Η εξέλιξη της Παιδαγωγικής επιστήμης, Η εξέλιξη της Παιδαγωγικής επιστήμης, κρυφό πρόγραμμα, επαγγελματική κρυφό πρόγραμμα, επαγγελματική

εξουθένωση, σχολική κοινωνικοποίηση και εξουθένωση, σχολική κοινωνικοποίηση και αγωγή, ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, αγωγή, ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, κοινωνιολογικές λειτουργίες σχολείουκοινωνιολογικές λειτουργίες σχολείου

9η συνάντηση

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου2

Η εξέλιξη της παιδαγωγικής και της διδακτικής σκέψης

• Πραγματισμός (realismus)– Αναγέννηση (14ος – 16ος αι.)

– εντατική ερευνητική τάση – απελευθέρωση από την αυθεντία, – αναβίωση των κλασικών σπουδών– ανθρωπισμός (humanismus) – πνεύμα εμπειρίας

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου3

Francis Bacon

• η φιλοσοφία αποτελεί ερμηνεία της φύσης

• η επιστήμη πρέπει να γίνει πρακτική

• η επαγωγική μέθοδος • παρατήρηση των

πραγμάτων

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου4

• Nova Didaktika• πρώτος που χρησιμοποίησε

τον όρο Διδακτική• εκμάθηση μητρικής γλώσσας

Ratichius

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου5

Descartes

• Cogito ergo sum «σκέφτομαι άρα υπάρχω»

- η πρώτη αναμφισβήτητη αλήθεια είναι η καθαρή σκέψη

- ο ίδιος αμφιβάλλει για τα πάντα- με απαγωγική μέθοδο εντόπισε

σταθερές αλήθειες –έμφυτες- Bacon (εμπειρισμός) ≠ Descartes

(ορθολογισμός)

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 6

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 7

• Αρχή της εποπτείας• «ο άνθρωπος για να γίνει

άνθρωπος έχει την ανάγκη της αγωγής»

• Didactica Magna • “Orbis sensualium pictus” • άνθρωπος = «ζώον

παιδευτόν»

Johann Amos

Comenius

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 8

• Διαφωτισμός 18ος

- έννοια της αγωγής και όχι διδακτική θεματική- παιδαγωγική αισιοδοξία, πίστη στην επιστημονική γνώση

που αποκτιέται με τη λογική- φυσιολογισμός (naturalismus)

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 9

John Locke

- απέρριπτε κάθε γνώση που δε στηρίζεται στην πείρα και δεν αποδεικνύεται επαγωγικά

- η αγωγή έχει μορφοποιητική δύναμη- ο άνθρωπος γεννιέται tabula rasa

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 10

Jean Jacques Rousseau

- φύση και ελευθερία- Ο άνθρωπος έχει έμφυτη καλοσύνη,

τον διαφθείρει, όμως, η κοινωνική ζωή.

- «Αιμίλιος ή Περί αγωγής», 1762 - αρνητική αγωγή - αξία στην παιδική ηλικία - ενδιαφέρον, αυτενέργεια,

αυτομόρφωση, αυτοανάπτυξη, παρατήρηση, άμεση επαφή

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 11

Johann Heinrich Pestalozzi

«Ας φροντίσουμε για μια ολοκληρωμένη αγωγή, που θα διαμορφώσει την καρδιά, το νου και το χέρι»

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 12

Johann Freidrich Herbart

- Η Παιδαγωγική αποκτά επιστημονικό χαρακτήρα.

- τυποποίησε τη σχέση εκπαιδευτικού-μαθητή- επηρέασε την πορεία της διδακτική στην

Ελλάδα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’70. τριμερής πορεία: πρόσκτηση, επεξεργασία, εμπέδωση

- τα 5 τυπικά στάδια της διδακτικής του επηρέασαν πολύ την διδασκαλία (προπαρασκευή, προσφορά, σύγκριση, σύλληψη, εφαρμογή)

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 13

Σχολείο Εργασίας

John Dewey - Learning by doing- καθοδηγούμενη αυτενεργός

δράση- «μέθοδος του προβλήματος»- σχολείο-εργαστήριο- Δημοκρατικό σύστημα

αυτοδιοίκησης των μαθητών

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 14

Σχολείο Εργασίας

Georg Kerschensteiner

- ιδρυτής της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης

- εισαγωγή της εργασίας στο σχολείο

- χειροτεχνικές εργασίες

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 15

Maria Montessori

- ίδρυσε τα «σπίτια των παιδιών» casa dei bambini

η μέθοδος Montessori στηρίζεται στην ελεύθερη εργασία, το κατάλληλα διαμορφωμένο περιβάλλον και το λειτουργικό υλικό και εξοπλισμό.

- Ο ρόλος του δασκάλου είναι βοηθητικός, παρασκηνιακός και διαρρυθμιστικός.

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 16

Alexander Sutherland Neill

- ιδρυτής της αντιαυταρχικής αγωγής - το 1921 ιδρύει το Summerhill, και το

λειτουργεί αντίθετα από το καθιερωμένο εκπαιδευτικό σύστημα

- «προτιμά ευτυχισμένους οδοκαθαριστές παρά νευρωτικούς σοφούς»

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 17

Σχολείο Εργασίας στην Ελλάδα

Αλέξανδρος Δελμούζος - «Ανώτερο Παρθεναγωγείο

Βόλου»

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 18

Κρυφό Πρόγραμμακρυφό σχολικό πρόγραμμα ή ανεπίσημο

πρόγραμμα ή «παραπρόγραμμα»

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 19

Επαγγελματική Εξουθένωση ή burn -out

• συναισθηματική εξάντληση • αποπροσωποποίηση• αίσθημα μειωμένων προσωπικών επιτευγμάτων

• σε ορισμένα επαγγέλματα: νοσηλευτές, εκπαιδευτικοί …

• αντίξοες συνθήκες εργασίας ο υπερβολικός φόρτος εργασίας, το εξαντλητικό ωράριο, η ασάφεια του αναμενόμενου ρόλου από τις ομάδες αναφοράς, η άκαμπτη, αυταρχική διοίκηση, η έλλειψη ψυχολογικής στήριξης (από τη διεύθυνση ή τους συναδέλφους) και οι αυξημένες απαιτήσεις από μέρους των μαθητών ή των γονέων

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 20

Λειτουργίες του σχολείου

• Ιδεολογική/κοινωνικοποιητική λειτουργία

• Τεχνική/μαθησιακή λειτουργία• Επιλεκτική λειτουργία• Κουστωδιακή λειτουργία

ρόλοι του εκπαιδευτικούρόλοι του εκπαιδευτικού

Παιδαγωγός

Διδάσκαλος

Αξιολογητής

Φύλακας

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 21

Τα παιδαγωγικά ιδεώδη

• Το ατομικό ή ατομικιστικό• Το ανθρωπιστικό• Το κοινωνικό ή κοινωνιοκρατικό • Το μεταφυσικό ή θρησκευτικό

04/13/23 Έλενα Ελληνιάδου 22

Οι τέσσερις πυλώνες της εκπαίδευσης

• μορφές μάθησης -πυλώνες της γνώσης

να του μάθει πώς να μαθαίνει • να του μάθει πώς να ενεργεί • να του μάθει πώς να ζει με τους άλλους

• να του μάθει πώς να υπάρχει