Projekt badawczy

RYBY

Grupa IV „Wróbelka Elemelka”

Rok szkolny 2018/2019

Czas realizacji:

12.11.2018 – 30.11.2018

Nauczycielka: mgr Barbara Błaż

1

Skąd ten temat? Podczas schodzenia się dzieci w grupie nauczycielka zauważyła

u dzieci duże zainteresowanie rybami. Wtedy też pojawiły się pierwsze pytania dzieci dotyczące

ryb: Dlaczego one się chowają? Czemu są takiego koloru? Czy można je zawołać? Czy można

je dotknąć? Czy one nas słyszą? Przeglądając „Wielką Encyklopedię Ryb Europy”

J. Reichholfa. uwagę dzieci zwróciła szczególnie żółto-brązowo-zielona o nazwie żabnica. Była

tak inna od znanych im ryb, że koniecznie chciały dowiedzieć się o niej jak najwięcej.

Ciekawość dzieci postanowiłam zaspokoić poprzez wykorzystanie metody projektu.

Rozpoczynając naszą przygodę z projektem uświadomiłam dzieci, że każde

z nich może być badaczem. Przypomnieliśmy sobie: Kim jest badacz? Wykorzystałam w tym

celu naszą skrzynię skarbów, z której wyjęliśmy lupy i miarki, omówiliśmy do czego one służą.

Narzędzia już mieliśmy, a teraz trzeba było rozpisać - czego tak naprawdę chcemy dowiedzieć

się o rybach. Powstała siatka pytań i odpowiedzi.

ETAP I

Przymiarka do tematu i rozpoczęcie

Pisemna informacja dla rodziców o rozpoczęciu projektu dotyczącego tematyki „Ryby”,

zamieszczona na tablicy ogłoszeń i w wydarzeniach grupy, w Internecie.

Ogłoszenie

Co wiedzą dzieci?

Siatka tematyczna dotycząca obecnego zasobu wiedzy

2

ETAP II – Realizacja projektu

Postanowiliśmy dowiedzieć się czegoś więcej o zwierzętach mieszkających w środowisku

wodnym. Powstała lista pytań, na które dzieci w trakcie kolejnych zajęć chciały uzyskać

odpowiedzi, Ponowna analiza dydaktycznej siatki wstępnej. Jakie cele będą uwzględnione

w projekcie?

Cele projektu:

• Aktywne uczestnictwo dzieci i rodziców działaniach dotyczących edukacji przyrodniczej.

• Motywowanie do dbałości o środowisko wodne.

• Wyjaśnienie znaczenia ryb w żywieniu i otoczeniu człowieka.

• Poszukiwanie odpowiedzi z różnych źródeł.

• Przestrzeganie zasad bezpiecznego zachowania podczas wycieczki.

Cele ogólne:

• Przybliżanie dziecku świata przyrody poprzez obserwację i badanie środowiska.

• Budowanie więzi emocjonalnej dziecka z otaczającą go przyrodą poprzez podejmowane

działania na rzecz środowiska.

• Kształtowanie właściwych postaw wobec przyrody.

Cele szczegółowe: • Gromadzi wiedzę o rybach.

• Wzbogaca dziecięcy słownik o pojęcia związane ze środowiskiem wodnym i rybami.

• Interesuje się przyrodą, dba o nią.

• Posługuje się narzędziami badawczymi.

• Rozwija umiejętność przeprowadzania doświadczeń naukowych, prowadzenia obserwacji

i wyciągania wniosków.

• Rozumie znaczenia jedzenia ryb przez człowieka.

• Dokonuje działań w kierunku samodzielnego poznawania rzeczywistości przyrodniczej

poprzez obserwowanie, eksperymentowanie, eksplorowanie.

• Zauważa i opisuje zmiany zachodzące w rozwoju ryby.

• Wymienia zachowania szkodzące środowisku przyrodniczemu.

Metody pracy:

• Metoda projektu

• Burza mózgów

• Eksperyment

• Praca z książką

• Zabawa badawcza

• Dziecko ekspertem

• Prezentacja multimedialna

• Film edukacyjny

• Pedagogika zabawy

• Aktywizujące

• Wizualizacja

• Wywiad

• Elementy metody dobrego startu

• Pogadanka

• Obserwacja

3

• Praktycznego działania

Formy pracy:

• Z całą grupą z zastosowaniem aktywnych metod pracy

• Zespołowe

• Indywidualne, prezentacja swoich wiadomości i umiejętności

Treści programowe:

• Rozpoznawanie wyglądu, kształtu koloru niektórych ryb.

• Prezentowanie swojej wiedzy i umiejętności.

• Prowadzenie eksperymentów badawczych określających warunki do życia ryb.

• Szukanie wsparcia w sytuacjach trudnych.

• Komunikowanie się z dziećmi i dorosłymi.

• Współdziałanie z dziećmi w zabawie.

• Podejmowanie samodzielnej aktywności poznawczej.

• Przejawianie poczucie własnej wartości.

• Dostrzeganie emocjonalnej wartości przyrody.

• Nadawanie znaczenie swym doświadczeniom.

• Radzenie sobie z pozytywnymi i negatywnymi emocjami

Rozkład treści projektu:

• Sporządzenie wstępnej siatki przygotowawczej – Ryby, komunikuje się z dziećmi

• Informacja dla rodziców o realizacji projektu

• Podejmowanie działań zabawowych inspirujących do podjęcia tematyki projektu: zabawa

ruchowe, zabawy umożliwiające wielozmysłowe doświadczenia związane z rybami

• Tworzenia mapy pojęciowej „Ryby”, czyli tabeli pytań, hipotez i planowanych działań,

zachęcanie do poszukiwania informacji

• Tworzenie kącika „Ryby” w sali

• Postawienie konkretnych pytań na które będziemy poszukiwać odpowiedzi:

Czy ryby żyją?

Dlaczego ryby są kolorowe?

Czy ryby jedzą?

Czy ryby piją ?

Czego potrzebują, aby rosły?

Czy ryby chorują?

Jak nazywa się sklep, w którym można kupić ryby do hodowli w domu?

Gdzie mieszkają ryby?

Jak się poruszają?

Dlaczego są różnobarwne?

Dlaczego potrzebują wody?

Czy ryby oddychają?

Jak zbudowana jest ryba?

Jak szybko ryby rosną?

Czy wolno brać ryby do ręki?

Jak nazywa się naczynie, w którym można ryby hodować w domu?

• Gromadzenie i wybór literatury związanej z rybami z pomocą rodziców

• Utworzenie biblioteczki „Ryby morskie i słodkowodne”

4

• Zajęcia z wykorzystaniem Internetu „Czego możemy dowiedzieć się o rybach?”

• Film edukacyjny „Ocean”, „Na dnie Bałtyku” - gromadzenie wiedzy

• Wycieczka na sklepu zoologicznego, bezpośrednia obserwacja ryb

• Rozmowa z ekspertem rodzicem hodowcą ryb akwariowych

• Wypowiedzi dzieci na temat ilustracji przedstawiających ryby oraz eksponaty ryb

przyniesionych z domu,

• Zabawa tematyczna „Moje akwarium” - tworzenie kącika

• Zabawa badawcza – „Makrela”- oglądanie pod lupą, współdziała w badaniu

• Zabawa badawcza – Rybie jajeczka, poznanie i konsumpcja ikry,

• Zabawa z chustą animacyjną „Plusk z rybką do wody”.

• Eksperyment „Ryba surowa, ryba wędzona

• Nasze twórcze działania:

Lepienie ryb z plasteliny, która ryba dłuższa, próbuje mierzyć dłonią

Malowanie akwarium, praca zespołowa, respektuje prawa innych do zabawy

Szkice ryb, próbuje podpisać swoją rybkę, wykonuje własne eksperymenty językowe

Papierowe rybki – papieroplastyka

• Nauka piosenki „Wesołe rybki” J. Wójcicki, z serii „Cztery humory roku”

• Zabawa rytmiczno – ruchowa przy piosence „Moje rybki”, sł. D. Gellner, muz. B. Kolago

• Słuchanie bajek i opowiadań o rybkach, czytanych i z nagrań CD

• Kolorowanki, malowanki itp., siedzi prawidłowo przy stoliku

• Jak smakuje ryba – zdrowe odżywianie

• Zabawa kształtująca spostrzegawczość „Gdzie ukryła się ryba, wyszukiwanie w sali

przedszkolnej przedmiotów w kształcie ryby lub posiadające w sobie kolory, lub wzory ryb,

określa kierunki

• Dziecko ekspertem - „Co jedzą ryby?”, obserwacja w przedszkolu i w domu u dzieci

posiadających akwarium, przeżywa emocje podczas prezentacji

• Swobodne wypowiedzi dzieci o swoich historiach z rybami, oczekuje na swoją kolej

• Prezentacja multimedialna „Ryby” – próby globalnego czytania nazw

• Zabawa matematyczna „Ile rybek w akwarium”, przeliczanie bez zakresu

• Zabawa z elementem biegu i chodu „Rybki w sieci”

• Zabawa orientacyjno – porządkowa „Płyną rybki”

• Zabawy na terenie ogrodu przedszkolnego: orientacyjno – porządkowa: „Na statku”

Warunki realizacji projektu:

• Stworzenie w sali kącika „Ryby”, stopniowe doposażenie go.

• Obserwacja dzieci w czasie zajęć i zabaw.

• Rozmowy indywidualne.

• Wykonanie różnorodnych prac plastycznych i kart pracy o rybach.

• Organizowanie zabaw związanych z rybami.

• Tworzenie przyjaznej atmosfery w trakcie realizacji poszczególnych etapów projektu.

• Prezentacja swojej wiedzy przed rówieśnikami.

• Informacja zwrotna od rodziców dotycząca wpływu projektu na poziom wiedzy

i umiejętności dzieci – ankieta.

Ewaluacja projektu: Niezbędne jest przeprowadzenie ewaluacji, aby stwierdzić czy zrealizowany projekt przyniósł

wymierne korzyści.

W czasie trwania projektu badane będą osiągnięcia dzieci poprzez:

5

• Obserwacja zachowania dzieci w sytuacjach zadaniowych

• Rozmowy z dziećmi podczas zajęć

• Wystąpienie przed grupą

• Badania ankietowe wśród rodziców.

Wyniki ankiet skierowanych do rodziców:

W okresie 12.11.2018 – 30.11.2018 dzieci czteroletnie z grupy IV Wróbelka Elemelka

realizowały projekt badawczy „Ryby”. Po zakończeniu projektu przeprowadzono wśród

rodziców badanie w oparciu o kwestionariusz ankiety opracowany przez Barbarę Błaż. Dzięki

tym badaniom uzyskano informacje na temat jakości pracy realizowanego projektu. Ankietę

wypełniło 21 osób.

Pytanie 1. Czy Państwa zdaniem dziecko powinno być zapoznane z tematyką „Ryby”

Źródło: badania własne

Wszyscy ankietowanie podali, czyli 21 osób uważa, że dziecko powinno być zapoznawane

z tematyką „Ryby”

Pytanie 2. Czy zaproponowane działania w ramach projektu były ciekawe dla Państwa dziecka

Źródło: badania własne

19 osób uważa, że zaproponowane działania były ciekawe, 2 2 osoby określiły jako raczej tak.

0

5

10

15

20

25

tak raczej tak nie

tak - 21 osób

raczej tak - 0 osób

nie - 0 osób

0

2

4 6

8

10 12

14 16

18 20

tak raczej tak nie

tak - 19 osób

raczej tak - 2 osoby

nie - 0 osób

6

Pytanie 3. Czy Państwa dziecko dzieliło się wrażeniami z zajęć realizowanych w ramach

projektu

Źródło: badania własne

Zdecydowana większość rodziców podała, na także dzieci dzieliły się wrażeniami dotyczącymi

realizacji projektu, 14 osób. Natomiast 7 osób podały, że dzieci raczej tak, czyli nie zawsze

dzieliły się wrażeniami.

Pytanie 4. Czy w życiu codziennym Państwa dziecko wykazuje zainteresowanie rybami

Źródło: badania własne

Wyniki ankiety wskazują, że 12 badanych podało, iż dzieci interesują się rybami, 5 że

ich dzieci raczej tak wykazują zainteresowanie. Natomiast 4 nie dostrzegło zainteresowania

u swojego dziecka.

Pytanie 5. Czy według Państwa realizowany projekt wpłynął na poziom wiedzy i postawy

Waszego dziecka

0

2

4

6

8

10

12

14

16

tak raczej tak nie

tak -14 osób

raczej tak - 7 osób

nie - 0 osób

0

2

4

6

8

10

12

14

tak raczej tak nie

tak - 12 osób

raczej tak - 5 osób

nie - 4 osoby

7

Źródło: badania własne

Wszyscy rodzice uważają, że realizowany projekt przyczynił się do wzrostu zainteresowania i

poziomu wiedzy dzieci, w tym 8 badanych określiło to jako raczej tak.

Wnioski:

Analiza przedstawionych badań wskazuje na to, że zdecydowana większość rodziców

jest zadowolona z realizacji projektu „Ryby”.

1. Pozytywnie oceniają realizowany projekt

2. Zauważają zainteresowanie dziecka tematyką projektu

3. Włączyli się aktywnie w przygotowanie dziecka do bycia ekspertem.

4. Wspomagali wyposażenie kącika „Ryby”

5. Dostrzegają wzrost poziomu wiedzy.

Kącik tematyczny Ryby Kolorowe rybki

0

2

4

6

8

10

12

14

tak raczej tak nie

tak - 13 osób

raczej tak - 8 osób

nie - 0 osób

8

Rybki z pomponów - zabawa kreatywne Poszukiwanie wiedzy w książce

Film edukacyjny „Na dnie Bałtyku Jak smakuje ryba – zdrowe odżywianie

Wiedza o rybach z Internetu Badanie ryby

9

Przedstawienie zdobytej wiedzy:

Dziecko ekspertem

Etap III – Zakończenie projektu

Działania podsumowujące: prezentacja swoich wiadomości i pomocy na forum grupy,

umieszczenie prac plastycznych na gazetce galerii prac, wykorzystanie zrobionych przez dzieci

kolorowych rybek do zabaw teatralnych, korzystanie w zabawie z układanki Ryby. Swobodne

korzystanie z książek i czasopism przyniesionych przez dzieci z domu.

Efekty z realizacji projektu:

Efekty realizacji projektu „Ryby”

Dla dziecka: Dla rodzica: Dla nauczyciela:

• Wzbogaciły wiedzę na

temat ryb i warunków,

w jakich żyją,

• Chętniej jedzą potrawy

z ryb,

• Prezentowały swoją

wiedzę

• Chętnie angażowały się

w zabawy i zajęcia,

• Integrowały się

z rówieśnikami,

• Uczyły się współpracy

i współdziałania.

• Współdziałanie z

przedszkolem,

• Współuczestniczenie

w projekcie, poprzez

wspomaganie

swojego dziecka,

• Duże zaangażowanie

w realizację

projektu.

• Interesowanie się

wydarzeniami w

przedszkolu.

• Gromadzenie wiedzy na

temat zaangażowania

rodziców w realizację

projektu,

• Szukanie rozwiązań

w uatrakcyjnieniu działań

z dziećmi

• Analiza i obserwacja

dziecięcych umiejętności,

• Podnoszenie jakości pracy

przedszkola.

• Promowanie przedszkola

na forum ogólnopolskim.

Po zakończeniu projektu mogę stwierdzić, że temat ten jest udanym pomysłem na

projekt badawczy z uwagi na możliwości wykonywania badań na materiale jakim są ryby,

realizowane działania zachęciły dzieci do jedzenie potraw z ryb.

Realizacja i opracowanie projektu: mgr Barbara Błaż