Մեկ քայլ դեֆոլտիցFitch-ն այդ պես էլ չհա վա տաց Ա թեն քին

Ե րեկ Fitch մի ջազ գա յին վար կան շա յին գոր ծա կա լու­թյու նը Հու նաս տա նի սու վե րեն վար կա յին վար կա նի շը ССС­ից ի ջեց րել է մինչև С։ Գոր ծա կա լու թյան այս քայ լը հա ջոր դել է մաս նա վոր ներդ րող նե րի պարտ քի 53,5%­ի դուրսգր ման դի մաց Ա թեն քին €130 մլրդ ­ի լրա ցու ցիչ օգ նու թյուն տրա մադ րե լու Եվ րախմ բի ո րոշ մա նը։

Վար կա նի շի վե րա նա յու­մը պար զա բա նե լիս Fitch­ը վկա յա կո չել է 2011թ. հու­նի սի 6­ի իր հայ տա րա րու­թյու նը, որ տեղ պարտ քի նման դուրսգ րու մը որ պես «պար տա վո րու թյուն նե րի հար կա դիր վե րա կա ռու­ցում» (DDE) էր գնա հա տել,

ինչն էլ հիմք է հան դի սա­ցել C վար կա նի շի շնորհ­ման հա մար։ Մաս նա­վոր ներդ րող նե րի պարտ­քի դուրսգր ման ա վար­տից հե տո Հու նաս տա նին կշնորհ վի RD վար կա նիշ, ին չը կնշա նա կի «սա հ մա­նա փակ դե ֆոլտ»։ Fitch­ի

վար կա ն շա յին սանդ ղա կի հա ջորդ մա կար դա կը D­ն է, ո րը շնորհ վում է դե ֆոլտ հայ տա րա րած երկր նե րին։

Ի դեպ՝ Fitch­ի այս հայ­տա րա րու թյա նը Եվ րո­պա յի ֆոն դա յին ին դեքս­նե րն անկ մամբ են ար ձա­գան քել. ֆրան սիա կան CAC 40­ը նվա զել է 0,54%­ով՝ մինչև 3447,71 կետ մա կար­դակ, գեր մա նա կան DAX 30­ը՝ 1,03%­ով՝ մինչև 3447,71 կետ, բրի տա նա կան FTSE 100­ը՝ 0,50%­ով՝ մինչև 5898,84 կետ։ n

էջ 3 ›››

Կ ցան կա նա յի վե րա դարձ նել 88-ի մար դունՀարցազրույց «Ղա րա բաղ» կո մի տեի ան դամ Ա շոտ Մա նու չար յա նի հետ

Պե տե կա մուտ նե րի կո մի տեն (ՊԵԿ) այ սօր Կա ռա վա­րու թյան հաս տատ մանն է ներ կա յաց նե լու Հար կա­յին վար չա րա րու թյան 2012­14 թթ. ռազ մա վա րու թյու­նը: Փաս տա թուղ թը բա վա կան շատ դե տալ ներ է պա­րու նա կում, օ րի նակ՝ ինչ չա փով պետք է ա վե լա նան հար կա յին ծա ռա յող նե րի հա մար կազ մա կերպ վե լիք ու սուց ման ծրագ րե րը, ինչ չա փով՝ գե րա տես չու թյան կայ քից օգտ վող նե րի թի վը և այլն։ Ու շագ րավն այն է, սա կայն, որ որևէ խոսք չկա կարևո րա գույն մի ցու­ցա նի շի՝ հար կեր/ՀՆԱ հա րա բե րակ ցու թյան մա սին, ո րից պարզ կլի նի, թե ռազ մա վա րու թյան ի րա կա նաց­ման արդ յուն քում ինչ փո փո խու թյուն ներ կկրի այդ ցու ցա նի շը:

Դա սագր քա յին սահ ման­մամբ՝ հար կա յին վար չա­րա րու թյու նը պետք է հիմն­վի արդ յու նա վետ հար կա­յին հա մա կար գի կա ռուց­ման հի մունք նե րի վրա։

Այ սինքն՝ գանձ ման նվա­զա գույն ծախ քե րի և հար­կա յին վե րահս կո ղու թյան պայ ման նե րում ա պա հո­վի հար կե րի ա ռա վե լա­գույն մուտ քեր։ Հար կա յին

վար չա րա րու թյան արդ յու­նա վե տու թյան գնա հատ­ման չա փա նիշ նե րից մե­կը հար կե րի հա վա քագ­րումն է, նվա զա գույն վար­չա կան ծախ սե րը։ Այլ կերպ ա սած՝ կարևոր է ի մա նալ, թե մեկ միա վոր հար կի հա­վա քագր ման հա մար որ­քան վար չա կան ծախս է կա տար վում:

Հա յաս տա նի նման երկ­րում, որ տեղ հար կեր/ՀՆԱ ցու ցա նի շը ա մե նա­ցածրն է տա րա ծաշր ջա նում (2012թ. կազ մե լու է 17,36%), հար կա յին վար չա րա րու­թյան արդ յու նա վե տու թյան

Մո ռա նալ ֆա-տա լիզ մի մա սինխմբագրական

էջ 2 ›››

Մի՛ սպա նեք Երկ րա պա հինՀայկ Խա նում յան, տե սա կետ

էջ 2 ›››

Ըն կե՛ր, քեզ չեն հա վա տումՍո ղո մոն Փա փազ ան, տե սա կետ

էջ 2 ›››

2012թ.՝ ավելի շատ ալմաստ «Ալռոսա»-ն կավելացնի մատակարարումները հայկական ձեռնարկություններին

էջ 5 ›››

Է ժա նից թանկ էլ կաSukhoi SuperJet 100-ի գի նը վե րա նայ վել է մոտ $4 մլն -ով

էջ 6 ›››

Google-ը խլե լու է բրո քեր նե րի հա ցըՈ րո նո ղա կան հսկան անց նում է բոր սա յա կան ի րա կան ժա մա նա կի

էջ 6 ›››

Կեղ տոտ ընտ րար շավՀան րա պե տա կան նե րը մրցում են ոչ այն քան Օ բա-մա յի, որ քան միմ յանց հետ

էջ 7 ›››

Դա տավճ ռին սպա սե լիսՄու բա րա քի դա տա վա-րու թյունն ա վարտ վել է

էջ 7 ›››

Հա վա տա րիմ օֆ շո րինՉ նա յած Մադ րիդն է լի հի շել է Ջիբ րալ թա րի մա սին

էջ 7 ›››

Գինը՝ 100 դրամ

Օրվա վարքագիծ

OSCE.org

տ ն տ ե ս ա կ ա ն օ ր ա թ ե ր թ

էջ 4 ›››

Հո սան քը կթան կա նա խա բե լու օ րը

ՀԾԿՀ-ն խոս տա նում է, որ սպա ռող նե րը չեն զգա թան կա ցու մը

| № 27 (96), հինգշաբթի, փետրվարի 23, 2012 թ., www.orakarg.am

ԵԱՀԿ Ժո ղովր դա վա րա կան հաս տա տու թյուն նե րի և մար դու ի րա վունք նե րի գրա սեն յա կը (ԺՀՄԻԳ) մտա­դիր է Հա յաս տան գոր ծու ղել 24 եր կա րա ժամ ետ և 250 կար ճա ժամ ետ դի տորդ ի... n

Տե՛ս էջ 3 ›››

Ա վե լի քիչ դի տորդ, քան

էջ 5 ›››

Ա ռանց չա փո րո շիչ նե րի

Կամ ինչ պես է գնա հատ վե լու Հար կա յին վար չա րա րու թյան ռազ մա վա րու թյու նը

էջ 6 ›››

Խ նա յե լուց հոգ նած նե րը

Եվ րո պան Բր յու սե լից այ լընտ րանք է պա հան ջում

| № 27 (96), հինգշաբթի, փետրվարի 23, 2012 թ.

2 | Տեսանկյուն

Ըն կե՛ր, քեզ չեն հա վա տում

Ման կա տան նախ կին սա նը փետր վա րի 18­ին մա հա ցավ ին­

ֆարկ տից, բայց թա քուն թո քա բորբ էր տա րել։ Գլ խին տեր չու ներ։ Հաս­կա նա լի ի րա վի ճակ։ Սր տի կան գը տե ղի ու նե ցավ դե ղա տան դեմ­դի­մաց։ Հի վան դա նո ցում ի րի կունն ար­ձա նագ րե ցին մա հը։ Ոչ ոք պա տաս­խան չի տա լու։

Փետր վա րի 20­ին լուր ստաց վեց՝ ՀՀ ՊՆ կենտ րո նա կան կլի նի կա կան զին վո րա կան հոս պի տա լի վե րա կեն­դա նաց ման բա ժան մուն քում մա հա­ցել է ԼՂՀ զո րա մա սե րից մե կի ժամ­կե տա յին զին ծա ռա յո ղը։ Ախ տո րո­շու մը՝ թո քա բորբ։ Ա ռա ջին բա նը, որ մտա ծե ցի, ոչ թե այն էր, թե ինչ­պես չեն նկա տել թո քե րի զար գա ցող բոր բո քու մը, այլ թե ինչ պայ ման նե­րում է ծա ռա յել այս տղան։ Ես կա­րող եմ վե րա կանգ նել այս պա տա նու մահ վան «կեն սագ րու թյու նը»։ Դ րան օգ նում է ըն թա ցիկ տար վա ձմռան դա ժա նու թյու նը։

Հայտ նի է, որ Ղա րա բա ղում ձմե­ռը սո վո րա բար դա ժան չէ, նույ նիսկ Շու շիում 100 ան գամ ա վե լի թեթև է, քան Վար դե նի սում։ Ի՞նչ է բա նա կա­յին ծա ռա յու թյու նը՝ ճշգրիտ ա ռօր­յա, արթ նա նալ, լվաց վել, դուրս գալ մար զան քի, երբ մյուս ներն ի րենց տա նը դեռ ե րազ են տես նում։ Ժա­մա նակ առ ժա մա նակ հեր թա պա­հում են... գի շեր նե րը, ո մանք՝ նաև սահ ման նե րին։ Ի՞նչ է տե ղի ու նե ցել։

Զին վորն ա րել է իր գոր ծը՝ հեր թա­պա հել է, դիր քե րում է ե ղել, կա­տա րել է հանձ նա րա րա կան ներ։ Այդ ա մե նից հե տո ար դեն բա նա կի ղե­կա վա րու թյունն իր գոր ծը չի ա րել։ Պա տա նին հետևո ղա կա նո րեն հի­վան դա ցել է ու «խո րաց րել» է այդ հի վան դու թյու նը։

Ո՞վ պի տի բա ցատ րի, թե ո՞ւմ հետ կա րող է հույ սեր կա պել թո քա բոր­բով հի վանդ զին ծա ռա յո ղը։ Եվ ընդ­հան րա պես, ին չո՞ւ եք ստանձ նում նրանց բա նակ տա նե լու պա տաս խա­նատ վու թյու նը։ Պե տա կան կա ռույց­նե րում կա՞ մե կը, որն ի րեն կա րող է դնել 200 զի նա կո չիկ նե րից որևէ մե­կի մոր տե ղը։ Ես ու զում եմ հաս կա­նալ՝ ո՞վ է քա ղա քա ցին, ո՞վ է հան ցա­գոր ծը, ո՞վ է զի նա կո չի կը, ո՞վ է հա­վա քա րա րը։ Ընդ հան րա պես՝ ո՞վ լի­նի, որ տեր կանգ նեք։

Ճե պազ րույ ցում վար չա պետն ա սում է՝ մար դիկ, ո րոնք մնում են այս երկ րում, մեզ հա վա տում են։ Ըն­կե՛ր, քեզ չեն հա վա տում։ Քեզ հա վա­տա լուց ա ռաջ և հե տո մար դիկ պար­զա պես ապ րում են։ Ն րանք շրջան­ցում են քո հան դեպ հա վա տը, ո րով­հետև միայն դու չես այս երկ րի հույ սը և ա պա վե նը։ Ն րանք, ով քեր հե ռա ցել են, հնա րա վոր է՝ ա վե լի լավ հույս ու ա պա վեն են նրանց հա մար, ով քեր մնա ցել են։ Այ լա պես՝ որ տե ղից քեզ այդ քան հնա րա վո րու թյուն պա հե լու հա մար, ա սենք, դրա մի կուր սը։

Ի՞նչ ի մաստ ու նի հա վա տա­լը, ե թե թո քա բոր բից մա հա ցած

զին վո րա կան Նա րեկ Մար տի րոս­յա նի մայ րը իր հա վա տի հե նաս յու­նը, ո րի մի ջո ցով էր ի մաս տա վո­րում հա վա տի ա մեն օ րը, չու նի։ Ի՞նչ ի մաստ ու նի հա վա տա լը, ե թե դուք այս գլխից գի տեք, որ Ազ գա յին ժո­ղո վում մե ծա մաս նու թյուն եք լի նե­լու։ Այ սինքն, ե թե գի տեք, նշա նա կում է այդ պես էլ ա նե լու եք։ Ու րեմն ի՞նչ ի մաստ ու նի հա վա տը։ Նա րե կի մայ­րը որ դուն հա վա տով չի ու ղար կել բա նակ, այլ տագ նա պով, ո րով հետև բա նա կը նուրբ օր գա նիզմ է, այն տեղ դրախ տա յին պայ ման նե րի դեպ քում էլ թշնա մու գնդա կից ոչ ոք ա պա հո­վագր ված չէ։

Բայց թշնա մու գնդա կը Նա րե­կին չի գտել, ըն կե՛ր։ Ն րան գտել է իր հայ րե նակ ցի ան տար բե րու թյու­նը, ո րը կա ռա վա րու թյան մի ջանցք­նե րում կոչ վում է հա վատք։

Հա վա տը մի բան է, որն ապ րում է գոր ծով, նշա նա կում է՝ կե րակ րել է պետք։ Թո քա բոր բի պատ մու թյունն ա սում է, որ ի թիվս այլ սիմպ տոմ­նե րի՝ այն ա ռա ջա նում է սո վից կամ սնուն դի մեջ ո րո շա կի կա լո րիա նե­րի պա կա սից։ Ու րեմն՝ մեզ ձեր հան­դեպ հա վա տով բժժաց նե լուց ա ռաջ մտա ծեք զին վոր նե րով, ո րով հետև նրանք մեզ ձեր հան դեպ հա վա տով բժժաց նե լու ե րաշ խա վոր նե րից մեկն են, նրանք նույն պես քվեար կե լու են ԱԺ ընտ րու թյուն նե րում: Ու մենք գի­տենք, թե սո վո րա բար ինչ պես և ում են քվեար կում։ Գո նե հա նուն ձեզ պահ պա նեք նրանց։ n

մի՛ սպա նեք Երկ րա պա հին

Օ րերս Երկ րա պահ կա մա վո րա­կան նե րի միու թյան հա մա գու­մա րում միու թյան նա խա գահ

Ման վել Գ րի գոր յա նը հայ տա րա­րեց, որ ի րենց կազ մա կեր պու թյու­նն ա ռա ջի կա ընտ րու թյուն նե րին սա տա րե լու է Սերժ Սարգս յա նին և Հան րա պե տա կան կու սակ ցու թյա­նը: 2008թ. նա խա գա հա կան ընտ­րու թյուն նե րին այս կազ մա կեր պու­թյան մի շարք ակ նա ռու ան դամն եր պաշտ պա նե ցին Լևոն Տեր­ Պետ րոս­յա նի թեկ նա ծու թյու նը, վեր ջինս էլ ա մեն ինչ ա րեց Ման վել Գ րի գոր­յա նի ա ջակ ցու թյու նը ստա նա լու հա մար:

Արդ յուն քում Գ րի գոր յա նը հե ռաց­վեց/հե ռա ցավ ՊՆ փոխ նա խա րա րի պաշ տո նից, Երկ րա պահ կա մա վո րա­կան նե րի միու թյու նից դուրս ե կան բարձ րաս տի ճան զին վո րա կան ներ, այդ թվում՝ գե նե րալ ներ և զո րա­միա վո րումն ե րի հրա մա նա տար ներ:

Ին չո՞ւ ՀՀ ա ռա ջին և եր րորդ նա­խա գահ նե րը չեն խնա յում երկ­րա պահ նե րին: Ին չո՞ւ են ան պայ­ման ստի պում, որ մար դիկ, վեր

կանգ նե լով ի րենց կազ մա կեր պու­թյան հա սա րա կա կան բնույ թից, հայ տա րա րեն այս կամ այն թեկ նա­ծո ւին կամ կու սակ ցու թյա նը պաշտ­պա նե լու մա սին: Մի՞ թե երկ րա պա­հին վար կա բե կե լը բխում է մեր հա­սա րա կու թյան շա հե րից:

Ընդ հան րա պես, պա տե րազ մի վե­տե րան նե րը շատ հա ճախ հոգս են դառ նում տար բեր հա սա րա կու­թյուն նե րի հա մար, քան զի այդ նույն հա սա րա կու թյուն նե րը չեն կա րո ղա­նում ա ռա վե լա գույն զո հո ղու թյուն­նե րի գնա ցած այս մարդ կանց ար­ժան վույ նը հա տու ցել, բա վա րա րել ա ռա ջա ցած բա զում ամ բի ցիա նե րը: Տար բեր հա սա րա կու թյուն ներ տար­բեր կերպ հաղ թա հա րե ցին «վիետ­նա մա կան սինդ րոմ» ա նու նով հայտ նի այս երևույ թը, Հա յաս տա­նում այն հիմն ա կա նում ըն թա ցավ պա տե րազ մի մաս նա կից և ամ բի­ցիա ներ ու նե ցող զին վո րա կան նե­րի միջև տնտե սա կան և վար չա կան մի շարք ռե սուրս նե րի բա ժան մամբ: Կա րե լի է ա սել՝ գրե թե ինք նա հո սի տրվեց այս երևույ թը մեր երկ րում:

2008թ. երկ րորդ կե սից Երկ րա­պա հը սկսել էր իր կա ռույց ներն ու­ժե ղաց նե լու, պա տա նե կան կա­ռույց ներն ակ տի վաց նե լու, տար­բեր շրջան ներ այ ցե լու թյուն նե րի ծրա գիր, ին չը նպա տակ ու ներ նոր սերն դին ևս տե ղե կաց նել կա մա վո­րա կա նու թյան գա ղա փա րին, բարձ­րաց նել նրանց ո գին:

Ի րա կա նում հենց սա պետք է լի­նի Երկ րա պա հի հիմն ա կան գոր­ծա ռույ թը: Կազ մա կեր պու թյանն ու նրա ան վա նի ան դամն ե րին պետք է հյու րըն կա լեն դպրոց ներն ու

զո րա մա սե րը, նախ կին մար տիկ նե­րն ի րենց պատ մու թյուն նե րով պետք է կիս վեն նոր սերն դի հետ, ակ տի­վո րեն մաս նակ ցեն նրանց ռազ մա­հայ րե նա սի րա կան դաս տիա րա­կու թյա նը, ներգ րավ վեն բա նա կի խնդիր նե րի լուծ մանն ուղղ ված հա­սա րա կա կան դիս կուր սում, պայ քա­րեն նախ կին ա զա տա մար տիկ նե րի սո ցիա լա կան խնդիր նե րի լուծ ման ուղ ղու թյամբ: Այս ա մենն ի հար կե ո րոշ չա փով ար վում է, և հենց այս ուղ ղու թյունն էլ պետք է լի նի հիմ­նա կա նը Երկ րա պա հի գոր ծու նեու­թյան մեջ:

Քա ղա քա կա նու թյան մեջ ներգ­րավ վե լը, թե կուզ ա ջա կց ման հայ­տա րա րու թյուն նե րի ձևով, ի ջեց նում է կազ մա կեր պու թյան հե ղի նա կու­թյու նը, հատ կա պես այն ան դամն ե­րի աչ քե րում, ո րոնք բո լո րո վին էլ ա ջակց վող կու սակ ցու թյան ան դամ չեն կամ չեն սա տա րում ա ջակց վող թեկ նա ծո ւին: Ա ջակ ցե լով որևէ կու­սակ ցու թյան կամ թեկ նա ծո ւի՝ կազ­մա կեր պու թյու նը հա մա հայ կա կան բնույթ կրող կա ռույ ցից վե րած վում է կու սակ ցա կան, հատ վա ծա կան շահ պաշտ պա նող միա վո րի:

Տար բեր ընտ րու թյուն նե րին Երկ­րա պա հին հի շե լը, նրա ա ջակ ցու­թյու նը ստա նա լու հա մար տար բեր մի ջոց նե րի դի մե լը, այդ թվում՝ հո­գե բա նա կան ճնշման, մի գու ցե բե րի ինչ­ինչ արդ յուն քի հա մա պա տաս­խան ու ժի հա մար, սա կայն կազ­մա կեր պու թյան վար կա բե կումն այն եր կա րա ժամ ետ հետևանքն է, ո րից խու սա փել չենք կա րող: Մի՛ սպա նեք Երկ րա պա հին, ո գե ղեն տղեր քը մեզ դեռ պետք են… n

Որ քան մո տե նում են ընտ րու թյուն նե րը, այն քան շրջա­նա ռու թյան մեջ ա վե լի շատ է դրվում այն թե զը, որ ընտ րու թյուն նե րի ել քը կան խո րոշ ված է, հետևա պես, ան կախ մարդ կանց քվեար կե լուց, արդ յուն քը հայտ նի է: Դա վադ րու թյան այս տե սու թյու նը եր կու աղբ յու րից է սնվում՝ մարդ կանց ֆա տա լիս տա կան պատ կե րա ցում­նե րից ու հրա պա րա կա յին քննար կումն ե րին հնչող հայ­տա րա րու թյուն նե րից, ո րոնք հա ճախ լի նում են իշ խող է լի տա յի ա նուղ ղա կի հա վա նու թյամբ ու դրդմամբ:

Ի հար կե, այս ֆա տա լիզ մը չի լի նի, ե թե 1991թ. հա ջոր­դած քսան տա րի նե րին գո նե մեկ ան գամ անց կաց վեին ընտ րու թյուն ներ, ո րոնց արդ յունք ներն ար ժա նա նա յին ժո ղովր դի ան վե րա պահ ճա նաչ մա նը:

Խն դիր նե րը, սա կայն, փոխ կապ ված են, և ընտ րու թյուն­նե րի արդ յունք նե րի վրա ազ դե լու իշ խա նու թյան բա նաձևը շատ պարզ է՝ որ քան պա սիվ է է լեկ տո րա տը, այն քան մեծ է ձայ ներ յու րաց նե լու հնա րա վո րու թյու նը, ա ռա ջին հեր թին՝ ընտ րու թյուն նե րին չմաս նակ ցած նե րի ձայ նե րը: Հետևա պես՝ որ քան շատ մարդ գնա ընտ րա կան տե ղա­մաս, այն քան նե ղա նա լու է ձայ ներ յու րաց նե լու բա զան:

Չ խո րա նա լով ան ցած քսան տա րի նե րի վի ճա կագ­րու թյան մեջ, թե ինչ պես կլի ներ, ե թե ա վե լի շատ մարդ մաս նակ ցեր ընտ րու թյուն նե րին, ըն դա մե նը բե րենք Հ րազ դա նի քա ղա քա պե տի վեր ջին ընտ րու թյուն նե րի թվե րը:

Հ րազ դա նում 43874 ընտ րող նե րից քա ղա քա պե տի ընտ րու թյա նը մաս նակ ցեց 25386 մարդ կամ ընտ րող նե­րի 57,9 տո կո սը։ Իշ խա նու թյան թեկ նա ծուն, օգ տա գոր­ծե լով բո լոր վար չա կան ռե սուրս նե րը, ընդ դի մու թյան թեկ նա ծո ւին հաղ թեց ըն դա մե նը 1600 ձայ նի ա ռա վե լու­թյամբ: Այ սինքն՝ ընտ րու թյուն նե րին չմաս նակ ցած 18038 հո գին կամ նույ նիսկ նրանց մի մա սը կա րող էր ի րա վի­ճակ փո խել քա ղա քում՝ նույ նիսկ հաշ վի առ նե լով իշ խա­նա կան թեկ նա ծո ւի «մրցակ ցա յին ա ռա վե լու թյուն նե րը»:

Բայց թերևս այդ 18 հա զար հո գու գե րակ շիռ մա­սը հենց նրանք էին, ով քեր նույն պես չեն հա վա տում ի րենց քվեի ու ժին և հա մա րում են, որ ա մեն ինչ կան­խո րոշ ված է:

Հ րազ դան յան ընտ րու թյուն նե րը պար զո րոշ ցույց տվե­ցին, որ ա մեն ինչ կան խո րոշ ված լի նե լու մա սին թե զը ձեռն տու է մի միայն իշ խա նու թյուն նե րին: Այդ թե զի շուրջ քննար կումն ե րը՝ կապ չու նի ժխտո ղա կան, թե հա մա ձայ­նո ղա կան, ա վե լա նա լու են ընտ րու թյուն նե րին ըն դա ռաջ: Իշ խա նու թյուն նե րի հա մար կարևո րը տվյալ դեպ քում ֆա­տա լիզ մի թե ման հա սա րա կա կան դիս կուր սում պա հելն է:

Միակ բա նը, որն ընտ րու թյուն նե րի ժա մա նակ իս­կա պես կա րող է հա կակշ ռել իշ խա նու թյուն նե րի վար­չա կան, ֆի նան սա կան և այլ լծակ նե րին, ընտ րող նե րի ա ռա վե լա գույն մաս նակ ցու թյուն ա պա հո վելն է և հ նա­

րա վոր կեղ ծիք նե րի նի շան խիստ նե ղաց նե լը:Այս տեղ ա մե նա մեծ վտան գը գա լիս է ֆա­

տա լիզ մից: n

Սո ղո մոն Փա փազ ան

Խմ բագ րա կա նը չի պայ մա նա վո րում թեր թի այլ հատ ված նե րում նո րու թյուն նե րի ընտ րու թյունն ու լու սա բա նու մը:

Այս է ջում հրա պա րակ վող մյուս կար ծիք նե րը կա րող են չհա մընկ նել խմբագ րու թյան դիր քո րոշ մա նը:

Լույս է տեսնում 2011թ. սեպտեմբերի 21­ից:

Հիմնադիր և հրատարակիչ՝«Սիվիլիթաս» հիմնադրամ, վկայական` 03Ա080303, տրվ. 20.05.08թ.

Հասցե՝ ք. Երևան, Հյուսիսային պողոտայի 1

Հեռ.՝ +37410 500 119, էլ. փոստ՝ info@orakarg.am

Գլխավոր խմբագիր՝ Կարեն Հարությունյան

Թողարկման պատասխանատու՝ Մարատ Յավրումյան

Վաճառք և բաժանորդագրություն՝ +374 10 500119, +374 55 026249

Գովազդ և մարքեթինգ՝ +374 55 441351

Մեջբերումներ անելիս հղումը «Օրակարգ»­ին պարտադիր է:

Թերթի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական

հեռուս տա ռադիո ընթերցումն առանց «Օրակարգ»­ին հղման արգելվում է:

Նյութերը չեն գրախոսվում և հեղինակներին չեն վերադարձվում:

Գովազդների և R տառով հրապարակվող

նյութերի բովանդա կության համար խմբագրությունը

պատասխանատվություն չի կրում:

Տառատեսակը՝ Էդիկ Ղաբուզյանի

Հրատարակության 1­ին տարի

Ստորագրված է տպագրության՝ 22.02.2012թ.

Տպաքանակը՝ 2000

Օրաթերթը տպագրվում է «Տիգրան Մեծ» հրատա րակ չու թյան

տպարանում, ք.Երևան, Արշակունյաց 2:

տ ն տ ե ս ա կ ա ն օ ր ա թ ե ր թ

Մո ռա նալ ֆա տա լիզ մի

մա սին

Խմբագրական

Հայկ Խա նում յան

№ 27 (96), հինգշաբթի, փետրվարի 23, 2012 թ. |

3|

Ա վե լի քիչ դի տորդ, քանԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ-ը Հա յաս տան կգոր ծու ղի 24 եր կա րա ժամ ետ և 250 կար ճա ժամ ետ դի տորդ ի

ԵԱՀԿ Ժո ղովր դա վա րա կան հաս տա տու թյուն նե րի և մար դու ի րա­վունք նե րի գրա սեն յա կը (ԺՀՄԻԳ) մտա դիր է Հա յաս տան գոր ծու­ղել 24 եր կա րա ժամ ետ և 250 կար ճա ժամ ետ դի տորդ ի՝ մա յի­սին կա յա նա լիք խորհր դա րա նա կան ընտ րու թյուն նե րում դի տոր­դա կան ա ռա քե լու թյուն ի րա կա նաց նե լու հա մար:

Այս մա սին նշված է ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ­ի հրա պա րա կած զե կույ­ցում, որ տեղ ամ փոփ ված են հուն­վա րի 30­ից փետր վա րի 1­ը Հա­յաս տա նում անց կաց ված «Կա րիք­նե րի գնա հատ ման» ա ռա քե լու­թյան արդ յունք նե րը:

ԺՀՄԻԳ­ի գնա հատ ման ա ռա­քե լու թյու նը, Հա յաս տա նի իշ խա­նու թյուն նե րի, ընտ րա կան գոր­ծըն թա ցի պա տաս խա նա տու նե րի, քա ղա քա կան կու սակ ցու թյուն նե­րի, լրատ վա մի ջոց նե րի և քա­ղա քա ցիա կան հա սա րա կու թյան ներ կա յա ցու ցիչ նե րի հետ հան­դի պումն ե րի արդ յուն քում ամ փո­փե լով խորհր դա րա նա կան ընտ­րու թյուն նե րից ա ռաջ երկ րում տի­րող ի րա վի ճա կը, հան գել է եզ­րա կա ցու թյան, որ Հա յաս տա նի

քա ղա քա կան մթնո լոր տը բնո­րոշ վում է իշ խա նու թյուն նե­րի և ընդ դի մու թյան միջև խո ր անվս տա հու թյամբ:

«Թեև ընտ րա կան գոր ծըն թա­ցը կար գա վո րող բա րե փոխ ված օ րենս գիր քը ժո ղովր դա վա րա կան ընտ րու թյուն նե րի անց կա ցումն ա պա հո վե լու նե րուժ ու նի, բայց միայն օ րենսդ րու թյու նը չի կա րող դա ե րաշ խա վո րել: Հիմն ա կան մար տահ րա վեր է մնում ժո ղովր­դա վա րա կան ընտ րու թյուն նե­րի անց կաց մա նը բո լոր շա հագր­գիռ կող մե րի հա վա սար և պատ­շաճ մաս նակ ցու թյու նը»,– նշված է զե կույ ցում:

Ար ձա նագ րե լով, որ իշ խա­նու թյուն նե րի կող մից ընտ րու­թյուն նե րի նա խա պատ րաս տումն

ըն թա նում է բնա կա նոն և նոր­մալ հու նով, ԺՀՄԻԳ­ը միա ժա մա­նակ նշել է, որ ի րենց՝ հիմն ա կա­նում ընդ դի մա դիր զրու ցա կից նե­րը «մտա հո գու թյուն են հայտ նել բազ մա կի քվեար կու թյուն նե րի, վար չա կան ռե սուրս նե րի չա րա­շահ ման հնա րա վո րու թյան և ընդ­դի մա դիր կու սակ ցու թյուն նե րին սա տա րող գոր ծա րար նե րի նկատ­մամբ հնա րա վոր ճնշումն ե րի առն չու թյամբ»:

«Մեր բազ մա թիվ զրու ցա կից­ներ հայ տա րա րել են, որ ար տերկ­րում բնակ վող մի քա նի հար­յուր հա զար ընտ րող նե րի ա նուն­ներ շա րու նա կում են մնալ ընտ­րա ցու ցակ նե րում, և որ նա խորդ ընտ րու թյուն նե րում այդ ան­ձանց փո խա րեն քվեար կու թյուն­ներ են ե ղել»,– ար ձա նագր ված է փաս տաթղ թում:

Անդ րա դառ նա լով բա րե փոխ­ված Ընտ րա կան օ րենսգր քի այն պա հան ջին, որ բո լոր տե­ղա կան դի տորդ նե րը պետք է

ո րա կա վոր ման սեր տի ֆի կատ ներ ստա նան Կենտ րո նա կան ընտ­րա կան հանձ նա ժո ղո վի կող­մից թես տա վոր ման արդ յունք նե­րով, ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ­ը մեջ բե րում է ի րենց հետ զրույց նե րում ար­տա հայտ ված այն մտա հո գու թյու­նը, որ դա վար չա կան խո չըն դոտ է և կա րող է բա ցա սա կան ազ դե­ցու թյուն ու նե նալ դի տոր դա կան ա ռա քե լու թյան վրա:

Հա յաս տա նի լրատ վա կան դաշ­տը ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ­ի ա ռա քե լու­թյան բազ մա թիվ զրու ցա կից նե­րի կող մից բնո րոշ վել է որ պես «կողմն ա կալ»: «Հե ռուս տա տե սու­թյան և ռա դիո յի ազ գա յին հանձ­նա ժո ղովն է ընտ րար շա վի լու­սա բան ման նկատ մամբ վե րահս­կո ղու թյուն ի րա կա նաց նող պա­տաս խա նա տու մար մի նը: Բայց դեռ հստակ չէ, թե ինչ պես է հանձ­նա ժո ղո վը վե րահս կե լու Հան րա­յին հե ռուս տա տե սու թյունն ու ռա­դիոն, ո րոնք հա տուկ պար տա վո­րու թյուն ներ ու նեն պաշ տո նա կան

քա րո զար շա վի ժա մա նակ»,– նկա­տում են զե կույ ցի հե ղի նակ նե րը:

ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ­ը տե ղե կաց նում է, որ եր կա րա ժամ ետ դի տոր դա­կան ա ռա քե լու թյուն ի րա կա նաց­նող նե րը պետք է հետևեն թեկ նա­ծու նե րի գրանց ման գոր ծըն թա­ցին, ընտ րար շա վին, իսկ կար ճա­ժամ ետ դի տորդ նե րը կհետևեն քվեար կու թյա նը, հաշ վար կին և արդ յունք նե րի ամ փոփ մա նը:

Հի շեց նենք՝ ընդ դի մա դիր Հայ ազ գա յին կոնգ րե սը մշտա­պես հան դես է գա լիս ա ռա ջի­կա խորհր դա րա նա կան ընտ րու­թյուն նե րին մե ծա թիվ մի ջազ­գա յին դի տորդ ներ ներգ րա վե լու ա ռա ջար կով՝ հա մոզ մունք հայտ­նե լով, որ դա կնպաս տի ընտ րա­կեղ ծիք նե րի նվա զեց մա նը: Ընդ­դի մու թյունն ա ռա ջար կում էր շուրջ 2000 մի ջազ գա յին դի տորդ ի մաս նակ ցու թյուն՝ յու րա քանչ յուր ընտ րա տե ղա մա սում առն վազն մեկ դի տորդ: n

Azatutyun.am

Օրակարգ

Կ ցան կա նա յի վե րա դարձ նել 88-ի մար դուն1988թ. փետր վա րի 20­ին ԼՂԻՄ մարզ խորհր դի ար տա­կարգ նստաշր ջա նը, հա մա­ձայն ԽՍՀՄ Սահ մա նադ րու­թյան, դի մեց Ադր բե ջա նա­կան ԽՍՀ, Հայ կա կան ԽՍՀ և ԽՍՀՄ Գե րա գույն խոր հուրդ­նե րին՝ ԼՂԻՄ­ը Ադր բե ջա նա­կան ԽՍՀ կազ մից դուրս բե րե­լու և Հայ կա կան ԽՍՀ կազ մի մեջ ընդգր կե լու հա մար: Ո րո­շու մից ան ցել է 24 տա րի: Թե­մա յի շուրջ Civilnet.tv­ն զ րու­ցել է «Ղա րա բաղ» կո մի տեի ան դամ Ա շոտ Մա նու չար յա նի հետ: Զ րույ ցը կրճա տումն ե րով ներ կա յաց ված է ստորև:

- Պա րոն Մա նու չար յան, Դուք կանգ նած եք Ղա-րա բաղ ան շարժ ման հիմ-քե րում: Ո՞րն էր շարժ ման ֆե նո մե նը:

­Այս տա րի նե րի ըն թաց քում մենք սկսե ցինք թե րագ նա հա տել մեր շար ժու մը, մո ռա նալ այն, ինչ ե ղել է: Իմ կար ծի քով՝ դա ֆուն­դա մեն տալ, խոր քա յին երևույթ էր, ո րը բխում էր մարդ կա յին էու­թյան խո ր զգա ցումն ե րից: Դա մարդ կա յին տե սա կի պայ քար էր, սկզբից պայ քա րում էինք ինք ներս մեր մեջ, հե տո՝ աշ խար հի դեմ: Այ սինքն՝ մարդ տե սա կը հա սել էր մի կե տի, երբ ին քը փնտրտու­քի մեջ էր՝ ինչ պի սին պի տի լի­նի ին քը, ինչ պի սի աշ խարհ պետք է կա ռու ցի: Մեզ բախտ վի ճակ­վեց ապ րել ու զգալ մար դու ա մե­նա խոր քա յին բնու թյու նը, մենք ձեռք բե րե ցինք այն, ինչ մար դիկ ան վա նում են ներ դաշ նակ աշ­խարհ՝ թե՛ մեր ներ սում, թե՛ ար­տա քին աշ խար հում: Խն դիրն այն չէ, թե ինչ պես սկսվեց փնտրտու­քը: Ի հար կե, ե թե Ղա րա բա ղը չլի­ներ, հնա րա վոր է՝ մենք ձեռք բե­րումն եր չու նե նա յինք: Մեզ միաց­նո ղը Ղա րա բաղն էր, բայց այդ շարժ ման էու թյու նը շատ ա վե լի լայն ու խոր քա յին էր: Մենք կա­րո ղա ցանք մեր ձեռք բե րու մը ներ­կա յաց նել աշ խար հին, երևույթ

դար ձանք նաև աշ խար հի հա մար, բայց ինք ներս հե տո մո ռա ցանք դրա ար ժե քը: Երբ սկսվեց ա ռօր­յա կյան քը, մեր այլ էու թյուն ներն սկսե ցին ա վե լի մեծ դեր խա ղալ, մենք կորց րինք ձեռք բե րա ծը: Շարժ ման հետ կապ ված՝ ցան­կա նում եմ ա սել բո լո րին, հատ­կա պես այն մարդ կանց, ով քեր վե րապ րել են այն՝ հի շե՛ք, ո րով­հետև պետք է հի շել և թույլ չտալ, որ մե զա նից խլեն մեր ձեռք բե­րումն ե րը, քա նի որ դա կարևոր է թե՛ մեզ, թե՛ ու րիշ նե րի, թե՛ մեր ա պա գա սե րունդ նե րի հա մար, ո րոնց պետք է փո խանց ենք, որ այդ պի սի աշ խարհ ու մար դիկ կան, որ նրանք մեր մեջ են:

- Ղա րա բա ղում շար ժումն սկսվեց ոչ թե հայ րե նա սի-րա կան կամ ա վե լի ներ-դաշ նակ աշ խարհ ստեղ-ծե լու մղումն ե րից ել նե լով, այլ կեն ցա ղա յին խնդիր-նե րից դրդված, ո րը հե-տա գա յում վե րած վեց հա-մազ գա յին շարժ ման: Ինչ-պե՞ս տե ղի ու նե ցավ այդ տրանս ֆոր մա ցիան:

­ Մար դը միշտ ապ րում է պայ­մա նա կան եր կու հար թու թյուն­նե րում՝ կեն ցա ղա յին և խոր­քա յին: Ան դա դար փնտրտուք է, թե մար դը վեր ջի վեր ջո ով է: Ե թե կեն ցա ղա յին էակ է, ա պա

կու նե նանք այն, ինչ ու նենք այ­սօր մեր ա ռօր յա յում, ո րը սրըն­թաց գնում է մարդ կա յին կեր­պա րան քը իս պառ ոչն չաց նե լու ուղ ղու թյամբ՝ իր հետ ոչն չաց նե­լով ողջ աշ խար հը: Այդ մարդն սպառ ված է և նա քաոս է սփռում աշ խար հում: Սա կայն այդ քաոսն ու նի կարևոր նշա նա կու թյուն՝ ստի պում է, որ մարդ կանց մեջ արթ նա նա ոչ կեն ցա ղա յին էու­թյու նը: Մենք մի պահ ան գի­տակ ցա բար ձեռք բե րե ցինք այդ հո գե վի ճա կը, իսկ գի տակ ցե­լը շատ կարևոր է, քա նի որ այն թույլ կտա պահ պա նել: Պահ պա­նե լու հա մար մար դուն պետք է զուտ ապ րումն ե րի ժա մա նա­կաշր ջա նից անց նել գի տակ ցե լու ժա մա նա կաշր ջան: Սա ֆուն դա­մեն տալ խնդիր է և պետք չէ մեծ ու շադ րու թյուն դարձ նել, թե ին­չից է սկսել, քա նի որ դա ուղ ղա­կի պայ ման ներ են:

-Երբ շար ժումն սկսվում էր, պատ կե րաց նո՞ւմ էին արդ յոք շարժ ման մաս նա-կից նե րը, որ այն կվե րա ճի պա տե րազ մի:

­Երևի թե՝ ոչ, քա նի որ ես կաս­կա ծում եմ, որ այդ պի սի խո­րը կան խա գու շա կող ներ կա­յին: Բայց կա յին մար դիկ, ով քեր գի տակ ցում էին, որ լի նում են նման բար դա ցումն եր: Շարժ ման

սկիզ բից էլ ո րոշ մար դիկ, ինչ­պի սիք են Ի գոր Մու րադ յա նը, ով շարժ ման հի մնա դիր նե րից էր, և այլ մաս նա կից ներ, ինչ պես Ղա րա բա ղում, այն պես էլ Հա­յաս տա նում պատ կե րաց նում և պատ րաստ վում էին պա տե րազ­մի: Ն րանք երևի ա վե լի խորն էին ըն կա լում աշ խար հի երևույթ նե­րը և հա մա րում էին պա տե րազ­մը դրա հնա րա վոր զար գա ցու մը:

-Ե թե չլի նեին Բաք վի և Սում գա յի թի կո տո րած նե-րը, ինչ պի սի՞ զար գա ցում կստա նար Ղա րա բաղ ան շար ժու մը:

­Դժ վար է ա սել, թե ինչ զար­գա ցումն եր կլի նեին, բայց մարդ­կա յին բնազդ նե րի դրսևո րում­նե րը, ան կախ նրա նից, թե որ ազ գում ինչ պես է դրսևոր­վում, հի շե ցում են, որ նման բա­ներ նույն պես կան կյան քում, և դ րանց էլ պետք է պատ րաստ լի նել: Այ սինքն՝ պատ րաստ լի­նել ոչ թե այն ի մաս տով, որ դա պար տա դիր պետք է տե ղի ու նե­նա, այլ որ պետք է պատ րաստ լի նել ան գամ դրան: Ե թե մարդ որ պես գի շա տիչ է ի րեն դրսևո­րում, ա պա դրսևոր ման տար բե­րակ ներն ի րա րից չեն տար բեր­վում: Ղա րա բաղ ան շարժ ման ժա մա նակ մենք կա րո ղա ցել ենք հաղ թա հա րել այդ կեն ցա ղա յին

դրսևո րու մը և ու րիշ կերպ հան­դես գալ: Այ սօր մենք վե րա դար­ձել ենք կեն ցա ղա յին մար դուն, բայց ոչ լիո վին, քա նի որ մար­դը եր բեք չի կորց նում ոչ կեն­ցա ղա յին մաս նի կը, դա մար­դու հոգևոր աշ խար հի մի մասն է, ո րը նա կա րող է ցան կա ցած պա հի ակ տո ւա լի զաց նել:

-Ի՞նչ կցան կա նա յիք հետ բե րել 1988թ. շար ժու մից:

­Ես կցան կա նա յի վե րա դարձ­նել 88­ի մար դուն, սա կայն այ­սօր վա մար դու տե սա կով: Այ­սինքն՝ այ սօր վա մար դուն իր կեն ցա ղա յին փնտրտու քի դաշ­տից կցան կա նա յի տե ղա փո խել 88­ի ներ դաշ նա կու թյան դաշտ: Հի շեց նեմ, թե դա ինչ էր՝ բա­ցար ձակ ջեր մու թյուն բո լո րի մեջ, յու րա քանչ յուրն ընդ հա նուր սե­ղան է բե րում իր ու նե ցա ծը, ոչ թե տա նում: 1996թ. ես հան դի պե­ցի մի մար դու, ո րը գտնվում էր անկ ման մեջ: Պարզ վեց՝ նա դա­տա խազ էր Խորհր դա յին Միու­թյան ժա մա նակ, ով իր կու տա­կած կա շառ քով օգ նել էր ա ղե տի գո տում տու ժած նե րին, փախս­տա կան նե րին, ջո կատ նե րին և մն ա ցել ա ռանց մի ջոց նե րի՝ ան­գամ կորց նե լով 88­ի ձեռք բե­րումն ե րը: Ես ըն դու նում եմ, որ առ կա է այս մարդ կա յին ող բեր­գու թյու նը, սա կայն մենք ժա­մա նա կա վո րա պես կորց րել ենք մեր ձեռք բե րումն ե րը: Այ սօր մենք ա վե լի խե լա ցի ենք, ա վե լի խոր­քա յին: Այս տա ռա պանք նե րը մեզ օգ նե ցին հաս կա նալ, որ երբ մենք վե րա դառ նանք այն վի ճա­կին, մենք կկա րո ղա նանք կա­ռու ցել շատ ա վե լի կա յուն եր­կիր: Սա կայն մենք չպետք է թույլ տանք, որ մեր հի շո ղու թյու նը մեզ դա վա ճա նի, մեզ ա սեն, որ 88­ը դա տարկ բան էր: Ո՛չ, 88­ը մեզ հա մար ու րիշ ժա մա նա կաշր­ջան էր, երբ մենք էլ ու րիշ էինք, և այդ հո գե վի ճա կը մենք նո րից կա րող ենք վե րա դարձ նել: n

Ար փի Մախ սուդ յան

«այ սօր վա մար-

դուն իր կեն ցա-

ղա յին փնտրտու-

քի դաշ տից

կցան կա նա յի տե-

ղա փո խել 88-ի

ներ դաշ նա կու-

թյան դաշտ»,-

ա սում է մա նու-

չար յա նը:

| № 27 (96), հինգշաբթի, փետրվարի 23, 2012 թ.

4 |

Հո սան քը կթան կա նա խա բե լու օ րըՀԾԿՀ-ն խոս տա նում է, որ սպա ռող նե րը չեն զգա թան կա ցու մը

Ե րեկ տե ղի ու նեցավ Հան րա­յին ծա ռա յու թյուն նե րը կար գա­վո րող հանձ նա ժո ղո վի (ՀԾԿՀ) նիստը, և վե րա նայ վե ցին է լեկտ րաէ ներ գիա յի սա կագ նե­րը: Նոր սա կագ նե րն ու ժի մեջ կլի նեն ապ րի լի 1­ից։ Է ներ­գե տիկ հա մա կար գում ընդ­հա նուր առ մամբ 1 ԿՎտ/ժ ­ը կթան կա նա մոտ 2­ով՝ կազ­մե լով 12։ Ըստ հանձ նա ժո­ղո վի սա կագ նա յին քա ղա քա­կա նու թյան վար չու թյան պետ Գա րե գին Բաղ րամ յա նի՝ վերջ­նա կան սպա ռո ղի հա մար սա­կա գի նը կմնա ան փո փոխ։

Հանձ նա ժո ղո վի ե րեկ ըն դու նած ո րոշ ման հա մա ձայն՝ բարձ րա­նա լու է մաս նա վոր է ներ գե տիկ կա յան նե րի կող մից ար տադր­վող է լեկտ րաէ ներ գիա յի սա կա­գի նը, իսկ պե տա կան «Երևա­նի ջեր մաէ լեկտ րա կենտ րոն»­ի (Երևա նի ջէկ) և «Ո րո տա նի հիդ­րոէ լեկտ րա կա յան նե րի հա մա­լիր»­ի կող մից ա ռաք վող է լեկտ­րաէ ներ գիան կէ ժա նա նա։

Գա րե գին Բաղ րամ յա­նը «Օ րա կարգ»­ին ա սաց, որ հանձ նա ժո ղո վի նա խա ձեռ նու­թյամբ է ներ գե տիկ կա յան նե­րի սա կագ նե րը վե րա նայ վել են՝ հաշ վի առ նե լով բյու ջեի հիմ­քում դրված դրամ/դո լար փո­խար ժե քը, ըն կե րու թյուն նե րի կող մից կա տար ված կա պի տալ ներդ րումն ե րը, ար տադր վե լիք ծա վալ նե րը: Ըստ նրա՝ դա ար­վել է այն պես, որ վերջ նա կան սպա ռո ղի հա մար սա կագ նե րի փո փո խու թյուն տե ղի չու նե նա։ Բաղ րամ յա նի խոս քով՝ սպա­ռող նե րի հա մար սա կագ ներն ան փո փոխ թող նե լը հնա րա վոր կլի նի պե տա կան ըն կե րու թյուն­նե րի շա հույ թի և ա մոր տի զա­ցիա յի հաշ վին։

Ու շագ րավ է, որ ար տադ րող կա յան նե րի ներ կա յա ցու ցիչ նե րը ՀԾԿՀ նիս տին չէին ներ կա յա ցել։ Բաղ րամ յանն ա սաց, որ նրանց

հետ մինչ այդ սա կագ նե րի հար­ցը քննարկ վել է, ձեռք է բեր­վել հա մա ձայ նու թյուն, և ն րանք հրա վիր ված են ե ղել նիս տին։

Պե տա կան է լեկտ րաէ ներ գիան կէ ժա նա նա

Ընդ հա նուր առ մամբ՝ է ներ գե­տիկ հա մա կար գում է լեկտ րաէ­ներ գիա յի թան կա ցում է լի նե լու՝ մոտ 2­ով. «Հա յաս տա նի է լեկտ­րա կան ցան ցեր»­ի (ՀԷԿ) կող մից ձեռք բեր վող 1 ԿՎտ/ժ է լեկտ րաէ­ներ գիա յի մի ջին գի նը կկազ մի 12։ Ն շենք, որ ներ կա յում 0,38 կՎ լար ման ցան ցե րից սնվող սպա­ռող նե րի (այդ թվում՝ բնակ չու­թյան) հա մար է լեկտ րաէ ներ գիա­յի ցե րե կա յին սա կա գի նը կազ­մում է 30՝ 1 կՎտ/ժ ­ի հա մար (նե րառ յալ՝ ԱԱՀ), իսկ գի շե րա յին սա կա գի նը՝ 20։ Նա խա տես վում է, որ ՀԷՑ­ը ձեռք բեր վող է լեկտ­րաէ ներ գիա յի թան կա ցու մը կկա­րո ղա նա մեղ մել և ե կա մուտ ներ ստա նալ ներ քին սպառ ման ա ճի

հաշ վին. սպա ռու մը կկազ մի մոտ 5 մլրդ ԿՎտ/ժ (կա ճի 6,7%­ով)։

Հա մա կար գում է լեկտ րաէ ներ­գիա յի թան կա ցու մը պայ մա նա­վոր ված կլի նի նախ այն հան գա­ման քով, որ այս տա րի «սթրես թես տի» անց կաց ման նպա տա­կով Հայ կա կան ա տո մա կա յա նը չի գոր ծի մոտ 80 օր, այն դեպ­քում, երբ յու րա քանչ յուր տա րի պլա նա յին նո րո գումն ե րի նպա­տա կով ա տո մա կա յա նը կանգ­նեց վում է 30 օ րով։ Ա տո մա կա­յա նին բա ժին է ընկ նում Հա յաս­տա նում ար տադր վող է լեկտ­րաէ ներ գիա յի 40­45%­ը, իսկ ապ րի լի 1­ից ԱԷԿ­ը 1 ԿՎտ/ժ է լեկտ րաէ ներ գիան կի րաց նի 5,8­ով (սա կա գի նը բարձ րաց­վել է 14%­ով)։

Այս տա րի հա մա կար գում ա մե­նաէ ժան է լեկտ րաէ ներ գիան կլի­նի «Մի ջազ գա յին է ներ գե տիկ կոր­պո րա ցիա»­ի նը (ո րին պատ կա­նում են Սևան­Հ րազ դան կաս կա­դի յոթ հէկե րը)՝ 1 ԿՎտ/ժ ­ը՝ 0,93։

Ու շագ րավ է, որ Երևա­նի ջէ կի կող մից ա ռաք վող

է լեկտ րաէ ներ գիան, հանձ նա ժո­ղո վի ո րոշ մամբ, երկդ րույք սա­կագ նա յին հա մա կար գով է ժա­նա ցել է մոտ 20 ան գամ։ Կա յա նի կող մից ար տադր վող 1 ԿՎտ/ժ է լեկտ րաէ ներ գիան պետք է ի րաց վի 0,49­ով՝ ներ կա յիս 8­ի փո խա րեն։ Իսկ մեկ դրույք հա մա կար գով (սա կագ նում հաշ­վի են առն վում նաև հզո րու թյուն վճար նե րը) Երևա նի ջէ կի 1 ԿՎտ/ժ ­ի գի նը կկազ մի 6,4, ին չը բա­վա կան է ժան է, ե թե հաշ վի առ­նենք, որ «Հ րազ դա նի է ներ գե տիկ կազ մա կեր պու թյան» (Հ րազՋԷԿ) 1 ԿՎտ/ժ ­ի սա կա գի նը կազ մե­լու է 49,5, իսկ «Հ րազ դան­5»­ի 1 ԿՎտ/ժ ­ի սա կա գի նը՝ 26։

Երևա նի ջէ կի սա կագ նում

հաշ վի չի առն վել վա ռե լի քի ծախ­սը, քա նի որ կա յա նն աշ խա տում է «գազ­է լեկտ րաէ ներ գիա յի դի­մաց» սխե մա յով՝ 1 խմ ի րա նա կան գա զի դի մաց ար տա հա նում է 3 ԿՎտ/ժ է լեկտ րաէ ներ գիա։ Երևա­նի ջէ կի նոր հա մակց ված շո գե գա­զա յին ցիկ լով է ներ գաբ լո կը հնա­րա վո րու թյուն է տա լիս 1 խմ գա­զից ար տադ րել մոտ 5 ԿՎտ/ժ: Սա նշա նա կում է, որ ի րա նա կան գա­զից ար տադր ված ա վել ցու կա­յին է լեկտ րաէ ներ գիան ի րաց վում է ներ քին շու կա յում։ Նա խա տես­վում է, որ այս տա րի Երևա նի ջէ­կը կա պա հո վի Հա յաս տա նում ար­տադր վե լիք է լեկտ րաէ ներ գիա յի մոտ 20%­ը։ n

Ար մե նակ Չա տին յան

$15 մլն՝ ջրե րինՀԲ-ն վարկ կտրա մադ րի ՀՀ հա մայնք նե րի

ջրա մա տա կա րար ման բա րե լավ ման հա մարՀա մաշ խար հա յին բան կի գոր ծա դիր տնօ րեն նե րի խոր հուր դը հաս­տա տել է Հա յաս տա նին $15 մլն վար կի հատ կա ցու մը, ո րը կուղղ­վի «Հա մայն քա յին ջրա մա տա կա րար ման ծրագ րի» ֆի նան սա վոր­մա նը: Վար կը հատ կաց վում է 25 տար վա մար ման ժամ ե տով, ո րից 10 տա րին՝ ար տոն յալ։ Ծ րագ րի ընդ հա նուր ար ժե քը $18 մլն է, ո րից $3 մլն ­ը ՀՀ Կա ռա վա րու թյան հա մա ֆի նան սա վո րումն է։

Հա մաշ խար հա յին բան կի տա­րա ծած հա ղոր դագ րու թյան հա­մա ձայն՝ ծրա գի րը կնպաս տի ջրի ո րա կի և ջ րա մա տա կա րար ման բա րե լավ մա նը «Հայջր մուղ կո յու­ղի» ըն կե րու թյան ծա ռա յու թյուն­նե րի մա տուց ման ո րոշ տա րածք­նե րում: Ծ րագ րով նա խա տես ված մի ջո ցա ռումն ե րից կշա հեն Աշ տա­րա կի, Մա սի սի, Էջ միած նի և հա­րա կից 15 գյու ղա կան բնա կա վայ­րե րի ա վե լի քան 133 հազ. բնա­կիչ ներ: Ծ րագր վում է, որ ներդ­րումն ե րի շնոր հիվ խմե լու ջրի մա տա կա րար ման տևո ղու թյու­նը օ րա կան 12 ժա մից կհաս նի 17 ժա մի, կբա րե լավ վի ջրի ո րա կը,

կնվա զեն ջրի աղ տոտ ման ռիս կե­րը, և կ բա րե լավ վի հա ճա խորդ­նե րի սպա սարկ ման ո րա կը: Բա­ցի այդ՝ շուրջ 21 հազ. բնա կիչ նե րի տնե րում կտե ղադր վեն ջրա չա փեր:

«Այս ծրա գիրն ա ջակ ցում է ամ­բողջ երկ րում, նե րառ յալ՝ փոքր և մի ջին քա ղա ք նե րում ու գյու­ղա կան բնա կա վայ րե րում, ո րակ­յալ խմե լու ջուրն ա վե լի մատ չե­լի դարձ նե լու Կա ռա վա րու թյան ռազ մա վա րու թյա նը: Սա Հա մաշ­խար հա յին բան կի՝ Հա յաս տա նի հետ գոր ծըն կե րու թյան ռազ մա վա­րու թյան կարևոր բա ղադ րիչ է»,– ա սել է Հա մաշ խար հա յին բան կի Հա րա վա յին Կով կա սի երկր նե րի

տա րա ծաշր ջա նա յին տնօ րեն Ա սադ Ա լա մը:

Ներ կա յաց ված ծրա գի րը շա րու­նա կում է հա ջո ղու թյամբ ի րա կա­նաց ված «Հա մայն քա յին ջրա մա­տա կա րար ման և ջ րա հե ռաց ման ծրա գի րը» (ՀՋՋԾ) և դ րա լրա ցու­ցիչ ֆի նան սա վոր ման ծրա գի րը։ Ծ րագ րի ի րա կա նաց ման տա րի նե­րին՝ 2004­2011 թթ., ՀՋՋԾ­ից օգտ­վել են 264 հազ. տնա յին տնտե­սու թյուն ներ: Խ մե լու ջրի մա տա­կա րար ման մի ջին օ րա կան տևո­ղու թյու նը 6 ժա մից հասց վել է 15 ժա մի, նվա զա գույն ցե րե կա յին ջրա մա տա կա րար մամբ քա ղաք­նե րի տո կո սը 68­ից հա սել է 94­ի, վար ձի հա վա քագ րու մը 47,9%­ից հա սել է գրե թե 94%­ի, ջրի՝ ջրա­չա փա յին սպառ ման հա մար գան­ձու մը 40%­ից հա սել է 81,2%­ի։

1992­ից ի վեր Հա մաշ խար հա­յին բան կը Հա յաս տա նին հատ­կաց րել է $1,612 մլրդ։ n

Փողեր

« ՀԾԿՀ-ն սա կագ նե րը վե րա նա յել է այն-պես, որ վերջ նա կան սպա ռո ղի հա մար փոփո-խու թյուն տե ղի չու նե նա »

PanA

RMEN

IAN

Ու շագ րավ է, որ

Երևա նի ջէ կի

կող մից ա ռաք վող

է լեկտ րաէ ներ-

գիան, հանձ նա-

ժո ղո վի ո րոշ-

մամբ, երկդ րույք

սա կագ նա յին հա-

մա կար գով է ժա-

նա ցել է մոտ 20

ան գամ։

№ 27 (96), հինգշաբթի, փետրվարի 23, 2012 թ. |

5|

2012թ.՝ ավելի շատ ալմաստ «Ալռոսա»-ն կավելացնի մատակարարումները հայկական ձեռնարկություններին2012թ. ռու սա կան «Ալ ռո սա» ըն­կե րու թյու նը 25­30%–ով կա վե­լաց նի ալ մաստ նե րի մա տա կա­րա րու մը հայ կա կան ձեռ նար կու­թյուն նե րին: Այս մա սին News.am­ին հայտ նել է «Հայ ոս կե րիչ նե րի մի ջազ գա յին ա սո ցիա ցիա յի» պատ վա վոր նա խա գահ Գա գիկ Աբ րա համ յա նը «Ալ ռո սա»­ի նա­խա գահ Ֆեո դոր Անդ րեևի հետ հան դի պու մից հե տո:

Հան դիպ մա նը կող մե րը պայ­մա նա վոր վել են ա վե լաց նել գոր ծակ ցու թյան ծա վալ նե րը: «Անդ րեևն ընդգ ծել է, որ ծա վալ­նե րի կտրուկ ա ճը կա րող է հան­գեց նել վե րա վա ճառ քի դրսևո­րումն ե րի: «Ալ ռո սա»­ն շա­հագրգռ ված չէ դրա նում, քա նի որ միջ կա ռա վա րա կան հանձ­նա ժո ղո վում բա նակ ցու թյուն նե­րի ժա մա նակ խոս քը Հա յաս տա­նում աշ խա տա տե ղե րի ստեղծ­ման մա սին է: Նշ վել է նաև, որ 2011թ. 4­րդ ե ռամս յա կում Հա­յաս տա նի ձեռ նար կու թյուն նե­րը զգա լիո րեն նվա զեց րել են ներ մուծ ման ծա վալ նե րը, թեև այն կա րող էին պա հել նախ­կին մա կար դա կի վրա»,– ըստ News.am­ի՝ նշել են «Ալ ռո սա» ըն կե րու թյու նում:

Գա գիկ Աբ րա համ յա նը նշել է, որ անց յալ տար վա 4­րդ ե ռամս­յա կում իս կա պես ներ մուծ ման

ծա վալ նե րը զգա լիո րեն նվա զել էին՝ պայ մա նա վոր ված մի ջազ­գա յին շու կա յում հում քի պա­հան ջար կի կտրուկ անկ մամբ: «Այն պես որ՝ գոր ծըն կեր նե­րի մտա հո գու թյունն ար դա րա­ցի է: Այ դու հան դերձ, հայ կա­կան ձեռ նար կու թյուն նե րը «Ալ­ռո սա»­ի հետ աշ խա տե լու մեծ փորձ ու նեն, իսկ Ֆեո դոր Անդ­րեևը լա վա տեղ ակ է հայ կա­կան ձեռ նար կու թյուն նե րի հնա­րա վո րու թյուն նե րին: Այդ պատ­ճա ռով «Ալ ռո սա»­ի նա խա գա հը գոր ծըն կե րա բար է գնա հա տել ի րա վի ճա կը: Դ րա շնոր հիվ ձեռք է բեր վել հա մա ձայ նու­թյուն, որ «Ալ ռո սա»­ի կող մից մա տա կա րար վող հում քի ծա­վալ նե րը 2012թ. կա վե լա նան

25­30%–ով»,– ա սել է նա:ՀՀ է կո նո մի կա յի նա խա րա­

րու թյան տվյալ նե րով՝ 2011թ.

հա յաս տան յան ձեռ նար կու թյուն­ներն «Ալ ռո սա»­ից ձեռք են բե րել $43 մլն ­ի անմ շակ ալ մաստ: n

բնու թագ րող ցու ցա նի շը պետք է լի նի հենց հար կա հա վաք­ման մա կար դա կը։ Վ րաս տա­նում, օ րի նակ, հար կեր/ՀՆԱ հա­րա բե րակ ցու թյու նը կազ մում է 24,9%, Թուր քիա յում՝ 23,5%, Ռու­սաս տա նում՝ 28,2% (իսկ ա ռանց նավ թա յին հար կե րի՝ 22,1%), Մոլ դո վա յում՝ 31%, Իռ լան դիա­յում՝ 44%։ Ակն հայտ է, որ Հա­յաս տա նում ստվե րի կրճատ ման և հար կա հա վաք ման ա ճի մեծ տեղ կա: ՊԵԿ­ը, սա կայն, կար­ծես չի ու զում կարևո րել այդ հան գա ման քը:

Հար կա յին վար չա րա րու թյան ռազ մա վա րու թյան նա խագ ծով՝ ա ռա ջի կա ե րեք տա րի նե րին ՊԵԿ­ը ու նե նա լու է չորս նպա­տակ. 1) հարկ վճա րող նե րի սպա­սարկ ման ո րա կի բարձ րա ցում, 2) հար կա յին մարմն ի բիզ նես գոր ծըն թաց նե րի վե րա կազ մա­կեր պում, 3) հսկո ղա կան տար­բեր գոր ծա ռույթ նե րի վե րա փո­խում, 4) ՊԵԿ­ի աշ խա տա կից­նե րի աշ խա տան քի արդ յու նա վե­տու թյան բարձ րա ցում։

Փաս տաթղ թում ման րա­մասն նշված են բո լոր չորս նպա տակ նե րի ի րա կա նաց ման

արդ յուն քում սպա սե լիք նե­րը, ընդ ո րում՝ թվա յին ար­տա հայ տու թյամբ, բայց նշված չէ, թե ինչ է լի նե­լու հար կա հա վաք ման մա կար դա կի հետ։ Օ րի­նակ՝ հարկ վճա րող նե րի սպա­սարկ ման ո րա կի բարձ րա ցու մը, ըստ ՊԵԿ­ի, կհան գեց նի հար կե­րի կա մա վոր վճար ման սկզբուն­քի ար մա տա վոր մա նը, հնա րա­վո րու թյուն կըն ձե ռի հար կա յին մարմն ին նվա զա գույն կեր պով մի ջամ տել հար կե րի հաշ վարկ­ման, վճար ման պրո ցե սին, կօգ նի հնա րա վո րինս խու­սա փել այլ մե թոդ նե րով հարկ վճա րո ղի հար կա յին պար տա վո րու թյուն նե րի հաշ­վարկ ման անհ րա ժեշ տու թյու նից:

ՊԵԿ­ում նույ նիսկ ծրագ րել են, որ ի րա կա նաց վող մի ջո ցա ռում­նե րի արդ յուն քում ի րենց ին տեր­նե տա յին կայ քից օգտ վող նե րի թի վը և գո հու նա կու թյու նը սկսած 2013­ից ա ճե լու է առն վազն 20%­ով: Ռազ մա վա րու թյու նը նա խա­տե սում է, որ պե տա կան բյու­ջեի հետ փոխ հա րա բե րու թյուն­նե րի մեկ ստուգ ման արդ յուն­քում հայտ նա բե րող գու մար նե րը 2013թ. և 2014թ. կա ճեն 3,5%­ով, իսկ հար կա յին ծա ռա յող նե րի

հա մար կազ մա կերպ վե լիք ու­սուց ման ծրագ րե րը յու րա քանչ­յուր տա րի կա վե լա նան 20%­ով, և յու րա քանչ յուր տա րի հարկ վճա րող նե րի հա մար կկազ մա­կերպ վի 12 դա սըն թաց։

Ռիս կերՊԵԿ­ը չի մո ռա ցել նշել, որ Հար­

կա յին վար չա րա րու թյան ռազ մա­վա րու թյան հա ջող ի րա կա նա ցու­մը կա րող է նաև խո չըն դո տներ ու նե նալ։ Փաս տաթղ թում մաս նա­վո րա պես նշվում է, որ ռիս կե րից է 2012­2014 թթ. հար կա յին մարմ­նի գոր ծու նեու թյան մի ջա վայ րի

փո փո խու թյու նը, ո րում կա րող է ազ դե ցու թյուն ու նե նալ քա ղա քա­կան գոր ծո նը։ «Տն տե սա կան ի րա­վի ճա կի փո փո խու թյու նը կա րող է ուղ ղա կիո րեն ազ դել բա րե փո­խումն ե րի ըն թաց քի վրա և պատ­ճառ հան դի սա նալ մի շարք քայ­լե րի հե տաձգ ման կամ ընդ հան­րա պես չկա տար ման հա մար»,– նշված է ՊԵԿ­ի փաս տաթղ թում։

Բա ցի այդ, ըստ ՊԵԿ­ի, հար­կա յին բա րե փո խումն ե րի շա­րու նա կա կան և հա ջող ի րա կա­նաց ման հա մար ռիս կի կարևո­րա գույն գոր ծոն կա րող է լի նել անհ րա ժեշտ ֆի նան սա կան ռե­սուրս նե րի ոչ ժա մա նա կին և ամ­բող ջա կան հատ կա ցու մը:

Թե որ քան մի ջոց ներ կպա­հանջ վի 36­է ջա նոց փաս տա­թուղ թը կյան քի կո չե լու հա մար, ՊԵԿ­ը չի նշում։

Փաս տա ցի, չու նե նա լով ակն­կալ վող հար կա հա վաք ման մա­կար դա կի ցու ցա նի շը, վար չա­րա րու թյան հա մար անհ րա ժեշտ ծախ սե րը, հնա րա վոր չէ գնա­հա տել այս ռազ մա վա րու թյան արդ յու նա վե տու թյան աս տի ճա­նը։ Չ նա յած ՊԵԿ­ը գնա հատ­ման սե փա կան մե թոդն է ա ռա­ջար կել, ըստ ո րի՝ ե թե նպա տա­կից բխող խնդրի 80%­ից ա վե­լին ըստ ի րենց կա տա րո ղա կան ցու ցա նիշ նե րի չափ վել ու գնա­հատ վել է որ պես կա տար ված, ռազ մա վա րու թյան կա տա րու մը կգնա հատ վի «բարձր», իսկ ե թե մինչև 50%, ու րեմն՝ «ցածր»: n

Ար մե նակ Չա տին յան

Փողեր

‹‹‹ էջ 1

« ՊԵԿ-ի փաս տաթղ թում որևէ խոսք չկա կարևո րա գույն մի ցու ցա նի շի՝ հար կեր/ՀՆԱ հա րա բե րակ ցութ յան մա սին » WTI

BrenT նավթ

355

365

375

385

395

22.08 22.11 22.02

6500

7300

8100

8900

9700

22.08 22.11 22.02

480

500

520

540

22.08 22.11 22.02

11,40

12,10

12,80

13,50

22.08 22.11 22.02

210

250

290

330

22.08 22.11 22.02

1,25

1,32

1,39

1,46

1,53

22.08 22.11 22.02

75

100

125

22.08 22.11 22.02

1400

1650

1900

22.08 22.11 22.02

Տվյալները վերցված են 22.02, Երևան, ժ. 16:00

աղբյուրը՝ ՀՀ ԿԲ, Bloomberg և Forex

US$/bbl.

US$/t oz.

US$/tonne

US$/tonne

եվրո/դոլար

պղինձ (comex)

ցորեն (cBT)

ռուբլի/դրամ

եվրո/դրամ

դոլար/դրամ

ՀՀ ԿԲ comex ոսկի 100

8397 78.3q 0.92%

233.14 0.83q 0.35%

389.26 0.09p 0.02%

515.03 0.74q 0.14%

13.07 0.01p 0.08%

1.323 0.00q 0.04%

105.64 0.61q 0.57%121.32 0.34q 0.28%

1732.6 0.4q 0.02%1755.3 3.2q 0.18%

տ ն տ ե ս ա կ ա ն օ ր ա թ ե ր թ

Բաժանորդագրության համար դիմել«Հայփոստ» ՊՓԲԸ, հեռ. 51-45-46, 51-45-47«Պրեսս Ստենդ» ՍՊԸ, հեռ. 52-21-99, (093)-88-68-01«Պրեսս-Ատաշե» ՍՊԸ, հեռ. 27-02-22«Հայմամուլ» ՓԲԸ, հեռ. 45-82-00, 45-89-17«Բլից-Մեդիա» ՍՊԸ, հեռ. 52-53-01, 58-17-13«Էքսպրես պլյուս» ՍՊԸ, հեռ. 54-84-30

Առաքումը՝ անվճար

Ա ռանց չա փո րո շիչ նե րիԿամ ինչ պես է գնա հատ վե լու Հար կա յին վար չա րա րու թյան ռազ մա վա րու թյու նը

Չու նե նա լով ակն կալ վող հար կա հա վաք-

ման մա կար դա կի ցու ցա նի շը, վար չա-

րա րու թյան հա մար անհ րա ժեշտ ծախ սե-

րը՝ հնա րա վոր չէ գնա հա տել Հար կա յին

վար չա րա րու թյան ռազ մա վա րու թյան

արդ յու նա վե տու թյու նը:

Է կո նո մի կա յի նա-

խա րա րու թյան

տվյալ նե րով՝

2011թ. հա յաս-

տան յան ձեռ նար-

կու թյուն ներն «ալ-

ռո սա»-ից ձեռք են

բե րել $43 մլն -ի

անմ շակ ալ մաստ:

| № 27 (96), հինգշաբթի, փետրվարի 23, 2012 թ.

6 |

Google-ը խլե լու է բրո քեր նե րի հա ցըՈ րո նո ղա կան հսկան

անց նում է բոր սա յա կան ի րա կան ժա մա նա կիGoogle­ը մտա դիր է մոտ ա պա­գա յում կա տա րե լա գոր ծել իր «ֆի նան սա կան» Google Finance բա ժի նը՝ ընդ լայ նե լով մա տուց­վող ծա ռա յու թյուն նե րի ցան կը։

Գլ խա վոր նո րույ թը կլի նի եվ րո­պա կան առևտ րա յին հար թակ նե­րում գնան շումն ե րի շար ժի հրա­պա րա կու մը ի րա կան ժա մա նա­կի ռե ժի մով։ Google­ում կար ծում են, որ սա հնա րա վո րու թյուն կտա ա վե լի լավ գնա հա տել շու­կա յում ըն թա ցող գոր ծըն թաց նե­րը, ինչ պես նաև ա ռա վել արդ­յու նա վետ վե րահս կել սե փա կան ներդ րու մա յին պորտ ֆել նե րը

Եվ րո պա յում՝ ֆի նան սա­տնտե­սա կան ներ կա յիս լար ված ի րադ­րու թյան պայ ման նե րում։

Ն շենք, որ Google­ը մաս նա վոր ներդ րող նե րին ար դեն իսկ տրա­մադ րում էր Ն յու Յոր քի ֆոն դա յին բոր սա յի գոր ծարք նե րին ի րա կան ժա մա նա կի ռե ժի մով հետևե լու հնա րա վո րու թյուն։ Ծա ռա յու թյու­նը գոր ծում էր նաև ա մե րիկյ ան NASDAQ բոր սա յի, ինչ պես նաև Հնդ կաս տա նի առևտ րա յին հար­թակ նե րի հա մար։ Եվ րո պա կան բոր սա նե րի դի նա մի կան, սա կայն, մինչ այս 15 րո պե ու շա ցու մով է

հրա պա րակ վել։ Ըստ լուռ «ջենթլ­մե նա կան հա մա ձայ նու թյան»՝ Եվ րո պա յից ի րա կան ռե ժի մով տե ղե կատ վու թյունն այս ըն թաց­քում հա սա նե լի է ե ղել միայն բրո­քե րա յին գոր ծա կա լու թյուն նե րին, ո րոնք հա ճա խորդ նե րից այս ծա­ռա յու թյան դի մաց ո րո շա կի գու­մար են գան ձել։

Ինչ վե րա բե րում է Google­ին, ա պա ըն կե րու թյունն ամ բողջ կոն տեն տը ան հա տույց սկզբուն­քով է տրա մադ րե լու՝ ե կա մուտ­ներ ակն կա լե լով միայն գո վազ­դա տու նե րից։ n

մեծ փողեր

Էջը պատրաստեց Տաթև Հովհաննիսյանը

Խ նա յե լուց հոգ նած նե րըԵվ րո պան Բր յու սե լից այ լընտ րանք է պա հան ջում

Եվ րա միու թյան 12 երկր նե րի վար չա պետ նե րը (Մեծ Բ րի տա­նիա, Ի տա լիա, Իս պա նիա, Իռ­լան դիա, Նի դեռ լանդ ներ, Շ վե­դիա, Ֆին լան դիա, Չե խիա, Լե­հաս տան, Ս լո վա կիա, Լատ վիա և Էս տո նիա) Եվ րա խորհր­դի մար տի 1­ի նիս տին ըն դա­ռաջ բաց նա մակ են ուղ ղել վեր ջի նիս և Եվ րա հանձ նա ժո­ղո վի նա խա գահ ներ Հեր ման վան Ռոմ պե յին ու Ժո զե Մա­նո ւել Բա ռո զո ւին՝ կոչ ա նե լով բյու ջե տա յին խնա յո ղու թյու նից անց նել ա ճի խթան ման քա ղա­քա կա նու թյան, հա ղոր դում է Reuters­ը։

ԵՄ կա ռա վա րու թյուն նե րի ղե կա­վար ներն ա ռա ջար կել են ճգնա­ժա մը հաղ թա հա րել Ռու սաս տա­նի, ԱՄՆ­ի և Չի նաս տա նի հետ առևտ րի և ծա ռա յու թյուն նե րի ո լորտ նե րի ակ տիվ զար գաց ման հաշ վին՝ նշե լով, որ տա րա ծաշր­ջա նը վեր ջին ե րեք տար վա մեջ ար դեն երկ րորդ ռե ցե սիան է վե­րապ րում։ Եվ րա հանձ նա ժո ղո վը

վար չա պետ նե րի այս նա խա­ձեռ նու թյա նը սառ նասր տո րեն է ար ձա գան քել՝ այն հա մա րե լով Ի տա լիա յի վար չա պետ Մա րիո Մոն տիի՝ անձ նա կան հե ղի նա­կու թյու նը բարձ րաց նե լու փորձ։

ԵՄ երկր նե րից շա տե րը հոգ­նել են խնա յե լուց և ցան կա նում են հնա րա վո րինս շուտ վե րա­դառ նալ ա ճի՝ տնտե սու թյուն նե­րի դան դաղ ման և գոր ծազր կու­թյան ա ճի ֆո նին։ «Մե զա նից յու­րա քանչ յու րի ձեռ նար կած մի ջո­ցա ռումն ե րը՝ ուղղ ված ազ գա յին ֆի նան սա կան հա մա կար գե րի կա յու նաց մա նը, կարևոր են։ Սա­կայն ե կել է տնտե սու թյուն ներն ար դիա կա նաց նե լու, մրցակ ցու­թյու նը բարձ րաց նե լու և մակ­րոտն տե սա կան դիս բա լանս նե­րը շտկե լու ժա մա նա կը»,– աս­ված է Վան Ռոմ պե յին և Բա ռո­զո ւին ուղղ ված նա մա կում։

Հատ կան շա կան է, որ ԵՄ­ի ո՛չ ա ռա ջա տար (Գեր մա նիա և Ֆ րան սիա) և ո՛չ էլ ար վար ձա­նա յին տնտե սու թյուն նե րը (Պոր­տու գա լիա և Հու նաս տան) չեն

միա ցել այս նա մա կին։ Պաշ տո­նա կան Փա րիզն ընդ հան րա­պես որևէ կերպ չի ար ձա գան­քել պաշ տո նա կան գրու թյա նը, Գեր մա նիա յի կա ռա վա րու թյան ներ կա յա ցու ցիչն էլ պնդել է, թե Բեռ լինն ընդ հա նուր առ մամբ դեմ չէ նա մա կում շա րադր ված դրույթ նե րին՝ նշե լով, որ գեր­մա նա ցի նե րը պար տա վոր չեն տեղ ակ լի նել, ա ռա վել ևս ս տո­րագ րել Բր յու սել ուղղ վող բո լոր նա մակ նե րը։

Հատ կան շա կան է, որ ԵՄ երկր նե րի խնա յո ղու թյան մի ջո­ցա ռումն երն ա նօ գուտ և ոչ կեն­սու նակ է հա մա րել նաև հայտ նի տնտե սա գետ, Նո բել ան մրցա­նա կի դափ նե կիր Պոլ Կ րուգ մա­նը՝ ան գամ Հու նաս տա նը դե­ֆոլ տից փրկե լու €130 մլրդ ­ա նոց վեր ջին փա թե թը։ «Խն դիրն ըստ էու թյան նույնն է, ինչ պես և նա­խորդ դեպ քե րում. խնա յո ղու թյան քա ղա քա կա նու թյունն այն պես է ճնշում տնտե սու թյուն նե րին, ո ր ոչն չաց նում է հար կաբ յու ջե տա­յին բո լոր ա ռա վե լու թյուն նե րը։

Ն վա զում են ոչ միայն ե կա մուտ­նե րը, այլև ՀՆԱ­ն, ինչն ա վե­լի է խո րաց նում ՀՆԱ/պետ­պարտք հա րա բե րակ ցու թյու նը։ Այժմ մենք խնա յո ղու թյան ևս մեկ փուլ ենք սկսել և ս պա սում ենք, որ այն շատ մեծ վնաս չի հասց նի տնտե սա կան ա ճին։ Սա հույ սի հաղ թար շավ է փոր ձա ռու թյան նկատ մամբ»,– ա մե րիկյ ան The New York Times­ի իր հոդ վա ծում մեկ նա բա նել է տնտե սա գե տը։

Կ րուգ մա նը եր կու ելք է նշել Հու նաս տա նի հա մար՝ կա՛մ ԵՄ­ն

ա նընդ հատ կֆի նան սա վո րի Ա թեն քին, կա՛մ վեր ջինս կլքի եվ­րո գո տին։ «Եր կու տար բե րակ­ներն էլ ող բեր գա կան են, ին­չը նշա նա կում է, որ Եվ րո պան դրան ցից և ոչ մե կին չի գնա, մինչև չսպա ռի մյուս բո լոր հնա­րա վո րու թյուն նե րը»,– ամ փո փել է Կ րուգ մա նը։

Հի շեց նենք, որ եվ րո գո տու ֆի նանս նե րի նա խա րար ներն այս շա բաթ հաս տա տե ցին Հու­նաս տա նի օգ նու թյան երկ րորդ՝ €130 մլրդ ­ա նոց փա թե թը։ n

Է ժա նից թանկ էլ կաSukhoi SuperJet 100­ի գի նը վե րա նայ վել է մոտ $4 մլն ­ով

Ռու սա կան ար տադ րու թյան Sukhoi Superjet 100 (SSJ100) ինք նա թիռը 2012թ. ար դեն $35,4 մլն կար ժե նա՝ նախ կին $31,7 մլն ­ի փո խա րեն։ Այ դու­հան դերձ, այն 15%­ով է ժան կմնա մրցա կից նե րի ար տադ­րան քից, «Ռիա նո վոս տի»­ին ա սել է «Սու խո յի քա ղա քա­ցիա կան ինք նա թիռ ներ» ըն­կե րու թյան ա վագ փոխ նա խա­գահ Ի գոր Սիր ցո վը։

«Ներ կա յում ինք նա թի ռի հիմն ա­կան տար բե րա կը $35,4 մլն ար­ժե, ա վե լի եր կար թռիչք նե րի հա­մար նա խա տես ված տար բե րա­կը (LR)՝ $36,2 մլն (ըստ կա տա­լո գա յին գնե րի)։ Նախ կի նում դրանք հա մա պա տաս խա նա բար $31,7 մլն և $32,3 մլն ար ժեին»,– պար զա բա նել է Սիր ցո վը։

«Գ նե րը բարձ րաց վել են՝ հա­մա ձայն ըն կե րու թյան բիզ նես ծրագ րի, ընդ ո րում՝ մեր ինք նա­թիռ նե րը պահ պա նել են 15%­ի գնա յին ա ռա վե լու թյու նը մրցա­կից նե րի կա տա լո գա յին գնե­րի նկատ մամբ»,– ա սել է Սիր­ցո վը՝ հա վե լե լով, որ ներ կա յում SSJ100­ը լա վա գույնն է իր դա սի

ինք նա թիռ նե րի մեջ, իսկ «Սու­խո յի քա ղա քա ցիա կան ինք նա­թիռ ներ»­ի կա տա լո գա յին գնե­րը ան գամ տնտե սա կան ճգնա­ժա մի պայ ման նե րում ան փո փոխ էին 2010­ից ի վեր։

Ըստ Սիր ցո վի՝ իր խնա յո ղա­կա նու թյամբ SSJ100­ն արևմտ յան ինք նա թիռ նե րին գե րա զան ցում

է 8­10%­ով. այն բա վա կան հար­մար է վա ռե լի քի ու գոր ծառ նա­կան ծախ սե րի և հա մե մա տա բար է ժան՝ տեխ նի կա կան սպա սարկ­ման տե սանկյ ուն նե րից։ Բա ցի այդ՝ SSJ100­ը «մարդ կա յին գոր­ծո նի» ազ դե ցու թյու նից ա մե նա­պաշտ պան ված ինք նա թիռ նե րի թվում է։

Ն շենք, որ SSJ100­ը մի շարք ա ռումն ե րով ե զա կի էր Ռու սաս­տա նի հա մար։ Այն ռու սա կան քա ղա քա ցիա կան ինք նա թի ռա­շի նու թյան ոչ միայն ա ռա ջին թվա յին, այլև ա ռա ջին մի ջազ­գա յին նա խա գիծն էր. ինք նա թի­ռի նա խագծ մա նը մաս նակ ցել է ա վե լի քան 60 ըն կե րու թյուն մոտ 30 երկ րից։ SSJ100­ը նա խա տես­ված է 3 հազ. կմ թ ռիչք ի և մոտ 100 ուղևո րի տե ղա փոխ ման հա­մար։ «Սու խո յի քա ղա քա ցիա կան

ինք նա թիռ ներ» ըն կե րու թյունն այս օ դա նա վի մի ջո ցով մտա դիր է մինչև 2025թ. գրա վել քա ղա­քա ցիա կան ինք նա թի ռա շի նու­թյան հա մաշ խար հա յին շու կա­յի 10%­ը։

Հի շեց նենք, որ Հա յաս տա նի ազ գա յին ա վիա փո խադ րող «Ար­մա վիա» ըն կե րու թյու նը «Սու խո­յի քա ղա քա ցիա կան ինք նա թիռ­ներ»­ի հետ 2007թ. հա մա ձայ նա­գիր էր կնքել եր կու SSJ100 ձեռք­բեր ման շուրջ, ո րոնք պետք է մա տա կա րար վեին 2009թ. օ գոս­տո սի վեր ջին­սեպ տեմ բե րի սկզբին։ Սա կայն ա ռա ջին ինք­նա թի ռը «Ար մա վիա»­ն ս տա ցավ միայն 2011թ. ապ րի լի 19­ին։ Հայ­կա կան ա վիա փո խադ րո ղի կող­մից ինք նա թիռ նե րի ձեռք բեր ման գոր ծար քը վար կա վո րել է ռու­սա կան «Վ նե շէ կո նոմ բանկ»­ը։ n

Պոլ Կ րուգ ման. «Եմ երկր նե րի խնա յո ղու թյան մի ջո ցա ռում ե րը կեն սու նակ չեն»։

forb

es.com

Եվգ

ենի

Գոր

դեև/

Russia

nPla

nes.ne

t

«ար մա վիա»-ն ա ռա ջին SSJ100-ը ստա ցավ 2011թ. ապ րի լի 19-ին։

Եվ րո պա կան բոր սա նե րի դի նա մի կան Google-ը մինչև այս 15 րո պե ու շա ցու մով էր

հրա պա րա կում։

ec.e

urop

a.eu

№ 27 (96), հինգշաբթի, փետրվարի 23, 2012 թ. |

7|աշխարհ

Հա վա տա րիմ օֆ շո րինՉ նա յած Մադ րիդն է լի հի շել է Ջիբ րալ թա րի մա սին

Նա խօ րեին Լոն դո նում Մեծ Բ րի տա նիա յի վար չա պետ Դեյ վիդ Քե­մե րոնն ըն դու նել է իս պա նա ցի իր գոր ծըն կեր Մա րիա նո Ռա խո­յին։ Հան դիպ ման ըն թաց քում կող մերն անդ րա դար ձել են Ջիբ­րալ թա րի կար գա վի ճա կի շուրջ ե րեք դար յա վե ճին։ Այս ա մե նը հա ճե լիո րեն զար մաց րել է շոտ լան դա ցի նե րին։ Շոտ լան դիան, ո րը մոտ ա պա գա յում ան կա խու թյուն ձեռք բե րե լու ի րա կան հնա րա­վո րու թյուն ներ ու նի, իր տա րած քը կա րող է ընդ լայ նել Բաս կե րի երկ րի հաշ վին, գրում է ռու սա կան «Նե զա վի սի մա յա գա զե տա» պար բե րա կա նը։

Ռա խոյն ա ռա ջար կել է խնդրի շուրջ «կա ռու ցո ղա կան երկ խո­սու թյուն» սկսել՝ միա ժա մա նակ ակ նար կե լով, որ Մադ րի դը չի հրա ժար վե լու 6,5 ք/կմ տա րածք և 30 հազ. բնակ չու թյուն ու նե ցող բրի տա նահ պա տակ Ջիբ րալ թա­րի նկատ մամբ իր հա վակ նու­թյուն նե րից։ Դեյ վիդ Քե մե րո նը հա կա դար ձել է իս պա նա ցի իր պաշ տո նակ ցին. հար ցը պետք է լուծ վի Ջիբ րալ թա րի բնա կիչ նե րի ան մի ջա կան մաս նակ ցու թյամբ։

Ինչ պես Իս պա նիան, այն պես էլ Մեծ Բ րի տա նիան չեն ցան կա­նում, որ ե րեք դար յա այս վե ճը երկ կող մա նի հա րա բե րու թյուն­նե րի վատ թա րաց ման պատ­ճառ դառ նա։ Ա վե լին՝ ժա մա նա­կին դի տարկ վում էր Ժայ ռի (այս­պես ան վա նում են Ջիբ րալ թա րը, որն ընդգր կում է Ջիբ րալ թա­րի ժայ ռը և այն Պի րե նե յան թե­րակղ զու հետ կա պող պա րա նո­ցը) նկատ մամբ իշ խա նու թյու նը կի սե լու հար ցը։ Սա կայն 2002թ.

հան րաք վեին Ժայ ռի բնա կիչ­նե րի 99%­ը կողմ ար տա հայտ­վեց Մեծ Բ րի տա նիա յի կազ մում մնա լուն։ Հատ կան շա կան է, որ զտար յուն անգ լիա ցի նե րի թիվն այս տեղ չի գե րա զան ցում 2%­ը, բնակ չու թյան հիմն ա կան մասն իս պա նա ցի նե րի, պոր տու գա լա­ցի նե րի և մա րոկ կա ցի նե րի սե­րունդ նե րի խառ նուրդ է։

Ըստ պաշ տո նա կան Մադ րի­դի՝ տա րածքն Իս պա նիա յին փո­խան ցե լու դի մադ րու թյու նը պայ­մա նա վոր ված է Ջիբ րալ թա րը որ պես օֆ շո րա յին գո տու պահ­պա նե լու ցան կու թյամբ։ Փո ղե րի լվա ցումն ու ֆի նան սա կան մե­քե նա յու թյուն ներն այս տեղ սո­վո րա կան գործ են, դրան ցում ներգ րավ ված է Ջիբ րալ թա րի բնակ չու թյան մեծ մա սը։

Հե տաքրք րա կան է, որ բրի տա­նա­իս պա նա կան հա րա բե րու­թյուն նե րում օ րերս ու շագ րավ ևս մեկ շրջա դարձ է ար ձա նագր վել։

Այս ան գամ՝ շոտ լան դա­բաս կա­կան։ Ի տար բե րու թյուն Ջիբ րալ­թա րի բնա կիչ նե րի, ո րոնք Լոն­դո նի հպա տա կու թյան ներ քո բա­վա կան հար մա րա վետ են զգում ի րենց, բասկ ան ջա տո ղա կան նե­րը ցան կու թյուն են հայտ նել են­թարկ վել Է դին բուր գին։ Այս մա­սին նա խօ րեին հայ տա րա րել է Բաս կե րի ազ գայ նա կան կու­սակ ցու թյան նա խա գահ Ան դո նի

Օր տու սա րը։ «Մենք Բաս կե րի եր­կի րը պետք է բռնակ ցենք Շոտ­լան դիա յին, քա նի որ նրանք, ի տար բե րու թյուն մեզ, ի րենց ա պա­գան ընտ րե լու հնա րա վո րու թյուն են ստա նա լու»,– ա սել է նա։

Ն շենք, որ վեր ջին շրջա նում Մեծ Բ րի տա նիա յում ակ տի վո­րեն քննարկ վում է Շոտ լան դիա­յի ան կա խու թյան հան րաք վեի հնա րա վո րու թյու նը։ nԷջը պատրաստեցին Սյուզաննա Հովհաննիսյանը և Լիլիթ Միքայելանը

Ժայ ռը մեծ Բ րի տա նիա յի և Իս պա նիա յի միջև ե րեք դար յա վե ճի հնութ յուն ու նի։

glam

valley

.com

Կեղ տոտ ընտ րար շավՀան րա պե տա կան նե րը մրցում են ոչ այն քան Օ բա մա յի, որ քան միմ յանց հետ

«Նա խա գա հա կան այս ընտ րար շա վը կա րող է ա մե նա կեղ տո տը լի նել պատ մու թյան մեջ». ա մե րիկ ան քա ղա քա կան բա ռա պա շա­րում դեռ վա ղուց ամ րագր ված այս ձևա կերպ մանն այժմ ա վե լի շատ փոր ձա գետ ներ են դի մում՝ վեր լու ծե լով Հան րա պե տա կան կու սակ ցու թյու նից նա խա գա հի հա վա նա կան թեկ նա ծու նե րի գո­վազ դա յին հո լո վակ նե րը։

Հան րա պե տա կան նե րի փրայ մե­րիզ նե րում ակն հայտ ֆա վո րի տի բա ցա կա յու թյու նը նախ և ա ռաջ հան գեց րել է պայ քա րի թե ժաց­մա նը կու սակ ցու թյան շար քե­րում և ձեռն տու է Ս պի տակ տան ղե կա վար Բա րաք Օ բա մա յին։ Ս տաց վում է, որ այս նո յեմ բե­րին կա յա նա լիք նա խա գա հա կան ընտ րու թյուն նե րում «հին հզոր կու սակ ցու թյան» պաշ տո նա կան թեկ նա ծո ւի հա վակ նորդ ներն ի րենց սուր քննա դա տու թյուն­նե րով մրցակ ցում են ոչ այն քան գոր ծող դե մոկ րատ նա խա գա հի, որ քան միմ յանց հետ։

Պաշ տո նա կան թեկ նա ծո ւի հա­վակ նորդ չորս հան րա պե տա­կան նե րի շտաբ նե րի, ինչ պես նաև նրանց ա ջակ ցող կազ մա կեր պու­թյուն նե րի պատ րաս տած տե սա­հո լո վակ նե րի ա վե լի քան 50%­ը «բա ցա սա կան բնույթ» ու նի,

փաս տում են նա խընտ րա կան հե­ռուս տա գո վազ դի մո նի թո րին գով զբաղ վող Kantar Media ըն կե րու­թյան տվյալ նե րը։ «Դ րանք միան­գա մայն սուր, ե թե չա սենք չա րա­միտ կեր պով քննա դա տում են նա խա գա հա կան ար շա վի հան­րա պե տա կան մյուս մաս նա կից­նե րին։ Կու սա կից մրցա կից նե րի հաս ցեին հնչում են «ա նուղ ղե­լի եր կե րե սա նի», «կոր պո րա տիվ ռեյ դեր» և ն մա նա տիպ այլ մակ­դիր ներ»,– նշել են Kantar Media­ի մաս նա գետ նե րը։

«Ա մե նից չա րա մի տը» Մա սա­չու սեթ սի նախ կին նա հան գա­պետ Միթ Ռոմն իի գո վազ դար­շավն է. նա ա մե նա հա րուստ հա­վակ նորդ­հան րա պե տա կանն է և նա խընտ րա կան մրցա վազ­քի վրա ար դեն $50 մլն է ծախ­սել։ Ընդ ո րում՝ Ռոմն իի հե ռուս­տա գո վազ դի հա մար ծախս ված

մի ջոց նե րի մոտ 2/3­ն ուղղ վել է հենց «բա ցա սա կան բնույ թի» տե սա հո լո վակ նե րի ստեղծ մա նը։

Ի դեպ՝ Kantar Media­ի մաս­նա գետ նե րը հաշ վել են, որ 2008թ. ընտ րար շա վի ըն թաց­քում «բա ցա սա կան» գո վազ դը

հան րա պե տա կան նե րի փրայ մե­րիզ նե րում ըն դա մե նը 6% է կազ մել։

Հա կա ռա կորդ նե րի հաս ցեին ուղղ ված ակն հայտ քննա դա տու­թյան ռազ մա վա րու թյու նը Ռոմ­նիին թեև օգ նել է փրայ մե րիզ նե­րի սկզբում ա ռա ջա տար դառ նալ,

սա կայն խամ րեց րել է նրա դրա­կան ի միջն ընտ րող նե րի աչ քում։ Այս պես՝ Gallup հա սա րա կա կան մտքի հե տա զոտ ման ծա ռա յու­թյան և USA Today պար բե րա կա նի անց կաց րած հարց ման արդ յունք­նե րով՝ Փեն սիլ վա նիա յի նախ կին սե նա տոր Ռիք Սան տո րու մը ժո­ղովր դա կա նու թյամբ Ռոմն իին գե­րա զան ցում է 6%­ով։ Սո ցիո լո­գիա կան նույն հար ցու մը պար զել է նաև, որ ե թե նա խա գա հա կան ընտ րու թյուն ներն ԱՄՆ­ում տե­ղի ու նե նա յին հի մա, թե՛ Ռոմն ին, թե՛ Սան տո րու մը կկա րո ղա նա յին վստա հո րեն ու ժե րը չա փել Օ բա­մա յի հետ։

Ն շենք, որ հան րա պե տա կան­նե րի հա ջորդ փրայ մե րի զը տե­ղի է ու նե նա լու փետր վա րի 28­ին՝ Ա րի զո նա և Մի չի գան նա­հանգ նե րում։ Սա կայն հա վակ­նորդ հան րա պե տա կան նե րի հա մար վճռա կան փու լը, ըստ ա վան դույ թի, մար տի 6­ի «սու­պե րե րեք շաբ թին» է լի նե լու, երբ ա ռաջ նա յին ընտ րու թյուն ներ ու կու սակ ցա կան ակ տի վիստ նե րի հա վաք ներ կանց կաց վեն միան­գա մից 11 նա հան գում։ n

bbc.co

.uk

Ու ժե րը Բա րաք

Օ բա մա յի հետ այս

պա հին ու նակ են

չա փել թե՛ միթ

Ռոմ ին (ա ջից),

թե՛ Ռիք Սան տո-

րու մը (ձա խից)։

դա տավճ ռին սպա սե լիսՄու բա րա քի դա տա վա րու թյունն ա վարտ վել է

Ե րեկ Կա հի րեում տե ղի է ու նե ցել Ե գիպ տո սի նախ կին նա խա գահ Հոս նի Մու բա րա քի գոր ծով դա տա վա րու թյան վեր ջին նիս տը։ Մու­բա րա քը, նրա որ դի նե րը և բարձ րաս տի ճան վեց սպա մե ղադր­վում են 2011թ. հուն վար յան ցույ ցե րի ըն թաց քում խա ղաղ ցու ցա­րար նե րի վրա կրակ բա ցե լու, ինչ պես նաև կո ռուպ ցիոն մի շարք հան ցա գոր ծու թյուն նե րի մեջ։

Դա տա կան նիս տի ըն թաց քում Մու բա րա քը հրա ժար վել է օգտ­վել դա տա վո րի՝ ի րեն ըն ձե­ռած վեր ջին խոս քի ի րա վուն­քից՝ նշե լով, որ այն կփո խան­ցի իր փաս տա բա նը։ Վեր ջինս

ըն թեր ցել է Մու բա րա քի՝ Ե գիպ­տո սի ժո ղովր դին ուղղած քա­ռա տո ղը։ Վեր ջին նիս տի ըն­թաց քում լսվել են հիմն ա­կա նում մե ղադր վող կող մի ա ռար կու թյուն նե րը։

Նիս տի նա խօ րեին ե գիպ տա­կան մի շարք լրատ վա մի ջոց նե­րում տե ղե կու թյուն ներ էին տա­րած վել, որ դա տավ ճի ռը կհրա­պա րակ վի մար տի կամ ապ րի լի 1­ին, քա նի որ դա տա րա նը մեկ ան գամ ևս պետք է ու սումն ա սի­րի ա վե լի քան 40 հազար է ջից բաղ կա ցած այս գոր ծը։ Մե ղադ­րող կող մը մինչ այս Մու բա րա քի և մ յուս ամ բաս տան յալ նե րի հա­մար ա ռա վե լա գույն պա տիժ էր պա հան ջել։ nՀոս նի մու բար աքը հրա ժար վել է օգտ վել վեր ջին խոս քի ի րա վուն քից։

rus.ru

vr.ru

| № 27 (96), հինգշաբթի, փետրվարի 23, 2012 թ.

8 |

Նալ բանդ յա նը սկսում է հաղ թա նա կովԲո ւե նոս Այ րե սում մեկ նար կած պրո ֆե սիո նալ թե նի սիստ նե րի ա սո ցիա ցիա յի (ATP) «Կո պա կլա­րո» մրցա շա րի ա ռա ջին փու լում ար գեն տի նա ցի թե նի սիստ Դա­վիթ Նալ բանդ յա նը եր կու սե թե­րի արդ յուն քում ա ռա վե լու թյան է հա սել ա մե րի կա ցի Ո ւեյն Օ դես նի­կի նկատ մամբ՝ 6։2, 6։3 հաշ վով։

Ռու սաս տան ցի Ի գոր Անդ րեևը 6։2, 6։2 հաշ վով պար տու թյան է մատ նել սլո վակ Բ լա զա Կավ չի­չին, իսկ մրցա շա րի ա ռա ջին հա­մար իս պա նա ցի Դա վիդ Ֆե րե րը մոտ մեկ ժամ տևած մրցա խա­ղում հաղ թել է ար գեն տի նա ցի Անդ րես Մոլ տե նին՝ 6։1, 6։0։

Երկ րորդ փու լում Նալ բանդ յա­նի մրցա կիցն է լի նե լու նրա հայ­րե նա կից և հա վա քա կա նի գոր­ծըն կեր Խո ւան Մո նա կոն, որն

առավելության է հասել Ի տա­լիան ներ կա յաց նող Ֆի լի պո Վո­լանդ րիի նկատմամբ: Խա ղը տե­ղի կու նե նա փետր վա րի 23­ին: Նալ բանդ յանն ու Մո նա կոն պաշ­տո նա կան խա ղե րին հան դի­պել են ե րեք ան գամ, և ա ռայժմ 2:1 հաշ վով առջևում է Նալ բանդ­յա նը: Մր ցա շա րի մրցա նա կա­յին ֆոն դը կազ մում է 553.100 դո­լար: n

ՄՕԿ-ի փոխ նա խա գա հը հրա ժա րա կան է ներ կա յաց րել

Մի ջազ գա յին օ լիմ պիա կան կո մի­տեի (ՄՕԿ) փոխ նա խա գահ ի տա­լա ցի Մա րիո Պես կան տեն փետր­վա րի 21­ին հրա ժա րա կան է տվել, հա ղոր դում է Reuters­ը։

73­ամ յա Պես կան տեն նման քայ լի է դի մել, քա նի որ Ի տա լիա­յի կա ռա վա րու թյու նը հրա ժար վել

է 2020թ. Օ լիմ պիա կան խա ղե րը Հ ռո մում անց կաց նե լու ո րո շու մից։

«Մենք հաս տա տում ենք, որ Մա­րիո Պես կան տեն լքել է ՄՕԿ­ի փոխ­նա խա գա հի պաշ տո նը»,– հայ տա­րա րել է ՄՕԿ­ի ներ կա յա ցու ցի չը։

«Ես չեմ կա րող ներ կա յաց­նել մի եր կիր, ո րը ժա մա նա կից

շուտ դուրս է գա լիս պայ քա րից։ Այս կերպ Ի տա լիան զրկվում է Օ լիմ պիա կան խա ղե րը Հ ռո մում անց կաց նե լու հնա րա վո րու թյու­նից»,– ըստ News.am­ի՝ ստեղծ­ված ի րա վի ճա կը մեկ նա բա նում է Պես կան տեն, ո րը շա րու նա կում է Ի տա լիան ներ կա յաց նել ՄՕԿ­ում։

Այս պի սով՝ 2020թ. Օ լիմ պիա­կան խա ղերն ըն դու նե լու հա մար կպայ քա րեն Մադ րի դը, Տո կիոն, Ս տամ բու լը, Դո հան և Բա քուն։ Հաղ թո ղի ա նու նը հայտ նի կդառ­նա 2013թ. սեպ տեմ բե րին։ n

մշակույթ

Սպորտ

Ֆալս տարտ «Նաի րի»-ումՎու դի Ա լե նը կի նո թատ րո նի ազ դագ րում բո լո րո վին պա տա հա կան էր հայտն վել

Մի քա նի օր ա ռաջ «Նաի րի» կի նո թատ րո նի ազ դագ րում հայտն վեց Վու դի Ա լե նի «Կես­գի շե րը Փա րի զում» ֆիլ մը: Լու­րը չէր կա րող չհե տաքրք րել, քա նի որ ֆիլ մը լա վա գույն ար­ձա գանք նե րի էր ար ժա նա ցել մի ջազ գա յին հե ղի նա կա վոր կի նո փա ռա տոնե րին և մր ցա­նա կա բաշ խու թյուն նե րին։ Չ նա­յած ֆիլ մի հա մաշ խար հա յին պրե միե րան կա յա ցել էր 2011թ. մա յի սին, միև նույն է, հա ճե­լի ա նակն կալ կա րող էր լի­նել այն մեծ էկ րա նից դի տե լու հնա րա վո րու թյու նը:

Սա կայն «Կես գի շե րը Փա րի­զում»­ը Երևա նում ըն դա մե­նը եր կու ան գամ ցու ցադր վեց, այն էլ, ինչ պես պարզ վեց, սխալ­մամբ: Կի նո թատ րո նի ծրագ­րե րի բաժ նում պար զա բա նե­ցին, թե Ա լե նի ֆիլ մի ցու ցադր­ման պատ ճա ռը մաս նա գի­տա կան փակ կի նո դիտ ման և հան րա յին ցու ցադր ման հա մար նա խա տես ված ֆիլ մե րի ցու ցակ­նե րի շփոթ մունքն է ե ղել. Երևա­նի ա մե նա հին կի նո թատ րոնն այ­սօր հա մաշ խար հա յին վար ձույ­թից ֆիլ մեր ձեռք բե րե լու հնա­րա վո րու թյուն չու նի:

Հի շեց նենք, որ անց յալ տա­րի «Նաի րի» կի նո թատ րո նը սե­փա կա նաշ նորհ վեց։ Եր կար

բա նակ ցու թյուն նե րից հե տո նոր սե փա կա նա տե րը հա մա ձայ նեց կի նո դահ լի ճը տրա մադ րել Հա­յաս տա նի ազ գա յին կի նո կենտ­րո նին: Կի նո թատ րո նը վե րա­բաց վեց, այս տեղ այ սօր ա ռա­վե լա պես հայ կա կան ֆիլ մեր են ցու ցադ րում: «Այս ֆիլ մե րը մենք կա րող ենք ա զատ ցու ցադ րել, քա նի որ չենք բախ վում վար­ձույ թի խնդրին»,– ա սում է կի­նո թատ րո նի տնօ րեն Հա րու թյուն Հու րի խան յա նը:

Հա յաս տա նում ար տա սահ­ման յան ար տադ րու թյան ֆիլ­մե րի ցու ցադ րու թյան ի րա վունք միայն «Մոսկ վա» կի նո թատ րոնն ու նի: Այս տեղ ծրագր ված ցու­ցադ րումն ե րից հե տո ժա պա վե նը (կամ թվա յին կրի չը) փո խանց­վում է «Նաի րի» կի նո թատ րո նին:

«Մոսկ վա» կի նո թատ րո նը հա­մա գոր ծակ ցում է ուկ րաի նա կան «Ին տեր ֆիլմ» և ռու սա կան «Պա­րա դիզ» դիստ րիբ յու տո րա կան ըն կե րու թյուն նե րի հետ, ու ցու­ցադր վող ֆիլ մե րի ցան կը կազմ­վում է եր կու այս ըն կե րու թյուն­նե րի ա ռա ջարկ նե րի հի ման վրա: Ընդ ո րում՝ «Ին տեր ֆիլմ»­ը հա­ճախ այս պես կոչ ված «ա ռա ջին էկ րան» ֆիլ մեր է ա ռա ջար կում, ին չը նշա նա կում է, որ դրանք երևան յան մեծ էկ րա նին հայտն­վում են հա մաշ խար հա յին պրե­միե րա յի օ րը կամ եր կու, ե րեք օր

անց։ «Պա րա դիզ»­ից ձեռք բեր­ված ֆիլ մե րը մի քա նի շա բաթ ու շա ցու մով են Երևան հաս նում։

Մեկուկես կի նո թատ րո նի առ­կա յու թյան պայ ման նե րում բնա­կան է, որ ֆիլ մե րի բազ մա զա­նու թյուն ա պա հո վե լը բարդ է: Էլ չենք խո սում եվ րո պա կան կամ այ լընտ րան քա յին կի նո յի մա սին։ Ու րա խա լի է, ի հար կե, որ նոր ֆիլ մեր դի տե լու հնա րա վո րու­թյուն ու նենք, սա կայն ստաց վում է, որ հրա տա պու թյան մրցա­վազ քում տու ժում է ո րա կը:

Այս ա միս, օ րի նակ, մայ րա քա­ղա քի «գլխա վոր» կի նո թատ րո­նում ե րեք պրե միե րա է ներ կա­յաց վել՝ «Սա տա նան ներ սում», «Վ տան գա վոր հնարք» և «Եզ­րագ ծին», ո րոնց հա մաշ խար­հա յին պրե միե րա նե րը հուն վա­րին են կա յա ցել: Ընդ ո րում՝ ե րեք այս ֆիլ մե րի վար կա նի շը չի գե­րա զան ցում 50­տո կո սա նոց ցու­ցա նի շը. «Եզ րագ ծին» ֆիլ մը կի­նոքն նա դատ նե րը 100­բա լա նոց սանդ ղա կով ըն դա մե նը 40 են գնա հա տել, «Շատ վտան գա վոր հնար ք»­ը՝ 22, իսկ «Սա տա նան ներ սում»­ը՝ 18:

Մեկ կի նո ժա պա վե նի ցու­ցադր ման ի րա վուն քը €3­8 հազ. և ա վե լի ար ժե։ Այս պա րա գա յում ինչ­որ ա ռու մով հաս կա նա լի է «Մոսկ վա» կի նո թատ րո նի ղե կա­վա րու թյան ընտ րու թյու նը։

«Նաի րի» կի նո թատ րոնն էլ, իր հեր թին, դես պա նատ նե րի հետ հա մա տեղ կի նո դի տումն ե­րի ծրա գիր է մշա կում, ո րի նպա­տա կը բազ մամ շա կու թա յին կի­նո ներ կա յաց նելն է։ «Շա բա թօր­յա ֆիլմ» նա խագ ծի շրջա նա­կում ա մեն ամս վա վե րջին ե րեք

շա բաթ օ րե րին նա խա տես վում է եվ րո պա կան ար տադ րու թյան ֆիլ մեր ցու ցադ րել:

Իսկ մինչ այդ, փաս տո րեն, ար­ժե քա վոր ֆիլ մեր մեծ էկ րա նին միայն պա տա հա կա նո րեն կա րե­լի է դի տել։ n

Մա րիա Հով սեփ յան

Բա քուն չի հաս կա նում

Լևոն Ա րոն յա նին«Մենք իս կա պես հու սով էինք, որ Լևոն Ա րոն յա նը կհա մա ձայ­ներ, որ մրցա շարն անց կաց­վեր Բաք վում: Ն րա ժա մա նու մը բռնցքա մար տիկ նե րի ժա մա նում չէ»,– հայ տա րար ել է Ադր բե ջա նի շախ մա տի ֆե դե րա ցիա յի փոխ­նա խա գահ Մաիր Մա մե դո վը:

Հի շեց նենք, որ հա վակ նորդ­նե րի մրցա շա րի անց կաց­ման հա մար հուն վա րի 31­ին հայտ էր ներ կա յաց րել ըն դա մե­նը եր կու եր կիր՝ Ադր բե ջա նը և Բուլ ղա րիան:

Հայ գրոս մայս տեր Լևոն Ա րոն­յա նը եր կու ան գամ՝ 2011 և 2012 թթ. հրա ժար վել է խա ղալ Բաք վում: 2011թ. մրցա շա րը տե ղի է ու նե ցել Կա զա նում, իսկ 2012թ. կկա յա նա

Լոն դո նում: Այս տա րի Ա րոն յա­նը նա մակ էր հղել ՖԻԴԵ­ի նա­խա գահ Կիր սան Իլ ում ժի նո վին, ո րում աս վում էր, որ Ադր բե ջա նում մրցա շա րի անց կաց ման դեպ­քում ին քը չի մաս նակ ցի դրան: «Ներ կա յում ոչ մի հայ չի կա­րող Ադր բե ջա նում գտնել բա րեն­պաստ հո գե բա նա կան մթնո լորտ:

Անվ տան գու թյան ե րաշ խիք նե րը և որևէ լրա ցու ցիչ ա ջակ ցու թյուն չի կա րող շտկել ի րա վի ճա կը»,– գրել էր հայ շախ մա տիս տը:

Արոնյանի նամակն ան պա տաս­խան չմնաց: ՖԻԴԵ­ի նա խա գա հի որոշմամբ՝ մրցա շա րը կկա յա նա Լոն դո նում հոկ տեմ բեր 23­ից նո­յեմ բեր 13­ը: n

Շարքը պատրաստեց Լուսինե Ասլանյանը

Կադրեր Վու դի

ա լե նի «Կես գի շե-

րը Փա րի զում»

ֆիլ մից։

Լևոն ա րոն յան.

«Ներ կա յում ոչ մի

հայ չի կա րող

ադր բե ջա նում

գտնել բա րեն-

պաստ հո գե բա-

նա կան մթնո-

լորտ»: ches

s.co

m

fede

rgin

nast

ica.

it