นพ.ปรชญา ศรสวาง

28-Dec-14 1

มารจกกบโรคราย

ทไดชอวา “ฆาตรกรเงยบ”

อนเปนสาเหต คราชวตคนไทย

ปละหลายหมนคน ใหแจมชด

จากหลากหลายแงมมใหม

ทคณไมเคยรมากอน

28-Dec-14 2

ความดนโลหตสงคออะไร

28-Dec-14 3

ความดนโลหตสง

ความดนโลหตสงเปนปจจยเสยงทเกยวของกบการเสยชวตของคนไทย

ดวยโรคหลอดเลอดสมองและโรคหวใจ ปละ 70,000 ราย

1 ใน 5 ของประชากรไทยวย 15 ปขนไป พบวาเปนโรคความดนโลหตสง เทากบคนไทย 10 ลานคน มความดนโลหตสง

รอยละ 70 ไมรตววา ตนมความดนโลหตสง

28-Dec-14 4

รอยละของการไดรบการตรวจคดกรองความดนโลหตของประชากรไทย

ไมเคยวด ระหวาง 1-5 ป มากกวา 5 ป ในชวง 12 เดอน

28-Dec-14 5

ผปวยความดนโลหตสงเปนใครกนบาง ?

อาย รอยละอาย > 80 ปขนไป 55.9

อาย 70-79 ป 51.7

อาย 60-69 ป 44.0

อาย 45-59 ป 29.5

อาย 30-44 ป 12.7

อาย 15-29 ป 2.9

28-Dec-14 6

28-Dec-14 7

ความดนโลหตสง

• ความดนโลหต เปนแรงดนของโลหตตอผนงหลอดเลอดแดง

ซงวดได 2 คา คอ

ความดนโลหตตวบนเปนแรงดนโลหตขณะทหวใจบบตว

ความดนโลหตตวลาง เปนแรงดนโลหตขณะทหวใจคลายตว

28-Dec-14 8

องคการอนามยโลก

“ก าหนดวาความดนโลหตสงคอ

ความดนโลหตทวดตวบนได ≥ 140 ม.ม.ปรอท วดความดนโลหตตวลางได

≥ 90 ม.ม.ปรอท”

28-Dec-14 9

สาเหตความดนโลหตสง

ชนดไมทราบสาเหต พบรอยละ 90 ไดแก กรรมพนธ

เชอชาต

ความเครยด

ขาดการออกก าลงกาย

ความอวน รบประทานอาหารทมแคลอรสง

สบบหร ดมสรา28-Dec-14 10

สาเหตความดนโลหตสง

ชนดทราบสาเหต พบไดรอยละ 10 ไดแก โรคไต

เนองอกในสมอง

สมองอกเสบ

ยาบางชนด เชน ยาคมก าเนด ความผดปกตของฮอรโมน ภาวะครรภเปนพษ

28-Dec-14 11

ปจจยทกอใหเกดโรคความดนโลหตสง

28-Dec-14 12

ระดบความรนแรงของความดนโลหตสง

28-Dec-14 13

28-Dec-14 14

ความดนโลหตสงมอาการอยางไร

ปวดศรษะ ปวดมนทายทอย

ออนเพลย

เหนอยงาย ใจสน

นอนไมหลบ ตามว มอเทาชา

28-Dec-14 15

ความดนโลหตสงมอาการอยางไร

ถาความดนโลหตสงมาก อาจท าใหเสนเลอดในสมองแตก

มอาการหมดสต เปนอมพาตหรอเสยชวตได

28-Dec-14 16

3… โรคมหาภยทกอดคอมากบความดนโลหตสง

1. เบาหวาน:

ผชาย รอยละ 11; ผหญง รอยละ 17

2. โรคอวน (BMI ≥ 25 kg/m) ผชาย รอยละ 47; ผหญง รอยละ 63

3. ไขมนในเลอดสง

(total cholesterol ≥ 240 mg/dl) ผชาย รอยละ 39; ผหญง รอยละ 45

28-Dec-14 17

ภยเงยบใกลตวเรา…รหรอไมวา

28-Dec-14 18

ภยเงยบใกลตวเรา…รหรอไมวา

• หากผปวยความดนโลหตสงไมไดรบการรกษาจะมโอกาสเสยชวตดวย…

–ภาวะหวใจวาย รอยละ 60-75

–ภาวะเสนเลอดในสมองแตก รอยละ 20-30

–ภาวะไตวายเรอรง รอยละ 5-10

–มโอกาสเปนอมพาต มากกวาคนปกต 5 เทา

28-Dec-14 19

ปองกนความดนโลหตสงกนเถอะ

• ออกก าลงกายอยางสม าเสมอ

• รบประทานอาหารใหครบ 5 หม• หลกเลยงอาหารรสจด เชน มนจด เคมจด

• ท าใหจตใจใหแจมใส เลยงความเครยด

28-Dec-14 20

กนดๆ ชวยพชตความดนโลหตสง

• รบประทานอาหารใหครบ 5 หม• จ ากดปรมาณอาหารทมสวนประกอบของโซเดยมลง เชน ผงชรส

ขนมปง

• บรโภคอาหารทมกากใยใหมากขน ทงปรมาณและความหลากหลาย

• เลยงอาหารประเภททเปนไขมนจากสตว และไขมนอมตว

• ก าหนดสดสวนของอาหารใหเหมาะสมกบพลงงานทไดรบตอวน

“พชสด ลดเกลอ เนอนอย ดอยมน น าตาลต า”

28-Dec-14 21

ปรมาณอาหารส าหรบความดนโลหตสง

28-Dec-14 22

ปรมาณอาหารส าหรบความดนโลหตสง

28-Dec-14 23

5 วธ “กนเคม แบบไมเกนพกด”

1. เลยงการกนอาหารนอกบาน หนมาจบตะหลวเขาครวปรงอาหารเอง

2. เลยงอาหารดองเคม โดยเฉพาะปลาเคม เตาหย ผกดองเคม

3. ปรบสตรการปรง จากทเคยใสทงซอว น าปลา เกลอ และผงชรส ลดลงเหลอยางใดอยางหนงกพอ

4. หมนใชชอนตวงปรมาณ

5. ปรบลนใหคนรสจด

ไมควรกนเคม โซเดยม เกนวนละ 1,500 มก. หรอประมาณ 2 สวน 3 ชอนชา

28-Dec-14 24

28-Dec-14 25

28-Dec-14 26

28-Dec-14 27