sayi 35 - cu.edu.tr

>>> SAYI 35

Herhangi bir say›y› kaç›rd›¤›n›zda, bunu abone bölümümüzden temin etmeniz ve “Herkes ‹çin Bilgisayar”› eksiksiz olarak biriktirmeniz mümkün.En temelden bafllayan bilgi düzeyi ileri düzeylere kadar yükselecek. Böylece “Herkes ‹çin Bilgisayar” her düzeyden kullan›c› için “eksiksiz” bir baflvuru kayna¤› olacak.

Bilgisayar›n›zla ilgili her türlü sorun için“Herkes ‹çin Bilgisayar” Destek Telefonu

0 800 211 61 17Saatleri: 9.30 - 11.00, 13.00 - 14.30

Abone Servisi0 800 211 61 18

TEMEL B‹LG‹LER

PROJELER

INTERNET

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE

PÜF NOKTASI

INTERNET’TE TELEFON S‹TELER‹INTERNET ÜZER‹NDEN TELEFON GÖRÜfiMES‹ S‹TELER‹.

INTERNET ET‹⁄‹INTERNET’TE NASIL DAVRANILMALIDIR?

WEB SAYFASI TASARIMI ‹NCEL‹KLER‹ IIWEB SAYFALARINIZ ‹Ç‹N ÖZEL EFEKTLER.

WORD’DE D‹LB‹LG‹S‹ KONTROLÜBELGELER‹N‹Z‹N ‹ÇER‹KLER‹N‹ NASIL

DENETLEYEB‹L‹RS‹N‹Z?

WINDOWS

ETK‹N MASAÜSTÜWINDOWS MASAÜSTÜNÜ ÖZELLEfiT‹RMEK.

‹fiLEMC‹LER‹fiLEMC‹LER HAKKINDA GENEL B‹LG‹LER.

YAZICI NASIL KULLANILIR?B‹R YAZICININ KULLANIMA HAZIRLANMASI.

3D TASARIM.3D GRAF‹KLER‹ NASIL KULLANAB‹L‹RS‹N‹Z?

ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (9)WINDOWS 98 ‹Ç‹N ÖNEML‹ ‹PUÇLARI.

36. SAYIDA NELER VAR?

TEMEL B‹LG‹LERMACINTOSH B‹LG‹SAYARLAR.

WINDOWSPC’DE MÜZ‹K YAZILIMLARI.

PROJELERINDEKS VE TABLOLAR

INTERNET

INTERNET’TE EKRAN KORUYUCULAR.

GPS NED‹R?

WEB SAYFASI TASARIMI (ÖZET1)

MULTIMEDIA VE E⁄LENCEMORPHING NED‹R?

PÜF NOKTASIÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (X)

Vogel Yay›nc›l›k Piyalepafla Bul. Zincirlikuyu Cad. Ün ‹fl Merkezi No: 231/3

80380 Kas›mpafla-‹STANBULTel: (212) 297 17 24 Faks: (212) 297 17 33

Genel Yay›n Yönetmeni: Gökhun Sungurtekin (Sorumlu), Yaz› ‹flleriMüdürü: Mahmut Karsl›o¤lu, Editör: M. Berker Güngör, Grafik Tasar›m: Murat Çelik, Vogel Sat›fl Müdürü: Gönül Morgül, Müflteri Temsilcisi: YelizKoyun, Pazarlama Müdürü: Güler Okumufl, Abone Sorumlusu: Nur Geçili,Da¤›t›m: Cem Cenker, Üretim: Turgay Tekatan, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti.Genel Müdürü: Hermann W. Paul, Genel Müdür Yard›mc›s›: BesteÖzerdem, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti. Ad›na Sahibi: Gökhun Sungurtekin,Renk Ayr›m›-Film Ç›k›fl ve Bask›: As›r Matbaac›l›k Ltd. fiti., Da¤›t›mB‹RYAY A.fi.

26 Haziran’da Bayilerde

Kaç›rmay›n!

Intel çok uzun zamand›rfaaliyet göstermektedir,hatta bilgisayar dünyas›-n›n bugün ki fleklini al-mas›nda en önemli rol-lerden birini oynam›flt›r.Bir di¤er ünlü firmaolan AMD ise nispetendaha k›sa bir geçmiflesahiptir, ancak özellikledüflük fiyatl› ifllemcilerüretmesi sayesinde dün-ya çap›nda tan›nm›flt›r. Çok yeni bir firma say›lanTransmeta ise tafl›nabilir bilgisayarlarda kullan›-lan Crusoe ifllemcilerini üretmektedir. Ancak buTransmeta henüz di¤erleri kadar büyük bir pazarpay›na sahip de¤ildir.

TEMEL B‹LG‹LER ‹fiLEMC‹LER

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER 179

>>>

‹fiLEMC‹LER‹fllemciler bilgisayar›n›z›n kalbini oluflturan önemli parçalard›r.

Hemen her yerde ifllemcilerden bahsedildi¤iniduyars›n›z, peki ama bir ifllemci tam olarak ne-dir? Önceki bölümlerde bu konudan bahsetmifltik,ancak burada bir kez daha konuyu gözden geçir-mekte fayda var. Basit olarak söylemek gerekirse,bir ifllemci bilgisayardaki tüm matematik ifllemle-ri yapmak için tasarlanm›fl olan karmafl›k elektro-nik devredir. ‹fllemciler çok küçük bir yüzeye yer-lefltirilmifl milyonlarca mikroskobik transistördenoluflur.

Bir ifllemciyi tasarlamak ve üretmek son derecegüç bir ifllemdir. Çünkü gerek tasar›m, gerek üre-tim iflleminde çok ileri seviyede teknikler kullan›l-mal›d›r. ‹fllemcileri oluflturan parçalar›n mikros-

kobik boyutlarda olmas›bunu kaç›n›lmaz k›lmak-

tad›r. ‹fllemciüretiminde te-

mizlik büyüköneme sahiptir,

üretimin her afla-mas› tamamen d›fl

dünyadan yal›t›lm›fl veözellikle tozdan ar›nd›-

r›lm›fl ortamlarda gerçekleflmek zorundad›r. Çün-kü en küçük toz zerresi bile üretilmekte olan ifl-lemcinin yap›s›n› bozabilmektedir.

‹fllemci tasar›m ve üretiminde çok yüksek tekno-lojilerin kullan›lmas› çok büyük yat›r›mlar›n ya-p›lmas›n› gerekli k›lar. Bu sektörde çal›flan flirket-ler sadece para ve donan›m olarak de¤il, yetiflmiflinsan gücü olarak ta büyük yüklerin alt›ndankalkmak zorundad›rlar. Bu yüzdentüm dünyada mikro-ifllemci üretentan›nm›fl firmalar›n say›s› çokfazla de¤ildir. Bilgisayarlar-da kullan›lan ifl-lemcileri üretenve piyasaya ha-kim olan sade-ce birkaç firmamevcuttur.

Bu firmalar›nen ünlüsü olan

GEÇM‹fiE B‹R BAKIfiMasa üstü bilgisayarlar›nda en yayg›n kullan›lan

ifllemciler her zaman için Intel markas›n› tafl›m›fl-lard›r. Intel eskiden beri elektronik alan›nda çal›-flan büyük bir firma oldu¤undan, yeni teknolojilergelifltirmekte ve bunlar› tüketiciye sunmakta pekzorluk çekmemifltir. Oldukça uzun bir süre bu ko-nuda ciddi bir rakiplerinin olmay›fl› da onlar›n da-ha da güçlenmesine olanak sa¤lam›flt›r.

Intel taraf›ndan masa üstü PC’ler için ç›kar›lan8080 ve 8086 serisi ilk ifllemciler oldukça ra¤betgörmüfl, k›sa sürede firman›n yeni ifllemciler ge-lifltirip ilk dönemlerde karfl›s›na ç›kan rakiplerinigeçmesini sa¤lam›flt›r. Ard›ndan 286, 386 ve 486

serisi ifllemciler gelmifltir, bunlar esa-sen ayn› temele dayanan ama da-

ha gelifltirilmifl serilerdir. Intelesas büyük at›l›m›n› Penti-

um serilerini piyasayasürerek gerçeklefltir-mifltir. Serinin ilk

ürünleri pek baflar›l› ol-mam›fl, ancak baz› tasar›m hatalar›

düzeltildikten sonra bu ifllemciler kendilerini ka-bul ettirebilmifllerdir. Pentium serileri bir müddetçok köklü de¤ifliklikler olmadan üretilmifller verekor sat›fllara ulaflarak piyasan›n büyük bir k›s-m›na hakim olmufllard›r.

Intel üretti¤i Pentium serilerinde P-2 ve bunaba¤l› olarak gelifltirilen P-3 modeli ifllemcilerlegünümüzde de popülerli¤ini korumaktad›r. Bugün

1 GHz ve üzeri süratlerde çal›flan P-3

ifllemcileri piyasada bulabilmek mümkündür. Ayr›-ca daha ucuz ürünler isteyen tüketiciler için Cele-ron serileri de üretilmektedir. Celeron ifllemcilernispeten daha yavafl çal›flmaktad›rlar, ancak buonlar›n yetersiz oldu¤u anlam›na gelmez, aksineço¤u günlük uygulama için yeterli kapasiteye sa-hiptirler. Intel yak›n zamanda bir de P-4 serisiüretmeye bafllam›flt›r, ancak bunlar yap›lar› nede-niyle masa üstü kullan›mdan ziyade, büyük sunu-cular için daha uygundurlar.

Günümüzde Intel’in en büyük rakibi olarak gö-rülen AMD firmas› nispeten daha gençtir. ‹lk bafl-larda Intel’den teknoloji sat›n alarak ifllemci üre-ten AMD uzunca bir süre rakibinin gölgesi alt›ndayaflam›flt›r. Ucuz ve iyi ürünler vermesine ra¤men,özellikle teknolojik konularda yaflad›¤› s›k›nt›lar,firman›n yak›n zamana dek belirgin bir at›l›myapmas›n› engellemifltir. K-6 ve K-6/2 serisi ifllem-ciler ilk bafllarda Pentium se-rileriyle rekabet edeme-mifl, ancak yak›n za-manda ç›kard›¤› da-ha da gelifltirilmiflAthlon ifllemcileri sa-yesinde flirket büyük birilerleme kaydetmifltir. AMDbugün Intel’in en ciddi rakibisay›lmaktad›r.

180 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER


<<<

Günümüzde 1 GHz ve üzeri süratlere sahip ifllemciler üretilmekte ve sat›lmakta-d›rlar. Ancak bunlar›n maliyeti oldukçayüksektir ve daha ziyade en pahal› bilgisa-yar sistemlerinde kullan›l›rlar. Üstelik ço¤ukullan›c›n›n günlük uygulamalar› çal›flt›r-mak için henüz bu denli pahal› bir ifllemci-ye ihtiyac› olmamaktad›r.

>>>

* < >‹PUCU

SATIN ALMA TAVS‹YELER‹Bugün yeni bir bilgisayar almay› ya da elindeki

bilgisayar›n ifllemcisini daha güçlüsüyle de¤ifltir-meyi düflünenler için piyasada birkaç seçenekmevcuttur. Ancak al›flverifle ç›karken dikkatliolunmas› gereken hususlar mevcuttur, flimdi bura-da bunlara de¤inece¤iz.

Öncelikle ifllemcinizin gerçekten yetersiz olup ol-mad›¤›na karar verirken dikkat etmeniz gerekenunsurlar vard›r. Çünkü bir ifllemci tek bafl›na tümsistemin yükünü çekmez, aksine di¤er parçalarlauyum içinde çal›fl›r. Bu yüzden gerçekten sistemi-nizi yavafllatan fleyin ifllemci olup olmad›¤›n› anla-man›z gerekir.

E¤er elinizde 500 ila 700 MHz süratinde bir ifl-lemci varsa ama sisteminiz çok yavafl çal›fl›yorsa,yeni bir ifllemciden ziyade baflka parçalara yat›-r›m yaparak paradan tasarruf edebilirsiniz. Bun-lardan ilki sistem belle¤i, yani RAM olmal›d›r.Unutmay›n ki en güçlü ifllemci bile 32 ya da 64MB RAM ile birlikte çal›flmak zorunda kald›¤›n-da yavafllayacakt›r.Bu yüz-den sis-tem belle-¤ini 128 yada daha üzeri-ne yükseltmekhem daha ucuz ola-cak, hem de tüm sistemih›zland›racakt›r.

‹kinci önemli husus ise grafikkart›n›z›n kapasitesidir. Sadeceofis uygulamalar› ya da benzeri prog-ramlar› çal›flt›rmakla kalm›yor, piyasayayeni ç›kan oyunlar› ya da ileri seviyede gra-fik tasar›m programlar›na da ilgi duyuyorsa-

n›z, o zaman bilgisayar›n›z›n gücünü art›rmakiçin ifllemciden baflka fleylere de ihtiyac›n›z olabi-lir. Bilgisayar›n grafik iflleme kapasitesini art›r-man›n en iyi yolu yeni nesil grafik kartlar›ndanbir tane edinmektir. Bu kartlar kendi özel grafikifllemcilerine sahiptirler ve yo¤un grafik uygula-malar›nda ana ifllemciye binen yükü büyük ölçüdeazalt›rlar.

Ancak e¤er nispeten eski bir ifllemciye sahipse-niz, o zaman yeni bir tane edinmeniz gerekebilir.Fakat burada da karfl›n›za önemli bir sorun ç›ka-cakt›r. Yeni nesil donan›mlar genellikle eski sis-

temlerle pek uyumlu de¤ildirler, bu da sadeceyeni bir ifllemci takarak bilgisayar›n›z› dahagüçlü k›lman›z› önleyebilir.



>>>

Firmalar aras›ndaki en güçlü ifllemciyien önce üretmek yar›fl›n›n pek sonu yoktur.Ve asl›nda burada ana amaç giderek artankullan›c› ihtiyaçlar›na cevap vermek de¤il-dir. Güçlü ifllemciler üretebiliyor olmak vebunu di¤erlerinden önce baflarabilmek, fir-malar için sat›fltan ziyade prestij aç›s›ndanönemli say›lmaktad›r.

>>>

I < >INFO

Yeni bir ifllemci almaya kalkmak ço¤u zamanbilgisayar›n tamam›n› etkileyen bir durumdur.Çünkü farkl› ifllemci markalar› genellikle farkl›anakaralara ihtiyaç duyarlar. Mesela Intel veAMD ifllemciler ayr› anakara modellerine tak›l›r-lar. Ancak bunun da ötesinde, ço¤u zaman ayn›firman›n de¤iflik ifllemci modelleri için bile farkl›anakaralar kullanmak gerekir. Mesela Intel eskiPentium serilerini soket türü yuvalara oturacakflekilde üretirken sonradan bunu slota çevirmifl,ancak son Pentium modelleri için yine soket biçi-mi yuvalar tasarlamaya bafllam›flt›r.

Bunun yan›nda farkl› serilerdeki ifllemciler de¤i-flik frekanslarda çal›flacak flekilde üretildiklerin-den, bunlara uygun ana kart›n yan› s›ra de¤iflikRAM modülleri de kullanmak gerekebilmektedir.

Mesela Pentium 4 serisi ifllemciler birmüddet kendine has RAM modülle-riyle beraber sat›lm›flt›r, ancak flim-dilerde bu da firma taraf›ndan ye-niden gözden geçirilmektedir.

Bugün yeni bir sistem ya da ifl-lemci alacak olanlar› birkaç

farkl› seçenek beklemektedir. Inteltüketicilere Celeron ve Pentium olmak üzere ikifarkl› s›n›fta ürünler sunmaktad›r. Celeron serilerimodel 2 ve 3 olmak üzere kendi içinde iki grubaayr›l›r. 2 serisi 766 MHz’e kadar, 3 serisi ise 800ila 900 MHz aras› çal›flma süratlerine sahiptirler.Celeron ifllemciler genel olarak nispeten düflük birperformansa sahiptirler ancak di¤er ifllemcilereoranla ucuzdurlar. Bunlar hesapl› ve yeterli bir ifl-lemci arayan tüketiciler için tasarlanm›fllard›r.

Pentium 3 serileri ise 1,1 GHz’e kadar olan sü-ratlerde üretilmektedirler. Bu ifllemciler Intel’inPC pazar›ndaki sat›fllar›n›n büyük bir k›sm›n›oluflturmaktad›rlar. Daha üst seviyede performansisteyen tüketiciler ise Pentium 4 serilerine yönele-

bilirler, bunlar 1,3 ila 1,7 GHz aras› süratlere sa-hip olacak flekilde üretilmektedirler. Ancak hemçok pahal›d›rlar, hem de özel RAM ve anakarala-ra ihtiyaç duymaktad›rlar ki ikisi de pek ucuz de-¤ildir. Ayr›ca Intel yak›n gelecekte tamamen 64bitlik tabanda çal›flan yeni ifllemciler üretmeyiplanlamaktad›r. Fakat bu ifllemciler 16 ya da 32bitlik ifllemciler için haz›rlanm›fl hiçbir yaz›l›m›çal›flt›ramayaca¤›ndan, ev kullan›m›ndan ziyadesunucular gibi profesyonel sistemlere yönelik ola-caklard›r.

Alternatif olarak AMD ifllemciler de al›nabilir.Bunlardan Duron serileri düflük fiyatl› bir ifllemciisteyenler için oldukça caziptir ve 600 ila 900MHz aras›ndaki modelleri üretilmektedir. Dahagüçlü bir ifllemci isteyenler 500 ila 1000 MHzaras› h›zlara sahip Athlon ya da 700 MHz ila 1,4GHz aras› h›zlara sahip olan Athlon-Thunderbirdserilerine bakabilirler. AMD ifllemciler Intel’eoranla çok daha düflük fiyatlara sahiptirler, ancakperformanslar›nda hiçbir eksiklik yoktur. ÖzellikleThunderbird serileri piyasada çok tutulmufl ve In-tel ürünlerinin tekelini ortadan kald›rm›flt›r. An-cak unutmay›n ki AMD ifllemciler için kendinehas anakaralar kullanmak gerekecektir.



<<<

Bilgisayar ma¤azas›nda karfl›n›za ç›kabilecek seçenekler:

INTEL:Celeron (2) 533-766 MHzCeleron (3) 800-900 MHzPentium 3 450-1100 MHzPentium 4 1,3-1,7 GHz

AMD:Duron 600-900 MHzAthlon 500-1000 MHzAthlon-Thunderbird 700-1400 MHz

‹fllemci üretimi tamamen yal›t›lm›fl ve steril or-tamlarda yap›lmak zorundad›r.

< < <

>>>

Bu bölümde ise bir yaz›c›n›n bilgisayara nas›lba¤lanaca¤› ve nas›l çal›flt›r›laca¤›na bakaca¤›z.Burada anlat›lacak olanlar konu üzerine genelbilgi vermeye yöneliktir. Piyasada pek çok farkl›firman›n de¤iflik yaz›c› modelleri bulunmaktad›rve bunlar›n hepsiyle ilgili detayl› bilgi vermeyeimkan yoktur. Biz burada bir yaz›c›y› çal›fl›r halegetirmenin genel koflullar›na de¤inece¤iz. Anlat›miçin örnek olarak seçti¤imiz yaz›c› Hewlett-Pac-kard firmas›n›n Deskjet serilerinden biridir. Buyaz›c›lar en çok sat›lan ve en s›k karfl›n›za ç›kabi-lecek modellerdendir.

1. YAZICIYI KUTUSUNDAN ÇIKARMAK:Yeni sat›n ald›¤›n›z yaz›c›y› eve getirdikten son-

ra yapman›z gereken ilk ifl dikkatli bir biçimdekutusundan ç›karmak ve beraberinde gelen akse-suarlar› gözden geçirmektir. Kutunun içinde birkullan›m k›lavuzu olmal›d›r, burada kutunun için-de olmas› gereken tüm ürünlerin bir listesini bula-caks›n›z. E¤er listede olan ürünlerden bir ya dadaha fazlas› eksikse derhal sat›c›y› aray›n ve du-

rumu bildirin.Yaz›c›n›n bil-gisayara veelektrik flebe-kesine ba¤la-nabilmesi içiniki farkl› kab-loya ihtiyac›-n›z olacakt›r.Baz› durum-larda bu kab-

lolar› ayr›ca sat›n alman›z gerekebilmektedir. As-l›nda en iyisi al›flveriflinizi yaparken kutuyu ma¤a-zada aç›p incelemek ve sat›c›ya eksiklikleri yerin-de bildirmektir. Ayr›ca yaz›c›n›n ba¤lanabilmesiiçin evde bofl bir priz gerekece¤ini de hat›rlay›n.Büyük ihtimalle siz de tüm PC kullan›c›lar› gibiçok prizli uzatma kablosu kullan›yorsunuzdur, an-cak bu uzatmada bofl yeriniz kalmam›fl olabilir.Bu da yeni ve daha büyük bir tane edinmenizi ge-rektirebilir.

2. YAZICININ HAZIRLANMASI:Yaz›c›y› kutusundan ç›kard›ktan sonra tafl›ma

esnas›nda hasar görmemesi için etraf›na sar›lm›flolan plastik köpükleri temizleyin. Baz›parçalar›n oynamamas› için üzerle-rine kal›n bantlar yap›flt›r›ld›¤›n›göreceksiniz, bunlar› da yavaflça sö-kün. Kullanma k›lavuzundan da fay-dalanarak ana kapa¤› aç›n ve yaz-ma mekanizmas›n›n oldu¤u bölümebak›n. Burada yaz›c› kafan›n tafl›-ma esnas›nda hareket edip zarargörmesini önlemek için plastik birparça yerlefltirilmifl olmal›d›r. Bu parçay›dikkatlice ç›kar›n, ancak daha sonra tekrar ihti-yac›n›z olabilece¤inden atmay›n ve yaz›c›n›n kutu-suna koyup saklay›n. Yaz›c›n›z› k›lavuzunda yard›-m›yla gözden geçirin ve herhangi bir yerinde ben-zer güvenlik parçalar›n›n ya da bantlar›n›n kal-mad›¤›ndan emin olun.

TEMEL B‹LG‹LER YAZICI NASIL KULLANILIR?


>>>

YAZICI NASIL KULLANILIR?Bugüne dek olan bölümlerde hep yaz›c› türleri ve özelliklerinden bahsettik.

3. YAZICIYA KA⁄IT KONULMASI:Büyük ofis yaz›c›lar› ka¤›t koymak için birden

fazla kapal› tepsiye sahip olacak biçimde tasarla-n›rlar. Ancak buradaki modelde oldu¤u gibinispeten küçük yaz›c›larda bu bölüm aç›kta veyaz›c›n›n önünde bulunmaktad›r. Ço¤u modernyaz›c› rahatl›kla fakl› ebatlardaki ka¤›tlar›kullanabilmektedir. Bunu ayarlamak için ka¤›ttepsisi içinde ayarlanabilir ka¤›t tutacaklar›bulunur. Ço¤u

zaman A4 boyun-daki ka¤›t iflinizigörecektir, tuta-caklar› buna göreayarlay›n ve ka-¤›tlar› tepsiyedüzgün bir biçim-de yerlefltirin. Unutmay›n ki yazma ifllemi her za-man için ka¤›d›n altta kalan yüzeyine yap›l›r.

4. YAZICININ PR‹ZE TAKILMASI:Yaz›c›n›z çal›flmak için ihtiyaç duydu¤u elektri¤i

flehir cereyan›ndan alacakt›r, buyüzden de kutusundan ç›kan

kablo kullan›larak pri-ze tak›lmas› gerekli-dir. Ancak ço¤u yaz›c›asl›nda çal›flmak içinçok düflük miktardaenerjiye ihtiyaç duyar.Bu yüzden baz› yaz›c›-

lar›n yan›nda küçük siyah bir kutuya benzeyenadaptör verilir, ba¤lant›y› bunu kullanarak yap-mal›s›n›z.

5. MÜREKKEPKARTUfiLARININTAKILMASI:

Yaz›c›n›z›n çal›fla-bilir hale gelmesi

için ka¤›d›n ya-n› s›ra mü-rekkebe deihtiyac› var-d›r. Bu mü-rekkep yaz›-c›lar içinözel olaraküretilir veyaz›c›n›n

modeline göre haz›rlanm›fl kartufllarda saklan›r.Tafl›ma esnas›nda dökülmemesi için bu kartufllaryaz›c›ya tak›lmaz, ancak özel kutusunun içindeberaberinde verilir. Bu kartufllar› takmak için ön-ce yaz›c›n›z›n dü¤mesine basarak cihaz› çal›flt›r›n.Ard›ndan üst k›s›mdaki ana kapa¤› kald›r›n, bura-da el kitab›n›n da yard›m›yla mürekkep kartuflla-r›n›n tak›laca¤› bölümü bulun. Yaz›c›n›z modelineba¤l› olarak farkl› tür ve say›da kartufl kullan›yor

olabilir, bu bilgi el kitab›nda buluna-cakt›r. Yaz›c›yla beraber gelen mü-rekkep kartufllar›n›n bulundu¤u kutu-yu dikkatle aç›n ve kartufllar› ç›ka-r›n. Her kartuflun mürekkep ak›flnoktas› renkli bir bantla kapat›lm›fl-t›r, bu band› yavaflça sökün ve o nok-taya kesinlikle hiçbir fleyle dokunma-

y›n. Kartufllar› uygun bir biçimde yaz›c›n›n içinde-ki yuvalar›na otur-tun, unutmay›n kirenkli ve siyah mü-rekkep kartufllar›kendi yuvalar›na ko-nulmal›d›rlar. Kar-tufllar› yerlerine koy-duktan sonra üst ka-pa¤› tekrar kapat›n.


TEMEL B‹LG‹LER <<<

YAZICI NASIL KULLANILIR?

Modern yaz›c›lar›n ço¤u art›k USBba¤lant› portunu kullanacak flekilde üretil-mektedirler. Ancak eski modellerin tümün-de ve yeni modellerin de baz›lar›nda paralelba¤lant› kullan›lmaktad›r. Paralel ba¤lant›portuna yaz›c›y› ba¤lamak için gerekenkablo ço¤unlukla yaz›c›yla beraber veril-mez, bunu ayr›ca sat›n alman›z gerekebilir.

>>>

* < >‹PUCU

6. PARALEL PORT BA⁄LANTISI:E¤er yaz›c›n›z paralel ba¤lant› portunu kullan›-

yorsa, bunu bilgisayara ba¤lamak için önceliklehem yaz›c›y›, hem de bilgisayar› kapatman›z gere-kiyor. Bundan sonra özel ba¤lant› kablosunun birucunu yaz›c›, di¤er ucunu da bilgisayarda bulunanözel porta takmal›, sonra da vidalar› s›k›flt›rarakkablonun yerinden ç›kmas›n› önlemelisiniz. Para-lel ba¤lant› noktas› genifl ve yass› bir yap›ya sa-hiptir, her bilgisayarda standard olarak sadece birtane bulunur ve di¤er portlardan farkl› bir görü-nümdedir. Bu yüzden yanl›fl ba¤lant› yapma tehli-kesi pek yoktur.

7. USB BA⁄LANTISI:Hemen tüm modern yaz›c›larda art›k paralel ye-

rine USB ba¤lant› portu kullan›lmaktad›r. USBportunun en büyük özelli¤i bilgisayar ve yaz›c›aç›kken rahatl›kla ba¤lant›y› söküp takabilecek

olman›zd›r. Her bilgisayarda standard olarak ikiadet USB portu bulunur ve bilgisayar çal›fl›rkenbu portlara ba¤lanan herhangi bir cihaz otomatikolarak alg›lan›r.

8. GEREKL‹ YAZILIMLARIN KURULMASI:Her bilgisayar donan›m›nda oldu¤u gibi yaz›c›la-

r›n da sisteme do¤ru bir biçimde tan›t›labilmesiiçin belirli sürücülere ihtiyaç duyulacakt›r. Win-dows iflletim sistemi ço¤u popüler yaz›c›y› otoma-

tik olarak tan›yabilecek kapasitededir. An-cak yine de yaz›c›y› do¤ru biçimde çal›fl-t›rabilmek için baz› yaz›l›mlara ihtiya-c›n›z olacakt›r. Bu yaz›l›mlar CD ya dadisket üzerinde yaz›c›yla beraber veril-mektedir.

fiimdi yaz›c› ba¤l› oldu¤una göre ar-t›k bilgisayar› ve yaz›c›y› açabilirsiniz.Hangi portu kullan›yor olursan›z olun,Windows çal›flmaya bafllarken sistemi gözden ge-çirecek ve e¤er ba¤lant›da bir hata yoksa yeni ya-z›c›y› fark edecektir. Bu durumda yeni donan›meklemek için al›fl›lm›fl ad›mlar› izleyerek yaz›c›n›z›sisteme tan›tabilirsiniz. Baz› durumlarda yeni ya-z›c›n›n tan›t›lmas› ifllemi esnas›nda ürünle birliktegelen sürücülere oldu¤u kadar, Windows sistemCD’sine de ihtiyaç duyulabilir, o yüzden bunu dael alt›nda bulundurman›z› tavsiye ederiz.

TEMEL B‹LG‹LER


>>>YAZICI NASIL KULLANILIR?

Baz› yaz›c›lar mürekkep kartuflununde¤ifltirilmesi suretiyle hem siyah-beyaz,hem de renkli bask› yapabilirler. Ancak budurumda yaz›c›dan ç›kar›lan kartuflu birtehlike beklemektedir. E¤er ç›kar›lan kartu-flu aç›k havada korumas›z olarak b›rak›rsa-n›z, mürekkep ak›fl noktas›nda kuruma vet›kanma oluflabilir. Bu yüzden geçici olarakç›kar›lan kartufllar› kullan›lmad›klar› müd-det içinde hava geçirmeyen özel saklamakab›nda tutman›z tavsiye edilir. >>>

I < >INFO

9. ÖZEL YAZILIMLARIN KURULMASI:Baz› firmalar yaz›c›lar›yla beraber ilginç ve kul-

lan›fll› uygulamalar› da ücretsiz olarak da¤›tabil-mektedirler. Mesela nispeten geliflmifl baz› yaz›c›-lar ka¤›t d›fl›ndaki materyallerin de üzerine bask›

yapabilmektedirler. Baz› yaz›c›lar ise faks, taray›-c›, fotokopi ayg›t› gibi birden fazla ifllevi bünyele-rinde bar›nd›rabilmektedir. Bu ve benzeri geliflmifl

yeteneklerinrahatl›kla kul-lan›labilmesiiçin bilgisaya-r›n›za özelprogramlarkurman›z gere-kebilir. Bu gibiprogramlar›

yaz›c› ile beraber gelen CD-ROM üzerinde bulabi-lirsiniz, bunlar› kurmak için kullanma k›lavuzun-da verilen talimatlar› izlemeniz yeterli olacakt›r.

10. ÖZEL AYARLAR:Gereken tüm programlar›

kurduktan ve yaz›c›y› bilgi-sayara do¤ru bir biçimde ta-

n›tt›ktan sonra birkaç ek ayar daha yapman›z ge-rekebilir. Windows masa üstünde bulunan "Bilgi-sayar›m" simgesine t›klay›n ve aç›lan pencereden"Yaz›c›lar" k›s-m›na girin.Burada yaz›-c›n›z› temsileden simge-ye sa¤ tufl-la t›klar vemenüden"Özellikler" fl›kk›n› se-çerseniz, yaz›c›yla ilgili detayl› ayarlar yapabilmeimkan›n› bulursunuz. Bu ayarlar sayesinde bask›kalitesinden mürekkep sarfiyat›na dek pek çokunsuru kontrol edebilmeniz mümkündür.

11. YAZICININ DENENMES‹:Art›k yaz›c›n›z çal›fl›r durumda oldu¤una göre

bir denem yapabilirsiniz. Mürekkepten tasarrufetmek için k›sa bir metin yazd›rmay› tercih edin.Bunun için k›sa bir Word metin belgesini aç›n,sonra da araç çubu¤unda bulunan "Yazd›r" tuflunat›klay›n. Herhangibir problem yoksayaz›c›n›z çabucakharekete geçecek veekrandaki metin say-fa üzerine yaz›lm›flbir biçimde haz›rolacakt›r. E¤er ister-seniz ç›k›fl kalitesinebakarak yaz›c› ayarlar›n› tekrar de¤ifltirebilirsi-niz. Az mürekkep kullanmak için düflük bask› ka-litesini tercih edin, sonuçlar biraz solgun olacak-t›r ancak kartufllar›n›z daha uzun süre dayana-cakt›r.


TEMEL B‹LG‹LER YAZICI NASIL KULLANILIR?

<<<

Unutmay›n›z ki burada anlatt›k-lar›m›z genel bilgilerdir ve hemenher yaz›c›ya uygulanabilirler. Ancakçok s›ra d›fl› durumlarda kullanmak›lavuzunuzdan faydalanmay› ihmaletmeyiniz. >>>

I < >INFO

>>>

WINDOWSETK‹N MASAÜSTÜ

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● WINDOWS 107

>>>

ETK‹N MASAÜSTÜWindows 98 iflletim sisteminin görünüflünü istedi¤iniz gibi de¤ifltirebilirsiniz.

Windows 98 iflletim sistemini önceki sürümler-den ay›ran en önemli özelli¤i arabirimin pek çokuygulamada kullan›c›ya kolayl›k sa¤layacak flekil-de tasarlanm›fl olmas›d›r. Özellikle Internet ile il-gili çal›flmalar için gereken temel araçlar›n ço¤uWindows içine entegre edilmifl durumdad›r. Inter-net kullan›m›n›n ve getirdi¤i faydalar›n her geçengün ne denli artt›¤›n› düflünürseniz bunun oldukçagerekli bir geliflme oldu¤unu anlayabilirsiniz.

Örnek olarak Internet Explorer gibi görünüfltesadece basit bir browser uygulamas› olan birprogram›n nas›l Windows içine entegre edildi¤inebakabiliriz. Önceki sürümlerden farkl› olarakWindows 98 pencereleri Internet Explorer ile pekçok ortak özellik tafl›r. Araç çubu¤unda bulunanileri ve geri tufllar› sayesinde klasörler aras›ndagezinmek son derece kolaylaflt›¤› gibi, ayn› bö-lümdeki adres sat›r›na gidilmek istenen klasörünkonumu yaz›larak belirli bir dosyaya çabucak ula-fl›labilir.

Ancak bu durum sadece dosyalarla çal›flt›rmay›kolaylaflt›rmakla kalmaz, çünkü Windows pence-releri temelde Internet Explorer uygulamas›naba¤l› olarak çal›fl›rlar. Bu yüzden herhangi birpencerede çal›fl›rken adres sat›r›na do¤rudan birweb sitesinin adresi yaz›larak h›zl› bir biçimde si-

teye ulafl›labilir. E¤er bu esnada Internetba¤lant›s› mevcut de¤ilse, Windows oto-matik olarak harekete geçer ve ba¤lant›y›sa¤lar, tüm gereken birkaç küçük ayaryapmakt›r.

Tüm bu esneklik ayn› zamanda Windowsmasa üstü ve Explorer uygulamas›n› da kendi ih-tiyaçlar›n›za ya da al›flkanl›klar›n›za göre de¤iflti-rebilmenize imkan tan›maktad›r. Bu ayarlar› ya-pabilmek için "Bafllat" tuflu menüsünden "Ayarlar"seçene¤ine t›klaman›z, aç›lan alt menüden de"Klasör seçenekleri" fl›kk›n› seçmeniz yeterlidir.Aç›lacak olan diyalog penceresinden bilgisayar›n›-z›n arabiriminin al›fl›lm›fl tarzda ya da browsergibi etkileflimli olmas›n› sa¤layabilirsiniz.

Etkin masa üstü uygulamas› Windowsarabiriminin Internet Explorer ile entegreedilmesi sonucu ortaya ç›km›flt›r. Bundaesas amaç Internet eriflimini kolaylaflt›r-mak ve kullan›c›n›n ihtiyac› olan bilgilereh›zl› bir biçimde ulaflabilmesini sa¤lamak-t›r. >>>

I < >INFO

Windows 98 ma-sa üstündeki he-men her bölüm ih-tiyaca uygun bi-çimde de¤ifltirile-bilir. Bunlardanbiri de ekran›n altk›sm›n› kaplayanaraç çubu¤udur.Araç çubu¤u üze-rinde bofl bir nok-taya sa¤ tuflla t›k-larsan›z, aç›lanmenüden "AraçÇubuklar›" seçene-¤i yard›m›yla bu

bölüme çok say›da ekleme yapabilirsiniz. Araç çu-bu¤unda ço¤u za-man sadece baz›programlar› h›zl›çal›flt›rmaya yara-yan k›sayol tufllar›ve o an çal›flanuygulamalar›nsimgeleri yer al›r.Ancak istersenizburaya Internetile ilgili pek çok

seçene¤i de yerlefltirebilirsiniz. Tabii ki bu bölümeyerlefltirilen seçeneklerin artmas›yla araç çubu¤uüzerindeki bofl yer azalacakt›r, ancak çal›flma çokdaha h›zlanabilecektir.

Ancak Windows 98 "Etkin Masa üstü" denen birçal›flma yöntemi daha sunar ki, bu arabiriminizi

tamamen farkl› bir flekilde çal›flacak flekilde ayar-lar. Etkin Masa üstü temelde Windows arabirimi-nin bir web sayfas› gibi görünmesini sa¤lar. An-cak bu sayede masa üstünde pek çok web sayfas›-n› arka plan resmi fleklinde izleyebilir, gelen bilgi-lerden istedi¤inizi seçti¤iniz klasörlere kaydedebi-lirsiniz. Ayr›ca masa üstünde bulunan web sayfa-lar› her Internet ba¤lant›s› sa¤land›¤›nda otoma-tik olarak güncellenebilir ve ba¤lant› yokken de

içerikleri görüntülenmeye devam edilebilir.Etkin Masa üstü seçene¤ini çal›flt›rmak için

"Bafllat" tuflu menüsündeki "Ayarlar" seçene¤inden"Etkin Masa üstü" menüsüne girmeniz, burada da"Masa üstümü Özellefltir" fl›kk›na t›klaman›z ye-terlidir. Aç›lacak olan diyalog penceresinden etkinmasa üstünün bir web sayfas› gibi görünmesinisa¤layacak olan seçene¤i iflaretlemelisiniz. Bun-dan sonra daimi olarak masa üstünde görüntüle-

necek olan web sayfalar›n›n bir listesini "Yeni"tufluna t›klayarak oluflturabilirsiniz. Bu tuflat›klad›¤›n›zda aç›lacak olan diyalog pencere-

sinden web adresi girebilir, ya da zaten bil-gisayar›n›zda bir örne¤i bulunan web say-falar›n› "Göz at" seçene¤i yard›m›yla listeyeekleyebilirsiniz. Bu listede yer alan adres-leri istedi¤iniz zaman devre d›fl› b›rakabil-mek ya da tamamen listeden ç›karabilmekmümkündür. Böylelikle haberlerden havadurumuna ya da borsaya dek pek çok ko-nuda yay›n yapan web sitesini devaml› ola-rak masa üstünüzden izleyebilirsiniz. Özel-likle devaml› bir Internet ba¤lant›n›z varsa

bu seçenek çal›flman›z› inan›lmaz biçimde ko-laylaflt›rabilir.

108 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● WINDOWS

WINDOWS<<<

ETK‹N MASAÜSTÜ

>>>

Ad›m 1:Önce daha evvelki bölümde gördü¤ümüz üzere,

düzeltmelerin hangi dile göre yap›laca¤›n› belirle-yin. Unutmay›n ki Word kendi dilinizden baflka-s›nda haz›rlanm›fl belgeleri de açabilmektedir, an-cak bu durumda geçerli olan dil de¤iflebilece¤in-den hata düzeltme ifllevi do¤ru çal›flmayabilir.

Ad›m 2:Aç›lan belgedeki imla hatalar› altlar› k›rm›z›

renkle çizilerek belirtilecektir. E¤er Türkçe Ofispaketi kullan›yorsan›z, dilbilgisi kontrolünün sa-dece Türkçe yaz›lm›fl metinler için yap›labilece¤i-ni unutmay›n.

Ad›m 3:Yap›lm›fl olan hatalar› düzeltmek için alt› çizili

kelimenin oldu¤u noktaya sa¤ tuflla t›klayarak

aç›lan menüden önerilen düzeltmelerdenherhangi birini seçebilirsiniz.Bu menüde karfl›n›za ç›kacakolan bir di¤er seçenek "Tü-münü Geç" fl›kk›d›r. Bu fl›k ge-nellikle Word taraf›ndan bilin-meyen kelimeler için verilen hatauyar›s›n› iptal eder. "Ekle" seçene¤iise Word taraf›ndan bilinmeyen birbaflka kelimeyi düzeltmeler listesineeklemeye yarar. "Otomatik Düzelt" se-çene¤i sayesinde ise yaz› içinde ayn›hata tekrarland›¤›nda, Word’ün bunuotomatik olarak seçili kelimeyle de¤ifl-tirmesini sa¤lar.

PROJELER

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PROJELER 115

>>>WORD’DE D‹LB‹LG‹S‹ KONTROLÜ

WORD’DE D‹LB‹LG‹S‹ KONTROLÜBu bölümde Word ile çal›fl›rken dilbilgisi kontrolünün nas›l yap›laca¤›n› görece¤iz.

Ad›m 4:Belgedeki hatalar› düzeltmenin bir baflka yolu

ise F7 tufluna basarak yaz›m denetimini açmaktangeçer. Bu diyalog penceresi "Araçlar" menüsünde-ki "Yaz›m Denetimi" fl›kk›ndan da çal›flt›r›labilir.Bu pencere içinde yaz›n›n bafl›ndan itibaren yap›-lan her hata tek tek görüntülenecek ve e¤er söz-lükte varsa Word taraf›ndan size olas› do¤ru se-çenekler önerilecektir. Bu bölümdeki tufllar yard›-m›yla htalar› tek tek görebilir, ya da tüm yaz›içindeki ayn› hatan›n otomatik olarak düzeltilme-sini sa¤layabilirsiniz.

Ad›m 5:E¤er bu diyalog penceresindeki "Seçenekler" tu-

fluna t›klarsan›z, aç›lan pencereden imla kontro-lünde nelere dikkat edilece¤ini kendiniz de belirle-yebilirsiniz. Mesela büyük harfle yaz›lm›fl isimle-rin kontrol edilmemesini sa¤layarak zaman kaza-na bilirsiniz, Word zaten büyük olas›l›kla bunlar›tan›mlayamayacakt›r.

Ad›m 6:Word taraf›ndan önerilen düzeltmeler her za-

man için yeterli olmayabilir. Bu durumda "Araç-lar" seçene¤i menüsünden "Otomatik Düzelt" fl›kk›-na t›klayarak aç›lan diyalog penceresinden öneri-lecek düzeltmeler listesini düzenleyebilirsiniz.

Ad›m 7:Ayn› diyalog penceresinde bulunan "Otomatik

Metin" seçene¤i ise yazmakta oldu¤unuz metindes›k s›k kullan›lan terimlerin çabucak yerlerinekonmas›n› sa¤lar. Buraya eklemeler yaparak uzun

ve yazmas› zaman alan kelime ya da tan›mlar›ekleyebilirsiniz. Daha sonra siz ilk birkaç harfiniyazd›¤›n›zda o kelime otomatik olarak tamamla-nacakt›r.

116 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PROJELER

PROJELER WORD’DE D‹LB‹LG‹S‹ KONTROLÜ

<<<

>>>

INTERNETINTERNET’TE TELEFON S‹TELER‹

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● INTERNET 205

>>>

INTERNET’TE TELEFON S‹TELER‹Bu bölümde Internet üzerinden telefon görüflmesi yapabilmenize olanak

sa¤layan baz› web sitelerinin adreslerini veriyoruz.www.hottelephone.com

Bu web sitesi Internet üzerinden tele-fon görüflmesi alan›nda oldukça popüler-dir. Bilgisayar›n›zdan di¤er telefonlar›arayabilmenize imkan tan›yan siteninhizmet a¤› pek çok ülkeyi kapsamakta-d›r.

www.freewebcall.comBu site ücretsiz olarak hizmet vermek-

te ve Internet üzerinden telefondan tele-fona aramalar yapabilmeyi mümkün k›l-maktad›r. Ancak bunun için MS NetMe-eting yaz›l›m›n› kullanmal›s›n›z. Ayr›cabu hizmeti kullan›rken k›sa mesafeli te-lefon görüflmesi yaparken oldu¤u kadarkontür harcayacaks›n›z.

www.mediaring.comInternet üzerinden telefon görüflmeleri-

ni tamamen ücretsiz olarak yapabilmeni-zi sa¤layan bu site, maalesef oldukça k›-s›tl› bir hizmet alan›na sahiptir ve sade-ce Amerika ve Kanada içinde faaliyetgöstermektedir.

www.dialpad.comBu sitenin hizmet a¤› neredeyse tüm

dünyay› kapsamaktad›r ve Internet üze-rinden rahatl›kla telefon görüflmeleri ya-pabilmenize imkan tan›r. Ancak hizmetsadece Amerika s›n›rlar› içindeki bir nu-maray› ararken ücretsizdir.

www.net2phone.comBu site de oldukça düflük fiyatlar›na

ra¤men ücretli hizmet vermektedir. An-cak hizmet alan› oldukça genifltir ve ay-r›ca ICQ gibi belli bafll› yaz›l›mlarla dauyumlu olarak çal›flabilmektedir. Özellik-le Amerika ile görüflmelerde al›nan üc-retler son derece düflüktür.

www.go2call.comBu site dünya üzerindeki pek çok ülkeyi

kapsayan bir hizmet a¤›na sahiptir, an-cak fiyatlar› çok düflük olsa da tamamenücretsiz de¤ildir. Fakat bu site yard›m›y-la bilgisayar›n›zdan sadece di¤er telefon-lar› de¤il, tafl›nabilir telefonlara da ula-flabilirsiniz.

206 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● INTERNET

INTERNET INTERNET’TE TELEFON S‹TELER‹

<<<

http://www.itelco.com/IP üzerinden ses tafl›ma teknolojisinde

liderlerden biri olan iTel mimarisini kul-lanan bu servis PC’den PC’ye, ve PC’dentelefona olacak flekilde görüflmeleri çokmakul fiyatlara sa¤layabiliyor.

http://www.dormphone.com/Uluslararas› telefon görüflmelerinizi in-

ternet üzerinden yapman›za olanak tan›-yarak size maddi yönden büyük kazançsa¤layacak bu sitenin kullan›lmas› içinekstra bir yaz›l›m gerekmiyor.

http://web.icq.com/Ço¤unlu¤un bilgisayar›nda art›k stan-

dart olarak yüklü bulunan iletiflim yaz›l›-m› ICQ’nun en son sürümü olan 2000Büzerinden de art›k sesli görüflme yapabil-mek mümkün oluyor.

http://www.voxphone.com/Sadece internet üzerinden görüflme ya-

pabilmenize olanak sa¤layan bu servisayr›ca benzerlerinden farkl› olarak gö-rüntü aktar›m›n› da mümkün k›l›yor.Program› siteden indirebilirsiniz.

http://www.vocaltec.com/Oldukça fl›k bir tasar›ma sahip olan Vo-

caltec’in sitesi tamamen Flash ile haz›r-lanm›fl. Çok genifl bir yelpazede internettelefonu hizmetleri veren site iflini ger-çekten profesyonel yap›yor.

http://www.speakfreely.org/main.htmlAutodesk’in kurucusu olan John Wal-

ker taraf›ndan yaz›lm›fl bu program ta-mamen ücretsiz olarak sesli görüflme ya-pabilmeye olanak tan›yor. Ancak sadecePC’den PC’ye çal›fl›yor.

https://www.bestnetcall.com/Herhangi bir donan›m ya da yaz›l›m

kurman›z› gerektirmeyen bu hizmet ileörnek olarak ABD ile dakikas› sadece or-talama 315.000 TL’ye görüflmek müm-kün oluyor. Üyelik ise tamamen güvenli.

http://www.deltathree.com/pro-ducts/pc-to-phone/

Amerika ve Kanada’daki herhangi birtelefonu ya da internet üzerinde herhangibirini tamamen ücretsiz arayabilece¤inizservis di¤er bölgeler için de çok düflük fi-yatlar sunuyor.

http://www.funphone.net/Siteden indirebilece¤iniz Java tabanl›

bir program üzerinden internet ve intra-net’te sesli görüflme sa¤layan bu tama-men ücretsiz servisten yararlanmak içinüye olmak da gerekmiyor.

Bu kurallar medeni bir toplumda insanlar›n bir-birlerini rahats›z etmeden bir arada yaflayabilme-sine imkan tan›r. Bunlar olmadan kalabal›k top-lumlar›n huzur içinde bir arada kalabilmesi ve ge-nel bar›fl›n sürebilmesine imkan yoktur. Ço¤u in-san günlük hayat›nda bu kurallara uyar, en az›n-dan uymaya çal›fl›r. Çünkü günlük yaflamda genelhuzuru bozacak davran›fllarda bulunmak, baflka-lar›n›n mülkiyetine ve özel yaflamlar›na sald›rmakson derece a¤›r bir biçimde cezaland›r›labilir.

Ne var ki günlük hayatta nispeten makul davra-nan ço¤u kifli Internet’e ba¤land›¤› anda adetacanavar kesilmektedir. Günlük hayatta bast›r›landuygular sanal ortamda birdenbire aç›¤a ç›kar vekifli hayat› di¤er kullan›c›lar için cehenneme çe-virmekten zek al›r. Bunun temelinde kiflilerin ken-dilerini Internet üzerindeyken "görünmez adam"sanmas› sebep olmaktad›r. Oysa bu çok büyük biryan›lg›d›r. Internet’e ba¤lanan bir kimsenin izininsürülemeyece¤i, yerinin ve kimli¤inin tesbit edile-meyece¤i düflüncesi son derece yanl›flt›r. Aksine,Internet üzerinde gezinen bir kullan›c›n›n yeri bi-raz çabayla dünyan›n öte yan›ndan bile tesbit edi-lebilir. Çünkü Internet ba¤lant›s› ve veri ak›fl› be-lirli protokollere göre yap›lmaktad›r ve bunlar› iz-leyerek aran›lan bir kifliyi saniyeler içinde bulabil-mek mümkün olmaktad›r.

Özellikle büyük ülkelerdeki emniyet teflkilatlar›son y›llarda giderek artmakta olan Internet kö-kenli suçlarla ilgilenmek üzere bölümler kurmufl,

iflinin ustas› olan elemanlar›bünyelerine katmayabafllam›fllard›r. Kendinigörünmez sanan pekçok suçlu Internetüzerinde suç ifllerken,ya da Internet yard›-m›yla suç iflleme ha-z›rl›¤› içindeyken k›sk›v-rak yakalanm›fllard›r. Ço¤uülkede suçun sanal ortamdaifllenmifl olmas› san›lan›n aksinehafifletici bir sebep say›lmamakta-d›r. Aksine emniyet teflkilatlar› ve yarg› makamla-r› bu gibi suçlulara örnek teflkil etmeleri amac›ylason derece sert davranmakta, verilebilecek enyüksek cezalar› vermekten kaç›nmamaktad›r.

INTERNETINTERNET ET‹⁄‹


>>>

INTERNET ET‹⁄‹Günlük hayatta uymam›z gereken baz› genel görgü kurallar› oldu¤unu herkes bilir.

E-posta mesaj› gönderirken adreslerido¤ru girmek çok önemlidir. Burada adresbölümündeki ilk k›sma mesaj›n gitti¤i esasal›c›, ikinci k›sma mesaja cevap vermek zo-runda olmayan al›c›lar, üçüncü k›sma isemesaj›n kimlere gönderildi¤ini bilmesini is-temedi¤iniz al›c›lar›n adreslerini girmelisi-niz.

>>>

I < >INFO

‹flte bu yüzden Inter-net üzerinde de günlükhayatta oldu¤u gibi be-lirli kurallara uymaktave kendimizi "görün-mez" ya da "yenilmez"sanmamakta büyük fay-da vard›r. fiimdi bu ku-rallara beraberce birbakal›m:

Internet üzerinde çal›-fl›rken di¤er kullan›c›la-r›n ba¤lanmas›n› ya daçal›flmas›n› engellemek-

ten kaç›n›n.Alsa mesajlar›n›z›n tamam›n› büyük harflerle

yazmay›n, bu bilgisayar kullanmay› ya da yaz› bi-le yazmay› bilmedi¤iniz anlam›na gelecektir. Ayr›-ca büyük harfle mesaj göndermenin günlük hayat-taki karfl›l›¤› sesini yükselterek kaba bir tav›rlakonuflmakt›r.

Uzun metinler yazarken noktalamaya ve imlakurallar›na dikkat ederseniz, hem karfl›n›zdakininiflini kolaylaflt›r›r, hem de "beceriksiz" damgas› ye-mekten kurtulursunuz.

Lüzumsuz ve anlams›z mesajlar göndererek bafl-kalar›n›n e-posta kutular›n› doldurmay›n. Unut-may›n ki insanlar gereksiz yere vakitlerini harca-yanlardan pek hofllanmazlar.

Çok mecbur kalmad›kça özel bilgilerinizi Inter-net üzerinden göndermeyin, baflkalar›ndan

da bunu istemeyin. Mecbur kal›rsan›z e-posta mesajlar›n›z› en az›ndan flifreleye-

rek gönderin.Internet üzerinden ikiden fazla kifli-

nin bulundu¤u sohbet odalar›na girdi-¤inizde hemen la-fa kar›flmay›n.Önce konuflulan-lar› gözleyin vekonuyu anlama-dan fikir belirt-

meye kalk-may›n.

Bir habergrubu için-den tek birkullan›c›yadan›flmak

istedi¤inizdebütün gruba mesaj atarak in-

sanlar› s›kmay›n. Samimi oldu¤unuz kiflilerle bile e-posta al›flveri-

fli yaparken sab›rl› olun, an›nda cevap isteyip in-sanlar› s›k›flt›rmay›n. Unutmay›n ki mesaj›n an›n-da gidiyor olmas›, insanlar›n bilgisayar bafl›ndasizden haber bekledikleri anlam›na gelmez.

E¤er çok lüzumlu de¤ilse e-posta mesajlar›n›zaçok büyük boyutlu dosyalar ekleyerek al›c›lar›nsabr›n› tafl›rmay›n. Bu dosyalar› e¤er karfl› tarafisterse farkl› yöntemlerle iletmeyi deneyin. Unut-may›n ki e-posta kutular›n›n kapasitesi oldukçaküçüktür.

DUYGULARINIZI GÖSTERMEKInternet üzerinde sohbet ederken duygular›n›z›

göstermek için belirli iflaretler kullanabilirsiniz.Bu iflaretler standard noktalama iflaretleri kulla-n›larak yarat›l›rlar ve genel olarak "Smiley" ola-rak tan›mlan›rlar. Özellikle samimi sohbetlerdebunlar› kullanmak oldukça yayg›nd›r. Ancak dik-kat edin, bunlar›n ciddi mesajlarda kullan›lmas›ters etkilere yol açabilir. E-posta ile gönderdi¤inizifl baflvurusunun gülümseyen suratlarla dolu olma-s› ciddiye al›nman›z› engelleyecektir. Burada enyayg›n kullan›lan "Smiley" modellerinin bir tablo-sunu bulabilirsiniz.

:-) Gülümseme:-D Kahkahalarla gülme:-> Çok mutlu:-0 Hayret ediyor;-) Göz k›rp›yor:’-( A¤l›yor:-( Çok üzgün:-II K›zg›n


INTERNET INTERNET ET‹⁄‹

<<<

>>>

Internet üzerinde gezinirken gördü¤ünüz baz›web sayfalar›n›n tasar›mlar›ndan etkilenebilir, bu-ralarda gördü¤ünüz özel etkileri kendi sayfalar›-n›zda kullanmak isteyebilirsiniz. Bu bölümde sizebu etkilerden en belirgin olan baz›lar›n› HTMLdiinde nas›l elde edebilece¤inizi gösterece¤iz.

Ancak öncelikle unutmay›n›z ki iyi bir web say-fas› tasarlaman›n yolu sadece etkileyici bir su-numdan geçmez. Öncelikle insanlar›n ilgisini çe-kecek, onlar› etkileyecek iyi bir içeri¤e ve hizmetvermeye ihtiyac›n›z olacakt›r. Ne kadar iyi haz›r-lanm›fl olursa olsun, insanlar içi anlams›z bilgiler-le dolu sayfalar› ikinci defa ziyaret etmek için va-kit harcamazlar.

‹kinci önemli unsur ise sayfa içeri¤inin s›k s›kgüncellenmesidir. Haz›rlad›¤›n› sayfalar aylarcaayn› içerikle kal›rlarsa hem ziyaretçilerinizi kay-bedersiniz, hem de sunucunuz sitenizle ilgilenme-di¤iniz için size verdi¤i hizmeti keser. Ayr›ca hersunucunun belirli ahlak kurallar›na uyan sitelereizin verdi¤ini de hat›rlatal›m.

Görsel sunum ancak bunlardan sonra gelir, dahaaz önemli de¤ildir ama tek bafl›na da anlams›zd›r.Burada nelere dikkat etmek gerekir? Öncelikle si-tenizdeki her sayfan›n tamamen metinlerle dolu

olmas› çekicili¤ini azalt›r. Verdi¤iniz bilgiler nekadar de¤erli olursa olsun, görsel sunuma birkaçresim ya da flemayla lezzet katman›z gereklidir.E¤er kaliteli resimler, iyi düzenlenmifl anlaml›metinler ve konuyla alakal› di¤er sitelere gidendüzgün çal›flan ba¤lant›lar› bir araya getirmeyibaflarabilirseniz, sitenizin zi-yaretçilerle dolmamas› içinhiçbir sebep yok demektir.

F‹LTRELER"Filtre" tabir edilen komut-

lar›n ak›ll›ca kullan›m› birweb sayfas›n› görünümünüdramatik biçimde de¤ifltirebi-lir. Filtreler sayfada yer alannesneler için tek tek kullan›l-mal›d›rlar. Baz› filtreler bellide¤erlere sahip olmak zorun-dad›r, baz›lar› ise tek bafllar›na de¤er verilmedenkullan›l›rlar.

Örnek olarak:

<img src="xxyy.gif" style="filter:Alpha(opacity=40)">

INTERNETWEB SAYFASI TASARIMI ‹NCEL‹KLER‹ (2)


>>>

WEB SAYFASI TASARIMI ‹NCEL‹KLER‹ (2)Bu bölümde web sayfan›zda kullanabilece¤iniz baz› özel komutlara yer veriyoruz.

Çeflitli filtre komutlar› ve yanlar›nda kullan›labilen de¤erler:

Alpha: Seçili alana yar› saydaml›k etkisi verir. "Opacity" ile yüzde ayarlanabilir.Blur: Süratten kaynaklanan bir bulan›kl›k etkisi sa¤lar. "Direction" ile aç›, "Strength" ile piksel baz›nda etki

belirlenir.Chroma: Seçilen renkle alana noktalama yapar. "Color" ile renk belirlenir.DropShadow: Seçili nesnenin etraf›na gölge etkisi verir. Kullan›lan de¤erler, "Color", "Offx", "Offy" ve "Positive".FlipH: Seçili nesneyi yatay eksende ters çevirir.FlipV: Seçili nesneyi dikey eksende ters çevirir.Glow: Seçili nesne etraf›na ›fl›ma etkisi ekler. De¤erler, "Color" ve "Strength".Grayscale: Seçili nesneyi grinin tonlar›nda görüntüler.Invert: Seçili nesnenin HSB (hue, saturation, brightness) de¤erlerini tersine çevirir.Mask: Seçili nesnenin belirli renklerini maskelerken di¤erlerini vurgular. De¤erler "Color" ve "Color".Shadow: Dropshadow komutu gibi çal›fl›r. De¤erler, "Color", "Direction".

Xray: Siyah ve beyaz ›fl›n efekti verir.

<<<INTERNET WEB SAYFASI TASARIMI ‹NCEL‹KLER‹ (2)

Buradaki örnek komut sat›r›nda "xxyy.gif" adl› re-sim dosyas› için % 40 oran›nda saydaml›k efektisa¤lanmaktad›r. Bunun sonucu olarak resim websayfas›nda bir miktar sisin ard›nda kayboluyor-mufl gibi görünecektir. Bir nesne için birden fazlafiltre komutu ayn› anda kullan›labilir. Bu bölümdeayr›ca bu komutlar›n bir listesini de veriyoruz,bunlarla çeflitli denemeler yapman›z› tavsiye ede-riz.

SAYFAYA TAR‹H G‹RMEKWeb sayfan›za devaml› de¤iflen günün tarihini

girmek asl›nda çok zor bir ifllem de¤ildir. Ne varki bir miktar script yazabilmeniz gerekir. E¤erbununla vakit kaybetmek istemiyorsan›z, buradakikomut sat›rlar›n› aynen kullanarak gerekli etkiyi

sa¤layabilirsiniz. Bukod parças›n› HE-AD ya da BODY

komutundan

sonra kullanman›z gerekti¤ini unutmay›n›z.<script></script><center><table border=0 cellspacing=2 cellpadding=2align="center"><tbody> <tr><td rowspan=2><p class="b"><script language="JavaScript">var nmes = new Array('January', 'February','March', 'April', 'May', 'June', 'July', 'August', 'Sep-tember', 'October', 'November', 'December'); varnden = new Array('Sunday', 'Monday', 'Tuestay','Wednesday', 'Thursday', 'Friday', 'Saturday');var now = new Date();var dd = now.getDay();varmm = now.getMonth();var da = now.getDa-te();var ro = now.getYear();document.write(da+'. '+nmes[mm]+'<br><fontcolor="white"> <font size="2">'+nden[dd]+'</font>')</script>

E¤er sayfan›za gelen bir ziyaretçinin özel bir karfl›lamamesaj› görmesini istiyorsan›z, afla¤›da verilen script yard›-m›yla bunu sa¤layabilirsiniz. Bu mesaj›n içeri¤ini istedi¤i-niz gibi belirleyebilece¤inizi unutmay›n›z. Ayr›ca buradakikod parçalar› her zaman BODY komutundan sonra gelmeli-dir.

<script></script>

Sayfan›z› ziyaret eden kiflinin ayr›l›rken de bir veda mesa-j›yla u¤urlanmas›n› istiyorsan›z, o zaman bu kod örne¤inikullanabilirsiniz:

<scriptlanguage="JavaScript"></script>

>>>

Bilgisayarlar›n elektronik dünyas›nda, bir sanat-ç›n›n hayalgücünü ortaya koymak için ihtiyaç duy-du¤u tek araç çizim program›d›r. Modern bilgisa-yarlar ve çizim programlar›n›n gücü insanlara ka-falar›nda olanlar› ekrana herhangi bir klasik sa-nat formundan çok daha detayl› bir biçimde ak-tarma imkan› tan›maktad›r.

Fakat bilgisayarlar bununla da kalmamaktad›r,modern uygulamalar bir sanatç›n›n çizdi¤i resim-leri canland›rabilme imkan›na da sahiptir. Ancaktabii ki burada baz› k›s›tlamalar da mevcuttur.Öncelikle program ne kadar iyi olursa olsun, yap›-labilecek olanlar›n s›n›r›n› belirleyen temel unsursanatç›n›n hayal gücüdür. E¤er bir sanatç› çizdik-lerine hayalgücünün yan› s›ra gözlemlerindenedindi¤i bilgileri de katmazsa gerçekçi resimlerya da canland›rmalar ortaya koyamaz. Tabii kisanatç› gerçeküstü çal›flmalar ortaya koymak isti-yor olabilir, ancak iyi bir çizimde insanlar›n gözü-nü yakalayan bafll›ca unsur bütünlüktür. E¤er res-sam eserine kendi içinde belirli bir bütünlük ka-zand›ram›yorsa bunu onun yerine hiçbir yaz›l›mbaflaramaz.

Tabii iyi bir ressam olman›z›n da tek bafl›na pekbir fley ifade etmedi¤i zamanlar vard›r. Meselakulland›¤›n›z yaz›l›m kafan›zdakileri gerçekleflti-rebilmenize yard›mc› olabilecek kapasitede de¤il-se bir noktada t›kan›p kalman›z kaç›n›lmaz ola-cakt›r. Ayn› fleyin kulland›¤›n›z donan›m için degeçerli oldu¤unu söyleyebiliriz. Resim ifllemek vecanland›rmalar oluflturmak için kullan›lan yüksek

kaliteli yaz›l›mlar istisnas›z olarak güçlü bilgi-sayarlara ihtiyaç duyarlar. Ayr›ca ortayakoydu¤unuz eserleri kaydetmek ve sak-lamak için de oldukça çok çeflitli dona-n›ma ihtiyac›n›z olacakt›r.

Bugün ciddi olarak resim ve animas-yonlarla u¤raflmak isteyenler için piya-sada çeflitli profesyonel yaz›l›mlar bu-lunmaktad›r. Bunlardan baz›lar› ger-çekten çok pahal›d›r ve üstelik çal›flmakiçin masaüstü PC’den kat be kat daha güçlüözel sistemlere ihtiyaç duyabilmektedirler. O yüz-

den bunlar› sadece Hollywood için özel efektler vecanland›rmalar üreten firmalar al›p kullanabil-mektedir. Ancak daha düflük bütçeyle çal›flan sa-natç›lar›n ihtiyaçlar›n› karfl›layacak yaz›l›mlar damevcuttur. Bunlardan en bilinen iki tanesi Bryce3D ve 3D Studio Max programlar›d›r.

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE 79

>>>3D TASARIM

3D TASARIMGünümüzde 3D tasar›m›n yayg›nlaflmas› ile sanat yeni bir boyut kazanm›flt›r.

BRYCE 3DMeta Creations firmas› taraf›n-

dan gelifltirilen bu program özel-likle üç boyutlu alanlar›n tasar›-m› konusunda çok baflar›l›d›r. Do-¤al görünümlü aç›k alanlar› ta-sarlamak istiyorsan›z bu progra-m›n hakl› bir ünü oldu¤unu bil-menizi isteriz. Ancak bu yaz›l›msadece üç boyutlu alanlar› tasar-lamakla kalmaz, ayn› zamandaonlar› çok detayl› bir biçimdecanland›rabilir.

Tamamen üç boyutlu bir çal›fl-ma alan›na sahip olan Bryce 3Dkullan›c›ya do¤ada rastlanabile-cek belli bafll› tüm görsel etkileri rahatl›kla çal›fl-malar›nda kullanabilme imkan› sa¤lar. Suyun ak›-fl›ndan tutun da güneflin kamera cam› üzerindeyapt›¤› ›fl›k etkilerine dek pek çok etkiyi rahatl›k-la uygulayabilirsiniz. Burada kendinizi kamera-man›n yerine koyarak do¤ada görülen olaylar› ek-rana getirebilirsiniz. Ancak sadece kameramande¤il, ayn› zamanda yönetmen de olacaks›n›z.Çünkü ekrandaki tüm olaylar sizin istedi¤iniz za-manda, yerde ve flekilde gerçekleflecektir.

Bryce 3D ücretsiz bit yaz›l›m de¤ildir, ancak bukadar yetenekli bir program için hiç te pahal› sa-y›lmayacak bir ücrete sahiptir. E¤er ciddi olarakresim ve üç boyutlu animasyonla u¤raflmak isti-yorsan›z, bu program› Internet üzerindewww3.corel.com adresinden temin edebilirsiniz.

3D STUDIO MAXÜç boyutlu çizim ve canland›rma konusunda ha-

z›rlanm›fl olan ilk ve en eski programlardan biri3D Studio idi. Zaman içinde bu uygulaman›n pekçok geliflmifl yeni sürümü piyasaya ç›kar›ld›, ensonuncu ve en geliflmifl sürüme ise "Max" eki veril-di. Bu sürümü ç›karmak yap›mc› firma Autodesk-Kinetix aç›s›ndan önemli say›l›r, çünkü son sürü-me dek bu uygulama Windows uyumlu de¤ildi.

3D Studio Max di¤er uygulamalar›n aksine be-lirli bir konuda yo¤unlaflm›fl bir program de¤ildir.Aksine bu programla bir insan elinden karla kapl›da¤lara kadar akla gelebilecek hemen her türlüçizimi yapabilir, ayr›ca bunlar› son derece gerçek-çi bir biçimde canland›rabilirsiniz. Ancak tabii kibu kadar detayl› ve güçlü bir program› çal›flt›r-mak için bir hayli güçlü bir sisteme sahip olman›zgerekecektir. Ayr›ca unutmay›n ki bu tür geniflkapsaml› programlar› kullanmaya al›flmak birazzaman ister, o yüzden sab›rl› olman›z gereklidir.

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE 3D TASARIM

<<<

80 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE

Model çizimi ve canland›r›lmas›ndakullan›lan iki farkl› yöntem mevcuttur.Bunlardan biri poligonlardan oluflan telmodeller tasarlamak ve üzerlerini bitmapyüzeylerle kaplamak prensibine göre çal›fl›r.NURBS ad› verilen ikinci yöntemde ise ba-sit e¤riler kullan›larak elipsoidler oluflturu-lur. Daha sonra bu elipsoidler birlefltirilerekbüyük modeller oluflturulur. Bu yöntem po-ligon kullanmaya oranla çok daha h›zl› vekolayd›r. Üstelik canl›lar›n bedenleri ya dabenzeri "organik" nesneleri çizerken çokdaha inan›l›r sonuçlar ortaya koyar.>>>

I < >INFO

>>>

PÜF NOKTASI

ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (9)

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PÜF NOKTASI 25

>>>ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (9)

K‹RALIK HATTIN TEHL‹KES‹E¤er Internet ba¤lant›n›z için kiral›k

hat ya da kablo TV benzeri bir yöntem-den faydalan›yorsan›z, flüphesiz bunlar›nsa¤lad›¤› sürat ve kolayl›ktan çok mem-nunsunuzdur. Bu flekil ba¤lant›lar telefon

hatlar›ndaki parazit ya da modemle ba¤-lan›rken karfl›lafl›lanlara benzer sorun-lardan etkilenmezler. Daimi ve güvenilirbir ba¤lant› sa¤larlar, bu da zaten bu türbir ba¤lant› için insanlar›n bütçe ay›rma-s›n›n en önemli sebebidir.

Ancak burada dikkat etmeniz gerekençok önemli bir husus vard›r. O da bu türdaimi bir ba¤lant›n›n bilgisayar›n›z› d›-flar›dan gelebilecek olan sald›r›lara karfl›çok daha korunmas›z b›rak›yor olufludur.Devaml› olarak Internet’e ba¤l› olan birbilgisayar ya da bilgisayar a¤› özellikleav peflinde koflan sald›rganlar›n dikkatiniçok çabuk bir biçimde çekecektir. Bu in-sanlar özel yaz›l›mlarla devaml› olarakInternet üzerinde belirli alanlar› gözlerve belirli bir süreden fazla ba¤l› kalanla-r› kendilerine hedef olarak seçerler. Ge-rekti¤inde Internet ba¤lant›s›n› keseme-mek oldukça kötü bir durum olabilir. Bugibi durumlarda dikkat çekmemek içinkullanmad›¤›n›z zamanlarda bilgisayar›-n›z› kapal› tutmay› deneyebilirsiniz. An-cak bu flekilde belirli bir güvenlik sa¤la-yabilmek için bilgisayar›n›z›n günde or-

talama on saatten fazla kapal› kalmas›gerekir. Bu da her zaman mümkün olma-yabilir. Bu gibi durumlarda bilgisayar›n›-z› d›flar›dan gelecek tehlikelere karfl› ko-ruyabilmek için özel yaz›l›mlar kullan-man›z gerekecektir.

Bu tür prog-ramlara iyi birörnek olarakwww.net-work.com adre-sinden yaklafl›k40 USD fiyatlasat›n alabilece-¤iniz BlackICEDefender prog-ram›n› göstere-biliriz. Bu prog-ram bilgisayar›-n›zdaki tüm a¤ifllemlerini de-netler ve sadece

izinsiz girifl denemelerini engellemeklekalmaz, bir de olas› giriflimler içinde entehlikeli sald›r›lar›n günlük listesini tu-tar. BlackICE ayn› zamanda bilgisayar›-n›zda kurulu olan Firewall programlar›ile de eflgüdümlü olarak çal›fl›r ve hem

aç›k iletiflim portlar›, hem de ActiveX veJavaScript programlar›n›n denetimsiz ifl-lemler yapmalar›n› önler.

Bu türden bir baflka program isewww.ask.com adresinden yaklafl›k 50USD karfl›l›¤›nda temin edebilece¤inizEsafe Desktop 2.2 uygulamas›d›r. Buprogram ayn› anda Firewall, anti-virüsve elektronik posta denetleme ifllemleriniyerine getirebilmektedir. Gelen tüm veri-ler kabul edilmeden önce karantinadangeçirilirler ve denetlenirler. Bu Interneteriflimini bir miktar yavafllatmakla bera-ber, sa¤lad›¤› güvenlik aç›s›ndan oldukçafaydal›d›r.

E¤er bu türden bir program› ücretsizolarak edinmek isterseniz, o zamanwww.zonelabs.com adresinden Zone-Alarm 2 program›n› alabilirsiniz. Ticariamaçlarla kullanmad›¤›n›z sürece buprogram için ücret ödemeniz gerekme-mektedir.

YEN‹ EXPLORER PENCERES‹Internet Explorer ile web üzerinde ge-

zinirken zaman zaman ikinci ve üçüncüpencereleri açmak ihtiyac›n› duyabilirsi-niz. Bu genellikle ayn› anda birden fazla

26 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PÜF NOKTASI

PÜF NOKTASI ÇEfi‹TL‹ WINDOWS 98 ‹PUÇLARI (9)

<<<

sayfay› görebilmek için laz›m olur. Ço¤ukullan›c› burada çok basit gibi görünenbir hata yapar ve yeni pencere açmakiçin araç çubu¤u ya da masaüstünde du-ran Explorer simgesine çift t›klar. Bu as-l›nda yap›lmas› oldukça sak›ncal› bir ha-rekettir. Çünkü bu flekilde yeni bir pence-re açmak demek, Explorer uygulamas›n›tekrar çal›flt›rmak anlam›na gelir. Bu dafazladan zaman ald›¤› gibi, ayr›ca ifllem-ci ve haf›za üzerine büyük yük bindirir.Kullan›c›lar ço¤u zaman bu flekilde sis-tem kaynaklar›n› tüketir ve sistemin çök-mesine sebep olurlar.

WEB SAYFASINI KAYDETMEKBir web sayfas›n› baflkalar›na da gös-

termek ya da daha farkl› amaçlarla fay-

dalanmak için oldu¤u gibi bilgisayar›n›zaya da disket üzerine kaydedebilirsiniz.Bunu yapabilmek için "Dosya" seçenekle-rinden "Farkl› Kaydet" fl›kk›n› seçmeniz,aç›lan diyalog penceresi içinden de kay›tfleklini belirlemeniz gerekir. Burada bir-kaç seçene¤iniz mevcuttur. Sayfay›".htm" olarak kaydederseniz kaynak kodudahil herfleyi al›rs›n›z ama çok yer tuta-cakt›r. E¤er ".mht" olarak kaydedersenizsadece metin ve resimleri al›rs›n›z, bu daçok daha az yer kaplar ve disket üzerines›¤abilir.

WEB SAYFASINA KISAYOLE¤er bir web sayfas›na h›zl› bir biçim-

de ulaflmak zorundaysan›z, ancak bununiçin etkin masaüstün uygulamas›n› çal›fl-

t›rmak istemiyorsan›z, ozaman do¤rudan masa-üstüne bir k›sayol ata-may› deneyebilirsiniz.Bunun için tüm yapma-n›z gereken InternetExplorer araç çubu¤un-daki "Dosya" menüsün-den "Gönder" seçene¤i

alt›nda bulunan "Masaüstüne K›sayol"fl›kk›na t›klamakt›r. O an görüntülenmek-te olan web sayfas›na iliflkin bir k›sayolmasaüstünüzde belirecektir.

SEÇ‹L‹ ALANI YAZDIRMAKInternet Explorer ile çal›fl›rken ekran-

da görünen sayfan›n sadece belirli birk›sm›n› yaz›c›da bast›rmak isterseniz fluyolu izleyiniz. Önce "Dosya" seçeneklerin-den "Yazd›r" fl›kk›na t›klay›n. Aç›lan di-yalog penceresi içinden de "ÇerçeveleriYazd›r" k›sm›nda sadece seçili olanlar›nyazd›r›lmas›n› sa¤layacak fl›kk› iflaretle-yin.

SAYFADA ARAMA YAPTIRMAKÖzellikle çok fazla metin içeren sayfa-

lar› görüntülerken arad›¤›n›z› bulmakzor olabilir. Bu durumda sayfa içinde birarama yapt›rmay› deneyebilirsiniz. Bu-nun için araç çubu¤undaki "Düzen"menüsünden "Bul(Bu Sayfada)" fl›kk›nat›klay›n. Aç›lan diyalog penceresindenbir anahtar kelime girerek sayfa içindearad›¤›n›z› çok daha rahat bir flekildebulabilirsiniz. >>>

sayi 35 - cu.edu.tr

Documents