine. 0 Mr. S. Kaeo kaloio no ka mea hoopii, it o Kiha noka Loio paler nona iho. 1 ku noho;ana o ka Aba e boolohe i keiahihia,ua loaa ka ponoma ka aoao o kamea hoopii. Ia wa i ulu mai aikekahi hoopaapaa mawaenxo Kiha.a-- ka Lunakanawai noka nuiloa o na koina, ua kokoke loa lauae hoolei i na uupuu lima. Ua ku-

pono anei keia mau ,Luna Aupunie hana pela? 3igL

Uahbopai iajajpHphe $100 ame na koina o kaAha.

Ma ka Poakahi nei i hoopukanvii ai ke koronero i ka lakou ole-

lo hooholo no ke kumu i make ai oEnoka, keia luina Hawaii i loaaaku ai ma. ke alanui Papu ua lele

I koaa alio, ua make oia mamuli o1 ku nui loa o ka ramaiinu iacia.

.. tl

'tI-- ""

& V" c

a as - j, ," 'if '.--. fef. ; ' ;$rzz

s f r "c?" v 5-

. I .Sdt" ". 2t4iiI'J

iVil- zJ&&- t --

i- 3

Page 4: Olelo rariK 'v niaiKgHH w w · 2015-06-02 · Uks Lux Lawe PtrA: Kuaraaaa, Olelo Hcolih, a. Kke we la sclikc p ana LasiSocfeieg Xttt o kt Pfpv a ka Lana a me ka Lena sa t::ci4 &spf

-I

ls -

?

I- -

J i- -

;v

HAWAII IIOLOMTTA

HONOLULU : : MABAKI 5, IS92.

HE MO OLELO KAAO

3EENETEI

--5ff AU4 orJUPJOHWIWOOLE

mokuna"xxxvil

"U oki kou alelo awa e kahiwifhlne, a haule pa-h- u aku la ua

' Wlii wahine nei ma kapa o kcala--

iHt! o wailio ana ma ka laula o kaJUtta."

01oio inai la hoi o Maomara,

mo ka Ico nui moakaka kohu halu-l- ti

hokili panei:"E na kanaka makau wale! E na

kanaka makau walel!

'Aolo nae i liuliu inahope iho o

keia leo nui e puoho ana, ua hoo-pu- ni

ia ae la lakou nei e na kana-

ka o Makalapina, hopu ia iho lalakou noi a paa, a hoihoi hou ia

aku la ua poo nei i ka pakaua inea

kuhuluku o Makalapina!"

'0 kahi wahine nae, ua haalele

iho la no lakou iaia ina ia wahi,

no ka mea. ua manao kuhihewa ua

poo noi o Makalapina, ua make

Ion kahi wanine, no ia mea i waiho

ia ai oia o oui olc ana iluna o kailihonua puanuanu."

Ano, c ka mea heluhelu, e oluolu

oo e hoi ae kakou a makaikai hou

aku i na hiona o ka pakaua o Ala-de- la

mahope iho o ka wa a Mao-ma- ra

ma i haalele aku ai, a hoohi-k- iloa ai ka laua huakai no ka pa-

kaua o Makalapina.I ka la a Maomara ma i kilohi

hope aku ai i ua pakaua nei a hoo-ma-ka

mai la ko laua man kapuaiwawao e niau me he mau kirelanokokahi mekini ma ke alahele o naululoau, a ma ka hora 4 o ke ahi-a- hi

o ua la ala, a oia hoi ka vra a

na kukuna o ka la e haalele mai

ana i na kaiaulu o Alanadela, aia

hoi, ua wche hamama ia ae la nana puka koiuo o ka pakaua, i moa

hoi e ale mai ai i kekahi huakaihole nui o ke kilo a me ka moneka

o ka pakaua Moneka o St. Cubera kaXani.

I kc komo ana mai o ka huakaiiioko o ke kahua o ka pakaua, o kawa no ia i puka mai ai Ka Makui-k- a

e halawai pu me ka moneka, a e

kamailio pu hoi no na mea e piliana i ka ma'i a me ke kupikipikioo ka manao o Agug Winetona.

MOKUNa XXXVIII.

Huli hoi no ka Pakaua o Makala-

pina Ka Manaolana Polio no

na Pomaikai Holomua o ke

Au o ka Manawa Kulaualana

a haalulu na kuli o ke Kolohe

iloko o na Kamaa Buti, no ka

hoopai o ka poino.

Iloko o keia wa a lakou nei e

Iiui aku anaa hui mai, ia manawai oili mai ai ke kuene hookipa akono mai la ia lakou e nauc ae no

j ka papaaina i luuluu pono me namea ai o kcla a me keia ano, na ka-hi- ko

Iioi o na ono a pau e momoni

niknpuu:,Oial lakou ma ka papaaina ehao

,ana i kcla a me keia mau kuhinia iiiooiuakaukau ia, ua hoonuu iho lalakou a piha ka luao ka inaina,

Jf f alalia, haule aku la keia a me keiavw ,mea hooluana .maluna o na noho

l;o-- ki nuauit hana maiau ia me napale silika hani.

A oiai o ko keia poo Kahunapulelioea ana mai no ka pakaua o Ala-dcl- a,

aole ia nl1t4wjjtno ike maka-inak- a

a me ka hoolaulea, a no iamea, aole ho mau mea ano nui i

hanaia, aohe hoi he leo hone o kapiia i taookuu ia no ko lakou hikiana saai, a aohe no hoi beraaukau--"wanuiwa- ki

lawelawe mai i ko" " lakou "wa i ai ai.3 ,1 ..

)'" -

2e,gBafc4-- S.

Mawaena o keia poe kahunapulei kipa mai ai, e noho ana kekahimoneka o Makua Irons kona inoa,

a ua kaulana oia i ke pakela loa 6

kona noeau ma ka oihana kahuna,

a oia no hoi ke pookela loa o namoneka piha naauao ' ma ka ikeia aku.

He manawa Ioihi ko laua hala-w- ai

ole ana me ka Makuika o Ala-

nadela, i aneane e piha na maka-bl- ki

he 20 a oi o ko laua kamailiopu ole ana, no ke Jrumu, ua KJo napoe kahunapule i mea hoihoi ole iae ka Makuika o Alanakela i ka Ka

hala ae.

Mahope iho o ia manawa, ua ko-

no hou mai la ka Makuika i na

mulihini e haule hou lakou ma ka

papaaina no ka inu kiaha waina

like ana.

Xo keia kono a ua Makuika nei,

ua ku like ae la keia a me keia hoa

a hele aku la no ka papaaina, a

hoopiha ia mai la na kiaha e nakuene me ka waina.

Aka, no Irona, aole oia i ae iki e

hoopa i kekahi kulu o ka waina a

mejia waiona e ae, a i ka wa i ni-ni- ni

ia mai ai kona kiaha. ua hoole

mai la oia aole e inu, a wahi ana i

pane mai ai:"E oluolu oe e kuu haku e hoo-ku- u

mai oe ia'u, oiai, o ke kinali-m- a

ae nei keia o ko'u mau maka-hi- ki

o ka noho ana ma ka pakauamoneka, aole loa i pa ko'u mtu he

me na kulu waiona."

No keia mau olelo a Iganatio, ua

pane mai laka Makuisa:"He hoole makehewa a hooka-ma- ni

paha keia au."Pane mai la hoi o Iganatio me

keia mau huaolelo:

'Aole, e kuu haku. I ka wa i

hiki aku ai ka huina o ko'u mau

makahiki i ka umi, aia hoi ua ki-ko- o

palanehe mai la na lima mene-men- e

ole o ka make i ka hanu oia

o ko'u makuahine; a aole no hoi i

liuliu mahope mai, aia hoi ua Qhai

aku la no ko'u makuakane ma ko

alahele hookahi a kuu makuahine i

hele aku ai. Aka nae, mamua o

kona make ana, ua haawi mua ai

la oia he kauoha ia'u, oia hoi aole

au e hoopa iki i ka waina, a sa-m- uli

o ia kauoha au i hooko ai me

ka pololei a hiki i ka piha ana iho

la o na makahiki he kanalima ia'u.Ma ia hoopale loa ana a'u ia mea,aole loa au i manao ino i ka poe e

inu ana ia mea."

Ninau mai la hoi ke kilo iaia:

"Pehea, i kou wa opiopio loa o

anei kou komo ana iloko o ua mo-

neka la?"

"Ae," wahi a Iganatio me kahoomau ana mai, "ho kanalima kanui o na makahiki o ko'u noho anailoko olaila, a he kanalima no hoi

makahiki ka huipu ia ana o ko'uleo ma ka papa himeni iloko o kona

mau paia; ua hamama mai imuao'u na ipukao ka hanohano lua die,

aka, aole e hiki ia mau mea kekono mai ia'u e haalele i ka mone-

ka, kahi hoi a'u i hoohikiai a kanuia au malalo o na pohaku paepae o

kona mau ipuka.""Ina pela," wahi a ka Makuisa,

uo kou oia ana, ua like ia me kaholo ana a kekahi moku maluna o

kekalu moana kai pohu malino ahalai lana malie loa."

''Aole pela," wahi a Iganatio, "oke oia ana o ka nohona moneka, ualike no ia me na oia e ae. Iloko o

na paia eehia o kcla pa moneka,malaila e oluolu loa ai ka nho anaa me Ka launa ana o Kesani rn.au.

mea no laua na manao like, a aiailoko o laila, he anaina o ka poo- -

hemolele.- -

"Aka, i;ka wa e ku ia mai ai ke--IB

kahi okamu hoaloha mo kamake,-&uiga9- ei ka ehaeha a nae

ka mokumakuahua o ka naau o kahoaloha i koe iho."

Olelo mai la kekahi o na poe rp-ne-ka

oia o Bonedate penei:Mai kamailio nui oe ma keia

mea e Irona Iganatio ma keiamea, ua ike no oe, aohe u kuleanae kamailio ai ma ia mea."

E ka makamaka heluhelu, okeiakanaka e kahe&ia nei ma ka inoao Irona, o Iganati no Sa, aoalaIrona, he inoa ia i ma i ke kabaak mawana o ka pakama Kdoeka

ma ke ano kapakapa, aka, o Igana-tio no kona inoa kumu.

Ku e la o Iganatio iluna a olelomai la:

"Ae, ua hewa io au, aka, aole aue hewa ke olelo ae. he mea pono

no'u e hele ae e ike i ke kanakaopiopio e waiho la iloko o ka popi-lik- ia

o ka mai."I ko Iganatio hala ana aku, ua

noho iho la no kekahi poe monekailoko o ko lakou rumi me ka Ma-

kuika a me kekahi wahi kilo.Ua ku mai la kahi kilo a ninau

mai la imua o Bonepate no ke ku- - '

on o kona papa ana ia Iganatioaole e kamailio?"

Ae," wahi a Bonepate i kama-

ilio mai ai, ''he mea oiaio ua hoike

moakaka aku nei o Makua Iganatio imua o oukou i ka loihi o ka

iqanawa o kona noho ana maloko o

ka pakaua moneka, kona inu ole ika waina, a me kona hui launa aname kekahi hoaloha opiopio.

Iloko o na manawa a pau o ko

laua hele anama na anaina hai-pu- le

o sa pakaua, e kukuli likeana laua malalo o ke kuahu hoo-

kahi.

A e like me ka loihi o ko laualauna pu ana, pela sa pii mau anao ko laua aloha kekahi a me keka-

hi me he mau hoahanau la na kamakuakane hookahi a me ka ma-

kuahine hookahi.

"0 ko Iganatio mau manao, he

oluolu a olioli mau, a o ko Euginohoi, he noluluhi mau, me he la, he

mea' nui ke hekau iho ana malunao kona noonoo.

He manaio mau oia. aia he mau

uhane lapu o ka po mailoko mai o

na heana make, ke ho-- a iki mai laiaia me ko lakou mau helehelenaweliweli oiai oia e hele ana ina ke-

kahi wahi mehameha."A iloko o na manawa a pau a

Iganatio e ike aku ai i ka halii iho

o na helehelena lnoino maluna o

Eugino me he mau ao hakumaku-m- a

ala no ka haule iho o kekahiino nui, ua hoao aku la oia ho-oluo- lu

iaia ma na ano a pau e like

me ka hiki iaia ke hana, a i kekahi

manawa, ua noi aku oia ia Eugino

e hele holoholo laua ma ke ano

hoolanalana ma na kae o na ma-un-a

a me na lalani kuahiwi.

I kekahi po, ua hoala ia ae o Iga-

natio mai kona hiamoe ae me ka

hikilele nui, mamuli o ke komo

ana mai o kekahi mea ana i ike ole

ai mamua iloko o kona rumi e moe

ana.Na ka malamalama o kekahi wa-ipuku-

uuku e a hoopipi ana ma

kona pakaukau, i hai mai iaiao Eugino ka.mea i komo mai iloko,

a ike pu ae la no hoi oia iloko o ia

manawa, i ke ku pololei ana ae o

Eugino ma ka aoao o ka moe ana e

lalani ana.Ike gku la oia ma kona mau

ua hele kona mau papali-n- a

a haikea, a ua like hoi me na

kulu hau keokeo e kau ana iluna o

ka pua mauu.'He mau helehelena hou keia o

Eugino," "wahi ana i namunamu ae

ai, ataila, ala loa ae la oia iluna.

Aole i pau.

KAMOKUKAHA "KAPALAKJ-KO- .

Ma ka auina la Poaono nei i kumai ai ka mokukaua Amerika Ka-palaki- ko

iloko o na la holo he 9

mai Sana Diego mai. 0 kekahikeia o na mokukaua ikaika loa o

Amerika.He 324 kapuai kona loa holo- -

iLokoa, he 310 kapuai kona loa maka pili Ilikai, ka laula he 49.5

kapuai, na toua he 40S2, ka ikaikaenegine ma ka holo maa mau. ualike me ka ikaika o 7,500 lio, kaikaika ke kuupau ia kona holo nui,

la like me 10,000, kona holo 20.6

mile i ka hora. He clua ona maupukauahi. Ua lako oia me na puo ke ano hou loa o keia au e nee

nei. Ualako oia mens ipukukuiuwila i like ka nui o ka malamala-

ma me ka ikaika hoomalamalamahui mo 25,000 ihoiho kukui. Ualike no kona ano me ko ka moku-

kaua Taktoaa. O Adirsarala Sa-rau- aa

kealii raoka kiekie.

r -Ai -- iAf jts iw

SLL XAKQUPAPA HOOXQHOXOEO I

KULAXA O XJ. MOHOAHJL-OLEL- O

E KU JTE IKEIA WA.

XAALH.

AOAO "HOOXAEKAE HOKUPCXI

J. Kauhane HawaiiJ. M. Horner u

R. Hiad uJ. Sarsden u.

Alex. Young t:W. Y. Horner MauiR. D. Waldbridgc c

V. H. Cornwell'H. P. Balauina tt

L. A. Kakina tr

'Jas. Anderson t;

G. X. Wilikoki KauaiP. P. Kanoa,A. Drier

He 14 ka nui o w. "Lii. He 5mai Hawaii maL he 6 mai Mauimai, a he 3 mai Kauai mai.

C. O. Berger OahuJ. 3. WalkerE. C. Makapolena .c

J. A. Cummins tt

J. X. S. Williams t.

Paul Xeumann c

John EnaA. P. Peterson it

He S ko lakou nei nui, a no kamokupuni o Oahu nei lakou a pauloa.

AOAO LIBELALA MOKUPUNI

D. W. Pua Oahu.AOAO KUXKOA. MOKUPUXI

J. G. Hoapilf Hawaii

NA LUXAMAKAAIXAXA.

HOOMAEMAE.

V. C. Waila OahuJ. H. Waipuilani HawaiiJ. K. Kaunamano "Koahou "W. Edmundg MauiJ. Kaluna " "J. A. Akina KauaiW. O. Kamika "A.. Wilikoki '

He 9 ko lakou nei nui. E kohohou ana ko Hilo Akau.

T.IIIET.ALA'.

S. Xawahi HawaiiJ. X. Kapahu - - --"G. "L. W. P. Kanealii MauiW. White "G. S. Xahinu MolokaiS.W. Bipikane OahuC.W.-Akepok- a

S. K. Aki - "S. K. Pua "

4

J. E. BukiE. W. Wilikoki

He 12 ko lakou'nei nui, a ke huiiame ke Alii Pua piha ka helu 13o lakou, aneane o ka hana-h- a a oio ka Hale Ahaolelo kai ia lakou.

K'OKOA.

Rev. J. K. Iosepa Mauijk Kauhi Oahu.

HOOLAHA HOOKAPU KAI LA-WAI- A.

Owau o W. Poe, no Wafanae, mo-knpu- ni

o Oahu. ke papa a hookapuloajku nei au i na mea a pau, aolee hele maluna o keia mau kai la-wa- ia

o Lulualei a meNanakuli. Uakapu loa, mai keia la 1 aku o Ma-ro-ki,

1882. A o ka mea a mau meapaha e kue ana i keia hoolaho, ehopu ia no oia a e lawe ia imua oka Aha Hookolokolo.

W. Poe.Waianae, Oahu, Mar. 1, 1892.

u45-2ts- w

HOOLAHA HOOKAPU AINA.

Owau o Ani Pake no Koiuiu, Ho-

nolulu, Oahu. Ke hookapu a papaloa aku nei au i na poe a pau aolee hefe maluna o kuu aina e waihonei ma Koiuiu, Honolulu, Oahu, ioleloia, aole hoi e kii i ka i'a malo-ko o ka loko i'a, aolee kii wale i namea kanu o luna o ka aina.

Ake hoike puaku neiau makeia la no, ua hookohu aku au iaJohn Hapaihopea Agena no'u,oia ka-- Luna Xui o ka aina a me namea a pau i oleloia maluna, a o kamea kue i keia papa ana, ehopuia,a hoopiiia no ma ke kanawai.

ANI.Honolulu, Feb. 19, 1892.

lmd-n20- T.

HOOKAPU KAI LAWAIA.

ike aaanei na mea a paa ma keia,na hookohu aka makoa ia Atoa (k) ame Emeki (k), i mau Laos, nanaema-laxn- a

a e kiai i ke kai Iawaia o Ksakau-knik- ni

a me Kobolaloa, i hoohmalimaiamai e Mrs. Paaahi Bihopa. James L,

Dowtett a me John Stunner. Xolaila,ke papa ia aku nei na mea a pan ade eIawaia, a kipa paha ma keia. man kai.Uakapaloa kekii ana ikaheeno namalasaa mai Augate 12 aka, a paa namalaiaa eloa. O ka moa e kae ana ikeia e hoopiiia no ma ke kanawai.

Owaa o Ah Koer, ke papa akn nei aniknakailioolimalimaaaakaioka aapoo Uaalilxamanu, amaIfaikiki o ke Ala-Ita- o

6 Oaha, a hiki i ke m kusaokn oXoa a ae ka loko o JKawili. Kehooko-a- a

akm seiaaisAkoa fkl A m Xraektkl, i hub Laaa naaa e vaUsoa i kaa

kai Iawaia. XTa kapa 1'ke kai i samea a paa. Okapo MMtemakw laeaiaaa a ia Ak Kef . O ka poe. ekooWfce oi? aaaJe boopii Sa bo na kekanawai. AH KOXG.

HALE PAI-K-H "ALOHA."

O tahi ecii loa oaioa esaalaiakiaakooaloaiBaa

J ku hoofefesia. raukai loa o ke kalaaafeels ekahl. a so is msta Hale PaiKii Aloha sakeAIanci XcaaauBHikaoao EuvEwaoke Alaaui eholi ponoatu ann i KaleleoBsfaiu If&le.

Us. hHi te hana La nakii o ca aso apan ko na bcpe, na tasalii,

to "ka ohaaa.'aa papa-ahaai- na

a rae koka poe make.

THEO SEVERLN" (Kapolena.)Honolulu, Oahu.' dl33-tf-w2-S

HALE- - KUAl-BTP- I.

: 3TE TROPOLI TAWt :

Si'"

Alaxui foij .Helu,SI

G. J. WALLEK, Luna XriU

1 f

E Ioa no na Po Bipi Mo

mona ma keia Hale,

nl d-t- f.

OLELO HOOLAHA.

ike aaanei na mea a paa, ma kapoo ka la 23 o lannari, ua lawe kolohe iaaka ko makou LIO kane paakea keo-

keo, ma ke kapnai aka mamaa he wa-

hi keokeo iki ma ke poo, nona ka haoknni ma ka aha hope, ma ka aoao he--ma

(l). O ka mea n mau mea paha eloaa ana a hoihoi mai ma ko makoa wa-

hi noho ma .Aala, c haawi no mokou ika mea nana e lawe mai i ka makana oiwakalaa dala $20.

SEEYIGK KWAT&CO.Aala, Ianuari 9, lf92. lwk. d.

HOOLAHA HALAWAI.

E halawai ana ka Hui HolclioLiliuokalani maloko o HalealiiIolani ma ke ahiahi o ka Poaha,Maraki 3, hora 7:30.

Ke kauohaia aku nei na hoa apau e akoakoa pau mai ma keiahalawai me na aahu keokeo.

Ma ke kauoha.Hattie Hiram.

Kakauolelo.n214-2t- sd

HUI O BENS'ON SITST

NA MEA h'UAI LAA U LA PAA L

Eia ia lakou na laau lapaau o na

ano a pau a ke kuai nei lakou ia

mau lako no ke kumukuai haa- -

haa loa.

NA Aila Lauoho .Maikai,

Aila Nia, oia hot ka Aila Manoi,

Na "Waiala,

ffaahuakai,

Bilaki?

Knlii,

Ame na Inko e ae lie ua

O lakou no Aeens uo km Hale llabs

Waimomona o Tahiti.

J6 tfd 4 tfw

HALE HANA WAI MOMONAWAI-ANIA- NI.

NA KEIKI HAWAII.

(SAM. LADD 3S CO.)

Ka poe wale no na lakoa hana net NA WAI'

HOOMAEMAE KOKO EAULAKA'oU bol ta

SASEPARILA

A MEKA

WAI HAO.

itA WAI MOMONA AWAPUHI, SA--SEPABILA, LEMI, WAI PIPH,

SODAMAOII, SIDA, KA3IE--PJEXA, tie

Mutual 330 TELEPOXA BelL29S

KAUKA YONG RAM PUNQ,.APAXA.)

Helu 53 Alanui Maunakes,

KE KAUKA LOEA OKAAIXA PUA,

Ua hiki ke hoola ia keia a ine keia anoma'i, malkonakaae, wahinease kona keiki liilii. O na ma'i ha-a-o a mena ma'i e pili ana ikamaka, pan pa iai ke oia. O na ma'l koko iaoiao, a meka hooala hoa aaa i sa wahi poisookajmaw&i a me ke kino, e boolaia bo meka maalahi. Pela me aa ma'i ha'i kokoraaloo, aa hiki ke boolaia me ke oki ole.Ke hoike ia aka aei, eia ke oia ia nei raekaolaolapaokahlashaa.

KIPA mai e ka bos i hoolaa.laKia.menahwiapflihaaka bw'J,na'a oakoa e aooteota aku.

KAUKA YOXG KAM UNG.al-l--U.

,

m wtdMhl

f? -

MAI HOAO B HELE MA KEKAHI MATJ WAHI AE E KUAI AT

MA KAHI WALE NO O

C. J. FISEL'S (MKBLA)

AOHA HAMABAGA HE KOA1 KUIO KEIA.

Kaiaioa maikai loa, 21 I--a ao - ....... . .?t CO

Leponalo, 21 i--a no - 1 wIrte hslahala kakaaloa 10 i-- a so. .- - u

2a alapia elelet la-- a palaa, hoemi ia. a ke ...s -- -NalolekilikaeIeeIeUa,hoemiMkmaike75kenetanokax-aak- a , 1 wLilina 7 i--a 1 wmaau nao, no. .......t.. ....

Keokeo vktoriT S i-- a ma ka apa hoemi ia a. i, ' 6Q

Pakn roakika, EQ iaiha ka laala he 10 i-- a ma ka apa 1.63 no ka apa.Kakini o na wahiae, 3 paa no ?

Pakmaikaneo laaa, he 5 no w

C. J. FISHEL,O KA HALEKUAl HELU EKAHL

Kihi o na Alanui Papu me Hotele.

XA LOLE XAXI OI KELAKELA LOA 0 XA AXO A PAU!

:0:

E LOAA XO ME KE KUMUKUAI HAAHAA ME KA OLUOLU

.AfA KA HALEKUAl WAIPAKE 0

N s: SACHS.HELU 104 ALANUI V.WV HONOLULU HELU 104.

HELE MAI A E KUAI I MAO PAA LOLE NO NAKEIKJAA OUKOU.

XA LOLE SATEENS eleele a wai hooluu nani paha, he 23 koncta noka i-- a hookahi.

XA LOLE KLXAMU, puu a kahakaha loloa, a paa hoi ka wai-hoolu- u,

a he naikini hou loa no hoi, G i-- a no $1.00.KEOKEO PONGEE, o ke ano hou, 2o keneta no ka i-- a.

LOLE KEOKEO, kahakaha loloa a puu hoi, he 5 i--a no $1.00.

XA WAILIULA HUALI A ME XA PAHOEHOE MALINO.

E hele mai a e nana i ka makou mau LOLE KASIM1A ELEELE aine na Kalakoa hoi a me na Lole Huluhulu. He mau Iole ka makou oke ano hou loa. o ke ano rnaikai loa hoi a raa'na kumukuai haahaa loa.

E hooko aku makou i ka makou e kamailio ai, aohe keia he leo pnlauwale, oiai o ka hoopono ka makou makemake.ELEELE Marino, k-- a palua. 50 keneta no ka i-- a

KASIMIA Eleele, he huluhum a pau, la-- a palua, he 75 keneta no ka i-- a.

UHI o na VIRIGLXE, eleele a ma na wai hooluu e ae mai ka 20 kenetaa 25 keneta no ka i-- a.

Ina makpmake oe i lole silika, e hele mai a e nana i ka makou mauwaiwai mamua o kou kuai ana ma na wahi c ae. Makepono ka makoumau kumukai no na lole silika.Xa LOLE SILIKA eleele a hooluu e ae, aohe lau, he 75 kene:a no ka

i-- a hookahi.Na SILIKA Eleele i miloia me kekahi mau maawe nani c ae, mai ka

$1.25 a ka $1.50 no ka i-- a.

Na LOLE SILIKA Keokeo aiai no ke kapa mare, mai ka $1.00 a ke$1.25 no ka i-- a.

Xa LOLE HULUHULU kakau loloa, he ano hou, 7 i-- a no $1.00.0 ka poe a pau e kuai ana i ka makou mau lole huluhulu Kasimia, a

Silika paha, e haawi wale aku ana makou i pale, i lopi amekejuhiaohe kaki o ia mau mea. --.

FHe mau LAKO PALE-IL- I rnaikai ka niakoii. Ua hiki noia makou keahoikeike aku imua o oukou i na LAKO LEI-A- I o na anoa pau i oi aku ka nui mamua o ko na halekuai e ae o loko nei o ke

ma na kumukuai haahaa loa,

gtFE nana ae i la makou matt PapaU Htilu n we Maun o ktln ame keia ano a me na Paisini.

XA PAPALE O XA WAIIINE A ME XA KEIKI, MA KB ANO HOU

LOA, AIA A NA KUMUKUAI HAAHAA LOA.

He wahine hana Papale hou ka makou, a ua makaukau oia e hana i

na Papale ma na ano hoonani a Pau o ke ano hou loa me ka maiau. Eeleu mai a e nana i na Papale Luina hou loa, na Lipine hou, na meahoohiluhilu hou, na hulu papale hou. Ua oi akn kou pomaikai ke kipamai oe ia makou nei mamua o kou hele ana aku i kekahi wahi okoa e

N. S. SACHS.

E PONO

OUKOU

E HELUHELU

iJrXL1 i,"!.

.:- "-

f

Heh104 Alanui Papti.

EIA KA NANI LAI

E HELE NUI MAI!

KA

HUI UKO HAO HAWAII

ANO i loaa mai nei ia makoa na hulanunni i kupono i maa ameke polAneane inu ke knmnknai ole e loaa aiia oukon.

UA WAE mai nei hoi ko makoa meafcaai lako ipu-kok-ni ma Na Toka i naipa-knk- ui nani loa no ko makoa ha-lek- aai

nei. a o keia ka oi o ka mini amakoa e kaai aka aei. TJa eial nohoi ke knmnknai a makoa l kau ai nokeia a me keia ipn-knko- i, a ho meakeia e loaa ai i keia a me keia i haa-lele i ka hoolilo ana i ka ihoiho knknlijpa-knk- ni nona.

JIAKENA a makoa ipa-ha- o, na ipu ko-p- e,

na ipa ti o ke ano pnna nia naanoa pan, a he oi aka ka pa:i mamaa o kapiola. I keia wa ca emi loa ke

ia maa mea i ko na wa e aemamua ae net.

"UA PIHA kaineki maa ko makou hale-kuai mens "Waiwai ao keia a me keiate.. a no na la Kulak no hoi.

HUi LAKO HAO HAil.Alanui Papu, Honolulu.

u nlO-t-fd

1 e S"C C "S? t--

jn bE,,1a --qprvjfr -". -- 00,"---. ,g" --t, . 'V "ft v vrs

A a B ,? aSt &fp wa

4 r u'-

s t X 4v . ,L

S . w. ' .-

-

1 mm

t

iv- - Tim

",..

"

-

,

J&